\id 2CO - Muyuw NT [myw] -Papua New Guinea 1993 (web version -2014) \h 2 Kolinit \toc1 2 KOLINIT \toc2 2 Kolinit \toc3 2 Ko \mt1 2 KOLINIT \ip Pawl inalet kweitan nimug nein Kolinit, silma̱nin tayakelesiys ven towen bikakins asisinap kalbaleb. Wankuyeim mo ipiyaves asisinap kalbaleb; mapuna asisinap bwanabwein bulagan ikow Titos, inow Pawl waseg. Mapuna imwa̱saw Pawl, mo kwayuwein-vak silet ilel min-Kolinit pines. \ip Kweiboug mwasanin nag itams Pawl nakaleiwag waseg, mapuna ilel kwayuwein let towen, ikka̱nes. Anilivan-vak nilel silma̱nin muloul; ilana, “Mtowen Titos bikow mimuloul pines tasimavs tasiyas niyakelesiys Yelusalem waseg.” \ip Anilivan-vak nilel liva̱nen nawotet moumouvit, peinan itita̱vin, igeiguy bulagan Yeisuw, mapuna igeg a̱ban vena babaw waseg. \c 1 \s1 Nakabsilamaw \p \v 1 Kalin nuwag min-Kolinit yakamiy. \p Yey Pawl, takawein liva̱nen Yeisuw Kelis, yey; peinan Yowbad nanon ma̱wan. Yey soug bwadads Timotiy nakalel milet neiw, kuvinis, Yowbad natayakelesiys yakamiy ven Kolinit waseg, simiyas tasiyas tayakelesiys ven avakaein Akay waseg. \p \v 2 Tamads Yowbad son daGuyaws Yeisuw Kelis bisiwyoubumiy mo beitaw nuwamiy. \s1 A̱ban igeg tage ikalin nuwan \p \v 3 Kalin nuwem Yowbad. Mtowen daGuyaws Yeisuw Kelis Taman. Mtowen anmwa̱net ililabeids, mo itout nanouds. \p \v 4 Kweiboug abem igeg ilabem va̱gan bakalabes tasiyas abes igeg. E, bakalabes tasiyas Yowbad inalab to nilabem. \p \v 5 Kelis namouvit singay kalilivet, mo singay-vak ililabem. \p \v 6 Takinew abem bigeg mo bakalabeimiy va̱gan beitout ninoumiy, peinan abamiy igeg yakamiy. Takinew abem bwein, bakalabeimiy va̱gan beibwein abamiy. Yowbad ililabem mo kakamtilakeimiy va̱gan bukukwakins Yowbad bilabeimiy, magat bukwaptuleimiy waseg abamiy kalbaleb, ma̱wan abem yakamey. \p \v 7 Kakakin-wan bukusesus bwein. Abamiy igeg ma̱wana abem yakamey, tage Yowbad bilabeimiy ma̱wana yakamey. \p \v 8 Sigwey, awoum kutagouwa̱wes kweiboug abem igeg ven Esiy nakases. Singay kawta̱mat, kadokena kid mwamovem bo ikous. \p \v 9 Kadoki bo beiwemas; tage Yowbad tatawtoun, taykitun takanigs; bo ikaluweg abem kalbaleb va̱gan bakanamis mtowen bikatinabwem; awoum bakanamis waseg matawtoun tatinem. \p \v 10 E, kakita bakakanig tage Yowbad ikatinabwem; e, tut wanakoug mo bikatinabwem. Kaninamis-wan peinan bo bikatinabwem waseg abem igeg. \p \v 11 Yakamiy kulabemas peinan kuntougis Yowbad bikatinabwem; e, kunitougs simiyas babaw gamag, mo biligen Yowbad, bikatinabwem, mo bikalin nuwads simayas yakamiy. \s1 Pawl sivinan binekes min-Kolinit \p \v 12 Amalivan tawtoun peinan kakakin-wan amasinap bwanabwein, kamnat. Nag ma̱wan ven watinow sinapun, tage peinan Yowbad nisiwyoubum iva̱gem mo nakamlavag takamnat yakamey, amasinap bwein wasigeis babaw gamag; singay gog wasigeis yakamiy. \p \v 13-14 Imilet nakalel kuvinis amalivan didumwal, kamnat. Kalamwey-nen kukwakins; sivinag geg bukuyakousis sinap kamnat, mo tutan daGuyaws Yeisuw beiyum beim mo bukumwa̱saws pinem tawlimiyas yakamey, o yakamey-vak bakamwa̱saw pinamiy tawlimayas yakamiy. \p \v 15 Kweiboug akakina bukuyakousis amisinap kamnat, mo ivag sivinag wanmugwana baw balakwaneimiy sivay, va̱gan bukumwa̱saws sivay. \p \v 16 Ivag sivinag balakwaneimiy mo banoun ban Masidoniy; ba̱yum baw, mo bukutaneigs ban Yudiy. \p \v 17-18 Awoum kudokes isisiyuw nanoug peinan nag aw. Ven watinow gimgilis mwasanin itimatamsa mav. Yey nag ma̱wan, nag ba̱tam mav. Tabudabod tatoukum Yowbad. \p \v 19 Kweiboug sigwey Silva̱nos son Timotiy nakageiguy liva̱nen Yowbad Natun Yeisuw Kelis; mtowen nag itimatama mav, tut babaw beitam mounid. \p \v 20 Mtowen Kelis waseg taba̱nes youd babaw bwanabwein, kweiboug Yowbad nilivnek. Mapuna tayemens waseg Yeisuw, Yowbad yakawanan silma̱nin. \p \v 21-22 Yowbad gog bo niva̱geids Kelis angamag simayas yakamiy, mo isekeids dawotets; mamagina napulsilas bo isekeids Kululuwan tonen wanuwads, mo takakins ikayuseids. \p \v 23 Tage nag aw Kolinit, peinan nag sivinag baka̱neimiy. Tabudabod Yowbad. \p \v 24 Nag peinan tayakeikay yakamey, tapwa̱loul waseg, nag. Kalabeimiy va̱gan bukumwa̱saws, peinan nukutawtouns mitapwa̱loul waseg. \c 2 \p \v 1 Kweiboug nanoug ma̱wan, awoum vayuwein baw, bavag amimwasin. Misinaka alel milet neiw. \p \v 2 Kadiloka bukuva̱ges amnag beibwein. Kukin gog baka̱neimiy mo bavag amimwasin, ta-kal bivag beibwein amnag; nag. \p \v 3-4 Imilet towen nalel, singay igeg nanoug, woug singay moumouvit, sona gunva̱lam let towen alelel. Nag alelel va̱gan beivag amimwasin, tage bukukwakins singay asiwa̱youb wasigeis yakamiy. Agulivan bo alel gunalet waseg va̱gan tutan baw, nag bigeg nanoug amisinap kalbaleb waseg, peinan akakina-wan bo beivag amisinap bwein mo bamwa̱saw o yakamiy-vak bukumwa̱saws. \s1 Biwidis ansinap takalbaleb towen \p \v 5 Bo alel milet towen va̱gan bayakwaneimiy, bakin bukwanawes aygag, o nag. Bo alel liva̱nen teitan yakamiy takalbaleb. Mtowen nag iyageg nanoug