\id ROM - Mpoto Bible Version \ide UTF-8 \h Bhalumi \toc1 Baluwa jaka Paulo kwa Bhalumi \toc2 Bhalumi \toc3 Bham \mt2 Baluwa jaka Paulo kwa \mt1 Bhalumi \imt Ulongulelo \ip Ihobhaleka Chitabu cha Bhalumi chakalembakiki na Mtumi Paulo pachilanda ja chaka cha 54 na 58 baada ja kubhelakeka Yesu Kristo. Mbaka panihapa Paulo akabhi akali ngakuhika ku Loma, bhela akatumiki baluwa jeniheji nahuli kubhapwaghi Bhakristo bhabhatama ku Loma ambabhu bhakahangaghini, Bhayahude na bhandu bha mataifa ghangi. Akalembiki baluwa jenu koni akabya ku Kolinso pandu ambapu nde paakabhi atama kwa chikahi chenihechi. Paulo akalembiki baluwa jenjenu koni akabya na ndandi ja kubhapala bhandu bha inchi yokapi bhunhobhalyaje na kuntii Yesu Kristo, (Sula 16:26). \ip Chitabu cha Bhalumi nde chitabu chechibhi na umuhimu ukolongwa kwa bhandu bhokapi bhabhunhobhalela Kristo bha kila pandu na kwa chikahi chokapi, maghambu mu baluwa jenu Paulo alongela palanga ukengaleku ambau tuweza kuupata kupetela kwaka Yesu Kristo. Kabhete Paulo akalombanishi Malobhi Manyahi ghaka Yesu Kristo na Lulaghilu lwa Mwande. Bhasomi bhamaheli bha mambu gha Bibilia bhahobhalela kubha msitali ghoujema ngati nguzu ngolongwa na ambau ugusa ubholu wokapi wa chitabu chenu nde ghola ghoupatikana, (Sula 1:16), ghoupwagha, “Nepani ngachenaghabhone iyoni Malobhi Manyahi ghaka Kristo, kwa ndandi libhi na makili ghaka Chapanga gha kubhakengalela bhokapi bhabhunhobhalela, kutumbula na Myahude hoti, na kwa mataifa ghangi bhelabhela.” Pandu pa kutumbula pa Chitabu cha Bhalumi Sula 1-12 chitotwili mambu ghaghatopiki na gha mkati gha elimu jaka Chapanga, na pandu pakabhele pa chitabu chenu (Sula 13-15) chibhili na malaghalakilu ghamaheli ghaghalongalela lihengu au kutama ngati Mkristo kwa itendu na kwa kila chindu. \iot Ghaghabhihomu \io Paulo atumbula kulemba baluwa jaki kwa kuliloghola mweni, na kupwagha kubha nde akanane bhaabhalembela (Sula 1:1-15). \io Kabhete Paulo andongalela mundu moabhelili na ukengaleku ghouweza kupatikana kwa kupetela kwaka Yesu Kristo (Sula 1:16-11:36). \io Kubhokela panihapa Paulo abhoha malaghalakilu gha Bhakristo moibhapalakila kutama (Sula 12:1-15:13). \io Paulo ajomulela baluwa jaki kwa Bhaloma kwa kubhalamukila bhandu bhabhakabhili mkati ja likanisa la ku Loma (Sula 16). \c 1 \p \v 1 Nepani Paulo, mtumika waka Yesu Kristo, joakalowakiki kubha mtumi, na kutengakeka kwa ndandi ja kutangaza Malobhi Manyahi ghaka Chapanga. \p \v 2 Malobhi Manyahi ambaghu Chapanga akajomwi kughalaghila kwa indela ja bhalota bhaki mu Malembu Mahuhu, \v 3 yani malobhi panani jaka Mwana waki, joakabhelakiki mu lubheleku lwaka Daude kwa ntundu wa hyegha, \v 4 na ambaju kwa makili ghaki na Roho ja uhuhu akalangakiki kubha Mwana waka Chapanga, kwa kuhyohakeka kwaki kuhuma kwa bhabhapotile, yani Yesu Kristo Bambo witu. \v 5 Ambaju kwa kupetela kwaki na kwa ndandi ja lihina laki, tujopalili chihomu na utumi nahuli kubhalowa bhandu bha inchi yokapi bhapata kuhobhalela na kutii. \v 6 Mabhanganya bhelabhela nde papamu na bhandu bhanihabha, ambabhu mlowakiki kubha bhahaghulika bhaka Yesu Kristo. \p \v 7 Bhela, nundembela mabhokapi mwembi ku Loma, mwempalakiki na Chapanga, na kulowakeka kubha bhahuhu bhaki. \p Chihomu na chibya kwinu, na lukwali loluhuma kwaka Chapanga Atati witu, na kwaka Bambo Yesu Kristo. \s Lilobhu la kuchengula \p \v 8 Kutumbula, nunchengula Chapanga wangu kwa indela jaka Yesu Kristo kwa ndandi jinu mabhokapi, maghambu uhobhalelu winu utangazwa kundema wokapi. \v 9 Kwa ndandi Chapanga jonuntumakila kwa roho jangu jokapi kwa kutangaza Malobhi Manyahi ghaka Mwana waki, nde mlandilu wangu kubha nunkomboka namaa, \v 10 machobha ghokapi mu malobhu ghangu. Nundobha Chapanga ngati anaapalike, ambekya mbekenyu jinyahi ja kuhika kwinu hoku henu kateki. \v 11 Kwa ndandi ndokule namaa kumbona, nahuli nanamu muwezaje kupata nhupu ya kiroho na mpata kujema kwa ukangamalu. \v 12 Nde kupwagha kubha tupata kujeghaleka mtima: Uhobhalelu winu unyeghala mtima nepani, na uhobhalelu wangu unjeghala mtima mwehapa. \p \v 13 Bhalongu bhango, mbala mmanya kubha chikahi chamahele nakaholaki kuhika kwinu hoku, nambu nhibhalakiki mbaka sajenu. Nahuli nhwezaje kubhapata bhahobhalela pachilanda jinu ngati monakapati kwa mataifa ghangi. \v 14 Mi na lihengu kwa bhandu bhokapi, Bhagiliki na bhangakubha Bhagiliki, na bhabhabhi na mbulau na bhangakubha na mbulau. \v 15 Bhela, nepani bhelabhela ndokule namaa kutangaza Malobhi Manyahi kwinu mwenga mwentamani ku Loma. \s Makili gha Malobhi Manyahi \p \v 16 Nepani ngachenaghabhone iyoni Malobhi Manyahi ghaka Kristo, kwa ndandi ghabhi na makili ghaka Chapanga gha kubhakengalela bhokapi bhabhunhobhalela, kutumbula na Myahude hoti, na kwaka Mgiliki bhelabhela. \v 17 Kwa ndandi Malobhi Manyahi ghalangiha palanga ntundu Chapanga moabhajetakalela bhandu kubha bhambone palongi jaki, kutumbu pakutumbula mbaka pakujomukela, ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Joajetakalewa palongi jaka Chapanga anaatama kwa uhobhalelu.” \s Lihakau la bhandu \p \v 18 Kwa ndandi inyela jaka Chapanga jibhonakini kuhuma kunani kumahunde panani ja bhandu bhokapi bhangakuntii jombi, na uhakau wa bhandu bhabhahibhalakila chakaka kwa uhakau. \v 19 Maghambu mambu ghala ghaghuntenda Chapanga amanyikanaje kwabhu ghabhi palanga mkati jabhu, kwa ndandi Chapanga abhalangihi kwabhu hotuhotu. \v 20 Kutumbu Chapanga paakabhombiki ndema, makili ghaki gha mileli na Uchapanga waki, hata ngati ngacheibhonikana kwa mihu, imanyikana palanga. Bhandu bhaweza kughamanya makili ghanihagha kubhokana na hindu yeniheyi yeakabhombiki Chapanga. Bhela bhandu ngabhikubhi na indela jokapi jela ja kulikengalela. \v 21 Maghambu hata ngati bhakummanyi Chapanga, ngachebhundumbalili kubha nde Chapanga wala kunchengula, nambu maholalelu ghabhu ghakabhi gha king'ang'a na malangu ghabhu matopu ghatweli lwihi. \v 22 Bhalibhona kubha bhabhi na mbulau, koni bhang'ang'a. \v 23 Bhakotoka kunjojabhela Chapanga joatama mileli, nambu bhajojabhela imong'umong'u yeibhi ulenganesu waka mundu joapotela, ijuni, ulenganesu wa hinyama, na ihumbi yeikwabha. \p \v 24 Bhela, Chapanga akabhalekiki bhajengalya utokulelu uhakau wa mitima jabhu, bhaujengalya uhakau, na kuhenganela mambu gha iyoni kwa hyegha yabhu. \v 25 Maghambu bhakang'anambwili chakaka jaka Chapanga kubha upuhe, bhakachijojabhili chiumbi badala jaka Joabhombiki, joapalika kulumbalika mileli! Amina. \p \v 26 Bhela, Chapanga akabhalekiki bhajengalya utokulelu wabhu uhakau. Hata akambomba bhabhu bhakang'anambwili kutumika kwa asili kokupalika na hyegha yabhu, kwa kutumila kwangakupalika. \v 27 Hata akanalomi nabhombi bhelabhela bhakakulekiki kutumika kwa asili kwaka mwanalomi na mbomba, na kubhelalanela utokulelu bheni kwa bheni. Akanalomi bhehenganela mambu gha iyoni, na kwa kuhenga bhenibhela bhaliletela bheni mang'ahiku ghabhapalika kwa uhakau wabhu hoghu. \p \v 28 Maghambu nabhombi bhakakaniki uchakaka ghobhumanya panani jaka Chapanga, bhela Chapanga akabhalekiki bhajengalyaje malangu ghabhu mahakau, nahuli bhahenga mambu ghangakupalika kughahenga. \v 29 Bhatweliwi na kila ntundu wa uhakau, uhakau, ulohu, na kuponja. Bhatweli wihu, kukoma, milomu, kukolowa, maholalelu mahakau, na kughamba, \v 30 kukopunganela, bhabhunhakalila Chapanga, bhabhatondola, ing'omu na kulibhona, bhaholalela nakanopi kuhenga mahakau, bhangakubhatopela bhabheleka bhabhu, \v 31 bhang'ang'a, bhabhaheketa malaghilu, bhangakubhapala bhalongu bhabhu, na bhangakubha na chiha kwa bhangi. \v 32 Bhamanyi kubha Shelia yaka Chapanga ipwagha kubha bhandu bhabhahenga mambu ngati ghanihagha ibhapalika kupotela. Nambu hata bhenibhela, ngachebhajendale kughahenga mambu ghanihagha bheni pela, nambu hata kujetanganela na bhala bhabhaghahenga mambu ghanihagha. \c 2 \s Utemulo waka Chapanga \p \v 1 Henu wehapa weubhatemula bhajaku, ngauwezi kulikengalela ng'o, hata ngati wehapa ukubhi wa nane. Maghambu kwa kubhatemula bhangi, ulipeke masolu wamwete ndandi na wamwete uhenga mambu ghalaghala ghautemula. \v 2 Tumanyi kubha utemulo waka Chapanga panani ja bhala bhabhahenga mambu ngati ghanihagha nde utemulo wa chakaka. \v 3 Bhela, wenga wa mundu weubhatemula bhala bhabhahenga mambu ngati ghanihagha koni wamwete ughahenga, bho, uholake le anaujepa utemulo waka Chapanga? \v 4 Au bho, ujojoha le kujoloka kwa wamboni waki na upoli waki na kuhinakila kwaki, panga kumanya kubha wamboni waka Chapanga hoghu ukuhuta nahuli upata kung'anambuka na kughaleka mahoku? \v 5 Nambu kubhokana na kunonopa kwaku, na mtima waku wangakung'anambuka na kughaleka mahoku, ulibhekela chikoku cha inyela kwa Lichobha lela la utemulo wa chakaka waka Chapanga palibhonikanaje. \v 6 Maghambu Chapanga anaandepa kila mundu kulengana na matendu ghaki. \v 7 Bhala bhabhahinakila kutenda matendu ghambone, kwa kulonda ulumbalilu na utopelu na kulepakupotela, Chapanga anaabhapekya womi wa mileli. \v 8 Nambu bhala bhabhalonda mambu ghabhu, bhangakujitii chakaka, na kujengalela uhakau, anajabhahabhukya ghazabu na inyela jaka Chapanga. \v 9 Ulale na mang'ahiku anayumpata kila mundu joahenga uhakau, kutumbu Myahude, na kwaka Mgiliki