\id 1JN \h 1 Juan \toc1 Tutu ni chaa apóstol Juan undi nuu \toc2 1 Juan \toc3 1 Jn. \mt1 Tutu ni chaa \mt1 apóstol Juan undi nuu \c 1 \s1 Jnuꞌun saꞌa ja ka chaku yo \p \v 1 Ruꞌu Juan, jiin taka ga apóstol, ja ka kuu ri ndajaꞌa Jesús, na chaa ri tutu jaꞌa nuu ra naa ra. Ti na kachi ri ja iyo ɨɨn Jnuꞌun kanuu ga, ti Jnuꞌun un kuu maa Jnuꞌun chaku, chi undi nuu ja iyo Jnuꞌun un, ti sa ni kejaꞌa ñuyɨvɨ. Ni ka jinisoꞌo ri Jnuꞌun un. Ni ka ndeꞌe ri, ti ni ka jini ri jiin nduchi ri. Ni ka jini ri nuu, ti ni ka kueꞌe ri jiin ndaꞌa ri. Ti yukan kuu ɨɨn Jnuꞌun chaku ja saꞌa ja ka chaku yo. \v 2 Ti Jnuꞌun un ni kenda nundijin nuu ñuyɨvɨ nava na kuni yo nau ja kuu. Ti ruꞌu naa ri ni ka jini ri nuu. Ti ka jaꞌa ri jandaa sɨkɨ Jnuꞌun un, chi jandaa kuɨtɨ kuu ja ni kenda Jnuꞌun un. Ti yukan ka xndaku ri nuu ra naa ra ja Jnuꞌun un saꞌa ja ka kuchaku yo ja kuu saa ni. Jnuꞌun un kancha jiin Tata yo Yandios, ko ni kenda nuu yo naa yo ja na kuni ndaa yo nau ja kuu. \v 3 Ti ka jaꞌa ri jandaa nuu ra naa ra chi ni ka jini ri nuu, ti ni ka jinisoꞌo ri Jnuꞌun kaꞌan un. Yukan kuu jnuꞌun ka xndaku ri nuu ra naa ra nava na nduu ɨɨn nuu ini ra jiin ri naa ra. Nanu ruꞌu naa ri, nɨnɨ ka iyo ɨɨn nuu ndixia ini ri naa ri jiin Tata yo Yandios jiin Seꞌe ya Cristo Jesús. \v 4 Siaꞌan ka chiso ri tutu jaꞌa nuu ra naa ra nava na kendo kaji, ti na kusɨɨ ini ra jiin taka jnuꞌun jaꞌa naa ra. \p \v 5 Jaꞌa kuu jnuꞌun ni xnaꞌan Jitoꞌo Cristo Jesús nuu ri naa ri, ti suni jaꞌa kuu ja ka xndaku ri nuu ra naa ra ja Yandios kuu ñundijin chi tu iyo ni ɨɨn kuachi nuu ya, iyo ndoo ya, ti tu iyo ni tɨꞌlɨ ñuñaa nuu ya, chi ñuñaa un kuu kuachi. \v 6 Yukan kuu ja nu na kachi yo ja yɨꞌɨ yo jiin Yandios, ko siin yo kuaꞌan yo ichi ñuñaa un, ti xndaꞌu yo jiin jnuꞌun ka kaꞌan yo, jiin jniñu ka saꞌa yo ja siaꞌan. \v 7 Ko nu ka jika ndaa yo ichi Yandios, ti kuaꞌan yo ichi ñundijin nuu kancha maa ya, ti ka iyo ndoo yo nanu iyo ndoo maa ya. Ja siaꞌan na ti ni ka nduu ɨɨn nuu ini yo jiin taka ñani jnaꞌan yo ja suni ka kandixia i. Yukan kuu ja ka iyo ndoo ini yo nuu Yandios, chi ni taji ya Seꞌe ya Jesús ja ni jiꞌi ya ndaꞌa cruz, ti ni jatɨ ya nɨñɨ ya ja ni kenchaa ya kuachi yo nuu ya, ti siaꞌan ni sandoo ya kuachi yo jiin nɨñɨ ya. \p \v 8 Ti nu ka kaꞌan yo ja tu iyo kuachi yo ti ka xndaꞌu yo maa yo, chi tu iyo jnuꞌun ndaa ini yo. \v 9 Ko nu na kachi ndaa yo nuu Yandios ja ka iyo kuachi yo, ti jandaa kuu ja kuankaꞌnu ini ya nuu kuachi yo, ti sandoo ya añu yo, chi nɨnɨ siuku ya taka jnuꞌun ni kachi ya. \v 10 Ti nu ka kaꞌan yo ja tu ka saꞌa yo ni ɨɨn kuachi, ti ka xndoo kuiꞌya yo jnuꞌun Yandios ja siaꞌan, chi ka kaꞌan yo ja xndaꞌu ya, ko ja kuu nuu maa ya chi yoꞌo kuu ja ka xndoñaꞌan. Ti nu ka kaꞌan yo siaꞌan, mani jnuꞌun maa yo ka kaꞌan yo, chi tu ka jandatu yo jnuꞌun ya, vasu siaꞌan iyo jnuꞌun Yandios. \s1 Kaꞌan Cristo Jesús jaꞌa yo \c 2 \p \v 1 Roꞌo ja ka kuu ra nanu seꞌe ri, ja ni ka kandixia ra jnuꞌun Jesús, na chaa ri jnuꞌun jaꞌa nuu ra naa ra nava tu nukoyo ra nuu kuachi. Ko nu na saꞌa ra ɨɨn kuachi naa ra, ti iyo ɨɨn ya