agumwa̱neta yey, tage yakamiy; adok kakit-vak bo iyageg ninoumiy yakamiy. Awoum bikeikay wadoug wasigeis yakamiy. \p \v 6 Towen ansinap kalbaleb bo kumapus yakamiy; bo misinak. Nanoug ma̱wan. \p \v 7 Nagein gog kadiloka bikanavin ninoumiy mo kunumlaves ansinap kalbaleb mo beitout nanon. Kadiloka kulabes gamag towen. Awoum singay nanon bigeg; bininuway mo biwta̱mat. \p \v 8 E, kadiloka kusiwyoubus gamag towen beibwein. \p \v 9 Wawun milet towen nalel va̱gan mamagina bayakwaneimiy mo bakin bukwanawes agulivan babaw, o nag. \p \v 10-11 Kal ansinap kalbaleb bukuwid kunumlev, yey ma̱wan banumlev. Kukin aveiyag bawid; pinamiy yakamiy wamatan Kelis, va̱gan basilbwed Seitan. Awoum towen bitawtoun wasigeis ya̱kids. Kakakin-wan non kalbaleb. \s1 Nag itaw nuwan Pawl \p \v 12 Misumkwey nan Tilowas va̱gan bageiguy liva̱nen Kelis, daGuyaws mo ikaliyow gunaked silma̱nin inawotet. \p \v 13 Tage nag itaw nuwag peinan nag aban bwadag Titos, ven towen waseg. Mapuna alisawes, itaneigs, anoun an Masidoniy. \p \v 14 Kalin nuwem Yowbad, peinan Kelis waseg, tut babaw imimgwayem mo katakayway, kakatimlakes sinapun Kelis ven babaw wasigeis, mamagina atanoun manisin iskwanes, simasim seikwan. \p \v 15 Bo iskwanemas, tasiyas Yowbad ikatinabwes sisiyas tasiyas biyagages; manisin amalivan mamagina Kelis inawotet silma̱nin Yowbad. \p \v 16 Tasiyas Yowbad biyagages biskwanemas mamagina kanig manisin peinan bikanka̱nigs. Tasiyas gog ikatinabwes biskwanemas mamagina mwamov manisin peinan biyamoves. Asteivin kadilokes mawotet towen? Adok nag ibabaw. \p \v 17 Yakamey nag ma̱wan tayyaweids tasiyas, kalisiy sivines bigeiguys liva̱nen Yowbad, va̱gan maysan bikawes. Tage amasinap kweitan, kamnat; Kelis angamag yakamey, Yowbad nisekem mawotet mo kageiguy wamatan. \c 3 \s1 Pawl ansinap \p \v 1 Tabta livnem bwanabwein bakasekeimiy, ne? Nag. Gamag mwasinis sivines silet mamagina: \q1 “Takawein let towen ansinap bwein.” \m Nag ivag sivinem bukulel malet ma̱wan, o gamag mwasinis bileles malet ma̱wan, nag. \p \v 2 Malet yakamiy, gamag babaw bivinis, mamagina bikines amisinap kamnat mo bikakins mawotet bwein. Nukutams waseg Kelis mo kumlavags mamagina let, Kelis nilel va̱gan gamag bivinis. \p \v 3 Yakamiy mamagina let, Kelis nilel, nakakow, kasekes tasiyas mo ivinis. Nag ilel pansel waseg, nag. Bo ilel waseg Kululuwan Yowbad tamwamov. Nag ilel wadakul mamanas, tage bo ilel wakates gamag yakamiy. \p \v 4 Mapuna kakapwapout wamatan Yowbad, peinan Kelis ilabem. \p \v 5-6 Nag kadilokem bakalivan bakalana, “Matawtoun tatinem mo kawtel ma̱wan.” Nag. Yowbad natawtoun bo isekem mo ikadilokem bakakow liva̱nen inakaleiwag kweivaw, mo kasekeimiy. Kweiboug kaleiwag dakul waseg nilel tage kweivaw kaleiwag mo Kululuwan waseg isekeids. Kaleiwag towen nilel wadakul bikatimateids, tage Kululuwan iyamoveids. \s1 Kaleiwag kweiboug o kweivaw \p \v 7 Kweiboug kaleiwag silma̱nin kanig, nilel wadakul, Yowbad nisek Moses nakaleiwag towen son mititeilin avakaein, ikatipel inek Moses, magin mo ikamnat; ilakamnat singay ee... mo iyenom-nen; Moses iyum, inekes tasiyas min-Yisleil; ta-ma̱wan bikinbunikes magin, peinan mititeilin avakaein. \p \v 8 Tage kaleiwag kweivaw, Kululuwan waseg nisekeids son mititeilin singay avakaein. \p \v 9 Kweiboug kaleiwag waseg niyateles gamag iyagages; mititeilin gog nises. Tage kweivaw kaleiwag bikidumwa̱luds mo beivag mititeilin singay avakaein. \p \v 10 Mamagina kweiboug kaleiwag mititeilin bo ikous, peinan kweivaw kaleiwag mititeilin singay bo ilisow. \p \v 11 Kweiboug kaleiwag nag bises bisigeg; tage kweivaw bises bisigeg, mapun singaya immteil. \p \v 12 Danamis peinan kweivaw kaleiwag waseg bo bikatinabweids; mapuna takapwapouts. \p \v 13 Ya̱kids nag ma̱wan Moses. Peinan Moses bo ipulum magin va̱gan min-Yisleil nag bikines nakabiyokous mititeilin, peinan niyyenom-wan ee... mo ikous. \p \v 14 Tage ninous moumouvit, nag ikakins. Nagein tut towen ivnivins kweiboug kaleiwag, kweim towen igawa ililum mites. Nag ikines mititeilin Yowbad. Misinaka Kelis bikaliyow mo bikakins. \p \v 15 E, tut nagein towen ivinis Moses nakaleiwag tage kweim igawa ililum ninous. Nag ikakins. \p \v 16 Igaw, kukin kal bitouvin binek daGuyaws, mo bikaliyow kweim towen. \p \v 17 DaGuyaws towen mamagina Kululuwan. DaGuyaws Kululuwan bilikud mo biten wamnat. \p \v 18 Ya̱kids bo ikaliyow magids, takikines daGuyaws mo imteilids, mo kakit kakit ikatlow magids imlavag ma̱wana magin tonen. DaGuyaws inawotet towen, peinan kululuwan mav. \c 4 \s1 Tasiyas nag isimounids \p \v 1 Yowbad inok nuwan yakamey, mo isekem mawotet towen. Mapuna nag ka̱gwey waseg. \p \v 2 Bo kapiyev kalbaleb sinap, o aveiyag kalbaleb nisowmes. Nag kakatidavis gamag. Nag kakatilow Yowbad anilivan. Tage amalivan mounid, kamnat; kukinemas katamanaw wamtamiy, kuliganes amalivan, mo bukukwakins amasinap kamnat. Yowbad ikakin ma̱wan. \p \v 3-4 Kukin aw-sinap bisowm makageiguy wanuwan; bo isowm wasigeis