\id 1TI - Migabac NT; 9 Sep 2011 1st draft \h 1 Timoti \toc1 Poldi Timotile Molic-molic Hibi Kwelengkewec \toc2 1 Timoti \toc3 1Tim \mt2 Poldi \mt1 Timotile \mt2 Molic-molic Hibi Kwelengkewec \is1 Mimi-yegeng yowa \ip Timoti ye Asia prowins iwacni. Mamacine ye Grik ngic, nga nenggacine ye Yuda ngigac. Poldi Yesule siduc edocebawec. Edocebame Timoti ye ngagelu ngagesingkelu gawec. Dameng iwa Pol ye Timotile mamac ingucne fikelu damongkeme yeholec Yesule bole balu gaiboc. \ip Pol ye molickelu Roma iwa muc-macka ngiyegacgu hegile haulu hikewec. Yogolec lobeina Timoti ye Yesule habu Efesas iwa gaibong, yenge baficebanale saleme hikewec. Yesu homackacni gboliyelu honocmengka feme hifa 33 ngama ingucne motome, Poldi hibi yago Timotile kwelengkelu lome fuwec. Wewedu kwesacine gocne yengele sawang-yowa micnowec. Ailu Yesule habu yengele damong nga Timoti yeicne yengele aibaba madicne yogolec kwelengkeyelewec. \is1 Yowa yago hibi nebocina fagac \io1 1:1–2 Wenac-madic yowa \io1 1:3–20 Wapongte yowa nga yowa noine sugu weduyeledaic \io1 2:1–15 Yefe wenucka Wapong mitengkedaing \io1 3:1–16 Yefe wenucka Yesule habu yengele damong bawosaedaic \io1 4:1–16 Aibabaine nga wewedule yowaine damongkedaic \io1 5:1—6:21 Yefe wenucka bole balu Yesule habu damongkedaic \c 1 \s1 Hibile molic-molic yowa \p \v 1 \w Kristo\w* \w Yesule|lemma="Yesu"\w* wangec gagabeleng, ye nga \w Asa-baba ngicnonggeng|lemma="Asa-baba ngic"\w* Wapong yeki na Pol yowa milu edocnuboc, Kristo Yesule \w salecebaicne\w* aiiba. \v 2 Ga ngage-ngagesinggonele ailu madecnebenang aigic, Timoti, gale hibi yago kwelengkegelegabac. Wapong Mamacnonggeng nga Sugucnenonggeng Kristo Yesu, yekele kwele-madic nga kwele-sowac ailu kwele-mogungtowadi gala fadaic.\x - \xo 1:2 \xt Sale 16:1-3; Tit 1:4\x* \s1 Sawang-yowa \p \v 3-4 Na Masedonia prowins iwa hikenogale ailu yowa sanangne miiba, yogo hatacmac edocgugabac, ga Efesas mi hegiledamec. I yangucte, ngic gocne yenge Yesule habu kwelina kwesac-yowa gocne silicine monic weduyelecaigaing. Ailu yenge siduc esecne nga ngesa-ngambo esecne gaofeibong, yengele fikesawecte fung kwenogale ailu yowanginengti fec-wac aicaigac. Inguc aime Wapongte yowa gocne balaibeningte ailu ngage-ngagesingnginengte yefe hegilecaigaing. Ilec yenge sanangnehac edocebalu kpatalayeledamec.\x - \xo 1:3-4 \xt 1Tim 4:7; Tit 1:14\x* \v 5 Gagi yowa milockelu edocebaengka noine fikedaicte, yogo kweledi angac ngagenagudaingte. Fagung-fagung aiyeleme Wapongte haicka kwelengineng \w gbagbacne\w* ailu game mikac ngage-ngagesing noine kwesac mikac kwelenginang wakeme iwacni kwele-angac fikeyeledaicte. \v 6 Gocne yenge aibaba ingucne mi fikenale ngagesilu yowa kosa micaigaing. \v 7 I yangucte, yenge Wapongte yefe-yowa edocebalu weduyeleningte bocyac aiyelecaigac. Aime sifu yenge yengungtihac yowa sanangne micaigaing, yowa yogolec fungine mi ngage-motogaing. \s1 Wapongte yefe-yowale bole \p \v 8 Monicti Wapongte \w yefe-yowale|lemma="Yefe-yowa"\w* yefe dondonne balu gadaictewa, yogodi noine madicne bafuwacnodaicte, yogo ngagegabeleng.