\id 1PE - Naasioi NT [nas] -Papua New Guinea 1994 (web 2014) 
\h 1 PIITA 
\toc1 Aneꞌ Tutunaꞌnaneꞌ Piitai Daarivuuꞌnaneꞌ 
\toc2 1 Piita 
\toc3 1Pit 
\mt2 Aneꞌ Tutunaꞌnaneꞌ  
\mt1 PIITAI  
\mt2 Daarivuuꞌnaneꞌ  
\imt1 Kara Baavootunanka Aneꞌkooning  
\ip 1:1 Niiꞌ Kumponing Bakaning Deemarira Tampaꞌ Oꞌnori Nempampiaing  
\ip 2:11 Niiꞌka Koomariri Oꞌnoriaing Sirakuraꞌ  
\ip 4:1 Purimariai Parapaara Pankainge Mankiꞌantamuriko  
\c 1  
\ms1 Niiꞌ Kumponing Bakaning Deemarira Tampaꞌ Oꞌnori Nempampiaing  
\mr (1:1–2:10)  
\p
\v 1 Ninge Piitai teie Jiisuuꞌ Karistooꞌkoong kara-okomui-nkai daarirerompimang diiꞌ Kumponing bakaning miruꞌnisinuka-anko, damisimainku deentariri otorimaing anke kansiꞌkoo, Jerusalemaꞌketa bataꞌdaariko aaꞌnairu-koo otori: Poontusi, Kalesia, Kapadosiaꞌ, Eesia eeꞌnoko Bitinia.  
\v 2 Diiꞌ teing Kumponinge Niumai temuꞌketa tasiꞌdurira miruꞌruruꞌning, eeꞌnoko teie Tanuaang Meekunge meekaꞌantaruruꞌ, Jiisuuꞌ Karistooꞌ meumperiiꞌnaang, eeꞌnoko bakaang erenge kiiroraaꞌ antaruriiꞌnaang. Biraanke eeꞌnoko mooa diiꞌkoo beremparavaing.   
\s1 Paning-koo Maneenaꞌ Oꞌnoriainaꞌ  
\p
\v 3 Biraankeampiai tee Kumponing, Bauma teie niikaang Ovoring Jiisuuꞌ Karistooꞌ. Teie aaꞌnaꞌ piaamurira baurukaaꞌ deeng-antamuri pontoꞌantamuruꞌ nerakung domaang-koo domang purimariri nooruupiampiiꞌnaang maneenaꞌ oꞌnoriainaꞌ.  
\v 4 Teie tee, Jiisuuꞌ booꞌketa daaꞌantavuuꞌnooꞌka teeꞌ nkomuruꞌ, baurukaaꞌkoong barenku kompampiainaꞌ tasiꞌantamurima, tee eeꞌnung deraꞌpaaꞌ, orariaravaung eeꞌnoko paaꞌaravaunge. Kumponinge tee tampaꞌ tarereruri otokooꞌ teka paning-koo.  
\v 5 Eeꞌnoko masikaꞌantaveriko teie bakaang iriꞌke diiꞌ napoꞌ tarerurimatooꞌnaang bera tee domaang otoi-otoꞌ oko-antaruriainooꞌke basi. Aaꞌnung neriari otomaung Kumponinge siraꞌkoo teꞌmung asiꞌnaꞌmung sirakuraꞌ oko-antamurira.  
\v 6 Teeꞌkoo doturoturariri otoriaing tee doturotu pankaing damaꞌnung noruꞌeri bane parapaara arikananka kuneꞌerima anke kansiꞌkoo.  
\v 7 Teing arikananka teing diikaang masikaꞌanta paara-kooning, diiꞌ diikaang baito taaꞌniꞌpoi otoaing deekoꞌ. Kooro tee paaꞌkoo makosi bane ntaꞌke ivaiꞌuma paara-antavaamaunge tee taaꞌniꞌanta-koo, teka diikaang masikaꞌanta kooro-koo dau basinooꞌ tampara Kumponing-koo, eeꞌnoko teeꞌkoo teie parapaarai ntaꞌpinaꞌ paararuriko diikaang baito taaꞌniꞌpoi otoaing deekoꞌ tee aaꞌnoaing: daangang, meenasi eeꞌnoko miring pankaing aruriaing Jiisuuꞌ Karistooꞌ toroaravainaꞌmung.   
\p
\v 8 Diiꞌke tee, bane ooveriarukoꞌnunge, nka pankaruntomperimaung tee. Napoꞌ teeꞌke enang ooveriaꞌ otoring tee, teka masikaꞌantaveri otong eeꞌnoko karange minku-paaꞌnaꞌ deto doturarima doturoturarimaung.  
\v 9 Aiꞌ diiꞌ teing tee kapooꞌ Jiisuuꞌkoo baitorarima piarorimaung nkaverimaing, tee tee diikaang uraang˜koong domang-anta.   
\p
\v 10 Tee domang-anta tee, teinge nakaro-nupoonge˜ urikupoonge Kumponinge avusiroꞌari biraankemuriainaꞌ naumaarikoꞌninge tampaꞌ tasiꞌkoo eentavarima besiꞌaakoꞌ.  
