\id 2CO - Mundurukú NT -Brazil 2010 (DBL -2013) \h 2 Coríntios \toc1 Corinto ka watwat peaptup―xepxepatup \toc2 2 Coríntios \toc3 2Co \mt1 CORINTO KA WATWAT PEAPTUP PAULO EMUDUPMUBARARAKTUP XEPXEPATUP \c 1 \p \v 1 Corinto ka watwat, cartadup mubarararag̃ õn eywebeaptum―Deus ebekitkiyũ adeayũ beaptum, Grécia eipi watwat beaptum. Õn Paulo. Jesus Cristo emumuju õn Deus bikuyap tag̃. Tupmubarararag̃ õn wuykitpit Timóteo eju―wuyxe ikukpinat eju. \p \v 2 — Bay, xipan cuy Corinto ka watwat ejukuk — i õn e'em Deus pe―wuyebay be, Jesus Cristo be dak―wuykukukat pe. — Ixeyũ ag̃uymubabibin cuy eg̃uy — i õn e'em cebe ip. \p \v 3 — Soat podi ma ẽn xipat — i juy acece Deus pe. \m Ixe ma wuykukukat Jesus Cristo ebay. Ixe ma wuyebayat tak. Soat em xipan wuykug̃. Soat em wuybuywatwan. \v 4 Xipat'ũmat jebapukpug̃ ocewebe bima, ixe ma oxebuywatwan. Imẽnpuye warara'acayũ be xipat'ũmat ebapuk puje, ocetaybit ibuywat am ip, ipiatpi'ajojom ip pima dak. Ocetaybit ixeyũ buywat am, Deus soat em kuy ocebuywatwan puye. \v 5 Apẽn Cristo juk adi ipiat o'supi'ajojo iap puxim oceju dak ipiatpi'ajojom ocetabut Cristo kay buye. Imẽnpit big̃ ma oceju ipiatpi'ajojom pima, big̃ ma ixe dak ocebuywatwan oca'õmucanucan. \p \v 6-7 — Deus ocebuywatwan e'em — i juk adi oce eywebe kuy bima. — Deus ocedaxijojom ipiat'ajojoap kay ocejuap puxim — i dak cuk adi oce eywebe. Imẽnpuye Deus kay'ũmayũ ocekaykay jĩjã. Ipiatpi'ajojoan ip ocewebe. Wuyju ipiatpi'ajojom pima bit, Deus wuybuywatwan cĩcã. Kuy eyetaybit iboam. Imẽnpuye: \p — Wuyju dak ipiatpi'ajojom pima, Deus wuybuywatwan jeenuy — i juy epe'e'e eyewewebe a'õmucan am. — Wuykay'ũmayũ wuykaykay bima dak, ixe wuybuywatwan ma jeenuy — i juy epe'e'e eyewewebe. \m Ixe ma eya'omucanucan jeenuy eywebe eyetabucap epereap puxim. \p \v 8 Okitpitpiyũ, ade jĩjã xipat'ũmat o'jebapukpuk ocewebe Ásia eipi be bima. Iboap cuy og̃uwẽn eywebe eyetaybit'ũmap puxim. Ipiat ocesupi'ajo jĩjã. Ipoxi jĩjãat kug̃ oceweju iap co'i ma juk adi ocekukuku. Tũybe aceap iãn cuk adi oce'e. \v 9 Tũybe warara'acat wuyaoka iãn cuk adi oce'e. Imẽnpuye juk adi ocetaybit ocesop iba'ore ocewebe jewedaxijoam iam, Deus pe acã iba'ore g̃u ocedaxijoam iam tak. Ixe be acã imutait put ce'ũat tak. \v 10 Ixe juk adi ocedaxijojo warara'acat pe ocaokaap puxim. Ixe ma ocedaxijojom jeenuy soat em. Ocedaxijojom jeenuy xipat'ũmat ebapukpug̃ ma'g̃u ocewebe. Imẽnpuye ocetabut cĩcã cekay. \v 11 Eyju dak cuy ocebuywatwan epesop kawẽnwẽn pima Deus eju ocewebeam. Deus tak ocebuywatwan jeenuy, ocewebeam eyju kawẽnwẽn puye. Xipat cĩcãat je'g̃ũm ocewebe. Xipan jeenuy ocekug̃. Imẽnpuye adeayũ je'e cebe: \p — Bay, soat podi ma ẽn xipat, xipan Pauloyũ ejukuk puye — i. — Ẽn xipat cĩcãat ũmũm cebe — i dak je'e ip cebe. \p \v 12 Abu buk oceg̃ug̃uykuku? Ka'ũma ma. Cedag̃ ma juk adi ocekukuku. Xipan ma juk adi ocesop warara'acat kug̃. Eykug̃ pit ibodi ma ocesop xipan eykug̃. Icẽmãn oceju iboam e'em. Apẽn cedag̃ ocexe iap tag̃ oceju jekukum, ocetaybit cĩcã buye g̃u―Deus ocebuywatwan puye acã; ixe soat em xipat cĩcãat ũmũm ocewebe buye dak. Imẽnpuye ocecokcok ocekukuap kay cedag̃ ma ocekuku buye. \v 13 Kawẽn iba'arẽmatup mubararag̃ g̃u õn eywebe―kawẽn ibapukatup acã. Obu'u ma juk adi og̃uy eymug̃uykuku cartadup pe. Eyetaybitbũt ã õn. Imẽnpuye juy omuymuy g̃u bit epesop! \v 14 G̃uyjom pit aco'i eyetaybit cĩcã epe'e õn. Eycokcog̃ epesop okay g̃ebuje bit. Õn tak ocokcog̃ oce eykay waram wuykukukat Jesus ajẽmap kabia be. \p \v 15-16 Koap pima bit cuk adi a'g̃u wa'õ kay jĩjã epesop. Imẽnpuye eyjo pin cuk adi og̃uy Macedônia eipi kay cum pima, ibocewi jepin pima dak. Imẽn eyjojo buje kuka juk xepxep em og̃uy eymucokcog̃ Deus ekawẽn eymutaybitbin. Eyju dak kuka juk obuywan epe'e Judéia eipi kay oju am. \v 17 Wetaybit'ũm tu og̃uy eyxe eykay iju pin pima? \p — Ewekay acã ẽn ẽbum — i du eyju e'em owebe? — “Cum õn eykay,” i ẽn e'em ocewebe cum'ũm pima — i du eyju e'em owebe? \m Imẽn g̃u õn e'em! \v 18 Deus pit napa g̃u e'em. Soat em ja'õ dag̃ e'em. Õn tak inapa bit oce g̃u. Deus itaybit iboam. \p — Hm hm. Cum õn eykay — i'ũmg̃u õn e'em, cum'ũm pima bit. \m \v 19 Õn ma Jesus Cristo juk adi og̃uwẽnuwẽn eywebe. Timóteo dak cuk adi ixe ma o'g̃uwẽnuwẽn eywebe, Silas dak. Ixe Jesus Cristo Deus ipocat. \p — Em õn — i'ũmg̃u ixe e'em em'ũm pima. \m Ja'õ dag̃ pit soat em ma e'em. \p \v 20 — Xipacat og̃ũm eywebe — i'e'em Deus wuywebe. \m Ibo bubum ma wuyju xipacat pupum, Jesus Cristo Deus a'õ dag̃ iũmũm wuywebe buye. Imẽnpuye: \p — Imẽn cuy je'e, soat em Deus ja'õ dag̃ e'em puye — i wuyju e'em soat pe. Imẽnpuye: \p — Warara'acat podi ma Deus idip — i'e'em adeayũ dak. \m \v 21 Deus ma ja'õbacaap ũmũm wuywebe Cristo ekukuap puxim wuyeku am. Ixe ma juk wuynaẽ jebekitkin. \v 22 Wuybutet mubarararag̃ wuybubut pe teku juy obubut iap mubapuk am soat pe. Imẽnpuxim Deus tak jebiõg̃buk o'g̃uõm wuywebe teyũku webekitkit iap mubapuk am soat pe. Ixe biõg̃buk wuywebe bima, wuyetaybit soat wuywebe iũm piniat acejat iam. \p \v 23 Deus itaybit icẽmãn õn e'em eywebe iam. Eykay oju buje bit, kuka mo õn eymukorẽm. Imẽnpuye oju g̃u eykay eymukorẽmap puxim. Obu'u eymug̃uycũg̃. \v 24 Jeymukũyjo g̃u bit oceju eyetabut am, kuy eyetabut cĩcã buye. Imẽnpit eycokcok cĩcã g̃u buk―eycokcoksũ ma. Imẽnpuye ocexe eymucokcok pin. \c 2 \p \v 1 Imẽnpuye: \p — Odaobu'u'u Corinto ka beayũ kay imukorẽmap puxim ip―imug̃uycũg̃ap puxim tak ip — i juk oce owebe ma. \m Omucokcokcog̃ cuk adi epesop kuy bima. \v 2 Owebe eymug̃uycũg̃ puje bit, abu kuka omucokcog̃? Ka'ũma ma! Soat kuka eyg̃uycũg̃ epesop. Imẽnpuye oju g̃u eykay obu'u eymukorẽm puye. \v 3 Imẽnpuye koapatup cuk otupmubararak cartadup eymukorẽmaptup. Ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽap cuy epeyepere oajẽm awap. Eywebe omug̃uycũg̃ap kay g̃u juy õn oajẽm puje. Eywebe omucokcog̃ap kay acã juy õn. Õn ocokcok pima, eyju dak eycokcok ma epesop. \v 4 Og̃uycũg̃ cĩcã eykay bima ibodup cuk otupmubararak eywebeaptup―wag̃uybabi'ũm eykug̃ pima. Wetadidetog̃ ma juk adi otupmubararak. Eymug̃uycũg̃ap ojuy g̃u bit cuk otupmubararak―eymukũyjoap ojuy acã. Eymukũyjo pin cuk adi og̃uy eykukpin cĩcã oxe iam. \p \v 5 Ig̃o bit cuk adi omug̃uycũg̃ cĩcã ag̃okatkat, eyxeat, ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽ'ukat. Ig̃o juy epeg̃ukorẽm iaptup cuk adi otupmubararak eywebeaptup koapatup. Omug̃uycũg̃ap podi ma bit ig̃o juk adi eymug̃uycũg̃cũg̃ osunuy pũg̃pũg̃pũg̃ ey'in. Eya'õpurug̃ g̃u bit cuy epeg̃ukorẽm―eya'õdidim ma. \v 6 Ade ey'in cuk kuy ig̃o o'g̃ukorẽmrẽm waram g̃uto cedag̃ ma ceku am. Kuy juy o'e. Waram pit epeg̃ukorẽm g̃u. \v 7 G̃ebum g̃u juy epesop g̃asũ bit apẽn ixe ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽ iap kay. Epesubuywan g̃asũ bit. Iburem cuy epesop big̃ ma ig̃uycũg̃ap puxim―Deus ikẽrẽat ju'uk g̃u owebewi i'eap puxim. \v 8 Xipan cuy ixe epejukuk g̃asũ bit imutaybin am ocexe ekukpin cĩcã iam. \v 9 Kũyjobit paxi adi ip wa'õ kay iam cuk adi og̃uy wetaybin pin. Imẽnpuye juk ibodup otupmubararak eywebeaptup koapatup. \v 10 Ig̃o ag̃okatkat cuk adi omug̃uycũg̃ ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽ'ukat. Imẽnpit eyju g̃ebum'ũm pima apẽn ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽ iap kay, õn tak g̃ebum g̃u oce iboap kay. Wag̃uyba'ũm iboap kay Cristo etabutpe. Wag̃uyba'ũm puje, xipat ma je'e eywebeam tak. \v 11 G̃ebum g̃u oce iboap kay Satanás pe wuyag̃uyba'arẽmap puxim. Wuyetaybit