\id 1TH \h 1 Tesalonika \toc1 Paulus pung surat yang partama kasi jamaꞌat di kota Tesalonika \toc2 1 Tesalonika \toc3 1Tes \mt1 1 Tesalonika \mt2 Paulus pung surat yang partama \mt2 kasi jamaꞌat di kota Tesalonika \c 1 \s1 Paulus dong kirim salam \p \v 1 Salam dari beta, Paulus, deng dari beta pung tamán, Silas deng Timotius. \p Ini surat, botong kirim kasi bosong jamaꞌat samua di kota Tesalonika. Bosong yang pili ko iko sang Tuhan Allah, kotong pung Bapa, deng Yesus Kristus, kotong pung Bos. \p Botong minta ko Tuhan Allah kasi tunju Dia pung hati bae sang bosong, ko biar bosong bisa idop aman, dame, deng tanáng.\x + \xo 1:1 \xt Utusan dong pung Carita 17:1\x* \s1 Paulus minta tarima kasi tagal orang Tesalonika parcaya tarús \p \v 2 Botong salalu minta tarima kasi sang Tuhan Allah tagal bosong pung parcaya. Siang-malam botong sambayang kasi sang bosong samua. \v 3 Botong inga tarús itu karjá yang bosong bekin tagal bosong parcaya sang Tuhan, deng sayang sang Dia. Bosong batahan tarús deng itu karjá dong, tagal bosong ada baharap sang Tuhan Yesus. Botong salalu bawa itu samua di muka Tuhan Allah, kotong pung Bapa. \p \v 4 Sodara dong! Botong tau Tuhan Allah sayang sang bosong. Andia ko Dia pili ame sang bosong jadi Dia pung kelu. \v 5 Tempo hari, waktu botong datang di Tesalonika, botong kasi tau Tuhan Allah pung Kabar Bae sang bosong. Itu waktu, bosong pasang talinga ko dengar bae-bae botong pung omong. Bosong bukan cuma dengar sa, ma bosong ju lia sandiri Tuhan Allah pung kuasa dari Dia pung Roh yang Barisi. Itu yang bekin sampe bosong tarima batúl-batúl Tuhan pung Kabar Bae. Itu waktu, bosong lia sandiri botong pung dudu-badiri bilang, botong bekin karmana, ko biar bosong tau batúl-batúl Tuhan pung jalan idop. \v 6 Tagal bosong pili ko iko Tuhan pung mau, andia ko bosong idop iko botong pung conto, deng idop ju iko Tuhan Yesus pung conto. Ma waktu bosong tarima itu Kabar Bae, ada orang yang bekin susa sang bosong. Biar bagitu, ma bosong sonde tagoyang, tagal Tuhan pung Roh yang Barisi ada bekin sanáng bosong pung hati.\x + \xo 1:6 \xt Utusan dong pung Carita 17:5-9\x* \p \v 7 Deng bagitu, bosong tunju jalan kasi samua orang parcaya di propinsi Makedonia deng propinsi Akaya. \v 8 Ma bukan cuma di situ sa. Te Tuhan pung Kabar Bae ju su tasiar dari bosong di Tesalonika situ sampe di mana-mana. Jadi botong masi mau omong apa lai, te samua orang su dengar bosong pung parcaya sang Tuhan. \v 9 Di mana-mana orang dong bacarita bilang, dolu bosong buka tangan ko tarima sang botong deng bae-bae. Ais bosong angka buang bosong pung songgo-songgo, ko bale iko Tuhan yang batúl. Te bosong mau jadi milik dari Tuhan Allah yang Idop. \v 10 Dong ju ada bacarita bilang, bosong ada tunggu-tunggu Tuhan Allah pung Ana Yesus datang kambali dari sorga. Tempo hari, orang dong bunu bekin mati sang Dia, ma Tuhan Allah su kasi idop kambali. Kalo Tuhan Allah su mau kasi jato hukum sang manusia, nanti Tuhan Yesus tu yang kasi bebas sang kotong dari Tuhan Allah pung mara. \c 2 \s1 Paulus inga dia pung karjá di Tesalonika \p \v 1 Sodara dong! Bosong samua tau, waktu botong datang karjá di Tesalonika tu, botong sonde buang karingat cuma-cuma. \v 2 Bosong ju inga waktu botong balóm datang di Tesalonika, orang di kota Filipi dong su bekin susa deng sangsara sang botong. Ma Tuhan kasi kuat botong pung hati, ko botong barani kasi tau Tuhan pung Kabar Bae sang bosong, biar banya orang dong bakanjar hebat deng botong.