tasiyas takanka̱nigs. Nag bikakins tasiyas. Nag isimounids. Peinan ven watinow gimgilis sitovek kalbaleb bo ivag ninous ikanig, va̱gan liva̱nen Kelis nag bimteilis tasiyas; Kelis takamnat tonen, ma̱wana Yowbad. \p \v 5 Nag kageiguy livnem, tage liva̱nen Yeisuw Kelis, peinan datoveks, o yakamey mitouwat yakamey, silma̱nin bakawtel Yeisuw nawotet. \p \v 6 Yowbad kweiboug nilivan, ilana, “Kadiloka kamnat bimteil ven, peinan dadub.” Mtowen bo imteil kateids mo takakins yakawanan Yowbad, nises Kelis waseg. \s1 Pawl a̱ban igeg \p \v 7 Sinapun liba̱lab wakatem mamagina veigun bwanabwein wanuwan kaynad kweiboug; peinan tougwey yakamey. Yowbad nakaleiwag ma̱wan va̱gan babaw gamag bikakins tatonen natawtoun singay; yakamey nag. \p \v 8 Babaw gamag iyagagemas, tage nag kakalouw. Isunasun ninom, tage nag kapiyev wotet. \p \v 9 Bo iyagagemas, tage Yowbad nag ilisawem. Iwawemas, tage nag ikatimatemas. \p \v 10 Wom waseg kakokew Yeisuw inamouvit, va̱gan mwamovan Yeisuw mo bikamat wawom. \p \v 11 Igaw mwamov yakamey tut babaw biyagagemas bakakanig, peinan Yeisuw angamag yakamey, va̱gan bukukines mwamovan Yeisuw wawom. \p \v 12 Yakamey wanuwan kanig, tage yakamiy kumwamovs. \p \v 13 Kweiboug teitan nilel mamagina: \q1 “Asimounid mapuna alivan.” \m Yakamey kasimounid ma̱wan, mapuna kalivan. \p \v 14 Kakakin Yowbad niyakit daGuyaws Yeisuw Kelis kanig waseg, igaw mo biyakituds sods Yeisuw, bitokeids simayas yakamiy bimayeids mo bitatomos wamatan. \p \v 15 Mawotet towen pinamiy yakamiy va̱gan Yowbad nasiwa̱youb biwekeimiy simiyas babaw gamag, mo bikalin nuwads singay, yakamiy o yakamey; babaw ya̱kids bitaya̱kawns Yowbad waseg. \p \v 16 Mapuna nag ka̱gwey. Kaleivids biguya̱gweys, tage Yowbad ikkatimweis kululuwads yam katanok katanok mo tatawtouns. \p \v 17 Gamag iyagagemas, tage nuwanaw mo beikous. Wankuyeim anagids bivakaein, mamagina, Yowbad nasiwa̱youb nag beikous. \p \v 18 Youd tasiyas wamatads takines, tage nag taninuwes. Nuwanaw mo beikous. Tage taninuwes youd tasiyas nag takines. Yowbad navavag tasiyas nag beikous. \c 5 \s1 Dabunatums walba̱lab \p \v 1 Takakins gog wouds mamagina buntuman ven watinow. Kukin bigulekwes, dabunatums kweitan nises, Yowbad nisekeids. Nag bitawlulavaw namad waseg. Bises gog bisigeg walba̱lab. \p \v 2-3 Igaw ven watinow waseg nitabwayouys, sivinads kid bitakatlawos wouds, dabunatums walba̱lab mo bitakawes. Awoum tayamkwaneids. \p \v 4 Igaw dabunatums towen nitasesus, ikubukub nuwads. Nag sivinad bitasem woud tasiyas, tage sivinad kweivaw woud bikatilow. Mamagina mwamov bikanpwen woun towen ipsa̱pwas, mo beikous. \p \v 5 Yowbad bo ikatinabweids silma̱nin mwamovads, mo isekeids Kululuwan mamagina adalivatawns. \p \v 6 Tut babaw mo bitakapwapouts. Takakins igaw wadabunatums ven watinow nag tasitans sods daGuyaws. \p \v 7 Tasimounids waseg mo tawotets. Nag takines, nag. \p \v 8 Takapwapouts, sivinads bitalisawes wouds mo bitanekes daGuyaws. \p \v 9 Tut babaw sivinads aveiyag nikadok nanon, takinew sods kaleivids bitasesus o takinew bitalisawes. \p \v 10 Igaw babaw ya̱kids mo bitatowas wamatan. Kelis a̱ban waseg bikatkineids, mo bikaleiwag mapun dakalbalebs o dakamnabweins, bo ikunek dawotets ven watinow waseg. \s1 Kweivaw gamag \p \v 11 Kagoul Yowbad, mapuna kakatimlakes gamag mo isimounids. Yowbad ikakin amasinap. Adok yakamiy-vak waninoumiy kukwakins-wan. \p \v 12 Awoum vayuwein bakakamtilakeimiy va̱gan bukukwakins amasinap bwein. Deisa bukukwakins amasinap bwein va̱gan bukukwaya̱pams wasigeis yakamey mo bukwatimapus asilivan tasiyas ilansa, “Matuwa̱vek bwana̱bweins,” tage situwa̱vek wanuwes asisinap kalbaleb. \p \v 13 Gamag mwasanin idokemas takabala̱wein yakamey. Kukin bakakabala̱wein, kakabala̱wein silma̱nin Yowbad. Kukin gog ninom bidumwal, va̱gan bakalabeimiy. \p \v 14-15 Kelis nasiwa̱youb waseg bo isimkinem silma̱nin nawotet. Kakakina bo ikanig peinads babaw ya̱kids; mamagina takanig babaw ya̱kids, mo tamwamovs silma̱nin nawotet mtowen, dawotets tatoneids awoum. Mtowen gog bo ikanig peinads, mo iyakit vayuwein. \p \v 16 Bo ikous makanuway kweiboug, mamagina gamag babaw idokes kalisiy bwein, kalisiy kalbaleb, peinan ikines askakin watoulan. Kweiboug ma̱wan kadok Kelis takalbaleb; tage bo ikous makanuway ma̱wan towen. \p \v 17 Kelis waseg bo bitamlavag kweivaw gamag. Kweiboug bo ikous. Kweivaw bo isap. \p \v 18 Yowbad nawotet towen, peinan itam Kelis silma̱nin lun bulukwan, mo ilun wasigeis ya̱kids, mo isekeids dawotets va̱gan gamag babaw bo beitams waseg Yowbad inalun. \p \v 19 Peinan Yowbad son Kelis nises mo ilun wasigeis ya̱kids ven watinow gimgilis. Nag inuw adsinaps kalbaleb va̱gan bimop, nag. Ilun wasigeis ya̱kids mo isekeids dawotets va̱gan gamag babaw mo beitams waseg Yowbad inalun. \p \v 20 Mapuna kakokew Kelis anilivan. Yowbad bo iguyeimiy wudom waseg. Kelis anilivan waseg kaguyeimiy kadiloka kutams Yowbad inalun wasigeis yakamiy. \p \v 21 Kelis nag ivag