\id 1TI \h 1 Timoteo \toc1 To̱ꞌon yóꞌo kía̱n mií no̱ó ni̱ taa San Pablo ni̱ saꞌa̱n noo̱ Timoteo \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti. \mt1 To̱ꞌon yóꞌo kía̱n mií no̱ó ni̱ taa San Pablo ni̱ saꞌa̱n noo̱ Timoteo \c 1 \s1 Káꞌa̱n Pablo ndisáꞌán xíꞌín Timoteo \p \v 1 Yuꞌu̱ kúú Pablo, ta kúúí iin apóstol, na̱ néꞌe to̱ꞌon Jesucristo, chi̱ mií tatá Ndios, na̱ dáka̱ki ñaá, xíꞌín satoꞌo yo̱ Jesucristo, na̱ kúú iin ta̱ndeé iní káꞌano noo̱ yo̱, no̱ón kúú na̱ ni̱ xi̱ꞌo choon yóꞌo noo̱í. \p \v 2 Ta káꞌa̱n yuꞌu̱ ndisáꞌán xíꞌín yoꞌó, Timoteo. Miía̱n ndaa̱ kuiti kúúón táto̱ꞌon de̱ꞌi sa̱ꞌá ña̱ kándéé ino̱n Jesús. Ta mií tatá yo̱ Ndios xíꞌín satoꞌo yo̱ Jesucristo ná kee na ña̱ mani̱ xíꞌín yoꞌó, ta ná kuꞌu̱ ini na̱ sa̱ꞌo̱n, ta ná ki̱ꞌo na ña̱ koo va̱ꞌón. \s1 Ta yóꞌo kétíꞌa Pablo káꞌa̱n na̱ sa̱ꞌá ña̱ to̱ꞌón dánaꞌa̱ dao ka̱ ta̱a \p \v 3 Kakaa̱ ii̱ ní ñoo Éfeso xaa̱n, táto̱ꞌon ni̱ seí ndaꞌávíi̱ noo̱o̱n tá ni̱ keei kuaꞌi̱n chí kuendá Macedonia diꞌa, ta kaꞌa̱ndo̱n choon noo̱ ra̱ dánaꞌa̱ ña̱ to̱ꞌón ña̱ ná dáꞌa ka̱ ni kee ra dión, \v 4 ta ná dáꞌa ka̱ ni dánaꞌa̱ ra̱ sa̱ꞌá cuento yatá, xíꞌín saꞌa̱ ndá ti̱xi ni̱ kii iin rá iin na̱ yatá ni̱ sa̱ ndei sa̱ naꞌá. Chi̱ ña̱ yóꞌo kédaá xíꞌín na̱ kúú kuendá Jesús, dá kasáꞌá ná dándichi̱ táꞌan mií ná, ta ko̱ chíndeé taꞌon ñaá ña̱ kaka choon Ndios kuaꞌa̱n, chi̱ ko̱ xíꞌoan ña̱ kandeé cháá ka̱ ini na̱ Ndios. Ta káꞌi̱n xíꞌón ña̱ \v 5 kaꞌa̱ndo̱n choon yóꞌo noo̱ ta̱a ñoó, dá ná kati̱ꞌa ña̱yuu xaa̱n kuꞌu̱ ini saꞌa̱ sátáꞌan na xíꞌín iin nío̱ vii, xíꞌín iin ña̱xintóni̱ va̱ꞌa, ta sa̱ꞌá ña̱ kándéé iní na̱ Jesús xíꞌín ndinoꞌo ini na̱. \v 6 Tído ni̱ ka̱nkuei xoo va ta̱a ñoó no̱ó ña̱ yóꞌo, ta ndíꞌi ini ra̱ dánaꞌa̱ ra̱ saꞌa̱ to̱ꞌon ko̱ chóon. \v 7 Ta kátoó ra̱ dánaꞌa̱ ra̱ saꞌa̱ ley Moisés, tído ni mií rá ko̱ kándaa̱ ini sa̱ꞌá ña̱ dánaꞌa̱ ra̱ xíꞌín sa̱ꞌá ña̱ kéndaa̱ téí ra̱. \p \v 8 Ta sa̱ náꞌá vá yó ña̱ keva̱ꞌa yó xíꞌín ley Ndios tá ná kendaa̱ yo̱ choon saꞌándáa̱n. \v 9 Ta náꞌá vá yó ña̱ ko̱ ní xi̱ꞌo Ndios ley na̱ ña̱ kía̱n chituuan no̱ó ña̱yuu ndaa̱. Diꞌa ni̱ xi̱ꞌo na ley na̱ chituuan no̱ó ña̱yuu kíni, xíꞌín na̱ do̱ꞌó, xíꞌín na̱ ko̱ nákoni Ndios, xíꞌín na̱ kée kua̱chi, xíꞌín na̱ ko̱ó ña̱ñóꞌó noo̱ Ndios, xíꞌín na̱ káꞌa̱n ndava̱ꞌa saꞌa̱ Ndios, xíꞌín na̱ saꞌání tatá xíꞌín naná, xíꞌín ndidaá ka̱ na̱ saꞌání ndi̱i, \v 10 xíꞌín na̱ kée kua̱chi xíꞌín na̱ ko̱ kúú yíi̱ o ñadiꞌí, xíꞌín ra̱ kátoó kudi̱ xíꞌín ta̱a xi̱ꞌín rá, xíꞌín na̱ díkó ña̱yuu, xíꞌín na̱ to̱ꞌón, xíꞌín na̱ náchinaꞌá Ndios tein ña̱ to̱ꞌón káꞌa̱n na̱, xíꞌín dao ka̱ kua̱chi ko̱ nákiꞌin táꞌan xíꞌín ña̱ ndaa̱ dánaꞌa̱ yo̱. \v 11 Ki̱ꞌo dión dándáki to̱ꞌon ndato, ña̱ kúú to̱ꞌon va̱ꞌa saꞌa̱ Jesús, ña̱ ni̱ chi̱náꞌa̱ Ndios, na̱ kúú Ndios ndato kuaꞌa̱ ió. Ta ni̱ saꞌanda na̱ choon noo̱í ña̱ dánaꞌi̱ ñá no̱ó ña̱yuu. \s1 Yóꞌo kásto̱ꞌon taꞌani Pablo saꞌa̱ choon ni̱ na̱tiin na noo̱ Ndios \p \v 12 Náki̱ꞌoi ndivéꞌe noo̱ Cristo Jesús, na̱ kúú satoꞌo yo̱, na̱ xíꞌo ndeé yuꞌu̱ noo̱ choon yóꞌo. Chi̱ ni̱ sa̱ nde̱ꞌé ná yuꞌu̱ ña̱ kúúí iin ta̱a ndaa̱, sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ xi̱ꞌo na choon yóꞌo noo̱í kechóoin noo̱ mií ná. \v 13 Ta va̱ꞌará ni̱ sa̱ kuu yuꞌu̱ iin ra̱ sa̱ kaꞌa̱n ndava̱ꞌa saꞌa̱ ná, ta va̱ꞌará ni̱ sa̱ kuu yuꞌu̱ iin ra̱ sa̱ kendava̱ꞌa xíꞌín na̱ kúú kuendá na̱, ta va̱ꞌará kini sa̱ nda̱neꞌe yuꞌu̱ na̱, tído ni̱ kuꞌu̱ va ini na̱ sa̱ꞌí, chi̱ ko̱ ní sá naꞌá taꞌan vei ña̱ ni̱ sa̱ keei, ta ko̱ ñáꞌa̱ kandísai mií ná. \v 14 Tído ña̱ mani̱ ni̱ kee satoꞌo yo̱ Ndios xíꞌíín ni̱ sa̱ kuu iin ña̱ káꞌano nda̱ꞌo noo̱í, chi̱ ni̱ na̱kutí yuꞌu̱ xíꞌín ña̱ kándéé iníi̱ ná, xíꞌín ña̱ kúꞌu̱ inii̱ saꞌa̱ dao ka̱ ña̱yuu. Ta dión ni̱ ndoꞌi ni̱ kee Cristo Jesús. \p \v 15 Ta ndinoꞌo ña̱ ndaa̱ kía̱n koꞌi̱n kaꞌi̱n, ta kánian kandísa ndidaá ña̱yuu ña̱. Ta ña̱ yóꞌo kíán: miía̱n ndaa̱ kuiti ni̱ kii Cristo Jesús ñayuú yóꞌo, dá kuu dáka̱ki na na̱ kómí kua̱chi, ta yuꞌu̱ kúú ra̱ kini cháá ka̱ nákaa̱ tein na̱ kómí kua̱chi ni̱ da̱káki na. \v 16 Tído ni̱ saꞌa̱n Jesucristo ni̱ kuꞌu̱ ini na̱ sa̱ꞌá yuꞌu̱, ra̱ kini cháá ka̱, dá dánaꞌa̱ na̱ no̱ó ña̱yuu ña̱ koꞌo̱n na̱ ki̱ꞌo ndeé iní na̱ sa̱ꞌá ña̱yuu kándísa ñaá, dá koni na̱ natiin na ña̱ kataki chíchí ná táto̱ꞌon ni̱ kee na xíꞌín yuꞌu̱. \v 17 Ta iin tóꞌón mií vá Ndios kúú rey ndidaá táꞌa̱n tiempo. Ta ni iin kuu̱ o̱ ku̱ú na̱, ta o̱ kúu taꞌon koni yo̱ ndi káa na, ta kúú ná iin tóꞌón dini̱ Ndios takí xíꞌín Ndios ndi̱chí. Ta daá kuití ná natiin na ndidaá ña̱ñóꞌó, xíꞌín to̱ꞌon ndato kuaꞌa̱n. Dión ná koo. \p \v 18 Ta choon yóꞌo xíꞌoi noo̱ yo̱ꞌó, Timoteo, dá kandeéón na̱áo̱n xíꞌín ña̱ kini, táto̱ꞌon ki̱ꞌo kuaꞌa̱n to̱ꞌon ni̱ niꞌi̱ na̱ sáꞌano noo̱ Ndios tá sa̱ naꞌá saꞌa̱ choon keeón. \v 19 Ta kuiin ndaa̱o̱n xíꞌín ña̱ kándéé ino̱n Jesús, ta choꞌon ino̱n koo vii ña̱xintóno̱n, dá chi̱ sa̱ꞌá ña̱ ko̱ ní kée dao ka̱ na̱ kúú kuendá Jesús dión, sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ tu̱ú ná no̱ó ña̱ ndaa̱ kándísa yó, táto̱ꞌon ki̱ꞌo ndóꞌo iin barco túu táꞌan xíꞌín yuu̱. \v 20 Ta Himeneo xíꞌín Alejandro kúú dao ta̱a ni̱ ndoꞌo dión, ta ni̱ na̱ki̱ꞌo va yuꞌu̱ ra̱ noo̱ ndáꞌa̱ ña̱ uꞌu̱, dá ná nandikó iní ra̱, ta ná dándíꞌi ra ña̱ káꞌa̱n ndava̱ꞌa ra saꞌa̱ Ndios. \c 2 \s1 Yóꞌo káꞌa̱n Pablo ña̱ ná kaka̱ yo̱ ña̱ mani̱ noo̱ Ndios sa̱ꞌá ndidaá ña̱yuu \p \v 1 Noo̱ ndidaá ña̱ꞌa káꞌa̱n niꞌinii noo̱ ndidaá na̱ ndéi xaa̱n ña̱ ná koo ini na̱ kueí ndaꞌí na̱ noo̱ Ndios saꞌa̱ ndidaá ta̱ néꞌe choon, ta ná kaka̱ taꞌi̱ ná noo̱ ná saꞌa̱ rá, ta ná kaka̱ na̱ ña̱ mani̱ saꞌa̱ rá, ta ná naki̱ꞌo na ndivéꞌe noo̱ Ndios saꞌa̱ rá. \v 2 Ta dión taꞌani ná kaka̱ na̱ ña̱ mani̱ noo̱ Ndios sa̱ꞌá ta̱ néꞌe choon náꞌano, xíꞌín saꞌa̱ dao ka̱ ta̱a néꞌe choon xi̱ꞌín rá, dá kía̱n ná koni yo̱ kandei va̱ꞌa yó, dá ná koni yo̱ kandei ñóchí yó kee yó ña̱ kóni̱ Ndios, ta ndúsáꞌano ná kee yó noo̱ ndidaá ña̱yuu. \v 3 Dá chi̱ ña̱ yóꞌo kía̱n va̱ꞌa, ña̱ kía̱n nátaꞌan ini Ndios, na̱ dáka̱ki ñaá. \v 4 Dá chi̱ kóni̱ na̱ ña̱ ndidaá táꞌa̱n ña̱yuu niꞌi̱ ña̱ ka̱ki na no̱ó kua̱chi na, ta naniꞌi̱ ná ña̱ kanaꞌá ná ña̱ ndaa̱ saꞌa̱ mií Ndios. \v 5 Dá chi̱ iin tóꞌón dini̱ vá kúú Ndios, ta iin tóꞌón taꞌani kúú na̱ náchindei va̱ꞌa ña̱yuu xíꞌín Ndios, ta na̱ yóꞌo kúú