\id COL - Maiwa NT [mti] -Papua New Guinea 2011 (web version -2017) \h Korosai \toc1 Poru Gigirum Meuma Korosai Igiyawa Munan Tenewa \toc2 Korosai \toc3 Kor \mt1 KOROSAI \mt2 Poru Gigirum Meuma Korosai Igiyawa Munan Tenewa \c 1 \p \v 1 Poru me Iesu Keriso apasoro meuma God anoiviwa gumbe, sira Timoti me nu gwanunwa, \p \v 2 nu ye iyayapan iyakaisi sira tatungwanun anotumat oraiwa igiyawa mu Korosai apa wakeyawa gumbo yenan teete. \p Mamunwa God gumbe God ano oraiwa ge yum ye guniyap wakeigimpe. \s1 Gaun Ge Nun \p \v 3 \x + \xo 1:3 \xt Epe 1:15-16\x*Nu yenan evedni nun vete, God me Ayapan numa Iesu Keriso Mamawa gumbe gaun vete. \v 4 Kuiyawa nu anotu anotumat yeuma Keriso Iesu gumbe, sira baigan yeuma me iyayapan iyakaisi undag gumbo auene. \v 5 \x + \xo 1:5 \xt Epe 1:13; 1Pi 1:4\x*Ye mame enewa me owanowan me kwimin dana yenan teg wakeiviwa apa, uwane. Ye gae oraiwa gae natawa danave owanowan mame oya wait anoyana. \v 6 Ye God ano oraiwa anoyana, sira natawa di yaug anoyana kumiwa apa onne gare, ye yapeyap gae oraiwa me wateteyamivi sira natawa inivi. Me mina, gae oraiwa mame tatevit wateteyamivi at undag piyu mame danave, sira natawa inivi. \v 7 \x + \xo 1:7 \xt 1Ko 4:12; Prm 23\x*Epapiras me ne baigan neuma da sira nau neuma desiroma aiviwa da, me gumbe meib ye anog yaug anoyana. Me nunanwa oya Keriso gumbe anotumat ag nau meuma aivinewa da. \v 8 Me baigan yeuma me Guwawa Iyakaisiyapama yennewa oya nu didnunne anotu. \p \v 9 \x + \xo 1:9 \xt Epe 1:16-17\x*Nu me anotu, meoya me kumiwa apa onne gare, nu evedni yenan nun vete. Ne imunap guwawa anoanowawa ge guwawa yaug anotanwa gumbe, anoano natawa me God ano meumawa oya me guniyap noidauwape. \v 10 Sira nu imunup ye Ayapan amave aisenewa me dividivi undag gumbe God degadega ape, ye dividivi oraiwa enewa undag gumbe natawa inampe, sira God gumbe anoano meuma obiren egave ye auya. \v 11 \x + \xo 1:11 \xt Epe 1:19; 3:16\x*Sira nu imunup God eyawa yusipama gumbe yusiwa kokavit yempe, sira yaimoyai wakeigimiya imidanewa oraiwa gumbe wakeigimiya. \v 12 \x + \xo 1:12 \xt Epe 1:11,18\x*Nu imunup Mamunwa God gaun waniya. Me ane nu kwan me eyawa danave wakenewa autanwa igiyawa atu. God kwan mame tamibarip ane iyayapan iyakaisi oya. \v 13 \x + \xo 1:13 \xt Ruk 22:53; Epe 2:2\x*God nu tam nunne sisip yusiwa gumbe, sira nu tam tenunne Usiwa yusiwa ankwatave. \v 14 \x + \xo 1:14 \xt Epe 1:7\x*Nu Usiwa danave wakeete. Me garawa baraug nu sira gwiruwad nunne, kukaeba numawa anog yankwene. \s1 Keriso Gumbe Ano Kokavitwa \p \v 15 \x + \xo 1:15 \xt Jon 1:18; 2Ko 4:4\x*Me God me guwavewa irawa, sira me ud namuiren yainewa, dividivi undag ivi wadne. \v 16 Kuiyawa dividivi undag me Usiwa gumbe wadne. Kwimin