\id HEB Meitei: Roman Script 1st Translation \ide UTF-8 \ide Unicode (UTF8) \h Hebrew \toc1 HEBREW Singda I-ba Chithi \toc2 Hebrew \toc3 Heb \mt1 HEBREW \mt2 Singda I-ba Chithi \imt1 Wahoudok \ip Hebrew hairiba lairik asi Ariba Walepnabada yaoba Tengban Mapuna mangjounana phongdokpikhraba wa kaya amabu karamna Jisu Christtana thunghanbibage haiba adu utpiba pukning thougatpa chithi amani. Lairik asi Tengban Mapugi wa sandokpa amagumna iri. Ariba walepnabada yaoba waram 60 dagi henna lairik asida yaori, maduna mayek sengna Jisuna karamna mangjounana Tengban Mapuna phongkhraba waramsing adubu thunghannaba amadi Jihudisinggi Purohitlenna tougadaba thoudangsinggi maramda utli. Masising asina maram oiraga lairik asi Jihudi Christian-singbu pukning thougatnaba lairik amani haiba yai. Jisu Christtana Wayel Yathang adu thunghanbikhraba maramna Purohitlenna amuk hanna irapot katpagi kanaba leitre haibadu Hebrews lairik asina utli. Amuktada matam pumnamakki oina Jisuna pap pumnamakki iratpot oina katpikhre. Eikhoina Tengban Mapubu thajaba amadi Ibungo mahakpu makha tana thajaba adu oithok-hanbiriba Jisu Christtabu makha tana tung injanaba eikhoigi matamgi Christian-singnasu Hebrew-singda i-ba chithi asidagi pukning thougatchaba phangjaba yai (12:2). \ip Hebrew hairiba lairik asi kanana i-bano haibasi kanana khangde adubu akhang-aheisingnadi Pakhonchatpa Paul nattraga Luke nattraga Barnabas-na iramgani haiba wapham puthokli. Lairik asi karamba matamda ikhibano haibasu kananasu haiba ngamdri adubu Christtana poklaba matung chahi 70 gi aduwaida i-ba oigani haina mi ayambana thajanei. Jerusalem asi Christtana poklaba matung chahi 70 subada mang tak-hankhibani adubu lairik asigi a-iba asina Jerusalem-gi maramda i-ri maram aduna Jerusalem mang tak-handringeida i-ba oigani. Hebrew-singda i-ba lairik asi Rome sahardagi i-bani (13:24) amadi singlup kaya amada yenthoklamba yai. \iot Yaopham Takpa \io1 1. Tengban Mapugi wa phongdokpasing amadi swarga dutsingdagi henna Jisuna chao-i haiba asi a-iba asina utli \ior (1:1–4:13)\ior* \io1 2. Jerusalem-da leiba Mapugi Sanglen aduda thougal touriba purohitsing adudagi Jisuna henna chao-i haibadu mahakna makha tana utli \ior (4:14–7:28)\ior* \io1 3. Moses-ta Tengban Mapuna pibikhiba Wayel Yathang adugi mapanna Tengban Mapuna mahakki misingga lepnakhiba ariba walepnaba adudagi Jisuna touba thougal aduna henna chao-i haiba adusu mahakna utli \ior (8:1–10:31)\ior* \io1 4. Phibham khudingmakta Jisuna helli haiba asi sandokna taklaba tungda, thabak oina tougadaba kaya amasu a-ibana piri \ior (10:32–13:17)\ior* \io1 5. Aroibada a-ibana pukning thougatpa amadi khurumjabagi warol khara hairaba tungda chithi asi loisilli \ior (13:18-25)\ior* \c 1 \s1 Machanupagi mapanna Tengban Mapuna wa ngangbiba \p \v 1 Mamangeidadi Tengban Mapuna eikhoigi ipa ipusingda tongan tonganba mawongda Ibungo mahakki wa phongdokpa maichousinggi mapanna toina wa ngangbirammi, \v 2 adubu aroiba numitsing asidadi Ibungo mahakna mahakki Machanupagi mapanna eikhoida wa ngangbire. Ibungo mahakki mapanna Tengban Mapuna taibangpan pumba sembi aduga aroibada Tengban Mapuna Ibungo mahakpu pot pumnamakki mapu oinanaba khandokpire. \v 3 Machanupa asi Tengban Mapugi matik mangalgi arangba aduni amadi Tengban Mapu mahakmakki chap chaba saktamni, Ibungo mahakki panggalaba waheina pot pumnamakpu kaidana thambiri. Mioiba pumnamakki pap kokpinanaba thoudang pangthoklaba matungda Khwaidagi Panggallaba Tengban Mapu mahakki yetthangbada phamle. \s1 Tengban Mapugi Machanupa adugi matik-magun \p \v 4 Tengban Mapuna Machanupa aduda pibiba ming aduna swargadutsinggi mingdagi henna chaobagum, Machanupa adubu swargadutsingdagi henna chaohalle. \v 5 \x - \xo 1:5 \xo*\xt Isei 2:7; 2 Samu 7:14; 1 Mi 17:13\xt*\x*Maramdi Tengban Mapuna keidoungeidasu mahakki swargadutsingda masi khak haikhide, \q1 “Nahak eigi Ichanupani, \q2 ngasi eihak nahakki Napa Ibungo oire.” \m Tengban Mapuna mahakki kanagumba swargadut amatagi maramda asumnasu haikhide, \q1 “Eihak mahakki Mapa oigani, \q2 aduga mahakna eigi Ichanupa oigani.” \m \v 6 \x - \xo 1:6 \xo*\xt Aniwa 32:43 (LXX)\xt*\x*Aduga Tengban Mapuna mahakki ahanba pokpa Machanupa adu taibangpanda tharamdaida, Ibungo mahakna hairak-i, \q1 “Tengban Mapugi swargadut pumnamakna mahakpu khurumjagadabani.” \p \v 7 \x - \xo 1:7 \xo*\xt Isei 104:4 (LXX)\xt*\x*Aduga swargadutsinggi maramda Tengban mapuna hai, \q1 “Tengban Mapuna mahakki swargadutsingbu thawai, \q2 aduga mahakki manaisingbu meigi meiri oihalli.” \m \v 8 \x - \xo 1:8,9 \xo*\xt Isei 45:6,7\xt*\x*Adubu Machanupa adugi maramda Tengban Mapuna hairak-i, \q1 “He Tengban Mapu, nahakki leibakti loiba naidana matam pumnamakki oina leigani! \q2 Nahakna nahakki\f + \fr 1:8 \fr*\ft Ariba lairik kharadadi “Mahakki” haina yao-i.\ft*\f* misinggi mathakta achumba wayen-ga loinana pan-gani. \q1 \v 9 Nahakna achumbabu nungsi aduga aranbabu tukkachei. \q2 Maram aduna Tengban Mapu, nahakki Tengban Mapuna, nahakpu khanbire \q2 aduga nahakki marup mapangsingdagi yamna henna ikaikhumnabagi nungaiba adu nangonda pibire.” \m \v 10 \x - \xo 1:10-12 \xo*\xt Isei 102:25-27 (LXX)\xt*\x*Aduga Ibungo mahakna asisu haibi, \q1 “MAPU IBUNGO, nahakna ahoubada malem asi sembibani, \q2 aduga nongmadon atiya asi Ibungo nahakmakki khutna sembibani. \q1 \v 11 Makhoidi mangkhigani adubu Ibungo nahakti lengdana leigani; \q2 makhoidi phigum manthakhigani. \q1 \v 12 Nahakna makhoibu achonba phuritkum thupchin-gani, \q2 aduga makhoibu phigum hongdokkani. \q1 Adubu nahakti hongba naide \q2 aduga nahakki hingbadi aroiba haibadu leite.” \m \v 13 \x - \xo 1:13 \xo*\xt Isei 110:1\xt*\x*Tengban Mapuna keidoungeidasu mahakki kanagumba swargadut amatada asumna khak haikhide, \q1 “Eina nahakki yeknabasingbu \q2 nahakki nakhuyagi khongnetpham oihandriba phaoba \q2 eigi yet thangbada phammu.” \p \v 14 Adunadi swargadutsing asi karino? Makhoising asi Tengban Mapubu thougal touba amadi aran-khubham phanggadaba makhoisingbu mateng pangnaba Tengban Mapuna thabirakpa thawaisingni. \c 2 \s1 Matik chaoraba aran-khubham \p \v 1 Maram asina eikhoibu chellaga puthokkhidanaba eikhoina takhraba achumbasing aduda eikhoina henna chetna paigadabani. \v 2 Maramdi eikhoigi ipa ipusingda swargadutsingna pikhiba paojel adu achumbani haiba utkhre aduga madubu ngaktaba amadi haiba indabasing adu makhoina phangpham thokpa cheirak phangkhi. \v 3 Adu oirabadi asuk matik chaoraba aran-khubham adu eikhoina thaoidrabadi karamna eikhoi nanthokpa ngamgani? Masigi aran-khubham asidi Mapu Ibungo masamakna ahanbada laothokpi aduga Ibungona haiba takhraba makhoisingna madu achumbani haiba eikhoida utpi. \v 4 Aduga makhoisingna utliba adugi mathakta, Tengban Mapunasu khudamsing, angakpasing amasung makhal makha kayagi angakpa thabaksing toubiduna amadi mahakna aningbagi matung inna Thawai Asengbagi khudonsing pibiduna henna sakhi oihalli. \s1 Eikhoibu aran-khubhamda chingbiba Ibungo \p \v 5 Eikhoina haiba taibangpan haibadi lakkadouriba anouba taibangpan asigi mathakta pannaba Tengban Mapuna swargadutsingbu thamde. \v 6 \x - \xo 2:6-8 \xo*\xt Isei 8:4-6\xt*\x*Madugi mahutta, Mapugi puyagi mapham amada asumna hai, \q1 “Mioibasing asi kanani haiduna, he Tengban Mapu Ibungo nahakna makhoigi maramda wakhal tougadouribano; \q2 supnatagi mioiba ama oiriba makhoibu, Ibungona yengsinbigadouribano? \q1 \v 7 Matam kharatagi oina Ibungona makhoibu swargadutsingdagi khara hanthana sembire; \q2 aduga Ibungona makhoibu matik mangal amasung ikai khumnabagi luhup uppire,\f + \fr 2:7 \fr*\ft Ibungogi khutsem pumnamakki mathakta makhoibu palhanbire\ft*\f* \q2 \v 8 aduga pot pumnamakki mathakta makhoibu palhanbire.” \m Tengban Mapuna makhoibu “Pot pumnamakki mathakta