\id JOS - Misima [mpx MISBible] \h YOSUWA \toc1 Yosuwa \toc2 Yosuwa \toc3 Yos \mt1 Yosuwa \is1 Baaba Houwan \ip Buki “Totagil” i wasaan Mosese Isileli i nulil tagilagil Itipita. He Isileli Yehoba nige hi aabulilek-an bubun, inoke ali lahi hi nonopilpil ula kekevana elana baliman poti. Ha bolo hi tagilem Itipita gegewel hi aliga haba, bolo hi mina iyai te Yosuwa ge Kelebi. \ip Buki ya i liwanan Mosese wana yaomal enaa, Yosuwa Isileli i nulil ge hi tuk panuwa Kenani hi ahe (awalehina 1-12). Yaka abwe Kenani ana labi ona hi gebal un elal ge hi miminaa (awalehina 13-21). Buki ana abapwamowasi eliyana Yosuwa gamagalau i ba pagasisel Yehoba wana kamwasa nihi toulil bubun ge nihi tubwi gagasisi eliyana, bahi nihi kukululuek yabowaineyau gegetogal elal (awalehina 22-24). \ip Nuwatu bwabwatana buki ya elana te sauga Yehoba wana gamagalau hi ginol i ola wana baaba, inoke i lohaveyan kaiweliya (10:14). Yehoba iya Isileli ali topihigelgel i teli nimaliyaa inoke hi pakokovel (10:12,19; 21:44). \c 1 \ms1 Isileli Hi Tuk Kenani \mr (1:1–5:12) \s1 Yehoba wana Ba Pagasisi Yosuwa elana \p \v 1 Yehoba wana totuwalali Mosese, ana tolabe Yosuwa Nan natuna. Mosese wana yaomal enaa, inoke Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, \v 2 “No totuwalali Mosese iyaka i aliga. Inoke sauga ya, alomwau Isileli gegewel nuku lovivina wewel Yolidani nuku kalapanet-an ge nuku nok labi toto ya pepewa eliyamiu. \v 3 \x - \xo 1:3 \xt Log 11:24-25\x* Hauna labi nuku nawaan, he iyaka ya talamwan eliyamiu, i ola no bateli Mosese elana. \v 4 Bilibili toto na pewa ni telipunaa ula kekevana elana ni tukik ni na ana siga Lebanoni oyana elal. Wami bilibili ni sikala wewel bwabwatana Yupeleitis elana. Hiti wali labi gegewena ni ahe ge ni lok ni na ana siga Hoga Mediteleiniya. \v 5 \x - \xo 1:5 \xt Log 31:6,8; Hib 13:5\x* Nige gamagal etega ni papakokovewa yawalim miminana elana. Na labewa ni ola Mosese ya labe. Nige na eguluwagiwa, alou owa ya sauga gegewena. \p \v 6 \x - \xo 1:6 \xt Log 31:6,7,23\x* “He nu gasisi ge atem ni matuwa, kaiwena owa gamagalau ya nu nulil ge nuku na nuku minaa panuwa toto ya bateli tubumiyau elal. \v 7 Iyai te nu gasisi ge atem ni matuwa. Nu matahikagiwa logugui gegewena toto no totuwalali Mosese i pewa nu henapuan. Nu toulil pasapu, bahi nu liliolak labem awomwa o ebo gegebamwa, inoke hauna labi nu noek ge hauna ebo nu ginol, nasi ni waisi. \v 8 Nu nuwahikan Logugui ana buki ya nu vasili hikahikani. Lana ge bulina nu minuwanuwatu-an, inoke nu matahikagiwa ge logugui gegewena toto hi leli lowan nu henapuagil. Inoke nu mibubun ge hauna gun ebo nu ginol nasi ni waisi hot. \v 9 Iyaka ya ba haba eliyam te nu gasisi ge atem ni matuwa. Bahi lovakun ge bahi ati bwanabwana, kaiwena hauna labi nu noek, nau Yehoba wam Yabowaine alom ya.” \s1 Yosuwa wana Baaba Un Lubeni, Gada ge Un Manasa Awalehina elal \p \v 10 Yosuwa i baek un maisena ge maisena wali tohouwa elal i ba, \v 11 “Ku nopain abaholaviya ge nuku baek gamagalau elal nuku ba, ‘Wami bugubugul ge amiu nuku lovivina-an, kaiwena lan eton ya i mina abwe ta egon, Wewel Yolidani ta kalapanet-an ge ta nok labi toto Yehoba wala Yabowaine i pepem wala panuwa.’” \p \v 12 \x - \xo 1:12 \xt AlGe 32:28-32; Log 3:18-20; Yos 22:1-6\x* Yaka i baek al un Lubeni, Gada ge un Manasa awalehina elal i ba, \v 13 “Ku nuwahikan Yehoba wana totuwalali Mosese wana baaba eliyamiu i ba, ‘Yehoba wami Yabowaine iyaka i paveyaho-agimiu, ge bilibili toto ya Wewel Yolidani labi leunati i pewa eliyamiu wami panuwa.’ \v 14 Natumiyau ge wami bwasumu nihi miminaa te wami panuwaa e, yaa komiu tolohaveyan gegewemiu wami elohaveyan nuku bugulan, inoke nuku houwa-agima ge wewel Yolidani ta kalapanet-an. Ama talimiyau nuku labema ga \v 15 ana siga Yehoba wala Yabowaine ni paveyaho-agima ni ola iyaka i ginol eliyamiu, ge bilibili toto Yehoba i pepem naha ahe ge naha minaan. Enaa abwe nuku sikalim wami panuwa ya elana, toto Yehoba wana totuwalali Mosese i pewa eliyamiu Wewel Yolidani labena leunati.” \p \v 16 Inoke Yosuwa anana hi lahe hi ba, “Bugul gegewena naha ginol ni ola hauna toto iyaka u baunan eliyama. Ge ebo hauna labi elana nu patunama, nasi naha nok. \v 17 Wam baaba naha henapuan ni ola valila Mosese wana baaba ha henapuan. He ha awanun ya te Yehoba wala Yabowaine ni minaa eliyam, ni ola valila i minaa Mosese elana. \v 18 Henala ebo ni awatautau-agiwa ge nige wam baaba ni hehenapu-an, he ni aliga. Iyai te nu gasisi ge atem ni matuwa.” \c 2 \s1 Leyabi Tokenan Eluwa I Label \p \v 1 \x - \xo 2:1 \xt Hib 11:31; Yem 2:25\x* Panuwa Sitim elana Yosuwa, Nan natuna, tokenan eluwa i patuna sumel i ba, “Ku na panuwa Kenani ku anugayawa-an, Yeliko al ge.” Yaka hi nok hi ginol ola. Sauga hi na hi tuk Yeliko, inoke bulin o hi na hi minaa yova toganawal mani kaiwena alana Leyabi wana limiya. \p \v 2 Gamagalau enuna Yeliko ana kin wana wasa hi pek hi ba, “Bulin ebe Isileli enuna hi nem hi tuk ge panuwa hi anugayawa-an.” \v 3 Inoke kin baaba i patuna Leyabi elana i ba, “Gamagalau bolo hi nem hi ulutuk wam limiya u ahel nihi tagil, kaiwena hi nem panuwa gamwana gegewena hi anugayawa-an.” \p \v 4-6 Mulaa abwe elopapatuna hi vin, he Leyabi tokenan eluwa iyaka i ahel i na limi pwatanaa ge i pabun sumel mwawin palakes\f * \fr 2:4-6 \ft Palakes nuwaliya hihiuina i gan. Sauga houhouwena palakes hihiuina hi ahe ali kaliko hi ginoliya.\f* nuwaliya gabulanaa, bolo i payane wana limi pwatanaa. Inoke i baek kin wana elopapatuna elal i ba, “Gamagalau hi nem no limiya, yaa nige ya aatena te ga hi noem. Sabwelu lobelobekina elana kelaubwa panuwa ana nog nihi kaus te hi egon. Nige ya aatena ga hi noek, yaa ebo etimwawa nuku tatauliulil eliyaa, nasi nuku kukuhikagil.” \v 7 Inoke kin wana elopapatuna hi tagil ge tokenan hi loyaagil kamwasaa, hi na ali siga wewel Yolidani ana abakalakalapaneta. Sauga elopapatuna hi tagil, inoke panuwa ana nog hi kaus. \p \v 8 Mulaa abwe tokenan hi kenu, Leyabi i na i ha limi pwatanaa \v 9 ge i baek elal i ba, “Ya atena Yehoba labena ya iyaka i pewa eliyamiu, ge gamagalau gegewema labi ya elana ha lovakun nabi kaiwemiu ge wama gasisi gegewena i mowasi. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt Tota 14:21; AlGe 21:21-35\x* Wasamiu ha hago sauga ku tagilem Itipita Yehoba Hoga Keketina i pakekepa awomiwa ge ku kalapanet-an. Ha hago al Amoli wali kin labui bolo Yolidani labi leunati, Sihon ge Ogi, avaliyau ge wali gamagalau ku lolil ge ku pwamowasel hoti. \v 11 Sauga wasamiu ha hago, ha lovakun nabi ge wama gasisi gegewena i mowasi, kaiwena ha atena Yehoba wami Yabowaine iya labulabum natiya ge panayawi ali Yabowaine. \v 12 He nuku papasila Yehoba alanaa te tutuwau nuku muloluagil ni ola nau ya muloluagimiu. Etotohi etega ku baunanim, \v 13 inoke na atena tunahot age alowau nam ge nain, nuwau ge taliwau, avaliyau ge natuliyau nige nuku aapapanak-agima, yaa nuku pwamwalima yaomal elana.” \p \v 14 Inoke tokenan Leyabi anana hi lahe hi ba, “Ebo yawalimiu ni nak, lahena Yehoba yawalima ni apanak al. Ebo nige nu wawasa-agima, inoke sauga Yehoba labi ya ni pem elama, naha muloluagimiu ge naha pwamwalimiu.” \p \v 15 Yeliko ana gana pat elana hi ginoliya, he Leyabi wana limi iyoho i minaa gana o tuwanaa. Inoke hihiu etega i ahe ge tokenan eluwa i pakuki lowagil wana windowa.