\x + \xo 2:2 \xt Utusan dong pung Carita 16:19-24, 17:1-9\x* \v 3 Itu waktu, botong bawa itu Kabar Bae kasi bosong di Tesalonika, bukan bawa ajaran bengko. Botong sonde datang bekin bodo, ko, putar-balek sang bosong. \p \v 4 Sonde! Dolu botong datang deng hati lurus. Tuhan Allah sandiri yang su tunju ame sang botong, ko datang bawa itu Kabar Bae kasi sang bosong. Botong bukan mau bekin sanáng manusia pung hati, ma mau bekin sanáng sang Tuhan, te Dia yang uji botong pung hati bilang, lurus ko bengko. \p \v 5 Bosong ju tau bilang, botong sonde bamulu manis, apalai mau cari ontong satu sen dari bosong. Tuhan Allah tau botong pung hati. \v 6 Botong ju karjá bukan mau cari puji dari manusia, ko, dari bosong, ko, dari orang laen. \v 7 Botong ni, Kristus pung utusan. Botong ju ada pung hak bekin diri ke bos-bos dong, ma botong sonde mau angka-angka diri bagitu. Itu waktu, botong bekin diri sama ke ana kici di bosong pung teng-tenga.\f + \fr 2:7 \ft Alkitab bahasa Yunani tulis bilang, νήπιοι (\ft \+it nēpioi\+it*) “ana kici, ana mea”. Ada tulisan saparu ju yang tulis bilang, ἤπιοι (\+it ēpioi\+it*) “hati manis”.\f* Botong ju kasi tunju sayang sang bosong, sama ke mama yang ada kasi susu dia pung ana. \v 8 Botong bukan cuma datang kasi itu Kabar Bae sang bosong, ma botong ju sarakan botong pung diri anteru-anteru, tagal botong sayang mau mati sang bosong. \p \v 9 Sodara dong! Bosong ju tantu masi inga, karmana botong karjá banting tulang siang-malam, ko biar botong bisa tanggong botong pung idop sandiri. Te botong sonde mau bekin repot sang bosong, waktu botong bawa itu Kabar Bae sang bosong. \v 10 Bosong samua lia sandiri, bagitu ju Tuhan Allah bilang, waktu botong ada sama-sama deng bosong samua yang su parcaya di situ, botong ada idop deng hati barisi, jalan lurus-lurus, deng sonde bekin sala satu apa ju. \v 11 Bosong tau bilang, botong urus sang bosong samua, sama ke papa barana urus dia pung ana-ana dong, \v 12 macam ke kasi kuat bosong samua pung hati, kasi inga sang bosong, deng buju sang bosong, ko biar bosong idop yang pantas, ko bekin sanáng Tuhan pung hati. Te Dia yang jadi Raja, su pange ame sang bosong ko maso jadi Dia pung kelu, deng iko dapa hormat sama-sama deng Dia. \s1 Tuhan ada karjá di bosong pung dalam hati \p \v 13 Botong minta tarima kasi sang Tuhan Allah sonde tau putus-putus, tagal waktu bosong dengar itu Kabar Bae dari botong, bosong bukan tarima manusia pung kata-kata, ma dengar Tuhan Allah pung Kata-kata. Dia sandiri yang ada karjá di bosong yang parcaya pung dalam hati. \p \v 14 Sodara dong! Bosong baru mulai iko Tuhan pung jalan, ma bosong pung orang satu bangsa dong su bekin susa sang bosong. Deng bagitu, bosong ju su sama-sama rasa deng orang parcaya yang ada di propinsi Yudea dong, yang dapa susa dari dong pung orang Yahudi sandiri, tagal parcaya sang Yesus Kristus.