\id COL - MYKuniT \ide UTF-8 \h KOLOSE SHƐƐN \toc1 Tudunmɔɔ Pɔli ya sɛmɛ wemu tun Kolose shɛɛn mu ge \toc2 Kolose Shɛɛn \toc3 Kol. \mt1 Kolose Shɛɛn \mt2 Tudunmɔɔ Pɔli ya sɛmɛ wemu tun Kolose shɛɛn mu ge \is1 Jɔgɔ yɛ pʼa byi na Kolose shɛɛn wɛ? \ip Pɔli wʼa we sɛmɛ we ka na tun nʼa daa fɛɛ pu mu Kolose kulo li ni, lee lemu niɲaa wuu li ɲɛ Turuki fiige ki ni ge. Pɔli ɲɛ kanna wʼa we sɛmɛ we ka na wu yaha kaso ni Oromɛ kulo li ni. Oromɛ kulo le ni Kolose kulo li tɛ wu bye kiloo kabɔfoŋɔɔ shuun shishiin (2.000). Kolose shɛɛn fanha bɛɛri ki bye Girɛkii. Ga Yawutuu kuruŋɔ ka bɛ bye pu niŋɛ ni, lee li bi pu keree pye kʼa suri. Pɔli ɲɛ Kolose kulo li egilizi wu sinvɔɔ wɛ. Ga tuun wemu ni wu bye Efese kulo li ni ge, a wu wu tahama-nɔhɔmɔ wa yaha kari kulogoo kii ni. Wa mɛgɛ ki bye na Epafirasi, a wee di shɛ Kilɛ wo Jozaama pu jo Kolose kulo li ni (Kolose shɛɛn 4:13). Kolose kulo le ni Efese kulo li tɛ wu bye kiloo xhuu nigin ni kɛlɛɛ gbaara (160). Lawodise ni Hirapolisi wo egilizii pu bɛ kaa ya yu we sɛmɛ we ni, pee bi lii Kolose na wɛ. \is1 We sɛmɛ we kakana ɲuŋɔ \ip Sipyii pii ya kalaakuumɔ wa kan na mɛlɛkɛɛ pii bɛ pʼa ye Kirisa na. A wee kalaa wu Kolose shɛɛn nʼa daa fɛɛ pu fungɔnyɔ wuregi, na giin di pee pye pu taha pu kalɛgɛɛ fɛni sanha. Lee na tudunmɔɔ Pɔli ya we sɛmɛ we ka na tun Kolose shɛɛn mu. A wu li shɛ pu na na keree bɛɛri ki ɲɛ Yesu nigin wu ni, kɔnhɔ wa shishiin ganha da pii sipyii pii wo kalaakuumɔ wu pye wu tadaŋa wɛ. \is1 Sɛmɛ wu kafila ɲugbɔyɔ \ipi \bd Kolose Shɛɛn 1:1-14\bd* Fò, ni baraga daha, ni Kilɛ-ɲɛrɛgɛ. \imi \bd Kolose Shɛɛn 1:15—2:23\bd* Kirisa wu ɲɛ yaŋmuyɔ yi bɛɛri ɲuŋɔ ni. \imi \bd Kolose Shɛɛn 3—4\bd* Nʼa daa fɔɔ ya yaa na ɲiifɛɛrɛ nivɔrɔ ti wo ɲara li pyi pyegana lemu na wu puga ni kafugo yíri ge. \c 1 \s1 Pɔli fò mujuu \p \v 1 Nɛ Pɔli, nɛ wemu wʼa pye Yesu Kirisa tudunmɔ Kilɛ ɲidaan funŋɔ ni ge, nɛ ni na ceborona Timote, wèe pʼa we sɛmɛ we tun yee mu. \v 2 Yee piimu pu wa wù cebooloo nʼa daa fɛɛ Kolose kulo li ni ge, yee piimu pʼa pye ɲɔmɛhɛɛ fɛɛ, na gori Kirisa wo kariɲɛɛgɛ ki ni ge; yee mu wèe ya we sɛmɛ we tun. \p Wèe ya yi shaari: Wù To Kilɛ wu niimɛ ni ɲaɲiŋɛ kan yi mu. \s1 Pɔli ya baraga taha Kilɛ na \p \v 3 Wèe ba da ɲɛrɛgɛ pye yee mu tuun bɛɛri ni, wèe ma baraga taha wù Kafɔɔ Yesu Kirisa To Kilɛ na. \v 4 Yee ya dà Yesu Kirisa na, Kilɛ wo sipyii pu bɛɛri kaa di dan yee ni taangana lemu na ge, kee keree kii kʼa