\id TIT - Molima NT [mox] -Papua New Guinea 2010 (DBL 2017) \h Taitusi \toc1 Faulo ena leta Taitusi ʼinaya \toc2 Taitusi \toc3 Tai \mt1 Faulo ena leta Taitusi ʼinaya \is1 Leta ana alamani weaqina \ip Taitusi tauna ge Diu ʼolotona, ta Faulo ena luvivila ʼinaya Taitusi maega iveloba ta magilafudi iveiaiana ta ifewa ʼaidega Ieisu Valena weaqina. ʼInega Faulo ena letayavo ʼekalesia taha taha ʼidia Taitusi wawa nana ʼwayaʼwayavina kana ʼita lobea, ʼidewani me Kolinita be wese me Galetia edi leta ʼidia. \ip Ta baʼe leta nana Faulo vetunea Taitusi ʼinaya tuta nana bwanabwana Kiliti ʼinaya fewafewa ʼekalesia gamonaya. Ta Faulo yani toi weaqina Taitusi vematamagilafuyea: Nugweta ʼekalesia ana tovanugwetayavo edi ilivu weaqina. Ta vemagilafuna veʼitea qabu taha taha ʼekalesia gamonaya maʼoda ina toa ʼaiqa nuanidia. Ta vetoina vematamagilafuyea tovetumaqana edi ilivu weaqina, mana nuanuana toʼekalesia qabudi ina veilivu aqiaqi. \iot Leta gamona \io1 1:1-4 Lukaiwa ta wese venoqi Taitusi ʼinaya \io1 1:5-16 Vebibina be veʼita ʼekalesia ana tovanugweta weaqidi \io1 2:1-15 Veʼita qabu taha taha weaqina ʼekalesia gamonaya \io1 3:1-11 Vebibina be veʼita Taitusi weaqina \io1 3:12-15 Vona ʼebeluʼovoa ta vona veyoluba \c 1 \s1 Lukaiwa \p \v 1 Natugu Taitusi, eu leta baʼe yaʼa Faulo ʼiguyega. Yaʼa Yaubada ena tofewa ta Ieisu Keliso ena tovaletuyana. Ta egu fewa Yaubada weaqina Keliso vetunegu ena tomotauyavo vevenuaʼivinidi ʼidia sabi givewaiwaiedi edi vetumaqana ʼinaya. Ta wese vetunegu ʼidia sabi veʼitadi Ieisu Valena ana vonahaqiaqi weaqina, be yaqisa tomotau diavona adi fata Yaubada ena nuanua ina alamani aqiaqiea be ina ʼabibodea. \v 2 \x * \xo 1:2 \xt Kol 1:27\x* ʼInega ina luʼita vane toa vataya weaqina, mana baʼe toa nana lova Yaubada maduvona fofofolayea ʼidaya, ta ʼabiboda bwaʼobwaʼo ʼivaʼavaʼaia. Ta baʼe vona nana vonahaqiaqi, mana Yaubada ge wese ana fata nauʼava! \v 3 Lova ʼinega Yaubada Ieisu Valena ena ʼifoqe ana tuta taunega venuaʼivinea. Ta tuta nana niʼa mai, e ʼinega wese giveʼifoqeyea, ta venuaʼivinegu ta vetumaqanegu be Vale nana ena yawala dadanea tomotau qabudi ʼidia. Ta baʼe Vale nana yalulugaihiea Yaubada ada Toʼetoyavua ena luvine ʼinega. \p \v 4 \x * \xo 1:4 \xt 2Kol 8:23; Gal 2:3\x* Taitusi, oʼa be yaʼa eda vetumaqana ʼaidegana, ta baʼe vetumaqana nana ʼinega yaʼawanatuna aqiaqieu. Ta yavevenoqi weaqiu Tamada Yaubada be ada Toʼetoyavua Ieisu Keliso ina nuakolokoloyeu ta una toadaumwala. \s1 Taitusi ana veyoveyoa Kiliti ʼinaya \p \v 5 Bwanabwana Kiliti ʼinaya yavaloveu be yaqisa eda fewa vaidi ge adi luʼovoamo ʼekalesia taha taha ʼidia oʼa una luʼovoia. Ta wese ʼekalesia ana tovanugweta una venuaʼivinidi ʼabaga taha taha ʼidia yaʼa egu vebibina baʼe ʼinega. \v 6 \x * \xo 1:6 \xt 1Tim 3:2-7; 2Tim 2:24-26\x* ʼInega tovanugwetayavo una