Jesucristo, na̱ ni̱ nduu iin ta̱a. \v 6 Ta ni̱ na̱ki̱ꞌo na mií ná ña̱ kía̱n ni̱ xiꞌi̱ na̱, ta ki̱ꞌo dión ni̱ chi̱ya̱ꞌi na sa̱ꞌá kua̱chi ndidaá ña̱yuu. Ta ndidaá ña̱ yóꞌo ni̱ kuu tein kuu̱ ni̱ chi̱kaa̱ ini mií Ndios. \v 7 Ta ni̱ xi̱ꞌo Ndios choon noo̱ yúꞌu̱ ña̱ kakuui iin na̱ kasto̱ꞌon xíꞌín ña̱yuu saꞌa̱ Cristo, ta kakuui iin apóstol, na̱ kaneꞌe to̱ꞌon na, (ta náꞌá Cristo ña̱ káꞌi̱n ña̱ ndaa̱ xíꞌín ndó, ta ko̱ káꞌa̱n to̱ꞌón taꞌan vai.) Ta ni̱ xi̱ꞌo taꞌani na choon noo̱í ña̱ dánaꞌi̱ no̱ó na̱ ko̱ kúú na̱ Israel, dá ná kandeé iní na̱ Jesús, ta ná kanaꞌá ná ña̱ ndaa̱. \s1 Diꞌa kánian kee ta̱ kúú ta̱a, ta diꞌa kánian kee na̱ ñáꞌa̱ \p \v 8 Ta kóni̱i̱ ña̱ ná kaꞌa̱n ndidaá ta̱a xíꞌín Ndios ndeí kúú mií vá noo̱ ndéi ra, ta ná ndaneꞌe ra ndáꞌa̱ ndáa vii noo̱ Ndios. Ná dáꞌa ni kuido̱ ini ra̱, ta ná dáꞌa ni dándichi̱ táꞌan ra. \p \v 9 Dión taꞌani, na̱ ñáꞌa̱, ná dáꞌa ni koo ini na̱ koo táyíí dáꞌo̱n ná. Diꞌa ná koo ndúsáꞌano na, ndaꞌí ni ná kandixi na. Ná dáꞌa ni nachoꞌon táyíí ná dini̱ ná, ná o̱ sa̱ káñoꞌo ña̱ꞌa oro ndáꞌa̱ ná, ná o̱ sa̱ kándaki na̱ yuu̱ dío̱n, ni dáꞌo̱n yaꞌi ná o̱ sa̱ kándixi na. \v 10 Va̱ꞌa ka̱a̱n luu ná koo na xíꞌín ña̱ va̱ꞌa kée na, chi̱ ki̱ꞌo dión kánian kee na̱ ñáꞌa̱ ndúkú kee ña̱ kóni̱ Ndios. \p \v 11 Ta tádi̱ ní ná kandei na̱ ñáꞌa̱ noo̱ dákuáꞌa na to̱ꞌon Ndios, ta xíꞌín ña̱ñóꞌó ná kandei na. \v 12 Dá chi̱ ko̱ sónó yuꞌu̱ ña̱ dánaꞌa̱ na̱ ñáꞌa̱, ni ko̱ sónó yuꞌu̱ ña̱ kakomí ná choon sa̱tá ta̱a. Sa̱va̱ꞌa choon saꞌándái̱ noo̱ ná kíán ña̱ ná kandei tádi̱ ná kueídóꞌo na. \v 13 Dá chi̱ na̱ mií no̱ó ni̱ ka̱va̱ꞌa Ndios kúú Adán, ni̱ ndiꞌi, dá ni̱ ka̱va̱ꞌa na Eva. \v 14 Ta ko̱ ní dándaꞌí kirí uꞌu̱ Adán. Eva va ni̱ da̱nda̱ꞌí ri̱. Sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ ka̱nkao Eva no̱ó kua̱chi. \v 15 Tído ka̱ki vá na̱ ñáꞌa̱ sa̱ꞌá ña̱ xíꞌo na mií ná kandei de̱ꞌe na tá ná kandita toon na xíꞌín ña̱ kándéé iní na̱ Jesús, tá ná kuꞌu̱ ini na̱ saꞌa̱ ña̱yuu, tá ná koo vii ná noo̱ Ndios xíꞌín ña̱ ió ndúsáꞌano ini na̱. \c 3 \s1 Ki̱ꞌo diꞌa níyi̱ká kee ta̱a kaꞌán kaneꞌe choon no̱ó na̱ kúú kuendá Jesús \p \v 1 Miía̱n ndaa̱ kuiti iin ña̱ va̱ꞌa kíán tá kátoó iin ñani yo̱ kaneꞌe na choon ña̱ kía̱n kandaka na na̱ kúú kuendá Jesús. \v 2 Tído kánian koo vii ná no̱ó ña̱yuu, ta ná kakuu na yíi̱ iin tóꞌón ñáꞌa̱, iin ta̱a ñóꞌo ini no̱ó ña̱ kée na, ta ná kakuu na iin ta̱a ndúsáꞌano, iin na̱ ió ña̱ñóꞌó ña̱yuu noo̱, iin na̱ nátiin va̱ꞌa ña̱yuu veꞌe na, iin na̱ ti̱ꞌa va̱ꞌa dánaꞌa̱. \v 3 Ta ko̱ kánian kakuu na iin na̱ kátoó koꞌo, ta ko̱ káni taꞌanian kakuu na iin na̱ to̱ndó. Diꞌa kánian kakuu na iin na̱ va̱ꞌa ini, iin na̱ kátoó koo va̱ꞌa xíꞌín ña̱yuu, ta ná o̱ kákuu na iin na̱ kátoó koo di̱ꞌón. \v 4 Ta kánian kakuu na iin na̱ ti̱ꞌa va̱ꞌa dándáki veꞌe na, ta ná koo ña̱ñóꞌó de̱ꞌe na, ta ná kueídóꞌo xi na̱ xíꞌín ña̱ñóꞌó. \v 5 Dá chi̱, na̱ ko̱ tíꞌa dándáki va̱ꞌa na̱ veꞌe na, ¿ndi koo ví kandeé ná dándáki va̱ꞌa na na̱ kúú ña̱yuu Ndios ndáka na? \p \v 6 Ta ko̱ kánian kaneꞌe iin na̱ sa̱á, na̱ du̱ú ni̱ nduu kuendá Jesús, choon yóꞌo, dá chi̱ oon ni ví kasáꞌá kuryíí ná, ta