\id JAS \h Santiago \toc1 Ya̱ꞌa̱ tseꞌe je̱ na̱k juuꞌ veꞌe je̱ Santiago jyaay \toc2 Santiago \toc3 Stg. \mt1 Ya̱ꞌa̱ tseꞌe je̱ na̱k juuꞌ veꞌe je̱ Santiago jyaay \c 1 \p \v 1 A̱tseꞌe je̱ Santiago, je̱ Nteꞌyam je̱ts je̱ Ma̱ja̱ Vintsá̱n Jesucristo je̱ myutoompa je̱ myupa̱jkpa. Máyam a̱tseꞌe je̱ Dios ntuknu̱ke̱xtu̱ vannu̱makme̱jtsk viijn je̱ Israel ja chaan je̱ kyo̱o̱ juuꞌ veꞌe tsu̱u̱nidup ka toꞌk viijnap yaja naxviijn. \s1 Je̱ vijin je̱ ke̱jo̱n juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam yajkyp \p \v 2 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, xo̱o̱ndu̱kta ku veꞌe xyaknaxta oyjuuꞌ tsaachpaatu̱na. \v 3 Mnu̱jaꞌvidup xa veꞌe ku veꞌe xmuté̱nada je̱ tsaachpaatu̱n je̱ꞌe̱ ka̱jx ku veꞌe je̱ Jesucristo xjaanchjávada, veꞌem tseꞌe xjajtꞌata̱ꞌa̱tstat vintso̱ veꞌe juu xmuté̱nadat. \v 4 Muté̱nada oy ja̱ tsaachpaatu̱n juuꞌ veꞌe myaknajxtup pa̱n joma vaateꞌe kyuka̱xa, veꞌem tseꞌe ma̱kk mꞌijttinit toꞌk muk je̱ Jesucristo ma̱a̱t, kaꞌa tseꞌe ti mkaꞌijtu̱xjadat. \p \v 5 Pa̱n je̱m xa veꞌe nu̱toꞌk miitsta juuꞌ veꞌe kaꞌijtu̱xjup je̱ vijin je̱ ke̱ju̱n, amó̱tuvu̱ts je̱ Nteꞌyam je̱tseꞌe myoꞌoju̱t, ax mo̱ꞌo̱jupts je̱ꞌe̱ veꞌe, ku̱x tyoojnjip je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ maaꞌyu̱n anañu̱joma, kaꞌa tseꞌe du̱ko̱ꞌoyjáva ku veꞌe je̱ jayu juu yꞌamó̱tuxju̱. \v 6 Ax vinko̱pkts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe du̱jaanchjávat je̱ts tyónup je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam juuꞌ veꞌe yꞌamó̱tup, kaꞌa tseꞌe mye̱jtsvinmáyu̱t. Ku̱x je̱ꞌe̱ juuꞌ veꞌe me̱jtsvinmaayp, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ maaxy na̱a̱j juuꞌ veꞌe je̱ po̱j yakpe̱ꞌtsmiijnjup yakpe̱ꞌtsxa̱jpjup. \v 7 Pa̱n pa̱n xa veꞌe me̱jtsvinmaayp, kaꞌa tseꞌe vyinmáyu̱t je̱ts mo̱ꞌo̱jup je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam juu veꞌe yꞌamó̱tup, \v 8 vinmamyiimp vinmaxya̱jppts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe toꞌk aaj toꞌk jo̱o̱t juuꞌ du̱katún. \p \v 9 Je̱ uts je̱ ajch ukpu̱ je̱ uts je̱ tsa̱ꞌa̱ juuꞌ veꞌe ayo̱o̱vdup, vaꞌants je̱ꞌe̱ veꞌe du̱xo̱o̱ndu̱kta ku̱x ñu̱má̱jidup je̱ꞌe̱ veꞌe ja̱ja je̱ Nteꞌyam vyinkujk. \v 10 Je̱ts je̱ uts je̱ ajch ukpu̱ je̱ uts je̱ tsa̱ꞌa̱ juuꞌ veꞌe kumeen, vaꞌan tseꞌe du̱xo̱o̱ndu̱kta ku̱x ka ja myeen ka̱jxapeꞌe je̱ Nteꞌyam yakmá̱jajada. Najxp xa veꞌe yam ya̱ it ku veꞌe je̱ jayu kyumeenada; veꞌem xa je̱ꞌe̱ veꞌe ja̱ kumeen jayu ax joꞌn je̱ yukjo̱o̱tmit pu̱j, kaꞌa tseꞌe jyek. \v 11 Ku veꞌe je̱ piꞌk ojts aajy je̱tseꞌe je̱ pyu̱j vyinkaꞌavaatsni, kaꞌa tseꞌe yꞌuktsójini. Nay veꞌempa tseꞌe je̱ kummen jayu vyintó̱kida ku veꞌe nu̱yojk jyaaꞌknaajkkumeenavaꞌanjada. \s1 Kaꞌa veꞌe pa̱n pa̱neꞌe je̱ Nteꞌyam yakto̱kintonuvaampy \p \v 12 Xo̱o̱ndup xa je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe oy du̱muténidup je̱ tsaachpaatu̱n, ku̱x ku xa veꞌe o̱y dku̱yaknaxta, jyaye̱jptinupts je̱ꞌe̱ veꞌe ja joojntykin juu veꞌe xa̱ꞌma ka̱jx ijtp, juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam tyukvinvaꞌnidup je̱ꞌe̱da pa̱n pa̱n jatyeꞌe tso̱jkju̱dup. \v 13 Ku xa veꞌe je̱ jayu tyokintonuvaꞌañ, ni pa̱na tseꞌe kyavaꞌanu̱t je̱ts je̱ Nteꞌyameꞌe yakto̱kintonuvaajnjup, ku̱x kaꞌa xa veꞌe pa̱n yꞌo̱ꞌyixju̱ je̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam du̱vinmaꞌyu̱nmo̱ꞌo̱t je̱tseꞌe du̱tsó̱ku̱t juu veꞌe ka ó̱yap, je̱ts kaꞌava veꞌe pa̱n pa̱neꞌe ja Nteꞌyam je̱ vinmaꞌyu̱n mo̱o̱jyjup je̱tseꞌe tyo̱kintónu̱t. \v 14 Juuꞌ veꞌe je̱ jayu yakto̱kintonuvaajnjup, je̱ꞌe̱ts je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe je̱ jayu je̱ yꞌavintso̱ vinmaꞌyu̱n vyiijnkvá̱vju̱ je̱tseꞌe tyo̱kintónu̱t. \v 15 Ax ku tseꞌe je̱ jayu vyiijnkvá̱vju̱ je̱tseꞌe tyo̱kintónu̱t, vanꞌit