\id JAS \ide UTF-8 \h JEMS \toc1 Jems Osirizir Akɨnafarim \toc2 Jems \toc3 Je \mt Jems Osirizir Akɨnafarim \is Akar Faragha Zuim \ip Jemsɨn Akɨnafarim akar aghuir avɨriba iti. Jems Godɨn gumazamiziba arazir aghuibar gɨn mangasa, egha men sure damuasa akar aghuir avɨrir kaba osiri. A gumazamizibar akurvaghtɨ me nɨghnɨzir aghuiba ko fofozim iniva, egh deravɨra an akam gɨnɨghnɨghasa an akar isɨn zuir avɨriba osiri. \ip Jems mɨghɨghavɨra mɨgɨa ghaze, gumazir nɨghnɨzir gavgavim Iesusɨn itim, a pura ikian kogham. Puvatɨ. An arazir aghuibar igharaz darazir amuam, eghtɨ arazir kam kamaghɨn men akagham, a nɨghnɨzir gavgavim iti. \c 1 \ms E osɨmtɨzibar tuivigh gavgavighɨva egh deravɨra God ko ikiam \mr (Sapta 1:1-18) \p \v 1 Kɨ Jems, kɨ God ko Ekiam Krais Iesusɨn ingangarir gumazim. Kɨ ia 12 plan Israelɨn itir anababa bagha akɨnafarir kam osiri. Kar ia gumazamizir uan nguibam ategha ghua kantrin igharazibar iti. Kɨ dughiar aghuim ia ganɨdi.\f + (1:1) 12 plan Israelɨn anabar kaba, da Godɨn gumazamizir nguazir kamɨn bar an tibar ababanim gami.\f* \s Osɨmtɨziba, da gavgavim e ganɨdi \p \v 2-3 Nan adarasi, ia fo, osɨmtɨzir ia bativiba, da ian nɨghnɨzir gavgavibar amutɨ ia tuivigh gavgavigh egh osɨmtɨziba ater mangvɨra ikiam. Kamaghɨn amizɨ, osɨmtɨzir avɨriba ia bativtɨma ia kamaghɨn nɨghnɨgh suam, ia bar akongegh. \v 4 Egh ia zurara tuivigh gavgavigh egh osɨmtɨziba ater. Eghtɨ arazir kam ian ikɨ gavgavigh mamaghɨra ikiam. Kamaghɨn ia deravɨra ikɨva, egh ia Godɨn bizitamɨn oteveghan kogham. Puvatɨ. Ian araziba bar deraghɨva, egh ia Godɨn arazibar aghung mangɨ gumazamizir aruabar mɨn otogham. \s Gumazim nɨghnɨzir aghuibar otevegh, a God ko mɨkɨm \p \v 5 Ezɨ ian tav nɨghnɨzir aghuibar otevegh, a Godɨn azangsɨghtɨma, God a danɨngam. God pura biziba gumaziba bar me ganɨdi, an atarir puvatɨ. Kar Godɨn bizibar anogorozir puvatɨzim, me an azangsɨzima a me danɨngasa bar ifonge. \v 6 Eghtɨ gumazim God ko mɨkɨmɨva, a nɨghnɨzir gavgavim ikɨ, a nɨghnɨzir pumuning ikian markɨ, egh suam, “God ti bizitam na danigam, o puvatɨgham?” E fo, gumazim nɨghnɨzir pumuning iti, a mati amɨnim ongarim givav amadima a pura tintinibar dɨkafi. \v 7 Gumazir kam kamaghɨn nɨghnɨghan markɨ, Ekiam bizitam a danigham. Puvatɨ. \v 8 Gumazir kamɨn nɨghnɨzim bar tuiraghrɨzɨ, an arazir an amiba, da tuavir vamɨran itir puvatɨ. \s Jems onganaraziba ko gumazir bizir avɨriba itiba akam me ganɨdi \p \v 9 Ezɨ nɨghnɨzir gavgavim itir gumazim, onganarazibagh amua iti, a Godɨn damazimɨn ziar ekiam iti. Kamaghɨn, a bar akuegh ikɨ. \v 10 Ezɨ nɨghnɨzir gavgavim itir gumazim, bizir avɨriba iti, a fo, God gɨn a dɨkabɨraghtɨ an akɨmarir atiabar mɨn aremegham. Kamaghɨn, a uaghan bar akuegh ikɨ. \v 11 E fo, aruem anaga pamtem gara temem gisirazɨma a mɨdɨi. Ezɨ tememɨn akɨmarir aghuiba suaghira, egha dar ganganim bar ikufi. Ezɨ kamaghɨra gumazir bizir avɨriba itim, a uan ingangarim damuvɨra ikɨva an tongɨn aremegham. \s God arazir aghuibar e gami, egha arazir kurabar amuasa e abɨrir puvatɨ \p \v 12 Gumazim osɨmtɨziba aterɨva, egh uaghan osɨmtɨziba bar dar aven tugh gavgavigh, uan nɨghnɨzir gavgavim ateghan koghtɨ, God ivezir aghuim a danɨngtɨma a zurara itir ikɨrɨmɨrir aghuim