\id TIT \h Tito \toc1 Carta na̱chindahá Pablo nu̱ Tito \toc2 Tito \toc3 Tit. \mt1 Carta na̱chindahá Pablo nu̱ Tito \c 1 \s1 Cáha̱n Ndióxi̱ Pablo xi̱hi̱n Tito \p \v 1 Ye̱he̱ cúú u̱ Pablo, da̱ cája chúun cuéntá Ndióxi̱ ta cúú u̱ in apóstol cuéntá Jesucristo. Na̱chindahá Ndióxi̱ ye̱he̱ ca̱xi tu̱hun i̱ tu̱hun va̱ha sa̱ha̱ mé á nu̱ú ña̱yivi ña̱ ná candeé ini na mé á. Ta já ná canda̱a̱ ini na ña̱ nda̱a̱ sa̱ha̱ mé á jáchi̱ na̱ndica̱xi a na̱. \v 2 Ta ndáti tia̱hva na̱ cu̱hu̱n na̱ coo na xi̱hi̱n mé á a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱ jáchi̱ já na̱sa̱ha̱n Ndióxi̱ tu̱hun a nu̱ yo̱ tá cáma̱ni̱ ca̱va̱ sáhá sa̱ha̱ ñuyíví. Ta co̱ cáha̱n Ndióxi̱ ña̱ tu̱hun. \v 3 Ta viti na̱xi̱nu̱ co̱o qui̱vi̱ na̱sacu ini Ndióxi̱ jána̱ha̱ nu̱ú ña̱yivi ndá quia̱hva cuu candeé ini na mé á. Ta viti ndójo i̱ chuun ña̱ na̱sahnda Ndióxi̱ nu̱ú i̱ ña̱ ná ca̱xi tu̱hun i̱ tu̱hun va̱ha sa̱ha̱ Jesucristo nu̱ú ña̱yivi, mé a̱ jáca̱cu mí. \v 4 Chindahá i̱ tutu yóho nu̱ mún, Tito, da̱ cúú tátu̱hun ja̱hyi mí i̱ jáchi̱ in nu̱ú cándeé iní Jesucristo. Ta xíca̱ ta̱hví i̱ nu̱ Ndióxi̱, tátá yo̱ xi̱hín nu̱ú Jesucristo, xitoho í, mé a̱ jáca̱cu mí ña̱ ná caja cua̱há ña̱ma̱ni̱ xu̱hu̱n ta ná caja ña̱ ná coo va̱ha inún. \s1 Chuun na̱caja Tito isla Creta \p \v 5 Na̱jándicoo i̱ yo̱hó isla Creta ja̱n ña̱ ná jáxi̱nu̱ co̱ún chuun ña̱ na̱jándicoo ñáhñu i̱ ja̱n. Ndítahan ndica̱sún na̱ sa̱cua̱ha̱ nu̱ú na̱ cúú cuéntá Jesús in in ñuu tá quia̱hva na̱ndicani i̱ nu̱u̱n cajún. \v 6 Ta mé da̱ sa̱cua̱ha̱ yóho ndítahan cacuu da ña̱yivi va̱ha, da̱ a̱ cúu ñe̱he̱ íní ña̱yivi jána̱ni na sa̱há ña̱ cája da. Ta ndítahan nu̱ dá cacuu da da̱ co̱ó inga ñáha̱ xi̱hi̱n ta in túhún ñájíhí da̱ ndítahan coo. Ta ndítahan nu̱ú ja̱hyi da candeé ini na Ndióxi̱. Ta co̱ ndítahan nu̱ú ja̱hyi da caja na ña̱ núu joo ndítahan nu̱ ná candúsa na caja na ña̱ cáchí náná tátá na̱ já ná a̱ cúu chíca̱a̱n ña̱yivi cua̱chi ja̱ta̱ ná. \v 7 Jáchi̱ ndá da̱ cúú da̱ sa̱cua̱ha̱ cája chúun da cuéntá Ndióxi̱ sa̱há ña̱ cán quéa̱ ndítahan cacuu da in ña̱yivi nda̱a̱. Ta co̱ ndítahan nu̱ dá caja i̱chi̱ ini da ta ni co̱ ndítahan nu̱ dá caja cama ini da xi̱hín ña̱yivi. Ta ni ná a̱ cácuu da da̱ xíhí ta ni ná a̱ cátóó da̱ cani