\id ROM  
\h ROMANOS 
\toc1 Tutu e táxnūu San Pablu iña ñá ñuú Roma 
\toc2 ROMANOS 
\toc3 Ro. 
\mt1 Tutu e táxnūu San Pablu iña ñá ñuú Roma 
\c 1  
\s1 É kākaꞌán Pablu ni ñá ntákuintiꞌxe i, ña ntoo ñuú Roma 
\p  
\v 1 Xuꞌu é Pablú u ne, ña kade tsiñu iña Jesúcristú u. Tsí Xuva kō nákiꞌi daꞌan ñā ko é vīí u pustru ñá ne, tēe tsiñu ña ko é kāꞌan ntódo u túꞌūn e dóo vaꞌá san nté koo nakáku ō,  
\v 2 vata ō xeꞌé Xuva ko xūꞌu ña nte ntúvi diꞌna ntaꞌa ña kaꞌan náa ña, ña é de váꞌa túꞌūn e dóo vaꞌá san  
\v 3 iña Iꞌxá ña, Tóꞌo ko Jesūcristu, ñá kanakākú kō. Dā káku ña ñuxiví a ne, tatá viꞌi rei Davií san kúvi ña,  
\v 4 ntá tsi iꞌxá mii Xuva ko ña vata ō kaꞌan Espíritū Sántū, ña e dóo vaꞌá san. Dɨvi ñā né, dōó ntii inī ña, da xe ntóto ña dá xiꞌi ña. 
\p  
\v 5 Dɨvi kuēnta iña ña é nīꞌí ntɨ é vīí ntɨ pustru ña. Dōo váꞌā o dé ña nī ntɨ e tée tsiñu ña ntɨ é kāꞌan ntódo ntɨ túꞌun īña ñá ni ñāꞌa, ña ntántoo da míꞌī ká ñuu, vata koo é na kuintiꞌxe ña Xuva ko kuēnta iña ña.  
\v 6 Dɨvi ntō dɨ́, kana Xuva ko ntō é kuntīkɨn ntó Jesucristu.  
\v 7 Dukuān né, taxnūu u túꞌūn saꞌá iña nto, un ntɨꞌɨ kuēꞌen dúꞌva nto e ntántoo nto ñuú Roma, tsi dóo ntio Xuva ko ntō né, kāna ña nto é kūvi nto iña ña. Xuva ko nī Tóꞌo ko Jesūcristú ne, na nāxnuu viko ña nto. Na tāꞌxi ña é vāꞌá koo kuntōo nto. 
\s1 Pablú ne, ncho kɨꞌɨn ña kikoto níꞌni ña ñuú Roma 
\p  
\v 8 Diꞌna ne, nakuéꞌe ú sintiáꞌvi ntaꞌa Xuvā kó kuenta iña Jesúcristu ni kuénta iña nto, un ntɨꞌɨ kuēꞌen dúꞌva nto. Tsi dá vādá ka ne, ntákaꞌan ñáꞌa san íña nto tsi dóo váꞌā o ntákuintiꞌxe nto Xuva kō.  
\v 9 Kutuni Xúva kō tsí kanɨɨ̄ nimá ko kade tsiñu ú iña ña, é kākaꞌan ntódo u túꞌūn vaꞌá san iña Iꞌxá ña. Ini ña tsí ña te kátee daꞌna u é kakaku nīꞌí u nto dá kakāꞌan ntâꞌví u ni ñā.  
\v 10 Kaikán u ntaꞌa Xuva kō tsí tē ntio ña ne, na tāꞌxi ña itsi é kīkoto níꞌni ú nto.  
\v 11 Dōó ncho kiní u nto vata koo é xntiī ú nto é kūtuni váꞌa nto iña Xuva ko, vata koo é na kuīntiꞌxe váꞌa nto ña dɨ.  
\v 12 E ncho kaꞌán u ne, é nakīí nima táꞌan kō, xé un xé un ō. Xntiī ú nto é na kuīntiꞌxe váꞌa nto ne, xntii ntō kó dɨ vata koo é na kuīntiꞌxe váꞌa ká ko dɨ. 
\p  
\v 13 Ntōꞌó taꞌan ko, ntio ko é na kūtuni nto tsí e dóo kiꞌin itō ncho kíkoto níꞌni ú nto. Ntá tsi neé ntɨꞌɨ tsi kakuvi da ti vata kuvi kɨꞌɨ́n u. Ncho kɨ́ꞌɨn ú mi ntántoo nto vata koo é na nāniꞌí ko ña kúnaa nima í san, ña ñuꞌu taꞌán nto, vatā o nániꞌí ko nima ñá xio ñuú san dɨ.  
\v 14 Xuꞌú ne, vata te tanūu ú iña un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san, kuān te ña e dóo tuꞌvé i ne, kuān te ña e dóo ntāꞌví dɨ, kuān te ña e dóo kiꞌin inī í dɨ ne, ō dóo tuntu ña.  
\v 15 Dukuān e dóo kantɨꞌɨ iní ko é kɨ̄ꞌɨn ú ñuú Romá dɨ vata koo e kíkaꞌan ntódo ú ni ntō túꞌūn vaꞌá san iña Xuva ko. 
\s1 É kūvi vii túꞌūn vaꞌá san 
\p  
\v 16 Ñá tē neé kakukaꞌan nuú ko te kāꞌán u túꞌūn vaꞌá san. Tsí dɨvī é kūvi vii é nakākú Xuva ko da xōó ka ñaꞌa, ña é kuīntiꞌxe i, diꞌna ña Israeé san ne, o kuān te ña túku tatá i dɨ.  
\v 17 Tsi túꞌūn vaꞌá san ne, kanañēꞌe ko nté koo ntuváꞌa o ni Xuva kō: tsí da mii kuēꞌen tsi é na kuintiꞌxe ko ñā. Tsí uve naꞌa kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Xoó ñaꞌa, ña é ntūváꞌa ni Xuva kō tsi kuíntiꞌxe i ña ne, níꞌi ña ntuvi vāꞌá iña ña”, kaꞌan. 
\s1 Nee iña é kuētsí ñaꞌa san 
\p  
\v 18 E dúkūn kan véꞌxi e dóo donchuꞌví koo ntoꞌo ñaꞌa é kāxeꞌé Xuva ko kuēnta iña kuétsī ña kini ntáa san. Tsi da xé ña váꞌa nima ñá ne, ntē ña da váꞌa ña é kīní taꞌan ña nee iña é nuu é ntaā í iña Xuva ko.  
\v 19 Ini váꞌa ña nee iña é kūvi kiní o iña Xuva ko, tsí mii ñā xeꞌé ña é kūtuni ña.  
\v 20 Ña kúvi kīni o nté kaa Xuva kō, ntá tsi nté da de kûꞌvé Xuva ko ñūxiví san ne, kutuni ko tsi dóo kaꞌnu ña. Kutuni ko tsí Xuva ntiꞌxe ko ñā dá ini o un ntɨꞌɨ nuū i é de kúꞌvē ña. Dukuān ne, xoxó kuvi kaꞌán i tē ñá ini i te īó Xuva kō.  
\v 21 Kuān té ini ña é īó Xuva kō ne, ña ni ntío ña kunuu inī ñá ña, ntē ña ni ntio ña nakuéꞌe ña sintiáꞌvi ntaꞌa ña dɨ. Dukuān né, eni ntuꞌu ñā dé kuení ña da nēé ka nuu i é kīni kaa é ntē ña váda mí kaidiáꞌvi. Vata tsi tē ña té neé ini kueꞌen ña.  
\v 22 Dotō tsi ntákaꞌan ñá e dóo kiꞌin inī ña, ntá tsi dóo tuntu ña.  
\v 23 Ña ni ntío ña kunuu inī ñá Xuva kō, ña é kāntíto ntii dañu ntūvi ne, ínuu inī ñá nuu i é de váꞌa mii ñā. Ntāváꞌa naā ñá ñaꞌa, ña ntáteꞌu kúñu i tē xiꞌí, nī láa, kɨ̄tɨ ntaíko sán dɨ, ni kɨ̄tɨ é ngɨmi dɨ́ꞌɨn i, ni kōó san dɨ. Dɨvi tɨ̄ ntáde ña xuva ñā. 
\p  
\v 24 Dukuān ne, ña ni íde ká Xuva ko ña kuēnta vata koo é na vīi mii ña dá nēé ka nuu i é kīni kaa é ncho vií ña. Ntaxéꞌe ña dokaꞌan táꞌan ña.  
\v 25 Náa ī é nantuku ña nēe é nuu é ntaā i iña Xuva kó ne, ntánantuku ñā dovete. Kudii núu i é de váꞌa Xuva kō san ntaínúu ini ña ne, ntá tsi ñá te ntaínúu ini ña miī ña é de váꞌa san, tsí mii ñā é ntio é kada kaꞌnu o ña ntii dañu ntūvi. Kuan tsi koo na kōo. 
\p  
\v 26 Dukuān né, tsoo mii Xuva ko ñā é na viī mii ñá da nēé ka nuu i é kīni kaa é ntio ña. Un tsi nté ñadɨ̄ꞌɨ́ san ntánatsoo mii ña xɨ̄ɨ ña ne, da ntaíntóo niꞌi ña ñadɨ̄ꞌɨ niꞌi ña.  
\v 27 Kuan tsī o ntáde ñatīí san dɨ, e ntánatsoo mii ña ñadɨꞌɨ̄ ñá ne, da ntáde ña kuétsi ni ñatīí niꞌi ña. Ntē ña ntákukaꞌan nuu ña e ntáde ña é kini kaa san ni tāꞌan ña. Kuétsi mii ña te kāxéꞌe Xuva ko ñā é ntōꞌo ña, da xe dóo kinī o ntáde ña. 