nɔ wèe na, lee wuu na wèe ya baraga tɛri Kilɛ na. \v 5 Yee wa lee pyi, bani yʼa dà li na na \w tadaŋa\w* wa yi mu fugba we ni. \w Kilɛ Jozaama\w* pe pu wa can wu shɛɛ ge, yʼa fɛnhɛ pee Jozaama pemu logo ge, pee funŋɔ ni yee wa kee tadaŋa ki ta. \v 6 Pee Kilɛ Jozaama pe pu wa yu yee mu, pee ninumɔ shiin pʼi wa yu koŋɔ ke bɛɛri mu. Pee gbɔɔrɔ ni sipya ya ɲìi sicuumɔ nizaama taa. Yee ya Kilɛ wo fɛrɛmɛ pu kaa logo, na pu can wu cɛ tuun wemu ni ge, a pʼi ganha na se ɲaha na yee mu. Ba pu wa se ɲaha na yee mu wɛ, mu pu wa se ɲaha na tɛyɛ yi saya bɛɛri ni. \v 7 Wù taanɲii, wù labyeɲii Epafirasi, wee wʼa yee kalaa kee keree ki ni. Ɲɔmɛɛ fɔɔ wu ɲɛ wii, Kirisa wo kapyebye. Wèe tɛgɛ wʼa labye pyi yee niŋɛ ni. \v 8 \w Fɛfɛɛrɛ Munaa\w* lʼa taanɲɛɛgɛ kemu le yee ni ge, wʼa pa ki kaa jo wèe mu. \p \v 9 Ayiwa, lee funŋɔ ni, ba wèe bɛ ya yee logo wɛ, na ganha na Kilɛ ɲɛɛri yee mu tuun bɛɛri ni, na li shaa kɔnhɔ Kilɛ ɲidaan ɲɛ lemu ge, yʼi já lee cɛ yi fiinŋɛ, Fɛfɛɛrɛ Munaa di cɛmɛ ni fungɔngɔ fɛɛrɛ kan yi mu. \v 10 Lee bu bye, yi na já da ɲaari Kafɔɔ ɲidaan ɲaarigana na. Yi kapyegee ki bɛɛri na daan wu ni bɛ. Yi na já da Kilɛ ɲidaan pyi, na kapyegee nizaaŋaa tuuyo bɛɛri pyi. La na ganha na faraa yi Kilɛ-cɛnɛ na. \v 11 Kilɛ wu fanha le yi ni tuun bɛɛri ni, ni wu wo sefɛɛrɛ nɔɔrɔ wuuro ti ni; kɔnhɔ yʼi la le yiyɛ ni nʼa daa wu kabaŋa na, yʼi loxulo ta keree bɛɛri ni, yʼi bye ni fundanga ni. \v 12 Yʼi baraga taha To Kilɛ na, bani keree kii wʼa gbegele na yaha wu nʼa daa fɛɛ pu ɲaha na wu saanra kpɛɛngɛ wuuro ti ni ge, wʼa fanha kan yee bɛ mu na yee bɛ pye yee bɛ ya yi taa ta kee keree ki ni. \p \v 13 Wʼa wèe shɔ Shitaanni wo nibiige fanha ki na, na wèe le wu ɲidaan Ja wu wo saanra ti ni. \v 14 Wee Ja we fanha ni Kilɛ ya wèe ɲuŋɔ wolo, na wèe jurumu wu \w yafa\w* wèe mu. \s1 Kirisa ni wu labye \p \v 15 Kilɛ we wu ɲɛ wa ya wu ɲaa-i ge, wee wo jaa wu ɲɛ Kirisa. Kirisa ya pye Ja, wemu bye wà fo taashiinɛ ni ge, na ta yaaga ka shishiin shi tuugo sanha yàa wɛ. \v 16 Bani wee baraga ni yaŋmuyɔ ye bɛɛri wa yàa, fugba woyo ye fara ɲiŋɛ ke woyo ye na. Yaŋmuyɔ ye yi wa niɲabaaya ge, yi saanra yoo, yi sefɛɛrɛ yoo, yi fanha fɛɛrɛ yoo, yi ɲuŋɔ fɛɛrɛ yoo, ni yaŋmuyɔ ye yi wa niɲaya ge, yee bɛɛri wa yàa wu baraga ni, yee bɛɛri shiin wa yàa wu wuu na. \v 17 Wee wʼa pye taashiinɛ ni yaŋmuyɔ yi bɛɛri ɲaha na, wee baraga ni shiin yaŋmuyɔ yi bɛɛri ɲɛ. \v 18 Wee wu ɲɛ koŋɔ ke bɛɛri