ii ja kaꞌan jaꞌa yo, ti kancha ya maꞌñu sava jiin yo ja kuu nuu Yandios. Ti maa ya kuu Cristo Jesús, ti maa ɨɨn ni ya kuu ja iyo ndoo. \v 2 Undi nuu tu ni kuvaꞌa ini Yandios nuu yo ja sɨkɨ kuachi yo, ko ni ndundaꞌu ini ya yoꞌo nu ni jiꞌi Seꞌe ya Cristo Jesús nuu ndaꞌa cruz, ja ni nama ya yoꞌo nuu kuachi yo. Ti ansu nɨnɨ nuu kuachi yoꞌo naa yo, chi suni nuu kuachi tendɨꞌɨ yɨvɨ kanchuku nuu nɨ tuꞌu ñuyɨvɨ. \v 3 Ti kuni ndaa yo ja yɨꞌɨ ndixia yo jiin Yandios nu na siuku ndaa yo taka jniñu ni taꞌu ya. Siaꞌan na kuni ndaa yo ja ni ka nakuni yo ya. \v 4 Ko nu ɨɨn yɨvɨ na kachi: “Ruꞌu ja jini ndaa ri jnuꞌun Yandios, chi yɨꞌɨ ndixia ri jiin ya”, kachi. Vasu siaꞌan na kaꞌan, ko nu tu jandatu jniñu ni taꞌu ya, yukan ti kuu i ɨɨn yɨvɨ ni kendo kuiꞌya chi ni xndoñaꞌan i, ti tu iyo ndaa ini i. \v 5 Ti ndijin ndaa ndeꞌe yo yɨvɨ ka siuku ti ka jandatu i jniñu ni taꞌu ya, chi ni yixia ini i jiin jnuꞌun ya. Yukan kuu ja ka kuu ini i nuu Yandios. Ti nu siaꞌan na saꞌa yo, ti ka iyo ndaa ini yo ja ka yɨꞌɨ yo jiin ya. \v 6 Nu ɨɨn yɨvɨ na kachi ja yɨꞌɨ ndixia i jiin Yandios, ti kuni ja na kaka ndaa i ja iyo ndoo i nanu ni iyo ndoo maa Jesús. \p \v 7 Ruꞌu Juan, kundaꞌu ini ri roꞌo naa ra, chi ka kuu ra ñani ri. Nuu tutu jaꞌa na taꞌu ri ɨɨn ɨɨn jniñu jaa nuu ra, vasu ansu vinañuꞌni ni kenda jnuꞌun jaꞌa, chi roꞌo naa ra ja ka jini ra jnuꞌun jaꞌa undi na ni ka kejaꞌa ka kandixia ra Jesús. Ti jnuꞌun un ja ni ka jinisoꞌo ra. \v 8 Ko nuu tutu jaꞌa suni na taꞌu ri ɨɨn jniñu jaa. Ti jandaa ndixia kuu jnuꞌun un, chi ni siuku Jesús jnuꞌun un na ni kii ya nuu ñuyɨvɨ. Ti suni siaꞌan kuni ja na siuku ra jnuꞌun un naa ra nanu ni siuku maa Jesús. Tukaa na ndeꞌe yo ja iyo nuu ñuyɨvɨ, chi yɨvɨ ka jika ichi ñuyɨvɨ jaꞌa, ichi ñuñaa kuankoyo i, ti tu ka jini i na ichi kuankoyo i. Ko yoꞌo naa yo ja ka jini yo ja kuaꞌan yo ichi ndaa, chi maa Jesús ni kachi ya siaꞌan, ti ja ka jini yo ja kuaꞌan yo ichi ñundijin. \p \v 9 Iyo yɨvɨ ka kaꞌan ja ka jika i nuu ñundijin nava ni kachi Jesús, ko mani ka xndoñaꞌan yɨvɨ un ja ka kaꞌan i siaꞌan. Ti jito uꞌu i ñani jnaꞌan i ja suni kandixia da Jesús. Ti xndaꞌu i ja jika i ñundijin, chi suꞌva ñuñaa kuaꞌan i. \v 10 Ko yɨvɨ jika ichi ñundijin, kundaꞌu ini i nuu ñani jnaꞌan i, ti yɨvɨ un chi jika ndaa i, ti tu iyo ni ɨɨn ja skandava i nuu kuachi i. \v 11 Ko nu jito uꞌu i ñani i, nanu ja ti kuni ga i jniñu ni taꞌu Jesús, ti ñuñaa kancha yɨvɨ un, chi tu jini i nanu kuaꞌan i. Ti kuu i nanu chaa kuaa, chi ni kukuaa nduchi i ni saꞌa ñuñaa un. \p \v 12 Roꞌo ja ka kuu ra seꞌe ri, chaa ri tutu jaꞌa nuu ra naa ra nava na kuni ra ja iyo jnuꞌun kaꞌnu ini Yandios nuu ra naa ra, chi ja ni kenchaa ya kuachi ra jiin jniñu ni saꞌa Cristo Jesús. \p \v 13 Roꞌo chaa ñaꞌnu naa ra, chaa ri tutu jaꞌa nuu ra, chi ja ni ka kandixia ndaa ra Jesús, ja maa ya ja iyo jiin maa Yandios sa ni xnukoo ya ñuyɨvɨ. Suni chaa ri tutu jaꞌa nuu taka roꞌo chaa kuachi, chi kuan kundee ra jiin jniñu kueꞌe ja kuni chayɨka jaꞌuꞌu un roꞌo naa ra. Seꞌe ri naa ra, siaꞌan ni chaa ri tutu jaꞌa nuu ra, chi ja ni ka kandixia