\id 1TI - MYKuniT
\ide UTF-8
\h 1 TIMOTE
\toc1 Tudunmɔɔ Pɔli ya sɛmɛ nizhiimɛ wemu tun Timote mu ge
\toc2 1 Timote
\toc3 1Tim.
\mt1 1 Timote
\mt2 Tudunmɔɔ Pɔli ya sɛmɛ nizhiimɛ wemu tun Timote mu ge
\is1 Jɔgɔ mu we sɛmɛ we dʼa tun wɛ?
\ip Tudunmɔɔ Pɔli wʼa we sɛmɛ we tun wu kalaapire Timote mu. Timote to wu bye Girɛki (Kapyegee 16:2). Wu nu ɲɛ Yawutu, wu mɛgɛ di ɲɛ Inisi, wu nulɛ mɛgɛ di ɲɛ Loyisi (2 Timote 1:5). Wu ni Pɔli ya pinnɛ Kilɛ Jomɔ yɛrɛ li wo ɲaragaa niɲɛhɛŋɛɛ pye. Wu kulo mɛgɛ ki ɲɛ Lisitiri na foro Likawuni fiige ki ni. Kee niɲaa wogo ɲɛ Turuki fiige ki niŋɛ ni (Kapyegee 16:1-3). Pɔli ya pa wu yaha kari Kilɛ Jomɔ yɛrɛ na Tesaloniki ni Korɛnte ni.
\is1 We sɛmɛ we kakana ɲuŋɔ
\ip Ali na li ta bɛ Timote ɲɛ Kilɛ wo kapyebyii pii wo nɔhɔcɛrɛɛ, Pɔli ya lowaa le wu ni labye wu kabaŋa na, wʼa bi wemu kaa le Timote keŋɛ ni Efese kulo li ni ge (1 Timote 1:3). A wʼi egilizi wu gbegelegazaana ni karamɔgɔ-kafinɛjuu pu wo ɲuŋɔ círi círi wo kalaa kan wu mu.
\ip Egilizi keree ya yaa na shɔɔnri shɔɔnrigana lemu na ge, a Pɔli di yee bɛ le sɛmɛ wu ni Timote mu (1 Timote 3:14,15).
\is1 Sɛmɛ wu kafila ɲugbɔyɔ
\ipi \bd 1 Timote 1\bd* Pɔli ya Timote shaari, na wu pye na wu kasɛɛgɛ yaha wuyɛ na karamɔgɔ-kafinɛjuu pu shizhaa na, wee Pɔli di bye wu mu ɲaha shɛshɛɛrɛ.
\imi \bd 1 Timote 2\bd* Nʼa daa fɛɛ bu puyɛ pinnɛ egilizi ni tuun wekɛ ni, lemu pʼa yaa na pye ge.
\imi \bd 1 Timote 3\bd* Egilizi wu ɲahagbaa fɛɛ ni wu kapyebyii ni pu labye keree.
\imi \bd 1 Timote 4\bd* Pɔli ya samɔhɔrɔ le Timote ni na wu pye ɲaha shɛshɛɛrɛ nizaara pusamaa mu.
\imi \bd 1 Timote 5—6\bd* Pɔli ya Timote kalaa, na wu yɛri nɔhɔlɛɛ ni naxhugoshaa ni buloo ni sipyii piitiilee wo keree shizhaa na.
\c 1
\s1 Pɔli fò mujuu
\p
\v 1 Nɛ Pɔli, Yesu Kirisa tudunmɔ, na saha ni wù Shɔvɔɔ Kilɛ wo ɲidaan, ni wù \w tadaŋa\w* Yesu Kirisa wo ɲidaan ni; nɛ wʼa we sɛmɛ we yàa. 
\v 2 Na wu tun mu Timote mu, mu wemu wʼa pye nɛ ja yɛ pyaa pyaa nʼa daa wu funŋɔ ni ge.
\p Wù To Kilɛ ni wù Kafɔɔ Yesu Kirisa ni, pu niimɛ kan ma mu, pʼi da ɲuŋɔ ɲaari ma na, pʼi ɲaɲiŋɛ kan ma mu.\f * \fr 1:2 \fr*\ft We duba we ɲɛ Kiricɛɛn fò kangana.\ft*\f*
\s1 Karamɔgɔ-kafinɛjuu
\p
\v 3 Ayiwa, nɛ nigariwo Masedɔni fiige ki ni, ba nʼa yi jo waha ma mu wɛ, nɛ la ki ɲɛ mʼa diin Efese kulo li ni. Bani sipyii pii pu ɲɛ wà piimu ya kalaa watii kaan sipyii pu mu ge, yi jo mʼa yi waha pu mu xuuni na pu kee kalaa tuugo ke ɲɔ yaha. 
\v 4 Na pu ganha bu da puyɛ yaha da taashiinɛ li wo kafilalɛ yu, pʼi da puyɛ kilee shɛnlɛɛ wo tɛhɛnɛ baa ceboo-tiritɔɔngɔ wo sipyii mɛyɛ na wɛ. Nakaara yɛ nigin pee jomɔ pe ya yirige. Pu ɲɛ Kilɛ ɲidaan wɛ, pʼi ya se ni nʼa daa wu bɛ ni ɲaha na wɛ. 
\v 5 Pe yɛri yɛri jomɔ pe kaɲuŋɔ ki wa, kɔnhɔ taanɲɛɛgɛ di já ta pii sipyii pii ni. Kee taanɲɛɛgɛ ke, zɔfɛfɛɛrɛ ni kee ya fòro, ni fungɔnsaaŋa, ni nʼa daa can can wo. 
