\id 1TI \h 1 Timotius \toc1 Paulus pung surat yang partama kasi dia pung tamán Timotius \toc2 1 Timotius \toc3 1Tim \mt1 1 Timotius \mt2 Paulus pung surat yang partama \mt2 kasi dia pung tamán Timotius \c 1 \s1 Salam \p \v 1-2 Timotius yang bae! \p Salam dari beta, Paulus. Tuhan Allah su angka ame sang beta jadi Yesus Kristus pung utusan. Deng kotong ada baharap sang Tuhan Yesus yang kasi kotong idop tarús-tarús deng Dia, tagal Tuhan Allah su kasi salamat sang kotong dari kotong pung sala-sala. \p Tius! Lu su sama ke beta pung ana sandiri, tagal beta yang tunju jalan ko lu ju parcaya sang Kristus. Beta sambayang minta ko Tuhan Allah, kotong pung Bapa, deng Yesus Kristus, kotong pung Bos, kasi tunju Dong pung hati bae deng rasa kasian, deng kasi lu idop aman, dame, deng tanáng.\x + \xo 1:1-2 \xt Utusan dong pung Carita 16:1\x* \s1 Ati-ati deng orang yang kasi ajaran sonde batúl \p \v 3 Tempo hari, kotong dua ada sama-sama di kota Efesus. Waktu beta mau pi propinsi Makedonia, beta dorong sang lu ko tenga di Efesus. Te itu waktu, ada orang-orang yang bekin bingung jamaꞌat dong, deng ajar hal yang sonde batúl dong. Jadi beta minta ko lu pi kasi stop sang dong, ko dong jang ajar tarús bagitu. \v 4 Deng orang dong ju buang-buang waktu parcuma deng pi basambung mulu deng carita dongeng omong kosong, deng basilat lida soꞌal daftar turunan yang sonde putus-putus pung. Hal macam bagitu dong cuma bekin orang dong babakalai, deng sonde bekin dong idop deng parcaya sang Tuhan Allah. \p \v 5 Beta kasi nasiat sang lu ni, deng maksud ko biar ajar orang parcaya dong ko idop deng basayang dari hati yang barisi, dari pikiran yang lurus, deng dari parcaya yang sonde maen-maen. \p \v 6 Ma ada guru saparu yang su serong jao deng kasi tenga buang itu nasiat. Ais dong pi buang-buang waktu basambung mulu deng omong harba-biruk sa. \v 7 Dong kasi tunju diri bilang, dong tu, guru yang ajar baꞌi Musa pung Hukum dong. Dong bagaya jadi guru bésar, ma dong sonde tau yang dong ajar tu, apa. \p \v 8 Kotong samua tau bilang, baꞌi Musa pung Hukum samua, bae! Asal kotong pake sang dia iko Tuhan Allah pung maksud yang batúl. \v 9 Itu Hukum dong, bukan tulis kasi orang yang pung idop su batúl dong. Ma ada tulis kasi orang yang tukang marontak, yang sonde mau dengar parenta, yang idop jao dari Tuhan, yang suka bekin jahat, yang sonde nodek sang Tuhan, yang pandang enteng hal yang barisi, yang tukang bunu orang, deng yang bunu bekin mati dong pung mama deng papa sandiri. \v 10 Itu Hukum dong ada tulis ju kasi orang yang maen seks sambarang, yang homoseks, yang culik orang ko cari doi, yang tukang putar-balek, yang saksi dusta, deng kasi samua orang yang suka bamalawan deng ajaran yang batúl. \v 11 Ajaran yang batúl dong, datang dari Tuhan Allah pung Kabar Bae, yang Dia sarakan kasi beta. Deng Tuhan tu, Allah yang talalu hebat. Orang pantas angka nae tinggi-tinggi sang Dia. \s1 Minta tarima kasi sang Tuhan Allah, tagal Dia pung hati bae \p \v 12 Beta minta tarima kasi bam-banya sang kotong pung Bos Yesus Kristus, tagal Dia parcaya sang beta, deng bekin beta mampu kasi jalan Dia pung karjá. \v 13-14 Padahal dolu beta suka omong bekin busuk ko kasi jato Yesus pung nama, deng bekin sangsara orang-orang yang iko Dia pung jalan idop. Beta suka tendes bekin ancor sang dong. Beta jahat bagitu, tagal itu waktu, beta sonde mangarti apa yang beta bekin, deng balóm parcaya sang kotong pung Bos Yesus Kristus. Ma Dia sonde lupa sang beta. Deng Dia kasi tunju Dia pung sayang sang beta.