\id JAS - MYKuniT
\ide UTF-8
\h YAKUBA
\toc1 Yakuba ya sɛmɛ wemu ka ge
\toc2 Yakuba
\toc3 Yak.
\mt1 Yakuba
\mt2 Yakuba ya sɛmɛ wemu ka ge
\is1 Jɔgɔ wu ɲɛ Yakuba wɛ?
\ip Yakuba wemu wu ɲɛ Kafɔɔ Yesu ni Zhude yɛ wo ceborona wu ge (Macoo 13:55; Marika 6:3), wee wʼa we sɛmɛ we ka.
\ip Taashiinɛ li ni, wu bi ta dà Yesu na na Kirisa wu ɲɛ wii wɛ (Yohana 7:50). Ga tuun wemu ni Yesu ya pa ɲɛ na foro xu ni ge, wee tuun wu ni wʼa dà wu na (Kapyegee 1:14; 1 Korɛnte Shɛɛn 15:7). A wu niyɛ di juri nʼa daa wu ni fo na wu pye Zheruzalɛmu wo egilizi wu ɲahagbaa fɔɔ (Kapyegee 12:17; 15:13-21; 21:18).
\is1 We sɛmɛ we kakana ɲuŋɔ
\ip Yakuba ya we sɛmɛ we ka na tun Izirayɛli gbaweye kɛ ni shuun wu mu. Gbaweye kɛ ni shuun wemu kaa Yakuba ya yu naha ge, yee ɲɛ Kariɲɛɛgɛ Ɲɔmɛɛ Nilɛɛ li tuun wu woyo wɛ dɛ! Ga Yawutuu piimu pʼa puyɛ kan Yesu mu, a sipyii di ɲaa taga pu pye pʼa caaga fiiye yatii ni ge, pee kaa wʼa byi. Pee Yawutuu pee Yakuba ya wii Kilɛ wo see see sipyii pee.
\ip Wʼa li shaa pu mu na pu loxulo ta, na li ta bɛ sipyii ya pu ɲaani. Na pu pye fungɔnyɔ fɛɛ, pʼi puyɛ tirige, na lee Kilɛ ya zhaa pu mu nʼa daa wu funŋɔ ni. Yakuba ya naafuu fɛɛ pu ɲuyɔ tɛri na pu ganha ba tabaara keree pyi ni pu naafuu wu ni wɛ. Wee wʼa samɔhɔrɔ leni la baa fɛɛ pu bɛ ni.
\ip Nʼa daa ni kapyegee nizaaŋaa bɛɛri kʼa se shiizhan, yi ya já laha yiyɛ na wɛ. Ke ka nigin yɛ da já bye sipya mu wɛ.
\is1 Sɛmɛ wu kafila ɲugbɔyɔ
\ipi \bd Yakuba 1\bd* Kafila ɲugbɔyɔ taanri wemu wu ɲɛ sɛmɛ wu ni ge: Naafuu fɛɛ ni la baa fɛɛ; fungɔngɔ fɛɛrɛ; nɔwuuro.
\imi \bd Yakuba 2\bd* Yakuba ya yi yu cebooloo pu mu na pu kasɛɛgɛ yaha puyɛ na, na pu ganha bu da daan ni naafuu fɛɛ ni, pʼi la baa fɛɛ pu kɔ wɛ, na pʼa la baa fɛɛ pu tɛri.
\imi \bd Yakuba 3:1—4:12\bd* Yakuba ya li shɛ na piimu pʼa puyɛ wii fungɔnyɔ fɛɛ, pu funŋɔ di ɲɛ pʼi da piitiilee kalaa Kilɛ jomɔ pu ni ge, na pee pu tabaara ni nakaara yaha, pʼi kasɛɛgɛ yaha pu nijoyo na.
\imi \bd Yakuba 4:13-5:6\bd* Yakuba ya naafuu fɛɛ pu ɲuŋɔ taha na pʼa puyɛ kasɛri tabaara ni tiibaara na.
\imi \bd Yakuba 5:7-20\bd* Wu sɛmɛ wu taxɔgɔ ni Yakuba ya li shɛ na Yesu wo nʼa daa fɛɛ pu bɛɛri pu kori yaha nʼa daa wu ni, ali na ta bɛ pu ɲɛ makɔŋɔ ni ɲaa ni. Yatɛngboyo yʼa zhaa da jin piimu ni ge, ni piimu pʼa yá ge, na pʼa Kilɛ ɲɛɛri pee mu.
\c 1
\s1 Yakuba fò mujuu
\p
\v 1 Nɛ Yakuba wemu wu ɲɛ Kilɛ ni Kafɔɔ Yesu Kirisa wo bulo ge, nɛ wʼa we sɛmɛ we ka, na wu tun Yawutuu gbaweye kɛ ni shuun wu mu, pee piimu pʼa foro pu wo fiige ki ni, na jaaga koŋɔ ke kabaya ye bɛɛri na ge. Na fò wa pu mu.
\s1 Nʼa daa we ni fungɔngɔ fɛɛrɛ
\p
\v 2 Ayiwa na cebooloo, kanhama tuugo bɛɛri ba nɔni yi na, yi pee bɛɛri yaha ba fundanga kajii ɲɛ wɛ. 
