\id JON - MYKuniT \ide UTF-8 \h ZHONASI \toc1 Sɛmɛ wemu w’a Kilɛ tudunmɔɔ Zhonasi keree yu ge \toc2 Zhonasi \toc3 Zhon. \mt1 Zhonasi \mt2 Sɛmɛ wemu w’a Kilɛ tudunmɔɔ Zhonasi keree yu ge \c 1 \s1 Zhonasi ya fe na gbee Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲaha na \p \v 1 Caŋa ka Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya Amitayi ja Zhonasi pye:\f * \fr 1:1 \fr*\ft 2 Saannaa 14:25\ft*\f* \v 2 «Yìri, m’a shɛ Ninive\f * \fr 1:2 \fr*\ft Ninive wu bi bye Asiri fiige ki wo kugbɔɔ le. Kee fiige ke ni Izirayɛli bi bye pɛɛn, lee na Jonasi funŋɔ bye Kilɛ wu ɲuŋɔ ɲaari pu na wɛ.\ft*\f* kugbɔɔ li fɛni! M’a shɛ jo ni kulo li shɛɛn pu ni ni mujuugbɔɔ ni, bani pu kuumɔ p’a pɛlɛ ye nɛ ɲaha tàan.» \v 3 Ga a Zhonasi di yìri, na wu baa gbee Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲaha na. Lee funŋɔ ni a wu gari Zhopa suumɔ lɔhɔ ki kɔrɔyɔ yi tayerege ki ni, na shɛ kɔrɔgɔ ka ta wà kemu bi se Tarisisi ni ge. A wu jé jé pɛrɛmɛ pu kan, na jé tiin kɔrɔgɔ ki ni na gaaŋi ni pee ni Tarisi ni, kɔnhɔ wu laha Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ tàan. \p \v 4 Ga a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di kafɛɛgbɔhɔ ka yirige suumɔ lɔhɔ ki na. A kafɛɛgɛ k’i sii pɛlɛ fo kɔrɔgɔ ki na zhaa di gyɛɛgi. \v 5 A kɔrɔgɔ ki kapyebyii p’i sii fya fo xuuni. A pu bɛɛri di ganha na pu kilɛlɛɛ ɲɛɛri. A p’i kɔrɔgɔ ki funŋɔ tuguro ti wolo wá lɔhɔ ki ni, kɔnhɔ kɔrɔgɔ k’i faha. Lee bi Zhonasi ta wee ya tigi kari fo kɔrɔgɔ ki maazaŋa ki ni, na shɛ sinnɛ ŋmunɔ tara wà. \v 6 A kɔrɔgɔ ki paavɔɔ wu gari Zhonasi fɛni, na shɛ wu pye: «Mu d’a sinnɛ yaha na ŋmunɔɔ do? Ma bɛ wu yìri m’a ma wo Kilɛ wu ɲɛɛri. La wa la ni wu na wu funŋɔ sha ni wù kaa ni, na wù ɲuŋɔ wolo, kɔnhɔ wù ganha bou gyɛɛgi wɛ.» \p \v 7 Ayiwa a kɔrɔgɔ ki kapyebyii p’i puyɛ pye: «Yi pa wù kagaanshaan pye, wemu wuu na ke bɔɔngɔ ke wa nɔni wù na ge, kɔnhɔ wù weefɔɔ cɛ.» A p’i kagaangaa ki shan, a Zhonasi wo kagaan l’i lɔ. \v 8 A p’i Zhonasi pye: «Lemu li wa ke bɔɔngɔ ke nɔni wèe na ge, lee jo wù mu. Mii mu d’a yìri wɛ? Labye wekɛ tuugo mu di wa byi wɛ? Fiige kekɛ shɛn mu di ɲɛ wɛ? Shi wekɛ shɛn mu di ɲɛ wɛ?» \v 9 A Zhonasi di pu ɲɔ shɔ na: «Heburu nɛ ɲɛ, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ nɛ bɛlɛ, Fugba Kilɛ we, wee wemu w’a suumɔ lɔhɔ ni ɲiŋɛ ki yàa ge.» \v 10 A wu pu pye sanha na Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲaha na wee ya fe na gbee. A p’i sii fya fo xuuni, na Zhonasi pye: «Ɲaha na ma d’a le pye wɛ?» \v 11 A suumɔ lɔhɔ ki lokuruyo