\id REV Mamasa Revelation, West Sulawesi, Indonesia \h Pa'paombo' \toc1 Pa'paombo' lako Yohanes \toc2 Pa'paombo' \toc3 Pom. \mt1 Pa'paombo' \mt2 lako Yohanes \imt1 Pungngu' tannunna \ip Issinna inde sura'e iamo diona kara-kara mangka napaombo' Yesus Kristus lako Yohanes, rasulna (1:1). Illaan inde pa'paombo'e Yohanes dipaitai kara-kara la dadi ke dako'. Bunga'na Puang Yesus dipa'paitaan susi to lino ke'de' illaan alla'-alla'na pitu angngenan ballo (1:12-16). Anna mane dipa'paitaan susi Anak Domba ke'de' dio sa'dena tongkonan layukna Puang Allata'alla yao suruga (5:6-14). Anna mane dipa'paitaan susi mesa to barani ma'bundu' ussakei darang mabusa (19:11-16). Anna katampakanna dipa'paitaan ma'parenta sola Puang Allata'alla illaan Kota Masero battu' dikua Yerusalem bakaru (21:22-23; 22:1-5). \ip Inde sura'e diuki' anna marassan didarra to Sarani ura'na kapangngoreananna lako Puang Yesus. Attu iatoo angganna tau, to illaan lili'na kaparentaanna Roma, dipassa menomba lako tomaraya Roma battu' dikua Kaisar. Dengan to Sarani dipatei annu moka umpenombai Kaisar. Sapo dengan siami duka' to Sarani umpellei kapangngoreananna annu marea'. \ip Illaan inde sura'e pira-pira pa'rapanan dipake. Moi anna marempang diissanan kalembasanna attu temo, sapo pungngu' tannunna mala takaleso kumua: la parallu matoto' kapangngoreananta annu angganna to unturu' Puang Yesus la unduppa ma'rupa-rupa kamasussaan. Sapo la tontong liukia' matutu annu illaan allo ma'katampakanna Dewatanta Yesus Kristus la untaloi asan angganna ewalinna anna la ma'parenta sae lako-lakona (11:15). Anna kitaa' petauanna la mendadiki' duka' tomaraya ma'parenta sola Kristus. \ip Illaan inde sura'e, pempiran-piran dipake bilangan pitu susinna: pitu kombonganna to mangngorean (1:4, 11; 2:1-3:22), pitu penawa dio tingngayona tongkonan layukna Puang Allata'alla (1:4; 4:5; 5:6), pitu angngenan ballo (1:12), pitu bentoen (1:16), anna budapi senga'na sipitu (5:1, 6; 8:2; 12:3; 15:6-7; 17:9). Bilangan pitu kalembasanna ganna' anna sundun. \iot Lesoanna issinna \io1 1. Su'bakan kada anna kada salama' (\ior 1:1-8\ior*) \io1 2. Pa'paombo' \io2 a. Bunga' Pa'paombo' (\ior 1:9-3:22\ior*) \io3 1. Puang Yesus dipakawanan susi Anak Mentolino ke'de' illaan alla'-alla'na pitu angngenan ballo (\ior 1:9-20\ior*) \io3 2. Pitu sura' dipopebaan lako petauanna Puang Yesus dio pitu kombonganna to mangngorean (\ior 2:1-3:22\ior*) \io2 b. Pa'paombo' Kaduanna (\ior 4:1-16:21\ior*) \io3 1. Puang Yesus dipakawanan susi Anak Domba ke'de' dio sa'dena tongkonan layukna Puang Allata'alla yao suruga (\ior 4:1-5:14\ior*) \io3 2. Anak Domba umbukai pitu segelna sura' tilulun (\ior 6:1-8:5\ior*) \io3 3. Pitu tamboro' napamoni pitu malaeka' (\ior 8:6-11:19\ior*) \io3 4. Pitu rupanna tanda diona kara-kara la dadi (\ior 12:1-16:21\ior*) \io2 c. Pa'paombo' Katallunna (\ior 17:1-21:8\ior*) \io3 1. Kota Babel dipasirapan passundala' kalelean (\ior 17:1-19:10\ior*) \io3 2. Puang Yesus dipakawanan ussakei darang mabusa la untaloi angganna ewalinna (\ior 19:11-21:8\ior*) \io2 d. Pa'paombo' Kaappa'na (\ior 21:9-22:5\ior*) \io3 Yerusalem Bakaru dipasirapan baine la nasibalian Anak Domba \io1 3. Kada pa'pakari'di' anna bubungna sura' (\ior 22:6-21\ior*) \c 1 \s1 Su'bakan kada \p \v 1 Inde sura'e untetteran diona kara-kara napaombo' Puang Yesus Kristus situru' pa'pebenganna Puang Allata'alla lako kalena, anna malara napa'paitaan lako angganna sabua'na kara-kara la masimpammo dadi. Puang Yesus Kristus ussua malaeka'na umpellambi'i Yohanes, sabua'na, anna pokadanni inde kara-karae. \v 2 Natetteran asammi duka' Yohanes angga mangkanna naita, iamo diona battakadanna Puang Allata'alla situru' aka napalanda' Puang Yesus Kristus lako kalena. \v 3 Kerongko' angganna to umbaca inde sura' pa'paombo'e illalan alla'-alla'na kombonganna to mangngorean. Kerongko' angganna to umperangngii anna turu'i aka tiuki' illaan. Annu' ta'mo masae anna lemba' asammo. \s1 Kada salama'na Yohanes lako pitu kombonganna to mangngorean \p \v 4 Inde sura'e lu dio mai kaleku, Yohanes, lu lako angganna sa'do'dorangku illaan pitu kombonganna to mangngorean dio propinsi Asia. Pa'tamba' anna kamasakkean lu yao mai Puang Allata'alla, to dio reen, to innang dio reen, anna to diomo reen sae lako-lakona. Tamba' iatee lu yao duka' mai pitu penawa\f + \fr 1:4 \fq pitu penawa: \ft Penawa Masero dipasirapan pitu penawa annu ummissanan angga lako anna ungngei angga angngenan.\f* to dio tingngayona tongkonan layukna Puang Allata'alla, \v 5 anna lu yao mai Puang Yesus Kristus. Puang Yesus Kristus iamo sa'bi mala diorean, to randan yolo tuo sule dio mai alla'na to mate, anna iamo to ungkuasai angganna tomaraya illalan lino. \p Nakamaseikia' Puang Yesus Kristus anna mangkakia' nasonda dipatei napolalan mala digarri'i kasalaanta. \v 6 Napopendadimikia' mesa kaparentaan anna naangka'kia' mendadi imam to la memala' langngan Puang Allata'alla, Ambena. Puang Yesus Kristusmo la tontong dipomatande anna ma'kuasa sae lako-lakona. Amin!\f + \fr 1:6 \fq Amin: \ft Kalembasanna, kenamala dadi susi.\f* \q1 \v 7 Petua'i, saemi illalan gaun.\f + \fr 1:7 \fq Saemi illaan gaun: \ft Bacai Dan. 7:13.\f* \q1 La nakamantang mentu'na ma'rupa tau, \q1 sola angganna to mangka urraukki. \q1 Anna la sikatangi' rupa tau illalan lino ummitai. \q1 Innang la dadinna, Amin! \p \v 8 Ma'kada Puang Allata'alla nakua: “Kaomo Alfa anna Omega.\f + \fr 1:8 \fq Alfa anna Omega: \ft Bunga'na anna katampakanna huruf illaan abjad basa Yunani kalembasanna bunga'na anna katampakanna angga lako.\f* Kaomo to dio reen, to innang dio reen, anna to dio reen sae lako-lakona, to randan ma'kuasa.” \ms1 Bunga' Pa'paombo' (1:9-3:22) \s1 Pa'paombo' lako Yohanes diona kamatandeanna Kristus \p \v 9 Kaomo te Yohanes siulu'mue, solamu illalan kamaparrisan anna illalan kaparentaanna Puang Yesus. Pada-padakia' sa'bara' untingngayo kamaparrisan ura'na kapangngoreananta langngan Puang Yesus. Mangkanakkao dipali' lako mesa libukan disanga Patmos, annu' untale'na' battakadanna Puang Allata'alla sola kasa'bian napalanda' Puang Yesus. \v 10 Pissan attu sirupang allo pa'sambayangan, nakuasaina' Penawa Masero. Urrangngimo' kamara kamai susi oninna tamboro' dio boko'ku, \v 11 ma'kada nakua: “Uki'i tama sura' angganna kara-kara muita, ammu popebaanni lako pitu kombonganna to mangngorean, iamo: kombonganna to mangngorean dio Efesus, Smirna, Pergamus, Tiatira, Sardis, Filadelfia, anna Laodikia.” \p \v 12 Menggirik siamo' lako boko'ku la umpetua'i battu bennanna umpantula'ina'. Ummitamo' pitu angngenan ballo, bulawan ditampa. \v 13 Illalan alla'-alla'na inde angngenan balloe, dengan aka ke'de' susi rupa tau, ma'bayu tirui' sae rokko lentekna, umbeke' dadanna sampin bulawan. \v 14 Mabusa susi kapa' beluakna, anna ma'lana-lana susi api matanna. \v 15 Pakkillo' lentekna susi gallang mangka disappo anna mane diasa. Kamaranna magaluntu' susi oninna sarambu. \v 16 Lima kananna ummanda'i pitu bentoen, anna illalan mai sadangna tilo'do' pa'dang mataran patomali. Pangngarrang lindona susi mata allo. \p \v 17 Inde angku ka'da'mie, songka siamo' tappa lumbang susi to mate dio tingngayona. Sapo' naparumbuina' lima kananna anna ma'kada nakua: “Dau marea'! Kaomo to digente' Bunga'na anna Katampakanna. \v 18 Kaomo to digente' To Tuo. Mangkana' mate, sapo' pengkawanannii tuomo' sule anna la tuona' sae lako-lakona. Ungkuasaina' kamatean anna linona to mate. \v 19 Iamo too, uki'i angganna kara-kara muita, susi kara-kara dadimo temo, tenni kara-kara la dadi ke dako'. \v 20 La kupokadangko kalembasanna pitu bentoen muita dio lima kanangku anna pitu angngenan ballo bulawan. Inde pitu bentoenne iamo malaeka' to ungkambi' pitu kombonganna to mangngorean, anna inde angngenan balloe iamo pitu kombonganna to mangngorean.” \c 2 \s1 Pepasan lako kombonganna to mangngorean dio Efesus \p \v 1 “Ukisanni sura' lako malaeka' ungkambi' kombonganna to mangngorean dio Efesus, kumua: \p Indemia' battakadanna to ummanda'i pitu bentoen dio lima kananna anna to menono' illaan alla'na pitu angngenan ballo bulawanne. \v 2 Kuissanan angganna pa'palakomua', susi kamaresoamua' tenni kamatutuammua'. Kuissanan toi kumua tae'koa' umpabeai to kadake gau'. Mangkamokoa' ussudi angganna to unggente' kalena rasul napolalan mukalesomoa' kumua to tamantula' tongan. \v 3 Kuissanan kumua tontong liukoa' sa'bara' untingngayo kamaparrisan ura'na kapangngoreanammua' lako kaleku, anna tae'koa' ma'sorong boko'. \v 4 Sapo moika anna susimo too, kusassaipokoa' annu ta'mo susi yolona pa'kamasemua'. \v 5 Iamo too la mupengkilalaia' umba susi pa'kamasemua' yolona ammu issanarri kumua sikambela tongammi pa'kamasemua' temo. Mengkatoba'mokoa' ammu pogau'i sule aka simupogau' yolona. Ianna tae'koa' mengkatoba', la matinna' ummalai angngenan ballomua' dio mai angngenanna. \v 6 Sapo dengan kamapiaammua', aka ungkabassikoa' pa'palakona to unturu' Nikolaus. Annu pa'palakona itin matin tauo kukabassi duka'. \p \v 7 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau inde battakadanna Penawa Masero lako angganna kombonganna to mangngoreanne. Benna-benna patalo, la kupabeai ummande bua kayu katuoan illaan bela'na Puang Allata'alla disanga Firdaus.”\f + \fr 2:7 \fq bela'na Puang Allata'alla: \ft Bacai Kej. 2:9, 3:22-24.\f* \s1 Pepasan lako kombonganna to mangngorean dio Smirna \p \v 8 “Ukisanni sura' lako malaeka' ungkambi' kombonganna to mangngorean dio Smirna kumua: \p Indemia' battakadanna to digente' Bunga'na anna Katampakannae, to mangkamo mate sapo' tuo sule. \v 9 Kuissanan angganna kamaparrisan ullambi'koa' anna kamemase-maseammua', sapo sitonganna tomakakakoa' illalan kapangngoreanan. Kuissanan toi angganna tula' nakondo-kondoangkoa' to Yahudi to ussanga kalena petauanna Puang Allata'alla sapo' tangngia, sangngadinna petauanna ponggawana setang. \v 10 Daua' ammu karea' kamaparrisan la muduppaa' ke dako'. Pengkilalaia'i kumua, la dengangkoa' pira-pira napopetarungkun ponggawana setang annu la nasudikoa'. Sapulo allona la muolaa' ussa'dingan pandarraan. Kenamala tontongkoa' matutu mangngorean moi la dipateikoa' angku bengangkoa' katuoan sae lako-lakona, ura'na kapataloammua'. \p \v 11 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau anna paillaan tambukki inde tula'na Penawa Masero lako angganna kombonganna to mangngoreanne. Benna-benna patalo, tae' ia la ussa'dingan mapa'di'na kamatean kapenduanna.”\f + \fr 2:11 \ft Bacai 20:14-15, 21:8.