\id 2TI \h 2 Timoteo \toc1 Tutu kuu uu ni chaa Pablo nuu Timoteo \toc2 2 Timoteo \toc3 2 Ti. \mt1 Tutu kuu uu ni chaa \mt1 Pablo nuu Timoteo \c 1 \p \v 1 Ruꞌu Pablo, kanxiaꞌu ri jiin ra Timoteo, ja na sandee ini ra. Kuu ri apóstol nuu Cristo Jesús, chi siaꞌan ni tatu ya jniñu un nuu ri, nava ni kachi maa Yandios ja na kachanuu ri jnuꞌun Cristo Jesús. Ti kaꞌan ri ɨɨn jnuꞌun ndaa ja taka yɨvɨ ka yɨꞌɨ ndaꞌa Cristo Jesús, ti kuchaku i ja kuu saa ni, chi siaꞌan ni chisojnuꞌun Tata yo Yandios. \v 2 Ti chaa ri tutu jaꞌa nuu ra Timoteo, chi kuu ra nanu ɨɨn seꞌe ri. Na chindee chituu Tata yo Yandios roꞌo. Maa Jitoꞌo Jesús na kundaꞌu ga ini ya maa ra, ti nava siaꞌan na kukuee kuncha ra. \s1 Ja na kaꞌan ndaa Timoteo jnuꞌun Cristo Jesús \p \v 3 Ruꞌu Pablo, nɨnɨ nakuantaꞌu ri nuu Yandios ja kuu roꞌo Timoteo, chi vanuxia kandixia ndaa ra Cristo Jesús. Nuu maa Yandios kuu nu nakuantaꞌu ri, chi suni nuu maa ya ni ka junkuachi chaa ni ka kuu jnaꞌan ri undi na janaꞌan. Junukuachi ri nuu Yandios jiin nɨ ini nɨ añu ri. Ti taka kɨvɨ jikantaꞌu ri nuu ya, ti nɨnɨ nukuꞌun ini ri roꞌo Timoteo. Ti jikantaꞌu ri ja na kuaꞌa ya taka ja na kumani nuu ra. \v 4 Kundaꞌu xaan ini ri roꞌo, chi nɨnɨ nukuꞌun ini ri na ni ndeꞌe ra kɨvɨ kuaꞌan ri. Ti kuni ri ja na nakuni jnaꞌan tuku yo nava siaꞌan na ndusɨɨ xaan ini ri. \v 5 Nɨnɨ nukuꞌun ini ri nava ni kandixia ndaa ra jnuꞌun Cristo Jesús. Xnakan ni kejaꞌa kandixia vela ra Loida jiin nana ra Eunice, ti ndoꞌo ndixia ini ri ja suni siaꞌan kandixia tu roꞌo. Ja yukan kuu ja nɨnɨ nakuantaꞌu ri nuu ya ja kuu maa ra. \p \v 6 Ti ruꞌu Pablo, xndaku ri nuu ra Timoteo, ja na kuajniñu vaꞌa ra ɨɨn taꞌu ni jaꞌa Yandios nuu ra, ja na kaꞌan ra jnuꞌun ya. Ti taꞌu yukan kuu ja ni niꞌin ra na ni chuxndee ri ndaꞌa ri xini ra. Kaꞌan ri ja na siuku ra jniñu ni jaꞌa Yandios nuu ra. \v 7 Koto yuꞌu ra, chi tu ni saꞌa kuiꞌya Yandios ini yo ja na yuꞌu yo ndeꞌe yo yɨvɨ. Chi suꞌva ni saꞌa ya ja na kuu ndee ini yo. Ni jaꞌa ya Espíritu Santo ja na kuandatu yo na jniñu taꞌu ya nuu yo, ti na kundaꞌu ini yo ñani jnaꞌan yo. Ni jaꞌa ya Espíritu ja na kondoꞌo ndaa ini yo nava na kaka yo ichi ya. Yukan kuu ɨɨn taꞌu ni jaꞌa ya nuu roꞌo Timoteo. \p \v 8 Koto kukanuu ra kaꞌan ra jnuꞌun Jitoꞌo Cristo Jesús. Ni tu kukanuu ra ndakuniꞌin ra ruꞌu Pablo, vasu kande ri vekaa sɨkɨ ja ni xnaꞌan ri jnuꞌun Cristo. Suꞌva kuantaꞌu taka nundoꞌo un, chi suni siaꞌan ndoꞌo ri ja sɨkɨ jniñu un, ti ndɨnduu yo ka ndiso jniñu ja na kaꞌan yo jnuꞌun Yandios ja kuu Cristo Jesús. Nɨ ini ra kaꞌan ra jnuꞌun Cristo, ti maa ya na kɨtuu roꞌo vasu na koo ndoꞌo koo nene ra. \v 9 Jandaa ndixia un chi maa Yandios ni nama ya yoꞌo, ti