y’i ganha na bɛlɛ na se ɲaha na, lee funŋɔ ni, a p’i Zhonasi pye: «Lekɛ wèe d’a yaa na pye mu na, kɔnhɔ lokuruyo y’i yere wɛ?» \v 12 A Zhonasi di pu pye: «Yi na lɔ wá suumɔ lɔhɔ ki ni, lokuruyo yi na yere, bani nɛ li cɛ jo nɛ wuu na ke kafɛɛgbɔhɔ ke wa yee taa.» \v 13 A kɔrɔgɔ ki kapyebyii p’i pu se bɛɛri pye, kɔnhɔ p’i kɔrɔgɔ ki paa fulo koɲɔ ki na, ga pu ya já wɛ, bani la li bi faraa lokuruyo yi bɛlɛ wu na. \v 14 Wee tuun wu ni a p’i Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɛɛri na: «Ee! Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲunŋɔ ɲaari wù na, ma ganha bu wù yaha wù kyɛɛgi we ná we wuu na wɛ. Ma ganha bu jaagi baa fɔɔ shishan foo yege wù na wɛ, bani lemu l’a taan mu mu ge, Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, lee mu ya pye.» \v 15 Lee kadugo na a p’i Zhonasi co, na wu wá suumɔ lɔhɔ ki ni. Lee taapile li ni a lokuruyo ye ni kafɛɛgɛ ki bɛɛri di yere. \v 16 Ba lee ya pye wɛ, a kɔrɔgɔ ki kapyebyii p’i sii fya fo xuuni Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ na. A p’i saraya wolo kan Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu, na ɲɔyɔ bɛ faa wu mu. \s1 Zhonasi ya Kilɛ ɲɛɛri na wu yaha fya wu funŋɔ ni \p \v 17 Wee tuun wu ni a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di fyatabaaga ka pye k’a shɛ Zhonasi lɔ jɔ. A wu caya taanri ni nibiiye taanri pye kee fyatabaaga ki funŋɔ ni.\f + \fr 2:1 \fr*\ft Macoo 12:40\ft*\f* \c 2 \p \v 1 Na Zhonasi yaha fya wu funŋɔ ni, a wu wu Kafɔɔ Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ wu ɲɛɛri na: \b \q1 \v 2 «Na nɛ yaha na kanhama pu ni, \q2 Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ nɛ mu ɲɛɛri, \q2 a mu di nɛ ɲɔ shɔ. \q1 Na nɛ yaha xu wo nibiige ki ni, \q2 nɛ mɛɛ su mu fɛni, \q2 a mu di nɛ mɛɛ li logo. \q1 \v 3 M’a bi na wá suumɔ locogoŋɔ ki nɔhɔdaan. \q2 A lɔhɔ k’i na ɲuŋɔ jɔ. \q2 A suumɔ lokuruyo y’i fɔ toro na ɲuŋɔ ni. \b \q1 \v 4 Nɛ bi yu jo m’a na kɔri laha mayɛ tàan. \q2 Ga nɛ na ba ma Fɛfɛɛrɛ Pɛɛŋɛ Pugbɔhɔ ki ɲa sanha. \q1 \v 5 Suumɔ lɔhɔ k’a fɔ nɛ ɲuŋɔ jɔ fo nɛ na zhaa di xhuu. \q2 Suumɔ lɔhɔ k’a nɛ maha círi. \q2 Suumɔ lɔhɔ ki nɔhɔdaan ɲà k’a bi nɛ katige ki migile. \q1 \v 6 Nɛ bi tigi fo faaboboyo yi nɔhɔdaan. \q2 Ɲiŋɛ ki ɲɔ bi tɔ wá nɛ na ma xɔ fo badaa badaa. \q1 Ga a mu di nɛ ɲìi wo wu yeege wecogoŋɔ ki ni, \q2 Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, na Kafɔɔ we. \q1 \v 7 Tuun wemu ni nɛ bi zhaa di xhuu ge, \q2 a nɛ funŋɔ di do ni mu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ kaa