apẽn Satanás jewag̃uymug̃ẽg̃ẽm. Ibikuy jĩjã wuywebe ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽan. \p \v 12 Kuy ma juk oju Trôade ka be kawẽn idipat muwẽn ãm iboka watwat pe―Cristo muwẽn ãm cebe ip. Iba'ore jĩjã osunuy iju am. Emukacũg̃ap puxim wuykukukat pit omuju kawẽn idipat muwẽn ãm cebe ip. \v 13 Wag̃uybabi'ũm cĩcã juk a'g̃u og̃uy, wuykitpit Tito dobuxik'ũm puye. Imẽnpuye ocewemuwẽn ibo ka watwat pe. Macedônia eipi kay juk oju ikudadam. \p \v 14 Kuyje ya'õcaat oexe nopag̃õg̃õap tag̃wi taomũnmũn'ibiyũ kug̃. Soat etabutpe oexe―jebekitkit etabutpe. Imẽnpuxim Deus tak soat em wuya'õmucanucan Cristo eju mũg̃'i wuyeku am soat etabutpe jebekitkit etabutpe. Apẽn soat tag̃ te'okuat jepõg̃põg̃põg̃ iap puxim Deus tak wuymujujum soat kaka dag̃. Wuymujujum Cristo ekawẽn muwẽn ãm soat ka watwat itaybit am ixem. Imẽneju: \p — Warara'acat podi ma ẽn xipat! — i juy ace cebe―Deus pe. \p \v 15 Kuyje paĩyũ te'okuatõm mupikupik'uk osodop ip tig̃muju am Deus kay. Wuyekukuap te'okuatig̃ puxim, wuyju Cristo bikuyap tag̃ jekukum puye. Cristo ijoptig̃ tig̃muyuhum Deus kay. Te'okuatig̃ jedig̃epõg̃põg̃põg̃ Deus taxijom'iayũ be te'oyõn ãm, ipiat'ajojoap kay cumayũ be dak te'oyõn ãm. \v 16 Ipiat'ajojoap kay cumayũ xe wuyju Cristo bikuyap tag̃ jekukum iap te'okõõmat puxim e'em―wuye'ũ'ẽmate'o buxim. Deus taxijom'iayũ xe bit te'okuat puxim e'em wuyekukuap―wuymu'ada'adaapte'o buxim. Abu-be Cristo imuwẽn put wara'at ka watwat pe? \v 17 Deus a'õbiat pe acã! Deus pe wuymuju buje, cedag̃ ma Cristo ag̃uwẽnuwẽn. Warara'acat mug̃uykukuku'uk'ũmayũ wuyju. Deus etabutpe wuyju imuwẽnuwẽn. Warara'acat pit warẽmtag̃ ma Cristo muwẽnuwẽn. Imuwẽnuwẽnaptei kay jĩjã dak e'em ip. Tũybe Cristo muwẽnuwẽn pima wuybuyxi jĩjãan ace'e iãn e'em ip. Ixeyũ buxim g̃u oceju bit. \c 3 \p \v 1 Warẽmtag̃ ma eymutaybitbin'ukayũ buxim g̃u oceju bit. \p — Xipat cĩcã oceju — i'ũmg̃u oceju bit e'em warara'acayũ be. \m Ijoptup kukat xipat iaptup kay xe'e oceju eyxewi cartadup? Ka'ũma. Kuy ocetaybit eyju xipat iam. Iboaptup kay xe'e eyju ocexewi dak? Ka'ũma. Kuy eyetaybit oceju xipat iam. \v 2 Oceju bit cartadup kay g̃u eyxewi Pauloyũ xipat iaptup. Eyju ma ocemudupmubararaktup puxim cartadup puxim. Apẽn eyju cedag̃ ma jekukum iap co buje soat je'e: \p — Paulo xipat. Cedag̃ ma Corinto ka watwat o'g̃utaybitbin — i. \m Imẽn je'e ip apẽn cuk ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽap epeyepere iap co buje dak. \v 3 Eyju cartadup puxim―Cristo emudupmubararaktup puxim. Tintadim g̃u o'tupmubararak. Wita'a erũn'a be g̃u dak opop ibararak. Deus biõg̃buk pit cuk eyag̃uydadam o'e―soat em itabẽg̃at biõg̃buk ma. Eyag̃uydadam o'e ocewebe kawẽn idipat muwẽn puje eywebe. Imẽnpuye eyekukuap cartadup puxim. \p \v 4 — Oceju xipat — i oceju e'em eywebe, ocetabut cĩcã Deus kay buye, Cristo kay dak. \m \v 5 Deus ocebuywan'ũm pima, iba'ore kuka o'e ocewebe Cristo muwẽn ãm warara'acat pe. Imuwẽn put ocewebe ixe ocebuywatwan pima acã. \v 6 Ixe ma ocebuywatwan kawẽn iisuat muwẽn ãm soat ka watwat pe―apẽn ixe soat ijodiacat taxijo pin iap ekawẽn muwẽn ãm. \p — Soat ekawẽn tag̃ eyeku'ũm pima Deus pe wuyawẽwẽap ekawẽn tag̃, ixe wi wũy ma epesop eye'ũ buje — i'ũmg̃u oceju e'em warara'acayũ be. — Ibiõg̃buk xipacat eyag̃uydadam pima, Deus xe ma epesop eye'ũ buje — i acã oceju e'em. \m Wuyawẽwẽap ekawẽn tag̃ jeku ojuy e'em ip adeayũ. Jewedaxijo ojuy dak e'em ip. Iba'ore imẽnpit cewedaxijo am ip. Imẽnpuye wũy ma ip dopdom Deus wi. Ibiõg̃buk xipacat wuyag̃uydadam pima bit, Deus xe acesop soat em. \p \v 7 Kawẽn kuyat pit ibararak osodop witadopa be―topaerũnatopa be. Deus dipap o'jebapuk iboap ekawẽn muwẽn puje Moisés pe. Idip cĩcãat o'jebapuk. Imẽnpuye Moisés osunuy topa jo ba'ore soat pe jebekitkit pe―Israel naxeg̃ebitbit pe. Topa jo ba'ore osunuy topasopsup puye Deus dipap kug̃. G̃uyjom pit topasopsup g̃ũg̃ũn ã o'e. Imẽnpit iba'ore soat pe wuyawẽwẽap ekawẽn tag̃ jeku ojuyat wũy ma jeenuy Deus wi je'ũ buje. \v 8 G̃asũ bit Deus jebiõg̃buk moõmõm wuywebe soat em wuynuy ãm jexe. Iboap idip cĩcã wuyxe. Wuyawẽwẽap ekawẽn tag̃ wuyekuap idip cĩcã. Deus jebiõg̃buk muõmõm wuywebe iap pit ibodi ma idip wuyxe. \v 9 Iba'ore soat pe wuyawẽwẽap ekawẽn tag̃ jeku am kawẽn kuyat tag̃. Imẽnpuye: \p — Ikẽrẽat kug̃ eyju oxe — i'e'em Deus soat pe wuywebe. \m Wuyawẽwẽap ekawẽn pit cekawẽntip. Ibodi ma kawẽn iisuat pit cekawẽntip. Kawẽn iisuat tag̃ jekukum pima, cũg̃ ma acesop Deus xe. \v 10 Moisés Deus dipap o'jojojo kawẽn kuyat muwẽn puje. Cekawẽntip osunuy. G̃asũ bit cũg̃ ma acesop Deus xe kawẽn iisuat tag̃ jekukum pima. Kawẽn kuyat podi ma cekawẽntip osunuy kawẽn iisuat. \v 11 Kawẽn kuyat cekawẽntip osodop. Ibun am g̃u bit Deus o'e “Iboap ekawẽn tag̃ cuy epeku,” i. Daream ma. Kawẽn iisuat pit kawẽn kuyat podi ma cekawẽntip. Soat em ma juy iboap ekawẽn tag̃ ajeku. \p \v 12 Soat em Deus xe acesop iap wiwim cĩcã wuyju. Imẽnpuye wuybisũsũn g̃u kawẽn iisuat muwẽn ãm soat pe. \v 13 Moisés buxim g̃u wuyju. Ixe Moisés pag̃o ierũnat kug̃ osunuy jedopa ajuy am. Ibu'u osunuy jebekitkiyũ be jedopasopsep g̃ũsũnap coan. \v 14 Topa jojom ip osodop ig̃ũg̃ũn ã Moisés ebekitkit―Israel naxeg̃ebitbit. Itaybit g̃ũg̃ũn ma dak osodop ip Deus ekawẽn jedopa eju pag̃o kug̃ap co'i ma. G̃asũ dak iba'ore jĩjã ixeyũ etaybin am apẽnape Deus e'em iam cekawẽntup cocom ma'g̃u ip. Cekawẽn pa'arẽm cexe ip kawẽn kuyat. Cristo eju jemũg̃ puje acã itaybit je'e ip cekawẽn. \v 15 Wuyawẽwẽap ekawẽntup co buje, g̃asũ dak itaybit g̃ũg̃ũn ma ip―Moisés pe o'g̃uwẽn iap ekawẽntup co buje. Itaybit ip yopĩt ma. Jedopa eju pag̃o kug̃at co'ma ip itaybit. \v 16 Imẽn e'em Deus ekawẽntup: \mi Deus pag̃o o'ju'uk Moisés dopa ejuwi cepit puje wuykukukat kay, i. \m Imẽnpuxim g̃asũ dak wuywebe ikẽrẽat mug̃eg̃ẽap epere buje Deus ikẽrẽat ju'uk wuywebewi pag̃o o'ju'ukiap puxim. Ikẽrẽat ju'uk wuywebewi wuyetabun puje wuykukukat Jesus kay. \v 17 Ibodup pe wuykukukat Deus biõg̃buk iape. Ixe wuymuisusun soat em Deus xe wuynũy ãm wuye'ũ buje. Ixe biõg̃buk wuywebe bima, wuyetaybit wuyju cũg̃ ma Deus xe Jesus kay wuyetabut pima acã iam, wuyawẽwẽap ekawẽn tag̃ jekukum pima g̃u iam. \v 18 Wuyju bit kuy wuyetabut wuykukukat Jesus kay. Jedopa eju pag̃o kukat puxim g̃u wuyju. Wuykukukat biõg̃buk wuymuwexaxan wuydip am jejo'i i'eap ojuy. Ixe wuymuwexaxan waroa jo'ian. Wuykukukat dipap ip o'jojojo wuyjojo'ukayũ waroa jo'i buye. Imẽnpuye big̃ ma wuykukukat co'iayũm acesop. Imẽn ace'e big̃ ma wuydip. \c 4 \p \v 1 Deus ma ocekapikam o'g̃ũm ocewebe, itabotaidabotbot ocekay buye. \p — Kawẽn idipat cuy epeg̃uwẽnuwẽn soat kaka dag̃ — i juk adi o'e ocewebe. \m Imẽnpuye ocebu'u g̃u ocesop ocekapikap kug̃. \v 2 Iba'arẽm ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽap pit kuy ocepere. Warẽmtag̃ ma ocekukuap tak kuy ocepere. Warara'acat mug̃uykuku'uk g̃u oceju bit imutabun am ip Jesus kay. Deus ekawẽn muwarururun'uk g̃u dak oceju. Soat em ma kawẽn icẽmat tag̃ oceju jekukum Deus etabutpe. Imẽnpuye: \p — Pauloyũ cedag̃ ma jekukum — i'e'em ip soat pe ocekukuap cocoayũ. \m \v 3 Oceju kawẽn idipat muwẽnuwẽn. Ixe ekawẽn pit iba'arẽm ipiat'ajojoap kay cumayũ xe. \v 4 Kawẽn idipat kabia buxim. Wuyetaybit Cristo idip cĩcã iam kawẽn idipat cocom puye. Icẽmãn Cristo Deus co'i iam tak wuyetaybit ma. Satanás pit ipiat kay cumayũ mubu'u'un Jesus kay itabucap puxixim. Ixeyũ ag̃uymubarẽmrẽm kabiok pe imunẽmunẽmap puxim. Imẽnpuye itabut g̃u ip kawẽn