ni sasɨɨn ya yoꞌo ja kuu maa ya. Ni sandoo ya yoꞌo nava na kandixia yo jiin nɨ ini nɨ añu yo. Chi kuni ya ja na kaka yo ichi ya nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Tu ni nama ya yoꞌo sɨkɨ ja vaꞌa ni ka saꞌa yo, chi so ja ni kuu ini ga maa ya, ti ni ndundaꞌu ini ya yoꞌo undi na ti xnukoo ga ya ñuyɨvɨ, ti ja ni nakaji ya yoꞌo ja na nanitaꞌu yo nuu ya. Ti ni suku ya nava kuni ya, chi ni taji ya Seꞌe ya Cristo Jesús ja ni saꞌa ya ɨɨn jniñu ñaꞌnu ja ni chunaa ya nuu kuachi yo. \v 10 Ni stuu ndijin Yandios ja mani ya jiin yo, chi ni kii Seꞌe ya Cristo Jesús ja ni kii nama ya yoꞌo. Ni jiꞌi Jesús ko ni nandoto tuku ya. Tu ni kendo ya maꞌñu ndɨyɨ un. Ti yukan chaku ini yo ja suni kundee yo kiꞌin yo andɨvɨ. Vasu na kuū yo ko nandoto tuku yo. Ti yukan kunchuku yo ja kuu saa ni ja tukaa kuū yo. \p \v 11 Maa Yandios ni nakaji ya ruꞌu ja kaꞌan kaji ri jnuꞌun un. Ni taji ya ruꞌu ja na kundiso ri jniñu apóstol, ti na saꞌa ri jniñu un, ja xnaꞌan ri jnuꞌun Cristo Jesús nuu yɨvɨ ɨnga nación ja tu ka yɨꞌɨ jiin nación Israel. \v 12 Siaꞌan ndoꞌo nene ri. Ko tu kukanuu ri vasu kondoꞌo ri taka nundoꞌo un, chi nɨ ini nɨ añu ri kandixia ri Cristo Jesús. Tu kukanuu ri vasu na koo ndoꞌo koo nene ri, chi ñukuu ini ri ja maa Yandios na koto vaꞌa ya ruꞌu jiin jniñu ni jaꞌa ya nuu ri. Ñukuu ini ri ja siaꞌan koto vaꞌa ya taka un undi vijna ti undi na jaa kɨvɨ nchaa tuku Cristo. Taka yukan saꞌa Yandios nava na kuichanuu jnuꞌun Cristo Jesús. \p \v 13 Roꞌo Timoteo, siuku ndaa taka jnuꞌun ni xndaku ri nuu ra, ti taka jnuꞌun un xndaku ra nuu taka ñani jnaꞌan yo yukan. Kundikun ndaa ra jnuꞌun un, ti kundaꞌu ini ra nuu ñani jnaꞌan yo ja ka yɨꞌɨ jiin Cristo Jesús, suni siaꞌan nanu ni kundaꞌu ini Jesús maa yo. \v 14 Koto vaꞌa ra jnuꞌun Cristo Jesús nava tu sakanuu ɨnga jnuꞌun ja tu kejnaꞌan jiin jnuꞌun ndaa. Na chindee Espíritu Santo roꞌo nava na kuu, chi kancha Espíritu Santo jiin yo. \p \v 15 Ja jini ra Timoteo, ja iyo yɨvɨ ka kandixia Jesús kanchuku i ñuu Asia, ti yɨvɨ un tu ni ka kaꞌan vaꞌa i sɨkɨ ri. Ti ni ka xndoo i ruꞌu nanu ni ka saꞌa Figelo jiin Hermógenes. \p \v 16 Ko ja kuu Onesíforo, jikantaꞌu ri nuu Yandios ja na chindee ya yɨvɨ kanchuku ini veꞌe da, ti na kundaꞌu ini ya maa da, chi tɨjnɨ jinu ni kindeꞌe da ja kande ri presu, ti ni chindee da ruꞌu. Tu ni kukanuu da vasu kande ri vekaa. \v 17 Chi suꞌva ni nanduku nɨ ini da ruꞌu, na ni chaa da ñuu Roma jaꞌa, undi ni naniꞌin da nuu kande ri. \v 18 Jikantaꞌu ri nuu Yandios nava na kundaꞌu ini Jitoꞌo Jesús maa da ja kuu kɨvɨ na nchaa tuku ya. Ti roꞌo Timoteo, ja jini vaꞌa ra nasa ni janukuachi da nuu yɨvɨ naa i ñuu Efeso. Yukan kuu ɨɨn