\x - \xo 1:8 \xt Rom 7:12,16\x* \v 9 Aime yanguc ngagedabeleng, yefe-yowa yogo ngic dondonne gagaing, yengele ngagelu mi loicne. Yogobac aling yangucne yengele ailu loicne, ngic-ngigac \w yefe-yowa welu|lemma="Yefe-yowa"\w* mansanang ailu Wapong lobe holecnolu gagaing. Yenge \w bikic\w* bafuwalu gbagbacne gaga mi ngagesilu angacngineng himongte wiyacte aicaigac. Ailu yenge nenggac-mamacfocngineng weyebic aiyelelu ngic-ngigac gocne wecebabong homacaigaing. \v 10 Ailu yenge selo-boic nga ngicti ngickolec selo-boic bole bacaigaing. Yenge ngic-ngigac hise bacebalu hatacmac salecebacaigaing. Ailu yenge yowawa domalu yowa noine mipangkelubac kwesac-yowa micaigaing. Ailu yenge ngic kwesacine gagaing. Aime ngage-ngage dondonne wedungeleibeng, yogo ngic-ngigac gocne yenge hegilecaigaing. Yefe-yowa yogo ngic-ngigac ingucne yengele ngagelu loicne fagac. \v 11 Wapong ye kwele-angacte fileine, ye tapili nga hibi-angocineholec. Yedi \w Siduc Madicne\w* naneicne neleme yogo damongkelu wedungelelu gagabac. \s1 Siduc Madicnele noine \p \v 12-13 Ailu na molickelu Yesu sulelu habufocine weyebic aiyelelu kindololo ngic gaiba. I yangucte, na aibaba noine mi ngage-motolu Yesu mi ngagesingkelu kosa gaiba. Ilec ailubac Sugucnenonggeng Kristo Yesudi kwele-sowac ainelewec. Ye nale ngageme yowaine balaibecaigabacte ailu, tapili nga boleine neleme balu gagabac. Ilec yele kwele-madic micaigabac.\x - \xo 1:12-13 \xt Sale 8:3; 9:1-5,15; Gal 1:15-16; 1Kor 15:9-10\x* \v 14 Inguc gaebewa Sugucnenonggengte kwele-madic nga kwele-angac sugucnehacbenang, yogo ngage-ngagesingkolec Kristo Yesulacni nala kwesiwec. \v 15 Kristo Yesudi himongtowawa bikic-baba ngic bamadicnubame wasecne ainangte wawec. Yowa yogo nalic ngagepangkedabeleng. Ailu ngic-ngigac sasawadi yogo ngagelu sebilebong madickedaicte. Ailu naneicnebac bikic-baba sasawa ewalicebalu ngic sowacnebenang aiiba.\x - \xo 1:15 \xt Luk 19:10\x* \v 16 Inguc gaebewa, sifu Kristo Yesu ye tatakic mikac pasiine yogo yegena fikelu yegengkenale kwele-sowac ainelewec. Inguc aineleme ngic yenge ye ngagesingkelu \w gaga-sanang\w* baningte naneuctihac sosocine ailu molickeyeleiba. \v 17 \w Ngictau\w* homacine mikac gaginowagac ailu mi nganiicne ye moniyangti Wapong gagac. Yela alang-baba nga wac feicne moto-motoine mikac fafegidaic, yogo foinac. \s1 Kwele-ngage-ngage gbagbacne \p \v 18 Madecne Timoti, ga hudu-baba ngic ingucne ailu Wapongte bole balu gadamec. Inguc ainogale yenge Wapongte siduc-yowa gala mibong ngageing, yogo balaibecte edocgugabac. \v 19 Ga ngage-ngagesingkolec galu kwele ngage-ngagegone madicne damongkelu gadamec. Ngic gocne yenge aibaba yogo hegilelu ngage-ngagesingngineng wickebong wawelu sowaleicne. \v 20 Aime yengelacni Himenaus nga Aleksanda, yeke \w Satangte|lemma="Satang"\w* molewa locepaiba. Inguc locepabe yeke Wapongte wac hatacmac misulec mi ainicte umacka felu ngage-motodabiyecte.\x - \xo 1:20 \xt 2Tim 4:14-15; 1Kor 5:5\x* \c 2 \s1 Mimiloc bole \p \v 1 Nongileng Wapongti ngic-ngigac sasawa baficebanale yengele ailu Wapong milockelu kwele-madic edolu gadabeleng. Yogodi bole sugucne aigac. Ilec yowa sanangne migabac. \v 2 Ngic-ngigac ulucne nga kwele-efeckolec galu Wapongte ngage-ngage balaibelu aibaba dondonne aicaigaing, yengele gaga madicne. Aime ingucne ganangte \w ngictau\w* nga damong sasawa yengele ailu milockedabiyeng. \v 3 Mimilocnonggeng ingucne yogo madicne. Aime Wapongti \w bikicte ameine|lemma="Asa-baba ngic"\w* Asa bacnubawec, yedi mimiloc yogo ngageme madickegac. \v 4 Ailu ye ngic-ngigac sasawa yenge wasecne ailu yowaine noine ngage-motoningte aicnolu gagac. \v 5 I yangucte, Wapong moniyangti gagac. Aime Wapong nga ngic-ngigac nongileng hewacka ngaba fagacte ngic hewacine moniyangti sugu gagac, ngic yogo wacine \w Kristo\w* \w Yesu\w*. \v 6 Ye yeuctihac ngic-ngigac sasawa amenonggeng banogale gagaine hegilewec. Yowa yogolec damengbenangine kwesiwec, yogo mime yegengkeme ngagegaing.