\v 6 Pii wa lee koo le ɲa, na li yaha wà, na diin na ɲuŋɔ baa kafila yɛ yu, na puyɛ piinŋɛ. 
\v 7 Pu funŋɔ ki ɲɛ mɛ pʼi puyɛ pye \w saliya karamɔgɔlɔɔ\w*. Ga, li can koo ni, ye pu wa yu, na sipyii pu kalaa keree kiimu ni fo na daa puyɛ na ge, puyɛ pyaa kii ya lee la shishiin kɔri cɛ wɛ.
\p
\v 8 Saliya wu kunni ya ɲɔ, wʼà lee cɛ; ga fo wù ba wu koro ɲaari li ɲaarigana na dɛ. 
\v 9 Wèe ya li cɛ na jo saliya wa shishiin ya teŋɛ sipyitiimɛɛ kaa na wɛ. Sipyikuuyo kaa na wʼa teŋɛ, ni nʼa she fɛɛ, ni piimu pu ɲɛ pu ya fyagi Kilɛ na-ɛ ge, ni jurumupyii, ni Kilɛ ɲɔmɛɛ cobaalaa, ni pii pʼa Kilɛ mɛgɛ kyɛɛgi ge, ni piimu pʼa pu tii ni pu nii gbuu ge, ni sipyigbuu pusamaa, 
\v 10 ni dɔdɔɔ, ni namaa piimu ya puyɛ sinnɛɛ ge, ni piimu pʼa sipyii coni na bɛrɛɛ ge, ni kafinɛjuu, ni piimu pʼa gari Kilɛ na kafinɛyɛ ɲuŋɔ tàan ge, ni kaa lemu bɛɛri li ɲɛ li ya saha ni kalaa can can wo wu ni-i ge. 
\v 11 \w Kilɛ Jozaama\w* pemu kaa lʼa le nɛ keŋɛ ni ge, pee ni wee kalaa wʼa foro. Masɔŋɔ fɔɔ Kilɛ wo nɔɔrɔ wu kaa pee Jozaama pʼa yu.
\s1 Pɔli ya baraga taha Kilɛ na wu cemɛ pu wuu na
\p
\v 12 Nʼa baraga taha wù Kafɔɔ Yesu Kirisa na. Wee wʼa fanha kan nɛ mu nɛ na we labye we pyi. Wʼa dà nɛ na, na nɛ lɔ na pye we labye we pyevɔɔ. 
\v 13 Nɛ wemu wu bi Yesu mɛgɛ kyɛɛgi ge, nɛ wemu wu bi nʼa daa fɛɛ pu ɲaani ge, nɛ wemu wu bi Yesu fanri ge, ga lee bɛ na Kilɛ ya ɲuŋɔ ɲaari nɛ na. Bani nɛ bi kii bɛɛri pyi ki cɛbaara ni nʼa daa baara funŋɔ ni. 
\v 14 A Kafɔɔ di niimɛ nigbɔ tirige nɛ na. Nʼa daa, ni taanɲɛɛgɛ kemu kʼa daa Yesu Kirisa wo kariɲɛɛgɛ ki ni ge, wʼa yee kan nɛ mu. 
\v 15 Can jomɔ pu ɲɛ pe, sipyii bɛɛri ya yaa pu sɔɔ pemu na ge: Yesu Kirisa ya pa koŋɔ puga ni, wu ba jurumupyii ɲuŋɔ wolo. Nɛ Pɔli wʼa pye jurumupyii pu bɛɛri niguumɔ. 
\v 16 Ga lemu kaa na Kilɛ ya ɲuŋɔ ɲaari nɛ na ge, lee li wa mɛ. Nɛ wemu wʼa pye jurumupyii pu bɛɛri niguumɔ ge, Yesu Kirisa funŋɔ kʼa pye wu wo loxulo li bɛɛri di jé nɛ ni, kɔnhɔ cabaya na, piimu na ba dà wu na, pʼi ɲìi sicuumɔ ta ge, nɛ bye pee mu ɲaha shɛshɛɛrɛ. 
\v 17 Tuun bɛɛri wo Saangbɔ we, wu da ga xhu wɛ, wa di ya wu ɲaa wɛ. Wee yɛ nigin pe wu ɲɛ Kilɛ. Pɛɛŋɛ ni masɔŋɔ kʼa dɛri wu na gbee! \w Amiina\w*.
\p
\v 18 Ayiwa, na ja Timote, tuduro te nʼa da jo ma mu nimɛ ge, tee ti wa mɛ: Sipyii pʼa jomɔ pemu ta na yìri Kilɛ yíri, na pu jo wèe mu we wu tuun wu ni mu shizhaa na ge, pee jomɔ pe pye ma \w tadaŋa\w*, mʼa mayɛ pɔ labye wu na, ma da yogo yu nʼa daa wu kaa na. 
\v 19 La le mayɛ ni mʼa nʼa daa wu co xuuni ni fungɔnsaaŋa ni. Pii ya kee fungɔnsaaŋa ke she, a pee wo nʼa daa wʼi gyɛɛgi ba lɔhɔ kɔrɔ ma gyɛɛgi mɛ lɔhɔ ni wɛ. 
\v 20 Namaa shuun wa ɲɛ wà na Imɛnɛ ni Alɛkisandire. Pee namaa shuun wu bɛ ya pye pee sipyii pʼa. Lee wuu na nɛ pee ɲɔ yaha Shitaanni mu wu pu kanha xuuni, kɔnhɔ pʼi li cɛ na Kilɛ mɛkyɛɛgɛnɛ ya ɲɔ wɛ.