bhelabhela. \v 10 Nambu kila mundu joahenga ghambone anaapata ulumbalilu, utopelu na lukwale, kutumbula Myahude, na Mgiliki bhelabhela. \v 11 Kwa ndandi Chapanga ngacheabhi na upendeleu. \p \v 12 Bhandu bhala bhabhahenga mahakau panga kujimanya Shelia jaka Chapanga anabhahobha panga na Shelia. Na bhandu bhala bhabhahenga mahakau koni bhajimanyi Shelia, anabhatemulika kwa Shelia. \v 13 Maghambu nga bhala bhabhajowini Shelia yaka Chapanga nde bhabhajetakalewa palongi jaka Chapanga, nambu bhala bhabhajitii Shelia nde bhabhijetakaliwaje palongi jaka Chapanga. \v 14 Kwa ndandi bhandu bhangakubha Bhayahude ngachebhabhi na Shelia, nambu kila pabhahenga kulengana na Shelia jela kubhokana na mitima jabhu, bhombi bhakubha Shelia kwa ndandi jabhu bhene, hata ngati ngachebhabhi na Shelia jela. \v 15 Maghambu bhalangi kubha malaghalakilu gha Shelia ghalembakiki mu mitima jabhu. Zamili yabhu na maholalelu ghabhu bhelabhela ibhatakila au kubhakengalela kwa mambu ghanihagha ghabhaholalela. \v 16 Bhela kubhokana na aleli Malobhi Manyahi ghandangaza, nde mokwibhelila Lichobha Chapanga payitemula mambu ghaghalihiiki gha bhandu kwa indela jaka Yesu Kristo. \s Bhayahude na Shelia \p \v 17 Na wehapa bhole? Wehapa wamwete uliloha Myahude na kujihobhalela Shelia, na kulilumbalila kubha waka Chapanga, \v 18 kwa indela ja Shelia umanya ghaghapalika na Chapanga na uweza kuhaghula lijambu lambone, \v 19 wehapa ulibhona kubha chiongozi wa akangalola na unang'anu kwa bhala bhabhabhi mu lwihi, \v 20 ulibhona kubha ubhabhola bhang'ang'a na mbola wa bhala ambabhu mitima jabhu ngachejikangamili, kwa kubha umanyi uchakaka ghoubhi mu Shelia heji. \v 21 Bhela, wehapa wewabhola bhandu bhangi, bho, maghambu ki ngacheulibhola wamwete? Bho, ubhatangazi bhangi kubha, “Ngabhijibha,” koni wehapa wamwete ujibha? \v 22 Wehapa weupwagha kubha mundu, “Ngayihenga ugone,” koni wamwete uhenga ugone? Wehapa weuhakali imong'umong'u ya ichapanga, koni wamwete ujibha mu manyumba gha ichapanga? \v 23 Bho, ulilumbalila kubha ujimanyi Shelia, nambu umpoha lihamu Chapanga kwa kuheketa Shelia jaki? \v 24 Maghambu ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Bhandu bhangakubha Bhayahude anabhalitondula Lihina laka Chapanga, kwa ndandi jinu mwenga Bhayahude.” \p \v 25 Kwa ndandi kuheketa kwaku jando kubhi na nyonjeka ngati anautii Shelia. Nambu ngati anauheketa Shelia, mbanga wakabya uhighali panga kuheketa jando. \v 26 Bhela, ngati mundu wangakubha Myahude jwangakuheketa jando akamulaki malaghalakilu gha Shelia, bho, Chapanga ngaambalangi kubha ngati ahekiti jando? \v 27 Nde pala bhala bhangakuheketa jando kwa hyegha nambu bhajitii Shelia anabhuntemula mwenga Mwayahude, ambabhu muhekiti jando na kujimanya namaa Shelia, nambu ntenda kujiheketa. \v 28 Nde kupwagha kubha, nga kila joabhonikana kwa kunja kubha Myahude nde Myahude wa chakaka, na kabhete mundu ngacheakubha Myahude wa chakaka eti maghambu ahekiti jando kihyegha. \v 29 Nambu Myahude wa chakaka nde jola joabhi Myahude kwa mkati, yani jola joahekiti jando ja mtima, mu roho, nga mu lilembu, ambaju ulumbalilu waka mundu hoju ngacheuhuma kwa bhandu, nambu uhuma kwaka Chapanga. \c 3 \p \v 1 Bho, Myahude abhi na chindu bhole kupeta bhandu bhange? Au bho, kuheketa jando kubhi na nyonjeka bhole? \v 2 Kubhi na nyonjeka ngolongwa kwa kila indela. Kutumbula, Chapanga akabhapekihi Bhayahude malobhi ghaki. \v 3 Nambu, bho, anakubya bhole anangati bhakumu bhabhu ngachebhahobhalile? Bho, kulepakuhobhalela kwabhu anakubhoha ulongwana waka Chapanga? \v 4 Ngabhela! Chapanga ahighalila kubha ndongwana chikahi chokapi, hata ngati kila mundu nde mpuhe, ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, \q “Kila paupwagha, malobhi ghaku nde chakaka, \q na mu utemulo wehapa ushinda.” \p \v 5 Nambu anakubhi uhakau ghotuhenga ulangi uchakaka waka Chapanga, bho, tupwagha kike? Bho, Chapanga le muhakau joaleta inyela? Pambani nongela kimundu. \v 6 Ngabhela! Kwa ndandi anangati bhenibhela nde mokubhelile, bho, Chapanga anaaweza bholi kuutemula ndema? \p \v 7 Nambu anakubhi chakaka jaka Chapanga jijonjukiki kulangiya ulumbalilu waki kwa ndandi ja upuhi wangu, bho, maghambu kiki nepani ndemulika kubha mwana mahoku? \v 8 Na tepani maghambu ki ngatwipwagha, ngati bhangi mobhatukopunganela kubha tupwagha, “Bho, tuhenga le mahakau nahuli ghambone ghapata kuhika?” Bhombi anabhatemulikaje ngati moibhapalakila. \s Njeta joabhi wambone \p \v 9 Bho, tupwagha bhole henu? Bho, tepani Bhayahude le twambone kupeta bhandu bhange? Ngabhela hata pachokope! Maghambu tujomwi kubhalangiya Bhayahude na Bhagiliki kubha na bhombi bhabhi pahi ja mahoku. \v 10 Ngati moilembakake mu Malembu Mahuhu, \q “Njeta hata mundu jumu joabhi wambone! \q \v 11 Njeta hata mundu jumu joabhi na mbulau, \q wala njeta hata jumu joandonda Chapanga. \q \v 12 Bhokapi bhahobhike, \q bhokapi kwa papamu bhabholiki, \q njeta joahenga ghambone, njeta hata jumu. \q \v 13 Milomu jabhu nde ngati matengele ghaghahoghuliki, \q kwa lulimi lwabhu bhatendiki kukolowa, \q mu milomu jabhu kupita malobhi ghaghabhi na chikau ngati chikau cha lijoka. \q \v 14 Milomu jabhu jitweli masolu na mabhinilu. \q \v 15 Magholu ghabhu ghakembalela kujitila mwahi. \q \v 16 Pokapi pabhajenda bhaleta uyonangeku na mang'ahiku. \q \v 17 Wala indela ja lukwale ngachebhajimanye. \q \v 18 Kunjojabhela Chapanga ngachekubhi pamihu jabhu.” \p \v 19 Henu tumanyi kubha mambu ghokapi ghaghapwagha mu Shelia, ghapwagha kwa bhala bhabhabhi pahi ja Shelia, nahuli kila ndomu ngawikubha na chakukopunganela, na kulangiha kubha ndema wokapi ubhi pahi ja utemulo waka Chapanga. \v 20 Maghambu njeta mundu hata jumu joanajetakaliwa palongi jaka Chapanga kwa matendu gha Shelia, kwa ndandi kumanya mahoku kuhika kwa indela ja Shelia. \s Kujetakalewa na Chapanga kwa indela ja uhobhalelu \p \v 21 Nambu sajenu, indela jaka Chapanga ja kubhajetakela bhandu kubha bhambone jijomwi kumanyikana, kabhete panga na Shelia. Na Shelia na bhalota bhaka Chapanga bhalandila lijambu leniheli. \v 22 Kubhalangika bhambone na Chapanga kupatikana kwa indela ja uhobhalelu kwaka Yesu Kristo kwa bhokapi bhabhahobhalela, kwa ndandi njeta tofauti jokapi jela: \v 23 maghambu bhokapi bhahengiki mahoku na kukepakewa na ulumbalilu waka Chapanga. \v 24 Bhandu bhokapi bhajetakalewa kubha bhambone waka, kwa chihomu chaka Chapanga, kwa indela ja ukombola ghoubhi muka Yesu Kristo. \v 25 Chapanga akumbohiki Yesu kubha nyambiku ja ujonganeshu, nahuli kwa mwahi waki, abya indela ja kubhabhokeha bhandu mahoku ghabhu kwa uhobhalelu wabhu kwaki. Chapanga akahengiki bhenibhela nahuli aweza kulangiha wamboni waki. Kwa ndandi pamwandi hapa Chapanga akabhi ahinakila panga kulolakela mahoku gha bhandu. \v 26 Nambu sajenu Chapanga ahengiki bhenibhela nahuli apata kulangi kubha nde umbone wa ntundu bhole ghoubhi na samani palongi jaki, nahuli abya wambone na joambalangi wambone mundu jola joanhobhalela Yesu. \p \v 27 Bhela, bho, kulilumbalila kubhi kwako? Njeta! Bho, kwa Shelia ja ntundu bhole? Bho, kwa Shelia ja matendu? Ngabhela! Nambu kwa Shelia ja uhobhalelu. \v 28 Bhela, sajenu tubhona kubha mundu ajetakalewa palongi jaka Chapanga kwa uhobhalelu, panga na matendu gha Shelia. \v 29 Au bho? Chapanga le nde Chapanga wa Bhayahude kanjika jabho? Bho, jombi le nga Chapanga wa mataifa ghokapi? Ena, jombi nde Chapanga wa mataifa ghokapi bhelabhela. \v 30 Anangati chakaka kubhi na Chapanga jumu pela, joanabhabhalangya bhambone bhala bhabhahekiti jando kwa uhobhalelu, na bhala bhangakuheketa jando anaabhabhalangya bhambone kwa indela ja uhobhalelu bhelabhela. \v 31 Bho, tutumila uhobhalelu nahuli kujibhoha Shelia heji? Ngabhela hata pachokope! Nambu tujipekeha Shelia samani jaki kamili. \c 4 \s Ulenganesu waka Ibulahimu \p \v 1 Bho, henu tupwagha bhole panani jaka Ibulahimu, atati witu kwa ntundu wa hyegha? \v 2 Maghambu anakubhi Ibulahimu akajetakaliwi palongi jaka Chapanga kwa ndandi ja matendu ghaki, abhi nalu la kulilumbalila, nambu nga palongi jaka Chapanga. \v 3 Kwa ndandi, bho, Malembu Mahuhu ghapwagha bhole? “Ibulahimu akunhobhali Chapanga, kwa bhenibhela ikabhalangiki kwaki kubha wambone.” \v 4 Nambu kwaka mundu joahenga lihengu, malepu ghaki ngacheghabhalangika kubha chihomu, nambu nde malepu ghaki ghaalipatile. \v 5 Nambu kwaka mundu jwangakutegamela matendu ghaki mweni, nambu anhobhale Chapanga ambaju abhalekakela bhahakau, bhela, Chapanga abhalanga uhobhalelu waka mundu hoju, na kunjetakela kubha wambone. \v 6 Ngati Daude moalongalela mbanga kwaki mundu jola ambaju Chapanga ambalangila kubha wambone panga matendu: \q \v 7 “Mbanga bhabhalekakiwi mahakau ghabhu, \q na bhabhayekaliwi mahoku ghabhu. \q \v 8 Mbanga mundu jola ambaju Chapanga ngacheambalangila mahoku ghaki.” \p \v 9 Bho, mbanga jeniheji le nde kwa bhala bhabhahekiti jando pela, au kabhete na kwa bhala bhangakuheketa jando? Maghambu tujomwi kupwagha kubha Ibulahimu akajetakaliwi palongi jaka Chapanga kwa indela ja uhobhalelu waki. \v 10 Bho, akabhalangiwi chikahi bhole? Paakahekiti jando, au paakabhi akali nga kuheketa jando? Nga paakahekiti jando, nambu paakabhi akali ngakuheketa jando. \v 11 Ibulahimu