\id 1CO - Migabac NT; 9 Sep 2011 1st draft \h 1 Korin \toc1 Poldi Korin Habu Yengele Molic-molic Hibi Kwelengkewec \toc2 1 Korin \toc3 1Kor \mt2 Poldi \mt1 Korin \mt2 Habu Yengele Molic-molic Hibi Kwelengkewec \is1 Mimi-yegeng yowa \ip Korin yogo taon sugucne monic wacineholec fawec. Taon yogo himong monic wacine Akaia nga Grik iwa fawec. Roma ngic-ngigac homacne nga Yuda ngic-ngigac gocne iwa gaibong. Ngic-ngigac bocyacti lec-welec ailu lanac-ganac ailu gaibong. \ip Molickelu Poldi Korin iwa Yesule Siduc Madicne mime yegengkeme ngic-ngigac gocne yenge Yesu ngagesingkeibong. Ye hifa moniyang nga nebocine inguc edocebalu weduyelewec (Salecebaicne 18:1-17). Yogolec lobeina lolickelu Efesas iwa hikelu gawec. Galu Pol ye ngageme Korin ngic-ngigac Yesu ngagesingkeibong, yenge ngaba ainagulu gocne socte ngani-angac balaibeibong. Ilec ailu Poldi hibi yago kwelengkewec. Yesu homackacni gboliyelu honocmengka feme hifa 26 ngama ingucne motome, hibi yago kwelengkewec. \is1 Yowa yago hibi nebocina fagac \io1 1:1–9 Molic-molic yowa \io1 1:10—4:21 Ngaba ainaguibongte kwelengkewec \io1 5:1—6:20 Himongte aibaba sowacne ngagelu aiibong \io1 7:1–40 Ngawe-ngigacte yowa \io1 8:1—11:1 Ngage-yaec mi ailu Kristo sugu ngagesingkedaing \io1 11:2—14:40 Ngic-ngigac ngage-ngagesingkolec yengele aibaba madicne \io1 15:1–58 Kristo homackacni gboliyelu fangkewecte fungine \io1 16:1–24 Yerusalemte ibu kpaduckenoga nga yowa moto-motoine \c 1 \s1 Hibile molic-molic yowa \p \v 1 Wapongti na Pol ngagenelelu \w Kristo\w* \w Yesule|lemma="Yesu"\w* \w salecebaicne\w* wacnuwec, aime \w ngic hae-gbanonggeng|lemma="ngic hae-gba"\w* Sostenes, noki ngengele hibi yago lobec fugac. \v 2 Wapongti Korin taonka yeicne habu gagaing, ngenge Kristo Yesule ailu wacngebalu yeicne bingec bacngebame gagaing, Wapongte bingec ngengele hibi yago kwelengkelu longelegabelec. Ailu ngic-ngigac himong sasawa gagaing, yenge Sugucnenonggeng Kristo Yesule wac wackecaigaing, yenge momoc Wapongti yeicne bingec bacebawec. Yesu ye yenge nga nonge momochac Sugucnenonggeng aigac. \v 3 Mamacnonggeng Wapong nga Sugucnenonggeng Yesu Kristo, yekele kwele-madic nga kwele-mogungtowadi ngengela fadaic. \s1 Wapongte kwele-madic \p \v 4 Wapongti Kristo Yesule ailu kwele-madic aingelewec. Yogolec ailu na damengsoc ngengele ngagelu Wapongne kwele-madic edolu gagabac. \v 5 Ngenge yeholec wetackelu gaebongka yedi wiyac sasawa bucbuchac ngelewec. Yowa mimi nga ngage-ngage-motoc gbolongne, yogo sasawadi fangelegac. \v 6 Kristole siduc mibeng yegengkeme edocngebaibeng, yogolec noine gaganginang fikeme nganilu gaibong. \v 7 Ilec ailu ngenge Sugucnenonggeng Yesu Kristo yegena fikelu yegengkenale wangec galu, kwele-madicte wiyac sasawa, yogolec monic mi kpungkecaigaing. \v 8 Ye yeuctihac basanangngebame gaga dalicne gagaing. Gaebongka dameng motome, ngenge Sugucnenonggeng Yesu Kristole damengka kpokpolic mikac domabong yowawa nalic mi locngebadaicte.\x - \xo 1:8 \xt 1Tim 3:13; 5:23\x* \v 9 Wapongti Madecine Sugucnenonggeng Yesu Kristoholec kwele-moniyangka momochac taocngebanale wacngebawec. Ailu ye yowa mimiine balaibegac.\x - \xo 1:9 \xt 1Yoa 1:3; 1Tim 5:24\x* \s1 Habu siyeckeibong \p \v 10 Ngic hae-gbafocne, na Sugucnenonggeng Yesu Kristole wacka ngage-ngagengineng sanangne yanguc edocngebagabac, ngenge sasawadi ngage-ngagengineng hole-ngagec ailu kwele-moniyang galu habu mi siyeckedaing.\x - \xo 1:10 \xt Filp 2:2\x* \v 11 Ngic hae-gbafocne, Kaloele mackacni yengi ngengele yanguc edocnubong ngagebe yegengkewec, “Yenge hewacnginang siyeckelu yowanginengti fena wana ainagulu gagaing.” \v 12 I yangucte, ngengelacni ngic gocne yengi yanguc micaigaing, “Na Polle ngic.” Nga gocnedi yanguc micaigaing, “Na Apolosle ngic.” Nga gocnedibac yanguc micaigaing, “Na Pitale\f + \fr 1:12 \ft Grik yowawa Pita wacine monic Kefas fagac.\f* ngic.” Nga gocnedibac yanguc micaigaing, “Na Kristole ngic.” Ngenge filesoc inguc micaigaing.\x - \xo 1:12 \xt 1Kor 3:4; Sale 18:24-28\x* \p \v 13 Kristo heuckebong yaeckang aiwec, me? Yogo miyac! Yengi ngengele ailu Pol \w malicpongka weibong|lemma="Malicpong"\w*, me Polle wacka misa monic lowangeleibong, me? Yogo miyacbenang. \v 14 Na ngengelacni monic misa mi lowacnoiba. Ilec ailu Wapong kwele-madic micnogabac. Krispus, nga Gaius yeke sugu lowayeteiba.\x - \xo 1:14 \xt Sale 18:8; Rom 16:23\x* \v 15 Ilec ailu monicti yanguc mi midaic, “Na Polle wacka misa lowaiba.” \v 16 (Stefanas nga golowacfocine yengebac misa noine lowayeleiba. Ailu taockelu gocne lowayeleiba me miyac, yogo monic mi ngagegabac.)\x - \xo 1:16 \xt 1Kor 16:15\x* \v 17 Kristodi misa lowayelenogale mi salecnuwec, miyac. Yebac ngic-ngigac \w Siduc Madicne\w* mime yegengkeme weduyelenogale salecnume kwesiiba. Ailu Kristole \w malicpongte|lemma="Malicpong"\w* yowa yogo tapili-wawa aidaickale, yowa yogo ngicte tapiliwa me ngic ngage-ngage-motocka mi midacte. \s1 Kristo ye Wapongte tapili nga ngage-ngage-motoc \p \v 18 Ngic-ngigac dac-sanangte yefewa hikegaing, yenge malicpongte yowa yogo ngagelu midelec yowa aicaigaing. Ailu Wapongti bikicte ameine bame wasecne aidabelengte, yogolecbac nongileng yanguc ngagesilu gagabeleng, malicpongte yowa yogo Wapongte tapili.\x - \xo 1:18 \xt Rom 1:16\x* \v 19 Wapongte yowa yanguc kwelengkeicne fagachac, \q1 “Na ngic ngage-ngage-motocnginengkolec yengele ngage-ngage-motoc yogo welockebe miyac aidaicte. Ailu ngic ngage-ngageholec yengele ngage-ngage baickedacte.” \rq (Yes 29:14) \rq* \m \v 20 Ngic ngage-ngage-motocine miyac aiwecte ye oma wiyac aidaicte? Nga yefe-yowale wewedu ngic yele ngage-ngage miyac aiwecte ye oma wiyac aidaicte? Ailu ngic ye dameng yagolecte yowa bafac-tafalic balu micaigac, ye oma wiyac aidaicte? Wapongti himong yagolec ngage-ngage-motoc bafaliyelu kwele-sifucine bame yegengkewec. Ilec ngic ingucne yenge yowangineng mikac aigaing.\x - \xo 1:20 \xt Yes 19:12; 33:18; 44:25; Yop 12:17\x* \v 21 Aime Wapongte ngage-ngage-motocte ailu ngic-ngigac yenge himongte ngage-ngage-motockolec galu Wapong ngagecnoningte aibibiyeibong. Aibibiyelu Siduc Madicne misowalelu yowa yogolec kwele-sifuc yowa micaigaing. Wapongti ngic-ngigac ngage-ngagesingkolec yengele bikicte ameine bame wasecne ainingte miwec, yowa yogolec kwele-sifuc yowa miibong, ye pasi yogolec ngageme madickewec.\x - \xo 1:21 \xt Mat 11:25\x* \p \v 22 \w Yuda ngic-ngigac\w* yenge pasile maainele uwacnolu gagaing. Aime \w Grik\w* ngic-ngigac yenge ngage-ngage-motoc gbolongne bafuwanogale aiyeleme gagaing. \v 23 Aime nongileng Kristo malicpongka webong homawec, yowa yogo edocebalu weduyelegabeleng. Aime Yuda ngic-ngigac yenge yogo ngagebong kwelenginang mi holeme okac ingucne kwopocebame wawecaigaing. Aime Grik ngic-ngigac yengi ngagebong yogo kwele-sifuc yowa aicaigac.\x - \xo 1:23 \xt Rom 9:32; 1Kor 2:14\x* \v 24 Aime Wapongti Yuda ngic-ngigac nga Grik ngic-ngigac wacebagac, yengelabac Kristo ye Wapongte tapili nga ngage-ngage-motockolec gagac.\x - \xo 1:24 \xt Kol 2:3\x* \v 25 Wapongte kwele-sifuc yowa ingucnedi ngic-ngigac yengele ngage-ngage-motoc ewalilu ngage-ngagetowaholec aigac. Nga Wapongte tapili-wawaine ingucnedi ngic-ngigac yengele tapilingineng ewalilu tapilitowaineholec aigac.\x - \xo 1:25 \xt 2Kor 13:4\x* \s1 Ngic-ngigac wacebaicne yogo bawosaecebawec \p \v 26 Ngic hae-gbafocne, ngenge silicine weningucne gacgubong, Wapongti wacngebawec, ngenge yogolec silicine ngagesidaing. Ngengelacni ngic sockapec ngage-ngage-motocnginengkolec yogo bocyac miyac. Ailu ngic-ngigac feicne yogo bocyac miyac. Ailu aling wac bingecnginengkolec yogo bocyac miyac.\x - \xo 1:26 \xt Mat 11:25; Yak 2:5\x* \v 27 Ngic-ngigac ngage-ngage-motocnginengkolec ngagenagugaing, yenge Wapongti gamewa locebanogale ngagewec. Inguc ngagelu ngic-ngigac yengele haicka himongte wiyac kwele-sifucineholec aiyelecaigac, ngic-ngigac yogo bawosaecebawec. Ailu ngic-ngigac tapilinginengkolec ngagenagugaing, yenge Wapongti gamewa locebanogale ngagewec. Inguc ngagelu ngic-ngigac yengele haicka himongte wiyac tapili-wawa aiyelecaigac, ngic-ngigac yogo bawosaecebawec. \v 28 Aime wiyac gocne feicne aigac micaigabeleng, yogo miyac ainale ye yanguc bawosaecebawec. Ngic-ngigac yengele haicka himongte wiyac wawaine aicaigac, nga wiyac yafoine micaigabeleng, ailu wiyac mikac monic mi fagac micaigabeleng, Wapongti yogo hocne bawosaecebawec. \p \v 29 Aime monicti Wapongte haicka domalu yeicnele mime feicne aidaickale, ye inguc aiwec.\x - \xo 1:29 \xt Efs 2:9\x* \v 30 Wapongti ngagengelelu ngenge Kristo Yesuholec wetacngebame gagaing. Yedi Yesu saleme Wapongte ngage-ngage-motoc hewacnonggang balu kwesiwec. Balu kwesime nongileng Wapongte haicka dondonne nga yeicne bingec ainangte ye bikicte muckacni lukecnubawec.\x - \xo 1:30 \xt Yer 23:5-6\x* \v 31 Yogolec yowa yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Monic ye mime feicne aidaicte, ye Sugucnele mime feicne aidaic.” \rq (Yer 9:24) \rq* \c 2 \s1 Yesu Kristole siduc mime yegengkeyelewec \p \v 1 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, naneicne ngengela fulu Wapongte ngage-ngage-motoc sangke-sangke fagac, yogo mibe yegengkengelewec. Inguc milu yowa mimine bafelu me ngage-ngagetowaholecte silicka yowa monic mi edocngebalu wedungeleiba, miyac. \v 2 Na ngengeholec galu yanguc sugu ngagesilu mibe sanangkewec, “Korin taonka galu \w Yesu\w* \w Kristole|lemma="Kristo"\w* siduc mibe yegengkedaicte, ailu ye wenucka \w malicpongka webong|lemma="Malicpong"\w* homawec, yogo sugu mibe yegengkedaicte.” \v 3 Na ngengela gaiba, iwa tapiline wame hangocnume dengdengnuwec.\x - \xo 2:3 \xt Sale 18:9; 2Kor 10:1\x* \v 4-5 Ngengele ngage-ngagesing yogo ngic ngage-ngage-motockacni lobong fame mi madickedaicte. Wapongte tapilidi sugu ngage-ngagesingnginang lobong fadaic. Ilec ailu Wapongte yowa mibe yegengkeme yowane angacineholec me ngage-ngage-motockolecti mi ewalicngebawec, miyac. \w Tili Asule|lemma="Tili Asu"\w* pasile tapilidi yowane basanangkeme ngenge yogo nganilu ngageibong.\x - \xo 2:4-5 \xt 1Tim 1:5\x* \s1 Wapongte ngage-ngage-motoc \p \v 6 Ilec ailu gocne ngenge biyachac sugule-sanang aiibong, ngenge yowa ngage-ngage-motockolec edocngebaibeng. Aime yowa miibeng, yogo dameng yagolec ngage-ngage-motoc miyac, me dameng yagolec micne yengele ngage-ngage-motoc miyac. I yangucte, lobewa yogo gacgu miyac aiyackedaingte. \v 7 Aime Wapong ye himong mi fikeemewa ngage-ngage-motocine sangke-sangke yogo biyachac lome fawec. Fame ngage-ngage-motoc yogo nongele wac feicne bawosaewec, yogo hocne mibeng yegengkegac. \v 8 Dameng yagolec micne yengelacni monicti yele ngage-ngage-motocine yogo mi ngageibong, miyac. Yenge yogo ngagedabongka midec, yenge wac feicnele Sugucne, ye malicpongka nalic mi wedabong. \v 9 Yogolec yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Wapongti wiyac dongedi mi ngani-nganiine, nga hedecti mi ngage-ngageine, ailu ngic kwelewa mi ngage-ngageine, yogo alingkewec. Ailu ngic-ngigac weni yengi yele kwelenginengti angac ngagegaing, wiyac yogo yengele bamockewec.” \rq (Yes 64:4) \rq* \p \v 10 Wapongti wiyac yogolec hocne ngagesilu Asuine saleme nongilang mime yegengkenoleme ngageibeng. Yedi wiyac sasawa ngani-ngagec ailu Wapongte ngage-ngage gbolongne momoc ngani-ngagec aicaigac. \v 11 Gagi ngic monicte ngage-ngageina nalic mi ngagedamecte, miyac. Ngic yeicne asudi sugu yogo ngagedaicte. Silicine ingucnehac monicti Wapongte ngage-ngagewa nalic mi ngagedaicte, miyac. Wapong yeicne Asudi sugu wiyac yogo ngagelu gagac. \v 12 Wapongti wiyac haicine monic-monic kwele-madicka nolewec. Aime nongileng yogo ngage-motonangte Asuine noleme baibeng. Himong yagolec gaga monic mi baibeng, miyac. \v 13 Aime Wapong wiyac nolewec, yogo hocne mibeng yegengkecaigac. Yowa yogo ngic ngage-ngage-motockacni mi milu gacaigabeleng, yogo Asule ngage-ngagewacni hocne balaibelu migabeleng. Nonge Asule yowa yogo Asule tapiliwa mibeng yegengkedaicte. \p \v 14 Wapongte Asulacni Asule wiyac, yogo ngic monic ye himongte gagawa galu nalic mi badaicte. Yogo yedibac ngageme kwele-sifuc aibaba aigac. Asule wiyac yogo asuwa ngani-ngagec aigabeleng. Ilec ailu himongte gagawa gagac, ye Asule wiyac yogo nalic mi ngagedaicte. \v 15 Ngic monic Wapongte Asuholec gagac, ye wiyac sasawa ngani-wosaec aigac. Aime ngic monicti ngic yogo nalic mi ngani-wosaec aicnodaicte. \p \v 16 Yowa yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Madi Sugucnele ngage-ngage ngagewecte ailu Sugucne weducnodaicte?” \rq (Yes 40:13) \rq* \m Aimebac nongileng Kristole ngage-ngageholec gagabeleng. \c 3 \s1 Kwele esecnele gaga \p \v 1 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, molickelu ngengela kwesiiba, iwa ngic Tili Asuholec gagaing, yenge yowa edocebacaigabac, ngenge yowa ingucne nalic mi edocngebaiba. Ngenge Kristoholec wetackelu dameng dalicne inguc gagaing. Aime sifu kogoc yengele silic ingucne gaebongka ngic-ngigac kwele esecne balaibebong edocebacaigabac, silicine ingucnehac ngenge yowa edocngebaiba. \v 2 Ngenge dameng iwa nosing sanangne nonolesoc mi aiibongte, amuc sugu gumecngebaiba. Aime ngenge yakumac nosing sanangne nonolesoc mi aigainghac.