\c 2
\s1 Kilɛ ɲɛɛrigana
\p
\v 1 Ayiwa kaa nigin wemu nɛ fɛnhɛ na zhaa ge, lee li wa mɛ jo yʼa Kilɛ ɲɛri sipyii pu bɛɛri mu: Yʼa ɲɛrɛgɛ nigbɔhɔ pyi; yʼi da Kilɛ ɲɛɛri kɔnhɔ wʼi niimɛ tirige sipyii pu na; yʼi da baraga tɛri wu na pu wuu na. 
\v 2 Yʼa Kilɛ ɲɛɛri saannaa pu mu, ni sipyii piimu bɛɛri tɔɔgɔ ki ɲɛ fanha keree ki ni ge, kɔnhɔ wù já ɲaɲiŋɛ ta, wù ɲaha di ɲiŋɛ, wù da Kilɛ pɛlɛ, wù da wu koo li ɲaari ɲaarigazaana na sipyii pu ɲaha tàan. 
\v 3 Lee li wa ɲɔ, lee shiin li wa dan bɛ wù Shɔvɔɔ Kilɛ ni. 
\v 4 Bani wu funŋɔ ki wa sipyii pu bɛɛri di shɔ, pʼi can wu cɛ. 
\v 5 Bani Kilɛ nigin pe yɛ wu ɲɛ; susurodɛgɛmɛ nigin pe yɛ bɛ di ɲɛ Kilɛ ni sipyii pu tɛ ni. Wee ɲɛ Yesu Kirisa, wee wemu wʼa pye Adama pya ge. 
\v 6 Wʼa wuyɛ kan saraga na pye sipyii pu bɛɛri wo jurumu saraa. Kilɛ bi tuun wemu wii ge, ba wee ya pa nɔ wɛ, a wu lee pye na shɛ, na wu funŋɔ ki ɲɛ sipyii pu bɛɛri di ɲuwuuro ta. 
\v 7 Lee wuu na, Kilɛ ya nɛ pye yɛrɛ pyevɔɔ ni tudunmɔ. Shi wemu ɲɛ Yawutuu-i ge, Kilɛ wʼa nɛ tun na nɛ wu wee shi wu kalaa nʼa daa wu wo koo li ni, di Kilɛ wo can wu shɛ pu na. Can nɛ yu mɛ yi mu dɛ; kafinɛyɛ bɛ wɛ!
\s1 Cèe ya yaa na ɲaari Kilɛ koo li ni ɲaarigana lemu na ge
\p
\v 8 Ayiwa, nɛ funŋɔ ki wa namaa pʼa Kilɛ ɲɛɛri xuu bɛɛri ni, ma pu keye yirige fugba we ni ni fungɔnsaaŋa ni. Lee ganha ba byi na taha loyire na, kelee ni nakaara ni wɛ.
\p
\v 9 Nɛ funŋɔ ki wa cèe pu bɛ di da pu wo fàya yi leni yi legazaana na. Fàya yemu yʼa da pu nɔhɔ tɔ ge, pʼa yee leni. Pu ganha bu da da pu ɲuyɔ puu pɔgaŋaa kii shi tuuyo na wɛ. Pu ganha bu da pu pushaga yalere pye sanni, kelee pɛrɛwa kuun wɛ, pʼi ganha ba fe wariɲɛhɛmɛ fàya fɛni wɛ. 
\v 10 Ga pu pushaga yalere ya yaa ti pye na kasaaŋaa pyi. Cee bɛɛri wʼa jo wu da Kilɛ pɛlɛ ge, lee wʼa yaa na byi. 
\v 11 Lee kadugo na, cèe pʼa yaa na cari cari puyɛ na kalaa wu kanduun ni, na puyɛ tirige, na niwegee shan. 
\v 12 Nɛ funŋɔ wa nago cèe pʼa kalaa kaan namaa mu nʼa daa fɛɛ pu tapinnɛgɛ ni wɛ, kelee na puyɛ yaha namaa ɲuŋɔfɛɛ wɛ. Pʼa yaa na cari cari puyɛ na, na niwegee shan. 
\v 13 Bani Adama Kilɛ ya fɛnhɛ yàa ɲaha na, na na Awa yàa taha wà. 
\v 14 Shitaanni di ya fɛnhɛ \w Adama\w* faanna di wu piinŋɛ wɛ. Awa wʼa faanna ta na wee piinŋɛ, a lee di ba ni ɲɔmɛɛyahana ni. 
\v 15 Ga Kilɛ na ba cèe ɲuŋɔ wolo pu sege ki funŋɔ ni.\f * \fr 2:15 \fr*\ft Kariɲɛɛgɛ Ɲɔmɛɛ Nilɛɛ lʼa yi yu na dahala na Ja wa na ba se cèe wo sege ki funŋɔ ni wemu na ba bye koŋɔ Shɔvɔɔ ge.\ft*\f* Kilɛ na ba pu ɲuŋɔ wolo ni pʼa sɔɔ na gori yaha nʼa daa we, ni taanɲɛɛgɛ ki ni, na puyɛ co, na puyɛ pye fɛɛfɛɛ na yaha Kilɛ mu.
\c 3
\s1 Nʼa daa fɛɛ pu wo ɲahagbaa fɛɛ ɲaarigana
\p
\v 1 Ayiwa, pʼa jo na: «Wa bu da wu funŋɔ na ɲɛ wu wuyɛ kan, wʼi bye nʼa daa fɛɛ pu wo ɲahagbaa fɔɔ, labye nizaama fɛni wufɔɔ ɲii ya foro.» Can wu ɲɛ wii! 