\v 3 Bani yʼa li cɛ na yi nʼa daa wu ba yeree na nɔwuuro sigee, lee funŋɔ ni yʼa loxulo taa. 
\v 4 Ga yʼi loxulo li yaha li ɲɔ di fa xuuni, kɔnhɔ yʼi gɔgɔ nʼa daa wu ni, yi ɲɔ di fa, yaaga ka shishiin ganha bu yi kuuŋɔ wɛ. 
\v 5 Fungɔngɔ fɛɛrɛ bu sipya wa kuuŋɔ, wufɔɔ wu ti ɲɛɛri Kilɛ mu, Kilɛ na ti kan wufɔɔ mu. Bani Kilɛ ya sipyii bɛɛri kaan, kahari wa wu ni. Wu ya wa kapyegee taga na wu kɔri wɛ. 
\v 6 Ga wufɔɔ wu ti ɲɛɛri ni nʼa daa ni, wu ganha bu da nakaara le li ni wɛ. Sipya wemu wʼa nakaara yaha wu zɔ na ge, weefɔɔ ya ɲɛri ba suumɔ lokuruyo ɲɛ wɛ, kafɛɛgɛ na yi luu na se kabaya bɛɛri na. 
\v 7 Wee sipya we wa shi ganha bu da li yaha wuyɛ funŋɔ ni na wee na yaaga ta Kafɔɔ mu wɛ. 
\v 8 Bani fungɔnyɔ shuun fɔɔ wu ma bye wii; wu ya wu fungɔngɔ yɛri kabaŋa nigin na kaa la shishiin ni wɛ.
\s1 Naafuu fɛɛ ni la baa fɛɛ
\p
\v 9 Ayiwa, cebooloo piimu pu wa la baa fɛɛ ge, pee pu funyɔ taan, bani Kilɛ na ba pu ɲuyɔ yirige. 
\v 10 Ga cebooloo naafuu fɛɛ, Kilɛ ba yee bɛ tirige, yi bɛ pu funyɔ taan lee na, bani yee na ba doro ɲɛri ba ɲà fyɛɛnrɛ ma waha, na wo wɛ. 
\v 11 Caŋa ma foro ni ki kafugo ni, na ɲà ki waha, ki fyɛɛnrɛ ti ma wo, ti saana li na juri. Mu naafuu fɔɔ bɛ wa da ba juri lee curigana li na wu kapyegee tɛ ni.
\s1 Jurumu wʼa ma ni xu ni
\p
\v 12 Sipya wemu wʼa nɔwuuro xuli wuyɛ ni ge, wee ɲɛ duba pya. Bani wufɔɔ bu já na pee kanhama pu bɛɛri xuli wuyɛ ni, wu na ba ɲìi sicuumɔ ɲudɔnɔ ta wu kuduun. Piimu bɛɛri kaa lʼa dan Kafɔɔ ni ge, lee ɲɔmɛɛ li wʼa lɔ pee bɛɛri mu. 
\v 13 Ga kaa kaa la kʼa wa bɛɛri faanna, na wufɔɔ tɔɔgɔ le kakuunɔ ni ge, wufɔɔ ganha bu da jo na Kilɛ wʼa wee faanna-ɛ dɛ! Bani yaaga ka shishiin wa da já Kilɛ faanna wɛ. Kilɛ bɛ di wʼa sipya faanna wɛ. 
\v 14 Ga sipya bɛɛri, lakuuŋɔ ke ki ɲɛ ma ni ge, kee kʼa ma faanna. Kee ki ma ma kilee fo na shɛ ma pye mʼa co kakuuyo yi wo tifuupɛrɛgɛ ki na. 
\v 15 Ma bɛ di bu yaa kee lakuuŋɔ ke na, kʼa ma tɔɔgɔ le jurumu ni, ma di bu jurumu pye, lee wa ma ni xu ni.
\p
\v 16 Ayiwa, na cebooloo, yee piimu kaa ya dan nɛ ni ge, yi ganha bu sipya wa shishiin yaha wu yi piinŋɛ wɛ. 
\v 17 Yaŋmuzaaya yemu bɛɛri yʼa kan wèe mu ge, ni yakanya yemu bɛɛri yʼa pahala ge, yee bɛɛri ya foro fugba To Kilɛ ni. Wee Kilɛ wu wʼa kpɛɛnyɛ yi bɛɛri yàa. Wu ya ɲɛri wɛ, nibiige wo jaa nifɛnhɛfɛnhɛnɛ bɛ ɲɛ wu na, li ta lʼa ɲɛri wɛ. 
\v 18 Wu wo daan na mu funŋɔ ni wʼa ɲìi sicuumɔ kan wèe mu wu wo kafila can can wo wu baraga ni. Wʼa lee pye kɔnhɔ wèe di bye wu yaŋmuyaaya yi bɛɛri ɲaha na.
\s1 Niwelogonɔ ni kapyegee nizaaŋaa
\p
\v 19 Lee wuu na na cebooloo, yee piimu kaa ya dan nɛ ni ge, yi yi funyɔ to li na na jo yee wa bɛɛri ya yaa wu gbegele, wu da nuri pusamaa ɲɔ na. Yi ganha ba gburogi da yu wɛ. Yi ganha ba yi logoo bɛ yirige tɔvuyo na wɛ. 