palhanbire” haiba asida pot khudingmak yaore haibasi mayek senglabani. Adubu houjik pot pumnamakki mathakta mioibana panba eikhoina udri. \v 9 Adubu matam kharatagi oina swargadutsingdagi khara hanthahanbiraba Jisubu eikhoina ujei, maram aduna Tengban Mapugi thoujalgi mapanna mi pumnamakkidamak Ibungo mahakna sibinanabani. Mahakna sibikhibagi awaba adu khaangbikhiba adugi maramna houjikti mahakpu matik mangal amasung ikai khumnabagi luhup uppire. \v 10 Pumnamakpu sembiba amadi tekta kaidana thambiriba Tengban Mapuna mahakki matik mangalda mahakki macha kayabu pusinnaba, Jisubu awaba khaanghanbagi mapanna mapung phahanba asi matik chabani. Maramdi makhoibu aran-khubhamda chingbiba adu Ibungo Jisunani. \p \v 11 Jisuna misingbu makhoigi paptagi sengdokpi, sengdokpiba Ibungo mahak amasung sengdokpikhraba makhoising adugi leiriba Mapa adudi amatani. Maram asigidamak Jisuna makhoibu mahakki machin manaosing haina koubada ikaide. \v 12 \x - \xo 2:12 \xo*\xt Isei 22:22\xt*\x*Ibungona Tengban Mapuda hai, \q1 “Eina eigi ichil inaosingda Ibungogi ming adu laothokkani; \q2 makhoina punna tinnaba marakta eina nahakpu thagatkani.” \m \v 13 \x - \xo 2:13 \xo*\xt Isa 8:17 (LXX); Isa 8:18\xt*\x*Ibungona asumnasu hai, “Tengban Mapuda eina eigi thajaba thamgani.” Aduga amuksu hai, “Yeng-u, Tengban Mapuna eingonda pibiraba angangsing asiga loinana mapham asida eihak leire.” \p \v 14 Ibungona angangsing kouriba makhoising asi ee-tong panba maramna Jisu masamaksu makhoigumna mioibagi mawong loure. Mahakna masi toubagi maramdi sibibagi mapanna sibagi matik pairiba Devil-bu mahakna manghannabani. \v 15 Aduga sibabu kibagi maramna mapunsi chuppa minai oirambasing adu matou asumna Ibungona thadokpi. \v 16 \x - \xo 2:16 \xo*\xt Isa 41:8,9\xt*\x*Ibungona mateng pangbiba adu swargadutsingbu natte adubu Abraham-gi charol-surolsingbu mateng pangbani haibasi mayek sengle. \v 17 Masina takpadi misinggi pap kokpinaba, makhoigi thajaba yaba amadi chanbiheiba Tengban Mapubu thougal touba Purohitlen oinanaba, mawong khudingda mahakna mahakki misinggum oiba tarammi. \v 18 Maramdi Ibungo masamak athemba maiyoknakhiba amadi awaba khaangkhiba maramna houjikti Ibungona athemba maiyoknariba makhoisingbu pangbiba ngammi. \c 3 \s1 Jisuna Moses-tagi henna chao-i \p \v 1 Maram aduna Tengban Mapuna koubiraba senglaba ichil inaosa, eikhoina thajariba thajaba adugi Purohitlen oinaba Tengban Mapuna thabirakpa Jisuda wakhal thambiyu. \v 2 \x - \xo 3:2 \xo*\xt Masing 12:7\xt*\x*Tengban Mapugi yumda Moses-na thabak toubada thajaba yaba oikhibagumna Jisusu masigi thabak asi tounaba khandokpiba Tengban Mapugi maphamda thajaba yaba oikhi. \v 3 Adubu yum saba mi amana mahakna saba yum adudagi henna ikai khumnaba phangbagumna, Jisuna Moses-tagi yamna henna ikai khumnaba matik chai. \v 4 Yum khuding kanagumba mi amana sabangaktani, adubu pot pumnamakpu sakhiba mahak adudi Tengban Mapuni. \v 5 Moses-ti Tengban Mapugi yumda manai ama oina thajaba yaba oikhibani aduga Tengban Mapuna tungda haigadabasing adugi maramda mahakna haibani. \v 6 Adubu Christtadi Tengban Mapugi yumgi thou puba Machanupa oina thajaba yaba oibani. Eikhoina eikhoigi thouna amasung eikhoina chaothokchariba asa aduda eikhoina tasengna chetna pairabadi eikhoi mahakki yum oire. \s1 Thajadabasingda cheksin wa haiba \p \v 7 \x - \xo 3:7-11 \xo*\xt Isei 95:7-11 (LXX)\xt*\x*Maram aduna Thawai Asengbana masi haibagumbani, \q1 “Ngasi nakhoina Tengban Mapugi khonjel tarabadi, \q2 \v 8 nakhoigi napa napusingna lamjao lamhangda leiringei numit aduda Tengban Mapugi maiyokta lamhenduna Ibungobu chang yengkhiba adugumna \q2 nakhoigi thamoi kansin-ganu. \q1 \v 9 Tengban Mapuna hai, chahi niphu eina touba thabaksing makhoina ukhrabasu, \q2 mapham aduda makhoina eibu chang yengkhi amasung changyeng toukhi. \q1 \v 10 Maram aduna mirol aduda eina saoduna haikhi, \q2 ‘Makhoina mathamoida matam pumnamakta serannana chatli \q2 amadi eigi yathangsingbu illu yade.’ \q1 \v 11 Maram aduna eina saoduna wasakkhi, \q2 ‘Eina makhoida potthaba piramgadaba lam aduda makhoi keidoungeidasu changlaroi.’ ” \p \v 12 Ichil inaosa, ahingba Tengban Mapudagi nakhoina leithokkhidanaba nakhoi kana amatada phattaba amadi thajadaba thamoi leitanaba nakhoi cheksillu. \v 13 Adubu nakhoi kana amatabu papna minamduna thamoi kalhandanaba, Mapugi puyada yaoba “Ngasi” hairiba wahei asina eikhoiga mari leinariba makhei, numit khudinggi nakhoi amaga amaga mateng pangnagadabani. \v 14 Eikhoida ahoubada leikhiba thajaba adu eikhoina aroiba phaoba chetna pairabadi eikhoi pumnamak Christtaga saruk yaminnaba oire. \p \v 15 \x - \xo 3:15 \xo*\xt Isei 95:7,8 (LXX)\xt*\x*Mapugi puyana masi hai, \q1 “Ngasi nakhoina Tengban Mapugi khonjel tarabadi, \q2 nakhoigi napa napusingna Tengban Mapugi maiyokta lamhenkhibagumna \q2 nakhoigi thamoi kansin-ganu.” \p \v 16 \x - \xo 3:16-18 \xo*\xt Masing 14:1-35\xt*\x*Tengban Mapugi khonjel takhiba amadi Ibungogi maiyokta lamhenkhiba makhoising adu kanano? Makhoi pumnamak adu Egypt-tagi Moses-na puthokpirakkhiba makhoising aduni. \v 17 Kanagi mathaktano Tengban Mapuna chahi niphu saokhibadu? Pap touduna lamjao lamhanggi lamdamda siduna takhiba makhoising aduni. \v 18 “Eina makhoida potthaba piramgadaba lam aduda makhoi keidoungeidasu changlaroi” haina Tengban Mapuna wasakkhiba adu kanagi maramdano? Tengban Mapugi maiyokta lamhenkhiba makhoising adudani. \v 19 Maram aduna thajadabagi maramna makhoina lam aduda changba ngamkhide haiba eikhoina ure. \c 4 \p \v 1 Houjikti Ibungona haikhiba potthaba adu eikhoina lousinjanaba Tengban Mapuna eikhoida pibinaba wasakpire. Maram aduna nakhoi kana amatana wasakpikhraba potthaba adu phangdaba oidanaba eikhoi cheksinsi. \v 2 Maramdi makhoida Aphaba Pao sandokkhiba adu takhibagumna eikhoinasu tare. Adubu makhoina paodam takhiba aduda makhoida kanaba purakkhide, maramdi madu taba matamda makhoina thajabaga loinana lousinjakhide. \v 3 \x - \xo 4:3 \xo*\xt Isei 95:11\xt*\x*Maram aduna Tengban Mapuna wasakpikhraba potthaba adu thajaraba eikhoina phangjei. Ibungona asumna haibikhiba asigumnani, \q1 “Eina saoduna wasakle: \q2 ‘Eina makhoida potthaba pibiramgadaba lam aduda makhoina keidoungeidasu changlaroi!’ ” \m Adum oinamak taibangpan semba matamdagi mahakki thabaksing loikhrabasu masi mahakna haibani. \v 4 Maramdi taretnisuba numitki maramda Mapugi puyagi mapham amada asumna hai, “Taretnisuba numitta Tengban Mapuna mahakki thabak pumnamaktagi potthakhi.” \v 5 \x - \xo 4:5 \xo*\xt Isei 95:11\xt*\x*Aduga chap mannaba hiram asi amukka hai, “Eina makhoida potthaba pibiramgadaba lam aduda makhoina keidoungeidasu changlaroi.” \v 6 Aphaba Pao adu hanna takhibasing aduna potthaba adu phangkhide maramdi makhoina thajakhide. Adubu potthaba aduda changgadaba mi khara leiri. \v 7 Tengban Mapuna “Ngasi” haina kouduna akaknaba numit ama amuk leple haiba adu utpire. Chahi kayagi matungda David-pu sijinnaduna Ibungona puyada haikhibagumna hai: \q1 “Ngasi nakhoina Tengban Mapugi khonjel tarabadi \q2 nakhoigi thamoi kalhan-ganu.” \p \v 8 \x - \xo 4:8 \xo*\xt Aniwa 31:7\xt*\x*Tengban Mapuna wasakpikhiba potthaba adu Joshua-na misingda phanghallamba tarabadi Tengban Mapuna tungda atoppa numit amagi maramda hairamloidabani. \v 9 Aduna Tengban Mapuna taretnisuba numitta potthakhibagumna Tengban Mapugi misinggi potthaba ama houjiksu leiri. \v 10 \x - \xo 4:10 \xo*\xt Meihou 2:2\xt*\x*Tengban Mapuna wasakpikhiba potthaba adu phangjarabasingna, Tengban Mapuna mahakki thabaktagi potthabagumna makhoina makhoigi thabaktagi potthajagani. \v 11 Adunadi thajadabadagi makhoina potthaba adu phangkhidabagum, eikhoigi iraktasu oidanaba potthaba adu phangnanaba eikhoina ngamba makhei hotnasi. \p \v 12 Maramdi Tengban Mapugi waheidi