akahekiti jando pakalonge, na kuheketa jando hoku kukabhi nginyulila jejilangiya kubha Chapanga akunjetakili kubha wambone kwa ndandi ja uhobhalelu waki ghoakabhi naku paakabhi akali ngakuheketa jando. Bhela Ibulahimu abhi atati wa bhokapi, hata ngati ngachebhahekiti jando, nambu bhunhobhali Chapanga, nahuli na bhombi bhabhalangiwa kubha bhambone. \v 12 Bhelabhela jombi nde atati wa bhala bhabhahekiti jando, nambu nga kwa ndandi bhahekiti jando, nambu maghambu bhajengalela indela jela ja uhobhalelu ja atati witu Ibulahimu jeajengalile paakabhi akali ngakuheketa jando. \s Chilanga chaka Chapanga chipatikana kwa uhobhalelu \p \v 13 Chapanga akundaghi Ibulahimu na lubheleku lwaki kubha anaabhapekya ndema ubya wabhu. Chilanga hechi ngachechahengakiki kwa ndandi Ibulahimu akakamwi Shelia, nambu kwa kubha akatehi kuhobhalela, bhela akabhalangiki kubha wambone palongi jaka Chapanga. \v 14 Maghambu anangati bhala bhabhatama kwa Shelia nde bhapwelelu, uhobhalelu ngacheubhi na ndandi jokapi, na chilanga chaka Chapanga nga chindu. \v 15 Kwa ndandi Shelia jileta inyela, maghambu pangakubha Shelia, njeta mahoku. \p \v 16 Bhela chilanga hechi chihika kwa uhobhalelu, nahuli chikubhaje kwa indela ja chihomu chaka Chapanga, na kubha nde uchakaka chilanga hechi nde kwa bhokapi, nga kwa bhala bhabhakamu Shelia pela, nambu bhelabhela kwa bhala bhabhatama kwa uhobhalelu ngati Ibulahimu. Jombi nde atati witu tabhokapi. \v 17 Ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Nukubhekiki kubha atati wa mataifa ghamaheli.” Chilanga hechi nde chakaka palongi jaka Chapanga ambaju Ibulahimu akunhobhalile, Chapanga joabhapeke womi bhabhapotile, na kwa amuli jaki, hindu yangakubha ikubha. \v 18 Hata ngati ngachekwabhi na chindu chechakuntendiki Ibulahimu ategamya chilanga, Ibulahimu akunhobhali Chapanga na kuchitegamela chilanga, na bhela abhi atati wa mataifa ghamaheli, ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Bhabhelakeka bhaku anabhakubha bhamaheli ngati ndondwa.” \v 19 Akabhi mzee wa pambipi hyaka mia jimu, nambu uhobhalelu waki ngachewakepike hata ngati akamanyi kubha akabhi akongapile nakanopi na ngacheaweza kupata mwana, kabhete nhwanu waki Sala, akabhi apetike hyaka yaki ya kubheleka. \v 20 Nambu Ibulahimu ngacheakabhi na choghohi kubha chilanga chaka Chapanga ngachipitalile, akajeghaliki makili kwa uhobhalelu waki, na akundumbali Chapanga. \v 21 Akamanyi chakaka kubha Chapanga aweza kuhenga ghala ghaalaghile. \v 22 Bhela nde ndandi Chapanga akumbalangili kubha wambone. \v 23 Nambu paipwaghakika, “Akabhalangiki kubha wambone,” ngacheghapwagha kwa ndandi jaki kanjika pela, \v 24 nambu bhelabhela tepani tetujetakalewa na Chapanga jotunhobhalela joakamuhyohiki Yesu, Bambo witu, kuhuma kwa bhabhapotile. \v 25 Jombi akabhohakiki akomakikaje kwa ndandi ja mahoku ghitu, na akahyokiki nahuli tujetakaliwaje palongi jaka Chapanga. \c 5 \s Kujetakalewa palongi jaka Chapanga \p \v 1 Henu, kwa kubha tujetakaliwi palongi jaka Chapanga kwa uhobhalelu, bhela tubhi na lukwali na Chapanga kwa indela jaka Bambo witu Yesu Kristo. \v 2 Kwa uhobhalelu witu, Yesu atuletiki mu hali ajeji ja chihomu chaka Chapanga ambachu sajenu tujema mkati jaki. Bhela, tuhekalela lihobhalelu letubhi nalu la kushiliki ulumbalilu waka Chapanga. \v 3 Wala nga bhenibhela pela, nambu muhekalya kabheti mu mang'ahiku, mkamanya kubha kung'ahika kuleta uhinakilu, \v 4 na lihengu la uhinakilu nde ukangamalu wa mtima, na lihengu la ukangamalu wa mtima nde kuleta lihobhalelu, \v 5 wala lihobhalelu ngachelituheketa utokulelu, kwa ndandi Chapanga ajomwi kujeghela mu mitima jitu upalu waki kwa indela jaka Roho Mhuhu joatupekihe. \p \v 6 Kwa ndandi patukabhi tukali ngakubha na makili, chikahi pachahikiki, Kristo akapotile kwa ndandi jitu tepani bhahakau. \v 7 Kwa ndandi kunonwipi mundu kupotela kwa ndandi jaka mundu wambone, nambu iwezikana mundu kulenga kupotela kwa ndandi jaka mundu wambone. \v 8 Nambu Chapanga alangi upalu waki mweni kwitu tepani, kwa kubha Kristo akapotile kwa ndandi jitu, chikahi patukabhi tukali tubhi na mahoku! \v 9 Bhela, kwa kubha sajenu tujetakaliwi palongi jaka Chapanga kwa mwahi waka Kristo, nde chakaka anatukengaliwaje na inyela jaka Chapanga kwaka jombi. \v 10 Kwa ndandi patukabhi tukali maadui bhaki, Chapanga akatujonganishi naku kwa kupotela kwaka Mwana waki. Na kwa kubha sajenu tujonganishwi naku, nde hotuhotu nakanopi kubha anatukengaliwaje kwa womi waka Kristo. \v 11 Wala nga bhenibhela pela, nambu bhelabhela tuhekalela muka Chapanga kwa indela jaka Bambo witu Yesu Kristo, ambaju kwaka jombi sajenu tuujopalili ujonganeshu ghonihoghu. \s Adamu na Kristo \p \v 12 Bhela kwa indela jaka mundu jumu lihoku lakajingi pundema, na kwa lihoku leniheli kupotela, na bhela kupotela kubhahikili bhandu bhokapi kwa ndandi bhokapi bhatendiki mahoku. \v 13 Kwa ndandi mangane ja Shelia lihoku lakabhi pundema, nambu lihoku ngachelibhalangika panga na Shelia. \v 14 Nambu kutumbula chikahi chaka Adamu mbaka Musa, nyiwa jakabhatawili hata bhala ambabhu ngachebhahengiki lihakau ngati lela laka Adamu, la kumpenga Chapanga. \p Adamu akabhi ulenganesu waka jola joanahikaje palongi. \v 15 Nambu lihakau laka Adamu ngacheliweza kulenganeshwa na chihomu chaka Chapanga. Kwa ndandi hata ngati lihakau laka mundu jumu likapelakili nyiwa kwa bhokapi, kwa wambone waka mundu jumu, yani Yesu Kristo, Chapanga abhajonjukili bhandu bhamaheli chihomu na nhupu waki. \v 16 Kubhi na tofauti pachilanda ja nhupu waka Chapanga na lihoku laka mundu jumu jola. Kwa ndandi kubhokana na lihoku laka mundu jumu, Chapanga akabhohiki utemulo, nambu kubhonakana na mahoku gha bhandu bhamaheli, Chapanga akabhohiki nhupu waki kwa kubhalekakela. \v 17 Chakaka, kwa lihoku laka mundu jumu, kupotela kukatumbwi kutawala kwa ndandi jaka mundu jumu hoju, nambu, nde chakaka nakanopi bhala bhabhajopale wamaheli wa chihomu chaka Chapanga, na nhupu wa kujetakalewa palongi jaka Chapanga, anabhatawala mu womi kwaka jumu jola, yani Yesu Kristo! \p \v 18 Bhela, ngati bhela lihoku laka mundu jumu molileti utemulo kwa bhandu bhokapi, bhelabhela kwa kubha mundu jumu akatendiki ngati moipalikila kwaka Chapanga, bhandu bhokapi bhakajetakaliwi palongi jaka Chapanga na kubhatenda bhabya na womi. \v 19 Kwa ndandi ngati kwa kulepalela kwaki mundu jumu kujengalela Shelia yaka Chapanga bhandu bhamaheli bhahengakiki kubha bhana mahoku, bhelabhela kwa kujengalela Shelia yaka Chapanga kwaka mundu jumu bhandu bhamaheli bhatendakiki kubha bhambone palongi jaka Chapanga. \p \v 20 Nambu Shelia jakahikiki nahuli lihoku lela libya likolongwa nakanopi, na mahoku paghajonjukiki, chihomu chakajonjukiki nakanopi, \v 21 nahuli kubha, ngati bhela lihoku molatawali mu nyiwa, bhelabhela kwa indela ja kujetakalewa palongi jaka Chapanga, chihomu chitawalaje na kuleta womi wa mileli kwa indela jaka Yesu Kristo Bambo witu. \c 6 \s Matamu ghahenu kwa kulombana na Kristo \p \v 1 Bho, henu tupwagha bhole? Bho, tujendalya kuhenga mahoku nahuli chihomu chijonjukikaje? \v 2 Ngabhela! Bho, tepani tetuliweli lihoku, anatuweza bhole kujendalela kutama kabhete mu mahoku? \v 3 Bho, ngachemmanyi kubha tepani tabhokapi tetubatizwi muka Kristo Yesu tukabatizwi mu nyiwa jaki? \v 4 Patukabatizwi tukalombini papamu naku mu nyiwa jaki, tukataghakiki papamu naku, nahuli ngati Kristo moakahyokile kuhuma kwa bhabhapotile kwa indela ja ulumbalilu wa Atati, bhelabhela na tepani tutamaje mu matamu ghahenu. \p \v 5 Kwa ndandi ngati tepani tulombini naku mu nyiwa ngati jombi, bhelabhela anatulombana naku kwa kuhyohakeka kuhuma kwa bhabhapotile ngati jombi. \v 6 Tumanyi kubha umundu witu wa mwandi ukawambakiki papamu na Kristo, nahuli hyegha ja mahoku jiyonangikaje, ngatwikubha kabhete bhatumwa bha mahoku. \v 7 Kwa ndandi mundu jola joapotile abhekakiki kulijeka kutali na mahoku. \v 8 Nambu anakubhi tukapotili papamu na Kristo, bhelabhela tuhobhalela kubha anatutama papamu naku. \v 9 Kwa ndandi tumanyi kubha Kristo ajomwi kuhyoka kuhuma kwa bhabhapotile na ngaapoteli kabhete, wala nyiwa ngajuntawali kabhete. \v 10 Kwa ndandi kwa kola kupotela kwaki, akaliweli lihoku mala nunkamu pela, nambu kwa kola kutama kwaki, atama mu ujumu na Chapanga. \v 11 Bhelabhela, na mwenga mulibhalangaje kubha bhabhapotile mu mahoku, na bhabhabhi bhomi kwaka Chapanga kwa indela jaka Bambo witu Kristo Yesu. \p \v 12 Bhela mahoku ngaghitawala kabhete hyegha hinu yeipotela, na hata kutii utokulelu waki uhakau. \v 13 Wala ngamwijendalela kubhoha hata chiungu chimu cha hyegha jinu kubha chindu cha kutendela mahoku. Nambu mulibhoha mabhete kwaka Chapanga ngati bhandu bhabhabhi bhomi badala ja kupotela, na ihungu hinu kwaka Chapanga kubha yombu ya kuhengela ghaghajetakalewa palongi jaka Chapanga. \v 14 Kwa ndandi lihoku ngaluntawali kabhete mwehapa, maghambu ngachembi pahi ja Shelia, nambu pahi ja chihomu. \s Bhatumwa bha kuhenga ghaghayetakalewa palongi jaka Chapanga \p \v 15 Bho, henu tupwagha kike? Bho, tuhenga mahoku maghambu ngachetubhi pahi ja Shelia nambu pahi ja chihomu? Ngabhela hata pachokope! \v 16 Bho, ngachemmanyi kubha kwaka jombi ambaju mulibhoha mabhete kubha bhatumwa bhaki