\fig Leyabi tokenan labui i pakuki lowagil|alt="escaping from Jericho" src="CO00879B.TIF" size="col" ref="2:15" \fig* \v 16 He mulaa abwe i pakuki lowagil, i baek ga elal i ba, “Ku nok ku na oyaa, inoke bahi kin wana toloya nihi pwapwawamiu. Nuku bunsumiewa ga to lan eton, ana siga ami toloya nihi sikal, inoke abwe nuku nok wami kamwasaa.” \p \v 17 Inoke bolau hi baek Leyabi elana hi ba, “He bateli toto u ba ha papasila-an nige wana gasisi ni gagan eliyama ebo nige nu giginol ni ola hiwe. \v 18 Sauga naha tuk wami labiya, hihiu toto keketina ei nu gimwana windo toto nu pakuki lowagima elana. I ola al, tamwam ge hinam, numwau ge tutumwau gegewel, nu ahel alomwau nuku minaa wam limiya. \v 19 Ebo etega ni tagilem wam limiya ni nawanawa kamwasaa ge naha lol, he wana nak lahena totona ni pwawa, ana woliwoli nige ni nenem elama. Yaa ebo bolo alomwau nuku mina etega naha lol, lahena ama naha pwawa. \v 20 Ge ebo nu wasaagima, he bateli toto u ba ha papasila-an nige wana gasisi ni gagan ge nige naha papaolaolaek.” \p \v 21 Yaka analiya Leyabi i lahe i ba, “Ee, ni ola wami baaba.” Yaka abwe i patunal hi egon, inoke hihiu keketina i ahe ge i gimwan windowa. \p \v 22 Tokenan hi na hi ha oyaa ge hi minek ga to lan eton. Toloya tokenan hi loyaagil kamwasaa, yaa nige hi pwapwawal, inoke hi sikal Yeliko. \v 23 Yaka abwe tokenan eluwa hi loem oyaa, wewel Yolidani hi kalapanet-an ge hi sikal Yosuwa elana. Inoke bugul gegewena toto i gan elal hi wasaan elana. \v 24 Yaka hi ba, “Ha atena tunahot Yehoba labi Kenani bwabwaligena iyaka i teli nimalaa. He gamagal gegewel hi lovakun nabi kaiwela ge wali gasisi i mowasi.” \c 3 \s1 Isileli Wewel Yolidani Hi Kalapanet-an \p \v 1 Lan i gan mweluluga kekeisi, Yosuwa alonau ge Isileli gegewel hi lut Sitim hi eguluwan, inoke hi na Wewel Yolidani elana. Yaka hi holaviya ga to, mulaa abwe nihi kalapanet. \v 2 Lan etonina elana, inoke tohouwa hi nopain abaholaviya, \v 3 ge hi baek gamagalau elal hi ba, “Sauga topowon un Libai nuku kitel Yehoba wala Yabowaine wana \w Bateli ana Dedewaga\w* nihi kalivai, yaka abaholavi nuku eguluwan ge nuku toulilil. \v 4 Inoke kamwasa nihi pankitemiu, kaiwena nige sauga etega ku nonoem labi ya elana. Bahi nuku nonok Bateli ana Dedewaga labenaa, ami bwaga ni gan ana yapu ni ola kilomita maisena.” \p \v 5 Yaka Yosuwa i baek gamagalau elal i ba, “Ku pwabwabwalena-agimiu, kaiwena bwaligumwa Yehoba ginol yawiyawi enuna ni ginolil gamwalaa.” \p \v 6 Lan i gan mwelulugaa inoke Yosuwa i baek topowon elal i ba, “Bateli ana Dedewaga ku kalivai ge nuku nohouwa gamagalau awoliyaa.” Inoke hi ginol ola Yosuwa wana baaba. \p \v 7 Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, “Lan ebe na telipuna alam na teli heyan boda Isileli mataliyaa. Inoke nihi atena nau alou owa, i ola valila alou Mosese. \v 8 Nu baek topowon bolo Bateli ana Dedewaga ana tokaval elal nu ba, ‘Sauga nuku pulivin Wewel Yolidani bebenaa, yaka nuku gailau ge nuku talmilil wewel gamwanaa.’” \p \v 9 Inoke Yosuwa i baek boda Isileli elal i ba, “Ku noanim ga, inoke Yehoba wala Yabowaine wana baaba na wasaan nuku hago. \v 10 Lan ya bugul etega ni gan, inoke nuku atena age Yabowaine yawalina gaganina iyahe avala ge abwe Kenani, Hiti, Hivi, Pelisi, Gegasi, Amoli ge Yebusi towohiliyau ni takel yohil kaiwemiu. \v 11 He panayawi mamanana ana Babala wana Bateli ana Dedewaga nasi ni houwa-agimiu ni na ni lau Wewel Yolidani elana. \v 12-13 Inoke sauga topowon bolo Dedewaga hi kalivai aeliya nihi teli Yolidani elana, yaka wewel toto i sani loem natiya nasi ni kekepa ge ni tub papahe abana maisena. (He i ola al bolau ali gewi elulutega eluwa nuku hilel un maisena ge maisena gamwaliyaa.)” \p \v 14-15 \w Witi\w* tomwatomwa ana sauga inoke banata i sani Wewel Yolidani elana. Sauga Isileli wali abaholavi hi eguluwai hi na Yolidani nihi kalapanet-an, inoke topowon Dedewaga hi kalivai ge hi houwa gamagalau awoliyaa. Sauga toto topowon aeliya hi teli wewel gamwanaa, \v 16 yaka wewel toto i sani loem natiya i kekepa. Wewel i tub papahe labi etega ana bwaga i yapu elal, panuwa alana Adama, Saletan labenaa. Wewel toto i sani lok i na Hoga Alialigana elana i kekepa hot, inoke gamagalau bosowailiya nihi kalapanet Yeliko gegelinaa. \v 17 Topowon bolo Yehoba wana Bateli ana Dedewaga hi kalivai hi talmilil bubun bilibili kekevana elana Yolidani ana luwaluwala, yaka Isileli hi noknok ana siga gegewel hi kalapanet haba. \c 4 \s1 Yosuwa Pat I Pahe Isileli wali Abanuwahikan \p \v 1 Sauga Isileli gegewel wewel Yolidani hi kalapanet-an haba, he Yehoba iyaka i ba haba Yosuwa elana i ba, \v 2 “Bolau elulutega eluwa nuku hilel Isileli ali un maisena ge maisena gamwaliyaa. \v 3 Yaka nuku baek elal pat elulutega eluwa nihi aheliya Yolidani ana luwaluwala, toto topowon hi taltalmilila, ge nihi kalivail nihi na nihi teleliya panuwa toto nasi bulina nuku holaviya.” \p \v 4 Inoke Yosuwa bolau elulutega eluwa bolo iyaka i hilel haba un maisena ge maisena gamwaliyaa, i yoga gogonil \v 5 ge i baek elal i ba, “Ku na ku lau Yolidani ana luwaluwala Yehoba wala Yabowaine wana Bateli ana Dedewaga awonaa, yaka tomaha pat maisena ona nuku ahe nuku kalivail vevelamiwa, un maisena maisena nihi bwasowan. \v 6 Pat bolo o ni panuwahikagila hauna Yehoba i ginol elala. Bwaliga ebo natumiyau nihi nelimiu nihi ba, ‘Pat bolo ya ali sapu ga i ola?’ \v 7 yaka nuku ba, ‘Valila wewel Yolidani i kekepa sauga Yehoba wana Bateli ana Dedewaga hi kalivai panetan.’ Pat bolo o boda Isileli heyan ge heyan ni panuwahikagil.” \p \v 8 Inoke bolau o hi ginol ola Yosuwa wana baaba. Hi na pat elulutega eluwa hi ahel wewel Yolidani ana luwaluwala, ali gewi i ola un Isileli ali gewi, i ola Yehoba wana baaba Yosuwa elana. Inoke hi kalivail ge hi na hi teli wali abaholaviya. \v 9 Yaka pat elulutega eluwa, bolo iyaka hi aheliya Yolidani ana luwaluwala labi toto topowon hi taltalmilila, pat o Yosuwa abwe i pahe. He pat bolo o heliya iyoho to ana siga lan ebe. \p \v 10 He gamagalau etimwawa hi kalapanet haba, yaa topowon bolo Dedewaga hi kalivai hi talmilila Yolidani ana luwaluwala ana siga Yehoba wana baaba gegewena Yosuwa elana Isileli hi ginol haba, i ola ana logugui Mosese i baunan Yosuwa elana. \v 11 Inoke abwe gamagalau mataliyaa, Dedewaga ge topowon bolo ana tokaval hi kalapanet al. \p \v 12 Bolau bolo un Lubeni, Gada ge un Manasa awalehina hi lovivina lohaveyan kaiwena ge hi kalapanet gamagalau gegewel awoliyaa, i ola Mosese wana baaba elal. \v 13 He ali gewi poti tausan (40,000) te avaliya Yehoba hi kalapanet hi na Yeliko abwabwina elana lohaveyan kaiwena. \p \v 14 Lan o elana Yehoba Yosuwa alana i teli heyan Isileli gegewel mataliyaa, inoke hi awatauwan yawalina ana sauga miminana, i ola valila Mosese hi awatauwan. \p \v 15 He liwanina i ola to. Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, \v 16 “U baek topowon bolo Bateli ana Dedewaga hi kalivai elal nihi hem Yolidani nihi eguluwai.” \p \v 17 Inoke Yosuwa i baek topowon elal i ba, “Ku hem wewel Yolidani ku eguluwan.” \v 18 Yaka topowon bolo Yehoba wana Bateli ana Dedewaga hi kalivai, hi ha Yolidani hi eguluwan. Sauga hi piliha datuwa, inoke wewel i tub sikal ge banata i sani al. \p \v 19 He baliman ana weikena houwan\f * \fr 4:19 \ft Heliya Isileli wali kalenda elana waikena houwan alana Abib, kila wala kalenda eliyana i telipunaa Mat gamwanaa i na ana siga Eipul gamwanaa.