\id GAL \h Galatiya ahay \toc1 Ɗerewel ana Pol sə vinden ayak anà ɗo sə Galatiya ahay \toc2 Galatiya ahay \toc3 Galatiya ahay \mt2 Ɗerewel ana Pol sə vinden ayak anà ɗo sə \mt1 Galatiya ahay \imt1 Aɗakay way pə deftere a anan \ip Pol a vinden ayak ɗerewel a anan nà, anà egliz ahay pə daliyugo sə Galatiya. Kwa â ga nə egliz ahay inde à man ata bayak a dəp nà, way a tinen sa gan may nà, kərtek aya awan. Miter mungwalay aya inde ta zlak à man ataya awan, ta sa ja nà, bəlaray ɗo a Yesu ahay fok tâ gaɗ mədəndalas aday tə̂ ɗəfan apan anà Tawrita re. Matanan, Pol a jan ayak anà egliz ahay nà, ɗo i təra ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom nà, ta sa ɗaf nga pə Yesu, bina ta sə ɗəfan apan anà Tawrita a Musa bay. \is1 Nga sa 'am ahay \io1 Pol a ɗakay anan nà, winen ɗo maslan ana Yesu tə ɗiɗek awan \ior (1.1 - 2.21)\ior* \io1 Sə təra anan ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom nà, aɗaf nga pə Yesu \ior (3.1 - 4.31)\ior* \io1 Ɗo ahay tinen ɓile aya sabay anga Yesu \ior (5.1 - 6.10)\ior* \io1 Andav sa 'am ahay \ior (6.11-18)\ior* \c 1 \s1 Pol a jan ayak 'am anà ɗo sə Galatiya ahay \p \v 1 Ɗerewel a anan a zlak ayak nà, à alay ana Pol wa, nen ɗo maslan a Yesu. Nə təra ɗo maslan a nə tə alay su ɗo zənzen a bay, aday sa slan nen ɗukwen ɗo zənzen a bay re. Sa slan nen nà, Yesu Almasihu tə Mbərom Bəbay a nuko, ɗo sə slabakay anan ahay Yesu à məke wa ata awan. \v 2 Manay tə mərak ahay à man a anan ata fok, ma jak ikwen ayak 'am, kwanay a à egliz ahay pə daliyugo sə Galatiya ata awan. \v 3 Mbərom Bəbay a mənuko tə Yesu Almasihu Bahay a mənuko tâ gak ikwen sumor, aday tə̂ varak ikwen zay a tinen. \v 4 Yesu Almasihu kə̀ varak anan nga anahan, anga sə pəsek uko anan ines a mənuko ahay, aday sa tam mənuko pə way sə daliyugo a anaya lelibay ataya wa. A ga matanan ata nà, kawa sa zlan à nga anà Bəbay a mənuko Mbərom awan. \v 5 Həruko anan nga à Mbərom pa sə viyviya awan. Amen! \s1 Ləbara mugom awan \p \v 6 Nə sləne sa jəka kə mbəsiken anan ləbara mugom a mbala Yesu, kə mbəɗihen 'am pə ləbara hinen ata nà, u go masuwayan. Mbərom kə̀ ngamak ikwen, kà gak ikwen sumor anahan tə alay ana Yesu Almasihu. Tə winen ata təke ɗukwen, kwanay mbəsak anan kwayan'a. \v 7 Ləbara mugom a maza inde sabay. Bina ləbara mugom a sa nay ahay pə cakay ana Mbərom wa cəna, mbala ana Almasihu, nen sə ɗakak ikwen anan ata awan. Na ja matanan ata nà, anga ɗo ahay inde tinen apan ti vawak ikwen nga, a nan atan sə mbəɗa anan ləbara mugom a mbala ana Yesu Almasihu ata awan. \v 8 Əna kak ɗowan a a ɗakak ikwen anan ləbara mugom a maza uwec wa mbala manay sa jak ikwen ata cəna, kwa abay â ga nə manay, kwa abay â ga nə maslay a Mbərom a nay à mburom wa, Mbərom â tahasl anan. \v 9 Ma jak anan 'am ata coy, həna ni mənahan asa re: Kak ɗowan a a wazay aday kə̀ mbəɗahak anan alay anà ləbara a kwanay a sə sləne ata cəna, Mbərom â tahasl anan sə coy. \v 10 Nə vindek ikwen ayak matanan ata nà, u no nə ɗo ahay tə̂ həro nga ɗaw? A'ay! Matanan bay jiga awan. Anga u no nà, saa həro nga təɗe aɗəka nə Mbərom awan. A ga pikwen nà, u no nâ zlan à nga anà ɗo zənzen a cukutok ɗaw? Kak abay û no nâ zlan à nga anà ɗo zənzen a nà, ni təra ɗo si mer su way ana Almasihu a mba ɗaw? \s1 Cəveɗ ana Pol sə təra ɗo maslan ana Yesu ata awan \p \v 11 Mərak uno ahay, u no sənen anan way inde aday: Ləbara mugom a nen sə ɗakak ikwen anan ata nà, a nay ahay à abayak nga sə ɗo ahay wa bay. \v 12 Nə sləne 'am ata ɗukwen, pu ɗo zənzen a wa bay, aday ɗowan kə̀ tətakak uno anan itəbay re. Yesu Almasihu a ta nga anahan a sə ɗuko anan way ata awan.\f + \fr 1:12 \ft Ca pə Mer su way ahay 9.3-6.