jniñu vaꞌa ni saꞌa Onesíforo. \s1 Ka kuu yo nanu soldado nuu Cristo Jesús \c 2 \p \v 1 Roꞌo Timoteo, chaa ri tutu jaꞌa nuu ra ja kuu ra nanu ɨɨn seꞌe ri. Ti jaꞌa na xndaku ri nuu ra ja kuu sɨkɨ jniñu kundiso ra. Kaꞌan ri ja na chindee maa Yandios roꞌo nava jiin nɨ ini nɨ añu ra kaka ndaa ra nuu ichi maa ya. Jandaa ndixia kuu un, chi maa seꞌe ya, ya kuu Cristo Jesús, ni jiña ya ichi un. Ja ka yɨꞌɨ yo ndaꞌa ya ti maa ya na chindee chituu yoꞌo naa yo. \v 2 Ja ni xndaku xaan ri nuu ra undi nuu, ti nde kuaꞌa yɨvɨ ni ka jinisoꞌo un, ka nakuaꞌa i jandaa ja iyo vaꞌa jnuꞌun Cristo Jesús un. Vijna ti roꞌo Timoteo, kuni ri ja na kuaꞌa ra jnuꞌun Cristo Jesús un. Vijna ti roꞌo Timoteo, kuni ri ja na kuaꞌa ra jniñu un nuu uu ga chaa vaꞌa, ja ka jika ndaa ichi Yandios, nava na niꞌin da jnuꞌun kaꞌan da, ti na xnaꞌan da jnuꞌun Jesús nuu ɨnga yɨvɨ. \p \v 3 Vijna ti na xndaku ri nuu ra Timoteo nasa kuu saꞌa ra jniñu ja kuu nuu Jitoꞌo Cristo Jesús. Saꞌa ra jniñu un nanu ɨɨn soldado nu ja iyo tuꞌva da ja kiꞌin da nuu iyo ɨɨn nundoꞌo. Ti suni siaꞌan saꞌa ra jniñu jaꞌa, chi ka kuu yo nanu soldado ja kuu nuu Cristo Jesús. \v 4 Nu ɨɨn soldado siuku vaꞌa da ɨɨn jniñu nchaa da, ti tu kuu kiꞌin da ɨnga jniñu saꞌa da. Chi tu kuu kuandatu da nuu uu jitoꞌo, chi kuni ja na kuandatu da nuu ɨɨn ni jitoꞌo da. \v 5 Ɨɨn ni kuu jiin chaa ka yɨsɨkɨ, ja nu da ka jinu, ti tu kundee da nu tu saꞌa da nava iyo jniñu ja kuu kunu da un. \v 6 Suni siaꞌan ja kuu ɨɨn chaa saꞌa jniñu nuu ñuꞌun da, chi nu nɨ ini da na saꞌa da jniñu, ti maa da kuu ja na kiꞌin vaꞌa taka jniñu ni saꞌa da un. \p \v 7 Vijna ti kani vaꞌa ini nava iyo jnuꞌun kaꞌan ri jaꞌa, ti maa Jitoꞌo na chindee ya roꞌo ja na chaku ndɨꞌɨ ini ra taka jnuꞌun jaꞌa. \v 8 Timoteo, ni kuꞌun ini ra ja ni nandoto Jitoꞌo Jesús nuu ñujiꞌi un. Ti ni kuu ya ɨɨn jnaꞌan David, chaa ni kuu rey na janaꞌan. Ti yukan kuu jnuꞌun kaꞌan ri taka ñuu, ti jnuꞌun un xndaku ja kuu kenchaa kuachi yo nu na kandixia yo jniñu ni saꞌa Jesús, ya kuu Cristo, chi ndiso ya ɨɨn jniñu ñaꞌnu un nuu Yandios. \v 9 Ti sɨkɨ jnuꞌun un kuu ja ndoꞌo nene ri kande ri vekaa nanu ja kuu ri ɨɨn chaa ni jaꞌni ndɨyɨ, ko jnuꞌun Yandios tu kuu jankɨndiꞌyu. \v 10 Ja siaꞌan kuu ja na siuku ndaa ri jniñu ndiso ri nuu Yandios vasu na koo ndoꞌo koo nene ri. Ti siaꞌan na kundee ri jiin jniñu un nava taka yɨvɨ ni nakaji maa Yandios ja na ketaꞌu i, na kuni i jnuꞌun ya. Ti ketaꞌu yɨvɨ un, chi ja ni kenchaa Cristo Jesús kuachi i, ti kunchuku i jiin ya undi andɨvɨ nuu vii kuñaꞌnu i jiin ya ja kuu saa ni. \p \v 11 Timoteo, na kuu ndee ini ra jiin jniñu ndiso ra nuu Jitoꞌo Jesús, chi ja sɨkɨ jniñu un ti iyo ɨɨn jnuꞌun ndaa ja