\p  
\v 28 Dā xé ña ni ntio ñaꞌá san kutuni ñá xoo é Xuva kō ne, tsoo mii Xuva ko ñā é na vīí ka ña da nēé ka nuu i é kīni kaa e táva dɨkɨ mii ña.  
\v 29 Un tsi ñuꞌu tsitū nima ña é un ntɨꞌɨ nuū i é kīni kaa: Ntákidi niꞌi ña tuku ñadɨ̄ꞌɨ, ña é ña te ñádɨ̄ꞌɨ míi ñā. Ntáde xení ña ni tāꞌan ña. Dōo ntákuinima ña iña taꞌan ña. Ntáde ña é un ntɨꞌɨ nuū i é kīni kaá dɨ. Dōo ntákuneꞌu iní ni tāꞌan ña. Ntaéꞌní taꞌan ña. Ntánāa núu ña ni tāꞌan ña. Ntaéni ntāꞌví ña taꞌan ña. Ntántukū nuu iní ña é un ntɨꞌɨ nuū i é kīni kaa. Ntáde vete ña ni tāꞌan ña.  
\v 30 Ntákaꞌan kíni ña iña taꞌan ña. Ñá ntīo kueꞌen tsí ña Xuva kō. Dōo xení ña. Dōo naꞌnu ncho vií ña. Dōo ntáde naꞌnu ña nuu ñaꞌá san. Ntántukū nuu iní ña é viī ña é kīni kaa san. Ña ntákuintiꞌxe ká ña é ntákaꞌan úva ña ni dɨꞌɨ ñā.  
\v 31 Ñá ntīo ña kini ña é vāꞌa. Ña ntáde ntaa ña é ntákaꞌan ña. Ña ntákuinima ña nté uun ñaꞌa. Ñá īni ña é kāda kaꞌnu iní ña ni tāꞌan ña. Ña ntántuntaꞌví ini taꞌan ña.  
\v 32 Ña kuān ntáa sán ne, ini ña tsí kakaꞌan Xúva ko te xōo ñáꞌa é kuān ó kade ña ne, níꞌi ñā doxiꞌí san. Tsí kuān té ini ñá ne, ña ntáde ña kuenta. Kuan tsī o ntáde ña ne, dōo diní ña te kuan tsī o ntáde taꞌan ña dɨ. 
\c 2  
\s1 Kade kuꞌvé Xuva kō nee iña é nuu é ntaā i 
\p  
\v 1 Dɨvīn é kaxntēkún kūꞌvén taꞌan o ne, ñá ku kāꞌan te ña tuvi kuétsi o dɨvīn dɨ. Tsí da nēé ka nuu i é kaxntēkún kūꞌvén taꞌan o ne, kaxntēkún kūꞌvén miīn kúñu ō dɨ, tsí dɨvīn ne, dadɨɨ tsi kaden vatā ó de ñā dɨ.  
\v 2 Ini o tsí Xuva kō ne, kaxntēkú kuꞌvē ñá nee é nuu é ntaā i iña ña é kuān ó kade san.  
\v 3 Dɨvīn é kaxntēkún kūꞌvén taꞌan o ne, ¿dadɨɨ xntu ku kuān ó den ni ñāꞌa, ña é iō kuetsí i san? ¿Vá ñā ntu níꞌi o é ntōꞌo o é taꞌxi Xuva kō, kuiní o?  
\v 4 ¿Nté kui kanantiin niꞌnin ntun e dóo váꞌa o de Xuva ko ni ō? ¿Vá ñā ntu níꞌi o é ntōꞌo o, tsi dóo kaꞌnu iní Xuva ko, te kuīni o? Dōo váꞌa o de ntiꞌxe Xuva ko ni kō. Dukuān é ntio ña é natūꞌvi ko kuétsi ko ntāꞌa ña.  
\v 5 Ntá tsi dɨvīn né, dōó doꞌōn. Ñá ntīo o é ntiko kōón ntaꞌa Xuva kō. Kadāꞌvin kuétsi miīn kúñu ō é kāteen váꞌan é ntōꞌo o san é niꞌi o tē xee ntúvi é taꞌxi Xuva kō é ntoꞌo kō. Da kidáā ne, kutuni ko tsi dóo váꞌā o xntéku kūꞌvé Xuva ko īña kó  
\v 6 tē nakene ntódo ña kō, xe un xé un ō, nee iña é idé ō.  
\v 7 Iō ñá ne, ntáxio ntii ña é viī ñá nuu i é vāꞌa. Ntántukū nuu iní ña é kāꞌan váꞌa Xuva ko īña ña ne, ntántukū nuu iní ña nté koo niꞌi ñá ntuvi vāꞌá iña ña é ña ntɨꞌɨ. Ña sāꞌá ne, kuéꞌe Xuva ko ntuvi vāꞌá iña ña ntii dañu ntúvi.  
\v 8 Ntá tsi iō ñáꞌa, ña é da mii tsī e ntádē kuení i iña mii í ne, ñá ntīo ña kuintiꞌxe ña é nuu é ntaā i, tsí ncho vii ña é kīni kaa san. Kudiin Xúva ko ni ñā ne, kuéꞌe ña ñā é ntōꞌo ña.  
\v 9 Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, ña e ntáde é kīni kaa sán ne, un váꞌa tsi ntoꞌo ña kídaā, un váꞌa tsi nantɨꞌɨ ña iní ña, diꞌna ña Israeé san ne, da kidáā ne, ña é tūku tatá i sán dɨ.  
\v 10 Ntá tsi un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, ña e ntáde é vāꞌá san ne, kuéꞌe Xuva ko ñā e dóo vaꞌá iña ña. Káꞌan Xuva kō tsi dóo vaꞌá ña ne, kuéꞌe ña é vāꞌá koo kuntōo ña dɨ, diꞌna ña Israeé san ne, da kidáā né, ña nguiī sán dɨ. 
\p  
\v 11 Kuenta iña Xuva kó ne, nté uun xuvi uun nínu ō, tsi kuédadɨɨ ntɨꞌɨ tsō.  
\v 12 Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, ña e ñá ini lei Muíseé san ne, kūnaá ña te iō kuetsí ña. Ntá tsi ña kuéꞌe Xuva ko ña é ntoꞌo ña vatā ó kakaꞌán leí san, tsí ña ntáduku ntée ña lei tsíkan. Ña é ntoo niꞌī leí san ne, xntēkú kūꞌvé Xuva ko ña vatā ó kakaꞌán leí san.  
\v 13 Ñá tē ña e ntátekú tsi i leí san é vāꞌá ña nuu Xuva ko, tsí tē ntáde ntaa ña é kākaꞌan.  
\v 14 Ntá tsi ña tuku tatá i sán, kuān té ña ini ñá leí san ne, ntáde ntaa ña dɨkɨ tsi mii ña vatā ó kakaꞌán leí san ne, vata tsi te īó lei íña ña.  
\v 15 Ntá tsi tē kade ña é vāꞌá ne, dito tsí nuu leí san nima ña. Dɨkɨ míi ña īni te váꞌā ó kade ña ne, ō ña váꞌā ó de ña.  
\v 16 Kuān koo kuvi te xee ntúvi é xntēkú kūꞌvé Xuva ko kuēnta iña Jesúcristu núu i é ñuꞌu xūꞌú nima ñáꞌa san, vatā ó kakaꞌan túꞌūn vaꞌa é kākaꞌan ntódo ú san. 
\s1 Ña Israeé san nī lei Muísee 
\p  
\v 17 Dɨvīn é kākaꞌan tsí ña Israeén ne, tuvin niꞌin lei Muíseé san ne, dōó kaꞌnun kuini o é inin Xúva kō dɨ.  
\v 18 Dōo ínin nee é ntio Xuva kō é vīi o. Dōo ínin nee iña é dií ka vaꞌa é vīi o, tsi dóo tuꞌvé o leí san.  
\v 19 Dōo ínin nté koo nañēꞌen ñá kuāá san itsi, nté koo naxīꞌín nuun nuu ñaꞌa, ña ntántoo mí iñɨ nēé san, kuini o.  
\v 20 Dōo ínin nté koo nañēꞌen ñá tuntú san, nté koo nakuāꞌan iꞌxa ɨkɨ́n san é ña te neé ini, kuíni o. O te dā xé tuvin niꞌin leí san ne, dōó kiꞌin inī ó, dōó inin nee iña é nuu é ntaā i, kuini o.  
\v 21 Dɨvīn é kanakuāꞌan taꞌan o ne, ¿nté kui ña kánakuaꞌan miin ntūn kúñu ō kuan? Dɨvīn é kākaꞌan ntódon é ña ku dúꞌu ō ne, ¿nté kui miin ntūn ne, kadúꞌun?  
\v 22 Dɨvīn é kākaꞌan é ña vií ō é kini kaa ni ñadɨ̄ꞌɨ ñáꞌa sán ne, ¿nté kui miin kūn né, kuān ó kaden? Dɨvīn é ña ntío kueꞌen tsí o santu e ntúváꞌa nāá san ne, ¿nté kui kaidon dúꞌun ntun é āꞌví i é īó ini ukún i kān kuan?  
\v 23 Dɨvīn né, dōó kaꞌnu kaden é īnín leí san, ntá tsi kaidon ntítan Xuva kō, tsí ña káden ntaan é kākaꞌan ña.  
\v 24 Nuu é ntaā i é ūve naꞌa kakaꞌan túꞌun Xuva kō é dɨvi kuētsí o e ntákaꞌan kíni ña tuku tatá i san iña Xuva ko. 