wo Egilizi wu ɲuŋɔ ni, wee Egilizi wʼi ɲɛ wu ceepuuro. Koŋɔ ɲɔkɔɔnrɔ na, wee wʼa pye wà taashiinɛ ni. Wee shiin wu dʼa pye shɛnshiimɛ sanha na ɲɛ na foro xu ni, kɔnhɔ wu bye yaŋmuyɔ yi bɛɛri ɲuŋɔ ni. \v 19 Bani lee lʼa taan Kilɛ mu, nago kanna kaa kaa li ɲɛ wee Kilɛ ni ge, kee bɛɛri nigin nigin di shɛ da ki ɲɔporo na Yesu ni. \v 20 Kilɛ funŋɔ ya pye wu bɛ le wu ni wu yaŋmuyaaya yi bɛɛri tɛ ni Yesu gbɔɔrɔ ni, fugba woyo ye fara ɲiŋɛ woyo ye na. Pʼa Yesu kori tige na na gbo a wu shishan di wo ge, lee funŋɔ ni Kilɛ ya ɲaɲiŋɛ le wu ni wu yaŋmuyaaya yi bɛɛri tɛ ni. \p \v 21 Taashiinɛ ni yee sanha bi lii Kilɛ na. Lee bi foro yee fungɔnkuuyo ni yee kapyegee niguuŋɔɔ funŋɔ ni, kee ki bi yee pye yee ya pɛn Kilɛ mu. \v 22 Ga nimɛ, Yesu na xu ceepuuro ni, lee wo funŋɔ ni Kilɛ ya bɛ le wu ni yee tɛ ni. Kilɛ ya lee pye, kɔnhɔ yʼi já pye fɛɛfɛɛ wu ɲaha tàan, fɛ pa shishiin ganha bu da yi na wɛ, jaagi wa shishiin bɛ ganha bu da yi na wɛ. \v 23 Ga fo yi niyɛ bu juri xuuni nʼa daa wu ni, kaa la shishiin ganha bu yi laha yi tayerege ni wɛ. Yʼa \w tadaŋa\w* kemu ta Kilɛ wo Jozaama pu logo funŋɔ ni ge, yi ganha bu kaa la shishiin yaha li yi ɲuŋɔ kyɛɛgi fo di kee tadaŋa ki shɔ yi na wɛ. Pee Jozaama pu wo yɛrɛ li wa na byi sipyii pu bɛɛri mu koŋɔ ke na. Kilɛ wʼa nɛ Pɔli yɛ pyaa bɛ pye wu kapyebye pee Jozaama pu wo jo wuu na. \s1 Pɔli ya labye wemu pye Egilizi wu wuu na ge \p \v 24 Ayiwa na cebooloo, kanhama pe nɛ daa yee wuu na ge, lee ɲɛ nɛ mu fundanga. Bani li ɲɛ kanna Kirisa wo kanhama pu ɲɔ nɛ fani. Pee kanhama pe, nɛ pee bɛɛri xu nayɛ ni Kirisa wo ceepuuro ti wuu na. Tee ceepuuro ti ɲɛ Egilizi we. \v 25 Kilɛ ya nɛ pye wee Egilizi wu wo kapyebye, na nɛ wʼa labye pyi yee mu, nɛ da Kilɛ wo kafila wu bɛɛri fiinŋɛ da yu yee mu. \v 26 Pee jomɔ pu kaluu lʼa bi ŋmɔhɔ shi wu bɛɛri na fo taatuunnɔ ni. Ga nimɛ, Kilɛ ya pu pahala jo wu wo sipyii pu mu. \v 27 Shi wemu ɲɛ Yawutuu-i ge, cɛmɛ niŋmɔhɔmɔ nɔɔrɔ wo pemu wa pee jomɔ pu ni wee shi wu mu ge, wu funŋɔ bye wu wo fɛfɛɛrɛ sipyii pʼi pee cɛ. Wu funŋɔ bye yʼi li cɛ nago kanna Kirisa bu bye yi zɔlɔɔ pu na, yi na ba jé Kilɛ wo nɔɔrɔ wu ni. Kee \w tadaŋa\w* ke wa yi mu. \v 28 Wee Kirisa we wo kaa wèe wa yu. Wèe wa sipyii pu yɛri na pu kalaa ni Kilɛ wo fungɔngɔ fɛɛrɛ ti ni, kɔnhɔ sipyii pu bɛɛri di bye fɛɛfɛɛ Kilɛ ɲaha tàan, pu niyɛ di juri Kirisa wo kariɲɛɛgɛ ki ni. \v 29 Lee wuu na, nɛ labye wu pyi. Labye we Kirisa ya kan