\x - \xo 3:2 \xt Hib 5:12-13; 1Pi 2:2\x* \v 3 Ngenge kwele esecnele silicka gagainghac. I yangucte, ngenge hasowac ainagulu yowanginengti ngaba silicka yowa kwekwe ainagucaigaing. Ngenge inguc ailu kwele esecna galu ngicbenang yengele silicka gagaing, me?\x - \xo 3:3 \xt 1Kor 1:10-11\x* \v 4 Monicti yanguc midaicte, “Na Polle ngic.” Aime monicti midaicte, “Na Apolosle ngic.” Ngenge inguc mibong ngagebe ngenge ngic yengele aibaba balaibegaing, me?\x - \xo 3:4 \xt 1Kor 1:12\x* \s1 Apolos nga Pol \p \v 5 Apolos ye maa? Nga Pol ye maa? Noke mole-bafic sugu aigabelec. Sugucnedi bole noteme noke yogolec silicka bole balu gagabelec. Balu gabec ngenge yowanonggec balaibelu ye ngagesingkeibong.\x - \xo 3:5 \xt Sale 18:4,11\x* \v 6 Nani wasec duwebe, Apolosdi wasec feina misa lowacnowec. Aime Wapongti bole yogo balu basugulewec. \v 7 Ngic nosing duwecaigac, ye ngic omane. Nga nosing feina misa lowacnocaigac, ye inguchac ngic omane. Wapongti wiyac basugulecaigac, yeuc sugu feicne aigac. \v 8 Aime ngic wiyac duwecaigac nga ngic misa feina lowacnocaigac, yeke bolenginecte fungine moniyang aigac. Lobewa gacgu yeke bolenginecte fuli filesoc badabiyecte.\x - \xo 3:8 \xt Mat 13:3-9; Efs 2:20-22\x* \p \v 9 Noke Wapongkolec bole balu gagabelec. Aime ngenge Wapongte nosing-bole ailu yele mac aigaing. \v 10 Wapongti kwele-madic ainelelu mac-babale ngage-ngage neleme yogolec ngic aiiba. Inguc ailu na yogolec silicina simeng-bosing alingkelu wickebe hauwec. Aime yogolec feina ngic gocne yengi taockelu mac bacaigaing. Ailu mac-baba ngic yenge bolengineng wenuc bagalu simeng feina mac taockelu bacaigaing, yogo filesoc filesoc wosaelu badaing. \v 11 Wapongti \w Yesu\w* \w Kristo\w* biyachac gunungkeme simeng-bosing ingucne domagac. Aime monicti yele mecina bosing monic wickeme haunale yefeine monic mi fagac.\x - \xo 3:11 \xt Yes 28:16; 1Pi 2:4-6\x* \p \v 12 Aime monicti simeng yogolec feina taockelu Wapongte bole balu gadaicte, ye gol me siliwa me posa basufaleicne silicine madicne, me yoc me gimpodi, me langtedi badaicte. \v 13 Inguc badaictewa boleinele fungine yogo Sugucnele damengtowa iwa yegengkedaicte. Dameng iwa dacti bolenonggengte fungine filesoc filesoc esoickelu bame yegengkenoledaicte.\x - \xo 3:13 \xt 1Kor 4:5\x* \v 14 Monic ye mac bame dacti boleine yogo mi lobeme sanangne domadaictewa, ye bole yogolec fuli badaicte. \v 15 Nga monicte bole lobedaictewa, wiyacine yogo lokelu miyac aidaicte. Aime yeicnebac Wapongti dackacni baickeme wasecne aidaicte. \s1 Wapongte ibu-mac yogo yeicne bingec \p \v 16 Ngenge yanguc mi ngagegaing, me? Ngenge Wapongte \w ibu-mac\w*, aime Wapongte \w Asudi|lemma="Asu"\w* ngengele kwele kwelina gagac.\x - \xo 3:16 \xt 1Kor 6:19; 2Kor 6:16\x* \v 17 Aime monicti Wapongte ibu-mac basowaleme, Wapongti ye inguchac basowaledaicte. Wapongte ibu-mac yogo yeicne bingec, aime ibu-mac yogo ngenge hocne. \p \v 18 Monic yeuctihac mi kwesacnagudaic. Ngengele hewackacni monicti yeicnele ngagesilu dameng yagolecte ngage-ngage-motoc balu gadaictewa, ye himongte ngic yengele haicka kwele-sifucineholec aidaic. Inguc ailubac ngage-ngage-motoc noine bafuwadaicte. \v 19 Himong yagolec ngage-ngage-motoc yogo Wapongte haicka kwele-sifucineholec. Yogolec yowa yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Wapong ye ngic ngage-ngage-motocngineng bafaliyeme yenge yengileng yowadihac hefecebadaicte.” \rq (Yop 5:13) \rq* \m \v 20 Ailu monic yanguc, \q1 “Ngic-ngigac ngagebong ngage-ngage-motockolec gagabeleng, Sugucnedi yengele kwelewa ngage-wosaec yogo ngageyackegac. Ailu ngageme yengele ngage-ngage yogo boleine mikac aigac.” \rq (Mige 94:11) \rq* \s1 Kristole ngic-ngigac \p \v 21 Ilec ngenge ngic monicte wac wackelu yeholec taockelu soc bafefe mi aidaing. I yangucte, wiyac sasawa yogo ngengele biyachac aiwec. \v 22 Yogo Pol me Apolos me Pita\f + \fr 3:22 \ft Grik yowawa Pita wacine monic Kefas fagac.\f* me himongtowa, me gaga, me homac, me wiyac monic biyachac loicne fagac, me lobewa fikedaicte, yogo sasawa ngengele babaficte wiyac. \v 23 Ailu ngenge ngengileng Kristole ngic-ngigac. Nga Kristo ye Wapongte ngic. \c 4 \s1 Haicine monic-monic bayegengkedaicte \p \v 1 Nongileng \w Kristole|lemma="Kristo"\w* bole-madecfocine. Aime yedi Wapongte ngage-ngage sangkeicne, yogo damongkenogale bole-yowa noleme bole yogo balu gagabeleng, ngic-ngigac yenge inguc ngagesidaing. \v 2 Monic ye damong bole balu gagac, ye bole-yowa balaibelu yefe mi lilodaic.\x - \xo 4:2 \xt Luk 12:42\x* \p \v 3 Aime naneicne yanguc mibe, ngengi me ngic gocne yengi yowawa locnulu yowane wosaedaingte, yogolec ngagebe wiyac feicne mi aigac. Aime naneuc inguchac nalic mi wosaecnagulu noine midacte. \v 4 Kwele ngage-ngagena bikic basackelu noine monic mi bafuwagabac. Aime na bikicne mikac, yogo nalic mi midacte. Sugucnedi funginene ngani-ngagec ailu yowane wosaedaicte. \v 5 Ilec ailu wowosae dameng mi fikeemewahac ngenge ngic monicte yowa mi wosaedaing. Sugucne yeuctihac kwesilu wiyac kundungka sangkelu fagac, yogo bayegengkelu ngic-ngigac ngage-ngagenginengte fungine lome yegengkedaicte. Ailu Wapong ye dameng iwa ngic-ngigac filesoc filesoc madicnengineng edocebame ngagedaingte.\x - \xo 4:5 \xt 1Kor 3:8\x* \s1 Soc bafecaigaing \p \v 6 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, ngenge yowane ngage-motoningte yagowahac ngengele ailu neicne nga Apolos nokilac soc holelu edocngebabe ngagedaing. Ngenge ngage-ngage yago banogale ngagegaing. Ngenge ngic monicte soc bafelu monicte soc bawadaingkale, yowa Wapongte hibiwa kwelengkeicne fagac, ngenge yogo mi ewalidaing.\x - \xo 4:6 \xt Rom 12:3\x* \v 7 Ga monicte feicne aigic, me? Yogo miyac. Ailu ga wiyac sasawa balu gagic, iwacni monic mi geleicne balu gagic, me? Aime Wapongti wiyac yogo moc gelewec. Ilec ailu socgone mi bafedamec.\x - \xo 4:7 \xt Rom 12:6\x* \s1 Kristole ailu bawacnagulu gaga \p \v 8 Ngenge ngagebong mafatowanginengkolec biyachac ailu gebecngebame gagaing. Ailu nonge mi baficngebabeng ngenge ngictau aigaing, me? Aime noinebenang, ngenge ngictau noine aidabongka ingucne, angacne sugucnehac aidecka. Aime ngenge ngictau aidabongka ingucne, nonge ngengeholec momochac galu ngictau aidabeng. \p \v 9 Na yanguc ngagegabac, Wapongti \w salecebaicne\w* locnubame ngic-ngigac yengele aling moto-motoina domagabeleng. Yenge kpakpaduc sobengka kindololo ngic wehomacebaningte mimoctowec, silicine ingucne locnubame nganicnubagaing. Aime himongtowa sasawale ngic-ngigac nga \w angelo\w* momochac yengele haicka gameineholec nganicnubabong gagabeleng. \v 10 Nonge Kristole ailu bawacnagulu kwele-sifuc ingucne aibeng, ngengibac socngineng bafelu migaing, “Nonge Kristoholec wetackelu fitilelu gagabeleng.” Inguc micaigaing, me? Aime nonge tapili-wawa gaebengka ngenge tapilinginengkolec gagaing, me? Aime ngic-ngigac yengi ngenge alang bacngebalu nongebac sowacne milu hegilecnubacaigaing, me? \v 11 Aime nonge dameng yanguctihac inguchac nosingte homalu misale ainoleme ngakpi-kpoluc lokeicne holelu gabeng, ngic-ngigac yengi wecnubacaigaing. Ailu macnonggeng madicne miyac, kwilic ingucne galu\x - \xo 4:11 \xt 2Kor 11:23-27\x* \v 12 nongungtihac molenonggengti boletowa bacaigabeleng. Ngic yengi sulecnubabong nongi yenge mimi-madic milu edocebacaigabeleng. Ailu weyebic ainolebong kwelenonggeng mi wacaigac, sanangnehac gacaigabeleng.\x - \xo 4:12 \xt Sale 18:3; 2Tim 3:8; Mat 5:44\x* \v 13 Aime ngic-ngigac yengi misulec ainolebong yenge yowa milu mibasanang aiyelecaigabeleng. Nonge yanguctihac himongka yafo ingucne aibeng ngic-ngigac yengi wicnubabong gagabeleng. \s1 Kristoholec wetackelu gaga \p \v 14 Yowa gameineholec edocngebanogale yowa yago mi kwelengkengelegabac, miyac. Na adu-madecfocne kwelenedi ngengele angac ngagelu sawang-yowa yago kwelengkengelegabac. \v 15 Ngenge Kristoholec wetackelu gaebongka, damongfocngineng 10 taosen, yengi yowa madicne edocngebacaigaing. Aime ngenge sifu mamacngineng moniyang sugu gagac. Nani hocne mamacngineng fikelu \w Siduc Madicne\w* edocngebabe Kristo \w Yesuholec|lemma="Yesu"\w* wetackeibong.\x - \xo 4:15 \xt Gal 4:19\x* \v 16 Inguc ailu ngage-ngagengineng kwefangkelu edocngebagabac, ngenge na wenuc aibe nganilu balaibecnulu aigabac ingucnehac aidaing.\x - \xo 4:16 \xt Filp 3:17\x* \v 17 Ilec ailu yakumac Timoti salebe ngengela fudaicte. Madecne kwelenedi yele angac ngagegabac, aime Sugucneholec wetackelu ye yowa balaibelu monic mi lilodaicte. Na Kristo Yesuholec wetackelu wenuc gacaigabac, yowa yogo Yesule habu sasawa fagaing, yenge edocebalu weduyelecaigabac. Aime Timoti ye ngengela fulu yowa yogo hocne hatacmac edocngebadaicte.\x - \xo 4:17 \xt Sale 19:22\x* \p \v 18 Ngengelacni ngic gocne yengi nale ngagelu yanguc micaigaing, “Ye nongela mi kwesidaicte.” Yenge inguc ngagelu socngineng bafecaigaing. \v 19 Aime Sugucnedi ngageme madickedaictewa, dameng mi daliweme na ngengela fudacte. Ailu soc bafefe aling yenge yowangineng sugu mi ngagedacte. Fulu tapilingineng wenuc fagac, tapili yogo ngani-ngagec aidacte. \v 20 Wapongte \w ngani-damong\w* yogo yowawa yefe mi yegengkedaicte, miyac. Yogo Tili Asule tapiliwa fikelu yegengkedaicte.\x - \xo 4:20 \xt 1Kor 2:4\x* \v 21 Aime ngenge nale wenuc aingelegac, yogo edocnuning. Yasu-huduholec funogale aingelegac, me kwele-angacka nga kwele-ulucka funogale aingelegac? \c 5 \s1 Habu kwelina aibaba sowacne \p \v 1 Ngengela selo-boic aibaba fagac, yowa inguc mibong ngageiba. Selo-boic aibaba monic ngic-ngigac Wapong mi ngagegaing, yengele hewacka mi fagachac, yogo hocne ngengele hewacka fagac. I yangucte, ngic monicti mamacinele ngigackolec facaigabiyec.\x - \xo 5:1 \xt Dep 18:7-8; Yef 22:30\x* \v 2 Aibaba ingucne fame, ngengebac socngineng bafecaigaing, yogodi madicne mi aigac. Ngenge yogolec kwele-sowac ngagelu ngic aibaba yogo aicaigac, ye habu hewacnginangkocni baickedaingte, yogodibac madickedaicte. \v 3 Na socnedibac dalicka gagabac, yogo noine. Nga asunedibac ngengeholec gagabac. Na ngengeholec sockolecti gagabac silicine ingucne galu ngic yele aibabaine wosaelu sowacneine biyac mimoctobac.\x - \xo 5:3 \xt Kol 2:5\x* \v 4 Ngenge nga na, nongileng asuwa Sugucnenonggeng \w Yesule|lemma="Yesu"\w* wacka kpaduckelu gaebengka, Sugucnenonggeng Yesule tapilidi nongilengkolec fame, \v 5 nongileng ngic yogo \w Satangte|lemma="Satang"\w* molewa lodabeleng. Inguc aime socinedi sowaleme asuinedibac Sugucnele damengka wasecne aidaic.\x - \xo 5:5 \xt 1Tim 1:20\x* \s1 Suwe-suwele bole \p \v 6 Soc bafefe aibabangineng yogodi mi madickegac. Ngenge \w yis\w* kpisicnemacti bretka lobong bret sasawa bame sugulecaigac, aibabangineng yogo yis ingucne, ngenge yogo mi ngagegaing, me?\x - \xo 5:6 \xt Gal 5:9\x* \v 7 Aime \w Kristo\w* ye Ewalicebaicnele hombangte lama madecine, yengi depec yogo biyac webong homalu suwecnubawec. Ilec ngenge bret gbolicne \w yis mikac|lemma="Yis"\w* ainingte bret esecne yisholec baickeyackedaing.\x - \xo 5:7 \xt Yes 53:7; 1Pi 1:19\x* \v 8 Ilec ailu nongileng bret esecne yisholec, yogolec sisipilicte yowa nga aibaba sowacne hegiledabeleng. Ailu aibaba gbagbacne, nga yowa noineholecte, bret yis mikac yogo balu hombang yogo ngagedabeleng.