hingli amadi thabak touri, aduga maya ani panba thangsangdagi henna thou-i. Masina hingbaga thawaiga tinnapham, tangsamnaphamga amadi sarugi manungda yaoba athotpa mahaoga tinnapham adu phaoduna khaidok-i aduga pukningbu amasung thamoigi wakhalbu wayel tou-i. \v 13 Tengban Mapugi mangdagi lotpa yaba karisu leite. Khutsem pumnamak Ibungogi mityeng mangda iphong phongna lei. Aduga Ibungo mangonda eikhoina toukhiba pumnamakki maram pigani. \s1 Athoiba Purohitlen oiriba Jisu \p \v 14 Maram aduna eikhoina thajei hairiba thajaba aduda eikhoina chetna paisi. Maramdi Tengban Mapugi maphamda changluraba Athoiba Purohitlen ama haibadi Tengban Mapugi Machanupa Jisu eikhoigi lei. \v 15 Eikhoigi Purohitlen asidi eikhoigi asonbasingbu khangbidaba natte. Adugi onnabada maram pumnamakta eikhoida athemba phangbagumna athemba phangkhraba adubu papti toukhidaba eikhoigi Purohitlen lei. \v 16 Maram aduna eikhoi thouna phana thoujalgi tungnapham oiriba Tengban Mapugi phambal nakta changlasi, mapham aduda tangaiphadaba matamda eikhoibu mateng pangbinaba chanbiba amadi thoujal phangjagani. \c 5 \p \v 1 Purohitlen khudingmak mioiba maraktagi khalli madu mioiba makhoigidamak Tengban Mapugi maphamda iratpot katnaba amadi papki iratpot katnaba pham happani. \v 2 Hiram kayada mahak masamak asonba leiba maramna khangjadaba amadi asoiba leibasingda mahakna ingna tapna loinabiba ngam-i. \v 3 \x - \xo 5:3 \xo*\xt Levi 9:7\xt*\x*Mahak masamak asonba leiba maramna misinggi papkidamak iratpot katpa khakta nattana mahak masamakki papki iratpotsu katpa tare. \v 4 \x - \xo 5:4 \xo*\xt Khong 28:1\xt*\x*Purohitlen oibagi ikai khumnaba asi mi kana amatana masa mathantabu loujade. Aaron-da oikhibagumna, Tengban Mapuna koubiba khaktana mi amabu Purohitlen oihanbani. \p \v 5 \x - \xo 5:5 \xo*\xt Isei 2:7\xt*\x*Matou asumna Christtanasu Purohitlen ama oibagi ikai khumnaba asi loukhide. Adubu Tengban Mapuna mangonda haikhi, \q1 “Nahak eigi Ichanupani, \q2 ngasi eihak nahakki Napa Ibungo oire.” \m \v 6 \x - \xo 5:6 \xo*\xt Isei 110:4\xt*\x*Asengba puyagi atoppa mapham amadasu Tengban Mapuna asumna haikhi, \q1 “Melchizedek-ki\f + \fr 5:6 \fr*\ft Melchizedek-ki paringda \ft*\f* matougumna \q2 nahakti lomba naidana purohitni.” \p \v 7 \x - \xo 5:7 \xo*\xt Mat 26:36-46; Mrk 14:32-42; Luk 22:39-46\xt*\x*Jisuna taibangpanda leireingeida Ibungo mahakpu sibadagi kanbiba ngamba Tengban Mapugi maphamda ahouba khonjelna amadi pi tana haija nonjakhi. Mahakki nolukchaba amadi laining chetpa adugi maramna Tengban Mapuna mahakna haijaba adu tabikhi. \v 8 Mahak Tengban Mapugi Machanupa oirabasu mahakki awaba nangkhibasing adudagi haiba inba tamjakhi. \v 9 Mahakpu mapung phahallabada, mahakna haiba inba makhoi pumnamakkidamak mahak asi lomba naidaba aran-khubham phangjapham oirakkhi. \v 10 Melchizedek-na\f + \fr 5:10 \fr*\ft Melchizedek-ki paringda \ft*\f* purohit oikhiba adugi matouda Tengban Mapuna mahakpu purohitlen oire haina laothokpire. \s1 Thajaba thadokpasingda cheksin wa haiba \p \v 11 Masigi maramda eikhoina haigadaba wa yamna leiri adubu nakhoidi khangbada tappa oiba maramna sandokna haidokpa luna thok-i. \v 12 \x - \xo 5:12,13 \xo*\xt 1 Cor 3:2\xt*\x*Tasengbadi nakhoi oja ama oibagi matam oirabani adubu kanagumbana nakhoibu Tengban Mapugi waheigi ahanba hiramsing adu tambiba tari. Mapang oiba chinjak chabagi mahutta nakhoidi houjiksu sanggom thakpa tari. \v 13 Houjikphao sanggom thakliba mahak adu achum aran-gi maramda khangdriba angang oiriba mini. \v 14 Adubu amaromda mapang oiba chinjak chaba makhoi adudi toina hotnaduna apha phatta khandokpa ngamlaba mapung marei pharaba misingni. \c 6 \p \v 1 Maram aduna Christtagi oiba ahanba tambibasing adu tungoinana thanamlaga eikhoi mapung phaba tambiba adugi manglomda changsinsi. Kanadaba thabaksingdagi pukning hongba amadi Tengban Mapu thajabagi maramda; \v 2 baptize toubagi, amadi khut thambagi maramda tambiba; sibadagi hinggatpa amadi lomba naidaba wayenba hairiba hiramsing asigi yumpham amuk hanjinna tholloidabani. \v 3 Eikhoi manglomda chatkhatsi! Tengban Mapuna yabirabadi, eikhoi masimak tougani. \p \v 4 Maramdi thajaba thadokkhraba makhoibu pukning hongbada karamna amuk hanna purakkadouribano? Matam amada makhoi Tengban Mapugi mangalda leirammi; makhoi swargagi khudolgi mahao tangkhre amadi makhoina Thawai Asengbagi saruk phangkhre; \v 5 Tengban Mapugi waheidi aphabani haiba amadi lakkadaba matam adugi panggalsing adu makhoina mahao tangkhre. \v 6 Aduga makhoina makhoigi thajaba adu thadokkhre! Makhoibu amuk pukning hongbada purakpa haibasi oithoklaroi maramdi masi makhoina Tengban Mapugi Machanupa adubu amuk hanna pang tingduna miyam mamangda ikaiba nanghanbani. \p \v 7 Nongna toina taba aduga nonggi isingbu chupsinduna lou uriba makhoigidamak pambising houhalliba leipak leihao adu Tengban Mapuna bor pibi. \v 8 \x - \xo 6:8 \xo*\xt Meihou 3:17,18\xt*\x*Adubu leipak aduda tingkhang amadi napi singnangsing houraklabadi madu karisu kanadre; leipak adu Tengban Mapudagi sirap phangba yabagi akiba leire amadi aroibada madu meina manghankhini. \p \v 9 Adum oinamak achanba marupsa, eikhoina asumna hairabasu nakhoigi maramda aran-khubhamgi oiba henna phabasing lei haiba eikhoina thajei. \v 10 Tengban Mapudi chumdaba thabak toude. Nakhoina toukhiba thabak amadi Ibungoda nungsiba uttuna mahakki misingbu mateng pangkhiba amasung houjiksu pangbiriba adu Ibungona kaoroi. \v 11 Eikhoina yamna pamjabadi, nakhoina asa touribasing adu oiraknaba nakhoi khudingmak nakhoigi pukning changba adu aroiba phaoba thammu. \v 12 Nakhoina atanba oirakpa eikhoina pamde adubu thajaba amasung khaangba kanbana Tengban Mapuna wasakpikhibasing adu phangkhiba makhoigumna oiyu. \s1 Soiba naidraba Tengban Mapugi wasak \p \v 13 Tengban Mapuna Abraham-da wasakpiba matamda Ibungo mangondagi henna chaoba kana amata leitaba maramna masamak panduna wasakpikhi. \v 14 \x - \xo 6:14 \xo*\xt Meihou 22:16,17\xt*\x*Ibungona hairak-i, “Eina nahakpu soidana yaipha thoujal pibiduna nahakki charol surol mayam ama pibigani.” \v 15 Abraham-na khaangba kanna ngaijaraba matungda Tengban Mapuna wasakpikhiba adu mahakna phangjarammi. \v 16 Eikhoina wasakpa matamda eikhoidagi henna chaoba kanagumba amagi ming panduna wasaknei aduga wasakpa aduna yetnaba pumnamak loisilli. \v 17 Tengban Mapugi wasakpikhiba adu phanggadaba makhoisingda Tengban Mapugi thourang adu keidoungeidasu hongloi haibadu Tengban Mapuna tasengna khanghanba pammi; maram aduna madubu wasakpa amaga loinana chet-hallammi. \v 18 Masigi ani asidi hongba leite maramdi Tengban Mapuna minamba haibasi oithokte. Maram aduna Ibungoda leijaduna asoi angamdagi kanjariba eikhoina mangda leiriba asa aduda chetna painaba eikhoida pukning yamna thougatle. \v 19 \x - \xo 6:19 \xo*\xt Levi 16:2\xt*\x*Masigi asa asi eikhoigi thawaigidamakti, hibu phaduna thamnaba yotki kochi adugumbani. Masi soidraba amadi asoi angam leitabani amasung swargagi asengba mapham adugi phikhan adu phaoduna manung thangba aduda chang-i. \v 20 \x - \xo 6:20 \xo*\xt Isei 110:4\xt*\x*Mapham aduda Jisuna Melchizedek-ki\f + \fr 6:20 \fr*\ft Melchizedek-ki paringda\ft*\f* matougumna lomba naidaba purohitlen oiduna eikhoigidamak eikhoidagi mang thana changle. \c 7 \s1 Purohit Melchizedek \p \v 1 \x - \xo 7:1,2 \xo*\xt Meihou 14:17-20\xt*\x*Melchizedek asi Salem-gi ningthouni aduga Wangthoiraba Tengban Mapugi purohit amani. Abraham-na ningthou maribu landa maithiba piraga hallakpada Melchizedek-na mahakpu unaraga yaipha thoujal pirammi, \v 2 adudagi Abraham-na landagi lourakpa pot pumnamak adudagi saruk tara thokpagi ama mahakna mangonda pirammi. (Melchizedek haiba ming asigi wahanthokti ahanbada “Achumba chatpagi Ningthou” haibani aduga mahakna