\id ACT Acts \h Mga Himo \toc1 An Mga Himo San Mga Apostoles \toc2 Mga Himo \toc3 HIM \mt1 AN MGA HIMO \mt2 San Mga Apostoles \is1 PAARAM \ip Ini an ikaduha na libro na ginsurat ni Lucas. An libro nagasumat kun pan-o an Maayo Na Barita nagpakada sa mga dili-Judio pakatapos na ginpapatay san mga Judio si Jesus. An una na parte nagasumat manungod sa trabaho san Apostol na si Pedro. An ika-duha na parte naman, manungod san Apostol na si Pablo. \iot An una na pagtiripon san mga nagaturuod 1:1 - 5:42 \iot An pagpasakit sa mga nagaturuod 6:1 - 9:31 \iot An pagbiyahe ni Apostol Pedro 9:32 - 12:25 \iot An mga pagbiyahe ni Apostol Pablo 13:1 - 21:16 \iot An pag-arestar kag pagpadara kan Pablo pa-Roma 21:17 - 28:31 \c 1 \s1 An Pagtuga Ni Jesus Manungod San Espirito Santo \p \v 1 Pinalangga na Teofilo: Ginsurat ko kasadto sa akon una na libro an manungod sa gintunaan paghimua kag pagtukdo ni Jesus, \v 2 hasta sa adlaw na gindara siya palangit. Nangyari ini pakatuguna niya paagi sa gahom san Espirito Santo sa mga apostoles na pinili niya. \v 3 Sa sulod san 40 ka adlaw pagkapatay niya, nagpakita siya sa inda kag nagpamatuod naman na buhay siya sa damo na mga paagi. Sani nagsurmaton man siya manungod sa kahadian san Dios. \p \v 4 Myintras nakig-upod pa siya sa inda ginsugo niya, “Ayaw kamo pagharali sa Jerusalem kundi maghulat san gintuga san Ama na ginsabi ko sa iyo kasadto. \v 5 Matuod na nagpambunyag si Juan sin tubig pero sa dili madugay pagabunyagan kamo paagi san Espirito Santo.” \s1 An Mga Tugon Ni Jesus Sa Iya Mga Disipulos \r (Mateo 28:16-20; Marcos 16:14-18; Lucas 24:36-49; Juan 20:19-23) \p \v 6 Niyan, san magtiripon an mga apostoles kaupod ni Jesus, naghunga sinda sa iya, “Ginoo, nano, ini an panahon na hihimuon mo naman gihapon an kahadian san Israel?” \p \v 7 Nagsabat si Jesus sa inda, “Wara kamoʼn labot na maaraman an oras o panahon na ginbutang san Ama paagi san iya mismo poder. \v 8 Pero pag-abot sa iyo san Espirito Santo, may mababaton kamo na poder, tapos, magigin testigos ko kamo sa mga taga-Jerusalem, mga taga-Judea, mga taga-Samaria kag sa tanan na katawuhan sa kinab-an.” \s1 An Pagpalangit Ni Jesus \r (Marcos 16:19-20; Lucas 24:50-53) \p \v 9 Pakasabi sani, ginpahitaas siya palangit kag natahuban san dampog myintras nagakita sinda. \p \v 10 San nagatururok pa man sinda palangit, bigla na lang may nagtindog sa katakin ninda na duha na lalaki na nakabisti sin puti. \v 11 Tapos, naghunga, “Mga taga-Galilea, nano kay nagatirindog kamo didi kag nagaharangad-hangad sa langit? Ini na Jesus na ginkuha na sa iyo pakadto sa langit magabalik sa pareho man na paagi san makita niyo siya na nagpakadto sa langit.” \s1 An Nagsubli Kan Judas \p \v 12 Nagbalik an mga apostoles pakadto sa Jerusalem hali sa ginatawag na Bukid san Kaolibohan na halapit sa syudad, mga usad ka kilometro an kaharayo. \v 13 San pagsulod ninda sa Jerusalem, nagsaka sa kwarto kun diin sinda nagaistar. Ini amo sinda Pedro, Juan, Santiago kag Andres, Felipe, Tomas, Bartolome kag Mateo, Santiago na anak ni Alfeo, Simon na panatiko kag si Judas na anak ni Santiago. \v 14 Pirme sinda nagatiripon para magpangadyi kaupod man an kababayihan kag si Maria na iloy ni Jesus, amo man an iya mga kamaranghod na lalaki. \p \v 15 Mga pira-pira ka adlaw nagkaigwa sinda sin pagtiripon. Mga 120 sinda tanan. Didi nagtindog si Pedro kag nagsabi, \v 16 “Mga kaigmanghudan, dapat matuman an kasuratan na ginsurmaton kasadto pa san Espirito Santo paagi san kasadto na hadi na si David manungod kan Judas na amo an naggiya sadtoʼn mga nag-arestar kan Jesus. \v 17 Si Judas kagrupo naton kay ginpili man siya na makibahin san aton trabaho. \v 18 Niyan tungod sa kwarta na nabaton ni Judas sa paghimo sin maraot, nagbakal siya sin duta. Didi mismo siya nagbigti na una an ulo, kaya bumuskad an katunga san iya lawas kag lumuwas an tanan niya na mga bituka. \v 19 Nabaritaan ini na nangyari san tanan na taga-Jerusalem, kaya ginatawag ninda ini sa inda sadiri na surmaton na Akeldama na an gusto sabihon ‘Uma san Dugo.’,” \p \v 20 Nagsabi pa si Pedro, “Sugad sani an nasurat sa libro san Salmo, \q1 ‘Pabayai an istaran niya kag dili magtugot na may mag-istar didto bisan kanin-o man.’\f + \fr 1:20 \ft Kitaa sa Salmo 69:25. \f* \m Nasurat man na, \q1 ‘Pasublian sa iba an iya trabaho.’\f + \fr 1:20 \ft Kitaa sa Salmo 109:8.\f* \p \v 21-22 “Kaya, dapat may iba na makaintra sa aton na magtestigos sa pagkabuhay gihapon san Ginoo na si Jesus. Kinahanglan usad siya sa aton grupo san panahon na kaupod ta pa si Jesus magtuna san si Juan nagapambunyag hasta sa adlaw na si Jesus ginpaitaas palangit.” \p \v 23 Kaya may duha sinda na ginpapilian: si Matias kag si Jose na ginatawag Barsabas na ginatawag man Justo. \v 24 Tapos, nangadyi sinda, “Ginoo, ikaw an nakaaram san tagipusuon san tanan na katawuhan, kaya ipakita sa amon kun sin-o sani na duha an imo pinili \v 25 na magsubli sani na trabaho na pagkaapostol na ginbayaan ni Judas para magkadto sa lugar na angay sa iya.” \v 26 Didi ginripa ninda an pagpili sani na duha. Si Matias an napili. Kaya siya an gindugang sa grupo san onse na mga apostoles. \c 2 \s1 An Pag-abot san Espirito Santo \p \v 1 Pag-abot san adlaw na ginatawag Pentecostes, nagtiripon an tanan na nagaturuod. \v 2 Bigla na lang may tunog na hali sa langit bagaʼn hagunos san makusog na hangin na nagsulod sa bilog na balay kun diin sinda nagairingkod. \v 3 Tapos, may nakita sinda na bagaʼn mga dila san kalayo na nagburulag-bulag kag nagtungtong sa may ulo san kada usad. \v 4 An katapusan sani, nagin puno sinda tanan san Espirito Santo, tapos nagtuna pagsurmaton sin manlain-lain na lenggwahi susog sa ginapasurmaton sa inda san Espirito. \p \v 5 Niyan, may nagaistar sa Jerusalem na mga Judio hali sa kada usad na nasyon san kinab-an na matinumanon gayod sa Dios. \v 6 Pakabati ninda sani na tunog, nagtiripon sinda na kadamuan sa mga nagatuod. Tapos, nangawa gayod kay an kada usad nakabati sa inda sadiri na lenggwahi san ginasurmaton sana na mga tawo. \v 7 Sa pagkangawa ninda nakahunga, \p “Nano, dili ini na mga nagasurmaton taga-Galilea? \v 8 Kaya, nano kay an aton mga sadiri na surmaton an nababatian ta sa inda? \v 9 Kitaa, mga taga-Partia kita, taga-Media, taga-Elam, mga nagaistar sa Mesopotamia, Judea kag sa Capadocia. Mga hali sa Ponto kag Asia, \v 10 sa Frigia kag Panfilia, Ehipto kag sa parte san Libya na apiki na sa Cirene, bisan mga bisita hali sa Roma, \v 11 pareho Judio kag dili-Judio na nadara sa pagka-Judaismo. Amo man mga taga-Creta kag Arabia, pero nabati naton tanan na nagasurmaton sinda sa aton mga sadiri na lenggwahi manungod sa mga makangangalas na ginhimo san Dios.” \p \v 12 An tanan nagkangarawa kag nagkabururong na nagapahurunga-hunga kun nano an gusto sabihon sani. \v 13 Pero an iba naman patuya na nagsabi, “Mga hubog lang ini sinda.” \s1 An Pagpahayag ni Pedro \p \v 14 Didi, nagtindog si Pedro kaupod an onse na mga apostoles kag nagsurmaton sin makusog sa mga tawo, “Kapareho ko na mga Judio kag mga nagairistar sa Jerusalem, mamati kamo sa akon kag tuguti man ako magpahayag kun nano an gusto sabihon sani. \v 15 Dili mga hubog ini na mga tawo susog sa iyo paghuna kay alas nuebe pa lang san aga, \v 16 kundi amo ini an ginsabi kasadto san Propeta na si Joel, \q1 \v 17 ‘Nagsabi an Dios, Amo ini an hihimuon ko sa mga urhi na adlaw san kinaban. \q1 Papakadaon ko an akon Espirito sa tanan na mga katawuhan. \q1 Kaya, an iyo mga anak na lalaki kag mga babayi magasurmaton san ipapasabi sa inda san Espirito Santo. \q1 Makakita sin mga pangitaon an mga batan-on na mga lalaki, \q1 kag an iyo naman mga kagurangan may mga pangitaon man paagi sa mga damgo. \q1 \v 18 Oo, bisan ngani an akon mga uripon, pareho lalaki kag babayi, \q1 papakadaon ko man an akon Espirito sa inda kag magasurmaton man sinda san ipapasabi sa inda san Espirito Santo. \q1 \v 19 Magapakita ako sin mga milagro sa kalangitan, \q1 kag sa kinab-an sin mga makangangalas na may dugo o kalayo kag madakmol na aso. \q1 \v 20 Magadulom an adlaw kag magapula an bulan bagaʼn dugo. \q1 Ini tanan antes mag-abot an dako kag gloryoso na adlaw san Dios. \q1 \v 21 Tapos, an tanan na magatawag sa Dios masasalbar.’\f + \fr 2:21 \ft Kitaa sa Joel 2:28-32. \f* \p \v 22 “Mga Israelita, pamatii niyo ini na mga surmaton: si Jesus na taga-Nazaret an ginsugo san Dios. Ginapamatuudan ini san mga milagro, makangangalas kag tanda na ginhimo san Dios paagi sa iya na aram na niyo kay an tanan nangyari sa iyo atubangan. \v 23 Tapos, gin-intriga siya sa iyo susog sa sadiri na kabubut-on kag pagkaaram na san Dios, tapos, ginpapako niyo sa krus kag ginpapatay sa pagbulig san mga makasal-anon na mga tawo. \v 24 Ugaling ginbuhay gihapon siya san Dios kag ginlibre hali sa sakit san kamatayon kay ini dili gayod makapugol sa iya. \v 25 Nagsabi ngani si David manungod sa iya, \q1 ‘Nakita ko an Ginoo pirme sa atubangan ko kag adi siya sa akon tuo agod dili ako mahandal. \q1 \v 26 Kaya dahilan sani nalipay gayod ako. \q1 Nagsiyak ako sa paglipay, kag bisan may kamatayon may paglaom gayod, \q1 \v 27 kay dili mo papabay-an an akon kalag sa lugar san mga patay, \q1 kag dili mo man pagatugutan na magdunot an imo banal na suruguon. \q1 \v 28 Ginpakita mo sa akon an paagi san pagkabuhay gihapon, kag ginakalipay ko an imo pakiupod sa akon.’\f + \fr 2:28 \ft Kitaa sa Salmo 16:8-11. \f* \p \v 29 “Mga kaigmanghudan, aram gayod niyo na namatay na an aton kalulululuhi na si David, tapos ginlubong kag an iya lubungan adi pa sa aton hasta yana. \v 30 Propeta man siya kaya aram niya an tuga san Dios na may sumpa sa iya na may hihimuon na hadi sa lahi niya. \v 31 Naaraman man niya an hihimuon san Dios kaya nagsurmaton siya manungod sa pagkabuhay gihapon san Cristo na wara ini pabayai sa lugar san mga patay kag dili magdunot an iya lawas. \v 32 Niyan, ini na Cristo si Jesus na ginbuhay gihapon san Dios hali sa kamatayon kag mga testigos sani kami tanan. \v 33 San ginpahataas siya sa pwesto na pinakaimportante sa tuo san Dios, ginbaton niya sa iya an gintuga na Espirito Santo. Niyan, hali sani na Espirito ginhatag naman niya sa amon an ginakita kag ginabati niyo yana. \v 34 Pero si David dili nagasabi manungod sa iya sadiri kay wara siya mismo nagkadto sa langit, kundi amo ini an sabi niya, \q1 ‘Nagsabi an Ginoo sa akon Ginoo, \q1 Mag-ingkod ka sa may tuo ko hasta na himuon ko \q1 \v 35 na tungtungan san imo mga tiil an mga kaaway mo.’\f + \fr 2:35 \ft An nasurat sa Griego, “…hasta himuon ko sinda na tungtungan san imo mga tiil.” Kitaa sa Salmo 110:1.\f* \p \v 36 “Kaya kita tanan na mga taga-Israel makaaram na may kasiguruhan na ini si Jesus na ginpako niyo sa krus ginbutang san Dios bilang Ginoo kag Cristo!” \p \v 37 Pakabati ninda sani, nakonsensya gayod sinda, kaya naghunga kan Pedro kag sa iba na mga apostoles, “Mga kaigmanghudan, nano an dapat namon himuon?” \p \v 38 Nagsabat si Pedro, “Magbasol kamo kag magbaya sa iyo mga kasal-an kag magpabunyag sa ngaran ni Jesu-Cristo para sa kapatawadan san iyo mga sala, tapos makabaton kamo san Espirito Santo na amo an regalo san Dios. \v 39 Ini an tuga niya para sa iyo, sa iyo mga kaanakan kag sa tanan na mga ada sa harayo na amo an tanan na tatawagon san Ginoo na aton Dios para sa iya.” \p \v 40 Kaya, ginpadaanan pa sinda ni Pedro paagi san damo pa na surmaton, kag naghangyo siya, “Isalbar an iyo sadiri sa pagkondinar na maabot sani na mga maraot na mga tawo na nabubuhay yana!” \p \v 41 Tapos, nabunyagan an mga nagtuod san iya pagpahayag. Kaya mga tres mil na tawo an nakadagdag sa inda pag-ururupod sadtoʼn adlaw. \v 42 Adlaw-adlaw ada sinda sa pagtiripon kaupod san mga iba na nagatuod padayon sa pag-aram san katukduan san mga apostoles, nakibahin sa pagpihak-pihak san tinapay sa pagdumdom sa Ginoo kag sa pagpangadyi. \s1 An Pagkabuhay San Mga Nagaturuod \p \v 43 Didi sani na panahon damo man na mga milagro kag makagagahom na mga himo an nahimo paagi sa mga apostoles, kaya nagkangaralas naman gayod an mga katawuhan. \v 44 An tanan naman na mga nagturuod nabubuhay sa pag-ururupod kag nakibahin san inda mga kasadirihan sa kada usad. \v 45 Halimbawa, ginabaligya ninda an mga kadutaan kag kasadirihan, tapos ginabarahin-bahin an kabaklanan sa mga iba susog sa inda mga kinahanglan. \v 46 Nagpadayon man sinda pagtiripon bilang grupo uruadlaw sa templo, tapos sa inda mga balay nagpirihak-pihak san tinapay sa pagdumdom san Ginoo sa pagsamba kag nagkaraon na malipay kag mapainubuson an inda mga tagipusuon. \v 47 Kaya, uruadlaw nagaumaw sinda sa Dios kag ginagalangan san tanan na tawo. Uruadlaw man an mga ginasalbar ginadugang san Ginoo sa inda grupo. \c 3 \s1 Ginpalakat An Pilay \p \v 1 Niyan, mga alas tres na san hapon, oras san pagpangadyi, nagakadto sinda Pedro kag Juan sa templo. \v 2 Didto sa may pwertahan san ginatawag na “Pwertahan Na Matahom”, may pilay na lalaki tuna pa san gin-anak. Ginadara siya didto uruadlaw para magpalimos sa mga nagasulod sa templo. \v 3 San makita niya sinda Pedro kag Juan na magasulod sa templo, nagsabi siya, “Sir, makilimos!” \p \v 4 Ginturok ninda siya tapos nagsabi si Pedro, “Magkita ka sa amon!” \v 5 Kaya nagkita man siya sa inda kay nagalaom na makabaton sin nano man. \p \v 6 Didi nagsabi si Pedro, “Wara akoʼn kwarta, pero an adi sa akon ihahatag ko sa imo. Paagi sa poder na ginhatag sa akon ni Jesu-Cristo na taga-Nazaret, nagasugo ako sa imo na tumindog kag maglakat!” \v 7 Ginhawidan ni Pedro sa tuo na kamot kag ginbuligan niya pagtindog. Sana mismo nagbaskog an tiil san tawo kag bukun-bukunan. \v 8 Naglukso siya kag nagtuna na paglakat. Tapos, kaupod ninda nagsulod siya sa templo na nagalakat, nagalukso kag nagaumaw sa Dios. \p \v 9 Nakita siya san tanan na mga katawuhan myintras nagalakat kag nagaumaw siya sa Dios. \v 10 San makilala ninda siya na amo an makililimos na nagaparaingkod sa may ginatawag Pwertahan Na Matahom san templo para magpalimos, nagkangarawa kag nangarat sinda sa nangyari sa iya. \s1 An Pagpahayag Ni Pedro Sa Mga Katawuhan \p \v 11 Myintras nakahuyot an dati pilay kanda Pedro kag Juan sa parte san templo na ginatawag Portico Ni Solomon, nagdaralagan pahalapit sa inda an mga tawo na nangawa sa nangyari. \v 12 Pakakita ni Pedro sa kadamuan, nagsurmaton siya sa inda, “Mga katawuhan san Israel, nano kay nangawa kamo sani? Nano kay nagaturok kamo sa amon na bagaʼn sa paghuna niyo nakalakat siya paagi sa amon gahom o pagkadiosnon? \v 13 An Dios ninda Abraham, Isaac, Jacob, kag san aton iba na mga kalulululuhan amo an naghatag sa iya suruguon na si Jesus sin pwesto kaupod niya sa kalangitan. Siya an gin-intriga niyo kag ginsikway sa atubangan ni Pilato san gin-isipan pa sani na buhian siya. \v 14 Oo, matuod na ginsikway man gayod niyo siya na banal kag matanos kundi gin-ayo lugod niyo kan Pilato na magbuhi sin nagpatay sin tawo. \v 15 Tapos ginpapatay niyo an gintunaan san buhay na waraʼn katapusan, pero ginbuhay siya gihapon san Dios hali sa mga patay kag mga testigos kami manungod sani. \v 16 Niyan an gahom san iya ngaran amo an naghatag sin kabaskog sani na pilay na tawo. Ini na nakita kag naaraman niyo naayo paagi sa pagsarig kan Jesus. An pagsarig sa iya amo an nakaayo sani na tawo kag nakikita na niyo tanan. \p \v 17 “Mga kaigmanghudan, aram ko na idto an nahimo niyo kag san iyo mga namumuno sa kan Jesus kay dili niyo siya kilala. \v 18 Pero paagi sani gintuman san Dios an pagpaaram niya paagi sa tanan niya na mga propeta kasadto na an iya Cristo magatios. \v 19 Kaya, magbasol kamo kag magbaya san pagkasala tapos magbalik sa pagsunod sa Dios agod halion niya an iyo mga kasal-an. \v 20 Tapos, kun himuon niyo ini, may panahon lugod kamo san pagpahuway hali sa iya kag papakadion niya sa iyo an Cristo na si Jesus na ginpili na niya bilang iyo parasalbar. \v 21 Kinahanglan na magpirme siya sa langit hasta na mag-abot an panahon na mabag-o an tanan susog sa gintuga san Dios kasadto pa paagi sa iya mga banal na propeta. \v 22 Basi nadumduman niyo an pagsabi ni Moises kasadto sugad sani, ‘An Ginoo na iyo Dios magapakada sa iyo sin propeta na kalahi niyo pareho na ginpakadi niya ako. Dapat niyo sunudon an tanan na sasabihon niya sa iyo. \v 23 An dili magpamati san sasabihon sana na propeta ibubulag sa mga katawuhan san Dios kag pagasiraon.’ \p \v 24 “Oo, manungod sani na mga adlaw ginsumat man kasadto san tanan na propeta na nagsurmaton tuna kan Samuel hasta sa mga nagsurunod sa iya. \v 25 Niyan, para sa iyo naman an mga gintuga san Dios na ginsumat kasadto san mga propeta kag iredero man kamo san sinumpaan san Dios na ginhatag sa iyo mga kalulululuhan san sabihon niya kan Abraham, ‘Paagi sa imo mga lahi pagabendisyunan an tanan na mga katawuhan sa kinab-an.’ \v 26 Kaya san ginpili san Dios an iya suruguon, ginsugo anay siya sa iyo para bendisyunan kamo paagi sa pagpabaya san kada usad sa iyo sa maraot niyo na mga himo.” \c 4 \s1 Sinda Pedro Kag Juan Sa Atubangan San Konseho \p \v 1 Myintras nagasurmaton pa sinda Pedro kag Juan sa mga tawo, nag-abot an mga kapadian, mga Saduceo kag san namumuno san mga bantay sa templo. \v 2 Burubadli sinda sa duha na apostoles kay nagapangtukdo ini sa mga tawo na kay nabuhay gihapon si Jesus nagapamatuod naman ini na may pagkabuhay an mga patay. \v 3 Kaya gindakop ninda sinda na duha kag ginpriso paaga kay gab-i na sadto. \v 4 Pero nagturuod an kadamuan na nakabati sadtoʼn pagpahayag, kaya nag-abot sa mga 5,000 an kadamo san mga lalaki na nagaturuod. \p \v 5 Pagkaaga sadto, nagkatiripon sa Jerusalem an mga namumuno san mga kapadian, mga myimbro san konseho kag mga paratukdo sa Kasuguan. \v 6 Kaupod man ninda si Anas na pinakanamumuno san mga kapadian, sinda Caifas, Juan, Alejandro kag san mga lalaki san pamilya san pinakanamumuno san mga kapadian. \v 7 Pakapatinduga ninda sa mga apostoles sa inda atubangan, ginhunga, “Kanin-o gahom o ngaran an iyo ginamit paghimo sani?” \p \v 8 Tapos, nagsabat si Pedro na nasa gahom san Espirito Santo: “Mga namumuno san mga tawo kag mga kagurangan naton na mga Judio, \v 9 kun ginahunga niyo kami niyan manungod sa maayo na ginhimo sani na pilay, kag kun nano an paagi na napaayo siya, \v 10 dapat maaraman niyo kag san tanan na taga-Israel na nakatindog na ini na tawo sa iyo atubangan na maayo na paagi sa poder san ngaran ni Jesu-Cristo na taga-Nazaret. Siya an iyo ginpapako sa krus kag ginbuhay gihapon san Dios. \v 11 Ini si Jesus an ginasabi sa Banal Na Kasuratan na, \q1 ‘An bato na ginsikway niyo na mga panday nahimo lugod na pinakamahalaga na bato para sa balay.’\f + \fr 4:11 \ft Kitaa sa Salmo 118:22.\f* \m \v 12 Ada lang kan Jesu-Cristo makikita an pagkasalbar kay sa bilog na kinab-an wara na sin iba pa na ginpili san Dios sa mga tawo agod kita malibre sa iya kastigo.” \p \v 13 Nangawa an mga myimbro san konseho sa kaisog na ginpakita ninda Pedro kag Juan, lalo na san maaraman ninda na mga tawo lang sinda na waraʼn inadalan. Kaya nakilala ninda na ini sinda kaupod kasadto ni Jesus. \v 14 Pakakita naman ninda na an tawo na napaayo nagatindog kaupod ninda Pedro kag Juan, wara sinda sin masabi kontra sani. \v 15 Ginpaluwas anay ninda an apostoles sa konseho, tapos, nagsururmaton na sinda lang. \v 16 “Nano an himuon ta sani na mga tawo kay hayag na sa bilog na Jerusalem an milagro na inda ginhimo kag dili kita makapaambot sani? \v 17 Pero agod dili na ini makaabot pa sa iba na mga tawo, paaramon ta sinda na dili gayod na magsurmaton sa iba manungod sani na ngaran ni Jesus.” \p \v 18 Kaya ginpatawag gihapon sinda Pedro kag ginpadaanan, “Ayaw kamo pagsurmaton kag pagtukdo pa sa ngaran ni Jesus.” \p \v 19 Pero nagsabat sinda Pedro kag Juan, “Kamo na an magpili kun hain an tama sa mata san Dios: an pagsunod sa iya o sa iyo, \v 20 kay dilinamon pwede udungon an pagsurmaton san amon nakita kag nabatian.” \p \v 21 Kaya ginpadaanan gayod sinda antes ginpaluwas. An mga namumuno naman waraʼn paagi na pagakastiguhon sinda kay nahahadlok sa mga katawuhan na nagaumaw sa Dios tungod sa nangyari. \v 22 Usad pa, sobra na sa 40 ka tuig an edad san lalaki na nag-ayo. \s1 An Pagpangadyi San Mga Nagaturuod \p \v 23 San ginpaluwas na sinda Pedro kag Juan, nagkadto sinda sa inda mga kaurupod, tapos ginbarita an ginsabi san namumuno san mga kapadian kag san iba na mga namumuno san mga Judio. \v 24 Pakabati ninda, nagdurungan sinda pagpangadyi sa Dios, “Pinakamakagagahom na Dios, ikaw an naglalang san langit, duta, dagat kag tanan na adi sani na kinab-an. \v 25 San magsurmaton ka paagi san amon kalulululuhan na si David na imo suruguon na gin-giyahan san Espirito Santo, nagsabi ka, \q1 ‘Nano kay naurit gayod an mga dili-Judio, kag nagplano sin waraʼn pulos an mga tawo? \q1 \v 26 Nagahanda sa pakig-ato an mga hadi sa kinab-an, \q1 kag nagatiripon man an mga namumuno kontra sa Ginoo kag sa iya Mesias.’