\x - \xo 5:8 \xt Yef 16:3\x* \p \v 9 Ngic-ngigac selo-boic aibaba aicaigaing, ngenge ngic-ngigac yogo yengeholec wetackelu mi gadabiyeng. Ilec ailu hibiwa biyachac kwelengkengeleiba. \v 10 Aimebac himongka ngic-ngigac Yesu mi ngagegaing, yengele ngagelu mi migabac. Ngic-ngigac Yesu mi ngagegaing, yenge selo-boic aibabanginengkolec me hane aibaba, me ngic kwesac aiyelelu ngic-ngigac yengele woc-wiyacngineng ewalicebacaigaing. Me siduc-gbong alang bayelecaigaing, ngenge yenge sasawa hegilecebaningte mi edocngebagabac, yogo miyac. Ngenge yogo aidaingtewa, ngenge himongtowa yago hegilelu hikedaingte. \v 11 Ngenge \w ngic hae-gbafocngineng|lemma="ngic hae-gba"\w* wacebacaigaing, yengele ngagelu yanguc kwelengkeiba. Ngic hae-gbafocngineng yenge selo-boic aibaba aicaigaing, me hane aibaba, me siduc-gbong alang bayelecaigaing. Me ngic-ngigac gocne yowa kwekwe aiyelecaigaing, me misa sanangne nolu kwele-sifuc aicaigaing, me ngic-ngigac kwesac aiyelelu wiyacngineng ewalicebacaigaing. Aibaba ingucne aicaigaingka, ngenge ngic-ngigac yogo yengeholec wetackelu mi gadabiyeng. Ailu ngenge yengeholec nosing inguchac mi nodaing.\x - \xo 5:11 \xt 2Tim 3:6; Tit 3:10\x* \p \v 12 Ngic-ngigac Yesule habuwa mi gagaing, yenge ngage-wosaec aiyeledacte, me? Yogo nale bole miyac. Ngenge Yesule habu hewacnginang gagaing, yenge sugu ngani-wosaec aiyelelu sowacnengineng mimoctodaing. \v 13 Aime Wapongti ngic-ngigac yele habuwa mi gagaing, yengele aibabangineng wosaelu sowacnengineng mimoctodaicte. \q1 “Ngenge ngic sowacnebenang ngengele hewacka gagac, ye baickedabiyeng.” \rq (Yef 17:7; 24:7) \rq* \c 6 \s1 Yowawa mi locebadabiyeng \p \v 1 Ngengelacni ngic monicti agoine ngaba aicnolu ngic dondonne miyac, yengela hangoc mikac hikelu agoine yowawa locaigac, ailubac ngic-ngigac Wapongte bingec yengela hikeme mi wosaecaigaing. Aibabangineng yogo mi madickedaicte. \v 2 Wapongte bingec ngenge galu himongtowale ngic-ngigac ngage-wosaec aiyeledaingte. Ngenge yogo mi ngagegaing, me? Ngenge ngengungtihac himongtowale ngic-ngigac wosaecebadaingtewa, ngengung yanguctihac wiyac kpisicnemac inguchac wosaecnagudaing. Yogodibac madickegac.\x - \xo 6:2 \xt Miye 3:21\x* \v 3 Ailu ngenge lobewa \w angelo\w* ngage-wosaec aiyeledaingte, ngenge yogo mi ngagegaing, me? Ingucnele ailu ngenge aibaba gocne hewacnginang fagac, yogo nalic wosaedaingte. \v 4 Yakumacbac yowa monic hewacnginang fikeme ngenge yefe lilolu Yesule habu ngagebong ngic gocne wawaine gagaing, yenge bawosaecebalu yowangineng mimoctonogale locebacaigaing. \v 5 Ngenge gamengebanale ngagelu yowa yogo migabac. Aime ngengele hewackacni ngic monicti ngage-motolu galu \w ngic hae-gbafocine|lemma="ngic hae-gba"\w* yengele umacte yowa wosaelu mime madickedaicte, ngic ingucne mi gagac, me? Yedi sugu galu nalic aidaicte. \v 6 Aime yanguctihac ngengebac inguc mi aicaigaing. Ngenge ngic hae-gbafocngineng baceba hikelu ngage-ngagesingngineng mikac, yogo yengele haicka yowawa locebacaigaing! \p \v 7 Ngenge yowawa locebacaigaing, aibaba iwa ngenge wawebenangkegaing. Aime ngic hae-gbafocngineng yenge sowacne aingelelu, me woc-wiyacngineng ewalicebacaigaing, ngenge yogo moc hegilebong fame madickedaicte. \v 8 Aime ngengebac ngic hae-gbafocngineng sowacne aiyelelu woc-wiyacngineng ewalicebacaigaing. \p \v 9 Ngic-ngigac dondonne miyac, yenge Wapongte \w ngani-damongte|lemma="Ngani-damong"\w* mole-damoc nalic mi badaingte, ngenge yogo mi ngagegaing, me? Ngenge kwesac mi ainagudabiyeng. Selo-boic aibaba aicaigaing, me siduc-gbong alang bayelecaigaing, me yefe-ngigac yengeholec gacaigaing. Me ngic gocne yenge ngic alingfocngineng yengeholec falu ngigackolec gaga ingucne gacaigaing, ailu ngic agoineholec fanogale aka monic mi holecaigac.\x - \xo 6:9 \xt Gal 5:19-21; Efs 5:5; Miye 22:15\x* \v 10 Me hise-baba, me hane aibaba, me misa sanangne nolu kwele-sifuc aicaigaing. Me yowa kwekwe aicaigaing, me kwesac ailu hiye-moneng ewalicebacaigaing. Aling ingucne yenge sasawadi Wapongte ngani-damongte mole-damoc nalic mi badaingte. \v 11 Aime ngengelacni ngic-ngigac gocnedi esecne inguc ailu gaibong. Inguc gacgubong Sugucne \w Yesu\w* \w Kristodi|lemma="Kristo"\w* yeicne wacka, nga Wapongnonggengte \w Asu\w* yele tapiliwa suwecngebalu dondonne wacngebalu Wapongte bingec locngebawec.\x - \xo 6:11 \xt Tit 3:3-7\x* \s1 Selo-boic aibaba mi ainoga \p \v 12 Gocne yengi yanguc micaigaing, “Na aibaba haicine monic-monic sasawa nalic aidacte, yogolec aka monic mi fagac.” Aime nanibac yanguc migabac, “Wiyac sasawa gocne yogo babaficine mikac. Wiyac sasawa nalic aidacte, noine. Aime wiyac monicti damongnunale aime yogo hegilelu mi balaibedacte.”\x - \xo 6:12 \xt 1Kor 10:23\x* \v 13 Nosing yogo gobenonggengte ailu fagac. Nga gobenonggengti nosingte ailu fagac. Aime gacgu Wapongti baicepame miyac aidabiyecte. Socnonggengti Sugucnele ailu fagac, yogo selo-boic aibaba ainogale ailu mi fagac. Nga Sugucne ye socnonggeng damongkegac.\x - \xo 6:13 \xt 1Tim 4:3-5\x* \v 14 Aime Wapong tapilitowainedi Sugucne bagboliyeme fangkewec, gacgu ye nongileng ingucnehac bagboliyecnubame fangkedabelengte.\x - \xo 6:14 \xt Rom 8:11; 1Kor 15:20; 2Kor 4:14\x* \p \v 15 Aime socngineng yogo Kristole socte tofaine aigac, ngenge yogo mi ngagegaing, me? Ilec na Kristole socte tofaine yefe-ngigackolec kpatulebe, me? Yogo miyacbenang!\x - \xo 6:15 \xt Efs 5:30\x* \v 16 Me ngic monicti yefe-ngigackolec fadaictewa, ye yeholec soc moniyang aigaic, ngenge yogo mi ngagegaing, me? \q1 “Ngic-ngigac yaeckang yeke soc moniyang aidabiyecte.” \rq (Fike 2:24) \rq*\x - \xo 6:16 \xt Mat 19:5\x* \m Yowa yogo miicne fagac. \v 17 Aime monic ye Sugucneholec wetackelu gagac, ye yeholec asu moniyang aigabiyec.\x - \xo 6:17 \xt Yoa 17:21-23; Rom 8:9-11\x* \p \v 18 Ngenge selo-boic aibaba yogolec hangoc hikedaing! Nga monic ye \w bikic\w* gocne aicaigac, yogo yeicne socte lobina ailu gagac. Nga monic ye selo-boic aicaigac, yebac yeicne socinele bikic bafuwacnolu basowalecnagugac. \v 19 Wapongti \w Tili Asu\w* ngeleme balu gagaing, ye kwelenginang gagacte, socngineng yogo yele \w ibu-mac\w*. Ilec ngenge ngengungtihac soc-kwelenginengte fileine mi aigaing, yogo mi ngagegaing, me? \v 20 Ngenge fulingineng baicne, aime Sugucnedi fuli yogolecsoc lowec. Ilec ngenge socnginengti Wapong wac feicne lacnodaing.\x - \xo 6:20 \xt 1Kor 7:23; 1Pi 1:18-19\x* \c 7 \s1 Ngawe-ngigacte yowa \p \v 1 Ngenge hibinginang yanguc uwanelegaing, “Ngic monic ye ngigackolec fadaicte, yogo madicne me miyac.” Ilec yanguc mibe ngagening, \v 2 selo-boic aibaba sugulegacte ailu ngic monic ye yeicne ngigacineholec aidaic. Nga ngigac monic ye yeicne ngaweineholec aidaic. \v 3 Aime ngic ye socine yogo ngigacinele angac balaibelu ameine lacnodaic. Nga ngigacti ingucnehac socine ngaweinele angac balaibelu ameine lacnodaic. \v 4 Ailu ngigac ye yeuctihac socinele fileine mi aigac, miyac, ngaweinedi yele socte fileine aigac. Aime ingucnehac ngaweine ye yeuctihac socinele fileine mi aigac, miyac. Ngigacinedibac yele socte fileine aigac. \v 5 Ilec ngawe-ngigac ngeke ngekuctihac socnginec mi sebicnagudabiyec. Ngeke dameng gocna sugu mimiloc bole banogale kwele-moniyang ailu dameng milu nalic sebicnagudabiyecte. Aime ngekuctihac socnginec damongkenicte tapili mi fangeteme, \w Satangti|lemma="Satang"\w* lokwesacka locngepadaickale, ngeke dameng kpisicnemac moc galu hatacmac wetacnagudabiyec. \v 6 Aime yogodi ung-yowa monic mi aigac. Ngeke wenuc nalic aidabiyecte yogolec migabac. \v 7 Naneicne angacbac yanguc, ngic-ngigac ngenge na ngigac mikac gagabac ingucnehac gabong madickedaicte. Aime Wapongti ngageboc mikac kwele-madicte wiyac nolecaigac, yogo ngic-ngigac filesoc filesoc noleme balu gagabeleng. Ye ngic monic tapili monic lacnodaicte, ailu monic ye tapili monic lacnodaicte. \s1 Moc ganoga me ngawe-ngigackolec ainoga \p \v 8 Ngic gocne ngenge ngigac mi balu moc gagaing, ailu ngigac-hosec ngengele yanguc mibe ngagening. Ngenge na ingucne moc ganingte ngagebe madickegac. \v 9 Ngenge ngengungtihac damongnaguningte tapili mi fangeleme, ngawe-ngigacte angacti kwelenginang ofeme sowaledaingkale, ngawe-ngigackolec aibong madickedaicte.\x - \xo 7:9 \xt 1Tim 5:14\x* \s1 Ngawe-ngigac gocne hegilecnagucaigaing \p \v 10 Aime ngawe-ngigac ngengele yowa yago sanangne edocngebabe balaibedaing. Ngigac monicti ngaweine mi hegiledaic. Yogo nale yowa miyac, yogo Sugucnele yowa.\x - \xo 7:10 \xt Mat 5:32; 19:9\x* \v 11 Aimebac ngigac monic ye ngaweine hegilelu hikedaictewa, yanguc aidaic, ye moc gadaic, me ngaweine esecne gawec, yela hatacmac hikelu yeholec kwele-moniyang bafuwalu ngawe-ngigac hatacmac aidabiyec. Aime ngic ye ngigacine mi hegileme hikedaic. \p \v 12 Ailu ngic-ngigac nebocine ngengele yowa yanguc migabac, yogo Sugucnele mickacni mi baiba. \w Ngic hae-gba\w* monicte ngigacti Yesu mi ngagesingkelu ngaweineholec ganogale ngagegacka, ngic ye ngigacine mi hegiledaic. \v 13 Me ngigac monicte ngaweinedi Yesu mi ngagesingkelu ngigacineholec ganogale ngagegacka, ngigac ye ngaweine mi hegiledaic. \v 14 Ngigac monic ye ngaweine ngage-ngagesing mikac gagac, ye ngaweine bame Wapongte bingec ingucne gagac. Nga ngic monic ye ngigacine ngage-ngagesing mikac gagac, ye ngigacine bame Wapongte bingec ingucne gagac. Yogodi noine mi aidecka midec, adu-madecfocnginec yenge ngawe-ngigac momochac mi ngagesingkegaic, yekele adu-madec ingucne gadabong. Aime adu-madec yengebac yanguctihac Wapongte bingec ingucne gagaing. \v 15 Aime monicti Yesu mi ngagesingkegac, ye ngawe me ngigacine ngage-ngagesingkolec hegilenale ngagesime aka mi holecnodaic. Wiyac ingucnedi ngic me ngigac ngage-ngagesingkolec ye nalic mi hefedaicte. I yangucte, Wapongti kwele-mogungkolec ganangte wacnubawec.\x - \xo 7:15 \xt Rom 14:19\x* \v 16 Ngigac, gagi ngawegone bafickeng Wapongti bikicte ameine bame wasecne aidaicte mecne, yogo mi ngagegic, me? Ingucnehac, ngic, gagi ngigacgone bafickeng Wapongti bikicte ameine bame wasecne aidaicte mecne, ga yogo mi ngagegic, me?\x - \xo 7:16 \xt 1Pi 3:1\x* \s1 Wapongti wacngebawec, gaga yogowa gadabiyeng \p \v 17 Sugucnedi ngic-ngigac gaganginengte silicina moniyang moniyang botoc bame yogowa Wapongti wacngebalu hefolecngebame, ngenge gaga yogolec silicina gadabiyeng. Aime Yesule habu sasawa ngenge aibaba yogo balaibeningte edocngebacaigabac. \v 18 I yangucte, ngic monic ye soc tofaine helockeicnele alingka gacgume, Wapongti ye wackelu hefoleemewa, ye ngage-ngage yogo balu soc tofaine hatacmac taockenale bole mi badaic. Aime ngic monic ye soc tofaine mi helockeicnedi gaemewa Wapongti wackedaictewa, ye soc tofaine mi helockedaic. \v 19 \w Soc tofaine helockeicne|lemma="Soc tofaine helockegac"\w*, me mi helockeicne, yogodi wiyac feicne mi aigac. Nga Wapongte ung-yowa balaibenoga, yogodi sugu wiyac noinebenang aigac.\x - \xo 7:19 \xt Rom 2:25; Gal 5:6; 6:15\x* \v 20 Aime ngic moniyang moniyang ngenge gaga silicine wenuc gaebongka Wapongti wacngebalu hefolecngebawec, ngenge gaga silicine ingucnehac gadabiyeng. \p \v 21 Ga ngic sugucnegonele kwelec kwekwe gaengka Wapongti wacguwecka, yogolec ngageboc monic mi aidamec. Aime ga kwelec kwekwele muc lukenogale yefe fikegeleme, yogo balaibedamec. \v 22 Monic ye kwelec kwekwe gaemewa, Sugucnedi wackelu hefolewecka, ye dameng iwa sifu Sugucnele ngic-ngigac mucine mikac aigac. Aime monic ye mucine mikac gaemewa wackeme, ye yefe yogowa \w Kristole|lemma="Kristo"\w* kwelec kwekwe aime Kristodi yele sugucneine aigac.\x - \xo 7:22 \xt Film 16; 1Pi 2:16\x* \v 23 Sugucnedi fulingineng biyachac bawec. Ilec ngenge ngic yengele bagewa kwelec kwekwe aling mi aidabiyeng. \v 24 Ngic hae-gbafocne, ngenge domacaigaing silicine ingucnehac domaebongka Sugucnedi moniyang moniyang wacngebalu hefolecngebawec, ngenge silicine ingucnehac Wapongte haicka gadabiyeng. \s1 Ngawe-ngigac gagadi sowacne mi aigac \p \v 25 Ngigac gocne ngenge ngic mikac moc gagaing, ngengele ngagelu Sugucnelacni ung-yowa monic mi fanelegac. Aime Sugucnedi kwele-sowac ainelewec, yogolec silicina yowa noine mibe ngenge ngageboc mikac galu yowane ngagedaing. \v 26 Dameng yagowa umac sugucne fikelu fagacte ailu, ngenge yanguctihac gagaingka, gagangineng ingucnehac ngawe mikac moc gabong madickedaicte, inguc ngagegabac. \v 27 Ga ngigacgoneholec biyachac hefecngepaicne, aime hegilenogale mi ngagesidamec. Aime ngic monic ga ngigac mikac galu ngigac banogale mi aidamec. \v 28 Ailu ga sifu ngigac monic badamectewa, \w bikic\w* mi bafuwagic. Aime ngigac monic ye moc galu ngic badaictewa, ye inguchac bikic mi bafuwagac. Ngawe-ngigac aicaigaing, yengele gagawa umac haicine monic-monic fikecaigac, na ingucne mi fikenale ngagegabac. \s1 Himongte wiyacti mi hefecngebadaic \p \v 29 Ngic hae-gbafocne, dameng bangkacnemac fagac, inguc migabac. Ilec ailu ngic ngigackolec gagaing, ngenge ngigacfocngineng mikac, ingucne gadaing.