tseꞌe je̱ jayu tyo̱kintún; je̱ts ku veꞌe je jayu kyato̱kintonꞌatu̱va, je̱ꞌyapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ xa̱a̱j je̱tseꞌe je tyo̱kin yaktukkuva̱jtnit xa̱ꞌma ka̱jx, kaꞌats je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam ma̱a̱t yꞌítu̱t. \p \v 16 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, juuꞌ a̱tseꞌe o̱o̱y ntuntso̱jktup, kaꞌa tseꞌe mnamyaso̱ꞌo̱kjadat je̱tseꞌe pa̱n mvinꞌa̱a̱ꞌnjadat. \v 17 Nu̱jom juuꞌ veꞌe o̱y je̱ts vaꞌajts, ka̱jxm tso̱ts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ maaꞌyu̱n cha̱a̱ꞌn, je̱ Nteꞌyamts je̱ꞌe̱ veꞌe du̱yajkp, je̱ꞌe̱ pa̱neꞌe du̱pa̱a̱m n0u̱jom juuꞌ jatyeꞌe ajajp ata̱ꞌkxp je̱m tsajpo̱o̱tm. Kaꞌa tseꞌe je̱ Nteꞌyam tyíku̱ts, jyajtykutyuump je̱ꞌe̱ veꞌe juuꞌ jatyeꞌe kya̱jtsp. \v 18 Ku̱x veꞌemeꞌe du̱tsa̱k, je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ nam joojntykin xmo̱ꞌyumdi ja̱ ayook ka̱jx juuꞌ veꞌe tyú̱vam. Veꞌem tseꞌe du̱tuujn je̱tseꞌe nꞌijtumdinit ax joꞌn juuꞌ veꞌe ta̱ꞌmitooꞌva̱jkp je̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam yaktukmuya̱x, u̱u̱ꞌmda, juuꞌ veꞌe tooꞌva̱jkp du̱jaanchjaꞌvidu je̱ Jesucristo. \s1 Je̱ꞌe̱ pa̱neꞌe du̱vinjaꞌvip du̱vintsa̱ꞌkip je̱ Nteꞌyam ax joꞌn du̱paaꞌty du̱ꞌake̱e̱ga \p \v 19 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da juuꞌ a̱tseꞌe o̱o̱y ntuntsojktup, yakvinkó̱pkada yu̱ꞌu̱: Ka̱tsꞌamo̱tunaxta pa̱n pa̱n jatyeꞌe mtukꞌíxju̱dup je̱ Nteꞌyam je̱ yꞌayook, kaꞌa tseꞌe jatyji juuꞌ xkó̱tstat, je̱ꞌe̱ veꞌe tooꞌva̱jkp o̱y mpayo̱ꞌoydap juuꞌ veꞌe mko̱tsuvaandup. Kaꞌa tseꞌe jatyji mjo̱tmaꞌattat, \v 20 ku̱x ku xa veꞌe je̱ jayu jyo̱tmaꞌaty, kaꞌats je̱ꞌe̱ veꞌe du̱tún juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam cha̱jkp. \v 21 Ja̱ꞌa̱ ka̱jx tseꞌe, kaꞌa tseꞌe xꞌuktoondinit juuꞌ veꞌe kyapaatyp kyahꞌake̱e̱guip, je̱ kyo̱ꞌo̱y je̱ꞌe̱ juuꞌ veꞌe o̱o̱y tunꞌijtp yaja naxviijn. Nu̱u̱ꞌk aaj nu̱u̱ꞌk jo̱o̱teꞌe xkuvá̱ktat je̱ ayook juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam pya̱a̱m je̱m mjaꞌvin ka̱jxmda je̱ts juuꞌ ka̱jxeꞌe mꞌo̱ꞌyuixjada je̱tseꞌe xjaye̱jptinit je̱ joojntykin juꞌ veꞌe xa̱ꞌma ka̱jx ijtp. \p \v 22 Tonda vintso̱ veꞌe vyaꞌañ je̱ Nteꞌyam je̱ yꞌayook, kaꞌa tseꞌe mnavyinꞌa̱a̱ꞌnjadat, kaꞌa tseꞌe mvinmáydat je̱ts nvaatani je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe xꞌamo̱tunaxta je̱tseꞌe xkakutyonda. \v 23 Je̱ꞌe̱ sxa veꞌe juuꞌ veꞌe du̱ꞌamo̱tunajxp je̱ Nteꞌyam je̱ yꞌayook je̱tseꞌe du̱kakutyún, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn toꞌk je̱ jayu juuꞌ veꞌe je̱ vyi9ijn je̱ yꞌaaj du̱ka̱kꞌíxip je̱p ixu̱n ja̱a̱tp, \v 24 yꞌixpts je̱ꞌe̱ veꞌe vintso̱ veꞌe yꞌíxuva. Ku tseꞌe du̱vinvaꞌkvaꞌach je̱ ixu̱n, vanꞌit tseꞌe du̱jaaꞌtyo̱ki vintse̱ veꞌe yꞌíxuva. \v 25 Ax je̱ꞌe̱ juuꞌ veꞌe o̱y du̱payo̱ꞌyp vintso̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam toꞌk aaj toꞌk jo̱o̱t du̱mutún du̱mupu̱k, je̱tseꞌe du̱kutyún, o̱ꞌyixjupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe kyo̱o̱ꞌkto̱kintoonnit. Pa̱n tyuumpts je̱ꞌe̱ veꞌe veꞌem je̱tseꞌe du̱kajaaꞌtyó̱ki juuꞌ veꞌe tu̱du̱ꞌamo̱tunaxy, kunooꞌkxjupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam. \p \v 26 Pa̱n pa̱n xa veꞌe du̱nasjaꞌvip je̱ts vyinjaꞌvip vyintsa̱ꞌkip je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱tseꞌe o̱yvintgso̱va juuꞌ du̱ka̱ts, viinm tseꞌe ñavyinꞌu̱u̱ꞌju̱, kaꞌa tseꞌe tyoꞌnu̱xju̱ vintso̱ veꞌe du̱nasjava je̱tsz je̱ Nteꞌyameꞌe yakvinjaꞌvip yakvintsa̱ꞌkip. \v 27 Je̱ꞌe̱ pa̱neꞌe o̱y du̱vinjaꞌvip du̱vintsa̱ꞌkip je̱ Nteꞌyam, je̱ Dios Teeꞌ, veꞌem ax joꞌn du̱paaꞌty du̱ꞌake̱e̱ga, je̱ꞌe̱ tseꞌe du̱kuꞌixp je̱ kuꞌa̱a̱ꞌk ónu̱k je̱ts je̱ kuꞌa̱a̱ꞌk ta̱ꞌa̱xta̱jk juuꞌ veꞌe tsaachpaattup, kaꞌats je̱ꞌe̱ veꞌe du̱ma̱a̱tnavya̱a̱ꞌnjada je̱ naxviijnit je̱ kyo̱ꞌo̱y je̱ꞌe̱. \c 2 \s1 Kaꞌa tseꞌe je jayu nviijnkꞌíxu̱mu̱t \p \v 1 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, mjaanchjaꞌvidupeꞌe je̱ nMa̱ja̱ Vintsá̱namda Jesucristo, juuꞌ veꞌe je̱ ma̱jin o̱o̱y du̱tunjaye̱jpp. Ni vinꞌita xa veꞌe je̱ jayu xkaviijnkꞌíxtat. \v 2 Vaꞌan tseꞌe du̱tíjumda je̱ts je̱ꞌydupeꞌe nu̱me̱jtsk je̱ jayu joma veꞌe mnayꞌamókajada, toꞌk tseꞌe pa̱neꞌe kumeen je̱ts oro ka̱kujá̱nax je̱tsz o̱y vítax, je̱ts jadoꞌk pa̱neꞌe ayo̱o̱va jayu je̱ts tum tókani je̱ pyiꞌk vit. \v 3 Ax pa̱n mvintsa̱ꞌkidup tseꞌe je̱ꞌe̱ juuꞌ veꞌe o̱y vítax je̱tseꞌe xna̱a̱jmadat: “Tsa̱a̱na yaja o̱y tsu̱u̱jntku̱n ku̱jx”, je̱tseꞌe xna̱a̱jmada je̱ ayo̱o̱va jayu: “Je̱e̱jyji te̱na”, ukpu̱ “Tsa̱a̱na yaja naxku̱jx joma veꞌe a̱ts ya̱ ntsu̱u̱jntku̱n”, \v 4 pa̱n jidu̱ꞌu̱m tseꞌe xna̱a̱jmada, mviijnkꞌíxtup tseꞌe je̱tseꞌe je̱ ko̱ꞌo̱y vinmaꞌyu̱n xyaktonda, mvinko̱o̱ndup tseꞌe je̱ jayu juuꞌ veꞌe mvintsa̱ꞌkidup. \p \v 5 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, juuꞌ a̱tseꞌe o̱o̱y ntuntso̱jktup, amo̱tunaxta. Je̱ jayu juuꞌ veꞌe yaja naxviijn yaktijtup ayo̱o̱va jáyuda, je̱ Nteꞌyamts je̱ꞌe̱ veꞌe vinko̱o̱jnju̱du je̱tseꞌe o̱o̱y tyunjaanchjávajadat je̱tseꞌe yꞌijttinit je̱m yꞌam kya̱ꞌm, ja̱m joma veꞌe yꞌijttinit pa̱n pa̱n jatyeꞌe je̱ Nteꞌyam du̱tso̱jktup. \v 6 Ax miitsta, mviijnkꞌíxtupts miitseꞌe je̱ ayo̱o̱va jayu je̱tseꞌe xyakmá̱jada je̱ kumeen jayu. Je̱ kumeen jayu xa veꞌe mnu̱pa̱jkvaatsju̱dup je̱tseꞌe mnu̱xa̱ꞌa̱ajada je̱ja je̱ to̱kin payo̱ꞌyva vyinkujk, ¿veꞌem xaja? \v 7 Je̱ꞌe̱ tseꞌe du̱vinko̱jtspe̱jttup je̱ Cristo, juuꞌ veꞌe myaaxu̱xju̱du je̱tseꞌe mꞌijttinit je̱ꞌe̱ je̱ jyayu. \p \v 8 Jidu̱ꞌu̱m xa veꞌe je̱ Ma̱ja̱ Vintsá̱n je̱ jayu du̱pavaꞌañ, veꞌem ax joꞌn vyaꞌañ je̱p Kunuuꞌkx Jatyán ku̱jxp: “Tso̱kta je̱ mmuja̱nta̱mda je̱ mmuta̱kta̱mda veꞌem ax joꞌn viinm mnachó̱kjada.” Jidu̱ꞌu̱m tseꞌe du̱pavaajñ. Pa̱n mkutyoondup tseꞌe, o̱y tseꞌe xtonda. \v 9 Ax pu̱n mviijnkꞌíxtup tseꞌe je̱ jayu, to̱kints je̱ꞌe̱ veꞌe juuꞌ veꞌe mtoondup je̱ts je̱ pavaꞌnu̱n ka̱jxeꞌe o̱y yakꞌix je̱ts kaꞌa veꞌe xkutyonda je̱ pavaꞌnu̱n. \v 10 Ku̱x pa̱n je̱m xa veꞌe je̱ jayu juuꞌ veꞌe du̱kutoomp je̱ pavaꞌnu̱n, tun toꞌk viijnji tseꞌe je̱ pavaꞌnu̱n du̱kakutyún, ax taamp tseꞌe je̱p to̱kin ja̱a̱tp, veꞌem ax joꞌn ni toꞌka ku̱du̱kakutyuujn joꞌn. \v 11 Ku̱x je̱ꞌe̱ pa̱neꞌe vaamp: “Kaꞌa tseꞌe xyakvintsa̱ꞌkintó̱kidat je̱ navya̱jku̱n”, je̱ꞌe̱ tseꞌe vaampap: “Kaꞌa tseꞌe myakjayuꞌo̱o̱ꞌktat.” O̱yameꞌe xkayakvintsa̱ꞌkintó̱kida je̱ navya̱jku̱n, pa̱n myakjayuꞌo̱o̱ꞌktup tseꞌe, kaꞌa tseꞌe xkutyonda je̱ pavaꞌnu̱n. \v 12 Tonda je̱ts ko̱tsta juuꞌ veꞌe o̱y, juuꞌ veꞌe pyaatyp yꞌake̱e̱guip. Mnu̱jaꞌvidup tseꞌe je̱tsz yakto̱kimpayo̱ꞌyumdapeꞌe je̱ꞌe̱ ka̱jx ku veꞌe nkayakjajtumda je̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam xputa̱jkimdat je̱tseꞌe nko̱o̱ꞌkto̱kintoꞌnumdinit. \v 13 Ku̱x kaꞌa xa veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ jayu du̱tukmo̱ꞌo̱tu̱t pa̱n pa̱neꞌe ja̱ myujayu du̱katukmo̱ꞌtp; je̱ꞌe̱ veꞌe pa̱n pa̱neꞌe je̱ tukmo̱ꞌtu̱n du̱jaye̱jpp. \s1 Ku veꞌe juuꞌ yakjaanchjáva je̱tseꞌe juuꞌ yaktún \p \v 14 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, ¿vintso̱s je̱ꞌe̱ veꞌe tyun ku veꞌe je̱ jayu vyaꞌañ: “Njaanchjaꞌvip a̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam”, pa̱n kaꞌa veꞌe du̱tún ax joꞌn je̱ Nteꞌyam du̱tsa̱k? Kaꞌa xa je̱ꞌe̱ veꞌe yꞌo̱ꞌyixju̱t je̱tseꞌe du̱jayé̱pu̱t je̱ joojntykin juu veꞌe xa̱ꞌma ka̱jx ijtp ku veꞌe vyaꞌañ je̱ts jyaanchjaꞌvipeꞌe, je̱tseꞌe du̱katún ax joꞌn je̱ Nteꞌyam du̱tsa̱k joꞌn, ¿veꞌem xaja? \v 15 Vaꞌan tseꞌe du̱tíjumda je̱ts je̱meꞌe nu̱toꞌk je̱ uts je̱ ajch ukpu̱ je̱ uts je̱ tsa̱ꞌa̱ juuꞌ veꞌe je̱ vit je̱4 xo̱x ukpu̱ ke̱ kaaky je̱ na̱a̱j kaꞌijtu̱xjup. \v 16 Pa̱n kaꞌa tseꞌe xmo̱ꞌoda je̱ vit je̱ xo̱x je̱ts je̱ kaaky je̱ na̱a̱j juuꞌ veꞌe kaꞌijtu̱xjup, ¿ti tseꞌe o̱y mtoondup pa̱n mnu̱u̱jmidup: “Je̱ Nteꞌyam tseꞌe mkunooꞌkxjup, jo̱kx tseꞌe mnaajkꞌítju̱t je̱tseꞌe o̱y mkaayvat”? \v 17 Ax veꞌem tseꞌe, kaꞌats je̱ꞌe̱ veꞌe tyun ku veꞌe je̱ jayu vyaꞌañ je̱ts jyaanchjaꞌvipeꞌe je̱ Nteꞌyam je̱tseꞌe du̱katún ax joꞌn je̱ Nteꞌyam vyaꞌañ. \p \v 18 Nu̱njajtp xa veꞌe ku veꞌe nu̱toꞌk vyaꞌanu̱t: “Toꞌk xa veꞌe pa̱neꞌe je̱ Nteꞌyam du̱jaanchjaꞌvip, jadoꞌk tseꞌe pa̱neꞌe du̱toomp je̱ yꞌoy je̱ꞌe̱.” Jidu̱ꞌu̱mts a̱tseꞌe nꞌatsa̱v: Yaknu̱ke̱ꞌxnatá̱kats nꞌit je̱tws mjaanchjaꞌvipeꞌe je̱ Nteꞌyam ku veꞌe xkatún juuꞌ veꞌe cha̱jkp, ax nyaknu̱ke̱ꞌxnata̱jkipts a̱tseꞌe je̱ts njaanchjaꞌvip a̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ꞌe̱ ka̱jx ku a̱tseꞌe ntun juuꞌ je̱ꞌe̱ veꞌe cha̱jkp. \v 19 Mjaanchjaꞌvipts mitseꞌe je̱ts je̱ja veꞌe toꞌkji je̱ Nteꞌyam. O̱yts je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe xjaanchjáva. Ax ka je̱ꞌe̱ ka̱jxyap tseꞌe ja̱ Nteꞌyam je̱ jayu du̱kato̱kimpu̱m. Jyaanchjaꞌviduvap tseꞌe je̱ ko̱ꞌo̱yjáyuvapta je̱ts je̱ja veꞌe toꞌkji je̱ Nteꞌyam, je̱ tsa̱ꞌa̱ga ka̱jx tseꞌe myívupta. \v 20 Mits, jayu juuꞌ veꞌe veꞌem vinmaayp, kaꞌa xa veꞌe o̱y xpayo̱ꞌo̱y. ¿Je̱ꞌe̱ veꞌe mtsa̱jkp je̱ts a̱ts mitseꞌe ntukꞌíxu̱t je̱ts kaꞌa je̱ꞌe̱ veꞌe tyun ku veꞌe je̱ jayu vyaꞌañ je̱ts jyaanchjaꞌvipeꞌe je̱ Nteꞌyam ku veꞌe du̱katún juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam cha̱jkp? \v 21 Je̱ Nteꞌyam tseꞌe du̱kato̱kimpa̱a̱m je̱ nju̱jpit jáyuvamda Abraham je̱ꞌe̱ ka̱jx juuꞌ veꞌe tyoon, je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe je̱ yꞌónu̱k du̱pu̱u̱jm je̱m yo̱jxpe̱jtu̱n ka̱jxm je̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam du̱ꞌuktukvintsa̱ꞌa̱gavaajñ. \v 22 ¿Kaa̱ veꞌe xvinmo̱tu je̱ts juuꞌ veꞌe tyoon, je̱ꞌe̱ tseꞌe du̱yakpook juuꞌ veꞌe jyaanchjaꞌvi? Juuꞌ veꞌe je̱ Abraham tyoon, je̱ꞌe̱ tseꞌe du̱yaknu̱ke̱ꞌxnata̱jki je̱ts jyaanchjaꞌvi veꞌe je̱ Nteꞌyam. \v 23 Ax veꞌem tseꞌe tyoojnji je̱ Kunuuꞌkx Jatyán juuꞌ veꞌe vaamp: “Jyaanchjaꞌvi veꞌe je̱ Abraham je̱ Nteꞌyam. Ax je̱ jyaanchjaꞌvin ka̱jx tseꞌe je̱ Nteꞌyam kyato̱kimpa̱a̱jmji.” Vaampap xa veꞌe je̱ Nteꞌyam: “Nma̱a̱tnayjaꞌvijup a̱tseꞌe je̱ Abraham.” \v 24 Ax veꞌem tseꞌe, yaknu̱jaꞌvip xa veꞌe je̱ts je̱ Nteꞌyameꞌe je̱ jayu du̱kato̱kimpa̱a̱mp je̱ꞌe̱ ka̱jx juuꞌ veꞌe je̱ jayu tyuump, ka je̱ꞌe̱ ka̱jxjyapeꞌe ku veꞌe vyaꞌañ je̱ts jyaanchjaꞌvipeꞌe. \p \v 25 Nay veꞌem tseꞌe jyajtpa ma̱a̱t je̱ ko̱ꞌo̱tya̱ꞌa̱xap Rahab. Kaꞌa tseꞌe je̱ Nteꞌyam tyo̱kimpa̱a̱jmji ja̱ꞌa̱ ka̱jx juuꞌ veꞌe tyoon. Je̱ Rahab tseꞌe o̱y du̱kuva̱jk je̱ jayu juuꞌ veꞌe du̱ꞌixtu je̱ it je̱tseꞌe du̱puta̱jki je̱tseꞌe ña̱jkxtat ku veꞌe je̱ viijnk tooꞌ du̱pa̱jktini. \v 26 Veꞌem ax joꞌn je̱ jayu je̱ ñiꞌkx je̱ kyo̱pk kyatún ku veꞌe je̱ jyaꞌvin tyukvaꞌachju̱, veꞌem tseꞌe kyatoompa ku veꞌe je̱ jayu vyaꞌanda je̱ts jyaanchjaꞌvidupeꞌe je̱ Nteꞌyam je̱tseꞌe du̱katonda ax joꞌn je̱ Nteꞌyam du̱tsa̱k. \c 3 \p \v 1 Utsta ajchta, kaꞌa xa miitseꞌe toꞌk ka̱ꞌa̱jyji mnapyá̱mjadat juuꞌ veꞌe je̱ jayu du̱tukꞌíxtup je̱ Nteꞌyam je̱ yꞌayook je̱ja je̱ nu̱may jayu vyinkujk. Mnu̱jaꞌvidup xa veꞌe je̱ts nu̱vinxu̱p u̱u̱ꞌmeꞌe nyakꞌixpa̱jkumda, nu̱yojk ma̱kk tseꞌe je̱ Nteꞌyam xto̱kimpayo̱ꞌyumdat je̱ts kaꞌa veꞌe je̱ꞌe̱ juuꞌ veꞌe kayakꞌixpa̱jktup. \v 2 Anañu̱joma xa veꞌe ntontó̱kimda nko̱jtstó̱kimda. Je̱ jayu juuꞌ veꞌe ni vinꞌita kaka̱jtstó̱kip, o̱y je̱ts vaꞌajtsts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ jayu, o̱ꞌyixjupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe ñaajkkutojku̱xu̱. \v 3 Mpa̱a̱jmjimdup xa veꞌe je̱ jaach