\p  
\v 25 Te kāden ntaan leí san ne, kainuu áꞌvi ntiꞌxe é tēꞌnte kúñū é īxi ó vata koo é dîtó naꞌa i é kādukun ntéen Xuva kō. Ntá tsi tē ña káden ntaan leí san ne, é ntaā í te tēꞌnte.  
\v 26 Tē ña tuku tatá i san kada ntaá ña vata tsī ó kakaꞌán leí san ne, kuān té ña ni téꞌnte kúñū é ixi ñá ne, kuédadɨɨ tsi ña ni ñā é teꞌnte é ixi í san kuenta iña Xuva ko.  
\v 27 Kidáā ne, ña é kāde ntaá leí san ne, kuān té ña ni téꞌnte ñá ne, xntēkú kuꞌvē ñá o, tsí ña káden ntaan, kuān te ínin leí san, kuān te téꞌnte kúñū é ixi o.  
\v 28 Tsí uun ñaꞌa, ña é ña Israee ntíꞌxe ne, ñá te da mii tsi atā í san é kuntēé naꞌa i,  
\v 29 tsí na kuntēé naꞌa i nima ñá san dɨ. Kuān te káde ña é un ntɨꞌɨ vatā ó kakaꞌán leí san ne, ntá tsi te vāꞌá nima ñá ne, dɨvī é nuu áꞌvi iña Xuva ko. Ña te ñáꞌa san káꞌan ña te dóo vaꞌá ña, tsí mii Xuva ko kāꞌan ñá tē dóo vaꞌá ntiꞌxe ña. 
\c 3  
\p  
\v 1 Te kuān ó ne, ¿vá ñā ntu te váꞌa ō é vīi o ñá Israeé san? ¿Vá ñā ntu te kaidiáꞌvi é tēꞌnté kúñū é īxi ko?  
\v 2 ¿Míꞌi ntū é ñaꞌa? Tsi dóo tɨtɨ́n nuu i é kaidiáꞌvi. É kuvi ūun ne: xtūví Xuva ko tūꞌún ña ntaꞌa ña Israeé san é na kuntoo niꞌi ñā.  
\v 3 Ntá tsi te iō ña é xtuvī mii ña é kakuintiꞌxe ña Xuva kō ne, ¿vá dukuan ntū é xtuvī mii Xuva ko é kāda ntaa ña é kākaꞌan ña?  
\v 4 ¡Ñāꞌá ni san! tsí Xuva kō né, da miī é kakuntaa ntɨ́ꞌɨ é kākaꞌan ñá, kuān té un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa sán ne, dōó vete ñā. Tsí vatā ó uve naꞌa kakaꞌan túꞌun Xuva kō: 
\q1 Kūtuni ñáꞌa san tsí nuu é ntaā i é kākaꞌan. 
\q1 Kuvi viín te xntēkú kuꞌvē ñá o, 
\m kaꞌan. 
\p  
\v 5 Ntá tsi tē dií dií ka kutuni ñáꞌa san tsi dóo vaꞌá kueꞌen Xúva ko te kinī ña tsí xoꞌō né, dōó kini ntáa ō ne, ¿nté ntu koo kaꞌan o? ¿Vá kāꞌan ntú o tsí ña váꞌā ó de Xuva ko te kataꞌxi ña kō é ntoꞌo ko kuēnta iña kuétsi kō? (Kakaꞌán u vatā o dá doto tsī ntákaꞌan ñáꞌa san.)  
\v 6 ¡Ñāꞌá ni san! tsí tē dɨ́ Xuva ko kini kaa ña ne, ¿nté ntu koo xntēkú kuꞌvē ñá ñuxiví san?  
\v 7 Tē dɨ́ dovete é kākaꞌán u sa kade i é nāxiꞌí nuu kaꞌnu é nuu é ntaā i iña Xuva kó ne, ¿nté kui kakaꞌan kú ña é iō kuetsí ko kuan?  
\v 8 ¿Ō dií ka ntu váꞌā o é vīí u é kīni kaa san vata koo é na kīꞌxi é vāꞌá san? Tsí iō ñá ne, kudii dovete ntákaꞌan ña é kuān ó kanakuāꞌa ntɨ. Ntá tsi ña kuān ntáa sán ne, váꞌā ó te nīꞌi ña é ntoꞌo ña ntaꞌa Xuva kō é kuān ó ntákaꞌan ña. 
\s1 Un ntɨꞌɨ o iō kuetsí kō 
\p  
\v 9 ¿Nté ntu koo kaꞌan ó kuan? ¿Va dií ka ntu vaꞌá ña Israeé san é ña nguiī sán, te kuinī nto? ¡Ñāꞌá ni san! Tsi nte díꞌna nañéꞌe ntɨ e kuédadɨɨ ntɨꞌɨ tsō é iō kuetsí ko, kuān té ña Israee ó, kuān té tuku tatá kō.  
\v 10 Tsí uve naꞌa kakaꞌan túꞌun Xuva kō: 
\q1 ¡Nté uun xoxo káde i é vāꞌa! 
\q1  
\v 11 Nté uun xoo é nuu dɨkɨ i é vāꞌa. 
\q1 Ntē ña xoxó kanantuku i Xuva kō. 
\q1  
\v 12 Un ntɨꞌɨ ñā ntádita ña itsi mii ñā. 
\q1 Un ntɨꞌɨ ñā natɨ́vi ña nima ña. 
\q1 ¡Nté uun ña tē kade ña é vāꞌa! 
\q1  
\v 13 Ini dukun ñá ne, vata kaa ñañā é kāntii ntaa. 
\q1 Xaa ña ne, dovéte kakāꞌan. 
\q1 Ñɨɨ xuꞌu ñā ne, xɨꞌɨ ntɨdí koó san. 
\q1  
\v 14 Ñuꞌu tsitu xūꞌu ña túꞌūn e dóo kini kaa. 
\q1  
\v 15 Xtun dɨ̄ꞌɨ́n ña ne, koó dā ntaínu kantaa é kātɨ nɨñɨ ñaꞌá san. 
\q1  
\v 16 Dā míꞌī ka ntaíka ña ne, ntádē xení ña ni ñāꞌa san, ntánantōꞌo ña ña dɨ. 
\q1  
\v 17 Ñá īni ña é vāꞌá koo kuntoo ña ni tāꞌan ña. 
\q1  
\v 18 Ña ntaúꞌvī kueꞌen ñá Xuva kō, 
\m kaꞌan. 
\p  
\v 19 Viꞌa vé ne, ini o tsí da nēé ka nuu i é kākaꞌán leí san ne, íña ñā e ntáduku ntée i. Tsí tuví leí san vata koo é da kanɨɨ ñūxiví san kóꞌxo nteē ñá kuenta iña Xuva ko, é xoxo kuvi káꞌan ī é ña tuvi kuétsi ī.  
\v 20 Tsi nté uun ō ña kuvi ntuváꞌa o ni Xuva ko te kāda ntaa o é kākaꞌán leí san. Tsí leí san ne, da ti tsi é kūtuni ko é iō kuetsí kō. 
\s1 Ntuváꞌa o ni Xuva ko te kuintiꞌxe ko ñā 
\p  
\v 21 Vevií ne, é nañéꞌe Xuva ko kō nté koo ntuváꞌa o ni ñā ne, ntá tsi ña te kuénta iñá leí san. Tsí leí san ni tūꞌun é kāꞌan ntódo ña kaꞌán naa Xuva ko kídaā ne, ntada ntaa  
\v 22 tsí ntuváꞌa o ni Xuva kō, un ntɨɨ́ ntɨɨ o, te kuintiꞌxe ko Jesūcristú san. Kuédadɨɨ tsi kade ña ni kō, xe un xé un ō,  
\v 23 tsí un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o ntáde o kuētsi. Xoxó kuvi xee táꞌan i e dóo vaꞌa é īó iña Xuva ko.  
\v 24 Ntá tsi dóo váꞌā o dé Xuva ko ni kō, tsi táꞌxi ña doméni é ntuváꞌa o ni ñā. Tsí nakáku ña ko kuētsí ko kuēnta iña Jesúcristu.  
\v 25 Tsí Xuva kō né, taxnūu ña Jesucristu é kātɨ ña nɨñɨ ñá vata koo e ntáꞌvi ñā kuétsi kō. Kade kaꞌnu iní Xuva ko ni ko te kuintiꞌxe ko Jēsuu. Tsí dɨvi ña kanañēꞌe ñá kō tsí Xuva kō né, dōo vaꞌá ña. Te kuan tsi ō nakuíta ntiꞌxin ña kuétsī ña é intóo kídaā  
\v 26 Tsi dóo kaꞌnu iní ña ni ñā né, kuan tsī ó kanañēꞌe ñá kō vevií dɨ e dóo vaꞌá ña é kānakate ña kuétsi ko te kakuintiꞌxe ko Jēsuu. 
\p  
\v 27 Kidáā ne, ¿míꞌi ntu kuvi kaꞌan o e dóo dɨvi o nūu Xuva ko? Ña kúvī. Tsí ña te é kāde ntaa o leí san, tsí da xe é kakuintiꞌxe ko ñā.  
\v 28 Dukuān ne, xée ō kútuni ko tsí ntuváꞌa o nuu Xuva ko te kakuintiꞌxe ko ñā, ñá tē é kāda ntaa o leí san.  
\v 29 Xuva kō ne, ¿vá mii ntu Xuvā ña Israeé san ña? ¿Ña ntu te Xuvā ña tuku ñuú san dɨ? ¿Nté kui ñaꞌa?  
\v 30 Tsí uun tsi Xuva kō, ña é kantaváꞌa nima ña é kakuintiꞌxe i ña, kuān te téꞌnte é ixi ñá ne, o kuān té ñaꞌa.  
