\id HEB \h Ibəraninko ahay \toc1 Ɗerewel mə vinden a anà Ibəraninko ahay ata awan \toc2 Ibəraninko ahay \toc3 Ibəraninko ahay \mt2 Ɗerewel mə vinden a anà \mt1 Ibəraninko ahay \mt2 ata awan \imt1 Aɗakay way pə deftere a anan \ip Ɗa san sə vinde ɗerewel a anan nə wayaw bay. Winen kawa wazo zubor awan sə slənan ayak anà egliz ahay cara cara bayak awan. Ɗerewel a anan a ɗakay nà, Yesu a zalay way ahay fok. A ɗakay nà, cəveɗ inde sə cəce apəse ines pə Mbərom wa, anga Yesu kə̀ məcak à yime sə ɗo ahay inde. Wita nà, 'am a Mbərom sa ɓan wiya a tə ɗo ahay ata awan. À wulen sa 'am anahan ahay sə ɗakay anan way ataya nà, winen apan i tətak way pə anjahay su ɗo a Mbərom ahay. \is1 Nga sa 'am ahay \io1 Mbərom a walay anan Yesu anga sə mbəɗa anan daliyugo wiya awan \ior (1.1 - 2.4)\ior* \io1 Cəveɗ a Yesu sa tam ɗo ahay a zalay cəveɗ mbala Musa \ior (2.5 - 4.13)\ior* \io1 Yesu nà, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom \ior (4.14 - 6.12)\ior* \io1 'Am a Mbərom sa ɓan tə ɗo ahay wiya ata awan \ior (6.13 - 10.39)\ior* \io1 Aɗaf nga pə Mbərom \ior (11.1 - 13.25)\ior* \c 1 \s1 Mbərom a jan 'am anà ɗo ahay tə dungo ana wan anahan \p \v 1 Kwakwa ata nà, Mbərom a taa jan 'am anà bije a mənuko ahay tə dungo ana ɗo maja'am anahan ahay. A taa jan atan 'am tə cəveɗ ahay cara cara, aday saray bayak a re. \v 2 A taa jan atan ahay 'am nə matanan hus ahay à alay ana mənuko biten. Əna həna, alay a mədakwidok a anaya nà, a jak uko 'am tə dungo ana wan anahan. À alay ana Mbərom sə ndakay daliyugo ata nà, a ndakay anan tə alay ana wan ata awan. Aday a walay sə lavay anan way ahay fok ɗukwen, wan ata kərtek a sə coy. \v 3 Mazlaɓ a Mbərom a wuteɗen pi jœr nà, anà wan ata awan. Ta ga minje ti zek a Mbərom a nə uwek. Way sə daliyugo a anan ataya fok ta ga inde anga 'am anahan məgala awan. Anga winen, Mbərom i pəsen anan ines anà ɗo ahay aday tə̂ təra ɗo cəncan aya re. Pə dəɓa ana way ata wa nà, Mbərom Ba Məgala a gəɓa anan way anahan pə cakay anahan à mburom, saa ga bahay pə way ahay fok. \s1 Yesu a zalay maslay a Mbərom ahay \p \v 4 Anga nan kutok, Mbərom a ɗaf anan wan anahan pa nga sə maslay anahan ahay, anga sləmay anahan sə varan ata a zalay mbala ana tinen, bina a ngaman wan anahan. \v 5 Kula Mbərom kà jak anan 'am a anan anà maslay anahan ahay bay: \q1 «Iken nə wan uno. \q1 Biten nə tərak bəbay anak.\f + \fr 1:5 \ft Ca pə Jabuura 2.7.\f*» \p Kabay \q1 «Iken nà, ni təra bəbay anak, \q2 iken ki təra wan uno.\f + \fr 1:5 \ft Ca pə 2 Samuyila 7.14; 1 Habaruuji Nyalaaɗe 17.13.\f*» \p A jan 'am ataya nà, anà Yesu a kərtek. \v 6 Aday asa, à alay a Mbərom i sa slənay anan ahay wan anahan mənduwel a pə daliyugo ata nà, a wa: \q1 «Maslay a Mbərom ahay fok tə̂ həran nga.\f + \fr 1:6 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 32.43.\f*» \p \v 7 Pə maslay a Mbərom ahay ite nà, a wa: \q1 «Maslay a Mbərom ahay tinen ɗo si mer su way anahan ahay. \q1 Tinen kawa maɗ, aday kawa miresl sə uko ahay re.\f + \fr 1:7 \ft Ca pə Jabuura 104.4.\f*» \p \v 8 Əna pə Wan a Mbərom a kutok nà, Deftere a Mbərom a wa: \q1 «Iken nə Mbərom, ki ga bahay pa sə viyviya awan, \q2 aday ki lavan nga anà ɗo anak ahay tə cəveɗ awan. \q1 \v 9 Kə pəlay ɗukwen way ɗiɗek aya awan, \q2 aday way sə sədœk cəna, a nak itəbay. \q1 Anga nan, Bəbay anak Mbərom a ngamak, a varak ataslay mivel, \q2 aday a təra iken ɗo məduwen a pa nga su ɗo pə cakay anak ataya fok.\f + \fr 1:9 \ft Ca pə Jabuura 45.7-8.\f*» \p \v 10 Deftere a Mbərom a ja asa, a wa: \q1 «Bahay, à alay ana way ahay sə dazlan ata nà, \q2 kə ndakay daliyugo nə tə alay anak awan, \q2 aday kə ndakay mburom re. \q1 \v 11 Way anak sə ndakay ataya fok ti ndav, \q2 əna iken a nə ki ga inde pa sə viyviya awan. \q1 Way ataya fok ti i ga məduwer kawa zana sa nes ata awan. \q1 \v 12 Ki i lapay atan wa, kawa ɗo sə lapay anan wa zana anahan məduwer a ata awan. \q1 Way ataya ti mbəɗa kawa zana a'am a sə pəkay ahay wa ata awan. \q1 Əna iken ki mbəɗa itəbay, \q2 sifa anak i ndav itəbay re.\f + \fr 1:12 \ft Ca pə Jabuura 102.26-28.\f*» \p \v 13 Kula Mbərom kà jak anan 'am a anaya anà maslay anahan ahay bay: \q1 «Njahay tə day sə alay puway uno, \q2 aday ɗo maniɗe anak ahay fok nà, \q2 ni təra atan ɓile anak aya awan.\f + \fr 1:13 \ft Ca pə Jabuura 110.1.\f*» \p A jan 'am ataya matanan nà, anà wan anahan a ɗəkɗek. \v 14 Maslay a Mbərom ahay nà, tinen apasay sa gan mer su way anà Mbərom ahay cəna coy. I slan atan saa man zek anà ɗo saa njaɗ sifa aday sə njahay à man a Mbərom ataya awan. \c 2 \s1 Ɗə̂ kəɗey anan 'am a Mbərom sa jak uko ata bay \p \v 1 Kak Mbərom kà jak uko 'am tə dungo ana wan anahan cukutok nà, lele sa pak apan sləmay, anga 'am anahan nə 'am sə sləne. Bay nà, ɗi lize à cəveɗ wa. \v 2 Ɗa san apan zle, maslay a Mbərom ahay ta nak ta jak uko 'am sə Tawrita, winen məduwen awan. Ɗo sə ɗəfan apan bay ataya nà, tə njaɗak sariya təɗe pə ines a tinen ata awan. \v 3 Əna, mənuko aday nà, Mbərom kə̀ varak uko 'am anahan aday ɗâ tam à sariya anahan wa. Anga nan, kak ɗə kəɗiyek anan 'am anahan a sa jak uko ata nà, i i gak uko sariya anahan sabay kutok ɗaw? Sa nay anan ləbara ata pa 'am nə zek a Bahay a mənuko Yesu Almasihu awan. Ɗo sə sləne 'am anahan ataya, sa jan umo ləbara ata nə ɗiɗek a nə tinen awan. \v 4 Mbərom ɗukwen kə̀ ɗakak uko anan 'am anahan ata nə ɗiɗek awan, ta sa ka anan way masuwayan aya bayak a cara cara, aday ta sə varan məgala sa ga way ahay cara cara anà ɗo ahay tə alay ana Apasay Cəncan awan, kawa sa zlan à nga. \s1 Yesu kə̀ ɗakak uko anan cəveɗ sa tam \p \v 5 Mbərom a ɗaf sə lavan nga anà daliyugo a mənuko sa ja apan wiya ata nà, maslay anahan ahay bay. \v 6 Aɗəka bay, mə vinde a à Deftere a Mbərom inde nà: \q1 «Mbərom, ɗo zənzen a nə ma aday hus iken sə bayak apan anaw? \q1 Winen waya aday hus ki nay sa man zek ata anaw? \q1 \v 7 Kə ndakay anan, winen nà, ù vo sə maslay a Mbərom ahay mənjœk. \q1 Pə dəɓa anahan a wa, kə varan mazlaɓ, kawa mazlaɓ sə bahay. \q1 \v 8 Kə ɗəfak anan bahay a pa nga sə way ahay fok.\f + \fr 2:8 \ft Ca pə Jabuura 8.5-7.\f*» \p Mbərom kə̀ ɗəfak anan bahay a pa nga sə way ahay fok ata nà, awan a inde winen sə lavay bay nà, inde sabay. Əna həna, ɗə canan nà, winen bahay a pa nga sə way ahay fok fan bay. \v 9 Əna ɗə canan, kwakwa ata nà, anà Yesu, Mbərom kə̀ ɗəfak anan ù vo sə maslay anahan ahay alay a mənjœk, anga sa gan sumor anà ɗo ahay. Anga nan kutok, Yesu kà sak ɗəce aday kə̀ məcak anga ɗo ahay fok. Matanan Mbərom a varan man sə njahay sə bahay tə mazlaɓ awan. \v 10 Sə ndakay way ahay fok nə Mbərom, aday ta ga inde ɗukwen anga winen. Natiya a zla pi zek nà, Mbərom â ndav anan mer su way ana Yesu sa ga, tə ɗəce anahan a sə canan, aday ɗo ahay bayak a tə̂ təra wan anahan ahay, tâ zla à man sə mazlaɓ anahan kutok. Anga saa njahan atan pa 'am wa, aday saa tam atan ɗukwen, zek a Yesu awan. \v 11 Sə təra anan ɗo ahay ɗo cəncan aya pa 'am a Mbərom ɗukwen, Yesu awan, aday ɗo anahan a sə təra atan cəncan ataya ɗukwen, Bəbay a tinen a nə kərtek, Mbərom awan. Anga nan kutok, a zlan à nga anà Yesu a sə ngaman atan «mərak uno ahay.» \v 12 À Deftere a Mbərom inde nà, Yesu a jan anà Mbərom, a wa: \q1 «Ni i taran anan 'am anak anà mərak uno ahay, \q2 ni i hərak nga tə ara pa 'am sə ɗo ahay.\f + \fr 2:12 \ft Ca pə Jabuura 22.23.\f*» \p \v 13 A ja asa, a wa: \q1 «Ni mbəsakan anan zek uno nà, anà Mbərom.\f + \fr 2:13 \ft Ca pə Esaaya 8.17.\f*» \p Aday asa, a wa: \q1 «Nen həna, manay tu ɗo a Mbərom sə vuro ataya awan.\f + \fr 2:13 \ft Ca pə Esaaya 8.18.\f*» \p \v 14 Ɗo a Mbərom sə varan ataya nà, tinen ɗo zənzen aya tə mez aya ì zek inde kawa mənuko. Anga nan, Yesu a ta nga anahan a ɗukwen a təra ɗo zənzen ti zek a kawa nuko, anga aday tə amac anahan â lize anan wa Fakalaw, ɗowan a sə lavan nga anà ɗo ahay tə məgala sa mac atan ata awan. \v 15 Yesu a ga matanan nà, anga aday zlawan sə amac â gan anà ɗo ahay sabay. Kwakwa ata nà, ɗo ahay tə njahay nə kawa ɓile ahay anga zlawan sə amac. Əna həna Yesu kə̀ təmak atan coy. \v 16 Yesu a nay ahay nà, sa naa man zek anà maslay a Mbərom ahay bay, əna sa naa man zek aɗəka nà, anà zahav ana Ibərahima ahay pə daliyugo a anan. \v 17 Aday natiya kutok, a zla pi zek nà, â təra kawa mərak anahan ataya kwa à ma inde anaw fok. A ga matanan anga aday â təra bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom, ɗo si mer su way anahan ɗiɗek a aday sumor awan. Ti mer su way anahan nà, i pəsen anan ines anà ɗo ahay, i zlahan atan anan məlmal a tinen tə Mbərom kutok. \v 18 Həna nà, i mba apan sa man zek anà ɗo mə njəkan atan uda ataya təte, anga winen a ɗukwen à alay a tə njəkak anan uda awan, kà sak ɗəce. \c 3 \s1 Yesu a zalay bije a mənuko Musa tə mazlaɓ \p \v 1 Mərak uno ahay, Mbərom kə̀ ngamak ikwen sə təra ɗo anahan ahay. Anga nan, bayiken pə Yesu aday. Winen ɗo maslan a Mbərom, aday winen bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way, winen ɗowan a mənuko a sa ɗaf apan nga ata awan. \v 2 Sa ɗaf anan pi mer su way ata nà, zek a Mbərom awan, aday Yesu nà, a bənan à 'am wa cəveɗabay, kawa Musa sə bənan à 'am wa anà Mbərom pi mer su way anahan sa gay ahay anga ɗo su doh a Mbərom ahay fok ataya re.