\x - \xo 2:6 \xt Rom 3:29-30; Gal 1:4\x* \v 7 Na yowa yogo mibe yegengkenale Wapongti naneicne bawosaecnulu \w salecebaicne\w* locnuwec. Locnume \w Israel yengele alingkacni miyac\w*, yenge yowa noine ngage-ngagesingkolec edocebalu weduyeleiba. Yogo noinebenang, kwesac mi aigabac.\x - \xo 2:7 \xt Sale 9:15; Gal 2:7-8; 2Tim 1:11\x* \s1 Ngic nga ngigac Yesule habuwa gagaing, yengele yowa \p \v 8 Ilec ailu nale ngage-ngage nga angac yogo ngic yengele yanguc migabac, ngic mac-aling neboc nga nebocka gagaing, yenge aalic nga yowangineng mife-miwa mikac molengineng gbagbacne bafangkelu milockedaing. \p \v 9 Na ngigac yengele inguchac yanguc migabac, ngigac yenge aibaba madicnele ngakpi-kpoluc wosaelu ngani-nganiine madicne holebong haudaic. Ailu yenge hibi keleng bafuwanogale kwanang fuline sugucnehac mi holedabiyeng, me hodocngineng mi mideckedabiyeng. Ailu yenge wiyac haicine monic-monic goldi baicne mi holedabiyeng. Ailu ngakpi fuline sugucnehac mi holedabiyeng.\x - \xo 2:9 \xt 1Pi 3:3-5\x* \v 10 Ngigac monic ye Wapongte ngage-ngage balaibecaigac, yogolec mime yegengkeme aibaba madicne aicaigac, aibaba yogodi hibi kelengngine aidaic.\x - \xo 2:10 \xt 1Tim 5:10\x* \v 11 Ailu ngigac yenge aibaba ulucne ailu wewedu-yowa yogo ngagelu yowa balaibelu gadabiyeng. \v 12 Ailu ngigac yengi ngic yengele damong ailu yowa edocebalu weduyeleningte mi mimoctogabac. Ngigac yenge hendolong hegilelu ulucne gadabiyeng.\x - \xo 2:12 \xt 1Kor 14:34\x* \v 13 I yangucte, Wapong ye molickelu \w Adam\w* bafuwalu Ewa lobe bawec.\x - \xo 2:13 \xt Fike 2:7,21-22; 1Kor 11:8-9\x* \v 14 Aleng Sugucnenginengti Adam mi kwesackewec. Ye ngigac kwesackeme yefe-yowa hegilelu sowacne bafuwawec.\x - \xo 2:14 \xt 2Kor 11:3\x* \v 15 Ngigac monic ye Yesu ngagesingkelu gbagbacne galu ngic-ngigac yengele kweleinedi angackeme gagaine wosaedaictewa, ye kogoc babale ailu wasecne aidaicte.\f + \fr 2:15 \ft Ye oma wiyac ngagesilu kogoc babale yowa kwelengkewec, Wapongte bole-ngic yenge yogolec funginele kwele-moniyang mi aigaing.\f* \c 3 \s1 Yesule habu damong \p \v 1 Ngic monic ye Yesule habu yengele damong bole banogale aigacka ye bole yogo madicnele aicnogac, yowa yogo nalic ngagepangkedabeleng.\x - \xo 3:1 \xt Sale 20:28\x* \v 2 Ilec ailu Yesule habu yengele damong ye kpokpolic mikac gadaic. I yangucte, ye ngigacine moniyang sugu gadaic. Ailu ye damongnagulu gagaine madicne damongkedaic. Ye alang bacnobong galu ngic-ngigac macina hefolecebadaic. Ailu wewedu bole yogolec silicine ngagedaic.\x - \xo 3:2 \xt Tit 1:6-9\x* \v 3 Ye waing misa nolu kwele-sifuc ngic mi gadaic. Ailu ye ngic-ngigac weyebic mi aiyeledaic. Ye ngic ulucne ailu kwele-mogungkolec gadaic. Ailu ngage-ngageine hiye-monengte angacine sugucnehac mi fadaic. \v 4 Ye yeicne golowacfocine madicne damongebadaic. Ailu yeicne adu-madecfocine yenge yowaine balaibelu alang bacnoningte damongebadaic. \v 5 I yangucte, ngic monic ye golowacfocine damongebanale yefe mi ngagegacka, ye Wapongte habu damongebanogale yefe wenucka damongebadaicte? \v 6 Aleng Sugucnengineng ye soc bafefele ailu yowawa wawelu ameine bawec. Aime damong ye silicine ingucnehac soc bafefele ailu yowawa wawelu ameine badaickale, ye kwele-hefaliyec gbolicnedi Yesule habu yengele damong mi aidaic. \v 7 Ailu ngic-ngigac yengele haicka gameedaickale, nga Aleng Sugucnenginengte subadi wedaickale ailu, ngic-ngigac lobeina gagaing, yenge inguchac ye alang bacnobong madickedaicte.