\f* ana lan elulutega elana te gamagalau Yolidani hi kalapanet-an. Yaka hi na hi holaviya panuwa Gilgal, Yeliko labi leunati. \v 20 Pat elulutega eluwa bolo hi aheliya wewel Yolidani gamwanaa Yosuwa i pahe panuwa o elana. \v 21 Inoke i baek boda Isileli elal i ba, “Bwaliga ebo tubutubumiyau nihi nelimiu nihi ba, ‘Pat bolo ya ali sapu ga i ola?’ \v 22 yaka nuku baek elal nuku ba, ‘Yolidani wewelina i kekepa, inoke bilibili kekevana elana Isileli hi kalapanet.’ \v 23 Nuku ba ola o, kaiwena Yehoba wala Yabowaine Yolidani wewelina i pakekepa kaiwemiu ana siga ku kalapanet-an, i ola valila Hoga Keketina i pakekepa kaiwema, ana siga ha kalapanet-an. \v 24 I ginol ola o inoke gamagalau gegewel panayawiya nihi atena Yehoba iya Togasisi, ge komiu Yehoba wami Yabowaine nuku awatauwan sauga gegewena.” \c 5 \p \v 1 Amoli wali kin bolo Yolidani labena leu pai ge Kenani wali kin bolo Hoga Mediteleiniya bebenaa, gegewel wasa hi hago Yehoba Yolidani wewelina i pakekepa ana siga boda Isileli gegewel hi kalapanet haba. Inoke hi lovakun nabi ge nige wali gasisi i gagan tage avaliyau Isileli nihi lohaveyan. \s1 Bolau Gotomwa Yoho Paganina Hi Ahe \p \v 2 Sauga o elana Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, “Nibuka enuna nuku bub ge Isileli melubolau tuwaliya buhuna kunisina nuku gotomwa yoho.”\f * \fr 5:2 \ft Ginol ya etotohi etega Isileli elal age heliya Yehoba wana gamagalau. (Abatelipuna 17:10-14; Tuwalali 7:8)\f* \v 3 Yaka Yosuwa nibuka i bub ge i ba Isileli melubolau gegewel tuwaliya buhuna kunisina hi gotomwa yoho. Inoke panuwa o alana hi tun Gibeyat Halalot.\f * \fr 5:3 \ft Pana Hibilu elana alan “Gibeyat Halalot” ana sapu te “Kunis ana Abagogotomwa.”\f* \p \v 4-6 \x - \xo 5:4-6 \xt AlGe 14:28-35\x* Yosuwa i ginol ola o, puna i ola hiwe. He Isileli melubolau gegewel bolo hi tagilem Itipita, tuwaliya buhuna kunisina iyaka hi gotomwa yoho. Yaa sauga hi nawanawa ula kekevana elana, wawayau bolo hi abil nige etega tuwana buhuna kunisina hi gogotomwa. Isileli hi nononawanawa ula kekevana elana baliman poti, inoke gamwanaa bolau bolo sauga hi tagilem Itipita wali baliman bosowailiya lohaveyan, gegewel iyaka hi aliga haba, kaiwena Yehoba wana logugui nige hi hehenapuan. Yaka ali lahi hi pwawa i ola Yehoba wana baaba elal, heliya panuwa malumalulina toto Yehoba i bateli tubuliyau elal nige hi kikite. \v 7 Ha vavalul tamaliyau hi milahel, inoke heliya te Yosuwa i ba ge tuwaliya buhuna kunisina hi gotomwa yoho, kaiwena nige hi giginol uleya. \p \v 8 Sauga bolau gegewel \w gotomwa yoho paganina\w* hi ahe haba, yaka hi minaa ga wali abaholaviya ana siga ali kakaini i mwau. \p \v 9 Inoke Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, “Lan ebe wami miloloyowan Itipita elana puluwawena iyaka ya ahek yoho.” Yaka panuwa o alana hi tun Gilgal.\f * \fr 5:9 \ft Pana Hibilu elana, alan ‘Gilgal’ ana hago i ola ‘ahek yoho.’\f* Alan o i mihot ana siga lan ebe. \s1 Nopalegi Hagalena Hi Ginol \p \v 10 \x - \xo 5:10 \xt Tota 12:1-13\x* Sauga Isileli heliya iyoho wali abaholaviya Gilgal, Yeliko abwabwina elana, inoke Nopalegi ana nuwahikan hagalena hi ginol waikena ana lan potin-ina kokoyavena elana. \v 11 \w Nopalegi Hagalena\w* i mowasi, hi kenu lan i gan, yaka lan o elana hi telipuna Kenani enowana hi anan. Bali enona enuna hi ekeke, enuna hi wowol yaka beleid toto nige alona \w yis\w* hi vivikuhiya hi umun. Inoke lan o ge i nok Kenani enowana hi mimi anani. \v 12 \x - \xo 5:12 \xt Tota 16:35\x* Lan toto Isileli hi telipuna Kenani enowana hi anan, yaka aanan toto manna i lomowasi ge nige etega al hi pwapwawa. Kaiwena baliman o ge i nok, Kenani enowana hi mimi anani. \ms1 Labi Kenani Hi Pakokovel ge Hi Ahe \mr (5:13–12:24) \s1 Yehoba I Masal Yosuwa elana ge I Ba Yeliko Ga Nihi Ahe Ola \p \v 13 Lan etega Yosuwa iyoho Yeliko gegelinaa, inoke matana i lihin tau etega\f * \fr 5:13 \ft Awalehina 6 puna 2 ana leleli tau ya i awa Yehoba-an. \+bdit Yehoba wana anelose\+bdit* nu kite \+bdit Baaba Ona ali Sapu ana Abaloya\+bdit* elana, lamwa xxx.\f* i kite i taltalmilil awonaa, wana elohaveyan kilepana iyaka i momol tagilan abanaa ge i pihikan. Yaka Yosuwa i na elana ge i neli i ba, “Owa ama tolabe etega o ebo ama topihigelgel?” \p \v 14 Tau o i ba, “Nigeya, ya nem te kaiwena nau Yehoba wana tolohaveyan wali tohouwa.” \p Inoke Yosuwa alona wana awatauwan i talpo maninina i pahanalowanek bilibiliya ge i ba, “Tonowak, hauna nuwam nu baunan nau wam totuwalali elau?” \p \v 15 Yaka Yehoba wana tolohaveyan wali tohouwa i baek Yosuwa elana i ba, “Aem ana os u leke, kaiwena bilibili toto u talmilila i bwabwalena.” Inoke Yosuwa i ginol ola to. \c 6 \p \v 1 (He panuwa Yeliko hi gane painan, inoke Isileli kaiweliya ana abauluulutuk hi lokausan ge hi matahikan bubun, hi lopwali bahi gamagal etega ni tutuk o ebo ni tatagil.)\fig Yeliko ana gana|alt="walls of Jericho" src="BK00362B.TIF" size="span" ref="6:1" \fig* \v 2 Inoke Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, “U kite, Yeliko iyaka ya teli nimwamwa, ginebi ana kin ge ana tolohaveyan gegewel. \v 3 Lan maisena maisena alomwau ge wam tolohaveyan gegewel panuwa nuku nopainan pamaisena. Nuku ginol ola to lan ali gewi sikis. \v 4 Topowon ali gewi seben bwagigi bolo sipi ali hon nihi noahel, nihi nohouwa \w Bateli ana Dedewaga\w* awonaa ge nihi yuyu. Lan seben-ina elana, panuwa nuku nopainan paseben, ge topowon bwagigi nihi noyuyu. \v 5 Sauga ebo nu hago bwagigi nihi yu hikan, inoke nu ba gamagalau gegewel nihi yala analiya ni bwata. Yaka gana ni maguli ge gamagalau nihi nopasapu nihi na nihi tuk.” \s1 Isileli Yeliko Hi Apapanak-an \p \v 6 Inoke Yosuwa Nan natuna topowon i yoga gogonil ge i baek elal i ba, “Yehoba wana Bateli ana Dedewaga ku ahe ge ku kalivai. Inoke alomiyau ali gewi seben bwagigi nihi noahel nihi nohouwa Bateli ana Dedewaga awonaa ge nihi yuyu.” \p \v 7 Inoke i baek gamagalau elal i ba, “Ta nok, ta na panuwa ta nopainan! He tolohaveyan enuna nihi nohouwa hot Yehoba wana Dedewaga awonaa.” \p \v 8 Sauga Yosuwa i baaba haba gamagalau elal, yaka topowon ali gewi seben hi nohouwa Yehoba wana Bateli ana Dedewaga awonaa ge bwagigi hi noyuyu. \v 9 Tolohaveyan enuna hi nohouwa bwagigi ali toyuyu awoliyaa, ge enuna al hi nomula Dedewaga enaa. He bwagigi iyoho hi kahikahin. \v 10 Yaa Yosuwa iyaka i ba haba gamagalau elal i ba, “Bahi yala, bahi anamiu ni bwabwata, ge bahi baaba etega nuku babaunan. Lan toto na ba, ‘Ku yala,’ he abwe nuku yala.” \v 11 Yaka Yehoba wana Bateli ana Dedewaga hi kalivai panuwa hi nopainan pamaisena, i ola Yosuwa wana baaba. Inoke hi sikal wali abaholaviya ge hi kenu. \p \v 12 Lan i gan mweluluga kekeisi, Yosuwa i lut inoke i ba topowon Yehoba wana Bateli ana Dedewaga hi kalivai al. \v 13 Yaka topowon seben bolo bwagigi ali toyuyu hi nohouwa al Dedewaga awonaa bwagigi hi noyuyu. I ola al tolohaveyan enuna hi nohouwa Dedewaga awonaa ge enuna hi nomula Dedewaga enaa. He