iniam. Ivezir aghuir kam, God akar dɨkɨrɨzim gamua ghaze, gumazir bar a gifongeziba, a me danɨngam. Kamaghɨn, gumazir kam bar akongegh. \p \v 13 Kamaghɨn gumazitam bizitam an navim abɨraghtɨma an arazir kuratam damigham, a kamaghɨn mɨkɨman markɨ, “God na abɨrazɨma kɨ arazir kam gami.” Puvatɨ. E fo, gumazitam God abɨraghtɨma an arazir kuratam damighan kogham, eghtɨ God gumazitam abɨraghtɨma an arazir kuratam damighan kogham. \v 14 Ezɨ en navir kuraba vaghvagha arazir kurabar amuasa e gifarava e apezeperava e gakaghori. \v 15 Ezɨ navir dɨgavir kam, a mati amizim navim adai, egha gɨn arazir kuram gamizɨma an oto, mati borimɨn mɨn a bate. Ezɨ arazir kuram ghua ekevezir dughiam, an ovevem gamizɨma an oto. \v 16 Nan adarasi, ia gumazitam ateghtɨ a ia gifaran markɨ. \v 17 Bizir bar aghuir e isiba, ko bizir ikuvir puvatɨziba, da bar Godɨn Nguibamɨn pɨn izaghiri. God Afeziam a biziba bar overiam dar ingari, a bizir aghuir kaba e bagha da amadi da izaghiri. Ezɨ Afeziar kam a uan araziba raghrazir puvatɨ. A bizitamɨn nedazimɨn mɨn aruem a gisirazɨ an otevegha ruarazir puvatɨ. A kamaghɨra iti. \v 18 God kamagh sua, a biziba bar dar ingari, egha e gamizɨ e bar dar faragh mangam. Kamaghɨn God uabɨ uan ifongiamɨn gɨn ghuava en Afeziamɨn oto, a uan guizɨn akamɨn e gamizɨma e otifi. \ms E nɨghnɨzir gavgavim guizbangɨra Godɨn ikɨva, e uaghan arazir aghuibar amuam \mr (Sapta 1:19-5:6) \s E akar aghuim baragh, egh uaghan an gɨn mangam \p \v 19 Nan adarasi, ia deravɨra bizir kam gɨfogh. Ia bar zuamɨra kuariba arɨgh akaba baragh, egh ia zuamɨra mɨkɨman markɨ, egh zuamɨra ataran markɨ. \v 20 E fo, atarir gumazim, Godɨn damazimɨn arazir aghuibagh amima da otivir puvatɨ. \v 21 Kamaghɨn amizɨ ia bar arazir mɨzɨrɨziba ko arazir kurar otiviba, ia bar ada munamadagh. Egh ia bar uari dɨkabɨragh egh akar God ian navir averiamɨn dɨkarazim inigh. Eghtɨ akar kam ian akuragham. \v 22 Egh akar ia inizir kam, ia an mɨrara mangɨ. Ia puram orarazir kɨnim damuan markɨ. Puvatɨ. Ia pura orarazir kɨnimɨn damuam, kamaghɨn ia uarira uarigh ifari. \v 23 Gumazitam pura Godɨn akam baregh, egh an gɨn zuir puvatɨ, a mati gumazim ganganimɨn uan guamɨn gari. \v 24 Egha a deravɨra uan guamɨn ganigha, egha ua ghugha okɨnɨghnɨki, an guam manmaghɨra gari. \v 25 Ezɨ Godɨn akar bar deravɨra itim e gamima e fɨriaghɨrɨ. Eghtɨ gumazitam deravɨra akar kam gɨnɨghnɨgh, egh pura akam baragh zuamɨra okɨnɨghɨnɨghan kogh, egh bar an akamɨn gɨn mangɨtɨ, gumazir kam, God an ingangaribar amutɨ da bar deravɨram otivam. \p \v 26 Ezɨ gumazitam kamaghɨn nɨghnɨgh suam, “Kɨ Godɨn gumazir bar aghuim, egha guizbangɨra an ziam fe,” egha mɨgɨrɨgɨar aghuibar uan mɨzemɨn dav geir puvatɨ, kamaghɨn a uabɨra uabɨ gifari. Ezɨ kamaghɨn an nɨghnɨzir gavgavim ko Godɨn ziam fer arazim pura bizim. \v 27 Guizbangɨn nɨghnɨzir gavgavir God Afeziamɨn damazimɨn deragha osɨmtɨziba puvatɨzim, a kamakɨn: E borir ameboghfeziaba ovengezibar akurvaghɨva, amizir odiarir men paba ovengeziba sarama akurvagh, egh men osɨmtɨziba ateram. Ezɨ uaghan bizir mam, e uari uan daroriba deravɨra dar ganam, eghtɨ nguazir kamɨn araziba e damutɨ e Godɨn damazimɨn mɨzeghan kogham. \c 2 \s E arazir amir vamɨran, bar gumazibar amuam \p \v 1 Nan adarasi, ia nɨghnɨzir gavgavim en Ekiam Krais Iesusɨn iti, a bizir aghuir Godɨn Nguibamɨn itibar Ekiam. Ia gumazir ziaba itiba deravɨra me damu egh gumazir ziaba puvatɨziba akɨrim ragh me gasan markɨ. Ia amir arazir vamɨran bar me damu. \v 2 Eghtɨ gumazitam kurukazir bar aghuim damigh, egh golɨn ring uan dafarim datɨgh, egh God ko mɨgeir dɨpenimɨn aven mangam, eghtɨ gumazir onganarazim korotiar bɨbɨzibar kurukegh egh uaghan God ko mɨgeir dɨpenimɨn aven mangam, \v 3 eghtɨ kurukazir bar aghuim gamizir gumazim ia deravɨra a damuva, egh a mɨkɨm suam, “Aruam, nɨ izɨ dabirabir aghuir kam daperagh,” egh ia onganarazibagh amir gumazim kamaghɨn a mɨkɨm suam, “Nɨ munagh tugh,” o “Nɨ nan dagarimning boroghɨn magh vazim daperagh,” \v 4 ia arazir kam kamaghɨn a gami. Mati ia uan nɨghnɨzibar aven igharazi darazi abɨgha men araziba tuisɨsi. Egha ia deravɨra nɨghnɨgha gumazibar araziba arazir vamɨran me tuisɨzir pu. Puvatɨ. Ia mati jasbar mɨn otivigha nɨghnɨzir bar kurabar gumaziba tuisɨsi. \p \v 5 Nan adarasi, ia oragh. Nguazimɨn itir gumazibar damazibar itir gumazir onganaraziba, gumazir kaba God me amɨsevegha ghaze, me nɨghnɨzir gavgavimɨn arazimɨn iti. A fomɨra gumazamizir bar a gifongeziba bagha akam akɨra ghaze, a bar me gativagh men ganam. Kamaghɨn a gumazir onganarazir kaba mɨsevegha ghaze, me God Bizibagh Ativamin Dughiamɨn aven ikiam. \v 6 Ezɨ ia akar aghumsɨziba onganarazibagh anɨdi. Ia nɨghnɨgh! Tina ia dɨkabɨra egha osɨmtɨziba ia garɨsi, egha ia mɨkɨrvagha kotiabar zui? Kar gumazir dagɨaba bar izɨvaziba arazir kabagh ami. \v 7 Ezɨ God Iesusɨn ziar aghuim ia gatɨ, ezɨ tina ziar aghuir kam gasɨghasɨsi? Dagɨar avɨriba itir gumazir kabara. \p \v 8 God en atrivir ekiam, egha an Akɨnafarimɨn an akar ekiar mam e ganiga ghaze, “Nɨ uabɨ uabɨ gifongezɨ moghɨn, nɨ igharaz darazigh ifongegh.” Egh ia akar kam guizbangɨra a baragh an gɨn mangɨ, kamaghɨn ia arazir aghuim damuam. \v 9 Ezɨ ia arazir aghuim gumazir mam gamua egha igharazim akɨrim a gasara, kamaghɨn ia arazir kuram gami. Ezɨ Moses Osirizir Araziba kamaghɨn ia mɨgei, ia an akamɨn gɨn zuir puvatɨ. \v 10 Eghtɨ gumazitam Moses Osirizir Araziba bar dar gɨn mangɨva, egh arazir vamɨra abighɨva, kamaghɨn an arazir kuram gami. A mati gumazir Moses Osirizir Araziba bar da bɨghizim. \v 11 E fo, God kamaghɨn mɨgei, “Ia poroghamiba uari bakeir arazim damuan markɨ.” Egha a uaghan kamaghɨn mɨgei, “Ia gumazibav soghtɨma me arɨmɨghɨran markɨ.” Eghtɨ ia poroghamiba uari bakeir arazim damuan koghɨva, egh ia gumazir mam mɨsueghtɨ an aremegham, kamaghɨn ia Moses Osirizir Araziba abɨzir gumazibar otifi. \p \v 12 Ia fo, Godɨn arazim en arazir kuramɨn gavgavim a gɨvagham, eghɨva e damutɨ e fɨrighrɨgham. Egh gɨn God uan arazir kam gɨnɨghnɨghɨva egh en araziba tuisɨgham. Kamaghɨn, ia gumazir Godɨn Arazimɨn apengan itibar akaba ko araziba zurara dar amu. \v 13 E fo, gumazitam igharaz darazir apangkuvir puvatɨ, eghtɨ God kotiamɨn a tuisɨghamin dughiamɨn God uaghan an apangkuvighan kogham. Ezɨ gumazim igharaz darazir apangkufi, Godɨn kotiamɨn a tuisɨghamin dughiamɨn a Godɨn apangkuvimɨn ganam. \s Nɨghnɨzir gavgavim arazir aghuim sara zuir puvatɨ, a pura bizim \p \v 14 Nan