kankao na ndoꞌo nío̱ ná kee Ndios táto̱ꞌon ki̱ꞌo ni̱ ndoꞌo ña̱ uꞌu̱. \v 7 Ta ná kananí va̱ꞌa na no̱ó ña̱yuu ko̱ kúú kuendá Jesús, dá kía̱n ná dáꞌa ni ni̱ꞌí ña̱yuu ndi kee na chínaní kini ñaá ná, ni ña̱ uꞌu̱ o̱ níꞌi̱ ndi keean dátu̱ú ñaá. \s1 Ki̱ꞌo diꞌa níyi̱ká kee na̱ kaꞌán kandita konkuáchí ini veꞌe ño̱ꞌo \p \v 8 Ki̱ꞌo dión taꞌani kánian kee ra̱ ndíta xíno kuáchí ini veꞌe ño̱ꞌo. Iin ra̱ kéndaa̱ ná kakuu ra, ta iin tóꞌón ná kakuu to̱ꞌon ra. Ta ná o̱ sa̱ kákuu ra iin ra̱ kátoó koꞌo, ta ná o̱ sa̱ kákuu ra iin ra̱ kátoó di̱ꞌón kuíꞌíná. \p \v 9 Ta ná koo ini ra̱ tiin toon ra ña̱ ni̱ sa̱ io de̱ꞌé noo̱ Ndios, ña̱ kíán ña̱ ndaa̱ kándísa yó, ta ná kee ra ña̱ xíꞌín ña̱xintóni̱ vii. \v 10 Ta miía̱n ndúsa̱ kánian kande̱ꞌé va̱ꞌa ndó ra̱, dá ná kande̱ꞌá á kúú rá iin ra̱ kéndísáꞌano noo̱ ndidaá ña̱yuu. Tá dión kíán, dá kía̱n ná kaneꞌe ra choon yóꞌo. \p \v 11 Ta dión taꞌani kánian kee na̱ ñáꞌa̱, ná kakuu na iin na̱ ndaa̱, ná dáꞌa ni kakuu na iin na̱ xíonoo káva̱ꞌa ña̱ to̱ꞌón, ta ná kakuu na iin na̱ ñóꞌo ndiꞌi ini no̱ó ña̱ kée na, ta ná kakuu na iin na̱ ñáꞌa̱ kándéé inío̱. \p \v 12 Iin ra̱ xíno kuáchí ini veꞌe ño̱ꞌo, iin tóꞌón ní ná kakuu ñadiꞌí ra̱, ta kánian ti̱ꞌa va̱ꞌa ra dándáki ra veꞌe ra xíꞌín de̱ꞌe ra. \v 13 Dá chi̱ tá kendúsáꞌano ra choon yóꞌo, dá kía̱n natiin ra ña̱ñóꞌó, ta kuaꞌano cháá ka̱ ra̱ xíꞌín ta̱ndeé iní kómí rá sa̱ꞌá ña̱ kándéé ini ra̱ Cristo Jesús. \s1 Ña̱ yóꞌo kúú ña̱ ndaa̱ kándísa yó \p \v 14 Táai choon yóꞌo ko̱saa̱a̱n no̱ó yo̱ꞌó, va̱ꞌará ió ta̱ndeé iníi̱ ña̱ yachi̱ vá saa̱i̱ kande̱ꞌí yo̱ꞌó. \v 15 Tído tá ni̱ kueei̱, dá kía̱n sa̱ ni̱ ka̱sto̱ꞌon vei xíꞌón ña̱ kánian keeón xíꞌín na̱ kúú veꞌe Ndios, chi̱ ña̱yuu yóꞌo kúú veꞌe ño̱ꞌo mií Ndios takí, chi̱ kúú ná táto̱ꞌon diꞌi̱n ndíta ndío, táto̱ꞌon diꞌi̱n ndíta chíndeé ña̱ ndaa̱ sa̱ꞌá Ndios. \p \v 16 Ta miía̱n ndaa̱ kuiti iin ña̱ káꞌano nda̱ꞌo kúú ña̱ ndaa̱ kándísa yó, ña̱ ni̱ sa̱ io de̱ꞌé noo̱ Ndios, ta viti ni̱ naꞌa̱ na̱án noo̱ yo̱, dá chi̱: \q1 Ni̱ kii Jesús ñayuú yóꞌo, ta ni̱ sa̱ kuu na iin ta̱a ñayuú, \q1 ta ni̱ ka̱ndo̱o ndaa̱ na̱ ni̱ kee Espíritu ii̱. \q1 Ta nda̱ induú ni̱ sa̱ nde̱ꞌé ñaá ángel. \q1 Ta ni̱ dasa̱ to̱ꞌon saꞌa̱ ná no̱ó na̱ ko̱ kúú na̱ Israel. \q1 Ta ni̱ ka̱ndísa ñaá na̱ ndéi ñayuú yóꞌo, \q1 ta xíꞌín ña̱ñóꞌó ni̱ na̱tiin ñaá Ndios nda̱ noo̱ ió na̱ induú. \c 4 \s1 Tein kuu̱ noo̱ ndíꞌí, dá dánaꞌa̱ dao ta̱a ña̱ to̱ꞌón \p \v 1 Káꞌa̱n táꞌí vá Espíritu ii̱ Ndios ña̱ tein kuu̱ noo̱ ndíꞌí, dá dánkoo dao ña̱yuu ña̱ ndaa̱ kándísa yó, dá koꞌo̱n na̱ kueídóꞌo na ña̱ to̱ꞌón káꞌa̱n espíritu mañá, ta ndiko̱ na̱ ña̱ dánaꞌa̱ ta̱ kúú kuendá ña̱ uꞌu̱, \v 2 chi̱ kueídóꞌo na ña̱ dánaꞌa̱ ta̱a uu̱ noo̱, táꞌa̱n ra̱ káꞌa̱n ndinoꞌo ña̱ to̱ꞌón. Ta sa̱ꞌá ña̱ nadana ña̱xintóni̱ ta̱a yóꞌo, \v 3 sa̱ꞌá ño̱ó o̱ kónó rá tandaꞌa̱ ña̱yuu, ta kaꞌanda ra̱ choon ña̱ ná o̱ ke̱í na̱ dao ña̱ꞌa, táꞌa̱n ña̱ ni̱ ka̱va̱ꞌa mií Ndios, tído ndidaá na̱ kúú kuendá Jesús xíꞌín na̱ náꞌá ña̱ ndaa̱ kuu keí ná ña̱ nani naki̱ꞌo na ndivéꞌe noo̱ Ndios sa̱ꞌán. \v 4 Dá chi̱ ndidaá vá ña̱ꞌa ni̱ ka̱va̱ꞌa Ndios kúú ña̱ va̱ꞌa. Sa̱ꞌá ño̱ó