\x + \xo 1:13-14 \xt Utusan dong pung Carita 8:3, 9:4-5\x* Tamba lai, Dia kasi tunju tar abis-abis Dia pung hati bae sang beta! Dia kasi berkat tumpa-rua sang beta, ko beta bisa parcaya kuat sang Dia, deng beta bisa sayang orang dong sama ke Dia sayang sang beta. \p \v 15 Kotong su biasa dengar bilang, “Yesus Kristus su datang di ini dunya, ko kasi salamat orang yang bekin sala dong.” Memang batúl bagitu! Dari samua orang yang bekin sala, na, beta ni yang paling jahat. \v 16 Biar beta jahat bagitu, ma Tuhan Allah putus ko sonde kasi jato hukum sang beta. Te Dia mau pake beta jadi conto ko kasi tunju Yesus Kristus pung sabar kasi orang yang paling jahat sama ke beta ni. Deng bagitu, orang laen yang bekin sala dong ju bisa parcaya sang Dia, ko biar dong dapa idop tarús-tarús deng Dia. \q1 \v 17 Puji Tuhan! \q2 Cuma Dia sa, Allah; \q3 sonde ada yang laen lai! \q1 Raja yang parenta tar abis-abis. \q2 Dia yang idop tarús-tarús. \q2 Dia yang sonde kanál mati. \q2 Dia yang orang sonde bisa lia deng mata kapala. \q1 Samua hormat deng puji kasi sang Dia, \q2 sampe salamanya! \q3 Amin. \p \v 18 Ana Timotius yang bae! Beta mau kasi tau sang lu, apa yang lu musti bekin deng lu pung tugas dong. Ini samua ni, iko apa yang Tuhan pung jubir dong su omong memang soꞌal lu pung diri. Kalo lu iko itu kata-kata deng batúl, lu tingka ke tantara satu, yang pintar baparáng, lawan yang jahat dong. \v 19 Pegang karás lu pung parcaya sang Kristus. Deng jaga ko lu pung hati barisi tarús. Te ada orang laen yang su sonde mau dengar dong pung kata hati lai, yang bekin dong pung parcaya ancor, sama ke kapal nae kaná batu karang. \v 20 Himeneus deng Aleksander dong, parsís ke bagitu su! Andia ko beta su sarakan sang dong pi setan dong pung bos. Beta bekin bagitu, ko biar dong balajar jang bekin rusak Tuhan pung nama lai. \c 2 \s1 Kalo orang parcaya dong bakumpul, kotong musti bekin karmana? \p \v 1 Partama sakali, beta minta bosong sambayang kasi samua orang dong. Kalo bosong mangada sang Tuhan Allah, na, minta ko Dia bantu samua orang yang ada dalam susa. Deng minta tarima kasi, tagal Dia su bekin yang bae kasi dong samua. \v 2 Sambayang bagitu ju kasi raja-raja deng samua orang yang ada pegang pimpinan dong. Deng bagitu, kotong samua bisa idop deng tanáng, deng dame, iko Tuhan pung mau, idop yang pantas buat orang yang sémba sang Dia. \v 3 Sambayang macam bagitu tu, bae. Itu bekin sanáng sang Tuhan, yang kasi salamat sang kotong. \v 4 Dia mau ko samua orang dapa salamat, deng mangarti mana yang batúl. Andia: \q1 \v 5 Tuhan Allah tu, satu sa. \q2 Deng cuma ada satu jambatan yang bekin dame Tuhan Allah deng kotong manusia, andia Yesus Kristus. \q2 Yesus tu, manusia isi-isi. \q1 \v 6 Dia sarakan Dia pung diri ko tabús ame kotong samua dari kotong pung sala dong. \p Pas deng dia pung waktu, ju Tuhan Allah su buka taráng-taráng itu kabar bae ko kasi tau samua orang. \v 7 Ais Tuhan Allah su pili ame sang beta jadi Dia pung utusan, ko jalan pi kasi tau orang yang bukan Yahudi dong di mana-mana, deng ajar sang dong ko biar dong ju parcaya sang Tuhan Yesus deng idop iko jalan yang batúl. Apa yang beta kasi tau ni, batúl bagitu. Beta sonde omong kosong.\x + \xo 2:7 \xt 2 Timotius 1:11\x* \p \v 8 Beta pung mau bagini: di mana-mana, kalo bosong bakumpul ko sambayang, na, bosong musti babae satu deng satu. Jang bamara. Jang bakanjar. Kalo angka tangan waktu sambayang, bosong pung hati musti barisi. \p \v 9-10 Beta ju mau ko parampuan dong ator diri yang pantas, deng pake pakean yang sopan. Sonde usa bagaya ko bekin orang pasang mata sang dong, deng pake model rambu macam-macam, ko, pake pakean mahal-mahal yang sonde sopan, ko, bastél lebe-lebe pake mas-perak deng mutiara dong. Te yang bekin parampuan dong jadi manis tu, andia dong pung hati yang barisi, deng dong salalu bekin yang bae. Itu yang pantas kasi parampuan yang sémba sang Tuhan Allah.\x + \xo 2:9-10 \xt 1 Petrus 3:3\x* \v 11 Kalo jamaꞌat dong bakumpul ko dengar ajaran, na, parampuan dong ju iko atoran ko pasang talinga bae-bae ko dengar itu ajaran batúl-batúl. Jang bakusu-kusu deng bekin baribut. \v 12 Iko beta, sonde pantas parampuan angka-angka diri ko maen parenta laki-laki, deng ajar sang dong. Lebe bae parampuan dong tanáng sa. \v 13 Te Tuhan Allah bekin sang Adam lebe dolo. Ais itu, baru Hawa.\x + \xo 2:13 \xt Carita Mula-mula 2:7, 2:21-22\x* \v 14 Deng bukan Adam yang kaná tipu lebe dolo dari setan dong pung bos, ma parampuan. Mulai itu waktu, manusia langgar Tuhan Allah pung atoran.\x + \xo 2:14 \xt Carita Mula-mula 3:1-6\x* \v 15 Biar bagitu ju, ma parampuan dong bisa dapa salamat, tagal dong barana ana. Asal dong parcaya batúl sang Kristus, idop basayang, idop deng hati barisi, deng idop pantas.\f + \fr 2:15 \ft Orang yang pintar soꞌal Alkitab dong bilang ada barapa tafsiran soꞌal “parampuan dong bisa dapa salamat, tagal dong barana ana”. Andia: 1) ada satu Ana, andia Yesus, yang buka jalan ko samua orang bisa dapa salamat; 2) Hawa yang kaná tipu deng bekin sala, ma dia ju jadi nene-moyang kasi samua orang; 3) parampuan yang idop pantas sonde mati waktu barana ana (ma ini tafsiran sonde kuat).\f* \c 3 \s1 Sarat jadi pimpinan jamaꞌat \p \v 1 Memang batúl apa yang orang bilang kata, “Orang yang mau jadi pimpinan jamaꞌat, itu dia pung arti, dia su pili ame satu karjá yang talalu bae.” \v 2 Pimpinan jamaꞌat dong, musti orang yang pung nama barisi. Dia musti idop satia deng satu bini sa. Dia musti tau tahan diri, kalam, orang hormat sang dia, suka buka pintu ruma ko tarima tamu, deng mampu didik orang laen. \v 3 Jang orang yang tukang minum mabo, deng jang yang tangan ringan. Yang paling cocok, andia: orang yang hati mas, yang suka cari dame, deng yang sonde rakus doi. \v 4 Dia musti bisa ator dia pung ruma tangga deng bae. Dia pung ana dong musti hormat deng dengar sang dia. \v 5 Te kalo itu orang sonde bisa ator dia pung ruma tangga sandiri, na, karmana ko dia bisa ator Tuhan pung jamaꞌat? \p \v 6 Lebe bae pili orang yang su dewasa dalam Kristus. Jang angka pimpinan jamaꞌat dari orang yang baru parcaya sang Tuhan Yesus. Te dong gampang kapala bésar. Jang sampe Tuhan toki sang dia, sama ke Tuhan toki setan dong pung bos. \v 7 Kalo mau angka orang jadi pimpinan jamaꞌat, na, cari orang yang su ada pung nama bae deng orang luar dong ju. Deng bagitu, dia sonde usa malu apa-apa. Deng setan dong pung bos sonde bisa hiki bekin jato sang dia.