\id AMO - Aruamu NT - drafted by Francis; edited by Martin; edited by Siria, exeg ck by Steven, Siria, Marsha; Comprehension checked by Martin and a team; Consultant checked by Norm Mundhenk Oct 2017. \ide UTF-8 \h Amos \toc3 AMO \toc2 Amos \toc1 Godɨn Akam Inigha Izir Gumazim Amosɨn Akɨnafarim \mt Godɨn Akam Inigha Izir Gumazim // Amosɨn Akɨnafarim \mt2 O \mt1 Amos \imt Akar faragha zuim \ip Akam inigha izir gumazim Amos, a gumazir akam inigha izir igharazir Godɨn Akɨnafarimɨn aven itir akɨnafaribar itiba, a ti men faragha oto. Amos a Judan kantrin aven itir nguibar dozir mamɨn gumazim, egha a faragha sipsipbagh eghuva dar garir gumazim. Ezɨ God uan gumazamizir Israelɨn kantrin aven notɨn amadaghan itiba bagha, uan akam me mɨkɨnasa anemɨsefe. Dughiar kamɨn, Israelia deravɨra ikia, egha osɨmtɨzir ekiataba bativizir puvatɨ. \ip Ezɨ Israelia ghaze, me deravɨra iti, ezɨ Amos me mɨgɨa ghaze, Me Godɨn damazimɨn derazir puvatɨ. Gumazamizir onganarazibagh amua men tongɨn itiba me deragha men gara me gamir puvatɨ. Egha uan namakaba arazir aghuibar me gamir puvatɨ. Ezɨ Amos akar bar gavgavim men nɨghnɨziba ko araziba akɨrasa me ganɨngi. A ghaze, me uan navibagh iraghan koghtɨ God bar ivezir kuram me danɨngam. Ezɨ Israelian gumazir ekiaba kamaghɨn a baregha, uam anemadaghtɨ a Judan kantrin mangasa mɨgei. \ip Ezɨ Amos gumazamizibav gɨa ghaze, Me kamaghɨn nɨghnɨghan markɨ suam, God me amir araziba mɨghɨgha dagh nɨghnɨzir pu. Bar puvatɨ. Men nɨghnɨzir kaba kamaghɨn men akagha ghaze, Me bar Godɨn saghon iti. Me bar deravɨra kamaghɨn fogh suam, God a men Ikiavɨra Itir God, egha biziba bar dar amuamin gavgavim iti. Egha a uaghan ivezir kuram me danɨngamin gavgavim iti. \c 1 \ms Israelia osɨmtɨzir dafam itima, Amos Godɨn akam me mɨkɨri \mr (Sapta 1:1--5:3) \s God akam isa Amos ganɨngi \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xo*\xt 2 Atriviba 14:23-29; 15:1-7; 2 Eghaghaniba 26:1-23\xt*\x*Kɨ Amos, kɨ Tekoan nguibar ekiamɨn gumazim, egha kɨ sipsipbar garir gumazim. Kɨ irebamɨn mɨn garir bizimɨn garima, God akar kam na ganɨngi. Dughiar kamɨn, Usia Judan kantrin atrivimɨn itima, Joasɨn otarim Jeroboam, Israelɨn kantrin atrivimɨn iti. Kɨ bizir kam irebamɨn mɨn an ganigha gɨvazɨ, azenir pumuning gɨvazɨma, mɨkɨmkɨzim oto. \s Ikiavɨra Itir God ivezir kuram isɨ gumazamizibar anɨngamin gavgavim iti \r (Amos 5:8-9; 9:5-6) \p \v 2 Amos kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “Ikiavɨra Itir God, Jerusalemɨn nguibar ekiamɨn Saionɨn Mɨghsɨamɨn iti. \q2 Egha an azenan iza pamtemɨn dɨa dagarvasi. \q3 Ezɨ grazir aghuariba ko, Karmelɨn Mɨghsɨamɨn orazimɨn itir terafariba bar mɨsɨngi.” \s Ikiavɨra Itir God, Sirian kantrin gumazamizibar araziba tuisɨsi \p \v 3 \x - \xo 1:3-5 \xo*\xt Aisaia 17:1-3; Jeremaia 49:23-27; Sekaraia 9:1\xt*\x*Amos kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “Ia oragh! Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Sirian kantrin aven itir nguibar ekiam Damaskus, \q2 an gumazamiziba arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q1 Me Gileatɨn Distrighɨn itir gumazamiziba bar \q2 me dɨkabɨragha me abɨni. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra me bagha bar ekefe, \q2 ezɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 4 Kamaghɨn amizɨ, kɨ avim isɨ Atrivim Hasaelɨn dɨpenim mɨkɨnightɨ, \q2 avim Atrivim Benhadatɨn nguibar ekiar gavgaviba bar dar isigham. \q3 Nguibar kaba, dɨvazir bar gavgaviba da avɨnizɨ da gavgavigha iti. \q1 \v 5 Kɨ nguibar ekiar kam Damaskus, an ainɨn tiar akabar dɨvazir gavgaviba bar ada akararigham. \q2 Egh kɨ Avenɨn Danganir Zarimɨn itir gumazamiziba batuegh, \q3 uaghan Beteden kantrin atrivim batuegham.\f + \fr 1:5 \fr*\ft Avenɨn Danganir Zarim ko Beteden kantri, aning Damaskusɨn nguibar ekiamɨn boroghɨn iti. Egha Hibrun akam, ziar kam Avenɨn Danganir Zarim akar kamɨn mɨrara ghu, “Arazir Kurabar Danganir Zarim.” Ezɨ ziam Beteden an akar kamɨn mɨn iti, “Bar Akongezir Nguibam.” Egha ziar kamning, gumazamizir God asɨghasɨghamibar araziba akakasi.\ft*\f* \q1 Eghtɨ kantri Sirian itir gumazamiziba mangɨ \q2 aruem anadi naghɨn itir nguazim Kirɨn, aven kalabusɨn mɨn ikiam. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme!” \s God Gasan nguibar ekiamɨn gumazamizibar araziba tuisɨsi \q1 \v 6 \x - \xo 1:6-8 \xo*\xt Aisaia 14:29-31; Jeremaia 47:1-7; Esekiel 25:15-17; Joel 3:4-8; Sefanaia 2:4-7; Sekaraia 9:5-7\xt*\x*“Ia oragh! Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Filistian kantrin aven itir nguibar ekiam Gasa, \q2 an gumazamiziba arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q1 Me ikɨzir mabar gumazamiziba inigha \q2 ghua Idomɨn kantrin kalabusɨn mɨn me atɨ. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra me bagha bar ekefe, \q2 ezɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 7 Kamaghɨn amizɨ, kɨ avim isɨ \q2 Gasan nguibar ekiamɨn itir dɨvazim mɨkɨnightɨ, \q3 avim an dɨpenir gavgaviba bar dar isigham. \q1 \v 8 Egh kɨ Asdotɨn nguibamɨn itir gumazamiziba bar me batuegh, \q2 uaghan Askelonɨn atrivim batuegham. \q1 Egh uan gavgavimɨn Ekronɨn nguibar ekiam gasɨghsigh, \q2 Filistian ikiavɨra itir varazira, kɨ me mɨsueghtɨ, me arɨmɨghiregham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨkeme!” \s God Tairɨn nguibar ekiamɨn gumazamizibar araziba tuisɨsi \q1 \v 9 \x - \xo 1:9-10 \xo*\xt Aisaia 23:1-18; Esekiel 26:1--28:19; Joel 3:4-8; Sekaraia 9:1-4; Matyu 11:21-22; Luk 10:13-14\xt*\x*“Ia oragh! Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Tairɨn nguibar ekiamɨn gumazamiziba, arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q2 Me ikɨzir mabar gumazamiziba bar me isa Idomɨn kantrin me amadazɨ, \q3 Idomia me isa kalabusɨn mɨn me atɨ. \q1 Me fomɨra ikɨzir kaba ko deragh dapiasa akam akɨri, \q2 ezɨ puvatɨ, me datɨrɨghɨn uan akar dɨkɨrɨzim abɨki. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra me bagha bar ekefe, \q2 ezɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 10 Kɨ avim isɨ Tairɨn dɨvazim mɨkɨnighɨva, \q2 an aven itir dɨpenir gavgaviba bar dar apongegham.” \s God Idomɨn kantrin gumazamizibar araziba tuisɨsi \q1 \v 11 \x - \xo 1:11-12 \xo*\xt Aisaia 34:5-17; 63:1-6; Jeremaia 49:7-22; Esekiel 25:12-14; 35:1-15; Obadia 1:1-14; Malakai 1:2-5\xt*\x*“Ia oragh! Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Idomɨn kantrin aven itir darasi, \q2 arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q1 Me uan adarazira Israelia, men agɨntɨgha, \q2 men marazi\f + \fr 1:11 \fr*\ft Israelia, me Jekopɨn ovavir boriba, ezɨ Idomia me Jekopɨn avebam Ison ovavir boriba. Nɨ Jenesis 36:1-8ɨn ganigh.\ft*\f* mɨdorozir sababar me mɨsozi me ariaghɨrima, \q2 me tong men apangkuvir pu. \q1 Bar puvatɨ. \q2 Men anɨngagharir arazir kam men tongɨn ikiavɨra iti. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra me bagha bar ekefe, \q2 ezɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 12 Kamaghɨn amizɨ, kɨ Temanɨn Distrighɨn avim akunightɨ a magɨram. \q2 Eghtɨ kɨ Bosran nguibar ekiamɨn itir dɨpenir gavgavibar apongtɨ da isiam.” \s God Amonɨn kantrin gumazamizibar araziba tuisɨsi \q1 \v 13 \x - \xo 1:13-15 \xo*\xt Jeremaia 49:1-6; Esekiel 21:28-32; 25:1-7; Sefanaia 2:8-11\xt*\x*“Ia oragh! Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Amonian kantrin gumazamiziba, arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q2 Me ua nguazitaba iniasa mɨsosi, \q3 egha Gileatɨn Distrighɨn itir amizir naviba adaiba, me men naviba abɨzi da bɨaghiri. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra me bagha bar ekefe, \q2 ezɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 14 Kamaghɨn amizɨ, kɨ avim isɨ Raban nguibar ekiamɨn dɨvazibav kɨnightɨ, \q2 men dɨpenir ekiaba bar isigham. \q1 Eghtɨ mɨdorozir gumaziba mɨsoghɨva pamtemɨn dagarvagh dɨmam, \q2 eghtɨ mɨdorozim bar gavgavigham, mati amɨnir ekiam dughiar kuramɨn oto. \q1 \v 15 Eghtɨ Amonɨn atrivim uan mɨdorozir gumaziba ko me mangɨ \q2 kantrin igharazimɨn kalabusɨn mɨn ikiam. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme!” \c 2 \s Ikiavɨra Itir God, Moapɨn kantrin gumazamizibar araziba tuisɨsi \q1 \v 1 \x - \xo 2:1-3 \xo*\xt Aisaia 15:1--16:14; Aisaia 25:10-12; Jeremaia 48:1-47; Esekiel 25:8-11; Sefanaia 2:8-11\xt*\x*“Ia oragh! \q2 Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Moapia arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q2 Me Idomɨn kantrin atrivim inigha a mɨsoghezɨ an areme. \q1 Ezɨ me gɨn uam an aghariba inigha avimɨn da tuezɨ \q2 da isigha arinimɨn mɨn oto. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra Moapia bagha bar ekefe, \q2 ezɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 2 Kamaghɨn amizɨ, kɨ avim isɨ Moapɨn kantrin anekunightɨ, \q2 Keriotɨn nguibamɨn dɨpenir gavgaviba bar isigham. \q1 Eghtɨ mɨdorozir bar ekiam otoghtɨ, \q2 mɨdorozir gumaziba pamten dɨmɨva sɨghabagh iviam. \q3 Eghtɨ Moapia mɨdorozir kamɨn tongɨn arɨmɨghiregham. \q1 \v 3 Eghtɨ kɨ Moapɨn atrivim ko an ingangarir gumaziba bar me mɨsueghtɨ, \q2 me arɨmɨghiregham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme!” \s Ikiavɨra Itir God, Judabar araziba tuisɨsi \q1 \v 4 “Ia oragh! \q2 Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Judaba arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q2 Me nan Araziba batogha, arazir kɨ ifongezibar gɨn zuir puvatɨ. \q1 Egha me uan inazir afeziaba faragha gɨn ghuezir aser ifavariba, \q2 uaghan dar gɨn zui. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra me bagha bar ekefe, \q2 eghtɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 5 Kamaghɨn amizɨ, kɨ avim isɨ Judan nguibabav kɨnightɨ, \q2 Jerusalemɨn dɨpenir gavgaviba bar isigham.” \s Ikiavɨra Itir God, Israelian araziba tuisɨsi \q1 \v 6 “Ia oragh! \q2 Ikiavɨra Itir God Akar Gavgavir kam ia ganɨga ghaze, \q1 Israelia arazir kurabagh amua ghuavɨra iti. \q2 Israelia uan namakabar amamangatɨzɨ, \q3 me pura men biziba inigha, ua da ikarvaghan iburaghburaki. \q1 Ezɨ Israelia pura uan bizir namakabagh anɨngizibagh nɨghnigha, \q2 gumazir kaba biziba amadi moghɨn me amadi, ezɨ gumazir ekiaba me givese. \q3 Ezɨ me pura gumazir ekiar kabar ingangarir gumazir kɨnibar ikiam. \q1 Ezɨ Israelia gumazir ekiar kaba da dagɨaba inigha, \q2 gumazir pura men bizir me da inizibar biziba ikarvasi. \q1 Gumazir men biziba pura da iniziba, mevzika, me osɨmtɨziba puvatɨ, \q2 ezɨ bizir me Israelia da pura iniziba dar ivezim ekevezir puvatɨ. \q1 Dar ivezimɨn dɨbobonim, dagarir asuamning givezamin dagɨabar ko magh ghue. \q2 Egha Israelia tong men apangkuvir puvatɨ. \q1 Kamaghɨn amizɨ, nan anɨngagharim guizbangɨra me bagha bar ekefe. \q2 Eghtɨ kɨ ivezir kuram me danɨngam. \q1 \v 7 Me gumazir gavgaviba puvatɨziba dɨkabɨra, \q2 onganarazibagh amir gumazamiziba batosi. \q1 Egha afeziar maba uan otariba ko me amizir vamɨra ko akua arazir kurabar a gami. \q2 Me kamaghɨn amua nan ziar aghuim gasɨghasɨsi. \q1 \v 8 Danganir me Godɨn ziam feba, \q2 me pura namakaba da inizir iniba ghuara dagh isɨn akui. \q1 Inir kaba kamaghɨn akagha ghaze, \q2 gumazir pura dagɨaba inizir kaba, me ua da ikarvagham. \q3 Egha me inir kaba ua me ganɨdir puvatɨ.\f + \fr 2:8 \fr*\ft Nɨ Ua Me Ini 22:26-27ɨn itir Arazibar gan.\ft*\f* \q1 Egha me uan namakar men biziba iniziba isa kot garɨgha \q2 wainɨn dɨpabagh ivezasa me da dagɨaba isi. \q3 Egha me Godɨn Dɨpenimɨn aven wainɨn dɨpar kaba api. \b \q1 \v 9 \x - \xo 2:9 \xo*\xt Godɨn Araziba 3:8-11\xt*\x*“Israelia nan gumazamiziba, kɨ ia bangɨn Amoria gasɨghasɨki. \q2 Gumazir kaba temer sidabar mɨn ruarigha, egha okɨn temebar mɨn gavgafi. \q3 Ezɨ Amoria kɨ bar moghɨra me gasɨghasɨki. \q1 \v 10 Kɨ Isipɨn nguazimɨn aven ia inigha azenan ize. \q2 Egha ia inigha Amorian nguazimɨn ia arɨghasa, \q2 40plan azenibar gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn \q3 kɨ ian faragha ghua ian akua ize. \q1 \v 11-12 Kɨ ian otarir maba, akam inigha izir gumazibar mɨn me amɨsefe. \q2 Ezɨ me nan akam akunan aghuagha men anogoroke. \q1 Egha kɨ ian gumazir igiar maba, Nasan gumazibar mɨn otivigh nan ingangarim damuasa me amɨsefe.\f + \fr 2:11-12 \fr*\ft Gumazir ziar kam, “Nasa,” itiba, me uari uari isa God ganɨga egha wainɨn dɨpaba ko dɨpar onganibar anogoroke, egha uaghan arazir igharazir mabagh ami. Nɨ Dɨboboniba 6:1-8ɨn gan.