\id 2TI - Minaveha NT [mvn] -Papua New Guinea 2008 (DBL 2017) \h 2 Timoti \toc1 Timoti Yana Leta Vꞌ‑inuana Paulo Wayahina \toc2 2 Timoti \toc3 2Ti \mt1 Timoti \mt2 Yana Leta \mt1 Vꞌ‑inuana \mt2 Paulo Wayahina \is1 Buki Taina Wayahina \ip Buki taina a tau ginuma vivane Paulo, ka leta taina omo Timoti wayahina, ka taina yana leta vꞌ‑inuana Paulo wayahina. Ka tuta‑nana wayahina Timoti meagai Epesusi nihenina mamaei. \ip Ka Paulo anamanei Timoti a ponimana eha habuhabui, ka kadu anamanei tauna yanꞌ ate‑vatu eha ananina. Wayahina, Paulo ya pai mini ananina leta taina nihenina Timoti nau‑wawani gwagwaheyei kadu toha‑vi‑anai. Ka kadu Paulo ya nuanua Timoti yanꞌ ate‑vatu vo‑vi‑natei. \ip Ka Paulo ya nuanua Timoti ya paisewa tau viwavenena wayahina nua‑vi‑avini. Ka aituhu inahe vinꞌ‑omo paisewana wayahina, Timoti a veimea tauna gwagwaheyei, e \bk Awaeha Vovouna\bk* naunau‑waheyei. \ip Ka Paulo Timoti nau‑vi‑avini vona‑kavokavovo kadu vona‑mwagemwage vihahaiei, ka kadu avi tau ekalesia ivi‑vonavona, Timoti nau‑wawani vihahaiei akanai. Ka kadu Paulo anamanei tuta pai nau‑yehata vivane tuta vitana. Tomotau nuai vi‑toyoa, ka eha yai nuanua vona tunutunuhina ivi‑ateteye. \ip Ka Paulo avaha Timoti a tau nau‑seana vi‑tunei omomo meagai Epesusi wayahina. Ka ya nuanua Timoti na‑omo meagai Rom wayahina, e tenoke na‑ivaitei. \c 1 \s1 Nau‑kaiwa \m \v 1 Yauke Paulo, Tau Ito‑yavuha Iesu ya tau hae ananina aitam. Iuna Yaubada ya nuanua deina. Ka Yaubada vona‑dabadaba veneka vivane yawai‑vavaha kavaniahei yaka Tau Ito‑yavuha Iesu nihenina. \v 2 Ka wamke, Timoti, adewa‑vidovidohem natu deina, ka yam leta taina aginumi. Yau nuanua am‑venena awawaehina, ka ate‑nuanuai, ka kadu nua gomagomanina evaniahei Amaka Yaubada wayahina kadu Tau Ito‑yavuha Iesu yaka Kauvea wayahina.\x + \xo 1:2 \xt Dew 16:1; 1Ti 1:2.\x* \s1 Paulo Ya Nau‑kaiwa Yaubada Wayahina \p \v 3 Ka ataina yauke apaipaisewa tunuhina Yaubada wayahina, ka au ayaunena hadahadanina. Eha aitam aviani wayahina aini‑yauyau. Nonova yau tupua‑nenenehi ipaipaisewa Yaubada wayahina deina. Ka avi tuta aviama, vivane auyewa kadu ioyoma, anuanuanim kadu Yaubada anau‑kaiwei wayahim.\x + \xo 1:3 \xt Dew 23:1.\x* \v 4 Ka avi tuta yam tou kadu yam mata‑inu tuta nonova wayahina anuani, nuanuau ananina adueyem, iuna aituhu adueyem, adewa‑haiawa. \p \v 5 Ka yam vitumahana Yaubada wayahina anuani, vivane vitumahana‑hoina. Naona, tuta nonova wayahina, wam vavinena, ai wava Loise, yai vitumahana mamaei. Ka munia ayom, ai wava Eunise, yai vitumahana Yaubada wayahina mamaei. Kadu tuta ataina wayahina anuanua vitumahana aitamoata taum nihenima mamaei deinake.\x + \xo 1:5 \xt Dew 16:1.