\x - \xo 3:7 \xt 2Kor 8:21\x* \s1 Mole-bafic ngic-ngigac \p \v 8 Yesule habu yengele mole-bafic ngic yenge inguchac aibabangineng silicine madicne aidabiyeng. Yenge belungineng yaeckangkolec mi gadaing. Ailu \w waing\w* misale angac sugucnehac mi ngagedaing. Ailu hasowacka hiye-moneng banogale mi gadabiyeng. \v 9 Yenge kwelenginengti ngage-wosaec ainagulu \w gbagbacne\w* galu ngage-ngagesingte yowa sangke-sangke fawecti yegengkegac, yogo balu gadabiyeng. \v 10 Ngic habu yengele mole-bafic ngic ainogale aiyeleme, ngenge ngic ingucne yengele funginengineng ngani-wosaec aidaing. Inguc aibong yenge kpokpolic mikac aime, ibac Yesule habu yengele mole-baficte bole yogo nalic badabiyeng. \v 11 Ailu mole-bafic ngic yengele ngigacfocngineng yenge inguchac aibabangineng silicine madicne balu gadaing. Yenge ngic me ngigac monicte kwesac-yowa mi midaing. Yenge damongnagulu yowa sasawa madicne milu yogo balaibedaing.\x - \xo 3:11 \xt Tit 2:3\x* \v 12 Ailu mole-bafic ngic ye ngigacine moniyang sugu gadaic. Ye yeicne adu-madecfocine nga golowacfocine yenge madicne damongebadaic. \v 13 I yangucte, mole-bafic ngic yenge bole madicne balu gabong, habu yengi alang bayelebong, yenge Kristo \w Yesu\w* ngagesingkegaing, yefe yogowa sanangne domadaingte. \s1 Kristole fungine \p \v 14 Na gale ngagesilu hibi yago kwelengkelu gala biyac funogale ainelegac. \v 15 Aimebac boledi hefecnume biyac mi fudactewa, Yesule habu yenge yefe wenuc gadabiyengte, yogo ngagedamec. Ilec ailu hibi yago kwelengkegabac. Yesule habu yenge Wapong gagaineholec, yele golowac nga yowa noinele bosing sanangne ingucne. \v 16 Wapongte ngage-ngage fungine yogo sangke-sangke fawec, yogo sugucnehac ailu feicnebenang. I yangucte, \q1 Ye socka fikelu yegengkewec. \q1 Aime \w Asudi|lemma="Asu"\w* fungineine dondonne yogo yegena bame angolewec. \q1 Aime \w angelo\w* yenge ye nganiibong. \q1 Ngic-ngigac yenge yele siduc \w Israel yengele alingkacni miyac\w*, yenge edocebalu weduyelebong \q1 Himongtowa neboc nga nebocka hikeme ngagesingkeibong. \q1 Ye Wapongti tapili nga hibi-angocka hatacmac bame fewec iwa gagac.\x - \xo 3:16 \xt Yoa 1:14\x* \c 4 \s1 Kwesac-yowa \p \v 1 \w Tili Asudi|lemma="Tili Asu"\w* yowa yegena yanguc milu gagac, yakuc dameng moto-motoina\f + \fr 4:1 \ft Hibi gocna “dameng moto-motoina” kwelengkelu yanguc ngageibong, Yesu homackacni gboliyelu fangkewec, dameng moto-motoine fungkewec. Ailu ye hatac kwesidaicte, dameng iwa dameng moto-motoine motodaicte.\f* ngic gocne yenge ngage-ngagesingngineng wickebong wadaicte. Ailu yenge \w aleng\w* yengele yowa ngagebong, asu haicine monic-monic yengi kwesac-yowa aiyelelu bacebadaingte. \v 2 I yangucte, kwesac-ngic yenge kwele ngage-ngagengineng kundung kwelu sowaleicne, yenge ngic-ngigac kwesac aiyelelu \v 3 yanguc micaigaing, “Ngic-ngigac mi banagunoga.” Nga “Nosing gocne mi nonoga.” Yenge inguc milu aka holeyelelu edocebagaing. Aimebac ngic-ngigac yenge Wapongte yowa noine ngagelu Yesu ngagesingkelu gagaing, yenge nosingngineng yogo kwele-madicka baningte Wapongti nosingngineng bafuwayelewec.\x - \xo 4:3 \xt Fike 9:3; Rom 14:6; 1Kor 10:30-31\x* \v 4 Wapongti wiyac sasawa mime fikeyackewec, yogo madicne. Ilec wiyac yogo kwele-madicka balu gadaingtewa, yogo nalic nodaingte. Monic lobe nalic mi holecnodaingte. \v 5 Yogo Wapongte yowa nga mimilocti bame gbagbacne aidaicte. \s1 Wapongte wewedu-yowa \p \v 6 Ga ngic hae-gbafocnonggeng yowa yago edocebalu weduyelegic, dameng iwa \w Kristo\w* \w Yesule|lemma="Yesu"\w* mole-bafic ngic madicne aidamecte. Mole-bafic ngic ingucne gadamectewa, ngage-ngagesingte yowa madicne wedugelebong balaibeing, yogodi ngage-ngagegone basanangkedaicte. \v 7 Ga himongte yowa-siduc haicine monic-monic gagaine nga babaficine mikac yogo lobe holecnolu geicne gagawa Wapongte pasi nga yefe yogo basanangkedamec.