\f* \s1 Pepasan lako kombonganna to mangngorean dio Pergamus \p \v 12 “Ukisanni sura' lako malaeka' ungkambi' kombonganna to mangngorean dio Pergamus kumua: \p Indemia' battakadanna to ummampui pa'dang mataran patomalie. \v 13 Kuissanan angngenammua'. Torro itingkoa' kota nangei tongkonanna ponggawana setang sapo tontong liukoa' matutu lako kaleku. Tae'koa' dengan untelang kapangngoreanammu lako kaleku, moi anna ummitakoa' Antipas sa'bi matoto'ku dipatei itin kota nangei ma'parenta ponggawana setang. \v 14-15 Sapo dengampi kusassaiangkoa', annu dengan solamu pira unturu' pepa'guruanna Nikolaus susi pepa'guruanna Bileam yolona. Inde Bileam-e umpatudu Balak la undondonan to Israel tama kasalaan. Nabawai ummande andean mangka dipopemala' lako dewata senga' anna ullullu' pa'bannetauan.\f + \fr 2:14-15 \ft Bacai Bil. 25:1-3, 31:6.\f* \v 16 Iamo too mengkatoba'mokoa' dio mai itin gau'muo. Ianna tae'koa' mengkatoba' la ma'sirra'na' matin umbundu' itin matin tauo umpake inde pa'dang tilo'do' illalan mai sadangkue. \p \v 17 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau anna paillaan tambukki inde tula'na Penawa Masero lako angganna kombonganna to mangngoreanne. Anna benna-benna patalo la kupande manna membuni.\f + \fr 2:17 \fq manna: \ft Bacai Kel. 16:32-34; Ibr. 9:4.\f* Anna pantan la kumana' batu mabusa nangei diuki' mesa sanga bakaru. Inde sangae tae' dengan tau ummissananni anggami to untarimai.” \s1 Pepasan lako kombonganna to mangngorean dio Tiatira \p \v 18 “Ukisanni sura' lako malaeka' ungkambi' kombonganna to mangngorean dio Tiatira kumua: \p Indemia' battakadanna Anakna Puang Allata'allae to ma'lana-lana matanna susi api anna to pakkillo' lentekna susi gallang mangka disappo anna mane diasa. \v 19 Kuissanan angganna pa'palakomua', susinna: pa'kamasemua', kapangngoreanammua', resomua' umpamoloi padammu, anna kasa'barasammua' untingngayo kamaparrisan. Kuissanan kumua marru maresokoa' ia temo anna yolona. \v 20 Sapo dengampi kusassaiangkoa' annu umpabeaikoa' mesa baine itin umpatudu anna umpapusa sabua'ku napolalan ullullu' pa'bannetauan anna ummande andean mangka dipopemala' lako dewata senga'. Itin baineo ussanga kalena nabi, sapo' susi gau'na Izebel pa'palakona.\f + \fr 2:20 \fq Izebel: \ft Bacai 1Raj. 16:31, 21:25.\f* \v 21 Mangkami kubeen palliwangan la mengkatoba', sapo' ta'raia dengan la sonto ullullu' pa'bannetauan. \v 22 Iamo nangei la kuparuai saki mabanda' napolalan la siatang sali. Anna angganna to nasikamaroian la kupalambi'i sussa mabanda' ke mokai mengkatoba' dio mai gau' sinapalako sola itin baineo. \v 23 Anna angganna to unturu'i la kupatei anna mala naissanan angganna kombonganna to mangngorean kumua Kaomo to ullosa penawanna ma'rupa tau. Anna pantan la kupabala'ikoa' situru' gau'mua'. \p \v 24 Sapo' dengan siapokoa' itin Tiatira tae' unturu' itin pepa'guruan kadakeo, anna tae' umpelaya'i pepa'guruan nakuan tau kamanarrusanna ponggawana setang. Ta'mokoa' iko la kubeen pole passanan senga'. \v 25 Sapo la montong liukoa' mentoe manda' mengnganti matoto' illaan kapangngoreanammu sae lako kasaeangku. \v 26-27 Benna-benna patalo anna tontong liu ma'palako situru' pa'poraingku sae lako katampakanna, la kumana' kakuasaan susi mangka nabenganna' Ambeku. Napolalan la ungkuasai ma'rupa tau. La umpake tekken bassi umparenta inde mai taue anna rappuk-rappukki susi kurin litak.\f + \fr 2:26-27 \fq tekken bassi, kurin litak: \ft Bacai Mzm. 2:8-9; Pom. 12:5, 19:15.\f* \v 28 Anna la kumana' bentoen perenden allo, tanda kapataloanna. \v 29 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau anna paillaan tambukki inde battakadanna Penawa Masero lako angganna kombonganna to mangngoreanne.” \c 3 \s1 Pepasan lako kombonganna to mangngorean dio Sardis \p \v 1 “Ukisanni sura' ammu popebaanni lako malaeka' ungkambi' kombonganna to mangngorean dio Sardis, kumua: \p Indemia' battakadanna to ummanda'i pitu penawa lu dio mai Puang Allata'alla anna ummanda'i pitu bentoenne. Kuissanan angganna pa'palakomua'i. Dikua tuokoa' anna materokoa' iko. \v 2 Iamo too pengkilalakoa' ammu petoto'i diona siapa kalemu, indana mate pissammo. Aka kuita gau'mua' tae' tappa' dengan sundun dio olona Puang Allata'alla Ambeku. \v 3 Dadi pengkilalaia' pepa'guruan mangka murangngi yolona. Tarundukmia' too, ammu mengkatoba'. Ianna tae'koa' mengkilala, la matinna' susi kasaeanna to maboko, anna tae'a' la muissanan attu kasaeangku. \v 4 Sapo dengan siapi pira-pira tau dio Sardis tae' ungkadakei pakeanna napolalan tontong mapatting. Tau iatoo sipato' la kusolaan menono' ma'pakean mabusa. \v 5 Angganna to patalo la dipakariri'i pakean mabusa susi tee. Tae' la kusapui sanganna illalan mai sura' katuoan,\f + \fr 3:5 \fq sura' katuoan: \ft Illaan inde sura' katuoanne tiuki' sanganna angganna to ullolongammo katuoan sae lako-lakona. Bacai: 20:15, 21:27.\f* sapo la kuakui dio olona Ambeku sola malaeka'na kumua, iamo te petauangkue. \v 6 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau anna paillaan tambukki inde battakadanna Penawa Masero lako angganna kombonganna to mangngoreanne.” \s1 Pepasan lako kombonganna to mangngorean dio Filadelfia \p \v 7 “Ukisanni sura' ammu popebaanni lako malaeka' ungkambi' kombonganna to mangngorean dio Filadelfia kumua: \p Indemia' battakada lu dio mai to masero pindan anna to matutue, to ummanda'i kado' ba'ba tama kaparentaanna Daud.\f + \fr 3:7 \fq kado' ba'ba tama kaparentaanna Daud: \ft Bacai Yes. 22:22. Mangka nadandi Puang Allata'alla lako tomaraya Daud kumua la dengan peampoanna mendadi tomaraya sae lako-lakona. Puang Yesusmo te peampoannae mendadi tomaraya napolalan iamo ummanda'i kado' ba'ba tama kaparentaan, kalembasanna Puang Yesus ma'kuasa umpa'manasan katuoan sae lako-lakona.\f* Ianna natungka'imo, tae' dengan tau mala untutu'i, ianna natutu'imo tae' dengan tau mala untungka'i. \v 8 Kuissanan angganna pa'palakomua'i. Kuissanan toi kumua moi tae' sangngaka kamatoroammua', sapo unturu'koa' pepa'guruangku, anna tae'koa' untelang kapangngoreanammu lako kaleku. Pengkawanannia'i, kutungka'iammokoa' ba'ba anna tae' dengan tau mala untutu'i. \v 9 Pengkilalaia'i, la kusua sae malimuntu' dio tingngayomua' angganna petauanna ponggawana setang, iamo to Yahudi to tamantula' tongan aka' ussanga kalena petauanna Puang Allata'alla sapo' tangngia. Anna la naissanan pole' kumua ikoa' kukamasei. \v 10 La kuongannikoa' illaan kamaparrisan la naduppa tau samba padang, annu unturu'koa' parentaku sa'bara' illalan kapangngoreanammua'. Inde kamaparrisanne la ussudi mentu'na rupa tau illalan lino. \v 11 Madendemmi kasaeangku! La montong liukoa' mentoe manda' mengnganti matoto' illaan kapangngoreanammu indana pasayu'koa' tau songko' kapataloammu. \v 12 Angganna to patalo, la kupoa'diri matoto' illalan Banua Ada'na Puang Allata'alla Ambeku, anna la torro illalan angngenan iatoo sae lako-lakona. La kuuki' lako kalena sanganna Puang Allata'alla Ambeku, anna sanganna kotana Puang Allata'alla. Inde kotae iamo Yerusalem Bakaru la tisollo' yao mai suruga, yao mai Puang Allata'alla. La kuuki' toi duka' sanga bakarungku lako kalena. \v 13 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau anna paillaan tambukki inde battakadanna Penawa Masero lako angganna kombonganna to mangngoreanne.” \s1 Pepasan lako kombonganna to mangngorean dio Laodikia \p \v 14 “Ukisanni sura' ammu popebaanni lako malaeka' ungkambi' kombonganna to mangngorean dio Laodikia kumua: \p Indemia' battakada lu dio mai to disanga Amin, to sa'bi malolo anna mala diorean, kabuttuanna mentu'na pa'padadinna Puang Allata'allae. \v 15 Kutarru' mentu'na pa'palakomua'i, kuissanan kumua tala masakka'koa' tala makula'. Ma'lesoan pissan ia kela masakka'raka makula'raka. \v 16 Sapo alla'na babang mungeia', tala makula' tala masakka', dadi la kuluakoa' illalan mai sadangku. \v 17 Mukuaa': ‘Tomakakakan anna ta'mo dengan aka kipeang.’ Sapo tae'a' muissanan kumua merio-riokoa' sola merantang-rantang bua. Mase-masekoa', butakoa' anna ma'kambelangkoa'. \v 18 Dadi kupakilalakoa' kumua, allikoa' bulawan tasakku ammu tomakaka. Allikoa' pakean mabusangku ammu pakei, indamu ma'kambelang liua' mepakasiri'. Alli toia' duka' pakuli ammu pasussuianni matammu ammu malara paita. \v 19 Angganna to kukamasei, kupakilala sola kurambi. Iamo too patigara'ia' penawammu ammu mengkatoba'. \v 20 Pengkamantangngii, ke'de'mo' dio ba'ba ma'dedek. Ianna dengan tau urrangngi kamarangku anna untungka'i ba'ba, la tamana' umpellambi'i angki ummande sola. \v 21 Angganna to patalo la kupabeai ummokko' dio sa'deku yao angngenan kamatandeangku. Susi Kao temo, ummokko'mo' sola Ambeku yao angngenan kamatandeanna annu patalomo'. \v 22 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau anna paillaan tambukki inde battakadanna Penawa Masero lako angganna kombonganna to mangngoreanne.” \c 4 \ms1 Pa'paombo' Kapenduanna (4:1-16:21) \s1 Kapenombaan yao suruga \p \v 1 Mangkai too, dengan pole omi pa'paombo' senga' kuita. Ummitamo' ba'ba titungka' yao suruga. Kurangngi omi iato kamara susi oninna tamboro'o nakua: “Kendekko mai angku paitaiko kara-kara la dadi ke dako'.” \v 2 Nakuasai siamo' Penawa Masero, kupolalan ummita mesa tongkonan layuk yao suruga, anna dengan to ummokko' yao, \v 3 pakkillo'-killo' rupanna susi permata yaspis anna sardis anna dengan tinda'sarira passassang susi permata zamrud rupanna ulluang inde tongkonan layukke. \v 4 Inde tongkonan layukke naliling tama dua pulo appa' tongkonan senga', nangei ummokko' dua pulo appa' perepi' ma'pakean mabusa asan, anna ma'songko' bulawan. \v 5 Silalle kila' anna lippak-lippak guntu' lu yao mai inde tongkonan layukke. Dengan toi dio tingngayona pitu ballo ma'lana-lana, iamo te pitu penawanna Puang Allata'allae. \v 6 Dengan polepi aka samalua' tasik susi kaca diita anna passiling susi batu kristal dio tingngayona inde tongkonan layukke. \p Anna dengan appa' penatuo nakarepu mata tingngayona sola boko'na, ulliling tama inde tongkonan layukke. \v 7 Inde penatuoe, mesa susi rupanna singa, kaduanna susi saping laki, katallunna ma'lindo susi tau, anna kaappa'na susi langkan mentia'. \v 8 Sanda siannan pani'na nakarepu mata salianna anna tanda tamanna. Allo bongi tae' dengan kattu menani nakua: \q1 “Masero, masero, masero Puang Allata'alla to randan ma'kuasa, \q1 to dio reen, to innang dio reen mengkalao dio mai, anna to la dio reen sae lako-lakona.” \p \v 9 Inde appa' penatuoe ummoyong penanian pampudian, pa'pakasalle, anna pa'kurrusan sumanga' langngan to ummokko' yao tongkonan layuk, iamo to montong tuo sae lako-lakona. Ianna marassammo menani, \v 10 malimuntu' asammi inde dua pulo appa' perepi'e menomba dio tingngayona to ummokko' yao tongkonan layuk, to tuo sae lako-lakona. Anna mane pantan umpa'petandoan songko' bulawanna lako olona tongkonan layuk, napasiolaan ma'kada nakua: \q1 \v 11 “O Puang Allata'alla, Dewatangki. \q1 Iko manda siratan dipudi, dipakasalle, anna diakui kakuasaammu. \q1 Annu' Ikomo to untampa angga maritik, \q1 anna angga toi situru' pa'kuammu nangei dadi anna buttu angga lako.” \c 5 \s1 Diona sura' tilulun anna Anak Domba. \p \v 1 Tapakala ummitamo' mesa sura' tilulun dio lima kananna to yao tongkonan layuk, ponno pangnguki' salianna anna tanda