\x* \v 6 Wayahina, yam leta taina aginumi, ka yau nuanua yam am‑venena‑kavovo enuani. Nonova Yaubada am‑venena‑kavovona venem evaniahei. Ka tuta ataina wayahina yam am‑venena‑kavovona vivane ai eha ani‑hoina na‑weu deina, ka yau nuanua evaivaini nꞌ‑anata havine. Am‑venena‑kavovona taum nihenima mamaei, iuna nimau ununuma abouni.\x + \xo 1:6 \xt 1Ti 4:14.\x* \v 7 Avonem deina, iuna Yaubada eha tauka ya tomotau aitam nua matamatauta ta‑veneveneka, kate Yaubada tauna Nuana Ahihinata veneka. Ka tauna wayahina dewa aitonu ivinꞌ‑omo wayahika, vivane bagibagi, ka dewa‑vidovidoha, ka kadu aka heta aka pata dewa goyona kavihahaiei.\x + \xo 1:7 \xt Rom 8:15.\x* \p \v 8 Wayahina, avi tuta yaka Kauvea ehaehaeyei, eha nau‑wawanim ena‑ini‑yauyau dewana wayahina. Tomotau iyohoniu ka ataina manua yohona nihenina amamaei. Kate eha nau‑wawanim ena‑ini‑yauyau yauke taua wayahiu. Ataina tuta wayahina avonem, nau‑wawanim etoha‑vi‑anaim Iesu Vaneana Ahiahina wayahina, yauke deina. Ka aka inua aka pata dewana wayahina, iuna Yaubada tauna ya bagibagi vo‑pataka. \v 9 Tauna avaha ito‑yavuhika, ka vi‑nua‑dadaneka, ka honeka, iuna ya nuanua wayahika yawaika ahihinata. Tauna ya dewaia ivinꞌ‑omo wayahikaia, kate tauna eha ta‑nau‑pataka yaka dewa ahiahi wayahi. Eha‑ohota. Tauna ya dewaia ivinꞌ‑omo wayahikaia, iuna Yaubada ya nuanua am‑venena awawaehina na‑veneka. Tuta naona wayahina, Yaubada vi‑nua‑dadani am‑venena awawaehina na‑veneka Tau Ito‑yavuha Iesu nihenina. Ka munia, tauna ya vevewana habuhabuna vevewanei.\x + \xo 1:9 \xt Epe 2:8-9; Tit 3:5.\x* \v 10 Ka tuta ataina wayahina Yaubada am‑venena awawaehina si‑vinꞌ‑omanei kadueyei yaka Tau Ito‑yavuha Iesu ya vinꞌ‑omana wayahina. Iesu avaha Aniga vita‑vovoni, kadu Yawai‑vavaha mataedaka Vaneana Ahiahina wayahina.\x + \xo 1:10 \xt Ebe 2:14.\x* \p \v 11 Yaubada vi‑nua‑dadaneu avi‑tau nau‑wahe, ka avi‑tau hae, kadu avi‑tau viwavenena Vaneana Ahiahina wayahina.\x + \xo 1:11 \xt 1Ti 2:7.\x* \v 12 Wayahina, tuta ataina wayahina inahe ananina avaniahei. Ka enononi. Yauke eha ata‑ini‑yauyau inaheia wayahi. Iuna tauna avitumahanei avaha anamane‑yehai, kadu avitumahanei aviani avaha avenei, tauna dewaia na‑dune‑vi‑avini ahiahina a itoava auyewa pai nau‑yehata wayahina. \v 13 Wayahina, avi viwavenena wayahiua avaha enononi, viwavene‑nana yam pai dune viwavenena tunutunuhina wayahina, ka enua‑vi‑avini. Kadu nau‑wawanim Tau Ito‑yavuha Iesu evitumahanei kadu edewa‑vidovidohei ahiahina. \v 14 Ka nau‑wawanim dewana ahiahina Yaubada avaha venem edune‑vi‑avini ahiahina. Nuana Ahihinata mamaei nihenikaia, ka tauna ana pata na‑ivaitem edune‑vi‑anai.\x + \xo 1:14 \xt 1Ti 6:20.