nɛ mu ge, wee labye we ni nɛ zhaanra leni wu fanha ni. Kee fanha ki kʼa samɔhɔrɔ leni nɛ ni. \c 2 \s1 Kaa le Pɔli ya puro nʼa daa fɛɛ pu wuu na ge \p \v 1 Na cebooloo le nʼa giin di zhɛɛ yi na yʼi li cɛ ge, lee li wa mɛ. Nɛ nayɛ pɔ pɔgana bɛɛri na, na kanhama tuugo bɛɛri xu nayɛ ni yee wuu na, ni Lawodise nʼa daa fɛɛ pee, ni piimu bɛɛri pu ɲɛ pu sanha ɲii taha na na-ɛ ge. \v 2 Nɛ lee bɛɛri pyi, kɔnhɔ pʼi já loɲinɛ ta, samɔhɔrɔ di bye pu ni. Pʼi bye ɲɔmɛɛ na, taanɲɛɛgɛ di bye pu tɛ ni, pʼi ɲi fungɔngɔ fɛɛrɛ na. Lee bu bye, pu na Kilɛ wo kaŋmɔhɔnɔ li cɛ. Lee kaŋmɔhɔnɔ le, lee ɲɛ Kirisa. \v 3 Fungɔngɔ fɛɛrɛ ti bɛɛri ni lajɛ wu bɛɛri nijemɛ bɛ di wa ŋmɔhɔ wu ni. \v 4 Nʼa ye yu yi mu, kɔnhɔ sipya wa shishiin ganha da ɲɔtanga jomɔ taga yi piinŋɛ wɛ. \v 5 Can na, nɛ kunni ya lii yi na, ga nɛ zɔ dʼa pinnɛ ni yi ni. Yee na yiyɛ co xuuni na yi wo labye wu pyi na se wu koro ni, na nɔhɔ fanha ta nʼa daa wu ni Kirisa shizhaa na, lee ya taan nɛ ni fo xuuni. \s1 Ɲiifɛɛrɛ can can wuuro te tʼa daa Kirisa wo kariɲɛɛgɛ ki ni ge \p \v 6 Ayiwa, ba yʼa sɔɔ na daha Yesu Kirisa fɛni wɛ, yi la le yʼi gori lee koo li ni. \v 7 Yi kori yaha wu kariɲɛɛgɛ ki ni, ba tige niyɛ ya jin mɛ ɲiŋɛ ni wɛ. Yʼi yi koŋɔ keree bɛɛri kaa le wu keŋɛ ni. Nʼa daa wemu ni pʼa yi kalaa ge, yʼi gori wee ni ni baraga ni. Lee kadugo na yi da baraga tɛri Kilɛ na can can na. \p \v 8 Yʼa yiyɛ kasɛri, kɔnhɔ wa shishiin ganha bu yi faanna, wu yi ta co ni wuyɛ pyaa wo lajɛ ni, wu ɲuŋɔ baa jomɔ taga yi piinŋɛ wɛ. Wee lajɛ we, sipyii wo kalɛgɛɛ ni ke koŋɔ ke wo yaɲabaaya ye ni wee ya yìri, wu ɲɛ Kirisa wo we wɛ. \v 9 Bani kaa kaa li ɲɛ Kilɛ ni ge, wʼa wu ɲi kee bɛɛri na. \v 10 Yee bɛ dʼa keree ta Kilɛ mu na yìri Kirisa yíri. Yaŋmuyɔ yemu bɛɛri yʼa fanha fɛɛrɛ ni ɲuŋɔ fɛɛrɛ pyi ge, Kirisa wu ɲɛ yee bɛɛri ɲuŋɔ ni. \p \v 11 Yee na ɲɛ kariɲɛɛgɛ ni ni Kirisa ni, lee ɲɛ kanna cekɔɔnrɔ yee ya pye. Tee cekɔɔnrɔ te, sipya bɛ ya tee pye-e dɛ, tee ya foro Kilɛ ni. Tee cekɔɔnrɔ te kɔri wu ɲɛ kanna yee ya foro yi jurumu wu bɛɛri ni. \v 12 Yee ya batize ge, lʼa pye kanna yee ya pinnɛ le faŋa ni ni Kirisa ni, na na pinnɛ ɲɛ ni wu ni. Lee ya pye Kilɛ wo sefɛɛrɛ ti wo nʼa daa wu funŋɔ ni. Tee sefɛɛrɛ ti tʼa Kirisa ɲɛ na yeege xu ni. \v 13 Yi jurumu we ni yi na ɲɛ kɔnbaa, lee bi yee pye ba xuu ɲɛ wɛ. Ga nimɛ yee na ɲɛ Yesu ni, pee ɲɛ ɲìi sicuumɔ nivomɔ Kilɛ ya pemu kan yee mu ge. Wʼa wèe jurumu wu bɛɛri \w yafa\w* wèe