\v 20 Bani sipya luu bu yìri xɔ, wu da já Kilɛ wo tiimɛ pu keree pye nige wɛ. 
\v 21 Lee wuu na, keree kiimu bɛɛri kʼa sipya nɔrɔgɔ ge, na fara kuumɔ tuugo bɛɛri na, yi kee bɛɛri yaha wà. Kilɛ ya jomɔ pemu le yi zɔlɔɔ pu ni ge, yʼi yiyɛ tirige, yʼi sɔɔ pee na, bani pee na já yi munahaa ɲuŋɔ wolo.
\p
\v 22 Yi da Kilɛ jomɔ pu koo ɲaari. Yi ganha bu da pu logo yɛ na, yi da yiyɛ piinŋɛ wɛ. 
\v 23 Bani sipya wemu wʼa Kilɛ jomɔ nuri wʼi ya pu koo ɲaari-i ge, weefɔɔ ɲɛ ba ná wa ɲɛ wɛ, wemu wʼa jaawiige lɔ, na wuyɛ wii ge. 
\v 24 Wu bu wuyɛ wii xɔ, wʼa gari wu da yaaga pye wɛ. Wʼa wu ɲaha ki ɲa ɲagana lemu na ge, wu funŋɔ na wɔ lee na taapile ni. 
\v 25 Ga saliya wu wʼa pahala, wu ɲɔmɛhɛɛ kʼi wèe ɲuŋɔ wo, na wèe pyi wùyɛ wuu ge, sipya wemu bu já sɛɛgɛ taan kee na, na kee kemɛ sɛɛri, na ganha na ki koo ɲaari li ɲaarigana na; wu ya ta funŋɔ wɔ ki na wɛ, ga fo na ki koo ɲaari ge, wu bu keŋɛ le kaa bɛɛri ni, Kilɛ na duba wu mu.
\p
\v 26 Sipya wemu bu wuyɛ pye na Kilɛ koo wee ya ɲaari, na ta wʼi ya jani wu ɲɔ na wɛ, wuyɛ weefɔɔ ya faanna; wu Kilɛ koo ɲara lʼa pye ɲuŋɔ baa. 
\v 27 Koo le To Kilɛ ya wii Kilɛ koro nizaana na ɲɛ fɛɛfɛɛ ge, lee li wa mɛ. Cirimɛɛ ni naxhugoshaa piimu bɛɛri pu ɲɛ kanhama ni ge, na wèe pu kasɛɛgɛ yaha pee na; wù wùyɛ tánha ke koŋɔ ke wo fɔɔnrɔ keree tuugo bɛɛri na.
\c 2
\s1 Wù ganha ba sipyii pii pɔrɔŋɔ pii na wɛ
\p
\v 1 Ayiwa na cebooloo, yee piimu pu wa ni nʼa daa ni wù Kafɔɔ ni nɔɔrɔ fɔɔ Yesu Kirisa na ge, yi ganha ba sipyii pii pɔrɔŋɔ pii na wɛ. 
\v 2 Nimɛ, na yee yaha yee ya pinnɛ, a sipyii shuun di ba jé yee tɛ ni. Nigin ɲɛ naafuu fɔɔ, sanni kabelenɛ ɲɛ wu keŋɛ na, wu cére fàya yi kpɛɛngɛ bɛ dʼa pɛlɛ. Shuun wo wu ɲɛ la baa fɔɔ, wu dʼa fasicoyo le. 
\v 3 A yee di ɲaha yeege fazaaya fɔɔ wu fɛni, na wee baraga, na wu pye: «Kafari mʼa ba diin naha ke tatɛɛngɛ ke ni, kee kʼa ɲɔ.» Na la baa fɔɔ wu pye: «Mu wu yere mayɛ tàan wee xuu wu ni wà.» kelee «Tiin mɛ ɲiŋɛ ke na na tɔɔyɔ ye tàan.» 
\v 4 Ayiwa, yee bu lee pye, ta yee ya wa pɔrɔŋɔ wa na wɛ? Ta fungɔnkuuŋɔ bɛ kʼa yee yaha kee zhɔnrɔgɔ ke tuugo na wɛ?
\p
\v 5 Na cebooloo, yi ye logo yee piimu kaa ya dan nɛ ni ge. Piimu pu ɲɛ ke koŋɔ ke mu la baa fɛɛ ge, Kilɛ wʼa pee ɲaha bulo, kɔnhɔ pʼi bye lafɛɛ nʼa daa wu kabaŋa na. Wu kaa ya dan sipyii piimu ni ge, wʼa \w saanra|lemma="Kilɛ saanra"\w* temu wo ɲɔmɛɛ lɔ pee mu ge, kɔnhɔ la baa fɛɛ pʼi tee bɛ ta. 
\v 6 Ga yee kunni wa la baa fɛɛ pu cɛrɛŋɛ dɛ! Sipyii piimu pʼa pu fanha shɛɛ yee na, na yee kilee na se kiirikɔɔn pu mu ge, ta naafuu fɛɛ pu bɛ wɛ? 