\x* \p \v 15 Avaha eanamanei nonova tupwai tomotau papani Asia wayahina baina nui amamaei. Kate tuta ataina wayahina taui habuhabui avaha ivihahaieu ini‑tawaneu. Ononotoi ainua wayahia ai wava vivane Pigelusi ka Erimogenesi. \v 16 Kate yau nuanua Kauvea onoto ana wava Onesiporusi ate‑nuanuai na‑venei, tauna yana yoko habuhabuna nui. Iuna tuta habuhabuna wayahina onotona dewa‑vidovidoheu. Kadu tutana tauna vaneau nononi, vivane manua yohona nihenina amamaei, tauna eha ta‑ini‑yauyau wayahiu, kate nau‑vi‑tau. \v 17 Ika. Tutana tauna omo baina meagai Rom wayahina, tauna bagibagi ka naunau‑nene wayahiu a itoava vaniahau wayahina. \v 18 Yau viama Kauvea wayahina auyewa pai nau‑yehata wayahina Onesiporusi ate‑nuanuai na‑vaniahei Kauvea wayahina. Avaha eanamane‑yehai, tutana meagai Epesusi wayahina kamamaei, tauna ivaiteu dewa habuhabuna wayahia. \c 2 \p \v 1 Wayahina, natu, avonem, am‑venena awawaehina Tau Ito‑yavuha Iesu wayahina mamaei. Ka yau nuanua wayahim am‑venena awawaehina wayahina ebagibagi. \v 2 Ka tutana tau vaneneha habuhabui mataia anaunau‑wahei, aviani avaha enononi wayahiua deina, dewaia eviwavenei tau upu‑moimoiha wayahia. Ka apaina taui kadu ai pata mani tomotau iviwavenei aitamoata deinake. \v 3 Wamke nau‑wawanim vitai habuhabui avaha wayahima etoha‑vi‑anaim, aitam Tau Ito‑yavuha Iesu ya tau nau‑havia ahiahina deina.\x + \xo 2:3 \xt 2Ti 1:8.\x* \v 4 Aituhu avi tau nau‑havia avaha awaehei na‑nau‑havia a tau veimea wayahina, akanai tauna yawaina habuhabuna awaehei paisewana wayahina. Iuna tau nau‑haviana ya nuanua ananina apa‑vidovidoha na‑vaniahei a tau veimea wayahina. Wayahina, tau nau‑haviana eha nau‑wawani nꞌ‑awaehe mani paisewa megeia yawaina na‑veimeye. \v 5 Kadu deinake, aituhu avi tau viam‑wanene ya nuanua mani tau viam‑wanene nau‑bwanunua‑tawanei, e tau vane‑tawane a kunu‑nabanaba na‑vaniahei deina, tauna nau‑wawani nau‑bwanunua a veimea aitamoata aitamoata vi‑ateteyei.\x + \xo 2:5 \xt 2Ti 4:8.\x* \v 6 Ka kadu deinake, aituhu avi tau baguna avaha paisewa ananina dewei, tauna nau‑wawani naona uana nꞌ‑aihana, eha mani tomotau.\x + \xo 2:6 \xt 1Ko 9:7.\x* \v 7 Pai dune aitonu taina avaha avonem enuanuani. Iuna munia, yaka Kauvea am pai mini na‑si‑vinꞌ‑omanei wayahim am pata nua‑uyana habuhabuna enua‑haui. \v 8 Kadu Iesu Tau Ito‑yavuha enuanuani. Tauna anigea mini‑havine, ka ya tupua vinꞌ‑omo Davida yana dede wayahina. Vaneana Ahiahina viwaveneka deinake, kadu Vaneana anaunau‑waheyei.\x + \xo 2:8 \xt 1Ko 15:4; Rom 1:3.\x* \v 9 Kate yau nau‑wahe wayahina, tomotau ivitavitau dewa hidahida habuhabui wayahia, kadu manawa kainumu wayahina iyohoniu aitam tau vainau deinake. Akanai iyohoniu, kate eha ai pata Yaubada yana vona iyohoni.\x + \xo 2:9 \xt Epe 3:1, 13; Pili 1:12-14.