mu. \v 14 Wèe jurumu we wu bi ka na yaha wèe ɲaha na Kilɛ ɲaha tàan, pʼi ba wee taga wèe jaagi na wèe ya saliya kyɛɛgi ge, Kirisa na kori korikoritige na, lee ya wee bɛɛri fɔrɔgɔ na laha wà. \v 15 Wʼa yaɲabaaya yi wo saanra te, ni yi sefɛɛrɛ ti shɔ yi na, na yee shɛ kpɛɛngɛ na sipyii bɛɛri na, ba kashɛn buloo ɲɛ wɛ. Wʼa se wemu ta wu xu wu funŋɔ ni korikoritige ki na ge, wee se wu wʼa lee pye. \s1 Nʼa daa fɛɛ ya yaa pu taha sipyii wo kalɛgɛɛ fɛni wɛ \p \v 16 Lee wuu na, yi ganha bu sipya wa shishiin yaha wu kayuu shan yi na yalige keree na, kelee yagbaya wɛ; kelee na ɲaha na yi jate ya ta nɔ pu wo kaleŋɛɛ caya yi na, kelee pu yevorovoŋɔ kalɛgɛɛ, kelee pu \w cadɛɛnyɛ|lemma="cadɛɛngɛ"\w* na-ɛ wɛ. \v 17 Kee keree ki bɛɛri bye keree nibaŋaa ki wo ɲaha shɛshɛɛrɛ. Ga can can wuyɛ pyaa, wee ɲɛ Kirisa. \v 18 Sipyii piimu pu ma puyɛ pye kanna pʼa puyɛ tirige mɛlɛkɛɛ mu, na pu pɛlɛ ge, na daa xuuni puyɛ pyaa wo ŋmunuyɔ ye na ge, yi ganha bu pee sipyii pu yaha pu yi ɲuyɔ kyɛɛgi wɛ. Pee sipyii pu bu kaa bɛɛri pye, pʼa jo na Kilɛ wʼa lee shɛ pee na. Tawaga ni pee sipyii pʼa puyɛ pɛlɛ, pu nibyegee bɛɛri ki ɲɛ puyɛ pyaa fungɔnyɔ keree. \v 19 Kirisa we wu ɲɛ keree bɛɛri ɲuŋɔ ni ge, pii sipyii pii ya gbara pu nɔrɔ wee na wɛ. Na ta nʼa daa fɛɛ pu bɛɛri di fanha taa wee gbɔɔrɔ ni, na lɛgi na bɛ ni Kilɛ yɛ pyaa ɲidaan ni, na binnɛ, na bye nigin ba ceepuuro kaciiye tasogoyo ni kavaan ya puyɛ coni cogana lemu na wɛ. \s1 Na xu na binnɛ ɲɛ ni Kirisa ni \p \v 20 Ba yee ya pinnɛ xu ni Yesu ni wɛ, a yee di shɔ ke koŋɔ ke wo nibiige fanha ki na. Wee tuun wu ni ɲaha na pʼi ma na kee fanha ki tuugo tɛri yee na sanha, na li pye kanna yee bɛ pʼa yi wo keree pyi sanha na bɛ ni kee koŋɔ ke wo keree pyegaŋaa ni wɛ? Pu jomɔ pu ɲɛ na: \v 21 «Ma ganha bu ke yaaga ke lɔ-ɛ dɛ, lee wa ɲɔ wɛ; ma ganha bu ke li-i dɛ, lee wa ɲɔ wɛ; ma ganha bu gbɔn ke na-ɛ dɛ, lee wa ɲɔ wɛ.» \v 22 Na ta yee yaŋmuyɔ ye di ɲɛ ɲɔyalige yɛ nigin, ki bu li xɔ, ki da já ɲɛri nige yaaga bɛ wɛ. Kee keree kii bɛɛri ɲɛ sipyii wo kashangaa, ni pu fungɔngɔ keree. \v 23 Ma kunni bu kii keree kii wii, mʼa ki ta kʼa foro fungɔngɔ fɛɛrɛ wogoo fɛni. Pii sipyii pii ma sɔɔ na pu yɛ mɛgɛ pɛɛŋɛ pyi, na puyɛ tirige mɛlɛkɛɛ mu, na keree kii taga na pu ceepuuro kana. Ga kaɲɔɔ la yafiin di wa kii keree kii na lemu na já sipya tánha jurumu na wɛ. \c 3 \s1 Fugba nɔɔrɔ wʼa ye koŋɔ yaŋmuyɔ ye na \p \v 1 Ayiwa, ma na jo ba yʼa