\v 31 Kidáā ne, é kakuintiꞌxe ko Xuva kō ne, ¿vá kanakatsin ntu ō leí san? ¡Ñāꞌá ni san! tsí dií dií ka ntii kāda ntaa o leí san te kakuintiꞌxe ko ñā. 
\c 4  
\s1 Kini o nté ō dé Abraan 
\p  
\v 1 Viꞌa vé ne, ¿neé ntu niꞌi uva ata ko Ābraán san, te kāꞌan o?  
\v 2 Tē dɨ́ ni nīꞌi Abraán san ntuvi vāꞌá iña ña kuenta iña i é vāꞌa é idé ña ne, kuvi víi kaꞌnu ña kídaā, ntá tsi ña te núu Xuva ko.  
\v 3 Tsí kutuni ko nté o ūve naꞌa kakaꞌan túꞌun Xuva ko īña ña: “Tsí Abraán sán ne, da xe kuíntiꞌxe ña Xuva kō né, dukuān é kākaꞌan Xúva kō tsi dóo vaꞌá ña”, kaꞌan.  
\v 4 Viꞌa vé ne, te iō ñá kade tsiñu ne, ñá tē doméni káde tsiñu ña, tsi kuétsī é ntuáꞌvi ña kuenta iña tsiñu é kade ña san.  
\v 5 Ntá tsi xoo é kakuintiꞌxe i Xuva kō, ña é kānakate kuétsī ña é kīni ntáa sán ne, kuān té ña ni ide ña nté uun é vāꞌa, ntá tsi niꞌi ña é vāꞌá ntaꞌa Xuva kō tsí da xe kuíntiꞌxe ña ña.  
\v 6 Kuan tsī kaꞌan Dávií san dɨ, dá kakāꞌan ña tsi dóo diní ñaꞌa san, ña é ntuváꞌa ni Xuva ko, kuān te nté uun nuu i é vāꞌa ña ni íde ña.  
\v 7 Sáꞌa kākaꞌan Dávií san: 
\q1 Nté kui váꞌa ñaꞌa, ña e dé kaꞌnu iní Xuva ko ni ī nuu i é idé ña, ña é nakate Xuva ko kuētsí i. 
\q1  
\v 8 Nté kui váꞌa ñaꞌa, ña é ña kade Xuva ko kuēnta kuétsi ī, 
\m kaꞌan ña. 
\p  
\v 9 ¿Vá da mii xntū ña é tēꞌnte é ixi í ntáduku ntée ña é nīꞌi ña é vāꞌá san ntaꞌa Xuva kō? ¿Ñā ntu te kaduku ntée tuku ñaꞌa sán dɨ, kuān té ña ni teꞌnte é ixi ña? Tsí vatā ó kakaꞌan díꞌna ntɨ́ ne, Abraán sán ne, ntuváꞌa ña ni Xuva kō tsí da xe kuíntiꞌxe ñá ña.  
\v 10 Ntá tsi, ¿amá ntu ntuváꞌa ña ni Xuva kō? ¿Dā rkontûví e téꞌnte é ixi ñá san ne, o dīꞌna ntu? Ñá te dā rkontûvi, tsí diꞌna dā teꞌnte é ixi ña.  
\v 11 Tsí rkontûví ne, tēꞌnte é ixí Abraán san é vata kaa naꞌa i tsí diꞌna ntuváꞌa ña ni Xuva kō da kuíntiꞌxe ña ña. Dukuān né, dɨvi Ābraán san kuvi ña vata kaa uva ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, ña é ntákuintiꞌxe i Xuva ko, kuān te ñaꞌa, ña é ña ni téꞌnte é ixi i, tsí kuan tsī o ntántuváꞌa ña ni Xuva kō dɨ.  
\v 12 Dadɨɨ tsi kúvi ña ūvá ña é teꞌnte é ixi í san, tē ntákuintiꞌxe ñá ña dɨ́, vata tsī o dé uva ata ko Ābraán san dá vāta téꞌnte é ixi ña. 
\s1 Kakuntaa e táꞌxi Xuva ko xuꞌu ña, te kakuintiꞌxe ko ñā 
\p  
\v 13 Xéꞌe Xuva ko xuꞌu ña ni Ābraán san tsí ñuxiví sa ne, kuvi iña ñá ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ iꞌxá ña. Ñá te ni kāꞌan Xúva ko ni Ābraán san te dā xé kade ntaa ñá leí san, tsí da xe kuíntiꞌxe ña Xuva kō né, dukuān ne, kakaꞌan Xúva kō tsi vaꞌá ñaꞌa ña.  
\v 14 Tsí tē dɨ́ da mii tsī ña é ntoo kuenta iñá leí san niꞌi ña é vāꞌa é kākaꞌan Xúva kō ne, é ntaā i e kuíntiꞌxe ko Xuva kō, tsí ña váda kaidiáꞌvi é taꞌxi Xuva ko xuꞌu ña te kuan ō.  
\v 15 Tsí te kuēnta iñá leí san ntoo ō ne, da miī é nīꞌi ko é ntoꞌo kō. Ntá tsi tē dɨ́ ña tuví leí san ne, ña túvi kuētsí ko tē ña ni de ntáa o vatā ó kakaꞌan. 
\p  
\v 16 Dukuān ne, núu ī é xeꞌé Xuva ko xūꞌu ña é kuēꞌé ña doméni iꞌxá Abraán san ne, kuenta iña i é kuintíꞌxe ña. Ñá te da míi tsi ña ntáde ntaa leí san é nīꞌi ña sáꞌā, tsí da xōó ka ñaꞌa, ña e ntákuintiꞌxe i Xuva ko vatā o dé Abraán san. Dukuān ne, kuvi kaꞌan o tsí Abraan sán ne, kuvi ña uva ata ko ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o.  
\v 17 Kuan ō kúvi vatā ó uve naꞌa kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Xuꞌu dé kûꞌvé u o é vīín uva ñāꞌa, ña ntántoo da vādá ka ñuu.” Kuan ō kaꞌan Xúva ko ne, kuīntiꞌxe Abraán san tsí kuvi vií Xuva kō, ña é kanantōto ña xiꞌi, ña é kadē kûꞌvé nuu i é ntē vata koo. 
\p  
\v 18 Kuān té ita ntíꞌxin ntuvi é kōo iꞌxá Abraán san ne, ntá tsi kanɨɨ̄ nima ñá inúu ini ña é kākaꞌan Xúva kō ni ñā tsí ña te nté kaa iꞌxá ña koo. Dukuān é kuvi ña uvatā ña ntántoo da vādá ka ñuú san, vata ō kaꞌan Xúva ko ni ñā e dóo tɨtɨ́n iꞌxá ña koo.  
\v 19 Abraán san ne, kuān te é uun sientu kuía ña, ntá tsi ña ni tee dáꞌna ña é kuintiꞌxe ña é kōo iꞌxá ña vatā ó kakaꞌan Xúva ko ni ña, kuān té ini ña tsi é ita ntíꞌxin ntuvi é kōo iꞌxá ña. Ini ña tsí ñadɨꞌɨ̄ ñá Sará ne, vata kúvi kōó kueꞌen tsi iꞌxá ña.  
\v 20 Ñá ni dē kuení ña tē ña kada ntaa Xúva ko nuū i é xeꞌé ña xuꞌu ña ni ñā. Ñá ni xtuvī mii ña é kuintiꞌxe ña, tsí da dií dií ka kuíntiꞌxe ña ne, kakaꞌan ña tsi dóo kaꞌnu Xuva kō.  
\v 21 Ini váꞌa ña tsí kuvi vií Xuva ko da nēé ka nuu i é kātaꞌxi ña xuꞌu ña.  
\v 22 Dukuān ne, kakaꞌan Xúva kō tsi dóo vaꞌá ña kuenta iña i e dóo kuíntiꞌxe ña. 
\p  
\v 23 Ñá te da mii tsi kuēnta iña Ábraán san é ūve naꞌa é kākaꞌan Xúva kō e dóo vaꞌá ñaꞌa ña,  
\v 24 tsí kuenta iña kó dɨ. Tsí kuān koo kaꞌan Xúva ko īña kó te kuintiꞌxe ko ña, dɨvi ñā é nantōto ña Tóꞌo ko Jēsuu dá xiꞌi ña.  
\v 25 Tsi Tóꞌo ko Jēsuú ne, ntūvi ña kuenta doxiꞌí san kuenta iña kuétsi kō né, dā ntóto xtuku ña vata koo é taꞌxi ña ko ntuvi vāꞌá iña kó nuu Xuva ko. 
\c 5  
\s1 É ntuváꞌa o ni Xuva kō 
\p  
\v 1 Dukuān ne, é ntuváꞌa o ni Xuva kō, da xe kuíntiꞌxe ko ñā. E váꞌa tsi ō ntántoo o ni Xuva ko ve kuēnta iña Tóꞌo ko Jesūcristú san.  
\v 2 Tsí da xé kuenta iña ña é nīꞌi ko é vāꞌá ntaꞌa Xuva kō, tsi ntánuu iní ko ñā. Ne, kutu ntántoo o ni ñā dɨ. Dōo diní ntoo ō ve, tsí ntantétu ō é taꞌxi Xuva kō e dóo vaꞌá iña ñá tē náxee o ntáꞌa ña.  
\v 3 Ñá te da mii tsi sāꞌá dɨ, tsi dóo diní kō dɨ́ tē nee iña e ntántoꞌo ko ñūxiví sa. Tsí te dóo ntántoꞌo kō né, kuan kōo kutúꞌve ko é dií ka kukaꞌnu iní kō.  