\f + \fr 7:29 \ft Ngic ngigac mikac, ye Wapongte bole homacnehac nalic badaicte. Ilec ngic ngigackolec aigac, ye silicine ingucnehac aidaic.\f* \v 30 Nga ngic-ngigac hiyalu gagaing, ngenge mi hiyagaing ingucne gadaing. Nga ngic-ngigac belic-belicka gagaing, ngenge mi beliyegaing ingucne gadaing. Ailu woc-wiyac fuli bacaigaing, ngenge woc-wiyacngineng mikac ingucne gadaing. \v 31 Ailu ngic-ngigac himongtowa yagolec wiyacte bole balu gagaing, ngenge wiyacngineng efecnemac fangelegac, ingucne gadaing. Aime himongtowa yago yakumac fagac, yogo miyac ainowagac.\x - \xo 7:31 \xt 1Yoa 2:17\x* \p \v 32 Himongte umacti mi fikengelenale angacnugac. Ngic ngigac mi bawec, ye Sugucnele wiyacte ngage-ngageine sugucnehac facnocaigac. Ailu ye wenuc aime Sugucnedi ngagecnome madickenale bole bagac. \v 33 Aimebac ngic monic ye ngigac biyachac bawec, yedibac himongte wiyacte ngage-ngageine sugucnehac facnogac. Ailu ye ngigacine aibaba wenuc aicnome ngigacinedi ngagecnome madickedaicte. \v 34 Inguc ailu ngage-ngageine siyeckelu yaeckang ailu gagac. Aime ngigac-adu, me ngigac ngic mikac ye Sugucnele wiyacte ngage-ngageine sugucnehac facnogac, ye yanguc ngagegac, “Na wenuc gabe socne nga asune Wapongte bingec aidaicte.” Aimebac ngigac monic ye ngic biyachac bawec, ye himongte wiyacte ngage-ngageine sugucnehac facnogac, ye ngaweine aibaba wenuc aicnome ngaweinedi ngagecnome madickenale bole momochac bagac. \p \v 35 Ngenge baficngebanogale ailu yowa yago migabac, yogo ngenge aka mi holengelenogale migabac. Ngenge gaga silicina galu Sugucnele bole damengsoc balu gabong himongte wiyacti ngage-ngagengineng mi basifuwedaic, inguc ngagegabac. \s1 Ngic monicte adu \p \v 36 Ngigac monic ye ngickolec gagale damengngine ewalime, sifu ngic banogale aicnome mamacinedi molickelu welockecnodaicte. Ailu lobeinabac ngageboc ailu nalic midaicte, ye bikic mi bafuwagac. Aime aduine nalic ngic badaicte. \v 37 Nga mamac monic ye ngageboc mi ailu, aduine nalic damongkeme macina ngiyedaic, yogo ngage-ngageine damongkelu kweleina biyac ngagepangkelu ye aibabaine madicne aigac. \v 38 Ilec ailu ngic monic ye aduine ngicka logac, ye aibabaine madicne aigac. Me ngic ye aduine ngicka mi logac, ye aibabaine madicnebenang aigac.\f + \fr 7:38 \ft Hewacine 36-38 yogowa Wapongte yowale ngage-ngage ngic yenge Grik yowawa wafelu yogolec funginele kwele-yaec ailu gagaing. Ilec bafaliyenogale yefe yaeckang balaibeibong. Buk Baibel nga Miti gocne iwa yefe monic bafaliyeicne yanguc fagac, yogo mamacte mi bafaliyeicne. Yogo ngicti ngigac-bingecine badaicte me miyac.\f* \s1 Ngigac-hosec \p \v 39 Ngigac monic ye ngaweine gbolicne gagac, ye ngaweine gaemewa yeholec wetackelu gadabiyec. Gacgu ngaweine homame ye umacine mikac ailu ngic monic banogale milu angac ngagelu nalic badaicte. Ailu ye ngic Sugucne ngagesingkegac ye sugu badaicte.\x - \xo 7:39 \xt Rom 7:2-3\x* \v 40 Aime ye ngic mi balu moc ganogale ngagegacka, yele kwele-angac yogo sugucnehac. Nale ngage-ngage inguc ngelegabac. Aime na inguchac Wapongte \w Asuholec|lemma="Asu"\w* gagabac, yogo ngagesilu migabac. \c 8 \s1 Siduc-gbong yengele depec \p \v 1 Ngic-ngigac yenge sic welu siduc-gbong yengele \w depec\w* lolu nocaigaing, yogolec fungine minogale ngagegabac. Nongileng sasawadi ngage-ngageholec gagabeleng, yogo ngagegabeleng. Ailu yanguc ngagegabeleng, “Ngage-ngagedi nongileng socnonggeng bafegac.” Aimebac kweledi angacka ngagenagucaigaing, gaga yogodi ngic-ngigac kwelenginang kwefangkeme sanangnehac domagaing.\x - \xo 8:1 \xt Sale 15:29\x* \v 2 Entacka monicti yanguc ngagelu gadaicte, “Na ngage-ngageneholec,” ye ngage-ngage-motoc mikac gagac.\x - \xo 8:2 \xt Gal 6:3\x* \v 3 Aime monic ye kweleinedi Wapongte angackeme, Wapongti ye ngagecnolu gagac. \p \v 4 Ilec ailu siduc-gbongte depec yogo nonoga me miyac, yogolec yanguc biyac ngage-motogabeleng. Wapong moniyangti sugu gagac. Nga himongtowa yagowa siduc-gbong yogo yenge wiyac noine miyac.\x - \xo 8:4 \xt Gal 4:8; Yef 4:39; 6:4\x* \v 5 Ngic-ngigac yenge siduc-gbongfocngineng sawawa me himongka gagaing, yengele wacngineng wapong wacebacaigaing. Sugucne nga wapong ingucne bocyac gagaing. \v 6 Inguc gaebongka nongele ailu Wapong ye moniyang sugu hocne, ye Mamac, yelacni wiyac sasawa fikeyackewec, nongileng yele ailu gagabeleng. Sugucne moniyang, yogo \w Yesu\w* \w Kristo\w*, aime yele feiwa wiyac sasawa nga nongileng gagabeleng.\x - \xo 8:6 \xt Efs 4:5,6\x* \p \v 7 Siduc-gbong yenge noine miyac, ngage-ngage yogo ngic-ngigac ngage-ngagesingkolec gocne yengele kwelewa mi fagac. Yenge siduc-gbongte ngagelu wiyac noine micaigaing. Ilec yengele depec nocaigaing, iwa kwele-ngage-ngagenginengte tapili wame yafoineholec aicaigac. \v 8 Aime nosing-nono yogodi Wapongte emewa mi locnubadaicte, miyac. Nosing nodabelengtewa, ingucne, yogodi yele haicka feicne mi aigac. Nga mi nonogawa ingucne yogodi yele haicka feicne mi aigachac. \p \v 9 Gocne ngengebac ngagebong depecte nosing nalic nocaigaing. Inguc ngagebong efeckeme nobong, alingfocngineng tapili-wawa gagaing, yenge nosingte ailu lokwesacka locebabong wawedaingkale, ngenge damong balu gadabiyeng.\x - \xo 8:9 \xt Rom 14:13-15; Gal 5:13\x* \v 10 Ga ngage-ngage-motocgoneholec. Ailu gagi siduc-gbongte ibu-macka ngiyelu nosing nodamectewa, agogone monic ye kwele ngage-ngageinele tapili waicnedi iwa gadaicte. Inguc galu aibabagone nganilu kweleine kwefangkeme ye siduc-gbongte depec inguchac nolu kwele-yaec bafuwadaicte. \v 11 Ga inguc aigacgu ngage-ngage-motocgonedi \w ngic hae-gbagone|lemma="ngic hae-gba"\w* ngage-ngagesingngine waicne ye basowalecnodamecte. Aime Kristo ye ngic hae-gbagone yele momochac homawec.\x - \xo 8:11 \xt Rom 14:15,20\x* \v 12 Ailu ngenge ngic hae-gbafocngineng yengele kwele ngage-ngagengineng basowalelu yengela \w bikic\w* bafuwadaingtewa, Kristola inguchac bikic bafuwadaingte. \v 13 Ilec ailu yanguc migabac, na nosing nolu ngic hae-gbane umacka lobe wawedaickale, sic hatacmac mi nodacte. Ngic hae-gbane aicnobe \w bikic\w* bafuwame mi madickedaicte.\x - \xo 8:13 \xt Rom 14:21\x* \c 9 \s1 Bole ngic-ngigac wiyac yelenoga \p \v 1 Na ngic monicti aka mi holenelegac, me? Ailu na \w salecebaicne\w*, me? Sugucnenonggeng \w Yesu\w* dongedi nganiiba, me? Na bole balu gabe, ngenge bole yogolec noine kwelenginang fikeme Sugucneholec wetackegaing, me?\x - \xo 9:1 \xt Sale 22:17-18; 26:16; 1Kor 15:8-9\x* \v 2 Foinac, ngic-ngigac gocne yengi nale yanguc ngagegaing, “Ye salecebaicne miyac.” Inguc ngagebong na sifu \w salecebaicne bole|lemma="Salecebaicne"\w* bagabac, ngengi inguc ngagegaing. Ailu Sugucnele salecebaicne gagabac, ngengi hocne Yesu ngagesingkeibong yogolec maaine aigaing.\x - \xo 9:2 \xt 2Kor 3:2-3\x* \p \v 3 Gocne yenge nale lobe-yowa milu gacaigaing, yogolec ameine bafaliyelu yanguc edocebagabac, \v 4 Habu yengi salecebaicne nonge nosing nolebong nalic nodabelengte, yogolec yefe madicne aigac, me?\x - \xo 9:4 \xt Luk 10:8\x* \v 5 Ailu nonge ngigacfocnonggeng inguchac ngage-ngagesingkolec gagabiyeng, yenge yefewa nalic bacebalu kwesidabelengte, yogo madicne aigac, me? Salecebaicne gocne nga Sugucnele gbafocine ailu Pita,\f + \fr 9:5 \ft Grik yowawa Pita wacine monic Kefas fagac.\f* yenge ngigacfocnginengkolec hike-kwesic aicaigaing. \v 6 Ailu salecebaicne gocne yenge bole mi babong baficebacaigaing. Aimebac Banabasholec noki sugu gaganonggecte wiyac fikenale bole molenonggecti balu gagabelec, ngenge inguc ngagesicaigaing, me? \v 7 Hudu-baba ngic monicti hudu bole balu yeuctihac boleinele fuli moneng nalic mi lanagudaicte. Nga monic ye \w waing\w* duweme noine aime yeuctihac noine balu nodaicte. Aime monicti \w lama-bulumaka|lemma="Lama"\w* yengele damong gacaigac, ye yengelacni amuc balu nocaigac. \p \v 8 Na ngic yengele ngage-ngage balu yowa yago mi migabac, miyac. \w Yefe-yowadi|lemma="Yefe-yowa"\w* yogolec inguchac migac, me? \v 9 \w Mosesdi|lemma="Moses"\w* yefe-yowawa yanguc kwelengkewec fagac, \q1 “Ngicti wit socine litonogale ngagelu bulumaka bole sugucnehac lacnome wit feina edelu lolickecaigac. Ilec mesuine mi hefebong ye bole bagacte fuline nodaic.” \rq (Yef 25:4) \rq* \m Wapongti bulumaka yengele ngagelu inguc mi miwec, miyac.\x - \xo 9:9 \xt 1Tim 5:18\x*\fig Bulumaka yenge wit edebong socine kwackegac|alt="Cows step on the wheat & its skin loosens" src="47_1Cor9.9_OxTread.tif" size="col" loc="9:8-10" copy="Gordon Thompson © 2012 Wycliffe Bible Translators Inc." ref="9:9" \fig* \v 10 Foinac, ye ngic-ngigac nongilengte ngagelu inguc miwec. Yogo nongileng ngagelu ngic ye boleinele noine bame madickegac, inguc kwelengkeicne fagac. Ngic himong holelu gagac nga ngic wit socine litolu gagac, yeke noinele dameng kwesime bole yogolec noine nebocine banicte ngagesilu bole balu gagaic.\x - \xo 9:10 \xt 2Tim 2:6\x* \s1 Aka holeibeng \p \v 11 Aime Wapongte Asule noine ngengela wickeibengte ailu ngengelacni inguchac socte babafic badabelengte, yogo wiyac umacne, me? Babafic yogo nalic badabelengte.\x - \xo 9:11 \xt Rom 15:27\x* \v 12 Aime ngic gocne yenge ngengelacni wiyac gocne nalic badaingtewa, nongi yogo taockelu hatacmac badabelengte, me? Aime nalic badabelengte. Aime sifu nonge \w Kristole|lemma="Kristo"\w* \w Siduc Madicnele|lemma="Siduc Madicne"\w* aka holedabelengkale, ngengelacni wiyac nalic banogale ngagecaigabeleng, yogo ngengelacni mi bacaigabeleng. Nonge wiyac banogale socte umac haicine monic-monic balu gagabeleng.\x - \xo 9:12 \xt Sale 20:34; 2Kor 11:9\x* \p \v 13 Ngic Wapongte \w Ibu-macka|lemma="Ibu-mac"\w* bole bacaigaing, yenge nosingngineng Ibu-macka bafuwalu nocaigaing. Nga \w alatawa|lemma="Alata"\w* kwelec bole bacaigaing, yenge alatale ibuwacni tofaine bacaigaing, ngenge yogo mi ngagegaing, me?\x - \xo 9:13 \xt Yef 18:1-3\x* \v 14 Aime silicine ingucnehac gocne yenge Siduc Madicne bayegengkecaigaing, yenge yefe yogowacni gaganginengte nosing yeledaing, Sugucnedi yefe yogo lowec.\x - \xo 9:14 \xt Mat 10:10; Luk 10:7; Gal 6:6\x* \p \v 15 Naneicnebac babafic ingucne monic mi balu gaiba. Ailu ngengi wiyac monic neleningte ngagelu hibi yago mi kwelengkegabac, miyac. Naneuctihac nosing bafuwadacte, yogolec ngagelu wacne bafebe madickedaicte. Aime monicti nosing baficnudaictewa, na wacne bafebe nalic mi madickedaicte. Inguc fikeme wacne nalic mi bafedacte, yogodi nale homac ewaligac. \v 16 Wapongti igocnulu kpafengnume \w Siduc Madicne\w* ngic-ngigac edocebalu weduyelelu gagabac. Ailu Siduc Madicne mi mibe yegengkedecka, ibac na medecnume gadaba. Ilec naneuc bole madicne balu gagabac milu wacne nalic mi bafedacte.\x - \xo 9:16 \xt Yer 20:9\x* \v 17 Ailu neicne angac balaibelu bole banogale uwabe nalic mibong bole yago badacka, yengi bolele ameine nelebong badaba. Aime Sugucne yeuctihac bole yago banogale nelewec, yogo yele angac balaibelu damong bole balu gagabac. \v 18 Aime ameinele silicine yanguc aigac, na Siduc Madicne mibe yegengkeme wiyac banogale miicne, yogo hegilelu moc sugu nalic mibe yegengkedaicte. \s1 Ngic-ngigac yengele bagewa gaga \p \v 19 Ngic monicti nale aka mi lowec, miyac. Aime nabac ngic-ngigac bocyac kpaducebabe Kristoholec wetackeningte ngagelu, yengele bagewa nalic kwelec kwekwe ngicngineng ailu gacaigabac. \v 20 Na \w Yuda ngic-ngigac\w* kpaducebabe Kristoholec wetackeningte ailu yengeholec galu Yuda ngic-ngigac yengele silic ingucne ailu gacaigabac. Naneicnebac Yuda yengele yefe-yowale bagewa mi gacaigabac, yogo noine. Aime ngic-ngigac yefe-yowale bagewa gacaigaing, yenge kpaducebanogale yengeholec galu yenge ingucne yefe-yowale bagewa gacaigabac.\x - \xo 9:20 \xt Sale 21:20-26\x* \v 21 Aime ngic-ngigac gocne yenge \w yefe-yowale|lemma="Yefe-yowa"\w* bagewa mi gacaigaing, yenge kpaducebabe Kristoholec wetackeningte yengeholec galu \w yefe-yowa mikac|lemma="Yefe-yowa"\w* yenge ingucne gacaigabac. Aime naneuc Wapongte yefe-yowa lobe holecnolu mi gacaigabac, nabac Kristole yefe-yowaholec gacaigabac. \v 22 Galu ngic-ngigac tapilingineng waicne kpaducebabe Kristoholec wetackeningte yenge ingucne yengeholec tapiline waicne ingucne ailu gacaigabac. Ailu ngic-ngigac haicine monic-monic gacaigaing, yengelacni gocne bikicte ameine bame wasecne ainingte yengeholec gacaigabac. Galu gaga haicine monic-monic balaibelu yenge ingucnehac gacaigabac.