\f* \v 13 Kə sənen zle, kwakwa ata nà, nə pərahak anan ahay azar anà pəra sə Yahuda ahay nə lele. À alay ata nà, nə jugurak 'am pu ɗo a Yesu ahay wa bayak awan. U no nə ɗo a Yesu ahay tâ ga inde sabay fok. \v 14 À wulen ana məndala uno ahay inde nà, nə zalay ɗo azar aya bayak awan ta sə pərahan azar anà pəra sə Yahuda ahay nà, na. Nə varak anan zek anà pəra ana bije a manay ahay nà, təhhe kə̀ zalak. \p \v 15 Əna, zek a Mbərom a a walay nen, kwa à alay a nen a mə wahay a fan bay. Kà gak uno sumor anahan sə ngumo sə təra nen ɗo anahan. À alay a kawa sa zlan à nga ata nà, \v 16 kà kak uno anan wan anahan aday nâ san anan, nə̂ ɗakan anan anà ɗo sə pəra ahay nə ləbara ana wan anahan ata awan. À alay ata ɗukwen, nə cəcihek awan pu ɗo wa bay, \v 17 na zlak à Urəsalima sə cəcihey 'am pu ɗo sə luho sə təra ɗo maslan ana Yesu Almasihu ahay ataya wa bay re. Kwayan'a na lah sa zla aɗəka nà, pə daliyugo sə Arab ahay. Pə dəɓa anahan a wa nà, na may ahay à wulen su doh sə Damas kutok. \p \v 18 Pə dəɓa anahan a wa ava maakan nà, na zla à Urəsalima kutok, anga aday nâ san Piyer ite. Mə njahay tə winen nà, luvon kuro nga anahan a ɗara. \v 19 Nə canak anan anà ɗo maslan a Yesu hinen sabay, si Yakuba, mərak ana Bahay a mənuko Yesu. \v 20 Way a nen sə vinde həna ata nà, Mbərom a san zle re, na gaɗ mungwalay bay, winen 'am ɗiɗek awan. \v 21 Pə dəɓa anahan a wa, nə slabak à Urəsalima wa, na zla saa bəray pə daliyugo sə Siriya tə Silikiya ahay wa. \v 22 Ɗo sə egliz sə Yahudiya ataya ata, tə canak uno njœk tə iɗe a tinen fan bay. \v 23 Ta taa sləne 'am nà, sə ɗo ahay sa ja pi nen ata ɗəkɗek. Ɗo ahay ta wa: «Ɗowan a sa ga alay tə mənuko à alay ata ata, kə̀ mbəɗahak, həna winen apan i wazay anan ləbara a Yesu mugom awan. Abay aday kà gak anan may sə lize wa ɗo sa ɗaf nga pa 'am ataya awan.» \v 24 Anga nan kutok, tinen apan ti həran nga anà Mbərom anga nen. \c 2 \s1 Pol a zlangay tu ɗo maslan ahay à Urəsalima \p \v 1 A ga pə dəɓa wa ava kuro nga anahan a fuɗo nà, na zla maza à Urəsalima asa, manay maya tə Barnabas kutok. Na jan anà Titus ɗukwen â pərahan umo azar. \v 2 Na zla nà, anga Mbərom kə̀ ɗakak uno anan, si nâ zla à man ata awan. Mə dəzle cəna, mə halay nga tə məceɗ sə egliz ahay vərre. Na jan atan ləbara mugom a nen sə ɗakan anan anà ɗo sə pəra ahay ata awan. U no mer su way uno sa taa ga aday həna nen apan ni ga ata nà, â saa təra kəriya bay. \v 3 Titus a manay maya ata nà, winen Gərek ahay. Əna ta jak anan â zla saa gaɗ mədəndalas aday sə təra ɗo a Yesu bay. \v 4 Aya əna, ɗo sə mungwalay ahay ta nay, ta wa təktek â gaɗ mədəndalas. Tinen nà, tə ləlakak ayak zek à wulen a manay inde tə akar, anga ta gan may sa san nə manay ɓile sə Tawrita ahay sabay nə kəkəmaw. Bina manay mə japay aya tə Yesu Almasihu, manay ɓile ahay sabay. Əna, a nan atan nə mə̂ təra ɓile sə Tawrita ahay asa. \v 5 Manay mə mbəsakak atan cəveɗ kwa mənjœk bay. Kà nak umo aday tâ njaɗ cəveɗ sa nes anan ləbara mugom a ɗiɗek a anan bay, anga aday â dəzlek ayak pikwen, winen lele hwiya. \p \v 6 Bina ɗo ahay inde à man ata tinen məceɗ sə egliz ahay. Â ga nə ɗo ataya nà, məceɗ sə egliz ahay, â ga nə tinen məceɗ sə egliz ahay bay dəp nà, wita kà gak uno à nga wa bay. Anga pə iɗe ana Mbərom aday nà, ɗo ahay fok tə lavay ike hərro. Ɗo ataya nà, à alay a nen apan ni jan atan 'am uno sa taa wazay ata nà, ta jak awan inde wiya sə ɗuko anan way a bay re. \v 7 Tə təmahak, sə mbəsuko ləbara mugom ata à alay inde aɗəka nə zek a Mbərom awan. Mbərom u jo nâ zla saa ɗakan anan anà ɗo sə pəra ahay, kawa anahan sa jan anà Piyer â zla saa ɗakan anan anà Yahuda ahay ata awan. \v 8 Tə sənak nə Mbərom ata kərtek a sə varan məgala anà Piyer sa ga mer su way à wulen sə Yahuda ahay, matanan tə sənak sa slan nen aday sə vuro məgala sa ga mer su way ata à wulen su ɗo sə pəra ahay inde ata nə winen a re. \v 9 Atə Yakuba tə Piyer tatə Yuhana, ɗo aday ɗo a Yesu ahay ta ca patan nə kawa məceɗ sə egliz ahay ataya nà, tə sənak, Mbərom kə̀ varak uno mer su way ata à alay inde ì nen tə ɗiɗek awan. Anga nan, tə varak umo alay, nen tə Barnabas, kawa sa ja nà, mə japak ì mer su way ata inde coy. Ma wa, manay tə Barnabas nà, mi zla pə cakay su ɗo sə pəra ahay, aday tinen nà, ti zla pə cakay sə Yahuda ahay. \v 10 Tə cəce pumo wa way inde sa ga nə kərtektəkke: Mâ man zek anà ɗo mətawak aya awan, à wulen su ɗo a Yesu ahay à Urəsalima. Way ata ɗukwen, nə varak anan zek sa ga anan. \s1 Pol a gafan 'am anà Piyer à Antakiya \p \v 11 Pə dəɓa anahan a wa kutok, Piyer a nay ahay à Antakiya. Nə gafan 'am pa 'am sə ɗo ahay fok, anga kà gak way lelibay awan. \v 12 Kurre ata nà, ɓa kà pak way pə kərtek a tu ɗo a Yesu ahay sa nay à wulen su ɗo sə pəra ahay wa ataya awan. Aya əna Yakuba a slənak ayak ɗo ahay. Ɗo ataya tə dəzlek ayak cəna, Piyer a ngam sa pa way tu ɗo ataya sabay. Zlawan a gan anga ɗo sa gan may ɗo ahay tâ gaɗ mədəndalas ataya awan. \v 13 Ɗo a Yesu azar aya à wulen sə Yahuda ahay inde ta gak mbaɗire sə way matanan kawa ana Piyer ata re. Kwa Barnabas ɗukwen, kà gak mbaɗire ata anga tinen a re. \v 14 Na ca apan kutok nà, tə bənak anan bitem anà cəveɗ sə ɗiɗek ana ləbara mugom ata sabay. Anga nan, nə gafan 'am anà Piyer pa 'am sə ɗo ahay fok, na wa: «Iken nə Yahuda ahay, kə njahay à man a anan kawa iken Yahuda ahay sabay, əna kawa ɗo su kon a azar ataya cite. Iya, cəkəbay a nak sa jan anà ɗo su kon azar ataya nə tâ ga kawa Yahuda ahay asa nà, angamaw?» \s1 Cəveɗ sa tam ɗo cəna, aɗaf nga pə Yesu Almasihu \p \v 15 Tə ɗiɗek a nà, manay mə wahay aya nə Yahuda ahay, manay ɗo su kon azar ataya itəbay. Tinen ta san sə pərahan azar anà cəveɗ a Mbərom bay. \v 16 Cəkəbay, manay ma san nə ɗowan saa təra ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom anga winen apan i ɗəfan apan anà way a Tawrita sa ja nà, ibay. Sə təra ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom nà, ɗo sa ɗaf nga pə Yesu Almasihu. Kwa manay, ma ɗaf nga pə Almasihu aday mə təra ɗo ɗiɗek aya pa 'am a Mbərom, bina mə təra ɗo ɗiɗek aya anga mə ɗəfak anan apan anà Tawrita ata bay. Ɗowan inde Tawrita kə̀ ndakak anan pa 'am a Mbərom nà, ibay. \p \v 17 Manay Yahuda ahay ɗukwen, mə pəlay sə təra ɗo ɗiɗek aya pa 'am a Mbərom nà, ta sa ɗaf nga pə Yesu Almasihu. Anga nan, manay mə tərak kawa ɗo sə ines ahay, anga mə ɗəfan apan anà Tawrita ana Yahuda ahay sabay ata awan. A nan sa ja nə Almasihu kà zlak manay ì ines inde kutok ɗaw? Matanan bay. \v 18 Aɗəka bay, kak ɗowan a kə̀ mbəsakak sə ɗəfan apan anà Tawrita anga a man zek pa 'am a Mbərom bay, aday i ma apan asa i ɗəfan apan anà Tawrita nà, ata kà gak way sa zlan à nga anà Mbərom bay kutok. \v 19 Nen aday nà, kawa ɗo ma mac awan pa 'am ana Tawrita coy, anga məgala anahan inde upo sabay. A təra matanan ata nà, anga aday nə̂ təra ɗo tə sifa pa 'am a Mbərom, ni gan mer su way. À alay a tinen sa vaɗ anan Almasihu pə dədom mə zləlngaɗ ata nà, nen mə japay tə winen, ma mac maya awan. \v 20 Tə sifa həna ata aday nà, nen sabay, əna Almasihu a tə alay anahan a ì nen inde kutok. Anjahay uno həna pə daliyugo ata ɗukwen, ni njahay ta sa ɗaf nga pə Wan a Mbərom. Winen a pəlay nen aday kə̀ varak anan sifa anahan anga nen. \v 21 Sumor a Mbərom su go ata nə ni lar anan kawa way kəriya kula bay. Bina, kak ɗo i mba apan sə təra ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom anga sə pərahan azar ana Tawrita nà, ata a nan sa ja nə Almasihu a mac kəriya awan. \c 3 \s1 Mbərom a tam anan ɗo ahay nə tə cəveɗ wuraw \p \v 1 Kwanay Galatiya ahay, kə sənen awan itəbay kələɗaw? Ma sə təra pikwen matanan ata anaw? Amac ana Yesu Almasihu pə dədom mə zləlngaɗ ata nà, manay mə ɗakak ikwen anan way ahay fok lele coy. \v 2 Jen uno way inde kərtek aday. Mbərom a varak ikwen Apasay anahan a Cəncan a ata nà, anga kə pərihen anan ahay azar anà Tawrita sə Yahuda ahay kələɗaw? A'ay! Mbərom a varak ikwen Apasay anahan nà, anga kə slənen ləbara mugom a aday kə ɗəfen apan nga. \v 3 Kə sənen way itəbay nà, angamaw? Way ana Mbərom sə dazlan à kwanay inde tə məgala ana Apasay Cəncan a ata nà, a nak ikwen sa ndav a wa həna tə məgala si zek a kwanay a cukutok ɗaw? \v 4 Ɗəce a kwanay sa ga ataya fok nà, ti təra way kəriya aya ɗaw? Ti təra kula kəriya itəbay. \v 5 Mbərom kə̀ varak ikwen Apasay anahan, winen apan i ga way masuwayan aya à wulen a kwanay inde. A ga matanan nà, anga kə̀ pərihen anan ahay azar anà Tawrita sə Yahuda ahay ɗaw? A'ay. A ga matanan anga kə slənen, kə ɗəfen nga pə ləbara mugom a mbala ana Almasihu ata awan. \p \v 6 Bayiken pə Ibərahima aday. Deftere a Mbərom a ja apan nə maw? A wa: «Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, Mbərom a ca apan nə winen ɗo ɗiɗek awan.