ndaa ra Tata yo Yandios. \v 14 Suni siaꞌan ni chaa ri tutu jaꞌa nuu roꞌo, chaa ñaꞌnu naa ra, chi ni ka kandixia ndaa ra Jesús, ja maa ya ni iyo jiin maa Yandios sa ni xnukoo ya ñuyɨvɨ. Suni siaꞌan chaa ri tutu jaꞌa nuu roꞌo, ñaꞌan kuachi naa ra, chi ka iyo niꞌin ini ra jiin jnuꞌun Yandios, ti ka ñukuu ini ra jnuꞌun ya taka ni kɨvɨ, ti jiin yukan ja ni ka kundee ra jiin jaꞌuꞌu un. \p \v 15 Ko kanuu ɨɨn jnuꞌun na kachi ri nuu ra naa ra, ja koto kuñukuu ini ra ñuyɨvɨ jaꞌa, ni tu kundio ini ra ja niꞌin ra taka ja iyo nuu. Chi nu na kin yɨɨ ra ñuyɨvɨ jaꞌa, ti naa ini ra Tata yo Yandios, ti tukaa ga kuñukuu ini ra maa ya. \v 16 Chi taka ndajniñu ja iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, tu jajnaꞌan ini Yandios ja na kundio ini yo. Ti tu kuvaꞌa ini ya ja kuñukuu ini yo ja niꞌin ga yo. Ni tu jajnaꞌan ini ya ja niꞌin ga yo savaꞌni ga ja jajnaꞌan ini yɨkɨ kuñu yo, chi mani maa ñuyɨvɨ jaꞌa xiin un. Ni tu jajnaꞌan ini ya ja kava vixi ini yo jiin ja ñavaꞌa yo, ni tu kin yɨɨ yo un, chi taka un jaꞌa ñuyɨvɨ jaꞌa, ko tu vaꞌa, chi ansu siaꞌan kuni Tata yo Yandios. \v 17 Ti siaꞌan kuan ndɨꞌɨ ñuyɨvɨ jiin taka ndajniñu un, ko ja iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa tu kuñɨɨ. Ti yɨvɨ kuandatu taka jniñu taꞌu Yandios, yɨvɨ yukan kuu ja kuchaku ja kuu saa ni jiin Yandios. \s1 Chaa jito uꞌu Cristo \p \v 18 Seꞌe ri naa ra, na xndaku ri nuu ra ja ja ni jaa kɨvɨ kuan ndɨꞌɨ ñuyɨvɨ yo. Ti sɨkɨ kɨvɨ vijna ja ni ka jinisoꞌo ra ja kii chaa koto uꞌu Cristo, vasu undi vijna ja ni ka kenda tɨjnɨ yɨvɨ ka jito uꞌu Cristo. Ti jiin yukan jini yo ja ja ni kuyajni ndaa kɨvɨ ja naa ñuyɨvɨ. \v 19 Ti yɨvɨ ka jito uꞌu Cristo un, xnaka ni ka yɨꞌɨ i jiin yo, ko ni ka kuxio i ɨnga ichi, chi tu ni ka kejnaꞌan ndaa ini i jiin yo. Ni ka yɨꞌɨ ndaa ndixia i jiin yo, ti ja ni ka kuñɨɨ i jiin yo niku, ko tu ni kuu siaꞌan. Chi suꞌva, ni ka kee i kuaꞌan i, ko nu kuankoyo i, yukan na ti ni ka jini ndaa yo ja tu ni ka kejnaꞌan ini i jiin yo. \p \v 20 Ko ja kuu roꞌo naa ra, ni jaꞌa Cristo Espíritu Santo nuu ra. Ti jiin yukan ja ka jini ndaa ra ja siaꞌan kuu. \v 21 Siaꞌan chaa ri tutu jaꞌa nuu ra naa ra vanuxia ja ka jini ndaa ra jniñu ni taꞌu Yandios ansu ja tu ka jini ra, chi ka jini vaꞌa jniñu ni taꞌu Yandios ansu ja tu ka jini ra, chi ka jini vaꞌa ra ja tu kuu kenda ɨɨn jnuꞌun xndoñaꞌan nuu ɨɨn jnuꞌun iyo ndaa. \v 22 ¿Ti nau ka kuu yɨvɨ ka xndoñaꞌan un nusa? Kuu yɨvɨ kaꞌan ja Jesús tu kuu ya Cristo, ya ni taji Yandios ja ndiso ya jniñu ñaꞌnu. Ti yɨvɨ yukan kuu ja jito uꞌu Cristo, chi chisaꞌyɨ i Tata yo Yandios jiin Seꞌe ya Cristo Jesús. \v 23 Yɨvɨ chisaꞌyɨ ja ansu Seꞌe Yandios kuu Cristo, ti yɨvɨ un tu yɨꞌɨ i jiin Yandios. Ko taka yɨvɨ na kuaꞌa jandaa ja Cristo, kuu ya Seꞌe Yandios ya ndiso ya jniñu ñaꞌnu, ti jandaa ndixia kuu ja yɨvɨ un yɨꞌɨ i suni jiin maa Tata yo Yandios. \p \v 24 Ja yukan kuu ja kaꞌan ri ja na chuꞌun ini chuꞌun añu ra jnuꞌun ni ka jini ra naa ra, ti ni ka kandixia ra undi nuu na ni ka kejaꞌa ra. Ti nu na kendo taka jnuꞌun ni ka kandixia ra undi nuu yukan