\v 11 Tanuaang Meekunge Karistooꞌketainge eeꞌnara baikearara eeꞌnoko damaꞌke meenasi nkavuainaꞌ siraꞌpuma karantavuriko˜ bateinang eeꞌnoko naninooꞌ noruꞌkoo piavorokoꞌ.  
\v 12 Teka Kumponinge nauvuruꞌ tavoꞌkuarooꞌnaang tenang teing otoroko, teka damaꞌke, enang-pinaꞌ diiꞌ otorimaatomanang makosinang. Eeꞌnoko enang Kumponinge tee Tanuaang Meekung paning-eta botovuioꞌ pakuvuriko niiꞌninge tee doorenang tampara siraꞌpaama nauraarieeng, teing nakaro-nupoong biikaang minkunaa ninka mantaꞌpai. Aing teing, bakei, koosinunankai aaꞌnaꞌ tampaꞌ oo-koo piavorokooꞌ.   
\s1 Kumponinge Bokumuri Miruꞌmuruꞌnaꞌ Bakaning Meekupoong Oꞌnoriiꞌnaang  
\p
\v 13 Teeꞌkoo diikaang onou maamurariri otoriaing Kumponing dotu-antaveriainaꞌ besiꞌeri, tarerariritaaꞌ, teꞌmung Jiisuuꞌ Karistooꞌ siraꞌpari poainaꞌmung Kumponinge avusiroꞌari biraankemuriaing tee narung nooruupieri.  
\v 14 Eeꞌnoko Kumponing baurukaaꞌ kara sionuka deentariri tee aarumo mono bakaang pia siong tero amakorariri nkorarikoꞌnung nkoveriaukaꞌ.  
\v 15 Teka teeꞌ eeꞌnaꞌ tee eeꞌnara diiꞌ bokururuꞌnung meekaꞌpari otomanaꞌ nariꞌ diiꞌ meekaꞌdariri otoriaing ookara nkoveriaining-koo.  
\v 16 Teeꞌ Daari Meekung-koo Kumponinge aaꞌpumanaꞌkoo,  
\q1 “Diiꞌ meekaꞌdariri otoriaing, aiꞌ ning tee meekung.” \rq (Boontu 11:44)\rq*   
\s1 Mooꞌ Bakei Pankainge Mooꞌmuruꞌnaꞌ Kumponinge  
\p
\v 17 Kumponing Diuma tamperima tee tanatarariaing, aiꞌ tee tee eeꞌnara Kumponing Simpeꞌnko˜ ookara-koo biikaang nko-nkonanka-koo makosinaꞌ, bane aremuriiꞌ naning. Aing batei-koo ootukuning-koo damisimainooꞌke otorimaing-koo diikaang aarumo koontariri otoriaing tee-koo meerupirariri.  
\v 18 Diiꞌke noruꞌeriaing diiꞌ teing napoꞌ mooꞌduruꞌning tevung-eta tampooꞌ beꞌkoo kaariꞌdarikoꞌnavung-eta diikakatauro biikaang minkunaa sintokosintoi-koong siomperiko, eeꞌnoko tamung mooꞌduriaꞌ kapooꞌke orariaramaing-pinaꞌ oroꞌke, aaꞌnoko kooro eeꞌnoko silivaꞌ.  
\v 19 Teka teie erenge makuꞌpaaꞌ Jiisuuꞌ Karistooꞌkoonge mooꞌduruꞌ teu kampianu orooꞌdopanu kiiroraaꞌnu ereng parekavaakoꞌnu-pinaꞌ nariꞌ miruꞌari.  
\v 20 Tee tee temuꞌketa miruꞌniiꞌ kansiꞌ pupuꞌaravaruko-ita, teka teie Kumponinge oroꞌantavuuꞌ tenang tee-koo batei-koo asiꞌnooꞌke diiꞌ paku-koo.  
\v 21 Tee-koo eeꞌnung-koo diiꞌke Kumponing masikaꞌantaverimaung, tee aaꞌnung tee Jiisuuꞌ booꞌketa daaꞌantavura meenasi avuuꞌ. Teeꞌkoo diikaang masikaꞌanta eeꞌnoko nenneng Kumponing-koo otoaing.   
\s1 Niiꞌmaikororiꞌ Aaꞌnaꞌ Masikaꞌ Piaavarampiai  
\p
\v 22 Enang tee diiꞌ tee kara masikung siomperira diikaang domang tee kiiroraaꞌdariring eeꞌnoko diiꞌ piaa masikung ninka piaareeri otoring. Teeꞌkoo narunaꞌ narunaꞌ aaꞌnaꞌ piaareeriai diikaang domang-eta namaiaꞌpinaꞌ.  
\v 23 Diiꞌ teing nerakaꞌdaririning, tee booaukaꞌnung-eta pontoꞌdariruꞌning, booaing-eta deeaꞌ, teka teieta Kumponing bakaang kara-ita domampari otoꞌketa.  
