\id REV - Muyang NT [muy] -Cameroon 2013 (web version -2014 bd) \h Maŋgahani \toc1 Pakama maŋgahani ya Melefit àhiaba ana Zeŋ a ni \toc2 Maŋgahani \toc3 Maŋ \mt1 Pakama maŋgahani ya Melefit àhiaba ana Zeŋ a ni \imt1 Ere ye ti məɗəmki ka pakama maŋgahani ya Melefit àhiaba ana Zeŋ a ni \ip Maslaŋa ya ti àbəki wakita hini ni ti àɗafa slimi gayaŋ a wakita ni ba : nani Zeŋ (1.1 ; 1.4 ; 1.9 ; 22.8). Kwa ka mənjəki gani ndam ga Yezu tə̀ɗəm Zeŋ nani ti Zeŋ zal asak ga Yezu, bay ya ti àbəki Ma Mʉweni Sulumani ge Zeŋ ni. \ip Àbikioru wakita ni ti ana ndam ga Yezu ya təcakalavu a kəsa adəskəlani bu ka haɗ Azi ni (kani ti, haɗ Azi ti ka haɗ Tʉrki). A vaɗ nahaŋ tə̀fiyu Zeŋ a daŋgay vu ka haɗ Patmos (Patmos ti haɗ gʉziteni a huɗ ga dəluv bu kà gəvay ga haɗ Azi) : ka ya ti naŋ àbu eslini ni ti Yezu àhiaba ma, àŋgazliaya zlam ya ti amagravu na. Kələŋ gani Zeŋ àbəki pakama ya ti èci ni akaba zlam ya èpi ni ka wakita. \ip Ka mənjəki ga wakita ni ti Zeŋ àɗəm ahəmamam Yezu àŋgazlivu ni : Yezu ti Bay gəɗakani àtam bəbay ndahaŋ ɗek ; agur zlam ɗek ; ku kisim ya ti akaɗ mis ni day agur (1). Kələŋ gani Zeŋ ahəŋgri ma ga Yezu ya àhiaba ni ana ndam gayaŋ ya təcakalavu a kəsa adəskəlani bu ni (2–3). Yezu àvi njəɗa ana tay, àləgia ana tay a daya : àhi ana tay tìjikia ke divi a ba. Ma gayaŋ ya àhi ana ndam nday nani ni ti, ku kani day ahi ana ndam gayaŋ ɗek. \ip Kələŋ ga pakama nani ti Zeŋ àŋgəhaɗ zlam ya Yezu àŋgazliaya ni (4–22). Pakama hini ti akaɗa pakama ndahaŋ ya mədi ahàr a Wakita ge Melefit mʉweni bu ni do : zlam ya ti Zeŋ àŋgəhaɗ ni ti zlam maŋgahani, àŋgəhaɗ ti àzay mazavu ga zlam : àɗəmki ma ka məslər ge Melefit àna mazavu ga boŋgur, àɗəmki ma ka ndam ga Yezu ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni àna mazavu ge ceŋgel (1.20) ; àɗəmki ma ka Rom àna mazavu ga Babiloŋ, ahkay do ni ga wal hala (17.3-10) ; àɗəmki ma ke Seteni àna mazavu ga kurmbu, ahkay do ni ga gavaŋ (20.2) ; àɗəmki ma ka ndam ga Yezu àna mazavu ga məva ga Yezu, ahkay do ni ga kəsa njəlatani (21.2). Pakama nani ti akaɗa ga pakama ge Deniyel ya àbəki ni (Deniyel 7–12). \ip Ku tamal pakama nani ɗek zləzlaɗani nəŋgu ni, ahar gəɗakani mici tata : ka mandav ga duniya ti Yezu emihiti ndam ezir gayaŋ ɗek (19.11-21), mək ndam gayaŋ atanjəhaɗ akaba Melefit a məlaŋ sulumani bu ga kaŋgay-kaŋgayani (21–22). Ka sarta ge Zeŋ ya àbəki ma hini ni ti tə̀gria daliya ana ndam ga Yezu a dal-dal (2.10 ; 2.13 ; 6.9-11). Ma ge Zeŋ ya àbəki ni ti àvia njəɗa ana ndam ga Yezu a dal-dal, avi njəɗa ana leli daya. \c 1 \s1 Mənjəki ga ma ge Zeŋ \p \v 1 Wakita hini ti aɗafaki ere ye ti Yezu *Krist àhiaba ana ndam məgri tʉwi ana Melefit a ni. Melefit àhi pakama gani ti mə̂hi ana tay, ti tə̂sər ere ye ti amara magravu wuɗak ni. Nahkay zla ti Yezu Krist àslərbiyu məslər gayaŋ afa ga bay məgri tʉwi gayaŋ Zeŋ ga maɗafakiaba ere gani nana. \v 2 Zeŋ àhi ere ye ti tə̀hi ni ɗek akaba ere ye ti èpi ni ɗek ana mis. Àhi ana tay pakama hini ti ma ge Melefit eɗeɗiŋ. Aɗafaki pakama gani ge jiri ti Yezu Krist. \v 3 Maslaŋa ya ti ejeŋgi wakita hini ana mis ni ti mə̂mərvu, aɗaba ahəŋgri pakama ge Melefit ana tay. Nday ya ti təbi slimi, təgəskabu pakama gani məbəkiani ni day tə̂mərvu. Aɗaba sarta ga zlam gani ènjia wuɗak. \s1 Zeŋ agri sa ana ndam məfəki ahàr ke Melefit a kəsa adəskəlani ni bu \p \v 4 Nu Zeŋ nəgri sa ana kʉli ndam ga kəsa adəskəlani ka haɗ Azi, lekʉlʉm ya kəfumki ahàr ke Melefit, kə̀bum *kacakalumvu ga mahəŋgalay naŋ ni. Melefit mə̂gri sulum gayaŋ ana kʉli, mâgray ti *kânjəhaɗumkabu àna sulumani ti ! Naŋ ti naŋ àbu kwa ahaslani, naŋ àbu nihi, naŋ amələbu kama daya. Naŋ ti naŋ àbu manjəhaɗani e kʉrsi gayaŋ bu e melefit bu. Məsuf adəskəlani gayaŋ ni tə̂gri sulum ana kʉli, tâgray ti kânjəhaɗumkabu àna sulumani daya. Məsuf nday nani tə̀bu kè meleher gayaŋ. \f + \fr 1:4 \ft A majalay ahàr ga ndam Zʉde bu ni ti adəskəla ti lemerʉ maɓəlani àtam lemerʉ ndahaŋ ni ɗek. Nahkay ti məsuf adəskəlani ni ti aɗafaki tʉwi ge Melefit ya àgray a məlaŋ bu ɗek ni ti àɓəlay dal-dal.\f* \v 5 Yezu *Krist mə̂gri sulum gayaŋ ana kʉli, mâgray ti kânjəhaɗumkabu àna sulumani ti. Naŋ ti ere ye ti aɗəm ni ɗek ma ge jiri. Bay ya ti àŋgaba e kisim ba enjenjena ni ti naŋ. Naŋ Bay ga bəbay ga duniya ni ɗek daya. \p Yezu Krist ti mis ɗek tâzləbay naŋ azuhva gayaŋ ya àmət ni ti aɗafaki awayay leli. Àmət, mimiz gayaŋ àdəgaya ti ga məhəlaba leli a zlam magudarani geli ni ba. \v 6 Naŋ Bay geli gəɗakani, àna tʉwi gayaŋ ni mìgia ndam gayaŋ a, agur leli. Àgray ti leli ɗek mìgia ndam *maŋgalabakabu mis akaba Bəŋani Melefit a. Nahkay ti mis ɗek tâzləbay naŋ, aɗaba njəɗa gayaŋ àbu, esliki məgur tay ga kaŋgay-kaŋgayani. Aya nahkay ! \q1 \v 7 Mənjumoru, naŋ tegi ara e kiɗiŋ ga maklaɓasl ba, mis ɗek etipi naŋ. \q1 Ku ndam ya tàtəhaɗ naŋ ni day etipi naŋ.\f + \fr 1:7 \ft Mənjay Zakari 12.10 ; Zeŋ 19.37.\f* \q1 Jiba ya ka məlaŋ ni ɗek etitʉwi azuhva naŋ. \q1 Iy, amagravu ti nahkay. \p Aya nahkay ! \p \v 8 Bay Melefit àɗəm ahkado : « Bay ya ti ànjəki ka magray zlam ɗek ni ti nu. Bay ya ti emendeveriŋ zlam ɗek ni ti nu gani daya. » Naŋ ti naŋ àbu kwa ahaslani, naŋ àbu nihi, amələbu kama daya. Naŋ njəɗa-njəɗani, agur zlam ɗek. \s1 Yezu àŋgazlivu ana Zeŋ \p \v 9 Àɗəm ma hini ti nu Zeŋ wur ga məŋ gekʉli. Leli ɗek ti mə̀bu ka ahar bəlaŋ akaba Yezu *Krist akaɗa mis bəlaŋ. Nahkay ti leli mə̀bum macakumkabu daliya ka ahar bəlaŋ, məgrumoru tʉwi geli ka ahar bəlaŋ, mə̀mbrəŋum do. Leli mə̀bu ka ahar bəlaŋ a Məgur ga Yezu bu, naŋ Bay geli daya. A vaɗ nahaŋ tə̀gəs nu, tòru àna nu ka haɗ Patmos e kiɗiŋ ga yam bu. Tə̀gəs nu ti aɗaba nə̀bu nəhi ma ge Melefit ana mis, nagrakia sedi ka Yezu a palam. \v 10 Nu nə̀bu eslini ti kà fat ga Bay geli nahəma, *Məsuf ge Melefit àgəs nu. \f + \fr 1:10 \ft Fat ga Bay geli ti fat ga ladi, aɗaba ka fat gani nani ti Yezu àŋgaba e kisim ba.\f* Eslini nìci dəŋgu ga maslaŋa kələŋ goro, naŋ àbu ahənday kay kay akaɗa ge mezlelim ni. \v 11 Àhu ahkado : « Ere ye ti kipi ni ti bəki ka wakita, kə̂slərikaboru ana ndam məfəku ahàr ya tə̀bu *təcakalavu a kəsa adəskəlani ni bu : Efez, Simiriŋ, Pergam, Tiyatir, Sart, Filadelfi akaba Lewʉdisi ni. » \p \v 12 Nàra nìcia ma na ti nàmbatvu ge mipi maslaŋa ya ti azlapay ni. Nàra nàmbatva zla ti nìpi *ceŋgel adəskəla mabəhaɗkiani ka zlam ga gru agavəla. \fig Ceŋgel adəskəla mabəhaɗkiani ka zlam ga gru agavəla|src="WA04002b.tif" size="col" ref="1.12" \fig* \v 13 Nìpi maslaŋa nahaŋ, àŋgazluvu akaɗa mis hihirikeni micikeni e kiɗiŋ ga zlam ya tə̀bəki ceŋgel ni bu. Maslaŋa gani nani ti àfakabu azana zəbalani cekw ka aləŋ ga asak, gugum məwəlani àna maslpara ga gru. \v 14 Məhər ga ahàr gayaŋ ni bəɗ-bəɗ talla, bəɗ-bəɗ gani àtama ge slʉzi a. Eri gayaŋ ni aslaɗay akaɗa ga aku ni. \v 15 Asak gayaŋ ni nduza akaɗa ga ara ya ti təzaya a aku ba ni, dəŋgu gayaŋ ni ahənday akaɗa ga yam ya ti acuhway kay a zalaka bu ni. \v 16 Boŋgur tə̀fəŋ a ahar ga ɗaf bu adəskəla, maslalam ahəraya a ma gayaŋ ba, ma ga maslalam ni cecʉeni məzumani. Meleher gayaŋ ni aslaɗay akaɗa ga fat wis-wiseni ni. \v 17 Nàra nìpia naŋ a nahkay ti nə̀dəɗ kà asak gani akaɗa nu məmətani. Naŋ ti ni àfəku ahar ga ɗaf gayaŋ, àhu : « Aŋgwaz àwər kur ba. Wuɗaka zlam ɗek ànjəki ti nu nə̀bu àndava ; ka mandav ga zlam ɗek day nu anələbu. \v 18 Bay ya ti naŋ àbu àna sifa ni ti nu ; nə̀məta mək nàŋgaba, nahkay ananjəhaɗ àna sifa ga kaŋgay-kaŋgayani. Nəgur kisim akaba məlaŋ ge *kisim daya. \v 19 Nahkay zla ti zlam ye kìpi ni ɗek bəki ka wakita : bəki ere ye ti naŋ àbu agravu nihi ni akaba ya ti ara agravu wuɗak ni ɗek. \v 20 Àki ka boŋgur adəskəlani ya kìpi a ahar ga ɗaf goro bu ni akaba àki ka zlam ga gru adəskəlani ga məbəki ceŋgel adəskəlani nahəma, ma maŋgahani gani ti nihi : boŋgur adəskəlani ni ti *məslər ge Melefit, təfi ahàr ana ndam goro a kəsa adəskəlani bu ni. Ceŋgel adəskəlani ni ti ni ndam goro ya *təcakalavu a kəsa adəskəlani ni bu ni.\f + \fr 1:20 \ft Məslər ge Melefit ya təfi ahàr ana ndam ga Yezu a kəsa adəskəlani bu ni : mis ndahaŋ tə̀ɗəm məslər ya afi ahàr ana ndam ga Yezu a kəsa nahaŋ bu ni ti mis hihirikeni ya təgur mesedi ni ɗek ; mis ndahaŋ ti ni tə̀ɗəm məslər ti, ndam ge mesedi ni ɗek akaba məslər məslərani ya àfi ahàr ana tay ni. Ay pakama ge Zeŋ ya abiki ana məslər ya àfi ahar ana ndam ge Melefit a kəsa nahaŋ bu ni ti, àhi ana ndam ga Yezu ya *tə̀cakalavu a kəsa gani nani bu ni akaɗa nday ɗek mis bəlaŋ.\f* » \c 2 \s1 Ma ga Yezu ya àhi ana ndam gayaŋ ya təcakalavu e Efez ni \p \v 1 Àhu keti : « Biki pakama hini ana *məslər ge Melefit ya abi slimi ana ndam goro ya *təcakalavu e Efez ni. Pakama gani nani ti ga Bay ya ti boŋgur tə̀fəŋ a ahar ga ɗaf bu adəskəlani, asawaɗay e kiɗiŋ ga zlam ga gru adəskəlani ga məbəki *ceŋgel adəskəlani ni bu ni. Pakama gayaŋ ni ti nihi, \v 2 àɗəm : Nə̀səra tʉwi gayak ya kagray na, nak kə̀bu kagray tʉwi àna njəɗa, kə̀bu keɓesey, kə̀bi kəvi divi ana ndam cuɗay ga məhurkiviyani ke kʉli bi daya. Ndam ya tə̀ɗəm nday ndam *asak goro, ay nday ndam asak goro do ni ti kàmənjaləŋaba kà tay a, kə̀səra nday ndam masəkaɗ malfaɗa masakani. \v 3 Nak kə̀bu keɓesey, kàcaka daliya azuhva nu a, kàmətaɓ ndo. \p \v 4 « Ay ti zlam àbu bəlaŋ kàgudara, nəhukki : Kàwayay nu akaɗa ya kàwayay nu enjenjeni ni va do. \v 5 Jalaki ahàr ka manjəhaɗ gayak ye enjenjeni ni, ŋga pi kə̀ŋgoya kələŋ a ni day ti. Mbatkaba majalay ahàr gayak a, gray tʉwi akaɗa ya kàgray enjenjeni ni. Tigi ti kàmbatkaba majalay ahàr a do nahəma, anara afa gayak a, nara nəzaba ceŋgel gayak na akaba məlaŋ ya tafəkaɗki na. \v 6 Ay zla nahəma, zlam nahaŋ àbu bəlaŋ nazləbaki kur : ere ye ti ndam Nikolas \f + \fr 2:6 \ft Leli mə̀sər ere ye ti ndam Nikolas tə̀ɗəm ni do, ay mə̀səra nday ndam magudar zlam ya tàɗəbay divi ga Yezu do ni.\f* təcahi ana mis ni ti kàwayay do ferereni akaɗa goro ya nàwayay do ferereni ni. \p \v 7 « Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci ere ye ti *Məsuf Njəlatani ahi ana ndam goro ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni. \p « Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana nahəma, anəvi divi ga məzum bəza ga məŋgəhaf ya àbu a məlaŋ sulumani ge Melefit bu ni. Bəza ga məŋgəhaf nani ti avi sifa ana mis. » \s1 Ma ga Yezu ya àhi ana ndam gayaŋ ya təcakalavu e Simiriŋ ni \p \v 8 Àhu keti : « Biki pakama hini ana *məslər ge Melefit ya abi slimi ana ndam goro ya *təcakalavu e Simiriŋ ni. Pakama gani nani ti ga Bay ya ti ànjəki ka magray zlam ɗek, emendeveriŋ zlam ɗek, naŋ gani ya àmət mək àŋgaba e kisim ba ni. Pakama gayaŋ ni ti nihi, \v 9 àɗəm : Nə̀səra daliya gayak ya ti kacakay na, nə̀səra nak talagani. Ay ge jiri nahəma, zlam gayak àbu. Nə̀səra ma magədavani ya mis tekelkʉkiyu na daya. Ndam ya tekelkʉkiyu ma ni tə̀ɗəm nday ndam *Zʉde, ambatakani do nday ndam Zʉde do, nday ndam ya təcakalavu ga maɗəbay *Seteni ni. \v 10 Aŋgwaz àwərfəŋa kur ka daliya ya akacakay ni ba. Sərumki : Seteni aməbiyu ndam gekʉli ndahaŋ kay a daŋgay vu, awayay ti ahəlfəŋa eyʉ kè kʉli a. Akəgrum daliya vaɗ kru. Ku takaɗ kur nəŋgu ni, kə̀mbrəŋ məfəku ahàr ba. Kə̀mbrəŋ məfəku ahàr ndo nahkay nahəma, anəvuk sifa ga sulum aɗaba kèyefiŋa kà zlam magudarana. \p \v 11 « Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci ere ye ti *Məsuf Njəlatani ahi ana ndam goro ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni. \p « Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana nahəma, ku tamal àməta nəŋgu ni amaŋgaba, aməmət ɗay-ɗay va do, *kisim ye cʉ ni amazay naŋ do. » \s1 Ma ga Yezu ya àhi ana ndam gayaŋ ya təcakalvu a Pergam ni \p \v 12 Àhu keti : « Biki pakama hini ana *məslər ge Melefit ya abi slimi ana ndam goro ya *təcakalavu a Pergam ni. Pakama gani nani ti ga Bay ya ti naŋ àbu àna maslalam ma gani cecʉeni məzumani ni. Pakama gayaŋ ni ti nihi, \v 13 àɗəm : Nə̀səra məlaŋ manjəhaɗ gayak a, nak ka məlaŋ ge *Seteni, kʉrsi gayaŋ àbu eslini. \f + \fr 2:13 \ft A Pergam ti məlaŋ gəɗakani ge meviyekiki zlam ana Zʉs melefit gəɗakani ga ndam Gres ni àbu. Ahay nahaŋ àbu, tazləbavù bay gəɗakani ga ndam Rom ni akaɗa naŋ melefit eslini. Yezu àɗəm kʉrsi ge Seteni àbu a Pergam ti azuhva zlam nday nani.\f* Tàkaɗ Antipas ti afa gekʉli eslini ka məlaŋ ge Seteni ya anjəhaɗ ni. Antipas ti bay magrakua sedi a, àmbrəŋ nu ndo. Ku tamal tàkaɗa naŋ a nəŋgu ni nak day kə̀mbrəŋ nu ndo simiteni, kə̀bu kəfəku ahàr kekileŋa. \p \v 14 « Ay ti zlam àbu kàgudara, nəhukki : mis ndahaŋ tə̀bu afa gayak ti tə̀gəskabá ere ya *Balam àɗafaki na. Àhi ana bay Balak mâgosay ndam *Izireyel ti tâhəpəɗ aslu ga pəra akaba tâgray mesʉwehvu. \v 15 Mis ndahaŋ tə̀bu afa gayak tə̀gəskabá ere ye ti Nikolas \f + \fr 2:15 \ft Mənjaki ke ere ye ti məbəkiani ka 2.6 ni.