adarasi, gumazitam suam, “Kɨ nɨghnɨzir gavgavim Kraisɨn iti,” egha an arazir aghuibagh amir puvatɨ, kamaghɨn an nɨghnɨzir gavgavim pura bizim. Kamaghɨn nɨghnɨzir gavgavir kam an akuragham, o puvatɨ? Bar puvatɨ. \v 15 Ezɨ Kraisɨn adarazir aveghbuatam o buaramizitam, korotiaba ko dagheba puvatɨ, \v 16 eghtɨ ian tav kamaghɨn a mɨkɨm suam, “Nɨ navir amɨrɨzimɨn ikɨ. Nɨ mangɨva inim ikeghɨva uan mɨkarzim avaragh. Egh mangɨ dagher avɨribar amɨva egh navim izɨfagh.” Eghtɨ akar kam manmaghɨn an akuragham? Ia uari korotiaba ko dagheba an akurvaghtɨma a deravɨra ikiam. \v 17 Ezɨ nɨghnɨzir gavgavimɨn arazim uaghan kamaghɨra ghu. Nɨghnɨzir gavgavim pura ikia, egha arazir aghuiba sara zuir puvatɨ, egha nɨghnɨzir gavgavir kam, an aremezɨ moghɨn iti. \p \v 18 Tav kamaghɨn mɨkɨmam, “Gumazir maba nɨghnɨzir gavgaviba iti, ezɨ gumazir igharaziba arazir aghuibagh ami.” Kɨ kamaghɨn nɨn akam ikaragham, “Nɨ nɨghnɨzir gavgavim ikia egha arazir aghuibagh amir puvatɨ, kamaghɨn kɨ manmaghɨn nɨn nɨghnɨzir gavgavim gɨfogham? Kɨ arazir aghuibar amuam, eghtɨ arazir kabara nan nɨghnɨzir gavgavim nɨn akagham.” \v 19 Nɨ nɨghnɨzir gavgavim kamaghɨn ikia ghaze, “Godɨn vamɨra iti.” A dera. Duar kuraba uaghan nɨghnɨzir gavgavir kam ikia, egha agoa atiati. \p \v 20 Nɨ gumazir onganim! Nɨ nɨghnɨzir gavgavimra ikiava egha arazir aghuibagh amir puvatɨ, kamaghɨn nɨn nɨghnɨzir gavgavim a pura bizim. Nɨ ti akar kamɨn mɨngarim gɨfoghasa, o? Ia oragh. \v 21 Fomɨra en ovavim Abraham uan otarim Aisak isa ofa gamir danganimɨn anetɨgha egha Godɨn ofa gami moghɨn a gami. Ezɨ dughiar kamɨn God an arazimɨn ganigha egha Abraham mɨgɨa ghaze, nɨ nan damazimɨn dera. \v 22 Ia bizir kam gɨnɨghnɨgh. Abrahamɨn nɨghnɨzir gavgavim ko an arazir aghuim voroghɨra ghu. Ezɨ arazir aghuir kam bar an nɨghnɨzir gavgavim gamima a guizbangɨra gavgafi. \v 23 Godɨn Akɨnafarim kamaghɨn mɨgei, “Abraham, a nɨghnɨzir gavgavim Godɨn itima, God an ganigha a dɨbora ghaze, a nan damazimɨn derazir gumazim.” Egha God kamaghɨn a dɨbori, “Nan roroam.” Ezɨ akar kamɨn mɨngarim, God a gamizɨma me Akɨnafarimɨn an osiri, Abraham uan otarim Aisak gamizir dughiamɨn arazir kam, a bar azenan oto. \v 24 Ezɨ datɨrɨghɨn ia fo, gumazitam pura nɨghnɨzir gavgavim iti, God, “gumazir Godɨn damazimɨn derazim” a dɨborir puvatɨ. Bar puvatɨ. A gumazir arazir aghuim gamim gɨnɨghnɨgha, egha an nɨghnɨzir gavgavimra gɨnɨghnɨzir puvatɨ, egha bizir kam bagha God a dɨbora ghaze, a nan damazimɨn dera. \p \v 25 Ezɨ tuavir kamra, arazir kurabagh amir amizim Rahap, moga garir gumazir Josua amadazimningɨn akuragha aning amadazɨma aning tuavir igharazimɨn ghu. Kamaghɨn amizɨma God amizir kam mɨgɨa ghaze, nɨ nan damazimɨn dera. \v 26 E fo, gumazimɨn duam an mɨkarzimɨn averiamɨn itir puvatɨ, an aremegha gɨfa. Ezɨ kamaghɨra, gumazim pura nɨghnɨzir gavgavim iti, egha an arazir aghuibagh amir puvatɨ, kamaghɨn gumazir kamɨn nɨghnɨzir gavgavim an aremezɨ moghɨn iti. \c 3 \s E uan mɨgɨrɨgɨaba deravɨra dar ganam \p \v 1 Nan adarasi, dughiar God gumazamizibar araziba tuisɨghamɨn, e gumazir, gumazamizibar sure gamir ingangarim iniziba, God bar deravɨra en ingangariba tuisɨgham. Kamaghɨn amizɨma, ian tarazira God ifongezir arazibar gumazamizibar