\x - \xo 9:22 \xt 2Kor 11:29\x* \v 23 Na Siduc Madicnele ailu bolene sasawa bacaigabac, gacgu neicne yogolec noinele ameine nebocine banogale ngagesilu gagabac. \s1 Gbelong ainogale yefe \p \v 24 Gagasacte ngic lolingte sobengka kucte ainogale gasackecaigaing, yenge sasawadi gasackebong moniyangti sugu gbelongte kap badaicte, ngenge yogo mi ngagegaing, me? Ngenge ngengileng kapngineng banogale gasackedaing. \v 25 Ngic lolingka wacngineng locaigaing, yenge sasawadi socngineng bucbuchac efeckenale doic-bole balu alingkecaigaing. Ngic yenge gbelongte maaine lobewa miyac aidaicte, yogo ubeeyeleningte inguc aidaingte. Aime nongileng gbelongte maaine fafegidaicte, yogo ubeenolenogale, doic-bole balu damongnagugabeleng.\x - \xo 9:25 \xt Filp 3:14; 2Tim 4:7-8; 2:4-5\x* \v 26 Na kosa mi gasackecaigabac. Ailu hudu banogale molene sawaina moc mi wickecaigabac. \v 27 Nabac yanguc aicaigabac, ngic-ngigac tofaine yengela Siduc Madicne edocebalu weduyelelu gabe, ngani-wosaec damengka wawedackale, socne welu gagabac. Na socnedi yowane balaibelu kwelec kwenogale inguc ailu gagabac.\x - \xo 9:27 \xt Rom 8:13; 13:14\x* \c 10 \s1 Yuda ngesa-ngambofocngineng yengele siduc ngagelu sawang-yowa ngagesidaing \p \v 1 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, ngenge Yuda ngambofocnonggeng yengele yowa-siduc ngage-motoningte ngagegabac. Yenge Isip hegile hikelu kaguwadi somecebame yenge sasawadi yogolec bagewa hikeibong. Hikegacgu yenge sasawadi kiwec falockeibong.\x - \xo 10:1 \xt Wah 13:21-22; 14:22-29\x* \v 2 Kaguwa nga kiwec yeki misa-lowac ingucne aiboc, yenge sasawadi \w Mosesholec|lemma="Moses"\w* taockenogale misa lowaibong. \v 3 Ailu yenge sasawadi Asule nosing silicine moniyang nolu hikeibong.\f + \fr 10:3 \ft Wahikeicne 16:35 siduc iwa fagac. Wapongti nosing monic wacine mana yeleme nolu gaibong.\f* \v 4 Aime Asule fapacladeng yogowacni misa wame yenge sasawadi Asule misa silicine moniyang nolu hikeibong. Aime fapacladeng yogo \w Kristo\w* hocne, yedi balaibecebawec.\x - \xo 10:4 \xt Wah 17:6; Him 20:11\x* \v 5 Aime Wapongti ngesa-nambofocnonggeng yengele hewackacni bocyac yengele aibabanginengte ailu kweleine mi madickewec. Mi madickeme yenge homayackeibong, aime kponggbongngineng himong kisiwa misaine mikacka kosa singsalolong kwelu fayackeibong.\x - \xo 10:5 \xt Him 14:29-30\x* \p \v 6 Yenge aibaba sowacnele angacebame ailu gaibong, yogo nongilang ingucne mi fikenale siduc yogo nongilengte ailu loicne fagac.\x - \xo 10:6 \xt 1Kor 10:11; Him 11:4,34\x* \v 7 Ailu hatacmac yanguc mibe, ngenge yenge ingucnehac siduc-gbong alang mi bayeledabiyeng. Yenge inguc aibong siduc yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Ngic-ngigac yenge ngiyelu nosing misa nolubac fangkelu gee welu gaibong.” \rq (Wah 32:6) \rq* \p \v 8 Ailu nongileng selo-boic aibaba mi aidabeleng. Yengelacni ngic-ngigac gocne yenge selo-boic aibaba ailu gaibongte, Yuda ngic-ngigac 23 taosen yenge hadeng moniyangte kwelina homayackeibong.\x - \xo 10:8 \xt Him 25:1-9\x* \v 9 Ailu gocne yenge Sugucne lokwesacka lobong, hema yengi hicebabong homayackeibong. Aime nongileng inguchac Kristo lokwesacka mi lodabeleng.\x - \xo 10:9 \xt Him 21:5-6\x* \v 10 Aime ngic-ngigac gocne yenge lobe-yowa aibong, ngic-wewe angelodi kwesilu wecebame homayackeibong. Nongileng silicine ingucnehac lobe-yowa mi aidabeleng.\x - \xo 10:10 \xt Him 16:41-49\x* \v 11 Aibaba yengela fikewec, yogodi nongileng edalicnubame akanonggeng aidaic. Nongileng yanguctihac dameng moto-motoina gagabeleng, nongileng ailu yowa yogo Wapongte hibiwa kwelengkeicne fagac. \v 12 Ilec monicti yanguc midaicte, “Na sanangne domagabac.” Ye gacgu wawedaickale, damongnagudaic. \v 13 Aime lokwesacti ngic-ngigac sasawa yengela fikecaigac, silicine ingucnehac ngengela fikengelecaigac. Aime Wapong ye yowaine milu balaibegac. Lokwesac fikengeleme ngenge umac yogo nalic tengkelu gagaing. Aime umac yogodi tapilingineng mi ewalinale Wapongti lokwesac sugucnehac yogo aka holecnogac. Lokwesac fikengeleme yedi yogowacni wenuc hikeningte yefe bafuwangeleme lokwesacti tapilingineng mi bawame domadaingte. \s1 Sugucnele tiwa nga siduc-gbong yengele tiwa nono \p \v 14 Agofocne kwelenedi ngengele angac ngagegabac, ngenge siduc-gbong yenge alang mi bayeledabiyeng. Baickelu hikedabiyeng. \v 15 Ngenge ngic-ngigac ngage-ngage-motocnginengkolec. Ilec ailu ngengele yanguc mibe, ngenge ngengungtihac yowane ngagelu wosaedabiyeng. \v 16 Kap kwele-madicineholec yogo kwele-madic micaigabeleng, nongileng yogo nolu Kristo yeicne sacineholec wetackelu yeholec sac moniyang aigabeleng, me? Nga bret baducaigabeleng, yogo nolu Kristo yeicne sockolec taockelu yeholec soc moniyang aigabeleng, me?\x - \xo 10:16 \xt Mat 26:26-28\x* \v 17 Bret yogo ebec moniyang. Yenge ebec moniyang sugu yogo balu yogowacni botoc balu nolecaigabiyeng. Nolebong nongileng sasawadi yogo nocaigabelengte, nongileng ngic-ngigac bocyacti galu soc moniyang aigabeleng.\x - \xo 10:17 \xt Rom 12:5\x* \p \v 18 Ngenge \w Israel\w* ngic-ngigac nganicebalu ngagesidaing. Ngic-ngigac Wapongte \w depecte|lemma="Depec"\w* wiyac lobelu nebocine nocaigaing, yenge Wapongte \w alataholec|lemma="Alata"\w* kpatulecaigaing, me? Aime, yenge kpatulecaigaing.\x - \xo 10:18 \xt Dep 7:6\x* \v 19 Ilec wenuc migabac? Siduc-gbongte \w depec\w* yogodi wiyac feicne aigac, me? Ailu siduc-gbong yeicne inguchac wiyac feicne aigac, me? Yogo miyac!\x - \xo 10:19 \xt 1Kor 8:4\x* \v 20 Aime ngic-ngigac Wapong mi ngagegaing, yenge \w depec\w* yogolec wiyac locaigaing, yogo Wapongte mi locaigaing. Yengebac \w aleng\w* yengele depec lobelu kpatulecaigaing. Aime ngenge aleng yengeholec kpatulebong mi madickedaicte.\x - \xo 10:20 \xt Yef 32:17; Miye 9:20\x* \v 21 Ngenge Sugucnele kap nga aleng yengele kap momochac bacepalu nodaingte, yogo nalic mi aidaicte. Aime ngenge Sugucnele nosing nga aleng yengele nosing momochac kpatulecepadaingte, yogo nalic mi aidaicte.\x - \xo 10:21 \xt 2Kor 6:15-16\x* \v 22 Ailu nongileng tapilidi Sugucnele tapili ewaligac, me? Nongileng Sugucnele kwelewa aalic bafuwadabelengkale, inguc mi aidabeleng.\x - \xo 10:22 \xt Yef 32:21\x* \s1 Kwelenonggengti yele angacnubadaic \p \v 23 Gocne yengi yanguc micaigaing, “Nosing nga wiyac haicine monic-monic sasawa ainangte aka monic mi fagac.” \p Aime nanibac yanguc migabac, “Aibaba gocne yogodi alingfocgone yenge mi baficebadaicte. Wiyac sasawa ainangte aka monic mi fagac, yogo noine. Ailu aibaba gocnedibac mi bacnubame sanangkedabelengte.”\x - \xo 10:23 \xt 1Kor 6:12\x* \v 24 Monic ye madicne yeicna fikenale ngagelu aibabaine madicne mi aidaic, miyac. Ngenge ngic-ngigac yengela madicne fikenale ngagesilu aibabangineng madicne aidaing.\x - \xo 10:24 \xt Rom 15:1-2\x* \q1 \v 25-26 “Himongtowa nga wiyac sasawa himongka fagac, yogo Sugucnele.” \rq (Mige 24:1) \rq* \m Ilec ngic-ngigac yenge sic maketka salebong, ngenge kwelenginengti yogolec depecte fungine ngage-wosaec ainogale mi uwadabiyeng, ngenge yogo moc sugu fuli balu nodabiyeng. \p \v 27 Aime ngic-ngigac Sugucne mi ngagesingkecaigaing, yengelacni monicti macina hikeningte wacngebame ngenge yanguc aidaing. Ngenge yele macka fenogale ngagebong nalic aime yele macka hikedaing. Hikelu febong ye nosing ngeleme ngenge kwelenginengti yogolec fungine ngage-wosaec ainogale mi uwadaing, yogo nalic moc nowackedaing. \v 28-29 Aime entacka monicti yanguc milu edocngebadaicte, “Yago siduc-gbong yengele depecte sic nebocine.” Yogowabac nosing yogo mi nodaing. Aime gale ngage-ngagegonele mi migabac, miyac. Yogo agogone kweleinedi ngage-wosaec aime mi madickedaickale, nga ngic nosingte edocgugac, yele ngage-ngagele ailu nosing yogo hegiledaing.\x - \xo 10:28-29 \xt 1Kor 8:7\x* Na aka mikac gagabac, yogo noine. Aimebac ngic monicte kweleinedi ngage-wosaec aicnome mi madickegac. \v 30 Aime na ngic-ngigac yengeholec nosing nolu Sugucnele kwele-madic midactewa, yengele woc-wiyacte biyac kwele-madic migabac, yogolec misulec ainelebong mi madickegac.\x - \xo 10:30 \xt 1Tim 4:4\x* \p \v 31 Ilec ngenge nosing misa nocaigaing me wiyac monic aicaigaingka, ngenge Wapong ngagesibong wac feicne badaic.\x - \xo 10:31 \xt Kol 3:17\x* \v 32 \w Yuda ngic-ngigac\w* nga \w Grik\w* ngic-ngigac ailu Wapongte habu wosaecngebadaingkale, aibabangineng damongkedaing.\x - \xo 10:32 \xt Rom 14:13\x* \v 33 Aime ngic-ngigac bocyac bikicte ameine bame wasecne aibong yengela madicne fikenale ailu bole yogo balu gagabac. Na neicna madicne fikenale mi balu gagabac.\x - \xo 10:33 \xt 1Kor 9:20-22\x* \c 11 \p \v 1 Na \w Kristole|lemma="Kristo"\w* aibaba balaibecaigabac. Aime ngenge silicine yogohac nale aibaba nganilu balaibecnudabiyeng.\x - \xo 11:1 \xt 1Kor 4:16\x* \v 2 Nga ngenge nale wiyac sasawa ngagesigaing. Ailu yowa edocngebalu ngeleiba, yogo bacaigaing, yogolec mitengngebagabac.\x - \xo 11:2 \xt 1Kor 1:10-12\x* \s1 Hodocnonggengte maa \p \v 3 Ngic moniyang moniyang sasawa yengele hodocngineng yogo Kristodi aigac. Nga ngigac moniyang moniyang yengele hodocngineng yogo ngicti aigac. Aime Kristole hodoc yogo Wapongti aigac, ngenge yogo ngage-motoningte ngagegabac.\x - \xo 11:3 \xt Fike 3:16; Efs 5:23\x* \v 4 Aime ngic monic ye hodocine someckelu milockedaictewa, me Wapongte siduc-yowa midaictewa, ye yeicne hodocine gamewa lodaicte. \v 5 Aime ngigac monicti hodocine mi someckelu milockedaictewa, me Wapongte siduc-yowa midaictewa, ye yeicne hodocine gamewa lodaicte. Yogo ngigac monicti hodocine fodeme kpandec aigac ingucne. \v 6 Ailu ngigac monic ye hodocine mi someckedaictewa, ye hodoc-dowecine balockeme bangkacne aidaic. Aime ngigac ye hodocine inguc balockedaicte me fodedaicte, aibaba yogodi gameineholec aigacka, ye hodocine someckelu gadaic. \p \v 7 Ngic ye Wapongte silic ingucne. Ailu yele wac feicne bayegengkegac. Ilec ailu ye hodocina wiyac monic mi lolu someckedaic. Ngigactibac ngicte wac feicne bayegengkegac.\x - \xo 11:7 \xt Fike 1:26-27\x* \v 8 I yangucte, Wapongti ngic ngigackacni mi bafuwawec, yebac ngigac ngickacni bafuwawec.\x - \xo 11:8 \xt Fike 2:18-23\x* \v 9 Ailu ngic ye ngigacte ailu mi bafuwawec, ngigactibac ngicte ailu bafuwawec. \v 10 Ilec ngigac ye monicte tapilile bagewa gagac, yogolec maa ingucne wiyac monicti hodocina holelu someckedaic. Ye \w angelo\w* yengele ailu inguc aidaic.\f + \fr 11:10 \ft Angelo yenge Wapongte bagewa galu yele yowa balaibelu gagaing. Ilec yenge nganibong ngigac monic ye Wapong milockenogale yeicne hodocinele yowa mi balaibegacte ailu, yenge ngagebong mi madickegac.\f* \p \v 11 Ngigac ye yeicnac gaga yogo mi fagac. Nga ngic ye inguchac yeicnac gaga yogo mi fagac. Ngic nga ngigac ngenge kwele-moniyang gadabiyeng, Sugucnele gaga inguc fagac. \v 12 Ngigac ye ngickacni bafuwaicne, ingucnehac ngic ye ngigackacni fikeicne, aime wiyac sasawa yogo Wapongtacni fikecaigac. \p \v 13 Ngenge ngengungtihac aibaba yogo wosaedaing. Ngigac monicti hodocine mi someckelu Wapong milockedaicte, yogo madickedaicte, me? \v 14 Aime ngic monic ye hodoc-sabaine sugucnehac balu gadaicte, me hodoc-dowecine hefedaicte, aibaba yogodi alang-baba mi aidaicte. Ngic nongileng aibabanonggengti yogo wedunoledaicte, me? \v 15 Aime ngigac monic ye hodoc-dowecine sugucnehac facnodaictewa, yogo yele ngani-nganiine madicne aidaicte. Yogo nalic ailu madicne, I yangucte, ye hodoc-sabainedi hodoc-luweine someckenale yogo balu gadaicte. \v 16 Monicti yowa yagolec mife-miwa ainale ngagegacka, ye yanguc ngagedaic. Nongela someckeicnele aibaba ingucne monic mi fagac. Nga Wapongte habu yengele hewacka aibaba monic ingucnehac mi fagac. \s1 Sugucnele tiwa \r Mat 26:26-29; Mrk 14:22-25; Luk 22:14-20 \p \v 17 Yowa taockelu yanguc sanangne edocngebabe, yogo mimi-madic yowa mi migabac. Ngenge tutumangngineng madicne mi ailu ngengungtihac basowalecaigaing. \v 18 Aime molickelu yowa yagolec migabac, Yesule habu ngenge kpaducke ngiyelu yowanginengti fena wana aime siyeckecaigaing, yogo ngageiba. Yowa yogolec ngagebe noine ingucne aigac mecne. \v 19 Aime Wapongti ngic-ngigac weni yenge aibabangineng noine nganilu hewacnginang gadaicte, yogo dondonne yegengkeningte siyeckegaing mecne. \v 20 Ilec ngenge kpaduckelu Sugucnele tiwa nonogale mic-walec nosing nocaigaing, yogodi Sugucnele tiwa noine mi aicaigac. \v 21 Ailu ngenge nosing bakwesilu nosing-nono damengka ngic-ngigac ngengungtihac nosingngineng filesoc filesoc nowackebong, gocnedibac nosingte homacaigaing. Nga gocne ngengibac misa bocyacbenang nolu kwelengineng sifuwecaigac. \v 22 Ngenge macnginang ngiyelu nosingngineng mikac aigaing, me? Ngenge Wapongte habu lobe holeyelecaigaing. Ailu alingfocngineng gocne woc-wiyacngineng mikac gagaing, yenge game-gameine aiyelecaigaing, me? Ngenge macnginangsoc nodaing. Inguc aicaigabiyengte wenuc mibe? Mitengngebadacte, me? Yogodi kpungke-kpungkeine aigac. \p \v 23 Sugucnedi yowa yago edocnume ngageiba. Aime yowa yogo esecne biyachac edocngebaiba. I yangucte, Yudasdi \w Yesu\w* doc bawec, deboc yogowahac yanguc fikewec, Yesudi bret monic balu \v 24 Wapong kwele-madic micnolu bret yogo bauckelu yanguc milu yelewec, \wj “Yago soc-biucne, yogo ngengele ailu loicne. Ngenge yogo nolu nale ngagesilu inguc nolu gadaing.”