\f + \fr 3:2 \ft Ca pə Limle 12.7.\f* \v 3 Lele sə həran nga anà Yesu nà, zal Musa, kawa ana ɗo ahay sə həran nga anà ɗo sa han doh zal doh ata re. \v 4 Tə ɗiɗek a nà, doh fok cəna, sa han anan nə ɗo, əna ɗo sə ndakay way ahay fok ite nà, Mbərom. \v 5 Matanan, Musa nà, winen ɗo si mer su way lele sə ɗəfan apan anà Mbərom. Mer su way anahan a nà, sə ɗakan anan anà ɗo a Mbərom ahay, way a Mbərom sa ja pa 'am ataya awan. \v 6 Əna Yesu Almasihu ite nà, winen nə wan sə lavan nga anà ɗo a Mbərom ahay, a ga mer su way anahan nə ta sə ɗəfan apan lele. Mənuko ɗukwen, kak ɗə pərahak anan azar sa ɗaf apan nga lele, aday sə ɗəfan iɗe anà way saa nay ata tə ataslay mivel a nà, à andav a inde ɗukwen, ɗi təra ɗo anahan ahay re. \s1 Mbərom i varan alay a sa man uda anà ɗo anahan ahay mba \p \v 7 Anga nan, Apasay Cəncan awan a ja, a wa: \q1 «Kak kə slənen dungo a Mbərom biten nà, \q2 \v 8 kâ sa kuren anan nga a kwanay ahay kawa bije a kwanay ahay kwakwa sə kuray anan nga a tinen ahay ata bay. \q1 À alay ata nà, tinen à kiɓe inde ava kwa kuro fuɗo, tinen apan ti vəze pə Mbərom ta sə kataɓ anan. \q1 \v 9 Mbərom a wa: “Kwa â ga nə tə canak anan anà way uno ma ga masuwayan aya ava kwa kuro fuɗo dəp nà, tə kataɓak nen hwiya. \q1 \v 10 Anga nan, na mba apan sa ban mivel tu ɗo ataya təte sabay, \q2 aday na wa: Tə jəjayak anan cəveɗ lele à mivel a tinen wa, \q2 tə pərahak anan azar anà cəveɗ uno sabay. \q1 \v 11 À aga mivel uno inde, nə mbaɗak, na wa: \q1 Kula ti zla à man uno inde lele saa man uda sabay.\f + \fr 3:11 \ft Ca pə Jabuura 95.7-11.\f*”» \p \v 12 Mərak uno ahay, gen anan nga ì zek, anga aday ɗo lelibay a sa ngam sa ɗaf nga pə Yesu sabay ata â ga inde à wulen a kwanay kwa kərtek bay. Ɗo kə̀ ɗəfak nga pə Yesu sabay cəna, kə̀ larak a Mbərom, bahay sə sifa ata awan. \v 13 Aɗəka bay, viren anan məgala anà zek ahay pac pac, anga aday Fakalaw â njaɗ pikwen alay sa 'am sa njak kwanay bay, bina ki sa təren mə kuray nga aya aday ki gen ines ahay. Əna alay a inde mba cukutok asəne, pac pac varuko anan məgala anà zek ahay. \v 14 Kak ɗa mbak apan sa ban anan way a mənuko sə ɗəfay ahay apan nga kurre ataya hus à andav inde nà, ata mənuko ɗi japay tə Yesu Almasihu tə ɗiɗek a kutok. \v 15 Mə vinde à Deftere a Mbərom nà: \q1 «Kak biten kə slənen dungo a Mbərom nà, \q2 kâ saa kuren anan nga a kwanay kawa bije a kwanay ahay sə kuray anan nga a tinen ata bay. \q1 À alay ata nà, tinen apan ti vəze pə Mbərom.\f + \fr 3:15 \ft Ca pə Jabuura 95.7-8.\f*» \p \v 16 Waya sə sləne dungo a Mbərom aday ta ma nga sə vəze apan ata anaw? Ɗo ana Musa sə təmay atan ahay à Misra wa ataya fok ba? \v 17 Mbərom a ga mivel ava kwa kuro fuɗo nə pa maya anaw? A ga mivel nà, pu ɗo sa ga ines ahay. Tinen nà, tə məcak à kiɓe inde tololo. \v 18 Mbərom a mbaɗay sa jəka: «Kula ti zla à man uno inde lele saa man uda sabay» ata nà, a ja nà, pə maya anaw? A ja pu ɗo a sə ɗəfan apan bay ataya fok.\f + \fr 3:18 \ft Ca pə Limle 14.1-35.\f* \v 19 Natiya ɗə canak anan, tə njaɗak sa zla à man sə njahay ata bay, anga tə ɗəfak nga pə Mbərom a bay. \c 4 \p \v 1 Mbərom kə̀ zlapak i varak uko cəveɗ sa zla à man sa man uda pə cakay anahan awan. 'Am ata ɗukwen, hwiya winen inde. Anga nan, guko anan ngatay anà zek lele. Bina ɗowan â sa zluwe pə cəveɗ ata wa, aday sa njaɗ man ata sabay bay. \v 2 Anga mənuko ɗukwen ɗə slənek ləbara mugom a kawa ɗowan a sə kiɓe ataya re. Tinen nà, tə slənek, əna kà mak atan zek bay, anga tə ɗəfak apan nga bay. Matanan, tə njaɗak man sa man uda ata bay. \v 3 Man sa man uda ata nà, ana mənuko, anga ɗə ɗəfak nga pə Yesu. Mbərom a jan anà ɗo sa ngam sa ɗaf nga pə ləbara anahan mugom a itəbay ataya nà: \q1 «Kula ti zla à man uno inde lele saa man uda ata sabay.\f + \fr 4:3 \ft Ca pə Jabuura 95.11.\f*» \p Ata nà, a nan sa ja nə man sa man uda inde fan bay bay. Bina, ɓa Mbərom a kə̀ ndəvak anan mer su way anahan sə ndakay daliyugo a kurre ata bay aday ɗaw? \v 4 Deftere a Mbərom winen apan i ja pə luvon sa man uda nà, a wa: \q1 «Pə luvon cuwɓe anahan a nà, Mbərom a man uda pi mer su way anahan ahay wa fok.\f + \fr 4:4 \ft Ca pə Laataanooji 2.2.\f*» \p Matanan, man sa man uda nà, inde coy. \v 5 'Am ata mə vinde inde re, a wa: \q1 «Kula ti zla à man uno inde lele saa man uda ata sabay.\f + \fr 4:5 \ft Ca pə Jabuura 95.11.\f*» \p \v 6 Ɗo sa lah sə sləne ləbara mugom ataya ta zlak à man sa man uda ata bay, anga tə ɗəfak anan apan anà Mbərom a bay, əna man sa man uda nà, inde aday ɗo ahay inde tinen ti zla uda awan. \v 7 Anga nan, Mbərom a ɗaf luvon hinen miza awan, a ngaman «biten». A sa ɗaf luvon ata ɗukwen, kà vak pə dəɓa a Musa wa bayak awan, a ja anan tə dungo ana Dawuda, a wa: \q1 «Kak biten kə slənen dungo a Mbərom nà, \q2 kâ saa kuren anan nga a kwanay bay.» \p \v 8 Kak abay Yosuwa kà zlak anan ɗo ahay à man sa man uda mbala Mbərom ata acəkan nà, Mbərom i ja 'am sə luvon sa man uda hinen sabay. Əna tinen ɗukwen tə dəzlek bay. \v 9 Kak matanan nà, luvon sa man uda awan kawa ana Mbərom sa man uda pə luvon cuwɓe ata i nay ahay anga ɗo a Mbərom ahay mba. \v 10 Mbərom a ndav anan mer su way anahan cəna, a man uda awan. Mənuko ɗukwen, matanan re. Ɗowan a kə̀ dəzlek à man sa man uda kawa ana Mbərom ata nà, i ga mer sə awan sabay, mer su way kə̀ ndəvak. \v 11 Anga nan, guko məgala lele sə dəzle à man a Mbərom sə lavay anan zek sa man uda ata awan. Guko məgala anga aday ɗowan â saa zluwe pə cəveɗ wa anga kə̀ ɗəfak anan apan anà Mbərom bay kawa bije a mənuko ahay ata bay. \p \v 12 'Am a Mbərom nə, winen tə sifa awan, aday winen apan i ga mer su way kawa sa nan. A pa a zalay maslalam 'am a cew ata tə apa. A gaɗ nə hus à mivel su ɗo inde, sə gəzla anan apasay tə sifa. A gaɗ hus a sə gəzla anan man sə zlangay ana kəlakasl ahay tə uzoz a təke. A mba apan sa kay anan abayak nga su ɗo uho təte re. \v 13 Awan a inde winen mi ɗer zek a pa 'am a Mbərom nə inde itəbay. Way mə ndakay aya fok ta ca ike pa 'am anahan, a san atan zle kərtek kərtek. Way sə mivel a mənuko ahay fok, ɗi saa vəne anan nə pa 'am anahan. \s1 Yesu winen bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom \p \v 14 Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom inde anga mənuko, winen Yesu, Wan a Mbərom. Kə̀ jənak pə cakay a Mbərom awan à mburom. Anga nan, bənuko anan way a mənuko sa ɗaf apan nga ataya lele, ɗakuko anan anan anà ɗo ahay. \v 15 Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom ata nà, a san bəle a mənuko zle lele. Winen nà, kə̀ canak anan anà ɗəce ahay kawa mənuko. Ta ngak anan ɓalay pa 'am, əna kà gak ines itəbay. \v 16 Anga nan, hayak ikwen ahay, həɗəkuko pə cakay ana Mbərom, ɗo sa gan sumor anà ɗo ahay, mənjəna sə jəjar awan, anga aday ɗâ gan ì zek wa aday ɗâ njaɗ sumor anahan à alay a təɗe ɗa gan may ata awan. \c 5 \p \v 1 Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way fok nà, Mbərom a walay anan à wulen sə ɗo ahay wa, anga aday â gan atan mer su way pa 'am a Mbərom. I varan way ahay anà Mbərom anga ines a tinen a sa ga ataya awan. \v 2 Ɗo sa san awan bay ataya aday tinen apan ti zluwe à cəveɗ wa ataya nà, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ata nà, a san sa gan atan nga zle, anga winen a ɗukwen bəle a kawa tinen awan. \v 3 Anga nan, i varan way ma sla dungo aya à Mbərom anga ines anahan aya aday anga ines sə ɗo ahay re. \v 4 Ɗowan sə walay zek anahan pi mer su way ata nà, ibay. Sə ngaman pi mer su way ata cəna, zek a Mbərom awan, kawa anahan sə ngaman apan anà Haruna ata awan. \v 5 A təra tə Almasihu ɗukwen, matanan. A walay zek anahan anga sa njaɗ mazlaɓ sə təra bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom bay. Sə ngaman apan nà, zek a Mbərom awan. A jan nà: \q1 «Iken nə wan uno. \q1 Biten nə tərak Bəbay anak.\f + \fr 5:5 \ft Ca pə Jabuura 2.7.\f*» \p \v 6 À man hinen inde ɗukwen, a jan nà: \q1 «Iken ɗo sə gəɗan dungo anà way pa sə viyviya awan, \q2 kawa Maliki Sadaka.\f + \fr 5:6 \ft Ca pə Jabuura 110.4.\f*» \p \v 7 À alay Yesu winen pə daliyugo mba ata nà, a san zle, Mbərom nə məgala anahan inde sa tam ɗo à amac wa. Anga nan, a gan amboh tə məgalak a, tə ayam awan, aday Mbərom â tam anan à amac wa. Mbərom a slənan anan, a slabakay anan à məke wa, anga a ɗəfan apan. \v 8 Kwa â ga nə winen Wan a Mbərom dəp nà, a tətak sə ɗəfan apan anà Mbərom tə cəveɗ sə ɗəce. \v 9 A ndav anan mer su way anahan cəna, a təra ɗo sa tam anan ɗo sə ɗəfan apan ahay fok, aday tâ ga inde pa sə viyviya awan. \v 10 Mbərom a ɗaf anan bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom nə kawa ana Maliki Sadaka ata awan. \s1 Gen anan nga ì zek à cəveɗ a Mbərom inde \p \v 11 Way ahay inde bayak a sa jak ikwen pə Maliki Sadaka. Əna ma da 'am a sa jak ikwen anan, anga ki slənen anan bəse bay. \v 12 Alay a kà slak həna təɗe ki təren ɗo sə ɗakan anan way anà ɗo ahay ite, əna hwiya ki gen anan may ɗo ahay tə̂ ɗakak ikwen anan way cacəɗew aya à 'am a Mbərom inde asa. Abay ki pen nə way sa pa su ɗo məduwen aya coy, əna ki gen anan may həna nà, anà pay kawa gwaslay ahay mba. \v 13 Ɗowan a winen apan i sa pay cəna, winen gindez a mba. Ɗo matanan ata nà, a san awan fan bay, a gəzlan alay anà way ahay pi zek wa tətibay. \v 14 Ɗo məceɗ aya nə ta slak sa pa ɗaf tœtəɗo awan. Tə tətakak aday sa mba apan sə gəzlan alay pi zek wa anà way ahay, lele aya tə lelibay aya re. \c 6 \p \v 1 Kak matanan cukutok nà, mbəsakuko anan way a mənuko sə tətak pə Almasihu wa cəɗew ataya mə dədəɓa aday, zluko pa 'am saa tətak way su ɗo məduwen aya awan. Ɗə pəkak anan saray su doh a coy. Ɗə mbəɗek apan maza sabay. 