\id 1JN - Nambikuára NT [nab] (Brazil) -2011 bd \h 1 Joãu \toc1 1 Joãu \toc2 1 Joãu \toc3 1 Jo \mt1 1 Joãu \c 1 \s1 Wãn³txa² a²ka³te̱n³yau³sxu² \p \v 1 Wãn³txa² a²ka³te̱n³ti³hi¹tẽ³jau³xa² ũ³wha²li¹lhxã³ ũ³hũ¹nx2ti³sĩ¹na¹wa². Nxe³sĩ¹na¹jau³xa²sa¹, A²wãn³txi³khaix3su² jah¹la² a²ĩ³lxa² ã̱³xa² Je³su²jah³la² a²wi¹lhĩn¹khai¹xu¹tai²nãn²tu̱³ txa²wã¹ha³lo²a² yũ²nxa³hĩ¹nu¹tai²nãn¹ju³tu̱³ yxau³te²su² ta¹hxai²hẽ¹la². Kwẽn¹tai²na² yxau³nũn³te²la¹wa². A²nxe³te²a² ain³kxi², txa²wã¹ye³nai²na² ĩ²i², wi¹wi¹nxe² ĩ²sxã³ txa²wã¹hxi²kai²na² wxa²wxai², nxe³sĩ¹na¹hẽ³la². \v 2 Je³su²jah³la² ã³yũ¹nẽ³lha³kxai³ ĩ²sĩ¹na¹hẽ³la². Sĩ¹na¹ha²kxai³, ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ ĩ³tih³nxe³nx2ti³sĩ¹na¹wa². Ka³te̱³na² wi¹tãu³kxai³lu² A²wĩ³na² yxau³ye²kxe³kxai³ ã³yũt1sa²sĩn¹kxe³kxai³ ĩ³tih³nxe³nx2ti³sĩ¹na¹wa². \v 3 Ĩ²sĩ¹na¹te²an¹jau³xa² so¹lxi³ ain³kxi²sĩ¹na¹te²an¹jau³xa² so¹lxi³ ĩ³tih³nxe³nx2ti³sĩ¹na¹wa². Nxe³nx2ti³sĩ¹nha²kxai³, wxa²nũ̱³ka̱³txi³xa² sa²kxai³lu² ĩ³wet1sah¹lxi³nhĩn¹tu¹wa². Nxe³jut3su² A²wĩ³na² Si³yxau³tãu³a¹ ĩ³we¹ki̱³sa²kxai³, A²ta²ha² Je³su²jah³la² A²wĩ³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² Jah¹la² ĩ³we¹ki̱³sa²kxai³ nxe³sĩ¹ki̱³tã³la². Nxe³sĩ¹ki̱³sa²kxai³ wi¹lĩ³we¹yhu¹sĩn¹ki̱³tu¹wa². Nxe³sĩn¹ki̱³jau³nũ³su² nxe² e³kxi¹nx2ti³sĩ¹na¹wa². \v 4 Jã¹nxe³sĩn¹ki̱³te³lhxã³ wãn³txai²na² ĩ³tih³nxe³nx2ti³sĩ¹na¹wa². Ĩ³ka³li³sxã³ ĩ³wi¹lxon³kxi²ta³lun²ki̱³te³lhxã³ ũ³wha²li¹lhxã³ ĩ³tih³nxe³nx2ti³sĩ¹na¹wa². \s1 Sũ̱³na² ha²te¹ti³hũ̱³jah¹lo²su² \p \v 5 Nxe³sĩ¹na¹jau³xa²sa¹, Je³su² Kris²tu³jah¹lai²na² wãn³txa² ain³kxi²sĩ¹na¹jau³xa²sa¹: \p — Txa²wã¹sũ̱³na² ha²te¹ju³ta² so¹lxi³ te²hũ̱³jah¹lai²la¹i¹. \p Hai³txi³ ka³nxah³ti²hũ̱³ju³ta³la³ yũ³ti³hex1jah¹lo²sxa³wi¹. \v 6 Nxe³kxe³kxai³lu¹: \p — Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³we¹jah¹lo²sa¹i¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hau³hau³kon³sxã³ ka³nxah³ti³hũ̱³ju³ta³la³ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ ki³ha³nhĩ̱³ki̱³tã³la². Hai³txi³ wain³txi³ wãx3txi³ yxau²xai³lhĩ̱³ki̱³sxa³wa². \v 7 Yxãn¹ta¹ Sũ̱³na² sa²ha²te¹kxi²nẽ³ju³ta² yxau²xai³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, Sũ̱³na² a²ha²tet1sxã³ yxau²xai³kxa² yã¹nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, txa²wã¹nũ̱³ka̱³txi³ki̱³na¹xai²na² wi¹we¹yhu¹sxã³ yxau³hĩ̱³ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, Sũ̱³na² A²ta²ha² Je³su²jah³la² ya³lu²kxi²nẽ³ta¹hxai²hẽ¹la². A²ti³ha²yau³xa² ha³li³hxan³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² ha³kxa¹ wxa²han³kxi²ti³nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². \p \v 8 Jã¹nxe³jau³kxai³lu¹: \p — Txa²ẽ¹nãu³a¹ ko̱³nxe³thin¹ju³ta³la³ yũ³te²txã³wi¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ ĩ³ki³ha¹kxi²nha²hĩ̱³ki̱³tã³la². Hai³txi³ a²ya³la³tu̱³ wãn³txi³tu̱³ yũ³hĩ̱³ki̱³sxa³wa². \v 9 Yxãn¹ta¹ txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² ũ³ho¹ki̱³sxa³kxe³tu̱³, e³lẽ³na² Sũ̱³na² ĩ³yau¹ũ³nha²ye²ki̱³kxai²nãn²tu̱³, Sũ̱³na² wi¹lhin¹khai¹nxe³sxã³ wain³txi³ kãi³jah¹lai²la¹wa². Nxe³ha²kxai³ txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² wxa²wa²su¹tẽ³lha²kxai³ txa²wã¹ĩ³lxi³thin¹ki̱³sxa³ju³ta² whãi²na¹ wxa²ha³kxi²ti³nẽ³lha²kxai³ Sũ̱³na² hxi²ka² nxe³nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². \p \v 10 Yxãn¹ta¹: \p — Ko̱³nxe³ti³ kãi³a¹ju³ta² yũ³sa²nxa³i¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² ki³han³jah¹lo²lo³thĩ̱³ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³kxai²lẽ¹. Sũ̱³na² wãn³txa² hai³txi³ txa²wã¹ẽ¹nãu³a¹ yxau³nẽ³lhĩ̱³nx2nxa³wa². \c 2 \s1 Je³su²jah³la² ã³yxo²nũ¹nẽ³jah¹lo²su² \p \v 1 Txa²wẽ³ha³lxi³nãu³xãi³. Ko̱³nxe³ti³ kãi³yah³lxin¹kxa²ya̱n³ti³su² ũ³wha²li¹lya³nx2ta¹wa², wãn³txai²na²sa³. Nxe³yãn¹ta¹ a²nũ²a² ĩ²li³te² ĩ³nxa² ko̱³nxe³ti³ kãi³in¹kxai²nãn²tu̱³, Je³su²jah³lo²su² te²an²tu̱³ Sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² ha²kxai³, wain³khaix1jah¹lo²su² ha²kxai³ nxe³jah¹lai²la¹wa². óyxo²nũ¹nx2jah¹lo²nũ³ai²la¹wa². A²nxe³jah¹la² Sũ̱³na² Si³yxau³tãu³a¹ ã³yxo²nũ¹nxa²lxi³tu¹wa². \v 2 A²nxe³jah¹lo²su² te²an²tu̱³, Je³su²jah³la² ya³lu²kxi²nẽ³lha²kxai³ txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² wah³ha² ũ³yho³hi²na²hẽ³la². Nxe³ju³tan¹te²kxa³ya̱³lhu² yxo²ĩ²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² wxa²wa²su¹tẽ³na³la². Txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³tain²txi³ wxa²wa²su¹tẽ³lha²kxai³, a²nũ²a² yxo²ha³kxa¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹ju³tain²txi³ whãi²na¹ wxa²wa²su¹tai¹nha²kxai³ nxe³jah¹lai²la¹wa². \p \v 3 Nxe³ai¹nha²kxai³ ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² ha³kxa¹ sa²yxo²hau³ko³ki̱³kxai²nãn²tu̱³: \p — Sũ̱³na² wi¹lĩ²a¹xã¹. Nxe³ki̱³jau³su² txa²wã¹ẽ¹nãu³a¹ a̱u³txi³ wi¹ko̱³nha²hĩ̱³ki̱³tã³la². \v 4 Yxãn¹ta¹ a²nũ²a² ĩ²li³te²su² te²an²tu̱³: \p — Sũ̱³na² wi¹lĩ²te²sa¹i¹. Nxe³ain¹kxa²ha³ta̱³nxãn²txi³ Sũ̱³na² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² sa²yxo²we¹txai¹nxa³kxai²lẽ¹. Ki³han³jah¹lo²sai¹nhĩ̱³nx2na³la². Hai³txi³ Sũ̱³na² wãn³txi³tu̱³ a²ya³la³lyau³tu̱³ nxũ²kwa̱i³yxau³jah¹lo²sai¹nhĩ̱³nx2nxa³wa². \v 5-6 Yxãn¹ta¹ Sũ̱³na² wãn³txa² sa²wai³wait3sxã³ sa²yxo²hau³ko³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² a³lxi²nẽ³lhxã³ nxũ²kwa̱i³yxau³khaix1nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Jã¹nxe³sxã³: \p — Sũ̱³na² ã³nũ²nxi²sxã³ yxau³ye²nha²jah¹lo²sa¹i¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Je³su²jah³la² kãi³kxa² yã¹nxe³sxã³ ã³hxi²so¹ya³sah¹lxi³hẽ¹la². A²nxe³sxã³ nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ ya²la³tu̱³ Sũ̱³na² ã³nũ²nxi²sxã³ yxau³ye²nha²ki̱³tã³la². \s1 Wãn³txa² tah²yau³hũ̱³jau³xa² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³su² \p \v 7 A³lxi¹nx2ta¹tũ̱³ka̱³txãi³. Hai³txi³ tah²yau³la³ Sũ̱³na² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³la³ ũ³wha²li¹lyah³nx2ti³nxa³wa². Yxãn¹ta¹ tĩ³yau³xa² so¹lxi³ ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² so¹lxi³ wãn³txa² txa²wã¹si³kxã³nãu³u¹tai²na² yũ²sa²tẽ³nx2ti³jau³xa² so¹lxi³ ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa², txa²wã¹si³kxã³nãu³u¹tai²nãn¹te²tu̱³ ain³kxi²sa²tẽ³yah³lxin¹jau³xa²sa². \v 8 Yxãn¹ta¹ wãn³txa² wi¹jau³xa² tah²yau³hũ̱³jau³xa² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². Nxe³ju³ta²sa¹: Ha³lo²a² ka³nxah³ju³ta² sa²wa³to²kxi²sxã³ hxan³te³lhxã³ nxe³ha²kxai³ Sũ̱³na² ha²te¹khai³ju³ta² kwẽn¹tai²na² sa²ha²te¹tẽ³lha²kxai³ nx2na³la². Nxe³sxã³ wãn³txai²na² tah²yau³hũ̱³jau³xai²la¹wa². Nxe³jau³xai²na² a²ya³la³lyau³xa² sa²ye³ka¹tẽ³na³la². Je³su²jah³la² yxau²xai³ju³tain²txi³ wãn³txai²na² sa²ye³ka¹tẽ³lha²kxai³ wxa²nũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na² yxau²xai³lyah³lxin¹ju³tain²txi³ wãn³txai²na² sa²ye³ka¹ta²lxi³ha²kxai³ nx2na³la². \p \v 9 A²nũ²a² ĩ²li³te²su² te²an²tu̱³: \p — Sũ̱³na² ha²te¹ju³ta² yxau³na¹i¹. Nain¹kxa²ha³ta̱³nxãn²ti³: \p — Txa²wã³tã̱³xa² yxo²kwĩn¹kxi²sa³nhã¹. Nain¹kxai²lẽ¹. Hãi¹nxe³sxã³ ka³nxah³ju³ta² so¹lxi³ yxau³hĩ̱³nx2na³la². \v 10 Jã¹nxe³jut3su² a²nũ²a² ĩ²li³nũn³te²su² te²an²tu̱³: \p — Txa²wã³tã̱³xa² a³lxi²sa³nhã¹. Nain¹kxai²nãn²tu̱³ Jah¹la² so¹lxi³ Sũ̱³na² ha²te¹ju³ta² yxau²xai³jah¹lo²la³hĩ̱³nx2na³la². A²nxe³jah¹la²: \p — Ko̱³nxe³ti³ kãi³a¹tũ¹xã¹. Nxe³jau³su² yũ³jah¹lo²su² hĩ̱³nx2nxa³wa². \p \v 11 Yxãn¹ta¹: \p — Txa²wã³tã̱³xa² yxo²kwĩn¹kxi²sa³nhã¹. A²nũ²a² ĩ²li³te²la³ nxe³kxai²nãn²tu̱³ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lhĩ̱³nx2na³la². A²nxe³jah¹la² yxau²xai³jut3sũ̱³ju³ta²sa¹. Ka³nxah³ju³ta² yxau², ka³nxah³ju³ta² ai³li², ka³nxah³ju³ta² wxa²ye³tĩ¹la³kxi² nxe² yxau²xai³jut3sũ̱³na³la². Tĩh³na² wain³tĩh³na² hxi²kan¹txi³ ĩ²jah¹lo²sxa³wa². Nxe³jut3sũ̱³nxe² yxau²xai³lhĩ̱³nx2na³la². \p \v 12 Wẽ³ha³lxi³nũ̱³ka̱³txãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². Wxa²ko̱³nxe³ti³ kãi³yah³lxin¹ju³ta² wxa²wa²su¹txa²lxi³tai¹ti²tu³wa². Je³su²jah³la² ya³lu²kxi²nẽ³ju³tan¹te²kxa³ya̱³tu̱³ ko̱³nxe³ti³ kãi³yah³lxin¹ju³ta² wxa²wa²su¹txa²lxi³tai¹ti²tu³wa². Yah³lxi¹nha²kxai³ ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². \v 13 Wĩ³nu²nãu³xãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². Jah¹la² txa²wã¹si³kxã³nãu³u¹tai²na² yxau²sa²tẽ³jah¹la² wi¹lĩ²yah³lxi³te²si¹lxa². Nxe³yah³lxi³te²si¹nha²kxai³ wãn³txai²na² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². Sax3ne³lax3ku³nãu³xãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². A²ta³a² ko̱³nxe³thin¹jah¹lo²khai³su² nũ̱³kxũn³txi³ ã³sen³sai¹yah³lxi¹nhẽ³la². Nxe³yah³lxi³te²sin¹jau³su² wãn³txai²na² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². Wẽ³ha³lxi³nãu³xãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². Sũ̱³na² Si³yxau³tãu³a¹ wi¹lĩ²yah³lxi³te²si¹lxa². Nxe³yah³lxi³te²si¹nha²kxai³ wãn³txai²na² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². \p \v 14 Wĩ³nu²nãu³xãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². Jah¹la² txa²wã¹si³kxã³nãu³u¹tai²na² yxau²xai³jah¹la² wi¹lĩ²yah³lxi³te²si¹lxa². Nxe³yah³lxi³te²si¹nha²kxai³ wãn³txai²na² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². Sa³nxe³lax3ku³nãu³xãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². Nũ̱³kxũn³yah³lxi³te²si¹nha²kxai³, Sũ̱³na² wã̱n³txa² nxũ²kwa̱i³yxau³nx2ti³ha²kxai³, ko̱³nxe³thin¹jah¹lo²khai³su² nũ̱³kxũn³txi³ ã³sen³sai¹yah³lxi¹nha²kxai³ yah³lxi³te²si¹lxa². Nxe³yah³lxi³te²si¹nha²kxai³ wãn³txai²na² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². \v 15 Na¹jau³xai²na²sa¹, ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹tũ̱³ka̱³txa² yxau²xai³lain¹kxa² yã¹nxe³jut3su² ten³yah³lxi³txa³hẽ¹la². Te²yã¹nxe³sxã³ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹kxa² yã¹nxe² kãi³ti³ten³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ hxi²kan¹ti³ Txa²wã¹sũ̱³na² a³lxi²yah³lxi³hĩ̱³nx2nxa³lxa². \v 16 Nxe³yah³lxi¹nha²kxai³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹tũ̱³ka̱³txai²na² yxau²xai³lain¹ju³ta² hai³txi³ Txa²wã¹sũ̱³na² a²ten³jut3sxa³wa². Ko̱³nxe³thin¹sxã³ kãi³ju³ta² ya³ni̱³li³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² a²ten³jut3sxa³wa². Ĩ²li³ju³ta² ko̱³nxe³ti³ yxo²kwa̱in³yah³lxin¹kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² a²ten³jut3su² nũ³nxa³wa². Yxau²xai³yah³lxin¹ju³tai²na² yxo²kãin²ti³nha²sxã³ ĩ³ye³kxi²nyhah¹lxin¹kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ Txa²wã¹sũ̱³na² a²ten³jut3sxa³wa². Ju¹tai²na² ha³kxa¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹tũ̱³ka̱³txa² yxau²xai³lain¹ju³tai²la¹wa². \v 17 Nxe³kxe³su² ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹tũ̱³ka̱³txai²na² yxau²xai³lain¹ju³ta² hxa³ni² ya³ni̱³lain¹ju³ta² hxa³ni² nxe³tu¹wa². Nxe³to³ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² a²ten³jau³xa² sa²yxo²we¹te²su² te²an²tu̱³ hxa³nxa³kxe³su² yxau²xai³lain¹tu¹wa². \s1 Je³su²jah³la² ĩ³ko̱x1ko̱¹son²kxi²jah¹lo²su² \p \v 18 Txa²wẽ³ha³lxi³nãu³xãi³. Ha³lo²ai²na² hxan³je³na³kxa² ya̱u³son³na³la². Ya̱u³son³kxe³su² Je³su² Kris²tu³jah¹la² ĩ³ko̱x1ko̱¹son²kxi²jah¹lo²su² jah¹la²: \p — Je³su²jah³la² yxo²kwĩn¹kxi²na¹nhã¹. Nxe³jah¹lo²su² jah¹la² wxã³kxe²ya¹nhẽ³tu¹wa². Wxã³kxe²ya¹nhẽ³ju³ta³nũ³a² ain³kxi²yah³lxin¹tai¹ti²tu³wa². Nxe³jut3su² ko̱¹ko̱¹xa²nũ̱³ka̱³txa²: \p — Je³su²jah³la² yxo²kwĩn¹kxi²na¹nhã¹. Te²yã¹nxe³tũ̱³ka̱³txa² kãi²li³tũ̱³ka̱³txa² wxã³kxe²ya³nhẽ³lain¹tai¹ti²tu³wa². Nẽ³lai¹nha²kxai³, ha³lo²ai²na² hxan³te³lhxã³ nxe³ju³ta²nũ³a² a³la³kxi²ki̱³tã³la². \v 19 A²nxe³tũ̱³ka̱³txa² ko̱¹ko̱n¹tũ̱³ka̱³txai²lẽ¹. óna¹nẽ³lain¹sxã³ a³li³ain¹tai¹ti²tu³wa². Hai³txi³ txa²wã¹yũ̱¹ti³sai¹nxa³wa². Txa²wã¹yũ̱¹ti³sain¹te²la³te²kxai³ ã³na¹nẽ³lai¹nhĩ̱³nx2nxa³wa². Hãi¹nxe³sxã³ ã³nũ²ti²sxã³ yxau³ya³nhẽ³lai¹nhĩ̱³nx2na³la². Yxãn¹ta¹ ã³na¹nẽ³lain¹tai¹ti²tu³wa². Ai¹nha²kxai³ txa²wã¹yũ̱¹ti³sai¹nxa³jau³su² nxẽn³tain¹na³na¹. Nxain¹jau³su² a³la³kxi²ki̱³tã³la². \p \v 20 Yxãn¹ta¹ Je³su²jah³la² hxi²ka² wi¹lhin¹jah¹la² hxi²ka² Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² ã³nxũ²kwa̱i³wi¹nx2ti³tai¹ti²tu³wa². Yah³lxi¹nha²kxai³ a²yen³kxa² ha³kxa¹ a³la³kxi²ta³lun²yah³lxi¹lxa². \v 21 Ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹ju³tai²na² wãn³txa² a²ya³la³lyau³tu̱³ jau³xa² wxa²nũ̱³ka̱³txa² wi¹ko̱³nhyah¹lxin¹kxe³kxai³ ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². Hai³txi³ wãn³txa² wi¹ko̱³nhyah¹lxan³ju³ta³la³ ũ³wha²li¹lyah³nx2ti³nxa³wa². Jã¹nxe³jut3su² ki³han³jah¹lo²su² te²a² hai³txi³ Sũ̱³na² Wain³jah¹lo²khai³xa² a²sa³wit3sxa³wa². Ju¹ta² wi¹ko̱³nhyah¹lxi³nũ³nĩ¹lxa². \p \v 22 Ki³han³jah¹lo²khai³su² e³te³nah¹lxi¹: \p — Hai³txi³ Je³su²jah³lo²la³ Sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² ti³he¹nx2nxa³i¹. Ai¹nhxai²na²hẽ³la². A²nxe³jah¹la² ki³han³jah¹lo²khai³xai²la¹wa². Te²su² Sũ̱³na² A²ta²ha² ĩ³ko̱x1ko̱¹son²kxi²jah¹lai²la¹wa². A²nxe³jah¹lo²su² te²kxai³lu² Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³tãu³ain²txi³ e²nha²kxai³ A²ta²hain²txi³ e²nha²kxai³ nxe³jah¹lai²la¹wa². \v 23 A²nũ²a² ĩ²li³te²su² te²an²tu̱³: \p — A²ta²ha² Je³su²jah³la² e²na¹xã¹. Nxe³kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ Txa²wã¹wĩ³na² yxau³kxi²jah¹lo²su² hĩ̱³nx2nxa³wa². \p Yxãn¹ta¹ a²nũ²a² ĩ²li³nũn³te²su² te²an²tu̱³: \p — A²ta²ha² yxo²ĩ²a¹xa¹. Nxe³kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹wĩ³na² yxau³kxi²jah¹lo²su² hĩ̱³nx2na³la². \p \v 24 Nxe³ha²kxai³ wãn³txa² kxã³nhxĩ¹nu¹tai²nãn¹jau³xa² ain³kxi²sa²tẽ³kxah¹lxin¹jau³xan²tu̱³ ũ³nhũ²kwa̱i³wxe³nhat1jah³lxi³hẽ¹la². Nxe³jau³xai²na² ũ³nhũ²kwa̱i³wxe³nhyah¹lxin¹kxai²nãn²tu̱³, A²ta²hain²txi³ ã³nũ²ti²sxã³ yxau³ye²nyhah¹lxi¹nha²kxai³, A²wĩ³na² Si³yxau³tãu³ain²txi³ ã³nũ²ti²sxã³ yxau³ye²nyhah¹lxi¹nha²kxai³ nxe³nyhah¹lxin¹tu¹wa². \v 25 Nxe³nyhah¹lxin¹ju³ta² ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ Je³su²jah³la² ĩ³ye³ũ¹nhẽ³tai¹ti²tu³wa². \p \v 26 Wãn³txai²na² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². A²nũ²a² ĩ³ki³ha¹kxi²sa²kex3so¹nx2ti³te³lhxã³ o²la³kxain¹na³la². Ãn³kex3tũ³ain¹yah³lxin¹kxa²ya̱n³ti³su² ĩ³tih³nxe³nx2ta¹wa². \v 27 Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² Je³su²jah³la² ũ³hũ¹nx2ti³kxah³lo²su² jah¹la² nxũ²kwa̱i³yxau³nx2ti³na³la². A²nxe³jah¹la² a²yen³kxa² yxo²ha³kxa¹ ĩ³yau¹ũ³nx2ti³jah¹lai²la¹wa². Wãn³txi³khai³xa² so¹lxi³ ĩ³yau¹ũ³nx2ti³jah¹lai²la¹wa². Hai³txi³ ki³han³jah¹lo²sxa³wa². Yah³lxi¹nha²kxai³ a²nũ²a² ã̱³xa² ĩ³yau¹ũ³nx2ti³jah¹lo²nũ³a² yũ³nx2ti³xa³kxa²ha³ta̱³nxãn²txi³ a²yen³kxa² yxo²ha³kxa¹ a³la³kxi²yah³lxi³hĩ̱³nxa¹lxa². Yah³lxi¹nha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² wãn³txa² sa²yxo²wet1sxã³ Je³su²jah³la² ã³nũ²ti²sxã³ yxau³nha²je¹jah¹lxi³hẽ¹la². \p \v 28 Txa²wẽ³ha³lxi³nãu³xãi³. Je³su²jah³lo²kxai³lu² ã³nũ²ti²sxã³ yxau³nha²je¹jah³lxi³hẽ¹la². Nyhah¹lxin¹kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹hxi²kan¹ta² Si³yxau³jah¹la² wxã³sxã³ ã³yũ¹nĩ³tãu³a¹ hxi²ka¹ka¹nha²sxã³ yxau³nha²ye²yah³lxi³hĩ̱³nxa¹lxa². Hai³txi³ ke³kon³ki²sxã³ ãu²li²yah³lxi³hĩ̱³nx2nxa³lxa². \v 29 Jã¹nxe³jut3su²: \p — Txa²wã¹sũ̱³na² Wain³ta² Si³yxau³jah¹lo²su² na³na¹. Nxe³jau³xa² wi¹ko̱³nhyah¹lxi¹lxa². Yah³lxi¹nha²kxai³ a²nũ²a² wain³txi³ kãi³sxã³ yxau²xai³te²su² te²yxo²ha³kxa¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³sain¹na³na¹. Nxe³jau³xai²na² wi¹ko̱³nhat1jah³lxi³nũ³nhẽ¹la². \c 