\v 7 Yesu Kirisa wo mɛgɛ nizaaŋa ke pʼa yiri yee na ge, ta pee naafuu fɛɛ pu bɛ pʼa kee bɛ kyɛɛgi wɛ?
\p
\v 8 Yi ba ɲaari na sahaŋi ni Kilɛ wo saanra ti saliya wu ni, ba lʼa ka Kilɛ Kafila wu ni wɛ na: «Ma sipyiɲii wu taan ma mu ba mayɛ pyaa ki ɲɛ wɛ,» wee tuun wu ni yʼa kasaana pyi. 
\v 9 Ga yi bu sipya wa pɔrɔŋɔ wa na, kakuunɔ yʼa pye; saliya wu na yi jaagi, bani yʼa saliya wu ɲɔmɛɛ la kyɛɛgi. 
\v 10 Sipya wemu bu saliya wu ɲɔmɛɛ nigin pe yɛ kyɛɛgi, ali ma ɲɛhɛ da kisaŋaa bɛɛri koo ɲaari, jaagi na ba zhan ma na ki bɛɛri shizhaa na. 
\v 11 Bani Kilɛ wemu wʼa jo na: «Ma ganha ga dɔdɔɔrɔ pye-e ge,» wee ninumɔ wʼa jo sanha bɛ na: «Ma ganha ga sipya gbo wɛ.» Lee funŋɔ ni, ali ma ɲɛhɛ bye ma ya dɔdɔɔrɔ pye wɛ, ma bu sipya gbo, mʼa saliya wu kyɛɛgi. 
\v 12 Saliya wu ɲɔmɛhɛɛ kiimu kʼa wù ɲuŋɔ wo, na wù pyi wùyɛ wuu ge, yʼa yu, yi da ɲaari yʼa sahaŋi ni kee ni, bani kee kʼa da ba yi kiiri kɔn. 
\v 13 Sipya wemu wu ɲɛ wu ya ɲuŋɔ ɲaari sipyii na-ɛ ge, Kilɛ bɛ da ba ɲuŋɔ ɲaari weefɔɔ na kiiri wu cagɔngɔ wɛ. Ga wemu wʼa ɲuŋɔ ɲaari sipyii na ge, kiiri wu fyaara da ba bye weefɔɔ ni wɛ.
\s1 Nʼa daa we ni kapyegee nizaaŋaa
\p
\v 14 Ayiwa na cebooloo, wa bu jo na nʼa daa wa wee mu, wufɔɔ di ya kapyegee nizaaŋaa pyi kiimu ya li shɛɛ na nʼa daa wa wu mu wɛ, wee nʼa daa wu tuugo na já wu shɔ ya? 
\v 15 Yi ceboroshɔ kelee yi ceborona wa bu shɛ da wà, fàya ɲɛ pu mu pʼa leni wɛ, ɲɔlige bɛ di ɲɛ pu mu wɛ, 
\v 16 a yee wa di shɛ yere pu ɲuŋɔ ni na pu pye: «Ɲaɲiŋɛ ki pye yi mu, yi shɛ fàya le kafugo di jé yi ni, yʼi li yʼi din bɛ!» Na ta pu ceepuuro mago ɲɛ yaŋmuyɔ yemu na ge, wufɔɔ ya kee ka shishiin kan pu mu wɛ. Pee jomɔ pe ya lekɛ ɲɔ wɛ? 
\v 17 Mu nʼa daa wu bɛ wa. Kapyegee nizaaŋaa bu bye ki ɲɛ nʼa daa wemu ni wɛ, wee ya xu.
\p
\v 18 Lee bɛ wɛ, wa na ba ma pye: «Mu ya jo na nʼa daa wu wa mu mu; a go kapyegee nizaaŋaa ki wa nɛ mu. Ayiwa nɛ kunni wa da na wo nʼa daa wu shɛ ma na na wo kapyegee nizaaŋaa funŋɔ ni. Mu do? Go mu na já ma wo nʼa daa wu shɛ nɛ na kapyegee baa ya?» 
\v 19 Na go mu wa daa na Kilɛ nigin pe yɛ wu ɲɛ wɛ? Lee kunni ya ɲɔ; ga \w jinaa\w* bɛ wa daa lee na, pee yɛrɛ wa fyagi fo na fuguri bɛ wu ɲaha na. 
\v 20 Mu fungɔngɔ baa fɔɔ we, tuun wekɛ ni mʼi da ba li cɛ na nʼa daa wemu wu ɲɛ kapyegee nizaaŋaa baa ge, na kaɲɔɔ ɲɛ wee na-ɛ wɛ? 
\v 21 Dii Kilɛ dʼa pye na wèe tolɛ \w Ibirayima\w* jate sipyitiimɛ wɛ? Go wu kapyegee funŋɔ ni lʼa foro, bani wʼa sɔɔ Kilɛ wo nijoyo yi na, na ganha na giin di wu ja wu kan Kilɛ mu saraga, \w saraya nizogoyo yi tawologo|lemma="Saraya yi tawologo"\w* ki ni. 