'Am sa yam pə ines, 'am sə mbəsak mer su way kəriya aya awan, 'am sa ɗaf nga pə Mbərom, \v 2 'am sa ga baptisma tə cəveɗ awan, 'am sə ɗəfan alay pa nga anà ɗo ahay tə sləmay a Mbərom nə kəkəmaw, 'am sə aslabakay su ɗo ma mac aya à məke wa, ta 'am sə sariya a Mbərom, way ataya fok, mi tətakak ikwen anan maza sabay. \v 3 Ɗi mbəɗek pə way ataya sabay. Kà zlak anan à nga à Mbərom a nà, ɗi ga way maza aya pa 'am. \p \v 4 Kak ɗo ahay tə mbəɗahak anan lœn à Mbərom nà, ɗowan i mba apan sa may atan pə cəveɗ sa yam pə ines a tinen maza sabay. Ɗo ataya nà, tə canak anan anà jiyjay a Mbərom, tə təmahak magwagway anahan sə gəzlan anà ɗo ahay ata re, tə təmahak Apasay Cəncan a re. \v 5 Tə canak anan, 'Am a Mbərom nə lele, tə sənak məgala sə daliyugo saa nay ata re. \v 6 Aday, kak ɗo matanan ataya tə zluwek à cəveɗ a Mbərom wa nà, cəveɗ inde sa may atan saa yam pə ines a tinen ahay sabay, anga kə̀ tərak kəlkal kawa tə daray anan Wan a Mbərom pə dədom mə zləlngaɗ a maza awan, aday tə gənahak anan pa 'am sə ɗo ahay fok re. \p \v 7 Bayiken pə yugo aday. Iven a taa ga nà, yugo a sa anan aday a ga way sa pa lele, aday way sa pa ata a man zek anà ɗo sə guvo awan. Kawa sa ja nà, Mbərom a ɗaf ngama pə yugo ata awan. \v 8 Aya əna, kak guvo kà hak adak tə gujeɗ nà, i man zek anà ɗowan bay, Mbərom i i tahasl anan wa coy aday i i lize anan wa sə coy. \p \v 9 Car uno ahay, kwa â ga nə ɗa ja matanan ɗukwen, ɗa san apan zle, kwanay nà, ka ta pərihen anan azar nə anà cəveɗ lele awan, aday Mbərom i tam kwanay. \v 10 Mbərom nà, a gan anà ɗo ahay nə way tə cəveɗ aya vərre. I mbəɗek anan mer su way a kwanay sa ga lele aya à nga wa bay. Kawa sa ja nà, sə ɗakay anan kə pəlen Mbərom nə, mer su way a kwanay sa ga sa man zek anà ɗo a Yesu ahay, aday ana kwanay sa man atan zek hwiya ata awan. \v 11 A nan umo nà, pərihen anan azar sa ga məgala matanan hwiya, hus à ndav a inde, kâ si yen nga bay. Matanan ki njiɗen anan way a kwanay sə ɗəfan iɗe ata awan. \v 12 Kî gen isew bay. Təren aɗəka nà, kawa ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay sə səmen anà way ahay fok ataya awan. Sa njaɗ anan way a Mbərom sə zlapay anan ataya nə tinen a kutok. \s1 Way a Mbərom sə zlapay anan ataya fok, ti təra \p \v 13-14 Ɗa san apan zle, kwa həna kabay, Mbərom kə̀ zlapak anan tə way anà Ibərahima. A wa: «Tə ɗiɗek a ni ɗaf apak alay sə wasay anan zahav anak bayak awan.\f + \fr 6:13-14 \ft Ca pə Laataanooji 22.16-17.\f*» A mbaɗay nə tə sləmay anahan awan, anga ɗowan inde sə zalay Mbərom ibay. \v 15 Ibərahima a sləne matanan cəna, a ga ngatay, aday way a Mbərom sə zlapay anan i varan ata, kə̀ njaɗak anan acəkan re. \p \v 16 Ɗo ahay tinen apan ti mbaɗay nà, tə mbaɗay tə sləmay su ɗo sə zalay atan ata awan. Ata a mba apan sa ndav anan 'am à wulen sə ɗo ahay wa acəkan. \v 17 Anga nan, Mbərom a mbaɗay. A nan sə ɗakan anan anà ɗo winen sə zlapan atan anan tə way ataya nà, i mba apan sə mbəɗahan alay anà way anahan sə zlapay anan ata tətibay. Anga nan, a zlapay aday a saa mbaɗan pa nga wa. \v 18 Natiya, way ahay inde cew nə tə mbəɗa itəbay: atə azlapay tə ambaɗay a Mbərom. I mba apan sa gaɗ uda mungwalay itəbay. Mənuko ɗo sa tam à man ana Mbərom ataya nà, way a anan i varak uko məgala sə ɗəfan iɗe anà way a Mbərom sə zlapak uko anan i varak uko ata awan. \v 19 Way ata a bənak uko mbac nə hərap lele pa 'am a Mbərom, kawa njamde sə tavay anan kwalalan à a'am inde ata awan. Anga nan, ɗə takas anan zana sə gəzla anan man cəncan a pi zek wa tə ɗo ahay ù doh sə mazlaɓ a Mbərom ata, aday həna ɗi zla pə cakay a Mbərom təte kutok. \v 20 Yesu kə̀ lahak sa zla uda pa 'am a mənuko anga mənuko, bina kə̀ tərak bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom pa sə viyviya awan, kawa ana Maliki Sadaka ata awan. \c 7 \s1 Maliki Sadaka, ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom \p \v 1 Maliki Sadaka sə ɗowan ata nà, winen bahay sə Salem, winen ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom sə bagəbaga mburom. À alay a inde nà, Ibərahima a zla à vəram, a mbasay pə bahay ahay. À alay a winen apan i may agay nà, Maliki Sadaka ata a zla pə cakay anahan, a ɗaf apan alay sə mazlaɓ anahan. \v 2 Ibərahima ata, a varan way anà Maliki Sadaka alay mbok\f + \fr 7:2 \ft Alay mbok nà, a nan sa ja nà, way kuro.\f* nà, a var wa kərtek pə way sə vəram anahan ahay wa fok.\f + \fr 7:2 \ft Ca pə Laataanooji 14.17-20.\f* Maliki Sadaka ata nà, sləmay anahan a a nan sa ja nə Bahay sə Ɗiɗek. Aday winen Bahay sə Zay re, anga winen bahay sə wulen su doh sə ngaman Salem ata awan, aday Salem a nan sa ja nə «zay». \v 3 Ɗowan ata nà, ɗowan a san bəbay anahan a bay, ɗowan a san may anahan a bay. Kwa bije anahan ahay ɗukwen, ɗowan a san atan bay re. Tə wahay anan siwaw, a mac siwaw ɗukwen, ɗowan a san bay. Winen kawa Wan a Mbərom, anga i njahay ɗo sə gəɗan dungo anà way pa sə viyviya awan. \p \v 4 Cen apan aday. Maliki Sadaka ata nə winen məduwen awan. Ibərahima nà, bije sə Isəra'ila ahay, əna kə̀ gəɓak way ahay à vəram wa, a varan wa alay mbok nà, kərtek anà winen. \v 5 Zahav ana Lewi ahay azar aya tə tərak ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom. Tawrita a Musa a ja nà, Isəra'ila ahay tə̂ varan atan à way a tinen ahay wa fok, alay mbok nà, kərtek.\f + \fr 7:5 \ft Ca pə Limle 18.21.\f* A nan sa ja, ti təma way ataya nə à alay ana mərak a tinen ahay wa, kwa â ga nə tinen ɗukwen wan ana Ibərahima ahay. \v 6 Əna Maliki Sadaka nà, winen zahav ana Lewi itəbay, əna Ibərahima kə̀ varak anan way alay mbok nà, kərtek. Ibərahima nà, Mbərom a zlapan sə varan way nə anà winen. Əna Maliki Sadaka a ɗaf alay sə mazlaɓ pə Ibərahima, bina Ibərahima a ɗaf alay sə mazlaɓ pə Maliki Sadaka bugol bay. \v 7 Aday ɗa san apan zle re, ɗo sa ɗaf ngama pu ɗo nà, a zalay ɗowan anahan a sa ɗaf apan ngama ata awan. \p \v 8 Ɗo sə zahav ana Lewi ahay sə təma alay mbok nà, kərtek ataya fok ɗukwen, ta taa mac re. Əna Maliki Sadaka, ɗo sə təma alay mbok nà, kərtek kawa ana Deftere a Mbərom sa ja ata nà, winen a mac itəbay. \v 9 Ɗi mba apan sa jəka Lewi nà, wan anahan ahay tə təmahak pu ɗo a tinen ahay wa alay mbok nà, kərtek ata, kə̀ varak anan way ata anà Maliki Sadaka ata re, anga bije anahan Ibərahima kə̀ lahak sə varan coy. \v 10 Kawa sa ja bine siwaw nà, à alay a Ibərahima sə varan way ata anà Maliki Sadaka aday tə wahak Lewi fan bay ata nà, Lewi kə̀ varak anan tə alay ana bije anahan Ibərahima ata coy. \s1 Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom maza inde, kawa Maliki Sadaka \p \v 11 Mer su way su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom à zahav ana Lewi ata nà, kà mbak apan sa ndav anan wa way a Mbərom sa gan may ata bay. Abay â mba apan sa ndav anan wa təte cəna, ɗi gan may anà ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom maza, kawa ana Maliki Sadaka ata, sabay. Abay i slahay nà, pu ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom pə slala ana Haruna cəna coy. Mbərom a varan Tawrita anà ɗo anahan Isəra'ila ahay nà, à alay ana ɗo sə zahav ana Lewi inde. \v 12 Kak Mbərom kə̀ mbəɗahak anan slala su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom cəna, ata Tawrita i mbəɗa ite re. \v 13 Ɗa ja way a anaya nà, pə Bahay a mənuko Yesu, winen ɗo sə slala hinen cara. Ɗowan inde pə zahav anahan kà gak mer su way ata ù doh sə mazlaɓ a Mbərom kulibay. \v 14 Ɗa san apan zle, Bahay a mənuko Yesu nà, zahav ana Yahuda. À alay ana Musa sa ja 'am pu ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom ahay nà, a ja nə pə zahav ana Lewi, bina pə zahav ana Yahuda bay. \v 15 'Am a anan i zəga apan sə banay həna aɗəka bugol: Ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom hinen, kà nak, winen kawa Maliki Sadaka. \v 16 Ɗowan ata a təra ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom nà, anga 'am sə Tawrita bay. Winen nà, a təra ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom nà, anga məgala anahan inde sə njahay tə sifa pa sə viyviya ata awan. \v 17 Mə vinde inde à Deftere a Mbərom, a wa: \q1 «Iken ɗo sə gəɗan dungo anà way pa sə viyviya awan, \q2 kawa Maliki Sadaka.\f + \fr 7:17 \ft Ca pə Jabuura 110.4.