\x + \xo 3:7 \xt Titus 1:6-9\x* \s1 Orang yang bantu pimpinan jamaꞌat \p \v 8 Bagitu ju deng yang bantu pimpinan jamaꞌat. Dong tu, musti orang yang pung nama bae, yang pung lida sonde bacabang, yang sonde tukang minum mabo, deng jang orang yang suka makan ontong lebe-lebe. \v 9 Dong pung hati musti barisi, deng dong musti pegang karás ajaran yang Tuhan su buka kasi tunju sang kotong orang parcaya dong. \v 10 Pareksa bae-bae dong pung idop deng dong pung karjá. Kalo orang sonde dapa dong pung sala, baru angka sang dong ko bantu pimpinan jamaꞌat dong. \p \v 11 Bagitu ju deng dong pung bini.\f + \fr 3:11 \ft Kata bahasa Yunani di sini γυναῖκας \ft \+it (gunaikas\+it* dari kata dasar γυνή \+it (gunē))\+it*, dia pung arti bisa 1) “dong pung bini”, ko bisa ju 2) “parampuan” (umum). Ada orang saparu bilang, itu kata pung maksud di sini ju bisa 3) parampuan yang bantu pimpin jamaꞌat. Ma kalo yang katiga, bahasa Yunani biasa pake kata laen (lia \+it Roma\+it* 16:1).\f* Dong tu, musti parampuan yang idop pantas deng bae-bae. Jang yang tukang bekin busuk orang laen pung nama. Dong musti tau tahan diri, deng orang ju bisa parcaya sang dong. \p \v 12 Yang bantu pimpinan jamaꞌat dong ju musti laki yang satia deng satu bini sa. Dia ju musti tau ator dia pung ruma tangga deng bae, deng musti tau ator dia pung ana-ana dong. \v 13 Dong yang ada layani jamaꞌat deng bae, pasti orang tamba hormat sang dong. Deng dong tamba barani, sonde taku omong soꞌal dong pung parcaya sang Yesus Kristus. \s1 Dasar dari kotong pung parcaya \p \v 14-15 Tius! Beta harap sonde lama lai, beta su bisa datang lia sang lu. Andekata beta ada halangan, ko, datang talát, na, ini surat su sampe lebe dolo di lu pung tangan. Beta tulis ini surat ko mau kasi tau sang lu bilang, Tuhan pung kelu dong musti idop karmana. Jang lupa bilang, Tuhan tu, Allah yang idop. Dia pung orang dong sama ke ruma yang ada pung dasar deng tiang induk yang kuat. Deng bagitu, dong musti topang Tuhan Allah pung ajaran yang batúl. \p \v 16 Tuhan su buka rahasia yang hebat dari kotong pung parcaya. Dia pung dasar bagini: \q1 Kristus su datang di ini dunya, \q2 pake manusia pung rupa sama ke kotong. \q1 Tuhan pung Roh ju kasi tunju bilang, \q2 Yesus tu, Orang hati lurus. \q2 Deng Tuhan pung ana bua di sorga dong ju dapa lia sang Dia. \q1 Tuhan Allah su angka ame sang Dia pi dalam sorga, \q2 ais angka nae tinggi-tinggi sang Dia. \q1 Dia pung Carita su tasiar sampe di suku-bangsa di anteru dunya. \q2 Di mana-mana di ini dunya, orang dong su parcaya sang Dia. \p Kotong pung parcaya bagitu! \c 4 \s1 Ati-ati deng orang yang ajar harba-biruk kasi jamaꞌat dong \p \v 1 Ma Tuhan pung Roh su kasi tau taráng-taráng bilang, nanti jamaꞌat saparu tola buang apa yang kotong parcaya. Ais dong pi iko roh-roh yang tipu bekin sesát manusia, deng iko setan dong pung ajaran. \v 2 Itu orang yang datang ajar bagitu tu, omong laen, bekin laen. Dasar orang putar-balek! Itu orang dong pung hati nurani memang su buta. \v 3 Dong ajar orang ko jang kawin. Dong bekin pamali macam-macam makanan. Padahal Tuhan Allah yang bekin itu makanan dong. Dia bekin itu makanan