\id MAT - Mwela Bible Version \ide UTF-8 \h A MATEI \toc1 Ngani Jammbone Malinga Pujijandikwe na a Matei \toc2 Matei \toc3 MAT \mt2 Ngani ja Mmbone Malinga Pujijandikwe na a \mt1 Matei \imt Shilongolelo \ip Ngani ja Mmbone malinga pujijandikwe na a Matei, ni shitabhu sha munkumbi gwa itabhu nsheshe ya Malagano ga Ambi, itaya maisha ga a Yeshu Kilishitu. Yowe puishemwa “Ngani ja Mmbone” Puijandikwe na a Matei na a Maliko na a Yowana na a Luka bhakaweje a Yeshu. Bhaashomanga bhakakumumanyanga shakani pujajandikwe Ngani ja Mmbone na a Matei, ikabhe pana shaka sha makumi shita (60) AD. Nkali mmbali jibhajandishile jikanabhe manyika. Ikabheje inaganishiywa kuti kubhajandishile pana ku Yelushalemu. \ip Bhaajandika a Matei, liengo lyabho pulyaliji bhakamula koli bhakanabhe shemwa na a Yeshu kubha bhaajiganywa bhabho. Guna pubhashemwaga a Lawi. A Matei pubhaliji bhamo munkumbi gwa mitume likumi limo na bhabhili bhala, bhaajandishilenje bhaashomanga Bhayaudi. Tunakugamanya genega, pabha bhashinkubhujila jandika mala makumi shita, majandiko ga Malagano ga Bhukala. Shibhatumbilile kulanguya ni kuti, a Yeshu ni a Kilishitu bhaatapula bhaagwilwe na a Nnungu. A Matei bhajandishe ga Ukulungwa gwa a Nnungu. Bhayaudi pubhakulupalilenje kuti a Kilishitu shibhajiyebha a Mpalme bha Bhayaudi. A Matei bhashinkulolesheya kwa kaje yene ng'aniyoyo, gubhatalashiye ga Upalume gwa ku Nnungu. \ip Pabha, shitabhu sha Ngani ja Mmbone shijandikwe na a Matei, shishikola majandiko gamagwinji ga Malagano ga Bhukala, kwa nneyo ni shammbone kubha kundandubho mwiitabhu ya Malagano ga Ambi. Pabha shinalundanya malagano gowe ganaabhili. Bhaashomanga bhashijangutilanga kuti, a Matei bhashiilinga kagula shiishite jandikwa itabhu nng'ano ya Shalia ibhajandishe a Musha. A Yeshu shibhaashite lunguya pa shitumbi pala (Matei 5-7) inalandanywa malinga mobha a Musha gubhapegwilwe Shalia na a Nnungu pa shitumbi pala (Ngumbui 19:3-23:33). \iot Ipali Mwenemo \io 1. A Matei bhanatandubha Ngani ja Mmbone kwa languya kubhelekwa kwa a Yeshu Kilishitu na tandubha kwa liengo lyabho (1-4). \io 2. A Matei bhanabheleketela ga liengo lya a Yeshu na majiganyo gabho (5-25). \io 3. Kumpelo a Matei bhanakungulushila ga mpelo gwa liengo lya a Yeshu na shiwo na yuka kwabho (26-28). \c 1 \s Ulongo gwa a Yeshu Kilishitu \r (Luka 3:23-38) \p \v 1 Sheshino ni shitabhu sha nndondonga gwa mena gwa lubheleko lwa a Yeshu Kilishitu bha ulongo gwa a Daudi, bha ulongo gwa a Bhulaimu, puyaaliji nnei. \p \v 2 A Bhulaimu gubhankwete Ishaka, a Ishaka gubhankwete Yakobho, a Yakobho gubhankwete Yuda na ashaakulugwe na ashaapwakwe, \v 3 a Yuda gubhankwete Peleshi naka Shela anyinabhabhonji pubhashemwaga a Tamali, a Peleshi gubhankwete Eshiloni, a Eshiloni gubhankwete Lami. \v 4 A Lami gubhankwete Aminadabhu. A Aminadabhu gubhankwete Nashoni, a Nashoni gubhankwete Shalomoni. \v 5 A Shalomoni gubhankwete Bhoashi, akwabhe Bhoashi pubhashemwaga a Laabhu, a Bhoashi gubhankwete Obhedi kwa akongobhabho a Luti, a Obhedi gubhankwete Yeshe, \v 6 Nabhalabho a Yeshe gubhankwete Mpalume Daudi. A Daudi gubhankwete Shelemani ku bhakongwe bhaliji akongobhabho a Ulia bhukala. \p \v 7 A Shelemani gubhankwete Leobhoamu, a Leobhoamu gubhankwete Abhiya, a Abhiya gubhankwete Ashapu, \v 8 A Ashapu gubhankwete Yoshepati, a Yoshepati gubhankwete Yolamu, a Yolamu gubhankwete Ushiya, \v 9 a Ushiya gubhankwete Yoshamu, a Yoshamu gubhankwete Ashi, a Ashi gubhankwete Eshekia, \v 10 a Eshekia gubhankwete Manashe, a Manashe gubhankwete Amoni, a Amoni gubhankwete Yoshiya, \v 11 a Yoshiya gubhankwete Yekoniya na ashaapwakwe, mobha Bhayaudi gubhapelekwenje ku Bhabhuloni. \p \v 12 Bhayaudi bhakapelekwanjeje ku Bhabhuloni, a Yekoniya gubhankwete Sheatieli, a Sheatieli gubhankwete Shelubhabheli, \v 13 a Shelubhabheli gubhankwete Abhiudi, a Abhiudi gubhankwete Eliakimu, a Eliakimu gubhankwete Asholi, \v 14 A Asholi gubhankwete Shadoki, a Shadoki gubhankwete Akimu, a Akimu gubhankwete Eliudi, \v 15 a Eliudi gubhankwete Eliashali, a Eliashali gubhankwete Matani, a Matani gubhankwete Yakobho, \v 16 a Yakobho gubhaakwete a Yoshepu bhaaliji ambujebhabho a Malia, anyinabhabho a Yeshu bhaashemwa a Kilishitu. \p \v 17 Bhai puyaliji ibheleko likumi limo na nsheshe kutandubhila a Bhulaimu mpaka a Daudi na ibheleko likumi limo na nsheshe kutandubhila a Daudi mpaka pubhapelekwenje ku utumwa ku Bhabhuloni, na ibheleko likumi limo na nsheshe kutandubhila pubhapelekwenje ku utumwa ku Bhabhuloni mpaka pubhabhelekwe a Kilishitu. \s Kubhelekwa kwa a Yeshu Kilishitu \r (Luka 2:1-7) \p \v 18 Kubhelekwa kwa a Yeshu Kilishitu pukwaliji nnei, a Malia anyinabhabho a Yeshu, bhali muntemela na a Yoshepu, bhakanabhe gwabhala gubhaabhweni a Malia bhali na shitumbo kwa komboywa naka Mbumu jwa Ukonjelo. \v 19 Pabha a Yoshepu bhashinkubha bhanguja bhakapinjileje kutokomaya ntemela gwabho, kwa nneyo gubhapinjile kwaaleka kwa nng'iyo. \v 20 Bhali nkuganishiya genego, nnugono malaika jwa Bhakulungwa gwabhakoposhele nng'agamii alinkuti, “A Yoshepu bha ulongo gwa a Daudi, nnajogope kwaatola a Malia bhabhe akongobhenu, pabha Mbumu jwa Ukonjelo ni abhatendile bhabhe na shitumbo. \v 21 Shibhakole mwana jwannume, shimunsheme lina lyakwe Yeshu, pabha jwenejo apinga tapula bhandu bhakwe na yambi yabhonji.” \p \v 22 Genego gashinkukoposhela nkupinga limalile lilobhe libhalugwile Bhakulungwa kuka nkulondola jwabho, \v 23 “Nng'ishana shakole shitumbo, shankole mwana jwannume, shibhanshemanje lina lyakwe Manueli,” malombolelo gakwe, “A Nnungu pamo na uwe”. \p \v 24 Kwa nneyo, a Yoshepu bhakajumusheje gubhatendile malinga shibhalugulilwe naka malaika jula, gubhaatolile a Malia kubha akongobhabho. \v 25 Bhakaamanyiji akongobhabho a Malia mpaka bhakankoleje mwana jwannume. Na a Yoshepu gubhanshemile lina lyakwe, Yeshu. \c 2 \s Bhajeninji Kopoka Kulikoposhela Lyubha \p \v 1 A Yeshu kubhabhelekwele ku Bheteleemu, nkowa gwa ku Yudea, mobha ga a Elode pubhaliji a mpalume, a Yeshu bhakabhelekweje, bhakwiimanyanga ndondwa gubhaikengenenje ku Yelushalemu kopoka kulikoposhela lyubha, \v 2 gubhabhushiyenje, “Kwali kwei mwana abhelekwe, mpalume jwa Bhayaudi? Twashinkulubhona lutondwa lwakwe lulikoposhela, putwaliji kulikoposhela lyubha na uwe tushikwiya kuntindibhalila.” \p \v 3 A Mpalume Elode bhakapilikaneje genego, gubhatengwishe na bhandu bhowe bha ku Yelushalemu. \v 4 Bhai, gubhaashemilenje bhakulungwanji bhaabhishila bhowe na bhaajiganya bha Shalia, gubhaabhushiyenje, “Kilishitu shabhelekwe kwei?” \p \v 5 Gubhaajangwilenje, “Ku Bheteleemu nkowa gwa ku Yudea malinga shiishite jandikwa naka nkulondola jwa a Nnungu kuti, \q \v 6 ‘Ugwe Bheteleemu uli munkowa gwa ku Yudea, \q Ugwe nngabha jwanshoko muilambo imanyika ya ku Yudea, \q Pabha kunngwako apinga koposhela kalongolele, \q shaabhalongolelanje bhandu bhangu Ishilaeli.’ ” \p \v 7 Penepo, a Elode gubhaashemilenje kuntemela bhakwimanyanga ndondwa bhala, gubhaabhushiyenje shakani pulwankoposhelenje lutondwa. \v 8 Kungai gubhaatumilenje ku Bheteleemu bhalinkuti, “Nnjendangane nkabhushishiyanje ukoto ngani jika jwene mwanajo. Mummonangaga kunnugulilanje nkupinga na nne nyende ngantindibhalile.” \p \v 9 Bhakapilikananjeje malobhe ga a mpalume bhakwimanyanga ndondwa bhala gubhajabhwilenje, bhai lutondwa lubhalubhweninji bhalinginji kulikoposhela lyubha lula gulwaalongolelenje, gulupite jima panani paaliji mwana pala. \v 10 Bhakalubhonanjeje lutondwa gubhainonyelenje kaje. \v 11 Bhai, gubhajinjilenje nnyumba, gubhammweninji mwana jula na akwabhe a Malia, gubhatemingene ulungolungo kuntindibhalila. Kungai gubhagopwelenje ibhajigelenje, gubhampelenje upo, shaabhu na lubhani na manemane. \p \v 12 A Nnungu bhakwaaleyangaga nng'agamii, bhanaabhujilanje kabhili a Elode, gubhapitilenje mpanda guna kubhuja kunngwabhonji. \s Kubhutushila ku Mishili \p \v 13 Bhajeninji bhala bhakajabhulanjeje, malaika jwa Bhakulungwa gwabhakoposhele a Yoshepu nng'agamii, gwabhalugulile, “A Elode bhapinga kunnoleya mwanajo bhammulaje, bhai nnjumushe! Muntole mwanajo na akwabhe mmutushilanje ku Mishili, nkatamangane mpaka pushininnugulilanje kabhili.” \p \v 14 A Yoshepu bhakajumusheje gubhantolile mwana jula na akwabhe, gubhajabhwilenje nashilo nashilo kubhutushila ku Mishili. \v 15 Gubhatemi kweneko mpaka pubhaawile a Elode. Genega gashinkukoposhela nkupinga gamalile galugwilwe na Bhakulungwa kwa ntenga guka nkulondola jwabho, “Nashinkunshema mwanangu kopoka ku Mishili.” \s Bhana Bhashoko Bhanabhulagwanga \p \v 16 A Elode bhakamumanyeje kuti bhashitembwa na bhakwimanyanga ndondwa bhala, guyaashimile kaje. Gubhaamulishe bhabhulagwanje bhana bha shileu bhowe pa shilambo sha Bheteleemu na ilambo ya nnyenje jakwe bha yaka ibhili na pai jakwe. Bhashinkutenda nneyo kwa tolelela pubhalugulilwe na bhaashomanga ndondwa bhala malanga gubhalubhweninji lutondwa kulikoposhela lyubha. \p \v 17 Nneyo gakumalilaga malobhe galugwilwe na ankulondola bha a Nnungu a Yelemia bhalinkuti, \q \v 18 “Lilobhe lishipilikanika ku Lama, \q ililo na nguto yaigwinji. \q A Laeli bhanakwagutilanga ashibhana bhabho, \q numbe bhangapinga tagwa ntima, \q pabha bhana bhowe bhawilenje.” \s Kubhuja Kopoka ku Mishili \p \v 19 Bhakaweje a Elode, malaika jwa Bhakulungwa gwabhakoposhele a Yoshepu nng'agamii ku Mishili kula, \v 20 gwabhalugulile, “Nnjumushe! Muntole mwana na akwabhe, mmujangane ku shilambo sha Ishilaeli, pabha bhapingangaga kummulaga mwanajo bhala, bhawilenje.” \v 21 Bhai, a Yoshepu bhakajumusheje, gubhantolile mwana jula na akwabhe, gubhabhujengene ku shilambo sha Ishilaeli. \p \v 22 Ikabheje a Yoshepu bhakapilikaneje kuti a Lekelao, bhana bhabho a Elode, bhashibha a mpalume bha ku Yudea gubhajogwepe kubhuja. Bhalabho bhakalugulilweje nng'agamii, gubhapite nkowa gwa ku Galilaya, \v 23 nikwenda tama ku shijiji sha ku Nashaleti. Nkupinga gamalile malobhe galugwilwe na ashinkulondola bha a Nnungu, “Shibhashemwe Bhanashaleti.” \c 3 \s Miungu ja a Yowana Bhabhatisha \r (Maliko 1:1-8; Luka 3:1-18; Yowana 1:19-28) \p \v 1 Gene mobhago gubhakoposhele a Yowana bhaabhatisha, bhalilunguya kuanga ja ku Yudea, \v 2 bhalinkuti, “Mwiipetanje, pabha Upalume gwa Kunnungu ubhandishile.” \v 3 Bhenebha a Yowana bhalugwilwe na ankulondola bha a Nnungu a Ishaya bhalinkuti, \q “Lilobhe lika mundu linapilikanika kuanga, \q ‘Mwaalashiyanje Bhakulungwa mpanda gwabho, \q Nngoloyanje mushibhapite.’ ” \p \v 4 A Yowana shibhawalaga shiwalo sha mabhetya ga ngamia, na nshipi gwa lipende nshigunu. Shalya shabho pushaaliji maije na bhushi gwa mukonde. \v 5 Bhai, bhandunji kukoposhela ku Yelushalemu na nkowa gowe gwa ku Yudea na ilambo yowe ya nnyenje lushi lwa Yolodani, gubhaajendelenje. \v 6 Bhakaipetanjeje yambi yabhonji na bhalabho gubhaabhatishenje mmashi ga lushi lwa Yolodani. \p \v 7 Ikabheje a Yowana bhakaabhonanjeje Mapalishayo na Mashadukayo bhabhagwinji bhalikwaajiilanga nkupinga bhabhatishwanje, gubhaalugulilenje, “Mmanganya bhana bha lijoka! Gani ammalanjilenje nnjibhutukanje nnjimwa ja a Nnungu jikwiya? \v 8 Bhai nnanguyanje kwa itendi, kuti mwiipetilenje. \v 9 Nnaganishiyanje mmitima jenunji kuti, ‘Uwe, ulongo gwa a Bhulaimu!’ Ngunakummalanjilanga kuti, a Nnungu bhanakombola kugayuya aga magangaga gabhe bha ulongo bha a Bhulaimu. \v 10 Na libhago libhishilwe tayali mmatepo ga mikongo, bhai kila nkongo ukaogoya iepo ya mmbone upinga shelwa nileshelwa pa moto. \v 11 Nne ngunakummatishanga kwa mashi kulangula kuti mwiipetilenje. Ikabheje bhene bhakwiya nnyuma jangubho bhashikola mashili kumbunda nne, numbe ngaatopela nkali jigala ilatu yabho. Bhenebho shibhammatishanje kwa Mbumu jwa Ukonjelo na moto. \v 12\fig Mundu Ashipeta Ngano|alt="Threshing" src="NT-06 Threshing.jpg" size="col" ref="3:12"\fig*Bhenebho bhashikamula shipeta mmakono gabho nkupinga bhapete, ngano bhabhishe munngokwe na maashe bhajoshe pa moto gwangaimika.” \s A Yeshu Bhanabhatishwa \r (Maliko 1:9-11; Luka 3:21-22) \p \v 13 Gene mobhago a Yeshu gubhaishe ku lushi lwa Yolodani kukoposhela ku Galilaya, gubhaajendele a Yowana nkupinga bhabhatishwe. \v 14 Ikabheje a Yowana gubhalinjile kwaibhilila bhalinkuti, “Nne namwene ngunapinga bhatishwa na mmwe, pakuti nnanyiila nne?” \p \v 15 Ikabheje a Yeshu gubhaajangwile, “Nnaino mmwe nneshepe ibhe nneyo, pabha inapinjikwa tutende yowe ibhaapinga a Nnungu.” Bhai, a Yowana gubhakundile. \p \v 16 A Yeshu bhakabhatishweje gubhakopweshe mmashi, shangupe ku nnungu kukuugukaga, gubhammweni Mbumu jwa a Nnungu alituluka mbuti nnjubha nikwaatula panani jabho. \v 17 Lilobhe gulipilikanishe koposhela kunnungu, “Jweneju mwanangu jungumpinga annonyela.” \c 4 \s A Yeshu Bhanalingwa \r (Maliko 1:12-13; Luka 4:1-13) \p \v 1 Kungai Mbumu jwa Ukonjelo gwabhalongweye a Yeshu mpaka kuanga nkupinga bhakalingwe naka Lishetani. \v 2 Gubhatabhile mobha makumi nsheshe shilo na mui, kungai gubhakwete shibhanga. \v 3 Bhai, Lishetani gwabhaishile kukwaalinga, alinkuti, “Monaga mmwe nni Mwana jwa a Nnungu, nngaamulishe magangaga gabhe mikate.” \v 4 A Yeshu gubhajangwile, “Ishijandikwa, ‘Mundu akaalamila nkatepe, ikabhe kwa kila lilobhe libhaabheleketa a Nnungu.’ ” \p \v 5 Lishetani gwabhalongweye kwenda ku Yelushalemu, Shilambo sha Ukonjelo, gwabhakweshiye kunani kaje liekalu, \v 6 gwabhalugulile, “Monaga nni Mwana jwa a Nnungu, mwileshele pai, pabha ishijandikwa. ‘A Nnungu shibhaamulishe malaika bhabho kukunjangutila, shibhannjigalanje mmakono gabhonji nkupinga nnaiulaye lukongono lwenu pa liganga.’ ” \p \v 7 A Yeshu gubhannugulile, “Nneilapeila ishijandikwa, ‘Nnaalinje Bhakulungwa a Nnungu bhenu.’ ” \p \v 8 Kungai Lishetani gwabhalongweye kabhili kunani shitumbi shashileu, gwabhalangwiye upalume gwa kila shilambo pa shilambolyo na indu yakwe yowe ya konja, \v 9 akwaalugulilaga, “Nng'wilaga ulungolungo nindindibhalila, shinimpe indu yowei.” \p \v 10 Penepo, a Yeshu gubhannugulile, “Shoka apano Lishetani! Ishijandikwa, ‘Mwaatindibhalile na kwaakamulila maengo Bhakulungwa a Nnungu bhenu jikape.’ ” \p \v 11 Bhai, Lishetani gwabhaleshile a Yeshu na ashimalaika gubhaikengene kukwaatumishila. \s A Yeshu Bhanaatandubha Liengo ku Galilaya \r (Maliko 1:14-15; Luka 4:14-15) \p \v 12 Bhai a Yeshu bhakapilikaneje kuti a Yowana bhashitabhwa nnigelesha, gubhapite ku Galilaya. \v 13 Gubhajabhwile ku Nashaleti shijiji shaaliji ku Galilaya, gubhapite tama ku Kapalanaumu, shilambo shaaliji nnyenje litanda lya Galilaya, mumpika gwa ilambo ya makabhila ga Shabhuloni na Naputali. \v 14 Bhai gulimalile lilobhe lyalugwilwe na a Ishaya ankulondola bha a Nnungu bhalinkuti, \v 15 “Ilambo ya makabhila ga Shabhuloni na Naputali, kuloya kubhaali kung'ambu lushi lwa Yolodani, ku Galilaya ilambo ya bhandu bhangabha Bhayaudi, \v 16 bhandu bhatemingene nnubhindu bhashikushibhonanga shilangaya shikulungwa, bhatemingene nnubhindu na shiwili sha shiwo, shilangaya shishikwaalangashiyanga!” \p \v 17 Kuumila penepo a Yeshu gubhatandwibhe kulunguya bhalinkuti, “Mwiipetanje yambi yenunji, pabha Upalume gwa Kunnungu ubhandishile!” \s A Yeshu Bhanakwaashemanga Bhatanda Yamaki Nsheshe \r (Maliko 1:16-20; Luka 5:1-11) \p \v 18 A Yeshu bhalipita nnyenje litanda lya Galilaya, gubhaabhweninji bhandu bhabhili, a Shimoni guna bhashemwaga a Petili na apwabho a Ndeleya, bhalitejelanga lyau nkutanda yamaki. \v 19 Bhai, gubhaalugulinje, “Nngagulanje, shininnjiganyanje kwaajiyanabhonji bhandunji kwangu nne, malinga shinkutandanga yamaki.” \v 20 Shangupe gubhaleshilenje mau gabhonji, gubhaakagwilenje. \p \v 21 Bhakajendeje mmujo kashoko, gubhaabhweninji bhananji bhabhili a Yakobho na apwabho a Yowana, bhana bha a Shebhedayo. Pubhalinginji muntumbwi na ainabhabhonji a Shebhedayo, bhalialayanga mau gabhonji. Bhai, a Yeshu gubhaashemilenje, \v 22 shangupe gubhaguleshilenje ntumbwi gula na ainabhabhonji, nigubhaakagwilenje. \s A Yeshu Bhanaajiganya Bhandu na Lamya Bhalwelenji \r (Luka 6:17-19) \p \v 23 A Yeshu bhatendaga owela mmbali yowe ya ku Galilaya na jiganya mmashinagogi na kwaalugushiyanga Ngani ja Mmbone ja Upalume gwa a Nnungu. Na lamya kila ilwele ibhakwetenje bhandu. \v 24 Yowe ibhatendile ila guishumile nkowa gowe gwa ku Shilia. Bhalwelenji bha kila namuna na bhakwetenje maoka na bhalwelenji shialala na bhandunji bhapolokanga, gubhaapeleshelenje nabhalabho gubhaalamiyenje bhowe. \v 25 Bhandunji bhabhagwinji gubhaakagwilenje koposhela mmbali ja ku Galilaya na ku Dekapoli na ku Yelushalemu na ku Yudea na ku ng'ambu lushi lwa Yolodani. \c 5 \s Majiganyo ga pa Shitumbi \p \v 1 A Yeshu bhakaabhonanjeje bhandunji bhabhagwinji, gubhakwelile pa shitumbi gubhatemi. Bhaajiganywa bhabho gubhaajendelenje, \v 2 nabhalabho gubhatandwibhe kwaajiganyanga bhalinkuti. \s Kuangalala kwa Kweli \r (Luka 6:20-23) \p \v 3 Mbaya bhaalaganga mmitima jabhonji, pabha Upalume gwa Kunnungu gwabhonji. \v 4 Mbaya bhainjikenje, pabha shibhaangalaywanje. \v 5 Mbaya bhaitimalikenje, pabha shibhapegwanje shilambo. \v 6 Mbaya bhakwetenje lilaka na lokolila tenda ibhapinga a Nnungu, pabha shibhatendanje. \v 7 Mbaya bhakwetenje shiya, pabha a Nnungu shibhaabhonelanje shiya. \v 8 Mbaya bhakwetenje ng'aniyo ya mmbone mmitima jabhonji, pabha shibhaabhonanje a Nnungu. \v 9 Mbaya bhaaloleyanga ulele, pabha shibhashemwanje bhana bha a Nnungu. \v 10 Mbaya bhaapotekwanga kwa ligongo lya tenda ibhapinga a Nnungu, pabha Upalume gwa Kunnungu gwabhonji. \p \v 11 “Mbaya mmanganyanji bhandunji bhantukanangaga na kumpotekanga na kunnambililanga kila indu yangali ya mmbone kwa ligongo lyangu nne. \v 12 Mwiinonyelanje na angalila pabha upo yenunji yaigwinji kunnungu. Ni nnepeyo shibhaapotekenje ashinkulondola bha a Nnungu bhukala, nkanabhe bhelekwanga. \s Nnjete na Shilangaya \r (Maliko 9:50; Luka 14:34-35) \p \v 13 “Mmanganyanji mbuti nnjete ja shilambolyo! Nnjete jikanonye jitagwe nndi jinonye kabhili? Jikapwaa kabhili, ikabhe kujawa palanga jilibhatwe na bhandunji. \p \v 14 “Mmanganyanji mbuti shilangaya sha shilambolyo! Mbuti shilangaya sha shilambo shili pa shitumbi shikaishika. \v 15 Wala bhandu bhakakoleyanga kandili niunishila lidebhe, ikabheje pabhika panani mesha jaamulishilanje bhowe bhalinginji nnyumba. \v 16 Nneyo peyo shilangaya shenunji shilangaye pa bhandunji, nkupinga bhaibhonanje itendi yenunji ya mmbone, bhaakuyanje Ainabhenunji bhali kunnungu. \s Ga Shalia ja a Musha \p \v 17 “Nnaganishiyanje kuti njikwiya angabhanya Shalia ya a Musha na majiganyo ga ashinkulondola bha a Nnungu. Nangaika kuangabhanya, ikabhe kuumalishiya. \v 18 Kweli ngunakummanjilanga, mpaka kunnungu na shilambolyo pushiipitepo, shakwa nkali shishoko sha shalia shipinga shoywa mpaka gowe pushigamalile. \v 19 Bhai, jojowe akaakunda nkali amuli jimo jili jajishoko punda yowe, nikwaajiganyanga bhananji bhanakundanje, jwenejo shaabhe jwanshoko Muupalume gwa Kunnungu. Ikabheje jwene shaakunde shalia nikwaajiganyanga bhananji kukunda shalia, jwenejo shaabhe jwankulungwa Muupalume gwa Kunnungu. \v 20 Kwa nneyo ngunakummalanjilanga, aki jenunji ibhaga jikapunde ja Ashimapalishayo na bhaajiganya bha Shalia, ngu, nkajinjilanga Muupalume gwa Kunnungu. \s Ga Nnjimwa \r (Luka 12:57-59) \p \v 21 “Mpilikenenje bhanyikala bhashinkulugulilwanga, ‘Nnabhulaje! Shabhulajejo shapate ukumu.’ \v 22 Ikabheje nne ngunakummalanjilanga, jojowe akuntumbalila mpwakwe shaukumulwe, akunnyegaya mpwakwe shapelekwe ku lukumbi kuukumulwa. Na akunshema mpwakwe nngumba anapinjikwa kuleshelwa pa moto gwa ku Jeanamu. \p \v 23 “Bhai, monaga nnipinga shoya mbepei yenu pa shitala, nikumbushila kuti mpwenu ashikola mpwai na mmwe, \v 24 nneshe mbepei yenu pa shitala, nkatandubhe kulundana naka mpwenu, kungai mmuje nshoye mbepei yenu. \p \v 25 “Shangupe mpatane naka mmagongo nnjenu nninginji mumpanda nkanabhe ika ku bhaukumula. Nkupinga mmagongo nnjenujo anampeleshe kubhaukumula, na bhaukumula nikunkamuya ku bhalinda bhantabhanje. \v 26 Kweli ngunakummalanjila, nkakopoka mwenemo mpaka pushinnipe mmbiya yowe. \s Ga Labhalabha \p \v 27 “Mpilikenenje kuti bhandunji bhashinkulugulilwanga, ‘Nnalabhelabhe!’ \v 28 Ikabheje nne ngunakummalanjilanga, jojowe akunnola jwankongwe kwa kunnokolila, muntima gwakwe alebhelebhe najo. \v 29 Bhai, monaga liyo lyenu lya kunnilo linnebhiyaga, nnikolotole nkajae kwaatalika. Mbaya shiobhe shibhalo shimo pa shiilu shenu, nngalingana shiilu shenu showe kujawa pa moto gwa ku Jeanamu. \v 30 Monaga nkono nnilo gwenu unnebhiyaga, nngukate nkaujae kwaatalika. Mbaya shiobhe shibhalo shimo pa shiilu shenu, nngalingana shiilu showe kuleshelwa pa moto gwa ku Jeanamu. \s Ga Lekana \r (Matei 19:9; Maliko 10:11-12; Luka 16:18) \p \v 31 “Numbe yalugwilwe, ‘Mundu akunneka nkagwe, annjandishile talaka.’ \v 32 Ikabheje nne ngunakummalanjilanga, akumpa nkagwe talaka ikabhe kwa ligongo lya labhalabha, anakuntenda alabhelabhe, naka jwannume annombaga jwankongwe aleshilwe na ambujegwe, analabhalabha. \s Ga Lumbila \p \v 33 “Kabhili mpilikenenje kuti bhanyikala bhashinkubhalanjilwanga, ‘Nnalumbile kwa unami, ikabhe nnaapinjikwa ntende imwaalumbile Bhakulungwa,’ \v 34 Ikabheje nne ngunakummalanjilanga, nnalumbilanje wala kunnungu, pabha shitengu sha Upalume gwa a Nnungu, \v 35 wala shilambolyo, pabha palibhatila makongono gabho, wala ku Yelushalemu, pabha shilambo sha a Mpalume bhakulu. \v 36 Wala nnalumbile kwa ntwe gwenu, pabha nkaakombola kulutenda luumbo lwenu lumo lubhe lwanawe eu lwanapi, \v 37 Mmeleketaga, ‘Elo,’ bhai ibhe ‘Elo,’ mmeleketaga, ‘Nngabha,’ bhai ibhe ‘Nngabha.’ Pabha shoshowe shiipunda penepo kushikoposhela kuka Lishetani. \s Ga Pindikulila \r (Luka 6:29-30) \p \v 38 “Mpilikenenje kuti yabheleketwe, ‘Liyo kwa liyo, lino kwa lino.’ \v 39 Ikabheje nne ngunakummalanjilanga, nnampindikulile mundu akunshima. Mundu ankomaga lipapa litukwa lya kunnilo, muntendebhushiye na lya kunshinda. \v 40 Mundu anng'ukumulaga nkupinga atole lishati lyenu, munneshele atole na likoti lyenu, \v 41 Mundu anshishilishiaga munjigalile nshigo gwakwe maili jimo, munjigalile maili gabhili. \v 42 Akunnjuga shindu mumpe, na jwalakwe apinga kumpoleka nnantundumalile. \s Mwaapinganje Ashaamagongo Ajenunji \r (Luka 6:27-28, 32-36) \p \v 43 “Mpilikenenje yabheleketwe kuti, ‘Mwaapinje atami ajenu, na kwaashima amagongo ajenu.’ \v 44 Ikabheje nne ngunakummalanjilanga, mwaapinje amagongo ajenu na mwaajujile kwa a Nnungu bhakumpoteka, \v 45 nkupinga mmanganje bhana bha Ainabhenunji bha kunnungu. Pabha bhenebho bhanakwaalangashiyanga lyubha bhandu bhowe bha mmbone na bhangalinginji bha mmbone na bhananyeya ula ku bhakwetenje aki na bhangakolanga aki. \v 46 Kwa nndi a Nnungu bhampanganje upo mwaapingangaga bhandu bhakumpinganga? Pabha, nkali bhakamula koli pubhatendanga nneyo peyo! \v 47 Monaga mwaabhuyangaga abhali ashaalongo ajenunjipe, bhuli nkutendanga shindu shashi sha punda? Pabha nkali bhandu bhangabha Bhayaudi pubhatendanga nneyo peyo? \v 48 Bhai, nkamilikanje malinga shibhakamilishe Ainabhenunji bha kunnungu. \c 6 \s Ga Kwaajangutilanga Bhangalinji na Indu \p \v 1 “Mwiteiganje nnatendanje indu ya mmbone pa bhandu nkupinga bhammonanje. Nngabha nneyo, Ainabhenunji bha kunnungu bhakampanganga upo. \p \v 2 “Bhai, punkunnjangutila jwangali shindu, nnagombe mmbila. Nnatende malinga shibhaatendanga bhagulumba mmashinagogi na mmipanda, nkupinga bhalumbililwanje na bhandunji. Kweli ngunakunnugulilanga, bhene bhanganyabho bhapatilenje upo yabhonji. \v 3 Ikabheje punkunnjangutila mundu jwangali shindu, nkali mundu jwa tome na mmwe, anamumanye inkutenda. \v 4 Nshoye mbepei yenu kwa nng'iyo, na Ainabhenu bhakwiibhona indu ya nng'iyo, shibhanng'upe. \s Ga Kwaajuga a Nnungu \r (Luka 11:2-4) \p \v 5 “Punkwaajuganga a Nnungu, nnatendanje malinga bhagulumba. Pabha bhanganyabho, pubhajuganga bhanaapinganga kujima mmashinagogi na nnyenje mipanda nkupinga bhalolwanje na bhandunji. Kweli ngunakummalanjilanga, bhalabhonji bhapatilenje upo yabhonji. \v 6 Ikabheje mmwe punkwaajuga a Nnungu, nnjinjile kukati jenu, nng'ugale nnango, mwaajuje Ainabhenu bhakabhonekana. Na bhalabho Ainabhenu bhakwibhona indu ya nng'iyo, shibhanng'upe. \p \v 7 “Punkwaajuganga a Nnungu, nnajobhelanje malinga bhandunji bhangabha Bhayaudi. Pabha pubhaaganishiyanga kuti a Nnungu shibhaapilikanilanje kwa ligongo lya gwinji gwa malobhe gabhonji. \v 8 Nnabhanganje malinga bhanganyabho. Pabha Ainabhenunji bhaimanyi inkupinganga, nkali nkanabhe kwaajuganga. \v 9 Bhai, nnjuganje nnei, \q ‘Atati nni kunnungu, \q Lina lyenu likuywe. \q \v 10 Upalume gwenu guishe. \q Linkupinga mmwe litendeshe pa shilambolyo malinga shiikutendeka kunnunguko. \q \v 11 Ntupe lelo shalya sha togolela lelo. \q \v 12 Ntuleshelele itulebhile, \q malinga na uwe shitukwaaleshelelanga bhatulebhilenje. \q \v 13 Nnatubhishe mmalinjilo, \q ikabheje ntuembuye naka Lishetani jula. Pabha upalume ni gwenu na mashili na ukonjelo pitipiti. Amina.’\f + \fr 6:13 \fr*\ft Majandiko gana ga bhukala gangali gene malobhego, “Pabha upalume ni gwenu na mashili na ukonjelo pitipiti. Amina.”\ft*\f* \p \v 14 “Pabha Mwaaleshelelangaga bhandu ibhannebhilenje, nneyo peyo Ainabhenunji bha kunnungu shibhanneshelelanje innebhilenje. \v 15 Ikabheje nkaaleshelelanje bhandunji yambi yabhonji, na bhalabho Ainabhenunji bhakanneshelelanga innebhilenje. \s Ngani ja Tabha \p \v 16 “Punkutabhanga, nnaumalanje kumeyo malinga bhagulumba. Bhanaumalanga kumeyo nkupinga bhabhonekanje na bhandu kuti bhashitabhanga. Kweli ngunakummalanjilanga bhanganyabho, bhapatilenje upo yabhonji. \v 17 Ikabheje mmwe punkutabha, nnabhe kumeyo na mpakale mauta muntwe. \v 18 Nkupinga bhandunji bhanamumanyanje kuti nnatabha, ikabheje mmanyishepe na Ainabhenu bhakaabhoneka, nabhalabho Ainabhenu bhakwiibhona ya nng'iyo shibhanng'upe. \s Ga Shibhiko Kunnungu \r (Luka 12:33-34) \p \v 19 “Nnaibhishilanje shibhiko pa shilambolyo pano, ipukuu na nkubha inaangabhanya na bhagwii bhanakaaanga nijibha. \v 20 Ikabhe mwibhishilanje indu yenunji kunnungu kwikaangabhanika na ipukuu na nkubha, nkali bhagwii bhakakaanga nijibha. \v 21 Pabha pushili shibhiko shenu, na ntima gwenu shugubhe popo. \s Shilangaya sha Shiilu \r (Luka 11:34-36) \p \v 22 “Liyo mbuti kandili ja shiilu, bhai liyo libhaga lyalikoto, shililangaye shiilu shenu showe. \v 23 Ikabheje liyo libhaga lilwele shiilu shenu showe shishibhe nnubhindu. Bhai, ibhaga shilangaya shili nkati jenu shilepelaga kulangaya, shilubhe lubhindu lwa punda! \s A Nnungu na Mali \r (Luka 16:13) \p \v 24 “Jwakwa ntumwa akombola kwaatumishilanga bhakulungwanji bhabhili, pabha shanshime jumo nikumpinga junajo, eu shalongane naka jumo nikumpetekuya junajo. Nkakombola kwaatumishila a Nnungu na tumishila mali. \s Nnakolanje Lipamba \r (Luka 12:22-31) \p \v 25 “Kwa nneyo ngunakummalanjilanga, nnakolanje lipamba ga gumi gwenunji, kuti nniyanganje nndi eu mpapilanje nndi, wala ga iilu yenunji kuti nng'walanje nndi. Bhuli, gumi ukapunda shalya? Bhuli, shiilu shikapunda iwalo? \v 26 Mwilolanje ijuni ya mukonde, ikapanda, wala ikauna na wala yangali nngokwe jojowe. Nkali nneyo Ainabhenunji bha kunnungu bhanakwiiliya. Bhuli, mmanganyanji nngabha mmammbonenji kupunda ijuniyo? \v 27 Gani munkumbi gwenunji kwa kola lipamba kwakwe anakombola kwijenjesheya kapela lyubha limo lya mobha gakwe galama? \p \v 28 “Kwa nndi kola lipamba ga iwalo? Nnolanje malubha ga mukonde shigakutikonja? Gakakamula liengo wala gakapota. \v 29 Ikabheje ngunakummalanjilanga, nkali a Mpalume a Shelemani bhayene na yowe ibhaakwete bhangawashwa kwa konja malinga lilubha limo. \v 30 Bhai ibhaga a Nnungu bhanakuliwasha liamba lya mmigunda, lelo lipali na malabhi lilileshelwa pa lituto lya moto, bhuli bhakapunda kunng'washanga mmanganyanji? Mmanganya nkwetenje ngulupai jishoko. \p \v 31 “Bhai, nnakolanje lipamba, ‘Shitulye indi eu shitupapile indi eu shituwale indi!’ \v 32 Pabha bhandu bhakakwaamanyanga a Nnungu bhanaabhushilanga yene yoweyo. Ainabhenunji bhali kunnungu bhamumanyi kuti nnakwiipinganga indu yoweyo. \v 33 Ikabhe, nnoleyanje oti Upalume gwa a Nnungu na aki jabho na gene gowego, a Nnungu shibhannjenjesheyanje. \v 34 Bhai, nnaabhushilanje ya malabhi, pabha malabhi shigaiabhushile gayene. Shilaje sha lyubha limo shinatogolela kwa lyubha lyolyo. \c 7 \s Ga Ukumula Bhananji \r (Luka 6:37-38, 41-42) \p \v 1 “Nnaukumulanje bhananji, a Nnungu bhanakwiya kunng'ukumulanga. \v 2 Pabha shinkwaukumulanga bhananji, nneyo peyo na mmanganyanji pushinng'ukumulwanje, shipimilo shinkwapimilanga bhananji na a Nnungu shibhampimilanje shosho. \v 3 Bhai, pakuti nnakushibhona shipande shili nniyo lika mpwenu, na lipoto lili nniyo lyenu nnalibhone? \v 4 Nkukombola bhuli kunnugulila mpwenu, ‘Leka nikushoye shipande nniyo lyako,’ akuno nninkwete lipande nniyo lyenu? \v 5 Mmwe mmagulumba! Nshoyeti lipande litemi nniyo lyenu, penepo shinnole ukoto nikombola shoya shipande shili nniyo lika mpwenu. \p \v 6 “Nnaapanganje ashimbwa indu ya ukonjelo, bhanatendebhukanga nikunnumanga, wala nnaaleshelelanje lulu yenunji ashingulubhe, bhanalibhatanga. \s Ga Juga na Loleya na Olishiya \r (Luka 11:9-13) \p \v 7 “Nnjuganje na mmanganyanji shimpegwanje, nnoleyanje na mmanganyanji shimpatanje, nng'olishiyanje na mmanganyanji shing'ugulilwanje. \v 8 Pabha, jojowe ajuga anaposhela, aloleya anapata, na aolishiya anaugulilwa. \v 9 Bhuli, apali jojowe munkumbi gwenunji atenda mwanagwe annjugaga nkate shampe liganga? \v 10 Eu annjugaga shamaki, shampe lijoka? \v 11 Bhai, monaga mmanganyanji, nkali nninginji mwangali bha mmbonenji, nnamanyanga kwaapanganga ashibhana bhenu indu ya mmbone, bhuli! Ainabhenunji bhali kunnungu bhakapunda kwapanganga ya mmbone bhakwaajugangabho? \p \v 12 “Bhai yowe inkupinganga bhandu bhantendelanje na mmanganyanji mwaatendelanje nneyo peyo. Pabha genega ni malombolelo ga Shalia ja a Musha na majiganyo ga ashinkulondola bha a Nnungu. \s Nnango Gwanshoko na Gwankulungwa \r (Luka 13:24) \p \v 13 “Nnjinjilangane pitila nnango gwa nyilila, pabha mpanda guloya kuobha ushipanuka na nnango gwa jinjilila kweneko gushipanuka na bhabhagwinji bhaapitanga gwene mpandago. \v 14 Ikabheje nnango gwanshoko na mpanda gukwenda kugumi gushibhana na bhakuubhonanga gwene mpandago, bhashokope. \s Nkongo na Iepo Yakwe \r (Luka 6:43-44) \p \v 15 “Mwiteiganje na ashinkulondola bha unami, bhakunnjiilanga bhalibhonekanga mbuti ngondolo, ikabheje kwa nkati maogo ga jogoya. \v 16 Bhai, shimwaamanyanje kwa itendi yabhonji. Bhuli, bhandu bhalikabhanga shabhibhu mmaukutu ga mibha, eu tini mmbigili? Ng'oo! \v 17 Bhai, nkongo gwa mmbone gunaogoya iepo ya mmbone, nkongo gwangali gwa mmbone gunaogoya iepo yangali ya mmbone. \v 18 Nkongo gwa mmbone gukaogoya iepo yangali ya mmbone, na wala nkongo gwangali gwa mmbone gukaogoya iepo ya mmbone. \v 19 Nkongo gogowe gukaogoya iepo ya mmbone gupinga shelwa na leshelwa pa moto. \v 20 Kwa nneyo, shimwaamanyanje ashinkulondola bha unami kwa itendi yabhonji. \s Bhaajiganywa bha Kweli \r (Luka 13:25-27) \p \v 21 “Nngabha kila mundu anjema, ‘Mmakulungwa, Mmakulungwa,’ shajinjile Muupalume gwa Kunnungu, ikabhe jwene shatende ibhapinga Atati bhali Kunnungu. \v 22 Lyubha lya ukumu bhabhagwinji shibhamalanjilanje, ‘Mmakulungwa, Mmakulungwa! Kwa lina lyenu twatendaga londola na kwa lina lyenu twatendaga shoya maoka, na tenda ilapo yaigwinji.’ \v 23 Penepo shinaabhalanjilanje, ‘Ngu, nangammanyanga mmanganyanji, nnjokanganile apano mmanganya nkutendanga yambi.’ \s Bhaashenga Bhabhili \r (Luka 6:47-49) \p \v 24 “Kwa nneyo, mundu jojowe apilikana malobhe gangu nitenda, shalandane naka mundu akwete lunda, ashenjile nyumba pa ndandali niolela iishi yakwe ukoto na nyumba nikamilika mbuti jishenjilwe pa liganga likulu. \v 25 Ula gujinyele, nushi gwigumbele mashi, mbungo jikulungwa jikupugaga nikoma nyumbajo, ikabheje jangagwa pabha jashinkuolelwa ukoto nikamilika mbuti jishenjilwe pa liganga likulu. \p \v 26 “Ikabheje jojowe apilikana malobhe gangu ninngatenda, shalandane naka mundu nngumba ashenjile nyumba jakwe pa lianji. \v 27 Ula gujinyele, na nushi guigumbele mashi, na mbungo gujipujile nikoma nyumba jila, gujigwile, numbe kwa ng'indo gwa nkulungwa.” \s Mashili ga a Yeshu \p \v 28 A Yeshu bhakamaliyeje kubheleketa gene malobhego, bhandu bhashinkukanganigwanga na majiganyo gabho. \v 29 Pabha bhatendaga jiganya malinga mundu akwete ukulungwa, nngabha malinga bhaajiganya bha Shalia bhananji. \c 8 \s A Yeshu Bhanakunamya Mundu jwa Mangundula \r (Maliko 1:40-45; Luka 5:12-16) \p \v 1 A Yeshu bhakaeleleje kopoka kushitumbi, bhandunji bhabhagwinji gubhaakagulenje. \v 2 Bhai, gwaishe mundu jumo akwete mangundula nitindibhala alinkuti, “Mmakulungwa, mpingaga nnakombola kunamiya!” \v 3 A Yeshu gubhagolweye nkono, gubhankwashiye bhalinkuti, “Ngunapinga! Ulame.” Shangupe gwalamile mangundula gakwe. \v 4 Kungai a Yeshu gubhannugulile, “Upilikane, unannugulile mundu jojowe, ikabhe ujende ukailanguye ku bhaabhishila, ukapeleshe mbepei malinga shiyalugwilwe na a Musha kwaakong'ondelanga kuti nnamile.” \s A Yeshu Bhanakunamya Ntumishi jwa Bhakulungwa bha Manjola \r (Luka 7:1-10) \p \v 5 A Yeshu bhalijinjila ku Kapalanaumu, nkulungwa jwa manjola jumo gwabhajendele, gwabhashondelesheye \v 6 alinkuti, “Mmakulungwa, ntumishi jwangu kumui, ashigona nnwele kaje.” \p \v 7 A Yeshu gubhaalugulile, “Shinyie ninnamiye.” \p \v 8 Bhakulungwa bha manjola bhala gubhaajangwile bhalinkuti, “Mmakulungwa, nne nngabha najwa mmbone kwa jinjila mmwe nnyumba jangu, ikabheje mmelekete lilobhepe naka ntumishi jwangu shalame. \v 9 Pabha nkali nne nili pai ja ukulungwa uka mundu juna, njikola ashimanjola bhalinginji pai jangu. Ninnugulilaga jumo, ‘Jabhula!’ Anajabhula, naka juna, ‘Jia!’ Alikwiiya, naka ntumwa jwangu, ‘Tenda ashi!’ Anaatenda.” \p \v 10 A Yeshu bhakapilikaneje genego, gubhakanganigwe, gubhaalugulilenje bhaakulupalilangaga bhala, “Kweli ngunakummalanjilanga, nganabhe kummona mundu pa shilambo sha Ishilaeli akwete ngulupai jikulungwa malinga jeneji. \v 11 Bhai, ngunakummalanjilanga kuti bhandu bhabhagwinji bhapinga kwiyangana kopoka kulikoposhela lyubha na kulititimila, nabhalabhonji bhapinga tamangana pa kalamu na a Bhulaimu na a Ishaka na a Yakobho Muupalume gwa Kunnungu. \v 12 Ikabheje bhapinjikwangaga kubha Muupalume shibhabhinjilwanje ku lubhindu lwa palanga, kushibhagutanje na tauna meno.” \p \v 13 Kungai a Yeshu gubhaalugulile bhakulungwa bha manjola bhala, “Mmuje kumui, ibhe malinga shinshite kulupalila.” Naka ntumishi jwabho gwalamile malanga gala. \s A Yeshu Bhanaalamya Bhandu Bhabhagwinji \r (Maliko 1:29-34; Luka 4:38-41) \p \v 14 A Yeshu gubhaishe kungwabho a Petili, gubhaaimene akwebhabho a Petili anyinabhabho akongobhabho bhali bhagonile pashinanda, bhalwele. \v 15 Bhai, a Yeshu gubhaakwashiye nkono gwabho bhalwele bhala na shilwele shila shikwaalekaga, gubhajinwishe nikwatumishilanga. \p \v 16 Likaishileje ligulo gubhaapeleshelenje bhandunji bhabhagwinji bhakwetenje maoka, gubhaabhinjilenje ashimaoka kwa bheleketape. Na kwaalamyanga bhalwelenji bhowe. \v 17 Bhashinkutenda nneyo nkupinga limalile lilobhe lyalugwilwe na ankulondola bha a Nnungu a Ishaya kuti, \q “Bhashitola ugwangali mashili gwetu, \q Bhashijigala ilwele yetu.” \s Bhaapinjikwanga Kubha Bhaakagula \r (Luka 9:57-62) \p \v 18 A Yeshu bhakalubhoneje lugwinjili lwa bhandu lwaatimbilile, gubhaamulishenje bhaajiganywa bhabho bhajombokanje litanda. \v 19 A Mwalimu bha Shalia bhamo gubhaajendele, gubhaalugulile, “Mmaajiganya, nne mbinga kunkagula kokowe kushinnjende.” \p \v 20 A Yeshu gubhaajangwile, “Nansheto akwete lishembo, na ijuni ishikola maui, ikabhe Mwana juka Mundu jwangali pa pumulila.” \p \v 21 Kungai mundu jwa munkumbi gwa bhaajiganywa bhabho gwabhalugulile, “Mmakulungwa, nnesheoti nyende ngaashishe Atati.” \v 22 Ikabheje a Yeshu gubhannugulile, “Ngagula! Bhandunji bhakakwaapinganga a Nnungu nimalinga bhawilenje, bhalekanje bhawilenje bhashikane ashaayenenji.” \s A Yeshu Bhanaamulisha Mabhimbili Gatondobhe \r (Maliko 4:35-41; Luka 8:22-25) \p \v 23 A Yeshu gubhakwelile muntumbwi, pamo na bhaajiganywa bhabho, gubhapitengenenje. \v 24 Kashokope, mbungo jikulungwa jikupugaga nnitanda mula, mpaka mabhimbili ga mashi gugajinjile muntumbwi mula. Ikabheje a Yeshu bhashinkugona lugono. \v 25 Bhaajiganywa bhabho gubhapite kwaajumuya bhalinkutinji, “Mmakulungwa, ntutapule, tunatitimila!” \v 26 A Yeshu gubhaalugulilenje, “Mmanganya nkwetenje ngulupai jishoko, pakuti nnajogopanga?” Bhai gubhajimi, gubhajikalipile mbungo na mabhimbili gala, guitendile jii kwa kaje. \v 27 Bhandu bhala gubhalapilenje bhalinkutinji, “Bhenebha bhandu bhashi? Nkali mbungo na mabhimbili inakwaakunda!” \s A Yeshu Bhanakwaashoyanga Maoka Bhandu Bhabhili \p \v 28 A Yeshu bhakaisheje kung'ambu ku shilambo sha Bhagadala, gubhaimenenje bhandunji bhabhili bhakwetenje maoka bhalikoposhelanga kumakabhuli. Bhashinkujogoyanga na jwakwa mundu akombolaga kupita gwene mpandago. \v 29 Gubhatandwibhenje jobhela bhalinkutinji, “Nkutuloleya nndi mmwe Bhanabhabho a Nnungu? Bhuli, nshikwiya kutupoteka gakanabhe ika malanga gakwe?” \p \v 30 Bhai, tome na penepo lyashinkupagwa likundi lya ngulubhe ilishungwa. \v 31 Bhai, ashimaoka bhala gubhaashondelesheyenje a Yeshu bhalinkutinji, “Ibhaga ntushoyaga, ntuleshe tukaajinjilanje ashingulubhe bhala.” \v 32 A Yeshu gubhalugulilenje, “Ayaga, nnjendangane.” Gubhaashoshileyenje bhandunji bhala, gubhapite kwaajinjilanga ashingulubhe. Likundi lyowe lya ngulubhe gulieleleshele nnitanda, guiwile yowe. \p \v 33 Ikabheje bhashunga bha ngulubhe ila gubhabhutukenje, gubhapitengene kunnjini. Kweneko gubhatalashiyenje ga ngulubhe ila na ga bhandunji bhakwetenje maoka bhala. \v 34 Kwa nneyo bhandunji bhowe pa shilambo pala gubhaajendelenje a Yeshu, bhakaabhonanjeje gubhaashondolesheyenje bhajabhule pa shilambo shabhonji. \c 9 \s A Yeshu Bhanakunnamya Mundu jwa Poloka \r (Maliko 2:1-12; Luka 5:17-26) \p \v 1 A Yeshu gubhakwelile muntumbwi, gubhajombweshe litanda gubhaishe kushilambo shabho. \v 2 Kweneko bhandu gubhaapeleshelenje mundu jumo apolweshe, agonile pa shinanda. A Yeshu bhakajibhoneje ngulupai jabhonji, gubhammalanjile mundu apolweshe jula, “Ambwiga! Mwiilume ntima, yambi yenu nneshelelwe.” \v 3 Bhaajiganya bha Shalia bhananji gubhaganishiyenje mmitima jabhonji kuti, “Bhene bhandubha bhanakwaakupulu a Nnungu!” \p \v 4 A Yeshu gubhaimanyi ng'aniyo yabhonji, gubhashite, “Pakuti nnaganishiyanga ya nyata mmitima jenunji? \v 5 Shei shipepeshe, kubheleketa, ‘Uleshelelwe yambi yako,’ eu kubheleketa, ‘Jinuka ujende?’ \v 6 Ikabheje, mmumanyanje kuti Mwana juka Mundu ashikola ukulungwa pa shilambolyo gwa kwaaleshelelanga bhandu yambi yabhonji.” Penepo gubhammalanjile mundu apolweshe jula, “Jinuka utole shinanda shako ujende kunngwako.” \p \v 7 Bhai mundu apolweshe jula gwajimi, gwapite kunngwakwe. \v 8 Bhandu bhowe palugwinjili pala bhakaibhonanjeje yeneyo, gubhalapilenje na jogopa gubhaakushiyenje a Nnungu bhaapelenje bhandu gwene ukulungwago. \s Kushemwa kwa a Matei \r (Maliko 2:13-17; Luka 5:27-32) \p \v 9 Na a Yeshu bhakajabhuleje penepo, gubhaabhweni bhandu bhamo lina lyabho a Matei, bhatemi nnyumba ja bhakamula koli. Bhai, a Yeshu gubhaabhalanjile, “Nngagule.” Nabhalabho a Matei gubhajimi, gubhaakagwile. \p \v 10 A Yeshu bhakatameje kumui kwa a Matei nkulya shalya, bhakamula koli bhabhagwinji na bhakwetenje yambi bhananji, gubhaikengenenje nitamanabhonji nkulya pamo na bhaajiganywa bhabho. \v 11 Ashimapalishayo bhakabhonanjeje nneyo, gubhabhalanjilenje bhaajiganywa bhabho, “Pakuti bhaajiganya bhenunji bhanalya shalya na bhakamula koli na bhakwetenje yambi?” \p \v 12 A Yeshu bhakapilikaneje, gubhaabhalanjilenje, “Bhakotonji bhakakunnoleyanga mmitela, ikabheje bhakunnoleyanga mmitela bhalwelenji. \v 13 Bhai, nnjendangane nkaijiganyanje malombolelo ga gene malobhe gano, ‘Shingupinga shiya, nngabha mbepei.’ Nangaika kwaashemanga bhakwetenje aki, ikabheje bhakwetenje yambi.” \s Ngani ja Tabha \r (Maliko 2:18-22; Luka 5:33-39) \p \v 14 Kungai bhaajiganywa bha a Yowana Bhabhatisha gubhaajendelenje a Yeshu, gubhaabhushiyenje, “Uwe na Mapalishayo tunatabha. Pakuti bhaajiganywa bhenu bhakaatabhanga?” \v 15 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Bhuli, bhashemilwenje kundowa bhalipinjikwanga kwigutanjila bhalinginji naka nnyene nkulomba? Ikabheje shigaishile mobha nkulomba shashoywe, penepo shibhatabhanje. \p \v 16 “Jwakwa mundu atotela shibhamba sha ambi munngubho ja bhukala, pabha shibhambasho shishikwinyale nipunda pwengula nngubhojo. \v 17 Wala bhandu bhakaataganga divai ja ambi mmipatila ja bhukala. Bhatendangaga nneyo, divaijo shijikwebhe nipapula mipatilajo na divai nijitika, ikabheje bhandu bhanataganga divai ja ambi mmipatila ja ambi, na yowe shiilonjeye ukoto.” \s A Yeshu Bhanakunyuya Mwali na Lamya Bhakongwe Bhamo \r (Maliko 5:21-43; Luka 8:40-56) \p \v 18 A Yeshu bhalinkubheleketa genego, a kalongolele bha Shiyaudi gubhaishe, nitindibhala bhalinkuti, “Mwali jwangu ashiwa nnainope, shonde ngunakunnjuga tulongane nkammishile nkono gwenu shalame.” \v 19 A Yeshu gubhajabhwile nikwaakagula pamo na bhaajiganywa bhabho. \p \v 20 Bhakongwe bhamo bhalwalaga shilwele sha nsholosholo yaka likumi limo na ibhili, gubhaakagwile a Yeshu shilinyuma, gubhakwashiye libhiniko lya nngubho jabho. \v 21 Bhashinkutenda nneyo pabha bhashinkwiibhalanjila bhayene, “Ngwayape nngubho jabho shiname.” \p \v 22 Bhai, a Yeshu gubhatendebhwishe nigubhaabhweni, gubhaabhalanjile, “Mwanangu, unakole lipamba! Ngulupai jako jikulamiye.” Bhakongwe bhala gubhalamile shilwele shabho shila malanga gala. \p \v 23 A Yeshu bhakaisheje ku nyumba ja bhakulungwa bhala gubhaabhweninji bhaagombanga imbeta na bhandunji bhabhagwinji bhalinginji nshililo, \v 24 gubhaabhalanjilenje, “Nshokangane! Mwaliju jwanngawa, ikabheje ashigonape.” Nigubhaeshilenje kwa kaje. \v 25 Bhai, bhandunji bhala bhakashokangananjeje, a Yeshu gubhajinjile nkati, gubhankamwile nkono, mwali jula gwajimi nnyene. \v 26 Jene nganijo gujishumile nshilambo showe. \s A Yeshu Bhanakwalamyanga Ashinangalole Bhabhili \p \v 27 A Yeshu bhakajabhuleje penepo, ashinangalole bhabhili gubhaakagwilenje bhalijobhelanga, bhalinkutinji, “Mmaulongo gwa a Daudi, ntubhonele shiya.” \p \v 28 A Yeshu bhakaisheje kumui, ashinangalole bhabhili bhala gubhaajendelenje, bhalabho gubhabhushiyenje, “Bhuli, nnikulupalilanga kuti ngunaakombola kunnamiyanga?” Nabhalabhonji gubhaajangwilenje, “Elo Mmakulungwa,” \v 29 Penepo a Yeshu gubhakwashiye meyo gabhonji, bhalinkuti, “Ibhe malinga shinshite kulupalilanga.” \v 30 Meyo gabhonji gakubhalakukaga. Numbe a Yeshu gubhaakalipilenje, “Nnannugulilanje mundu jojowe genega.” \p \v 31 Ikabheje gubhajabhwilenje, nishumya ngani ja a Yeshu nshilambo showe. \s A Yeshu Bhanakunshoya Lioka Mundu Aliji Bhubhu \p \v 32 Na bhandunji pujabhulangaga, mundu jumo bhubhu akwete lioka, gwapelekwe kwa a Yeshu. \v 33 Shangupe akashoyweje lioka, mundu jula gwatandwibhe bheleketa. Bhandunji gubhalapilenje bhalinkutinji, “Yene indui tukanabhe kuibhona pa Ishilaeli!” \p \v 34 Ikabheje Mapalishayo gubhashitenje, “Bhanashoya maoka kwa mashili gaka nkulungwa jwa maoka.” \s A Yeshu Bhanabhonela Shiya Bhandunji \p \v 35 A Yeshu bhatendaga owela ilambo yowe na ijiji yowe, bhalijiganya mmashinagogi na lunguya Ngani ja Mmbone ja Upalume gwa a Nnungu, na lamya ilwele yowe na kila ungakola mashili. \v 36 Bhai, bhakabhoneje lugwinjili lwa bhandu gubhaabhonelenje shiya, pabha bhashinkutotoshelanga na bhashinkukolanga lipamba malinga ngondolo yangali nshunga. \v 37 Penepo gubhaabhalanjilenje bhaajiganywa bhabho, “Maneng'eno gamagwinji, ikabheje bhakamula maengo bhashokope. \v 38 Bhai, mwaajuganje bhayene maneng'eno bhatume bhakamula maengo ku maneng'eno gabho.” \c 10 \s A Yeshu Bhanatuma Likumi Limo na Bhabhili \r (Maliko 3:13-19; Luka 6:12-16) \p \v 1 A Yeshu gubhaashemilenje bhaajiganywa bhabho likumi limo na bhabhili, gubhaapelenje mashili ga shoya maoka na lamya ilwele na ungakola mashili gwa kila namuna. \v 2 Mena gabhonji mitume likumi limo na bhabhilibho ni gegano, bhantai a Shimoni bhashemwaga a Petili, na apwabho a Ndeleya, na a Yakobho na a Yowana bhana bha a Shebhedayo, na \v 3 a Pilipi na a Bhatolomeyo, na a Tomashi na a Matei bhakamula koli, na a Yakobho bhanabhabho a Alupayo, na a Tadei \v 4 na a Shimoni Bhakanaani, na a Yuda Ishikaliote bhaatendebhwishe a Yeshu. \s A Yeshu Bhanakwatumanga Mitume Likumi Limo na Bhabhili \r (Maliko 6:7-13; Luka 9:1-6) \p \v 5 A Yeshu gubhaatumilenje mitume likumi limo na bhabhili bhala gubhaalajiyenje bhalinkuti, “Nnajendangane ku bhandu bhangabha Bhayaudi, wala nnajinjilanje mwiilambo ya Bhashamalia. \v 6 Ikabhe nnjendangane ku bhandu bha Ishilaeli bhaobhilenje mbuti ngondolo. \v 7 Pushinnjendangane nnunguyanje nnei, ‘Upalume gwa Kunnungu ubhandishile.’ \v 8 Nnamiyanje bhalwelenji, nnyuyanje bhawilenje na nnamyanje bhakwetenje mangundula na nshoyanje maoka. Nshipegwanga gwayoyo, nshoyanje gwayoyo. \v 9 Nnajigalanje mmbiya yoyowe mmiuko jenunji. \v 10 Nnajigalanje nng'uko mumpanda, wala lishati lya tingiganya, wala ilatu ya tindiganya, wala imbo. Pabha atenda maengo anapinjikwa alipwe. \p \v 11 “Nnjinjilangaga nshilambo eu shijiji shoshowe, munnoleyanje mundu jwa pwaa na ntamangane kunngwakwe mpaka pushinjabhulanje. \v 12 Punkujinjilanga nnyumba, mwaajujilanje ulele. \v 13 Na ashaayene gwene muigo bhamposhelangaga, bhai ulele gwenunji shugwapwaanje, ikabheje bhakamposhelanje, ulele gwenunji shugummujilanje mmanganyanji. \v 14 Monaga mundu akanaga kumposhelanga eu kumpilikanilanga, bhai pushinshokanje jene nyumbajo eu shene shilambosho, nkung'undanje ndutuli mmakongono genunji ibhe shilangulo sha kwaaleyanga ga kana ntenga gwa a Nnungu. \v 15 Kweli ngunakummalanjilanga, lyubha lya ukumu bhandunji bha shene shilambosho bhapinga patanga mboteko, kupunda yaapatilenje bhandunji bha ilambo ya Shodoma na Gomola. \s Mboteko Ikwiya \r (Maliko 13:9-13; Luka 21:12-17) \p \v 16 “Nnolanje, ngunakuntumanga malinga ngondolo munkumbi gwa maogo, bhai nkolanje lunda malinga lijoka na mwiitimalikanje malinga ngunda. \v 17 Mwiiteiganje na bhandunji, pabha shibhanshitakiyanje kulukumbi na kunkomanga ibhoko mmashinagogi gabhonji. \v 18 Shimpelekwanje ku bhatagwala na bhapalume kwa ligongo lyangu nne, nkupinga nngong'ondelanje kunngwabhonji na kubhandunji bhangabha Bhayaudi. \v 19 Bhai, pushimpelekwanje ku bhaukumula, nnakolanje lipamba kuti shimmeleketanje nndi, pabha malanga gaishilaga shimpegwanje sha bheleketa. \v 20 Pabha nngabha mmanganyanji shimmeleketanje, ikabhe Mbumu jwa Ainabhenunji a Nnungu abheleketa kupitila mmanganyanji. \p \v 21 “Mundu shantendebhushe mpwakwe nkupinga abhulagwe na ainamundu shibhantendebhushe mwanagwabho na bhana shibhaatendebhukanje bhaakwetenje nikwaabhulaganga. \v 22 Bhandunji bhowe bhapinga kunshimanga mmanganya kwa ligongo lyangu nne. Ikabheje shaipililile mpaka kumpelo, shatapulwe. \p \v 23 “Bhandu bhampotekangaga nshilambo shimo, mmutushilanje shilambo shina. Kweli ngunakummalanjilanga, nkamaliyanga ilambo yowe ya Ishilaeli Mwana juka Mundu akanabhe ika. \p \v 24 “Nkujiganywa akakumpunda nkujiganya jwakwe, wala ntumwa akakwaapunda bhakulungwa bhakwe. \v 25 Inakomboleka bhaajiganywa kubha malinga bhaajiganya bhabho, naka ntumwa kubha malinga bhakulungwa bhakwe. Monaga bhaashemilenje bhayene nyumba Bhelishebhuli\f + \fr 10:25 \fr*\ft Bhelishebhuli lina lyakwe lina “Nkulungwa jwa maoka”\ft*\f*, shibhaashemanje mena ga nyata kaje bhandu bha nnyumba jabho. \s Apinjikwa Jogopwa \r (Luka 12:2-7) \p \v 26 “Bhai, nnaajogopanje bhene bhandunjibho, pabha shoshowe shiunishilwe shipinga unukulwa, na shoshowe shiishwe shipinga undukulwa. \v 27 Lingummalanjilanga pa lubhindu, mmalanganje pashilangaya na limpilikenenje shinong'ona nnunguyanje palugwinjili. \v 28 Nnaajogopanje bhabhulaganga shiilupe, ikabheje bhakaakombolanga kuobhya mbumu, mbaya kwaajogopa bhakombola kuobhya shiilu na mbumu kumoto gwa ku Jeanamu. \v 29 Ndyondyo ibhili ikaushwa kwa ela jimope? Ikabheje jwakwa nkali jumo agwa pai gwangali Ainabhenunji a Nnungu kumumanya, \v 30 ikabheje mmanganyanji, nkali umbo ya mmitwe jenunji ishibhalanganywa yowe. \v 31 Bhai nnajogopanje, mmanganyanji mmammbonenji kupunda ndyondyo yaigwinji. \s Kwaapinga na Kwaakana a Kilishitu \r (Luka 12:8-9) \p \v 32 “Mundu jojowe aangunda pa bhandu kuti jwangu, na nne shinyiye kunkong'ondela kwa Atati bhali kunnungu. \v 33 Ikabheje jojowe shaangane pa bhandu, numbe nne shininkane kwa Atati bhali kunnungu. \s Ga Malekano \r (Luka 12:51-53; 14:26-27) \p \v 34 “Nnaganishiyaje kuti njikwiya peleka ulele pa shilambolyo, nngabha! Nangajiya peleka ulele ikabhe ngondo. \v 35 Pabha njikwiya kwaalekanyanga mundu na ainagwe, mwali na akwabhe, akwemundu na nkamwanagwabho, \v 36 ashaamagongo bhaka mundu, bhandu bha nnyumba jakwe. \p \v 37 “Akwaapinga ainagwe eu akwabhe kupunda shaambinga nne, akakombola kubha nkujiganywa jwangu, wala akumpinga mwanagwe eu nabhiti jwakwe kupunda nne, akakombola kubha nkujiganywa jwangu. \v 38 Wala mundu akaujigale nshalabha gwakwe ningagula akakombola kubha nkujiganywa jwangu. \v 39 Mundu apinga kulama gwangali ngulupalila nne, akakola gumi gwa pitipiti, ikabheje shakunde bhulagwa kwa ligongo lya ngulupalila nne, shakole gumi gwa pitipiti. \s Ga Upo \r (Maliko 9:41) \p \v 40 “Akumposhelanga mmanganya, anamboshela nne, na amboshela nne, anakwaposhela bhandumile bhala. \v 41 Akumposhela nkulondola jwa a Nnungu kwa ligongo lyabha nkulondola jwa a Nnungu, shaposhele upo ilandana na ika nkulondola jwa a Nnungu. Akumposhela akwete aki kwa ligongo lyabha akwete aki, shaposhele upo ilandana na ika akwete aki. \v 42 Na mundu jojowe shampe jumo jwa munkumbi gwa bhene bhashoko bhashokobha, kapela shikombe sha mashi gaima, pabha bhaajiganywa bhangu, kweli ngunakummalanjilanga, jwakwapi shalepele poshela upo yakwe.” \c 11 \s Mitume Kopoka kwa a Yowana Bhabhatisha \r (Luka 7:18-35) \p \v 1 A Yeshu bhakamaliyeje kwaalajiyanga bhaajiganywa bhabho likumi limo na bhabhili bhala, gubhajabhwilenje penepo, gubhapite jiganya na lunguya mwiilambo yabhonji. \p \v 2 A Yowana bhabhatisha bhali bhatabhilwe kuligelesha gubhapilikene ga itendi ya a Yeshu Kilishitu. Bhai, a Yowana gubhaatumilenje bhaajiganywa bhabho bhakaabhuyanje. \v 3 Gubhaabhushiyenje, “Mmwe ni bhakwiya bhala, eu twaalindile bhana?” \p \v 4 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Nnjendangane nkaalugulilanje a Yowana indu inkwipilikananga na inkwibhonanga, \v 5 ashinangalole bhanalolanga na ashinangwabha bhanakwendanga na bhakwetenje mangundula bhanalamanga na ashinangapilikane bhanapilikananga na bhawilenje bhanayukanga na bhaalaga bhanalungushiwanga Ngani ja Mmbone. \v 6 Mbaya mundu jojowe akalebha kwa ligongo lya leka ngulupalila nne.” \p \v 7 Bhai, bhantenga bha a Yowana bhala bhalijabhulanga, a Yeshu gubhatandwibhe kwaabhalanjilanga makundi ga bhandu ngani ja a Yowana, “Mwashinkwendangana kuanga kulola nndi? Kulola litete lilitikinywa na mbungo? \v 8 Igala, mwapitengeneje kulola nndi? Mundu awete nngubho ya konja? Bhandu bhaawalanga nngubho ya konja mwaakutamanga nnyumba ya ashimpalume bha shilambo. \v 9 Ikabheje, mwapiteneje lolanga nndi? Nkulondola jwa a Nnungu? Elo, ngunakummalanjilanga, mumweninji nkulungwa kupunda nkulondola jwa a Nnungu. \p \v 10 “A Yowana ni bhantenga bhalugwilwe Mmajandiko ga Ukonjelo, \q ‘Nnole, ngunakuntuma muntenga jwangu annongolele, \q ashanng'alashiye mpanda gwenu.’ \m \v 11 Kweli ngunakummalanjilanga, akanabhe koposhela jwa nnibhondo ali jwankulungwa kwaapunda a Yowana bhabhatisha. Ikabheje, jwene ali jwanshoko Muupalume gwa Kunnungu, ni jwankulungwa kwaapunda bhenebho. \v 12 Tandubhila mobha ga a Yowana bhabhatisha mpaka nnaino, Upalume gwa Kunnungu gunakomanilwa na bhandunji bhanalinganga kuutola kwa mashili na bhakwetenje mashili bhanakuutolanga. \v 13 Pabha ashinkulondola bha a Nnungu bhowe na Shalia, mpaka mobha ga a Yowana, bhashinkulondolanga ga gene mobha gano. \v 14 Bhai, monaga shinkundanje, a Yowanabho ni a Eliya bhapinjikwaga bhaishe. \v 15 Akwete makutujo apilikane. \p \v 16 “Bhai, nandanye na nndi alu lubhelekolu? Malinga bhashanda bhatemingenenje kushoko, bhali kwaabhalanjilanga ashaajabhonji bhalinkutinji, \q \v 17 ‘Twanngombelenje imbeta, ikabheje mwangainanga! \q Twajimbile nyimbo ya ililo, ikabheje mwangagutanga!’ \m \v 18 Pabha a Yowana bhaishe, bhakaalya wala papila, gubhashitenje, ‘Bhashikola lioka.’ \v 19 Mwana juka Mundu gwaishe, alilya na papila, gubhashitenje, ‘Mwaalolanje bhaakongolela kulya na kolelwa, ashaambwiga ajabho bhakamula koli na bhakwetenje yambi!’ Nkali nneyo lunda lwa a Nnungu lumanyishe kuti lwammbone kwa itendi yakwe.” \s Ilambo Yangaipeta \r (Luka 10:13-15) \p \v 20 Kungai a Yeshu gubhatandwibhe kwaagambanga bhandunji bha mwiilambo mubhatendile ilapo ya igwinji, pabha bhandu bhakwe bhangapinganga kwiipeta. \v 21 “Ole gwenunji bhandu bha ku Kolashini! Ole gwenunji bhandu bha ku Bhetishaida! Pabha, ilapo itendeshe kungwenunji monaga ikatendeshe ku Tilo na ku Shidoni, bhandu bhabhonji bhakaipetilenje kwa wala maguniya na pakala liu kuti bhaleshilenje yambi. \v 22 Ikabheje, ngunakummalanjilanga, lyubha lya ukumu mmanganya nkupinga patanga mboteko ya punda ya bhandunji bha ku Tilo na ku Shidoni. \v 23 Na mmanganyanji bhandu bha ku Kapalanaumu, bhuli, shinkuywanje mpaka kunnungu? Nkupinga tuluywanga mpaka kundamo ja bhawilenje! Pabha, ilapo itendeshe kungwwenunji monaga ikatendeshe kubhandu bha ku Shodoma, shene shilambosho shikaapali mpaka lelo. \v 24 Ikabheje ngunakummalanjilanga, lyubha lya ukumu mmanganyanji nkupinga patanga mboteko ya punda ya bhandu ku Shodoma.” \s Nnjiyangane Kumpumulilanje \r (Luka 10:21-22) \p \v 25 Gene malangago a Yeshu gubhashite, “Ngunatenda eja kwenu mmwe Atati, Mmakulungwa bha kunnungu na pa shilambolyo, pabha yene indui nshikwaiyanga bhakwetenje lunda na bhaashomanga, nikwaunukulilanga bhana bhashoko bhashoko. \v 26 Elo Atati, pabha shiishite kunnonyela mmayene.” \p \v 27 Gubhaabhalanjilenje bhandunji, “Atati bhashingamuya indu yowe. Jwakwapi akummanya mwana ikabhe Atati, wala akwaamanya Atati ikabhe Mwana, na jojowe apingaga Mwana kung'unukulila. \p \v 28 “Nnjiyangananje mmowe nkuabhukanga na topelwa na mishigo, nne shinimpumuliyanje. \v 29 Nkundanje kulongoywa na nne malinga ng'ombe atabhilwa lingongota, nkupinga mwiijiganyanje kwangu nne. Pabha nne najwakwiitimalika na najwashinunu, numbe mmanganyanji shimpumulilanje. \fig Ng'ombe Ibhili Itabhilwe Lingongota Ikalime Munngunda|alt="Yoke" src="NT-13 Yoke.jpg" size="col" ref="11:30"\fig* \v 30 Pabha lingongota lyangu likaatona na nshigo gwangu ukaatopa.” \c 12 \s Ga Lyubha lya Pumulila \r (Maliko 2:23-28; Luka 6:1-5) \p \v 1 Gene malangago, a Yeshu bhatendaga pita mmigunda ja ngano Lyubha lya Pumulila. Bhai, bhaajiganywa bhabho gubhakwetenje shibhanga, gubhatandwibhenje kupulula maashe ga ngano, nitauna. \v 2 Mapalishayo bhakagabhonanjeje genego, gubhaalugulilenje a Yeshu, “Nnole, bhaajiganywa bhenu bhanatendanga indu ikapinjikwa tenda Lyubha lya Pumulila.” \p \v 3 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Bhuli, nkanabhe shomanga ibhatendile a Daudi na ashaajabhonji pubhalinginji na shibhanga? \v 4 Shibhashite jinjila nnyumba ja a Nnungu gubhalile mikate jabhishilwe kwa ligongo lya a Nnungu jila. Pabha bhenebho nkali na ashaajabhonji bhakaapinjikwangaga kulya jene mikatejo, ikabhe bhaabhishilape. \v 5 Eu bhuli, nkanabhe shomanga nshitabhu sha Shalia ja a Musha kuti, puyakoposhelaga Lyubha lya Pumulila bhaabhishilanga bhatendaga lekanga kagula Shalia nniekalu, ikabheje bhakaganishiwanga kuti bhanalebhanga? \v 6 Bhai, ngunakummalanjilanga kuti pepano apali ali jwankulungwa kupunda liekalu. \v 7 Kaliji nkamumanyinji malombolelo ga gene malobhe gano, ‘Shingupinga shiya nngabha mbepei,’ nkanaaukumulanje bhandunji bhangalebhanga. \v 8 Pabha, Mwana juka Mundu, ni nkulungwa jwa Lyubha lya Pumulila.” \s Mundu jwa Poloka Nkono \r (Maliko 3:1-6; Luka 6:6-11) \p \v 9 A Yeshu gubhashoshile penepo, gubhajinjile nshinagogi jabhonji. \v 10 Ashinkupagwa mundu akwete nkono upolweshe. Bhai, bhandu gubhaabhushiyenje a Yeshu, “Bhuli, ilipinjikwa kunamiya mundu Lyubha lya Pumulila?” Bhashinkwaabhuyanga nkupinga bhapatanje shiumilo sha kwaashitakia. \p \v 11 Ikabheje a Yeshu gubhaabhalanjilenje, “Tujile mundu munkumbi gwenunji, ngondolo jwakwe atumbushilaga nniimbo, bhuli, akanshoya mwenemo pabha Lyubha lya Pumulila? \v 12 Na mundu ni jwa mana kupunda ngondolo! Bhai, shalia jetu jinakutupinga kutenda ya mmbone Lyubha lya Pumulila.” \p \v 13 Kungai gubhannugulile mundu jula, “Goloya nkono gwako.” Gwaugolweye, ukulamaga nibha malinga guna gula. \v 14 Ikabheje Ashimapalishayo gubhakopokenje palanga, gubhatendilenje nkungulu shanabhuli shibhaabhulaganje a Yeshu. \s Ntumishi Aagwilwe na a Nnungu \p \v 15 A Yeshu bhakagamanyeje genego, gubhajabhwile kweneko. Bhandu bhabhagwinji gubhaakagwilenje, nigubhaalamiyenje bhalwelenji bhowe, \v 16 gubhaamulishenje bhanannugulilanje mundu ga bhenebho, \v 17 nkupinga gamalile malobhe gubhabhelekete a Ishaya ankulondola bha a Nnungu bhalinkuti, \q \v 18 “Nnole ntumishi jwangu juninng'agwile, \q Jungumpinga anonyela muntima gwangu. \q Shimishe Mbumu yangu muka jwenejo, \q Jwalakwe shalunguye ya aki ku bhandunji bhangabha Bhayaudi. \q \v 19 Akakola mitau wala kujobhela, \q Wala lilobhe lyakwe likapilikanika mmipanda. \q \v 20 Nnai upondeshe akautemanya, \q Wala utambi ushoya lyoi akauima, \q Mpaka pushatende ukumu jipinjikwa jitagwale. \q \v 21 Bhandu bhangabha Bhayaudi shibhalikulupalilanje lina lyakwe.” \s A Yeshu Naka Bheelishebhuli \r (Maliko 3:20-30; Luka 11:14-23) \p \v 22 Penepo bhandu gubhaapeleshelenje a Yeshu mundu jumo nangalole aliji bhubhu ligongo ashinkukola maoka. A Yeshu gubhanshoshiye lioka jula, gwakombwele kubheleketa na lola. \v 23 Lugwinjili lowe gubhakanganigwenje bhalinkutinji, “Bhuli, pana jweneju Ulongo gwa a Daudi?” \v 24 Ikabheje Mapalishayo bhakapilikananjeje genego, gubhashitenje, “Jwene munduju anashoya maoka kwa mashili gaka Bhelishebhuli, nkulungwa jwa maoka.” \p \v 25 A Yeshu, bhakaimanyeje ng'aniyo yabhonji, gubhaalugulilenje, upalume gogowe ugabhanikaga makundi nikanana, shiugwe, na shilambo eu likaja lyolyowe ligabhanikaga makundi nikanana, likalonjeya. \v 26 Ibhaga Lishetani anashoya maoka, bhai, upalume gwakwe shigulonjeye shanabhuli? \v 27 Mmanganya nkutinji ngunashoya maoka kwa mashili gaka Bhelishebhuli, bhuli, bhaakulupalila bhenunji bhanakwashoyanga kwa mashili gakeni? Kwa lyene ligongolyo bhanganyabho shibhanng'ukumulanje. \v 28 Ikabheje monaga ngunashoya maoka kwa mashili ga Mbumu jwa a Nnungu, bhai, mmumanyanje kuti Upalume gwa a Nnungu ung'ishilenje. \p \v 29 “Jwakwa mundu akombola kujinjila nnyumba jika mundu akwete mashili nikumpokonyola indu yakwe, gwangali tandubha kuntabha. Penepo shakombole kumpokonyola indu yakwe. \p \v 30 “Jojowe akakwiilunda na nne, anangana, naka jojowe akalopola pamo na nne, anajaanganya. \v 31 Kwa lyene ligongolyo, ngunakummalanjilanga, bhandu shibhaleshelelwanje yambi yabhonji yowe, na matukano gowe, ikabheje ga kuntukana Mbumu jwa Ukonjelo bhakaleshelelwanga. \v 32 Na kabhili, abheleketa lilobhe lya kuntauka Mwana juka Mundu shaleshelelwe, ikabheje abheleketa lilobhe lya kuntauka Mbumu jwa Ukonjelo, akaleshelelwa, wala nshilambolyo sha nnaino shino, wala shikwiyasho. \s Nkongo na Iepo Yakwe \r (Luka 6:43-45) \p \v 33 “Nkongo ubhaga gwa mmbone na iepo yakwe shiibhe ya mmbone, na nkongo ubhaga gwangali gwa mmbone na iepo yakwe shiibhe yangali ya mmbone, pabha nkongo pukumanyika kwa iepo yakwe. \v 34 Mmanganya nninginji malinga majoka! Nkukombolanga bhuli kubheleketa indu ya mmbone nninginji mmangali bha mmbonenji? Pabha mundu yabheleketa ingumbele muntima gwakwe. \v 35 Mundu jwa mmbone anatenda indu ya mmbone, pabha nshibhiko shakwe mushigumbala indu ya mmbone, ikabheje mundu jwa nyata ntima, anatenda indu ya nyata pabha ntima gwakwe ushigumbala indu ya nyata. \p \v 36 “Bhai, ngunakummalanjilanga, lyubha lya ukumu bhandu bhapinga kwiya jangulanga ga malobhe gowe gangali ga mmbone gubhabheleketenje. \v 37 Pabha kwa malobhe genu shinnjiye bhoneka kuti nkwete aki, na kwa malobhe genu shinng'ukumulwe.” \s Shilangulo sha a Yona \r (Maliko 8:11-12; Luka 11:29-32) \p \v 38 Penepo Mapalishayo na bhaajiganya bha Shalia bhananji gubhaalugulilenje a Yeshu, “Mmaajiganya, tunapinga tushibhone shilangulo kopoka kwenu mmwe.” \p \v 39 Nabhalabho gubhaajangwilenje, “Alu lubhelekolu lwa lebha na lukakulupalika kwa a Nnungu! Nnapinganga shilangulo, nkapegwanga ikabheje shilangulo sha a Yona ankulondola bha a Nnungu. \v 40 Shibhashite tama a Yona mobha gatatu shilo na mui nnipitiu lika shamaki, nneyo peyo Mwana juka Mundu shatame mobha gatatu nnitaka shilo na mui. \v 41 Bhandu bha ku Ninawi shibhakoposhelanje mobha ga ukumu, nabhalabhonji shibhaluukumulanje alu lubhelekolu kuti lushilebha, pabha bhandu bha ku Ninawi bhaipetilenje kwa ligongo lya miungu ja a Yona, na mbena apano apali ali nkulungwa kupunda a Yona. \v 42 A Malikiya bha kwibhanda shibhakoposhele alu lubhelekolu pushiluukumulwe, na bhalabho shibhaluukumule kuti lushilebha, pabha bhenebho bhashinkukopoka kwa