\f*» \p \v 18 Mbərom kə̀ mbacak anan wa nga sa 'am mə baslay a kwakwa ata awan, anga winen bəle awan, a man zek anà ɗo ahay tətibay. \v 19 Tawrita a Musa nà, kà mbak apan sə təra anan ɗo ahay, ɗo cəncan aya pa 'am a Mbərom bay. Həna nà, way sə zalay Tawrita inde, way a mənuko sə ɗəfan iɗe ata awan. Sə varak uko cəveɗ sə həɗek nuko pa 'am a Mbərom nə winen awan. \p \v 20 Way hinen nà: À alay a Mbərom i sa ɗaf anan Yesu bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom ata nà, a mbaɗay apan aday. À alay ana ɗo sə zahav ana Lewi ahay sə təra ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom ata nà, ɗowan kə̀ mbaɗak apan itəbay. \v 21 Əna Mbərom a mbaɗan anà Yesu ta sa jan nà: \q1 «Nen Mbərom Fetek, nə mbəɗa itəbay. \q1 Nə mbaɗak, ki təra ɗo sə gəɗan dungo anà way pa sə viyviya awan.\f + \fr 7:21 \ft Ca pə Jabuura 110.4.\f*» \p \v 22 Anga nan kutok, kuse Yesu a, 'am a Mbərom sa ɓan tə ɗo ahay ata, winen a zalay 'am mbala anahan sa ɓan tə ɗo ahay kwakwa ata awan. \p \v 23 Way hinen inde re: Ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom ahay nà, tinen mənjœk bay, anga ta mac wa kwerkwer, tə mbəsakan mer su way ata anà ɗo hinen ahay asa. \v 24 Əna Yesu nə a mac itəbay, a ga mer su way anahan pa sə viyviya awan. \v 25 Anga nan, i mba apan sa tam ɗo ahay kawa ana tinen sa nay ahay pa 'am a Mbərom tə alay anahan ata awan. Anga winen ɗo tə sifa awan, i taa ga amboh anga tinen sə coy. \p \v 26 Winen nà, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom a təɗe anga mənuko ata awan. Winen ɗo cəncan awan. Atahasl inde à winen inde itəbay, kà gak ines itəbay re. Winen cara pi zek wa tu ɗo sə ines ahay. Mbərom a ɗaf anan winen nà, pə cakay anahan à mburom. \v 27 Yesu nə winen kawa bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom azar ataya bay. A gan may sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom pac pac itəbay. Kwa â ga nə sa nga anahan awan, kwa â ga nə sə ines sə ɗo ahay, a gan may bay. A var anan nga anahan nə saray kərtek, à alay anahan a sa mac pə dədom mə zləlngaɗ ata awan. \v 28 Tawrita ana Musa a ɗaf kawa ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay nà, ɗo zənzen aya awan, əna ta slak bay, anga tinen ɗo sa ga ines ahay re. Aya əna, à alay a Mbərom sə mbaɗay pə dəɓa ana Tawrita wa ata nà, 'am anahan ata a njahay à yime ana Tawrita inde kutok. Mbərom a ɗaf Wan anahan bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom. A ndav anan wa way a Mbərom sa gan may ata sə coy kutok. \c 8 \s1 Ɗowan inde sa ga mer su way anga mənuko, winen bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom \p \v 1 Way a məduwen a à 'am a manay sa jak ikwen ayak ata inde nà, həna: Ɗowan inde sa ga mer su way anga mənuko aɗəka, winen bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom. Winen mə njahay a à mburom à alay puway ana Mbərom Ba Məgala. \v 2 Kwakwa ata nà, ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom ta ga mer su way a tinen nə à jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom inde, ɗo ahay sə ndakay ata awan. Yesu ite nà, a ga mer su way anahan nà, à man cəncan awan, pə cakay a Mbərom à jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom inde ɗiɗek a, Mbərom sə ndakay ata awan. \p \v 3 Mbərom a ɗaf bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay nà, anga sə varan way aday sə gəɗan dungo anà gənaw ahay. Matanan re, lele ɗukwen ɗo mbala mənuko i njaɗ awan a sə varan anà Mbərom a re. \v 4 Abay â ga nə winen pə daliyugo aday nà, Yesu i təra ɗo sə gəɗan dungo anà way a bay jiga awan, anga ɗo ahay inde coy, tinen apan ti taa varan way à Mbərom a kawa ana Tawrita awan. \v 5 Ɗo ataya nà, ta taa ga mer su way a tinen ù doh sə mazlaɓ a Mbərom, əna doh ata ɗukwen, winen minje su doh sə mazlaɓ a Mbərom a ɗiɗek ata à mburom ata awan. À alay Musa i saa ndakay jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom nà, Mbərom a jan nà: «Pak sləmay lele, ɓəɓot anan nə kawa anuno sa kak anan ahay à ɓəzlom wa ata awan.\f + \fr 8:5 \ft Ca pə Gurtaaki 25.40.\f*» \v 6 Yesu nà, mer su way anahan nə a zalay su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom ataya fok. Anga, tə winen, Mbərom a ɓan 'am zal way anahan sa ɓan tə ɗo ahay kwakwa ata awan, aday way anahan sə zlapay anan i varak uko ata ɗukwen, a zalay winen a kwakwa ata re. \p \v 7 Kak abay 'am a Mbərom sa ɓan tə ɗo ahay kwakwa ata kə̀ tərak way lele coy nà, Mbərom i gan may abay sa ɓan 'am maza wiya sabay. \v 8 Əna ɗa ca apan həna nà, kà slak bay acəkan, anga Mbərom winen apan i gafan atan 'am pə way ahay inde bayak awan, aday a jan atan nà: \q1 «Luvon a inde i nay ahay, ni ɓan 'am wiya tu ɗo sə Isəra'ila ahay, aday tu ɗo sə Yahuda aya təke. \q1 \v 9 'Am ata i ga minje tə aɓan 'am uno tə bije a tinen ahay kwakwa ata sabay. \q1 À alay a nen sə bənan atan ahay alay à Misra wa ata nà, mə ɓanak 'am, \q2 əna tə ɗəfak anan apan bay, \q2 aday nen Mbərom Fetek, nen ɗukwen nə mbəsakak atan. \q1 \v 10 Alay a kà slak nà, ni ɓan 'am tə tinen. \q1 Ni ɗaf anan 'am uno à abayak nga a tinen inde, \q2 aday ni vinde anan 'am uno pə mivel a tinen re. \q1 Ti təra ɗo uno ahay, \q2 nen ni təra Mbərom a tinen. \q1 \v 11 Ɗowan inde i gan may sə tətakan anan way anà ɗowan sabay, \q2 ɗowan i jan anà ɗo hinen: “San Mbərom” sabay, \q2 anga i bənay pə məceɗ aya wa, hus pə gwaslay ahay, \q2 ɗo ahay fok ti san nen. \q1 \v 12 Ni pəsen atan anan huwan a tinen ahay, \q2 ni may anan ahay ines a tinen ahay à nga inde sabay.\f + \fr 8:12 \ft Ca pə Yeremiya 31.31-34.\f*» \p \v 13 Ana Mbərom a sa ja 'am sa ɓan 'am wiya ata nà, a təra anan winen mama'am ata, way kwakwa awan. Way a kwakwa ata aday məduwer ata nà, winen apan i lize bəse coy. \c 9 \s1 Aɓan 'am məduwer a tə aɓan 'am wiya awan \p \v 1 À alay ana Mbərom sa ɓan 'am a mama'am ata nà, Tawrita inde sə ɗakan anan anà ɗo ahay cəveɗ sə həran nga anà Mbərom. Man sə həran nga anà Mbərom inde mə lavay zek a re. \v 2 Tə ndakay jawjawa, tə gəzla anan man cew. Day mama'am awan, tə ngaman man cəncan awan, ta ɗaf uda way sə lalam aday tabal tə pen mə varan a à Mbərom aya apan. \v 3 Day a hinen ata ɗukwen, mə gəzla pi zek wa tə winen mama'am ata nə tə zana, aday tə ngaman anà day ata nà, man a Mbərom cəncan awan. \v 4 À man ata kutok, tə ndakay uda ruwec sə gura, sə vakan apan ləluway anà Mbərom. Ta ɗaf uda zəndok sə aɓan 'am a Mbərom, mə ndakay a nə tə gura. À zəndok ata inde asa, tuwez sə gura uda re, ta ɗaf uda way sa pa sə ngaman \tl manu\tl*, Mbərom sə gucen atan ahay à mburom wa ata awan.\f + \fr 9:4 \ft Ca pə Gurtaaki 16.13-15, 31.\f* Sukol ana Haruna sa ɗa ata inde à man ata à zəndok inde.\f + \fr 9:4 \ft Ca pə Limle 17.23.\f* Aday kon ana Mbərom sə vinden ahay apan 'am ma ɓan a anà Musa ataya uda à man ata re.\f + \fr 9:4 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 10.3-5.\f* \v 5 Pa nga sə zəndok ata ɗukwen, tə ɗəfak apan awan aya inde kawa maslay a Mbərom ahay. Awan ataya tə ɗakay anan Mbərom winen inde à wulen sə ɗo ahay tə mazlaɓ awan. Awan ataya nà, tə bərgaslay aya awan, ta ka anan bərgaslay a tinen sa man nga à mburom, à man sa pak mez sə gənaw ahay aday Mbərom â pəsen anan ines à ɗo ahay ata awan. Həna nà, alay a inde sə təker way pə awan ataya fok bay. \p \v 6 Natiya, tə ndakay anan way ataya à man ata kutok nà, ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay ta taa zla nə ù doh a mama'am ata awan, aday ta taa ga uda mer su way a tinen ahay nə pac pac. \v 7 À day su doh a mə slala cew ata nə, sa zla uda nà, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom ata ɗəkɗek. Ava daz nà, a zla à man ata ɗukwen saray kərtektəkke. I i zla uda ɗukwen, i pak mez sə gənaw à alay inde aday i varan anan mez ata anà Mbərom. Ata Mbərom i pəsen anan ines anahan pi zek tə ines sə ɗo ahay sa ga mənjəna sa san apan ataya təke fok. \v 8 Apasay Cəncan a a nan sə ɗakak uko anan nə 'am a həna ana awan: Kak jawjawa a mama'am ata inde hwiya cəna, cəveɗ inde mə təɓa sa zla à man a Mbərom cəncan a fan bay. \v 9 Way ataya tə ɗakay anan nə way a sə təra həna biten ataya awan. A nan sa ja nà, way sə ɗo ahay sə waslay aday sə varan anà Mbərom ataya nə ti mba apan sə banay anan mivel su ɗo sa var way ata pa 'am a Mbərom bay. \v 10 Way ataya tə ɗakak uko anan way pa 'am sə way sa pa, pa 'am sə way sa sa, pa 'am sə banay way kawa sa zlan à nga à Mbərom. Way ataya ɗukwen, way pa 'am sa zlay si zek, bina pə mivel su ɗo zənzen a bay, aday tə njahay nə mənjœk cəna coy, hus pə luvon a Mbərom i mbəɗahan alay anà way ahay, aday i ma atan wa way məduwer ataya awan. \p \v 11 Həna nà, Almasihu kà nak ahay coy. Winen nà, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay. Way a mənuko sa njaɗ lele ataya fok ta nay nà, à alay anahan a wa. Doh a aday Yesu a ga uda mer su way anahan ata nà, a zalay doh mbala ana ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay kwakwa sa taa ga uda mer su way a tinen ata awan. Sə ndakay anan doh ata nà, ɗo zənzen a bay, Mbərom a tə alay anahan awan. Aday doh ata ɗukwen, winen pə daliyugo à man a anan bay. \v 12 À alay a Almasihu i sa zla à man a Mbərom a cəncan ata nà, kə̀ gəɓak mez sə vuwar sə awak ta sa wan sa sla ahay à alay inde bay. A gəɓa aɗəka nà, mez si zek anahan awan, a zla anan à man a Mbərom a cəncan