dong, ko kalo orang parcaya dong makan, na, dong minta tarima kasi sang Dia. Te dong tau apa yang batúl na! \v 4 Samua yang Tuhan Allah bekin tu, memang bae. Jadi jang pamali macam-macam! Orang musti tarima itu samua deng minta tarima kasi sang Tuhan. \v 5 Te kotong tau bilang, Tuhan pung Kata-kata, deng kotong pung sambayang, bekin itu samua jadi barisi. \s1 Tuhan Yesus pung orang karjá yang bae \p \v 6 Tius! Kasi inga ini hal samua sang sodara orang parcaya dong. Kalo lu bekin bagitu, lu jadi Yesus Kristus pung orang karjá yang bae. Tuhan Allah pung Kata-kata dong bekin lu parcaya sang Dia, deng kasi mangarti mana ajaran yang batúl. Lu su pegang kuat Tuhan pung Kata-kata dong. Itu sama ke makanan yang bekin kuat lu pung badan. \v 7 Jang buang-buang waktu deng carita omong kosong yang sonde ada pung hubungan deng Tuhan Allah. Jang toe deng nene tua dong pung carita pamali macam-macam. Lebe bae lati bae-bae lu pung diri ko biar lu idop iko Tuhan pung mau dalam samua hal. \q1 \v 8 Lati diri ko bekin kuat badan tu, bae. \q2 Ma dia pung guna sadiki sa. \q1 Ma lati diri ko idop iko Tuhan pung mau dalam samua hal tu, \q2 dia pung guna banya. \q1 Dia ada pung guna \q2 bukan cuma dalam idop di ini dunya sakarang sa, \q3 ma di idop yang nanti datang ju. \p \v 9 Ini kata-kata dong batúl! Jadi simpan dalam hati ko jang lupa. \v 10 Kotong ada taro harap sang Tuhan Allah yang idop. Dia yang kasi salamat samua orang, lebe-lebe kasi kotong yang parcaya sang Dia. Andia ko kotong ada karjá karás deng usaha mati-matian. \p \v 11 Ajar ini samua. Deng suru orang dong ko iko itu ajaran dong. \v 12 Jang kasi biar orang dong pandang enteng sang lu tagal lu masi muda. Lu musti jadi conto kasi orang parcaya dong, dari lu pung omong, lu pung tingka-laku, lu pung cara sayang orang, lu pung parcaya sang Yesus Kristus, deng lu pung idop yang barisi. \v 13 Waktu bosong ada tunggu beta pung datang, na, jang lupa ko baca Tuhan pung Kata-kata kasi orang parcaya dong. Kasi kuat sang dong, deng ajar bae-bae sang dong. \p \v 14 Pake bae-bae karunya yang Tuhan su kasi sang lu, yang lu tarima waktu pimpinan jamaꞌat dong sambayang deng taro tangan di lu. Itu waktu, dong ju ada kasi tau Tuhan pung pasán soꞌal lu pung idop deng karjá. Jadi jang kasi biar itu karunya yang lu su dapa. \v 15 Kasi jalan itu hal dong deng rajin! Biar samua orang dapa lia bilang, lu pung idop deng karjá ada maju. \v 16 Andia: jaga ko lu salalu idop lurus. Deng jaga ko lu salalu ajar yang batúl. Kalo lu bakuat deng itu samua, nanti Tuhan buka jalan kasi lu deng orang-orang yang dengar sang lu, ko biar bosong talapás dari hal yang jahat dong. \c 5 \s1 Timotius pung sikap kasi jamaꞌat dong \p \v 1 Jang togor orang yang lebe tua dari lu, pake suara karás. Ma pake bahasa yang manis, sama ke lu omong deng lu pung bapa sandiri. Deng orang yang lebe muda, na, kasi samangat sang dong, sama ke dong tu, lu pung sodara sandiri. \v 2 Bagitu ju deng parampuan yang lebe tua dong. Omong deng dong sama ke lu omong deng lu pung mama sandiri. Kalo omong deng parampuan yang lebe muda dong, na, anggap dong sama ke lu pung adi sandiri. Lu pung hati musti barisi deng dong. \s1 Soꞌal janda dong \p \v 3-5 Jamaꞌat musti bantu mama-mama janda, yang sonde ada pung kelu yang piara