\v 2 Lee wuu na nʼa daa fɛɛ ɲahagbaa fɔɔ ya yaa na pye sipya wemu wʼa tii ge, jaagi baa fɔɔ, cee nigin cepoo, wʼi já wuyɛ na, wʼi tɛhɛnɛ yaha wuyɛ na keree bɛɛri ni. Wʼi bye torogazaana fɔɔ, wu da nabuun tirige wu puga. Wʼi da wʼa kalaa kangana ɲaha cɛ. 
\v 3 Wu ya yaa na pye yagbagba, kelee kafugo fɔɔ wɛ. Wʼa yaa na pye ɲubeŋɛ fɔɔ, wu ganha da bye yokɔn, kelee wari lakuuŋɔ fɔɔ wɛ. 
\v 4 Wʼa yaa wʼa jani wu kpɔɔn na, wuyɛ pyaa nagoo di da wu ɲɔmɛhɛɛ coni, pu da baraga tɛri wu na. 
\v 5 Lee bɛ wɛ, sipya wemu ya já wu puga na wɛ, dii weefɔɔ di da já nʼa daa fɛɛ mara maragazaana na wɛ? 
\v 6 Wu ya yaa na pye nʼa daa fɔɔ nivomɔ wɛ, lee bɛ wɛ tabaara na já jé wu ni, lee funŋɔ ni kiiri na do wu ɲuŋɔ ni ba wʼa to Shitaanni ɲuŋɔ ni wɛ. 
\v 7 Piimu ɲɛ Kiricɛɛn wɛ, pee bɛ ya yaa na wufɔɔ mɛsaaŋa yu, kɔnhɔ pu ganha ba zɔjuuro ni fanhara tɛri wu na, wu ɲɛhɛ wu ba jo Shitaanni wo tifuugo ki na wɛ.
\s1 Piimu pʼa ɲahagbaa fɛɛ pu tɛri labye wu na ge
\p
\v 8 Ayiwa, piimu pʼa nʼa daa fɛɛ pu wo ɲahagbaa fɛɛ pu tɛri ge, pee bɛ ya yaa na pye see sipyii. Pu ganha ba kafila shuun yu wɛ. Pu ya yaa na pu fanha ɲɛhɛ yagbaya yíri wɛ, pʼi ya yaa na naafuu shaa tifirebaara ni wɛ. 
\v 9 Kilɛ ya can wemu jo pu mu ge, pʼa yaa na dà wee na, na gori yaha wu na ni fungɔnfige ni. 
\v 10 Pʼa yaa na fɛnhɛ pu taanna taanna wii xuuni jaagi xuu wa bye wʼi ya ta pu na wɛ, wee tuun wu ni pʼi na pu le labye wu ni. 
\v 11 Pu bu da cèe, pu bɛ ya yaa na pye see sipyii. Pu ganha bu bye cèe piimu ya sipyii mɛyɛ kyɛɛgi wɛ. Pʼi tɛhɛnɛ yaha puyɛ na keree bɛɛri ni. Pʼi bye ɲɔmɛhɛɛ fɛɛ keree bɛɛri ni. 
\v 12 Namaa piimu pʼa ɲahagbaa fɛɛ pu tɛri ge, pee bɛ ya yaa pu pye cèe nigin nigin cepee. Pʼi da pu na pu nagoo biini xuuni, na pu kpɔnhɔɔ sipyii bɛɛri co cogazaana na. 
\v 13 Piimu pʼa pu wo labye wu pyi wu pyegana na ge, pee na ba baraga ta, na lowaa ta nʼa daa wu ni Yesu Kirisa wo kariɲɛɛgɛ ki ni.
\s1 Kilɛ koo li ŋmɔhɔrɔ tʼa foro kpɛɛngɛ na
\p
\v 14 Ayiwa Timote, nɛ kunni wa we sɛmɛ we tunni ma mu. Ga nɛ giin jo nɛ bɛ wa da mɔ di shɛ ma yíri wɛ. 
\v 15 Lee bɛ na, nɛ we tunni ma mu kɔnhɔ di ba dɛrɛɛ mɔ di ya shɛ wɛ, mʼa yaa mʼa lemu pyi Kilɛ wo kpɔɔn li sipyii pu tɛ ni ge, mʼa lee cɛ. Kilɛ wemu wu wa ɲìi na ge, wee wo nʼa daa fɛɛ pu ɲɛ lee kpɔɔn li wo sipyii. Pee pu ɲɛ nʼa daa wu wo can wu tidinŋɛ, ni wu ɲuzigiŋɛ. 
\v 16 Nakaara baa, wèe wo Kilɛ koo li ŋmɔhɔrɔ tʼa sii tii pɛlɛ.
\b
\q1 Wʼa pye ba sipyiyawyii ɲɛ wɛ.
\q1 \w Fɛfɛɛrɛ Munaa\w* ya li shɛ na wʼa tii,
\q2 a mɛlɛkɛɛ bɛ di wu ɲa.
\q1 Wu keree ki Jozaama ya jo
\q2 shi wu niŋɛ ni koŋɔ ke kabaya ye bɛɛri na,
\q2 a sipyii pii di dà wu na.
\q1 A Kilɛ di wu yirige durogo,
\q2 na shɛ wu le nɔɔrɔ ni fugba we ni.
\c 4
\s1 Karamɔgɔ-kafinɛjuu pu wo keree
\p
\v 1 Ayiwa, \w Kilɛ Munaa\w* lʼa yi yu na fiinŋɛ wù mu na koŋɔ taaxɔɔ ni, pii na ba nʼa daa wu koo li yaha, na daha nafaanra fɛɛ pii fɛni. Pee wo kalaa we di ɲɛ Shitaanni wo. 