ko̱ kánian kañóꞌó yó ni iin tóꞌón ña̱ꞌa ni̱ ka̱va̱ꞌa na. Kuu va keí yo̱án xía̱n nani naki̱ꞌo yó ndivéꞌe noo̱ Ndios. \v 5 Dá chi̱ sa̱ꞌá to̱ꞌon ni̱ kaꞌa̱n Ndios, ta sa̱ꞌá ña̱ náki̱ꞌo yó ndivéꞌe noo̱ ná, sa̱ꞌá ño̱ó kándo̱o vii vá ndidaá táꞌa̱n ña̱ꞌa saxío̱. \s1 Diꞌa kánian kee na̱ kóni̱ kechóon va̱ꞌa noo̱ Jesucristo \p \v 6 Tá ná dánaꞌo̱n ña̱ yóꞌo no̱ó na̱ kúú kuendá Jesús, dá kía̱n kono̱n kakuuón iin ta̱a kéchóon va̱ꞌa noo̱ Jesucristo, ta kono̱n kuaꞌánón no̱ó ña̱ ndaa̱ kándísa yó, xíꞌín no̱ó ña̱ ndaa̱ dánaꞌa̱ yo̱, táꞌa̱n ña̱ kándísón nda̱ viti. \v 7 Ta kánian kañóꞌón ndidaá cuento to̱ꞌón xíꞌín ña̱ ko̱ ndáya̱ꞌi nákani dao na̱ ñáꞌa̱ sáꞌano. Koo ino̱n ná koo ndakí nímo̱n, dá kandeéón keeón ña̱ kóni̱ Ndios. \v 8 Dá chi̱ tá ná ndukú yó ña̱ koo ndakí yikí ko̱ño yo̱, cháá vá chindeéán yó. Tído tá ná ndukú yó ña̱ koo ndakí nío̱ yo̱ xíꞌín ña̱ kóni̱ Ndios, dá kía̱n chindeéán yó noo̱ ndidaá ña̱ꞌa, dá chi̱ chindeéán yó nani ndéi yó ñayuú yóꞌo, ta xíꞌoan ta̱ndeé iní noo̱ yo̱ ña̱ kandei yó ñayuú ve̱i chí noo̱. \p \v 9 Ta miía̱n ndaa̱ ki̱ꞌo dión kíán, sa̱ꞌá ño̱ó kánian kandísa ndidaá ña̱yuu to̱ꞌon yóꞌo. \v 10 Ta saꞌa̱ mií ña̱ ndaa̱ yóꞌo ndíꞌi ini yo̱ kéchóon yó, ta sa̱ꞌá mííán ndóꞌo naní yo̱, dá chi̱ kándéé káꞌano ini yo̱ Ndios ta̱kí, na̱ xíꞌo ña̱ ka̱ki ndidaá táꞌa̱n ña̱yuu, ta ña̱yuu kándísa Jesús kúú na̱ miía̱n ndaa̱ kuiti keva̱ꞌa xíꞌín ña̱ ka̱ki na. \p \v 11 Ta kánian kaꞌa̱ndo̱n choon yóꞌo no̱ó ña̱yuu, ta kánian dánaꞌo̱n ñá noo̱ ná. \v 12 Ta o̱ sa̱ kónón kenóo na yo̱ꞌó sa̱ꞌá ña̱ ko̱ kúúón iin ta̱a sa̱va̱ꞌa. Diꞌa ndi̱ꞌi ino̱n kakuuón iin ta̱ ndísáꞌano, dá ná kande̱ꞌé na̱ kúú kuendá Jesús yo̱ꞌó, dá ná kati̱ꞌa na kee na ña̱ kóni̱ Ndios. Sa̱ꞌá ño̱ó ndísáꞌano kaꞌo̱n, ta ndísáꞌano keeón, ta kuꞌu̱ ino̱n saꞌa̱ ña̱yuu, ta kuiin ndaa̱o̱n xíꞌín ña̱ kándéé ino̱n Jesús, ta koo viio̱n noo̱ Ndios, xíꞌín no̱ó ña̱yuu. \p \v 13 Nani ko̱saa̱i̱, ndi̱ꞌi ino̱n kaꞌávón tuti ii̱ Ndios no̱ó ña̱yuu, ta kaꞌa̱n niꞌínón noo̱ ná, ta dánaꞌo̱n noo̱ ná. \v 14 O̱ sa̱ nándodóo̱n choon ni̱ xi̱ꞌo Ndios noo̱o̱n, chi̱ mií ná ni̱ xi̱ꞌo ña̱ ni̱ ka̱ndaa̱ ini na̱ sáꞌano sa̱ꞌá choon keeón, sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ chi̱kodó ná ndáꞌa̱ ná dino̱n. \v 15 Sa̱ꞌá ño̱ó ndi̱ꞌi ino̱n keeón choon yóꞌo, ta kuiin toon xíꞌán, dá ná kandaa̱ ini ndidaá ña̱yuu ndi ki̱ꞌo sáꞌánón kuaꞌo̱n xíꞌín ña̱ kándísón. \v 16 Ta kaon kooón xíꞌín miíón, ta kaon kooón xíꞌín ña̱ ndaa̱ dánaꞌa̱ yo̱, ta choꞌon ino̱n kuiin toon xíꞌán. Tá keeón dión, dá kía̱n ka̱ki miíón, ta ka̱ki taꞌani na̱ seídóꞌo to̱ꞌon dánaꞌo̱n. \c 5 \p \v 1 O̱ sa̱ kóo ino̱n dána̱nón iin na̱ sáꞌano, diꞌa kaꞌa̱n niꞌínón noo̱ ná xíꞌín ña̱ñóꞌó táto̱ꞌon kéeón xíꞌín tatá miíón. Ta kaꞌa̱n niꞌínón noo̱ takuáchí yíí táto̱ꞌon ki̱ꞌo kéeón xíꞌín ñani miíón. \v 2 Ta kaꞌa̱n niꞌini taꞌánón no̱ó na̱ ñáꞌa̱ sáꞌano táto̱ꞌon ki̱ꞌo kéeón xíꞌín naná miíón. Ta kaꞌa̱n niꞌínón noo̱ takuáchí diꞌí tákí xíꞌín ña̱ñóꞌó, xíꞌín ña̱xintóni̱ vii, táto̱ꞌon ki̱ꞌo kéeón xíꞌín ki̱ꞌo kuálí miíón. \s1 Diꞌa kánian koo ini yo̱ kee yó xíꞌín na̱ kuáa̱n \p \v 3 Ta koo ino̱n chindeéón