ansinap kalbaleb tage Yowbad ivag Kelis mo imlavag mamagina sinap kalbaleb tonen peinads ya̱kids, mo sods Kelis bitakawes Yowbad ansinap didumwal. \c 6 \s1 Ikalin nuwan min-Kolinit wasigeis \p \v 1 Simey Kelis mo kawotet, kagilagel wasigeis yakamiy, kalana, “Awoum bukutams mav Yowbad nasiwa̱youb waseg.” \p \v 2 Bo ilivan gog, mamagina idibakeim yak, ilana, \q1 “Bo kadilok tut towen mo aligen amlivan \q1 mapuna alabeim yam towen nakatinabweim.” \m Kuninuways avei-tut ikadilok. Nagein gog. Nagein Yowbad mo bikatinabweimiy. \p \v 3 Nag kweitan abkalouw bakasein gamag wasiked; nag. Mata ge bakawotet kalbaleb mo bukuvtokemas livan. \p \v 4 Tage makawotet bukukines mo kukwakins mounid Yowbad natouwat yakamey. Singay kakaptulem moumouvit waseg, iyagagemas, abem igeg singay. \p \v 5 Bo iwawemas, iseinimas wa̱deil, bo ikawna̱weins mav. Kawwotet ee... bo ikala̱lav nimem, nag kamasis bwein, kasesun-wan amamoun. \p \v 6-7 Tage amasinap bwein, nag kayamen asisinap kalbaleb, tage kasiwyoubus, Kululuwan Bwanabwein nilabem, mo kasinap bwein, masiwa̱youb mounid wasigeis gamag babaw. Amalivan mounid, Yowbad natawtoun waseg. Nakayyous sinap didumwal wuliyougwan wamaka̱tay wamakimaw va̱gan bakatawtoun. \p \v 8-9 Kweitan tut ivna̱semas, kweitan tut mo iyagemas. Kweitan tut idokemas kalbaleb; kweitan tut idokemas bwein. Ilansa, “Takatidavidavs tasiyas,” tage amasinap mounid. Idokemas tobwag gamag yakamey, tage Yowbad ikakin amasinap bwein. Idokes kid bakamta̱mat, tage bwein sona mwamovem. Bo imapus amasinap; iwemas tage nag kakanig. \p \v 10 Kalbaleb kalivet mapuna igeg ninom, tage kamwa̱saw tut babaw. Tasimavs yakamey tage kassekes gamag babaw mo iguyaws. Mawliyoug nag, tage youd babaw yakameyana mavavag. \p \v 11 O sigwey min-Kolinit agulivan babaw peinan nuwaneimiy waseg yey nises. \p \v 12 Nag kasina̱leimiy. Tage yakamiyana nukusina̱lemas, mo kupiyavemas. \p \v 13 Ika̱lin nuwag yakamiy. Kadiloka bika̱lin nuwamiy yey, peinan mamagina nitug yakamiy. \s1 Kadiloka bipiyaves youd kalbaleb \p \v 14 Awoum kwativases simiyas tasiyas nag isimounids. Tabta sinap didumwal bikatuvas son sinap kalbaleb, ne? Tabta kamnat beimwas son dadub, ne? \p \v 15 Tabta Kelis beitam son Baloum, ne? Kukin bukusimounid waseg Kelis, ama̱wan bukwaveiyons soum towen nag isimounid Kelis waseg? \p \v 16 Yowbad Tamwamov nabunatum ya̱kids. Awoum bitatams tobwag yowbad youdanen waseg. Yowbad anilivan mamagina: \q1 “Yey basik baninoun wanuwes tasiyas, \q1 siYowbad yey o tasiyas gungamag.” \q1 \v 17 Yowbad anilivan mamagina: \q1 “Kadiloka kulisawes tasiyas takalbalebs, kusina̱les. \q1 Awoum kwabkwanes youd bwaboum, kupiyaves, \q1 mo bikalin nuwag wasigeis yakamiy.” \q1 \v 18 “Yey bamlavag timamiy yey, o yakamiy nitug, tawaw vinay yakamiy.” \q1 Yowbad Tatawtoun anilivan ma̱wan. \c 7 \p \v 1 Sigwey, Yowbad bo ilivnek youd tasiyas bwanabwein peinads ya̱kids. Kadiloka bitawidis wouds bigimagim, o kululuwads bikamnat, mo beivag adsinaps kamnat tatonen, peinan tagoulus Yowbad. \s1 Pawl ikakina asisinap ibwein mo imwa̱saw \p \v 2 Bikalin nuwamiy yakamey. Nag kayageg teitan gamag. Nag kasilakod. Nag kasilponay; nag. \p \v 3 Nag alivan ma̱wan va̱gan baka̱neimiy, nag. Kweiboug alana, “Nuwaneimiy wasigeis yakamey nises; takinew bitamats simayas yakamiy; takinew tamwamovs simayas yakamiy.” \p \v 4 Akakin-wan amisinap bwein; singay ikalin nuwag pinamiy, mo ibwein nanoug. Igaw a̱bag igeg, tage amwa̱saw avakaein. \p \v 5 Tutan maka̱noy nakam Masidoniy mo mamouvit kalivet. Nag kamasis bwein peinan youd babaw iyagagemas. Wouds watoulan, naviy; tage wanuwads pwa̱yat. \p \v 6 Yowbad gog ililabes tasiyas ninous igeg. Ilabem yakamey, peinan Titos neim. \p \v 7 Bo ikalin nuwag peinan akin Titos, bulgamiy iwyakeig, ilana, “Tasiyas asisinap bwein, akines. Bo ikalin nuwag. Tasiyas sivines ya̱koum, asimwasin waseg mo iva̱lams, itoukums peinam.” Aligen mo itaw nuwag, amwa̱saw nag bikakit va̱gan. \p \v 8-9 Kweiboug milet nalel neiw kuvinis mo igeg ninoumiy; yey-vak igeg nanoug. Tage yakamiy igeg ninoumiy yam mwasanin mo kupiyaves amisinap kalbaleb; nagein mo amwa̱saw peinan alel milet mo kuliganes aygag. Nag amwa̱saw peinan ayageg ninoumiy, nag. Tage peinan ikanavin ninoumiy inek Yowbad. Bo ayageg ninoumiy, tage nag ayagageimiy yakamiy. \p \v 10 Magat Yowbad biyageg nanoud va̱gan bitapiyev adsinap kalbaleb, mogo bikatinabweid. Awoum bitapiyev Yowbad nakaleiwag towen. Magat bigeg nanouds peinan youd aveiyag ven watinow, tage nag bitanuways Yowbad, mtowen nag bikatinabweids. Bo bigak mwamovads. \p \v 11 E, kuvinis let mo igeg ninoumiy, ne? Bo iseiw nuwamiy va̱gan beibwein amisinap, ne? Mitawtoun waseg bo kupiyaves sinap kalbaleb; kuwenes sinap kalbaleb, sivinamiy gog sinap bwein; bo kutoukums, ne? Peinan kumapus simiy mtowen ansinap kalbaleb. Youda babaw waseg akakin amisinap bwein. \p \v 12-13 Bo alel milet nag silma̱nin simiy towen-nan takalbaleb, nag silma̱nin tayuwein