\id HEB - Migabac NT; 9 Sep 2011 1st draft \h Hibru \toc1 Hibru Yengele Hibi \toc2 Hibru \toc3 Hib \mt1 Hibru \mt2 Yengele Hibi \is1 Mimi-yegeng yowa \ip Hibi yago Yuda ngic-ngigac yengele kwelengkeyelewec. Yuda ngic-ngigac yengele yowa wacine nga wacngineng esecne yogo Hibru wackeibong. Ngic kwelengkewec, wacine mi ngagegabeleng. Ye Yuda ngic monic Yesu ngagesingkewec. \ip Dameng iwa Yuda ngic-ngigac gocne yenge Yesu ngagesingkeibong. Ngagesingkelu doic ngagebong weyebic aiyelelu basowalecebaibong. Basowalecebabong Yesule gaga yogo hegilelu yefe-yowa esecne hatac balaibenogale ngagesiibong. Inguc ngagesibong ye Yesule fungine kwelengkeyelelu kwelengineng basanangkeyelewec. \is1 Yowa yago hibi nebocina fagac \io1 1:1–3 Kristodi Wapongte yowa mime yegengkegac \io1 1:4—2:18 Kristodi angelo ewaligac \io1 3:1—4:13 Kristodi Moses nga Yosuwa ewalicepagac \io1 4:14—7:28 Kristodi depec-baba ngic ewaligac \io1 8:1—9:28 Kristole dodofic gbolicnedi dodofic esecne ewaligac \io1 10:1–39 Kristole depecti depec esecne ewaligac \io1 11:1—12:29 Ngage-ngagesingti sugu bamadicebalu gagac \io1 13:1–25 Aibaba madicne nga wenac-madic yowa \c 1 \s1 Madec ye wiyac sasawale Sugucne \p \v 1 Esecnebenang Wapongti yowaine \w siduc-mimi ngicfocine|lemma="Siduc-mimi ngic"\w* yengele micka lowec. Yogo dameng bocyac yefe haicine monic-monicka weduyelewec. Yowa yogo yengi ngambofocnonggeng yenge edocebalu gaibong. \v 2 Aime yanguctihac dameng moto-motoina gagabelengka, ye yowaine Madecinele micka lome yedi yowa edocnubawec. Himongka nga sawawa ailu honocmengka wiyac sasawa fagac, yogo Wapong Madecinele molewa lome yeholec bafuwaiboc. Aime mole-damocinele wiyac sasawa yogo Madecinedi banale micnowec.\x - \xo 1:2 \xt Yoa 1:3\x* \v 3 Aime Madec ye yeuctihac Wapongte tapili nga hibi-angoc. Ailu yeke silicnginec moniyang aigaic. Aime Madec ye yowaine tapiliineholec ailu yowa yogodi wiyac sasawa himongka nga sawawa ailu honocmengka fayackegac, yogo bafuwayackewec fagac. Ailu ye ngic-ngigac sasawa nongileng \w bikic\w* suweyackelu bole bamoctolu honocmengka Ngictau tapiliineholec yele foleinapec iwa fewec ngiyegac.\x - \xo 1:3 \xt Sale 2:33-34; Kol 1:20; Hib 8:1\x* \s1 Angelo yengele Sugucnengineng \p \v 4 Madec ye \w angelo\w* sasawa yengele sugucnengineng. Ailu ye wac sugucnehac mole-damocte alingka bawec, wacine yogodi angelo yengele wac sasawa ewalicebagac.\x - \xo 1:4 \xt Filp 2:9\x* \v 5 Aime Wapongti angelo monic yanguc mi edocebawec, \q1 “Na yakumac mibe yegengkeme edocgugabac, ga nale Madec nga na gale Mamac.” \rq (Mige 2:7) \rq* \m Ailu ye angelo monicte ngagelu yanguc mi miwec, \q1 “Na yele Mamac, aime yedi nale Madec aidaicte.” \rq (2Sm 7:14; 1Ngt 17:13) \rq*\x - \xo 1:5 \xt Sale 13:33\x* \m \v 6 Ailu ye molic-molic Madecine himongtowa yagowa ganale mengockelu kwesiwec, dameng iwa yanguc miwec, \q1 “Wapongte angelo sasawa yenge ketadi holecnolu afeedabiyeng.” \rq (Yef 32:43) \rq*\x - \xo 1:6 \xt Rom 8:29\x* \m \v 7 Ailu angelo yengelebac yanguc miwec, \q1 “Ye angelofocine bole-yowa edocebalu gbelong ingucne salecebame yengi dac-ubilang ingucne yowaine balu hikelu ye kwelec kwecnodaingte.” \rq (Mige 104:4) \rq* \m \v 8 Ailu Madecinele ngagelu yanguc miwec, \q1 “Wapong, gale ngictau bole yogo moto-motoine mikac fafeginowagac. Ailu ngictau tapiligonele wacine yogo pasi dondonne. \q1 \v 9 Ga ngic-ngigac yengele gaga dondonnele angacgucaigac. Nga \w yefe-yowa\w* wecaigaing, yogobac kwelegonedi hegilecaigic. Ilec ailu na Waponggonedi, gale Wapong milu ga bawosaecgugac. Ailu belic-belicte helocti hosocgume gale belic-belic yogodi agofocgone yengele ewaligac.” \rq (Mige 45:6-7) \rq* \m \v 10 Ailu Wapong Mamac ye hatacmac Madecinele yanguc miwec, \q1 “Oc, Sugucne, molickelu himongte kwesing loing. Ailu sawawa wiyac fayackegac, ga yogo sasawa molegonedi bafuwayackeing. \q1 \v 11 Yenge miyac aiyackedaingte nga gabac gagidamecte. Yenge sasawadi ngakpi ingucne lokeyackelu miyac aidaingte. \q1 \v 12 Gagi honocmengka wiyac fagaing, yenge ngakpi ingucne weducebadamecte. Ailu ngic-ngigac yengi ngakpi-kpoluc baickelu gbolicne holecaigaing, ga yogo ingucnehac esecne baicebalu gbolicne lodamecte. Ailu ga damengsoc silic moniyang ingucnehac gadamecte. Aime gale hifa-dameng yogo moto-motoine mikac.” \rq (Mige 102:25-27) \rq* \m \v 13 Aime Wapongti angelo monic yanguc mi edowec, \q1 “Ga folenapec ngiyeengka ngabafocgone yenge higegone bageina locebabe ngiyedaingte.” \rq (Mige 110:1) \rq* \m \v 14 Angelo sasawa yenge asu ailu bole balu gagaing. Aime ngic-ngigac bikicte ameine bame mole-damocine baningte wangec gagaing, angelo yengi yogo yengele kwelec kwenogale Wapongti salecebacaigac.\x - \xo 1:14 \xt Mige 34:7; 91:11\x* \c 2 \s1 Wapongte yowa lobe mi holenoga \p \v 1 Ilec ailu yefe lilolu gadabelengtewa, yowa sasawa yogo ngage-motolu balu gadabeleng. \v 2 Mosesle damengka \w angelodi|lemma="Angelo"\w* ye yowa edoibong, yogo sanangnehac loicne fawec. Inguc fame Israel ngic-ngigac yenge yowa yogo hegileibong ailu mi balaibebong, yenge bikicnginengte silicina ameine dondonne baibong.\x - \xo 2:2 \xt Gal 3:19\x* \v 3-4 Aime Sugucnedi hatacmac bikicte ameine banale tapiliine feicnebenang edocebawec. Yedi molickeme yowaine ngageibong, yengi yogolec yowa mibasanang ailu edocnubaibong. Aime Wapong yeuctihac yowaine basanangkeme ngagesingkeningte pasi damuineholec nga pasi mi ngani-nganiine ailu pasi bibiineholec bawec. Balu angacine balaibelu \w Tili Asule|lemma="Tili Asu"\w* kwele-efecte tapili nolelu gawec. Ye inguc aiwecte nongileng bikicte ameine banale yowa hegiledabelengtewa, wiyac yogolec ameinele hangoc nalic mi hikedabelengte.\x - \xo 2:3-4 \xt Mrk 16:20; 1Kor 12:4,11; Hib 10:29; 12:25\x* \s1 Yesu ye feicnetowanonggeng \p \v 5 Himongtowa himong gbolicne fikenale yowaine micaigabeleng, yogo angelo yengele bagewa mi loicne. \v 6 Aime hibiwa yowa monic yanguc biyachac miwec, \q1 “Gagi himongka ngic-ngigacfocgone gabong ngagesicebacaigic. Aime yenge waweweine gabong sifu madicne damongebacaigic. \v 7 Dameng bangkacnemac angelo yengele wamicne ainogale gagi locebaengka gaibong. Ailu yenge alang-baba nga wac feicneholec gagale duu ingucne holeyeleing. \v 8 Aime Wapongti wiyac sasawa yele higeinele bagewa loyackewec.” \rq (Mige 8:4-6) \rq* \m Yedi wiyac sasawa yogo yele higeinele bagewa bucbuchac lome damongebaibong. Aime yanguctihac wiyac ngani-damongte pasi yogo mi fikeme nganigabeleng. \v 9 Aime nongileng \w Yesu\w* nganilu yanguc ngagegabeleng, Wapongti pasi bame Yesu ye dameng bangkacnemac angelo yengele wamicne gawec. Game Wapongti kwele-madic ainolewecte Yesu ye ngic-ngigac sasawa nongileng amenonggeng balu doic ngagelu homawec. Ilec ye tapili nga wac feicne ailu alang balu gacaigac.\x - \xo 2:9 \xt Filp 2:8-9\x* \v 10 Wapongti wiyac sasawa bafuwayackewec aime ye yogolec fileine. Ailu ye adu-madecfocine bocyac mengocebame wac feicneholec ainingte bikicte ameine banale molic-molic ngic doicka lowec. Lome ye yeicne socti doic ngagelu boleine bamoctome gagaine bucbuchac madicne aiwec. Yedi inguc aiwecte Wapong adu-madecfocine yenge wac feicne yogowa nalic gadaingte. \v 11 Yesudi gbagbacne gagale suwe-suwe bole balu gagac. Aime ngic-ngigac gbagbacne gagale suwecebame gagaing, ye nga yengileng gbagbacne ailu aling moniyang gagaing. Ilec ailu ye yeicne kwa-gbafocine minogale mi gameedaicte.\x - \xo 2:11 \xt Mat 25:40\x* \v 12 Ye yanguc migac, \q1 “Na gale wac sugu ngic hae-gbafocne edocebalu mibe yegengkeyeledaicte. Ailu habu hewacnginang domalu mitenggudacte.” \rq (Mige 22:22) \rq* \m \v 13 Ailu hatacmac yanguc migac, \q1 “Na yele yowa balaibedacte.” \rq (Yes 8:17) \rq* \m Ailu hatacmac migac, \q1 “Ngagegaing, Wapongti adu-madec nelewec, yenge naholec yagowa gagabeleng.” \rq (Yes 8:18) \rq* \p \v 14 Aime Aleng Sugucnengineng ye homacte tapili bacaigac. Aime Yesudi ye nga homac basowalecepanale homawec. Wapong adu-madecfocine nongileng soc-biucnonggengkolec, aime ye silic ingucnehac soc-biuckolec aiwec. Inguc aiwecte ailu Aleng Sugucnengineng basowalewec.\x - \xo 2:14 \xt 1Yoa 3:8; Miye 12:10\x* \v 15 Aime nongileng gaganonggeng bucbuchac homacte hangocnubame muc ingucne bacnubacaigac. Aime ye soc-biuckolec aiwecte ailu nongileng homacte hangoc yogolec muckacni lukecnubawec. \v 16 Foinacbenang, ye \w Abraham\w* ngambofocine nongileng baficnubalu gagac. Ye angelo inguc mi baficebacaigac, miyac. \v 17 Ye \w bikicte|lemma="Bikic"\w* amenonggeng banogale ailu wiyac sasawa ngageme gbafocine nongileng silicbenang ailu monic mi lilowec. Ye inguc ailu ngic-ngigac nongileng kwele-sowac aiwec. Ailu bole-yowa balaibelu Wapongte haicka ngic-ngigac nongileng \w depec-baba ngic yengele damong sugucne\w* aiwec domagac. \v 18 Ye yeicne lokwesacka felu doic ngagewec. Ilec ye ngic-ngigac lokwesacka fecaigaing, yenge baficebanogale aicaigac. \c 3 \s1 Madecti Moses ewaligac \p \v 1 Ngic-ngigac Wapongte bingec, ngenge \w ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, ngenge honocmengte wawacti ngengela inguchac kwesiwec. Ilec ngenge ngage-ngagengineng \w Yesula|lemma="Yesu"\w* lodabiyeng. Yedi hocne \w salecebaicne\w* nga \w depec-baba ngic yengele damong sugucne\w* aigac. Aime nongileng yele wac mibeng yegengkeme gagabeleng.