\id COL \h Colosenses \toc1 Carta ni chaa Pablo nuu yɨvɨ ka kandixia ñuu Colosas \toc2 Colosenses \toc3 Col. \mt1 Carta ni chaa Pablo \mt1 nuu yɨvɨ ka kandixia \mt1 ñuu Colosas \c 1 \p \v 1-2 Ruꞌu Pablo jiin ñani yo Timoteo, jaꞌa ka kanxiaꞌu ri jiin taka roꞌo ja ka kandixia Cristo kanchuku ra ñuu Colosas. Maa ri kuu apóstol nuu Jesús, ti Jesús kuu Cristo, ya ndiso ya jniñu ñaꞌnu nuu Yandios. Ti maa ya ni jaꞌa jniñu jaꞌa nuu ri ja na kuu ri apóstol nuu ya. Na taji ri tutu jaꞌa nuu ra naa ra ja ka kuu ra ñani ri, chi taka yo ka yɨꞌɨ ndaꞌa Cristo. Ti ni sasɨɨn ya roꞌo ja ka kandixia ra Jesús, jiin ja na kunukuachi ra nuu ya naa ra. Ti kuni ri ja Tata yo Yandios, na kundaꞌu ini ya roꞌo naa ra, ti saꞌa ya ja kukuee kunchuku mani ra. \s1 Jikantaꞌu Pablo ja kuu yɨvɨ ñuu Colosas \p \v 3 Nɨnɨ ka nakuantaꞌu ri nuu Yandios, ja maa ya kuu Tata Jitoꞌo Jesús, ya kuu Cristo. Nɨnɨ nakuantaꞌu ri nuu ya ja kuu roꞌo naa ra, ti jikantaꞌu ri jaꞌa ra naa ra, \v 4 chi ni ka niꞌin ri jnuꞌun ja ka kandixia ndaa ra Cristo Jesús, jiin ja ka kundaꞌu ini ra taka ga yɨvɨ ja ni sasɨɨn Yandios ja na kunukuachi i nuu ya. \v 5 Ti kuñukuu ini maa ra ja na niꞌin ra ja iyo nuu Yandios ja kuu maa ra naa ra. Ti ja ni niꞌin ndaa ra jnuꞌun yukan na ni ka jinisoꞌo ra jnuꞌun Cristo Jesús. Ja yukan kuu ja viꞌi ga ni ka kandixia ra jnuꞌun Cristo jiin ja ka kundaꞌu ga ini ra taka ga yɨvɨ ja suni ka yɨꞌɨ i ndaꞌa ya. \v 6 Jandaa kuu ja ni ka jinisoꞌo ra jnuꞌun Yandios sɨkɨ Cristo Jesús, ti ni ka jantaꞌu ra jnuꞌun un ja kundaꞌu ini Yandios yoꞌo naa yo. Undi kɨvɨ ni ka kandixia ra jnuꞌun un, ti undi vijna ka kuu ra nanu ɨɨn ndeꞌe yujnu vaꞌa, ja nɨnɨ jaꞌa ndeꞌe vixi, chi jnuꞌun un saꞌa ja ka saꞌa ra jniñu vaꞌa, ti viꞌi ga ka nakaya jniñu ka saꞌa ra un. Ti suni siaꞌan kuu jiin jnuꞌun Cristo Jesús nu na kuichanuu kiꞌin taka nuu ñuyɨvɨ. \v 7 Epafras, chaa ni xnaꞌan jnuꞌun un nuu ra naa ra, kuu da ɨɨn chaa junukuachi nuu Cristo jiin ri, ja ni ka kuu mani ri jiin da. Ni tatu Cristo jniñu un nuu da ja na xnaꞌan da jnuꞌun Yandios nuu ra naa ra jiin ja na koto da roꞌo naa ra. Ti vaꞌa xaan saꞌa da jniñu un. \v 8 Ti maa da ni jani jnuꞌun un nuu ri nava kanchuku ra naa ra jiin ja ni saꞌa Espíritu Santo, ja vii ka kandaꞌu jiin jnaꞌan ra naa ra. \p \v 9 Ja yukan kuu ja tu jaꞌncha ini ri ja jikantaꞌu ri jaꞌa ra naa ra, undi na kɨvɨ ni niꞌin ri jnuꞌun ni kaꞌan Epafras ti undi vijna. Ti jikantaꞌu ri ja na saꞌa Espíritu Yandios ja na kɨvɨ inijnuni ra taka ja kuni ya ja saꞌa ra naa ra, jiin ja na koo ndichi ini ra jiin jnuꞌun ya. \v 10 Ti jikantaꞌu ri ja na kaka ndaa ra naa ra nava jnaꞌan ja ka kuu ra yɨvɨ ka yɨꞌɨ ndaꞌa maa Jitoꞌo, chi siaꞌan ti kusɨɨ ga ini Yandios. Nanu ɨɨn yujnu vaꞌa ja jaꞌa ndeꞌe vixi, suni siaꞌan saꞌa ra jniñu vaꞌa nava viꞌi ga na kɨvɨ inijnuni ra nasa vii kuñaꞌnu Yandios, ti nava na kuni ra na jniñu vaꞌa ja ka saꞌa ra ja kuu maa ya. \v 11 Jikantaꞌu ri ja na kuaꞌa ya jnundee ini roꞌo naa ra, chi jandaa ndixia kuu ja maa ɨɨn ni ya kuu ja kuñaꞌnu. Yukan saꞌa ya nava na kundee ini ra ti saꞌa ra taka jniñu ni tatu Yandios nuu ra naa ra, ti nava tu kuɨtɨ ini ra koto ra taka nundoꞌo kondoꞌo ra naa ra. \v 12 Chi suꞌva na kosɨɨ ini ra, ti nakuantaꞌu nuu Tata yo Yandios, chi maa ya kuu ja ni saꞌa ya jiin ra ja na niꞌin jnaꞌan ra taꞌu ra jiin