\x* \v 10 Wayahina, dewaia habuhabui wayahia atoha‑vi‑anaiu. Iuna yau nuanua ananina taui Yaubada avaha vi‑nua‑dadanei inꞌ‑anamanei, e yai ito‑yavuha ivaniahei deina. Ito‑yavuhana vinꞌ‑omo Tau Ito‑yavuha Iesu wayahina, kadu didigaka maꞌ‑vavaha kavaniahei ito‑yavuhana wayahina. \v 11 Ahe taina vona tunutunuhina. \b \qm1 Aituhu avaha nui kaniga, \qm2 Apaina kadu nui kamamae.\x + \xo 2:11 \xt 2Ko 4:11.\x* \qm1 \v 12 Aituhu katoha‑vi‑anaika, \qm2 Apaina kadu tauna nui kaveimeyei. \qm1 Aituhu tauna katana‑tavuni, \qm2 Apaina kadu na‑tana‑tavunika deina.\x + \xo 2:12 \xt Mat 10:33.\x* \qm1 \v 13 Aituhu eha kavi‑ateteye tunuhina, \qm2 tuta tuta tauna yana vona kadu yana dewa aitamoata. \qm1 Yana dewa deina, iuna eha ana pata \qm2 tauna ana heta na‑tana‑tavuni.\x + \xo 2:13 \xt Rom 3:3-4; Tit 1:2.\x* \s1 Yaubada Tauna Ya Tau Paisewa Apa‑vidovidohei \p \v 14 Wamke tau ekalesia habuhabui tenoke edune‑vi‑avini. Ka yau nuanua eveimeyei vonaia inuanuani. Kadu enau‑vi‑avini ahiahina Yaubada matana eha ivito‑patapata vona ai anamana wayahi. Eha aitam aviani ahiahina ana pata vinꞌ‑omo vito‑patapata wayahina. Ka vona ahiahina, vito‑patapata tau vaneneha yawai na‑nau‑putei.\x + \xo 2:14 \xt 1Ti 6:4; Tit 3:9.\x* \v 15 Ka kadu nau‑wawanim yam paisewa ededewei tunuhina Yaubada matana, e apaina tauna nꞌ‑apa‑vidovidohem yam dewa habuhabuna wayahina. Vaneana Ahiahina vivane Yaubada yana vona tunutunuhina, ka aituhu eviwavenei tunuhina deina, apaina eha ena‑ini‑yauyau yam paisewa wayahina.\x + \xo 2:15 \xt 1Ti 4:6.\x* \v 16 Kate aituhu avi tuta tomotau ivona‑kavokavovo o aituhu ivona‑mwagemwage, vonaia eha Yaubada wayahina ivinꞌ‑omo. Wayahina, nau‑wawanim vonaia evihahaiei. Iuna aituhu avi tuta tomotau ivi‑vonavona deina, dewana a pai nau‑yehata taina. Aituhu avi tomotau imamaei tupwana bana mamanaina Yaubada wayahina, vonaia mani tomotau wayahia ivo‑tahoi ineine bana mamanai‑vainena tauna wayahina.\x + \xo 2:16 \xt 1Ti 4:7.\x* \v 17 Taui yai viwavenena bwagona muya bagibagi‑vainena deina, ka muyana wayahina tomotau eha ai pata ividoha. Ka tuta ataina wayahina avaha muyana bou‑tamatamana. Onoto ainua avaha vona bwagona iviwavenei deinake, ai wava vivane Humenaeusi ka Piletusi.\x + \xo 2:17 \xt 1Ti 1:20.\x* \v 18 Taui avaha vona tunuhina a etawana ini‑tawanei, ka yai vitupu wayahina mani tau vitumahana yai vitumahana ivita‑vovoni. Iuna ivonavona itoka tau vitumahana yaka mini‑havine ana tuta avaha iakwa. \v 19 Kate Yaubada yanꞌ avutu toyoina mamaei. Ka avutuna hetana vona ainua taina imamaei. Aitam ivona, “Kauvea tauna ya tomotau anamane‑yehai,” ka kadu aitam ivona, “Aituhu aviyaivia ivonavona, ‘Yauke taua Kauvea ya tomotau aitam,’ taui nau‑wawani dewa goyona ivihahaiei”.\x + \xo 2:19 \xt Yau 16:5; Ioni 10:14; 1Ko 8:3; Isa 52:11.