\x - \xo 4:7 \xt 1Tim 1:4\x* \v 8 Ngic loling ainogale socngineng baefeckecaigaing, yogodi babaficine efecnemac aigac. Ngic-ngigac yenge Wapongte pasi nga yefe basanangkecaigaing, yogodi gagangineng bucbuchac bafuwadaicte. Yogo yakumacte gaga basanangkegac, ailu gaga lobewa kwesidaicte yogo inguchac basanangkedaicte. Wapongti inguc mipangkelu gagac. \v 9 Yowa yogo nalic ngagepangkedabeleng. Ailu kwelenonggeng iwa nalic lobeng fame ngagesingkedabelengte. \v 10 Wapong gagaineholec, yeholec wetackelu wangec gagabeleng, yedi ngic-ngigac sasawa \w bikicte ameine|lemma="Asa-baba ngic"\w* Asa bacebalu gagac. Ailu ngagesingkegabeleng, ye nongelebenang hocne. Wapongti inguc aime boletowa doicineholec balu gagabeleng.\x - \xo 4:10 \xt 1Tim 2:3-4\x* \v 11 Aime ngic-ngigac yenge yowa yogo balaibeningte sanangne edocebalu weduyeledamec. \s1 Timotile aibaba \p \v 12 Ga ngic soc-gboli gagicte gocne yengi gale ngagebong waicne mi aidaic. Aime yowa mimigone nga aibabagone, ailu ngic-ngigac kwelegonedi yengele angacgucaigac, nga ngage-ngagesinggone ailu aibabagone gbagbacne, ngic-ngigac ngage-ngagesingkolec yenge aibabagone yogo nganilu balaibedabiyeng.\x - \xo 4:12 \xt Tit 2:15\x* \v 13 Aime ngic-ngigac yengeholec Wapongte hibi wafe-ngagec ailu kwelengineng kwefangkelu edocebalu weduyelelu gaengka fudacte. \v 14 Aime Yesule habu yengele damong yenge molenginengti feigona lolu siduc-yowa mibong, Tili Asule kwele-madicte tapili monic baing, yogo mi ngigecgudaic. Ga tapili yogoholec bole balu gadamec.\x - \xo 4:14 \xt 2Tim 1:6\x* \v 15 Aime ga sugulelu sanangkegic, ngic-ngigac yenge yogo nganiningte ngage-ngagegone bolegona loengka sanangnehac fame yogo balaibelu balu gadamec. \v 16 Bagalu geicne damongnagulu yowa edocebalu weduyelecaigic, yogo inguchac damongkedamec. Inguc aidamectewa, ga nga ngic-ngigac yowagone ngagecaigaing, ngenge momochac wasecne aidaingte. \c 5 \s1 Wapongte habuwa gaga \p \v 1 Ga ngic sugucne monic yowa edonogale milu tapiliholec ailu dacineholec mi aicnodamec, ga kweleine yeuckelu mamacgone yowa edocaigic, silicine ingucnehac ye yowa edodamec. Ailu \w ngic hae-gbafocgone|lemma="ngic hae-gba"\w* yengele kwele yeuckenogale aicaigic, silicine ingucnehac ngic soc-gboli aiyeledamec. \v 2 Ailu nenggacgone aicnocaigic, silicine ingucnehac ngigac sugucne yenge aiyeledamec. Nga sengfocgone yengele aicaigic, silicine ingucnehac ngigac soc-gboli yengele kwelegone gbagbacne faemewa aiyeledamec. \s1 Ngigac-hosec \p \v 3 Ngigac-hosec babaficngineng mikac gagaing, Yesule habu ngenge yenge alang bayelelu baficebadabiyeng. \v 4 Aimebac ngigac-hosec monic ye adu-madecfocine me ata-ngesafocine yengeholec gadaictewa, yengungtihac molickelu hosecngineng ngani-damong aicnoningte bole badabiyeng. Yogo Yesule habu yengele bole miyac. Yenge inguc ailu nenggac-mamacfocngineng yengele ame baduyeledabiyeng. Aibaba yogodi Wapongte haicka madickedaicte. \v 5 Aime ngigac-hosec monic ye ngaweine homadaicte, aime yeicnac babaficine mikac galu Wapongti bafickenale ngagepangkelu deboc hadeng milockecaigac. \v 6 Aime ngigac-hosec monic ye socte angac balaibecaigac, ye sockapecte sugu gacaigac. Nga kwelewapeckabac ye homaicne gacaigac. \v 7 Ngigac-hosec yengele yowa yogo ngic-ngigac sanangnehac edocebadamectewa, gocne yengi yengela kpokpolic nalic mi aidaingte. \v 8 Monic ye sac-tofafocine ngani-damong mi aiyeledaicte. Ailu yeicne golowac inguchac mi damongebadaictewa, ye ngage-ngagesingngine biyac hegilelu aibaba sowacne aidaicte. Ailu yele sowacnedi ngic-ngigac Wapong mi ngagesingkegaing, yengele sowacne ewalidaicte.