sure damuamin ingangarim inighan kogham. \v 2 Dughiar avɨribar e bizir vabara damuasa nɨghnɨgha, egha e paza dagh ami. Bizir kaba bar e batifi. Ezɨ gumazitam dughiatamɨn paza mɨgeir puvatɨ, a bar gumazir aghuimra, egha a uan mɨkarzim bar deravɨra an gari. \p \v 3 E ainɨn otevim isava hozɨn akam gighufa, eghtɨ ainɨn otevir kam a damutɨ a en akam baraghɨva deravɨra mangam. Ezɨ arazir kamɨn e bar deravɨra men gantɨ, me en gɨn mangam. \v 4 Ezɨ ia kuribagh nɨghnɨgh. Kuriba bizir bar ekiaba, ezɨ amɨnir ekiar gavgaviba dagh ivaima, da ongarim gisɨn ivemari. Ezɨ dar stiaba bar sufi. Ezɨ dar stian suizir gumazim managh mangɨsɨ ifongegha, egha a stia gighavkɨrima kurim tuavir kepten ifongezimɨn zui. \v 5 Ezɨ kamaghɨra, mɨzem uaghan bar suvigha en mɨkarzimɨn aven iti. Egha a zurara bar puvɨra ifaghati, egha uabɨ uan ziam puv a fe. E fo, avir muziarimra avir ekiam damightɨ a bar ekeveghɨva egh ruarimɨn isitɨma temeba bar isigham! \v 6 Ezɨ mɨzem uaghan mati avim, egha a en mɨkarzir otevir muziarir mam. Egha a uaghan arazir kurar avɨribagh ami da otifi. A en mɨkarzibagh amima da mɨze, egha arazir kurar avɨribagh amima da en ikɨrɨmɨribar otifi, mati avir mɨzariar ekiaba. Avir kam a uabɨ helɨn avim. \p \v 7 E fo, gumaziba asɨzir atiaba bar moghɨra da isava dar dai, kuaraziba ko asɨzir davaragharuiba ko ongarimɨn aven itir biziba bar. Egha me bizir kabar dava egha me dar gari da men apengan iti. \v 8 Gumazitam uabɨ uan mɨzem damightɨma an an apengan ikeghan kogham. Bar puvatɨ. En mɨzeba zurara akar kurabav gei. Mati imezir kuraba gumazibagh amima da ariaghiri, da en akabagh izɨfa. \p \v 9 E uan mɨzebar Ekiamɨn ziam fe, a en Afeziam. God gumazamizibar ingarizɨma me an mɨrara otifi, ezɨ e uan mɨzebar e akar kurabav gɨava gumazamizir igharazibagh asɨghasɨsi. \v 10 Ekiam fer akaba ko akar kuraba, aning vɨrara mɨzer vamɨram otifi. Nan adarasi, arazir kam a ikian kogham. \v 11 Mozir dɨpatam, dɨpar aghuim ko ongarir pam, uaning veregh ikiam ti? Puvatɨ! \v 12 Nan adarasi, fighɨn temem olivɨn tememɨn mɨn bam, o? Puvatɨ! O wainɨn temem a fighɨn temem mɨn bam, o? Puvatɨ! Kamaghɨra dɨpar apir aghuim ongarir dɨpam ko ikɨva otivan kogham. \s Gumazim Godɨn izezir fofozim ikɨva, an arazir aghuibar amuam \p \v 13 Ezɨ gumazitam ian tongɨn fofozir aghuim ko nɨghnɨzir aghuim iti, o? Kamaghɨn amir gumazitam ikɨva, an dabirabim bar deragh. A fofozir aghuimɨn arazibar gɨn mangɨva gumazibar asughasughɨva egh uabɨ uan ziam fan kogham. Eghtɨ gumaziba an arazir aghuir an amibar ganam. \v 14 Eghtɨ ia igharaz darazi navir bar kuraba men ikɨva, egh zurara uan ziaba fɨsɨ tuaviba buriam, kamaghɨn ia uan fofozim ko nɨghnɨzir aghuiba bagh bar akueghan markɨ. Ia ifaragh egh uan arazibar guizɨn akam dɨkabɨraghan markɨ. \v 15 Ezɨ fofozir kam a Godɨn Nguibamɨn ikegha izir pu. Puvatɨ, kar nguazir kamɨn bizim. A navir ghurimɨn oto. Ezɨ Satan, an afeziam. \v 16 Ia oragh. Gumaziba navir kuraba gumazir igharazibar iti, egha me zurara uan ziaba fasa tuaviba buri, gumazir kaba me navir vamɨra itir puvatɨ. Me arazir kuraba bar dagh ami. \p \v 17 Ezɨ gumazir fofozir aghuir Godɨn Nguibamɨn izezim iniziba, me arazir kabagh ami: Faragha zuir arazim, me zurara nɨghnɨzir zuezibar