\f* àɗafaki na daya. \v 16 Nahkay nəhuk : Mbatkaba majalay ahàr gayak a. Tigi ti kàmbatkaba do nahəma, nara afa gayak a wuɗak, nara nakaɗvafəŋva kà ndam gayak na àna maslalam ya ahəraya a ma goro ba na. \p \v 17 « Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci ere ye ti *Məsuf Njəlatani ahi ana ndam goro ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni. \p « Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana nahəma, anəvi *man maŋgahani ni. Anəvi koskosay daya : ka koskosay gani nani ti slimi mʉweni àki məbəkiani. Maslaŋa ya àsəra slimi gani nana ni ti àbi, si asər ti maslaŋa ya ti tə̀via akur gani nana ni kwa. » \s1 Ma ga Yezu ya àhi ana ndam gayaŋ ya təcakalavu a Tiyatir ni \p \v 18 Àhu keti : « Biki pakama hini ana *məslər ge Melefit ya abi slimi ana ndam goro ya *təcakalavu a Tiyatir ni. Pakama gani nani ti ga Wur ge Melefit, naŋ ya ti eri gayaŋ aslaɗay akaɗa ga aku ni, asak gayaŋ ni akaɗa ga ara sulumani ni. Pakama gayaŋ ni ti nihi, \v 19 àɗəm : Nə̀səra tʉwi gayak ya kagray na, nə̀səra kə̀bu kawayay mis, kə̀bu kəfəku ahàr, kə̀bu keɓesey zlam ɗek, kə̀bu kəfi ahàr ana tʉwi daya. Nə̀səra tʉwi gayak ya kagray nihi ni àtama ya kàgrabiya enjenjeni na. \p \v 20 « Ay ti zlam àbu kàgudara, nəhukki : kə̀via divi ana Zezabel, wal ya àɗəm naŋ bay mahəŋgaray *pakama ge Melefit na. \f + \fr 2:20 \ft Zezabel ti wal ga bay Akab ga haɗ Izireyel ahaslani (1 Bəbay 16.31). Zezabel ti wur Izireyel do, ahəŋgrioru ahàr a haɗ ana Bal melefit ga ndam Kanaŋ. A Wakita ge Melefit bu ni ti wal ya agosay mis ti tàɗəbay divi ge Melefit ba ni lu təzalay naŋ Zezabel.\f* Ambatakani do wal nani ti naŋ àbu aɗəfiki zlam ana ndam məgru tʉwi ge mesipet tay àna naŋ. Awayay ti tâgray mesʉwehvu akaba tâhəpəɗ aslu ga pəra. \v 21 Nə̀via sarta ti mâmbatkaba majalay ahàr gayaŋ a, ay ti kekileŋa àcuhway do ; agroru mesʉwehvu gayaŋ zlam gayaŋ. \v 22 Nihi nahəma, nara nəfəki arməwər, ara acakay daliya ka slalah gayaŋ. Ndam ya tagrafəŋa mesʉwehva ni tigi ti tàmbatkaba majalay ahàr gatay a ndo, tə̀mbrəŋ tʉwi gatay magədavani nani ndo ni ti atəcakay daliya dal-dal daya. \v 23 Nara nabazlfəŋa bəza ɗek daya, ti ndam ya təfəki ahàr ke Melefit, təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni ɗek tara təsər : bay ya ti àsəra majalay ahàr ge mis a akaba zlam ya mis tawayay na ti si nu kwa. Lekʉlʉm ɗek anəpəl kʉli, ku way way do ke tʉwi gayaŋ ya àgray ni. \p \v 24 « Lekʉlʉm ndam Tiyatir ndahaŋ ni kə̀bum kəfumki ahàr ke Melefit. Lekʉlʉm ti kìcʉmiki ma ga wal ni ndo, kàcahum ere ye ti mis nday nani tə̀ɗəm zlam maŋgahani ge *Seteni ni ndo. Lekʉlʉm nahəma ere ye ti nəhi ana kʉli grum ni ti àbi. \v 25 Ay ti ere ye ti nəhi ana kʉli ni ti nihi : Gəsumkabá ma ya nə̀hi ana kʉli na, kə̀mbrəŋum ba duk abivoru ana sarta goro ya anaŋga ni. \p \v 26 « Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana, àgəskabá ere ye ti nawayay na duk abivoru ana vaɗ gayaŋ a nahəma, anəvi njəɗa ga məgur jiba gərgərani. \v 27 Maslaŋa nani ti emigi bay ɓilek-ɓilekeni, amahətay jiba nday nani àna aday ga ara ; aməgri ana tay ti akaɗa ga maslaŋa ya ti eheɓkaba misek ge eliɓisl a təzlu-təzlu ni. \f + \fr 2:27 \ft Mənjay Limis 2.8-9.\f* \v 28 Anəvi njəɗa ga magray zlam nday nani akaɗa ga Baba ya àvu ni. Maslaŋa nani ti anəvi bamti ya ti acəlaya ge dʉena ni daya. \f + \fr 2:28 \ft Bamti ya ti acəlaya ge dʉena ni ti Krist. Mənjay Maŋgahani 22.16.\f* \p \v 29 « Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci ere ye ti *Məsuf Njəlatani ahi ana ndam goro ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni. » \c 3 \s1 Ma ga Yezu ya àhi ana ndam gayaŋ ya təcakalavu a Sart ni \p \v 1 Àhu keti : « Biki pakama hini ana *məslər ge Melefit ya abi slimi ana ndam goro ya *təcakalavu a Sart ni. Pakama gani nani ti ga Bay ya ti məsuf ge Melefit tə̀fəŋ adəskəla akaba boŋgur tə̀fəŋ adəskəlani ni. Pakama gayaŋ ni ti nihi, àɗəm : Nə̀səra tʉwi gayak ya ti kagray na. Mis tə̀ɗəm nak ti kə̀ŋgəta sifa, ambatakani do nak məmətani sawaŋ. \v 2 Nak kə̀bu kendevervu wuɗak, ay ti cikaba. Zlam nahaŋ àgəjənifuka, àmət ndo, ay ahàr àɗəm zay njəɗa gayak, do ni ti zlam gani nani day ara amət. Nàmənjaləŋa ana tʉwi gayak na, nìpi ti èsli araŋa kè meleher ge Melefit goro do. \v 3 Sərki ka ma ge Melefit ya ti kìci ahaslani ni. Sərki ahəmamam kə̀gəskabu ma gani ahaslani ni. Kə̀sərkia ti gəskabá, mbatkaba majalay ahàr gayak na. Tigi ti kìpiɗekvu do nahəma, anara afa gayak a. Anara ti akaɗa ga zal akal ni, akəsər sarta gani do. \v 4 Ay ti ndam gayak ndahaŋ ɓal tə̀bu a Sart ti azana gatayani tə̀gəs arɗa ndo. Nday məbakabu azana bəɗ-bəɗani, amasawaɗay akaba tay, aɗaba tìsliki tata. \p \v 5 « Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana nahəma, aməbakabu azana bəɗ-bəɗani, anəbəzkia slimi gayaŋ ka wakita ɗay-ɗay do. A wakita nani bu ni ti nə̀bəkia slimi ga ndam ya tə̀ŋgəta sifa ni. Kè meleher ga Baba akaba kè meleher ga məslər gayaŋ nahəma, anəɗəm vay-vay naŋ ti mis goro. \p \v 6 « Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci ere ye ti *Məsuf Njəlatani ahi ana ndam goro ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni. » \s1 Ma ga Yezu ya àhi ana ndam gayaŋ ya təcakalavu a Filadelfi ni \p \v 7 Àhu keti : « Biki pakama hini ana *məslər ge Melefit ya abi slimi ana ndam goro ya *təcakalavu a Filadelfi ni. Pakama gani nani ti ga Bay ya ti naŋ *njəlatani, naŋ jireni ni, naŋ ti lekili ga bay Devit àfəŋ a ahar bu . Tamal àzləkaba mahay a ti maslaŋa nahaŋ àzləkvu koksah, tamal àzləkvà day maslaŋa nahaŋ àzləkaba koksah. Pakama gayaŋ ni ti nihi, \v 8 àɗəm : Nə̀səra tʉwi gayak ya kagray na. Nə̀səra njəɗa gayak àhəca, akaba nani ɗek kə̀mbrəŋ nu ndo, kə̀gəskabá pakama goro a. Nihi nahəma, nə̀zləkukaba mahay a, maslaŋa ya ti esliki məzləkvu mahay nani ti àbi. \v 9 Nə̀huk nahəma, ndam ya təcakalavu ga maɗəbay *Seteni, tə̀ɗəm nday ndam *Zʉde ambatakani do tasəkaɗ malfaɗa, nday ndam Zʉde do ni, ere ye ti anəgri ana tay ni nihi : anəfəki ŋgasa ka tay, ti târa tâbəhaɗuk mirdim meleher ndiɓa ndiɓa ana haɗ. Nahkay ti atəsər nu nə̀bu nawayay kur. \v 10 Nak ti kə̀gəskabá pakama goro na, kə̀mbrəŋ ndo. Nahkay nu day anahətay kur ka sarta ga daliya ya amərəkia ka ndam ga duniya ɗek ni, anəmbrəŋ kur do. Daliya gani nani ti ecirkaba mis a : mis ndahaŋ goro, mis ndahaŋ ti ni goro do. \v 11 Nu nə̀bu naŋga wuɗak. Gəskabá ma ya ti nə̀huk na lala, kə̀mbrəŋ ba. Nak kə̀bu àna sifa ya nəvuk ga sulum aɗaba kèyefiŋa kà zlam magudarana ni : tigi ti kə̀mbrəŋ ma goro ndo nahəma, maslaŋa àbi amazafuka sifa gani nana bi. \p \v 12 « Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana nahəma, anafəkaɗ naŋ, emigi medikedik ga *ahay gəɗakani ge Melefit goro ni, amanjəhaɗ a məlaŋ sulumani nani bu ga kaŋgay-kaŋgayani. Anəbəki slimi ge Melefit akaba slimi ga kəsa gəɗakani ga bay Melefit goro ka naŋ. Kəsa gani nani ti Zerʉzalem mʉweni ya ti Melefit aməslərbiyu ka haɗ ni. Anəbəki slimi goro mʉweni ka maslaŋa nani daya. \p \v 13 « Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci ere ye ti Məsuf Njəlatani ahi ana ndam goro ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni. » \s1 Ma ga Yezu ya àhi ana ndam gayaŋ ya təcakalavu e Lewʉdisi ni \p \v 14 Àhu keti : « Biki pakama hini ana *məslər ge Melefit ya abi slimi ana ndam goro ya *təcakalavu e Lewʉdisi ni. Pakama gani nani ga Bay ya ti təzalay naŋ “Aya Nahkay !” ni. Naŋ Bay magray sedi jireni, àsəkaɗ malfaɗa do, ere ye ti Melefit àgraya ni ɗek ti ahar gayaŋ àkibu daya. Pakama gayaŋ ni ti nihi, \v 15 àɗəm : Nə̀səra tʉwi gayak ya kagray na : nak liŋ-liŋ do, nak war-war do daya. Hojo nak liŋ-liŋ ahkay do ni nak war-war. \v 16 Ay ti nak liŋ-liŋ do, nak war-war do, nak luɓuk-luɓuk, nahkay ti nara nahəŋgaya kur a ma goro ba tuwəɗ. \v 17 Kə̀bu kəɗəm elimeni gayak àbu, kə̀ŋgəta zlam a, ere ye ti ahəcukkivu ni àbi. Ambatakani do ŋgay nak kə̀bu kasay cicihi, araŋa gayak àbi, nak talagani, nak wulufani, nak a mahayma ti kə̀sər do. \v 18 Nihi zla nahəma, nawayay ti ra afa goro a, səkum gru maslaɗani, ègi njəlalatani a aku bu ni. Nahkay ti ekigi bay ge elimeni eɗeɗiŋ eɗeɗiŋeni. Səkum azana bəɗ-bəɗani ti kâbakabu, kə̂ŋgah vu gayak nahkay ti akagray mimili va do. Səkum haf ge eri daya ti kâgraki ke eri gayak ni, nahkay ti ekipi divi. \v 19 Nu ti ndam goro ya nawayay tay ni tamal tàgudara zlam a ti nəhiki ana tay, natraɓki tay. Nahkay ti mbatkaba majalay ahàr gayak a, kava njaŋ-njaŋ ga magray tʉwi a. \v 20 Ci day, nu hi kà mahay, nə̀bu nəzalay. Tamal ti maslaŋa ècia dəŋgu goro a, àzləkaba mahay a nahəma, nəhuriyu afa gani. Nə̀huriya ti nəzum zlam ata naŋ, naŋ day azum zlam ata nu. \p \v 21 « Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana nahəma, anəvi divi ga manjəhaɗani e kʉrsi ga bay bu akaba nu a bay goro bu. Amanjəhaɗ ti akaɗa goro ya ti nèyefiŋa kà zlam magudarana, nàra, nu nə̀bu manjəhaɗani e kʉrsi ga bay bu akaba Baba ni. \p \v 22 « Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci ere ye ti *Məsuf Njəlatani ahi ana ndam goro ya təcakalavu a kəsa gərgərani bu ni. » \c 4 \s1 Mahay məzləkabana e melefit ba \p \v 1 Àra àhua ma na nahkay ti nìpi mahay məzləkabana e melefit ba. Eslini dəŋgu ga maslaŋa àhənday akaɗa ga mezlelim ni. Dəŋgu nani ti ga maslaŋa ya ti àhu ma enjenjeni ni. Àhu ahkado : « Cəlaya ahalay ha. Kə̀cəlaya ti nəɗəfukki zlam ya ti amagravu ni. » \p \v 2 Eslini *Məsuf ge Melefit àgəs nu hʉya, mək nìpi kʉrsi ga bay mafəkaɗani e melefit bu, maslaŋa àvu manjəhaɗviyani dəgama. \v 3 Maslaŋa gani nani ti àɓəlay kay akaɗa ga akur sulumani ya təzalay zespi ni, akaɗa akur ya təzalay sarduwaŋ ni daya. Kʉrsi gani nani ti makwal èveliŋ tekesl. Makwal ni aslaɗay akaɗa ga akur ya təzalay imarot ni. \v 4 Kʉrsi ndahaŋ kru kru cʉ mahar faɗ tə̀fəŋ kà gəvay ge kʉrsi nani tèveliŋ carra, mis gəɗákani tə̀vu dəgama dəgama manjəhaɗviyani. Nday məbakabu azana bəɗ-bəɗani, mefeɗey ahàr àna elpindiŋ ga gru. \v 5 A kʉrsi gani nani ye e kiɗiŋ bu ni ti avər abay aku, dəŋgu tahənday, avər adi aday. Eslini ceŋgel tə̀bu adəskəla təslaɗay məlaŋ kama ge kʉrsi ga bay ni. Ceŋgel nday nani ti *Məsuf ge Melefit adəskəlani ni. \v 6 Zlam nahaŋ àvu kama ge kʉrsi ga bay ni, ere gani akaɗa dəluv, aslaɗay məlaŋ akaɗa ga kutrum ni, ahəlaba eri a vərut. \p Zlam ndahaŋ tə̀bu faɗ, nday àna sifa, tə̀fəvù kʉrsi ni e kiɗiŋ vu kà palahar gani faɗani ɗek. Zlam gani nday nani ti meleher gatay akaba aləŋ gatay ni ɗek eri trakokwa trakokwa. \v 7 Zlam bəlaŋ gani tə̀zavu ata mazlahku, ye cʉ ni tə̀zavu ata wur kokur, ya mahkər ni meleher gani tə̀zavu ata ge mis, ya faɗ ni ti ni tə̀zavu ata məjəvu ka ya ti məjəvu ni ahər ni. \v 8 Zlam nday nani faɗani ni kərpasla tə̀fəŋ kà tay muku muku, vu gatay ni ɗek eri trakokwa, gwar a huɗ bu akaba gwar ka dala ɗek. Məlafat akaba məlavaɗ gani do ɗek tidi limis, tə̀mbrəŋ do, tə̀bu təɗəm : \q1 « Bay geli Melefit, nak Bay njəɗa-njəɗani, nak kə̀bu njəlata, njəlata, njəlata. \q1 Nak ti kwa ahaslani nak kə̀bu, nak kə̀bu nihi, akələbu kama daya. » \p \v 9 Zlam nday nani faɗani tə̀bu tidii limis ana Bay ya ti naŋ àbu manjəhaɗani dəgama e kʉrsi ga bay bu, naŋ àbu àna sifa, àmət ɗay-ɗay do ni. Kəla ya ti tidii limis ga mazləbay naŋ akaba təgri sʉsi nahkay ni ti \v 10 nday gəɗákani kru kru cʉ mahar faɗani ni tabəhaɗi mirdim ana Bay ya ti naŋ manjəhaɗani dəgama e kʉrsi ga bay bu, àmət ɗay-ɗay do ni. Tabəhaɗi mirdim, tazləbay naŋ. Tabəhaɗ elpindiŋ gatay kè meleher ga Bay manjəhaɗani e kʉrsi bu ni, təɗəm : \q1 \v 11 « Bay geli Melefit, nak kàgraya zlam a ɗek. \q1 Kàgraya zlam a ɗek, nday tə̀bu nahkay ti ka mawayay gayak. \q1 Nahkay zla nahəma, kìslia ti ku way way do mâzləbay kur, \q1 mə̂ɗəm nak gəɗakani, mə̂ɗəm nak njəɗa-njəɗani. » \c 5 \s1 Wur Təmbak akaba wakita \p \v 1 Eslini nìpifiŋ wakita mifeɗekabani kà bay ya ti manjəhaɗani dəgama e kʉrsi ga bay bu ni a ahar ga ɗaf bu. \f + \fr 5:1 \ft Ka sarta ga Yezu ti wakita ɗek zəbalani, mis tefeɗekabu ; ga məŋgət məlaŋ ya tawayay ni si têpelkaba kwa ; wakita akaɗa ya kani ni ti tə̀bi.