tamanna, mangka dipanti' umpake pitu segel. \v 2 Ummitamo' mesa malaeka' magassing metamba-tamba nakua: “Bennamo la sipato' ulla'bakki segel anna billang itin sura'o?” \v 3 Sapo' tae' tappa' dengan tau yao suruga, battu' illalan lino, battu' to diong apa' litak, mala umbillangngi, anna bacai. \v 4 Tappa ma'pase'gok-se'gok siamo' tumangi', annu' tae' tappa'raia dengan tau la sipato' umbillang inde sura'e anna bacai. \v 5 Sapo' dengan mesa inde perepi'e ma'kada lako kaleku nakua: “Dau tumangi'! Pengkamantangngii kumua mangkami patalo to digente' Singa rapunna Yahuda, pembatisanna tomaraya Daud. Iamo la sipato' ulla'bakki itin pitu segelna sura'o anna billangngi.” \p \v 6 Siaraiko, ummitamokkao Anak Domba, ke'de' illaan alla'-alla'na appa' penatuo dio sa'dena inde tongkonan layukke, naliling tama angganna perepi'. Inde Anak Dombae susi to mangkamo direre'. Pitu tandukna anna pitu matanna. Inde pitu matae iamo pitu penawanna Puang Allata'alla to mangka disua lao ussambai padang illalan lino. \v 7 Mendendemi Anak Domba anna untarima inde sura' tilulunne dio mai lima kananna to ummokko' yao tongkonan layuk. \v 8 Marassanni untarima inde sura'e, malimuntu'mi appa' penatuo anna dua pulo appa' perepi' dio tingngayona inde Anak Dombae. Inde perepi'e pantan ummanda'i katapi anna kolak bulawan kaissi kemenyan, iamo sambayangna angganna petauanna Puang Allata'alla. \v 9 Napissannimi menani ummoyong mesa penanian bakaru nakua: \q1 “Sipato' tongangko ummala itin sura' tilulunno \q2 ammu la'bakki angganna segelna. \q1 Annu' mangkamoko dipatei, \q2 anna raramumo musulangan rupa tau dio mai mentu'na pembatisan, basa, botto-ma'botto anna kaparentaan napolalan mendadi petauanna Puang Allata'alla. \q1 \v 10 Mangkamoko umpopendadi mesa kaparentaan angganna petauammu, \q1 anna muangka' mendadi imam to napopengkarang Puang Allata'alla Dewatanta anna la ma'parenta illalan lino.” \p \v 11 Mangkai too ummitamo' malaeka' messa'bu ulliling tama tongkonan layuk, appa' penatuo anna inde mai perepi'e. Kurangngimi kamaranna \v 12 napemandui menani nakua: \q1 “Itin Anak Domba mangka direre'o, sipato' untarima kakuasaan, katomakakaan, kakeakasan anna kamatoroan. \q1 Siratan diangga', dipakasalle anna dipudi.” \p \v 13 Angku mane urrangngi angga menawanna yao langi', illaan lino, diong apa' litak, anna illalan tasik, menani nakua: \q1 “Sipato' dipudi, dipakasalle anna dipomatande to ummokko' yao tongkonan layuk sola Anak Domba, anna siratan diakui kakuasaanna sae lako-lakona.” \p \v 14 Natimba' inde appa' penatuoe nakua: “Amin.” Anna inde angganna perepi'e malimuntu' anna menomba. \c 6 \s1 Annan segel dila'bakki \p \v 1 Mangkai too, ummitamo' Anak Domba ulla'bakki mesa inde pitu segelna sura'e, angku mane urrangngi mesa inde appa' penatuoe ma'kada nakua: “Maiko!” Inde kamarannae magaruru susi guntu'. \v 2 Ummitamo' mesa darang mabusa, nasakei to ummanda'i pana anna dibeen songko' kapataloan. Mengkalaomi inde taue sirapan to patalo liu la lao untalo ewalinna. \p \v 3 Inde anna kaduannamo segel nala'bakki Anak Dombae, kurangngimi kaduanna penatuo ma'kada nakua: “Maiko!” \v 4 Lemba' omi darang senga', malellang rupanna nasakei tau. Dibeemmi mesa pa'dang kamai inde to ussakeie anna kakuasaan la umpa'dean kasikalinoan illalan lino anna malara sipate-patei ma'rupa tau. \p \v 5 Inde anna ullabakkimo segel katallunna Anak Dombae, urrangngimo' katallunna penatuo ma'kada nakua: “Maiko!” Ummita omo' darang senga', darang bolong nasakei tau. Inde to ussakeie ummanda'i timbangan.\f + \fr 6:5 \fq ummanda'i timbangan: \ft Kalembasanna la kendek karorian. (Im. 26:26; Yeh. 4:16).\f* \v 6 Kurangngimi susi kamaranna tau lu illalan mai alla'-alla'na inde appa' penatuoe nakua: “Sallite' gandum mapia pada angga' sarona tau sangngallo, anna pentallun lite' gandum kadake pada angga' duka' sarona tau sangngallo. Sapo' daua' kaleangngi to' kayu zaitun anna bela' anggur.” \p \v 7 Inde anna ulla'bakkimo segel kaappa'na Anak Dombae, urrangngimo' penatuo kaappa'na ma'kada nakua: “Maiko!” \v 8 Ummita omo' mesa darang maindang rupanna nasakei tau disanga Kamatean naturu' to disanga Linona To Mate. Dibeen kuasa la umpatei satepona ma'rupa tau illaan lino ummolai pangngewaan, karorian, saki samalelean, anna olo'-olo' peande tau. \p \v 9 Inde anna ulla'bakkimo segel kalimanna Anak Dombae, kuitami diong wi'na angngenan pemalasan sunga'na to dipatei annu umpa'pesa'bian battakadanna Puang Allata'alla. \v 10 Inde mai sunga'e sipealo'-alosan nakua: “O Puang to randan ma'kuasa, to masero pindan anna to malolo, pirampi ammu mane pabambanni sangka' sola umbala'i angganna issinna lino to umpateikanni?” \v 11 Pantan dibengammi bayu rui' mabusa anna dikuanni: “Ampaimia' sappai' annu ta'pa ganna' solamua' battu dikua sa'do'dorammua' to la dipatei susikoa'.” \p \v 12 Kuitaii, kaannannamo segel nala'bakki Anak Domba. Parodo siami padang napatu lino' kamai, malillin mata allo susi sampin malotong, anna malea bulan susi rara. \v 13 Ronno' asan bentoen yao langi' tama lino susi bua kayu ara mangngura sipetadeppak-deppakan nauyak bara' kamai. \v 14 Anna mane tipoli' langi' susi sura' dilulun anna angganna tanete sola libukan tibero untampe angngenanna. \v 15 Angganna ma'rupa tau sipembuni-bunian tama lokko' sola lako alla' batu langngan tanete, susinna tomaraya, to kamai, ponggawa tantara, tomakaka, mentu'na to ma'kuasa, anna angganna tau susi sabua' tenni to tangngia sabua'. \v 16 Anna mane sipetamba-tambaan umpantula'i tanete sola batu, nakua: “Roppokkikan mai ammu bunikan indana itakan to ummokko' yao tongkonan layuk, sola nalambi' ara'na Anak Domba. \v 17 Annu' nalambi'mi allo mekarea'-rea' iamo allo la nangei umpasoa ara'na Puang Allata'alla sola Anak Domba, napolalan tae' dengan tau la untaro untingngayoi.” \c 7 \s1 Saratu' appa' tapulo appa' sa'bunna to Israel dibeen tanda \p \v 1 Mangkai too, ummitamo' appa' malaeka' ke'de' ussandai appa' katetukna lino, urrinding appa' katumbunan bara', aka' indana dengan bara' mangngiri' yao gantanan battu' dio tasik, iaraka anna lako to' kayu. \v 2 Angku mane ummita malaeka' senga' lu yaya mai tandai kabuttuan allo, umbaa petandana Puang Allata'alla, Dewata tuo. Napemandui metamba lako inde appa' malaeka' to mangka dibeen kuasa la ussanggangngi lino anna tasikke, \v 3 nakua: “Dau tokke' ussanggangngi gantanan sola tasik battu' angganna to' kayu, ke ta'pa mangka kitandai kidena angganna sabua'na Puang Allata'alla, Dewatanta.” \v 4 Anna mane pokadanna' kumua saratu' appa' tapulo appa' sa'bunna tau ditandai kidena. Inde mai taue pantan diala dio mai sapulo dua to'na pembatisanna to Israel, \q1 \v 5 iamo pa'pabuttunna Yehuda sapulo dua sa'bunna tau, \q1 pa'pabuttunna Ruben sapulo dua sa'bunna tau, \q1 pa'pabuttunna Gad sapulo dua sa'bunna tau, \q1 \v 6 pa'pabuttunna Asyer sapulo dua sa'bunna tau, \q1 pa'pabuttunna Naftali sapulo dua sa'bunna tau, \q1 pa'pabuttunna Manasye sapulo dua sa'bunna tau, \q1 \v 7 pa'pabuttunna Simeon sapulo dua sa'bunna tau, \q1 pa'pabuttunna Lewi sapulo dua sa'bunna tau, \q1 pa'pabuttunna Isakhar sapulo dua sa'bunna tau, \q1 \v 8 pa'pabuttunna Zebulon sapulo dua sa'bunna tau, \q1 pa'pabuttunna Yusuf sapulo dua sa'bunna tau \q1 anna pa'pabuttunna Benyamin sapulo dua sa'bunna tau. \s1 Kombonganna rupa tau tadiissan disangai budanna \p \v 9 Mangkai too, ummitamo' tau tirempun tadiissan disangai budanna. Ke'de' dio tingngayona tongkonan layuk anna Anak Domba. Napissanni ma'bayu rui' mabusa, anna pantan ummanda'i daun andulan. Inde mai taue pantan lu dio mai ma'rupa-rupa kaparentaan, pembatisan, botto-ma'botto anna basa. \v 10 Sipetamba-tambaan nakua: \q1 “Kasalamasanta lu yao mai Puang Allata'alla, \q1 to ummokko' yao tongkonan layuk, \q1 anna lu yao mai Anak Domba.” \p \v 11 Napissannimi malimuntu' untingngayo tongkonan layuk umpenombai Puang Allata'alla inde malaeka' ulliling tongkonan layuk sola perepi' anna appa' penatuoe. \v 12 Sipetamba-tambaammi nakua: \q1 “Amin! \q1 Kipakasalle Puang Allata'alla, \q1 Kipomatande Dewatanta, \q1 Kurru' sumanga' kipakendek langngan \q2 sae lako-lakona! \q1 Kiakui kumua Puang Allata'alla: \q2 to randan keaka' \q2 to ma'kuasa \q2 anna to matogon \q2 sae lako-lakona! \q1 Amin.” \p \v 13 Dengammi mesa perepi' mekutana lako kaleku, nakua: “Bennara inde lako ma'bayu rui' mabusae anna umba naola sae?” \p \v 14 Kukuamo: “Tae' kuissanan tuang, ikoria ummissananni.” \p Nakuamo: “Inde mai taue iamo to mangka ussa'dingan pandarraan mabanda'. Mangka asammi umbasei bayu rui'na umpake rarana Anak Domba napolalan mabusamo. \v 15 Iamo napolalan ke'de'mo dio olona tongkonan layukna Puang Allata'alla anna menomba allo bongi illalan Banua Ada'na Puang Allata'alla. Anna To ummokko'mo yao tongkonan layuk la ummongannii. \v 16 Inde lako taue ta'mo la tadea', ta'mo la mawarrang, ta'mo la ussa'dingan malassunna allo, \v 17 annu' Anak Dombamo, to ke'de' dio sa'dena tongkonan layuk, la ungkambi'i anna untettei lako kalimbuang tamatti', kalimbuangna wai katuoan. Anna Puang Allata'allamo la umpolisanni wai matanna.” \c 8 \s1 Kapitunna segel \p \v 1 Inde anna kapitunnamo segel nala'bakki Anak Dombae, mattammi suruga umbai sitangnga tettek. \v 2 Ummitamo' pitu malaeka' to sike'de' dio olona Puang Allata'alla pantan dibeen tamboro'. \v 3 Saemi mesa malaeka' senga' ke'de' dio sa'dena angngenan pemalasan\f + \fr 8:3 \fq angngenan pemalasan: \ft Dengan dua rupa angngenan pemalasan illaan Banua Ada'na Puang Allata'alla iamo: angngenan pemalasan sidingei untunu (umpopemala') bale anna angngenan pemalasan sidingei untunu (umpopemala') kemenyan. Sambayangna petauanna Puang Allata'alla dipasola kemenyan dipopemala' yao angngenan pemalasan sidingei untunu kemenyan.