\wj* \v 25 Nosing nobong motome, silicine ingucnehac ye kap balu yanguc miwec, \wj “Kap yago sacnele \+w dodofic\+w* gbolicne. Ngenge yogo nodaingtesoc nale ngagesilu inguc nolu gadaing.”\wj*\x - \xo 11:25 \xt Wah 24:6-8; Hib 8:8-13\x* \v 26 Ngenge bret nga kap yago nodaingtesoc, dameng iwa Sugucne homacinele mibong yegengkedaicte. Damengsoc inguc mibong yegengkeme gaebongka ye kwesidaicte. \p \v 27 Ilec monic ye Sugucnele bret nga kapka moc nodaictewa, yedi Sugucnele sac nga biucka bikicte ameine bafuwadaicte.\x - \xo 11:27 \xt Hib 10:29\x* \v 28 Inguc aime ngic-ngigac filesoc filesoc ngenge ngengungtihac wosaecnagulu, bret nga kap yogowa nodaing. \v 29 Monic ye Sugucnele sac-biucine mi ngagesilu moc sugu nodaicte, yogowa ye bikicte ameine bafuwacnodaicte. \v 30 Aibabangineng ingucne ailu hewacnginang ngic-ngigac bocyac yenge tapili-wawa nga hucnginengkolec aigaing. Ailu gocne yenge biyachac hegilecngebalu homaibong. \v 31 Aime nongileng filesoc filesoc funginenonggengte aibaba noine ngani-wosaec aidabelengtewa, bikicte ameine nongilang mi weledaicte. \v 32 Wapongti lobewa himongtowa mimoctolu basowalelu baickedaicte, gacgu nongileng himongkolec momoc sowaledabelengkale, Sugucne ye wosaelu batingnubagac.\x - \xo 11:32 \xt Hib 12:5-6\x* \p \v 33 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, ilec ailu yanguc aidaing, ngenge Sugucnele tiwa noningte kpatulelu weledaingte, dameng iwa ngic-ngigac agofocngineng yengi molickelu baningte wangec aidaing. \v 34 Aime Wapongti tutumangnginang bikicte amengineng mimoctodaickale, ngic monic nosingte homadaictewa, ye macina ngiyelu nosing nolubac kwesidaic. Ailu yowane tofaine fagac, yogo ngengela fulubac taockelu edocngebadacte. \c 12 \s1 Tili Asule bole \p \v 1 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, Asule bole fagac, ngenge yogolec wiyac ngageningte ngagegabac. \v 2 Ngenge Wapong mi ngagesingkelu gaibong, dameng iwa gocne yengi siduc-gbong yowangineng mikac, yengela mengocngebalu hikeibong. Hikebong ngenge moc sugu balaibecebalu hikeibong, ngenge yogobac ngagegaing.\x - \xo 12:2 \xt Hab 2:18-19\x* \v 3 Ilec ailu yanguc mibe ngagedaing, Wapongte \w Asudi|lemma="Asu"\w* ngic monic bame ye yanguc monic mi midaicte, “\w Yesu\w* ye Wapongte aalicte bagewa gadaic.” Aime \w Tili Asudi|lemma="Tili Asu"\w* ngic monic bame yedi “Yesu ye Sugucne” inguc nalic midaicte. Nga Tili Asudi yela bole mi badaictewa, ye inguc minogale kpungkedaicte.\x - \xo 12:3 \xt 1Yoa 4:2-3\x* \p \v 4 Asudi kwele-madicte wiyac haicine monic-monic nolecaigac, yogo sasawa Asu moniyang, yelacni kwesicaigac.\x - \xo 12:4 \xt Rom 12:6\x* \v 5 Aime Sugucnedi bole haicine monic-monic nolecaigac, yogo sasawa Sugucne moniyang, yelacni kwesicaigac. \v 6 Ailu Wapongti yefe haicine monic-monic iwa tapiliine botoc balu nolecaigac, yogo sasawa Wapong moniyang, yelacni kwesicaigac. \p \v 7 Asudi ngic-ngigac baficnubanale alingfocine filesoc filesoc bacnubalu gaganonggang tapiliine bayegengkegac. \v 8 Ailu Asudi ngic-ngigac bacnubame monicti yowa ngage-ngage-motockolec migac. Nga monicti yowa gbolongne migac. Aime Asu moniyangti nongela bole yogo bagac. \v 9 Monicti Asu yogowacni ngage-ngagesing sanangne bagac. Nga monicti kwele-madicte tapili yogo huc bole haicine monic-monic bagac, yogo Asu moniyang iwacni. \v 10 Asu yogowacnihac monic ye pasi haicine monic-monic damuineholec banale ngage-ngage lacnogac. Nga monic ye siduc-yowa minogale ngage-ngage lacnogac. Ailu monic ye asu haicine monic-monic wosaecebanale ngage-ngage lacnogac. Nga monic ye yowa gocne haicine monic-monic minogale ngage-ngage lacnogac. Ailu monic ye yowa yogolec fungine bafaliyenogale ngage-ngage lacnogac. \v 11 Asu ye moniyang. Ailu ye hocne bole sasawa bagalu ngage-ngageine nga angacine balaibelu tapiliine yogo alingfocine filesoc filesoc botoc balu yelegac.\x - \xo 12:11 \xt 1Kor 7:7\x* \s1 Soc moniyangte nebocine bocyac \p \v 12 Socnonggeng yogo moniyang, aime yogolec nebocine bocyac fagac. Nebocine yogo sasawa kpatulebong, soc moniyang aigac. Aime \w Kristola|lemma="Kristo"\w* silicine ingucnehac fagac.\x - \xo 12:12 \xt 1Kor 10:17\x* \v 13 Asu moniyangti kpatulecnubalu misa-lowac ingucne bacnubame soc moniyang aiibeng. Nongileng \w Yuda ngic-ngigac\w*, me \w Grik\w* ngic-ngigac, me kwelec kwekwe aling, me mucnonggeng mikac gagabeleng, nongileng sasawadi Asu moniyang balu misa ingucne noibeng.\x - \xo 12:13 \xt Gal 3:28\x* \p \v 14 Socnonggeng yogolec nebocine bocyac fagac, yogo wiyac haicine monic-monic fagaing. \v 15 Aime entacka higedi yanguc midaicte, “Na mole miyac. Ilec ailu soc nebocine monic mi aigabac.” Inguc midaictewa, ye sifu soc nebocine mi aidaicte, me? \v 16 Aime entacka hedecti yanguc midaicte, “Na donge miyac. Ilec soc nebocine monic mi aigabac.” Inguc midaictewa, ye sifu soc nebocine mi aidaicte, me? \v 17 Aime soc ye bucbuchac donge sugu aidecka midec, ye yowa wenuc ngagedaicte? Ye aibibiyedaicte. Me soc bucbuchac hedec sugu aidecka midec, ye wiyac hoine wenuc ngagedaicte? Ye aibibiyedaicte. \v 18 Yakumacbac yanguc aigac, Wapongti ngage-ngageine nga angacine balaibelu soc nebocine sasawa filesoc filesoc soc moniyangka alingkelu taocebawec. \v 19 Aime soc nebocine sasawadi silicine moniyang sugu aidabongka midec, yenge kpatulelu soc moniyang bucbuchac wenuc aidaingte? \v 20 I yangucte, soc ye moniyang nga soc nebocine bocyac yogo nongileng. \p \v 21 Aime dongedi molele yanguc nalic mi midaicte, “Na gale miyac, na neicnac nalic gadacte.” Aime hodocti higele inguchac yanguc nalic mi midaicte, “Na ngekele miyac, na neicnac nalic gadacte.” \v 22 Yogo miyac, soc nebocine gocne tapilingineng waicne micaigabeleng, yengi hocne socnonggang boletowabenang bacaigaing. \v 23 Aime soc nebocine gocne yenge ngagebeng alang-babaine mikac, yenge alang bacebalu hatacmac bisocebacaigabeleng. Ailu soc nebocine gocne nganicebanogale ngagebeng gameineholec aicaigac, yogo aibaba madicne balaibelu bisocebacaigabeleng. \v 24-25 Ailu socnonggeng nebocine gameine mikac aigaing, yenge bisocebanangte mi ngagecaigabeleng. Ailu socnonggeng nebocine gocne yengungtihac baficnaguningte, Wapongti socnonggeng alingkewec. Aime socnonggeng nebocine gocne yengele ngagebeng waicne aicaigac, yengebac alang bayelewec. Aime soc yengungtihac damongnaguningte inguc aiwec. \v 26 Aime soc nebocine monicti doic ngagedaictewa, socine nebocine gocne yenge sasawa momochac bafickelu doic ngagegaing. Nga soc nebocine monic wac feicne badaictewa, soc nebocine sasawa yenge momochac beliyegaing. \p \v 27 Aime ngengibac yanguctihac Kristole soc ailu filesoc filesoc soc nebocine aigaing.\x - \xo 12:27 \xt Rom 12:5\x* \v 28 Aime Wapongti habuwa ngic-ngigac gocne yanguc locebawec. \li1 Molic-molic \w salecebaicne\w* locebawec. \li1 Nga yengele lobeina \w siduc-mimi ngic\w* locebawec. \li1 Ailu yengele lobeina wewedu locebawec. \li1 Inguc locebame, gocne yenge pasi damuineholec baningte locebawec. \li1 Nga ngic-ngigac gocne yenge huc bole haicine monic-monic baningte Asudi yogolec kwele-madicte tapili yelewec. \li1 Ailu aling gocne yenge ngic-ngigac baficebaningte locebawec. \li1 Ailu ngic-ngigac gocne yenge wiyac damongkeningte locebawec. \li1 Nga gocne yenge yowa haicine monic-monic miningte locebawec.\x - \xo 12:28 \xt Efs 4:11-12\x* \p \v 29 Aime nongileng sasawadi salecebaicne aigabeleng, me? Me sasawadi siduc-mimi ngic aigabeleng, me? Yogo miyac. Ailu sasawadi wewedu aigabeleng, me? Me sasawadi pasi damuineholec banangte ngage-ngage balu gagabeleng, me? \v 30 Ailu huc bole haicine monic-monic banangte Asudi yogolec kwele-madicte tapili nongileng sasawa nolewec, me? Nga sasawadi yowa gocne haicine monic-monic migabeleng, me? Ailu sasawadi yowa yogolec fungine bafaliyegabeleng, me? Yogo miyac. \p \v 31 Aime ngenge Asudi kwele-madicte wiyac nolecaigac, yogolec madicneinebenang banogale sanangkelu balu gadabiyeng. Ailu yefe monic taockelu edalicngebadacte, yogodi kwele-madicte wiyac sasawa ewalicebagac.\x - \xo 12:31 \xt 1Kor 14:1\x* \c 13 \s1 Ago bacebalu yengele kwelenginengti angacka aiyeledabiyeng \p \v 1 Na Asule tapiliwa ngic-ngigac nga \w angelo\w* yengele yowa haicine monic-monic midacte, ailu ngic-ngigac yengele kwelenedi mi angacnudaictewa, yogowabac na gonggong ingucne aukwedacte, me tambaling ingucne ucine sugu ailu gadacte. \v 2 Ailu siduc-mimile yowa milu gadactewa, me ngage-ngage sangkeicne sasawa ngage-motodacte. Ailu ngage-ngageneholec gadacte, me kupic baickenogale ngage-ngagesingne yogolecsoc faneledaicte. Ailu ngic-ngigac yengele kwelenedi mi angacnudaictewabac, na ngic omane aidacte.\x - \xo 13:2 \xt Mat 17:20\x* \v 3 Nga hiye-monengne sasawa botoc balu ngic-ngigac yeledactewa, me socne bafelu\f + \fr 13:3 \ft Hibi esecne Poldi kwelengkewec, yogo nganilu iwacni kwelengkebong kwelengkebong ofewec, yengela yowa haicine monic-monic aime kweleng monicti baucyepame yaeckang aiiboc. Monic yogo “socne bafedacte” nga monic yogo “dacka lobedacte”. Ilec Miti gocna yowa monic-monic nganidaingte.\f* homacka lodacte, ailu ngic-ngigac yengele kwelenedi mi angacnudaictewabac, na noine monic mi bafuwadacte, miyac. \s1 Kweledi ngic-ngigac yengele angac ngagelu gagac, yogodi wiyac sasawa ewalicebagac \p \v 4 Kweledi angac ngageyelelu gaga, aibaba yogo monicti agoine monicte mi takickegac, yela aibaba madicne aigac. Ailu ye hasowacine mikac galu yeicne aibabainele yowa bocyac mi migac. Ailu soc bafefe mi aigac. \v 5 Ye pepecne mi ailu yeicne sugu mi ngagesicnagugac. Ye aalic biyac mi ngagelu sowacnele ameine ngage-ngageina mi logac. \v 6 Ye aibaba sowacnele ailu mi beliyegac, miyac. Ye aibaba noinelebac beliyegac.\x - \xo 13:6 \xt Rom 12:9\x* \v 7 Ailu ye wiyac sasawa mibasanang aiyelegac. Ailu wiyac sasawale Wapong ngagesingkegac. Ailu wiyac sasawa fikenale ngagesilu wangec gagac, yogolec tapili-wawa mi aigac. Ailu wiyac haicine monic-monic fikecnome sanangne domagac.\x - \xo 13:7 \xt 1Pi 4:8\x* \p \v 8 Kweledi angac ngageyelelu gaga, yogo nalic mi miyac aidaicte. Wapongte siduc-yowanonggeng yogobac miyac aidaicte. Ailu yowa monicka yefe mimi yogo miyac aidaicte. Nga ngage-ngagenonggeng gbolongne, yogo inguchac miyac aiyackedaicte. \v 9 Ngage-ngagenonggeng ailu Wapongte siduc-yowanonggeng yogo wiyac nebocine sugu noleicne. \v 10 Nga wiyac bucbuchac fagac, yogo Wapongtacni kwesimebac wiyac nebocine noleicne, yogo miyac aiyackedaicte. \v 11 Na madec galu madec kpisicnele aibaba yogolec silicka ngagesilu yowa milu gaiba. Ailu madec kpisicnele silicka ngage-ngagene wosaelu alingkelu gaiba. Gacgu ngic aibe adu-madec gaga baickeme, sugucne aibabale yefewa gacaigabac. \p \v 12 Aime yanguctihac wiyac nganicaigabeleng, yogo wiyac kaguwa ingucnedi hedickeme nganicaigabeleng. Lobewa gacgu yegena haicti haic nganidabelengte. Yanguctihac wiyac nebocine ngagecaigabac. Wapongti bucbuchac ngagenelewec, na yogo ingucnehac dameng iwa, wiyac bucbuchac ngageyackedacte. \v 13 Aime wiyac habackangti faginowagac, yogo ngage-ngagesing, nga wangeckelu gaga, ailu kwele-angacka gaga. Aime wiyac habackang yengelacni wiyac moniyangti sugu feicne aigac, yogo kweledi angac ngagelu aiyelelu gaga.