\ft*\f* \q2 Ezɨ ia me gakaghonezɨ me wainɨn dɨpaba ame. \q1 Israelia ia fo, kar bar guizbangɨra! \q2 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ mɨkemegha gɨfa! \b \q1 \v 13 “Ia oragh! \q2 Kɨ datɨrɨghɨn ia dɨkabɨraghtɨ ia magɨregham. \q1 Osɨmtɨzir ia iniamim \q2 mati gumazim bizir osɨmtɨzim ateri an akɨragharim a gami moghɨn, \q3 ia mɨzazir ekiam baragham. \q1 \v 14 Gumazir puvɨra ivemariba, me arɨ mangɨ mongan iburagham. \q2 Gumazir gavgaviba, me ua gavgaviba puvatɨgham. \q3 Mɨdorozir gumaziba deragh ikɨsɨ uarir akurvaghsɨ damuva avegham. \q1 \v 15 Gumazir barir pibar mɨsoziba, \q2 me tuivigh gavgavigh mɨsoghɨva avegham. \q1 Gumazir puvɨra ivemariba, \q2 me deragh ikɨsɨ uarir akurvaghsɨ ivemaran iburagham. \q1 Eghtɨ gumazir hoziabagh apiagha mɨsoziba \q2 me uaghan arɨ mangan iburagham. \q3 Men apaniba me mɨsoghtɨ me bar moghɨram arɨmɨghiregham. \q1 \v 16 Dughiar kamɨn, mɨdorozir gumazir atiatir puvatɨgha mɨsoziba, \q2 me bar moghɨra uan mɨdorozir biziba ategh puram arɨ mangegham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkemegha gɨfa!” \c 3 \p \v 1 O Israelɨn gumazamiziba, ia oragh! Ikiavɨra Itir God Isipɨn kantrin aven ia inigha azenan ize, ia bar moghɨra deragh an akar a ia gasim baragh. \v 2 A kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “Ikɨzir avɨriba nguazir kamɨn iti. \q2 Ezɨ kɨ men tongɨn iarara inabazɨ, \q3 ia nan gumazamizibara iti, ezɨ kɨ bar deravɨra ia geghufi. \q1 Kamaghɨn amizɨ, kɨ ian gantɨ, ia arazir kurabar amutɨ, \q2 kɨ bar ada ikarvagh ivezir kuram isɨ ia danɨngam.” \s God akam anɨngightɨ, akam inigha izir gumazim anekunam \q1 \v 3 Gumazir pumuning uaning ko darusɨ, \q2 faragh akam akɨrighan kogh, \q3 mamaghɨn uaning inigh daruam? Puvatɨgham. \b \q1 \v 4 Laion asɨzitam ruarimɨn a inighan kogh, \q2 manmaghsu dazeram? \q1 Eghtɨ laionɨn igiam dagɨar torimɨn ikɨ asɨzitam ameghan kogh, \q2 manmaghsu dɨmɨva arangam? Puvatɨgham. \q1 \v 5 Eghtɨ ivetam, asɨzir otevir kuarazibagh ifaramim an ikian koghtɨ, \q2 kuaraziba manmaghɨn puram an aven mangam? \q1 Eghtɨ asɨzitam azuazimɨn aven mangɨgham koghtɨ, \q2 azuazim manmaghsu pura irɨgham. Bar puvatɨgham. \q1 \v 6 Eghtɨ mɨdorozim nguibatamɨn aven otivsɨ, \q2 gumazamiziba fofoghsɨ me sɨgham giviam. \q3 Ezɨ ia manmaghɨn nɨghnɨsi, gumazamiziba atiatingam, o? \q1 Ezɨ kamaghɨra, nguibar ekiatam asɨghasɨzim a batogham. \q2 Ezɨ ia manmaghɨn nɨghnɨsi, Ikiavɨra Itir God ti asɨghasɨzir kam amadaz, o? \q1 \v 7 Bar guizbangɨra, Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam damuasava amir biziba, \q2 a faragh uan ingangarir gumazibav kemegham, \q2 kar an akam inigha izir gumaziba, \q3 egh gɨn a mɨkemezɨ moghɨra dar amuam. \q1 \v 8 Gumazim laion baraghtɨ, a pamten dazertɨ, a ti atiatingam, o? \q2 Eghtɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam uan akam gumazitam danightɨ, an anekunan kogham o? \q3 Puvatɨ, an an gun mɨkɨmam. \s Amos ghaze, Samarian nguibam ikuvigham \q1 \v 9 Ia mangɨ, gumazir Asdotɨn nguibar ekiamɨn dɨpenir gavgavibar itiba, ko Isipɨn kantrin dɨpenir gavgavibar itiba, \q2 men diagh, akar kamɨn gun me mɨkemegh, \q1 “Ia bar mangɨ Samarian mɨghsɨabar uari akuvagh ikɨ, \q2 egh Samarian gumazamizibar gan, me bar onganigha atiatim uarira uarigh anɨdi. \q3 Egh men igharaz darazi dɨkabɨrir arazir kurar me amiba ia dar ganigh.” \b \q1 \v 10 Ikiavɨra Itir God kamaghɨn mɨgei, \q1 “Samarian gumazamiziba okɨmakɨar arazim ko mɨdorozir arazim gamua, \q2 pura bizir avɨriba isa \q3 ghua uan dɨpenir gavgavibagh arɨzi, da bar izefe. \q2 Me guizbangɨn arazir aghuibar amuan fofoziba bar puvatɨ.” \b \q1 \v 11 Ezɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam kamaghɨn mɨgɨa ghaze, \q1 “Apanitaba izɨ men kantri ekɨarugh an aven daru, \q2 egh men nguibar ekiamɨn dɨvazir gavgaviba akarigh, \q3 men bizir aghuir men dɨpenir gavgavibar itiba iniam.” \b \q1 \v 12 Egha Ikiavɨra Itir God ua kamaghɨn mɨgei, \q1 “Laion sipsipɨn tam mɨsuegh anemeghtɨ, sipsipbagh eghuvir gumazim uam a inisɨ, \q2 mangɨ gantɨ, an mɨdiarir muziaribara ikiam, \q3 mati an suer agharimning ko kuarir nam. \q1 Eghtɨ arazir kamra, God Samarian itir gumazamizibar amuam. \q2 Samaria, a Israelɨn kantrin aven itir nguibar ekiam. \q1 Gumazamizir kaba deragha apiagha bar akongegha iti, me datɨrɨghɨn bar ikuvigham. \q2 Men tongɨn itir ikɨzir bar muziarim deragh ikɨvɨra ikiam, \q3 mati nguibar ekiamɨn itir bizir aghuiba bar ikuvizɨ, \q3 dakozir suemɨn otevimra irɨgh mamaghɨra ikiam.” \b \p \v 13 Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, a Godɨn Gavgaviba Bar Itim, a kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “Nɨ deragh kuarimning atɨgh oregh, \q2 Jekopɨn ovavir boriba ikiangsɨzir akar kam me danɨngigh: \q1 \v 14 \x - \xo 3:14 \xo*\xt 2 Atriviba 23:15\xt*\x*Dughiar kɨ Israelian arazir kuraba ikarvaghamim, \q2 kɨ Betelɨn nguibar ekiamɨn ofa gamir dakozibagh asɨghasɨgh, \q1 egh ofa gamir dakozimɨn mɨkebabar itir bulmakaun kombar mɨn garir biziba, \q2 kɨ bar da apɨrarightɨ da nguazim giregham.\f + \fr 3:14 \fr*\ft Israelia bulmakaun kombar mɨn bizibagh ingara egha da isa uan ofabagh amir dakozibar mɨkebabagh arɨsi. Nɨ Ua Me Ini 27:2ɨn gan.\ft*\f* \q1 \v 15 Egh kɨ dɨpenir aghuir gumaziba dughiar orangtɨziba bagha ingarizibagh asɨghasɨgh, \q2 dɨpenir aghuir me aruem garir dughiamɨn avughsɨ ikiamibagh asɨghasigham. \q1 Egh dɨpenir me elefanɨn ataribar kurkeziba, kɨ bar da apɨrarightɨ da mɨnezir kɨnibar otivigham. \q2 Eghtɨ dɨpenir ekiaba bar moghɨra ikuvigham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkemegha gɨfa!” \b \c 4 \p \v 1 Ia Samarian amiziba, ia akar kam baragh: \b \q1 Ia mati bulmakaun aghuibar mɨn grazir avɨrim apava ian mɨkarziba bar dera. \q2 Gumazamizir gavgaviba puvatɨziba, \q3 ia bar pazavɨra me gami. \q1 Egha ia osɨmtɨziba isa onganarazibagh amir gumazamizibagh anɨga, \q3 tong men apangkuvir puvatɨ. \q1 Egha ia uaghan uan pabar dia \q2 uari bagh wainɨn dɨpaba inigh izasa me mɨgɨa ghaze, \q1 “Ia wainɨn dɨpar avɨriba inigh izɨtɨ, \q2 e dar amɨ onganam.” \q1 \v 2 Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, a Godɨn bar zuezim, \q2 a uan ziar zuruzim akagha, akam akɨrigha gɨvagha ghaze, \q1 “Bar guizbangɨra, dughiatam izɨtɨ, \q2 apaniba akezimɨn ian guigh ia mɨkɨrɨvagh mangegham. \q1 Ia bar moghɨra, \q2 mati gumazim dɨpamɨn akezimɨn osiribar guava azenan izi moghɨn, \q3 me akezibar ian guigh danganir igharazimɨn mangam. \q1 \v 3 Apaniba ia inigh nguibar ekiamɨn dɨvazim akaraghirezɨ naghɨn \q2 mangɨ azenan otogham, \q3 egh ia isɨ Harmonɨn danganir bizir kuraba akurimɨn, ia akunightɨ, ia magɨregham.