kaꞌan siaꞌan: \q1 Vijna tukaa ka kuu yo nanu ni kanda yo na ti kandixia ga yo. \q1 Vijna ti ka kuu yo nanu ja ja ni ka jiꞌi jiin ya, \q1 chi ni ka kandixia yo ɨɨn jniñu ñaꞌnu ni saꞌa ya ja kuu yoꞌo naa yo. \q1 Ti yukan kuu nuu kunchuku yo jiin ya ja kuu saa ni. \q1 \v 12 Nu na siuku yo vasu na koo ndoꞌo koo nene yo, ko siaꞌan ti sa kuu kɨvɨ yo nuu ya \q1 ja na taꞌu yo jniñu jiin ya. \q1 Chi nu na chisaꞌyɨ yo ti kachi yo ja tu jini yo Cristo, \q1 ti suni maa ya kachi ya ja tu nakuni ya nuu yo. \q1 \v 13 Ti nu tu siuku ndaa yo taka jnuꞌun chisojnuꞌun yo nuu ya, \q1 ko maa ya chi siuku ndɨꞌɨ ya jnuꞌun ni chisojnuꞌun ya, \q1 chi maa ya kuu Yandios, ti tu kuu na tuꞌu ini ya ja chisaꞌyɨ ya jnuꞌun \q1 ni chisojnuꞌun ya. \s1 Chaa sajniñu vaꞌa ja siuku jiin jnuꞌun ya \p \v 14 Na kachi ri nuu ra Timoteo, nukuꞌun ini taka jnuꞌun xndaku ri jaꞌa. Ti suni siaꞌan xndaku ra jnuꞌun jaꞌa nuu yɨvɨ ka kandixia yukan. Xndaku ra nuu yɨvɨ un ja tu kaꞌan i jnuꞌun xndoñaꞌan nanu ni ka saꞌa chaa hebreo na janaꞌan, chi tu nijniñu kuɨtɨ jnuꞌun un. Siaꞌan ka kaꞌan yɨvɨ un, chi tukaa ka kandixia ndaa i jnuꞌun Yandios ja siaꞌan ka kaꞌan i, ti so ka xndaꞌu i yɨvɨ ka kandixia. \v 15 Ko maa ra, ja ni jaꞌa Yandios inijnuni ra ja na saꞌa ra jniñu ni jaꞌa ya nuu ra. Siaꞌan siin ra jiin jniñu un jiin nɨ ini nɨ añu ra nava tu kukanuu ra nu ni najaa ra nuu ya. Ti siaꞌan xnaꞌan kaji ra jnuꞌun Yandios nuu yɨvɨ ka ñusoꞌo, chi yukan kuu ɨɨn maa jnuꞌun ndaa. \p \v 16 Koto ma kɨvɨ nduu ra jiin jnuꞌun kueꞌe ja ka kaꞌan yɨvɨ naa i, chi tu kejnaꞌan jnuꞌun ka kaꞌan i nava kaꞌan maa Yandios. Tu chunsoꞌo ra jnuꞌun kueꞌe un chi ni tu nijniñu. Ti yɨvɨ ka ñusoꞌo jnuꞌun un tukaa ka kuni i siuku i jnuꞌun Yandios, chi suꞌva ni ka kuxio i, ti ni ka ndukueꞌe xini i ja siaꞌan ka kaꞌan i. \v 17 Nu tu kasɨ ra jnuꞌun kueꞌe ka kaꞌan chaa un, ti kuichanuu kiꞌin nanu ɨɨn kueꞌe xaan. Ti yukan ka iyo uu chaa ka kaꞌan jnuꞌun un, ti chaa un ka kuu Himeneo jiin Fileto. \v 18 Chaa un tukaa ka siuku ndaa da ichi Yandios, chi ni ka sana da ichi kuankoyo da. Ka kaꞌan da ja tukaa nandoto ndɨyɨ, chi ja ni yaꞌa kɨvɨ yukan. Ti jiin jnuꞌun un ka sakanuu da ini yɨvɨ ka kandixia ndaa. \v 19 Ko maa Yandios ni chisojnuꞌun ya ɨɨn maa jnuꞌun ndaa kuɨtɨ. Ti jnuꞌun un kaꞌan siaꞌan: “Jini maa Yandios taka yɨvɨ ni nakaji ya ja na nanitaꞌu i nuu ya”, kachi. Suni iyo ɨnga jnuꞌun kaꞌan siaꞌan: “Taka yɨvɨ ndakuniꞌin sɨvɨ Jitoꞌo Jesús, ti kuxio i nuu kuachi”, kachi. \p \v 20 Saꞌa yo nava nuu veꞌe ɨɨn chaa riku, ka ñavaꞌa da tɨjnɨ nuu ndajniñu oro jiin plata vaꞌa xaan, ko suni iyo ndajniñu ñuꞌun jiin yujnu, iyo ja vaꞌa ti iyo ja tu vaꞌa. Ja vaꞌa un kuajniñu da ja kuu