\id JAS Manambu NT Robin & Marva Farnsworth 19-Jan-2001, Clean-up edit by Ruth Burgett, 9/12/78, Tape 321b \h JAMIS \toc1 JAMIS Diki Sukwudil Maaj Kristen Duw Takwak \toc2 JAMIS \toc3 Jamis \mt1 JAMIS \mt2 Diki Sukwudil Maaj Kristen Duw Takwak \c 1 \p \v 1 Ki maaj Jamis diki maaja. Wun Godawa Yitaypika Duw Jisas Krais birkidi yawiy duw tikwanadiwun. Aw wun wayapiy sinadiwun gwur Juw Kristen duw taakw miyawa tamiyaar yikit akita-nadiygwurik. \s1 Gwur mawul vitiy katiy tiwayik. \p \v 2-3 Wunadiy Kristen gwalugwa duw taakw, niki vaal niki vaal gwuraak yadaak, aw gwur lakwun tigwuralik day gwuradiy Godak wukijibir tinadiy mawulaam mwugiy-kidanadiy kip apawa tidakikik wakuw, alik yaakiya gwur rakarak tikwagwura adiy valik. \v 4 Adi yawiy samasam kwurkwanadi duw di yawiy kwurkwadalik diki sip ap tikwana. Atampik, gwur adiy Jisas Kraisak wukijibir tikwanadiy duw taakw, gwuradiy mawul saal yi maarkuw, dikik wukijibir tigwuradiy mawul ap yiwar-kwadiy adiy nikim nikim vaal gwurak yadakikib. \v 5 Aw li gwur niki jaav niki jaav lakwuk tikigwura, aw gwur gwura kap rav maarlik, gwur Godak bas as, “Min wunak sugwiyaan akwur mwiyir lakwutuwkik,” waan. God diki sikwada am kwasa mwiy akis sikwanaad. Di nima am sikwanaad. Alik tikuw, gwur niki jaav niki javik Godak bas sikir, di gwurak akis wakwanaad, “Gwur agwa javik wunak bas sinadiygwurik a javik?” waan. Di atawa gwurak wu maa. Alik tikuw, gwur dikik bas sigwurik, di sugwiyaan kwurkidadiygwurik ya mwiyir lakwu-gwurkik. \v 6 Aw dikik bas sigwurik, gwur mawul vitiy katiy tiwayik. Atampika mawul aal mwar viyalikib guwaar yakwana mam kaytik tikwana. Aw gwur mawul nak tikuw, Godak wukijibir tikuw, dikik bas as niki jaav niki javik. \v 7-8 Mawul vitiy katiy tikwanadiy duw taakw Yitaypika Duw God dayak jaav samab kway maa dikik bas sidaak. Atampika mawul vitiy katiy tikwanadiy duw, kwurkwadanadiy yawiy yaab nak akis kwurkwanadiy. \s1 Saal yinadiy duwawa saan samasam tinadiy duwawa \p \v 9 Kristen duw, kidi kupwaam saal yinadi duw, di rakarak tikwaad God dim yakisuw-takadik God dikidi gwalugwum. \v 10 Aw adi Kristen duw jaav samasam tidik, aw God mwugiydik di kwusida-takaan tikwana mawul kwurdikik, di mwiya rakarak tikwaad a javik. Adiy kwaribaam warnadiy mawaay yabiyiba yabiyib kwusikwadana kaytik adiy dikidiy niki jaav niki jaav kwusikidiy. \v 11 Nyi warkuw samasam bwiyadik, adiy kwariba vas ata kiyakuw, dayadiy mawaay vakirdaak, aw dayadiy gilabadiy ata kupwaraap tikidiy. Atampik adi jaav samasam tinadi duw kiyakinaad dikidiy kwurdadiy niki yawiy niki yawiy dayadiy nyidim. \s1 Gwurakil yarakara adiy vaal yikir tikwanadiy mawul gwuraam gwiyip kwurik-danadiygwur. \p \v 12 Niki jaav niki jaav duw takwaam yadaak dayaam lagwuk vaal yidakikik, aw li adiy duw taakw kip apawa Godak wukijibir tidaak, day mwiya rakarak tikwadiy. Aw day atawa tidaak, God tasakwu-kidadiy day kip nyanyi nyanyi dikiwa kwayadakik. A jaav God bwutaay aban takadil adiy dikik mawul yikwanadiy duw taakw kwurdakik. \v 13 Vaal samab maa rav Godaam lagwu-lagwuk vaal yidikikik. Aw God ab akis duw takwaam lagwu-kwanaad vaal yidakikik. Alik tikuw, aw niki jaav niki jaav duw takwaam vaal yidakikik lagwuk yadaak, day samab maa rav sukwupir-yakin wawak Godak, “God wunaam lagwunaad vaal yituwkikik,” waan. \v 14 Duw day daya vaal yikwanadiy, day dayadiy