\x - \xo 3:1 \xt Hib 4:14; 7:26; Him 12:7\x* \v 2 \w Moses\w* ye Wapongte bole-yowa balaibelu Wapongte macka yowaine ngagelu gawec. Aime Wapongti Yesu bole-yowa lacnome yedi Mosesle silic ingucne ailu bole-yowa yogo balaibelu gawec. \v 3 Mac-baba ngicti mac sugucnehac bacaigac. Ailu yeicne wacti mac wacine ewaligac. Silicine ingucnehac Yesudi Moses ewalime nongileng yele alang bagabeleng. \v 4 Macbenang sasawa yogo ngicti baicne nga Wapongtibac wiyac sasawa bafuwayackewec. \v 5 Moses ye Wapongte macka kwelec kwekwe galu Wapongte bole-yowa balaibelu gawec. Inguc gawecte ailu yowa lobewa fikenale miwec, yogo mime yegengkewec.\x - \xo 3:5 \xt Him 12:7\x* \v 6 Aime Kristo ye Wapongte Madec galu bole-yowa balaibelu yele mac-damong gagac. Aime nongileng hangoc mikac honocmengte wiyac badabelengte, yogo wiyac feicne inguc ngagelu sanangnehac balu wangec gadabelengtewa, Wapongte mac hocne aigabeleng. \s1 Ngage-ngagesing mi hegilenoga \p \v 7 Ilec ailu \w Tili Asudi|lemma="Tili Asu"\w* yanguc migac, \q1 “Entacka ngenge yakumac yele yowa ngagegaingka, \v 8 kwelengineng mi hefedaing. Ngambofocnonggeng yenge molickelu himong kisiwa misaine mikacka yowa kwekwe ainelelu kwesacnuibong, yogo ingucnehac hatacmac mi aidabiyeng.\x - \xo 3:8 \xt Wah 17:7; Him 20:2-5\x* \v 9 Yenge nani hifa 40le kwelina bole balu gaiba, yogo nganilu na kwesacnulu gaibong. \v 10 Aime ngic-ngigac dameng iwa gaibong, yengele aalic ngagelu yanguc miiba, ‘Yenge kwelenginengti damengsoc yefe lilolu gacaigaing ailu nale yefe fagac, yogo balaibeningte mi aiyelecaigac.’ \v 11 Ilec na aalic ngagelu mipangkelu yanguc miiba, ‘Yenge nale ngiye-ngagec gagawa nalic mi fedaingte.’ ”\x - \xo 3:11 \xt Him 14:21-23\x* \rq (Mige 95:7-11) \rq* \p \v 12 Ngic hae-gbafocne, ngengelacni monicti kwele ngage-ngageina ngage-ngage sowacne ofeme ngage-ngagesing hegilelu Wapong gaga fileine lobe holecnodaickale, ngenge ngani-motolu gadabiyeng. \v 13 Wapongte hibidi “yakumac” inguc migacte ngenge hadengsoc kwelengineng kwefangnagudabiyeng. \w Bikicti|lemma="Bikic"\w* ngengelacni gocne kwesac aiyeleme kwelengineng hefedaingkale, ngenge inguc aidabiyeng. \v 14 Nongileng molic-molic momoc galu \w Kristo\w* sanangnehac ngagesingkelu gaibeng. Aime silicine yogo balu gabeng dameng moto-motoine fikeme sanangnehac domadabelengtewa, Kristoholec wetackelu domadabelengte. \v 15 Aime hatacmac yowa yanguc miicne fagac, \q1 “Entacka ngenge yakumac yele yowa ngagegaingka, kwelengineng mi hefedaing. Ngambofocnonggeng yenge molickelu yowa kwekwe aineleibong, ingucnehac hatacmac mi aidabiyeng.”\x - \xo 3:15 \xt Hib 3:7-8\x* \rq (Mige 95:7-8) \rq* \m \v 16 Ngagegaing, Mosesdi \w Isip\w* himongkacni ngic-ngigac mengocebame hikeibong. Hikelu yenge sasawadi Wapongte yowa ngagelu hegileibong. Ailu aibaba haicine monic-monic aiibong.\x - \xo 3:16 \xt Him 14:1-35\x* \v 17 Ailu yenge yowaine kwelu \w bikic\w* bafuwaibongte, yedi hifa 40le kwelina ngaba aiyeleme himong kisiwa misaine mikacka iwa homayackeibong fagaing.\x - \xo 3:17 \xt 1Kor 10:10\x* \v 18 Ailu ye ngic-ngigac yele yowa hegileibong, yenge sugu ngiye-ngagecte gagawa mi feningte mipangkewec. \v 19 Aime yanguc ngani-motogabeleng, yenge mi ngagesingkeibong. Ilec ailu yenge himong miwec, iwa mi fedaingte. \c 4 \s1 Ngiye-ngagec bafuwanoledaicte \p \v 1 Wapongti ngiye-ngagecte gagawa fenangte mipangkewec, yogo fagac. Aime gacgu ngengelacni gocnedi fenogale kpungkedaingkale, ngenge damong balu gadabiyeng. \v 2 Esecne Yuda ngic-ngigac yenge \w Siduc Madicne\w* ngagebong yegengkeyelewec, nongileng ingucnehac yogo ngagebeng yegengkenolewec. Aime yenge yogo ngagelu mi ngagesingkeibongte mi baficebawec. \v 3 Aime ngic-ngigac ngagesingkelu gagabeleng, nongilengtibac ngiye-ngagec gaga yogolec aling aigabeleng. Wapongti himong nga sawa yeke bacepame motome, wiyac sasawa bamoctoyackelu ngiye-ngagec gaga yogo lowec. \m Ye inguc lolu sifu yanguc miwec, \q1 “Ilec na yengele aalic ngagelubac yanguc mipangkeiba, ‘Yenge nale ngiye-ngagec gagawa nalic mi fedaingte.’ ” \rq (Mige 95:11) \rq*\x - \xo 4:3 \xt Hib 3:11\x* \m \v 4 Hadeng 6 motome hadeng 7te yowa fagac, yogolec yowa monic yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Hadeng 6 motome Wapong ye boleine sasawa loyackelu 7ka ngiye-ngagewec.” \rq (Fike 2:2) \rq* \m \v 5 Aime iwahac yowa yogolec nebocina yanguc miwec, \q1 “Yenge nale ngiye-ngagec gagawa nalic mi fedaingte.” \rq (Mige 95:11) \rq* \p \v 6 Ngic-ngigac gocne yenge ngiye-ngagec gagawa nalic fedaingte. Aime gocne yenge molickelu Siduc Madicne ngagebong yegengkewec, yenge yowa mi balaibeibong. Ilec ngiye-ngagec gagawa mi fedaingte. \v 7 Ilec ailu dameng dalicnehac aime Wapongti hatacmac dameng monic wacine “yakumac” inguc mipangkelu yowa \w Dawidi\w* lacnome yedi hocne yanguc miwec, \q1 “Entacka ngenge yakumac yele yowa ngagegaingka, kwelengineng mi hefedaing.” \rq (Mige 95:7-8) \rq* \m \v 8 Yosuwadi ngiye-ngagec himongka mengocngebalu fedeckabac, Wapongti lobewa ngiye-ngagec dameng monicte nalic mi midec.\x - \xo 4:8 \xt Yef 31:7; Yos 22:4\x* \v 9 Ilec yanguc ngagegabeleng, Wapongte ngic-ngigac yengele hombangte ngiye-ngagec dameng yogo fagachac. \v 10 Aime Wapongti boleine lolu ngiye-ngagewec, silicine ingucnehac monic ye Wapongte ngiye-ngagecte gagawa felu boleine lolu ngiye-ngagedaicte.\x - \xo 4:10 \xt Hib 4:4\x* \v 11 Aime Mosesle damengka molickelu aling gocne yenge waweibong, nongilangkocni monicti yenge ingucne yowa wewe aidaingkale, nongileng ngiye-ngagec gaga iwa fenangte ngagelu bole sanangnehac balu gadabeleng. \s1 Wapongte yowa gagaineholec \p \v 12 Wapongte yowa yogo gagaineholec ailu boleine damengsoc balu gagac hocne. Yogo hudule fitec sasawa micine neboc nga neboc yogo ewalicebalu mictetecinebenang aigac. Yogodi wiyac sasawa nganime dulungkelu nebocka hike sulumecaigac. Yogo asu nga kwele-ilucnonggeng heucepalu luwe gbongtoc nga luwe kwelina helocine nganicepacaigac. Ailu kwelenonggang ngage-ngage nga aibaba sangkelu balu gagabeleng, yogo wosaelu noine bame yegengkenolecaigac.\x - \xo 4:12 \xt Efs 6:17; Miye 1:16; 19:13-15\x* \v 13 Aime Wapongti wiyac sasawa mime fikeyackewec, yogolec wiyac monicti yele haicka sangke-sangke mi fagac. Wiyac sasawa yogo yegena fikelu yele donge feina fayackegac. Ailu yela hocne gaganonggengte siduc babeng yogo wosaeyackedaicte. \s1 Yesu ye depec-baba ngic yengele damong sugucne \p \v 14 Aime \w depec-baba ngic yengele damong sugucnedi|lemma="Depec-baba ngic yengele damong sugucne"\w* honocmengka fewec gagac, yogo \w Yesu\w* hocne, \w Wapongte Madec\w*, ye nongileng. Ye inguc gagacte ngage-ngagesingnonggeng mibeng yegengkecaigac, yogo ngagelu sanangnehac balu gadabeleng.\x - \xo 4:14 \xt Hib 3:1; 10:23\x* \v 15 Lokwesac fikenolecaigac, silicine ingucnehac depec-baba ngic yengele damong sugucne ye ingucnehac fikecnoyackewec. Ailu ye \w bikic\w* monic mi bafuwawec. Ilec nongileng tapilinonggeng wame ye ngani-ngagec aiyackelu nongilengte kwele-sowac ngagelu gagac. \v 16 Ilec nongileng hangoc nga ngageboc mikac galu Wapong emeina hikedabeleng. Inguc aime babafic damengbenang kwesime yele kwele-sowac bafuwabeng yedi kwele-madicine noleme baficnubadaicte.\x - \xo 4:16 \xt Hib 10:19\x* \c 5 \p \v 1 Wapongti Israel yengele depec-baba ngic yengele damong sugucne ngickacni bawosaelu mimoctocaigaic. Mimoctome, yedi ngic-ngigac yengele ailu Wapongte haicka domalu boleine balu kwele-madicte ibu nga \w bikicte|lemma="Bikic"\w* hasocte depec locaigac. \v 2 Ailu depec-baba ngic ye yeicne tapiliine mikac gacaigac. Ilec ngic-ngigac ngage-ngage-motocngineng mikac yefe lilocaigaing, yenge nalic madicne aiyeledaicte. \v 3 Ye tapiliine mikacte ailu yeicne nga ngic-ngigac yengele bikicte hasocte \w depec\w* momoc bacaigac, yogo ngic-ngigac yengele sugu miyac.\x - \xo 5:3 \xt Dep 9:7; 16:6\x* \v 4 Ailu ngic monicti depec-baba ngicte damong sugucnele mac ngiye-ngiye yogo yeicne kweleinele nalic mi badaicte. Wapongti \w Aron\w* wackelu depec-babale damong sugucne bole-yowa lacnowec. Silicine ingucnehac Wapongti depec-babale damong sugucne sasawa wacebalu bole-yowa yelecaigac.\x - \xo 5:4 \xt Wah 28:1; Hib 6:20; 7:1\x* \v 5 Aime \w Kristo\w* ye inguchac yeuctihac depec-baba ngic yengele damong sugucne ainogale ailu wactowaine mi bafewec, miyac. Wapongti yele yanguc miwec, \q1 “Na yakumac mibe yegengkeme edocgugabac, ga nale Madec, nga na gale Mamac.” \rq (Mige 2:7) \rq* \m \v 6 Ailu monicka yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Gagi \w Melikisidek\w* yele silic ingucne \w depec-baba ngic\w* moto-motoine mikac gaginowagic.” \rq (Mige 110:4) \rq*\x - \xo 5:6 \xt Fike 14:17-24\x* \p \v 7 Yesu ye himong-sockolec galu yanguc milockewec, “Gagi sugu homackacni nalic bagboliyecnudamecte. Ilec baficnudamec.” Inguc wacke-wasic aicnolu sugucnehac aukwelu hiyalu milockewec. Ailu ye Wapong alang bacnolu yowaine balaibelu gawecte Wapongti mimilocine ngagewec.