idipat kay. Ita'ũmat puxim ip e'em. \p \v 5 — Ocekay juy eyetabun epesop — i'ũmg̃u oceju e'em warara'acat pe. — Jesus Cristo kay juy eyetabun epesop — i acã oceju e'em. — Ãg̃ cuy ixe eykukan je'e — i oceju e'em. \m Jesus Cristo xipat cĩcã ocekay. Imẽnpuye oceju eybuywatwan. \v 6 Kuyje: \p — Kabiokat tag̃wi juy kabiaat je'bapuk — io'e Deus. \m Ibo kabiaat wuymukabiaham iap co'i ixe wuymukũyjojom. Ixe wuymutaybitbin soat podi ma odip iam. Cristo dak ixe jo'i ma jedipap kug̃―Deus co'i ma. \p \v 7 Deus a'õbacaap kug̃ oceju cekawẽn muwẽn ãm. Imuwẽnuwẽn oceju ocebaca g̃u ma'g̃u. Ka'wi mug̃ẽg̃ẽ'a buxim oceju―yaca'ũmat'a buxim. Deus acã ya'õbaca. Ixe bit oca'õmucanucan jekawẽn muwẽn ã. Imẽnpuye ocekawẽn coco'ukayũ itaybit ja'õbi g̃u teyũku imuwẽnuwẽn―Deus a'õbi acã ip imuwẽnuwẽn iam. \v 8 Soat em xipat'ũmat jebapukpug̃ ocewebe. Ocebu'u g̃u ma'g̃u ocetabut am Jesus kay. Soat em ocag̃uybabi'ũm'ũm oceju e'em. Ocetabucap pit ocepere g̃u imẽnpit. \v 9 Ade ocekay itakomaayũ. Ocebureyũ dak ade ma. Soat em ocekay itakomaayũ ocemupokupog̃. Ocemuy'ũ g̃u bit ip imẽnpit. \v 10 Soat em ocaoka ojuyap cocom oceju jekukum wuykukukat Jesus puxim. Ixe a'õbacaap kug̃ pit oceju soat em ma. Iboap ijo but soat pe ocejojo'ukayũ be. \v 11 Soat em ip ocaoka ojuy jekukum itabut'ũmayũ Jesus kay ocetabut puye. Ocejebit ma i'ũm. Oceju bit soat em ma Jesus a'õbacaap kug̃ ocesop. Iboap ibapuk cĩcã e'em soat xe ocejojo'ukayũ xe. \v 12 Ocaoka ojuyap cocom oceju jekukum, Jesus Cristo muwẽnuwẽn puye. Eyju bit soat em eyetabẽg̃ epesop Deus xe eye'ũ buje, ocekawẽn kay eyetabut puye. \p \v 13 Imẽn ibararak opop Deus ekawẽntup pe: \mi Kuy juk wetabut oce. Imẽnpuye juk ocekawẽn, i'e'em Deus ekawẽntup. \m Oceju dak kuy juk ocetabut ajop. Imẽnpuye oceju kawẽn idipat muwẽnuwẽn jekukum warara'acayũ bit a'g̃u ocaoka pin ma. \v 14 Deus cuk wuykukukat Jesus o'g̃utait ce'ũap tomukadi. Ixe buxim oceju dak ocemutait oce'ũap tomukadi Jesus o'g̃utait puye. Ocedujowat jewekay. Eyju dak jeydujowat jewekay. Ixe xe ma acesop soat em. \v 15 Oceju juk adi ipiat ocesupi'ajojo Deus ekawẽn muwẽn ãm eywebe. Imẽnpuye big̃ ma Deus xipat cĩcãat ũmũm soat pe eywebe. Imẽnpuye big̃ ma eyju e'em cebe: \p — Xipat cĩcã ẽn ocekay — i. \m Imẽnpuye Deus dipap ibapuk e'em adeayũ xe. \p \v 16 Apẽnpuye kuka wuyg̃uycũg̃ ace'e? Ibaca'ũm e'em wuyjebit. Wuybinũn pit iisu e'em, Deus wuya'õmucanucan puye. Wuya'õmucanucan big̃ ma wuyetabut am Jesus kay. \v 17 Wuykay'ũmayũ wuykaykay jĩjã. Ipiatpi'ajojoan cĩcã dak ip wuywebe. Imẽnpit ibun g̃u iboap acejukuk―darem ma. G̃uyjom pit Deus jedipap je'g̃ũm wuywebe. Idipap kug̃ acesop. Darem g̃u iboap kug̃ acesop―soat em ma. Acejepere g̃u. \v 18 Imẽneju wuyju soat em g̃ebum wuywebe ijo bucat kay g̃u―wuywebe ijo ba'oreat kay acã. Wuywebe ijo bucat darem ma dopdom. Wuywebe ijo ba'oreat pit soat em ma dopdom. \c 5 \p \v 1 Wuyjebit xijap'a'a buxim. Wuye'ũap xijap'a'a muy'acap puxim. Wuye'ũ buje wuyjebit acejepere ijodi ipi be. Wara'at pit acejat wuyjebin iisuat. Kabi be bima bit wara'at ma je'e wuyjebin. Iisuat ijodiat emumug̃ẽ g̃u―Deus emumug̃ẽ acã. Ibiat kug̃ acesop soat em ma. \v 2 Wuyetabikuku jĩjã wuyjebit iisuat kay, kabi be wuynuy pin cĩcã buye. Kabi be bima iisuat acejat wuyjebin. \v 3 Wara'at acejat wuyjebin iisuat. Wuyjebitbet acesop kabi be bima. \v 4 Ijodi bima, xijap'a'a be iap puxim wuyju e'em. Soat em wuyju ipiat kug̃ e'em. Soat em wuywãtaxipi wuyju e'em. Imẽnpit wuybu'u je'ũ ãm. Iisuat pu pin pit wuyxe wuyjebin. Iisuat kug̃ pima wuyjebit kug̃, soat em ma wuyetabẽg̃ acesop. Ace'ũ g̃u. \v 5 Deus ma iisuat o'g̃ug̃e wuyjebin. Ixe juk jebiõg̃buk o'g̃uõm wuywebe wuymutaybit am wara'at og̃ũm eyjebit iisuat iam. \p \v 6 Ijodi bima bit puk wuykukukat wi wũy ma wuyju nuynuy―wuyjebit kuyat kug̃ pima. Imẽnpuye wuycokcok cĩcã soat em ixe xe acesop iap wiwi am. \v 7 Iboap wiwim wuyju ijojomap tomuju g̃u―wuyetabucap tomuju acã. \v 8 Wuycokcok cĩcã wuyetabut am ixe xe acesop iap kay. Kuyat iwat pin wuyju―wuyjebit iwat pin―wuyju am wuykukukat kay. \v 9 Wuykukukat mucokcok pin cĩcã wuyju warara'acat mucokcokap podi ma. Imucokcok pin cĩcã wuyju ijoce wuyjebit kuyat kug̃ pima, iboma cexe bima dak. \v 10 Soat cuy wuyju acejewemubapuk Cristo wap. Acejewemubapuk ixe be “Xipat eyju oxe” i'e am xipacayũ be, “Ikẽrẽat kug̃ eyju oxe” i'e am ikẽrẽat kukayũ be dak. Cedag̃ ma ixe ideida soat pe wuywebe apẽn cuk adi ijodi bima ajekukuku iaptei. Xipacat je'g̃ũm xipacat mug̃ẽg̃ẽ'ukayũ be xipan cekukuaptei. Ipiat pit supi'ajojoat ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽ'ukayũ be ikẽrẽm cekukuaptei. \p \v 11 Wuyparara wuykukukat puxim ixe soat podi ma ya'õbaca buye. Imẽnpuye oceju kapikpig̃ cĩcã warara'acayũ mutabut am cekay. Imug̃uykukukum g̃u bit oceju imutabucap ojuy ip. Cedag̃ ma oceju imutaybitbin ã ip. Deus itaybit iboam. Eyju dak xe'e eyetaybit iboam? \p \v 12 — Eyetabun cuy epesop okay, xipat õn eykay buye — waram pit i'e pin g̃u oxe. \m Eyju eycokcok ocekay iap kay oceju. Warara'acayũ bit ocemuymuy acã eywebe. Jewexe ip yobog̃ãn kacũg̃tag̃ idip puye. Badi bit a'g̃u idip'ũma ip. Oceju bit cedag̃ ma jekukum ixeyũ a'õmuypit am eymucokcok am tak ocekay. \v 13 Ocadaodao du eyxe “Cedag̃ ma oceju jekukum” i'e'em puye? Ocadaodao bima, imẽn ma buk oce'e warara'acayũ be “Deus soat podi ma xipat” i'e am. Ocag̃uysat tu eyxe iboam e'em puye? Ocag̃uysat pima dak, xipat ma kuka o'e eywebeam. \v 14 Soan oceju e'em Cristo xe ocekukpin cĩcã buye. Kuy juk ocetaybit ocesop pũg̃ ag̃okatkat oe'ũ soat peam ijodiacat peam iam. Imẽnpuye soat ipi juacat yukpiwat ce'ũ ãm. \v 15 Ixe oe'ũ soat peam wuywebeam. Oe'ũ wuywebeam wuybikayap tag̃ wuyeku am g̃u. Jebikayap tag̃ jeku am acã oe'ũ. Waram g̃uto o'jetait xipat wuykay i'e am. \p \v 16 Kacũg̃ kay acã wuyju ag̃. Imẽnpuye wuy'a bewi wuyju e'em: \p — Teku xipat i. — G̃oku xipat g̃u — i dak. \m G̃uyjom pit imẽn g̃u ace'e. Wuy'a bewi dak cuk adi g̃ebum ma ajop Cristo kay kuy bima. Imẽnpuye ijodiat co'i osunuy wuyxe. G̃asũ bit imẽn g̃u wuyju g̃ebum cekay. \v 17 Cristo ejo mũg̃'i bima wuyisun ma acesop. Apẽn cuk adi warẽmtag̃ ma ajekukuku iap kuy oi'ũm. Iisuat acã o'jepoyat. Kuyat pit ka'ũmg̃u o'e. \v 18 Wuymuisusunap Deus pabi. Ixe wuymuisusun soat tag̃ Cristo oe'ũ wuywebeam puye. Kuy bima bit cuk adi a'g̃u wuyetakoma ajop Deus kay. G̃asũ bit ixe wuymuwexaxan o'e jebureyũm. \p — “Deus pe juy epeyewemuxat jebureyũm,” i juy epe'e'e warara'acayũ be — i'e'em Deus wuywebe g̃asũ bit. \p \v 19 — Deus pit o'jeg̃ebu g̃u apẽn cuk adi ikẽrẽat epeg̃ug̃ẽg̃ẽ iap kay. Cristo oe'ũ ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽap teida am puye — i wuyju e'em soat pe. — Jesus kay eyetabun puje Deus jeymuwexat jebureyũm Cristo oe'ũ wuywebeam puye — i wuyju e'em soat pe ijodiacat pe. \m Deus ma juk wuymuju iboam i'e am. \p \v 20 Imẽneju oceju kawẽnwẽn eyweju Cristo a'õbi. Deus ma juk ocemuju jekawẽn muwẽn ãm eywebe. \p — Deus ibu'u eywebe jekay'ũmãm — i oceju e'em eywebe. — Eymuwexat pin jebureyũm — i oceju e'em eywebe. — Ãg̃ cuy jeymuwexat jebureyũm — i oceju e'em eywebe. \m Deus tak ijoce bima, imẽn ma kuka o'e eywebe. Ixe a'õbi ma iboam oceju e'em eywebe. \v 21 Cristo bit ikẽrẽat o'jukuk g̃u. Pũg̃ em tak ka'ũma ma. Deus pit soat wuyju juk adi ikẽrẽat ag̃ug̃ẽg̃ẽg̃ẽ iap o'jomõg̃ Cristo be. O'jomõg̃ cebe. Imẽnpuye kug̃ g̃u wuydop am. Imẽnpuye wuyju Cristo eju mũg̃'i jekukum pima, ikẽrẽat kug̃ g̃u acesop Deus