gɨn zui. Egha me igharaz darazi ko navir vamɨran iti, egha gumazibar asughasusi. Egha me gumazir igharazibar akaba barasi. Me igharaz darazir apangkuva egha arazir aghuibar me gami. Egha me arazir kamra gumaziba bar me gami. Egha me arazir aghuibar gɨn ghua ifarir puvatɨ. Me bar guizbangɨra dar gɨn zui. \v 18 Ezɨ kamaghɨn e navir vamɨra iti, kar mati e dagher anabam akara. Ezɨ navir vamɨran arazimɨn tuavimɨn, arazir aghuiba en dabirabimɨn otifi, mati dagher aghuiba azenimɨn aghui. \c 4 \s Gumazir nguazimɨn arazibagh ifongezim, a Godɨn apanim \p \v 1 Bizir mɨngarir manaba adariba ko mɨdorozibagh amima da ian tongɨn otifi? Mɨkarzimɨn agorogemɨn araziba ian navibar iti, egha da ian mɨkarzibar aven ikia ia ko mɨsosi, kamaghɨn amizɨma arazir kamɨn da akam adariba ko mɨdorozibagh amima da otifi. Ti kamaghɨn puvatɨ, o? \v 2 Ia biziba iniasa bar ifonge, egha ia da isir puvatɨ. Kamaghɨn amizɨma ia gumazibav sozima da ariaghɨri. Ia biziba iniasa dagh agoava, egha ia da isir puvatɨ. Egha ia puv atara mɨsosi. Ia biziba iniasa ia God ko mɨgeir puvatɨ, ezɨ bizir kam bagha ia da isir puvatɨ. \v 3 Egha ia biziba iniasa God ko mɨgei, egha ia da isir puvatɨ. Ian nɨghnɨziba derazir puvatɨzɨma ia God ko mɨgei. Ia bizir ian mɨkarzimɨn agorogem itiba bagha nɨghnɨsi. Kamaghɨn, ia biziba isir puvatɨ. \p \v 4 Ia God ataki, mati amizim uan pam ategha ghua gumazir igharaziba isava akui. Ia orakigh! Gumazim nguazimɨn arazibagh ifonge, a Godɨn apanim. Ezɨ ia ti bizir kam gɨfozir puvatɨ, o? Gumazim nguazimɨn arazibar namakam gami, a Godɨn apanimɨn oto. \v 5 Godɨn Akɨnafarim kamaghɨn mɨgei, “Duar God en navir averiabagh atɨzir kam, e God uabɨn apengara ikiasa a bar ifonge.” Ia ti ghaze, akar kam ti pura bizim? Puvatɨ. \v 6 God en apangkuvavɨra iti. Kamaghɨn amizɨ, Godɨn Akɨnafarim kamaghɨn mɨgei, \b \q “God zurara gumazir uan ziaba feba a me dɨkabɨri, \q2 egha gumazir uan ziaba dɨkabɨriba God men apangkuva \q3 egha bar deravɨra me gami.” \b \p \v 7 Kamaghɨn amizɨma ia uari dɨkabɨragh egh Godɨn apengan ikɨ. Ia Satan munasaraghtɨ, eghtɨ a ia ategh arɨmangɨgham. \v 8 Eghtɨ ia Godɨn boroghɨra mangɨtɨ, God ian boroghɨra izam. Ia gumazir kuraba, ian naviba bar zuegh ikɨ, mati gumazim uan dafariba ruezɨ da bar zue. Ezɨ ia gumazir nɨghnɨzir pumuning itiba, ia nɨghnɨzir kurar ian navimɨn itiba da atakigh. \v 9 Ia naviba bar osemegh egh pamtem arangɨva aziam. Ia gumazir datɨrɨghɨn atiba, ia uan akazim ategh, egh ia arang. Ia gumazir bar akongeziba, ia uan agoroger kam ategh, naviba bar osemegh azi ikɨ. \v 10 Ia Godɨn damazimɨn bar uari dɨkabɨragh ikɨ. Ia kamaghɨn damutɨ, God ia fegham. \s E akaba igharaz darazigh asan kogham \p \v 11 Nan adarasi, ia Godɨn gumazamizir igharaziba akar kurabar me mɨkɨman markɨ. Gumazim akar kuramɨn igharazitav mɨkeme, o akam a gasi, an akar kuramɨn Moses Osirizir Arazibav gei, egha a Moses Osirizir Araziba iria. Ezɨ ia Moses Osirizir Araziba iria, ia mati gumazim Moses Osirizir Arazibar apengan itir pu. Puvatɨ. Ia mati jasɨn mɨn oto.\f + (4:11) Moses Osirizir Arazibar aven itir akar otevir kam, Jems ti vezɨn kamɨn a ginɨrɨ. Kar akar Wok Pris 19:18 ko Jems 2:8ɨn itim.