\f + \fr 4:3 \fr*\ft Hibrun akam vezɨn kam deragha mɨgeir puvatɨ. Egha uaghan, e fozir puvatɨ, Harmonɨn nguibam a bar managhɨra iti, egha a nguibar manmaghɨra gara iti.\ft*\f* \q2 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkemegha gɨfa.” \s God ivezir kuram Israelia ganɨngizɨ, me uan navibagh irazir puvatɨ \p \v 4 Ikiavɨra Itir God, a God, a kamaghɨn mɨgɨa ghaze: \b \q1 “Ia Israelia, ia dɨkavigh mangɨ \q2 Betelɨn nguibar ekiamɨn arazir kurabar amuva nan akam batogh. \q1 Egh ia Gilgalɨn nguibar ekiamɨn mangɨ \q2 akɨrim ragh na gasɨ mamaghɨra ikɨ. \q1 Ia mɨzarazibar zurara ofa damusɨ asɨziba inigh izɨ. \q2 Egh dughiar mɨkezimɨn, ia uan azenibar dagheba ko, biziba tuiragh pozir 10pla mɨkɨnigh, \q3 egh ia pozitam isɨ na danɨngam. \q2 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme. \q1 \v 5 Aria, ia pura mangɨ na mɨnabaghsɨ, \q2 bretɨn ia tueziba inigh, na bagh ofa damu. \q1 Egh ia uan ifongiamɨn gɨn mangɨ bizir avɨriba inigh izɨ nan ofa damuva, \q2 tuavir kamɨn gumazamizibar damazimɨn uarira uan ziaba fɨ. \q1 Kɨ fo, ia Israelia, ia arazir kabar amuasa bar ifonge. \q2 Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨkeme.” \b \q1 \v 6 “Kɨrara, kɨ mɨtiriar ekiam gamizɨ, a ian nguibaba bar da batozɨ, \q2 dagheba puvatɨ. \q1 Ezɨ ia tong uan navibagh irazir pu. \q2 Bar puvatɨ. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme.” \b \q1 \v 7 “Dughiar kamɨn, ian azenibar dagheba tɨghar aghungamin iakɨnir 3pla ikiavɨra iti, \q2 ezɨ kɨ amozimɨn anogoroke. \q1 Kɨ amozim gamizɨ, a nguibar mabar ize, \q2 egha nguibar mabar puvatɨ. \q1 Kɨ amozim gamizɨ, an azenir mabagh ize, \q2 ezɨ azenir maba amoziba puvatɨgha bar mɨsɨngi. \q1 \v 8 Ezɨ nguibar mabar gumazamiziba dɨpam bagha aremeghasava amua, \q2 nguibar igharazibar ghua dɨpam burigha arui. \q3 Ezɨ dɨpam bar men oteveghavɨra iti. \q1 Kɨ bizir kabagh amizɨ, ia tong uan navibagh iraghasa nɨghnɨzir pu. \q2 Bar puvatɨ. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme.” \b \q1 \v 9 “Kɨ amɨnir bar puvɨra feir mam ko, arɨmariar kurar mam amadazɨ, \q2 aning iza ian azenibagh asɨghasɨki. \q1 Ezɨ odeziba iza ian dagher azeniba ko, wainɨn azeniba ko, fighɨn temeba ko, olivɨn temeba, \q2 da apa bar ada agɨfa. \q1 Kɨ bizir kabagh ami, ezɨ ia tong uan navibagh iraghasa nɨghnɨzir pu. \q2 Bar puvatɨ. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme.” \b \q1 \v 10 “Kɨ faragha Isipia bagha arɨmariar mam amadazɨ moghɨn, \q2 kɨ datɨrɨghɨn ian marazigh asɨghasɨghasa arɨmariar mam ia bagh anemada. \q1 Mɨdorozir dughiamɨn, kɨ apanibar amamangatɨzɨ, \q2 me ian gumazir igiabav soghezɨ me ariaghire. \q3 Kɨ ian apanibar amamangatɨzɨ, me ian hoziaba okeme. \q1 Gumazir ariaghirezibar kuaba, kɨ dagh amizɨ, \q2 dar mughuriar kuraba ian fetoribar aven zui. \q1 Kɨ bizir kabagh amizɨ, ia tong uan navibagh iraghasa nɨghnɨzir pu. \q2 Bar puvatɨ. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme.” \b \q1 \v 11-12 \x - \xo 4:11-12 \xo*\xt Jenesis 19:24\xt*\x*“Ian marasi, kɨ Sodom ko Gomoran nguibamning gasɨghasɨghizɨ moghɨn, \q2 kɨ me gasɨghasɨki. \q1 Ezɨ ia ikiavɨra iti darasi, mati dazir otevim avim gasaraghav ikia isima, \q2 gumazir mam a gekuizɨma, a isizir puvatɨ. \q1 Kɨ bizir kabagh amizɨ, ia tong uan navibagh iraghasa nɨghnɨzir pu. \q2 Bar puvatɨ. \q3 Kamaghɨn amizɨ, Israelia, kɨ mɨzazim ia gasam. \q1 Kɨ kamaghɨn damightɨ, \q2 ia fogh uan Godɨn kotiamɨn tuivsɨ uari akɨrmɨgh ikiam. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ mɨkemegha gɨfa.” \s Ikiavɨra Itir God, biziba bar dar amuamin gavgaviba iti \r (Amos 5:8-9; 9:5-6) \q1 \v 13 Ia oragh! \q2 Godɨn mɨghsɨabar ingarizim, an amɨnibagh amima, \q3 da otiva ivai. \q1 Egha a uan nɨghnɨziba isa \q2 gumazamizibar akakazima, me dagh fo. \q1 Anarɨra amɨnirbɨrim damightɨ \q2 an angazangarim otoghamin gavgavim iti. \q1 A mɨghsɨabagh isɨn arua \q2 nguazir kamɨn danganiba bar dagh ativagha dar gari. \q1 An ziam, Ikiavɨra Itir God, \q2 a Godɨn Gavgaviba Bar Itim. \c 5 \s Amos azirakar ighiaba Israelia bagha da bange \p \v 1 O Israelia, ia oragh! Ia mati gumazim aremezɨ moghɨn iti. Kamaghɨn amizɨ, kɨ azirakar ighiar mam ia bagh a bangɨtɨ, ia a baragham. \v 2 Azirakar kam kamaghɨn ghu: \b \q1 “Kantri Israel mati amizir igiar kam, \q2 a irɨgha gɨvagha, ua dɨkavan kogham. \q1 A datɨrɨghɨn uan nguazim girɨghav iti, \q2 ezɨ an akurvagh, uam a famin gumaziba puvatɨ.” \b \q1 \v 3 Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, a kamaghɨn mɨgei: \q1 “Israelɨn kantrin aven an nguibar mam 1,000plan mɨdorozir gumaziba mɨdorozim bagha me amadazɨ, \q2 100plan mɨdorozir gumazibara uamategha ize. \q1 Ezɨ nguibar igharazir mam 100plan mɨdorozir gumaziba amadazɨ, \q2 mɨdorozir gumazir 10plara uamategha ize.” \ms Ikiavɨra Itir Godɨn biziba bar dagh ativazim, a Israelian araziba akɨrasa \mr (Sapta 5:4-15) \s Israelia ua navibagh iragh God bagh izɨ, egh ikɨrɨmɨrir angamɨra itim iniam \p \v 4 Egha Ikiavɨra Itir God, kamaghɨn Israelia mɨgei: \b \q1 “Ia ua izɨ na baghvɨra ikɨ, \q2 egh dabirabir aghuim iniam. \q1 \v 5 Egh Ia Berseban nguibamɨn mangɨ \q2 nan ziam fan markɨ. \q1 Ia Betelɨn nguibamɨn mangɨ, tong na burian markɨ, \q2 Betelɨn nguibam bar moghɨra ikuvigham. \q1 Ia Gilgalɨn nguibamɨn mangɨ nan ziam fan markɨ, \q2 Gilgalɨn gumazamiziba mangɨ kantrin igharazimɨn kalabuziabar mɨn ikiam. \b \q1 \v 6 “Ia uamategh izɨ Ikiavɨra Itir God baghvɨra ikɨ, \q2 egh dabirabir aghuim iniam. \q1 Puvatɨghtɨma, a ian atarɨva avir mɨzariamɨn mɨn isi izighirɨ, \q2 ia Josepɨn ovavir boriba bar ian isigham. \q1 Avir kamra Betelɨn nguibam bar an isigham. \q2 Eghtɨ avir mɨzariar isir kam amungamin gumaziba puvatɨgham.” \s Gumazir arazir kurabagh amiba me bar ikuvigham \p \v 7 Iavzika, ia gumazir kotiabagh ifariba ko gumazir arazir aghuiba dɨkabɨriba, ia bar ikuvigham! \s Ikiavɨra Itir God, biziba bar dar ingaramin gavgavim ikia, egha uaghan ivezir kuram gumazamizibar anɨngamin gavgavim iti \r (Amos 1:2; 4:13; 9:5-6) \q1 \v 8-9 \x - \xo 5:8-9 \xo*\xt Jop 9:9; 38:31\xt*\x*God mɨkovezir kamning Guezam ko, Iavibamɨn ingarigha, \q2 egha uaghan mɨkovezir pɨn ikia angazangarim anɨdiba sara ingari. \q1 A mɨtarmer bar pɨzim