\v 4 Te kūkaꞌnu iní kō né, dōo vaꞌá koo kuita ntiꞌxin váꞌa ko tē íto nteé Xuva ko kō. Te ītá ntiꞌxin váꞌa o ne, ntánuu iní ko tsí niꞌi ko é vāꞌá ntaꞌa Xuva kō.  
\v 5 Ñá te da ti tsi é ntaā i e ntánuu iní ko Xuva kō é nīꞌi ko é vāꞌá ntaꞌa ña, tsi táꞌxi Xuva kō Espíritū Sántū san, é kunūu ña nima kó ne, kataꞌxi ña é kūtuni ko tsi dóo kakuinima Xúva ko kō. 
\p  
\v 6 Tsi dá ña ni kuvi nakakú mii ō kúñu kō ne, ura vaꞌá xiꞌí Cristu kuénta iña ko, xoꞌō e dóo kīni ntáa ō.  
\v 7 Á tē nté uun xoxo é kuēꞌé ntuvi iña i kuénta iña táꞌan i, kuān te dóo vaꞌá ñaꞌa ña. Á te dā míi īo ñáꞌa, ña é kenē ini i é kūvi kuenta iña ña e dóo vaꞌá kueꞌen.  
\v 8 Ntá tsi Xuva kō ne, náñēꞌe ñá kō tsi dóo kakuinima ñá ko, tsí Cristú san xiꞌi ñá kuenta iña kó xoꞌo, kuān te dóo īó ka kuétsi kō.  
\v 9 Vevií ne, da xe é ntuváꞌa o ni Xuva ko kuēnta iña nɨ́ñɨ e étɨ ña ne, ¿vá ñā ntu te dií ka nakakū ñá ko é ntoꞌo kō san?  
\v 10 Xoꞌō ne, ntuváꞌa o ni Xuva kō da xé xiꞌí Iꞌxá ña kuenta iña kó, kuān té ña ni ntío ko ña kídaā. Viꞌa vé ne, da xe é ntuváꞌa o ni Xuva kō né, ¿ñā ntu te dií dií ka niꞌi ko ntuví vaꞌá iña kó ntaꞌa ña kuenta iña ntuvi íña Iꞌxá ña?  
\v 11 Ñá te da mii tsi sāꞌá dɨ, tsí dóo diní ko kuntoo o ni Xuva kō vevii, da xe é ntuváꞌa o ni ña kuēnta iña Tóꞌo ko Jesūcristu. 
\s1 Adaan ní Cristu 
\p  
\v 12 Kidáā ne, uun ñaꞌa tsi ñatīí san idé ña é kɨ̄ꞌví kuétsī san ñúxiví a. Kuenta iña kuétsī sán ne, xée doxiꞌí san dɨ. Dukuān ne, un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san duku ntée ña doxiꞌí san, tsí un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ñá idé ña kuétsī san.  
\v 13 Un tsi nte díꞌna dá xtūví Xuva kō leí san ne, é dukuan īo kuétsī ñuxiví sa. Ntá tsi ña ni kátāví ñaꞌa san kuétsī, tsí da xé vata koó leí san.  
\v 14 Ntá tsi kuvi idé doxiꞌí san ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san nte ntúvi da íka Ādaán san un tsi nte da íka Muisee. Tsí xiꞌi un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, kuān té ña te ni de dóꞌo ña vatā o dé Adaán san. Tsí dɨvi nāa Adaán san ña é kīꞌxi rkontuvi. 
\p  
\v 15 Ntá tsi kuétsi Ādaán san ne, ña kúvi ntada dadɨɨ o nī doméni e táꞌxi Xuva ko kō. Tsí uun ñaꞌa tsi ñatīi ntúku ña kuétsī sán ne, dukuān né, dōo tɨtɨ́n ñaꞌa xiꞌi ña. Ntá tsi dií dií ka váꞌā o dé Xuva ko ni kō e táꞌxi ña kō doméni uun ñaꞌa ká ñatīi, ñá nani Jesūcristú ne, ñá te nté kaa ñaꞌa niꞌi ña é vāꞌá ntaꞌa Xuva ko kuēnta iña ña.  
\v 16 Kuétsi Ādaán san ne, ña kúvi ntada dadɨɨ o nī doméni e táꞌxi Xuva ko kō. Tsí kuenta iña úun tsi kuétsi Ādaán san é vēꞌxi é ntoꞌo ko īña un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san. Ntá tsi doméni e táꞌxi Xuva kō né, dɨvī é ntuváꞌa o ni ña, kuān té ña te da díi kuétsi kō.  
\v 17 Kūvi idé doxiꞌí san dé kûꞌvé kuenta iña kuétsi uun ñaꞌa tsi ñatīí san, ntá tsi dií dií ka kada kúꞌvē ó, xoꞌō é nīꞌi ko e dóo vaꞌá iña Xuva kó, xoꞌō é nīꞌi ko doméni é ntuváꞌa o ni ña kuēnta iña úun ká xtuku ñatīi, ñá nani Jesūcristu. 
\p  
\v 18 Dukuān ne, un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o níꞌi ko é ntoꞌo ko kuēnta iña kuétsī é idé Adaán san. Ntá tsi kuenta iña núu i é vāꞌa é idé Jesucristú ne, níꞌi ko ntuvi vāꞌá iña ko, un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o é nākate ña kuétsi kō.  
\v 19 Tsí da xé ña ni kuintíꞌxe uun ñaꞌa ñatīí san é kākaꞌan Xúva kō ne, ñá te da dīi ñaꞌá san xio kuétsi ñā. Ntá tsi kuenta iña i é idé ntaa úun ká tuku ñatīí san é kākaꞌan Xúva kō ne, ñá te da dīi ñaꞌa ntuváꞌa ña ni Xuva kō. 
\p  
\v 20 Kúkɨ̄ꞌví leí san vata koo é dií dií ka kukueꞌe kuétsī san. Ntá tsi dā kúkueꞌe kuétsī sán ne, dií dií ka váꞌā o dé ka xtúku Xúva ko ni kō.  
\v 21 Tsí vatā o dé kûꞌve kuétsī san e táꞌxi doxiꞌi íña kó ne, kuan koo na kāda kûꞌvé doméni é kataꞌxi Xuva kō, é nīꞌi ko ntuví vaꞌá iña ko ntii dañu ntúvi kuenta iña Tóꞌo ko Jesūcristu. 
\c 6  
\s1 E xíꞌi o kuēnta iña kuétsī san, ntá tsi ntantíto o kuēnta iñá Cristu 
\p  
\v 1 ¿Nté ntu koo kaꞌan o vé kuan? ¿Vá ntukū ká ntu o kuētsí san vata koo é dií ka kada kaꞌnu iní Xuva ko ni kō?  
\v 2 ¡Ñāꞌá ni san! ¿Nté ntu koo kuntōo ká xtuku ō é ntuku o kuētsí san?, tsí vata tsi tē xiꞌi o kuénta iña i.  
\v 3 ¿Ñá īni ntú nto tsí dā ítsi ntute ō ne, uun tsi kúñū ntúvi o ni Jesūcristú san ne, vata tsi te dādɨɨ xiꞌi o ni ñá dɨ?  
\v 4 Dukuān né, dā ítsi ntute ō né, vata tsi tē intúꞌxi dadɨɨ o ni ñā dɨ́ vata koo é ntoto xtuku o ni ñā é nīꞌi ko ntuví xēé iña ko, váta ō ntóto xtuku Cristu dá xiꞌi ñá, tsi dóo kaꞌnu Xuva kō. 
\p  
\v 5 Tsí te dadɨɨ o nī Cristu dá xiꞌi ñá ne, kuan tsī koo niꞌi dádɨɨ ko ni ña ntuvi vāꞌá iña ko.  
\v 6 Ini o tsí nima kíni kaa ko nakūnteé dadɨɨ nī Cristu ntíkā krusi kan vata koo é na ntɨ̄ꞌɨ é kūvi vií kuétsī san ni ko. Dukuān ne, ña kantío é vīí ka ō é ntio nima kíni kaa kō.  
\v 7 Tsí tē xiꞌi ó ne, ntɨꞌɨ kuétsi kō.  
\v 8 Tē xiꞌi dádɨɨ o nī Cristú san ne, kanuu iní kō tsí kuntoo dadɨɨ o ni ñā.  
\v 9 Ini o tsí da xe ntóto Cristu dá xiꞌi ñá ne, nté uun ito ña kuví ka ña. Ña kúvī ká vii doxiꞌí san ni ñā.  
\v 10 Dā xiꞌí Cristú san ne, uun ito tsi xiꞌi ñá kuenta iña kuétsī san. Ntá tsi é kāntíto ña vevií ne, kuenta iña Xuva ko túvi ña.  
\v 11 Vií nto kuenta tsi é xiꞌi ntó kuenta iña kuétsī san, ntá tsi ntantíto nto kuenta iña Xuva ko, é uun tsi kúvi nto ni Jesūcristu. 
\p  
\v 12 Dukuān ne, ñá ku da váꞌa ká nto é kadā kûꞌve kuétsī san íña nto é viī ntó da nēé ka nuu i é ntio nima kíni kaa nto.  
\v 13 Ña ku ntáda nto kúñu nto kuēnta é na vīi nté un siin é kīni kaa san. Tsí ntada nto kúñu nto kuēnta ntáꞌa Xuva kō. Vata tsi tē ntóto xtuku nto é xiꞌi nto. Ntada nto kanɨɨ kúñu nto kuēnta ntáꞌa Xuva kō vata koo é na kada tsiñu niꞌi ña ntō é viī nto é vāꞌa.  
\v 14 Ñá ku dā váꞌa ká nto é kūvi vií kuétsī san ni nto, tsí ña té leí san ntántīkɨ́n ka nto, tsí vevií ne, ntántīkɨn ntó Xuva kō, ña e dóo dé kaꞌnu iní i ni ntō. 