\x + \xo 2:14 \xt Utusan dong pung Carita 17:5\x* \p \v 15 Ada orang Yahudi yang sonde pusing deng Tuhan Allah pung mau. Andia waktu Tuhan Allah kirim datang Dia pung jubir-jubir kasi sang dong, dong bekin sangsara deng bunu bekin mati itu jubir dong. Bagitu ju dong bunu bekin mati sang Tuhan Yesus. Sakarang dong cari-cari jalan ko mau tola buang sang botong lai. Dong bamusu deng samua orang. Deng Tuhan Allah ju sonde suka sang dong.\x + \xo 2:15 \xt Utusan dong pung Carita 9:23, 29, 13:45, 50, 14:2, 5, 19, 17:5, 13, 18:12\x* \v 16 Tamba lai dong bekin halangan macam-macam, ko biar botong sonde bole bawa lai Tuhan pung Kabar Bae kasi suku-bangsa laen dong. Itu orang Yahudi dong sonde mau ko Tuhan kasi salamat sang orang laen dong. Deng bagitu, dong bekin dong pung sala tamba malꞌunuk. Andia Tuhan Allah mara, ko hukum sang dong. \s1 Paulus kapingin katumu lai deng jamaꞌat di Tesalonika \p \v 17 Sodara dong! Biar sakarang kotong samua tarpaksa tenga bajao, ma itu cuma jao di mata sa, bukan jao di hati. Botong cari-cari salák, ko kalo bisa, na, botong datang lia ulang lai deng bosong, te botong su rindu mau mati sang bosong. \v 18 Beta sandiri su coba ulang kali mau datang lia sang bosong, ma setan dong pung bos maen pele beta pung jalan tarús. \v 19 Bosong tau, akurang ko botong mau datang lia sang bosong? Itu tagal botong baharap sang bosong. Bosong yang bekin botong pung hati babunga deng bisa angka kapala. Te sapa lai yang bapegang karás Tuhan Yesus pung nama, kalo bukan bosong! Kalo Tuhan datang kambali, na, botong bisa angka muka tagal bosong. \v 20 Memang batúl! Bosong yang bekin botong pung hati jadi bésar deng babunga. \c 3 \s1 Paulus putus mau kirim sang Timotius pi Tesalonika \p \v 1-2 Asal bosong tau sa, tempo hari botong jalan kasi tenga sang bosong tu, bukan iko botong pung mau. Botong su rindu mau datang lia sang bosong, ma sonde bisa. Lama-lama botong su sonde tahan lai, andia ko botong putus ko kirim pi sang Timotius. Ma beta deng Silas tenga sa di kota Atena. Timotius tu, botong pung sodara. Deng dia botong pung tamán karjá, yang sama-sama kasi jalan Yesus Kristus pung Kabar Bae. Botong kirim sang dia, ko dia ajar sang bosong, deng kasi kuat bosong pung hati, ko biar bosong parcaya lebe kuat sang Tuhan Allah.\x + \xo 3:1-2 \xt Utusan dong pung Carita 17:15\x* \v 3 Deng bagitu, na, kalo dapa susa, bosong sonde tagoyang. Pegang kuat bosong pung parcaya. Te bosong tau bilang, orang yang parcaya sang Kristus dong, tantu dapa susa bagitu. \v 4 Dolu waktu botong masi sama-sama deng bosong, botong su kasi inga bilang, orang yang parcaya sang Tuhan Yesus nanti dapa susa macam-macam. Sakarang samua su jadi bagitu, to! \p \v 5 Tagal beta susa mau mati deng bosong pung dudu-badiri, andia ko beta kirim sang Timotius pi Tesalonika, ko biar botong bisa dapa tau bilang, bosong masi parcaya tarús sang Tuhan, ko sonde. Te beta kawatir, jang sampe setan dong pung bos bésar su datang goda sang bosong, ko bosong bale balakang sang Tuhan. Kalo jadi bagitu, na, botong pung karjá dolu, parcuma sa! \s1 Timotius su pulang datang bawa kabar dari jamaꞌat di Tesalonika \p \v 6 Sakarang Timotius su kambali dari Tesalonika, deng ada bawa kabar yang bekin sanáng sang botong. Dia ada carita bilang, bosong parcaya tarús sang Kristus, deng basayang tarús satu deng satu. Ais dia kasi tau bilang, bosong ju ada rindu sang botong, sama ke botong ada rindu deng bosong ju.