\v 24 Daari Meekunge aaꞌpumanaꞌ,  
\q1 “Ookara nantoong biikaang domaang tee baaꞌ pinaꞌ namuꞌke booꞌ, eeꞌnoko biikaang meenasi tee iiooꞌ pinaꞌ namuꞌke maraꞌoma tankavarakooꞌ, teka tee Kumponing bakaang kara tee teeꞌ nariꞌ otomatoaing.” \rq (Aisaiaꞌ 40:6-8)\rq*   
\m
\v 25 Tee aung kara tee eeꞌnung doorenang tampara diiꞌkoo daankiampimaung.   
\c 2  
\s1 Ovoring Tee Boiaꞌ Domantooꞌ Makosi  
\p
\v 1 Teeꞌkoo diiꞌke taapoꞌ tontaꞌeriaing teing aing aaꞌning: tooꞌdeng, tositosi, kara narunge navu, mamairo eeꞌnoko amutemuriiꞌ miring orari-anta.  
\v 2 Teka diiꞌ aaꞌnaꞌ peera-antarariaing tee-koo kara-koo pituaravaung-koo nerakauꞌnuka noonooꞌkoo narung-koo peeravoromanaꞌ, tee diiꞌ pankaꞌantaruriaing diikaang nerakung domaang-koo makosinaꞌ.  
\v 3 Aiꞌ teie domang-antaruriko diiꞌke tee Ovoring tampaꞌ mantomperuꞌnung.  
\v 4 Tee-anko pori otomatoaing tee eeꞌnara boiaꞌ domantooꞌanko nantoonge tompimpauꞌnung-anko, teka Kumponing-koo dutakanooꞌka tee miruꞌnisi eeꞌnoko domange daiꞌ.  
\v 5 Eeꞌnoko diiꞌ teeꞌke tee-pinaꞌ kapang domantooꞌnuka otoriaininge tanuaang-aapenava pava-koo tee ninka nariꞌ kanirariri meekaꞌnisinuka piristiꞌnavitu deentariri teeꞌ tanuaang-aapenaꞌ boontunantarima Kumponing dotu-antaveriainaꞌ Jiisuuꞌ Karistooꞌkoo kuunge.  
\v 6 Aiꞌ Daari Meekunge eeꞌ minkuvui otong,  
\q1 “Ee aing, Saioni-namono-koo tee boiaꞌ domantooꞌ eꞌmaniang tumanung bempansing, tereꞌ eeꞌnareꞌ kunkuꞌdoiꞌkoo miruꞌnisi-nareꞌ eeꞌnoko makuꞌpaaꞌnareꞌke, eeꞌnoko baa tee naning tee masikaꞌantavuaing tee maiaꞌanta-koong deeaꞌ.” \rq (Aisaiaꞌ 28:16)\rq*   
\m
\v 7 Diiꞌkoo eeꞌning-koo tee, Jiisuuꞌ Karistooꞌ, masikaꞌantaverimaing-koo tee eeꞌnara domange daiꞌ eeꞌnoko makuꞌpaaꞌ, teka teing-koo tee masikaꞌantavaavaing-koo tee tee maiaꞌanta, teeꞌ Daari Meekunge aaꞌpumanaꞌ,  
\q1 “Tereꞌ eeꞌnareꞌ kapanareꞌ pava kaninukai pooreꞌaama duaꞌauꞌnareꞌ ookutunava-koo eꞌmanianareꞌ tumanareꞌ deemparioꞌ tasiꞌpauꞌ damaꞌke.” \rq (Kena 118:22)\rq*   
\m
\v 8 Eeꞌnoko  
\q1 “Tereꞌ tereꞌ eeꞌnareꞌ nantoong tupang-antavurira duaꞌantavuriainareꞌ teing.” \rq (Aisaiaꞌ 8:14)\rq*  
\m Teing tupampariainooꞌ tee teinge kara meumpaavaung-koo teeꞌ, teing teeꞌ oroꞌnuka duaꞌkoo miruꞌuruꞌnaꞌ.  
\v 9 Teka diiꞌ teing eeꞌning Dauraronge˜ miruꞌniiꞌnuka piristiꞌkoo, meekavitu, Kumponing baka bakanupoong, diiꞌke kapooꞌ bakaang nko-nkonanka tampeng siraꞌantaevurimatoaining, tee eeꞌnara diiꞌ mutaanang-eta bokururira bakaang araka taꞌnimpaariiꞌaape siꞌduruꞌ.  
\v 10 Tero tee diiꞌ nantoong deeaing, teka enang tee diiꞌ teing Kumponing bakaning nantoong deentaririning. Tenang eeꞌnang tee Kumponing bakaang piaa komperiarukoꞌning, teka enang komperi otong tee piaa.   