danavewa ge piyu egavewa, yavetewa ge den yavetewa, kin seyaeba, yusiwa kokavitwa, amaratanwa sira ano yusiwa, mame undag me gumbe wadne. Usiwa me dividivi undag wadne, sira menan oya wadne. \v 17 \x + \xo 1:17 \xt Jon 1:1; 8:58\x*Usiwa namuiren wakene, ivi dividivi undag wakeya. Dividivi undag Usiwa gumbe oma ane wakeeme. \v 18 \x + \xo 1:18 \xt Apa 26:23; Epe 1:22-23; Rev 1:5\x*Sira siosi me Usiwa kwapiwa, Usiwa me siosi kuiyawa. Usiwa me namuirenwa, me namuiren yainewa boriruwayawa gumbo. Mame mina, dividivi undag gumbo me namuiren ane. \v 19 \x + \xo 1:19 \xt 1Ko 2:9\x*Kuiyawa God me ano meuma gumbe ane God imidanawa noidauwanewa dividivi undag Usiwa danave wakepe, \v 20 \x + \xo 1:20 \xt Epe 1:10\x*God me yoma korosi diyawa gumbe yum baraune. Me Usiwa gumbe dividivi undag gumbo baigan toborane. Me dividivi undag piyuwauwa ge kwiminauwa gumbo Usiwa gumbe baigan toborane. \p \v 21 \x + \xo 1:21 \xt Rom 5:10; Epe 2:12\x*Ye namu God gaibu onan, sira anoano yeuma gumbe ye God anaviyawa, sira anoano kukaeba ene. \v 22 \x + \xo 1:22 \xt Rom 5:10; Epe 5:27\x*Megara gare mame Usiwa kwapiwa meuma ge bo meuma gumbe God ye guniyap baigan toborane. Natawa me ye iyakaisiyapama, kukaeba da onan, pui den yuyempewa igiyawa atanwa oya, sira aivine ye God namive yoitanwa oya. \v 23 Megara ye nium apa yaimoyai yokeya, sira ye gae oraiwa owanowan me wait anoyanawa gumbe den kweg aisiya. Ye anotumat apa di wakeya. Opata gae oraiwa mame iyayapan undag me God kwimin ankwatave wadnewa gumbo wag wateteyameme. Ne Poru me nauwawa eni abnawa ana. \s1 Poru Nau Meuma Siosi Oya \p \v 24 Divi yenan edawai aunawa oya gare ne degadega eni. \p Keriso kwapiwa oya ne anoeniwa, Keriso edawai me oma den anewa oya ne kwapunwa gumbe matai noidauwape. Keriso kwapiwa me siosi. \v 25 \x + \xo 1:25 \xt Epe 3:2,7-8\x*Ne nau me God yenan oya nednewa auna. Nau me gumbe, ne siosi oya nau eni abnawa ana. Natawa me God gaiyawa undag wateteyamtan oya. \v 26 \x + \xo 1:26 \xt Rom 16:25-26; Epe 3:5,9\x*Anoano guwavewa mame me guwave wakene yobu watavit ampa di onne, megara iyayapan iyakaisiyapama gumbo God me taibe toyau munne. \v 27 God imive iyayapan iyakaisiyapama mu yaug anope anoano guwavewa me taibe anewa me Ju onan igiyawa yapowo eyawa gumbo noidauwane. Anoano guwavewa taibe anewa me Keriso me guniyap wakenewa. Keriso me eyawa owanowan meuma. \p \v 28 Nu Keriso mame wag wateteyamete. Nu anoano numa undag gumbe iyayapan gwangwan wag dirumete, sira toyau munete. Natawa me nu ata iyayapan undag yaig yoipe Keriso gumbe oraiminavit ag wakepe. \v 29 \x + \xo 1:29 \xt Epe 3:7,20; Pir 4:13\x*Mame oya Keriso yusiwa me daneyap nau aiviwa gumbe, ne mina gaibu nau eni sira nau yusipamit