taka ga yɨvɨ ka yɨꞌɨ i jiin ya, ti kɨvɨ ra ñuu nuu taꞌu Yandios jniñu jiin seꞌe ya Jesús, ja kundaꞌu ndixia ini ya. Ti yukan kuu nuu ndijin ga ja undi janducha, \v 13 chi maa Yandios ni nama ya yoꞌo na ni ka jika yo jiin kuachi yo, nanu ja ni ka jikonuu yo jiin nuu ñuñaa. Ko tukaa ga ka jika yo ichi yukan, chi ni sama ya yoꞌo ja ni skɨvɨ ya yoꞌo nuu ndaꞌa Seꞌe ya. \v 14 Ti maa Seꞌe ya kuu ja ni chunaa ya yoꞌo, chi ni jiꞌi ya ja sɨkɨ yoꞌo. Ja yukan kuu ja ni jankaꞌnu ini Yandios nuu kuachi yo. \s1 Maa Cristo kuñaꞌnu \p \v 15 Ti ja na kuu kuni ndijin yo Yandios, yukan kuu ja ni taji ya Seꞌe ya nava na kuni yo nasa kaa maa ya. Ti ja iyo Seꞌe ya undi nuu, sa ni jankoo taka ga ja iyo, ti kuñaꞌnu ya nuu taka ja iyo. \v 16 Ni saꞌa Yandios ndɨꞌɨ ja iyo, ti yukan ni saꞌa Cristo. Ni saꞌa ya ndɨꞌɨ ja iyo andɨvɨ jiin ja iyo nuu ñuyɨvɨ. Ni saꞌa ya ndɨꞌɨ ja jini yo jiin nuu yo, jiin ndɨꞌɨ ja tu kuu kuni yo. Yɨndaꞌa ya taka chaa kuñaꞌnu nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Suni ni saꞌa ya taka ángel kanchuku andɨvɨ ja ka kuñaꞌnu i ka ndisojniñu i. Ni saꞌa Yandios ndɨꞌɨ ja iyo, ti maa Cristo ni saꞌa un, ko ja na nakuaꞌa i ja yɨñuꞌun Cristo kuu ja ni saꞌa ya yukan, jiin ja na kuñaꞌnu Cristo nuu taka ja iyo. \v 17 Ja iyo Cristo ti sa ni jankoo taka ga ja iyo. Ndaꞌa maa ya yɨꞌɨ, ti ja kachi maa ya kuu, ti kuu jiin taka yukan nava kuni maa ya. \v 18 Ti maa Cristo kuu xini nuu taka yɨvɨ ka kandixia, ti yɨvɨ un kuu i nanu yɨkɨ kuñu ya, chi ka yɨꞌɨ i ndaꞌa ya. Saꞌa ya ja na kuchaku i ja kuu taka ni saa ni. Ti ja ni nandoto ya nuu kaꞌiin ndɨyɨ un kuu ja ni stuu ya maa ya ja kuñaꞌnu ya nuu ñujiꞌi un, jiin ja na naxndoto ya taka yɨvɨ ka kandixia i ya. Yukan ni saꞌa Cristo nava na nduñaꞌnu ya nuu taka un. \v 19 Ja yukan kuu ja ni kusɨɨ ini Yandios ja ni ndaku seꞌe ya Cristo nanu kaa maa ya. Taka jnuꞌun kaꞌan yo ja kuu Yandios, suni taka un kuu Seꞌe ya Cristo. \v 20 Yukan ti ni jini yo ja maa Cristo ni saꞌa ja na koo jnuꞌun mani ini nuu nɨ kaꞌnu ñuyɨvɨ jiin andɨvɨ nuu Yandios. Ja yukan kuu ja ni jatɨ Cristo nɨñɨ ya nu ni jiꞌi ya nuu ndaꞌa cruz. Yukan ni xndoo nuña ya ichi ja na ndumani taka ja iyo ñuyɨvɨ jiin taka ja iyo andɨvɨ nuu ya. Ti ja na ndumani taka un nuu ya, yukan kuu ja ni jiꞌi Cristo nuu ndaꞌa cruz. \p \v 21 Ti roꞌo naa ra ja ka kandixia ra Cristo vijna, ja ni ndumani Yandios jiin ra naa ra. Tu ni ka kandixia ra undi nuu, chi vanua jika ni ka iyo inijnuni ra nuu jnuꞌun ya. Ni ka jito uꞌu ra jnuꞌun un, chi niꞌin xaan ni ka ndikun ra jniñu kueꞌe un. \v 22 Ko vijna chi ja ni saꞌa Yandios ja ni ka kiꞌin ra jnuꞌun ya, ti nava na ndumani ya jiin ra naa ra. Ja yukan kuu ja ni soko Cristo yɨkɨ kuñu maa ya ja ni jiꞌi ya, nava na koo ndoo ra koo ii ra kɨvɨ na najaa ra nuu ya, ti tukaa na kuachi koo sɨkɨ ra. Tukaa kuu ja kankuachi yɨvɨ sɨkɨ ra. \v 23 Jandaa ndixia kuu yukan, ko suni kanuu ja na siin ra kandixia ndaa ra jnuꞌun Cristo Jesús, ja ni jiꞌi ya nuu ndaꞌa cruz ja sɨkɨ yoꞌo naa yo. Ja yukan kuu ja kuñukuu ini ja nama ya roꞌo naa ra. Ti na kachi ri ja koto ma xndoo ra jnuꞌun un. Chi jnuꞌun un ni ka jini ra, ti ni jichanuu jnuꞌun un kuaꞌan taka ñuyɨvɨ yo. Ti suni yukan ni tatu Yandios ruꞌu ja na kaꞌan ri. \s1 Ndisojniñu Pablo ja kunukuachi da nuu yɨvɨ ka kandixia \p \v 24 Vijna ti ruꞌu