nuu kanuu ga, ti ja tu vaꞌa un kuajniñu da ja kuu taka kɨvɨ. \v 21 Ko taka ndajniñu tu vaꞌa un nu ni ka kukueꞌe ni ti tukaa kuajniñu yo. Ti siaꞌan kuu jiin yoꞌo naa yo, chi nu na nakani ini yo ti xndoo yo taka jniñu kueꞌe un na kendo ɨɨn jinu. Yukan ti kuu yo nanu ɨɨn ndajniñu vaꞌa. Nanu jajniñu ndajniñu vaꞌa un ja kuu kanuu ga, suni siaꞌan kuajniñu Yandios yoꞌo ja kuu nuu jniñu maa ya, ja na saꞌa yo taka jniñu vaꞌa ja kuu nuu Jitoꞌo Cristo Jesús. \p \v 22 Jaꞌa na xndaku ri nuu ra roꞌo Timoteo. Saꞌa sɨɨ taka jnuꞌun ñaa ka ndoꞌo ini chaa kuachi naa da. Vaꞌa roꞌo, chi ja ni jnuu ga ini ra nava kaka ndaa ra jiin jnuꞌun Yandios. Siuku ndaa taka jnuꞌun un ti sa kuee koo ini ra, ti kundaꞌu ini nuu taka ñani jnaꞌan ra ka kandixia Jesús. Siaꞌan kava vaꞌa ini ra jiin taka yɨvɨ ka kandixia, chi ka iyo ndoo añu i ka ndakuniꞌin i ti ka kanajaa i sɨvɨ Jitoꞌo Jesús. \p \v 23 Tu ndeꞌe ra nuu chaa ka ndakuniꞌin jnuꞌun chaa Israel na janaꞌan, chi tu nijniñu kuɨtɨ jnuꞌun un. Ndeꞌe ra ja siaꞌan ka kaꞌan ka kaꞌan da, ti ka kejaꞌa ka kanaa da ja sɨkɨ jnuꞌun un. \v 24 Ko maa ra Timoteo, kuanukuachi ndaa nuu Jitoꞌo Jesús, ti tu kɨvɨ nduu ra jiin chaa ka kaꞌan ka kaꞌan ti ka kejaꞌa kanaa un. Chi suꞌva, kava vaꞌa ini ra jiin tendɨꞌɨ ñani jnaꞌan ra ti vaꞌa xndaku ra nuu i naa i. Ti kaꞌnu koo ini ra jiin i vasu na kaꞌan ndevaꞌa i sɨkɨ ra. \v 25 Kava vita ini ti xndaku konuꞌun nuu yɨvɨ ka kuu ichi ini ka ndeꞌe roꞌo. Siaꞌan xndaku vii ra nuu i, ti nava na nakani ini i nuu kuachi i, ti na niꞌin i jnuꞌun kaꞌnu ini nuu Yandios. Nu siaꞌan na kuandatu i, ti nakuni ndaa i nava kuni kaꞌan jnuꞌun Yandios ja sɨkɨ Jesús, chi yaa yukan kuu ya ndiso jniñu ñaꞌnu nuu maa Yandios. \v 26 Siaꞌan xndaku ra nuu i, ti nava na chaku ini i nava kuu jnuꞌun ndaa. Ti na kuxio i nuu jnuꞌun ka xnaꞌan i sɨkɨ jnuꞌun chaa Israel janaꞌan, chi jnuꞌun un mani jnuꞌun xndoñaꞌan kuu. Ti jiin jnuꞌun xndoñaꞌan un ni chindasɨ jaꞌuꞌu un maa i ja na saꞌa i nava kuni maa. \p Ja yukan kuu ja roꞌo Timoteo, xnaꞌan ndaa nuu yɨvɨ kandixia yukan. \s1 Nasa koo yɨvɨ ja kuu kɨvɨ sandɨꞌɨ ni ga \c 3 \p \v 1 Kuñukuu ini ti kuni ra nava koo ja kuu kɨvɨ sandɨꞌɨ ni ga, chi jaa kɨvɨ nu koo xaan nundoꞌo. \v 2 Ja kuu kɨvɨ yukan na ti nduvixi ini yɨvɨ naa i, ti kuu ini nuu maa i. Kondoꞌo xaan ini i nuu xuꞌun i, ti kuu ichi ini i jiin jnuꞌun nduvixi un. Ti ja kuu kɨvɨ un, kaꞌan ndevaꞌa xaan i sɨkɨ Yandios. Tukaa kuandatu i nuu tata i, nuu nana i, chi nduu ndeꞌe i nuu tata i. Nduu kuaꞌan yɨvɨ ti tukaa kaꞌan yɨñuꞌun i sɨkɨ jnuꞌun Yandios. \v 3 Ni tukaa kava ndaꞌu ini i, ni tu koo jnuꞌun mani ini jiin yɨvɨ. Kaꞌan ndevaꞌa i sɨkɨ ñani jnaꞌan i. Sia xaan i maa i ja