\x - \xo 5:7 \xt Mat 26:36-46; Filp 2:6-8\x* \v 8 Yesu ye Madecinebenang. Ailu ye sifu doic ngagewecte yowaine balaibelu gagale pasi bawec. \v 9 Ailu ye doic ngagewecte madickewec. Yedi inguc aime ngic-ngigac yenge Yesule yowa ngagelu balaibeibongte ailu Yesudi aiyeleme wasecne ailu gaga moto-motoine mikac gaginowagaing. \v 10 Inguc aime Wapongti yele yanguc miwec, “Gagi Melikisidek yele silic ingucne depec-baba ngic yengele damong sugucne gaginowagic.” \s1 Kogoc ingucne mi ganoga \p \v 11 Melikisidek yele yowa bocyac fanolegac. Aime ngenge yowa ngageningte kwelengineng fongkecaigac. Ilec edocngebalu wedungelenogale ngagebeng kpungkegac. \v 12 Ngenge dameng dalicne biyachac ngage-ngagesingkolec galu wewedu bole biyachac babong madickedec. Aime sifu yanguctihac monicti ngengela kwesilu Wapongte yowa funginacnihac hatacmac edocngebalu wedungelenogalesoc aigac. Ngenge nosing sanangne nonolesoc mi aigaing, ngenge amucte sugu aingelegac.\x - \xo 5:12 \xt 1Kor 3:1-3\x* \v 13 Aime ngic monic ngage-ngagesingkolec gagac, ye kogoc amuckacni gagaing, yenge ingucne gagac. Ye gaga dondonnele yowa mi ngage-motogac. \v 14 Nosing sanangne yogo ngic-ngigac biyachac sugulelu sanangkeicne yengele. Aime ngic-ngigac ingucne yenge ngage-ngagengineng dameng dalicne biyachac yeuckelu aibaba wenidi madicne me sowacne, yogo wosaelu ileckelu gagaing. \c 6 \s1 Nongileng sugulelu sanangkedabeleng \p \v 1-2 Ngenge molickelu \w Kristole|lemma="Kristo"\w* yowa fungke-fungkeine yanguc wedungeleibeng, \w kwele-hefaliyec\w* ailu homacte aibaba hegilenoga ailu Wapong ngagesingkenoga. Ailu \w misa-lowacte|lemma="Misa-lowac"\w* wewedu haicine monic-monic, nga moledi ngic feina lolole bole. Ailu homackacni gboliyelu fangke-fangke nga dac-sanangka doic moto-motoine mikac ngagenoga. Yowa fungke-fungkeine yogo hatacmac mi minoga. Yowa yogo macte bosing ingucne hatacmac wickebeng haume yogo mi madickedaicte. Yogolec feina gbolicne kpatulelu minoga. \v 3 Ilec Wapongti ngageme nalic aidaictewa, inguc aidabelengte. \p \v 4 I yangucte, ngic-ngigac gocne yenge angoc biyachac yeleicne. Aime honocmengte kwele-madicte nosing nganilu \w Tili Asuholec|lemma="Tili Asu"\w* biyachac aiibong. \v 5 Ailu yenge Wapongte yowa esoickebong angacine aiyemewa lobewa Wapongte tapili fikedaicte, dameng yogo inguchac nganiibong. \v 6 Aime ngic-ngigac yogo nganilu wawelu lobe holedaingtewa, yenge hatacmac kwele-hefaliyecte nalic mi bacebadaicte. Yogobac yenge \w Wapongte Madec\w* yegena misulec aicnolu malicpongka hatacmac wecaigaing.\x - \xo 6:6 \xt Mat 12:31; Hib 10:26-27; 1Yoa 5:16\x* \p \v 7 Himong monicka macti dameng bocyac kweme bolewa misa fikeme ngic-ngigac yenge iwa nosing duwebong noine fikeyeleme yanguc midaingte, himong yogowa Wapongte liwe fagac. \v 8 Aime himong monicka muc somangineholec nga tembang-haseng fikedaictewa, himong yogo boleine mikac aime hole-duwec mi ainoga. Aime dameng bangkaleme dacti lobeme miyac aidaicte.\x - \xo 6:8 \xt Fike 3:17-18\x* \s1 Ngenge mole-damocngineng badabiyeng \p \v 9 Agofocne kwelenedi ngengele angac ngagegabac, ngenge ngic-ngigac ingucnedi wasecne aigaing, wiyac madicneholec aigaing, yogo hocne ngagepangkelu gagabeleng. Inguc ngagepangkelu sifu ung-yowa migabeleng. \v 10 Wapongti yefe dondonna yowa nga aibabangineng wosaedaicte. Ngenge bole bacaigaing ailu kweledi yele wacte angacngebacaigac, ye yogo nalic mi ngigeckedaicte. Ailu ngic-ngigac Wapongte bingec yogo ngengi ngani-bafic aiyeleibong. Ailu taockelu aiyelelu gagainghac, ye yogo ingucnehac nalic mi ngigeckedaicte.\x - \xo 6:10 \xt Hib 10:32-34\x* \v 11 Aime ngenge ngageboc mikac galu wiyac fikengelenale ngagesingkelu wangec gagaing. Ailu ngenge yogo filesoc filesoc banogale mamang hidulu bole balu gabong dameng moto-motoine kwesidaicte. Ngenge inguc ganingte ainolegac. \v 12 Ilec ngenge oyong mi gadabiyeng. Ngic-ngigac ngage-ngagesing sanangnehac tatakic mikac balu gacaigaing, yenge mole-damocngineng Wapongti molickelu baningte mipangkewec, yogo badaingte. Ngenge inguc ailu yengele silic ingucnehac balaibedabiyeng. \s1 Noine fikedaicte \p \v 13 Wapongti mipangkelu \w Abraham\w* wiyac lobewa lacnodaicte. Ailu yele Sugucne monic mi gawecte ye yeicne wacine wackelu yanguc milu mipangkewec, \q1 \v 14 “Foinacbenang, na mimi-madic milu edocgudacte, aime fikesawecgone sawedaic.” \rq (Fike 22:16-17) \rq*\x - \xo 6:14 \xt Fike 12:1-3; 13:14-18; 15:1-21; 17:1-27; 18:1-15; 22:1-18\x* \m \v 15 Aime Abraham ye dameng dalicnehac wangec gawec. Ailu kweleinele tapili mi wame galu Wapongti wiyac lacnonale mipangkewec, yogolec noine fikeme nganiwec. \p \v 16 Aime ngic-ngigac yenge yowangineng mibong sanangkenale sugucnengineng wackelu yowangineng mibong sanangkecaigac. Yenge inguc aidaingtewa, yowa mife-miwa aibabangineng yogo motoyackedaicte. \v 17 Aime Wapongti inguchac yowaine mipangkeme sanangkewec. Ailu Abraham ngambofocine yengela yowaine monic-mi monic-mi mi aiwec. Yenge yogo ngagelu dodofic tapiliine momochac ngage-motoyackeningte inguc miwec. \v 18 Ye inguc milu yowa sanangnehac yaeckang bafuwanolewec. Wapong ye yowaine kwesac nalic mi aidaicte. Aime yowa yaeckang yogo mimipang nga yeicne wacine wackeme inguc fawec.\f + \fr 6:18 \ft Fike-fike 12:7; 13:15; 15:1-21, iwa Wapongti Abrahamkolec yowa milu hefewec. Ailu Fike-fike 22:16-17 iwa ye yowaine mipangkewec. Ilec yowa sanangne yaeckang kwelengkeicne fagaic.\f* Aibabaine ingucne ngagebeng yogodi umacnehac basanangnubame himongte wiyac nalic hegilelu mimipang lobewa banangte miwec, yogo sanangnehac balu wangec gagabeleng.\x - \xo 6:18 \xt Him 23:19\x* \v 19 Aime Wapongti mimipang banangte edocnubawec, yowa yogodi kwelenonggengte angga ingucne aigac. Mimipang yogodi yele mac gbagbacne iwa felu kpoluctowa luluwackelu kweline gbagbacnebenang iwa sanangnehac fagac.\x - \xo 6:19 \xt Dep 16:2-3\x* \v 20 Aime \w Yesu\w* ye nongileng ailu yogolec kwelina molickenolelu fewec. Ye \w Melikisidek\w* yele silic ingucne \w depec-baba ngic yengele damong sugucne\w* moto-motoine mikac gaginowagac. \c 7 \s1 Melikisidek yele fungine \p \v 1 \w Melikisidek\w* ye Salem taonte \w ngictau\w*. Ailu Wapong feicnetowa yele \w depec-baba ngic\w* gawec. Aime \w Abraham\w* ye ngictau gocne yengeholec wenagulu wehomacebaweckacni hefaliyelu kwesime, yedi Abraham yefewa bafuwalu mimi-madic milu edowec.\x - \xo 7:1 \xt Fike 14:17-20\x* \v 2 Edome Abrahamti woc-wiyacine sasawa huduwacni bawec, iwacni 10kacni moniyang heuckelu Melikisidek lacnowec. Aime Melikisidek yele wacinele fungine yogo yanguc, “Gaga dondonnele ngictau.” Ailu hatacmac “Salem taonte ngictau” yogolec fungine “kwele-mogungte ngictau.” \v 3 Ailu ye nenggac-mamac nga ngesa-ngambofocine yengele wac-alingngineng monic mi kwelengkeicne fagac. Nga ye fike-fike damengngine mikac ailu ye homac damengngine mikachac, ye \w Wapongte Madecte|lemma="Wapongte Madec"\w* silic ingucnehac ailu depec-baba ngic damengsoc gaginowagac. \p \v 4 Aime ngambononggeng Abraham ye yeicne wiyacine huduwacni bawec, yogo 10kacni heuckelu moniyang lacnowec. Ilec ngenge ngani-motodabiyeng, Melikisidek ye ngic feicnetowa. \v 5 Aime Liwai nga \w ngic hae-gbafocine|lemma="ngic hae-gba"\w* yenge Abraham ngambofocine. Liwai ngambofocine yenge fikesawec ailu depec-babale bole balu ganingte Wapongte ung-yowa baibong. I yangucte, Liwai ngambofocine yenge 10kacni moniyang yogo Liwai hae-gbafocine yengele ngambofocngineng yengelacni bakpaduc aidabiyeng, \w yefe-yowadi|lemma="Yefe-yowa"\w* inguc migac. Aime ngic-ngigac yogo yenge Abraham ngambofocine. Ailu sac-tofafocngineng galu sifu yengelacni 10kacni moniyang balu gaibong.\x - \xo 7:5 \xt Him 18:21\x* \v 6 Aime Melikisidek ye yengele alingkacni mi fikewec, miyac. Ailu ye sifu Abrahamtacni 10kacni moniyang balu mimi-madic milu edowec. Abrahamti hocne Wapongte mimipang balu gawec. \v 7 Aime ngic mimi-madic milu edowec, yedi mimi-madic bawec, ye ewaligac. Monicti yowa yogo kwesac mi midaicte. \p \v 8 Ailu monic yanguc, depec-baba ngic homacte bagewa gagaing, yenge 10kacni moniyang kpaduckelu balu gaibong. Nga Abrahamtibac 10kacni moniyang yogo Melikisidek lacnome bawec, yedibac gagachac hocne, inguc yegengkegac. \v 9-10 Aime yowa yanguc nalic midabelengte, Melikisidek ye Abrahamti yefewa wiyac lacnowec, dameng iwa \w Liwai\w* ye ngamboinele kwelewa biyachac ngiyewec. Liwai ngambofocine yenge 10kacni moniyang babale ngic, aime Abrahamti 10kacni moniyang yogo biyachac balu Melikisidek lacnowec, yogo Liwai ngambofocine yengungtihac lacnoibong ingucne aigac. \s1 Depec-baba ngic noine \p \v 11 Aime Israel ngic-ngigac yenge yefe-yowa baibong, iwa yanguc fawec, \w Liwaile aling|lemma="Liwai"\w* yenge depec-babale bole badabiyeng. Aime yenge depec-babale bole babong wiyac sasawa madickedecka, Wapongti depec-baba ngic gbolicne monic hatacmac fikenale monic mi midec. Aime yanguc fikedaic, depec-baba ngic gbolicne Melikisidek gawec, silicine ingucnehac fikedaic. Ailu ye Liwai ngamboine \w Aronte|lemma="Aron"\w* alingkacni fikeibong ingucne miyac. \v 12 Aime depec-babale bole aling gbolicne fikedaictewa, yefe-yowa gbolicne inguchac fikedaic, yefe monic mi fagac. \v 13-14 Sugucnenonggeng ye \w Yudale|lemma="Yuda"\w* fikesaweckacni fikewec, yogo ngagegabeleng. Aime Yudale aling, yengelacni monicti depec-baba ngic ainale, \w Mosesdi|lemma="Moses"\w* monic mi miwec, miyac. Aime Yudale fikesaweckacni monicti \w alata\w* mi ngani-damong ailu gawec.