\id ACT \h Mer su way ahay \toc1 Mer su way ana ɗo maslan a Yesu ahay \toc2 Mer su way ahay \toc3 Mer su way ahay \mt1 Mer su way ana ɗo maslan a Yesu ahay \imt1 Aɗakay way pə deftere a anan \ip Sə vinde ɗerewel a anan nà, Lukas. Ləbara a anan a pərahan azar anà ləbara anahan sə təker pə Yesu à deftere a Lukas inde ata awan. A vinde nà, ləbara mugom a pə Yesu a ta 'am pə daliyugo nə kəkəmaw. À adazlan anahan inde nà, Apasay Cəncan a a dazay ahay pə njavar a Yesu ahay, aday a varan atan məgala sa zla anan tə ləbara ata kwa aha kutok. À ɗerewel a anan inde kutok, ɗi sləne way ana atə Piyer tə Yuhana tatə Yakuba aday Pol sa ga ataya awan. À andav ana ɗerewel a anan inde kutok, ləbara a Yesu mugom a a dəzle à Ruma, man ana bahay sə daliyugo fok winen uda ata awan. \is1 Nga sa 'am ahay \io1 Apasay Cəncan a a varan məgala anà njavar a Yesu ahay \ior (1.1 - 2.47)\ior* \io1 Egliz à Urəsalima \ior (3.1 - 8.3)\ior* \io1 Tə ɗakay anan ləbara mugom a à Yahudiya aday à Samariya \ior (8.4 - 9.31)\ior* \io1 Tə ɗakay anan ləbara mugom a anà ɗo aday tinen Yahuda ahay itəbay ataya awan \ior (9.32 - 15.35)\ior* \io1 Ləbara mugom a a dəzle pə daliyugo sə Aziya, pə daliyugo sə Gərek ahay, aday à Ruma \ior (15.36 - 28.31)\ior* \c 1 \s1 Ɗo maslan ahay ta ba Apasay a Mbərom \p \v 1 Nə vindek ayak nə anakiken, Tiyufil, car uno. À deftere uno inde sə vindek ayak mama'am ata nà, nə ɗakak anak anan ayak mer su way a Yesu sa ga tə way anahan sə ɗakan anan anà ɗo ahay kwa pa sə dazlan a wa, \v 2 aday hus pə ana Mbərom sə gəɓa anan à mburom ata awan. À alay a winen pə daliyugo mba ata nà, a walay anan ɗo maslan anahan ahay, a ɗakan atan anan way a tinen saa ga pə dəɓa anahan wa ataya tə məgala ana Apasay Cəncan awan. \v 3 Pə dəɓa sə amac anahan wa nà, a slabakay ahay à məke wa, a njahay pə daliyugo luvon kwa kuro fuɗo. A kan zek anà ɗo maslan anahan ataya tə cəveɗ ahay cara cara saray bayak awan, anga aday tâ san tə ɗiɗek awan, winen inde tə sifa awan. À alay ata nà, winen apan i ɗakan anan ləbara sa 'am sə bahay a Mbərom anà ɗo maslan ataya awan. \p \v 4 Pə luvon a inde kutok, à alay a tinen à man sa pa way nà, a jan atan, a wa: «Kâ si zlen à Urəsalima wa bay. Njihen, hus pə ana Bəbay uno i slənak ikwen ahay way anahan sə zlapak ikwen anan ata awan. Na jak ikwen kurre biɗaw? \v 5 Yuhana kà gak anan baptisma anà ɗo ahay tə a'am, əna azanaka, Mbərom i gak ikwen baptisma nà, tə Apasay Cəncan awan.» \s1 Yesu a ján à mburom \p \v 6 À alay a Yesu winen mə njahay a pə kərtek a tu ɗo maslan ahay nà, tə cəce panan wa, ta wa: «Ba Məduwen, ki man anan bahay à alay inde anà zahav sə Isəra'ila ahay aday ti lavay nga a tinen həna ɗaw?» \p \v 7 Yesu a mbəɗahan atan apan, a wa: «Kwanay nà, alay sa 'am a kwanay uda sə gəzlan alay pi zek wa anà way ataya nà, ibay. Way ata i təra nə luvon wuraw, kabay à alay wuraw fok nà, wita nə zek a Mbərom sa ɗaf tə məgala anahan awan. \v 8 Aya əna, Mbərom i naa slənak ikwen ahay Apasay anahan Cəncan a nà, ki njiɗen məgala sə ɗakay anan ləbara uno à Urəsalima, pə daliyugo sə Yahudiya tə Samariya awan, aday hus pə magaga sə daliyugo fok.» \p \v 9 Natiya, pə dəɓa sa 'am anahan ata wa nà, Yesu a ján à mburom ì iɗe a tinen inde, aday matapasl a sərat apan sərdədek, tə canan sabay.\fig |src="WA03936b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 1:9" \fig* \v 10 Ɗo maslan ataya nə tinen apan ti cak ayak iɗe à mburom həməcəcce hwiya. Kwayan'a ɗowan aya inde cew tə zana aya pi zek kweɗekkweɗek, tə sləray ahay pə cakay a tinen. \v 11 Aday ta jan atan, ta wa: «Kwanay wan sə Galile ahay, kwanay apan ki cen ayak iɗe həməcəcce à mburom matanan nà, angamaw? Yesu nà, kà zlak pikwen wa à mburom. Aday kawa ana kwanay a sə cinen anan a zla həna ata nà, winen i naa may ahay ɗukwen, kətanan re.» \s1 Ɗo maslan ahay ta ca ɗo à yime ana Yudas inde \p \v 12 Natiya pə dəɓa anahan a wa kutok, ɗo maslan ataya tə dazay ahay à ɓəzlom sə Ulivet ata wa, ta may ahay à wulen su doh sə Urəsalima kutok. Man ata nà, dəren tə wulen su doh a bay, i ga nə way sə kilomiter kərtek ca. \v 13 Tə dəzley ahay à wulen su doh sə Urəsalima nà, ta zla à man sə təfek a tinen, à sewene a tinen a sa taa njahay uda ata awan. Sləmay su ɗo ataya həna: Piyer, Yuhana, atə Yakuba tə Andəre, atə Filip tə Tomas, atə Bartilome tə Mata, Yakuba wan ana Alfa, Simon ɗo maniɗe sə Ruma ahay, aday Yuda wan ana Yakuba. \v 14 Tinen ata fok, tatə uwar aya inde, tatə Mariyama may a Yesu, aday tə mərak a Yesu ahay, tinen a fok ta taa halay nga aday ta taa ga amboh pə kərtek awan. \p \v 15 À alay ata nà, ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay, tinen ti ga səkat tə kwa kuro cew (120). Aday pə luvon a inde kutok, Piyer a slabak à wulen a tinen inde, a jan atan, a wa: \p \v 16 «Mərak ahay, way kawa ana Apasay Cəncan a sa ja à Deftere a Mbərom inde ata nà, təktek kə̀ tərak. Tə dungo ana bahay Dawuda, Apasay Cəncan a a ja 'am pə Yudas, ɗo sa ɗakay pa man a Yesu aday tâ ban anan ata awan. \v 17 Aday abay cəkəbay Yudas a nà, ɗo kərtek à wulen a manay ɗo maslan ahay inde, winen ti mer su way a Yesu à alay inde cite re.» \p \v 18 Yudas aday nà, kə̀ njaɗak magwagway anga way anahan a sa ga lelibay ata awan. Anga nan, a zəɓa anan dala ata kutok, a zla, a sukom anan guvo. À guvo ata inde kutok, a slahay kup məbəburot, aday dinde ahay zərɗəɗ ahay uho. A mac à man ata awan. \v 19 Matanan, way a sə təra ata nà, ɗo sə Urəsalima ahay fok tə slənek apan, aday tə ngaman anà guvo anahan ata ta 'am su kon a tinen nà, Hakəldama, kawa sa ja ite nà, guvo sə mez. \p \v 20 Piyer a ja asa, a wa: «Matanan, mə vinde a à Deftere Jabura inde, Mbərom a ja, a wa: \q1 “Doh anahan a nà, â təra rəgay. \q1 Ɗowan â sa njahay uda bay.\f + \fr 1:20 \ft Ca pə Jabuura 69.26.\f*” \p «Aday ma ja awan asa re, a wa: \q1 “Ɗo hinen â zəɓa anan mer su way anahan awan.\f + \fr 1:20 \ft Ca pə Jabuura 109.8.\f*” \p \v 21 «Natiya, a zla pi zek kutok nà, gəɓuko ɗo kərtek à wulen a mənuko wa aday â təra ɗo maslan a Yesu à yime ana Yudas inde. Sumor a nà, winen ɗo sə pərahan azar anà Bahay a mənuko Yesu pə kərtek a tə manay kwa siwa siwa fok, \v 22 a ban kwa pə ana Yuhana sa gan baptisma wa, hus pə ananahan sa ján à mburom ata awan. Zəɓuko nà, ɗo matanan ata awan, anga i təra kawa mənuko, ɗo sə side aslabakay a Yesu à məke wa ata awan.» \p \v 23 Natiya awan, ta kay anan ahay sləmay sə ɗo ahay cew: atə Yusufu, ɗowan a tə ngaman Barsabas kabay Yustus re ata awan, tə apan Matiyas. \v 24 Ɗo maslan ataya ta ga amboh, ta wa: «Ba Məduwen, iken nà, ka san mivel a kuwaya zle fok. Ɗakan umo anan à wulen su ɗo a anaya cew aya nà, kə zəɓa wa nə waya \v 25 aday i təra ɗo maslan anak, i ga anan mer su way ana Yudas sə mbəsak ata anaw. Anga Yudas kà zlak à man a mə lavay zek a anga winen ata kutok.» \v 26 Pə dəɓa anahan a wa nà, ta kaɗ anjar\f + \fr 1:26 \ft Ta kaɗ anjar, bina ta lar anjar bay.\f* sa ca apan, i slahay nə pə wayaw, aday anjar ata a kay anan, a slahay pə Matiyas. Winen a təra ɗo maslan mə slala kuro nga cew awan à yime ana Yudas inde kutok. \c 2 \s1 Apasay a Mbərom a dazay ahay pə njavar a Yesu ahay \p \v 1 Natiya, pə luvon sə azar uko ana Yahuda ahay sə ngaman Pentekosta\f + \fr 2:1 \ft Pentekosta nà, azar uko sə təra pə dəɓa sə Pasəka wa à luvon kwa kuro ɗara inde ata awan.\f* ata nà, njavar a Yesu ahay tə halay nga à man kərtek awan. \v 2 Kwayan'a, agungol a ndəray ahay à mburom wa, kawa vəvara məduwen awan, a rah anan doh a njavar ahay mə njahay uda ata awan. \v 3 Tə canan anà awan aya kawa miresl sə uko, ta nay ahay, tə gəzla zek, tə njahay pa nga su ɗo a tinen ù doh ataya fok. \v 4 Fok a tinen a, Apasay Cəncan a a rahan atan à mivel ahay inde, aday ta ma nga sa ja 'am su kon azar aya cara cara, kawa ana Apasay a Mbərom a sə varan atan məgala ata awan. \p \v 5 À Urəsalima ata nà, Yahuda ahay inde bayak a tə ɗəfan apan à Mbərom lele, abay tinen mə njahay aya pu kon sə daliyugo ahay fok. \v 6 Tə sləne agungol ata cəna, tə halay nga à man su ɗo ataya awan. Aday way ata a gan atan wurdədəsdəssa, anga ɗo ataya tinen apan ti ja 'am nà, kuwaya a sləne ta 'am su kon anahan. \v 7 Way ata a gan atan masuwayan. Anga nan ta ma nga sa ja, ta wa: «Ɗo anaya fok nà, tinen Galile ahay biɗaw? \v 8 Aday ta ja 'am su kon a mənuko ahay fok nə kəkəmaw? \v 9 Mənuko nà, ɗa nay ahay kwa à Partiya wa, à Mediya wa, à Elamiya wa. Mənuko ɗo sə njahay à Mesopotamiya ahay, à Yahudiya ahay, à Kapadosiya ahay, à Pontus ahay, à Aziya ahay, \v 10 à Firigiya ahay, à Pamfiliya ahay, à Misra ahay, à Siren pə daliyugo sə Libiya ahay. Mənuko ɗo sa nay ahay kwa à Ruma wa, \v 11 ɗa nay ahay kwa à Kereta wa tə Arabiya wa re. À wulen a mənuko inde nà, azar su ɗo aya nə Yahuda ahay, aday azar aya ite nà, tinen Yahuda ahay bay, əna tə pərahan azar anà pəra sə Yahuda ahay. Aday mənuko fok ɗə sləne tinen apan ti ɗakay anan masuwayan a Mbərom sa ga ataya fok ta 'am a mənuko ahay nə kəkəmaw?» \v 12 Way a sə təra ata a gan atan masuwayan, ta san ti ja nə maw bay fok. Ta ja à wulen a tinen inde, ta wa: «Way a həna anan ata nə masuwayan ɗuwuraw? A nan sa ja nə maw?» \v 13 Aya əna, azar su ɗo aya ta ma nga sə mbasay pu ɗo a Yesu ahay, ta wa: «Ɗo a anaya nə ta sak mahay, tə vawak nga.» \s1 Wazo ana Piyer \p \v 14 Natiya, pə dəɓa a wa kutok, Piyer tu ɗo maslan a kuro nga kərtek ataya fok tə slabak à wulen su ɗo ataya inde, aday Piyer a dazlan sa jan 'am anà ɗo ahay tə məgalak awan, a wa: «Kwanay Yahuda ahay tu ɗo sə njahay à Urəsalima a anaya awan, slənen anan 'am uno a anan lele, ni ɗakak ikwen anan ləbara sa 'am a anan.\fig |src="WA03940b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 2:14" \fig* \v 15 Kawa ana kwanay sə bayak nà, ɗo a anaya nə tə vawak nga. Əna cəkəbay matanan bay, anga həna nà, njamde dəsuɗo sə duwdew mba, alay sə vaway nga kà slak fan bay asanaw! \v 16 Aya, way a anan a təra nà, kawa ana ɗo maja'am a Mbərom Yo'el sa ja, a wa: \q1 \v 17 “Mbərom a ja nà: \q1 À luvon mədakwidok aya inde nà, ni slan Apasay uno à kuwaya inde fok. \q1 Wan a kwanay ahay tə dəna a kwanay ahay fok ti man anan 'am uno anà ɗo ahay. \q1 Njavar a kwanay ahay ti canan anà way uno sə ɗakan atan anan ataya awan. \q1 Məceɗ a kwanay ahay ɗukwen, ni jan atan 'am à cœn sə zuɓay inde. \q1 \v 18 Ayaw, pə luvon ataya nà, ni slan Apasay uno ù ɗo si mer su way uno ahay inde, \q2 â ga nə mungol awan, â ga nə dəna awan, ti man anan 'am uno anà ɗo ahay. \q1 \v 19 Ni ga way masuwayan aya à mburom, \q2 aday pə daliyugo ɗukwen, mez i pak, uko tə jinjek ti kay ahay re. \q1 \v 20 Pac i dav sabay, aday kiya ɗukwen i mbəɗahan sa ca nà, nduzzo kawa mez. \q1 Way ataya tə tərak nà, luvon ana Bahay a mənuko i saa may ata, i dəzley ahay bəse kutok. \q1 Luvon ata nà, məduwen a aday tə mazlaɓ a re. \q1 \v 21 Matanan, kuwaya ɗowan a kə̀ ɗəfak nga pə sləmay ana Mbərom Fetek cəna, i tam.\f + \fr 2:21 \ft Ca pə Yoo'el 3.1-5.\f*”» \p \v 22 Piyer a ja asa, a wa: «Kwanay Isəra'ila ahay, slənen 'am uno a anan lele aday. Yesu ɗo sə Nazaratu ata nà, ɗa san zle, winen ɗo a Mbərom sə slənay ahay, anga Mbərom a kà gak masuwayan ahay cara cara à wulen a kwanay inde tə alay a Yesu ata awan. Kwanay kə sənen apan zle lele re. \v 23 Mbərom a varak ikwen anan Yesu, kawa anahan sə lavay a zek kwakwa ata awan. Aday a san zle, kwanay ɗukwen kə viren anan anan à alay inde anà ɗo sə atahasl ahay, ti darak anan ayak pə dədom mə zləlngaɗ awan, kawa ana kwanay sa ga anan həna ata awan. \v 24 Əna Mbərom kə̀ slabakak anan ahay à məke wa, winen inde tə sifa awan. Kə̀ təmak anan Yesu à ɗəce sə amac wa, anga amac nà, məgala anahan inde sa ban anan ibay. \p \v 25 «Matanan Dawuda kà jak pə Yesu, a wa: \q1 “Nə canan anà Mbərom Fetek pac pac winen inde pə cakay uno. \q1 Winen mə njahay a tə alay puway uno. \q1 Anga nan, ni jəjar sabay. \q1 \v 26 Matanan, mivel uno həna nà, ma rah a tə ataslay mivel awan, \q2 nen apan ni təɓa 'am sa ga ara tə ambasay awan. \q1 Kwa nə məcak təkeɗe nà, nen ni ɗəfak iɗe hwiya, \q2 \v 27 anga iken ki mbəsak nen à məke inde bay, \q2 ki mbəsak anan zek uno â wuslay à məke inde bay, nen ɗo anak cəncan awan. \q1 \v 28 Kə ɗakak uno pə cəveɗ sa njaɗ sifa. \q1 Ki vuro ataslay mivel bayak a pə cakay anak.\f + \fr 2:28 \ft Ca pə Jabuura 16.8-11.\f*” \p \v 29 «Mərak ahay, ɗa san apan zle, bije a mənuko Dawuda ata nà, kə̀ məcak aday ta lak anan. Jəvay anahan a ɗukwen inde, ɗa san man a zle re. \v 30 Winen nà, ɗo maja'am a Mbərom. Anga nan, a san apan zle re, ɓa Mbərom kə̀ zlapak anan anan ta sa jan nà, i naa ɗaf wan sə kutov anahan à bahay anahan inde. \v 31 Dawuda ɗukwen a san apan zle Almasihu nà, i slabakay ahay à məke wa. Anga nan, a wa: \q1 “Iken Mbərom nà, ki mbəsak nen à məke inde bay, \q2 ki mbəsak anan zek uno â wuslay à məke inde bay.\f + \fr 2:31 \ft Ca pə Jabuura 16.10.\f*”» \p \v 32 Piyer a ja asa re: «Yesu nà, Mbərom kə̀ slabakak anan ahay à məke wa. Manay a fok ma san apan zle, manay ɗo sə canan njœk tə iɗe a manay ataya awan. \v 33 Mbərom kə̀ zəɓak anan ayak anga sə njahay tə alay puway anahan awan. Yesu a təma Apasay Cəncan a pə Bəbay anahan wa, kawa ana Bəbay anahan sə zlapay anan ata awan. Winen ɗukwen kə̀ varak umo ahay Apasay ata re. Natiya kutok, way a kwanay sə sləne ta sə canan a anan fok, sa ga mer su way ata nà, winen awan. \v 34 Aya, Dawuda nà, kə̀ jənak à man a Mbərom itəbay. Əna winen a a wa: \q1 “Mbərom Fetek a jan anà Bahay uno nà: \q1 Njahay tə day sə alay puway uno, \q2 \v 35 aday ɗo maniɗe anak ahay fok nà, ni təra atan ɓile anak aya awan.\f + \fr 2:35 \ft Ca pə Jabuura 110.1.\f*” \p \v 36 «Anga nan, kwanay Isəra'ila ahay fok, sənen anan tə ɗiɗek awan: Yesu ɗowan a kwanay sa vaɗ anan ta sə daray anan pə dədom mə zləlngaɗ ata nà, Mbərom a təra anan Bahay a nuko awan aday Almasihu re.» \p \v 37 Ɗo ataya tə sləne 'am ata fok cəna, mbac a slahay patan wa. Anga nan tə cəce pə Piyer tu ɗo maslan ataya wa, ta wa: «Mâ ga həna jiya nə kəmaw, mərak ahay?» \p \v 38 Piyer a mbəɗahan atan apan, a wa: «Mbəɗihen anan lœn anà ines a kwanay ahay, təmihen sa ga baptisma anga sə təra ɗo a Yesu Almasihu ahay, aday Mbərom i pəsek ikwen anan ines a kwanay ahay, i varak ikwen Apasay anahan Cəncan awan. \v 39 Mbərom kə̀ zlapak sə varak ikwen Apasay anahan Cəncan ata nà, a zlapan anan anà ɗo ahay aday winen saa ngaman atan, saa pərahan azar ataya fok re, kawa sa ja nà, anà kwanay tə wan sə kutov a kwanay ahay, aday anà ɗo su kon dəren aya fok re.» \p \v 40 Piyer a jan atan 'am a azar aya bayak asa. A nan nà, tə̂ təma 'am ata awan, aday tâ sa ya nga bay re. A jan atan asa re, a wa: «Kwanay, mbəsiken anan ɗo a wuswes a anaya awan, təmen zek a kwanay ahay.» \p \v 41 Ɗo ahay bayak a tə təmahak 'am ana Piyer ata awan, tə təmahak sa ga baptisma. Pə luvon ata nà, ɗo a Yesu ahay tə zəgahak anan apan njavar a Yesu ahay, ti ga way sə mbulo maakan. \v 42 Pac pac tinen apan ti halay nga sə tətak way pu ɗo maslan a Yesu ahay wa, ti gəzla pen tə sləmay a Yesu, ti ga amboh. Tə njahay pə kərtek awan, à asan zek inde. \s1 Asan zek su ɗo a Yesu ahay \p \v 43 Ɗo a Yesu ahay fok tə jəjaran anà Mbərom lele, aday Mbərom a ga masuwayan ahay bayak a cara cara tə alay ana ɗo maslan a Yesu ahay. \v 44 Tinen a fok 'am a tinen kərtek, way a tinen ɗukwen mə japay pə kərtek a re. \v 45 Tə sukom a way tə way a tinen, tə guvo a tinen ahay, tə japay anan dala awan, aday tə varan anà kuwaya fok nà, kawa anahan sa gan may. \v 46 Pac pac fok, tinen apan ti halay nga pə kərtek awan ù doh sə mazlaɓ a Mbərom. Tinen apan ti halan nga anà way sa pa a tinen ahay pə kərtek a àga tinen aya awan. Tinen apan ti pa way a tinen ahay pə kərtek awan, tə ataslay mivel aya awan, aday tə mivel kərtek a re. \v 47 Tinen apan ti həran nga anà Mbərom, ta zlan à nga anà ɗo ahay fok. Aday ɗo ahay tinen apan ti tam pac pac fok, Bahay Yesu winen apan i zəgahan atan anan apan ɗo ahay. \c 3 \s1 Ɗowan a inde mə təra à məndak awan \p \v 1 Pa pac a inde, atə Piyer tə Yuhana ta zla ù doh sə mazlaɓ a Mbərom. Ta zla nə tə njamde maakan, alay a ɗo ahay sa taa ga amboh ata awan. \v 2 Tinen apan ti dəzle à məsudoh su doh sə mazlaɓ a Mbərom inde sə ngaman Mə-Rəɓa-Awan ata nà, ta tan ayak à nga anà ɗowan a inde mə təra à məndak awan, kwa sə wahay anahan. Ta taa zəɓak anan ayak nə pac pac, anga aday i dubok way pu ɗo sa zla ù doh sə mazlaɓ a Mbərom ahay wa. \v 3 Ɗowan ata a canan anà atə Piyer tə Yuhana tinen apan ti zla ù doh cite nà, a dubok patan wa dala. \p \v 4 Atə Piyer tə Yuhana tə zəzor anan, aday Piyer a jan, a wa: «Ca pumo lele.» \v 5 Ɗowan ata a zəzor atan lele. Winen a bayak i ga nà, ti varan dala. \v 6 Piyer a jan, a wa: «Dala nà, inde upo ibay. Əna way a həna inde upo ata nà, ni varak anan. Na jak nà, tə sləmay a Yesu Almasihu, ɗo sə Nazaratu, slabak, zla tə saray anak!» \p \v 7 Piyer a bənan anan alay puway, a man zek sə slabak. Kwayan'a saray anahan ahay tə ndarkwaslak anahan ahay ta njaɗ məgala. \v 8 A slabak hərom, a dazlan sa bar. Ta zla ù doh sə mazlaɓ a Mbərom tatə Piyer tə Yuhana, winen apan i zla, winen apan i dazay à mburom kwerkwer, winen apan i zambaɗ anan Mbərom.\fig |src="WA03943b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 3:8" \fig* \p \v 9 Winen apan i zla, i zambaɗ anan Mbərom ata nà, ɗo ahay fok tə canak anan, \v 10 aday tə sənak anan kutok. Ta wa: «Winen nà, ɗowan mə təra à məndak ata sa taa dubok way pə ɗo ahay wa pə məsudoh sə ngaman Mə-Rəɓa-Awan ata awan.» Natiya awan, way ata a gan atan hərɓəɓəkka tə mindel. \s1 Piyer a wazay ù doh sə mazlaɓ a Mbərom \p \v 11 Ɗowan ata, winen pə cakay ana atə Piyer tə Yuhana hwiya, ɗo sa man ataya fok ta ma nga sa haw pə cakay a tinen à man a sə ngaman «Vo galak ana Sulimanu» ata awan, anga way sə təra ata a gan masuwayan anà ɗo ataya awan. \v 12 Piyer a canan atan cəna, a jan atan, a wa: «Kwanay Isəra'ila ahay, way ata a gak ikwen masuwayan nə angamaw? Aday ki cen pumo hwiya nden'e nà, angamaw? Kwanay kə bayiken ɗowan a anan a mbar nà, anga məgala a manay, kabay anga mə ɗəfan apan anà Mbərom lele ata ɗaw? \v 13 Mbərom ana Ibərahima, tə ana Isiyaku tə ana Yakob, Mbərom ana bije a nuko ataya sə ɗəfan apan ata awan, anga sə varan mazlaɓ anà Yesu, ɗo si mer su way anahan, Mbərom kə̀ mbərak anan ɗowan a anan. Kwanay nà, kə viren anan anan à alay inde anà Ruma ahay, anga aday tâ vaɗ anan. Kwa abay Pilatu a gan may sə mbəsak anan ɗukwen, kwanay kə ngəmen â mbəsak anan bay re. \v 14 Winen nà, ɗo cəncan awan, ɗo ɗiɗek awan, əna kə ngəmen aday Pilatu â mbəsakay anan ahay bay. Ki gen anan kem anà Pilatu bugol nà, â mbəsakak ikwen anan ahay ɗo a sa vaɗ nga su ɗo ata aɗəka. \v 15 Kə vəɗen anan ɗo sə varan sifa anà way ahay fok ata à məke sa ndaw, əna Mbərom kə̀ slabakak anan ahay à məke wa. Manay ɗukwen mi mba apan sa ra ambar sa 'am a anan təte. \v 16 Ɗowan həna anan nà, kwanay a fok kə cinen anan, aday kə sənen anan zle, winen a mbar nà, anga kə̀ ɗəfak nga pə sləmay a Yesu. Sa mbar anan jiga nà, sləmay a Yesu, anga ɗowan a anan kə̀ ɗəfak apan nga. Kwanay a fok, ki cinen anan. \p \v 17 «Ayaw, mərak uno ahay, na san zle, ki gen anan way ataya anà Yesu nà, anga kə sənen ɗiɗek bay. Bahay a kwanay ahay ɗukwen ta san ɗiɗek bay re. \v 18 Əna way ata a ga zek matanan nà, anga ɓa Mbərom kà jak anan tə dungo ana ɗo maja'am anahan ahay kwakwa, ta sa ja təktek Almasihu anahan saa slənak ikwen ahay ata â ga ɗəce. \v 19 Həna aɗəka nà, mbəɗihen anan lœn anà ines a kwanay ahay, men anan ù vo anà Mbərom, aday Mbərom i pəsek ikwen anan kutok. \v 20 Aday Bahay Mbərom i varak ikwen zay, ta sə slənak ikwen ahay Yesu, winen Almasihu a Mbərom sə lavay anan zek anga kwanay kurre ata awan. \v 21 Ayaw, həna ata nà, Yesu Almasihu nà, i njahay à mburom à man ata tamak, hus i dəzle pə luvon a Mbərom saa mbəɗa anan way ahay fok wiya aya kawa ana ɗo maja'am anahan cəncan aya sa ja apan ata aday. \v 22 Musa a ja nà: “Mbərom Bahay a kwanay i naa varak ikwen ɗo maja'am hinen kawa nen à wulen ana zahav a kwanay a wa. Kə̂ təmihen anan anan 'am anahan saa jak ikwen ata fok. \v 23 Ɗowan a kə̀ təmahak anan anan 'am anahan itəbay ata nà, Mbərom i lize anan à mamasl su ɗo anahan ahay wa.\f + \fr 3:23 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 18.15, 18-19.\f*”» \p \v 24 Piyer a pərahan anan azar sa ja, a wa: «Ɗo maja'am a Mbərom ahay kwakwa, a bənay ahay kwa pə Samiyel wa hus pu ɗo maja'am a Mbərom azar aya, fok a tinen a kərtek tə kərtek ta jak 'am pə way a sə təra pə luvon a anan ataya awan. \v 25 Ɗo maja'am a Mbərom ataya ta ja way ataya pə kwanay awan, aday Mbərom kə̀ ɓanak 'am tə bije a kwanay ahay anga kwanay a re. A jan anà Ibərahima nà: “Tə alay ana wan sə kutov anak ahay, ni ɗaf alay sə mazlaɓ uno pu ɗo su kon ahay fok.\f + \fr 3:25 \ft Ca pə Laataanooji 22.18, 26.4.\f*” \v 26 Matanan kutok, Mbərom a lah sə slənay anan ahay Yesu, ɗo si mer su way anahan nà, anà kwanay awan, anga aday â ɗaf pikwen alay sə mazlaɓ anahan ta sa may ahay kwanay à cəveɗ sə huwan a kwanay ahay wa.» \c 4 \s1 Atə Piyer tə Yuhana pa 'am su ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay \p \v 1 À alay a Piyer tə Yuhana tinen apan ti jan 'am anà ɗo ahay mba, ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay pi zek tə bahay su ɗo sa ba doh sə mazlaɓ a Mbərom, aday tə Saduki ahay, ta zla à man a tinen. \v 2 Ta ma nga sa ga patan mivel, anga atə Piyer tə Yuhana nà, tinen apan ti ɗakan anan anà ɗo ahay nə Yesu kə̀ slabakak ahay à məke wa. Matanan, ɗo ma mac aya ɗukwen, ti naa slabakay ahay à məke wa tə sifa aya re. \v 3 Anga nan kutok, ta ban anan ɗo maslan ataya awan, tə tacay atan à dangay, hus sa ca pa 'am sə sariya nə sidew awan, bina suko kà gak coy re. \v 4 Aya əna, ɗo ahay bayak a à wulen su ɗo sə sləne 'am a Piyer ataya wa tə təmahak 'am ana ɗo maslan ataya awan, tə ɗəfak nga pə Yesu. Ɗo ataya tə zəgahak anan ɗo ana Yesu ahay. Tə baslay mungol ahay ɗəkɗek, tinen mbulo ɗara kutok. \p \v 5 Iɗe a cəɗe sidew a nà, bahay sə Yahuda ahay pi zek tə məceɗ sə Yahuda ahay aday tə miter sə Tawrita ahay tə halay nga à Urəsalima. \v 6 Atə Anas, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay, tatə Kayafas, Yuhana, Aleksandire aday tə azar su ɗo ana Anas ahay, inde à wulen a tinen. \v 7 Tə ngaman anà ɗo maslan a cew ataya pa 'am a tinen, aday tə cəce patan wa, ta wa: «Kə mbəren anan ɗowan a mə təra à məndak ata nà, tə məgala wuraw, kabay tə sləmay a wayaw?» \p \v 8 Cəna Apasay Cəncan a a zlan à mivel inde anà Piyer, a mbəɗahan atan apan, a wa: «Kwanay bahay ahay tə məceɗ ahay, \v 9 manay həna pa 'am a kwanay nà, anga sumor a manay sa ga ta sa mbar anan ɗowan a vədal a anan ata bugol biɗaw? A nak ikwen sa san nà, kə̀ mbərak tə məgala sə sləmay a wayaw ɗaw? \v 10 Kak matanan nà, kwanay tə Isəra'ila ahay fok, sənen anan kutok: Ɗowan a həna anan mə tavay a pa 'am a kwanay kə̀ mbərak nà, anga məgala sə sləmay ana Yesu Almasihu, ɗo sə Nazaratu. Winen nà, kə vəɗen anan pə dədom mə zləlngaɗ awan, əna Mbərom kə̀ slabakak anan ahay à məke wa. \v 11 Natiya, Deftere a Mbərom a ja 'am həna anan ata nə pə winen awan, a wa: \q1 “Kon mbala ana ɗo sa ɗezl way ahay sa lar anan ata nà, \q2 sə təra kon sə mide lele aɗəka nà, winen.\f + \fr 4:11 \ft Ca pə Jabuura 118.22.