\x - \xo 13:13 \xt 1Tim 1:3\x* \c 14 \s1 Wapongte siduc-yowa nga yowa monicka yefe mimi \p \v 1 Ngenge kweledi angac ngageyelelu gagale gagasac bole badabiyeng. Ailu ngenge Asule bole banogale angac sugucnehac ngagedaing. Ailu ngenge Wapongte siduc-yowa banogale ngagebong feicnebenang aidaic.\x - \xo 14:1 \xt 1Kor 12:31; 14:39\x* \v 2 Monic ye yowa monicka yefe migac, ye ngic nongilengkolec yowa mi migac, miyac. Ye \w Asudi|lemma="Asu"\w* yowa sangkeicne bafickeme Wapong edome, monicti yogo nalic mi ngage-motodaicte. \v 3 Aime monic ye Wapongte siduc-yowa migac, ye ngic-ngigac kwelengineng yeuckelu basanangebalu bakolocebame domagaing. \v 4 Aime ngic yowa monicka yefe migac, ye yeicne baba-sanang ainagugac. Nga Wapongte siduc-yowa migac, yedibac Yesule habu basanangebagac. \v 5 Aime ngenge sasawadi yowa monicka yefe miningte ngagebe madickegac. Ailu ngenge siduc-yowa miningte angacne sugucnehac aigac. Monicti yowa monicka yefe milu yowaine mi bafaliyedaictewa, ye ngic siduc-yowa migac, yele wamicne aigac. Nga Yesule habu basanangebanogale, ibac ye yowa monicka yefe bafaliyedaic. \p \v 6 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, ngengela fulu yowa sangkeicne mibe yegengkedec, me yowa gbolongne gocne edocngebadaba, me siduc-yowa midaba, me wewedu-yowa gocne midaba midec, yogodi baficngebadec. Na ngengela fulu yowa monicka yefe sugu midaba midec, yogo babaficine mikac aidec. \p \v 7 Yogo inguchac noine yanguc aigac, kpeng nga gita yeke gaganginec mikac, ailu yeke sifu ucngineckolec. Ga kpeng yogo moc kosa fitolu gita weng ucine silicine madicne mi fikedaictewa, ngic-ngigac yenge kpeng me gita yogolec hiinele kpungkedaingte. \v 8 Ailu hudu-babale kpeng yogodi ucine madicne mi fikeme, ngic yenge hudule nalic efeckedaingte, me?\fig Kpeng fitogac|alt="he plays a trumpet" src="GT00125a.tif" size="col" copy="Gordon Thompson © 2012 Wycliffe Bible Translators Inc." ref="14:8" \fig* \v 9 Ga inguchac yanguc ngagedamec, kwelegona yowa dondonne midamectewa, ngic-ngigac yenge yowagone nalic ngage-motodaingte. Ga kosa nga hendolongkolec midamectewa, yenge yowagone ngage-motodaingte, me? Yenge kpungkebong, yowagone sawawa moc midamecte. \p \v 10 Yowa haicine monic-monic himongtowa yagowa fagac. Nga yowa monic fungine mikac, yogo mi fagac. \v 11 Na ngic monicte yowa silicine madicne mi ngage-motodactewa, yedi yowa mime yele haicka kwilic-ngic aigabac. Aime ye inguchac nale haicka kwilic-ngic aigac. \v 12 Ngenge Asule bole banogale bocyac aingelecaigacte, ngenge Asule boledi Yesule habu basanangebacaigac, yogo banogale inguchac mamang hidabiyeng. \p \v 13 Ilec monic ye yowa monicka yefe migac, ye yowa yogo nalic bafaliyenogale Wapong milockedaic. \v 14 Na yowa monicka yefe milockegabacka, asune ye milockegac, yogo noine. Nga ngage-ngagenedibac noine monic mi bafuwagac. \s1 Yowa monicka yefe alingkolec minoga \p \v 15 Inguc aime wenuc ainoga? O, na asunedi mitengkedacte, ailu ngage-ngagenedi inguchac mitengkedacte. Na asunedi mimiteng gee holedacte, ailu ngage-ngagenedi inguchac mimiteng gee holedacte. \v 16 Aime asugone sugudi yowa monicka yefe Wapong mitengkegacka ngicbenang yenge gale mimiteng taockelu, “yogo noine” minogale kpungkegaing. Yenge yowagone monic mi ngage-motogaing. \v 17 Aime gageuctihac Wapong mitengkeng yogo madickegac. Ailu yowagonedibac ngic agofocgone mi basanangebagac. \v 18 Na yowa monicka yefe bocyacbenang milu ewalicngebagabac. Ilec Wapong kwele-madic micnogabac. \v 19 Naneicne angacte migabac, ailu Yesule habu yengele hewacka weduyelebele yowane 5 yegena midacte, yogodi yowane monicka yefe 10 taosen ewaligac, yogo ngagegabac. \v 20 Ngic hae-gbafocne, ngenge ngage-ngagenginengti adu-madec ingucne mi gadabiyeng. Ngenge sisipilic aibaba gegecne ingucne gadabiyeng. Nga ngage-ngagenginang sugucne ingucne gadabiyeng.\x - \xo 14:20 \xt Efs 4:14\x* \s1 Wapongte siduc-yowa nga yowa monicka yefe mimile bole \p \v 21 \w Yefe-yowawa|lemma="Yefe-yowa"\w* yowa yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Sugucnedi yanguc migac, Kwilic ngic-ngigac yowangineng silicine monic micaigaing, nale yowa yengele micka lobe Israel ngic-ngigac yengela midaingte. Aime yefe yogowa ngic-ngigac yenge nale yowale hedec mi kwedaingte.” \rq (Yes 28:11-12; Yef 28:49) \rq* \m \v 22 Yowa monicka yefe yogo Wapongte maa monic, ailu ngic-ngigac ngage-ngagesing mikac gagaing, yengele ailu loicne fagac. Ngic-ngigac ngage-ngagesingkolec gagaing, yengele ailu mi loicne fagac. Aime Wapongte siduc-yowa yogo ngic-ngigac ngage-ngagesingkolec yengi ainingte loicne fagac. Yogo ngic-ngigac mi ngagesingkegaing, yengele miyac. \v 23 Ilec ailu Yesule habu sasawa kpaducke ngiyelu yowa monicka yefe mibong, gocne ngage-ngage-motocngineng mikac me gocne ngage-ngagesingngineng mikacti ngengele hewacka ofelu yogo nganicngebadaingte. Nganicngebalu yanguc midaingte, “Ngenge kwelengineng sifuwegac.” Yenge inguc midaingte, me?\x - \xo 14:23 \xt Sale 2:13\x* \v 24 Ailu ngenge sasawadi Wapongte siduc-yowa milu ngiyeebongka monic ngage-ngage-motocine mikac, me monic ngage-ngagesing mikacti ngengela ofedaicte. Ofeme yowanginengti ye kweleina bame yeicne bikicine nganime yogodi yowawa lodaicte.\x - \xo 14:24 \xt Yoa 16:8\x* \v 25 Lome ye kwele ngage-ngageina ngage-ngage sangkelu fagac, yogo dondonne yegengkedaicte. Inguc fikelu yegengkeme, ye wafalu haic-mesuine sangkelu Wapong afeelu yanguc edodaicte, “Foinac, Wapongti ngengele hewacka gagac!” \s1 Alingka mitengkenoga \p \v 26 Ngic hae-gbafocne, yanguc nalic ainoga. Ngenge kpaduckelu ngiyedaingte, dameng iwa yanguc aidaing. Monicti Wapongte gee monic holedaic. Nga monicti yowa edocngebalu wedungeledaic. Ailu monicti yowa sangkeicne mime yegengkedaic. Nga monicti yowa monicka yefe midaic, aime monicti yogo bafaliyedaic. Ngenge yowa sasawa yogo Yesule habu basanangebanogale midaing.\x - \xo 14:26 \xt 1Kor 12:8-10\x* \v 27 Ailu gocnedi yowa monicka yefe minogale, yaeckang me habackangti sugu midaing. Ailu yogo alingka mibong, monicti yowa fungine yogo bafaliyedaic. \v 28 Aime yowa monicka yefe yogolec bafaliye-bafaliye ngic monic iwa mi ngiyedaictewa, yowa monicka yefe mimi ngic yogo, ye tutumangnginang waicke ngiyelu yeicne kweleina sugu Wapongkolec mingagec aidaic. \p \v 29 Aime Wapongte \w siduc-mimi ngic\w* yaeckang me habackangti sugu siduc-yowa midaing. Inguc mibong gocne yenge ngengele siduc-yowa ngagelu wosaedaing.\x - \xo 14:29 \xt 1Tim 5:21\x* \v 30 Aime monicti molickelu yowa mime, yowa sangkeicne monicti ngic waickelu ngiyegac yela kwesidaictewa, ngic molickelu yowa migac, ye waickeme agoinedi midaic. \v 31 Wapongte siduc-yowa ngenge sasawadi nalic midaing. Ailu minogale milu, moniyang moniyangti alingka yowa yogo midaing. Inguc aibong ngic-ngigac sasawa yenge ngage-ngage badaingte. Ailu kwelengineng yeuckelu basanangkedaingte. \v 32 Siduc-mimi ngicte ngage-ngage yogo asuine damongkeme micaigac. \v 33 Wapong ye wiyac kosainele Wapong miyac, ye boleine alingka bame kwele-mogung bafuwacaigaing. \p Yesule habu sasawa Wapongte bingec, yogolec kwelina \v 34 ngigac yenge yowa mikac waickelu ngiyecaigaing, silicine yogo ingucnehac ngengela aidabiyeng. Ngigac yenge yowa mikac waicke ngiyelu, Yesule habu yengele ngage-ngage balaibedabiyeng. Yefe-yowadi yogolec inguc migac.\x - \xo 14:34 \xt 1Kor 11:3; 1Tim 2:12; Fike 3:16\x* \v 35 Yenge wiyac monicte fungine ngagenogale aiyeleme, macnginang hikelu ngawefocngineng uwayeledabiyeng. Ngigac monicti Yesule habu yengele hewacka yowa midaicte, yogo aibaba gameineholec. \p \v 36 Wapongte yowa yogo ngengelacni molickelu fikewec, me? Me yogo ngengela sugu fagac, me? Yogo miyac! \v 37 Ngengelacni monicti yeicne yanguc ngagegac, “Na siduc-mimi ngic, ailu na Asule ngage-ngageholec gagabac.” Ye inguc ngagelu nani hibi kwelengkecaigabac, yogo ngani-ngagec ailu yogo Sugucnele ung-yowa, inguc biyac ngage-motodaic.\x - \xo 14:37 \xt 1Yoa 4:6\x* \v 38 Aime monic ye yowa yago wafelu hegileme ngenge ye inguchac hegiledaing. \p \v 39 Ilec ngic hae-gbafocne, ngenge Wapongte siduc-yowa miningte bocyac aingeledaic. Ailu yowa monicka yefe mimi yogo mi hedickedaing. \v 40 Aime ngenge wiyac sasawa alingka nga silicina aidabiyeng. \c 15 \s1 Kristo ye homalu fangkewec \p \v 1 \w Ngic hae-gbafocne|lemma="ngic hae-gba"\w*, na \w Siduc Madicne\w* mibe yegengkengeleme ngenge yogo ngagelu ngagepangkelu sanangne baibong gagaing. Ailu yogo hatacmac kwelengineng hole-gboliyengelenogale ngagesigabac. \v 2 Aime yowa mibe yegengkengeleme ngagelu ngage-ngagesingngineng sanangne iwa fadaictewa, yogodi bikicte ameine bame wasecne aigaing. Ailu ngenge yogo hegiledaingtewa, ngage-ngagesingngineng yogo boleine mikac aidaicte. \v 3 Na molickelu Sugucnelacni yowa feicne yanguc balu ngeleiba, \w Kristodi|lemma="Kristo"\w* nongileng \w bikicnonggengte|lemma="Bikic"\w* ailu homawec. Wapongte hibiwa biyachac kwelengkeicne fawec, yogo fikewec.\x - \xo 15:3 \xt Yes 53:5-12\x* \v 4 Homame longkebong hadeng habackang aime, Wapongti bagboliyeme fangkewec. Wapongte hibiwa biyachac kwelengkeicne fawec, yogo fikewec.\x - \xo 15:4 \xt Mat 12:40; Sale 2:24-32\x* \v 5 Ailu ye Pita\f + \fr 15:5 \ft Grik yowawa Pita wacine monic Kefas fagac.\f* fikecnolu lobeina mic-tengtengfocine 12 fikeyelewec.\x - \xo 15:5 \xt Luk 24:34; Mat 28:16-17\x* \p \v 6 Yogolec lobeina ngic hae-gbafocnonggeng dzalengineng 500 ewaligac, yenge momoc ngiyeebongka ye yengele haicka fikeme nganiibong. Aime yengelacni gocne biyachac homaibong. Nga bocyacti yanguctihac gagainghac. \v 7 Ye yogolec lobeina Yakobos fikecnolu \w salecebaicne\w* sasawa fikeyelewec.\x - \xo 15:7 \xt Luk 24:50\x* \v 8 Ailu yogolec lobeina na fikeneleme motowec. Sabac monicti fike-fike damengine faemewa hewacina fikedaicte, na silicine ingucne aigacgube yedi sifu fikenelewec.\x - \xo 15:8 \xt Sale 9:3-6\x* \v 9 Aime na Wapongte habu weyebic aiyelelu gaibale ailu, na salecebaicne aiailesoc miyac. Ailu nabac salecebaicne yengele wamicne ailu gagabac.\x - \xo 15:9 \xt Efs 3:8; 1Tim 1:15\x* \v 10 Aime Wapongte kwele-madicte ailu ye wenucka locnume na ingucnedi yakumac gagabac. Gaebewa kwele-madicine moc mi fawec. Na yenge sasawa ewalicebalu bole bocyac baiba. Aime yogo neicne tapiliwa miyac, Wapongte kwele-madicti naholec fawec, yogodi bole yogo bawec.\x - \xo 15:10 \xt 2Kor 11:23\x* \v 11 Ilec ailu na me yenge, nonge yogo hocne edocngebalu wedungelecaigabeleng. Aime ngenge yogo balaibelu ngagesingkeibong. \s1 Kristo fangkewec, yogo fungineholec \p \v 12 Wapongti Kristo bagboliyeme homackacni fangkewec gagac, yogo edocngebalu wedungelecaigabeleng. Inguc aime ngengelacni gocnedibac omale yanguc micaigaing, “Homackacni gboliyelu fangke-fangke yogo mi fagac.” \v 13 Homackacni gboliyelu fangke-fangke monic mi fadecka midec, Kristo ye inguchac homackacni nalic mi gboliyelu fangkedec. \v 14 Aime Wapongti Kristo mi bagboliyeme fangkedecka midec, nonge yowa edocngebalu wedungelecaigabeleng, yogo boleine mikac aidec. Aime ngengele ngage-ngagesingngineng yogo inguchac boleine mikac aidec. \v 15 Homackacni gboliyelu fangke-fangke mi fadecka midec, Wapongti Kristo mi bagboliyedec. Aime “Wapongti Kristo bagboliyewec,” yogo kwesacka mibeng sanangkedecka, ibac Wapong wideckelu kwesac-ngic aidabeng. \p \v 16 Na hatacmac mibe, homackacni gboliyelu fangke-fangke mi fadecka midec, Kristo ye homackacni nalic mi gboliyelu fangkedec. \v 17 Aime Kristodi homackacni mi gboliyelu fangkedecka midec, ngengele ngage-ngagesing yogo boleine mikac aidec, aime ngenge bikicnginengkolec gadabong. \v 18 Aime ngic-ngigac gocne yenge Kristoholec wetacke galu biyachac homaibong, yenge biyac sangkelu miyac aidabong. \v 19 Aime nongileng yakumac galu Kristole ailu himongte gaga sugu moc ngagesilu wangec galu gaga-sanang mi badabengka, ngic-ngigac yenge nongileng kwele-sowac nalic ngagedabongka. Aime nongileng kwele-sowacti ngic-ngigac sasawa yenge ewalicebalu gadabeng. \s1 Kristole ailu gboliyenoga \p \v 20 Foinac, Kristo ye homackacni gboliyelu fangkewec gagac. Ye homackacni gboliyelu fangke-fangke yogolec noine ngic-ngigac homaicne yenge molickeyelelu homackacni gboliyelu fangkewec. \v 21 Ngic moniyangti homacte yefe bawecte homac fikewec. Silicine ingucnehac ngic moniyangti yefe bame homaicne yenge homackacni gboliyelu fangkedaingte.