\x - \xo 7:13-14 \xt Yes 11:1; Mat 2:6; Miye 5:5\x* \s1 Melikisidek yele silic \p \v 15 Aime Sugucnenonggeng ye Yudale fikesaweckacni fikelu gawec. Aime Melikisidek ye depec-baba ngic gawec, silicine ingucnehac ye depec-baba ngic aiwec. Yogodi hatacmac mime yegengkegac, Liwaile aling yengele depec-babale bole yogo andoine miyac. \v 16 Depec-baba ngic ye sac aling moniyangte kwelina balaibelu fikedaic, yefe-yowadi yogo migac. Aime Sugucnenonggeng ye gaga moto-motoine mikac yogolec tapiliwa depec-baba ngic aiwec. \v 17 Yele ngagelu yowa yanguc mime yegengkeicne fagac, \q1 “Gagi Melikisidek yele silic ingucne depec-baba ngic moto-motoine mikac gaginowagic.” \rq (Mige 110:4) \rq* \m \v 18 Ung-yowa tapiliine waicne nga babaficine mikac yogo molickelu kwesiwec. Ailu yowa yogodi pasi molickelu bawec, yogo baickeme moc fawec. \v 19 Yefe-yowadi baba-madic bole bucbuchac madicne monic mi bawec, miyac. Aime Wapongti yanguctihac yefe madicne monic bafuwanolewec, yogodi molickelu yefe fawec, yogo ewaligac. Aime nongileng yefe yogo balaibelu Wapongte emewa hikelu gadabelengte.\x - \xo 7:19 \xt Hib 9:9\x* \p \v 20 Wapong ye yowaine basanangkelu Yesudi depec-baba ngic ainale mipangkewec. \v 21 Depec-baba ngic Liwaile alingkacni yengele baba-sanang yowa ingucne monic mi fawec. Ye yogo Yesu micnolu yanguc edowec, \q1 “Sugucne ye yowaine basanangkelu yanguc miwec, ‘Ga depec-baba ngic moto-motoine mikac gaginowagic.’ Ye yowaine inguc mime sanangkewec, yogo nalic mi hegiledaicte.”\x - \xo 7:21 \xt Hib 5:6\x* \rq (Mige 110:4)\rq* \m \v 22 Wapongti \w Yesule|lemma="Yesu"\w* inguc mime sanangkewec. Ilec ailu Yesudi \w dodofic\w* gbolicne yogolec nenggac ngiyegac. Inguc ngiyeme dodofic gbolicnedi esecnele tapili ewaligac.\x - \xo 7:22 \xt Hib 8:6; 12:24\x* \p \v 23 Depec-baba ngic Liwaile alingkacni yenge ngic bocyac. Aime homacaigaingti bole yogo balu ganingte homacti depec-babale bole yogolec aka aiwec. Ilec ailu monic homame monicti depec-babale bole yogo taockeme taoc balu gaibong. Ailu yakumac bacaigaing. \v 24 Aime Yesudibac moto-motoine mikac gaginowagac. Ilec depec-babale bole yeholec moto-motoine mikac ailu faginowagac. \v 25 Ye gaga-sanang galu Wapongkolec mingagec ailu baficnubame ganogale ngic-ngigac yela yefe Wapongta hikedabelengte. Nongileng sasawa bikicte ameine banale nalic mi kpungkedaicte.\x - \xo 7:25 \xt Rom 8:34\x* \p \v 26 Aime \w depec-baba ngic yengele damong sugucne\w* yedi hocne nalic baficnubadaicte. Ye gbagbacne nga \w bikicine|lemma="Bikic"\w* mikac, ailu wonong mikac. Wapongti ye ngic bikic-baba yengele hewackacni baickeme ye wiyac sawawa fagac, yogo ewalicebalu wileng gagac. \v 27 Aime \w depec-baba|lemma="Depec"\w* ngic yengele damong sugucne Liwaile alingkacni yenge hadengsoc yengileng \w bikicte|lemma="Bikic"\w* depec lolubac ngic-ngigac yengele bikicte lobe lolu gaibong. Aime Yesudibac aibaba yogolec bagewa mi gawec, miyac. Yebac depec milu yeicne lonaguwec. Ailu ye yogo dameng moniyang sugu bame motowec.\x - \xo 7:27 \xt Hib 5:3\x* \v 28 Foinac, Wapongte yefe-yowadi ngic tapilingineng waicne bole-yowale wacebalu gagac. Ailu depec-baba ngic yengele damong sugucne ailu gacaigaing. Aime yowa sanangne fikewec, yogodi Madec bole-yowa micnome ye mac ngiye-ngiyeine balu tapili-wawa mikac nga madicne moto-motoine mikac fafeginowagac iwa gagac. \c 8 \s1 Depec-baba ngic yengele damong sugucne bole balu gagac \p \v 1 Ilec ailu yanguc fagac, \w depec-baba ngic yengele damong sugucne\w* honocmengte Ngictau ngiye-ngiye, yogolec foleinapec mac ngiye-ngiyeine balu ngiyegac, ye nongileng. \v 2 Ailu ye mac gbagbacne, yogo \w kpoluc-fale\w*\f + \fr 8:2 \ft Esecne himongka Mosesdi kpoluc-fale bafangkewec. Yogolec lobeina Solomonti Ibu-mac bame kpoluc-fale mi aiwec.\f* noine honocmengka domagac, iwa bole balu gagac. Kpoluc-fale yogo ngicti mi baicne, miyac. Sugucne yeuctihac yogo balu lowec.\fig Mosesdi kpoluc-fale gbagbacne bafangkewec|alt="Moses built the tabernacle" src="59_Heb8.2-5_Tabernacle.tif" size="col" loc="8:2-5" copy="Gordon Thompson © 2012 Wycliffe Bible Translators Inc." ref="8:2" \fig* \p \v 3 Wapongti \w depec-baba|lemma="Depec"\w* ngic yengele damong sugucne yenge bole-yowale wacebame kwele-madicte ibu nga bikicte hasocte depec locaigaing. Ilec ailu Yesu Kristodi inguchac depec monic lodaicte. \v 4 \w Depec-baba ngic\w* yenge Wapongte \w yefe-yowa\w* balaibelu Wapong ibu lacnoningte bole yogo biyachac balu gaibong. Ilec ye himong yagowa gadecka depec-baba ngic nalic mi aidec. \v 5 \w Mosesdi|lemma="Moses"\w* kpoluc-fale balu bafangkenogale aime, Wapongti sawang-yowa yanguc milu edowec, \q1 “Na tikiwa sosocine edalicguiba, ga silicine yogobenang balaibelu wiyac sasawa banogale ngani-motolu badamec.” \rq (Wah 25:40) \rq* \m Aime ngic yakumac mac gbagbacna afeelu kwelec kwecaigaing, yenge Moses ingucne ailu honocmengte sosocine balaibelu kwelec kwecaigaing.\x - \xo 8:5 \xt Kol 2:17; Hib 9:23\x* \s1 Dodofic gbolicne \p \v 6 Yesu ye \w dodofic\w* gbolicnele ngic hewacine, dodofic yogo yowa mipangkeicne tapiliineholec balu gagac. I yangucte, dodofic gbolicnedi dodofic esecne ewaligac. Ailu yele depec-babale bole, yogodi himongte depec-babale bole inguchac ewalidaicte.\x - \xo 8:6 \xt Hib 7:22\x* \v 7 Dodofic esecne umacine mikac aidecka midec, dodofic gbolicne monicti yele mac nalic mi badec. \v 8 Aime Sugucne Wapongti ngic-ngigacfocine nganicebame bikicnginengkolec aiibongte ailu yanguc miwec, \q1 “Ngagegaing, gacgu dameng monic kwesidaicte, iwa na \w Israel\w* nga \w Yuda\w* ngic-ngigac yengeholec dodofic gbolicne monic badacte. \v 9 Dodofic yogo molickelu ngambofocngineng yengeholec baiba, ingucnehac miyac. Dameng iwa nani molenginang balu \w Isip\w* himongkacni mengocebalu kwesiiba. Yenge dodofic baiba, yogo hegilelu gaibongte nani inguchac yenge hegilecebalu lobe holeyeleiba.” \m Ye hatacmac inguc taockelu miwec, \q1 \v 10 “Na lobewa dodofic gbolicne Israel ngic-ngigac yengeholec badacte, yogolec silicine yanguc. Yefe-yowane yogo ngic-ngigac yengele ngage-ngagewa lolu hibine yogo kwelenginangbenang kwelengkedacte. Ailu nani Wapongngineng gabe yenge ngic-ngigacfocne gadaingte. \v 11 Aime dameng iwa ngic-ngigac kpisicnacni ofecgu sugucna motodaicte, yenge sasawadi ngagecnudaingte. Ilec ailu monicti agoine me \w ngic hae-gbaine|lemma="ngic hae-gba"\w* monic ‘ga Sugucne ngagesinong’ inguc mi edolu weducnodaicte. \v 12 Na kwele-sowac aiyeledacte. Aime yenge aibaba sowacne nga \w bikic\w* bafuwagaing, yogo sasawa hegilelu hatacmac mi ngagesidacte.” \rq (Yer 31:31-34) \rq* \m \v 13 Ye dodofic gbolicne monicte miwec, iwa dodofic molickelu bawec, yogo esecne aigac, inguc mime yegengkewec. Aime wiyac monic biyachac hegileicne yogo esecne aigac, yogo dameng kpisicnemac falu miyac aidaicte. \c 9 \s1 Kpoluc-fale kweline \p \v 1 Dodofic molickelu kwesiwec, yogolec afec-afec yowaine nga yefe-yowaine fawec. Aime \w kpoluc-fale\w* gbagbacne himongka yawa fawechac.\x - \xo 9:1 \xt Wah 26:1-30; 25:23-40\x* \v 2 Aime \w kpoluc-fale\w* kweline molic-molic fawec, yogolec wacine Kweline Gbagbacne. Aime kweline molic-molic iwa hifa higeineholec domalu gawec. Ailu tebo monic domawecka bret Wapongte bingec feina loicne ngiyelu gawec. \v 3 Aime kpoluc monic hewacina domawec, nebocina kweline monic fawec, kweline yogo wacine Gbagbacnebenang.\x - \xo 9:3 \xt Wah 26:31-33\x* \v 4 Iwa hasoc hoine madicne lobe-lobele alata goldi baicne nga \w dodoficte|lemma="Dodofic"\w* katapa domaiboc. Dodoficte katapa yogo goldi lolu bakatackeicne. Ailu yogolec kwelina hebec goldi baicne \w mana\w* nosingkolec lobong ngiyelu gawec. \w Aronte|lemma="Aron"\w* yasu gidecine weicne nga dodoficte posa-tafe iwa inguchac lobong ngiyelu gawec.\x - \xo 9:4 \xt Wah 16:33; 25:10-16; 30:1-6; Him 17:8-11; Yef 10:3-5\x* \v 5 Katapa yogolec feina angelo ilucine ingucne wiyac monic yeke Wapongte tapili nga hibi-angoc edaliiboc. Ailu kwenggelengnginecti tapaina hedickelu someckelu domalu gaiboc. Wapongti iwa hocne bikicnginengte ameine hegilelu gawec. Aime kpoluc-fale nga wiyac sasawa kwelina fagac yogolec yakumac yowa homacne yanguctihac mi midacte.\x - \xo 9:5 \xt Wah 25:18-22\x*\fig Dodoficte katapa|alt="ark of the covenant" src="59_Heb9.4-5_ArkOfCovenant.tif" size="col" loc="9:4-5" copy="Gordon Thompson © 2012 Wycliffe Bible Translators Inc." ref="9:5" \fig* \p \v 6 Yenge kpoluc-fale ngani-nganiine inguc balu gabong \w depec-baba ngic\w* yenge mac kweline molic-molic iwa felu afeelu kwelec kwecnolu gaibong.\x - \xo 9:6 \xt Him 18:2-6\x* \v 7 Aime \w depec-baba ngic yengele damong sugucne\w* yedi sugu mac kweline monic iwa hifasoc alecine moniyang sugu felu gawec. Ailu ye moc mi felu gawec, miyac. Ye damengsoc sac balu felu yeicne bikic nga ngic-ngigac yenge bikic fungine mi ngagelu moc kosa balu gaibong. Yogolec ailu ibu lonogale bafelu gaibong.\x - \xo 9:7 \xt Dep 16:2-34\x* \v 8 Aime dameng iwa \w Tili Asudi|lemma="Tili Asu"\w* yanguc edalicnubagac. Kpoluc-falele aibabaine faemewa Kweline Gbagbacnebenang iwa ngic-ngigac yengi feningte yefeine monic mi fikelu yegengkedaicte. \v 9 Ngic-ngigac yanguctihac afeelu kwelec kwekwe gagaing, yenge yogolec sosocine ingucne aigac. Yenge Wapongte kwele-madicte ibu nga bikicte hasocte \w depec\w* bafelu locaigaing. Aime yogodi yengele kwele ngage-ngagengineng sasawa bucbuchac nalic mi suweyeledaicte.