venuaʼivinidi ʼoloto taudi ge taha adi ʼebeveʼewamo. Ta moqanena ʼaidega otaqina, ta natunavo ge toyafwauta ʼidewani ta ʼesi me edi vetumaqana, ta wese inana be tamana edi vona adi tomatayaga. \p \v 7 Vonahaqiaqi, ʼekalesia ana toludebana Yaubada weaqina fewafewa, ʼinega luaqiaqiea be ge taha luveifana ʼinaya naʼenoʼeno. Ta ge navedeba ʼiʼwana be, ge diana navilei be, ge goʼila waiwaina nanuma ʼodaʼodaqa be, ge tomotau navunuqidi ta wese mane ge nuana naʼewei. \v 8 Ta ʼesi luaqiaqiea be wagawaga naʼitamakidi, ta nanuaʼewa yani qabuna aqiaqina weaqidi. Ta wese ana fata be taunega naʼitamaki aqiaqiea be naluvinea, ta luvine ʼaideganega tomotau qabudi naluvinedi, ta ena ilivu vunavunaqina, ta wese ena nuanua be giwalina qabuna nahawafeledi Yaubada ʼinaya. \v 9 Tauna lova veʼita ma ana vetumaqana niʼa ʼewea, ʼinega luaqiaqiea be veʼita nana nakafiʼiʼihia, ʼinega ana fata be mali tomotau navona iuledi be nagivewaiwaiedi veʼita tunutunuqina ʼinega. Ta wese ʼeguma vaina toveʼita veʼita tunutunuqina ge ida ʼawahaqiaqiea be wese uʼavega iveveʼita, e ʼinega ana fata nagivetunuqidi. \p \v 10 \x * \xo 1:10 \xt 1Tim 4:7\x* Mana baʼitagana tomotau ʼeala veʼita tunutunuqina ivevoalanea, ta edi veʼita be wese edi vona kavokavovo ʼinega tomotau iʼeʼeuʼauʼavedi. Ta baʼe toveʼita diavona ʼealidi ʼidiega lova inuagivila ta ivaukamana Ieisu Valena ʼinaya ta ivetumaqanea. Ta vaidi ʼidiega nawale ivonavona be ge taha toga ana fata ʼetoyavua nalobei ʼeguma ʼwafi ana daʼa ge daʼewei. \v 11 \x * \xo 1:11 \xt 1Fit 5:2; 2Tim 3:5-6\x* ʼInega edi vona kavokavovo weaqina una awatayedi. Edi veʼita luveifana ʼinega vaina susu niʼa itauya gei, ta edi veʼita nana ʼiuna nuanuadi mane ina lobea. \v 12 Taha toalamani qiduana me Kiliti ʼidiega taunega ena tomotauyavo weaqidi vonaya, “Me Kiliti tuta qabuna iʼeʼeuʼauʼava, ta edi ilivu kavona waqiwaqi, ta ge nuadi fewa, ta ʼesi ʼabwaga namo weaqina inuanua”. \v 13 \x * \xo 1:13 \xt 2Tim 4:2\x* Baʼe vonahaqiaqi me Kiliti weaqidi, ta eu vona waiwaina ʼinega una lugwaeyedi be yaqisa ina nuagivila ta edi vetumaqana navetunutunuqa be wese navewaiwai. \v 14 \x * \xo 1:14 \xt 1Tim 4:7\x* Ta wese una awatayedi be me Diu tubudiavo veluluʼuyadi ge ina ʼabibodedi, ta wese tomeqabu vonahaqiaqi ana veʼita inogea edi luvine ge ina matayagedi. \p \v 15 Tomeqabu giwalidi be edi nuanua vunavunaqidi, e taudina yani qabuna vunavunaqina ʼidia. Ta Vale Aqiaqina ana tonoga ge taha yani vunavunaqina ʼidia daʼenoʼeno, ta ge ana fata ina ʼwamomo tuta nana luveifana iviaviaqia, mana edi nuanua be wese giwalidi qabuna luveifana. \v 16 \x * \xo 1:16 \xt 1Ion 1:6; 2:4\x* Taudi ivonaya vonigo Yaubada niʼa ialamania, ta ʼesi edi viaqayavo ʼidiega Yaubada ivegeqea. Taudi luveifa otaqidi ta luvine ivevegwavuʼaiea, ta baʼe tomotau diavona ge taha yani aqiaqina adi fata