\f + \fr 3:6 \ft Ca pə Laataanooji 15.6.\f*» \v 7 Kak matanan cukutok nà, kə sənen zle coy, wan ana Ibərahima tə ɗiɗek aya cəna, ɗo sa ɗaf nga pə Mbərom ahay kutok. \v 8 Kwakwa ata nà, tə vinde à Deftere a Mbərom inde pə luvon a aday ɗo su kon azar aya ɗukwen ti ɗaf nga pə Mbərom aday i təma atan, i təra atan ɗo ɗiɗek aya pa 'am anahan a kutok. Mbərom a ɗakan anan ləbara mugom ata nà, anà Ibərahima, a wa: «Ni ɗaf alay sə mazlaɓ uno pu kon sə daliyugo ahay fok, anga iken.\f + \fr 3:8 \ft Ca pə Laataanooji 12.3.\f*» \v 9 Ibərahima kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom. Anga nan, Mbərom kə̀ ɗəfak apan alay sə mazlaɓ anahan re. Ɗo sa ɗaf nga pə Mbərom kawa Ibərahima ataya ɗukwen, Mbərom i gan atan sumor re cite. \p \v 10 Əna ɗo sa jəka ti njaɗ sə təra ɗo ɗiɗek aya pa 'am a Mbərom anga ti ga mer su way kawa ana Tawrita sa ja ata nà, Mbərom i tahasl atan. Bina Deftere a Mbərom a ja nà: «Kuwaya, ɗowan kə̀ ɗəfak anan apan anà 'am a Deftere sə Tawrita sa ja ata pac pac bay cəna, Mbərom i tahasl anan.\f + \fr 3:10 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 27.26.\f*» \v 11 Ɗa san zle lele, ɗowan inde sə təra ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom anga a ɗəfan apan anà Tawrita nà, ibay! Ɗa san cəna, anga mə vinde a à Deftere a Mbərom inde nà: «Ɗowan a kə̀ ɗəfak nga pə Mbərom cəna, Mbərom i təra anan ɗo ɗiɗek a pa 'am anahan. Ata ɗowan ata i njaɗ sifa ɗiɗek awan.\f + \fr 3:11 \ft Ca pə Habakuk 2.4.\f*» \v 12 Əna, aɗəfan apan anà Tawrita nà, kawa aɗaf nga pə Mbərom bay. Tinen cara cara way anahan. Aɗəka bay, kawa ana tinen sə vinde à Deftere a Mbərom inde ata nà: «Ɗo sə ɗəfan apan anà 'am ana Tawrita nà, i njaɗ sifa nə tə winen awan.\f + \fr 3:12 \ft Ca pə Farillaaji Lewiŋko'en 18.5.\f*» \v 13 Kawa sa ja nà, Mbərom kə̀ tahaslak mənuko coy, anga ɗə ɗəfak anan ahay apan anà 'am sə Tawrita ahay fok bay ata awan. Əna Almasihu kà nak, anga aday Mbərom â tahasl anan à yime a mənuko inde. Tə ananahan sa ga matanan ata nà, a bəmbaɗay ahay mənuko à atahasl ata wa kutok. Kawa mə vinde à Deftere a Mbərom inde: «Kak tə lawak anan ɗowan a ì sé inde cəna, winen mə tahasl awan.\f + \fr 3:13 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 21.23.\f*» \v 14 Yesu Almasihu a ga matanan anga aday way a lele aya Mbərom sə zlapay anan i varan anan anà Ibərahima ataya ɗukwen, ɗo su kon azar aya tâ njaɗ anan à alay anahan wa cite. Aday a ga matanan ɗukwen, anga aday ɗâ njaɗ Apasay a Mbərom sə zlapak uko anan i varak uko anga ɗə ɗəfak apan nga coy ata awan. \s1 Way ana Mbərom sə zlapan anan anà Ibərahima \p \v 15 Mərak uno ahay, ni ɗakak ikwen anan way inde tə way a mənuko sə canan sasidew ata awan. Kak ɗo ahay cew tə japak, 'am kà zlak atan pi zek, aday tə ɓanak 'am à wulen a tinen inde, ɗowan maza sa saa nes anan way a tinen ata nà, inde sabay. Aday ɗowan sa saa zəga anan apan ɗukwen ibay re. \v 16 A təra tə Mbərom ɗukwen matanan. Mbərom a zlapan anan tə way ataya kwakwa anà Ibərahima tə wan sə kutov anahan ɗukwen matanan.\f + \fr 3:16 \ft Ca pə Laataanooji 12.7.\f* Deftere kà jak sa jəka, Mbərom a zlapan anà Ibərahima tə wan sə kutov anahan ahay cara cara bay, əna tə vinde nə pə wan sə kutov anahan a kərtektəkke ata awan. Wan sə kutov anahan ata nà, Almasihu. \v 17 U no sa ja nà maw? Mbərom kə̀ ɓanak 'am tə Ibərahima. Ava səkat fuɗo tə kwa kuro maakan a (430) a ndav nà, Mbərom a varan Tawrita anà Yahuda ahay pə dəɓa anahan a wa. Matanan, Tawrita i mba apan sa nes anan 'am a Mbərom sa ɓan a ata bay. I mba apan sa mbazl anan wa way a Mbərom mə zlapan a anà Ibərahima kwakwa ata bay re. \v 18 Mbərom a zlapan anà Ibərahima nà, i varan zahav, wan sə kutov anahan ahay. Kak abay Mbərom i varan way anà ɗo ahay anga sə ɗəfan apan anà Tawrita nà, i təra way mə zlapay a sabay. Wita nà, magwagway. Əna, Mbərom a gan sumor anà Ibərahima nà, ta sə zlapan tə way. \s1 Mbərom a varay Tawrita ike