\v 22 Yee wa lee ɲa wɛ? Wu nʼa daa we, ni wu kapyegee ki bɛɛri kʼa binnɛɛ na byi shiizhan. Wu kapyegee kʼa wu nʼa daa wu ɲɔ fa. 
\v 23 Yemu yʼa ka Kilɛ Kafila wu ni wu shizhaa na ge, a yee ɲɔ di fa na: «Ibirayima ya dà Kilɛ na, a Kilɛ di wu jate sipyitiimɛ wu nʼa daa wu wuu na.»\f * \fr 2:23 \fr*\ft Zhenɛzi 15:6\ft*\f* A Kilɛ di wu pye wu naɲii. 
\v 24 Yee wa li ɲa wɛ? nʼa daa wo kapyegee funŋɔ ni Kilɛ ya sipya wii sipyitiimɛ, lee bɛ wɛ, na yi yu yɛ ma ɲɔ ni na mʼa dà Kilɛ na, lee yɛ wʼa da li yaa wɛ. 
\v 25 Navarashɔ wemu bɛ mɛgɛ ki bye na \w Araxabi\w* ge, ta wu kapyegee funŋɔ ni bɛ Kilɛ ya wu bɛ wii sipyitiimɛ wɛ? Bani \w Izirayɛli\w* shɛɛn ya tudunmɔɔ piimu tun ge, wʼa pu ɲuŋɔ círi ɲɔ, na ba pu yaha kari koo latii ni kɔnhɔ wu pu shɔ. 
\v 26 Ba ceepuuro ɲɛ munaa bu bye li ɲɛ ti ni-i, tʼa xhu wɛ; mu nʼa daa wu bɛ ɲɛ, kapyegee nizaaŋaa bu bye ki wu ni wɛ, wʼa xhu.
\c 3
\s1 Na já ma ɲɔ na
\p
\v 1 Ayiwa na cebooloo, shɛnɲɛhɛmɛɛ ganha baa li shaa di bye yi ni karamɔgɔlɔɔ wɛ, bani yʼa li cɛ na jo wèe karamɔgɔlɔɔ wo kiiri wu na ba waha na toro pusamaa wo wu tàan. 
\v 2 Wèe bɛɛri ya kapyebaagaa pyi pyegaŋaa niɲɛhɛŋɛɛ na. Sipya wemu wu ɲɛ wu ya sii na wuregi bada ɲɔjomɔ ni-i ge, weefɔɔ ɲɛ sipya, wemu ya fa ge, weefɔɔ na da jani wuyɛ na wu kapyegee ki bɛɛri ni. 
\v 3 Ma bu kɔrɔfɛ le shɔngɔ na, kɔnhɔ ki da se ma ɲidaan xuu ni, wee tuun wu ni ma se ma bye ki ceepuuro ti bɛɛri na. 
\v 4 Kɔɔgbɔhɔyɔ yemu yi wa lɔhɔyɔ ye ni ge, ali yemu bɛ yʼa pɛlɛ fo xuuni ge, yi yee bɛ wii. Ali kafɛɛgbɔhɔ bɛ ɲɛhɛ yìri, na yi ŋmunuŋɔ na gaaŋi, yaŋmunɔ nifɛnhɛfɛnhɛtiire la ni yi paavɛɛ pu ma yi ɲaha ɲɛri na se pu ɲidaan xuu ni. 
\v 5 Mu sipya ɲile bɛ wa. Ceepuuro ti yafɛnhɛfɛnhɛnɛ li ɲɛ lʼi, ga na liyɛ pɛlɛ, na kafilagbɔ yu. Ta na nifɛnhɛfɛnhɛnɛ bɛ lʼa sipoŋɔ sorogo wɛ? 
\v 6 Ɲile ɲɛ ba na ɲɛ wɛ. Xuu wa wu ɲɛ wii wèe ceepuuro ti ni wemu bɛɛri wu ɲɛ baha, na wèe ceepuuro ti bɛɛri nɔrɔgɔ ge. Li ɲɛ ba Jahanɛmɛ na ɲɛ wɛ, li na já wù ɲiifɛɛrɛ ti keree bɛɛri sorogo. 
\v 7 Naŋa yaaya fara shazhɛɛrɛ na, ni ɲiŋɛ yakokaara, na fara suumɔ lɔhɔ yaŋmuyɔ na, sipya na já ke ka bɛɛri tuugo nɛgɛ na ki kuu; lee shiin wu dʼa pye bɛ. 
\v 8 Ga sipya wa shishiin da ga já ɲile kuu wɛ. Yakuuŋɔ ki ɲɛ kii sipya da ga já kemu kuu di bye wu ɲidaan wɛ. Li bɛɛri lʼa ɲi sɔɔnrɔ na temu tʼa sipya gbuu ge. 
\v 9 Ɲile wèe ya daga na wù Kafɔɔ To Kilɛ pɛlɛ, na lee ninunɔ taga na sipyii bɛ laŋi, na ta Kilɛ dʼa sipya yàa wuyɛ jaa ni. 
