\id JAS \h SANTIAGO \toc1 JA NØKY MIDI JA SANTIAGO YJA̱A̱Y \toc2 SANTIAGO \toc3 Stg. \mt1 JA NØKY MIDI JA SANTIAGO YJA̱A̱Y \c 1 \s1 Ku ja Santiago tnɨjayɨ ja israelɨt ja̱a̱ꞌy pøn tø ñawya̱ꞌkxnɨyɨdɨ \p \v 1 Santiagoꞌa̱jtp øts. Øts ja Dios Teety, øts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesucristo nmɨdumpy. Ɨxya̱m mee nnɨjayɨ jøts øts nga̱jpxpøøꞌkxy nɨdukɨꞌɨyɨ ja israelɨt ja̱a̱ꞌy pøn jaty tø choondɨ ya̱ jøts tø ñøjkxtɨ tsɨnaabyɨ abiky tsoo. \s1 Ja wijyꞌa̱jtɨn ja nɨja̱ꞌwɨn midi ja Dios yajkpy \p \v 2 Meets mɨguꞌuktøjk, mba̱a̱tꞌa̱jtɨp meets kaꞌ ti xkumayja̱wɨdɨt øy yjadyimyiñ o midi ayoꞌon. \v 3 Nnɨja̱ꞌwɨndɨpts ku ja ayoꞌon ja myiñ, jadeꞌents ja Dios xꞌejxɨnt xnɨja̱ꞌwɨnt ku tuꞌugyɨ ja nwɨnma̱a̱ꞌñ nyikꞌijtyɨndɨ, kuts ja Dios amumjoojt njanchja̱ꞌwɨndɨt jøts jadeꞌenꞌampy ja øyꞌa̱jtɨn ja tuda̱ꞌa̱kyꞌa̱jtɨn njagyajpɨndɨt. \v 4 Øy kaꞌpxy yikxon mwɨnmaꞌadyɨt, wɨnets nayɨdeꞌen yikxon mwɨmbɨdsøꞌømxɨyɨdɨt ja mꞌøwyɨnma̱a̱ꞌñ jøts xjagyaptɨt ja ja̱ꞌgyukɨn, kidi mwa̱ꞌa̱ndɨ jøts ku ti mgaꞌijtxyɨdɨ. \p \v 5 Jøts pønɨ jats meets wɨna̱a̱gɨn pøn kaꞌejtxɨdɨp ja wijyꞌa̱jtɨn, ja ja̱ꞌgyukɨn, amɨdowdɨts ja Dios jøts ja mmoꞌojɨdɨt, pø jaꞌaxɨ tukɨꞌɨyɨ tya̱jkøjxp, kaꞌap ja ti tꞌama̱ꞌa̱tꞌaty jøts kaꞌap ja ti tyamɨgajpxy. \v 6 Jaꞌats ɨdøꞌøn tsojkɨp jøts tuꞌuk amumjoojt nꞌamɨdoꞌowɨnt, kaꞌ nwɨnma̱a̱ꞌyɨnt majtsk a̱a̱w majtsk joojt. \v 7 Pønɨ pøn jadeꞌen wɨnmaapy, kaꞌap ja Dios ja ti yꞌukmøꞌøñɨyɨt, \v 8 jaꞌagøjxp ku ɨxya̱m ti tꞌuktsøky jøts jabom ja wyɨnma̱a̱ꞌñ tyiktɨga̱tskojmɨ, kaꞌ tuꞌugyɨ ja wyɨnma̱a̱ꞌñ tyikꞌity. \p \v 9 Jøts pønɨ pønts ayoop wɨnmaapy, pøn tpaduujnɨdɨp ja Dios yjaꞌ, jotkujk ɨdøꞌøn tꞌejxnɨdɨt, tyaxonda̱ꞌa̱ktɨp ɨdøꞌøn ku Dios nøjkx wya̱a̱dsoꞌonɨyɨdɨ jøts ja yiknɨtsoꞌokꞌa̱tɨdɨt. \v 10 Jøts nayɨdeꞌen pønɨ jam pøn kumeeñꞌa̱jtp jøts pønɨ pyaduujnɨdɨp ja Dios yjaꞌ, jotkujk ɨdøꞌøn ja ñayja̱wɨyɨdɨt øy myeeñ ja yjagayiktamøjꞌejxtɨ. Jabɨ yiknɨtsoꞌogɨdɨpts ja Dios jaꞌ ku wyɨnaty twɨngunøjkxɨñɨdɨ. \v 11 Tɨgøøpy ja kumeeñ ja̱a̱ꞌy ja myeeñ ku ayoꞌon myiñ. Nayɨdeꞌen ñamyayɨ yjaty sa̱m ja ujts pɨjy uꞌngɨn yjaty ku ja xøøw cha̱ꞌa̱yɨyɨ jøts ja tyøtskøjxnɨ ja pyɨjy. \s1 Ku ja kaꞌøybɨ xꞌamutskꞌejxwa̱ꞌa̱ñɨndɨ \p \v 12 Janch jotkujk meets ku tuda̱ꞌa̱ky mja̱a̱ꞌyꞌa̱ttɨ øy ja ayoꞌon xjapa̱a̱ttɨ; ku jadeꞌen mmajada̱ꞌa̱ktɨ, wɨnets ja mmøꞌøyɨdɨ ja Dios ja jujkyꞌa̱jtɨn