eni. \c 2 \p \v 1 Ne imunap ye undag yaug anoya, ye ge Raodisia igiyawa, iyayapan ne ginanwa den yaunegiyawa oya, ne anintom mina yenanwa ibnawa aueni. \v 2 Ne imunap, mu yutuwa mumpe, baigan gumbe tobot ape, sira mu yaug anotanwa yusipamit waribiyape. Sira ne imunap mu Keriso me God guwabewa taibe anewa yaug anope. \v 3 \x + \xo 2:3 \xt 1Ko 1:24,30\x*Keriso mame danave tawara oraivitwa me anoanowawa ge yaug anotanwa undag guwave wakeya. \v 4 \x + \xo 2:4 \xt Rom 16:18\x*Ne mame veni, kuiyawa ne imunap bira da den ye namuyoiyoi aiyempe ano uga gaiyawa me taibewa yautanwa oraiminawa gumbe. \v 5 \x + \xo 2:5 \xt 1Ko 5:3\x*Ne kwapunwa gumbe ye guniyap ube, megara guwawa gumbe ne ye guniyap. Ne ye wakewake yeuma oraiminawa sira ye anotumat yusipamit yeuma Keriso gumbe yauna, meoya ne degadega eni. \s1 Inaiinai Oraiwa Iesu Gumbe \p \v 6 Mame mina, Keriso Iesu Ayapan ye auyana, meoya me gumbe aisigimiya. \v 7 \x + \xo 2:7 \xt Epe 3:17\x*Keriso gumbe taiwa yeumawa aikpe, meve me egave inaiinai yeuma sig dorigimiya, sira anotumat yeuma gumbe yusipamit aigimiya toyau yennewa gumbe. Sira guniyap gaun yeuma kokavit noidauwape me gumbe. \p \v 8 Iyayapan da ano mumawa me natawa gaibu onan, sira ugaugaeba, meoya ye yaukape, ye den amowo aisiya. Gae me minawa me iyayapan anoanowawa, piyu mame yusiwa kukaeba apa uwanewa, me Keriso gumbe onan. \p \v 9 \x + \xo 2:9 \xt Jon 1:14,16\x*Kuiyawa Keriso danave God inaiinaiba undag apan kwapive wakeivi. \v 10 \x + \xo 2:10 \xt Epe 1:21-22\x*Keriso gumbe inaiinai undag ye guniyap noidauwane. Yusiwa undag ge ano yusiwa undag me Keriso ankwatave. \v 11 \x + \xo 2:11 \xt Rom 2:29\x*Keriso gumbe ye kwapituitui ayana. Iyayapan nanuwo gumbe onan. Keriso kwapituitui meuma gumbe, Keriso me ye anoano kukaeba yeuma me atan aune. \v 12 \x + \xo 2:12 \xt Rom 6:4\x*Babataito gumbe ye Keriso gaibu sig umiya. God Keriso bo gumbe sira inaigisiana. Ye God yusiwa meuma gumbe anotumat ayana. Anotumat yeumawa gumbe, ye sira inaigisiana. \p \v 13 \x + \xo 2:13 \xt Epe 2:1,4-5\x*Ye kukaeba yeumawa ge kwapiwa kwapituituiyawa onanwa gumbe boriruwayana. Megara God ane ye Keriso gaibu sira inaigisiana. God me kukaeba numa undag anog yankwene. \v 14 \x + \xo 2:14 \xt Epe 2:14-16; 1Pi 2:24\x*Gunup gigirum me garawa wantanwa oya tenewa wakene. Gigirum me anavi ag nunne, sira me did nunne. Megara God gigirum me nunanwa oya wakukam yankwene. Sira korosi egave tone. \v 15 God me amaratanwa ge yusipamitwa wakukam yankwene, taibe toewan munne, sira gog toeme mu egowo dumbai dambai emeg amome. \p \v 16 \x + \xo 2:16 \xt Rom 14:1-13\x*Meoya nakwai ge yoi oya, go buyunai ge dud mataiwa ge Sabat Kumiwa oya, bira da ye den diruipe. \v 17 \x + \xo 