towen simiy nisilkod. Silawun gunalet misinaka bukukines wamatan Yowbad singaya kuvna̱semas yakamey. Ninoumiy ibwein yakamiy, mogo ibwein ninom yakamey. \p E, Titos ikineimiy mo itaw nuwan, imwa̱saw. Yakamey-vak kakin mtowen Titos mo ibwein ninom, kamwa̱saw. \p \v 14 Kweiboug nag asilponay mav, tage akaya̱pam, adibek Titos, alana, “Min-Kolinit asisinap bwein.” Nag bayaweid va̱gan mo beivag agumwasin, nag. Ma̱wan amalivan babaw mounid nakadibakeimiy, mo gunakaya̱pam waseg Titos ikakin mounid. \p \v 15 Kweiboug amisinap kalbaleb, amipwa̱yat; itatat woumiy, mo kutams towen Titos waseg, nukukwanawes aygag, mapuna nagein tut towen singay nuwaneimiy ivag waseg Titos. \p \v 16 Nagein amwa̱saw peinan akakin amisinap bo ibwein. \c 8 \s1 Muloul \p \v 1 Sigwey, ivag sivinag bukukwakins Yowbad bo ilabes tasiyas tayakelesiys ven Masidoniy waseg, mo imulouls bwein. \p \v 2 Abes singay igeg. Tasimavs tasiyas, tage imwa̱saws avakaein, waseg imulouls singay bwein. \p \v 3 Bo ikadilokes ma̱wan mo imulouls; ikous, mo imulouls sivyuwein; singay sivines. Wamatag bo akin. \p \v 4 Bo igilagels wasigeis yakamey, ilansa, “Singay sivinem bakalabes tasiyas tayakelesiys Yelusalem waseg.” \p \v 5 Ninom nag ma̱wan tage singay imulouls. Wanmugwana, tatineisina ita̱mes, daGuyaws nagamag o yakamey magamag tasiyas peinan Yowbad nanon ma̱wan. Tatineisina ita̱mes, mo imulouls wankuyeim. \p \v 6 Titos bo isilamaw wotet towen wasigeis yakamey mapuna kadibek kalana, “Kadiloka kulabes min-Kolinit va̱gan bimulouls bwein.” \p \v 7 Yakamiy kumugwas youd babaw waseg. Kusimounids bwein, kugeiguys bwein, amisinap avakaein, bo iseiw nuwamiy silma̱nin miwotet, o kusiwa̱youbs bwein wasigeis yakamey. Kadiloka bo bukumugwas muloul waseg. \p \v 8 Nag tayakeikay yey, tage alivan ma̱wan va̱gan bukukwakins ven mwasanin gimgilis iseiw nuwes muloul silma̱nin, mo bakin, mounid misiwa̱youb, o nag. \p \v 9 Kukwakins nasiwa̱youb daGuyaws Yeisuw Kelis, guyaw avakaein tage peinads ya̱kids mo imlavag tasimav towen. Tasimav towen biva̱geids mo bitamlavags guyawaw ya̱kids. \p \v 10 Nanoug ma̱wan. Kadiloka bukuyakousis wotet towen nukusilamaws bweilim nein wankuyeim. Yakamiy wanamug sivinamiy wotet towen. Wanamug-vak mo kusilamaws wotet towen, muloul silma̱nin. \p \v 11-12 Ma̱wana niseiw nuwamiy nukusilamaws-yay, mo biseiw nuwamiy bukuyakousis muloul towen. Mivavag nises silma̱nin wotet towen. Awoum kuninuways, kulansa, “Nag aveiyag nises waseg yey.” Awoum. Bweina biseiw nuwamiy mo kusekes aveiyag mivavag nises, Yowbad mo bikalin nuwan peinan ninoumiy ma̱wan. \p \v 13 Nag ivag sivinag mimuloul bivakaein singay, mo bigagab ven mwasinis simuloul, nag. \p \v 14 Misinak tut towen, peinan miwliyoug babaw kumulouls bwein mo kulabes sidayas, peinan tasimav tasiyas. Igaw siwliyoug bibabaw tasiyas tasimavs, o bika̱bwag wasigeis yakamiy, mo bilabeimiy. Mamagina bo bikobobt-wan. \p \v 15 Liva̱nen nises mamagina: \q1 “Tasiyas kaeis nisiyavis avakaein nag ivag anatup, \q1 tage tasiyas tasiyas nisiyavis kakit, kaeis bo ikadilok.” \s1 Titos siney budan \p \v 16 Kalin nuwag Yowbad peinan nanon isek Titos mo sivinan bilabeimiy, ma̱wana yakamey sivinem. \p \v 17 Kadibek Titos biwekeimiy, bo itam; tage singay sivinan beiw, peinan nanon ma̱wan. \p \v 18 Kakayabes biweis Titos son bwadads towen butun niliganes tayakelesiys ven babaw wasigeis, peinan singay bwein igeiguy liva̱nen daGuyaws Yeisuw. \p \v 19 Tasiyas tayakelesiys mo isekes-vak nawotet mo simey towen kata̱vin ven babaw kakokew mimuloul, va̱gan bakalabeimiy, Yowbad yakawanan silma̱nin. \p \v 20 Awoum gamag mwasanin bivtokemas livan, bilansa, “Muloul towen avakaein, tage nag imtakavates bwein.” \p \v 21 Tage sivinem beivag amasinap bwein daGuyaws wamatan, o gamag babaw wamtes. \p \v 22 Kakayeb siyas asteiy sisiy tatounun teitan bwadads. Tut babaw nakayakwen bwadads towen mo kaban ansinap tawtoun. Tut gog towen ikakina amisinap bwein, mapuna bo iseiw nuwan silma̱nin wotet towen wasigeis yakamiy. \p \v 23 Veiyoug towen Titos ililabeig gunawotet waseg mo bakalabeimiy. Sisiy Titos gamag tasiyas budidayas, tayakelesiys nikayabes silma̱nin Kelis nawotet bwanabwein. \p \v 24 Kadiloka misiwa̱youb beibwein wamtes tayakelesiys babaw. Liva̱nen misiwa̱youb nakadibakes tawaw tasiyas. Igaw bikineimiy mo bikakins amalivan mounid. \c 9 \s1 Bimulouls silma̱nin tasiyas tasimavs \p \v 1-2 Nag kadilok balel milet, balana, “Kadiloka bukumulouls silma̱nin tasiyas tayakelesiys,” peinan nanawana bo kukwakins. Bo iseiw nuwamiy silma̱nin wotet towen. Bo kukwatinages bweilim nein wankuyeim. Yey adibakes min-Masidoniy, alana, “Min-Kolinit, ven Akay waseg, bo iseiw nuwes, bo ikatinages simuloul bweilim nein wankuyeim.” Tasiyas iliganes, mo iseiw nuwes mwasanin, ma̱wana yakamiy. \p \v 3 Yey mo akayabes budidayas biwekeimiy, alana, “Bo ikatinages simuloul, nises.” Awoum biwekeimiy mo biba̱nes agulivan yaweid, awoum. \p \v 4 Igaw wankuyeim mo bakaw sigwey min-Masidoniy mwasanin. Kukin nag kukwatinages mo beivag amamwasin, peinan tayyaweid yakamey. O yakamiy-vak beivag amimwasin seikwan. \p \v 5 Adok kid kadiloka budidayas tasiyas bimgwayeigs, alana, “Kumgwayeigs kulivakas simuloul towen niliva̱nes. Igaw baw mo bita̱mes simuloul towen beibwein. Awoum tasiyas bidokes muloul mamagina kid pa̱yin, nag.” \p \v 6 Kadiloka kukwakins silawun, peinan muloul ma̱wana youpeis. Kukin youpeis bisapwes nag ibabaw mapun mo bita̱yoys kakit. Kukin gog youpeis babaw mapun bita̱yoys babaw. \p \v 7 Tatanok tatanok gamag yakamiy, kavel nanon ma̱wan, bweina bimuloul ma̱wan. Awoum kumulouls sona miwnayuw, kadiloka kutams-wan kusenas mimuloul. Yowbad gog sivinan gamag bininatouts mo bimulouls. \p \v 8 Yowbad nasiwa̱youb kadiloka bikatimweis bibabaw wasigeis yakamiy. Nag aveiyag bika̱bwag wasigeis yakamiy, va̱gan bukumulouls bwein silma̱nin wotet babaw bwanabwein. \p \v 9 Liva̱nen daGuyaws nises Bukitab waseg mamagina: \q1 “Nawliyoug ilivelov, ivvagein issekes tasiyas tasimavs. \q1 Ansinap siwa̱youb bises bisigeg.” \p \v 10 Yowbad anyoupeis ivagein, isekes tasiyas tabgubags, o kads ivag mo isekeids bitakams. Mtowen bo bikatimweis amiyoupeis bibabaw, mo bivag bisibwa̱sobs bivakaein va̱gan bukusiwa̱youbs waseg; anagin mo bukuba̱nes. \p \v 11 Mamagina bukumliguyaws yakamiy mo bukusiwa̱youbs bwein. Yakamey bakalabeimiy, mo gamag babaw bikavasis Yowbad. \p \v 12 Miwotet towen waseg kulabes tayakelesiys tasiyas tasimavs, mo gamag babaw bikavasis Yowbad. \p \v 13 Mamagina Yowbad iyakwaneimiy. Kukin bukusimounids, o bukutams waseg liva̱nen Kelis, mo bukumulouls bwein silma̱nin tayakelesiys tasiyas tasimavs, sisiyas babaw gamag. E, tasiyas tasimavs mo bikavasis Yowbad. \p \v 14 Gamag tasiyas sivines yakamiy, initougs Yowbad waseg va̱gan bilabeimiy, peinan Yowbad bo ilabeimiy mo nukumlavags tasiwa̱youb tatonen yakamiy. \p \v 15 Nag bitalivan, Yowbad nasiwa̱youb singay avakaein. Kalin nuwads silma̱nin Yowbad. \c 10 \s1 Pawl nawotet \p \v 1 Yey Pawl toneig-wan agilagel wasigeis yakamiy. Peinan Kelis ansinap bo iyama̱num. Yey agusinap-vak wamtamiy ayma̱num tage kulansa, “Kadiveiyov nises mo iwon.” \p \v 2 Agilagel wasigeis yakamiy. Igaw mo baw nag sivinag ba̱won baka̱neimiy, awoum. Mwasanin yakamiy kuvtokeigs livan, kulansa, “Paul nanon tatonena iwtel.” Kukin nag bikanavin ninoumiy mo baw baka̱neimiy, Yowbad natawtoun waseg. \p \v 3 Yey guntawtoun nag ma̱wan ven watinow sinapun. Nakases ven watinow tage nag kakanaviy ma̱wan tasiyas ven watinow gimgilis. \p \v 4 Nag kakokew naviy wuliyougwan, tage liba̱laba wuliyougwan kakokew, mo ikadilokem bakatawtoun Seitan nakaleiwag waseg. \p \v 5 Mogo kagidem tawtoun livan son sinap kayya̱pam; o kagidem sinap silabod waseg bisilbwades liva̱nen Yowbad; mo katawtoun waseg nuway babaw, va̱gan gamag babaw mo bikanawes aygan Kelis. \p \v 6 E, bo batawtoun wasigeis yakamiy. Igaw bukwanawes kaleiwag babaw bwanabwein, mo bamop asisinap tasiyas takapidabs. \p \v 7 Askakin wamitamiy kukines. Tage kukin kal idok Kelis angamag towen, kadiloka binuweig Kelis angamag yey, ma̱wana towen. \p \v 8 Kukin bakaypom kaleiwag, nag beivag agumwasin. Peinan datoveks bo isekeig gunakaleiwag va̱gan bakatimweis amisinap bitawtoun. Nag isekeig gunakaleiwag va̱gan biyagageimiy. \p \v 9 Awoum balel milet tawtoun mo beivag amipwa̱yat. Awoum. \p \v 10 Gamag mwasanin ilansa, “Let waseg anilivan tawtoun, tage igaw beim mo bukukines aygan igwey, o nag igeiguy bwein.” \p \v 11 Kukin kalisiy asilivan ma̱wan mo badibakes tasiyas, “Aveiyag balel wa̱let igaw baw mo bavag wamtamiy.” \p \v 12 Nag ikadilokeig balana, “Yey agusinap tawtoun,” nag. Simiyas mwasanin asilivan ma̱wan. Tasiyas gog ibla̱bol ninous, ilansa, “Tasiyas asisinap bwein, ya̱kids bwein singay.” Tage nag ikakins sinap tatonen. \p \v 13 Yey misinaka balivan agusinap tatoneig o gunawotet tatoneig; peinan Yowbad bo isekeig gunawotet wasigeis yakamiy. \p \v 14 Kukin gunakaleiwag nag iwekeimiy Kolinit waseg mo balivan mav wasigeis yakamiy. Nag gog, wanmugwana bo asekeimiy liva̱nen Kelis. \p \v 15-16 Nag akaya̱pam kaleiwag waseg. Peinan nag tayuwein tawwotet iwekeimiy, nag. Adok kid bukusimounids beibwein mo makaleiwag bikatimweis bivakaein wasigeis yakamiy, simiyas ven kadiveiyov gimgilis, tasiyas niweiw-o. Awoum bakaya̱pam waseg wotet towen niwtel teitan gamag. \p \v 17 Kukin kal tallivek, awoum bilivan liva̱nen ansinap tatonen; bweina bilivan daGuyaws liva̱nen. \p \v 18 Yowbad nag bikaypom gamag kavel idok tonen ansinap bwein; tage Yowbad bikakin ansinap bwein, mo bikaypom. \c 11 \s1 Pawl nag ma̱wana tasiyas takatidavidavs \p \v 1 Yey alivan ma̱wana takabala̱wein yey. Awoum bikawegweis woumiy, mo bakamtel nanoug. \p \v 2 Yey apwa̱kit wasigeis yakamiy ma̱wan Yowbad ipwa̱kit wasigeis yakamiy. \p Bo abokeimiy simiy Kelis mamagina vin naptabod binek namwan anmwa̱net. Sivinag ma̱wan batokeimiy bukunekes