vaal yikir warkwanadiy kupwarapa mawul wadakikib. \v 15 Taay adiy duw dayadiy mawul vaal yikir titaay, aw vaal yikuw, ginyir adiy vaal dayaam kaykitin tikwadanadiy. A javik tikuw, ginyir adiy duw taakw Godawa kajaan tikidiy nyanyi nyanyi. \v 16 Alik tikuw, wunadiy wuna mawul yiladiy Kristen gwalugwa duw taakw, gwurakil yarakara adiy vaal yikir tikwanadiy mawul gwuraam gwiyip kwurik-danadiygwur. \v 17 Adiy ababa nyanak yanadiy viyakit viyakita jaav, Godab danadiy. Di miyawa adawur tubwaam lamanadiy jaav yitakadi God-ad. Adiy lamanadiy jaav warapiy-kwanadiy. Nuwukadiy gaan vakwanadiy. Aw God diki nyanak yina mawul atampik akis warapiy kwana. Di miyawa viyakita jaav dayadi mwiya maaw-ad. \v 18 God diki mawul walik, di diki mwiya mwiyaba majir mwugiydik nyan dikidi kwula gwalugwum kwula mwiya taay nyanugw kaytik warnadiyan. \s1 God diki maaj wukikuw, likidiy waladiy yawiy akwur. \p \v 19 Wunadiy wuna mawul yiladiy Kristen gwalugwa duw taakw, ki majib awuk. Wukimar-way. Gwur abab, kwusida-takaan tikwana mawul tikuw, nuwukadiy duw taakw dayadiy majik yarakara waan atak. Duw taakw dayadiy nyidim gwur yabiyib mawul wartikwa maaj bwula-bwulak. Mawul yabiyib yaal gira-wayik. \v 20 Aw duw day dayadiy yaal gira-kwadanadiy mawulak tikuw, mwiyir akis kwurkwanadiy God dikidiy viyakita yawiy. \v 21 Alik tikuw, adiy gwuradiy mawulaam rinadiy mwiya kupwarapa valik bwan miyawa akwiy. Gwur gwuradiy mawul God diki tabaam takakuw, diki viyakita majik mwiyir mayaakw adakw. A maaj gwuradiy mawulaam rawtaka-jibirin tilik, li bwunak mwugiy-ladiygwur. \v 22 Gwur God diki majib mwiyir awuk. Aw li gwur diki majik kipa waanda takakigwura, mwiyir diki majib wak maarin, aal gwur gwuraam suwaal kwur-kinadiygwur. Aw atawa kwur-yaay, gwur God diki majib wukikuw, likidiy waladiy yawiy akwur. \v 23 Aw li adi duw a maaj wukikuw, liki yawiy kwar maarkida, di adi mwutamak guw kayikaam vinadi duw kaytik-ad. \v 24 Adi duw di diki mwutamak vikuw, kwasa sika tamiyaar yikuw, aw diki mwutamak ginyir wukin karay maa. Aw adi duw, di God diki maaj wukikuw, aw kwasa mwiy a maaj wukimar-kida, di adi duw kaytik tikwanaad. \v 25 Aw li adi duw God diki mwiyir tina \it lo\it* majib, aal duwaam kugwasakwu-kwana majib, mawulaar wukin tikuw, aal li waladiy yawiy kwurkida, ata God sukwasukw kwurkinaad adi duwak dikidiy kwurdadiy yawiyik. \v 26 Aw li duw wakida, “Wun God dikidi gwalugwa kid-adiwun. Aw wun yarakara dikik gaba maaj sukwun diki majib wuki-kwanadiwun,” waan, aw di kupwaraap sapwurapa maaj di dikidi tikalaar bwulakida, adi duw di dikik gwiyip kwurnaad. Aw aal Godak sukwuda gaba maaj, mwiya gaba maaj maa ti. \v 27 God, nyanadi Asaay, diki mawul wana adiy mwiyir dikik gaba maaj sukwu-kwanadiy Kristen duw kitampika yawiy kwurdakik: \p Day sugwiyaan kwurkwadiy adiy amaay asaay kiyadaak yagil yinadiy nyanugwawa tawtakw kwanadiy takwak. \p Aw day yarakara galab kwurkwadiy vaal yikik-nadiy, kidi kupwa kidiy vaal dayaam lagwuk kwurdaak. \c 2 \s1 Gwur adiy si rinadiy duw takwa danik dayak yarakara kwurkuw, adiy si ri maarnadiy duw takwak jaaw kwurwayik. \p \v 1 Wunadiy Kristen gwalugwa duw taakw, gwur nyanadi mwiya viyakita Yitaypika Duw Jisas Kraisak wukijibir tinadiygwur. Alik tikuw, gwur adiy si rinadiy duw takwa danik dayak yarakara kwurkuw, adiy si ri maarnadiy duw takwak jaaw kwur-wayik. \v 