\id 1JN \h 1 Juan \toc1 Carta nu̱ cuítí na̱ca̱hyí Juan nu̱ú na̱ cúú cuéntá Jesús \toc2 1 Juan \toc3 1 Jn. \mt1 Carta nu̱ cuítí na̱ca̱hyí Juan nu̱ú na̱ cúú cuéntá Jesús \c 1 \s1 Cáxi tu̱hun Juan nu̱ú ña̱yivi sa̱há Jesucristo \p \v 1 Cáhyí nde̱ carta yóho nu̱ ndó sa̱há Jesucristo, mé á na̱sahi̱in ja̱nda̱ tá cáma̱ní ca̱va̱ sáhá sa̱ha̱ ñuyíví. Mé nde̱ na̱xini jo̱ho nde̱ ña̱ na̱ca̱ha̱n mé á ta chí na̱xini xi̱hín nu̱ú nde̱ mé á. Na̱sande̱hé nde̱ a̱ ta na̱cani ndaa ndahá nde̱ a̱. Cáha̱n nde̱ sa̱há Jesucristo mé á cúú tu̱hun Ndióxi̱, ña̱ cája ña̱ ná catacu ña̱yivi a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \v 2 Na̱jána̱ha̱ mé á nu̱ú ña̱yivi ta mé nde̱ na̱xini nde̱ a̱ sa̱há ña̱ cán quéa̱ cáxi tu̱hun nde̱ nu̱ú ña̱yivi sa̱ha̱ mé á. Ta ndícani nde̱ nu̱ mé ndó viti sa̱ha̱ Jesucristo, mé á sa̱ ja̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱ íin a xi̱hi̱n Ndióxi̱, tátá a̱ ta co̱ ndíhi toho sa̱há. Viti na̱quixi a na̱jána̱ha̱ mé á nu̱ yo̱. \v 3 Ta cáxi tu̱hun nde̱ nu̱ ndo̱ ña̱ na̱xini nde̱ xi̱hín ña̱ na̱xini jo̱ho nde̱ já ná cuu in canduu ndó xi̱hi̱n mé nde̱. Jáchi̱ in na̱nduu yó xi̱hi̱n Ndióxi̱, tátá yo̱ ta xi̱hín Jesucristo, mé a̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. \v 4 Ta cáhyí nde̱ ña̱ yóho nu̱ ndo̱ já ná ndicutú nda̱a̱ ínima̱ yo̱ xi̱hín ña̱ caji̱i̱ íní yo̱. \s1 Jándiye̱he̱ ndaa Ndióxi̱ nu̱ íin a \p \v 5 Ña̱ na̱jána̱ha̱ Jesucristo nu̱ú nde̱ cúú á ña̱ jána̱ha̱ nde̱ nu̱ ndó viti: Jándiye̱he̱ ndaa Ndióxi̱ nu̱ íin a ta ni loho ña̱ naá co̱ íin nu̱ íin mé á. \v 6 Tá ná cachi yó ña̱ in na̱nduú xi̱hín Jesucristo nani cája í cua̱chi já quéa̱ cúú á tátu̱hun ndúu yi̱i̱ yó nu̱ú naá jáchi̱ cátúhún yo̱ ta co̱ cája í ña̱ nda̱a̱. \v 7 Joo tá ndúu yó nu̱ yéhe̱ tá quia̱hva íin Ndióxi̱ nu̱ú ña̱ yéhe̱ já quéa̱ in nduu ndihí. Ta Jesucristo, mé a̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱ jándoo ndihi a cua̱chí jáchi̱ na̱xi̱ta̱ ni̱i̱ á sa̱ha̱ yo̱ tá na̱xi̱hi̱ a̱ ndi̱ca crúxu̱. \p \v 8 Ta tá ná cachi yó ña̱ co̱ó toho cua̱chi cája í já quéa̱ jándahví mé ví ta co̱ ndáca̱a̱n ña̱ nda̱a̱ iní. \v 9 Joo tá ná na̱hma̱ yó cua̱chí nu̱ Ndióxi̱ já quéa̱ cuu candeé iní ña̱ caja nda̱a̱ Ndióxi̱ xi̱hi̱n yo̱ jáchi̱ caja cáhnu ini a sa̱há cua̱chí ta ndaja vií a̱ mí nu̱ tócó ndihi ña̱ núu. \v 10 Joo tá ná cachí ña̱ ni in túhún toho cua̱chi co̱ó na̱caja í já quéa̱ ndája túhún yo̱ Ndióxi̱ ta xi̱hín ña̱ yóho náha̱ ña̱ mé a̱ nda̱a̱ táhyí co̱ó na̱ndiquehe va̱ha í tu̱hun va̱ha cáha̱n sa̱ha̱ mé á. \c 2 \s1 Jesucristo quéa̱ cáha̱n cua̱chí a̱ sa̱ha̱ yó nu̱ Ndióxi̱ \p \v 1 Cande̱hé ndó. Mé ndó cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi válí i̱ ta cáhyí i̱ ña̱ yóho nu̱ ndo̱ ña̱ ná a̱ cája ndó cua̱chi. Ta va̱tí ná caja ndó cua̱chi joo íin Jesucristo cáha̱n cua̱chí a̱ sa̱ha̱ yó nu̱ Ndióxi̱, tátá a̱. Ta cája mé á ña̱ nda̱a̱ cuití va. \v 2 Jáchi̱ na̱cha̱hvi Jesucristo sa̱há cua̱chí tá na̱xi̱hi̱ a̱ ndi̱ca crúxu̱. Já quéa̱ xi̱hín ña̱ yóho cuu caja cáhnu ini Ndióxi̱ sa̱há cua̱chí. Ta a̱ ju̱ú sa̱há cua̱chi mé cuití yo̱, va̱ha jáchi̱ na̱xi̱hi̱ rí a̱ sa̱há cua̱chi ndaja táhan na̱ ndúu ñuyíví. \p \v 3 Jáchi̱ tá cája í ña̱ sáhndá Ndióxi̱ já quéa̱ náha̱ ña̱ mé a̱ nda̱a̱ táhyí xíni̱ yo̱ mé á. \v 4 Joo tá cáchí in na ña̱ xíni̱ na̱ Ndióxi̱ nani co̱ cája na ña̱ sáhndá mé á já quéa̱ cúú ná na̱ tu̱hún ta co̱ ndáca̱a̱n ña̱ nda̱a̱ ini na. \v 5 Joo na̱ cája ña̱ sáhndá Ndióxi̱, náha̱ ña̱ mé a̱ nda̱a̱ táhyí quíhvi̱ ini na mé á ta xi̱hín ña̱ yóho cánda̱a̱ ini yó ña̱ in na̱nduu na xi̱hi̱n mé á. \v 6 Ta ndá na̱ cáchí ña̱ in na̱nduu na xi̱hi̱n Ndióxi̱, xíní ñúhú caja na tá quia̱hva na̱caja Jesucristo tá na̱sahi̱in a ñuyíví yóho. \s1 Sáhndá Ndióxi̱ chuun ña̱ ná qui̱hvi̱ ini táhan í \p \v 7 Cande̱hé ndó ñani i̱, na̱ cúú cuéntá Jesús. Co̱ cáhyí i̱ nu̱ ndó in chuun sa̱á ña̱ na̱sahnda Ndióxi̱ caja ndó. Cúú á mé chuun na̱ta̱hnda̱ nu̱ ndó caja ndó ja̱nda̱ mé sa̱ha̱ tá na̱ndi̱hvi ndó íchi̱ cuéntá Jesús. Ta cúú á ña̱ sa̱ na̱xini jo̱ho ndó a̱nda̱ mé cán. \v 8 Joo mé a̱ nda̱a̱ ña̱ cáhyí i̱ yóho cúú á chuun sa̱á jáchi̱ sáhndá Ndióxi̱ ña̱ ná qui̱hvi̱ ini táhan í. Ta tá cája í ña̱ sáhndá Ndióxi̱ já quéa̱ quée ndihi ña̱ naá cua̱ha̱n ta mé a̱ nda̱a̱ jándiye̱he̱ Jesucristo ínima̱ yo̱ jáchi̱ quíhvi̱ ini táhan í tá quia̱hva na̱caja mé á. \p \v 9 Ta ndá na̱ ná cachi ña̱ sa̱ na̱ndiye̱he̱ ínima̱ ná na̱caja Jesucristo nani cándají na̱ ñani na, na̱ cúú cuéntá Jesús já quéa̱ cúni̱ cachi a ña̱ ndúu yi̱i̱ ná nu̱ú naá ndiva̱ha. \v 10 Ta ndá na̱ quíhvi̱ ndusa ini ñani na já quéa̱ cúni̱ cachi a ña̱ mé a̱ nda̱a̱ jándiye̱he̱ Jesucristo ínima̱ ná ta ni in ña̱ha a̱ cúu caja ña̱ ná ndacava na nu̱ú cua̱chi. \v 11 Joo ndá na̱ cándají ñani na já quéa̱ ndúu na nu̱ú naá ta xíca na nu̱ú naá yáve̱. Ta ni co̱ xíni̱ na̱ ndáchí xíca na jáchi̱ cúú ná tátu̱hun na̱ cuaá jáchi̱ ndúu na nu̱ú naá. \p \v 12 Mé ndó cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱ ta cáhyí i̱ carta yóho nu̱ ndo̱ jáchi̱ sa̱há ña̱ na̱caja Jesucristo na̱caja cáhnu ini Ndióxi̱ sa̱há cua̱chí. \v 13 Ta cáhyí i̱ carta yóho nu̱ ndó, na̱ta̱a, na̱ cúú tátá jáchi̱ na̱canda̱a̱ ini ndó sa̱há Jesucristo, mé a̱ sa̱ íin ja̱nda̱ tá na̱cava sáhá sa̱ha̱ ñuyíví. Ta cáhyí ri̱ carta yóho nu̱ ndó, ta̱a yúta̱ jáchi̱ na̱candeé ndó na̱sa̱hnu̱ ndó nu̱ú tiñáhá sa̱cua̱ha̱. \p Cande̱hé ndo̱. Mé ndó cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱ ta cáhyí i̱ carta yóho nu̱ ndo̱ jáchi̱ na̱canda̱a̱ ini ndó yo cúú Ndióxi̱, tátá yo̱. \v 14 Ta cáhyí ri̱ carta yóho nu̱ ndó, na̱ cúú tátá jáchi̱ na̱canda̱a̱ ini ndó sa̱há Jesucristo, mé a̱ sa̱ íin ja̱nda̱ tá na̱cava sáhá sa̱ha̱ ñuyíví. Ta cáhyí ri̱ carta yóho nu̱ ndó, ta̱a yúta̱ jáchi̱ sáhan ndeé ini ndó ta ndáca̱a̱n tu̱hun Ndióxi̱ ini ínima̱ ndo̱ ta na̱candeé ndó na̱sa̱hnu̱ ndó nu̱ú tiñáhá sa̱cua̱ha̱. \p \v 15 Ta coto a̱ cátóó ndó ña̱ cúú cuéntá ñuyíví yóho ta ni a̱ ndiáva̱ ini ndo̱ cacomí ndó ña̱ ndúu ñuyíví yóho. Jáchi̱ ndá na̱ cúni̱ ña̱ha ñuyíví yóho já quéa̱ cúni̱ cachi a ña̱ co̱ cúni̱ na̱ Ndióxi̱, tátá yo̱. \v 16 Jáchi̱ ni in ña̱ núu ndúu ñuyíví yóho co̱ó va̱xi a cuéntá Ndióxi̱, tátá yo̱. Ta ña̱ yóho cúú á ña̱ a̱ váha toho cáhvi ini ña̱yivi caja na ta jári ndiáva̱ ini na cacomí na̱ ña̱ xíní na̱ xi̱hín nu̱u̱ ná ta jári ndíñehe jícó ndiva̱ha na mé ná sa̱há ña̱ cómí na̱. Ndijáá ña̱ yóho cúú á ña̱ núu quíxi mé ñuyíví yóho. \v 17 Va̱xi qui̱ví ndihi sa̱ha̱ tócó ndihi ña̱ ndiáva̱ ini ña̱yivi ta ja̱nda̱ mé ñuyíví yóho ndihi sa̱há joo ndá na̱ cája ña̱ sáhndá Ndióxi̱, na̱ cán cúú na̱ catacu nu̱ íin mé á