\v 2 Karamɔgɔ-kafinɛjuu, shuun shuun jovɛɛ pʼa, kakuuyo yʼa piimu wo zɔlɔɔ ɲi fo na pu wɔ ba na tasogoŋɔ ɲɛ-ɛ ge, pee pu da ba pu faanna, na pu piinŋɛ. 
\v 3 Pee sipyii pii ya nʼa daa fɛɛ pu kalaa na li ya ɲɔ sipyii pʼa puyɛ leŋɛɛ wɛ. Na yaliye ya bɛ shɛɛ na yee bɛ ya yaa pʼa yi li wɛ. Na ta Kilɛ dʼa yaŋmuyɔ bɛɛri yàa, piimu pu ɲɛ ɲɔmɛhɛɛ fɛɛ, pu dʼa can wu bɛ cɛ ge, pee ba da yi li, pee di baraga taha wu na. 
\v 4 Yaaga bɛɛri Kilɛ ya yàa ge, yi bɛɛri yʼa ɲɔ. Wèe ya yaa na yalige ka shishiin tuugo shege wɛ. Li tɛhɛnɛ li ɲɛ wù ba da ki li, wù baraga taha Kilɛ na. 
\v 5 Bani yaaga bɛɛri wèe da lii ge, Kilɛ ma kee pye fɛɛfɛɛ wu jomɔ pe ni wèe wo Kilɛ-ɲɛrɛgɛ ki baraga ni.
\s1 Kirisa wo kapyebye nizaama
\p
\v 6 Ayiwa Timote, ma bu já kii keree kii shɛ cebooloo nʼa daa fɛɛ pu na, ma na ba bye Yesu Kirisa wo kapyebye nizaama. Ma na ba li shɛ lee funŋɔ ni na mʼa kalaa xuuni nʼa daa wu jomɔ pu ni. Kalaa can can wo wemu wo koo mʼa ɲaari ge, na mʼa kalaa lee koo li bɛ ni xuuni. 
\v 7 Ayiwa, kafilalɛ wemu wu ɲɛ wu ya foro Kilɛ ni-i ge, ni ɲuŋɔ baa jomɔ pe, ma ba yee nuri wɛ. Ga ta mayɛ taanni Kilɛ ɲìi fyaara ni, mʼa dee lee na. 
\v 8 Na ma ceepuuro taanni yatɛnwaya ni, lee wo kaɲɔɔ wa keree kii ni. Ga na mayɛ taanni Kilɛ ɲìi fyaara ni lee ya keree bɛɛri ɲɔgi. Lʼa wèe niɲaa ɲɔgi ke koŋɔ ke na, na wèe ɲiga bɛ ɲɔgi. 
\v 9 Jomɔ pe nʼa yu yee mu ge, pʼa sii tii fiinŋɛ, sipyii bɛɛri ya yaa na sɔɔ pu na. 
\v 10 Ayiwa, lee wuu na wèe ya kapyeŋɛɛ pyi, na yogo tunni, bani Kilɛ ɲìi wo wu ɲɛ wèe \w tadaŋa\w*. Wee wʼa pa Adama nagoo pu bɛɛri shɔ, piimu kunni pʼa dà wu na ge.
\p
\v 11 Ta kii keree kii yu mʼa wari pu mu, ma da pu kalaa ki ni. 
\v 12 Ma ganha da wa shishiin yaha wu ma fanha na ma ɲɛ nɔhɔcɛrɛɛ wɛ. Ga ma jogana li yaha lʼi bye nʼa daa fɛɛ pu mu ɲaha shɛshɛɛrɛ, ni ma ɲaarigana li ni, ni ma taanɲɛɛgɛ ki ni, ni ma nʼa daa wu ni, mʼa funŋɔ fiinŋɛ, kɔnhɔ nʼa daa fɛɛ pu da ma taanni. 
\v 13 La le mayɛ ni ma da Kilɛ Kafila wu kalaa sipyii pu mu, ma da pu yɛri, ma da pu kalaa yani di ba shɛ wà ge. 
\v 14 Kilɛ ya loolodaa lemu kan ma mu mʼa wu labye wu pyi ge, ma ganha bu lee yaha kadugo yíri wɛ. Kilɛ wʼa lee loolodaa li kan mu mu. Nʼa daa fɛɛ pii na wʼa yee ɲaha shɛ pʼa pa jo mu mu. Wee tuun wuyɛ pyaa ni, egilizi ɲahagbaa fɛɛ pʼa pu keye taha mu na, na Kilɛ ɲɛɛri mu mu. 
\v 15 La le mayɛ ni ma da wee labye we bɛɛri pyi mʼa ɲɔgi, mʼa mayɛ kan wu mu xuuni; kɔnhɔ pu bɛɛri di li ɲa na mʼa se ɲaha na Kilɛ labye wu ni. 
\v 16 Hakili yaha ma ɲaarigana li na, mʼa hakili yaha ma kalaa pyegana li bɛ na! La le mayɛ ni mʼa kii kapyeŋɛɛ kii co ni keye shuun ni! Lee bu bye, ma na ba mayɛ ɲuŋɔ wolo, piimu bɛ pu wa ma jomɔ pu nuri ge, ni pee bɛ.
\c 5
\s1 Timote ya yaa na lemu pyi nʼa daa fɛɛ pu bɛɛri mu ge
\p
\v 1 Ma ganha bu da kafilawa jo ni egilizi nɔhɔlɛ wa shishiin ni wɛ, ga wu yɛri ni loxulo ni ba ma to ɲɛ wɛ. Ma da lɛvɛɛ pu bɛ yɛri lee yɛrigana li na ba ma cebooloo ɲɛ wɛ. 