\x* \p \v 20 Manua ananina nihenina vei kadu gaeba habuhabuna imamaei. Tupwai vei goula\em V\em*, ka tupwai vei siliva\em V\em*. Ka avi paisewa ana wava ananina, vei goula\em V\em* kadu vei siliva\em V\em* paisewana ana heta ana pata. Ka tupwai vei ai, o kadi vei tanopi, ka wayahi paisewai ai wava kikituna ai heta ai pata. \v 21 Ka tomotau vei deina. Iuna aituhu aviyaivia yawai ivo‑vi‑aiaia, ka aituhu dewa goyona ione‑yavunei, taui nau‑wawani paisewa ananina wayahi. Iuna avaha yawai ivo‑vi‑aiaiei tunuhina yai Kauvea ya paisewa wayahina, ka ai pata dewa ahiahina habuhabuna wayahi. \v 22 Wayahina, tubuao yai nuanua bagibagina enovo‑tawanei, kate ebebebewa dewa tunutunuhina wayahina, ka vitumahana wayahina, ka dewa‑vidovidoha wayahina, kadu nua gomagomanina yawaim nihenina etotohi. Ka wamke kadu tau ekalesia tupwai nuai ahihiata nui yaka Kauvea uviamei na‑ivaitemi.\x + \xo 2:22 \xt 1Ti 6:11.\x* \v 23 Kate vi‑vonavona kwavakwavai ka mwagemwagei evihahaiei. Avaha eanamanei vi‑vonavonaia vi‑naua ivo‑vi‑natei.\x + \xo 2:23 \xt 1Ti 4:7.\x* \v 24 Kate wamke Kauvea ya tau paisewa aitam. Wayahina, nau‑wawanim eha evi‑naua. Ka nau‑wawanim tomotau habuhabui wayahia yam dewa bigana. Ka tomotau yam dewa ahiahina kadu yam toha‑vi‑anai idudueyei, ai pata inꞌ‑anamanem wamke tau viwavenena ahiahina deina. \v 25 Ka yam dewa bigana wayahina, am havia yai dewa goyona evo‑vi‑tunutunuhi. Ka yam nua‑vaniaha nui epotapota, ka apaina Yaubada ya nuanua nua‑vinana a etawana na‑si‑vinꞌ‑omanei wayahia. Aituhu tauna dewei deina, munia vona tunutunuhina a nua‑uya inua‑haui. \v 26 Nonova Satana vi‑daei ivi‑tau paisewa‑kavokavovo tauna ya nuanua wayahina. Kate aituhu Yaubada na‑nau‑vi‑dagui imini, e nuai ividoha, ka taui ai pata dae‑nana wayahina inovo‑tawanei. \c 3 \s1 Tuta Pai Nau‑yehata \p \v 1 Avaha eanamanei tuta pai nau‑yehata wayahina auyewa vita‑vainei ivinꞌ‑omo. Wayahina, enua‑vi‑avini.\x + \xo 3:1 \xt 1Ti 4:1.\x* \v 2 Tomotau yai dewa vivane taui ai heta idewa‑vidovidohei, ka kina inau‑mata‑gobiei, ka ivona‑vanevane, kadu taui mataia yai dewa mani tomotau yai dewa ivane‑tawanei. Mani tomotau ivo‑vi‑toutoui, ka amamai ka ayoyoi yai veimea ivihahaiei, ka eha aitam aviani wayahina inau‑kaiwe, ka aviani Yaubada voneka, vonaia eha aitam aviani taui wayahia. \v 3 Ka eha ai pata idune‑nuanuai, kadu eha ai pata mani tomotau yai dewa goyona inua‑piaha, ka tomotau imana‑giboei, ka eha ai pata ai heta taui yai nuanua goyona ivito‑pote. Ka avi dewa ahiahina inau‑nikonikoiei. \v 4 Ka yai vi‑nua‑hauhau vitupu wayahia yaiai ivita‑vovoni, ka yai dewa kwavakwavai, kadu inua‑vane ananina, ka yai nuanua ananina nuai iam‑hituhitui, eha Yaubada ita‑dune‑nuanuaie. \v 5 Taui yai dewa tupwai ai dune tau tapanono‑hoi yai dewa deina, kate Yaubada ya bagibagi itana‑tavuni. Wamke nau‑wawanim yai dewa habuhabui evihahaiei, ka eha aitam aviani wayahi ena‑ivaite.