\ms1 Koomariri Oꞌnoriaing Sirakuraꞌ  
\mr (2:11–3:22)  
\s1 Kumponing Bakaang Botovotonaaꞌnuka Makosinaꞌ Oꞌnoriaing  
\p
\v 11 Ee mmaikoriꞌ, diiꞌ teing tavora-nupoong eeꞌnoko damisimainku-pinaꞌ anke kansiꞌkoo otoriko ninge eturampiri aaꞌdampimang: Dontaꞌdariri otoriai mono-aapening piananka-ita teing diiꞌ domang turanturi otorimaing-eta.  
\v 12 Mutaanang-nupoong-ankoi tampaꞌ mataurariri otorimaatoai eeꞌnoko orakaꞌ nkonuka tantaariaing deekoꞌ tenang Kumponinge kansiꞌ beeroꞌuainang diikaang nko-nko tampara tasiꞌpaara Kumponing daangampaavaing teinge.   
\p
\v 13 Ookara-koo teing-koo nantoong-koo pankenanka-koo boong otorimaatoai Kumponing dotu-antaveriiꞌnaang, aaꞌnoko tee daurarong, eeꞌnoko teing ovoꞌmaꞌnuka,  
\v 14 aiꞌ teing teing Kumponinge botovuruꞌning oreng meroꞌaarima eeꞌnoko tampeng daangampaariiꞌnaang.  
\v 15 Aiꞌ Kumponing bakaang pia tee eeꞌ otongꞌ: Diiꞌke tampaꞌnkoi dooroong-antavereriaing teing mutaanang-nupoong kara tamunsiꞌnung minkuaamaing.  
\v 16 Masikaꞌ diiꞌ Moosesi bakaang botoi daiꞌdariaꞌ otong, teka ninge aaꞌdampimang diiꞌke kapooꞌ orara nkoveriaukaꞌ dakarakaꞌperi aaꞌperima, “Karistooꞌke Moosesi bakaang boto-ita unaa-antamuioꞌ ning tauraꞌmari oꞌnong.” A, teeꞌ deeaꞌ. Karistooꞌke unaa-antamuruꞌnung niiꞌke kapooꞌ tampeng naing nkoampiiꞌnaang. Kumponing bakaning botovotonaaꞌnuka makosinaꞌ otorimaatoaing.  
\v 17 Nantoong ookara makosinaꞌ deto basi-antavererimaatoai. Teing Karistooꞌkoo diiꞌmarang piaaverererimaatoai. Kumponing-koo aaꞌnaꞌ amaiaaꞌdori otoriai, eeꞌnoko kansiꞌkoong daurarong deto basi-antaverimatoai.   
\s1 Sisikeera Toraꞌkoo Tauraꞌmariaing Karistooꞌ Bakaang Aarumo Siompampiri  
\p
\v 18 Diiꞌ bautaranuka diikaning pankeng tanataraarimaing-ankoi boong-koo otorimaatoai teing pankaing-antaverereri, tampaꞌ nkoraarimaing naing-koo deeaꞌ, teka teing orakaꞌ nkoraarimaing-koo nariꞌ.  
\v 19 Naning tamung sisikeera-antavaako tauraꞌparavaing deekoꞌ Kumponing dotu-anta-koo noruꞌui, Kumponinge tee biraankevuaing tee.  
\v 20 Mooꞌ aming nkaveriaing kapooꞌ orara nkoveriko muraꞌdaariko tauraꞌdariaing deekoꞌ? Teka kapooꞌ tampara nkoverima baike kuneꞌeriiꞌnaang dooroontariri otoriaing deekoꞌ Kumponinge biraankeruriaing tee-koo.  
\v 21 Aiꞌ diiꞌ teing teeꞌkoo Kumponinge bokururuꞌning. Karistooꞌ tee diiꞌkoo baike kuneꞌuuꞌnung diiꞌ teeꞌ nariꞌ tee siomperi nkorariiꞌnaang nau-antarurima.  
\v 22 Teie tee orakaꞌnko nkovuaꞌ, bakaang beꞌduuꞌkoo tosi minkuvuko taaravaavaꞌ.  
\v 23 Tenang teinge tee pooreꞌaako teie tee teing pooreꞌuriaꞌ makuꞌkoo. Sisikeera napoꞌ toraꞌpura mauꞌuriaꞌ teing, teka tee Kumponing-koo baka arooꞌaruꞌ koontoꞌnaꞌ simpeꞌnko˜ noruꞌui.  
\v 24 Teie tee baka bakaang monoi ookara orakaꞌ nkonanka nkavuuꞌ teka aaꞌbarataꞌkoo, niiꞌ tee-koo orakaꞌ nko-koo moompira tee-koo aarumo koontoꞌ narung-koo domamariri oꞌnoriiꞌnaang. Diiꞌ teing teie datoꞌnankai tee-koonge unaa-antarurining.  
\v 25 Aiꞌ diiꞌ teing poorariruꞌning sipisipiꞌpinaꞌ, teka enang tororaririning tee-anko diikaang tanuaang sipisipiꞌpinaꞌ tanatarurimaung-anko.   