midi xemɨkøjxp, midi ja Dios mdamɨdsojkɨyɨdɨp, jadeꞌenꞌampy ku ja Dios xtsojktɨ. \v 13 Ku pøn ñayja̱wɨyɨ kaꞌøybɨ ttunwa̱ꞌa̱ñ, kyøꞌøm wɨnma̱a̱ꞌñ ja yiktump, kaꞌap ja Dios yøꞌøbɨ wɨnma̱a̱ꞌñ tyaky; kaꞌaxɨ ja Dios twɨnma̱a̱ꞌñꞌaty jøts ja axøøkpɨ yiktuꞌunt, jøts nɨpøn ja jadeꞌen tkawɨnma̱a̱ꞌnmyøꞌøy jøts ja jadeꞌen ttuꞌunt. \v 14 Ku pøn jadeꞌen ttunwa̱ꞌa̱ñ ja kaꞌøybɨ, kyøꞌøm wɨnma̱a̱ꞌñ, kyøꞌøm tsojkɨn ja jadeꞌen pyadundɨp. \v 15 Yøꞌøbɨ kaꞌøwyɨnma̱a̱ꞌñ, pøky yøꞌ; jøts ku ja pøky yikmøøtꞌaty, ja oꞌjkɨn tɨgøꞌøyɨn ja yajkpy. \p \v 16 Mɨguꞌuktøjk, kidi mnawyɨnꞌɨɨñɨdɨ; \v 17 tukɨꞌɨyɨ ja øybɨ tsujpɨ midi nmøøtꞌa̱jtyɨndɨp, Dios yø tya̱jkp, tøxɨ ja tpɨkta̱ꞌa̱ky ja ja̱j ja tøøꞌkx jam tsa̱jpwemp. Tuꞌugyɨ jaꞌ, kaꞌap ja tyɨgach. \v 18 Tø ja Dios xmøꞌøyɨm ja øyꞌa̱jtɨn midi xemɨkøjxp ku njanchja̱ꞌwaꞌam ja kyajpxy ja yꞌayuujk, ja tɨɨbyɨ ja janchpɨ, jaꞌagøjxp ja jadeꞌen ttuñ jøts adøm nyiktsoꞌonda̱kꞌokwa̱ꞌa̱nɨnt pøn ja pyabøjkpɨꞌa̱jttɨp, sa̱m ja ttamɨdsøkyɨn. \s1 Sa̱ yikpaduñ ja Dios yjanchja̱ꞌwɨn \p \v 19 Paty, mɨguꞌuktøjk, nja̱a̱knɨgajpxy jøts tuda̱ꞌa̱ky mja̱a̱ꞌyꞌa̱ttɨt. Yikxon xmadowꞌettɨt ja mmɨguꞌuk sa̱ wya̱ꞌa̱ñ, kidi mnayꞌøøjyɨdɨ, jøts kidi mmɨguꞌuk xmɨꞌa̱mbøktɨ. \v 20 Nɨsudsoꞌampy ɨdøꞌøn ja Dios xkadajotkujkꞌa̱jtyɨndɨ ku ja nmɨguꞌuk nmɨjotꞌa̱mbɨjkyɨndɨ. \v 21 Paty mastuꞌuttɨ tukɨꞌɨyɨ midi kaꞌøy, ja kaꞌøwyɨnma̱a̱ꞌñ jøts ja kaꞌødyunk. Møj pɨkta̱ꞌa̱ktɨ yikxon ja Dios kyajpxy midi tø myiktukmadøwdɨ; pø yøꞌøxɨ tyanɨtsoꞌokꞌa̱ttɨp ja nꞌanmɨja̱ꞌwɨndɨ. \p \v 22 Padundɨ døꞌøn pønɨ sa̱ jaty ja Dios kyajpxy wya̱ꞌa̱ñ, kidi jaꞌayɨ nugo xmadøwdɨ. Nawyɨnꞌøøꞌnɨndɨp nugo ku kaꞌ nbaduꞌunɨnt. \v 23 Pønɨ pøn jadeꞌen adøtsp, jadeꞌen ja ñamyayɨ nꞌukpɨkta̱a̱jkɨnt ejxɨm ja ja̱a̱ꞌy pøn tkuꞌejxɨp ja wyeen ja yꞌa̱a̱w jap ejxjøtpy \v 24 jøts ku kaꞌ wya̱ꞌa̱dsɨ. Ku ñijkxy, kaꞌ tja̱ꞌmyech jøts wyɨmbujt. \v 25 Jotkujk ɨdøꞌøn ja ñayja̱wɨyɨdɨt pøn ja Dios kyutujk tpaduujnɨdɨp midi xyikꞌawa̱ꞌa̱tspɨdsøꞌømɨmp, kaꞌap ja jaꞌayɨ nugo tpatmadøy. \p \v 26 Pønɨ mwa̱ndɨp jøts ja Dios yjaꞌ xpaduujnɨdɨt, jøts nay jatyɨ ja mdoojts nugo xyikꞌawɨdettɨ ya̱m nadyijyɨ ja Dios yjaꞌ xpaduujnɨdɨ, jadeꞌents nugo mnawyɨnꞌɨɨñɨdɨ jøts kaꞌ xꞌukpadunɨdɨ jadeꞌen. \v 27 Jaꞌ ja Dios Teety kyupijkpy ku nbudøjkaꞌant ja kuꞌøkyꞌuꞌnk jøts ja kuꞌøktyøꞌøxy pøn ayoodɨp, jøts nayɨdeꞌen kaꞌ nugo nbøktyuꞌunɨnt ya̱ na̱xwiiñ. \c 2 \s1 Kaꞌap pøn ñayꞌøyꞌejxɨdɨt kyanayꞌøyꞌejxɨdɨt wan tjapønɨ \p \v 1 Meets mɨguꞌuktøjktɨ, pøn jaty tjanchja̱ꞌwɨdɨp ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesucristo ku ja wa̱ꞌa̱dsɨ ku ja myøjɨ, kidi meets pøn xꞌøyꞌejxtɨ xkaꞌøyꞌejxtɨ wan tjapønɨ. \v 2 Nꞌukpɨkta̱a̱jkɨmp tuꞌuk ja madya̱ꞌa̱ky, pønɨ tøjkɨdɨp ja ja̱a̱ꞌy jap ma̱ meets mnamyukyɨdɨ, tuꞌuk kumeeñ ja̱a̱ꞌy janch xyøxy janch wyetɨ janch ña̱a̱myɨ, jøts jaduꞌuk ayoobɨ ja̱a̱ꞌy nɨpach ɨxpach, \v 3 jøts ku jaꞌayɨ øy tsuj xka̱jpxpooꞌkxtɨ, jaꞌ pøn janch kumeeñ pøn janch xyøxy, jøts ja øybɨ tsɨnaabyajt xmoꞌodɨ, jøts ja ayoobɨ xkamøjpɨkta̱ꞌa̱ktɨ jadeꞌen xnøjmɨdɨ jøts wan ttanɨ uk na̱jxkɨjxy chøønɨt, \v 4 pø yɨdeꞌenꞌampxyɨ yikꞌixy yiknɨja̱wɨ ku tuꞌuk xꞌøyja̱wɨ jøts jaduꞌuk xkaꞌøyja̱wɨ. Kaꞌap jadeꞌen yꞌøyɨ, mbøktyundɨp jadeꞌen. \p \v 5 Ukmadøwdɨ, mɨguꞌuktøjk, jøts ja̱ꞌgyukɨdɨ ya̱ꞌa̱t: Ja ayoobɨ ja̱a̱ꞌy pøn ejttɨp ya̱ na̱xwiiñ, jaꞌ ɨdøꞌøn ja Dios Teety tø wyɨꞌijxyɨdɨ jøts ja tjanchja̱wɨdɨt ja Dios yjaꞌ jøts yikmoꞌodɨt ja yꞌøyꞌa̱jtɨn midi ja Dios ja yja̱a̱ꞌy tyanɨtanaapy, pø tøxɨ ja ttamɨdsøky jøts ja tmoꞌot pøn tsojkɨyɨp. \v 6 Jøts meets, jadeꞌen meets ja ayoobɨ ja̱a̱ꞌy nugo xtsøꞌødyundɨ ku xkamøjꞌejxtɨ. Nayɨdeꞌen meets ja kumeeñ ja̱a̱ꞌy mjatuꞌumɨyɨdɨ ku myiknɨꞌøøꞌnɨdɨ jam kudunk wyɨndump. \v 7 Yøꞌ nayɨdeꞌen tkaꞌødyejtɨp tkaꞌøñɨmadya̱ktɨp ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesus pøn adøm xyiknɨtsoꞌokꞌa̱jtɨndɨp. \p \v 8 Mꞌøyꞌadøtsp meets wyɨnaty pønɨ mbadundɨp ja Dios Teety yꞌanaꞌamɨn midi yɨdeꞌen wa̱mp: “Tsok ja mmɨguꞌuktøjk, wɨndsøꞌøgɨ ja mmɨguꞌuktøjk, jadeꞌen xtsokt jøts jadeꞌen xwɨndsøꞌøgɨt sa̱ køꞌøm mnachøkyɨ jøts sa̱ køꞌøm mnawyɨndsøꞌøgɨyɨ.” \v 9 Pønɨ jamts meets ja mmɨguꞌuktøjk xꞌøyꞌejxtɨ xkaꞌøyꞌejxtɨ wan tjapønɨ, mbøktyundɨpts ɨdøꞌøn jadeꞌen, kaꞌap ja Dios yꞌanaꞌamɨn jadeꞌen xpaduujnɨdɨ. \v 10 Øy ja Dios kyutujk kaꞌpxy njabadunwa̱ꞌa̱ñɨndɨ jøts jam tuꞌuk yꞌanaꞌamɨn kyayikpaduñ, pøktyuꞌunɨndɨpts adøm ɨdøꞌøn ku kaꞌ kaꞌpxy yikpaduñ. \v 11 Nay jaꞌ midi tyikutujk, jøts yɨdeꞌen ñɨɨmy: “Kidi mmɨguꞌuk ñɨya̱a̱ꞌy ñɨdøꞌøxy xpøjkxɨ”, nay ya̱ꞌa̱t tyikutujkma̱a̱ jøts: “Kidi myikja̱a̱ꞌyꞌøøky.” Øy pøn ja myɨguꞌuk ñɨdøꞌøxy ja tjagapøjkxɨ jøts ja neꞌegɨ yikja̱a̱ꞌyꞌøøky, pøktyumpts ja jadeꞌen ku ja Dios yjaꞌ kaꞌpxy tø tkabaduujnɨ. \v 12 Øy yikxon nga̱jpxɨnt