gɨrazɨ, angazangarim oto. \q2 Egha angazangarim gɨrazɨ mɨtatem oto. \q1 Egha ongarimɨn deima, a izima, \q2 an a isa nguazim ginge. \q1 A gumazir gavgaviba ko men dɨpenir gavgaviba sarama asɨghasɨsi. \q2 God bar bizir kabagh ami, \q3 ezɨ an ziam, Ikiavɨra Itir God. \s Amos Israelia amir arazibar gun me mɨgei \q1 \v 10 Gumazir aghuiba, kotiamɨn otiva guizbangɨra mɨgɨa, \q2 egha gumazir arazir kurabagh amibar atari, \q3 ezɨ ia gumazir aghuir kabar aghua. \q1 \v 11 \x - \xo 5:11 \xo*\xt Godɨn Araziba 28:30; 28:38-40; Maika 6:15; Sefanaia 1:13\xt*\x*Ia onganarazibagh amir gumazamiziba dɨkabɨra \q2 men biziba pura dagh ekuava, men dagheba okei. \q1 Ia dagɨar gavgavibar dɨpenir aghuibar ingari, \q2 egh ia dɨpenir katamɨn ikeghan kogham. \q1 Ia wainɨn azenir aghuiba opari, \q2 egh ia azenir kabar wainɨn dɨpatabar ameghan kogham. \q1 \v 12 Ia amir arazir kuraba, kɨ bar dagh fo. \q2 Kɨ fo ia osɨmtɨzir bar avɨribagh ami. \q1 Ia gumazamizir aghuiba paza me gami. \q2 Gumazir kuraba ia apezepera moga dagɨaba ia ganɨdima, ia dagɨaba isa, \q3 gumazir onganarazibagh amibar, kotiabar me gifara me abɨri. \b \q1 \v 13 Gumazamiziba arazir kurar kabar amuam, \q2 eghtɨ ia gumazamizir fofozir aghuiba itiba, \q3 ia akabar kumigh bizitamɨn me mɨkɨman markɨ. \q2 Bar guizbangɨra, kar arazir kuraba otivir dughiamra. \s Ia arazir aghuimɨn gɨrara mangɨtɨ, God ia ko ikiam \q1 \v 14 Ia arazir aghuibara damu, arazir kurabar amuan markɨ. \q2 Egh kamaghɨn, ia ikɨrɨmɨrir angamɨra itim inigh, \q3 ian ikɨrɨmɨrim deragham. \q1 Ia kamaghɨn mɨgɨa ghaze, \q2 Ikiavɨra Itir God, \q3 a Godɨn Gavgaviba Bar Itim, a ia ko iti. \q1 Ezɨ ia arazir aghuir kabar amutɨ, \q2 God guizbangɨra ia ko ikiam. \q1 \v 15 \x - \xo 5:15 \xo*\xt Onger Akaba 97:10; Joel 2:14; Maika 5:3; 5:7-8\xt*\x*Ia arazir kuraba ategh, \q2 arazir aghuibara ifongegh dar gɨn mangɨ. \q3 Ia kotiamɨn tugh guizbangɨra mɨkɨm. \q1 Ia kamaghɨn damutɨ, \q2 Ikiavɨra Itir God, a Godɨn Gavgaviba Bar Itim, \q3 ia Josepɨn ovavir borir ikiavɨra itir varazira, a ti ian apangkuvam. \ms Ikiavɨra Itir God ivezir kuram Israelia danɨngam \mr (Sapta 5:16--9:15) \s Israelia uan arazir kurabagh nɨghnɨgh aziam \p \v 16-17 Ia arazir kurar kabagh ami, kamaghɨn nan Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, a Godɨn Gavgaviba Bar Itim, a kamaghɨn mɨgɨa ghaze: \b \q1 “Kɨ ian tongɨn izɨ ivezir kuram isɨ bar ia danɨngam. \q2 Eghtɨ ia nguibar ekiamɨn aven itir tuaviba ko biziba amadir danganibar pamten azi suam, \q3 ‘Evzika! Evzika!’ \q1 Eghtɨ ia gumazir azenibar ingaribar diaghtɨ, \q2 me uaghan aziam. \q1 Eghtɨ gumazamizir gumazir aremeziba bagha azia foziba, \q2 me uaghan izɨ ian akuragh aziam. \q1 Eghtɨ gumazamizir wainɨn azenimɨn aven itiba, \q2 me uaghan izɨ ian akuragh azirakabar amuam. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ mɨkemegha gɨfa.” \s Godɨn ziam fer arazibara, Israelian akuraghan kogham \q1 \v 18 Ia bar moghɨra kamaghɨn ifonge, \q2 Ikiavɨra Itir God Izamin Dughiar Ekiam,\f + \fr 5:18 \fr*\ft Nɨ Joel 1:15--2:11ɨn gan.\ft*\f* \q3 a bar zuamɨrama otogham. \q1 Iavzika! \q2 Ia bizir aghuir manamra dughiar kamɨn an gantɨ an otivam? \q1 Ia ti ghaze, dughiar kamɨn amɨnim ti ian tiragham. \q2 Bar puvatɨ. \q3 Amɨnir bɨrim a ikɨ kamaghɨra ikiam. \q1 \v 19 Dughiar kam kamaghɨn otivam, \q2 mati gumazim laionɨn ara ghua bea batozɨ, \q3 bea a mɨsuegha aneme. \q1 Dughiar kam uaghan kamaghɨn otogham, \q2 mati gumazir mam uan dɨpenimɨn aven ghua dɨpenir bɨrimɨn suirazɨ, \q3 kuruzim bɨrimɨn ikiava a givi. \q1 \v 20 Ikiavɨra Itir God Izamin Dughiar Ekiamɨn, amɨnim bar mɨtategham. \q2 Eghtɨ angazangarim an ikian kogham. \q3 Bar puvatɨgham. \b \q1 \v 21 \x - \xo 5:21-22 \xo*\xt Aisaia 1:11-14\xt*\x*Ikiavɨra Itir God kamaghɨn mɨgɨa ghaze, \q1 “Ian isar ekiabar dughiaba, kɨ bar dar aghua, \q2 Guizbangɨra, kɨ bar dagh ifongezir puvatɨ. \q1 Ia nan ziam fer dughiar ekiaba, \q2 da nan atinimɨn kurigha mughasi. \q1 \v 22 Ian ofan bar isia mɨghɨriziba ko, \q2 ofa damuasa inigha izir witba, \q3 kɨ bar tam inighan kogham. \q1 Ia bulmakaun aghuir mɨkarziba sara itiba, inigh \q2 izɨ gumazamiziba na ko navir vamɨran ikiasava amir ofabar amutɨ, \q2 kɨ ofan kabar ganighan kogham. \q3 Bar puvatɨgham. \q1 \v 23 Ia ua ighabar amuan markɨ. \q2 Ia ua gitaba ko buabav soghan markɨ, da nan kuarir torimɨn pura nɨgɨnir kɨnim gami. \q2 Ezɨ kɨ da baraghan aghua. \q1 \v 24 Kɨ kamaghɨn ifonge, ia guizɨn arazibara damu, \q2 eghtɨ arazir aghuiba zurara ikɨ \q3 mati faner ekiar mam zurara, \q2 emɨra ivemara uaghira datir puvatɨ. \b \q1 \v 25 \x - \xo 5:25-27 \xo*\xt Aposel 7:42-43\xt*\x*“O Israelia, \q2 kɨ 40plan azenibar ian akua, gumazamiziba puvatɨzir danganimɨn iza, \q3 ofan kamagh garitam ua bagh a damuasa ian azarazir puvatɨ. \q1 \v 26-27 Ezɨ ia datɨrɨghɨn na ategha \q2 gɨvagha uari bagh aser pumuningɨn marvir guamningɨn ingari. \q1 Marvir guar mam, ia atrivimɨn ziam Sakut a gatɨgha, \q2 marvir guar igharazim, ia mɨkovezimɨn ziam Kaiwan a gatɨ.\f + \fr 5:26-27 \fr*\ft Hibrun akam vezɨn kam deragha mɨgeir puvatɨ.\ft*\f* \q1 Kamaghɨn amizɨ, kɨ Damaskusɨn vongɨn amadaghan itir kantrin mamɨn kalabusɨn mɨn ikɨsɨ ia amadaghtɨ, \q2 ia ti marvir guar kamning inigh aning sara mangam. \q1 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨgei. \q2 Nan ziamra kara, Godɨn Gavgaviba Bar Itim.” \c 6 \rem NOTE: AMO 6:1, and 4-7 are lectionary verses. \s Israelian gavgavimra men akurvaghtɨ, me deravɨra ikian kogham \q1 \v 1 Egha God ghaze: \q1 Iavzika, ia Saionɨn nguibamɨn gumazamizir deravɨra itiba, \q2 ko ia Samarian nguibamɨn itir gumazamiziba, Iavzika, ia kamaghɨn nɨghnɨgha ghaze, bizitam e gasɨghasighan kogham. \q3 Iavzika! \q1 Ia Israelɨn kantrin faragha zuir gumazir dapaniba, ia ghaze, e ziar ekiaba ikia, egha kantrin igharaziba bar me gafira. \q2 Ezɨ gumazamiziba akurvazim bagha ia bagha izi. \q3 Iavzika, ia bar moghɨra ikuvigham! \q1 \v 2 Ia mangɨ Kalnen nguibar ekiamɨn ganighɨva, \q2 egh gɨn mangɨ Hamatɨn nguibar bar ekiamɨn ganighɨva, \q3 egh ua mangɨ Filistian kantrin aven itir nguibam Getɨn ganigh, kar kantrin gavgaviba. \q1 Ia men gan nɨghnɨgh, ian gavgaviba men gavgavibagh afirazir puvatɨ. \q2 Men nguaziba ti, guan nguazim gafirazir puvatɨ.\f + \fr 6:2 \fr*\ft Hibrun akam deragha vezɨn kam mɨgeir puvatɨ.\ft*\f* \q1 \v 3 Ia ghaze, dughiar kurar kam ti ia bativan kogham. \q2 Iavzika, ia uari, ian arazir kurar ia amiba, \q3 dughiar kurar kam inigha bar roghɨra ize. \q1 \v 4 Ia gumazir dagɨar avɨriba ikia, dakozir bar aghuibagh irav ikia, bulmakau ko, sipsipɨn asɨzir aghuiba apiba, \q2 Iavzika, ia uari bagh deravɨra gan. \q3 Dughiar kuram ia batogham! \q1 \v 5 Ia Devit ami moghɨn, ighiar igiaba osira, \q2 da bangasa gitabav sosi. \q1 \v 6 Ia itarir ekiaba itir wainɨn dɨpaba apa mamaghɨra ikia, egha tong avughsir puvatɨ. \q2 Egha ia borer bar aghuiba isa uan mɨkarzibagh azui. \q1 Egha ia Josepɨn ovavir boriba ikuvighamin bizir kam, \q2 ia an kuarkuva a gɨnɨghnɨzir puvatɨ. \q1 \v 7 Kamaghɨn amizɨ, iarara faragh mangɨ kantrin igharazitamɨn kalabusɨn mɨn ikiam. \q2 Egh ua isar ekiabar amuan kogham. \b \q1 \v 8 Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, a Godɨn Gavgaviba Bar Itim, \q2 a uan ziamɨn Akar Gavgavim akɨra ghaze, \q1 Jekopɨn ovavir boriba uari fava amir arazir kam, \q2 kɨ bar an aghua. \q1 Egha uaghan men nguibar ekiamɨn aven itir dɨpenir gavgaviba, kɨ bar dagh ifongezir puvatɨ. \q2 Kamaghɨn amizɨ, kɨ nguibar kam ko bizir bar an aven itiba isɨ \q3 apanibar dafaribar arɨgham. \b \q1 \v 9 Eghtɨ 10plan gumazamizibara dɨpenir tamɨn aven ikɨ, \q2 me bar moghɨram arɨmɨghiregham. \q1 \v 10 Gumazitam aremeghtɨ, an ikɨzimɨn tav izɨ an kuam inigh mangɨ a tusɨ, \q2 dɨpenimɨn aven izɨ, egh dɨpenimɨn aven modogha itir gumazir kamɨn diagh a mɨkɨm suam, \q3 “Gumazir igharaziba uaghan aven ikiavɨra iti, o puvatɨ?” \q1 Eghtɨ gumazir modozir kam kamaghɨn a ikaragh suam, “Puvatɨ.” \q2 Eghtɨ gumazir kuam iniamim, a kamaghɨn a ikaragham, \q3 “Nɨ aghumra ikɨ. Egh Ikiavɨra Itir Godɨn ziam dɨponan markɨ.”\f + \fr 6:10 \fr*\ft Hibrun akam vezɨn kam deragha mɨgeir puvatɨ. Israelia gumazamizir ariaghirezibar kuaba tuer arazimɨn gɨn zuir puvatɨ. E fo, mɨdorozir ekiabar dughiabar, arɨmariar kuraba otifi, ezɨ fofozir gumazir maba ghaze, me ti gumazir kuaba dughiar kamɨn da tue. Ezɨ fofozir gumazir maba ghaze, Israelia ghaze, Ikiavɨra Itir God uabɨ asɨghasɨzir kam me bagha an akua ize, kamaghɨn amizɨ, dughiar kabanangɨn me ti Ikiavɨra Itir Godɨn ziam a dɨponan atiati. Me an ziam dɨpontɨ a ti puvɨra me gɨnɨghnɨgh bar me gasɨghasigham.\ft*\f* \b \q1 \v 11 Ia oragh! Ikiavɨra Itir God mɨkɨmtɨ, \q2 dɨpenir ekiaba ko, doziba sara bar dɨpɨrighɨrɨ akuar muziaribar otivigham. \q1 \v 12 Ia ti ghaze, \q2 hoziaba dagɨar ekiabagh isɨn ivemaram? \q1 Egha ia ghaze, \q2 gumazim bulmakau inigh mangɨ, ti dagɨabagh isɨn mangɨ nguazim abɨgham? \q1 Ti Puvatɨgham. \q2 Arazir kaba da bar guizbangɨra puvatɨgham. \q1 Ia guizɨn arazibagh irazɨ, da ghua imezimɨn mɨn oto. \q2 Egha ia arazir aghuim gɨrazɨ, a ghua bizir kuramɨn mɨn oto. \q1 \v 13 Ia mɨdorozim gamua Lodebarɨn nguibam ini,\f + \fr 6:13 \fr*\ft Hibrun akamɨn aven ziam Lodebar, an akar kam bar an mɨrara ghu, “Ingangarir mɨngariba puvatɨzim.” Ezɨ ziam Karnaim akar kamɨn mɨrara ghu, “Bar gavgafi.” Dughiar kamɨn, Israelia nguibaba mɨsogha me abɨni, ezɨ akam inigha izir gumazim gumazamizibar nɨghnɨziba fasa egha nguibar kamningran ziamning dɨboro.\ft*\f* \q2 egha bizir kam bagha bar akongegha uari fa iti. \q1 Egha ia uaghan ghaze, \q2 Ia uan gavgavimɨn Karnaimɨn nguibam ini. \q1 \v 14 Ezɨ Ikiavɨra Itir God, \q2 a Godɨn Bar Gavgaviba Itim kamaghɨn mɨgei, \q1 “Israelia, kɨ kantrin igharazibar mɨdorozir gumazitaba amadaghtɨ, \q2 me izɨ ia ko mɨsogham. \q1 Egh me notɨn amadaghan itir nguibam Hamatɨn ikegh ia gasɨghasɨgh, \q2 mangɨ sautɨn amadaghan Araban Fanemɨn tugham.” \c 7 \s Amos irebamɨn mɨn garir bizimɨn aven odezibar gari \p \v 1 Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, a irebamɨn mɨn garir bizir mam nan aka. Ame! Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn garima, an odezir okoruar bar dafamɨn ingarizɨ da otifi. Dughiar kamɨn atrivimɨn ingangarir gumaziba an nguazimɨn grazibagh ighɨzigha gɨfa. Ezɨ grazir kabar dafarir igiaba uam otivir dughiamra, odezir kaba otifi. \v 2 Kɨ garima, odeziba nguazir kamɨn graziba ko biziba bar da apa ada agɨfa. Ezɨ kɨ kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “O Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, ga uaning, kɨ nɨn azai, \q2 nɨ Jekopɨn ovavir boribar arazir kuraba gɨn amadagh. \q1 Men ikɨzim avɨrasemezir puvatɨzɨ, \q2 me uarira uarir akurvaghamin gavgaviba puvatɨ. \q1 Nɨ men arazir kuraba ikarvaghsɨ damutɨ, \q2 me ua manmaghɨra damuam?” \q1 \v 3 Kamaghɨn amizɨ, Ikiavɨra Itir God uan nɨghnɨzim giragha kamaghɨn mɨgei, \q2 “Bizir nɨ garir kam, an otoghan kogham.” \s Amos irebamɨn mɨn garir bizimɨn aven avimɨn gari \p \v 4 Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam ua irebamɨn mɨn garir bizimɨn aven bizir igharazim nan aka. Kɨ irebamɨn mɨn garir bizimɨn gari, Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, ivezir kuram uan gumazamizibar anɨngasa avim gamizɨ a izaghiri. Ezɨ gɨn avir kam ongarir ekiar bar konimɨn isigha, gɨn nguazimɨn isia ghuavɨra iti. \v 5 Ezɨ kɨ kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “O Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, ga uaning, kɨ nɨn azai, \q2 nɨ Jekopɨn ovavir boribagh nɨghnɨgh, bizir kam damuan markɨ. \q1 Men ikɨzim avɨrasemezir puvatɨzɨ, \q2 me uarira uarir akurvaghamin gavgaviba puvatɨ. \q1 Nɨ men arazir kuraba ikarvaghsɨ damutɨ, \q2 me manmaghɨn uarir akurvagham, me gavgaviba puvatɨ?” \q1 \v 6 Kamaghɨn amizɨ, Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, uan nɨghnɨzim giragha kamaghɨn mɨgei, \q2 “Bizir nɨ garir kam, a uaghan otoghan kogham.” \s Amos irebamɨn mɨn garir bizimɨn aven ainɨn muziarir guraghav itimɨn gari \p \v 7 Ekiam, bizir igharazir mam irebamɨn mɨn garir bizimɨn aven nan aka. Kɨ Ekiamɨn garima, a dɨpenir mamɨn dɨvazir mɨriamɨn boroghɨra tughav iti. Gumazir dɨpenir kamɨn ingariziba, me ainɨn muziarir guraghav itimɨn suiragha dɨpenir kamɨn bɨribar abaragha fo, an bɨriba pura voroghɨra tuivighav iti. Kɨ gari Ekiam benir kamɨn suiraghav iti.\f + \fr 7:7 \fr*\ft Hibrun akam vezɨn kam deragha a mɨgeir puvatɨ.