2:17 \xt Ibr 8:5\x*Dividivi mame me dividivi matai oniviwa gugupawa, dividivi natawa me Keriso. \v 18 Iyayapan mu mumbovit noga monamon gumbe yusipamit mokona eme, sira aneya waiya waiya emewa wakeya. Den kwema ugai yem garawa yeuma aupe. Mu irakoniwa uyavi minawa yaveg mu imuwo degadega eme. Kwapuwa anoano muma gumbe nata onanwa gumbe mumbovit waieme. \v 19 \x + \xo 2:19 \xt Epe 2:21; 4:16\x*Mu kuiyawa gumbe den yunasiya. Kuiyawa mame, koniwa ge yaoba gumbe ui kwapiwa undag amatawa aivi, yumnadne, sira God ane ui kwapiwa undag yaivine. \p \v 20-21 \x + \xo 2:20-21 \xt Gar 4:3,9; 1Ti 4:3\x*Ye Keriso gaibu boriruwayana, sira piyu mame toewanewaneba amatonewa yankwemiyana ipewa, ye piyu anoano meuma gumbe vineme mina, aninin ye toewanewan kukaeba gumbe ande tuene? “Den auya, den naya, den yumiya,” dividivi mame me natawa onan. \v 22 \x + \xo 2:22 \xt Mat 15:9\x*Dividivi mame undag me aigimpewa kukaig onanape. Me iyayapan gwangwan ge toyau toyau muma gumbe wakeya. \v 23 Dividivi mame me mu anoano muma toewan muneme. Iyayapan nonomagowa gumbe God waiya waiya emewa gumbe, mokona gumbe, kwapuwa topaiemewa gumbe me yavetewa oraimina. Megara kwapiwa anoanowawa kukaeba gumbe mame yusiwa onan. \c 3 \s1 Inaiinai Iyakaisi Gwangwaneba \p \v 1 \x + \xo 3:1 \xt Mak 12:36; 16:19; Epe 1:20\x*Meoya ye Keriso gaibu sira inaigisianawa me natawa ipewa, ye dividivi painauwa autan anoigimiya. Me apa God naniyutanwa apa Keriso wakene. \v 2 \x + \xo 3:2 \xt Mat 6:33\x*Ye piyu mame egave wakeyawa oya den anoya, dividivi painau wakeyawa oya anoya. \v 3 Kuiyawa ye wait boriruwayana, sira ye inaiinai yeuma me guwave wakene Keriso gaibu God danave. \v 4 Keriso me nu inaiinai numawa uwapewa, me kumive ye gaibu Keriso gaibu uwaya eyawa gumbe. \p \v 5 \x + \xo 3:5 \xt Rom 6:6,11; Epe 4:19; 5:3-6\x*Meoya dividivi piyu mame inaiinai gambenwa meuma toen guriya. Uinantaraki, miyot, ano kukaeba vesin ge apan yapowo, ano kukaeba nuniatatu, dividivi mame toen guriya. Mame me god ugaugaeba waiya atanwa. \v 6 Mame gumbe God danapiriwa aikpe. \v 7 Ye gaibu watavit dividivi mame danave wakeyana. Me kumive meib aisiyana. \v 8 \x + \xo 3:8 \xt Epe 4:25-29; 5:4\x*Megara ye gaibu gare mame di mame undag epa aoreya: danapiri, diguragut, ano kukaeba, gae kukaeba sira ubmam gaiyawa, me noiwa gumbe uwapewa. \v 9 \x + \xo 3:9 \xt Epe 4:22,25\x*Gara ugaya den aya. Ye wait apan namuwa aropiyana dividivi ayanawa gaibu, \v 10 \x + \xo 3:10 \xt Epe 4:24\x*sira apan mataiwa eniyana. Apan mataiwa me Apan asime wadnunnewa irawa yauyawa danave sira tobiyag mataiven aigimpe, sira natawa anoanowawa aupe. \v 11 \x + \xo 3:11 \xt Gar 3:28\x*Me apa, Griisu igiyawa ge Ju igiyawa mu ubeube onan, kwapituitui