2 Aw li duw gwuradiy Godak gaba maaj sukwu-gwuradiy wiyaar viyakita gilabadiywa taba \it ring\it*-awa wuladik, nikidi yagil duw pirikiy-nadiy javiwa wuladik, ata ata kwurkigwurabir abir duwak? \v 3 Gwur adi viyakita wapwiy kwusuwnadi duwa danik rikarik kwurkuw, diki danik wakigwuraad, “Min ki viyakita tikirim daan ada,” ay? Aw adi yagil duwak wakigwuraad, “Min yin malaam ada rasin. Mina mawul warlik, wuna mala tikirwa daan ada jabim,” ay? \v 4 Aw li gwur atawa kwurkigwura, aal gwur Kristen sukw maa kwar. Gwur gwuradiy mawulaar kupwarapa yabir duw takwaam kajasakwu-gwuradiy. \v 5 Wunadiy wuna mawul yiladiy Kristen gwalugwa duw taakw, gwur wuna majik awuk. Adiy duw taakw, adiy kidi kupwa kidiy duw taakw sikiy-kwadanadiy, “Saal yidiy duw taakw-adiy,” wakuw, God bwutaay tasakwu-didiy, day mwiyir dikik wukijibir tidalik tikuw, aw adi dikidi van tidadi tip aad dayakid tidikikik. Atawa di bwutaay aban taka-jibiradil adiy dikik mawul yidiyik. \v 6 Aw li gwur atawa jaaw kwurkigwura adiy saal yinadiy duw takwak, day ata wap saykinadiy. Aw gwur maa laakw, adiy saan samasam tikwanadiy duw day gwuraam jawjaay kwurtaay \it kot\it* ir karay-kwadanadiygwur? \v 7 Adiy saan samasam tikwanadiy duw-adiy Jisas Kraisak wajibay-kwanadiy. Aw di dikidi viyakita si gwur bwu kwurgwuraad, day sikiy-danadiygwur, “Kristen” waan. \v 8 Ki God diki lapa nyigaam rina \it lo\it* dikidiy nuwukadiy \it lo\it*-aam yitaypik tina. \q1 “Gwur gwuradiy sipak mawulaar wuki-kwagwura pik, atampik adiy gwurawa walibab kwanadiy duw takwak ab mawulaar awuk.” \m Aw li gwur ki \it lo\it* majib wuki-kigwura, gwur viyakita yawiy kwurkidiygwur. \v 9 Aw li gwur duw kwusuw-kwadanadiy gilabadiy danik vitataka dayak atawa kwurkigwura, aw aal God diki \it lo\it* tasakwu-kiladiygwur, “Gwur mwiya God diki \it lo\it* sarsar tikwanadiy duw-adiygwur,” waan. \v 10 Aw li duw God diki \it lo\it* nak sarkida, aal di God dikidiy miyawa \it lo\it* sarkidapik sardaala. \v 11 God kitawa wanaad, \q1 “Min aal duwak rina takwaam kiratikwa.” \m Awarabab wanaad, \q1 “Min duwaam viyasipa-tikwa.” \m Aw li min nikidi duw takwaam kir maarkuw, aw li min duwaam viyasipa-kimina, aal min bwutaay God dikidiy miyawa \it lo\it* sarmina pik sarminadiy, \it lo\it* nikim sarminalik. \v 12 Nyan vaal tabaam tibaak God nyigil-didiyan aw mwiyir nyan adiy Jisas Krais rakarak tikidadiy jaav kwurbakik. Alik tikuw, gwurakil yarakara gwuradiy kwurgwuradiy yawiywa bwula-gwuradiy majik aw ata God gwuraam jawkuw, jawjaay kwurik-dadiygwur. \v 13 God dikidi duw takwaam \it kotiy\it*-kidadi nyaam di samab mawul wak maa adiy nuwukadiy duw takwak wak maarkwanadiy duw takwak. Aw adiy nuwukadiy duw takwak wukikwanadiy duw takwa danik, mawul wukikinaad. Alik tikuw, day yagayag maa rav adi God duw takwaam \it kotiy\it*-kidadi nyak. \s1 Duw taakw dayadiy Godak wukijibir tikwanadiy mawul ababak simaka-kwanadiy dayadiy viyakita yawiyir. \p \v 14 Wunadiy Kristen gwalugwa duw, aw li duw nak kipa dayir wakida, “Wun Godak wukijibir tinadiwun,” wakuw, aw dikidiy kwurkwadadiy yawiy simak maarkida diki maaj mwiyir tina wakuw, aw ata ata diki wukijibir tikwana mawul mwugiyik-laad God dim nyigil-dikik? \v 15-16 Aw li gwuradiy Kristen gwalugwa duw taakw kamnagwuwa kwusuw kwusuw wapwiyik saal yidaak, aw li gwura duw nak wakinaad, “Min yara yin adakw! God minaam