\c 3  
\s1 Niiꞌ Nampeesiniiꞌnuka Tampara Aarumo Ninka Oꞌnoriainaꞌ  
\p
\v 1 Diiꞌ manikuꞌ teeꞌke, diiꞌunkaampi-koo boong otorimaatoainge eeꞌnoko teing-koo niiꞌning Kumponing bakaang kara siompaavaing deekoꞌ teie tampara aarumoi diiꞌ biiꞌankaampi diikaange Kumponing-aape barampereriaing, karai deeaꞌ.  
\v 2 Tenang teinge ooaama tee diikaang meeꞌduꞌpiari nariꞌ otoꞌ teing bereꞌariaing.  
\v 3 Diikaang tampaꞌ oroꞌnaꞌ mono-koo damaꞌdunooꞌ deemparavaukaꞌ tampaꞌ simpiꞌdovantarima diikaning dapo eeꞌnoko kapooꞌ tampeng kooro dovang-kooning siꞌdarima napoꞌ mononopaꞌ tampaꞌ oroꞌ kuruntarima.  
\v 4 Teka nepunepuꞌ diikaang tee tee-koo naning-koo domang-koo kuung otoai teing ninka kapooꞌ aarumo tampeng paaꞌkoo makosi deeaing ninka aaꞌning ninka: banainge otoꞌ eeꞌnoko domang dooroontoꞌ. Aing teing eeꞌning Kumponing-koo dutakanooꞌke bakei dakausiꞌ masikeng.  
\v 5 Teeꞌ nariꞌ otorimaatoaing teing temuꞌnupoong manikuꞌ meekupoong Kumponing-koo baitoarikoꞌning nepuꞌarikoꞌnaꞌ biiꞌunkaampi-koo boong otoroi.  
\v 6 Teeꞌ eeꞌnaꞌ Seeraꞌke Eebaraamiꞌ kara taaravuma siompukoꞌnaꞌ ovoring tampuma tee. Eeꞌnoko diiꞌ teing eeꞌning teni baurukaaꞌ diiꞌke tampaꞌ nkorarimatoaing deekoꞌ baruꞌ aroreriaꞌ otori.   
\p
\v 7 Napoꞌ teeꞌ nariꞌ diiꞌ biiꞌunkaampi teing ninka diiꞌankaampi ninka mataurariri otorimaatoai makosinaꞌ deto deeng-antavereri teing baruꞌ iriꞌoroaing deempariko, aiꞌ teing teinge diiꞌ ninka nariꞌ tee barenku okovuriaining biraankerurira domang-antaruriaing-koo. Teeꞌ nkorariaing diikaang kunsi avoꞌaravarooꞌnaang.   
\s1 Doong Kante Teing Niiꞌning Nantoong Tampaꞌ Nkoarampimaatoaing  
\p
\v 8 Tee-koo asiꞌnooꞌke aaꞌdampimang: Diiꞌ ookara nariꞌ marireeri otorimaatoaing, nariꞌ mantonteeri namaiaꞌpinaꞌ mantontariri tampaꞌ domang piaareerima eeꞌnoko doonko noruꞌdariri.  
\v 9 Orara orarai makuꞌeriaukaꞌ, barakosiꞌ barakosiꞌke makuꞌeriaukaꞌ, teka aampariꞌeri biraanke-antareerimaatoai, aiꞌ diiꞌ teing teeꞌ nko-koo bokururuꞌning diiꞌke bakaang biraanke nkaveriiꞌnaang.  
\v 10 Teeꞌ Daari Meekunge aaꞌpumanaꞌ,  
\q1 “Baa tee naning domampari otoꞌkoo piavoi otoing doong tampeng oovuuꞌnaang piavora, tee orakaꞌ karoaukaꞌ eeꞌnoko teie tee daang minkuvuaukaꞌ.  
\v 11 Eeꞌnoko orakaꞌ nko-eta bereꞌarara tampaꞌnko nkovuaing, eeꞌnoko teie tee mooa besiꞌuma siompui otoaing.  
\v 12 Aiꞌ teie Ovoringe teing koontoꞌnuka tampaꞌ oovuri tarevurimaung eeꞌnoko bakaang punkaaꞌ tee daateꞌari otomaung teing biikaang kunsi tampaꞌ taara-koo. Teka Ovoring bakaang oing tee teing-eta kapooꞌ orara nkoaamaing-eta munteꞌuri akoꞌ toroari otong.” \rq (Kena 34:12-16)\rq*   
\s1 Tampaꞌ Nkoarampiko Sisikeera Toraꞌantamaariko Deekoꞌ Makosi  
\p
\v 13 Diiꞌ enang baie baikeruriiꞌnaang diiꞌ kapooꞌ tampara narung siomperimaing deekoꞌ?  
\v 14 Teka bane kapooꞌ tampara nkoverima baike kuneꞌeriaing deekoꞌ diiꞌ teing Kumponinge tee-koo biraankeruriaining. Teeꞌ Daari Meekunge aaꞌpumanaꞌ,  
\q1 “Nantoonge mauꞌdaariko arorerima domang mankiꞌdoriaukaꞌ.” \rq (Aisaiaꞌ 8:12)\rq*   
\m
\v 15 Teka diikaang domange Karistooꞌ pankaing-antaveri otorimaatoai diikaang Ovoring deeng-antaveri. Ookara batei-koo maamurariri otorimaatoai nantoong niaꞌdaariaining nauereriainaꞌ okoraꞌnooꞌ diiꞌke tee Ovoring bokururiaing nemperi otorimaung-koo, teka dooroontariri doonko noruꞌdariri teeꞌ nauereriai.  