\f* umbaa mesa kolak bulawan sidingei untunu kemenyan. Buda kemenyan dibenganni la napasolaan sambayangna petauanna Puang Allata'alla la napopemala' yao angngenan pemalasan bulawan dio tingngayona tongkonan layuk. \v 4 Ma'balole'mi langngan olona Puang Allata'alla rambunna kemenyan sirau sambayangna petauanna Puang Allata'alla, lu dio mai angngenan pemalasan nangei malaeka' umpopemala'i. \v 5 Ummalami roaya illalan mai angngenan pemalasan inde malaeka'e anna parokkoi kolak bulawan anna mane pessembusanni tama lino. Tappa lippak siami guntu', silalle kila' anna pandondan padang napobua' lino' kamai. \s1 Annan tamboro' sirutun-runtun napamoni malaeka' \p \v 6 Mangkai too ga'gelami inde pitu malaeka' to ummanda'i tamboro'e, la umpamoni tamboro'na. \v 7 Umpamonimi tamboro'na malaeka' bunga'na, tappa susi siami to dibolloan tama lino uran batu anna api sirau rara. Napolalan mampu' tawa tallunna lino anna tawa tallunna angganna to' kayu sola angganna reu. \p \v 8 Inde anna kaduannamo malaeka' umpamoni tamboro'nae, dengammi aka susi tanete kamai ma'lana-lana dipa'lessokan tama tasik. Tawa tallunna tasik mendadi rara, \v 9 mate tawa tallunna issinna tasik anna tallan duka' tawa tallunna angganna kappala'. \p \v 10 Inde anna katallunnamo malaeka' umpamoni tamboro'nae, ronno' siami yao mai langi' mesa bentoen kamai ma'lana-lana susi ballo untappai tawa tallunna angganna salu anna tawa tallunna angganna kalimbuang. \v 11 Inde bentoenne disanga Mapalli'. Mapalli'mi tawa tallunna angganna wai anna buda tau mate ummiru' inde waie. \p \v 12 Inde anna kaappa'namo malaeka' umpamoni tamboro'nae, pokak siami tawa tallunna mata allo, tawa tallunna bulan anna tawa tallunna angganna bentoen, napolalan pa'de tawa tallunna pangngarrangna. Malillin tawa tallunna allo anna pattang padang tawa tallunna bongi. \p \v 13 Kuitami langkan mentia' yao loa, anna kurangngi mealo'-alo' nakua: “Sanggang, sanggang, la sanggang angganna to untongkonni kuli'na padang, napobua' oninna tamboro' annu' tallupi malaeka' la umpamoni tamboro'na!” \c 9 \p \v 1 Inde anna kalimannamo malaeka' umpamoni tamboro'nae, kuitami mesa bentoen illaan lino ronno' yao mai langi'. Inde bentoenne dibeen pebuka ba'ba garotin mandalan, dingei untarungkun setang. \v 2 Untungka'imi ba'ba garotin, tumbun siami rambu dio mai susi rambu pa'lallangan, napolalan malillin mata allo sola langi'. \v 3 Anna sikanaka'mo bando' illaan mai inde rambue ungkabu' lino. Inde bando'e dibeen kakuasaan pasui' susi pesui'na pakasiak. \v 4 Mangka dipakari'di' kumua: “Tae'koa' la ungkadakei reu, to' kayu battu tananan senga'. Sapo angga rupa tau to tae' dengan tandana Puang Allata'alla yao kidena mala mudarra.” \v 5 Inde bando'e tae' dipabeai la umpatei ma'rupa tau sapo' angga tappa' la nadarra lima bulan. Inde pa'darranae susi passui'na pakasiak. \v 6 Illalan inde attu lima bulanne, buda tau la umpeang kamatean sapo' tae' dengan nalolongan anna buda tau morai la mate sapo' tae' naola. \p \v 7 Inde mai bando'e susi darang la tama pangngewaan. Dengan susi songko' bulawan yao ulunna anna lindona susi lindo tau. \v 8 Susi beluak baine beluakna anna susi isi singa isinna. \v 9 Dengan bassi dipalopakkianni dadanna silio babu' kara. Magaluntu' pani'na susi bendi ma'papparan nakondongan darang tama pa'bundusan. \v 10 Susi engko' pakasiak engko'na anna susi siamo sui'na pakasiak pesui'na. Anna diomo te engko'nae nangei kuasa la undarra ma'rupa tau lima bulan. \v 11 Dengan tomarayanna, iamo malaeka'na iato garotin mandalanno disanga Abadon illalan basa Ibrani battu' Apolion illalan basa Yunani (kalembasanna “To pasanggangan”). \p \v 12 Lessu'mi bunga'na kasanggangan. Dua rupapi kasanggangan la lemba'. \p \v 13 Inde anna kaannannamo malaeka' umpamoni tamboro'nae, kurangngimi kamara illalan mai appa' katetukna angngenan pemalasan bulawan dio tingngayona Puang Allata'alla, \v 14 ma'kada lako inde malaeka' kaannannae, nakua: “Rappananni iato appa' malaeka'o disangke' dio salu kamai disanga Salu Efrat.” \v 15 Dirappanan tongammi inde appa' malaeka'e, to mangka dipatantu illaan taun, bulan, allo, anna tettek iatoo la umpatei bare tallunna ma'rupa tau. \v 16 Buda tantara ma'darang nasolaan inde appa' malaeka'e. Natulasanna' kumua dua ratu' juta budanna. \v 17 Illalan inde pangngitangkue kukalesomi darang anna to ussakeii ma'babu' kara asan dengan malea susi api, mabiru anna mariri. Inde ulu darangnge susi asan ulunna singa, anna suun api illalan mai sadangna, rambu anna baunna belerang. \v 18 Bare tallunna ma'rupa tau mate napobua' inde tallu rupa kamaparrisanne: api, rambu, anna baunna belerang buttu illalan mai sadangna inde darangnge. \v 19 Annu illalan sadangna anna dio engko'na nangei kakuasaanna. Dengan susi ulu ula' dio tampak engko'na, iamo napake undarra ma'rupa tau. \p \v 20 Sapo inde to tae' napatei inde kamaparrisanne, ta' liu siamo mengkatoba' umpenombai panggaraganna. Tontong liu siami menomba lako setang anna lako tau-tau bulawan, pera', gallang, batu, anna kayu, malaria kela paitai sola parangngi, tala menono'mi. \v 21 Anna ta' liu siamo naaku mengkatoba' dio mai gau' kadakena susinna papatean, issan-issan, ullullu' pa'bannetauan anna maboko. \c 10 \s1 Malaeka' anna salulun sura' barinni' \p \v 1 Mangkai too, kuita pole omi mesa malaeka' magassing turun yao mai suruga nakabu' gaun, anna dengan tinda'sarira yao ulunna. Pangngarrang lindona susi mata allo, lentekna takua penulak anna borrong susi api. \v 2 Dengan salulun sura' barinni' sapo tibukami naanda'i. Mente'dak dio tasik lentek kananna anna yao gantanan lentek kairinna. \v 3 Napemandui meoli susi singa ummorron. Mangkanna meoli natimba'i siami pitu guntu' magaruru yao langi'. \v 4 Mangkai magaruru inde pitu guntu'e, ambo' la kuuki'mi, sapo' natana' talingangku kamara yao mai suruga nakua: “Dau uki'i sapo la mupomatimmin itin kadanna pitu guntu'o.” \p \v 5 Mangkai too, ummangka'mi lima kananna langngan langi' inde malaeka' kuita mente'dak illalan tasik anna yao gantananne. \v 6 Anna ma'pinda ussa'bu' sanganna Puang Allata'alla to tuo sae lako-lakona, to mangka umpadadi langi' sola angganna issinna, lino sola angganna issinna, anna tasik sola angganna issinna, nakua: “Ta'mo la dipadende attunna.” \v 7 Sapo ianna umpamonimo tamboro'na inde kapitunna malaeka'e nalambi'mi pole' attunna la nangei umpakawanan kara-kara masaemo naanna Puang Allata'alla susi mangka napatiollong-ollong lako sabua'na battu' dikua angganna nabi. \p \v 8 Nakua pole omo iato kamara mangka kurangngi yao mai surugao: “Laomoko ummala iato sura' tibillang dio limanna malaeka' ke'de' unte'dakki tasik anna gantananno.” \p \v 9 Mengkalao siamo' lao umpellambi'i inde malaeka'e, angku pelau inde sura'e. Nakuammo': “Alami ammu andei. La magolla susi duro illalan sadangmu, sapo la napa'di'i tambukmu.” \p \v 10 Kualami inde sura' dio mai limanna malaeka'e, angku andei. Kusa'ding siami magolla illalan sadangku susi duro, sapo' mangkanna kuamma', mapa'di' siami tambukku. \v 11 Nakuammo': “Tale' polei kareba yao mai Puang Allata'alla diona aka la naduppa ma'rupa-rupa pembatisan, botto-ma'botto, ma'rupa-rupa basa anna buda tomaraya.” \c 11 \s1 Dua sa'binna Puang Allata'alla nasua \p \v 1 Mangkaii, dibengammo' salontok bulo susi tekken sidipopesuka', anna kuanna': “Laoko ussuka'i Banua Ada'na Puang Allata'alla sola angngenan pemalasan ammu rekenni pira to menomba illalan. \v 2 Sapo anggaria pa'rantean, salianna Banua Ada'na Puang Allata'alla, tae' ia la musuka'i annu mangkamia dipalessu' lako to tangngummissanan Dewata. Tau iatoo la ungkuasai Kota Masero appa' tapulo dua bulanna. \v 3 La kusua dua sa'bingku umpake pakean pa'barataan anna lao umpalanda' tula'ku illaan inde sasa'bu dua ratu' annan pulona allonae.”\f + \fr 11:3 \fq sasa'bu dua ratu' annan pulona allona: \ft Pada appa' tapulo dua bulanna battu dikua tallu sitangnga taunna. Bacai Dan. 7:25, 12:7.\f* \v 4 Inde sa'bie, iamo dua to' kayu zaitun anna dua angngenan ballo\f + \fr 11:4 \fq dua to' kayu zaitun anna dua angngenan ballo: \ft Bacai Za. 4:1-3, 11-14.\f* ke'de' dio tingngayona Dewata to ungkuasai lino. \v 5 Ianna dengan tau morai la ussanggangngi inde dua sa'bie la suun api illaan mai sadangna ussumpunni ewalinna. La susimi te kamatean ullambi' to morai la ussanggangngi inde dua sa'bie. \v 6 Dengan kakuasaan nabeenni Puang Allata'alla iamo: mala ussissing langi' indana uran ke marassanni ullombungan tula'na Puang Allata'alla, mala umpopendadi rara wai susi salu tenni tasik. Mala toi duka' umpalambi'i kamaparrisan issinna lino situru' pa'porainna. \p \v 7 Mangkai ullombungan tula'na Puang Allata'alla inde sa'bie, kendekmi mesa olo'-olo' dio mai garotin mandalan ummewai napolalan nataloi anna pateii. \v 8 Mangkai dipatei, tilena'mi batang rabukna dio lalan illalan kota kalelean. (Kota nangei Dewatanna dipatei yao kayu pantokesan. Inde kotae dipasirapan kota Sodom battu' Mesir.)\f + \fr 11:8 \ft Bacai Yes. 1:9-10.\f* \v 9 Inde batang rabuknae la nasinenne'-nenne'i tau, to lu dio mai simesa-mesa botto, pembatisan, basa, anna kaparentaan illalan lino. Tallungngallo assapolo la naola ussinenne'-nenne'i tau, anna tae' la natangga' dilamun. \v 10 Anna angganna ma'rupa tau illalan lino la ma'dore'-dore' ura'na kamateanna inde dua sa'bie. Napolalan la ma'rame-rame anna pantan sipopebaan aka-aka annu iamo te dua nabie untumang mentu'na ma'rupa tau dipakario-rio. \p \v 11 Lessu'i te tallungngallo assapoloe, saemi penawa ma'patuo yao mai Puang Allata'alla tama kalena inde dua sa'binnae, napolalan tuo sule anna membangun ke'de'. Marea' asammi to ummitaii. \v 12 Urrangngimi kamara yao mai suruga inde dua sa'bie, nakua: “Diongkoa' mai!” Le'ba'mi langngan suruga nakabu' gaun nasangkamata-matai ewalinna. \v 13 Attu iatoo dadi lino' kamai, napolalan roppok bare sapulona inde kotae anna pitu sa'bu tau bonno'. Anggaria tuonapa marea' asan ia, napolalan ummakui kakuasaanna Puang Allata'alla yao suruga. \v 14 Lessu'mia kasanggangan kapenduanna. Sapo pengkilalaii kumua ta'mo masae anna sae pole omo kapentallunna. \s1 Tamboro' kapitunna \p \v 15 Inde anna kapitunnamo malaeka' umpamoni tamboro'nae, tappa dirangngi siami kamara sipetamba-tambaan illalan suruga, nakua: \q1 “Diomi lisu pala'na Dewatanta anna To nabassei bayu-bayu la ma'pasalama' kakuasaan la ma'parenta illalan lino. \q1 Iamo la ma'parenta tontong sae lako-lakona.” \p \v 16 Malimuntu' siami menomba inde dua pulo appa' perepi' to ummokko' yao tongkonan dio tingngayona Puang Allata'allae, \v 17 napasiolaan ma'kada nakua: \q1 “O Puang Allata'alla, Dewata to randan kuasa, \q2 To dio reen anna to innang dio reen! \q1 Ma'kurru' sumanga'kan matin olomu \q2 annu' umpakawanammoko kakuasaan matandemu anna muparandukmo ma'parenta! \q1 \v 18 Keara' asammi angganna to tangngummissanangko; \q2 sapo nalambi'mi attunna la mungei umpasoa ara'mu, \q2 anna attunnamo la mungei umbisara angganna to mate. \q1 Nalambi'mi attunna la mungei umbeen sarona angganna sabua'mu \q2 iamo angganna nabi, \q2 anna angganna petauammu to mengkarea' anna to umpakasalle sangammu, susi to kamai tenni to barinni'; \q1 Anna attunnamo la mungei untallanni angganna to ussanggangngi lino.” \p \v 19 Suppikki pampudianna inde dua pulo appa' perepi'e, titungka'mi Banua Ada'na Puang Allata'alla yao suruga, diitami tama patti nangei bassean kadanna Puang Allata'alla. Tappa silalle siami kila', lippak-lippak guntu', lino' kamai, anna umbanasa-nasa uran batu. \c 12 \s1 Baine anna ula' naga \p \v 1 Pissananna, diitamo yao langi' mesa tanda memangnga-mangnga. Dengan mesa baine ke'de' yao bulan, umpake mata allo sirapan bayunna. Umpa'songko' sapulo dua bentoen susi songko' tomaraya. \v 2 Inde bainee manambuk. Mealo'-alo'mi mangnguriwa' aka nalambi'mi attunna la keanak. \p \v 3 Diita pole omi tanda memangnga-mangnga lemba' yao langi'. Dengan mesa ula' naga kamai malea rupanna. Pitu ulunna sanda songko' tomaraya anna sapulo tandukna. \v 4 Tawa tallunna bentoen