sang dong lai. Ma kalo janda yang masi ada pung ana-cucu, na, dong tu yang musti piara sang dia. Ajar sang dong, ko dong tau balas dia pung karingat sang dong. Deng bagitu dong layani sang Tuhan Allah, ko bekin sanáng Dia pung hati. Ma janda yang batúl-batúl idop sandiri, dia su sonde ada sapa-sapa lai ko piara sang dia. Dia cuma harap sang Tuhan Allah sa. Siang-malam dia sambayang minta tolong sang Tuhan Allah. Jamaꞌat musti piara sang janda macam bagitu dong. \p \v 6 Ma janda yang suka idop sanáng-sanáng sa, biar dia masi idop, ma dia su sonde ada pung harga lai, sama ke orang yang su mati. \p \v 7 Kasi inga itu hal samua sang jamaꞌat, ko biar orang luar sonde bisa omong bekin rusak dong pung nama bae. \p \v 8 Ma kalo ada orang yang sonde mau piara dia pung kelu sandiri, lebe-lebe dia pung isi ruma sandiri, itu sama ke dia su angka buang dia pung parcaya sang Tuhan. Dia lebe jahat dari orang yang sonde kanál sang Tuhan Allah. \p \v 9 Kalo mau angka janda ko bantu pimpinan di jamaꞌat, dia pung sarat bagini: dia pung umur sonde bole kurang dari 60 taon; dolu dia idop satia deng satu laki sa; \v 10 orang kanál sang dia salaku orang yang salalu bekin bae kasi orang laen; yang piara dia pung ana-ana deng bae-bae; yang buka tangan ko layani orang laen; yang bantu-bantu orang parcaya deng karjá yang kici-kici dong; yang suka bantu orang yang ada dalam susa; deng yang salalu siap ko bantu-bantu dalam hal yang bae. \p \v 11 Jang angka janda muda dong ko bantu di jamaꞌat. Te jang sampe dong pung nafsu nae datang, ju dong kapingin kawin lai. Deng bagitu, dong su sonde ada pung waktu lai ko layani jamaꞌat deng bae-bae. \v 12 Te kalo dong pung waktu kasi jamaꞌat kurang, itu sama sa deng dong bekin rusak dong pung janji di Tuhan pung muka. Nanti orang kasi sala sang dong. \v 13 Jang sampe dong mulai pamalas, ais batasibu pi maso-kaluar orang dong pung ruma, ko bacarita omong kosong bekin rusak orang pung nama. Deng yang lebe rotsoi lai, dong suka batasosok deng orang laen pung parkara, deng omong hal-hal yang sonde pantas. \v 14 Ada lebe bae, janda yang masi muda dong kawin ulang sa, ko biar dong barana, deng urus dong pung ruma tangga sandiri. Deng bagitu, orang yang musu sang kotong sonde dapa alasan ko bekin busuk kotong pung nama. \v 15 Ada janda muda saparu yang su sesát. Dong su iko setan dong pung bos pung jalan. \p \v 16 Kalo ada parampuan yang parcaya sang Tuhan, yang ada pung kelu su jadi janda, na, itu parampuan musti bantu itu mama janda. Jang kasi biar jamaꞌat yang tanggong sang dia. Deng bagitu, jamaꞌat dong bisa bantu janda laen dong, yang memang su sonde ada pung sapa-sapa lai. \s1 Soꞌal pimpinan jamaꞌat dong \p \v 17 Orang yang pimpin jamaꞌat deng bae, bosong musti lebe hormat sang dia deng bayar dia pung gaji deng batúl. Lebe-lebe dong yang karjá banting tulang ko kasi jalás Tuhan pung Kata-kata, deng ajar sang bosong jalan idop yang batúl. \v 18 Te ada tulis dalam Tuhan pung Tulisan Barisi bilang, “Kalo pake sapi ko inja kasi lapás padi dari dia pung tangke, na, jang ika mati dia pung mulu, ko biar dia ju makan.” Deng ada tulis lai bilang, “Sapa karjá, na, dia pantas dapa gaji.”