\fig Hosec nga adu-madec baficebadaing|alt="you must help widows & children" src="GT00131.tif" size="col" copy="Gordon Thompson © 2012 Wycliffe Bible Translators Inc." ref="5:8" \fig* \s1 Hosec yengele bole aling \p \v 9-10 Aime ngigac-hosec monic ye hifaine 60 inguc biyachac ewaliwec, ailu ngic moniyangte ngigac sugu gawec. Ailu aibabaine madicne fawec nga fagac, yogo ngic-ngigac sasawadi biyachac ngani-ngagec aicnolu gaibong. I yanguc, ye adu-madecfocine madicne ngani-damong aiyelelu gawec. Nga ngic-ngigac hefolecebalu gawec. Ailu Wapongte bingec higengineng suweyelelu gawec.\f + \fr 5:9-10 \ft Yengele damengka kwelec kwekwe yenge bole yogo balu gaibong. Yoane 13:1-17 iwa Yesudi aibaba ingucne balu bawacnagulu silicine ingucne balaibenangte aiwec.\f* Ailu ye ngic-ngigac umacka gaibong yenge basanangebalu gawec. Ailu ngic-ngigac baficebanale dameng monic mi wickelu gawec. Ngigac-hosec ingucne yele wac sugu ngigac-hosec yengele babaficte wac-alingka kwelengkenoga. \p \v 11 Ngigac-hosec hifangineng waicne gagaing, ga yengele wac-alingbac iwa mi kwelengkedamec. Yenge \w Kristole|lemma="Kristo"\w* bolele takicebame ngicte angac hatacmac ngagelu ngickolec ganingte aidaingte. \v 12 Yogo yenge molickelu Kristole bolele yowa hefeibong, yogo hegilelu yowawa felu ameine umac bafuwadaingte. \v 13 Ailu yenge oyong galu mac-boneng lolickecaigaing. Ailu yogo sugu miyac, yenge gube yowa milu monicte bole fengka haucaigaing. Ailu gocne yengele wiyacte yowa nongilengti mimilesoc miyac, yogo sifu midaingte. \v 14 Ilec ailu ngigac-hosec hifangineng waicne gagainghac yengele ngagelu yanguc lobe balaibedabiyeng. Yenge ngic hatacmac balu kogoc bafuwalu macngineng damongkedabiyeng. Yenge inguc aibong ngabanonggeng gagac, yedi yengele misulec-yowa nalic mi midaicte.\x - \xo 5:14 \xt 1Kor 7:9\x* \p \v 15 Ngigac-hosec gocne yenge yefe biyachac lilolu \w Satang\w* balaibeibong. \v 16 Aime ngage-ngagesingkolec ngigac gagaing, yengele macka ngigac-hosec gocne gagaingka, yenge ngani-bafic aiyelebong Yesule habu yengela umac mi fikedaic. Inguc ailu habu yenge ngigac-hosec waweweine babaficngineng mikacbenang gagaing, yenge sugu ngani-bafic nalic aiyeledabiyeng. \s1 Bolele fuli yelenoga \p \v 17 Yesule habu damong yenge habu madicne ngani-damong aiyelelu bolengineng bacaigaing, yenge alang bayelelu bolele fuli yelenoga. Yengelacni gocnedi yowa mibong yegengkeme edocebalu weduyelelu bole sugucnehac balu gagaing, yenge alang sugucnehac bayeledaing. \v 18 Yogolec Wapongte hibidi yanguc migac, \q1 “Ngicti wit socine litonogale ngagelu bulumaka bole sugucnehac lacnome wit feina edelu lolickecaigac. Ilec mesuine mi hefebong ye bole bagacte fuline nodaic.”\f + \fr 5:18 \ft Ilucngineng yogo 1 Korin 9:9 iwa fagac.\f* \rq (Yef 25:4) \rq* \m Aime \q1 \wj “Bole-ngic yenge bolenginengte bole-fulingineng bafuwadaingte, yogodi madickedaicte.”\wj* \rq (Luk 10:7) \rq*\x - \xo 5:18 \xt 1Kor 9:9; Mat 10:10\x* \m \v 19 Aime ngic moniyangti sugu Yesule habu damong monic yowawa lonogale mime, ngenge yowa yogo mi ngagedaing. Ngic yaeckang me habackangti yowa yogo milu edocngebabong, iwabac ngenge yowa yogo ngagedaing.