Salem-gi ningthou oibagi maramna mahakki minggi wahanthok amadi “Ingthabagi Ningthou” haibani.) \v 3 Mahakki mama mapa pari puri amadi mahak pokpa amasung sibagi maramda a-iba amata leite. Mahak Tengban Mapugi Machanupagumna matam pumnamakki oina purohit oina lei. \p \v 4 Mahak kayada chaokhraba haibadu nakhoina ure. Saknairaba eikhoigi ipa ipu oiriba Abraham-na landagi phanglakpa pot pumnamak adugi saruk tara thokpagi ama mangonda pikhi. \v 5 \x - \xo 7:5 \xo*\xt Masing 18:21\xt*\x*Purohitki pham phanglaba Levi-gi charol surolsingna makhoi masagi mi oiriba aduga Abraham-gi charol surolsu oiriba Israel-gi misingdagi saruk taragi ama lounaba Wayel Yathangna yathang pire. \v 6 Adubu Melchizedek-ti Levi-gi charol surol natte aduga mahakna Abraham-dagi saruk taragi ama loure amadi mahakna Tengban Mapugi wasakpibasing phanglaba mi adubu yaipha thoujal pibire. \v 7 Yaipha thoujal pibiriba aduna yaipha thoujal phangliba adudagi henna chao-i haibasi chingnaningngai leite. \v 8 Siba naiba purohitsing aduna saruk taragi ama lou-i adubu Mapugi puyana haibagi matung inna hingduna leiba Melchizedek-na saruk taragi ama lou-i. \v 9 Asumna haiba yai, Abraham-na saruk taragi ama pibada Levi-nasu (mahakki charol surolna saruk taragi ama louriba) pikhi. \v 10 Maramdi Melchizedek-na Abraham-bu unaba matamda Levi-di poktri, asumna haiba yai Levi-di mahakki mapa mapu oiriba Abraham-gi hakchangda yaorammi. \p \v 11 Levi-singgi purohitki phamda yumpham oiraga Wayel Yathang adu Israel-gi misingda pibani. Adubu Levi-singgi thabak adugi mapanna mapung phahanba ngamlamlabadi, Aaron-dagi nattaba Melchizedek-ki mawongda oiba atoppa makhalgi purohit amamuk thorakpagi kanaba leiramloidabani. \v 12 Maramdi purohitki mawong hongdokpa matamda, wayel yathangsu hongba tabani. \v 13 Atoppa salaigi mi oiba eikhoigi Mapu Ibungogi maramda hiramsing asi haibani, mahakki salai asidagi purohit oina amukta thougal toukhidri. \v 14 Ibungo mahakti Judah-gi salai-da pokpani haibasi ningthina khangnarabani; Moses-na purohitsinggi maramda haiba matamda salai asi pankhide. \s1 Melchizedek-kumba atoppa purohit \p \v 15 Hiram asi henna mayek sengle; Melchizedek-ka mannaba atoppa purohit ama thorakle. \v 16 Mahak asi mioibagi chatna pathapna purohit oihanba natte adubu aroiba leitaba hingba amagi panggalna oihanbani. \v 17 \x - \xo 7:17 \xo*\xt Isei 110:4\xt*\x*Maramdi Mapugi puyana hai, “Nahakti Melchizedek-ki\f + \fr 7:17 \fr*\ft Melchizedek-ki paringda\ft*\f* matougumna matam pumbagi oina purohit ama oigani.” \v 18 Maramdi ariba pathap adu sonba amasung kanadaba maramna madu tonganna thamle. \v 19 Maramdi Moses-ki Wayel Yathangna kari amata mapung phahanba ngamde. Houjikti henna phaba asa ama pibire maduna Tengban Mapugi manakta eikhoina changsille. \p \v 20 Madugi mathakta Tengban Mapugi wasakpiba adu lei. Atoppasingbu purohit oihanba matamda asigumba wasakpa leite. \v 21 \x - \xo 7:21 \xo*\xt Isei 110:4\xt*\x*Adubu Jisuna purohit oiba matamda wasakpa yao-i masi Tengban Mapuna Ibungoda haikhi, \q1 “MAPU IBUNGO-na achetpa wasak ama leple \q2 aduga madu amuk handokloi: \q1 ‘Nahak matam pumbagi oina purohit oigani.’ ” \m \v 22 Masigi khennaba asinasu Jisubu henna phaba walepnabagi sakhi puba adu oihalle. \p \v 23 Aduga atoppa khennabasu leiri madudi atei purohit mayam ama leirammi adubu makhoi siba naiba maramna makhoigi thabak makha chatthaba ngamlamde. \v 24 Adubu Jisudi lomba naidana hingba maramna mahakki purohitki thabak adu atoppa kanagumba amada sinnaba toude. \v 25 Maram aduna mahakki mapanna Tengban Mapugi maphamda changjarakpasingbu mahakna matam pumbada kanbiba ngammi, maramdi makhoigidamakta Tengban Mapugi maphamda haijabinaba mahakna matam pumnamakki oina hingli. \p \v 26 Jisudi eikhoigi changdaba yadaba awatpasingbu pibiba Purohitlenni. Ibungo mahakti asengbani, mangonda aranba nattraga pap amata leite; mahakpu papchenbasingdagi tonganna khaidokle aduga swargagi mathakta thanggatpire. \v 27 \x - \xo 7:27 \xo*\xt Levi 9:7\xt*\x*Ibungo mahakti atoppa purohitlensinggumba natte haibadi numit khudinggi mahak masagi papkidamak hanna iratpot katpa adugi matungda misinggi papkidamak iratpot katpa adugumna Ibungodi mathou tade. Mahakna masabu iratpot oina katthokpa matamda, mahakna matam pumbagi oina amuktada katthokpikhre. \v 28 Moses-ki Wayel Yathangna asonba leiraba misingbu purohitlen oina khalli. Adubu Wayel Yathanggi matungda lakpa Tengban Mapuna wasakpiba amaga yaoba wasakpiba adunadi matam pumbagi oina mapung phahallaba Machanupabu purohitlen oina khanbi. \c 8 \s1 Eikhoigi Purohitlen oiriba Jisu \p \v 1 \x - \xo 8:1 \xo*\xt Isei 110:1\xt*\x*Eikhoina hairiba asigi maru oiba waphamdi, swargada Chinglemlaba adugi phambalgi yet thangbada phamliba eikhoigi asigumba Purohitlen ama lei haiba asini. \v 2 Mioibagi khutna saba nattaba adubu Mapu Ibungogi khutna saba tasengba phisang adugi Khwaidagi Asengba Mapham aduda mahakna thougal tou-i. \p \v 3 Purohitlen khudingmak khudonpot amadi iratpot katnaba pham happani, maram aduna eikhoigi Purohitlennasu karigumba khara katnaba leiba tabani. \v 4 Ibungona malemda leiramlabadi mahak purohit oiramloi, maramdi mapham asida Jihudigi Wayel Yathanggi matung inna khudolpotsing katpa purohitsing leire. \v 5 \x - \xo 8:5 \xo*\xt Khong 25:40\xt*\x*Purohit oina makhoina touriba thabak adu swargada leiriba adugi mawong amadi mami khaktani. Asiga mannana Moses-tasu toukhi. Mahakna Asengba Phisang adu saramdaida Tengban Mapuna mangonda haikhi, “Chingthakta eina nangonda utkhiba mawong adugi matung inna pumnamak nahakna soidana sagadabani.” \v 6 Adubu houjikti makhoidagi henna phaba purohitki thabak Jisuda pibire, haibadi Tengban Mapuna mahak amadi mahakki misinggi marakta semba walepnaba aduna henna phaba oibagumnani maramdi madu wasakpibasing aduda yumpham oi. \p \v 7 Ahanbagi walepnaba aduda karisu aranba leiramdrabadi anisuba walepnaba amagi mathou taramloidabani. \v 8 \x - \xo 8:8-12 \xo*\xt Jer 31:31-34 (LXX)\xt*\x*Adubu Tengban Mapuna mahakki misinggi asoiba phang-i aduga Ibungona hai, \q1 “MAPU IBUNGO-na hai eina Israel-gi mising amadi Judah-gi misingga anouba walepnaba ama lepkadaba \q2 matam adu lakli. \q1 \v 9 Eina makhoigi mapa mapusingbu makhut paiduna Egypt-tagi puthorakpa numit aduda \q2 eina makhoiga walepnakhiba adugumna oiroi, \q1 maramdi eina makhoiga lepnakhiba walepnaba aduda makhoina thajaba yaba oikhide \q2 maram aduna eina makhoibu thouoibikhide. \q1 \v 10 Lakkadaba numitsing aduda \q2 Israel-gi misingga eina lepkadaba walepnaba adu asini, MAPU IBUNGO-na hai: \q1 eina eigi wayel yathang makhoigi pukningda thamgani \q2 amasung makhoigi thamoida madu igani. \q1 Eina makhoigi Tengban Mapu oigani \q2 amasung makhoi eigi mising oigani. \q1 \v 11 ‘MAPU IBUNGO-bu khang-u’ haina \q2 makhoi kana amatana makhoigi yumlonnabasingda \q2 nattraga makhoigi marup mapangsida tambibagi mathou tararoi, \q1 maramdi khwaidagi pikpadagina khwaidagi chaoba phaoba \q2 makhoi pumnamakna eibu khanggani. \q1 \v 12 Eina makhoigi papsingbu kokpigani, \q2 aduga makhoigi aranbasingbu amuk ningsinglaroi.” \m \v 13 Tengban Mapuna anouba walepnaba ama haiba asida ahanba adu ariba oihalle; aduga ariba amadi mantharakliba pot adu thuna mangkhigani. \c 9 \s1 Malemgi amadi swargagi oiba khurumjanaba mapham \p \v 1 Ahanba walepnaba aduda Tengban Mapubu khurumbagi pathapsing leirammi amadi Tengban Mapubu khurumnaba maphamsu semlammi. \v 2 \x - \xo 9:2 \xo*\xt Khong 26:1-30; Khong 25:31-40; Khong 25:23-30\xt*\x*Phisang ama khan-gatle aduga madugi mapan thangba adubu Asengba Mapham kou-i. Maduda thaomei makhong amadi Tengban Mapuda katpa tal thamba table adu lei. \v 3 \x - \xo 9:3 \xo*\xt Khong 26:31-33\xt*\x*Aduga anisuba phikhan adugi maningda