ina viaqi. \c 2 \s1 Veʼita qabu taha taha ʼekalesia gamonaya weaqidi \p \v 1 Ta oʼa Taitusi, luaqiaqieu be vonahaqiaqi qabudi Yaubada be Ieisu weaqidi toʼekalesia una veʼitedi, itaʼa tovetumaqana eda vetumaqana ana ʼedaʼeda ʼinega. \v 2 ʼOloto ʼenaʼenaʼidi una vonedi taudiega ina ʼitamaki aqiaqiedi be yaqisa ilivu luveifana ge ina viaqidi, ta ʼesi tuta qabuna me edi ilivu aqiaqina tomotau matadia be yaqisa ina ʼamayabedi. Taudi luaqiaqiedi be Yaubada ina vetumaqana aqiaqiea, ta wese veyoluba be bibitaqo ʼavadi. \p \v 3 \x * \xo 2:3 \xt 1Tim 3:11\x* Ta wese ʼidewani vivine ʼenaʼenaʼidi una vonedi be edi ilivu aqiaqina ʼinega yani qabuna ina viaviaqia, ʼinega tomotau ina ʼitedi ina vonaya, “Vonahaqiaqi, omoʼe vivine diavona Yaubada ena tomotauyavo!” Ta ge ina vevonavona mali tomotau weaqidi. Ta wese goʼila waiwaina ge ina numa ʼodaʼodaqa, ta ʼesi ilivu aqiaqina be toa tunutunuqina ina veʼitayea mali tomotau ʼidia. \v 4 Ta vivine dina luaqiaqiedi be vivine tovaqiwouwou ina veʼita aqiaqiedi maʼoda ʼinega moqanediavo be natudiavo ina veyoluba ʼaiqedi. \v 5 \x * \xo 2:5 \xt Efe 5:22\x* Ta wese ina veʼitedi maʼoda ʼinega taudiega ina ʼitamaki aqiaqiedi ilivu luveifana ana viaqa ʼinega, ta tuta qabuna vunavunaqidi Yaubada matanaya ina toatoa. Edi vanueavo ina ʼitamakidi ta adi veyoveyoa ina viaqa aqiaqiedi, ta edi ilivu aqiaqina tomotau qabudi ʼidia. Ta wese ina awafela aqiaqiedi moqanediavo ʼidia ta edi luvine be edi nuanuayavo ina velumatamatayagedi. Ta ʼeguma baʼe ilivu diavona ina viaqa aqiaqiedi ʼinega ge taha toga ana fata Yaubada ena vona naʼawaluveifei. \p \v 6 Ta wese ʼidewani kilakai una lugaihidi be taudiega tuta qabuna ina ʼitamakidi ilivu luveifana adi viaqa ʼidiega. \v 7 \x * \xo 2:7 \xt 1Tim 4:12\x* Ta wese oʼa tauʼu una veʼebeʼita aqiaqi eu ilivu aqiaqidi ʼidiega tomotau qabudi matadia. Ta eu vonayavo be wese eu viaqayavo ina velelelea eu veʼita ta wese eu lugaihiavo maega, ʼinega tomotau ina alamania eu fewa Yaubada weaqina ge yani kavokavovo ʼiuya, ta ʼesi yani qiduana ta vonahaqiaqi. \v 8 \x * \xo 2:8 \xt 1Fit 2:15\x* Natugu, veʼita tunutunuqina una veʼitayea tomotau ʼidia, be yaqisa ge taha toga eu veʼita weaqina navona vesivesinua. ʼInega tomeqabu nuanuadi ina veʼaeʼaetoga eu veʼita Ieisu Valena weaqina ina iniyauyau, mana ge taha luveifana adi fata ina lobei itaʼa tovetumaqana ʼidaya. \p \v 9 \x * \xo 2:9 \xt 1Tim 6:1\x* Tofewa kavovo wese una vonedi me edi nuawebui edi kaiwabuyavo edi vona be edi luvine ina ʼabibodedi be ina matayagedi. Ta ina toho be edi kaiwabuyavo ina giveqaiawedi edi viaqayavo qabudi ʼidiega. Ta gebu ina vona ʼeviviedi, \v 10 ta wese ge taha yani ina vanawali edi kaiwabuyavo ʼidiega, ta ʼesi tuta qabuna ma adi vetumaqana ta wese me edi gwavubiga ina toatoa. Ta ʼeguma baʼe ilivu diavona ʼidiega ada