yao langi' napaparrinni engko'na, anna pa'lessokanni tama lino. Ke'de'mi dio tingngayona inde baine marassan mangnguriwa'e, annu' la naamma' anakna ke tibussanni. \v 5 Keanakki inde bainee muaneria anakna. Sapo tappa dialai anna dibaa lako Puang Allata'alla yao tongkonan layukna. Iamo te anakke la umpake tekken bassi umparenta ma'rupa tau. \v 6 Tappa ummalai siami kalena inde bainee le'ba' lako angngenan mangka napatokanni Puang Allata'alla dio padang alla', annu la ditaranak dio sasa'bu dua ratu' annan pulona bonginna. \p \v 7 Tapakala kendekmo mesa kasibundusan yao suruga. Ponggawana malaeka' disanga Mikhael sola angganna malaeka'na sirari ula' naga solai duka' malaeka'na. \v 8 Sapo ditaloria naga napolalan ta'mo ditangga' torro yao suruga sola malaeka'na. \v 9 Dipa'tibeannia tama lino sola malaeka'na. Iamo te ula' poa battu' dikua ula' puli nene'e digente' ponggawana setang battu' dikua to umbali Puang Allata'alla, to umpapusa issinna lino. \p \v 10 Mangkaii, urrangngimo' to metamba illalan suruga nakua: \q1 “Temo, nalambi'mi attunna la umpasalama' petauanna Puang Allata'alla. Nalambi'mi attunna la umpakawanan kakuasaanna sola kaparentaanna Puang Allata'alla anna kakuasaanna To nabassei bayu-bayu. \q1 Annu' mangkami dipa'tibean illalan mai suruga to umpa'perososan sa'do'doranta allo bongi dio olona Puang Allata'alla. \q1 \v 11 Nataloi sa'do'doranta umpotendan rarana Anak Domba, \q2 anna ummolai kareba kasalamasan mangka napa'pesa'bian. \q1 Iamo liu nangei untaloii \q2 annu nadotaan umbotoran sunga'na sae lako matena \q2 anna la untampemo kapangngoreananna. \q1 \v 12 Iamo too la sipato' ma'sende-sende issinna suruga! \q2 Sapo la sanggang ia issinna lino sola tasik \q2 annu turummi ponggawana setang sitoang ara' \q2 aka' naissanammi kumua sappai' mandami attunna.” \p \v 13 Inde anna kanassami naga kumua ditibemia tama linoe, tappa ummula' siami iato baine mane mangka keanakko. \v 14 Sapo dibeen ia dua pani' langkan kamai inde bainee anna malara mentia' lao umpellambi'i angngenanna dio padang alla'. Iamo la dingei untaranakki tallu taun assapolo, napolalan tae' nasanggangngi ula' naga. \v 15 Inde anna itami naga kumua ta'mo ia la nalambi'e, umpa'simburraan siami wai illaan mai sadangna pada salu lako inde bainee annu morai la ullammu'i. \v 16 Sapo napesangkairia lino napolalan tokke' rakka litak naola rokko inde waie. \v 17 Satuttuan keara'mi ula' naga lako inde bainee napolalan senga'namo pembatisanna lao nararii, iamo to unturu' parentana Puang Allata'alla anna to tontong matutu umpengngada' kasa'bian napalanda' Puang Yesus. \v 18 Torromi ke'de' dio biring tasik inde nagae. \c 13 \s1 Olo'-olo' buttu illalan mai tasik \p \v 1 Mangkai tee, ummitamo' mesa olo'-olo' buttu illalan mai tasik sapulo tandukna anna pitu ulunna. Inde tanduknae sanda songko' tomaraya, anna pantan diuki'i ulunna sanga pa'telle langngan Puang Allata'alla. \v 2 Inde olo'-olo' kuitae susi macan tutul, sapo susi lentek beruang lentekna, anna susi puduk singa pudukna.\f + \fr 13:2 \fq macan tutul, beruang, anna singa: \ft bacai Dan. 7:2-7.\f* Nabengammi ula' naga kamatoroan susi kamatoroanna, anna kakuasaan ma'parenta sola. \v 3 Dengan mesa ulunna susi to mangka napesanta'i balala la untumangngi mate sapo mori'ria sule. Mangnga-mangnga asan issinna lino ummitai napolalan naturu' \v 4 anna umpenombai ula' naga annu iamo umbeen kakuasaan inde olo'-olo'e. Umpenombaimi duka' inde olo'-olo'e, napasiolaan ma'kada nakua: “Ta'mo dengan la untondon kakuasaanna inde olo'-olo'e,” anna “Tae' dengan la barani ummewai.” \p \v 5 Inde olo'-olo'e dipabeai maladeng-ladeng mantula' untelle Puang Allata'alla, anna dipabeai ma'parenta appa' tapulo dua bulanna. \v 6 Mantula'mi untelle Puang Allata'alla, untelle sanganna Puang Allata'alla, sae lako angngenanna Puang Allata'alla anna angganna to yao suruga natelle. \v 7 Dipabeai toi duka' urrari anna untalo petauanna Puang Allata'alla. Anna dipabeai umparenta mentu'na pembatisan, botto-ma'botto, basa, anna kaparentaan illaan lino. \v 8 Inde olo'-olo'e la napenombai angganna tau illalan lino, salianna to innang tiuki'mo sanganna illalan sura' katuoan\f + \fr 13:8 \fq sura' katuoan: \ft Illaan sura' iatoo tiuki' sanganna angganna to ullambi'mo katuoan sae lako-lakona. Bacai: 20:15, 21:27.\f* mengkalao dio mai ta'pa dikombong lino. Inde sura' katuoanne iamo sura'na Anak Domba to mangka direre'. \v 9 La napatananni manappa talinga ma'rupa tau inde battakadae: \q1 \v 10 Benna-benna mangka dipatantu la disakka, \q2 tae' mala tadisakka. \q1 Benna-benna mangka dipatantu la mate naande pa'dang, \q2 tae' mala tamate naande pa'dang. \p Iamo too, mentu'na petauanna Puang Allata'alla la tontong sa'bara' untingngayo kamaparrisan anna umpakatoto' kapangngoreananna. \s1 Olo'-olo' buttu diong mai apa' litak \p \v 11 Tapakala ummitamo' olo'-olo' senga' buttu diong mai apa' litak, dua tandukna susi tandukna anak domba. Sapo kamaranna susi kamaranna ula' naga. \v 12 Inde olo'-olo'e, mala umpalako kakuasaanna olo'-olo' bunga'na kendek dio olona. Angganna issinna lino napassa umpenombai olo'-olo' bunga'na kendek, iato olo'-olo' mangka napesanta'i balala sapo mori'mio. \v 13 Buda tanda memangnga-mangnga kamai napadadi, lambisan umpaturun api yao mai langi' nasangkamata-matai tau. \v 14 Anna umpapusa ma'rupa tau illalan lino ummolai tanda memangnga-mangnga napadadi umpake kakuasaanna olo'-olo' bunga'na kendek. Nasuami liu umpadadi pa'pasusian silio inde olo'-olo' bunga'nae la naola umpakasallei, iamo olo'-olo' mangka dibatta pa'dang sapo tuo sule. \v 15 Inde olo'-olo' kaduannae dibeen kakuasaan umbeen penawa inde olo'-olo' panggaragae, napolalan mala mantula' anna mala umpopepatei to moka umpenombaii. \v 16 Angganna ma'rupa tau, to kamai anna to barinni', to mase-mase anna tomakaka, sabua' anna to tangngia sabua', napassa inde olo'-olo'e la ditandai lima kananna battu yao kidena. \v 17 Tae' dengan tau mala ma'baluk battu mangngalli ke tae' dengan tanda dio limanna battu yao kidena, iamo sanganna inde olo'-olo'e battu bilanganna sanganna. \v 18 Iamo nangei parallu dengan kama'rorisan, annu angga to ma'rori' ummissanni urreken bilanganna inde olo'-olo'e anna pekalembasanni. Itin bilanganno untandai sanganna mesa ma'rupa tau. Inde bilanganne iamo: annan ratu'na annan pulona annan. \c 14 \s1 Anak Domba anna petauanna \p \v 1 Tapakala, ummitamo' iato Anak Dombao ke'de' yao Tanete Sion sola saratu' appa' tapulo appa' sa'bunna tau. Inde mai taue mangka asan diuki' yao kidena sanganna Anak Domba anna sanganna Ambena. \v 2 Urrangngimo' kamara kamai yao mai suruga ummurrun susi sarambu anna magaruru susi guntu'. Inde kamara kurangngie susi oninna katapi marassan napamoni tau. \v 3 Anna inde to saratu' appa' tapulo appa' sa'bunnae ummoyong mesa penanian bakaru dio tingngayona tongkonan layuk anna dio tingngayona appa' penatuo sola angganna perepi'. Tae' dengan tau la ummissanni umpelaya'i inde penanianne, salianna to saratu' appa' tapulo appa' sa'bunna, to mangka nasulang Anak Domba illalan mai lino. \p \v 4 Inde mai taue to masero katuoanna annu tae' dengan leleanna ummissanan baine la'bi-la'binna la ullullu' pa'bannetauan. To montong unturu' Anak Domba umba-umba angngenan naola. Iamo to mangka disulang illalan mai alla'-alla'na ma'rupa tau mendadi sirapan bunga' pemala' langngan Puang Allata'alla anna lako Anak Domba. \v 5 Tae' dengan leleanna ullombungan tula' tatongan anna tae' dengan sassana. \s1 Kareba napa'peassakan malaeka' \p \v 6 Ummita omo' mesa malaeka' senga' mentia' yao langi' umbaa Kareba Kadoresan puli padang la napalanda' lako angganna ma'rupa tau illalan lino, lako simesa-mesa kaparentaan, pembatisan, basa, anna botto-ma'botto. \v 7 Metamba-tambami inde malaeka'e nakua: “Pengkarea'koa' langngan Puang Allata'alla ammu pomatandei! Aka' nalambi'mi attunna la umbisara ma'rupa tau. Penombaikoa' to menggaraganna langi' anna lino anna tasik sola angganna kalimbuang!” \p \v 8 Le'bai inde malaeka' bunga'nae, lemba'mi malaeka' kaduanna metamba-tamba nakua: “Loppo'mi! Loppo'mi Babel kota kamai! Kota umpasala' lalan mentu'na pembatisan illalan lino sirapan napalangoi anggur napolalan ungkarang gau meko'do'-ko'do'”. \p \v 9 Le'bai inde malaeka' kaduannae, lemba'mi malaeka' katallunna metamba-tamba nakua: “Benna-benna umpenombai itin olo'-olo' sola pa'pasusianna anna dengan tandana olo'-olo' yao kidena battu dio limannao, \v 10 la dipairu'i anggur masarru' tadito'bo' iamo ara' kamainna Puang Allata'alla mangka natua' tama irusanna. La didarra illaan belerang marassan ma'lana-lana naande api naita angganna malaeka' masero sola Anak Domba. \v 11 Tae' dengan la kattu rambunna inde api pandarranne, la tontong ma'balole' langngan loa sae lako-lakona. Anna allo bongi la didarra inde to umpenombai olo'-olo' anna pa'pasusiannae anna to mangka ditandai sanganna inde olo'-olo'e.” \v 12 Iamo too la tontong sa'bara' untingngayo kamaparrisan angganna petauanna Puang Allata'alla iamo to unturu'i parentana anna to tontong matutu lako Puang Yesus. \p \v 13 Mangkaii, urrangngi omo' kamara yao mai suruga nakua: “Uki'i tee: Kerongko' anna maupa' angganna to mate illalan sanganna Puang Yesus naparanduk temo.” \p Natimba' Penawa Masero nakua: “Manassa! La melliwemi, annu angganna gau' mapianna la da'da' ussolanni.” \s1 Lino dipeparei \p \v 14 Mangkai too, ummitamo' gaun mabusa. Yao inde gaunne ummokko' mesa tau susi Anak Mentolino,\f + \fr 14:14 \fq mesa tau susi Anak Mentolino: \ft Bacai Dan. 7:13-14.\f* ma'songko' tomaraya bulawan dipapia anna untetang pesae' mataran. \v 15 Suummi mesa malaeka' senga' illalan mai Banua Ada'na Puang Allata'alla yao suruga anna metamba lako inde to ummokko' yao gaunne nakua: “Patappami pesae'mu ammu mepare, annu' nalambi'mi attunna la dipeparei lino!” \v 16 Ummayakan tongammi pesae'na tama lino inde to ummokko' yao gaunne, anna umpeparei lino. \p \v 17 Lemba'mi duka' mesa malaeka' senga' illalan mai Banua Ada'na Puang Allata'alla yao suruga untetang pesae' mataran. \v 18 Anna mane lemba' pole mesa malaeka' lu yao mai angngenan pemalasan. Inde malaeka'e ungkuasai ia api. Meoli lako inde malaeka' untetang pesae' mataranne nakua: “Patappami pesae'mu ammu tattakki angganna baronge' anggur illalan lino annu' matasakmi.” \v 19 Ummayakan tongammi pesae'na tama lino inde malaeka'e, anna untattakki baronge' anggur illalan lino, anna mane pa'tibeanni tama pallullusan anggur. Inde pa'lullusan anggur-e kalembasanna ara' kamainna Puang Allata'alla. \v 20 Dilullu'mi inde bua anggur dio salianna kotae, ma'salu-salumi rara illalan mai pallullusan anggur, kamala dua mete' mandalanna anna tallu ratu' kilo mambelanna naola. \c 15 \s1 Pitu rupanna kamaparrisan kamai nabaa pitu malaeka' \p \v 1 Mangkai too, ummita pole omo' mesa tanda memangnga-mangnga yao langi' tae' dengan la nasusian. Dengan pitu malaeka' umbaa pitu kamaparrisan kamai. Iamo te pitu rupa kamaparrisanne la ungkatampakanni ara'na Puang Allata'alla. \v 2 Kuitami dengan aka samalua' tasik susi kaca sirau api. Buda tau ke'de' dio biringna sanda katapi nabenganni Puang Allata'alla. Iamo te mai to mangka untalo olo'-olo'e, to tae' dengan umpenombai pa'pasusianna olo'-olo', anna to tae' umpake tanda bilanganna sanganna inde olo'-olo'e. \v 3 Umpenaniammi penanianna Musa,\f + \fr 15:3 \fq penanianna Musa: \ft Bacai Kel. 15:1-18.