Khwaidagi Asengba Mapham kouba mapham adu lei. \v 4 \x - \xo 9:4\xo*\xt Khong 30:1-6; Khong 25:10-16; Khong 16:33; Masing 17:8-10; Khong 25:16; Aniwa 10:3-5\xt*\x*Madugi manungda dhup thanaba sanagi katnapham amasung manna, matol chonglaba Aaron-gi cheisu amadi wayel yathang iraba nunggi korbak ani adu yaoba sana toppa walepnabagi upu adu lei. \v 5 \x - \xo 9:5 \xo*\xt Khong 25:18-22\xt*\x*Upu adugi mathakta Tengban Mapu leibagi khudam oina masa panba sak-ongsingna\f + \fr 9:5 \fr*\ft cherubin\ft*\f* pap kokpiba mapham adugi mathakta makhoigi masana sandoklammi. Adubu hairibasing asigi maramda houjik kupna sandokna haibagi matam natte. \p \v 6 \x - \xo 9:6 \xo*\xt Masing 18:2-6\xt*\x*Matou asumna thourangsing adu langlammi. Purohitsingna mapan thangba aduda Tengban Mapugi thougal tounaba numit khudinggi changlammi. \v 7 \x - \xo 9:7 \xo*\xt Levi 16:2-34\xt*\x*Adubu purohitlen adutana manungthangba aduda chahi amada amuktamak changlammi. Aduga mahak masana amadi misingna khangdana langjakhiba pap adugidamak Tengban Mapuda katlaba ee adu yaoraga mahakna chang-i. \v 8 Masigi thourangsing asidagi Thawai Asengbana mayek sengna utpire madudi ahanba phisang adu leiribamakhei Khwaidagi Asengba Mapham aduda changnaba lambi adu hangdokpidri. \v 9 Masigi khudam asina houjikki matam asida thilli. Tengban Mapuda khudol amadi iratpotsing katpana Tengban Mapubu khurumjariba misinggi thamoibu mapung phahanba ngamde. \v 10 Maramdi makhoina tougadaba haibabu channabagi, thaknabagi amadi chatnabigi sengdokpagi thabak adukhaktani. Masising asi anouba chatna kanglon adu laktringeida chatnagadaba mapanthonggi oiba pathapsingni. \p \v 11 Adubu hannana laklaba\f + \fr 9:11 \fr*\ft atoppa ariba lairik kharadadi “Lakkadaba” haina yao-i.\ft*\f* aphaba maramsing adugidamak Christtana Purohitlen oina hannana lakkhre. Ibungona thougal touba phisang adudi henna chao-i amadi henna mapung phai amasung mioibagi khutna saba natte amadi semkhraba taibangpan asigi saruk ama natte. \v 12 Hameng amadi sallabagi ee-gi mapanna Ibungona changkhide; adubu Ibungona Khwaidagi Asengba Mapham aduda amuktanggi oina mahak masamakki ee-gi mapanna changle aduga eikhoigidamak lomba naidaba aran-khubham pubirakle. \v 13 \x - \xo 9:13 \xo*\xt Levi 16:15,16; Masing 19:9,17-19\xt*\x*Hameng amadi sallabagi ee amasung san hatamgi ut aduna laininggi oiba sengdaba misinggi mathakta chaiduna makhoibu sengdok-i asum touduna makhoibu mapanthonggi oina senghalli. \v 14 Masina achumba oibanina Christtagi ee-nadi kayagi matik amukka henna thabak pangthokkani! Lomba naidaba Thawaigi mapanna Ibungona masamakpu mapungphaba iratpot oina Tengban Mapuda katpire. Eikhoina ahingba Tengban Mapubu thougal touba yananaba Ibungogi ee-na eikhoigi achum aran khangba pukningbu kanadaba laininggi oiba chatnabisingdagi sengdokpigani. \p \v 15 Tengban Mapuna koubikhraba makhoina Tengban Mapuna wasakpikhiba lomnaidaba yaipha thoujalsing adu phangnabagidamak Christtana anouba walepnabagi sillangbiba adu oibire. Masi touba yabagi maramdi ahanba walepnabagi makhada leiringei matamda misingna toukhiba aranbasing adudagi ningtamhanbinaba sibikhiba ama leikhiba adunani. \p \v 16 Sinnabiramba\f + \fr 9:16 \fr*\ft u-in\ft*\f* amagi matangda sinnabiramba mi adu sire haiba khudam utpa tai, \v 17 maramdi mi aduna hinglibamakhei sinnaramliba\f + \fr 9:17 \fr*\ft u-in\ft*\f* adu karisu natte, mahakna siraba matungda madu chatnei. \v 18 Maram aduna ahanba walepnaba adu phaoba ee yaoraba khaktada chatnei. \v 19 \x - \xo 9:19,20 \xo*\xt Khong 24:6-8\xt*\x*Ahanbada Moses-na Wayel yathangda yaoba yathang pumnamak misingda laothok-i. Adudagi mahakna sallaba amadi hamenggi ee louraga isingga yansillaga Wayel Yathanggi lairik amadi mi pumnamakta hyssop-ki\f + \fr 9:19 \fr*\ft laininggi oibada sijinnaba pambi makhal ama\ft*\f* masa amadi angangba samtu sijinnaduna khik-i. \v 20 Adudagi mahakna hairak-i, “Masi Tengban Mapuna nakhoida innanaba yathang pibiba walepnaba adubu chum namliba ee aduni.” \v 21 Matou adugumna Moses-na Asengba Phisang amasung thougal toubada sijinnaba potlam pumnamakki mathaktasu ee adu khik-i. \v 22 \x - \xo 9:22 \xo*\xt Levi 17:11\xt*\x*Tasengnamak, Wayel Yathanggi matung inna pot pumnamak ee-na sengdok-i aduga ee tabiba yaodana pap kokpiba leite. \s1 Christtagi katthokpibana pappu louthokpi \p \v 23 Swargada leiribasing aduga manaba matou oiriba, potsing adubu asumna sengdokpa takhi. Adubu swargagi oiba potsing adumakti masising asidagi henna phaba iratpotsing chang-i. \v 24 Asengba adumakki mawong oiriba khutna saba Asengba Mapham aduda Christtana changkhide. Swargamaktada Ibungona changbani aduga houjik eikhoigi ihut sinduna Tengban Mapugi mangda lepli. \v 25 Jihudisinggi purohitlen-di Khwaidagi Asengba Mapham aduda chahi khudinggi sagi ee pusinduna chang-i. Adubu Christtadi masamakpu hanjin hanjin katnaba changde, \v 26 Madu oirabadi mahakna taibangpan semngeidagi kayarak hanna awa khaanglamgadabani. Adubu houjikti aroiba matam naksillaklaba asida masamakpu iratpagi mapanna pap louthoknaba matam pumnamakki oina amuktang masamak phongdokpire. \v 27 Mi pumnamak amuk siba madugi matungda Tengban Mapuna wayenba haibasi soidrabani. \v 28 \x - \xo 9:28 \xo*\xt Isa 53:12\xt*\x*Matou asigumna mi mayam amagi pap pubinaba amuktang iratpot oina Christtana katthokpire. Ibungona aniraksuba oina lakkani madudadi pap pubinaba natte adubu Ibungobu ngaijaribasing adubu kanbinabani. \c 10 \p \v 1 Jihudisinggi Wayel Yathang adu tasengba hiramsing adugi mapung phaba amadi chapchaba mawongdi natte; madu lakkadouriba aphabasing adugi mami khaktani. Chap-manaba iratpot adu chahi khudinggi matam pumbada kattuna lei. Adu oirabadi kamdouna Wayel Yathang haibadi masigi irapotsing asina Tengban Mapugi maphamda changjarakliba misingbu mapung phahanba ngamgani? \v 2 Tengban Mapubu khurumjariba misingbu tasengnamak paptagi sengdokpiramlabadi makhoina papki maral leire haibagi pukning amuk leiramloi aduga iratpot katpa pumnamaksu leplamlagani. \v 3 Adubu iratpotsing aduna chahi khuding makhoigi papsingbu ningsinghalli. \v 4 Maramdi sallabagi amasung hamenggi ee-na pap louthokpa khak ngamde. \p \v 5 \x - \xo 10:5-7 \xo*\xt Isei 40:6-8 (LXX)\xt*\x*Maram asina Christtana taibangpanda laklamdaida mahakna Tengban Mapuda haikhi, \q1 “Iratpot amasung katnapotsing nahakna pamde, \q2 adubu nahakna eigidamak hakchang ama thourang toubire. \q1 \v 6 Latnapungda sa mei thaduna katpa \q2 nattraga papkidamak iratpotsing katpa aduda Ibungo nahakna pende. \q1 \v 7 Madudagi eina haikhi, ‘Eigi maramda Wayel Yathanggi lairikta ibagumna, \q2 He Tengban Mapu, Ibungo nahakki aningba tounaba \q2 eihak mapham asida leijare.’ ” \m \v 8 Ahanbada Ibungona haikhi, “Iratpot nattraga sa mei thaduna latnapungda katpa amadi papkidamak iratpotsing katpa adu Ibungo nahakna pamde amadi madusing aduda nahakna pende.” Madusing adu Wayel Yathanggi matung inna katpa oirabasu masi Ibungona haibani. \v 9 Adudagi Ibungona hairak-i, “Ibungo nahakki aningba tounaba, He Tengban Mapu, eihak mapham asida leijare.” Maram aduna Tengban Mapuna ariba iratpasing adu louthoktuna Christtagi iratpana makhoigi mahut sinjinbire. \v 10 Tengban Mapuna touhanningba adu Jisu Christtana toukhibagi maramna, Ibungogi hakchangbu matam pumnamakki oina amuktang katpagi mapanna eikhoi pumnamak paptagi sengdokpire. \p \v 11 \x - \xo 10:11 \xo*\xt Khong 29:38\xt*\x*Numit khudinggi Jihudi purohit khudingmakna mahakki toupham thokpa thougal tou-i amasung chap manaba iratpotsing hanna hanna katli; adubu madugi katliba iratpotsing aduna keidoungeidasu pappu louthokpa ngamde. \v 12 \x - \xo 10:12,13 \xo*\xt Isei 110:1\xt*\x*Adum oinamak Christtana matam pumnamakki oiba papkidamak iratpot amuktang katpiraga Tengban Mapugi yetthangbada phamle. \v 13 Matam adudagi houna mahakki yeknabasingbu Tengban Mapuna mahakki khuyada khongnetpham oihandriba phaoba ngaiduna leiri. \v 14 Iratpot ama katpagi mapanna paptagi sengdokpirabasingbu Ibungona matam pumnamakki oina mapung phaba oihanbire. \p \v 15 Masigi maramda Thawai Asengbanasu eikhoida sakhi pibi. Ahanbada Ibungona hai, \q1 \v 16 \x - \xo 10:16 \xo*\xt Jer 31:33\xt*\x*“Lakkadaba numitsing aduda \q2 eina makhoiga walepnagadaba adu asini, MAPU IBUNGO-na hai: \q1 eina eigi wayel yathangsing makhoigi thammoinungda thambigani \q2 amasung makhoigi pukningda eina madu i-gani.” \m \v 17 \x - \xo 10:17 \xo*\xt Jer 31:34\xt*\x*Madugi matungda Ibungona hai, “Makhoigi papsing amadi makhoina toukhiba phattaba thabaksing eina amuk hanna ningsinglaroi.” \v 18 Maram aduna masising asi kokpikhrabada pap kokpinaba iratpot katpagi kanaba leitre. \s1 Eikhoi Tengban Mapugi manakta changsinsi \p \v 19 Maram aduna ichil inaosa, Jisuna sibikhiba adugi mapanna Khwaidagi Asengba Mapham aduda eikhoina ining tamna changba yare. \v 20 Ibungona maikhal-phi haibadi mahakki hakchanggi mapanna eikhoigidamak anouba, ahingba lambi ama hangdokpire. \v 21 Aduga Tengban Mapugi yum adubu sennariba eikhoigi Athoiba purohitlen ama leire. \v 22 \x - \xo 10:22 \xo*\xt Levi 8:30; Eze 36:25\xt*\x*Thammoi sengna amadi soidre haina thajaba leiba, maral leire haijaramba achum aran khangba pukning adudagi sengdokcharaba amadi asengba isingna chamthoklaba eikhoigi hakchangsingga loinana eikhoina Tengban Mapugi manakta changsinsi. \v 23 Eikhoida lei haijariba asa aduda eikhoina chetna paisi maramdi Tengban Mapugi wasakti mahakna ngakkani haiba eikhoina thajaba yabani. \v 24 Aduga nungsiba amasung aphaba thabakta eikhoina amaga amaga thougatnaba wakhal tousi. \v 25 Mi kharana toubagumna eikhoi masel tinnabagi heinabi thadokkumsi. Mapu Ibungogi Numit adu naksillakli haiba nakhoina uba maramna, eikhoi amaga amaga henna pukning thougatnasi. \p \v 26 Eikhoida achumba adu khanghanbikhraba matungda eikhoina touge yaona pap makha tana tourabadi, pap kokpinaba iratpot ama amuk leitre. \v 27 \x - \xo 10:27 \xo*\xt Isa 26:11 (LXX)\xt*\x*Madugi mahutta Tengban Mapugi maiyokta leibasingbu chakthektuna manghan-gadaba akanba achakpa mei amadi lakkadouriba wayel adu kina ngaiba aduta ngaire. \v 28 \x - \xo 10:28 \xo*\xt Aniwa 17:6; 19:15\xt*\x*Kanagumba amana Moses-ki Wayel Yathang adubu indaba matamda mahak adu mi ani nattraga ahumgi sakhidagi maral leire haibada chanbiba amata phangdana sibagi cheirak pi. \v 29 \x - \xo 10:29 \xo*\xt Khong 24:8\xt*\x*Adu oirabadi Tengban Mapugi Machanupabu thawoi usittaba amadi makhoibu paptagi sengdokpiraba walepnabagi ee adubu mamal yaodabagum touba amasung thoujalgi Thawaibu ikaiba piba makhoising adu kayada henna sathiba cheirak phangba matik chabani haibadu nakhoina khallu. \v 30 \x - \xo 10:30 \xo*\xt Aniwa 32:35; Aniwa 32:36\xt*\x*Maramdi asumna haikhiba Ibungo mahakpu eikhoina khang-i, “Laman khumba eigini, phangpham thokpa adu eina pigani” ; aduga amuksu hanna hai, “MAPU IBUNGO-na mahakki misingbu wayen-gani.” \v 31 Ahingba Tengban Mapugi khutta taba haibasi akibagi masakni! \p \v 32 Mamangeida nakhoida kari oikhiba adu ningsing-u. Matam aduda Tengban Mapugi mangalna nakhoigi nathakta nganbiraba matungda, nakhoi awaba kaya thengnakhi adubu khudong thibasing aduna nakhoibu maithiba pikhide. \v 33 Nakhoibu miyam mamangda ikaiba pikhi amadi thina toukhi aduga atei matamdana adugumna ot neibirabasigga saruk yaminnanaba sem sakhi. \v 34 Nakhoina phadoksingga waba khangminnare aduga nakhoigi henna phaba amasung manglaroidaba potsing swargada lei haiba nakhoina khangbagi maramna nakhoigi pot chei pumnamak munbiduna loukhiba matamda nakhoina haraona khangjakhi. \v 35 Maram aduna nakhoigi nathouna hanthaganu maramdi maduna achouba mana phanghanbigani. \v 36 Tengban Mapugi aningba tounanaba amadi Tengban Mapuna wasakpikhibasing adu phangjanaba nakhoi khaangba kanba tabani. \v 37 \x - \xo 10:37,38 \xo*\xt Hab 2:3,4 (LXX)\xt*\x*Maramdi Mapugi puyana asumna hai, \q1 “Matam khara leiraga \q2 lengbirakkadaba Ibungo mahak adu lakkani \q2 amasung panthaba touroi. \q1 \v 38 Aduga eigi achumba chatpa misingna thajabagi mapanna hinggani; \q2 adubu kanagumbana ning-hannarabadi, \q2 eina makhoida pelloi.” \m \v 39 Eikhoidi ning-hannaduna mangba mising adu natte adubu eikhoidi thajaba amadi kanbiba phanglaba misingni. \c 11 \s1 Thajabada maming leiraba mising \p \v 1 Thajaba haibasi eikhoina asa touriba pot adugi maramda soidre haiba, udaba potsing adugi maramda chingnadana soidre haiba aduni. \v 2 Mamangngeigi misingna makhoigi thajabagi mapanna Tengban Mapugi yabiba phangkhi. \p \v 3 \x - \xo 11:3 \xo*\xt Meihou 1:1; Isei 33:6,9; Jn 1:3\xt*\x*Tengban Mapugi waheigi mapanna taibangpan apumba sembikhi haibasi thajabagi mapanna eikhoina khang-i, maram aduna uriba pot adu uba ngamdaba pottagi sembani. \p \v 4 \x - \xo 11:4 \xo*\xt Meihou 4:3-10\xt*\x*Thajabagi mapanna Abel-na Tengban Mapugi maphamda Cain-na katpa adudagi henna phaba iratpot katkhi. Mahakki thajabagi mapanna mahakpu achumba chatpa mi ama oibagi ayaba Tengban Mapudagi phangjakhi maramdi Tengban Mapu masamakna mahakki khudol adu loubikhi. Aduga mahakki thajabagi mapanna mahak sirabasu houjiksu wa ngangli. \p \v 5 \x - \xo 11:5 \xo*\xt Meihou 5:21-24 (LXX) \xt*\x*Thajabagi mapanna Enoch-ki punsida siba haibasi thengnadana mahakpu Tengban Mapugi maphamda loukhatpikhi, aduga mahakpu kana amatana thiba phangdre maramdi Tengban Mapuna mahakpu loukhatpikhre. Mahakpu loukhatpidringeida mahakna Tengban Mapubu pelhalle haina Mapugi puyana hai. \v 6 Thajaba yaodana kananasu Tengban Mapubu pelhanba haibasi oithokte, maramdi Tengban Mapugi maphamda changjarakpa mahak aduna Tengban Mapu lei amasung pukning changna mahakpu thijabasingda mana pibiba mapuni haiba mahakna thajagadabani. \p \v 7 \x - \xo 11:7 \xo*\xt Meihou 6:13-22\xt*\x*Thajabagi mapanna Noah-na uba ngamdaba tungda thokkadabasinggi maramda Tengban Mapuna piba cheksin wasing adu mahakpu tahanbikhi. Tengban Mapuna haiba adu induna mahak amadi mahakki imung manung adubu kankhiba hi ama sakhi. Maduna maram oiraga taibangpan asi aranbada takhi aduga thajabadagi lakpa achumba chatpa adu Noah-na Tengban Mapudagi phangjakhi. \p \v 8 \x - \xo 11:8 \xo*\xt Meihou 12:1-5\xt*\x*Tengban Mapuna pibigani haina wasakpikhiba leibak amada chatnaba Tengban Mapuna koubibada thajabagi mapanna Abraham-bu haiba ilhankhi. Mahakna kadaida chatlibano haiba khangdana masamakki leibak mahakna thadoklammi. \v 9 \x - \xo 11:9 \xo*\xt Meihou 35:27\xt*\x*Tengban Mapuna mangonda pibigani wasakpikhiba leibak aduda thajabagi mapanna mireibak macha amagumna mahakna phiyumda leirammi. Tengban Mapudagi chap manaba wasak phangkhiba Isaac amasung Jacob-su phiyumda leirammi. \v 10 Maramdi Tengban Mapuna thourang langbiba amasung hongba naidraba yumphamda sagatpiraba sahar adubu Abraham-na ngaijarammi. \p \v 11 \x - \xo 11:11 \xo*\xt Meihou 18:11-14; 21:2\xt*\x*Abraham chahi yamlaba ahal ama oirabasu amadi Sarah masamaksu mironba yabagi chahi adu lanthokkhrabasu thajabagi mapanna Abraham-bu mapa ama oihanbikhi. Tengban Mapuna wasakkhiba adu Ibungo mahakna ngakkani haibadu mahakna thajakhi. \v 12 \x - \xo 11:12 \xo*\xt Meihou 15:5; 22:17; 32:12\xt*\x*Tasengbagidi Abraham-di siraba amagumlabani adubu nupa asidagi atiyagi thawanmichaksinggum amadi ipak mapan-gi masing thingamdraba leingoigumna masing yamkhraba charol surol kaya thorakkhi. \p \v 13 \x - \xo 11:13 \xo*\xt Meihou 23:4; 1 Mi 29:15; Isei 39:12\xt*\x*Makhoi pumnamaksing adu wasakpibasing adu phangdana thaja thajana sikhi adubu makhoina ujakhi amasung athappadagi taramna makhoibu