\x - \xo 9:9 \xt Hib 10:1-2\x* \v 10 Aime bole yogo nosing misa nolu nga \w suwe-suwele|lemma="Misa-lowac"\w* aibaba haicine monic-monic yogo socte bole sugu bacaigaing. Wapongti yefe-yowa yogo yeleme, yenge yogo balaibelu gacgubong gaga gbolicne monicte dameng kwesiwec. \s1 Kristo ye depec-baba ngic yengele damong sugucne \p \v 11 Aime Kristo ye biyachac kwesilu wiyac sasawa madicne yawa fagac, yogolec depec-baba ngic yengele damong sugucne aiwec. Inguc ailu kpoluc-fale monic madicnebenang moledi mi baicne ailu himongkacni wiyac monicti mi baicnedi domawec. Yogo sugucne nga madicne ailu esecne ewali-benangkegac. \v 12 Kristo ye noning ngicne me bulumaka madecinele sac balu mi fewec, miyac. Ye yeicne sacti dameng moniyang sugu ibu balu Kweline Gbagbacnebenang, iwa fewec. Felu yeicne sacti fulinonggeng bawec, sac yogodi fafa-sanang faginowagac. \v 13 Ngic-ngigac yenge Wapongte haicka wonongkolec aibong depec-baba ngic yengi noning me bulumaka ngicne yengele sac nga bulumaka ngigacne madec mi baicne dacti lobecebame defe ailu gaibong. Aime sac nga defe yogo balu ngic-ngigac wonongnginengkolec yengele feinginang wickebong kpaluwacebalu gawec. Kpaluwacebame motome ngic-ngigac yenge Wapongte haicka sockapec gbagbacne ailu gaibong. Ilec ailu yanguc ngagedaing,\x - \xo 9:13 \xt Dep 16:15-16; Hib 10:4; Him 19:9,17-19\x* \v 14 \w Kristo\w* ye gaga-sanangte \w Tili Asuholec|lemma="Tili Asu"\w* domalu yeicne dondonne ailu gagaine \w depec\w* ingucne Wapongta loyackewec. Yele sacti bulumaka nga sic sacngineng sasawa ewaligac. Yogodi kwele ngage-ngagenonggeng suweyackeme homacte aibabanonggeng sowacne miyac aime Wapong gagaineholec afeelu kwelec kwecnodabelengte.\x - \xo 9:14 \xt 1Pi 1:18-19\x* \p \v 15 Kristo yeicne gagaine loyackelu homalu fulinonggeng balu dodofic esecne yogolec bagewacni baicnubawec. Baicnubame nongileng dodofic esecne yogolec yefe-yowa hegileibeng. Kristo ye dodofic gbolicnele ngic nga Wapong nongileng ngic hewacnonggeng aiwec. Wapongti mipangkeme ngic-ngigac wacnubalu gagac, nongileng gaga-sanangte mole-damoc yogo banangte Kristodi inguc aiwec. \v 16 Mole-damocte hibi monic fadaictewa, yanguc ainoga, fileine ye homame yogo mibong yegengkedaicte. \v 17 Fileine ye gbolicne gaemewa mole-damocte hibi kwelengkeicne yogo moc fadaicte. Nga fileinedi homadaictewabac, mole-damocte hibi yogo sanangkedaicte. \p \v 18 Ilec ailu dodofic esecne yogo sacti basanangkewec. \v 19 Aime \w Mosesdi|lemma="Moses"\w* ung-yowa \w yefe-yowawa|lemma="Yefe-yowa"\w* fagac, yogo sasawa ngic-ngigac milu edocebame motome, bulumaka madecine nga noning ngicne sacngineng balu misaholec lalickewec. Lalickelu lama dowecine sasacne hisop yoc hekengineholec\f + \fr 9:19 \ft Hisop yogo yoc monic hekengngine sanangnedi lucmefiyangkolec. Hisop yogo sifecka yoc hekengngina fagac.\f* balu sacka kpomuluckewec. Kpomuluckelu yogodi \w hibi kpadidiweicne\w* ailu ngic-ngigac sasawa feinginang wickeme kpaluwacebalu gawec. \v 20 Kpaluwacebame yanguc edocebawec, \q1 “Sac yago dodoficte sac. Ailu ngenge dodofic kwelina ganingte Wapongti ung-yowa edocngebawec.” \rq (Wah 24:8) \rq* \m \v 21 Aime Moses ye kpoluc-fale feina nga kwelina ailu hasocte depec lolole wiyac haicine monic-monic ngiyewec, yogo inguchac sacti sotiyeme sasawa lowacebayackewec.\x - \xo 9:21 \xt Dep 8:15,19\x* \v 22 Inguc aime yefe-yowale aibabawa sacti wiyac bame gbagbacne aidaicte. Nga sac monic mi wadaictewa, bikic hegile-hegile monic mi fikedaicte.\x - \xo 9:22 \xt Dep 17:11\x* \s1 Kristo ye depec noine \p \v 23 Himongka kpoluc-falewa wiyac fagac, yogodi mac gbagbacne honocmengka fagac, yogolec sosocine aigac. Aime yogodi Wapongte haicka gbagbacne ainogale depecte sacti suwelu gaibong. Aime wiyac noine honocmengka fagac, yogo gbagbacne ainale depecte sac madicne nga feicnebenangti fagac.\x - \xo 9:23 \xt Hib 8:5; 10:1\x* \v 24 Kristo ye kpoluc-fale gbagbacne moledi baicne ailu wiyac noine fagac yogolec sosocine aigac, mac iwa mi fewec, miyac. Yedi nongilengte ailu Wapongte haicka domanale honocmeng noina fewec. \v 25 Aime depec-baba ngic yengele damong sugucne ye hifasoc sic sacine balu Kweline Gbagbacnebenang, iwa felu gawec. Aime ye ailu gawec, Kristo ye yogo ingucnehac mi aiwec. Ye dameng bocyac depec banagulu fenogale mi fewec. \p \v 26 Kristodi inguc ganogale midecka, ye himong nga sawawa wiyac sasawa molickelu fikeibockacnihac dameng bocyac sacine wame doic ngagedec. Ailu ye inguc mi aiwec, miyac. Ye dameng motonogale aiyemewa himongtowa yagowa dameng moniyang sugu fikewec. Fikelu ngic-ngigac \w bikicnonggeng|lemma="Bikic"\w* baickenale Wapongta yeicne socine mimoctolu lome depecte boleine bayackewec.\x - \xo 9:26 \xt Hib 10:10\x* \v 27 Aime ngic-ngigac sasawa dameng moniyang sugu homanangte miwec. Ailu lobewa gacgu yowawa domadabelengte. \v 28 Yogo ingucnehac Kristodi dameng moniyang sugu ngic-ngigac sasawa nongileng bikicte ameine banogale ailu depecnonggeng aiwec. Ailu lobewa kwesidaicte, iwa bikicte ame banale mi kwesidaicte. Dameng iwa ngic-ngigac Kristole wangec gagaing, yengela fikeme wasecne aidaingte. \c 10 \s1 Tapiliine faginowagac \p \v 1 Wiyac madicne lobewa kwesidaicte, Wapongte \w yefe-yowa\w* yogo wiyac yogolec sosocine aigac, yogodi wiyac noine mi aigac. Inguc aime ngic yenge hifane hifane Wapong afeelu kwelec kweningte yele emewa kwesilu \w depecngineng|lemma="Depec"\w* silicine moniyang sugu lolu gaibong. Aime yogodi yefe-yowale tapiliwa yenge sasawa nalic mi bamadicebadaicte. \v 2 Yefe-yowadi yenge sasawa bamadicebadecka midec, yengele \w depec\w* lolo yogo biyachac miyac aidecka. Ailu \w bikicngineng|lemma="Bikic"\w* biyachac miyac aime yenge kwele ngage-ngagengineng \w gbagbacne\w* galu bikicnginengte umacte ailu hatacmac mi gameebadec. \v 3-4 I yangucte, bulumaka ngicne nga noning ngicnele sacti bikic baic-baictesoc mi aigac, miyacbenang. Yogolec ailu depecte hasoc hole-holele aibaba yogodi hifasoc bikicngineng hole-gboliyeme ngagesilu gaibong.\x - \xo 10:3-4 \xt Hib 9:13\x* \p \v 5 Ilec ailu Kristodi himongka walu yogolec ngagesilu Wapong yanguc edowec, \q1 “Ga kwele-madicte ibu nga bikicte depec haicine monic-monic, yogolec mi aigelelu gawec. Gabac himong-soc monic bamockelu noleing. \v 6 Aime ngic-ngigac yenge lama-bulumaka bucbuchac bikicnginengte \w depec\w* balu dacka lobong lobecaigac, depec yogo yekele mi angacgudaicte. \v 7 Inguc aime yanguc miiba, ‘Wapong, ngagegic, na gale angac balaibenogale kwesiiba ailu \w hibi kpadidiweicnele|lemma="Hibi kpadidiweicne"\w* kwelina nale aibabale kwelengkeicne fagac.’ ” \rq (Mige 40:6-8) \rq* \m \v 8 Hasocte depec sasawa yogo Wapongte yefe-yowa balaibelu locaigaing. Aime Sugucnedibac yowa yanguc miwec, “Kwele-madicte ibu nga bikicte depec haicine monic-monic nga lama-bulumaka bucbuchac bikicnginengte ailu dacka lobecaigac, yogolec mi aigeledaicte. Ailu yogolec mi angacgudaicte.” \v 9 Inguc milu yanguc miwec, “Ngagegic, na gale angac balaibenogale kwesiiba.” Inguc milu yedi yefe gbolicne basanangkenogale yefe esecne yogo baickeme moc fawec. \v 10 \w Yesu\w* \w Kristodi|lemma="Kristo"\w* nongilengte ngagelu angac yogo balaibelu socine bahikelu dameng moniyang sugu depec lome yefe iwa gbagbacne aiibeng gagabeleng.\x - \xo 10:10 \xt Hib 9:12\x* \v 11 \w Depec-baba ngic\w* yenge hadengsoc domalu depec-babale bolengineng bacaigaing. Ailu yenge depecte silicine yogohac damengsoc damengsoc bacaigaing, yogodi ngic-ngigac bikicngineng baic-baictesoc mi aigac.\x - \xo 10:11 \xt Wah 29:38\x* \v 12 Aime depec-baba ngicnonggeng Kristodi bikic baickenale depec moniyang sugu tapiliine moto-motoine mikac, yogo Wapongte foleinapec lome ngiyegac. \v 13 Aime Wapongti ngabafocine yele higeinele bagewa locebadaicte, ye yogolec wangec ngiyegac.\x - \xo 10:13 \xt Mige 110:1\x* \v 14 Yedi depec moniyang sugu lome ngic-ngigac sasawa bamadicebame yenge gaga gbagbacne moto-motoine mikac bame gaginowagaing. \p \v 15 Aime \w Tili Asudi|lemma="Tili Asu"\w* inguchac mibasanang ailu yanguc edocnubawec, \q1 \v 16 “Sugucnedi yanguc migac, ‘Na lobewa \w dodofic\w* gbolicne ngic-ngigacfocne yengeholec badacte, yogolec silicine yanguc. Yefe-yowane yogo ngic-ngigac yengele ngage-ngagewa lolu, hibine yogo kwelenginangbenang kwelengkedacte.\x - \xo 10:16 \xt Hib 8:10\x* \v 17 Ailu bikicngineng nga \w yefe-yowa\w* wewengineng yogo sasawa hegiledacte. Ailu hatacmac mi ngagesidacte.’ ” \rq (Yer 31:33-34) \rq* \m \v 18 Aime Sugucnedi bikicnonggeng hegileme miyac aiwecte, bikic baic-baicte depecte bole yogo hatacmac mi banoga. \s1 Ngage-ngagesingkolec nalic fenoga \p \v 19-20 \w Ngic hae-gbafocnonggeng|lemma="ngic hae-gba"\w*, Yesu yeicne sacte tapiliwa nongileng hangoc mikac galu kpoluc nu falockelu Kweline Gbagbacnebenang iwa nalic fedabelengte. Yedi yefe gbolicne nga gagaineholec laliyenolewec. Ilec ailu kpoluc nuwa yefe hikegabeleng, yogo yeicne socti yefe yogo hocne nolewec.\x - \xo 10:19-20 \xt Mat 27:51; Hib 4:16\x* \v 21 Depec-baba ngic feicnetowanginengti Wapong golowacfocine damongnubalu gagac. \v 22 Aime nongileng molickelu kwele ngage-ngagenonggeng gameineholec ailu mi madickecaigac. Aime yedi yogo wickeme kpaluwacnubame \w gbagbacne\w* fagac. Aime socnonggeng misa gbagbacnedi suweme gbagbacne aiibeng. Ilec ailu nongileng kwelenonggeng noine yogodi gaganonggeng wosae-benangkeme ye bucbuchac ngagesingkelu Wapongte emewa hikedabeleng.