sukwasukw kwurkidadimin. Kwusuw wapwiy kwurkuw mina sip kavilin tilikikik, viyakita kamnaagw kwurkuw, ata ak!” Aw di dayak saal yidadiy jaav kway maarkuw, ata ata aal wada maaj dayaam sugwiyaan kwurkiladiy? Samab maa rav. \v 17 Alik tikuw, Godak wukijibir tikigwuradiy mawulada rav maa. Aal dikik wukijibir tigwura mawulawa yawiy akwur a mawul mwiyir tilikikik. Aal dikik wukigwura mawul, aw li yawiy kwar maarkigwura, a mawul kupwaraap tikuw, mwiyir ti maa God diki milaam. \v 18 Aw li duw nak wakida, “Duw nak simakadaal di God dikidi duw tikwanaad diki Godak wukijibir tina mawulaar. Awarab nikidi duw simakadaal di God dikidi duw tikwanaad dikidiy viyakita yawiyir.” Aw wun adi duwak sibinin wakituwaad, “Wun wuna Godak wukijibir tina mawul minak simaka-kituwaal wunadiy viyakita yawiyir.” \v 19 Aw minakil Godak wukijibir tikwamina mawulaar wuki-kwanadimin God nakad, vitiy maa ti wataay? Aal viyakita. Aw adiy kupwarapa wudib ab atawa min wukijibir tikwamina pik wukijibir tikwanadiy. Wukijibir titaay gingin nataay, yaga-kwanadiy. \v 20 Min saal viyanadi duw-adimin. Minak simakaaw duw taakw dayadiy Godak wukijibir tikwadanadiy mawulada viyakita yawiy patin ti maarkuw day saal viyanadiy? \v 21 Aw ata ata nyanadi warag, Aparam, God diki milaam viyakit tad? Di dikidi nyinir kwurdil yawiyir, di dikidi nyinim Godak vaal kwurik kabaka jabim takakuw. Atawa kwurdil yawiyir God diki milaam mwiya mwiyab tad. \v 22 Aparam diki Godak wukijibir tidil mawulawa diki kwurdil yawiy, abir jaav nakamwiyib yawiy kwurbirik simaka-biril aw Aparam diki Godak wukijibir tidil mawul mwiya mwiyab tal. \v 23 Aw ki God diki lapa nyigaam rina maaj ata mwiya mwiyab tal. Li wana, \q1 “Aparam Godak wukijibir tidil mawulak tikuw, God tasakwudid, ‘Mwiyir tinaad’, diki milaam.” \m God maa Aparamik wadid, \q1 “Min wunadi kapa duw-adimin,” wakuw. \m \v 24 Aw gwur awuk! Duw taakw dayadiy wukijibir tidanadiy mawula danik kap mwiyir ti maa God diki milaam. Aw dayadiy viyakita kwurkwadanadiy yawiyik ab God tasakwu-kwadadiy diki milaam mwiyir tidakikik. Atampika yawiy simaka-kwanadiy adiy duw taakw Godak mwiyir wukijibir tikwanadiy wataay. \v 25 Aw gwur awuk! Ki yabim kwurkwur til taakw, Rayap, li God diki milaam mwiyir tal liki kitawa kwurlil yawiyik tikuw: \p Li adiy maaj kariyadiy Juw duwak wakaray kwurlidiy. Aw li walidiy adi yadadi yaab wapakuw, nikidi yabir yidakikik dayadiy mama nib dayaam kalakwuk-danadiy wakuw. Atawa kwurlil yawiyik tikuw, God tasakwudil mwiyir tilikikik diki milaam. \v 26 Aw aal kayik pwutiyla amwiy, aal bwutaay kiyana amwiya. Atampik, aw li gwuradiy Godak wukijibir tigwuradiy mawul day nakamwiyib viyakita yawiywa ti maarkidana, atampika mawul aal kayik kiyalik amwiyda tikwala pik tikina. \c 3 \s1 Nyana bwula-kwabana maaj liki mwiy \p \v 1 Wunadiy Kristen gwalugwa duw taakw, gwur mwiya God dikidiy duw takwak kaliva-kinadiy duw tikir, ay? Nyan atampika yawiy kwurnadiy duw, nyan lakwubana adi God dikidi duw takwaam \it kotiy\it*-kidadi nyaam di nyanadiy yawiyim jawkuw, aw li nyan kwasa jaaw kwurkibana, adiy nyanaam kwiykidadiy vaat kipa duw taakw dayadiy vatim yitaypik tikina. Alik tikuw, gwur yapwur yapwur titikwa kaliva-kwanadiy duw taakw tikir. \v 2 Nyan abab jaab samasam jaal dakwanadiyan. Aw adi duw, di dikidiy wakwadadiy majir simsim jaal da maarkwanadi duw, adi