\x + \xo 5:18 \xt Carita Ulang soꞌal Jalan Idop 25:4; Mateos 10:10; Lukas 10:7\x* \p \v 19 Kalo ada yang tudu orang yang pimpin jamaꞌat, na, jang tarima bagitu sa! Musti ada dua-tiga saksi yang omong sama, baru lu tarima ko urus sang dia.\x + \xo 5:19 \xt Carita Ulang soꞌal Jalan Idop 17:6, 19:15\x* \v 20 Kalo su togor sang dia, ma dia masi idop iko tarús deng itu sala, na, togor sang dia di muka jamaꞌat. Deng bagitu, orang laen dong sonde barani iko-iko bekin sala bagitu. \p \v 21 Kasi jalan ini sarat samua dalam jamaꞌat deng sonde pili muka, deng sonde barát sablá. Beta taro ini tugas di lu pung tangan di muka Tuhan Allah deng Yesus Kristus. Ana bua di sorga yang Tuhan su pili dong, ju jadi saksi! \p \v 22 Jang buru-buru angka orang ko jadi pimpinan. Pareksa bae-bae sang dia lebe dolo. Te kalo bosong angka orang sambarang, ais itu orang bekin sala, bosong ju iko pikol tanggong-jawab, tagal dia pung bekin-bekin. Jaga lu pung diri ko barisi tarús. \p \v 23 Beta dengar lu maen saki parú tarús. Lebe bae, mulai sakarang lu campor aer deng anggor sadiki, ko biar jadi obat. Jang cuma minum aer puti sa. \p \v 24 Lia bae-bae! Ada orang yang pung sala dong kantara memang. Dong balóm sampe di hakim pung muka, ma samua orang su tau dong pung sala. Ma ada orang laen ju, yang lama-lama baru dong pung sala kantara. \v 25 Bagitu ju deng orang yang bekin bae dong. Ada yang kantara memang. Ma ada laen dong yang bekin bae sambunyi-sambunyi. Biar bagitu, ma apa yang dong bekin tu, lama-lama kantara ju. Sonde bisa sambunyi hal yang bae. \c 6 \s1 Soꞌal budak deng tuan \p \v 1 Ada tuan pung budak yang parcaya sang Tuhan Yesus. Dong musti kasi hormat dong pung tuan, ko biar orang luar dong sonde ada alasan ko omong kasi jato Tuhan Allah pung nama, deng pandang enteng kotong pung ajaran. \p \v 2a Ada budak pung tuan yang parcaya sang Tuhan Yesus. Budak dong sonde bole pandang enteng dia pung tuan tagal itu tuan parcaya sang Tuhan Yesus. Karmana ju dong musti layani lebe bae lai dong pung tuan, tagal dong deng dong tu, sama-sama orang parcaya yang musti idop basayang. \s1 Ajaran yang sala, deng upa yang bae \p \v 2b Tius! Ajar ini samua, deng kasi samangat jamaꞌat dong ko bekin iko itu samua. \v 3 Kotong pung ajaran yang batúl jadi dasar dari jalan idop yang bekin sanáng Tuhan pung hati. Ma orang yang ajar laen dari ini, dong tu su tola buang Tuhan Yesus Kristus pung ajaran yang batúl. \v 4 Orang macam bagitu, kapala bésar, ma otak kosong! Dong pung panyaki tu, andia suka cari-cari hal deng bakanjar soꞌal kata-kata sa. Ini samua bekin orang dong iri hati, babakalai, bekin rusak orang laen pung nama bae, deng bacuriga bodo-bodo sang orang laen. \v 5 Orang macam bagitu maen bekin kaco tar abis-abis. Dong pung pikiran busuk. Dong su sonde tau lai mana yang batúl. Dong pikir kalo dong rajin-rajin deng soꞌal agama, dong bisa jadi kaya. \p \v 6 Memang, agama bisa bekin manusia rasa ontong bésar. Te idop yang bekin sanáng Tuhan pung hati, campor deng orang rasa puas deng apa yang dong punya tu, itu baru agama yang batúl! \p \v 7 Inga bae-bae! Waktu barana sang kotong, kotong sonde bawa satu apa ju pi dalam ini dunya. Deng kalo kotong mati ju, kotong sonde bawa apa-apa kaluar dari ini dunya. \v 8 Jadi, asal ada cukup makanan deng pakean, na, puas deng itu sa! \p \v 9 Ma orang yang kapingin jadi kaya, gampang kaná goda