\v 2 Ma da celɛɛ pu yɛri ba ma nii ɲɛ wɛ, ma da cepiire ti yɛri ni tiimɛ ni ba ma ceboroshaa ɲɛ wɛ.
\s1 Naxhugoshaa tɛgɛgana
\p
\v 3 Cèe piimu wo namaa ya xu, sipya wa shishiin di ɲɛ pu shizhaa na-ɛ ge, mʼa kasɛɛgɛ yaha pee na. 
\v 4 Ga nagoo bu da naxhugoshɔ wemu mu, kelee ɲabiye, tee nɔhɔpiire tʼa yaa na fɛnhɛ na Kilɛ ɲìi fyaara taanni, pʼi pu sefɛɛ pu tɛgɛ. Pu sefɛɛ pʼa lemu pye pu mu ge, pʼi da lee foo tɔni pu mu. Lee lʼa dan Kilɛ ni. 
\v 5 Naxhugoshaa piimu pu ɲɛ tɛgɛvɔɔ ya sii pu na can na-ɛ ge, pee ma Kilɛ pye pu \w tadaŋa\w*, na wu ɲɛɛri caŋa ni piige, kɔnhɔ wu pu tɛgɛ. 
\v 6 Ga naxhugoshaa piimu pʼa puyɛ yaha ke koŋɔ ke wo ɲidaan keree yɛ na ge, pee ya xu na xɔ, ali na pu yaha pu na ɲɛ bɛ ɲìi na. 
\v 7 Ayiwa, ta sipyii pu kalaa kii keree kii ni, kɔnhɔ pee cèe pu da lee koo li ɲaari, jaagi xuu wa ganha bu ba da pu na wɛ. 
\v 8 Sipya wemu bu bye wu ya kasɛɛgɛ yaha wu puga shɛɛn na wɛ, pu da jo wu kpɔɔn shɛɛn susu na wɛ, weefɔɔ ya foro nʼa daa wu ni fɛɛfɛɛ, ali wemu bɛ ɲɛ Kiricɛn wɛ, wee bɛ ya pɔrɔ weefɔɔ na.
\p
\v 9 Naxhugoshaa piimu pʼa yee kɛlɛɛ gbaara ta, pʼi ya ta gbaya yatii je nige wɛ, fo na puyɛ yaha ná nigin na ge, pee wo mɛyɛ yʼa da já ga, kɔnhɔ nʼa daa fɛɛ pu da pee tɛri. 
\v 10 Pʼa yaa pu ta bɛ sipyii bɛɛri ya pu cɛ pu kapyegee nizaaŋaa funŋɔ ni. Pʼa yaa pu ta na pu nagoo biini na ɲɔgi. Pʼa yaa pu ta pu bi nabuun tirige pu piyɛyɛ, na pu kemɛɛ xuuni. Nʼa daa fɛɛ piimu pu bi se pu yíri ge, pʼi da pu na bi pee tɔɔyɔ jii,\f * \fr 5:10 \fr*\ft \+bd Tɔɔyɔ jii:\+bd* Yawutuu mu, ma bu jo mʼa nabun wemu ɲuŋɔ círi ni fundanga ni, mʼa baraga bɛ taha wu na, mʼa wu tɔɔyɔ je.\ft*\f* na kanhama fɛɛ tɛri, na kasaaŋaa tuuyo bɛɛri pyi. 
\v 11 Naxhugoshaa piimu pu ɲɛ pu sanha lɛ-ɛ ge, ma ganha bu pee mɛyɛ ka wɛ. Bani na saha ni ke koŋɔ ke la keree ni, pu funyɔ yʼa ma bye gbajiire na, kee la kʼa ma fanha tɔ Kirisa wo kapyeŋɛɛ ki na pee mu. 
\v 12 Lee funŋɔ ni, pʼa kiiri shan puyɛ ɲuŋɔ ni; bani pʼa bi ɲɔmɛɛ lemu lɔ na pee na da kapyeŋɛɛ pyi Kirisa yɛ nigin mu ge, pʼa lee kyɛɛgi. 
\v 13 Lee bu bye pʼa kapyeŋɛɛ she, na diin na ɲaari piyɛyɛ yi tɛ ni. Pu da daa lee yɛ na wɛ, pʼa diin na kafilaɲɛhɛmɛ yu, na pu ɲɔyɔ leni sipyii keree ni. Yemu ɲɛ nijoyo wɛ, pʼa ganha na yee bɛɛri yu. 
\v 14 Lee wuu na naxhugoshaa piimu pu ɲɛ pu sanha lɛ-ɛ ge, nɛ funŋɔ wa pʼi guri gbaya ya je sanha, pʼi nagoo ta, pʼi pu puga shɛɛn co xuuni; kɔnhɔ wù pɛn wu ganha bu da kaa la shishiin ta wù na wu wù jaagi wɛ. 
\v 15 Bani pee cèe pii ya nʼa daa wu yaha na xɔ, na daha Shitaanni fɛni. 
\v 16 Naxhugoshaa pii bu da nʼa daa fɔɔ wa kaban, weefɔɔ wu pee tɛgɛ; tee tuguro ti ya yaa pu tee taha nʼa daa fɛɛ pu na wɛ, kɔnhɔ naxhugoshaa piimu pu ɲɛ wà tɛgɛvɔɔ baa ge, nʼa daa fɛɛ pʼi já yere ni pee ni.
\s1 Yʼa baraga tɛri nʼa daa fɛɛ ɲahagbaa fɛɛ pu na
\p
\v 17 Egilizi ɲahagbaa fɛɛ piimu pʼa pu wo labye wu pyi wu pyegana na ge, pee ya yaa ni pɛɛŋɛ tɛhɛɛ shuun ni. Piimu susu pʼa kanhama pu xu na yɛrɛ li pyi, na sipyii pu bɛ kalaa ge, pere. 