Pablo, iyo sɨɨ ini ri ja jnaꞌan ri nundoꞌo ja kuu roꞌo naa ra. Ni jaꞌa Cristo jniñu nuu ri ja kaꞌan ri jnuꞌun ya taka ñuu, ko suni ni kachi ya ja kondoꞌo ri nundoꞌo jiin jniñu un. Vijna ti siuku ri nava ni kachi ya, ko siuku ri ja kuu yɨvɨ kandixia taka ñuu, ja ka kuu i nani yɨkɨ kuñu ya, chi ka yɨꞌɨ i jiin ya. \v 25 Ti jniñu ri kuu ja xnaꞌan ri jnuꞌun ya nuu yɨvɨ kandixia taka ñuu, chi siaꞌan ni tatu Yandios jniñu nuu ri. Ja yukan kuu ja siin ri xnaꞌan ri jnuꞌun ya nuu ra naa ra nava na kɨvɨ inijnuni ra nasa kuni kaꞌan jnuꞌun un. \v 26 Chi undi na janaꞌan ti undi vijna, tu ni ka jini ni ɨɨn yɨvɨ jnuꞌun ni yɨsaꞌyɨ nuu Yandios. Ko vijna ti ni stuu ya jnuꞌun un nuu yɨvɨ ka yɨꞌɨ jiin ya. \v 27 Ni kuni ya ja na xnaꞌan ndijin ya nuu i nasa vii kaa jnuꞌun ni yɨsaꞌyɨ un, chi undi nuu yɨvɨ ɨnga nación tu ni ka jini kuɨtɨ i sɨkɨ jnuꞌun ya. Ko vijna ti kachi jnuꞌun yɨsaꞌyɨ un ja na niꞌin i ɨɨn taꞌu ñaꞌnu xaan. Ti jnuꞌun un kuu ja kancha Cristo jiin ra naa ra, vasu ka kuu ra yɨvɨ ɨnga nación ja tu ka yɨꞌɨ jiin nación Israel. Ko ka jini ra ja kancha Cristo jiin ra, ti ka niꞌin ra jnundee ini jiin jnuꞌun un, ti ka ñukuu nɨ ini ra ja nduñaꞌnu ra nu na kɨvɨ ra ñuu nuu taꞌu Yandios jniñu, chi kuaꞌa ya taꞌu un nuu ra naa ra. \p \v 28 Maa ɨɨn ni jnuꞌun Cristo kuu jnuꞌun kaꞌan ri. Ti ndoꞌo vaꞌa ini ri nasa xnaꞌan ri jnuꞌun un. Ja yukan kuu ja nuu savaꞌni ga ɨnga yɨvɨ na kaꞌan ri jnuꞌun un nuu i, ti xndaku niꞌin ri nuu i ja tu kɨvɨ nduu i jiin ɨnga jnuꞌun. Ti na xnaꞌan ri nuu i nava kaꞌan jnuꞌun un ja nasa kaka ndaa yo ichi ya nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Ti siaꞌan xndaku kaji ri nuu taka yɨvɨ nava na kendo ndaa i nuu Yandios. Ti kuu kendo ndaa i nuu ya ja ni ka kandixia ndaa i jnuꞌun ni xnaꞌan ri, ti nava na kɨvɨ i ndaꞌa Cristo. \v 29 Ni tatu Yandios ruꞌu jniñu un, ti saꞌa ri jniñu un jiin nɨ ini nɨ añu ri nava na kundee ri jiin jniñu saꞌa ri un. Ti maa Cristo chindee chituu ya ruꞌu nava na kundee ri siuku ri jniñu un. \c 2 \p \v 1 Na kachi ri nuu ra naa ra ja niꞌin xaan nduku ndee ri, ja na chindee ri taka roꞌo ja tu jaꞌi kuni ra nuu ri, roꞌo ja kunchuku ñuu Colosas jiin taka ga yɨvɨ ka kandixia ñuu Laodicea. Niꞌin xaan jikantaꞌu ri jaꞌa ra naa ra jiin nɨ ini nɨ añu ri. Nduku ndee xaan ri ja na xnaꞌan kaji ri nuu ra naa ra. \v 2 Ti siaꞌan saꞌa ri ja kuu taka yɨvɨ kandixia un, nava na niꞌin i jnundee ini jiin jnuꞌun xnaꞌan ri nuu i naa i. Ti ɨɨn nuu kuantaꞌu i jnuꞌun un, chi ɨɨn nuu ka kundaꞌu ini jnaꞌan i. Siaꞌan ka saꞌa i chi ka siuku i taka jnuꞌun ndaa sɨkɨ Cristo. Ti nu na kuantaꞌu i jnuꞌun xnaꞌan ri, ja siaꞌan ti kɨvɨ vaꞌa inijnuni i nasa kuni kaꞌan jnuꞌun Yandios ja ni yɨsaꞌyɨ undi nuu. Ko vijna tukaa, chi vijna ja ka jini yo ja kaꞌan jnuꞌun sɨkɨ Cristo. \v 3 Ti maa Cristo kuu ja skɨvɨ jnuꞌun ya undi inijnuni yɨvɨ, ti yukan kutuꞌva yo jnuꞌun ndichi xaan jiin jnuꞌun tuꞌva xaan, chi tendɨꞌɨ jnuꞌun ni kaꞌan sɨkɨ Yandios ka yɨꞌɨ jiin Cristo. \p \v 4 Yukan xndaku ri nuu ra naa ra nava tu xndaꞌu ni ɨɨn yɨvɨ roꞌo naa ra, ja nu ka kaꞌan i jnuꞌun vaꞌa xaan vasu mani jnuꞌun xndoñaꞌan kuu. \v 5 Siaꞌan xndaku ri nuu ra naa ra vasu jika kanchuku yo. Ti vasu siaꞌan, ko ñukuu ini ri roꞌo naa ra, ti kusɨɨ xaan ini ri nu ni jini ri nava ka jika ndaa ra, ti ka kandixia nɨ ini ra Cristo. \v 6 