\x - \xo 10:22 \xt Dep 8:30; Esek 36:25; Efs 5:26\x* \v 23 Sugucne mole-damoc nolenale yowa mipangkewec, ye yowaine yogo balaibedaicte. Aime yogo nongilang fikenale wangec galu mibeng yegengkegac, yogo sanangne balu gadabeleng. \v 24 Aime kwele-angac nga aibaba madicne ainangte nongileng ngani-damong aiyelelu basanangebalu gadabeleng. \v 25 Ngic-ngigac gocne yenge kpaduckeningte hegilecaigaing, yogo mi aidaing. Damengtowa bangkalegac, ngenge yogo biyac ngagegaingte basanangebalu gadabeleng.\x - \xo 10:25 \xt Hib 3:13\x* \s1 Sugucne hegiledaingkale damongnagudabiyeng \p \v 26 Nongileng yowa noinele ngage-ngage balu ngage-motolubac \w bikicte|lemma="Bikic"\w* aibaba hatacmac angacnubame balu gadabelengte, me? Entacka inguc aidabelengtewa, nongileng bikicte ailu depec monic hatacmac nalic mi lodaicte.\x - \xo 10:26 \xt Hib 6:4-8\x* \v 27 Umactowanonggeng hangocineholec yogo Wapongte ngabale wowosae damengka dactowa monicti lobelu basowalenale wangecnonggeng fagac.\x - \xo 10:27 \xt Yes 26:11\x* \p \v 28 Monicti Wapongte yefe-yowa \w Mosesdi|lemma="Moses"\w* kwelengkewec, yogo weme, ngic yaeckang me habackang yenge yogo nganilu yowawa lobong, ye kwele-sowac mikac wehomalu gaibong.\x - \xo 10:28 \xt Yef 17:6; 19:15\x* \v 29 Aime dodoficte sacti ngic monic biyachac suweme gbagbacne aiwec, ye lobewa sac yogo ngageme wiyac omane aiwec. Aime \w Wapongte Madecte|lemma="Wapongte Madec"\w* feiwa nolac edelu kwele-madicte \w Asu\w* misowaledaictewa, yela ameine efecne mi fikecnodaicte, yogo ngagegaing.\x - \xo 10:29 \xt Wah 24:8\x* \v 30 Aime \q1 “Sowacnele ameine badu-badu, yogo nale bole. Aime na ngic-ngigac bikicnginengte ameine baduyeledacte.” \rq (Yef 32:35) \rq* \m Sugucnedi yowa inguc miwec, yogo ngagegabeleng. Ailu ye hatacmac yanguc miwec, \q1 “Sugucnedi ngic-ngigacfocine wosaecebalu yowangineng midaicte.” \rq (Yef 32:36; Mige 135:14) \rq*\x - \xo 10:30 \xt Yef 32:25-36\x* \m \v 31 Wapong gagaineholecte molewa fenoga, yogo hangocineholec nga umacineholecbenang. \s1 Sanangkelu gadabeleng \p \v 32 Ngenge molickelu Yesule angoc baibong, dameng iwa Siduc Madicnele ailu boletowa balu doic ngageibong, yogo mi ngigecngebadaic. \v 33 Ailu ngic yengi dameng gocna ngic-ngigac yengele haicka locngebalu midelec nga yowa gameineholec ailu weyebic aingeleibong. Aime dameng gocna ngaba yengi ngengele agofocngineng inguc aiyelebong, ngengi ago aiyelelu yengeholec domaibong. \v 34 Ngenge muc-macka ngic yengeholec momochac doic ngageibong. Aime ngic yengi gocne ngengelacni muc-macka locebaibong. Ailu ngaba gocne yengi ngengelacni moneng-mafangineng hise baibong. Inguc aibong ngenge beliyelu yanguc ngageibong, moneng-mafanonggeng faginowagac yogodi himongtowa yagolec moneng-mafa ewaliyackegac.\x - \xo 10:34 \xt Mat 6:20; 19:29\x* \v 35 Ilec ngenge hangoc mikac gadabiyeng. Gacgu aibaba yogolec fuline sugucnehac bafuwadaingte. \v 36 Ngenge tatakic mikac gadaingtewabac, madickedaicte. Yogodi baficngebame ngenge Wapongte yowa balaibelu mole-damocngineng mipangkewec, yogo badaingte. \p \v 37 Aime dameng bangkacnemac fagac, yogo motome, \q1 “Ngic kwesinale miwec, ye dameng monic mi wickedaicte, miyac. Ye biyacbenang kwesidaicte. \v 38 Ngic-ngigacfocne dondonne gagaing, ngenge ngage-ngagesingkolec gaginowagaing. Aime ngengelacni monicti lobe holecnudaictewa, nani yele ngagebe mi madickedaicte.” \rq (Hab 2:3-4) \rq* \m \v 39 Nongileng ye lobe holecnolu sowalenangte aling miyac. Ngage-ngagesingkolec galu gbelong ailu asunonggengkolec gaga-sanangka fedabelengte. \c 11 \s1 Ngage-ngagesingte fungine \p \v 1 Wiyac monic fikenolenale sanangnehac ngagesilu gagabeleng, yogo dongedi mi nganilu sifu ngagebeng noine aigac, aibabanonggeng yogolec wacine ngage-ngagesing.\x - \xo 11:1 \xt 2Kor 5:7\x* \v 2 Ngic-ngigac esecne gaibong, yenge ngage-ngagesingkolec gaibongte ailu Wapongti mibasanang aiyelelu madicne wacebawec. \p \v 3 Wiyac dongedi nganicaigabeleng, yogo wiyac dongedi mi ngani-nganiinacni fikeibong. Wapong ye yowa mime himong nga sawa yago fagaic, yogo fikeiboc, yogo ngagesingkeibengte ngage-motogabeleng.\x - \xo 11:3 \xt Fike 1:1; Mige 33:6; Yoa 1:3\x* \s1 Ngage-ngagesingkolec ngic-ngigac \p \v 4 \w Abel\w* ye ngagesingkewecte Wapongte \w depec\w* lobewec, yogodi \w Keinte|lemma="Kein"\w* ibu ewaliwec. Ewalime Wapongti yele depec nganilu ngageme madickeme ngic dondonne wackewec. Abel ye biyachac homawec. Ailu sifu yele ngage-ngagesingte yowaine miwec yogo fagachac.\x - \xo 11:4 \xt Fike 4:3-10\x* \p \v 5 Enok ye ngagesingkewecte monic mi homawec. Aime Wapongti ye moc sugu baickeme fewec. Ye mi feemewa Wapongti yele yanguc miwec, “Na yele ngagebe madickegac.” Inguc milu Wapongti ye baickeme ngic-ngigac yenge ye basackeibong, ailu monic mi bafuwaibong.\x - \xo 11:5 \xt Fike 5:21-24\x* \p \v 6 Aime monic ye Wapongte emewa hikenogale ngagegacka, ye yanguc ngagesingkelu hikedaic, Wapong ye gagac hocne aime ngic-ngigac ye wackelu basackecaigaing, yenge ameine madicne yeledaicte. Nga monic ye ngage-ngagesingngine mikac gacaigacka, Wapongti yele ngageme mi madickedaicte, miyacbenang. \p \v 7 Ngic-ngigac yenge misa sugucne kwesinale umacine fikewec yogo mi ngani-motoibong, Wapongti \w Noa\w* sawang-yowa inguc edowec. Edome Noa ye yowaine ngagesingkewecte alang bacnolu wage monic bawec. Inguc bame yeicne nga golowacfocine umackacni olocebame wasecne gaibong. Ye ngagesingkewecte himongte ngic-ngigac yengele aibaba sowacne bame yegengkeme, Wapongti sowacnenginengte ailu yowawa locebawec. Ye ngagesingkewecte ngic dondonne yengele mole-damoc bawec.\x - \xo 11:7 \xt Fike 6:13-22; 7:1\x* \p \v 8 Wapongti \w Abraham\w* wackeme yele yowa ngagesingkewecte ye balaibelu yeicne himongngine hegilelu himong monicka hikenogale ngageme mi kpungkewec. Himong Wapongti lacnonale miwec, yogodi mole-damocine aiwec.\x - \xo 11:8 \xt Fike 12:1-5\x* \v 9 Wapongti himong lacnonale yowa mipangkewec, ye Wapongte yowa ngagesingkewecte hikelu kwilic-ngic ingucne gawec. Galu kpoluc-faleine bame domawec. Aime \w Aisak\w* nga \w Yakobo\w* yeke aibaba yogohac ailu gaiboc. Yeke Abrahamkolec dodoficte himong yogo balu gabong yogodi mole-damocngineng aiwec.\f + \fr 11:9 \ft Yogolec fungine Fike-fike 15:1-21 iwa fagac.\f*\x - \xo 11:9 \xt Fike 35:12\x* \v 10 Wapong yeuctihac taon sanangne esecne molickelu bafuwawec, yogo fafeginowagac. Aime Abraham ye kwilic galu taon yogolec wangec gawec. \p \v 11 Ailu ye ngic dandangngine aiwecte gboli nalic mi bafuwadaicte. Aime Sara ye inguchac ata dandang kogoc-baba damengngine biyachac miyac aiwec. Abraham ye Wapongte yowa ngagesingkelu gawecte madec monic kwefickewec.\f + \fr 11:11 \ft Hibru yowawa fungine yegena mi aigac. Ilec ailu gocne yanguc bafaliyecaigaing, Sara ye inguchac Wapongte yowa ngagesingkelu gawec.\f* Wapong ye yowaine mipangkelu yogo balaibedaicte hocne, ye inguc ngagesiwec.\x - \xo 11:11 \xt Fike 18:11-14; 21:2; Rom 4:19\x* \v 12 Ilec ailu ngic ye homanogale aiwec. Aime kogoc nalic mi bafuwadaicte, yelacni sifu ngambofocine bocyac fikelu saweibong. Ngambofocine yogo yenge sawawale asocmeng nga kiwecka dingong ingucne aiibong, yogo ngicti dzalengineng nalic mi wafenoga.\x - \xo 11:12 \xt Fike 15:5; 22:17\x* \p \v 13 Ngage-ngagesingkolec ngic-ngigac molickelu gaibong, yenge hocne Wapongte yowa ngagesingkelu homaibong. Aime Wapongti himong yagohac yengele himong mipangkewec, yogo monic mi bafuwayelewec. Yenge wiyac dalickahac fame fulucke nganibong angacineholec aime yanguc mibong yegengkewec, \q1 “Nonge himongka yawa dameng kpisicnemac kwilic gagabeleng.” \rq (Fike 23:4) \rq*\x - \xo 11:13 \xt Mige 39:12; 1Pi 2:11\x* \m \v 14 Aime ngic-ngigac yowa silicine ingucne micaigaing, yenge yengileng himong bafuwanogale babasac bole bagabong yegengkegac. \v 15 Ailu yenge himongngineng esecne molickelu gaibong ailu hegileibong, yogo ngagesidabongka midec, yenge nalic hatacmac hefaliyelu hikedabong. \v 16 Aime himong monicti himong esecne ewaligac, wacine honocmeng, yenge himong yogolec aiyelewec. Ilec ailu “Wapong ye Wapongnonggeng,” yenge inguc mibong, ye mi gameewec. I yangucte, yedi yengele ngagelu taon monic biyachac bamadickewec. \p \v 17-18 Wapongti Abraham lokwesacka lome, ye yowaine ngagesingkelu madecine \w depec\w* ingucne lobenogale aiwec. Aime Wapongti madec yele esecne molickelu yanguc mipangkewec, \q1 “Aisakte fikesaweckacni yengi gale ngesa-ngambofocgonebenang aidaingte.” \rq (Fike 21:12) \rq* \m Madecine moniyang yogo hocne ye dodoficte aling gawec, aime sifu ye balu depecine ainale miwec.\x - \xo 11:17-18 \xt Fike 22:1-14\x* \v 19 Aime ye yanguc ngagesilu gawec, “Wapongti ye homackacni inguchac nalic bagboliyedaicte.” Ilec nangeng yowa yanguc holelu migabeleng, “Wapongti Aisak homackacni bawec.”\x - \xo 11:19 \xt Rom 4:17\x* \p \v 20 Aisak ye dodoficte yowa ngagesingkelu wiyac lobewa fikedaicte, yogo ngagesilu Yakobo nga \w Esau\w* mimi-madic milu edocepawec.\x - \xo 11:20 \xt Fike 27:27-29,39-40\x* \p \v 21 Aime Yakobo ye Wapong ngagesingkelu gawecte homanogale ailu yele wacka \w Yosefe\w* madeckecine filesoc mimi-madic milu edocepawec. Edocepalu yasuinedi kwesingnagu domalu Wapong afeewec.