pinnɛ ɲɛ ni Kirisa ni na foro xu ni wɛ, wee tuun wu ni, yaŋmuyɔ ye Kilɛ ya gbegele yaha fugba we ni ge, yʼa yee shaa. Kirisa nidɛɛngɛ ki wa wà saanra tatɛɛngɛ ki ni Kilɛ kanige cɛ. \v 2 Kilɛ ya lemu gbegele yaha yi ɲaha na fugba we ni ge, yʼa yi funyɔ kɔɔn ni lee kaa ni. Yi ganha ba yi funyɔ kɔɔn ni ke ɲiŋɛ ke wo keree ni wɛ. \v 3 Bani yee ya pye kanna yee ya xu. Ɲìi sicuumɔ nivomɔ pe pu wa yee mu ge, pee niŋmɔhɔmɔ pu wa Kilɛ mu Kirisa ni. Pee sanha zhɛ fɔlɔ wɛ. \v 4 Pee ɲìi sicuumɔ pe ɲɛ Kirisa, wee ga ba caŋa caŋa, yi bɛ na binnɛ ni wu ni wu nɔɔrɔ wu ni. \s1 Yi yi kapyelɛgɛɛ ki yaha \p \v 5 Lee wuu na yahagaŋaa kiimu bɛɛri ki bye yi na ge, yi kee bɛɛri yaha. Kee ɲɛ: dɔdɔɔrɔ, ni nɔrɔmɔ keree, ni cemɔhɔrɔ keree, ni cemɔhɔrɔ fungɔnyɔ tuuyo bɛɛri; ni lakuuŋɔ tuugo bɛɛri, ni ɲɛgbɔɔ, bani ɲɛgbɔɔ ni yapɛrɛgaanra bɛɛri li ɲɛ nigin. \v 6 Piimu pu ɲɛ pu ya Kilɛ ɲɔmɛɛ co-e ge, kii keree kii kʼa Kilɛ wo loyire li pye li na da ba nɔ pee na. \v 7 Yee bɛ tɔɔgɔ ki bye kii kapyebaagaa kii shi ni taashiinɛ ni. \v 8 Ga nimɛ, yʼa yaa yi ki bɛɛri yaha: vɔgɔ, ni loyire, ni funguuŋɔ. Yi ganha bu sɔɔ shɛhɛɛ, kelee shiigebaara jomɔ pʼa fòro yi ɲɔ ni wɛ. \v 9 Yi ganha ba kafinɛyɛ yu nige yiyɛ mu wɛ, bani yee ya yi wo yahagalɛɛ le, ni yi wo kapyelɛgɛɛ ki bɛɛri ɲa na ki yaha wà. \v 10 A Kilɛ di yahagana nivonɔ kan yee mu. Lee funŋɔ ni a la di ganha na faraa caŋa caŋa yee wo lajɛ wu na, kɔnhɔ yʼi bye yi Yaavɔɔ wu wo jaa wu shi, yi kapyegee ki bɛɛri di já pye ba Kirisa yɛ pyaa wogoo ɲɛ wɛ. Wee baraga ni yee ya lee yahagafonɔ li ta. \v 11 Ayiwa, lee funŋɔ ni do, mʼa pye Girɛkii shi shɛn la, mʼa pye Yawutuu shi shɛn la; mʼa cekɔɔnrɔ pye la, ma ya cekɔɔnrɔ pye-e la; mʼa pye nadadiinmɛ la; mʼa pye ɲà funŋɔ shɛn la; mʼa pye bulo la, ma ya pye bulo-e la, le la shishiin niŋɛ ɲɛ wɛ. Ga Kirisa yɛ nigin wʼa jateni. Wee wu ɲɛ keree ki bɛɛri, wee wu ɲɛ wù bɛɛri zɔlɔɔ na. \s1 Nʼa daa fɛɛ ya yaa na puyɛ tɛri \p \v 12 Lee wuu na yee ya pye Kilɛ nagoo. Wʼa yee ɲaha bulo, yi kaa lʼa dan wu ni. Lee funŋɔ ni, yʼa yaa yʼa ɲuŋɔ ɲaari yiyɛ na, yi da cemɛ pyi yiyɛ na, yi da yiyɛ tirige yiyɛ mu, yʼi bye ni lotangaa ni, yʼi loxulo ta. \v 13 Yʼa yiyɛ tɛri yi cɔnrɔmɔ keree na. Wa bu nahana wa mu, yi bɛɛri pʼa yi wo jurumu wu yafani yiyɛ mu ba Kafɔɔ ya yi wo jurumu wu \w yafa\w* yi mu mɛ wɛ. \v 14 Ga le bɛɛri kadugo na, yi kaa di da dan yiyɛ ni xuuni. Taanɲɛɛgɛ ke, kee kʼa da ba yee bɛɛri pinnɛ, na