\f + \fr 4:26 \ft Kitaa sa Salmo 2:1-2.\f* \p \v 27 “Matuod ini kay nagkauyon man gayod sani mismo na syudad sinda Herodes kag Poncio Pilato kaupod an mga dili-Judio kag san katawuhan san Israel kontra sa imo banal na suruguon na si Jesus na ginbutang mo na Mesias. \v 28 Nagtiripon sinda agod maghimo san ginplano mo kasadto na dapat mangyari susog sa imo kabubut-on kag poder. \v 29 Kaya, Ginoo, pamatii an inda mga paghulga kag tuguti kami na mga suruguon mo na magsurmaton san imo mensahe na may kaisog san buot. \v 30 Iabot mo an imo gahom sa pagpaayo kag itugot na may mga makangangalas kag mga milagro na himuon sa ngaran san imo banal na suruguon na si Jesus.” \v 31 Pakapangadyi ninda, nayugyog an lugar na ginatiripunan ninda. Tapos, napuno sinda tanan san Espirito Santo kag nagkaigwa sin kaisog san buot pagsurmaton san mensahe san Dios. \s1 An Pagkaurusad San Mga Nagaturuod Sa Isip Kag Tagipusuon \p \v 32 Niyan nagkaurusad sinda tanan sa isip kag tagipusuon. Wara sin nagsabi na an nano man na iya kasadirihan sa iya lang gayod kundi para man sa tanan. \v 33 Sa dako naman na gahom nagpadayon pagtestigos an mga apostoles san pagkabuhay gihapon san Ginooʼn Jesus, kag igwa sinda sin diosnon na dako na buot na pagkamahinatagon sa kada usad. \v 34 Waraʼn ginakulang sa inda grupo kay an may mga sadiri na kadutaan o mga kabalayan ginabaligya kag ginadara ninda an kabaklanan na kwarta, \v 35 tapos ginhatag sa mga apostoles. Ginabarahin naman ninda ini susog sa pagakinahanglan san kada usad. \p \v 36 Amo idto an ginhimo ni Jose, usad na Levita na taga-Cipre na gin-anggaan san mga apostoles sin Bernabe (na an gusto sabihon, “Parapakusog sin buot.”) \v 37 May uma siya na ginbaligya, tapos gindara an kinabaklanan kag ginhatag sa mga apostoles. \c 5 \s1 Sinda Ananias Kag Safira \p \v 1 Niyan, may mag-asawa na an mga ngaran Ananias kag Safira. Si Ananias naman nagbaligya sin parte san inda kadutaan, \v 2 pero gintago an iba na kwarta san kabaklanan na aram man san iya asawa. Tapos, ginhatag an iba sa mga apostoles bagaʼn ina an tanan na kabaklanan. \p \v 3 Ugaling, gin-usisa siya ni Pedro, “Ananias, nano kay nagpadaog ka kan Satanas kaya nakabuwa sa Espirito Santo paagi sa pag-iban sa kinabaklanan san duta? \v 4 Nano, dili sa imo man ini antes nabaligya? Tapos, san mabaligya na, dili nasa imo man gihapon an kinabaklanan? Kun sugad, nano kay nagplano ka na pagdaya sa amon? Nagbuwa ka sa Dios dili sa tawo.” \p \v 5-6 Pakabati man dayon sani ni Ananias, napatay siya kag natumba. Didi may mga batan-on na mga lalaki na nagtirindog, ginputos an patay, gindara paluwas, tapos ginlubong. Pakatapos, nagkaharadlok an tanan na nakabati san nangyari kan Ananias. \p \v 7 Niyan, pakalipas naman sin mga tulo ka oras, nagsulod an asawa ni Ananias na waraʼn kaaraman san nangyari. \v 8 Ginhunga man siya ni Pedro, “Sabihi ako, nano, amo lang ini an kabaklanan san duta niyo?” \p “Opo, amo lang ina,” an sabat niya. \p \v 9 Didi nagsabi sa iya si Pedro, “Nano kay ginkauyunan niyo na porbaran an Espirito san Ginoo? Kitaa, ada na sa pwertahan an mga naglubong sa imo asawa. Ikaw naman yana an masunod!” \p \v 10 Sadto mismo napatay man siya. Pagsulod san mga batan-on na lalaki, nakita ninda na patay na an babayi, kaya ginlubong siya sa katakin san iya asawa. \v 11 Dahilan sani, nagkaharadlok gayod an tanan na mga nagatuod kag san iba na nakabati sani. \s1 Damo Pa Na Mga Tawo An Ginpaayo San Mga Apostoles \p \v 12 Niyan, nagatiripon an tanan na nagatuod sa parte san templo na ginatawag, Portico Ni Solomon. Didto may damo na mga milagro kag makangangalas an ginhimo san mga apostoles sa mga tawo. \v 13 Waraʼn tagaluwas na nagporbar pag-intra sa inda bisan sinda gin-galang sani na mga tawo. \v 14 Pero damo pa na mga kalalakihan kag kababayihan an nagatuod sa Ginoo. Kaya gindagdag man sinda sa grupo san mga apostoles. \v 15 Niyan, tungod san mga milagro gindara an mga masakiton sa mga kamino, ginpahigda sa mga katri kag mga banig agod kun mag-agi si Pedro matamaan man lang san iya anino an iba sa inda. \v 16 Damo man na mga katawuhan an nagkadto hali sa mga lungsod sa palibot san Jerusalem na nagadara san inda mga masakiton kag an may mga maraot na espirito, tapos nagkaarayo sinda tanan. \s1 Ginpapriso An Mga Apostoles \p \v 17 Dahilan sani na mga gawi san mga apostoles, nagkaarawa gayod sa inda an pinakanamumuno san kapadian kag san tanan niya na mga kaurupod na mga Saduceo, kaya nagturulos sinda, \v 18 tapos, gindakop an mga apostoles kag ginpapriso. \v 19 Pero sana na gab-i an anghel san Ginoo gin-abrihan an mga pwertahan san prisuhan, ginpaluwas sinda kag nagsabi, \v 20 “Magpakadto kamo sa templo, tapos sa pagtindog niyo sa may natad sani, magtukdo manungod sani na bag-o na pagkabuhay.” \p \v 21 Pakabati man ninda sani, nagluwas sinda kag maaga pa sadto nagsulod gihapon sa natad san templo sa pagtukdo. \p Niyan nagtiripon gihapon an pinakanamumuno san mga kapadian kag san mga kaurupod niya. Gintawag ninda an tanan na mga namumuno san mga Judio sa pagtiripon san tanan sa konseho. Tapos ginpakuha ninda sa prisuhan an mga apostoles. \p \v 22 Pero pag-abot didto san mga bantay, wara na ninda makita an mga apostoles sa prisuhan, kaya nagbalik sinda kag nagsumat, \v 23 “Nakita namon na nakakandado sin maayo an mga pwertahan san prisuhan kag nakatindog didto an mga bantay. Pero pag-abri namon, wara sin tawo sa sulod.” \p \v 24 Pakabati sani, naburong an pinakanamumuno san mga kapadian kag an namumuno san mga bantay. Dili sinda makaisip kun nano naman an mangyayari. \p \v 25 Taud-taod, may nag-abot na nagbarita sa inda, “An mga lalaki na ginpapriso niyo, kitaa, kay adto na sinda didto sa templo nagatukdo sa mga tawo.” \v 26 Tapos, nagkaradto sa templo an namumuno kag san iya mga katawuhan. Gin-upod ninda an mga apostoles sa konseho pero wara sinda maggamit sin pwersa kay nahadlok sinda na batuhon san mga tawo. \p \v 27 Pakadaraha ninda sa mga apostoles, ginpaatubang ini sinda sa konseho kag gin-usisa san pinakanamumuno san mga kapadian. \v 28 Tapos, nagsabi, “Ginbawalan gayod kamo namon na dili magtukdo manungod sani na tawo, pero kitaa an iyo ginhimo! Ginpalukop lugod niyo sa bilog na Jerusalem an iyo katukduan kag gusto pa niyo na kami an manabat san iya kamatayon.” \p \v 29 Pero nagsabat si Pedro kag san iba na mga apostoles, “Dapat sunudon namon an Dios, dili an tawo. \v 30 Siya an Dios san aton kalulululuhan na nagbuhay kan Jesus hali sa kamatayon pakatapos na ginpapatay niyo siya paagi sa pagpapako sa krus. \v 31 Ginpahataas siya san Dios sa iya tuo bilang Namumuno kag Parasalbar agod tagaan an mga taga-Israel sin panahon na magbasol kag magbaya sa inda pagkasala, tapos mapatawad an inda mga kasal-an. \v 32 Niyan, mga testigos kami sani, amo man an Espirito Santo na ginhatag san Dios sa magasunod sa iya.” \p \v 33 Pakabati sani, naurit gayod sinda kag gusto ipapatay an mga apostoles. \v 34 Pero may nagtindog sa konseho na Pariseo na an ngaran si Gamaliel. Paratukdo siya san Kasuguan kag ginagalangan sa lungsod. Nagsugo siya na paluwason anay an mga apostoles. \v 35 Tapos, nagsabi, “Mga namumuno san Israel, paghimat sa iyo hihimuon sani na mga tawo. \v 36 Nasabi ko ini kay kasadto nagpakita si Teudas na nagaangkon na gamhanan, kaya mga 400 ka tawo an nag-urupod sa iya. Pero pinatay siya, kag an tanan na nagsunod sa iya nagburulag, kaya nawara man gihapon an iya grupo. \v 37 Pakatapos, nagluwas naman si Judas na taga-Galilea san panahon san pagpalista kag nakakuha man sin damo na sumurunod niya. Pero ginpatay siya kag nagburulag man gihapon an tanan na nagsurunod sa iya. \v 38 Kaya, gusto ko sabihon sa iyo manungod sani na mga tawo na dili kamo maghimo sin kontra sa inda. Pabayai na lang sinda kay kun an mga plano kag mga trabaho ninda hali sa tawo, mawawara man lang ini, \v 39 pero kun hali ini sa Dios, dili niyo sinda madadaog. Maluwas pa lugod na nagaato kamo sa Dios!” \p \v 40 Kaya ginsunod ninda an iya ginsabi kag pakapatawaga ninda sa mga apostoles, ginpabunal kag ginpadaanan na dili sinda magsurmaton gihapon manungod kan Jesus, pakatapos ginpaluwas na sinda. \p \v 41 Naghali naman an mga apostoles sa konseho na malipay gayod kay gin-angay san Dios na magtios sinda sin kaaluhan tungod sa ngaran ni Jesus. \v 42 Kada adlaw sa templo kag sa kabalayan nagpadayon sinda sa pagtukdo kag pagpahayag na si Jesus an Mesias. \c 6 \s1 An Pagpili Sa Pito Na Parabulig \p \v 1 Sani na panahon na nagadamo na an mga disipulos, nagkaigwa sin suruay sa mga Judio na mga Griego kag sa mga Judio na mga Hebruhanon. Ini na mga Judio na Griego nagsabi na napabayaan na an inda mga balo sa uruadlaw ninda na panginahanglan. \v 2 Kaya gintiripon san dose na apostoles an mga disipulos kag ginsabihan, “Dili tama na pabayaan namon an pagpahayag san mga surmaton san Dios agod magpanghatag sin pagkaon. \v 3 Niyan, mga kaigmanghudan, magpili kamo sin pito ka tawo dida sa iyo na waraʼn ikasabi an pag-uugali kag ada sa inda an Espirito Santo kag kadunungan, kay ibubutang namon sinda sani na trabaho. \v 4 Pero kami naman, gagamiton namon an tanan na panahon sa pagpangadyi kag pagapahayag san mga surmaton san Dios.” \p \v 5 Napalipay naman an tanan na mga katawuhan san inda ginsabi, kun kaya ginpili ninda si Esteban na may dako na pagsarig kag ada man sa iya an Espirito Santo, amo man sinda Felipe, Procoro, Nicanor, Timon, Parmenas, kag Nicolas na usad na dili-Judio hali sa Antioquia na nadara sa pagtuod. \v 6 Ginpaatubang sinda sa mga apostoles na nakadapat san mga kamot sa inda myintras nagapangadyi. \p \v 7 Nagpadayon paglukop an surmaton san Dios. Nagdamo an bilang san mga disipulos sa Jerusalem kag damo man na kapadian an nagsunod san pagtuod kan Jesu-Cristo. \s1 An Pagdakop Kan Esteban \p \v 8 Niyan, si Esteban ginbendisyunan gayod san Dios, kaya nagkaigwaʼn diosnon na gahom. Naghimo siya sin damo na mga milagro kag makangangalas sa mga tawo. \v 9 Ugaling, ginkontra si Esteban san iba na mga myimbro sa sinagoga na ginatawag Mga Ginlibre Na Mga Tawo. Mga Judio sinda na taga-Cirene kag taga-Alejandria. May nakaupod man sinda na taga-Cilicia kag mga taga-Asia. \v 10 Nagsuruay sinda kan Esteban, pero dili ninda nadaog siya kay an Espirito Santo naghatag sa iya sin kadunungan sa pagsurmaton. \p \v 11 Kaya patago ninda na ginsuhulan an iba na mga tawo na magsabi sin, “Nabati namon siya na nagapakaraot kontra kan Moises kag sa Dios.” \p \v 12 Sani na paagi ginpasamok ninda an mga tawo, mga namumuno sa mga Judio, kag mga paratukdo san Kasuguan. Kaya, ginkadto ninda siya, gindakop kag ginpaatubang sa konseho. \v 13 Pakatapos, nagkuha sindaʼn mga magtestigos sin buwa manungod sa iya. “Ini na tawo dili nagaudong pagpakaraot kontra sa banal na templo kag sa Kasuguan ni Moises. \v 14 Matuod ini kay nabatian namon siya pagsabi na rurubaon an templo saniʼn Jesus na taga-Nazaret kag babalyuhan an mga kaugalian na ginhatag sa aton ni Moises.” \p \v 15 Ginturok si Esteban san tanan na nakaingkod sa konseho kag nakita ninda tanan na an bayhon niya bagaʼn bayhon san anghel. \c 7 \s1 An Pagsurmaton Ni Esteban \p \v 1 Didi ginhunga si Esteban san pinakanamumuno san kapadian, “Nano, matuod ini na ginsumat ninda?” \p \v 2 Nagsabat si Esteban, “Mga kaigmanghudan na lalaki kag mga ama sa Israel, pamatii ako! An banal na Dios nagpakita sa aton kalulululuhan na si Abraham san nag-istar pa siya sa Mesopotamia antes siya nagkadto sa Haran. \v 3 Didto nagsabi sa iya, ‘Bayai an imo kaigmanghudan kag lungsod, tapos magpakadto ka sa lugar na ipapakita ko sa imo.’ \v 4 Kaya, naghali siya sa lugar san Kaldea kag nag-istar sa Haran. \p “San namatay an iya ama, ginpabalhin siya san Dios sani na lugar na iyo ginaistaran yana. \v 5 Pero wara siya paghatagi san Dios sin parte sani para sadirihon niya, bisan na lang usad na pie an kadako. Kundi gintugaan siya na ini ihahatag sa iya agod magin sadiri niya kag sa iyamga lahi bisan wara pa siya sinanak. \v 6 Amo ini an ginsabi sa iya san Dios, ‘Magigin mga dayo an imo mga lahi sa pagaistaran ninda na manlain-lain na nasyon. Pagauripunon sinda kag pagadaug-daugon sa sulod sin 400 ka tuig. \v 7 Pero pagahusgaran ko an katawuhan na inda pagasirbihan. Pakatapos magaharali sinda sana na lugar kag magasamba sa akon sani na lugar.’ \v 8 Didi ginsugo san Dios kan Abraham an paghimo san pagturi na tanda san iya ginsumpaan. Kaya nagin ama si Abraham ni Isaac kag ginturi sa ikawalo na adlaw pakaanak sa iya. Si Isaac naman an nagin ama ni Jacob na amo man an nagin ama san dose naton na kalulululuhan.” \p \v 9 Nagpadayon si Esteban, “Niyan, si Jose an usad sani na kalulululuhan na ginkaawaan sana na onse na mga kamaranghod niya. Kaya, siya ginbaligya ninda kag nagin uripon siya sa Ehipto. Pero an Dios ada sa iya, \v 10 kag ginlibre siya sa iya mga kalisudan. Ginhatagan siya san Dios sin maayo na ugali kag kadunungan san mag-atubang siya kan Paraon na hadi san Ehipto. Tapos, ginbutang siya na gobernador san Ehipto kag san bilog na mga kasadirihan san Paraon. \p \v 11 “Sadto nagkaigwa sin gutom kag pagtios sa bilog na Ehipto kag Canaan na lugar san aton kalulululuhan. Wara sinda sin makuhaan sin pagkaon. \v 12 Pero san mabaritaan ni Jacob na may pagkaon sa Ehipto, ginsugo niya pakadto an iya mga anak na aton mga kalulululuhan bilang primero na pagbisita. \v 13 San ikaduha na pagkadto ninda, nagpakilala na si Jose sa iya mga kamaranghod kaya naaraman ni Paraon an manungod sa iya pamilya. \v 14 Pakatapos, ginpasuguan ni Jose an iya ama na si Jacob kag san bilog niya na pamilya na magkadto sa Ehipto. 75 ka tawo sinda tanan. \v 15 Kaya naglusad pa-Ehipto sinda Jacob. Didto sinda nag-istar hasta sa inda kamatayon kaupod san aton mga kalulululuhan. \v 16 Tapos, gindara an inda mga lawas sa Siquem kag ginlubong sa lubungan na ginbakal ni Abraham sin nagkapira na kwarta na plata sa mga anak ni Hamor. \p \v 17 “San halapit na an panahon san pagtuman san Dios sa iya gintuga kan Abraham, nagdamo na an aton mga kalulululuhan sa Ehipto. \v 18 Tapos, may iba naman na nagin hadi sa Ehipto na dili nakakilala kan Jose. \v 19 Didi ginluko niya an aton mga kalulululuhan kag ginpirit niya na pabayaan an inda mga bag-o na gin-anak na mga bata agod magkaparatay. \p \v 20 “Sani man na panahon, gin-anak si Moises, usad na bata na nawiwilihan san Dios. Ginpadako anay siya sa inda sadiri na balay sin tulo ka bulan. \v 21 San ginpatapok siya, gin-ataman siya san anak na babayi ni Paraon kag ginpadako na bagaʼn sadiri na anak. \v 22 Gintukduan si Moises san tanan na kaaraman san mga Ehiptohanon kag nagin bantog sa pagsurmaton kag sa mga paggawi. \p \v 23 “San 40 na an edad ni Moises, naisipan niya na bisitahon an mga kapareho niya na taga-Israel. \v 24 May nakita siya na Ehiptohanon na ginadaug-daog an usad na kalahi niya, kaya gin-apinan niya ini kag bilang pagbalos napatay niya idtoʼn Ehiptohanon. \v 25 An huna niya masasabutan san iya mga kahilungsod na ililibre sinda san Dios paagi sa iya pero wara ninda ini masabuti. \v 26 Pagkaotro adlaw may nakita siya na duha na Israelita na nagaaway kag gusto niya ini pasiruon na an sabi, ‘Mga amigo, pareho kamo Israelita. Nano kay nagaaway kamo?’ \p \v 27 “Pero ginwahi siya san nagapasakit sa usad kag naghunga, ‘Sin-o an nagbutang sa imo na magin namumuno kag parahusgar sa amon? \v 28 Nano, gusto mo man ako patayon pareho san ginhimo mo na pagpatay kahapon sadtoʼn Ehiptohanon?’ \p \v 29 “Pakabati sani ni Moises nagdulag siya kag nagin layas sa lugar san Median. Didto nag-asawa siya kag nagkaigwa sindaʼn duha na anak na lalaki. \p \v 30 “Pakalipas sin 40 ka tuig, may nagpakita kan Moises na usad na anghel sa kakadlaganan san Bukid san Sinai paagi sa nagakalayo na tanom. \v 31 Nangawa si Moises sa nakita niya kag san ginhalapitan niya agod usisahon, nabati niya an boses san Ginoo. \v 32 Nagsabi ini, ‘Ako an Dios san imo mga kalulululuhan, an Dios ninda Abraham, Isaac kag Jacob.’ Nagkudog si Moises kag wara siya pagkusug-kusugan sin buot na magkita. \p \v 33 “Nagsabi naman sa iya an Ginoo, ‘Halia an imo sandalyas kay banal ini na ginatindugan mo na lugar. \v 34 Nakita ko gayod an grabe na pagtios san mga katawuhan ko sa Ehipto. Nabati ko man an inda mga agrangay kaya ako nagpakadi para ilibre sinda. Niyan, kumadi ka kay susuguon ko ikaw pa-Ehipto.’ \p \v 35 “Amo ini si Moises na ginsikway san katawuhan san Israel san naghunga sinda, ‘Sin-o an nagbutang sa imo na magin namumuno kag parahusgar?’ Pero yana siya an ginsugo san Dios na magin namumuno kag parasalbar paagi sa bulig san anghel na nagpakita sa iya sadtoʼn tanom. \v 36 Gin-giyahan niya an mga katawuhan paluwas sa Ehipto san magpakita siya sin makangangalas kag milagro didto sa Dagat Na Pula kag sa disyerto sa sulod sin 40 ka tuig. \v 37 Siya man gihapon an Moises na nagsabi sa mga taga-Israel, ‘An Dios mapili sin usad sa iyo na hihimuon na propeta pareho san pagpili sa akon.’ \v 38 Siya an kaupod san katawuhan san Israel na gintiripon sa disyerto. Adto didto siya kaupod ngani san aton mga kalulululuhan kag san anghel na nagsurmaton sa iya sa Bukid san Sinai. Siya an ginpaniwalaan san mga surmaton na nagahatag sin buhay hali sa Dios para ihatag sa aton. \p \v 39 “Pero wara nagsunod an aton mga kalulululuhan sa iya kundi ginsikway pa siya kag sa inda tagipusuon gusto lugod ninda magbalik sa Ehipto. \v 40 Kaya, san wara siya didto, nagsabi sinda kan Aaron, ‘Himui kami sin diosdiosan na maggiya sa aton. Manungod naman sani na Moises na naggiya sa aton hali sa Ehipto, dili naton aram kun nano an nangyari sa iya.’ \v 41 Kaya, naghimo sinda sin diosdiosan sa porma na baka, naghalad didi kag nagsaradya sa ginhimo ninda. \v 42 Pero an Dios gintalikdan kag ginpabayaan sinda na magsamba sa mga bituon sa kalangitan, pareho san nasurat sa libro san mga propeta: \q1 ‘Mga katawuhan san Israel, wara kamo naghalad sa akon sin ginpatay na mga hayop kag mga halad sa sulod san 40 ka tuig sa disyerto. \q1 \v 43 Kundi gindara lugod niyo an tulda ni Moloc, kag an bituon san iyo diosdiosan na si Refan, mga diosdiosan na iyo ginhimo para sambahon. \q1 Kaya, papalayason ko kamo sa unhan pa san Babilonia.’,”\f + \fr 7:43 \ft Kitaa sa Amos 5:25-27.\f* \p \v 44 Nagpadayon si Esteban, “Ada kasadto sa disyerto kaupod san aton mga kalulululuhan an tulda na may pagpamatuod san Dios. An irugan sani ginpakita san Dios kan Moises kag ginsugo siya na maghimo susog sana. \v 45 Pakatapos, nairedar naman ini san aton mga kalulululuhan hali sa inda ama. Ina man an gindara ninda san giyahon sinda ni Josue sa pagsakop san mga kadutaan san mga nasyon na gintabog san Dios. Tapos, nagpirme ina didi hasta san panahon ni David, \v 46 na ginpalabi san Dios. Sana na panahon nagpangayo si David sa Dios na tugutan siya na magtindog sin balay para sa iya na ginasambahan san aton kalulululuhan na mga kalahi ni Jacob. \v 47 Si Solomon ugaling an nagpatindog sin balay para sa Dios. \p \v 48 “Pero an pinakalabaw sa tanan na Dios dili nagaistar sa mga balay na ginhimo san tawo. Sugad sana an ginsabi san propeta na si Isaias, \q1 \v 49 ‘Nagsabi an Dios, An langit amo an akon trono, kag an duta amo an akon tungtungan san akon mga tiil. \q1 Kaya, nano na klase an balay na igatindog niyo sa akon? \q1 Hain an lugar na akon pahuwayan? \q1 \v 50 Nano, dili ako mismo an naghimo san tanan, an hunga san Dios.’,”\f + \fr 7:50 \ft Kitaa sa Isaias 66:1-2.