\f* \v 12 God uabɨra Moses Osirizir Araziba anɨdi, egha a uabɨra jas. A uabɨra gumazamizibar akurvagham, o me gasɨghasɨgham. Kamaghɨn ia te, ia jasɨn mɨn gumazamizir igharaziba tuisɨsi? \s E kamaghɨn mɨkɨm suam, Ekiam ifueghtɨma, e bizir e nɨghnɨzibar amuam \p \v 13 Ia oragh, ian tina suam, “Datɨrɨghɨn, o gurumzaraghan e nguibar ekiar mamɨn mangɨghɨva dagɨar ingangarim azenir vamɨran a damigham. Egh arazir kamɨn e dagɨar avɨriba iniam.” \v 14 Ia zurara kamaghɨn mɨgɨa, egha ia fozir puvatɨ, bizir manam gurumzaraghan otivam. Ian ikɨrɨmɨrim mati mɨgharim, a dughiar otevimra ikegh egh bar gɨvagham. \v 15 Kamaghɨn amizɨ, ia kamaghɨn mɨkɨm, “Ekiam ifueghtɨma, e angamra ikɨva, egh bizir e nɨghnɨzibar amuam.” \v 16 Ezɨ ian arazir ia datɨrɨghɨn amim, ia uari uan ziaba fava egha ingangarir ekiabar amuasa dar gun mɨgei. Ia uari fer akar kam, a bar ikufi. \v 17 Ia deravɨra nɨghnɨgh! Ia arazir aghuir damuamin tam gɨfogh, egh ia a damuan koghɨva, kamaghɨn ia arazir kuram gami. \c 5 \s Gumazir bizir avɨriba itiba me ivezir kuram iniam \p \v 1 Ezɨ datɨrɨghɨn, bizir avɨriba itir gumaziba, kɨ akam ia mɨkɨmasa ifonge. Ia oragh! Ia osɨmtɨzir ekiar ia bativamibagh nɨghnɨgh, egh ia pamtem dɨmɨva arang ikɨ. \v 2 Ian bizir aghuiba da bar kuvigham. Eghtɨ ian korotiaba barareba dar ghoregham. \v 3 Eghtɨ ian gol ko silvaba bar mɨghovegham, eghtɨ mɨzɨrɨzir kam ian arazir kurabar amightɨ da azenim giregham. Eghtɨ mɨzɨrɨzir kam avimɨn mɨn ian mɨkarzibar isiam. Ekiam izamin dughiam bar roghɨra izi, ezɨ ia pura biziba ko dagɨaba akuvazɨma da iti.\f + (5:3) God gumazamizibar arazibar tuisɨghamin dughiamɨn, a dagɨar avɨriba itir gumazibar bizir aghuibar ganɨva da tuisɨghan kogham. Puvatɨ. A men arazibar ganɨva da tuisɨgham. Gumazir kaba, bizir bar kuvigham dar suiki, ezɨ bizir kam en aka ghaze, me nguazimɨn itir dughiamɨn me arazir aghuim gamir puvatɨ. Ezɨ avir kamɨn akam ghaze, me ivezir kuram iniam.\f* \v 4 Ia deravɨra oragh, ingangarir gumaziba ian azenibar dagheba isi, ezɨ ia me gifaragha egha men ivezir mabar anogoroke. Ezɨ ingangarir gumazir kaba me uan ivezibagh nɨghnɨgha egha Godɨn dɨa ghaze, a ian arazir kuraba ikarvagham. Ezɨ ingangarir gumazibar dɨmdiam, Ekiar Bar Gavgavim Itim, a baraki. \v 5 Ezɨ dughiar ia nguazir kamɨn itim, ia bizir aghuir avɨriba isava egha ia bar akuegha iti. Egha ia dagher avɨriba apava bar ekefe. Ezɨ God ia mɨsoghtɨ ia arɨmɨghɨramin dughiam, an otogha gɨfa. \v 6 Ia gumazir aghuibar kotim gamigha egha me mɨsoghezɨma me ariaghɨre. Ezɨ me ian gavgavim munamadir puvatɨ, egha ia ikarvagha ia mɨsoghezir puvatɨ. \ms Ia gavgavigh ikɨva egh God ko mɨkɨm, egh Ekiam mɨzuamtɨ a ua izam \mr (Sapta 5:7-20) \s E gavgavigh ikɨva egh osɨmtɨziba aterɨva egh Ekiam mɨzuamtɨ a izam \p \v 7 Kamaghɨn amizɨma, nan adarasi, ia tuivigh gavgavigh osɨmtɨziba aterɨva egh Ekiam mɨzuamtɨ a ua izam. Ia fo, gumazir azenim itim, a dagher aghuiba an azenimɨn aghungasa an adav zuai. Egha a gavgavim uan navim ganɨga egha aghumra ikiava amozim ko aruem mɨzuai, aning uan ingangarim faragh a damuam. Eghtɨ a gɨn dagheba iniam. \v 8 Ezɨ ia uaghan gavgavim uan navibar anɨngɨva egh aghumra ikɨva egh osɨmtɨzir ia bativim ater. Ia fo, Ekiam Izamin Dughiam a bar roghɨra ize. Kamaghɨn amizɨma ia