na kondoꞌo ndevaꞌa ini i, nduu xaan ini i, ti nduu ndeꞌe i, chi tukaa kuantaꞌu i taka ja vaꞌa. \v 4 Nakuaꞌa i ñani jnaꞌan i nuu chaa ka jito uꞌu ñaꞌan, ti tu yuꞌu i ja na kunchakuachi i. Nduvixi ini i ti skee ichi ñaꞌan i. Nduku i taka ja kuu sɨɨ ini maa i ti tukaa nanduku i Yandios. \v 5 Kachi i ja ka kandixia ndaa i Jesús, ko ini i chi jika kuu, ti chisaꞌyɨ i taka jniñu ni saꞌa ya, chi tu siuku i jnuꞌun kaꞌan i. \p Tu kɨvɨ nduu ra jiin yɨvɨ yukan, chi mani jnuꞌun kueꞌe ka kaꞌan i. \v 6 Chi chaa un, kɨvɨkoyo da veꞌe ñasɨꞌɨ ti xndaꞌu da ñaꞌan un, vasu yayukan ni ka yaku ña ni ka chakuachi ña maa ña ja sɨkɨ jnuꞌun ñaa ini, chi tu ka jini kuɨtɨ ña jnuꞌun Yandios. \v 7 Nɨnɨ ka skuaꞌa ña ja ka nanduku ña ɨɨn jnuꞌun vaꞌa, ko tu ka chuꞌun ini ña vasu ka jini ña nava kaꞌan jnuꞌun Cristo Jesús. \v 8 Siaꞌan ni ka saꞌa chaa ni ka saꞌa tasɨ ja ni ka nani Janes jiin Jambres. Ni ka kaꞌan ndevaꞌa da sɨkɨ jnuꞌun ni kaꞌan Moisés. Ti suni siaꞌan saꞌa chaa tu ka kuni kandixia ndaa jnuꞌun Jesús. Chaa un ka ñavaꞌa da inijnuni kueꞌe, chi ka ndoꞌo ini da ja ka kaꞌan vaꞌa da jnuꞌun Yandios, vasu ni ka sana inijnuni da naa da. Chi ka ndoꞌo ini da ja ɨɨn nuu jnuꞌun un jiin jnuꞌun Yandios nava ka kandixia yo Jesús. \v 9 Ko tu kundee da chi tu ni jniñu nava ka kaꞌan da, chi ni ka nduñaa inijnuni da. Ti taka yɨvɨ ka jini i ja mani jnuꞌun xndoñaꞌan ka kaꞌan da, nanu ni ka kaꞌan Janes jiin Jambres. Taka yukan kuu ja koo ja kuu undi sandɨꞌɨ ni ga kɨvɨ. \p \v 10 Ko roꞌo Timoteo, ja jini vaꞌa ra nava ni kuncha ri, ti jini ra nava ni xnaꞌan ri jnuꞌun Yandios. Ni kuncha yɨñuꞌun ri nava iyo ichi Yandios, ti nɨ ini nɨ añu ri ni nchañuꞌun ri ya. Ni saꞌa konuꞌun ri ti ni siuku ndaa ri taka jniñu ni taꞌu ya nuu ri, ni ñuꞌun ndaꞌu ini ri nuu taka ga ñani jnaꞌan yo, ti ni kundee ri jiin taka nundoꞌo ni jnaꞌan ri. \v 11 Suni jini vaꞌa ra Timoteo taka nundoꞌo ni jnaꞌan ri na ni ka ndikun yɨvɨ ruꞌu ñuu Antioquía, Iconio jiin Listra. Yukan ni ka jito uꞌu yɨvɨ ruꞌu ja ni ndoꞌo ni nene ri. Ko maa Jitoꞌo ni nama ya ruꞌu nuu taka nundoꞌo un. \v 12 Jandaa na kachi ri ja taka yɨvɨ ka kuni kaka ndaa jiin jnuꞌun Cristo Jesús, koto i nundoꞌo chi koto uꞌu yɨvɨ maa i. \v 13 Ko yɨvɨ kueꞌe ja ka xndoñaꞌan un, siin i nava ka saꞌa i ti viꞌi ga ka jnaꞌan i, chi ka xndoñaꞌan i ja ni ka ndeokava ini i ni saꞌa jnuꞌun ni ka kandixia i un. \p \v 14 Ko maa ra Timoteo, koto kuncha ra siaꞌan, chi ansu siaꞌan ni ka xnaꞌan yɨvɨ roꞌo. Jini vaꞌa ra nau yɨvɨ ni xnaꞌan roꞌo, ti ni xnaꞌan ndaa yɨvɨ un. \v 15 Ja jini ra ja jnuꞌun ii kuu jnuꞌun Yandios, chi undi lulu ra ni kutuꞌva ra. Ti jiin jnuꞌun un ni chaku ini ra nava ni kencha kuachi ra ja na