\s1 ¿Xoó ntu kuvi tóꞌo kō? 
\p  
\v 15 ¿Nté ntu koo vii o vé, te kuinī nto? ¿Vá vīí ka ntú o kuētsí san dá ña ntántīkɨ́n ka o leí san, da xe ntántīkɨn o Xuva ko ve, ña e dóo váꞌa o de ni kō? ¡Ñāꞌá ni san!  
\v 16 Vá ñā ntu íni nto tsí tē ntáda nto kúñu nto kuēnta ntáꞌa uun ñaꞌa é viī nto é dɨ mii tsī e ntío ña ne, kuvi ña tóꞌo ntō. Da miī é kāda ntaa nto é kākaꞌan ña. Te kuētsí san é kūvi tóꞌo ntō ne, níꞌi ntō doxiꞌí san. Ntá tsi te Xuva kō é kūvi tóꞌo ntō né, te kāda ntaa nto é kākaꞌan ñá ne, níꞌi nto ntuvi vāꞌá iña nto.  
\v 17 Ntá tsi ntadiáꞌvi Xuva kō tsí diꞌna ne, dɨ mii tsī é kākaꞌán nima kíni kaa nto idé nto. Ntá tsi vevií ne, kanɨɨ̄ nima nto ntákuintiꞌxe nto túꞌūn é nuu é ntaā í vata ō nañéꞌe ñá nto.  
\v 18 É ntīi niꞌni nto kuétsī san vé ne, e kúntɨ̄ꞌví nto tsiñu vāꞌá san ve.  
\v 19 (Kantée tsi túꞌūn ña ñuxiví san é kākaꞌán u ni ntō tsi dóo vitá o ini nto.) Vatā o dé nto diꞌna e ntáda nto kúñu nto kuēnta é viī ntó nuu i é kīni kaa sán ne, kuan tsī koo ntada nto kúñu nto kuēnta vevii é viī ntó nuu i é vāꞌa é ntio Xuva kō. 
\p  
\v 20 Tsí dā íka nto itsi kini kaa sán ne, īka xaa nto é viī nto é vāꞌa.  
\v 21 Ntá tsi ¿neé ntu taꞌxi kídaā é idé nto nuu i é kōo da ntákukaꞌan nuu nto vevii? Tsí kūdií doxiꞌí san kataꞌxi.  
\v 22 Ntá tsi vevií ne, é nākaka xaa nto kuenta iña kuétsī san. Vevií ne, kúntɨ̄ꞌvi nto é viī nto é kākaꞌan Xúva kō. Sáꞌā ne, kataꞌxi ká kudii é kuntōo váꞌa nto nuu Xuva kó ne, níꞌi nto ntuvi vāꞌá iña ntó ntii dañu ntūvi.  
\v 23 Tsí kūdií doxiꞌí san niꞌi kó te kuntīkɨn o kuétsī san. Ntá tsi doméní san e táꞌxi Xuva kō ne, é koo ntuvi vāꞌá iña ko ntii dañu ntúvi, te kuntīkɨn o Tóꞌo ko Jesūcristu. 
\c 7  
\s1 ¿Nté ntu ó de leí san nī ña tántaꞌa? 
\p  
\v 1 ¿Vá ñā ntu te íni nto tsí kadē kûꞌvé leí san iña ñaꞌa nɨɨ dukuan kāntíto ká ña?  
\v 2 Uun ñadɨ̄ꞌɨ́ san, ña tántaꞌa ne, kuétsī é kuntīkɨn ñá xɨɨ ña nɨɨ dukuan kāntíto ká ña. Ntá tsi tē xiꞌi xɨ́ɨ ña ne, ñá kadē kûꞌvé ka leí san iña ñadɨꞌɨ́ san.  
\v 3 Dukuān né, te kanadɨ̄kɨ́ nteē ñá ni tuku ñatīí da nɨɨ kāntíto ká xɨɨ ña ne, kakóꞌxo nteē ñá leí san. Ntá tsi tē xiꞌi xɨ́ɨ ña ne, ñá kadūku ntée ká ña leí san. Ñá tē neé nuu i te natántaꞌa ña ni tuku ñatīi. 
\p  
\v 4 Dukuān ó kuvi ni ntō dɨ́, taꞌan ko. Tsí dā xiꞌi Cristú san ne, vata tē xiꞌi dádɨɨ́ nto ni ña kuēnta iñá leí san. Vevií ne, ntáduku ntée nto tuku xɨɨ nto, ña e ntóto dá xiꞌi vata koo é na kōo nuu i e dóo vaꞌa é ntio Xuva kō.  
\v 5 Tsí nɨɨ dukuān ntáde ká o é ntio nima kíni kaa ko sán ne, dā dií dií ka ntáde o nuū i é kini kaa san tē kutuni ko tsí kakaꞌán leí san é ña kuan koo víi ō né, dɨvi tsi nuū i é nīꞌi kó doxiꞌí san.  
\v 6 Ntá tsi viꞌa vé ne, é nūu nteé leí san ata ko, tsí leí san é uve tɨ̄ɨn o kídaā né, vata tsi tē xiꞌi o kuénta iña í ne, e ntaíka xaa ō ve, vata koo é na vīi o é ntio Xuva kō, tsí niꞌi ko ntúvi xēé iña ko, ñá te dā míi tsī é kāde ntaa o lei átā é ūve naꞌa kakaꞌan é vāꞌa é vīi o. 
\s1 Kuétsī é kadē kûꞌvé iña ko 
\p  
\v 7 Te duꞌvā ó ne, ¿vá kāꞌán ntu o tsí leí san ne, iō kuetsí i? ¡Ñāꞌá ni san! Tē dɨ́ ña leí san ne, ñá īní u nee iña é kuētsí ko. Tē dɨ́ ña kakaꞌán leí san é ña kúvi kuiníma ko iña taꞌan kó ne, ñá īní u te ña váꞌa i é kuān koo vii o.  
\v 8 Ntá tsi kúvi īde kuétsī san ní ko, tsí da xé kakaꞌán leí san é ña kúvi nakiꞌi núu o īña taꞌan kó ne, dā dií dií ka idé u. Tē dɨ́ ña túvi leí san ne, ña ni kúvi vīí kuétsī san ní ko.  
\v 9 Dukuān ne, xío ntūvi iñá ko diꞌna dá vāta kutúní ko te īo kuétsī ko, tsí ña ni kutúní ko nee iña é kākaꞌán leí san. Ntá tsi dā xeé leí san ne, ntōto kuétsī ko. Kidáā né, vata tsi tē xiꞌí u kuenta iña i.  
\v 10 Tsí leí san ne, náa ī é xee niꞌi ntúvi iñá ko ne, xee níꞌī doxiꞌí san.  
\v 11 Kūvi ide kuétsī san éni ntaꞌví ko kuenta iñá leí san. Vata tsi te dɨvī éꞌni ko. 
\p  
\v 12 Dōo vaꞌá leí san, tsi dóo vaꞌá túꞌūn e xtûví Xuva kō. Dōo ntaa kakáꞌán dɨ.  
\v 13 ¿Vá kāꞌan ntú ō tsí nuu i é vāꞌá san é taꞌxi doxiꞌí san iñá ko? ¡Ñāꞌá ni san! Dā xé kuētsí san é ide é nīꞌí ko doxiꞌí san. De tsiñu niꞌi kuētsí san leí san vata koo é nīꞌí ko doxiꞌí san. Tsi leí san nañéꞌé ko tsi kuétsī sán ne, dōó kini kaa. 
\p  
\v 14 Ini o tsí leí san ne, véꞌxi ntaꞌa Xuva kō. Ntá tsi xuꞌú ne, kudii ña ñuxiví sa u é tuví u vata kaa ña kade tsiñu iña kuétsī san.  
\v 15 Ñá īní u nté kui kuān ó kade u. Tsi ñá te kāde ú nuu i é ncho vií u, ntá tsi nuu i é ña ncho vií u ne, diꞌna ká kade u.  
\v 16 Ntá tsi dá kāde ú nuu i é ña ncho vií u sán ne, kakutuní ko tsi dóo váꞌā ó kakaꞌan ntíꞌxe leí san.  
\v 17 Dukuān ne, ña te míī ú kade ú nuu i é ña ncho vií u san, tsí da xe kuétsī é nūu nimá ko sán ne, dɨvī é kade i.  
\v 18 Kakutuní ko tsí ña tuvi nté uun nuu i é vāꞌa é nūu nimá ko, tsí kudii ña ñuxiví sa u. Kuān te dóo ntio ko é vīí u é vāꞌá ne, ña kúvi vīí u.  
\v 19 Tsí ña káde u é vāꞌa é ncho vií u, ntá tsi kade u é kīni kaa san é ña ncho vií u.  
\v 20 Dukuān né, tē kade ú nuu i é ña ncho vií u sán ne, ñá te xūꞌú kade ú, tsi kuétsī é nuu nimá ko sán ne, dɨvī é kāde i.  
\v 21 Kakutuní ko tsí kuān ó kakuvi ko: Dā ncho vií u nuu i é vāꞌa sán ne, vata tsi te kantīkɨn é kīni kaa sán ko.  
\v 22 Dōo kakuinimá ko lei Xúva kō,  
\v 23 ntá tsi kúñū kó ne, kantīkɨn túku lei é kaēdɨ́ nuu i é kadē kuení ko ne, vata te katee tɨ̄ɨ́n ko vata koo é na vīí u é ntio i. Dɨvī sán lei íña kuétsī san. 
\p  
\v 24 ¡Ñā ntáꞌvi idé ntu u! ¿Xoó ntu nakakū í ko doxiꞌi é kantīkɨn kúñū kó san?  