Toʼetoyavua Yaubada Valena ina veʼita ʼifoqeyea, ʼinega navenuaʼeweʼewa tomotau ʼidia. \p \v 11 Yaubada ena veyoluba be wese ena nuakolokolo niʼa veʼifoqeyea ʼidaya, ta baʼe nuakolokolo nana ʼinega Yaubada taha ʼeda siwaʼea tomotau qabuda ada ʼetoyavua weaqina. \v 12 \x * \xo 2:12 \xt 1Ion 2:16\x* Ta baʼe nuakolokolo nana ʼinega Yaubada veʼiteda itaʼa ilivu kavokavovo be wese nuanua luveifadi ʼwafi ana qaiawa weaqina kana nogedi. ʼInega taudega kana ʼitamaki aqiaqieda be yaqisa ilivu luveifadi ge kana viaqidi, ta ʼesi ilivu aqiaqidi ta tunutunuqidi kana viaqidi, ta kana awafeleda Yaubada ʼinaya ta ena nuanua kana viaqia. ʼInega kana giveqaiawea eda toa bwaʼobwaʼo baʼe ʼinaya. \v 13 ʼInega baʼe ʼidewani kana toatoa kana baʼebaʼe taha ʼaubena ʼebeqaiawa weaqina. Vonahaqiaqi, baʼe ʼaubena nana ʼinaya Yaubada ada Toʼetoyavua Ieisu Keliso ena simatala qidua vaʼinena ʼinega naʼevivi namai bwaʼobwaʼoya sabi ʼetoyavuida eda toa vataya weaqina. \v 14 \x * \xo 2:14 \xt Gal 1:4; ʼIfo 19:5; Luve 7:6; Isi 37:23; 1Fit 2:9\x* Baʼe Ieisu nana taunega yawaina awafelea weaqida tuta nana ena ʼaliga ʼinega ʼetoyavuida eda luveifana qabuna ʼidiega. Ta baʼe ʼinega givevunavunaqida ʼinega Yaubada ana fata naʼebeʼeweda ena tomotauyavo ʼidewani. Vonahaqiaqi, Ieisu yani qabuna aqiaqina niʼa viaqia weaqida, ʼinega itaʼa wese nuanuada qiduana yani qabuna aqiaqi otaqidi kana viaqidi. \p \v 15 \x * \xo 2:15 \xt 1Tim 4:12\x* Taitusi, luaqiaqieu be baʼe veʼita nana niʼa yavematamagilafuyeu una veʼita aqiaqiea tovetumaqana qabudi matadia. Ta una vona iuledi ta una givewaiwaiedi, ta wese tuta nana ilivu luveifana ina viaqia una lugwaeyedi eu ʼabiluvine ʼinega. ʼInega ge taha toga nahawawebuieu, ta ʼesi tomotau qabudi ina ʼamayabeu. \c 3 \s1 Viaqa aqiaqina una viaqidi \p \v 1 \x * \xo 3:1 \xt Lom 13:1-7; 1Fit 2:13-14\x* Tovetumaqana una givenuahaʼudi be ina awafeledi ʼabaga ana toluvineavo ʼidia. Ta wese edi luvine be edi vona ina ʼabibodedi ta ina vematamatayagedi, ta tuta qabuna me edi ʼivaʼavaʼata ina toatoa yani qabuna aqiaqidi adi viaqa weaqina. \v 2 Ta wese una vonedi ge taha toga ina ʼawaluveifei, ta ʼesi ina toadaumwala ta ilivu nuvana ʼinega ina veiaiana tomotau qabudi maega. \p \v 3 \x * \xo 3:3 \xt 1Kol 6:9-11; Efe 2:1-2; 5:8\x* Vonahaqiaqi, itaʼa lova kwavakwavada ta lugwavuʼai ʼavada, ʼinega nuagovaqa luveifana weaqina be ʼwafi ana qaiawa kavokavovo adi nuaʼewa ʼinega ʼeda aqiaqina kanogea ta katauya gei. Ta wese lova eda toa ʼinaya veavia be veʼifiʼifi ilivu diavona iluvineda. Ta itaʼa mali qabu kavevoalanedi, ta taudi wese ʼidewani ivevoalaneda. \v 4 Ta baʼe ilivu luveifa diavona adi viaqa nuaninaya Yaubada ada Toʼetoyavua ena veyoluba be ena nuakolokolo giveʼifoqeyea ʼidaya. \v 5 \x * \xo 3:5 \xt 2Tim 1:9; Efe 5:26; Ibe 10:22\x* Ta ʼetoyavuida gebu eda viaqa aqiaqidi