nitaꞌu ra. Ti ni kaꞌu ra nuu tutu ii un taka jniñu ni saꞌa Cristo Jesús ja ni nama ya yoꞌo naa yo, ti ni kandixia ndaa ra un. \v 16 Ja jini ra Timoteo, nasa kaꞌan tutu ii, chi maa Yandios ni kaꞌan inijnuni taka chaa ni ka chaa tutu ya. Ti jnuꞌun jaꞌa kuajniñu yo ja xnaꞌan yo nuu yɨvɨ naa i ja na xndaku yo nuu i. Ti tu nɨnɨ kuu ja kuani nduxaan yo ja na najista yo i, ti na nachuꞌun ichi yo i. Siaꞌan saꞌa yo nava na kava yɨñuꞌun i, ti na kundandikun i ichi Yandios. \v 17 Ti Siaꞌan na chuꞌun ini taka yɨvɨ ka kandixia jnuꞌun ya, ti na saꞌa i taka jniñu vaꞌa. Chi siaꞌan na sa na chaku ini i nasa xndaku i nuu ɨnga yɨvɨ naa i. \c 4 \p \v 1 Ruꞌu Pablo, vijna ka ndeꞌe maa Yandios jiin Jitoꞌo Cristo Jesús, ti na xndaku ri nuu ra. Siaꞌan kaꞌan ri chi ja nduñaꞌnu xaan ya ja kuu kɨvɨ nchaa ya kii xndichi ya yɨvɨ ka chaku jiin yɨvɨ ni ka jiꞌi. Nduñaꞌnu ya, ti taꞌu ya jniñu nuu taka ñuyɨvɨ jiin andɨvɨ. \v 2 Kandaꞌu ri jiin ra ja na xndaku ndaa ra jnuꞌun Cristo Jesús nuu yɨvɨ chunsoꞌo, xi vasu nuu yɨvɨ tu ka kuni kunsoꞌo, ko siaꞌan xndaku ra. Siaꞌan xndaku niꞌin ra vasu kuee ti sa na kɨvɨ jnuꞌun un ini i. Ti nu tuu, ti nɨnɨ nduxaan ra nuu i. Ko vaꞌa nakani ichi ra nava kaka i ichi ya, ti suni kuaꞌa kava ini ra jiin taka yɨvɨ un naa i. \v 3 Kanu ja siaꞌan na xndaku ra jnuꞌun un nuu yɨvɨ vijna, chi jaa kɨvɨ ja tukaa ga kuantaꞌu i jnuꞌun Yandios. Chi suꞌva kiꞌin i nava ka kuu ini maa i, naskaꞌan jnaꞌan i, ti kejnaꞌan i jiin taka chaa ka xnaꞌan savaꞌni ga jnuꞌun ja ka jajnaꞌan ini i kunsoꞌo i. \v 4 Chi yɨvɨ un nandeokava i sɨkɨ jnuꞌun ndaa, ti kusɨɨ ga ini i kunsoꞌo i jnuꞌun ka kaꞌan chaa ka xndoñaꞌan jiin jnuꞌun. \v 5 Ko maa ra Timoteo, koto kɨvɨ nduu ra jiin yɨvɨ un. Chi suꞌva na kukutu ini ra koto vaꞌa ra jniñu ni jaꞌa Yandios nuu ra. Kuaꞌa ini ra kondoꞌo konene ra, chi jniñu ra kuu ja na kachanuu ra jnuꞌun Yandios nava ni kii Cristo Jesús. Ti siaꞌan siuku ra jniñu ni taꞌu Yandios nuu ra, chi nuu maa Yandios kuu nu junukuachi ra. \p \v 6 Taka jnuꞌun jaꞌa kuu ja na xndaku xaan ri nuu ra Timoteo, chi ja kuan kuyajni kuū ri. Ti nasoko ri maa ri nuu Yandios, ko ja ni junukuachi ri nuu ya jiin nɨ ini nɨ añu ri, ti sa na kuū ri. \v 7 Iyo xaan kuiya ja ni kiꞌin ri ichi Yandios. Ni siin ri ichi yukan ti siaꞌan kuaꞌan ri undi vijna. Vasu ni jito ri nundoꞌo ko ni kundee ri, chi ni ndikun ndaa ri ichi Jitoꞌo Jesús, ti ni jito vaꞌa ri jnuꞌun yukan. \v 8 Jaꞌa na ti maa Jitoꞌo Jesús ja ni saꞌa nakoo ya ja kuu taꞌu nuu na jaa kɨvɨ nchaa tuku ya, chi ni kundee ri ni jika ndaa ri jiin jnuꞌun ya, ti maa ya kuu ja kii xndichi ndaa ñuyɨvɨ. Ti ansu nɨnɨ nuu maa ni ri kuaꞌa ya, chi suni kuaꞌa ya nuu taka yɨvɨ ni