\x + \xo 3:6 \xt Utusan dong pung Carita 18:5\x* \p \v 7-8 Sodara dong! Biar botong di sini ada rasa barát tagal dapa susa sonde sadiki dari kiri-kanan, ma Timotius pung carita bekin botong sanáng batúl. Tagal sakarang botong su tau bilang, bosong ada parcaya kuat tarús sang Tuhan. \s1 Paulus sambayang kasi sang jamaꞌat di Tesalonika \p \v 9 Jadi botong minta tarima kasi bam-banya sang Tuhan deng hati yang talalu sanáng, tagal bosong ada iko tarús sang Dia. \v 10 Siang-malam botong sambayang tarús-tarús, ko kalo bisa, na, kotong masi bisa bakatumu lai. Botong mau ajar ko bekin langkáp sang bosong soꞌal Tuhan pung jalan idop. \p \v 11 Botong harap Tuhan Allah, kotong pung Bapa, deng Yesus Kristus, kotong pung Bos, buka jalan ko botong bisa datang katumu deng bosong lai. \v 12 Botong minta ko Tuhan bekin bosong tamba basayang lebe banya lai. Bagitu ju bosong deng samua orang, sama ke botong ju sayang sang bosong. \v 13 Deng bagitu, Tuhan bekin kuat bosong pung hati, ko idop lurus deng barisi, sampe nanti kalo Tuhan Yesus datang kambali deng Dia pung orang dong, bosong bisa badiri di kotong pung Allah Bapa pung muka, deng sonde pikol sala apa-apa. \c 4 \s1 Cara idop yang bekin sanáng Tuhan Allah pung hati \p \v 1 Jadi bagini, sodara dong! Botong kokoe sang bosong, ko biar bosong idop bekin sanáng Tuhan Allah pung hati, sama ke botong su ajar sang bosong. Memang bosong su idop iko itu samua, ma tagal kotong ni su jadi Tuhan Yesus pung kelu, botong minta ko bosong usaha lebe kuat lai. \v 2 Bosong samua su tau apa yang botong ajar kasi bosong, pake Tuhan Yesus pung kuasa. \v 3 Tuhan Allah pung mau bagini: idop barisi! Jang idop kotor. Andia, jang maen serong deng orang yang bukan lu pung laki ko lu pung bini. \v 4 Bosong musti tau ator bosong pung diri sandiri, ko idop barisi, sampe orang dong hormat sang bosong.\f + \fr 4:4 \ft Bahasa Yunani pung kata bilang, “Bosong satu-satu musti tau ator bosong pung σκεῦος (\ft \+it skeuos\+it*) ‘tampa’ sandiri”. Ini kata σκεῦος (\+it skeuos\+it*) ni, biasa dia pung arti bilang, ‘tampa’, ‘badan’, ko, ‘diri’. Ma ada yang bilang di ini ayat ni, ‘tampa’ pung arti bilang, ‘bini’. Deng bagitu, ini ayat pung arti bilang, “idop barisi deng lu pung bini”.\f* \v 5 Jang idop iko bosong pung hawa nafsu, sama ke orang yang sonde kanál sang Tuhan Allah. \v 6 Jang ada orang yang mau ame ontong, deng mau maen serong deng orang yang sama-sama parcaya sang Tuhan Allah. Te Tuhan tu, Bos yang nanti balas samua yang jahat bagitu. Ini samua botong su kasi tau sang bosong ulang-ulang, deng su kasi inga memang dari dolu. \v 7 Te Tuhan Allah su pange ame sang kotong, ko jadi Dia pung orang. Dia pung maksud, kotong musti idop barisi, bukan idop kamomos, sama ke tukang hohongge dong. Bukan bagitu! \v 8 Tagal itu, orang yang sonde mau iko ini ajaran, dia bukan cuma tola buang sang botong sa, ma dia ju tola buang sang Tuhan Allah yang su kasi datang Dia pung