xe. Soat tag̃ wuyisu acesop cexe. Imẽn ibikuy e'em wuywebe i'e am. \c 6 \p \v 1 Ocebuxim ma eyju dak kapikpig̃ Deus peam. Imẽnpuye oceju jeyawẽ. Kuy juk adi a'g̃u xipat cĩcãat epejajat Deus xewi. Waram pit cuy epeyepere g̃u xipacap. \v 2 Eya'õpicũg̃cũg̃ cuy epesop Deus ekawẽn kay. Imẽn Deus e'em: \mi “Ocedaxijom cuy ece” i eyju e'em owebe bima, kuy juk oya'ĩjojo ey'eap, i. Eydaxijojoap kabia be ma juk õn eydaxijo, i'e'em Deus. \p Eya'õpicũg̃cũg̃ cuy epesop. G̃asũ juy Deus eydaxijo pin. Ãg̃ cuy ixe g̃asũ bit jeydaxijo. \p \v 3 Cũg̃ ma oceku pin warara'acat mubu'unap puxim itabucap kay. Ocebu'u jĩjã warara'acayũ be “Ocetabut g̃u juy Jesus kay, ixe a'õkayayũ warẽmtag̃ ma jekukum puye” i'e am ocekukuap cocom puye. \v 4 Cedag̃ ma oceku pin warara'acat itaybit am teyũku Deus buywatwat'ukayũ iam. Ocekpiceg̃e g̃u oceju jekukum, itabut'ũmayũ bit adi a'g̃u ocekaykay jĩjã ma, ipiatpi'ajojoan ma dak adi a'g̃u ip ocewebe, ka'ũma kug̃ ma dak adi a'g̃u oceju. \v 5 Kuy juk adi a'g̃u ip ocemupokupok itabut'ũmayũ. Te'e ma ip cuk adi a'g̃u ocemuõm daomũnmũnap'a be. Ikẽrẽm cĩcã juk adi ip ocekuk adeayũ e'awero buje ocekũyjoap mubarẽmrẽm ma ip. Kuy juk adi a'g̃u ocejekapikpikpik cĩcã ma. Ocexexexet'ũma juk adi a'g̃u, ocejekõnkõn'ũma dak. \v 6 Warara'acayũ itaybit osodop teyũku Deus peam kapikpik'ukayũ iam, cedag̃ ma oceju jekukum puye. Soat tag̃ oceisu. Ocekawẽnkẽrẽ g̃u―ocekawẽntip ma. Ocetaybit cĩcã dak kawẽn idipat muwẽn ãm. Ocekpiceg̃e g̃u dak warara'acat kug̃. Warara'acat kug̃ tak xipan oceju. Imẽn oceju bit jekukum xipat cĩcãat biõg̃buk ocekukat puye. Warara'acat kug̃ tak oceju ikukpin. \v 7 Kawẽn icẽmat muwẽnuwẽn acã oceju warara'acat pe. Deus a'õbacaap kug̃ oceju jekukum. Cedag̃ ma oceju jekukum. Imẽnpuye: \p — Cũg̃ ma juy epeku, Deus cũg̃ ma wuykug̃ puye — i oceju e'em itaybit'ũmayũ be. — Ocemuymuy g̃u juy epesop, Deus cũg̃ ma wuykug̃ puye — i oceju e'em ocemuymuy ojuyayũ be dak. \p \v 8 Pũg̃pũg̃ ocebuyxim ocekug̃. Warara'acat ocebuyxim g̃u ocekug̃. Pũg̃pũg̃ ocemuymuy. Warara'acat xipan ocekug̃. Pũg̃pũg̃ te'e ma e'em: \p — Pauloyũ napa ma e'em — i. \m Icemãn pit oceju e'em. \v 9 Pũg̃pũg̃ itaybit g̃u ocejum. Adeayũ bit itaybit cĩcã ocejum. Ocetabẽg̃ mabuk a'g̃u eyju ocejojom. \p — Pauloyũ o'yaoka ip — i'e'em ip te'e ma owebe pũg̃pũg̃. \m Ade em ipiat'ajojom oceju. Ocaoka g̃u ma bit ip. \v 10 Pũg̃ em ocemug̃uycũg̃cũg̃ warara'acat. Soat em pit ocecokcok oceju e'em. Pũg̃pũg̃ayũ xe ocedadaibot. Adeayũ muwexaxan pit oceju ibubut adeat puximayũm kawẽn idipat kay itabut ip puye. Adeayũ xe oceju ka'ũma kug̃. Deus xe bit soat kug̃ oceju. \p \v 11 Oceburereyũ, Corinto ka beayũ, eykukpin cĩcã ocexe. Iba'arẽm g̃u juk adi ocejekawẽn eyweju―ocekawẽn ojuy iap tag̃ acã. Eykukpin cĩcã ocexe iap kuy oceg̃uwẽn eywebe. Eykay jĩjã oceju. \v 12 Ocebu'u g̃u juk adi ocesop eykay. Eyju bit cuk adi eybu'u epesop ocekay. \v 13 Okpot eju kawẽnwẽn pimãn puxim õn kawẽnwẽn eyweju. Eybu'um g̃u juy epesop ocekay. Apẽn oceju eykay jĩjã iap puxim cuy eyju dak ocekay epesop. \p \v 14 Jesus kay'ũmayũ eju cĩcã g̃u juy epeku. Iba'ore cũg̃ ma jekuku'ukat pe jeburere am warẽmtag̃ ma jekuku'ukat eju. Iba'ore kabia dag̃ jekuku'ukat pe jeburere am kabiok tag̃ jekuku'ukat eju. \v 15 Iba'ore Cristo ebekit pe pũg̃ tag̃ ma jewag̃uy am Satanás ebekit eju. Iba'ore itabucat pe itabut'ũmat ag̃uy dag̃ jewag̃uy am. \v 16 Iba'ore Deus tuk'a be cucu'ukat pe jeweburedam deusbaro duk'a be cucu'ukat eju. Deus nuynuyap'a buxim wuyju, ibiõg̃buk omuy wuywebe buye. Itabẽg̃at omuy wuywebe. Imẽn Deus cuk adi o'e: \mi Ixeyũ eju juy og̃uy, i. Ixeyũ binũnpe juy og̃uy, i. “Ẽn acã Deusat ocexe,” i je'e ip owebe, i. “Webeitkiyũ eyju,” i dak oce cebe ip, i juk adi o'e Deus. \v 17 Imẽnpuye wuykukukat cuk adi o'e: Ixeyũ juy epeyepere, i. Ixeyũ xewi juy epeyewede, i. Ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃'ukat ekukuap puxim g̃u juy epekuku, i. Ixeyũ buxim g̃u jekukum pima bit, õn jeymudot okay, i. \v 18 Õn oce eyebay, i. Okpotpoyũm epesop. Odaxiyũm tak epesop, i. \m Imẽn cuk adi wuykukukat o'e kuyje―soat podi ma ya'õbacaat o'e. \c 7 \p \v 1 Imẽn Deus e'em wuywebe, oburereyũ, oxe ikukpinayũ. Xipat cĩcãat ũm pin wuywebe. Imẽnpuye ikẽrẽat mujurũg̃rũg̃ap cuy acepere! Ikẽrẽat kay g̃u juy g̃ebum ajop! Ibuyxim cuy Deus ajukuk. Ixe be juy acemuisunat soat em ikẽrẽat kukap puxim. \p \v 2 Ocekukpin cuy epesop ocekug̃! Ikẽrẽm g̃u bit oceju soat kng̃―xipan acã. Warara'acat muymuy g̃u oceju. Warara'acat mug̃uykukukum g̃u dak oceju xipacat puap ojuy ocewebeam. \v 3 Iboam õn e'em “Xipat g̃u eyju ocexe” i'e am g̃u. Imẽn ma juk adi ocecece eywebe kuy bima. Soat em eykukpin cĩcã ocexe. Eyxe bimaap co'in ma õn wetabẽg̃ pima, we'ũ buje dak, soat em ma õn g̃ebum eykay buye. \v 4 Wetabut cĩcã eykay. Xipan õn eyawẽg̃muwẽnuwẽn soat em warara'acat pe. Og̃uykuku jĩjã ade xipat'ũmat jebapukpug̃ ma'g̃u ocewebe. Yobog̃ cĩcã õn ocokcokap kug̃. \p \v 5 Macedônia eipi be ocajẽm puje, ocejebodoy'ũma. Xipat'ũmat o'jebapukpukpuk ocewebe soat kaka dag̃ pima. Oca'õxikxig̃ cĩcã juk adi osodop ip ocekay'ũmayũ. Ocepararan ma juk adi a'g̃u ocekukuku. \v 6 Deus pit ig̃uycũg̃at mucokcokcok'uk. Ixe juk adi oca'õmucan Tito ajẽm puje. \v 7 Oca'õca juk adi oce'e yajẽm puje. Yajẽm puje: \p — Xipan ma juk Corinto ka wat okuk — i juk o'e ocewebe. — G̃ebum cĩcã ip eykay — i dak cuk o'e ocewebe. — Ig̃uycũg̃ cĩcã o'e ip jebure kay―ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽ'iat kay — i dak cuk o'e ocewebe. — “Paulo cedag̃ ma juk adi ocawẽwẽm” i'e'em ip — i dak cuk o'e ocewebe. \m Iboap awẽg̃ co buje big̃ ma ocecokcok cĩcã oce'e. \p \v 8 Darem ma juk adi eyg̃uycũg̃ epesop cartadup co buje, wemudupmubararaktup co buje, eymukorẽmaptup co buje. \p — Xipat g̃u o'e owebe iboaptup mubararak am imukorẽmaptup — i'ũmg̃u õn pit e'em owebe ma. \m Tupco buje juk eyg̃uycũg̃ epesop iam wetaybit pima kuka juk õn tak og̃uycũg̃ oce. \v 9 Og̃uycũg̃ g̃ũ õn pit. Eyg̃uycũg̃ cuk adi epesop wemudupmubararaktup co buje. Iboap kay g̃u bit ocokcok. Imẽnpit eybu'u juk adi a'g̃u epesop ikẽrẽat mug̃ẽ ãm õn eymug̃uycũg̃ puye. Ibo buye ocokcok. Deus ma juk eymug̃uycũg̃cũg̃ eymubu'unap ojuy ikẽrẽat kay. Imẽnpuye cũg̃ ma osodop owebe iboaptup mubararak am. \v 10 Deus wuymug̃uycũg̃cũg̃ wuymubu'unap ojuy ikẽrẽat kay wuy'eap puxim. Ikẽrẽat kuk am wuybu'un puje ixe wuydaxijojom. Ixe be wuydaxijo buje wuyg̃uycũg̃ap acepere. Wuycokcok ma acesop. Deus kay'ũmat ig̃uycũg̃ puje bit, ibu'u g̃u ikẽrẽat kuk am. Jepereap kay g̃u. Big̃ ma cekay. Deus tak ixe idaxijo g̃u ma. Soat em Deus wi wũy ma jeenuy je'ũ buje. \v 11 Deus pit eyg̃uycũg̃ap o'g̃uwexat xipacap eywebeam. G̃ebum cuy epesop iboap kay. Itapurug̃ayũm cuk eymuwexat. Omutaybin pin cuk adi epesop ocekpiwatpi g̃u iam. Eyetakoma jĩjã juk adi epesop ixe kay―ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽ'ukat kay. Eyparara dak cuk epesop ikẽrẽat mug̃ẽap puxixim. G̃ebum cĩcã juk epesop wa'õ kay. \p — Ipiat cuy asupi'ajoat ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽiat pe — i juk epe'e eyewewebe. \m Imẽneju ibapuk e'em soat xe eyukpiwatpi g̃u iap. \p \v 12 Ibodup cuk otupmubararak ixe ag̃okatkat awẽaptup ojuy ixe be ikẽrẽat mug̃ẽap epereap ojuy. Tupmubarararag̃ pima cebay kay dak g̃ebum og̃uy, jebay mubuyxi'ũm'ũm o'e buye. Cebay kay g̃ebumap podin ma bit cuk otupmubararak, Deus pe eymug̃ẽbuap ojuy Pauloyũ ikukpin cĩcã ocexe iap kay. \v 13 Ocecokcok