duw di mwiya viyakita duwad. Aw di bwunak diki amwiy liki nuwukadiy guwawa diki kapa mawulaam ab yarakara van tikinaad. \v 3 Aw nyan \it was\it* diki dayim \it bit\it* wadana \it kapa\it* kwusawula-kwabana. A \it bit\it* aam maaj tuwtakakuw val kwurkwurik, nyanadiy mawul yikir wadanadiy tamiyaar adi \it was\it* ata yikwanaad. \v 4 Jabirak awuk. Liki nimalik. Aw nima mwar viyalikib yikwana guwaar, aw likik val kwurkwana gwus mwiya kwasaala. Aw a jabir asaay duw diki mawul yikir wala tamiyaar a kwasa gwusaar val kwurdikib yikwana a tamiyaar. \v 5 Atampik, nyanadiy tikal tinadiy. Nyanadiy amwiyim day kwasa guw tikwanadiy. Aw dayaar sakwar sakwar kwurkwanadiyan nyanadiy nimadiy yawiyik. Kip awuk. Nimadi kwaribaam kwasa mwiya yiy vakirlik, miyawa yankinaad. \v 6 Tikal di yiy kaytik tikwanaad nyanadiy bwula-kwabanadiy majim. Aw di mwiya rivi-kwanaad mwiya samasama kupwarapa jaav kwurkwurik. Aw di mwiya kwasaad tidaal ab, aw di nyanaam mwugiydikib, niki maaj niki maaj bwulataay, nyanadiy amwiy dayadiy niki guw niki guw miyawa ata vaal yikwanadiy. Di mwugiydikib, nimadi kwaribaam yanin tinadi yiy kaytik, nyanadiy yikwabanadiy yabim niki vaal niki vaal nyanaam yakwanadiy. Aw Satan adiy vaal dayadi mwiya maaw-ad. \v 7 Duw bwunak walakwuk-danadiy adiy miyawa kalakwu-kwadanadiy kwariba kidiy wapiy janwa guwaam kwakwadanadiy jaav. \v 8 Aw duw nakab di dikidi kapa tikalaam samab maa rav walakwu-walakwuk. Tikal di duwaam vati-kwanadiy kabaay kaytik tinaad. Alik di bwulakida maaj duw kaykit kaykit rav maa. \v 9 Aw nyan adi tikalaar nyanadi Yitaypika Duwawa Asaay Godak wayapiy sikwanadiyan. Awarabab adi tikalaar maa adiy God di diki mil mwutaam kaytik yitaka-didiy duw takwak wariya maaj wakwanadiyan. \v 10 Godak wayapiy sibana majawa duw takwaam vasisada wabana maaj, abir maaj daay nikir wakwunabir. Alik tikuw, wun watuwadiygwur, wunadiy Kristen gwalugwa duw taakw, atampika sukw aal mwiyir maa rav. A sukw wapanaak. \v 11 Kupwarapa guwawa viyakita guwawa nakamwiyib wuliyir warkwanabir, ay? \v 12 Jagwus dakap mwiya pik riri maa rav. Maas ab tip mwiya pik riri maa rav. Kupwarapa guw nyanak viyakita guw kwiykwiy maa rav. Atawa aal kupwaraapa gwur viyakitawa kupwarapa maaj wakigwura. \s1 Aal yarakara tikwana mawul. Awarab aal wasupw wasupw tikwana mawulawa kaab yiyi tikwana mawul. \p \v 13 Aw li gwuradiy nyidim yarakara tikwanadi duw tinaad wakuw, diki yarakara tikwada sukw nuwukadiy duw takwak simaka-kwaad kwusida-takaan tikwana mawulaar, samab maa sakwar sakwar tikuw bwulabagwu maartaay. \v 14 Aw li gwuradiy mawulaam wasupwutaay, nyigiy sitaay, kaab yiyi tigwurik, aw samab duwa sakwar tiwayik gwuradiy yawiyik bwulabagwutaay. Aw adiy jaav gwuradiy mawulaam tidaak, vasisada-kigwura God diki mwiyir tikwana maaj. \v 15 Wasupw wasupw tikwana mawul, kaab yiyi tikwana mawul, atampika mawul aal God diki duw takwak kwiykwada mawul maa. Atampika mawul aal kidi kupwa kil mawula. Aal Satan di diki duw takwak kwiykwada mawula. \v 16 Aal wasupw wasupw tikwana mawulawa kaab yiyi tikwana mawul, atampika mawul aal mwiya Satan dikidiy kupwarapa yawiy kwurik vagaruw-kwada wiyal. \v 17 Aal God kwiykwada mawul, aal yarakara tikwana mawula. Aal kitawaana: \p Aal mawul a tugwaam nakwana, jaav nakab lim akis takatipi-kwala. \p Aal mawul a kwusida-takaan tikwana, \p Atampika mawul