ata saray kərtektəkke. Natiya kutok, a tam mənuko tə mez anahan ata pa sə viyviya awan. \p \v 13 Kwakwa ata nà, ta taa waslay nə vuwar sə awak tə guson sa sla aya sə kwecek mez a pə ɗo ahay aday ines a tinen ahay â ga inde pə iɗe a Mbərom sabay. Ta taa waslay təkalak sa sla aday sə vakan à Mbərom, ata ti ra rəɓa anahan a sa pak pə ɗo ahay. Natiya kutok, ɗo sa nes anan anjahay a tinen tə Mbərom ataya ti təra ɗo cəncan aya asa. \v 14 Aya, kak matanan cukutok nà, mez a Yesu nà, tə məgala a zal mez sə gənaw a tinen kwakwa ataya awan. Almasihu a gəɓa anan zek anahan, a var anan anga Mbərom tə alay anahan awan, aday tə məgala sə Apasay Cəncan a winen inde pa sə viyviya ata awan. Way anahan a sə varan à Mbərom ata nà, cəncan a tə mindel, a mba apan sə banay anan mivel a mənuko təte, anga ɗâ ga ines ahay sə varak uko amac sabay, əna ɗi ga aɗəka nà, mer su way a Mbərom bahay sə sifa kutok. \p \v 15 Tə way ana Yesu a sa ga ata kutok, winen ɗo sa zlah anan məlmal a Mbərom tə ɗo ahay, anga Mbərom kə̀ ɓanak 'am wiya tə tinen. Anga nan, ɗo ana Mbərom sə ngamay ataya ti njaɗ way a Mbərom a sə zlapay anan i varan atan kawa anahan a sa ja i varan atan anan sə coy ata awan. I təra matanan anga Yesu kə̀ məcak anga ɗo sa nes anan 'am a Mbərom sa ɓan məduwer ataya ata awan. Tə amac anahan ata nà, a bəmbaɗay atan ahay à atahasl a tinen ahay wa. \p \v 16 Kak ɗowan kà jak 'am sə gəzla anan zlile anahan aday a saa mac cəna, ɗo ahay ti saa ga anan mer su way a nə si winen a i mac aday ata ti saa gəzla anan zlile anahan ata awan. \v 17 Kak ɗowan sa ja 'am ata winen tə sifa mba cəna, 'am anahan a sa ja ata nə məgala uda ibay. Anga ta saa ga anan way anahan sa ja ata cəna, a mac aday. \v 18 Matanan ɗukwen, à alay a Mbərom sa ɓan 'am tə ɗo ahay ata nà, a wa gənaw â mac aday mez a â pəkay. \v 19 Musa a ɗakay anan Tawrita fok pa 'am sə ɗo ahay fok nà, a gəɓa mez sə wan sa sla ahay tə vuwar sə awak ahay tinen sə gəɗan dungo ataya, tə japay anan tə a'am. A ra daslam ahay pi zek tə sibœk sə təman ɗəzɗaz aya awan, a pak anan à mez ata inde, a kwecek anan mez pə Deftere sə Tawrita tə winen awan, aday a kwecek anan mez pə ɗo ahay tə winen a re. \v 20 A jan atan, a wa: «Həna anan nà, mez a Mbərom sa ɓan anan 'am tə kwanay ata awan. A jak ikwen nà, ɗəfen anan apan lele.\f + \fr 9:20 \ft Ca pə Gurtaaki 24.8.\f*» \v 21 Musa a kwecek mez ata pə jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom tə way a tinen sa ga anan mer su way uda ataya təke fok matana re. \v 22 À alay ana Tawrita sə lavan nga anà ɗo ahay ata nà, tə banay way ahay alay avan nə tə mez. Matanan, mənjəna mez sə pəkay cəna, Mbərom a pəse ines sə ɗo ahay bay. \s1 Mez a Yesu a banay ines sə ɗo ahay \p \v 23 Matanan, na jak, na wa: Way sə kwakwa ataya fok tə banay atan tə mez matanan ata nà, sə ɗakay anan way sə təra à mburom ataya awan. Tə banay way ahay kwakwa ata nà, kawa ana Tawrita sa jan atan ata awan. Əna pə way ɗiɗek aya à mburom ata nà, a nan à Mbərom nə mez sə zalay sə gənaw ataya awan. Winen lele ata nà, zek a Yesu a sa var anan ata awan. \v 24 Ɗa san zle kutok, Almasihu nə kà zlak à man a Mbərom cəncan a mbala ana ɗo ahay sə ndakay ata itəbay. Wita nà, mezeze sa man cəncan a ɗiɗek a à mburom ata awan. Əna winen a zla nà, à mburom pə cakay a Mbərom. Həna nà, winen pa 'am a Mbərom anga sa ga amboh anga mənuko kutok. \v 25 Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay à man a Mbərom cəncan a ata nà, ta zla uda nə pə ava pə ava. Ta zla uda ɗukwen tə mez sə gənaw ahay à alay inde, mez si zek a tinen a bay. Əna Almasihu nà, a var nə nga anahan awan, aday a var anan ɗukwen, saray kərtek coy, kə̀ mənahak anan itəbay. \v 26 Â ga matanan bay nà, abay i mənahan anà ɗəce anahan ahay saray bayan a re. Bina kwa pə ana Mbərom sə ndakay anan daliyugo nà, i taa mac anga ɗo anahan ahay pə ava pə ava. Əna matanan bay, a nay ahay nə saray kərtek, aday à alay a uho kwakwa ata winen apan i ndav coy ata awan. A var anan zek anahan kawa way ma sla dungo a anà Mbərom, anga sə pəse anan ines sə ɗo ahay sə coy. \v 27 Kuwaya i mac nə saray kərtek. Pə dəɓa anahan a wa cəna, Mbərom i gan sariya. \v 28 Almasihu ɗukwen a var anan nga anahan nà, saray kərtektəkke coy sə pəsen anan ines anà ɗo ahay bayak a kutok. I i may ahay pac a inde ɗukwen mə slala cew awan. I may saa pəse ines ahay sabay, əna sa naa tam anan ɗo sa ba anan ataya fok. \c 10 \p \v 1 Tawrita ana Musa winen kawa mezeze sə way sə ɗakay anan way lele aya saa təra pa 'am ataya awan. Aday mezeze sə way ataya ɗukwen, winen kawa zek ana way ataya bay re. Pə ava pə ava, ɗo ahay tə varan way anà Mbərom nə sə həɗəken pə cakay, əna way ataya ti njaɗ sə təra ɗo cəncan aya bay hwiya. \v 2 Kak abay ɗo ahay tə təra cəncan aya pa 'am a Mbərom tə way ma gaɗ dungo aya nà, ti var way ma gaɗ dungo aya sabay biɗaw? Bina ti təra cəncan a nə saray kərtek cəna coy, ti gan may anà apəse ines sabay. \v 3 Aɗəka bay, way a mə varan a anà Mbərom ataya nə ta man atan anan ahay à nga inde pə ava pə ava nà, ines a tinen ahay, \v 4 anga mez sə guson sa sla ta sə vuwar sə awak aya a mba apan sə banay anan ines sə ɗo ahay bay. \p \v 5 Anga nan kutok, à alay ana Almasihu i sa nay ahay pə daliyugo ata nà, a jan anà Mbərom, a wa: \q1 «A nak tə̂ gəɗan dungo anà gənaw ahay anga iken bay, \q2 a nak tə̂ varak awan bay re. \q1 Əna kə varak uno zek su ɗo zənzen awan aday nə̂ varak anan. \q1 \v 6 Gənaw a ma tak ataya ta zlak anak à nga bay. \q1 Way sə ɗo ahay sa var anga sə pəse anan ines a tinen ahay ata ɗukwen, kà zlak anak à nga bay re. \q1 \v 7 Anga nan kutok na wa: Mbərom, nen həna! \q1 Ni zla pə daliyugo saa ga way sa zlak à nga, \q2 kawa mə vinde a à Deftere anak inde pi nen ata awan.\f + \fr 10:7 \ft Ca pə Jabuura 40.7-9.\f*» \p \v 8 Almasihu a ja aday nà: «A nak tə̂ gəɗan dungo anà gənaw ahay anga iken aday tə̂ varak awan bay re. A nak tə̂ təkak gənaw ahay bay re. Aday a nak tâ pak mez sə gənaw ahay anga sə pəse ines sə ɗo ahay bay re asa.» Kwa â ga nə ta var way ataya ɗukwen, tə ɗəfan apan anà Tawrita dəp nà, a nan anà Mbərom a bay. \v 9 'Am mə slala cew a nə a wa: «Mbərom, nen həna! Ni zla pə daliyugo saa ga way sa zlak à nga.» Matanan nà, a nan sa ja nə Mbərom kə̀ mbacak anan wa agəɗan dungo anà way kawa sə kwakwa ata awan, aday a ɗaf uda way maza wiya awan: amac a Yesu. \v 10 Natiya kutok, ɗə tərak ɗo cəncan aya pa 'am ana Mbərom, anga Yesu Almasihu kà gak way sa zlan à nga anà Mbərom, aday kə̀ varak anan zek anahan kawa way ma sla dungo awan, a mac saray kərtektəkke coy. \p \v 11 Ɗo sə gəɗan dungo anà way à wulen sə Yahuda ahay nà, tinen mə tavay aya sa ga mer su way a tinen nə pac pac, ti mənahan anà agəɗan dungo à gənaw ahay maza awan. Əna way a tinen a sa var ataya ɗukwen, ta mba apan sə pəse anan ines sə ɗo ahay bay re. \v 12 Əna Yesu Almasihu nà, a var nə zek anahan awan, a var anan saray kərtek sə pəse anan ines sə ɗo ahay pa sə viyviya awan. Pə dəɓa anahan a wa, a njahay way anahan à alay puway a Mbərom. \v 13 Həna nà, winen apan i ba alay a Mbərom saa təra anan ɗo maniɗe anahan ahay fok ɓile anahan aya ata awan. \v 14 Tə way anahan a sə varan anà Mbərom ata kərtektəkke, kə̀ tərak atan ɗo mənjəna ines aya pə iɗe a Mbərom, kə̀ tərak atan ɗo cəncan aya pa 'am a Mbərom sə coy re. \p \v 15 Apasay Cəncan a ɗukwen kà jak uko anan 'am ataya tinen ɗiɗek aya coy re. A wa: \q1 \v 16 «Nen Mbərom Fetek, alay a kà slak nà, ni ɓan 'am tə tinen. \q1 Ni ɗaf anan 'am uno à abayak nga a tinen inde, \q2 aday ni vinde anan 'am uno pə mivel a tinen aya re.\f + \fr 10:16 \ft Ca pə Yeremiya 31.33.\f*» \p \v 17 Aday a ja asa: \q1 «Ni may anan ahay huwan a tinen ahay tə ines a tinen ahay à nga inde sabay.\f + \fr 10:17 \ft Ca pə Yeremiya 31.34.\f*» \p \v 18 Mbərom kə̀ pəsek anan anan ines anà ɗo ahay cukutok nà, ɗo ahay ti gan may sa var awan a maza re anga sə pəse ines asa ɗaw? \s1 Həɗəkuko pə cakay ana Mbərom \p \v 19 Mərak uno ahay, kak matanan cukutok nà, amac ana Yesu aday mez anahan sa pak ata nà, tə varak uko cəveɗ sa zla à man a Mbərom cəncan a kutok. \v 20 Yesu kə̀ ngərwak anan zana sə gəzla mənuko pi zek wa ta man a Mbərom cəncan ata awan, a təɓak uko anan cəveɗ a sa zla ù doh ata awan. Cəveɗ ata ɗukwen, winen wiya aday ɗi njaɗ sifa nà, tə winen awan. Zana anahan sə ngəraw anan ata nà, winen zek anahan a ɗo ahay sə daray anan pə dədom mə zləlngaɗ ata awan. \v 21 Natiya kutok, ɗo sə gəɗan dungo anà way anga mənuko inde məduwen a winen a gan nga anà ɗo a Mbərom ahay fok. \v 22 Anga nan, hayak ikwen ahay kutok, həɗəkuko pə cakay a Mbərom tə mivel kərtek awan, aday ɗəfuko apan nga mənjəna hiyem hiyem, anga mez a Yesu kə̀ tərak anan mivel a mənuko ahay cəncan aya awan, kə̀ banak nuko tə a'am lele kutok. \v 23 Way a Mbərom sa jak uko ata nà, i ga anan, winen a gaɗ mungwalay itəbay asanaw! Anga nan, pərahuko anan azar sə ɗakay anan nə ɗə ɗəfan iɗe nà, anà way a Mbərom sə zlapay anan ata awan. Ɗəfuko apan nga, ɗə̂ guɗec bay. \v 24 Pəluko cəveɗ a aday ɗi man anan zek anà ɗo azar aya ata awan, anga aday mənuko fok, ɗə̂ pəlay zek ahay zal sə kwakwa awan, aday ɗə̂ zəga anan sa ga way lele aya kutok. \v 25 Ɗə̂ mbəsak sə halay nga pə kərtek a kawa ɗo azar aya ata bay. Aɗəka bay, varuko anan məgala anà zek ahay lele. Bina luvon ana Yesu Almasihu i saa may ahay ata, winen bəse coy. \p \v 26 Ɗowan a, kə̀ sənak cəveɗ ɗiɗek a coy, aday winen pəlasl ma tə alay anahan a saa ga ines ahay re nà, awan a inde i varan anà Mbərom anga sə pəsen anan ines anahan ataya nə inde sabay. \v 27 Ɗo sa ga way matanan ata nà, â jəjar, anga sariya a Mbərom i ban anan ɗo sa ga ines ahay fok. Pə dəɓa anahan a wa, i ba uko sə mbacay itəbay saa vak anan ɗo maniɗe ana Mbərom ahay ata awan. \v 28 Kə sənen zle coy, ɗowan a kə̀ nəsek anan Tawrita a Musa nà, kak ɗo ahay cew kabay maakan ta jak kà gak matanan acəkan cəna, ta vaɗ anan mənjəna sa gan ì zek wa anà ɗowan.