Ja siaꞌan kuu ja ka jantaꞌu ra ja jitoꞌo ra kuu Cristo Jesús. Yukan na ti kanuu ja kaka ndaa ra jiin ya, nava na kundaa ja ka yɨꞌɨ ra jiin ya naa ra. \v 7 Ti saꞌa ra taka yukan, chi jandaa ndixia kuu ja ni ka kɨvɨ ra ndaꞌa ya. Ti nu na kaka ndaa ra ichi ya, ti kukutu ga ini ra ja na kuandatu ra nuu jnuꞌun ya. Ja siaꞌan ti viꞌi ga ka kandixia ndaa ra Cristo. Ja ni ka kutuꞌva ra taka jnuꞌun un, ti viꞌi ga nakuantaꞌu nuu Yandios ja kuu yukan naa ra. \s1 Ni nasama Cristo yoꞌo \p \v 8 Koto ma kuaꞌa ra jnuꞌun ja xndaꞌu ɨɨn yɨvɨ roꞌo naa ra jiin ɨɨn jnuꞌun ndichi, chi mani jnuꞌun vixi jiin jnuꞌun xndoñaꞌan kuu jnuꞌun un. Yukan kuu junꞌun ja vaji nuu yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa ti ansu jiin maa Cristo. Tu kuɨtɨ skejnaꞌan yo jnuꞌun Cristo jiin jnuꞌun un. \v 9 Chi maa ɨɨn ni Cristo ni stuu ya nava kaa maa Yandios. Na ni kuncha Cristo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ni kuu ya ndɨꞌɨ taka nava kaa maa Yandios, ti siaꞌan kuu ya vijna. \v 10 Ti sɨkɨ ja ka yɨꞌɨ ra ndaꞌa Cristo, tu kuɨtɨ iyo ja kumani nuu ra nu kanchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Yukan saꞌa Cristo jiin ra naa ra, chi maa ya kuñaꞌnu nuu taka ga ja ka kuñaꞌnu jiin taka ja ka ndisojniñu nuu ñuyɨvɨ jaꞌa jiin nuu taka tajnu Yandios ja ka jika i andɨvɨ. \p \v 11 Saꞌa yo nanu yɨvɨ hebreo ka chaa i ɨɨn jnuni nuu yɨkɨ kuñu seꞌe yɨɨ i, ti yukan kuni kaꞌan ja yɨꞌɨ i nuu maa ɨɨn ni nación Israel. Suni yukan ni saꞌa Yandios jiin yoꞌo ansu ni jaꞌa ya jnuni nuu yɨkɨ kuñu yo. Chi ni kenchaa ya kuachi yo, ti ni skɨvɨ ya yoꞌo ndaꞌa Cristo. Jiin yukan ni sasɨɨn ya yoꞌo ja kuu maa ya nu kunchuku yo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Tukaa kɨvɨ nduu yo jiin kuachi. Chi nɨnɨ ka iyo ini yo ja ka kɨvɨ nduu yo jiin kuachi, ko vijna tukaa kanuu ja saꞌa yo yukan, chi maa Cristo ja ni nama ya yoꞌo. \v 12 Ja ni ka janducha ra, yukan ni ka jaꞌa ra jandaa ja ka yɨꞌɨ ra jiin Cristo, ja ni kuu nanu ja ni ka ñunduji ra jiin ya. Suni ni kuu nanu ja ni naxndoto Yandios roꞌo naa ra jiin Cristo, chi ni saꞌa Yandios jniñu ñaꞌnu na ni naxndoto ya Cristo nuu ñujiꞌi, ti ni ka kandixia ndaa ra ja suni siaꞌan saꞌa Yandios jniñu ñaꞌnu ja kuu maa ra naa ra. \p \v 13 Sa ti kandixia ga ra Cristo, ni ka kuu ra nanu ndɨyɨ, chi tu ni ka jini kuɨtɨ ra jnuꞌun Yandios. Ni ka kuu ra yɨvɨ ɨnga nación ja tu ni ka ñavaꞌa ra ley Moisés. Ja yukan kuu ni ka saꞌa ra savaꞌni ga jniñu kueꞌe. Ko tukaa vijna, chi siaꞌan nanu ni naxndoto Yandios Cristo nuu ñujiꞌi, suni siaꞌan ni kuu nanu ja ni naxndoto ya roꞌo naa ra jiin Cristo. Ni ka kuu ra nanu ndɨyɨ undi nuu, ko vijna tukaa. Vijna ti ni saꞌa ya nanu ja kuchaku ra tuku, ja tukaa ka kuu ra nanu ndɨyɨ. Ni ndundaꞌu ini ya, ti ni jankaꞌnu ini ya nuu kuachi ra naa ra. Yukan na ti sa kuu kunchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa nava kuni maa Yandios. \v 14 Ti yukan kuu ɨɨn ja iyo ɨɨn tutu ja kankuachi sɨkɨ yo ja tu ni jandatu yo nuu ley Yandios. Ko ni nakuankaꞌnu ini ya, chi nanu ja ni ndaꞌva ya tutu un kuu ja ni jiꞌi Cristo nuu ndaꞌa cruz. Ni kuu nanu ja ni chuku ya kuachi yo jiin nduyu kaa nuu ndaꞌa cruz. Yukan ni chunaa Cristo nuu kuachi yo ɨɨn jinu ni. \v 15 Ti ja ni jiꞌi Cristo nuu ndaꞌa cruz, jiin yukan ni stuu Yandios ja ja ni kundee ya sɨkɨ taka ja kueꞌe ja ni ka ndisojniñu undi nuu. Nanu kuꞌni yo ɨɨn presu ti ka jini yɨvɨ ja kiꞌin da vekaa, suni siaꞌan ni kundee Cristo na ni jiꞌi ya nuu ndaꞌa cruz. Ti yukan ni stuu Yandios ja ja ni nduñaꞌnu Cristo nuu taka ga ja ka ndisojniñu. \p \v 16 Ja siaꞌan kuu ja koto kuantaꞌu ra nu kankuachi yɨvɨ sɨkɨ ra, sɨkɨ ɨɨn ja yaji ra xi ja jiꞌi ra, xi ja tu koñaa ii ra ɨɨn kɨvɨ viko, jiin kɨvɨ nukoso yoo, jiin kɨvɨ ndetatu. \v 17 Ley ni jaꞌa ya nuu Moisés ni jajniñu undi nuu na ti kii ga Cristo. Ko vijna ti ja ni kii ndijin ya, ti yukan ni ka jini ndaa yo ja ja ni kii un ni kuu maa Cristo. \v 18 Ja yukan kuu ja koto kuaꞌa ra jnuꞌun ja ɨɨn yɨvɨ na kankuachi i jaꞌa ra, ja tu naniꞌin ra ɨɨn taꞌu nuu Yandios. Chi iyo yɨvɨ xnaꞌan jnuꞌun xndoñaꞌan. Ka kaꞌan i ja ka jini ndaa i jnuꞌun un, chi siaꞌan ni xnaꞌan Yandios nuu i. Ka kaꞌan i ja nu tu kuandatu ra jnuꞌun un, ti tu na niꞌin taꞌu ra nuu ya. Ko ruꞌu Pablo, na kachi ri ja tu kuajniñu jnuꞌun un. Mani ni ka nduvixi yɨvɨ un, chi nakani ini i jnuꞌun iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ti ansu jnuꞌun vaji nuu Yandios. \v 19 Ti vasu ka kaꞌan i ja ka kandixia i Cristo, ko tuu, chi tu ka jandatu i maa jnuꞌun ndaa nava kaꞌan Cristo. Tu ka yɨꞌɨ i jiin maa Cristo, ja kuu ya xini nuu yɨvɨ ka kandixia. Maa Cristo kuñaꞌnu nuu yɨvɨ ka kandixia, ti yoꞌo ka kuu yo nanu yɨkɨ kuñu ya, chi ɨɨn ni ka kuu yo jiin ya. Ti siaꞌan nanu ka niꞌin yo ja skuaꞌnu yo yɨkɨ kuñu yo, suni siaꞌan kuaꞌa Cristo nuu yɨvɨ ya taka ja ka nandɨꞌɨ i ja na kaka ndaa i nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Saꞌa yo nanu ja ñujnaꞌan yɨkɨ yo jiin tuchi, ti ka yɨjnɨ nuu ñujnaꞌan yɨkɨ un nava na koo vaꞌa ti sajniñu nɨ tuꞌu yɨkɨ kuñu yo. Suni kuu nanu ja ñujnaꞌan Cristo jiin yɨvɨ ya, chi kancha ya jiin i naa i. Siaꞌan kuu ja jaꞌa Yandios jnundee ini nava na kundee ini i jiin jniñu ni tatu ya nuu i naa i. \p \v 20 Ruꞌu Pablo, na kachi ri nuu ra naa ra, ja ka kuu ra yɨvɨ ka kandixia kanchuku ñuu Colosas, ja na ni jiꞌi Cristo nuu ndaꞌa cruz, ni kuu nanu ja ni ka jiꞌi ra jiin ya, ni jiꞌi ya ja sɨkɨ roꞌo naa ra. Nu ni jiꞌi ya ja sɨkɨ roꞌo naa ra, ti jiin jniñu ñaꞌnu un ni chunaa ya roꞌo nuu savaꞌni ga jnuꞌun ja iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Tukaa kanuu ja na siuku ra jnuꞌun iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, chi ja ni chajiyo Cristo roꞌo naa ra. Ti nu jandaa kuu un, ¿xi ka kendo vaꞌa ja ka saꞌa ra nanu ka saꞌa taka ga yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa nu? \v 21 Chi jnuꞌun yukan kaꞌan ja kuandatu ra taka jnuꞌun jaꞌa: “Koto ma keꞌe ra jaꞌa, koto ma kaji ra yukan, ni koto jnɨɨ ra”, kachi. \v 22 Ko kaꞌan jnuꞌun un sɨkɨ ja kuajniñu yo ɨɨn jinu ni ti tukaa. Chi vaji jnuꞌun un nuu ichi ka saꞌa yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa, ansu vaji nuu Yandios. Ti tu nijniñu ja kendo ndaa yo nuu Yandios. \v 23 Ka jani ndixia ini i ja jnuꞌun ndichi kuu yukan, chi ka chayɨka i maa i ti niꞌin xaan ka chiñuꞌun i ángel Yandios, jiin ja saꞌa ndaꞌu i maa i, jiin ja ka xndoꞌo i yɨkɨ kuñu i. Ko na kachi ri ja tu nijniñu kuɨtɨ jnuꞌun un, chi tu jasɨ jnuꞌun un nuu yo ja ka saꞌa yo kuachi nu kanchuku yo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Tu nijniñu jnuꞌun un ja ka chiñuꞌun yo Yandios. \c 3 \p \v 1 Ti nanu ja ni ka nandoto ra jiin Cristo nuu ñujiꞌi un, yukan ni saꞌa Yandios ɨɨn jniñu ñaꞌnu ja ka yɨꞌɨ ra jiin Cristo. Yukan ti kundiyo ini ra ja na koo ra nava kuni maa ya, chi maa ya kancha andɨvɨ ndaꞌa kuaꞌa Yandios nuu kuñaꞌnu ya nuu taka ja iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Yukan na ti kundiyo ini ra ja na koo ra nava kuni maa ya. \v 2 Ti kuñukuu ini ja kuni ra maa Cristo ja kancha ya andɨvɨ, ti ansu ja kuñukuu ini ra taka ja iyo nuu ñuyɨvɨ. \v 3 Ni kuu un nanu ja ni ka jiꞌi ra nu ni jiꞌi Cristo, chi ni jiꞌi ya ja sɨkɨ roꞌo naa ra. Ti vasu kuñaꞌnu ya nuu taka ja iyo vijna, ko kuu nanu ja yɨsaꞌyɨ jniñu un ja saꞌa ya nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Tu ka chaku ini yɨvɨ. Suni siaꞌan yɨsaꞌyɨ nuu i nasa kuni kaꞌan nava kanchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Tu ka chaku ini i nasa kuu ja ka yɨꞌɨ ra ndaꞌa Yandios, ti kundiyo ini ra ja ka saꞌa ra maa ɨɨn ni jniñu ja kuni maa ya. \v 4 Ti sɨkɨ ja ka yɨꞌɨ ra jiin Cristo naa ra, yukan kundiyo ini ra ka saꞌa ra nava kuni maa ya nu kanchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Ti kɨvɨ nu na nchaa ndijin Cristo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ti nduñaꞌnu ya nuu taka ja iyo. Suni ka nduñaꞌnu ra jiin ya kɨvɨ un naa ra. \p \v 5 Ja siaꞌan kuu ja xndoo taka jnuꞌun ja kuni maa ra. Nu kanchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa nɨnɨ iyo ɨɨn jnuꞌun niꞌin ini yɨkɨ kuñu ra ja ka saꞌa ra ɨɨn jniñu kueꞌe. Koto saꞌa ga ra ni ɨɨn yukan. Koto saꞌa ra ɨɨn jniñu ka saꞌa yɨvɨ ka jika jiin jnuꞌun sɨɨ ini. Koto saꞌa ra jniñu kueꞌe. Ti koto kundiyo ini ra ja niꞌin kuaꞌa ra ndajniñu. Chi taka un kuu ja chiñuꞌun yo ɨɨn santu. \v 6 Chi sɨkɨ yukan kuu ja kii ɨɨn nundoꞌo kaꞌnu xaan ga ja kuaꞌa Yandios nuu yɨvɨ ka kuniꞌin ini nuu ya. \v 7 Ti suni ni ka jandatu ra nuu jniñu kueꞌe ja ni ka saꞌa ra na ti kandixia ga ra Cristo. \v 8 Ko na kachi ri ja vijna na, ti xndoo ra taka jaꞌa: ja ka kuɨtɨ ini ra, ja ka saꞌa ra jniñu kueꞌe sɨkɨ jnaꞌan ra, ja ka kaꞌan ndevaꞌa sɨkɨ jnaꞌan ra, jiin ja ka kaꞌan ndevaꞌa ra nuu i. \v 9 Koto xndaꞌu ra jnaꞌan ra, chi yukan ni kuu ja ni ka saꞌa ra undi na ti kandixia ga ra Cristo, ti ni xndoo ra jniñu kueꞌe un. Chi maa ya ni sama ya roꞌo naa ra. \v 10 Ti vijna ja ni nasama ra naa ra nava na ndujaa ra. Chi siaꞌan ni nasama Yandios roꞌo ja na ndujaa ra. Nanu ɨɨn chaa ni nakiꞌin da saꞌma jaa da, ti ni skaña da saꞌma tuꞌu un kuaꞌan, suni siaꞌan ni nasama ya roꞌo ja na nduu ra nanu kaa maa ya, ti nava na nakuni vaꞌa ra ya, ti na chaku vaꞌa ga ini ra nasa kaa maa Yandios. \v 11 Ja yukan kuu ja tukaa ka ndoꞌo ini ra ja ka kuu ra yɨvɨ ɨnga nación, xi ka kuu ra yɨvɨ ja ni ka niꞌin ɨɨn jnuni nuu yɨkɨ kuñu ra, xi ka kuu ra yɨvɨ ja tu ni ka niꞌin ra jnuni un, xi ka kuu ra yɨvɨ ñuu jika, xi ka kuu ra yɨvɨ ka iyo yuku, xi ka kuu ra muzu ja ni jaan yɨvɨ, xi ka kuu ra yɨvɨ ka sajniñu jaku maa. Chi ɨɨn ni ka kuu yo nuu ya. Chi Cristo kuu Jitoꞌo nuu tendɨꞌɨ yo, ti kancha ya jiin tendɨꞌɨ yo naa yo. \p \v 12 Ka kuu ra yɨvɨ Yandios. Ni kundaꞌu ini ya roꞌo naa ra, ti ni nakaji ya roꞌo naa ra ja ka kuu ra yɨvɨ ya. Ja siaꞌan kuu ja kundaꞌu ini jnaꞌan ra. Ti koto kukuasun ini ra sɨkɨ jnaꞌan ra. Koto nduvixi ini ra. Kava ndaꞌu ini naa ra, ansu ja kuɨtɨ yachi