tikwanadi duw di dikik wuki-yaay, di nuwukadiy duw takwak waan taka-kwanaad. \p Atampika mawul tikwanadi duw di nuwukadiy duw takwak wukikwana mawul kwurin tikwanaad. \p Atampika mawul tikwanadi duw di viyakita yawiyda kwurkwanaad. \p Atampika mawul tikwanadi duw di akis nuwukadiy duw takwa danik yarakara kwurtaay, aw nuwukadiy duw takwak jaaw kwurkwanaad. \p Atampika mawul tikwanadi duw di akis viyuw tikala pik vitiy katiy pasira-kwanaad. \m \v 18 Adiy nyidim tikwanadiy duw taakw day nuwukadiy duw taakw dayadiy wariya mawul kwusida-takaan tidakikik mwugiy-kwanadiy. Adiy mayim sikwadanadiy kadiy mwiy kaytik dayadiy yawiy mwiy kaytik rikidiy. Aw dayadiy yawiy mwiy kikaanaka: Ababa duw taakw kwusidatakaan tikwanadiy mawulawa, day yarakara nakamwiyib kwakinadiy. \c 4 \s1 Aw li gwur tasakwu-kigwura gwuradiy mawul kidi kupwa kidiy javik yikigwura, aal gwur God dikidiy mama nib tikidiygwur. \p \v 1 Wadiy gwuradiy nyidim warnadiy wariy, akim kwurgwuradiy? Niki mawul niki mawul gwuradiy mawulaam wariyak wakwanadiy day dayadiy kapa jaav kwurkwurik. Alik nyanyi gwur gwuradiy kapa sipaam wapasakiy salataay, duw takwaam ab viyasipak tikwanadiygwur. \v 2 Aw gwur gwuradiy mawul kwurik wadanadiy jaav maa rav kwurik. Alik titaay, wapasakiy salakwanadiygwur. Aw gwuradiy mawul kwurik wakwadanadiy jaav kwar maarkwagwura likil maaw aal gwur Godak akis bas sikwanadiygwurik adiy jaav kwurik titaay. \v 3 Aw gwur kwurik bas sikwagwura jaav kwar maarkwagwura maaw aal gwur Godak bas sikir titaay, gwur akis taay bwan kwiy-kwanadiygwur gwuradiy valik. Aw gwur adiy gwur gwuradiy sipak sugwiyaan kwurgwuradiy javik wuki-kwanadiygwurik. \v 4 Gwur duw diki taakw dim kwasa wapakuw, kipa yabim tikwala pik tikwanadiygwur. Aw gwur maa laakw li gwur tasakwu-kigwura gwuradiy mawul kidi kupwa kidiy javik yikigwura, aal gwur God dikidiy mama nib tikidiygwur? Aw ababa duw taakw day tasakwukuw kidi kupwa kidiy javik mawul yikir, day ata God dikidiy mama nib tikidiy. \v 5 God diki lapa nyigaam rina maaj kitawa wana, \q1 “Aw God diki mawul mwiya nimadib wana adiy duw taakw dayaam takadidi Mawul diki majib mwiyir wukidakik.” \m Aw gwur wuki-kwagwura ki God diki lapa nyigaam rina maaj kipa maaja wataay, ay? \v 6 God di nyanak ap kwiykwanaad adiy nyanaam lagwuk kwurkwanadiy kupwarapa mawulaam kakilbakik. Aw God diki lapa nyigaam rina maaj kitawa wana, \q1 “God di sukwasukw kwurkwadadiy adiy kwusida-takaan tikwana mawul tikwanadiy duw takwak. Aw di lakw wakwanaad adiy sakwar sakwar tikwanadiy duw takwak.” \m \v 7 Alik tikuw, gwur gwuradiy miyawa mawul Godak akwiy gwuraam van tidikikik. Aw Satanak lakw waan tijibir ada. Gwur atawa kwurkigwura, di ata gwuraam wapakuw, tabwukinaad. \v 8 Gwuradiy mawul Godak walibab yakwadiy, aw dibab walibab yakinaad gwurak. Gwur vaal yikwanadiy duw taakw, gwur amwugiy gwuradiy yawiy tugwaam nadakikik ababa duw taakw dayadiy milaam. Gwur viyuw tikala pik vitiy pasira-nadiy duw taakw, gwur amwugiy gwuradiy mawul warapiy-dakik mwiyir tidakikik God diki milaam. \v 9 Rakarak ti-yaay, gwuradiy valik wukikuw, agir. Kita ki sikir gwuradiy mawul kip sarmabap tikwadiy gwur yigwuradiy valik tikuw. \v 10 Kip kwusida-takaan ada God diki mwutamaam. Aw li gwur atawa kwurkigwura, di ata gwuraam yakisuwtaka-kidadiygwur. \s1 Kristen gwalugwa duw, awarwa awarwa wasupwun