Kelis. \p \v 3 Tage agupwa̱yat Seitan, peinan kweiboug mamagina mwatet ansinap tawtoun ikatidev Iv. Adok yakamiy ma̱wan igaw bikatidaveimiy mo bukupiyaves tapwa̱loul kamnat waseg Kelis. \p \v 4 Nakageiguy liva̱nen Yeisuw. Tage igaw kal beiw bigeiguy tobwag Yeisuw, o tobwag kululuwan biwekeimiy, o livan towen bwanabwein nukuliganes kukin bukupiyaves, mo bukutams tobwag livan waseg. E, bo kutams waseg, mwasanin yakamiy. \p \v 5 Takaweins livan towen, kudokes singay bwein gamag; tage nag bilaveigs yey. \p \v 6 Kukin nag balivan tawtoun, tage agusinap tawtoun. Youd babaw bo akatimlakeimiy ikous. \p \v 7 Kweiboug sigwey yakamiy nasekeimiy bwanabwein liva̱nen Yowbad. Nag kweitan muloul akow. Yey a̱bus va̱gan bayamweneimiy. Tabta agusinap towen kalbaleb, ne? \p \v 8 Mamagina nitavenos simoney tasiyas ven mwasanin tayakelesiys, peinan bo akow simuloul wasipalatan va̱gan bawotet yakamiy wamipalatan. \p \v 9 E, igaw kweiboug sigwey yakamiy nitasesus mo ika̱bwag gunwuliyoug, nag anitoug wasigeis yakamiy. Sidayas gog min-Masidoniy nimeis mo isekeigs. \p Mapuna nag anitoug. Nag kweitan mumuloul avag va̱gan bimouvit wasigeis yakamiy, nag. Igaw nag bavag, nag. \p \v 10 Agulivan tawtoun towen. Nag teitan bisilbwed agulivan towen ven Akay waseg. Tabudabod Kelis. \p \v 11 Wawun nalivan ma̱wan, peinan singay asiwyoubumiy. Yowbad ikakin. \p \v 12 Gunawotet ma̱wan, waseg bavvalut ee... mo babob asilivan tasiyas nikaya̱pams peinan idokes siwotet ma̱wana yakamey. \p \v 13 Tasiyas idokes tatineis takaweins liva̱nen Kelis. Tayyaweids gog. Siwotet waseg ikatidavis gamag, peinan askakin ma̱wana takaweins liva̱nen Kelis. \p \v 14 Magen! Seitan-vak ivag ankakin ma̱wana gum-liba̱lab, kamnat waseg. \p \v 15 Igagaba natouwat tasiyas biva̱ges askakin ma̱wan takaweins sinap didumwal. Sikabiyokous kalbaleb, peinan siwotet kalbaleb. \s1 Tut babaw a̱ban igeg Pawl \p \v 16 Vayuwein alana, “Awoum kudokeigs takabala̱wein yey.” Tage bukudokeigs takabala̱wein, kadiloka balivan kakit ma̱wana tasiyas takabala̱weins, mo kuliganes agulivan. \p \v 17-18 DaGuyaws nag ikaluweg agulivan va̱gan bakaypom sinap, tage bakaypom ma̱wana takabala̱wein yey, ma̱wana tasiyas ikaypamwes sinapun ven watinow. \p \v 19 Yakamiy kutams bwein wasigeis tasiyas takabala̱weins, peinan adok amisinap tawtoun yakamiy! \p \v 20 Bukutams bwein, kukin kalisiy bikaweimiy binaweimiy silma̱nin siwotet bukuwteles, o kukin bikwekways mivavag o bisilkodeimiy, o bikaypamwes asisinap, mo beiweiys mitamiy. E, mo bukutams waseg mituwa̱vek tasiyas. \p \v 21 Nag ivag guntawtoun silma̱nin wotet ma̱wana tasiyas. Mapuna agumwasin ivag. Kukin kal bitawtoun mo bikaypom; o yey-vak kukin batawtoun bakaypom mo bamlavag takabala̱wein yey. Tage bo bakaypom. \p \v 22 Adok tasiyas min-Ibliw. Yey ma̱wan. Adok tasiyas min-Yisleil. Yey ma̱wan. Adok tasiyas Ebelam delen. Yey bo ma̱wan. \p \v 23 Adok tasiyas Kelis natouwats. Bo alisawes tasiyas. (Agulivan ma̱wana takabala̱wein.) Yey alisawes wotet waseg, o deil waseg; peinan tuta babaw gamag niwaweigs, kakita bakanig. \p \v 24 Siva̱nim min-Yudiy iyousigs mo iwaweigs vatul waseg. Vatul waseg biwaweigs babewein sinawatoun kweinim kweivas. \p \v 25 Siva̱toun iyousigs mo iwaweigs amweilok waseg. Sivtanok dakul ikawes, ilivelovs, imimekeig, iwaweigs. Siva̱toun amukul wa̱wag. Siva̱tan iyatuwaneig wakunuwatan yol katanok yam katanok boug. \p \v 26 Tut babaw atita̱vin, alouvat youd kalbaleb nisesus wa̱lay. Wa̱ked-vak tavveinaws tawa̱yins gamag nisesus. Agugwamag sivines kid beiweigs; tobwag ven gimgilis sivines kid beiweigs. Sivines kid beiweigs waven o wanawoud o wabwanit. Sidayas tasiyas tayyaweids beiweigs kid. \p \v 27 Gunawotet waseg son agupulikas, sona moumouvit; nag amasis ibwein, agumoun, agudak, tut babaw ikamateig moun, son aguloulun amasis wamnat. \p \v 28 Sona youd tasiyas yam katanok katanok ikubukub nuwag waseg imouvit gunawotet wasigeis tayakelesiys vena babaw. \p \v 29 Kukin kal beigwey mo bigeg nanoug; o kal bikalouw mo bikapasal nuwag peinan youd towen ivakaben. \p \v 30 Kukin balivan, peinan va̱gan bukukwakins ama̱wan tougwey yey. \p \v 31 Awoum bayaweid. DaYowbads, daGuyaws Yeisuw taman, ikakin agusinap mounid. Kalin nuwads Yeisuw tut nag beikous. \p \v 32-33 Ven Damasik waseg, tutan Aletas king ven towen waseg, Tanuwagan ven inagamag ikaymates awkwedan ven, sivines kid biyousigs. Tage taliwog ikaliyowes sinta̱boul ven boul-nen waseg, yey asin wanuwan kaynad, ikaygwagweigs ee... an aton watinow, anoun, mo alisow towen nikamliweig. \c 12 \s1 Inoun ikin liba̱lab \p \v 1 Bo bakaya̱pam. Nag bilabeig; tage bakaypom sinap, peinan daGuyaws sinapun bo akin, isisawl matag, mo ikatimlakeig. \p \v 2 Sinawatan kweivas bweilim nein wankuyeim taw teitan waseg Kelis inoun liba̱lab kasilatoun waseg. Adok won waseg o adok kululuwan waseg. Nag akakin. Yowbad ikakin. \p \v 3 Yowbad bo ikow taw towen inow naven bwanabwein waseg. Adok won waseg o adok