\x - \xo 11:21 \xt Fike 47:31-48:20\x* \p \v 22 Yosefe ye Wapongte tapili ngagesilu dodoficte yowaine ngagesingkelu \w Israel\w* ngic-ngigac Isip himongkacni hefaliye hikeningte yowa miwec. Ilec ailu yeicne luwe balu hikeningte ngagesilu milockelu edocebawec.\x - \xo 11:22 \xt Fike 50:24-25; Wah 13:19\x* \s1 Mosesle siduc \p \v 23 \w Moses\w* fikewec, dameng iwa madec fikebong wehomacebanogale, \w ngictaudi|lemma="ngictau"\w* inguc mime fawec. Aime nenggac-mamackecine yeki ye silicine madicne nganilu ngictaule mi hangocepame mimipang yowaine hegileiboc. Hegilelu Wapong ngagesingkelu tamacne habackang madecnginec balu sangkeboc fawec.\x - \xo 11:23 \xt Wah 1:22; 2:2\x* \v 24 Aime Moses ye sugulelu ngagesingkewecte \w Farao\w* aduinele madec, yele inguc miningte takickewec. \v 25 Ye \w bikicte|lemma="Bikic"\w* kwele-madic ngagelu dameng bangkacnemac ganale mi aicnowec. Ye Wapongte ngic-ngigac yengeholec umac balu ganale ngageme madickewec. \v 26 Ailu ye \w Isip\w* himongte moneng-mafa yogolec ngageme wiyac omane aiwec. \w Kristole|lemma="Kristo"\w* ailu game banogale ngageme wiyac feicne aiwec, yogodi Isip himongte moneng-mafa ewaligac. Ye yogo ngagesilu Wapongtacni fuliine madicne banogale donge hilawec. \v 27 Ye Wapongte yowa ngagesingkewecte Isip himongte ngictau yele aalicinele mi hangockewec. Ailu Isip himong hegilewec. Ye Wapong mi nganiicne yogo, ye dongedi mi nganiwec ailu nganilu gagac ingucne doic ngagecgu kweleine mi wawec. \v 28 Ngic-wewe angelodi Israel ngic-ngigac yengele molic-molic madecfocngineng wehomacebadaickale, ye Wapong ngagesingkewec. Ngagesingkelu \w Ewalicebaicnele Hombangte|lemma="Ewalicebaicnele hombang"\w* lama madecine welu sacinedi nunginangsoc hosoyackewec.\x - \xo 11:28 \xt Wah 12:21-30\x* \p \v 29 Aime Israel ngic-ngigac yenge ngagesingkeibongte Kiwec Sasacnedi siyeckelu yefe ingucne kelengkelu fame falockeibong. \w Isip ngic|lemma="Isip"\w* yenge inguchac falockenang milu lebong kiwec hatacmac fafaina fanale ailu banagume yenge kiwec nolu homayackeibong.\x - \xo 11:29 \xt Wah 14:21-31\x* \s1 Ngagesingkelu gabong wiyac fikewec \p \v 30 Israel yenge Wapongte yowa ngagesingkeibongte Yeriko taonte odatowa posadi baicne, yogo lolickebong hadeng 7 aiyemewa heliyelu wayackewec.\x - \xo 11:30 \xt Yos 6:12-21\x* \v 31 Oda mi heliyewec, dameng iwa ngic yaeckang yeke sangkelu Yeriko taon ngani-ngagec ainogale hikeboc yefe-ngigac Rahap ye Wapong ngagesingkewecte ailu kwele-mogungka hefolecepawec. Ilec ailu Yeriko ngic-ngigac ngage-ngagesingngineng mikac yenge sowaleibong inguc ye mi sowalewec.\x - \xo 11:31 \xt Yos 2:1-21; 6:21-25; Yak 2:25\x* \p \v 32 Aime na Gideon nga Barak ailu Samson nga Yefata ailu \w Dawidi\w* nga \w Samuel\w* ailu \w siduc-mimi ngic\w* sasawa, yengele siduc inguchac nalic midacka. Aime nale dameng monic mi fagac.\x - \xo 11:32 \xt Mimo 6:11-8:32; 4:6-5:31; 13:2-16:31; 11:1-12:7; 1Sm 16:1-1Ngt 2:11\x* \v 33 Yenge ngagesingkeibongte ailu ngictau bocyac yengele hudu-baba ngicfocngineng tapilingineng bawalu ngictaufocngineng aiibong. Ailu laion micngineng badickeibong. Aime yefe-yowa fawec yogo dondonne damongkelu Wapongti wiyac mipangkewec yogo baibong.\x - \xo 11:33 \xt Dan 6:1-2\x* \v 34 Yenge dac sugucne babong pisickewec. Aime ngabafocngineng yengi hudu-baba fitecti wehomacebanogale aiyelebong hikeibong. Yenge tapili-wawa gabong Wapongti tapili yelewec. Yenge hudu tapiliineholec welu kwilic-ngic yengele hudu-baba ngic bocyac yebicebaibong.\x - \xo 11:34 \xt Dan 3:23-27\x* \v 35 Ngigac gocne yenge ngagesingkelu gabong Wapongti alingfocngineng bagboliyecebame homackacni fangkebong yengela hatacmac locebawec. \p Ngictau gocne yenge ngage-ngagesingkolecte ailu hududi weba-doic aiyelelu Wapongte yowa hegileningte milu edocebaibong. Aime ngage-ngagesingkolec yenge homackacni gboliyelu fangke-fangke, yogolec gaga madicne ngagesilu muc-mackacni ngictau yengele yowa hegilelu mi hikeibong.\x - \xo 11:35 \xt 1Ngt 17:17-24; 2Ngt 4:25-37\x* \v 36 Aime gocne yenge ngic haicka mife-miwa aiibong. Nga gocne yenge midelec aiyelelu muc-hududi wecebaibong. Ailu gocne yenge senti witicebalu muc-macka locebaibong.\x - \xo 11:36 \xt 1Ngt 22:26-27; 2Ngsi 18:25-26; Yer 20:2; 37:15; 38:6\x* \v 37 Aime gocne yenge posadi holecebaibong. Nga gocne segedi socngineng balockeibong. Nga gocne hudu-babale fitecti wehomacebaibong. Nga gocne yenge ngakpi-kpolucnginengti miyac aime lama nga noning socine holelu gaibong. Ailu socte wiyacte kpungkelu gaibong. Inguc aibong ngic-ngigac yengi weyebic aiyelebong umac feina gaibong.\x - \xo 11:37 \xt 2Ngsi 24:21\x* \v 38 Galu yenge himong kisiwa misaine mikacka nga himong sifecina, ailu henebewa nga himong yefina lolickelu gaibong. Yenge madicnengineng bakwesilu ngic-ngigac sowacne mac-himongnginengkolec yengele hewacka gaibong. Aime ngic-ngigac yogo yenge himongte ngic-ngigac yengeholec gagalesoc mi aiwec. \p \v 39 Aime ngic-ngigac yogo yenge ngage-ngagesingkolec gaibongte Wapongti nganicebame madickewec. Ailu yenge dodoficte wiyac baningte yowa mipangkeicne, yogo himongka galu monic mi baibong. \v 40 Wapongti nongileng wiyac feicne lonogale ngagewec. Ailu yenge nongilengkolec momochac bamadicnubanale ngagesiwec. \c 12 \s1 Yesule ngagelu gasackedabeleng \p \v 1 Ngic-ngigac ngage-ngagesingkolec siducngineng alingkelu inguc kwelengkegabac, yenge homacnedi lolicke domalu nganicnubalu ngage-ngagesingngineng wideckegaing. Ilec ailu wiyac sasawa baumalecnubagac, yogo baickeyackenoga. Aime \w bikicti|lemma="Bikic"\w* bacnubalu witicnubalu gagac, yogo helockeyackelu baickeyackenoga, yefe edalicnubalu fagac, yogo sanangnehac balaibelu gasackelu hikedabeleng.\x - \xo 12:1 \xt 1Kor 9:24-25\x* \v 2 Hikelu dongenonggeng \w Yesula|lemma="Yesu"\w* hiladabeleng. Yedi ngage-ngagesingnonggeng filesoc filesoc bamadickelu gadaicte. Ailu ye hocne ngage-ngagesing yogolec fungine. Ye belic-belic lobewa kwesidaicte, yogo ngagesilu \w malicpongte|lemma="Malicpong"\w* doicka felu wiyac gameineholec yogo balaibelu ngageme efecne aiwec. Inguc ailu Wapongte mac ngiye-ngiye foleinapec yogowa fewec yakumac ngiyegac hocne. \v 3 Aime Yesudi molickelu doic ngageme \w bikic-baba|lemma="Bikic"\w* ngic yenge ye yowa kwekwe aicnoibong. Aime ngenge tapili-wawa ailu kwelengineng wadaickale, Yesu ngagesilu gadabiyeng. \s1 Mamac ye pasi alingka ainoledaicte \p \v 4 Aime ngenge bikic hegileningte hudu wecaigaing. Ailu sacngineng wanale gagawa mi felu gagaing. \v 5 Aime Wapongti madecfocine basanangngebanale yanguc edocngebagac, ngenge yogo mi ngigecngebadaic. \q1 “Madecne, Sugucnedi webating aigeleme ga ngageengka wiyac omane mi aidaic. Nga yedi yowa sanangne mime kwelegone mi wadaic.\x - \xo 12:5 \xt Yop 5:17; Ynn 3:11-12; Miye 3:19\x* \q1 \v 6 Sugucne ye ngic-ngigac monicte angackedaictewa, ye gagaine batingkecaigac. Ailu madecine ingucne ailu angac ngagecnodaictewa, yogo ye webating aicnocaigac.” \rq (Ynn 3:11-12) \rq* \m \v 7 Ngenge Wapong madecfocine. Aime mamac sasawadi madecfocngineng webating aiyelecaigaing, silicine ingucnehac Wapongti doicka locngebalu bamadicngebadaicte.\x - \xo 12:7 \xt Yef 8:5\x* \v 8 Ailu yedi madecfocine sasawa aibabanginengte ba-bating bole badaicte. Aime ngenge inguc mi aingeledaictewa, yele adu-madecfocinebenang mi aidaingte. Ngenge kosa galu kweficebaibong yenge ingucne aidaingte. \v 9 Ailu himongka mamacfocnonggeng yengi batingnubabong nongileng yengele aibaba yogo ngagesilu alang bacebacaigabeleng. Aime asu yengele Mamacti batingnubame yele yowa balaibelu gaga-sanang badabeleng. \v 10 Mamacfocnonggeng yenge ngage-ngagengineng fagac, yogolec silicina dameng bangkacnemac sugu batingnubacaigaing. Nga Wapongti batingnubacaigac, yogodibac babaficineholecbenang aigac. Nongileng yele gaga gbagbacne iwa taockelu ganangte inguc aicaigac. \v 11 Aime ba-bating yogo yanguctihac kwele-sowac doicineholec bafuwanolecaigac, yogodi belic-belic mi aidaicte, miyac. Aime ngic-ngigac yenge ba-batingka sugule-sanangkelu gagaing, yengela aibaba yogodi lobewa nganime aibaba dondonne nga kwele-mogungka gaga yogolec noine bafuwadaicte.\x - \xo 12:11 \xt Yak 3:17-18\x* \s1 Sanangkelu ganoga \p \v 12 Ilec ailu ngenge molengineng tapiliine wadaicte, me higengineng sowacne yogo basanangkedabiyeng.\x - \xo 12:12 \xt Yes 35:3\x* \v 13 Ailu ngic-ngigac hige-sowac higengineng patickedaickale, \q1 “Ngenge yefengineng holelu someckedaing.” \rq (Ynn 4:26) \rq* \m Ngenge inguc aibong higengineng madickedaic. \s1 Wapongte kwele-mogung mi wickenoga \p \v 14 Ngenge gaga gbagbacne mi gadaingtewa, Sugucne nalic mi nganidaingte. Ilec ngenge ngic-ngigac sasawa yengeholec kwele-mogung nga gbagbacne ganingte bole sanangne badabiyeng. \v 15 Ngengelacni monicti Wapongte kwele-madickacni wawedaickale, ngani-motolu gadabiyeng. Aime ngengele hewackacni wiyac aalic nga kwele-umac yogodi aingeledaickale, ngani-motolu gadabiyeng. Ailu yogodi umac bafuwangeleme kwele-sowacti bocyac basowalecngebadaicte. \v 16 Ailu ngengele hewackacni monicti selo-boic aibaba aidaickale, me \w Esau\w* ingucne Wapongte kpaoma aidaickale, ngenge ngani-motolu gadabiyeng. Esau ye molic-molic madecte mole-damoc badaicte. Aimebac ye nosing moniyang yogolec mole-damoc gbaineholec lanac-ganac aiiboc.