a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \s1 Na̱ co̱ cúní táhan xi̱hín Jesucristo \p \v 18 Cande̱hé ndo̱ jáchi̱ cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱. Ja̱lóho cúni̱ ndihi sa̱ha̱ ñuyíví ta sa̱ xíni̱ jo̱ho ndó sa̱há in da va̱xi caja i̱hvi̱ xi̱hín Jesucristo. Ta mé tiempo yóho sa̱ na̱queta cua̱há na̱ co̱ cúní táhan xi̱hi̱n mé á. Sa̱há ña̱ yóho sa̱ cánda̱a̱ ini yó ña̱ sa̱ na̱cayati qui̱ví ndihi sa̱há ñuyíví yóho. \v 19 Mé na̱ co̱ cúní táhan xi̱hín Jesucristo yóho na̱sa̱ñúhu na tañu mí. Joo a̱ ju̱ú toho na cuéntá mí na̱sa̱cuu na. Jáchi̱ tá ná cacuu na cuéntá mí já canduu na tañu mí, nduu. Joo na̱queta na cua̱ha̱n na̱ já ná na̱ha̱ ña̱ mé a̱ nda̱a̱ co̱ cúú ná cuéntá mí. \p \v 20 Joo nu̱ mé ndó na̱sa̱ha̱n Jesucristo ínima̱ yi̱i̱ mé á sa̱há ña̱ cán quéa̱ tócó ndihi ndó cúú ndó ña̱yivi xíni̱ ña̱ nda̱a̱. \v 21 Tá cáhyí i̱ carta yóho nu̱ ndo̱, co̱ cúú á sa̱há ña̱ co̱ xíni̱ ndó ña̱ nda̱a̱. Joo cúú á sa̱há ña̱ sa̱ xíni̱ ndó ña̱ nda̱a̱ ta sa̱ xíni̱ ndo̱ ña̱ ni in túhún ña̱ tu̱hún a̱ cúu quixi tañu ña̱ nda̱a̱. \p \v 22 Na̱ tu̱hún cúú ná na̱ co̱ cúni̱ ndicuni ña̱ cúú Jesucristo mé á na̱chindahá Ndióxi̱ jáca̱cu a ña̱yivi. Mé na̱ tu̱hún yóho cúú ná na̱ co̱ cúní táhan xi̱hín Jesucristo jáchi̱ co̱ cúni̱ na̱ ndicuni na Ndióxi̱, tátá yo̱ ta ni co̱ cúni̱ na̱ ndicuni na Jesucristo, mé a̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. \v 23 Jáchi̱ ndá na̱ chíje̱hé tu̱hun ña̱ xíni̱ na̱ Jesucristo, ja̱hyi Ndióxi̱ já cúni̱ cachi a ña̱ co̱ó in na̱nduu na xi̱hi̱n Ndióxi̱, tátá yo̱. Joo na̱ cua̱ha̱n xoo Jesucristo, ja̱hyi Ndióxi̱ in na̱nduu na xi̱hi̱n Ndióxi̱, tátá yo̱. \p \v 24 Sa̱há ña̱ cán quéa̱ xíní ñúhú cacu va̱ha ndó tu̱hun Ndióxi̱ ini ínima̱ ndó, jáchi̱ cúú á ña̱ na̱xini jo̱ho ndó ja̱nda̱ mé sa̱ha̱ tá na̱ndiquehe ndó íchi̱ cuéntá Jesús. Ta tá mé a̱ nda̱a̱ ndíca̱a̱n ña̱ na̱xini jo̱ho ndó ini ínima̱ ndo̱ já quéa̱ a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱ in nduu ndó xi̱hi̱n Ndióxi̱, tátá yo̱ ta in nduu ndó xi̱hín Jesucristo, mé a̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. \v 25 Ta na̱sa̱ha̱n Jesucristo tu̱hun a nu̱ yo̱ ña̱ catacú xi̱hi̱n mé á a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \p \v 26 Cáhyí i̱ ña̱ yóho nu̱ ndo̱ já ná canda̱a̱ ini ndó sa̱há na̱ cúni̱ jándahvi ndo̱hó. \v 27 Joo ndáca̱a̱n ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ini ndó, mé a̱ na̱sa̱ha̱n Jesucristo nu̱ ndo̱. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ co̱ xíní ñúhú toho ndó inga na jána̱ha̱ na̱ ndo̱hó jáchi̱ mé ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱, ña̱ ndáca̱a̱n ini ndó ja̱n jána̱ha̱ tócó ndihi ña̱ha nu̱ ndo̱. Ta ña̱ jána̱ha̱ mé á nu̱ ndó cúú á ña̱ nda̱a̱ ta co̱ cúú á ña̱ tu̱hún. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ xíní ñúhú catáhan tuun ndó xi̱hín Jesucristo tá quia̱hva sácaja ndó jáchi̱ quia̱hva já na̱jána̱ha̱ ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ nu̱ ndo̱. \p \v 28 Cande̱hé ndo̱ jáchi̱ cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱. Xíní ñúhú catáhan tuun í xi̱hín Jesucristo já ná cuu candeé iní mé á tá ná canáha̱ mé á quixi a ta já ná a̱ cácahan nu̱u̱ yo̱ tá ná cuní mé á. \v 29 Mé ndó sa̱ cánda̱a̱ ini ndó ña̱ cája Jesucristo