je̱ yꞌajé̱n je̱p yꞌávup je̱tseꞌe xka̱tsu̱pa̱jkumdat, xꞌoꞌyixumju̱du̱p tseꞌe je̱tseꞌe xyakjaꞌmdat pu̱n joma veꞌe ntso̱jkumda. \v 4 Nay veꞌempa je̱ barco, ó̱yam je̱ꞌe̱ veꞌe ma̱j je̱tseꞌe je̱ ma̱kk po̱j tyiꞌitsju̱, o̱ꞌyixjupts je̱ꞌe̱ veꞌe juuꞌ veꞌe yakyo̱ꞌyjup je̱tseꞌe du̱yakna̱jkxu̱t pu̱n joma tso̱ veꞌe du̱tsa̱k je̱ piꞌk ku̱pu̱ka̱jxji juuꞌ veꞌe yaktijp timón. \v 5 Nay veꞌempa tseꞌe jyajtpa ma̱a̱t je̱ to̱o̱ts, jyapiꞌka tseꞌe, má̱jum tseꞌe je̱ ka̱ts du̱yakvimpit. Veꞌem ax joꞌn je̱m yukjo̱o̱tm, ma̱ja̱ a̱a̱ꞌk, je̱tseꞌe jyatunyu̱u̱ꞌnama je̱ piꞌk ja̱a̱jn myachjo̱u, je̱tseꞌe jompaatji tyo̱ya. \v 6 Ax je̱ to̱o̱ts, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn je̱ piꞌk ja̱a̱jn juuꞌ veꞌe o̱ꞌyixjup je̱tseꞌe mya̱jivimpítu̱t. 11O̱o̱y xa veꞌe kyatunꞌo̱ya juuꞌ veꞌe yajé̱jip ja̱ to̱o̱ts ka̱jx. Je̱ to̱o̱ts ka̱jx tseꞌe nu̱jom je̱ jayu du̱yaktáñ ja̱p to̱kin ja̱a̱tp. Veꞌem xa veꞌe je̱ to̱o̱ts ax joꞌn ku̱yakna̱ꞌk je̱ ja̱a̱jn joma veꞌe je̱ jayu xa̱ꞌma ka̱jx chaachpaattinit je̱tseꞌe ja̱ jayu du̱yakvinto̱ki. \p \v 7 O̱ꞌyixjupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ jayu je̱tseꞌe du̱yakyóju̱t o̱yjuuꞌ ta̱nu̱ka, je̱ yukjo̱o̱tmit tá̱nu̱k, je̱ je̱yyva tá̱nu̱k, je̱ tsaaꞌn, je̱ts je̱ na̱tá̱nu̱k. Ax ta̱ tseꞌe du̱yakyuj. \v 8 Ax ni pa̱na tseꞌe kyaꞌo̱ꞌyuixju̱ je̱tseꞌe je̱ to̱o̱ts du̱yakyóju̱t, ni pa̱na tseꞌe je̱ too̱o̱ts du̱kayakkutujkja. ¡O̱o̱yts je̱ꞌe̱ veꞌe kyatunꞌo̱ya! Veꞌem xa je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn ja tsaaꞌn je̱ xya̱vat. \v 9 Ja̱ to̱o̱ts xa veꞌe ntukꞌo̱ñu̱ko̱jtsimdup je̱ nMa̱ja̱ Vintsá̱namda, je̱ Dios Teeꞌ, je̱ to̱o̱ts tsee̱ ntukko̱ꞌoñu̱ko̱jtsimdup je̱ nmujáyuvamda, juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam pya̱a̱m ku veꞌe ñayꞌapa̱mnajxji. \v 10 Je̱p xa veꞌe je̱ jayu yꞌávup pyítsum je̱ ayook juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam du̱ꞌo̱ñu̱ko̱jtsip, nay jé̱pjyam tseꞌe yꞌꞌávup pyítsum ja̱ ayook juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam pya̱a̱m ku veꞌe ñayꞌapa̱mnajxji. \v 11 Kaꞌa xa veꞌe nvaat joma veꞌe myuꞌut je̱ tse̱k na̱a̱j je̱tseꞌe myoꞌtko̱jpat je̱ taꞌmu̱ts na̱a̱j, ¿veꞌem xaja? \v 12 Ni kaꞌa tseꞌe nvaatpa je̱tseꞌe toꞌk je̱ higo ku̱p du̱yakta̱ꞌmat je̱ olivos ta̱a̱jm, kaa̱ tseꞌe nvaatpa je̱tseꞌe je̱ tsaaydum aaꞌts du̱yakta̱ꞌmat je̱ higo ta̱a̱jm, ¿veꞌem xaja? Nay kaꞌa tseꞌe yꞌo̱ꞌyiva toꞌk je̱ moꞌot joma veꞌe pyuítsum je̱ taꞌmu̱ts na̱a̱j je̱tseꞌe je̱e̱jyam pyitsumko̱jpat je̱ tse̱k na̱a̱j. \s1 Jje̱ vijin je̱ ke̱ju̱n juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam yajkyp \p \v 13 Pa̱n je̱m xa veꞌe je̱ jayu juuꞌ veꞌe viji kej je̱tseꞌe o̱y juuꞌ jaty du̱vinmo̱tu, vaꞌan tseꞌe du̱yaknu̱ke̱ꞌxnatá̱ka je̱ts veꞌem je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe jyoojntykat ax joꞌn du̱paaꞌty du̱ꞌake̱e̱ga, ku veꞌe je̱ yꞌoy je̱ꞌe̱ du̱tónu̱t je̱ nu̱u̱ꞌk aaj je̱ nu̱u̱ꞌk jo̱o̱t ma̱a̱t je̱ts je̱ vijin je̱ ke̱ju̱n ma̱a̱t. \v 14 Ax pa̱n je̱ mꞌavintso̱ vinmaꞌyu̱n myaktonuvaajndup je̱ts pa̱n mtso̱jktupeꞌe je̱tseꞌe je̱ jayu du̱tóndat ax joꞌn mvaꞌanda, kaꞌa tseꞌe mnamya̱jajadat je̱tseꞌe mvaꞌandat je̱ts kaꞌa je̱ꞌe̱ veꞌe vyeꞌema. \v 15 Ku veꞌe je̱ jayu veꞌem je̱ ko̱ꞌoy vinmaꞌyu̱n du̱jayep, kaꞌa tseꞌe du̱jayep je̱ vijin je̱ ke̱ju̱n juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam yajkyp; ja̱ ko̱ꞌoyjáyuvapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ vinmaꞌyu̱n du̱yakjé̱jip, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ vinmaꞌyu̱n juuꞌ veꞌe jyaye̱jptup pa̱n pa̱n jatyeꞌe du̱ma̱a̱tnavya̱a̱ꞌnju̱dup je̱ naxviijnit je̱ kyo̱ꞌo̱y je̱ꞌe̱. \v 16 Ku̱x joma xa veꞌe je̱ jayu du̱yaktonda je̱ yꞌavintso̱ vinmaꞌyu̱nda je̱tseꞌe yꞌé̱kjada ku veꞌe je̱ viijnk jayu yꞌó̱yada, nay já̱mjyam tseꞌe je̱ jayu o̱yvintso̱va jyátu̱kada je̱tseꞌe du̱tonda nu̱jom juuꞌ jatyeꞌe ka ó̱yap. \v 17 Ax ku tseꞌe je̱ jayu du̱jayep je̱ vijin je̱ ke̱ju̱n juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam yajkyp, tooꞌva̱jkpts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ vaꞌajts aaj je̱ vaꞌajts jo̱o̱t du̱jayep, cha̱jkpts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱tseꞌe je̱ o̱y jo̱o̱t du̱jaye̱jpnit ma̱a̱t anañu̱joma je̱ jayu, kaꞌa tseꞌe je̱ yꞌavintso̱ vinmꞌayu̱nji du̱pu̱m, napya̱a̱jmjup tseꞌe je̱p kutojku̱n paꞌtkup, o̱o̱y tseꞌe je̱ jayu du̱tuntukma̱ꞌa̱t, tum o̱yts je̱ꞌe̱ veꞌe juuꞌ veꞌe tyuump kya̱jtsp. \v 18 Je̱ꞌe̱da juuꞌ veꞌe du̱ꞌíxtidup vintso̱ veꞌe je̱ jayu chu̱u̱nidinit o̱y aaj o̱y jo̱o̱t, je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe je̱ nu̱may jayu jyoojntykada ax joꞌn je̱ Nteꞌyam du̱tsa̱k. \c 4 \s1 Ku je̱ jayu du̱ma̱a̱tnavyu̱u̱ꞌnju̱ je̱ naxviijnit je̱ kyo̱ꞌo̱y je̱ꞌe̱ \p \v 1 ¿Tis je̱ꞌe̱ veꞌe juuꞌ veꞌe du̱yakjé̱jip je̱ tsoꞌoxpa̱jku̱n je̱ts je̱ ko̱jtsvintso̱ꞌvu̱n juuꞌ veꞌe mjaye̱jptup? Je̱ mꞌavintso̱ vinmaꞌyu̱n xa je̱ꞌe̱ veꞌe. Mtsoꞌoxpa̱jktupeꞌe je̱ yꞌoy je̱ꞌe̱ ku̱xeꞌe xyaktonda je̱ mꞌa̱vintso̱ vinmaꞌyu̱nda, ¿veꞌem xaja? \v 2 Mtso̱jktupeꞌe je̱tseꞌe juuꞌ xjayé̱ptat, ax kaꞌa tseꞌe mꞌo̱ꞌyixjada je̱tseꞌe xjayé̱ptat, je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe myakjayuꞌo̱o̱ꞌkuvaꞌanda. Mtso̱jktuvap tseꞌe je̱tseꞌe xjayé̱ptat juuꞌ veꞌe je̱ viijnk jayu jyaye̱jptup, ax kaꞌa tseꞌe mꞌo̱ꞌyixjada je̱tseꞌe xjayé̱ptat, je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe mnakyo̱jktsvintsó̱vjada. Kaꞌa tseꞌe xjaye̱pta juuꞌ veꞌe mtso̱jktup, ku̱x kaꞌa veꞌe je̱ Nteꞌyam xꞌamó̱tuda. \v 3 Ax ku tseꞌe je̱ Nteꞌyam xꞌamó̱tuda, kaꞌa tseꞌe myakmo̱ꞌo̱da ku̱x kaꞌa veꞌe o̱y jo̱o̱t xꞌamó̱tuda; mꞌamó̱tudup xa veꞌe juuꞌ je̱tseꞌe xyaktóndat je̱ mꞌavintso̱ vinmaꞌyu̱nda. \v 4 ¡Miitsta, jáyuda juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam du̱maso̱o̱ktup, mnu̱jaꞌvidup xa veꞌe je̱ts pa̱n pa̱neꞌe du̱ma̱a̱tnavya̱a̱ꞌnjup je̱ naxviijnit je̱ kyo̱ꞌo̱y je̱ꞌe̱, kaꞌats je̱ꞌe̱ veꞌe du̱ma̱a̱tnayjávaja je̱ Nteꞌyam! Pa̱n pa̱n xa veꞌe du̱ma̱a̱tnavya̱a̱ꞌnjup je̱ naxviijnit je̱ kyo̱ꞌo̱y je̱ꞌe̱, choꞌoxpu̱jkpts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam. \v 5 Kaꞌa xa veꞌe nu̱nko̱o̱jyji je̱ Kunuuꞌkx Jatyán vyaꞌañ: “Je̱ Espíritu Santo, juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam pya̱a̱m yam njaꞌvin ka̱jxmamda, o̱o̱yts je̱ꞌe̱ veꞌe du̱tuntsa̱k je̱tseꞌe pa̱n viijnk nkatso̱jkumdat ax joꞌn je̱ Nteꞌyam.” Jidu̱ꞌu̱m tseꞌe vyaꞌañ. \v 6 Ax ka vanxú̱pjyap tseꞌe, o̱o̱yeꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ maaꞌyu̱n xtuntoojnjimda je̱tseꞌe xputa̱jkimda. Veꞌem xa je̱ꞌe̱ veꞌe du̱tún ax joꞌn je̱ Kunuuꞌkx Jatyán vyaampa: “Choꞌoxpu̱jkp xa veꞌe je̱ Nteꞌyam pa̱n pa̱n jatyeꞌe namyá̱jijidup; ax tyoojnjip tseꞌe je̱ jayu je̱ maaꞌyu̱n juuꞌ veꞌe je̱ nu̱u̱ꞌk aaj je̱ nu̱u̱ꞌk jo̱o̱t du̱jaye̱jptup.” Jidu̱ꞌu̱m tseꞌe vyaꞌañ. \v 7 Ax veꞌem tseꞌe, napyá̱mjada je̱m je̱ Nteꞌyam yꞌam kya̱ꞌm. Kaꞌa tseꞌe mnamyaso̱ꞌo̱kjadat je̱tseꞌe xtóndat xkó̱tstat juuꞌ veꞌe je̱ ko̱ꞌo̱yjáyuvap cha̱jkp. Ku veꞌe veꞌem xtóndat ax joꞌn a̱tseꞌe nvaꞌañ joꞌn, mkuke̱ꞌe̱kjadap tseꞌe je̱ ko̱ꞌo̱yjáyuvap. \v 8 Mutá̱mada je̱ Nteꞌyam, je̱ts je̱ꞌe̱ veꞌe mmutá̱mijiduvat. To̱kin toompada, maso̱o̱ktini je̱ mko̱ꞌo̱y joojntykinda. Pa̱n pa̱n jatyeꞌe du̱ma̱a̱tnavya̱a̱ꞌnuvaajnju̱dup je̱ Nteꞌyam je̱tseꞌe nay je̱ꞌe̱jyji du̱tonuvaampa je̱ naxviijnit je̱ kyo̱ꞌo̱y je̱ꞌe̱, naajkvaꞌatsjada. \v 9 Yaꞌaxta je̱ tsaachvinmaꞌyuu̱n ma̱a̱t je̱ ka ó̱yap ka̱jx juuꞌ veꞌe mtoondup. Mxiiktup xa veꞌe u̱xyam, ñojkꞌó̱y tseꞌe ku̱myaꞌaxta; mxoojntktup