\f* \p \v 51 Nagpadayon si Esteban, “Kamo na mga sutil na tawo, dili pa nagbag-o an iyo mga tagipusuon, kabungol gayod niyo sa mensahe san Dios. Pirme niyo ginasikway an Espirito Santo pareho man san iyo mga kalulululuhan. \v 52 Nano, may propeta na wara pagpasakita san iyo mga kalulululuhan? Ginpatay man ninda an nagpaaram na mapakadi an Matanos na si Jesus na niyan gintraydoran kag ginpapatay niyo. \v 53 Kamo an nagbaton san Kasuguan san Dios na gindara san mga anghel pero wara kamo nagsunod!” \s1 An Pagbato Kan Esteban \p \v 54 Niyan, pakabati ninda sani kan Esteban, naurit gayod kag nagpagot sa kaurit sa iya. \v 55 Pero si Esteban na ada sa iya an Espirito Santo, naghangad palangit kag nakita an masilaw na kapaw-an san Dios kag si Jesus na nagatindog sa iya tuo. \v 56 Tapos, nagsabi si Esteban, “Kitaa, nakita ko an langit na nag-abri kag an Anak San Tawo nagatindog sa tuo san Dios.” \p \v 57 Pero nagsiriyak sinda kag gintahuban an inda mga talinga, tapos, nagdurungan pagdalagan pakadto sa iya. \v 58 Pakatapos gin-guyod ninda siya paluwas san syudad, tapos nagtuna pagbato. Para makabuno sindaʼn maayo, an mga nagabarato naman ginhuba an inda mga pangsuon kag ginbilin sa may tiilan san usad na batan-on na an ngaran Saulo. \p \v 59 Myintras ginabato ninda si Esteban, nagpangadyi ini, “Ginooʼn Jesus, padayunon an akon espirito.” \v 60 Tapos, nagluhod siya kag nagsiyak, “Ginoo, ayaw man sinda pagpanabata sani na kasal-an.” Pakasabi sani namatay siya. \c 8 \p \v 1 Kauyon man si Saulo sa pagpatay kan Esteban. \s1 Ginasamok Ni Saulo An Mga Pagtiripon San Mga Nagatuod Bilang Mga Simbahan \p Sadto mismo na adlaw may nagtuna na grabe na pagpasakit sa mga nagatuod sa Jerusalem, kaya pwera lang san mga apostoles nagburulag an tanan sa mga probinsya san Judea kag Samaria. \v 2 Niyan, may mga diosnon na lalaki naman na ginlubong Si Esteban kag grabe gayod an inda pagnguyngoy sa iya. \v 3 Pero ginasamok gayod ni Saulo an mga nagatuod. Ginapangsulod niya an inda mga balay kag ginapaguyod an mga kalalakihan kag mga kababayihan, tapos ginpapriso. \s1 Ginpahayag Sa Samaria An Maayo Na Barita \p \v 4 Niyan idtoʼn mga nagkaburulag nagapampahayag san mga surmaton san Dios. \v 5 Si Felipe na kasadto usad san inda parapamahala nagkadto sa usad na lungsod san Samaria kag didto ginpahayag sa inda an manungod kan Cristo. \v 6 San mabati san kadamuan an mga ginsabi ni Felipe kag nakita an mga milagro na nahimo niya, nagpamarati gayod sinda. \v 7 May nagluwas na mga maraot na espirito na nagasiyak sin makusog hali sa kadamuan na ginsudlan sani. Damo man sin nag-ayo na mga paralisado kag mga pilay. \v 8 Kaya nagkaigwa gayod sin dako na kalipay sa syudad. \p \v 9 Niyan, may tawo na an ngaran si Simon na dati na nagahimo sin salamangka sa syudad kag ginakangawahan san katawuhan sa nasyon san Samaria. Nagahambog ini na siya kuno may dako na poder. \v 10 Nagturuod sinda tanan sa iya, hali sa pinakamenos na tawo hasta sa pinakalabaw na nagasabi, “Ini na tawo amo an poder san Dios, kaya siya an ginatawag ‘An Dako Na Poder’.” \v 11 Nagpamati sinda sa iya kay dugay na sinda ginpangawa san iya pagsalamangka. \v 12 Pero san nagtuod sinda san pagpahayag ni Felipe san Maayo Na Barita manungod kan Jesu-Cristo kag sa pagahadi san Dios, maglalaki man o babayi nagkaburunyagan an tanan. \v 13 Bisan ngani mismo si Simon nagtuod kag pakabunyagi, nagsunud-sunod kan Felipe kay nangawa gayod siya pakakita san mga tanda kag dako na mga milagro na nahimo. \p \v 14 Niyan san mabaritaan san mga apostoles sa Jerusalem na an katawuhan sa Samaria nag-ako na san surmaton san Dios, ginpakadto ninda sinda Pedro kag Juan. \v 15 Pag-abot ninda didto, nagpangadyi sinda sa Dios na ipakada niya sa inda an Espirito Santo. \v 16 Ini naman wara pa nagpakada sa bisan kanin-o man sa inda kundi nabunyagan lang sinda sa ngaran ni Ginooʼn Jesus. \v 17 Kaya, gindapatan sinda ninda Pedro kag Juan san inda mga kamot, tapos, ada na sa inda an Espirito Santo. \p \v 18 Pakakita naman sani ni Simon na ginhatag an Espirito paagi sa pagdapat san kamot san mga apostoles, gusto niya maghatag sa inda sin kwarta agod magkaigwa man sani na poder. \v 19 Nagsabi siya, “Hatagi man ako sani agod makabaton man san Espirito Santo an madapatan ko san akon kamot.” \p \v 20 Pero ginsabat siya ni Pedro, “Mapaimpyerno ka lugod kag sa imo kwarta kay sa huna-huna mo na makukuha an regalo san Dios paagi sani! \v 21 Wara ka ngani sin labot sani na trabaho kay an imo tagipusuon dili matanos sa mata san Dios. \v 22 Kaya magbasol ka kag magbaya sa imo mga maraot na ginaisip kag magpangadyi sa Ginoo na basi kun pwede mapatawad ka sani. \v 23 Nasabi ko ini kay nakikita ko na awairo ka gayod kag priso san kasal-an.” \p \v 24 Nagsabat naman si Simon, “Ipangadyi ako sa Ginoo na wara kuntani sa mga sinabi mo na mangyari sa akon.” \p \v 25 Niyan, pakapamatuod kag pakapahayag san mga surmaton san Ginoo, nagtuna sinda pagbalik sa Jerusalem. Sa inda paglakat, nagapahayag sinda san Maayo Na Barita sa naagihan ninda na mga kabaryuhan san Samaria. \s1 Si Felipe Kag An Namumuno Na Taga-Etiopia \p \v 26 Niyan, may anghel san Ginoo na nagsabi kan Felipe, “Maghanda ka kag magkadto sa katimugan sa may disyerto na dalan pakadto sa Gaza hali sa Jerusalem.” \v 27 Kaya, naghanda man si Felipe kag nagpakadto. Sadto naman may nag-abot na lalaki na kapon na taga-Etiopia. Siya an nagapamahala sa tanan na kayamanan san Candace na reyna san Etiopia. Kasadto nagkadto siya sa Jerusalem para magsamba, tapos niyan nagapauli na. \p \v 28 San pauli na myintras nagasakay sa karuwahe na pareho san kalesa, nagabasa san libro na ginsurat san propeta na si Isaias. \v 29 Didi naman nagsabi an Espirito Santo kan Felipe, “Kadto kag mag-upod ka sani na karuwahe.” \p \v 30 Nagdalagan man dayon si Felipe pakadto sa iya kag nabati na nagabasa ini san libro ni Isaias, kaya naghunga, “Nano, nasasabutan mo an imo ginabasa?” \p \v 31 Nagsabat ini, “Pan-o ko masabutan kun wara sin maggiya sa akon?” Didi gin-agda si Felipe na magsaka kag mag-ingkod kaupod niya. \p \v 32 Niyan, an parte san Banal Na Kasuratan na ginabasa niya amo ini: \q1 “Baga siya an patyon na karnero, bagaʼn kordero na dili nagaribok sa atubangan san nagagunting san iya barahibo. \q1 Pareho man siya ina, wara magsurmaton. \q1 \v 33 Nagpakaalo siya kag wara siya hatagi sin hustisya. \q1 Sin-o an makasusog san iya lahi, kay an iya buhay sa kinab-an natapos na?”\f + \fr 8:33 \ft Kitaa sa Isaias 53:7-8. \f* \p \v 34 Didi man naghunga an opisyal kan Felipe, “Sabihi daw ako kun sin-o an ginsabi didi san propeta, manungod kaya sa iya mismo o sa iba?” \v 35 Nagsurmaton man dayon si Felipe kag tuna sani na kasuratan, ginsurmatunan niya siya san Maayo Na Barita ni Jesus. \p \v 36 Myintras nagabiyahe sinda, may nalabayan sinda na may tubig, kaya naghunga an opisyal, “Kitaa, adi may tubig! Nano an makaulang sa pagpabunyag ko?” \v 37 (Nagsabat sa iya si Felipe, “Mabunyagan ka kun magtuod ka sin hugot sa imo tagipusuon.” \p Nagsabat man siya, “Oo, nagatuod ako na si Jesu-Cristo an Anak san Dios.”)\f + \fr 8:37 \ft Wara ini na birsikulo sa haros tanan na kasuratan kasadto.\f* \v 38 Ginpaudong san opisyal an karuwahe kag naglusad sinda pakadto sa tubig, tapos nabunyagan siya ni Felipe. \p \v 39 Paghaw-as na ninda sa tubig, si Felipe ginkuha san Espirito san Ginoo. Kaya wara na niya siya makita kundi nagpadayon na malipay. \v 40 Namangnuhan na lang ni Felipe na adto na siya sa lugar san Azoto. Sa pagpadayon niya, nagpangpahayag siya sa tanan didto na kalungsudan hasta na makaabot siya sa Cesarea. \c 9 \s1 Nadara Si Saulo Kan Jesu-Cristo \p \v 1 Si Saulo naman myintras nagapadayon paghulga sin pagpatay sa mga disipulos san Ginoo, nagkadto sa pinakanamumuno san mga kapadian, \v 2 kag nagpangayo sin surat para sa mga namumuno san mga sinagoga sa Damasco agod kun may makita siya didto na mga nagasunod sa Paagi san Ginoo, bisan mga lalaki man o mga babayi, dadarhon niya pabalik sa Jerusalem na gapos. \p \v 3 San paglakat niya na halapit na sa Damasco, bigla na lang may nakasilaw na ilaw hali sa langit na nagpawa sa iya patalibod. \v 4 Natumba dayon siya kag may nabatian na boses na an sabi, “Saulo, Saulo! Nano kay ginapersigir mo ako?” \p \v 5 Naghunga siya, “Sir, sin-o ka man?” \p Nagsabat an boses, “Ako si Jesus na ginapersigir mo. \v 6 Niyan bangon kag magsulod ka sa syudad. Pag-abot mo didto may magasabi sa imo kun nano an hihimuon mo.” \p \v 7 An mga lalaki na kaupod niya sa paglakat natagalpo kag nakabati sin boses pero waraʼn nakikita. \v 8 Si Saulo naman nagtindog kag ginmuklat an iya mga mata, pero dili na siya makakita. Kaya ginkabit na lang siya hasta pa-Damasco. \v 9 Tulo ka adlaw dili siya nakakita kag wara magkaon ni mag-inom. \p \v 10 Niyan, may disipulos didto sa Damasco na an ngaran si Ananias. Gintawag siya san Ginoo sa usad na pangitaon, “Ananias.” \p Nagsabat siya, “Adi ako, Ginoo.” \p \v 11 Didi, ginsugo siya, “Magkadto ka sa kalye na ginatawag Matadong. Didto magsulod ka sa balay ni Judas kag maghunga naman kun may lalaki didto na taga-Tarso na an ngaran si Saulo. Maaabutan mo siya na nagapangadyi, \v 12 kag may nakita pa siya sa pangitaon na tawo na an ngaran Ananias na nagsulod kag gindapatan siya san kamot agod magbalik an iya pagkita.” \p \v 13 Pero nagreklamo si Ananias, “Ginoo, nabaritaan ko sa kadamuan an manungod sani na tawo, kun sing-ano an karautan na ginhimo niya sa imo katawuhan sa Jerusalem. \v 14 Adi na siya kag may kasuratan na sugo hali sa pinakanamumuno san kapadian na dakupon an tanan na nagasamba sa imo.” \p \v 15 Pero ginsabihan siya san Ginoo, “Magkadto ka kay ginpili ko siya na ipakilala ako sa mga dili-Judio, mga hadi kag mga taga-Israel, \v 16 kag ipapakita ko sa iya kun sing-ano dapat siya magtios alang-alang sa akon.” \p \v 17 Kaya nagpakadto si Ananias kag pagsulod sa balay, nakita niya si Saulo. Tapos, gindapat niya an iya kamot kag nagsabi, “Kamanghod na Saulo, nagsugo sa akon an Ginooʼn Jesus na nagpakita sa imo sa agihan san pagpakadi mo agod maulian gihapon an imo pagkita kag mapasa imo an Espirito Santo.” \v 18 Sana mismo may nagkahurulog na bagaʼn himbis san isda hali sa mata ni Saulo kag nakakita na siya. Tapos nagtindog siya kag nagkadto para mabunyagan. \v 19 Pakakaon niya, nagbaskog man gihapon. \s1 Nagapahayag Si Saulo Sa Damasco \p Nagpira pa siya ka adlaw didto kaupod san mga disipulos sa Damasco. \v 20 Didto ginpahayag dayon niya sa inda sinagoga na si Jesus an Anak san Dios. \v 21 An tanan na nakabati sa iya nangawa kag naghunga, “Dili amo ini an tawo na nagpasamok sa Jerusalem sa mga nagasamba kan Jesus? Mala man ngani kay nagkadi siya sa katuyuan na dakupon sinda bilang priso kag darhon sa pinakanamumuno san kapadian.” \v 22 Pero nagdugang lugod an kabaskog ni Saulo sa pagpamatuod niya na si Jesus an Cristo. Kaya wara gayod kakontra san ginpamatuod niya an mga Judio na nagaistar didto sa Damasco. \p \v 23 Pagkaligad sin damoʼn adlaw, an mga Judio naghimo sin plano na patayon si Saulo, \v 24 pero naaraman niya ini. An inda plano an pagbantayan siya sa mga pwertahan san lungsod adlaw kag gab-i agod patayon. \v 25 Pero kinuha siya san mga disipulos usad na gab-i kag gintunton sa pader na nakasulod sa basket. Tapos, nagbalik siya pa-Jerusalem. \s1 Si Saulo Sa Jerusalem \p \v 26 Pag-abot ni Saulo sa Jerusalem, nagporbar siya pag-upod sa mga disipulos pero nahadlok sinda sa iya, kay wara sinda magtuod na disipulos na siya. \v 27 Ugaling gin-upod siya ni Barnabas sa mga apostoles kag nagpahayag sa inda kun pan-o nakita ni Saulo sa dalan an Ginoo na nagsurmaton sa iya. Ginsabi man niya kun pan-o siya nagpahayag na waraʼn kahadlok sa Damasco manungod kan Jesus. \v 28 Kaya nag-istar na si Saulo kaupod ninda kag naglibot sa bilog na Jerusalem, na nagapahayag sin waraʼn kahadlok manungod sa Ginoo. \v 29 Didi nagsurmaton kag nakigsuay siya sa mga Judio na Griego pero gusto ninda siya patayon. \v 30 Kaya, san maaraman ini san mga nagatuod ginpakadto siya sa Cesarea, tapos ginpalarga pa-Tarso. \p \v 31 Pagkatapos, nagkaigwa sin kalinaw kag nagkusog sa pagtuod an mga nagatuod sa bilog na Judea, Galilea, kag Samaria. Pagpakusog san inda buot paagi sa bulig san Espirito Santo, nagdamo gayod sinda kag namumuhay na may paggalang sa Ginoo. \s1 Si Pedro Sa Lida Kag Jope \p \v 32 Niyan myintras nagpanglibot si Pedro bisan diin, nagpakadto man siya sa mga katawuhan san Dios na nagaistar sa Lida. \v 33 May nakita siya didto na lalaki na an ngaran si Eneas na paralisado kag nagaparahigda na lang sa sulod sin walo ka tuig. \v 34 Tapos, nagsabi si Pedro sa iya, “Eneas, naayo ka na ni Jesu-Cristo. Magbangon ka kag himuson an imo higdaan.” Nagtindog man dayon siya. \v 35 Pakakita naman sa iya san mga taga-Lida kag Saron, nagturuod man sa Ginoo. \p \v 36 Niyan didto sa lungsod san Jope may nagatuod man na babayi na an ngaran Tabita, na Dorcas an gusto sabihon sa Griego. Nagaparahimo siyaʼn maayo na gawi kag nagabulig sa mga nagakinahanglan. \v 37 Sadto na panahon nagkasakit siya kag namatay. Pakapunasi sa iya, ginbutang sa kwarto sa ibabaw. \v 38 Tapos, pakabaritai san mga nagatuod didto sa Jope na adto si Pedro sa Lida, nagsugo sin duha na tawo pakadto sa iya kay halapit lang iniʼn Lida sa Jope. Ginpatabian ninda siya na magkadto anay sa inda kag magdali gayod. \p \v 39 Kaya nag-upod man dayon si Pedro sa inda. San pag-abot niya, gin-upod siya ninda pakadto sa ibabaw na kwarto. Didto, nagtiripon sa iya an tanan na mga balo. Nagatarangis sinda myintras ginapakita sa iya an mga bado kag mga pangsuon na ginhimo ni Dorcas san buhay pa ini. \p \v 40 Pero ginpaluwas sinda tanan ni Pedro, tapos nagluhod kag nangadyi. Didi gin-atubang an minatay kag nagsabi, “Tabita, magbangon ka!” Ginmuklat man sani an iya mga mata kag san makita si Pedro, nag-ingkod. \v 41 Ginhuyutan ni Pedro an iya kamot kag ginpatindog. Pakatawaga sa tanan na mga katawuhan san Dios kag mga balo ginpaatubang siya na buhay. \v 42 Naaraman ini sa bilog na Jope, kaya damo an nagtuod sa Ginoo. \v 43 Pakatapos sani, nag-istar si Pedro sa Jope sin damo pa ka adlaw kaupod ni Simon na paratina san anit. \c 10 \s1 Si Pedro Kag Si Cornelio \p \v 1 Kasadto, didto sa Cesarea, may namumuno san mga suldados na Italyano, na an ngaran Cornelio. \v 2 Ini siya diosnon na may paggalang sa Dios kag amo man an iya bilog na panimalay. Paralimos siya sa mga nagakinahanglan kag mapinanangadyion sa Dios. \p \v 3 Usad na adlaw san mga alas tres an hapon may anghel san Dios na nakita niya sin klarado sa pangitaon na nagasulod kag nagatawag, “Cornelio!” \p \v 4 Nagsud-ong siya na may kahadlok sa anghel kag nagsabat, “Nano po, Ginoo?” \p Nagsabi ini sa iya, “An imo mga pangadyi kag mga pagbulig ginbaton na para handumanan mo sa atubangan san Dios.” \v 5 Niyan, magpasugo ka sin mga lalaki sa Jope kag pakadion mo si Simon na ginatawag Pedro. \v 6 Nagaistar siya kan Simon na paratina san anit na an balay halapit sa may dagat. \p \v 7 Paghali san anghel na nagsurmaton sa iya, nagtawag siya sin duha niya na suruguon kag usad na diosnon na suldados hali sa iya mga kabulig. \v 8 Pakasumati sa inda san nangyari, ginsugo sinda pa-Jope. \p \v 9 Pagkaotro na adlaw, myintras nagahalapit na sinda sa syudad, nagsaka si Pedro sa atop san balay na mga alas dose na para magpangadyi. \v 10 Nakabatyag siyaʼn gutom kag gusto na niya magkaon, pero myintras ginahanda pa ninda ini, nakakita siya sin pangitaon. \v 11 Didi nakita niya na nag-abri an langit na may bagaʼn dako na habol na ginatunton pakinab-an. \v 12 An sulod sani amo an tanan na mga klaseʼn hayop, mga sawa kag mga sapat. \v 13 Tapos, may nabatian siya na boses, “Pedro, tumindog ka, magpatay kag magkaon!” \p \v 14 Pero nagsabat si Pedro, “Habo ako, Ginoo, kay wara pa ako kakaon sin nano man na ginabawal o dili malinis sa amon na mga Judio.” \p \v 15 Nagpadayon gihapon an boses, “An ginlinis na san Dios dili mo na dapat pagtawagon na bawal.” \p \v 16 Tulo na beses ini nangyari, pakatapos, ginbalik dayon palangit idtoʼn gintunton. \p \v 17 Niyan myintras ginaisip ni Pedro kun nano an gusto sabihon sadto na pangitaon na nakita niya, nag-abot naman sa Jope an mga ginsugo ni Cornelio kag nagpanghunga anay san balay ni Simon. Kaya niyan, nagatindog sinda sa may pwertahan san balay, \v 18 kag nagtawag para hungaon kun nagaistar didto si Simon na ginatawag Pedro. \p \v 19 Myintras ginaisip pa man ni Pedro an pangitaon, an Espirito nagsabi sa iya, “Kitaa, may tulo na lalaki na nagahanap sa imo. \v 20 Maglusad ka, tapos, mag-upod sa inda na waraʼn pagduha-duha kay ginsugo ko sinda.” \p \v 21 Naglusad man si Pedro pakadto sa mga lalaki kag nagsabi, “Ako an ginahanap niyo. Nano, may tuyo kamo sa akon?” \p \v 22 Nagsabat sinda, “Si Cornelio an amon amo. Namumuno siya san mga suldados kag matanos man na tawo. May paggalang siya sa Dios kag ginagalangan man san mga Judio. Kahapon may ginsabihan siya na banal na anghel na patabian ka na magkadto sa iya balay agod mabati an sasabihon mo.” \v 23 Kaya ginpadayon sinda ni Pedro kag nagpalipas san gab-i didto. \p Pagkaaga, nag-upod siya sa inda paglakat, kaupod man an iba san mga kamaranghod sa pagtuod na taga-Jope. \v 24 Pagkaotro naman na adlaw, nakaabot sinda sa Cesarea. Didto ginapahulat na sinda ni Cornelio. Myintras nagapahulat siya gintiripon niya an iya mga kaigmanghudan kag mga amigo. \v 25 Pag-abot lang ni Pedro, ginsugat siya ni Cornelio, nagluhod sa iya tiilan kag nagsamba sa iya. \v 26 Pero ginpatindog siya ni Pedro na nagasabi, “Tumindog ka. Tawo man lang ako.” \p \v 27 Myintras nagaistoryahan sinda nagasulod sa balay kag nakita didto ni Pedro na damo sin mga tawo na nagtiripon. \v 28 Kaya nagsabi siya sa inda, “Kamo mismo maaram na susog sa Kasuguan namon na mga Judio ginbawal na makig-upod o magbisita sa mga dili-Judio kay bagaʼn maati sinda sa aton, pero ginpakita sa akon san Dios na dili ko dapat pagtawagon an bisan sin-o na tawo bagaʼn maati. \v 29 Kaya san ginpatabian niyo ako, nagkadi dayon ako na waraʼn reklamo. Niyan, ginahunga ko kamo kun nano kay ginpatabian niyo ako.” \p \v 30 Didi nagsabat si Cornelio, “Mga upat na ka adlaw yana na sugad man sani na alas tres an hapon, nagapangadyi ako sa balay. Bigla na lang may nagtindog sa atubangan ko na lalaki na makintab an sul-ot. \v 31 Nagsabi, ‘Cornelio, ginbati na san Dios an imo pangadyi kag an imo pagbulig naman nadumduman niya. \v 32 Magsugo ka pakadto sa Jope kag patabian si Simon na ginatawag Pedro. Siya nagaistar didto sa balay ni Simon na paratina san anit. Halapit ina sa may dagat.’ \v 33 Kaya ginpasuguan ta dayon, kag maayo kay nagkadi ka. Niyan adi kami tanan sa pagkita san Dios para mamati san tanan na ginapasabi sa imo san Ginoo.” \s1 An Panurmaton Ni Pedro \p \v 34 Nagtuna si Pedro pagsurmaton, “Matuod na nakikita ko na waraʼn ginapalabi an Dios, \v 35 pero sa kada nasyon an may paggalang sa iya kag an nagatuman sa iya nauuyunan niya. \v 36 Aram niyo kun nano an ginpahayag san Dios kasadto sa mga taga-Israel manungod san Maayo Na Barita san kalinaw paagi kan Jesu-Cristo na Ginoo san tanan. \v 37 Ini an surmaton na ginpahayag magtuna sa Galilea hasta sa bilog na Judea pakatapos san panahon ni Juan na Parabunyag. \v 38 Aram man niyo na si Jesus na taga-Nazaret ginhatagan san Dios san Espirito Santo kag poder. Amo man kun pan-o nagaupod sa iya an Dios kaya nagapanghimo siya sin mga kaayuhan kag an tanan na ginsakop san Dyablo ginlibre niya sa pagpaayo. \p \v 39 “Niyan kami mga testigos san tanan na ginhimo ni Jesus sa lugar san mga Judio kag sa Jerusalem. Sa katapus-tapusi, ginpatay siya paagi sa pagpako sa iya sa krus. \v 40 Pero ginbuhay siya gihapon san Dios pag-ikatulo ka adlaw, kag ginpakita sa mga tawo, \v 41 pero dili sa tanan kundi sa amon lang na pinili san Dios na magtestigos na nakikaon kag nakiinom kaupod niya pakatapos na nabuhay gihapon siya hali sa kamatayon. \v 42 Ginsugo naman niya kami na magpahayag sa mga katawuhan kag magtestigos na siya an ginpili san Dios na maghusgar san mga buhay kag san mga patay. \v 43 An tanan man na propeta nagtestigos manungod sa iya na an magtuod sa iya pagapatawadon san inda mga kasal-an paagi san iya ngaran.” \s1 Nakabaton An Mga Dili-Judio San Espirito Santo \p \v 44 Myintras nagasurmaton pa sani si Pedro, bigla nagsulod an Espirito Santo sa inda tanan na nakabati sani. \v 45 Kaya, nagkangarawa an mga nagatuod na Judio na kaupod ni Pedro kay an regalo na Espirito Santo ginhatag man bisan sa mga dili-Judio. \v 46 Aram ninda ini kay nabati ninda na nagasurmaton an mga dili-Judio sin manlain-lain na mga surmaton kag ginaumaw an Dios. \p Pakatapos nagpadayon si Pedro, \v 47 “Ini na mga tawo nakabaton san Espirito Santo pareho man naton. Nano, may makabawal sa inda pagpabunyag paagi sa tubig?” \v 48 Kaya ginsugo niya sinda na magpabunyag sa ngaran ni Jesu-Cristo. Pakatapos, gin-agda ninda siya na magpabilin didto sin pira ka adlaw. \c 11 \s1 Nagapahayag Si Pedro Sa Mga Nagatuod Sa Jerusalem \p \v 1 Niyan, nabaritaan san mga apostoles kag san mga kamaranghod sa pagtuod sa Judea na an mga dili-Judio nag-ako man san katukduan san Dios. \v 2 Kaya pag-abot ni Pedro sa inda ginatiripunan sa Jerusalem, ginsuay siya san mga Judio na nagaapin sa pagturi. \v 3 Ginsukmat siya ninda, “Nagbisita ka sa mga dili turi na mga tawo kag nakikaon ka pa ngani sa inda!” \p \v 4 Didi ginpahayag ni Pedro sa inda an mga pasurunod na pangyari. \v 5 “Myintras nagapangadyi ako didto sa syudad san Jope, nakakita ako sin pangitaon na may ginatunton na bagaʼn halapad na habol hali sa langit. Bagaʼn nagahalapit idto sa akon. \v 6 Kaya, ginmasdan ko sin maayo kag may nakita ako sa sulod na manlain-lain na mga kumadlaganon na hayop, mga sawa kag mga sapat. \v 7 Tapos, may nabati ako na boses na an sabi, ‘Pedro, magtindog ka, magpatay kag magkaon.’ \p \v 8 “Pero nagsabat ako, ‘Ginoo, habo ako kay wara pa gayod ako kakaon sin ginabawal sa amon na mga Judio.’ \p \v 9 “Nagpadayon gihapon an boses hali sa langit, ‘An ginlinis na san Dios dili mo dapat pagtawagon na bawal.’ \v 10 Niyan, nangyari ini sin makatulo na beses, tapos, an tanan ginpabalik palangit. \p \v 11 “Sana man mismo may tulo ka tawo na nag-abot sa ginaistaran namon. Ginsugo kuno sinda pakadi sa akon hali sa Cesarea. \v 12 Tapos, ginsabihan naman ako san Espirito Santo na mag-upod sa inda na waraʼn pagduha-duha. Ini man na unom ta na kamaranghod sa pagtuod didi nag-upod man sa akon kag nagsulod kami sa balay sadtoʼn tawo. \v 13 Ginsumat naman niya sa amon kun pan-o kuno may nakita siya na anghel na nagatindog sa iya balay na nagasabi, ‘Magsugo ka pakadto sa Jope agod pakadion si Simon na ginatawag Pedro. \v 14 Pagasabihan niya kamo san paagi na masasalbar ka kag san imo mga panimalay.’ \p \v 15 “San matuna na ako pagsurmaton, nagsulod sa inda tanan an Espirito Santo pareho man san nangyari sa aton san una. \v 16 Didi ko man nadumduman an ginsurmaton san Ginoo, ‘Si Juan nagbunyag paagi san tubig, pero kamo naman pagabunyagan sa Espirito Santo.’ \v 17 Niyan, kun an Dios naghatag sin pareho na regalo sa inda sugad man na naghatag siya sa aton san magtuod kita sa Ginooʼn Jesu-Cristo, pan-o ako makakontra sa Dios?” \p \v 18 Pakabati ninda sani, wara sinda kapangsabat, kundi gin-umaw lang ninda an Dios. Nagsabi sinda, “Kaya, nag-ako man an Dios san mga dili-Judio agod makapagbasol sinda kag magkaigwaʼn buhay hasta na lang.” \s1 An Pagtiripon San Mga Nagatuod Sa Antioquia \p \v 19 Niyan, idtoʼn mga nagkaburulag tungod sa pagpasakit na nangyari san napatay si Esteban nakaabot hasta sa Fenicia, Cipre kag Antioquia. Nagapahayag sinda san surmaton san Dios sa mga Judio lang. \v 20 Pero may pira san mga nagatuod na taga-Cipre kag Cirene na nagpakadto sa Antioquia. Pag-abot didto, nagpahayag sinda sa mga Griego manungod kan Ginooʼn Jesus. \v 21 Paagi san poder san Ginoo an inda pagpahayag, kaya damo na mga tawo an nagtuod kag nagsarig sa iya. \p \v 22 Ini na barita nakaabot sa simbahan san mga nagaturuod sa Jerusalem kaya ginsugo ninda si Bernabe pa-Antioquia. \v 23 Pag-abot niya didto kag nakita an mga maayo na ginhimo san Dios sa katawuhan, nalipay gayod siya. Tapos, ginpakusog niya an buot san tanan na magpadayon pagkamatinumanon sa Ginoo sa bilog ninda na tagipusuon. \v 24 Kay maayo na tawo si Bernabe kag may gahom san Espirito Santo kaupod san pagtuod, damo pa an nadagdag sa nagatuod sa Ginoo dahilan san iya ginasabi. \p \v 25 Hali didto nagpakadto si Bernabe sa Tarso para hanapon si Saulo. \v 26 Pakakita niya sa iya, gin-upod niya pabalik pakadto sa Antioquia. Sa sulod sin usad ka tuig nakig-upod sinda sa mga nagaturuod sa simbahan didto kag nagtukdo sa kadamuan na mga tawo. Didto sa Antioquia kauna-unahi gintawag an mga disipulos na mga Kristyano. \p \v 27 Sani man na panahon may mga propeta na nag-abot sa Antioquia hali sa Jerusalem. \v 28 May usad sa inda na an ngaran Agabo, nagtindog siya kag paagi sa paggiya san Espirito Santo nagsurmaton na magakaigwa sin dako na gutom sa bilog na kinab-an. Nangyari man gayod ini san panahon ni Claudio. \v 29 Dahilan sani nakaisip an mga disipulos na an kada usad sa inda susog sa kakayahan ninda, magpadara sin bulig sa mga kamaranghod sa pagtuod na nagaistar sa Judea. \v 30 Kaya ginhimo ninda ini kag ginpadara idto paagi kanda Bernabe kag Saulo pakadto sa mga namumuno sa mga nagatuod didto. \c 12 \s1 Damo Pa Na Mga Pasakit \p \v 1 Sana man na panahon, nagtuna pagpasakit an Hadi na si Herodes sa iba na mga nagatuod. \v 2 Ginpapatay niya paagi sa ispada si Santiago na kamanghod ni Juan. \v 3 Pakakita niya na nalipay an mga Judio dahilan sana, ginpadakop man niya si Pedro. Nangyari ini san kapyistahan san Tinapay na Waraʼn Lebadura. \v 4 Pakatapos na gindakop si Pedro, ginpriso kag ginpabantayan siya sa upat na grupo san mga suldados. Ginaisip man ni Herodes na pakatapos san kapyistahan ipapaatubang si Pedro sa mga tawo. \p \v 5 Kaya si Pedro napriso, pero an mga nagatuod nangadyi gayod sa Dios para sa iya. \s1 Makangawa An Pagpaluwas Kan Pedro Sa Prisuhan \p \v 6 Sana mismo na gab-i antes pagapaatubangon ni Herodes si Pedro sa mga tawo, nagakaturog ini sa tunga san duha na suldados. Nakagapos man siya sa duha na kadena kag may mga bantay sa pwertahan san prisuhan. \v 7 Bigla na lang may nagpakita na anghel san Ginoo kag may nagpawa sa sulod san prisuhan. Ginparatapik si Pedro sa kilid kag ginpukaw, tapos nagsabi, “Dali, magbangon ka.” Natangkas dayon an kadena sa iya mga kamot. \p \v 8 Pakatapos, ginsabihan siya san anghel, “Husaya an bado mo para paglakat kag isul-ot an imo sandalyas.” Nagsunod man dayon si Pedro. Tapos, nagsabi gihapon an anghel sa iya, “Ialikboy an imo pangsuon kag magsunod sa akon.” \v 9 Kaya, nagsunod siya sa anghel paluwas san prisuhan, pero dili niya aram na matuod an nangyayari kundi naghuna siya na nakakita lang sin pangitaon. \v 10 Pakalampas ninda sa una kag ikaduha na bantay, nakaabot sinda sa bakal na pwertahan pakadto sa syudad. Nag-abri mismo ini kag nakaluwas sinda, tapos, nakaagi sa kalye. Didi ginbayaan dayon siya san anghel. \v 11 Nakamangno naman si Pedro kag nagsabi, “Niyan aram ko naman gayod na nagsugo an Dios san iya anghel para ilibre ako sa poder ni Herodes kag sa mga ginalauman san mga Judio.” \p \v 12 Pakamangno niya sani, nagpakadto siya sa balay ni Maria, iloy ni Juan na ginatawag man na Marcos. Didto may damoʼn nagatiriponna nagapangadyi para sa iya. \v 13 Pagtuktok ni Pedro sa may pwertahan, naghalapit an suruguon na babayi na an ngaran si Roda agod aramon kun sin-o idto. \v 14 Pakakilala san boses ni Pedro, wara niya abrihi an pwertahan kundi tungod sa iya kalipay, nagdalagan lugod pasulod kag nagbarita na si Pedro ada sa may pwertahan nagatindog. \p \v 15 Nagsabat sinda, “Nagabuang ka na siguro.” Pero nagpirit siya na matuod ini. Kaya, nagsabi gihapon sinda, “An iya anghel ina!” \p \v 16 Ugaling, nagparatuktok gayod si Pedro. Tapos, san abrihan ninda ini, nakita siya didto kaya nagkangarawa sinda. \v 17 Ginsinyasan sinda na magpuyo, tapos gin-istorya niya sa inda kun pan-o siya ginpaluwas san Ginoo sa prisuhan. Nagtugon siya, “Pakisabi niyo sani kan Santiago kag sa mga kamaranghod sa pagtuod.” Pakatapos naghali na siya kag nagpakadto sa iba na lugar. \p \v 18 Pagkaaga na, an mga bantay nagkarilibog gayod kun hain si Pedro. \v 19 San ginpahanap siya ni Herodes kag wara mahanapi, ginpanghunga an mga bantay, pakatapos, ginpapatay sinda. Tapos, nagpakadto siya sa Cesarea hali sa Judea kag nagpirme didto. \s1 An Pagkamatay Ni Herodes \p \v 20 Kasadto naurit si Herodes sa mga katawuhan san mga lugar san Tiro kag Sidon, kaya nagtiripon sinda kag nagpakadto sa iya. Pakatapos na makigsurmaton kan Blasto na tagapamahala san hadi, nagpaupod sinda agod makighusay kay nagasarig lang sinda san inda pagkaon sa kadutaan san hadi. \p \v 21 Sa gintalaan na adlaw, ginsul-ot ni Herodes an iya bado na panghadi, tapos, nag-ingkod sa iya trono kag nagsurmaton sa mga katawuhan. \v 22 Nagsiriyak an mga tawo, “Dili ini tawo na nagasurmaton kundi dios!” \v 23 Sadto mismo, gintamaan siya san anghel san Ginoo sin sakit kay wara niya galangi an Dios. Kaya ginkutkot siya san mga ulod hasta namatay. \p \v 24 An surmaton san Dios nagpadayon lugod paglukop kag nagdagdag an mga nagatuod. \p \v 25 Sinda Bernabe kag Saulo naman nagbalik hali sa Jerusalem pakatuman san inda tuyo didto kag ginpaupod sa inda si Juan na ginatawag man Marcos. \c 13 \s1 Ginsugo Sinda Bernabe Kag Saulo \p \v 1 Niyan, kaupod san mga nagatuod sa Antioquia may mga propeta kag mga paratukdo. An iba sa inda didi amo sinda Bernabe kag Saulo, Simon na ginabansagan na Negro, Lucio na taga-Cirene, kag Manaen na myimbro san panimalay san Gobernador na si Herodes. \v 2 Myintras nagasamba sinda sa Ginoo kag nagaayuno, nagsabi an Espirito Santo, “Ipili niyo ako kanda Bernabe kag Saulo kay may trabaho ako para sa inda.” \v 3 Pakatapos ninda pag-ayuno kag pagpangadyi, gindapatan san inda kamot sa pagbendisyon an duha kag ginpalakat na. \s1 Didto Sa Cipre \p \v 4 Kaya, nagpakadto sa Seleucia sinda Bernabe kag Saulo na ginsugo san Espirito Santo. Tuna didto naglayag sinda pakadto sa Cipre. \v 5 Pag-abot ninda sa Salamina, ginpahayag an Maayo Na Barita hali sa Dios sa mga sinagoga san mga Judio. Kaupod man ninda si Juan Marcos. \p \v 6 San malibot na ninda an bilog na isla hasta sa Pafos, may nakasugat sinda na salamangkero na an ngaran si Bar-Jesus na usad na Judio na nagaangkon na propeta. Ginatawag man siyaʼn Elimas. \v 7 Kaupod siya san gobernador san isla na si Sergio Paulo, usad na madunong na nagpatawag kanda Bernabe kag Saulo kay gusto niya mabati an mga surmaton manungod sa Dios. \v 8 Pero ginkontra sinda ni Elimas na salamangkero (amo ini an gusto sabihon san iya ngaran). Ginhimo niya ini kay ginatalinguha niya na pahabuon an gobernador sa pagtuod kan Jesu-Cristo. \p \v 9 Tapos, si Saulo na ginatawag man Pablo na nasa gahom san Espirito Santo, ginturok an salamangkero \v 10 kag nagsabi, “Anak ka san Dyablo, kaaway san tanan na pagkamatanos, dayaon kag maraot gayod, pirme mo ginahimuan an matanos na katukduan san Ginoo. \v 11 Niyan pagakastiguhon ka san Ginoo, mabubuta kag pira-pira na mga adlaw dili makakita san kapaw-an.” Nabatyagan dayon ni Elimas an kadulom, kaya naghanap siya sin makakabit sa iya. \p \v 12 An gobernador naman nagtuod kan Saulo san makita niya an nangyari kay nangawa siya sa mga katukduan manungod san Ginoo. \s1 Nakaabot Sinda Pablo Sa Antioquia San Pisidia \p \v 13 Niyan naglayag sinda Pablo hali sa Pafos kag nakaabot sa Perge san Panfilia. Didi ginbayaan sinda ni Juan kag nagbalik sa Jerusalem. \v 14 Pero nagpadayon pa sinda Pablo hali sa Perge kag nakaabot sa Antioquia san Pisidia. Pagkaadlaw San Pagpahuway nagsulod sinda sa sinagoga kag nag-ingkod didto. \v 15 Pakatapos pakabasa sin mga pira sa Kasuguan kag san kasuratan san mga propeta, ginpasuguan sinda san mga namumuno san sinagoga na nagasabi, “Mga kaigmanghudan, kun igwa kamo sin isarabi sa mga tawo, sabihan na niyo.” \p \v 16 Kaya nagtindog si Pablo, ginsinyasan sinda na magpuyo kag nagsabi, “Mga katawuhan san Israel kag kamo na mga dili-Judio na may paggalang sa Dios, mamati. \v 17 An Dios san mga katawuhan san Israel an nagpili san aton mga kalulululuhan kag ginhimo sinda na dako na nasyon myintras nagaistar sinda sa Ehipto. Ginpaluwas sinda san Dios sa Ehipto paagi san iya dako na poder. \v 18 Sa sulod san 40 ka tuig gin-ataman sinda sa disyerto. \v 19 San iya ginsira an pito na nasyon sa duta san Canaan, ginpairensya sinda san duta sa sulod san 450 na tuig. \p \v 20 “Pakatapos sani, an Dios nagbutang sin mga huwes agod maghadi sa inda hasta sa panahon san propeta na si Samuel. \v 21 Tapos, nangayo sinda sin hadi. Kaya, ginhatag man sa inda san Dios si Saulo na anak ni Cis na hali sa lahi ni Benjamin. Siya an naghadi sa inda sa sulod sin 40 ka tuig. \v 22 San halion si Saulo san Dios, ginhatag naman si David para maghadi sa inda. Amo ini an ginsabi san Dios manungod sa iya, ‘Nakita ko na si David na anak ni Jesse an tawo na nauuyunan ko. Siya magasunod sa tanan san akon kagustuhan.’ \p \v 23 “Hali sani na lahi ni David, ginhatag san Dios sa Israel an iya gintuga na Parasalbar na si Jesus. \v 24 Antes san iya pag-abot, nagtukdo si Juan sin bunyag na may kinahanglan na pagbasol kag pagbaya san pagkasala sa tanan na katawuhan san Israel. \v 25 San matatapos na siya sa iya mga ginahimo, ginsabi niya sa mga tawo, ‘Nano, sa paghuna niyo ako an Mesias? Dili ako siya, pero maabot siya kasunod ko kag dili ngani ako angay bisan magtangkas san iya mga sandalyas.’ \p \v 26 “Mga kaigmanghudan ko na hali sa lahi ni Abraham kag sa mga dili-Judio na may paggalang sa Dios, ginpadara sa aton ini na mensahe manungod sa pagkasalbar. \v 27 Pero an mga tawo sa Jerusalem kag san inda mga namumuno dili maaram na siya an Parasalbar. Dili man sinda nakasabot san mga mensahe san mga propeta na ginabasa kada Adlaw San Pagpahuway. Pero paagi sa pagkondinar kan Jesus ginpamatuod naman ninda ina na mga mensahe. \v 28 Bisan wara man sindaʼn nakita na ibidinsya para husgaran siya sin kamatayon, nag-ayo pa sinda kan Pilato na ipapatay siya. \v 29 Tapos, pakatuman ninda san tanan na ginasabi manungod sa iya sa Kasuratan, ginlusad siya sa krus kag ginlubong. \v 30 Pero ginbuhay gihapon siya san Dios hali sa kamatayon. \v 31 Pakatapos, damo pa na mga adlaw nagpakita siya sa mga nag-upod sa iya sa Jerusalem hali sa Galilea, na amo an mga testigos niya sa mga katawuhan. \p \v 32 “Kaya ginadara namon an Maayo Na Barita na amo an gintuga san Dios sa aton mga kalulululuhan. \v 33 Ini gintuman niya sa aton na inda mga anak san ginbuhay gihapon niya si Jesus pareho man san nakasurat sa ikaduha na Salmo na an Dios nagsabi, \q1 ‘Ikaw an akon anak, kag nagin ama mo ako yana.’\f + \fr 13:33 \ft Kitaa Salmo 2:7. \f* \p \v 34 “Manungod naman sa pagpamatuod na ginbuhay si Jesus hali sa kamatayon kag dili na gayod madudunot, nagsurmaton an Dios sani na paagi, \q1 ‘Ihahatag ko sa iyo tanan an banal kag sigurado na mga bendisyon ni David.’\f + \fr 13:34 \ft Kitaa sa Isaias 55:3. \f* \m \v 35 Nagsabi pa man siya sa iba na Salmo sugad sani, \q1 ‘Dili mo pagatugutan na magtios sin pagkadunot an imo Banal.’\f + \fr 13:35 \ft Kitaa sa Salmo 16:10. \f* \p \v 36 “Matuod ini kay pakatuman ni David sa katuyuan san Dios sa iya sadiri na panahon, napatay kag ginlubong kaupod san iya mga kalulululuhan, tapos nagdunot, \v 37 pero si Jesus na ginbuhay gihapon san Dios wara magdunot. \p \v 38 “Kun sugad, mga kaigmanghudan, sigurado na maaraman niyo na may kapatawadan kamo san kasal-an paagi kan Jesus susog sa aton pagpahayag. \v 39 Niyan, paagi sa iya an tanan na nagatuod sani ginlibre sa tanan na kastigo na an Kasuguan ni Moises dili makalibre sa iyo. \v 40 Kaya maghimat agod dili mangyari sa iyo an ginsabi san mga propeta: \q1 \v 41 Kitaa niyo, mga paratuya-tuya, magngalas kag mapatay, kay may ginahimo ako sa iyo kapanahunan, \q1 na dili gayod niyo matutuudan bisan may magsabi pa sani sa iyo.”\f + \fr 13:41 \ft Kitaa sa Habacuc 1:5. \f* \p \v 42 Pagluwas na ninda naghangyo an mga tawo na magsurmaton gihapon sinda sani sa masunod na Adlaw San Pagapahuway. \v 43 Pakatapos san pagtiripon sa sinagoga, damo na mga Judio kag mga dili-Judio na nadara sa pagtuod san mga Judio an nagsunod kanda Pablo kag Bernabe. Tapos, nagsurmaton ini sa inda kag nagpakusog san inda buot na magpadayon sa pagsarig sa pagkamaluluy-on san Dios. \p \v 44 Pagkaotro Adlaw San Pagpahuway, haros an bilog na syudad nagtiripon agod mamati san katukduan san Dios. \v 45 Pero pakakita san mga Judio sa kadamuan, nagkaarawa sinda, kaya ginkontra an ginsabi ni Pablo kag ginpakaraot pa siya. \p \v 46 Ugaling, sinda Pablo kag Bernabe naman nagsurmaton lugod na makusog an buot, “Kinahanglan isabi anay gayod sa iyo an katukduan san Dios. Niyan, kay ginsikway niyo ini kag ginhusgaran mismo niyo na dili kamo angay sa buhay na waraʼn katapusan, kaya makadto kami sa mga dili-Judio. \v 47 Matuod ini kay sugad sani an ginsugo sa amon san Ginoo na, \q1 ‘Ginbutang ko kamo na magin bagaʼn ilaw sa mga dili-Judio, \q1 agod madara niyo an pagkasalbar sa bilog na kinab-an.’,”\f + \fr 13:47 \ft Kitaa sa Isaias 49:6. \f* \p \v 48 Pakabati sani san mga dili-Judio, nagkarilipay sinda kag gin-galangan an katukduan san Dios. Tapos nagtuod idtoʼn ginpili para sa buhay na waraʼn katapusan. \v 49 Kaya, an katukduan san Ginoo nakalukop sa bilog sana na lugar. \v 50 Pero ginsulsulan san mga Judio an mga diosnon na kababayihan na kilala sa lungsod, amo man an kalalakihan na nagapamuno sa lungsod. Sugad sani nagtuna sinda pagpersigir kanda Pablo kag Bernabe, tapos ginpalayas sinda sa inda lugar. \v 51 Pero ginpagpag sani na duha an alpog san inda mga tiil bilang pagtestigo kontra sa mga tagadidto kag nagpakadto sinda sa Iconio. \v 52 An mga disipulos naman sa Antioquia nagkarilipay gayod kag napasa inda an Espirito Santo. \c 14 \s1 Sa Iconio \p \v 1 Didto naman sa Iconio, nagsulod sinda Pablo kag Bernabe sa sinagoga san mga Judio kag nagsurmaton sin maayo mala ngani kay damo an nadara sa pagtuod na mga Judio kag mga Griego. \v 2 Tapos, an mga dili nagatuod na mga Judio ginpasamok an mga dili-Judio kag ginpaisip sinda sin maraot kontra sa mga kamaranghod sa pagtuod. \v 3 Pero, nagdugay an duha didto, nagsurmaton para sa Ginoo na waraʼn kahadlok sa mga tawo kag nagtestigos na matuod an inda mensahe manungod sa iya kapatawadan san mga sala, tapos, ginhatagan sinda san Dios sin poder na maghimo sin mga milagro kag makangangalas na mga gawi. \p \v 4 An mga katawuhan naman sa syudad nabahin; may mga nag-apin sa mga Judio kag an iba sa mga apostoles. \v 5 Didi nakaisip an mga Judio kag mga dili-Judio kaupod an inda mga namumuno na pasakitan sinda kag batuhon. \v 6 Pero naaraman ini san mga apostoles kaya nagdulag sinda pakadto sa Listra kag Derbe, mga syudad san Licaonia, kag sa palibot na lugar. \v 7 Didto sinda nagpahayag san Maayo Na Barita. \s1 Sa Listra Kag Sa Derbe \p \v 8 Niyan, didto sa Listra may lalaki na nagaingkod sa luwas na dili gayod nakalakat kay pilay siya tuna pa san gin-anak. \v 9 Namati siya kan Pablo na nagasurmaton. Si Pablo naman ginakita siya sin maayo kag san mapanginanuhi na may pagtuod siya na mag-ayo, \v 10 nagsabi sin makusog, “Magtindog ka!” Nagtindog dayon ini kag naglakat. \p \v 11 Pakakita san kadamuan sa ginhimo ni Pablo, nagsiriyak sinda sa sadiri ninda na surmaton sa Licaonia, “An mga dios nagpakadi sa aton pareho sa mga tawo!” \v 12 Kaya, ginpangaranan ninda si Bernabe sin Zeus. Si Pablo naman, tungod kay siya an parasurmaton, ginpangaranan man ninda sin Hermes. \v 13 Niyan, an templo san Zeus ada lang sa atubangan san syudad. Tapos, an padi naman san Zeus kaupod san mga katawuhan nagdara sin mga turo kag mga kulintas na burak sa may pwertahan sa syudad kag gusto na maghalad sin mga sakripisyo. \p \v 14 Pero san mabati ini ninda Bernabe kag Pablo, gin-gisi ninda an inda mismo mga bado sa pagkaurit susog sa inda ugali kag nagdalagan pakadto sa kadamuan na nagasiyak, \v 15 “Mga katawuhan, nano kay ginahimo niyo ini? Tawo lang kami pareho niyo na nagadara sa iyo san Maayo Na Barita agod magbaya kamo sani na mga waraʼn pulos na mga kaugalian pakadto lugod sa buhay na Dios na naglalang san langit, duta, dagat kag an tanan na ada sana. \v 16 Kasadto, gintugutan niya an tanan na nasyon na sundon an inda kagustuhan. \v 17 Pero pirme siya nagahatag sin pruwiba na buhay siya paagi sa maayo na ginhimo niya. Halimbawa, ginahatagan