\v 10 Kilɛ masɔŋɔ ya foro ɲɔ kemu ni ge, kee ɲɔ ke ninuŋɔ di da sipyii bɛ laŋi! Na cebooloo yi ganha bu sɔɔ lee lʼa byi wɛ. 
\v 11 Lɔhɔ kemu kʼa taan ge, ni kemu kʼa pɛn ge, yee shuun wu bɛɛri na já da binnɛɛ da fòro lobulowii nigin ni ya? 
\v 12 Na cebooloo, oliviye tige nagoo na já da nitoroŋɔ tige na ya? Kelee ta \w ɛrɛzɛn tige\w* na já nitoroŋɔ pye? Bada! Ayiwa, suumɔ lɔhɔ ya buloo na fòro wii lemu ni ge, lɔhɔ kemu ya taan ge, kee da já voro lee ninunɔ ni wɛ.
\s1 Fungɔngɔ fɛɛrɛ temu tʼa yìri fugba we ni ge
\p
\v 13 Ayiwa, sipya wekɛ wu wa yee ni fungɔngɔ fɔɔ, na keree ɲaha cɛ wɛ? Wufɔɔ wu li shɛ torogazaana funŋɔ ni. Na mayɛ tirige na kapyegee nizaaŋaa pyi, lee li wa fungɔngɔ fɛɛrɛ te. 
\v 14 Ga ɲɛpɛnwaa bu shɛ da yee zɔlɔɔ pu na ni bɛganhara fungɔngɔ ni, wee tuun wu ni, yi ganha ba yiyɛ kɛrɛ na fungɔnyɔ fɛɛ yi ɲɛ wɛ. Can ɲɛ yee ni wɛ. 
\v 15 Tee fungɔngɔ fɛɛrɛ te tuugo ya yìri fugba we ni wɛ, ke koŋɔ ke, ni sipyii, ni Shitaanni ni tʼa foro. 
\v 16 Bani ɲɛpɛɛn, ni bɛganhara ɲɛ xuu wemu ni ge, kaa ɲaha da zhɔɔnri wà li shɔɔnrigana na wɛ, kakuuŋɔɔ tuuyo bɛɛri bɛ na nɔhɔ pye wà. 
\v 17 Ga fungɔngɔ fɛɛrɛ temu tʼa yìri fugba we ni ge, tee bu bye sipya wemu mu, li nizhiinɛ, wufɔɔ ma bye fɛɛfɛɛ, ɲaɲiŋɛ keree na ganha na dan wu ni, wu keree di ya wari wɛ, wu ɲuŋɔ na beŋi, wʼa ganha na ɲuŋɔ ɲaari, na kapyegee nizaaŋaa pyi. Wu da da sipya wa wo wa ni wɛ, wʼi da da kafila shuun yu wɛ. 
\v 18 Piimu pʼa ɲaɲiŋɛ shaa ge, ɲaɲiŋɛ ni peefɛɛ ya kapyeŋɛɛ pyi. Kee kapyeŋɛɛ ki wo kuduun di ɲɛ tiimɛ.
\c 4
\s1 Lakuuŋɔ ya keree kiimu kyɛɛgi ge
\p
\v 1 Ayiwa, yoyo ye ni nakaara te ti wa yee tɛ ni ge, ɲaha kʼa ma ni yee ni wɛ? Lakuuŋɔ ke kʼa yee fungɔnyɔ yi figi ge, ta kee bɛ wɛ? 
\v 2 Yaaga ka kaa ma bye yee na, ga yee di da ki ta wɛ, wee tuun wu ni yee na gbuuro pye. Yaaga ka ɲɛpɛɛn ma bye yee ni yee di da ki ta wɛ, ayiwa yee ma ganha na yogo kɔɔn, na nakaara pyi. Yaŋmuyɔ yemu la ki ɲɛ yee na ge, yee ya yee taa wɛ, bani yee ya yi ɲɛɛri Kilɛ mu wɛ. 
\v 3 Ali yee ɲɛhɛ yi ɲɛɛri bɛ, yee da yi ta wɛ, bani yee ɲɛ ma li pyi ni fungɔnsaaŋa ni wɛ. Yiyɛ pyaa wo ceepuuro la kaa na yee ma yi ɲɛɛri.
\p
\v 4 Ɲɔmɛɛ baa fɛɛ dɛ! Ta yee ya li cɛ na jo ma bu daan ni ke koŋɔ ke ni, mʼa ɲɛri Kilɛ pɛn wɛ? Sipya wemu bu jo wu bye ke koŋɔ ke wo naɲii, wʼa ɲɛri Kilɛ wo pɛn. 
\v 5 Kilɛ Kafila wʼa yemu jo ge, yee ya giin na tawaga ni yʼa jo ya? Lʼa shɛ na: «\w Kilɛ Munaa\w* lemu li wa yee ni ge, Kilɛ funŋɔ ki wa yee di bye lee yɛ nigin wuu.» 
\v 6 Ga Kilɛ ya niimɛ wemu kaan wèe mu ge, wee ya pɛlɛ xuuni. Bani lʼa ka Kilɛ Kafila ni na:
\b
\q1 «Kilɛ ya tabaara fɛɛ fungɔnyɔ shege,
\q2 ga piimu pʼa puyɛ tirige ge,
\q2 na niimɛ kaan pee mu.»\f * \fr 4:6 \fr*\ft Taleŋɛɛ 3:34\ft*\f*
\m
\v 7 Yi yiyɛ tirige Kilɛ mu, yʼi zhe Shitaanni mu. Lee li da wu pye wʼa paa, na laha yi na. 