mu kuntii, mkubha bhatumwa bhaki jola jomunjowanela, kubha nde utumika wa mahoku ghouleta kupotela au utumika wa kuntii Chapanga joatutenda tujetakalewa palongi jaki? \v 17 Nambu Chapanga na achengulikaje, kwa ndandi pakutumbula mkabhi bhatumwa bha mahoku, nambu sajenu mbi mwenjengalela kwa mitima jinu mabholu ghala ghampekiwe. \v 18 Mkakengaliki kuhuma mu utumwa wa mahoku, sajenu mbi bhatumwa bha mambu ghala ghaghajetakalewa palongi jaka Chapanga. \v 19 Pambani nongela kwa ntundu wa kihyegha kwa ndandi ja uzaifu wa hyegha hinu. Kwa ndandi ngati mombokili ihungu hinu itumikaje kwa uhakau nahuli mtendaje mahakau ngati mompalila, bhelabhela sajenu mboha ihungu hinu itumikaje kwa mambu ghala ghaghajetakalewa palongi jaka Chapanga nahuli mpata kubha bhahuhu. \p \v 20 Kwa ndandi pamukabhi bhatumwa bha mahoku, mkabhi mulijeka pangakutenda mambu ghala ghaaghapala Chapanga. \v 21 Bho, henu mkapatiki nyonjeka bholi machobha ghala kubhokana na mambu ghala ghamughabhone iyoni sajeno? Maghambu ujomukelu wa mambu ghanihagha nde kupotela. \v 22 Nambu sajenu njomwi kubhekakeka kulijeka, na kubha kutali na mahoku, na kuhengakeka kubha bhatumwa bhaka Chapanga, nyonjeka jembi naju sajenu nde uhuhu, na mapitalilu ghaki nde womi wa mileli. \v 23 Kwa ndandi malepu gha mahoku nde kupotela, nambu nhupu waka Chapanga nde womi wa mileli mu kulombana na Kristo Yesu Bambo witu. \c 7 \s Ulenganesu wa kutoghulana \p \v 1 Bhalongu bhangu, bho, ngachemmanyi ndandi nongela na bhala bhabhajimanyi shelia kubha shelia juntawala mundu chikahi paakubha mwome? \v 2 Kwa ndandi mbomba joabhi na ndomi akongakiki na shelia kwaka ndomi waki chikahi paakubha mwome, nambu ndomi anaapotili, abhopuliwi na shelia jaka ndomi jela. \v 3 Bhela chikahi ndomi paakubha mwome, ngati anaabhi na mwanalomi jongi alowakeka mgone. Nambu ndomi anapotile, mbomba akubha alijeka, ngacheakongakeka kabhete na shelia heji, na hata ngati anaatoghuliki na mwanalomi jongi, akubha nga mgone. \v 4 Bhelabhela bhalongu bhango, mwenga nanamu mpotili kubhokana na Shelia, kwa indela ja hyegha jaka Yesu Kristo, mpata kubha mali ghaka mundu jongi, jola joakahyokike kuhuma kwa bhabhawile, nahuli tubhaleta bhandu kwaka Chapanga. \v 5 Kwa ndandi patukabhi tutama kwa kulonguheka na hyegha, utokulelu kwa mahoku, ghoukabhi kwa ndandi ja Shelia, ukahengiki lihengu mu hyegha hitu na ghokapi ghatukahengiki ghakatupeliki mu kupotela. \v 6 Nambu sajenu tubhopuliki kuhuma mu Shelia, maghambu tupotili kubhokana na lijambu lela lelikatubhekiki tepani bhatumwa. Henu tutumakila kujengalanela na matamu ghahenu gha Roho, na nga kujengalanela na hali jela ja Shelia jejalembakike. \s Shelia na Mahoku \p \v 7 Bho, henu tupwaga bhole? Bho, Shelia nde mahoku? Ngabhela hata pachokope! Kwa ndandi nganakalimanyi lihoku nambu kwa Shelia, maghambu nganakamanyi kutokulela nde kike, ngati Shelia ngajakapwaghike, “Ngawitokulela.” \v 8 Nambu lihoku lakapatiki mbekenyu kwa amuli jela, jakahengiki mkati jangu kila ntundu wa utokulelu. Kwa ndandi lihoku panga na shelia lipotile. \v 9 Nanatu nakabhi mwomi pamwandi hapa panga shelia, nambu pajahikiki amuli jela, lihoku lakahyokiki, na nakapotile. \v 10 Nakaweni kubha amuli jejapalakiki kuleta womi jela, kwangu nepani jakaletiki kupotela. \v 11 Maghambu lihoku kwa kupata mbekenyu kwa amuli jela, jakatehi kungolowa, na bhela jakangomike kupetela amuli heji. \p \v 12 Bhela Shelia nde jihuhu, na amuli jela nde jihuhu, na ja chakaka, na kabhete nde jambone. \v 13 Henu, bho, jela jejibhi jambone jakabhi nyiwa kwangu nepani? Ngabhela hata pachokope! Nambu lihoku, nahuli libhonikana kubha nde lihoku chakaka, likahengiki nyiwa mkati jangu kwa indela ja chinyahi chela, nahuli kwa amuli jela lihoku lijonjukikaje kubha lihakau nakanopi. \s Ngondo mkati jaka mundu \p \v 14 Kwa ndandi tumanyi kubha Shelia nde ja kiroho, nambu nepani nde mundu wa kihyegha, nombasiki kubha mtumwa wa mahoku. \v 15 Ngachemanyi chenikihenga, maghambu lela lembalika kulihenga, ngachenilihenga, nambu lela lenilihakalila leniheli nde lenilihenga. \v 16 Nambu anangati nhenga lela langakulipala kuhenga, nde kubha nyetakela kubha Shelia nde jambone. \v 17 Bhela nga nepani kabhete nenhenga lela langakulipala kuhenga, nambu lihoku lela lelitama mkati jangu. \v 18 Kwa ndandi manyi kubha mkati jangu, yani, mkati ja hyegha jangu, ngachelitama lilobhi lambone, ndandi kupala mbala, nambu kuhenga lijambu lelibhi lambone ngachenhweza. \v 19 Maghambu lijambu lambone lenilipala lela, ngachenilihenga, nambu lijambu lihakau langakulipala lela nde lenilihenga. \v 20 Bhela anangati lela langakulipala nde lenilihenga, nga nepani nenilihenga, nambu lihoku lela lelitama mkati jangu. \p \v 21 Bhela nijiweni shelia ajeji, kubha kwangu nepani pambala kuhenga lelibhi lambone, lela lelibhi lihakau nde lenilihaghula. \v 22 Kwa ndandi nijihekalela Shelia jaka Chapanga kwa mtima wa mkati. \v 23 Nambu mona kubhi na shelia jengi jejihenga lihengu mu hyegha jangu, shelia jejipengana na jela jejijetakalewa na malangu ghangu. Na bhela jimeka mya mkongeka wa shelia ja mahoku jejihenga lihengu mu hyegha jangu. \v 24 Kahochu nenga! Bho, nde nane joanangengalyaje kuhuma mu hyegha jenjenu jejimbeleka mu kupotela? \v 25 Nunchengu Chapanga, kwa indela jaka Bambo witu Yesu Kristo! \p Bhela, aje nde hali jangu, nepani kwa malangu ghangu, nijitumakila Shelia jaka Chapanga, nambu kwa hyegha jangu nijitumakila shelia ja mahoku. \c 8 \s Kutama kwa makili ghaka Roho Mhuhu \p \v 1 Henu nde, njeta utemulo wa azabu kwa bhala bhabhabhi mkati jaka Yesu Kristo. \v 2 Kwa ndandi Shelia ja Roho jejileta womi ghola ghoubhi mkati jaka Kristo Yesu jinekiki kulijeka, kuhuma mu shelia ja mahoku na kupotela. \v 3 Kwa ndandi ghala ghangakuwezikana na Shelia, kwa mola mojabheli zaifu kwa ndandi ja hyegha, Chapanga akuntumiki Mwana waki mwene mu ulenganesu wa hyegha jejibhi na mahoku, na kwa ndandi ja mahoku, akatemuliwi mahoku mu hyegha. \v 4 Chapanga akahengiki bhenibhela nahuli malaghalakilu gha haki gha Shelia ghahengakikaje ngati moghapalakila mkati jitu tetubhi tabhomi, nga kwa makili gha kimundu, nambu kwa makili ghaka Roho Mhuhu. \v 5 Kwa ndandi bhala bhabhajengalela hyegha bhaholale mambu gha hyegha, nambu bhala bhabhajengalela Roho Mhuhu bhaholale mambu ghaka Roho Mhuhu. \v 6 Kwa kubha maholalelu ghaghalonguheka na hyegha nde kupotela, nambu maholalelu ghaghalonguheka na Roho Mhuhu nde womi na lukwale. \v 7 Kwa ndandi jola joatawaliwa na maholalelu gha hyegha nde adui waka Chapanga, ndandi ngacheajikamula Shelia jaka Chapanga, wala ngacheaweza kujitii. \v 8 Bhandu bhala bhabhatawaliwa na hyegha, ngachebhaweza kunyambiha Chapanga. \p \v 9 Nambu anakubhi Roho waka Chapanga atama mkati jinu, mwenga ngachenjengale kabhete hyegha, nambu munjengale Roho Mhuhu. Nambu mundu jokapi jwangakubha na Roho waka Kristo, jonihoju nga waka Kristo. \v 10 Na Kristo anaabhi mkati jinu, hyegha jinu jipotile kwa ndandi ja mahoku, nambu Roho nde womi kwinu, kwa ndandi ja wambone. \v 11 Nambu anakubhi Roho jaki jola joakamuhyohiki Yesu kuhuma kwa bhabhawili atama mkati jinu, bhela jola joakamuhyohiki Kristo Yesu kuhuma kwa bhabhawile anaayipekya womi hyegha hinu yeibhi na ntundu wa kupotela, anahenga bhenibhela kwa indela jaka Roho waki joatama mkati jinu. \p \v 12 Bhela, bhalongu bhango, tubhi na lihengu la kuhenga, nambu nga kutama kwa kujengalela mambu gha hyegha. \v 13 Maghambu anantama kwa kujengalela mambu gha hyegha, mpala kupotela, nambu ngati anamughakomiki matendu gha hyegha kwa Roho, anamkubha mabhomi. \v 14 Kwa ndandi bhokapi bhabhalonguheka na Roho waka Chapanga, bhanihabha nde bhana bhaka Chapanga. \v 15 Kwa ndandi ngachemwajopali kabhete Roho wa kuntenda mwehapa bhatumwa kabhete na kunjeghe choghohi, nambu munjopalili Roho joantenda mwehapa kubha bhana bhaka Chapanga, na kwa Roho hoju, jotundelela tepani, “Aba,” yani, “Atati!” \v 16 Roho mwene alandila papamu na roho hitu, kubha tepani nde tabhana bhaka Chapanga. \v 17 Bhela kwa kubha tepani nde tabhana bhaka Chapanga, henu tubhi bhapwelelu, bhapwelelu bhaka Chapanga, bhabhapwelela papamu na Kristo, ena, tung'ahakika papamu naku nahuli tupata kulumbaliwa papamu naku. \s Ulumbalilu ghouhika \p \v 18 Kwa ndandi naghabhalanga mang'ahiku gha chikahi cha sajenu kubha nga chindu ngati ulumbalilu ghola ghowihyekuliwa kwitu. \v 19 Kwa ndandi ihumbi yokapi nayombi ilendalela kwa kutokulela kwamaheli kuhyekuliwa kwa bhana bhaka Chapanga. \v 20 Kwa ndandi ihumbi yokapi nayombi ikabhekakiki mu hali ja kubhonikana ngati nga chindu, nga kwa kupala kwabhu, nambu kwa ndandi ja kupala kwaki Chapanga. Hata bhela kubhi na lihobhalelu, \v 21 ndandi ihumbi heyi nayombi anaikengaliwaje kuhuma mu utumwa wa kuyonangeka, na hata kujingila mu lujeku lwa ulumbalilu wa bhana bhaka Chapanga. \v 22 Kwa ndandi tepani tumanyi kubha mbaka sajenu, ihumbi yokapi nayombi ilela kwa mabhinilu ngati ghaka mbomba joapala kulibhopo mwana. \v 23 Wala nga ihumbi heyi kanjika jaki, nambu na tepani tetubhi na malimbuko ghaka Roho Mhuhu, tepani natatu tulwala mu mitima jitu, tukalendalya kuhengakeka bhana bhaka Chapanga, yani, ukombola wa hyegha hitu. \v 24 Kwa