nà, angamaw? \p \v 19 Kak matanan cukutok nà, Mbərom a varay ahay Tawrita angama asa anaw? Anga aday ɗâ san way lelibay aya inde mənuko apan ɗi ga pa 'am anahan. A varak uko anan ahay ɗukwen sə coy a itəbay, əna hus pə ana wan sə kutov a Ibərahima ata i i dəzley ahay kutok, kawa ana Mbərom sə zlapan anan anà Ibərahima ata awan. Pə dəɓa anahan a wa, wan ata a dəzley ahay cəna, məgala ana Tawrita kə̀ ndəvak. Sa nay anan Tawrita nà, maslay a Mbərom ahay. Tə varan anan à alay inde anà Musa aday â ɗakan anan 'am a Mbərom anà ɗo azar aya awan. \v 20 À alay ata nà, Mbərom a jan 'am anà ɗo ahay bay, a ɗaf ɗo à wulen a tinen inde. Əna, à alay a Mbərom sə zlapan anà Ibərahima ata nà, ɗowan inde à wulen a tinen ibay. Mbərom a jan anan 'am ata nə tə alay anahan awan. \p \v 21 A nan sa ja kutok nà, atə Tawrita tə way a Mbərom sə zlapay anan ata tə zlangar bay ɗaw? Matanan bay re. Kak abay Tawrita a Mbərom a sa var ata kà mbak apan sə varan sifa anà ɗo zənzen a nà, i mba apan sə təra anan ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom re. Əna həna ata nà, matanan bay fok. \v 22 Aɗəka bay, Deftere a Mbərom a ja nà, ɗo sə daliyugo ahay fok nə sə lavan atan nga nə ines. A təra matanan anga aday Mbərom â varan anan way anahan a sə zlapay anan ata anà ɗo saa ɗaf nga pə Yesu Almasihu ahay. I varan atan anan nà, anga aɗaf nga pə Yesu Almasihu a cərkəke. \p \v 23 Kwakwa ata nà, cəveɗ sa ɗaf nga pə Yesu inde fan bay, Tawrita kə̀ tərak pumo nə kawa mətuwar, a ba pumo hus pə ana Mbərom sə ɗakan umo anan cəveɗ sa ɗaf nga pə Almasihu kutok. \v 24 Natiya awan, Tawrita kə̀ tərak umo ɗo sə ɗakan umo anan cəveɗ lele awan, hus pə ana Almasihu sə dəzley ahay kutok. A təra matanan anga aday Almasihu kà sak a nay ata nà, Mbərom i təra manay ɗo ɗiɗek aya pa 'am anahan, anga mə ɗəfak apan nga. \v 25 Həna nà, alay a sa ɗaf nga pə Almasihu ata kutok. Mer su way ana mətuwar a manay ata kə̀ ndəvak coy. \v 26 Matanan, kwanay a fok kə təren wan a Mbərom ahay, anga kə ɗəfen nga pə Yesu Almasihu, \v 27 bina à alay a kwanay sa ga baptisma ata nà, kə jipen nə tə Yesu Almasihu awan, kwanay kə təren kawa winen awan. \v 28 Kwa â ga nə iken Yahuda ahay, kwa â ga nə iken ɗo su kon azar aya awan, kwa â ga nə iken ɓile, kwa â ga nə iken nə ɓile a itəbay, kwa â ga nə iken mungol awan, kwa â ga nə iken uwar awan, i ga awan bay. Kwanay a fok kə təren zek kərtek, anga kə jipen nə tə Yesu Almasihu. \v 29 Natiya kutok, kak kwanay ɗo ana Almasihu ahay cəna, kwanay wan sə kutov ana Ibərahima ahay re. Matanan, ki njiɗen anan way a Mbərom sə zlapan anan anà Ibərahima ata re. \c 4 \p \v 1 Nə̂ ɗakak ikwen anan way inde aday: Wan saa pa 'am su doh ana bəbay anahan, aday winen wan a hwiya ata cəna, winen kawa ɓile mba, kwa â ga nə saa pa way ahay fok nə winen dəp nà, na. \v 2 À alay a kə̀ hərak fan bay ata nà, sa gan nga nə ɗo ahay, winen tə way anahan aya təke, hus pə ana bəbay anahan a sa ɗaf anan alay ata awan. \v 3 Mənuko ɗukwen matanan re. À alay ata, mənuko kawa gwaslay ahay, aday ɗə tərak ahay ɓile sə way lelibay aya sa ga bahay pə daliyugo ataya re. \v 4 Əna alay ana Mbərom awan a sla kutok, a slənay anan ahay wan anahan â nay ahay pə daliyugo, ɗo uwar a sə wahay anan. Kə̀ ɗəfak anan ahay apan anà Tawrita ana Yahuda ahay, \v 5 anga aday â tam anan ɗo aday tinen ɓile sə Tawrita ataya awan, aday mənuko ɗukwen ɗə̂ təra wan a Mbərom ahay kutok. \v 6 Way a sə ɗakay anan kwanay wan a Mbərom ahay ata nà, həna: Mbərom a slənay Apasay ana Wan anahan à mivel a mənuko inde fok, aday Apasay ata a ngaman kutok: «\tl Abba!