\v 8 Yi fulo Kilɛ na, Kilɛ bɛ na vulo yi na. Yee jurumupyii, yi yi keye je wolo jurumu ni; yee fungɔnyɔ shuun shuun fɛɛ, yee di yi zɔlɔɔ pu pye fɛɛfɛɛ. 
\v 9 Yʼi li cɛ na baraga baa fɛɛ yi ɲɛ! Yʼa mɛhɛɛ suu fo yʼa kirakira. Yi yi kataanra ti ɲɛri mɛsuu, yʼi yi fundanga ki ɲɛri ɲatanhaŋa. 
\v 10 Yi yiyɛ tirige Kafɔɔ ɲaha tàan, lee bu bye wu na yi yirige.
\s1 Nʼa daa fɛɛ ya yaa pʼa puyɛ zɔlɔɔ yu wɛ
\p
\v 11 Ayiwa na cebooloo, yi ganha ba yiyɛ zɔlɔɔ yu wɛ. Wa bu wu ceboro zɔ jo, kelee na wu jaagi, Kilɛ wo saliya wu ɲɔmɛhɛɛ ki zɔ mʼa jo, kelee kee mʼa jaagi. Na ta sipya wemu bu jaagi shan Kilɛ wo saliya wu ɲɔmɛhɛɛ ki na, weefɔɔ ɲɛ nige ki baragavɔɔ wɛ, ga wʼa ɲɛri ki kiiri kɔnvɔɔ. 
\v 12 Kilɛ yɛ nigin wʼa saliya ɲɔmɛhɛɛ ki kaan, wee yɛ nigin wu ɲɛ kiiri kɔnvɔɔ bɛ sanha. Wee wʼa sipya shuu, wee shiin wʼa sipya jaagi bɛ, na bɔɔngɔ nɔni wu na. Ga mu wemu wʼa ma sipyiɲii jaagi ge, mʼi mayɛ wii sipya wekɛ tuugo wɛ?
\s1 Nʼa daa fɛɛ ya yaa pu pye tabaara fɛɛ wɛ
\p
\v 13 Ayiwa nimɛ, yee piimu pʼa ma yu na: «Niɲaa kelee ɲiga na wʼà da ba shɛ le kulo le ni; yee nigin wʼà da ba shɛ bye wà; kegaaŋa wʼà da ba shɛ bye, wù kuduun niɲɛhɛmɛ ta.» 
\v 14 Na ta lemu li da ba bye ɲiga na ge, yee ya lee cɛ wɛ. Yee ɲɛ ba kakunnuŋɔ ɲɛ wɛ. Kakunnuŋɔ bu foro, kʼa jɛɛrɛ yɛ nigin pye, na jaaga. 
\v 15 Yemu yee ma yaa na jo ge, yee yi wa mɛ: «Kilɛ bu sɔɔ, na wù yaha shi na, ayiwa le ni le wʼà da ba bye.» 
\v 16 Yee da gbara lee na-ɛ dɛ! Ga yee kunni ya kagbɔhɔɔ kiimu wo bye funŋɔ kɔn yiyɛ funyɔ ni ge, yee ma ganha na yiyɛ pɛlɛ, na daa kee na. Tee tabaara te tuugo ya ɲɔ wɛ. 
\v 17 Ayiwa, yi li cɛ na sipya wemu wʼa kaa cɛ nizaana ge, wu bye wʼi ya li pye wɛ, jurumu wʼa pye.
\c 5
\s1 Naafuu fɛɛ wo kapyegee niguuŋɔɔ
\p
\v 1 Ayiwa, yee naafuu fɛɛ, yi niwegee shan! Bɔɔngɔ ke ki da ba nɔ yee na ge, yʼa mɛhɛɛ suu, yi da sipyaa waa kee wuu na. 
\v 2 Yee naafuu wʼa fɔnhɔ, a dun di ganha na yee fadeye yi li. 
\v 3 Sanni we, ni warifyɛn we wu ɲɛ yee mu ge, tatɔn wʼa wu kpɔn. Wee tatɔn we wu da ba bye kaɲuŋɔ na yee jaagi. Wee wu da ba bye ba na ɲɛ wɛ, na yee ceepuuro ti kyɛɛgi. Kii caŋa ɲɛhɛɛ kii ki ɲɛ koŋɔ taaxɔɔ caŋa ɲɛhɛɛ ge, a yee di naafuu faari yaha yiyɛ mu. 
\v 4 Li wii, kapyebyii pʼa yee faa yapyiire ti kemɛ, a yee di pu ŋmahana yee ya ta pu saraa wɛ! Pee kapyebyii pii wa mɛhɛɛ suu lee na, kee mɛhɛɛ kii wa se na nɔni Se Bɛɛri Fɔɔ Kilɛ na. 