\x + \xo 3:5 \xt Mat 7:15, 21; Tit 1:16.\x* \v 6 Ononotoi yai dewa taina deina. Iomo mani tomotau yai manua wayahia, e iana‑dibidibiei ina‑nu, e aituhu avi vaivine yai nuanua ihanuana imamaei, ononotoi ivi‑putu vaivine‑naia iveimeyei. Vaivine‑naia taui yai dewa goyona habuhabui wayahia ai heta ivitavitai, kadu yai nuanua goyona habuhabui imamaei. Wayahina, memeanina vaivine‑naia ononotoi yai vitupu ivitumahanei. \v 7 Ka tuta tuta ivanevaneneha, inonononi, kate eha ai pata vona tunutunuhina iawaehe. \v 8 Tuta nonova wayahina onoto ainua, ai wava Ianesi ka Iambiresi, taui yai nuanua Mosese yana dewa ibou‑potei. Ka tuta ataina wayahina ononotoi tupwai wayahikaia imamaei, ka taui vona tunutunuhina ibou‑potepotei deinake. Nuai avaha vi‑novanovana, ka taui eha ai pata inuanua tunuhina, ka yai vitumahana vitupu. Wayahina, Yaubada avaha ononotoi vihahaiei.\x + \xo 3:8 \xt NiT 7:11.\x* \v 9 Ka tuta tepakaia wayahina ononotoi ai anamana mani tomotau mataia na‑iakwa. Iuna tuta eha ani‑hoina na‑iakwa, e memeanina habuhabuka taui mwagemwagei kadueyei, kanꞌ‑anamanei, nonova tomotau Ianesi ka Iambiresi mwagemwagei idueyei deina. \s1 Timoti A Veimea Pai Nau‑yehata \p \v 10 Kate wamke tunim. Avaha yau viwavenena, ka yau dewa, ka yau nuanua ananina, kadu yau vitumahana eanamane‑yehai. Kadu eanamaneu atoha‑vi‑anaiu, ka tomotau adewa‑vidovidohei, kadu agwagwaheyei. Kadu avaha eanamanei tomotau imana‑giboeu, kadu inahe ananina avaniahei. \p \v 11 Dewaia vitana ivinꞌ‑omo wayahiua meagai Anitioki nihenina, ka meagai Ikonium nihenina, ka kadu meagai Lisitira nihenina. Ka kadu avaha dewaia eanamane‑yehai. Meagai habuhabui nihenia inahe ananina avaniahei, kate agwagwaheyei. Ka Kauvea ito‑yavuhiu dewaia habuhabui wayahia, eha ita‑poyꞌ‑aviniu.\x + \xo 3:11 \xt Dew 13:14-52; 14:5, 8-20.\x* \v 12 Aituhu aviyaivia Tau Ito‑yavuha Iesu nihenina imamaei, ka aituhu yai nuanua Yaubada ivi‑ateteyei, vona ahiahina, taui inahe ananina ivaniahei tomotau nimaia.\x + \xo 3:12 \xt Mat 16:24; Ioni 15:20; Dew 14:22.\x* \v 13 Ka ataina tau goyogoyoi kadu tau vitupu yawai goyona, kate apaina yawai igoyo‑vaine. Iuna taui mani tomotau inonoi, kadu tupwai tomotau taui inonoi vitupu‑naia ivitumahanei. \v 14 Kate wamke, aviani avaha eanamane‑yehai kadu aviani avaha evitumahane‑vidohei, dewaia edewa‑nubunubui. Iuna yam tau viwavenena eanamanei ahiahina, vivane yauke taua. \v 15 Ka yam tuta tevana wayahina a itoava tuta ataina wayahina, Iginuma Ahihinata eanamanei. Iginumaia bagibagi ka ivo‑vi‑nua‑uyam Tau Ito‑yavuha Iesu evitumahanei, vivane tauna wayahina ito‑yavuha evaniahei. \v 16 Iginuma aitamoata aitamoata ivinꞌ‑omo Yaubada wayahina, yawaina awana wayahina deina, kadu yana vona a bagibagi mamaei. Wayahina, Iginuma wayahina nau‑wawanika tomotau kaviwavenei, ka kanau‑vi‑avini, ka yawai kavona‑tunutunuhi, ka kadu dewa tunutunuhina kasi‑vinꞌ‑omanei tomotau mataia idewa‑nubunubui.