\f*” \p \v 12 «Ɗo sa mba apan sa tam ɗo ahay miza nà, ibay, si Yesu a kərtek. Bina sləmay inde maza pə daliyugo sa mba apan sa tam mənuko uwec wa mbala ana ɗo ana Mbərom sə varak uko ahay ata nà, ibay.» \p \v 13 'Am ana Piyer ata a gan masuwayan anà ɗo mə halay nga ataya awan, anga ta ca apan ɗo maslan a cew ataya nà, ɗo məduwen aya bay, aday mə jangay aya bay re, əna tə jəjar sə mbəɗahan atan apan bay re. Aday ɗo ataya tə sənak ɗo maslan ataya tə njahak pə kərtek a tə Yesu. \v 14 Əna tinen apan ti ca pə ɗowan a ma mbar ata winen inde zay mə tavay a pə cakay ana ɗo maslan a cew ataya awan. Anga nan, ta mbak apan sə mbəɗahan atan apan awan a ibay jiga awan. \v 15 Matanan, ta ma anan ɗo maslan a cew ataya uho tamak, kutok tinen tə mbəɗek sa vaɗ uway pa 'am ata à wulen a tinen inde aday. \v 16 Ta wa: «Ɗo a anaya həna jiya nà, ɗi ga atan kəmaw? Ɗo sə Urəsalima a anan ataya fok tə sənak pə masuwayan a məduwen a tinen sa ga anan ata lele coy. Aday mənuko ɗukwen, ɗi mba apan sə məman anan nà, i ga zek bay re asa. \v 17 Aya həna nà, ɗi ngaman atan ayak, aday ɗi gafan atan 'am, tâ saa ma apan sa jan 'am tə sləmay a Yesu anà ɗowan sabay. Ata kutok nà, ləbara sa 'am a tinen ata i ta 'am bay.» \v 18 Tə ngaman atan ayak asa, ta jan atan, ta wa: «Mbəsiken sa jan 'am tə sləmay a Yesu aday sə ɗakan anan ləbara sa 'am ana Yesu anà ɗo ahay.» \p \v 19 Aya əna, atə Piyer tə Yuhana tə mbəɗahan atan apan, ta wa: «Ənga, kwanay a bayiken apan lele aday, təɗe saa zlan à nga anà Mbərom nə maw? Təɗe sə ɗəfan apan nə anà Mbərom a ɗaw, kabay lele nà, sə ɗəfak ikwen apan anà kwanay bugol aɗəka ɗaw? \v 20 Manay nà, way a manay sə canan ta sə sləne fok cəna, mi ɗakay anan, bina mi mba apan sə njahay way a manay bay.» \p \v 21 Pə dəɓa anahan a wa nà, ɗo sa gan atan sariya ataya tə ngəraz patan anga aday tə̂ njahay way a tinen, tə mbəsakay atan ahay kutok. Tə sənak sa jəka ti kəta atan kəkəmaw bay, bina ɗo ahay fok tinen apan ti həran nga anà Mbərom anga way anahan a sa gan anà ɗowan a vədal ata awan. \v 22 Ava ana ɗowan a tinen sa mbar anan tə masuwayan ata nà, a zalay kwa kuro fuɗo. \s1 Ɗo a Mbərom ahay ta ga amboh \p \v 23 Pə dəɓa a sə mbəsakay atan ahay ata nà, atə Piyer tə Yuhana ta ma pə cakay ana ɗo a tinen ahay, tə təkəren atan anan way ana bahay sə gəɗan dungo anà way ahay tə məceɗ ahay sa jan atan ata fok. \v 24 Ɗo a tinen ataya tə sləne anan 'am ata nà, tinen a fok ta ma nga sa gan amboh anà Mbərom tə mivel kərtek awan, ta wa: «Ayaw, Bahay a manay, iken ɗo sə ndakay bagəbaga mburom tə daliyugo tə bəlay ahay, aday tə way a uda ataya təke fok. \v 25 Iken awan ka jak 'am tə dungo ana ɗo si mer su way anak Dawuda, winen bije a manay awan. Apasay anak Cəncan a kà jak à winen inde, a wa: \q1 “Ɗo su kon azar aya ti ga mivel, aday ɗo sə pəra ahay ti jəjem 'am kəriya nà, angamaw? \q1 \v 26 Bahay sə daliyugo ahay tinen apan ti ndire zek, \q2 aday ɗo sə lavan nga anà ɗo ahay ahay tinen apan ti lavan zek anà vəram tə Mbərom Fetek aday tə Almasihu anahan.\f + \fr 4:26 \ft Ca pə Jabuura 2.1-2.\f*” \p \v 27 «Ayaw, way ata matanan acəkan, anga həna kutok nà, Hiridus tatə Pontiyos Pilatu, tə halay nga à wulen su doh a anan inde tə Ruma ahay tə Isəra'ila aya awan, anga sa ɓan 'am pə Yesu ɗo si mer su way anak cəncan a, iken sə walay ata awan. \v 28 Iken nà, məgala awan. Natiya, way a tinen sa ga fok nà, way kawa ananak a sa gan may kurre ata awan. \v 29 Həna kutok, Ba Məduwen, sləne way a tinen sa ja ti gan umo ataya awan. Kem, varan məgala anà ɗo si mer su way anak ahay sa ja 'am anak mənjəna ajəjar. \v 30 Varan umo gədan sa mbar anan ɗo sə ɗəvac ahay ta sa ga masuwayan ahay cara cara tə məgala sə sləmay a Yesu, ɗo si mer su way anak cəncan awan.» \p \v 31 Pə dəɓa sa ndav anan amboh a tinen ata wa nà, man a tinen ata a ɓal kəzlek kəzlek. Tinen a fok tə njaɗak məgala sə ɗakay anan 'am a Mbərom mənjəna sə jəjar, anga Apasay Cəncan a kə̀ rahak atan à mivel inde. \s1 Ɗo a Yesu ahay tə japay anan zlile a tinen ahay pə kərtek awan \p \v 32 Ɗo a Yesu ataya fok nà, mivel a tinen a kərtek, abayak nga a tinen ahay kərtek a re. Tə japay anan zlile a tinen pə kərtek awan. Ɗowan sa jəka «zlile uno anuno taayak» nà, ibay fok. \v 33 Tə məgala a bayak a, ɗo maslan ataya tə pərahan azar sə ɗakay anan, tə canak anan Yesu kə̀ slabakak ahay à məke wa. Mbərom kà gak atan sumor bayak awan. \v 34 Ɗowan mətawak a à mamasl a tinen nà, inde sabay fok, bina ɗo aday guvo anahan inde kabay doh anahan inde ataya fok, tə sukom a way, ta nay anan dala awan \v 35 anà ɗo maslan ahay, aday tinen tə varan anà kuwaya pə ananahan sa gan may. \p \v 36 Ɗowan a inde ite, tə ngaman Yusufu, winen pə slala ana Lewi, a njahay pə daliyugo sə Kiprus. Sləmay anahan hinen nà, Barnabas, kawa sa ja nà, ɗo sə varan məgala anà ɗo ahay. \v 37 Winen ɗukwen, guvo anahan inde re, a sukom a way, a nay anan dala awan, a varan anan anà ɗo maslan ahay. \c 5 \s1 Atə Ananiyas tə uwar anahan Safira \p \v 1 Ɗowan a inde asa tə ngaman Ananiyas tə uwar anahan Safira, tə sukom anan way tə guvo a tinen. \v 2 Tinen a ta pak 'am ahay ì zek. Ananiyas a ra pə dala wa məcak, a ndakay apan man. Azar a kutok a zla anan à man ana ɗo maslan ahay.\fig |src="WA03944b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 5:2" \fig* \v 3 A dəzlek anan ayak cəna, Piyer a jan, a wa: «Ananiyas! Kə mbəsakan anan mivel anak anà Fakalaw angamaw? Anga həna nà, kə gəɗak anan mungwalay anà Apasay Cəncan awan. Ka rak ayak pə dala sə guvo a kwanay wa məcak agay nà, angamaw? \v 4 Guvo a nà, guvo anak awan. Kə sukumak anan way ɗukwen, dala nà, ananak a re. Əna kə jalay sa ga way lelibay a matanan nà, angamaw? Kə gəɗan mungwalay ata nà, anà ɗo zənzen a bay, əna anà zek a Mbərom awan.» \p \v 5 Pə dəɓa sə sləne 'am ata wa cəna, Ananiyas a slahay à məndak, aday a mac kwayan'a. Ɗo sə sləne ləbara sa 'am ataya fok nà, mbac kə̀ slahak patan wa, ta ma nga sə jəjar. \v 6 Pə dəɓa anahan a wa nà, njavar ahay ta zlak ayak ù doh, ta nga apan rəkot, ta nay anan uho saa la anan. \p \v 7 A njahay pə dəɓa wa way sə ler maakan nà, uwar anahan Safira ɗukwen kà zlak ayak ite. Winen kə̀ sənak pə way a sə təra tə mbaz anahan ata bay fok. \v 8 Uwar ata a dəzlek ayak ù doh cəna, Piyer a cəce panan, a wa: «Uwar a anan, ənga, jan umo aday. Kə sukumen anan way tə guvo a kwanay nà, dala a nə kawa winen a anan dəp ɗaw?» \p Uwar ata a mbəɗa apan, a wa: «Ayaw, dala a nà, matanan awan.» \p \v 9 Piyer a jan asa, a wa: «Mazar! Kwanay tə mbaz anak kə jipen 'am a kwanay kərtek sə njəkan uda anà Apasay a Bahay Yesu nà, angamaw? Ənga, cak ayak apan, ɗo sa la anan mbaz anak ahay, tinen uho. Kagasl, ti naa zəɓak ayak iken saa la cite.» \p \v 10 Pə dəɓa ana 'am ata wa cəna, uwar ata a slahay à məndak, aday a mac. Njavar ahay ta nay ù doh, tə zəɓa məsinde, ta lak anan ayak pə cakay ana mbaz anahan. \v 11 Ɗo a Yesu ahay fok tu ɗo sə sləne anan ləbara sa 'am ata fok nà, ta ma nga sə jəjar. \s1 Ɗo maslan ahay ta taa ga mer su way masuwayan aya bayak awan \p \v 12 Ɗo maslan ahay nà, ta taa ga mer su way masuwayan aya bayak a à wulen sə ɗo ahay inde. Ɗo a Yesu ahay fok ta taa halay nga ù vo sə galak ana Sulimanu inde à gala su doh sə mazlaɓ a Mbərom. \v 13 Əna, kwa abay ɗo ahay tinen apan ti ja patan ta sa ja nà, tinen ɗo lele aya ɗukwen, ɗo a azar aya sə ɗəfan apan anà Yesu bay ataya ta ngam sə njahay pə cakay a tinen bay fok. \v 14 Tə winen ata təke ɗukwen, ɗo ahay tinen apan ti ɗaf nga pə Bahay Yesu hwiya. Ɗo a Yesu ahay tinen apan ti zəga apan nà, pac pac, mungol tə uwar aya təke fok. \v 15 Ɗo ahay tə sləne 'am sə masuwayan ana ɗo maslan ataya sa ga ata kutok. Anga nan, ta ma nga sa zla anan ɗo sə ɗəvac a tinen ahay pə cəveɗ ahay, tə nahay atan pə biket kabay pə lala, anga tinen tə bayak nà, hinahibay Piyer i zla ta man ata nə, mezeze anahan a â njaɗ sə laman anà ɗo sə ɗəvac a tinen azar aya awan. \v 16 Ɗo maza aya ite ta nay anan ahay tu ɗo sə ɗəvac a tinen ahay kwa à wulen su doh a azar aya sa mban anà Urəsalima ataya wa. Ta nay anan ahay tu ɗo a tinen ɗəvac aya awan, tu ɗo a setene sa taa vawan atan nga ataya fok. Ta nan atan anan ahay, aday fok a tinen a tə mbərak. \s1 Tə jugwar 'am pu ɗo maslan a Yesu ahay wa \p \v 17 Natiya kutok, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay, tu ɗo anahan ahay tinen à wulen sə Saduki ahay ataya fok nà, ta ma nga sə jugwar 'am pu ɗo maslan a Yesu ahay wa, ta ga patan sərak. \v 18 Cəna, ta ban anan ɗo maslan a Yesu ataya, aday tə ɗəfak atan ayak à dangay. \v 19 Aya əna, cəkəbay, à luvon ata inde nə, maslay a Mbərom a nay ahay, a təɓa anan məsudoh sə dangay ata awan, aday a nay anan ahay ɗo maslan ataya uho. A jan atan kutok, a wa: \v 20 «Həna nà, zlen à gala su doh sə mazlaɓ a Mbərom, aday kâ sa ɗiken anan ləbara sə sifa wiya a anan fok anà ɗo ahay.» \p \v 21 Ɗo maslan ataya tə təmahak 'am ana maslay a Mbərom ata awan, tə wule sə duwdew à gala su doh sə mazlaɓ a Mbərom kutok. Ta zlak ayak nà, tinen gədek anan azar sə tətakan anan way anà ɗo ahay. \p Pə dəɓa wa mənjœk, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay, tu ɗo anahan ahay tə dəzlek ayak cəna, tə ngaman ayak anà ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay, kawa sa ja nà, məceɗ sə Isəra'ila ahay fok. Aday kutok, ta slan suje ahay pu ɗo maslan ataya à dangay. \v 22 Suje ahay tə dəzle ù doh sə dangay nà, ta tak anan ayak à nga anà ɗo maslan ataya à man ata sabay. Cəna, ta may ahay pə dəɓa à dangay wa, ta nay, ta jan anà ɗo mə halay nga ataya awan, ta wa: \v 23 «Manay ma zlak ù doh sə dangay kawa ana kwanay sa jan umo ata acəkan, əna ma tan ayak à nga anà məsudoh nà, mə tacay awan, aday ɗo sa ba patan ataya ɗukwen, tinen cekərkərre tə iɗe, tinen apan ti ba re. Mə təɓa anan məsudoh, ma zla ù doh sə dangay nà, ma tak anan ayak à nga anà ɗowan à man ata bay.» \v 24 Ɗo sə lavan nga anà suje sa ba pu doh sə mazlaɓ a Mbərom, tə bahay sə gəɗan dungo anà way ahay, tə sləne ləbara sa 'am ata matanan cəna, a wusen atan nga. Ta ma nga sə cəce pi zek a tinen aya wa, ta sa jan ì zek ahay nà: «Way a anan a ga matanan ata nà, aday ma sə təra tu ɗo a anaya awan anaw?» \p \v 25 Pə dəɓa anahan a wa nà, ɗowan a inde a nay ahay, a jan atan nà: «Ɗowan a kwanay sə tacak atan ayak à dangay ataya nà, tinen à gala su doh sə mazlaɓ a Mbərom, tinen apan ti tətakan anan way anà ɗo ahay.» \v 26 Cəna, bahay sə suje ahay a zla patan tu ɗo anahan ahay saa bənay atan ahay. Əna ta nay atan nə tə gədan a bay, anga tinen a ɗukwen tə jəjaran anà man su ɗo awan, ta sə bayak nà, hinahibay ɗo ahay ti i tar atan tu kon. \v 27 Ta nay atan ahay ɗo maslan ataya kutok, aday tə tavay atan pa 'am sə məceɗ sə Yahuda ahay. Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay a cəce patan wa kutok, a wa: \v 28 «Manay nà, mə gafak ikwen 'am lele ta sa jak ikwen nà, kâ sa tətiken anan anan way anà ɗo ahay tə sləmay ana ɗowan ata sabay. Əna hwiya kə mbəsiken bay. Həna, wulen su doh sə Urəsalima nà, 'am ata kà tak uda 'am coy. Natiya, tə way a kwanay sa ga ata nà, a nak ikwen sa ja nə 'am sə amac anahan ata nə pa nga a manay ɗaw?» \p \v 29 Piyer tu ɗo maslan a azar ataya tə mbəɗahan atan apan, ta wa: «Sumor a nà, mə̂ ɗəfan apan bugol nə anà Mbərom, bina anà ɗo zənzen a bugol ɗaw? \v 30 Kwanay nà, kə vəɗen anan Yesu ta sə daray anan pə dədom mə zləlngaɗ awan. Əna pə dəɓa anahan a wa nà, Mbərom ɗo ana bije a mənuko ahay sə ɗəfan apan ata kə̀ slabakak anan ahay à məke wa. \v 31 Mbərom nà, kə̀ varak anan mazlaɓ, kə̀ ɗəfak anan tə day sə alay puway anahan, kə̀ tərak anan bahay awan, ɗo sa tam ɗo, anga aday â ɗakan anan anà Isəra'ila ahay cəveɗ sə mbəɗahan lœn anà ines a tinen ahay aday i pəsen atan anan. \v 32 Manay apan mi side anan, aday Apasay Cəncan a i side anan re. Winen nà, Mbərom a varan anan anà ɗo sə ɗəfan apan ataya awan.» \p \v 33 Ɗo mə halay nga à man sa ga sariya ataya tə sləne 'am ata cəna, ta ga patan mivel tə mindel. A nan atan sa vaɗ anan ɗo maslan ataya à məke. \v 34 Aya əna, ɗowan a inde à wulen a tinen awan, a slabak. Ɗowan ata nà, tə ngaman Gamaliyel, winen Farisa ahay, aday winen miter sə Tawrita a re. Ɗo ahay fok tə jəjaran deeɓ deeɓ. A jan anà ɗo ahay, a wa: «Ənga, mbəsiken anan ɗo maslan a anaya tâ zla uho mənjœk aday.» \p \v 35 Pə dəɓa ana ɗo maslan ahay sa nay uho ata nà, a jan anà ɗo ataya kutok, a wa: «Kwanay Isəra'ila ahay, gen anan ngatay anà way a kwanay a saa gan anà ɗo a anaya ata awan. \v 36 Anga kə̀ njahak bayak a bay, ɗowan a inde tə ngaman Tudas, kà nak ahay, a jan anà ɗo ahay nà, winen bahay məduwen awan. Aday ɗo ahay ti ga səkat fuɗo tə pərahak anan azar. Pə dəɓa anahan a wa nà, tə vəɗak anan, ɗo sə pərahan azar ahay fok ta tak 'am, aday ləbara sa 'am anahan inde həna sabay. \p \v 37 «Pə dəɓa wita wa asa ɗukwen nà, ɗowan a sə ngaman Yudas winen ɗo sə Galile ahay ata, a nay ahay à alay a sə baslay anan sləmay sə ɗo ahay pə daliyugo ata awan. Winen ɗukwen, kà rak ɗo ahay bayak a pi zek, tə pərahak anan azar. Pə dəɓa a wa, ta vaɗ anan ɗukwen, ɗo sə pərahan azar ataya ta tak 'am səret fok re. \p \v 38 «Anga nan, nen apan ni jak ikwen way inde kərtek həna: Mbəsiken anan ɗo a anaya awan tâ zla way a tinen. Ɗowan â sa gan atan awan bay fok. Kak mer su way a tinen a sa ga anan ataya, ta nay à nga su ɗo zənzen a wa, mer su way a tinen ataya ti lize asəka, ti dəzle anan jo à man a bay! \v 39 Aya əna, kak ta ga mer su way a Mbərom acəkan nà, ki mben apan sə lize anan 'am a anan tətibay re. Matanan, gen ngatay aday, bina hinahibay ki sa gen məgəzləga ti zek a Mbərom awan.» \p \v 40 Natiya, ɗo mə halay nga sa ga sariya ataya, tə təma 'am ana Gamaliyel ata awan. Tə ngaman ayak anà ɗo maslan ataya ù doh miza awan, tə ndaɓay atan, tə gafan atan 'am ta sa ja nà: «Kâ si jen anan 'am anà ɗo ahay tə sləmay a Yesu sabay fok.» Tə mbəsak atan kutok.\fig |src="WA03949b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 5:40" \fig* \p \v 41 Ɗo maslan ahay ta nay ahay à wulen su ɗo ataya wa tə ataslay mivel awan, anga Mbərom a ca patan, ta slak aday ɗo ahay tə̂ pəkan atan waray ì iɗe, tâ ga atan alay anga sləmay a Yesu. \v 42 Tinen bine siwaw nà, pac pac fok, ta zla à gala su doh sə mazlaɓ a Mbərom aday à gulom su doh sə ɗo ahay re, tinen apan ti wazay, ti ɗakan anan anà ɗo ahay nà, ləbara mugom a sa ja nə Yesu winen Almasihu ata awan. \c 6 \s1 Tə walay ɗo ahay cuwɓe ì mer su way a Mbərom inde \p \v 1 À alay ata kutok nà, abaslay su ɗo sə pərahan azar anà Yesu ahay kə̀ zəgahak apan bayak awan. Aday acakal 'am kə̀ zəɓak ahay à wulen ana ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay tinen sa ja 'am sə Gərek ahay tu ɗo sa ja 'am sə Ibəraninko ahay ata awan. Ɗo sa ja 'am sə Gərek ataya ta wa: «Pac pac, à man sə gəzla way sa pa nà, mədukway sə uwar a manay ahay ta njaɗ awan itəbay.» \p \v 2 Anga nan kutok, ɗo maslan ataya tə halan nga anà ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay fok, aday ta jan atan, ta wa: «A zla pi zek manay mi mbəsak mer su way sə ɗakay anan 'am a Mbərom bay. Mi mbəɗek pi mer su way sə gəzlan way sa pa anà ɗo ahay nà, i ga zek bay. \v 3 Anga nan, mərak ahay, wilen ɗo ahay cuwɓe à wulen a kwanay wa, tinen ɗo ma rah Apasay a Mbərom aya awan, ɗo sə kəlire\f + \fr 6:3 \ft Kəlire a anan nà, madan bay, əna asan way ana Apasay a Mbərom.\f* ahay aday ma ndar sləmay aya re. Ɗi mbəsakan anan mer su way sə gəzla way sa pa nà, anà tinen kutok. \v 4 Aday manay mi ga amboh, mi ɗakay anan 'am a Mbərom tə fefəne kutok.» \p \v 5 'Am ata kà zlak anan à nga anà ɗo a Yesu ahay fok. Matanan, tə walay Etiyen, winen ɗo sa ɗaf nga pə Yesu lele aday ma rah a tə Apasay Cəncan a re. Asa tə walay apan atə Filip, Porokoros, Nikanor, Timon, Parmenas tə apan Nikola, winen ɗo sə wulen su doh sə Antakiya. Abay winen nà, ɗo sə pəra əna ɓa kə̀ təmahak sə pərahan azar anà Tawrita a Musa. \v 6 Pə dəɓa wa nà, ta zla anan ɗo ataya cuwɓe pa 'am ana ɗo maslan a Yesu ataya awan. Ɗo maslan ahay ta ga amboh, tə ɗəfan atan alay pa nga anà ɗo mə walay ataya anga sa ɗaf atan ì mer su way ata inde kutok. \p \v 7 Matanan kutok, 'am a Mbərom nà, a zəga apan sa ta 'am bayak awan. Ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay ta ma nga sə zəga apan tə mindel à Urəsalima. Aday ɗo ahay bayak a à wulen su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay wa tə ɗəfak nga pə Yesu a re. \s1 Ta ban anan Etiyen \p \v 8 Etiyen nà, Mbərom kə̀ ɗəfak apan alay sə mazlaɓ anahan, kə̀ varak anan məgala sa ga masuwayan sə way ahay cara cara pa 'am sə ɗo ahay. \v 9 Azar sə Yahuda aya inde à man ata awan, ta taa halay nga ù doh sə wazay a tinen sə ngaman doh sə wazay sə ɓile mə mbəsak aya ata awan. Ta nay ahay à wulen su doh sə Siren tə Aleksandriya wa, aday azar aya ɗukwen ta nay pə daliyugo sə Silikiya tə Aziya wa. Tinen a ta ma nga sa vaɗ awiyaway tatə Etiyen. \v 10 Aya əna, ta mbak apan sə vəɗan uway bay, anga Apasay a Mbərom kə̀ varak anan kəlire\f + \fr 6:10 \ft Kəlire a anan nà, madan bay, əna asan way ana Apasay a Mbərom.\f* sa ja 'am. \p \v 11 Pə dəɓa anahan a wa nà, tə haman anà ɗo ahay aday tâ gaɗ apan mungwalay ta sa ja nà: «Mə slənek Etiyen kə̀ jənak anan pa 'am anà Musa aday anà Mbərom re.» \p \v 12 Ta 'am a tinen ata kutok, ta ma nga sə səder anan mivel sə ɗo ahay, ta sə məceɗ sə Yahuda ahay, ta sə miter sə Tawrita ahay. Ta ban anan Etiyen, ta zlan anan ayak anà ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay ataya awan. \v 13 Ta ray ahay ɗo sa gaɗ apan mungwalay miza aya asa. Tə dazlan sa gaɗ apan mungwalay aya kutok, ta wa: «Ɗowan a anan a ja 'am lelibay a pu doh sə mazlaɓ a Mbərom, aday pə Tawrita ana Musa re. \v 14 Mə slənek panan winen apan i ja, a wa: Yesu ɗo sə Nazaratu ata i mbazl anan doh sə mazlaɓ a Mbərom aday i mbəɗa anan 'am ana Musa ma ja aya asa re.» \p \v 15 Ɗo a mə halay nga ù doh sa ga sariya ataya fok, ta ma nga sə zəzor anan Etiyen, aday tinen apan ti ca pə iɗe anahan a nà, a gan atan nə kawa ta ca pə maslay a Mbərom. \c 7 \s1 Etiyen a təkəren 'am a Mbərom anà ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay \p \v 1 Pə dəɓa anahan a wa kutok, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay, a cəce pə Etiyen wa, a wa: «'Am a sa ja apak a anaya fok nà, mungwalay ɗaw?» \p \v 2 Etiyen ite a mbəɗahan atan apan, a wa: «Mərak uno ahay tə bəbay uno ahay, ənga, pəken sləmay pa 'am uno a anan aday. Mbərom Bahay sə mazlaɓ kà kak anan zek anà bije a mənuko Ibərahima à alay a winen pə daliyugo sə Mesopotamiya mba, kà zlak à Haran fan bay ata awan. \v 3 Mbərom a jan nà: “Slabak, zla pu kon anak wa, mbəsak anan ɗo anak ahay, aday kâ zla ù kon a həna nen saa ɗakak apan ata awan.\f + \fr 7:3 \ft Ca pə Laataanooji 12.1.\f*” \p \v 4 «Cəna, Ibərahima a slabak pə daliyugo sə Kaldiya ahay wa, a zla à wulen su doh sə Haran, a njahay à man ata awan. Pə dəɓa ana bəbay anahan sa mac wa ite, Mbərom a jan â həɗek ù kon hinen asa, â nay à man a nuko a anan awan. \v 5 À alay ata nà, Ibərahima nə wan anahan inde fan bay. Kwa man sa ɗaf saray dap kərtek ɗukwen, kə̀ varak anan fan bay. Əna Mbərom a zlapan anan tə daliyugo a anan, a wa: “Ni varak anan daliyugo a anan, ki lavay anan iken ta wan sə kutov anak ahay fok.” Aday à alay anahan sa jan 'am ata ɗukwen, Ibərahima nə wan anahan inde fan bay fok. \v 6 Mbərom a jan ahay, a wa: “Wan sə kutov anak ahay ti njahay pə daliyugo sə mədurlon, ti təra atan ɓile aya ta sa ga atan alay ava ahay səkat fuɗo. \v 7 Aya əna, kon a saa təra atan ɓile ahay ata nà, nen a ni i kəta anan. Aday pə dəɓa anahan a wa nà, ni may atan ahay pə daliyugo a anan, ti naa həro nga kutok.\f + \fr 7:7 \ft Ca pə Laataanooji 15.13-14; Gurtaaki 3.12.\f*” \v 8 Matanan, Mbərom a ɓan 'am tə Ibərahima, ta sa ja â gaɗ mədəndalas. Pə dəɓa anahan a wa, Ibərahima a wahay Isiyaku, aday pə luvon jəmaakan sə wahay anahan nà, a gəɗan mədəndalas. Isiyaku ɗukwen a wahay Yakob, a gan matanan, aday Yakob ite a wahay wan anahan ahay kuro nga cew ataya awan, tinen bije a mənuko ahay, a gan atan matanan re. \p \v 9 «Bije a mənuko ataya nà, ta nan iɗe anà mərak a tinen Yusufu, tə sukumak anan way pə daliyugo sə Misra ɓile awan. Tə winen ata təke ɗukwen, Mbərom winen apan i ba anan Yusufu hwiya, \v 10 a tam anan pə way sə gəɓan ahay 'am ahay wa. A varan kəlire anga aday â zlan à nga anà Firawna, bahay sə Misra ata awan. Anga nan, Firawna a ɗaf anan ɗo sə lavan nga anà daliyugo sə Misra, aday ɗo sə lavan nga anà gulom su doh anahan re. \p \v 11 «Aday kutok nà, may a ga pə daliyugo sə Misra ata, tə daliyugo sə Kanana a təke fok. Zek kà dak anan anà ɗo ahay nà, ndəlekeke. Matanan, bije a mənuko ataya ta njaɗ way sa pa sabay. \v 12 Pə dəɓa wa kutok, Yakob a sləne sa jəka ndaw inde sə sukom à Misra nà, a slan bije a mənuko ataya tâ saa sukumay ahay ndaw. Wita, mama'am sə azla a tinen à Misra. \v 13 Ta ma mə slala cew a saa sukumay asa nà, Yusufu kə̀ ɗakak anan anan zek anà mərak anahan ahay. Matanan Firawna ɗukwen kə̀ sənak zahav ana Yusufu ahay kutok. \v 14 Pə dəɓa anahan a wa, Yusufu a slan ɗo saa nay anan ahay bəbay anahan Yakob tə zahav anahan aya təke. Tinen sa nay pə daliyugo sə Misra ata nà, abaslay a tinen a nə kwa kuro cuwɓe nga ɗara. \v 15 Matanan, Yakob a njahay à Misra. Pə dəɓa anahan a wa nà, a mac à man ata awan, tə bije a mənuko ataya təke. \v 16 Ta zla saa la atan à Sikem pə daliyugo sə Kanana, à jəvay ana Ibərahima sə sukom pə zahav ana Hamor wa ata awan. \p \v 17 «À alay aday 'am a Mbərom sə zlapan anan anà Ibərahima ata i təra, i i sla bəse coy nà, zahav a mənuko Isəra'ila ahay a ma nga sə wasay pə daliyugo sə Misra ata awan. \v 18 Aday Misra ahay ta ɗaf uda bahay hinen, əna bahay a wiya ata a san Yusufu bay. \v 19 Anga nan, a ga wurwer pə bije a mənuko ataya awan, a ga atan alay. A gan atan bəlaray tâ lar anan wan a tinen ndəleɓœɓe aya aday tâ mac. \v 20 À alay ata ite, tə wahay Musa, wan lele a pa 'am a Mbərom, leftekəre. Ta gan nga àga bəbay anahan ù doh way sə kiya maakan ahay. \v 21 Pə dəɓa anahan a wa, ta zla anan, tə mbəsak anan pa 'am zlinder. Əna dəna a bahay ata a tan à nga, a zəɓa anan, a ɗəɗok anan agay kawa wan si zek anahan wanahan. \v 22 Musa nà, à alay a winen sa har àga bahay ata nà, kə̀ tətakak anan asan way sə Misra ahay fok. Winen nà, a san sa ja 'am zle lele, aday a ga mer su way ɗukwen tə məgala re. \p \v 23 «Ava ana Musa a ga kwa kuro fuɗo nà, a jalay sa zla saa can iɗe anà ɗo sə zahav anahan Isəra'ila ahay. \v 24 Winen a tan à nga anà ɗo sə Misra inde, winen apan i ga anan alay tu ɗo sə Isəra'ila ahay. A zla sa man zek anà ɗo anahan ata, bəskol winen vaɗ anan ɗo sə Misra ata məsinde awan. \v 25 Musa a bayak nà, Isəra'ila ahay ti san Mbərom i tam atan tə alay anahan. Əna ɗo anahan ataya tə sənak bay. \v 26 Sidew a asa a tan à nga anà ɗo anahan Isəra'ila ahay cew tinen apan ti vaɗ zek. Anga nan, a təker anan sə ndakay atan pi zek, a jan atan, a wa: “Məndala uno ahay, aday kwanay nə tə mərak ahay asanaw, ki vəɗen zek nà, angamaw?” \v 27 Aya əna, ɗo sə jugwar 'am ata a kaɗan anà Musa ta sa jan nà: “Iken, waya sa ɗaf iken bahay a pa nga a manay aday sa gan umo sariya anaw? \v 28 Bina, a nak sa vaɗ nen kawa iken sa vaɗ anan ɗo sə Misra avaɗ ata re ɗaw?” \v 29 Musa a sləne 'am ata cəna, a haw way anahan pə daliyugo sə Madiya saa njahay à man ata kawa mədurlon. Pə dəɓa wa, a njaɗ wan mungol aya cew à man ata re. \p \v 30 «Pə ava anahan a kwa kuro fuɗo ata nà, maslay a Mbərom a kan ahay zek ù uko sə vəragaz wa à man sa saf bəse tə ɓəzlom sə Sina. \v 31 Musa a canan anà way ata nà, a gan masuwayan. Anga nan, a həɗek apan saa zəzor anan. Əna Mbərom Ba Məduwen a jan ahay, a wa: \v 32 “Nen nà, Mbərom ana bije anak ahay. Nen Mbərom ana Ibərahima, Mbərom ana Isiyaku aday Mbərom ana Yakob.” Musa a sləne 'am ata cəna, a ma nga pə ajəjar kwaslkwaslkwasl. A rihe nga ù vo, a nan sə canan sabay fok. \v 33 Mbərom a jan ahay asa, a wa: “Culok anan təkarak à saray wa, bina man a iken sə tavay uda ata nà, man cəncan awan. \v 34 Ayaw, Musa, nen nə sənak pə ɗəce ana ɗo uno ahay sa ga pə daliyugo sə Misra, nə slənek aɗəma way a tinen awan. Anga nan, nə dazak ahay həna nà, sa naa təmay atan ahay. Həna ni slan iken, ma à Misra asa.\f + \fr 7:34 \ft Ca pə Gurtaaki 2.14 - 3.10.\f*”» \p \v 35 «Musa ata nà, Isəra'ila ahay tə larak anan, anga 'am a tinen sa jan “Waya sa ɗaf iken bahay a pa nga a manay aday sa gan umo sariya anaw?” ata awan. Aya Musa ata nà, Mbərom kə̀ gəɓak anan, kə̀ tərak anan bahay awan, ɗo sa tam ɗo a re. A walay anan tə alay ana maslay anahan sa kan zek ù uko sə vəragaz inde ata awan. \v 36 Musa nà, a təmay atan à Misra wa. A ga masuwayan ahay cara cara à Misra, à bəlay sə ngaman Bəlay Ɗəzɗaz ata, aday ava kwa kuro fuɗo à saf inde re. \p \v 37 «Musa ata asa re kà jak anan anà Isəra'ila ahay, a wa: “Mbərom i naa slənak ikwen ahay ɗo maja'am anahan hinen kawa nen à wulen ana ɗo sə zahav a kwanay ahay wa.\f + \fr 7:37 \ft Ca pə Tooktaaki Tawreeta 18.15.\f*” \v 38 Aday à alay a bije a mənuko ahay tinen mə halay nga à kiɓe pə pala ata nà, maslay a Mbərom a jan 'am à Musa pə ɓəzlom sə Sina. Musa kə̀ tərak ɗo a sa ma anan 'am à wulen ata ana maslay a Mbərom tə bije a mənuko ataya awan. A təma 'am sa var sifa ahay pə Mbərom wa, aday a mak uko anan 'am ataya awan. \p \v 39 «Aya əna, bije a mənuko ataya tə ngəmak sə təmahan anan 'am ana Musa bay, tə larak anan. Ta gan may aɗəka nà, sa ma à Misra bugol. \v 40 Anga nan, ta jan anà Haruna nà: “Ndakan umo mbərom a manay ahay, aday mi bar nà, mi ɗaf anan pa 'am wa. Bina Musa sə ɗowan a anan sa ray ahay mənuko à Misra wa ata nə ma san sa tan à nga nə maw bay.\f + \fr 7:40 \ft Ca pə Gurtaaki 32.1, 23.\f*” \v 41 Natiya, tə ndakan pəra anà nga a tinen ahay. Pəra ata nà, kawa wan sə minjev. Tə həran nga ta sə waslan way. Ta ga azar uko sə taslay mivel anga mer su way a tinen ata awan. \v 42 Aya əna, Mbərom a mbəsak atan à alay anahan wa sənday, aday tə̂ ɗəfan apan anà mawuzlawazl ahay. Kə̀ tərak kawa ana ɗo maja'am a Mbərom sa ja apan à Deftere a Mbərom inde ata awan, Mbərom a wa: \q1 “Kwanay Isəra'ila ahay, à alay kwanay à saf inde way sə ava kwa kuro fuɗo ata nà, \q2 kə wislen uno way ɗaw, kə viren uno way ɗaw? \q1 Kə viren uno awan bay fok. \q1 \v 43 Aya əna, kə ndiken jawjawa anga pəra sə ngaman Molok ata awan, \q2 aday kə taviken anan mawuzlawazl sə pəra a kwanay sə ngaman Refan ata re. \q1 Pəra ataya nà, kə ndiken atan tə alay a kwanay anga sə həran atan nga. \q1 Anga nan, ni razl kwanay pə daliyugo a anan wa, \q2 ti ra kwanay dəren pə Babila wa re.\f + \fr 7:43 \ft Ca pə Amos 5.25-27.\f*” \p \v 44 «À alay a bije a mənuko ahay à kiɓe ata nà, ta taa gəɓa anan jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom. Tə ndakay anan nə uwek, kawa ana Mbərom sə ɗakan anan minje awan anà Musa ata awan. \v 45 Pə dəɓa anahan a wa, atə Yosuwa tə bije a mənuko ahay ta pak anan 'am sə jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom ata à alay a bəbay a tinen ahay wa. Ta zla pə daliyugo sə Kanana nà, tə zəɓa anan alay. Ɗo sə daliyugo ataya nà, Mbərom kə̀ rəzlak atan. Bije a mənuko ataya ta pak atan pə daliyugo ata wa. Matanan, jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom ata inde à Kanana dezl ahay pə alay ana bahay Dawuda sə njahay à bahay inde ata awan. \p \v 46 «Bahay Dawuda a nà, kə̀ tərak ləliwe ana Mbərom. Aday kutok nà, Dawuda a cəce cəveɗ aday â ndakan doh anà Mbərom ana Yakob. Əna Mbərom kə̀ varak anan cəveɗ sə ndakay doh ata bay. \v 47 Saa han doh ata nà, bahay Sulimanu, wan ana Dawuda. \p \v 48 «Aya əna, Mbərom sə bagəbaga mburom i njahay ù doh su ɗo zənzen a sə ndakay ata bay. Kawa ana ɗo maja'am a Mbərom sa ja, \v 49 Mbərom a wa: \q1 “Bagəbaga mburom kə̀ tərak man sə njahay sə bahay uno. \q1 Aday daliyugo ɗukwen, man sa ɗaf saray uno re. \q1 Bina, ki i ndiken uno təɗe nà, doh sa ma ite anaw? \q1 Man aday ki viren uno təɗe sə njahay uda ata nə ahaw? \q1 \v 50 Bina, sə ndakay anan way ataya fok nà, nen a biɗaw?\f + \fr 7:50 \ft Ca pə Esaaya 66.1-2.\f*”» \p \v 51 Etiyen a pərahan anan azar ta sa ja, a wa: «Kwanay nà, ɗo rawraw aya pa 'am a Mbərom kawa ɗo sə pəra ahay. Bina kə ticen anan mivel a kwanay, kə rəɗen anan sləmay a kwanay, anga aday kə̂ slənen 'am a Mbərom bay. Kə ngəmen sə ɗəfan apan anà Apasay Cəncan a bay. Kwanay kawa bije a kwanay ahay. \v 52 Bina, abay ɗo maja'am a Mbərom a wura aday bije a kwanay ahay ta gak anan alay bay anaw? Tə vəɗak anan ɗo maja'am a Mbərom aya sə ɗakan atan anan ahay anay ana ɗo maslan anahan a ɗiɗek ata awan. Aday ɗo maslan anahan a ɗiɗek ata a dəzley ahay ta nga anahan a ɗukwen, ki gen apan ɗaf, kə vəɗen anan re. \v 53 Kwanay nà, kə təmihen anan Tawrita ana Mbərom sə slənay tə alay ana maslay anahan ahay ata awan, əna kə ngəmen sə ɗəfan anan apan bay.» \s1 Amac ana Etiyen \p \v 54 Ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay ataya tə sləne 'am ana Etiyen ata fok nà, 'am ata a cəɓan atan nə ndəlekeke, ta ga apan mivel tə mindel. Ta ma nga sa rac apan alay təsl təsl jiga awan. \v 55 Aya əna, Etiyen nà, winen ma rah Apasay Cəncan awan, a ca iɗe à mburom, a canan ayak anà jiyjay sə mazlaɓ a Mbərom, aday anà Yesu mə tavay a tə alay puway a Mbərom. \v 56 A ja, a wa: «Nə canan ayak anà bagəbaga mburom mə təɓa awan, aday Wan su Ɗo ɗukwen, winen mə tavay a tə alay puway ana Mbərom re.» \p \v 57 Ɗo sə sləne 'am anahan ataya fok ta zlah, tə rəɗay a sləmay a tinen ahay, anga aday tə̂ sləne 'am anahan ataya sabay fok. Tə slabak fok a tinen a, ta kaɗ apan. \v 58 Ta ban anan, ta zla anan à wulen su doh wa, aday tə dazlan sa tar anan tu kon. Ɗo sə side way ataya tə culok anan zana a tinen ahay pi zek wa, tə halan anan anà njavar a inde tə ngaman Sol anga aday â ban atan apan. \p \v 59 À alay a tinen apan ti tar anan Etiyen tu kon ata nà, a ga amboh, a wa: «Bahay uno Yesu, həna nà, kem, təma sifa uno à alay anak inde ite.»\fig |src="WA03953b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 7:59" \fig* \v 60 A slahay duk duk gərmec, a zlah pi zek sə məgala, a wa: «Amboh, Bahay uno, pəsen atan anan ines a tinen a anan ite.» Pə dəɓa ana 'am anahan ata wa cəna, a mac. \c 8 \p \v 1 Avaɗ Etiyen ata nà, kà zlak anan à nga anà Sol a re. \s1 Sol a ga anan alay tu ɗo a Yesu ahay \p Ta pac ata kwayan'a cəna, tə dazlan sa ga anan alay tu ɗo a Yesu ahay à wulen su doh sə Urəsalima inde. Tinen a fok ta ta 'am à Urəsalima wa. Ta haw à wulen su doh sə kiɓe sə Yahudiya ta sə Samariya aya awan. Mə mbəsak a à Urəsalima nà, ɗo maslan a Yesu ahay vərre coy. \v 2 Ɗo sə jəjaran anà Mbərom a azar aya ta nay, ta la anan Etiyen, tə yimak anan ɗukwen tə mindel. \v 3 Aya əna, Sol sə ɗowan ata nà, a ma nga sə pəslay anan ɗo a Yesu ahay nə jiga awan. A zla nà, doh tu doh, gədek sə bənay anan ahay ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay, uwar tə mungol aya təke fok, pa tacak atan ayak à dangay. \s1 Filip a wazay pə daliyugo sə Samariya \p \v 4 Ɗo a Yesu a sa ta 'am ataya ta ma nga sə ɗakay anan ləbara a Yesu à man a tinen sa bar ataya fok. \v 5 Filip nà, a zla à wulen su doh a inde pə daliyugo sə Samariya. À man ata kutok, a ɗakay anan 'am a Yesu Almasihu anà ɗo ahay. \v 6 Ɗo sə wulen su doh ataya ta pak sləmay pa 'am ana Filip nə lele, anga tə slənek 'am anahan, aday tə canak anan anà way anahan sa ga tə masuwayan aya ata awan. \v 7 Setene ahay ta nak ahay à ɗo ahay wa bayak awan, ta sa zlah pi zek tə məgalak awan. Ɗo mə təra à məndak aya tu ɗo vədal aya bayak a tə mbərak re. \v 8 Matanan, ataslay mivel inde bayak a à wulen su doh sə Samariya ata awan. \p \v 9 Natiya, à wulen su doh ata inde nà, ɗowan a inde tə ngaman Simon. Ɗowan ata nà, maram awan, kà gak mer su way sa gan masuwayan anà ɗo sə Samariya ataya tə mindel, aday a wa winen nà, ɗo məduwen awan. \v 10 Ɗo ataya fok, ɗo mətawak aya tu ɗo zlile aya təke, tə varan zlangar anà ɗowan ata, ta sa ja nà: «Winen nə məgala a Mbərom sə ngaman Məgala Məduwen a ata awan.» \v 11 Kə̀ njahak nə bayak awan, Simon sə ɗowan ata, winen apan i gan masuwayan anà ɗo ahay bayak a ti mer su way sə kəlen anahan ata awan. Anga nan, ta taa pəkan sləmay anà 'am anahan a nə lele tə mindel. \p \v 12 Aya əna, Filip a zla à man ata kutok, a wazay anan ləbara mugom a mbala ana Yesu Almasihu ta sə bahay a Mbərom a nà, ɗo ataya ta ɗaf nga pə Yesu. Mungol tə uwar aya təke fok ta ga baptisma. \v 13 Natiya Simon sə ɗowan ata ɗukwen kə̀ ɗəfak nga pə Yesu aday kà gak baptisma re. Winen gədek sa taa pərahan azar anà Filip kwa aha fok, anga a canan anà mer su way a Filip sa ga ataya nà, ta gan masuwayan. \p \v 14 Natiya, ɗo maslan a Yesu ahay à Urəsalima tə sləne sa jəka ɗo sə Samariya ahay tə ɗəfak nga pa 'am a Mbərom ata nà, ta slan atə Piyer tə Yuhana à man a tinen. \v 15 Ɗo a cew ataya tə dəzle à Samariya nà, ta gan amboh anà Mbərom aday â varan Apasay anahan Cəncan a anà ɗo sə Samariya ataya awan. \v 16 Ɗo ataya ta ga baptisma nà, tə sləmay a Yesu Almasihu ɗəkɗek, bina tə njaɗak Apasay Cəncan ata fan bay. \v 17 Matanan, atə Piyer tə Yuhana ta ga amboh sə ɗəfan atan alay pa nga, aday Apasay Cəncan a a dazay patan kutok. \p \v 18 Simon sə ɗowan ata a ca apan ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay tə njaɗak Apasay Cəncan a à alay ana ɗo maslan ahay sə ɗəfan atan alay pa nga ta sa ga amboh ata nà, a gəɓa dala sə varan anà atə Piyer tə Yuhana, \v 19 a jan atan nà: «Viren uno məgala ata ite! Ata aday nen nə njaɗak məgala ata nà, ni mba apan sa ɗaf alay pa nga su ɗo aday â njaɗ Apasay Cəncan a ite.» \p \v 20 Aya əna Piyer a mbəɗahan apan ite, a jan nà: «Kak sə matanan cukutok nà, kə̂ lize tə dala anak a təke, bina iken kə jalay nə ki mba apan sə sukom məgala a Mbərom sa var ta 'am kəriya ata asanaw! \v 21 Matanan, iken nà, ki mba apan sə japay tə manay sabay fok, anga mivel anak a aday nà, winen ɗiɗek a pa 'am a Mbərom bay. \v 22 Iken həna aɗəka nà, mbəɗahan lœn anà ines anak. Cəce pə Mbərom wa aday hinahibay i pəsek anan way anak sə jalay matanan à mivel anak inde ata awan. \v 23 Anga na ca apak nà, iken nə sədœk awan, aday huwan kà gak apak bahay jiga awan.» \p \v 24 Simon sə ɗowan ata a sləne 'am ata cəna, a jan anà atə Piyer tə Yuhana nà: «Kem, gen anan amboh anà Bahay Yesu anga nen, aday way a kwanay sa ja upo həna ata â təro bay ite!» \p \v 25 Pə dəɓa anahan a wa nà, ɗo maslan a cew ataya tə pərahan anan azar sə ɗakay anan ləbara a Yesu anà ɗo ahay. Mer su way a tinen a ndav nà, ta ma way a tinen à Urəsalima, aday tinen apan ti ɗakay anan ləbara mugom a anà ɗo sə wulen su doh sə Samariya ahay re. \s1 Filip tu ɗo sə Etiyopiya a inde \p \v 26 Pə dəɓa anahan a wa kutok, maslay a Mbərom Ba Məduwen a jan anà Filip nà: «Slabak, zla ta day sə dəlon pə cəveɗ a sə slabak à Urəsalima wa sa zla à Gaza ata awan, ɗo ahay tə mbəsakak sa zla tə cəveɗ ata awan.» \v 27 Cəna, Filip a slabak, a zla kwayan'a. Pə cəveɗ ata kutok, a tan ayak à nga anà ɗowan a inde winen Etiyopiya ahay, winen mə dədasl awan. Winen nà, ɗo məduwen awan, ɗo sa ba pə dala ana uwar sə ngaman Kandake, winen bahay sə Etiyopiya ahay ata awan. A zla à Urəsalima nà, saa həran nga anà Mbərom. \v 28 Winen apan i ma pə dəɓa agay tə muta sə pəles awan, aday Deftere ana ɗo maja'am a Mbərom Ezaya inde apan, winen apan i jinge anan. \p \v 29 Apasay a Mbərom a jan anà Filip nà: «Zla pə cakay ana muta sə pəles a tiya ata awan.» \p \v 30 Cəna, Filip a hawan ayak azar anà muta sə pəles ata awan. A bənak anan ayak nà, a sləne nə ɗowan sə muta sə pəles ata winen apan i jinge Deftere ana ɗo maja'am a Mbərom Ezaya. Filip a cəce panan kutok, a wa: «Iken apan ki sləne way a iken sə jinge ata dəp ɗaw?» \p \v 31 Ɗo sə Etiyopiya ata a mbəɗahan apan anà Filip, a wa: «Ni mba apan sə sləne kəkəma aday mənjəna ɗowan sə ɗuko anan way a uda ataya anaw?» A gan kem anà Filip aday â jənak ayak à muta inde sə njahay pə cakay anahan. \v 32 Natiya, way anahan a sə jinge à Deftere a Mbərom inde ata nə həna: \q1 «Winen kawa təman aday tinen apan ti zla anan à man sə waslay way ata awan. \q1 Aday kawa wan sə təman aday tinen apan ti gaɗ panan sibœk ɗukwen a yam bay ata, \q2 matanan kə̀ təɓak anan 'am anahan sa yam bay re. \q1 \v 33 Tə tərak anan à məndak, ta gak anan sariya tə cəveɗ a bay, \q2 ɗowan saa ja 'am sa wan sə kutov anahan ɗukwen, ibay fok. \q1 Anga tə lizek anan anan sifa pə daliyugo wa.\f + \fr 8:33 \ft Ca pə Esaaya 53.7-8.\f*» \p \v 34 Pə dəɓa anahan a wa kutok, ɗowan ata a cəce pə Filip wa, a wa: «Ənga, ɗuko anan ite aday: Ɗo maja'am a Mbərom ata a ja 'am ata jiga nə pə wayaw? A ja 'am ata nà, pi zek anahan a ɗaw? Kabay a ja nə pu ɗo hinen ɗaw?» \v 35 Natiya awan, Filip a dazlan ta 'am a mə jinge ata awan, aday a ɗakan anan 'am sə ləbara mugom a mbala ana Yesu ata kutok. \v 36 Tinen apan ti zla pə cəveɗ nà, tə dəzle à man sə a'am. Ɗowan ata a cəce pə Filip wa kutok, a wa: «A'am inde həna asənə, ni ga baptisma a bay ike nà, angamaw?» \p [ \v 37 Filip a mbəɗahan apan, a wa: «Kak kə ɗəfak nga pə Yesu tə mivel kərtek a nà, wita i ga zek, ki mba apan sa ga baptisma acəkan.» \p A mbəɗahan apan anà Filip nà: «Nə ɗəfak nga pə Yesu Almasihu nə winen Wan a Mbərom.»] \p \v 38 Natiya, a tavay anan muta sə pəles anahan. Tə dazay à a'am inde tə Filip, aday Filip a gan baptisma kutok. \p \v 39 Tə jənay ahay à a'am wa cəna, sewek Apasay ana Bahay Mbərom a zəɓa anan Filip à man ata wa. Ɗowan ata kə̀ canak anan sabay fok. A pərahan azar anà cəveɗ anahan sa zla tə ataslay mivel a tə mindel. \v 40 Filip ite nà, a saa ca apan nə winen à Azot. A zla kwa aha fok ta sə wazay anan ləbara ana Yesu mugom a, hus a dəzle à Kaysariya. \c 9 \s1 Sol a ɗaf nga pə Yesu pə cəveɗ sə Damas \p \v 1 À alay ata nà, Sol winen apan i pərahan azar sə kətəɓar anan ɗo a Bahay Yesu ahay ta sa ja nə i vaɗ atan. Anga nan, a zla pə bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom, \v 2 a cəce panan â vinden ɗerewel à alay inde, i varan anà ɗo sə lavan nga anà doh sə wazay ana Yahuda ahay à wulen su doh sə Damas inde ataya, aday tâ san 'am si zek ana Sol awan. Anga a gan may nà, kak kà tak anan à nga anà ɗo sə pərahan azar anà cəveɗ a Yesu ahay à Damas nà, kwa ɗo mungol awan, kwa ɗo uwar a fok, i ban atan aday i nay atan à Urəsalima. \p \v 3 Natiya, à alay a winen apan i zla aday bəse i dəzle à Damas kutok nà, jiyjay a nay ahay à mburom wa, a dav, a va anan ù doh tew.\fig |src="WA03960b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 9:3" \fig* \v 4 Cəna a slahay anan à məndak, aday a sləne agungol sa 'am winen apan i jan 'am, a wa: «Sol, Sol, kə jugwar puno wa 'am jiga nà, angama kərtek anaw?» \p \v 5 Sol a mbəɗa apan ite, a wa: «Iken nə wayaw, bahay uno?» \p 'Am ata a mbəɗahan ahay apan ite, a wa: «Nen nà, Yesu, ɗowan a iken sə jugwar panan wa 'am ata awan. \v 6 Slabak, zla à Damas, aday ti i jak way anak a saa ga ata awan.» \p \v 7 Ɗo sa zla jiga tatə Sol ataya fok tə tavay sleɓərɓərre mənjəna aja 'am. Tə slənek agungol sa 'am ata awan, əna tə canak anan anà ɗowan bay. \v 8 Sol a slabak, a təɓa anan iɗe anahan ahay nà, a canan iɗe sabay, kə̀ hurfok. Anga nan, tə bənan alay à Damas ababan. \v 9 Luvon maakan fok, winen hurof awan. Kà pak awan bay, aday kà sak awan bay re. \p \v 10 À Damas ata nà, njavar a Yesu a inde, tə ngaman Ananiyas. Bahay Yesu a ngaman ì cœn sə zuɓay inde, a jan: «Ananiyas!» \p Ananiyas a ngaman apan: «Walaw, Bahay uno. Nen həna.» \p \v 11 Bahay Yesu a jan nà: «Slabak, zla àga Yudas, pə cəveɗ sə ngaman “cəveɗ mə tavay awan” ata awan. Kə̂ cəce ɗowan a inde, tə ngaman Sol, winen ɗo sə Tarsus, anga həna winen apan i ga amboh. \v 12 À cœn sə zuɓay inde a canan anà ɗowan a sə ngaman Ananiyas ata a zlak ayak, a ɗəfan alay pa nga, aday â mba apan sə canan iɗe miza awan.» \p \v 13 Ananiyas ite a mbəɗahan apan, a wa: «Bahay uno, ɗo ahay bayak a tə təkərek uno ləbara sa 'am a ɗowan ata awan. Tu jo nà, kà gak anan alay bayak a tu ɗo anak ahay à Urəsalima. \v 14 Aday həna a nay ahay à man a anan ata nà, bahay sə gəɗan dungo anà way ahay tə vindek anan ahay ɗerewel à alay inde, anga aday â ban anan ɗo sə hərak nga a anaya fok.» \p \v 15 Aya əna, Bahay Yesu a mbəɗahan apan anà Ananiyas, a wa: «Iken, zla pə cakay anahan awan! Winen a nà, nə walak anan su go mer su way anga aday i ɗakan anan sləmay uno anà ɗo sə pəra ahay tə bahay a tinen ahay, aday anà ɗo sə Isəra'ila ahay re. \v 16 Nen a ta nga uno awan ni ɗakan anan ɗəce anahan a sa naa ga anga sləmay uno ata awan.» \p \v 17 Natiya, Ananiyas a zla àga Yudas ata kutok. A zla à gulom su doh ata nà, a ɗəfan alay pa nga anà Sol ta sa jan: «Sol, mərak uno, sə slənay nen à man anak nà, Bahay Yesu, ɗowan a sa kak zek pə cəveɗ à alay a iken apan ki nay à man a anan ata awan. A slənay nen nà, anga iɗe anak ahay tə̂ təɓa, aday anga kâ njaɗ Apasay Cəncan awan.» \p \v 18 Kwayan'a cəna, awan a a slahay ì iɗe ana Sol ahay wa, kawa sliper sə dombana, iɗe anahan ahay tə təɓa kutok, a mbar. Sol a slabak, a ga baptisma. \v 19 Aday, a pa way sa pa, a njaɗ məgala miza kutok. \s1 Sol a wazay à Damas \p Sol a njahay way sə luvon ahay mənjœk tə ɗo a Yesu ahay à Damas ata awan. \v 20 Kwayan'a a dazlan sə wazay ù doh sə wazay sə Yahuda ahay, ta sa ja nà, Yesu nə winen Wan a Mbərom acəkan. \v 21 Ɗo sə sləne 'am anahan ataya fok, a gan atan masuwayan, ta wa: «Na wa, ɗowan a anan nà, winen ɗo sa ga anan alay tu ɗo a Yesu ahay à Urəsalima ba? Aday həna a nay ahay à man a anan nà, anga aday i ban anan ɗo sə həran nga anà Yesu ahay, i zlan atan anan ayak anà bahay sə gəɗan dungo anà way ahay re ba?» \p \v 22 Aya əna, Sol a njaɗ apan məgala sə wazan anà Yahuda ahay à Damas ata awan. Sol a tavay apan njənjan ta sa ja nà, Yesu nə winen Almasihu. Ɗo ataya ta mbak apan sə mbicen 'am bay jiya awan. \p \v 23 A njahay pə dəɓa anahan a wa əngal nà, Yahuda ahay ta ma anan 'am ì zek ahay anga aday ti vaɗ anan, \v 24 aya əna, Sol nə kə̀ sənak apan. Luvon tə ipec fok, Yahuda ahay tinen apan ti ba məsudoh sə wulen su doh ahay anga aday ti vaɗ anan. \v 25 Əna pə luvon a inde kutok, ɗo ana Sol ahay tə gəɓa anan à cəkarak inde, tə taray anan ahay uho tə liɓer à mufəlok sə dalam wa. \s1 Ana Sol sa ma à Urəsalima ata awan \p \v 26 Ana Sol sə dəzle à Urəsalima nà, a gan may sə japay tu ɗo a Yesu ahay à man ata awan. Əna hərra ɗo ataya fok tə jəjaran, anga sa jəka tə ɗiɗek a, winen nà, ɗo a Yesu re nà, tə təmahak bay. \v 27 Aya Barnabas kutok, winen a zəɓa anan Sol, ta zla pi zek à man su ɗo maslan a Yesu ahay. Barnabas a ɗakan atan anan nà, Sol kə̀ canak anan anà Bahay Yesu pə cəveɗ sa zla à Damas ata awan, aday Bahay Yesu ɗukwen kà jak anan ahay 'am re. Aday ɗukwen, Sol kə̀ ɗakak anan anan ləbara a Yesu anà ɗo ahay à Damas mənjəna ajəjar. \p \v 28 Natiya, a ban pə winen ata wa kutok, Sol a japay tu ɗo a Yesu ahay. A dazlan sa bar à wulen su doh sə Urəsalima ta sə ɗakay anan ləbara ana Bahay Yesu mənjəna ajəjar. \v 29 Winen apan i ja 'am, i vaɗ awiyaway tə Yahuda sa ja 'am sə Gərek ataya awan, əna tinen ite ta gan may sa vaɗ anan. \v 30 Matanan, ɗo a Yesu ahay tə sləne apan nà, ta zla anan Sol à Kaysariya, aday ta slan anan à Tarsus. \p \v 31 Pə dəɓa anahan a wa kutok, ɗo a Yesu ahay pə daliyugo sə Yahudiya tə Galile aday ta sə Samariya fok, tinen mə njahay a nà, à zay inde, ɗəce inde sabay kutok. Tə varan məgala ì zek ahay, tə həran nga anà Bahay Yesu pac pac, Apasay Cəncan a a man atan anan mivel ù doh, aday abaslay a tinen a ma nga sə zəga apan. \s1 Piyer a mbar anan Aneyas \p \v 32 Piyer nà, winen apan i zla kwa ta sə wura fok. Pə luvon a inde nà, a zla sa can iɗe anà ɗo a Yesu ahay à Lida. \v 33 À man ata kutok, a tan à nga anà ɗowan a inde tə ngaman Aneyas, winen mə təra à məndak awan. Way sə ava jəmaakan, winen mə nahay awan. A mba apan sə slabak bay. \v 34 Piyer a jan nà: «Aneyas, slabak! Yesu Almasihu kə̀ mbərak iken. Faɗay anan man sə nahay anak.» Cəna, a slabak kwayan'a. \v 35 Natiya, ɗo sə Lida tu ɗo sə Saron ahay fok tə canan anà way ata nà, ta ɗaf nga pə Bahay Yesu kutok. \s1 Piyer a slabak anan Tabita à amac wa \p \v 36 À Yafo nà, uwar a inde, tə ngaman Tabita, winen ɗo a Yesu. Tabita a nan sa ja nà, «Miyak», kabay «Dorkas» ta 'am sə Gərek. Uwar ata a taa ga nə mer su way lele aya awan, a taa man zek anà ɗo mətawak aya re. \v 37 Pə luvon a inde, ɗəvac a ban anan Tabita, a mac. Tə banay anan məsinde awan, aday tə ɗəfak anan ayak ù doh à sewene inde. \p \v 38 Wulen su doh sə Yafo nà, dəren pi zek wa tə wulen su doh sə Lida bay. Anga nan, ɗo a Yesu ahay à Yafo tə sənak apan Piyer nə winen à Lida, ta slan ɗo ahay cew à man anahan aday tâ jan nà: «Kem, ənga haway àga manay bəse aday!» \v 39 Piyer a sləne cəna, a zla tə tinen à Yafo. \p Piyer a dəzle cəna, tə lagay anan ù doh à sewene pə cakay ana məsinde awan. Mədukway sə uwar ahay ta va anan Piyer tew, tinen apan ti yam, ta kan anan kəlmije tə zana ana Dorkas azar a winen sa tam à alay a winen tə sifa mba ataya awan. \v 40 Piyer a rəzlay anan ahay ɗo ahay uho. A dukwe gərmec aday a ga amboh. Coy, a mbəɗa 'am pə məsinde, a jan: «Tabita, slabak!» Tabita a təɓa iɗe ngurret, aday a canan a Piyer nà, a slabak, a njahay ziyaf. \v 41 Piyer a bənan alay, a man zek sə slabak. Pə dəɓa wa nà, a ngaman anà ɗo a Yesu ahay tə mədukway sə uwar ahay, a kan atan anan Tabita winen tə sifa awan. \p \v 42 Natiya, ləbara ata a ta 'am à wulen su doh sə Yafo inde fok, aday ɗo ahay bayak a tə ɗəfak nga pə Bahay Yesu. \v 43 Piyer kə̀ njahak à Yafo ata bayak awan, àga ɗowan inde tə ngaman Simon, winen ɗo sə kəfaɗ ambar. \c 10 \s1 Mbərom a kan anan way anà Korneliyus \p \v 1 Ɗowan a inde tə ngaman Korneliyus à wulen su doh sə Kaysariya, winen bahay sə suje ahay à wulen ana suje sə Italiya ahay. \v 2 Winen tu ɗo su doh anahan ahay nà, tinen Yahuda ahay bay, əna tə ɗəfan apan anà Mbərom aday tə həran nga lele. A taa man zek anà ɗo mətawak aya awan, aday a taa gan amboh anà Mbərom. \p \v 3 Pə luvon a inde sə suko kutok, i ga nə njamde maakan, Mbərom a kan anan way. A canan anà maslay a Mbərom njœk tə iɗe anahan. Maslay a Mbərom ata a nay pə cakay anahan, a jan: «Korneliyus!» \p \v 4 Korneliyus a canan anà maslay a Mbərom ata nà, zlawan a gan. A mbəɗahan apan: «Ma sa ga anaw, bahay uno?» \p Maslay a Mbərom a mbəɗahan apan ite, a wa: «Mbərom kə̀ slənek amboh anak, kə̀ canak anan anà way anak sə varan anà ɗo mətawak a ataya awan. Ka zlak anan à nga à Mbərom, kə̀ mbəɗəkek iken à nga wa bay. \v 5 Həna nà, slan ɗo ahay à Yafo, tâ saa ngaman ahay anà ɗowan a sə ngaman Simon Piyer ata awan. \v 6 Winen àga ɗowan a inde tə ngaman Simon, winen ɗo sə kəfaɗ ambar. Doh ana ɗowan ata nə pa 'am sə bəlay.» \p \v 7 Maslay a Mbərom ata a zla way anahan kutok nà, Korneliyus a ngaman anà ɗo si mer su way anahan ahay cew tə apan suje anahan kərtek, winen ɗukwen, ɗo sə ɗəfan apan anà Mbərom lele. \v 8 Korneliyus a jan atan way a sə təra ata fok, aday a slan atan à Yafo saa ngaman anà Piyer. \s1 Mbərom a kan anan awan a inde anà Piyer \p \v 9 Sə sidew a nà, à man ipec inde, ɗo a Korneliyus ahay tinen bəse ti dəzle à Yafo. Əna, Piyer a ján pə zlukwaɗ saa ga amboh. \v 10 May a dazlan sa han apan. Anga nan, a nan sa pa way. Tinen apan ti dan ahay way sa pa nà, Mbərom a kan anan ahay way. \v 11 A ca iɗe à mburom nà, bagəbaga mburom nə mə təɓa awan, aday awan a inde kawa gwedere mə laway a à mburom ma ɓan a pə slaway anahan aya fuɗo fok, aday winen apan i dazay ahay pə daliyugo.