cĩcã juk adi ocekukpin eyxe iam ocetaybin puje. \p Tito dak icokcok cĩcã osunuy xipan cĩcã juk adi ixe epejukuk puye. Icokcok cuk adi osunuy eyxe bima. Ocekay yajẽm puje, ocemucokcokcog̃ cuk adi osunuy eyawẽg̃muwẽnuwẽn ocewebe. Imẽnpuye juk adi big̃ ma ocecokcok oce'e. \v 14 Eykay cum pima: \p — Xipan cuk jukuk ip Corinto ka watwat, xipat cĩcã ip puye — i juk oce cebe. \m Wa'õ dag̃ ma xipan cuk adi ixe epejukuk. Omudapxin g̃u eyju. Soat em icẽmãn õn e'em eywebe: \p — Corinto ka watwat xipat cĩcã — i juk adi ocece cebe. \m Wa'õ dag̃ ma juk adi xipan ixe epejukuk. \p \v 15 — Wa'õ kay kũyjobit osodop ip — i juk adi o'e Tito ocewebe. — Obuyxim cĩcã juk adi okuk ip — i dak o'e. — Yobog̃an pin g̃u osodop ip―obuywan pin acã ip osodop — i dak o'e ocewebe. \m Ixe Tito g̃ebum cĩcã xipan cĩcã juk adi okuk ip iap kay. Imẽnpuye big̃ ma eykukpin cexe. \v 16 Ocokcok cĩcã eykay, soat em eya'õ dag̃ eyju e'em puye. \c 8 \p \v 1 Okitpitpiyũ, Deus cuk adi xipacat o'g̃ũmg̃ũm Jesus kay itabucayũ be―Macedônia eipi watwat pe. Oceju a'g̃u eymutaybin ojuy iboam. \v 2 Ipiat o'supi'ajojo jĩjã ip jetabucap puyxijom. Icokcokap ip yobog̃ cĩcã ip o'e imẽnpit. Ade jĩjã o'g̃ũmg̃ũm ip tadaybotbocayũ be, tadaybot cĩcã g̃u ma'g̃u ixeyũ dak. \v 3 Iũm pucat ip o'g̃ũm. Ibodi ma dak ip o'g̃ũm. Oca'õbi g̃u ip o'g̃ũm―jekpiwatpin ma. \p \v 4 — Oceju dak cuy oceg̃ũm ocedinheiro eywebe tujowat am Judéia eipi watwat peam―itabucayũ beam―tadabotbocayũ beam — i juk adi o'e ip ocewebe. Big̃ ma — Oceju dak cuy oceg̃ũm — io'e ip. \m \v 5 Tũybe yopĩt ma je'g̃ũm ip iãn oce'e. Yobog̃ ma ip o'g̃ũm. Koap ip o'jeweũm wuykukukat pe. Wuykukukat a'õ kay kũyjobit pin cĩcã osodop ip. Oca'õ kay dak kũyjobit pin cĩcã ip osodop. \v 6 Dinheiro ũm pin cĩcã ip osodop ocewebe iap awẽg̃ cocom pima, eykay juk ocesop g̃ebum. Imẽnpuye juk ocejekawẽn Tito eju. Kuy bima: \p — Eyedinheiro juy epeg̃uxipan imuju am tadaybotbocayũ be — i juk adi o'e ixe Tito eywebe. Imẽnpuye: — Corinto ka kay juy eju — i juk oce Tito be. — “Eyedinheiro juy epeg̃uxipan apẽn cuk adi epe'e iap tag̃ eykukpin ocexe i'e am tadaybotbocayũ be,” i juy ece cebe ip — i juk oce Tito be. \m \v 7 Warara'acat podi ma eyju ade ikug̃. Warara'acat podi ma eyetabut Jesus kay. Warara'acat podi ma dak eyetaybit Deus ekawẽn muwẽn ãm. Ade ey'in tak itaybit cĩcãayũ. Warara'acat podi ma dak eyju warara'acat puywatwan. Warara'acat podi ma dak ocekukpin eyxe. Imẽneju: \p — Warara'acat podi ma dak eycokcog̃ cuy epesop eyedinheiro ũm ãm tadaybotbocayũ be — i oceju e'em eywebe. \p \v 8 — Eyedinheiro juy epeg̃ũm tadaybotbocayũ be — i'ũmg̃u õn pit e'em eywebe. Wa'õbi g̃u juy epeg̃ũm. Warara'acat pit icokcok cĩcã iũm ãm cebe ip. Eywebe iũm puje, itaybit je'e ip icẽmãn Corinto ka beayũ xe ocekuk pin cĩcã iam tadaybotbocayũ. \v 9 Kuy eyetaybit wuykukukat Jesus soat em xipan wuykug̃ iam. Kuyje soat kug̃ osunuy, kabi be bima. Ijodi ikop puje bit tadaybocan o'e. Tadaybocan o'e eywebe eycokcog̃ eydop am teibog̃at kug̃iat puxim. \p \v 10 G̃asũ õn jeyawẽ eyedinheiro epeg̃uxipan iam. Koapat koato bima: \p — Ocedinheiro juy oceg̃uxipan imuju am tadaybotbocayũ be — i juk adi epe'e'e eyewewebe. \m Eybu'um g̃u juy epesop g̃asũ bit imuxipan am. Warara'acayũ iũm ojuy awap, eyju bit cuk adi iũm ojuy epesop. Tadaybotbocayũ buywan ojuy juk adi epesop. \p \v 11 — G̃a'a ag̃uxipan wuyedinheiro — i juk adi epe'e'e eyewewebe. \m Eycokcok cuk adi epesop eyedinheiro ũm ãm. G̃asũ bit eybu'um g̃u juy epesop imuju am. Eycokcog̃ cuy epesop imuxipan am. Ade ikug̃ iap wiwim g̃u juy epesop. Epeg̃uxipan cuy ajo eyju ikug̃ iat. \v 12 Eycokcokap tomuju iũm puje xipat Deus xe―yobog̃ pima, yopĩt pima dak xipat ma. Ajo wuyju ikug̃ g̃u iat ojuyjuy g̃u Deus wuyxewi. \p \v 13-14 Obu'u eymudadaybotbocan warara'acayũ ibubut ade i'e am. G̃asũ eyju ade ikug̃. Ixeyũ bit ikug̃ g̃u. Imẽnpuye cedag̃ ma eywebe eyedinheiro'in iũm ãm cebe ip―eybubut mu'ẽ'ẽ ãm cebe ip. Eyju g̃u kuka yopĩt ikug̃ pima, ixeyũ g̃u kuka o'g̃u'ẽ'ẽ eywebe. Imẽn imu'ẽ'ẽ'ẽm pima, jewejojo'in ma kuka epe'e ikug̃. Ka'ũma ma kuka tadaybocat o'e. Ka'ũma ma dak kuka ade ikug̃iat o'e. \v 15 Imẽn e'em Deus ekawẽntup: \mi Ade o'jatiat cepoyat kug̃ g̃u dak o'e, i. Yopĩt ma o'jatiat tak ikug̃ ma o'e, i. \m Imẽn e'em tup imu'ẽ'ẽ'ẽ'ukayũ muwẽg̃uwẽn. \p \v 16 Ocebuxim Tito dak eybuywan pin cĩcã. Imẽnpuye: \p — Bay, ẽn xipat — i õn e'em Deus pe. \v 17 “Edaobu'u du Corinto ka watwat com?” io'e buje, — Hm hm. Oju juy g̃axĩn ma — io'e. Iju pin o'e. — Ixeyũ juy oyawẽ cedinheiro ũm ãm — i juk o'e. Taobikuy jĩjã osunuy eyjom. \v 18 Wara'at tak wuykitpit oceg̃uju eykay. Ixe ibuyxiat soat xe itabucayũ xe, itaybit cĩcã kawẽn idipat muwẽn ãm puye. \v 19 Jesus kay itabucayũ ixe o'taẽ oceweju iju am dinheiro dujowat am Jerusalém ka be. Dinheiro juy ocetujowat eykukpin cĩcã ocexe iap mubapuk am tadaybotbocayũ be. Ocetujowat cuy jewebuywatwan cĩcã ip wuykukukat kay itabucayũ iap mubapuk am soat pe. Imẽnpuye: \p — Ka'ũmg̃u ejo'iat xipacat — i je'e ip Deus pe dinheiro jeejat'iayũ. \p \v 20 Ade dinheiro juy ocetujowat. Ocebu'un ma'g̃u warara'acat pe “Pauloyũ dinheiro'in ma o'ju'uk jewebeam” i'e an. Imẽnpuye warara'acayũ ocetujowat oceweju ocemuymuyap puxim. \v 21 Cũg̃ ma oceku pin wuykukukat etabutpe acã g̃u. Soat etabutpe ma oceku pin cũg̃ ma. \p \v 22 Imẽnpuye wara'at wuykitpit cuy oceg̃uju eykay. Kuy juk adi ixe ocesubuyxijojojo ade em. Imẽnpuye ocetaybit cĩcã ixe soat em warara'acat puywat pin iam. Itabut cĩcã eykay. Imẽnpuye: \p — Corinto ka watwat tak jedinheiro jeeg̃ũm ma tadaybotbocayũ be — i'e'em ixe. \m Imẽnpuye ixe eyjo pin cĩcã eybuywat am imuju am. Ibũrũ ma oceg̃uju eykay wuykitpitpiyũ. \v 23 Tito obure jĩjã. Ixe kapikpig̃ oweju eybuywatwan. Ixeyũ wuykitpitpiyũ cum ceweju eykay. Itabucayũ a'õbi cum ip. Ibuyxim ip Cristo kug̃. \v 24 Eykay yajẽm puje juy ikukpin epejukuk ip. Imẽnpuye soat itabucayũ itaybit je'e Corinto ka watwat xe ixeyũ ikukpin cĩcã iam. \p — Corinto ka watwat xipat cĩcã iap ocetobuxik apẽn soat em Pauloyũ e'em iap tag̃ — i je'e ip. \c 9 \p \v 1 Obu'u oce warara'acayũ bit jedinheiro mujujum itabucayũ be Judéia eipi beayũ be iaptup mubararak am eywebe, \v 2 kuy eyju dak ixeyũ buywan pin puye. \p — Tadaybotbocayũ buywan pin ip wuykitpitpiyũ Grécia eipi beayũ — i kuy juk oce Macedônia eipi beayũ be. — Kuy bima ma juk adi ip osodop ibuywan pin―koapat koato bima ma — i juk adi oce cebe ip. \m Ade ixeyũ'in ibuywan pin o'e eyju ibuywan pin ip iam itaybin puje. \p \v 3 — Corinto ka beayũ kuy juk jedinheiro o'g̃uxipanpan ocewebe tujowat am iũm ãm tadaybotbocayũ be — i juk adi ocece cebe ip. \m Eyedinheiro muxipan'ũm pima bit, kuka juk eyju wawẽg̃mukẽrẽrẽn. Imuxipan'ũm pima: \p — Napa ma juk Corinto ka beayũ eg̃uwẽn ocewebe — i kuka o'e ip owebe. Obu'u wekawẽn mukẽrẽrẽn ãn eywebe. Imẽnpuye wuykitpitpiyũ juy og̃uju eykay eywebe imuxipan'ũmap puxim. \v 4 Oweju Macedônia eipi beayũ ajẽm puje, ocesũsũn kuka oce'e eykay, eyedinheiro muxipan'ũm pima. Ocebodi ma eyju dak kuka eysũsũn ma epe'e te'e ma ocetabut eykay buye. Õn tak kuka osũsũn ma oce “Corinto ka beayũ jedinheiro muxipanpan je'g̃ũm” i, te'e ma ocece buye. \v 5 Imẽnpuye ixeyũ wuykitpitpiyũ og̃uju eykay. Oajẽm awap ma og̃uju ip eybuywat am soat muxipan am. Epeg̃uxipan cuy apẽn cuk adi epe'e'e iap tag̃. Oajẽm puje, kuy ixipan je'e. Ixipan pima, warara'acat itaybit je'e Corinto ka beayũ jedinheiro o'g̃ũm iũm pin puye iam. Warara'acat