\tl*» kawa sa ja nà: «Bəbay!» \v 7 Natiya awan, iken ɓile sə awan sabay, əna wan a Mbərom kutok. Anga nan, ki njaɗ anan way a Bəbay anak Mbərom sə lavan anan zek anà gwaslay anahan ahay ata awan. \s1 Anjahay sə Galatiya ahay a varan ajalay nga anà Pol \p \v 8 À alay a kwanay kə sənen Mbərom fan bay ata nà, kwanay nə ɓile sə pəra ahay cara cara, aday pəra ataya ɗukwen tinen mbərom ɗiɗek aya bay re. \v 9 Əna həna kə sənen Mbərom zle kutok. U no sa ja aɗəka nà, Mbərom a san kwanay zle coy. Aka aday, kwanay apan ki men pə way bəle ataya nə kəkəma asa anaw? A nak ikwen sə təra ɓile sə way a mənjəna məgala ataya asa ɗaw? \v 10 Kwanay apan ki gen anan nga anà azar uko ahay pə luvon azar aya awan, pə kiya azar aya awan, aday pə ava azar aya re. \v 11 Kwanay apan ki pəken upo zlawan. Izəne mer su way uno ma ga a à wulen a kwanay ata kə̀ tərak awan kəriya awan. \p \v 12 Mərak uno ahay, kem ikwen ite, təren kawa nen awan, anga nen a ɗukwen, nə tərak kawa kwanay aya re. Ki gen uno ahay awan bay. \v 13 Kə sənen apan zle asanaw, nə ɗakak ikwen anan ləbara mugom ata mama'am a nà, anga à alay ata nə nen ɗəvac awan. \v 14 Ɗəvac uno ata kə̀ bənak ikwen mbiyeɗ bayak awan, əna kə kəɗiyen nen bay, kə liren nen kula bay re. Kə təmihen nen aɗəka nə lele, kawa kə təmihen nə maslay a Mbərom. Kə təmihen nen nə kawa ana kwanay sə təma anan Almasihu Yesu ata awan. \v 15 À alay ata ɗukwen, kwanay tə ataslay mivel a lele. Ataslay mivel a kwanay ata həna winen ahaw? Na san zle lele, kî mben apan tiya nà, kə ndihen anan iɗe a kwanay ahay aday sə vuro anan ì nen. \v 16 Həna, nə tərak ɗo maniɗe a kwanay, anga nen sa jak ikwen ɗiɗek ata ɗaw? \p \v 17 Ɗo sə gəɗak ikwen mungwalay ataya nà, ta gan may kə̂ jipen tə tinen, əna mənjəna nga sa 'am lele awan. Ta ga matanan anga aday tə̂ gəzla mənuko pi zek wa, aday kə̂ jipen tə tinen aya kutok. \v 18 Agan may sə japay tu ɗo a azar aya nə lele, kak nga sa 'am a tinen ata lele nà, na. Kwa â ga nə nen tə kwanay, kwa â ga nə nen tə kwanay bay dəp nà, way ata nə lele, u no nə japuko hwiya. \v 19 Car uno ahay, nen kawa uwar kutov kə̀ dəlak anan ata awan. Ni njahay matanan hus à luvon aday kə təren njavar a Yesu Almasihu ahay tə ɗiɗek aya ata awan. \v 20 U no sə njahay tə kwanay nə bayak awan, anga aday nâ san cəveɗ sa jak ikwen anan ɗiɗek sə way a təɗe ni jak ikwen ata awan. Bina, na san awan a ni jak ikwen ayak həna ata sabay. \s1 Ləbara ana atə Saratu tə Hajara \p \v 21 Kwanay ɗo sa jəka ki gen anan may sə pərahan anan azar anà Tawrita ataya nà, kə slənen way ana Tawrita sa ja ata itəbay kələɗaw? \v 22 A ja nà, Ibərahima nà, wan anahan ahay nə cew. Wan anahan a kərtek a nà, sə wahay nə ɓile ana Ibərahima sə ngaman Hajara ata awan\f + \fr 4:22 \ft Ca pə Laataanooji 16.15.\f*, əna wan hinen ata kutok nà, sə wahay nə uwar sə pəzugoy anahan sə ngaman Saratu ata wanahan.\f + \fr 4:22 \ft Ca pə Laataanooji 21.2.\f* \v 23 Ɓile ata nà, winen a wahay wan anahan nə kawa uwar ahay sa taa wahay ata wanahan, əna uwar sə pəzugoy ata nà, a wahay nə matanan itəbay, anga ɓa Mbərom kə̀ zlapak anan anan kurre tə wan ata awan.\f + \fr 4:23 \ft Ca pə Laataanooji 17.16.\f* \v 24 Way ata a ɗakak uko anan 'am inde: Uwar ataya cew maya ta ga minje nə ta 'am a Mbərom sa ɓan ahay cara cara cew. Hajara, uwar aday ɓile ata nà, a ga minje ta 'am a Mbərom sa ɓan tə Musa à ɓəzlom sə Sina. Gwaslay anahan ahay nə fok mə wahay aya nə ɓile ɗəkɗek. \v 25 Natiya, Hajara cəna, a ga minje ta 'am mə ɓanay a à ɓəzlom sə Sina wa ata awan, pə daliyugo sə Arab ahay. Winen a ga minje tə wulen su doh sə Urəsalima sə biten re, anga ɗo sə njahay uda ataya nə fok ɓile sə Tawrita aya awan. \v 26 Əna wulen su doh a Mbərom tə ɗiɗek a nà, Urəsalima hinen, winen à bagəbaga mburom ata awan. Winen nə may a mənuko, aday ɗo saa njahay uda ataya nə tinen ɓile aya itəbay. \v 27 Kawa winen mə vinde awan à Deftere a Mbərom ata, ta wa: \q1 «Iken uwar a dərlay a anan, \q2 kula kə wahak ɗowan itəbay ata awan, \q2 aday kə ɗəmak way kawa uwar sə wahay ahay itəbay. \q1 Taslay mivel, \q2 anga uwar a ma razl ata nà, \q2 i njaɗ gwaslay ahay zal uwar a winen ta mbaz anahan mba ata awan.\f + \fr 4:27 \ft Ca pə Esaaya 54.1.\f*» \p \v 28 Mərak uno ahay, kwanay nə kawa Isiyaku, bina kə təren wan a Mbərom ahay anga Mbərom kə̀ zlapak anan. \v 29 À alay ana Ibərahima ata ɗukwen, Isəmayel, wan ana Hajara sə wahay kawa uwar sa taa wahay ata, winen apan i bənan mbiyeɗ anà Isiyaku, wan a mə wahay a tə məgala sə Apasay Cəncan ata awan. Həna ata ɗukwen, matanan tə mənuko hwiya re. \v 30 Əna mə vinde awan à Deftere a Mbərom inde nə natiya: «Razl anan uwar a ɓile ata ta wan anahan a təke. Anga wan sə ɓile i pa 'am su doh ana bəbay itəbay. Sa saa pa təte cəna, wan ana uwar sə pəzugoy.