\f* Wakita nani ti palahar gani cecʉeni məbəkiani, ma gani mandəɓaŋakabiyani àna zlam məlaŋ adəskəla daya. \fig Wakita mifeɗekabani, mandəɓaŋakabiyani àna zlam məlaŋ adəskəla|src="Scroll_bb.tif" size="col" ref="5.1" \fig* \v 2 Mək nìpi *məslər ge Melefit njəɗa-njəɗani àɗəm ma kay kay, àɗəm ahkado : « Way esliki məhəlkia zlam ya ti tàndəɓaŋakabiyu wakita ni àna naŋ na ga mepelkaba wakita na tata ni way ? » \p \v 3 Ay ti ku e melefit bu, ku ka haɗ, ku a haɗ bu, maslaŋa àbi esliki mepelkaba wakita na ga məmənjiyani a huɗ gani vu bi. \v 4 Eslini nìtʉwi dal-dal aɗaba tə̀di ahàr ana maslaŋa ya ti esliki mepelkaba wakita na ga məmənjiyani a huɗ gani vu ndo. \v 5 Ay bəlaŋ e kiɗiŋ ga nday gəɗákani ni bu àhu : « Kìtʉwi ba. Nihi nahəma mazlahku àbu, naŋ ti ge dini ga Zʉda, naŋ wur huɗ ge Devit ; èyefiŋa kà ndam ezir ge Melefit a. Naŋ ti esliki : ahəlkia zlam adəskəlani ya tàndəɓaŋakabiyu wakita ni àna naŋ na ga mepelkabana tata. » \p \v 6 Eslini nìpi Wur Təmbak micikeni jika e kiɗiŋ bu kama ge kʉrsi ni. Zlam ndahaŋ faɗani ni akaba nday gəɗákani ni tèveliŋ naŋ. Wur Təmbak gani nani ti edrem adəskəla. Eri gani day adəskəla ; eri nday nani ti *Məsuf ge Melefit adəskəlani ni, Melefit àslərbiyu tay ka haɗ ɗek. Wur Təmbak gani nani ti amənjavu akaɗa ga wur təmbak ya tìsliŋa ni. \v 7 Wakita ni àfəŋ kà Bay ya ti manjəhaɗani dəgama e kʉrsi bu ni a ahar ga ɗaf bu. Eslini Wur Təmbak nakəŋ òru àzay wakita ni. \v 8 Naŋ nakəŋ àra àza wakita na ti zlam faɗani ni akaba gəɗákani kru kru cʉ mahar faɗani ni tàbəhaɗ mirdim grik kè meleher ga Wur Təmbak ni. Nday ɗekeni àna tindʉ a ahar bu akaba hijiyem ga gru mərəhvani àna tersel pisl pisl. Tersel gani nani ti zlam mahəŋgalani ga ndam ge Melefit ya tahəŋgalafəŋa kè Melefit a ni. \v 9 Nday nakəŋ tìdi limis mʉweni, tə̀ɗəm : \q1 « Nak ti kìslia mazay wakita na, \q1 kìslia məhəlkia zlam adəskəlani \q1 ya tandəbaŋakabiyu wakita na àna naŋ na daya. \q1 Aɗaba tàkaɗa kur a, \q1 kə̀mbiaya mis a ɗek ana Melefit àna mimiz gayak na : \q1 mis ya təzlapay ma həma ni ɗek, ge dini ɗek, \q1 ga jiba ɗek akaba ga haɗ gərgərana ɗek, kə̀mbiaya tay a. \q1 \v 10 Kàgray nahkay ti tìgia ndam jiba gayak a, nak kəgur tay, \q1 tìgia ndam *maŋgalabakabu mis akaba Melefit kè meleher ge Melefit geli daya. \q1 Nday gani etigi bəbay ka haɗ. » \p \v 11 Eslini nìpi məslər ge Melefit miliyem ehimeya, tàcalvu do, nìci limis gatay ya tidi ni. Nday nakəŋ tèveliŋi ahàr ana kʉrsi ni, ana zlam faɗani ni, akaba ana gəɗákani ni. \v 12 Nday nakəŋ tə̀bu tidi limis kay kay, təɗəm : \q1 « Wur Təmbak ya tàkaɗ ni èslia ti mis tə̂həŋgrioru ahàr a haɗ, \q1 tâzləbay naŋ akaba tîdii limis, \q1 aɗaba naŋ njəɗa-njəɗani, agur zlam ɗek, \q1 naŋ àbu àna elimeni, àsəra magray zlam a ɗek. » \p \v 13 Eslini nìci dəŋgu ga zlam ya Melefit àgraya tay a ni ɗek tə̀bu tidi limis. Zlam ya ti agavəla ni, ya ka haɗ ni, ya a haɗ bu ni akaba zlam ya ti a dəluv bu ni tə̀ɗəm : \q1 « Məzləbum Bay ya ti e kʉrsi bu ni, \q1 məzləbum Wur Təmbak ni daya. \q1 Məhəŋgrioru ahàr a haɗ ana tay aɗaba nday təgur zlam ɗek. \q1 Mətəkumi ahar ana tay daya. \q1 Məgrum zlam nday nani ɗek ga kaŋgay-kaŋgayani. » \p \v 14 Zlam faɗani nakəŋ tə̀ɗəm : « Aya nahkay ! » Tàra tə̀ɗəma nahkay nahəma, gəɗákani ni tàbəhaɗi mirdim meleher ndiɓa ndiɓa ana haɗ ana Bay ya e kʉrsi bu ni akaba ana Wur Təmbak ni, tə̀həŋgrioru ahàr a haɗ ana tay. \c 6 \s1 Wur Təmbak ni ezliri ana mepelkaba wakita \p \v 1 Eslini nìpi Wur Təmbak nakəŋ àzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita na bəlaŋ gana. Àra àzəkia nahəma, nìci zlahay ga zlam bəlaŋ e kiɗiŋ ga zlam faɗani ni bu ahənday kay kay akaɗa ga avər ya adi aday ni, àɗəm : « Ra ! » \v 2 Nìpi ti pilis bəɗ-bəɗani, mis àki digʉsa manjəhaɗani, aləka àfəŋ a ahar bu. Tə̀via elpindiŋ a, aɗaba esliki meyefiŋeni kà zlam ɗek, àsləka òru ga makaɗvani ti mêyefiŋ ka zlam keti. \p \v 3 Eslini Wur Təmbak ni àzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita ye cʉ na. Àra àzəkia ti nìci dəŋgu ga zlam ye cʉ e kiɗiŋ ga zlam faɗani ni bu ni, àɗəm : « Ra ! » \v 4 Nìpi pilis nahaŋ ndizeni àhəraya, mis àki digʉsa. Maslaŋa gani nani ti tə̀via maslalam gəɗakana, tə̀vikiva njəɗa ga məzəkibiyu silik ke mis ka haɗ a ti tâbazlvu e kiɗiŋ gatay bu. \p \v 5 Eslini Wur Təmbak ni àzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita na ya mahkər na. Àra àzəkia ti nìci dəŋgu ga zlam ya mahkər e kiɗiŋ ga zlam faɗani ni bu ni, àɗəm : « Ra ! » Nàmənjoru mək nìpi pilis diliŋ-diliŋeni àhəraya, maslaŋa àki digʉsa, kilʉ àfəŋ a ahar bu ga makay zlam. \v 6 Nìci dəŋgu ga maslaŋa ahəndabiyu e kiɗiŋ ga zlam faɗani ni bu, àɗəm : « Siŋgu ge tʉwi ga rukani asəkum *alkama agodu bəlaŋ ciliŋ, tamal hay ti ni agodu mahkər ciliŋ. » Àhi ana bay ya ti naŋ ke pilis ni keti : « Zum nday ata amal nahəma kìjifiŋ ba. » \p \v 7 Eslini Wur Təmbak ni àzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita ya faɗani na. Àra àzəkia ti nìci dəŋgu ga zlam ya faɗani ni àɗəm : « Ra ! » \v 8 Nàmənjoru mək nìpi pilis àzavu ata azək àhəraya, maslaŋa àki digʉsa. Slimi ga bay nani Kisim, məlaŋ ge *kisim aɗəboru naŋ kələŋ. Tə̀via njəɗa ana tay ka palahar ga haɗ bəlaŋ a huɗ ga faɗani ba ga mabazl mis àna maslalam a, àna lʉwir a, àna arməwər gərgərana. Tə̀via njəɗa ana tay ga magray ti zlam ge gili cuɗayani tâbazl mis daya. \p \v 9 Eslini Wur Təmbak ni àzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita ya zlamani na. Àra àzəkia ti nìpi diksi ga ndam ya tàbazl tay aɗaba tə̀gəskabá ma ge Melefit a akaba tàgrakia sedi a ni. Nday ti tə̀vu a huɗ ga məlaŋ *meviyekiki zlam ana Melefit ni bu. \v 10 Nday nakəŋ tə̀zlah kay kay, tə̀ɗəm : « Bay geli gəɗakani, nak jireni, nak *njəlatani ; akagrafəŋa seriya kè mis ya tə̀bu ka haɗ, tàbazl leli na ti ananaw ? Akatraɓvù tay ti ananaw ? » \v 11 Tàra tə̀ɗəma ma na nahkay nahəma, tə̀bəki azana bəɗ-bəɗani ka tay ɗek, tə̀hi ana tay ahkado : « Ɓesʉma àkiva gʉzit, aɗaba bəza ga məŋ gekʉli ndahaŋ tə̀bu təgri tʉwi ana Melefit akaɗa gekʉli ni, Melefit àvia divi ana mis a ti tâbazlkivu tay ke kʉli. Ahàr àɗəm tâbazlaba tay a ɗek day kwa. » \p \v 12 Eslini nìpi Wur Təmbak ni, àzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita ya muku na. Àra àzəkia ti haɗ àdaɗay kay kay. Fat ègi diliŋ-diliŋ akaɗa jembey. Kiyi day ègi ndize akaɗa mimiz. \v 13 Boŋgur tə̀təɗbiyu e melefit bu, tàdəgaya ka haɗ a akaɗa ga bəza ga *wəruv maŋgalakani ya aməɗ gəɗakani abafəŋa tay kà məŋ gana ni. \v 14 Huɗ melefit èfeɗevu akaɗa ga wakita ya efeɗevu ni, àsləkaba eslina. Həma akaba haɗ ya e kiɗiŋ ga dəluv bu ni ɗek tàsləkaba a məlaŋ gatay ba. \v 15 Bəbay ga haɗ ni ɗek, gəɗákani, gəɗákani ga ndam slewja, ndam ge elimeni, ndam ya njəɗa àfəŋ ka tay ni, mis ndahaŋ ni ɗek, eviɗi akaba nday ye eviɗi do ni tə̀ɓu a ahuzl bu, tə̀ɓu e kiɗiŋ ga huɗəkum bu. \v 16 Tə̀hi ana həma ni akaba ana huɗəkum ni ahkado : « Dəɗumkiaya ke leli a, ŋgahumfəŋa leli kà bay manjəhaɗani dəgama e kʉrsi ga bay bu na ti èpi leli ba ; ŋgahumfəŋa leli kà Wur Təmbak na daya, aɗaba àzuma ɓəruv a. \v 17 Aɗaba vaɗ məzum ɓəruv gatay dal-dalani ènjia. A vaɗ gani nani ti maslaŋa àbi amatamfəŋa kà tay a bi. » \c 7 \s1 Ndam ya ti tàhəndakia zlam ge Melefit ka tay a ni \p \v 1 Eslini nìpi *məslər ge Melefit faɗ nday jika jika kè sliri ga məlaŋ faɗani ɗek. Nday tə̀bu təcafəŋa aməɗ ga məlaŋ na ɗek ti àdaɗay ka haɗ ni ba, ka dəluv ba akaba ka məŋgəhaf ku bəlaŋ ba simiteni. \v 2 Melefit ti Bay ga sifa ; nìpi məslər gayaŋ nahaŋ keti naŋ àbu asləkabiya gwar egezi a, zlam ge Melefit ga mahəndakiani ke mis ni àfəŋ a ahar bu. Məslər nakəŋ àzlah kay kay, àhi ana məslər ndahaŋ faɗani ya Melefit àvi njəɗa ana tay ga magudar haɗ akaba dəluv ni, àhi ana tay ahkado : \v 3 « Kàgudarum haɗ, dəluv akaba məŋgəhaf faŋ ba, si amahəndakia zlam ge Melefit kè meleher ga ndam məgri tʉwi ana Melefit geli na day kwa. » \v 4 Eslini tàcaluaya mis ya ti tàhəndaki zlam ge Melefit ka tay na : nday dəbu diŋ àna dəbu kru kru faɗ mahar faɗ, nday ge dini gərgərani ge Izireyel ni ɗek. \v 5 Ge dini ga Zʉda mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ge Rʉbeŋ mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ga Gad mis dəbu kru mahar cʉ, \v 6 ge dini ge Eser mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ga Naftali mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ga Manase mis dəbu kru mahar cʉ, \v 7 ge dini ga Simeyoŋ mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ge Levi mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ga Isakar mis dəbu kru mahar cʉ, \v 8 ge dini ga Zabuloŋ mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ge Zʉzef mis dəbu kru mahar cʉ, ge dini ge Benjemeŋ mis dəbu kru mahar cʉ. \s1 Mis macakalavani dal-dal kè meleher ge Melefit \p \v 9 Eslini nàmənjoru, nìpi mis macakalavani dal-dal, maslaŋa àcal tay koksah. Nday nani ti mis ga haɗ gərgərani ɗek, ga jiba gərgərani ɗek, ge dini gərgərani ɗek akaba ya təzlapay ma həma gərgərani ni ɗek. Nday tə̀bu micikeni jika jika kama ge kʉrsi ga Bay ni, kè meleher ga Wur Təmbak ni. Nday ɗek məbakabu məgudi bəɗ-bəɗani, ahar ga təɓa tə̀fəŋ kà tay ɗek a ahar bu, tazləbay Melefit àna naŋ. \v 10 Nday nakəŋ tə̀zlah kay kay, tə̀ɗəm : « Tàhəŋgay leli ti Melefit geli manjəhaɗani e kʉrsi bu ni nday ata Wur Təmbak ni. » \v 11 Eslini nìpi *məslər ge Melefit jika jika tèveliŋia ahàr ana kʉrsi ga bay na, ana gəɗákani na akaba ana zlam faɗani ya àna sifa na. Nday nakəŋ tàbəhaɗ mirdim, meleher ndiɓa ndiɓa ana haɗ, tàzləbay Melefit, \v 12 tə̀ɗəm : \q1 « Aya nahkay ! \q1 Melefit geli ni, nak a bay gayak bu, nak kə̀səra zlam a. \q1 Məgruk sʉsi, məhəŋgrukoru ahàr a haɗ, \q1 aɗaba kìslia ga məgur zlam a ɗek, nak njəɗa-njəɗani, \q1 nahkay mazləbay kur ga kaŋgay-kaŋgayani. \q1 Aya nahkay ! » \p \v 13 Eslini gəɗakani bəlaŋ e kiɗiŋ ga nday kru kru cʉ mahar faɗani ni bu àhu ahkado : « Mis nday hini məbakabu məgudi ɓəɗ-ɓəɗani ni ti ndamam, tàsləkabiya eley ? » \v 14 Nə̀həŋgrifəŋ, nə̀hi : « Bay goro, nu nə̀sər do, nak kə̀səra sawaŋ timey. » Naŋ nakəŋ àhu nahəma : « Hini ti ndam ya ti tèɓesebiya daliya dal-dalana, tə̀mbrəŋ məfəki ahàr ke Melefit ndo ni. Nday gani ti ndam ya tàbarafəŋa məgudi gatay àna mimiz ga Wur Təmbak a ti məgudi gatay ni tîgi bəɗ-bəɗani ni. \v 15 Azuhva nani ti nday tə̀bu kəlavaɗ micikeni kè meleher ge Melefit naŋ manjəhaɗani e kʉrsi gayaŋ bu, tazləbay naŋ a ahay gayaŋ bu məlafat akaba məlavaɗ gani do ɗek. Bay ya ti naŋ manjəhaɗani dəgama e kʉrsi bu ni aməfi ahàr ana tay. \v 16 Lʉwir aməwər tay va do, yam day amakaɗ tay va do. Fat akaba endif day atəgri araŋa ana tay do. \v 17 Aɗaba mam, Wur Təmbak micikeni e kiɗiŋ ge kʉrsi ga bay ni bu ni amajəgay tay, aməhəloru tay ka məlaŋ ga yam ya ti aŋgəz, àdəl ɗay-ɗay do, avay sifa ni. Melefit àna ahar gayaŋ aməgriaba yam tuway ana tay e eri ba ɗek. » \c 8 \s1 Wur Təmbak ni èndeveriŋa məzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita na \p \v 1 Eslini Wur Təmbak ni àzəkia zlam mandəɓaŋakabiyu wakita ya adəskəlani na. Àra àzəkia nahəma, zlam ya a huɗ melefit bu ni ɗek tə̀mbrəŋ madaɗani, təwər day àbi ɗeɗik-ɗeɗik, agray minit kru kru mahkər. \v 2 Eslini nìpi *məslər ge Melefit adəskəla micikeni kè meleher ge Melefit ; tə̀bi mezlelim adəskəla ana tay. \p \v 3 Nìpi məslər ge Melefit nahaŋ àna hijiyem ga gru a ahar bu ; hijiyem ni ti teviyekviyu haf ya ezi akaɗa ge tersel ni. Məslər ge Melefit nakəŋ àra ècikfəŋ kà gəvay ga zlam ga gru ya teviyekiki zlam ana Melefit ni. Tə̀via haf ya ezi akaɗa tersel na dal-dal ge meviyekieni ana Melefit ti azək gani mînjikioru ke Melefit, ti Melefit mîci mahəŋgalay zlam ga ndam gayaŋ *njəlatani ni ɗek àna azək ga haf ni. Nahkay məslər nakəŋ èviyekki ka zlam ga gru ya teviyekiki zlam ana Melefit ni, kè meleher ge Melefit naŋ dəgama e kʉrsi gayaŋ bu. \fig Hijiyem ya teviyekviyu haf ni|src="hk00268c.tif" size="col" ref="8.3" \fig* \v 4 Naŋ àbu eviyek haf ya ezi akaɗa tersel ni nahkay ti azək gani àhəraya a ahar gayaŋ ni ba, àcəloru agavəla afa ge Melefit, nahkay Melefit èci mahəŋgalay zlam ga ndam njəlatani gayaŋ ni ɗek. \v 5 Eslini məslər ge Melefit ni àzay hijiyem ga gru ni, àdaya aku a məlaŋ ya teviyekiki zlam ana Melefit ni ba, àbiviyu e hijiyem ga gru ni vu pisl. Àra àbəviya nahkay nahəma àdəvabiyu ka haɗ. Àra àdəvabiya ti avər àdi aday sak kay, huɗ melefit àhənday, avər àbay aku aslaɗay məlaŋ, haɗ àdaɗay dal-dal daya. \s1 Mezlelim adəskəlani ni \p \v 6 *Məslər ge Melefit adəskəlani ya mezlelim tə̀fəŋ kà tay adəskəlani ni tə̀slamatavu ge mivi mezlelim gatay ni. \p \v 7 Məslər ge Melefit ye enjenjeni e kiɗiŋ gatay ya adəskəlani bu ni èvi mezlelim gayaŋ ni. Àra èvia mezlelim na ti koskosay ga avər, aku akaba mimiz mebeɗeveni tadəgaya ka haɗ a. Haɗ ni èsevu məlaŋ mahkər, palahar gani bəlaŋ aku àzumaba. Kəla məŋ ga zlam mahkər lu ti bəlaŋ e kiɗiŋ gatayani bu aku èviyekaba. Kʉzir miɗeni ɗek aku ni àzumaba daya. \p \v 8 Eslini naŋ ye cʉ ni