ndandi tukakengaliwi kwa lihobhalelu, nambu chindu chechahobhaliki anatuchiweni, ngachekikubha kabhete lihobhalelu. Kwa ndandi bho, nde nane joachihobhalela chela cheachibhona? \v 25 Nambu anatuchihobhali chindu changakuchibhona, tukilendalela kwa kuhinakalila. \p \v 26 Bhelabhela Roho najombi anaatujangatya mu mazaifu ghitu, maghambu ngachetumanyi kulobha ngati moitupalakila, nambu Roho mwene atulobhela kwaka Chapanga kwa mabhinilu makolongwa ghangakuweza kulongaleka. \v 27 Na Chapanga joabhona mbaka mkati ja mitima ja bhandu, amanyi maholalelu ghaka Roho hoju, kwa kubha Roho hoju abhalobhela bhahuhu kulengana na mapalu ghaka Chapanga. \p \v 28 Na tepani tumanyi kubha, kubhokana na mambu ghanihagha ghokapi, Chapanga ahenga lihengu papamu na bhala bhabhumpala, mu kubhapekeha mambu ghambone, yani, bhala bhabhalowakiki kwa ndandi jaki. \v 29 Kwa ndandi bhala bhaakabhamanyi kutumbu pakutumbula, nde bhaabhalowiki bhapata kulengana na Mwana waki, nahuli Mwana abya mbelakeka wa kutumbula pachilanda ja bhalongu bhamaheli. \v 30 Na bhala bhaakahawili kutumbu pakutumbula, nde bhala bhaakalohike, na bhala bhaakalohike, bhanihabha nde bhaakabhatendiki bhajetakaliwaje palongi jaki, na bhala bhaakabhajetakili palongi jaki, bhanihabha nde bhaakabhalumbalile. \s Upalu waka Chapanga muka Kristo Yesu \p \v 31 Bho, henu tupwagha kiki panani ja ghanihagha? Ngati Chapanga anaabhi upambala witu, bho, nde nane joaweza kutupenga? \v 32 Chapanga ngacheakumboni chiha Mwana waki wa kanjika, nambu akumbohiki kwa ndandi jitu tepani tabhokapi, bho, anaakotuka bholi kutupeke waka kabhete ghambone ghokapi papamu naku? \v 33 Bho, nde nane joaweza kubhatakila bhahaghulika bhaka Chapanga? Chapanga mwene nde joabhatenda bhajetakalewaje palongi jaki. \v 34 Bho, nde nane joabhatemulaje? Njeta! Maghambu Kristo Yesu nde joakapotili, ena, na nakanopi ja ghanihagha, akahyokiki kuhuma kwa bhakuwa, najombi atami upambala wa kumalelelu wa chiwoku chaka Chapanga, kabhete jombi nde joatulobhela. \v 35 Bho, nde nane joaweza kutulombola tepani na upalu waka Kristo? Bho, ulale au kulagha, au mang'ahiku, au injala, au kukosa ingobhu, au hatali, au lipanga? \v 36 Ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, \q “Kwa ndandi jaku tukomakeka chikahi chokapi, \q tubhalangiwi kubha ngati mambelele gha kuchinjakika.” \m \v 37 Nambu kubhokana na mambu ghanihagha ghokapi tepani nde nakanopi ja bhashindi, kupetela kwaki jombi joakatupalike. \v 38 Kwa ndandi manyi chakaka kubha njeta chindu chechiweza kutulombola tepani na upalu waki, nga nyiwa, wala womi, wala bhatumika bha kunani bhaka Chapanga, wala majobhi, wala ghaghabhile, wala ghaghibyaje, wala bhabhabhi na lujiniku, \v 39 wala ghaghabhi kunani, wala ghaghabhi pahi. Njeta kiumbi chokapi chela chechiweza kutulombola tepani na upalu waka Chapanga ghoubhi muka Kristo Yesu Bambo witu. \c 9 \s Chapanga na bhandu bhaki \p \v 1 Nongela chakaka muka Kristo, na kwa kulonguheka na Roho Mhuhu, na zamili jangu jinandila kubha ngachembwagha upuhi, \v 2 mili na huzuni jamaheli na mabhinilu ghangakujomoka muntima wangu. \v 3 Kwa ndandi nakabya mweziki kulobha namwete kubha mbata masolu na kutengakeka na Kristo kwa ndandi ja bhalongu bhangu bha mwahi, \v 4 ambabhu nde Bhaizilaeli, bhabhatendakiki kubha bhana, yani bhana bhaka Chapanga, na kubhalangi ulumbalilu ghola, na akatendiki nabhu malaghilu, na akabhapeki Shelia jaki, na ibada ja chakaka jaka Chapanga na chilanga yaki. \v 5 Bhombi nde bhachokolu bha akahokolu. Na mu bhanihabha akapitiki Kristo kwa ntundu wa hyegha. Chapanga joatawala panani ja mambu ghokapi, na alumbalikaje mileli! Amina. \p \v 6 Ngachembwagha kubha chilanga yaka Chapanga itendiki kulepalela. Maghambu nga Bhaizilaeli bhokapi bhabhabhi bhandu bhaka Chapanga. \v 7 Wala nga bhana bhokapi bhaka Ibulahimu nde bhana bhaki bha chakaka, nambu ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Bhabhelakeka bhaku anabhabhokanaje na Isaka.” \v 8 Nde kupwagha kubha, nga bhala bhabhabhelakiki kwa ntundu wa hyegha nde bhana bhaka Chapanga, nambu bhana bhala bhabhabhelakiki kubhokana na chilanga chaka Chapanga nde bhabhabhalangika kubha bhabhelakeka bhaki bha chakaka. \v 9 Maghambu lilobhi la chilanga nde lendenu, “Kwa chikahi ngati chenjenu, ananhika kabhete, na Sala anaapata mwana wa chikambaku.” \p \v 10 Wala nga bhenibhela pela, nambu najombi Labeka akapatiki bhana mapaa kwa atati jumu, yani Isaka, ahokolu witu. \v 11 Bhana mapaa bhala pabhakabhi bhakali nga kubhelakeka, wala bhakali nga kuhenga lijambu lokapi lela linyahi au lihakau, nahuli lijema lengu laka Chapanga la kuhaghula: Nga kwa ndandi ja matendu gha bhandu, nambu kwa ndandi ja kupala kwaki mwene, \v 12 Chapanga akumpwaghi Labeka ana, “Nkolongwa anaantumakya nchoku.” \v 13 Ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Nukumpaliki Yakobo, nambu nukunhakali Esau.” \p \v 14 Bho, henu tupwagha bhole? Bho, Chapanga le muhakau? Ngabhela! \v 15 Maghambu Chapanga akumpwaghi Musa, “Ananunjangatya mundu jola jombala kunjangatila, na ananumbonila chiha mundu jola jombala kumbone chiha.” \v 16 Henu anangati bhenibhela, nga kupetela uwezu waka jola joapala, wala jola joakembela, nambu waka jola joabhi na chiha, yani Chapanga. \v 17 Maghambu Malembu Mahuhu ghapwagha ana kwaka Falao, “Nakakujemiki kubha nkolongwa nahuli kwa indela jaku, nangiha makili ghangu kwaku, na lihina langu likatangazika pundema pokapi.” \v 18 Henu ana bhenibhela, Chapanga ambone chiha jokapi joapala kumbone chiha, na joapala kumbeka abya na ing'omu, ambeka abya bhenibhela. \s Inyela na chiha chaka Chapanga \p \v 19 Bhela anaumbwaghila, “Anangati mambu ghanihagha ghabhi bhenibhela, bho, Chapanga le aweza kundaumu mundu? Kwa ndandi bho, nde nane joaweza kughapenga mapalu ghaki?” \v 20 Nambu wehapa wa mundu, bho, wehapa wa nane weuyangana na Chapanga? Bho, chindu chechibhombakiki le chiweza kundaluki joakibhombiki, “Bho, maghambu kiki umombiki anana?” \v 21 Bho, joabhomba ibhegha le ngacheaweza kulutumi lutopi ngati moapalila na kubhomba ihulu ibheli kwa lutopi lolalola, chimu kwa kutumika kwa kutopela, na chengi kutumika kwa kawaida? \p \v 22 Bhenibhela nde mokubhelile kwaka Chapanga. Akapaliki kulangiha inyela jaki na kughamanyiha makili ghaki. Bhela, akahinakili namaa, koni akabhahinakyaje bhandu bhala ambabhu bhakabhi nde lengu la inyela jaki, ambabhu ikabhapaliki kuyonangeka. \v 23 Akapaliki kabhete kulangiha wamaheli wa ulumbalilu waki ambahu akatujitalili tepani tetubhi lengu la chiha chaki, tepani ambabhu akajomwili kutubheka wichu kwa kuujopalela ulumbalilu waki. \v 24 Kwa ndandi nde tepani tetulowakiki, nga kuhuma pachilanda ja Bhayahude pela, nambu na kuhuma kwa mataifa ghangi. \v 25 Ngati Chapanga moapwaghila mu chitabu chaka mlota Hosea: \q “Ananabhaloha ‘Bhandu bhangu,’ \q bhala bhangakubha bhandu bhangu! \q Na kundoha ‘Mpalu wangu,’ \q jola jwangakubha mpalu wangu! \q \v 26 Na kabhete anaikubha pandu pala panakabhapwaghile \q ‘Mwehapa nga bhandu bhangu,’ \q bhombi anabhalowakika ‘Bhana bhaka Chapanga joabhi mwomi!’ ” \m \v 27 Mlota Isaya najombi ajamalila panani ja Izilaeli akapwagha, “Hata ngati ubhalangiku wa bhana bha Izilaeli utehi kujoloka, ngati luhanga lwa mumaheku ja bahali, mahighalilu ghabhu pela nde bhabhikengaliwaje. \v 28 Kwa ndandi Bambo anaahenga utemulo waki manyata, na kwa ukamilifu panani ja ndema wokapi.” \v 29 Na kabhete ngati mlota Isaya moakalongulili kupwagha, “Ngati Bambo wa Manjolinjoli ngaakatulekili lubheleku, tukabya tubhi ngati Sodoma, na kulenganeswa na Gomola.” \s Izilaeli na Malobhi Manyahi \p \v 30 Bho, henu tupwagha bhole? Ja kubha bhandu bha mataifa ghangi, ambabhu ngachebhakabhi bhalonda kujetakalewa palongi jaka Chapanga, bhakajetakaliwi palongi jaka Chapanga kwa indela ja uhobhalelu. \v 31 Nambu Bhaizilaeli bhabhakazini kujetakalewa palongi jaka Chapanga kwa indela ja Shelia, bhakalepalile. \v 32 Bho, maghambu kike? Kwa ndandi bhakategamili matendu ghabhu badala ja kutegamela uhobhalelu. Bhela bhakalikobhandwile, “Paliganga lela la kulikobhandola,” \v 33 ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, \q “Lingalya, meka ku Sayuni liganga la kulikobhandola, \q na liganga la kuhabhuha. \q Na kila mundu joanhobhalela jombi, \q ngayipowakeki lihamo!” \c 10 \p \v 1 Bhalongu bhangu, ghambala nakanopi muntima jangu, na malobhu ghangu ghanundobha Chapanga, nde kwa ndandi ja Bhaizilaeli, nahuli bhakengaliwaje! \v 2 Kwa ndandi nabhamanyihi kubha bhabhi na ukangamalu namaa kwa ndandi jaka Chapanga, nambu ukangamalu wabhu ngacheuchengakiki panani ja umanyi wa chakaka. \v 3 Kwa ndandi ngachebhamanyi ntundu Chapanga moabhatendela bhandu bhajetakaliwaje palongi jaki, na bhalengiki kutumbulila ntetu wabhu bheni na bhela ngachebhajetakile indela jaka Chapanga heji ja kubhatenda bhandu bhajetakaliwaje palongi jaki. \v 4 Kwa ndandi Kristo nde ujomukelu wa Shelia, nahuli kila mundu joahobhalela ajetakaliwaje palongi jaka Chapanga. \s Ukengaleku nde kwa bhandu bhokapi \p \v 5 Kwa ndandi Musa akalembiki panani ja kujetakalewa palongi jaka Chapanga kukobhokana na Shelia, ja kubha, “Mundu joahenga mambu ghokapi ghaghapalika na Shelia anaabya mwome kwa ghanihagha.” \v 6 Nambu kujetakalewa hoku palongi jaka Chapanga kokubhokana na uhobhalelu kukubha ana, “Ngawipwagha muntima waku, ‘Bho, nde nane joanakwela kunani kumahunde?’ ” Yani kundeta Kristo pahi. \v 7 Au “Bho, nde nane joanahelala kujenda kuwawa?” Yani kundeta Kristo panani kuhuma kwa bhakuwa. \v 8 Bho, nambu kujetakalewa palongi jaka Chapanga kwa indela ja uhobhalelu kupwagha bhole? “Lilobhi lela libhi pambipi na wehapa, mundomu waku, na muntima waku,” nde lilobhi lela la uhobhalelu letulitangaza. \v 9 Maghambu anaujetakili kwa ndomu waku kubha Yesu nde Bambo, na kuhobhalela muntima waku ja kubha Chapanga akamuhyohiki kuhuma kwa bhakuwa, anaukengaliwaje. \v 10 Kwa ndandi kwa mtima mundu ahobhalela mbaka kujetakalewa palongi jaka Chapanga, na kwa ndomu mundu ajetakela uhobhalelu mbaka kupata ukengaleku. \v 11 Maghambu Malembu Mahuhu ghapwagha, “Kila mundu joanhobhale jombi ngayipowakeki lihamu ng'o.” \v 12 Kwa ndandi njeta kulekana pachilanda jaka Myahude na Mgiliki, maghambu jombi jola nde Bambo wa bhokapi, mwene hindu yamaheli kwa bhokapi bhabhundobha jombi. \v 13 Kwa kubha Malembelu Mahuhu ghapwagha, “Kila mundu joanaalobhaje kwa Lihina laka Bambo, anakengaliwaje.” \p \v 14 Bhela bho, anabhundobha bhole jombi wangakunhobhalela? Na bho, anabhunhobhalya bhole jombi jwangakunjowana malobhi ghake? Na kabhete bho, anabhunjowana bhole jombi panga mundu wa kubhatangazila? \v 15 Na kabhete bho, anabhatangaza bhole, pangakubhapeleka? Ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Kunyambiki namaa magholu gha bhala bhabhatangaza Malobhi Manyahi gha lukwale, na kuleta malobhi ghambone.” \v 16 Nambu nga bhokapi bhabhajetakile Malobhi Manyahi hagha. Kwa ndandi mlota Isaya apwagha, “Bambo, bho, nde nane joahobhalile ubholu wito?” \v 17 Bhela kuhobhalela kubhonakana na kujowana ubholu, na kujowana kuhika kwa Lilobhi laka Kristo. \p \v 18 Nambu nalukila, bho, bhombi ngachebhajowine? Ena, bhajowine, kwa ndandi, \q “Sauti jabhu jijaghani pundema wokapi, \q na malobhi ghabhu ghahikiki mbaka mu majomukanelu gha ndema.” \m \v 19 Nambu nalukila, bho, Bhaizilaeli ngachebhajowine? Kutumbula Musa mwene apwagha: \q “Ananuntenda mwabhonila wihu \q bhandu ambabhu nga bha litaifa litu \q ananuntendaje mbya na wihu, \q kwa bhandu bhangakubha na umanyi.” \m \v 20 Na mlota Isaya kwa ukangamalu wamaheli, apwagha, \q “Nakapatakini nabhu bhandu bhala bhangakunonda, \q na nakalilangihi kwabhu bhala bhangakunalukila.” \m \v 21 Nambu kubhokana na Izilaeli apwagha, “Muhi jokapi nakabhahatambuli mabhoku ghangu bhandu bhangakutii na bhandu bhabhabhi na ing'omu.” \c 11 \s Chiha chaka Chapanga kwa Izilaeli \p \v 1 Bhela nalukila, bho, Chapanga le abhakangiki kutali bhandu bhake? Ngabhela! Kwa kubha nepani nanatu nde Mwizilaeli, jumu wa bhabhelakeka bhaka Ibulahimu, mundu wa likabila laka Benyamini. \v 2 Chapanga ngacheakabhakangili kutali bhandu bhaki bhaakabhamanyi kutumbu pakutumbula. Au bho, ngachemmanyi ghala ghaghalongaliki na Malembu Mahuhu panani jaka Eliya? Ntundu moabhatakali Bhaizilaeli palongi jaka Chapanga, akapwaghaje, \v 3 “Bambo, bhabhakomiki bhalota bhaku, bhaiyoningi ihanja yaku ya nyambiku ya kujochakeka, nanatu nhighalili kanjika jangu, na bhombi bhapala kungoma nepani!” \v 4 Bho, Chapanga akamuyangiki bhole? Akumpwaghili, “Nilihighakili bhandu elufu saba, bhangakuchikama na kunjojabhela kichapanga Baali.” \v 5 Bhelabhela kwa chikahi cha sajenu, bhabhili mahighalilu bhabhahaghuliki kwa chihomu chaka Chapanga. \v 6 Nambu anakubhili kwa chihomu, ngachekukubha kwa matendu kabhete. Kwa ndandi kukabhi bhenibhela, chihomu ngachakabhi chihomu kabhete. \p \v 7 Bho, henu tupwagha bhole? Chindu chela ambachu bhandu bha Izilaeli bhakabhi bhachilonda ngachebhakachipatike, nambu bhala bhabhahaghuliki na Chapanga bhakachipatike, na bhangi bhakajeghaliki ing'omu. \v 8 Ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Chapanga akabhapeki roho ja lughono, mihu ghangakuweza kulola, na makutu ghangakuweza kujowana, mbaka lichobha la lalenu.” \v 9 Na Daude apwagha, \q “Uwangalalu wabhu na ubya chimbenda cha kubhakamula, \q na chindu cha kubhahabhuha, na malepu kwabhu. \q \v 10 Mihu ghabhu ghajeghalika lwihi, nahuli ngabhilola, \q na mighongu jabhu jipendikaje kwa mang'ahiku machobha ghokapi.” \p \v 11 Bhela naluki kabhete, bho, Bhaizilaeli bhalikobhandwi mbaka kuhabhuka nakanope? Ngabhela! Nambu kubhokana na lihoku labhu ukengaleku ubhahikili bhandu bha mataifa ghangi, nahuli Bhaizilaeli bhapata kubhabhone wihu. \v 12 Bhela anangati lihoku la Bhaizilaeli liletiki nhupu yamaheli kwa ndema, na kukepakewa kwabhu kiroho kuletiki nhupu yamaheli kwa bhandu bha mataifa ghangi, bho, kukelabhuka kwabhu ngakwileti nhupu yamaheli nakanope? \s Ukengaleku wa mataifa ghangi \p \v 13 Sajenu nongela na mwehapa mabhandu bha mataifa ghangi. Bhela, kwa kubha nepani nde mtumi wa bhandu bha mataifa ghangi, nililumbalila lihengu langu, \v 14 nahuli nabhajeghala wihu bhombi bhabhabhi mwahi ghumu na nepani, na kubhakengalela bhakumu bhabhu. \v 15 Kwa ndandi anakubhi kukanakika kwabhu Bhayahude kuletiki ujonganeshu kwa ndema, bho, kujetakalewa kwabhu anakubya kike ngati nga womi baada ja kupotela? \p \v 16 Anangati chipandi cha kutumbula cha libumunda chibhohakiki kwaka Chapanga, na libumunda lokapi bhelabhela, na anangati mikegha ja mikongu nde jambone, na mambandi ghaki ghakubha ghamboni bhelabhela. \v 17 Nambu anangati mambandi ghangi ghatehi kuheketwa, na wehapa mzeituni wa muchitengu, ukapandakiki pachilanda jabhu, na kulombana na punhina pa mzeituni na kunenepa kwaki, \v 18 bhela ngawalilumbalila kwa ndandi ja mambandi ghala. Nambu anangati ulilumbalila, nga wehapa weutola mikegha, nambu mikegha nde jejukutola wehapa. \p \v 19 Bhela anaupwaghaje, “Mambandi ghanighala ghakahekitwi, nahuli mbandakika nepani.” \v 20 Ena! Ghakahekitwi kwa kulepalela kuhobhalela kwabhu, na wehapa ujema kwa uhobhalelu waku. Ngawalilumbalila, nambu ujoghupaje. \v 21 Kwa ndandi anangati Chapanga ngacheakabhalekiki Bhayahude ambabhu nde ngati mambandi gha kutumbula, wala Chapanga ngaakulekakeli wehapa. \v 22 Lingalya, henu ntundu Chapanga moabheli wambone na mkali. Jombi nde mkali kwa bhala bhabhahawike, na nde wambone kwaku wehapa anangati wijendalya kutama mu wambone waki. Nangabhela, wehapa nanau anauheketwaje. \v 23 Bhayahude bhelabhela, ngati anabhakotwiki kulepa kuhobhalela kwabhu, anabhajokakiwa kabhete. Maghambu Chapanga abhi na uwezu wa kubhajokakela kabhete. \v 24 Mwehapa bhandu bha mataifa ghangi, mwenga kwa utumbulilu nde ngati limbandi la mzeituni wa muchitengu, nambu mbohakiki konihoku, na kujokakewa mu mzeituni muchijongu pandu ambapu kwa utumbulilu nga pinu. Nambu Bhayahude kwa utumbulilu nde ngati mzeituni muchijongu, na anakubya lijambu lelipepwiki nakanopi kwabhu kujokakewa kabhete munkongu ghoghoghu wabhu. \s Chiha chaka Chapanga kwa bhokapi \p \v 25 Bhalongu bhangu, mbala mmanyaje sili jenjenu, nahuli ngamwalibhona kubha mbi na malangu: Ja kubha kwa pandu kunonopa kubhapatiki bhandu bha Izilaeli, mbaka utimilifu wa bhandu bha mataifa ghangi pabhibya bhunhikili Chapanga. \v 26 Panihapa nde Izilaeli jokapi pajikengaliwaje, ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, \q “Mkengalela anaahika kuhuma ku Sayuni \q na anaabhoha uhakau kuhuma kwa lubheleku lwaka Yakobo. \q \v 27 Londoni nde Lulaghilu lwangu na bhombi, \q panibhohaje mahoku ghabhu.” \m \v 28 Maghambu kwa Malobhi Manyahi, Bhayahude bhabhi maadui bhaka Chapanga kwa ndandi jinu, nambu kwa malobhi gha kuhaghulika kola, bhombi bhabhi bhakochi kwa ndandi ja akahoko bhitu. \v 29 Kwa ndandi Chapanga ngacheang'anambula maholalelu ghaki kwaka jola joanhawile na kumpengalela. \v 30 Maghambu pamwandi hapa mwehapa mkabhili mkana kuntii Chapanga, nambu sajenu mpatiki chiha kwa kukana kwabhu kuntii Chapanga, \v 31 bhelabhela na bhombi Bhaizilaeli bhakaniki kuntii Chapanga sajenu, nahuli kwa kupata chiha kwinu na bhombi bhapata chiha chaka Chapanga. \v 32 Maghambu Chapanga abhakongiki bhandu bhokapi papamu mu kukana kuntii jombi, nahuli abhabhonila chiha bhokapi. \s Chapanga alumbalikaje \p \v 33 Lingalyaje, ntundu moubheli umaheli wa hindu, na mbulau na malangu ghaka Chapanga! Bho, nde nane joaumanyi utemulu waki? Au bho, nde nane joaimanyi indela yake? \v 34 Ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, \q “Maghambu bho, nde nane joaweza kughamanya maholalelu ghaka Bambo? \q Au bho, nde nane joaweza kunjangatila kumanya la kutenda? \q \v 35 Au bho, nde nane joampeki Bambo chindu hoti, \q nahuli najombi aweza kundepa kabheti chindu chenihechi?” \m \v 36 Kwa ndandi hindu yokapi ihuma kwaki, ibhi kwa uwezu waki, na kwa ndandi jaki. Ulumbalilu ubhi najombi hata mileli! Amina. \c 12 \s Matamu ghahenu muka Kristo \p \v 1 Bhela, bhalongu bhangu, numpwaghila, kwa chiha yaki Chapanga, muibhoha hyegha hinu ibya nyambiku yeibhi yomi, ihuhu, na ya kunyambiha Chapanga, jeniheji nde ibada jinu jejipalika. \v 2 Wala ngamwijengalela ulenganesu wa ndema ghoni, nambu mng'anambuliwaje na kuhengakeka bhahenu maholalelu ghinu, mpata kumanya chakaka mapalu ghaka Chapanga ghaghabhi ghambone, ghakunyambiha, na