\id 1TI \h 1 Timotius \toc1 Paulus En Timotius Ake Dirup Endak Mbanggigi Wene \toc2 1 Timotius \toc3 1 Timotius \mt1 Paulus En Timotius Ake Dirup Endak Mbanggigi Wene \c 1 \p \v 1-2 Nabut Timotius wai. At nenagap wendarisiga menda Ala inim, Nenowa Inis Ombok Yesus Keretus Ala en denogo lakba wagagi ako nenape wenggelek agurik ako inim, iperen en wene denggalogo yuknogogwa vaga an Paulus Keretus Yesus lakbigik menda okbanunggugwa ako en, nit Yesus avyarat ombasagwi ako vaga nabut dombok agagindikmu, wene ambi yukhisogon o. \p At Nenasin Ala, Nenowa Keretus Yesus iperen habwa en okbagagwi, enaigwak abet en okhitwis, eke, hendawi ugun adenggen wadok dek dogonyok yiluk, okbagagwi, ogagu dogopwak. \s1 Huluk wene yagan wagu iniselok ogagu dogop wene \p \v 3 An o Makedoniya warigiluk, ogagya dugwit, “Hat o Epesus yenam dogwen o,” yiluk, nane abet erogo yukhogogis ako andi, ambi inim yukhisiga. It ap nin avyarat wene enunggut dugwit wene adik huluk wene yagalagwi ako, “Mamuleraup moga,” yiluk, yugirigya, \v 4 eke, “It avakwa mukpilin mbilinggwis, ap enadem endago mbilinggu dugwit, mbup yegetek likhelok lagwi, ogasagwi andi, moga,” yiluk, yugirigya dogonyok yiluk, yenam dogwen yukhogogis ako ambi inim yukhisiga. Wene andi menda mbilinggu dugwit, nenendawi Yesus vaga vanggabaluk avyarat ombasagwi vaga Ala en okbininup imbitigi ako nenelup arumwak yiluk yuknerelagudek un wene adem belanggu dugwit, nane-hane yagalagwima, moga, yiluk, yugirigya dogwen. \v 5 Eke an wene yukhisiga yi, avakwa nabwa-habwa ombarupwak yiluk, yukhisiga. It enendawi weyak embetetek sek adigat ogagwi, enendawi eyave vaga Yesus avyarat umbutwi, ogasagwi ako vaga avakwa enabwa ombasagwi atma, anderogo ogagu dogopwak yiluk “Yugirigya dogwen,” yiluk, yukhisiga. \v 6 Avakwa nabwa-habwa ombarup wene an yukhisiga yi, ogarup hegek avakwa nin en nomalogo hekbaluk, wene dek arup menda adigat enam warogo mbilinisagwi. \v 7 It ap andi en, “Musa wene mamuleralagwi menda nirat dogosogom,” ombasagwi ovara, it mamuleralagwi inim, eke, enane anye vaga, “Andi avyarat ninilup o,” yiluk, yagalagwi inim, it enendawi we ugun ininggut dugwit, yagalagwi.\f + \fr 1:7 \ft Musa wene ako sek ovara, Musa yagagi ako nin andi Yesus vaga dek agagi. Wakhegek, Musa en iri dugwit, ap ambi en ap ambi watyama hambigya halok, at ogo onggo hambupwak en warogo baup yagagi ovara, Yesus en andi onggo-onggo ogarup moga yagagi. Ambi andi, Musa en Ala aburi dogoguluk ap enagamut mbalup yagagi ovara, Yesus en nenendawi avyarat ombasagwi vaga Ala aburi dogosogon yagagi. Ambi andi, Musa en, henomaluk dek arupwak yiluk, wam warogo Ala ake baup yagagi ovara, Yesus eyave vaga nit nenomaluk onggo bagagi. It ap huluk wene yugu lagagwa ako en, Ala inim hunik dogovovok yiluk, Musa wene ako adigat vagago dogwes yugurugu lagagwa. \f* \p \v 8 Ala wene yugup Musa en dirup mbanggigi ako des erogo ogaruguluk, welagwi halok andi, sek helagwi. \v 9 Musa wene ako andi, ap enendawi sek iniselok yugeregetek andi, ninilup. Eke, it ap Ala wene yugup sagalisagwi menda inim, enasini enane hulup enanggon ombasagwi menda inim, Ala agayuk wurup enanggon ombasagwi menda inim, it weyak ogasagwi menda inim, samban ogarup enanggon umbutu dugwit ugun-ugun ogarit lendagwi menda inim, inisai-enasini enasagwi menda inim, avakwa ugun-ugun enarit lendagwi menda inim, \v 10 avakwa wanggis welagwi menda inim, ap-ap ogasagwi menda inim, avakwa eneyak enaburi hwilak inivisagwi menda inim, enane huluk yagalagwi menda inim, enane huluk wene enovaga biselagwi menda inim, andi ogasagwi ovok erogo wene Ala aburi nggarogo ogarit lagu dogop modo wene ako hegek adik ogaguselok, Musa wene ako enake yugeragagi nenelup aro. \v 11 Modo wene ako at Ala siyalek abinak agarik