tseꞌe u̱xyam, ñojkꞌó̱y tseꞌe ku̱mtsaachvinmáyda. \v 10 Naajkpiꞌkajada naajkmootskajada je̱ja je̱ Nteꞌyam vyinkujk, vanꞌit tseꞌe myakmá̱jajadat. \s1 Kaꞌa tseꞌe nnatyo̱kimpayo̱ꞌyumjadat toꞌk jadoꞌk \p \v 11 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, kaꞌa tseꞌe toꞌk jadoꞌk mnapyakó̱tsjadat, vimpit atu̱j veꞌe mnachó̱kjadat, veꞌem ax joꞌn je̱ Nteꞌyam je̱ pyavaꞌnu̱n vyaꞌañ. Pa̱n pa̱n xa veꞌe je̱ yꞌuts je̱ yꞌajch ukpu̱ je̱ yꞌuts je̱ cha̱ꞌa̱ du̱ko̱ꞌo̱ñu̱ko̱jtsip ukpu̱ du̱to̱kimpayo̱ꞌyp, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe ax joꞌn toꞌk juuꞌ veꞌe vaamp je̱ts kaꞌa veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ pyavaꞌnu̱n tyun. Ax mits, jyapa̱na mitseꞌe, pa̱n mtuumpts mitseꞌe veꞌem, kaꞌats mitseꞌe xkutyún je̱ Nteꞌyam je̱ pyavaꞌnu̱n, veꞌem xa mitseꞌe ax joꞌn je̱ꞌe̱ juu vꞌe vaamp je̱ts ka ó̱yap je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ pyavaꞌnu̱n. \v 12 Ja Nteꞌyam, juuꞌ veꞌe je̱ pavaꞌnu̱n du̱yajk je̱tseꞌe je̱ jayu du̱to̱kimpayo̱ꞌo̱y, je̱ꞌe̱jyji tseꞌe toꞌk vaamp je̱ts pa̱n pa̱n jatyeꞌe na̱jkx jyoojntykindini xa̱ꞌma ka̱jx je̱ts pa̱n pa̱n jatyeꞌe na̱jkx chaachpaattini xa̱ꞌma ka̱jx. ¿Pa̱nts mitseꞌe mnatyijju̱ je̱ts mitseꞌe xto̱kimpayo̱ꞌo̱y je̱ viijnk jayu? \s1 Kaꞌa tseꞌe nnamyá̱jimjadat \p \v 13 Amo̱tunaxta, jyapa̱na miitsta. Mvaandup xa veꞌe je̱ts u̱xyameꞌe ukpu̱ kepeꞌe mna̱jkxtat je̱m kajpu̱n ka̱jxm je̱tseꞌe je̱m mtándat toꞌk joojnt je̱tseꞌe o̱o̱y je̱ meen xtumpá̱ktat. \v 14 Kaꞌa xa miitseꞌe xnu̱jávada vintso̱ veꞌe kep juuꞌ tyónju̱t kyó̱tsju̱t. Kaꞌa veꞌe xnu̱jávada vinxu̱p xa̱a̱j veꞌe mjoojntykadat mnaxviijnadat. Veꞌem xa u̱u̱ꞌmeꞌeda ax joꞌn je̱ naxpúxux, ve̱e̱ꞌnji tseꞌe yꞌit je̱tseꞌe tyó̱kini. \v 15 Ñojkꞌó̱y xa veꞌe je̱tseꞌe jidu̱ꞌu̱m nvaꞌnumdat: “Pa̱n vaamp xa veꞌe je̱ Nteꞌyam, joojntykimdap tseꞌe je̱tseꞌe ntoꞌnumdat toꞌk viijn ukpu̱ jadoꞌk viijn.” \v 16 Ax mnayá̱jijidup tseꞌe. Kaꞌa xa je̱ꞌe̱ veꞌe yꞌo̱ya ku veꞌe veꞌem xtonda. \v 17 Je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe, je̱ jayu juuꞌ veꞌe du̱janu̱jaꞌvip ti veꞌe o̱y je̱tseꞌe du̱tónu̱t, je̱tseꞌe veꞌem du̱katún, to̱kintoompts je̱ꞌe̱ veꞌe. \c 5 \s1 Je̱ ko̱jtsvíjin je̱ꞌe̱ ka̱jxta pa̱n pa̱n jatyeꞌe kumeenda \p \v 1 Vaꞌan tseꞌe du̱yaꞌaxta pa̱n pa̱n jatyeꞌe kumeenda, vaꞌan tseꞌe du̱tsaachvinmáyda je̱ tsaachpaatu̱n ka̱jx juuꞌ veꞌe tukka̱daakjidinup. \v 2 Juuꞌ xa veꞌe jyaye̱jptup, veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ja je̱ Nteꞌyam vyinkujk ax joꞌn ku̱vyinto̱kika̱jxni je̱ts ax joꞌn je̱ vit je̱ xo̱x juuꞌ veꞌe je̱ to̱tuk tu̱du̱tukkaꞌyika̱jxni. \v 3 Je̱ts je̱ oro meen je̱ plata meen juuꞌ veꞌe jyaye̱jptup, yaknu̱ke̱ꞌxnatá̱kapts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ts kaꞌa je̱ꞌe̱ veꞌe yꞌo̱ya juuꞌ veꞌe tyoondup. Veꞌemts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ myeen ax joꞌn ku̱yꞌa̱a̱ꞌtsni, je̱tseꞌe je̱ u̱u̱ꞌts ku̱yꞌit ax joꞌn je̱ ja̱a̱jn juuꞌ veꞌe je̱ chuꞌuts du̱yakto̱o̱yp. Ta̱ tseꞌe o̱o̱y je̱ myeen je̱ts je̱ pya̱a̱mdu̱k du̱tumpa̱kmokta; ax tá̱minup tseꞌe je̱ ita̱ka̱x. \v 4 Kaꞌa tseꞌe du̱mujooydi je̱ toompata̱jk juuꞌ veꞌe du̱pa̱kmojktu je̱ trigo ta̱a̱jm. Vaꞌan tseꞌe je̱ kumeen jayu du̱ꞌamo̱tunaxta vintso̱ veꞌe je̱ toompa ñu̱ꞌa̱a̱ꞌnajada. Ax ka̱tsꞌamo̱tunajxju̱dupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Ma̱ja̱ Vintsá̱n, juuꞌ veꞌe nu̱jom du̱ka̱ꞌmika̱jxp. \v 5 O̱o̱y tseꞌe je̱ kumeen jayu du̱tuntukxo̱o̱ndu̱kta yaja naxviijnit itu̱ku̱jx je̱tseꞌe o̱o̱y du̱tunjaye̱pta juuꞌ veꞌe cho̱jktup. Veꞌem xa je̱ꞌe̱ veꞌeda ax joꞌn je̱ tsapkaaj juuꞌ veꞌe ja̱ jayu yakyeeꞌkp je̱tseꞌe du̱yakꞌa̱a̱ꞌk. \v 6 Tyo̱kimpa̱a̱mdu xa je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ jayu juuꞌ veꞌe kato̱kintoondup, je̱tseꞌe du̱yakꞌo̱o̱ꞌkti, ax kaꞌa tseꞌe choꞌoxpa̱jkjidi. \s1 Ku je̱ jayu du̱muté̱nada juuꞌ je̱tseꞌe chapko̱tsta \p \v 7 Je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe, utsta jachta utsta tsa̱ꞌa̱da, muté̱nada juuꞌ vanꞌit paat ku veꞌe je̱ Ma̱ja̱ Vintsá̱n myiinnuvat. Yakkó̱pkada vintso̱ veꞌe je̱ yoova toompa du̱ꞌaꞌix ku veꞌe je̱ trigo je̱ tya̱a̱jm du̱yakje̱ja, yꞌaꞌixpts je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe tyoꞌukvaꞌañ je̱ts nay veꞌempa ku veꞌe je̱ po̱o̱du̱n ñaxy. \v 8 Nay veꞌempats miitseꞌeda, muté̱nada juuꞌ jaty, je̱ xo̱o̱jntku̱n ma̱a̱t tseꞌe xꞌaꞌíxtinit je̱ Ma̱ja̱ Vintsá̱n, ku̱x tá̱minupeꞌe je̱ xa̱a̱j ku veꞌe myiinnuvat. \p \v 9 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, kaꞌa tseꞌe toꞌk jadoꞌk xpakó̱tstat, veꞌem tseꞌe je̱ Nteꞌyam mkato̱kimpayo̱ꞌo̱yjadat je̱ꞌe̱ ka̱jx. Tá̱mani je̱ꞌe̱ veꞌe ku veꞌe je̱ jayu du̱to̱kimpayo̱ꞌynit. \v 10 Jaaꞌmyé̱tsta je̱ Nteꞌyam je̱ yꞌayook ko̱jtsnajxpata̱jkta. Mnu̱jaꞌvidinup xa veꞌe vintso veꞌe juuꞌ jaty du̱muténidi ku veꞌe chaachpaatti. \v 11 Veꞌem xa u̱u̱ꞌmeꞌe njaꞌvimda je̱ts xo̱o̱n je̱ꞌe̱ veꞌeda pa̱n pa̱n jatyeꞌe du̱muténidu je̱ tsaachpaatu̱n. Mꞌamo̱tunajxtu tseꞌe vintso̱ veꞌe je̱ Job je̱ tsaachpaatu̱n du̱muteni je̱ts mnu̱jaꞌvidinupts miits je̱ꞌe̱ veꞌe vintso̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ maaꞌyu̱n tyoꞌnu̱xji ku veꞌe je̱ tsaachpaatu̱n du̱yaknajxy. Ñu̱ꞌixka̱daakypts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ jayu je̱tseꞌe o̱o̱y je̱ tukmo̱ꞌtu̱n du̱tunjayep. \v 12 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, ax juuꞌ tseꞌe du̱nu̱vinko̱pkika̱jxp, ya̱ꞌa̱ts je̱ꞌe̱ veꞌe: Kaꞌa tseꞌe je̱ Nteꞌyam xyaknáxtat. Kaꞌa tseꞌe je̱ tsapjo̱o̱tmit it xyaknajxtuvat, kaꞌa tseꞌe ya̱ naxviijnit it xyaknajxtuvat, ni ti viijnka tseꞌe xkayaknajxtuvat; ñojkꞌó̱yeꞌe mvaꞌandat “veꞌem” juuꞌ veꞌe veꞌem, je̱ts “kaꞌa” juuꞌ veꞌe kaꞌa. Ax veꞌem tseꞌe je̱ Nteꞌyam mkato̱kimpayo̱ꞌoyjadat je̱ꞌe̱ ka̱jx. \p \v 13 Pa̱n je̱m xa veꞌe nu̱toꞌk miitsta juuꞌ veꞌe tsaachpaatp, vaꞌan tseꞌe du̱tsapka̱tsu̱. Pa̱n je̱m tseꞌe nu̱toꞌk miista juuꞌ veꞌe xo̱o̱jntkp, vaꞌan tseꞌe je̱ Nteꞌyam du̱vinꞌu̱vu̱. \v 14 Pa̱n je̱m tseꞌe nu̱toꞌk miitsta juuꞌ veꞌe pa̱jkjup, vaꞌan tseꞌe du̱vatsa̱vu̱ pa̱n pa̱n jatyeꞌe du̱nu̱vinténidup je̱ jaanchjaꞌvivata̱jk, je̱tszeꞌe ñu̱tsapkó̱tsjadat, je̱tseꞌe je̱ paꞌam jayu je̱ olivos aceite yakpa̱a̱jmjat je̱ Ma̱ja̱ Vintsá̱n ka̱jx. \v 15 Ax je̱ nu̱tsapko̱jtspada, pa̱n jyaanchjaꞌvidupeꞌe je̱ts je̱ Nteꞌyameꞌe du̱yakjo̱tkadaꞌakup ja̱ paꞌam jayu, jo̱tka̱daꞌakupts je̱ꞌe̱ veꞌe. Ax pa̱n to̱kintoonts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ paꞌam jayu, to̱kinme̱e̱ꞌkxjupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ Nteꞌyam. \v 16 Je̱ꞌe̱ ka̱jx tseꞌe, namyumavyátsjada vimpit atu̱j je̱ts nañu̱tsapkó̱tsjada, veꞌem tseꞌe mjo̱tka̱daꞌaktat. Ku veꞌe je̱ jayu chapka̱ts juuꞌ veꞌe tu̱v jáyuvip joojntykip, o̱o̱yts je̱ꞌe̱ veꞌe tyuntún. \v 17 Vanxu̱p xa veꞌe je̱ Elías jyáyuviva jyoojntykiva yꞌijt ax joꞌn u̱u̱ꞌmda. Toꞌk aaj toꞌk jo̱o̱t tseꞌe chapka̱jts je̱tseꞌe kyatoꞌoju̱t, ax kaꞌa tseꞌe tyuuj toojk joojnt jagojkm. \v 18 Vanꞌit tseꞌe chapko̱jtsnuva, je̱tseꞌe ma̱kk tyuntuuj je̱tseꞌe je naax du̱yakjá̱jinuva je̱ tukjoojntykin. \p \v 19 Utsta ajchta utsta tsa̱ꞌa̱da, pa̱n je̱m xa veꞌe nu̱toꞌk miitsta juuꞌ veꞌe je̱ Nteꞌyam je̱ tyooꞌ du̱maso̱o̱kp je̱tseꞌe jadoꞌk tyukꞌavimpítaja, \v 20 vaꞌan tseꞌe du̱nu̱java je̱ts je̱ꞌe̱ juuꞌ veꞌe toꞌk je̱ to̱kin toompa je̱ Nteꞌyam je̱ tyooꞌ du̱tukꞌavimpijtip, tyuknu̱vaꞌatsupts je̱ꞌe̱ veꞌe je̱ to̱kin toompa je̱ tsaachpaatu̱n juuꞌ veꞌe xa̱ꞌma ka̱jx ijtnup je̱tseꞌe je̱ Nteꞌyam mye̱e̱ꞌkxu̱xju̱t may je̱ tyo̱kin.