okchakhi. Makhoina malemda leiringeida makhoi mireibak machani amadi lamlanbani haina phongna yajakhi. \v 14 Asumna hairiba mising asina makhoigi oiba mareibak ama thiri haibasi mayek senghalli. \v 15 Makhoina thadoklamlaba lam adu makhoina ningsingduna adum leiramlagadi, makhoina mapham aduda amuk hankhibagi khudongchaba phanglamgadabani. \v 16 Adubu madugi mahutta makhoina henna phaba, haibadi swargagi leibak adu khourangjarammi. Maram aduna makhoigi Tengban Mapu haina koujaba aduda Tengban Mapuna ikaijade, maramdi mahakna makhoigidamak sahar ama thourang toubire. \p \v 17 \x - \xo 11:17 \xo*\xt Meihou 22:1-14\xt*\x*Tengban Mapuna Abraham-bu chang yengbada, thajabagi mapanna mahakna mahakki machanupa Isaac-pu katchare. Tengban Mapuna wasakpiba adu Abraham-dani, adubu mahakna mahakki amatta ngairaba machanupabu irapot oina katnanaba sem sajare. \v 18 \x - \xo 11:18 \xo*\xt Meihou 21:12\xt*\x*Tengban Mapuna mangonda haikhi, “Isaac-ki mapandagi eina wasakkhiba nahakki charol surol adu phangjagani.” \v 19 Isaac-pu asibasinggi maraktagi Tengban Mapuna hinggat-hanba ngammi haiba Abraham-na khankhi. Aduga pandam oina hairabada mahakna Isaac-pu asibasinggi maraktagi phangjakhi. \p \v 20 \x - \xo 11:20 \xo*\xt Meihou 27:27-29,39,40\xt*\x*Thajabagi mapanna Jacob amasung Esau-gi tungda oirakdabasinggi maramda Isaac-na makhoida yaipha thoujal pibikhi. \p \v 21 \x - \xo 11:21 \xo*\xt Meihou 48:1-20; Meihou 47:31 (LXX)\xt*\x*Thajabagi mapanna Jacob-na sidringeida mahakna Josheph-ki machanupasingbu yaipha thoujal pibikhi amasung mahakki cheisu matonda ngajaraga Tengban Mapubu khurumjakhi. \p \v 22 \x - \xo 11:22 \xo*\xt Meihou 50:24,25; Khong 13:19\xt*\x*Thajabagi mapanna Joseph-na siramdaida, Israel machasingna Egypt thadokkadabagi maramda haikhi amasung mahakki sarugi maramda yathang pirammi. \p \v 23 \x - \xo 11:23 \xo*\xt Khong 2:2; Khong 1:22\xt*\x*Thajabagi mapanna Moses-pu mama mapana mahakpu poklaba matungda tha ahum lottuna thamkhi, maramdi makhoina mahakpu achamba angang natte haibadu urammi, aduga makhoina ningthougi yathang adu kiramde. \p \v 24 \x - \xo 11:24 \xo*\xt Khong 2:10-12\xt*\x*Thajabagi mapanna Moses-na mapung marei pharaklabada, mahakna Pharaoh-gi macha nupigi machanupani haiba adu yaramde. \v 25 Matam kharagidamak papki nungaiba adudagi Tengban Mapugi misingga awaba khangminnaba aduda mahakna khanjakhi, \v 26 Christtagi maramgidamak ikaiba nangbana Egypt-ki lanthumsingdagi henna mamal yamna henba lanni haina Moses-na singthanakhi, maramdi mahakna tungda phanggadaba mana aduda mityeng thamjakhi. \p \v 27 Thajabagi mapanna Moses-na ningthougi asaobabu kiba toudana Egypt thadokkhi. Uba ngamdaba Tengban Mapubu ubagumna mahakna amuk tung hankhide. \v 28 \x - \xo 11:28 \xo*\xt Khong 12:21-30\xt*\x*Ahanba pokpasingbu mang-hanba mahak\f + \fr 11:28 \fr*\ft Asibagi Dut\ft*\f* aduna Israel machasinggi ahanba pokpasingbu soktanaba Moses-na thajabagi mapanna Lanthokpibagi chakkhangba ngakkhi amasung ee khikchakhi. \p \v 29 \x - \xo 11:29 \xo*\xt Khong 14:21-31\xt*\x*Thajabagi mapanna Israel-gi misingna akangba lamda chatpagumna Angangba ipak adu lanthokkhi, adubu Egypt-ki misingna lanthoknaba hotnabada makhoi iraknakhi. \p \v 30 Thajabagi mapanna Israel machasingna Jericho-gi chekpal adugi akoibada numit taretni koina chatlaba matungda chekpal adu tukhi. \v 31 Thajabagi mapanna oktabi Rahab-na lanjabasing\f + \fr 11:31 \fr*\ft yeknabagi lanmigi i-pao lonna louba mi\ft*\f* adu taram taramna okkhibagi maramna Tengban Mapuna haiba indaba makhoising hatkhiba aduda mahakti hatkhide. \p \v 32 \x - \xo 11:32 \xo*\xt Wayen 6:11–8:32; Wayen 4:6–5:31; Wayen 13:2–16:31; Wayen 11:1–12:7; 1 Samu 16:1–1 Ning 2:11; 1 Samu 1:1–25:1\xt*\x*Eina kari amuk henna haigani? Eina Gideon-gi, Barak-ki, Samson-gi, Jephthah-gi, David-ki, Samuel-gi amasung Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousinggi maramda hainaba matam leitre. \v 33 \x - \xo 11:33 \xo*\xt Dan 6:1-27\xt*\x*Thajabagi mapanna makhoina lanthengnaduna leibaksingbu khudum chanduna lan-ngamkhi. Makhoina achumba toukhi amadi Tengban Mapuna wasakpikhiba adu phangjakhi. Makhoina nongsasinggi machin menkhi, \v 34 \x - \xo 11:34 \xo*\xt Dan 3:1-30\xt*\x*tamthiraba meiri mutthatkhi, thangsanggi mayadagi nanthokkhi. Makhoi asonba oirammi adubu akanba oirakkhi; lanphamda makhoi matik leiba oirammi amadi miramgi lanmisingbu maithiba pirammi. \v 35 \x - \xo 11:35 \xo*\xt 1 Ning 17:17-24; 2 Ning 4:25-37\xt*\x*Thajabagi mapanna nupisingna makhoigi asiba mari-mata amuk hanna hingna phangkhi. \p Ateisingna thadokpibada yadaduna henna phaba hinggatpa phangnaba ot-neiba khaangkhi. \v 36 \x - \xo 11:36 \xo*\xt 1 Ning 22:26,27; 2 Mi 18:25,26; Jer 20:2; 37:15; 38:6\xt*\x*Makhoi kharabuna noknabikhi amadi phubikhi, amasung ateisingna yotling phalang chanduna keisumsangda thamkhi. \v 37 \x - \xo 11:37 \xo*\xt 2 Mi 24:21\xt*\x*Makhoibu nungna thakhi, makhoigi hakchang tangkhai tana horaina lenkhi, thangsangna hatkhi. Makhoina hameng amasung yaogi mawun settuna koichat chatkhi, makhoi lairare, ot-neibire amasung thina toubire. \v 38 Taibangpan asi makhoigidamak matik chadre! Makhoina leikanglasing, chingsing, surungsing amasung leikhunsingda koichat chatkhi. \p \v 39 Hairiba mi pumnamak asina thajabagi maramda aphaba sakhi leirabasu wasakkhiba adu makhoina phangkhide, \v 40 maramdi Tengban Mapuna henna phaba thourang ama eikhoigidamak leppire. Ibungo mahakki thourang adudi eikhoi yaoraba khaktada makhoibu mapung phahanbigani. \c 12 \s1 Eikhoigi Ipa oiriba Tengban Mapu \p \v 1 Maram aduna chaoraba leichin-gumlaba sakhisingna eikhoibu koisinbagi maramna eikhoida ayetpa piriba khudingmak amasung eikhoibu yamna chetna yetliba pap adu hundoklasi. Aduga eikhoina khaangheibaga loinana eikhoigi mangda leiriba lamjel adu chensi. \v 2 Eikhoigi thajabagi ahoubadagi aroiba phaoba tangjapham oiriba Ibungo Jisuda eikhoi mityeng thamsi. Mahakki mangda thambikhraba haraoba adugidamak Jisuna ikaiba adu thaoidana cross adu khaangjakhi, aduga Tengban Mapugi phambalgi yet thangbada phamthare. \p \v 3 Nakhoi chokthadanaba amasung nakhoigi pukning hanthadanaba, papchenbasinggi akanba yengthiba khaangkhiba Ibungo mahakpu wakhal tou. \v 4 Nakhoina papki maiyokta soknabada, nakhoibu hatpa phaobadi nakhoi maiyoknadri. \v 5 \x - \xo 12:5,6 \xo*\xt Job 5:17; Pao 3:11,12 (LXX)\xt*\x*Tengban Mapuna machasingda haibagumna nakhoida haikhi thougatpagi wa asi nakhoina kaorabra? \q1 “Ichanupa, MAPU IBUNGO-na nahakpu chumthokpiba matamda pukning chang-u, \q2 aduga mahakna nahakpu cheibiba matamda pukning hanthaganu. \q1 \v 6 Maramdi MAPU IBUNGO-na nungsiba makhoibu mahakna chumthokpi, \q2 Mahakna macha oina lousillabasingbu mahakna warakpi.” \m \v 7 Ipadagi warakpa phangba oina awabadu khaang-u; Tengban Mapuna nahakpu mahakki macha ama oina toubiribani. Maramdi mapana waraktaba macha kana leibage? \v 8 Macha khudingmak warakpa phangba ngaktani, nakhoibu warakpidrabadi, nakhoi chatnabi kaina pokpa machasingni, achumba machasing natte. \v 9 Adugisu mathakta eikhoibu warakpiba mioibagi ipasing leiba ngaktani aduga madugidamak eikhoina makhoibu ikai khumnei. Adunadi eikhoina kayamuk henna eikhoigi thawaisinggi amasung hingbagi ipa adugi makha polloidra? \v 10 Makhoina khwaidagi aphabani haina khanba adugi matung inna matam kharagidamak eikhoibu warakpi; adubu eikhoina Ibungo mahakki asengba aduda saruk yanaba eikhoigi phanabagidamak Tengban Mapuna eikhoibu warakpi. \v 11 Warakpa matam adudadi nungaiba oina ude, adubu cheina phang-i. Adum oinamak maduna tambiraba makhoising adudadi achumba chatpa amasung ingthabagi maheising yalhalli. \s1 Tambiba amadi cheksin wa \p \v 12 \x - \xo 12:12 \xo*\xt Isa 35:3 (LXX)\xt*\x*Maram