taliya, nkupinga bhapilikane malobhe ga lunda ga a Shelemani, na mbena apano apali ali nkulungwa kupunda a Shelemani. \s Kubhuja kwa Lioka \r (Luka 11:24-26) \p \v 43 “Lioka anshokaga mundu, anatimbililatimbilila nng'anga nkuloleya pa pumulila na anapabhone. \v 44 Penepo anakwilugulila nnyene, ‘Shimuje kumui kungoposhele,’ ikabheje pabhuja nakupaimana pangali shindu, pali papyejilwe nikonjelewa, \v 45 shajende kwaatolanga ashimaoka bhananji shabha, bhajogoyanga kupunda jwenejo, na bhowe bhanakwiya kunjinjilanga mundujo. Na ali jika mundujo shijibhe jangali ja mmbone kupunda kundandubho. Na malinga shiipingabha kwa lubheleko lwa lebhalu.” \s Ashaalongo Ajabhonji a Yeshu \r (Maliko 3:31-35; Luka 8:19-21) \p \v 46 A Yeshu bhali nkubheleketa na bhandu bhabhagwinji, anyinabhabho na ashaapwabho gubhaikengene nijimangana palanga, bhalipinganga kubheleketa nabho. \v 47 Bhai, mundu jumo gwabhalugulile, “Anyinabhenu na ashaapwenu pubhalinginji palanga, bhanapinganga kubheleketa na mmwe.” \p \v 48 Ikabheje a Yeshu gubhaajangwile bhandu bhala, “A mama nne agani? Na ashapwanga nne ashigani?” \v 49 Kungai gubhaagolosheyenje nkono kwaalanguyanga bhaajiganywa bhabho, bhalinkuti, “Nnole abha ashaamama na ashaapwanga! \v 50 Pabha jojowe atenda yakupinga Atati bhali kunnungu, jwenejo ni mpwanga nne na nnumbwangu nne na a mama nne.” \c 13 \s Lutango lwa Nkupanda \r (Maliko 4:1-9; Luka 8:4-8) \p \v 1 Lyubha lyolyo, a Yeshu gubhajabhwile pamui pala, gubhapite tama nnyenje litanda. \v 2 Makundi gamakulungwa ga bhandu gashinkwaatimbilila mpaka a Yeshu gubhakwelile muntumbwi gubhatemi. Bhandu bhowe gubhajimingene nnyenje litanda. \v 3 Nabhalabho a Yeshu gubhaalugulilenje indu yaigwinji kwa ndango, bhalinkuti, “Mpilikananje! Nkupanda ashinkwenda panda mmbeju. \p \v 4 “Paliji nkumiya mmbeju, ina gwigwilile mumpanda, ijuni gwiishe nilya. \v 5 Ina gwigwilile pamaganga pangali litaka lyaligwinji. Gwiimelile shangupe pabha litaka likataliyeje, \v 6 lyubha likabhaleje, gwiinyalile, na pabha mbubhu yakwe yangajendeya gwiijumwile. \v 7 Ina gwigwilile pa mikongo ja mibha, na jalakwe gujikulile niutalila. \v 8 Ina gwigwilile pa litaka lya mmbone, gwiimelile, gwiiogwele ina makumi kumi na ina makumi shita na ina makumi gatatu. \v 9 Akwete makutujo na apilikane!” \s Ligongo lya Bheleketa kwa Ndango \r (Maliko 4:10-12; Luka 8:9-10) \p \v 10 Bhaajiganywa bhabho gubhaajendelenje nikwaabhuya, “Pakuti nnabheleketa na bhandunji kwa ndango?” \p \v 11 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Mmanganya nshijaliwanga kwiimanya indu ya nng'iyo ya Upalume gwa Kunnungu, ikabheje bhanganyanjibho bhangajaliwanga. \v 12 Pabha akwete shindu apinga pegwa na jenjeshewa, ikabheje jwangali shindu, nkali shakwete shila, shipinga tolwa. \v 13 Ngunabheleketa nabhonji kwa ndango, pabha bhanalolanga ikabheje shakwa shibhakushibhonanga, bhanapilikanilanga ikabheje bhakapilikananga, wala bhakaelewanga. \v 14 Gatimilile gubhabhelekete ankulondola bha a Nnungu a Ishaya ga kuti, Bhakulungwa bhaashite, \q ‘Kupilikana shimpilikananje, ikabheje nkaelewanga. \q Nkupinga lolanga, ikabheje nkashibhonanga shindu \q \v 15 Pabha mitima ja bhene bhandunjibha jishitopa \q Bhashiibhanga makutu gabhonji, \q Bhashikupilanga meyo gabhonji. \q Gwangali nneyo, bhakalolilenje na meyo gabhonji, \q Bhakapilikenenje na makutu gabhonji, \q Bhakaelewenje mmitima jabhonji, \q Bhakandendebhushilenje, bhashite Bhakulungwa, \q ngaalamiyenje.’ \p \v 16 “Ikabheje mbaya mmanganyanji, pabha meyo genunji ganalola na makutu genunji ganapilikana. \v 17 Kweli ngunakummalanjilanga, ashinkulondola bha a Nnungu na bhandunji bha aki bhabhagwinji bhashinkulokolilanga kugabhona gunkugabhonangaga, bhanagabhonanje, na pilikana gunkupilikanangaga, bhanagapilikananje. \s Malombolelo ga Lutango lwa Nkupanda \r (Maliko 4:13-20; Luka 8:11-15) \p \v 18 “Bhai, mmanganya mpilikananje lutango luka nkupanda. \v 19 Jojowe akulipilikana lilobhe lya Upalume gwa Kunnungu gwangali kulielewa, pali malinga mmbeju igwilile mumpanda ila, na Lishetani anakwiyatola shipandilwe muntima gwakwe shila. \v 20 Mmbeju jipandilwe pa liganga jila jinalandana naka mundu akulipilikana lilobhe lya a Nnungu, shangupe anakuliposhela nikwiinonyela, \v 21 ikabheje akakulibhika muntima gwakwe nilonjeya, na pushiika shilaje kwa ligongo lya lyene lilobhelyo, shangupe anatenguka. \v 22 Mmbeju jigwilile pa mikongo ja mibha, inalandalana naka mundu akulipilikana lyene lilobhelyo, ikabheje ga lipamba lya shilambolyo shino na ga pinga kola indu inautalila lilobhelyo, na lyalakwe likaogoya iepo. \v 23 Mmbeju jipandilwe nnitaka lya mmbone jinalandana naka mundu akulipilikana lyene lilobhelyo na kulielewa, na jwalakwe malinga mmbeju iogoya iepo, jimo makumi kumi na jina makumi shita na jina makumi gatatu.” \s Lutango lwa Likonde \p \v 24 A Yeshu gubhaalugulilenje bhandunji lutango luna, “Upalume gwa Kunnungu ushilandana naka mundu apandile mmbeju ya mmbone mungunda gwakwe. \v 25 Ikabheje bhandu bhalibhagonilenje, mmagongo nnjabho gwaishe, gwapandile likonde mungunda gwabho gwa ngano, gwaijabhulile. \v 26 Bhai, ngano ikameleje na tandubha tumbuka, likonde nalyalakwe gulikulile. \v 27 Bhatumishi bha bhayene nngunda bhala gubhaajendelenje, nikwaalugulila, ‘Mmakulungwa, imwapandile mmbeju ya mmbone mungunda gwenu. Igala nnaino likonde kulikopweshe kwei?’ \v 28 Nabhalabho gubhaajangwilenje, ‘Amagongo ajangu bhatendile nneyo.’ Bhai, bhatumishi bhabho gubhaabhushiyenje, ‘Bhuli nnipinga tujende tukatutumbule?’ \v 29 Nabhalabho gubhaajangwilenje, ‘Nngabha, inabha pushintutumbulanje likonde nnatutumbulanga na ngano. \v 30 Nnekanje yowe ikule pamo mpaka mobha ga maneng'eno. Gene mobhago shinaalugulilanje bhaunanga, nkumbililanje likonde mmatuto nijoka. Ikabheje ngano nnopolanje nkabhikanje mungokwe jangu.’ ” \s Lutango lwa Mmbeju ja Aladali \r (Maliko 4:30-32; Luka 13:18-19) \p \v 31 A Yeshu gubhaalugulilenje bhandunji lutango luna, “Upalume gwa Kunnungu unalandana na mmbeju ja aladali jatolile mundu jumo, gwapandile mungunda gwakwe. \v 32 Mmbeju jene jajishoko kupunda mmbeju yowe, ikabheje jimelaga jinakula nipunda yalya yowe munngunda, nibha malinga nkongo gwankulungwa, nkali ijuni inakwiyashenga maui nnyambi yakwe.” \s Lutango lwa Ngedule \r (Luka 13:20-21) \p \v 33 A Yeshu gubhaabalanjilenje lutango luna, “Upalume gwa Kunnugu ushilandana na ngedule jibhatolile bhakongwe bhamo, gwaangenye na utandi madebhe gabhili na nushu, utandi gowe guumwishe.” \s Kubheleketa kwa Ndango \r (Maliko 4:33-34) \p \v 34 A Yeshu bhashinkwaalugulilanga bhandu gene gowego kwa ndango. Bhangaalugulilanga shindu shoshowe gwangali ndango, \v 35 nkupinga litimilile lyelila, lyalugwilwe na ankulondola bha a Nnungu, \q “Shimelekete nabhonji kwa ndango \q Shing'unukule gaishiywe tandubhila kupanganywa kwa shilambolyo.” \s A Yeshu Bhanatalashiya ga Lutango lwa Likonde \p \v 36 Kungai a Yeshu gubhaalajilenje bhandunji bhala, gubhajinjile nnyumba. Bhaajiganywa bhabho gubhaajendelenje, gubhaabhalanjilenje, “Nntulugulile ukoto ga lutango lwa likonde munngunda.” \p \v 37 A Yeshu gubhaabhalanjilenje, “Apanda mmbeju ya mmbone ila, Mwana juka Mundu, \v 38 Nngunda gula shilambolyo. Mmbeju ya mmbone ila, bhandunji bhalinginji Muupalume gwa Kunnungu. Ikabheje likonde lila bhandunji bhaka Lishetani. \v 39 Mmagongo apandile likonde lila ni Lishetani. Mauno, mpelo gwa shilambolyo na bhaunanga, ashimalaika. \v 40 Malinga makonde shigakuti kumbililwa nijokwa moto, pushijiyebha lyubha lya mpelo gwa shilambolyo. \v 41 Mwana juka Mundu apinga kwatumanga ashimalaika bhakwe bhakaalopolanje koposhela Muupalume gwabho bhowenji bhalinginji shiumilo sha bhandu kutenda yambi, na bhowe bhaatendanga ya nyata. \v 42 Nikwaaleshelanga nnishembo lya moto, kweneko bhapinga gutanga na tauna meno. \v 43 Kungai, bhanguja bhala bhapinga ng'anyimanga mbuti lyubha Muupalume gwa Ainabhabhonji. Akwete makutujo na apilikane! \s Lutango lwa Shibhiko Shiishiywe \p \v 44 “Upalume gwa Kunnungu unalandana na shibhiko shiishiwe munngunda. Mundu jumo gwashibhweni, gwashiishiye kabhili. Ashinkuangalala kwa kaje, gwapite kuusha yowe yakwete, gwaumile nngunda gula. \s Lutango lwa Lulu \p \v 45 “Kabhili, Upalume gwa Kunnungu unalandana naka mundu jumo ausha indu, nkuloleya liganga lya konja lya mmbiya yaigwinji lishemwa lulu. \v 46 Akajibhoneje lulu jimo ja mmbiya yaigwinji, gwapite usha yowe yaakwete, gwaumile lulu jila. \s Lutango lwa Lyau lya Yamaki \p \v 47 “Kabhili, Upalume gwa Kunnungu unalandana na lyau litejilwe mmashi, yamaki ya kila namuna gwiitanjile. \v 48 Lyau lila likagumbaleje, bhandunji gubhautilenje kunyenje bhaali, gubhatemingenenje, gubhaagwilenje yamaki ya mmbone gubhatajilenje mwiikapu yabhonji na yangali ya mmbone gubhaijailenje. \v 49 Nneyo pushijiyebha kumpelo gwa shilambolyo, shibhakoposhelanje ashimalaika, bhapinga agulanya bhandunji, bhangali bha mmbone na bhakwetenje aki, \v 50 na kwaleshelanga pa moto bhangali bha mmbonebho. Kweneko shibhagutanje na tauna meno.” \s Shibhiko sha Ambi na sha Bhukala \p \v 51 A Yeshu gubhaabhushiyenje, “Bhuli, nngaelewenje gene gowego?” Gubhaajangwilenje, “Elo.” \v 52 Nabhalabho gubhaabhalanjilenje, “Bhai nneyo, kila bhaajiganya bha Shalia bhajigenywe ga Upalume gwa Kunnungu, bhanalandana na bhayene nyumba bhashoya nshibhiko shabho indu ya ambi na ya bhukala.” \s A Yeshu Bhanakanwa ku Nashaleti \r (Maliko 6:1-6; Luka 4:16-30) \p \v 53 A Yeshu bhakamaliyeje kubheleketa ndango yoweyo gubhaijabhulile, \v 54 gubhapite kushijiji shabho ku Nashaleti. Kweneko gubhaajigenyenje bhandunji nshinagogi jabhonji, mpaka gubhakanganigwenje, gubhashitenje, “Jweneju kwapatile kwei lwene lunda na mashili ga tenda yene ilapoi? \v 55 Bhuli, jweneju nngabha mwanagwabho apundi shelemala bhala? Bhuli, akwabhe nngabha a Malia na ashapwakwe nngabha a Yakobho na a Yoshepu na a Shimoni na a Yuda? \v 56 Bhuli, ashalumbugwe, bhowe nngabha tulitama nabhonji pano? Bhai, kwapatile kwei gene gowega?” \p \v 57 Bhai, gubhaashimilenje. Ikabheje a Yeshu gubhaalugulilenje, “Nkulondola jwa a Nnungu akalepela kukuywa, ikabheje pa shilambo shakwe na kunngwakwe!” \v 58 Kwa nneyo, bhangatenda ilapo yaigwinji pepala kwa ligongo lya ungakulupalila gwabhonji. \c 14 \s Kuwa kwa a Yowana Bhabhatisha \r (Maliko 6:14-29; Luka 9:7-9) \p \v 1 Gene mobhago a mpalume Elode gubhapilikene ngani ja a Yeshu. \v 2 Bhai, gubhaalugulilenje bhatumishi bhabho, “Bhenebha a Yowana bhabhatisha bhashiyuka, pabha mashili gabho ganatenda ilapo.” \p \v 3 Pabha a Elode bhashinkwaakamula a Yowana, nikwatabha kuligelesha kwa ligongo lya a Elodia, akongobhabho a Pilipi, apwabho. \v 4 Pabha a Yowana bhashinkwaalugulila a Elode “Nngabha alali mmwe kwaalomba bhene bhakongwebho!” \v 5 A Elode bhashinkupinga kwaabhulaga a Yowana, ikabheje bhashikwaajogopanga bhandunji, pabha bhamumanyinji kuti, a Yowana ankulondola bha a Nnungu. \p \v 6 Lyubha lya shikukuu sha bhelekwa kwabho a Elode, mwali jwabho a Elodia ashinkuina pa bhajeninji. A Elode guyaanonyele, \v 7 mpaka gubhalumbile kumpa mwalijo shoshowe shapinga juga. \p \v 8 Najwalakwe, akuno ajigenywe na akwabhe, gwashite, “Mmbe nnainope nshipeta, ntwe gwa a Yowana bhabhatisha.” \p \v 9 A Elode gubhainjishe, ikabheje kwa ligongo lya lumbila kwabho na ga bhajeninji, gubhaamulishe apegwe. \v 10 Bhai, a Elode gubhantumile mundu kuligelesha akaakate ntwe a Yowana. \v 11 Ntwe gwabho guuishe guli nshiniya, gubhampele mwali jula, najwalakwe akwaapaga akwabhe. \v 12 Bhaajiganywa bha a Yowana gubhaikengenenje, gubhatolilenje maiti gala, gubhashishilenje. Kungai gubhapite kwaabhalanjilanga a Yeshu. \s A Yeshu Bhanakwaaliyanga Bhanabhalume Elupu Nng'ano \r (Maliko 6:30-44; Luka 9:10-17; Yowana 6:1-14) \p \v 13 A Yeshu bhakapilikaneje ngani ja a Yowanajo, gubhajabhwile pepala na ntumbwi, gubhapite kujika kwangali bhandu. Ikabheje bhandu gubhamumanyinji, gubhaakagwilenje na makongono kukoposhela mwiilambo yabhonji. \v 14 Bhai, bhakaisheje kumbwani gubhaluweni lugwinjili lwa bhandu, gubhaabhonelenje shiya, gubhaalamiyenje bhalwele bhabhonji. \p \v 15 Ligulo, bhaajiganywa bhabho gubhaajendelenje gubhaalugulilenje, “Putuli pano pa anga na ligulo liishe. Bhai, mwaalajilanje bhandunji bhajendangane kushijiji bhakaiumilanje shalya.” \v 16 A Yeshu gubhaalugulilenje, “Ikapinjikwa bhajendangane, mmanganyanji mwaapanganje shalya.” \v 17 Na bhalabhonji gubhaalugulilenje, “Jitukwete mikate nng'anope na yamaki ibhili.” \p \v 18 A Yeshu gubhaalugulilenje, “Mmbanganje yowe akuno.” \v 19 Gubhaamulishe bhandu bhatamangane mmanyai. Kungai a Yeshu gubhatolile mikate nng'ano jila na yamaki ibhili ila, gubhalolile kunnungu, gubhaatendele eja a Nnungu. Kungai gubhagebhenye mikate jila, gubhaapelenje bhaajiganywa bhabho, na bhalabhonji gubhaapelenje bhandunji. \v 20 Bhandu bhowe gubhalilenje, nijukuta. Kungai bhaajiganywa gubhakundikenyenje malepei gala, gubhagumbeyenje ikapu yaishoko likumi limo na ibhili. \v 21 Bhandu bhalilenje bhala pubhalinginji bhanabhalume elupu nng'ano, gwangali kwabhalanganishiyanga bhanabhakongwe na bhana. \s A Yeshu Bhanaowa Pantundu Mashi \r (Maliko 6:45-52; Yowana 6:15-21) \p \v 22 Shangupe, a Yeshu gubhaamulishenje bhaajiganywa bhabho bhakwelanje muntumbwi, bhalongolelanje jomboka litanda akuno bhalikwaalajilanga bhandunji. \v 23 Bhakaalajilanjeje bhandunji, gubhakwelile kushitumbi jikape kujuga Nnungu. Lyene ligulolyo pubhaliji jikape kweneko, \v 24 na gene malangago ntumbwi gula pugwaliji tome pakati pakati litanda, ikabheje gwatendaga komwa na mabhimbili pabha mbungo jatendaga puga kopoka mmujo jabhonji. \p \v 25 Shilo, tome na kumashelo, a Yeshu gubhaajendelenje bhaajiganywa bhalikwenda panani mashi. \v 26 Bhaajiganywa bhabho bhaakabhonanjeje bhalikwenda pantundu mashi gubhajogopenje kwa kaje, gubhashitenje, “Lioka!” Gubhajobhelenje bhalijogopanga. \p \v 27 Shangupe, a Yeshu gubhabhelekete nabhonji, “Mwiilumanje ntima, ni nne. Nnajogopanje!” \v 28 A Petili gubhaalugulile, “Mmakulungwa, ibhaga kweli mmwe, nnugulile nyiye kweneko pantundu mashi.” \p \v 29 A Yeshu gubhashite, “Ayaga, nnjiye.” A Petili gubhatulwishe muntumbwi mula gubhatandwibhe kwenda panani mashi, bhalikwaajendela a Yeshu. \v 30 Ikabheje bhakajibhoneje mbungo jila, bhakujogopaga, gubhatandwibhe titimila, gubhagutile nguto, “Mmakulungwa, nndapule!” \v 31 Penepo a Yeshu gubhagolweye nkono gwabho, gubhaakamwile nikwaalugulila, “Mmwe nkwete ngulupai jishoko! Pakuti mwangakulupalila malobhe gangu?” \p \v 32 Kungai gubhakwelilenje muntumbwi mula, na mbungo jila jikupumulaga. \v 33 Bhowe bhalinginji muntumbwi mula guhaatindibhalilenje, bhalinkutinji, “Kweli mmwe ni Bhanabho a Nnungu.” \s A Yeshu Bhanalamya Bhalwelenji ku Geneshaleti \r (Maliko 6:53-56) \p \v 34 Gubhajombokenje litanda, gubhaikengenenje kushilambo sha Geneshaleti. \v 35 Bhandunji bha kwekula bhakamumanyanjeje, gubhashumiyenje nganijo mmbali yowe. Bhai gubhaapeleshelenje a Yeshu bhalwelenji bhowe, \v 36 gubhaashondelesheyenje bhaalekanje bhaakwayanje nkali libhiniko lya ngubho jabho. Na bhowe bhaakwashiyenje gubhalamilenje. \c 15 \s Ikubho ya Bhanyikala \r (Maliko 7:1-13) \p \v 1 Kungai Mapalishayo na bhaajiganya bha Shalia gubhaikengenenje koposhela ku Yelushalemu, gubhaajendelenje a Yeshu, nikwaabhuya, \v 2 “Pakuti bhaajiganywa bhenu bhakakamulanga ikubho itujigenywe na bhanangulungwa bhetu? Bhakaanabhanga makono ukoto pa shalya.” \p \v 3 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Pakuti numbe mmanganyanji nnalekanga Shalia ja a Nnungu, nikagulila ikubho yenunji? \v 4 A Nnungu bhaashite, ‘Gwaajogope ainago na akwenu, pabha ishijandikwa, akwaatukana ainagwe eu akwabhe, abhulagwe.’ \v 5 Ikabheje mmanganya nnajiganyanga kuti mundu abhaga na shindu shakwaapa ainagwe eu akwabhe, ikabheje ashibheleketa, ‘Shene shindushi njikwaapa a Nnungu,’ \v 6 bhai, akapinjikwa kabhili kwaajogopa ainagwe nikwaapa! Nnei shinkuti kulinyegeyanga lilobhe lya a Nnungu nkukagula ikubho yenunji. \v 7 Mmanganya mmagulumba! A Ishaya bhalondwele ukoto genu mmanganya.” \q \v 8 A Nnungu bhanabheleketa, “ ‘Bhene bhandunjibha bhananyogopanga kwa malobhepe, \q Ikabheje mitima jabhonji jishitalikangana na nne. \q \v 9 Kundindibhalila kwabhonji kwayoyo, \q Pabha majiganyo gabhonji ni malajilo ga shigundupe.’ ” \s Indu Ikuntenda Mundu Anyate \r (Maliko 7:14-23) \p \v 10 A Yeshu gubhaashemilenje bhandu bhagumbelenje bhala, gubhaalugulilenje, “Mpilikananje, na mmumanyanje! \v 11 Shindu shalya mundu shikakuntenda mundu anyate, ikabhe malobhe gakopoka nkang'wa, ni gakuntenda mundu anyate.” \p \v 12 Kungai bhaajiganywa gubhaajendelenje, nikwaabhuya, “Bhuli, mmumanyi kuti Mapalishayo bhashinkutumbalanga bhakapilikananjeje malobhe genu?” \v 13 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Litepo lyolyowe lyangapandwa na Atati bha kunnungu, lipingatutumbulwa. \v 14 Mwaalekanje bhanganyabho, ashikalongolele nangalole. Nangalole annongoyaga nangalole mwine, bhowe bhanaabhili shibhatumbushilanje nniimbo.” \p \v 15 A Petili gubhashite, “Nntulugulile ukoto ga lutango.” \v 16 A Yeshu gubhashite, “Nkali mmanganya mpaka nnaino nkanabhe kumumanyanga? \v 17 Bhuli, nkakumumanyanga kuti shoshowe shijinjila nkang'wa shinakwenda nnipitiu na kungai shinaepukwa kulilindi? \v 18 Ikabheje malobhe gakopoka nkang'wa mugakoposhele muntima, na genego ni gakuntenda mundu anyate. \v 19 Pabha muntima inakoposhela ng'aniyo ya nyata, kubhulaga na labhalabha na gwii na kong'ondela unami na matukano. \v 20 Genego ni gakuntenda mundu anyate. Ikabheje kulya shalya gwangali nabha makono kukakuntenda mundu anyate.” \s Ngulupai ja Bhakongwe Bhamo \r (Maliko 7:24-30) \p \v 21 A Yeshu gubhajabhwile pepala gubhapite tama mmbali ja ku Tilo na ku Shidoni. \v 22 Bhai, bhakongwe bhamo Bhakanaani bha shene shilambosho gubhaaishile, gubhautiye lilobhe bhalinkuti, “Mmakulungwa, Bhaulongo gwa a Daudi, mmonele shiya! Mwali jwangu analaga kaje lioka.” \v 23 Ikabheje a Yeshu bhangaajangula. Bhai, bhaajiganywa bhabho gubhaajendelenje, nikwaabhalanjila, “Mwaalugulile bhajabhule, pabha bhanakutukagula bhalijobhela.” \p \v 24 A Yeshu gubhajangwile, “Nangatumwa ikabhe kubhandu bha ku Ishilaeli bhalinginji malinga ngondolo iobhile.” \p \v 25 Penepo bhakongwe bhala gubhaatindibhalile, bhalinkuti, “Mmakulungwa, nnjiye kunnyangutile.” \p \v 26 A Yeshu gubhaajangwile, “Nngabha mmbone tola shalya sha bhana nikwiijaila mbwa.” \p \v 27 Bhakongwe bhala gubhashite, “Kweli, Mmakulungwa, ikabheje nkali mbwa inalya malepeyo gagwa pa mesha ya ashinangologwe.” \p \v 28 Penepo a Yeshu gubhajangwile, “Mama, ngulupai jenu jikulungwa, bhai, ntendelwe malinga shinkupinga.” Lioka jula akunshokaga mwali jula, nigwalamile malanga gala. \s A Yeshu Bhanalamya Bhandu Bhabhagwinji \p \v 29 A Yeshu gubhashoshile pepala gubhapite nnyenje litanda lya Galilaya, gubhajombweshe ku shitumbi, nigubhatemi. \v 30 Bhandu bhabhagwinji gubhaaishilenje bhalikwaapeleshelanga bhalemelenje na ashinangalole na ashinangwabha na bhubhu na bhalwelenji bhabhagwinji, gubhaabhishilenje mmujo jabho, nabhalabho a Yeshu gubhaalamiyenje. \v 31 Lugwinjili lwa bhandu lula lwashinkulapa bhakaabhonanjeje ashibhubhu bhalibheleketanga, bhalemelenje bhalamilenje, ashinangwabha bhalijimajimanga, na ashinangalole bhalilolanga, bhandu gubhaainiyenje a Nnungu bha Ishilaeli. \s A Yeshu Bhanakwaaliyanga Shalya Bhandu Elupu Nsheshe \r (Maliko 8:1-10) \p \v 32 Bhai, a Yeshu gubhaashemilenje bhaajiganywa bhabho, gubhashite, “Ngunakwaabhonelanga shiya bhandunjibha, pabha bhashitamangana na nne mobha gatatu, nnaino bhangalinginji shalya. Ngapinga kwaalekanga bhajabhulangane gwangali kulya shalya, bhanaondokanga mumpanda.” \p \v 33 Bhaajiganywa bhabho gubhaalugulilenje, “Putulipano paanga, shitupate kwei shalya sha jukuta bhandu bhabhagwinji nnei?” \p \v 34 A Yeshu gubhaabhushiyenje, “Mikate jilingwa jinkwetenje?” Gubhaajangwilenje, “Shabha na yamaki ishokope.” \p \v 35 Bhai, a Yeshu gubhaamulishenje bhandu bhatamangane pai. \v 36 Gubhatolile mikate shabha jila na yamaki ila, gubhatendile eja kwa a Nnungu, gubhagebhenye, gubhaapelenje bhaajiganywa bhabho, na bhalabhonji gubhaagabhanishiyenje bhandunji. \v 37 Bhowe gubhalilenje nijukuta. Kungai gubhakundikenyenje malepei, gubhagumbeyenje ikapu shabha yaikulungwa. \v 38 Bhalilenjebho pubhalinginji bhanabhalume elupu nsheshe, gwangali kubhalanganishiya bhanabhakongwe na bhana. \p \v 39 Bhai, a Yeshu gubhaalajilenje bhandunji, gubhakwelile muntumbwi, gubhapite mmbali ja ku Magadani. \c 16 \s Bhandu Bhanapinganga Ilangulo \r (Maliko 8:11-13; Luka 12:54-56) \p \v 1 Mapalishayo na Mashadukayo gubhaajendelenje a Yeshu, bhalikwaatejelanga, gubhaajujilenje bhaatendelanje shilangulo kopoka kunnungu. \v 2 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Shiikaga shigulogulo mmanganya nkutinji, ‘Malabhi kupingasha ukoto pabha liunde lishishejela!’ \v 3 Kulisha nkutinji, ‘Lelo kukasha ukoto mbungo jipinga puga, pabha liunde lishishejela na maunde gashibhindula!’ Bhai, mmanganya nnamanyililanga kujimanya miongwe kwa lola liunde, ikabheje nkakwimanyanga ilangulo ya jene miongwe jino? \v 4 Lubheleko lwa lebha na lukakulupalika kwa a Nnungu! Nnapinganga shilangulo, ikabheje lukapegwa shilangulo shoshowe ikabhe shilangulo sha a Yona.” Bhai, gubhaaleshilenje, nigubhaijabhulile. \s Ngedule ya Mapalishayo na Mashadukayo \r (Maliko 8:14-21) \p \v 5 Bhaajiganywa bhabho bhakajombokanjeje ng'ambu jabhili ja litanda, gubhang'amulenje kuti bhashilibhalanga kujigala mikate. \v 6 A Yeshu gubhaalugulilenje, “Mwilolesheyanje na mwiteiganje na ngedule ya Mapalishayo na Mashadukayo!” \p \v 7 Ikabheje bhalabhonji gubhataukengenenje ashayenenji, “Bhanabheleketa nneyo pabha twangajigala mikate.” \p \v 8 A Yeshu gubhaimanyi ng'aniyo yabhonji, gubhaalugulilenje, “Mmanganya mmandunji bha ngulupai jishoko! Pakuti nnabheleketanga ga ligongo lya ngajigala mikate? \v 9 Bhuli, nkanabhe ng'amulanga? Bhuli, nkaakumbushilanga punagebhenye mikate nng'ano jila kwa bhanabhalume elupu nng'ano? Bhuli ikapu yaishoko ilingwa imwagumbeyenje ya malepei? \v 10 Eu, mikate shabha jila jibhagabhanishiywenje bhanabhalume elupu nsheshe, bhuli, imwakundikenyenje ikapu yaikulungwa ilingwa ya malepei? \v 11 Pakuti nkang'amulanga kuti ngabheleketaga ga mikate? Ikabheje mwiteiganje na ngedule ya Mapalishayo na Mashadukayo!” \p \v 12 Penepo bhaajiganywa gubhamumanyinji kuti bhashikwaalugulilanga bhaiteiganje nngabha na ngedule ya mmikate, ikabheje bhaiteiganje na majiganyo ga Mapalishayo na Mashadukayo. \s A Petili Bhanakwaakong'ondela a Yeshu Kuti a Kilishitu \r (Maliko 8:27-30; Luka 9:18-21) \p \v 13 A Yeshu bhakaisheje mmbali ja ku Kaishalia Pilipi, gubhaabhushiyenje bhaajiganywa bhabho, “Bhandu bhakutinji Mwana juka Mundu ni gani?” \p \v 14 Gubhaajangwilenje, “Bhananji bhakutinji a Yowana Bhabhatisha, bhananji a Eliya, bhananji a Yelemia, eu jumo munkumbi gwa ashinkulondola bha a Nnungu.” \p \v 15 A Yeshu gubhaabhushiyenje, “Na mmanganyanji bhuli, nkutinji nne gani?” \v 16 A Shimoni Petili gubhajangwile, “Mmwe a Kilishitu, Bhanabhabho a Nnungu, bhali bhabhakoto.” \v 17 A Yeshu gubhashite, “Mbaya mmwe a Shimoni bhanabhabho a Yona, pabha nngabha mundu anng'ibhulile yenei, ikabhe Atati bhali kunnungu. \v 18 Nne ngunakunnugulila mmwe a Petili, mmwe lindandawe na panani lindandawe ngupinga shenga likanisha lyangu, wala mashili ga kundamo ja bhawilenje gakalikombola. \v 19 Shinimpe punguo ya Upalume gwa Kunnungu, shoshowe shishintabhe pa shilambolyo, shishitabhwe kunnungu na shoshowe shishinngopole pa shilambolyo, shishigopolwe kunnungu.” \p \v 20 Kungai gubhaalimbiyenje bhaajiganywa bhabho, bhanannugulilanje mundu jojowe kuti bhenebho a Kilishitu. \s A Yeshu Bhanabheleketa ga Potekwa Nawa Kwabho \r (Maliko 8:31-9:1; Luka 9:22-27) \p \v 21 Tandubhila gene malangago a Yeshu gubhatandwibhe kwaalugulilanga bhaajiganywa bhabho gwangali nng'iyo kuti bhanapinjikwa kwenda ku Yelushalemu, na kweneko bhapinga potekwa na bhanangulungwa na bhakulungwanji bhaabhishila na bhaajiganya bha Shalia. Kuti, bhapinga bhulagwa na lyubha lya tatu shibhayuywe. \p \v 22 A Petili gubhaatolile kuntemela, gubhatandwibhe kwaakalipila, “Inabhe nneyo Mmakulungwa! Lyeneli likankoposhela!” \p \v 23 Ikabheje a Yeshu gubhatendebhwishe, gubhaalugulile a Petili, “Nnyabhulile apano, Lishetani! Mmwe nnang'ibhilila. Ng'aniyo yenu nngabha ya a Nnungu ikabhe ya shigundu!” \p \v 24 Kungai a Yeshu gubhaalugulilenje bhaajiganywa bhabho, “Mundu jojowe apinga ngagula nne, anapinjikwa aikane nnyene, ajigale nshalabha gwakwe angagule. \v 25 Pabha, mundu apinga kulama gwangali ngulupalila nne, akakola gumi gwa pitipiti, ikabheje shakunde bhulagwa kwa ligongo lya ngulupalila nne, shakole gumi gwa pitipiti. \v 26 Mundu shiimpwaile nndi apataga indu yowe ya pa shilambolyo na akuno aliobhya gumi gwakwe gwa pitipiti? Eu, mundu shashoye shindu shashi pa gumi gwakwe gwa pitipiti? \v 27 Pabha, Mwana juka Mundu shaishe na ukonjelo gwa Ainagwe pamo na ashimalaika bhakwe, penepo shannipe kila mundu malinga shashite tenda. \v 28 Kweli ngunakummalanjilanga, bhapalinji bhananji pepano bhakawanganga bhakanabhe kummonanga Mwana juka Mundu alikwiiya malinga Mpalume.” \c 17 \s A Yeshu Bhanapindikuka Lubhombo \r (Maliko 9:2-13; Luka 9:28-36) \p \v 1 Gakapiteje mobha shita, a Yeshu gubhaatolilenje a Petili na a Yakobho na a Yowana apwabho, gubhajombokenje ku shitumbi shashileu. \v 2 Kweneko, a Yeshu gubhapindikwishe lubhombo pa meyo gabhonji, kumeyo kwabho kwashinkung'anyima malinga lyubha na nngubho yabho puyaliji yanawe malinga shilangaya. \v 3 A Musha na a Eliya gubhaakoposhelenje, gubhalinginji nkubheleketa na a Yeshu. \v 4 Penepo a Petili gubhaalugulile a Yeshu, “Mmakulungwa, shankonja uwe kubha apano! Mpingaga shinjenje mabhanda gatatu, limo lyenu na lina lya a Musha na lina lya a Eliya.” \p \v 5 Pubhaliji nkubheleketa nneyo, liunde lya nawe likwaaunishilangaga, lilobhe gulipilkanishe koposhela nniundemo, “Jweneju ni mwanangu jungumpinga, anonyela, mumpilikanilanje.” \v 6 Bhaajiganywa bhakapilikananjeje nneyo gubhagwilenje namanguku, gubhajogopenje kaje. \v 7 A Yeshu gubhaajendelenje, nikwaakwayanga, gubhashite, “Nnjimangane, nnajogopanje!” \v 8 Bhakalolanjeje kunani bhangammonanga mundu juna, ikabhe a Yeshu jikape. \p \v 9 Bhai, pubhalinginji bhalielelanga kopoka kushitumbi, a Yeshu gubhaalimbiyenje bhalinkuti, “Nnannugulilanje mundu indu imwiibhweninji, mpaka Mwana juka Mundu pashayuywe.” \p \v 10 Kungai bhaajiganywa bhabho gubhaabhushiyenje, “Pakuti bhaajiganya bha Shalia bhakutinji inapinjikwa bhatandubhe kuika a Eliya?” \p \v 11 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Kweli, a Eliya shibhaishe kualaya indu yowe. \v 12 Ikabheje ngunakummalanjilanga, a Eliya bhaaishe bhanganyabho bhangaamanyanga, ikabhe bhashinkwaatendelanga mwaapinjilenje. Nneyo peyo mwana juka Mundu apinga potekwa mmakono gabhonji.” \p \v 13 Penepo bhaajiganywa bhala gubhamumanyinji kuti bhatendaga kwaabhalanjilanga ga a Yowana Bhabhatisha. \s A Yeshu Bhanakunshoya Lioka Nshanda \r (Maliko 9:14-29; Luka 9:37-43) \p \v 14 Bhakaikangananjeje ku bhandu bhagumbelenje bhala, bhandu bhamo gubhaajendele a Yeshu, nikwaatindibhalila, \v 15 gubhashite, “Mmakulungwa, mummonele shiya mwanangu ashikola shialala, numbe analaga kaje, papagwinji anagwila pa moto eu mmashi. \v 16 Nashinkumpeleka kubhaajiganywa bhenu ikabheje bhangakombolanga kunshoya.” \p \v 17 A Yeshu gubhajangwile, “Alu lubheleko lwangali ngulupai na lwa puganika! Shindame na mmanganya mpaka shakani? Shinikakatimile na mmanganya mpaka shakani? Munnjiyenajonji akuno mwanajo,” \v 18 Bhai, a Yeshu gubhankalipile liokajo, nigwanshoshile mwana jula, gwalamile malanga gala. \p \v 19 Kungai bhaajiganywa gubhaajendelenje a Yeshu shintemela, gubhaabhushiyenje, “Pakuti uwe twangakombola kunshoya lioka jula?” \p \v 20 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Kwa ligongo lya ungakulupalila gwenunji. Kweli ngunakummalanjilanga, ibhaga shinkolanje ngulupai, nkali jajishoko malinga mbeju ja aladali, shinkombolanje kushilugulila nkali ashi shitumbishi, ‘Shokapa ujende akula,’ shishijende. Shakwa shoshowe shikaakomboleka kungwenunji.” \v 21 Ikabheje lioka jwa nnei akashoka ila kwa tabha na juga.\f + \fr 17:21 \fr*\ft Majandiko gana ga bhukala gangali gwene nshitaligu.\ft*\f* \s A Yeshu Bhanabheleketa Kabhili Gawa na Yuka Kwabho \r (Maliko 9:30-32; Luka 9:43-45) \p \v 22 Pubhalinginji pamo ku Galilaya, a Yeshu gubhaalugulilenje, “Mwana juka Mundu apinga kamuywa ku bhandunji. \v 23 Bhapinga kummulaganga, ikabheje lyubha lya tatu shayuywe.” Bhaajiganywa gubhainjikenje kaje. \s Kulipa Koli ja Liekalu \p \v 24 A Yeshu na bhaajiganywa bhabho bhakaikanganeje ku Kapalanaumu, bhakamula koli ja liekalu bhala gubhaajendelenje a Petili, gubhaabhushiyenje, “Bhuli, bhaajiganya bhenunji bhalilipa koli ja Liekalu?” \p \v 25 A Petili gubhajangwile, “Elo, bhalilipa.” Bhai a Petili bhakajinjileje nnyumba, bhakanabhe bheleketa lilobhe, a Yeshu gubhaabhushiye, “A Shimoni, mmwe nkubhona bhuli? Ashimpalume bha shilambolyo bhanalonganga koli kwa ashigani? Kwa ashaayene shilambo eu ku bhajeninji?” \p \v 26 A Petili gubhajangwile, “Kopoka ku bhajeninji.” A Yeshu gubhaalugulile, “Bhai monaga nneyo, bhashilambo bhakaalipanga koli. \v 27 Ikabheje tunaatumbayanje, nnjende kulitanda nkatambishe ndowana, shamaki shatandubhe tanjilajo muntole, munng'unukule kang'wa, nkatimo shimwiimane mmbiya ya koli. Ntole nkaapanganje pangunne na mmayene.” \c 18 \s Ali Jwankulungwa Muupalume gwa Kunnungu \r (Maliko 9:33-37; Luka 9:46-48) \p \v 1 Gene mobhago bhaajiganywa gubhaajendelenje a Yeshu, gubhabhushiyenje, “Gani ali jwankulungwa Muupalume gwa Kunnungu?” \v 2 A Yeshu gubhanshemile mwana jumo, gubhannjimishe pakati jabhonji, \v 3 gubhashite, “Kweli ngunakummalanjilanga, nkatendebhukanje nibha malinga bhana, ngu, nkajinjilanga Muupalume gwa Kunnungu.” \v 4 Jojowe akwiinyegaya nibha malinga aju mwanaju, jwenejo shaabhe jwankulungwa Muupalume gwa Kunnungu. \v 5 Jojowe akumposhela mwana jumo malinga jweneju kwa ligongo lyangu nne, anamboshela nne. \s Ilokoli ya Tenda Yambi \r (Maliko 9:42-48; Luka 17:1-2) \p \v 6\fig Bhandu Bhabhili Bhaliyaganga Ngano pa Liganga lya Yajiala|alt="Millstone" src="NT-01 Millstone.jpg" size="col" ref="18:5"\fig* Jojowe shannebhye jumo jwa bhashokonji bhaangulupalinga nne, mbaya akatabhilwe liganga likulungwa nnukoi nileshelwa pa shilindili sha mashi. \v 7 Ole gwenunji bhandu bha pa shilambolyo kwa ligongo lya ilokoli. Ilokoli shiikoposhele, ikabheje ole gwakwe jwene shaikumbuyejo. \p \v 8 “Monaga nkono eu lukongono lwenu lunnebhyaga, nnukate na nnjae kwataliya. Mbaya nnjinjile mugumi gwa pitipiti nni gwangali nkono eu lukongono, nngalingana na leshelwa pa moto gwa pitipiti nni na makono na makongono genu ganaabhili. \v 9 Liyo lyenu linnebhyaga, nnikolotole na kulijaa kwataliya. Mbaya nnjinjile mugumi gwa pitipiti nni na shongo, nngalingana leshelwa pa moto gwa ku Jeanamu nni na meyo genu ganaabhili. \s Lutango lwa Ngondolo Aobhile \r (Luka 15:3-7) \p \v 10 “Mwiteiganje! Nnannyegayanje jumo jwa bhashokonjibha. Ngunakummalanjilanga, ashimalaika bhabhonji kunnunguko mobha gowe pubhalinginji tome na Atati bha Kunnungu. \v 11 Pabha Mwana juka Mundu ashinkwiya kwaatapulanga bhandu bhaobhilenje.\f + \fr 18:11 \fr*\ft Majandiko gana ga bhukala gangali gwene nshitaligu.\ft*\f* \v 12 Nkubhonanga bhuli? Mundu akolaga ngondolo makumi kumi, anng'obhaga jumo, shatende bhuli? Anakwiileka ngondolo makumi tisha na tisha ila pa shitumbi, nikwenda kunnoleya aobhile jula. \v 13 Kweli ngunakummalanjilanga, ampataga apinga kwinonyela kupunda makumi tisha na tisha yangaobha ila. \v 14 Nneyo peyo, Ainabhenunji bha Kunnungu bhakaapinga aobhe nkali jumo jwa bhashokonjibha. \s Kunneya Alebhile \p \v 15 “Mpwenu annebhelaga, munjendele nkanneye nninginji mmabhilipe. Ampilikanaga mumpatile mpwenu. \v 16 Akampilikane, nnjende naka mundu jumo eu bhabhili na mmayene, nkupinga kwa ukong'ondelo gwa bhandu bhabhili eu bhatatu, monaga lipali lilobhe limanyishe nimala. \v 17 Akaapilikanilanje bhanganyabho, mwaalugulilanje bhandu bha nnikanisha. Na monaga akaapilikanilanje, mumone malinga bhandu bhakakwaamanyanga a Nnungu eu bhakamula koli. \s Kutabha na Gopola \p \v 18 “Kweli ngunakummalanjilanga, shoshowe shishintabhanje pa shilambolyo, shishitabhwe kunnungu, na shoshowe shishinngopolanje pa shilambolyo shishigopolwe kunnungu. \v 19 Kweli ngunakummalanjilanga kabhili, bhabhili bhenunji pa shilambolyo bhalaganangaga shoshowe sha juga, Atati bhali kunnungu shibhaatendelanje. \v 20 Pabha popowe pubhaimananga bhandu bhabhlili eu bhatatu kwa ligongo lyangu nne, nne mbali pamo na bhanganyabho.” \s Lutango lwa Ntumishi Akaaleshelela \p \v 21 Kungai a Petili gubhaajendele a Yeshu, gubhaabhushiye, “Bhuli Mmakulungwa, mpwanga anebhele palingwa ninneshelele? Nkali pa shabha?” \p \v 22 A Yeshu gubhaajangwile, “Ngaalugula mala shabhape, ikabhe nkali makumi shabha mala shabha. \v 23 Pabha Upalume gwa Kunnungu unalandana naka mpalume jumo atendile eshabhu ika ntumishi jwakwe. \v 24 Eshabhu ikatandubheje, gubhapeleshelwe mundu jumo alongwaga ligambo mmbiya yaigwinji. \v 25 Jwene mundujo akakweteje shindu sha lipa, bhakulungwa bhakwe gubhaamulishe aushwe jwenejo na akagwe na ashibhanagwe na indu yowe yaakwete, nkupinga lipila ligambo lila. \v 26 Bhai, ntumishi jula gwabhatindibhalile, nigwashite, ‘Nnindile shininnipe ligambo lyenu lyowe.’ \v 27 Bhakulungwa bhala gubhammonele shiya ntumishi jula, gubhanneshelele ligambo lila, gubhanneshile aijabhulile. \p \v 28 “Ntumishi jula gwajabhwile, gwanng'imene ntumishi nnjakwe annongaga ligambo lya mmbiya makumi kumi. Gubhankamwile, nikunkida pa nngulo alinkuti, ‘Unipe inguulonga!’ \v 29 Ntumishi nnjakwe jula akuntindibhalilaga nikunshondelesheya, alinkuti ‘Nninde shininnipe yowe’. \v 30 Ikabheje jwanngakunda, gwapite kuntabha kuligelesha mpaka pushalipe ligambo lyowe. \p \v 31 “Bhai, bhatumishi ajakwenji bhakaibhonanjeje itendeshe gubhainginikenje kwa kaje, nigubhapite kwatashiyanga bhakulungwa bhabhonji gakoposhele. \v 32 Bhakulungwa bhala gubhanshemile ntumishi jula, gubhammalanjlile, ‘Ugwe ujwanyata ntima! Gwashinkunyuga nikuleshelele, gunikuleshelele ligambo lyako lyowe. \v 33 Bhuli, ikapinjikweje ugwe kummonnela shiya ntumishi nnjako malinga shinikubhonele shiya nne?’ \p \v 34 “Bhai, bhakulungwa bhala gubhatumbele kaje, nigubhampeleshe akapotekwe mpaka pushalipe ligambo lyowe. \v 35 A Yeshu gubhashite, Atati bhali kunnungu shibhantendelanje nneyo peyo monaga mundu akanneshelele mpwakwe mpaka muntima.” \c 19 \s Ga Ngani ja Lekana \r (Maliko 10:1-12) \p \v 1 A Yeshu bhakamaliyeje kubheleketa gene malobhego, gubhajabhwile ku Galilaya nigubhapite ku Yudea, kung'ambu lushi lwa Yolodani. \v 2 Bhandu bhabhagwinji gubhaakagwilenje kweneko, gubhaalamiyenje bhalwelenji. \p \v 3 Mapalishayo bhananji gubhaaishilenje, gubhaalinjilenje bhalinkutinji, “Bhuli, alali mundu kunneka nkagwe kwa shiumilo shoshowe?” \p \v 4 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Bhuli, nkanabhe shomanga Majandiko ga Ukonjelo kuti a Nnungu kundandubho bhashikumpanganya mundu jwa shileu naka jwankongwe, \v 5 nigubhashite, ‘Kwa lyene ligongolyo, jwannume shabhaleshe ainagwe na akwabhe, nilundana na akagwe, na bhanaabhili shibhabhanganje shiilu shimo?’ \v 6 Kwa nneyo, bhanganyabho nngabha bhabhili kabhili, ikabhe shiilu shimo. Bhai, shibhalundikenye a Nnungu, mundu analekanye.” \p \v 7 Ikabheje Mapalishayo gubhaabhushiyenje, “Bhai, kwa ndi a Musha bhashinkutulajila kunneka, nikunnjandishila talaka jwankongwe?” \p \v 8 A Yeshu gubhaajangwilenje, “A Musha bhashinkunnekanga ntendanje nneyo kwa ligongo lya nonopa mitima jenunji, ikabheje kundandubho ikaliji nneyo. \v 9 Bhai ngunakummalanjilanga, jojowe shanneshe nkagwe ikabhe kwa ligongo lya labhalabha, nilomba jwankongwe juna, analabhalabha na akunnomba jwankongwe aleshilwe jula analabhalabha.” \f + \fr 19:9 \fr*\ft Majandiko gana ga bhukala gangali gene malobhega “Akunnomba jwankongwe aleshilwe jula, analabhalabha.”\ft*\f* \p \v 10 Bhaajiganywa bhabho gubhaalugulilenje, “Ibhaga indu ya mundu naka nkagwe ili nneyo, mbaya nngalomba.” \p \v 11 A Yeshu gubhaalugulilenje, “Nngabha bhowe shibhakundanje gene majiganyo gano, ikabhe bhajaliwenje na a Nnungu kutama gwangalomba bhala. \v 12 Pabha ipali iumilo ya tama gwangalomba, bhana shibhelekwa, bhana bhashiunwanga ntonga na bhandu, na bhana kwa ligongo lya tumishila Upalume gwa Kunnungu. Akombola kukunda gene majiganyo gano, akunde.” \s A Yeshu Bhanakwaajujilanga Mboka Bhana \r (Maliko 10:13-16; Luka 18:15-17) \p \v 13 Kungai bhandu gubhaapeleshelenje a Yeshu bhana bhabhashoko nkupinga bhaabhishilanje makono nikwaajujilanga. Ikabheje bhaajiganywa bhabho gubhaakalipilenje. \v 14 A Yeshu gubhashite, “Mwaalekanje bhanabho bhajiyangane kwangu nne, wala nnaaibhililanje, pabha Upalume gwa Kunnungu gwa bhandunji bhalinginji malinga bhanabha.” \v 15 Bhai, gubhaabhishilenje makono nkwaajujilanga mboka, nigubhashoshile pepala. \s Nshanda Aliji Tajili \r (Maliko 10:17-31; Luka 18:18-30) \p \v 16 Mundu jumo ashinkwaishila a Yeshu, gwabhabhushiye, “Mmajiganya mmammbone, ndende shindu shashi sha mmbone nkupinga mbate gumi gwa pitipiti?” \v 17 A Yeshu gubhammalanjile, “Pakuti, unanjema najwammbone? A Nnungupe jikape nibhali bhammbone. Upingaga kujinjila mugumi gwa pitipiti, ukunde amuli ya a Nnungu.” \p \v 18 Mundu jula akwaabhuyaga, “Amuli yashi?” A Yeshu gubhashite, “Unabhulaje, Unalabhelabhe, Unajibhe, Unakong'ondele unami, \v 19 Gwaajogope ainago na akwenu, na gumpinje ntami nnjako malinga shukwiipinga gwamwene.” \p \v 20 Nshanda jula gwabhalugulile, “Gene gowego nigakamwile, shindubhile nndi kabhili?” \v 21 A Yeshu gubhannugulile, “Monaga upingaga kukamilika, kaushe indu yako, mmbiyayo ukaapanganje bhaalaga, na ugwe shukole shibhiko kunnungu, kungai ujiye kuungagule.” \v 22 Nshanda jula akapilikaneje genego, gwaijabhulile ali ainjishe, pabha ashinkubha tajili. \p \v 23 A Yeshu gubhaalugulilenje bhaajiganywa bhabho, “Kweli ngunakummalanjilanga ipingabha ukomu tajili kujinjila Muupalume gwa Kunnungu. \v 24 Ngunakummalanjilanga kabhili, ikakomala kuka nnyama jwankulungwa jwa langwa ashemwa ngamia, kupeleta pa lilanga lya ingano, nngalingana tajili kujinjila Muupalume gwa Kunnungu.” \v 25 Bhakapilikananjeje nneyo bhaajiganywa bhala gubhalapilenje kwa kaje, nigubhashitenje “Bhai gani, shakombole kutapulwa?” \v 26 A Yeshu gubhaalolilenje, nigubhashite, “Ku bhandu indu malinga yeneyo ikaakomboleka, ikabheje kwa mashili ga a Nnungu, yowe inakomboleka.” \p \v 27 Kungai a Petili gubhashite, “Bhuli uwe? Tushileka yowe kunkagula mmwe, bhai shitupate nndi?” \v 28 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Kweli ngunakummalanjilanga kunnungu na shilambolyo pushiijiyebha ya ambi, Mwana juka Mundu shatame pa shitengu shakwe sha ukonjelo, numbe mmanganya likumi limo na bhabhili nngagwilenje nne, shintamangane mwiitengu likumi limo na ibhili nnikwaukumulanga makabhila likumi limo na gabhili ga Ishilaeli. \v 29 Na jojowe aleshile nyumba, eu ashaapwakwe eu ashaalumbugwe, eu ainagwe eu akwabhe, eu bhana eu migunda, kwa ligongo lyangu nne, shaposhele mala makumi kumi na shakole gumi gwa pitipiti. \v 30 Ikabheje bhabhagwinji bhalinginji bhantai, shibhabhanganje bha kumpelo, na bhalinginji bha kumpelo shibhabhanganje bhantai. \c 20 \s Bhakamula Maengo Munngunda gwa Shabhibhu \p \v 1 “Upalume gwa Kunnungu ushilandana naka mundu akwete nngunda gwa mishabhibhu, nilabha lyamba kukwaatolanga bhakamula maengo kubhakamulanje liengo mungunda gwakwe. \v 2 Gubhalegene nabhonji kwaalipanga ela jimo kwa lyubha limo, kungai gubhaapelekenje kunngunda gwabho. \v 3 Jikaisheje shaa tatu ja lyamba gubhapite kabhili kushoko gubhaabhweninji bhandunji bhana bhajimingenenje kushoko, bhangalinginji shatenda. \v 4 Gubhaalugulilenje, ‘Nnjendangananje nkakamulanje liengo kunngunda gwangu gwa mishabhibhu, na nne shininnimpanganje aki jenunji.’ \v 5 Bhai, gubhapitengene. Bhayene nngunda bhala gubhapite kabhili shaa shita ja mui, na shaa tisha nndengulo, gubhatendile nneila peila. \v 6 Nkali shaa kumi na moja ja shigulogulo, gubhapite kabhili, gubhaaimenenje bhandunji bhana bhajimingenenje kushoko. Bhai, gubhaabhushiyenje, ‘Pakuti nshijimangana totolo gwangali kamula liengo?’ \v 7 Gubhaajangwilenje, ‘Pabha jwakwapi atupele liengo.’ Nabhalabho gubhaalugulilenje, ‘Nnjendanje nkakamulanje liengo mungunda gwa mishabhibhu.’ \p \v 8 “Kukapilileje, bhayene nngunda bhala gubhannugulile nkujimilila jwabho, ‘Gwaashemanje bhaakamula maengo gwaalipanje nshaala gwabhonji, tandubhila jwa kumpelo, mpaka jwa ntai.’ \v 9 Bhai, gubhaikengene bha kumpelo bhala, gubhaposhelenje kila mundu ela jimo. \v 10 Bhakaikanganeje bhatainji bhala, pubhaganishiyenje shibhapegwanje kupunda bhananji bhala, ikabheje na bhalabhonji gubhapegwilwenje ela jimo jimo \v 11 Gubhaposhelenje ela yabhonji, gubhatandwibhenje kwainginishila bhakulungwa bhala. \v 12 Bhalinkutinji, ‘Abha bhandunji bhatolilwenje kumpelo bhashikamulanga liengo lishaa limope, pakuti nshikututendela malinga bhanganyabha, uwe tushikamula liengo kwa kaje nibhalilwa na lyubha totolo?’ \p \v 13 “Bhakulungwa bhala gubhannjangwile jumo, ‘Ambwiga, shakwa shininkumbile! Bhuli, twangalagana nshaala gwa ela jimo kwa lyubha limo? \v 14 Nntole aki jenu, mwijabhulile. Njipinga kwaapanganga bha kumpelobha malinga mmwe. \v 15 Bhuli, ngapinjikwa tenda shingupinga namwene kwa indu yangu? Bhuli, nnamonela lupimilo pabha njibha nannguja?’ ” \p \v 16 A Yeshu gubhamaliye bheleketa bhalinkuti, “Bhalinginji kumpelo shibhabhanganje bha ntai, na bha ntai, shibhabhanganje bha kumpelo.” \s A Yeshu Bhanabheleketa gwa Tatu Gawa na Yuka Kwabho \r (Maliko 10:32-34; Luka 18:31-34) \p \v 17 A Yeshu pubhajombokaga kwenda ku Yelushalemu, bhashinkwaatolanga bhaajiganywa likumi limo na bhabhili bhala kuntemela na bhalinginji mumpanda gubhaalugulilenje, \v 18 “Mpilikananje! Tunakwenda ku Yelushalemu, na kweneko Mwana juka Mundu apinga kamuywa ku bhakulungwa bhaabhishila na bhaajiganya bha Shalia na bhalabhonji shibhanng'ukumulanje abhulagwe. \v 19 Shibhankamuyanje kubhandu bhangabha Bhayaudi, nkupinga bhannyegayanje na akomwe ibhoko na komelwa munshalabha, ikabhe lyubha lya tatu shayuywe.” \s Kujuga kwa Anyinamundu \r (Maliko 10:35-45) \p \v 20 Penepo anyinabhabhonji bhana bha a Shebhedayo gubhaaishile a Yeshu bhali na ashibhana bhabho, gubhaatindibhalile nikwaajuga shindu. \p \v 21 A Yeshu gubhaabhushiye, “Nkupinga nndi?” Bhakongwe bhala gubhaalugulile, “Nnumbile kuti ashibhanangubha shibhatamangananje Muupalume gwenu jumo nkono nshinda na juna nkono nnilo.” \p \v 22 A Yeshu gubhaalugulilenje, “Nkakushimanyanga shinkujuganga. Bhuli, shinkombolanje kwiipililila malanga ga mboteko malinga shimbinga pitila nne?” Gubhaajangwilenje, “Shitukombole.” \v 23 A Yeshu gubhaalugulilenje, “Kweli shimwiipilililanje malanga ga mboteko gumbinga pitila nne, ikabheje gani shatame kunkono nnilo eu nkono nshinda gwangu, nngabha gangu nne, ikabhe shibhapegwanje bhapanjilwenje na a Nnungu bhala.” \p \v 24 Bhaajiganywa likumi limo bhala bhakapilikananjeje genego, gubhaatumbalilenje ashaajabhonji bhabhili bhala. \v 25 A Yeshu gubhaashemilenje, gubhaalugulilenje, “Mmumanyinji kuti bhaatagwala bha bhandu bhangabha Bhayaudi bhanakwaatagwalanga bhandu kwa mashili, na bhakulungwanji bhabhonji bhanakwabhonelanga nneyo peyo. \v 26 Kwenu mmanganya inabhe nneyo, ikabhe mundu apinga kubha jwankulungwa, abhe ntumishi jwenunji, \v 27 na mundu apinga kubha jwantai munkumbi gwenunji abhe ntumwa jwenunji. \v 28 Nneyo peyo, Mwana juka Mundu jwangaika kukamulilwa maengo, ikabheje kukamula liengo na shoya gumi gwakwe nkupinga kwaagombolanga bhandu bhabhagwinji.” \s A Yeshu Bhanakwalamyanga Ashinangalole Bhabhili \r (Maliko 10:46-52; Luka 18:35-43) \p \v 29 A Yeshu na bhaajiganywa bhabho bhalishokangana ku Yeliko, lugwinjili lwa bhandu gulwaakagwile. \v 30 Bhai, bhashinkupagwanga ashinangalole bhabhili bhatemingenenje nnyenje mpanda, bhakapilikananjeje kuti a Yeshu bhapinga pita gwene mpandago, gubhautienje lilobhe, “Mmakulungwa, Bhaulongo gwa a Daudi, nntubhonele shiya!” \p \v 31 Lugwinjili lwa bhandu lula bhakwaakalipilangaga kupinga bhapumulanje. Ikabheje bhanganyabho gubhapundilenje kweya lilobhe, “Mmakulungwa, Bhaulongo gwa a Daudi, nntubhonele shiya!” \v 32 A Yeshu gubhajimi, gubhaashemilenje nikwabhuyanga, “Nkupinganga nintendelanje nndi?” \p \v 33 Gubhaajangwilenje, “Mmakulungwa, tunajuga tulole.” \v 34 Bhai, a Yeshu gubhaabhonelenje shiya, gubhaakwashiyenje meyo gabhonji, na shangupe gubhalolilenje, nigubhaakagwilenje. \c 21 \s A Yeshu Bhanajinjila ku Yelushalemu kwa Nng'angalo \r (Maliko 11:1-11; Luka 19:28-40; Yowana 12:12-19) \p \v 1 A Yeshu na bhaajiganywa bhabho bhakabhandishilanjeje ku Yelushalemu gubhaikengenenje ku Bhetipage tome na shitumbi sha Misheituni, gubhaatumilenjeje bhaajiganywa bhabho bhabhili, \v 2 gubhaalugulilenje, “Nnjendangane kushijiji shili mmujo jenunji, kweneko shimung'imananje mbunda atabhilwe naka mwanagwe. Mwagopolanje nkajiye nabhonji. \v 3 Monaga mundu ammuyangaga shoshowe, munnugulilanje, ‘Bhakulungwa bhanakwaapinganga,’ nabhalabho shangupe shibhampanganje.” \p \v 4 Genega gashinkutendeka nkupinga gatimilile gegala galugwilwe na ankulondola bha a Nnungu bhalinkuti, \q \v 5 “Mwaabhalanjilanje bhashilambo ku Shayuni, \q ‘Munnole, Mpalume jwenu anakwiya! \q Ashikwitimalika na ashikwela mbunda, \q Mwana jwa mbunda.’ ” \p \v 6 Bhaajiganywa bhala gubhapitengene, nigubhatendilenje malinga shibhalugulilwenje na a Yeshu. \v 7 Gubhanjiye nabhonji mbunda jula naka mwanagwe, gubhatandikenje nngubho yabhonji panani jabhonji na a Yeshu gubhakwelile nitama panani nngubho paka mwana mbunda. \v 8 Bhandu bhagumbelenje bhala gubhatandikenje nngubho yabhonji ina mumpanda, na bhandu bhananji gubhatemilenje maagala gubhatandikenje mumpanda. \v 9 Bhandu bhabhagwinji bhalinginji mmujo na bhalinginji nnyuma bhala, gubhautiyenje lilobhe bhalinkutinji, \q “Nnumbililwe Bhaulongo gwa a Daudi! \q Apegwe mboka jwene akwiya kwa lina lya Bhakulungwa! \q Bhalumbililwe a Nnungu bhali Kunnungu!” \p \v 10 A Yeshu bhakajinjileje ku Yelushalemu, shilambo showe gushigumbele nnjasha. Bhandunji gubhalinginji nkubhuya, “Jweneju gani?” \v 11 Likundi lya bhandunji munkumbi mula gubhashitenje, “Bhenebha a nkulondola bha a Nnungu a Yeshu, kopoka ku Nashaleti shilambo sha Galilaya.” \s A Yeshu Bhanabhinga Bhandu ku Liekalu \r (Maliko 11:15-19; Luka 19:45-48; Yowana 2:13-22) \p \v 12 Bhai, a Yeshu gubhajinjile ku liekalu, gubhaabhinjilenje palanga bhandu bhaushangaga na uma indu ku liekalu, gubhapindikulenye mesha ya bhaatindiganya mmbiya bhala na itengu ya bhaushanga ngunda. \v 13 Gubhaalugulilenje, “Ishijandikwa Mmajandiko ga Ukonjelo, ‘Nyumba jangu shijishemwe nyumba ja nyujila nne.’ Ikabheje mmanganya nshikujitendanga lishembo lya bhaapokonyola indu.” \p \v 14 Ashinangalole na bhalemelenje gubhaajendelenje ku liekaluko, nabhalabho a Yeshu gubhaalamiyenje. \v 15 Bhai, bhakulungwanji bhaabhishila na bhaajiganya bha Shalia bhakaibhonanjeje ilapo ibhatendile a Yeshu, na bhana bhashoko pubhautiyangaga lilobhe ku liekalu bhalinkutinji, “Bhalumbililwe Bhaulongo gwa a Daudi,” gubhatumbelenje. \v 16 Kwa nneyo gubhaalugulilenje, “Bhuli, nkapilikana ibhaabheleketanga?” A Yeshu gubhaajangwilenje, “Elo, ngulipilikana! Bhuli, nkanabhe shomanga Mmajandiko? \q ‘Kwa kang'wa ya bhana bhashoko na ashinambombe \q Shibhannumbililanje.’ ” \p \v 17 Bhai, gubhaaleshilenje, gubhajabhwile pa shilambo pala gubhapite ku Bhetania, gubhagonile kweneko. \s Nkongo Ukaogoya \r (Maliko 11:12-14, 20-24) \p \v 18 Lyambape a Yeshu bhalibhuja kwenda ku Yelushalemu, gubhakwete shibhanga. \v 19 Gubhagubhweni nkongo gumo gwa tini nnyenje mpanda, gubhaujendele, ikabheje bhangashibhona shindu ikabhe maambape. Bhai, gubhaulugulile nkongo gula, “Unaogoye kabhili iepo pitipiti!” Shangupe nkongo gwa tini gula ukunyalaga. \p \v 20 Bhaajiganywa bhakaubhonanjeje bhashinkulapanga, gubhashitenje, “Kwa nndi agu nkongogu ushinyala shangupe?” \v 21 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Kweli ngunakummalanjilanga, monaga nkolangaga ngulupai gwangali lipamba, shinkombolanje tenda nngabha ga ntinipe, ikabheje nkali kushilugulila ashi shitumbishi, ‘Tutumbuka ukatumbushile mmashi,’ shiitendeshe. \v 22 Na nkolangaga ngulupai, shoshowe shishinnjuganje kwa a Nnungu, shimpegwanje.” \s Ga Ukulungwa gwa a Yeshu \r (Maliko 11:27-33; Luka 20:1-8) \p \v 23 A Yeshu bhakajinjileje ku liekalu bhali nkujiganya, bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa bha bhandunji gubhaajendelenje nikwaabhuya, “Nnatenda genega kwa ukulungwa ukeni? Gani ampele jene amuliji?” \p \v 24 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Na nne ngunakumuyanga, nnyangulangaga, bhai na nne shininnugulilanje ngunatenda genega kwa ukulungwa ukeni. \v 25 Bhuli, ubhatisho gwa a Yowana kugwakoposhele kwei? Bhuli, kugwakoposhele kwa a Nnungu eu ku bhandu?” Ikabheje gubhabheketelenje ashaayenenji, Tulugulaga, “Kugwakoposhele kwa a Nnungu,” shibhatubhuye, “Bhai, pakuti mwangakulupalilanga?” \p \v 26 Na tulugulaga, “Kugwakoposhele ku bhandu,” tunakwaajogopanga bhandunji pabha bhowe bhanakundanga kuti a Yowana ankulondola bha a Nnungu. \v 27 Bhai, gubhaajangwilenje, “Tukakumumanya!” Nabhalabho a Yeshu gubhaalugulilenje, “Numbe nne ngannugulilanga ngunatenda genega kwa ukulungwa gwashi.” \s Lutango lwa Bhana Bhabhili \p \v 28 “Mmanganya nkubhonanga bhuli? Bhandu bhamo bhashinkukola bhana bhabhili. Gubhannugulile jwankulu jula, ‘Mwanangu, lelo ukakamule liengo kunngunda gwa mishabhibhu.’ \v 29 Nshanda jula gwajangwile, ‘Ngajenda!’ Ikabheje gwaibhushiye, kungai gwapite kamula liengo. \v 30 Ainamundu bhala gubhannugulile jwa nnung'una jula nneila peila, jwalakwe akwaajangulaga, ‘Atati shinyende!’ Ikabheje jwangajenda. \v 31 Bhuli, bhene bhabhilibha jwei atendile ibhapinga Ainamundu?” Gubhaajangwilenje, “Jwankulu jula.” \p Bhai, a Yeshu gubhaalugulilenje, “Kweli ngunakummalanjilanga, bhakamula koli na bha labhalabha shibhannongolelanje kujinjila Muupalume gwa a Nnungu.” \v 32 Pabha a Yowana bhanng'ishilenje na kunnanguyanga mpanda gwa aki mwangaakulupalilanga, ikabheje bhakamula koli na bha labhalabha bhashinkwaakulupalilanga. Nkali nkagabhonanjeje gowego mmanganya mwangaipetanga nikwaakulupalila. \s Lutango lwa Nngunda gwa Mishabhibhu na Bhaalimanga \r (Maliko 12:1-12; Luka 20:9-19) \p \v 33 A Yeshu gubhashite, mpilikananje lutango luna. Bhandu bhamo bhashinkulima nngunda gwa mishabhibhu, gubhatimbiliye lubhigo, gubhaolile liiko lya minyila divai, gubhashenjile na nyingo ja tama bhalinda. Kungai gubhaakolishiyenje bhaalima, gubhajabhwile kwenda shilambo sha talika. \v 34 Gakaisheje mobha ga maneng'eno, gubhaatumilenje bhatumishi bhabho ku bhaalimanga bhala, nkupinga bhakatolelanje ndalo. \p \v 35 Bhaalimanga bhala gubhaakamwilenje bhatumishi bhala, jumo gubhankomilenje na juna gubhammulegenje na juna gubhankomilenje maganga mpaka gwawile. \v 36 Bhandu bhala gubhaatumilenje kabhili bhatumishi bhana, bhabhagwinji punda bhalongolelenje bhala. Bhaalimanga bhala gubhaatendelenje nneila peila malinga bhalongolelenje bhala. \v 37 Kumpelo gubhantumile mwanagwabho akuno bhaliganishiya, shibhannjogopanje pabha mwanangu. \v 38 Ikabheje bhaalimanga bhala bhakammonanjeje mwanagwabho gubhabheleketenje ashaayenenji, “Jweneju ni apinga lishi, tummulaje tutole ulishi gwakwe!” \v 39 Bhai, gubhankamwilenje, gubhampelekenje kunyenje nngunda gwa mishabhibhu gula, gubhammulegenje. \p \v 40 “Lelo, bhayene nngunda gwa mishabhibhu pushibhaishepo, shibhaatendanje bhuli bhaalimangabho?” \v 41 Gubhajangwilenje, “Shibhaabhulaganje bhaalimanga bhangali bha mbonenjibho, na nngunda gula shibhaapanganje bhaalimanga bhananji, shibhajiye kwaapanganga ndalo.” \p \v 42 Penepo a Yeshu gubhaalugulilenje, “Bhuli, nkanabheshomanga yenei Mmajandiko? \q ‘Liganga libhalikanilenje bhaashenga \q Nnaino lishibha liganga likulu lya pa ndumba. \q Bhakulungwa bhatendile lyeneli, \q Na kunngwetu uwe ni lya lapa!’ \p \v 43 “Kwa nneyo ngunakummalanjilanga, Upalume gwa a Nnungu upinga shoywa kungwenunji, bhapegwanje bhandunji bha ilambo ina, shibhakombolanje kutenda ibhapinga a Nnungu.” \v 44 Na jwene shaagwile lyene ligangalyo, shatemekanje ipande, na jojowe shilinngwile lyene ligangalyo, shakandaganywe. \p \v 45 Bhakulungwanji bhaabhishila na Mapalishayo bhakapilikananjeje ndango ya a Yeshu, gubhamumanyinji kuti bhanakwaabheleketanga. \v 46 Kwa nneyo gubhaloleyenje mwakwaakamulila, ikabheje bhatendaga kwaajogopanga bhandunji, pabha bhandunji bhamumanyinji kuti ankulondola bha a Nnungu. \c 22 \s Lutango lwa Kalamu ja Ndowa \r (Luka 14:15-24) \p \v 1 A Yeshu gubhabhelekete nabhonji kabhili kwa lutango bhalinkuti, \v 2 “Upalume gwa kunnungu ushilandana naka mpalume jumo antendele mwanagwe kalamu ja ndowa. \v 3 Bhai, gubhatumile bhatumishi bhabho bhajendangane kukwaatolanga bhashemilwenje ku ndowa, ikabheje bhashemilwenje bhala bhashinkukananga. \v 4 Gubhatumile kabhili bhatumishi bhana, bhalinkuti, ‘Mwaalugulilanje bhashemilwenje bhala, kalamu jangu nnaino tayali, malume gangu ga ng'ombe ya jimbala na matumbwe iinjilwe na kila shindu tayali, nnjiyangane ku ndowa.’ \v 5 Ikabheje bhangaimukanga, gubhaijabhulilenje, juna ku nngunda gwakwe na juna ku indu yakwe nnyene, \v 6 bhananji gubhaakamwilenje bhatumishi bhala nikwatukananga, gubhaabhulegenje. \v 7 A mpalume bhala gubhatumbele, gubhatumile manjola kukwaabhulaganga bhaabhulegenje bhatumishi bhabho, na joka moto shilambo shabhonji. \v 8 Kungai gubhaalugulilenje bhatumishi bhabho, ‘Kweli, kalamu ja ndowa pujili tayali, ikabheje bhashemilwenje bhala bhangapinjikwanga. \v 9 Bhai, nnjendangane mmalekano na bhobhowe bhushimwaimananje mwaashemanje bhaikangane ku ndowa.’ \v 10 Bhatumishi bhala gubhashoshilenje, gubhapitengene mmipanda, gubhaishe nabhonji bhandu bhowe, bha mmbonenji na bhangalinginji bha mmbonenji. Nyumba jila gujigumbele bhajeninji. \p \v 11 “Ikabheje a mpalume bhakajinjileje kukwaalolanga bhajeninji, gubhammweni mundu jumo jwangawala nngubho ja ndowa. \v 12 Bhakulungwa gubhammushiye, ‘Ambwiga, nnjinjile bhuli gwangali wala nngubho ja ndowa?’ Ikabheje jwangajangula, gwaitamile ilili. \v 13 Penepo a mpalume bhala gubhaalugulilenje bhatumishi, ‘Muntabhanje makono na makongono nkanjaanje palanga ku lubhindu, kweneko shikubhe shililo na yaga meno.’ ” \v 14 A Yeshu gubhamalishiye bhalinkuti, “Bhashemilwenje bhabhagwinji, ikabheje bhaagwilwenje bhashokope.” \s Ga Lipa Koli kwa a Kaishali \r (Maliko 12:13-17; Luka 20:20-26) \p \v 15 Kungai, Mapalishayo gubhajabhulengene, nigubhapengenenje shanabhuli pushibhaatanjiyanje a Yeshu kwa malobhe gabho. \v 16 Bhai, gubhaatumilenje bhaajiganywa bhabhonji na bhandunji bha a Elode, gubhaabhushiyenje, “Mmaajiganya, tumumanyi kuti mmwe mmandu bha kulupalika, na nnaajiganya mpanda gwa a Nnungu kwa kulupalika na nkakunnjogopa mundu jojowe, pabha mmwe mwangali luagu. \v 17 Bhai, ntulugulile nkubhona bhuli? Alali eu nngabha alali kulipa koli kwa a Kaishali?” \v 18 Ikabheje a Yeshu gubhaumanyi ungamanyika gwabhonji, gubhaalugulilenje, “Mmanganya mmagulumba, kwa nndi nnaninganga? \v 19 Nnanguyanje mmbiya ja lipila koli.” Gubhaalangwiyenje. \v 20 Bhai, a Yeshu gubhaabhushiyenje, “Pishaji na majandikoga gakeni?” \v 21 Gubhaajangwilenje, “Ya a Kaishali.” Penepo a Yeshu gubhaalugulilenje, “Bhai, ya a Kaishali mwaapanganje a Kaishali, na ya a Nnungu mwaapanganje a Nnungu.” \v 22 Bhakapilikananjeje nneyo gubhalapilenje, gubhajabhulengenenje nikwaaleka. \s Ga Yuka \r (Maliko 12:18-27; Luka 20:27-40) \p \v 23 Lyene lyubhalyo, Mashadukayo bhananji bhaabheleketanga kuti, bhawilenje bhakayukanga, gubhaajendelenje a Yeshu. \v 24 Bhai, gubhaabhushiyenje bhalinkutinji, “Mmajiganya, a Musha bhalugwile, mundu alombile awaga gwangali leka bhana, inapinjikwa jwannung'una abhatole bhakongwebho, nkupinga abhakolele bhana akulugwe. \v 25 Bhai, panngwetu pano bhashinkupagwanga bhandu shabha. Jwankulu ashinkulomba gwawile gwangali kolela bhana, gwanneshele mpwakwe bhashitenga bhala. \v 26 Nibha nneyo peyo kuka mpwakwe jwa bhili, naka jwa tatu, mpaka bhowe shabha. \v 27 Bhakawanganjeje bhowebho, bhakongwe bhala nabhalabho gubhawile. \v 28 Bhuli, lyubha lishibhayukanje, shibhabhe bhakongwe bhakeni? Pabha bhashinkulombwa na bhowe shabha.” \p \v 29 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Mmanganya nnapuganikanga kwa ligongo lya nngagamanya Majandiko ga Ukonjelo wala mashili ga a Nnungu. \v 30 Pabha bhawilenje pushibhayukanje bhakalombanga wala lombwa, shibhabhanganje mbuti ashimalaika kunnungu. \v 31 Ikabheje ga yuka bhawilenje, bhuli, nkanabhe shomanga gubhannugulilenje a Nnungu gala? Bhalinkuti, \v 32 ‘Nne a Nnungu bha a Bhulaimu na bha a Ishaka na bha a Yakobho!’ Bhai, bhenebho nngabha a Nnungu bha bhandu bhawilenje, ikabheje bha bhandu bhakotonji.” \v 33 Bhandu bhagumbelenje bhala bhakapilikananjeje nneyo, gubhalapilenje kwa majiganyo gabho. \s Amuli Jikulungwa \r (Maliko 12:28-34; Luka 10:25-28) \p \v 34 Mapalishayo bhakapilikananjeje kuti a Yeshu bhashikwaapeyanga Mashadukayo, gubhaimenenje pamo. \v 35 Jumo munkumbi gwabhonji, akujimanya Shalia, akwaabhuyaga a Yeshu nkwaalinga, \v 36 “Mmaajiganya, amuli jashi jili jikulungwa Nshalia ja a Musha?” \v 37 A Yeshu gubhaajangwile, “ ‘Mwaapinje Bhakulungwa a Nnungu bhenu kwa ntima gwenu gowe na mbumu yenu yowe na kwa lunda lwenu lowe’. \v 38 Jeneji ni amuli jikulungwa na ja ntai. \v 39 Jabhili jilandana na jenejo, ‘Mwaapinje atami ajenu malinga shinkwipinga mmayene’. \v 40 Shalia yowe ya a Musha na majiganyo ga ashinkulondola bha a Nnungu inashimilika kwa yene amulii.” \s Ga a Kilishitu \r (Maliko 12:35-37; Luka 20:41-44) \p \v 41 Mapalishayo bhakaimananjeje pamo, a Yeshu gubhaabhushiyenje, \v 42 “Mmanganya nkubhonaga bhuli ga a Kilishitu? Bhuli, mwana juka gani?” Gubhaajangwilenje, “Bhaulongo gwa a Daudi.” \v 43 A Yeshu gubhaabhalanjilenje, “Bhai, ikomboleka bhuli kwa a Daudi kwa longoywa naka Mbumu jwa Ukonjelo bhanakwaashema a Kilishitu Bhakulungwa? Pabha bhashinkubheleketa, \q \v 44 ‘Bhakulungwa bhashinkwaalugulila Bhakulungwa bhangu. \q “Ntame nkono nnilo gwangu, \q Mpaka pushinaabhikanje ashaamagongo ajenu pa makongono genu.” ’ \m \v 45 Bhai, ibhaga a Daudi bhanakwaashema a Kilishitu ‘Bhakulungwa’ nibha bhuli bha ulongo bhabho?” \v 46 Wala jwakwa mundu abhajangwile. Tandubhila penepo jwakwa mundu alinjile kwaabhuya kabhili. \c 23 \s A Yeshu Bhanakwaakananga Bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo \r (Maliko 12:38-39; Luka 11:43-46; 20:45-46) \p \v 1 Kungai a Yeshu gubhaabhalanjilenje bhandunji bhagumbelenje na bhaajiganywa bhabho, bhalinkuti. \v 2 Bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo bhashipegwanga ukulungwa gwa shitengu sha a Musha. \v 3 Kwa nneyo nkamulanje na tenda shoshowe shishibhannugulilanje. Ikabheje nnakaguyanje itendi yabhonji, pabha bhakaatendanga malinga shibhaajiganyanga. \v 4 Bhanatabhanga mishigo ja topa nikwaatwikanga bhandunji mmakoyo, ikabheje ashaayenenji bhakapinganga kujangutila nkali kwa lukowe. \p \v 5 Bhanatendanga itendi yabhonji nkupinga bhalolwanje na bhandunji. Bhanawalanga mabhadili gamakulungwa pa shenyi na mmakono gajandikwe Shalia na leupya mbundo ya pai ya nngubho yabhonji. \v 6 Bhanaapinganga tama mwiitengu ya mmujo nkalamu na mmashinagogi. \v 7 Bhanapinganga kukomaywa kwa jogopekwa kushoko na bhanapinganga shemwa na bhandunji, Bhaajiganya. \v 8 Ikabheje mmanganyanji nnashemwanje, Bhaajiganya, pabha bhaajiganya bhenunji bhamope, na mmanganya mmowe malinga bhandu bha lutumbo lumo. \v 9 Wala nnanshemanje mundu jojowe, Atati, pa shilambolyo, pabha Ainabhenunji bhamope, bhali kunnungu. \v 10 Wala nnashemwanje, Ashikalongolele, pabha kalongolele jwenunji jumope, ni a Kilishitu. \v 11 Ali jwankulungwa munkumbi gwenunji anapinjikwa abhe ntumishi jwenunji. \v 12 Jojowe akwiikuya apinga nyegaywa, na akwiinyegaya apinga kuywa. \s A Yeshu Bhanagamba Ugulumba \r (Maliko 12:40; Luka 11:39-42, 44, 52; 20:47) \p \v 13 Ole gwenunji bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo, mmagulumba! Pabha nnakwaugalilanga bhandunji nnango gwa Upalume gwa Kunnungu, mwaashayenenji nkajinjilanga, na wala bhapinganga jinjila bhala nkakwaalekanga bhajinjilangane. \v 14 Ole gwenunji mmaajiganya bha Shalia na Mapalishayo bhagulumba! Pabha nnapokonyolanga nyumba ya bhashitenga na nnajuganga Nnungu kwa leupya, nkupinga mmonekananje kubhandu kuti mmambonenji, kwa nneyo shinng'ukumulwanje kupunda bhananji.\f + \fr 23:14 \fr*\ft Majandiko gana ga bhukala gangali gwene nshitaligu.