\fig |src="WA03963b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 10:11" \fig* \v 12 À zana ata inde nà, a canan anà gənaw ahay tə saray aya fuɗo fuɗo cara cara fok, pi zek tə way sa zla tə kutov ahay, aday tə məvuhom sa nga mburom ahay. \p \v 13 Piyer a sləne dungo a a jan ahay, a wa: «Piyer, slabak! Gəɗan dungo aday kâ rac.» \p \v 14 Piyer a mbəɗahan apan, a wa: «A'ay, Bahay uno. Kula na pak way ma ga mənjaɗak a aday mə gafay 'am aya bay.» \p \v 15 Piyer a sləne dungo ata asa, a wa: «Way a Mbərom sə təra anan cəncan ata nà, kâ saa jəka ma ga məsagar a bay!» \p \v 16 Awan ata kà mak ahay apan nà, saray maakan, aday zana ata a ma à mburom tətah kutok. \s1 Piyer a zla àga Korneliyus \p \v 17 Piyer a ma nga sə cəce pi zek anahan a wa: «Way uno sə canan ata nə a nan sa ja nə maw?» À alay ata ite, ɗo maslan ana Korneliyus ataya tə njaɗak anan doh ana Simon ata awan, tinen uho pa 'am su doh. \v 18 Tə cəce tə məgalak awan, ta wa: «Waka mbəlok a inde tə ngaman Simon Piyer nà, winen inde à gulom su doh a anan ite ɗaw?» \p \v 19 Piyer nà, dezenzen'e winen apan i jalay pə way ana Mbərom sa kan anan ata mba. Aya əna Apasay a Mbərom a jan: «Ɗo ahay inde uho maakan, tinen apan ti pəlay iken. \v 20 Dazay kwayan'a, kâ sa jalay awan anga sa zla tə tinen bay. Sə slənay atan ahay nà, nen awan.» \p \v 21 Piyer a dazay, a zla pə cakay a tinen, a jan atan: «Ɗowan a kwanay sə pəlay ata nà, nen awan. Ki jen nə maw?» \p \v 22 Tə mbəɗahan apan: «Sə slənay ahay manay nà, Korneliyus, winen bahay sə suje ahay. Winen ɗo ɗiɗek awan, aday a ɗəfan apan anà Mbərom lele re. Yahuda ahay fok ta san apan zle winen ɗo lele awan. Maslay a Mbərom cəncan a a jan nà, â ngamak ayak àga winen aday i saa sləne 'am anak saa jan ata awan.» \v 23 Piyer a təma atan, a varan atan man sə nahay. \p Sə sidew a kutok, Piyer a zla tu ɗo a Korneliyus ataya, aday tə azar su ɗo a Yesu ahay à Yafo kutok. \v 24 À anjahay sidew kərtek anahan awan, tə dəzle à Kaysariya kutok. Korneliyus nà, ɓa kə̀ gərak anan ɗo anahan ahay ta car anahan ahay sa ba anan gərekke agay. \v 25 À alay a Piyer sə dəzlek ayak ata cəna, Korneliyus a haway apan sa naa təmahak anan ayak. A nay, a dukwen gərmec ù vo, a həran nga. \v 26 Aya əna, Piyer a bənan alay à məndak wa, a slabak anan ta sa jan nà: «Slabak! Nen ɗo zənzen a re asanaw?» \p \v 27 Tinen apan ti kaɗ bala hus ta zla pi zek à gulom su doh. À man ata nà, Piyer a tan ayak à nga anà ɗo ahay bayak a mə halay nga aya awan. \v 28 A jan atan, a wa: «Kə sənen apan zle, manay Yahuda ahay, sə japay tu ɗo kabay sa zla àga ɗo aday winen Yahuda ahay itəbay ata nà, pəra a manay kə̀ gafak umo apan 'am. Aya əna, Mbərom kə̀ ɗakak uno anan way həna aday nâ ca pə kuwaya nà, ɗo mənjaɗak a kabay ɗo mə gafay 'am a sabay. \v 29 Anga nan, həna nə ngamak ikwen ahay apan pə angamay a kwanay. Na jak sa jəka, ni nay ahay bay bay.» A jan atan kutok, a wa: «Na nak, ki jen nə ma kutok anaw?» \p \v 30 Korneliyus a mbəɗahan apan, a wa: «Kà gak way sə luvon maakan ahay, nen apan ni ga amboh, kəslsla à alay a həna anan inde sə suko ù doh uno. À alay ata kutok, ɗowan a ma pak zana a wuteɗ ike ata a tavay pa 'am uno, \v 31 u jo, a wa: “Korneliyus, Mbərom kə̀ slənek anan amboh anak, kə̀ canak anan anà way anak sə varan anà ɗo mətawak aya ata awan. \v 32 Həna nà, slan ɗo ahay à Yafo, tâ saa ngaman ahay anà ɗowan a sə ngaman Simon Piyer ata awan. Winen àga ɗowan a inde tə ngaman Simon, winen ɗo sə kəfaɗ ambar. Doh ana ɗowan ata nə pa 'am sə bəlay.” \v 33 Anga nan, nə slənak ayak ɗo sə ngamak ahay bəse, aday suse ka nak ahay acəkan. Aya kutok, manay a fok mə halak nga pa 'am a Mbərom həna, ma gan may sə sləne way ana Bahay a mənuko a sa gan may kâ jan umo ata awan.» \s1 Wazo a Piyer \p \v 34 Natiya Piyer a dazlan sa ja 'am kutok, a wa: «Həna nà, nə sənak Mbərom a gəzla anan ɗo ahay pi zek wa sabay kutok. \v 35 Kwa abay â ga nə iken zahav wura wura fok aday kə həran nga anà Mbərom, ka gak mer su way lele fok cəna, ki zlan à nga anà Mbərom. \v 36 Kə sənen apan zle, Mbərom a slənay ahay ləbara anahan nà, anà Isəra'ila ahay. A ɗakan atan anan ləbara mugom a sə zay sa nay tə alay ana Yesu Almasihu, Bahay ana ɗo ahay fok kəzlek. \v 37 A dazlan ahay nə kwa pə ana Yuhana sa jan anà ɗo ahay nə tâ ga baptisma ata wa. Kwanay kə sənen pə way a sə təra pə dəɓa anahan a wa, pə daliyugo sə Galile, aday pə daliyugo sə Yahudiya. \v 38 Yesu, ɗo sə Nazaratu ata nà, Mbərom kə̀ varak anan məgala tə Apasay Cəncan awan. Kà zlak kwa ta sə wura fok, kà gak mer su way lele aya awan, kə̀ mbərak anan ɗo ahay aday setene ahay sa ban atan ataya fok, anga Mbərom winen inde tə winen. \p \v 39 «Sə side anan mer su way anahan sa ga à Urəsalima aday pə daliyugo sə Yahuda ahay a anan fok nə manay aya awan. Ta vaɗ anan ta sə laway anan pə dədom mə zləlngaɗ awan. \v 40 Cəkəbay, pə luvon maakan sə amac anahan ata nà, Mbərom kə̀ slabakak anan ahay à məke wa. Kà kak anan zek anà ɗo ahay, \v 41 əna anà ɗo ahay so bay. Kà kak umo zek anà manay ɗo a Mbərom sə walay kwakwa sə side ləbara anahan ahay. Manay ɗukwen, ma pak way, ma sak way pə kərtek a tə Yesu pə dəɓa sə aslabakay anahan à məke wa. \v 42 A jan umo nà, mə̂ wazay anan ləbara mugom ata anà ɗo ahay, mâ ja nà, Mbərom a ɗaf saa gan sariya anà ɗo ma mac aya tu ɗo sə uho ahay fok nə winen. \v 43 Ɗo maja'am a Mbərom ahay fok ta ja nə 'am anahan awan, ta wa: “Kuwaya ɗowan a kə̀ ɗəfak apan nga nà, Mbərom i pəsen anan ines anahan ahay, anga məgala sə sləmay anahan awan.”» \s1 Ɗo su kon azar aya tə njaɗak Apasay Cəncan awan \p \v 44 Natiya, à alay a Piyer winen apan i ja 'am ata mba, Apasay Cəncan a a dazay pu ɗo sə sləne wazo anahan ataya fok. \v 45 Yahuda ahay à wulen su ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay aday ta nay tatə Piyer jiya ataya, way ata a ma nga sa gan atan masuwayan, anga cəkəbay ɗo su kon azar aya ɗukwen, Mbərom kə̀ varak atan cəveɗ sa njaɗ Apasay Cəncan a re! \v 46 Bina, tə sləne bine siwaw nà, tinen apan ti ja 'am ta 'am a aday ɗowan a san bay ataya awan, tinen apan ti həran nga anà Mbərom. Anga nan kutok Piyer a wa: \v 47 «Ɗo a anaya ta njaɗ Apasay Cəncan a nə kawa ana mənuko sa njaɗ ata re. Ɗowan a saa jəka tâ njaɗ sa ga baptisma bay ata nà, wayaw?» \v 48 Natiya kutok, a wa tâ gan atan baptisma tə sləmay ana Yesu Almasihu. Pə dəɓa anahan a wa nà, Korneliyus a cəce Piyer â njaɗ sə njahay tə tinen luvon ahay əngal ite. \c 11 \s1 Piyer a təkəren anan ləbara sə way sə təra à Yafo ata anà ɗo sə Urəsalima ahay \p \v 1 Ɗo maslan ahay tu ɗo a Yesu ahay kwa aha pə daliyugo sə Yahudiya ataya tə slənek kwa ɗo su kon azar aya ɗukwen tə təmahak 'am a Mbərom re. \v 2 Natiya, Piyer a zla à Urəsalima kutok nà, ɗo a Yesu aday tinen Yahuda ahay ataya ta man anan mungok, \v 3 ta wa: «Iken ka zla àga ɗo sə pəra ahay aday ka pak ahay way sa pa pə kərtek a tə tinen jiga nə angamaw?» \p \v 4 Piyer a təkəren atan anan 'am ata, kwa pa sə dazlan a wa jiga fok cərah lele, a wa: \v 5 «À alay a nen à Yafo nà, nen apan ni ga amboh, aday Mbərom u ko anan ahay masuwayan sə way à cœn sə zuɓay inde. Nə canan anà awan a inde kawa gwedere mə laway a à mburom ma ɓan a pə slaway anahan aya fuɗo fok, aday winen apan i dazay ahay à man ata wa pə cakay uno. \v 6 Nə zəzor anan lele nà, nə canan anà gənaw ahay, way sə kiɓe ahay, way sa zla tə kutov ahay, tə məvuhom sa nga mburom ahay tinen uda fok. \p \v 7 «Nə sləne agungol sa 'am a ndəray ahay, u jo ahay nà: “Piyer, slabak! Gəɗan dungo, aday kâ rac.” \p \v 8 «Aday nen nə mbəɗahan ayak apan, na wa: “A'ay, Bahay uno. Wita i ga zek bay, anga way mənjaɗak aya kabay way mə gafay 'am aya nà, kula kə̀ sələmak à 'am uno bay.” \p \v 9 «Nə sləne agungol sa 'am ata u jo ahay mə slala cew awan, a wa: “Way a Mbərom sə təra anan cəncan ata nà, kâ saa jəka ma ga məsagar a bay.” \v 10 Awan ata kà mak uno anan ahay 'am ata saray maakan, aday pə dəɓa anahan a wa gwedere ata a ma anan way anahan à mburom tətah. \p \v 11 «À alay ata kutok, ɗo ahay maakan ta zlak ayak à man uno a sə njahay ata awan. Tə slənak atan ayak à Kaysariya wa. \v 12 Apasay a Mbərom u jo nà, nâ zla tə tinen jiga awan, â su go gərwecwec bay. Ɗo a mbərka həna anaya tə pəruho azar àga ɗowan a inde. \v 13 Ɗowan ata a jan umo, a wa a canan anà maslay a Mbərom a slərak ayak ù doh anahan, a jan nà: “Slan ɗo ahay à Yafo pə ɗowan a inde tə ngaman Simon Piyer, â nay ahay àga iken. \v 14 Piyer sə ɗowan ata i naa jak 'am sa tam iken tu ɗo su doh anak aya təke fok.” \p \v 15 «Natiya, à alay nen apan ni dazlan sa jan atan 'am nà, Apasay Cəncan a a dazay ahay patan kawa anahan sə dazay ahay puko kurre ata re. \v 16 Matanan, na may anan ahay 'am ana Bahay a nuko ma ja kurre ata, a wa: “Yuhana kà gak anan baptisma anà ɗo ahay tə a'am, əna Mbərom i gak ikwen baptisma nà, tə Apasay Cəncan ata awan.” \v 17 Matanan kutok, Mbərom kə̀ varak atan Apasay Cəncan awan, kawa anahan sə varak uko ata, à mənuko ɗo sa ɗaf nga pə Bahay a nuko Yesu Almasihu ata awan. Bina, abay kwanay kə jilen nà, nen ni mba apan sə gafan 'am anà Mbərom pə way anahan sa gan may sa ga ata təte ɗaw?» \p \v 18 Ɗo ataya tə sləne anan 'am a Piyer ata cəna, ta mak anan anan mungok sabay, aday tə həran nga à Mbərom, ta wa: «Mbərom kə̀ varak anan cəveɗ anà ɗo su kon azar aya aday tâ yam pə ines a tinen ahay, tâ njaɗ sifa sa ndav bay ata re!» \s1 Adazlan ana egliz à wulen su doh sə Antakiya \p \v 19 Pə dəɓa sa vaɗ anan Etiyen ata wa nà, bahay sə Yahuda ahay ta ma nga sa ga anan alay tu ɗo a Yesu ahay tə mindel. Anga nan, azar su ɗo a Yesu ahay ta tak 'am à Urəsalima wa, ta zla kwa pə daliyugo sə Finikiya tə Kiprus aday à wulen su doh sə Antakiya. À alay a tinen apan ti zla ata nà, tə ɗakan anan ləbara a Yesu nə anà Yahuda ahay ɗəkɗek. \v 20 Əna azar su ɗo a Yesu ahay, tinen Kiprus ahay tə Siren ahay ataya, ta zla à Antakiya, tə ɗakan anan ləbara mugom a pə Bahay Yesu anà ɗo aday tinen Yahuda ahay itəbay ataya awan. \v 21 Ɗo ahay bayak a tə ɗəfak nga pə Bahay Yesu, tə təmahak sə pərahan azar, anga məgala a Mbərom a ga mer su way ù ɗo sə ɗakay anan ləbara ataya inde. \p \v 22 Natiya, ɗo a Yesu à Urəsalima ataya tə sləne ləbara ata nà, ta slan Barnabas à Antakiya. \v 23 Barnabas a dəzle à Antakiya kutok, a taslay mivel, anga a tan ayak à nga nà, Mbərom kà kak atan anan ahay sumor anahan. Natiya, a varan atan məgala aday tə̂ pərahan azar à Bahay Yesu tə ɗiɗek awan, aday tə mivel kərtek a re. \v 24 Barnabas nà, winen ɗo lele awan. Winen ma rah a tə Apasay Cəncan awan, aday a ɗaf nga pə Yesu tə mivel kərtek awan. Matanan, ɗo ahay bayak a tə ɗəfak nga pə Bahay Yesu. \p \v 25 Pə dəɓa anahan a wa nà, Barnabas a zla à Tarsus saa pəlay anan ahay Sol. \v 26 A tan à nga kutok nà, ta nay ahay maya à Antakiya. Matanan, atə Barnabas tə Sol ta ga pi zek tu ɗo a Yesu ahay à man ata nà, ava daz. Tə tətakak anan anan way anà ɗo ahay bayak awan. À man ata wa kutok, tə dazlan sə ngaman anà ɗo a Yesu ahay nə ɗo ana Almasihu ahay, aday sləmay a tinen a təra matanan kwa aha kutok. \p \v 27 À alay ata ite nà, ɗo maja'am a Mbərom ahay ta zla à Urəsalima wa à Antakiya. \v 28 Ɗowan inde kərtek à wulen a tinen ata tə ngaman Agabus. Apasay a Mbərom a zlan à mivel inde, aday a slabak sə ɗakay anan may məduwen awan i nay ahay pə daliyugo fok. May ata nà, a nay à alay a Kəlawdiyus winen bahay sə Ruma awan. \v 29 Matanan, njavar a Yesu ahay à Antakiya ta ɓan 'am à wulen a tinen inde sə cakal way, kuwaya pə məgala anahan wa fok, aday sa man anan zek anà ɗo a Yesu ahay pə daliyugo sə Yahudiya ata awan. \v 30 Pə dəɓa anahan a wa, ta ga anan way a tinen sa ɓan ata kutok. Ta slan anan atə Barnabas tə Sol saa varan dala ata anà məceɗ sə egliz ahay kutok. \c 12 \s1 Ɗəce su ɗo a Yesu ahay kə̀ zəgahak \p \v 1 À alay ata nà, bahay a sə ngaman Hiridus ata a ban anan ɗo a Yesu ahay anga a nan sa ga atan alay tə mindel. \v 2 A jan anà ɗo ahay tâ vaɗ anan Yakuba, mərak ana Yuhana tə maslalam. \v 3 A ca pə way anahan a sa ga ata a zlan à nga anà bahay sə Yahuda ahay cəna, a ban anan Piyer re. Way ata a təra nà, à alay sə azar uko sa da pen mə zlambar a bay ata awan. \v 4 A ban anan nà, a ɗaf anan ù doh sə dangay, a jan anà suje ahay tâ ba anan lele. Suje ahay ite, tə gəzla zek fuɗo fuɗo, saray fuɗo. A nan anà Hiridus saa gan sariya pa 'am sə ɗo ahay fok pə dəɓa sə azar uko sə Pasəka wa. \v 5 Matanan, Piyer ma ban a à dangay, əna ɗo a Yesu ahay ɗukwen, tinen apan ti gan amboh anà Mbərom tə mindel anga Piyer a re. \s1 Maslay a Mbərom a təmay anan Piyer ù doh sə dangay wa \p \v 6 Sə luvon a aday iɗe i cəɗe nà, Hiridus i i gan sariya anà Piyer ata awan. Winen nə ma njak ahan a à wulen sə suje ahay inde cew, winen ma ɓan a tə calalaw ahay cew re. Suje aya inde ɗukwen, tinen apan ti ba pə alay sə məsudoh sa nay uho à dangay wa ata awan. \v 7 Cəna, maslay a Mbərom Ba Məduwen a inde a sləray, aday jiyjay a dav ù doh ata fok. Maslay a Mbərom ata a dangwazl anan Piyer, a pəɗek anan, a jan: «Slabak bəse!» Cəna, calalaw ahay tə pəsak zek, tə slahay à alay a Piyer wa. \v 8 Matanan, maslay a Mbərom ata a jan: «Juwaɗ zek, pak təkarak anak ahay!» Piyer a ga kətanan cəna, maslay a Mbərom ata a jan asa: «Juwaɗ anan zana anak, aday zlumo.» \v 9 Ta nay maya tə Piyer hus ahay uho ù doh sə dangay wa. Əna way ata a təran nə kawa cœn a zəɓan, bina kə̀ sənak sa jəka ɗiɗek a ata bay.\fig |src="WA03966b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 12:9" \fig* \v 10 Tə takasay ahay man sə suje mama'am aya awan, tə takasay man sə suje mə slala cew aya re. Tə dəzley pə məsudoh sə rəslom sa nay uho ta day sə wulen su doh ata awan. Way sə tacay anan məsudoh ata a təɓa zek tə alay anahan a pangaya. Ta nay uho kutok. Ta zla maya pə kərtek a hus pə məgəzləga cəveɗ cəna, maslay a Mbərom ata a mbəsak anan Piyer taayak, a zla way anahan. \p \v 11 Matanan, Piyer a san pi zek kutok, a wa: «Həna nə sənak ɗiɗek a kutok! Cəkəbay Bahay a nuko kə̀ slənak maslay anahan sa tam nen à alay ana Hiridus wa, aday a tam nen à way ana bahay sə Yahuda ahay sa gan may tû go ataya wa fok re.» \p \v 12 A san anan way a sə təran ata lele cəna, a zla àga Mariyama may ana Yuhana sə ngaman Markus ata awan. Ɗo ahay bayak a tinen apan ti ga amboh à man ata awan. \v 13 Piyer a jan atan ayak 'am uho wa. Dəna inde a ga mer su way à man ata tə ngaman Rodi a zla saa cay anan ɗowan a awan. \v 14 A sləne dungo sa 'am ana Piyer cəna, a taslay mivel bayak a tə mindel, əna kə̀ mbəɗəkek anan à nga wa sə təɓa anan məsudoh. A zla saa jan anà ɗo ahay mə halay nga ù doh ataya nə, Piyer winen mə tavay a uho. \p \v 15 Tə mbəɗahan apan, ta jan: «Nga a vawak ɗaw?» \p Əna a jan atan nà: «Tə ɗiɗek a nà, winen awan!» \p Ta jan kutok: «Kak matanan acəkan nà, tiya nə maslay anahan a sa kak zek.» \p \v 16 Əna Piyer kə̀ mbəsakak sa jak ayak 'am uho wa bay. Tə təɓan ayak wa məsudoh, tə canan anà Piyer cəna, a gan atan masuwayan. \v 17 A kan atan ayak alay anga aday tâ saa bəbal awan bay. A ɗakan atan anan Bahay Yesu a təmay anan ù doh sə dangay wa nə kəkəmaw ata awan. A jan atan, a wa: «Jen anan 'am anà atə Yakuba tu ɗo azar aya awan.» A zla wanahan à man hinen. \p \v 18 Iɗe a cəɗe cəna, suje ahay ta ma nga sə cəce pi zek ahay wa: «Piyer a təra nə maw?» Way ata a wusen atan nga bayak awan. \v 19 Hiridus a wa tə̂ pəlay anan, əna tə njaɗak anan bay. Anga nan, Hiridus a gan sariya anà suje ataya, a wa tâ vaɗ atan fok. \p Natiya, Hiridus a slabak à Yahudiya wa, a zla wanahan à Kaysariya, a njahay à man ata awan. \s1 Amac ana Hiridus \p \v 20 Hiridus a ga mivel pu ɗo sə Tirus tə Sidon ahay fok. Tinen ite, tə halay nga, ta zla saa kaɗay bala tə winen awan. Ta lah sə mbəɗahan alay anà 'am tə Bəlastus, winen bahay nga sə gala ana bahay. Pə dəɓa anahan a wa, ta zla à man ana Hiridus saa zlah anan məlmal a tinen tə winen. Anga ɗo a tinen ahay tə sukom ndaw nə pə daliyugo anahan a wa. \p \v 21 Luvon ana Hiridus a sa ɗaf ata a dəzley ahay cəna, a pak zana sə bahay anahan pi zek, a njahay pa man sə njahay sə bahay anahan, a jan atan 'am a kutok. \v 22 Ɗo ahay ta zlah əndom, ta wa: «Sa ja 'am a anan nə ɗo zənzen a bay, mbərom!» \v 23 Natiya, maslay a Mbərom a a dəcan à Hiridus tə ɗəvac, anga kə̀ hərak anan nga anà Mbərom bay. Asan ahay tə wahan ì zek inde, ta pan anan way sə kutov ahay, a mac. \p \v 24 'Am a Mbərom nà, a ta 'am, aday ɗo a Yesu ahay ta ma nga sə zəga apan pa 'am pa 'am. \p \v 25 Atə Barnabas tə Sol ite nà, ta ndav anan mer su way a tinen à Urəsalima wa nə, ta zla pə kərtek a tatə Yuhana sə ngaman Markus ata awan, ta ma à Antakiya. \c 13 \s1 Ɗo a Yesu ahay à Antakiya ta slan atə Barnabas tə Sol saa wazay anan 'am a Mbərom \p \v 1 À wulen su ɗo a Yesu ahay à Antakiya nà, ɗo maja'am a Mbərom ahay inde tu ɗo sə tətakan anan 'am a Mbərom anà ɗo ahay inde. Ɗo ataya nà, atə Barnabas, Simiyon tə ngaman wan dədədem, Lukiyus ɗo sə Siren, Manahen ɗowan a ta har maya tə Hiridus bahay sə Galile ata awan, aday tə apan Sol kutok. \v 2 Pac a inde tinen apan ti həran nga anà Mbərom, ti ga sumaya, Apasay Cəncan a a jan atan: «Wilen uno atə Barnabas tə Sol anga mer su way a nen sə ngaman atan apan ata awan.» \v 3 Ta ga sumaya, ta gan amboh anà Mbərom lele cəna, tə ɗəfan alay pa nga anà atə Barnabas tə Sol. Ta slan atan saa ga mer su way ata kutok. \s1 Atə Barnabas tə Sol tə wazay à Kiprus \p \v 4 Matanan kutok, Apasay Cəncan a a slan anan atə Barnabas tə Sol. Ta zla à Selewkiya, à man ata wa, ta ján à kwalalan inde sa zla à Kiprus, kon a aday winen à bəlay inde ata awan. \v 5 Tə dəzle à Salamiya nà, tə wazay anan 'am a Mbərom ù doh sə wazay ana Yahuda ahay cara cara. Yuhana sə ngaman Markus ata winen tə tinen sa man atan zek. \p \v 6 Tə takas kon ata nà, tə dəzle à wulen su doh sə Pafos. À man ata ta tan à nga anà ɗowan a inde tə ngaman Bar-Yesu. Ɗowan ata nà, Yahuda ahay, aday a wa winen ɗo maja'am a Mbərom. Əna cəkəbay winen maram awan. \v 7 Bar-Yesu ata nà, winen car ana Sergiyus Pawlus, guverner sə Kiprus ata awan. Guverner ata ɗukwen, ɗo ma san way a tə mindel. A ngaman anà atə Barnabas tə Sol àga winen awan, anga a nan sə sləne 'am a Mbərom. \p \v 8 Aya əna, Bar-Yesu, maram a tə ngaman Elimas re ata, a vəze patan, anga a nan guverner â təra ɗo a Yesu bay. \v 9 Əna Sol sə ngaman Pol re ata, winen ma rah Apasay Cəncan a, a zəzor anan ɗowan ata, a wa: \v 10 «Wan ana Fakalaw! Ki njəkan uda anà ɗo ahay fok nə tə mungwalay, a nak sa ga vəram tə way ɗiɗek aya fok. Kə pəlay sə mbəɗa anan ɗiɗek a Bahay Mbərom â təra 'am sə mungwalay hwiya nə angamaw? \v 11 Həna Bahay Mbərom i kəta iken. Ki hurof, alay a mənjœk ki canan anà jiyjay sa pac bay.» \p Cəna, Bar-Yesu sə ɗowan ata, kə̀ hurfok acəkan, takəɗimbom, a canan anà way ahay sabay. A pəlay ɗo sə bənan alay agay. \p \v 12 Guverner a ca pə way a sə təra ata cəna, a ɗaf nga pə Yesu, anga atətak way sa 'am a Bahay Yesu a gan masuwayan. \s1 Pol a wazay à Antakiya sə Pisidiya \p \v 13 Atə Pol tu ɗo anahan ataya, ta ján à kwalalan inde à Pafos, ta zla à Perge pə daliyugo sə Pamfiliya. Yuhana sə ngaman Markus re ata nà, a mbəsak atan, a ma way anahan à Urəsalima. \v 14 Tinen ite tə slabak à Perge wa, ta zla à wulen su doh sə Antakiya sə Pisidiya. Pə luvon sa man uda nà, ta zla ù doh sə wazay ana Yahuda ahay, tə njahay à man ata awan. \v 15 Pə dəɓa sə jinge Deftere sə Tawrita tə Deftere su ɗo maja'am a Mbərom ahay wa nà, ɗo sə lavan nga anà doh sə wazay ahay ta jan anà atə Pol nà: «Mərak ahay, hinahibay 'am a kwanay inde sə varan məgala anà ɗo ahay nə, kâ naa jen.» \p \v 16 Pol a slabak, a cakaf alay aday ɗo ahay tâ pak sləmay, a jan atan, a wa: «Isəra'ila ahay pi zek tu ɗo su kon azar aya sə həran nga anà Mbərom ataya awan, pəken uno sləmay aday! \p \v 17 «Mbərom ana Isəra'ila ahay sə həran nga ata nà, kə̀ walak anan bije a mənuko ahay. Kə̀ hərak anan Isəra'ila ahay à alay a tinen à Misra ata awan, aday a təmay atan à Misra wa tə məgala anahan məduwen awan. \v 18 Kə̀ səmak anan à anjahay a tinen à kiɓe ava kwa kuro fuɗo. \v 19 Kə̀ lizek anan bahay ahay cuwɓe pə daliyugo sə Kanana wa, aday a varan anan kon ata anà ɗo anahan ahay kutok. \v 20 Way ata fok a təra nà, i ga ava səkat fuɗo tə kwa kuro ɗara (450). Pə dəɓa wa kutok, Mbərom kə̀ varak atan ahay bahay nga ahay hus ahay alay ana ɗo maja'am a Mbərom Samiyel. \p \v 21 «Pə dəɓa anahan a wa asa tə cəce bahay pə Mbərom wa, a varan atan Sol wan ana Kis, ɗo sə zahav ana Benyamin. Kə̀ njahak bahay a ava kwa kuro fuɗo. \v 22 Mbərom a lar a wa Sol nà, a ɗaf uda Dawuda, a ga bahay. Mbərom a ja pə Dawuda, a wa: “Na ca pə Dawuda wan ana Yisa nà, kà zlak uno à nga, i ga way su zlo à nga ahay fok re.” \p \v 23 «Pə slala ana Dawuda ata kutok, Mbərom a varan anà Isəra'ila ahay ɗo sa tam ɗo kawa anahan sə zlapay anan kwakwa ata awan. Ɗowan ata nà, winen Yesu. \v 24 À alay a Yesu kə̀ dazlak anan anà mer su way fan bay ata nà, Yuhana ɗo sa gan baptisma anà ɗo ahay kə̀ wazak anan anà Isəra'ila ahay fok tə̂ mbəɗa 'am pə Mbərom, tə̂ mbəɗahan lœn anà ines ahay, tâ ga baptisma. \v 25 Yuhana ata i sa ndav anan mer su way anahan kutok nà, a jan anà ɗo ahay, a wa: “A ga pikwen nà, nen wayaw? Nen ɗo a kwanay sa taa ba ata bay. Ɗowan a inde i nay ahay à dəɓa uno wa mba. Ɗowan ata ɗukwen, na slak kwa sə pəsakan anan liɓer sə təkarak anahan bay.”» \p \v 26 Pol a pərahan anan azar ta sa ja, a wa: «Mərak uno ahay, zahav ana Ibərahima pi zek tu ɗo su kon azar aya sə həran nga anà Mbərom ataya, Mbərom a slənay ahay ləbara sə ɗakay anan, a tam nuko nə kəkəmaw ata nà, anà mənuko awan. \v 27 Ɗo sə Urəsalima tə məceɗ a tinen ahay ta taa jinge 'am ana ɗo maja'am a Mbərom ahay nə pac pac pə luvon sa man uda awan. Əna tə sənak Yesu a nə winen ɗo sa tam ɗo bay. Aday ɗukwen, à alay a tinen sa gan sariya anà Yesu ata nà, ta gak kawa ana ɗo maja'am a Mbərom ahay sa ja ataya awan. \v 28 Kwa abay â ga nə ta tak anan à nga pə ines a təɗe sa vaɗ anan apan ata bay dəp nà, ta jan anà Pilatu nà, â vaɗ anan. \v 29 Ta ndav anan sa gan kawa ana Deftere a Mbərom sa ja apan ataya fok nà, tə dazay anan pə dədom wa, tə ɗəfak anan ayak à jəvay inde. \v 30 Əna Mbərom a pəɗəkey anan à wulen su ɗo ma mac aya wa. \v 31 Luvon ahay bayak awan, winen apan i kan zek anà ɗo anahan a sa taa bar pi zek ataya awan. A dazlan ahay à Galile wa hus ahay à Urəsalima. Tinen ɗo sə side anan à wulen sə Isəra'ila ahay inde kutok. \p \v 32 «Manay nà, ma nak ikwen anan ahay nə tə ləbara mugom ata awan, kawa sa ja nà, way a Mbərom sə zlapan anan anà bije a mənuko ahay ataya nà, \v 33 kà gak uko anan anà mənuko, wan a tinen ahay, ta sə slabakay anan ahay Yesu a məke wa. A təra kawa ana Jabura 2 sa ja, a wa: \q1 “Iken nə wan uno. \q1 Biten nə tərak bəbay anak.\f + \fr 13:33 \ft Ca pə Jabuura 2.7.\f*” \p \v 34 «Mbərom a slabakay anan à məke wa aday i mac sə wuslay ite sabay. Bina ɓa kà jak, a wa: \q1 “Tə ɗiɗek a nà, ni varak ikwen way uno cəncan a sə zlapan anan anà Dawuda ataya awan.\f + \fr 13:34 \ft Ca pə Esaaya 55.3.\f*” \p \v 35 «Asa, kawa ana Deftere sa ja à man hinen, a wa: \q1 “Ki mbəsak anan ɗo anak cəncan a â wuslay à məke inde bay.\f + \fr 13:35 \ft Ca pə Jabuura 16.10.\f*” \p \v 36 «A ja 'am ata nə pə Dawuda bay, bina Dawuda kà gak anan mer su way ana Mbərom à wulen ana ɗo anahan ahay nà, kə̀ məcak, ta lak anan pə cakay ana bije anahan ahay, kə̀ wuslak. \v 37 Əna ɗowan a Mbərom sə slabakay anan à məke wa ata nà, kə̀ wuslak itəbay. \p \v 38 «Mərak uno ahay, sənen anan tə ɗiɗek a nà, mə ɗakak ikwen anan 'am sə pəse ines nà, anga Yesu. Bina Tawrita ana Musa kà mbak apan sə təra kwanay ɗo ɗiɗek aya pa 'am a Mbərom bay. \v 39 Əna kuwaya kə̀ ɗəfak nga pə Yesu cəna, kə̀ tərak ɗo ɗiɗek a pa 'am a Mbərom kutok. \v 40 Aya əna, gen anan nga ì zek lele, bina way ana ɗo maja'am a Mbərom ahay sa ja a anan ata â saa njaɗ kwanay bay, bina a wa: \q1 \v 41 “Cen apan, kwanay ɗo sə kəɗey anan Mbərom ahay! \q1 Mbərom a ja nà, â gak ikwen masuwayan, aday kî zlen saa lize! \q1 Anga à alay a kwanay tə sifa aya mba ata nà, kwa â ga nə ɗowan a inde ɓa kə̀ ɗakak ikwen anan dəp nà, \q2 ni kəta kwanay tə cəveɗ si mer su way a aday kwanay saa ngam sa ɗaf apan nga bay ata awan.\f + \fr 13:41 \ft Ca pə Habakuk 1.5.