\ft*\f* \v 8 Egha a kamaghɨn nan azara, “Amos, nɨ bizir tizimɨn gari?” \p Ezɨ kɨ kamaghɨn mɨgei, “Kɨ ainɨn muziarir benimɨn guraghav itimɨn gari.” \p Ezɨ a kamaghɨn na mɨgei: \b \q1 “Nɨ oragh! \q2 Kɨ ainɨn benir muziarir guraghav itimɨn suiragha, \q3 Israelian gumazamizibar aban men arazibar ganɨva da tuisɨghasa. \q1 Kɨ men gari, \q2 me mati dɨpenir dɨvazibar mɨn voroghɨra tuivighav itir puvatɨ. \q1 Kɨ men arazir kuraba ua da ikarvaghasa, \q2 egh kɨ ua uan nɨghnɨzim giraghan kogham. \q1 \v 9 Israelɨn nguibar kaba, kar Aisakɨn ovavir boribar \q2 danganir pɨn itir me asebar ziaba feba, da bar ikuvigham. \q3 Guizbangɨra, kɨ dɨkavigh atrivim Jeroboamɨn adarazi bar me agɨvagham.” \s Amos ofa gamir gumazim Amasian atari \p \v 10 Dughiar kamɨn, Amasia, a Betelɨn nguibamɨn itir ofa gamir gumazir mam. A Israelian atrivim Jeroboam bagha akam amaga kamaghɨn mɨgɨa ghaze, “Israelian gumazamiziba nɨn apanimɨn ikiasa Amos men navibagh inifi. Nɨ purama an gantɨ a ikɨtɨ, an mɨgɨrɨgɨar kaba kantrin kam bar a gasɨghasigham. \v 11 Amos kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “ ‘Jeroboam mɨdorozir ekiatamɨn mangɨ aremeghtɨ, \q2 Israelia uan kantri ategh mangɨ, \q3 kantrin saghuiamɨn itimɨn kalabusɨn mɨn ikiam.’ ” \b \p \v 12 Ezɨ Amasia ghua kamaghɨn Amosɨn mɨgɨa ghaze, “O ifavarir gumazim, nɨ Betel ategh arɨ uamategh Judan nguazimɨn mangɨ. Nɨ mangɨ Judaba akam me mɨkɨmtɨ, me ivezim nɨ danɨng. \v 13 Nɨ akam inigha izir gumazibar akatam ua kagh Betelɨn nguibamɨn en mɨkɨman markɨ. Guizbangɨra, atrivim nguibar kamɨn Godɨn ziam fe. Godɨn Dɨpenir kagh itim, a Israelia bar men dɨpenim.” \p \v 14 Ezɨ Amos kamaghɨn Amasian akam ikaragha ghaze, “Kɨ akam inigha izir gumazir igharazibar mɨn amir puvatɨ. Egha uan ivezim bagha azangsɨzir puvatɨ. Kɨ pura sipsipbar gara dagh eghuvir gumazir kɨnim, egha fighɨn temebar garir ingangarim gami. \v 15 Kɨ uan ingangaribagh amua itima, Ikiavɨra Itir God na inigha kamaghɨn na mɨgei, ‘Nɨ mangɨ nan gumazamiziba Israelia, nan akamɨn me mɨkɨm.’ Kamaghɨn amizɨ, kɨ izi. \v 16 Nɨ datɨrɨghɨn, Ikiavɨra Itir Godɨn akam baragh. God adarim Israelian ti, ezɨ nɨ Godɨn akam inigha izir gumazimɨn akaba, Israelia mɨkɨman nan anogoroke. \v 17 Amasia, nɨ akar kam na gasi. Ezɨ datɨrɨghɨn, Ikiavɨra Itir God kamaghɨn akam nɨn iti. \b \q1 “ ‘Nɨn amuim, nguibar ekiar kamɨn aven tuavimɨn amizimɨn mɨn gumaziba isɨ me ko dakuam, \q2 eghtɨ apaniba izɨ mɨsogh nɨn boribav sueghtɨ me arɨmɨghiregham. \q1 Egh me nɨn nguazim inigh anebɨghɨrarigh gumazir igharazibar anɨngam. \q2 Egh apaniba nɨ inigh, gumazamizir God gɨfozir puvatɨzibar kantrin mangɨghtɨ, \q3 nɨ kantrin kamɨn aremegham. \q1 Eghtɨ apaniba Israelia inigh mangɨ kantrin saghuiamɨn itir igharazir kamɨn, \q2 me isɨ kalabuziamɨn mɨn me arɨgham.’ ” \c 8 \s Amos irebamɨn mɨn garir bizimɨn akɨramɨn gari, dagher aghuir anigha gɨvazir abuananaba an iti \p \v 1 Kɨ irebamɨn mɨn garir bizimɨn gari, Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, dagher aghuir anigha gɨvazir abuananaba itir akɨram nan aka. \v 2 Egha a nan azara, “Amos, nɨ bizir tizimɨn gari?” \p Ezɨ kɨ a ikaragha ghaze, “Kɨ dagher aghuir anigha gɨvazir abuananabar gari, da akɨrar mam gizɨvagha iti.” \p Ezɨ Ikiavɨra Itir God, ua kamaghɨn na mɨgei: \b \q1 “Dughiar abuananam otogha gɨfa, kar dughiar kɨ ivezir kuram isɨ \q2 uan gumazamiziba Israelia danɨngamim, \q3 mati gumazamiziba dagher aghuir anigha gɨvazir abuananaba asiamin dughiam otogha gɨfa. \q1 Egh kɨ ua uan nɨghnɨzim giraghan kogham. \q2 Kɨ bar me gasɨghasigham. \q1 \v 3 Dughiar kamɨn, gumazamizir atrivimɨn dɨpenimɨn itiba, \q2 me uam ighiabar amuan kogham. \q3 Me azivɨra ikiam. \q1 Eghtɨ gumazamizir ariaghirezibar kuaba, tintinibar danganibar irɨv ikiam. \q2 Me gumazir kuaba azenan da akuntɨ, gumaziba mɨkɨman iburagham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨkeme.” \s Israelɨn kantri ikufi \q1 \v 4 Ezɨ Ikiavɨra Itir God ghaze, \q1 Israelia, Ia oragh. Ia Israelia, ia gumazamizir biziba oteveziba dɨkabɨra, \q2 egha gumazamizir onganarazir ian kantrin itiba \q3 ia me gasɨghasɨsi. \q1 \v 5 Ia kamaghɨn uariv gɨa ghaze, \q1 Godɨn ziam fer isar ekiar kaba zuamɨra gɨvaghtɨ, \q2 e uan daghetaba inigh mangɨ dagɨaba bagh da amangam. \q1 Dughiar manamra Sabat gɨvagham? \q2 Eghtɨ e uan dagheba inigh da amadir danganimɨn mangɨ \q3 dar iveziba pɨn dar arigham. \q1 Egh ababanir ifavaribar amu, \q2 egh skel guva me gifartɨ, me bizir kabagh ivezam. \q1 \v 6 E witɨn kurabar dagɨaba pɨn dar arɨgh, egh dar dagɨar ekiaba iniam. \q2 E gumazir onganarazim inightɨ, \q3 an e da inizir biziba, dagɨar muziarimɨn da ikarvagham. \q1 Eghtɨ dagɨar kam pura dagarir asuamning givezamin dagɨamɨn ababanimɨn mɨn ikiam. \q2 Egh e an suiragh anemadaghtɨ, \q3 a gumazir igharazimɨn ingangarir gumazir kɨnimɨn mɨn otogham. \q1 Eghtɨ gumazir igharazir kam, dagɨaba isɨ, onganarazir gumazir kam danightɨ, \q2 a uan osɨmtɨzir kam ikarvaghsɨ dagɨaba e danɨngam. \b \q1 \v 7 Ikiavɨra Itir God, a Jekopɨn ovavir boribar God, \q2 an akam akɨrigha ghaze, \q3 Ia Israelia, ia amir arazir kurar kaba, kɨ da bakɨnɨghnighan kogham. \q1 \v 8 Kamaghɨn amizɨ, kɨ nguazim damightɨ, mɨkɨmkɨzim a gɨnobaghtɨ, \q2 nguazir kamɨn itir gumazamiziba atiatingɨva arangam. \q1 Eghtɨ nguazir kamɨn danganiba bar akongam. \q2 Mati Isipɨn kantrin itir Nailɨn Fanemɨn, aperiam otogha buigha ua mɨkɨrɨzɨ moghɨn, \q3 nguazir kam bar buigh ghuvanabogh ua izighiram. \b \q1 \v 9 Dughiar kam otoghtɨ, kɨ aruem damightɨma, ana aruer arɨzimɨn mɨtategham, \q2 Amɨnir bɨrim aruer arɨzimɨn, nguazir kamɨn itir gumazamiziba batogham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨkeme. \q1 \v 10 Ia isar ekiabagh amua bar akongezir dughiaba, kɨ dagh iraghtɨ, \q2 da mati gumazim ovengezɨ, ia an aghuimazimɨn iti moghɨn ikiam. \q1 Kɨ ian onger akabagh iraghtɨ, \q2 da azir onger akabar mɨn otivigham. \q1 Kɨ ia damutɨ ia azirakar korotiabar aghuigh, \q2 egh uan osɨmtɨzim akakaghsɨ, bar moghɨra uan dapanir arɨzibagh isegham. \q1 Kɨ ia damutɨ ia mati poroghamimning borir vamɨrara itima, an areme, \q2 ezɨ aning a bagha osemezɨ moghɨn, ia azi bar osemegham. \q1 Dughiar kurar kamɨn osɨmtɨzim, \q2 mati ia dagher mɨsozim amezɨ a ia mɨsozi moghɨn, \q3 a mangɨvɨra ikɨ mangɨ gɨvagham. \b \q1 \v 11 Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, ua kamaghɨn mɨgɨa ghaze: \q1 “Kɨ mɨtiriar ekiam damightɨ a ian kantrin otivam. \q2 Eghtɨ gumazamiziba mɨtiriam bar puvɨra men agham, \q3 eghtɨ me daghem bagh mɨtiriam men aghan kogham. Puvatɨ. \q1 Kuarim puvɨra men pɨram, \q2 eghtɨ me dɨpam bagh kuarim men pɨran kogham. Puvatɨ. \q1 Me Ikiavɨra Itir Godɨn akam baraghsɨ \q2 mɨtiriam men agham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ kamaghɨn mɨkeme. \q1 \v 12 Gumazamizir kaba bar, Ikiavɨra Itir Godɨn akam baraghsɨ ifueghɨva, \q2 a inisɨ ongarir vuemɨn ikegh vuemɨn mangɨ, \q1 aruem anadi naghɨn ikegh aruem uaghiri naghɨn mangɨ \q2 Godɨn akam bagh mangɨgh zegh damu a buriva a batoghan kogham. \b \q1 \v 13 “Dughiar kamɨn amizir igiar diriba ko gumazir igiaba, nan akam inisɨ damu, \q2 damaziba men sɨrightɨ me iregham, \q3 mati gumazamiziba dɨpam bagha ariaghire. \q1 \v 14 Ezɨ gumazamizir maba Samarian asebar ziabar gavgavim uan akabagh anɨga, \q2 kamaghɨn mɨgei, ‘E aser Danɨn nguibar ekiamɨn itimɨn ziamɨn, e guizbangɨra mɨgei.’ \q3 Egha ‘E aser Berseban nguibar ekiamɨn itimɨn ziamɨn, e guizbangɨra mɨgei.’ \q1 Kamaghɨn amizɨ, gumazamizir kaba guizbangɨra osɨmtɨziba ikɨ arɨghiregham, \q2 egh ua dɨkavan kogham.” \c 9 \s Ikiavɨra Itir God Israelian araziba tuisɨsi \p \v 1 Kɨ Ekiamɨn garima, a uan Dɨpenim avɨnizir dɨvazimɨn aven itir ofa gamir dakozimɨn boroghɨn tughav iti. Egha kamaghɨn mɨgei: \b \q1 “Ia nan Dɨpenimɨn guarir akɨnir ruaribar dapanibav soghtɨ, \q2 dɨpenimɨn azuarimɨn danganiba bar ivazvagh. \q1 Eghtɨ Dɨpenir akɨnir guariba dɨpɨrighɨrɨ, \q2 gumazamizibar dapanibav soghtɨ me arɨmɨghiram.\f + \fr 9:1 \fr*\ft Hibrun akam vezɨn kam deragha a mɨgeir puvatɨ.\ft*\f* \q1 Eghtɨ ariaghirezir puvatɨziba ikɨvɨra ikɨtɨ, kɨ apanibar amamangatɨghtɨ me izɨ me mɨsoghtɨ, me arɨmɨghiregham. \q2 Men tarazi aregh deraghvɨra ikian kogham. \q3 Bar puvatɨgham. \b \q1 \v 2 \x - \xo 9:2 \xo*\xt Onger Akaba 139:8; Jeremaia 51:53; Obadia 1:4\xt*\x*“Egh me nan arɨ mangɨsɨ, uari bagh mozibagh ku magɨrɨ \q2 Gumazamizir Oveaghuezibar Nguibamɨn ikiam, \q2 eghtɨ kɨ uaghan magɨrɨ men suigham. \q1 Me pɨn overiamɨn ghuavanaboghtɨ, \q2 kɨ uamategh me gekuigh izighiram. \q1 \v 3 \x - \xo 9:3 \xo*\xt Jop 34:22; Onger Akaba 139:9-12; Aisaia 27:1; Jeremaia 16:16\xt*\x*Me Karmelɨn Mɨghsɨamɨn orazimɨn mangɨ uari mongeghtɨ, \q2 kɨ me buri men apigham. \q1 Me magɨrɨ ongarimɨn dɨkɨnimɨn mongeghtɨ, \q2 kɨ ongarimɨn itir kuruzir aser dafam mɨkemeghtɨ, \q3 a me mɨsuegh me amegham. \q1 \v 4 Apaniba me inigh saghon mangɨ kalabusɨn mɨn me atɨghtɨ, \q2 kɨ apanibav kemeghtɨ, me me mɨsueghtɨ me arɨghiregham. \q1 Kɨ men akurvaghan aghua, \q2 kɨ bar moghɨra me gasɨghasɨghasa.” \s Ikiavɨra Itir God, biziba bar dar amuamin gavgavim iti \r (Amos 1:2; 4:13; 5:8-9) \q1 \v 5 Ikiavɨra Itir Godɨn Bar Gavgaviba Itim, a en Ekiam, \q2 a uan dafarimɨn nguazimɨn suirazɨ, mɨkɨmkɨzim a gɨnobaghnobasi. \q3 Eghtɨ nguazimɨn itir gumazamiziba, men naviba osemeghtɨ me arangam. \q1 Eghtɨ nguazir kamɨn danganiba bar akongam. \q2 Mati Isipɨn kantrin itir Nailɨn Fanemɨn aperiam otogha buigha ua mɨkɨrɨzɨ moghɨn, \q3 nguazir kam bar buigh ghuanabogh izighiram. \q1 \v 6 Ikiavɨra Itir God, uan Dɨpenim uan Nguibar bar pɨn itimɨn an ingarigha, \q2 egha overiam gamizɨ, a bar pɨn ikia nguazim avara, \q3 mati dɨpenimɨn siriam anevara. \q1 Egha an ongarimɨn diazɨ, a dɨkavigha izima, ana isa nguazim gisɨn a inge. \q2 God uabɨra bizir kabagh ami, ezɨ an ziam kamakɨn, Ikiavɨra Itir God. \s God gumazamiziba me geghuva deravɨra men gari \p \v 7 Ikiavɨra Itir God kamaghɨn mɨgɨa ghaze: \b \q1 “O Israelia, kɨ Itiopian gumazamiziba deragha men gari moghɨn, \q2 kɨ uaghan deragha ian gari. \q1 Kɨ Kritɨn nguibamɨn Filistiaba inigha ize, \q2 egha kantri Kirɨn, kɨ Sirian gumazamiziba inigha ize, \q3 egha kamaghɨra, kɨ Isipɨn kantrin ia inigha ize. \q1 \v 8 Kɨ Ikiavɨra Itir Godɨn Ekiam, kɨ gara fo, arazir kuram bar ia gizɨfa. \q2 Egha kɨ uan damazimɨn bar deravɨra Israelia, ian arazibar gari. \q1 Kamaghɨn amizɨ, kɨ bar ia gasɨghasɨgh ia agɨvagham. \q2 Eghtɨ Jekopɨn ovavir boribar tongɨn ikiavɨra itir varazira, kɨ me gasɨghasighan kogham, me ikɨvɨra ikiam. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, kɨ kamaghɨn mɨkeme. \b \q1 \v 9 “Ia oragh! Kɨ pura mɨkɨmtɨma, Israelia nɨghɨva akongam, \q2 mati gumazim rais mɨsogha, da amɨsɨvasa dagh ivazvasi. \q1 Eghtɨ Israelian gumazamizir kuraba raizɨn afezibar mɨn, \q2 kantrin igharazibar tongɨn nguazim giregham. \q1 \v 10 Gumazir arazir kurabagh amir kaba kamaghɨn mɨgei, \q2 ‘God bizitamɨn e damigh e gasɨghasighan kogham.’ \q1 Puvatɨgham. Kɨ apanibar amamangatɨghtɨ, \q2 me me mɨsueghtɨ me arɨmɨghiregham.” \s God kantri Israel damightɨ a ua deragham \q1 \v 11 \x - \xo 9:11-12 \xo*\xt Aposel 15:16-18\xt*\x*Ikiavɨra Itir God kamaghɨn mɨgɨa ghaze, \q1 “Dughiatam otoghtɨ, kɨ Atrivim Devitɨn ikɨzimɨn aven atrivitam damightɨ, a tugham. \q2 Dɨpenir kam kɨ gɨn uam anekɨrigh, an dɨvaziba ua da aseghtɨ, \q3 dɨpenir kam fomɨra ikezɨ moghɨn ua ganam. \q1 \v 12 Eghtɨ Israelia Idomɨn kantrin nguazir ikiavɨra itiba bar ada inigh, \q2 egh kantrin igharazir kɨ ua bagha inabaziba uaghan da iniam. \q3 Kar Ikiavɨra Itir God, bizir kabar amutɨ da otivasa mɨgei.” \b \q1 \v 13 \x - \xo 9:13 \xo*\xt Ofa Gami 26:5; Joel 3:18\xt*\x*Egha Ikiavɨra Itir God kamaghɨn mɨgɨa ghaze, \q1 “Dughiatam otoghtɨ, nguazim bar deraghtɨ dagheba zuamɨram aghuigh bar avɨrasemegham. \q2 Eghtɨ, gumazir dagheba opariba ko dagheba isibar ingangarim uari tɨvaghtɨvagham. \q1 Eghtɨ wainɨn ikarɨziba zuamɨrama aghuigh ovɨzir bar avɨriba ikiam, \q2 eghtɨ gumazir wainɨn dɨpabar ingariba, da agɨvsɨ damuva avegham. \q1 Eghtɨ gumazamiziba wainɨn dɨpar isɨngtɨzir bar avɨrim ikiam, \q2 mati dɨpaba mɨghsɨabar izevegha ivemara uaghiri. \q1 \v 14 \x - \xo 9:14 \xo*\xt Aisaia 61:4; Jeremaia 30:3; Esekiel 36:33\xt*\x*Kɨ uan gumazamiziba Israelia inigh, \q2 uamategh men nguibamɨn mangam. \q1 Eghtɨ me uan nguibar ekiar ikuviziba akɨrigh, ua dar apiam. \q2 Eghtɨ me ua wainɨn ikarɨziba opar wainɨn dɨpabar amɨva dar amam. \q3 Egh me uam azenibar ingar dar dagheba iniva dar amam. \q1 \v 15 \x - \xo 9:15 \xo*\xt Aisaia 60:21; Jeremaia 32:41; Esekiel 34:28; Joel 3:20\xt*\x*Kɨ uan gumazamizibar amamangatɨghtɨ, me nguazir kɨ me ganɨngizir kam deragh a dapiagh ikiam. \q2 Eghtɨ gumazitam uam me batueghan kogham. \q3 Kɨ Ikiavɨra Itir God, ian God, kɨ mɨkemegha gɨfa.”