Roh yang Barisi sang bosong. \p \v 9 Beta rasa beta sonde usa tulis ulang lai kasi bosong soꞌal basayang sodara deng sodara, tagal Tuhan Allah sandiri su ajar bilang, bosong musti basayang satu deng satu. \v 10 Botong su dapa dengar bosong sayang deng samua sodara yang ada di propinsi Makedonia situ. Ma sodara dong, é! Sakarang botong minta ko bosong lebe sayang lai sang orang laen. \v 11 Usaha ko bosong bisa idop deng tanáng. Jang tasosok deng orang laen dong pung urusan, ma satu-satu urus dia pung urusan sandiri. Bosong musti karjá ko cari makan deng tangan sandiri. Jang baharap deng orang laen. Ini botong su kasi inga memang sang bosong dari dolu. \v 12 Kalo bosong idop bagitu, bosong su sonde bekin barát orang laen. Nanti orang yang sonde parcaya sang Kristus dapa lia bosong pung idop bagitu, dong pasti bilang, “Awii! Memang itu orang yang iko sang Tuhan Yesus tu, dong idop lurus batúl, ó!” \s1 Soꞌal Tuhan Yesus pung datang kambali \p \v 13 Naa! Sakarang, sodara samua, beta mau kasi tau satu hal, ko biar bosong tau batúl-batúl soꞌal orang mati. Kotong tau bilang, orang mati dong nanti idop kambali. Jadi kalo ada dari Tuhan Yesus pung orang yang mati, na, bosong jang bekin diri susa, sama ke orang laen dong yang sonde mangarti itu hal. \v 14 Te kotong su tau bilang, Yesus mati, ais Tuhan Allah kasi idop kambali sang Dia. Naa! Kalo bagitu, tantu Tuhan Allah ju kasi idop kambali samua orang mati yang su parcaya, deng kumpul ame sang dong sama-sama deng Tuhan Yesus. \p \v 15-17 Te kalo Tuhan Yesus datang kambali, Dia mau turun dari sorga datang di bumi, nanti ada suara parenta yang karás. Ais ana bua di sorga dong pung kapala kasi parenta ko tiop tarompet. Tarús Tuhan pung orang yang su mati dong idop kambali. Ais dong, deng kotong yang masi idop ni, taꞌangka nae pi awan ko sama-sama sambut Tuhan Yesus pung datang. Ais kotong samua idop tarús deng Dia.\x + \xo 4:15-17 \xt 1 Korintus 15:51-52\x* \p Bosong dengar bae-bae, te apa yang botong kasi tau ni, Tuhan sandiri yang omong. \v 18 Deng bagitu, bosong musti pake ini ajaran ni, ko kasi kuat bosong satu deng satu pung hati. \c 5 \s2 Siap-siap tarima Tuhan pung datang \p \v 1 Naa, sodara dong! Botong sonde parlú tulis kasi tau bilang, Tuhan pung datang tu, kaná jam barapa, ko, tanggal barapa. \v 2 Tagal bosong samua tau bilang, Dia pung datang tu, takuju sa, sama ke pancuri pung datang malam-malam,\x + \xo 5:2 \xt Mateos 24:43; Lukas 12:39; 2 Petrus 3:10\x* \v 3 ju banya orang ada dudu ena-ena, sonde ada ujan-angin, te dapa calaka. Dia pung datang ju sama ke parampuan yang takuju sa, te su saki barana. Kalo itu barang su datang, kotong mau tola karmana lai! Bagitu ju deng Tuhan pung datang kambali. \p \v 4-6 Sodara dong! Jang sampe Dia pung datang tu, nae kaná sang bosong sama ke pancuri yang datang tenga malam, pas bosong ada tidor sonu. Bosong jang bagitu! Kotong su sonde idop dalam galáp lai, sama ke orang laen yang tidor sonu dong. Te kotong yang parcaya sang Yesus su idop dalam taráng, siap-siap tarima sang Dia, deng jaga diri bae-bae. Ini hal samua, bosong su tau! \v 7 Te orang yang tidor, biasa tidor malam-malam. Deng orang yang mabo, biasa mabo malam-malam. \v 8 Ma bosong jang bagitu, te kotong ni su idop dalam taráng. Bosong musti jaga diri. Kalo bosong parcaya tarús sang Tuhan, deng basayang, itu sama ke tantara pake pele dada. Deng kalo bosong harap tarús sang Tuhan Yesus yang kasi salamat sang bosong dari Tuhan Allah pung mara, itu sama ke tantara yang pele kapala pake topi waja.