ako en sek wene Yesus ninim hunik dugwit, niniluk mondok dogop wene ako, an vagogo dogopwak yiluk, andok okbaninggigi ako, aro. \s1 Okbagya vaga, Ala “Wa,” yugogogi wene \p \v 12 An nanye okbaniliga menda Nasin Keretus Yesus ako en, “Ap yi, ambi ogagya dogopwak yiluk, denogo bayogon halok, des erogo at ogagya dogosogon,” nimbita lagagirik, an yavup ambi ogagya dogopwak yiluk, denogo baninggigima, “Wa,” yugisiga. \v 13 An endak “Yesus andi Ala abut dek,” yiluk, wiyiknom-weyaknom erogo bagya, naninis en, at ane welagwi menda enarit lagya, wiyiknom-weyaknom erogo bugu, ogagya lagagis ovara, an Yesus vaga vanggabaluk avyarat embetetek un ninggut dugwit, ogagya lagagimu, Ala aigwak abet en hekbaninggigi. \v 14 Nenasin Keretus Yesus nabwa en okbanenggek adigat ogagya dugwit, Yesus ako Ala abut an avyarat ombarupwak yiluk okbaninggya, eke, avakwa nendawi hunik ogonipu dogogiluk okbaninggya, ogagagi. \p \v 15 “Avakwa weyak ogasagwi menda ako enagap wendarigiluk, Keretus Yesus o yoma wambu wagagi,” yiluk, yagalagwi ako andi, avyarat wene atma, waup sek aro. Avakwa ovok erogo weyak ogasagwi ovara, an ako mondok eve weyak ogagya lagagis, \v 16 adem andi vaga At aigwak abet en hekbaninggigi. Hivis it avakwa iniluk mondok dogop ombasiga ako en enenedawi At ovaga vanggabaluk, avyarat ombasagwi vaga wugu dogop ako, il wakhegek ogagu dogop an neyave aro. Niren Yesus Keretus weyak okbelagwi ovara, onggo mbikit okbininaliga dek dibaluk okbininaliga ako, weyak ogagya eyave iya an neyave ako vaga sigam arupwak yiluk, aigwak abet en hekbaninggigi. \v 17 Eke, avakwa endak welagagwa inim, yogak agarwik inim, o hivis dogogup inim, Nenasin inis ombok hambisigadek iluk mondok itok menda ninil helagudek Ala adigat agarik ako inis mondok-mondok abinak agayuk werek dogopwak o. Amin! \s1 Timotius yavup vagago dogopwak yiluk okbagagi wene \p \v 18-19 Eke, nabut Timotius wai. Hat ao ogagetek heyagek, Averiniki en Ala aburi enasini yugirigya hegek yukhugu dugwit, “Hivis anderogo ogagya dogogun o,” yiluk, yukhogogwa wene ako hat vagago dogonyok yiluk ambi inim yukhisiga. Vagago dugwit ogagya heyalok, ap ndup wakangget agarik ovagak, hat anderogo hanye erogo halon dek dugwit ogarit lagya dogosogon. Hat hendawi Yesus avyarat ombasiga inim, hendawi sek ombasiga halok adigat ogarup inim, mondok nggitik-nggetok erogo vagogo dogosogon. It ap Himeneyus, Alekander ogo, ap nin inim Yesus vaga vanggabaluk avyarat umbutugwa ako mbo baluk, adik ogarit lendagwi. \v 20 It anderogo ogasagwima, anen Ala inis miyuk-meyan erogo baup enalon ombarupwak yiluk, madis sile inggimu okbogogis. \c 2 \s1 Samban ogagu dogop wene \p \v 1 Andi halok, wene endak yukhirup imbiti ako yukhisogon o. Yi avakwa ndi avakwa ovok erogo enake samban ogarup. It vaga Ala wa yugugwis, enake nggino yugugwis, ogagu dogovovok yiluk, nane avuput vaga yukhisiga. \v 2 It ap ombok-ombok inim, ap ininis werek ovok erogo inim, enake samban ogagu dogwes. Iren sek erogo nenaruwam inigik, nenendawi sek vaga Ala musek lagu dugwit, ugun adenggen wadok dek dogoguluk, it enake samban ogagu dogwes. \v 3 Anderogo ogagu hiniselok, sek at ogasagwi. Eke, nenagap wendarisiga Ala ako endawi adenggen nenombasiga. \v 4 Aren yi avakwa ndi avakwa ovok erogo At avyarat wene Yesus avok ako enelup akluk enagap wendarup ai, ombasiga. \p \v 5 Andi, At Ala ambiat agarik. Eke, avakwa inim, Ala inim, serak enake yonggo lakbagek ap ambiat Keretus Yesus aro. \v 6 Yi avakwa ndi avakwa ovok erogo heda visilogo bisagiluk, eyave vaga enonggo bagagi. Enonggo bagagi ako andi, At abut lakba warup imbitigi ako sigam arup hudi vanggo iri lagagimu, sigam agagi. \v 7 Ala en yi avakwa ndi avakwa ovok okbisaup imbitigi ako, it ap weram Yakuri dek menda avyarat