\v 18 Bani lʼa ka Kilɛ Kafila wu ni na: «Ma bu nù yaha wu shinma tanhana tanhana wu pya di foro, ma ganha bu wu ɲɔ pɔ wɛ.»\f * \fr 5:18 \fr*\ft Dutɛrɛnɔmɛ 25:4\ft*\f* Lʼa ka bɛ sanha na: «Kapyebye ya yaa ni wu saraa ni.»\f * \fr 5:18 \fr*\ft Luka 10:7\ft*\f* 
\v 19 Wa bu egilizi ɲahagbaa fɔɔ wa jaagi kaa la na, ma bu sɔɔ wee jaagi wu na wɛ, fo sipyii shuun kelee taanri bɛ bu shɛ da li sɛɛri. 
\v 20 Piimu pʼa kori yaha jurumu na na byi ge, ta pee wo nahama pu yu pu na sipyii pu bɛɛri niŋɛ ni, kɔnhɔ pusamaa ba kee ɲaa, pu da fyagi kee shi bye na.
\s1 Pɔli wo yɛri yɛri jomɔ
\p
\v 21 Nʼa da yi jo waha ma mu, Kilɛ ni Yesu Kirisa wuu na, ni wʼa mɛlɛkɛɛ piimu ɲaha bulo ge, jo ma la le mayɛ ni, ma da kii ɲɔmɛhɛɛ kii bɛɛri koo ɲaari; ma ganha bu wa pɔrɔŋɔ wa na wɛ, ma ganha bu wa wolo wa ni kii keree kii funŋɔ ni wɛ. 
\v 22 Ma ganha bu keye gburogi daha sipya wa shishiin na, mʼa duba pye wu mu mʼa egilizi wu kapyeŋɛɛ le wu keŋɛ ni wɛ. Ma ganha bu binnɛ ni wa ni wu jurumu na wɛ. Mʼa ma fungɔngɔ ki yaha ki nivige di bye.
\p
\v 23 Ma ganha ba lɔhɔ yɛ gbuu wɛ. Mʼa yaa mʼa duvɛn dɔɔni gbuu ma layara ti wuu na, ni yama tɔntɔngɔɔ kisaŋaa bɛ wuu na.
\p
\v 24 Ayiwa, pii wo jurumu wa ɲaa kpɛɛngɛ na na fiinŋɛ, na ta wʼà li cɛ xɔ, na kiiri na ba gɔn pu na; ga pii di wa wà pee wo wu da ga já jɛ ni kurogo bɛ wɛ. 
\v 25 Mu pii wo kapyegee nizaaŋaa kii bɛ wa ɲaa kpɛɛngɛ na na fiinŋɛ. Ali kiimu bɛ ki ɲɛ ki kaa ya jɛni tɔvuyo na-ɛ ge, ki bɛ ya já kori yaha ŋmɔhɔrɔ ni wɛ.
\c 6
\s1 Buloo ya yaa na baraga tɛri pu kafɛɛ na
\p
\v 1 Nʼa daa fɛɛ piimu pu ɲɛ buloo ge, pu bɛɛri ya yaa na kasɛɛgɛ ta pu kafɛɛ na, na baraga tɛri pu na xuuni, kɔnhɔ sipyii pu ganha bu da da Kilɛ mɛgɛ kyɛɛgi, pʼi da wù wo kalaa wu fanri wɛ. 
\v 2 Piimu wo kafɛɛ pu ɲɛ nʼa daa fɛɛ ge, pee bɛ ganha ba pu kafɛɛ pu cɛrɛŋɛ na bani pu bɛɛri ya pye cebooloo wɛ dɛ! Ga pʼa yaa pʼa kapyeŋɛɛ pyi pu mu ni pu fanha bɛɛri ni, bani piimu mu pʼa kapyeŋɛɛ ki pyi ge, nʼa daa fɛɛ pu ɲɛ pii, pu bɛ pu ɲɛ Kilɛ wo taanɲɛɛgɛ ki ni.
\s1 Karamɔgɔ-kafinɛjuu ni naafuu can can wo we
\p Mʼa yaa mʼa sipyii pu kalaa lemu ni, ma da li yu mʼa wari pu mu ge, lee li wa mɛ. 
\v 3 Sipya watii ba sipyii pu kalaa kalaa watii ni wemu ni wù Kafɔɔ Yesu Kirisa wo fɛfɛɛrɛ jomɔ pu ɲɛ nigin wɛ, kelee wemu ni Kilɛ koo li ɲɛ nigin wɛ ge, 
\v 4 tabaara fɔɔ wu ɲɛ weefɔɔ. Wu ya yafiin bɛ cɛ wɛ. Wʼa ɲɛri ɲuŋɔ baa nakaara fɔɔ. Wʼa ganha na yoyo kɔɔn ɲuŋɔ baa jomɔ yɛ wuu na. Kee keree kii kʼa ma ni ɲɛpɛnwaa ni, ni yoyo, ni shɛhɛɛ, ni fungɔnkuuyo, ni nakaara nixhɔganhara. 
\v 5 We wa shishiin hakili ɲɛ wuyɛ mu pii sipyii pii ni wɛ. Pu ya can cɛ nige wɛ. Nʼa daa wu koo lʼa ɲɛri pee mu naafuu sha koro.
\p
\v 6 Uun, Kilɛ ɲìi fyaara ti kunni ɲɛ ni kuduungbɔ ni sipya mu, wemu wo keŋɛ yataya yʼa wu tinni ge. 