ini ra jiin ñani jnaꞌan ra. \v 13 Kava kuee ini ra jiin jnaꞌan ra, ti kuankaꞌnu ini nuu jnaꞌan ra, nu ka iyo roꞌo ja ka kaꞌan sɨkɨ jnaꞌan ra. Chi nanu ni jankaꞌnu ini Cristo nuu roꞌo naa ra, ti suni siaꞌan saꞌa ra naa ra. \v 14 Chi jnuꞌun kanuu ga kuu ja nu kundaꞌu ini nuu jnaꞌan ra, chi yukan saꞌa ja na nduu ɨɨn nuu ini jnaꞌan ra, ti siaꞌan nakutu ini jnaꞌan ra jiin taka jniñu vaꞌa. \v 15 Ti maa ɨɨn ni Cristo kuu ja na kuaꞌa jnuꞌun mani ini ja na kukuee kunchuku ra, ti kosɨɨ ini ra naa ra. Ti siaꞌan na kɨtuu jnaꞌan ra naa ra, ti kuu kachi ra: “Na saꞌa yo jaꞌa naa yo”, kachi ra naa ra. Yukan saꞌa ra chi ni kachi ya ja na nduu ra ɨɨn ni ga yɨvɨ. Ti kunchuku mani ra. Ti nɨnɨ nakuantaꞌu ra nuu ya naa ra. \v 16 Nakutu ini jiin jnuꞌun Cristo naa ra nava na kukutu vaꞌa jnuꞌun ya ini añu ra. Xndaku nuu jnaꞌan naa ra jiin jnuꞌun ndichi. Ti skaka jnaꞌan ra ichi ya naa ra. Ti xndaku niꞌin nuu jnaꞌan ra ja tu kɨvɨ nduu ra jiin ɨnga jnuꞌun. Ja yukan kuu ja kaꞌan ri, ti kuaꞌa jnuꞌun ndee ini jnaꞌan naa ra jiin salmo, jiin himno, jiin taka ga yaa vii ja ndakuniꞌin jnuꞌun Yandios. Kata jiin nɨ ini nɨ añu ra, ti na kuantaꞌu ra nuu Yandios naa ra. \v 17 Koto vaꞌa taka jniñu ka saꞌa ra ti koto vaꞌa taka jnuꞌun ka kaꞌan ra, chi yukan jaꞌa jandaa ja ka yɨꞌɨ ra jiin Jitoꞌo Jesús, ja junukuachi ra nuu ya. Ja yukan ti nakuantaꞌu nuu Tata yo Yandios ja siaꞌan ni jankuɨñɨ ichi Jitoꞌo Jesús, nava kunukuachi vaꞌa yo nuu ya. \s1 Nava kuandatu nuu jnaꞌan yɨvɨ naa i \p \v 18 Roꞌo ja ka kuu ra ñasɨꞌɨ, kuandatu nuu yɨɨ ra naa ra, chi yukan kuu ja kanuu ja saꞌa ra sɨkɨ ja ka kandixia ra Jitoꞌo. \v 19 Roꞌo ja ka kuu yɨɨ naa ra, kundaꞌu ini nuu ñasɨꞌɨ ra naa ra, ti koto saꞌa ra jiin ña nanu ka saꞌa ra jiin ɨɨn yɨvɨ junukuachi ini veꞌe ra. \v 20 Roꞌo ja ka kuu suchi kuachi, kuandatu nuu tata ra jiin nuu nana ra, chi yukan kuu ja vaꞌa ja saꞌa ra nava kuni maa Jitoꞌo. \v 21 Ti roꞌo ja ka kuu tata naa ra, koto skuɨtɨ ra ini seꞌe ra naa ra nava tu ndukuiꞌya ini i naa i. \p \v 22 Taka roꞌo ja ka junukuachi ja ni ka jaan yɨvɨ roꞌo jiin xuꞌun, kuandatu nuu yɨvɨ xiin roꞌo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Koto kunchuku ra nanu kanchuku sava ga yɨvɨ, chi ka saꞌa vaꞌa i jniñu nuu kande yɨvɨ ndito maa i, chi kuni i ja na kusɨɨ ini yɨvɨ jiin i. Ko tukaa ka saꞌa teyɨɨ i jniñu nu tu kande jitoꞌo i. Koto saꞌa ra siaꞌan naa ra, chi suꞌva kava yɨñuꞌun, ti kukutu ini ti kuaꞌa ra ja yɨñuꞌun maa ra nuu yɨvɨ xiin roꞌo. Saꞌa jniñu jiin nɨ ini nɨ añu ra, chi siaꞌan kuni Jitoꞌo, ti kuni ja na nakuaꞌa ra ja yɨñuꞌun maa ra nuu ya naa ra. \v 23 Nu nau ɨɨn jniñu ka saꞌa ra, ti saꞌa jiin nɨ ini nɨ añu ra, chi ka sajniñu ra ja kuu nuu Jitoꞌo, ansu ja kuu yɨvɨ naa i. \v 24 Ti ja ni ka jini ra ja taka jniñu vaꞌa ka saꞌa ɨɨn ɨɨn ra, suni siaꞌan na nitaꞌu ra jiin jniñu un nuu maa Jitoꞌo, chi nuu maa Jitoꞌo Cristo ka junukuachi ra. \v 25 Ti yɨvɨ ka saꞌa ndevaꞌa, suni na nitaꞌu i sɨkɨ ja ni ka saꞌa i. Chi tu ka kundaꞌu ini ya sɨkɨ nasa kanda ɨɨn ɨɨn yɨvɨ, chi xndichi ɨɨn nuu ya tendɨꞌɨ yɨvɨ naa i. \c 4 \p \v 1 Roꞌo ja ka nchaka muzu, kava vaꞌa ini jiin muzu ra, ti koto xndaꞌu ra i. Nakani ini ja suni iyo ɨɨn Jitoꞌo ra ja kuu Yandios, ya kancha ya andɨvɨ. \p \v 2 Koto kaꞌncha ini ra ja kakantaꞌu ra naa ra. Ti koo ndito ini ra sɨkɨ jnuꞌun