\f + \fr 10:28 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 19.15.\f* \v 29 Kak way matanan ata a təra tu ɗo sa nes anan Tawrita ana Musa cukutok nà, ɗəce ana ɗo sə kəɗey anan Yesu Wan a Mbərom i sa təra nə kəkəma ite anaw? Ɗo matanan ata nà, mez ana Yesu, Mbərom sa ɓan anan 'am tə winen ata, kə̀ tərak anan cəncan pa 'am a Mbərom. Aday pə dəɓa anahan a wa ɗukwen, winen ta sə kəɗey anan Yesu nà, a gənahan ɗukwen anà Apasay a Mbərom sa gak uko anan sumor anahan ata awan. Ɗo matanan ata nà, ɗəce anahan inde mə zalay awan. \v 30 Mbərom a tə alay anahan a a wa: \q1 «Ni ga mivel tu ɗo sa ngam 'am uno bay ataya awan, \q2 ni man atan anan sikeɗ sə ines a tinen ahay.\f + \fr 10:30 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 32.35.\f*» \p Ɗa san zle, i ga anan way anahan sa ja ata awan. Asa, Deftere a Mbərom a wa: \q1 «Nen Mbərom Fetek, ni gan sariya anà ɗo uno ahay.\f + \fr 10:30 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 32.36.\f*» \p \v 31 Mbərom nə bahay sə sifa. Kak sariya kə̀ bənak anan ɗowan a nà, ɗəce inde tə mindel anga ɗowan ata kutok. \p \v 32 Sənen apan aday: À alay a kə cinen anan anà jiyjay a Mbərom mama'am a ata nà, kə njiɗen ɗəce ahay bayak a à alay sə ɗo ahay wa, aday kə ɗəmen anan hwiya. \v 33 À alay a anan nà, tə gənahak ikwen pa 'am sə ɗo ahay, ta gak alay tə kwanay re. Aday à alay azar aya bine siwaw nà, a nak ikwen sə japay tu ɗo aya aday tinen à ɗəce ata inde ataya re. \v 34 Ɗo ma ban aya à dangay anga Yesu ataya, ta gak ikwen ì zek wa. Ɗo ahay ta rak ikwen anan way ahay ɗukwen, kà gak ikwen à nga wa bay, aɗəka kə tislen anan mivel, anga kə sənen zle way mə mbəsakak ikwen a inde sə zalay ana tinen sa ra anan ataya awan, aday way a mə mbəsakak ikwen ata nà, i ndav bay, i ga inde nə pa sə viyviya awan. \p \v 35 Anga nan kutok, pərihen anan azar sa ɗaf nga pə Yesu. Ki gen matanan hwiya cəna, ki njiɗen magwagway məduwen a pa 'am a Mbərom. \v 36 Lele cəna, səmen anan anà way ahay anga aday kî gen way sa zlan à nga anà Mbərom, aday kə̂ njiɗen anan way anahan sə zlapay anan ata awan. \v 37 Bina Mbərom a wa: \q1 «A mbəsak nə mənjœk, ɗowan a saa nay ata i nay ahay coy, i njahak ayak sabay. \q1 \v 38 Ɗo ɗiɗek a pa 'am uno nà, i njaɗ sifa sa ndav bay ata awan, anga kə̀ ɗəfak upo nga. \q1 Əna kak, ɗowan a kà mak à dəɓa nà, ni taslay mivel tə winen itəbay.\f + \fr 10:38 \ft Ca pə Habakuk 2.3-4.\f*» \p \v 39 Mənuko aday nà, a ga upo nə mənuko ɗo sa ma à dəɓa ataya aday sə lize ataya itəbay. Aɗəka bay, mənuko nə ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay. Natiya, ɗi njaɗ sifa sa ndav bay ata awan. \c 11 \s1 Ɗəfuko nga pə Mbərom kawa bije a mənuko ahay \p \v 1 Aɗaf nga pə Mbərom, a nan sa ja nə maw? A nan sa ja nà: Ɗa san zle, way a mənuko sə ɗəfan iɗe ata nə i təra, kwa â ga nə ɗə canak anan tə iɗe fan bay, ɗa san zle, tinen inde re. \v 2 Ɗo a kwakwa ataya ta ɗaf nga pə Mbərom nə matanan. Anga nan, tinen ta zlan à nga anà Mbərom. \p \v 3 Ɗə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, ɗa san zle lele, Mbərom a ndakay daliyugo nə ta 'am anahan sa ja. Natiya, way a mənuko sa ca apan həna pə daliyugo ataya fok, ta nay ahay à way a aday ta ca bay ataya wa. \p \v 4 Abel kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a varan way lele awan anà Mbərom, a zalay way mbala ana mərak anahan Kaynu sə varan anà Mbərom ata awan. Abel kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, Mbərom a ca apan nə winen ɗo ɗiɗek awan. Zek ana Abel a ɗukwen, kə̀ sənak anan, anga Mbərom kə̀ təmahak anan way anahan sə varan anà Mbərom ata awan. Anga nan, kwa â ga nə Abel kə̀ məcak təkeɗe nà, winen apan i jak uko 'am hwiya.\f + \fr 11:4 \ft Ca pə Laataanooji 4.3-10.\f* \p \v 5 Anuhu kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, winen kə̀ məcak itəbay. Mbərom kə̀ zəɓak anan tə sifa aday ti zek a təke à mburom. Kula ɗowan kə̀ canak anan sabay, anga Mbərom kə̀ zəɓak anan. Deftere a Mbərom a ja nà, winen a zlan à nga anà Mbərom, aday Mbərom a gəɓa anan à mburom.\f + \fr 11:5 \ft Ca pə Laataanooji 5.18-24.\f* \p \v 6 Ɗowan inde i zlan à nga à Mbərom mənjəna sa ɗaf apan nga nà, ibay. Kak a nan à ɗowan a sə həɗek pə cakay a Mbərom nà, â ɗaf apan nga nə winen inde aday. Aday â san ɗukwen, Mbərom a varan magwagway nà, anà ɗo sə bənan bitem ataya awan. \p \v 7 Nuhu kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a pak sləmay nə pa 'am a Mbərom awan. A ɗakan anan way a saa təra pa 'am ataya awan. Nuhu kə̀ canak anan anà way ataya njœk tə iɗe anahan fan bay, əna kə̀ bənak anan à 'am wa, a ndakay kwalalan məduwen a kawa ana Mbərom sa jan ata awan. A zla uda tu ɗo su doh anahan ahay, aday Mbərom a tam atan à a'am wa. Nuhu a ga matanan nà, anga a san zle, ɗo sə daliyugo ahay nə ti i lize acəkan, anga ta gak ines. Mbərom a ja nə winen kə̀ tərak ɗo ɗiɗek awan, anga aɗaf nga anahan.\f + \fr 11:7 \ft Ca pə Laataanooji 6.9 - 9.29.\f* \p \v 8 Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, kə̀ bənak anan à 'am wa re. A zla ù kon aday Mbərom a jan «zla» ata, mənjəna sa san man ata awan, anga Mbərom i sa varan kawa kon anahan a mba.\f + \fr 11:8 \ft Ca pə Laataanooji 12.1.\f* \v 9 Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga na awan, kə̀ njahak ù kon ana Mbərom sə zlapan anan i varan ata awan, kwa â ga nə winen kawa mədurlon. A taa njahay nə à jawjawa ahay inde karara. Atə Isiyaku tə Yakob ɗukwen tə njahak uda re, anga tinen ɗukwen, Mbərom kə̀ zlapak atan anan tu kon ata kərtek a re. \v 10 Ibərahima a ga matanan, anga winen apan i ba wulen su doh a Mbərom ma han a aday kula i mbazl itəbay ata awan. \p \v 11 Saratu ɗukwen, kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, kwa â ga nə winen məduwer a coy dəp nà, kə̀ tərak ɗo. A san zle, ɗowan a sə zlapan ta wan ata nà, a gaɗ mungwalay itəbay.\f + \fr 11:11 \ft Ca pə Laataanooji 18.10.\f* \v 12 Anga nan kutok, Ibərahima kə̀ wahak wan à məduwer inde. Ibərahima nà, winen ɗo kərtek, əna ta wan anahan ata ɗukwen, kə̀ wasak kawa mawuzlawazl sa nga mburom ahay, aday bayak a kawa wiyen sə zlinder, ɗowan a mba apan sə baslay bay ata awan. \p \v 13 Ɗo ataya fok, ta taa ɗaf nga pə Mbərom, hus pə luvon sə amac a tinen. Tinen aday ɗukwen, tə njaɗak anan way a Mbərom sə zlapay anan i varan atan ata bay, tə canan ayak nə dəren ta nga, tə taslak anan mivel re. Ta ja, ta wa: «Man a manay inde à man a ibay. Manay nə mədurlon ahay pə daliyugo a anan.\f + \fr 11:13 \ft Ca pə Laataanooji 23.4.\f*» \v 14 Ɗo sa ja 'am matanan ataya nà, tə ɗakay anan nə tinen apan ti pəlay kon nga a ana tinen a cara. \v 15 Tə bayak pa man mbala ana tinen sə mbəsak ataya sabay. Abay ta taa bayak apan kəma, tiya nə ta mak way a tinen à dəɓa coy. \v 16 Aɗəka bay, tə pəlay nà, man sə zalay mbala ana tinen ataya awan, kawa sa ja nə, man à mburom. Anga nan, a zlan à nga anà Mbərom tə̂ ngaman Mbərom a tinen, aday a ndakan atan kon lele sə coy ata kutok. \p \v 17-18 Mbərom kə̀ zlapak anan anà Ibərahima, a jan nà: «Ki njaɗ wan sə kutov ahay nə tə Isiyaku.\f + \fr 11:17-18 \ft Ca pə Laataanooji 21.12.\f*» Matanan, a nan à Mbərom sə kataɓ anan aɗaf nga ana Ibərahima kutok, a jan, â gəɗan dungo anà wan anahan Isiyaku, aday â varan anan. Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a gəɓa anan wan anahan a mənduwel ata saa gəɗan dungo anga Mbərom. \v 19 Ibərahima a san zle, məgala ana Mbərom inde sə slabakay anan ahay Isiyaku à amac wa. A təra nà, kawa abay Isiyaku ata kə̀ məcak acəkan, aday a slabakay à məke wa. \p \v 20 Isiyaku kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom re. Anga nan, a jan anà atə Yakob tə Isuwa, a wa: «Mbərom â ɗaf pikwen alay sə mazlaɓ anahan.» A ja matanan ata nà, anga a san zle, pac a inde nà, way i təran atan matanan awan.\f + \fr 11:20 \ft Ca pə Laataanooji 27.1-40.\f* \p \v 21 Yakob ɗukwen kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, à alay a i saa mac bəse coy ata nà, kə̀ ɗəfak alay sə ngama pa wan ana Yusufu ahay cew, aday a tavay pə dəker, a həran nga anà Mbərom.\f + \fr 11:21 \ft Ca pə Laataanooji 47.29-31.