wene Yesus ovaga vanggabagu-selok, enagap wendarisogon wene ako mamuleregek lagya dogogiluk mendok okbaninggigi. Eke, yi awi ndi awi yugeregek lagya dogogiluk, lakbigik menda baninggigi. Wene andi, huluk dek mondok avyarat yukhisiga. \p \v 8 Anderogoma, it ap yi awi ndi awi ovok erogo enaninis umbutwi, winimuk yugwi, yegetek sek adigat dugwit, ininggis ilikbaluk, samban ogagu dogopwak yiluk, “Ai!” dombok ombasiga. \p \v 9 Eke, it akwa enendawi werek en enayum des erogo yikhedelagwi hak, yi akwa ndi akwa ovok erogo enendawi werek akluk, anderogo at enayum enanggem nggitik-nggetok erogo yikhidugu dogopwak o. Ap enendawi napwak yiluk iniris heda makbaluk danggwis, mbusi abinak werek menda yiritwis, laut helep enggen mudu segedok ako \f + \fr 2:9 \ft Laut helep enggen mudu segedok ako, Indonesia enane andi \fq mutiara \ft yagalagwi. \ft menda yikhidugwi, eke, yum onggo ombok halok adigat hunogo yiritwis, ogarup andi moga. \f* \v 10 Ata, it akwa Ala wene wokbaluk, musek lendagwi menda en enayum dibaluk yikhedelagwi hak, yi sek ndi sek ogarup ako andi, ndatak dibaluk ogagu dogopwak. \p \v 11 It akwa ako andi, enane dek dugwit, ap enavema seve yiluk wene mamulhidugu dogopwak. \v 12-14 At Hawa endak wakhegetek o. Ap Adam endak wakhagagi. Eke, sile ako en ap Adam ambokan enggetek. Ata, hwa Hawa ambokan inggigirikmu, hwa ako en weyak ogagagi. Andi atma, anen “Akwa andi, enane dek dugwit, Ala wene des erogo hunggu dogopwak. Ap mamulirugwi, eke, it akwa en ap enavema bisiluk, Yi ogaru, ndi ogaru, yugurugwi, ogagu dogop andi dek,” yiluk, yagaliga. \v 15 Hwa ako andi weyak ogagagi ovara, it akwa ako enendawi werek dugwit, Yesus avyarat umbutwi, avakwa enendawi hunik okbugwis, eke, weyak ogagetek Ala ake denek dugwit, ogaguselok andi, it eneyagi endak inipu-sinigik, Ala en enagap wendarinipu dogosogon. \c 3 \s1 Ala aburi enaruwam dogop mendok okbisaup wene \p \v 1 “Ap ambi en, an Ala aburi enaruwam dogosogon o, ombasiga halok, yavup ogarup embetas andi, iya aro,” yiluk, avakwa en yagalagwi menda ako andi, avyarat yagalagwi. \p \v 2 Ap ambi Ala aburi enaruwam dogop mendok okbaup ombasagwi halok andi, avakwa enane at ovaga belagudek halok, ogwa ambiat wogo halok, endawi suam watya halok, endawi werek halok, endawi luvuk erek halok, enaganiya isagya halok, avakwa sek mamulirigya halok, \v 3 amburup nenek oginivisiga menda agaum erogo naligadek halok, aninis mbikit agya dek, endawi yanggalek halok, yo yawi war-wat iridek halok, yoparip endawi hogoup ombasigadek halok, ap anderogo menda andi, Ala aburi enaruwam dogopwak yiluk mendok okbisaup sek aro. \p \v 4 Ap ambi Ala aburi enaruwam dogop andi, at aburi des erogo unde waginipu, mamulirigya, aburi en at ane hunggwis, ogagya halok adigat mendok okbaup. \v 5 Ap ambi en at aburi des erogo unde waginivup inggut halok, Ala aburi andi, nggarogonggan holinipu dogosogon embetep? \v 6 Ap ao swi at Yesus vaga vanggabaluk avyarat embetas halok mendok okbaup dek. Sile endawi siyabatigya lagagimu, anggin ovaga okbagagi ako hak, ap andi, anderogo endawi siyabetaliga vaga anggin ovaga okbagya hao en, mendok okbaup dek. \v 7 At mendok okbaup ako, it ap avyarat ombasagwi dek menda en at ogasiga vaga avok mbanggu dugwit, “Ap andi, andogon sek aro,” yagalagwi halok adigat mendok okbaup. Ata, at weyak ogarimi vaga, it ap avyarat ombasagwi dek menda en at ogasiga vaga avok mbanggu dugwit, “Ap andi, andogon weyak,” yugu-sigik mendok okbaup halok, bagas heda bagoma adonggop nggeto yagaliga hak, sile en ap andi, anderogo endawi nomalisogon. \s1 Ap yonggaragak mendok okbisaup wene \p \v 8 Eke, it ap yonggaragak ako, anderogo it enovavut sek halok, enane mberen dek ambiat adigat yagalagwi halok, anggur amburup nenek oginivisiga