\f + \fr 4:30 \ft Ca pə Laataanooji 21.10.\f*» \v 31 Natiya kutok, mərak uno ahay, mənuko nə wan sə uwar a ɓile ata itəbay, əna wan ana uwar aday winen ɓile itəbay ata kutok. \c 5 \s1 Kə̂ təren ɓile ahay bay \p \v 1 Almasihu kə̀ təmak nuko à ɓile ana Tawrita sə Yahuda ahay wa, anga aday ɗə̂ təra ɓile ahay sabay. Gen məgala lele, kə̂ viren anan cəveɗ anà ɗowan sa ma kwanay à ɓile sə awan inde sabay. \p \v 2 Nen Pol na jak ikwen ayak aday nà, kak a nak ikwen ɗo ahay tə̂ gəɗak ikwen mədəndalas cəna, ata way ana Almasihu sa ga anga kwanay ata kə̀ tərak way kəriya awan. \v 3 Ni jak ikwen panan wa asa, kuwaya kə̀ gəɗak mədəndalas cəna, â gan bəlaray anà zek anahan sə ɗəfan apan anà 'am ana Tawrita ahay nə fok lele. \v 4 Kwanay ɗo sə bayak nə Mbərom i ca pikwen pa 'am anahan nə ɗo ɗiɗek aya anga kə ɗəfen anan apan anà Tawrita sə Yahuda ahay ata nà, kwanay tə Almasihu ɗukwen kə gəzlen. Ki njiɗen sumor a Mbərom sa gak uko sabay. \v 5 Manay ite, mə ɗəfan iɗe nà, anà luvon a Mbərom a saa təra manay ɗo ɗiɗek aya tə ɗiɗek ata kutok. Mbərom i ga matanan nà, anga mə ɗəfak nga pə Yesu Almasihu coy. Wita nà, way a mi ba tə məgala sə Apasay a Mbərom ata awan. \v 6 Kak ɗowan a nə kə̀ japak tə Yesu Almasihu cəna, kwa â ga nə winen ma gaɗ mədəndalas awan, kwa â ga nə winen ma gaɗ mədəndalas a bay, kə̀ tərak way kərtek awan. Way məduwen a cəna, ɗəfuko nga pə Yesu awan. Aɗaf nga a mənuko ata i varak uko məgala sə pəlay ɗo a azar aya re. \p \v 7 À alay ata nà, ki gen ahay məgala lele. Sə gafak ikwen 'am sə pərahan azar anà ɗiɗek ata nə wayaw? \v 8 Ɗowan a sa njak kwanay sa ga way matanan ata nà, Mbərom a sə ngamak ikwen pə cakay anahan ata bay asanaw? \v 9 Ɗo ahay ta taa ja nà: «Wuɗah mənjœk cəna, a zlambar anan nuko nə fok.» \v 10 A ga upo ɗukwen ki bayiken nə kawa nen, anga mənuko a fok ɗə japay nə tə Bahay a mənuko Yesu Almasihu. Na san zle re, ɗowan a sa njak kwanay ata nà, kwa â ga nə winen waya, Mbərom i gan sariya. \p \v 11 Mərak uno ahay, nen nə ni ga wazo ta sa jan anà ɗo ahay nà, gəɗuko mədəndalas aday Mbərom i sa təma mənuko bay. Kak abay matanan nà, ɗo ahay ti bəno mbiyeɗ sabay, aday amac a Yesu sa mac pə dədom ata i cəɓan atan sabay. \v 12 Ɗo sa njak kwanay sa ga way matanan ataya nà, u no nə suwan tə̂ dədasl anan zek a tinen məzawal awan! \p \v 13 Mərak uno ahay, Mbərom a ngamak ikwen aday kə̂ təren ɓile sə Tawrita ahay bay. Əna a nan sa ja nà, həna ki mben apan sa ga way sə ubor si zek a kwanay ahay cukutok bay re. Əna pəlen zek ahay lele aɗəka, aday gen anan mer su way ì zek ahay re. \v 14 Nga sa 'am a sə japay anan Tawrita fok cəna, həna: «Pəlay anan ɗo sə cakay su doh anak kawa iken sə pəlay anan nga anak ata awan.\f + \fr 5:14 \ft Ca pə Farillaaji Lewiŋko'en 19.18.\f*» \v 15 Əna, kak kwanay apan ki rəcen zek ahay ta slan, kwanay apan ki pen zek ahay kawa way sə kiɓe ahay asa nà, gen anan ngatay ì zek a kwanay bina, ki saa səɗəken zek ahay kutok. \s1 Apasay Cəncan a, tə mivel su ɗo zənzen awan \p \v 16 Na ja nà, Apasay Cəncan a â lagay kwanay tə cəveɗ awan. Ki gen matanan cəna, ki pərihen anan azar anà cəveɗ sə ubor si zek a kwanay ahay sabay. \v 17 Way ana ubor si zek su ɗo sa gan may cəna, tə japay tə way mbala ana Apasay Cəncan a sa gan may ata bay. Way ana Apasay Cəncan a sa gan may ata ite ɗukwen, tə zlangar tə way mbala ana ubor si zek su ɗo sa gan may ataya bay re. Way ataya cew maya nə tə ngəle nga ì zek ahay bay. Anga nan, kula ki gen anan way a kwanay sa gan may sa ga ataya bay. \v 18 Kak sə lagay kwanay nà, Apasay Cəncan a cəna, məgala ana Tawrita inde pikwen sabay. \p \v 19 Way ana ubor si zek sa gan may ɗo ahay tâ ga nə a san zek zle: vuwar, aján uho, aga mədigweɗ tə cəveɗ ahay cara cara, \v 20 ahəran nga anà pəra ahay, madan, anan iɗe ì zek ahay, atəre, sərak, aga mivel, abayakan way à nga anahan ɗəkɗek, agəzla