aduna choktharaba nakhut thanggatlu amasung sontharaba khuk-u kankhat-halu. \v 13 \x - \xo 12:13 \xo*\xt Pao 4:26 (LXX)\xt*\x*Khong tekpa misingna lambida chatpada makhong leithektanaba adubu phaba oinaba khong lambi adu leitem manahallu. \p \v 14 Mi pumnamakka ingthana leinaba amadi asengba punsi ama hingnaba hotnou maramdi asengba punsi ama yaodana kana amatana Mapu Ibungobu uba ngamloi. \v 15 \x - \xo 12:15 \xo*\xt Aniwa 29:18 (LXX)\xt*\x*Tengban Mapugi thoujal adudagi leithokkhidanaba ngaksellu. Kana amatana akhaba pambigum oiraktuna amadi maduna houraktuna mi kaya amabu madugi huduna khudongthiba thok-hanba oidasanu. \v 16 \x - \xo 12:16 \xo*\xt Meihou 25:29-34\xt*\x*Kana amatana lamchat naidaba nattraga Esau-gumna chak chaluk amagidamak mahakki macha ahan ama oibagi hak adu yonthokkhiba Tengban Mapu ningdaba machat adugumna oidasanu. \v 17 \x - \xo 12:17 \xo*\xt Meihou 27:30-40\xt*\x*Matungda mahakna mapagi yaipha thoujalbu phangninglammi adubu yakhide, mahakna mamitta mapi taduna haijaraba phaoba mahakna toukhiba adu amuk hongdokpa mahakna ngamkhide. \p \v 18 \x - \xo 12:18,19 \xo*\xt Khong 19:16-22; 20:18-21; Aniwa 4:11,12; 5:22-27\xt*\x*Sokpa yaba amasung meina chakpa; sukna mamba, amamba amasung akanba nong nungsit; \v 19 peresinggagi makhonda amasung ngangliba khonjel adu tabasingna makha tanna wa amata makhoida ngangbidanaba nonjakhi, \v 20 \x - \xo 12:20 \xo*\xt Khong 19:12,13\xt*\x*maramdi “Karigumbada saana phaoba chingjao adu sokpa tarabadi sa adu nungna thaduna hatkadabani” haiba yathang piba adu makhoina khaangba ngamlamde, nakhoidi hairiba chingjao aduda lakpa natte. \v 21 \x - \xo 12:21 \xo*\xt Aniwa 9:19\xt*\x*Uriba adu asukki matik kiningngai oibana Moses-na asumna hai, “Eihak kibana nikle.” \p \v 22 Adubu nakhoidi swarga dut lising lising leiriba ahingba Tengban Mapugi sahar, swargagi Jerusalem, Zion Chingjaoda lakle. \v 23 Swargada maming isinkhraba Tengban Mapugi ahanba pokpa machasinggi haraona tinnaba aduda nakhoi lakle. Mioiba pumnamakki wayel mapu oiriba Tengban Mapugi maphamda amadi mapung phahanbikhraba aphaba misinggi thawaisinggi maphamda nakhoi lakle. \v 24 \x - \xo 12:24 \xo*\xt Meihou 4:10\xt*\x*Anouba walepnaba adubu sem sabiba Jisugi maphamda amadi Ibungo mahakna khikpiriba ee haibadi Abel-gi ee-na ngangba wa adudagi henna phaba wa ngangliba ee adugi maphamda lakpani. \p \v 25 \x - \xo 12:25 \xo*\xt Khong 20:22\xt*\x*Ngangliba mahak adubu nakhoina yadaba toudanaba cheksillu. Taibangpanda leiba mahak aduna piba Tengban Mapugi wa adu tadaba mising adu nanthokkhide. Adunadi swargadagi ngangliba Ibungo mangondagi eikhoina leithoklabadi, eikhoina amukka henna nanthokpa ngamloi. \v 26 \x - \xo 12:26 \xo*\xt Hag 2:6 (LXX)\xt*\x*Matam aduda mahakki khonjelna malembu niklammi, adubu houjikti Ibungo mahakna wasakle, “Amukka hanna eina malemda nattana swargasu yaona nikkani.” \v 27 “Amukka hanna” hairiba wahei asina mayek sengna utlibadi semkhraba potsing nikkani amasung louthokkhigani, aduna nikpa yadaba potsing leihounabani. \p \v 28 Maram aduna nik-hanba ngamloidaba leibak ama eikhoina phangjaba asigidamak eikhoi toubimal khangba utsi. Eikhoina toubimal khangsi amasung Tengban Mapubu ikai khumnaba amadi kibaga loinana khurumsi; \v 29 \x - \xo 12:29 \xo*\xt Aniwa 4:24\xt*\x*maramdi eikhoigi Tengban Mapudi chakthekliba meini. \c 13 \s1 Tengban Mapubu karamna pelhan-gani \p \v 1 Christian ama oina nakhoi amaga amaga tattana nungsinou. \v 2 \x - \xo 13:2 \xo*\xt Meihou 18:1-8; 19:1-3\xt*\x*Lamlanbasingbu nakhoigi yumda taramna okpa kaoganu. Mi kharana asumna toubada makhoina khangdana swarga dutsingbu taramna okpa yaokhre. \v 3 Keisumsangda leibasingbu nakhoi nasamaksu makhoiga loinana keisumsangda leiminnabagumna ningsing-u. Thina toubiriba misingbu nakhoi nasamakna awaba nangbagumna ningsing-u. \p \v 4 Luhongba haibasi mi pumnamakna ikai khumnagadabani amadi nupa nupi animak amana amabu thajaba yana hinggadabani. Lamchat oktaba amadi mitu miwa ngangnabasingbu Tengban Mapuna wayen-gani. \p \v 5 \x - \xo 13:5 \xo*\xt Aniwa 3:6,8\xt*\x*Nakhoigi punsi sel pambadagi lapna leiyu aduga nakhoigi leijariba aduda penthok-u. Maramdi Tengban Mapuna asumna hai, “Eina nahakpu keidoungeidasu thadokloi; eina nahakpu keidoungeidasu hundokloi.” \v 6 Maram aduna eikhoina thouna leina hairasi, \q1 “MAPU IBUNGO-di eibu pangbiba mapuni \q2 eingonda akiba leiroi. \q1 Kanana eingonda kari touba ngamgani?” \p \v 7 Nakhoida Tengban Mapugi wa haibiramba nakhoigi luchingbasing abu ningsing-u. Makhoina karamba punsi mahing ama hinglambage haibadu wakhal tou amadi makhoigi thajaba adu matou tammu. \v 8 Jisu Christtadi ngarangsu ngasisu, amadi matam pumnamakta hongba leite. \v 9 Makhal makha kayagi tambibana nakhoibu achumba lambidagi chingthok-han-ganu. Laininggi oiba chinjak chaba thakpagi pathapsing adu inbagi nattaduna Tengban Mapugi thoujalna eikhoigi thamoibu kankhat-hanba haibasi aphabani. Hairiba pathapsing adu inbana makhoida karisu kanaba purakte. \p \v 10 Jihudisinggi phisangda thougal touba purohitsingna eikhoigi latnapung adudagi karigumba amata chaba yade. \v 11 Purohitlenna sasinggi ee adu papki iratpot oina katnaba Khwaidagi Asengba Mapham aduda pusilli; adubu sasing adugi masasing adudi Israel machasingna leiriba mapham adugi mapanda puthoktuna mei thadok-i. \v 12 Maram asigidamak Jisunasu mahak masagi ee-gi mapanna misingbu paptagi sengdokpinaba sahargi wangmada sibikhi. \v 13 Maram asina eikhoina sahargi mapanda thoktuna Ibungogi maphamda changjaraga Ibungona khaangkhiba ikaiba adu eikhoi saruk yarasi. \v 14 Maramdi taibangpan asida eikhoigidamak lengdraba sahar leite, adubu eikhoidi lakkadaba sahar adu ngaijabani. \v 15 Maram aduna Jisugi mapanna eikhoina matam leiba khibikta iratpot katpagumna Tengban Mapugi maphamda thagatsi, masi chinbanna Ibungo mahakpu Mapu Ibungoni haina haidokchabagi katchaba aduni. \v 16 Adubu aphaba touba amasung amaga amaga mateng pangminnaba kaoganu, maramdi asigumba katchaba asina Tengban Mapubu pelhalli. \p \v 17 Nakhoigi luchingbasinggi haiba illu amasung makhoigi makha pollu, maramdi makhoina touba thougal adugi paodam Tengban Mapuda pigadaba oibanina makhoina potthaba leitana nakhoigi thawaibu yengsinbiri. Makhoina haiba nakhoina inbirabadi makhoigi thabak adu haraona tougani; madu nattrabadi makhoina awabaga loinana tougani aduga maduda nakhoigi tongjaba karisu oiroi. \p \v 18 Eikhoigidamak tattana haijabiyu. Hiram pumnamakta eikhoina achumba touba pamba maramna eikhoigi achum aran khangba pukning asi sengna lei haiba asi eikhoina chetna thajei. \v 19 Aduga eibu nakhoigi maphamda thuna amuk Tengban Mapuna thabiraknaba henna kanna haijabinaba eina nakhoigi maphamda nonjari. \s1 Loisinbagi Tengban Mapuda haijaba \p \v 20 Houjikti ingthabagi Tengban Mapu, haibadi lomba naidaba walepnabagi ee adugi mapanna yaosinggidamak athoiba Yaosenba oiriba, eikhoigi Mapu Ibungo Jisubu asibadagi hinggat-hanbiba, \v 21 mahakna mahakki aningba touhannaba nakhoida aphaba pumnamakna sem sabinaba amasung Jisu Christtagi mapanna Ibungo mahakki apenba oiba adu eikhoida toubisanu. Christtada matam pumnamakki oina matik mangal leiba oisanu! Amen. \s1 Aroiba wahei \p \v 22 Ichil inaosa, thougatpagi wa asi munna tabinaba eina nakhoida nonjari, maramdi eina iriba chithi asi asangba chithi natte. \v 23 Eikhoigi ichil inao Timothy keisumsangdagi thadokle haiba eina nakhoibu khanghanba pammi. Mahakna mapham asida thuna thunglarabadi, eina nakhoibu unaba lakpada mahakpusu purakkani. \p \v 24 Nakhoigi luchingbasing amasung Tengban Mapugi mi pumnamakta khurumjari haina tambiyu. Italy-gi thajaba misingna nakhoibu khurumjarakli. \p \v 25 Tengban Mapugi thoujal nakhoi pumnamakta loinabiba oirasanu.