nduꞌunɨnt sa̱m ja Dios ttsøky, jabɨ nay jaꞌabɨ kutujkxɨ xɨɨdyuꞌunɨmp midi ja nɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn nayɨdeꞌen tya̱jkp. \v 13 Pønɨ pønts ja myɨguꞌuk tø tkaꞌayoꞌixy, nayɨdeꞌents ja Dios ja nøjkx kaꞌayoꞌijxyɨm tyɨɨdyuñɨyɨ; pønts ja myɨguꞌuk tꞌayoꞌejxp, pya̱a̱tpts jaꞌ ja øyꞌa̱jtɨn ku ja tɨɨdyuꞌunɨn ña̱xt. \s1 Ja janchja̱ꞌwɨn jøts ja ødyuꞌunɨn \p \v 14 Mɨguꞌuktøjktɨ, ¿ti ja ñɨwya̱ꞌa̱nt ku jaꞌayɨ nwa̱ꞌa̱ñɨm ku ja Dios njanchja̱ꞌwaꞌam jøts nɨkaꞌap ja øybɨ nꞌukpaduꞌunaꞌam? Kaꞌap jadeꞌen ja nɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn nba̱a̱jtɨnt. \v 15 Ku nꞌukpɨkta̱a̱jkɨnt ku tuꞌuk nmɨguꞌuk ti kyaꞌijtxyɨ ejxɨm ja kyaaky ja wyet, \v 16 jøts nnɨma̱a̱ꞌyɨnt: “Mba̱a̱tp ja mwet ja mna̱a̱my ja mjɨɨꞌkxy”, jøts kaꞌ ti nmøꞌøyɨnt pøni ti yjatsøjkpy. ¿Ti ja ñɨwya̱ꞌa̱nt jadeꞌen? \v 17 Ku ja Dios njanchja̱ꞌwaꞌam jøts nɨkaꞌap ja nmɨguꞌuk nꞌukpudøjkɨñaꞌam, kaꞌap ja janchja̱ꞌwɨn jadeꞌen tyuñ. \p \v 18 Jamts pøn jawa̱mp: “Mets ja Dios mjanchja̱ꞌwɨp, jøts kaꞌap ja mmɨguꞌuk xpudøkɨ; jøts øts, øy øts ja Dios ngajanchja̱wɨ, nbudøjkɨp øts ja nmɨguꞌuk.” Jadeꞌenꞌampyts ɨdøꞌøn ja janchja̱ꞌwɨn yikꞌixy yiknɨja̱wɨ ku nbudøjkaꞌam ja nmɨguꞌuk, kuts ja nmɨguꞌuk ngabudøjkaꞌant nɨsudsoꞌampyts ja Dios jadeꞌen ngajanchja̱ꞌwaꞌandɨ. \v 19 Mjanchja̱ꞌwɨdɨp meets ku jaa tuꞌuk ja Dios, øyɨ jadeꞌen; nayɨdeꞌenxɨ ja mɨkuꞌ tjanchja̱wɨ ku jaa ja Dios, kyudsøꞌjkɨpts jaꞌ. \v 20 Kidi nugo mgujuunꞌaty, ¿kaꞌ xnɨja̱wɨ ku ja njanchja̱ꞌwɨn jadeꞌen wyɨngaxɨꞌɨky ku ja nmɨguꞌuk nbudøjkaꞌant? \v 21 Jadeꞌenꞌampy ja nꞌa̱pteetyꞌamøj Abraham ja Dios kyupøjkɨ ku ja tpaduuñ sa̱m ja Dios ttsøkyɨn jøts ja yꞌuꞌnk Isaac ttamɨyoxt. \v 22 Ja̱ꞌgyukɨdɨ meets jadeꞌen jøts ku ja Abraham jadeꞌen tna̱nkyꞌijxyɨ ja yjanchja̱ꞌwɨn ku jadeꞌen tpaduuñ, jøts jadeꞌen ttukꞌaba̱a̱ty kaꞌpxy ja yjanchja̱ꞌwɨn. \v 23 Yꞌaba̱a̱jt ɨdøꞌøn jadeꞌen ja Dios kyajpxy ku wya̱ꞌa̱ñ: “Ojts ja Abraham tjanchja̱wɨ ja Dios, jaꞌats ja Dios yꞌøyja̱ꞌwɨyɨɨꞌñ jøts ja ojts tkupiky.” Paty ja Dios myɨguꞌukja̱wɨyɨ ja Abraham. \p \v 24 Mꞌejxtɨp mnɨja̱ꞌwɨdɨp ɨxja sa̱ ja Dios tkupiky ja ja̱a̱ꞌy ku ja tpaduñ, jøts nɨ kidi jaꞌayɨp tuꞌugyɨ sa̱m ja yjanchja̱wɨ. \v 25 Nayɨdeꞌen ja kaꞌødyøꞌøxy Rahab ja Dios kyupøjkøø jadeꞌengøjxp ku ja tꞌødyuuñ ja Dios kyugajpxy; ku tjønmøøy ttøjkmøøy jøts abiky tyuuꞌ ttajøpkajxɨyɨɨꞌñ ku ja myɨdsep wyɨnaty pyayøꞌøyɨ. \v 26 Kaꞌap jadeꞌen tyuñ ku ja Dios njanchja̱ꞌwɨnt ku ngabaduꞌunɨnt sa̱m ja ttsøkyɨn. Jadeꞌen ja tpa̱a̱ty sa̱m ja ja̱a̱ꞌyꞌøøgyɨn, kaꞌap ja ñɨneꞌkx tyuñ ku yꞌanmɨja̱ꞌwɨn kyaꞌukꞌejtnɨ. \c 3 \s1 Sa̱m nugo yø toojts yiktakajpxy \p \v 1 Meets mɨguꞌuktøjk, kaꞌ pya̱a̱tꞌatyɨ jøts mee nɨdukɨꞌɨyɨ myikꞌɨxpøkt. Pøn tꞌejxtɨp pøn tnɨja̱ꞌwɨdɨp, jaꞌ kaꞌpxy tpadundɨp. Nay jadeꞌents ja møk yiktabayøꞌødyɨt ku ja kaꞌpxy tkabaduꞌundɨt. \v 2 Tum jadeꞌen ja tundɨgøꞌøyɨn yikjagyepy; wɨna̱a̱gɨn jaꞌ pøn katundɨgøødyɨp kaka̱jpxɨgøødyɨp, jaꞌ ɨdøꞌøn janchꞌøy ja̱a̱ꞌy ku ja tpaduñ ku ja ñayꞌejxꞌityɨyɨ. \v 3 Jadeꞌenꞌampyts ja kawa̱a̱y kyajpxy kyupiky ku ja axots tmøøtꞌaty yꞌa̱a̱wjøtpy midi yikwa̱ꞌkꞌøyɨp, øy midiꞌampy nduknøjkxɨnt. \v 4 Ku nꞌukwɨnma̱ꞌa̱yɨnt nayɨdeꞌen sa̱m tuꞌuk ja ba̱rkɨ yøꞌøy; øy janch jamøj jaꞌ jøts ja poj ja wyetsmiñɨ wyetsxøpyɨ, mutskts ja pujxuꞌnk midi ja ja̱a̱ꞌy yikyøꞌøpy, jøts ja tyikyøꞌøy pønɨ ma̱ ja ttsøky. \v 5 Nayɨdeꞌen yø toojts; wɨnꞌiiꞌnxyɨp jaꞌ midi xyika̱jpxɨgøꞌøyɨmp. Jadeꞌen yøꞌ kidim ja jøøn tyøøbyikyɨn jøts ja tyøømyøjɨ, jøts ja et tyøøyɨ. \v 6 Jadeꞌen yø toojts ejxɨm ja jøøn tyøøyɨn. Yøꞌ amuum xyikma̱ꞌjtɨmp ku xyika̱jpxɨgøꞌøyɨnt xyiktundɨgøꞌøyɨnt. Mɨkuꞌ yø jadeꞌen xuktuꞌunɨmp. \v 7 Yikyujpy ja ja̱a̱ꞌy o midi jɨyujk, wan tjoonɨ wan tsa̱a̱ꞌñɨ jøts jaꞌ midi tsɨnaadyɨp mejyjotp. \v 8 Kaꞌ pøn mɨba̱a̱t jadeꞌen ja toojts tmɨmada̱ꞌa̱ky, tundɨgøøpy yø nugo. \v 9 Nayɨ toojts xyika̱jpxɨmp ku ja Dios nja̱ꞌmyejchɨm nꞌajotꞌa̱jtyɨm, nayøꞌøts ja nmɨguꞌuktøjk xukmɨga̱jpxɨgøꞌøyɨmp, Diosts jadeꞌen ñamyayɨ nmɨga̱jpxɨgøꞌøyɨmp ja yꞌagojna̱jxy midi køꞌøm tø tpɨkta̱ꞌa̱ky. \v 10 Nayɨ a̱a̱wjøtpy pyɨdsimy ja øgyajpxy tsujkajpxy, jøts nay jaayɨ pyɨdsimy ja axøøkajpxy. Mɨguꞌuktøjk, kaꞌats ɨdøꞌøn jadeꞌen yjapa̱a̱tꞌatyɨ. \v 11 Ku nꞌukꞌejxɨnt ma̱ ja wa̱ꞌa̱ts nøø pyɨdsimy, tuꞌugyɨxɨ ja wya̱ꞌa̱tsnøøꞌaty, kaꞌap jam ja tya̱ꞌmtspɨ, kaꞌap jam ja pya̱ꞌa̱kpɨ. \v 12 Mɨguꞌuktøjk, ¿mꞌukꞌaꞌejxɨp meets tyøømɨt jam iigɨ kipkyøjxp ja wenk tsa̱ꞌa̱m? Kaꞌaxɨ mɨba̱a̱t nayɨdeꞌen ja nøø pyɨdsimy jam nøømuꞌutjotp ja tya̱ꞌmtspɨ ja pya̱ꞌa̱kpɨ. \s1 Ja ja̱ꞌgyukɨn midi ja Dios yajkpy \p \v 13 Pønɨ jap pøn tnɨmadøy tnɨja̱wɨ, wan tna̱nkyꞌijxyɨ sa̱ ja yꞌøyꞌa̱jtɨn ja yꞌøyja̱a̱ꞌyꞌa̱jtɨn, wan jadeꞌen ja ja̱ꞌgyukɨn tyiktuñ jøts kaꞌ ñamyɨkaxɨt. \v 14 