zek, 'am sə wan bahay, \v 21 ubor, avaway nga, agəsle lelibay aya awan, aday aga way mənjaɗak aya matanan bayak awan. Na jak ikwen panan wa à alay ata awan, həna ni mənahan ayak maza re: Ɗo sa ga way matanan ataya nà, ti zla à bahay a Mbərom inde kulibay. \p \v 22 Əna way ana Apasay Cəncan a sa gan may â njahay à mivel su ɗo inde ataya nà, asan zek, ataslay mivel, zay, munapanaw, lele, sumor, ɗiɗek, \v 23 anjahay səkəffe, aday agan nga anà zek. Tawrita nà, kə̀ gafak anan 'am anà ɗo sa ga way matanan ataya itəbay jiga awan. \v 24 Ɗo ana Almasihu Yesu ahay nà, tə gucek anan way sə ubor si zek lelibay ataya à nga wa, kawa tə darak atan ayak pə dədom mə zləlngaɗ ata awan. \v 25 Sə varak uko sifa nà, Apasay Cəncan awan. Kak matanan cukutok nà, lele saa lagay mənuko pə cəveɗ ɗukwen, winen a re. \v 26 Ɗə̂ həran nga anà zek bay, ɗâ ga way sə cəɓan anà ɗo a azar a bay, ɗâ ga sərak pə ɗo azar aya bay re. \c 6 \s1 Muko anan zek ì zek ahay \p \v 1 Mərak uno ahay, kə cinen anan anà ɗowan a winen apan i ga ines cəna, kwanay aday Apasay a Mbərom a lavak ikwen nga ataya nà, men anan pə cəveɗ lele awan asa, əna tə mivel səkəffe awan. Əna gen anan nga anà zek a kwanay aya awan. Bay nà, ki sa slihen uda re. \v 2 Men anan zek ì zek ahay à ɗəce a kwanay ahay inde. Kak ka sak i gen matanan cəna, ata kə ɗəfen anan apan anà 'am a Almasihu a kutok. \p \v 3 Kak ɗowan a kə̀ bayakak nə winen ɗo məduwen a aday winen ɗo kəriya cəna, kə̀ sapatak anan nga anahan. \v 4 Kuwaya â ca pə azla anahan awan aday. Kak winen lele nà, ata i taslay anan mivel ti mer su way anahan a sa ga tə alay anahan awan, bina, anga a lavay anan mer su way anahan ta su ɗo hinen ata bay. \v 5 Kuwaya â tihen nga nà, anà mer su way anahan a sa ga pa 'am a Mbərom, aday a faɗan gugo ata awan. \v 6 Ɗowan a winen apan i tətakan anan way anà ɗo a Yesu ahay cəna, ɗo a Yesu ataya tə̂ gəzla anan way a tinen ahay fok tə ɗowan ata awan. \p \v 7 Kə̂ sapiten nga a kwanay ahay bay, ɗowan sa mba apan sə gəsle anan tə Mbərom nà, ibay. Kuwaya i halan nga nà, anà way anahan a sa casl ata awan. \v 8 Kak a ga nə way sa zlan à nga ì zek ahay ɗəkɗek, i mac nə tə way ataya awan. Əna kak a ga nə way sa zlan à nga anà Apasay a Mbərom nà, i mac itəbay, əna Apasay a Mbərom i varan sifa sa ndav bay ata awan. \v 9 Kak matanan cukutok nà, pərahuko anan azar sa ga way lele aya awan, ɗâ ya nga bay. Anga kak ɗa yak nga sa ga way a lele ataya bay cəna, à alay inde nà, ɗi saa njaɗ anan way lele aya awan. \v 10 Anga nan, həna nà, alay a inde anga aday ɗâ gan way lele aya anà ɗo ahay fok, mə zakan a anà mərak a mənuko ɗo sa ɗaf nga pə Yesu Almasihu ahay ataya awan. \s1 'Am mədakwidok aya awan \p \v 11 Ənga, cen pə way uno a sə vindek ikwen ayak a anaya aday, nə vindek ayak nə ɓərzlozlo tə alay uno awan. \p \v 12 Sa gak ikwen bəlaray sa gaɗ mədəndalas nà, ɗo sa gan may tâ zlan à nga anà ɗo ahay fok ataya awan. Ta ga matanan nà, anga aday tâ njaɗ ɗəce anga sə ɗakay anan amac a Yesu Almasihu pə dədom mə zləlngaɗ ata bay cəna coy. \v 13 Kwa tinen aya ɗukwen, tə ɗəfan apan anà Tawrita ana Yahuda ahay bay re. A nan atan nə kwanay kə̂ gəɗen mədəndalas anga aday tə̂ həran nga ì zek anga kə bənen atan à 'am wa. \v 14 Nen ite nà, ni həran nga anà zek nà, si anga amac ana Bahay a mənuko Yesu Almasihu pə dədom mə zləlngaɗ ata awan. Pi nen nà, way sə daliyugo a anan ataya fok tə tərak kawa way kəriya aya awan anga amac anahan. Nen a ɗukwen, nə tərak kawa ɗo ma mac a pa 'am sə way sə daliyugo ahay re. \v 15 Kwa ɗowan a nə ma gaɗ mədəndalas awan, kwa ɗowan a nə ma gaɗ mədəndalas a itəbay, a ga awan ibay. Way sa mak uko zek cəna, təruko ɗo wiya aya awan. \v 16 Ɗo sə pərahan azar anà way uno sa ja ataya, aday ɗo a Yesu ahay à wulen ana Isəra'ila ataya ɗukwen, Mbərom â varan atan zay anahan, aday tâ gan ì zek wa. \p \v 17 A ban pə həna anan wa cəna, ɗowan â sa bəno mbiyeɗ tə awan sabay, anga vivay a pi zek uno həna ataya tə ɗakay anan nə nen ɗo a Yesu coy. \v 18 Mərak uno ahay, Bahay a mənuko Yesu Almasihu â gak ikwen sumor anahan ite. Amen.