kululuwan waseg. Nag akakin. Yowbad ikakin. \p \v 4 Liba̱lab waseg gamag towen iligen sinap kweitan. Nag kadilok gamag bikamtel o bikavteg ven watinow; bwaboum. \p \v 5 Bakaypom ansinap taw towen, tatoneig awoum. Misinaka balana, “Tougwey yey.” \p \v 6 Tage kukin sivinag bakayya̱pam, nag beibol agulivan, nag bayaweid, peinan mounid agusinap. Tage nag bakaypom sinap. Misinaka kukines agusinap o kuliganes. \p \v 7 E, Yowbad bo ikamtilakeig sinap babaw. Tage nag sivinan bamwa̱saw avakaein; mapuna ivag kaligweg kweitan kakat ibes viniyonag, mamagina Seitan nagamag towen ivvasiganig. Mata ge bamwa̱saw avakaein. \p \v 8-9 Siva̱toun anitoug silma̱nin daGuyaws bikablev youd towen, tage bo ipiyev, ilana, “Gunsiwa̱youb bo ikadilokeim. Mugwey waseg mo bikamat guntawtoun.” Singay sivinag balana, “Tougwey yey,” va̱gan Kelis natawtoun mo bimekeig. \p \v 10 Mapuna ikunakeig gunagwey, yagay, moumouvit, silakod, o aveiyag biyagageig, peinan Kelis angamag yey. \p Igaw tougwey yey tage wanuwag tawtoun. \s1 Pawl ikubukub nuwan silma̱nin min-Kolinit \p \v 11 Mamagina takabala̱wein agulivan towen. Peinan kusimkineigs. Tage kadiloka bukwavasigs. Takaweins liva̱nen Kelis tasiyas tawtous nag ilisawegs, tasimav yey. \p \v 12 Namag mulin gunawotet navvag bo kukines, singay tawtoun, o tut babaw akaptuleig, peinan mounid takawein liva̱nen Yeisuw yey. \p \v 13 Aveiyag asekes tasiyas tayakelesiys ven babaw, tage nag asekeimiy yakamiy? Misinaka youd towen. Nag akow muloul wasigeis yakamiy. Magat agusinap towen kalbaleb kadiloka kunumlaves. \p \v 14 Kakita baw mo beivag siva̱toun bakineimiy. Nag bakow miwliyoug. Nag ivag sivinag mivavag. Sivinag yakamiy. Awoum nitug yakamiy bukumulouls waseg timamiy yey. Kadilokeig bamuloul wasigeis nitug yakamiy. \p \v 15 Bweina bavgen gunwuliyoug beikous o mwamovag beikous silma̱nin kululuwamiy. Sivinag yakamiy, mo bukupiyaveigs, ne? \p \v 16 Mounid nag akow mivavag, tage kulansa, “Bo ikatidavids.” \p \v 17 Tage tasiyas nakayabes niwekeimiy, tabta ikatidavimiy tan? Ne? \p \v 18 Bo aguy Titos va̱gan biwekeimiy, mo iweis son bwadads. Tage Titos ikatidavimiy tan? Ne? O yey agusinap ama̱wan? Amasinap katanok-wan. Nag kakatidavimiy, nag. \p \v 19 Waninoumiy waseg agulivan ma̱wana, va̱gan bikalin nuwamiy waseg yey? Nag. Kelis angamag yey alivan wamatan Yowbad. Sigwey yakamiy sivinag bakatimweis amisinap, mo bitawtoun. \p \v 20 Awoum bawekeimiy amisinap kweitan, bo bapiyaveimiy. Adok nag beivag sivinamiy agusinap towen. Adok kwamnimans, imouvit dibamiy, kapasal nuwamiy, kusilakods, kuyagays, kuvtokays livan, kwayya̱pams sinap, mikaleiwag kalbaleb. \p \v 21 Awoum ge vayuwein baw mo Yowbad bivag agumwasin o bigeg nanoug wamtamiy. Magat taggeinawls tasiyas nag bipiyaves asisinap kweiboug kalbaleb o peinan ikaninavays mav. \c 13 \s1 Nakabiyokous anilivan \p \v 1 Igaw baw mo beivag siva̱toun tut bakineimiy. Kukin bukuyateles simiy, amiteiy o amiteitoun bikavtagis ansinap kalbaleb, kadilok mo bukumapus. \p \v 2 Sivyuwein nawekeimiy bo adibakes tasiyas takalbalebs sisiyas asibabaw, alana, “Kukin sivtounun baw mo bamop amisinap kalbaleb.” Tut towen kadiveiyov ases mo adibakeimiy ma̱wan. \p \v 3 Sivinamiy bukukwakins Kelis ikatipel anilivan isekeig, waseg allivan. Igaw baw mo bukukwakins. Kelis ansinap wasigeis yakamiy nag igwey; tawtoun igegayous. \p \v 4 Mamagina tougwey towen bo iweiys, ikatimates waklos, tage bo imov, Yowbad natawtoun waseg. \p Yakamey tougweys ma̱wan Yeisuw, tage Yowbad natawtoun waseg baka̱mov simey Yeisuw, va̱gan bakalabeimiy. \p \v 5 Kuyakwaneimiy va̱gan bukukwakins, tabta kusimounids waseg Kelis, o nag? Tabta bukukwakins Yeisuw Kelis simiy kusesus? Ne? Tage kukin kal yak nag kusimounid, adok nag. \p \v 6 Sivinag bukukwakins yakamey bo kasimounid waseg Kelis, kawotet bwein. \p \v 7 Kanitoug waseg Yowbad va̱gan nag beivag amisinap kalbaleb. Kanitoug ma̱wan, nag va̱gan gamag bikakins imawotet bwein. Tage sivinem amisinap beibwein. Kukin bidokes imawotet nag ibwein, bweina ma̱wan. \p \v 8 Ta-ma̱wan bakasilbwed sinap bwein. Deisa bakawotet silma̱nin sinap bwein. \p \v 9 Kamwa̱saw tougwey yakamey, peinan kutawtouns yakamiy. Kanitoug waseg Yowbad silma̱nin bikatimweis amisinap, bitawtoun. \p \v 10 Nagein kadiveiyov ases alel milet towen. Igaw baw, awoum baka̱neimiy waseg gunakaleiwag daGuyaws nisekeig, va̱gan bakatimweis amisinap, bitawtoun. Gunakaleiwag towen nag va̱gan bayagageimiy, nag. \p \v 11 Adok misinak agulivan sigwey yakamiy. Taneimiy-o. Kusinaps beibwein. Kunages gungeiguy towen. Kuta̱meimiy simiyas wasigeis. Niwal waseg kusesus; simiy daYowbads, ansinap siwa̱youb, niwal. \p \v 12 Kumulouls beibwein simsimiyas wasigeis, peinan Yowbad angamag babaw ya̱kids. \p \v 13 Tasiyas tayakelesiys asilivan siwa̱youb wasigeis yakamiy. \p \v 14 DaGuyaws Yeisuw Kelis bikalin nuwan wasigeis yakamiy; Yowbad bisiwyoubumiy. Kululuwan Towen Bwanabwein simiy bukusesus. Eimen. \p Yey Pawl.