\x + \xo 3:16 \xt Rom 15:4.\x* \v 17 Ka Iginuma wayahina Yaubada ya tomotau kavo‑vi‑aiaiei ai pata paisewa ahiahina habuhabui wayahi deina. \c 4 \p \v 1 Am veimea taina avenem Yaubada matana kadu Tau Ito‑yavuha Iesu matana. Apaina Iesu tomotau yawayawai kadu tomotau aninigai na‑nau‑yanahi, e yai dewa ai nau‑pata na‑venei. Kadu apaina tauna ya vinꞌ‑omana kadueyei, ka ya pai veimea na‑maꞌ‑vavaha. Dewaia enua‑vi‑avini. Wayahina, aveimeyem deina. \v 2 Nau‑wawanim Vaneana Ahiahina enaunau‑waheyei. Tupwai tuta tomotau yai nuanua inononi, ka tupwai tuta eha yai nuanua inononi. Kate tuta tuta wamke evo‑vi‑aiaiem enaunau‑wahei. Yam paisewa yam nau‑wahe wayahina vivane tomotau yai dewa evo‑vi‑tunuhi, ka yai dewa goyona esi‑vinꞌ‑omanei mataia, ka evo‑vi‑vatui dewa ahiahina idedewei. Ka dewaia habuhabui wayahi nau‑wawanim etoha‑vi‑anaim, kadu aituhu avi tuta eviwavenei, edune‑vivinim yam viwavenena vivane tunutunuhina. \v 3 Iuna tuta tepakaia wayahina tomotau eha yai nuanua viwavenena tunuhina. Ivihahaiei iuna yai nuanua tunina imamaei. Wayahina, tomotaui tau viwavenena vitupu habuhabui ina‑hone‑hohoni, iuna tau viwavenenaia yai viwavenena vitupu tomotaui yai dewa goyona inꞌ‑awaehei.\x + \xo 4:3 \xt 1Ti 4:1.\x* \v 4 Ka tanihai ina‑gudui vona tunutunuhina wayahina, ka ini‑tupatupa viviwavai tutuai wayahia. \v 5 Kate wamke nau‑wawanim aituhu avi tuta vita ivinꞌ‑omo, nua gomagomanina nui etoha‑vi‑anaim. Ka eha enꞌ‑awaeha tomotau inonom. Vaneana Ahiahina enaunau‑waheyei, ka yam paisewa aitamoata aitamoata edewa‑yehai. \v 6 Iuna Yaubada avaha vi‑putu yawaiu ito‑iwahi, tau vi‑nomu aitam pai nim ito‑iwahi Yaubada didigana wayahina deina. Ka eha ani‑hoina yau tuta na‑iakwa, ani‑tawanem.\x + \xo 4:6 \xt Pili 2:17.\x* \v 7 Yauke avaha havia anau‑haviei ahiahina, kadu avaha nau‑bwanunua anau‑bwanunua‑yehai, kadu eha vitumahana ahiahina ata‑vo‑haini, kate anua‑vi‑avini.\x + \xo 4:7 \xt 1Ti 6:12.\x* \v 8 Wayahina, dewa tunutunuhina a kunu‑nabanaba potapotau wahuma. Ka apaina Kauvea, Tau Nau‑yanahi tunutunuhina, auyewa pai nau‑yehata wayahina na‑veneu avaniahei. Ka eha yauke au heta, kate aituhu aviyaivia yai nua‑vaniaha nui ya vinꞌ‑omana ipotepotei idudueyei, taui kadue kunu‑nabanaba ivaniahei deina.\x + \xo 4:8 \xt 1Ko 9:24-25.