\v 16 Eeꞌnoko tarerariri otoriai diikaang domang kiiroraaꞌari otoꞌkoo teing diikaang tampara aarumo Karistooꞌkoo kuunge nkoverimaung orakaꞌ minkuaamaing maiaꞌoroainaꞌ teeꞌ nkoraarimaung-koo.  
\v 17 Kapooꞌ tampara nkoverima baike Kumponinge tauraꞌpuing kuneꞌkoo tee tampaꞌ, teka kapooꞌ orara nkoverima deekoꞌ orakaꞌ.  
\v 18 Aiꞌ Karistooꞌ tee teeꞌ nariꞌ bouꞌ nantoong biikaang orakaꞌ nkonanka-koo. Terong-koo ookara dakaꞌpui namuꞌke pareka bakevuuꞌ, tee eeꞌnara koontoꞌ deemparitaaꞌ niiꞌ koontoꞌnuka deeaing Kumponing-koo tavoꞌmuriiꞌnaang teie. Mono nameng dupisiꞌaioꞌ teeꞌ booꞌparuꞌ, teka Kumponing bakaang Tanuaange daaꞌuioꞌ domampari otong.   
\p
\v 19 Tenang bakaang mono booꞌpari otoko tanuaang-naung tee booꞌnuka-koo daankiaruꞌ kiimatanooꞌke.  
\v 20 Aing teing eeꞌning tanuaananka nantoong urikupoong-kooning Kumponing taaravaavarukoꞌ ning, teing bereꞌariiꞌnaang Kumponinge pankaroong nempurikoꞌning tenang Nooaꞌke tee aakaꞌnareng taꞌnampukoꞌnang. Teka okiꞌning nantoong ˜beenaumo-taa naing aareri˜koo ntong-koo daue otorouꞌning domampariruꞌ.  
\v 21 Ntonge aareri-koo kuung otoroko tampooꞌaape domampariainooꞌ taaꞌbakavuruꞌnaꞌ niiꞌ teeꞌ nariꞌ kompampima Karistooꞌkoo kuung oꞌnori domamariainooꞌ basimariiꞌnaang bakaang iriꞌke booꞌketa daaꞌantavuuꞌnunge pakumuriko. Tee tee ntong-koo minkie meekaꞌanta nkavampimaung kuꞌmiꞌ mono-ita kui-anta-koong deeaꞌ Kumponinge tampeng-pinaꞌ oomuriiꞌnaang, teka tee domang kiiroraaꞌketa maraka-anta Kumponing-koo Karistooꞌ baitoampiri nariꞌ otoꞌkoong teie domang-antamuriiꞌnaang.  
\v 22 Tee tee eeꞌnara booꞌketa daaꞌarara paning-koo deto bera Kumponing-koo tampavine-koo otomaung, ookara kapooꞌkoo dau, aaꞌning-koo: koosinunanka, arekeeꞌ oroꞌning ovontung eeꞌnoko iriꞌpoꞌnupoong.   
\ms1 Purimariai Parapaara Pankainge Mankiꞌantamuriko  
\c 4  
\s1 Urikung Onou Sipampiaing Orara Aarumo Nariꞌ  
\p
\v 1 Enang tee, Karistooꞌke bakaang monoi baike toraꞌpuuꞌnung-koo diiꞌ teeꞌ nariꞌ uroꞌkanooꞌka purintariri arooꞌdariaing temuriiꞌ baike kuneꞌkoo, aiꞌ baa tee naning baike kuneꞌuma tee tee enang orakaꞌ nko-ita bakearing.  
\v 2 Tee tee enang bakaang mono ninka domampari otoi emuꞌketa deto mono bakaang pia siompuaukaꞌ, teka Kumponing bakaang pia siompuaing.  
\v 3 Tee tee diiꞌke teing-pinaꞌ nariꞌ mutaanang-nupoong piavoromanaꞌ aing aaꞌning nkoveriaukaꞌ temuꞌ nkoverikoꞌnaꞌ: maimaiaꞌnaꞌ otoꞌ, mono bakaang pia siong, purintoꞌ naruꞌke kanuꞌanta, taamang tovang nainai nai-koo deikooꞌ, eeꞌnoko daang-koong dootuuꞌ, tee maarekusiꞌ. Batei temuriiꞌ nko-koo tero tankinuing botu teꞌ.  
\v 4 Teing teing enang taꞌnimparirining diiꞌ teing ninka nariꞌ tapoꞌdariaruioꞌ tamung iriꞌ oꞌanta-koo, eeꞌnoko orakaꞌ minkuraarikooꞌ.  