kamo sin uran hali sa langit kag mga ani sa tama na panahon agod malipay man an iyo mga tagipusuon kag mabusog kamo sin mga pagkaon.” \v 18 Bisan sani na mga surmaton nalisudan pa gihapon sinda pagsaway san mga tawo sa paghalad sa inda. \p \v 19 Pero may mga Judio na nag-abot didto hali sa Antioquia kag Iconio na nadara an katawuhan. Kaya, nag-upod sinda tanan sa pagbato kan Pablo, tapos, gin-guyod ninda siya paluwas san syudad sa paghuna na patay na siya. \v 20 Pero pagtiripon sa iya san mga disipulos, nagbangon siya kag nagbalik sa lungsod. Tapos, pagkasunod na adlaw nagkadto sinda ni Bernabe sa Derbe. \s1 An Pagbalik Sa Antioquia Kag Siria \p \v 21 Niyan, pakapahayag ninda san Maayo Na Barita sa Derbe, nakahidara sinda sin damo na magin mga disipulos. Tapos, nagbalik sinda sa Listra kag sa Iconio kag, pagkatapos, sa Antioquia. \v 22 Didto ginpakusog ninda an mga buot san mga nagatuod kag ginsabihan na magpadayon sa pagtuod. Nagsabi pa na maagi anay kita sin damo na pasakit antes makasulod sa kahadian san Dios. \v 23 Myintras naman, nagbulig sinda sa mga nagatuod sa pagbutang na may pangadyi kag pag-ayuno sin mga namumuno sa kada simbahan. Tapos, ginpaniwala ninda sinda sa Ginoo na amo an ginatuudan ninda. \p \v 24 Pakaagi ninda sa Pisidia, nakaabot naman sa Panfilia. \v 25 Didto, gintukdo man ninda sa Perge an Maayo Na Barita hali san Dios kag pakatapos nagpakadto sa Atalia. \v 26 Hali didto, naglayag pabalik sa Antioquia kun diin kasadto ginpaniwala sinda sa pag-ataman san Dios para sa trabaho na natapos na ninda. \v 27 Pag-abot ninda sa Antioquia, gintiripon ninda an mga nagatuod kag ginsumatan san tanan na ginhimo san Dios paagi sa inda kag kun pan-o gin-abrihan niya an agihan san pagtuod sa mga dili-Judio. \v 28 Tapos, nagdugay man sinda didto kaupod san mga disipulos. \c 15 \s1 An Pagtiripon Sa Jerusalem \p \v 1 May iba naman na mga tawo na nag-abot sa Antioquia hali sa Judea kag nagatukdo sa mga nagatuod na waraʼn masasalbar hasta na maturi na susog sa kaugalian ni Moises. \v 2 Ginkontra gayod sinda ninda Pablo kag Bernabe, kaya ngani nagsuruay sinda! Tapos, an isip san mga disipulos didto na mapakadto sinda Pablo kag Bernabe kaupod san pira na tagadidto pa-Jerusalem agod makaistorya sa mga apostoles kag sa mga namumuno san mga nagatuod manungod sani. \v 3 Kaya, pakapakadtua sa inda san mga nagatuod, nag-agi anay sa Fenicia kag Samaria. Didi ginbarita ninda kun pan-o nagatuod an mga dili-Judio sa Dios, kaya, nakapalipay gayod ini sa mga kamaranghod sa pagtuod didto. \p \v 4 Pag-abot ninda sa Jerusalem, ginpadayon sinda san mga nagatuod, mga apostoles kag mga namumuno na ginsumatan ninda san ginhimo san Dios paagi sa inda. \p \v 5 Pero may nagtindog didto na iba na mga nagatuod na Pariseo na nagsabi, “Kinahanglan gayod turion an mga dili-Judio kag patumanon sa Kasuguan ni Moises.” \p \v 6 An mga apostoles naman kag mga namumuno san mga nagatuod nagtiripon agod makaistorya manungod sani. \v 7 Pakatapos san halaba na mga suruay, tumindog si Pedro kag nagsabi, “Mga kaigmanghudan, naaraman niyo na kasadto ginpili ako san Dios sa iyo na magtukdo sa mga dili-Judio san Maayo Na Barita agod magtuod sinda. \v 8 Sugad pa man an Dios na nakaaram san tagipusuon san mga tawo naghatag sa inda san Espirito Santo pareho man san sa aton. \v 9 Ginlinisan man niya an inda mga tagipusuon kay nagtuod sinda, kaya wara naʼn kaibahan sinda sa aton. \v 10 Niyan, nano kay ginaporbaran pa niyo an Dios paagi sa pag-obligar sana na mga dili-Judio na wara ngani naton makaya, bisan man san aton mga kalulululuhan? \v 11 Ugaling, nagatuod kita na masasalbar paagi sa pagkamaluluy-on na may pagkamuot san Ginooʼn Jesus pareho man sana na mga dili-Judio.” \p \v 12 Didi, mapuyo an mga nagtiripon myintras namamati san mga sumat ninda Bernabe kag Pablo manungod san mga milagro kag makangangalas na ginhimo san Dios paagi ninda sa mga dili-Judio. \p \v 13 Pakasurmaton ninda, nagsabat man si Santiago, “Mga kaigmanghudan, pamati kamo sa akon. \v 14 Si Simon nagsumat kun pan-o an Dios nagmalasakit sa mga dili-Judio kag nagpili sa inda sin mga tawo para sa iya mismo. \v 15 Nagakauyon gayod ini sa mga surmaton san mga propeta, pareho san nasurat, \q1 \v 16 ‘Pakatapos sani mabalik ako, kag pagatindugon ko gihapon an istaran ni David na natumpag. \q1 Ititindog ko ini hali sa pagkasira kag aayuhon gihapon, \q1 \v 17 agod magahanap sa Ginoo an iba na mga katawuhan na amo an tanan na mga dili-Judio na ginpili na magin katawuhan ko, \q1 \v 18 an sabi san Ginoo na naghayag sani tuna pa kasadto.’\f + \fr 15:18 \ft Kitaa sa Amos 9:11-12. \f* \p \v 19 “Kaya, sa huna-huna ko, dili ta pagsamukon an mga dili-Judio na nagtuod sa Dios, \v 20 kundi suratan ta sinda na dili magkaon sin nano man na ginhalad sa mga diosdiosan, sin mga hayop na wara pagpadugua sin dugo mismo kag maglikay sa malaw-ay na kaila. \v 21 Nasabi ko ini kay kasadto pa na panahon ginatukdo an Kasuguan ni Moises sa kada syudad kag ginabasa hasta yana sa mga sinagoga kada Adlaw San Pagpahuway.” \s1 An Surat Sa Nagatuod Na Mga Dili-Judio \p \v 22 Tapos, nagkauruyon an mga apostoles kag mga namumuno kaupod an bilog na mga nagatuod na magpili sin pira ka tawo hali sa grupo agod pakadtuon sa Antioquia kaupod ninda Pablo kag Bernabe. Ginpili ninda sinda Judas na ginatawag Barsabas kag Silas na mga ginagalangan san kamaranghudan. \v 23 Ginpadarahan man ninda sinda san surat na amo ini an ginsabi: \pi1 “Mga kamaranghod sa pagtuod na dili-Judio sa Antioquia, Siria kag Cilicia, kami na mga apostoles kag mga namumuno san mga nagatuod, nagapangumusta sa iyo. \pi1 \v 24 “Nabaritaan namon na an iba na hali sa amon grupo ginasamok kag ginapalipong kamo tungod sa inda ginapanurmaton, bisan wara namon sinda pagsugua na maghimo sani. \v 25 Kaya nagkauruyunan namon na magpili kag magsugo sa iyo sin mga tawo kaupod san aton pinalangga na Bernabe kag Pablo, \v 26 na nagtaya san inda buhay sa pagsirbe sa aton Ginoo na si Jesu-Cristo. \v 27 Kun sugad, ginasugo namon sa iyo sinda Judas kag Silas na magapahayag sa iyo san nasasabi didi sa surat. \v 28 Nasabi ko ini kay nagkauruyunan man namon sa bulig san Espirito Santo na dili na kamo pagdagdagan pa sin obligasyon pwera sani na mga kinahanglan gayod. \v 29 Dili man kamo magkaon sin ginhalad sa mga diosdiosan, sin ginpatay na wara pagpadugua sin dugo mismo kag maglikay sa malaw-ay nakaila. Niyan, mapapaayo kamo kun magpaharayo sani. \pi1 “Paaram na.” \p \v 30 Kaya, pakasugua sa inda, nagpakadto sinda sa Antioquia, kag pakapatiripuna sa mga kamaranghod sa pagtuod didto, ginhatag an surat. \v 31 Pakabasa naman sani san katawuhan, nalipay gayod sinda sa ginsabi na pagpakusog san inda buot. \v 32 Sinda Judas kag Silas naman na mga propeta, damo sin ginsabi sa inda kag ginpakusog man an inda mga buot. \v 33 Pakaistar ninda didto sin madugay-dugay, ginpauli sinda ninda na may kalinaw san isip sa nagsugo sa inda. \v 34 Pero nakaisip si Silas na mapabilin didto.\f + \fr 15:34 \ft Wara na ini na birsikulo sa haros tanan na mga kasuratan kasadto sa Griego.\f* \v 35 Pero nagpabilin sinda Pablo kag Bernabe sa Antioquia kag kaupod san iba man nagapangtukdo kag nagapangpahayag san mga katukduan san Ginoo. \s1 Nagabulag Si Pablo Kan Bernabe \p \v 36 Pagkadugay-dugay, nagsabi si Pablo kan Bernabe, “Hamos, balikon ta kag bisitahon an mga kamaranghod sa pagtuod sa kada syudad na ginpahayagan naton san mga surmaton san Ginoo agod kumustahon sinda.” \v 37 Kaya, gin-gusto ni Bernabe na iupod si Juan na ginatawag Marcos. \v 38 Pero habo ni Pablo na paupudon kay wara ini magpadayon pag-upod sa inda kasadto hasta sa katapusan san inda trabaho kundi nagbalik kag ginbayaan sinda sa Panfilia. \v 39 Nagsuay gayod sinda, kaya nagbulag sin lakat. Gin-upod ni Bernabe si Marcos kag naglayag sinda pakadto sa Cipre. \v 40 Si Pablo naman ginpili iupod si Silas kag naglakat sinda pakapangadyi san mga kamaranghod sa pagtuod na pagabantayan sinda san kaluoy san Ginoo. \v 41 Tapos, nagpakadto sinda Pablo sa Siria kag Cilicia na ginpakusog ninda an buot san mga nagatuod. \c 16 \s1 Ginpaupod Ninda Pablo Si Timoteo \p \v 1 Niyan, nagpadayon gihapon paglakat sinda Pablo sa Derbe, tapos, diretso pa-Listra. Didto may disipulos na an ngaran Timoteo, anak san Judio na babayi na nagatuod man, pero Griego an iya ama. \v 2 Ginpamatuudan san mga kamaranghod sa pagtuod na taga-Listra kag Iconio na maayo na tawo si Timoteo. \v 3 Gusto siya ni Pablo iupod, kaya ginturi niya ini kay aram san tanan na Judio sa lungsod na Griego an iya ama. \p \v 4 Pagpadayon ninda paglakat sa mga syudad, ginpaaram sa mga nagatuod na tumanon an ginkauruyunan san mga apostoles kag mga namumuno na adto sa Jerusalem. \v 5 Kaya, nagkusog sa pagtuod an mga nagatuod kag uruadlaw nagdamo lugod sinda. \s1 Nagakaigwa Sin Pangitaon Si Pablo \p \v 6 Niyan nag-agi sinda sa lugar san Frigia kag Galacia kay wara sinda pagtuguti san Espirito Santo na magpahayag san Maayo Na Barita sa probinsya san Asia. \v 7 Pag-abot ninda sa tabok san Misia, gusto kuntani ninda magsulod sa probinsya san Bitinia, pero wara sinda pagtuguti san Espirito ni Jesus. \v 8 Kaya pag-agi sa Misia, nagpakadto sinda sa Troas. \v 9 Pagkagab-i sadto may nakita si Pablo na pangitaon kun diin may lalaki na taga-Macedonia nagatindog kag makimaluoy sa iya, “Magpakadi ka tabi sa Macedonia agod mabuligan mo kami.” \v 10 Kaya, pakatapos sani na pangitaon, naghanda dayon kami pakadto sa Macedonia kay naisip namon na an Dios nagtawag sa amon na magpahayag man san Maayo Na Barita sa mga tawo didto. \s1 Nadara Sa Pagtuod Si Lydia \p \v 11 Hali sa Troas naglayag kami pakadto dayon sa Samotracia kag pagkaaga sana pakadto naman sa Neapolis. \v 12 Hali didto nagpakadto kami sa Filipos na parte san Roma kag an nangunguna na lungsod sana na parte san Macedonia. Nagpabilin kami didto sin pira ka adlaw. \p \v 13 Sa Adlaw San Pagpahuway, nagluwas kami sa lungsod kag nagkadto sa may suba na ginhuna namon na may lugar san pangadyian. Kaya nag-ingkod kami didto kag nakisurmaton sa mga babayi na nagtitiripon. \v 14 May nakabati sa amon na an ngaran si Lydia na taga-Tiatira. Parabaligya siya sin mga asul na tela kag usad man na nagasamba sa Dios. Ginpasabot siya san Dios sa mga ginasurmaton ni Pablo. \v 15 Kaya, nagkaburunyagan sinda kag san iya bilog na panimalay. Pakatapos, gin-agda kami, “Kun ginahuna niyo na may pagtuod ako sa Ginoo, hamos kamo sa balay kag didto magdayon.” Nagpirit gayod siya kag amo an nasunod. \s1 Sinda Pablo Ginpapriso Sa Filipos \p \v 16 Usad sin adlaw, mapakadto na kami sa lugar san pangadyian. Didi may nagsugat sa amon na uripon na babayi na ginsudlan san maraot na espirito na nagahatag sa iya sin poder na magsurmaton kun nano an mangyayari sa maabot na panahon. Dako an ginakita san iya mga amo paagi sani. \v 17 Myintras nagasunod siya sa amon ninda Pablo nagasiyak, “Mga suruguon ini na mga tawo san pinakalabaw na Dios. Sinda man an nagapahayag sa iyo san paagi san pagkasalbar.” \v 18 Ginparahimo niya ini uruadlaw hasta nabadli si Pablo. Kaya gin-atubang kag ginsabihan an espirito, “Ginasugo ta ikaw sa ngaran ni Jesu-Cristo na magluwas sa iya.” Sana mismo nagluwas an espirito. \p \v 19 Pero san mapanginano san mga amo san babayi na wara na an inda paglaom na makakwarta, gindakop ninda sinda Pablo kag Silas, gin-guyod pakadto sa atubangan san mga namumuno sa may plasa. \v 20 Tapos, pakapaatubanga sa inda sa mga namumuno na mga Romano nagsabi, “Judio ini na mga tawo kag ginasamok an aton lungsod. \v 21 Nagatukdo sinda sin mga kaugalian na ginabawal sa aton na mga Romano na akuon kag himuon.” \p \v 22 Ginburuligan sinda san mga tawo, tapos, gin-gisi naman san mga namumuno an mga bado ninda Pablo kag Silas agod bunalon, tapos, nagsugo na bunalon sinda. \v 23 Pakabunali sin grabe, gintuklang pasulod san prisuhan kag ginpabantayan sinda sin maayo. \v 24 Bilang pagsunod sa sugo, ginbutangan sinda san namumuno san mga bantay sa pinakasulod san prisuhan, tapos, ginsalipit an inda mga tiil sa mga gin-ukit na buho san duha na mabug-at na kahoy. \p \v 25 San matungaʼn gab-i na, nagapangadyi kag nagakanta sin mga himno sa Dios sinda Pablo kag Silas. An iba naman na mga priso nagabarati sa inda. \v 26 Bigla na lang may makusog na linog. Nauy-og an pundasyon san prisuhan, tapos, nag-abri dayon an mga pwertahan kag nagkatarangkas an mga kadena san mga priso. \v 27 Nagmata an namumuno san mga bantay kag san nakita niya na abyirto na an mga pwertahan, naghuna siya na nakadulag an mga priso, kaya ginkuha an iya ispada agod magbigti. \v 28 Pero nagsiyak si Pablo, “Ayaw pagbigti kay adi kami tanan.” \p \v 29 Nag-ayo sin ilaw an namumuno san mga bantay, nagsulod kag nagluhod na nagakudog sa kahadlok sa tiilan ninda Pablo kag Silas. \v 30 Ginpaluwas niya sinda kag naghunga, “Nano an dapat ko himuon agod masalbar?” \p \v 31 Nagsabat sinda, “Magtuod sa Ginooʼn Jesus agod masalbar ka kag san imo bilog na panimalay.” \v 32 Tapos, ginpahayag ninda an Maayo Na Barita manungod sa Ginoo sa iya kag sa tanan na sakop san iya panimalay. \v 33 Sadto mismo na gab-i gin-upod sinda san namumuno san mga bantay kag ginhugasan an inda mga samad. Tapos, nabunyagan dayon siya kaupod an iya bilog na panimalay. \v 34 Pakatapos ginpadayon niya sa iya balay kag ginpakaon sinda. Nalipay gayod siya kaupod an bilog niya na panimalay kay nagtuod sinda sa Dios. \p \v 35 Pero pagkaaga na, ginsugo san mga namumuno san lungsod an mga suldados, “Paluwasa na idtoʼn mga tawo.” \v 36 Kaya, ginsabihan san namumuno san mga bantay si Pablo, “An mga namumuno san lungsod nagpasugo na paluwason kamo. Kaya magluwas na kamo kag maglakat na may kalinaw san isip.” \p \v 37 Pero nagsabi si Pablo sa mga suldados, “Ginpabunalan ninda kami sa kadamuan bisan wara pa kami mahusgari. Mga pumuluyo man ngani kami na Romano pero ginpapriso. Niyan, patago lang kami na paluwason? Dili pwede! Pakadia sinda mismo kag paluwason kami.” \p \v 38 Ginsumat ini san mga suldados sa mga namumuno san lungsod. Pakabarita ninda na mga pumuluyo ini san Roma nahadlok sinda. \v 39 Kaya, nagkadto sinda kag nangayo sin tawad. Tapos, ginpaluwas ninda sinda kag naghangyo na maghali sa syudad. \p \v 40 Kaya, nagluwas man dayon sinda sa prisuhan kag nagkadto kanda Lydia. Pakakita ninda didto sa mga kamaranghod sa pagtuod, ginpakusog an mga buot sani kag naghali na. \c 17 \s1 Sinda Pablo Sa Tesalonica \p \v 1 Pakaagi ninda Pablo sa Amfipolis kag Apolonia, nagkadto sinda sa Tesalonica kun diin may gintiripunan san mga Judio na ginatawag sinagoga. \v 2 Susog sa nakaugalian na ni Pablo nagsulod siya sa sinagoga. Didto kada Adlaw San Pagpahuway sa sulod san tulo ka semana, nakigsuay siya sa inda manungod sa Banal Na Kasuratan. \v 3 Ginapahayag kag ginapamatuudan na kinahanglan magtios si Cristo kag mabuhay gihapon hali sa kamatayon. Tapos, nagsabi, “Iniʼn ginapahayag ko sa iyo na Jesus, amo an Cristo.” \v 4 May iba sa inda na nadara kag nag-upod kanda Pablo kag Silas. Amo man an kadamuan na mga diosnon na Griego kag mga kilala na mga babayi. \p \v 5 Pero nagkaarawa an mga Judio, kaya may gintiripon sinda na mga waraʼn pulos na istambay sa kalye, tapos, ginsamok ninda an bilog na lungsod kag ginsulong an balay ni Jason. Ginahanap ninda didi sinda Pablo kag Silas agod iatubang sa mga tawo. \v 6 San wara ninda makita, gin-guyod ninda si Jason kag san iba na mga kamaranghod sa pagtuod sa mga otoridad san syudad kag nagsiyak, “Nagpakadi idtoʼn mga tawo na nagasamok bisan diin, kag ginpadayon man ni Jason sa iya balay. \v 7 Usad pa, nagasupak sinda san mga kasuguan ni Cesar sa pagsabi na may iba pa na hadi na an ngaran Jesus.” \v 8 Pakabati sani san mga tawo kag otoridad san lungsod, nagkasaramok sinda. \v 9 Ini naman si Jason kag san iya mga kaurupod ginpapyiansa san mga namumuno san lungsod antes ginpaluwas. \s1 Sa Berea \p \v 10 Sadto mismo na gab-i ginpadulag naman sinda Pablo kag Silas pa-Berea san mga kamaranghod. Pag-abot ninda didto nagsulod sa sinagoga san mga Judio. \v 11 Niyan ini na mga Judio didi mas mga maayo ki sa mga taga-Tesalonica kay nagbati sinda sa mensahe manungod kan Jesus na may pagkaila. Ginaadalan anay ninda an Banal Na Kasuratan kada adlaw kun matuod man gayod ini. \v 12 Damo sa inda na mga Judio an nagtuod, amo man an mga Griego na mga babayi na kilala sa lungsod hasta an mga lalaki. \p \v 13 Pero san maaraman san mga Judio sa Tesalonica na an katukduan san Ginoo ginpahayag ni Pablo sa Berea, nagkadto man sinda kag ginsulsulan an mga tawo na magsaramok. \v 14 Kaya, ginpadulag naman dayon si Pablo san mga kamaranghod pakadto sa may dagat, pero nagpabilin didto sinda Silas kag Timoteo. \v 15 Gindul-ong si Pablo hasta sa Atenas. Tapos, nag-uli naman pa-Berea an mga nagdul-ong na dara an tugon ni Pablo kanda Silas kag Timoteo na magsunod sa dili madugay na panahon. \s1 Sa Atenas \p \v 16 Myintras nagahulat didto sa Atenas si Pablo kanda Silas kag Timoteo, nabadli gayod siya san makita na damo sin mga diosdiosan an lungsod. \v 17 Kaya, nakigsuay siya manungod kan Jesu-Cristo sa mga Judio sa sinagoga kag mga dili-Judio na nagasamba sa Dios, amo man sa kadamuan na mga tawo uruadlaw sa may merkado kag sa mga nakapangabot didto. \v 18 An iba naman sani amo an mga paratukdo san kaisipan na pagka-Epicurea kag pagka-Estoico. May nagahunga, “Nano an gusto sabihon sani na nagdudunung-dunungan?” Nagsabi man an iba, “Pareho man siya san nagatukdo manungod san iba na mga dios.” Nasabi ninda ini kay ginapahayag niya si Jesus kag an iya pagkabuhay gihapon hali sa pagkamatay. \p \v 19 Kaya gin-upod ninda siya agod iatubang sa pagtiripon san konseho sa Areopago. Tapos, ginhunga, “Gusto namon tabi na maaraman kun nano ini na bag-o na katukduan na ginasabi mo. \v 20 Kay bag-o sa amon pamati ini, kaya gusto man gayod namon maaraman an gusto sabihon sani.” \v 21 Niyan, an tanan na mga taga-Atenas kag mga dayo na nag-istar didto ginapakinabangan an inda oras sa pagsurmaton o pagpamati sin bag-o na kaisipan. \p \v 22 Kaya, si Pablo na nagatindog sa tunga san pagtiripon san konseho sa Areopago nagsabi, “Mga katawuhan san Atenas, napapanginanuhan ko na maungod kamo sa pagsamba sa mga dios. \v 23 Kay san pag-agi ko kag nakita an iyo ginasamba, nakita ko man an altar na may nakasurat sani, ‘Sa dili kilala na dios.’ An nano man na iyo ginasamba na dili kilala, amo ini an ginasurmaton ko sa iyo. \p \v 24 “An Dios na naglalang san kinab-an kag san tanan na adi didi, amo an Ginoo san langit kag duta kag dili nagaistar sa mga templo na hinimo san tawo. \v 25 Dili man siya ginasirbihan san tawo na bagaʼn nagakinahanglan sin nano pa man kay siya mismo an nagahatag sa tanan na tawo san tanan na kinahanglan hasta buhay kag ginhawa. \v 26 Hali sa usad na tawo ginlalang niya an tanan na nasyon san katawuhan para mag-istar sa bilog na kinab-an. Siya man mismo an nagbutang san tama na panahon san inda pagpakita, kag mga lindero san lugar na inda pagaistaran. \v 27 Ginhimo niya ini agod pagahanapon ninda an Dios sa paglaom na sa paghanap makita siya. An matuod lang, dili gayod siya harayo sa kada usad sa aton, \v 28 kay, \q1 ‘Paagi sa iya nabubuhay kita, nagahiwag, kag adi yana,’ \m pareho san ginsabi san iba sa iyo na mga parasurat, \q1 ‘Kita man gayod mga anak niya.’ \p \v 29 “Kay kita mga anak san Dios, dili naton paghunaon na an Dios pareho san porma san oro, o plata o bato na amo an ginhimo susog sa kaisipan kag paagi san kamot san tawo. \v 30 Sadto na panahon san wara pa kaaram sa iya an mga tawo ginpabayaan lang san Dios an inda ginhimo. Pero niyan nagsugo siya na an mga tawo sa tanan na lugar magbasol kag magbaya sa inda pagkasala. \v 31 Kay nagbutang na siya sin adlaw na pagahusgaran niya sa kamatuudan an kinab-an paagi sa iya ginpili na tawo. Tungod sani naghatag an Dios sin pruwiba sa tanan paagi sa pagbuhay sana mismo na tawo hali sa kamatayon.” \p \v 32 Niyan, pakabati ninda kan Pablo na nagsurmaton manungod san pagkabuhay gihapon hali sa kamatayon, may iba na nagtuya-tuya, pero may iba naman na nagsabi, “Gusto namon mabati na magsurmaton ka gihapon manungod sani.” \v 33 Tapos ginbayaan ni Pablo an pagtiripon. \v 34 Pero may iba na nag-upod sa iya kag nagtuod san ginsabi niya. Usad na sani si Dionisio na myimbro san konseho san Areopago, may babayi man na an ngaran si Damaris kag may iba pa gayod. \c 18 \s1 Sa Corinto \p \v 1 Pakatapos sani, naghali si Pablo sa Atenas kag nagpakadto sa Corinto. \v 2 Didto may nakasugat siya na Judio na an ngaran si Aquila na taga-Pontus hali pa lang sa Italia kaupod an iya asawa na si Priscila. Adto sinda kay nagsugo an hadi na si Claudio na maghali sa Roma an tanan na mga Judio. \p Usad sin adlaw nagbisita kanda Aquila si Pablo. \v 3 Kay pareho man an inda pangabuhay paagi sa paghimo sin tulda, nag-istar siya didto kag nagtrabaho kaupod ninda. \v 4 Sa kada Adlaw San Pagpahuway nagapahayag siya manungod kan Jesu-Cristo sa sinagoga, kag nagatalinguha gayod na madara sa pagtuod an mga Judio kag mga Griego. \p \v 5 Pag-abot ninda Silas kag Timoteo hali sa Macedonia, nasisibot si Pablo sa pagpahayag, nagapamatuod sa mga Judio na an Cristo amo si Jesus. \v 6 San ginkontra man kag ginpakaraot ninda si Pablo, ginpagpag niya an iya bado susog sa inda ugali kag nagsabi, “Kun mawara kamo sa pagtuod, bahala na kamo sa iyo sadiri! Dili niyo ako mababasol. Tuna niyan magapahayag na lang ako sa mga dili-Judio.” \p \v 7 Kaya naghali siya kag nagpakadto sa balay san tawo na an ngaran Tito Justo na usad man siya na nagasamba sa Dios. An balay sani katakin san sinagoga. \v 8 An namumuno naman san sinagoga didto amo si Crispo. Ini siya nagtuod man sa Ginooʼn Jesus kaupod san iya bilog na panimalay. Damo man na mga tawo sa Corinto na nakabati san katukduan ni Pablo an nagtuod kag nabunyagan. \p \v 9 Usad sin gab-i an Ginoo nagsabi kan Pablo sa pangitaon, “Dili ka mahadlok kundi magpadayon pagsurmaton kag dili mag-udong, \v 10 kay kaupod mo ako kag waraʼn malabot sa imo dahilan na kadamuan didi sani na syudad mga katawuhan ko.” \v 11 Kaya, mga usad ka tuig may tunga nag-istar didto si Pablo na nagapangtukdo san katukduan hali san Dios sa inda. \p \v 12 Ugaling san si Gallio an gobernador san Acaya, nagbiriyo an mga Judio sa pagdakop kan Pablo kag gin-upod siya sa korte. \v 13 An sabi ninda, “Ginahidara sani na tawo an katawuhan na magsamba sa Dios sa paagi na kontra sa Kasuguan.” \p \v 14 Pero san masurmaton na kuntani si Pablo, nagsabi si Gallio sa mga Judio, “Kun ini sala na himo o kasal-an, may rason ako na magpamati sa iyo na mga Judio. \v 15 Pero kay ina suruay manungod sa mga surmaton, mga ngaran kag sadiri niyo na Kasuguan, kamo na mismo an maghusay sana. Dili ako an mahusgar sana.” \v 16 Kaya, ginpahali niya sinda sa korte. \v 17 Tapos, gindakop naman san mga Griego si Sostenes an namumuno sa sinagoga kag ginbunal sa atubangan san korte. Pero wara ini pagmangnuha ni Gallio. \s1 An Pagbalik Ni Pablo Sa Antioquia \p \v 18 Pakatapos sani na pangyayari nag-istar pa didto si Pablo sin madugay-dugay, tapos nagpaaram sa mga kamaranghod kag naglayag pakadto sa Siria kaupod sinda Priscila kag Aquila. Pag-abot ninda sa Cencrea, ginpakagis an iya buhok kay may panuga siya sa Dios. \v 19 Nakaabot man sinda sa Efeso kag didto ginbilin sinda ni Pablo. Tapos, nagsulod siya sa sinagoga kag nakisuay sa mga Judio. \v 20 Paghangyo ninda na magdugay anay siya didto, wara siya magtugot. \v 21 Kundi san pagpaaram na niya sa inda, nagsabi na magabalik siya sa inda kun sa pagbuot san Dios. Tapos, naglayag na siya hali sa Efeso. \p \v 22 Pagdungka sa Cesarea, nagkadto siya sa Jerusalem kag ginpangumusta an mga nagatuod. Pakatapos nagpadayon pa-Antioquia. \v 23 Pakaistar niya didto sin madugay-dugay, naglakat kag nagpanglugar-lugar sa Galacia kag Frigia na ginpakusog an pagsarig san mga disipulos. \s1 Nag-abot Si Apolos Sa Efeso \p \v 24 Niyan, may Judio na an ngaran si Apolos na taga-Alejandria na nakaabot man sa Efeso. Maayo gayod siya sa pagsurmaton kag may maayo na kaaraman sa Banal Na Kasuratan. \v 25 Gintukduan siya manungod sa Ginoo, kag sa dako niya na paghandom nagsurmaton kag nagtukdo siya sin tama manungod kan Jesus. Ugaling an aram niya hasta lang sa pagbunyag ni Juan. \v 26 Makusog an buot na nagtuna siya pagsurmaton sa sinagoga pero pakabati sa iya ninda Priscila kag Aquila, gin-agda siya kag gintukduan pa sin tama gayod san pangyayari kan Jesus pakapatay ni Juan. \p \v 27 San maghandom siya na magtabok sa Acaya, ginbuligan siya san mga kamaranghod sa pagtuod kag nagsurat sa mga disipulos na padayunon siya. Pag-abot niya didto, ginbuligan niya an mga tawo na paagi sa pagkamaluluy-on san Dios nagtuod kan Jesus. \v 28 Nahimo ini kay nadaog gayod niya an mga Judio sa inda suruay sa atubangan san kadamuan kag ginpamatuudan niya hali sa Banal Na Kasuratan na si Jesus amo an Cristo na parasalbar na ginapaabot san mga Judio. \c 19 \s1 Si Pablo Sa Efeso \p \v 1 Myintras si Apolos adto sa Corinto, nag-agi naman si Pablo sa kabukidan kag nakaabot sa Efeso. Didto may nakita siya na iba na mga disipulos. \v 2 Ginhunga niya sinda, “Nano, napakada sa iyo an Espirito Santo san nagtuod kamo?” \p Nagsabat sinda, “Wara, dili pa gayod ngani namon nabatian na may Espirito Santo.” \p \v 3 Naghunga gihapon si Pablo, “Pan-o man kamo nabunyagan?” \p “Paagi sa bunyag na ginahimo ni Juan,” an sabat ninda. \p \v 4 Nagpadayon si Pablo, “An pagbunyag ni Juan para sadtoʼn mga nagbasol san inda kasal-an, tapos ginasabihan an mga tawo na magtuod sa maabot na kasunod niya na amo si Jesus.” \v 5 Pakabati ninda sani, nabunyagan sinda sa ngaran san Ginoo na si Jesus. \v 6 Tapos, san gindapatan sinda ni Pablo san iya mga kamot, napakada sa inda an Espirito Santo. Kaya ginpasurmaton sinda sin manlain-lain na lenggwahi na dili ninda masabutan kag nagsurmaton san ginpasabi sa inda san Dios. \v 7 Mga dose sinda tanan. \p \v 8 Uruadlaw nagsulod naman si Pablo sa sinagoga kag sa sulod sin tulo ka bulan nagsurmaton na makusog an buot. Nakisuay gayod siya kag nagtalinguha na mahidara sinda manungod sa paghadi san Dios. \v 9 Pero may iba na nagpasutil kag habo magtuod. Pagpakaraot pa ninda sa katukduan manungod sa Ginooʼn Jesus sa atubangan san tanan, ginbayaan sinda ni Pablo kaupod san iya mga disipulos. Tapos, uruadlaw gin-istoryahan ninda Pablo an mga tawo manungod kan Jesus sa lugar ni Tiranio na amo an ginatiripunan. \v 10 Nagpadayon ini sa sulod san duha ka tuig. Kaya, an tanan na taga-Asia, mag-Judio man kag mag-Griego, nakabati san katukduan manungod sa Ginoo. \s1 An Mga Anak Ni Esceva \p \v 11 Niyan, makangangalas na gayod an mga milagro na ginhimo san Dios didto paagi kan Pablo. \v 12 Kaya, bisan mga panyo o mga pangsuon na gindup-ot sa iya gindara sa mga masakiton. Naaayo sinda kag nagaluwas an mga maraot na espirito sa inda. \p \v 13 Niyan, may iba na mga Judio na nagakadto sa manlain-lain na lugar agod magpaluwas man san mga maraot na espirito sa mga tawo. Nagtalinguha sinda na gamiton an ngaran san Ginooʼn Jesus sadtoʼn may mga maraot na espirito paagi sa pagsabi, “Ginasugo ko kamo na magluwas sa ngaran san Ginooʼn Jesus na ginapahayag ni Pablo.” \v 14 An nagahimo sani amo an pito na anak san pinakanamumuno na padi san mga Judio na si Esceva an iya ngaran. \v 15 Pero nagsabat sa inda an maraot na espirito, “Kilala ko si Jesus kag si Pablo, pero sin-o man kamo?” \v 16 Didi gin-atakihan sinda san tawo na may maraot na espirito. Ginlabu-labo sinda, kay grabe an kusog sani. Tapos, ginsakop sinda kag nadaog. Kaya, nagdaralagan naman sinda paluwas san balay na huba kag nagkasaramadan. \p \v 17 Naaraman ini san tanan na mga taga-Efeso, mag-Judio man o mag-Griego. Tapos, nagkaharadlok sinda tanan kag gin-galang an ngaran ni Ginooʼn Jesus. \v 18 Kaya, kadamuan sadtoʼn mga nagatuod an nagaatubang sa inda pagtiripon, nag-ako kag naghayag san mga maraot na ginahimo ninda. \v 19 Damo man sadtoʼn nagahimo sin salamangka an nagtipon san inda mga libro kag ginsunog sa atubangan san tanan. Pakakwenta ninda san halaga sani, nakaabot sa sobra sin un milyon pisos. \v 20 Kaya an surmaton san Ginoo naglukop gayod kag naglabaw. \s1 An Saramok Sa Efeso \p \v 21 Niyan pakatapos sani na pangyari, nakaisip si Pablo na mag-agi sa Macedonia kag Acaya pakadto sa Jerusalem. Nagplano siya na pakatapos didto, kinahanglan na magkadto man siya sa Roma. \v 22 Pakasugo niya sin duha san iya kabulig na sinda Timoteo kag Erasto pa-Macedonia, nag-istar anay siya sa probinsya san Asia. \p \v 23 Sana man na panahon, nagkaigwa sin kasamok didto sa Efeso dahilan sa katukduan manungod sa Ginoo. \v 24 Sugad sani an nangyari: may parahimo sin diosdiosan na plata na an ngaran si Demetrio. Nagahimo siya sin istatwa ni Artemis hali sa plata, kaya, dako man an ganansya sa iya mga trabahador. \v 25 Niyan, gintiripon niya sinda tanan kaupod an iba na an trabaho pareho man san sa inda kag ginsabihan, “Mga Kaigmanghudan, aram niyo na hali sani na pangabuhay an aton kayamanan. \v 26 Nakikita kag nababatian niyo mismo ini si Pablo na ginapasunod kag ginapatuod an damo na mga tawo, dili lang an mga taga-Efeso kundi haros sa bilog na probinsya san Asia, na dili kuno matuod na dios an hinimo san tawo. \v 27 May delikaduhan man na masira an aton negosyo kag dili lang ina kundi mawawar-an sin paggalang an templo man san pinakadiosa na si Artemis. Pwera pa sana mawawaraʼn pulos an pagkahalandon niya na ginasamba sa bilog na probinsya san Asia kag kinab-an.” \p \v 28 Pakabati sani san kadamuan, nagkaururit kag nagtuna pagsiriyak, “Halandon gayod si Artemis, diosa san mga taga-Efeso!” \v 29 Kaya, nagkasaramok an bilog na syudad kag nagharagunos an mga katawuhan pakadto sa inda ginatiripunan na guyud-guyod sinda Gayo kag Aristarco na taga-Macedonia na kaupod ni Pablo sa iya paglakat. \v 30 Gusto gayod ni Pablo na magsulod man agod magpahayag sa mga katawuhan pero ginpugulan siya san mga disipulos. \v 31 May iba man na mga otoridad san probinsya na mga amigo niya na nagpasugo sa iya. Naghangyo naman sinda na dili siya magpakita sa ginatiripunan. \p \v 32 Nagkasaramok an tanan, kaya an iba nagsiriyak sin lain man sa iba kag an kadamuan sa inda dili gali maaram kun nano kay nagtiripon sinda. \v 33 Niyan, si Alejandro gintulak paunhan san mga Judio kag may iba sa kadamuan na nagsiyak sin mga tugon. Nagsenyas siya san iya kamot na gusto niya magpahayag sa mga tawo. \v 34 Pero san siya makilala ninda na Judio, nagdurungan sinda pagsiyak sin mga duha ka oras, “Halandon gayod si Artemis, diosa san mga taga-Efeso!” \p \v 35 Tapos, idtoʼn tagapamahala san lungsod nagpapuyo sa mga tawo kag nagsabi, “Mga katawuhan san Efeso, nano, dili aram na san tanan na an syudad san Efeso amo an tagapamahala san templo san halandon na Artemis kag san banal na bato na nahulog hali sa langit? \v 36 Sa nakikita ta na ini dili man masupak, dapat magpuyo na lang kamo kag dili na magharus-haros. \v 37 Nasabi ko ini kay gindara niyo ini didi na mga tawo na dili man nangawat sa templo kag dili man nagpakaraot san aton diosa. \v 38 Kaya, kun may reklamo sa kanin-o man si Demetrio kag san iya mga trabahador, abyirto an mga korte kag may mga magahusgar. Kaya, paakusara sinda. \v 39 Ugaling, kun may kinahanglan pa kamo, pagahusayon ina sa dati na adlaw san pagtiripon. \v 40 Dapat mag-uruli na kita kay delikado kita na maakusar sin pagsaramok niyan na wara man kita sin dahilan na makapamatuod sani na kasamok.” \v 41 Pakasabi sani, ginpauli na niya an kadamuan. \c 20 \s1 Sa Macedonia kag Sa Grecia \p \v 1 Pakatapos san kasamok, gintiripon ni Pablo an mga disipulos kag pakapakusuga san inda buot nagpaaram na, tapos naglakat na pa-Macedonia. \v 2 Pakalibuta niya san mga lugar sani kag napakusog pa gayod an mga buot san mga nagatuod didto, nakaabot siya sa Grecia. \v 3 Nag-istar siya didto sin tulo ka bulan. Myintras nagahanda na siya pakadto sa Siria, naaraman niya na may plano kontra sa iya an mga Judio, kaya nag-isip siya na magbalik paagi sa Macedonia. \v 4 Gin-updan siya ni Sopater na taga-Berea, anak ni Pirro. Nag-upod man sinda Aristarco kag Segundo na taga-Tesalonica, si Gayo na taga-Derbe, si Timoteo kag an mga taga-Asia na sinda Tiquico kag Trofimo. \v 5 Nag-una sinda paglayag pa-Troas kag naghulat didto sa amon. \v 6 Naglayag naman kami hali sa Filipos pakatapos san Pyista San Tinapay na Waraʼn Lebadura. Sa sulod sin lima ka adlaw naabutan namon sinda sa Troas diin nag-istar kami sin pito ka adlaw. \s1 An Urhi Na Pagbisita Ni Pablo Sa Troas \p \v 7 Sa una na adlaw san semana, nagtiripon kami para sa pagpihak-pihak san tinapay sa pagdumdom san urhi na panigab-i san Ginoo. Didi nagsurmaton si Pablo sa mga tawo kag nagpadayon hasta tungaʼn gab-i kay mahali na siya pagkaaga. \v 8 Damo sin mga ilaw didto sa ginatiripunan namon na kwarto sa ibabaw san balay. \v 9 Niyan, may nagaingkod sa may pasamano na batan-on na lalaki na an ngaran Eutico. Nakaturog siya myintras nagapadayon si Pablo pagsurmaton. San turog na gayod siya, nahulog sa duta hali sa ikatulo na eskalon kag paghakwat ninda sa iya patay na. \v 10 Pero naglusad si Pablo kag ginsakom niya na nagsabi, “Dili kamo mahandal kay buhay pa siya.” \v 11 Pagsaka gihapon ni Pablo kag ginpihak-pihak an tinapay tapos nagkaon, nakisurmaton pa siya sa inda hasta sa kaagahon. Pakatapos, naghali na siya. \v 12 Gin-uli ninda an batan-on na buhay kag nalipay gayod sinda. \s1 Hali Sa Troas Pakadto Sa Mileto \p \v 13 Nakaisip si Pablo na maglakat pakadto sa Ason pero gintugon niya sa amon na mag-una kami sa sarakyan kag maglayag pakadto didto. Tapos, pagapasakayon namon siya didto. \v 14 Pagsugat niya sa amon sa Ason, ginpasakay namon siya, tapos nagpakadto kami sa Mitilene. \v 15 Hali didto nakaabot kami sa Quio pagkasunod na adlaw. Pagkaotro na adlaw nakaabot kami sa Samos kag sa masunod pa gayod na adlaw nakaabot kami sa Mileto. \v 16 Gin-isip ni Pablo na dili mag-agi sa Efeso agod dili siya madugay sa probinsya san Asia kay nagadali siya na makaabot sa Jerusalem kun mahimo antes san adlaw san Pentecostes. \s1 An Pagpaaram Na Pagsurmaton Ni Pablo Sa Mga Namumuno San Mga Nagatuod Sa Efeso \p \v 17 Hali sa Mileto nagpasugo siya sa Efeso kag ginpatawag an mga namumuno san mga nagatuod. \v 18 Pagtiripon ninda nagsabi si Pablo: \p “Kamo mismo an nakaaram kun nano an akon pagkabuhay sa tanan na oras myintras kaupod niyo ako, tuna san una na adlaw pag-abot ko sa Asia. \v 19 Nagsirbe ako sa Ginoo na mapainubuson kag may pagtangis dahilan sa mga pasakitan na nag-abot sa akon paagi sa mga himo san mga Judio. \v 20 Aram niyo na wara ako magduha-duha pagtukdo sa iyo sin nano man na makabulig. Nagatukdo pa gayod ako sa iyo sa kadamuan kag sa mga balay. \v 21 Pareho man gayod an pagtukdo ko sa mga Judio kag mga Griego na dapat sinda magtuod sa Dios kag magbaya san inda pagkasala, amo man san pagtuod sa aton Ginooʼn Jesu-Cristo. \p \v 22 “Niyan, ginpirit ako sa espirito na mapakadto sa Jerusalem na dili ko aram kun nano an mangyayari didto sa akon, \v 23 pwera lang na nagpadaan sa akon an Espirito Santo sa kada syudad na nakaagi kami na nagahulat an prisuhan kag kastigo sa akon. \v 24 Pero dili ko gayod ginapahalagahan an akon buhay agod, sa katapusan sana, matapos man an trabaho na ginhatag sa akon san Ginooʼn Jesus na amo an pagtestigo san Maayo Na Barita san kaluoy san Dios. \p \v 25 “Niyan, kitaa, aram ko na an tanan sa iyo na ginpahayagan ko san pagahadi san Dios dili na ako makikita pa gihapon. \v 26 Kaya, ginatestigo ko sa iyo niyan na adlaw na dili ako mababasol kun may mawara sa iyo sa kamatuudan, \v 27 kay wara ako magduha-duha pagtukdo sa iyo san bilog na katuyuan san Dios. \v 28 Bantayi an iyo sadiri kag san tanan na katawuhan na ginpaniwala sa iyo san Espirito Santo. Atamanon gayod niyo an mga nagatuod sa Dios na nagin sadiri niya paagi sa dugo san iya sadiri na anak. \p \v 29 “Maaram ako na pagbaya ko may mga buwaon na paratukdo bagaʼn mga maisog na hayop na magasulod sa iyo kag dili ninda pagapalibrihon an mga nagatuod sa kalukuhan. \v 30 Maabot man an oras na may mga maluwas sa iyo mismo kaurupod na magasurmaton sin mga buwa agod magpasunod sa mga disipulos. \v 31 Kaya, magmaikmat, dumdumon niyo na sa sulod san tulo ka tuig wara ako mag-udong pagtukdo sa iyo sa kada adlaw kag gab-i na may tangis sa pagkahadlok na may habo magtuod. \p \v 32 “Niyan, ginapaniwala ko kamo sa pag-ataman san Dios kag sa iya mga surmaton na may pagkamaluluy-on. Amo ini an nakapakusog sa iyo kag makahatag sin irensyahon kaupod sadtoʼn tanan na mga nalinisan na san sala. \v 33 Wara ako maawa sa bisan kanin-o kwarta, oro, o bado. \v 34 Kamo mismo nakaaram na nagtrabaho ako san akon mga kinahanglan kag sadtoʼn mga kaupod ko. \v 35 Paagi sani na pagtrabaho sin ungod sa tanan ginpakita ko sa iyo na dapat kita magbulig sa mga maluya kag nagadumdom mismo san ginsabi san Ginooʼn Jesus, ‘Mas malipay an nagahatag ki sa nagabaton.’,” \p \v 36 Pakasurmaton ni Pablo, nagluhod kag nangadyi siya kaupod ninda tanan. \v 37 Nagatarangis sinda tanan myintras ginasakom kag ginaharukan si Pablo. \v 38 Nagkamurundo gayod sinda tungod sa iya ginsurmaton na dili na sinda magakirita pa. Pakatapos, gindul-ong ninda siya sa may sarakyan sa dagat. \c 21 \s1 Nagapakadto Sinda Pablo Sa Jerusalem \p \v 1 Paghali namon sa mga namumuno sa Efeso, naglayag na kami diretso pakadto sa Cos. Pagkaotro adlaw sa Rodas naman kag hali didto pakadto sa Patara. \v 2 Pakakita namon sin sarakyan na magatabok pakadto sa Fenicia, nagsakay kami kag naglayag naman. \v 3 Pakakita namon san Cipre, naglabay lang kami sa timog sana, tapos, nagpadayon pa-Siria kag nagdungka sa Tiro kay madiskarga didto an sarakyan sin mga kargamento. \v 4 Didto nakigkita kami sa mga nagatuod kaya nag-istar kami kaupod ninda sin pito ka adlaw. Ginsabihan ninda si Pablo paagi sa poder san Espirito Santo na ada sa inda na dili magpadayon sa Jerusalem. \v 5 Pero, pakatapos san amon pag-istar didto, nagpaaram na kami agod magpadayon sa amon pagbiyahe. Sinda tanan kaupod san inda mga asawa kag mga anak nag-upod sa amon pakadto sa luwas san syudad kag didto sa baybayon nagluhod kami sa pagpangadyi. \v 6 Pakapaaram na, nagsakay na kami kag sinda naman nag-uruli na. \p \v 7 Hali sa Tiro nagpadayon kami sa Tolemaida. Pag-abot didto, ginpangumusta namon an mga kamaranghod sa pagtuod kag nag-istar kaupod ninda sin usad ka adlaw. \v 8 Pagkaaga naghali na kami didto kag nagpa-Cesarea. Didi nagdayon kag nag-istar kami sa balay ni Felipe na paratukdo san Maayo Na Barita. Usad siya sa pito na mga pinili sa Jerusalem. \v 9 May upat siya na anak na daraga na may regalo na magsurmaton kun nano an mangyayari sa maabot na panahon. \p \v 10 Myintras adto kami sin pira ka adlaw, may nag-abot na propeta hali sa Judea na an ngaran si Agabo. \v 11 Nagtulos siya sa amon kag ginkuha an paha ni Pablo. Tapos, gin-gapos an sadiri niya na mga tiil kag mga kamot na nagasabi, “Amo ini an ginasabi san Espirito Santo, ‘Sugad sani an mga Judio sa Jerusalem gagapuson an tag-iya sani na paha kag iintriga sa mga dili-Judio.’,” \p \v 12 Pakabati namon sani, nakimaluoy kami kag san mga tawo didto kan Pablo na dili siya magkadto sa Jerusalem. \v 13 Pero nagsabat siya, “Nano kay nagatangis kamo kag nagapasakit san akon tagipusuon? Aram man niyo na handa na ako dili lang na mapriso kundi bisan mamatay sa Jerusalem alang-alang sa Ginooʼn Jesus.” \p \v 14 San dili siya mahidara, nag-udong na lang kami kag nagsabi, “Matuman lugod an pagbuot san Ginoo.” \p \v 15 Kaya, pakatapos sani na mga adlaw naghanda na kami kag nagkadto sa Jerusalem. \v 16 May iba man na mga disipulos hali sa Cesarea na nag-upod sa amon. Gin-giyahan ninda kami didto sa amon pagaistaran sa balay ni Mnason. Taga-Cipre siya na dugay na disipulos. \s1 Ginabisita Ni Pablo Si Santiago \p \v 17 Pag-abot namon sa Jerusalem, maayo man an pagpadayon sa amon san mga kamaranghod sa pagtuod. \v 18 Pagkaotro adlaw, nag-upod sa amon si Pablo pakadto kan Santiago. Adto naman didto an tanan na mga namumuno san mga nagatuod. \v 19 Ginkumusta sinda ni Pablo, tapos ginsumat niya an tanan na ginhimo san Dios para sa mga dili-Judio paagi sa iya pagpahayag san Maayo Na Barita. \p \v 20 Pakabati ninda sani, gin-umaw ninda an Dios. Tapos, may ginsabi sinda sa iya, “Aram mo, kamanghod, may mga linibo na Judio didi na mga nagtuod kag tanan sinda ginasunod gayod