\v 25 ¡Nakuéꞌe ú sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva ko kuēnta iña Tóꞌo ko Jesūcristu, tsí dɨvi ñā é nakáku ña ko! Dukuān ne, dɨ́kɨ̄ kó san ne, ncho vii é vāꞌa é ntio Xuva kō ne, ntá tsi kúñū kó san ne, ncho vii é kuntīkɨn kuétsī san. 
\c 8  
\s1 Kaxntii Ēspíritu Xuva ko kō é vīi o é ntio ña 
\p  
\v 1 Dukuān ne, ña túvī ká nte kui kaꞌan ntee Xuva kó ko, xoꞌō e ntánuu iní ko Jesūcristu, xoꞌō é ña ntáde ká ō é ntio nima kíni kaa ko, tsi ntáde ō é ntio Espíritu Xuva kō.  
\v 2 Tsí te kadē kûꞌvé Espíritū Sántū san íña kó ne, kanakakū ñá kō é ña kada kûꞌvé ka kuétsī san ni dóxiꞌí san iña ko. Tsí Espíritū sán ne, dɨvi ñā é kataꞌxi ña ntuvi vāꞌá iña kó tē ntánuu iní ko Jesūcristu.  
\v 3 Tsí leí san ne, ña ni kúvi vīi é nādama nima kíni kaa kō, tsí da xé ña ni kuvi víi ō é kāda ntaa o e xtûví Xuva kō. Dukuān né, taxnuu Xuva ko Īꞌxá mii ñā é kaku ña vatā o ntákaku ñaꞌa, ñá iō kuetsí i. Viꞌa vé ne, ña kúvi kadā kûꞌvé ka kuétsī san íña ko, tsí nantɨꞌɨ́ Cristu é kūvi vií kuétsī san ni ko dá xiꞌi ña ntíkā krusi kan kuénta iña ko.  
\v 4 Īde ña sáꞌā vata koo é kūvi kada ntaa o é kākaꞌán leí san é vāꞌa é vīi o. Tsí xoꞌō ne, ña ntáde ká o kuēnta é kākaꞌán nima kíni kaa kō, tsi ntáde o kuēnta é kākaꞌan Espíritū san. 
\p  
\v 5 Ña ntoo vata tsī ó ntoo ña e dúkuan iō kuetsí i ne, da ti tsi ntántɨꞌɨ iní ña kuenta iña mii ña. Ntá tsi ña e ntáde ntaa é kākaꞌan Espíritū Sántū sán ne, ntántɨꞌɨ iní ña nee iña é ntio Espíritū Sántū san.  
\v 6 Te ntɨ̄ꞌɨ iní kō é da nɨɨ kuēꞌen tsí kuenta iña iña ñúxiví san ne, níꞌi kō doxiꞌi. Ntá tsi te ntɨ̄ꞌɨ iní ko kuēnta iña Espíritū Sántū sán ne, níꞌi ko ntuvi vāꞌá iña ko é kuntōo váꞌa o.  
\v 7 Ña é da nɨɨ kuēꞌen tsí kuenta iña i é ntio nima kíni kaa i ntántɨꞌɨ iní ña ne, ntaínchuꞌvi ñá Xuva kō, tsi ñá ncho kada ntaa ña lei Xúva kō. Ntē ña kuvi vií ña dɨ.  
\v 8 Dukuān ne, ña e ntáde ntaa é kākaꞌán nima kíni kaa i ne, ña kúvi viī ña é ntio Xuva kō.  
\v 9 Ntá tsi ntōꞌó ne, ña ntáde ká nto é kīni kaa san, tsí ntáde ntaa nto é kākaꞌan Espíritū Sántū san te nuu é ntāa ntíꞌxe i é nūu Espíritu Xuva kō sán nima nto. Ntá tsi xoo ñáꞌa, ña é ña te núu Espíritū Cristú san nima í ne, ñá kadūku ntée ña Cristu.  
\v 10 Ntá tsi tē nuu Cristú nima ntó ne, kuān te kuvi kúñu nto kuēnta iña kuétsī sán ne, taꞌxi Espíritū san é ña kuví nima ntó tsi é ntuváꞌa nto ni Xuva kō.  
\v 11 Te nūu ntiꞌxe Espíritu Xuva kō sán nima ntó ne, taꞌxi Xuva kō é ntōto kúñu ntō dɨ. Níꞌi nto ntuvi xēé iña nto. Tsí Xuva kō, ña nantoto Jesúcristu rkóntuvi é xiꞌi ñá ne, taꞌxi ña é ntōto kúñu ntō é nīꞌi doxiꞌí san dɨ kuenta iña Espíritu ñā é nūu nima nto. 
\p  
\v 12 Dukuān né, taꞌan, iō é ntio Xuva kō é kāda ntaa o, ntá tsi ña te ntío ña é vīí ka ō é kākaꞌán nima kíni kaa kō,  
\v 13 tsí te viī nto é kākaꞌán nima ntó ne, níꞌi ntīꞌxe nto doxiꞌi. Ntá tsi te xntii Ēspíritū Sántū san nto é ña da váꞌa ká nto é kadā kûꞌvé nima kíni kaa ntō ne, níꞌi nto ntuvi vāꞌá iña nto. 
\p  
\v 14 Tsí un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, ña ntántīkɨn Espíritu Xuva kō né, dɨvi ñā é iꞌxá Xuva kō kúvi ñā.  
\v 15 Ntá tsi ña ni taꞌxi Xúva ko ntō Espíritū Sántū san váta koo é tēe kuétsi ña ntō é viī nto é ntio ña é uꞌvī ntó ña. ¡Ñāꞌá ni san! Tāꞌxi ña ña vata koo é kūtuni nto tsí iꞌxá Xuva kō kúvi ntō. Espíritū Sántū sán ne, taꞌxi ña é kūvi kaꞌan o ni Xuva ko: “Ūvá, Uva miī kó nto”, koo kaꞌan o.  
\v 16 Tsí mii Ēspíritū san kantada ntaa ña nima ko tsí iꞌxá ntiꞌxe Xuva kō kúvi ō.  
\v 17 Tsí da xé iꞌxá Xuva kō kúvi ō ne, níꞌi ko īña Xuva ko e xtûví xio ña iña iꞌxá ña. Dadɨɨ tsi niꞌi ko ní Cristu. Tsí tē dadɨɨ ntóꞌo ko nī Cristú ne, dadɨɨ xiꞌí nuu kaꞌnu o ni ñā dɨ. 
\s1 É vāꞌa é kīꞌxi rkontuvi 
\p  
\v 18 Iní u tsí ña té ini te ntōꞌo kudií ko ntuvi sāꞌá, tsi ñá te nté kaa é vāꞌa é nīꞌi kó rkontuvi.  
\v 19 É un ntɨꞌɨ̄ é de kûꞌvé Xuva kō ne, dóko sa ña ntákutíi kuntētu da nté xēe ntúvi é nañēꞌe Xúva ko ī xoo e kúvi iꞌxá ña, tsi dóo ncho kiní ña.  
\v 20 Un ntɨꞌɨ̄ é de kûꞌvé Xuva kō né, ntɨꞌɨ. Ña te míi ntio i, tsí da xé kuān o kaꞌan Xúva kō é kūvi. Ntá tsi ntantétu  
\v 21 ntuvi é nakāku Xúva ko ī. Kidáā ne, ñá kadā kûꞌvé ka doxiꞌí san iña i, tsí nakākú Xuva ko ī vata koo é kūvi kaka xaa mí kaxiꞌí nuu vata ō ntaíka xaa iꞌxá Xuva kō.  
\v 22 Ini o tsí un tsi nté vevií ne, un ntɨꞌɨ̄ é de kûꞌvé Xuva kō ne, dadɨɨ ntánakɨtɨ̄ é ntántoꞌo i vatā ó kantoꞌo ña kanakaku iꞌxá san.  
\v 23 Ntē ña te mii tsi sáꞌa, tsí xoꞌō ne, ntántoꞌo kō dɨ. E táꞌxi Xuva ko kō Espíritū Sántū san é kodo nuu un ntɨꞌɨ nuū i é vāꞌa é taꞌxi ña kō. Dā ntantétu ō ne, ntaéku nteé o ntūvi dá nākiꞌi kueꞌen Xúva ko kō é kuvi o īꞌxá ña. Kidáā ne, nadama ña kúñu ata kō kúñu xēé san.  
\v 24 Iō neé ntantétu ō nte dá nakākú Xuva ko kō. Ntá tsi te nīꞌi ko nee iña é ntantétu ō ne, ñá kantio é kuntetū ká o. ¿Vá xoó ntu kantétu ká i nuu i é nīꞌi i?  
\v 25 Ntá tsi te kāntétu o nuū i é vāta níꞌi kó ne, da miī é kutíi ko kuntētu ká ō. 
\p  
\v 26 Duꞌvā ó dɨ, kaxntii Ēspíritū Sántū san ko é ña kuvi vií ō é ncho vii o. Tsi ñá ini ó neé nuu i é kākan o da ntákaꞌan ntâꞌví ō. Ntá tsi kakaꞌan Espíritū Sántū san ni Xuva ko kuénta iña ko. Un tsi kaxkoo kāni ña é ntē ña tuvi túꞌūn.  
\v 27 Xuva kō, ña kaito nteé nima ñáꞌa sán ne, ini ñá nee iña é ncho kaꞌan Espíritū Sántū san. Tsí Espíritū Sántū sán ne, kaikan ñá ntaꞌa Xuva ko nuū i é ntio Xuva kō é kuēꞌé ña ña ntáduku ntée ña. 