\f* \p \v 22 Yusufu ɗukwen kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, i saa mac coy nà, a jan anà wan sə kutov anahan Isəra'ila ahay, a wa, ti i təmay ahay à Misra wa azanan mba. Anga nan, a ɗakan atan anan way a tinen saa ga tə kəlakasl anahan pə dəɓa sə amac anahan wa.\f + \fr 11:22 \ft Ca pə Laataanooji 50.24.\f* \p \v 23 Atə bəbay tə may ana Musa ɗukwen, tə ɗəfak nga pə Mbərom ite re. Anga nan, tə wahay anan Musa cəna, ta ɗer anan kiya maakan agay. Ta ca pa wan ata nə a rəɓa ike. Tə jəjarak sa nes anan 'am ana bahay sə Misra bay.\f + \fr 11:23 \ft Ca pə Gurtaaki 2.1-2.\f* \p \v 24 Musa kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a har lele nà, a nan ɗowan â ngaman wan ana dəna a bahay sə Misra sabay. \v 25 A ca apan nə suwan tâ ga ɗəce pi zek tu ɗo a Mbərom ahay pə kərtek awan, bina a nan sə taslay mivel ta sa ga ines bay, anga ataslay mivel matanan ata a njahay bayak a bay.\f + \fr 11:25 \ft Ca pə Gurtaaki 4.19-23.\f* \v 26 A san zle, suwan ɗo ahay tâ ga anan alay anga winen ɗo ana Almasihu, bina ɗəce ata a zalay zlile sə Misra ahay fok. A bayak matanan, anga winen apan i ɗəfan iɗe nà, anà magwagway a Mbərom saa varan ata awan. \p \v 27 Musa kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a slabak à Misra wa, mənjəna sə jəjaran anà mivel ana bahay sə Misra ata awan. Kə̀ tavak anan njənjan lele, anga a ca pi zek a Mbərom awan, kula ɗowan kə̀ canak anan bay re. \p \v 28 Musa kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a ga azar uko a sə ngaman Pasəka ata awan. A jan anà Isəra'ila ahay nà, tə̂ kwecek mez sə gənaw ahay pə alay sə məsudoh, anga aday maslay a Mbərom sə lavan nga anà amac ata kà zlak ayak nà, â njaɗ sa vaɗ anan murkwaya a tinen ahay bay.\f + \fr 11:28 \ft Ca pə Gurtaaki 12.21.\f* \p \v 29 Isəra'ila ahay tə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, bəlay a sə ngaman Bəlay Ɗəzɗaz ata kə̀ gəzlak ì zek wa təkiyen pa 'am a tinen wa. Matanan, tə takasak wa tə saray pə wiyen mə kuray awan. Misra ahay ta zlak ayak ite cəna, a'am sə dəlov ata a mbəzlay ahay patan sa haw maza awan, a səɗak atan à alay a a nan atan sə takas wa ite ata awan.\f + \fr 11:29 \ft Ca pə Gurtaaki 14.21-31.\f* \p \v 30 Isəra'ila ahay tə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, ta van nga anà Yeriko, kawa ana Mbərom a sa jan atan ata awan. Ta van nga luvon cuwɓe cəna, dədon sə wulen su doh ata a wulaɗ ì zek wa fok, anga à azla a tinen a luvon cuwɓe ata inde nà, ta ɗaf nga nə pə Mbərom.\f + \fr 11:30 \ft Ca pə Yosuwa 6.12-21.\f* \p \v 31 Uwar a sə ngaman Rahab aday a taa dah uho ata kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, a təma anan ɗo maslan sə Isəra'ila ahay sa zlak ayak àga tinen tə akar ataya awan. Anga nan kutok, à alay ana Isəra'ila ahay sa nja anan ɗo sə Yeriko ahay anga tə ɗəfak anan apan anà Mbərom bay ata nà, Rahab nə tə vəɗak anan itəbay.\f + \fr 11:31 \ft Ca pə Yosuwa 2.1-7, 6.22-25.\f* \p \v 32 Alay a i slo bay, bina ni zəga anan apan 'am ana Gediyon\f + \fr 11:32 \ft Ca pə Alkaali'en 6.11.\f*, Barak\f + \fr 11:32 \ft Ca pə Alkaali'en 4.6.\f*, Samson\f + \fr 11:32 \ft Ca pə Alkaali'en 13.\f*, Yefta\f + \fr 11:32 \ft Ca pə Alkaali'en 11.1.\f*, Dawuda, Samiyel, aday 'am ana ɗo maja'am a Mbərom azar aya fok. \v 33 Ɗo ataya ɗukwen, tə ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, ta gak vəram tu kon azar aya, aday tə mbasak pu kon ataya re. Ta gak bahay tə cəveɗ lele awan, tə njaɗak anan way a Mbərom sə zlapay i varan atan ataya awan. Tə tacan anan 'am anà ziyel ahay, \v 34 tə mbacak anan uko sə uvon ahay, tə təmak pu ɗo sa gan atan may sə wacay atan tə maslalam ataya wa re. Abay tinen bəle aya awan, əna Mbərom kə̀ varak atan məgala. Tə tərak ɗo sə vəram gədan aya awan, aday tə rəzlak anan ɗo sə vəram a tinen mədurlon ataya awan. \v 35 Uwar ahay tə njaɗak anan ɗo a tinen ma mac ataya tə slabakak ahay à məke wa, tə canak atan maza awan.\f + \fr 11:35 \ft Ca pə 1 Laamiiɓe 17.17-24; 2 Laamiiɓe 4.18-37.\f* Ɗo azar aya ta sak lirew bayak awan. Abay tə̂ mbəsak sə pərahan azar anà Mbərom nà, ɗo ahay ti ga atan alay bay. Əna ta gan may sa mac à ɗəce matanan ataya inde, anga ta san zle, Mbərom i sa slabakay atan ahay pə luvon a inde aday ti i njaɗ sifa lele sə zalay sə daliyugo a anan kutok. \p \v 36 Ɗo azar aya ite nà, tə pəkak atan waray ì iɗe, tə ndaɓak atan, tə jawak atan à səsile ahay inde, aday tə gucek atan ayak à dangay. Ɗo ataya fok tə səmak anan anà way ataya awan lele. \v 37 Ɗo azar aya ta mac nà, ta tar atan tu kon. Ɗo azar aya asa, ta mac nà, ta gaɗ atan ì zek wa cuwcew dəgəlan dəgəlan. Ɗo azar aya ite asa, tə wacay atan tə maslalam. Ɗo azar aya ite asa re, tə jəjay nə so, karara, doh a tinen ahay inde itəbay. Tinen nə mətawak aya awan, ta pak pi zek nə ambar sə gənaw ahay. Ɗo ahay tə jugurak patan wa 'am, ta gak atan mərgaɗ lele. \v 38 Ta taa jəjay nə à ɓəzlom ahay, à man sa saf ahay kəray. Man sa njak ahan a tinen aya nə lar, pac a hinen ahay nə à tohoho inde. Ɗo ataya nà, ɗo lele aya awan. Təɗe abay ti njahay pə daliyugo a lelibay a anan bay. \p \v 39 Ɗo ataya fok nà, ta zlak anan à nga à Mbərom, anga tə ɗəfak nga fok a tinen nə pə winen awan. Mbərom kə̀ zlapak atan anan tə way lele awan, əna tə njaɗak anan way ata fan bay, iɗe a tinen kə̀ canak anan anà awan bay. \v 40 Bina Mbərom kə̀ lavak anan zek tə way lele awan anga mənuko, sə zalay way sə kwakwa ata awan, aday a wa i i japay atan tə mənuko à alay kərtek a wa, anga aday tinen ɗukwen tâ njaɗ way a lele ata kutok. \c 12 \s1 Ɗəfuko anan iɗe anà Yesu \p \v 1 Ɗo ataya tə ɗəfak a nga a tinen pə Mbərom, aday tinen pə cakay a mənuko sə ɗakak uko anan cəveɗ a tinen a sa ɗaf nga pə Mbərom ata awan. Anga nan, laruko anan way a sa ba puko, aday ɗa zla anan pa 'am təte sabay ataya awan. Mbəsakuko ines a sə tapay puko ataya, aday hawuko à man a Mbərom sa jak uko ata awan. Ɗâ ya nga bay. \v 2 Ɗəfuko anan iɗe nə anà Yesu. Kuse, anga kə̀ varak uko cəveɗ sa ɗaf nga pə winen, aday saa dəzle mənuko hus ɗukwen, winen awan. Winen nà, kə̀ təmahak tâ vaɗ anan pə dədom mə zləlngaɗ a, waray kà gak anan sa mac pə dədom ata bay. Anga a san zle, Mbərom kə̀ jugurak anan ataslay mivel inde i varan. Həna nà, winen mə njahay a à alay puway ana man sə njahay a Mbərom. \v 3 Bayiken pə Yesu aday. Ɗo sə atahasl ahay ta nak anan iɗe, aday winen a kə̀ səmak anan anà ɗəce ataya awan. Bayiken pə winen, anga aday mbac â slahak ikwen bay, aday kî yen nga bay. \p \v 4 Tə ɗiɗek a nà, kə rəzlen anan à nga wa sə mbəsak ines ahay, əna kə dəzlen anan hus pə amac fan bay. Matanan, kə məcen alay à jugom wa həna nà, angamaw? \v 5 'Am a Mbərom sə varak ikwen məgala ata nà, kə mbəɗəken anan à nga wa ɗaw? A jak ikwen 'am nə kawa bəbay sa jan 'am anà wan anahan ahay, a wa: \q1 «Dəna uno, Mbərom Fetek kà jak anak pə akəta tə ɗəce nà, bayak apan aɗəka! \q1 Kak a kataɓ iken ɗukwen, kâ mac alay à jugom wa bay, \q2 \v 6 anga a kəta nə ɗo winen sə pəlay anan ata awan. \q1 A ndaɓay ɗukwen, ɗo winen sa ca apan kawa wan anahan ata re.\f + \fr 12:6 \ft Ca pə Balndi 3.11-12.\f*» \p \v 7 Natiya, lele ki səmen anan anà ɗəce ahay aday sə tətak wa way ahay aɗəka. Bina, ɗəce ahay tə ɗakay anan nə Mbərom kə̀ tərak kwanay gwaslay anahan ahay coy. Wan inde aday kula bəbay anahan i kəta anan itəbay nà, inde ɗaw? Ibay! \v 8 Mbərom a ga tə gwaslay anahan ahay nə fok kətanan. Kak kə̀ kətahak kwanay itəbay nà, ata ki sənen anan kutok, kwanay wan sə gala anahan ahay itəbay, kwanay mədazlay ahay. \v 9 Way hinen inde kərtek, bəbay a mənuko ahay pə daliyugo tə kətahak mənuko, aday ɗə varak atan ahay zlangar re. Kak matanan cukutok nà, təɗe abay ɗi varan zlangar anà Bəbay a mənuko sə bagəbaga mburom nə zal tinen a fok kutok biɗaw? Kak ɗə varak anan zlangar lele cəna, i varak uko sifa sa ndav bay ata awan. \v 10 Bəbay a mənuko ahay pə daliyugo nà, tə kəta mənuko nə alay a mənjœk cəna coy, aday kawa ana tinen sə bayak apan nə lele ata awan. Bəbay a mənuko sə bagəbaga mburom nà, winen a kəta mənuko nə sa mak uko zek aday ɗə̂ təra kawa winen a, ɗo cəncan aya sə coy. \v 11 À alay a tinen apan ti kəta mənuko ata nà, a caɓ ike, a təra kawa way lele a bay. Ɗəce ata kə̀ ndəvak coy nà, ɗo sə təma way ata â kəta atan ataya nà, ta ga way sa zlan à nga anà Mbərom, aday tinen à zay inde. \s1 Way lele aya sə bayak apan \p \v 12 Mərak uno ahay, kak matanan cukutok nà, kə̂ məcen alay à jugom wa bay, kî gen bəle à gərmec wa bay, zəgihen anan apan sa zla. \v 13 Kak ɗo ahay inde à wulen a kwanay gərmec a han patan nà, tâ zla nə tə cəveɗ mə tavay nga awan. Ata ti guroɓ sabay, əna gərmec a tinen ahay ti pasay aɗəka. \p \v 14 Gen məgala anga aday zay â ga inde à wulen a kwanay ahay inde, aday tə ɗo ahay fok re. Gen məgala re, anga aday kə̂ təren ɗo cəncan aya pa 'am a Mbərom, bina ɗowan saa canan à Mbərom mənjəna sə təra ɗo cəncan a nà, ibay. \v 15 Gen anan nga ì zek, anga aday ɗowan â saa mbəsak anan sumor a Mbərom zləv à məndak bay. Gen anan nga ì zek re, anga aday ɗowan â saa ɗaf 'am ma caɓ a sərekeke pə mivel bay, bina i i nes anan mivel su ɗo azar aya re. \v 16 Gen anan nga ì zek, anga aday ɗowan â saa təra ɗo sa dah uho bay, ɗo sə kəɗey anan cəveɗ a Mbərom kawa Isuwa bay re. Winen a kəɗey anan anjahay sə murkwaya anahan, aday a sukom anan way anga ɗaf sə luvon kərtek. A mbəsak anjahay sə murkwaya, a təma uda ɗaf pə mərak anahan cəɗew a wa. \v 17 Kə sənen zle, pə dəɓa anahan a wa nà, a nan bəbay anahan â ɗaf apan alay sə ngama anahan, aday i saa pa 'am su doh ana bəbay anahan, əna kə̀ njaɗak anan sabay. Bəbay anahan ata a ngəman anan sabay. Kwa â ga nə a yam apan tə iɗe sə ayam a cəɗœk cəɗœk dəp nà, kà mbak apan sə mbəɗa anan way anahan a sa nes anan ata sabay.