igiyawa ge kwapituitui onan igiyawa mu ubeube onan, anoano oraiwa onan igiyawa ge Sukute igiyawa mu ubeube onan, ankwatave nau eme igiyawa ge ui onan igiyawa mu ubeube onan. Keriso me undag, sira undag danave wakene. \p \v 12 \x + \xo 3:12 \xt 1Pi 2:9\x*Ye God watgomiya yenne igiyawa, sira iyakaisi ge God nonemagave igiyawa. Meoya ye kokavit ano muntanwa, baigan, mokona, nonewa memeyu, sira di iyai wakeiviwa, dividivi mame eniya. \v 13 \x + \xo 3:13 \xt Epe 4:2,32\x*Garagara iyaigit wakeya. Garadi enewa, garagara anog yankweya. Ayapan yenan anog yankwene, meoya ye gaibu anog yankweya. \v 14 \x + \xo 3:14 \xt Rom 13:8-10\x*Sira undag mame egavewa, baigan eniya. Baigan me berip oraiminavitwa mame undag tutan oya. \p \v 15 \x + \xo 3:15 \xt 1Ko 12:27; Epe 4:4; Pir 4:7\x*Keriso yumiwa me nonemagewa amaraigimpe. Meib atan oya, God yenan auwane, sira ye kwapuiwa desirom ane. Sira ye gaun igiyawa aya. \v 16 \x + \xo 3:16 \xt Epe 5:19\x*Keriso gaiyawa mauraeba kweya daneyap wakeigimpe, sira gara toewan aigimiya, sira garawano aigimiya anoano yeuma undag gumbe, sira God gumbe gaunipam bererin toigimiya Sam ge bererin ge guwawa bererinawa gumbo. \v 17 \x + \xo 3:17 \xt 1Ko 10:31; Epe 5:20\x*Ye gae gumbe go atanwa gumbe dividivi aninin ayawa, ye me di aya Ayapan Iesu iviwa gumbe, sira Ayapan gumbe Mamunwa God gumbe gaun waya. \s1 Gwe Aninin Amat Oraivit Atanwa \p \v 18 \x + \xo 3:18 \xt Epe 5:22\x*Bivituiwa, ye Ayapan gumbe wakeeme igiyawa, meoya yaimoyai memetuiwa nouwa auya. \p \v 19 \x + \xo 3:19 \xt Epe 5:25\x*Memetuiwa, bivituiwa gumbo baigan aya, sira inaiinai kukaeba mu gumbo den aya. \p \v 20 \x + \xo 3:20 \xt Epe 6:1\x*Ud, inemameaiwa nouwa auya dividivi undag gumbe. Me gumbe Ayapan degadega aigimpe. \p \v 21 \x + \xo 3:21 \xt Epe 6:4\x*Ye Mamawaviwa, usitainewa den aya danopiriwape. Yutuwa kudnausiren den ape oya. \p \v 22 \x + \xo 3:22 \xt Epe 6:5-8\x*Ankwatave nau eme igiyawa, dividivi undag gumbo, koukawa yeuma piyuwau wakeyawa nouwa auya. Yangewavit den nau aya, sira iyayapan mukut oya anog den nau aya. Ayapan oya a ag ebnotu aya, sira nonemagewa oraimina gumbe koukawa yeuma nouwa auya. \v 23 Ye dividivi ayawa, nonemageyap undag aya iyayapan gumbo onan megara Ayapan gumbe. \v 24 Ye yaug anoyana, garawa Ayapan gumbe, kwan God yenan amaraiviwa matai auya. Ye Ayapan Keriso nauwawa ene. \v 25 \x + \xo 3:25 \xt Rom 2:11\x*Ebu desiroma, ano kukaeba eme igiyawa mu matai garawa muma mumbovit kukaeba muma oya aupe. God anoano meumawa da desirom gumbe onan. Me undag. \c 4 \p \v 1 \x + \xo 4:1 \xt Epe 6:9\x*Koukawa, ye yaug anoene Kokawa yeuma kwimin danave wakene. Meoya ye ankwatave nau eme igiyawa oraiminawa ge oma oma gumbe amat muniya. \s1 