\v 5 Yee ya yi wo koŋɔ tiinnɛ li bɛɛri pye tanhama, ni yi ɲidaan bye ni. Yee ya yiyɛ kemɛ pɔri na yaha gbo kaa na. 
\v 6 Sipyii piimu pʼa tii ge, yee ya pee jaagi, na pu gbo, a pʼi puyɛ yaha wà yi keŋɛ ni.
\s1 Yi yi logoo mara
\p
\v 7 Lee wuu na na cebooloo, yi yi logoo ki mara fo yi shɛ nɔ Kafɔɔ cabaŋa na. Yi yi funyɔ kɔn ni faapye ni. Faa yapyiire temu ti ɲɛ wu \w tadaŋa\w* ge, wu ma wu luu mara na yere tee sige. Wu ma wu luu mara na co ɲuŋmoɲɔgɔ zanhaya na, fo na shɛ nɔ ɲuŋmoka-zanhaya na. 
\v 8 Yi bɛ pu yi logoo mara lee maragana li na yʼi lowagaa ta bani Kafɔɔ paduun wʼa tɛɛŋɛ xɔ.
\p
\v 9 Na cebooloo, yi ganha ba logoo yirige yiyɛ tàan yi da yiyɛ zɔlɔɔ yu wɛ, kɔnhɔ kiiri ganha ba gɔn yi na wɛ. Kiiri kɔnvɔɔ wu paduun wʼa nɔ xɔ. 
\v 10 Na cebooloo, Kilɛ tudunmɔɔ piimu pʼa bi Kafɔɔ jomɔ pu yu ge, pee ya kanhama xu, na pu logoo mara kanhama pu tuun wu bɛɛri ni. Yʼa pee wii, yi da se pee fɛni. 
\v 11 Sipyii piimu pʼa kanhama soro, na gori yaha nʼa daa wu ni ge, pee wèe ya byi duba nagoo pee. Zhɔbu bi wu luu li mara maragana lemu na ge, yʼa yee logo. Kafɔɔ ya pa lemu bɛ pye wu mu kurogo ki na ge, yʼa lee bɛ cɛ, bani Kafɔɔ ɲiɲaara te, ni wu cemɛ pʼa pɛlɛ.
\p
\v 12 Ayiwa na cebooloo, lemu nʼa da jo waha yi mu ge, lee li wa mɛ. Yi ganha ba gari wɛ. Wa ganha ga gaa fugba we na wɛ, wa ganha ga gaa ɲiŋɛ ke na wɛ, wa ganha ga gaa yaaga ka shishiin na wɛ. Yʼa «Uun!» yɛ yu uun tajogo ni, yi da «Ahayi!» yu ahayi tajogo ni, kɔnhɔ kiiri ganha da ba gɔn yi na wɛ.
\s1 Baraga wa Kilɛ-ɲɛrɛgɛ ni
\p
\v 13 Ayiwa, kanhama bi nɔni wa na yi ni, wufɔɔ wʼa Kilɛ ɲɛɛri; fundanga keree shiin ya nɔ wa na, wufɔɔ wʼa Kilɛ masɔŋɔ yoyo cee. 
\v 14 Wa bu da wu ya cuuŋɔ yi ni wɛ, wufɔɔ wu egilizi ɲahagbaa fɛɛ pu yiri, pu ba Kilɛ ɲɛɛri wu mu, pʼi sinmɛ fara wu na Kafɔɔ mɛgɛ na. 
\v 15 Ɲɛrɛgɛ ki bu bye ni nʼa daa ni, yama fɔɔ wu na zhɔ. Kafɔɔ na wu cuuŋɔ, jurumu wemu wʼa pye ge, na wee bɛ \w yafa\w* wu mu. 
\v 16 Yʼa yeree yi jurumu wu na, yʼi da wu yu yiyɛ mu, yʼi da ɲɛrɛgɛ pyi yiyɛ mu, kɔnhɔ yʼi juuŋɔ. Sipya wemu wʼa tii ge, wee bu ɲɛrɛgɛ pye, fanha wa kee ɲɛrɛgɛ ki ni fo xuuni. 
\v 17 Kilɛ tudunmɔɔ \w Eli\w*, sipya wu bye wii ba wèe ɲɛ wɛ. Ga wʼa Kilɛ kemɛ ɲɛɛri xuuni, kɔnhɔ zanha ganha bu do wɛ. A zanha di bye ki ya to wɛ, fo na shɛ nɔ yee taanri ni yeye gbaara na. 
\v 18 Lee kadugo na a wu guri na Kilɛ ɲɛɛri sanha, kɔnhɔ zanha di do. A zanha kʼi do. A ɲiŋɛ ki faa yapyiire te, ni tiire ti bɛɛri di nagoo pye.
\p
\v 19 Na cebooloo, yee wa bu wuregi, na can wu koo li yaha, a yee wa di bye kaɲuŋɔ na wufɔɔ kuruŋɔ pa can koo li ni, 
\v 20 yʼa yaa na li cɛ na jo wemu bu jurumupye kuruŋɔ wu koguunɔ ni, wu munaa mʼa shɔ xu na. Lee ma bye kaɲuŋɔ jurumu niɲɛhɛmɛ na yafa wu mu.