\v 5 Teka teinge tee teka damaꞌ toosiaavaing Kumponing ninka ookara nantoong simpeꞌkoo maamuari otoing ninka: booꞌnuka eeꞌnoko domantooꞌnuka nariꞌ.  
\v 6 Aiꞌ teie Kumponinge teing temuꞌ boorouꞌning teeꞌ nariꞌ tampara doorenang taara-antavuruꞌ teing teing biikaang tanuaang domampariri otorooꞌnaang Kumponing domampari otomanaꞌ nariꞌ. Ookara nantoong ninka nariꞌ biikaang mono booꞌkoo barakosiꞌniiꞌnuka deempariko teie tee daankinang taara-antavuruꞌnung.   
\s1 Teing Avuavuꞌ Kumponing-etaing Kompampiri Tampaꞌ Mintoomariaing  
\p
\v 7 Ookara kapooꞌnanka aung kansiꞌkoonanka oꞌdoma dueꞌumaang. Teeꞌkoo mataurariri tarerariri otoriaing tampaꞌ kunsirariainaꞌ.  
\v 8 Ookara-koo daua narunaꞌ narunaꞌ diikaang domang-eta tampaꞌ piaareeri otorimaatoai, aiꞌ niiꞌke nantoong piaavarampima deekoꞌ biikaang orakaꞌ nkonanka mmauꞌ dakaꞌpampipeuꞌ.  
\v 9 Diikaning pavananka-koo tampaꞌ onkeonkeꞌdeerimaatoaing baruꞌ poreꞌpinaꞌ noruꞌerima munkumunkureeriaꞌ.  
\v 10 Kumponinge avuavuꞌ narunaꞌ narunaꞌ aruruꞌnaꞌ makosinaꞌ komperi pakureerimaatoai. Teeꞌkoo diiꞌ teing kapooꞌ amutemuriiꞌ Kumponinge aruruꞌning tampeng tare-nupoong deentariaing.  
\v 11 Kara siraꞌperima deekoꞌ teeꞌ Kumponinge naururiainaꞌ masikaꞌ siraꞌperiai. Nantoong pakuererima deekoꞌ Kumponinge iriꞌ arurimanaꞌ siomperi pakuereriai, ookara-koo kapooꞌ nanka-koo Kumponing pankaimparavainaꞌ Jiisuuꞌ Karistooꞌkoo kuunge. Miring eeꞌnoko meenasi pankaing okovui otomatoaing ookutunung batei-koo oꞌdomaropa-koo. Eeꞌ, masikung.   
\p
\v 12 Ee maikoriꞌ, taꞌniniriaukaꞌ diiꞌ tee-koo ntaꞌpinaꞌ mantong-koo parapaara-koo diiꞌkoo poing-koo paararurima. Tee kapooꞌ taꞌnimpaariiꞌpinaꞌ noruꞌeriaukaꞌ.  
\v 13 Teka baruꞌnooꞌ doturariaing diiꞌke Karistooꞌ siomperima arikung kuneꞌuuꞌnaꞌ nariꞌ, eeꞌ noruꞌerima teeꞌ nkomarimaung-koo dotumariaing tenang tee bakaang meenasi oroꞌparavainang.   
\s1 Niiꞌ Dotumariaing Makosi Sisikeera Toraꞌpampira Karistooꞌke Toraꞌpuuꞌnaꞌ  
\p
\v 14 Karistooꞌnung miring komperimaung-koo orakaꞌ minkuraariko tee doturariaing, aiꞌ teeꞌ minkuraarima siraꞌpaamaung tee Tanuaang Meekung Kumponing bakaang meenasi-poꞌnung diiꞌkoo otomaung.  
\v 15 Teka diiꞌ orara aarumo siomperi sisikeerang-antarariko taara-koo bakei piamoaꞌ aing eeꞌ oroꞌ nkoverima: dupisiꞌanta, bakiaaꞌnko, orakaꞌnko, niiꞌnooꞌ kakaruaꞌdorima.  
\v 16 Teka Karistooꞌkoo kuung otoritaaꞌ baike kuneꞌerima maiaꞌdoriaꞌ Kumponing pankaing-antaveriaing Karistooꞌ bakaang miring komperimaung-koo.  
\v 17 Aiꞌ batei tee poi otong teie bakanavaꞌkooning paara-anta-koong. Eeꞌnoko niiꞌketa tutumparavaing deekoꞌ teing Kumponing bakaang doorenang tampara siompaavaꞌ otomaing areꞌke botu deempariaing?  
\v 18 Teeꞌ Daari Meekunge aaꞌpumanaꞌ,  
\q1 “Teing koontoꞌnuka kakaue domampariaing deekoꞌ, teing nantoong oreng Kumponing piavoroaing areꞌke oroꞌpariaing?” \rq (Mirumiruꞌ 11:21)\rq*   
\m
\v 19 Teeꞌkoo teing nantoong Kumponing bakaang pia-koo otoroi baike kuneꞌaavaining, makosi tampaꞌ nariꞌ nkoaamatoaing biiꞌka avariri tee-koo teing nkovuruꞌnung bakaang tare-koo, biikaang tarenara mutekaroꞌ masikaꞌantavai.   