menda enagaum erogo nelagwidek halok, yoparip hogop ombakluk avakwa we-wes oginavisagudek halok, \v 9 eke, Ala en ninim dambubininagiluk at abut Yesus lakba wagagi wene mbauk hwilago welagagi ovara yogak sigam agagi ako, vagago dugwit, enomaluk horogo baluk enendawi seyalek vaga ogagu-selok, ap andi menda mendok okbisaup sek aro. \p \v 10 It ap yonggaragak dogop andi, endak enavut mbabaluk, enane enovaga biselagudek halok, mendok okbisaup sek. \p \v 11 It enogwai andi anderogo enovavut sek dugwit, wene enabis atok vaga wolok nelagwidek halok, enendawi werek halok, eke, it yagalagwi ndatak ininggis anye vaga ogagu-selok, akwa anderogo menda iniselok, it enaguni ap yonggaragak mendok okbisaup sek aro. \p \v 12 It ap yonggaragak andi, enogwa ambiat wogo halok, eke, inaburi inim, it inim agarwik menda inim, unde waginipu iniselok adigat mendok okbisaup sek aro. \v 13 It ap yonggaragak ogarit lendagwi menda ako it eneyave hwalogo ogaguselok, ininis werek dogosogom o. Eke, it eneyave hwalogo ogaguselok, nit nenendawi Keretus Yesus ovaga vanggabaluk avyarat ombasagwi wene ako, it enalon embetetek dugwit, yugeregek nagu dogosogom aro. \s1 Wene mbauk hwilago welagagi wene \p \v 14-15 An vage hadema warup ombasiga ovara, an ambi yidup iri hao en, Ala aburi dugwit, nggarogo ogarit lagu dogop helup arinyok yiluk, nape wenggelek dugwit, dirup yi mbalhisiga. Nit Ala aburi ako Ala mondok iluk itok menda angge aro. Eke, o valek ako owak sek ngguvulik vaga ndun yagaliga dek itok-itok agarik hak, avyarat wene Yesus avok ako nit Ala aburi vaga sigam erogo itok-itok agarik. \v 16 Ala wene wokbaluk nenendawi eve vaga ogarit lagu dogop wene mbauk hwilago dombok welagagi ako mondok iya aro. Andi, \q1 “At ap at ari wagya lagagimu, Yi Ala abut, ombarupwak yiluk, Averiniki en sigam okbagagi. \q2 Sigam okbagya lagagimu, it malaikat en At eyave inil hugwi, \q2 At awene it weram Yakuri dek menda werekma yugeregek lagwi, \q2 It ap yi awi ndi awi Yesus Ala abut avyarat ai, umbutwi, \q3 ogagu lagagwama, \q2 O segedokma abinak adigat agarikmu wolok inggigi o,” \m yiluk, yagalagwi menda ako mondok avyarat higyo. \c 4 \s1 “Huluk wene yagan warusogom,” yugogogi wene \p \v 1 At Averiniki en sigam erogo iri dugwit, “O hivis arup hudi vaga ap en avakwa enambukmu dagaguluk, madis en huluk wene yugirigya hegek mamulirugu-sigik, it nin en wene ako dibaluk, musek lagu dugwit, Yesus avyarat umbutugwa ako mondok hekbasogom o,” yiluk, yagaliga. \v 2 It ap wene andi menda yagan nagwis ako andi, enagavoval sek ova heda enane huluk molalogo yagalagwi. Nenagavelo yaga mbalekma omap agarikmu edup helagwi dek andi hak, it ap andi, enendawima anderogo at, yi sek, yi weyak, enendawi dibelagwi dek. \p \v 3 It ap huluk wene yagalagwi menda ako en, “Ap murik adigat dogop,” yiluk, yugurugwi, eke, yi menda ndi menda nelagwi menda “Naup moga,” yiluk, mamulurugwi, ogasagwi. Naup moga yagalagwi andi, nit ap avyarat wene Yesus avok nenelup akluk avyarat ombasagwi menda ako en, “Ugun naup sek yiluk Ala en bagagima, Wa, yiluk, menak-menak naup sek,” umbutu-ninigik, it ako moga yagalagwi. \v 4 Yi menda ndi menda Ala en wakhagagi ako andi, sek adigat bagagima, nit nenendawi en, “Wa,” yugugu dugwit, welagwi halok andi, moga dek. \v 5 Ala wene\f + \fr 4:5 \ft Kejadian 1:31 inim, 9:3 inim yokanes.