ini añu ra, yukan na ti ni kuu ndaa ndixia ja ka yɨꞌɨ ra jiin Tata yo Yandios jiin Seꞌe ya Cristo Jesús. \v 25 Ti jaꞌa kuu jnuꞌun ñaꞌnu ni chisojnuꞌun Cristo Jesús nuu yo, ja kuchaku yo siaꞌan ni ga jiin ya. \p \v 26 Ni chaa ri jnuꞌun jaꞌa nuu ra naa ra ja na kaxnuꞌun ri sɨkɨ yɨvɨ ka nduku xndaꞌu roꞌo naa ra. \v 27 Ko roꞌo naa ra, chi maa Yandios ni jaꞌa ya Espíritu Santo kancha ya jiin ra. Ti tukaa ka nandɨꞌɨ ra ja xndaku ɨnga yɨvɨ nuu ra, chi maa Espíritu Santo yɨndaꞌa roꞌo naa ra. Ti jnuꞌun Espíritu Santo un iyo ndaa ti jankɨvɨ xndoñaꞌan. Yukan kuu ja kaꞌan ri, chi ka yɨꞌɨ ra jiin ya. Ti siin nava kanchuku ra ja ka yɨꞌɨ ra jiin Jitoꞌo Cristo Jesús, nava xndaku maa Espíritu Santo nuu ra naa ra. \p \v 28 Ko vijna na kachi tuku ri, roꞌo seꞌe ri naa ra. Siin nɨ ini jiin jnuꞌun Cristo Jesús, ti nava siaꞌan taka yo na natuꞌva yo nuu ya naa yo, nava nu ni ndenda ndijin ya, ti tu yuꞌu yo, ni tu kukanuu yo kujiin yo nuu ya kɨvɨ nchaa ya. \p \v 29 Ja ka jini ndaa ra ja iyo ndoo Cristo Jesús. Ti suni siaꞌan nu ni ka jini ra taka yɨvɨ ka jika ndaa, ti yɨvɨ yukan ndixia kuu ja ka kuu seꞌe Yandios, chi ka siuku ndaa i taka jniñu vaꞌa ni taꞌu maa ya. \s1 Nau kuu seꞌe Yandios ja yɨꞌɨ jiin ya \c 3 \p \v 1 Ndeꞌe naa ra, na xaan ga ni kundaꞌu ini Yandios yoꞌo ja na konani yo seꞌe ya, ti suu ndixia ka kuu yo. Ja yukan kuu ja yɨvɨ ka jika ichi ñuyɨvɨ jaꞌa, tu ka nakuni i yoꞌo, chi ni nuu maa Jitoꞌo Jesús, tu ni ka nakuni i. \v 2 Ñani naa ra, vijna ti ja ka kuu yo seꞌe Yandios, ko changa ga kuni yo nasa koo yo kɨvɨ na nchaa Jesús tuku. Ko ja ka jini yo ja kɨvɨ na nchaa Cristo Jesús, ti nduu yo nanu kaa maa ya, chi kuni yo nuu ya nasa kaa maa ya. \v 3 Ti nu ka ñukuu ini yo ja na kuni yo nuu Jesús, ko na sandoo yo maa yo nanu iyo ndoo maa ya. \p \v 4 Ko yɨvɨ ja tu ka chuꞌun ini, ti ka stɨvɨ i ley Yandios ja siaꞌan ka saꞌa i kuachi. Chi kuachi un kuu ja saꞌa ja tu ka chiñuꞌun i ley un. \v 5 Chi ka jini ra ja ni kii indjin Cristo Jesús nuu ñuyɨvɨ ja ni kii kenchaa ya kuachi yo, vasu tu ni ɨɨn kuachi ni iyo nuu ya. \v 6 Yukan kuu ja taka yɨvɨ ja ka yɨꞌɨ jiin Cristo, tukaa ga siin yɨ ja saꞌa i kuachi. Ko yɨvɨ ni ka jajnaꞌan ini ti ka siin i ka saꞌa i kuachi, ti va jankɨvɨ ni ka jini yɨvɨ un nuu Jesús, ni tu ka yɨꞌɨ i jiin ya. \v 7 Roꞌo, seꞌe ri naa ra, na kachi ri ja tu kuandatu ra nuu ni ɨɨn yɨvɨ ja ka kuni xndaꞌu roꞌo naa ra. Chi taka yɨvɨ ka jika ichi Yandios, ka jandatu i jnuꞌun ya, chi ka iyo ndaa ini i. \v 8 Ti taka yɨvɨ ka saꞌa kuachi un, mani seꞌe kuiꞌna ka kuu i, chi kuiꞌna un siaꞌan ni vaji jiin kuachi undi na ni kejaꞌa ñuyɨvɨ. Ti sɨkɨ yukan kuu ja ni kii Seꞌe Yandios ja ni kii xnaa ya taka jniñu saꞌa kuiꞌna un. \v 9 Ti yɨvɨ ka yɨꞌɨ jiin Yandios ja ka kuu i seꞌe maa ya, ti tukaa ka siin i saꞌa i kuachi, chi kancha jnuꞌun maa ya jiin yɨ. Tukaa ga ka siin i jiin kuachi, chi ja ni ka kuu i seꞌe Yandios. \v 10 Yukan jini yo nau ja kuu seꞌe Yandios ti nau ja kuu seꞌe kuiꞌna, chi taka yɨvɨ ka siin jiin kuachi xi ja tu ka kundaꞌu ini ñani jnaꞌan i ja ka yɨꞌɨ jiin Cristo Jesús, ansu