ni. \q1 A mu di nɛ ɲɛrɛgɛ ki logo \q2 na ma yaha ma Fɛfɛɛrɛ Pɛɛŋɛ Pugbɔhɔ ki ni. \b \q1 \v 8 Piimu p’a yapɛrɛɛ ki pɛlɛ ge, kee kiimu ki ɲɛ ɲuŋɔ baa ge \q2 pee ya pu wo ɲiɲaara takoro li yaha. \q1 \v 9 Ga nɛ wi ge, nɛ na ba ma masɔŋɔ yoyo cee, \q2 na saraya wolo kan ma mu. \q1 Nɛ ɲɔfaaya yemu faa ma mu ge, \q2 nɛ na ba yee bɛɛri wolo yi tɛhɛnɛ na, \q2 bani mu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ w’a sipya ɲuŋɔ wo.» \p \v 10 Ayiwa a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo ni fya wu ni, a wu shɛ Zhonasi tɛrɛŋɛ shan kogoŋɔ ki na. \c 3 \s1 Ninive shɛɛn ya daajeŋɛ jo pu jurumu wu na \p \v 1 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di Zhonasi pye sanha wu tɔɔɲii shuun wuu ni na: \v 2 «Yìri, m’a shɛ Ninive kugbɔɔ li fɛni! Jomɔ pemu n’a jo ma mu ge, m’a shɛ pee yɛrɛ pye ni mujuugbɔɔ ni!» \v 3 Wee tuun wu ni a Zhonasi di yìri, na gari Ninive kulo li ni ba Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ya yi jo wɛ. Kugbɔɔ li bi sii pye Ninive, ma bu jo m’a li ɲaari, cabyaa taanri ma da bye, ma na li círi. \v 4 A Zhonasi di caŋa nigin ɲara pye na na mujuu waa na yu: «Cabyaa kɛlɛɛ shishɛɛrɛ (40) niɲaa kadugo na Ninive w’a da gyɛɛgi.» \v 5 A Ninive shɛɛn di dà Kilɛ Kafila wu na. A p’i yi jo waha kulo li shɛɛn pu bɛɛri mu na pu suun le, na co nɔhɔpiire ti na, na shɛ nɔ sipyilɛyɛ yi na, a pu bɛɛri di bɔrɔyɔ fàya\f * \fr 3:5 \fr*\ft Na bɔrɔyɔ fàya le, lee ya li shɛɛ na p’a daburajɛ jo pu jurumu wu na.\ft*\f* le. \p \v 6 Ba pee jomɔ p’a nɔ Ninive fanhafɔɔ wu na wɛ, a wu yìri laha wu saanra koro li na, na wu saannaa fadegbɔhɔ ki wolo yaha, na bɔrɔyɔ fàya le, na diin shɔɔnrɔ ni\f * \fr 3:6 \fr*\ft Na tiin shɔɔnrɔ ni, lee ya li shɛɛ na p’a daburajɛ jo pu jurumu wu na.\ft*\f*. \v 7 A saan wu ni wu fanhafɛɲii p’i we saliya we teŋɛ kan kulo li shɛɛn pu bɛɛri mu na: \li1 «Sipyii fara yapɔrɔyɔ yi na, niiyɛ fara yatɔɔpya wu na, ka shishiin ganha bu yaaga le ki ɲɔ ni wɛ. Ka shishiin ganha bu li wɛ, ka shishiin ganha bu lɔhɔ bɛ gba wɛ. \v 8 Sipyii pu bɛɛri di bɔrɔyɔ fàya le, p’i ya le yapɔrɔyɔ yi bɛ na, pu da mɛhɛɛ suu Kilɛ fɛni, p’i daajeŋɛ jo pu kapyeguuŋɔɔ kee ni pu katiibaagaa ki na, p’i ki ɲɔ yaha. \v 9 Kilɛ bi giin wu ba bɔɔngɔ kemu nɔ wù na ge, la wa la ni wu na ba ɲuŋɔ ɲaari wù na, na wu fungɔngɔ ɲɛri, kɔnhɔ wù ganha bu gyɛɛgi wɛ.» \p \v 10 Ayiwa a Kilɛ di pu ɲa p’a daajeŋɛ jo, na pu kapyeguuŋɔɔ ki ɲɔ yaha. Wu bi bɔɔngɔ kemu gbegele pu kaa na ge, wu ya kee yaha nɔ pu na nige wɛ.