\x - \xo 15:21 \xt Rom 5:12\x* \v 22 Ngic-ngigac sasawadi \w Adamte|lemma="Adam"\w* ailu homaibong, yenge sasawadi ingucnehac Kristole ailu gboliyedaingte. \v 23 Aime ngic-ngigac nongileng filesoc filesoc alingka fangkedabelengte. Yogolec noine Kristodi molickelu fangkewec. Ailu ye gacgu hatacmac kwesidaicte, dameng iwa yele alingfocine yenge gboliyelu fangkedaingte.\x - \xo 15:23 \xt 1Tim 4:16; Miye 20:5\x* \v 24 Inguc fikeemewa dameng motodaicte. Ye dameng iwa, gamang nga wiyac sasawa bole-yowa tapilinginengkolec himongka nga sawawa gagaing, yenge baicebame miyac aibong, \w ngani-damongngine|lemma="Ngani-damong"\w* Wapong Mamacte molewa lodaicte. \v 25 Sugucne ye ngictau gaemewa Wapongti ngabafocine sasawa yele higeinele bagewa locebadaic.\x - \xo 15:25 \xt Mat 22:44\x* \p \v 26 Inguc locebalu dameng moto-motoinele ngaba homac, yogo baickeme miyac aidaicte.\x - \xo 15:26 \xt Miye 20:14\x* \v 27 Aime \q1 “Wapongti wiyac sasawa yele higeinele bagewa loyackewec.” \rq (Mige 8:6) \rq* \m Ailu “wiyac sasawa” yogo yele higeinele bagewa lowec, yogo mime nongileng yanguc ngage-motonang, Wapong ye yeicne Kristole bagewa mi gagac.\x - \xo 15:27 \xt Mige 8:6\x* \v 28 Yedi wiyac sasawa Madecinele bagewa lome, Madecti Mamacte bagewa lonagulu gadaicte. Aime Mamacti wiyac sasawa Madecinele bagewa loyackewec. Ilec ailu Wapong yeuctihac galu wiyac sasawa yengele hodocngineng aidaicte. \s1 Sanangkelu ganoga \p \v 29 Gocne yenge ngic-ngigac biyac homaicne ngagesicebalu baficebanogale yengele mac balu misa lowacaigaing. Homackacni gboliyelu fangke-fangke monic mi fadecka midec, yenge pasi yogo omale aicaigaing? \v 30 Bolenonggengte ailu ngic yenge damengsoc wecnubanogale aicaigaing. Aime homackacni gboliyelu fangke-fangke yogo mi fadecka midec, bolenonggeng omale umacineholec balu gagabeleng?\x - \xo 15:30 \xt Rom 8:36\x* \v 31 Sugucnenonggeng Kristo \w Yesule|lemma="Yesu"\w* ailu hadengsoc ngagebe wehomacnunogale ainelecaigaing, yogo noine. Ailu Kristole ailu ngic hae-gbafocne ngengele wac bafelu micaigabac, yogo noine. \v 32 Na socte gagawa Efesas taonka ngic kate-sic ingucne yengeholec wenaguibeng, iwa babaficine wenucka bafuwadacka? Homackacni gboliyelu fangke-fangke yogo mi fadaictewa, socte angac balaibedabelengka. Yogolec yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Saeme homanangte ailu yakumac noba-nosing nga waing misa nodabeleng.” \rq (Yes 22:13) \rq* \m \v 33 Ngic yengi kwesacngebadaingkale, ngenge ngani-motolu gadabiyeng. Sowacne baba ngic ngengeholec gagaingka, yogodi aibabangineng madicne basowaledaingte. \v 34 Ngenge kwele-sifuc ngage-ngage hegilelu yefe dondonne balaibelu \w bikic\w* monic mi bafuwadabiyeng. Ngengelacni gocnedi Wapong mi ngagegaing, yogo gameineholec aime edocngebagabac. \s1 Wiyac gbolicnedi ofedaicte \p \v 35 Monicti yanguc uwadaicte mecne, “Homaicne yenge wenuc gboliyelu fangkedaingte? Ailu soc weningucne balu fangkedaingte?” \p \v 36 Ga kwele-sifuc ngicbenang. Wiyac kelengkeicne mi duwecaigic, yogo mi kwodulu ofedaicte, miyac. Wasec homacine duweicne yogodi kwacine kwodulu ofelu gagaineholec aidaicte.\x - \xo 15:36 \xt Yoa 12:24\x* \v 37 Ailu wiyac duwecaigic, yogo nosing noine mi duwecaigic. Yogo wit wasec me wasec gocne duwecaigic. \v 38 Aime Wapongti angacine balaibelu wasec moniyang moniyangte silicina balaibelu soc ngani-nganingineng haicine monic-monic bacaigac. \v 39 Soc sasawadi ngani-nganiine moniyang mi aigaing, miyac. Ngic nongileng socnonggeng yogo ngani-nganiine monic, nga sic sasawa yengele soc yogo ngani-nganiine monic. Ailu nango yengele soc yogo ngani-nganiine monic, nga kiwec-sic yengele soc yogo ngani-nganiine monic. \v 40 Aime honocmengte soc nga himongte soc, yeke ngani-nganinginec monic-monic aigaic. Honocmengte soc yogo yeicnac ngani-nganiine madicne, nga himongte soc yogo yeicnac ngani-nganiine madicne monic. \v 41 Wenacte angoc madicne yogo yeicnac ngani-nganiine monic, nga tamacnele angoc madicne yogo yeicnac ngani-nganiine monic. Ailu asocmeng yengele angoc madicne yogo ngani-nganingineng monic aigaing. Ailu asocmeng yenge angocngineng yogo ngani-nganiine monic filesoc filesoc aigaing. \p \v 42 Homackacni gboliyelu fangke-fangke, yogolec silicine inguc hocne fagac. Ngic socngineng himongka locaigabeleng, yogo peleckelu dangkelu miyac aidaicte. Aime Wapongti yogo hatacmac bagboliyecaigac, yogodibac fafa-sanang faginowagac. \v 43 Soc ye howacine ailu hoine fitome himongka longkegabeleng, yogodi silicine madicne ailu gboliyelu fangkecaigac. Wiyac tapili mikac aime himongka longkeicne, yogodi tapiliholec gboliyelu fangkecaigac.\x - \xo 15:43 \xt Filp 3:20-21\x* \v 44 Ngic socngineng longkecaigabeleng, yogo himongte soc. Aime Wapongti socngineng bagboliyecaigac, yogo honocmengte soc. Himongte soc fagacka, honocmengte soc ye inguchac fagac. \v 45 Yogolec yowa yanguc kwelengkeicne fagac, \q1 “Adam molic-molic, ye kwele-ilucineholec ailu gagaineholec fikewec.” \rq (Fike 2:7) \rq* \m Fikeme Adam monic lobeina\f + \fr 15:45 \ft Adam monic lobeina fikewec, yogo Yesu.\f* fikewec, yedibac asu gagaineholec nolewec. \v 46 Honocmengte soc ye molickelu mi kwesiwec, miyac. Himongte soc yogodibac molickelu kwesimebac, honocmengte soc ye lobeina kwesiwec. \v 47 Ngic molickelu kwesiwec, ye himong lubedi baicnele himongkacni fikewec. Aime yele lobewa kwesiwec, yebac honocmengkacni kwesiwec. \v 48 Ngic himong lubedi baicnele, himongte ngic-ngigac ye ingucnehac gagaing. Aime ngic honocmengkacni kwesiwecte, honocmengte ngic-ngigac ye ingucnehac gagaing. \v 49 Nongileng himong lubedi ngic baicne yele silic baibeng, silicine ingucnehac honocmengkacni ngic yele silic balu gadabelengte. \s1 Honocmengte silic ailu honocmengka ganoga \p \v 50 Ngic hae-gbafocne, soc sac-biuckolecti Wapongte ngani-damongte mole-damoc nalic mi badaicte, miyac. Wiyac peleckelu dangkedaicte, yogodi wiyac fafa-sanang faginowagacte mole-damoc inguchac nalic mi badaicte, inguc hocne edocngebagabac. \v 51 Yowa monic sangke-sangke fagac, yogo mibe yegengkeme ngagening. Nongilangkocni gocne yenge mi homaebongkahac, Sugucnedi nongileng ngic-ngigac homaicne yengeholec momochac bafaliyecnubame silicine monic aiyackedabelengte.\x - \xo 15:51 \xt 1Tes 4:15-17\x* \v 52 I yangucte, dameng moto-motoina kpeng monicti hiyame wiyac sasawa biyacbenang pilatac bacaigac, me donge-balang baducaigabeleng, silicine yogo ingucne fikedaicte. Yedi ngic-ngigac biyachac homaibong, yenge bagboliyecebame yenge fangkelu gaga dongke-dongkeine mikac badaingte. Inguc fikeme nongileng inguchac bafaliyecnubame silic monic aidabelengte.\x - \xo 15:52 \xt Mat 24:31\x* \v 53 Wapongti wiyac howacine ailu homaicne ye gaga dongke-dongkeine mikac ngakpi ingucne holecnodaic.\x - \xo 15:53 \xt 2Kor 5:4\x* \v 54 Aime Wapongti wiyac howacine nga homaicne gaga dongke-dongkeine mikac ngakpi ingucne holecnodaicte. Yowa yago Wapongte hibiwa kwelengkeicne fagac, yogo noine fikedaicte, \q1 “Gagadi gbelong ailu homac gbokeme miyac aiwec.” \rq (Yes 25:8) \rq* \q1 \v 55 “Homac, ga gbelong aidamecte, me? Yogo miyac! Sangalagone yogo weni?” \rq (Hos 13:14) \rq* \s1 Yesuholec wetackelu gbelong aidabelengte \p \v 56 Homacte sangala yogo bikic. Aime Wapongte \w yefe-yowa\w* ngagelu mi balaibegabiyengtewa, bikic yogo tapili lacnogac.\x - \xo 15:56 \xt Rom 7:13\x* \v 57 Aimebac Wapongti yefe bafuwanoleme nongileng Sugucnenonggeng Yesu Kristole ailu gbelong aicaigabeleng. Ilec nongileng Wapong kwele-madic micnogabeleng. \v 58 Ngic hae-gbafocne kwelenedi ngengele angac ngagegabac, ngenge Sugucnele bole bacaigaing, yogo noineholec aicaigac, ngenge yogo ngagegaing. Ilec ngenge mi tulickedabiyeng, ngenge damengsoc sanangne domalu Sugucnele bole basuguledabiyeng. \c 16 \s1 Wapongte bingec yengele babafic \p \v 1 Wapongte bingec Yerusalem gagaing, yengele ailu hiye-moneng yanguctihac kpaduckegabeleng, yogolec yowa yanguc mibe, na Galata habu yowa edocebalu weduyeleiba, ngenge yogohac aidaing.\x - \xo 16:1 \xt Rom 15:25-26; 2Kor 8:1-9\x* \v 2 Ngenge Sondasoc monengngineng filesoc filesoc bacaigaing, yogowacni tofaine heuckelu macnginang lobong ngiyedaic. Inguc aibong na fudacte, dameng iwa kpakpaducte boletowa mi banoga. \v 3 Ngenge inguchac ngic gocne bawosaecebadaing. Aime nani fulu hibi kwelengkelu kwele-madicte moneng momoc yelelu salecebabe Yerusalem iwa hikedaingte. \v 4 Aime na ngagebe nalic yengeholec hikenogale silic aidaictewa, na momochac hikedacte. \s1 Sugucnedi ngageme nani fudacte me Timotidi fudaicte \p \v 5 Na Masedonia yefe hikenogale ngagelu Masedonia falockelubac ngengela fudacte.\x - \xo 16:5 \xt Sale 19:21\x* \v 6 Fulu ngengeholec ngiyebe motome, baficnubong nebocka me nebocka hikedacte. Aime ngengeholec dameng dalicne gadacte mecne. Entacka gadacte ingucne, ibac tilo-gbelong damengka ngengeholec gadacte.\x - \xo 16:6 \xt Rom 15:24\x* \v 7 Na yanguctihac ngengela yefe moc falockelu hikenogale mi ainelegac. Sugucnedi ngageneledaictewa, ingucne, iwa fulu dameng dalicne ngengeholec ganogale ngagesigabac. \v 8 Ailu Efesas himongka gabe \w Pentikos\w* dameng motome hatacmac hefaliyelu hikedacte. \v 9 Yanguctihac bole sugucnebenang noineholec banogale yefe fikelu fagac. Aime yanguctihac ngabafocne bocyac gagaing.\x - \xo 16:9 \xt Sale 19:8-10; 2Kor 2:12\x* \p \v 10 Timoti ye ngengela fudaictewa, ngengileng hewacka lobong galu hangoc mi aidaic. Ye na ingucnehac Sugucnele bole balu gagac.\x - \xo 16:10 \xt 1Kor 4:17\x* \v 11 Ngengelacni monicti ye lobe mi holecnodaic. Ye hatacmac nala hefaliye kwesinale mime, ngenge yefeine bafuwalu kwele-mogungka salebong kwesidaic. Na ye nga \w ngic hae-gbafocnonggeng|lemma="ngic hae-gba"\w* gocne yengele wangec gagabac.\x - \xo 16:11 \xt 1Tim 4:12\x* \p \v 12 Ngic hae-gbanonggeng Apolos funale nani bocyac kpafengkelu yanguc ngageiba, yedi ngic hae-gba yengeholec ngengela fudaicte. Aime ye biyac funale mi aicnowec. Ye galu sawaine monic fikeme nalic fudaicte, Yele inguc migabac.\x - \xo 16:12 \xt 1Kor 3:6\x* \s1 Mibasanang yowa \p \v 13 Ngenge deboc-gboli galu damongnagulu efeckelu ngagesingkelu sanangne domadaing. Ngenge hangoc mikac galu sanangne gadabiyeng. \v 14 Ailu ngenge wiyac sasawa ainogale kweledi angac ngagenagulu aidabiyeng. \p \v 15 Stefanas nga golowacfocine yenge Akaia himongka\f + \fr 16:15 \ft Akaia himong yogo Roma prowins monic, nga Korin taon, yogo Akaia himong yogolec kapital.\f* molickelu bole yogolec noine kwele-hefaliyec aiibong. Yenge kwele-hefaliyec ailu molickelu Wapongte bingec baficebabong, ngenge ngic-ngigac yogo ngagecebaibong. Ngic hae-gbafocne, kpafengngebalu yanguc migabac, \v 16 Ngic-ngigac ingucne nga gocne yengeholec galu boletowa balu gacaigaing, ngenge yengele yowa balaibedaing.\x - \xo 16:16 \xt 1Kor 1:16\x* \v 17 Stefanas nga Fotunatus ailu Akaikus, ngic yogo yengi ngengele ameine nala kwesiibongte ailu beliyegabac. \v 18 Ailu yenge nale asu nga ngengele asungineng momochac yeuckebong madickeibeng. Ilec ngenge ngic ingucne yengele madicnengineng yogolec mibong yegengkedaic. \p \v 19 Asia prowins kwelina Yesule habu gagaing, yenge wenac-madicngineng lobong ngengela fugac. Ailu Akwila nga Prisila, nga ngic-ngigac yekele macka Yesule habu kpaduckecaigaing, yenge Sugucnele wacka wenac-madicngineng lobong ngengela fugac.\x - \xo 16:19 \xt Sale 18:2,18,26\x* \v 20 Ailu ngic hae-gbafocnonggeng sasawadi wenac-madicngineng lobong ngengela fugac. Ngenge Wapongte bingec gagaingte aibabaine balaibelu molewa babac ainagulu\f + \fr 16:20 \ft Polle damengka yenge molewa babac ainogale ngagelu bafaliyelu yanguc kwelengkewec, “muducnagudaing.”\f* wenac-madic minagudaing. \p \v 21 Na Poldi wenac-madic yowa yago neicne molenedi kwelengkegabac.\f + \fr 16:21 \ft Poldi hibi kwelengkenogale mime ngic monicti yele yowa ngagelu kwelengkelu gawec. Aime moto-motoine sugu yeuctihac kwelengkeme ngic-ngigac yenge ngagebong hibi yago noine Poldi kwelengkewec ingucne aiwec.\f* \v 22 Monic ye Sugucnele kweleinedi mi angackedaictewa, ye Wapongte aalicte bagewa gadaic. O Sugucne, ga welec.\x - \xo 16:22 \xt Gal 1:8-9\x* \p \v 23 Sugucnenonggeng \w Yesule|lemma="Yesu"\w* kwele-madicti ngengeholec fadaic. \v 24 Ngic-ngigac Kristo Yesuholec wetackelu gagaing, nale kwele-angacti sasawa ngengela fadaic. \p Yogo foinac.