seꞌe Yandios ka kuu yɨvɨ un. \s1 Na kundaꞌu ini yo ñani jnaꞌan yo \p \v 11 Jaꞌa kuu jnuꞌun ja ni ka jinisoꞌo ra undi na ni ka kejaꞌa ka kandixia ra Cristo Jesús naa ra, ja na kundaꞌu ini yo ñani jnaꞌan yo ka kandixia. \v 12 Tu saꞌa yo nanu ni saꞌa Cain, ja ni kueꞌe kuiꞌna kuu un maa da, ti ni jaꞌni da ñani da. ¿Ti na siɨkɨ kuu ja ni jaꞌni da ñani da nusa? Kuachi kuu ja tu ni iyo vaꞌa jniñu saꞌa da. Ti ñani da, ni saꞌa tu chaa un mani jniñu ndaa, ɨɨn jniñu ja iyo vaꞌa. \v 13 Ñani ri naa ra, koto saꞌa kuiꞌya ini ra, nu ka jito uꞌu yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa roꞌo naa ra, ti koto xndiꞌi ini ra naa ra. \v 14 Yoꞌo naa yo tu kanchuku yo nanu kunchuku yɨvɨ un, chi yɨvɨ un kanchuku i nanu ndɨyɨ ja tu ka nakuni jnuꞌun Yandios. Ko yoꞌo naa yo, ja ni yaꞌa kɨvɨ ja ni kunchuku yo nanu ndɨyɨ un, ti vijna ni ka nachaku ini yo ja na kuchaku yo nanu ndɨyɨ ja tu ka nakuni jnuꞌun ya, chi vijna ja ni ka nakuni yo jnuꞌun un. Yukan kuu ja ka kundaꞌu ini nuu jnaꞌan yo, chi ja kandixia yo Cristo Jesús. Ko yɨvɨ ja tu ka kundaꞌu ini nuu ñani jnaꞌan un, ka siin i kanchuku i nanu ndɨyɨ. Siaꞌan kuu chi tu ka nakuni i jnuꞌun Yandios. \v 15 Ñani naa ra ja ka kandixia yo Cristo Jesús, na kachi ri ja nu nau ɨɨn yɨvɨ na koto uꞌu i ñani jnaꞌan i, yɨvɨ un kuu i nanu ɨɨn chaa jaꞌni ndɨyɨ, chi ɨɨn ni kuu ja kaꞌni yo ndɨyɨ jiin ja koto uꞌu yo ñani jnaꞌan yo. Ti ka jini ra naa ra ja ɨɨn chaa jaꞌni ndɨyɨ tu niꞌin taꞌu da nuu Yandios ja na kuchaku da nuu ya, chi tu ni kɨvɨ ɨɨn jnuꞌun vaꞌa un ini da. Yukan kuu ja jito uꞌu da ñani da. \v 16 Yukan na ti sa kuni yo nasa saꞌa jnuꞌun ndaꞌu ini, chi Cristo Jesús ni jiꞌi ya ja kuu yoꞌo naa yo. Ti suni siaꞌan yoꞌo naa yo vasu na kuū yo ja kuu ñani jnaꞌan yo, chi vanua ka kundaꞌu ini jnaꞌan yo. \p \v 17 Nu yoꞌo ñavaꞌa yo ja nandɨꞌɨ yo ja kuchaku yo, ti ndeꞌe yo nundoꞌo jnaꞌan ñani jnaꞌan yo, ja nandɨꞌɨ da ja kuchaku da, ti yoꞌo saxii yo ja ñavaꞌa yo, ti tu kundaꞌu ini yo ñani yo, ¿nasa kuu ja kaꞌan yo ja jandatu yo jnuꞌun Yandios, ti nu siaꞌan na saꞌa yo nusa? \v 18 Seꞌe ri naa ra, nu kuni yo ja na kundaꞌu ini yo ñani jnaꞌan yo, ko ansu jiin jnuꞌun kaꞌan yo ti kuni yɨvɨ ja kundaꞌu ini yo, chi na kuaꞌa yo ja ñavaꞌa yo nava na kuni ndaa yɨvɨ ja ñundaꞌu ndixia ini yo jiin ñani jnaꞌan yo, ja siaꞌan ka chindee jnaꞌan yo. \s1 Iyo jnuꞌun ndee ini nuu Yandios \p \v 19 Nu siaꞌan na kunchuku yo, ti jandaa ndixia kuu ka kuu yo seꞌe Yandios, chi jini ndaa yo ja jnuꞌun un kuu ja yɨndaꞌa yoꞌo, ti kukuee jika yo nuu ya, \v 20 vasu ñuꞌun kuachi un ini yo sɨkɨ taka jniñu kueꞌe ni ka saꞌa yo. Ko tu kuñaꞌnu ini yo, chi kuñaꞌnu ga maa Yandios, ti jini ndɨꞌɨ ya taka jniñu kueꞌe ni ka saꞌa yo. \v 21 Ko nu tu na kuachi ñuꞌun ini añu yo, yukan ti ja iyo jnuꞌun ndee ini nuu Yandios. \v 22 Ti taka nau ja na kakan yo nuu ya, ti kuaꞌa ya nuu yo, chi vanua ka jandatu yo jniñu taꞌu ya nuu yo, ti ka saꞌa yo taka jniñu vaꞌa ja na kusɨɨ ini ya. \v 23 Ti jaꞌa kuu jniñu taꞌu ya nuu yo, ja na kandixia yo Seꞌe ya Cristo Jesús, ti suni ja na kundaꞌu ini nuu jnaꞌan