na̱ kuáa̱n, na̱ ko̱ íin kuií kaá ña̱ nda̱ꞌí na̱. \v 4 Tído na̱ kuáa̱n ió de̱ꞌe o de̱ꞌe ñání, ta yóꞌo va kánian kati̱ꞌa xi chindeé xí na̱ veꞌe xi táto̱ꞌon ki̱ꞌo kánian kee na̱ kúú kuendá Jesús, dá nandió néꞌe xi ña̱ mani̱ no̱ó na̱ veꞌe xi sa̱ꞌá ña̱ ni̱ da̱kuáꞌano ñaá ná, chi̱ ña̱ yóꞌo kía̱n va̱ꞌa, ña̱ nátaꞌan ini Ndios xiní na̱. \v 5 Ta na̱ kuáa̱n ndisa, na̱ ko̱ íin kuií kaá ña̱ nda̱ꞌí na̱, sa̱va̱ꞌa iin tóꞌón mií Ndios kándéé iní na̱, ta xíka̱ na̱ ña̱ mani̱ noo̱ ná, ta nduú ñoó káꞌa̱n na̱ xíꞌín ná. \v 6 Tído na̱ kuáa̱n ndéi kée ña̱ kóni̱ ñíi̱ ná, no̱ón kúú na̱ ni̱ xiꞌi̱ noo̱ Ndios, va̱ꞌará takí na̱ ndéi na. \v 7 Ta kaꞌa̱ndo̱n choon yóꞌo noo̱ ná, dá kía̱n ná o̱ níꞌi̱ ña̱yuu ndí ki̱án kaꞌa̱n na̱ saꞌa̱ ná. \v 8 Chi̱ na̱ ko̱ xíto na̱ kúú táꞌan na, víꞌí ka̱ ri na̱ veꞌe mií ná, no̱ón kúú na̱ ko̱ taó kuendá ña̱ ndaa̱ kándísa yó, ta kaꞌí cháá ka̱ ví kée na o̱ du̱ú iin na̱ ko̱ kándísa. \p \v 9 Tá kuaꞌo̱n nachikodóo̱n kuu̱ dao ka̱ na̱ kuáa̱n noo̱ kandodó ku̱ú na̱ kuáa̱n ndisa, dá kía̱n chikodóo̱n kuu̱ na̱ ió oni̱ diko kuia̱ chí noo̱, ñá kúú ná iin na̱ kuáa̱n ni̱ sa̱ io iin tóꞌón yíi̱, \v 10 iin na̱ xíꞌo ndaa̱ ña̱yuu kuendá sa̱ꞌá ña̱ kée na ña̱ va̱ꞌa, iin na̱ ni̱ da̱kuáꞌano va̱ꞌa de̱ꞌe, iin na̱ sa̱ na̱tiin va̱ꞌa ña̱yuu sa̱ sáa̱ veꞌe na, iin na̱ sa̱ na̱kata saꞌa̱ ña̱yuu Ndios, iin na̱ miía̱n ndaa̱ sa̱ chi̱ndeé na̱ ndóꞌo nío̱, iin na̱ miía̱n ndaa̱ kée ndidaá ka̱ ni ña̱ va̱ꞌa xíꞌín ña̱yuu xi̱ꞌín ná. \p \v 11 Tído o̱ sa̱ chíkodóo̱n ku̱ú na̱ kuáa̱n kua̱lí, dá chi̱ kandeé vá ña̱ kóni̱ mií ná xíꞌín ná, ta o̱ taó kuendá taꞌon na to̱ꞌon ni̱ xi̱ꞌo na noo̱ Cristo sa̱ꞌá ña̱ katoó tuku na tandaꞌa̱ ná. \v 12 Sa̱ꞌá ño̱ó tái̱ kua̱chi na sa̱ꞌá ña̱ ni̱ xi̱ꞌo na to̱ꞌon na noo̱ Ndios, ta ko̱ ní kée na ña̱. \v 13 Chi̱ tá ná chikodóo̱n ku̱ú na̱ kuáa̱n kua̱lí, ta kúú kati̱ꞌa na kandei dúsá ná, sa̱ꞌá ño̱ó kanoo na tá veꞌe tá veꞌe. Ta o̱ du̱ú ña̱ yóꞌo oon ni kee na, chi̱ kanoo na xíꞌín ña̱ to̱ꞌón ná, ta chinee chituu kakuu na kanoo na kaꞌa̱n na̱ ña̱ ko̱ kánian kaꞌa̱n na̱. \v 14 Sa̱ꞌá ño̱ó káꞌi̱n ña̱ va̱ꞌa cháá ka̱ ná tandaꞌa̱ na̱ kuáa̱n kua̱lí, ta ná kandei de̱ꞌe na, ta ná koo veꞌe mií ná dándáki na, dá ná dáꞌa ni ni̱ꞌí ña̱ xiní uꞌu̱ ñaá ndi keean dátu̱ú ñaáán. \v 15 Dá chi̱ sa̱ ni̱ ka̱nkuei xoo va dao na̱ kuáa̱n kuaꞌa̱n na̱ xoo ña̱ uꞌu̱. \p \v 16 Tá ió iin na̱ kuáa̱n veꞌe na̱ kúú kuendá Jesús, dá kía̱n kánian chindeé ñaá ná, dá kía̱n nda̱dá cháá ni choon ná kandido veꞌe ño̱ꞌo, dá ná kandeéán chindeéán na̱ kuáa̱n, na̱ ko̱ íin kuií chindeé ñaá. \p \v 17 Diꞌa kánian kee ndó xíꞌín na̱ sáꞌano dándáki va̱ꞌa noo̱ ndo̱: koo ña̱ñóꞌó ndó noo̱ ná, ta chindeé ndó na̱, tído koo cháá ka̱ ña̱ñóꞌó ndó no̱ó na̱ sáꞌano dánaꞌa̱ noo̱ ndo̱, xíꞌín na̱ kásto̱ꞌon xíꞌín ndó sa̱ꞌá to̱ꞌon Ndios. \v 18 Dá chi̱ diꞌa kaá tuti ii̱ Ndios: “O̱ sa̱ taán ndo̱ ñóno̱ yuꞌú che̱e tá sádi̱ ri̱ tirió, dá ná kuu keí ri̱ chááán.” Ta kaá taꞌanian diꞌa: “Miía̱n ndúsa̱ kánian ni̱ꞌí ra̱ kéchóon ya̱ꞌi ra.” \p \v 19 Ta o̱ sa̱ kándísón tá káꞌa̱n kua̱chi iin ña̱yuu sa̱ꞌá iin na̱ sáꞌano néꞌe choon, chi̱ kánian uu̱ o oni̱ kakuu