a'õbi g̃u o'g̃ũm ip iam itaybit je'e ip―jekpiwatpin ma ip o'g̃ũm iam. \p \v 6 Ade g̃u taidada'ukat yopĩt ma ibubum. Ade taidada'ukat pit ade ibubum. G̃ebum cuy epesop iboap kay. \v 7 Eybu'u iũm pima bit cuy epeg̃ũm g̃u. “Eg̃ũm cuy” i'e'em pima dak, epeg̃ũm g̃u. Eyukpiwatpin ma juy epeg̃ũm. Bũrũ poro iũm pin cuy epeg̃ũm. Jecokcog̃ iũmũm'ukat kay jĩjã Deus. \v 8 Deus pe bit iũm put eywebe eyemukaypinput. Soat je'g̃ũm eywebe. Soat em epesop eyemukaypinput kug̃. Ajo eyju cekayiat podi ma dak je'g̃ũm eywebe. Cepoyat kug̃ tak epesop iũm ãm warara'acat pe―xipan i'e am ip cebe. \v 9 Imẽn e'em Deus ekawẽntup: \mi Deus yopĩt g̃u iũmũm tadaybotbocayũ be yobog̃ ma, i. Soat em xipan ip ikug̃, i. \m Imẽn e'em Deus ekawẽn tup. \p \v 10 Deus tarekrektata ũmũm wuywebe taida am. Kadai muaypapan tak wuywebe i'o am. Imẽnpuxim eywebe dak ade ma je'g̃ũm eyemukaypinput. Soat em epesop cepoyat kug̃ tak. Ixe buxim eyju dak yopĩt g̃u epeg̃ũm tadaybotbocayũ be―yobog̃ ma. \v 11 Cepoyat kug̃ ma epesop soat em ixe xipan eykug̃ puye. Ibubut adeayũ buxim epesop warara'acat pe iũm ãm. Imẽnpuye: \p — Bay, xipat cĩcã ẽn! Corinto ka beayũ ade juk o'g̃ũm Pauloyũ be tojot am ocewebe — i je'e ip Deus pe tadaybotbocayũ―Judéia eipi beayũ. \m \v 12 Eywebe iũm puje, tadaybotbocayũ buywatwan epeseop―Deus ebekitkit puywatwan. \p — Bay, soat podi ma ẽn xipat — i je'e ip Deus pe, epeg̃ũm puye. \m \v 13 Icokcok cĩcã je'e ip. \p — Bay, ka'ũmg̃u ejo'iat xipacat — i je'e ip Deus pe. — Bay, tacup g̃u iũmũm ip Corinto ka beayũ — i je'e ip cebe. — Soat em tadaybotbocayũ buywatwan ip — i je'e ip. — Cristo kay jetabucap mubapukpug̃ cĩcã ip ocebuywatwan pima, warara'acat puywatwan pima dak — i je'e ip Deus pe. — Cristo ekawẽn tag̃ cĩcã ip jekukum — i je'e ip Deus pe. \p \v 14 Imẽneju soat em jekawẽnwẽn jeedop ip Deus eju eywebeam, eykukpin cexe ip puye. \p — Bay, ẽn xipan cĩcã ocekug̃ — i je'e ip Deus pe. — Tacum g̃u juk ocekuk ip Corinto ka beayũ dak. Ocekukpin cĩcã juk ip ocekuk, kuy bima ẽn ixeyũ ikukpin ejukuk puye — i je'e ip Deus pe. \m \v 15 Icẽmãn Deus warara'acat podi ma wuykukpin wuykug̃. Teimuweg̃ũn pa'oreatei iũmat puxim jekpot o'g̃udot wuykay. Imẽnpuye: \p — Warara'acat podi ma ẽn xipan ocekug̃ — i juy ace cebe. \c 10 \p \v 1 Õn Paulo. Deus omudot eymutaybin am. Deus a'õbi õn jeyawẽ. Apẽn Cristo wuyawẽwẽm iap puxim ma õn tak wa'õkadidim ma jeyawẽ. Ixe Cristo ya'õkadidim ma wuykug̃. Xipan ma wuykug̃. Eyju bit: \p — Paulo ya'õpurug̃ ocemukorẽmrẽm wũy ocewi bima. Ijasũn ocexe bima bit iparara ocebuxim — i te'e ma e'em. \m \v 2 Obu'u wa'õpurug̃ eymukorẽm ãm. Warẽmtag̃ mabuk eyju jekukum pima bit, wa'õpurug̃ ma õn jeymukorẽm. \p — Paulo Deus a'õbi g̃u jekukum―ja'õbi acã―jewekay acã g̃ebum itabut ũmat puxim — i napa ma eyju e'em eyewewebe pũg̃pũg̃ ey'in. \m Wa'õpurug̃ ma omuymuy'ukayũ og̃ukorẽm eykay wajẽm puje. \v 3 Ijodi wuyju dopdom itabut'ũmayũ parakpe. Wuya'õbacaam g̃u bit wuyju jekukum imutabunap ojuy ip. \v 4 Ijodiat a'õbacaap kug̃ g̃u wuyju bit jekukum, Deus a'õbacaap kug̃ acã. Ixe a'õbacaam acã Satanás a'õkayayũ a'õbacaap aceg̃u'ũm. Wuyju ya'õbacaap kug̃ pima, wuya'õmuypit pa'ore cebe ip Deus kay'ũmayũ be. \v 5 Yobog̃an pin ip. Wuymubu'u'un ojuy ip jekukum Deus kay wuyetabucap puxixim. Jag̃uybi ma jewa'õxikxig̃ ip ceweju imubu'unap ojuy Deus kay. Wuyju Deus a'õbacaap kug̃ pima bit, ixeyũ a'õxikap aceg̃u'ũm. Aceg̃uymũg̃ ip. Mũg̃ ma jeedop ip. Imuymũg̃ puje adeayũ itabut je'e Deus kay. Cristo a'õ kay dak kũyjobin jeedop ip. \v 6 Koap ixe a'õbacaam õn jeymubikuy kũyjobit am Cristo a'õ kay. Eyekũyjobin puje, ipiat acesupi'ajoat soat pe kũyjobit'ũmayũ be. \p \v 7 Kacũg̃ tag̃ acã eyju pũg̃pũg̃pũg̃ ag̃. Eyxeat te'e ma e'em eywebe: \p — Õn acã Cristo a'õbi jekukum―Pauloyũ bit ka'ũma — i. Ixe juy jeenuy jewag̃uyg̃uy Cristo a'õ dag̃ paxi õn jekukum iap kay. Ixe jo'i oceju dak Cristo a'õbi jekukum. \p \v 8 — Wuykukukat cuk onaẽ eymutaybitbin am — i juk adi ocece eywebe. \m Obisũsũn g̃u oce iboap muwẽn ãm g̃uto eywebe. Icẽmãn õn cemunaẽ. Ya'õbiat õn. Ixe juk onaẽ eymukorẽmrẽm'ukan g̃u―eybuywatwat'ukan acã. Eybuywat am cuk onaẽ big̃ ma eyju kũyjobit am Deus biõg̃buk a'õ kay. \v 9 Eymupararan pin g̃u õn wemudupmubararaktum cartadum. \v 10 Okay'ũmat pit aco'i je'e: \p — Paulo ya'õpurug̃ ocemukorẽmrẽm jemudupmubararaktum — i. — Ocexe bima bit, ya'õkadidim ocekug̃ — i dak aco'i je'e. — Ya'ĩjo pin'ũma dak ocexe warẽmtag̃ kawẽnwẽn puye — i dak aco'i je'e napa ma. \m \v 11 Wũy õn eywi bima wemudupmubarararaktup eyweju õn kawẽnwẽn iap co'i ma je'e. Itaybit je'e ip iboam okay'ũmayũ―ocemuymuy'ukayũ. \p \v 12 Pũg̃pũg̃ ey'in te'e ma e'em: \p — Warara'acat podi ma oceju xipacap kug̃ — i. — Ixeyũ bodi ma oceju bit xipacap kug̃ — i'ũmg̃u õn pit e'em eywebe. \m Ajom itaybit ip? Ka'ũma ma. Jag̃uybin ma ip e'em: — Cedag̃ cĩcã oceju jekukum — i. \m Deus ag̃uy dag̃ g̃u ip jewag̃uyg̃uy―jag̃uy dag̃ acã. \v 13 Deus ocemujujum'ũm pima: \p — Deus a'õbi oceju jekukum — i'ũmg̃u bit kuka oce'e. \m Poma Deus ocemujujum iap tag̃ acã oceju cucum. Eykay bit cuk ocemuju kapik am eyweju―eymutaybit am Deus ekawẽn. \v 14 Deus cuk ocemuju eyka kay. Imẽnpuye juk adi Deus a'õ kay kũyjobin ocesop, eykay ocajẽm puje. Eykay juk ocajẽm kawẽn idipat muwẽn ãm eywebe―Cristo muwẽn ãm eywebe. \v 15 Warara'acayũ dak cuk adi eymutaybitbin osodop ip Cristo ekawẽn. Imẽnpuye: \p — Oceju acã juk adi ocesop Corinto ka watwat mutaybitbin — i'ũmg̃u oceju e'em. \m Big̃ ma jeuru'urum eyetabucap kay oceju. G̃asũ ma oceju kapig̃ eyweju big̃ ma Cristo ekawẽn muwẽn ãm soat pe. G̃asũ ma oceju eymutaybin ojuy. Imẽnpit poma Deus ocemujujumatka kay acã oceju. \v 16 Eyka be imuwẽn epere buje, eyka bodiatka kay oceju imuwẽn ãm. Ka'ũma ma buk kawẽn idipat o'g̃uwẽn iatka be oceju. Imẽnpuye “Paulo bit kawẽn idipat muwẽnuwẽn kuy o'ya'ijojo'iayũ be acã” i'e ba'ore je'e soat pe. \p \v 17 Imẽn e'em Deus ekawẽntup: \mi “Xipat cĩcã oceju bit” i'ũmg̃u juy ace, i. “Ocekukukat acã xipat cĩcã” i acã juy ace, i. \m \v 18 “Xipat ma oceju” i wuyju e'em pima, abu xe xe'e wuyju xipat? Ka'ũma xe ma. “Xipat ma eyju” i'e'em Deus wuywebe bima bit, wuyju xipat ma. \c 11 \p \v 1 Yadaodaoat puxim õn kawẽnwẽn eyweju. Imẽnpit cuy eyukpiceg̃ẽm g̃u epesop okay. Ãg̃ puk cuy ocekawẽn eyweju. \v 2 Apẽn Deus yag̃uybabi'ũm eykug̃ iap puxim õn tak wag̃uybabi'ũm eykug̃. Eybay buxim õn tak wag̃uybabi'ũm eykug̃. Ag̃okatkat eju o'jepo g̃u bukiat puxim eyju. Cebay bit kuy ibumũg̃ãm o'tobuxik iwadim iap puxim eyju. Ibumũnmẽn'ũmat soat kay g̃u―jewadip kay acã. Imẽnpuxim obikuy eywebe Cristo kay jĩjã ãm warara'acat kayap podi ma. Obikuy eywebe soat tag̃ eyisu eydop am. \v 3 Wag̃uybabi'ũm eykug̃. Warara'acat kayap podi ma eyju Cristo kay g̃asũ. Jewexe g̃u eyju cekay. Warara'acayũ bit eyag̃uymuwarururunap ojuy. Eymug̃uykuku ojuy ip. Cristo kay ey'eap epereap ojuy ip. Imẽnpuxim Satanás Eva o'g̃ug̃uykuku kuyje. \v 4 Oceju juk adi Jesusat oceg̃uwẽnuwẽn eywebe. Eymug̃uykuku ojuyayũ bit Jesus iwaruat muwẽnuwẽn eywebe. Te'e ma eycokcok ixeyũ ekawẽn kay. Oceju juk adi Deus biõg̃buk oceg̃uwẽnuwẽn eywebe. Eymug̃uykuku ojuyayũ bit ibiõg̃buk iwaruat muwẽnuwẽn eywebe. Inaka te'e ma eycokcok ixeyũ ekawẽn kay. Oceju juk adi kawẽn idipat acã oceg̃uwẽnuwẽn eywebe. Eymug̃uykuku ojuyayũ bit kawẽn iwaruat muwẽnuwẽn eywebe. \p — Ijop ma kawẽn idipat — i napa ma e'em ip eywebe. \m Inaka te'e ma eyetabut ixeyũ ekawẽn kay. \p \v 5 Eyxe bit ixeyũ warara'acat podi ma ya'õbuyxi jewexe ma'g̃u ip Deus emumujuyũ. Õn pit ixeyũ jo'i ma wa'õbuyxiap kug̃. \v 6 Õn pit wetaybit cĩcã g̃u imẽnpit kawẽn ãm. Wetaybit cĩcã bit apẽn õn e'em iam. Soat em cuk adi wetaybicap osodop ibapuk eyxe. \p \v 7 Õn kawẽn idipat muwẽnuwẽn eywebe bima ka'ũma ma ojat eyxewi imuwẽnuwẽnapteim. Imẽnpit: \p — Paulo ya'õbuyxiat g̃u aco'i teihem'ũma kapikpig̃ puye — i'ũmg̃u juy epe'e'e owebe. \m Cedag ma osodop teihem g̃u imuwẽn ãm eywebe. \v 8 Õn kawẽn idipat muwẽnuwẽn eywebe bima dinheiro mudodot'uk osodop ip wara'at ka beayũ itabucayũ. Jewexe ma õn cuk adi tujupa'um'um og̃uy ixeyũ xewi teihem'ũma imuwẽn ãm eywebe. \v 9 Wuykitpitpiyũ juk adi oajẽm Macedônia eipi bewi. Soat cuk adi o'tojot ip owebeam wemukaypinput. Imẽnpuye ka'ũma ma juk adi ojoojuy eyxewi. Ikug̃'ũm pima dak “Dinheiro'in puk” i g̃u oce eywebe. Pũg̃ em tak ka'ũma ma. Kuy bima dak juk adi ojoojuy g̃u ma dinheiro eyxewi. G̃uyjom tak ojoojuy g̃u ma. Puju dinheiro ojoojuy eyxewi? Ka'ũma em ma. \v 10 Abu ideidaat owebe? Ka'ũma ma. Teihem g̃u õn pit kawẽn idipat muwẽnuwẽn soat pe Grécia eipi watwat pe. Icẽmãn õn e'em. Napapa'ukat g̃u õn, Cristo a'õkayat puye. \p \v 11 — Ẽn iojuyjuyũk g̃u ocexewi ocekukpin g̃u exe buye — i te'e ma eyju e'em owebe. \m Eykukpin cĩcã oxe. Deus itaybit iboam. \p \v 12 — Pauloyũ jo'i oceju dak kapikpig̃ — i'e ojuy ip jewexe Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ. Õn pit teihem g̃u kawẽn idipat muwẽnuwẽn. Imẽnpuye ibo i'e ba'ore cebe ip, imuwẽnuwẽnaptei bubum ip puye. G̃uyjom tak teihem g̃u og̃uwẽnuwẽn. \v 13 Ixeyũ bit icẽmãn g̃u Deus emumujuyũ. Jewexe ip Deus emumujuyũ. \p — Ya'õbi oceju dak Deus ekawẽn muwẽnuwẽn — i e'em ip napa ma. \m Warara'acayũ mug̃uykukukum ip oceju dak Cristo emumujuyũ iam. \p \v 14 — Apẽn kuka itabut o'e ip imug̃uykuku'ukayũ a'õ kay Corinto kay beayũ? — i'Ũmg̃u õn pit e'em owebe ma. \m Satanás pit cewemuwexat put Deus ekawẽn tojotjot'ukat co'ian. Deus ekabia dag̃wiat co'ian cewemuwexat put wuymug̃uykuku ojuy. \v 15 Imẽnpuxim cebekitkit tak cewemuwexat put xipacat mug̃ẽg̃ẽ'ukat co'iayũm wuymug̃uykuku ojuy. Ipi'ũm puje bit, xipat'ũm cĩcãat je'jat ip wuymug̃uykukukuapteim. Cedag̃ ma Deus ideida cebe ip. \p \v 16 — “Paulo yadaodao,” i'ũmg̃u juy epe'e — i õn e'em waram eywebe. \m Wadaodao eyxe bima dak cuy wa'ĩjom ma epe'e. Jewexe Deus ekawẽn muwẽnuwẽn'ukayũ buxim õn tak e'em eywebe “Xipat cĩcã õn” i. \v 17 Wuykukukat a'õbi g̃u õn kawẽnwẽn eywebe g̃asũ bit―wukpiwatpi ma. “Xipat cĩcã õn” i'e'em pima yadaodaoat puxim ma õn tak kawẽnwẽn. \v 18 Warara'acayũ e'em — Xipat cĩcã õn — i eywebe, ya'õbuyxian pin ip eyxe buye. \m Imẽnpuxim õn tak: — Xipat cĩcã õn — i oce eywebe. \v 19 Jewexe ma eyetaybit cĩcã. Yadaodaoayũ jo'iayũ kay jĩjã bit eyju! \v 20 Eyag̃uy'ũm cĩcã. Ixeyũ kay jĩjã eyju, ya'õpurug̃ cĩcã ma'g̃u eymujujum ip; eymudadaybotbon ma a'g̃u ip; eymug̃uykukukum ma a'g̃u ip; warẽmtag̃ ma a'g̃u ip eykug̃; eyukpiokakakam ma a'g̃u ip eykug̃. \v 21 Oceju bit cuk a'g̃u ocesũsũn ocesop eykuk am imẽn. \p Warara'acayũ e'em: — Xipat cĩcã õn — i eywebe. \m Ixeyũ buxim õn tak jeymukũyjo õn g̃asu õn xipat cĩcã iam. Eyetaybit õn yadaodaoat puxim kawẽnwẽn iam. \p \v 22 — Hebreuyũ bit oceju icẽmãn — i'e'em ip eywebe jewexe Deus emumujuyũ. \m Õn tak ibiat ma. \p — Israel naxeg̃ebitbit pit oceju — i'e'em ip eywebe. \m Õn tak ibiat ma. \p — Abraão naxeg̃ebitbit pit oceju — i'e'em ip eywebe. \m Õn tak ibiat ma. \p \v 23 — Cristo buywatwat'ukayũ bit oceju — i'e'em ip eywebe. Ixeyũ bodi ma õn pit Cristo buywatwat'ukat xipacat. Ixeyũ bodi ma juk adi ocekapikpik cĩcã Cristo beam, yadaodaot puxim ma'g̃u õn kawẽnwẽn g̃asũ eywebe. Ixeyũ muõmõmap podi ma juk adi omuõmõmõm ip daomũnmũnap'a be. Ade em juk adi ip wukxabiokakaka ixee mug̃ẽg̃ẽbum. Ade em ma oje'ũ pinpin. \v 24 Cinco em Judeuyũ kukuk'ukayũ wukxabiokaka ixee mug̃ẽg̃ẽbum―icaat yabi beatpum. Ade em wukxabiokaka ip―39 em ma. Soat em ip ibũrũ em ma wukxabiokaka. \v 25 Ebapũg̃ em cuk adi wukxabiokaka im Roma ka kukat ebekitkit. Pũg̃ em cuk adi wabug̃bug̃ ip wita'am okay itakomaayũ. Ebapũg̃ em cuk adi oakõmkõm tibog̃ati be kobexixi epirig̃ puje―odujowat ojuyat epirig̃ puje. Pũg̃ em pit tibi'adopa dag̃ ojeku―kabiabun, iximabun tak. \v 26 Soat kaka dag̃ cucum pima ade em cuk adi waoka ojuyap cocom ojekuku. Idibi adi o'tiõm ukã be bima adi oje'ũ pin tibog̃ puje. Ibukurukayũ dak cuk adi oaoka pin osodopdopdop. Obadipyũ dak cuk adi oaoka pin osodopdopdop―Judeuyũ kukuk'ukayũ. Judeu'ũmayũ dak cuk adi oaoka pin osodopdopdop ade em ma. We'ũ pinap cocom cuk adi ojekukuku ikabog̃atka dag̃, uk'a'ũmat tag̃ tak, tibog̃cĩcãati dag̃ tak. Jewexe obureyũ dak cuk adi oaoka pin osodopdopdop. \v 27 Soat em cuk adi ocekapikpik cĩcã. Soat em odaobire juk adi ojekukuku wekapikap tag̃. Xexen'ũma juk adi ojekukuku. Ade em cuk adi ojekukuku oxat'ũmg̃u, odotiũm tak, oxexecap'a'ũmg̃u dak. \v 28 Imẽn ma õn jekukum ipiatpi'ajojom. Wag̃uybabi'ũm tak itabucayũ kug̃―soat ka beacat kug̃―Jesus ekawẽn kayayũ kug̃ cedag̃ ma paxi a'g̃u ip jekukum iam. \v 29 Itabucat warẽmtag̃ ma oeku bima, õn tak ixe buxim ma og̃uycũg̃ kuka oce. Ikẽrẽat mug̃ẽ buje dak, õn tak wag̃uybabi'ũm cĩcã oce ip ikug̃. \p \v 30 Ade em wa'õbaca'ũmap ibapuk e'em soat pe. “Xipat cĩcã õn” i'e ojuy bima, wa'õbaca'ũmap kuka og̃uwẽn. \v 31 Deus itaybit õn napa g̃u e'em eywebe iam. Ixe ma wuykukukat Jesus Cristo ebya. \p — Soat podi ma ẽn xipat — i wuyju e'em cebe―Deus pe. \m \v 32-33 Õn Damasco ka be bima ibo ka kukukat oaoka ojuy o'e. Imẽnpuye jeka wiwi'ukayũ o'g̃uju jeka ekorara exĩntbi wiwi am odaomũnap ojuy. Obureyũ bit cuk adi odaxijo. Pag̃eiro'abog̃ pe ip omukop ika ekorara tok tag̃wi. Imẽn ocenapõn waoka ojuyacat xewi―Aretas a'õbi ika kukukat xewi. \c 12 \p \v 1 Te'e ma wuyju e'em: \p — Xipat cĩcã õn — i warara'acat pe. Imẽnpit puk jeymukũyjo õn xipat cĩcã õn iam. Ade ma juk adi ojojojo wexey jo'iat pe idip cĩcãat. Wuykukukat tak cuk adi soat ma o'g̃ubapukpuk owebe omutaybit am. Iboap cuy og̃uwẽn xipat cĩcã õn iam eymukũyjo am. \v 2 Kuy bima Deus cuk odujuu jewekay kabi kay―bodiat ka kay. Kuy quartoze koato o'kap pima juk adi odujuu. Õn xe'e odujuu? Wexeybi g̃u xe'e odujuu? Wetaybit g̃u toto. Deus acã itaybit. \v 3 Dao ma juk adi odujuu ikadip cĩcãatkay kay Deus tũytũyapka kay. \p Õn xe'e odujuu? Wexeybi g̃u xe'e odujuu? Wetaybit g̃u toto. Deus acã itaybit — i õn e'em waram. \m \v 4 Kawẽn idip cĩcãat cuk adi oya'ĩjojo ibodi. Imuwẽn pa'ore eywebe iboap. Ka'ũmg̃u wuya'õ kawẽn iboam eymukũyjo am. \p \v 5 — Xipat cĩcã õn — i kuka oce warara'acat pe, iboap ojojojo buye. \m Imẽnpit obu'u imẽn i'e am. Soat xe e'em ibapuk wa'õbaca g̃u iap. \p — Xipat cĩcã õn — i'ũmg̃u oce warara'acat pe. — Wa'õbuyxi g̃u õn — i acã oce cebe ip. \m \v 6 “Xipat cĩcã õn” i'e pin pima bit wadaodao g̃u kuka oce. Napa g̃u kuka oce eywebe. Icẽmãn kuka oce. Kuy juk wekukuap epejojojo. Wekawẽn tak cuk kuy epeye'ĩjojojo. Õn xipat g̃u ma'g̃u eyxe bima bit, “Xipat cĩcã õn” i g̃u oce eyag̃uymuwarurun am okay i'e am. \p \v 7 Idip cĩcãat cuk adi ojojojo wexey jo'iat pe. Imẽnpuye: \p — Jeweweju yobog̃an pin cĩcã aco'i je'e Paulo — i juk o'e Deus jewebe ma. \m Imẽnpuye soat em õn jekukum owãtaxipi jewexe obog̃an o'eap puxim. Ipiatpi'ajojom õn jekukum. Deus a'õbi acã Satanás cuk omuwãtaxipin. Deus a'õbi ma owãtaxipi õn jekukum jewexe obog̃an o'eap puxim. \p \v 8 — Owãtaxipiat eju'uk owebewi — i juk adi