\ft*\f* \p \v 15 Ole gwenunji bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo, mmagulumba! Nnaowanga mmashi na pa litaka nkupinga mumpatanje mundu shakagule dini jenunji. Mumpatangaga, nnakuntendanga mwana jwa ku Jeanamu pabhili kupunda mwaashayenenji. \p \v 16 Ole gwenunji ashikalongolele nangalole! Mmanganya nkutinji mundu alumbilaga kwa lina lya liekalu, kwene kulumbilako nngabha shindu, ikabheje alumbilaga kwa shaabhu ili nniekalu, kwene lumbilako kunakuntabha. \v 17 Mmanganya ashikalongolele bhangumba! Shei shipundile, shaabhu eu liekalu litenda jene shaabhujo jibhe ja ukonjelo? \v 18 Kabhili nnkutinji kuti mundu alumbilaga kwa shitala nngabha shindu, ikabheje alumbilaga kwa mbepei ibhishilwe pa shitala, kwene lumbilako kunakuntabha. \v 19 Mmanganya ashinangalole! Shei shipundile, upo ila, eu shitala shitenda mbepeiyo ibhe ya ukonjelo? \v 20 Alumbila kwa shitala analumbila kwa shitala, na kwa indu yowe ili pa shitala. \v 21 Na alumbila ku liekalu ashilumbila ku liekalu na kwa bhatama nkati bhala. \v 22 Na alumbila kunnungu ashilumbila ku shitengu sha Upalume gwa a Nnungu, na bhaatama panani jakwe. \p \v 23 Ole gwenunji bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo, mmagulumba! Nnashoyanga lipungu lya kumi, nkali maamba ga mmboga, bhishali na tindi, akuno nnilekanga indu ya mana ya Shalia malinga, aki na shiya na ngulupai. Genega gumpinjilwenje kugabhika mmitima gwangali kulibhala gana. \v 24 Ashikalongolele nangalole! Nnashoyanga libhembe, ikabheje nimila ngamia, nnyama jwankulungwa. \p \v 25 “Ole gwenunji bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo, mmagulumba! Mmanganya nninginji malinga mundu aukanga ikombe na bhakuli kua, ikabheje nkati mugumbele indu impatilenje kwa pokonyola na shojo. \v 26 Mmwe a Palishayo nangalole! Nng'ukanje oti shikombe nkati na kua shikukonje. \p \v 27 “Ole gwenunji bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo, mmagulumba! Puninginji mbuti likabhuli lipashilwe shokaa, kwa palanga linabhoneka kukonja, ikabheje nkati kushigumbala maupa ga bhawilenje na ikoko yaigwinji. \v 28 Nneyo peyo mmanganya nnabhonekanga na bhandunji mbuti nkwetenje aki, ikabheje nkati nshigumbalanga ugulumba na ungamanyika. \s Ukumu Jinakwiya \r (Luka 11:47-51) \p \v 29 “Ole gwenunji bhaajiganya bha Shalia na Mapalishayo, mmagulumba! Nnashenjelanga makabhuli ga ashinkulondola bha a Nnungu na konjeleya makabhuli ga bhandunji bhakwetenje aki. \v 30 Nnikutinji, ‘Monaga uwe tukapali bhukala ja ashinakulu bhetu, tukanakunde kwaabhulaganga ashinkulondola bha a Nnungu!’ \v 31 Kwa nneyo, nnakong'ondelanga mwaashayenenji kuti mmanganya bha ulongo gwa bhaabhulegenje ashinkulondola bha a Nnungu. \v 32 Bhai, mmaliyanje liengo libhatandubhenje bhanyikala bhenunji lila. \v 33 Mmanganya nninginji malinga majoka, bhana bha majoka! Shinnjikubhutukanje bhuli ukumu ja ku Jeanamu? \v 34 Pabha nnolanje, nne ngunakumpeleshelanga ashinkulondola bha a Nnungu, bhandunji bhakwetenje lunda na bhaajiganya bha Shalia. Bhananji nkupinga kwaabhulaganga na kwaakomelanga munshalabha bhananji, shimwaakomanje ibhoko mmashinagogi genunji na kwaabhinganga shilambo kwa shilambo. \v 35 Kwa nneyo kugambwa kowe shikung'ishilanje kwa ligongo lya minyai ja bhandunji bhakwetenje aki jijitishile pa litaka. Elo, tandubhila kubhulagwa kwa a Abheli bhaaliji bhanguja, mpaka kubhulagwa kwa a Shakalia bhanabhabho a Bhalakiya, bhumwaabhulegenje ku liekalu pakati shitala na liekalu. \v 36 Kweli ngunakummalanjilanga, lwene lubhelekolu lupinga ukumulwa kwa ligongo lya genego. \s A Yeshu na Shilambo sha Yelushalemu \r (Luka 13:34-35) \p \v 37 “Ugwe Yelushalemu, Ugwe Yelushalemu! Ukwaabhulaganga ashinkulondola bha a Nnungu, na kwaakomanga maganga mpaka kuwa bhatumilwenje kunngwako bhala. Palingwa njilinga kwaakundikanyanga ashibhanago, malinga nanunu jwa nnguku shakuti kwiigutamila yana yakwe, ikabheje gwaangapinga. \v 38 Bhai nnoje, nyumba jako shijibhe liame na ushubha. \v 39 Pabha, nkamonanga kabhili mpaka pushimmeleketanje, \q ‘Apegwe mboka jwene akwiya kwa lina lya Bhakulungwa.’ ” \c 24 \s A Yeshu Bhanatalashiya ga Bhomolwa kwa Liekalu \r (Maliko 13:1-2; Luka 21:5-6) \p \v 1 A Yeshu gubhakopweshe ku liekalu nigubhaijabhulile, bhaajiganya bhabho gubhaajendelenje nikwaalanguya majumba gatimbilile liekalu. \v 2 A Yeshu gubhaabhalanjilenje, “Nnikugabhonanga gene gowega! Kweli ngunakunnugulilanga, lyakwapi liganga nkali limo shililepeshe panani liganga, yowe ipinga bhomolwa.” \s Ga Laga na Mboteko \r (Maliko 13:3-13; Luka 21:7-9) \p \v 3 A Yeshu bhakatameje pa shitumbi sha Misheituni, bhaajiganywa bhabho gubhaajendelenje shintemela, gubhaabhushiyenje, “Nntulugulile genega pushigakoposhele shakani? Shilangulo shashi shishilanguye kwiya kwenu na mpelo gwa shilambolyo?” \p \v 4 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Mwiteiganje mundu anantembanje. \v 5 Pabha bhandu bhabhagwinji shibhaikangane bhalinkutinji, ‘Nne a Kilishitu,’ na bhalabhonji shibhaatembanje bhandu bhabhagwinji. \v 6 Shimpilikananje ililo ya ngondo na ngani ya ngondo, ikabheje nnajogopanje, pabha genego ganapinjikwa gakoposhele, ikabheje mpelo ukanabhe. \v 7 Shilambo shipinga komana na shilambo shina, upalume gumo upinga komana na upalume guna. Shipinga pagwa shibhanga na ungumila kwa ilambo. \v 8 Yene yoweyo mbuti kutandubha kwa mboteko ya shitumbo nkupinga kwiigopola. \p \v 9 “Kungai bhandu bhowe shibhantendebhukanje nkupinga mpotekwanje na bhulagwa. Na bhandunji bhangabha Bhayaudi bhapinga kunshimanga kwa ligongo lyangu nne. \v 10 Kabhili, bhabhagwinji bhapinga lekanga ngulupai jabhonji na tendebhukana na shimana. \v 11 Bhapinga koposhelanga ashinkulondola bha unami bhabhagwinji bhapinga kwaapuganyanga bhandu bhabhagwinji. \v 12 Kwa ligongo lya jenjesheka ilebho, kupingana kwa bhandu shukubhujile nnyuma. \v 13 Ikabheje shaikakatimilile mpaka kumpelo shatapulwe. \v 14 Ngani ja Mmbone ja Upalume gwa a Nnungu jipinga lunguywa pa shilambolyo, kubha ukong'ondelo ku bhandu bhowe, penepo ni pushuishe mpelo gula.” \s Shilaje sha Punda \r (Maliko 13:14-23; Luka 21:20-24) \p \v 15 Ashomajo agamanye malombolelo ga malobhe ga a Yeshu gakwiya gano. Nigubhashite, a Danieli ankulondola bha a Nnungu bhalugwile ga nnjimwa ja nyatiya. Pushinnjibhonanje jijimi pa ukonjelo, \v 16 bhalinginji ku Yudea bhabhutushilanje mwiitumbi. \v 17 Ali pashitubhili anatulushe pai kutola indu nnyumba jakwe. \v 18 Ali kunngunda anabhuje kumui kutola nngubho yakwe. \v 19 Ole gwabhonji bhanabhakongwe bhakwetenje ndumbo na bhajonjeyanga gene mobhago. \v 20 Nnjuganje kwa a Nnungu nkupinga kubhutuka kwenunji kunabhe mobha ga mmbepo eu Lyubha lya Pumulila. \v 21 Pabha gene mobhago shipinga pagwa shilaje shikanabhe koposhela shitandubhile kupanganywa shilambolyo mpaka lelo, wala shikajiya pagwa kabhili. \v 22 Monaga gene mobhago a Nnungu bhakanapunguye jakwa mundu jojowe akatapwilwe, ikabheje gapinga punguywa kwa ligongo lya bhandu bhaagwilwenje na a Nnungu. \p \v 23 Bhai, mundu annugulilangaga, a Kilishitu pubhali apano, eu kubhali akula, nnankulupalilanje. \v 24 Pabha bhaapinga koposhelanga Bhakilishitu na ashinkulondola bha unami. Bhapinga tendanga ilangulo ya ikulungwa na ya lapa ya kombola nkali kwapuganyanga bhaagwilwenje na a Nnungu. \v 25 Mpilikananje, njikunnimbiyanga gakanabhe koposhela genego. \p \v 26 Bhai, bhannugulilangaga, nnolanje, kubhali kuanga, nnajendangane kweneko, eu, nnolanje, mubhali nnyumba, nnakulupalilanje. \v 27 Pabha malinga nnjai shijikuti meta nibhoneka kuliunde kowe, pushiijiyebha malinga pushabhoneshe Mwana juka Mundu lyubha lyashaishe. \p \v 28 Malinga, pene puguli ntui, nipugaimana matumbui, kwa nneyo shene shilanguloshi shinalangula kuti ku mpelo gwa shilambolyo kubhandishile. \s Kwiya kwa Mwana juka Mundu \r (Maliko 13:24-27; Luka 21:25-28) \p \v 29 Shangupe shipitaga shilaje sha gene mobhago, lyubha lipingabha nnubhindu, mwei ukalangaya na ndondwa ipingagwa pai na mashili ga indu ya kunnungu gapinga tenganyika. \v 30 Kungai, shilangulo shika Mwana juka Mundu shishibhoneshe kunnungu, penepo makabhila gowe ga pa shilambolyo gapinga kwiigutanjila, shibhammonanje Mwana juka Mundu alikwiiya mmaunde ga kunnungu ali na mashili na ukonjelo gwanngwinji. \v 31 Na bhalabho shibhaatumanje ashimalaika bhabho na lipenga lya oneya, bhalabhonji bhapinga kwaalopolanga bhaagwilwenje bhabho kopoka mmbali yowe ya pa shilambolyo. \s Majiganyo ga Nkongo \r (Maliko 13:28-31; Luka 21:29-33) \p \v 32 Bhai kwa nkongo mwiijiganyanye alu lutangolu, shangupe nyambi yakwe puitandubha ipuka, nnakumumanyanga kuti shuku shibhandishile. \v 33 Nneyo peyo mmanganya pushinngabhonanje genega, mmumanyanje kuti bhabhandishile. \v 34 Kweli ngunakummalanjilanga, alu lubhelekolu lukapela gakanabhe koposhela gowego. \v 35 Kunnungu na shilambolyo shiipite, ikabheje malobhe gangu gakapita. \s Jwakwa Akulimanya Lyubha wala Malanga \r (Maliko 13:32-37; Luka 17:26-36) \p \v 36 Ikabheje, ga lyene lyubhalyo, eu malanga jwakwa mundu akugamanya shigabhe shakani, wala ashimalaika bha kunnungu, wala Mwana, ikabhe Atati jikape. \v 37 Pabha malinga shiyaliji mobha ga a Nuu, puipingabha mobha ga kwiya kwakwe Mwana juka Mundu. \v 38 Pabha gene mobhago, nduluko jikanabhe tuluka, bhandunji bhatenda lyanganga na kolelwa na lomba na lombwa, mpaka a Nuu pubhajinjile nshapina. \v 39 Bhangashimanyanga shipinga koposhela, mpaka pujaishe nduluko, jikwaajolangaga bhowe. Na malinga pushiijiyebha lyubha lya kwiya kwakwe Mwana juka Mundu. \v 40 Gene mobhago bhandunji bhabhili shibhabhanganje mungunda, jumo shatolwe na juna shaleshwe. \v 41 Bhanabhakongwe bhabhili shibhabhanganje bhaliyaganga, jumo shatolwe na juna shaleshwe. \p \v 42 Bhai, nsheyanje, pabha nkakulimanyanga lyubha lishibhaishe Bhakulungwa bhenunji. \v 43 Ikabheje nnimanyanje lyeneli, monaga bhayene nyumba bhakalimanyi lyubha lya kwiya nngwii, bhakasheshiye, ngubhakajileshileje nyumba jabho kujibhwa. \v 44 Kwa nneyo na mmanganya nsheyanje, pabha Mwana juka Mundu shaishe malanga gunkakugamanyanga. \s Ntumishi Akulupalika na Ntumishi Akaakulupalika \r (Luka 12:41-48) \p \v 45 A Yeshu gubhapundile kubheleketa bhalinkuti, bhai gani ntumishi akulupalika na akwete lunda, bhakulungwa bhakwe shibhantende abhe jwa nkulungwa ku bhandu bhabho, abhapanganje shalya pa malanga gakwe? \v 46 Mbaya jwene ntumishi, bhakulungwa bhakwe pushibhaishe shibhanng'imane alitenda nneyo. \v 47 Kweli ngunakummalanjilanga, shibhammishe jwene ntumishijo agoye indu yabho yowe. \v 48 Ikabheje ntumishi jwangali jwa mmbone aibheleketelaga muntima gwakwe kuti, bhakulungwa bhangu bhanakabha kubhuja, \v 49 kungai gwatandwibhe kwaakomanga bhatumishi ajakwe na tandubha lya na papila pamo na bhaakolelwanga, \v 50 bhakulungwa bhakwe ntumishijo shibhaishe lyubha lyangaganishiwa na malanga gangamanyika. \v 51 Shibhankome kwa kaje na kunkundikanya likundi limo na bhagulumba. Kweneko shikubhe shililo na tauna meno. \c 25 \s Lutango lwa Bhali Likumi Limo \p \v 1 Gene mobhago, Upalume gwa Kunnungu upinga landana na bhali likumi limo bhajigelenje taa yabhonji, gubhapitengene kukumposhela nkulomba. \v 2 Nng'ano munkumbi gwabhonji pubhalinginji bhangumba na nng'ano bhashinkukolanga lunda. \v 3 Bhangumba bhala bhaashinkujigalanga taa yabhonji gwangali mauta ga sheituni ga jenjesheya. \v 4 Ikabheje bhakwetenje lunda bhala bhashinkujigalanga mauta nnyupa na taa yabhonji. \v 5 Pabha nkulomba ashinkukabha kwiya, bhali bhowe bhala gubhatandwibhenje kugweela na gubhagonilenje. \p \v 6 Ikabheje pakati shilo guipilikanishe njobhela ya kuti, nkulomba anakwiya, nnjendangane nkaposhelanje. \v 7 Penepo bhali bhowe bhala gubhajumukenje, gubhakolokweyenje taa yabhonji. \v 8 Bhangumba bhala gubhaabhalanjilenje bhakwetenje lunda bhala kuti, ntupanganje mauta gashoko pabha taa yetu inaimika. \v 9 Ikabheje bhakwetenje lunda bhala gubhashitenje, gakatujenela tubhowe! Mbaya nnjendangane nkaumanje kugaushwa! \v 10 Bhai, bhali bhangumba bhala bhakajabhulanjeje kuuma mauta, nkulomba gwaishe, na bhali bhalinginji tayali bhala gubhajinjilenje nnyumba pamo nakankulomba, na nnango ukuugalwaga. \p \v 11 “Kungai bhali bhananji bhala gubhaikengene nishema, ‘Mmakulungwa, mmakulungwa, ntuugulile!’ \v 12 Ikabheje bhenebho gubhaajangwilenje, ‘Kweli ngunakummalanjilanga, ngakummanyanga mmanganyanji.’ ” \p \v 13 Kungai a Yeshu gubhashite, “Bhai, nsheyanje, pabha nkakulimanyanga lyubha wala malanga.” \s Lutango lwa Bhatumishi Bhatatu \r (Luka 19:11-27) \p \v 14 “Pabha Upalume gwa Kunnungu ushilandana naka mundu apinjile jabhula mwanja, akwaashemangaga bhatumishi bhakwe nikwaakamuyanga indu yakwe. \v 15 Gubhampele kila mundu malinga shibhammweni kombola kwakwe, jumo mmbiya nng'ano na juna mmbiya ibhili na juna mmbiya jimo, kungai gubhajabhwile. \v 16 Shangupe a apegwile mmbiya ng'ano jula gwatendile upindi, gwapatile mmbiya ina nng'ano. \v 17 Nneyo peyo na jwene apegwile mmbiya ibhili gwapatile mmbiya ina ibhili. \v 18 Ikabheje apegwile mmbiya jimo jula gwapite olela pai mmbiya ja bhakulungwa bhakwe jila. \p \v 19 “Gakapiteje mobha gamagwinji, bhakulungwa bha bhatumishi bhala gubhabhujile, gubhatandwibhe pita bhalanganya mmbiya ibhakamwiye na ibhapatilenje muupindi. \v 20 Ntumishi apegwilwe mmbiya nng'ano gwaishe ali ajigele mmbiya nng'ano ina, akwaalugulilaga, ‘Mmakulungwa, mwashinkumba mmbiya nng'ano, nnole mmbiya nng'ano ina imbatile.’ \v 21 Bhakulungwa bhakwe gubhannugulile, ‘Sha mmbone, ntumishi nnguja na jwaakulupalika. Ushikulupalika kwa indu ya ishoko, shinikupe gamakulungwa. Jiya uangalale pamo na nne.’ \p \v 22 “Ntumishi juna apegwilwe mmbiya ibhili gwaishe, gwashoshiye mmbiya ibhili ina yapatile gwashite, ‘Mmakulungwa, mwashinkumba mmbiya ibhili bhai ntole na mmbiya ina ibhili imbatile.’ \v 23 Bhakulungwa bhakwe gubhannugulile, ‘Sha mmbone, ntumishi nnguja na jwaakulupalika. Ushikulupalika kwa indu ya ishoko, shinikupe ya ikulungwa. Jiya uangale pamo na nne.’ \p \v 24 “Kungai gwaishe apegwilwe mmbiya jimo jula, gwashite, ‘Mmakulungwa, nimmanyi mmwe mmanonopa ntima, nnauna munkapandileje na kulopola munkamishiyeje mmbeju. \v 25 Nashinkujogopa, gung'ishiye mmbiya jenu pai. Bhai, nntole mmbiya jenu.’ \p \v 26 “Bhakulungwa bhakwe gubhannugulile, ‘Ugwe ntumishi jwangali jwa mmbone na nkata! Gwamumanyi kuti ngunauna mungapandileje na ngunalopola mungamishiyeje. \v 27 Bhai, gwashinkupinjikwa kujibhika mmbiya jangu kubhenki na nne pushimujepo ngatolile mmbiya jangu na pwaida! \v 28 Bhai, mumpokonyolanje mbiyajo nkampanganje akwete mmbiya likumi limo jula. \v 29 Pabha, akwete shindu apinga pegwa na jenjeshewa. Ikabheje jwangali shindu jula, nkali shakwete shila shapokonyolwe. \v 30 Na gaka ntumishi jwangali pwaida jula, munnjaanje palanga kulubhindu! Kweneko kupingabha shililo na tauna meno.’ ” \s Ukumu ja Kumpelo \p \v 31 Pushaishe Mwana juka Mundu mu ukonjelo gwakwe na ashimalaika bhakwe, penepo shatame pa shitengu shakwe sha upalume. \v 32 Bhandu bha ilambo yowe shibhaimananje mmujo jabho na bhalabho bhapinga agulanya bhandu mbuti nshunga shakuti agulanya ngondolo na mmbui. \v 33 Shibhaibhishe ngondolo nkono nnilo na mmbui kunkono nshinda. \p \v 34 Kungai a Mpalume shibhaalugulilanje bhalinginji kunkono nnilo bhala, “Nnjiyangane mmanganya mpegwilenje mboka na Atati, mposhelanje upalume gummishilwenje tandubhila kupanganywa kwa shilambolyo. \v 35 Pabha nashinkukola shibhanga gumbelenje shalya, nashinkukola nnjota gumbelenje mashi, nashinkubha nannjeni gummboshelenje. \v 36 Punaliji na uukunu gummbelenje nngubho, punaliji nannwele gunng'ikenje kunnola na ngatabhweje gunng'owelenje.” \p \v 37 Penepo, bhandunji bhakwetenje aki bhala shibhaajangulanje bhakulungwa, “Mmakulungwa, shakani putwammweni nni na shibhanga nikumpa shalya, eu nni na nnjota nikumpa mashi? \v 38 Shakani putwammweni nni mmajeni nikumposhela, eu nni na uukunu nikumpa nngubho nng'wale? \v 39 Shakani putwammweni nni mmalwele eu ntabhilwe gutuishe kukunng'owela?” \v 40 A mpalume shibhaajangulanje, “Kweli ngunakummalanjilanga, shindu shoshowe shimuntendelenje jumo jwa ashaapwanga bhanyegalangabha, nshinkundendelanga nne.” \p \v 41 Kungai shibhaabhalanjilanje bhalinginji ku nkono nshinda gwabho bhala, “Nnyabhulilanje apano mmaaloshwa! Nnjendangane ku moto gwa pitipiti gwaalashiwe Lishetani na ashimalaika bhakwe. \v 42 Pabha nashinkukola shibhanga mwangambanganga shalya, nashinkukola nnjota mwangambanganga mashi ga ng'wa. \v 43 Punaliji nannjeni mwangamboshelanga, na punaliji na uukunu mwangambanganga nngubho, punaliji nannwele na punatabhilwe mwangang'owelanga.” \p \v 44 Penepo na bhalabhonji shibhaajangulanje, “Mmakulungwa shakani putwammweni nni na shibhanga eu nnjota, nni mmajeni eu nni na uukunu, eu mmalwele eu ntabhilwe twangannjangutila?” \v 45 Na bhalabho shibhaajangulanje, “Kweli ngunakummalanjilanga, kila punkanilenje kwaatendelanga ashaapwanga bhanyegalangabha, nshinkukananga kundendela nne.” \v 46 Bhai, bhanganyabho shibhajendangane ku mboteko ya pitipiti, ikabhe bhakwetenje aki bhala, shibhajendangane ku gumi gwa pitipiti. \c 26 \s Mpango gwa Kwaabhulaga a Yeshu \r (Maliko 14:1-2; Luka 22:1-2; Yowana 11:45-53) \p \v 1 A Yeshu bhakamaliyeje bheleketa gowego, gubhaabhalanjilenje bhaajiganywa bhabho, \v 2 “Mmumanyinji gapitaga mobha gabhili shipinga pagwa shikukuu sha Pashaka na Mwana juka Mundu apinga tendebhukwa shaakomelwe munshalabha.” \p \v 3 Gene mobhago bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa bha bhandunji gubhaimenenje pamo nnyumba ja a Kayapa, bhaaliji Bhakulungwa Bhabhishila. \v 4 Gubhabheleketenje shibhatendanje bhuli, nkupinga bhaakamulanje a Yeshu kwa unami bhaabhulaganje. \v 5 Ikabheje gubhashitenje lyenelyo linatendeshe mobha ga shikukuu, jinakoposhela nnjasha ku bhandu. \s A Yeshu Bhanapakaywa Mauta \r (Maliko 14:3-9; Yowana 12:1-8) \p \v 6 A Yeshu pubhaliji ku Bhetania kunngwabho a Shimoni bhaakwete mangundula bhukala, \v 7 bhakongwe bhamo bhaakwete shupa sha alabhashita sha mauta ga nunjila ga mmbiya yaigwinji, gubhaaishile pubhaalyaga shalya pala, gubhaajitile mauta gala muntwe. \v 8 Bhaajiganywa bhabho bhakabhonanjeje genego guyaashimilenje, gubhashitenje, “Kwa nndi jonanganya nnei? \v 9 Pabha aga mautaga gakaushiwe kwa mmbiya yaigwinji na elayo nipegwa bhalaganga.” \p \v 10 A Yeshu gubhaimanyi ng'aniyo yabhonji, gubhaabhalanjilenje, “Pakuti nnakwaabhuyanga bhakongwebha? Pabha bhenebha bhashindendela shindu sha mmbone. \v 11 Bhalaganga nni nabhonji mobha gowe, ikabheje nne ngabha na mmanganya mobha gowe. \v 12 Abha bhakongwebha bhashinyitila mauta nkupinga mika tayali kwa mashiko gangu. \v 13 Kweli ngunakummalanjilanga, kila pushijilunguywe Ngani ja Mboneji pa shilambolyo, shene shibhatendile bhakongweshi, shipinga lunguywa nkwaakumbushila.” \s A Yuda Bhanaakunda Kwaatendebhuka a Yeshu \r (Maliko 14:10-11; Luka 22:3-6) \p \v 14 Kungai, a Yuda Ishikaliote, jumo munkumbi gwa likumi limo na bhabhili bhala, gubhaajendelenje bhakulungwanji bhaabhishila, \v 15 gubhashite, “Shimmbanganje nndi ninkamuyangaga a Yeshu?” Gubhaabhalanganishiyenje mmbiya makumi gatatu. \v 16 Tandubhila penepo a Yuda bhatendaga loleya shanabhuli shibhaatendebhushe a Yeshu. \s Kukolokoya Shikukuu sha Pashaka \r (Maliko 14:12-21; Luka 22:7-13, 21-23; Yowana 13:21-30) \p \v 17 Lyubha lya tandubha shikukuu sha mikate jangatagwa ngedule, bhaajiganywa bhabho gubhaajendelenje a Yeshu nikwaabhuya, “Kwei kunkupinga tukakolokoye shalya sha Pashaka?” \v 18 A Yeshu gubhaajangwilenje, “Nnjendangane kunjini kuka mundu jumo, nkammalanjilanje, Bhaajiganya bhashite, ‘Malanga gangu gubhang'agulile a Nnungu gabhandishile. Kunngwenu mbinga lila Pashaka na bhaajiganywa bhangu.’ ” \v 19 Bhaajiganywa gubhatendilenje malinga shibhalugulilwenje na a Yeshu, gubhakolokoyenje Pashaka. \p \v 20 Likaisheje ligulo, a Yeshu gubhatemi nkulya shalya na bhaajiganywa bhabho likumi limo na bhabhili bhala. \v 21 Bhalinginji nkulya, a Yeshu gubhashite, “Kweli ngunakummalanjilanga, jumo jwenunji apinga ndendebhuka.” \p \v 22 Bhaajiganywa gubhainjikenje kwa kaje, jumo jumo gubhatandubhenje kwaabhuya, “Mmakulungwa! Bhuli, nne?” \v 23 A Yeshu gubhajangwile, “Shapambe pamo na nne mmakuli ni apinga ndendebhuka. \v 24 Mwana juka Mundu anakwenda malinga Majandiko shigaataya, ikabheje ole gwakwe apinga kuntendebhuka Mwana juka Mundu! Mbaya jwene mundujo akanabhelekwe.” \p \v 25 A Yuda bhapinjile kwaatendebhuka, gubhaabhushiye, “Mmajiganya! Bhuli, nne?” A Yeshu gubhaajangwile, “Mmwe mmelekete.” \s Kalamu ja Bhakulungwa \r (Maliko 14:22-26; Luka 22:14-20; 1 Bhakolinto 11:23-25) \p \v 26 Bhalinginji nkulya, a Yeshu gubhatolile nkate, gubhatendile eja kwa a Nnungu, gubhagebhenye, gubhaapelenje bhaajiganywa bhabho bhalinkuti, “Ntolanje nniyanganje, sheshino shiilu shangu.” \v 27 Kungai gubhatolile shikombe, gubhatendile eja kwa a Nnungu, gubhaapelenje bhalinkuti, “Mpapilanje mmowe, \v 28 pabha jejino minyai jangu jikong'ondela malagano, jijitika kwa ligongo lya bhandu, nkupinga bhaleshelelwanje yambi yabhonji. \v 29 Ikabheje ngunakunnugulilanga, ngapapila kabhili divai ja shabhibhu mpaka lyubha pushimbapile divai ja ambi na mmanganya Muupalume gwa Atati.” \p \v 30 Bhakajimbanjeje lwimbo, gubhashoshilenje, gubhapitengene ku shitumbi sha Misheituni. \s A Yeshu Bhanalondola ga Kanwa na a Petili \r (Maliko 14:27-31; Luka 22:31-34; Yowana 13:36-38) \p \v 31 Kungai a Yeshu gubhaabhalanjilenje, “Shilo sha lelo, mmowe shinngananje nineka, pabha ishijandikwa kuti, \q ‘Shininkome nkushunga, \q na ngondolo shiipwilingane.’ \m \v 32 Ikabheje nyukaga shininnongolelanje kwenda ku Galilaya.” \v 33 A Petili gubhaabhalanjile a Yeshu, “Nkali bhowe bhalekangaga kunkulupalila nikummutuka, nne ngammutuka.” \p \v 34 A Yeshu gubhaabhalanjile a Petili, “Kweli ngunakummalanjila, shilo sha lelo lipongo akanabhe kongobhela shinngane patatu.” \v 35 A Petili gubhaabhalanjile, “Nkali ipinjikwaga kuwa pamo na mmwe, ngu ngankana.” Bhaajiganywa bhananji bhala gubhabheleketenje nneyo peyo. \s A Yeshu Bhanakwaajuga a Nnungu ku Bhushitani ja Getishimane \r (Maliko 14:32-42; Luka 22:39-46) \p \v 36 Kungai a Yeshu gubhapite nabhonji ku bhushitani ja Getishemane, gubhaabhalanjilenje bhaajiganywa bhabho, “Ntamangane apano, nne naegejela mmujo kukwaajuga a Nnungu.” \p \v 37 Gubhaatolile a Petili na bhana bhabhili bha a Shebhedayo, gubhatandwibhe kuinjika na tenguka. \v 38 Gubhaabhalanjilenje bhaajiganywa bhabho, “Ntima gwangu gushiinjika tome nawa, ntamangane apano, nsheyanje pamo na nne.” \p \v 39 Bhai, gubhapite mmujo kashoko, gubhagwile namanguku, gubhajujile, bhalinkuti, “Atati, itendekaga ai mbotekoi inambate, ikabheje nngabha malinga shinguti pinga nne, ikabheje malinga shinkupinga mmwe.” \v 40 Gubhaajendelenje bhaajiganywa bhala, gubhaimenenje bhagonilenje. Gubhaalugulile a Petili, “Pakuti mwangasheyanga na nne kapela shaa jimo? \v 41 Nsheyanje nkujuga, nkupinga nnalingwanga. Ntima unapinga, ikabheje shiilu shangali mashili.” \p \v 42 Gubhapite gwabhili kukwaajuga a Nnungu bhalinkuti, “Atati, ikatendeshe ai mbotekoi kupita gwangali mmbata, bhai inkupinga itendeshe.” \v 43 Gubhaajendelenje kabhili bhaajiganywa bhala, gubhaimenenje bhagonilenje, pabha bhashinkutopelwanga na lugono. \p \v 44 Bhai, gubhaaleshilenje, nigubhapite kukwaajuga a Nnungu gwatatu kwa malobhe gala pegala. \v 45 Kungai gubhaajendelenje bhaajiganywa bhala, gubhaalugulilenje, “Bhuli nnagonangape na pumulila? Nnolanje! Malanga gaishe, Mwana juka Mundu apinga kamuywa mmakono ga bhakwetenje yambi. \v 46 Nnjumukanje tujabhule! Nnolanje, andendebhuka jula abhandishile.” \s A Yeshu Bhanakamulwa \r (Maliko 14:43-50; Luka 22:47-53; Yowana 18:3-12) \p \v 47 Bhai, a Yeshu pubhaaliji nkubheleketa nabhonji, shangupe gubhaishe a Yuda, bha munkumbi gwa likumi limo na bhabhili bhala. Bhali bhalongene nabhonji likundi likulungwa lya bhandunji, bhali bhajigelenje mapanga na ndonga, bhatumilwenje na bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa bha bhandunji. \v 48 Na bhaatendebhwishe a Yeshu bhala bhashinkwaapanganga bhandunji shilangulo bhalinkuti, “Bhene bhushinaajambatebho mwaakamulanje.” \v 49 Bhai a Yuda gubhaajendele a Yeshu, bhalinkuti, “Ngunakunkomaya, Mmaajiganya!” Gubhaajembete. \p \v 50 A Yeshu gubhaabhalanjile, “Ambwiga ntende shinng'ishile.” Bhandunji bhala gubhaikengene, gubhaakamwilenje a Yeshu nikwaatabha. \p \v 51 Jumo munkumbi gwa bhalinginji na a Yeshu bhala akugoloyaga nkono gwakwe, gwaolomwele upanga gwankomile ntumishi jwa Bhakulungwa Bhaabhishila, gwankatile likutu. \v 52 A Yeshu gubhammalanjile, “Bhika upanga gwako nnigonelo lyakwe, pabha jojowe abhulaga na upanga shabhulagwe na upanga. \v 53 Bhuli, nkakumumanyanga kuti ngakombwele kwaajuga Atati, nabhalabho shangupe bhakambeleshele makundi gamakulu makulu likumi limo na bhabhili ga malaika? \v 54 Ikabheje pushigamalile bhuli Majandiko gataya kuti inapinjikwa kubha nneyo?” \p \v 55 Gene malangago a Yeshu gubhaabhalanjilenje likundi lya bhandunji lila, “Bhuli, nshikwiya ngamulanga nninginji na mapanga na ndonga mbuti nankupokonyola? Mobha gowe munaliji nniekalu nilijiganya mwangangamulanga. \v 56 Ikabheje gowega gashitendeka nkupinga gamalile majandiko ga ashinkulondola bha a Nnungu.” Penepo bhaajiganywa bhowe gubhaaleshilenje, nigubhabhutukenje. \s A Yeshu ku Lukumbi \r (Maliko 14:53-65; Luka 22:54-55; Yowana 18:13-14, 19-24) \p \v 57 Bhai, bhandunji bhaakamwilenje a Yeshu bhala gubhaapelekenje kumui kwa a Kayapa, Bhakulungwa Bhaabhishila, kubhaimenenje bhaajiganya bha Shalia ja a Musha na bhanangulungwa. \v 58 A Petili gubhaakagwile nnyuma mpaka kulugwani lwa Bhakulungwa Bhabhishila, gubhajinjile nkati gubhatemi pamo na bhalinda, nkupinga bhalole shipinga koposhela. \p \v 59 Bhai, bhakulungwanji bhaabhishila na bhalukumbi bhowe gubhaloleyenje ukong'ondelo gwa unami nkupinga bhaabhulaganje a Yeshu, \v 60 ikabheje gubhalepelenje, nkali bhapalinji bhaakong'ondela bhabhagwinji bha unami. Kungai gubhaikengene bhakong'ondela bhabhili, \v 61 nigubhashitenje, “Bhenebha bhashinkubheleketa, ‘Ngunakombola kulibhomola Liekalu lya a Nnungu nikulishenga kabhili kwa mobha gatatu.’ ” \p \v 62 Bhakulungwa Bhabhishila gubhajimi gubhaabhalanjile a Yeshu, “Bhuli, nkaajangula? Ibhakunkong'ondelanga nndi bhandunjibha?” \v 63 Ikabheje a Yeshu bhangaajangula. Bhakulungwa Bhaabhishila gubhaabhalanjile, “Nnumbile kwa lina lya a Nnungu bhakwete gumi na ntubhalanjile monaga mmwe ni a Kilishitu, Bhanabhabho a Nnungu!” \v 64 A Yeshu gubhaalugulile, “Mmwe ni nkubheleketa! Ikabheje ngunakummalanjilanga, tandubhila nnaino, shimummonanje Mwana juka Mundu atemi nkono nnilo gwa Bhakulungwa Bhakwete Mashili, alikwiya mmaunde ga kunnungu.” \p \v 65 Penepo Bhakulungwa Bhaabhishila gubhapapwile nngubho yabho gubhashite, “Bhashikupulu! Tunapinga bhaakong'ondela kabhili? Mpilikenenje shibhashite kupulu. \v 66 Nkubhonanga bhuli mmanganya?” Gubhaajangwilenje, “Inapinjikwa bhabhulagwe!” \p \v 67 Kungai gubhaaunilenje mata kumeyo, gubhaakomilenje ubha na bhana gubhaakomilenje mapapa, \v 68 bhalinkutinji “Mmwe a Kilishitu, bhai ntulondolele gani ankomile!” \s A Petili Bhanakwaakana a Yeshu \r (Maliko 14:66-72; Luka 22:56-62; Yowana 18:15-18; 18:25-27) \p \v 69 A Petili pubhaliji bhatemi palanga lugwani, bhai, ntumishi jumo jwankongwe jwa Bhakulungwa Bhaabhishila akwaajendelaga, nigwashite, “Mmwe pumwaliji pamo na a Yeshu bha ku Galilaya.” \v 70 A Petili gubhakanile pa lugwinjili lwa bhowe gubhashite, “Ngakushimanya nkali shinkubheleketa.” \p \v 71 Nabhalabho bhalikopoka pa nnango gwa lugwani, ntumishi juna jwankongwe gwabhabhweni, akwaalugulilangaga bhalinginji pepala bhala alinkuti, “Abha pubhaliji pamo na a Yeshu Bhanashaleti.” \v 72 Ikabheje a Petili gubhakanile kabhili bhalilumbila, “Ngakummanya aju munduju.” \v 73 Kungai, bhandunji bhalinginji pepala gubhaajendelenje a Petili, gubhaabhalanjilenje, “Kweli mmwe nkumbi gumo, nkali kubheleketa kwenu kunakummanyiya.” \p \v 74 Penepo a Petili gubhatandwibhe kwiilosha na lumbila bhalinkuti, “Ngakummanya aju munduju!” Shangupe lipongo likukongobhelaga. \v 75 A Petili gubhakumbushile malobhe gubhabhalanjilwe na a Yeshu, “Lipongo akanabhe kongobhela, shinngane patatu.” Bhai, gubhakopweshe palanga, gubhagutile kwa kaje. \c 27 \s A Yeshu Bhanapelekwa kwa a Pilato \r (Maliko 15:1; Luka 23:1-2; Yowana 18:28-32) \p \v 1 Lyambape, bhakulungwanji bhaabhishila bhowe na bhanangulungwa bha bhandunji, gubhatemingenenje shitamo sha pinga kwaabhulaga a Yeshu. \v 2 Gubhaatabhilenje mindondolo, gubhapite kwaakamuyanga kwa a Pilato bhaaliji bhakulungwa bha shilambo sha ku Yudea. \s Kuwa kwa a Yuda \r (Itendi 1:18-19) \p \v 3 Kungai a Yuda bhaatendebhwishe a Yeshu bhala, bhakamumanyeje kuti a Yeshu bhashiukumulwa, nigubhaigambile, gubhaabhujishiyenje bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa bha bhandu mmbiya ipande makumi gatatu ila. \v 4 Bhalinkuti, “Njilebha kwa kuntendebhuka mundu jwangalebha abhulagwe.” Ikabheje bhanganyabho gubhashitenje, “Uwe nndi? Kwali mmayene.” \p \v 5 Na bhalabho a Yuda gubhaileshele mmbiya ila nniekalu, gubhakopweshe palanga, nikwenda kwiitabhila. \v 6 Bhakulungwanji bhaabhishila gubhaitolilenje mmbiya ila nigubhashitenje, “Nngabha alali kuibhika nshibhiko sha mbepei, pabha mmbiya ya minyai.” \v 7 Bhai, gubhabheleketenje ashaayenenji, nigubhaumilenje nngunda guka nkugumba lilongo pabhe pa shishila bhajeninji \v 8 Kwa nneyo nngunda gula pubhashemangaga, Nngunda gwa Minyai. \p \v 9 Gugamalile malobhe ga ankulondola bha a Nnungu a Yelemia ga kuti, “Gubhatolilenje mmbiya ipande makumi gatatu, galama jika jwene jubhampanjilenje bhei bha Ishilaeli jula, \v 10 gubhaumilenje nngunda guka nkugumba lilongo, malinga shibhamalanjile Bhakulungwa.” \s A Pilato Bhanakwaabhuya a Yeshu \r (Maliko 15:2-5; Luka 23:3-5; Yowana 18:33-38) \p \v 11 A Yeshu gubhajimi mmujo ja bhakulungwa bha shilambo sha ku Yudea, bhai, bhakulungwa bhala gubhaabhushiye bhalinkuti, “Bhuli, mmwe a mpalume bha Bhayaudi?” A Yeshu gubhaabhalanjile, “Mmwe ni nkubheleketa.” \v 12 Ikabheje bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa pubhalinginji nkwaukumula, bhangajangula. \v 13 Kwa nneyo a Pilato gubhaabhushiye, “Bhuli, nkapilikana indu yowe ibhakunnugulangai?” \v 14 Ikabheje a Yeshu bhangaajangula nkali lilobhe limo, bhakulungwa bhala gubhakanganigwe kwa kaje. \s A Yeshu Bhanaukumulwa Kuwa \r (Maliko 15:6-15; Luka 23:13-25; Yowana 18:39-19:16) \p \v 15 Bhai, gwashinkupagwa nkubho mobha ga shikukuu sha Bhayaudi shishemwa Pashaka, bhakulungwa bhatenda kwaugulilanga atabhilwe jumo jubhampinjilenje bhandunji. \v 16 Gene mobhago ashinkupagwa mundu jumo atabhilwe ashumaga ga ya nyata ntima, lina lyakwe a Bhalabha. \v 17 Bhai, bhandunji bhakaimananjeje pamo, a Pilato gubhaabhushiyenje, “Jwei junkupinganga ninng'ugulilanje, a Bhalabha eu a Yeshu bhaashemwa a Kilishitu?” \v 18 Bhashinkubheleketa nneyo pabha bhashinkumumanya kuti bhashikwaapeleshalanga a Yeshu kwa ligongo lya lupimilo. \p \v 19 A Pilato bhakatameje pa shitengu sha ukumu, akongobhabho gubhaapeleshele ntenga, nikwaabhalanjila, “Nnatende shindu shoshowe kuka jwene mundu jwangalebhajo, pabha shilo njilaga nkwaagamilila bhenebho.” \v 20 Ikabheje bhakulungwanji bhaabhishila na bhanangulungwa gubhaakwishiyenje bhandunji bhajuganje bhaugulwe a Bhalabha na a Yeshu bhabhulagwe. \v 21 Bhai, bhakulungwa bhala gubhaajangwilenje, “Nnapinganga ning'ugulilanje jwei munkumbi gwa bhene bhabhilibha?” Gubhaajangwilenje, “A Bhalabha!” \p \v 22 A Pilato gubhaabhushiyenje, “Bhai, naatende nndi a Yeshu bhaashemwa a Kilishitu?” Bhowe gubhashitenje, “Bhakomelwe munshalabha!” \v 23 A Pilato gubhaabhushiyenje, “Kwa nndi? Ibhalebhile nndi?” Nabhalabhonji gubhapundilenje jobhela, bhalinkutinji, “Bhakomelwe munshalabha!” \p \v 24 Bhai, a Pilato bhakabhoneje kuti bhakaakombolanga kwa shoshowe na nnjasha inatandubha, gubhatolile mashi ninabha makono gabho pa lugwinjili lula bhalinkuti, “Nne nangali sha gambwa kwa bhulagwa kuka jwene munduju, kwali mwaashayene.” \p \v 25 Bhandunji bhowe gubhajangwilenje, “Shiwo sha bhene bhandubha tugambwe uwe na ashibhana bhetu!” \v 26 Bhai a Pilato gubhaaugulilenje a Bhalabha, na ashimanjola bhakaakomanje ibhoko a Yeshu, gubhaakamwiyenje bhakomelwe munshalabha. \s Ashimanjola Bhanakwaanyegayanga a Yeshu \r (Maliko 15:16-20; Yowana 19:2-3) \p \v 27 Kungai ashimanjola bha bhakulungwa bha Shiloma gubhaajinjiyenje a Yeshu nnugwani lukulungwa lwa nyumba ja bhakulungwa bha Shiloma, gubhaimenenje likundi lyowe nikwaatimbilila a Yeshu. \v 28 Gubhaaulilenje nngubho yabho, nikwaawasha lijoo lya nnangali. \v 29 Gubhaeleyenje ingwa ja mibha, nikwaawasha muntwe, gubhaapelenje nnai kunkono nnilo gwabho. Gubhaatindibhalilenje nikwaanyegaya bhalinkutinji, “Shalamu a Mpalume bha Bhayaudi.” \v 30 Kungai gubhaunilenje mata, gubhatolilenje nnai gula, nikwaakomanga muntwe. \v 31 Bhakaanyegayanjeje, gubhaulilenje lijoo lila, gubhaawashiyenje nngubho yabho, kungai gubhapite kwaakomelanga munshalabha. \s A Yeshu Bhanakomelwa Munshalabha \r (Maliko 15:21-32; Luka 23:26-43; Yowana 19:17-27) \p \v 32 Bhalinginji nkujabhulangana, gubhaabhweninji bhandu bhamo lina lyabho a Shimoni, bha ku Kilene, gubhaashishilishiyenje bhaujigale nshalabha gwa a Yeshu. \v 33 Bhakaikanganeje pashemwaga Goligota, malombolelo gakwe Shibhanga sha Ntwe, \v 34 gubhaapelenje divai ja anganya na shindu sha shashama. Ikabheje a Yeshu bhakapayeje gubhakanile kupapila. \p \v 35 Bhali bhabhambilwe munshalabha, gubhagabhenenje nngubho yabho kwa shikoma, nkupinga limalile lilobhe libhalugwile ankulondola bha a Nnungu, bhashinkugabhananga nngubho yangu kwa shikoma.\f + \fr 27:35 \fr*\ft Majandiko gana ga bhukala gangali gene malobhega, “Nkupinga limalile lilobhe lya ankulondola bha a Nnungu, bhashinkugabhananga nngubho yangu kwa shikoma.”\ft*\f* \v 36 Gubhatemingene pala muulinda. \v 37 Gubhakomelenje panani ntwe gwabho, ukumu jabho jijandikwe “BHENEBHA NI A YESHU, A MPALUME BHA BHAYAUDI.” \v 38 Malanga gogo bhaapokonyola bhabhili bhashinkukomelwanga mmishalabha pamo na a Yeshu, jumo kunkono nnilo gwabho na juna kunkono nshinda. \p \v 39 Na bhandunji bhapitangaga mumpanda gubhaatukenenje, bhalitikinyanga mitwe jabhonji bhalinkutinji, \v 40 “Mmwe mwabhelenje kuti shinnibhomole liekalu nishenga kwa mobha gatatu, mwitapule mmayene, mmaga Mwana gwabho a Nnungu, nntulushe munshalabha!” \p \v 41 Nneyo peyo bhakulungwanji bhaabhishila na bhaajiganya bha Shalia, na bhanangulungwa gubhaanyegeyenje a Yeshu bhalinkutinji. \v 42 “Bhashinkwaatapulanga bhananji ikabheje bhanalepela kwiitapula bhayene! Eti bhenebho a mpalume bha Ishilaeli! Bhai, nnaino bhatulushe munshalabha na uwe shitwaakulupalile. \v 43 Bhanakwaakulupalila a Nnungu na bhashite kuti Bhanabhabho a Nnungu, bhai nnaino, a Nnungu monaga bhaapinga bhaatapule.” \v 44 Nneyo peyo nkali bhaapokonyola bhakomelwenje mmishalabha pamo na bhenebho bhala gubhaatukenenje. \s A Yeshu Bhanawa Munshalabha \r (Maliko 15:33-41; Luka 23:44-49; Yowana 19:28-30) \p \v 45 Bhai, tandubhila shaa shita ja mui lwashinkupagwa lubhindu pa shilambolyo mpaka shaa tisha. \v 46 Jikaisheje shaa tisha a Yeshu gubhautiye lilobhe bhalinkuti, “Eloi, Eloi lama shabhakitani?” Malombolelo gakwe “A Nnungu bhangu, a Nnungu bhangu, pakuti nshineka?” \p \v 47 Ikabheje bhananji bhajimingenenje pepala, bhakapilikananjeje nneyo gubhashitenje, “Bhanakwaashema a Eliya.” \v 48 Shangupe jumo jwabhonji gwabhutwishe lubhilo, gwatolile shiponji ninyobhya divai ja shashama, gwabhishile munnai, nikwaapa bhapapile. \p \v 49 Bhananji gubhashitenje, “Nneshe tulole monaga a Eliya bhanakwiya kwaatapula.” \v 50 Bhai, a Yeshu gubhakweshiye lilobhe kabhili, gubhawile. \p \v 51 Penepo lipashiya lyaliji nkati liekalu gulipapwishe ipande ibhili, tandubhila kunani mpaka pai, shilambo gushiungumile na maganga makulu gakukaikaga, \v 52 makabhuli gakuunukaga na bhandunji bha ukonjelo bhawilenje gubhayushiywenje, \v 53 na bhalabhonji bhakayukanjeje na a Yeshu bhakayusheje, gubhapitengene ku shilambo sha ukonjelo, yani ku Yelushalemu, gubhaakoposhelenje bhandunji bhabhagwinji. \p \v 54 Bhai, bhakulungwa bha manjola na ashimanjola bhalinginji muulinda gwa a Yeshu, bhakabhonanjeje litaka liliungumila na yowe yakoposhele ila, gubhajogopenje kwa kaje, gubhashitenje, “Kweli aju munduju paaliji Mwana jwa a Nnungu.” \p \v 55 Bhashinkupagwanga bhanabhakongwe bhabhagwinji pepala bhalolangaga bhali bhajimingenenje kwataliya. Bhanganyabho nibhaakagwilenje a Yeshu kopoka ku Galilaya na kwaatumishila. \v 56 Munkumbi gwabhonji bhashinkupagwa a Malia Magidalena na a Malia anyinabhabhonji a Yakobho na a Yoshepu pamo na anyinabhabhonji bhana bha a Shebhedayo. \s Kushikwa kwa a Yeshu \r (Maliko 15:42-47; Luka 23:50-56; Yowana 19:38-42) \p \v 57 Ikaishileje ligulo, gubhaishe bhandu bhamo atajili bha shilambo sha ku Alimataya, lina lyabho a Yoshepu. Nabhalabho pubhaaliji bhaajiganywa bha a Yeshu. \v 58 Gubhaajendele a Pilato gubhaajujile bhapegwe maiti ga a Yeshu. Bhai, a Pilato gubhaamulishe bhapegwe. \v 59 A Yoshepu gubhatolile maiti gala, gubhailijile nshanda sha takata, \v 60 gubhabhishile maiti gala nnikabhuli lyabho lya ambi libhabheshiye nniganga likulu. Kungai gubhaingilishiye liganga pa nnango gwa likabhuli, gubhaijabhulile. \v 61 A Malia Magidalena na a Malia bhana bhala, gubhatemingene kuloya ku likabhuli. \s Ulinda ku Likabhuli \p \v 62 Likapiteje Lyubha lya Kolokoya, bhakulungwanji bhaabhishila na Mapalishayo gubhaajendelenje a Pilato, \v 63 gubhashitenje, “Mmakulungwa, tushikumbushila nnami jula akanabhewa ashinkubheleketa kuti, ‘Gapitaga mobha gatatu shinyushe.’ \v 64 Kwa nneyo nng'amulishe likabhuli libhe muulinda mpaka lyubha lya tatu, nkupinga bhaajiganywa bhakwe bhananjibhanje na kwaabhalanjilanga bhandunji kuti bhayushile. Na unami gwa kumpelo shuunyate kupunda unami gwa kundandubho gula.” \v 65 A Pilato gubhaabhalanjilenje, “Ayaga, manjola nkwetenje, nnjendangane nkabhikanje ulinda malinga shinkukombolanga.” \p \v 66 Bhai, gubhabhishilenje ulinda ku likabhuli, nibhika lulembo panani liganga lya ibhila lila na kunani jakwe, nkupinga mundu ashoyaga imanyishe, nigubhaabhishilenje ashimanjola. \c 28 \s Kuyuka kwa a Yeshu \r (Maliko 16:1-10; Luka 24:1-12; Yowana 20:1-10) \p \v 1 Likapiteje Lyubha lya Pumulila, lyambape lyubha lya tandubha juma, a Malia Magidalena na a Malia bhana bhala, gubhapitengene kulola likabhuli. \v 2 Shangupe litaka likuungumilaga, pabha malaika jwa Bhakulungwa ashinkutuluka kopoka kunnungu nikuliingilishiya kunyenje liganga lila, nikulitamila. \v 3 Kubhonekana kwabho bhashinkung'anyima malinga nnjai, na nngubho yabho yashinkuwejela kwa kaje. \v 4 Bhalinda bha likabhuli lilla gubhaungumilenje kwa jogopa, gubhalinginji mbuti bhashiwanganga. \p \v 5 Ikabheje malaika jula akwaabhalanjilangaga bhanabhakongwe bhala, “Nnajogopanje, nimumanyi kuti nnakwaaloleyanga a Yeshu bhakomelwe munshalabha. \v 6 Bhakwapi apano, pabha bhayushile malinga shibhashite lugula. Nnjiyangane nnolanje pubhaagonekenje. \v 7 Bhai, nnjendangane shangu nkaabhalanjilanje bhaajiganywa bhabho kuti, bhayushile bhakaweje na nnaino bhanakunnongolelanga kwenda ku Galilaya, kweneko shimwaabhonanje. Ayaga, nimmalanjilenje.” \p \v 8 Bhanabhakongwe gubhashoshilenje shangu pa likabhuli pala, bhalinginji na lipamba na angalala kwa kaje, gubhabhutukenje lubhilo kukwaalugulilanga bhaajiganywa bhabho. \p \v 9 Shangupe, a Yeshu gubhaimene nabhonji, gubhashite, “Shalamu!” Bhanabhakongwe bhala gubhaajendelenje, gubhaatindibhalilenje nikwaakamula makongono gabho. \v 10 Kungai a Yeshu gubhaabhalanjilenje, “Nnajogopanje! Nnjendangane nkaabhalanjilanje ashaapwanga bhajendangane ku Galilaya, kweneko shibhamonanje.” \s Ntenga gwa Bhalinda \p \v 11 Bhanabhakongwe bhala bhalijabhulangana, bhalinda bhananji bha likabhuli lila, gubhapitengene kunnjini kuupeleka ntenga ku bhakulungwanji bhaabhishila, ga indu yowe ikoposhele. \v 12 Bhai, gubhaimenenje pamo na bhanangulungwa, bhakapatananjeje, bhanangulungwa bhala gubhaapelenje bhalinda bhala mmbiya yaigwinji, \v 13 bhalinkutinji, “Mmanganya ntayanje kuti, ‘Bhaajiganywa bhabho bhashinkuikangana shilo gubhaajibhilenje uwe tuli tugonile.’ \v 14 Monaga bhakulungwa bhapilikanaga, uwe shitukungulushe nabho na mmanganya nkatendwanga shindu.” \p \v 15 Bhalinda bhala gubhatolilenje mmbiya ila, gubhatendilenje malinga shibhajigenywenje. Na lyene lilobhe lila gulilonjeye kushuma ku Bhayaudi bhowe, mpaka lelo. \s A Yeshu Bhanakwaakoposhelanga Bhaajiganywa Bhabho \p \v 16 Bhaajiganywa likumi limo na jumo bhala, gubhapitengene ku Galilaya ku shitumbi shibhaalajiyenje a Yeshu. \v 17 Bhaakabhonanjeje, gubhaatindibhalilenje, ikabheje bhananji bhashinkukolanga lipamba. \v 18 A Yeshu gubhabhandishilenje, gubhaabhalanjilenje, “Njipegwa ukulungwa gowe kunnungu na pa shilambolyo. \v 19 Bhai, nnjendangane nkaatendanje bhandunji bha ilambo yowe bhabhe bhaajiganywa bhangu, nnikwabhatishanga kwa lina lya Atati na lika Mwana na Mbumu jwa Ukonjelo, \v 20 na kwaajiganyanga kukamula malajilo gowe guning'amulishenje. Na nne puni pamo na mmanganya mpaka mpelo gwa shilambolyo.”