\f*”» \p \v 42 À alay a atə Pol tə Barnabas ti zla way a tinen ù doh sə wazay ana Yahuda ahay wa ata nà, ɗo ahay ta wa, tâ may ahay pə luvon sa man uda awan asa, anga aday tə̂ pərahan anan azar sə ɗakan atan anan 'am ata awan. \v 43 Ɗo ahay ta ta 'am nà, Yahuda azar aya tu ɗo sə pərahan azar anà pəra a tinen ahay bayak a ta zla pə kərtek a tatə Pol tə Barnabas. Tinen ite tə varan atan məgala ta sa jan atan nə tə̂ tavay à sumor a Mbərom inde. \p \v 44 Luvon sa man uda a sla cəna, ta ma ù doh sə wazay asa, zek məduwen su ɗo a fok a nay à wulen su doh wa sə sləne 'am a Mbərom. \v 45 Aya əna, bahay sə Yahuda ahay tə canan anà man su ɗo ata nà, ta ga sərak pə atə Pol tə Barnabas. Anga nan, pa 'am anahan sa ja fok cəna, tə vəɗan uway, tə gənahan. \v 46 Əna, atə Pol tə Barnabas ta jan atan 'am mənjəna zlawan, ta wa: «Təktek mi lah sa jak ikwen 'am a Mbərom anà kwanay Yahuda ahay aday. Əna kak a nak ikwen bay aday kə bayiken nə ki njiɗen sifa sa ndav bay ata bay nà, mi mbəsak kwanay, mi i jan anan 'am ata anà ɗo su kon azar aya awan. \v 47 Bahay a manay a jan umo nə matanan, a wa: \q1 “Nə ɗəfak iken jiyjay sə dəvan anà ɗo su kon ahay fok. \q1 Ki təra ɗo sə ɗakan anan cəveɗ sa tam anà ɗo sə daliyugo ahay kwa aha fok.\f + \fr 13:47 \ft Ca pə Esaaya 49.6.\f*”» \p \v 48 Ɗo su kon a azar ataya tə sləne 'am ataya cəna, tə taslay anan mivel, tə həran nga anà Mbərom lele anga 'am anahan. Ɗo a mə walay aya saa njaɗ sifa sa ndav bay ataya fok, tinen tə ɗəfak nga pə Yesu. \v 49 Ləbara ana Bahay Yesu a ta 'am kwa aha pə daliyugo ata awan. \v 50 Aya əna, bahay sə Yahuda ahay tə buwtay anan mivel su ɗo məduwen aya à wulen su doh ata inde, pi zek tə uwar zlile aya sə həran nga anà Mbərom aday tinen Yahuda ahay bay ataya awan. Tə dazlan sa ga anan alay tə atə Pol tə Barnabas, tə rəzlay atan ahay ù kon a tinen wa. \v 51 Matanan kutok, atə Pol tə Barnabas tə bəzlam anan morbodok sə yugo pə saray a tinen ahay wa. Ta zla way a tinen à wulen su doh sə Ikoniya. \v 52 Njavar a Yesu ahay à Antakiya sə Pisidiya ite tə taslak mivel bayak a, tinen ma rah Apasay Cəncan aya fok. \c 14 \s1 Atə Pol tə Barnabas tə wazay à Ikoniya \p \v 1 À wulen su doh sə Ikoniya, atə Pol tə Barnabas ta zla ù doh sə wazay ana Yahuda ahay, tə wazay kawa ana tinen sə kukwa ata re. Yahuda ahay pi zek tu ɗo su kon azar aya bayak a tə ɗəfak nga pə Yesu anga wazo a tinen ata awan.\fig |src="MQB-HG-Paul-1.pdf" size="span" ref="Mer su way ahay 14:1" \fig* \v 2 Əna Yahuda azar aya ite ta ngam sa ɗaf apan nga a itəbay. Tə buwtay anan mivel su ɗo su kon azar ataya aday tâ nan iɗe anà ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ataya awan. \v 3 Atə Pol tə Barnabas tə njahak à man ata nə mənjœk bay, tə ɗakay anan 'am a Bahay Yesu nə mənjəna zlawan. Winen a ɗukwen kə̀ varak atan məgala sa ga way masuwayan aya sə ɗakay anan nə way a tinen sə ɗakay anan pə sumor a Mbərom sa gan anà ɗo ahay nà, ɗiɗek awan. \v 4 Ɗo sə wulen su doh ahay fok tə gəzlak zek day ahay cew anga 'am a tinen ataya awan: Ɗo a əngal ta zla ta day su ɗo maslan ahay, azar aya ite ta zla ta day sə Yahuda ahay. \p \v 5 Matanan kutok, ɗo su kon azar aya pi zek tə Yahuda ahay tə məceɗ a tinen aya fok, tə pəlay wurwer sa ga atan alay tu ɗo maslan ahay ta sa tar atan tu kon. \v 6 Ɗo maslan ahay tə sləne cəna, ta haw way a tinen ù kon sə Likoniya, ta zla à wulen su doh sə Listəra aday à Derbe, aday ta man ataya fok. \v 7 À man ataya ɗukwen tə pərahak anan azar sə wazay anan ləbara mugom awan. \s1 Atə Pol tə Barnabas tə wazay à Listəra \p \v 8 À wulen su doh sə Listəra ata awan, ɗowan a inde saray anahan ahay cew maya ma mac aya awan. Winen vədal a kwa sə wahay anahan, kula kà zlak tə saray anahan ahay itəbay. \v 9 Winen nà, winen apan i sləne wazo ana Pol. Pol a zəzor anan, a canan anà aɗaf nga anahan ata nà, i mbar anan. \v 10 Anga nan, a jan tə məgalak a, a wa: «Slabak, tavay!» Ɗowan ata a slabak hərom, a dazlan sa zla tə saray anahan ahay kutok. \p \v 11 Ɗo ahay tə canan anà way ana Pol a sa ga ata nà, tə dazlan sa zlah ta 'am a tinen Likoniya ahay, ta wa: «Mbərom ahay tə tərak kawa ɗo zənzen aya, aday ta nak àga mənuko!» \v 12 Barnabas nà, ta wa winen nə Zewus, Pol ɗukwen ta wa winen nə Hermes, anga sa taa ja 'am nə winen.\f + \fr 14:12 \ft Pə Gərek ahay nà, Zewus winen bahay sə mbərom ahay, aday Hermes ite nà, ɗo maslan a tinen pə cakay sə mbərom a tinen ahay.\f* \v 13 Doh sə pəra a tinen anga Zewus ata nà, ma han a nə zaɗ tə wulen su doh. Ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Zewus ata, a gəɓay ahay guson sa sla ahay, a pak patan daslam sə way mə vərez aya, a nay anan pə məsudoh sə wulen su doh ata awan. Tinen pə kərtek a tə ɗo ahay, a nan atan sə waslan way anà ɗo maslan ahay. \v 14 Atə Pol tə Barnabas tə sləne sa jəka ti varan atan way matanan ata nà, tə ngəraw anan zana ahay pi zek wa, ta haw way a tinen à wulen sə ɗo ahay inde, tə azlah awan, ta wa: \v 15 «Kwanay ɗo ahay, ki gen matanan nà, angamaw? Manay ɗukwen ɗo zənzen aya kawa kwanay. Ma nay ahay nə sə ɗakak ikwen anan nə ləbara mugom awan, aday kə̂ mbəsiken sa ga pəra kəriya ataya, kə̂ təmihen Mbərom bahay sə sifa ata awan, winen ɗo sə ndakay bagəbaga mburom, tə daliyugo, tə bəlay ahay, aday tə way a uda ataya təke fok. \v 16 Kwakwa ata nà, kə̀ mbəsakak anan ɗo su kon azar aya tə̂ pərahan azar anà way sə mivel a tinen ahay. \v 17 Kwa matanan ata ɗukwen, winen apan i ka zek ti mer su way anahan lele aya awan. Winen apan i gak uko iven. A nah anan way ahay tə alay awan. A varak uko way sa pa. A taslak uko anan mivel.» \v 18 Ta 'am ataya ɗukwen, kà dak anan 'am anà atə Pol tə Barnabas sə gafan 'am anà man su ɗo a sə waslan atan way kawa tinen mbərom ahay ata hwiya. \p \v 19 Yahuda azar aya ta nay ahay nà, kwa à wulen su doh sə Antakiya sə Pisidiya wa tə wulen su doh sə Ikoniya wa. Tə pəkan 'am anà man su ɗo awan, aday ta tar anan Pol tu kon. Tə ngəza anan Pol à wulen su doh wa, a ga patan nə kə̀ məcak coy. \v 20 Əna ɗo a Yesu ahay tə halay apan nga cəna, a slabak, a ma à wulen su doh asa. Iɗe a cəɗe sidew a nà, ta zla way a tinen tə Barnabas à Derbe. \s1 Atə Pol tə Barnabas ta ma à Antakiya pə daliyugo sə Siriya asa \p \v 21 Atə Pol tə Barnabas tə wazay anan ləbara mugom a à Derbe, aday ɗo ahay bayak a tə təmahak sa ɗaf nga pə Yesu. Pə dəɓa anahan a wa, ta ma a Listəra tə Ikoniya, tə Antakiya sə Pisidiya. \v 22 Tə varan məgala anà ɗo a Yesu ahay à man ataya awan, anga aday tə̂ pərahan azar sa ɗaf nga pə Yesu tə mivel kərtek awan. Aday ta wa: «Ɗi zla à bahay a Mbərom nə tə ɗəce ahay bayak awan.» \v 23 À man ana ɗo a Yesu ahay sə halay nga ataya fok, tə ɗəfan atan məceɗ sə egliz ahay. Ta ga sumaya, ta ga amboh, aday tə mbəsak atan à alay inde anà Bahay Yesu a tinen a sa ɗaf apan nga ata awan. \p \v 24 Tə takas pu kon sə Pisidiya wa nà, tə dəzle pə daliyugo sə Pamfiliya. \v 25 Tə wazay anan ləbara mugom a à wulen su doh sə Perge, aday ta zla way a tinen à wulen su doh sə Ataliya. \v 26 À Ataliya wa kutok, ta ján à kwalalan inde sa zla way a tinen à Antakiya pə daliyugo sə Siriya maza awan, man a ɗo ahay sə mbəsak atan à alay ana Mbərom inde, aday â gan atan sumor sa ga mer su way anahan ata awan. Mer su way ata ɗukwen, tə ndəvak anan kutok. \p \v 27 Tə dəzle à Antakiya kutok nà, tə halan nga anà ɗo a Yesu ahay, tə ɗakan atan anan way a Mbərom sa ga tə tinen ataya fok. Ta jan atan nə Mbərom kə̀ təɓak anan cəveɗ anà ɗo su kon azar aya aday tâ ɗaf nga pə Yesu. \v 28 Tə njahak à man ata pi zek tu ɗo a Yesu ahay kiya bayak awan. \c 15 \s1 Ahalay nga məduwen a à Urəsalima \p \v 1 Ɗo sə Yahudiya azar aya ta zla à Antakiya, tə dazlan sə ɗakan anan way anà mərak ahay, ta wa: «Kak kə gəɗen mədəndalas bay cəna, ki təmen bay! Si ki gəɗen mədəndalas kawa ana Tawrita a Musa sa ja aday.» \v 2 Atə Pol tə Barnabas ta kaɗ apan bala bayak a tu ɗo ataya, tə təre dadokdokkwe. Anga nan ta ja à wulen a tinen aya inde nà: «Waluko ɗo ahay, atə Pol tə Barnabas pi zek tu ɗo azar aya, tâ zla à Urəsalima saa cəce 'am ata pu ɗo maslan a Yesu ahay wa tə məceɗ sə egliz ahay wa aday.» \p \v 3 Anga nan kutok, ɗo a Yesu ahay à man ata ataya ta slan atan à Urəsalima. Tinen apan ti zla tə daliyugo sə Finikiya tə Samariya nà, ta jan anà ɗo a Yesu ahay nə ɗo su kon azar aya ɗukwen tə ɗəfak nga pə Yesu. Ləbara ata a varan atan ataslay mivel. \p \v 4 Atə Pol tə Barnabas tə dəzle à Urəsalima nà, ɗo maslan ahay tə məceɗ sə egliz ahay, pi zek tu ɗo a Yesu ahay fok tə təma atan. Tə təkəren atan way ana Mbərom sa ga tə tinen ataya fok. \v 5 Əna ɗo a Yesu ahay aday tinen Farisa ahay ata tə slabak, ta wa: «Təɗe, əna si ɗo su kon azar ataya tâ ngam sa gaɗ mədəndalas aday tə̂ pərahan azar anà Tawrita a Musa re aday.» \p \v 6 Ɗo maslan ahay pi zek tə məceɗ sə egliz ahay tə halay nga, tə wuɗeh anan 'am ata awan. \v 7 Tə njahak pa 'am ata nə mənjœk bay, Piyer a slabak, a wa: «Mərak uno ahay, kə sənen zle lele, kwakwa nà, Mbərom kə̀ walak nen à wulen a kwanay wa sə wazan anan ləbara anahan mugom a anà ɗo su kon azar aya, anga aday tə̂ sləne anan, tâ ɗaf apan nga. \v 8 Matanan, Mbərom, ɗo sa san mivel sə ɗo ahay fok ata, a ɗakay anan nə kə̀ təmahak anan ɗo su kon azar ataya ta sə varan atan Apasay anahan Cəncan a, kawa anahan a sə varak uko anan anà mənuko ata re. \v 9 Mbərom nà, kə̀ gəzlak mənuko pi zek wa itəbay. Kə̀ pəsek atan anan ines a tinen ahay anga tə ɗəfak apan nga. \v 10 A nak ikwen sa ca mazan pə Mbərom wa ta sə tavakan atan way ma ba kawa wita nə angamaw? Ɗowan inde kà mbak apan sə ɗəfan apan anà Tawrita ata kulibay. Kwa mənuko, kwa bije a mənuko ahay, ɗa mbak ahay apan sə ɗəfan apan bay re. \v 11 A'ay! Kawa ana Bahay a mənuko Yesu sa gak uko sumor aday sa tam ata nà, tinen ɗukwen ti tam nə anga sumor anahan ata re.» \p \v 12 Pə dəɓa anahan a wa, man su ɗo fok a njahay tətemtemme sə sləne way ana atə Barnabas tə Pol sa jan atan ata awan. Tə sləne way ana Mbərom sa ga masuwayan aya tu ɗo maslan ataya à wulen su ɗo su kon azar aya ata awan. \p \v 13 Ta ndav anan sə təker 'am ata cəna, Yakuba a slabak ite, a wa: «Mərak uno ahay, pəken sləmay lele. \v 14 Həna Simon Piyer a jak uko nə Mbərom kə̀ dazlak anan sa gan nga anà ɗo sə daliyugo ahay ta sə walay ɗo ahay à wulen a tinen wa sə təra anan ɗo anahan aya awan. \v 15 Ɗo maja'am a Mbərom ahay tə vinde kawa winen ata awan, ta wa: \q1 \v 16 “Mbərom Fetek a wa: \q1 Pə dəɓa wa ni may ahay, ni han anan doh ana bahay Dawuda ma mbazl ata awan. \q1 Kwa kə̀ tərak rəgay coy dəp nà, ni ndakay anan asa. \q1 \v 17 Matanan, ɗo azar aya fok, ɗo su kon azar aya nen sə walay atan sə təra ɗo uno ahay ataya fok, ti pəlay nen.\f + \fr 15:17 \ft Ca pə Amos 9.11-12.\f* \q1 \v 18 Həna anan nà, 'am uno awan, nen Mbərom Fetek ɗo sa kay anan way ata kwakwa.”» \p \v 19 Yakuba a ja asa, a wa: «Pi nen nà, ɗə̂ vawan nga anà ɗo su kon azar aya sə mbəɗa 'am pə Mbərom ataya bay. \v 20 Suwan sə vinden atan ayak nà, tâ pa way mənjaɗak aya mə varan a anà pəra ahay ata bay, tâ ján uho bay, tâ rac sluweɗ sə way mə ngərew angərew ataya bay, tə̂ sləɓa mez bay re.\f + \fr 15:20 \ft Ca pə Farillaaji Lewiŋko'en 18.6-18, 17.10-16.\f* \v 21 Anga Tawrita a Musa nà, ɗo ahay tinen apan ti wazay anan kwa həna kabay à wulen su doh ahay fok, hus ahay həna biɗaw? Tinen apan ti jinge anan ù doh sə wazay ahay pə luvon sa man uda fok re.» \s1 Ta slan ɗerewel anà ɗo a Yesu ahay aday tinen ɗo su kon azar aya ata kutok \p \v 22 Pə dəɓa anahan a wa, ɗo maslan ahay tə məceɗ sə egliz ahay tu ɗo a Yesu ahay fok, ta ɓan 'am sə walay ɗo ahay à wulen a tinen wa sa slan atan à Antakiya pə kərtek a tatə Pol tə Barnabas. Tə gəɓa Yudas inde, tə ngaman Barsabas re, tinen tə Silas, tinen ɗo tə mazlaɓ aya à wulen su ɗo ana Yesu ahay inde. \v 23 Ta slan atan tə ɗerewel à alay inde. Ɗerewel ata a ja nà: \p «Manay ɗo maslan ahay, tə məceɗ sə egliz ahay, mərak a kwanay ahay, ma jak ikwen ayak 'am anà kwanay mə təra ɗo a Yesu aya à wulen su ɗo su kon azar aya aday mə njahay aya à Antakiya tə Siriya tə Silikiya ataya awan. \p \v 24 «Mə slənek ɗo a manay ahay inde ta zlak ayak àga kwanay, tə vawak ikwen nga ta 'am a tinen ahay bayak awan. Əna, manay sə slənak atan ayak bay. \v 25 Anga nan, mə halay nga, mə walay ɗo ahay, mi slənak atan ayak àga kwanay kutok. Ti zlak ayak tatə Barnabas tə Pol, car a manay ahay. \v 26 Tinen nà, tə zukwa lize anan sifa a tinen anga sləmay ana Bahay a mənuko Yesu Almasihu. \v 27 Anga nan, mə slənak ikwen ayak atə Yudas tə Silas, ti jak ikwen nə way a manay sə vindek ikwen ayak həna ataya kərtek awan. \p \v 28 «Kà zlak anan à nga anà Apasay Cəncan a aday anà manay a re, mə̂ zəgahak ikwen anan apan awan maza bay, si 'am a həna anaya awan: \v 29 Kə̂ rəcen sluweɗ sə way mə waslan a anà pəra ahay bay, kə̂ sləɓen mez bay, kə̂ rəcen sluweɗ sə way mə ngərew a angərew bay, kə̂ jənen uho bay re. Kə mbəsiken way ataya nə, ki gen way lele aya awan. \p «Njihen zay!» \p \v 30 Ta slan anan ɗo ataya, ta zla à Antakiya kutok. Tə dəzle à man ata cəna, tə halan nga anà ɗo a Yesu ahay, tə varan atan anan ɗerewel a sə manan kutok. \v 31 Tə jinge anan ɗerewel ata cəna, a varan atan ataslay mivel bayan a, anga kə̀ varak atan məgala bayak a re. \v 32 Atə Yudas tə Silas ta jan atan 'am sa man atan zek ahay bayak a, tə varak atan məgala lele, bina tinen ɗo maja'am a Mbərom ahay. \p \v 33 Tə njahay à man ata zərat lele nà, ɗo a Yesu ahay tə lagay atan, aday ta jan atan nə tə̂ dəzle tə zay. Ta ma à man ana ɗo sə slənay atan ataya awan. [ \v 34 Əna Silas ite nà, a njahay à man ata awan.] \p \v 35 Aya əna, atə Pol tə Barnabas ite, tə njahay à Antakiya. Tinen pə kərtek a tu ɗo a Yesu azar aya tə ɗakan atan anan aday tə wazan atan anan 'am a Bahay a mənuko Yesu. \s1 Atə Pol tə Barnabas tə gəzla nga \p \v 36 A njahay pə dəɓa wa mənjœk nà, Pol a jan anà Barnabas, a wa: «Muko saa cay pə mərak a mənuko sə ɗakan atan anan ahay 'am ana Bahay a mənuko Yesu ataya awan, tə njahay həna kəkəmaw.» \v 37 'Am ata a zlan à nga anà Barnabas, aday a nan tə̂ japay tə Yuhana sə ngaman Markus ata awan, \v 38 Əna Pol ite nà, a nan sə japay tə Markus sabay, anga winen kə̀ mbəsakak atan à Pamfiliya, kə̀ ndəvak anan mer su way a tinen sa ga ata bay. \v 39 'Am ata kà zlak atan pi zek sabay, tə gəzla nga. Barnabas a gəɓa Markus, ta zla à Kiprus tə kwalalan. \v 40 Pol ite a gəɓa Silas, ta zla way a tinen. Mərak ahay ta ga amboh anga tinen aday Bahay Mbərom â pərahan azar sa gan atan sumor anahan. \v 41 Pol a zla tə daliyugo sə Siriya tə Silikiya, a varan məgala anà ɗo a Yesu ahay à man ataya awan. \c 16 \s1 Pol a gəɓa anan Timote â japay tə tinen \p \v 1 Atə Pol ta zla à wulen su doh sə Derbe, aday tə dəzle à Listəra kutok. Njavar a Yesu a inde à man ata tə ngaman Timote. May anahan a ɗukwen ɗo a Yesu a re, winen Yahuda ahay, aday bəbay anahan ite nə Gərek ahay. \v 2 Mərak ahay fok a Listəra tə Ikoniya tə həran nga anà Timote cəveɗabay. \v 3 A nan anà Pol sə gəɓa anan à alay. Anga nan, a gəɓa anan, aday a gəɗan mədəndalas. A ga matanan nà, anga Yahuda ahay à man ata tə̂ təma anan, bina ɗo sa man ataya fok ta san zle, bəbay ana Timote nə Gərek ahay. \v 4 À man aya aday ta zlak ata cəna, ta jan way ana ɗo maslan ahay pi zek tə məceɗ sə egliz ahay à Urəsalima sa jan anà ɗo ahay ataya awan, ta wa tə̂ pərahan azar anà way ataya nə lele. \v 5 Anga nan kutok, ɗo a Yesu ahay tə njaɗak məgala, abaslay a tinen a ma nga sə zəga pa 'am pa 'am. \s1 Cœn a zuɓan anà Pol \p \v 6 Apasay Cəncan a a gafan 'am anà atə Pol tu ɗo anahan ahay sə ɗakay anan 'am a Mbərom pə daliyugo sə Aziya. Anga nan, ta zla tə daliyugo sə Firigiya tə Galatiya. \v 7 Tə dəzle pə magaga sə daliyugo sə Misiya nà, ta gan may sa zla tə daliyugo sə Bitiniya, əna Apasay a Yesu kə̀ mbəsakak atan cəveɗ a bay. \v 8 Anga nan, ta zla tə daliyugo sə Misiya, tə dazay à wulen su doh sə Təruwas. \p \v 9 Sə luvon ata kutok, cœn a zuɓan anà Pol, a canan anà ɗo sə Makedoniya a inde mə tavay awan, a jan: «Kem, hayak à Makedoniya ite, kâ naa man umo zek.» \v 10 Pə dəɓa ana cœn sə zuɓan ata wa nà, mə lavay zek sa zla pə daliyugo sə Makedoniya ata kutok, anga mə sənak, Mbərom kə̀ ngamak umo saa ɗakan anan ləbara anahan mugom a anà ɗo sa man ataya awan. \s1 Lidiya a təma sa ɗaf nga pə Yesu à Filipi \p \v 11 Ma ján à kwalalan inde à Təruwas, ma zla anan à Somotoras. Sidew a ɗukwen, ma zla à Niyapolis. \v 12 À man ata wa kutok, ma zla à Filipi, wulen su doh a à day sə daliyugo sə Makedoniya mama'am a inde, man sə njahay sə Ruma ahay. Mə njahak à man ata ɗukwen, luvon ahay bayak a mənjœk. \v 13 Pə luvon sa man uda awan, ma zla à wulen su doh wa, ma zla pa 'am zlinder, anga a ga pumo nà, Yahuda ahay ti ga amboh nə à man ataya awan. Mə njahay, ma kaɗ bala pi zek tə uwar ahay mə halay nga aya à man ata awan. \p \v 14 À wulen a tinen wa nà, uwar a inde tə ngaman Lidiya, a nay à wulen su doh sə Tiyatira wa. A sukom anan way tə zana ɗəzɗaz aya awan. Winen nà, a taa həran nga anà Mbərom. Winen apan i pak sləmay pə wazo a Pol, aday Bahay a mənuko a təɓan anan mivel anahan, a təma 'am ana Pol sa ja ata awan. \v 15 Winen tu ɗo su doh anahan ahay fok ta ga baptisma. Aday a jan umo: «Kak ki cen upo kawa nə ɗəfak nga pə Bahay a mənuko tə ɗiɗem a nà, hayak ikwen ahay, njihen àga nen awan.» A gan umo bəlaray sa zla àga winen nə matanan. \s1 Ta ban anan atə Pol tə Silas à dangay \p \v 16 Pə luvon a inde, manay apan mi zla à man sa ga amboh, mə zlangay tə ɓile a inde dəna awan. Apasay lelibay a à winen inde. Anga nan, a mba apan sa san way saa təra pa 'am ataya awan. Ɗo sə lavan nga anà dəna ata ataya tə njaɗak anan dala ti mer su way anahan ata nə bayak awan. \p \v 17 Dəna ata winen apan i pərahan umo azar tə azlah a, a wa: «Ɗo a anaya nà, tinen ɗo si mer su way ana Mbərom sə bagəbaga mburom ahay! Ti jak ikwen cəveɗ aday Mbərom i tam kwanay ata awan.» \v 18 Winen apan i ja matanan luvon bayak awan. \p Coy a cəɓan anà Pol, a mbəɗa 'am pə dəna ata, a jan anà apasay lelibay ata, a wa: «Tə sləmay ana Yesu Almasihu, hayak à dəna a anan wa!» Cəna, apasay ata a zləray à winen wa. \p \v 19 Ɗo sə lavan nga anà dəna ata ataya ta ca apan nə ti njaɗ wa dala sabay nà, ta ban anan atə Pol tə Silas, tə ngəza atan tə wulen su doh ata à man sə sariya. \v 20 Ta zla atan pa 'am su ɗo sa ga sariya ahay, ta wa: «Ɗo anaya nə tinen Yahuda ahay, tinen apan ti slabak anan 'am ahay à wulen su doh a manay. \v 21 Tinen apan ti ɗakay anan way sa zla pi zek tə pəra a manay ahay bay ataya awan. Mənuko nə Ruma ahay, ɗi mba apan sə pərahan azar anà pəra a tinen ahay bay!» \p \v 22 Man su ɗo a a halay nga sə japay pə atə Pol tə Silas. Ɗo sa ga sariya ataya ta jan anà suje ahay tə̂ culok patan wa zana, aday tə̂ ndaɓay atan. \v 23 Tə ndaɓay atan bayak a lele nà, ta zla atan à dangay. Ta jan anà ɗo sa ba patan ata nà: «Ba atan nə lele.» \v 24 A sləne matanan cəna, a zla atan ù doh sə dangay à mamasl ata awan, a ɓan atan à səsile inde. \p \v 25 Man luvon a ga nà, atə Pol tə Silas ta ma nga sa ga amboh ta sa ga ara sə həran nga anà Mbərom. Ɗo sə dangay azar ataya tinen apan ti sləne re. \v 26 Cəna, daliyugo a ɓal, aday a ɓal anan doh sə dangay ata re. Məsudoh ahay tə təɓa zek, calalaw su ɗo a mə jaway ataya fok tə pəsak, tə guce à məndak. \p \v 27 Ɗo sa ba pə ɗo ahay ù doh sə dangay ata a pəɗek. A canan anà məsudoh ahay mə təɓa aya ata cəna, a ga apan nə ɗo sə dangay ahay tə hawak. Anga nan, a ndahay maslalam anahan, abay i vaɗ anan nga anahan.\fig |src="WA03977b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 16:27" \fig* \v 28 Əna Pol a təɓa 'am, a jan ayak, a wa: «Kâ gan awan ì zek anak bay! Manay fok, manay inde.» \p \v 29 Ɗo sa ba pu doh sə dangay ata a cəce uko, a haw ù doh, winen apan i jəjar, a slahay pa 'am ana atə Pol tə Silas. \v 30 Coy, a mbəsakay atan ahay uho. A cəce patan wa, a wa: «Kem, ni ga ma aday nâ tam anaw?» \p \v 31 Ta jan kutok: «Kak kə̀ ɗəfak nga pə Bahay Yesu nà, ki tam, iken tu ɗo su doh anak ahay fok.» \v 32 Natiya tə təkəren atan 'am ana Bahay Yesu, winen tu ɗo su doh anahan ahay fok. \v 33 Sə luvon ata kutok, ɗowan a sa ba doh sə dangay ata, a may atan uho, a banan atan anan mbəlak a tinen ahay, aday kwayan'a ta gan atan baptisma tu ɗo su doh anahan ahay nə fok. \v 34 A zla anan atə Pol tə Silas àga winen, a varan atan way sa pa. Winen tu ɗo su doh anahan ahay fok, tinen mə taslay mivel aya awan, anga tə ɗəfak nga pə Mbərom. \p \v 35 Iɗe a cəɗe cəna, ɗo sa ga sariya ahay ta slan suje ahay saa jan anà ɗo sa ba pə ɗo ahay ù doh sə dangay nà, â mbəsak anan atə Pol tə Silas. \v 36 Natiya, ɗo sa ba pu doh sə dangay a jan anà Pol, a wa: «Ɗo sa ga sariya ahay tə slənak ɗo ta wa nə̂ mbəsak kwanay. Ki mben apan sa zla way a kwanay kutok. Zlen tə zay.» \p \v 37 Əna Pol a jan anà suje ataya, a wa: «Tə njaɗak pumo ines sə awan bay, aday tə ndaɓak manay pə iɗe sə ɗo ahay fok. Manay ɗukwen ɗo sə Ruma ahay re! Ta ɗaf manay à dangay. Həna nà, a nan atan sə mbəsak manay tə akar a ɗaw? I ga zek kula bay! Si ɗo sa ga sariya ataya tâ nay sə mbəsak manay tə alay a tinen aya awan.» \p \v 38 Suje ataya ta zla, ta jan anà ɗo sa ga sariya ataya nə atə Pol tə Silas nà, ɗo sə Ruma ahay. Tə sləne sa jəka tinen ɗo sə Ruma ahay ata cəna, ta ma nga pə ajəjar. \v 39 Anga nan, ta zla à man a tinen awan, tə cəce patan wa apəse zek. Aday tə mbəsakay atan ahay à dangay wa kutok, ta sa jan atan nə tâ zla à wulen su doh a tinen ata wa. \v 40 Atə Pol tə Silas ta nay à dangay wa lele nà, ta zla tə àga Lidiya asa. Tə halay nga tə mərak ahay à man ata awan, tə varan atan məgala. Ta zla way a tinen pa 'am kutok. \c 17 \s1 Atə Pol tə Silas ta zla à Tesaloniki \p \v 1 Atə Pol tə Silas tə mbəsak Filipi, ta zla tə wulen su doh sə Amfipolis tə Apoloniya, tə dəzle à Tesaloniki. Doh sə wazay ana Yahuda ahay inde à man ata awan. \v 2 Pol a zla ù doh ata awan, kawa anahan a sa taa zla kwa aha ataya re. À luvon sa man uda aya maakan nə tinen apan ti mbəɗa alay pa 'am sə Deftere a Mbərom tu ɗo ataya awan. \v 3 Winen apan i ɗakan atan anan nà, Deftere a Mbərom a ja nà, si təktek Almasihu i ga ɗəce, i mac, i slabakay à məke wa aday. Pol a wa: «Yesu a nen sa jak ikwen 'am anahan a həna ata nà, winen nə Almasihu.» \v 4 Azar su ɗo a tinen aya nə tə təmahak 'am a tinen ata awan, tə pərahan azar anà Pol tə Silas. Matana re, Gərek ahay bayak a sə ɗəfan apan anà Mbərom ataya tə ɗəfak nga pə Yesu, tinen pə kərtek a tə uwar zlile aya awan, aday tinen mənjœk bay re. \p \v 5 Anga nan kutok, Yahuda ahay ta ga patan sərak. Tə halan nga anà ɗo kəriya aya à lumo ahay wa, aday tə̂ slabakan anan mivel anà ɗo ahay à wulen su doh inde tə abəbal awan a tinen ata awan. Yahuda ahay ta zla àga ɗowan inde tə ngaman Yason, saa pəlay anan atə Pol tə Silas, aday ti zla atan uho pa 'am sə ɗo ahay. \v 6 Əna ta ca apan nə tə njaɗak atan à man ata bay cəna, ta ban anan zek a Yason awan, pi zek tə mərak azar aya, ta zla atan pa 'am su ɗo sə lavan nga anà wulen su doh ata awan. Ta zlah, ta wa: «Sə slabak anan 'am kwa aha pə daliyugo fok nə ɗo a anaya awan. Həna, ta nak àga mənuko re. \v 7 Yason ɗukwen kə̀ təmahak atan àga winen. Awan a bənan atan mbiyeɗ ta 'am ana bahay sə Ruma bay re. Ta wa bahay sə ɗowan a tinen a hinen inde tə ngaman Yesu.» \v 8 Ta 'am a tinen a matanan ataya kutok, tə jənan pə mivel anà ɗo ahay tu ɗo sə lavan atan nga ataya təke kutok. \v 9 Ɗo sə lavay nga ataya ta gan bəlaray anà Yason tu ɗo a Yesu azar ataya tə̂ varan atan dala aday ti mbəsak atan uho tamak.\f + \fr 17:9 \ft Abay dala ata nà, ti i man atan anan, əna kak ta gak ines hinen asa, ɗowan i man atan anan sabay.