bwagigi iyoho hi kahikahin. \v 14 Inoke lan eluwana elana panuwa hi nopainan pamaisena al, yaka abwe hi sikal wali abaholaviya. Hi ginol ola to lan ali gewi sikis. \p \v 15 Lan seben-ina elana panuwa abwe i mwamwananal, inoke Isileli hi lut hi na Yeliko hi nopainan, i ola toto hi giginol lan sikis gamwanaa. Yaa lan toto o abwe panuwa hi nopainan paseben. \v 16 Wali nopain pasebenina elana topowon bwagigi hi yu hikan, yaka Yosuwa i baek gamagalau elal i ba, “Ku yala! Kaiwena Yehoba panuwa iyaka i pem elala! \v 17 Yeliko ana tomina ge bugubugulina gegewena Yehoba i ba pwatanek iya elana ta apapanak-agil. Yaa Leyabi yova toganawal mani kaiwena alonau ge wana limi ana tomina gegewel bahi etega nuku aapapanak-agil, kaiwena wala tokenan i label ge i pabun sumel. \v 18 He nuku matahikagimiu bugul bolo Yehoba i ba pwatanek iya elana, bahi nuku aahel, eba totomiu ami nak nuku ginol. Ebo etega nuku ahe, he nasi apapanak Yehoba ni ba pwatanem Isileli gegewela elala. \v 19 Silba ge gold gegewena ginebi bugul bolo hi ginola kopa ge aiyan elal, ta pwabwabwalena-agil Yehoba kaiwena, ge ta pwahinil gogomwau ana abateliya Yehoba wana limi gamwanaa.” \p \v 20 \x - \xo 6:20 \xt Hib 11:30\x* Sauga gamagalau hi hago topowon bwagigi hi yu hikan, yaka hi yala. Inoke Yeliko ana gana i maguli ge tolohaveyan gegewel hi nopasapu hi na hi tuk Yeliko gamwanaa ge hi ahe. \v 21 Yaka panuwa hi apapanak-an hoti i ola Yehoba wana baaba. Wali elohaveyan kilepana elana bolau, yowau, wawayau ge toliki ginebi ge wali bulumwakau, sipi ge donki hi lolil habal. \p \v 22 Yaka Yosuwa i baek tokenan eluwa bolo valila Yeliko hi anugayawa-an elal i ba, “Ku na ku tuk Leyabi wana limiya, inoke alonau tutunau gegewel ku enil nihi nem, ni ola wami bateli elana.” \v 23 Inoke hevalau toanugayawa hi na hi tuk, yaka Leyabi alonau tamana, hinana, nunau ge tutunau gegewel hi en tagilagil. Inoke hi na hi telel Isileli wali abaholavi tolinaa. \p \v 24 Inoke Isileli wali tolohaveyan Yeliko bwabwaligena ge bugubugulina gegewena hi ton olan. Yaa silba ge gold gegewena ginebi bugul bolo hi ginola kopa ge aiyan elal, hi bugulagil ge hi na hi pwahinil gogomwau ana abateliya Yehoba wana limiya. \v 25 \x - \xo 6:25 \xt Hib 11:31\x* Inoke Yosuwa Leyabi ge tutunau gegewel yawaliliya i pwamwal, kaiwena bolau bolo valila i patunal hi na Yeliko hi anugayawa-an, Leyabi i label ge i pabun sumel. He tubutubunau heliya iyoho hi minaa boda Isileli gamwaliyaa ana siga lan ebe. \p \v 26 \x - \xo 6:26 \xt 1Kin 16:34\x* Sauga toto o, Yosuwa bateli gasigasisena i baunan i palopisai i ba, “Tau toto ebo ni lut ge panuwa Yeliko e ni tal pasikal, Yehoba tau o ni nuwamut-an nak ni pwawa. \q1 Sauga ebo panuwa ana wauwau ni sepa, he natuna gamaun ni aliga. \q1 Ge sauga ebo panuwa ana gana ana nog ni pamilil, he natuna melumelu ni aliga.” \p \v 27 Yehoba i minek Yosuwa elana, inoke wasana i lelu Kenani ana labi bwalibwaligena elana. \c 7 \s1 Eikan I Gegi yaka Ai Isileli Hi Pakokovel \p \v 1 Valila Yeliko ge bugubugulina gegewena Yehoba i ba pwatanek iya elana i ba Isileli nihi apapanak-agil,\f * \fr 7:1 \ft Yosuwa 6:17-19 nu kite.\f* yaa wana logugui o hi leke. He tau etega alana Eikan, iya Kami natuna, Simli tubuna, Selaa tubutubunina, ana un Yuda, Yeliko bugubugulina enuna i ahel. Inoke Yehoba i huga nabi Isileli elal. \p \v 2 Yosuwa bolau enuna i patunaliem Yeliko nihi na panuwa Ai, Betel labi nati, Bet-Aben labenaa. I baek elal i ba, “Nuku na nuku ha labi o nuku anugayawa-an.” Inoke bolau hi ginol ola Yosuwa wana baaba. \p \v 3 Sauga hi sikal Yosuwa elana inoke wana wasa hi pek hi ba, “Bahi tolohaveyan gegewel nu papatunal nihi nana nihi lolohaveyan panuwa Ai elal. Heliya nige hi gegewi to, inoke besena te tausan eluwa o ebo eton (2,000 o ebo 3,000) nu patunal, yaka panuwa nihi ahe. Bahi nu babaa tolohaveyan gegewel nihi nonok ge tuwaliya nihi nonopaaliga bwabwage.” \v 4 Inoke Yosuwa tolohaveyan ali gewi i ola tausan eton (3,000) i patunal hi na hi ha hi haveyan, yaa Ai wali tolohaveyan Isileli hi pakokovel. \v 5 Yaka hi takeliya panuwa ana abauluulutuk elana hi loek labilabiya hi na ali siga labi toto pat hi ahiahiya,\f * \fr 7:5 \ft Pat hi ahe yaka hi tal pasapusapu wali ginol taltal kaiwena.\f* oya punaa. Inoke sauga Isileli hi laulau labilabiya, ali gewi teti sikis (36), Ai hi lolil. Inoke boda Isileli hi lovakun nabi nige wali gasisi i gagan. \p \v 6 Inoke Yosuwa alonau ge Isileli wali tohouwa nuwanak kaiwena ali kaliko hi kukuleli, papakova hi yoho heyan kokowaliyaa, ge hi talpo bilibili pwatanaa Yehoba wana \w Bateli ana Dedewaga\w* awonaa ana siga kokoyavi. \v 7 Inoke Yosuwa i baek Yehoba elana i ba, “Babala Yehoba, hauna kaiwena u ahema wewel Yolidani ha kalapanet-an? Age nu telema boda Amoli nimaliyaa ge nihi apapanak-agima? Binimala valila naha minek ya to wewel Yolidani labena etega. \v 8 O Babala, nige ya aatena hauna gun na baunan eliyam. Ama topihigelgel wama tolohaveyan hi pakokovel ge hi lou sikal. \v 9 Sauga Kenani ge labi ya towohiliyau gegewel al wasa nihi hago, yaka nihi nem nihi haveyan elama ge nihi pwamowasema. Yaka abwe hauna nu ginol ge bahi alam bwabwatana nihi babaa lowan?” \p \v 10 Yaa Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, “U lut! Hauna kaiwena u talpo bilibiliya ge u kenukenu? \v 11 Isileli ku gegi, no bateli eliyamiu ana logugui iyaka ku leke. Valila Yeliko bugubugulina ya ba pwatanem elau ya ba nuku apapanak-agil, yaa bugul enuna ku ahe totomiu kaiwemiu. Ku kaoma, ku alahagil, yaka ginebi ge wami bugubugul ku pwahin pamaisena. \v 12 Inoke apapanak iyaka ya ba pwatanewa Isileli eliyamiu. Heiya te kaiwena ge nige bosowaimiu nuku talmilil gagasisi ami topihigelgel awoliyaa, yaa ku lou sikal. He bugubugul bolo ya ba pwatanem elau ya ba nuku apapanak-agil, ebo nige nuku aahek yoho gamwamiwa ge nuku aapapanak-agil, he nige al na miminaa eliyamiu. \p \v 13 “Nu na gamagalau nu lovivina-agil nihi talmilil maniniwa. Nu baek elal nu ba, ‘Nuku abubunimiu nuku yanayana bwaligumwa kaiwena. Kaiwena Yehoba Isileli wala Yabowaine, i ba: O Isileli! Bugul bolo ya ba pwatanem elau ya ba nuku apapanak-agil, he enuna iyoho gamwamiwa. Nige bosowaimiu nuku talmilil gagasisi ami topihigelgel awoliyaa ana siga bugul bolo o nuku ahek yohil. \p \v 14 “‘Bwaligumwa mweluluga un ge un nuku nem nuku talmilil maniniwa. Yaka un toto na hile,\f * \fr 7:14 \ft He nige ta aatena Isileli ga hi ginol ola ge Yehoba wana hilihili o hi atena. Yaa tabam pat ali etotohi gaganina Ulim ge Tamim hi patuwalali. \+bdit Ulim ge Tamim\+bdit* nu kite \+bdit Baaba Ona ali Sapu ana Abaloya\+bdit* elana, lamwa xxx.