\f* inim, samban ogasagwi inim, andi vaga sek asigama, yi menda ndi menda ugun naup sek aro. \s1 Keretus Yesus ayeloman sek dogop wene \p \v 6 An wene yukhisiga yi, howa-hasin Ala aburi mamulirigya heyalok, hat Keretus Yesus ayeloman mondok segedok menda dogogun. Eke, Yesus avyarat ombasagwi wene inim, wene Ala aburi nggarogo ogarit lagu dogop modo wene mamulik musek landiga inim, wogogo hendawi wenggelit landiga vaga, hendawi mondok wadokdek hoda at dogogun. \v 7 It akwa enanggok enarivit mbilinisagwi hak, yi wene ndi wene mondok eve sek menda dek hegek enam warogo yagalagwi andi menda ako, wabuk. Ala wene wogogin ako, hendawi eve vaga ogarit lagya dogonyok yiluk, hunik-hunik mamulhidigya dogwen. \p \v 8 An wakhegek ambi yukhisogon. Avakwa nin andi eneyave anye aruguluk wal okhelagwi, eke, it nin andi Ala wene wokbaluk, enendawi eve vaga ndatak ogarit lagu dogoguluk, wal okhelagwi. Neneyave anye aruguluk wal okhelagwi andi sek ovara, un horok at okninivisiga. Eke, Ala wene ndatak ogaruguluk wal okhelagwi andi Ala en o yogak inim, o hivis inim, mondok ombok erogo sek okninivisiga ninilupma, ogasagwi.\f + \fr 4:8 \ft Ala wene ndatak ogagu dogoguluk wal okhelagwi andi yerogo: Samban ogasagwi, Ala wene dombalisagwi, Ala aburi inim homarisagwi. Andi menda ogagu niniselok, Ala en nit Ala wene ndatak ogaruguluk, nenendawi anye oknininivisiga.\f* \p \v 9 Anderogoma, wene wakhegek nit Ala wene ndatak ogaruguluk wal okhelagwi andi, avyarat wene atma, waup sek aro. \p \v 10 At Ala mondok iluk itok agarik ako, yi avakwa ndi avakwa ovok erogo enagap wendarup yiluk ombasiga ovara, nit nenendawi Yesus ovaga vanggabaluk avyarat ombasagwi andi nenagap wendarisiga. Andi vaga nenendawi vonggabaluk wenggelek agurik atma, dilwatu dugwit, hunik-hunik adigat ogarit landagwi. \p \v 11 An wene yukhisiga yi ako yugirigya, mamulirigya, ogagya dogwen. \v 12 Hat heyave ao sawe atma yiluk, avakwa en sovalogo bagaup andi moga. Yagaliga inim, ogasiga menda inim, avakwa hendawi hunik oginivisiga inim, Yesus Keretus avyarat ombasiga inim, weyak ogagya heyao en hil sovalek landiga ako inim, ogasiga andi vaga it ap avyarat ombasagwi menda hat il wakhegek dugwit, ogagya dogwen. \v 13 An ao wagetek neyagek, mbuku Ala wene ombok vaga dombanggya, avakwa mbilinirigya, enaruk watya, wene mamulirigya, ogagya dugwit, des erogo ogagya dogwen. \v 14 Endak, it Ala aburi enasini ako en hunggul sovabagagu-sigik, Averiniki en yukhugu hegek, “Hat hivis Ala eyavup ambi anderogo ogagya dogop,” yiluk, Averiniki anye wokhogogi ako, moma erogo hekbaup andi moga. \p \v 15 Hendawi hoda agya avakwa ovok erogo yedok heyapwak yiluk, wene yukhigis andi vaga avyarat vanggabaluk, ogarit lagya dogwen. \v 16 Handogon hovavut ogasiga menda inim, wene mamuleraliga menda inim, dibagya dogwen. Wene yi, mondok vipak erogo vagogo dogwen. Vipak erogo vagogo heyalok, it avakwa hat hane hulisagwi ako enagap wendatya, eke, harogo hagap wendakhidigya, ogagu dogosogon o. \c 5 \s1 Avyarat ombasagwi halok, okbugu dogop wene \p \v 1 It ap enanggok iniselok, hane anye vaga mbererabuk. “Yi nasini ndatak atma,” yiluk, enendawi aik wakbugu dogwen. It ap sawe andi, hat haswei ndatak, \v 2 it akwa enanggok andi, hat hisai ndatak, eke, akwa sawe andi, hat harupwi ndatak, it vaga hendawima weyak mondok embetetek dugwit, yugirigya dogwen. \p \v 3 It akwa sogwa eneyagi-enwai enarum des erogo agarwikbuk halok, dibugu dogwen. \v 4 Akwa sogwa eneyagi-enwai werek iniselok verak, it ako en Ala wene ndatak ogarupwak yiluk, inisai-enambeyagi it enendak yonggarinipu dogopwak. It inisai-enambeyagi en eneyagi-enwai endarinipu lagagwa ako onggo yogak it anderogo yonggarinipu dogopwak. Anderogo ogaguselok, Ala endawi sek ombasiga. \v 5 Hwa ambi sogwa ovara, eyagi en yonggat hegetek halok, “Ala en yonggatnita dogopwak,” yiluk, Ala ovaga vanggabaluk endawi wenggelek dugwit, hup dingga Ala adema hunik adigat nggino yugugu, samban ogagya, ogasiga menda halok, hwa andi, eyave sogwa aro. \p \v 6 It akwa sogwa ininggis-vaga yavup ogagetek dugwit, amburup werek adigat nela ombarit nagu iselok andi, iniluk agarwik ovara, Ala wene enendawima dek