\f* sabua'na Puang Allata'alla, anna penanianna Anak Domba nakua: \q1 “Marru keangga' anna memangnga-mangnga angganna pengkarangmu, \q2 O Puang Allata'alla To randan kuasa. \q1 Ma'papada-padako anna malolo angganna pa'palakomu, \q2 O Tomarayanna mentu'na ma'rupa tau. \q1 \v 4 Bennamo tae' la mengkarea' matin, O Puang? \q2 Bennamo tae' la umpomatande sangammu? \q1 Annu' Iko manda to masero pindan. \q2 Mentu'na pembatisan illalan lino la sae menomba dio olomu, \q2 annu' nakawanammi kumua malolo tongan angganna pa'palakomu.” \p \v 5 Mangkai menani, kuitami yao suruga titungka' ba'bana Banua Ada'na Puang Allata'alla battu' dikua Barung sidingei ummanna bassean kadanna Puang Allata'alla.\f + \fr 15:5 \fq Barung sidingei ummanna bassean kadanna Puang Allata'alla: \ft Bacai Kel. 25:8-9, 29:44-46.\f* \v 6 Lemba'mi illaan mai inde Banua Ada'na Puang Allata'allae iato pitu malaeka' umbaa pitu kamaparrisanno. Sikabusa pakeanna pakkillo'-killo' anna dibeke' bulawan dadanna. \v 7 Pantan ummalami kolak bulawan natandoi mesa iato appa' penatuoo. Inde pitu kolak bulawanne kaissi ara'na Puang Allata'alla To tuo sae lako-lakona. \v 8 Ponnomi rambu illalan inde Banua Ada'na Puang Allata'allae napobua' kamatandeanna anna kakuasaanna Puang Allata'alla. Tae' dengan tau mala tama ke ta'pa suppik pitu rupanna kamaparrisan nabaa inde pitu malaeka'e. \c 16 \s1 Pitu rupanna kamaparrisan mabanda' \p \v 1 Mangkai too, kurangngi pole omi kamara illalan mai angngenan randan masero illaan Banua Ada'na Puang Allata'alla, metamba lako inde pitu malaeka'e nakua: “Laomokoa' umbolloan tama lino itin ara'na Puang Allata'alla dio pitu kolakko.” \v 2 Mengkalaomi mesa malaeka' anna umbalintua' kolakna tama lino. Tappa kendek siami saki bundang meko'do'-ko'do' umpakario-rio angganna to umpake tandana olo'-olo' anna to umpenombaii pa'pasusianna. \p \v 3 Umbalintua'mi duka' kolakna kaduanna malaeka' tama tasik, mendadi rara siami wai tasik susi rarana to mate napolalan mate asan angga menawanna illalan tasik. \v 4 Umbalintua'mi duka' kolakna katallunna malaeka' lako angganna salu sola kalimbuang, napolalan mendadi rara asan wainna. \v 5 Kurangngimi kamaranna malaeka' to ungkuasai wai ma'kada nakua: \q1 “O Puang Allata'alla, To masero, \q2 To dio reen anna To innang dio reen. \q2 Sipato' tongan anna siratan perambimmu. \q1 \v 6 Aka' inde lako taue mangka umpato'do rarana petauammu sola nabimmu, \q2 napolalan temo mupairu'mi duka' rara. \q2 Sipato' la mupapolei pa'palakona!” \p \v 7 Kurangngimi duka' kamara yao mai angngenan pemalasan, ma'kada nakua: \q1 “O Puang Allata'alla Dewata to randan kuasa, \q2 tonganna anna sipato' perambimmu.” \p \v 8 Umbalintua'mi duka' kolakna kaappa'na malaeka' lako mata allo, napolalan kerangngan malassunna anna dibeen kakuasaan ussumpun ma'rupa tau. \v 9 Sipellopa-lopaammi ma'rupa tau napobua' malassunna mata allo, napolalan untado Puang Allata'alla to ungkuasai angganna kamaparrisan. Sapo moi anna susimo too, nenne' tae' naaku mengkatoba' anna moka umpakasalle Puang Allata'alla. \p \v 10 Umbalintua'mi duka' kolakna kalimanna malaeka' rokko tongkonanna inde olo'-olo'e, tappa malillin siami kaparentaanna, anna ungkarukku'i lilana ma'rupa tau napobua' kamapa'disanna. \v 11 Untadomi Puang Allata'alla yao suruga ura'na kamapa'disanna anna saki bundangna. Sapo moi anna susimo too, nenne' tae' liu mengkatoba' dio mai gau' kadakena. \p \v 12 Mangkai too, umbalintua'mi duka' kolakna kaannanna malaeka' rokko salu kamai, iamo Salu Efrat, tappa marekko' siami napolalan mala naola menono' tomaraya sola tantarana to lu yaya mai tandai kabuttuan allo. \v 13 Kuitami tallu setang susi tongko'. Mesa suun illalan mai sadangna ula' naga, mesa suun illalan mai sadangna olo'-olo', anna mesa suun illalan mai sadangna nabinna inde olo'-olo'e. \v 14 Iamo te setang siumpogau' tanda memangnga-mangngae. Laomi umpellambi'i angganna tomaraya illalan lino la napopa'mesa annu la napopangngewa ke nalambi'mi allo kamai, iamo allo la nangei Puang Allata'alla to randan kuasa umpabambanni sangka' angganna ewalinna. \p \v 15 Nakua Puang Yesus: “Pengkilalaia'i! Kasaeangku la susi kasaeanna to maboko. Maupa' angganna to matangkin anna to ungkarimpa'i pakeanna indana ma'kambelangmo menono' anna makadere' naita tau.” \p \v 16 Umpopa'mesami angganna tomaraya inde tallu setangnge dio mesa angngenan disanga Harmagedon, situru' basa Ibrani. \p \v 17 Mangkai too, umbalintua'mi duka' kolakna kapitunna malaeka' lako loa. Dirangngi siami kamara memandu yao mai tongkonan layuk illalan Banua Ada'na Puang Allata'alla nakua: “Mangka asammi!” \v 18 Silalle siami kila', lippak-lippak guntu', anna pandondan padang napobua' lino' kamai. Ta'pa dengan leleanna dadi lino' susi pempon dipadadinna ma'rupa tau illalan lino. Iamo te lino' randan kamaie. \v 19 Rakkami tipa'tallu iato kota kamaio, anna roppok asan kota illalan lino. Kilala pole' Puang Allata'alla lako kasalaanna mesa kota kamai, iamo Babel, napolalan napairu'i anggur ara' kamainna. \v 20 Pa'de asan libukan anna masapu angganna tanete. \v 21 Anna sipetadappok-dappokammo uran batu yao mai langi' sisitangnga pekulu' banda'na untappai ma'rupa tau. Untadoimi Puang Allata'alla ma'rupa tau ura'na kamaparrisan mabanda' napobua' inde uran batue. \c 17 \ms1 Pa'paombo' Katallunna (17:1-21:8) \s1 Kota Babel dipasirapan passundala' \p \v 1 Mangkanna too saemi mesa iato pitu malaeka' to umbaa kolakko, anna ma'kada lako kaleku nakua: “Maiko angku paitaiko umba la dipasusi dipabambanni sangka' itin passundala' kaleleanno battu' dikua kota kamai naliling tama salu. \v 2 Angganna tomaraya illalan lino mangka nabawai ullullu' pa'bannetauan, anna angganna issinna lino napapusa gau' kadakena sirapan napalangoi anggur.” \p \v 3 Naluangmo' Penawa Masero, anna mane baana' malaeka' lako padang alla'. Kuitami dengan baine ussakei mesa olo'-olo' malellang rupanna, pitu ulunna anna sapulo tandukna. Ponno pangnguki' lako kalena, iamo sanga pa'telle langngan Puang Allata'alla. \v 4 Inde bainee ma'pakean malellang anna mellolo pao rupanna, dibelo-beloi bulawan sola permata anna mutiara. Ummanda'i mesa irusan bulawan kaissi angganna gau' meruku-rukunna anna kakadakeanna ullullu' pa'bannetauan. \v 5 Dengan mesa sanga tiuki' yao kidena, sapo tae' dipa'peissanan kalembasanna. Inde pangnguki'e nakua: “Babel kota kamai, indona angganna passundala', anna kabuttuanna angganna gau meruku-ruku illalan lino.” \v 6 Kuitami inde bainee nalango rarana petauanna Puang Allata'alla to dipatei ura'na umpa'pesa'bian Puang Yesus. Mangnga-mangnga tonganna' ummitaii. \p \v 7 Nakuammo' inde malaeka'e: “Maakari ammu mangnga-mangnga? La kutulasangko kalembasanna inde bainee anna olo'-olo' nasakei, pitu ulunna anna sapulo tandukna. \v 8 Inde olo'-olo' muitae, mangka tuo yolona sapo pa'demi temo. Sapo ta'mo masae anna kendekmo sule diong mai garotin mandalan anna ditallanni. Anna mentu'na ma'rupa tau, to tae' innang tiuki' sanganna illalan sura' katuoan mengkalao dio mai ta'pa dikombong lino, la mangnga-mangnga ummita inde olo'-olo'e. Aka mangka tuo yolona, anna mane pa'de, sapo la kendek omi sule. \p \v 9 Anggami la dingei ummissananni ke dengan kama'rorisan. Inde pitu ulue, kalembasanna pitu tanete nangei ummokko' inde bainee. Ia siamo duka' nakalembasanni pitu tomaraya. \v 10 Inde pitu tomarayae, limami tallan, marassampi ma'parenta mesa, anna mesapi mane la sae. Sapo maka' saemo la sappai' mandamia ma'parenta. \v 11 Anna inde olo'-olo' mangka tuo sapo pa'demi temoe, ia siamo tomaraya kakaruanna. Anna ia siamo duka' mesa inde pitu tomarayae, to la laomo umpellambi'i kasanggangan. \p \v 12 Anna itin sapulo tanduk muitao, kalembasanna sapulo tomaraya ta'pa ma'parenta. Sapo anggamia la mesa tettek dipabeai mendadi tomaraya ma'parenta sola itin olo'-olo'o. \v 13 Inde sapulo tomarayae mesa penawa la ussorong kamatoroanna anna kakuasaanna lako inde olo'-olo'e. \v 14 Inde sapulo tomaraya sola olo'-olo'e la ummewa Anak Domba. Sapo la nataloi Anak Domba annu iamo Puangna angganna puang anna Tomarayanna angganna tomaraya. Inde Anak Dombae la sola angganna petauanna, iamo to mangka natambai anna napilei anna to tontong matutu lako kalena.” \p \v 15 Mangkai too, napantula'i pole omo' inde malaeka'e nakua: “Inde salu muita ulliling tama angngenan nangei ummokko' passundala'e, kalembasanna angganna rupa tau to lu dio mai botto-ma'botto, angganna kaparentaan, anna basa illalan lino. \v 16 Anna inde sapulo tanduk muita sola olo'-olo'e la ungkabassi itin passundala'o. La narappai angganna aka-akanna anna kambelangngii, anna mane andei balena anna pa'tibeanni tama api ra'dakna. \v 17 Ia nangei ma'pateen annu nagara' penawanna Puang Allata'alla anna malara pa'kuanna Puang Allata'alla dadi. Puang Allata'allamo unggara' penawanna inde sapulo tomarayae napolalan mesa penawa la umbeen kakuasaan olo'-olo' ma'parenta sae lako lemba' asan angganna battakadanna Puang Allata'alla. \v 18 Anna itin baine muitao, iamo kota kamai nangei tongkon tomaraya to umparenta angganna tomaraya illalan lino.” \c 18 \s1 Kasangganganna Babel \p \v 1 Tapakala, ummita pole omo' mesa malaeka' senga' turun yao mai suruga. Ummampui kakuasaan kamai anna passassang lino napobua' pangngarrangna. \v 2 Metamba-tamba nakua: \q1 “Loppo'mi! Loppo'mi Babel kota kamai! \q2 Natongkonnimi pole' ma'rupa-rupa setang; \q2 anna nakesserangngimo angganna dassi meko'do'-ko'do' nakasinnang ma'rupa tau. \q1 \v 3 Annu mentu'na pembatisan illalan lino mangka napapusa gau' kadakena sirapan napalangoi anggur. \q1 Anna umbawai angganna tomaraya illaan lino ullullu' pa'bannetauan, \q2 anna untomakakaimo mentu'na pa'baluk illaan lino annu umpangngula' sigali kamoraianna.” \p \v 4 Kurangngi pole omi kamara senga' ma'kada yao mai suruga nakua: \q1 “O petauangku, mallaikoa' illaan mai itin kota Babel-o \q2 indana sussuikoa' kasalaanna \q2 napolalan nalambannikoa' perambingku. \q1 \v 5 Annu ma'tombommi kasalaanna sae langngan langi' \q2 anna tae' dengan nakalembei Puang Allata'alla gau' kadakena. \q1 \v 6 Bala'i angganna gau' kadakena. \q2 Bala'i penduan tiluppi' angganna pa'palakona, \q2 sirapan anggur, patamanni irusanna penduan tiluppi' masarru'na anna inde anggur sinabeen taue. \q1 \v 7 Palambi'i kamasussaan anna parri'na salu kamatean sitinti kamalangkasan penawanna anna ewanan napomasannangan penawanna. \q1 Annu sinakua illaan penawanna: \q2 ‘Tomarayana', tangngiana' baine balu, \q2 anna tae' dengan leleangku la ussa'dingan parri'na salu kamatean.’ \q1 \v 8 Iamo too anna anggamo illaan allo sangngallo anna lambi'mi ma'rupa-rupa kamaparrisan susinna: \q2 kamatean, pa'barataan, anna karorian. \q2 La naande api annu tadisirantean kakuasaanna Puang Allata'alla Dewatanta to umpabambannii sangka'. \p \v 9 Angganna tomaraya illaan lino to nasolaan ungkarang gau' meko'do'-ko'do' anna mangngala tawa illaan katomakakaanna la umbatingngi itin kotao, ke ummitami rambu ma'balole' langngan loa napobua api ussumpunni kota Babel. \v 10 La naparandan mambela annu marea' la narua inde pandarraanne. Anna ma'kada nakua: \q1 ‘Sanggang tongammi Babel, kota kamai anna matoro! \q2 Annu angga satettek anna mangkamo natallanni Puang Allata'alla.’ \p \v 11 Angganna pa'baluk illaan lino umbatingngi kasangganganna Babel, annu ta'mo dengan tau la ummallii balukanna, \v 12 susinna: bulawan, pera', batu masulli', mutiara, sampin mabusa pakkillo'-killo', sampin mellolo pao rupanna, sampin sa'be, anna sampin malea. Susi toi duka' sangga' rupanna porewa kayu bumanangnga', anna porewa tora dipapia, anna porewa kayu masulli' allinna, porewa gallang, porewa bassi, anna porewa batu pualam. \v 13 Ta' tomo dengan la ummalli kuli'na kayu magolla, rampa-rampa, minna'-minna', kemenyan, mur, anggur, minnak zaitun, tappung anna gandum, saping, domba, darang sola bendi, sabua' anna to diala illaan mai pa'bundusan. \p \v 14 La nakua inde mai pa'baluk lako issinna kota Babel-e: ‘Pa'de asammi angganna pa'poraimmua'. Tallan asammi angganna porewa masulli' simupobelo-beloa', anna ta'mo dengan leleanna la mukabuttuia'.’ \v 15 Angganna to sisae umbaluk inde mai porewa dio Babel lambisan natomakakaie, la umparandan mambela inde kotae annu' marea' la narua pandarraan. Nabatingngi mandami, \v 16 nakua: \q1 ‘Sanggang tongammi issinna Babel kota kamai, \q2 to siumpake sampin pakkillo'-killo', sampin mellolo pao rupanna, anna sampin malellang. Anna to sima'porewa bulawan, batu masulli', anna mutiara! \q1 \v 17 Annu anggaria satettek anna pa'de asammo inde ewanannae!’ \p Susi toi duka' angganna ponggawa illaan kappala' limbong, angganna to sima'kappala' limbong, anna to mengkarang illaan kappala', sola angganna to ma'pallolongan tama tasik, umparandan mambela \v 18 rambu api ussumpun inde kotae anna sikaoli nakua: ‘Ta'mo dengan la susinna inde kota kamaie.’ \v 19 Pantan umpessembusan soyok langngan ulunna tanda pa'barataan, anna sikatangi' umbatingngi inde kotae napasiolaan metamba-tamba nakua: \q1 ‘Sanggang tongammi Babel, kota kamai! \q2 Kota untomakakai angganna to ummampui kappala' limbong! \q1 Annu anggaria satettek anna pa'de asammo aka-akanna. \q1 \v 20 Sapo ikoa' angganna issinna suruga, la dore'koa' ummita katallananna inde kotae. \q1 O anggammua' petauanna Puang Allata'alla sola angganna rasul anna nabi, la dore'koa' annu napabambannimi sangka' Puang Allata'alla la bala'na aka mangka napogau' lako kalemua'.’ ” \s1 Ta'mo la tibangun sule kota Babel \p \v 21 Mangkai too, dengammi mesa malaeka' magassing ummangka' mesa batu, kamai ia anna issong poa anna pa'lebasanni tama tasik, nakua: \q1 “La dipasusimi te ditallanan kota Babel-e mesa kota randan kamai, lambisan ta'mo dengan leleanna la diita. \q1 \v 22 Anna ta'mo dengan aka la dirangngi illaan kota Babel susinna to ma'katapi, to menani, to ma'tulali, anna to ma'tamboro'. \q1 Ta' tomo dengan la dilambi' to manarang lima, \q1 anna ta' tomo dengan la dirangngi to lumambuk. \q1 \v 23 Ta'mo dengan la naita tau pangngarrangna ballo illalan kota Babel, \q2 anna ta' tomo dengan la dirangngi to umpakaroa' pa'sombaan. \q1 Aka to ma'balukmumo randan kaissanan illaan lino, \q2 anna issan-issammumoa' simupake umpapusa angganna ma'rupa tau illaan lino. \q1 \v 24 Ia nangei dipabambanni sangka' kota Babel \q2 annu iamo angngenan nangei tisembu' rarana angganna nabi \q2 anna rarana petauanna Puang Allata'alla, \q2 anna rarana angganna to dipatei illaan lino.” \c 19 \s1 Pampudian kapataloan yao suruga \p \v 1 Mangkai too, urrangngimo' susi kamaranna tau buda sipetamba-tambaan illaan suruga nakua: \q1 “Haleluya! Dipakasalle Puang Allata'alla Dewatanta! \q1 Kabuttuanna kasalamasan, \q1 anna To randan matande anna ma'kuasa. \q1 \v 2 Annu malolo urratta' bisara anna sipato' tongan angganna perambinna. \q1 Umpabambannimi sangka' inde passundala' kaleleanne, \q1 to ungkadakei lino napobua' pa'palakona. \q1 Nabala'imi annu mangka umpatei sabua'na Puang Allata'alla.” \p \v 3 Nakua pole omo inde kamara kurangngie: \q1 “Haleluya! Dipakasalle Puang Allata'alla Dewatanta! \q1 Tae' dengan la kattu rambunna api ussumpun inde kota kamaie lambi' sae lako-lakona.” \p \v 4 Malimuntu' asammi inde dua pulo appa' perepi' anna appa' penatuoe umpenombai Puang Allata'alla to ummokko' yao tongkonan layuk. Anna ma'kada nakua: \q1 “Amin! Haleluya! Dipakasalle Puang Allata'alla Dewatanta!” \p \v 5 Dirangngimi kamara yao mai tongkonan layuk nakua: \q1 “O anggammua' sabua'na Puang Allata'alla, to mengkarea' langngan Puang Allata'alla, susi to kamai tenni to barinni', \q1 pakasallekoa' Puang Allata'alla Dewatanta!” \p \v 6 Mangkai too, kurangngi omi susi tau buda mongngo', ummurrun susi sarambu kamai anna magaruru susi guntu', nakua: \q1 “Haleluya! Dipakasalle Puang Allata'alla Dewatanta To randan kuasa, \q2 annu ma'parentami temo. \q1 \v 7 Anta ma'dore'-dore'moa' sola ma'sende-sende \q2 umpomatande Puang Allata'alla! \q1 Annu nalambi'mi allo pa'sombaanna Anak Domba \q2 anna tokamo baine la nasibalian. \q1 \v 8 Mangkami dibeen pakean mapatting \q2 mabusa pakkillo'-killo' inde bainee la napake.” \m (Pakean mapatting mabusa pakkillo'-killo' iamo panggauan mapianna petauanna Puang Allata'alla). \p \v 9 Nakuammo' inde malaeka'e: “Uki'i kumua: ‘Kerongko' ia angganna to ditambai lao ullomba pa'sombaanna Anak Domba!’ ” Nakua pole omo: “Inde battakadae tonganna, buttu yao mai Puang Allata'alla.” \p \v 10 Malimuntu'mo' dio tingngayona inde malaeka' la umpenombaie sapo tappa nakuanna': “Dau! Dau penombaina'. Annu sabua'nana' duka' Puang Allata'alla susi siamiki' anna angganna sa'do'dorammu to matutu ummanda'i kasa'bian napalanda' Puang Yesus. Puang Allata'allaria la mupenombai! Annu tula'na Puang Yesus umpa'pesa'bian Puang Allata'alla iamo to'na tula'na angganna nabi.” \s1 To ussakei darang mabusa \p \v 11 Kuitai titungka'mi suruga, lemba'mi mesa darang mabusa nasakei disanga To Matutu anna To Dirannuan. Malolo urratta' bisara anna angga katonganan nangei ma'bundu'. \v 12 Susi api ma'lana-lana matanna, anna buda songko' tomaraya yao ulunna. Dengan sanga tiuki' dio kalena, sapo angga ia ummissananni. \v 13 Mangka dioton tama rara bayu rui'na. Anna digente': “Battakada Dewata”. \v 14 Windimi angganna tantara yao suruga unturu'i napissanni ma'darang mabusa anna ma'pakean mapatting mabusa pakkillo'-killo'. \v 15 Tilo'do'mi pa'dang mataran illaan mai sadangna la napake untalo angganna ma'rupa tau, anna la ma'parenta umpake tekken bassi. La umparra anggur illaan pallullusan anggur iamo ara' kamainna Puang Allata'alla to randan kuasa. \v 16 Dengan sanga tiuki' dio bayu rui'na sola dio apanna, nakua: “Tomarayanna angganna tomaraya anna Puangna angganna puang.” \s1 To ma'darang mabusa untalo angganna ewalinna \p \v 17 Angku mane ummita mesa malaeka' ke'de' illaan mata allo, anna metamba lako angganna dassi mentia' yao loa, nakua: “Tirempummokoa' mai ullomba sara' kamainna Puang Allata'alla. \v 18 Maikoa' ummande balena angganna tomaraya, balena ponggawana tantara, balena pa'barani, balena darang sola to ussakeii, balena angganna ma'rupa tau susi to kamai tenni to barinni', susi sabua' tenni to tangngia sabua'.” \p \v 19 Kuitami inde olo'-olo'e sola angganna tomaraya illaan lino anna tantarana ma'rempun la sirari inde to ussakei darang mabusae sola angganna tantarana. \v 20 Tappa dialamia inde olo'-olo' sola nabinna,\f + \fr 19:20 \fq nabinna: \ft Battu' dikua olo'-olo' kaduanna kendek. Bacai 16:13.\f* anna dipa'tibean tuo tama mesa angngenan kalua' ponno api napopa'lana-lana belerang. Inde nabinnae iamo to mangka umpogau' tanda memangnga-mangnga umpake kakuasaanna inde olo'-olo'e, napolalan umpapusa ma'rupa tau, to umpake tandana inde olo'-olo'e anna to umpenombaii pa'pasusianna. \v 21 Anna angganna tomaraya sola tantarana napatei iato pa'dang tilo'do' illalan mai sadangna to ussakei darang mabusao. Sasaeammi dassi ummande balena inde to dipateie sadea'na. \c 20 \s1 Diona kaparentaan sasa'bu taunna \p \v 1 Mangkai too, ummitamo' mesa malaeka' turun yao mai suruga untetang rante bassi kamai anna pebuka ba'ba garotin mandalan.\f + \fr 20:1 \fq garotin mandalan: \ft Bacai 9:1, 17:8.\f* \v 2 Ussakkami ula' naga, battu' dikua ula' puli nene' to digente' ponggawana setang battu' dikua to umpa'perososan ma'rupa tau anna pungoi rante bassi la sasa'bu taunna masaena. \v 3 Mangkai napungo napa'tibeammi rokko garotin mandalan, anna mane kado'i sola napalekke'i segel, indana umpapusa ma'rupa tau illaan inde attu sasa'bu taunnae. Ianna puramo attu sasa'bu taunna mane dirappanarri sappai'. \p \v 4 Angku mane ummita pira-pira tongkonan anna to ummokko' yao dibeen kakuasaan la urratta' bisara. Inde mai taue iamo sunga'na angganna to mangka dilempo'i ulunna, ura'na umpa'pesa'bian Puang Yesus anna ura'na battakadanna Puang Allata'alla. Iate mai taue tae' umpenombai iato olo'-olo'o battu pa'pasusianna, anna tae' toi umpake tandana olo'-olo' yao kidena battu dio limanna. Tuo asammi sule anna ma'parenta sola Kristus sasa'bu taunna. \v 5 Iamo te bunga'na to mate dipatuo sulee. (Sapo' ta'pa ia la dipatuo sule to mate senga' illalan inde attu sasa'bu taunnae). \v 6 Kerongko' ia anna masero angganna to dipatuo sule illaan inde attu bunga'na dipatuo sule to matee. Ta'mo la narua kamatean kapenduanna\f + \fr 20:6 \fq kamatean kapenduanna: \ft Battu' dikua kamatean sae lako-lakona illaan api ma'lana-lana. Bacai 20:14.\f* sapo la digente'mia imamna Puang Allata'alla anna Kristus, anna la ma'parenta sola Kristus sasa'bu taunna. \s1 Ponggawana setang ditalo \p \v 7 Lessu'i attu sasa'bu taunna, dilussusammi ponggawana setang illalan mai pa'tarungkunan, \v 8 anna lao umpapusa angganna kaparentaan illaan lino, iamo kaparentaan disanga Gog anna Magog.\f + \fr 20:8 \fq Gog anna Magog: \ft Kalembasanna angganna ewalinna Puang Allata'alla. Bacai Yeh. 38-39.