\f + \fr 12:17 \ft Ca pə Laataanooji 25.29-34.\f* \p \v 18 Sənen anan aday nà, man a kwanay sə tavay apan həna pa 'am a Mbərom ata aday nə winen kawa ɓəzlom ana ɗo sə Isəra'ila ahay sə tavay apan kwakwa ata bay. Ɓəzlom a tinen nà, ɗo ahay ta mba apan sə laman tə alay. Uko sa ban apan jan jan jan ata nà, tə canak anan. Aday takəɗimbom luvon kà gak uda re, jiyjay uda sabay. Tə canak anan anà vəvara sə slabak apan ata re. \v 19 Tə slənek andar sə məzləzlilen, aday tə slənek andar sa 'am a Mbərom uda re. Tə sləne andar sə dungo a Mbərom ata nà, tə jəjarak, ta gan amboh â saa jan atan 'am kula sabay, \v 20 anga way anahan a sa jan atan ata a zalan atan məgala à nga wa. Bina a jan atan, a wa: «Ɗowan a kə̀ lamak anan alay anà ɓəzlom a anan nà, kwa â ga nə gənaw, tiren anan tu kon aday â mac.\f + \fr 12:20 \ft Ca pə Gurtaaki 19.12-13.\f*» \v 21 Way a tinen a sə canan ata nà, kà gak atan zlawan bayak awan. Kwa Musa ɗukwen, kà jak: «Nen apan ni jəjar, anga zlawan u go.\f + \fr 12:21 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 9.19.\f*» \p \v 22 Kwanay nà, kətanan itəbay. Kə tiven nə pə ɓəzlom a sə ngaman Siyona ata awan, winen nə wulen su doh ana Mbərom, bahay sə sifa. Wulen su doh ata nà, Urəsalima sə bagəbaga mburom ata awan. Maslay a Mbərom ahay bayak a uda tə baslay zek bay. \v 23 Kwanay à man sə halay nga su ɗo a Yesu ahay tinen murkwaya a Mbərom ahay, tinen apan ti ga azar uko. Mbərom kə̀ vindek anan sləmay a tinen à ɗerewel inde à mburom. Kə həɗəken pə cakay ana Mbərom, ɗo saa gan sariya anà ɗo ahay fok ata awan. Kə dəzlen pə cakay ana ɗo ɗiɗek aya pa 'am a Mbərom, tinen ɗo a Mbərom sə təra atan ɗo cəncan aya ata awan. \v 24 Ki nen ahay pə cakay ana Yesu, ɗo sə japay anan atə Mbərom pi zek tə ɗo ahay aday Mbərom â ɓan 'am wiya tə ɗo ahay ata awan. Ki nen ahay pi mez a Yesu sə pəre pə ɗo ahay ata awan. Mez anahan ata a ɗakak uko anan nə way lele sə zalay way ana mez ana Abel sə ɗakak uko anan ata awan. \p \v 25 Kak matanan cukutok nà, gen ngatay mənjœk aday, bina ki saa təmen anan 'am ana Yesu, ɗo sa jak ikwen 'am həna ata awan. Kwakwa ata nà, ɗo ahay tə ngəmak sa pak sləmay pa 'am ana Musa bay re, winen ɗowan a sa jan atan 'am a Mbərom pə daliyugo ata awan. Anga nan, tə təmak pə ɗəce ahay wa bay. Mənuko ɗo sa pak sləmay pa 'am ana Yesu ahay nà, kak ɗə ngəmak 'am anahan bay, winen tu ɗo sa nay ahay à mburom wa ata nà, ɗi tan à nga à ɗəce à alay anahan wa, i zalay anan ana tinen kutok biɗaw? \v 26 Kwakwa ata nà, dungo a Mbərom a ɓal anan daliyugo, əna həna kə̀ zlapak, a wa: «Saray kərtek asa, ni ɓal anan daliyugo aday ni ɓal anan apan bagəbaga mburom re.\f + \fr 12:26 \ft Ca pə Haggay 2.6.\f*» \v 27 'Am anahan ata sa ja «Saray kərtek asa» ata a ɗakay anan nə way anahan sə ndakay ahay fok ti ɓal aday ti lize wa, anga aday way sa ɓal itəbay ata â njahay uda awan. \p \v 28 Natiya, ngəruko anan anà Mbərom, anga i varak uko kon sa ɓal itəbay ata awan. Həruko anan nga kawa sa zlan à nga, aday ɗəfuko anan apan tə ajəjar a lele. \v 29 Tə ɗiɗek a nà, Mbərom a mənuko sa taa gan amboh ata nə winen kawa uko, aday i vak anan way a sa zlan à nga bay ataya fok. \c 13 \s1 Anjahay sa zlan à nga anà Mbərom \p \v 1 Kwanay ɗo ana Yesu ahay, pərihen anan azar sə pəlay zek ahay. \v 2 Kâ sa mbəɗəken anan à nga wa sə təma mbəlok ahay àga kwanay bay. Ɗo ahay inde ta gak matanan, tə təmahak maslay a Mbərom ahay àga tinen mənjəna sa san atan nə tinen maslay a Mbərom ahay. \v 3 Bayiken pu ɗo sə dangay ahay, kawa à dangay ata nà, kwanay jiya pə kərtek awan. Bayiken pu ɗo sa ga ɗəce ahay, kawa sa ga ɗəce ataya nə kwanay aya re. \p \v 4 'Am sə gəɓa zek cəna, ɗo ahay fok tə̂ ɗəfan apan kawa ana Mbərom sa ja ata awan. Atə mungol tə uwar anahan tâ ga mədigweɗ pi zek ahay bay. Sənen anan lele, Mbərom i gan sariya anà ɗo sa ga mədigweɗ ahay fok. Kwa ɗowan aya nə mə gəɓa zek a coy, kwa ɗowan aya nə mə gəɓa zek aya fan bay, Mbərom i gan atan sariya. \p \v 5 Kî gen ubor pə dala bay. Kə̂ kəɗiyen anan way a kwanay ahay bay, anga Mbərom a ja nà: \q1 «Ni ca kwanay uho kula bay, \q2 ni mbəsak kwanay kula bay re.\f + \fr 13:5 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 31.6, 8.\f*» \p \v 6 Anga nan, kuwaya i mba apan sa ja mənjəna ajəjar: \q1 «Mbərom Fetek i mo zek hwiya, \q2 ni jəjaran anà awan kula bay. \q1 Ɗo zənzen a i go təte nə maw?\f + \fr 13:6 \ft Ca pə Jabuura 118.6.\f*» \p \v 7 Bayiken pu ɗo sa gak ikwen ahay nga kurre ataya aday, tə ɗakak ikwen anan ahay 'am a Mbərom. Bayiken pə anjahay a tinen aday, ta mac nə kəkəmaw ata awan. Ɗəfen nga pə Yesu kawa ana tinen a sə ɗəfay ahay apan nga ata awan. \v 8 Yesu Almasihu a nə winen kəkəmaw, kwakwa, biten aday pa 'am ɗukwen, winen a mbəɗa itəbay pa sə viyviya awan. \v 9 Ɗo a azar aya tinen apan ti tətakan anan anà ɗo ahay nə way wiya aya aday tə cəveɗ ahay cara cara. Tâ saa lizek ikwen anan cəveɗ a lele a anan bay. Kâ saa pəken atan sləmay pə way a tinen a sa jak ikwen ataya bay, anga saa varak ikwen məgala à mivel inde nə sumor a Mbərom, bina way ana ɗo zənzen a sa pa ata bay. Lele nə matanan, bina ɗo sə pərahan azar anà Tawrita pə way sa pa ahay ataya nà, kà mak atan zek pə awan a ibay jiya awan. \p \v 10 Ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom ù doh sə mazlaɓ a Mbərom ataya nà, ti mba apan sə varan way à Mbərom kawa mənuko itəbay. \v 11 Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom nà, a gəɗan dungo anà way aya nə anga aday Mbərom â pəsen anan ines anà ɗo ahay. A zla anan tə mez sə way anahan a sə gəɗan dungo ataya, à man a Mbərom a cəncan ata awan. Zek ana gənaw a ma sla dungo ata nə ta zla anan à wulen su doh wa saa vak anan tə uko. \v 12 Anga nan, Yesu ɗukwen a mac nə, uho à wulen su doh wa. A pak anan mez anahan, anga aday i pəsen anan ines anà ɗo ahay, ti təra ɗo cəncan aya pa 'am a Mbərom. \v 13 Kak matanan cukutok nà, ɗə̂ pərahan azar anà cəveɗ sə Yahuda ahay sabay. Zluko uho pə cakay ana Yesu. Tə̂ kəɗey mənuko tatə winen awan. \v 14 Bina wulen su doh a mənuko inde sə njahay uda pə daliyugo a anan pa sə viyviya ibay. Ɗə ɗəfan iɗe nà, anà wulen su doh a mbala a Mbərom a ɗi i njahay uda sə coy ata awan. \p \v 15 Iya! Həruko anan nga anà Mbərom pac pac, anga way ana Yesu sa ga ata awan. Ahəran nga a mənuko ata nà, i təra kawa way a mənuko sə varan ma sla dungo ata ite. Matanan, zambaɗuko anan sləmay anahan pa 'am sə ɗo ahay pa sə viyviya awan. \v 16 Gen anan sumor anà ɗo azar aya awan, gəzlen way a kwanay ahay tə tinen, anga way aday Mbərom a gan may ɗi varan ataya nà, tinen awan. Kâ sa mbəɗəken anan à nga wa bay. \p \v 17 Ɗəfen anan apan anà ɗo sə lavak ikwen nga ahay, gen way a tinen sa jak ikwen ataya awan. Anga tinen apan ti ba kwanay sa gak ikwen nga. Tinen ti naa jan anà Mbərom way a tinen sa gak ikwen anan nga ata awan. Kak kə ɗəfen atan apan nà, ti ga mer su way a tinen tə ataslay mivel awan. Kak matana bay nà, ti ga mugo, aday mer su way a tinen sa ga ata i mak ikwen zek sabay. \v 18 Pərihen anan azar sa gan amboh anà Mbərom anga manay. Ma san zle, ma gak way lelibay a bay. Aɗəka bay, a nan umo sa ga nə mer su way lele aya hwiya. \v 19 Nə cəce pikwen wa mə zakay a nà, gen anan amboh à Mbərom anga aday â vuro cəveɗ sa mak ayak àga kwanay bəse. \s1 Andav sa 'am ahay \p \v 20 Mbərom a sə varan zay anà ɗo ahay à mivel inde ata nà, sə slabakay anan ahay Bahay a mənuko Yesu à məke wa nə winen awan. A təra anan Bahay a pa nga su ɗo sa gan nga anà təman ahay fok. A mac nà, anga mənuko təman anahan aya awan. Mbərom a ɓan 'am tə ɗo ahay pa sə viyviya a nə tə mez anahan awan. \v 21 Matanan kutok, Mbərom â varak ikwen məgala, anga aday kî gen way kawa sa nan. Â ga mer su way anahan à mənuko inde tə məgala ana Bahay a mənuko Yesu Almasihu, anga aday ɗə̂ təra kawa sa zlan à nga. Ɗo ahay tə̂ varan mazlaɓ anà Yesu Almasihu pa sə viyviya awan. Amen. \s1 Aja 'am ahay \p \v 22 Mərak uno ahay, nə vindek ikwen ayak ɗerewel a anan nà, sə varak ikwen ayak məgala, aday nə vindek ikwen ayak nə mənjœk cəna coy. Matanan kutok, bənen anan 'am a anaya à mivel a kwanay ahay inde lele. \v 23 Sənen nà, mərak a mənuko Timote winen à dangay sabay, tə mbəsakak anan ahay. Kà sak a dəzley ahay à man uno bəse cəna, ata mi zlak ayak àga kwanay nə maya awan. \v 24 Jen anan 'am anà məceɗ sə egliz ahay pi zek tu ɗo a Mbərom ahay fok. Ɗo a Yesu ahay pə daliyugo sə Italiya fok ta jak ikwen ayak 'am re. \v 25 Mbərom â gak ikwen sumor anahan, kwanay a fok.