\x - \xo 12:16 \xt Fike 25:29-34\x* \v 17 Ailu ngagegaing, ye lobewa mamacinelacni mimi-madic yogo banogale milockelu hiyame mamacinedi hegilewec. Aime \w kwele-hefaliyecte|lemma="Kwele-hefaliyec"\w* yefe monic mi fikecnowec.\x - \xo 12:17 \xt Fike 27:30-40\x* \s1 Honocmengte Yerusalem \p \v 18 Israel ngic-ngigac yenge Mosesholec Sinai tiki bangkalelu nganibong dac-ubilang lobeme hasocine kundung kwelu badicke-benangkewec. Aime gbelong weme\x - \xo 12:18 \xt Wah 19:16-20; Yef 4:11-12\x* \v 19 kpeng monic sugucnedi hiyame yowa-malac monicti yowa mime hangocebame mi ngageningte uwacnoibong.\x - \xo 12:19 \xt Wah 20:18-21; Yef 5:22-27\x* \v 20 Inguc mibong, yowa yogodi umac sugucnehac bafuwayelewec, \q1 “Ngic me sic monicti tiki iwa feme ngenge yogo posadi holebong homadaic.” \rq (Wah 19:12-13) \rq* \m \v 21 Aime wiyac nganiibong yogolec bocyacbenang hangocebame, \w Mosesdi|lemma="Moses"\w* inguchac yanguc miwec, \q1 “Na hangocnume dengdengnugac.” \rq (Yef 9:19) \rq* \m \v 22 Ngenge Sinai tiki ingucne iwa monic mi kwesiibong, miyac. Ngenge \w Sion\w* kupic, yogo Wapong gagaineholec yele taon ailu honocmengte Yerusalem, iwa belic-belicte tutumangka kwesiibong. Aime \w angelo\w* habu taosenkacni fegac, yogolecsoc tutumang iwa tumaneibong. \v 23 Aime ngic-ngigac sasawa yengele Wapong, ye mimocto-mimocto ngicngineng, ailu ngic-ngigac Wapongti filesoc filesoc bamadicebalu yenge dondonne wacebawec, yengele asungineng. Aime honocmengte hibiwa wacngineng kwelengkeicne fagac, yogo yenge molic-molic adu-madec ingucne gagaing, yenge honocmengte habu aigaing. Yenge sasawadi momoc kpatulelu iwa gagaing. \v 24 Aime ngenge Yesula kwesibong yedi \w dodofic\w* gbolicnele ngic hewacine aigac hocne. Aime ye sacine wickewec, yogodi \w Abelle|lemma="Abel"\w* sacti yowa miwec, yogo ewalilu tapiliineholecbenang midaicte.\x - \xo 12:24 \xt Hib 8:6; Fike 4:10\x* \p \v 25 Ilec Wapongti ngenge yowa edocngebalu gagac, ye lobe holecnodaingkale, damongngineng balu ganingte migac. I yangucte, Mosesdi himongka galu ngic-ngigac ung-yowa sanangne edocebame, yenge yele yowa ngagenogale takicebame hegile galu bikicte ameine baibong. Aime Wapongti honocmeng iwacni ung-yowa edocnubame yowaine lobe holedabelengtewabac bikicte ameine iwacni inguchac nalic mi hikedabelengte.\x - \xo 12:25 \xt Hib 2:1-3; 10:26-29\x* \v 26 Mosesle damengka Wapongte yowa-malacti himong igockeme uc aiwec. Nga yanguctihacbac yanguc mipangkelu edocnubalu gagac, \q1 “Dameng monicka hatacmac himong igockebe uc aidaicte, iwabac himong sugu miyac, honocmeng momochac igockebe uc aidaicte.” \rq (Hag 2:6) \rq* \m \v 27 Aime “dameng monicka hatacmac” yowa yogodi yanguc mime yegengkeme edocnubagac, wiyac molic-molicina mime fikeyackewec, ye yogo igockeme miyac aiyackedaicte. Aime wiyac sasawa mi fikeemewa fawec, ye yogo momoc igockeme sanangnehac domalu fafa-sanang fadaicte. \p \v 28 Aime \w ngani-damong\w* monic noleme balu gagabeleng, yogo igockedaicte dameng iwa nalic mi sowaledaicte. Ilec ailu nongileng Wapong kwele-madic ngagecnobeng ye ngageme madickedaicte, yefe iwa yele bagewa galu alang bacnolu afeelu kwelec kwedabeleng. \q1 \v 29 “Foinac, Wapongnonggeng ye dac-ubilang ingucne ailu wiyac sasawa lobeme miyac aiyackedaicte.”\x - \xo 12:29 \xt Yef 9:3\x* \rq (Yef 4:24) \rq* \c 13 \s1 Mac holeyeledabeleng \p \v 1 Ngic hae-gbafocne, ngenge ngengungtihac kwelenginengti angac ngagenagulu ago ainagulu gadabiyeng. \v 2 Ngic-ngigac haic fulune ngengela kwesibong ngenge yenge macnginang locebanogale mi hegiledaing. Ngic-ngigac gocne yenge inguc aiibong, yenge ngicbenang macka locebagabeleng milu \w angelo\w* gocne macka locebaibong.\x - \xo 13:2 \xt Rom 12:13; Fike 18:1-8; 19:1-3\x* \v 3 Aime ngic-ngigac muc-macka ngiyebong ngenge yengeholec momochac ngiyegaing, silicine yogo ingucnehac ngengi yengele ngagesilu baficebadabiyeng. Nga ngic-ngigac gocne wecebacaigaing, yogo ngengele soc momochac wegaing, silicine yogo ingucnehac ngengi yengele ngagesilu baficebadabiyeng. \p \v 4 Aime ngawe-ngigac banagucaigaing aibaba yogo alang bacnodabiyeng. Aime ngawe-ngigac yeke momochac mapicnginec alang bacnolu selo-boic aibaba mi aiboc wonong mikac fadaic. I yangucte, Wapongti selo-boic ngic-ngigac funginengineng wosaelu ameine yeledaicte hocne.\x - \xo 13:4 \xt Efs 5:5\x* \v 5 Aime ngenge hiye-monengte angac sugucnehac mi ngagedabiyeng, ngenge wiyac biyac fangelegac, yogo sugu andoine aigac, ngenge inguc ngagelu gadabiyeng. Wapong yeuctihac yanguc biyachac miwec, \q1 “Na ngenge mi hegilecngebadacte. Ailu wiyacngineng lilolu nalic mi lobe holengeledacte, yogo miyacbenang.” \rq (Yef 31:6) \rq*\x - \xo 13:5 \xt Yef 31:6,8; Yos 1:5\x* \p \v 6 Ilec sanangkelu hangoc mikac galu yanguc nalic midabelengte, \q1 “Sugucne ye nongileng babaficnonggeng, aime ngic monicti wiyac monic ainoleme ilec nalic mi hangocnubadaicte.” \rq (Mige 118:6-7) \rq* \s1 Ngage-ngagesingnonggeng balaibenoga \p \v 7 Ngenge micnefocngineng Wapongte yowa edocngebalu wedungelelu gaibong ailu noine wenuc bafuwaibong, yogo ngagesilu gadabiyeng. Ngenge domalu ngage-ngagesingngineng ngani-motolu yengele silic balaibedabiyeng.\x - \xo 13:7 \xt 1Kor 4:16\x* \v 8 \w Yesu\w* \w Kristo\w* ye awecnahac nga yakumac ailu damengsoc silicine moniyang gaginowagac. \p \v 9 Wapongte kwele-madicti kwele ngage-ngagengineng basanangkeme sanangne domadaingte, yogodi wiyac madicne. Aime noba-nosingte yefe-yowa haicine monic-monic yogodi kwelengineng nalic mi basanangkedaicte. Ilec ngenge yowa kwesacine gbolicne haicine monic-monic wedungelebong yowa ingucnedi mi mudocngebadaic.\x - \xo 13:9 \xt Rom 14:17\x* \v 10 Aime nongileng Yesudi \w alatanonggeng|lemma="Alata"\w* ingucne aime gagabeleng. Aime depec-baba ngic yenge \w kpoluc-falewa|lemma="Kpoluc-fale"\w* afeelu kwelec kwelu gagaing, yenge Yesudi alata aigac, iwacni nosing monic nalic mi balu nodaingte. \v 11 \w Depec-baba ngic yengele damong sugucnedi|lemma="Depec-baba ngic yengele damong sugucne"\w* sic yengele sac balu Ibu-mac Kweline Gbagbacnebenang, iwa bafelu \w bikic\w* baic-baicte ibu lolu gaibong. Ailu sic noinebac ngiye-domac aicaigaing mac yogolec lobeina lobong lobelu defeine sugu ailu gawec.\x - \xo 13:11 \xt Dep 16:27\x* \v 12 Ilec Yesudi inguchac yeicne sacti ngic-ngigac gbagbacne bacebanale taon nuinele lobina doic ngagewec.\x - \xo 13:12 \xt Yoa 19:17\x* \v 13 Ilec ngiye-domac aicaigabeleng, yogolec lobeina yela hikelu yeholec momochac ye game bawec ingucnehac badabeleng.\x - \xo 13:13 \xt Hib 12:2\x* \v 14 Himong yagowa nongileng taon sanangne monic mi fagac. Ilec nongileng taonnonggeng lobewa kwesinale donge hilalu gagabeleng.\x - \xo 13:14 \xt Hib 11:10,16; 12:22\x* \s1 Mimi-madicte ibu \p \v 15 Ilec nongileng Yesule wacka Wapong damengsoc mitengkedabeleng, yogodi \w ibu|lemma="Depec"\w* noine aidaic. Micnonggengti wacine mibeng yegengkeme noine bafuwadabeleng.\x - \xo 13:15 \xt Mige 50:14,23\x* \v 16 Aime ngic-ngigac gocne ngani-bafic aiyeledabiyeng. Ailu wiyacngineng fagac, yogo heuckelu yeledabiyeng, aibaba yogo mi hegiledaing. Wapongti ibu ingucnele hocne ngageme madickedaicte.\x - \xo 13:16 \xt Filp 4:18\x* \s1 Yowangineng balaibenoga \p \v 17 Ngenge micnefocngineng yenge alang bacebalu yowangineng balaibedabiyeng. I yangucte, yenge deboc-gboli galu kwele-asungineng damongkelu bolenginengte yowa-siduc Wapongta minogale damengngineng loicne fagac. Yogowa yengele bole yogo belic-belicineholec aidaic. Ngenge kwele-umacka bole yogo badaingtewa, na ngagebe ngenge nalic mi baficngebadaicte.\x - \xo 13:17 \xt 1Tim 5:12\x* \s1 Wenac-madic \p \v 18 Ngenge nongele milockedaing. Nonge kwele ngage-ngagenonggeng gbagbacne, inguc ngagepangkelu gagabeleng. Aime aibabanonggeng sasawa madicne fanale ainolegac.\x - \xo 13:18 \xt Sale 24:16; 2Kor 1:12\x* \v 19 Ngenge hatacmac mimilockabenang baficnubadaing, yogo kpafengngebagabac. I yangucte, na dameng mi wickedacte. Ailu ngengela biyacbenang hefaliye funogale ngagesigabac. \p \v 20 Sugucnenonggeng Yesu ye \w lama-damongtowa|lemma="Lama"\w* ingucne damongnubagac. Aime Kwele-mogungte Wapongti Yesu homackacni bagboliyeme fangkewecte Yesule sacka \w dodofic\w* sanangne fafeginowagac.\x - \xo 13:20 \xt Yer 32:40; Esek 37:26; 1Pi 2:25\x* \v 21 Wapongti hocne Yesu Kristole ailu bole madicne sasawa banogale tapili bame wakengeleme yeicne angac nga ngage-ngage balaibedaingte. Ye inguc ainolelu ngageme madickedaicte, aibaba yogodi nongela fikedaic. Aime yela wac feicne moto-motoine mikac fafegidaic, yogo foinac. \p \v 22 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, na hibi yago kwelengkegabac, yogo dalicne miyac. Ilec ngenge yowa yago tatakic mikac galu ngageningte kwelengineng kwefangngebalu migabac. \v 23 Ailu monic yanguc edocngebabe ngagening, yenge ngic hae-gbanonggeng Timoti muc-mackacni lukecnoibong. Ilec ye nala biyac kwesidaictewa, noke momochac ngengela biyac fulu nganicngebadabelecte. \p \v 24 Nongele wenac-madicti damongfocngineng ailu ngic-ngigac Wapongte bingec sasawa ngengela fugac. Ailu alingfocnonggeng Itali himongkacni yenge inguchac wenac-madicngineng ngengela logaing. \p \v 25 Wapongte kwele-madicti ngic-ngigac sasawa ngengela fadaic. \p Yogo foinac.