parsakiy-tikwa. \p \v 11 Wunadiy Kristen gwalugwa duw, gwur gwurak awarwa awarwa wasupwun parsakiy-tikwa. Aw li gwur nuwukadiy Kristen gwalugwa duw takwaam wasupwun parsakiy-kigwura, aal gwur God diki \it lo\it* majim vasisada-gwuraala. Aw li gwur atawa kwurkigwura, aal gwur God diki \it lo\it* maaj sarkuw, liki wala yawiy samab kwar maa. \v 12 God di diki-ad adiy \it lo\it* nyanak kwiydidiy. Aw di diki-ad \it Jas\it*-ad. Di diki-ad rivikwanaad duw takwaam nyigilik ay dayaam sipakwuk. Aw di atawa tidalik tikuw, agwa javik tikuw gwur adiy gwurawa walibab kwanadiy duw takwaam \it jas\it* kaytik tasakwu-kwagwuradiy, “Kidiy viyakit-adiy aw adiy kupwaraap-adiy,” wakuw? \s1 Aw li gwur sakwar sakwar gwur gwuradiy kapa sipak titaay, a javik nuwukadiy duw takwak bwula-bagwutaay, aal kupwaraapa. \p \v 13 Aw gwura duw taakw nuwukadiy wakwanadiygwur, “Nibwul ay sir nyan nikidi tipaar yikuw, nabiy nak kwakuw, mwiyir saan kwurkwadanadiy yawiy kwurkuw, saan mwiya samasam tikinadiyan.” \v 14 Aw gwur ata ata lakwu-gwuradiy gwuradiy sir kwakigwuradiy mawul? Gwur aal ganib tawkwana gaad, nyi wardik tabwukwala pik, gwuradiy mawul atampik tinadiy. Kwasa mwiy, simiy akis, tikwanadiy. \v 15 Aw atawa wa-yaay, gwur kitawaan aw, “God di diki mawul walik nyan kip nyi bap van kwabakikik, aw nyan ata kwurkibana ki yawiywa kilaay yawiy.” \v 16 Aw gwur kita sakwar sakwar gwur gwuradiy kapa sipak titaay, a javik nuwukadiy duw takwak bwula-bagwutaay, tinadiygwur. Atampika maaj aal kupwaraapa. \v 17 Aw li duw viyakita mwiy tikwana mawula sukw lakwukuw, aw di atawa kwar maarkida, adi duw mwiya vaal yiyi tikwanadi duw-ad. \c 5 \s1 Gwur jaav samasam tikwanadiy duw taakw yarakara ada. \p \v 1 Gwur, adiy jaav samasam tikwanadiy duw taakw, wuna majik awuk. Gwurak kupwarapa jaav yadaak, sarmabap tikidiygwurik. A javik wukikuw, nimadib girataay, samasam wukitayin ada. \v 2 Adiy gwuradiy niki jaav niki jaav bwutaay pwuk yaykuw, kupwaraap-adiy. Gwuradiy kwusuw wapwiy bwutaay wawraay sukwutuw-dadiy. \v 3 Gwur gwurak \it gol\it* awa \it silva\it* vagaruw yakuw, aw adi aba giny kupw kwusikidadi nyi ada walibab tinaad. Adiy saan bwutaay kupwaraap tidalik tikuw, aw day simaka-kidanaal gwur viyakita yawiy maa kwar wakuw. Alik gwurawa gwuradiy niki jaav niki jaav nakamwiyib sipakwun tikinadiygwur. \v 4 Gwur suwaal kwurtaay, saan maa kway adiy gwuradiy mayim yawiy kwurdiy duwak. Aw kita dayadiy nimadib girataay gaam sikwadanadiy kwudiy gaar Yitaypika Duw God wuki-kwadadiy. Adi miyawa javim van tikwanadi God. \v 5 Adiy \it bulmakau\it* duw dayaam mwugiydaak kiruw tidakikik, mwiya dayaam kikir viyasipa-kwadana pik, atampik gwur kidi kupwaam kwataay, samasama jaav tikwanadiygwurik. Aw kita God dikidi nimadi \it kot\it* tikida nyi ada walibab tikuw, kavin kwakwanaad gwurak. \v 6 Aw gwur saan samasam tikwanadiy duw taakw, gwur adi kwusida-takaan tidi viyakita duwak maaj kipakip parsakiykuw, viyasipa-gwurid aw di gwuraam kaytigwur-tigwuraan kwar maardil ab. \s1 Kip Jisas Kraisak wukijibir ada. \p \v 7 Wunadiy Kristen gwalugwa duw taakw, kip yarakara kavin ada nyanadi Yitaypika Duw dakidadi nyak. Mayim yawiy kwurkwanadi duwak awuk! Di mayim taba jaav sikuw, di yarakara kavin kwakwanaad waal jakuw, adiy sididiy taba jaav nimadiy tidakikik. \v 8 Gwurabab atampik yarakara kavin ada. Kip Yitaypika Duw