èvi mezlelim gayaŋ ni. Àra evia ti zlam nahaŋ gəɗakani akaɗa həma, aku àbu azum, tìzligiyu a *dəluv gəɗakani vu. Nahkay dəluv ni ècekvu məlaŋ mahkər, palahar gani bəlaŋ ègi mimiz. \v 9 Kəla zlam ya a huɗ ga yam bu àna sifa ni mahkər lu ti bəlaŋ e kiɗiŋ gatayani bu àmət. Kəla *slalah ga yam mahkər lu ti bəlaŋ e kiɗiŋ gatayani bu àhuɓkaba ŋguc ŋguc. \p \v 10 Eslini naŋ ya mahkər ni èvi mezlelim gayaŋ ni. Àra èvia ti boŋgur gəɗakani àtəɗbiyu e melefit bu. Boŋgur gani nani aslaɗay akaɗa aku ga vala-vala ni. Dəluv ya ka haɗ ya ti yam gani acuhway ni ɗek ti kəla dəluv mahkər lu boŋgur ni àdəkiaya ka bəlaŋ gana. Àdəkiaya ka məlaŋ ga yam ya àdəl do na daya. \v 11 Boŋgur nani ti slimi gayaŋ Ɓilek-ɓilek, esliŋ dəŋgu krec. Kəla dəluv mahkər ya yam gani acuhway ni lu ti bəlaŋ e kiɗiŋ gatayani bu ni ti yam gani ègi ɓilek-ɓilekeni. Mis kay tìsia yam na. Tàra tìsia yam na ti tə̀məta aɗaba yam ni ègia esliŋ dəŋgu krec. \p \v 12 Eslini naŋ ya faɗ ni èvi mezlelim gayaŋ ni. Àra èvia ti fat àslaɗay lala va do, akaɗa ècekvu mahkər, tàhəmbakia zlam ka palahar bəlaŋ gana. Kiyi day ègia nahkay. Kəla boŋgur mahkər lu ti bəlaŋ e kiɗiŋ gatayani bu àslaɗay va do. Nahkay ga məlafat məlaŋ àslaɗay lala va do akaɗa maslaɗani gani ècekvu məlaŋ mahkər, tàhəmbakia zlam ka palahar bəlaŋ gana. Məlavaɗ gani day nahkay. \p \v 13 Eslini nàmənjoru keti, nìpi məjəvu naŋ àbu ahər driŋ a huɗ melefit bu, etʉwi kay kay, àɗəm : « Wanua ! Daliya ! Daliya àmərəkia ke mis a duniya ba. Məslər ge Melefit tə̀bu mahkər tìvi mezlelim gatay ni faŋ ndo. Etivia mezlelim gatay na ti mis atəcakay daliya dal-dal. » \c 9 \p \v 1 Eslini naŋ ya zlam ni èvi mezlelim gayaŋ ni. Àra èvia ti nìpi boŋgur nahaŋ àtəɗbiyu e melefit bu, àdaya ka haɗ a. Tə̀via lekili ge *eviɗ gəɗakani ya a huɗ ga haɗ bu na. \v 2 Nahkay boŋgur ni àzləkaba eviɗ na. Àra àzləkaba ti azək àhəraya dʉl-dʉl, azək gani akaɗa ga aku kayani ni. Azək ni àsəki fat mək məlaŋ ègi ziŋ-ziŋ. \v 3 A huɗ ga azək ni bu nahəma, eyéw tàhəraya ka haɗ na ɗek slirɓiɓa. Tə̀via njəɗa ana eyéw na ga məɓal mis akaɗa ga andra na. \v 4 Tə̀hi ana tay ahkado : « Kàgudarum kʉzir ba, kàgudarum məŋgəhaf ba, kàgudarum zlam məfətani ndahaŋ ba daya. Grumi daliya ana ndam ya ti tàhəndaki zlam ge Melefit ka tay kè meleher ndo ni ciliŋ. » \v 5 Tə̀vi divi ana eyéw ni ga mabazl mis ni ndo, tə̀vi divi ana tay ga məgri daliya ana mis ni kiyi zlam ciliŋ. Eyéw nday nani ti taɓal mis ; məwər gani ti akaɗa ga andra ya àɓala mis a ti awər ni. \v 6 A huɗ ge kiyi zlamani ni bu ni ti mis ni ataɗəbay kisim àna ahar gatay, ay ti atədi ahàr do. Mis ni atawayay məmətani, ay ti atəmət do, kisim ni amacuhwafəŋa kà tay a driŋ. \p \v 7 Eyéw nday nani ti tə̀zavu akaba pilis ya takoru àna tay ka kaɗvu ni. Zlam ndahaŋ tə̀ki ka tay ka ahàr akaɗa elpindiŋ ga gru. Meleher gatayani day akaɗa ge mis ni. \v 8 Məhər ga ahàr gatay day zilip zilip akaɗa ga wál ni. Aslər gatay ni day akaɗa ga mazlahku ni. \v 9 Gugum gatay ni akaɗa məwəlani àna maslpara ga ara. Daɗay ga kərpasla gatay ni ahənday akaɗa ge seret ya ti tə̀wəlfəŋa tay kè pilis a, tacuhworu àna tay ka kaɗvu ti tahənday ni. \v 10 Hutul gatay ni njʉɗa njʉɗa akaɗa ga andra ni. Nahkay kiyi zlam tisliki məgri daliya ana mis àna məɓal mis vəzak vəzak àna hutul gatay ni. \v 11 Eyéw ni ti nday tə̀bu àna bay gatay. Bay gani nani ti agur eviɗ gəɗakani ya a huɗ ga haɗ bu ni. Təzalay naŋ àna ma *Hebri Abadoŋ, àna ma Gres ti ni Apoliyoŋ. \f + \fr 9:11 \ft Abadoŋ, Apoliyoŋ : slimi nday nani awayay aɗəmvaba « Bay magudarkaba zlam a. »\f* \p \v 12 Daliya ye enjenjeni ni ti àndava. Nihi nahəma, daliya ndahaŋ tə̀bu kama cʉ. \p \v 13 Eslini məslər ya muku ni èvi mezlelim gayaŋ ni. Àra èvia ti nìci dəŋgu ga maslaŋa àhəndabiyu ka gəjək ga məlaŋ faɗani ga zlam ga gru ya teviyekiki zlam ana Melefit kè meleher gayaŋ ni. \v 14 Maslaŋa nani àhi ana məslər ya muku, èvi mezlelim ni ahkado : « Picehaba məslər faɗani məwəlani kà gəvay ga zalaka gəɗakani Efret na. » \v 15 Naŋ nakəŋ àra ècia ma ya tə̀hi na ti èpicehaba məslər faɗani na. Məslər nday nani ti Melefit àdaba tay ga moru mabazl mis a : kəla mis mahkər lu takaɗ bəlaŋ gani. Àdaba tay a nahkay ti, ti tâgray tʉwi nani ke vi nani, ke kiyi nani, ka fat nani, ana njemdi nani daya. \v 16 Məslər nday faɗani ni ti ndam slewja gatay tə̀bu dal-dal, nday àna pilis. Eslini tə̀hu nday miliyem diŋ diŋ cʉ. \v 17 Ere ye ti nìpi ni ti nihi : pilís mis tə̀ki ka tay. Mis ni məwəlvani àna maslpara ga kaɗvu. Maslpara gatay ya tə̀wəlvu àna naŋ ni ndize-ndize akaɗa aku, cekʉleti-cekʉleti, azaywur-azaywur. Ahàr ge pilís ni akaɗa ga mazlahku ni, aku, azək akaba zlam nahaŋ ya aku agəs akaɗa ga asas ya aku agəs ni tahəraya a ma gatay ni ba. \v 18 Zlam nday hini mahkərani ni ti təgri daliya ana mis dal-dal : aku, azək akaba zlam nahaŋ ya aku agəs akaɗa ga asas ya aku agəs ni. Tàhəraya a ma ge pilís ni ba, tàbazl mis : kəla mis mahkər lu tàkaɗ bəlaŋ gani. \v 19 Nahkay pilís ni tisliki məgri daliya ana mis àna zlam ya àniviyu ana tay a ma bu ni. Hutul ge pilís ni day zlam ga kaɗvu, tə̀gri daliya ana mis àna naŋ. Hutul nday nani akaɗa gavaŋ, ahàr tə̀ki ka tay ga məgri daliya ana mis àna naŋ. \p \v 20 Mis ndahaŋ tə̀gəjənia. Nday nani ti zlam mahkərani ya ti tàbazl mis ni tə̀gri araŋa ana tay ndo. Akaba nani ɗek tàmbatkaba majalay ahàr gatay na ndo. Nday tə̀bu tagroru tʉwi gatay ya ahaslani ni zlam gatay : tazləbay seteni, tagray pəra. Pəra nday nani ti tagraya tay ga gru a, ndahaŋ ge virzegeni a, ndahaŋ ga akur, ndahaŋ ti ni ge ɓiyem. Zlam nday nani tìpi divi do, tìci slimi do, tə̀sawaɗay koksah daya. \v 21 Mis nday nani ya tə̀gəjəni ni tàmbatkaba majalay ahàr gatay na ndo : tə̀mbrəŋ matak gatay ni ndo ; tə̀bu tabazl mis, tagray mesʉwehvu, tigi akal kekileŋa zlam gatay. \c 10 \s1 Məslər ge Melefit akaba wakita gʉziteni \p \v 1 Eslini nìpi *məslər ge Melefit nahaŋ njəɗa-njəɗani àhəraya e melefit ba. Məslər gani nani àbakababiyu endʉwi ga maklaɓasl, ahàr gayaŋ ni mefeɗeni àna makwal, meleher gayaŋ akaɗa fat, asak gayaŋ day tə̀zavu ata arəɗ ga aku ya agəs zlam gədək ni. \v 2 Wakita gʉziteni àfəŋ kà məslər ni a ahar bu məzləkabana. Àfəkaɗki asak ga ɗaf gayaŋ ni ka *dəluv gəɗakani, asak ga gəjar gayaŋ ni ti ni ka haɗ. \v 3 Naŋ nakəŋ àzlah kay kay akaɗa ga mazlahku ya avalahay ni. Àra àzlaha nahkay ti nìci avər ahəŋgrifəŋbiyu, àdi aday sak adəskəla. \v 4 Nàra nìcia ga avər ya àdi aday na ti nawayay nəbəki ere ye ti aday ga avər tə̀ɗəm ni. Ay ti nìci dəŋgu ga maslaŋa nahaŋ àhəndabiyu e melefit bu, àɗəm : « Ere ye ti aday ga avər tə̀ɗəm ni ti kə̀bəki ba, kə̀hi ma gani ana maslaŋa ba daya. » \p \v 5 Eslini məslər ge Melefit ya ti àfəkaɗki asak bəlaŋ ka dəluv gəɗakani, asak bəlaŋ gani ti ni ka haɗ ni àtəloru ahar ga ɗaf agavəla, \v 6 àmbaɗay àna slimi ge Melefit dək aɗaba Melefit ti naŋ àbu ga kaŋgay-kaŋgayani, àgraya məlaŋ ya agavəla na akaba zlam ya ti a huɗ gani bu na ɗek, àgraya haɗ akaba zlam ya ti tə̀ki na ɗek, àgraya yam akaba zlam ya ti a huɗ gani bu na ɗek. Məslər ge Melefit nakəŋ àmbaɗay, àɗəm : « Ere gani ara agravu nihi hʉya eɗeɗiŋ, sarta gani àbi. \v 7 Ay ka fat ya ti məslər ge Melefit ya ti adəskəlani ni emivia mezlelim gayaŋ na nahəma, Melefit emendeveriŋ zlam gayaŋ maŋgahani ni. Zlam maŋgahani nani ti àhia ma gana ahaslana ana ndam məgri tʉwi ya tahəŋgaray *pakama gayaŋ na. » \p \v 8 Eslini maslaŋa ya ti àhubiyu ma kwa e melefit bu ni àhu keti : « Ru kaza wakita məzləkabana ya àfəŋ a ahar bu kà məslər ge Melefit micikeni jika, asak bəlaŋ ka dəluv gəɗakani, asak bəlaŋ gani ti ni ka haɗ na ni. » \p \v 9 Nahkay nə̀rəkioru ka məslər nakəŋ, nə̀hi mə̂vu wakita gʉziteni ya àfəŋ ni. Eslini àhəŋgrufəŋ, àhu : « Za ti kândavù. A ma gayak bu nahəma, amanja new-new akaɗa amu, eminjʉa a huɗ va ti emigi ɓilek-ɓilek. » \p \v 10 Eslini nə̀zafəŋa wakita gʉziteni na kà məslər na, nə̀vi ana ma tiyuk. A ma goro bu nahəma, new-new akaɗa amu, ay nàra nànda ti ègia ɓilek-ɓilek a huɗ goro ni ba. \v 11 Tə̀hu keti : « Melefit àɗəmkia ma ka jiba gərgərana, ke mis ga haɗ gərgərana, ke mis ya təɗəm ma həma gərgərana, akaba àki ka bəbay gatayana ɗek. Ahàr àɗəm kə̂həŋgri ma gayaŋ nani ana tay kwa. » \c 11 \s1 Ndam sedi cʉ \p \v 1 Eslini tə̀vu fifiŋ ga məgur zlam, tə̀hu : « Cikaba, kôru kə̂gur *ahay gəɗakani ge Melefit ni akaba məlaŋ meviyekiki zlam ana naŋ ni àna naŋ. » Tə̀hu : « Calaba mis ya tə̀bu tahəŋgalay Melefit a dalaka ga ahay gani bu na daya. » \v 2 Ay ti tə̀hu : « Kə̀gur dalaka ya e mite bu ni ba, mbrəŋ nahkay aɗaba Melefit àmbrəŋia məlaŋ gani nana ana nday ya ti nday ndam *Zʉde do na. Nday gani nani atəzum kəsa *njəlatani ni kiyi kru kru faɗ mahar cʉ. » \v 3 Tə̀hu keti : « Melefit àɗəm : “Anəsləroru ndam sedi goro bebem cʉ məbakabu mbolu ka vu akaɗa ga azana ni, nday gani atəhi pakama goro ana mis vaɗ dəbu àna diŋ diŋ cʉ àna kru kru muku.” » \p \v 4 Ndam sedi cʉeni ni ti məŋgəhaf cʉ, məŋgəhaf nday nani ti *oliviye. Nday ceŋgel cʉ daya. Ndam sedi nday nani tə̀bu micikeni kè meleher ga Bay geli. Bay geli gani agur duniya ni ɗek. \v 5 Tamal maslaŋa awayay agri cuɗay ana tay nahəma, aku amahəraya a ma gatay ni ba, emihiriŋ naŋ. Nahkay ndam ezir gatay ni ɗek atətamfəŋa kà tay a do, atəmət. \v 6 Ka ya ti ndam sedi cʉeni ni nday tə̀bu təhəŋgri ma ge Melefit ana mis nahəma, tisliki məhiani ana huɗ melefit àtəɗaya avər a ba, mək àtəɗaya do eɗeɗiŋ, duk abivoru ana mandav ge tʉwi gatay. Tisliki məhiani ana yam məmbavu mimiz mək ambavu eɗeɗiŋ. Tisliki məhiani ana mis ga duniya ni təcakay daliya gərgərani ɗek mək təcakay eɗeɗiŋ daya. Tisliki magray zlam akaɗa gatay ya ti tawayay ni. \p \v 7 Ka ya ti etindeveriŋa məhəŋgri ma ge Melefit ana mis a nahəma, araŋa nahaŋ amahəraya e *eviɗ gəɗakani ya a huɗ ga haɗ bu na. Ere gani nani amakaɗvu akaba tay, njəɗa gayaŋ ni amatam gatay ni, amabazl tay. \v 8 Atəmbərbu kisim gatay ni kà gəvay ge divi a kəsa gəɗakani bu, a kəsa ya ti *tàdarfəŋ Bay gatay kà təndal ni bu. Slimi ga kəsa gani nani ti maŋgahani : awayay aɗəmvaba ti *Sodom, ahkay do ni Ezip. \v 9 Eslini mis ge dini gərgərani ni ɗek, ga haɗ gərgərani ni ɗek, ga jiba gərgərani ni ɗek, akaba mis ya təzlapay ma həma gərgərani ni ɗek atamənjaləŋ kè kisim gatay vaɗ mahkər àna telma. Atəcafəŋa mis ge mili tay a. \v 10 Mis ga duniya ni ɗek atəmərvu aɗaba tàbazla ndam sedi cʉeni na. Atəmərvu dal-dal, atagray wuməri, atavavu zlam, aɗaba ndam sedi nday cʉeni ni tə̀gria daliya ana tay a dal-dal. \v 11 Ay kələŋ ga vaɗ mahkərani àna telma nahəma, Melefit àhəŋgrivabiyu sifa gayaŋ ana tay a. Sifa ni àra àhuriviya ana tay a ti tìcikaba cəkwaɗ cəkwaɗ. Eslini mis ya ti tə̀bu tamənjaləŋ ana tay ni ɗek aŋgwaz àdəgakia ka tay a dal-dal. \v 12 Tàra tìcikaba ti tìci dəŋgu ga maslaŋa ahəndabiyu kay kay e melefit bu, àhi ana tay ahkado : « Cəlumbiyu ahalay. » Eslini maklaɓasl àkambah tay, tə̀cəloru àna naŋ e melefit vu. Ka ya ti nday tə̀bu təcəloru e melefit vu nahəma, ndam ezir gatay ni tə̀bu tipioru tay. \v 13 Ka sarta gani nani nahəma, haɗ àdaɗa ; kəla ahay kru lu ti bəlaŋ e kiɗiŋ gatay bu àmbəɗkaba ; mis dəbu adəskəla tə̀məta azuhva ga haɗ ya àdaɗay ni. Eslini mis məgəjəni gani ya tə̀mət ndo ni tàgra aŋgwaz a dal-dal, nahkay tàzləbay Melefit naŋ bəlaŋ agavəla. \p \v 14 Daliya ye cʉ ni àndava, ay ti bumvu slimi, daliya ya mahkər naŋ àbu ara wuɗak. \s1 Mezlelim ya adəskəlani ni \p \v 15 Kələŋ gani məslər ya adəskəlani ni èvi mezlelim gayaŋ ni. Àra èvia ti nìci dəŋgu ge mis tàhənday kay kay e melefit bu, tə̀ɗəm : « Nihi nahəma, njəɗa ga məgur duniya ni ègia ga Bay geli nday ata Krist *bay gəɗakani ya àhəndakia amal gayaŋ a ni. Atəgur duniya ɗek ga kaŋgay-kaŋgayani. » \v 16 Eslini gəɗákani kru kru cʉ mahar faɗani manjəhaɗani e kʉrsi gatay bu gappa gappa kè meleher ge Melefit ni tàbəhaɗi mirdim ana Melefit, meleher gatay nɗiɓa nɗiɓa ana haɗ, tàzləbay naŋ, \v 17 tə̀ɗəm : \q1 « Bay geli Melefit njəɗa-njəɗani, \q1 kwa ahaslani nak kə̀bu, nak kə̀bu nihi daya. \q1 Məgruk sʉsi aɗaba kàgra tʉwi àna njəɗa gayak a. \q1 Njəɗa gayak gani ti dal-dal àtama ge mis na. \q1 Məgruk sʉsi aɗaba nak Bay ga zlam ɗek. \q1 \v 18 Mis ga haɗ ndahaŋ ni tə̀zumkuka ɓəruv a dal-dal, \q1 ay nihi ti sarta ga məzumki ɓəruv gayak ka tay ènjia, \q1 sarta ga magrafəŋa seriya kè mis ya tə̀mət na ni. \q1 Sarta ènjia ge midi zlam ana mis azuhva tʉwi ya tə̀gruk na ; \q1 ge midi zlam ana ndam mahəŋgaray *pakama gayak \q1 akaba ana ndam *njəlatani gayak, \q1 nday ya ti təhəŋgrukoru ahàr a haɗ, \q1 gəɗákani akaba nday ya ti gəɗákani do ni. \q1 Sarta ènjia ge mijiŋ mis ya