\f* \s1 Atə Pol tə Silas ta zla à Bereya \p \v 10 Luvon a ga cəna, ɗo a Yesu ahay ta slan anan atə Pol tə Silas à Bereya. Tə dəzle à man ata ite nà, ta zla ù doh sə wazay ana Yahuda ahay. \v 11 Ɗo sə Bereya ahay nà, tinen kawa ɗo sə Tesaloniki ahay itəbay, tinen ɗo səkəffe aya awan. Tə rəzlek anan à nga wa sə sləne ləbara a Yesu nə bayak awan. Pə iɗe sə cəɗe fok, tinen apan ti jangay Deftere a Mbərom aday sa san wa nà, 'am a Pol a sa ja ata nə ɗiɗek aya ɗaw. \v 12 Ɗo ahay bayak a à wulen a tinen ahay wa, tə ɗəfak nga pə Yesu. Uwar sə Gərek ahay zlile aya bayak a pi zek tə Gərek mungol aya bayak a ta ɗaf nga pə Yesu. \p \v 13 Əna Yahuda ahay à Tesaloniki tə sləne Pol winen apan i wazay 'am a Mbərom à Bereya nà, ta nay à Bereya a re, tə dazlan sə jugwar 'am pə ɗo ahay wa kawa àga tinen ata re. \v 14 Cəna, mərak ahay tə lagay anan Pol pa 'am sə bəlay məduwen ata awan, əna atə Silas tə Timote nə tə njahay à Bereya hwiya. \v 15 Ɗo a sə lagay anan Pol ataya tə lagay anan hus à Atena, aday ta sa ma à Bereya kutok. Pol a jan atan nà, tâ jan anà atə Silas tə Timote nə tə̂ njaɗak anan ayak bəse. \s1 Pol a wazay à wulen su doh sə Atena \p \v 16 Pol winen apan i ba anan atə Silas tə Timote à Atena. A ca apan nà, wulen su doh ata fok ma rah a tə pəra ahay bayak a cara cara. A cəɓan. \v 17 Anga nan, ta kaɗ bala pi zek tə Yahuda ahay aday tu ɗo su kon aya azar a sə həran nga anà Mbərom ataya ù doh sə wazay a tinen. Matanan re, kwa à lumo ahay ɗukwen, winen apan i kaɗ bala tə ɗo ahay. \p \v 18 Ɗo ahay inde sə pərahan azar anà atətak way ana Epikuri ahay tə Sitoyiki ahay, tə kaɗak bala pi zek tatə Pol ata re. Azar aya ta wa: «Ɗo sə təbəlem a anan, a ja nə ma ite anaw?» Ɗo maza aya ite ta wa: «Izəne a ja 'am sə pəra sə mədurlon ahay!» Ta ja matanan, anga Pol winen apan i ɗakay anan nə 'am a Yesu ta 'am sə aslabakay anahan à məke wa. \v 19 Anga nan, tə zəɓa anan Pol aday ta zla anan pa 'am sə ɗo ahay à man a sə ngaman Ariyopagos ata awan, ta wa: «A nan umo sə sləne atətak way anak a wiya ata awan.\fig |src="WA03981b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 17:19" \fig* \v 20 Azar sa 'am aya nə kula mə slənek bay. A nan umo sa san anan.» \v 21 Ɗo sə Atena ahay pi zek tə mədurlon aya mə njahay a à man ata ataya fok, ta ga awan itəbay, si ta pak aɗəka nə sləmay pə way wiya aya awan, aday ti kaɗ apan bala. \p \v 22 Natiya Pol a tavay pa 'am sə ɗo ahay à Ariyopagos, a wa: «Kwanay Atena ahay! Na ca apan nà, kə rəzlen anan à nga wa sa ga pəra a kwanay ahay nə lele. \v 23 Anga nen apan ni bar à wulen su doh a kwanay nà, nə canan à man sə pəra a kwanay ahay, aday na tan à nga anà man sə gəɗan dungo anà way ahay ɗukwen, mə vinde apan natiya: “Anga mbərom a ɗowan a san sləmay a bay ata awan.” Aka aday, ɗowan a kə həren anan nga ata, kwa â ga nə kə sənen anan bay, nen ni ɗakak ikwen anan sləmay anahan a kutok. \p \v 24 «Sə ndakay daliyugo pi zek tə way a uda ataya fok nə winen awan. Winen Bahay sə bagəbaga mburom tə daliyugo a təke. A njahay ù doh su ɗo zənzen a sa han tə alay ata bay. \v 25 Mbərom kà gak anan may ɗo ahay ta gan awan bay, anga sə varan sifa tə apasay a pi zek tə way azar aya anà kuwaya aɗəka nə winen. \v 26 A ndakay ɗo mama'am awan, aday tə winen kutok, a ndakay zahav sə ɗo ahay fok. A varan atan tə njahay pə daliyugo a anan. Kwa həna kabay, kə̀ ɗəfak atan magaga tə alay a sə njahay a tinen pə daliyugo a re. \v 27 A ga matanan nà, anga aday ɗo ahay tə̂ pəlay anan, izəne ti njaɗ anan ta sə tətam atətam. Əna Mbərom winen dəren tə mənuko bay. \v 28 Anga 'am inde a wa: \q1 “Sifa a mənuko, aɓal zek a mənuko, tə anjahay a mənuko ɗukwen, \q2 ta nay ahay nə à winen a wa.” \p «Kawa ana ɗo sa ga ara a kwanay sa ja ɗukwen, a wa: \q1 “Mənuko ɗukwen, gwaslay anahan ahay.” \p \v 29 «Matanan, mənuko wan ana Mbərom ahay. Aday ɗa sa bayak sa jəka Mbərom a ga minje tə mezeze sə ɗo ahay sə ndakay way nə tə alay a tinen aya ata bay, tinen mə ndakay aya nə sə gura, sə dala, kabay su kon. \v 30 Mbərom kə̀ səmak anan anà ɗo ahay sa ga way matanan à alay a ta san 'am anahan fan bay ata awan. Əna həna kà jak anan anà ɗo ahay kwa aha fok tâ yam pə ines a tinen ahay, tə̂ mbəsak cəveɗ a tinen a lelibay ataya kutok. \v 31 Anga kə̀ ɗəfak luvon a aday i gan sariya tə cəveɗ a anà daliyugo fok ata awan. Kə̀ walak anan ɗowan a saa ga way ata coy. A kan anan anà ɗo ahay ta sə slabakay anan ahay à məke wa.» \p \v 32 Tə sləne 'am ana Pol sa ja 'am sə slabakay ahay à məke wa ata cəna, ɗo a azar a ta ma nga sə mbasay apan. Əna azar su ɗo aya ite, ta wa: «A nan umo sə sləne 'am a anan pac hinen asa.» \v 33 Natiya Pol a mbəsak atan, a zla way anahan. \v 34 Aday cəkəbay ɗo azar aya ɗukwen tə ɗəfak apan nga, tə pərahak anan azar. À wulen su ɗo ataya nà, ɗowan a inde tə ngaman Diyonisiyus, ɗo sə Ariyopagos, tə uwar a sə ngaman Damaris ata, aday tu ɗo azar aya kutok re. \c 18 \s1 Pol a wazay a Korintu \p \v 1 Pə dəɓa wa cəna, Pol a slabak à Atena wa, a zla à Korintu. \v 2 A tan ayak à nga anà ɗowan a inde tə ngaman Akilas, winen Yahuda ahay, tə wahay anan à Pontus. Kə̀ njahak bayak a bay ta nay ahay tə uwar anahan Pəriskila à Italiya wa, anga bahay sə Ruma sə ngaman Kəlawdiyus ata a rəzlay anan Yahuda ahay fok à Ruma wa. Pol a zla àga tinen, \v 3 tə njahay pə kərtek awan, ta nga ambar sə ndakay doh ataya pə kərtek awan, anga mer su way a tinen a nə kərtek. \v 4 Pə luvon sa man uda fok cəna, Pol a kaɗ bala pi zek tə Yahuda ahay tə Gərek ahay ù doh sə wazay ana Yahuda ahay, anga a nan nə tâ ɗaf nga pə Yesu. \p \v 5 Atə Silas tə Timote ta nay ahay kwa à Makedoniya wa, tə dəzle à man a Pol. Matanan, Pol a mbəsak sa nga ambar, anga sa ga wazo pac pac, ta sa jan anà Yahuda ahay tə ɗiɗek a Almasihu nə, Yesu. \v 6 Əna Yahuda ahay tə təmahak anan anan 'am anahan ata bay, ta ma nga sə gənahan. Anga nan, Pol a bəzlam anan morbodok sə zana anahan, a jan atan tə angəraz a, a wa: «Ka sak a lizen nà, 'am a pa nga a kwanay kutok, bina 'am uno sabay. Həna nà, ni wazan anà ɗo su kon azar aya awan.» \p \v 7 Matanan, a mbəsak atan səfek, a zla way anahan àga ɗowan a inde tə ngaman Titiyus Yustus. Ɗowan ata nà, a ɗəfan apan anà Mbərom. Doh anahan a ɗukwen, pə cakay su doh sə wazay ana Yahuda ahay. \v 8 Kərispus, ɗo sə lavan nga anà doh sə wazay a tinen ata, a ɗaf nga pə Bahay Yesu tu ɗo su doh anahan aya təke. Ɗo sə wulen su doh sə Korintu ahay sə sləne 'am ana Pol ataya bayak a tə ɗəfak nga pə Yesu, aday ta gak baptisma re. \p \v 9 Pə luvon a inde, Pol ma njak ahan a, cœn a zuɓan. Bahay Yesu a jan nà: «Kə̂ jəjar bay, ɗakay anan 'am uno hwiya, kə̂ tacay 'am bay. \v 10 Nen inde tə iken. Ɗowan saa vəze apak sə lamak ibay. Anga ɗo uno ahay inde à wulen su doh a anan bayak awan.» \v 11 Pol a njahay à man ata ava daz tə kiya mbərka, i ɗakan anan 'am a Mbərom anà ɗo ahay. \p \v 12 À alay Galiyo winen guverner sə daliyugo sə Akaya ata nà, Yahuda ahay tə halay nga, ta ban anan Pol, ta zla anan pa 'am sə sariya. \v 13 Ta wa: «Ɗowan a anan winen apan i njak anan ɗo ahay aday tə̂ həran nga anà Mbərom tə cəveɗ a kawa ana Tawrita a mənuko sə ɗakay anan ata sabay!» \p \v 14 Abay Pol mə lavay zek a sa ja 'am, əna Galiyo sə ɗowan ata a wa: «Yahuda ahay, abay â ga nə ines sə laman anà ngomna kabay ines a hinen nà, ni təma 'am a kwanay, \v 15 əna kak kə̀ tərak avaɗ uway pa 'am kəriya aya, pə sləmay ahay, aday pə Tawrita a kwanay cukutok nà, gen anan sariya kawa Tawrita a kwanay a sa ja. Nen ni ga zahav sə sariya a anan bay.» \v 16 Natiya ta razl atan à man sə sariya wa. \v 17 Ta ban anan Sostenes, ɗo sə lavan nga anà doh sə wazay a tinen, tə ndaɓay anan pa 'am sə ɗo ahay à man sa ga sariya. Əna kà gak anan à nga wa anà Galiyo bay. \s1 Pol a ma à Antakiya \p \v 18 Pə dəɓa anahan a wa, Pol a njahay à Korintu luvon bayak awan, aday a mbəsak anan mərak ahay kutok. A zla à kwalalan inde, winen tə Pəriskila tə Akilas, ta zla à Siriya. Əna a saa ján à kwalalan inde à Kenkeriya nà, a faɗ anan nga pi zek wa, anga way anahan sə mbaɗay apan ata awan. \p \v 19 Tə dəzle à wulen su doh sə Efesus. Pol a mbəsak anan atə Pəriskila tə Akilas à man ata awan. A zla ù doh sə wazay ana Yahuda ahay, ta kaɗ bala sa 'am a Yesu pə kərtek awan. \v 20 Tə cəce â njahay apan tə tinen mba, əna Pol a ngam bay. \v 21 I sa zla way anahan nà, a jan atan, a wa: «Kà zlak anan à nga anà Mbərom nà, ni i may ahay àga kwanay.» A ján à kwalalan inde, a mbəsak Efesus kutok. \p \v 22 Pol a dəzle à Kaysariya nà, a zla sa jan ahay 'am anà ɗo a Yesu ahay. Aday a zla way anahan à Antakiya kutok.\fig |src="MQB-HG-Paul-2&3.pdf" size="span" ref="Mer su way ahay 18:22" \fig* \v 23 A njahay à man ata mənjœk nà, a zla way anahan asa. A bar pə daliyugo sə Galatiya tə Firigiya, a varan məgala anà ɗo a Yesu ahay fok. \s1 Apolos a wazay à Efesus tə Korintu \p \v 24 Ɗowan a inde tə ngaman Apolos a nay à Efesus. Winen Yahuda sə Aleksandriya ahay. A san 'am zle, a san Deftere a Mbərom zle lele. \v 25 Kə̀ tətakak cəveɗ sə pərahan azar anà Bahay Yesu lele re, a wazay lele tə məgala si zek anahan a təke, a ɗakay anan 'am a Yesu tə cəveɗ a lele. Əna a san nə baptisma ana Yuhana ɗəkɗek coy. \v 26 Matanan kutok, a dazlan sa ja 'am mənjəna sə jəjar ù doh sə wazay ana Yahuda ahay. Atə Pəriskila tə Akilas tə sləne anan 'am anahan ahay, aday tə gəɓa anan àga tinen, tə ɗakan anan apan cəveɗ ana Bahay Yesu lele asa. \p \v 27 Pə dəɓa anahan a wa, Apolos a gan may sa zla pə daliyugo sə Akaya. Ɗo a Yesu ahay à Efesus tə varan məgala sa zla, aday tə vinden ɗerewel anà mərak a tinen ahay à man ataya awan, anga aday tə̂ təma anan lele. A dəzle à man ata nà, a man zek anà ɗo a Yesu ahay bayak a tə sumor a Mbərom sə varan ata awan. \v 28 A vaɗ uway tə Yahuda ahay pa 'am sə ɗo ahay, 'am aday Yahuda ahay tə sənak sə mbəɗahan apan bay. A ɗakan atan anan à Deftere a Mbərom inde nà, tə ɗiɗem a Almasihu nə Yesu. \c 19 \s1 Pol a wazay à Efesus \p \v 1 À alay a Apolos winen à Korintu nà, Pol a zla tə daliyugo sə Galatiya tə Faragiya, a dəzle à wulen su doh sə Efesus. À man ata kutok, a tan à nga anà ɗo a Yesu ahay. \v 2 Pol a cəce patan wa, a wa: «À kwanay sa ɗaf nga pə Yesu ata nà, kə njiɗen Apasay Cəncan a ɗaw?» \p Tə mbəɗahan apan, ta wa: «Kula mə slənek 'am sə Apasay Cəncan a bay jiga awan.» \p \v 3 Pol a jan atan asa, a wa: «Aday kə njiɗen baptisma wura kəla anaw?» \p Ta wa: «Ma ga nə baptisma mbala ana Yuhana.» \p \v 4 Pol a wa: «Baptisma ana Yuhana nà, anga sə ɗakay anan kə yimak pə ines anak ahay cəna coy. Yuhana a jan anà Isəra'ila ahay tâ ɗaf nga pə ɗowan a saa nay ahay pə dəɓa anahan wa ata awan, kawa sa ja nà, Yesu.» \p \v 5 Tə sləne matanan cəna, tə təma sa ga baptisma tə sləmay ana Bahay Yesu kutok. \v 6 Pə dəɓa anahan a wa nà, Pol a ɗəfan atan alay pa nga, aday Apasay Cəncan a a nay patan. Tə dazlan sa ja 'am ta 'am su kon aya aday ta san bay ataya awan. Aday ta man anan 'am a Mbərom anà ɗo ahay kutok. \v 7 Abaslay su ɗo sa ga baptisma ataya nə i ga kuro nga cew. \p \v 8 Kiya maakan nà, Pol a taa zla ù doh sə wazay ana Yahuda ahay à Efesus à man ata awan. Winen apan i jan atan 'am sə bahay a Mbərom mənjəna sə jəjar, anga a nan nə tâ ɗaf nga pə Yesu lele. \v 9 Əna ɗo azar a nə ta ma nga sə kuray anan nga a tinen ahay, ta ngam sə təma 'am anahan ata bay. Tinen gədek a ja 'am lelibay a pə cəveɗ a Yesu pa 'am sə ɗo ahay. Anga nan kutok, Pol a ra anan ɗo sa ɗaf nga pə Yesu ahay, ta zla way a tinen. Pə iɗe sə cəɗe fok, a zla sa kaɗ bala tə ɗo ahay à man sə jangay ana Tiranus.\fig |src="WA03982b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 19:9" \fig* \v 10 A taa ga nə matanan, həna ava cew. Natiya kutok, ɗo sə daliyugo sə Aziya ahay fok tə sləne 'am a Bahay Yesu, Yahuda ahay pi zek tu ɗo su kon azar aya awan. \s1 Ləbara ana wan a Sikuwas ahay \p \v 11 Matanan, Mbərom kà gak mer su way ma ga masuwayan aya nə bayak a tə alay ana Pol. \v 12 Kwa zana kabay masuwar a tinen sə laman anan ayak anà zek a Pol ata nà, ɗo ahay ta zlan anan ayak anà ɗo sə ɗəvac a tinen ahay. Ɗowan a ɗəvac ataya fok tə mbərak, aday ɗowan a məhərvov a gan atan ataya, apasay sə məhərvov ahay ɗukwen ta nak à tinen wa re. \p \v 13 À alay ata ɗukwen, Yahuda azar aya inde tinen apan ti bar sa razl apasay sə setene ahay. Aday tə təker anan sa razl setene ahay tə sləmay a Bahay Yesu ite. Ta wa: «Ma jak tə sləmay ana Yesu a Pol sə wazay 'am anahan ata nà, hayak ahay à ɗowan a anan wa!» \v 14 Sa ga awan ata nà, wan ana Sikuwas ahay cuwɓe. Sikuwas aday nà, winen bahay sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom. \p \v 15 Ta ja matanan ata cəna, apasay a lelibay ata a mbəɗahan atan ahay apan, a wa: «Na san Yesu zle, Pol ɗukwen na san 'am anahan a zle re, əna kwanay nə maya anaw?» \v 16 Ɗowan a apasay lelibay a à winen inde ata, a kaɗ patan tə məgala, a mbasay patan, a ga patan mbəlak, a ngəraw patan wa zana a tinen ahay à məndak. Ta nay ù doh anahan wa, ta haw way a tinen. \p \v 17 Yahuda ahay pi zek tu ɗo su kon azar aya mə njahay aya à Efesus ata fok tə sləne 'am ata nà, mbac a slahan atan, aday ɗo ahay ta ma nga sə varan zlangar anà sləmay ana Bahay Yesu. \v 18 Ɗo ahay bayak a à wulen su ɗo a Yesu ahay ta nay, tə ɗakay anan way a tinen sa ga lelibay aya pa 'am sə ɗo ahay fok. \v 19 Ɗo sa taa ga maram ataya ta ray anan ɗerewel sə maram a tinen ataya fok uho, ta vak anan pa 'am sə ɗo ahay. Tə baslay anan dala sə masa sə ɗerewel ataya fok nà, a ga dala sə \tl dinar\tl*\f + \fr 19:19 \fk Dinar\ft kərtek nà, àga tinen dala si mer su way sə hway kərtek.\f* mbulo kwa kuro ɗara (50,000). \v 20 Matanan, 'am a Bahay Yesu a ta 'am tə məgala awan təɗay. \s1 Ɗo ahay tə vəze pə Pol à Efesus \p \v 21 Pə dəɓa sə way ata wa nà, a nan à Pol sa zla à Urəsalima tə cəveɗ sə Makedoniya tə Akaya. A wa: «Na zlak à Urəsalima nà, təktek ni zla à Ruma re.» \v 22 A slan ɗo si mer su way anahan ahay cew à Makedoniya, atə Timote tə Erastus. Aday winen a njahay pə daliyugo sə Aziya hamak. \p \v 23 À alay ata ite, 'am məduwen a a slabak à wulen su doh sə Efesus, anga cəveɗ sə pərahan azar anà 'am ana Bahay Yesu. \v 24 Ɗowan a inde à man ata tə ngaman Demetriyus, winen ɗo sə təvaɗ. A ndakay doh sə pəra a tinen a inde tə ngaman Artemis tə dala. Mer su way anahan ata a gan dəɗəffa anà ɗo anahan a sa ga mer su way pi zek ataya awan. \v 25 A ngaman anà ɗo si mer su way anahan ahay pə kərtek a tu ɗo sə təvaɗ ahay fok. A jan atan, a wa: «Kwanay ɗo ahay, kə sənen zle, mer su way a mənuko a anan ata a mak uko zek. \v 26 Kwanay a ɗukwen, kə cinen anan, kə slənen way ana ɗowan a sə ngaman Pol ata sa ga. A wa pəra sə ɗo ahay sə ndakay tə alay ataya fok nə tə tərak mbərom ahay tə ɗiɗek a bay. Ɗo ahay à Efesus a anan bayak awan tə təmahak 'am anahan ata, aday pi zek məduwen sə daliyugo sə Aziya ɗukwen, ɗo ahay tə təmahak 'am anahan ata re. \v 27 Kak matanan hwiya cəna, ɗo ahay ti i kəɗey anan mer su way a mənuko a anan. Matanan cəna coy bay re. Ɗo ahay ti mbəsak sə varan zlangar anà doh ana Artemis, mbərom a mənuko məduwen awan. Aday Artemis, mbərom ana ɗo sə Aziya ahay fok tə ɗo ahay pə daliyugo fok sə həran nga ata, i lize anan mazlaɓ anahan!» \p \v 28 Ɗo ahay tə sləne wan sa 'am ata cəna, ta ga mivel, tə dazlan sa zlah awan, ta wa: «Artemis sə Efesus ahay nà, məduwen awan!» \v 29 'Am ata a ta 'am səneh à wulen su doh inde, a slabakan anan mivel anà ɗo ahay fok. Ta ban anan ɗo ana Pol ahay cew, atə Gayus tə Aristarkus, tinen Makedoniya ahay. Ta zla atan à man sa taa gəsle a tinen sə kukwa awan. \v 30 Pol ɗukwen abay a nan sa zla à man a tinen ata re, əna ɗo a Yesu ahay tə gafan 'am. \v 31 Məceɗ sə daliyugo sə Aziya ahay, car ana Pol ahay, tinen ɗukwen ta slan ɗo saa jan nà, â sa zla à man sə gəsle ata bay. \p \v 32 À alay ata nà, mawrasan a zlan à mivel inde anà man su ɗo fok. Kuwaya a zlah nə 'am anahan cara, anga alay a van anà ɗo ahay a nà, ta san 'am a sə halan atan apan nga ata bay. \v 33 Yahuda ahay tə gəɓa anan ɗo a tinen inde tə ngaman Aleksandire pa 'am sə ɗo ahay. Ɗo azar aya tə ɗakan way a sə təra ata, aday â jan anà ɗo ahay. Aleksandire a cakaf alay à mburom aday ɗo ahay tâ pak sləmay, i jan atan anan 'am awan. \v 34 Aya əna, man su ɗo a san anan sa jəka winen Yahuda ahay ata nà, a zəga anan apan sə bəbal awan aɗəka. I ga way sə ler cew tinen pa 'am kərtek a: «Artemis sə Efesus ahay nà, məduwen awan!» \p \v 35 Coy kutok, səkəreter sə wulen su doh ata a mba apan sə mbacay anan 'am ata awan, a wa: «Kwanay Efesus ahay! Kuwaya fok a san zle, wulen su doh a mənuko Efesus nà, i ba anan doh ana Artemis, mbərom məduwen ata awan, aday i ba anan pəra sa ga anan minje tə winen a sə slahay ahay à mburom wa ata re. \v 36 Ɗowan a saa mba apan sə məman anan way ataya nə ibay. Anga nan, guko ngatay aday, sənen way a kwanay a saa ga ata awan. \v 37 Ɗowan a kwanay sə bənay à man a anan ataya ɗukwen, tə kərak awan ù doh cəncan a wa bay, tə gənahak anan anà mbərom a mənuko bay re. \v 38 Kak Demetriyus tu ɗo anahan ahay a nan atan sa zlah pə ɗowan a nà, suwan tâ zla anan 'am a à man sə sariya tə alay awan. Ti tan ayak à nga anà bahay aya à man ata awan. \v 39 Bina, kak a nak ikwen way maza cəna, haluko anan nga anà bahay ahay aday ti gak ikwen anan sariya awan. \v 40 Bina, way a sə təra biten ata nà, izəne, Ruma ahay ti ja nà, ɗə vəzek pə ngomna. Ata i var puko cəveɗ sə mungok aɗəka, anga ɗi i mba apan sə ɗakan anan à ngomna way a sə halak uko apan nga kawa həna anan ata bay.» \v 41 A ndav anan sa jan atan anan 'am ata cəna, a wa ɗo ahay tâ ta 'am. \c 20 \s1 Pol a zla à Makedoniya tə Akaya \p \v 1 'Am ata a mbacay nga lele nà, Pol a halan nga anà ɗo a Yesu ahay. A man atan anan mivel ù doh, aday a mbəsak atan, a zla way anahan pə daliyugo sə Makedoniya. \v 2 A bar pə daliyugo ata sa man anan mivel ù doh ta 'am ahay cara cara anà ɗo ahay. A dəzle pə daliyugo sə Akaya kutok, \v 3 a njahay kiya maakan à man ata awan. Winen apan i lavay zek abay sa zla pə daliyugo sə Siriya, əna a sləne nà, Yahuda ahay ta gan may sa vaɗ anan. Anga nan, a ma way anahan tə daliyugo sə Makedoniya. \v 4 Sa zla tatə Pol nà, Sopater wan ana Pirus, winen Bereya ahay, Aristarkus tə Sekundus, tinen Tesaloniki ahay, tatə Gayus ɗo sə Derbe ahay, tatə Timote, tatə Tikikus tə Torofimus, tinen ɗo sə Aziya ahay. \v 5 Tinen nà, tə lahan umo pa 'am, ta saa ba manay à Təruwas. \v 6 Manay nà, ma zla à Filipi wa pə dəɓa sə azar uko sə Pasəka ata wa, saa ján à kwalalan inde. A ga luvon ɗara nà, ma njaɗ atan à Təruwas a kutok. Mə njahay à man ata lumo pam. \s1 Pol a zla à Təruwas \p \v 7 Pac sə sime suko a nà, mə halay nga sa pa way sa pa cəncan awan, aday Pol winen apan i jan 'am anà ɗo ahay. Kə̀ njahak apan nə hus à man luvon, anga sidew a nà, a nan sa zla way anahan. \v 8 Ù doh a manay sə halay uda nga ata nà, lalam ahay uda nə bayak awan. \v 9 Wan a inde njavar a tə ngaman Ewtike, mə njahay a à mufəlok su doh ata awan. Pol winen apan i tətakan anan way anà ɗo ahay hwiya, aday Ewtike sə maka a ya nga, a dangwaz, a slahay ahay à məndak kwa ahay à sewene ata wa. Tə gəɓa anan nà, winen ma mac awan. \v 10 Pol a dazay ahay, a cakaf anan, a ban anan pi zek anahan həmbok, a wa: «Kə̂ jilen awan bay, winen tə sifa awan!» \v 11 Aday a ján, a ma ù doh a mə cərazl ata re, a gəzla anan pen aday ta pa kutok. Ta kaɗ bala pi zek hus ana pac sə sləray ahay. Pol a zla way anahan kutok. \v 12 Wan a njavar ata nà, ɗo ahay tə lagay anan agay, winen tə sifa a zay. Way ata kə̀ taslak atan anan mivel bayak awan. \s1 Pol a zla à Miletus \p \v 13 Pə dəɓa anahan a wa nà, ma zla way a manay. Ma ján à kwalalan inde sa zla à Asos. Əna Pol a jan umo nə mâ lah, anga a nan sa zla nə tə cəveɗ sə dədala. \v 14 A bənak ayak manay à Asos nà, mə gəɓa anan tə manay à kwalalan inde, ma zla jiya à Mitilen. \v 15 Mə slabak à man ata wa tə kwalalan sidew awan, mə dəzle bəse tə Kiyos. A njahay luvon kərtek nà, mə dəzle à Samos. A njahay luvon kərtek asa cəna, mə dəzle à Miletus kutok. \v 16 A nan anà Pol sə tavay à Efesus bay, anga a nan sə njahay bayak a pə daliyugo sə Aziya sabay. A zla tə guzlgozl a anga a nan sə dəzle à Urəsalima aday ti sa ga azar uko sə Pentekosta, kak i ga zek nà, na. \s1 Pol a jan 'am anà Efesus ahay \p \v 17 À Miletus wa, Pol a slənay ahay ɗo ahay saa ngaman ayak anà məceɗ sə egliz ahay à Efesus wa. \v 18 Tə dəzley ahay pə cakay ana Pol cəna, a jan atan 'am, a wa: «Kə sənen zle, nə njahay tə kwanay à alay a nen àga kwanay ata nə kəkəmaw, kwa anuno sa nay ahay pə daliyugo sə Aziya a anan. \v 19 Na gan mer su way anà Bahay a mənuko nà, nen mə nahay nga awan, tə iɗe sə ayam awan, aday à ɗəce ahay inde, anga Yahuda ahay tə pəlak su go sədœk. \v 20 Kə sənen zle, à wazo uno ahay inde fok, nə ɗərek pikwen wa awan bay. Kak way sa mak ikwen zek inde nà, na jak ikwen anan coy. Nə tətakak ikwen anan way ahay pa 'am sə ɗo ahay, aday à gulom su doh a kwanay ahay re. \v 21 Nə ɗakak anan anan ləbara a Yesu anà Yahuda ahay, anà ɗo su kon azar aya tinen Yahuda ahay itəbay ataya re. Na jan anà ɗo ahay fok, yimen pə ines a kwanay, mbəɗihen 'am pə Mbərom, aday ɗəfen nga pə Bahay Yesu. \p \v 22 «Həna nen apan ni zla way uno à Urəsalima. Su go bəlaray sa zla à man ata nə Apasay Cəncan awan. Na san way a saa təro à Urəsalima ata bay. \v 23 Way inde kərtek na san cəna, kwa ni zla aha fok ɗukwen, Apasay Cəncan a u jo nà, ɗəce ahay inde ti to nga, aday ni pa dangay re. \v 24 Əna, kwa â ga nə nə məcak, kwa â ga nə nen tə sifa awan, pi nen a nə way kərtek awan. Kak nə ndəvak anan mer su way a Bahay Yesu sə vuro anan ata nà, coy. Mer su way ana Bahay Yesu a sə ngumo apan ata nà, sə ɗakay anan ləbara sə sumor a Mbərom sa gan anà ɗo ahay ata awan. \p \v 25 «Sənen anan, nə bərak à wulen a kwanay, nə ɗakak anan ləbara sə bahay a Mbərom, əna həna ki i cinen uno kula sabay. \v 26 Anga nan kutok, ni jak ikwen həna biten tə məgala si zek uno a təke nà: Na gak anan way nen sa mba apan ata anga aday kə̂ njiɗen sifa sa ndav bay ata awan. Kak ɗowan inde kə̀ ɗəfak nga pə Yesu bay nà, wita 'am uno sabay. \v 27 Abay na jak ikwen anan way a Mbərom sa gan may nâ jak ikwen anan ata nə fok, nə ɗərek pikwen wa awan bay. \v 28 Gen anan nga ì zek ahay lele, aday gen anan nga anà ɗo a Yesu ahay Apasay Cəncan a sə varak ikwen sa gan nga ataya awan re. Təren ɗo sa gan nga anà ɗo a Yesu ahay fok, ɗo anahan a sa tam atan ti mez anahan ataya awan. \v 29 Anga na san zle, na sak a zla way uno nà, ɗo sə sədœk ahay inde, ti nay à wulen a kwanay saa bənan mbiyeɗ anà ɗo a Yesu ahay. \v 30 Aday, kwa à mamasl a kwanay ahay inde ɗukwen, ɗo ahay inde ti ra zek sə mbəɗa anan ɗiɗek a Mbərom aday ɗo a Yesu ahay tə̂ pərahan atan azar. \v 31 Anga nan, ben, gen anan nga anà zek ahay lele. Aday sənen apan, ava maakan nà, luvon tə ipec, nen apan ni ɗakak ikwen anan way nə, mənjəna sa man uda awan. Na mak ikwen zek tə iɗe sə ayam awan. \p \v 32 «Ni mbəsakan kwanay à alay inde həna anà Mbərom aday anà sumor sa 'am anahan. 'Am ata ɗukwen, məgala anahan inde sa har kwanay, aday sa mak ikwen zek sə njahay à man anahan sə lavan anan zek anà ɗo anahan ahay fok ata awan. \v 33 Na gak anan may anà dala kabay gura kabay zana pə ɗowan wa bay. \v 34 Kwanay a kə sənen zle coy re, na gak mer su way aday ma saa njaɗ way sa pa, nen tu ɗo uno ahay fok. \v 35 Pac pac, na taa ɗakak ikwen anan nà, lele sa ga mer su way matanan aday sa man zek anà ɗo ma va alay ì zek aya hwiya. Aday ɗukwen, bayiken pə way ana Bahay Yesu sa ja, a wa: “Ataslay mivel ana ɗo sa var way a zalay ataslay mivel ana ɗo sə təma way” ata awan.» \p \v 36 Pol a ndav anan 'am anahan sa ja nà, a dukwe gərmec, aday a ga amboh tu ɗo ataya fok. \v 37 Natiya, tinen a fok ta ma nga pə ayam, ta sa ban anan Pol həmbok həmbok. \v 38 Sə cəɓan atan jiya nà, anga a jan atan, a wa: «Ki i cinen uno kula sabay.» Tə lagay anan hus à man sə kwalalan anahan saa ján uda ata awan. \c 21 \s1 Pol a zla à Urəsalima \p \v 1 Mə mbəsak anan məceɗ sə egliz sə Efesus ahay cəna, ma ján à kwalalan inde, ma zla way a manay à Kos. Sidew anahan a ɗukwen mə dəzle à Rodes, aday mə slabak à man ata wa sa zla à Patara. \v 2 Ma tan à nga anà kwalalan a inde i zla ù kon sə Finikiya, ma ján uda, ma zla kutok. \v 3 Ma zla əngal nà, mə canan ayak anà Kiprus ta day sə alay gula. Ma ndav anan azla a manay pə daliyugo sə Siriya, à wulen su doh sə Tirus, anga ti i dazay anan way sə kwalalan ahay ɗukwen à man ata awan. \v 4 Mə pəlay anan ɗo a Yesu ahay à man ata wa, mə njahay pə kərtek a lumo kərtek. Ta jan anà Pol nà: «Kâ zla à Urəsalima bay!» anga Apasay Cəncan a kə̀ ɗakak atan anan. \p \v 5 Pə dəɓa sə lumo ata wa nà, ma man pa 'am anà abar a manay. Ɗo ahay fok tə lagay manay hus ahay à wulen su doh wa, tinen pə kərtek a tə uwar a tinen ahay, tə gwaslay a tinen ahay fok. Mə dəzle pa 'am sə bəlay nà, mə dukwe gərmec sa ga amboh. \v 6 Pə dəɓa wa nà, mə gəzla nga. Tinen ta ma agay, manay ite, ma ján à kwalalan inde. \p \v 7 Azla a manay tə kwalalan a ndav nà, à manay sa zla à Tirus wa hus à Potolimayis. À man ata ɗukwen, mə njahay hway sa jan 'am anà mərak ahay. \v 8 Sidew a nà, ma man pa 'am anà azla a manay, aday ma saa dəzle à Kaysariya. Ma zla àga Filip, ɗo sə ɗakay anan ləbara mugom ata awan, mə njahay àga winen kutok. Filip ata nà, ɗo kərtek à wulen su ɗo a cuwɓe tinen sə walay atan à Urəsalima wa ata awan.