macam-macam, deng kaná hiki kiri-kanan, tagal dong cuma pikir harta sa. Itu samua bekin calaka deng bekin ancor dong pung idop. \v 10 Te cinta doi tu, jadi akar dari orang bekin jahat macam-macam. Ada orang saparu buru doi bagitu rupa, sampe dong su serong jao dari dong pung parcaya yang batúl. Deng bagitu, dong sandiri bekin ancor dong pung idop. \s1 Pegang kuat-kuat ajaran yang lu su tarima \p \v 11 Timotius! Lu ni, Tuhan Allah pung milik. Jadi ondor jao-jao dari samua yang jahat. Idop barisi. Idop ko bekin sanáng Tuhan pung hati dalam samua hal. Parcaya tarús sang Yesus Kristus. Sayang samua orang. Batahan dalam susa. Idop manis deng samua orang. \v 12 Bajuang batúl-batúl, ko kasi jalan samua ajaran yang kotong parcaya. Tuhan su pange maso sang lu pi dalam idop yang sonde tau abis-abis. Jadi paló kuat-kuat itu idop, ko jang lapás. Deng lu su kasi tau lu pung parcaya sang Tuhan Yesus bagitu di orang banya pung muka. \v 13-14 Deng sakarang beta minta lu ika janji bagini: bekin iko Tuhan Yesus pung parenta samua. Jang langgar satu parenta ju, ko biar orang sonde dapa lu pung sala. Bekin iko itu samua deng batúl, sampe deng hari kotong pung Bos Yesus Kristus datang kambali. Beta minta ko lu janji bagitu di Tuhan Allah pung muka. Dia yang su kasi nyawa buat samua yang idop. Beta ju minta lu janji bagitu di Yesus Kristus pung muka. Dia yang su kasi tau tarús taráng soꞌal Dia pung diri di gubernor Pontius Pilatus pung muka.\x + \xo 6:13-14 \xt Yohanis 18:37\x* \q1 \v 15 Tuhan Yesus yang hebat, Dia yang pegang kuasa! \q2 Dia tu, Raja Bésar dari samua raja. \q2 Deng Dia tu, Bos Bésar dari samua bos. \q1 Bagitu pas dia pung waktu, \q2 Tuhan mau bekin kantara ini hal dong. \q1 \v 16 Cuma Dia sandiri yang sonde kanál mati. \q2 Dia idop dalam taráng yang manusia sonde bisa tahan lia. \q3 Sonde ada satu orang yang bisa dapa lia sang Dia. \q1 Samua hormat kasi sang Dia! \q2 Samua kuasa ada di Dia pung tangan sampe salamanya! \q3 Bagitu sa! Amin! \s1 Soꞌal orang kaya dong \p \v 17 Kasi tau orang kaya dalam ini dunya, ko dong jang sombong, deng jang tagantong di dong pung harta. Te itu harta dong samua nanti abis. Lebe bae dong tagantong di Tuhan Allah yang idop. Te Dia yang poꞌa kasi kotong samua yang kotong parlú, ko biar kotong bisa rasa ini idop pung sanáng. \v 18 Kasi tau sang dong ko pake dong pung harta ko bekin yang bae. Dong musti rajin bekin yang bae. Dong musti buka tangan ko tolong orang laen dong, deng suka bagi-bagi berkat yang Tuhan kasi sang dong. \v 19 Deng bagitu, dong kumpul ame harta ko jadi dasar yang kuat buat dong pung idop beso-lusa. Deng bagitu, dong bangun idop yang ada pung arti. \s1 Paulus konci dia pung surat \p \v 20 Tius! Jaga bae-bae samua yang Tuhan Allah su taro di lu pung tangan. Jang iko tasosok deng omong kosong dong. Jang iko batamba mulu deng bahasa yang sonde bawa hormat kasi Tuhan Allah. Inga, é! Te ada orang yang anggap dong pung diri pintar. Padahal dong pung ‘pintar’ tu, sonde ada pung dasar apa-apa. Sonde usa pi basilat lida deng dong. \v 21 Ada orang saparu yang parcaya itu ajaran putar-balek dong, sampe dong serong dari dong pung parcaya yang batúl sang Tuhan Allah. \p Beta minta ko Tuhan kasi tunju Dia pung hati bae sang bosong samua. \q2 Saloom, \q2 Paulus