ukamilifu. \p \v 3 Maghambu kwa chihomu cheambeki Chapanga, numpwaghi kila mundu joabhi kwinu, ngaaliholalela kubha nkolongwa nakanopi kupeta moimpalaki kubha, nambu abya na maholalelu gha kiasi, ngati Chapanga moangabhile kila mundu kiasi cha uhobhalelu. \v 4 Kwa kubha ngati bhela mu hyegha jimu tubhi na ihungu yamaheli, wala ihungu yokapi ngacheihenga lihengu limu. \v 5 Bhelabhela na tepani tetubhi bhamaheli, tubhi hyegha jimu muka Kristo, na ihungu kila jumu kwaka njaki. \v 6 Kwa kubha tubhi na nhupu yangakulengana, kubhokana na chihomu cheatupekihe, anakubhi ulota, tubhoha ulota kwa chipemu cha uhobhalelu ghotupekiwe. \v 7 Anakubhi utumika, tubya mu utumika witu, au anakubhi joabhola, abya mu kubhola kwaki, \v 8 anakubhi kujeghe mtima, abya mu kujeghela mtima, joabhaghabhila bhajaki cheabhi nachu, ahenga bhenibhela kwa mtima wambone, joajemalela, ajemalyaje kwa mtima wokapi, na joahenga lijambu la chiha, ahenga bhenibhela kwa mtima wa chiheku. \p \v 9 Upalu ngawikubha na undumila kubheli. Mulihakalya lijambu lokapi lelibhi lihakau, na mkamula lijambu lelibhi lambone. \v 10 Kwa upalu wa chilongu, mpalanaje mabheni kwa mabheni, kwa utopelu koni mkabhalongukya bhajino, \v 11 ngamwikubha na chitondu, nambu mbya na ukangamalu mu roho hinu, mbyaje na chilolu cha kuntumaki Bambo. \v 12 Lihobhalelu linu lumbeka chikahi chokapi mbya na chiheku, na kulendalela mu mang'ahiku, na njendalya kundobha Chapanga chikahi chokapi. \v 13 Mubhajangatya bhandu bhaka Chapanga kwa ghala ghaghapalika kwabhu, na njendalya kubhajopalela bhagheni kwa upalu. \p \v 14 Mubhapengalya bhabhung'aha mwehapa, mpengalyaje, wala ngamwibhoha masolu. \v 15 Muhekalyaje papamu nabhu bhabhahekalela, na ndelaje papamu nabhu bhabhalela. \v 16 Njonganaje maholalelu ghinu mabheti kwa mabheti. Ngamwipala mambu makolongwa, nambu mbya tayale kujangatila mu mambu machoku machoku. Wala ngamwikubha bhandu wa kulibhona kwa malangu ghinu. \p \v 17 Ngamwandepa mundu lihakau kwa lihakau. Ndingalyaje nahuli mtendaje mambu ghaghabhi ghambone pamihu ja bhandu bhokapi. \v 18 Ngati anaiwezikana, kwa upambala winu, mtamaje mu lukwali na bhandu bhokapi. \v 19 Bhalongu bhangu, ngamwilepa uhakau kwaka mundu joantendi uhakau, nambu njepaje inyela jaka Chapanga, kwa ndandi ilembakiki mu Malembu Mahuhu, “Kukelabhukila uhakau nde panani jangu nepani, nepani ananepaje, apwagha Bambo.” \v 20 Nambu ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Adui waku anaabhi na injala, umpekya chilebhe, ngati anaabhi na inywita, umpekya machi, kwa ndandi pauhenga bhenibhela anaunhenga apata ihoni ngolongwa ngati makalakala gha moto panani ja mmutu waki.” \v 21 Ngawilepalela na uhakau, nambu uwezaje uhakau kwa kutenda ghambone. \c 13 \s Kubha pahi ja Lujiniku \p \v 1 Kila mundu apalika kubha pahi ja lujiniku lolutawala. Kwa ndandi njeta lujiniku lwangakuhuma kwaka Chapanga, na jela jejibhile jibhekakiki na Chapanga. \v 2 Bhela jola joapenga lujiniku lolutawala, apengana na lilaghalakilu laka Chapanga, na bhandu bhala bhabhapenga anabhajopalya utemulu panani jabhu bhene. \v 3 Kwa ndandi bhatawala ngachebhajoghoha bhandu bhala bhabhahenga mambu ghambone, nambu kwa bhandu bhabhahenga mambu mahakau. Bho, upala ngawanjoghopa joabhi na lujiniku? Uhenga mambu gambone, najombi anaakulumbalyaje, \v 4 maghambu jombi nde mtumika waka Chapanga kwaku kwa ndandi ja kukuhengela mambu ghambone. Nambu pauhenga mahakau, ujoghupaje, kwa ndandi ngacheatola lipanga waka, kwa kubha jombi nde mtumika waka Chapanga, joabhoha utemulu waki kwa bhala bhabhahenga mahakau. \v 5 Bhela, ipalika kubha pahi ja lujiniku, kabheti nga kwa ndandi ja kujoghopa inyela jaka Chapanga pela, nambu kwa ndandi ja zamili nayombi yutupala tutenda bhenibhela. \p \v 6 Bhenibhela nde ndandi mwehapa mlepa kode, kwa kubha bhombi nde bhatumika bhaka Chapanga, bhakajendalya kuhenga lihengu lenihele. \v 7 Mwapekya bhokapi ghaghapalika kwabhu, mundu wa kode, kode, na mundu wa malepu, malepu, na joapalika choghohi, choghohi, na joapalika kuntopela, muntopilaje. \s Kupalana chilongu \p \v 8 Ngamwidaiwa chindu na mundu jokapi, nambu pe lideni la kupalana, maghambu joampala njaki ajitimizi Shelia. \v 9 Kwa ndandi amuli ayeyi, “Ngawihenga ugoni, ngawikoma, ngawijibha, ngawitokulela,” na anakubhi amuli yengi yokapi, ibhi mu amuli jimu aje, “Umpala njaku ngati moulipali wamwete.” \v 10 Upalu ngacheunhengela njaku lilobhi lihakau. Bhela, upalu nde utimilifu wa Shelia yokapi. \p \v 11 Muhengaje anana, koni tukachimanya chikahi, kubha lisaa la kujumuka mu lughonu lijomwi kuheghalela, kwa ndandi sajenu ukengaleku witu ubhi pambipi na tepani kupeta patutumbula kuhobhalela. \v 12 Ikilu uheghali kujomoka, muhi kuheghalile, bhela na tughahula matendu ghokapi gha lwihi, na kuiwata silaha ya unang'anu. \v 13 Bhela na tujendaye kwa utopelu ngati moipalakila chikahi cha muhi, nga kwa ulohu na kulobhela, nga kwa uhakau na chijaka, nga kwa milomu na wihu. \v 14 Nambu munhwataje Bambo witu Yesu Kristo, wala ngamwajilingalila hyegha, hata kubhelela utokulelu kwaki. \c 14 \s Ngawatemula bhajaku \p \v 1 Munjopalya mundu jola ambaju uhobhalelu waki nde uchoku, nambu nga kwa kulochana panani ja maholalelu ghaki. \v 2 Mundu jumu uhobhalelu waki unjetakela kula kila chindu, nambu mundu jongi ambaju uhobhalelu waki nde uchoku, akula likolu pela. \v 3 Mundu jola joakula ngaanjojoha jola jwangakula. Wala jola jwangakula ngaantemula jola joakula kila chindu. Kwa ndandi Chapanga anjetakile. \v 4 Bho, wehapa wa nane weuntemula mtumika waka njako? Kwaka bambo waki pela ajema au ahabhuka. Najombi anaajemaje kwa ndandi Bambo aweza kunjemeka. \p \v 5 Mundu jumu alilumbalila lichobha limu kubha nde likolongwa kupeta lichobha lengi, na mundu jongi abhona kubha machobha ghokapi ghalengana. Bhela kila mundu abya na uchakaka mu malangu ghaki mweni. \v 6 Jola joabhalanga lichobha limu kubha lihuhu kupeta machobha ghangi, ahenga bhenibhela kwa kuntopela Bambo. Na jola jwangakubhalanga lichobha limu kubha lihuhu, kwaka Bambo ngacheakamula. Na jola joakula, akula kwaka Bambo, kwa ndandi anchengu Chapanga, kabheti jola jwangakula, ngacheakula kwaka Bambo, najombi anchengula Chapanga. \v 7 Maghambu njeta mundu pachilanda jitu joatama kwa ndandi jaki mweni, wala njeta joapotela kwa ndandi jaki mweni. \v 8 Kwa ndandi anangati tutama, tutama kwaka Bambo, na ngati anatupotile, tupotela kwaka Bambo. Bhela anangati tutama, au ngati tupotela, tepani nde mali ghaka Bambo. \v 9 Kwa ndandi Kristo akapotili, na kuhyoka kubha mwome nahuli abya Bambo wa bhokapi bhabhapotili na bhabhabhi bhome. \v 10 Nambu bho, maghambu kiki wehapa untemula ndongu waku? Au bho, maghambu kiki unyakila ndongu waku? Tepani tabhokapi anatujemaje palongi ja chitehu cha utemulu chaka Chapanga. \v 11 Kwa ndandi ilembakiki mu Malembu Mahuhu, \q “Ngati mondamila, apwagha Bambo, \q kila mundu anaachikamaje palongi jangu, \q na kila mundu anaajetakyaje kubha nepani nde Chapanga.” \m \v 12 Bhela, kila mundu pachilanda jitu anaabhoha malobhi ghaki mweni palongi jaka Chapanga. \s Ngawantenda ndongu waku kuhabhuka \p \v 13 Bhela ngatwijendalela kutemulana tabheti kwa tabheti, nambu muhamulaje kubha kila mundu ngayitenda chindu cha kuntenda njaki kulikobhandola na kunhabhuha mu mahoku. \v 14 Nepani nenombini na Bambo Yesu, mi na uchakaka kubha njeta chindu chokapi chekibhi chihakau kwa utumbulilu waki, nambu kwaki jombi joachibhona chindu hechi kubha nde chihakau, kwaka jonihoju chindu hechi chikubha nde chihakau. \v 15 Nambu anangati ndongu waku ahakalila chilebhi chela cheukula, bhela ukotwiki kujenda mu upalu. Kwa chilebhi chaku ngawamuyonanga mundu jola ambaju Kristo akapotili kwa ndandi jaki. \v 16 Bhela, ngawijetakela chela ambachu ukibhona kubha chambone chilohakikaje kubha nde chihakau. \v 17 Kwa ndandi Ukolongwa waka Chapanga nga lijambu la kula wala kunywa, nambu nde kujetakalewa palongi jaka Chapanga, na lukwali na chiheku muka Roho Mhuhu. \v 18 Kwa kubha mundu joantumakila Kristo kwa mambu ghanihagha anyambiha Chapanga, na kabheti ajetakalewa na bhandu. \p \v 19 Bhela anangati nde bhenibhela, na tujengalyaje mambu gha lukwali, na mambu ghaghapalika kwa kuchengana tabheti kwa tabheti. \v 20 Ngawiyonanga lihengu laka Chapanga kwa ndandi ja ing'omu panani ja chilebhi. Chakaka kila chindu nde chinyahi, nambu ngacheipalika kula chilebhi ambachu anachuntenda mundu jongi kuhabhuka mu mahoku. \v 21 Nde mbanga kukotoka kula inyama, wala kunywa divai, wala chindu chokapi chechiweza kuntenda ndongu waku kuhabhuka. \v 22 Bho, wehapa le ubhi na uhobhalelu? Uhobhalelu ghoubhi naku ubya naku wamwete palongi jaka Chapanga. Mbanga mundu jola jwangakulitemula roho jaki kwa lilobhi lela lealijetakela. \v 23 Nambu mundu joabhi na choghoi, ngati anaakuliki, Chapanga antemwili kubha abhi na mahoku, maghambu ngacheakakuliki kwa uhobhalelu. Na kila lihengu lelihengakeka panga uhobalelu nde lihoku. \c 15 \s Mwabhanyambiha bhajinu, wala ngamwalinyambiha mabhete \p \v 1 Bhela itupalika tepani tetubhi na makili kuutola uzaifu wabhu bhanga na makili, wala ngacheitupalika kulinyambiha tabhete. \v 2 Kila mundu pachilanda jitu na anyambiha njaki kwa mambu ghambone, nahuli kunchenga mu uhobhalelu. \v 3 Kwa ndandi Kristo najombi ngacheakalinyambihi mweni. Nambu ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, “Matondu ghabhu ghabhukutondwi wehapa ghakambatiki nepani.” \v 4 Kwa kubha mambhu ghokapi ghaghalongulili kulembakeka ghakalembakiki kwa ndandi ja kutubhola tepani, nahuli kwa ulendalelu na kwa chiheku cha Malembu Mahuhu tupata kubha na lihobhalelu. \v 5 Chapanga joabhi utumbula wa ulendalelu na chiheku, anjangatya mwenga kuholalela chindu chimu mabheti kwa mabheti, kwa kujengalela ulenganesu waka Kristo Yesu, \v 6 nahuli kwa mtima ghumu na ndomu ghumu mpata kundumbalila Chapanga, Atati waka Bambo witu Yesu Kristo. \s Malobhi Manyahi kwa Bhayahude na kwa bhandu bha mataifa ghangi \p \v 7 Bhela njetanganya mabheti kwa mabheti, ngati najombi Kristo moatujetakalile, nahuli Chapanga alumbalikaje. \v 8 Kwa ndandi numpwaghi kubha, Kristo abhi mtumika kwa Bhayahude nahuli kulangiha chakaka jaka Chapanga, na kuilangiha ilanga yela Chapanga yeakabhapekihi akahoko bhitu bha mwande ipata kupitalila. \v 9 Kabhete nahuli bhandu bha mataifa ghangi bhundumbalya Chapanga kwa ndandi ja chiha yaki. Ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, \q “Bhela ananukulumbalya pachilanda ja bhandu bha mataifa ghangi, \q nanatu ananilijembila lihina laku.” \m \v 10 Kabhete Malembu Mahuhu ghapwagha, \q “Muhekalyaje, mwenga bhandu bha mataifa ghangi, muhekalyaje papamu na bhandu bhaka Chapanga.” \m \v 11 Kabhete, \q “Munjembila Bambo, mwehapa mabhandu bha mataifa ghangi, \q mabhandu bhokapi, mundumbalya jombe.” \m \v 12 Kabhete, mlota Isaya apwagha, \q “Litundulila la Yese analipitalyaje, \q jombi joanapitalya na kubhatawala bhandu bha mataifa ghangi, \q bhandu bha mataifa ghangi anabhunhobhalyaje.” \p \v 13 Bhela Chapanga wa lihobhalelu antwelakya mwehapa mabhokapi chiheku mu uhobhalelu, mpata kujonjukeka nakanopi kubha na lihobhalelu, kupetela kwa makili ghaka Roho Mhuhu. \s Lihengu laka Paulo \p \v 14 Bhalongu bhangu, nepani namwete mi na uchakaka kubha, mwehapa mtwelili wambone, na mtwelakiki umanyi wokapi, kabhete muweza kulakalanila. \v 15 Nambu nundembela, kwa makakala nakanopi pandu pa baluwa jenjenu, ngati kunkombukela kabhete, kwa chihomu chela cheambeki Chapanga, \v 16 nahuli mya mtumika waka Yesu Kristo pachilanda ja bhandu bha mataifa ghangi. Naghahengilaje lihengu Malobhi Manyahi ghaka Chapanga lihengu la upenganyambiku, nahuli bhandu bha mataifa ghangi bhapata kubha nyambiku jejijetakalewa na Chapanga, jakabya jigholuliki kwa Roho Mhuhu. \v 17 Bhela nililumbalila muka Yesu Kristo, kwa utumika wangu palongi jaka Chapanga. \v 18 Kwa ndandi nganengi kulongela chindu chengi chokapi kupeta chela Kristo cheahengiki kwa kundumila nepani, nahuli bhandu bha mataifa ghangi bhapata kutii, kwa malobhi ghanalongili na kughahenga, \v 19 kwa makili gha nginyulila na ngangachu, na kwa makili ghaka Roho Mhuhu. Na kwa kujenda mwanja kila pandu, kutumbula ku Yelusalemu mbaka ku Iluliko, ndangizi wichu Malobhi Manyahi ghaka Kristo. \v 20 Bhela chembala nde kutangaza Malobhi Manyahi, nambu nga pala ambapu Kristo ajomwi kumanyikana, nahuli nganihika kuchenga panani ja luhuli lwaka mundu najonge. \v 21 Nambu ngati moilembakike mu Malembu Mahuhu, \q “Bhala bhangakutangaziwa malobhi ghaki, anabhabhonaje, \q na bhala bhangakujowana malobhi ghaki, anabhamanyaje.” \s Paulo apanga kujenda ku Loma \p \v 22 Anana nde ndandi nakahibhalakiki mala pamaheli nganiweza kuhika kwinu. \v 23 Nambu kwa kubha sajenu nyomwili lihengu langu upambala ghongone, na kubha kwa hyaka yamaheli mi na chilolu chikolongwa cha kuhika kwinu hoku, \v 24 nhobhalela kuhenga bhenibhela sajenu. Nakapaliki kumbona nakabya mumwanja kujenda ku Spania na kupata ujangatilu winu kwa mwanja ghonihoghu ananyomwi kuhekalela kutama kwa chikahi chijipi papamu na mwehapa. \v 25 Nambu sajenu nyenda ku Yelusalemu kubhatumakila bhahuhu. \v 26 Kwa ndandi ibhanyambihi bhandu bha ku Makedonia na Akaya kubhoha ujangatilu kwa ndandi ja bhahuhu bhabhabhi bhahochu ku Yelusalemu hoku. \v 27 Bhombi bheni bhaholali kuhenga bhenibhela, nambu kwa chakaka, leniheli nde lihengu labhu kwa bhanihabha. Kwa ndandi anangati bhandu bha mataifa ghangi bhashiliki nhupu ya kiroho ya Bhayahude, ibhapalika na bhombi kubhajangatila Bhayahude kwa mambu ghabhu gha kihyegha. \v 28 Ananyomwi kuhenga lihengu leniheli na kubhapekeha ujangatilu hoghu ghoubhonginwi kwa ndandi jabhu, anambetila kwinu, nakabya mu mwanja kujenda ku Spania. \v 29 Nanatu manyi chakaka kubha, panihika kwinu hoku, ananhikaje na mbengalelu jaka Kristo. \p \v 30 Bhela, bhalongu bhangu, numpwaghila kwa lihina laka Bambo witu Yesu Kristo, na kwa upalu waka Roho Mhuhu, mkangamalaje papamu na nepani mu malobhu ghinu kwa ndandi jangu palongi jaka Chapanga. \v 31 Mulobhaje mbata kubhoka lukwali kwa bhala bhangakuhobhalela bhabhabhi ku Yudea, na lihengu langu ku Yelusalemu hoku lipata kujetakalewa na bhahuhu bhabhabhi konihoku. \v 32 Bhela, Chapanga anaapalike, ananhweza kuhika kwinu hoku kwa mtima wa chiheku, na kupata kupomulela papamu na mwehapa. \v 33 Chapanga wa lukwali abya papamu na mwehapa mabhokapi. Amina. \c 16 \s Ulamukilu kwaka mundu jumu jumu \p \v 1 Mbala kummanyiha kwinu ndombu witu Foibe, joabhi mtumika wa likanisa lelibhi ku Kenkilea, \v 2 nahuli munjopalya kwa lihina laka Bambo, ngati moibhapalaki bhandu bhaka Chapanga. Munjangatyaje kwa lilobhi lokapi lela leanapala kuhuma kwinu, maghambu najombi abhi njangatila kwa bhandu bhamaheli, na kwangu nepani. \p \v 3 Mwalamukya Pulisila na Akila, bhahenga lihengu papamu na nepani mu utumika waka Kristo Yesu. \v 4 Bhombi bhakabhi tayali hata kuhobheha womi wabhu kwa ndandi jangu, ambabhu nabhachengula, kabheti nga nepani pela, nambu na makanisa ghokapi gha bhandu bha mataifa ghangi. \v 5 Mulilamukya kabheti likanisa lelihimangana mu nyumba jabhu. \p Mundamukya nkochi wangu mpalu Epaineto, joabhi wa kutumbula ku mkoa wa Asia kunhobhalela Kristo. \v 6 Mundamukya Malia, joakahengiki lihengu namaa kwa ndandi jinu. \v 7 Mwalamukya Andiloniko na Yunia, Bhayahude bhajangu bhabhakongakiki muchifungo papamu na nepani, bhombi bhamanyikana namaa pachilanda ja mitumi, na bhombi bhakabhi muka Kristo mangane jangu nepani. \p \v 8 Mundamukya Ampiliato, nkochi wangu mpalu mu kulombana na Bambo. \v 9 Mundamukya Ulubano, muhenga lihengu njangu mu utumika waka Kristo, bhelabhela nundamukila Stakisi, nkochi wangu mpalu. \v 10 Mundamukya Apele joakabhi ndongwana kwaka Kristo. Mwalamukya bhokapi bhabhabhi munyumba jaka Alistobulo. \v 11 Mundamukya Helodioni, Myahude njangu. Mwalamukya bhandu bhabhabhi munyumba jaka Nalikiso, bhabhunhobhale Bambo. \p \v 12 Mwalamukya Tilifaina na Tilifosa, akambomba bhabhahenga lihengu laka Bambo. Mundamukya Pelisisi, mbomba jongi joakahengiki mambu ghamaheli kwa ndandi jaka Bambo. \v 13 Mundamukya Lufo, muhaghulika waka Bambo, na mabhu waki, joabhi mabhu wangu bhelabhela. \v 14 Mundamukya Asinkilito, na Filegoni, na Helime, na Patiloba, na Helima, na bhalongu bhabhabhi papamu nabhu. \v 15 Mundamukya Filologo na Yulia, Nelea na ndombu waki, Olimpa na bhahuhu bhokapi bhabhabhi papamu nabhu. \p \v 16 Ndamukanyaje kwa nginyulila ja upalu. Makanisa ghokapi ghaka Kristo ghundamukila. \s Malaghalakilu gha kujomukela \p \v 17 Bhalongu bhangu, numpwaghila, mubhalingalya bhandu bhala bhabhaleta ulekanganu na kubheka mambu gha ihibhalakilu kihanganyuma cha mabholu ghamulibholike, na mlijepa nabhu. \v 18 Kwa ndandi bhandu bhabhabhi bhenibhela ngachebhuntumakila Bambo witu Kristo, nambu matumbu ghabhu bhene, na kwa malobhi ghaghanogha na malobhi gha kupembalakela bhajikoloha mitima ja bhandu bhambone. \v 19 Kwa ndandi kila mundu ajowini panani ja kutii kwinu kwa kutenda mambu ghambone. Bhela nanatu nhekalela kwa ndandi jinu, nambu mbala mwehapa mbya na mbulau kwa mambu manyahi, na bhanga na hatia kwa mambu mahakau. \v 20 Najombi Chapanga wa lukwali anaantimba Shetani pahi ja magholu ghinu manyata. \p Chihomu chaka Bambo witu Yesu Kristo chibya papamu na mwehapa. Amina. \p \v 21 Timoseo, muhenga lihengu papamu na nepani andamukila, andamukila na Lukio, na Yasoni, na Sosipatilo, bhalongu bhangu, bhundamukila. \p \v 22 Nepani nde Tetio, nenembiki baluwa jenu, nundamukila kwa lihina laka Bambo. \p \v 23 Gayo, mwenehi wangu, papamu na likanisa lelihimangana panyumba jaki, andamukila. Elasto, joatunza mbija ya muchi, na Kwalito, ndongu witu, bhundamukila. \v 24 Chihomu chaka Bambo witu Yesu Kristo chibya papamu na mwehapa mabhokapi. Amina. \s Malobhu gha kundumbalila Chapanga \p \v 25 Henu na alumbalikaje Chapanga, joaweza kunhenga kukangamala kupetela Malobhi Manyahi ghandangaza panani jaka Yesu Kristo, kulengana na sili jejiyekuliwi na ambaju jakabhi jihiyakiki kutumbu pamwandi hapa. \v 26 Nambu sajenu chakaka heji jiyekuliwi kwa indela ja Malembu gha bhalota bhaka Chapanga, na kwa amuli jaka Chapanga wa mileli, imanyakini kwa inchi yokapi nahuli bhokapi bhaweza kuhobhalela na kutii. \p \v 27 Kwaki Chapanga joabhi na mbulau kanjika jaki. Ulumbalilu ubya najombi kupetela kwaka Yesu Kristo mileli na mileli! Amina.