halok, nggorak ndatak at agarwik. \v 7 Akwa sogwa anderogo ogaguselok, avakwa enane enovaga bisaguven, wene yi, enaruk watya dogwen. \v 8 Ap ambi, ata hwa ambi, at owa-aot unde waginivisigadek andi, weyak ovara, at abut-ogwa, isa-asin, agun-eyak dombok unde waginivisigadek halok andi, weyak mondok ombok ogasiga. It avakwa Yesus Keretus avyarat embetetek menda andi, un weyak horok at ovara, at verak, weyak mondok ombok ogasiga. At Yesus Keretus avyarat imbitigi ako andi, hekbogogi agarik. \p \v 9 It akwa sogwa Ala aburi en yonggarisaguluk ininis dirup wasagwi andi, hwa ambi endaklagagi hegek 60 tahun agetek halok, inis dirup warup dek. Ata, hwa sogwa ambi, agun ambi nggelabigitek sogwa bago halok, \v 10 “Hwa andi sek ogasiga menda,” yuguselok, eyagi des erogo sawe oginipu halok, ap huru enaganiya isagya halok, it Ala ake denek menda\f + \fr 5:10 \fq Ala ake denek menda \ft andi, Ala aburi avyarat ombasagwi menda ovok erogo.\f* enayeloman ndatak oginipu halok,\f + \fr 5:10 \ft Ala wene Yunani enane dirup watigi andi \fq 'inisok horinipu halok' \ft watigi ovara, adem andi, endawi sovalek dugwit enayeloman ndatak oginipu dogop.\f* it avakwa anggin enovaga agya yonggarinipu halok, eke, yi yavup ndi yavup sek okbisaup ovok erogo “An neyavup at,” yiluk, ogasiga halok, inis dirup warup sek ovara, \v 11 it akwa sogwa ao ndugum iniselok andi, ininis dirup warup dek. \p It akwa andi, enendawi ninggya halok, Keretus wene wogogwa ako hekbaluk, ap adik hedaup ombarusogoma, ininis dirup warubuk. \v 12 It endak “An Ala eyavup adigat ogagya dugwit an hwa sogwa mondok dogosogon,” yagagwa ako Yesus adigat musek laup umbutugwa ako hekbagwi vaga weyak okhedugu dogosogom. \v 13 O ya nogo yigik nagu dugwit, yavup ogarup enanggon okhedelagwi. Andi adigat ogarit nagwis andi dek. Ata, wene enabis atok vaga wolok nagwis, o ambima ya nggao yagan nagu dugwit, it nin enawene ako it ilimik-ilimik yugwi, ogarit nagu dugwit, wene yup dek ako menda hegek ugun yagan nelagwi. \v 14 Anderogoma, it akwa andi en ambi ogarusogom vaga it ninim ogorek ako en nenanggadi wakbinanuguven, it akwa ndugum sogwa bisamwi ako, enaguni hidugwi, eneyagi endak inipwis, enaguni eneyagi unde waginipwis, ogagu dogop sek ombasiga. \v 15 Akwa sogwa nin andi, madis sile musek nagu dogoguluk, vage inisok vaga yungguliluk wendagwi. \p \v 16 Hwa endawi avyarat ombasiga ambi en isa sogwa werek halok, it Ala aburi evenuk anggin enovaga bisaguven yiluk, at eyak ako en yonggatigya dogopwak. Eke, it akwa sogwa ovara, eneyagi dek iniselok verak, it Ala aburi en yonggarinipu dogopwak. \s1 Mbilape wene \p \v 17 Ala aburi enasini enavok ambi yisogon. It ap Ala aburi enasini enagayuk werek ovara, sek erogo enaruwam iniselok, ambi inim onggo enagayuk wurup andi sek aro. It Ala wene ombok vaga yugurugwi, wene mamulirugwi, mondok hunik adigat ogaguselok andi, evenuk ambi inim onggo enagayuk wutu dogopwak. \v 18 Andi, Ala wene andi, “Sapi en inisok gandum enggen enggenit lagya hegek nin naguven yiluk, enelagap heda marogo bisaup moga,” eke, ambi, “It ap yavup ogasagwi menda yavup onggo hedaup sek aro,” yiluk, yagagwa dirup mbalek agarik. \fig Sapi en inisok gandum enggen enggenit landiga|alt="HK00096" src="HK00096B.jpg" size="col" loc="1TI.5.18" copy="Horace Knowles © The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972." ref="1 Timotius 5:18" \fig* \p \v 19 Ap mberen a, henggam a, “Anderogo ogaga o,” yiluk, yegetekma, at ambi en adigat ap Ala aburi enasin ambi ane ovaga bagya halok, at ane hulup andi, dek. \v 20 Ala Aburi enasin ambi en weyak ogagya dogosogon halok, it avakwa ovok erogo enalon ombarupwak yiluk, avakwa ombokma anggadi watya dogop. \p \v 21 Avakwa yerogo ogarup, nderogo ogarup, wene yukhisiga yi, ovok ogagya dugwit, hat hinim hunik halok ogagu dogop yugeregetek hekbigya, eke, avakwa ugun halok ogagu dogop yugirigya, ogagya dogobuk. Ata, avakwa ovok erogo enelup akluk, ogagu dogopwak yiluk, yugirigya dogwen. An ako, Ala inim, Keretus Yesus inim, it Ala ake denek malaikat ako inim, ovok inivaga an wene yi, yukhisiga. \p \v 22 Avakwa hinggis vakbugu, ininggul sovabugu, mbikit ogarubuk.