\f* pwahiya ge pwahiya nihi notagil. Yaka pwahiya toto na hile, tini ge tini nihi notagil. Yaka tini toto na hile, tau ge tau nihi notagil. \v 15 Henala ebo na pwawa, he bugubugul bolo ya ba nuku apapanak-agil iyoho elana. Alonau natunau nuku lolil, yaka tuwaliya ginebi ge wana gogomwau gegewel nuku ton ginahaa. Nuku ginol ola, kaiwena nau Yehoba no bateli eliyamiu ana logugui i leke ge Isileli i papapuluwawi-agimiu.’” \p \v 16 Lan i gan mweluluga kekeisi Yosuwa i ba Isileli un ge un hi notagil, inoke Yehoba un Yuda i hile. \v 17 Yaka i ba un Yuda pwahiya ge pwahiya hi notagil, inoke Yehoba pwahiya Selaa i hile. Yaka i ba pwahiya Selaa tini ge tini hi notagil, inoke Yehoba tini Simli i hile. \v 18 Yaka Yosuwa i ba tini o tau ge tau hi notagil, inoke Eikan, Kami natuna, Simli tubuna, Selaa tubutubunina, ana un Yuda Yehoba i pwawa. \p \v 19 Yaka Yosuwa i baek Eikan elana i ba, “Natu, nu baaba tunahot, wam gegi nu ba tagilan, inoke Yehoba, iya Isileli wala Yabowaine, alana ni wasawasa ge gamagalau nihi tobalan. No wasa nu pem hauna u ginol, bahi nu aalahan eliyau.” \p \v 20 Anana i lahe i ba, “I tunahot! Iyaka ya gegi Yehoba Isileli wala Yabowaine matanaa. He ya ginol ola hiwe. \v 21 Yeliko bugubugulina gamwaliyaa, Babiloni kalikona yayapona ana awa waiwaisana, mani silba ali gewi tu handeled (200),\f * \fr 7:21 \ft Mani silba ya ana pulowan i ola 2.3 kiloglem.\f* ge gold ba maisena ana pulowan i ola 575 glem (grams) ya kitel. Yaka ya mata momoniagil ge ya ahel. Heliya iyoho ya sumel bilibiliya no \w epanapana\w* gamwanaa, ge silba i minaa paiya.” \p \v 22 Inoke Yosuwa elopapatuna i patunal hi patalelu hi na epanapana elana. Yaka bugul bolo o hi pwawal i sumeliya to, i ola wana baaba. \v 23 Inoke bugubugul bolo o gegewel hi ahel hi pwatanik Yosuwa ge Isileli gegewel elal, yaka hi vatalil Yehoba manininaa. \p \v 24 Inoke Yosuwa alonau ge Isileli gegewel Eikan, Selaa tubutubunina, ginebi silba, kaliko yayapona, gold, i ola al natunau bolau ge yowau, wana bulumwakau, wana donki, wana sipi, wana epanapana ge wana bugubugul gegewena bolo hi gan elana, hi ahel hi na Eikol Abwabwina elana. \v 25 Yaka Yosuwa i baek Eikan elana i ba, “Hauna kaiwena ge nak u pwatanim elala? He lan ebe Yehoba nak ni ginol eliyam.” Yaka Isileli gegewel Eikan alonau natunau hi loipat-agil ge hi aliga, inoke abwe tuwaliya ge wali bugubugul gegewena hi tonil ginaha elana. \v 26 Yaka pat pahipahi bwabwatana hi pahe pwataliyaa, ge pat bolo o heliya iyoho ana siga lan ebe. Yaka Yehoba nige al i huhuga Isileli eliyalil. He panuwa o alana Yosuwa i tun Eikol\f * \fr 7:26 \ft Pana Hibilu elana alan Eikol ana sapu te ‘nak.’ Yosuwa wana baaba puna 25 elana nu kite.\f* Abwabwina ge alan o hi lumelumeni ana siga sauga ya. \c 8 \s1 Panuwa Ai Hi Pasamwalekaleka \iex Yehoba i ba yaka Yosuwa alonau wana tolohaveyan hi nok al Ai, yaka saugena o Ai hi pakokovel, yaka panuwa hi ton ge hi pasamwalekaleka. (puna 1-29) \s1 Yosuwa Bateli I Ba Pavavaluna Isileli elal Oya Ebal elana \p \v 30 \x - \xo 8:30 \xt Log 27:2-8\x* Sauga etegana al Yosuwa alonau ge Isileli gegewel hi na Oya Ebal, inoke Yosuwa pat i pahe abapowon etega i ginol Yehoba Isileli wali Yabowaine kaiwena. \v 31 \x - \xo 8:31 \xt Tota 20:25\x* I ginol i ola ana logugui, toto valila Yehoba wana totuwalali Mosese i baunan Isileli elal ge i leli wana Logugui ana Buki gamwanaa i ba, “Pat bwabwaligel bolo nige etuwalali aiyan elana hi tatal pasapu-agil te nuku ahe abapowon nuku pahe.” Yaka abapowon o pwatanaa bwasumu enuna hi powon pwabwaligel Yehoba elana ge enuna hi powonagil \w heliheliyam powonina\w*. \p \v 32 Inoke labi o elana Mosese wana logugui toto valila i leli, Yosuwa i leli papanet pat pwataliyaa\f * \fr 8:32 \ft Logugui Labuina 27:2-4 elana Mosese i ba nihi ginol ola, ge pat o nihi pamilil labi o elana.\f* Isileli gegewel mataliyaa. \v 33 \x - \xo 8:33 \xt Log 11:29; 27:11-14\x* He Isileli gegewel, bolo Isileli hot ge bolo \w bwabwali\w*, avaliyau wali tonowakau, totuwalali alaliya bwabwatana, ge toasiyala, hi talmilila Yehoba wana \w Bateli ana Dedewaga\w* bebena labui elal, awoliya i noek topowon bolo hi kaval elal, un Libai. Boda etega hi talmilila Oya Gelisim punaa ge boda etega hi talmilila Oya Ebal punaa. He hi talmilil i ola valila Yehoba wana totuwalali Mosese i ba nihi ginol ge gamagalau ba mulolu ana baaba nihi hago.\f * \fr 8:33 \ft Logugui Labuina 11:29 ge 27:12-13 elal Mosese i ba nihi talmilil ola, yaka ba mulolu ana baaba ge ba nuwamut ana baaba nihi baubaunan. Ba mulolu ana baaba te mulolu bolo Yehoba ni patuna elal, ebo anana nihi hago ge wana logugui nihi henapuan. Heliya iyoho Logugui Labuina 28:1-14. Ba nuwamut ana baaba te nak bolo Yehoba ni patuna elal, ebo nige anana nihi hahago ge wana logugui nihi hehenapuan. Heliya iyoho Logugui Labuina 28:15-68 ge 27:14-26. Oya Gelisim ge Oya Ebal nige ali bwaga i yayapu hot ge panuwa Sekemi i minaa labi o elana. I minaa labi Kenani nuwanuwanaa.\f* \v 34 Yaka abwe Yosuwa Logugui gegewena ginebi ba mulolu ana baaba ge ba nuwamut ana baaba i vasili elal, i ola toto Mosese i leli lowan Logugui ana Buki gamwanaa. \v 35 Logugui maisena ge maisena bolo Mosese i leli, Yosuwa i vasili boda Isileli elal,\f * \fr 8:35 \ft Leleli nige i babaa ola, yaa ana awa hot i ola sauga Yosuwa ba mulolu ana baaba ge ba nuwamut ana baaba i vasili, yaka gamagalau hi ba uliulil enaa o ebo wali talam hi ginol logugui bolo i vasilel nihi henapuan. Logugui Labuina 27:12-13, ge 14-26 nu kite. Inoke eliyana bateli toto Yehoba alonau ge Isileli hi pebabateli-agil hi pavavaluna.\f* ginebi ana yowau ge ana wawayau, i ola al \w bwabwali\w* bolo hi minaa elal. \c 9 \s1 Isileli Avaliyau Gibiyon Hi Pebabateli-agil \iex Gibiyon hi hago Isileli ga hi ginol ola Yeliko ge Ai elal, yaka gamagalau enuna hi patunal Yosuwa elana. Kakawi etega hi ginol: kaliko bebeyaunana hi galoi, aeliya aana nanakina hi pahe, yaka beleid toto iyaka i kevakeva ge i wado hi noahe. Yaka hi baek Yosuwa elana hi ba, “Ama ha neem labi yayapona. Nuwama ta pebabateli-agila alomeyau komiu ta mibubun.” Yaka hi pebabateli-agil i ola to ge Yehoba alana hi papasila-an bateli ana patunahot kaiwena. (puna 1-15) \iex Lan eton i mowasi, abwe Isileli hi hago te Gibiyon nige ana bwaga i yayapu. Yaka wali tohouwa hi ba, “Iyaka ta papasila Yehoba alana elana. He bahi yawaliliya ta aapanak, yaa nihi totuwalali elala.” (puna 16-21) \iex Inoke Yosuwa i baek Gibiyon elal i ba, “Heyan ge heyan nige ni momowasi nuku totuwalali ebwakil nuku gelagela ge wewel nuku wagiwagi no Yabowaine wana limi tapwalolo kaiwena.” \iex Inoke Yosuwa wana nuwatu hi talamwi ge hi ginol i ola to. (puna 22-27) \c 10 \s1 Yosuwa Boda Amoli wali Kin I Pakokovel \p \v 1 Adoni-sedek, Yelusalema ana kin, wasa i hago te Yosuwa panuwa Ai iyaka i ahe ge i apapanak-an hoti, ge ana kin i tagapaaliga, i ola valila i ginola panuwa Yeliko ge ana kin elal. I ola al wasa i hago te panuwa Gibiyon hi bateli avaliyau Isileli nihi mibubun, ge avaliyau hi tubwi pamaisena. \v 2 Inoke alonau wana gamagalau hi lovakun nabi, kaiwena hi atena Gibiyon iya panuwa bwabwatana, ana bwata i ola panuwa bwabwatal bolo wali kin i gan, yaa panuwa Ai nige i bwabwata, ge hi atena Gibiyon ana bolau heliya tolohaveyan waiwaisal. \v 3 Inoke Adoni-sedek Yelusalema ana kin, baaba i patuna Hoham Hebiloni ana kin, Pilam Yamut ana kin, Yapiya Lakis ana kin, ge Debil Eglon ana kin elal, \v 4 i ba, “Ku nem ku labeyau ge ta lohaveyan Gibiyon elal, kaiwena hi bateli avaliyau Yosuwa ge Isileli nihi mibubun.” \p \v 5 Yaka kin ali gewi nimala panuna o, heliya boda Amoli wali kin enuna, wali ivan\f * \fr 10:5 \ft Ta ba “ivan” o ebo “haveyan ana boda.”