\f + \fr 21:8 \ft Ca pə Mer su way ahay 6.1-6.\f* \v 9 Dəna a Filip ahay inde fuɗo, ta zlak à mbaz fan bay, tinen ta taa man anan 'am a Mbərom anà ɗo ahay. \v 10 Mə njahak à man ata nə luvon ahay bayak a, aday ɗo maja'am a Mbərom a inde tə ngaman Agabus, a nay ahay à Yahudiya wa, \v 11 saa cak ayak pumo. A gəɓa way sə juwaɗ zek ana Pol, a jaway anan alay anahan tə saray a təke, a wa: «Apasay Cəncan a a ja nà: “À Urəsalima nə bahay sə Yahuda ahay ti jaway anan bahay nga sə way a anan nə kətanan. Ti varan anan à alay inde anà ɗo su kon azar aya Yahuda ahay bay ataya awan.”» \p \v 12 Mə sləne matanan cəna, manay tə mərak sa man ata ataya fok, ma jan anà Pol nà: «Kem, kâ zla à Urəsalima bay.» \p \v 13 A mbəɗahan umo apan nà: «Kə yimen nə maw? A nak ikwen sə slahay puno mivel ɗaw? Nen mə lavay zek a sə jaway aday kwa sa mac à Urəsalima anga sləmay ana Bahay Yesu.» \p \v 14 Ma mbak apan sə kaɗan nga bay. Anga nan, mə mbəsak anan 'am ata awan. Ma ja, ma wa: «Bahay Yesu â lavay dala anahan a kawa sa gan may.» \p \v 15 Pə dəɓa sə nahay wa mənjœk cəna, mə lavay zek aday ma zla à Urəsalima a kutok. \v 16 Ɗo a Yesu ahay sə wulen su doh sə Kaysariya azar ataya tə lagay manay à Urəsalima, àga ɗowan a inde tə ngaman Mənason, winen Kiprus ahay. Winen ɗukwen ɗo ana Yesu a kwakwa. Mə nahay nə àga winen awan. \s1 Azlangay ana atə Pol tə məceɗ sə egliz sə Urəsalima ahay \p \v 17 Mə dəzle à Urəsalima cəna, mərak ahay tə təma manay tə ataslay mivel awan. \v 18 Sidew a nà, ma zla tatə Pol àga Yakuba. Məceɗ sə egliz ahay fok mə halay nga aya àga winen. \v 19 Pol a jan atan 'am, aday a ɗakan atan anan way a Mbərom sa ga tə winen àga ɗo su kon azar aya aday tinen Yahuda ahay itəbay ataya dəc dəc fok. \p \v 20 Tə sləne cəna, tə həran anan nga anà Mbərom. Aday ta jan anà Pol, ta wa: «Mərak, kə canak anan anà way a sa ga à man a anan ata biɗaw? À wulen sə Yahuda ahay, ɗo ahay dəbu dəbu bayak a tə ɗəfak nga pə Yesu, aday tinen a fok tə pərahan azar anà Tawrita lele. \v 21 Tə sləne nà, iken apan ki ɗakan anan way anà Yahuda mə njahay aya à wulen su ɗo su kon a azar aya nə tə̂ mbəsak sə pərahan azar anà Tawrita ana Musa. Aday ta wa, ka jan atan nà, tə̂ gəɗan atan mədəndalas anà gwaslay ahay bay, tə̂ pərahan azar anà atətak way sə Yahuda ahay sabay. \v 22 Guko nə kəkəmaw? Bina, ti i sləne ka nak ahay. \v 23 Way a mi jak həna ata nà, ga anan! Ɗo ahay inde à man a anan fuɗo, tə zlapak anan anà Mbərom. \v 24 Ti zla saa ndav anan ambaɗay a tinen a sə zlapan anà Mbərom ata nà, zlen pə kərtek awan, aday təren cəncan aya pə kərtek awan. Hamay anan dala a tinen anga aday tâ mba apan sa faɗ nga. Ka gak anan matanan acəkan nà, ɗo ahay fok ti san, way a tinen a sə sləne apak ata fok, mungwalay, bina iken a ɗukwen, kə pərahan azar anà Tawrita a Musa a lele re. \v 25 Əna anà ɗo sa ɗaf nga pə Yesu à wulen su ɗo su kon azar ataya nà, mə slənak ɗerewel sa jan atan ayak nà, tâ saa rac sluweɗ sə pəra bay, tâ saa sləɓa mez bay, tâ saa rac sluweɗ su way mə ngərew angərew bay, tâ saa ján uho bay re.» \p \v 26 Anga nan kutok, Pol a ga kawa ana tinen sa jan ata awan. Sidew a cəna, ta zla tu ɗo ataya awan anga sə təra cəncan aya pa 'am a Mbərom. A zla ù doh sə mazlaɓ a Mbərom, a jan anà ɗo sə gəɗan dungo à way ahay luvon a aday ti təra ɗo cəncan aya coy aday kuwaya i varan way à Mbərom re ata awan. \s1 Ta ban anan Pol \p \v 27 Luvon cuwɓe a sə təra cəncan a pa 'am a Mbərom ataya tinen apan ti sa ndav bəse, Yahuda sə daliyugo sə Aziya ahay tə canan anà Pol ù doh sə mazlaɓ a Mbərom. Tə pəkan 'am anà ɗo ahay fok aday tâ ban anan.\fig |src="WA03988b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 21:27" \fig* \v 28 Ta zlah, ta wa: «Isəra'ila ahay, men umo zek! Ɗowan a anan nà, winen ɗo sa bar kwa ta sə wura sa jan anà ɗo ahay, Isəra'ila ahay, Tawrita a Musa, doh sə mazlaɓ a Mbərom fok kə̀ tərak awan kəriya ata awan. Aday həna ɗukwen, gədek a ray ahay Gərek ahay ù doh sə mazlaɓ a Mbərom, kà gak mənjaɗak pa man cəncan a həna anan.» \v 29 Ta ja 'am ata nà, anga tə canak anan anà atə Pol tə Torofimus, Efesus ahay, winen à Urəsalima à man ata awan. A ga patan ɗukwen, Pol kà zlak anan ù doh sə mazlaɓ a Mbərom re. \p \v 30 Təɗay 'am ata a ta 'am à wulen su doh ata fok, ɗo ahay tə haway ahay à man ana Pol. Ta ban anan, tə ngəzahay anan ù doh sə mazlaɓ a Mbərom wa. Cəna, tə tacay anan məsudoh aya awan. \v 31 Abay a nan anà man su ɗo a nə sa vaɗ anan Pol à məke, əna ɓa ləbara ata kə̀ dəzlek anan à sləmay inde anà bahay nga sə suje sə Ruma ahay, ta jan, ta wa: «Wulen su doh sə Urəsalima fok, kə̀ nəsek!» \v 32 Cəna, bəse bahay nga sə suje ata a ra suje ahay tə bahay a tinen ahay, ta haw à man ata awan. Ɗo ahay tə canan anà suje ahay tə bahay nga a tinen a təke cəna, tə mbəsak sa vaɗ anan Pol. \p \v 33 Bahay nga sə suje ata a həɗek pə cakay ana Pol, a ban anan, a jan anà suje anahan ahay nə tə̂ jaway anan tə calalaw ahay cew. Aday a cəce patan wa, a wa: «Winen wayaw? A ga maw?» \v 34 Ɗo ahay fok ta ja 'am aya nə so. Bahay nga sə suje ahay kə̀ slənek 'am sə awan inde lele dəɗaf bay, bina abəbal awan kə̀ zalak. Anga nan, a wa tâ zla anan Pol ù doh sə suje ahay. \v 35 Tə dəzley anan Pol pə bərkwitek su doh sə suje ahay lele nà, suje ahay tə gəɓa anan pa nga mburom cəkeke, anga ɗo ahay tə vəzek kə̀ zalak. \v 36 Man su ɗo ata fok a pərahan azar ta sa zlah, ta wa: «Vəɗen anan, vəɗen anan!» \s1 Pol a vaɗ uway pi zek wa \p \v 37 Suje ahay ti saa dəzle anan Pol ù doh a tinen bəse nà, a jan anà bahay nga a tinen, a wa: «Ni mba apan sa jak 'am kərtek təte ɗaw?» \p Bahay nga sə suje ata a cəce panan: «Ka san 'am sə Gərek zle ɗaw? \v 38 Iya! Na wa iken Misra ahay sə vəze ata ba, aday kà zlak anan ɗo ahay tə way sə alay aya à kiɓe kwakwa, tinen mbulo fuɗo ata ba?» \p \v 39 Pol a mbəɗahan apan, a wa: «Nen nə Yahuda ahay. Tə wahay nen à Tarsus, pə daliyugo sə Silikiya. Aday Tarsus nà, wulen su doh kəriya bay. Na gak amboh, vuro cəveɗ sa jan 'am anà ɗo ahay ite.» \p \v 40 Bahay nga sə suje ahay a varan cəveɗ sa ja 'am kutok. Pol a ján pə bərkwitek, a cakaf alay à mburom aday ɗo ahay tə̂ mbəsak 'am. Tə mbəsak sa ja 'am lele nà, a dazlan sa jan atan 'am ta 'am sə Yahuda ahay, a wa: \c 22 \p \v 1 «Kwanay məceɗ ahay, kwanay mərak uno ahay! Slənen, ni jak ikwen nà, ines inde upo ibay.» \p \v 2 Tə sləne winen apan i jan atan 'am ta 'am sə Yahuda ahay nà, tə zəga anan apan sa pak sləmay səkəffe lele. \p Pol a jan atan kutok, a wa: \v 3 «Nen nə Yahuda ahay, tə wahay nen à Tarsus pə daliyugo sə Silikiya. Əna na har ɗukwen à Urəsalima à man a anan. Sə tətuko anan way ɗukwen, Gamaliyel, kə̀ ɗakak uno anan Tawrita ana bije a mənuko ahay nə lele. Nə pərahak anan azar anà Mbərom tə məgala si zek uno a təke, kawa ana kwanay a sə pərahan azar həna biten ata re. \v 4 Na gak anan alay tu ɗo sə pərahan azar anà cəveɗ ana Yesu ahay nə mənjœk bay. Azar aya ɗukwen tə məcak anga nen. Nə bənak ɗo mungol aya pi zek tə uwar aya, nə dərzlak atan à dangay. \v 5 Bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay pi zek tə məceɗ sə Yahuda ahay fok ta san zle, na ja ɗukwen 'am ɗiɗek aya awan. Tə vindek uno ɗerewel à alay inde sa zlan anan ayak anà mərak a tinen ahay à Damas. Anga nan, na zla à man ata abay saa bənay anan ahay ɗo a Yesu ahay, ni jaway atan, ni may atan à Urəsalima, aday ɗo sə lavay nuko ahay ti gan atan sariya. \p \v 6 «Nen apan ni zla à Damas. Man ipec a ga nà, nen apan ni dəzle à man ata bəse. Cəna jiyjay sə awan a a nay ahay à mburom wa, u vo nga tew. \v 7 Nə slahay à məndak, nə sləne dungo a ɗowan a a ngumo: “Sol, Sol! Kə jugwar puno wa 'am jiga nà, angama kərtek anaw?” \p \v 8 «Nə cəce panan wa: “Iken nə wayaw, Bahay uno?” \p «U jo, a wa: “Nen nə Yesu sə Nazaratu, ɗowan a iken sə jugwar panan wa 'am ata awan.” \v 9 Ɗo sə cakay uno ataya tə canak anan anà jiyjay sə way ata awan, əna tə slənek 'am a ɗowan ata bay. \p \v 10 «Nə cəce panan: “Nâ ga nə maw, Bahay uno?” \p «Bahay a u jo nà: “Slabak, zla à Damas, ti jak way a iken saa ga ata fok à man ata awan.” \v 11 Jiyjay a sə maka məduwen ata a ma nga sə hurof nen. Anga nan, ɗo sə cakay uno ataya tə bəno alay à Damas. \p \v 12 «Ɗowan a inde à Damas tə ngaman Ananiyas, a ɗəfan apan anà Mbərom tə cəveɗ awan. A pərahan azar anà Tawrita a mənuko lele. Anga nan, Yahuda ahay à Damas fok tə ɗəfan apan cəveɗabay. \v 13 A zlak ayak pə cakay uno, u jo: “Sol mərak uno, təɓa iɗe!” Natiya kutok, iɗe uno ahay tə təɓa, nə canan iɗe zle kutok. \v 14 Ananiyas u jo nà: “Mbərom a bije a mənuko ahay kə̀ walak iken, anga aday kâ san way anahan sa gan may, kə̂ canan anà ɗo anahan ɗiɗek awan, kə̂ sləne 'am anahan sa ja ata awan. \v 15 Anga nan ki siden sa jan anà ɗo ahay fok, way anak sə canan, tə way anak sə sləne. \v 16 Ka ba həna nə maw? Slabak, ga baptisma, ines anak ahay ti banay zek ta sə ngamay sləmay ana Bahay Yesu.” \p \v 17 «Na may à Urəsalima bine siwaw nà, nen apan ni ga amboh ù doh sə mazlaɓ a Mbərom, Mbərom u ko anan masuwayan sə way ì cœn sə zuɓay inde. \v 18 U jo nà: “Bəse, slabak à Urəsalima wa, bina ɗo a anaya ti sləne 'am anak saa ga upo side ata bay.” \p \v 19 «Nə mbəɗahan apan: “Bahay, ɗo a anaya ta san zle, tə ɗiɗem a na zlak ù doh sə wazay a tinen ahay saa bənay ahay wa ɗo sa ɗaf apak nga ahay, aday sə ndaɓay atan. \v 20 À alay a tinen sa vaɗ Etiyen ɗo sə side sləmay anak ata ɗukwen, nen inde. Kà zlak uno à nga sa vaɗ anan re. Na bak pə zana ana ɗowan a sa vaɗ anan ataya awan.” \p \v 21 «Bahay u jo: “Zla, anga ni slan iken dəren àga ɗo su kon azar aya awan.”» \p \v 22 Man su ɗo ataya ti pəkan sləmay, hus a dəzle pa 'am su ɗo su kon azar ataya kutok. Əna tə sləne cəna, ta zlah, ta wa: «Bənen anan, vəɗen anan, kə̂ mbəsiken anan tə sifa bay!» \s1 Ta gan may sə ndaɓay anan Pol \p \v 23 Tinen apan ti zlah, ti lar anan zana a tinen à mburom, ti ra yugo sə dəroz awan matanan. \v 24 Bahay nga sə suje ata a jan anà suje ahay tâ ma anan Pol ù doh, tə̂ ndaɓay anan, tə̂ cəce panan 'am, anga aday tâ san Yahuda ahay ta gan matanan nà, angamaw? \v 25 Əna tə jaway anan aday saa ndaɓay anan cəna, Pol a jan anà bahay sə suje a à man ata ata, a wa: «Cəveɗ inde mə varak ikwen a sə ndaɓay ɗo sə Ruma ahay, aday winen ma ga sariya fan bay ɗaw?» \p \v 26 Bahay sə suje ata a sləne matanan cəna, a zla à man ana bahay nga sə suje ata, a jan, a wa: «A nak mâ ga həna nə maw? Ɗowan a anan nà, winen ɗo sə Ruma ahay!» \p \v 27 Bahay nga sə suje ata a zla pə cakay ana Pol, a cəce panan: «Jo! Iken ɗo sə Ruma ahay ɗaw?» \p Pol a mbəɗahan apan, a wa: «Ayaw, nen ɗo sə Ruma ahay.» \p \v 28 Bahay nga sə suje ata a jan: «Nen naa təra ɗo sə Ruma ahay nà, nə gucek dala bayak awan.» \p Pol a mbəɗahan apan, a wa: «Əna nen nà, ɗo sə Ruma ahay kwa sə wahay nen.» \p \v 29 Kwayan'a, suje a mə lavay zek a sə ndaɓay anan aday â ja 'am ataya, tə mbəsak anan. Bahay nga sə suje ata a sləne sa jəka Pol nə ɗo sə Ruma ahay nà, a ma nga pə ajəjar, bina kə̀ jawak anan tə calalaw ahay re. \s1 Pol a ja 'am pa 'am sə məceɗ sə Yahuda ahay \p \v 30 Bahay nga sə suje ahay, a nan sa san anan tə ɗiɗek a nə Yahuda ahay ta zlah pə Pol nə angama aday anaw. Anga nan, sidew a nà, a pəsak anan calalaw ahay à alay a Pol wa. A wa bahay sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom, tə məceɗ sə Yahuda ahay fok, tə̂ halay nga. A nay anan Pol uho, a tavay anan pa 'am sə ɗo ahay. \c 23 \p \v 1 Pol a zəzor anan ɗo sə lavay nga ataya, a wa: «Mərak uno ahay, nen nə ɗəfan apan anà Mbərom nə tə cəveɗ a hus ahay biten.» \p \v 2 Ananiyas, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom a sləne 'am ata cəna, a jan anà ɗowan aya pə cakay ana Pol ata tə̂ dəcan pa 'am. \p \v 3 Coy, Pol a jan, a wa: «Tə ɗiɗek a Mbərom i dəcak ì iken a, iken ɗo sə mbaɗəmbaɗa a anan! Iken mə njahay a sa ga sariya kawa ana Tawrita sa gan may, əna kə ɗəfak anan apan anà Tawrita sabay, kak ka wa tə̂ dəco nà, na!» \p \v 4 Ɗo a pə cakay ana Pol ataya ta jan nà: «Iken apan ki gənahan anà bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom ata nà, kəkəmaw? Sə tavay anan nə Mbərom!» \p \v 5 Pol a mbəɗahan atan apan, a wa: «Mərak uno ahay, na san sa jəka winen bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom bay. Bina Deftere a ja nà: “Kâ ja 'am lelibay a pu ɗo mə tavay a pa 'am sə ɗo ahay ata bay!\f + \fr 23:5 \ft Ca pə Gurtaaki 22.27.\f*”» \p \v 6 Pol a san zle, à wulen a tinen inde nà, azar su ɗo aya nə Saduki ahay, azar aya ɗukwen Farisa ahay. Anga nan a jan 'am anà məceɗ sə Yahuda ahay tə məgalak a, a wa: «Mərak uno ahay, nen nə Farisa ahay, aday wan sə Farisa ahay re. Ta zlah upo à man a anan nà, anga na san zle, Mbərom i slabakay anan ahay ɗo ahay à məke wa tə sifa aya awan.» \p \v 7 A ja 'am ata cəna, Farisa ahay tə Saduki ahay tə dazlan anà avaɗ uway sa 'am ata awan. Anga nan, tə gəzla zek jəɓan cew. \v 8 Anga Saduki ahay ta wa, ɗowan inde saa slabakay ahay à məke wa ibay, maslay a Mbərom ahay ibay, apasay ahay ɗukwen ibay. Aday cəkəbay, Farisa ahay ta wa way ataya inde fok cite. \v 9 Abəbal awan a zəga, miter sə Tawrita aya azar a sa day sə Farisa ahay tə slabak, tə ngəraz, ta wa: «Mə njaɗak ines a ɗowan a anan kwa kərtek bay. Izəne tə ɗiɗek a maslay a Mbərom kabay apasay kà jak anan 'am. Waya sa san anaw!» \p \v 10 Mawuswes məduwen a a slabak miza asa. Bahay nga sə suje ahay ata kə̀ jəjarak anga tâ saa ngəraw anan Pol ì zek wa bay. Anga nan, a jan anà suje anahan ahay tə̂ gəɓa anan Pol à wulen sə ɗo ahay wa, ta ma anan ù doh sə suje ahay. \p \v 11 Sə luvon ata awan, Bahay Yesu a kan zek anà Pol, a jan, a wa: «Kə̂ jəjar bay! Kə ɗakak anan sləmay uno à Urəsalima à man a anan, aday ki i ɗakay anan à Ruma matanan re.» \s1 Yahuda ahay ta gan may sa vaɗ anan Pol \p \v 12 Sidew a nà, Yahuda ahay tə halay nga sa ma anan 'am ì zek. Tə mbaɗay nà, ti pa awan bay, ti sa awan bay, si ti vaɗ anan Pol aday. \v 13 Ɗo a sa ɓan 'am ataya ti zalay kwa kuro fuɗo. \v 14 Ta zla à man ana bahay sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom pi zek tə məceɗ sə Yahuda ahay, ta jan atan, ta wa: «Mə mbaɗak mi pa awan bay, si mi vaɗ anan Pol aday. \v 15 Həna nà, kwanay tə məceɗ ahay, slənen ɗo pə cakay ana bahay nga sə suje sə Ruma ahay, â nay anan ahay Pol pa 'am a kwanay. Jen anan nà, a nak ikwen sə sləne anan 'am anahan ataya lele asa. Ata manay mi vaɗ anan winen mənjəna sə dəzley ahay pə cakay a kwanay a jiga awan.» \p \v 16 Əna wan ana mərak a Pol a inde a sləne ti vaɗ anan Pol. A zla ù doh sə suje ahay, a təkəren 'am ata anà Pol. \v 17 Pol a ngaman anà bahay sə suje ahay kərtek, a jan nà: «Zla anan wan a anan à man ana bahay nga sə suje ahay aday. Way inde i jan.» \p \v 18 Suje ata a zla anan wan ata pə cakay ana bahay nga a tinen a kutok, a wa: «Pol ɗowan a ma ban ata a ngumo, a wa nâ nay anan wan a anan pə cakay anak, anga a nan sa jak 'am inde.» \p \v 19 Bahay nga sə suje ahay ata a ban anan wan ata à alay a wa, a zla anan kəcah tinen a cuwcuwwe. A cəce panan: «Ka wa maw?» \p \v 20 Wan ata a jan, a wa: «Yahuda ahay tə ɓanak sə cəce panak, sidew nà, ki zla anan Pol pa 'am ana məceɗ a tinen ahay, a nan atan sa pak sləmay pa 'am anahan lele asa. \v 21 Əna kə̂ təmahan atan anan bay, anga ɗo ahay inde tə zalay kwa kuro fuɗo, tə pəkak anan zek, ti ba anan. Fok a tinen a tə mbaɗak ti pa awan bay, ti sa awan bay, si ti vaɗ anan Pol aday. Tə lavak anan zek sa ga matanan, ta ba həna nà, 'am anak.» \p \v 22 Bahay nga sə suje ata a sləne matanan cəna, a jan anà wan ata, a wa: «Kâ saa jan anà ɗowan ka nak su jo 'am a anan bay!» A mbəsakay anan kutok. \s1 Bahay nga sə suje ahay a slan anan Pol à alay ana guverner inde \p \v 23 Natiya, bahay nga sə suje ahay a ngaman anà bahay sə suje ahay cew, a jan atan, a wa: «Hilen anan nga anà suje ahay səkat cew, aday ɗo sa ján pə pəles ahay kwa kuro cuwɓe, ɗo sə pəlat ahay səkat cew. Fok a tinen a tə̂ lavay zek sa zla à Kaysariya sə luvon tə njamde dəsuɗo. \v 24 Liven anan anan zek tə pəles ahay anà Pol, i ján apan. Kə̂ dəzlen anan tə zay à man ana guverner Felikus.» \v 25 Aday a vinde ɗerewel a anan: \p \v 26 «Nen Kəlawdiyus Lisiyas, anà Felikus, guverner məduwen awan. Iken inde zay biɗaw? \p \v 27 «Ɗowan a anan nà, Yahuda ahay ta ban anan, a nan atan sa vaɗ anan. Nə sləne sa jəka winen ɗo sə Ruma ahay nà, ma zla manay tə suje ahay sə təmay anan. \v 28 U no sa san ta ban anan pa maw. Anga nan, na zla anan à man sə məceɗ a tinen aya awan. \v 29 Na tan à nga nà, kà gak way təɗe sə tacay anan à dangay bay, mə zakay a asa, sa vaɗ anan à məke. Ta ban anan nə anga 'am sə pəra a tinen ahay vərre. \v 30 Nə sləne sa jəka Yahuda ahay tə ɓanak sə pəkan zek sa vaɗ anan nà, kwayan'a nə slənak anan ayak à man anak. Na jan anà ɗo a sa ban anan ataya nə tâ sa zlah apan à man anak.» \p \v 31 Suje ahay tə gəɓa anan Pol kawa ana bahay nga sə suje ahay sa jan atan ata awan. Sə luvon ata tə dəzle anan à wulen su doh sə Antipatris. \v 32 Sidew a nà, suje ahay sa zla tə saray ata ta may agay, əna ɗo sə pəles ahay nə tə lagay anan Pol nà, dezl. \v 33 Tə dəzle à Kaysariya nà, tə varan ɗerewel ata anà guverner, tə mbəsakan anan ayak Pol à alay inde. \v 34 Guverner ata a jangay anan ɗerewel ata awan. A cəce pə Pol wa, winen ɗo sə daliyugo wuraw. A tan à nga a nay à Silikiya wa nà, \v 35 a jan, a wa: «À alay a ɗo sa zlah apak ataya ta nak nà, ni sləne 'am anak awan.» Aday a jan anà suje ahay nə tâ ba anan Pol ù doh sə bahay mbala Hiridus sa han ata awan. \c 24 \s1 Yahuda ahay ta zlah pə Pol \p \v 1 Pə dəɓa wa a ga luvon ɗara nà, Ananiyas, bahay nga su ɗo sə gəɗan dungo anà way anga Mbərom, a zla à Kaysariya. Ta zla tatə məceɗ sə Yahuda azar aya, tatə Tertulus, ɗo sa san sariya sə Ruma ahay. Tə dəzle pə cakay ana guverner Felikus kutok, ta zlah pə Pol. \p \v 2 Tə ngaman anà Pol cəna, Tertulus a dazlan sa zlah apan pa 'am ana Felikus natiya: «Felikus, iken ɗo ma ba awan, ava bayak a mə njahay ù kon a anan zay nə anga iken. Kon a anan a ndakay nà, anga asan way anak awan! \v 3 Ma njaɗ way ataya fok nà, anga iken. Mə ngərak anak. \p \v 4 «Na slak sə vəveɗ 'am pa 'am anak bayak a bay, əna kem, nə cəce panak anga sərom anak, sləne anan 'am a anan mənjœk aday. \v 5 Ma tan à nga anà ɗowan a anan, winen ɗo lelibay awan. Winen apan i pəkan 'am anà Yahuda ahay sə vəze pə ɗo ahay pə daliyugo fok. Winen bahay nga su ɗo sə ngaman atan Nazaratu ahay ata awan. \v 6 A dazlan sa ga mənjaɗak pu doh sə mazlaɓ a Mbərom, əna mə bənak anan. [Abay ma ja nə mi gan sariya kawa ana Tawrita a manay awan, \v 7 əna bahay nga sə suje ahay Lisiyas kə̀ ngəzərak anan pumo wa sə məgala. \v 8 A wa ɗo sa zlah apan ataya tâ nay pa 'am anak awan.] Kə̀ cəcihek panan wa way ataya nà, iken a ki san way ataya fok nà, ɗiɗek aya awan.» \p \v 9 Yahuda ahay fok, tə japay anan 'am a tinen tə ɗowan ata, ta wa: «Way ana Tertulus sa ja ata nà, 'am ɗiɗek aya awan.» \p \v 10 Guverner a sukwe alay pə Pol aday â ja 'am. Pol a wa: «Na san zle, ava bayak a iken ɗo sa gan sariya anà ɗo ahay pə daliyugo a anan. Anga nan, nə taslak mivel sa vaɗ uway pi zek wa, pa 'am anak awan. \v 11 Kə̀ zalak luvon kuro nga cew bay, na zlak à Urəsalima saa həran nga anà Mbərom. Kə wuɗihek anan 'am ata ɗukwen, ki tan à nga nə kətana awan. \v 12 Ɗowan kà tak uno à nga ù doh sə mazlaɓ a Mbərom, nen apan ni vaɗ uway pa 'am tu ɗo bay. Kwa ù doh sə wazay a manay ahay, kwa à wulen su doh təkeɗe, ɗowan kà tak uno à nga nə slabakak anan avaɗ uway tu ɗo bay re. \v 13 Ɗowan inde à wulen a tinen saa tavay pa 'am a tinen a sa zlah upo ata ɗukwen, ibay. \v 14 Əna ni jak way inde həna: Nen apan ni ɗəfan apan anà Mbərom a bije a manay ahay. Nen apan ni pərahan azar anà cəveɗ a Yesu, cəveɗ a aday ta wa pəra hinen ata awan. Aday ɗukwen, nen nə ɗəfan apan anà way mə vinde à Deftere a Musa inde, pi zek tə Deftere ana ɗo maja'am a Mbərom ahay a təke fok. \v 15 Manay tu ɗo a anaya ɗukwen ma wa, Mbərom i slabakay anan ahay ɗo ahay à məke wa, kwa ɗo ɗiɗek aya awan, kwa ɗo lelibay aya awan. \v 16 Anga nan, nen apan ni rəzlen à nga sə njahay mənjəna ines pa 'am a Mbərom aday pa 'am sə ɗo ahay fok matanan. \p \v 17 «Nə bərak uho ava bayak awan. Pə dəɓa wa na ma tə dala a à alay inde à Urəsalima, sa man zek anà ɗo uno ahay. Nə gəɗak anan dungo anà way ahay anga Mbərom re. \v 18 Tu to à nga ù doh sə mazlaɓ a Mbərom nà, na ndav anan sa ga way sə təra ɗo cəncan a pa 'am a Mbərom ata awan. Nə halak anan nga anà ɗo ahay bay, aday abəbal awan ibay re. \v 19 Əna Yahuda ahay sə daliyugo sə Aziya nə inde à man ata awan. Tinen ɗukwen, kak awan a inde sa zlah anan upo nà, tâ nay ta ja anan pa 'am anak kwa! \v 20 Kabay, ɗo a anan ataya ta jak sədœk uno sa ga à alay a nen pa 'am ana məceɗ a manay aya ata biɗaw? \v 21 À alay uno sə tavay pa 'am a tinen ɗukwen, na jak 'am maza bay, si 'am inde kərtek. Na wa: “Ki gen uno sariya biten, anga ɗo ma mac aya ti slabakay à məke wa nà, nə ɗəfak apan nga.”» \p \v 22 Felikus a san 'am sə cəveɗ a Yesu zle lele, a jan atan, a wa: «Lisiyas, bahay nga sə suje ahay kà nak nà, ni ndav anan sariya a kwanay awan.» A jan anà ɗo ahay tâ ta 'am kutok. \v 23 A jan anà bahay sə suje a sa ba anan Pol ata ɗukwen, â ba anan lele, əna tâ sa bənan mbiyeɗ bay, ɗo anahan ahay tâ gan nga lele. \s1 Pol a kaɗan bala anà atə Felikus tə Durusila \p \v 24 Anahay pə dəɓa wa mənjœk nà, Felikus a may ahay tə uwar anahan Durusila, winen Yahuda ahay. A ngaman anà Pol, a sləne 'am anahan sə təker ahay a ɗaf nga pə Almasihu Yesu nə kəkəmaw ata awan. \v 25 Pol a ja 'am pa 'am sə ɗiɗek a Mbərom, sə alavan nga anà zek, sə sariya pə luvon sa ndav anan daliyugo ata awan. Əna Felikus a jəjar pi zek. A wa: «Coy kà slak! Zla way anak. Kà nak uno nà, ni i ngamak pac hinen asa.» \v 26 A ga apan ɗukwen, izəne Pol i varan dala. Anga nan, a taa ngaman nə pac pac, sa kaɗ bala tə winen. \p \v 27 Pə dəɓa wa ava cew nà, Porkiyus Festus a bəmbaɗ anan Felikus. Əna a nan à Felikus sə taslan anan mivel anà Yahuda ahay. Anga nan, a mbəsak anan Pol hwiya à dangay. \c 25 \s1 A nan anà Pol nà, bahay sə Ruma â saa gan sariya \p \v 1 Festus a dəzle à Kaysariya nà, a ga luvon maakan nə a slabak sa zla à Urəsalima. \v 2 À man ata asa, bahay sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom, pi zek tu ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay, ta zlah pə Pol pə cakay anahan. Ta jan anà Festus: \v 3 «Kak kà zlak anak à nga nà, gəɓay anan Pol à Urəsalima.» Anga a nan atan sa vaɗ anan Pol pə cəveɗ. \p \v 4 Festus a mbəɗahan atan apan, a wa: «Pol winen à alay sə suje ahay inde à Kaysariya. Nen a ɗukwen ni ma à man ata bəse. \v 5 Lele a nà, ɗo sə lavak ikwen nga ahay tə̂ pəruho azar à Kaysariya, ti zlah apan, kak awan a inde sa zlah apan nà, na.» \p \v 6 Festus kə̀ njahak a Urəsalima i ga luvon jəmaakan kabay luvon kuro, a ma way anahan à Kaysariya. Sidew a ɗukwen, a zla ù doh sa ga sariya, a wa ta nay anan ahay Pol. \v 7 Pol a dəzlek ayak cəna, Yahuda ahay sa nay ahay à Urəsalima wa ata, ta van nga tew. Ta zlah apan tə cəveɗ ahay cara cara ma da 'am aya awan, əna tə njaɗak nga sa 'am sə tavay apan bay. \v 8 Pol a mbəɗa 'am pi zek wa, a wa: «Na gak anan ines kwa anà Tawrita sə Yahuda ahay bay, kwa anà doh sə mazlaɓ a Mbərom bay, kwa anà bahay sə Ruma bay.» \p \v 9 A nan à Festus sə taslan anan mivel anà Yahuda ahay. Anga nan, a cəce pə Pol wa: «Ki ngam sa zla à Urəsalima, ni saa gak sariya à man ata pə azlah a anan ataya ɗaw?» \p \v 10 Pol a wa: «Nen mə tavay a pa man sa ga sariya ana bahay sə Ruma. Ti go sariya təɗe nà, à man a anan. Ka san zle, na gak anan ines anà Yahuda ahay bay. \v 11 Kak abay na gak ines aday təɗe sa vaɗ apan nen ata ɗukwen, nə cəcihek tə̂ mbəsakay ahay nen bay. Əna kak awan a inde təɗe à 'am a tinen a sa zlah anan upo ataya ibay, ɗowan a inde i mba apan sə varan atan nen à alay inde nà, ibay. Na gak amboh, zla anan sariya uno à man ana bahay sə Ruma ite!» \p \v 12 Festus tu ɗo anahan ahay ta ma anan 'am ì zek. Coy Festus a wa: «Kə cəcihek sa zla à man ana bahay sə Ruma ata nà, ki zla à man ana bahay sə Ruma a kutok!» \s1 Pol winen pa 'am ana Agaripa \p \v 13 A ga luvon ahay mənjœk pə dəɓa anahan a wa nà, atə bahay Agaripa tə mərak anahan uwar a tə ngaman Bernike, ta nay ahay saa jan 'am anà Festus à Kaysariya. \v 14 Tə njahay à man ata mənjœk nà, Festus a təkəren 'am ana Pol anà bahay, a wa: «Ɗowan a inde à man a anan tə bənay ahay à bahay ana Felikus wa. \v 15 À alay a nen à Urəsalima nà, bahay sə gəɗan dungo anà way ahay anga Mbərom pi zek tə məceɗ sə Yahuda ahay ta zlah apan, ta wa nâ ban anan ta sa man anan mungok. \v 16 Əna na jan atan nà, pə sariya sə Ruma ahay nə ɗowan a ta zlah apan ata pi zek tu ɗo anahan a sa zlah apan ataya, ti vaɗ uway pi zek wa à man sa ga sariya. I mbəɗahan apan anà nga anahan pə way a tinen sa zlah anan apan ataya awan. Kak matanan bay nà, ti varan anan ɗowan a ta zlah apan ata anà suje ahay bay. \v 17 Tinen a fok tə dəzley à man a anan cəna, na gak munok bay jiga awan. Sidew a kwayan'a nə njahay pə sariya awan, na wa tə̂ gəɓay anan ɗowan ata awan. \v 18 Ɗo a sa zlah apan ataya tə slabakak sa ja 'am, əna ta jak awan a inde lelibay a kawa anuno sə bayak apan ata bay. \v 19 Na ca apan asanaw nà, sə slabak à wulen a tinen cəna, avaɗ uway sa 'am pə pəra a tinen ahay, aday pə ɗowan a inde tə ngaman Yesu, kə̀ məcak əna Pol a wa winen tə sifa awan. \v 20 Nen ɗukwen nə sənak sə wuɗeh anan ləbara ata lelibay. Anga nan na jan anà Pol nà: “Ki ngam sa zla à Urəsalima ɗaw? Mi i gak sariya à man ata awan.” \v 21 Əna Pol a cəce tâ saa gan sariya nà, àga bahay sə Ruma. Anga nan, na wa tâ ban anan lele hus pə luvon a ni saa slənan anan ayak anà bahay sə Ruma.» \p \v 22 Agaripa a mbəɗahan apan anà Festus, a wa: «Nen ɗukwen, u no sə sləne anan ləbara ana ɗowan ata awan.» \p Festus a wa: «Ki i sləne anan sidew.» \p \v 23 Sidew a cəna, atə Agaripa tə Bernike ta nay tə mazlaɓ sə bahay awan, ɗo ahay tinen apan ti həran atan nga. Ta zla à man sə halay nga, tə bahay nga sə suje ahay pə kərtek awan, pi zek tu ɗo sə wulen su doh a tinen lele aya fok re. Festus a wa tə̂ gəɓay anan Pol.