ka jikantaꞌu ra. Ti koto naa ini ra ja na nakuantaꞌu ra nuu Yandios. \v 3 Nu ka jikantaꞌu ra, suni kakantaꞌu ja kuu ri naa ra, ti nava na nakuiña ya ichi ja na kuichanuu jnuꞌun Cristo. Chi undi nuu tu ni jini yɨvɨ jnuꞌun un, ko vijna kuni Yandios ja na kuichanuu jnuꞌun un taka ñuu. Ti sɨkɨ jnuꞌun un kuu ja kande ri vekaa. \v 4 Kakantaꞌu nuu maa ya ja na kaꞌan kaji ri jnuꞌun Cristo, chi ni tatu Yandios ruꞌu jniñu un. \v 5 Koto vaꞌa nava ka jika ra ichi ya nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, chi yɨvɨ ja tu kandixia Cristo ka jini nasa ka jika ra. Koto xnaa ra jnuꞌun nu kaꞌan ra jiin i, chi na kaꞌan ra jnuꞌun ya nuu i. \v 6 Nanu ɨɨn ndeyu yaji yo nu ni kuu asun jiin ñɨɨ, suni siaꞌan kaꞌan ra jnuꞌun vaꞌa jiin jnuꞌun ndaa ja kuu nuu yɨvɨ, nava na chaku vaꞌa ini yɨvɨ ka ñusoꞌo. Kani ini na jnuꞌun kaꞌan ra jiin yɨvɨ, nava nakuni ra nasa xndeokani ra ɨɨn jnuꞌun vaꞌa nuu ɨɨn ɨɨn jnuꞌun ka kaꞌan yɨvɨ. \s1 Jnuꞌun sandɨꞌɨ ni ga \p \v 7 Ñani yo Tíquico kuu da ɨɨn chaa junukuachi vaꞌa nuu Yandios. Ti chindee da ruꞌu nuu jniñu maa Jitoꞌo. Ti maa da na kachi ndɨꞌɨ nasa kuaꞌan jniñu ri, ti suni ja nasa kuu maa ri. \v 8 Ja yukan kuu ja na taji ri da jaa da nuu kanchuku ra, nava na kachi da nasa kuu ri. Ti na kuaꞌa da jnundee ini roꞌo naa ra. \v 9 Ti suni kee Onésimo jaa da jiin da. Ti Onésimo yɨꞌɨ da jiin ɨɨn ni ñuu jiin ra naa ra. Ka kundaꞌu ini ri maa da, ti kuu da ɨɨn chaa siuku ndaa ichi Yandios. Ti ndɨnduu da jani jnuꞌun nuu ra naa ra taka ja kuu ichi chaꞌa. \p \v 10 Na saꞌa ndee ini ra naa ra, kachi Aristarco, chaa kande jiin ri vekaa jaꞌa. Suni siaꞌan kaꞌan Marcos, sajin Bernabé. Ti ja ni ka niꞌin ra tutu nuu kachi ja ka jantaꞌu ra Marcos, ti kaꞌan vaꞌa jiin da naa ra. \v 11 Ti suni siaꞌan kaꞌan Jesús, chaa ja suni nani da Justo, ja na saꞌa ndee ini ra naa ra. Ti taka chaa un ka kuu da chaa hebreo ja ka kandixia, ti ka chindee jnaꞌan ri ka kaꞌan ri jiin da sɨkɨ ñuu nuu taꞌu Yandios jniñu. Yukan ti kuaꞌa ga ja ni ka chindee da ruꞌu. \v 12 Na saꞌa ndee ini ra naa ra, kachi Epafras, chaa kuu jnaꞌan ra, ja junukuachi da nuu Cristo. Ti nu jikantaꞌu da ti nɨnɨ jikantaꞌu xaan da jaꞌa ra naa ra, chi ndiyo xaan ini da ja na siin ndaa ra ichi Yandios, ti tu kɨvɨ nduu ra jiin ɨnga jnuꞌun naa ra. Kuni da ja na kukutu ini ra ti kuandatu ra ndɨꞌɨ jniñu ja kuni Yandios. \v 13 Ti ruꞌu Pablo, kaꞌan ndaa kuɨtɨ ri ja ndɨꞌɨ xaan ini da ja kuu roꞌo naa ra, jiin ja kuu yɨvɨ ñuu Laodicea jiin Hierápolis. \v 14 Lucas, chaa kuu médico ja mani jnaꞌan yo jiin da, suni kaꞌan da ja na saꞌa ndee ini ra naa ra. Ti suni siaꞌan kaꞌan Demas. \v 15 Kachi nuu ñani ñuu Laodicea ja na saꞌa ndee ini i naa i, ja kachi ruꞌu. Ti suni siaꞌan kaꞌan ra jiin Ninfas, jiin taka yɨvɨ ka kandixia ja ka ndututu i veꞌe ña. \p \v 16 Nu ni ndɨꞌɨ ni ka kaꞌu ra tutu jaꞌa, ti na siaꞌa nuu yɨvɨ ka kandixia ñuu Laodicea. Ti suni kaꞌu ra tutu ja ndiji ichi ñuu Laodicea nuu ra naa ra. \v 17 Ti kachi nuu Arquipo ja na kukutu ini da na siuku da jniñu ni tatu Jitoꞌo maa da, ja kachi ruꞌu. \p \v 18 Ti ruꞌu Pablo, chaa ri tutu jaꞌa jiin letra ndaꞌa ri ja na sandee ini ra naa ra. Koto naa ini ra ja kande ri vekaa. Ñukuu ini ri ja na kundaꞌu ini Yandios, ti na chindee ya roꞌo naa ra nava siaꞌan na koo. Saꞌa ndee ini naa ra. Ti siaꞌan na koo.