\f* hi teli pamaisena-agil. Inoke avaliyau wali tolohaveyan hi na panuwa Gibiyon hi mipainan, yaka hi tuk ge hi lohaveyan elal. \p \v 6 He Yosuwa iyoho Gilgal, Isileli wali abaholaviya, yaka ana baaba Gibiyon hi patuna hi ba, “Ama wam totuwalali, bahi nu teteli yohima! Etimwawa nu nem nu pwamwalima! Nu labema, kaiwena Amoli wali kin bolo hi minaa labi oyana gaganina, gegewel wali ivan hi teli pamaisena-agil ge hi nem hi haveyan elama.” \p \v 7 Inoke Yosuwa ge wana tolohaveyan gegewel avaliyau bolo waiwaisal Gilgal hi eguluwai. \v 8 He mulaa abwe hi egon, Yehoba i baek Yosuwa elana i ba, “Bahi nu lolovakun-agil, heliya iyaka ya telel nimwamwa. Nige bosowaina avaliya etega ni pakokovewa.” \p \v 9 Yosuwa ge wana tolohaveyan Gilgal hi eguluwan, yaka bulin bwabwaligena hi nawanawa hi na hi tuk Amoli wali tolohaveyan elal ateliya hi payou. \v 10 He Yehoba Amoli wali tolohaveyan nuwaliya i pagewagewa, inoke hi gewi nabi Isileli hi gopapaaliga-agil panuwa Gibiyon elana. Yaka hi takel hi loek Bet-Holon ana kela laulau elana ge hi mimi lololil ana siga hi na hi vin panuwa Aseka ge Makeda. \v 11 Sauga Isileli wali tolohaveyan iyoho Amoli hi tatakel hi loek Bet-Holon ana kela laulau elana, yaka Yehoba kehe kalakalapatina bwabwatal\f * \fr 10:11 \ft Bugul ya nige i mamasal kila wala labi elana, yaa tultul kaiwena kehe i kalapat i ola ais (ice).\f* i ligin lowan Amoli pwataliyaa. He i ginoginol ola ya to ana siga hi na hi vin panuwa Aseka. He Amoli hi gewi hi yaomala kehe kalakalapatina elana, bolo Isileli hi lolil nige hi gegewi. \p \v 12 Lan toto o Yehoba Amoli i telel Isileli nimaliyaa. He heliya iyoho hi hahaveyan, inoke Yosuwa i baaba Yehoba elana. Isileli gegewel mataliyaa i ba: \q1 “Sabwelu, nu notalmilil panuwa Gibiyon pwatanaa; \q2 weikena, nu notalmilil Aiyalon Abwabwina pwatanaa.” \p \v 13 \x - \xo 10:13 \xt 2Sam 1:18\x* Inoke sabwelu i notalmilil ge weikena i notalmilil ana siga Isileli ali topihigelgel hi pakokovel. He liwanina iyoho Yasa i leli wana buki elana.\f * \fr 10:13 \ft Buki ya Isileli wali buki houhouwena etega, yaa nige i gagan sauga ya. Tabam Isileli wali lohaveyan liwanina ana buki etega.\f* \p He liwanina i ola to. Sabwelu i notalmilil natiya labulabum ana luwaluwala, yaka sauga ana yapu i ola lan maisena ana yapu i miola ga to nige i lolobek. \v 14 Lan o enaa ge lan o awonaa, nige sauga etega Yehoba gamagal etega anana i lalaeganan i oola toto i ginol lan o elana. He tunahot Yehoba te i lohaveyan Isileli kaiweliya. \p \v 15 Sauga Yosuwa alonau ge Isileli wali tolohaveyan Amoli hi pakokovel i mowasi, yaka hi sikal hi na wali abaholaviya panuwa Gilgal. \s1 Yosuwa Amoli wali Kin Nimala Panuna I Gopaaligal \iex Mulaa abwe hi sikal Gilgal, bugul bolo hiwe hi gan. He Amoli wali kin nimala panuna o hi lou hi na hi tuk gol etega eliyana labi Makeda. Yosuwa wana wasa hi pek, (puna 16-17) \p \v 18 yaka i ba, “Pat bwabwatal ku pakulil gol awana ku paankaus ge bolau enuna ku telel nihi matahikan. \v 19 Yaa bahi nuku veveyaho, ami topihigelgel nuku mimi tatakel ya! Yaka sauga heliya iyoho hi loulou, inoke nuku noha eliyaa ge nuku lolil, yaka bahi wali panuwa ona nihi lolou pwawa. He Yehoba wami Yabowaine iyaka i telel nimamiwa.” \iex Inoke hi gewi hi apapanak-agil, ehila ya hi sikal wali panuwa ona elal. Yaka Isileli wali tolohaveyan hi sikal Yosuwa elana Makeda. Yaka Yosuwa i ba kin ali gewi nimala panuna hi ahe tagilagil gola, inoke i gopaaligal. Yaka abwe tuwaliya hi pakuki ebwakil elal ana siga sabwelu i lobek, inoke abwe Yosuwa i ba hi ahel lowagil hi telel gol toto hi bunbunsumiya ge pat bwabwatal hi teli awanaa. Ge lan o eliyana al Yosuwa alonau Isileli panuwa Makeda hi ahe ge hi apapanak-an. (puna 20-28) \s1 Isileli Panuwa bolo iyoho Kenani Labi Yavanaa Hi Apapanak-agil \iex Yaka abwe Yosuwa alonau Isileli wali tolohaveyan hi nok panuwa Libna, Lakis, Eglon, Hebiloni ge Debil elal ge hi apapanak-agil. (puna 29-39) \iex He liwanina i ola to, inoke saugena o Yosuwa Kenani labi yavanaa ana kin gegewel i pakokovel ge wali labi i ahe, kaiwena Yehoba, Isileli wali Yabowaine, i lohaveyan kaiweliya. (puna 40-42) \iex Yaka Yosuwa alonau Isileli gegewel hi sikal hi na wali abaholaviya panuwa Gilgal. (puna 43) \c 11 \s1 Isileli Panuwa bolo iyoho Kenani Labi Aluwabwa Hi Pakokovel \iex Yabin, Heisol wali kin, baaba i patuna panuwa hi gewi al elal, bolo hi minaa Kenani labi aluwabwa. Inoke wali ivan hi teli pamaisena-agil, boda bwabwatana ginebi hosi ge waga momomol. (puna 1-5) \iex Heliya iyoho wali abaholaviya, yaka Yosuwa alonau wana tolohaveyan hi tuk elal. Inoke Yehoba Yabin alonau wana boda i telel Isileli nimaliyaa, yaka hi pakokovel ge hi gewi hi lolil. Yaka abwe panuwa Heisol hi ahe ge hi ton. I ola al panuwa bwabwatal labi o elana hi ahel ge gamagalau hi lolil. (puna 6-15) \s1 Labi bolo Isileli iyaka Hi Ahel \iex Inoke Kenani labena gegewena Yosuwa iyaka i ahe i logugui-an. Yaka panuwa ona hi laumwal nige al lohaveyan i gagan. (puna 16-23) \c 12 \iex He valila Mosese Yolidani labena leunati i ahe ge i pek un Lubeni, un Gada ge un Manasa awalehina elal. (puna 1-6) \iex He kin ali gewi teti wan (31) Yosuwa alonau Isileli iyaka hi pakokovel. (puna 7-24) \c 13 \ms1 Labi Ona Hi Gebal Un elal ge Hi Miminaa \mr (Awalehina 13–21) \s1 Labi Gegewena ana Gebagebal ana Nuwatu \iex Yehoba i baek Yosuwa elana, “Kenani labena tomaha ge tomaha i bwata nige ga ku aahe wami labi ge ku miminaan. Yaa gegewena nu gebal Isileli elal, inoke na label ge gamagaliliyau nihi takel tagilagil.” (puna 1-7) \iex He Yolidani labena leunati Mosese iyaka i gebal haba un Lubeni, un Gada ge un Manasa awalehina elal. (puna 8-33) \c 14 \iex Topowon Eliyesa alona ge Yosuwa, avaliyau ge un ali tohouwa, labi Kenani hi gebal un naen (9) ge awalehina (1/2) elal. Pat ali etotohi gaganina hi patuwalali\f * \fr 14:0 \ft Tabam Ulim ge Tamim hi patuwalali. \+bdit Ulim ge Tamim\+bdit* nu kite \+bdit Baaba Ona ali Sapu ana Abaloya\+bdit* elana, lamwa xxx.\f* yaka eliyana labi ona hi gebalil elal. He hi ginol i ola Yehoba wana logugui Mosese elana. (puna 1-5) \s1 Yosuwa Hebiloni I Pek Kelebi wana Panuwa \p \v 6 \x - \xo 14:6 \xt AlGe 14:30\x* Lan etega un Yuda bolauiliyau enuna avaliya Kelebi hi na Yosuwa elana panuwa Gilgal. Kelebi, iya Yepune natuna pwahiya Kenisi, i baek Yosuwa elana i ba, “U atena ya te valila panuwa Keides Baniya elana Yehoba ga i ba ola owa ge nau kaiwela Mosese elana, iya Yabowaine wana gamagal. \v 7 \x - \xo 14:7 \xt AlGe 13:1-30\x* He saugena o no baliman ana gewi poti (40), yaka Yehoba wana totuwalali Mosese i patunala Keides Baniya ta eguluwan ta nem labi ya ta anugayawa-an. Inoke ta sikal ge wasa tutunahotina ya wasaan elana, \v 8 yaa bolau bolo avalau ta nok, wali wasa elana wala gamagalau hi palovakun-agil ge wali gasisi gegewena i mowasi. Yaa nau, Yehoba no Yabowaine ya melteli-an alona ateu bwalibwaligena. \v 9 \x - \xo 14:9 \xt AlGe 14:24\x* Inoke lan o Mosese i bateli elau i ba, ‘Labi toto u nawaan ni tabwa alomwau ge tubutubumwau wami bilibili mihomihotina, kaiwena Yehoba no Yabowaine u melteli-an alona atem bwalibwaligena.’ \p \v 10 “Baliman poti paib (45) iyaka i mowasi te bateli o Yehoba i baunan Mosese elana. Sauga avalau boda Isileli ta nononawanawa ula kekevana elana, Yehoba i matahikagau nige ya aaliga, i ola wana bateli. He u kiteyau, lan ebe yawaliu ana baliman eiti paib (85) iyaka i pwawa. \v 11 No gasisi lan ebe i ola ya to valila Mosese i patunala ta nem labi ya ta anugayawa-an. He lan ebe bosowaiu ya na haveyan ge na tatanem nowa ni ola sauga o elana. \v 12 Inoke ya awanun labi oyana gaganina toto lan o Yehoba i bateli eliyau, nu pem. He u nuwahikan te valila alou owa labi o ta anugayawa-an, yaka ta pwawa boda Anak heliya iyoho, ge wali panuwa i lobwata ali gana i gasisi ge i miha. Yaa ebo Yehoba ni labeyau, he bosowaiu ya na takel tagilagil ni ola wana baaba.” \p \v 13 Yaka Yosuwa i awanun Yehoba Kelebi, Yepune natuna, ni muloluan, yaka abwe panuwa Hebiloni i pek wana bilibili. \v 14 Inoke ana siga lan ebe, panuwa Hebiloni i tabwa Kelebi, Yepune natuna pwahiya Kenisi, tubutubunau wali bilibili, kaiwena Yehoba, Isileli wali Yabowaine, i melteli-an alona ge atena bwalibwaligena. \v 15 (Hebiloni alana houhouwena Kiliyat-Aba. He valila Aba iya boda Anak wali toasiyala bwabwatana hot, inoke alana hi tun pwatanek panuwa elana.) \p Yaka panuwa ona hi laumwal nige al lohaveyan i gagan. \c 15 \s1 Un Yuda, Un Ipileimi ge Un Manasa Awalehina al wali Labi \iex Yuda wali labi i minaa yalasa. Gamwanaa te toto Yosuwa i pek Kelebi elana, inoke iya boda Anak bolo hi minaa o i takel. Yaa Yuda nige bosowailiya Yebusi bolo hi minaa Yelusalema nihi takel. (15:1-63) \c 16 \iex Un Ipileimi ge un Manasa awalehina etega al wali labi hi gebal. Wali labi i minaa Kenani nuwanuwanaa. He un Ipileimi ge un Manasa hi neem Yosepa elana. Yaa Kenani bolo hi minaa labi o, hi gewi nige hi tatakel. (16:1–17:13) \c 17 \iex Un labui o hi awanun Yosuwa elana labi enuna al ni pek elal. Yaa i ba, “Ula toto i minaa wami labi oyana gaganina elana nuku ik ge nuku minaan. Ge Kenani bolo hi minaa wami labi abwabwina elana nuku takel tagilagil.” (17:14-18) \c 18 \s1 Un Seben wali Labi Al Hi Gebal \iex Sauga etegana boda Isileli hi nogogo panuwa Sailo ge Petupatupa Limena hi pamilila to. He un ali gewi seben nige ga wali labi hi gegebal. Yaka Yosuwa i baek Isileli elal i ba, “Sauga ana yapu ga ni ola nuku matamatan mulaa abwe labi toto Yehoba iyaka i pewa nuku ahe wami panuwa ge nuku minaan? Un maisena maisena bolau eton nuku hilel, inoke na patunal labi bolo o nihi anugayawa-an ge wasana nihi leli lowan. Labi bolo o nihi wali paseben, inoke Yehoba matanaa pat ali etotohi gaganina na patuwalali yaka un maisena ge maisena wali labi na gebal.” Inoke hi ginol ola. (puna 1-10) \iex He Beniyamina wali labi hi gebal houwan. (puna 11-28) \c 19 \iex Yaka abwe Simiyon, Sebuloni, Isaka, Asa, Napitalai ge Dani wali labi hi gebal. (puna 1-48) \iex Mowamowasena panuwa Timnat Sela, iyoho Ipileimi wali labi oyana gaganina elana, hi pek Yosuwa wana panuwa. Inoke i na panuwa o i tal pasikal ge i miminaa to. (puna 49-51) \c 20 \s1 Un Libai wali Panuwa Ona ge Panuwa bolo Abalou \x - \xo 20:0 \xt AlGe 35:9-34; Log 4:41-43; 19:1-13\x* \iex Panuwa ali gewi sikis Isileli hi hile abalou. Ebo gamagal etega alona etega ni lol ge ni aliga, yaa age nige i nunuwatu tage ni ginol ola, inoke bosowaina ni lou tuk panuwa o elal. Panuwa toto i lou tuka ana tonowakau nihi talam ni miminaa to ana siga ana kot nihi ginol. Panuwa bolo o lopwal panuwana, inoke toto i alaliga tutunau nige bosowailiya nihi lol lahe. He hi ginol hi ola to i ola Mosese wana logugui. (puna 1-9) \c 21 \iex Un Libai nige totoliya wali labi etega i gagan, kaiwena heliya topowon hi totuwalali Yehoba elana. Inoke Yosuwa alonau Isileli panuwa ali gewi poti eit (48) hi hilel un Libai wali abamina, i ola Mosese wana logugui. Panuwa bolo o hi mihawahawan un gegewel al wali labi gamwaliyaa. (puna 1-42) \s1 Yehoba wana Bateli I Paolaolaek Isileli elal \p \v 43 He liwanina i ola to, inoke labi gegewena toto Yehoba i bateli Isileli tubuliyau houhouwel elal, he i pek elal yaka hi ahe wali panuwa ge hi minaan. \v 44 Yaka labi gegewel elal Yehoba i pamibubun-agil, i ola wana bateli tubuliyau houhouwel elal. Nige bosowaina ali topihigelgel etega ni talmilil gagasisi awoliyaa, kaiwena Yehoba i telel nimaliyaa ge hi pakokovel. \v 45 Yehoba wana bateli waiwaisal boda Isileli eliyalil, nige etega i tatabwa bugul bwagabwaga. He bateli gegewel i paolaolaek elal. \c 22 \ms1 Liwan ana Ekaukaus: Isileli Nihi Tubwi Gagasisi Yehoba elana \mr (Awalehina 22–24) \s1 Un Lubeni, Un Gada ge Un Manasa Awalehina Hi Sikal \iex Yosuwa i ba mulolu un Lubeni, un Gada ge un Manasa awalehina elal, kaiwena wali tuwalali hi matahikan bubun ge wali pan un hi label haveyan elana. (puna 1-4) Yaka i ba pagasisel i ba: \p \v 5 “Nuku matahikagimiu bubun logugui toto Yehoba wana totuwalali Mosese i baunaniwa nuku ginol: Yehoba wami Yabowaine nuku nunuwana-an, wana kamwasa nuku toulil bubun, wana logugui nuku henapuan, nuku tubwi gagasisi eliyana, ge nuku kululuek elana ginebi ge atemiu bwalibwaligena ge yawalimiu bwalibwaligena.” \iex Inoke i patunal nihi sikal totoliya wali labi elal wewel Yolidani labena leunati. (puna 6-9) \iex Mulaa abwe Yolidani hi kalapanet-an, abapowon etega hi pahe tage wali tubwi Yehoba elana ge un gegewel al elal ana etotohi. He un bolo hi minaa Yolidani labena leupai hi ahe panak, yaka hi huga ge hi baek elal hi ba, “Ga i ola ge ku awatautau Yehoba elana, yaka abapowon ya ku pahe?” Yaa analiya hi lahe ge hi ba bubun elal, yaka wali huga i so. (puna 10-34) \c 23 \s1 Yosuwa Isileli wali Tohouwa I Ba Pagasisel \iex Yosuwa iyaka i liki, inoke Isileli wali tohouwa i yoga gogonil. Yaka i baek elal i ba, “Labi bolo ya gebal eliyamiu gamwaliyaa, he boda enuna iyoho hi minaa. Yaa Yehoba totona ni takel awomiwa ge wali bilibili nuku ahe wami bilibili. (puna 1-5) \iex “Inoke nuku matahikagimiu bubun logugui gegewena toto Mosese i leli nuku henapuan. Nuku tubwi gagasisi Yehoba wami Yabowaine elana. Yehoba iya i lohaveyan kaiwemiu, inoke nuku matahikagimiu bubun Yehoba wami Yabowaine nuku nunuwana-an. (puna 6-11) \p \v 12 “Yaa ebo ana en nuku pek, ge ebo boda bolo ku tagatelel iyoho hi mina gamwamiwa alomiyau nuku tubwi pamaisena ge nuku pealalolon-agimiu, \v 13 he nuku atena bubun te Yehoba wami Yabowaine nige al boda o ni tatakel awomiwa. Yaa heliya nihi ola ami kota o ebo ami vineya, nihi ola hihiu elololina eputetemiu i lololi, o ebo pepesala matamiu i howahowa-an. Nihi ola to, ana siga nihi pwamowasemiu labi waiwaisana ya elana, toto Yehoba wami Yabowaine i pewa. \p \v 14 “Sauga kekeisi abwe na yaomal, ni ola to tomipanayawi gegewela wala kamwasa. Atemiu gunina elana ku atena te bateli waiwaisal bolo Yehoba wami Yabowaine i batelemiu, nige etega i tatabwa bugul bwagabwaga. He wana bateli maisena ge maisena i paolaolaek eliyamiu. \v 15 Yaa ebo Yehoba wami Yabowaine nige nuku hehenapu-an, inoke nak gegewel bolo i baunanagil ni patunahot eliyamiu, ni ola te wana bateli maisena ge maisena i paolaolaek. He ni ginol ola eliyamiu ana siga ni pwamowasemiu labi waiwaisana ya elana, toto i pewa. \v 16 Ebo Yehoba wami Yabowaine wana bateli eliyamiu ana logugui nuku leke ge nuku kululu ge nuku tapwaloloek yabowaineyau gegetogal elal, inoke alona wana huga ni lahemiu, yaka etimwawa nuku mowasi hot labi waiwaisana ya elana, toto i pewa eliyamiu.” \c 24 \s1 Yosuwa Bateli I Ba Pavavaluna Isileli Elal \p \v 1 Inoke Yosuwa Isileli ali un gegewel i pamigogo-agil panuwa Sekemi elana. Yaka wali tonowakau, tohouwa, toasiyala, ge totuwalali alaliya bwabwatana i yogaagil hi na hi talmilil Yabowaine matanaa Petupatupa Limena awonaa. \p \v 2 \x - \xo 24:2 \xt Aba 11:27\x* Inoke i baaba heliya ge gamagal gegewel elal i ba, “Yehoba kila Isileli wala Yabowaine i ba i ola hiwe: Houhouwena elana tubumiyau hi miminek wewel Yupeleitis labena etega, ge hi kukululuek yabowaineyau gegetogal elal. He tubumiyau bolo o etegana te Tela, Abalahama ge Naho tamaliya. \v 3 \x - \xo 24:3 \xt Aba 12:1-9; 21:1-3\x* Yaa tubumiu Abalahama ya ahem to labi o elana, ge ya nul labi Kenani gamwana gegewena i nawaan, ge tubutubunau hi gewi ya pek. Natuna Aisake ya pek, \v 4 \x - \xo 24:4 \xt Aba 25:24-26; 36:8; 46:1-7; Log 2:5\x* yaka Aisake natunau Yakobo ge Iso ya pek. Inoke labi Seil oyana gaganina ya pek Iso elana wana panuwa, yaa tubumiu Yakobo alonau ge natunau hi na hi lau Itipita. \p \v 5 \x - \xo 24:5 \xt Tota 3:1–12:42\x* “Yaka sauga etega abwe Mosese ge Eloni ya patunal hi na Itipita, inoke logabola nanakil ona ya ginolil Itipita ya apapanak-agil. Inoke tubumiyau ya ahe tagilagil Itipita elana. \v 6 \x - \xo 24:6 \xt Tota 14:1-31\x* Yaka sauga ya ahe tagilagil ge hi nawanawa, inoke Itipita aloliyau wali waga momomol ge wali hosi haveyan kaiwena hi tatauliulil-agil, ana siga hi kukuhikagil Hoga Keketina elana. \v 7 Yaa hi yoga eliyau labe kaiwena, yaka gogou ya teli heliya ge Itipita ali hawawala. Yaka abwe hoga ya pabini pasikal Itipita i yabomwil ge hi unun. He ku atena ya hauna ya ginol Itipita elal. Inoke ku miminaa ula kekevana elana sauga yayapona. \p \v 8 \x - \xo 24:8 \xt AlGe 21:21-35\x* “Yaka abwe ya ahemiu ku na boda Amoli bolo Yolidani labi leunati wali labi elana. Inoke hi haveyan eliyamiu, yaa ya telel nimamiwa ku tagalakel. Nau ya houwa awomiwa ge ya apapanak-agil, inoke wali bilibili ku ahe wami panuwa. \v 9 \x - \xo 24:9 \xt AlGe 22:1–24:25\x* Yaka abwe Belaki Sipo natuna, panuwa Mowabi wali kin, i lovivina tage haveyan i giginol eliyamiu, inoke baaba i patuna Belami Beo natuna elana ge ni na ni ba nuwamut-agimiu. \v 10 Yaa nige ya tatalam te Belami ni ginol ola o, inoke ya ba te ni ba muloluagimiu pagewigewi. I ginol ola o, inoke ya pwamwalimiu kin Belaki elana. \p \v 11 \x - \xo 24:11 \xt Yos 3:14-17; 6:1-21\x* “Yaka wewel Yolidani ku kalapanet-an ge ku nem Yeliko. Inoke towohiliyau hi haveyan eliyamiu, i ola al boda Amoli, Pelisi, Hiti, Gegasi, Hivi, ge Yebusi hi haveyan eliyamiu, yaa gegewel ya telel nimamiwa ku tagalakel. \v 12 \x - \xo 24:12 \xt Tota 23:28; Log 7:20\x* Wasamiu ya palelu awomiwa ge hi lovakun nabi, inoke heliya ge Amoli wali kin labui ya takel awomiwa. He nau ya pakokovel kaiwemiu, nige tage komiu wami haveyan kilepana ge wami egipoyo eliyana ge ku pakokovel. \v 13 \x - \xo 24:13 \xt Log 6:10-11\x* Bilibili nige ku eeyowan, ge panuwa nige ku tatalil ya pewa eliyamiu. Inoke sauga ya ku miminaa panuwa o elal, yaka \w oine\w* ge \w olibe\w* bolo nige ku luluwanil enowaliya ku anana.” \p \v 14 Yaka Yosuwa i ba vevehe al i ba, “Yehoba nuku awatauwan ge nuku kululu tunahot elana. Yabowaine gogoginolil bolo valila tubumiyau hi kukululuek elal wewel Yupeleitis labena etega ge Itipita, nuku aliyohil, ge nuku kululuek ya te Yehoba elana. \v 15 Yaa ebo nige amnamiu i oola nuku kululuek elana, he lan ebe ku hilihili hauna yabowaineyau elal nuku kululuek, ebo bolo valila tubumiyau hi kukululuek elal wewel Yupeleitis labena etega, o ebo Amoli, bolo wali labi sauga ya elana ku minaa, wali yabowaineyau. Yaa nau ge no limi ana heniheni naha kululuek Yehoba elana.” \p \v 16 Yaka anana gamagalau hi lahe hi ola, “Nigeya! Ama nige Yehoba naha eeguluwan ge naha kukululuek yabowaineyau gegetogal elal! \v 17 Yehoba wala Yabowaine kilau ge tubulau i ahe tagilagila Itipita wala abaloloyowana, ge matalaa ginol yawiyawi bwabwatal ona i ginolil. Kamwasaa ta nawanawa ge boda tomaha tomaha wali labi gamwaliyaa ta nosolasola, yaa iya i matahikagila. \v 18 Yaka Amoli ge boda gegewel bolo hi miminaa labi ya elana i takel awolaa. Inoke ama al ge naha kululuek Yehoba elana, iya wama Yabowaine.” \p \v 19 Inoke Yosuwa i baek elal i ba, “Bahi etimwawa nuku babaa houwa tage bosowaimiu ya nuku kululuek Yehoba elana, iya Yabowaine bwabwalena, ge nige i tatalam ana toawalaka ni gan. Wami awatautau ge wami gegi paganina nige ni nunuwayoho. \v 20 Bwagana valila wana pagan i waisi eliyamiu, yaa ebo nuku eguluwan ge nuku kululuek panuwa getogal wali yabowaineyau elal, nasi wana nuwatu ni pil, yaka nak ni ginol eliyamiu ge ni pwamowasemiu.” \p \v 21 Yaa heliya hi baek Yosuwa elana hi ola, “Nigeya! Ama naha kululuek Yehoba elana.” \p \v 22 Yaka Yosuwa i ba, “Totomiu ku wasaagimiu te iyaka Yehoba ku hile nuku kululuek elana. Inoke ebo nige nuku giginol ola, he ami lahi ni mwananal.” \p Anana hi lahe hi ba, “E, i ola.” \p \v 23 Inoke Yosuwa i ba, “Panuwa getogal wali yabowaineyau bolo hi minaa eliyamiu nuku aliyohil, ge atemiu nuku talamwan Yehoba elana, iya Isileli wala Yabowaine.” \p \v 24 Yaka gamagalau hi baek elana hi ba, “Ama naha kululuek Yehoba wala Yabowaine elana, ge wana baaba naha henapuan.” \p \v 25 Inoke lan o panuwa Sekemi elana Yosuwa bateli etega i ginol gamagalau kaiweliya avaliya Yehoba hi pebabateli-agil. Bateli o gamwanaa, logugui bolo bosowaina gamagalau nihi toulil. \v 26 Inoke Yosuwa i leli tukagil Yabowaine wana logugui ana buki gamwanaa. Yaka pat bwabwatana etega i ahe ge i pamilila abwakil ouk gabulanaa Petupatupa Limena labenaa. \p \v 27 Yaka i baek gamagalau gegewel elal i ba, “Pat ya etotohi. Yehoba wana baaba eliyala iyaka i hago, inoke ebo bwaliga nuku awatautau wami Yabowaine elana ge wami bateli toto ga ku ba ola nuku leke, iya ni wasaagimiu.” \p \v 28 Inoke Yosuwa gamagalau i patunal hi egonan, hi sikal wali panuwa ona elal, bolo valila i guyauan elal. \s1 Yosuwa, Eliyesa ge Yosepa Tutuwana Ali Teliteli \p \v 29 Toto o enaa, inoke Yehoba wana totuwalali Yosuwa Nan natuna, wana baliman wan handeled ge ten (110) i pwawa, ge i aliga. \v 30 \x - \xo 24:30 \xt Yos 19:49-50\x* Yaka tuwana hi teliya totona wana bilibiliya panuwa Timnat Sela, iyoho un Ipileimi wali labi oyana gaganina elana, oya Gas labena aluwabwa. \p \v 31 He Yosuwa yawalina miminana Isileli hi kukululuek Yehoba elana, ge i ola al tonowakau bolo Yosuwa i yaomal luwagil yawaliliya miminana, bolo Yehoba wana ginol gegewena Isileli kaiweliya hi kite mataliyaa. \p \v 32 \x - \xo 24:32 \xt Aba 33:19; 50:24-25; Tota 13:19; Diyo 4:5; Tuw 7:16\x* He sauga Isileli hi tagilem Itipita, Yosepa tutuwana hi kalivai aloliya hi nawanawa. Tuwatuwa ona o hi teleliya panuwa Sekemi elana, bilibili toto valila Yakobo i pwamolaa Heimo natunau elal, molana mani silba elulu bwagabwaga (100). (Heimo natuna etega alana Sekemi.) He labi o i tabwa Yosepa tubutubunau wali bilibili. \p \v 33 Eloni natuna Eliyesa i aliga, inoke tuwana hi teliya panuwa Gibiya. Panuwa o valila hi pek Eliyesa natuna Pinehas elana wana panuwa, iyoho un Ipileimi wali labi oyana gaganina elana.