yo, chi siaꞌan ni taꞌu maa ya jniñu nuu yo. \v 24 Ti taka yɨvɨ ka siuku jniñu ni taꞌu ya, ti ka yɨꞌɨ ndixia i jiin ya, ti maa ya kancha jiin yɨ. Siaꞌan ka jini ndaa yo ja kancha ya jiin yo, chi ni jaꞌa ya Espíritu ya ja na kuncha ya jiin yo. \s1 Nasa nakuni yo nau kuu Espíritu Yandios ti nau kuu espíritu xndoñaꞌan \c 4 \p \v 1 Ñani naa ra, tu kandixia ra jnuꞌun ka xnaꞌan yɨvɨ ka kaꞌan ja ka xnaꞌan jnuꞌun Yandios. Xnaka xndichi yɨvɨ un, ti nava na kuni ndaa ra nu ka kaꞌan ndaa i jnuꞌun Yandios xi tuu, chi kuaꞌa yɨvɨ ka xndoñaꞌan kuan kenda nuu ñuyɨvɨ. \v 2 Siaꞌan saꞌa ra ti sa kuni ra naa ra nu nau ja kaꞌan ndaa nava taꞌu maa Espíritu Yandios jniñu. Chi taka yɨvɨ kaꞌan ja Jesús kuu Cristo ni taji Yandios, ja ndiso jniñu ñaꞌnu ya, ti ka kaꞌan ja ni kii Cristo Jesús jiin yɨkɨ kuñu ya nanu ɨɨn yɨvɨ, ti yɨvɨ un kuu ja kaꞌan ndaa nava ni taꞌu Espíritu Yandios jniñu. \v 3 Ti taka yɨvɨ ja kaꞌan ja Jesús tu ni kii ya jiin yɨkɨ kuñu ya, ti tu ni taꞌu Espíritu Yandios jniñu nuu yɨvɨ un. Ti yɨvɨ un kuu ja jito uꞌu Cristo. Ti ja ni ka jinisoꞌo ra ja kii yɨvɨ un, ti vijna ja ni ka kenda ndixia nuu ñuyɨvɨ. \p \v 4 Seꞌe ri naa ra, roꞌo ka kuu seꞌe Yandios ti ni ka kundee ra jiin yɨvɨ ka xndoñaꞌan un. Ti tu ni ka xndaꞌu i roꞌo naa ra, chi vanua kuñaꞌnu ga Espíritu Yandios, ya kancha jiin ra, ti Espíritu Yandios kuu ja kuñaꞌnu ga nuu espíritu kancha nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. \v 5 Ti yɨvɨ ka xndoñaꞌan un, ɨɨn nuu kanda i jiin yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa. Ja yukan kuu ja ka kaꞌan i mani jnuꞌun iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ti yɨvɨ ñuyɨvɨ jaꞌa chi ka chunsoꞌo jnuꞌun ka kaꞌan i. \v 6 Ko ruꞌu naa ri, ja ni tatu Yandios ɨɨn jniñu nuu ri ja na kaꞌan ri jnuꞌun ya. Ti taka seꞌe ya ja ka yɨꞌɨ jiin ya, ka chunsoꞌo i jnuꞌun ka kaꞌan ri. Ti yɨvɨ ja tu ka yɨꞌɨ jiin ya, tu ka kuu seꞌe ya, ni tu ka chunsoꞌo jnuꞌun ka kaꞌan ri. Ti siaꞌan nakuni yo nau kuu ja ka kaꞌan nava kaꞌan Espíritu Yandios, ti nau kuu ja ka kaꞌan nava kaꞌan espíritu xndoñaꞌan. \s1 Maa Yandios kuu jnuꞌun ndaꞌu ini \p \v 7 Ñani naa ra, na kundaꞌu ini nuu jnaꞌan yo, chi jnuꞌun un vaji nuu maa Yandios. Ti taka ja ka kundaꞌu ini nuu jnaꞌan un, ka kuu seꞌe Yandios. Ti ka chaku ini nau kuu Yandios, jiin nava kaꞌan maa jnuꞌun ya. \v 8 Ti yɨvɨ ja tu ñundaꞌu ini tu jini jnuꞌun Yandios, ja Yandios kuu maa jnuꞌun ndaꞌu ini. \v 9 Vijna ti ni ka chaku ini yo ja ni kenda ndijin nasa ni kundaꞌu ini Yandios yoꞌo, chi ja ni taji ya Seꞌe ya vasu vajnuꞌun ni seꞌe ya iyo, ja ni kii ya un nuu ñuyɨvɨ, ti ya yukan saꞌa ja na kuchaku yo siaꞌan ni ga. \v 10 Ti siaꞌan chaku ini yo nava kuu maa jnuꞌun ndaꞌu ini. Chi vasu tu ni ka kundaꞌu ini yo Yandios, ko maa ya, chi ni kundaꞌu ini ya yoꞌo ja ni taji ya Seꞌe ya ni kii ya, ja na kuu ya nava na kenchaa ya kuachi yo. Ti yukan ni ndumani ya jiin yo nava tukaa kuɨtɨ ini ya nuu yo sɨkɨ kuachi yo. \v 11 Ñani naa ra, nu siukan ni kundaꞌu ini Yandios yoꞌo, ti suni siukan na kundaꞌu ini nuu ñani jnaꞌan yo naa yo. \v 12 Ni ɨɨn yɨvɨ tu ni jini kuɨtɨ i nuu Yandios, ko nu ka kundaꞌu ini jnaꞌan yo, yukan stuu yo maa yo ja kancha Yandios jiin yo. Ti jiin jnuꞌun kundaꞌu ini un ni ka kuñɨɨ ini yo jiin jnuꞌun ya. \v 13 Siaꞌan na ti sa ni jini ndaa yo ja kancha Yandios jiin yo, ti ka yɨꞌɨ yo jiin ya, chi maa ya ja ni jaꞌa ya Espíritu ya nuu yo. \v 14 Ti maa ri, ja ni ka jini ndixia ri, ti ka jaꞌa ri jandaa ja maa Tata yo Yandios ni taji ya Seꞌe ya ni kii ya, ja ni kii nama ya yɨvɨ nuu ñuyɨvɨ naa i. \v 15 Nu nau ɨɨn yɨvɨ na kee yuꞌu i ja Jesús kuu maa Seꞌe Yandios, ti yɨvɨ un yɨꞌɨ ndixia i jiin Yandios, ti suni kancha maa ya jiin i. \v 16 Nu ndɨꞌɨ yukan ni ka kandixia yo, ti ni ka jini ndaa yo ja kundaꞌu ini Yandios yoꞌo, chi maa ya kuu jnuꞌun ndaꞌu ini. Taka yɨvɨ ka kundaꞌu ini jnaꞌan, ka yɨꞌɨ i ndaꞌa maa Yandios, ti suni maa ya kancha ya jiin yɨ. \v 17 Nu siaꞌan ja ni kukutu jnundaꞌu ini un jiin yo, ti ja iyo jnuꞌun ndee ini yo nuu Yandios, ti tukaa yuꞌu yo ja kuu kɨvɨ na chaa juicio ñuyɨvɨ. Ti vasu kancha yo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, ko tu yuꞌu yo ja kii juicio un, chi ka jika yo nava ni xnaꞌan maa Jesús yoꞌo. \v 18 Nu siaꞌan ja iyo jnundee ini ja kundaꞌu ini Yandios yoꞌo, ti tukaa yuꞌu yo, chi maa jnundaꞌu ini un chajiyo jnuyuꞌu un kuaꞌan. Chi nu yuꞌu ini yo, ti yukan saꞌa ja vaji nundoꞌo nuu yo. Ja yukan kuu ja nu nau yɨvɨ ka yuꞌu ini i, yɨvɨ un ti kukutu ga ini i jiin jnundaꞌu, ja na kundaꞌu ini nuu jnaꞌan i. \p \v 19 Ti yoꞌo ka kuu ini yo nuu Yandios, chi xnaka maa ya ni kundaꞌu ini ya yoꞌo. \v 20 Ko nu ɨɨn yɨvɨ kandixia Jesús na kachi i: “Ruꞌu, chi kuu ini ri nuu Yandios”, kachi i. Ko jito uꞌu i ñani jnaꞌan i, ti so xndoñaꞌan i ja siaꞌan. Chi vasu ndeꞌe i nuu ñani jnaꞌan, ko tu kundaꞌu ini i, ¿Ti nasa kuu kachi i ja kuu ini i nuu Yandios ja siaꞌan nu tujaꞌi kuni i nuu ya nusa? \v 21 Ti maa Yandios ni taꞌu ɨɨn jniñu jaꞌa nuu yo: Nu ɨɨn yɨvɨ na kuu ini nuu Yandios, ti suni siaꞌan na kundaꞌu ini i nuu ñani jnaꞌan i. \s1 Jiin jnuꞌun kandixia ti kundee yo \c 5 \p \v 1 Taka yɨvɨ ka kandixia ja Jesús kuu Cristo, ja ni taji Yandios ja ndiso ya jniñu ñaꞌnu, ni nduu i seꞌe Yandios. Chi nu kuu ini yo nuu ɨɨn chaa kuu tata, ti suni na kuu ini yo nuu seꞌe da. \v 2 Chi nu kuu ini yo nuu maa Yandios, ti jandatu yo jniñu taꞌu ya. Ti suni siaꞌan na kundaꞌu ini yo nuu yɨvɨ ka kuu seꞌe ya, chi ja ka yɨꞌɨ i jiin ya. \v 3 Chi ja kuandatu yo jniñu ni taꞌu ya, yukan kuu ja kuu ini yo nuu maa ya, ti jniñu ni taꞌu ya ansu kundiso yo ja kachi yo ja vee. \v 4 Ti taka yɨvɨ ja ka kuu seꞌe Yandios ja ni ka kundee i jiin taka jniñu kueꞌe iyo nuu ñuyɨvɨ, ti jnuꞌun ni ka kandixia yo un kuu jnuꞌun ja ni ka kundee yo sɨkɨ ñuyɨvɨ. \v 5 ¿Ti nau kuu ja kundee jiin taka jniñu kueꞌe ka iyo nuu ñuyɨvɨ nusa? Suu yɨvɨ kandixia ja Cristo Jesús kuu maa Seꞌe Yandios. \s1 Jnuꞌun kuaꞌa jandaa sɨkɨ Seꞌe Yandios \p \v 6 Ti Jesús kuu Cristo ja ni taji Yandios ja na kundiso ya ɨɨn jniñu ñaꞌnu, ti ni kundaa ja kundiso ya jniñu ñaꞌnu un nuu ni janducha ya jiin nducha jiin kɨvɨ ni jatɨ ya nɨñɨ ya nuu ndaꞌa cruz. Ansu