táhan da xi̱hín ña̱yivi ta ni ná a̱ cátóó da̱ ñe̱he̱ cua̱ha̱ dá jiu̱hún. \v 8 Ña̱ ndítahan nu̱ dá caja da quéa̱ caji̱i̱ ini da ndiquehe va̱ha da ña̱yivi vehe da ta ná caja da ña̱ va̱ha cuití va ta ná cacuu da da̱ ndísáhnu ini, da̱ cañehe va̱ha quia̱hva. Ta ndítahan nu̱ dá caja da ña̱ nda̱a̱ cuití va ta ná candi̱co̱ cáhnu da íchi̱ cuéntá Ndióxi̱ ta ná candaca vií da̱ yiquí cu̱ñu da ná a̱ cája da cua̱chi. \v 9 Ta ndítahan nu̱ dá cativi tuun da ña̱ nda̱a̱ sa̱há Jesucristo, ña̱ na̱catia̱hva da já quéa̱ cuu chindeé da̱ ña̱yivi xi̱hín ña̱ nda̱a̱ jána̱ha̱ da̱ nu̱ na̱. Ta xi̱hi̱n mé tu̱hun va̱ha yóho cuu jáxi̱nu̱ da̱ ini java ga̱ ña̱yivi, na̱ cáha̱n núu sa̱há tu̱hun Ndióxi̱. \p \v 10 Jáchi̱ cua̱há ña̱yivi co̱ cúni̱ na̱ caja na ña̱ cáchí tu̱hun Ndióxi̱. Ta tañu na̱ yóho ndúu cua̱há na̱ Israel. Co̱ó sa̱ha̱ toho tu̱hun cáha̱n na̱ ta xi̱hín ña̱ yóho jándahvi na ña̱yivi. \v 11 Yuhú na̱ yóho ndítahan chicají jáchi̱ xíca na jája̱ca̱ na̱ ji̱ní ña̱yivi ta ja̱nda̱ tócó ndihi na̱ ndúu vehe na̱cava na ji̱ni̱ ná xi̱hín ña̱ co̱ cúú ña̱ nda̱a̱ já ná ñe̱he̱ cua̱há na̱ jiu̱hún ja̱tá ña̱yivi jándahvi ñahá na̱. \p \v 12 Ta tañu na̱ yóho na̱sahi̱in in profeta ta já na̱cachi da já sa̱há ña̱yivi ñuu da, na̱ ndúu isla Creta cán: “Na̱ ndúu Creta cáha̱n na̱ ña̱ tu̱hún níí tiempo. Yucú na̱ ta nde̱hé na̱ ta júsá ndiva̱ha na caja chúun na”, na̱cachi da. \v 13 Ta ña̱ nda̱a̱ cúú ña̱ na̱ca̱ha̱n da̱ cán sa̱ha̱ ná. Ña̱ cán quéa̱ ndítahan nu̱u̱n jána̱ni va̱hún na̱ ña̱ ná candeé cáhnu ini na Jesús \v 14 ta ná a̱ táa jo̱ho na cuéntó ña̱ ndícani ña̱yivi Israel nu̱ ná jáchi̱ ña̱ quíxi ji̱ni̱ mé va na que̱á. Ta ná a̱ táa jo̱ho na nu̱ cáha̱n ña̱yivi, na̱ na̱caxoo nu̱ú ña̱ nda̱a̱. \p \v 15 Ta tá ndáca̱a̱n vií xíní túni̱ ña̱yivi já quéa̱ tócó ndihi ña̱ha cúú á ña̱ha vií nu̱ ná. Joo tá co̱ cándúsa ña̱yivi Ndióxi̱ ta ndáca̱a̱n ña̱ núu xíní túni̱ na̱ já quéa̱ tócó ndihi ña̱ha cúú á ña̱ núu nu̱ ná jáchi̱ co̱ íin vií ínima̱ ná xi̱hi̱n xíní túni̱ na̱. \v 16 Va̱tí cáchí na̱ yóho ña̱ cándeé ini na Ndióxi̱ joo xi̱hín ña̱ núu cája na náha̱ ña̱ mé a̱ nda̱a̱ co̱ cándeé ini na mé á. Sáá ndiva̱ha ini na ta a̱ xe̱én toho na caja na ña̱ nda̱a̱ sa̱há ña̱ cán quéa̱ ni in ña̱ha va̱ha a̱ cu̱ú caja na. \c 2 \s1 Ndítahan jána̱ha̱ yo̱ tu̱hun va̱ha sa̱há Jesús nu̱ú ña̱yivi \p \v 1 Ta ndítahan nu̱ mún, Tito jána̱hún ña̱yivi ndaja caja na ña̱ nda̱a̱, ña̱ cáchí tu̱hun Ndióxi̱ caja na. \v 2 Jána̱hún na̱ sa̱cua̱ha̱ ña̱ ndítahan cacuu na ña̱yivi ndisáhnu ini, na̱ íin toní ñúhú ña̱yivi xi̱hi̱n, na̱ ñéhe va̱ha quia̱hva xi̱hín ña̱ha. Ta ndítahan candeé va̱ha ini na Ndióxi̱ ta ndítahan qui̱hvi̱ ini na ña̱yivi ta ndítahan coo nda̱cú ini na já ná cuu candeé ini na tá ná ndoho ini na. \v 3 Ta quia̱hva já ndítahan coo toní ñúhú na̱ji̱hí sa̱cua̱ha̱ xi̱hín ña̱yivi. Ta co̱ ndítahan cacuu na na̱ji̱hí túhún ta ni ná a̱ cácuu na na̱ xíhí. Jáchi̱ ndítahan nu̱ ná cacuu na na̱ íin toní ñúhú ña̱yivi xi̱hi̱n sa̱há ña̱ va̱ha cája na. \v 4 Ta ndítahan jána̱ha̱ na̱ na̱ji̱hí yúta̱ ña̱ ná qui̱hvi̱ ini na yíi̱ ná xi̱hín ja̱hyi na. \v 5 Ta ndítahan ca̱hnu̱ na̱ mé ná ta ndítahan cacuu na ña̱yivi vií ta ná candaa va̱ha na vehe na ta ná caja na ña̱ va̱ha cuití va. Ta ndítahan candúsa na caja na ña̱ sáhndá yíi̱ ná nu̱ ná. Tá cája na tócó ndihi ña̱ yóho já quéa̱ a̱ ñéhe̱ íní ña̱yivi ca̱ha̱n núu na sa̱ha̱ tu̱hun Ndióxi̱. \p \v 6 Ta quia̱hva já ndítahan jáca̱hún da̱ tacú ná coo ndisáhnu ini da. \v 7 Xi̱hín ña̱ cájún jána̱hún nu̱ ná ndaja caja na ña̱ va̱ha. Ta xíní ñúhú jána̱ha̱ ndísáhnu ña̱ yóho nu̱ ná ta ná cajún ña̱ xi̱hín ndinuhu inún. \v 8 Ta ná ca̱hún ña̱ va̱ha cuití va já quéa̱ a̱ cúu chica̱a̱n ña̱yivi cua̱chi ja̱tu̱n. Ta xi̱hín ña̱ yóho cacahan nu̱u̱ na̱ co̱ cúní yo̱hó jáchi̱ a̱ cúu ca̱ha̱n i̱hvi̱ ná sa̱ha̱ ndihi ndó, na̱ cúú cuéntá Jesús. \p \v 9 Ta jáca̱hún ndá na̱ cája chúun xi̱hín xitoho na ña̱ ná caja na tócó ndihi ña̱ sáhndá xitoho na nu̱ ná jáchi̱ xíní ñúhú coo toní ñúhú na̱ xi̱hi̱n ná ta ná a̱ ndúcú ñehe i̱chi̱ na̱ tu̱hun nu̱ú xitoho na. \v 10 Ta ná a̱ cája cuíhná na̱ nu̱ ná joo ná cacuu na ndinuhu ña̱yivi nda̱a̱. Ta xi̱hín ña̱ yóho náha̱ ndá quia̱hva ndató ndiva̱ha cúú tu̱hun Ndióxi̱, ña̱ cáha̱n sa̱ha̱ mé á jáca̱cu a mí. \p \v 11 Na̱jána̱ha̱ Ndióxi̱ mí ña̱ cúni̱ a̱ caja cua̱há ña̱ma̱ni̱ xi̱hín ña̱yivi ta íin tia̱hva mé á jáca̱cu a tócó ndihi ña̱yivi. \v 12 Ta jána̱ha̱ mé á nu̱ yo̱ ña̱ ndítahan jándicoo í tócó ndihi ña̱ núu, ña̱ xíca iní caja í ñuyíví yóho. Jáchi̱ ndítahan nu̱ yo̱ ca̱hnu̱ í mí ta ná caja í ña̱ nda̱a̱ cuití va ta ná candi̱co̱ cáhnu í íchi̱ cuéntá Ndióxi̱. \v 13 Ta cáji̱i̱ iní nani ndáti tia̱hva í xi̱nu̱ co̱o qui̱vi̱ ndicó co̱o tucu Jesucristo xi̱hi̱n ndée̱ á. Ta cúú á Ndióxi̱ cáhnu ta jáca̱cu a mí. \v 14 Na̱ndiquia̱hva Jesucristo mé á quivi a sa̱há ndihí jáchi̱ cúni̱ a̱ jáca̱cu a mí ná a̱ cája ga̱ yo̱ ña̱ núu. Ta cúni̱ a̱ jándoo a tócó ndihi cua̱chí já ná nduú ña̱yivi cuéntá mé á ña̱ ná ndi̱hi iní caja í ña̱ va̱ha. \p \v 15 Ndítahan jána̱hún tócó ndihi ña̱ yóho nu̱ú ña̱yivi ta jáca̱hún na̱ ña̱ ná caja na ña̱ na̱ca̱hyí i̱ yóho. Ta ndítahan nu̱ mún jána̱nún ña̱yivi cája cua̱chi jáchi̱ íin sa̱hu̱n cahndún chuun nu̱ ná. Coto a̱ quiáhvún ña̱ma̱ni̱ nu̱ú ña̱yivi quehe núu na yo̱hó. \c 3 \s1 Ña̱ ndítahan caja na̱ cúú cuéntá Jesús \p \v 1 Xíní ñúhú jándicu̱hu̱n inún na̱ cúú cuéntá Jesús ña̱ ná coo jo̱ho na nu̱ sáhndá na̱ jutixia nu̱ ná. Ta ná coo tia̱hva na caja na ndá ña̱ na̱cuu nani cúú á ña̱ va̱ha. \v 2 Ta xíní ñúhú ca̱hún xi̱hi̱n ná ña̱ ná a̱ cáha̱n núu na sa̱há inga ña̱yivi ta ná a̱ cáni táhan na xi̱hín inga na joo vií caja na xi̱hi̱n ná. Ta ná a̱ ndíñehe jícó na̱ mé ná nu̱ú ndihi ña̱yivi. \p \v 3 Jáchi̱ ndítahan ndícu̱hu̱n iní ña̱ tá cáma̱ni̱ ndi̱hví íchi̱ cuéntá Jesús já na̱caja í cua̱há nu̱ú cua̱chi. Quíhví na̱sa̱caja í ta co̱ó na̱caja í ña̱ cúni̱ Ndióxi̱. Na̱candúsa í ña̱ tu̱hún, ña̱ na̱cachi na̱ jándahvi mí. Ta na̱sa̱caja í tá nu̱ú ña̱ núu jáchi̱ na̱ndia̱va̱ íní yo̱ caja í ña̱ ta mé cua̱chi na̱sahnda chuun nu̱ yo̱. Tócó ndihi qui̱vi̱ na̱sa̱caja í ña̱ núu ta na̱sa̱cuú ña̱yivi i̱hvi̱ ini. Na̱sa̱ndají ña̱yivi mí ta ndaja mí na̱sa̱ndají táhan í viti. \v 4 A̱nda̱ jáví Ndióxi̱, mé a̱ jáca̱cu mí na̱jána̱ha̱ nu̱ yo̱ ña̱ táhvi̱ ini a sa̱ha̱ yo̱ ta quíhvi̱ ini a mí. \v 5 Sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱jáca̱cu a mí. Ta co̱ó na̱caja ña̱ sa̱há ña̱ va̱ha na̱caja í. Joo na̱jáca̱cu a mí jáchi̱ táhnda̱ ini a sa̱ha̱ yo̱. Na̱jándoo a cua̱chí ta xi̱hín ña̱ yóho na̱caja ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ña̱ na̱nduú ña̱yivi sa̱á, na̱ xíca ichí sa̱á viti. \v 6 Na̱xi̱hi̱ Jesucristo sa̱ha̱ yo̱ ña̱ ná jáca̱cu a mí ta xi̱hín ña̱ yóho na̱chutú nda̱a̱ ínima̱ yo̱ xi̱hi̱n ínima̱ yi̱i̱ mé á. \v 7 Na̱caja Ndióxi̱ ña̱ma̱ni̱ uun xi̱hi̱n yo̱ ña̱ ná canduu nda̱a̱ yó nu̱ mé á sa̱há ña̱ cán quéa̱ ndáti tia̱hva í cu̱hu̱n yo̱ coo í xi̱hi̱n mé á a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \p \v 8 Ta tócó ndihi ña̱ cáhyí i̱ yóho cúú á ña̱ nda̱a̱. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ cúni̱ ña̱ ná ndinuhu inún jána̱hún ña̱ yóho nu̱ú ña̱yivi, na̱ cúú cuéntá Jesús ña̱ ná ndi̱hi ini na caja na ña̱ va̱ha. Jáchi̱ ña̱ na̱ca̱hyí i̱ yóho cúú á ña̱ va̱ha ta cuu chindeé a̱ tócó ndihi ña̱yivi. \v 9 Joo coto a̱ quíhvi nuún nditúhún xi̱hín ña̱yivi cáha̱n tu̱hun quíhví, ña̱ ndícani sa̱há chi̱chi tásáhnu jícó yo̱. Ta a̱ ndíhvi ndó cani táhan yúhu̱ ndó xi̱hi̱n ná sa̱ha̱ ley Moisés jáchi̱ co̱ó sa̱ha̱ toho ña̱ yóho ta mé a̱ uun va quéa̱ cani táhan ndó xi̱hi̱n ná. \p \v 10 Tá íin in na̱ cúú cuéntá Jesús ta tá cúni̱ na̱ cani táhan na xi̱hín java ga̱ na̱ cúú cuéntá Jesús, xíní ñúhú jána̱nún na̱ ña̱ ná a̱ cája ga̱ na̱ ña̱ yóho. In á i̱vi̱ tañu cuití va ca̱hún xi̱hi̱n na̱ ta tá co̱ cúni̱ na̱ cuni jo̱ho na ña̱ cáhu̱n xi̱hi̱n ná já quéa̱ tavún na̱ ña̱ ná cu̱hu̱n na̱. \v 11 Jáchi̱ sa̱ xíni̱ va̱hún ña̱ na̱nde̱ta nuu ña̱ núu xíní túni̱ ná ta sa̱ xíni̱ va̱ha na ña̱ cája na cua̱chi. \s1 Sáhndá Pablo chuun nu̱ Tito \p \v 12 Tá ná chindahá i̱ Artemas á Tíquico nu̱u̱n já quéa̱ ndi̱hi inún cu̱hu̱n ñuu Nicópolis jáchi̱ cán cája i̱ cuéntá coo i̱ tiempo vi̱xi. \v 13 Xíní ñúhú ndinducún ndaja cuu chindeún Apolos xi̱hi̱n Zenas, mé da̱ tia̱hva ley. Quia̱hvún ña̱ha nu̱ ná já ná a̱ ndíma̱ni̱ ña̱ha tá ná quee na cu̱hu̱n na̱ viaje na̱. \v 14 Ta ndítahan nu̱ ndihi na̱ cúú cuéntá Jesús jácuaha na ndaja caja na ña̱ va̱ha xi̱hín java ga̱ ña̱yivi. Ta ndítahan nu̱ ná chindeé na̱ ndá ña̱yivi na̱cuu na ndíma̱ni̱ ña̱ha nu̱. Tá ná caja na ña̱ yóho já quéa̱ a̱ cóo uun va na ñuyíví yóho. \s1 Ndínda̱yí Pablo Tito \p \v 15 Tócó ndihi na̱ ndúu xi̱hín i̱ chíndahá na̱ Ndióxi̱ coún ta chíndahá nde̱ Ndióxi̱ coo ndihi na̱ cúú cuéntá Jesús cán jáchi̱ xíni̱ va̱ha i̱ ña̱ quíhvi̱ ini na nde̱he̱ sa̱há ña̱ cándeé iní Jesús. Ná caja Ndióxi̱ cua̱há ña̱ma̱ni̱ xi̱hi̱n ndihi ndó. Já ná coo.