Pønɨ ja meets ti mnadyamɨꞌama̱ꞌa̱tꞌatyɨdɨ ku nugo køꞌøm jadeꞌen xwɨnma̱a̱ꞌñꞌa̱ttɨ, kaꞌ ja ja̱ꞌgyukɨn jadeꞌen xna̱nkyꞌijxyɨdɨ, ta̱a̱y yø jadeꞌen pyɨdsimy. \v 15 Kaꞌap ja Dios jadeꞌen xuknɨja̱ꞌwɨm jøts jadeꞌen nꞌadøøjtsɨnt, jaꞌ jadeꞌen adøøtstɨp pøn kaꞌøyja̱a̱ꞌdyɨ ku ja mɨkuꞌ jadeꞌen tyuktuñɨdɨ. \v 16 Ma̱ yꞌity ja wɨndiꞌiñꞌa̱jtɨn jøts ja nadyamɨꞌama̱ꞌa̱tꞌa̱tɨ, nay jam yꞌity ja tsep jøts o ti axøøkꞌa̱jtɨn. \v 17 Pøn ja ja̱ꞌgyukɨn ja Dios møøjyɨp, jaꞌats øyja̱a̱ꞌyꞌa̱jttɨp, wa̱ꞌa̱ts chɨna̱a̱ꞌyɨn ja tyikna̱xtɨ; kaꞌap cheptundɨ chepka̱jpxtɨ, myøøtꞌa̱jttɨp ja tuda̱ꞌa̱kyꞌa̱jtɨn jøts ja ja̱ꞌgyukɨn. Tsaachꞌejxtɨp jøts ja øyꞌa̱jtɨn ttundɨ; ja myøkwɨnma̱a̱ꞌñ pyadundɨp, kaꞌ twɨnda̱a̱yꞌa̱ttɨ ja wyɨnma̱a̱ꞌñ. \v 18 Pøn tja̱ꞌgyukɨp tka̱jpxkukɨp, jaꞌats ja øyꞌa̱jtɨn ttukpa̱tp ja myɨguꞌuk. \c 4 \s1 Kaꞌ nmɨnamya̱a̱ꞌyɨnt ja kaꞌøyꞌa̱jtɨn midi ya̱ na̱xwiiñ \p \v 1 ¿Ma̱ chøøñ ja tsep ja aka midi mdundɨp? Køꞌømyɨ xyiktsoꞌonda̱ꞌa̱ktɨ ku ti mnadyamɨꞌama̱ꞌa̱tꞌatyɨdɨ. \v 2 Mꞌanimpy mꞌadsøjkpy pønɨ ti mmɨguꞌuk myøøtꞌajtpy, kuts ja xkapa̱a̱ttɨ wɨnets ja tsep xyiktøkɨdɨ, jøts jadeꞌents ja mmɨguꞌuk xyikꞌooktɨ. Kaꞌap agujk jotkujk mꞌettɨ jaꞌagøjxp ku ja Dios xkaꞌamɨdowdɨ xkabøktsowdɨ midi mdsojktɨp. \v 3 Pønɨ mꞌamɨdoodɨp mbøktsoodɨp jøts kaꞌ myikmoꞌodɨ, jadeꞌengøjxp ku øy kaꞌøy xꞌamɨdøwdɨ jøts xyiktunwa̱ꞌa̱ndɨ nugo ma̱ kaꞌ pya̱a̱tꞌatyɨ. \v 4 ¡Meets mgaꞌøwyɨnmaadyɨp! ¿Ti kidi meets xnɨja̱wɨ ku øy møøt nnayja̱ꞌwɨn jaꞌ midi ja Dios kyatsøjkpy, jadeꞌenꞌampyts ɨdøꞌøn adøm ja Dios nmɨdsepøjknaꞌam jøts ngaꞌukja̱ꞌmyajtsnaꞌam? \v 5 Yɨdeꞌen jap nøkyɨjxpy wya̱ꞌa̱ñ: “Øy xtsojkꞌana̱jxyɨm ja Espíritu Santo midi ja Dios xukmɨꞌejtɨmp jøts kaꞌ tꞌøyja̱wɨ ku wenkpɨ nbaduꞌunɨnt.” \v 6 Dios neꞌegɨ xmayꞌa̱jtɨmp xpudøjkɨmp sa̱m ja kyajpxy ja yꞌayuujk yɨdeꞌen wya̱ꞌa̱n: “Myɨꞌa̱mbijkpy ja Dios pøn namyøjpɨkta̱a̱jkɨyɨp; pønts tuda̱ꞌa̱kyꞌa̱jtp øyꞌa̱jtp, pudøjkɨyɨpts ja Dios jaꞌ.” \v 7 Amumjoojt mnadyamɨyoxɨdɨt ja Dios. Møk wɨndanɨdɨ ja mɨkuꞌ jøts mnɨwa̱ꞌa̱dsɨyɨdɨt. \v 8 Wɨngunøjkxɨdɨ ja Dios jøts ja neꞌegɨ mnɨmenɨyɨdɨt. Yikwa̱ꞌa̱tstɨ ja mbøky, meets, ku nugo ja Dios majtskꞌa̱a̱w majtskjoojt xtsoktɨ, ku xpadundɨ nayɨdeꞌen ja kaꞌøybɨ. \v 9 Jotmayꞌooktɨ, taya̱ꞌa̱xtɨ ja mbøky. Kidi jotkujk mnayja̱wɨyɨdɨ ku tø mbøktyundɨ. Yikmendɨ ja mwɨnma̱a̱ꞌñ jøts xjagyaptɨt ja jotmay. \v 10 Nabyɨkta̱ꞌa̱gɨdɨ yikꞌayowɨm nwɨndsønꞌa̱jtɨm wyɨngujkp, jadeꞌents ja ñɨtsoꞌokꞌa̱jtɨn ja møj mmoꞌojɨdɨt. \s1 Kaꞌ nugo nbayøꞌøyɨnt ja nmøøtjanchja̱ꞌwɨbɨ \p \v 11 Meets mɨguꞌuktøjk, kidim mnabyagajpxyɨdɨ nɨduꞌuk ja nɨduꞌuk. Pønts jadeꞌen paga̱jpxp, pønts ja myɨguꞌuk jadeꞌen tpøkyꞌejxp, ja Dios ja kyutujk ja jadeꞌen wyɨndsojɨp ma̱ wya̱ꞌa̱ñ jøts ku ja nmɨguꞌuk ndsojkɨnt, tɨɨdyumbɨts ja neꞌegɨ nugo ñabyɨkta̱ꞌa̱gyɨ jøts nɨ tkabaduñ køꞌøm ja kutujk. \v 12 Tuꞌugyɨ jaꞌ pøn ja kutujk tmøøtꞌa̱jtp, nay jaꞌats xpayøꞌøyɨmp, jaꞌats nayɨdeꞌen xyiknɨtsoꞌokꞌa̱jtɨmp, nay jaꞌ xyikwɨndɨgøꞌøyɨmp. ¿Mbøn mets ku xpøkpyayøꞌøwya̱ꞌa̱ñ ja mmɨguꞌuk? \s1 Kaꞌ yiknɨja̱wɨ pønɨ ti memp jabom wɨxøjkp \p \v 13 Ukmadowdɨ meets sa̱ xꞌukwɨnmaydɨ: “Jabom wɨxøjkp nja̱a̱ꞌmɨnt abikya̱jp jøts jam tukjumøjt nꞌejtɨnt. Na̱jxɨnt ndøjkaꞌant, jamts ja meeñ jadeꞌen nba̱a̱jtɨnt”, \v 14 nɨpøn tkanɨja̱wɨ pønɨ ti memp kɨda̱kp jabom wɨxøjkp. Jadeꞌen adøm nꞌijtyɨndɨ ejxɨm ja yoots nꞌejxɨnt, jøts nay jaayɨ nꞌejxɨnt, tø tyɨgøøgyojmɨ. \v 15 Yɨdeꞌen neꞌegɨ mwa̱ꞌa̱ndɨt: “Pønɨ xpudøjkɨmp ja Dios, wɨnets jadeꞌen nduꞌunɨnt pønɨ ti jaty ndunwa̱ꞌa̱ñɨmp.” \v 16 Meets ja mgøꞌøm wɨnma̱a̱ꞌñ mee myiktunwampy jøts ja namyɨkaxɨ; kaꞌøyts ɨdøꞌøn yø jadeꞌen pyɨdsimy. \v 17 Pøn wa̱ꞌa̱ts tjanɨja̱ꞌwɨp jøts ja kaꞌpxy tkabaduñ, pøktyundɨpts ja jadeꞌen neꞌegɨ. \c 5 \s1 Sa̱ ja kumeeñ ja̱a̱ꞌy yika̱jpxwejtɨ \p \v 1 ¡Madowdɨ meets kumeeñ ja̱a̱ꞌy! Mdaya̱ꞌa̱xtɨp ja mwɨnma̱a̱ꞌñ ku ja ayoꞌon xpa̱a̱ttɨt xꞌejxtɨt. \v 2 Tukɨꞌɨyɨ ja mjujkyꞌa̱jtɨn jadiꞌiñɨ pyutskøjxnɨt jøts ja mꞌøybɨ wet ja mꞌøybɨ na̱a̱my ja kipkyaaꞌtspɨ jadiꞌiñɨ tyikwɨndɨgøꞌøty. \v 3 Towɨgyøjxp ja oorɨ ja pla̱tɨ midi mmøøtꞌa̱jttɨp, jadeꞌents ɨdøꞌøn mꞌukyikꞌejxtɨt mꞌukyiknɨja̱wɨdɨt ku møøt mwɨndɨgøꞌødyɨt ja mbɨkta̱ꞌa̱ky. Tøxɨ ja mgumeeñꞌa̱jtɨn øy xpa̱a̱ttɨ, wɨngompxɨ ku ja tɨɨdyuꞌunɨn myeꞌent. \v 4 Ja ka̱mdumbɨ pøn tø xkamɨjuudyɨ, jaꞌ myiktabayøꞌødyɨp. Wa̱ꞌa̱ts ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm ja tꞌixy tnɨja̱wɨ ku ja mdumbɨ jadeꞌen xkamɨjuudyɨ. \v 5 O meets ya̱ na̱xwiiñ jotkujk xyikna̱xtɨ, o ti køꞌøm tø mnadyamayꞌatyɨdɨ, wɨngompts ja xøøw ku ja tɨɨdyuꞌunɨn myeꞌent. \v 6 Tø ja xmɨdundɨgøydɨ pøn ti tkatump pøn ti tkanɨja̱ꞌwɨp, jadeꞌen ɨdøꞌøn ku nugo tø xpayøꞌødyɨ jøts xyikꞌooktɨ ku kaꞌap ja møkꞌa̱jtɨn tjagyaptɨ. \s1 Ja tuda̱ꞌa̱kyꞌa̱jtɨn jøts ja diosꞌajotꞌa̱jtɨn \p \v 7 Meets mɨguꞌuktøjk awejxtɨ tuda̱ꞌa̱ky, kunɨm ø nwɨndsønꞌa̱jtɨm myeꞌent, nayɨdeꞌen sa̱m ja ka̱mdumbɨ tuda̱ꞌa̱ky tꞌawixy ja tuu jøts ja pyɨkta̱ꞌa̱ky tpøkmukt. \v 8 Nayɨdeꞌents meets xꞌawejxtɨ tuda̱ꞌa̱ky, kidi nugo mjotɨgøydɨ, wɨngomp jøts myeꞌent ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm Jesucristo. \v 9 Meets mɨguꞌuktøjktɨ, kidi nugo mnagyajpxyɨdɨ mnayꞌøjyɨdɨ jøts kaꞌ myikpayøꞌødyɨt; wɨngompxɨ ja Dios pøn ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy tɨɨdyunɨdɨp. \v 10 Mɨguꞌuktøjktɨ, wɨndanɨdɨ ja mꞌayoꞌon nayɨdeꞌen sa̱m ja Dios Teety kyugajpxy twɨndana̱a̱y ja yjaꞌ. \v 11 Jotkujk jaꞌadɨ pøn tø tyikna̱xtɨ amumjoojt ja yꞌayoꞌon. Pø tøxɨ xnɨja̱wɨdɨ sa̱m ja Dios kyugajpxy Job ja ayoꞌon tꞌijxy, jadeꞌents ja øyꞌa̱jtɨn ja Dios myøøjyɨ; xꞌayoꞌejxɨmpts xpudøjkɨmpts ja Dios jadeꞌen. \p \v 12 Meets mɨguꞌuktøjk, yøꞌ mduꞌundɨp ku ti xka̱jpxtɨt ku ti xuꞌundɨt, tɨyꞌa̱jtɨn mga̱jpxtɨp. Kidi nugo xukꞌejxtɨ ja Dios ku nwa̱ꞌa̱nɨnt “Tɨy jaꞌ”, tɨyꞌa̱jtɨnts jaꞌ; kuts nwa̱ꞌa̱nɨnt “Kaꞌap ja tyɨyꞌa̱jtɨn”, tyimwya̱ꞌa̱nɨmpts jadeꞌen ku kaꞌap tyɨyꞌa̱jtɨn, kaꞌats ja Dios jadeꞌen xpayøꞌøyɨnt. \p \v 13 Pønɨ jam pøn yꞌayøy wyɨnmay, wan ja Dios tꞌajotꞌaty. Pønɨ pønts agujk jotkujk tyikna̱jxp, wants ja tꞌøwdɨ ja kunuuꞌkxy ayuujk. \v 14 Pønɨ pøn pøjkɨp, wants ja twa̱a̱dsøy ja møja̱a̱ꞌdyøjk pøn tundɨp tsa̱ptøjkjotp, jøts ja kyuga̱jpxɨdɨt jøts aceite tpɨkta̱ꞌa̱ktɨt nwɨndsønꞌa̱jtɨm køjxp. \v 15 Ku amumduꞌuk tꞌajotꞌa̱ttɨt ja nwɨndsønꞌa̱jtɨm, tsoꞌokpts ja pama̱a̱ꞌy. Pønɨ tø tyundɨgøy, yikpojkpɨmaaꞌkxpts jaꞌ. \v 16 Paty nayɨdeꞌen mnadyamɨmaya̱tsɨdɨt ja mbojkpɨ nɨduꞌuk ja nɨduꞌuk, jøts ajotꞌa̱ttɨ ja Dios pønɨ pøn pøjkɨp jøts choꞌokt. Pøn øyja̱a̱ꞌyꞌa̱jtp jøts amumjoojt ja Dios tꞌamɨdoꞌot tpøktsoꞌot, jadeꞌents ja Dios myøkꞌa̱jtɨn myajada̱ꞌa̱kt. \v 17 Ja Dios kyugajpxy pøn txøøwꞌa̱jt Elias nayɨdeꞌen ja yꞌijty sam adømɨn; ku ja Dios ja tꞌamɨdøøy jøts kyatuꞌut, wɨnets ja tuu kyaꞌukmena̱a̱ tɨgøøk jumøjt jagujkp. \v 18 Jøts ku jadɨgojk tꞌajotꞌa̱jty ja Dios jøts tyuꞌut, xjats myiiñ ja tuu jadɨgojk xjats ja pɨkta̱ꞌa̱ky yꞌøyɨyɨɨꞌñ. \p \v 19 Mɨguꞌuktøjktɨ, pønɨ jaa pøn tkaꞌukpadunɨ sa̱m jawyeen tø tꞌukpaduñ, jats jaꞌ pøn ja nayɨdeꞌen tukpadunɨyɨp, \v 20 mnɨja̱wɨdɨpts nayɨdeꞌen ku tø tyiknɨtsoꞌokꞌaty ja mmɨguꞌuk yꞌanmɨja̱ꞌwɨn jøts yikmaaꞌkxtɨt ja pyøky.