yee pye nigin. \v 15 Kirisa wo ɲaɲiŋɛ ke, kee ki tiin yi zɔlɔɔ pu na, kʼi yi keree ki bɛɛri ɲaha co. Lee kaa na Kilɛ ya yee yiri, na yee bɛɛri pinnɛ na pye ceepuuro nigin. Yʼa baraga tɛri wu na tuun bɛɛri ni! \p \v 16 Yi Kirisa wo kafila wu yaha wu diin yi zɔlɔɔ pu na ni wu fanha bɛɛri ni! Yʼa hakilee kaan yiyɛ mu, yʼi da yiyɛ yɛri ni fungɔngɔ fɛɛrɛ ni! \w Zaburuu\w* Kitabu yoyo, ni Kilɛ-pɛɛŋɛ yoyo, ni \w Kilɛ Munaa\w* yokanya yatii bɛ, yʼa yee cee Kilɛ mu ni yi zɔlɔɔ pu bɛɛri ni, ni baraga daha ni wu na. \v 17 Kaa kaa yʼa da jo kelee yʼa da bye ge, yʼa ki bɛɛri pyi Kafɔɔ Yesu mɛgɛ na. Yi da baraga tɛri To Kilɛ na Yesu mɛgɛ na. \s1 Nʼa daa fɛɛ ya yaa na lekɛ pyi puyɛ na ge \p \v 18 Ayiwa gbagashaa, yi yiyɛ tirige yi namaa mu, ba Kafɔɔ ya lee shaa nʼa daa fɛɛ pu mu wɛ! \v 19 Yee namaa bɛ, yi cèe kaa di da dan yi ni. Yi ganha bu pu co ni fungɔnkuuŋɔ ni wɛ! \v 20 Nɔhɔpiire, yee bɛ di da yi sefɛɛ ɲɔmɛhɛɛ coni keree bɛɛri ni. Lee lʼa dan Kilɛ ni. \v 21 Yee bɛ sefɛɛ, yi ɲahaya ganha bu danha ni yi nɔhɔpiire ni, yʼi kafugo pɛlɛ ti na wɛ. Lee kaa bɛ wɛ pu yatɛnyɛ na xhuu. \p \v 22 Yee kapyebyii bɛ, yee bɛ di yi ɲuŋɔfɛɛ ɲɔmɛhɛɛ co keree bɛɛri ni ke ɲiŋɛ ke na. Yi ganha ba labye wu pyi pu ɲii na, yʼi li pye kanna yʼa wee pyi yi kaa di daan pu ni wɛ. Ga yʼa labye wu pyi ni funvige ni Ɲuŋɔfɔgbɔ wuyɛ pyaa ɲìi fyaara wuu na. \v 23 Kaa kaa yʼa byi ge, yʼa li pyi ni fungɔnfige ni, kanna ba yʼa li pyi Ɲuŋɔfɔgbɔ wu mu wɛ. Li ganha da bye nago kanna sipyii mu yʼa li pyi wɛ. \v 24 Yʼa yiyɛ funyɔ kɔɔn li na na Ɲuŋɔfɔgbɔ wu na ba yi saraa. Wʼa lemu gbegele yaha wu nagoo pu mu ge, yi na ba lee ta. Kirisa wu ɲɛ Ɲuŋɔfɔgbɔ we, wee mu yi wa labye wu pyi. \v 25 Ga sipyaa sipya wʼa kakuuŋɔɔ pyi ge, Kilɛ na ba weefɔɔ bɛ saraa na bɛ ni wu kakuuŋɔɔ ki ni. Kilɛ ya wa wo wa ni wɛ. \c 4 \p \v 1 Ayiwa, yee ɲuŋɔfɛɛ bɛ, yee bɛ di yi kapyebyii pu co ɲɔ ni tiimɛ ni zɔsaama ni. Yi bɛ di li cɛ nago kanna yi bɛ wo Ɲuŋɔfɔgbɔ wu wa fugba we ni. \s1 Pɔli wo yɛrɛ mujuu \p \v 2 Yʼa Kilɛ ɲɛɛri tuun bɛɛri ni, yʼi la le yiyɛ ni yʼi kee ɲɛrɛgɛ ke co xuuni. Yʼa baraga tɛri Kilɛ na yi da wu shaari. \v 3 Yi da Kilɛ ɲɛɛri wù bɛ mu, kɔnhɔ Kilɛ yɛ pyaa di já wù tɛgɛ, wu cogosaama kan wù mu wù já wʼà wu Jozaama pu yu. Wu Ja Kirisa kaa le li bye kaŋmɔhɔnɔ, a wù li cɛ nimɛ ge, wù da li keree shɛɛ wʼà fiinŋɛ. Yee wo jo funŋɔ ni pu wa nɛ co na le kaso ni. \v 4 Yʼa Kilɛ ɲɛɛri na mu, kɔnhɔ di sii já da lee