\f* Anna mane popa'mesai la nasolaan lao ma'bundu'. Inde ma'rupa tau narempun la ma'bundu'e susi bungin dio biring tasik budanna. \v 9 Pantan le'ba'mi ussambai padang, anna ulliling tama kota nakamasei Puang Allata'alla, angngenanna petauanna. Sapo' turun api yao mai langi' anna untallanni inde mai taue. \p \v 10 Anna inde ponggawana setang to umpapusaie, dipa'tibean tama ia angngenan kalua' ponno api napopa'lana-lana belerang, angngenan diola umpa'tibean olo'-olo' sola nabinna. La didarra allo bongi sae lako-lakona. \s1 To mate dipatuo sule \p \v 11 Mangkai too, ummitamo' tongkonan layuk mabusa kamai, anna Puang Allata'alla ummokko' yao. Tappa pa'de siami langi' anna lino dio mai tingngayona, napolalan ta'mo dengan diita sae lako angngenanna. \v 12-13 Kuitami angganna to mate susi to kamai tenni to barinni' ke'de' dio tingngayona inde tongkonan layukke. Susi to mate illaan tasik, tenni to mate yao gantanan, pantan sae dio mai angngenanna, anna ke'de' dio tingngayona tongkonan layuk. Dibillangmi angganna sura' dingei ummuki' pa'palakona rupa tau, anna dipabambanni sangka' to mate sitinti pa'palakona, situru' pangnguki' illaan inde sura'e. Dibillangmi duka' mesa sura' senga' disanga sura' katuoan. \v 14-15 Anna angganna to tae' tiuki' sanganna illaan inde sura' katuoanne dipa'tibean tama angngenan kalua' ponno api napopa'lana-lana belerang. Susi duka' Kamatean sola Linona To Mate, dipa'tibean tamamia angngenan kalua' ponno api napopa'lana-lana belerang. Iamo te kamatean kapenduannae. \c 21 \s1 Langi' bakaru anna lino bakaru \p \v 1 Mangkaii, ummitamo' langi' bakaru anna lino bakaru, annu pa'demia langi' anna lino yolo, anna ta'mo dengan diita tasik. \v 2 Kuitami Kota Masero battu' dikua Yerusalem bakaru, tisollo' yao mai suruga napaturun Puang Allata'alla. Tae' dengan la nasusian malekena sirapan baine mangka dipasangga' porewana la untammui muanena annu la ma'somba. \v 3 Kurangngimi kamara metamba yao mai tongkonan layuk nakua: “Petua'i, la matanami Puang Allata'alla illaan alla'-alla'na ma'rupa tau, la torromi sola. Ummangka'mi ma'rupa tau napopendadi petauanna, anna Puang Allata'allamo napodewata ma'rupa tau. \v 4 Puang Allata'allamo la umpolisan wai matanna ma'rupa tau. Anna la pa'demo pole' kamatean, ta'mo la dengan pa'barataan, ta'mo la dengan to tumangi', anna la pa'demo kamapa'disan. Pa'de asammi angganna kara-kara yolo.” \p \v 5 Ma'kadami To ummokko' yao tongkonan layuk nakua: “Petua'i, kubakarui asammi angga lako.” Nakuammo': “Uki'i, annu inde battakadae tonganna anna mala diorean.” \v 6 Nakua pole omo: “Mangka asammi! Kaomo Alfa anna Omega,\f + \fr 21:6 \fq Alfa anna Omega: \ft Alfa anna omega huruf bunga'na anna katampakanna illaan abjad basa Yunani. Kalembasanna Puang Allata'alla to ungkuasai angga lako.\f* battu' dikua Pa'parandukanna anna Kasuppikanna. Benna-benna mawarrang la kupairu' babang wai dio mai kalimbuang wai katuoan. \v 7 Benna-benna patalo, angganna te maie la natarima dio mai kaleku. Kaomo la napodewata anna iamo la kupoanak. \v 8 Sapo la dipa'tibeannia tama angngenan ponno api napopa'lana-lana belerang angganna to marea' ussa'biina', to umpemboko'ina', to kadake gau', to papatean, to ullullu' pa'bannetauan, to sima'issan-issan, to umpenombai dewata lino panggaraganna, anna to tamantula' tongan. Iamo te kamatean kapenduannae.” \ms1 Pa'paombo' Kaappa'na (21:9-22:5) \s1 Yerusalem bakaru \p \v 9 Mangkai too, saemi mesa iato pitu malaeka' to mangka ummanda'i kolak bulawan nangei dio katampakanna kamaparrisanno. Nakuammo': “Maiko angku paitaiko to dipasirapan baine la nasibalian Anak Domba.” \v 10 Naluangmo' Penawa Masero anna baana' inde malaeka'e langngan batta tanete malangka' anna paitaina' Yerusalem battu' dikua Kota Masero tisollo' yao mai suruga napaturun Puang Allata'alla. \v 11 Inde kotae passassang napobua' kamatandeanna Puang Allata'alla. Pakkillo'-killo' susi batu permata randan maleke, susi batu yaspis, anna passiling susi batu kristal. \v 12-13 Dengan tembo' ullilingngi, malangka' anna makamban. Sapulo dua ba'bana, tallu mengngolo rekke tandai kabuttuan allo, tallu mengngolo sau' karaunanna allo, tallu mengngolo lako tandai kananna mata allo anna tallu mengngolo lako tandai kairinna mata allo. Inde ba'bae pantan nadagai simesa malaeka' anna pantan diuki'i sanda simesa sanganna sapulo dua kabuttuanna to Israel. \v 14 Inde tembo'e dipake'de' yao sapulo dua batu, anna pantan diuki'i sanda simesa sanganna sapulo dua rasulna Anak Domba. \p \v 15 Inde malaeka' to umpantula'ina'e, dengan tekken bulawanna la nasuka'ian inde kotae sola tembo' ullilingngi anna angganna ba'bana. \v 16 Inde kotae ma'sulapa appa', pada kalandona anna kalua'na. Nasuka'imi inde malaeka' umpake tekkennae, dua sa'bu appa' ratu' kilo\f + \fr 21:16 \fq dua sa'bu appa' ratu' kilo: \ft Illaan basa Yunani sapulo dua sa'bunna stadia.\f* kalandona. Pada siami kalua'na sola malangka'na. \v 17 Anna mane ussuka'i tembo' ulliling inde kotae, annan pulona mete'\f + \fr 21:17 \fq annan pulona mete': \ft Illaan basa Yunani saratu' appa' tapulo appa' singkungna.\f* malangka'na.\f + \fr 21:17 \fq malangka'na: \ft Tae' makaleso illaan basa Yunani, malangka'naraka disuka'i, makambannaraka.\f* Inde pesuka' napake malaeka'e susi siami sukasan sinapake ma'rupa tau. \v 18 Inde tembo' ulliling kotae, batu masulli' dipapia disanga yaspis. Anna inde kotae sangngin bulawan tasak dipapia anna passiling susi kaca. \v 19 Inde sapulo dua batu nangei ke'de' tembo'e pantan dipalekke'i batu simasulli'. Batu bunga'na dipalekke'i batu yaspis, kaduanna dipalekke'i batu nilam, katallunna batu mirah, kaappa'na batu zamrud, \v 20 kalimanna dipalekke'i batu unam, kaannanna batu sardis, kapitunna batu ratna cempaka, kakaruanna batu beril, kakaseranna batu krisolit, kasapulona batu krisopras, kasapulo mesanna batu lasuardi, anna kasapulo duanna dipalekke'i batu kecubung. \v 21 Anna inde sapulo dua tutu' ba'bae, mutiara digaraga: mesa ba'ba mesa mutiara. Angganna lalan illaan kota sangngin bulawan tasak passiling susi kaca digaraga. \p \v 22 Ta'mo dengan kuita Banua Ada'na Puang Allata'alla dio inde kotae, annu nasondami Puang Allata'alla to randan kuasa sola Anak Domba. \v 23 Inde kotae ta'mo umparallui mata allo anna bulan, annu kamatandeannamo Puang Allata'alla ummarrangngi, anna Anak Dombamo napoballo. \v 24 Anna mentu'na salu katuoanna pembatisan illalan lino la naarrang passassangna inde kotae, anna mentu'na tomaraya la umbaa ewananna tama inde kotae. \v 25 Ta'mo dengan la titutu' ba'bana, annu' ta'mo la dengan bongi dio. \v 26 Angganna kamatandean anna katomakakaanna ma'rupa tau illaan lino la dibaa asan tama inde kotae. \v 27 Sapo angganna kadakena tae' sigali-gali mala dibaa tama. Susi duka' to ungkarang gau' meko'do'-ko'do' sola to tamantula' tongan tae' mala tama inde kotae. Sapo anggami to tiuki' sanganna illaan sura' katuoan battu' dikua sura'na Anak Domba mala tama. \c 22 \p \v 1 Mangkai too, napaitaimo' inde malaeka'e mesa salu naola wai katuoan karandangan passiling susi batu kristal. Inde salue buttu yao mai tongkonan layukna Puang Allata'alla anna Anak Domba, \v 2 anna umpa'tangngai lalan illaan kota. Dengan kayu tuo dio sipatomalian biringna inde salue. Inde kayue disanga kayu mepatuo, sipessapulo dua kembua sataun battu' dikua sipissan sabulan. Anna sidipake daunna umpakulii angganna ma'rupa tau. \v 3 Anna illaan inde kotae tae' tappa' dengan aka natado Puang Allata'alla. \p Iamo te kotae la nangei tongkonan layukna Puang Allata'alla anna Anak Domba. Angganna sabua'na la menomba lako, \v 4 la ummita lindona Puang Allata'alla anna la tiuki' yao kidena sanganna Puang Allata'alla. \v 5 Ta'mo la dengan bongi dio napolalan ta'mo umparallui ballo. Ta' tomo umparallui pangngarrangna mata allo annu Puang Allata'allamo ummarrangngi. Anna la ma'parentamo angganna sabua'na dio sirapan tomaraya sae lako-lakona. \s1 Kasaeanna Puang Yesus kapenduanna \p \v 6 Mangkai too, nakuammo' inde malaeka'e: “Angganna inde tula'e manassa anna mala diorean. Puang Allata'alla Dewatanta To umpatigara' penawanna nabi umpalanda'i battakadanna, mangka ussua malaeka'na lao umpaitai inde kara-kara la masimpammo dadie lako sabua'na.” \p \v 7 Ma'kada Puang Yesus nakua: “Pengkilalaii, ta'mo masae angku saemo sule! Kerongko' to unturu' angganna kara-kara dipaombo' illaan inde sura'e.” \p \v 8 Melolo kaleku, Yohanes, urrangngi anna ummita angganna inde kara-karae. Mangkanna kurangngi anna kuita, malimuntu' siamo' dio tingngayona malaeka' to umpaitaina' angganna kara-kara iatoo la umpenombaii. \v 9 Sapo tappa ma'kada nakua: “Dau! Dau penombaina'. Puang Allata'allaria la mupenombai! Annu sabua'nana' duka' Puang Allata'alla susi siamiki' anna angganna sa'do'dorammu iamo nabi anna angganna to unturu' issinna inde sura'e.” \v 10 Nakua pole omo: “Dau buni battakada pa'paombo' illaan inde sura'e aka madappi'mi attunna la dadi. \v 11 Benna-benna ma'gau' kadake, pabeaii umpogau' liu kakadakean; benna-benna meko'do'-ko'do' pa'palakona, pabeaii ungkarang liu gau' meko'do'-ko'do'; benna-benna ma'gau' mapia, pabeaii umpogau' liu kamapiaan; anna benna-benna masero salu katuoanna, pabeaii umpalako liu gau' masero.” \p \v 12 Ma'kada Puang Yesus nakua: “Pengkilalaii! Ta'mo masae angku saemo sule. La umbaanna' sarona angganna ma'rupa tau situru' pa'palakona simesa-mesai. \v 13 Kaomo Alfa anna Omega, Bunga'na anna Katampakanna, Pa'parandukanna anna Kasuppikanna.” \p \v 14 Kerongko' angganna to umpomabusukki bayu rui'na\f + \fr 22:14 \fq umpomabusukki bayu rui'na: \ft Bacai 7:14.\f* aka la sipato' ia tama inde kotae anna la siratan ummande bua kayu katuoan. \v 15 Sapo tae' ia la tama kota angganna to kadake, to ma'issan-issan, to ullullu' pa'bannetauan, to papatean, to umpenombai dewata lino panggaraganna, anna angganna to sinaporai untetteran tula' tatongan. Angganna te mai tau susie la torro dio ia salianna inde kotae. \p \v 16 Nakua Puang Yesus: “Kaomo, Yesus, mangka ussua malaeka'ku matin untetteranangko angganna kara-kara la parallu naissanan angganna kombonganna to mangngorean. Kaomo peampoanna tomaraya Daud,\f + \fr 22:16 \fq peampoanna tomaraya Daud: \ft Bacai Yes. 11:1, 10.\f* To digente' Bentoen Perenden Allo pakkillo'-killo'.” \p \v 17 Ma'kadami Penawa Masero anna inde to dipasirapan baine nasibalian Anak Dombae nakua: “Maimokoa'!” Anna benna-benna urrangngi inde tula'e la nakua duka': “Maimokoa'!” Benna-benna mawarrang anna morai la ummiru' la sae anna ummala babang wai katuoan. \s1 Bubungna sura' \p \v 18 Lako angganna to urrangngi kada pa'paombo' illaan inde sura'e, kupakari'di' kumua: “Benna-benna urrangnganni tula' pa'paombo' illaan inde sura'e, la narangngannianni Puang Allata'alla lako kalena kamaparrisan tiuki' illalan inde sura'e. \v 19 Anna benna-benna ummalai pira tula' pa'paombo' illaan inde sura'e, la naalai Puang Allata'alla tawana iamo bua kayu katuoan anna ta'mo la ditangga' tama Kota Masero susi tiuki' illalan inde sura'e.” \p \v 20 Ma'kada Puang Yesus to umpaombo' angganna kara-kara iatoo, nakua: “Tonganna, la masimpammo' sae!” \p Amin! O Puang Yesus, maimoko! \p \v 21 Anna Puang Yesusmora untamba'koa' pada-pada. Amin.