ña̱yuu kaꞌa̱n kua̱chi saꞌa̱ ná. \v 20 Na̱ kée kua̱chi, ta ko̱ kóni̱ na̱ dánkoo naa̱n, dá kía̱n dána̱nón na̱ noo̱ ndidaá na̱ kúú kuendá Jesús, dá ná yu̱ꞌú dao ka̱ na̱ kee na kua̱chi. \p \v 21 Ta noo̱ mií tatá Ndios, xíꞌín noo̱ Jesucristo, xíꞌín noo̱ ángel ni̱ ka̱xi Ndios, yuꞌu̱ xíꞌo choon yóꞌo noo̱o̱n ña̱ koo ino̱n kaꞌa̱ndo̱n choon yóꞌo noo̱ ndidaá ña̱yuu. Ná dáꞌa ni kando̱oón saꞌa̱ dao ña̱yuu. \v 22 O̱ sa̱ chínóoón ndáꞌo̱n dini̱ ndi ndáa mií ní ña̱yuu, dá ki̱ꞌón choon kaneꞌe na, dá kía̱n ná dáꞌa ni kandido nduúón kua̱chi xíꞌín ná noo̱ Ndios. Choꞌon ino̱n koo viio̱n noo̱ Ndios. \p \v 23 O̱ sa̱ kóꞌo ka̱o̱n ta̱kui̱í oon. Koꞌo lúꞌu̱ vino, dá ná ya̱ꞌa ña̱ kúꞌu̱ ti̱ión, chi̱ tóo tóo nda̱ꞌo kúꞌo̱n. \p \v 24 Ió dao ña̱yuu sa̱ na̱tu̱u va kua̱chi kée na tá ko̱ ñáꞌa̱ ví kasandaá kuu̱ keyíko̱ saꞌa̱ ná. Tído ió dao ka̱ ña̱yuu, nda̱ kuu̱ keyíko̱ saꞌa̱ vá ná, nda̱ daá ví, dá natu̱u ndiꞌi kua̱chi ni̱ kee na. \v 25 Ki̱ꞌo dión taꞌani natu̱u ña̱ va̱ꞌa kée ña̱yuu. Táꞌa̱n ña̱ ko̱ ñáꞌa̱ natu̱u, o̱ kúu taꞌon koo de̱ꞌé kuií ña̱, daí ña̱ natu̱uan. \c 6 \p \v 1 Ndidaá na̱ ñóꞌo ti̱xi ndáꞌa̱ iin satoꞌo, ná koo ini na̱ koo ña̱ñóꞌó ná noo̱ rá, dá kía̱n ná dáꞌa ni kaꞌa̱n ndava̱ꞌa ña̱yuu sa̱ꞌá kuu̱ Ndios, ni sa̱ꞌá to̱ꞌon dánaꞌa̱ yo̱. \v 2 Ta na̱ ñóꞌo ti̱xi ndáꞌa̱ iin satoꞌo kúú kuendá Jesús, ná o̱ sa̱ kénóo ñaá ná sa̱ꞌá ña̱ kúú rá kuendá Jesús. Diꞌa ná kechóon va̱ꞌa cháá ka̱ na̱ noo̱ rá, chi̱ kéva̱ꞌa iin ra̱ kúú kuendá Jesús sa̱ꞌá ña̱ kéchóon va̱ꞌa na. Ta dión taꞌani kánian kee na sa̱ꞌá ña̱ kúꞌu̱ ini na̱ saꞌa̱ rá. Ta koo ino̱n dánaꞌo̱n to̱ꞌon yóꞌo no̱ó ña̱yuu, ta kaꞌa̱n niꞌínón noo̱ ná ná kee na ña̱. \s1 Kánian nataꞌan inio̱ xíꞌín ña̱ xíꞌo ña̱ ndaa̱ kándísa yó noo̱ yo̱ \p \v 3 Ió dao ta̱a dánaꞌa̱ dao ka̱ ña̱ꞌa, chi̱ ko̱ dánaꞌa̱ ndaa̱ ra̱ táto̱ꞌon kuaꞌa̱n ña̱ ndaa̱ ni̱ da̱náꞌa̱ Jesucristo, na̱ kúú satoꞌo yo̱. Ta ko̱ dánaꞌa̱ ra̱ ña̱ ndaa̱, ña̱ káꞌa̱n saꞌa̱ ndi kee ña̱yuu, dá kandeé ná kee na ña̱ kóni̱ Ndios. \v 4 Dión kée ra, chi̱ ta̱a táyíí nda̱ꞌo kúú rá, ta ni ña̱ꞌa ko̱ náꞌá rá, ta kátoó ra̱ kava̱ꞌa ra ta̱ndóꞌó xíꞌín to̱ꞌon káꞌa̱n ra̱, ta kátoó ra̱ na̱á táꞌan ra xíꞌín to̱ꞌon. Ta sa̱va̱ꞌa ña̱ ni̱ꞌí na̱ seídóꞌo ñaá kíán kásáꞌá koo uꞌu̱ ini na̱ kée ra, ta nándaki ta̱ndóꞌó tein na, ta ndéineꞌe táꞌan na, ta nákani kuáchi̱ ini na̱ kande̱ꞌé sátáꞌan ná. \v 5 Dándichi̱ táꞌan ta̱a yóꞌo sa̱ꞌá ña̱ kómí rá iin ña̱xintóni̱ ma̱ñá, ta ni lúꞌu̱ ña̱ ndaa̱ ko̱ náꞌá rá. Ta tíin ndaa ra̱ ña̱ ndaa̱ kándísa yó káꞌa̱n ra̱, ta ki̱ꞌo dión níꞌi̱ rá di̱ꞌón kekuíká rá mií rá. O̱ sa̱ káneꞌe táꞌón xíꞌín rá. \p \v 6 Tído na̱ kui̱ká nda̱ꞌo kúú yó noo̱ Ndios tá ndéi yó kée yó ña̱ kóni̱ na̱, ta nátaꞌan ini yo̱ no̱ó ña̱ xíꞌo na noo̱ yo̱. \v 7 Dá chi̱ ni iin tóꞌón ña̱ꞌa ko̱ néꞌe yó ni̱ ka̱sáa̱ yo̱ ñayuú yóꞌo, ta ni iin tóꞌón ña̱ꞌa o̱ kúu kaneꞌe yó koꞌo̱ tá ni̱ xiꞌi̱ yo̱. \v 8 Sa̱ꞌá ño̱ó tá ió ña̱ꞌa kasáꞌan yó xíꞌín ña̱ꞌa kandixi yó, ná kadii̱ inio̱. \v 9 Tído na̱ ndúkú ña̱ kui̱ká, no̱ón kúú na̱ kue̱i noo̱ kua̱chi, ta natiin ñaá ña̱ kini, chi̱ kátoó kini na di̱ꞌón táto̱ꞌon kée na̱ ndeé to̱ꞌon, ta dárꞌuꞌu̱ nda̱ꞌo