\x + \xo 5:8 \xt Yesaya 59:17; Efesus 6:13-17\x* \p \v 9 Tuhan Allah sonde pili ame sang kotong ko kaná Dia pung hukum. Ma Dia pili ame sang kotong ko dapa salamat, tagal kotong parcaya sang Yesus Kristus, yang hak parenta sang kotong. \v 10 Te Dia su mati ko ganti sang kotong. Jadi nanti kalo Dia datang kambali, kotong idop tarús deng Dia, biar kotong su mati, ko, masi idop.\x + \xo 5:10 \xt 1 Tesalonika 4:13-18\x* \v 11 Tagal itu, pake beta pung kata-kata ni, ko hibur deng kasi kuat satu deng satu, sama ke yang bosong ada bekin dari dolu. \s1 Paulus kasi ajaran sang jamaꞌat di Tesalonika \p \v 12 Sodara dong samua! Inga ko kasi hormat sang mama-bapa yang pimpin gareja dong. Te dong karjá banting tulang kasi bosong, deng kasi inga sang bosong, ko biar bosong jang jato. \v 13 Sokong sang dong deng bosong pung sayang, tagal dong tu karjá karás kasi bosong. Idop badame satu deng satu. \p \v 14 Sodara dong! Masi ada lai barapa hal yang botong mau kasi inga bagini: itu pamalas dong, togor ko dong karjá deng batúl. Yang tawar hati dong, kasi kuat sang dong. Yang lemá dong, bela sang dong. Ais sabar deng orang dong samua. \p \v 15 Inga ko jang balas jahat deng jahat. Ma usaha ko salalu bekin bae kasi samua orang. Jang cuma bekin bae kasi kotong pung orang sandiri sa, ma orang luar dong ju. \p \v 16 Bekin hati sanáng tarús. \v 17 Sambayang siang-malam. \v 18 Ada apa sa, mau susa ko, sanáng ko, minta tarima kasi sang Tuhan. Te Tuhan Allah suka ko samua orang yang iko sang Yesus Kristus bekin bagitu. \p \v 19 Jang tahan Tuhan pung Roh pung karjá. \v 20 Kalo ada satu sodara yang bilang dia ada tarima pasán dari Tuhan Allah, na, jang pandang enteng dia pung omong! \v 21 Te bosong musti pareksa bae-bae itu pasán bilang, batúl ko sonde, dia baꞌakar dari Tuhan. Kalo batúl, na, iko. \v 22 Ma ondor diri dari samua yang jahat. \s1 Paulus tutu dia pung surat \p \v 23-24 Beta sambayang ko minta Tuhan Allah bekin barisi bosong pung hati deng bosong pung idop samua. Dia yang bekin kotong bisa idop badame satu deng satu. Deng bagitu, waktu kotong pung Bos Yesus Kristus datang kambali, na, bosong bisa badiri di Dia pung muka deng bosong pung badan, hati, deng jiwa sonde ada pung sala apa-apa. Batúl! Te Tuhan Yesus tu, satia. Dia yang pange ame sang bosong jadi Dia pung orang. Apa yang Dia omong, Dia bekin jadi. Ais Dia nanti bawa sang bosong deng barisi di Tuhan Allah pung muka. \p \v 25 Sodara samua! Jang lupa sambayang kasi sang botong di sini. \p \v 26 Beta minta ko bosong kirim salam manis kasi Tuhan pung jamaꞌat samua di situ. \p \v 27 Beta minta bawa Tuhan Yesus pung nama, ko bosong baca beta pung surat ni kasi sang jamaꞌat samua. \p \v 28 Beta minta kotong pung Bos Yesus Kristus ko kasi tunju Dia pung hati bae sang bosong samua. \p Bagitu sa. \q2 Saloom, \q2 Paulus