\f * \fr 3:10 \fr*\ft Macoo 12:41; Luka 11:32\ft*\f* \c 4 \s1 Zhonasi luu ya yìri na ɲaha na Kilɛ ya ɲuŋɔ ɲaari Ninive\f * \fr 4:0 \fr*\ft Ninive wu bi bye Asiri fiige ki wo kugbɔɔ le. Kee fiige ke ni Izirayɛli bi bye pɛɛn, lee na Jonasi funŋɔ bye Kilɛ wu ɲuŋɔ ɲaari pu na wɛ.\ft*\f* shɛɛn na wɛ \p \v 1 Ayiwa a lee di sii soro Zhonasi ni, a wu luu di sii yìri fo xuuni. \v 2 A wu Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ ɲɛɛri na: «Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, ta ye bɛ nɛ bi jo ma na yaha na fiige ki ni wɛ? Go le na nɛ bi fe na se Tarisisi ni, bani nɛ li cɛ jo mu ɲɛ Kilɛ wemu w’a saama pyi, na ɲuŋɔ ɲaari ge. Mu luu ya yìri tɔvuyo na wɛ, ma taanɲɛɛgɛ ki bɛ d’a pɛlɛ. Mu bu bɔɔngɔ bɛ ɲaha tii wa na, kee bɛ daajeŋɛ na jé ma ni. \v 3 Ayiwa Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ, na munaa li wolo nimɛ, bani xu ya pɔrɔ nɛ mu ɲiifɛɛrɛ ti na.» \v 4 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di wu pye: «Ta kaɲii wa mu mu mu wu ma luu yirige le na gɛ?» \p \v 5 A Zhonasi di foro Ninive kugbɔɔ li ni, na shɛ diin kulo li Kilɛ-nɔhɔ ki na. A wu gba wa yereŋɛ wà, na diin wee ɲimɛ ni, lemu na ba kulo li shɛɛn ta ge, na ganha na lee ɲaha wii. \v 6 Wee tuun wu ni a Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di gbogo tirige ka pye k’a fin foro, na dɔ, na ɲimɛ tirige Zhonasi ɲuɲɔ na, kɔnhɔ wu funŋɔ di ɲiŋɛ wu kanhama pu na. A kee tirige ki kaa di sii taan Zhonasi ni. \v 7 Ga kee caŋa ki ɲimuguro, kpɛɛngɛ ki na ɲɔ kɔn na woni, a Kilɛ di fyɛngɛ pye k’a jé gbogo tirige ki ni, na ki li, a k’i waha. \v 8 Ba caŋa k’a pa foro wɛ, a Kilɛ di kafɛɛgɛ nivugo yaha pa na yìri Kilɛ-nɔhɔ\f * \fr 4:8 \fr*\ft Siwaga ki bye Kilɛ-nɔhɔ ki na, lee l’a bi kafɛɛgɛ ki pye k’a wɛri.\ft*\f* ki na. A caŋa k’i dara Zhonasi ɲuŋɔ ki na fo wu na zhaa di jiregi. A wu xu ɲɛɛri Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ mu, a wu jo: «Xu ya pɔrɔ nɛ mu ɲiifɛɛrɛ na.» \v 9 A Kilɛ di Zhonasi pye: «Ta kaɲii wa mu mu mu wu luu yirige ke gbogo tirige ke kaa na gɛ?» A Zhonasi di Kilɛ pye: «Uun! Kaɲii wa nɛ mu nɛ wu luu yirige fo na nɔ xu bɛ na.» \v 10 A Tɛhɛnɛ Baa Kilɛ di jo: «Mu ya ta labye wa shishiin bɛ pye ke tirige ke na kɔnhɔ k’i lɛ wɛ, ga ki ɲiɲaara d’a jé mu ni. Piige ka ni k’a fin, na xhu piige ka ni. \v 11 Wee tuun wu ni ɲaha na mu di giin nɛ ganha bu ɲuŋɔ ɲaari Ninive kugbɔɔ li na-ɛ wɛ? Lee lemu sipyii p’a ɲɛhɛ sipyii kabɔfoŋɔɔ xhuu nigin ni kɛlɛɛ shuun (120.000) na ge, pee piimu pu ɲɛ wa ya wu kanige cɛ wolo wu kamɛnɛ ni-i ge, na fara yapɔrɔyɔ niɲɛhɛyɛ bɛ na.