\x - \xo 5:19 \xt 2Kor 13:1\x* \v 20 Damong gocne yenge \w bikic\w* bafuwacaigaingka, gagi ngic-ngigac yengele haicka mibating aiyeleengka, ngic-ngigac yenge inguc nganilu yengungtihac hangocebame gagangineng wosaedaingte.\x - \xo 5:20 \xt Efs 5:11\x* \v 21 Aime na Wapong nga Kristo \w Yesu\w* ailu \w angelo\w* bawosaecebaicne, yengele haicka mibatingte yowa yogo balaibecte sanangne edocgugabac. Ga inguchac moc ngageung ailu nebeyang sugu domalu yowa kosa mi midamec, ngage-wosaec ailu midamec. \v 22 Aime ga damong bawosaenogale molegone yengele feiwa biyac mi lodamec. Ga inguc aidamectewa, yengele \w bikicka|lemma="Bikic"\w* taockedamecte. Ga gbagbacne gadamec. \p \v 23 Gobe hii-hii nga huc bocyac aigelecaigac. Ilec misabenang sugu mi nodamec. Ga gobegonele ailu \w waing\w* kpisicnemac inguchac nodamec. \s1 Ngic-ngigac aibabanginengti balaibecebadaicte \p \v 24 Ngic gocne yengele bikic biyac fikelu yegengkelu fagac, yenge yowawa biyac fedaingte. Nga gocne yengele bikic sangke-sangke fagac, yenge lobewa yowawa fedaingte hocne. \v 25 Silicine ingucnehac aibaba madicne gocne yakumac yegena fagac. Aime aibaba madicne gocne yakumac yegena mi fagac, yogo gacgu nalic mi sangkelu fadaicte. \c 6 \s1 Kwelec aling \p \v 1 Wapongte wac nga yowaine weduyeleibeng, yogo ngic-ngigac yengi milu suledaingkale, kwelec kwekwe ngic gagaingti sugucnefocngineng alang bayelebong madickedaicte. Inguc ngagesilu aidaing.\x - \xo 6:1 \xt Efs 6:5\x* \v 2 Aime kwelec kwekwe aling gocne yengele sugucnefocngineng ngage-ngagesingkolec gagaing. Yenge \w ngic hae-gbafocnonggeng|lemma="ngic hae-gba"\w* aigaingte ailu ngageyelebong waicne mi aidaic. Sugucnefocngineng yenge Yesu ngagesingkebong kwelec kwekwefocngineng yenge kweledi angac ngageyelelu gagaing. Ilec ailu angacka kwelec kwekwe alingte silicka taockelu sugucnefocngineng kwelec kweyeledabiyeng. Ga aibaba yogo weduyelelu kwelengineng kwefangkedamec.\x - \xo 6:2 \xt Film 16\x* \s1 Wewedu kwesacine \p \v 3 Sugucnenonggeng \w Yesu\w* \w Kristole|lemma="Kristo"\w* yowa ngagebeng dondonne aime Wapongte pasi nga yefe wedungeleibeng. Aime monic ye yowa yogo lobe holecnolu yefe monic wedungelelu gacaigac,\x - \xo 6:3 \xt Gal 1:6-9\x* \v 4 ngic ingucne ye kweleina soc bafefe aibaba yogo fagac. Ailu ye wiyac monic mi ngage-motogac. Yele angac yogo sowacneholec gagac. Nga ngic yengeholec yowanginengti yowa nebocinele fungine mibong fena wana, nga ngage-ngage haicine monic-monic edocebacaigac. Yowa ingucnedi hasowac nga ngaba silic ailu misulec-yowa nga ngageung bafuwadaicte. \v 5 Ngic-ngigac ingucne yenge ngage-ngagengineng fongkeme ngaba moto-motoine mikac aiyelecaigaing. Yowa noine yogo kwelenginang mi fagac, biyac baickeicne. Yenge Wapongte pasi nga yefe balaibelu moneng-mafa bafuwaningte ngagesicaigaing.\x - \xo 6:5 \xt 2Tim 3:8; 4:4; Tit 1:14\x* \p \v 6 Aimebac monic ye woc-wiyacine balu gagac, yogo andoine ngagelu Wapongte pasi nga yefe balaibecaigac, ye yefe yogowa kwelele wiyac madicne bocyac bafuwadaicte.\x - \xo 6:6 \xt 1Tim 4:8; Filp 4:11-12; Hib 13:5\x* \v 7 I yangucte, himongtowa yagowa mocbenang fikeibeng. Aime himong yago hegilelu hikenogale inguchac mocbenang hikedabelengte.