ñaá, ta dánkoo ndaꞌí ñaá, ta dánaá ñaá iin kuu̱. \v 10 Chi̱ sa̱ꞌá ña̱ kátoó téí ña̱yuu kakomí ná di̱ꞌón, sa̱ꞌá ño̱ó ndáki ndidaá ña̱ kini ió ñayuú yóꞌo ini na̱. Ta kua̱ꞌá nda̱ꞌo ña̱yuu ni̱ ka̱nkuei xoo no̱ó ña̱ ndaa̱ kándísa yó sa̱ꞌá ña̱ kátoó na̱ di̱ꞌón. Ta kúú kua̱ꞌá nda̱ꞌo ta̱ndóꞌó ni̱ ndoꞌo na, ta ni̱ ndoꞌo nda̱ꞌo nío̱ ná sa̱ꞌá ña̱ ni̱ kee na dión. \s1 Kánian kandita ndaa̱ yo̱ xíꞌín ña̱ ndaa̱ kándísa yó \p \v 11 Tído yoꞌó, ta̱ kéchóon noo̱ Ndios, kuino noo̱ ndidaá ña̱ kini yóꞌo, ta keeón ndinoꞌo ña̱ ndaa̱, ta kuiin toon xíꞌín ña̱ ndaa̱ kándísa yó, kandeé káꞌano ino̱n Jesús, kuꞌu̱ ino̱n sa̱ꞌá ña̱yuu, kueé ní koo ino̱n, ta ndaꞌí koo ino̱n. \v 12 Ta ndi̱ꞌi ino̱n kechóon va̱ꞌón sa̱ꞌá ña̱ ndaa̱ kándísa yó, ta tiin toon ña̱ kataki chíchón noo̱ mií Ndios, chi̱ ni̱ kana na yo̱ꞌó ña̱ kía̱n kataki chíchón tá ni̱ kaꞌo̱n xíꞌín ndinoꞌo ino̱n no̱ó kua̱ꞌá ña̱yuu ña̱ miía̱n ndaa̱ kuiión xoo Jesús. \p \v 13 Ta noo̱ mií Ndios, na̱ kédaá xíꞌín ndidaá ña̱ꞌa, dá takía̱n, xíꞌín noo̱ Jesucristo, na̱ ko̱ ní yu̱ꞌú kaꞌa̱n saꞌa̱ mií ná noo̱ Pilato, saꞌándái̱ choon noo̱o̱n \v 14 ña̱ koo ino̱n keeón ndidaá kúú choon ni̱ xi̱ꞌo Ndios noo̱o̱n, ta o̱ sa̱ yáꞌón noo̱ káꞌa̱n ña̱, ta ná dáꞌa ni ki̱ꞌón ña̱ kaꞌa̱n ndava̱ꞌa ña̱yuu sa̱ꞌán nani kasandaá kuu̱ nandió ko̱o Jesucristo, na̱ kúú satoꞌo yo̱, kasaa̱ na̱. \v 15 Chi̱ nandió ko̱o na kasaa̱ na̱ tá ná kasandaá kuu̱ ni̱ kaa mií Ndios, na̱ daá kuití kuaꞌa̱ ió, na̱ néꞌe choon saꞌa̱ ndidaá kúú ña̱ꞌa, na̱ kúú rey noo̱ ndidaá rey, na̱ kúú satoꞌo noo̱ ndidaá satoꞌo. \v 16 Ta iin tóꞌón mií ná kúú na̱ daá kuití ió, ta ió na̱ noo̱ náyeꞌe̱ ndaa, ta ko̱ íin taꞌon kuu natuu, ta ni iin tóꞌón taꞌon ña̱yuu ko̱ ñáꞌa̱ koni ñaá, ta ni iin tóꞌón ná o̱ kúu koni ñaá. Ta daá kuití ná natiin na ndidaá táꞌa̱n ña̱ñóꞌó, ta daá ná dándáki na ndidaá ña̱ꞌa. Dión ná koo. \p \v 17 Ta kaꞌa̱ndo̱n choon no̱ó na̱ kui̱ká ñayuú yóꞌo, ña̱ kía̱n ná dáꞌa ni kuryíí ná, ta ná dáꞌa ni kandeé iní na̱ ña̱ kui̱ká kómí ná, dá chi̱ ña̱ naá vá kíán. Sa̱ꞌá ño̱ó va̱ꞌa cháá ka̱ noo̱ ndáꞌa̱ Ndios ta̱kí ná chikodó ndíꞌi na ta̱ndeé iní na̱, chi̱ mií ná xíꞌo ndidaá kúú ña̱ꞌa xínñóꞌó yó, dá ndéi va̱ꞌa yó. \v 18 Ta kaꞌa̱ndo̱n choon noo̱ ná ña̱ kía̱n ná kee na ña̱ va̱ꞌa, ta ná ndukú ná ña̱ koo kuíká ná xíꞌín ña̱ va̱ꞌa kée na. Ta ná chindeé ná ña̱yuu kúndaꞌí xíꞌín ña̱ ió noo̱ ná, ta ná kemáni̱ va̱ꞌa ñaá ná. \v 19 Dión kánian kee na, dá kía̱n koo kuíká ndisa na iin ka̱ ñayuú ve̱i chí noo̱, dá natiin na ña̱ kataki chíchí ná. \s1 Ña̱ yóꞌo kúú choon noo̱ ndíꞌi saꞌándá Pablo noo̱ Timoteo \p \v 20 Káꞌi̱n xíꞌón, Timoteo, ña̱ koo ino̱n kandaa va̱ꞌón choon ni̱ taꞌa̱nda̱ noo̱o̱n, ta keeón ña̱. O̱ sa̱ kóo ino̱n kueídóꞌón no̱ó ndéi ña̱yuu ndátóꞌón sa̱ꞌá to̱ꞌon ko̱ chóon, xíꞌín na̱ ndátóꞌón sa̱ꞌá ña̱ chínaní ná kúú ña̱ ndi̱chí ió ñayuú yóꞌo, chi̱ ko̱ ta̱ꞌón dión kíán. \v 21 Ta sa̱ꞌá ña̱ ni̱ xi̱ꞌo dao na mií ná ni̱ nda̱tóꞌón ná saꞌa̱ to̱ꞌon yóꞌo, sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ ka̱nkuei xoo na no̱ó ña̱ ndaa̱ kándísa yó. \p Ná koo ña̱ mani̱ xíꞌo Ndios xíꞌín yoꞌó. Dión ná koo.