3 \s1 Txa²wã¹sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³su² \p \v 1 Txa²wã¹wĩ³na² kãin² a³lxi²khaix1nẽ³na³la². Nxe³nẽ³ju³ta² ĩ²jah¹lxi³hẽ¹la². Kãin² a³lxi²khaix1nẽ³lha²kxai³ Sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³lo³tẽ³na³la². Nẽ³lha²kxai³ Sũ̱³na² a²wẽ³ha³lxi³su² ki̱³tã³la², kwẽn¹tai²nah¹lxa². Nxe³ki̱³sa²kxai³ ko̱³nxe³thin¹ko̱³xai²nãn¹tũ̱³ka̱³txai²li² wi¹lĩ²nẽ³lai¹nx3tho³la², Txa²wã¹wĩ³na² wi¹lĩ²ai¹nxa³ha²kxai³la². \v 2 Txa²wã³tã̱³nãu³xãi³. A³lxi¹nx2ta¹tũ̱³ka̱³txãi³. A²ha¹ kwẽn¹tai²na² Sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³su² ki̱³tã³la². Yxãn¹ta¹ yxan¹nãu³a¹ ĩh¹nxe³nxũ²xi³khai¹nxe³sxã³ yxau²xai³lhĩ̱³ki̱³te³ji¹ku². Nxe³ki̱³nha²wa². Nxe³ki̱³kxa² ha³ta̱³nxãn²txi³ yxan¹nãu³a² Je³su²jah³la² ã³yu̱¹nẽ³te³nãu³a¹ Je³su²jah³la² nẽ³te²hũ̱³kxa² yã¹nxe³ki̱³tu¹wa², a²ya³la³tu̱³ Sũ̱³nu²khai³xa² txa²wã¹ye³na² waun³ta³ki²la² ĩ²ki̱³sa²kxai³la². \v 3 Nxe³nẽ³jau³nũ³su² wi¹ko̱³nha²ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ jau¹xai²na² ain³kxi²sxã³ yxau²xai³ki̱³tũ̱³ka̱³txi³ ki̱³na¹xai²na² hãi¹nxe³ta¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³ki̱³ju³ta² ã³na¹sxã³ ã³waix3kxi²so¹nha²hxĩ³ki̱³tã³la², Je³su²jah³la² Wain³txa² Si³yxau³jah¹lo²su² ha²kxai³la². \p \v 4 Jã¹nxe³jut3su² ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² sa²yxo²ã³i² yxau²xai³lhĩ̱³ki̱³tã³la². Ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³tain²txi³ Sũ̱³na² sa²yxo²ã³ki̱³ju³tain²txi³ te²ju²hẽ³la². \v 5 Yxãn¹ta¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² wxa²hxan³kxi²nẽ³te³lhxã³ Je³su²jah³la² wxã³kxi²nẽ³na²hẽ³la². A²nxe³jah¹la² hai³txi³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ju³ta³la³ yũ³ti³hex1jah¹lo²sxa³wa². Jau¹xai²na² wi¹ko̱³nhyah¹lxi¹lxa². \v 6 Nxe³ha²kxai³ Je³su²jah³la² ã³nũ²kxi²sxã³ yxau²xai³nha²ye²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³ki̱³ju³ta³la³ yũ³nẽ³lhĩ̱³nx2nxa³wa². Yxãn¹ta¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, hai³txi³ Je³su²jah³lo²la³ wi¹lĩ²ki̱³sxa³ha²kxai³, hai³txi³ txa²wã¹ẽ¹nãu³la³ Je³su²jah³lo²la³ a³la³kxi²ki̱³sxa³ha²kxai³ nxe³hĩ̱³ki̱³tã³la². \p \v 7 Txa²wẽ³ha³lxãi³. A²nũ²a² ã̱³xa² ĩ³ki³ha¹kxi¹nx2ti³sxã³ ã³ke³tũ¹nx2ti³ha³ta²wa². A²nxe³jah¹la² yxo²ĩ²yah³lxi³txa³hẽ¹la². A²nũ²a² wain³txi³ kãi³sxã³ yxau²xai³kxai²nãn²tu̱³ si³ka³ka³kxi² wain³jah¹lo²su² te²ju²hẽ³la². Je³su²jah³lo²kxai³lu² Wain³ta² Si³yxau³jah¹lo²su² te²ju²hẽ³la². Nxe³kxa² yã¹nxe³kxe³hũ̱³sxã³ wain³txi³ kãi³sxã³ yxau²xai³kxai²nãn²tu̱³ Je³su²jah³la² yã¹nxe² wain³jah¹lo²su² nũn³te²ju²hẽ³la². \v 8 Yxãn¹ta¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³te²nãn²tu̱³ a²ta³a² sa³wi³sa² te²ju²hẽ³la², a²wi¹lhĩn¹khai¹xu¹tai²na² a²ta³a² ko̱³nxe³ti³ kãi³sa²tẽ³jah¹lo²su² ha²kxai³la². Ain¹sxã³ a²yen³kxa² a²ta³a² hxi²ka² kãi³kxa² a²yxo²ha³kxa¹ ko̱³nxe³khaix1te²ju²hẽ³la². Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² A²ta²ha² Je³su²jah³la² wxã³na²hẽ³la². Ain¹sxã³ a²ta³a² kãi³kxe³su² te²yen³kxa² ha³kxa² wxa²hxa³te³lhxã³ Je³su²jah³la² wxã³na²hẽ³la². \p \v 9 A²nũ²a² Txa²wã¹sũ̱³na² tah²lxi³ we¹kxe³su² te²an²tu̱³ hai³txi³ ko̱³nxe³ju³ta³la³ kãi³sxã³ yxau²xai³te²sxa³yu²hẽ³la², Txa²wã¹sũ̱³na² Wi¹lhin¹te² Si³yxau³tãu³a¹ nxũ²kwa̱i³yxau³ye²ha²kxai³la². A²nxe³te²su² hxi²kan¹txi³ ko̱³nxe³ju³ta³la³ kãi³sxã³ yxau²xai³yu³te²sxa³yu²hẽ³la², Txa²wã¹sũ̱³na² tah²lxi³ we¹kxe³su² ha²kxai³la². \v 10 Sũ̱³na² wẽ³ha³lxa² ha³na³ka³lxi³ wi¹ko̱³nha²ha²kxai³, a²ta³a² wẽ³ha³lxa² ha³na³ka³lxi³ wi¹ko̱³nha²nũ³nha²kxai³, nxe³te²ju²hẽ³la². Wi¹ko̱³nha²ki̱³te³nah¹lxi¹, a²nũ²a² ĩ³lxi²te²su² te²an²tu̱³ wain³txi³ kãi³ai¹nxa³kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ Sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³sain¹te²sxa³yu²hẽ³la². Te²yã¹nxũn³sxã³: \p — Txa²wã³tã̱³xa² a³lxi²sa²nxã³nhã¹. Nain¹kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ Sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³su²nũn³te²sxa³yu²hẽ³la². Jau¹xai²na² wi¹ko̱³nha²hĩ̱³ki̱³tã³la². \s1 A³lxi²waun¹nyhu¹ki̱³jau³su² \p \v 11-12 Wãn³txa² txa²wã¹si³kxã³nãu³u¹tai²nãn¹jau³xa²sa¹, ain³kxi²sa²tẽ³yah³lxin¹jau³xa²sa¹: \p — A³lxi²waun¹yha¹sah¹lxi³hẽ¹li¹. Nxe³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wa². Hai³txi³ Ka³ĩ²ah³lo²nu¹tai²na² yxau²xai³kxu¹jã¹nxe³yah³lxi³txa³hẽ¹la². Sa³ta³na²jah¹la² a²sa³wit3su² ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³jah¹lo²nu¹tai²na² sa²kxai³lu² a²lo³na² ĩ³su²lhã³ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wa². Ĩh¹nxe³kxa²ya̱n³ti³ta̱³ nũ̱h¹ a²lo³na² ĩ³su²lhã³ta¹hxai²te²sẽ¹na²? Nxe³ju³ta² a²lo³na² wain³txi³ kãi³ha²kxai³ a²ka³na³na² sa²kxai³lu² Ka³ĩ²ah³lo²nu¹tai²na² sa²kxai³lu² ko̱³nxe³ti³ kãi³ha²kxai³ nxe³ye²yhu¹kxan²ta¹, a²lo³na² ĩ³su²lhã³yha¹ta¹hxai²ti³ai¹tu³wa². Jã¹nxe³yhah¹lxi³txa³hẽ¹la². \p \v 13 Txa²wã³tã̱³nãu³xãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². Ko̱³nxe³thin¹sxã³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹tũ̱³ka̱³txa² ten³nx2txai¹nxa³jut3su² ĩ³wã̱³wã̱³txi³yhah¹lxi³txa³hẽ¹la². \p — Ĩh¹nxe³kxa²ya̱n³ti³ta̱³ ten³nẽ³lain¹to²hxa³ye²sin²ta²ku² ain¹ki̱³nhai¹. Nxe³yah³lxi³txa³hẽ¹la². \v 14 Kxãn³nxai³kxai³ ya³lu²te²hũ̱³nxe² yxau²xai³ki̱³tai¹ti²tu³wa². Yxãn¹ta¹ Je³su²jah³la² yxo²ĩ²ki̱³sĩ¹na² ka³te̱n³nhũ̱³nxe² a²ha³ti³sai¹ki̱³tai¹ti²tu³wa². Ju¹tai²na² wi¹ko̱³nha²ki̱³tã³la². Txa²wã³tã̱³nãu³xa² a³lxi²waun¹nyhu¹ki̱³sa²kxai³ wi¹ko̱³nha²ki̱³tã³la². Nxe³yãn¹ki̱³ta¹ txa²wã³tã̱³xa² a³lxi²waun¹nyhu¹ki̱³sxa³kxai²nãn²tu̱³ ya³lu²te²hũ̱³sxã³ yxau²xai³lhĩ̱³ki̱³tã³la². \v 15 Jã¹nxe³sxã³: \p — Txa²wã³tã̱³xa² ten³nxa³nhã¹. A²nxe³jah¹lo²su² kxai²nãn²tu̱³, su²lhã³nha¹kxa² yã¹jah¹lo²su² hĩ̱³nx2na³la². Nxe³jut3su² hai³txi³ su²lhã³jah¹lo²la³ ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ yxau²xai³ti³hex1jah¹lo²su² hĩ̱³nx2nxa³wa². Nxe³jau³xai²na² wi¹ko̱³nhyah¹lxi¹lxa². \v 16 Je³su²jah³la² ya³lu²kxi²nẽ³na²hẽ³la². Ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ ũ³hũ¹nẽ³te³lhxã³ ã³na¹nẽ³na²hẽ³la². Nxe³sãn²sxã³ ya³lu²kxi²nẽ³na²hẽ³la². Nxe²kãi³kxi²nẽ³lhxã³ tah²yu³ta³lxi³ a³lxi²waun¹yhu¹ki̱³ju³ta² ĩ³yau¹ũ³nhẽ³na²hẽ³la². Jã¹nxe³sxã³ a³lxi²waun¹yha¹sah¹lxi³hẽ¹la². Nxe³ki̱³sa²kxai³ txa²wã¹ka³te̱n³yu³ta² nxũ²kwa̱i³yũ³nẽ³kxe³su² te²a² ã³na¹sxã³, txa²wã¹wã³tã̱³nãu³xa² ya³lu²kxi²nũh¹ki̱³si¹nhẽ³jau³nũ³su², Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi²nẽ³kxai²nãn²tu̱³, sa²yxo²we¹ja³sah¹lxi³hẽ¹la². \v 17 Jã¹nxe³jau³su² a²nũ²a² yen³kxa² yũ³te²su² te²an²tu̱³: \p — Txa²wã³tã̱³xa² toh³la³kxi²nha² yxau³ain¹nhã¹. Yxãn¹tah¹lxi³na¹ sa²hau³ko³tai¹na¹ju³ta² ten³sa²nxa³nhã¹. Nxe³kxai²nãn²tu̱³ a²yen³kxi³jah¹lai²nãn²tu̱³ hai³txi³ Sũ̱³na² a³lxi²nẽ³kxa² yã¹nxe³sxã³ kãi³jah¹lo²su² ti³he¹nx2nxa³wa². \v 18 Txa²wẽ³ha³lxi³nãu³xãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³hẽ¹la². Kwa² txa²wã¹yxo²a² so¹lxi³ a³lxi²waun¹yhu¹jau³la³ ĩ³ye³ya³sah¹lxi³txa³hẽ¹la². A²ya³la³lyau³tu̱³ a³lxi²waun¹yhu¹ki̱³jau³xa² txa²wã¹hxi²ka² whãi²na¹ wi¹ hxi²kãi³yha¹sah¹lxi³hẽ¹la². \s1 Txa²wã¹sũ̱³na² yen³nãu³a² ĩ³nxũ²kwa̱i³lxũ¹nẽ³jau³su² \p \v 19 Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³: \p — Sũ̱³na² wain³khai³nxe³jah¹la² a²wẽ³ha³lxi³syu¹ki̱³tã³na¹. Nxe³jau³xai²na² wi¹ko̱³nha²hĩ̱³ki̱³tã³la². Nxe³sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² yen³nãu³a¹ ã³wxe³nũ¹nhẽ³lhxã³ yxau²xai³ki̱³tã³la². \v 20 Yxãn¹ta¹ txa²wã¹ẽ¹nãu³a¹ ĩ³ye³kxi²nha²ki̱³kxai²nãn²tu̱³, ko̱³nxe³thin¹si¹nhẽ³jau³su² ĩ³ye³sxã³ ko̱³nxe³ti³ ĩ³yĩ¹li²nhẽ³kxa² ha³ta̱³nxãn²txi³, Txa²wã¹sũ̱³na² ã²la² kãin²khai¹nxe³sxã³ a²yen³kxa² ha³kxa¹ a³la³kxi²khaix1jah¹lai²la¹wa². Txa²wã¹ẽ¹na² ten³sa²wa²tot1sai¹nẽ³lhxã³ a³la³kxi²khaix1jah¹lai²la¹wa². \v 21-22 A³lxi¹nx2ta¹tũ̱³ka̱³txãi³. Ne³ka²ki²sah¹lxi³wxa². Txa²wã¹ẽ¹nãu³a¹ ko̱³nxe³thin¹si¹nhẽ³jau³su² ĩ³ye³kxi²nha²ki̱³sxa³kxai²nãn²tu̱³, hxi²ka¹ka¹nha²la² Txa²wã¹sũ̱³na² yen³nãu³a¹ yxau²xai³lhĩ̱³ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ a²yen³kxa² ĩ²li³ki³kxa² ĩ³wã̱³txi³sain³ki̱³kxa² yxo²ha³kxa² ũ³yhen³kxi²nẽ³lxai¹nhĩ̱³nx2na³la². Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² sa²wai³wait3sxã³ sa²yxo²we¹ki̱³si², hãi¹nxe³sxã³ ĩ³wi¹lxon³kxi²ki̱³si¹jau³su² kãi³ki̱³si², nxe³ki̱³sa²kxai³la². \v 23 Ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa²sa¹. Je³su²jah³la² Txa²wã¹sũ̱³na² A²ta²ha² Txa²wã¹sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² te²a² yxo²ĩ²i², txa²wã¹wã³tã̱³nãu³xai²na² a³lxi²waun¹yhu¹i² nxe³ya³sah¹lxi³hẽ¹la². Nxe³ki̱³jau³su² nxe³nẽ³lain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wa². \p \v 24 — Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² sa²yxo²we¹ta¹xã¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² yxau²xai³lye²ki̱³sa²kxai³ yxau²xai³lye²nẽ³nũ³nha²kxai³ nxe³hĩ̱³nx2na³la². Nxe³kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² ũ³hũ¹nẽ³lhxã³ nxũ²kwa̱i³yxau³nẽ³ju³tan¹te²ka³ya̱³lhu² Sũ̱³na² yxau²xai³lye²nẽ³ju³ta² wi¹ko̱³nha²ki̱³tã³la². \c 4 \s1 Ya²la³lyau³su² ta̱³nxa² ki³han³jau³su² ta̱³nxa² a³la³kxi²ki̱³jau³su² \p \v 1 A³lxi¹nx2ta¹tũ̱³ka̱³txãi³. Wãn³txa² ĩ²li³jau³xa² yxo²ĩ²yah³lxi³sãn²txa³hẽ¹la². Yah³lxin¹kxa²ya̱n³ti³su² ĩ³hau³kot3sxĩ²jah¹lxi³sã²nhẽ³la². \p — Sũ̱³na² wãn³txi³khai³su² ta̱³nxa², kwa² ha³na³ka³lxi³ ã̱³lxi³jau³su² ta̱³nxa² nẽn³tã¹. Nxe³jah³lxi³hẽ¹la². Ki³han³tũ̱³ka̱³txa² Sũ̱³na² wãn³txa² ain³kxi²ki³lxo³nxe³sxã³ ĩ³ye³tũ̱³ka̱³txa² kãi²li³te²nũ̱³ka̱³txa², ha³lo²ai²na² wxã³sxã³ yxau³sxã³ ĩ³ye³kxi²nẽ³lain¹to³nha³la². Nxe³ha²kxai³ nxe³jah³lxi³hẽ¹la². \v 2 Ĩ³hau³kot3sxĩ²yah³lxin¹ju³ta²sa¹: \p — Je³su²jah³la² Sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² na³li¹. Te²a² txa²wã¹nũ²ai²na² wxen¹nũ²la² yuh³xai²nãn¹ta³ko³xai²na² wxã³ta¹hxai²hẽ¹li¹. A²nxe³jau³xai²na² a²nũ²a² ĩ³ye³kxai²nãn²tu̱³ nxe³te²a² so¹lxi³, Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² nxũ²kwa̱i³yxau³jah¹lai²la¹wa². \v 3 Yxãn¹ta¹ nxe³jau³xai²na² sa²yxo²ã³jah¹lo²su² kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ Sũ̱³na² ĩ³sa²si¹hã³kxah³lo²su² ti³he¹nx2nxa³wa². Sũ̱³na² ko̱¹ko̱¹nũ̱³ka̱³txi³sai¹nhĩ̱³nx2na³la². A²nxe³tũ̱³ka̱³txa² ã³wxã³ye²nẽ³lhi¹hain¹jau³nũ³su² kxã³nxai³tã² ain³kxi²yah³lxin¹tai¹ti²tu³wa². Yxãn¹ta¹ kwẽn¹tai²na² ã³yũ¹nẽ³lain¹na³la². \p \v 4 Ye²nẽ³lain¹kxa² ha³ta̱³nxãn²txi³ txa²wẽ³ha³lxi³ ĩ³nxai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³syah¹lxi¹nha²kxai³ nũ̱³kxũn³txi³ Sũ̱³na² ko̱¹ko̱¹nũ̱³ka̱³txai²na² ã³sen³sai¹ain¹yah³lxi³te²si¹lxa². Nxũ²kwa̱i³yxau³nx2ti³jah¹la² nũ̱³kxũn³sxã³ kãin²na³la². Yxãn¹ta¹ a²ta³a² ha³lo²ai²na² he¹jah¹la² ko̱¹ko̱¹nũ̱³ka̱³txa² nxũ²kwa̱i³yxau³yain¹jah¹la² kãi²nxa³wa². Nxe³ha²kxai³ yah³lxi³te²si¹lxa². \v 5 Kox1ko¹xa²nũ̱³ka̱³txai²na² a²si³yxau³tãu³a¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹te² ha³lo²ai²la¹wa². Nxe³ha²kxai³ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹te² yen³kxa² so¹lxi³ ĩ³ye³kxain¹tũ̱³ka̱³txai²la¹wa². Nxe³ain¹jau³su², ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹tũ̱³ka̱³txa² ne³ka²kain¹na³la². \v 6 Yxãn¹ta¹ txa²wã¹nũ̱³ka̱³txai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³su² ki̱³tã³la². Ki̱³sa²kxai³ txa²wã¹wãn³txa² sa²kxai³lu², a²nũ²a² Sũ̱³na² wi¹lĩ²nhain¹tũ̱³ka̱³txa² hãi¹nxe³ti³xa¹ ain³kxi²nẽ³lai¹nha²kxai³, ha³na³ka³lxi³ Sũ̱³na² wi¹lĩ²ai¹nxa³tũ̱³ka̱³txai²lẽ¹. Ain³kxi²nẽ³lai¹nxa³ha²kxai³ nxe³te²ju²hẽ³la². Nxe³jau³su² Sũ̱³na² wãn³txa² ya³la³lyau³xan²tu̱³ wãn³txi³tu̱³ a²e³te²su² te²a² ha³na³ka³lxi³ a³la³kxi², ki³han³jau³tu̱³ ã³ke̱³tũ¹si¹nhẽ³jau³xan²tu̱³ a²e³te²su² te²lẽ¹ ha³na³ka³lxi³ a³la³kxi² nxe² ĩ³ye³ka¹thĩ̱³ki̱³tã³la². \s1 Txa²wã¹sũ̱³nu²kxai³lu² a³lxi²nyhu¹ki̱³ju³ta² a²wa³kxẽn³yah³lo²su² jau³su² \p \v 7 A³lxi¹nx2ta¹tũ̱³ka̱³txãi³. A³lxi²waun¹yha¹sah¹lxi³hẽ¹la², Txa²wã¹sũ̱³na² a³lxi²yhu¹tĩh³na² a²wa³kxẽn³yah³lo²su² ha²kxai³la². Nxe³ju³ta²kxai³ Sũ̱³na² wẽ³nhĩ³nẽ³kxe³su² ki̱³sa²kxai³ Sũ̱³na² wi¹lĩ²nha²ki̱³sa²kxai³ nxe³hĩ̱³ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³: \p — A²nũ²a² ã̱³xa² ta̱³nxa² Sũ̱³na² ta̱³nxa² a³lxi²na¹nhã¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² a³lxi²yhu¹ti³hi¹tẽ³jau³su² a³lxi²yhu¹hĩ̱³ki̱³tã³la². \v 8 Txa²wã¹sũ̱³na² kãi³to³ju³ta² hãi¹nxe³sxã³ a³lxi²jau³su² kãi³jah¹lai²la¹wa². Nxe³ha²kxai³ a²nũ²a² ĩ²li³te²lxi³ a²ẽ¹nãu³a¹ ĩ³ye³kxi²nha²kxai²nãn²tu̱³: \p — A²nũ²a² ã̱³xa² a³lxi²sa²nxã³nha¹. A²nxe³jah¹lo²su² kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ Txa²wã¹sũ̱³na² wi¹lĩ²nha²jah¹lo²su² ti³hex1hĩ̱³nx2nxa³wa². \v 9 Txa²wã¹sũ̱³nu²su² te²kxai³lu² A²ta²ha² a²hãi¹nxe³te²lxi³ wẽ³nhĩn³kxe³su² te²a² ha³lo²ai²na² ĩ³sa²si¹hã³ũ¹nhẽ³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nẽ³lha²kxai³ A²ta²hai²na² ĩ³hau³ko³tũh¹te²su² kxan²ta² ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ e³le³na¹ yũ³si¹nhẽ³na³la². Nxe³lha²kxai³ Txa²wã¹sũ̱³na² a³lxi²nẽ³jau³su² ãn³yãn³yũ¹nẽ³ta¹hxai²hẽ¹la². \v 10 Jã¹nxe³sxã³ a³lxi²yhu¹ju³ta² a²si³yxau³ju³khai³xa² ĩ³yau¹ũ³nx2ta¹wa². Txa²wã¹ki̱³na¹xai²na² hai³txi³ txa²nũ² Sũ̱³na² a³lxi²ki̱³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² hi²sen³kxai³lu² a³lxi²nẽ³lai¹nha²kxai³ A²ta²ha² hãi¹nxe² wẽ³nhĩn³kxa² ũ³hũ¹nẽ³lain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Txa²wã¹ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² wxa²wa²su¹tẽ³lhi¹jau³su² nxe³ha²kxai³ ta¹hxai²hẽ¹la². \p \v 11 A³lxi¹nx2ta¹tũ̱³ka̱³txãi³. Txa²wã¹sũ̱³na² kãin² a³lxi²nẽ³na³la². Nxe³ha²kxai³ a³lxi²waun¹yha¹sah¹lxi³hẽ¹la². \v 12 A²nũ²ki̱³na¹xai²li²: \p — Sũ̱³na² ĩ²a¹tũ¹xã¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ txa²wã¹yen³nãu³la³ Sũ̱³na² ĩ²ki̱³ju³ta² yũ²nxa³wa². Ĩ²ki̱³sxa³kxa²ha³ta̱³nxãn²txi³ a³lxi²waun¹yhu¹ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² nxũ²kwa̱i³yxau³nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². A³lxi²nẽ³lhxã³ nxũ²kwa̱i³yxau²ta³lu²nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². \v 13 Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² ũ³hũ¹nẽ³kxah³lo²su² Jah¹la² ĩ³wi¹ko̱³nha²ti³hi¹tẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Nxe³ti³hit1tẽ³ju³tai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² yxau³ya³nhẽ³lha²kxai³ txa²wã¹ki̱³na¹xai²na² Sũ̱³na² yxau³ya³ki̱³sa²kxai³ nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ wi¹ko̱³nha²hĩ̱³ki̱³tã³la². \v 14 Txa²wã¹wĩ³na² Si³yxau³tãu³su² tãu³a² A²ta²ha² Je³su²jah³la² ĩ³sa²si¹hã³ũ¹nhẽ³na²hẽ³la². A²nũ²a² yuh³xai²nãn¹tũ̱³ka̱³txi³ ki̱³na¹xai²na² yxo²ha³kxa¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² ã³wa²su¹tẽ³lhi¹jau³su² nxe³na²hẽ³la². A²nxe³te²a² txa²wã¹ye³na² ĩ²i² a²nũ²a² ã̱³xa² ĩ³tih³nxai¹ni² nxe³sĩ¹nhxai²na¹hẽ³la². \v 15 A²nũ²a² a²ten³te²su² te²an²tu̱³ e³lẽ³na² ĩ³ye³kxai²nãn²tu̱³: \p — A²ya³la³tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² A²ta²hai²la¹wi¹, Je³su²jah³lo²su¹. Nxe³kxai²nãn²tu̱³ a²nxe³te²su² te²a² ha³kxa¹ Sũ̱³na² ã³ka³lu³sa²sxã³ yxau³nyhu¹sxã³ yxau³yah³lxi³hĩ̱³nx2na³la². \v 16 Nxe³sxã³ Txa²wã¹sũ̱³na² a³lxi²nẽ³ju³ta² wi¹ko̱³nha²ki̱³sa²kxai³ wi¹la̱in³kxi²nha²ta³lun²ki̱³sa²kxai³ nxe³ki̱³tã³la². Jã¹nxe³ju³ta² Txa²wã¹sũ̱³na² kãi³to³ju³ta² a³lxi²nẽ³jau³xa² so¹lxi³ kãi³jah¹lai²la¹wa². Nxe³ha²kxai³ txa²wã¹yu³ta² ki̱³na¹xai²nãn²tu̱³, te²yã¹nxe³sxã³ Sũ̱³na² a³lxi²ye²ki̱³sa²kxai³ a²nũ²a² ã̱³xa² a³lxi²yhu¹ye²ki̱³sa²kxai³ nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, Sũ̱³na² yxau³ye²ki̱³sa²kxai³, Sũ̱³na² yxau³ye²nẽ³lha²kxai³ nxe³hĩ̱³ki̱³tã³la². \v 17 Sũ̱³na² a³lxi²ta³lu²nẽ³na³la². Nxe³nẽ³lha²kxai³ yxan¹nãu³a¹ Je³su²jah³la² a³ka³nxi²sxã³ wa̱³li²tãu³a¹ kãi³ki̱³kxa² yã¹nxe³ju³ta² ĩ³yĩ¹li²nẽ³tu¹wa². Nxe³nẽ³tãu³a¹ ãu²li²nẽ³lxa³lho³la². Nxe³sxã³ txa²wã¹ha³lo²ai²na² yxau²xai³ki̱³tãu³a² Je³su²jah³la² yxau²xai³ju³ta² yã¹nxe² yxau²xai³ki̱³tu¹wa². \v 18 Txa²wã¹sũ̱³na² a³lxi²nẽ³jau³su² yxau²xai³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ hai³txi³ yuh³lxa³kxi²nha²sxã³ yxau²xai³lhĩ̱³ki̱³sxa³wa². A³lxi²ta³lu²nẽ³kxai²nãn²tu̱³ yuh³lxi³ki̱³ju³ta² hxan³kxi²nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Yxãn¹ta¹ yuh³lxi³ki̱³ke³la³te²kxai³: \p — Ko̱³nxe³ti³ kãi³a¹hẽ³na¹. Na¹ju³ta² wah³yu³ta² Sũ̱³na² khãuh³lxa³ti³hit1sa²te³lin¹ji². Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ yuh³lxi³nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Jã¹nxe³ya³sah¹lxi³txa³hẽ¹la². \p — Yuh³lxi³sa³nhã¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² a³lxi²nẽ³lhxã³ nxũ²kwa̱i³yxau³ta³lu²nẽ³lhĩ̱³nx2nxa³wa². \p \v 19 A²wi¹lhĩn¹na² txa²nũ² Sũ̱³na² ĩ³ya³lxi²nẽ³lhãn²ka³tu̱³ hã²wxãn³txa³nũ² te²yã¹nxũn³tãu³a¹ Sũ̱³na² ĩ³ya³lxi²nũn³ki̱³sa²kxai³ a²nũ²a² ã̱³xa² ĩ³ya³lxi²waun¹yhu¹ki̱³sa²kxai³ nxe³hĩ̱³ki̱³tã³la². \v 20 A²nũ²a² ĩ²li³te²su² kxai²nãn²tu̱³: \p — Txa²wã¹sũ̱³na² a³lxi²na¹nhai¹. Nxe² e³kxai²nãn²tu̱³, yxãn¹ta¹ a²ẽ¹nãu³a¹ a̱u³ti³: \p — Txa²wã³tã̱³xa² yxo²kwĩn¹kxi²na¹nhã¹. Nxe³kxai²nãn²tu̱³ ki³han³jah¹lo²su² hĩ̱³nx2na³la². A²nxe³jah¹lo²su² te²an²tu̱³ a²wã³tã̱³xa² a²ye³na²ka³ya̱³la² yxau²xai³te²su² te²a² ĩ³ya³lxin²nxa³kxai²nãn²tu̱³, hai³txi³ Txa²wã¹sũ̱³nu²la³ txa²wã¹ye³na²ka³ya̱³la² ãn³tĩ̱¹kxi²nẽ³te²su² te²la³ ĩ³ya³lxi²ti³he¹nxe³lhĩ̱³nx2nxa³wa². \v 21 Jã¹nxe³jau³xa²sa¹, Sũ̱³na² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa²sa¹: \p — Sũ̱³nu²na¹xai²na² ĩ³ya³lxi²san¹kxai²nãn²tu̱³ wxa²wã³tã̱³xa² ĩ³ya³lxi²san¹kxa² yã¹nxe³sẽ¹li¹. Nxe³nẽ³lain¹ta¹hxai²ti³ai¹ti²tu³wa². \c 5 \s1 Ko̱³nxe³thin¹ko³xai²nãn¹tũ̱³ka̱³txa² ã³sen³sai¹sa²tẽ³ki̱³jau³su² \p \v 1 Jã¹nxe³ju³tai²na²: \p — Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³tãu³a¹ hãi¹nxe² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² na³na¹, Je³su²jah³la²sã¹. Nxe³jau³xai²na² yxo²ĩ²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³su² hĩ̱³ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ A²si³yxau³tãu³ãin²txi³ a³lxi², a²wẽ³ha³lxi³nãu³xãin²txi³ a³lxi² nxe³hĩ̱³ki̱³tã³la². \v 2 Sũ̱³na² a³lxi²ki̱³sa²kxai³, wãn³txa² Sũ̱³na² ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² sa²yxo²we¹ki̱³sa²kxai³ nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³nãu³xa² ĩ³ya³lxi²nũ³nhĩ̱³ki̱³tã³la². Jau¹xai²na² wi¹ko̱³nha²ki̱³tã³la². \p \v 3 — Sũ̱³na² a³lxi²na¹xã¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xa² sa²yxo²we¹thĩ̱³ki̱³tã³la². Ĩ³kwa³na³nẽ³jau³xai²na² hai³txi³ kã̱u³sxã³ yxo²hau³ko³tẽ³jau³sxa³wa². \v 4-5 Sũ̱³na² wẽ̱³nhe³nẽ³kxe³su² te²ki̱³na¹xai²na² ha³kxa¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹tũ̱³ka̱³txa² nũ̱³kxũn³txi³ ã³ne³sen³sai²sa²tẽ³ain¹ki̱³tã³la². Sũ̱³na² yxo²ĩ²ki̱³jau³su² ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹tũ̱³ka̱³txa² ã³ne³sen³sai²sa²tẽ³ain¹ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³ju³tai²nãn²tu̱³: \p — Je³su²jah³lai²na² Sũ̱³na² Si³yxau³tãu³a¹ A²ta²hai²la¹xã¹. Nxe³jau³xai²na² yxo²ĩ²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ te²ki̱³na¹xai²na² so¹lxi³ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹tũ̱³ka̱³txa² ã³ne³sen³sai²sa²tẽ³ain¹ki̱³tã³la². \s1 Je³su² Kris²tu³jah¹la² ĩ³tih³nxe³nẽ³jau³su² \p \v 6 Je³su²jah³lai²na² Sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² Jah¹lai²na² wxã³kxi²nẽ³ta¹hxai²hẽ¹la². Wxã³kxi²nẽ³ju³ta² ĩ̱³yau³xa² ã³nũ̱¹ha²kxai³, a²ti³ha²yau³xa² ha³li³hxan³kxi²sxã³ ya³lu²ha²kxai³, nxe³te³lhxã³ wxã³ta¹hxai²hẽ¹la². Hai³txi³ ĩ̱³yau³xa² ã³nũ̱¹ju³ta² so¹lxi³ wxã³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Yxãn¹ta¹ ĩ̱³yau³xa² ã³nũ¹ju³tain²txi³ wxã², a²ti³ha²yau³xa² ha³li³hxan³kxi²sxã³ ya³lu²ju³tain²txi³ wxã² nxe³ta¹hxai²hẽ¹la². \v 7 Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² wi¹lhin¹te² Yãu³ka³jxah¹la² jau³jau¹xin³ti² wi¹lain³nha²ti³hi¹tẽ³te³lhxã³ ĩ³tih³nxe³nẽ³jah¹lai²la¹wa², a²ya³la³lyau³xa² e³jah¹lo²su² ha²kxai³la². \v 8 Oh³nãu³nũ¹ka³nãu³ai²nãn¹ko³xai²na² ĩ³tih³nxe³nẽ³te²su² te²a² ha¹li¹ ka³na³ku² te²a² ĩ³tih³nxe³nẽ³te²su² na³la². Nxe³te³nah¹lxi¹: Txa²wã¹wĩ³na² Si³yxau³jah¹lain²txi³ ĩ³tih³nxe² wãn³txi³khai³su² Je³su²jah³la² Jah¹lain²txi³ ĩ³tih³nxe² Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹lain²txi³ ĩ³tih³nxe² nxe³nẽ³lain¹na³la². Te²yã¹nxũn³sxã³ yuh³nãu³an¹ko³xai²na² ĩ³tih³nxe³nẽ³te²su² te²a² ha¹li¹ ka³na³ku² te²a² ĩ³tih³nxe³nẽ³te²su² nũn³na³la². Nxe³te³nah¹lxi¹. Sũ̱³na² Yãu³ka³jxah¹la² Wi¹lhin¹te² Yãu³ka³jxah¹lain²txi³ ĩ³tih³nxe², ĩ̱³yau³xain²txi³ ĩ³tih³nxe², a²ti³ha²yau³xa² ha³li³hxan³kxi²sxã³ ya³lu²ju³tain²txi³ ĩ³tih³nxe² nxe³nẽ³lain¹na³la². Ain¹sxã³ ha¹li¹ ka³na³ku² te²ai²na² Je³su²jah³la² wi¹lhit1sxã³ ĩ³we¹nha²yu³sxã³ ĩ³tih³nxe³nẽ³lain¹na³la². \v 9 A²nũ²a² ĩ³tih³nxe³nẽ³jau³xa² a²nũ²a² wãn³txi³su² kxan²ti³ yxo²ĩ²ki̱³tã³la². Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³tih³nxe³nẽ³jau³xa² ã²la² kãin²jau³xai²la¹wa². A²nxe³jau³xai²na² Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³tãu³su² tãu³a¹ ĩ³tih³nxe³nẽ³jau³xai²na². A²ta²ha² Je³su²jah³la² ĩ³yau¹ũ³nẽ³te³lhxã³ ĩ³tih³nxe³nẽ³na³la². \v 10 Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² A²ta²ha² yxo²ĩ²ki̱³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² ĩ³tih³nxe³nẽ³jau³xai²na² nxũ²kwa̱i³yxau³nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Yxãn¹ta¹ Sũ̱³na² yxo²ĩ²ki̱³sxa³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² ki³han³te²lot3sxã³ ĩ³yĩ¹li²hĩ̱³ki̱³tã³la². Sũ̱³na² wãn³txa², A²ta²ha² ĩ³ye³kxi²sxã³ ĩ³tih³nxe³nẽ³jau³xai²na² yxo²ĩ²ki̱³sxa³ha²kxai³la². \v 11 Ĩ³tih³nxẽn³jau³xa²sa¹: Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³tãu³a¹ ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ ũ³hũ¹nẽ³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ju³ta² Sũ̱³na² A²ta²ha² Je³su²jah³la² hxi²ka² ka³te̱³na² wi¹tãu³la³ hi¹tẽ³ta¹hxai²hẽ¹la². \v 12 Nxe³ha²kxai³ a²nũ²a² ĩ²li³te²su² te²ki̱³na¹xai²nãn²tu̱³, Sũ̱³na² A²ta²ha² nxũ²kwa̱i³yxau³nẽ³kxai²nãn²tu̱³, ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ yũ³nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Yxãn¹ta¹ ĩ²li³te²su² te²a² Sũ̱³na² A²ta²ha² nxũ²kwa̱i³yxau²nxa³te²lẽ¹. Hai³txi³ ka³te̱³na² wi¹tãu³la³ yũ³te²su² ti³hex1hĩ̱³nx2nxa³wa². \s1 Ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ yxau²xai³ki̱³jau³su² \p \v 13 Ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹jau³xai²na² wxa²nũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na² Sũ̱³na² A²ta²ha² yxo²ĩ²yah³lxin¹tũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na² ũ³wha²li¹lyah³nx2ta¹wa². Ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ yxau²xai³lyah³lxin¹ju³ta² a³la³kxi²sih¹nx2ta¹jau³su² nxe³nx2ta¹wa². \v 14 Nxe³ki̱³sa²kxai³ hxi²ka¹ka¹nha²la² Sũ̱³na² yen³nãu³a¹ yxau³ye²ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³sa²kxai³ Sũ̱³na² ĩ³wã̱³txi³sain³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, Sũ̱³na² a²ẽ¹nãu³a¹ ten³kxa²yã¹nxe³jau³xa² so¹lxi³ ĩ³hau³kot3sa²nũ¹sxã³ ĩ³wã̱³txi³sain³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, a²nxe³ki̱³jau³xa² ha³kxa¹ a̱in³kxi²nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Ju¹ta² wi¹ko̱³nha²ki̱³tã³la². \v 15 Ain³kxi²nẽ³kxai²nãn²tu̱³ a²yen³kxa² ĩ³wã̱³txi³sain³ki̱³kxa² a²yxo²ha³kxa¹ ũ³hũ¹nẽ³lhĩ̱³nx2na³la². Nxe³jau³xai²na² wi¹ko̱³nha²nũn³ki̱³tã³la². \p \v 16 Wxa²nũ̱³ka̱³txi³ ĩ³nxai²na² nxe³jah³lxi³hẽ¹la². Wxa²ĩ²li³te² ĩ³nxa² nĩn¹kxai²nãn²tu̱³: \p — Txa²wã³tã̱³xa² ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹na³na¹. Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² ne³wã²na³ũ¹kxe³sxa³kxa² ko̱³nxe³ti³ kãi³ai¹nxa³xã¹. Nĩn¹kxai²nãn²tu̱³ Txa²wã¹sũ̱³na² ĩ³ye³kxi¹txai¹nhẽ³la². Wxa²wã³tã̱³xa² ko̱³nxe³ti³ kãi³ain¹ju³ta² wxa²wa²su¹tain¹si¹hin¹jau³su² ĩ³ye³kxi¹txai¹nhẽ³la². Nĩn¹kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² hi²sen³kxai³lu² wxa²wã³tã̱³xa² sa²hau³kot3sxã³ ka³te̱n³yu³ta² ũ³hũ¹ain¹tu¹wa², Txa²wã¹sũ̱³na² ne³wã²na³ũ¹kxe³sxa³kxa² ko̱³nxe³ti³ kãi³ai¹nxa³ha²kxai³la². Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² ne³wã²na³ũ¹kxe³sxa³kxa² ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³sa³tai¹. Jã¹nxe³ju³ta² wxa²wã³tã̱³xa² Txa²wã¹sũ̱³na² ne³wã²na³ũ¹kxe³sxa³kxa² ko̱³nxe³ti³ kãi³kxai²nãn²tu̱³ Sũ̱³na² ĩ³ye³kxi²si¹nxa²ha¹jau³su² ĩ³kwa³na³nxa²ti³nxa³lho³la². \v 17 Wain³txi³ kãi³ki̱³sxa³kxai²nãn²tu̱³ ko̱³nxe³ti³ kãi³hĩ̱³ki̱³tã³la². Nxe³ki̱³kxa² ha³ta̱³nxãn²txi³ ko̱³nxe³ti³ kãi³ki̱³ju³ta² Txa²wã¹sũ̱³na² ne³wã²na³nẽ³lain¹ju³ta³nũ³a² yũ³tu¹wa². \p \v 18 Yxãn¹ta¹ Txa²wã¹sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³lo³tẽ³kxe³su² te²a² yxo²ha³kxa¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lai¹nxa³wa². A²nxe³te²su² te²a² Sũ̱³na² A²ta²ha² ã³non²ta³kxai¹nha²kxai³, hxi²kan¹txi³ a²ta³a² ko̱³nxe³thin¹khaix3jah¹la² ko̱³nxe³ti³ kãi³ũ¹hai¹nxa³lho³la². \p \v 19 Jã¹nxe³ki̱³ju³ta²: \p — Sũ̱³na² wẽ³ha³lxi³su² ki̱³tã³na¹. Yxãn¹ta¹ ko̱³nxe³ti³ kãi³sxã³ yxau²xai³lain¹tũ̱³ka̱³txa² ha³kxa¹ a²ta³a² hxi²ka² hxi²ka²nãu³lo³nain¹na³na¹. Nxe³jau³xai²na² wi¹ko̱³nha²nũn³ki̱³tã³la². \p \v 20 Nxe³ki̱³sa²kxai³ Sũ̱³na² A²ta²ha² wxã³ye²nẽ³ju³ta² wi¹ko̱³nha²nũn³ki̱³tã³la². A²nxe³jah¹la² a³la³kxi²ti³hi¹tẽ³na³la². Txa²wã¹sũ̱³na² Si³yxau³tãu³a¹ wain³khai¹nxe³jah¹la² wi¹lĩ²ki̱³txai²la². Nxe³ki̱³sa²kxai³ wain³khaix1jah¹lain²txi³ ã³nũ²nxi²sxã³ yxau³ya³ki̱³sa²kxai³, a²ki³lha³lxa² Je³su²jah³la² Sũ̱³na² A²hxi²kan¹ta² Si³yxau³tãu³lo³kxah³lo²su² jah¹lain²txi³ ã³nũ²nxi²sxã³ yxau³ya³ki̱³sa²kxai³ nxe²yxau²xai³ki̱³tã³la². A²nxe³jah¹lai²na² Txa²wã¹sũ̱³nu²khai³xai²la¹wa². Ka³te̱³na² wi¹tãu³a¹ ũ³hũ¹nẽ³jah¹lai²la¹wa². \p \v 21 Txa²wẽ³ha³lxi³nãu³xãi³. Sũ̱³nu² sa²ki³lox3nxe³jah¹la² yxo²ĩ²yah³lxi³txa³hẽ¹la². Ta³lu²na¹wa².