\c 5  
\s1 Teinge Dootuuꞌkoo Pankenge Tampaꞌ Tanatavaariai Kumponing Bakanaving  
\p
\v 1 Teeꞌkoo diiꞌ dootuuꞌkoo urantanuka tasiꞌantarampimang nkorariainaꞌ ninge diiꞌ ninka nariꞌ oroꞌke dootuuꞌkoo urantai, ninge eeꞌnara Karistooꞌ bakaang baike koontoꞌ ooamira siraꞌpamaunge, eeꞌnoko napoꞌ teeꞌ nariꞌ diiꞌ ninka kompampainge tee meenasi Karistooꞌ bakaang oroꞌantavuainang.  
\v 2 Aaꞌdampimang: Kumponing bakanavitu tampaꞌ tanataverererimaatoai teing diiꞌke tanata-koo siꞌduruꞌning, tamung konteroritaaꞌ deeaꞌ, teka pia-ita nkoveriai Kumponinge piavomanaꞌ. Mooꞌ narung noruꞌeri tanataverereriaukaꞌ, teka arooꞌketa tanataverereriai.  
\v 3 Apoapooꞌerereriaukaꞌ teing tanataverererimaing teka tampaꞌ ooraari siontaariainaꞌ nkorariai.  
\v 4 Eeꞌnoko tenang tee Tanatanara Pankaing oroꞌparavainang diiꞌke mooꞌ tee meenasi-poꞌnung paaꞌaravaukaꞌnung nkaveriaing.  
\v 5 Eeꞌnoko diiꞌ napoꞌ nemaaꞌ teie diikaning urantanuka-koo boong otorimaatoai amaiaaꞌdori diiꞌka-koo meuꞌke, aiꞌ Daari Meekunge eeꞌ minkuvui otong:  
\q1 Kumponinge tee teing biiꞌka daangamparimaing tooꞌdempurima teing boonko noruꞌarimaing avusiroꞌari pakuvurikooꞌ. \rq (Mirumiruꞌ 3:34)\rq*   
\s1 Boonkomariri oꞌnorimaatoai Kumponing Bakaang Tankaꞌkoo Oꞌnori  
\p
\v 6 Boonkorariri otorimaatoai diiꞌka-koo tee-koo Kumponing-koo tankaꞌ purintoꞌkoo kuung otori, tee batei makotuko tee deto siꞌduriaing diiꞌ.  
\v 7 Diikaang ookara mankiꞌnanka tee narung-koo siperimaatoai, aiꞌ diiꞌ teing teie piaaruri tanataruri otong.  
\v 8 Teka tanatarariri eeꞌnoko tarerariri otorimaatoai. Tee diikaang karenung Sietaniꞌ tee laioni-pinaꞌ kururuuꞌkuma avitoitoi nanumaung besiꞌuma naning avoroꞌantavura dunkumpuaing.  
\v 9 Tankaꞌniꞌperiai tee diikaang masikaꞌanta-koo eꞌmaniri, eeꞌ noruꞌerima Karistooꞌkoo niiꞌmaikororiꞌ teeꞌ nariꞌ sisikeera kuneꞌaama Sietaniꞌ bakaang avoroꞌanta dimpaꞌaakooꞌ.  
\v 10 Aꞌnooꞌ okiꞌning batei-koo sisikeera toraꞌperiaing. Teketa teie Kumponinge piaa baukoi baka unaa-antarurira eeꞌnoko eꞌmang-antarurira puring-antaruriaing diiꞌ, aiꞌ teie tero bokururuꞌnung diiꞌke domaang oparavaung meenasi-poꞌnung nkaveriiꞌnaang Karistooꞌkoo kuunge.  
\v 11 Tee tee teeꞌ nariꞌ tanatavari otoaing ootukunung batei-koo oꞌdomaropa-koo. Masikung.   
\s1 Siꞌnaraꞌnaare  
\p
\v 12 Aung aneꞌ karavoto˜ apukaneꞌ ninge minkuanko Sivanusie pakumui daarivuing, teie mmaikoꞌke ninge masikaꞌantavamaunge, diiꞌ puring-anta-koo eeꞌnoko aung tee Kumponing bakaang piaa diiꞌkoo siraꞌanta-koo. Eeꞌnung-koo purintariri otoriaing.   
\p
\v 13 Aing dootuuꞌnupoong Karistooꞌnavitu anke Babiloniꞌke oꞌnorimanavitue, Kumponinge diiꞌpinaꞌ nariꞌ miruꞌmuruꞌnavitue tampara tampampimaang diiꞌkoo, tee ninka nnuring tampamaung ninka Maakaꞌ ninka nariꞌ. Onkeonkeꞌdeeriai diiꞌ narunaꞌ narunaꞌ piaa taaꞌniꞌantaveri.  
\v 14 Mooa tee diiꞌkoo ookara-koo teeꞌ nariꞌ otoaing diiꞌkoo Karistooꞌkoo otorining-koo. Teeꞌ nariꞌ.