\f + \fr 5:22 \ft Ininggis vakbugwis, ininggul sovabuguwis, ogasagwi andi, Lakbogogi Wene 6:6, 8:17-18, 9:12,17, 13:3, 19:6, 28:8 yokhanes.\f* Avakwa weyak ogaguselok, hat hinim avuk arup andi moga. Hat hendawi mondok sek adik denek dogwen. \p \v 23 Hagaum edup okhita, heyave anyedek okhita, ogasigama, hat is adigat ninggya dogobuk. Ata, anggur amburup ambukumat inim ninggya dogwen. \p \v 24 It ap mendok okbisaup yiluk, enavut mbanggya dugwit, ap nin weyak ogagao sigam agya halok, hekbiselagwi ovara, it ap nin andi, enomaluk hwilago hegek, mekbigarikmu, hivis enomaluk sigam asiga. \v 25 Anderogo hak, it sek ogasagwi andi, yedok iniselagwi. Eke, it nin sek ogasagwi hwilago agarik andi, vivis hwilago anderogo dogosogon buk. Sigam arisogon o. \c 6 \s1 Avakwa enayeloman dugwit ogagu dogop wene \p \v 1 It avakwa enayeloman andi, it nin en Ala inis inim, nit wene mamuleralagwi ako inim, miyuk-meyan erogo bagusao en, iren “Nenasini aro,” yiluk, enane hunggu dugwit, enagayuk wutu dogopwak. \v 2 It avakwa enayeloman andi, it nin enasini avyarat ombasagwi menda, it nin enasini avyarat ombasagwidek menda. Eke, it enayeloman ako en enasini avyarat ombasagwi menda halok, “Nit ogo avyarat ombasagwima, Ala aburi ninim ndatak aro,” yiluk, enane sovabisaup moga. Ata, it ako en, “Nenasini yavup okbiselagwi andi, avakwa it nin andi dek. Nit ninim ndatak avyarat ombasagwi atma nenendawi hunik aro,” yiluk, ambi inim enake ombok erogo ogarit nagu dogopwak. \p Wene yukhisiga yi ako ovok erogo mamulirigya, enaruk watya, ogagya dogwen. \s1 Huluk wene mamuleralagwi menda avok yukhisigon \p \v 3 Ap ambi modo wene Nenasin Yesus Keretus wene ako inim, eke, nit Ala wene wokbaluk, ogarit lagu dogop mamuleralagwi wene ako inim, anggon imbita dugwit, wene adik huluk menda mamulirigya halok, \v 4-5 aren, “An nelup o,” yiluk, siyabategek landiga ovara, inggut hegek ugun yagan landiga. At ap andi en wene, “Yi yerogoma ndi anderogoma,” iri dugwit, wene watya, eke wene maduk yup hegek wenemuk iris, ogarit lagya dogop andi mondok endawi hunik dombok ombasiga. At anderogo ogarit lagya halok, it ap nin en avyarat wene Yesus avok ako mondok enunggut dugwit, weyak adigat ombasagwi ako en “An iya, hat iya,” yugu dugwit, ogotlagwi, meyan umbutu dugwit avok mbalit lagwi, eke, huluk enova-enova bagwi, inim mondok war-wat yugwi, ogasagwi. It ap wene adik huluk yagalagwi menda ako, “Nit Ala wene ogarit lagu dugwit, nininggis mondok werek okhedasogon,” ombasagwi ovara, \v 6 nit andi, yoparip werek hegek, dek hegek, Ala wene wokbaluk, nenendawi eve vaga ogarit lagu dugwit, nenendawi ugun adenggen agurik halok andi, Ala en mondok iya erogo okbininaliga o. \p \v 7 Ninisai enendawima en endaklagu dugwit, nenangge-nenanangge ambi nininggimu wolok wulu wagetekma, lagu dugwit ogo, ambi nininggimu hedelok lasogombuk. \v 8 Nenagarom-nenayum ambi werek halok andi, “Yi ovok aro,” yiluk, nenendawi ugun adenggen dogosogom. \v 9 It ap, “Nininggis werek okhedaup,” umbutu-selok, Sile en, “Nanonggal aga o,” yiluk, enendawi nggaganggu hegek, bagas heda bagoma adonggop nggeto erogo waklandiga hak, it ap andi anderogo at verak erogo weyak ogagwi, eke, “Yi an neyave weyak okhedaliga,” embetetek enendawi ugun nenggek lagwi, ogarit lagwi vaga nggedek wambugu dugwit, eneyave mondok wakhedasogom aro. \v 10 Yi weyak-ndi