\x* \v 9 Nau‑wawanim egwagwaheyei baina wayahiua evisi‑kwayavoni ena‑ivaiteu. \v 10 Iuna Demasi tanopi taina nuana epei, e tauna avaha ni‑tawaneu ine meagai Tesalonika wayahina. Ka Keresenisi avaha ine papani Galatia wayahina, ka Titusi avaha ine papani Dalimatia wayahina.\x + \xo 4:10 \xt 2Ko 8:23; Dew 15:37-39; Kol 4:14.\x* \v 11 Luke ana heta ama inua amamaei. Wayahina, Marika etaini, ami inua unꞌ‑omo wayahiua, iuna tauna ana pata paisewana Yaubada wayahina apaipaisewei na‑ivaiteu. \v 12 O, avaha Tikikusi avi‑tunei omomo meagai Epesusi wayahina. \v 13 Ka avi tuta yami nae wayahina uvo‑vi‑aiai, yau nuanua au pai bwaꞌ badobadona eomanei wayahiua. Nonova, tutana meagai Tiroasi ani‑tawanei, au pai bwaena Karipusi avenei, e ataina tauna wayahina mamaei. Kadu yau nuanua yau pai nunuma Iginuma eomanei wayahiua, ka kadu yau nuanua ananina Iginuma a nau‑vevewana vahitau wagana wayahina eomanei wayahiua.\x + \xo 4:13 \xt Dew 20:6.\x* \p \v 14 Alekisanidera, aitam tau nau‑vevewana siliva\em V\em* wayahina, vo‑vi‑toutou ananina. Apaina Kauvea onotona na‑nau‑patei ya dewaia goyona wayahia.\x + \xo 4:14 \xt Isa 59:18; Rom 2:6.\x* \v 15 Ka wamke kaduke nau‑wawanim edune‑vivinim onoto‑nana wayahina. Kaiwadi, apaina tauna na‑dewam. Iuna Vaneana Ahiahina kanaunau‑waheyei eha ya nuanua. Tauna ya nuanua na‑bou‑potaka. \p \v 16 Yau ipupu‑tana‑pota naona ana tuta wayahina eha aitam koiaka ta‑ivaiteu, ka habuhabui inovo‑tawaneu, e au heta amimini. Kate eha yau nuanua dewana wayahina dewa‑yaiyai ivaniahe Yaubada wayahina. \v 17 Kate edu! Auyewana wayahina Kauvea ama inua amimini, ka tauna vo‑vi‑bagibagiu. Wayahina, au pata Vaneana Ahiahina habuhabuna anaunau‑waheyei taui eha me Iudea habuhabui wayahia, e inononi deina. Ka Kauvea vahitau lioni\em V\em* nihona wayahina ito‑yavuhiu, ka yau vona yavuha naona wayahina me Rom iyavuhiu, eha ita‑nau‑vi‑anigiu. \v 18 Ka avaha anamanei tuta tepakaia wayahina, Kauvea na‑ito‑yavuhiu au havia goyogoyoi aitamoata aitamoata wayahia, kadu memeanina tauna na‑omaneu ahiahiu ya pai veimea wahuma avaniahei. Ka yau nuanua Kauvea didigana natanata eha a ito‑vewana wayahina. Ana pata deina. \p \v 19 Pirisikila ka Akuila enau‑kaiwei, kadu Onesiporusi yana yoko nui enau‑kaiwei.\x + \xo 4:19 \xt Dew 18:2; 2Ti 1:16-17.\x* \v 20 Erasitusi meagai Korinita wayahina mamaei ka Tiropimusi ani‑tawanei bonabona Miletusi wayahina, iuna vi‑kwanaha.\x + \xo 4:20 \xt Dew 19:22; 20:4; Rom 16:23.\x* \p \v 21 Egwagwaheyei baina enꞌ‑omoi. Eha evi‑kiwada a itoava kwadudu ana tuta avaha omo wayahina. \p Eubulusi nau‑kaiwem, kadue Pudenisi, ka Linusi, ka Kilaudia. Ka vavaneika habuhabui inau‑kaiwem. \p \v 22 Yau nuanua Kauvea nuam nau‑iaiavei, ka kadu yau nuanua habuhabumi am‑venena awawaehina uvaniahei. \m Ana pata deina. \m \sig Yauke Paulo\sig*