ka siin nɨ ini jiin jnuꞌun ya. Ti ka kusɨɨ ini i kundatu i kɨvɨ nchaa tuku ya. \s1 Kana Pablo ja na kii Timoteo nuu kande da \p \v 9 Kandaꞌu ri jiin ra Timoteo, kin yɨɨ ti kii yachi ra nuu kancha ri. \v 10 Chi ni kuxio Demas ti kuaꞌan da ñuu Tesalónica sɨkɨ ja ni kusɨɨ ga ini da jiin taka ja iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Ja yukan kuu ja ni xndoo da ruꞌu ti kuaꞌan da. Crescente kuaꞌan da ichi ñuu Galacia, ti Tito kuaꞌan da ichi Dalmacia. \v 11 Nɨnɨ Lucas ni ga kancha jiin ri jaꞌa. Nanduku Marcos ti kii ra jiin da nu vaji ra, chi kuni ri ja na chindee da ruꞌu jiin jniñu nava ka junukuachi yo nuu Yandios. \v 12 Tíquico ni taji ri da kuaꞌan da ñuu Efeso. \v 13 Nu vaji ra ti kundaꞌa tɨꞌlɨ manga ri ja ni xndoo ri veꞌe Carpo undi ñuu Troas. Ti suni tutu ri, ti koto naa ini ra ja kundaꞌa ra taka tutu ri kanchuku yukan. \p \v 14 Alejandro, chaa jini saꞌa da jniñu jiin kaa un, ni saꞌa ndevaꞌa da jiin ri, ko maa Jitoꞌo Cristo Jesús na chunaa ya nuu da taka ja ni saꞌa da jiin ri. \v 15 Ko roꞌo Timoteo, koto ra maa ra jiin chaa un, chi niꞌin xaan ni ndonda da sɨkɨ jnuꞌun ka xnaꞌan yo. \p \v 16 Na ni jaꞌan ri undi nuu nuu chaa ka ndisojniñu ja ka kuu justicia un ja nama ri maa ri, ti ni ɨɨn da tu ni ka kaꞌan kuɨtɨ jaꞌa ri, chi suꞌva ni ka xndoo da ruꞌu ti kuankoyo da. Ko ansu yukan ti kaꞌan ri, chi ñukuu ini ri ja maa Yandios na kuankaꞌnu ini ya nuu da. \v 17 Ti vasu siaꞌan ni ka xndoo da ruꞌu, ko maa Jitoꞌo Jesús ni chindee ya maa ri, ti ni jaꞌa ga ya jnuꞌun ndee ini ruꞌu, ti viꞌi ga ni kuu ndee ini ri, ti ni kundee ri ni kaꞌan ri jnuꞌun ya ja nasa saꞌa yo ti nanitaꞌu yo. Siaꞌan ni xndaku ri nuu taka chaa ñaꞌnu un, ti suni nuu yɨvɨ ɨnga nación ja tu ka yɨꞌɨ jiin nación Israel. Siaꞌan ni nama ya ruꞌu nuu chaa kanda kuaꞌan un. \v 18 Ti suni siaꞌan na nama ya ruꞌu nuu taka nundoꞌo undi na nakuaka ya ruꞌu noꞌon ri andɨvɨ nuu kancha maa ya taꞌu ya jniñu ja kuu saa ni. Ti nɨ ini nɨ añu yo na kunchañuꞌun yo ya. Ti ii na koo sɨvɨ ya, chi maa ya kuu ja kuñaꞌnu ja kuu saa ni. Ti siaꞌan na koo. \p \v 19 Na kachi ri nuu ra Timoteo, ja na kaxnuꞌun ra nuu Prisca jiin Aquila ja na sandee ini ña naa ña. Suni na sandee ini yɨvɨ veꞌe Onesíforo. \v 20 Ko kaxnuꞌun ri ja Erasto ni kendo da ñuu Corinto. Ti Trófimo ni kendo da ñuu Mileto chi kuꞌu da. \v 21 Nu vaji ra ko ndukundee ra nava ja chaa ra jaꞌa, ti sa na kejaꞌa viko ñuu. Sandee ini ra, kachi Eubulo, jiin Pudente, jiin Lino, jiin Claudia, jiin taka ñani yo ka kandixia jaꞌa. \p \v 22 Ñukuu ini ri ja maa Jitoꞌo Jesús na kuncha ya jiin ra. Na chindee chituu ya roꞌo, ti na kuaꞌa ya ja vaꞌa ja kuu taka ra naa ra. Ti siaꞌan na koo.