tə̀bu tijiŋ mis ga duniya na. » \p \v 19 Gəɗákani nakəŋ tàra tìndeveriŋa ma gatay na nahəma, *ahay gəɗakani ge Melefit ni àzləkvaba e melefit ba ; nìpi *sahar a ahay gani nani bu. Sahar gani nani aɗafaki Melefit *àwəlkabá pakama gayaŋ akaba ge mis a. Kələŋ gani ti avər àbay aku, dəŋgu ge mis àhənday a huɗ melefit bu, avər àdi aday sak kay, koskosay ga avər tàdəgaya ka haɗ a kay, haɗ day àdaɗay. \c 12 \s1 Ata wal nday ata araŋa gəɗakani \p \v 1 Eslini nìpi zlam magray ejep nahaŋ àŋgazlavu a huɗ melefit bu. Ere gani nani ti wal, azana gayaŋ ka vu ni fat, a huɗ asak gayaŋ bu ni ti kiyi. Èfeɗey ahàr gayaŋ ti ni àna boŋgur kru mahar cʉ. \v 2 Wal nani ti naŋ àna huɗ, awayay ewi wur, awər naŋ, naŋ àbu azlah, etʉwi àna naŋ. \p \v 3 Eslini zlam magray ejep nahaŋ àŋgazlavu a huɗ melefit bu keti. Ere gani nani ti zlam ge gili gəɗakani ndize, àzavu ata kurmbu, ahàr tə̀ki adəskəla, ahàr ni lu mefeɗeni àna elpindiŋ ga bay, edrem tə̀ki kru ka ahàr. \fig Zlam ge gili gəɗakani ndize, àzavu ata kurmbu, ahàr tə̀ki adəskəla|src="Dragon.tif" size="col" ref="12.3" \fig* \v 4 Ere gani nani ti àna hutul ; àsi hutul gayaŋ ni ana boŋgur a huɗ melefit bu, nahkay ti kəla boŋgur mahkər lu ti bəlaŋ e kiɗiŋ gatay bu àdəbiyu ka haɗ. Ere gani nani ècikfiŋ kà wal ya ewi wur ni ; ka ya ti emiweya wur na ti andafəŋa səɗək. \v 5 Eslini wal nakəŋ èweya wur zalana. Wur ya èweya ni ti njəɗa àfəŋ dal-dal ga mahətay mis ga haɗ ga duniya ɗek àna aday ga ara. Ka ya ti wal ni èweya wur na nahəma, tàzay wur ni ke weceweceni, tòru àna naŋ kè meleher ge Melefit, Melefit naŋ àbu manjəhaɗani e kʉrsi gayaŋ bu. \v 6 Məŋ ga wur ni ti ni àcuhworu a huɗ gili vu ; eslini ti Melefit àslamatikabá məlaŋ a. A məlaŋ gani nani bu ni ti Melefit aməfi ahàr vaɗ dəbu àna diŋ diŋ cʉ àna kru kru muku. \p \v 7 Kələŋ gani silik àgravu e melefit bu. Misel \f + \fr 12:7 \ft Ndam Zʉde tə̀ɗəm Misel ti gəɗakani ga məslər ge Melefit, àfi ahàr ana ndam Zʉde ti naŋ (Deniyel 12.1). Mənjaki ke Zʉd 9.\f* akaba ndam məslər gayaŋ tàkaɗvu akaba kurmbu ni, kurmbu ni akaba ndam gayaŋ ti ni tàkaɗvu akaba tay. \v 8 Ay ti Misel akaba ndam məslər gayaŋ ni tə̀tama kurmbu na akaba ndam gayaŋ na àna njəɗa. Tàgarababiya tay e melefit ba, tə̀vi divi ana tay ga manjəhaɗani eslini va do. \v 9 Tàgarabiyu kurmbu ni ti nahkay. Naŋ gani ti gəɗakani, naŋ gavaŋ ya ahaslani ni, naŋ gani ya agosay mis ga haɗ ni ɗek ni. Gavaŋ gani nani ti slimi gayaŋ *Seteni, naŋ ya ti àɗəmki ma magədavani ke mis kè meleher ge Melefit ahaslani ni. Tìzligabiyu naŋ ka haɗ, nday akaba ndam məslər gayaŋ ni ɗek. \p \v 10 Eslini nìci dəŋgu ga maslaŋa nahaŋ àhəndabiyu e melefit bu kay kay, àɗəm : \q1 « Nihi nahəma, Melefit geli àhəŋga mis a, \q1 mə̀səra naŋ àtama zlam a ɗek àna njəɗa, naŋ Bay. \q1 Nihi ti mìpia Krist gayaŋ na, \q1 àŋgazliaya njəɗa gayaŋ na ana leli a. \q1 Aɗaba mam, tàdəvabiya bay ya ti asəkaɗki malfaɗa \q1 ka bəza ga məŋ geli na ka haɗ a. \q1 Ahaslani naŋ àbu asəkaɗki malfaɗa ka tay \q1 kè meleher ge Melefit geli məlafat akaba məlavaɗ gani do ɗek. \q1 \v 11 Ay ti bəza ga məŋ geli ni tìgia tə̀tama naŋ àna njəɗa. \q1 Tə̀tama naŋ a aɗaba Wur Təmbak ni àmba tay àna mimiz gayaŋ a, \q1 akaba tə̀hia ma ge Melefit ana mis a, \q1 tə̀hi ana tay ma gani nani ti ma ge jiri daya. \q1 Nday gani tə̀di slimi ana sifa gatay ndo, \q1 nahkay aŋgwaz àwərfəŋa tay kè kisim a ndo. \q1 \v 12 Nihi tàgara Seteni e melefit ba nahəma, \q1 huɗ melefit mə̂mərvu akaba lekʉlʉm ya kə̀bum a huɗ gani bu ni. \q1 Ay ti lekʉlʉm ya ka haɗ ni akaba zlam ya a *dəluv gəɗakani bu ni ti \q1 akəgrum daliya aɗaba Seteni àhərkiaya ke kʉli a. \q1 Naŋ gani ti àzuma ɓəruv a dal-dal \q1 aɗaba àsəra sarta ya tə̀vi ni àgəjəni gəɗak va do. » \p \v 13 Ka ya ti kurmbu ni àsəra tìzligabiya naŋ ka haɗ a nahəma, àcuhwaləŋoru ka wal ya ti èweya wur zalana nakəŋ a ni. \v 14 Ay ti tə̀bia kərpasla ana wal na cʉ akaɗa ga məjəvu gəɗakani na, ti wal ni mə̂həroru e gili ka məlaŋ gayaŋ ya ti Melefit aməfi ahàr vi mahkər ana telma ni. Amanjəhaɗ eslini ti driŋ driŋ akaba gavaŋ ni. Nahkay gavaŋ ni emisliki mərəkiani koksah, aməgri araŋa do. \v 15 Eslini gavaŋ ni àvəlahaya yam a dal-dal akaɗa zalaka ti yam ni môru mazay wal ni. \v 16 Ay ti haɗ àjənakia wal na, àdahvu, èsiaba yam ya ti gavaŋ àvəlahaya na. \v 17 Gavaŋ ni àra èpia nahkay ti àzumkia ɓəruv ka wal na dal-dal. Bəza ga wal ni tə̀gəjənia, nahkay gavaŋ ni àŋgukioru ka tay. Bəza nday nani ti ndam ya ti tə̀gəskabá *Divi ge Melefit akaba pakama ga Yezu a ni. \p \v 18 Eslini kurmbu ni ècik jik ka dəŋ-dəŋ ga *dəluv gəɗakani. \c 13 \s1 Zlam araŋa nday cʉ \p \v 1 Eslini nìpi araŋa nahaŋ àhəraya a *dəluv gəɗakani ni ba. Ere gani nani ti ahàr adəskəla, edrem kru. Edrem ni lu mefeɗeni àna elpindiŋ ga bay. Ka ahàr gayaŋ ni ti slimi tə̀ki məbəkiani ; slimi nday nani ti ge mindivi Melefit. \v 2 Ere gani nani ti akaɗa mavay, asak gani àna ehʉɗ gəɗákani akaɗa ga zlam ge gili cuɗayani ni, pakama gani day akaɗa ga mazlahku ni. Kurmbu ni àvi njəɗa gayaŋ ana ere gani nani ; àvi divi ga manjəhaɗviyu e kʉrsi ga bay gayaŋ vu, àvi njəɗa dal-dal ga məgur məlaŋ daya. \v 3 Nìpi ahàr ge ere gani nani bəlaŋ akaɗa tə̀gria ambələk a, àməta. Ay ti ambələk ya tə̀gri ga makaɗ naŋ àna naŋ ni èpifiŋa. Àra èpifiŋa ti àgria ejep ana mis ga duniya na ɗek ; nahkay ti tə̀gəskabá ma gayaŋ a, tàɗəbay naŋ. \v 4 Mis ni ɗek tàbəhaɗ mirdim, tàzləbay kurmbu ni azuhva njəɗa gayaŋ ya àvi ana ere gani nani ni. Tàbəhaɗ mirdim, tàzləbay ere gani nani daya. Tə̀ɗəm : « Way azavu ata ere hini way ? Way akaɗvafəŋva tata way ? » \p \v 5 Tə̀via divi ana ere gani nana ge miji zlabay akaba ge mindivi Melefit a. Tə̀via divi ga magray tʉwi gayaŋ a kiyi kru kru faɗ mahar cʉ. \v 6 Nahkay ànjəki ka məɗəmki ma magədavani ke Melefit, ke slimi ge Melefit, ka məlaŋ manjəhaɗ gayaŋ akaba ka nday ya ti e melefit bu ni. \v 7 Tə̀via divi ga makaɗvana akaba ndam ge Melefit a akaba ge meyefiŋeni kà tay a. Tə̀via divi ga məgur mis ga jiba gərgərana ɗek, ge dini gərgərana ɗek, ga haɗ gərgərana ɗek akaba mis ya təzlapay ma həma gərgərana ɗek ni. \v 8 Nahkay mis ga haɗ ni ɗek atabəhaɗ mirdim kè meleher gayaŋ, atazləbay naŋ : nday ya ti atazləbay naŋ ni ti slimi gatay àbi məbəkiani ka wakita ga sifa bi kwa ka mənjəki ga duniya. Wakita nani ti àfəŋ ka Wur Təmbak ya tàkaɗ naŋ ahaslani ni. \p \v 9 Maslaŋa ya ti slimi àfəŋ ge mici zlam nahəma, mîci pakama hini ya nəɗəm ni : \v 10 Maslaŋa ya ti tìweya naŋ ga məgəs naŋ ge eviɗi a nahəma, atəgəs naŋ, amoru migi eviɗi eɗeɗiŋ. Maslaŋa ya ti tìweya naŋ ana maslalam a ti atakaɗ naŋ àna maslalam eɗeɗiŋ. Nahkay ti ahàr àɗəm ndam ge Melefit têɓesey, tə̀mbrəŋ məfəki ahàr ka Yezu ba. \p \v 11 Eslini nìpi araŋa nahaŋ, àhəraya a haɗ ba. Ere gani nani ti edrem tə̀ki cʉ akaɗa ga wur təmbak ni, ay ti azlapay akaɗa ga kurmbu ni. \v 12 Ere gani nani ti àgray zlam ya mis tìpi ɗay-ɗay ndo ni àna njəɗa ge ere nahaŋ ye enjenjeni ni. Àgray ti kè meleher ge ere ye enjenjeni ni. Àfəki ŋgasa ke mis ga duniya ni ɗek akaba zlam ya ka haɗ ni ɗek ga məhəŋgrioru ahàr a haɗ ana ere ye enjenjeni ya ti tə̀gri ambələk ga makaɗ naŋ mək ambələk gani èpifiŋa ni. \v 13 Ere gani nani ti àgra zlam magray ejep kay kè eri ge mis a ga maɗafakiani naŋ àbu àna njəɗa. Zlam gayaŋ ya àgray, àtama ejep ndahaŋ a ni ti nihi : àzəbiyu aku e melefit bu, èzligaya ka haɗ a kè eri ge mis ɗek. \v 14 Àgosay mis ga duniya aɗaba tə̀via divi ga magray ejep kè meleher ge ere ye enjenjeni na. Àhi ana tay ahkado : « Ləmumaya zlam ga pəra azavu akaɗa ere ya tə̀gri ambələk amal amət mək àŋgaba ni. Kə̀ləmumaya zlam ga pəra na ti kə̂həŋgrumioru ahàr a haɗ. » \v 15 Eslini tə̀vi njəɗa ana ere ye cʉ ni ga məvi sifa ana zlam ga pəra ni. Nahkay zlam ga pəra ni esliki mazlapani, àhi ana mis ti tâbazl ndam ya ti tə̀həŋgrioru ahàr a haɗ do ni. \v 16 Ere gani nani àfəki ŋgasa ke mis ɗek, gəɗákani akaba nday ya ti gəɗákani do ni, ndam ge elimeni akaba ndam talaga, eviɗi akaba nday ya ti nday eviɗi do ni, ti tâhəndaki zlam ge ere gani nani ka tay ka ahar ga ɗaf ahkay do ni kè meleher. \v 17 Maslaŋa ya ti zlam mahəndakiani ni àki bi ni ti àsəkum zlam koksah, àsəkumoru zlam koksah daya. Zlam mahəndakiani nani ti slimi ge ere nani, zlam macalani daya. \p \v 18 Ahalay ti ahàr àɗəm mis təjalaki ahàr lala kwa. Maslaŋa ya ti àsəra zlam a nahəma, aməsər zlam macalani nani. Zlam macalani nani ti slimi ge mis, zlam macalani nani ti diŋ diŋ muku àna kru kru muku mahar muku. \c 14 \s1 Ndam ge Melefit tidi limis \p \v 1 Eslini nìpi Wur Təmbak micikeni jika ka həma *Siyoŋ ; nday akaba mis dəbu diŋ àna dəbu kru kru faɗ mahar faɗ. Mis nday nani ti slimi ga Wur Təmbak ni akaba ga Bəŋani àki məbəkiani ka tay kè meleher. \v 2 Eslini nìci dəŋgu ge mis àhəndabiyu e melefit bu akaɗa ga yam ya ahənday a zalaka gəɗakani bu ni, akaɗa ga avər ya adi aday ni. Dəŋgu gani nani ya nìci ni ti ahənday àɓəlay akaɗa ge tindʉ ya mis tivi ni. \v 3 Mis nday nani tə̀bu tidi limis mʉweni kè meleher ga Bay manjəhaɗani e kʉrsi gayaŋ bu, kè meleher ge mis gəɗákani akaba kè meleher ga zlam faɗani ni. Limis nani ti maslaŋa ya àsəra midena ni ti àbi, si nday dəbu diŋ àna dəbu kru kru faɗ mahar faɗani ya ti Melefit àmba tay a duniya ba ni kwa. \p \v 4 Nday gani nani ya tidi limis ni ti nday njəlata, tə̀bia slimi àna vu gatay a, tə̀sər wál ɗay-ɗay ndo. Ka məlaŋ ga Wur Təmbak ya akoru ni ɗek nday nani taɗəboru naŋ. Nday gani ti Melefit àmba tay e kiɗiŋ ga ndam ga duniya ba ti tîgi ndam gayaŋ, nday akaɗa ma ga zlam ya təvi ana Melefit ni. \v 5 Ndam nday nani ti mis tìcifiŋa ma ga malfaɗa kà tay a ɗay-ɗay ndo, tə̀ŋgətfəŋa zlam magudarani kà tay a ndo daya. \s1 Məslər ge Melefit mahkər \p \v 6 Eslini nìpi *məslər ge Melefit nahaŋ ahər driŋ a huɗ melefit bu. Məslər gani nani naŋ àbu azibiyu *Ma Mʉweni Sulumani ya amandav ɗay-ɗay do ni ana mis ga duniya ; ana mis ga haɗ gərgərani ɗek, ana jiba gərgərani ɗek, ana dini gərgərani ɗek akaba ana mis ya təzlapay ma həma gərgərani ni ɗek. \v 7 Məslər ni àzlapay kay kay, àɗəm ahkado : « Grumfəŋa aŋgwaz kè Melefit a, zləbum naŋ aɗaba sarta ya ara agrafəŋa seriya kè mis a ni ènjia. Həŋgrumioru ahàr a haɗ ana Melefit : naŋ ti àgraya məlaŋ ya agavəla na, àgraya haɗ a, àgraya *dəluv gəɗakana akaba àgraya məlaŋ ga yam ndahaŋ a. » \p \v 8 Eslini nìpi məslər nahaŋ àrələŋoru, àɗəm ahkado : « Kəsa gəɗakani Babiloŋ ni àmbəɗkaba, àmbəɗkaba besek-besek. Àcahia magudar zlam gayaŋ akaba hala gayaŋ ana mis ga duniya ɗek ; hala gani nani ti àmbrəŋ ɗay-ɗay ndo. Magudar zlam gayaŋ ni èviyikaba ahàr ana mis ga duniya ɗek akaɗa ga zum na. » \p \v 9 Eslini nìpi məslər nahaŋ ya mahkər àrələŋoru. Àɗəm ma kay kay, àɗəm ahkado : « Maslaŋa ya ti ahəŋgrioru ahàr a haɗ ana araŋa akaba ana pəra gayaŋ, ahkay do ni zlam mahəndakiani gayaŋ ni àki ke meleher ahkay do ni ka ahar nahəma, \v 10 amacakay daliya dal-dal aɗaba Melefit àzumkia ɓəruv a. Melefit aməgri daliya ti akaɗa ga zum ya tə̀cahkivu yam ndo akaɗ mis ni. Ndam nday nani atəhuriyu a aku vu, atəhuriyu a zlam nahaŋ ya aku agəs akaɗa ga asas ya aku agəs ni vu. Atəcakay daliya kè meleher ga məslər ge Melefit akaba kè meleher ga Wur Təmbak ni. \v 11 Aku ya aməgri daliya ana tay ni ti azək gani aməcəloru agavəla, amandav ɗay-ɗay do. Maslaŋa ya ti ahəŋgrioru ahàr a haɗ ana araŋa ni akaba ana zlam ga pəra ya azavu akaba ere gani nani, ahkay do ni zlam mahəndakiani ge ere gani nani àki ni ti aməpəsaba do, amagray daliya məlafat akaba məlavaɗ gani do ɗek ga kaŋgay-kaŋgayani. » \p \v 12 Nihi ti lekʉlʉm ndam ge Melefit ahàr àɗəm si keɓesʉm kwa, lekʉlʉm ya ti kə̀gəsumkabá *Divi ge Melefit akaba kə̀fumkia ahàr ka Yezu a ni. \p \v 13 Eslini nìci dəŋgu ga maslaŋa nahaŋ àhəndabiyu a huɗ melefit bu, àhu ahkado : « Bəki ma hini : “Ndam ya ti tə̀fəki ahàr ka Bay geli, tə̀bu akaba naŋ akaɗa mis bəlaŋ, tə̀mətvù a huɗ gani bu nahəma, ku kani təmərvu.” » *Məsuf Njəlatani àɗəm : « Iy, nahkay eɗeɗiŋ, tàgra tʉwi zləzlaɗana, ay nihi ti tə̂pəsaba, aɗaba zlam sulumani ya tàgray ni èjiji do, atələbu àna naŋ ga kaŋgay-kaŋgayani. » \s1 Ere ye ti amagrakivu ke mis ka mandav ga duniya ni \p \v 14 Eslini nìpi maklaɓasl bəɗ-bəɗani, zlam nahaŋ àki manjəhaɗkiani digʉsa. Zlam gani nani ti mis, mefeɗey ahàr àna elpindiŋ ga bay, elpindiŋ nani ga gru ; məvəɗ məzumani àfəŋ a ahar bu daya. \v 15 Eslini nìpi *məslər ge Melefit nahaŋ àhəraya a *ahay gəɗakani ge Melefit ni ba, naŋ àbu ahikaboru ma kay kay ana maslaŋa ya ti manjəhaɗkiani digʉsa ka maklaɓasl ni. Àhi ahkado : « Za məvəɗ gayak na ti kâbaz, aɗaba sarta gani ènjia, zlam àndəha ka haɗ a. » \v 16 Àra àɗəma nahkay ti maslaŋa ya ti manjəhaɗkiani ka maklaɓasl ni àzay məvəɗ ni, àbazaba zlam ya ka haɗ na ɗek. \p \v 17 Eslini nìpi məslər ge Melefit nahaŋ e melefit bu, àhəraya a ahay gəɗakani ge Melefit ni ba. Naŋ nani day məvəɗ məzumani àfəŋ a ahar bu. \v 18 Nìpi məslər ge Melefit nahaŋ keti àhəraya ka məlaŋ ya ti teviyekiki zlam ana Melefit na ; naŋ nani ti abi slimi ana aku ya teviyek zlam àna naŋ ni. Naŋ àbu ahikaboru ma kay kay ana məslər ya ti məvəɗ məzumani àfəŋ a ahar bu ni. Àhi ahkado : « Za məvəɗ na, ru a duniya vu, ahar ga məŋ ga zlam tə̀ndəha, ru kâslay.