weaqidi, ta ʼesi tauna ena nuakolokoloyega. Vonahaqiaqi, Yaubada ʼetoyavuida eda luveifana ana ʼutuyavula ʼinega ta wese eda vevauvau ʼevivi Niboanina Gwalagwalana ʼinega. \v 6 \x * \xo 3:6 \xt Via 2:17-18\x* Ada Toʼetoyavua Ieisu Keliso ena viaqa qiduana ʼinega Yaubada Niboanina Gwalagwalana guiwaqa aqiaqiea giwalidaya, ta ge taha davegagalei, \v 7 be yaqisa ana fata baʼe ena viaqa nana ʼinega ta wese ena nuakolokolo ʼinega nahawayavuida eda luveifana ʼinega be naʼawanatuneda. Ta baʼe ʼinega toa vataya naneida. Ta baʼe toa nana weaqina kaluluʼita vane. \p \v 8 Vona baʼe qabuna vonahaqiaqi ta ada fata kana vetumaqanedi, ʼinega nuanuagu qiduana baʼe vona diavona tuta qabuna una lulugaihiedi. ʼInega Yaubada ana tovetumaqanayavo vona diavona ina ʼabibodedi be ina awafeledi adi viaqa ʼinaya. Baʼe veʼita nana yani aqiaqina tomotau qabudi weaqidi, ta wese ana fata naveʼebeiula edi toa ʼinaya. \v 9 \x * \xo 3:9 \xt 2Tim 2:14,16\x* Ta tomeqabu iveʼaeʼaetoga kavokavovo Mosese ena luvine weaqidi be ʼaqegigidiavo adi wawayavo weaqidi ge taudi maega una luvetuba, mana baʼe yani diavona ge taha ida veʼebeiula ʼidaya, ʼinega una nogedi. \v 10 \x * \xo 3:10 \xt Md 18:15-17\x* ʼInega ʼeguma taha toga ena veʼaeʼaetoga ʼinega vetoatoasiʼi naveʼifoqeyea ʼekalesia nuaninaya e ʼinega una awatayea. Ta ʼeguma eu vona ge namatayagei, e ʼinega wese tuta vemagilafuna una vonea be naluaʼu. Ta ʼeguma eu luvine ge naʼabibodei, ʼinega eu tuta ge una mudali toveʼaeʼaetoga nana ʼinaya, ta ʼesi una noga otaqia. \v 11 Mana ena viaqayavo be wese ena vonayavo ʼidiega ualamani aqiaqiea tauna tomotau nana niʼa tauya gei ʼeda tunutunuqina ʼinega. Ta ena luveifana baʼe ʼinega taunega niʼa luvinea ana luvematasabu weaqina. \s1 Faulo ena vona ana ʼebeluʼovoa ta ena veyoluba \p \v 12 \x * \xo 3:12 \xt Efe 6:21-22; Kol 4:7-8\x* Nawale Atimasi nage Tikiosi ena vetunei nawai ʼiuya au ilafa ʼidewani. Ta tuta nana taha ʼidiega nawai ʼinega una toho waiwai be lukwayavonega una tutuvila tauya ʼabaga Nikafolisi ʼinaya, ta omoʼe ʼinaya kana veloba. Egu nuanua baʼe, mana gugaʼu ana tutaya yaʼa ʼabaga nana ʼinaya ena toatoa. \v 13 \x * \xo 3:13 \xt Via 18:24; 1Kol 3:5-6\x* Luvine ana toalamani tauna Senasi ta wese iana Afolosa una iula aqiaqiedi edi ʼadau weaqina be yaqisa ge taha yani ʼinega ina kusa tauya nana ʼinaya. \v 14 \x * \xo 3:14 \xt Efe 4:28\x* Ta edavo tovetumaqana qabudi una veʼitedi tuta qabuna viaqa aqiaqidi ina viaviaqidi tomotau ʼidia tuta nana vita taha taha ina lobedi, mana ge wese aqiaqina ʼeguma kana toa kavokavovo ta eda vetumaqana vuaqina ge ana ʼitamo. \p \v 15 Tomotau qabudi baʼidia yaʼa maega atoatoa edi veyoluba ʼiuya. Ta ema lukaiwa una simanea edavo tovetumaqana qabudi ʼidia. \p Yavevenoqi Yaubada ʼinaya be ena nuakolokolo be wese ena veyoluba omiʼa qabumi maega.