ndinuhu ña̱ nda̱a̱ cuití va. Ta tá cája mé ndó ña̱ nda̱a̱ já quéa̱ jána̱ha̱ ndó ña̱ mé a̱ nda̱a̱ cúú ndó ja̱hyi Ndióxi̱. \c 3 \s1 Na̱ cúú ja̱hyi Ndióxi̱ \p \v 1 Cande̱hé ndó. A̱ ju̱ú quia̱hva quíhvi̱ ini Ndióxi̱, tátá yo̱ mí a̱nda̱ na̱sa̱ha̱n ña̱ma̱ni̱ nu̱ yo̱ cananí yo̱ ja̱hyi Ndióxi̱ ta mé a̱ nda̱a̱ cúú yó ja̱hyi mé á. Joo ña̱yivi ñuyíví co̱ xíni̱ na̱ Ndióxi̱ sa̱há ña̱ cán quéa̱ co̱ ndícuni na ña̱ cúú yó ja̱hyi mé á. \v 2 Cande̱hé ndo̱, ñani máni̱, na̱ cúú cuéntá Jesús. Sa̱ cúú yó ja̱hyi Ndióxi̱ va̱tí viti ñúhú co̱ cánda̱a̱ iní ndá quia̱hva nduú. Joo cánda̱a̱ va̱ha iní ña̱ tá ná quixi Jesucristo já nduú tá quia̱hva cáa mé á jáchi̱ cuní mé á tá quia̱hva cáa tá íin a. \v 3 Ta tócó ndihi na̱ ndáti nduu na tá quia̱hva cáa mé á já quéa̱ ndaja vií na̱ mé ná jáchi̱ cúni̱ na̱ coo vií na̱ tá quia̱hva íin vií Jesucristo. \p \v 4 Tócó ndihi na̱ cája cua̱chi sáhnu̱ na̱ nu̱ ley Ndióxi̱ jáchi̱ tócó ndihi ña̱ núu cúú á cua̱chi nu̱ ley Ndióxi̱. \v 5 Mé ndó sa̱ cánda̱a̱ ini ndó ña̱ na̱quixi Jesucristo ñuyíví yóho ta na̱xi̱hi̱ a̱ já ná cuu ndoo cua̱chi ña̱yivi. Ta co̱ó ni in túhún toho cua̱chi mé á. \v 6 Sa̱há ña̱ cán quéa̱ tócó ndihi na̱ cátivi tuun xi̱hi̱n mé á co̱ xíca nuu ga̱ na̱ cája na cua̱chi. Joo na̱ xíca cája cua̱chi jána̱ha̱ na̱ ña̱ co̱ xíni̱ toho na̱ mé á ta jána̱ha̱ na̱ ña̱ co̱ cúú na̱ cuéntá mé á. \v 7 Cande̱hé ndó jáchi̱ cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱. Cuéntá coo ndó ná a̱ jándahvi ni in na ndo̱hó. Jáchi̱ ña̱yivi nda̱a̱ cája nda̱a̱ na̱ tá quia̱hva cája Jesucristo. \v 8 Joo na̱ xíca nuu cája cua̱chi cúú ná cuéntá tiñáhá sa̱cua̱ha̱ jáchi̱ ja̱nda̱ mé sa̱ha̱ na̱caja rí cua̱chi. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱xi̱nu̱ Jesucristo ñuyíví yóho, mé á cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱ ta na̱quixi a jándihi a sa̱há ña̱ núu cája tiñáhá sa̱cua̱ha̱. \p \v 9 Ni in túhún toho na̱ cúú ja̱hyi Ndióxi̱ co̱ xíca na cája na cua̱chi jáchi̱ viti na̱nduu na tá quia̱hva íin mé á. Ta co̱ cúni̱ ga̱ na̱ caca nuu na caja na cua̱chi jáchi̱ cúú ná ja̱hyi Ndióxi̱. \v 10 A̱ íhvi̱ toho ndicuní ndá na̱ cúú ja̱hyi Ndióxi̱ ta ndá na̱ cúú ja̱hyi tiñáhá sa̱cua̱ha̱. Jáchi̱ na̱ co̱ cája ña̱ nda̱a̱ ta na̱ co̱ quíhvi̱ ini ñani táhan na̱ cán cúú ná jána̱ha̱ ña̱ co̱ cúú ná cuéntá Ndióxi̱. \s1 Ndítahan nu̱ yo̱ qui̱hvi̱ ini táhan í \p \v 11 Ja̱nda̱ mé sa̱ha̱ tá na̱ndiquehe ndó íchi̱ cuéntá Jesús já na̱xini jo̱ho ndó ña̱ cáchí tu̱hun Ndióxi̱ ña̱ ndítahan qui̱hvi̱ ini táhan í. \v 12 Co̱ ndítahan caja í tá quia̱hva na̱caja Caín sa̱nahá jáchi̱ na̱sa̱cuu da cuéntá tiñáhá sa̱cua̱ha̱. Ta na̱sahní da̱ ñani da jáchi̱ mé Caín na̱sa̱caja da ña̱ núu cuití va ta na̱ndicuni da ña̱ va̱ha cuití va na̱sa̱caja ñani da. \p \v 13 Cande̱hé ndó, ñani mí i̱, na̱ cúú cuéntá Jesús. A̱ cátóntó ndo̱ tá cándají ña̱yivi ñuyíví ndo̱hó. \v 14 Tá quíhvi̱ iní na̱ cúú cuéntá Jesús já quéa̱ sa̱ xíni̱ yo̱ sa̱ na̱jáca̱cu mé á mí ná a̱ cúhu̱n toho í indayá joo cu̱hu̱n í coo í nu̱ íin mé á indiví. Joo ndá na̱ co̱ quíhvi̱ ini ñani táhan na, cúú ná tátu̱hun in ndi̱i. \v 15 Ta tócó ndihi na̱ cándají ñani táhan cúú ná tátu̱hun in na̱ sáhní ndi̱i jáchi̱ sáhní na̱ ñani táhan na ini ínima̱ na̱. Ta mé ndó sa̱ cánda̱a̱ ini ndó ña̱ ni in na̱ sáhní