kaŋmɔhɔnɔ le fiinŋɛ da yu, ba nʼa sii yaa di da yi yu wɛ. \p \v 5 Piimu ɲɛ Kiricɛɛn wɛ, yi yi ɲaarigana cɛ pee tɛ ni. Yi ganha bu diin da ɲuŋɔ baa keree pyi fo di ba tuun wu torogo wɛ. \v 6 Kafila we yʼa da da yu ni sipyii ni ge, wee di bye ni tipoomɔ ni ba suumɔ ɲɛ wɛ, wu bye ni kuduun ni. Wa bu yegeŋɛ ka kan yi mu, yi ba da kee ɲɔ shɔ, yi tee ɲɔshɔɔrɔ te pye ni jojemɛ ni. \s1 Pɔli ni wu taanɲiinɛɛ fò mujuu \p \v 7 Ayiwa nimɛ, keree kiimu bɛɛri ki wa naha nɛ mu ge, wu taanɲii, wu ceborona Tishiki, wee na zhɛ kee bɛɛri paari yi mu. Ɲɔmɛɛ fɔɔ wʼa wii fo xuuni, nɛ ni wee wu wa naha shiizhan Kafɔɔ wo labye wu na. \v 8 Nʼa sii li ɲɔ wolo li kaa na di wu tun yi mu, kɔnhɔ lemu li ɲɛ naha ge, wu shɛ lee bɛɛri paari yi mu, wu samɔhɔrɔ le yi ni. \v 9 Onɛzimu nʼa pinnɛ ni wu ni. Wù taanɲii, wù ceborona wa wu wa wu bɛ, ɲɔmɛɛ fɔɔ wu wa wu bɛ. Yee wo sipya wa wu wa wii. Keree kiimu bɛɛri kʼa byi naha ge, pu na zhɛ kee bɛɛri paari yi mu. \p \v 10 Na kaso leɲii Arisitaaki ya yi shaari, Barinabasi ceborona ja Marika bɛ ya yi shaari. Wee Marika wu kaa nɛ bi jo yee mu. Wu ba shɛ yi yíri, yi wu co xuuni. \v 11 Yesu we pʼa yiri na Zhutusi ge, wee bɛ ya yi shaari. Pii yɛ pʼa pye Yawutuu pu wo nʼa daa fɛɛ pu ni, piimu pʼa nɛ tɛgɛ \w Kilɛ wo saanra|lemma="Kilɛ saanra"\w* ti jo wu na sipyii pu mu ge. Pʼa nɛ luu ɲiŋɛ fo xuuni. \p \v 12 Epafirasi ya yi shaari, wee bɛ wa yee wo sipya wa. Wu bɛ wu ɲɛ kapyebye wa Yesu Kirisa mu. Wʼa wuyɛ pɔ Kilɛ-ɲɛrɛgɛ na yee mu xuuni, kɔnhɔ yʼi fanha ta nʼa daa wu ni, yʼi bye ɲɔmɛhɛɛ fɛɛ, yʼi sɔɔ li na nago Kilɛ ɲidaan wʼa byi keree bɛɛri ni. \v 13 Yee ni yi tàan kulogoo Lawodise ni Hirapolisi, Epafirasi ya yee keree co xuuni wu zɔ wu na, nɛ wa lee wo sɛɛri. \v 14 Wù taanɲii jɔgɔtɔɔlɔɔ Luka bɛ ya yi shaari, Demasi bɛ ya yi shaari. \p \v 15 Yi wù cebooloo nʼa daa fɛɛ Lawodise shɛɛn pu shaari. Nɛfasi ni nʼa daa fɛɛ piimu pʼa binnɛɛ wu kaban ge, yi pee bɛ shaari. \v 16 Yi bu we sɛmɛ we kalaa xɔ, yʼi wu yaha shɛ gan Lawodise nʼa daa fɛɛ pu bɛ mu pu kalaa. Sɛmɛ we wu da yìri Lawodise kulo li bɛ ni na pa gan yi mu ge, yi bɛ di wee bɛ kalaa. \v 17 Yʼi yi jo Arishipi mu na nɛ jo na labye we kaa lʼa le wu keŋɛ ni Kafɔɔ wo labye wu ni ge, na wu la le wuyɛ ni wu da wu pyi wu pyegana na. \p \v 18 Nimɛ woyo ye, nɛ Pɔli yɛ pyaa keŋɛ kʼa yee ka, yee yi wa mɛ. Nɛ Pɔli ya yi shaari. Kaso ni nɛ wa naha, yi ganha da funŋɔ wɔ na na wɛ. Kilɛ wu duba yi mu.