an Kasuguan. \v 21 Ginsumatan sinda manungod sa imo na ginatukduan mo kuno an tanan na mga Judio na nagaistar sa katakin san mga dili-Judio na pabayaan kuno an Kasuguan ni Moises kag ginsabihan na dili pagturion an inda mga anak o magsunod sa mga kaugalian. \v 22 Niyan, sigurado makabati gayod sinda na nag-abot ka na. Kaya, nano an himuon ta? \p \v 23 “Ini na sasabihon namon sa imo an dapat mo himuon. May upat didi na lalaki na may panuga. \v 24 Iupod ini sinda kag mag-intra ka sa inda sa seremonyas san paglinis pero bayadan mo an inda gastos agod magpakagis man sinda san inda buhok. Sani na paagi makaaram an tanan na dili matuod an mga sabi-sabi manungod sa imo kundi ikaw mismo nabubuhay sa pagtuman san Kasuguan. \v 25 Manungod naman sa mga dili-Judio na nagatuod, nagpadara kami sin surat sa inda na nagkauruyunan kami na dili sinda magkaon san ginhalad sa mga diosdiosan, san hayop na gintuok kag san dugo, kag maglikay sa kalaw-ayan.” \p \v 26 Kaya, gin-upod ni Pablo idtoʼn mga lalaki. Pagkaotro adlaw ginhimo niya an seremonyas san paglinis kaupod ninda kag nagsulod sa templo para ipaaram sa mga padi kun san-o matatapos an mga adlaw san paglinis kag kun san-o mahalad san sakripisyo para sa kada usad sa inda. \s1 Gindakop Si Pablo Sa Sulod San Templo \p \v 27 San matatapos na an pito na adlaw san seremonyas, may mga Judio hali sa probinsya san Asia na nakakita sa iya sa sulod san templo. Kaya ginpasaramok ninda an mga katawuhan, tapos gindakop si Pablo. \v 28 Nagsiriyak sinda, “Mga katawuhan san Israel, bulig kamo! Amo ini an tawo na nagatukdo sa tanan na lugar kontra sa mga Judio, sa Kasuguan kag sani na templo. Pwera pa sani, may mga Griego man na gin-upod pa niya sa templo, kaya paagi sani bagaʼn ginpaati niya iniʼn banal na lugar.” \v 29 Nasabi ninda ini kay dili pa lang dugay nakita ninda si Trofimo na taga-Efeso kaupod ni Pablo sa syudad kag gin-isip ninda na ginpasulod naman ni Pablo sa templo. \p \v 30 Dahilan sani nagkasaramok an bilog na syudad. Nagdurungan pagdalagan an mga tawo, tapos gindakop si Pablo kag gin-guyod paluwas san templo. Tapos, ginsirahan dayon ninda an pwertahan sani. \p \v 31 Myintras ginatalinguha ninda patayon si Pablo, may nagbarita sa pinakanamumuno san mga suldados na Romano na nagakasaramok an bilog na Jerusalem. \v 32 Nagpatiripon dayon siya sin mga suldados kag inda mga namumuno, tapos, nagpakadto sa mga katawuhan. Pakakita ninda sa mga suldados kag san pinakanamumuno, nag-udong sinda pagpalo kan Pablo. \p \v 33 Pakatapos nagtulos an pinakanamumuno, ginpadakop si Pablo kag ginpagapos ini sa duha na kadena. Naghunga kun sin-o siya kag kun nano an iya ginahimo. \v 34 May iba na nagsiriyak sin lain man sa iba. Kaya, kay dili niya maaraman an kamatuudan tungod sa kasamok, ginsugo niya na darhon si Pablo sa kwartel. \v 35 Pag-abot ninda sa hagdanan haros ginaalsa na siya san mga suldados kay dili ninda mapugulan an mga tawo. \v 36 Nagsunod naman dayon an grupo san mga katawuhan na nagasiriyak, “Pataya siya!” \s1 Nagasurmaton Si Pablo Manungod Sa Iya Sadiri \p \v 37 San isusulod na si Pablo sa kwartel, naghangyo siya sa pinakanamumuno, “Sir, pwede ako makisurmaton sa imo?” \p Naghunga naman an pinakanamumuno, “Nano, makasurmaton ka sin Griego? \v 38 Dili ba ikaw an taga-Ehipto na dili pa lang dugay nagtuna sin araway kag naggiya sin upat ka libo na mga rebelde pakadto sa kadlagan?” \p \v 39 Nagsabat si Pablo, “Judio ako, hali sa Tarso na sakop san Cilicia. Pumuluyo ako sani na kilala na syudad. Kaya, ginahangyo ko sa imo na pasurmatunon ako sa mga katawuhan.” \p \v 40 Pakatuguti sa iya, nagtindog si Pablo sa hagdanan, nagsenyas san iya kamot sa mga tawo. Tapos, san magpuruyo na an tanan, nagsurmaton siya sa inda sa Hebreo. \c 22 \s1 An Pagdepensa Ni Pablo \p \v 1 “Mga kaigmanghudan kag mga kamagurangan, pamatii an ipapahayag ko manungod sa akon sadiri,” an sabi ni Pablo. \p \v 2 Pakabati ninda na ginasurmatunan sinda sa Hebreo na lenggwahi, nagin mapuyo pa gayod sinda. \p Tapos, nagpadayon si Pablo. \v 3 “Judio ako na gin-anak sa Tarso, usad na syudad na sakop san Cilicia, pero nagdako sani na syudad sa pagtukdo ni Gamaliel. Gintukduan ako sin maayo manungod sa Kasuguan san aton kalulululuhan kag nagasunod gayod sa Dios pareho sa iyo yana. \p \v 4 “Ginpasakitan ko man anay agod ipapatay an mga parasunod san ginatawag na Paagi san Ginoo. Bisan mga lalaki o mga babayi gin-gapos kag ginpriso ko. \v 5 Sugad man na makatestigo sa akon an pinakanamumuno na padi kag san bilog na konseho. May mga surat ngani ako hali sa inda para sa aton mga kalahi na Judio sa Damasco agod ipaaram sa inda an tuyo ko didto. Kaya, nagpakadto ako para arestaron idtoʼn mga parasunod kag darahon na nakagapos sa Jerusalem agod kastiguhon.” \s1 Ginaistorya Ni Pablo An Iya Pagbag-o \p \v 6 Nagpadayon pa si Pablo, “San nagapahalapit na ako sa Damasco, mga alas dose na kaadlawan sadto, may masilaw na ilaw hali sa langit na bigla na lang nagpawa sa akon. \v 7 Natumba ako sa duta kag nakabati sin boses, ‘Saulo, Saulo, nano kay ginapersigir mo ako?’ \p \v 8 “Nagsabat ako, ‘Sir, sin-o ka man?’ \p “Nagsabat siya sa akon, ‘Ako si Jesus na taga-Nazaret na ginapersigir mo.’ \v 9 Niyan, idtoʼn mga kaupod ko nakakita san ilaw pero wara kabati san boses na nagasurmaton sa akon. \p \v 10 “Didi ako naghunga, ‘Nano an hihimuon ko, Ginoo?’ \p “Nagsabat an Ginoo sa akon, ‘Magtindog ka kag magkadto sa Damasco. Didto sasabihan ka san ipapahimo sa imo.’ \v 11 San dili ako makakita tungod san kapawa san ilaw, ginkabit na lang ako sadtoʼn mga kaupod ko kag nakaabot kami sa Damasco. \p \v 12 “May tawo didto na an ngaran si Ananias. Nagasunod gayod siya sa aton Kasuguan kag ginagalangan san tanan na mga Judio didto. \v 13 Naghalapit kag pakatindog sa katakin ko nagsabi, ‘Kamanghod na Saulo, makakita ka lugod gihapon.’ Sana mismo nakakita ako sa iya. \v 14 Nagsabi naman siya, ‘An Dios san aton kalulululuhan nagpili sa imo agod maaraman mo an iya pagbuot kag makita man an Matanos na Suruguon na si Jesus kag mabati mismo an iya boses. \v 15 Magigin testigo ka sa mga tawo para sa iya manungod san imo nakita kag nabati. \v 16 Niyan, nano kay nagahulat ka pa? Tindog kag magpabunyag ka, kag malinisan ka sa imo mga kasal-an paagi sa pag-ayò sa iya sin kapatawadan.’ \p \v 17 “Pagbalik ko sa Jerusalem kag nagapangadyi sa templo, may pangitaon ako. \v 18 Didi nakita ko an Ginoo na nagsabi sa akon, ‘Pagdali-dali kag humali ka dayon sa Jerusalem kay dili ninda pagabation an imo pagpamatuod manungod sa akon,’ \p \v 19 “Nagsabat ako, ‘Ginoo, sinda mismo nakaaram na nagkadto ako sa kada sinagoga kag gindakop idtoʼn nagatuod sa imo, tapos ginpapriso ko sinda kag ginpabunal. \v 20 Pwera pa sani, adto ako mismo nagaasikaso san mga bado san mga nagpatay kan Esteban na imo testigo. Nagatindog ako didto na nagauyon san inda ginahimo.’ \p \v 21 “Nagsabi man siya sa akon, ‘Maglakat ka, kay susuguon ko ikaw sa harayo pakadto sa mga dili-Judio.’,” \s1 An Pangyari Tungod San Pagsurmaton Ni Pablo \p \v 22 Namati sinda hasta nasambitan ni Pablo an mga dili-Judio, tapos nagsiriyak gayod, “Patya siya, kay dili siya angay mabuhay.” \p \v 23 Myintras nagasiriyak sinda, ginapaypay an inda mga bado kag nagasaburak sin alpog paibabaw susog sa inda ugali kun maurit. \p \v 24 An pinakanamumuno naman san mga suldados nagsugo na darhon si Pablo sa kwartel, tapos bunalon siya agod maaraman ninda an kamatuudan kun nano kay nagasiriyak an katawuhan kontra sa iya. \v 25 Pero san gin-gapos na siya, naghunga sa usad na namumuno san mga suldados na nagatindog didto, “Tama kaya sa iyo layi na magbunal sin pumuluyo san Roma na dili pa ngani napamatuudan kun may sala?” \v 26 Pakabati sani, nagkadto an namumuno sa inda pinakanamumuno kag naghunga, “Sir, kitaa, kay an sabi sani na tawo na Romano man gayod siya! Nano kaya an himuon naton kay aram mo na bawal magbunal san Romano kun wara pa mahusgari?” \p \v 27 Kaya nagkadto naman kan Pablo an pinakanamumuno kag naghunga man sa iya, “Sabihi ako, nano, Romano ka man gayod?” \p Nagsabat siya, “Opo”. \p \v 28 Nagpadayon an pinakanamumuno, “Nagin Romano man ako paagi sa pagbayad sin damo na kwarta.” \p “Nagsabat si Pablo, ‘Pero gin-anak ako na Romano.’,” \p \v 29 Kaya idtoʼn mga mausisa kuntani kan Pablo nagharali dayon. Nahadlok man an pinakanamumuno san naaraman niya na si Pablo pumuluyo na Romano kag ginpagapos pa niya siya. \s1 Si Pablo Sa Atubangan San Konseho \p \v 30 Pero pagkaaga, sa paghandom na maaraman an matuod na dahilan kun nano kay gin-akusar san mga Judio si Pablo, ginpatangkas san pinakanamumuno an gapos sani kag ginpasuguan an mga pinakanamumuno san kapadian kag san tanan na konseho para magtiripon. Pakatapos, gintawag si Pablo kag ginpaatubang sa inda. \c 23 \p \v 1 Si Pablo naman ginturok an mga konseho kag nagsabi, “Mga kaigmanghudan, nabuhay ako na malinis an pag-iisip hasta yana sa atubangan san Dios.” \v 2 Dahilan sani an pinakanamumuno na padi na si Ananias nagsugo sadtoʼn mga nagatindog sa katakin ni Pablo na sampadungon ini sa baba. \v 3 Pero nagsabi naman si Pablo sa iya, “Sasampadungon ka san Dios, ikaw na nagapakitaʼn tawo! Nagaingkod ka dida para husgaran ako susog sa Kasuguan, pero kontra sa Kasuguan na ginsugo mo na sampadungon ako!” \p \v 4 Idto man na mga tawo na halapit kan Pablo nagsabi, “Ginapakaraot mo an pinakanamumuno na padi san Dios?” \p \v 5 Nagsabat si Pablo na, “Mga kaigmanghudan, dili ko aram na siya an pinakanamumuno na padi. Pasensya na lang ako kay nasurat sa Banal Na Kasuratan, ‘Dili ka magpakaraot san nagahadi san imo katawuhan.’,”\f + \fr 23:5 \ft Kitaa sa Exodo 22:28.\f* \p \v 6 Niyan, san mapanginanuhan ni Pablo na mga Saduceo an iba sa grupo kag an iba naman mga Pariseo, nagsiyak siya sa konseho, “Mga kaigmanghudan, ako Pariseo kag anak man ako sin mga Pariseo. Ginpaatubang ako didi dahilan lang sa paglaom na mabubuhay gihapon an mga patay.” \v 7 Pakasabi niya sani, nagsuruay an mga Saduceo kag mga Pariseo, kaya, natungà an mga nagatiripon. \v 8 Nangyari ini kay sa paghuna san mga Saduceo waraʼn pagkabuhay gihapon kag wara man sin anghel o espirito. Pero sa paghuna naman san mga Pariseo, ginakilala ini tanan. \p \v 9 Kaya, nagtuna pagkusog an siriyak. May iba na mga paratukdo san Kasuguan sa grupo san Pariseo na nagtirindog kag nakisuay, “Wara kamiʼn nakikita na sala sani na tawo. Basi may espirito o anghel na nagsurmaton man gayod sa iya!” \v 10 San naggrabe na an suruay, an pinakanamumuno san mga suldados na nahahadlok na basi burugnuton si Pablo, nagsugo sa mga suldados na maglusad kag piriton siya pagkuhaa sa inda kag darahon siya sa kwartel. \p \v 11 Pagkagab-i sana, an Ginoo nagtindog sa may tungod ni Pablo kag nagsabi, “Pakusuga an imo buot kay pareho san imo pagpamatuod manungod sa akon didi sa Jerusalem, magapamatuod ka man didto sa Roma.” \s1 An Plano Sa Pagpatay Kan Pablo \p \v 12 San adlaw na, may mga Judio na nagplano kag nagsumpa na dili magkaon o mag-inom hasta na dili ninda mapatay si Pablo. \v 13 Sobraʼn 40 an nagkauruyon sani. \v 14 Tapos, nagkadto sinda sa mga namumuno na padi kag mga namumuno san mga Judio kag nagsabi, “Nagsumpa gayod kami na dili magkaon hasta na dili mapatay namon si Pablo. \v 15 Niyan, kamo kag san mga konseho, magpaaram sa pinakanamumuno na darhon si Pablo sa iyo na bagaʼn aaramon gayod niyo sin maayo an manungod sa iya. Tapos, handa na kami na patayon siya antes makahalapit.” \p \v 16 Pero an anak na lalaki san kamanghod ni Pablo na babayi nabati an inda plano, kaya nagkadto kag nagsulod sa kwartel para isumat kan Pablo. \p \v 17 Pakatapos, nagtawag si Pablo sin namumuno san mga suldados kag ginsabihan, “Darha ini na batan-on sa pinakanamumuno san suldados kay may sasabihon siya.” \v 18 Kaya, gin-upod niya ini pakadto sa pinakanamumuno kag nagsabi, “An priso na si Pablo gintawag ako kag naghangyo sa akon na darahon ini na batan-on sa imo kay may sasabihon siya.” \p \v 19 Ginkabit siya san pinakanamumuno, gin-upod sa higad kag ginhunga, “Nano an sasabihon mo sa akon?” \p \v 20 Nagsabat an batan-on, “An mga Judio nagkauruyon na hangyuon sa imo na darhon si Pablo sa konseho buwas na bagaʼn uusisahon siya. \v 21 Pero ayaw pagtuguti kay sobraʼn 40 san inda mga katawuhan an nagahulat sa pag-agi niya dahilan na nagsumpa sinda na dili makaon o mainom hasta na dili mapatay ninda si Pablo. Yana ngani handa na sinda na nagahulat san pag-uyon mo.” \p \v 22 Kaya, ginpauli na san pinakanamumuno an batan-on kag gintugon gayod, “Ayaw pagsumat bisan kanin-o na ginsumatan mo ako sani.” \s1 Ginapadara Si Pablo Pakadto Kan Gobernador Felix \p \v 23 Pakatapos may gintawag na duha na namumuno san mga suldados an pinakanamumuno kag nagsabi, “200 na mga suldados an ihanda niyo kaupod sin 70 na nakakabayo kag 200 man na parapana na magpakadto hasta sa Cesarea sa alas nuebe yana na gab-i. \v 24 Pasakayon man si Pablo sa kabayo kag darhon siya na waraʼn kaanuhan kan Gobernador Felix.” \p \v 25 Tapos, nagpadara siyaʼn surat na sugad sani: \pi1 \v 26 “Halandon na Gobernador Felix, kumusta. Ini na surat hali sa akon, si Claudio Lisias. \p \v 27 “Ini na tawo gindakop sanmga Judio kag san papatayon na kuntani ninda naabutan ko kag san mga suldados, kaya ginlibre san maaraman namon na Romano gali siya. \v 28 Sa paghandom na maaraman kun nano kay gin-akusar siya, gin-upod namon siya sa konseho. \v 29 Naaraman ko na gin-akusar siya manungod sa inda Kasuguan, pero wara man siya sin ginhimo na kinahanglan na siya patayon o prisuhon. \v 30 Kaya san may nagsumat sa akon na may plano kontra sa iya, ginsugo ko dayon pakada sa imo kag ginsugo ko man an mga nag-akusar sa iya na magpahayag sa imo kun nano an gindilian ninda sa iya.” \p \v 31 Didi nagsunod an mga suldados sa ginsugo sa inda. Ginkuha ninda si Pablo kag gindara sana mismo na gab-i hasta sa Antipatris. \v 32 Pagkaaga, an mga nagaralakat na mga suldados an nagbalik sa kwartel pero nagpadayon an mga suldados na nakakabayo kaupod ni Pablo. \v 33 Pag-abot ninda sa Cesarea gintunol sa gobernador an surat kag gin-intriga man sa iya si Pablo. \p \v 34 Pakabasa san surat, ginhunga kun tagadiin siya. Pakaarami naman na si Pablo taga-Cilicia, \v 35 nagsabi an Gobernador, “Bibistahon ko ikaw kun mag-abot na an mga nag-akusar sa imo”. Pakatapos, pinabantayan niya si Pablo sa palasyo ni Herodes. \c 24 \s1 Gin-akusar Si Pablo San Mga Judio \p \v 1 Pakatapos san lima ka adlaw, nagkadto sa Cesarea an pinakanamumuno na padi na si Ananias kaupod san mga namumuno san mga Judio kag san abugado na si Tertulo. Ginsabi ninda sa gobernador an inda mga sumbong kontra kan Pablo. \v 2 Pakatawaga kan Pablo, nagtuna si Tertulo pag-akusar sa iya, \p “Kagalang-galang na gobernador, tungod san imo paggobyerno nagakaigwa gayod kami sin kalinaw kag paagi san imo kadunungan damo na an mga kabag-uhan na ginhimo para sani na nasyon. \v 3 Sa tanan na paagi kag bisan diin man ginaako namon ini na may pasalamat. \v 4 Pero habo ko na maulang ka pa, kaya ginahangyo ko na pamatian kami sin kadali na may maayo na kaburut-on. \p \v 5 “Nakita namon na ini na tawo usad na nagaparatuna sin mga kasamok. Ginapasamok niya an mga Judio sa bilog na kinab-an kag usad siya san mga namumuno san grupo san mga Nazareno. \v 6 Ginporbar pa ngani niya na intrimison an templo, kaya gindakop namon siya. Huhusgaran kuntani namon siya susog sa amon Kasuguan, \v 7 pero nag-abot an pinakanamumuno san mga suldados na si Lisias kag gin-agaw siya sa amon, tapos, ginsugo an mga nag-akusar sa iya na magpakadi sa imo. \v 8 Sa pag-usisa mo mismo sa iya, maaaraman mo an tanan na amon ginaakusar sa iya.” \p \v 9 An mga Judio nag-uyon man sa akusasyon kag nagapamatuod na an tanan nangyari man gayod susog sa iya ginsabi. \s1 An Pagdepensa Ni Pablo Sa Atubangan Ni Felix \p \v 10 San ginpasabot siya san gobernador na magsurmaton, nagsabat si Pablo: “Naaraman ko na dugay na panahon nagin huwes ka sani na nasyon, kaya ginakalipay ko na magdepensa san akon sadiri sa atubangan mo. \v 11 Kun imo susihon, maaaraman mo na wara pa nagsobra sin dose ka adlaw tuna san pagkadto ko sa Jerusalem para magsamba. \v 12 Wara man ako makita san mga Judio na nakigsuay kanin-o man o nagapasamok bisan sa templo o sa sinagoga o sa syudad. \v 13 Dili man ngani sinda makapamatuod sa imo san nano man na ginaakusar ninda kontra sa akon. \p \v 14 “Pero ini an aakuon ko sa imo: nagasamba ako sa Dios san amon mga kalulululuhan susog sa Paagi san Ginoo na ginasabi ninda na dili susog sa Kasuguan san mga Judio. Pero nagatuod man ako san tanan na ginsurat sa Kasuguan kag sa mga ginsurat san mga propeta. \v 15 May paglaom ako sa Dios na may pagkabuhay gihapon para sa tanan na tawo, bisan san matanos o dili matanos, na ginaako man ngani ninda. \v 16 Kaya, pirme ako nagatalinguha na wara akoʼn sala sa Dios o sa mga tawo. \p \v 17 “Niyan, pakatapos sin pira ka tuig na wara ako sa Jerusalem, nagbalik ako para magdara sin mga limos kag mga halad. \v 18 Myintras ginahimo ko ini nakita ninda ako sa templo pakatapos na ginhimo ko an seremonyas san paglinis. Wara didto sin mga katawuhan o kasamok. Pero may iba na mga Judio hali sa probinsya san Asia na adto man didto. \v 19 Dapat adi sinda sa atubangan mo para mag-akusar kun igwa man gayod sinda sin ikakaakusar kontra sa akon. \v 20 Kay wara ini na mga Judio didi, pasurmatuna sa mga adi didi kun may sala ako san gin-usisa ako san konseho, \v 21 pwera lang sani na ginsiyak ko sa inda atubangan, ‘Adi ako niyan ginaakusar sa iyo atubangan manungod sa pagtuod sa pagkabuhay gihapon san mga patay.’,” \p \v 22 Pero si Felix, na may maayo gayod na pagkasabot manungod sa Paagi san Ginoo, gintapos an bista na nagsabi, “Pag-abot ni Lisias na pinakanamumuno huhusgaran ko an iyo kaso.” \v 23 Pakatapos, ginsugo niya an namumuno san mga suldados na bantayan si Pablo pero hatagan sin dyutay na pagkalibre kag tugutan an iya mga amigo na mag-asikaso san iya mga kinahanglan. \s1 Si Pablo Sa Atubangan Ninda Felix Kag Drusila \p \v 24 Pagkapira ka adlaw, nag-abot si Felix kaupod an iya asawa na si Drusila na Judio man. Ginpasuguan niya si Pablo kag namati sa iya mga ginasurmaton manungod sa pagtuod kan Cristo Jesus. \v 25 Pagsurmaton ni Pablo manungod sa pagkamatanos, pagdisiplina sa sadiri kag sa maabot na paghusgar, nahadlok si Felix kaya nagsabi, “Maghali ka anay kay kun igwa akoʼn lugar, ipapatawag ta na lang ikaw.” \v 26 Pero nagalaom pa man siya na hahatagan ni Pablo sin kwarta. Kaya, ginapasuguan niya pirme si Pablo kag nakig-istorya sa iya. \p \v 27 Pakatapos sin duha ka tuig, ginbalyuhan si Felix ni Porcio Festo sa pagkagobernador. Pero antes si Felix maghali, kag tungod na nagahandom siya na mapalipay an mga Judio, ginpabayaan niya si Pablo sa prisuhan. \c 25 \s1 Naghangyo Si Pablo Sa Emperador \p \v 1 Niyan, mga tulo ka adlaw pag-abot ni Festo didto sa iya probinsya, nagpakadto siya sa Jerusalem hali sa Cesarea. \v 2 Didto an mga namumuno na padi kag san mga namumuno san mga Judio ginpaaram siya manungod sa pagkontra ninda kan Pablo. Nagpirit naman sinda paghangyo kan Festo \v 3 na ipabalhin si Pablo sa Jerusalem agod mapalipay sinda. Ginsabi ninda ini kay may plano sinda na abangan sinda Pablo sa dalan pa lang agod patayon siya. \v 4 Nagsabat si Festo, “Adto si Pablo ginapabantayan na priso sa Cesarea kag ako mismo magabalik didto dayon. \v 5 Kaya, paupuda sa akon an iyo mga namumuno kag kun igwa sin sala ini na tawo, paakusara sinda.” \p \v 6 Pakaistar niya didto kaupod ninda sin dili magsobra sa walo o napulo ka adlaw, nagpauli siya sa Cesarea. Pagkaotro adlaw nag-ingkod siya sa korte kag ginsugo na paatubangon sa iya si Pablo. \v 7 Pag-abot niya, nagtiripon sa iya an mga Judio na nagpakadto hali sa Jerusalem na nagsumat sin mga grabe na akusasyon kontra sa iya na dili man ninda mapamatuudan. \p \v 8 Didi nagdepensa si Pablo, “Wara ako sin nahimo na sala kontra sa Kasuguan san mga Judio o sa templo o kan Cesar.” \p \v 9 Pero si Festo na gusto pauyunan an mga Judio nagsabi kan Pablo, “Nano, gusto mo magkadto sa Jerusalem kag didto sa atubangan ko mahusgaran manungod sani na mga akusasyon?” \p \v 10 Nagsabat si Pablo, “Nagatindog ako sa atubangan san