\f + \fr 14:18 \ft Məŋ ga zlam ya məslər ni àɗəmki ma ni ti *viŋ.\f* » \fig Ahar ge viŋ|src="hk00109c.tif" size="col" ref="14.18" \fig* \v 19 Nahkay məslər nakəŋ àzay məvəɗ ni, àslay ahar gani ka haɗ ni ɗek, àbiyu ka məlaŋ ya ti təɗucfəŋa yam gana ni. Məlaŋ gani nani ti aɗafaki məlaŋ ya ti Melefit amagrafəŋa seriya kà ndam ga *duniya, aməzumki ɓəruv ka tay dal-dal ni. \v 20 Məlaŋ ya ti təɗuc bəza ga zlam ni ti a aləŋ ga kəsa. Ka ya ti təɗuc ni ti mimiz àhəraya sawaŋ, do ni ti yam ga bəza ga zlam ni do. Mimiz ni àŋgəzaya kay akaɗa ga yam ga zalaka na. Àŋgəzoru driŋ agray ezeweɗ dəbu kru mahar cʉ. Zileŋ gani anday pilis agəjəni ahàr gani cesla ciliŋ. \c 15 \s1 Məslər ge Melefit təzəkibiyu daliya adəskəla ke mis \p \v 1 Eslini ti nìpi zlam magray ejep nahaŋ gəɗakani a huɗ melefit bu : nìpi *məslər ge Melefit adəskəla àna daliya adəskəla a ahar bu. Kələŋ ga daliya nday nani ti daliya ndahaŋ atələbi va bi, aɗaba Melefit emendeveriŋ məzum ɓəruv gayaŋ ni àna tay. \p \v 2 Eslini nìpi zlam nahaŋ akaɗa dəluv mebeɗeni akaba aku, aslaɗay akaɗa ga kutrum ni, ahəlaba eri a vərut. Nìpi ndam ya ti tèyefiŋa kà araŋa na, tə̀həŋgrioru ahàr a haɗ ana zlam ga pəra ya azavu akaba ere gani nani ni ndo, tàwayay zlam macalani ge slimi ge ere gani nani ndo ni daya. Nday tə̀bu micikeni jika jika ka ahàr ga dəluv ni ; tindʉ tə̀fəŋ kà tay a ahar bu, tindʉ nday nani ti Melefit àbi ana tay. \v 3 Nday tə̀bu tidi limis ge Mʉwiz bay məgri tʉwi ana Melefit ni akaba limis ga Wur Təmbak ni. Limis ya tìdi ni ti nahkay hi : \q1 « Bay geli Melefit, nak Bay njəɗa-njəɗani, \q1 tʉwi gayak ya kagray ni gəɗakani, àɓəlay àtam zlam ɗek. \q1 Kəgur haɗ ni ɗek, zlam gayak ya kagray ni ɗek kigeni, nak jireni. \q1 \v 4 Bay geli, maslaŋa ya ti àgrafuka aŋgwaz a do ni ti way ? \q1 Maslaŋa ya aɗəm àzləbay kur do ni ti way ? \q1 Aɗaba nak ciliŋ nak kə̀bu njəlata. \q1 Mis ga duniya ɗek atara atəhəŋgrukoru ahàr a haɗ \q1 aɗaba tìpia kur a kagray zlam ni ɗek kigeni. » \p \v 5 Eslini nìpi zlam nahaŋ keti : *ahay gəɗakani ge Melefit ya a huɗ melefit bu ni məzləkabana. A huɗ ga ahay nani bu nahəma, ahay nahaŋ *miviceni àvu : Melefit aŋgazlivu ana mis eslini. \v 6 Eslini nìpi məslər ge Melefit adəskəla ya təzəkibiyu daliya ke mis ni tàhəraya a ahay gəɗakani nani ba. Tàbakababiyu azana bəɗ-bəɗani talla talla, ku way way do məwəl gugum àna maslpara ga gru. \v 7 Eslini bəlaŋ e kiɗiŋ ga zlam faɗani ni bu èdi hijiyem ga gru bəlaŋ bəlaŋ ana məslər ge Melefit adəskəlani ni. Hijiyem ga gru ni ti məzum ɓəruv ge Melefit mərəhvani pisl pisl. Melefit ti naŋ àbu àna sifa ga kaŋgay-kaŋgayani. \v 8 Eslini ahay gəɗakani ge Melefit ni arəhvu àna azək. Azək nani ti aɗafaki Melefit ti gəɗakani, naŋ njəɗa-njəɗani. Maslaŋa ya ti esliki məhuriyani a ahay gəɗakani ni vu ni ti àbi, si tigi daliya adəskəlani ya məslər adəskəlani təhəlbiyu ni amandava day kwa. \c 16 \s1 Məslər tabaya daliya adəskəlani na ka haɗ a \p \v 1 Eslini nìci dəŋgu ga maslaŋa nahaŋ àhəndabiyu kay kay a *ahay gəɗakani ge Melefit ni bu, àhi ana *məslər adəskəlani ni ahkado : « Dəgum kəbumoru məzum ɓəruv ge Melefit ya tə̀vu e hijiyem adəskəlani bu ni ka haɗ. » \p \v 2 Məslər ye enjenjeni ni òru àboru məzum ɓəruv ya e hijiyem gayaŋ bu ni ka haɗ. Àra àbaya ti ambələk magədavani awər dal-dal àbikabaya ana ndam ya ti zlam ga araŋa ni mahəndakiani ka tay akaba təhəŋgrioru ahàr a haɗ ana zlam ga pəra ya azavu akaba ere gani nani na. \p \v 3 Məslər ye cʉ ni òru àbiyu məzum ɓəruv ya e hijiyem gayaŋ bu ni a *dəluv gəɗakani vu. Àra àbiya ti yam ga dəluv ni ègi akaɗa mimiz ge mis məmətani, nahkay zlam ya tə̀vu àna sifa a dəluv ni bu ni ɗek tə̀mət. \p \v 4 Məslər ya mahkər ni òru àbiyu məzum ɓəruv ya e hijiyem gayaŋ bu ni a zalaka vu akaba ka məlaŋ ga yam ya aŋgəzoru, àdəl do ni. Àra àbiya ti yam ni ɗek ègi mimiz. \v 5 Eslini nìci dəŋgu ga *məslər ge Melefit ya abi slimi ana yam ni, àɗəm ahkado : \q1 « Nak Melefit nak njəlata, kwa ahaslani nak kə̀bu, nihi day nak kə̀bu. \q1 Seriya gayak ya kàgray ni ti seriya ge jiri. \q1 \v 6 Seriya ge jiri ti aɗaba mis tàbazla ndam gayak \q1 akaba ndam mahəŋgaray *pakama gayak a. \q1 Tàbazl tay ti mimiz àŋgəzaya ; \q1 nahkay kə̀via mimiz ana tay ge misena. \q1 Kə̀gri ana tay nahkay ni ti kigeni. » \p \v 7 Eslini nìci dəŋgu ga maslaŋa nahaŋ àhəndaya kay kay ka məlaŋ ya teviyekiki zlam ana Melefit ni, àɗəm ahkado : « Iy, Bay geli Melefit, nak njəɗa-njəɗani, seriya gayak ya kagray ni ti ge jiri, kigeni daya. » \p \v 8 Məslər ya faɗ ni òru àbəkiaya məzum ɓəruv ya e hijiyem gayaŋ bu na kà fat a. Àra àbəkiaya ti tə̀via divi ana fat na ga meviyekaba mis a halaw-halaw. \v 9 Fat ni àra èviyekaba mis na halaw-halaw ti mis ni tìndivi Melefit aɗaba aslərkibiyu daliya nday nani ka tay ni ti naŋ. Akaba nani ɗek mis ni tàmbatkaba majalay ahàr gatay a ndo, tə̀ɗəm Melefit naŋ gəɗakani agur zlam ɗek ndo daya. \p \v 10 Məslər ya zlam ni òru àbəkiaya məzum ɓəruv ya e hijiyem gayaŋ bu na ke kʉrsi ga araŋa na. Àra àbəkiaya ti məlaŋ ge ere gani nani ya agur ni ègi ləvəŋ təbəɗəm. Nahkay mis ni tàhəpəɗkaba arəɗ gatay àna aslər azuhva daliya gatay ya tagray na. \v 11 Ay ti tàmbatkaba majalay ahàr gatay na ndo, tə̀mbrəŋ zlam magudarani gatay ni ndo daya, tìndivoru Melefit agavəla sawaŋ azuhva ambələk gatay ni akaba daliya ndahaŋ ya tàgray ni. \p \v 12 Məslər ya muku ni òru àbiyu məzum ɓəruv ya e hijiyem gayaŋ bu ni a zalaka gəɗakani Efret ni vu. Àra àbiya ti yam ni àdəlaba a zalaka ni ba ɗek. Àra àdəlaba nahəma, bəbay ya gwar egezi ni tə̀ŋgəta divi ga masləkabana gwar a zalaka ni ba. \f + \fr 16:12 \ft Bəbay ya gwar egezi ni ti tawayay mara magray silik akaba ndam ge Melefit.\f* \v 13 Eslini nìpi seteni nday mahkər tə̀zavu akaba gwedeɗik ; bəlaŋ àhəraya a ma ga kurmbu ni ba, bəlaŋ a ma ga araŋa ni ba, bəlaŋ gani ti ni a ma ga bay mahəŋgaray *pakama ga malfaɗa ni ba. \f + \fr 16:13 \ft Bay mahəŋgaray pakama ga malfaɗa ni ti araŋa ye cʉ ni (13.11-18).\f* \v 14 Nday nani ya tàhəraya ni ti seteni, tə̀bu tagray zlam magray ejep. Tərəkioru ka bəbay ga haɗ ni ɗek ga maŋgasikabu ahàr ana tay ti tâkaɗvafəŋva kè Melefit a. Ka fat ya ti zlam gani nani amagravu ni ti Melefit Bay njəɗa-njəɗani amaŋgazlaya njəɗa gayaŋ a àki ka zlam a ɗek. \p \v 15 Yezu àɗəm : « Bumvu slimi lala, aɗaba anara ti akaɗa ga zal akal ni ; mis tə̀sər sarta gani do. Maslaŋa ya ti ajəgay nu, anjəhaɗ eri, naŋ àbu àna azana gayaŋ ka vu nahəma, mə̂mərvu, aɗaba etipi naŋ a mahayma ga məbəki mimili do. » \p \v 16 Seteni ni tàŋgasikabu ahàr ana bəbay ni ka məlaŋ ya təzalay àna ma *Hebri Harmagadoŋ ni. \p \v 17 Məslər ya adəskəla ni òru àboru məzum ɓəruv ya e hijiyem gayaŋ bu ni kà aməɗ. Àra àbaya ti dəŋgu àhəndabiyu kay kay a ahay gəɗakani ge Melefit ni bu, ka məlaŋ ge kʉrsi ge Melefit ni. Àɗəm : « Nihi ti àndava. » \v 18 Eslini avər àbay aku, àdi aday, dəŋgu ndahaŋ tàhənday daya. Haɗ àdaɗay dal-dal : kwa ka sarta ya Melefit àgraya mis ka haɗ a ku kani, haɗ àdaɗay akaɗa nani ndo. \v 19 Haɗ àdahvu, kəsa gəɗakani ni èdevu məlaŋ mahkər. Kəsa ndahaŋ ya ka haɗ ni day tèbesva. Babiloŋ kəsa gəɗakani ni àgəjazlki ahàr ke Melefit ndo : Melefit àvi məzum ɓəruv gayaŋ dal-dalani ya e hijiyem bu ni, ti mîseba ɗek ka ahar ge etekwey a. \v 20 Haɗ ya e kiɗiŋ ga yam bu ni ɗek tàsləkaba ka məlaŋ gatay na, tə̀bi va bi ; həma day tə̀bi, tìpivu va do. \v 21 Koskosay gəɗákani tàdəgabiyu a huɗ melefit bu, tàdəgakiaya ke mis a, bəlaŋ gani məɗəs gani agray kilʉ kru kru faɗ. Daliya gani nani ti àtama njəɗa ge mis a dal-dal, nahkay tìndivi Melefit azuhva koskosay ya tàdəgakiaya ka tay a ni. \c 17 \s1 Wal hala gəɗakani \p \v 1 Eslini bəlaŋ e kiɗiŋ ga *məslər ge Melefit adəskəlani ya hijiyem ga məzum ɓəruv ge Melefit tə̀fəŋ kà tay ni àrəkua, àhu ahkado : « Nihi ti Melefit ara atraɓ wal hala gəɗakani ni. Ra nəɗəfukki daliya gayaŋ ya tara təgri ni. Wal hala nani ti awayay aɗəmvaba kəsa gəɗakani ya kà gəvay ga zalaka gərgərani ni. \v 2 Bəbay ga haɗ ni tàgra hala akaba naŋ a, mis ya ka haɗ ni day tàgrafəŋa mesʉwehva, èviyiya ahàr ana tay a akaɗa ga zum na. » \p \v 3 Eslini məslər ni àzoru nu a huɗ gili vu ; àzoru nu ti àna njəɗa ga *Məsuf ge Melefit. Nòru nìnjʉa ti nìpi wal nahaŋ manjəhaɗani digʉsa àki kà araŋa ndizeni. Ere gani nani ti ahàr adəskəla, edrem kru, kà vu gayaŋ ni ɗek slimi ge mindivi Melefit àki məbəkiani ŋgʉreɗeɗa. \v 4 Wal ni ti ni məbakabu azana ŋgəzani \f + \fr 17:4 \ft Azana ŋgəzani ti azana ga bay.\f* akaba azana ndizeni ; naŋ meŋgʉleɗveni àna zlam ga gru, àna akur sulumani, àna ebirsli daya. Hijiyem ga gru àfəŋ a ahar bu. Hijiyem gani nani ti zlam magədavani mizeni àvu a huɗ gani vu mərəhvani pisl. Zlam magədavani nani ti hala gayaŋ ya agray ni. \v 5 Kè meleher gayaŋ ni ti slimi àki məbəkiani, slimi gani nani maŋgahani, nihi : « Babiloŋ kəsa gəɗakani, məŋ ga ndam hala akaba zlam magədavani ge mis ga haɗ ya tagray ni ɗek. » \v 6 Nìpi wal ni èsikaba mimiz a, eviyi ahàr. Mimiz gani nani ti ga ndam ge Melefit ya tàbazl tay aɗaba tə̀mbrəŋ məfəki ahàr gatay ka Yezu do ni. \p Nàra nìpia wal na ti àgrua ejep a dal-dal. \v 7 Eslini məslər ni àhu ahkado : « Agruk ejep emiteni ti kamam ? Nəhukaba ma maŋgahana àki ka wal na akaba ka araŋa ya ti naŋ àki manjəhaɗkiani digʉsa, ahàr adəskəla akaba edrem kruani na. \v 8 Ere ye kìpi ni ti ahaslani naŋ àbu, ay nihi ti naŋ àbi va bi. Aməcəlaya e *eviɗ gəɗakani ya a huɗ ga haɗ bu ni ba ; aməcəlaya ti ara eji hʉya. Ndam ga *duniya ya ti slimi gatay àbi məbəkiani ka wakita ga sifa bi kwa ka mənjəki ga məlaŋ ni, ka ya ti etipi ere nani ni ti aməgri ejep ana tay. Aməgri ejep ana tay ti aɗaba ahaslani naŋ àbu, ay nihi ti naŋ àbi mək amaŋgaya keti palam. » \p \v 9 Àhu keti : « Ahàr àɗəm mis təjalaki ahàr ke ere gani nani lala, àna məsər zlam daya. Ahàr adəskəlani nday nani ti həma adəskəla ya wal anjəhaɗki ni. \f + \fr 17:9 \ft Həma adəskəla : ka sarta gani nani ti mis tə̀bu təɗəm kəsa Rom ti ka həma adəskəla.\f* Nday gani bəbay adəskəla daya. \v 10 A huɗ ga bəbay adəskəlani ni bu ni ti bəbay zlam tìndeveriŋa məzuma bay gatay a àndava. Naŋ ya muku ni ti naŋ àbu a bay gayaŋ bu mba. Naŋ ya adəskəla ni ti ni sarta gani gayaŋ ènjia faŋ ndo. Sarta gani gayaŋ eminjia ti aməpəsviyu a bay ni bu do. \v 11 Ere ye ti ahaslani naŋ àbu, ay nihi ti naŋ àbi ni ti naŋ naŋani bay ya azlalahkər. Naŋ àkibu ka bəbay adəskəlani ni daya, mək amoru mijiji. \p \v 12 « Edrem kruani ye kìpi, àki ni ti awayay aɗəmvaba bəbay kru, tə̀huriyu a bay gatay vu faŋ ndo. Sarta gatay eminjia ti atəzumkabu bay akaba ere gani nani, ay ti atəpəsviyu do. \v 13 Bəbay kruani ni ɗek ma gatay bəlaŋ, təgri tʉwi ana ere gani nani àna njəɗa gatay ɗek. \v 14 Atakaɗvafəŋva kà Wur Təmbak na, ay ti Wur Təmbak ni emihiti tay, aɗaba naŋ Gəɗakani ga bəbay ndahaŋ ni ɗek, naŋ Bay ga bəbay ɗek. Ndam ga Wur Təmbak ni etihiti bəbay nday kruani ni daya, aɗaba Wur Təmbak ni àdaba tay a, àzalay tay, tə̀fəkia ahàr a. » \p \v 15 Àhu keti : « Yam ya nak kìpi wal hala àfəŋ kà gəvay ni ti mis dal-dal macakalavani, mis ga haɗ gərgərani akaba mis ya təɗəm ma həma gərgərani ni. \v 16 Edrem kruani ya kìpi ni akaba ere gani nani etizirey wal hala ni, atəcakwakia zlam ya ka vu na ɗek, atəmbrəŋ naŋ a mahayma. Atahəpəɗ naŋ, eteviyekaba məgəjəni gana. \v 17 Bəbay kruani ni atagray nahkay ti aɗaba Melefit àgray ti ma gatay mânja ka ahar bəlaŋ, ti tə̂gri tʉwi ana ere gani nani àna məzum bay gatay ni. Atagray nahkay ti duk abivoru ana vaɗ ge Melefit ya àfəkaɗ ni : a vaɗ nani ti pakama ge Melefit ya àɗəm ni amagravu akaɗa ya awayay ni. \p \v 18 « Wal ya kìpi ni ti ni awayay aɗəmvaba kəsa gəɗakani, bəbay gani təgur bəbay ga haɗ nahaŋ ni ɗek. » \c 18 \s1 Babiloŋ kəsa gəɗakani ni àmbəɗkaba \p \v 1 Eslini nìpi məslər nahaŋ naŋ àbu asləkabiya a huɗ melefit ba, njəɗa àfəŋ dal-dal, aslaɗay məlaŋ dal-dal daya. \v 2 Àzlah kay kay, àɗəm : \q1 « Babiloŋ kəsa gəɗakani ni àmbəɗkaba, àmbəɗkaba besek-besek ! \q1 Nihi ti ègia məlaŋ manjəhaɗ ge seteni a, məlaŋ ga *məsuf magədavana. \q1 Eɗiɗiŋ ya tàhəpəɗ tay do, tàwayay tay do ni tanjəhaɗ eslini daya. \q1 \v 3 Babiloŋ àmbəɗkaba besek-besek ti aɗaba naŋ akaɗa wal ya àvia vu gayaŋ ana hala dal-dal ni. \q1 Magudar zlam gayaŋ ni èviyikaba ahàr ana mis ga duniya na ɗek akaɗa ga zum na. \q1 Bəbay ga haɗ ni ɗek tàgrakabá hala akaba naŋ a : \q1 ndam məsəkumoru zlam a duniya bu ɗek tə̀ŋgətkabá elimeni \q1 àna zlam gayaŋ dal-dalani ya tigi eri ana mis na. » \p \v 4 Eslini nìci dəŋgu ga maslaŋa nahaŋ àhəndabiyu e melefit bu, àɗəm : \q1 « Lekʉlʉm ndam goro ni sləkumkiba ka ndam ga kəsa hina, hərumaya ; \q1 nahkay ti ahar gekʉli àkibu ka magudar zlam gayaŋ ni bi, \q1 daliya ya amagray ni amacay kʉli do daya. \q1 \v 5 Hərumaya, aɗaba magudar zlam gayaŋ ni kay dal-dal, \q1 akaɗa ga zlam maŋgaskabani diliz, àdoru e melefit vu ni. \q1 Nahkay Melefit àsəra tʉwi gayaŋ ya agray ni ti tʉwi ge jiri do. \q1 \v 6 Ere ye ti àgri ana mis ni ti tə̂grivu bilegeni. \q1 Tʉwi gayaŋ ya àgray ni ti tə̂grivu sak cʉ. \q1 Àgria daliya ana mis a, tə̀caka akaɗa ge mis ya tìsia zum a na ; \q1 tə̂grivu daliya sak cʉ ti mîsi akaɗa ge ergi ni. \q1 \v 7 Ahaslani naŋ àbu àna njəɗa dal-dal, azum zlam sulumani dal-dal daya ; \q1 nahkay grumi daliya dal-dal akaɗa njəɗa gayaŋ ya ahaslani dal-dalani ni, \q1 grumi tuway dal-dal akaɗa zlam sulumani gayaŋ ya àzum ahaslani dal-dalani ni. \q1 Aɗaba mam, àɗəm : “Nu bay, nu wal madakway do, enitʉwi ɗay-ɗay do.” \q1 \v 8 Gayaŋ ya ti àɗəm nahkay ni ti \q1 daliya gayaŋ ya amacakay a vaɗ bəlaŋani bu ni nday hi : \q1 kisim, tuway, lʉwir, akaba aku ga məzumaba naŋ a. \q1 Aɗaba Bay ya ti agrafəŋa seriya kà naŋ a ni ti Bay Melefit geli ; \q1 naŋ ti njəɗa-njəɗani. » \p \v 9 Bəbay ga duniya ya tàgray hala akaba naŋ akaba tə̀zumkabu zlam sulumani ni etipia azək ga aku ya azumaba naŋ a ni ti etitʉwi, atəndav kuɗa. \v 10 Eticik driŋ driŋ akaba naŋ aɗaba aŋgwaz aməwərfəŋa tay kà daliya ye eslini na. Atəɗəm : \q1 « Aw ! Aw ! \q1 Babiloŋ kəsa gəɗakani, njəɗa-njəɗani ni àmbəɗkaba besek-besek, \q1 aɗaba Melefit àgrafəŋa seriya a huɗ ge njemdi bəlaŋani ba ! » \p \v 11 Ndam məsəkumoru zlam ya a duniya bu ni titʉwi, təndav kuɗa azuhva naŋ. Tagray nahkay ti aɗaba maslaŋa ya ti asəkumfəŋa zlam kà tay a ni àbi va bi. Zlam gatay gani ya təsəkumoru ni nday hi : \v 12 gru, ara ga siŋgu, akur sulumani akaba ebirsli ; azana ndize-ndizeni akaba azana sulumani gərgərani ndahaŋ ; ɓiyem sulumani ya ezi akaɗa ge tersel ni, zlam ya tàgraya tay àna aslər ge mbeli a akaba àna ɓiyem sulumana ni ; zlam ndahaŋ ya tàgraya tay àna ara, ndahaŋ àna evirzegena, ndahaŋ ti ni àna akur sulumana ni ; \v 13 tersel gərgərani akaba haf gərgərani ya tazəbay ti ezi àcər ni ; zum, amal, humbu akaba *alkama ; slasla, təmbəmbak, pililis akaba seret gatayani. Təsəkumoru mis akaba sifa ge mis daya. \v 14 Nahkay tə̀hi ahkado : \q1 « Zlam ya tigʉk eri ni ɗek tàsləkafuka, tàdəgoru driŋ, \q1 elimeni gayak akaba zlam sulumani ya kəzum ni tə̀fuk va bi, \q1 atəŋgət tay ɗay-ɗay va do ! » \p \v 15 Ndam məsəkumoru zlam ya tə̀ŋgət elimeni àna məsəkumoru zlam a kəsa nani bu ni eticik driŋ driŋ akaba naŋ, aɗaba aŋgwaz aməwərfəŋa tay kà daliya ye eslini na. Etitʉwi, atəndav kuɗa, \v 16 atəɗəm ahkado : \q1 « Aw ! Babiloŋ kəsa gəɗakani ni asay cicihi timey ! \q1 Ahaslani naŋ məbakabu azana ndize-ndizeni akaba azana sulumani ndahaŋ. \q1 Naŋ meŋgʉleɗveni àna zlam ga gru, àna akur sulumani akaba àna ebirsli. \q1 \v 17 Zlam gayaŋ ni ɗek àgədava a huɗ ge njemdi bəlaŋani ba timey ! » \p Ndam ya tə̀bu àna *slalah ga yam ni, nday ya tagaray ni, nday ya təhəlvù tay ni akaba ndam ya təŋgət zlam azuhva dəluv ni tìcik driŋ driŋ akaba kəsa ni. \v 18 Tìpia azək ga aku ya azum kəsa na. Tàra tìpia ti tə̀zlah kay kay, tə̀ɗəm : « Kəsa gəɗakani akaɗa kəsa hini ti àbi ɗay-ɗay bi ! » \v 19 Tə̀ndav kuɗa, tìtʉwi, tàbakabiyu haɗ ka ahàr, tə̀zlah kay kay, tə̀ɗəm : \q1 « Aw ! Aw ! Kəsa gəɗakani ni asay cicihi ! \q1 Ndam ya tə̀bu àna slalah ga yam gatay tə̀ŋgət elimeni ti a kəsa nani bu. \q1 A huɗ ge njemdi bəlaŋani bu zlam ga kəsa nani àndava ɗek. » \p \v 20 Lekʉlʉm ya e melefit bu ni mərumvu aɗaba aku àbu azum kəsa ni ! Lekʉlʉm ndam ge Melefit, lekʉlʉm ndam *asak akaba ndam mahəŋgaray *pakama ge Melefit ni mərumvu ! Mərumvu aɗaba Melefit àgrafəŋa seriya, àpəliva zlam magədavani ya àgri ana kʉli na. \v 21 Eslini məslər nahaŋ njəɗa-njəɗani àzay akur gəɗakani akaɗa avar, àdəviyu a *dəluv gəɗakani vu, àɗəm ahkado : \q1 « Babiloŋ kəsa gəɗakani ni atəgri ti ga njəɗa akaɗa nani, \q1 etipi kəsa gani nani ɗay-ɗay va do. » \p \v 22 Àɗəm keti : \q1 « Ndam mivi tindʉ, ndam midi limis, \q1 ndam mivi cicek akaba mezlelim atələbi afa gayak va bi. \q1 Etici daɗay ga araŋa afa gayak va do. \q1 Etipi ndam mələm zlam a kəsa gayak bu va do, \q1 etipi ndam mihi humbu a kəsa gayak bu va do daya. \q1 \v 23 Ceŋgel atəslaɗay məlaŋ a kəsa gayak bu va do, \q1 ataday wál va do, atagray wuməri gani a kəsa gayak bu va do daya. \q1 Zlam nday nani ɗek ti atagravu va do \q1 aɗaba ahaslani ndam ga kəsa gayak ya təsəkumoru zlam ni \q1 tə̀tama ndam məsəkumoru zlam ndahaŋ ga duniya na ɗek, \q1 tàgosakaba mis a ɗek àna matak gatay na daya. » \p \v 24 Melefit àtraɓ Babiloŋ ti aɗaba ndam mahəŋgaray pakama gayaŋ ya tàbazl tay ni, ndam gayaŋ *njəlatani ya tàbazl tay ni, akaba ndam ndahaŋ ya tàbazl tay a duniya bu ni ɗek ti ndam ga kəsa gani tàbazl tay, mimiz gatay ni àdəgaya a kəsa gani nani ba. \c 19 \p \v 1 Eslini nìci dəŋgu ahənday kay kay a huɗ melefit bu, dəŋgu gani ahənday akaɗa ge mis macakalavani dal-dalani ni. Tə̀ɗəm ahkado : \q1 « Elelʉya ! Zləbum Melefit ! \q1 Melefit geli ti ahəŋgay mis, naŋ àbu àna njəɗa àtama njəɗa ndahaŋ a ɗek, \q1 mis ɗek tâzləbay naŋ ! \q1 \v 2 Mis ɗek tâzləbay naŋ ti aɗaba seriya gayaŋ ni ge jiri, kigeni daya. \q1 Àwəla wal hala na àna seriya. \q1 Wal nani ti àgosakaba mis ka haɗ àna hala gayaŋ na. \q1 Àbazla ndam məgri tʉwi ana Melefit a, \q1 nahkay ti Melefit day àmbrəŋ naŋ ndo, àgria daliya. » \p \v 3 Tə̀ɗəm keti : \q1 « Elelʉya ! Zləbum Melefit ! \q1 Azək ga aku ya azum kəsa gani nani ni \q1 acəloru agavəla kəlavaɗ ga kaŋgay-kaŋgayani. » \p \v 4 Eslini gəɗákani kru kru cʉ mahar faɗani ni akaba zlam faɗani ni tàbəhaɗ mirdim, meleher ndiɓa ndiɓa ana haɗ, kè meleher ge kʉrsi ge Melefit, tàzləbay Melefit, tə̀ɗəm : « Aya nahkay ! Elelʉya ! Zləbum Melefit ! » \s1 Wuməri ga maday wal ga Wur Təmbak \p \v 5 Eslini nìci dəŋgu àhəndabiyu e kʉrsi ge Melefit ni bu, àɗəm : \q1 « Lekʉlʉm ciɓ-ciɓeni akaba gəɗákani \q1 ya ti kəgrumi tʉwi ana Melefit geli, \q1 kəfumki ahàr ni ɗek ti zləbum naŋ ! » \p \v 6 Eslini nìci dəŋgu àhənday akaɗa ge mis dal-dal macakalavani, akaɗa ga yam ga zalaka ya avalahay kay kay ni, akaɗa ga avər ya aməcəri aday kay kay ni. Tə̀ɗəm ahkado : \q1 « Elelʉya ! Zləbum Melefit, aɗaba Bay Melefit geli naŋ njəɗa-njəɗani, \q1 àɗəfikia njəɗa gayaŋ ana leli a, agur məlaŋ ni ɗek ti naŋ ciliŋ. \q1 \v 7 Məmərumvu, məzumum gəɗa, məzləbum Melefit, \q1 aɗaba vaɗ ga maday wal ga Wur Təmbak ni ènjia. \q1 Məva gayaŋ àslamalava, naŋ àbu ahətay naŋ. \q1 \v 8 Tə̀via divi ga məbakabu azana njəlatana ya aslaɗay na. » \p Azana nani ti aɗəmvaba tʉwi ge jiri ga ndam ge Melefit ya tàgray ni. \p \v 9 Məslər ni àhu ahkado : « Bəki nahkay nihi : Ndam ya təzalay tay ga wuməri ga maday wal ga Wur Təmbak ni tə̂mərvu, tə̂zum gəɗa. » Mək àhukivu ahkado : « Pakama hini nahəma pakama ge Melefit eɗeɗiŋ. » \p \v 10 Àra àhua nahkay ti nàbəhaɗ mirdim grik meleher ndiɓ ana haɗ kà asak gayaŋ ga mazləbay naŋ. Àra èpia ere ye ti nàgray na ti àhu : « Kàgray nahkay ba simiteni ! Nu day bay məgri tʉwi ana Melefit akaɗa gayak ni, akaɗa ga bəza ga muk ya tə̀gəskabá pakama ge Melefit ya àɗəmki ka Yezu na ni daya. Kabəhaɗi mirdim ti ana Melefit ciliŋ. Pakama ge Melefit ya ti àɗəmki ka Yezu ni ti ndam mahəŋgaray *pakama ge Melefit tə̀ɗəm àna njəɗa ga *Məsuf Njəlatani. » \s1 Bay ya naŋ manjəhaɗkiani ke pilis bəɗ-bəɗani ni \p \v 11 Eslini nìpi huɗ melefit àzləkvaba, nìpi maslaŋa nahaŋ manjəhaɗkiani ke pilis bəɗ-bəɗani. Bay gani nani ti slimi gayaŋ « Jiri, » slimi gayaŋ nahaŋ ni ti ni « Àsəkaɗ malfaɗa do. » Naŋ àbu agray seriya ge jiri, naŋ àbu akaɗvu ge jiri daya. \v 12 Eri gayaŋ ni akaɗa aku ya agəs ni ; ahàr gayaŋ ni mefeɗeni àna elpindiŋ ga bay, elpindiŋ nday nani ti kay ; slimi àbu məbəkiani kà vu gayaŋ : slimi gani nani ti maslaŋa nahaŋ àsər do, si asər ti naŋ naŋani kwa. \v 13 Azana gayaŋ ya àfakabu ni ti tə̀təlviya e mimiz va. Slimi gayaŋ ti « Pakama ge Melefit. » \v 14 Gwar kələŋ gayaŋ nahəma, ndam magray silik ge Melefit ya a huɗ melefit bu ni taɗəboru naŋ. Nday nani gani manjəhaɗkiani ke pililis bəɗ-bəɗani, nday məbakabu azana njəlatani bəɗ-bəɗ talla. \v 15 A pakama ga Bay ya taɗəboru naŋ ni bu nahəma, maslalam məzumani àhəraya. Maslalam nani ti ga məsiani ana mis ga haɗ ni ɗek. Bay nani amahətay tay àna aday ga ara. Aməcəlki ka tay akaɗa maslaŋa ya ti acəlki ka bəza ga zlam e eviɗ bu ga məɗucaya zum gana ni. Məcəlkiani nani ti aɗafaki Melefit njəɗa-njəɗani, àzumkia ɓəruv ka tay a dal-dal. \v 16 Slimi ga Bay nani àbu məbəkiani ka azana akaba ka takolay gayaŋ. Slimi gani nihi : « Bay ga bəbay ndahaŋ ɗek, Bay gəɗakani ga bəbay gəɗákani ndahaŋ ɗek. » \p \v 17 Eslini nìpi məslər nahaŋ micikeni jika kà fat, naŋ àbu azlah kay kay, àhi ma ana eɗiɗiŋ ya təhər a huɗ melefit bu ni ɗek. Àhi ana tay ahkado : « Dəguma, cakalumvu, aɗaba wuməri gəɗakani ge Melefit àbu. \v 18 Dəguma kə̂ndum kisim ga bəbay gəɗákani, kisim ga bəbay ga ndam slewja, kisim ga ndam ya tə̀bu àna njəɗa ni, kisim ge pililis akaba nday ya tə̀ki ni. Dəguma kəndum kisim ge mis ɗek : ku kisim ge eviɗi, ku kisim ga nday ya ti nday eviɗi do ni, ku kisim ga gəɗákani, ku kisim ga nday ya ti nday gəɗákani do ni. » \p \v 19 Eslini nìpi ere gani nani akaba bəbay ga haɗ gərgərani akaba ndam magray silik gatay. Tə̀cakalavu ga makaɗfəŋvana kà Bay ya ti naŋ àki ke pilis ni akaba ndam magray silik gayaŋ. \v 20 Nday tə̀bu takaɗvu nahkay ti Bay ya naŋ àki ke pilis ni akaba ndam gayaŋ ni tə̀gəs ere gani nani akaba bay mahəŋgaray pakama ga malfaɗa ni yaw yaw. Bay masəkaɗ malfaɗa nani ti ahaslani àgra zlam ya mis tìpi ɗay-ɗay ndo na kè meleher ge ere gani nana ; gayaŋ ya ti àgray nahkay ni ti àgosa mis a ; àgosay ti ndam ya ti tàhəndakia zlam ge ere gani nana ka tay a ni akaba tə̀həŋgrioru ahàr a haɗ ana zlam ga pəra ya azavu akaba ere gani nani ni. Tàra tə̀gəsa tay cʉena nahkay nahəma, tə̀biyu tay eri gani a *dəluv ga aku vu cizliv cizliv. Aku gani nani ti agəs akaɗa ga asas ya aku agəs ni. \v 21 Ndam gatay ndahaŋ ni ti ni, Bay ya naŋ ke pilis ni àbazl tay àna maslalam ya àhəraya a ma gayaŋ ba ni, mək eɗiɗiŋ ni ɗek tə̀rəh àna kisim ge mis ya àbazl tay ni. \c 20 \s1 Vi dəbu \p \v 1 Eslini nìpi məslər nahaŋ naŋ àbu asləkabiya a huɗ melefit ba. Lekili ga mahay ge *eviɗ gəɗakani ya a huɗ ga haɗ bu ni àfəŋ a ahar bu, jejirɓi ndiɓil-ndiɓileni àfəŋ a ahar bu daya. \v 2 Naŋ nakəŋ òru àgəs kurmbu ni, àwəl naŋ àna jejirɓi ni, ti mânjəhaɗ naŋ məwəlani vi dəbu. Kurmbu ni ti gavaŋ ya ahaslani ni, naŋ *Seteni, bay magosay mis ni. \v 3 Məslər nakəŋ àra àwəla naŋ a ti èzligiyu naŋ e eviɗ ni vu keŋgim, àzləkkiviyu mahay ni, àdarvù lala. Àgray nahkay ti aɗaba awayay ti kurmbu ni àgosay mis ka duniya va ba, duk anivoru ana mandav ge vi dəbuani ni. Kələŋ ge vi dəbuani ni ti ahàr àɗəm tâfaya naŋ a gʉzit ga hayaŋana kwa. \p \v 4 Məslər nakəŋ àra àzləkkiviya mahay na ti nìpi kʉrsi ga bəbay, mis tàra tànjəhaɗviyu. Mis nday nani ti tə̀via divi ana tay ga magray seriya. Nìpi mis ya ti tèkelkia ahàr ka tay a ni daya. Tèkelkia ahàr ka tay a ti aɗaba tə̀zlapikia ka Yezu ana mis a, tə̀hia ma ge Melefit ana mis a. Nday nani ti tə̀həŋgrioru ahàr a haɗ ana ere gani nani ndo, tə̀həŋgrioru ahàr a haɗ ana zlam ga pəra ya azavu akaba ere gani nani ni ndo daya. Tàhəndaki zlam ge ere gani nani kè meleher gatay ahkay do ni ka ahar ndo. Melefit àhəŋgriviya sifa ana tay a, nahkay tànjəhaɗkabu a bay bu akaba Krist vi dəbu. \v 5 Mis nday nani ti nday ye enjenjeni ya Melefit àhəŋgriviyu sifa ana tay ni. Mis ndahaŋ ya tə̀mət ni ti Melefit àhəŋgriviyu sifa ana tay faŋ ndo, si ka mandav ge vi dəbuani kwa. \v 6 Nday ya Melefit ahəŋgriviyu sifa ana tay ye enjenjeni ni tə̂mərvu, nday ndam gayaŋ *njəlatani. *Kisim ye cʉ amələbu, ay kisim gani nani emisliki məgri araŋa ana tay do. Etigi ndam *maŋgalabakabu mis akaba Melefit, etigi ndam maŋgalabakabu mis akaba Krist daya, atanjəhaɗkabu a bay bu akaba