ndi̱i co̱ núná nu̱ ná cu̱hu̱n na̱ indiví catacu na a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \v 16 Mé Jesucristo na̱jána̱ha̱ nu̱ yo̱ ndá quia̱hva cája ndusa in na̱ quíhvi̱ ini ñani táhan jáchi̱ na̱xi̱hi̱ a̱ sa̱ha̱ yo̱. Quia̱hva já ndítahan ri nu̱ mí ví coo tia̱hva í quiví sa̱há ñaní táhan í, na̱ cúú cuéntá Jesús. \v 17 Joo tá íin in na ta íin cua̱há ndiva̱ha ña̱ha nu̱ ná ta co̱ cúni̱ na̱ chindeé na̱ na̱ cúú cuéntá Jesús, na̱ ndíma̱ní ña̱ha nu̱u̱ já quéa̱ a̱ cu̱ú cachi na ña̱ quíhvi̱ ini na Ndióxi̱. \v 18 Mé ndó cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱ sa̱há ña̱ cán quéa̱ cáha̱n i̱ xi̱hi̱n ndo̱ ña̱ xíní ñúhú jána̱ha̱ yó xi̱hín ña̱ cája í ña̱ quíhvi̱ iní ñani táhan í ta a̱ ju̱ú xi̱hi̱n yuhú ni̱nu uun í cuití va. \s1 Co̱ ndítahan cayi̱hví yo̱ Ndióxi̱ tá cája í ña̱ sáhndá a̱ \p \v 19 Tá cája í ña̱ nda̱a̱, ña̱ cúni̱ Ndióxi̱ já quéa̱ cánda̱a̱ iní ña̱ cúú yó cuéntá mé á ta íin va̱ha iní xi̱hín mé á. \v 20 Ta va̱tí cáhvi iní ña̱ co̱ó na̱caja va̱ha í joo xíni̱ va̱ha chága̱ Ndióxi̱ á mé a̱ nda̱a̱ na̱caja núu í á co̱ó a̱ jáchi̱ xíni̱ mé á tócó ndihi ña̱ha. \v 21 Cánde̱hé ndó ñani máni̱, na̱ cúú cuéntá Jesús. Tá xíni̱ va̱ha í ña̱ ndáca̱a̱n ña̱ va̱ha ínima̱ yo̱ já quéa̱ co̱ yíhví toho í ca̱ha̱n í xi̱hi̱n á. \v 22 Ta mé Ndióxi̱ quéa̱ quia̱hva tócó ndihi ña̱ xíca̱ yó nu̱ á jáchi̱ mé a̱ nda̱a̱ cája í ña̱ sáhndá a̱ nu̱ yo̱ ta cáji̱i̱ íní mé á xi̱hín ña̱ cája í. \v 23 Ta ña̱ sáhndá Ndióxi̱ nu̱ yo̱ cúú á ña̱ ná candeé iní Jesucristo, mé a̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi mé á. Ta sáhndá a̱ nu̱ yo̱ ña̱ ná qui̱hvi̱ ini táhan í tá quia̱hva na̱ta̱hnda̱ chuun nu̱ yó caja í. \v 24 Ta na̱ cája ña̱ sáhndá Ndióxi̱ in na̱nduu na xi̱hi̱n mé á ta in na̱nduu mé á xi̱hín na̱. Ta sa̱há ña̱ na̱sacu Ndióxi̱ ínima̱ yi̱i̱ mé á ini in in í sa̱há ña̱ cán quéa̱ náha̱ ña̱ in na̱nduu yó xi̱hi̱n mé á. \c 4 \s1 Ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ co̱ ndíque táhan xi̱hi̱n ínima̱ quini ña̱ ndáca̱a̱n ini na̱ co̱ cúní táhan xi̱hín Jesucristo \p \v 1 Cande̱hé ndo̱, ñani mí i̱, na̱ cúú cuéntá Jesús. A̱ cándúsa ndó tócó ndihi na̱ cáchí ña̱ cúú ná cuéntá Ndióxi̱ jáchi̱ cua̱ha̱ ná cúú ná na̱ tu̱hún. Ña̱ xíní ñúhú caja ndó quéa̱ coto ndojó ndó na̱ já ná canda̱a̱ ini ndó á mé a̱ nda̱a̱ ndáca̱a̱n ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ini na á co̱ó a̱. Jáchi̱ cua̱há ndiva̱ha na̱ tu̱hún na̱ndicui̱ta nuu na ñuyíví yóho jándahvi na ña̱yivi va̱tí cáchí na̱ cáha̱n na̱ cuéntá Ndióxi̱. \v 2 Xi̱hín ña̱ yóho cuu canda̱a̱ ini ndó ndá na̱ cúú na̱ ñúhu ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ini jáchi̱ tócó ndihi na̱ cándúsa ña̱ na̱nduu Jesucristo in ña̱yivi ñuyíví yóho na̱ cán cúú ná na̱ ñúhu ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ini. \v 3 Joo na̱ co̱ cándúsa ña̱ na̱nduu Jesucristo in ña̱yivi ñuyíví yóho, na̱ cán cúú ná na̱ co̱ ñúhu ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ini jáchi̱ ña̱ ndáca̱a̱n ini na̱ cán cúú ínima̱ quini, ña̱ co̱ cúní táhan xi̱hín Jesucristo. Sa̱ na̱xini jo̱ho ndó ña̱ quixi tá quixi mé ínima̱ quini, ña̱ co̱ cúní táhan xi̱hín Jesucristo ta sa̱ íin a ñuyíví yóho viti. \p \v 4 Cande̱hé ndo̱ jáchi̱ cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱ ta cúú ndó cuéntá Ndióxi̱. Na̱candeé ndó na̱sa̱hnu̱ ndó nu̱ú na̱ jána̱ha̱ ña̱ tu̱hún ja̱n jáchi̱ tóyíí chága̱ ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ndáca̱a̱n ínima̱ ndo̱ a̱ ju̱ú ga̱ ínima̱ quini ndáca̱a̱n ínima̱ ña̱yivi ñuyíví. \v 5 Mé na̱ ja̱n cúú ná cuéntá ña̱ núu ñuyíví yóho ta ña̱ha ñuyíví yóho cuití cáha̱n na̱ sa̱ha̱. Ta ña̱yivi ñuyíví táa jo̱ho na ña̱ cáha̱n na̱. \v 6 Joo mí cúú yó cuéntá Ndióxi̱. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ na̱ cúú cuéntá Ndióxi̱ xíni̱ jo̱ho na ña̱ cáha̱n yo̱. Joo na̱ co̱ cúú cuéntá Ndióxi̱ co̱ xíni̱ jo̱ho na ña̱ cáha̱n yo̱. Ta xi̱hín ña̱ yóho cuu ndicuní ndá na̱ cúú na̱ ndáca̱a̱n ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ini ta ndá na̱ cúú na̱ ndáca̱a̱n ínima̱ quini ini. Jáchi̱ ña̱ nda̱a̱ cúú ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ta ínima̱ quini cúú á ña̱ tu̱hún. \s1 Quíhvi̱ ini ndusa Ndióxi̱ ña̱yivi \p \v 7 Cande̱hé ndo̱, ñani máni̱, na̱ cúú cuéntá Jesús. Xíní ñúhú qui̱hvi̱ ini táhan í jáchi̱ ña̱ yóho quixi a cuéntá Ndióxi̱. Tócó ndihi na̱ quíhvi̱ ini ñani táhan cúú ná ja̱hyi Ndióxi̱ ta xíni̱ na̱ yo cúú Ndióxi̱. \v 8 Na̱ co̱ quíhvi̱ ini ñani táhan jána̱ha̱ na̱ ña̱ co̱ xíni̱ na̱ Ndióxi̱ jáchi̱ Ndióxi̱ quéa̱ sáhan nu̱ yo̱ ña̱ ná qui̱hvi̱ ini táhan í. \v 9 Ta na̱chindahá Ndióxi̱ Jesucristo, mé in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi a ñuyíví yóho ña̱ ná quivi a sa̱ha̱ yo̱ já ná catacú a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. Xi̱hín ña̱ yóho na̱jána̱ha̱ Ndióxi̱ ndá quia̱hva quíhvi̱ ini a mí. \v 10 Cande̱hé ndo̱ ndá quia̱hva quíhvi̱ ini Ndióxi̱ mí. A̱ ju̱ú jihna ñúhú mí na̱qui̱hvi̱ iní Ndióxi̱ jáchi̱ jihna ñúhú ga̱ Ndióxi̱ na̱qui̱hvi̱ ini a mí. Ta na̱chindahá a̱ Jesucristo, mé in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi a ña̱ ná cha̱hvi mé Jesús sa̱há ndihi cua̱chí tá na̱xi̱hi̱ a̱ ndi̱ca crúxu̱. \p \v 11 Cande̱hé ndo̱, ñani máni̱, na̱ cúú cuéntá Jesús. Tá ta̱ quia̱hva joho na̱caja Ndióxi̱ sa̱há ña̱ quíhvi̱ ini a mí já quéa̱ ndítahan ri nu̱ mí ví quíhvi̱ ini táhan í. \v 12 Ni in ña̱yivi co̱ó na̱xini xi̱hín nu̱u̱ ná Ndióxi̱. Joo ñúhú mé á iní tá quíhvi̱ ini táhan í. Ta xi̱hín ña̱ yóho jáxi̱nu̱ co̱o í ña̱ quíhvi̱ ndusa iní ñani táhan í. \v 13 Ta sa̱há ña̱ na̱sacu Ndióxi̱ ínima̱ yi̱i̱ mé á ini in in yó sa̱há ña̱ cán quéa̱ náha̱ ña̱ in na̱nduú xi̱hi̱n mé á ta in na̱nduu mé á xi̱hi̱n yo̱. \v 14 Ta mé nde̱ na̱xini nde̱ a̱ xi̱hín nu̱u̱ nde̱ ta cáxi tu̱hun nde̱ xi̱hín ndaja táhan ña̱yivi ña̱ na̱chindahá Ndióxi̱, tátá yo̱ Jesucristo, mé a̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi a ña̱ ná jáca̱cu a ndaja táhan na̱ ndúu ñuyíví. \v 15 Ndá na̱ cándúsa ña̱ cúú Jesucristo in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱, na̱ ja̱n cúú na̱ in na̱nduu xi̱hi̱n Ndióxi̱ ta in na̱nduu Ndióxi̱ xi̱hi̱n ná. \p \v 16 Ta viti sa̱ na̱canda̱a̱ iní ta cándúsa í ña̱ mé a̱ nda̱a̱ quíhvi̱ ini Ndióxi̱ mí. Ta ndá na̱ quíhvi̱ ini Ndióxi̱ já in na̱nduu na xi̱hi̱n Ndióxi̱ ta in na̱nduu Ndióxi̱ xi̱hi̱n ná. \v 17 Ta xi̱hín ña̱ yóho jáxi̱nu̱ co̱o í ña̱ qui̱hvi̱ iní ñani táhan í xi̱hín ndinuhu iní. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ tá ná xi̱nu̱ co̱o qui̱vi̱ caja vií Ndióxi̱ sa̱há ña̱yivi já quéa̱ a̱ cácahan nu̱u̱ yo̱ tá candichí nu̱ Ndióxi̱. Jáchi̱ tá quia̱hva na̱sa̱caja Jesucristo tá na̱sahi̱in a ñuyíví yóho quia̱hva já cája í viti. \v 18 Mé a̱ nda̱a̱ quíhvi̱ ini Ndióxi̱ mí ña̱ cán quéa̱ co̱ yíhví toho í mé á. Jáchi̱ tá ná ca̱hán yo̱ jándoho Ndióxi̱ iní já quéa̱ cayi̱hví yo̱ mé á. Joo tá ná canda̱a̱ va̱ha iní ña̱ mé a̱ nda̱a̱ quíhvi̱ ndusa ini Ndióxi̱ mí já quéa̱ a̱ cáyi̱hví toho í mé á. Ña̱ cán quéa̱ tá yíhví yo̱ mé á já quéa̱ co̱ xíni̱ yo̱ ña̱ quíhvi̱ ndusa ini a mí. \p \v 19 Quíhvi̱ iní Ndióxi̱ jáchi̱ jihna ñúhú ga̱ mé á na̱qui̱hvi̱ ini a mí. \v 20 Joo tá íin in na ta cáchí na̱ quíhvi̱ ini na Ndióxi̱ joo cándají na̱ ñani táhan na já quéa̱ jána̱ha̱ na̱ ña̱ cúú ná na̱ tu̱hún. Jáchi̱ tá co̱ quíhvi̱ ini na ñani táhan na, da̱ sánde̱hé na̱ xi̱hín nu̱u̱ ná ndaja caja na cachi na quíhvi̱ ini na Ndióxi̱, ña̱ a̱ cu̱ú cuni tívi na. \v 21 Na̱sahnda Jesucristo chuun yóho nu̱ yo̱: Ndá na̱ quíhvi̱ ini Ndióxi̱ já ndítahan nu̱ ná qui̱hvi̱ ri ini na ñani táhan na̱ viti. \c 5 \s1 Ndaja caja í quee va̱ha í xi̱hín ña̱ núu ndúu ñuyíví yóho \p \v 1 Tócó ndihi na̱ cándúsa ña̱ cúú Jesús mé á na̱chindahá Ndióxi̱ cacomí a̱ cuéntá sa̱há ña̱yivi, na̱ ja̱n cúú ndusa ja̱hyi Ndióxi̱. Ta ndá na̱ quíhvi̱ ini Ndióxi̱, tátá yo̱, xíní ñúhú qui̱hvi̱ ri ini na tócó ndihi na̱ cúú ja̱hyi mé á. \v 2 Tá quíhvi̱ iní Ndióxi̱ ta tá cája í ña̱ sáhndá mé á nu̱ yó caja í, xi̱hín ña̱ yóho cánda̱a̱ cáxí iní ña̱ quíhvi̱ iní na̱ cúú ja̱hyi Ndióxi̱. \v 3 Ta na̱ cája ña̱ sáhndá Ndióxi̱, na̱ cán cúú na̱ jána̱ha̱ ña̱ mé a̱ nda̱a̱ táhyí quíhvi̱ ini na mé á ta chuun sáhndá mé á nu̱ yo̱ co̱ cúú á in ña̱ha ña̱ a̱ cúu candeé yó xi̱hi̱n. \v 4 Ta tócó ndihi na̱ cúú ndusa ja̱hyi Ndióxi̱ cándeé na̱ sáhnu̱ na̱ nu̱ú ña̱ núu ñuyíví yóho. Sa̱há ña̱ cán quéa̱ tá cándeé iní Jesucristo já quéa̱ quee va̱ha í xi̱hín ña̱ núu ndúu ñuyíví yóho. \v 5 Ndá na̱ cándúsa ña̱ cúú Jesucristo in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱, na̱ cán cúú na̱ cándeé sáhnu̱ nu̱ú ña̱ núu ndúu ñuyíví yóho. \s1 Sáhan ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ tu̱hun sa̱há Jesús ña̱ cúú á in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱ \p \v 6 Tá na̱quixi Jesucristo ñuyíví yóho já na̱candúta̱ mé á xi̱hín ticui̱í. Ta jári na̱xi̱ta̱ ni̱i̱ á tá na̱xi̱hi̱ a̱ ndi̱ca crúxu̱ sa̱ha̱ yo̱. Na̱caja Jesucristo ndíví ña̱ yóho: na̱candúta̱ xi̱hín ticui̱í ta na̱xi̱ta̱ ni̱i̱ á tá na̱xi̱hi̱ a̱ ndi̱ca crúxu̱. Ta mé ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ sáhan tu̱hun sa̱há ña̱ yóho ta ña̱ cáha̱n mé á cúú á ña̱ nda̱a̱. \v 7 Ndúu u̱ni̱ testigo indiví ta sáhan tu̱hun sa̱há Jesús ña̱ cúú á in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱: In testigo cúú Ndióxi̱, tátá yo̱ ta inga testigo cúú tu̱hun Ndióxi̱ ta inga testigo cúú ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱. Ta in cúú ndíhu̱ni̱ a̱ sáhan tu̱hun sa̱há Jesús. \v 8 Ta ndúu u̱ni̱ testigo ñuyíví yóho. Ta in testigo cúú á ínima̱ yi̱i̱ Ndióxi̱ ta inga testigo cúú á tá na̱candúta̱ Jesús ta testigo cáhu̱ni̱ cúú á tá na̱xi̱ta̱ ni̱i̱ Jesús ndi̱ca crúxu̱. Ta ndíhu̱ni̱ testigo yóho sáhan tu̱hun a sa̱há Jesús ña̱ cúú á in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. \v 9 Íin tia̱hva í cándúsa í ña̱ cáha̱n ña̱yivi xi̱hi̱n yo̱ tá sáhan na tu̱hun sa̱há in ña̱ha. Ña̱ cán quéa̱ ama ná a̱ cándúsa í ña̱ cáha̱n Ndióxi̱ xi̱hi̱n yo̱ jáchi̱ ña̱ cája mé á quéa̱ sáhan tu̱hun sa̱há Jesucristo, ja̱hyi a ta ña̱ yóho cúú á ña̱ ndíya̱hvi chága̱ a̱ ju̱ú ga̱ ña̱ cáha̱n ña̱yivi. \v 10 Ta tá cándúsa í ña̱ cúú Jesucristo in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱ já cúú á tátu̱hun ndiquehe va̱ha í ña̱ cáchí mé á ini ínima̱ yo̱. Joo na̱ co̱ cándúsa ña̱ yóho ndája na ña̱ ná nduu Ndióxi̱ ña̱ tu̱hún jáchi̱ co̱ cándúsa na ña̱ cáha̱n mé á sa̱há Jesucristo, ja̱hyi a. \v 11 Ta tu̱hun sáhan Ndióxi̱ cúú ña̱ yóho: Na̱sa̱ha̱n mé á ña̱ma̱ni̱ catacú a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. Ta Jesucristo, ja̱hyi mé á quéa̱ cája ña̱ ná catacú indiví a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \v 12 Ta ndá na̱ na̱ndiquia̱hva mé ndáha̱ Jesucristo, mé á cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱, na̱ ja̱n cúú na̱ catacu na a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱ nu̱ íin mé á. Joo ndá na̱ co̱ó na̱xeen ndíquia̱hva mé ndáha̱ mé á a̱ cúu catacu na a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱ xi̱hi̱n mé á. \s1 Cáhyí chága̱ Juan sa̱há ña̱ ndítahan caja í \p \v 13 Cáhyí i̱ ña̱ yóho nu̱ ndóhó, na̱ cándeé ini Jesucristo, ja̱hyi Ndióxi̱ já ná canda̱a̱ ini ndó ña̱ catacu ndó indiví a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \p \v 14 Ta co̱ yíhví toho í xíca̱ í nu̱ mé á in ña̱ha, ña̱ cúni̱ a̱ quia̱hva nu̱ yo̱ jáchi̱ cánda̱a̱ cáxí iní ña̱ xíni̱ jo̱ho a nu̱ cáha̱n yo̱. \v 15 Ta tá cánda̱a̱ iní ña̱ xíni̱ jo̱ho Ndióxi̱ nu̱ cáha̱n yo̱ já quéa̱ cándeé iní ña̱ quia̱hva tá quia̱hva mé á ña̱ nu̱ yo̱. \p \v 16 Tá ná cuni ndó ñani ndó, na̱ cúú cuéntá Jesús ta caja na cua̱chi ña̱ cuu caja cáhnu ini Ndióxi̱ sa̱ha̱ já quéa̱ ndítahan ca̱ca̱ ta̱hví ndó nu̱ Ndióxi̱ sa̱há na̱ cán. Ta xi̱hín ña̱ yóho caja cáhnu ini Ndióxi̱ sa̱há na̱ ja̱n já ná catacu na a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. Joo íin cua̱chi ña̱ cañehe ñahá cu̱hu̱n indayá ta co̱ ndítahan ca̱ca̱ ta̱hví yo̱ nu̱ Ndióxi̱ sa̱há ña̱ ja̱n. \v 17 Tócó ndihi ña̱ núu cája í ñuyíví yóho cúú á cua̱chi nu̱ Ndióxi̱ joo cua̱há ndiva̱ha cua̱chi cája cáhnu ini Ndióxi̱ sa̱ha̱. \p \v 18 Ta cánda̱a̱ iní ña̱ tócó ndihi na̱ cúú ja̱hyi Ndióxi̱ co̱ xíca ga̱ na̱ nu̱ú cua̱chi jáchi̱ ndáá Jesucristo mé ná, mé á cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱ já ná a̱ cája tiñáhá sa̱cua̱ha̱ ni in ña̱ núu xi̱hi̱n ná. \p \v 19 Cánda̱a̱ va̱ha iní ña̱ cómí Ndióxi̱ cuéntá sa̱ha̱ yo̱ joo tócó ndihi ña̱yivi cuéntá ñuyíví ñúhu na ndahá tiñáhá sa̱cua̱ha̱ ta cómí rí cuéntá sa̱ha̱ ná. \p \v 20 Ta cánda̱a̱ cáxí iní ña̱ na̱quixi Jesucristo, mé á cúú ja̱hyi Ndióxi̱ ta na̱jándiye̱he̱ a̱ xíní túni̱ yo̱ já quéa̱ ná canda̱a̱ iní ña̱ cúú mé á ña̱ nda̱a̱. Ta viti in na̱nduú xi̱hi̱n mé á jáchi̱ in na̱nduú xi̱hín Jesucristo, mé a̱ cúú in túhún ji̱ni̱ já ja̱hyi Ndióxi̱. Mé a̱ yóho cúú ndusa Ndióxi̱ ta cúú á ña̱ cája ña̱ ná catacú a̱nda̱ ama cáa qui̱vi̱. \v 21 Cande̱hé ndo̱. Mé ndó cúú ndó tátu̱hun ja̱hyi i̱ ña̱ cán quéa̱ cáha̱n i̱ ña̱ yóho xi̱hi̱n ndo̱. Coto a̱ cája cáhnu ndó ni in yo̱co̱ ta ni a̱ cája cáhnu ndó ni in ña̱ha tá co̱ cúú á Ndióxi̱. Já ná coo.