Jisas Kraisak wukijibir ada. Jisas Krais dikidi kidi kupwaar dakidadi nyi ada walibab tinaad. Alik tikuw, gwur kip dikik apawa wukijibir ada. \v 9 Wunadiy Kristen gwalugwa duw, gwur gwurak awarwa awarwa wasupw-supwaan kwurtikwa aw Yitaypika Duw Jisas Krais gwuraam maaj parsakiyik-naad. Aw adi \it Jas\it* ada walibab tinaad pitakawum. \v 10 God diki maaj wasapwiydiy duwak awuk. Dikidi saam titaay, diki maaj wasapwiydakib, duw taakw dayaam jawjaay kwurdadiy. Aw day yarakara kip tijibir tidiy. Dayadiy atawa kwurdadiy sukw simaka-dadiygwur ata ata gwur kip yarakara kwagwurkikik adiy gwurak yakwanadiy vaal dayadiy nyidim. \v 11 Aw nyan lakwubana adiy Godak wukijibir dikik bwan kway maardiy duw, day kita mwiya rakarak tikwanadiy. Mwiya tayir Jop ab diki sipaar yidiy kagilik wak maarkuw, Godak wukijibir yarakara kip tad. Jop atampika mawul tidilik tikuw, ginyir God viyakita jaav kwurdid. A jaav bwu lakwugwura. Aw nyan lakwubana God di dikidiy duw takwak samasam wuki-kwanaad. \v 12 Wunadiy Kristen gwalugwa duw taakw, mwiya yitaypika jaav aal kika. Gwur aban takak tikik-gwura, ata nibiy nyan si sikiy-tikwa. Aw adawur God dikidi tip, aw kidi nyan kwabanadi kupw, aw niki jaav niki jaav dayadiy saam sikiy-tikwa gwuradiy maaj mwiyir tidakikik. Kip mwiya majir, “Ayiy,” ay “Maa,” waan aw. Aw li gwur atawa wakigwura, aw gwur God dikidi \it kot\it* im tikigwura, di gwuraam \it kotiy\it* maa a javik. \s1 Aw li duw taakw dayadiy mawul mwiyir wukijibir tidaak Godak bas sikidana, God barik kwanadiy duw taakw sipwutiy-kidadiy. \p \v 13 Gwuradiy duw taakw nuwukadiy valim tinadiy wakuw, adiy duw Godak bas sikwadiy sugwiyaan kwurdikik. Aw gwuradiy duw taakw nuwukadiy rakarak tinadiy wakuw, day Godak wayapiy sikwadiy \it song\it* aar a javik. \v 14 Gwura duw nak barik kwanaad? Adi duw di adiy God dikidiy duw takwak van tikwanadiy duwak maaj kwiytaka-kwaad. Day yakuw, aw day nyanadi Yitaypika Duw Jisas Krais diki danik tikuw, kwasa gwaar kwurkuw, adi barik kwanadi duwaam takakuw, day Godak bas sikwadiy adi duw diki giviyib sipwutiy-dikik. \v 15 Aw li adiy Godak bas sikwanadiy duw dayadiy mawul mwiyir wukijibir tidaak Godak bas sikidana, adi barik kwanadi duw dikidi giviyib God, nyanadi Yitaypika Duw, sipwutiy-kida. Aw li adi duw vaal yikuw, adiy vaal ab God sipwutiyaki-kidadiy. \v 16 Alik tikuw, gwur gwurak gwuradiy awarwa awarwa yigwuradiy valik wasapwiykuw, awarwa awarwak Godak bas as adiy valik. Aw li gwur atawa kwurkigwura, di gwuradiy vaal sipwutiyaki-kidadiy. Adi God diki milaam mwiyir mwiyirda tikwanadi duw, diki Godak bas sijibir sikwada maaj mwiya apawa tikwana. \v 17 Aw Yilayja di nyana pika duw-ad. Di apawa Godak bas sidid waal ji maardikik. Aw waal nabiy mugwul bap abwun ji maarin, kip tad. \v 18 Adiy nabiy yidaak, Yilayja maa Godak bas sidid waal jadakikik. Aw God mwugiydik, waal ata jaad. Jadik, adiy taba jaav mayim sidaak abab maa wardiy. \v 19-20 Wunadiy Kristen gwalugwa duw taakw, aw li gwura duw nak God diki mwiyir tikwana majik bwan kwiykuw, jaaw yidik, aw nikidi duw adi duwaam sibinin kariyakida God diki mwiya majib wukidikik maa, di lakwu-kwaad aal adi duwaam sibinin kariyakida, di adi duwaam diki mawul nyigil-kida Godak kajaan ti maarlikik nyanyi nyanyi. Awarab di mwugiykida God adi jaaw yinadi duw adiy dikidiy samasama valim yipakwutaka-dikik.