\v 7 Bani wèe wa shishiin ya pa ni yaaga ni ke koŋɔ puga ke ni wɛ, wù niguriwuu di wa da guri ni yaaga ni wɛ. 
\v 8 Lee wuu na, wù bu já na wù ɲɔlige, ni wu faleye taa na xɔ, lee ya yaa li wù yaa. 
\v 9 Ga piimu pʼa gilee naafuu fɛɛrɛ fɛni ge; puyɛ pyaa wo lakuuŋɔ ni ɲuŋɔ baa ɲidaan, yee yi ma bye tifuugo na pu co, na bɔɔngɔ shan pu ɲuŋɔ ni, na pu kyɛɛgi fɛɛfɛɛ. 
\v 10 Bani wari la ki ɲɛ kakuuyo tuuyo ye bɛɛri wo niŋɛ. Wari lakuuŋɔ ya jé pii ni, a pʼi biin, na nʼa daa wu koo yaha, na kanhama nigbɔ shan puyɛ ɲuŋɔ ni.
\s1 Pɔli ya yɛri yɛri jomɔ pemu kan Timote yɛ pyaa mu ge
\p
\v 11 Ga mu Timote wemu wu wa Kilɛ wo kapyebyii pu ni ge, mu wu laraga kɔn kii keree kii bɛɛri na. La le mayɛ ni mʼa gori yaha tiimɛ ni, ni Kilɛ ɲìi fyaara, ni nʼa daa, ni taanɲɛɛgɛ, ni loxulo, ni ɲubeŋɛ. 
\v 12 Yogo ke mʼa dunni nʼa daa wu funŋɔ ni ge, la le mʼa se ta. Ɲìi sicuumɔ pe pu ɲɛ pu ya xhuu-i ge, mʼa pee ta. Lee wuu na Kilɛ ya ma yiri. Wee kafilasaama we ma bɛ ya jo na ma wo nʼa daa wu shɛ. Lee ya pye sipyii niɲɛhɛmɛɛ ɲii na. 
\v 13 Ayiwa, Kilɛ wemu wʼa yaŋmuyɔ yi bɛɛri munahaa le ge, wee wa wù sɛɛri ni Yesu Kirisa wemu wʼa jo gbafɛnɛɛrɛɛ Pɔnsi Pilate ɲii na, na can jo wu mu ge. Nʼa da yi jo waha ma mu 
\v 14 jo kapyegee kiimu kaa lʼa le ma keŋɛ ni ge, la le fɛ ganha bu da ma na wɛ, jaagi xuu bɛ ganha bu da ma na wɛ, fo na shɛ nɔ wù Kafɔɔ Yesu Kirisa cabaŋa ki na. 
\v 15 Wu paduun ga ba nɔ, Kilɛ yɛ pyaa kʼa da wu yaha ba. Saannaa pu bɛɛri wo Saan wu ɲɛ wii, ni kafɛɛ pu bɛɛri wo Kafɔɔ. Wee wu ɲɛ Kilɛ nigin pe we, na ɲɛ fanhaya yi bɛɛri fɔɔ ni masɔŋɔ fɔɔ wu yɛ pe. 
\v 16 Wee yɛ nigin pe wu ɲɛ wu da ga xhu wɛ. Xuu wemu ni wʼa tiin ge, wee xuu wu wo kpɛɛngɛ ki bɛlɛ funŋɔ ni, sipya wa shishiin da ga já gbara wu na wɛ. Sipya wa shishiin ɲii sanha daha ɲa wu na wɛ, sipyiyawyii la shishiin ɲii di wa da já daha bɛ wu na wɛ. Masɔŋɔ ni sefɛɛrɛ ti ɲɛ wu wuuro tɛhɛnɛ baa fo gbee. \w Amiina\w*.
\s1 Nʼa daa fɛɛ naafuu fɛɛ wo nibyii
\p
\v 17 Ayiwa, ke koŋɔ ke wo naafuu wu wa sipyii piimu mu ge, yi jo waha pu mu na pu ganha ba ɲɔsanga pyi wɛ. Na pu ganha bu wee naafuu wu pye pu \w tadaŋa\w* wɛ, bani wee ya xhuu; ga pu Kilɛ pye pu tadaŋa. Wee wʼa yaŋmuyɔ yi bɛɛri kaan wèe mu na ɲɛhɛŋi, kɔnhɔ wù já fundanga ta. 
\v 18 Yi jo pu mu na pʼa kasaaŋaa pyi, na pu pu kapyegee nizaaŋaa yaha kʼi ɲɛhɛ; pʼi keŋɛ mugi pu yataya na, pu da pu keŋɛ yaŋmuyɔ ya kaan sipyii pu mu. 
\v 19 Pu ba lee pyi, pu na ba naafuu nigbɔ ta puyɛ ɲaha na ɲiga na, naafuu wemu wʼa ɲɔ wʼi ya gyɛɛgi bɛ-ɛ ge. Lee funŋɔ ni pu da ba ɲìi sicuumɔ can can wo ta.
\s1 Pɔli kurogo jomɔ
\p
\v 20 Timote, kaa lemu lʼa le ma keŋɛ ni ge, lee mara ɲɔ. Mayɛ tánha ke koŋɔ ke wo ɲuŋɔ baa jomɔ pe na, ni kafinɛyɛ lajɛ nakaara jomɔ pu na. 
\v 21 Sipyii pii pʼa yu na pee ya wee lajɛ wu ta. Pee ya piin na foro nʼa daa wu koo li ni.
\p Ayiwa, Kilɛ wu niimɛ kan yi mu.