Krist vi dəbu. \s1 Melefit eyefiŋ kè Seteni \p \v 7 Ka ya ti vi dəbuani ni amandava nahəma, atafaya *Seteni a daŋgay ni ba. \v 8 Atafaya naŋ a ti amoru magosay mis ga haɗ ga məlaŋ ni ɗek. Haɗ nday nani ti təzalay tay Gok akaba Magok. Amacakalakabu mis ga haɗ nday nani ga makaɗvani. Atacalvu do, nday akaɗa wiyaŋ ga zalaka ya àcalvu do ni. \v 9 Tàhəraya, tə̀sawaɗoru ka haɗ ga məlaŋ ni ɗek, tòru tèveliŋ məlaŋ ga ndam *njəlatani ge Melefit ni akaba kəsa gəɗakani ya Melefit awayay dal-dalani ni tekesl. Ay tàra tèveliŋa ti aku àdəkia ka tay kwa e melefit ba, àzumaba tay a. \v 10 Eslini tə̀gəs Seteni, naŋ ya àgosay mis ni, tìzligiyu naŋ a *dəluv ga aku ni vu cizliv. A aku nani bu ni ti zlam àvu agəs akaɗa ga asas ya aku agəs ni. Ata ere gani nani nday ata bay mahəŋgaray *pakama ga malfaɗa ni nday tə̀vu a aku gani nani bu àndava. Eslini nday mahkərani ɗek atəcakaviyu daliya məlafat akaba məlavaɗ gani do ɗek ga kaŋgay-kaŋgayani. \s1 Melefit agrafəŋa seriya kè mis a ɗek \p \v 11 Eslini nìpi kʉrsi, Bay naŋ àbu manjəhaɗvani dəgama. Kʉrsi gani nani ti gəɗakani, bəɗ-bəɗ daya. Kè meleher ga Bay ni ti haɗ akaba huɗ melefit tàcuhway tìji, ere ya agəjəni ni ti àbi. \v 12 Nìpi mis ya tə̀mət ni ɗek, gəɗákani akaba nday ya gəɗákani do ni, jika jika kè meleher ga Bay ya ti naŋ àbu e kʉrsi bu ni. Wakita tə̀bu eslini, maslaŋa nahaŋ àzləkkaba tay a. Àzləkkaba wakita nahaŋ a daya : wakita nani ti wakita ga sifa ; slimi ge mis ya tə̀bu àna *sifa ya àndav ɗay-ɗay do ni tə̀bu məbəkiani ŋgʉreɗeɗa. Eslini Melefit àgrafəŋa seriya kè mis ya tə̀mət na. Ka ya ti àgrafəŋa seriya kà tay a ni ti àmənjaki ka zlam gatay ya tàgray ni. Zlam gatay gani ya tàgray ni tə̀bu məbəkiani ka wakita ni. \v 13 Ndam ya ti tə̀mətvù a *dəluv gəɗakani vu ni ti dəluv ni àvəlahaya tay a. Kisim ya àhəl mis ni akaba məlaŋ ge *kisim ni day tàvəlahaya mis ya tə̀mət na ɗek ka dala. Tàra tàvəlahaya tay a nahəma, Melefit àgrafəŋa seriya kè mis na àna mamənjakiani ka zlam gatay ya tàgray ni. \v 14 Eslini tə̀biyu kisim ya àhəl mis ni akaba məlaŋ ge kisim ni cizliv cizliv a *dəluv ga aku ni vu. Dəluv ga aku nani ti *kisim ye cʉ ni. \v 15 Tamal mis slimi gayaŋ àki məbəkiani ka wakita ga sifa bi ti tìzligiyu maslaŋa gani a dəluv ga aku ni vu daya. \c 21 \s1 Melefit amagraya zlam na ɗek mʉweni a \p \v 1 Eslini nìpi huɗ melefit mʉweni akaba haɗ mʉweni, aɗaba huɗ melefit ye enjenjeni ni akaba haɗ ye enjenjeni ni tə̀bi va bi. *Dəluv gəɗakani day àbi va bi. \v 2 Nìpi kəsa *njəlatani, nani Zerʉzalem mʉweni. Nìpi naŋ àbu asləkabiya kwa a huɗ melefit ba, afa ge Melefit a. Kəsa gani nani ti maslamalavani akaɗa ga wal ya àbakabá zlam sulumana ga moroni àna naŋ kà zal ni. \v 3 Eslini nìci dəŋgu ga maslaŋa nahaŋ àhəndabiyu kay kay e kʉrsi ga Bay ni bu, àɗəm ahkado : « Nihi ti məlaŋ manjəhaɗani ge Melefit àbu e kiɗiŋ ge mis bu. Melefit amanjəhaɗ akaba tay, emigi Melefit gatay, mis ga jiba gərgərani ni ɗek ti ni etigi ndam gayaŋ. \v 4 Etitʉwi va do, aɗaba Melefit àgriaba yam tuway ana tay e eri ba. Kisim amələbi va bi : tuway, delʉlʉ akaba daliya day atələbi va bi. Aɗaba mam, zlam ya ahaslani ni tə̀ndava, tə̀bi va bi. » \p \v 5 Eslini Bay manjəhaɗani e kʉrsi ga bay bu ni àhu ahkado : « Nihi ti zlam ni ɗek nə̀bu nagraya tay a mʉwena. » Àhu keti : « Bəki ma hini, aɗaba pakama ya ti nə̀ɗəm ni ti pakama ge jiri, malfaɗa àkibu bi simiteni. » \v 6 Àhu keti : « Àgrava àndava ! Bay ya ti ànjəki ka magray zlam ɗek ni ti nu ; kwa ka mənjəki gani nu nə̀bu. Bay ya ti emendeveriŋ zlam ɗek ni ti nu gani daya ; ka mandav gani day anələbu. Maslaŋa ya ti yam àkaɗa naŋ a nahəma, anəvi yam ga sulum. Yam gani nani ti àdəl ɗay-ɗay do, avi sifa ana mis. \v 7 Maslaŋa ya ti èyefiŋa kà zlam magudarana nahəma, anəvi ja ga zlam gani nani ; nigi Melefit gayaŋ, naŋ ti ni egi wur goro. \v 8 Ay ndam aŋgwaz, ndam ya tə̀fəki ahàr ke Melefit do ni, ndam ya tagray zlam ya àɓəlay magrani do ni, ndam mabazl mis, ndam magray hala, ndam maharam, ndam ga pəra akaba ndam masəkaɗ malfaɗa ɗek, nday ti ja gatay ti *dəluv ga aku ni. Aku nani ti agəs akaɗa ga asas ya aku agəs ni. Nani ti *kisim ye cʉ. » \s1 Kəsa Zerʉzalem mʉweni \p \v 9 Eslini məslər nahaŋ e kiɗiŋ ga məslər adəskəlani ya tə̀bu àna hijiyem adəskəla ga məzum ɓəruv ge Melefit ye endeveriŋ məzum ɓəruv gayaŋ ni àrəkua, àhu ahkado : « Ra, nəɗəfukki məva ga Wur Təmbak ya ara azay ni. » \p \v 10 Eslini məslər ni àzoru nu ka həma gəɗakani zəbalani, àzoru nu ti àna njəɗa ga *Məsuf ge Melefit. Nòru nìnjʉa ti àɗəfuki kəsa njəlatani, nani Zerʉzalem, naŋ àbu asləkabiya kwa a huɗ melefit ba, afa ge Melefit a. \v 11 Kəsa gani nani ti naŋ àbu aslaɗay àna maslaɗay ge Melefit, maslaɗay gani àhəlaba eri a vərut akaɗa ga akur sulumani ya təzalay zespi, ahəlaba eri akaɗa ga kutrum na ni. \v 12 Kəsa gani nani nahəma, tèveliŋ àna gudu gəɗakani zəbalani. Gudu ni mahay gani kru mahar cʉ ; *məslər ge Melefit day tə̀bu kru mahar cʉ kà mahay ni bəlaŋ bəlaŋ, tajəgay. Slimi day tə̀ki məbəkiani kà mahay ni ɗek. Slimi gani nani ti slimi ge dini kru mahar cʉeni ga ndam *Izireyel ni. \v 13 Mahay ni mahkər mahkər, gwar kè sliri ga məlaŋ faɗani ni ɗek. \v 14 Asak ga gudu ni tə̀fiyu àna akur gəɗákani kru mahar cʉ. Ka akur nday nani ti slimi kru mahar cʉ tə̀ki məbəkiani bəlaŋ bəlaŋ : slimi nday nani ti ga ndam *asak kru mahar cʉeni ga Wur Təmbak ni. \p \v 15 Maslaŋa ya ti àzlapu ni ti aday ga məgur zlam àfəŋ a ahar bu. Aday nani ti ga gru. Awayay agur kəsa ni, mahay ga kəsa ni akaba gudu ya èveliŋ kəsa ni àna naŋ. \v 16 Kəsa gani ti miɗiheni kala-kala àna zəbal. Maslaŋa nani àgur àna aday gayaŋ ni, àgur palahar gani bəlaŋ ezeweɗ dəbu kru mahar cʉ. Palahar gani àna jikeni ni day kala-kala akaba palahar zəbalani ndahaŋ ni. \v 17 Àgur gudu ni àna ahar akaɗa ge mis ya təgur ni, jaha diŋ àna kru kru faɗ mahar faɗ. \v 18 Gudu gani nani tə̀ləm àna akur ya təzalay zespi ni. Kəsa ni ti ni tə̀ləm àna gru deŋa, pərzləŋ-pərzləŋ akaɗa ga kutrum ni. \v 19 Asak ga gudu ni meŋgʉleɗeni àna akur sulumani gərgərani ɗek. Asak gani ye enjenjeni ni akur ya təzalay zespi ni, ye cʉ ni akur ya təzalay sefir ni, ya mahkər ni akur ya təzalay selcidwiŋ ni, ya faɗ ni akur ya təzalay imarot ni, \v 20 ya zlam ni akur ya təzalay sarduwaŋ ni, ya muku ni akur ya təzalay kwerneliŋ ni, ya adəskəla ni akur ya təzalay krizʉlit ni, ya azlalahkər ni akur ya təzalay beril ni, ya ambəlmbu ni akur ya təzalay topaz ni, ya kru ni akur ya təzalay krisʉpres ni, ya kru mahar bəlaŋani ni akur ya təzalay hiyeseŋ ni, ya kru mahar cʉeni ti ni akur ya təzalay emetis ni. \v 21 Mahay kru mahar cʉeni ni ti ebirsli gəɗákani kru mahar cʉ, mahay bəlaŋ ti ebirsli bəlaŋ. Dalaka gəɗakani ya a huɗ ga kəsa ni bu ni ga gru deŋa, pərzləŋ-pərzləŋ akaɗa ga kutrum ni. \p \v 22 Ay nàmənjoru zla nahəma, nìpi *ahay gəɗakani ge Melefit a kəsa gani nani bu ndo, aɗaba Bay Melefit geli njəɗa-njəɗani nday ata Wur Təmbak ni, nday àna ahàr gatay kala nday ahay gəɗakani gani nani. \v 23 Fat akaba kiyi tə̀bi tə̀slaɗay məlaŋ a kəsa gani nani bu bi, aɗaba Melefit àna ahàr gayaŋ aslaɗay məlaŋ gani, Wur Təmbak ni day aslaɗay məlaŋ gani akaɗa ge ceŋgel ni. \v 24 Ndam ga haɗ gərgərani ga duniya ni ɗek ti maslaɗay ga kəsa gani nani amaslaɗi ana tay. Bəbay ga haɗ gərgərani ga duniya ni ɗek atoru àna njəɗa gatay ni eslini ga mazləbay Melefit àna naŋ. \v 25 Mahay ga kəsa gani nani ti atanjəhaɗ bəŋa bəŋa məzləkabana ; atəzləkvù tay ɗay-ɗay do, aɗaba məlavaɗ amələbi eslini va bi. \v 26 Mis ga haɗ gəgərani ni ɗek atoru àna elimeni gatay akaba àna njəɗa gatay eslini ga mazləbay Melefit àna naŋ. \v 27 Ay ti zlam magədavani, ndam ya tagray zlam ya àɓəlay do ni akaba ndam masəkaɗ malfaɗa ni etisliki məhuriyani a kəsa nani vu do. Ndam ya ti təhuriyu ni ti si ndam ya ti slimi gatay məbəkiani ka wakita ga sifa ni kwa. Wakita gani nani ti ga Wur Təmbak ni. \c 22 \p \v 1 Eslini məslər nakəŋ àɗəfuki zalaka ; zalaka nani ti àdəl ɗay-ɗay do, yam gani avi sifa ana mis. Yam gani ahəlaba eri akaɗa ga kutrum na, aŋgəzaya e kʉrsi ge Melefit ba. Kʉrsi nani ti ga Wur Təmbak ni daya. \v 2 A dalaka ya a huɗ ga kəsa ni bu ni ti zalaka ni èdevu cʉ ; e kiɗiŋ gani bu ka məlaŋ ya èdevu ni ti məŋgəhaf àvu. Məŋgəhaf nani avi sifa ana mis, a huɗ ga dəzani bu ewi bəza sak kru mahar cʉ, kəla kiyi lu ewi bəza. Slimberi gani ti haf ge mimbiliŋ mis ga haɗ ga duniya ni ɗek. \v 3 Eslini ti zlam ya Melefit ètikwesl ni atələbi. \p A kəsa nani bu ni ti Melefit amanjəhaɗviyu e kʉrsi gayaŋ vu, Wur Təmbak ni amanjəhaɗviyu daya. Eslini ndam məgri tʉwi ana Melefit atazləbay naŋ. \v 4 Nday gani nani etipi wur ge eri ge Melefit. Slimi ge Melefit day àki məbəkiani ka tay kè meleher. \v 5 Məlavaɗ amələbi va bi ; nahkay ceŋgel akaba fat day atagray tʉwi va do, aɗaba Bay Melefit geli naŋ àna ahàr gayaŋ amaslaɗi məlaŋ ana mis. Mis ni atanjəhaɗ a bay bu ga kaŋgay-kaŋgayani. \s1 Mendeveriŋ ga pakama \p \v 6 Eslini *məslər ni àhu ahkado : « Ma hini ya kici ni ɗek ma ge jiri eɗeɗiŋ ; malfaɗa àkibu bi. Ahaslani Bay Melefit geli àvia *Məsuf gayaŋ ana ndam mahəŋgaray *pakama gayaŋ a ; nihi ti àsləribiya məslər gayaŋ ana ndam məgri tʉwi gayaŋ a ga məɗəfiki ere ye ti agravu wuɗak ni ana tay. » \p \v 7 Yezu àɗəm : « Bumvu slimi, nakoru afa gekʉli wuɗak ! Ndam ya ti tə̀gəskabá pakama ya a wakita hini bu na, tə̀bu təjalaki ahàr nahəma, tə̂mərvu. Aɗaba pakama hini ti ge Melefit. » \p \v 8 Nu Zeŋ nìcia pakama gana àna slimi goro a, nìpia ere ye ti àgravu na àna eri goro a daya. Nàra nìcia, nàra nìpia nahəma, nàbəhaɗ mirdim grik meleher ndiɓ ana haɗ kà asak ga məslər ya àɗəfuki zlam gani ni, ga mazləbay naŋ. \v 9 Naŋ nakəŋ àra èpia ere ye ti nàgray na ti àhu : « Kàgray nahkay ba simiteni ! Nu day bay məgri tʉwi ana Melefit akaɗa gayak ni, akaɗa bəza ga muk ya tahəŋgaray pakama ge Melefit ni, akaɗa ga ndam ya ti təgəskabu pakama ge Melefit a wakita hini bu ni daya. Kabəhaɗi mirdim ti ana Melefit ciliŋ. » \p \v 10 Àhu keti : « Pakama ya a wakita hini bu ni ti pakama ge Melefit eɗeɗiŋ ; kə̀ŋgah pakama gani ba, hi ana mis sawaŋ. Aɗaba mam, sarta ga zlam ya tə̀ɗəmki ma a wakita hini bu ni ti ènjia wuɗak. \v 11 Maslaŋa ya ti agudar zlam ni ti ahàr àɗəm mâgudarkivu. Maslaŋa ya ti məɓəruv gayaŋ àɓəlay do ni ti ahàr àɗəm mânjəhaɗ àna məɓəruv gayaŋ ya àɓəlay do ni. Ay maslaŋa ya ti agray jiri ni ti ahàr àɗəm mâgrakivu jiri. Maslaŋa ya ti naŋ njəlata ni ti ahàr àɗəm mânjəhaɗ njəlata. » \p \v 12 Yezu àɗəm ahkado : « Bumvu slimi, nakoru afa gekʉli wuɗak ! Nu nə̀bu àna zlam ga məviani ana ku way way do akaɗa ge tʉwi gayaŋ ya ti àgray ni. \v 13 Wuɗaka zlam ɗek ànjəki ti nu nə̀bu àndava ; ka mandav ga zlam ɗek day nu anələbu. Bay ya ti ànjəki ka magray zlam ɗek ni ti nu ; kwa ka mənjəki gani nu nə̀bu. Bay ya ti emendeveriŋ zlam ɗek ni ti nu gani daya ; ka mandav gani day anələbu. » \p \v 14 Ndam ya ti tàbarafəŋa azana gatay a ni ti tə̂mərvu. Nahkay ti tisliki məhuriyani a kəsa ni vu, tisliki məzum bəza ga məŋgəhaf ya avi sifa ana mis ni. \v 15 Ndam ya ti Melefit ètikwesl tay aɗaba tàgudara zlam a dal-dal ni, ndam maharam, ndam hala, ndam mabazl mis, ndam ga pəra akaba ndam ya ti tawayay tasəkaɗ malfaɗa ni ɗek nahəma, nday ɗekeni e mite bu, tìsliki məhuriyani a kəsa ni vu koksah. \p \v 16 « Nu Yezu nə̀sləroru məslər goro ga məhi pakama hini ana ndam goro ya *təcakalavu a kəsa gərgərani ni bu ni ɗek. Nu wur huɗ ge Devit, tə̀ɗəmki ma a Wakita ge Melefit bu ni ti ka nu. Nu Bamti ya aslaɗay məlaŋ ge miledʉ dal-dal ni. » \p \v 17 Məsuf Njəlatani akaba ndam ga Yezu ya ahəl tay akaɗa ga wal ya taday ni təhi ahkado : « Ra ! » \p Ahàr àɗəm maslaŋa ya ti ècia pakama hina ti mə̂hi : « Ra ! » \p Maslaŋa ya ti yam àkaɗa naŋ a ti ahàr àɗəm mâra. \p Maslaŋa ya ti awayay esi yam ya avay sifa ni ti ahàr àɗəm mâcah ga sulum, mîsi ! \p \v 18 Nihi ti nu Zeŋ nəɗəm ma, ahàr àɗəm maslaŋa ya ti eci pakama ge Melefit ya a wakita hini bu ni mə̂bavu slimi lala : tamal maslaŋa èferkiviya pakama nahaŋ àkiva ka pakama hina nahəma, Melefit day emeferikiviyu daliya ya ti tə̀ɗəmki ma a wakita hini bu ni ana maslaŋa gani. \v 19 Tamal maslaŋa àzaba pakama nahaŋ e kiɗiŋ ga pakama ge Melefit ya a wakita hini bu na nahəma, Melefit day amazafəŋa ja ga zlam ya tə̀ɗəmkia ma ka tay a wakita hini vu na : amazafəŋa ja ga məŋgəhaf ya avay sifa na, amacafəŋa naŋ ga məhuriyana a kəsa njəlatani ni va daya. \p \v 20 Bay ya ti àɗəm pakama hini ɗek jiri ni ti àɗəm : « Iy, nakoru afa gekʉli wuɗak ! » \p Aya nahkay, Bay geli Yezu, ra ! \p \v 21 Bay geli Yezu mə̂gri sulum gayaŋ ana mis ɗek ti.