\x - \xo 6:7 \xt Yop 1:21\x* \v 8 Nosing nga ngakpi-kpolucnonggeng fanoledaictewa, yogo andoine gadabeleng. \p \v 9 Ngic-ngigac moneng-mafatowaholec ainingte ngagelu gacaigaing, yenge lokwesacka febong socte angac yogodi suba ingucne bacebame aibabangineng kapaine aime gagangineng basowaledaingte. Aibaba ingucnedi basowalecebame miyac aidaingte. \v 10 I yangucte, hiye-monengte angac, yogodi sowacne sasawa yengele fungine. Ngic-ngigac gocne yenge hiye-monengte angac sugucnehac ngagelu gacaigaing, yogodi ngage-ngagesingngineng madicnele yefe lilolu kwele-umac sugucnehac bafuwayelewec.\x - \xo 6:10 \xt Efs 5:5\x* \s1 Timotile ung-yowa \p \v 11 Aimebac Wapongte ngic, ga aibaba yogo nganilu lobe holecnolu hikedamec. Gaga dondonne balaibelu Wapongte pasi nga yefe yogodi gagagona sanangkenale mamang hidudamec. Ailu Yesu ngagesingkelu Wapong nga ngic-ngigac yengele kwelegonedi angac ngageyeledamec. Ailu tatakic mikac galu gaga ulucne balu gadamec.\x - \xo 6:11 \xt 2Tim 2:22\x* \v 12 Ngage-ngagesingte ailu hudu madicne welu gasackedamec. Ailu bole sugucnehac balu gasackelu \w gaga-sanangka|lemma="Gaga-sanang"\w* hike sulumedamecte. Yogo banogale Wapongti wacguwec. Ailu yefe madicne yogo balaibenogale aigic, yogo molickelu ngic-ngigac yengele haicka miyengka yegengkeme basanangguwec.\x - \xo 6:12 \xt 1Kor 9:25-26; 2Tim 4:7\x* \p \v 13 Aime Wapongti wiyac sasawa gaganginengkolec lowec. Ailu Kristo Yesu yedi Pontius \w Pailatle|lemma="Pailat"\w* haicka fungine madicne mime yegengkewec. Na Wapong nga Yesu yekele haicka yanguc sanangne edocgugabac.\x - \xo 6:13 \xt Yoa 18:36-37\x* \v 14 Ung-yowa ngagegic, yogo balaibelu bikic mikac gala kpokpolic mi aicaigaing, yogo balu gaengka Sugucnenonggeng Yesu Kristole kwesi-kwesi dameng yogo fikelu yegengkedaic. \v 15 Aime Wapong yeuctihac damengngine ngagegac, yogo fikedaicte. Wapong ye kwele-angackolec, yedi sugu damong yengele Damong, ailu ye \w ngictau\w* yengele Ngictau nga sugucne yengele Sugucne.\x - \xo 6:15 \xt Miye 17:14\x* \v 16 Ye moniyangti sugu dongke-dongkeine mikacti angocine kwelina gagac. Aime angoc yogolec kwelina monicti nalic mi fedaicte, miyac. Ailu ye monicti mi nganiwec ailu nalic mi nganidaicte. Yela alang-baba nga tapili moto-motoine mikac fafeginowagac. Yogo foinac. \s1 Ngic moneng-mafatowanginengkolec \p \v 17 Ngic-ngigac dameng yagowa moneng-mafanginengkolec gagaing, yenge soc bafefe mi ainingte yowa sanangne edocebadamec. Moneng yogo miyac aidaicte mecne. Ilec yogo mi ngagepangkedaing. Wapongtibac wiyacnonggeng haicine monic-monic angacka banangte bafuwanolelu gagac, yeicne sugu ngagepangkedaing, inguc edocebadamec.\x - \xo 6:17 \xt Luk 12:20\x* \v 18 Yenge bole madicne balu gabong aibabangineng madicnedi moneng-mafangineng aidaic. Ailu yenge woc-wiyacngineng balu gagaing, yogo kwelengineng efeckeme yogo botoc balu ngic-ngigac waweweine yeleningte yowa milu edocebalu basanangebadamec. \v 19 Yenge inguc bagacgu gagangineng lobewa kwesidaicte, iwa wiyacngineng madicnele luwangka mac ngiye-ngiye madicne bamadickedaingte. Bamadickelu gaga noina fedaingte.\x - \xo 6:19 \xt Mat 6:20\x* \s1 Yowa moto-motoine \p \v 20 Oc, Timoti, Wapongti wiyac damongkecte gelewec, yogo madicne damongkelu gadamec. Ailu himongte siduc nga yowa kosa haicine monic-monic, yogo lobe holeyeledamec. Ngic gocne yengi yanguc micaigaing, “Nonge yowa ngage-ngage-motockolec balu gagabeleng.” Aime yowangineng yogodi yowa kwesacine aigac. Ga yogo ngagelu hegiledamec. \v 21 Aime ngic gocne yenge ngage-ngage iwa wetackelu ngage-ngagesingte yefe liloibong. \p Wapongte kwele-madictowadi ngengeholec fadaic. Yogo foinac.\x - \xo 6:21 \xt 1Tim 1:6; 2Tim 2:18\x*