ocece wuykukukat pe. \m Ebapũg̃ em cuk a'g̃u oce cebe imẽn. \p \v 9 — Oju'uk g̃u ewãtaxipiat — io'e owebe. — Soat em pit õn xipan jekuk — io'e. — Wa'õbacaap og̃ũm ewebe — io'e. — Wara'at kay g̃u bit eg̃uy — io'e. — A'õbaca'ũm pima, big̃ ma wa'õbacaap ejat — i juk o'e owebe. \m Imẽnpuye wa'õbaca'ũmap kug̃ ma ocokcok. \p — Wa'õbaca õn pit — i'ũmg̃u õn e'em warara'acat pe. \m Cristo soat kabia ja'õbacaap ũmũm owebe wa'õbaca'ũm puye. Imẽnpuye ocokcok cĩcã wa'õbaca g̃u ma'g̃u. \v 10 Soat em ocokcok õn e'em wa'õbaca g̃u ma'g̃u; okay'ũmayũ dak a'g̃u omuymuy ma; yopĩt ma dak a'g̃u õn jekukum ikug̃; itabut'ũmayũ dak a'g̃u ipiatpi'ajojoan owebe; xipat'ũmat tak a'g̃u jebapukpug̃ owebe. Imẽn ma ipiatpi'ajojom õn jekukum Cristo a'õ dag̃ õn jekukum puye. Inaka soat em ocokcok õn e'em. Waõbaca'ũm pima, wuykukukat ja'õbacaap ũmũm owebe buye. \p \v 11 Xipan kuka a'g̃u eyju bit omuwẽnuwẽn. Imẽnpit xipan g̃u eyju omuwẽnuwẽn. Imẽnpuye yadaodaoat puxim õn ma xipan jewemuwẽnuwẽn eywebe. Ka'ũma jo'i ma õn eyxe. Jewexe Deus emumujuyũ bit ijo'i ip eyxe. Ajo mug̃ẽg̃ẽm ip imug̃ẽ ba'ore owebe iat? Ka'ũma ma. \v 12 Õn eyxe bima juk adi Deus a'õbacaap og̃ubapukpukpuk eywebe. Ixe a'õbacaam wuywebe imubapuk pa'oreat tak cuk adi og̃ubapukpukpuk soat etabutpe eyetabutpe. Iboap mubapuk puje eyetabẽg̃bẽg̃ epesop ijojom idip cĩcã eyxe buye. Wukpiceg̃e g̃u juk adi og̃uy iboap mubapuk am eywebe. Iboap coco buje juk eyetaybit epesop õn Deus emumuju iam Deus emumuju acã iboap mubapukpug̃ puye. \v 13 Wara'atka be bima juk adi wemumukaypinput ũmũm'uk osodop ip owebe ibo ka watwat―itabucayũ. Eyxe bima bit cuk iojuyjuy'uk g̃u og̃uy eyxewi. Apẽnpuye “Paulo jemumukaypinput ojuyjuy'uk g̃u wuyxewi,” i eyju e'em eyewewebe? \p — Wuykay g̃u xe'e? — i te'e ma eyju e'em. \m Imẽn g̃u bit cuy epe'e. Eykay ma'g̃u õn. \p \v 14 Xepxep em cuk ojeku eyjom. G̃asũ dak waram oju pin eyjom. Eyju bit cuy ojuaptei epeteida g̃u. Eyedinheiro kay g̃u õn. Eykay acã õn okay am. Webekitkit puxim eyju. Bekitkiyũ ma jedinheiro muxipanpan g̃u jebay beam, jexi beam tak. Ag̃okatkayũ bit jedinheiro muxipanpan jekpotpoyũ beam, jedaxiyũ beam tak. \v 15 Ocokcok cĩcã soat obubut ũm ãm eywebe eybuywat am. Obu'u g̃u we'ũ ãm tak eybuywacap ojuy. Big̃ ma õn eykay e'em. Eyju g̃u xe'e big̃ ma okay g̃u e'em? \p \v 16 Soat ma aco'i eyju e'em eyewewebe: — Icẽmãn wuyedinheiro ag̃u'ũm g̃u Paulo beam — i. \m Pũg̃ pit aco'i je'e napa ma: \p — Ixe bit cuk adi ocemug̃uykukuku — i. — Ixe juk adi ade aco'i o'tujupa'um ocexewi napaap tomuju ma — i dak aco'i je'e napa ma. \m \v 17 Eymug̃uykukuap ojuy g̃u dak obureyũ juk og̃uju eykay. \v 18 Tito juk og̃uju eykay. Wara'at tak wuykitpit cuk og̃uju eykay. Ajo dak ip o'tujupa'um eyxewi jebubun? Ka'ũma ma! Õn, Tito dak jewejojo'i ma oceju. Cedag̃ ma oceju jekukum. Warara'acat mug̃uykukuku'uk g̃u oceju. \p \v 19 — Pauloyũ jewedayoyom ocewebe, yobog̃an pin puye — i te'e ma eyju e'em. \m Jewedayoyom g̃u oceju bit. Cristo a'õbi oceju kawẽnwẽn eywebe Deus etabutpe. Oburereyũ, eykukpin ocexe. Soan ma oceju e'em eybuywat am acã. \v 20 Eykay wajẽm puje iwarum ma aco'i õn jeydobuxik. Apẽn õn cekay iap co'i g̃u aco'i õn jeydobuxik. Eyju dak imẽn ma odobuxik. Apẽn eyju cekay iap co'i g̃u aco'i eyju odobuxik. Jewa'õxikxig̃ aco'i õn jeydobuxik, eyetabutkarey dak eyewewekay, eyetakomãmã dak eyewewekay. Warara'acat kay dak eyju g̃ebum g̃u―eyewewekay acã. Jewemuymuy aco'i õn jeydobuxik, eyekawẽnkẽrẽ dak, yobog̃an pin tak. Pũg̃ tag̃ g̃u dak aco'i eyju jekukum―wara'at tag̃tag̃tag̃ ma. Imẽn õn eydobuxik puje og̃uycũg̃ cĩcã oce eykay. Jeymukorẽm tak õn. Owebe eymukorẽm puje eyju dak eyg̃uycũg̃cũg̃ epe'e. \v 21 Waram eykay wajẽm puje og̃uycũg̃ cĩcã oce eykay. Pũg̃ g̃u ey'in cuk adi ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽ kuy bima. Warara'acat tayxi eju jepopo'uk osodop ip, warara'acat itop eju dak. Ibu'un pa'ore ma e'em ip ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽap kug̃. Cepere ba'ore ma cebe ip. Imẽnpit ig̃uycũg̃'ũma e'em ip ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽap kay. Ibu'u g̃u o'e ip ikẽrẽat mug̃ẽ ãm. Imẽnpuye og̃uycũg̃ cĩcã oce Deus etabutpe ikẽrẽat kay acã eyju g̃ebum puye, ade em ma'g̃u õn eyawẽwẽm. Deus omug̃ebu ajo g̃u õn iap kay. \c 13 \p \v 1 Kuy xepxep em cuk adi eyjom ojeku. Waram g̃uto õn eyjo ojuy. Imẽn e'em Deus ekawẽntup: \mi Pũg̃ pe warara'acat muwara buje wuyetabut g̃u cekay, i. Xepxepayũ be, ebapũg̃ayũ be dak imuwara buje bit, wuyetabut cuy ace'e cekay, i. \m Imẽnpuye koap cuy bit õn jeymukorẽm. Xepxepayũ, ebapũg̃ayũ a'ĩjo'ũm pima bit, õn jeymukorẽm g̃u. \v 2 Xepxep em kuy ojeku eyjom. Waram wajẽm puje wa'õdim g̃u õn jeymukorẽm―wa'õpurug̃ ma. Abu itabotaidabotbon je'e eykay? Ka'ũma ma. Kuy bima ade em cuk adi ocece eywebe imẽn. G̃asũ dak g̃uto imẽn ma oce. Imẽn ma õn e'em soat kuy bima ikẽrẽat o'g̃ug̃ẽ'iayũ be. Soat pe dak ey'in imẽn ma õn e'em ikẽrẽat mug̃ẽg̃ẽ'ukayũ be. \v 3 Eyetaybit epe'e õn Cristo a'õbi e'em iam. Eyetaybit g̃ug̃ũn g̃u epe'e iboam. Eyetaybit cĩcã ma. Cristo ya'õbaca'ũm g̃u eykug̃―ya'õbacam ma. Soat em ja'õbacaap mubapukpug̃ eywebe. \v 4 Korosa be je'ũ buje ya'õbaca'ũm osunuy. G̃asũ bit itait ma'g̃uto o'e. Deus ixe'ũm o'g̃utait ja'õbacaam soat podi ma ixe ya'õbaca buye. Ipi dag̃ pima oceju dak ixe buxim oca'õbaca g̃u. Ceweju mũg̃'i bima bit, ya'õbacaap kug̃ oceju e'em. Eybuywat am tak ya'õbacaap kug̃ oceju. \p \v 5 Eyekukuap kay juy g̃ebum epesop Cristo ekawẽn tag̃ paxi oceju jekukum iap kay. \p — Wuyetabucap tag̃ paxi wuyju jekukum? — i juy epe'e'e eyewewebe. \m Cristo a'õbacaap kug̃ tu eyju jekukum? Jewexe du eyju Cristo ebekitkiyũ? Eyetabucap epere'ũm pima, eyetaybit cĩcã Jesus Cristo wuywebe nuynuy iam. \v 6 Eyetaybit aco'i ocetabucap ocejepere g̃u iam. Icẽmãn Cristo ekawẽn tag̃ oceju jekukum. \p \v 7 — Bay, soat em cuy Corinto ka beayũ buywatwan eg̃uy ixeyũ be ikẽrẽat mug̃ẽap puxim — i õn e'em Deus pe. \m Imẽn õn e'em cebe warara'acayũ be “Pauloyũ cedag̃ ma Corinto ka beayũ o'g̃utaybitbin” i'e'eap ojuy g̃u―eywebe cedag̃ ma jekukuap ojuy acã. “Pauloyũ warẽmtag̃ ma Corinto ka beayũ o'g̃utaybitbin” i warara'acat e'em pima bit, ak'arit ma oce cekawẽn kay. \v 8 Abu kuka kawẽn icẽmat tak o'g̃u'ũm? Ka'ũma ma. Imu'ũm pa'ore. Iba'ore g̃u bit ocewebe kawẽn icẽmat tag̃ oceku am. \v 9 Eyju eyetabut cĩcã bima, ocecokcok oce'e oca'õbaca g̃u ma'g̃u warara'acayũ xe. Imẽnpuye: \p — Bay, a'õbacaap cuy eg̃ũm Corinto ka watwat pe ikẽrẽat kay'ũmayũm je'e am — i oceju e'em Deus pe. \m \v 10 Wajẽm awap eymukorẽmaptup mubarararag̃ õn wajẽm puje dak eymukorẽmap puxim. Obu'u wa'õpurug̃ eymukorẽm ãm wuykukukat a'õbi. Ixe juk ja'õbacaap o'g̃ũm owebe eymukorẽm ãm g̃u―eybuywat am acã. Owebe o'g̃ũm eybuywat am big̃ ma kũyjobit am jebiõg̃buk a'õ kay am. \p \v 11 Ibũrũ ma buk, okitpitpiyũ. Soat em cuy epesop g̃ebum ikẽrẽat mug̃ẽap puxixim. Eya'õpicũg̃cũg̃ wa'õ kay. Jewag̃uycom cuy epesop eyeweweju. Kaba'ũm cuy epesop eyewekug̃. Deus ma wuymutaybitbin warara'acat kug̃ xipan am. Ixe dak wuyag̃uymubabibin soat em. Ixe juy soat em je'ku eyweju. \p \v 12 Epeyewakobotbot cuy wuykukpin wuyeweweju iap mubapuk am soat pe. \p — Kato'i juy cebe ip — i'e'em eywebe soat oxeayũ itabucayũ. \p \v 13-14 — Xipan cuy Corinto ka watwat ejukuk — i õn e'em wuykukukat Jesus Cristo be. — Eykukpin cuy ixeyũ ejukuk — i õn e'em Deus pe. — Ixeyũ burerem cuy eg̃uy soat em — i õn e'em Deus biõg̃buk pe. \m Ibũrũ ma.