jiin nɨnɨ nducha, chi ni kuu nducha jiin nɨñɨ ja ni ka jaꞌa jandaa. Ti suni maa Espíritu kuu ja kuaꞌa jandaa sɨkɨ jniñu ya, chi Espíritu yukan kuu ja jaꞌa jandaa ndixia. \v 7 Ti sɨkɨ jniñu ñaꞌnu un iyo uni testigo ja ka jaꞌa jandaa undi nuu andɨvɨ. Ti yukan kuu maa Tata yo Yandios, Seꞌe ya ja kuu jnuꞌun un, jiin Espíritu Santo. Ti ndɨ uni jnuꞌun jaꞌa kuu ɨɨn ni ga. \v 8 Ti suni iyo uni sɨkɨ jniñu jaꞌa nuu ñuyɨvɨ. Yukan ka kuu maa Espíritu, jiin nducha na ni janducha Jesús, jiin nɨñɨ na ni jiꞌi ya. Ti ndɨ uni un, ɨɨn ni ka kaꞌan. \v 9 Nu ka jantaꞌu yo nuu yɨvɨ ka jaꞌa jandaa, ti ndoo tu kuantaꞌu yo suni nuu jnuꞌun maa Yandios ja kuñaꞌnu ga, ti yukan kuu ja kanuu ga. Yukan kuu ɨɨn maa jnuꞌun ndaa ja kaꞌan maa Yandios ja kuu Seꞌe ya. \v 10 Yɨvɨ kandixia ndaa seꞌe Yandios, iyo jnuꞌun ndaa jaꞌa ini añu i. Ti nau ja tu kandixia jnuꞌun ndaa kaꞌan Yandios, ti chaa xndaꞌu ñaꞌan skonani i ya, chi tu kandixia i jnuꞌun ni kaꞌan ya ja sɨkɨ Seꞌe ya. \v 11 Ti jaꞌa kuu jnuꞌun ndaa ni jaꞌa ya nuu yo ja na kuchaku yo siaꞌan ni ga jiin ya. Chi ja ni siuku Seꞌe ya jniñu un na ni jiꞌi ya ja kuu yo ja na kuchaku yo jiin ya. \v 12 Ti yɨvɨ kandixia ndaa Seꞌe Yandios, ja ni nitaꞌu i ja na kuchaku i jiin ya, ko yɨvɨ tu kandixia ndaa Seꞌe ya, tu ni nitaꞌu i ja na kuchaku i jiin ya. \s1 Jnuꞌun sandɨꞌɨ ni ga \p \v 13 Chaa ri tutu jaꞌa nuu roꞌo ja kandixia ndaa ra Seꞌe Yandios, nava na kuni ndaa ra ja iyo taꞌu ra ja na kuchaku ra siaꞌan ni ga jiin ya. \p \v 14 Ni ka iyo jnundee ini yo nuu Yandios, chi ka jini yo ja nu na kakantaꞌu yo nuu maa ya ja na kuaꞌa ya nau ja kuni yo, ti nu jini maa ya ja nandɨꞌɨ yo, ti chunsoꞌo jnuꞌun jikantaꞌu yo. \v 15 Ti nu ni jini yo ja chunsoꞌo ya jnuꞌun ka jikantaꞌu yo nuu ya, ti kuni ndaa yo ja niꞌin yo taka ja ni ka jikan yo nuu ya. \p \v 16 Nu nau roꞌo ni ka jini ɨɨn ñani jnaꞌan ra, ja ka saꞌa da ɨɨn kuachi, ko nu ansu ɨɨn kuachi niꞌin ja na kuū da kuu, ti kuni ja na kakantaꞌu ra nuu Yandios ja kuu maa da, ti maa ya na nakuaꞌa ya ja na kuchaku da, nu ansu ɨɨn kuachi niꞌin ja kuū da kuu. Yukan kuu ja nu iyo ɨɨn kuachi niꞌin ja na kuū yɨvɨ un, chi iyo ɨɨn kuachi ja na xnaa yɨvɨ un ɨɨn jinu ni, ko yukan na ti tukaa kaꞌan ri ja na kakantaꞌu ja kuu kuachi un. \v 17 Taka jniñu ja tu ɨɨn nuu jiin jniñu ni taꞌu maa Yandios kuu kuachi, ko iyo kuachi ja ti xnaa yoꞌo ɨɨn jinu ni. \p \v 18 Ka jini yo ja yɨvɨ ka yɨꞌɨ ndaꞌa Yandios ja kuu ya Tata i, yɨvɨ un tu ka saꞌa i kuachi, chi maa Seꞌe Yandios jito yɨvɨ un nava tu kuu kueꞌe ndevaꞌa kuiꞌna un maa i. \v 19 Ja ka jini yo ja Yandios yɨndaꞌa yoꞌo ja ka kuu yo seꞌe ya, ti kuiꞌna un kuu ja yɨndaꞌa nɨ ñuyɨvɨ. \v 20 Suni ka jini yo ja ni kii Seꞌe Yandios, ti ni jaꞌa ya inijnuni yo ja na kuni ndaa yo nau kuu maa Seꞌe Yandios. Ti ka yɨꞌɨ yo jiin maa ya, kaꞌan ndaa yukan, ti yaa yukan kuu Cristo Jesús, maa Seꞌe Yandios. Chi yaa yukan kuu maa Yandios chaku, ti maa ya kuu ja saꞌa ja na kuchaku yo sa ni. \p \v 21 Roꞌo, seꞌe ri naa ra, xnaa jnuꞌun ka kandixia taka santu ja ni ka saꞌa yɨvɨ jiin ndaꞌa i un. \p Ti siaꞌan na koo.