\fig |src="WA04000b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 25:23" \fig* \v 24 Tə dəzley anan tə Pol cəna, Festus a jan anà bahay Agaripa, a wa: «Iken bahay Agaripa pə kərtek a tu ɗo a mə japay aya à man a anan ataya fok, kə cinen anan anà ɗowan a anan zle. Yahuda ahay fok kwa à Urəsalima, kwa à man a anan, ta zlah apan pi nen. Tinen a fok ta wa nə̂ mbəsak anan tə sifa bay. \v 25 Əna na tak anan à nga anà awan a təɗe sa vaɗ anan apan ata bay. Aday winen a a cəce ɗukwen nə̂ slənan anan ayak anà bahay sə Ruma. Natiya kutok, na gak anan may tâ saa gan sariya à man ata awan. \v 26 Əna na san awan a ni vinden ayak anà bahay sə Ruma ata pə ɗowan a anan bay re. Anga nan, na nay anan pa 'am a kwanay, mə zakay a aɗəka nà, pa 'am anak, iken bahay Agaripa, anga aday pə dəɓa sə bənan bitem anà 'am anahan a wa nə, ni san way a təɗe sə vinde apan ata kutok. \v 27 Bina abayak nga uno kə̀ ngəmak sə slənan ayak ɗo anà bahay sə Ruma mənjəna sə vinde anan way anahan a sa ga ata bay.» \c 26 \p \v 1 Agaripa a jan anà Pol: «Cəveɗ inde mə varak a sa ja 'am pi zek wa.» \p Pol a cakaf alay à mburom, a ga 'am pi zek wa, a wa: \v 2 «Suse bahay Agaripa, nə taslak mivel sa ja 'am uno biten pa 'am anak. Way ana Yahuda ahay sa zlah anan upo ataya fok, ni ɗakak anan. \v 3 Anga iken nà, ka san pəra sə Yahuda ahay zle, ka san way a tinen ahay sə bəbal anan awan ataya zle fok re. Anga nan, nə rəke panak nà, ban mivel sə sləne anan 'am uno nə fok. \p \v 4 «Yahuda ahay fok ta san anjahay uno zle. Kwa à alay a nen ù kon uno cəɗew a mba ata awan, ta san anjahay uno zle. Kwa à Urəsalima ɗukwen, ta san anjahay uno zle re. \v 5 Ta san zle kwakwa, nə pərahan azar nà, anà atətak way sə Farisa ahay, atətak way ma da 'am a cəveɗabay ata awan. Kà nak atan ɗukwen, ti side anan re. \v 6 Həna, nen à sariya inde tə tinen ɗukwen nà, anga nə ɗəfan iɗe anà way a Mbərom sə zlapay anan anà bije a manay ahay ata awan. \v 7 Zahav a manay ahay kuro nga cew ɗukwen, tinen apan ti ɗəfan iɗe anà way ata awan. Bina tinen apan ti ɗəfan apan anà Mbərom, luvon tə ipec nà, anga na awan. Ba məduwen, Yahuda ahay ta zlah upo nà, nə ɗəfan apan nə anà 'am ata awan. \v 8 Kwanay Yahuda ahay, kə təmihen sa jəka Mbərom i mba apan sə slabakay anan ɗo ma mac aya à məke wa bay nà, angamaw? \p \v 9 «Nen a ta nga uno ɗukwen, nə rəzlek anan à nga wa sa nes anan sləmay a Yesu sə Nazaratu ata awan. \v 10 Na ga mer su way ata nà, à Urəsalima. Bahay sə gəɗan dungo anà way ahay tə varak uno cəveɗ sə dərazl anan ɗo a Yesu ahay à dangay. Ta sak a gan atan sariya sa vaɗ atan à məke ɗukwen, a taa zlo à nga re. \v 11 Saray bayak awan, na zlak ù doh sə wazay ahay, nə bənak atan mbiyeɗ cəveɗabay. Na gak atan bəlaray sə təra anan sləmay a Yesu à məndak. Mivel kə̀ zəɓak nen tə mindel, hus na zlak à wulen su doh su kon ahay dəren dəren aya saa gay atan ahay alay à man ataya wa re. \p \v 12 «Natiya, pə luvon a inde, nen apan ni zla à Damas. Sə vuro cəveɗ a nà, bahay sə gəɗan dungo anà way ahay. \v 13 Ba məduwen, man ipec a ga nà, nə canan anà jiyjay sə awan a nay à mburom wa, a zalay jiyjay ana pac nə gam gam lele. A van umo nga tew, manay tu ɗo uno sa zla jiga ataya awan. \v 14 Manay a fok mə slahay mbortoto à məndak. Aday nə sləne dungo a u jo ahay 'am ta 'am sə Yahuda ahay, a wa: “Sol, Sol, kə jugwar puno wa 'am jiga nà, angama kərtek anaw? Iken apan ki njahay pə kuɗes anak anga sa ga vəram ti nen.” \p \v 15 «Nə cəce, na wa: “Iken nə wayaw, bahay uno?” \p «Bahay Yesu a mbəɗuho apan, a wa: “Nen Yesu, ɗowan a iken sə jugwar panan wa 'am ata awan. \v 16 Əna slabak, tavay! Na kak zek nà, aday kə̂ təra ɗo si mer su way uno. Nə walak iken sa jan anà ɗo ahay way nen sa kak anan ata, tə way nen saa ɗakak anan ata re. \v 17 Ni tam iken à alay sə Yahuda ahay wa, tə alay su ɗo su kon azar aya ata wa fok re. Ni slan iken pə cakay a tinen, \v 18 anga aday kə̂ təɓan atan anan iɗe, kâ nay atan ì iɗe zənzen a wa, ì iɗe jiyjay a inde, kâ tam atan à məgala ana Fakalaw wa, kâ zla atan à alay ana Mbərom inde. Natiya kutok, ti njaɗ apəse 'am sə ines a tinen ahay, ti zla à man sə njahay ana Mbərom pə kərtek a tu ɗo anahan sa ɗaf nga pi nen a azar ataya awan.” \p \v 19 «Anga nan kutok, bahay Agaripa, nə ɗəfan apan nà, anà way Mbərom su ko anan ahay kwa à mburom wa ata awan. \v 20 Na lah sə wazay anan 'am ata nà, à Damas, à Urəsalima, aday pə daliyugo sə Yahudiya fok. Pə dəɓa anahan a wa, nə pərahan azar sə wazan anà ɗo su kon azar aya re. Nə wazan atan nà, tə̂ mbəsak ines a tinen ahay, tə̂ mbəɗa 'am pə Mbərom, tâ ga mer su way a təɗe anga tə mbəɗahak anan lœn anà ines ata kutok. \v 21 Yahuda ahay ta ban nen ù doh sə mazlaɓ a Mbərom nà, anga nan. A nan atan sa vaɗ nen à məke sa ndaw. \v 22 Əna hus ahay həna biten, Mbərom kə̀ mbəsakak nen bay, kà mak uno zek. Anga nan, nen mə tavay a pa 'am sə ɗo ahay fok anga sə ɗakay anan ɗiɗek sa 'am anahan anà ɗo lele aya pi zek tu ɗo kəriya aya awan. Nə wazak awan maza bay, si way ana Musa tu ɗo maja'am a Mbərom ahay sa ta ja apan ti təra ataya awan. \v 23 Ta wa: Almasihu i sa lirew, i mac, aday i lah sə slabakay à məke wa, i kay anan jiyjay sə sifa anahan anà Yahuda ahay, aday anà ɗo su kon azar aya ite re.» \p \v 24 Pol winen apan i təker 'am ata matanan mba, Festus a jan tə məgalak a, a wa: «Pol, kə vawak nga! Asan way anak a kə̀ zalak ata, kə̀ tərak iken à məndak. Ka san awan sabay.» \p \v 25 Pol a mbəɗahan apan anà Festus, a wa: «Ba məduwen, nga a vuwo bay! Wita 'am təɗe ni jak anan ataya, aday 'am ɗiɗek aya re. \v 26 Agaripa ɗukwen a san zle coy, awan a inde mi ɗer aya uda panan wa ibay, anga tə təra aday nà, à miɗer aya inde bay. \v 27 Iken bahay, kə ɗəfak nga pa 'am ana ɗo maja'am a Mbərom ahay biɗaw? Na san zle, kə ɗəfak patan nga.» \p \v 28 Agaripa a jan anà Pol: «Bəse matanan ca, a nak sə təra nen ɗo ana Almasihu a ɗaw?» \p \v 29 Pol a mbəɗahan apan, a wa: «Kwa â ga nə bəse həna, kwa â ga nə bəse həna bay, nen apan ni gan amboh anà Mbərom nà, iken tu ɗo sə sləne 'am a anan ataya fok nə kə̂ təren kawa nen a re, əna tə calalaw aya à alay inde bay.» \p \v 30 Matanan, bahay tə guverner tatə Bernike fok tə slabak à man ata wa. \v 31 Tinen apan ti zla way a tinen ata nà, ta jan ì zek ahay, ta wa: «Ɗowan a anan nà, kà gak way lelibay a təɗe sa vaɗ anan à məke kabay sə tacay anan apan à dangay bay.» \p \v 32 Bahay Agaripa a jan anà Festus, a wa: «Ta wa abay ɗowan a anan â cəce tâ sa gan sariya à Ruma bay nà, ɗi mbəsak anan.» \c 27 \s1 Ta slan anan Pol à Ruma \p \v 1 'Am a sa jəka mi zla pə daliyugo sə Italiya tə kwalalan ata a tavay nga nà, tə varan anan Pol tu ɗo a azar a ma ban ataya à alay inde anà Yuliyus, winen bahay sə suje à wulen ana suje ana bahay sə Ruma ahay.\fig |src="MQB-HG-Paul-Rome.pdf" size="span" ref="Mer su way ahay 27:1" \fig* \v 2 Ma zla à kwalalan inde kutok. Kwalalan ata nà, a nay à wulen su doh sə Adaramitiya wa, man sa zla ta 'am sə bəlay pə daliyugo sə Aziya. Ɗowan a inde tə ngaman Aristarkus, winen ɗo sə Tesaloniki ahay pə daliyugo sə Makedoniya, winen tə manay re. \p \v 3 Sidew a nà, mə dəzle à Sidon. Yuliyus sə ɗowan ata nà, a gan sumor anà Pol ta sə varan cəveɗ â zla à man ana car anahan ahay tâ gan nga. \v 4 Mə slabakay ahay à man ata wa kutok, ma van nga anà Kiprus ta day sə alay puway, bina ta day sə alay gula nà, maɗ kə̀ varak umo cəveɗ bay. \v 5 Ma zla bəse tə daliyugo sə Silikiya tə Pamfiliya, mə dəzle à wulen su doh sə ngaman Mira ata pə daliyugo sə Lisiya. \v 6 Bahay sə suje ahay a tan à nga anà kwalalan hinen nə, à man ata awan. Kwalalan ata ɗukwen, a nay à Aleksandriya wa, aday i zla à Italiya. A ɗaf uda manay kutok. \p \v 7 Luvon ahay əngal nà, ma zla anga anga tətibay. Kà dak umo 'am sə dəzle à Kənidus. Maɗ kə̀ gafak umo 'am sa zla pa 'am. Anga nan, ma zla tə daliyugo sə Kereta, ta day sa maɗ ibay ata awan, ma zla ta day sə ngaman Salamoni ata awan. \v 8 Sa zla pa 'am kà dak umo 'am, əna mə dəzle à man a sə ngaman Man sə Dazay Lele ata awan, winen dəren tə wulen su doh sə ngaman Lasaya ata bay. \p \v 9 Ma gak ayak munok pə cəveɗ bayak awan. Azar uko sa ga sumaya ata ɗukwen, alay a kə̀ ndəvak. Aday azla tə kwalalan ɗukwen, a da 'am cəveɗabay, anga alay sə vəvara ahay kà slak. Anga nan, Pol a jan anà ɗo sa ɓal kwalalan ataya, a wa: \v 10 «Kwanay ɗo ahay, azla a mənuko a anan i i dak uko 'am. Way a mənuko ahay ti i lize tə kwalalan a təke. I dahay pə way ahay cəna coy bay re, sifa a mənuko aya ɗukwen kà nak ti lize.» \v 11 Əna bahay sə suje ahay tə tinen ata a təma dam nà, 'am ana bahay nga sə kwalalan ta 'am ana ɗo sa ɓal kwalalan ata sa ja, bina 'am ana Pol cəna, a gan may bay. \v 12 Mə zakay a ɗukwen, man a sə tavay uda ata nà, lele sə tavay uda tə alay sə vəvara a bay. Anga nan, zek məduwen su ɗo a ɗukwen a gan may sə slabak à man ata wa. Kak i ga zek cəna, ti i ba à Fenika. Fenika ata ɗukwen nà, man sə tavay sə kwalalan ahay pə daliyugo sə Kereta. A mbəɗa 'am pə bəlay si ta day sa pac sə slahay ù doh. \s1 Vəvara məduwen a a slabak \p \v 13 Maɗ sə walay a dazlan sa ɓal mənjœk mənjœk cəna, a ga patan nə tə njaɗak way a sa zlan atan à nga ata awan. Tə pəsak anan njamde sə tavay anan kwalalan à a'am inde ata awan. Ta zla ta 'am sə bəlay sə Kereta ata gəlan'a. \v 14 Əna kə̀ njahak bay jiga awan, vəvara a məgala sə ngaman Urakilon ata a nay à dara wa, a slabak pumo. \v 15 Kwayan'a a ban anan kwalalan gec, a mba apan sə tavan pa 'am bay. Anga nan, mə mbəsak anan vəvara ata â dəroɗ anan aɗəka cukutok. \v 16 Ma zla bəse tu kon a sə ngaman Kawda winen à a'am inde ata awan. Ma man uda pə vəvara wa mənjœk. À man ata wa kutok, ma ban anan kwalalan a manay a cəɗew ata sə məgala anga aday â saa lize pumo wa bay. \v 17 Tə cakaf anan kwalalan a cəɗew ata, ta ɗaf anan à məduwen inde. Pə dəɓa anahan a wa, ta ɓan anan winen a məduwen ata tew tə liɓer. Ɗo sa ɓal kwalalan ahay tə jəjarak sa mban anà wiyen sa day sə Libiya. Anga nan kutok re, tə pəsak anan zana sa haw anan kwalalan ata awan. Tə mbəsakan anan kwalalan anà maɗ â zla anan kawa sa nan kutok. \p \v 18 Vəvara kə̀ mbəsakak sa ɓal bay hway apan. Anga nan, sidew a nə tə guce anan way ahay à kwalalan wa. \v 19 Sidew a hinen asa, tə guce anan dədom sə kwalalan azar aya pi zek tə zana anahan azar aya tə alay a tinen aya awan. \v 20 Mə canak anan anà pac bay, anà mawuzlawazl bay, i ga luvon ahay bayak awan. Vəvara ata kə̀ mbəsakak sa ɓal bay. Manay aya ɗukwen, ma jak sa jəka mi tam bay a re. \p \v 21 Kə̀ njahak bayak a ɗo ahay ta pak awan bay. Natiya kutok, Pol a slabak, a jan atan, a wa: «Kwanay ɗo ahay, suwan abay kə̂ təmihen 'am uno sa jak ikwen ata, ɗə̂ slabak à Kereta wa bay. Kə̂ təmihen matanan cəna, tiya nà, ɗi ga ɗəce bay, way a mənuko ahay ti lize puko wa bay re. \v 22 Əna həna nen apan ni cəce pikwen wa, bənen mbac lele. Ɗowan saa mac kwa kərtek ibay, si kwalalan saa lize ɗəkɗek. \v 23 Anga avaɗ a sə luvon bine siwaw nà, Mbərom uno nen sə ɗəfan apan ata a slənay ahay maslay anahan pə cakay uno, \v 24 a wa: “Pol, kə̂ jəjar bay! Tə ɗiɗek a ki tavay pa 'am ana bahay sə Ruma. Təma! Mbərom kà gak anak sumor, bina ɗo a anaya à kwalalan inde ata fok ti lize kwa kərtek bay.” \v 25 Anga nan, ɗo ahay, kə̂ jəjiren bay. Nə ɗəfak nga pə Mbərom, i ga anan kawa anahan a su jo ata awan. Ɗowan i lize bay. \v 26 Aya əna, vəvara i lize anan kwalalan a anan pu kon a inde à mamasl sə bəlay.» \p \v 27 Kà gak həna luvon kuro nga anahan a fuɗo, vəvara winen apan i ra manay sa man nga à bəlay a məduwen ata inde hwiya. Man luvon a ga cəna, a ga pu ɗo sa ɓal kwalalan ahay nà, manay apan mi dəzle pə yugo. \v 28 Tə dazay anan liɓer tə rəslom ma ɓan aya apan ata à a'am inde, anga sə lavay anan səɗek sə a'am awan. Ta tan à nga nà, a'am a nə səɗek i ga miter kwa kuro fuɗo. Tə həɗek mənjœk asa, ta tan à nga i ga miter kwa kuro maakan. \v 29 Tə jəjarak, anga vəvara i sa zla anan kwalalan à man sə pəkəraɗ ahay. Anga nan, tə dazay anan njamde sə tavay anan kwalalan à a'am inde ataya fuɗo ta sə dəɓa sə kwalalan. Tinen apan ti ga amboh, aday iɗe â cəɗe bəse. \v 30 Ɗo sa ɓal kwalalan ahay, abay a nan atan sə dazay wa aday ti zla way a tinen. Tə dazay anan wa kwalalan a cəɗew ata awan, ta ga kawa abay a nan atan sə dazay anan njamde sə tavay anan kwalalan à a'am inde ata, ta day sa 'am ana kwalalan a re. \v 31 Əna Pol a dazlan sa jan anà suje ahay pi zek tə bahay a tinen, a wa: «Kak ɗo sa ɓal kwalalan ahay tə njahak à kwalalan inde bay cəna, ki təmen bay.» \v 32 Matanan, suje ahay ta slaɗ anan liɓer sa ɓan anan kwalalan a cəɗew ata pə kwalalan məduwen ata awan, tə mbəsakak anan ayak kwalalan a cəɗew ata a slahay à a'am inde. \p \v 33 Coy iɗe winen apan i cəɗe bəse kutok, Pol a jan atan nə tâ pa way, a wa: «Luvon kuro nga anahan a fuɗo, kə jəjiren, ki pen awan bay. \v 34 Kak a nak ikwen sa tam anan sifa a kwanay nà, kem, pen way həna mənjœk kutok. Əna kwa sibœk sa nga a kwanay kərtek saa lize nà, ibay.» \v 35 A ndav anan 'am anahan ata cəna, a gəɓa way sa pa, a ngəran ayak anà Mbərom pa man sə iɗe a tinen ahay fok. A gəzla anan ì zek wa, a dazlan sa pa. \v 36 Ajalay nga a tinen a fok a ɗəle, ta pa way kutok. \v 37 Ɗo a abay à kwalalan inde ataya mə baslay zek manay səkat cew tə kwa kuro cuwɓe nga anahan mbərka (276). \v 38 Ta rah lele nà, tə guce anan ndaw à a'am inde anga aday kwalalan â ba sabay. \s1 Kwalalan ana atə Pol kə̀ lizek \p \v 39 Iɗe a cəɗe lele kutok nà, ɗo sa ɓal kwalalan ahay fok, ta san sa jəka tinen ahaw bay jiga awan. Tə canan anà man sə wiyen sa 'am sə bəlay. Kak i ga zek nà, a nan atan abay sa zla anan kwalalan à man ata aday â nga uda awan. \v 40 Anga nan, ta slaɗ anan liɓer sə njamde sə tavay anan kwalalan à a'am inde ataya, tə mbəsak atan à a'am inde. Tə dazlan tə pəsak anan liɓer sə dədom sa tan cəveɗ anà kwalalan ataya awan. Tə cakaf anan zana sa day sa 'am sə kwalalan, anga aday vəvara â zla anan kwalalan pa man sə wiyen ata awan. \v 41 Əna kwalalan a tavay way anahan dek, anga man ata nə səɗek bay. Kwalalan a nga ta day sa 'am à wiyen inde gec. Məsugurndolon sə a'am a nay, a kaɗ anan kwalalan ta sə dəɓa anahan a wa. \p \v 42 A nan abay anà suje ahay sa vaɗ anan ɗo sə dangay ahay anga tâ saa zləzlov aday sa haw way a tinen ahay bay. \v 43 Əna bahay sə suje ataya a gafan atan 'am sa ga kawa ana tinen sə bayak ata awan, anga a nan sa tam anan sifa ana Pol. Coy, a jan anà ɗo sa san sə zləzlov ataya tâ lah pa 'am à a'am inde. \v 44 Anà ɗo azar aya ite nà, a jan atan nə tâ ban alay à dədom sə kwalalan ma kaɗ ataya, ti dazay anan à a'am inde. Mə dəzle pə dədala fok a manay a zay nà, matanan kutok.\fig |src="WA03995b.tif" size="span" ref="Mer su way ahay 27:44" \fig* \c 28 \s1 Pol winen à Malta \p \v 1 Mə dəzle pə dədala zay nà, mə sləne sləmay ana man ata nə tə ngaman Malta. \v 2 Ɗo sa man ataya tə təma manay tə ataslay mivel a lele. Tə hanan umo uko, anga iven winen apan i ga, aday maɗ ɗukwen a ga ike. \v 3 Pol a ray dədom sa pak pə uko. Uko sa ban pə dədom cəɓak ata nà, dədew a nay ahay à dədom ata wa, a rac anan Pol pə alay. \v 4 Ɗo su kon ataya tə canan anà dədew mə tapan a pə alay ata nà, ta wa: «Avaɗ uway a ibay! Ɗowan a anan nə ɗo sa vaɗ nga su ɗo. Kwa â ga həna kə̀ təmak à a'am wa dəp nà, mbərom a mənuko sə ngaman Ɗiɗek ata nə i mbəsak anan tə sifa a bay.» \v 5 Aya əna, Pol a mbazlay anan dədew ata, a slahay ù uko inde. Awan kə̀ hanak apan kwa mənjœk bay. \v 6 A ga patan nà, i mac bəse, kabay alay anahan i tar. Əna kə̀ njahak bayak a, awan kà gak anan bay. Tə bayak asa, ta wa: «Cəkəbay, i ga nà, winen nə mbərom a kərtek a re!» \p \v 7 Bahay sa man ata nà, tə ngaman Publiyus, doh anahan a nə dəren ta man ata bay. A ra manay àga winen, mə njahak luvon maakan, winen apan i pan umo way lele. \v 8 Bəbay ana Publiyus ata, winen mə nahay a, nga a ɓərzlan, aday azay a ruhan re. Pol a zla à man ana ɗowan a ɗəvac ata, a ga amboh anga winen, a ɗəfan alay pa nga, a mbar anan. \v 9 Pə dəɓa anahan a wa ɗukwen, ɗo sə ɗəvac sa man ata azar aya fok ta nay à man ana Pol, a mbar atan. \v 10 Tə varak umo magwagway ahay bayak awan. Manay apan mi zla way a manay coy, mi ján à kwalalan inde ɗukwen, tə varak umo way sa man umo zek pə cəveɗ ahay re. \s1 Pol a slabak sa zla à Ruma \p \v 11 Pə dəɓa anahan a wa kiya maakan nà, ma zla tə kwalalan sa nay ahay à Aleksandriya wa. À alay sə vəvara nà, kwalalan ata winen à man ata awan. Kwalalan ata nà, tə ndakak apan pəra sə mbərom ahay cew, tinen muwsa ahay sə ngaman Kastor tə Polok ata awan. Kwalalan ata kà vak à man ata awan. \v 12 Mə dəzle à wulen su doh sə ngaman Sirakus ata awan, mə njahay à man ata luvon maakan. \v 13 Mə slabak à man ata wa, ma zla à wulen su doh sə ngaman Regiyus ata awan. Sidew anahan a nà, maɗ sə walay a dazlan sa ɓal. Sidew a asa, mə dəzle à man sə dazay à Potiyoli. \v 14 Ma tan à nga anà ɗo a Yesu ahay à man ata awan. Ta jan umo nə mə̂ njahay àga tinen lumo pam lele. Mə lavay zek sa zla à Ruma nà, matanan kutok. \v 15 Mərak ahay à Ruma tə sləne ləbara a manay nà, ta nay ahay à wulen su doh sə ngaman Lumo sə Apiyas, aday à wulen su doh sə ngaman Man sə Tavay Maakan ata awan, anga aday mə̂ zlangay tə tinen. Pol a canan atan cəna, a ngəran anà Mbərom, anga kə̀ njaɗak məgala. \p \v 16 Mə dəzle à Ruma cəna, tə varan cəveɗ anà Pol sə njahay ù doh anahan cara, əna suje inde a ba apan. \s1 Pol winen à Ruma \p \v 17 Pə dəɓa anahan a wa luvon maakan cəna, Pol a ngaman anà ɗo sə lavan nga anà Yahuda ahay à Ruma ataya awan. Tə halay nga lele nà, a jan atan, a wa: «Mərak uno ahay, na gak awan pu ɗo a mənuko ahay bay, na gak awan pə atətak way ana bije a mənuko ahay bay, əna tə bənak nen à Urəsalima, tə varan ahay nen à alay inde anà Ruma ahay. \v 18 Tə cəce puno wa way uno sa ga ata nà, a nan atan abay sə mbəsak nen, anga ta tan à nga na gak awan a inde təɗe ti vaɗ apan nen a bay. \v 19 Əna a nan anà bahay sə Yahuda ahay tə̂ mbəsak nen bay. Anga nan, nə cəce, na wa tâ su go sariya àga bahay sə Ruma, kwa â ga nə na gak anan may sa zlah pu ɗo uno ahay bay dəp nà, na. \v 20 Anga nan kutok, nə cəce, na wa ɗə̂ zlangay, bina u no kə̂ sənen tə jaway nen kawa həna anan ɗukwen, anga na ɗaf nga pə ɗowan a Isəra'ila ahay fok sa ba ata awan.» \p \v 21 Tə mbəɗahan apan, ta wa: «Manay mə slənek awan a anga iken ibay. Ɗowan inde kà nak ahay tə ɗerewel a à alay inde anga iken à Yahudiya wa ibay. Mərak ahay tə təkərek umo ləbara sə awan lelibay pə iken ibay a re. \v 22 Əna ma gan may nà, mə̂ sləne tə alay a manay a, 'am anak awan, anga kwa aha fok cəna, ɗo ahay tə kəɗey anan ɗo ana Yesu ahay.» \p \v 23 Ta ɗaf luvon a aday ti i halay nga asa ata awan. Luvon ata a dəzley ahay cəna, ɗo sə halay nga à man ana Pol ataya tə zalay sə kwakwa ata awan. Pol a ɗakan atan anan 'am sə bahay a Mbərom nə hway. A rəzlen à nga sə ɗakan atan anan 'am a Yesu nə ndekərkərre tə cəveɗ sə Tawrita, aday tə deftere ana ɗo maja'am a Mbərom ahay fok. \v 24 Azar sə ɗo ahay tə təmahak 'am a Pol sa jan atan ata awan, əna azar sə ɗo ahay aya tə təmahak itəbay. \v 25 Tinen apan ti vaɗ uway à wulen a tinen, aday ta ta 'am kutok. Əna ta saa ta 'am ata nà, ɓa Pol kà jak atan 'am inde kərtek, a wa: «Way ana Apasay Cəncan a sa jan anà bije a kwanay ahay tə dungo ana ɗo maja'am a Mbərom Ezaya nà, ɗiɗek awan. \v 26 Mbərom a wa: \q1 “Zla, ka sa jan anà ɗo uno ahay nà: \q1 Ki pəken sləmay lele, əna ki sənen awan bay. \q1 Ki zəzuren way lele, əna ki cinen anan anà awan bay. \q1 \v 27 Anga ɗo a anaya nà, nga a tinen nə mə kuray aya awan, \q2 tə rəɗak anan sləmay a tinen ahay, \q2 tə tacak anan iɗe a tinen ahay. \q1 Kak matanan bay cəna, \q2 abay ti canan iɗe, \q2 ti sləne sləmay, \q2 ti san way, \q2 ti mbəɗa 'am pi nen, ni mbar atan.\f + \fr 28:27 \ft Ca pə Esaaya 6.9-10.\f*”» \p \v 28 Pol a jan atan asa, a wa: «Sənen a kutok nà, Mbərom kə̀ təɓak cəveɗ sa tam anà ɗo su kon azar aya həna. Tinen nà, ti sləne ləbara anahan.» \p [ \v 29 Pə dəɓa sa 'am ataya wa nà, Yahuda ahay ta zla way a tinen, tinen apan ti vaɗ uway tə mindel à wulen a tinen.] \p \v 30 Ava cew nà, Pol mə njahay a ù doh sə masa. A təma mbəlok anahan ahay fok nə lele. \v 31 A wazay anan 'am sə bahay a Mbərom, a ɗakan anan ləbara ana Bahay a mənuko Yesu Almasihu anà ɗo ahay. A ja 'am mənjəna ajəjar, aday ɗowan kə̀ gafak anan 'am bay.