weyak adem andi, yoparip adigat hogoup ombarit lendagwi andi aro. It avakwa nin en hogoup yiluk, belalit lagu dugwit, Yesus ovaga vanggabaluk avyarat umbutugwa ako hekbaluk, sup adik vaga nomaliluk lagusim, ap segowa vaga nagalhidugu lagarwik, edup helagwi andi hak, it ap andi, anderogo enendawi wakhedelagwi. \s1 Timotius ogagya dogop yugogogi wene \p \v 11 Hat verak, Ala angge atma, ogasagwi andi menda wagun en yiluk, agoda wunggu dogwen. Sek halok adigat ogagwi, Ala wene wokbaluk ogarit lagwi, enendawi avyarat umbutwi, avakwa enendawi hunik okbugwis, anggin enovaga agya hegek, enendawi mbuk dugwit wugwi, enendawi yanggalek vaga yugurugwi, ogasagwi andi menda musek lagya dogwen. \p \v 12 Nit Yesus avyarat ombakluk musek lendagwi ako, harogo nin ogorek inigik, mondok hanye erogo musek adigat lagya dogwen. Eke, hiluk mondok dogonyok yiluk, heyanggup iri lagagimu, hat Keretus avyarat imbitigin avakwa wisane inivaga hane vaganggigin ako, nggirik-nggerok erogo vagogo dogwen. \p \v 13-14 Wene endak hat ogarit lagya dogop yukhugu lagagis ako inim, yogak yukhisiga yi inim, ambi wombabagetek ovok erogo enewogogo vagogo dugwit, Nenasin Yesus Keretus sigam ari warugwi hudi des erogo ogarit lagya dogwen. Ala yi menda ndi menda iniluk oginivisiga menda adem ako inim, eke, at avyarat wene Pondiyus Pilatus adema vaganggigi \f + \fr 6:13-14 \ft Matius 27:11, Markus 15:2, Lukas 23:3, Yohanes 18:33-37 yokhanes. Yesus ako Pilatus adema hegek, Pilatus ako en Yesus yugugu dugwit, “It Yakuri enowa inis ombok Hat at ai?” yugugu lagagimu, Yesus ako en Pilatus ivaga, “Yu. Hat yegen andi aro,” vaganggigi.\f* Keretus Yesus ako inim, iperen inivaga nane anye erogo yukhisiga. \p \v 15 Ala en Nenasin Yesus Keretus, “O andi hudi vaga sigam okba warup,” hologo bagagi ako ndatak sigam okba warisogon. \q1 Nit siyabelagwi At adigat mondok anye werek menda andi, Ala aro. \q2 Avakwa enasini ap ombok-ombok enasin Araro. \q1 Yi ap ndi ap ininis werek enasin inis ombok andi, At adigat o. \q1 \v 16 At hambisigadek mondok iluk itok agarik Araro. \q1 At werekma andoma awia wisane atma, avakwa At adema ari laup meyan o. \q1 Avakwa en endak At eyave inil hegetekma, yogak ogo inil hegetek adigat agarwik o. \q1 At inis mondok siyalek yi avakwa ndi avakwa ovok erogo avema seve yiluk, At ane adigat hunggu dogopwak o, \m yiluk, amin. \p \v 17 It avakwa o yogak ininggis werek agarwik ako, andi vaga enendawi wogobatugu dugwit, yi menda ndi menda dek arup hegek, enendawi andi vaga vanggabaluk wenggelek dogoguven, yugirigya dogwen. Nit adenggen ombaruguluk, At yi menda ndi menda nggilup-nggilup erogo wokneraliga Ala vaga vanggabaluk wenggelek dogopwak yiluk, yugirigya dogwen. \v 18 It avakwa ininggis werek agarwik ako yi sek ndi sek ogagu dugwit, avakwa sek okbigik nagwis, enendawi dek avunya weyak avakwa wogeraup adigat enendawi hunik okbugwis, ogagu dogopwak yiluk, mamulirigya dogwen. \v 19 Andi ogaguselok, heveret o eyave valuguluk, yogak o owak wadok dek wombalisagwi ako andi ndatak, it hivis iniluk mondok segedok menda hidugu dogop enendawi anggin dek, “Okbininayogon,” ombakluk, enangge eyave hunhedaguluk, enayoparip wonggal hedelagwi hak, yogak sek adigat ogarit lagu dogopwak yiluk, yugirigya dogwen. \p \v 20 Timotius wai. Wene des erogo yegetek enane agil amok amburup werek vaga yagan nagwis, huluk wene arovara, “Wene swi menda yi aro,” yiluk yagan wagwi vaga winimuk yugwi, yagalagwi ako menda wabuk. Ata, hat vagogo dogonyok yiluk, Ala en mikbagagagi ako des erogo ogagya dogwen. \v 21 Wene andi menda yagan nagwis vaga avakwa nin wugu lagagwarik, Yesus Keretus ovaga vanggabaluk avyarat umbutugwa ako hekbaluk, sup adik vaga nomaliluk lendagwi. \p Nenasin habwa en okbagagya dogopwak o.