tuivigh gavgavigh ikɨ. \v 9 Nan adarasi, ia Godɨn gumazamizir igharazibar atarɨva egh akɨribar me mɨkɨman markɨ. Ia fo, ia kamaghɨn damutɨma, God jasɨn mɨn otoghɨva ian arazir kuraba tuisɨgham. Ia oragh, jasɨn kam a tiar akamɨn tughav iti! \v 10 Nan adarasi, ia fomɨra Godɨn akam inigha izir gumazir Ekiamɨn ziamɨn akam akuniziba, ia me gɨnɨghnɨgh. Apaniba arazir kurabar me gami, ezɨ me tuivigha gavgavigha osɨmtɨzir kam ateri. Ia men arazir kam inigh, egh men gɨn mangɨ. \v 11 Ia oragh. E ghaze, “Gumazir tuivigha gavgavigha osɨmtɨziba ateriba, me bar akuegha egha deravɨra iti.” Ia Jopɨn eghaghanim gɨfo, a tugha gavgavigha osɨmtɨzir a batoziba a bar da ateri. Ezɨ ia fo, Ekiam gɨn bar arazir aghuimɨn a gami. E bar fo, Ekiam en apangkuvavɨra iti, egha zurara bar deravɨra e gami. \s E guizbangɨra pɨn darɨgh mɨkɨman kogham \p \v 12 Nan adarasi, e damuamin bizir faragha zuim, a kamakɨn. Dughiar ia akar dɨkɨrɨzim damuamim, ia pura Godɨn Nguibamɨn ziam dɨponan markɨ, egh guizbangɨra darɨgh nguazim o bizir igharazim dɨponan markɨ. Egh ia pura suam, “Kɨ guizbangɨra bizir kam damuam.” Egh suam, “Kɨ guizbangɨra bizir kam damuan kogham.” Egh ia uan akamɨn gɨn mangɨ. Ia mɨkɨmɨva guizbangɨra pɨn dɨboroghtɨ, eghtɨ God ivezir kuram ia danigam. \s Godɨn damazimɨn derazir gumazim, a God ko mɨgei, an azangsɨzim bar gavgavir ekiam iti \p \v 13 Ezɨ ian tav ti osɨmtɨzim ateri? Kamaghɨn a God ko mɨkɨm. Ezɨ ian tav ti bar akonge? An Ekiamɨn ziam fer ighiabar amu. \v 14 Ezɨ ian tav ti arei? A Kraisɨn adarazir gumazir dapanibar diaghtɨma, me izɨ, a bagh God ko mɨkɨmɨva, egh Ekiamɨn ziamɨn me borem an mɨkarzim gingegh. \v 15 Egh me nɨghnɨzir gavgavim Godɨn ikɨva God ko mɨkɨmtɨma, eghtɨ azangsɨzir kaba an akurvagh a damightɨma, a ghuamaghegham. Ekiam arɨmariar gumazir kam uam a fegham. Eghtɨ an amizir arazir kuraba, Ekiam da gɨn amadagham. \v 16 Kamaghɨn amizɨma, ia vaghvagh uan arazir kurabar gun Godɨn gumazamizir igharazibav kɨm. Eghtɨ God ian akurvaghsɨ, ia uari bagh God ko mɨkɨmtɨma, eghtɨ God ia damightɨma ia ua deragham. Ezɨ gumazir Godɨn damazimɨn deraghavɨra itim God ko mɨgei, an azangsɨzim bar gavgavir ekiam iti, eghtɨ a igharaz darazir akurvagham. \p \v 17 Elaija en mɨn garir gumazim. Egha a pamtem God ko mɨkemegha ghaze, amozimɨn izan kogham. Ezɨ God amozim tɨvazɨma amozim azenir 3 pla ko iakinir 6 plan nguazimɨn izezir pu.\f + (5:17) Elaija, a fomɨra itir Godɨn akam inigha izir gumazim.\f* \v 18 Egha a gɨn ua God ko mɨgeima, God amozim amadazɨma a zaghirɨ, ezɨ dagheba uam azenibar aghui. \s Gumazim guizɨn tuavim ateghtɨ, e uam a inigh izam \p \v 19-20 Nan adarasi, ian tav guizɨn akamɨn tuavim ategh pura akar igharazimɨn gɨn mangam, eghtɨ ian tav uam a inigh izɨ guizɨn akamɨn tuavim datɨgham, gumazir kam arazir bar aghuim gami. Ia akar kam deragh a gɨnɨghnɨgh! Ian tav gumazir arazir kurabagh amimɨn akuraghtɨma a tuavir kuram ategh ua God bagh izegham, gumazir kam, an arazir kurabagh amir gumazimɨn duamɨn akuraghtɨma an aremeghan kogham. Eghtɨ arazir kamra God arazir kurar avɨriba gɨn amadagham.\f + (5:20) Marazi ghaze, Kraisɨn gɨn zuir darazi, men marazi Godɨn guizɨn akam ataki. Ezɨ Jems men arazibar kɨrasa, akɨnafarir kam osiri.\f*