Toyau Toyau Egavewa \p \v 2 \x + \xo 4:2 \xt Epe 6:18; Pir 4:6\x*Yangewa mereruwape sira gaun waigimiya, meib di nun waigimiya. \v 3 \x + \xo 4:3 \xt Rom 15:30; Epe 6:19\x*Ye nunan gaibu garawapa nun waya, oma ane gae meuma oya God ankwin watappe, sira nu oma ane Keriso guwavewa taibe anewa dirumigimta. Mame oya ne murap gumbe tunegiya. \v 4 Sira nun waigimiya, ne oma ane ebu meib waigimpna, ne guwavewa me taibe anewa mame taibe watna. \v 5 \x + \xo 4:5 \xt Epe 5:15-16\x*Ye daieven igiyawa gumbo aya anoano oraiwa gumbe, sira kumive kumive iyaiyai aigimiya. \v 6 \x + \xo 4:6 \xt Epe 4:29; 1Pi 3:15\x*Opata yeuma me evedni God ano oraiwa noidauwaigimpe sira siuran gumbe demtawa ape. Ye meib ayawa, ye oma ane yaug anoya garawa iyayapan desirom desirom gumbo aninin waya. \s1 Kaiwa Kaiwa Oieba \p \v 7 \x + \xo 4:7 \xt Epe 6:21\x*Titikas me gwanenwa nonenmagawa, anotumat nauwawa abnawa sira Ayapan menan nau desiroma aivi abnawa. Ne wakewake neumawa undag me wag diruipe. \v 8 \x + \xo 4:8 \xt Epe 6:22\x*Ne Titikas yenan barautna ompe. Kuiyawa nu wakewake numa ye yaug anoya, sira me gumbe ye yutuiwa auya. \v 9 \x + \xo 4:9 \xt Prm 10-12\x*Me Onesimas gaibu yenan ompe. Me apan yeuma da, sira anotumat gwanenwa nonenmagawa. Apan duwam mame ye wakewake numa undag wag diruipe anoya. \p \v 10 \x + \xo 4:10 \xt Apa 12:12; 13:13; 15:37-39; 2Ti 4:11\x*Aristarukas me ne gaibu nog wakeetewa me gaun yenan waivi. Mak me Banabas iyai desiroma me gaibu gaun waivi.—Apan mame oya wanewa ye wait auyana. Me meib wane, me yenan ompewa baigan gumbe amaraya.— \v 11 Iesu waya Jastas me gaibu yenan gaun waivi. Mu mukut kwapituitui igiyawa mu ne nau desiroma igiyawa God toimuwawa oya. Mu dananwa watmemeyameme igiyawa. \v 12 \x + \xo 4:12 \xt 1Ko 1:7; Prm 23-24\x*Epapiras me apan yeuma da sira Keriso Iesu nauwawa abnawa me yenan baigan waivi. Me evedni nun yusipamit waivi. Me imive ye iyayapan oraiminavitwa ape sira ye God ano meuma undag anotumat ag iyaiyai tuiem yoiya. \v 13 Ne guniyap taibe watna. Me yenanwa ge Raodisia igiyawa ge Ieraporis igiyawa oya me nau yusipamit aivi. \v 14 Evunwa doketa Ruk, sira Demas mu yenan kaiwa kaiwa veme. \v 15 Tatangwanen mu Raodisia apa wakeyawa, ge vesin Numpa, ge siosi me gweyave gumbo garawapa baigan waya. \p \v 16 Namu gigirum mame ye guniyap basiyaya, ivi aya Raodisia igiyawa siosi mumawa apa mu basiyape. Ye gaibu gigirum me Raodisia apa ompewa basiyaya. \p \v 17 \x + \xo 4:17 \xt Prm 2\x*Sira Arukipas diya, “Ne imunap ge yaiyai yaukapa sira nau geuma me Ayapan gennewa a.” \p \v 18 \x + \xo 4:18 \xt 1Ko 16:21\x*Ne Poru ne naninap kaiwa kaiwa gigirumawa teeni. Anoya ne nog danave tunegiya. God ano oraiwa guniyap wakeigimpe.