korte san emperador na si Cesar kun diin ako dapat pagahusgaran. Manungod naman sa mga Judio, ikaw mismo maaram na wara akoʼn nahimo na sala. \v 11 Kun ugaling nakasala man ako sa Kasuguan kag naghimo sin nano man na angay ako mamatay, dili ako madulag sa kamatayon, pero kun dili matuod an mga sumbong ninda kontra sa akon, waraʼn may poder, bisan sin-o man, na makahatag sa akon sa inda. Magahangyo ako yana na mahusgaran ako ni Cesar.” \p \v 12 Didi nakigsurmaton anay si Festo sa iya konseho, tapos nagsabi kan Pablo, “Nagahangyo ka kan Cesar, kaya sa iya ka magkadto.” \s1 Si Pablo Sa Atubangan Ninda Agripa Kag Berenice \p \v 13 San pira na ka semana an nag-agi, nagpakadto sa Cesarea si Agripa na hadi kag Berenice para maghatag sin paggalang kan Festo. \v 14 Pakaistar ninda didto sin pira-pira na, ginsumat ni Festo sa hadi an kaso ni Pablo, “May priso didi na wara paluwasa ni Felix. \v 15 Niyan, san adto ako sa Jerusalem, an mga namumuno na padi kag san mga namumuno man san mga Judio nagsumbong sa akon manungod sa iya kag naghangyo na kondinaron ko siya. \v 16 Ginsabat ko sinda na dili kaugalian san mga Romano na kondinaron an gin-akusar antes na makaatubang an nag-akusar kag makalugar na magdepensa susog sa akusasyon kontra sa iya. \p \v 17 “Kaya, pagtiripon ninda didi, wara ko pagdugaya kundi pag-otro adlaw nag-ingkod ako sa korte kag nagsugo na paatubangon ini na tawo. \v 18 Pagtindog san mga nag-akusar, wara sinda mag-akusar sa iya sin nano man na maraot na ginhuna ko na hihimuon ninda, \v 19 kundi igwa sindaʼn ginasuruayan manungod sa inda ginatuudan kag kan Jesus na patay na, pero ginapirit na buhay sabi sani ni Pablo. \v 20 Tungod kay dili ko aram an hihimuon, naghunga ako sa iya kun gusto niya magkadto sa Jerusalem agod mahusgaran didto manungod sani. \v 21 Pero san maghangyo si Pablo na ipadayon lang an pagpapriso sa iya hasta sa paghusgar san emperador, ginsugo ko na prisuhon lang gihapon siya hasta na ipadara ko siya kan Cesar.” \p \v 22 Didi nagsabi si Agripa kan Festo, “Gusto ko mismo na mabati ini na tawo.” \p “Buwas mismo makapamati ka sa iya,” an sabat ni Festo. \p \v 23 Kaya, pagkaaga nag-abot sinda Agripa kag Berenice na may grabe na adurno kag matahom na parada. Nagsulod sinda sa dako na kwarto sa pagtiripon kaupod an mga namumuno san kasuldadosan kag an mga kilala na tawo sa syudad. Sa sugo naman ni Festo, ginpasulod si Pablo. \v 24 Tapos, nagsabi si Festo, “Hadiʼn Agripa kag an tanan na adi didi, kitaa ini na tawo. Ginreklamo siya sa akon san tanan na katawuhan san Judio didi kag sa Jerusalem. Nagasiyak sinda na dili pa siya dapat mabuhay. \v 25 Pero, pag-usisa ko, naaraman na wara man siyaʼn nahimo na dapat patayon. Niyan, kay naghangyo siya mismo san paghusgar san emperador, kaya naisip ko na ipadara siya. \v 26 Ugaling wara ako sin ikakasurat sa Halandon na Emperador manungod sa iya. Kaya, gindara ko siya didi sa atubangan niyo kag lalo na gayod sa imo, Hadiʼn Agripa, na pakatapos na mausisa naton siya, igwa na akoʼn maisusurat. \v 27 Nasabi ko ini kay para sa akon, waraʼn rason na magpadara sin priso na dili sabihon an akusasyon sa iya.” \c 26 \s1 Nagadepensa Si Pablo Sa Atubangan Ni Agripa \p \v 1 Didi nagsabi si Agripa kan Pablo, “Ginatugutan ko na depensahan mo an imo sadiri.” \p Pakatapos gin-itsa ni Pablo an iya kamot kag nagpahayag sa iya sadiri: \v 2 “Hadiʼn Agripa, maswerte ako na sa imo atubangan magdepensa ako san akon sadiri niyan kontra sa tanan na akusasyon san mga Judio. \v 3 Nasabi ko ini kay maaram ka gayod san kaugalian kag ginasuruayan san mga Judio. Kaya niyan nagahangyo na ako na pamatian mo na may pagpasensya. \p \v 4 “Niyan, aram na san tanan na mga Judio an akon buhay tuna pa sa pagkabata didto sa amon nasyon kag didto man sa Jerusalem. \v 5 Aram naman ninda dati na kun magatestigo sinda na nabubuhay ako bilang Pariseo na amo an grupo san amon ginatuudan kag nagasunod gayod san tanan na Kasuguan ni Moises. \v 6 Niyan, nagatindog ako didi na mahusgaran kay nagalaom ako sa gintuga san Dios sa aton mga kalulululuhan. \v 7 Ini an gintuga na ginalauman san amon dose na kalahian na mapasa inda. Dahilan sani, nagaparasamba sinda sa iya adlaw kag gab-i. Pinalangga na Hadi, kaya ginaakusar ako san mga Judio tungod sani na paglaom. \v 8 Maayo gayod na magtuod kita tanan na an Dios nagabuhay san mga patay. \p \v 9 “Kasadto, ako mismo nagatuod na dapat himuon an tanan sa pagkontra sa pagtuod kan Jesus na taga-Nazaret. \v 10 Ginhimo ko man ngani ini sa Jerusalem. Dili lang ginpapriso ko an kadamuan na mga diosnon sa otoridad na ginhatag sa akon san mga namumuno na padi, kundi san ginpatay sinda nag-uyon pa ako kontra sa inda. \v 11 Pirme ko sinda ginakastigo sa mga sinagoga kag nagatalinguha pagpirit na pagpakarauton pa ninda si Jesus. Tapos, sa grabe ko pa ngani na kaurit, ginpasakitan ko sinda hasta man an adto sa harayo na mga syudad. \s1 Ginasumat Ni Pablo Kun Pan-o Siya Nadara Sa Pagtuod \p \v 12 “Tungod sani kaya ako nagpakadto sa Damasco na may otoridad kag mga sugo san mga namumuno na padi. \v 13 Niyan, Halandon na Hadi, pagkaalas dose na kaadlawan sadto, may nakita ako sa dalanon sin ilaw hali sa langit na masilaw pa sa adlaw. Nagpawa ini sa patalibod namon san akon mga kaurupod. \v 14 San nagkaturumba kami tanan sa duta, may nabati ako na boses na nagasurmaton sa akon sa Hebreo, ‘Saulo, Saulo, nano kay ginapersigir mo ako? Ikaw man lang an nasasakitan san ginahimo mo. Baga ka man lang an baka na nagasikad sa pampalo san nagaataman sani.’ \p \v 15 “Didi ako naghunga, ‘Sir, sin-o ka man?’ \p “Nagsabat an Ginoo, ‘Ako si Jesus na imo ginapersigir. \v 16 Niyan, magbangon ka kag magtindog kay nagpakita ako sa imo agod pilion ka na magin akon suruguon. Dapat ka man magtestigos san mga nakita mo sa akon yana kag sa mga ipapakita ko pa sa imo. \v 17 Ililibre ko ikaw sa mga kalahi mo na Judio kag sa mga dili-Judio kun diin didto ta ikaw susuguon. \v 18 An hihimuon mo amo an pagpasabot sa inda agod magbaya sinda sa kaduluman san kasal-an pakadto sa kapaw-an san Dios. Agod mahali man sinda sa poder ni Satanas pakadto sa Dios kay agod an inda mga sala mapatawad. Tapos, paagi sa pagtuod sa akon magkaigwa sinda sin lugar kaupod san mga nalinisan san kasal-an.’ \s1 Ginasumat Ni Pablo An Iya Trabaho \p \v 19 “Kaya, Hadiʼn Agripa, dili ako nagsupak san langitnon na pangitaon. \v 20 Nagpahayag anay ako sa mga tawo didto sa Damasco, amo man sa Jerusalem kag amo man sa bilog na lugar san Judea kag sa mga dili-Judio. Nagpahayag ngani ako na dapat sinda magbasol kag magbaya sa sala tapos magsunod man sa Dios. Tapos naman, nagtugon ako sa inda na dapat sinda magpakita sin pagpatuod san inda pagbasol paagi sa inda mga gawi. \v 21 Dahilan sani, gindakop ako san mga Judio myintras adto ako sa templo kag gintalinguha ako patayon. \v 22 Bisan hasta yana, ginabuligan ako san Dios, kaya nagatindog ako didi sa pagtestigo sa mga kilala na tawo kag sa mga dili kilala. Wara akoʼn ginasabi kundi an mga ginsabi san mga propeta kag ni Moises na mangyayari. \v 23 Amo ini an ginsabi ninda na an Cristo dapat magtios, tapos, bilang an mauuna na mabubuhay hali sa kamatayon magpaaram sa amon na mga Judio manungod san ilaw san pagkasalbar kag amo man sa mga dili-Judio.” \p \v 24 Niyan, pagpahayag sani ni Pablo manungod san iya sadiri, ginsiyakan siya ni Festo, “Pablo, nabuang ka na ada! An sobra mo na kaaraman an nakapabuang sa imo.” \p \v 25 Pero nagsabat si Pablo, “Halandon na Festo, dili ako nabubuang kundi matuod kag may kadunungan an ginasurmaton ko. \v 26 Hadiʼn Agripa, aram ko na makasurmaton ako sa imo na waraʼn kahadlok kay aram mo an manungod sani na ginasurmaton ko. Nakakasiguro ako na wara sani na dili mo aram kay wara ini ginhimo sa patago. \v 27 Niyan, Hadiʼn Agripa, nano, nagatuod ka sa mga propeta? Aram ko gayod na nagatuod ka.” \p \v 28 Nagsabat naman si Agripa kan Pablo paagi sa hunga, “Nano, ginahuna mo na mapipirit mo ako na magin Kristyano sa kadali lang na panahon?” \p \v 29 Nagsabat si Pablo, “Sa kadali o madugay man na panahon, ginaayo ko sa Dios na dili lang ikaw kundi amo man an tanan na mga nakabati sa akon yana na adlaw magin pareho ko man pwera lang sani na pagkakadena.” \p \v 30 Pakatapos sani, nagtindog an hadi, an gobernador, si Berenice kag an mga nagairingkod kaupod ninda. \v 31 Paghali na ninda, nag-iristoryahan sinda, “Waraʼn ginhimo ini na tawo na dapat patayon siya o prisuhon.” \p \v 32 Tapos, nagsabi si Agripa kan Festo, “Nalibre na kuntani siya kun wara maghangyo kan Cesar.” \c 27 \s1 Nagalayag Si Pablo Pakadto Sa Roma \p \v 1 San nagkauruyunan na maglayag kami pakadto sa Italia, si Pablo kag san iba na mga priso gindul-ong ninda kan Julio na usad na opisyal san kasuldadosan na Romano na ginngaranan “Kasuldadosan San Emperador”. \v 2 Pagpasakay sa amon sa barko na hali sa Adramitio na malarga na pakadto sa mga dungkaan san probinsya san Asia, naglayag kami kaupod ni Aristarco na taga-Tesalonica sa probinsya san Macedonia. \p \v 3 Pagkaotro adlaw nakaabot kami sa Sidon. Mabuot man si Julio kan Pablo kaya gintugutan siya na makigkita sa iya mga amigo agod mahatagan san iya mga kinahanglan. \v 4 Nagpadayon kami hali didto kag tungod kay sungsungon an hangin nagpaagi kami sa salipod na parte san Cipre. \p \v 5 Pakatabok namon sin kadagatan, nag-agi kami sa tungod san Cilicia kag Panfilia, tapos, nakaabot kami sa Mira, usad na lungsod san Licia. \v 6 Didto may nakita an opisyal na barko na hali sa Alejandria na mapakadto sa Italia kaya ginpabalhin kami didto. \p \v 7 Mahinay lang an amon paglayag sin pira ka adlaw pero sa grabe na kalisudan nakaagi kami halapit sa Gnido. Tapos, kay sungsungon naman an hangin, nag-agi na lang kami sa higad san Salmon, tapos paagi sa salipod na parte san Creta. \v 8 Paglayag lang namon halapit sa baybayon kag sa grabe man na kalisod, nakaabot kami sa lugar na ginatawag Maayo na Dungkaan halapit sa syudad san Lasea. \p \v 9 Damo na oras an amon natiawan kag delikado na an pagpadayon san biyahe kay lipas na an adlaw san pag-ayuno kag halapit na an tigbagyuhan. Kaya, ginpadaanan sinda ni Pablo, \v 10 “Mga opisyales, nakikita ko na delikado an aton biyahe kag dako an kasiraan kag kapyerdihan, dili lang sa mga kargamento kag sa barko kundi sa aton man mga buhay.” \p \v 11 Pero nagtuod an opisyal sa ginsabi san kapitan kag san tag-iya san barko ki sa kan Pablo. \v 12 Kaya, kay an dungkaan dili maayo na taguan sa panahon san tighagkutan, an kadamuan nagkauruyon na magpadayon paglayag sa pagtalinguha na makaabot sa Fenice, dungkaan sa Creta na nakaatubang sa amihanan na sulnupan kag timog na sulnupan agod makapalipas didto san tighagkutan. \s1 An Bagyo Sa Dagat \p \v 13 Niyan, paghuyop sin hinay san hangin hali sa timog, ginhuna ninda na pwede maglayag. Gin-isa ninda an angkla kag naglayag sa halapit lang san baybayon san Creta. \v 14 Pero wara madugay may makusog na hangin na ginatawag amihan na naghampak hali sa isla. \v 15 Naghampak ini sa sarakyan kag dili na namon masugat an hangin, kaya nagpaanod na lang kami. \p \v 16 Pag-agi namon sa salipod san nakatungod sa habagat na parte san isla san Cauda. Ginpakarga gayod namon an bote bisan malisod. \v 17 Pakakarga ninda sani, ginhugutan an pisi patalibod san katungaan san barko. Sa kahadlok na magsagyad sa mga uruisla sa atubangan san baybayon san Libya, gin-ariya ninda an layag kag nagpaanod na lang. \v 18 Nagpadayon an makusog na bagyo kaya pagkaotro adlaw, nagtuna sinda pagpangitsa san mga kargamento sa dagat. \v 19 Pag-ikatulo naman ka adlaw may ginpangitsa man gihapon sinda na mga garamiton sa barko san inda mismo mga kamot. \v 20 San wara magluwas an adlaw bisan mga bituon sin damo na adlaw, kag an hangin nagpadayon pagkusog, nawara na an amon paglaom na masalbar pa. \p \v 21 Niyan, kay dugay na sinda na waraʼn makaon, nagtindog si Pablo sa atubangan ninda kag nagsabi, “Mga opisyales, dapat namati kamo sa akon kag dili naglayag hali sa Creta. Kun sugad kuntani nalikayan naton ini na kasiraan kag kapyerdihan. \v 22 Niyan, ginahangyo ko sa iyo na pakusuga an iyo buot kay wara sa iyo sin mapapatay. An sarakyan lang an masisira. \p \v 23 “Nasabi ko ini kay sani na gab-i may nagtindog na anghel san Dios sa atubangan ko. Amo ini an Dios na tag-iya sa akon kag an ginasamba ko. \v 24 Nagsabi an anghel, ‘Pablo, dili ka mahadlok. Dapat ka makig-atubang kan Cesar. Kaya, kay mabuot an Dios isasalbar ka niya kag san tanan na imo kaurupod.’ \v 25 Kaya, kusugon niyo an iyo buot kay may pagtuod ako sa Dios na mangyayari ini pareho san ginsabi sa akon. \v 26 Pero kinahanglan naton idagsa sa iba na isla.” \s1 An Pagkarusmok San Barko \p \v 27 San ikakatorse na na gab-i, myintras ginaanod pa kami patabok sa dagat san Adria, mga tungaʼn gab-i sana, an mga magdaragat namangnuhan na nagahalapit na kami sa isla. \v 28 Kaya, ginsukol ninda an kahadalom san tubig kag nakita na 40 dupa pa. Sa uruunhan, ginsukol gihapon ninda kag nakita na 30 dupa na lang. \v 29 Tungod sa kahadlok na makahampak kami sa kabatuhan, upat na angkla an ginhulog ninda sa may ulin kag nangadyi na mag-aga na. \p \v 30 Pakaisip san mga magdaragat na magdulag hali sa barko, ginhuros ninda an bote sa dagat na baga an maturos sinda san angkla sa unahan. \v 31 Didi naman nagsabi si Pablo sa mga opisyal kag mga suldados, “Kun dili ini magpabilin na mga tawo sa sarakyan, dili kamo masasalbar.” \v 32 Kaya, gin-utod san mga suldados an higot san bote kag pinabayaan na anudon ini. \p \v 33 San maaga na, ginpirit ni Pablo an tanan na magkaon. An sabi niya, “Yana an ikakatorse na adlaw na nagaparahandal kamo kagwara magkaon. \v 34 Kaya nagapirit ako sa iyo na magkaon agod magbaskog kay wara sin bisan buhok na mawawara sa iyo mga ulo.” \v 35 Pakasabi niya sani, may ginkuha siya na tinapay kag nagpasalamat sani sa Dios sa atubangan san tanan, tapos, ginpihak-pihak kag nagkaon. \v 36 Tanan sinda napakusog an buot kaya nagkaraon man. \v 37 Mga 276 kami ka tawo sa barko. \v 38 Pakabusog ninda, gin-ibanan ninda an sulod san barko paagi sa pag-itsa san mga trigo padagat. \p \v 39 Pagkaaga na wara ninda makilala an lugar, pero may nakita sinda na luok na may baybayon kag nakaisip na kun pwede na pabahuraon an barko sa baybayon. \v 40 Kaya, gin-utod ninda an mga pisi san mga angkla kag ginpabayaan na lang sa dagat myintras ginahubad an mga pisi na nakahigot sa mga timon. Pakatapos, gin-isa ninda an layag sa unahan agod ipadpad san hangin an barko pakadto sa baybayon. \v 41 Pero nakatama an barko sa hamabaw na lugar kag nabahura. An pruwa san barko nag-ungot kag wara na kahiwag. Kaya, narusmok an ulin sa kusog san balod. \p \v 42 Naisip san mga suldados na patayon an tanan na mga priso basi magralangoy kag makadulag. \v 43 Pero an opisyal sa paghandom na masalbar si Pablo, ginsaway sinda sa paghimo sani. Ginsugo niya idtoʼn makalangoy na mauna paglukso sa dagat kag maglangoy pakadto sa baybayon. \v 44 May iba naman na nagsurunod kag nagharawid na lang sa mga tabla o mga guba na parte san barko. Sani na paagi nakaabot an tanan sa baybayon. \c 28 \s1 An Mabuot Na Mga Tawo Sa Malta \p \v 1 Pakasalbar namon, amon naaraman na idto gali na isla an ginatawag Malta. \v 2 An mga tagadidto ginpadayon kami tanan kag nagpakita gayod sa amon sin maayo na kabubut-on kay nagdabok sinda dahilan na nagtuna na pag-uran kag mahagkot sadto. \v 3 Nagtipon si Pablo sin mga kahoy kag pagbutang niya sani sa kalayo, may nagluwas na sawa tungod sa kainit kag ginsugod an iya kamot. \v 4 Pakakita sani san mga tagadidto na an sawa nagabitay sa iya kamot, nagpasarabi-sabi sinda, “Waraʼn duda na may ginpatay siya na tawo. Bisan nakasalbar siya sa dagat, an diosnon na hustisya dili matugot na mabuhay pa siya.” \v 5 Pero ginwidik lang ini ni Pablo sa kalayo na wara siya maano. \v 6 Sinda naman naghulat na manghubag si Pablo o kaya mapatay dayon, pero san dugay na sindaʼn kahulat na wara man sin nangyari sa iya, nag-iba an inda mga isip kag nagsabi na dios siya. \p \v 7 Niyan, sa katakin sadto na lugar may kadutaan na sadiri san namumuno sadto na lugar na an ngaran si Publio. Ginpadayon niya kami kag nagin bisita niya sin tulo ka adlaw. \v 8 Nakatagbo man na an ama ni Publio ginakalintura kag nagainudu-udo, kaya ginbisita man siya ni Pablo, ginpangadyian kag gindapatan san iya kamot, tapos, nag-ayo siya. \v 9 Sani na pangyari, nagkadto man kan Pablo an iba na mga katawuhan sa isla na may mga sakit kag nag-arayo. \v 10 Kaya, ginhatagan naman kami ninda sin damo na mga regalo kag sa adlaw san maglayag na kami pa-Italia, ginpabalunan kami san amon mga kinahanglanon. \s1 Hali Sa Malta Pakadto Sa Roma \p \v 11 Pakatapos sin tulo ka bulan didto, naglayag na kami sa barko na nagpalipas man san tighagkutan sa isla. Hali sa Alejandria ini na barko na ginatawag “An Mga Dios Na Kapid”. \v 12 Pag-abot namon sa Siracusa, nagtulo kami ka adlaw didto. \v 13 Hali didto nagpadayon kami kag nakaabot sa Regio. Pagkaotro adlaw, naghangin hali sa timog, kaya nakaabot kami sa Puteoli sa sulod sin duha ka adlaw. \v 14 Didto may nakita kami na mga kamaranghod sa pagtuod kag gin-agda kami na magdayon sa inda sin pito ka adlaw. Pakatapos, nagpadayon kami sa Roma. \v 15 Nabaritaan san mga kamaranghod sa pagtuod na adto sa Roma na maabot kami, kaya may mga iba na nagpakadto sa Foro de Apio, tapos, an iba man sa Tres Tabernas agod sugaton kami. Pakakita sa inda ni Pablo, nagpasalamat sa Dios kag kumusog an iya buot. \v 16 Pag-abot namon sa Roma, gintugutan si Pablo na magsadiri kaupod san suldados na nagabantay sa iya. \s1 Sa Roma \p \v 17 Pakalipas sin tulo ka adlaw ginpatiripon ni Pablo an mga tagadidto na namumuno san mga Judio. Pakatiripon ninda, nagsabi siya sa inda, “Mga kaigmanghudan, gin-arestar ako san mga Judio sa Jerusalem kag ginduhol sa mga Romano bisan wara ako sin nahimo kontra sa aton lungsod o sa mga kaugalian san aton mga kalulululuhan. \v 18 Pakahungaa ninda sa akon, gusto na ako ninda palibrihon kay wara man ako sin ginhimo na dapat padusahan sin kamatayon. \v 19 Pero san wara mag-uyon an mga Judio, napiritan ako maghangyo na mahusgaran ni Cesar bisan na wara akoʼn akusasyon kontra sa akon nasyon. \v 20 Dahilan sani kaya nag-ayo ako na makigkita kag makigsurmaton sa iyo kay nakakadena ako tungod sa iya na amo an paglaom san katawuhan san Israel.” \p \v 21 Nagsabat man sinda sa iya, “Wara kami sin nabaton na surat hali sa Judea manungod sa imo kag wara sa mga kaigmanghudan na nagkadi an nagsumat o nagsurmaton sin maraot manungod sa imo. \v 22 Pero ginahandom namon na mabati kun nano an imo ginaisip, kay aram namon na bisan diin ginakontra ini na iyo grupo.” \p \v 23 Niyan, pag-abot san adlaw na ginpili ninda para magbisita sa iya, damo an nagkaradto sa iya ginadayunan. Nagpahayag siya sa inda san iya pagtuod tuna sa aga hasta sa gab-i. Nagapamatuod siya san pagahadi san Dios kag nagatalinguha na mapatuod sinda kan Jesus paagi sa Kasuguan ni Moises kag san mga propeta. \v 24 May iba na nagtuod san ginsabi niya, pero may iba naman na wara magtuod. \v 25 Kaya, myintras nagasuruay mismo sinda, nag-uruli na pakatapos na nagsabi si Pablo, “Tama an Espirito Santo san magsabi sa iyo mga kalulululuhan paagi sa propeta na si Isaias: \q1 \v 26 ‘Magkadto ka sani na mga tawo kag magsabi, \q1 Makabarati man gayod kamo pero dili makasabot. \q1 Magaparakita man lang gayod pero dili makapanginano. \q1 \v 27 Kay ginpatugas ninda an inda mga tagipusuon, nagpabungol kag nagpiyong an inda mga mata, \q1 agod dili sinda makakita, makabati, makasabot, \q1 tapos, magabalik sa akon para pagapaayuhon ko sinda, an sabi san Dios.’\f + \fr 28:27 \ft Kitaa sa Isaias 6:9-10 \f* \p \v 28 “Kaya kinahanglan niyo maaraman na ginapadara sa mga dili-Judio an Maayo Na Barita san Dios manungod sa pagkasalbar kag magapamati sinda!” \v 29 Pakasabi sani ni Pablo, nag-uruli an mga Judio na mas lalo na nagasuruay mismo sinda. \p \v 30 Nag-istar si Pablo didto sin duha ka tuig sa lugar na ginpletihan niya mismo kag ginpadayon an mga nagabisita sa iya. \v 31 Ginapahayag ngani niya an manungod sa pagahadi san Dios kag nagatukdo man manungod sa Ginooʼn Jesu-Cristo na may kaisog san buot kag waraʼn kaulangan.