\s1 É kūvi vií kueꞌen o 
\p  
\v 28 Ini o tsí Xuva kō ne, kade ña é kōo é vāꞌa é un ntɨꞌɨ̄ é kakuvi nī ña ntákuinima i ña, ña e kána ña é viī ña é ntio ña.  
\v 29 Tsí ini Xúva kō nte díꞌna xoo kuíntiꞌxe i ña ne, nakaxnúu ña ña nte díꞌna vata koo é ntūvi ña vata kaa Iꞌxá ña. Tsí Cristú ne, diꞌna ña kúvi ña iꞌxá nuu i é vata kaa un ntɨꞌɨ ēní ña ni tāꞌan ña.  
\v 30 Xoó ñaꞌa, ña é nakaxnúu Xuva kō nte díꞌna ne, kāna ña ña dɨ. Xoó ñaꞌa, ña e kána ña ne, káꞌan ñā tsí ña tuví ka kuétsi ñā. Xoó ñaꞌa, ña é nakate Xuva ko kuētsí i ne, kada kaꞌnu Xuva ko ñā dɨ.  
\v 31 ¿Nté koo kaꞌan o íña i sáꞌā? Te Xuva kō nuu méꞌñu ña kō ne, ¿xoó ntu kuvi vií i ni kō?  
\v 32 Ntē ña ni de víni Xuva ko Iꞌxá mii ñā é kuvī ñá kuenta iña ko un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o. Te ūun tsi nte Iꞌxá mii ñā táꞌxi ña kō ne, ¿míꞌi ntū é ña vií ña da xeꞌe é taꞌxi ña ko un ntɨꞌɨ nēe é kantio kō dɨ?  
\v 33 ¿Xoó ntu kuvi tsiꞌi kuétsi i ña é nakaxnúu Xuva kō? Tsí mii Xuva ko kākaꞌan ña tsí ña tuví ka kuétsi ñā.  
\v 34 ¿Xoó ntu kuvi kuéꞌe i dôꞌví san iña ña? Tsí mii Jesūcristú san ne, xíꞌi ña kuēnta iña ñá ne, dā ntóto xtuku ñā ne, tuví ña diñɨ kuaꞌa Xuva kō, kaikan ñá kuenta iña ko.  
\v 35 ¿Neé ntu é kūvi vii é nākiꞌi nteé xio ko vata koo é ña ntío ká Cristu ko? ¿Vá kūvi ntu vii da ntántoꞌo ko, ō da dóo ntii tuꞌun, ō da ntáde xení ñaꞌa san ni ko, ō dá ntoo ntité o, ō dá ña tuvi é kunuu o, ō dá īó nuu i e dóo donchuꞌvi, ō da ntániꞌi kó doxiꞌí san?  
\v 36 Tsí vatā ó kakaꞌan túꞌun Xuva kō ne: 
\q1 Kuenta iña ntó ne, utén utén ntaúꞌví ntɨ tē xoó kaꞌní i ntɨ. 
\q1 Ntɨꞌɨ́ ne, vata ntáa kudii a leꞌntú san ntáa ntɨ́, 
\q1 kɨtɨ ntánakuēꞌnu ña vata koo é kāꞌxi ñá tɨ, 
\m kaꞌan. 
\p  
\v 37 Ntá tsi nté uun nuu i sáꞌa ne, ña kúvi vīi é ña ntío ká Cristu ko. Tsi ntío ña kō né, xntii ña kō é kūvi vií kueꞌen o ni é un ntɨꞌɨ sāꞌa.  
\v 38 Ini váꞌa u tsí ña te neé kuvi vii é ña ntío ká Xuva ko kō: nté doxiꞌí san, nté ntuvi iña ko, nté ánjē san, nté ña odo nūú iña é ña váꞌā san, nté ña ntádē kûꞌvé e dukún kān,  
\v 39 nté míꞌī e dóo dūkun, nté míꞌī e dóo kūnu, nté da nēé ka nuu i é de kûꞌvé Xuva kō ña kuvi vii é ña ntío ká Xuva ko ko, xoꞌō e ntánuu iní ko Xuva ko Jesūcristu. 
\c 9  
\s1 Nakaxnúu Xuva ko tātá ña Israee 
\p  
\v 1 Vata kaa u xuꞌu é kantīkɨ́n u Cristú ne, kakaꞌán u é nuu é ntaā i, ñá kakaꞌán u dovete, tsí nimá ko ne, Espíritū Sántū san kade kúꞌvē ñá ne, kakaꞌan ñá tsi nuu é ntaā i é kākaꞌán u  
\v 2 tsí un váꞌa tsi kakuntaꞌxa iní ko. Nɨɨ kuēꞌen tsí ntuvi dóo uꞌvi kakúvi ko,  
\v 3 tsi dóo ntio ko é nakākú ña ñuú ko, ña tatá ko. Tē dɨ́ kaidiaꞌvi iña ñá ne, kaꞌán u te nakuītá Cristú ko, kuān te taꞌxi ñá ko é ntōꞌo kó naa ña ñuú ko,  
\v 4 ña Israeé san. Nakaxnúu Xuva ko ñā é ntūvi ña iꞌxa kiín ña. Nañēꞌe Xúva ko ñā tsi dóo kaꞌnu ña. Xéꞌe Xuva ko xūꞌu ña ni ña nté koo vií ña é vāꞌá ni ñā rkontuvi. Xéꞌe ña ñā leí san kuenta iña Muísee. Ini ña tsí Xuva kō ne, ínūu méꞌñu ña ñā. Ini ña nee é kākaꞌan Xúva kō é kuēꞌé ña ña.  
\v 5 Uva ata ika ñā Israeé san ne, dōó naꞌnu ñaꞌa ña. Tatá ña káku Cristu da vexkúvi ña ñatīi. Dɨvi ñā né, Xuva ko ñā, ñá kadē kûꞌve é un ntɨꞌɨ̄. Kada kaꞌnu o ña ntii dañu ntūvi. Kuan koo na kōo. 
\p  
\v 6 Ntá tsi ña te kakaꞌán u tsí ña ni de ntáa Xúva kō é xeꞌé ña xuꞌu ña nī ña Israee. Kakaꞌán u tsí vevií ne, ña Israeé san ne, ñá te un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ña é ña Israee ntíꞌxe ña.  
\v 7 Ntē ña te un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ tatá viꞌi Abraán san é īꞌxá ntiꞌxe ña. Tsí da xé Xuva ko kākaꞌan ñá ni Ābraan kídaā: “Tatá viꞌi o ne, kiꞌxi kuenta iña iꞌxá o Isaa”, kaꞌan ña.  
\v 8 Sáꞌa katāꞌxi é kūtuni ko tsí ña te un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ iꞌxá san e káku iña Abraan é ntáduku ntée Xuva kō. Tsí kakaꞌan Xúva kō tsí iꞌxá ntiꞌxe ña ne, da miī ña é kāku iña iꞌxá ña, ña é xeꞌé Xuva ko xūꞌu ña é kuēꞌé ña ña.  
\v 9 Tsí xeꞌé Xuva ko xūꞌu ña ni Abraán san kídaā: “Ntuvi sāꞌa da kuía ve ne, dā náxee xtúku ú ne, kaku iꞌxá Sara”, kaꞌan ña. 
\p  
\v 10 Ntá tsi īó ka é nañēꞌe ú nto. Xío īꞌxa uvi íña Rebecá ne, uvata ika ko Īsaá ne, uva īꞌxá san ntúvi ña.  
\v 11-12 Kuān té vata káku, kuān té vata vií nuu i é kīni kaa ne, o nuū i é vāꞌá ne, káꞌan Xuva ko ni ñadɨ̄ꞌɨ́ san tsí kada kûꞌvé iꞌxa é kuvi ūví san iña ení i, kuān té iꞌxa nuu í san. Kuan ō kaꞌan Xúva kō vata koo é kūtuni ko tsi dɨ́vi ñā kanakaxnúu ña. Ñá te nee vaꞌa tsi úun na ne, éde na é vāꞌa, ntá tsi da xé dɨvi ñā ntío ña ne, kanakaxnúu ña na.  
\v 13 Uve naꞌa mí kakāꞌan túꞌun Xuva kō: “Dōó ntio kó Jacóbo, ntá tsi ña ni ntio kuéꞌēn tsí ko Esauu”, kaꞌan ña. 
\p  
\v 14 ¿Nté koo kaꞌan ó ve? ¿Vá kāꞌan ntú ō tsí ña váꞌa ó de Xuva kō? ¡Ñāꞌá ni san!  
\v 15 Tsí kade ña vatā ó kakaꞌan ñá ni Muīsee: “Vii u é vāꞌá nī xoo ñáꞌa é ncho vií u é vāꞌá ni ñā. Ntuntaꞌví ini kó xoo ñáꞌa é ncho ntuntaꞌví ini kó ña”, kaꞌan ña.  
\v 16 Dukuān ne, ñá te kuēnta iña ñátīí san é ntuntaꞌví ini Xuva ko ni ña, kuān te káde ña nuu i é vāꞌá ni ñā, tsí da xé mii Xuva kō ntio ña é viī ñá ni ñā é vāꞌa.  
\v 17 Kakaꞌan túꞌun Xuva kō nté ō kakaꞌan ñá nī rei Fárauun, rei iña ñá ñuú Egito: “É tāꞌxi u é vīín rei vata koo é kīní ñaꞌa tsi dóo kaꞌnu u é xntiī ú o. Kidáā ne, kutuní uun ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, ña ntoo ñuxiví san, xoo ñáꞌa u”, kaꞌan ña. 
\p  
\v 18 Dukuān né, kantuntaꞌví ini Xuva ko da xōó ka ñaꞌa é ncho ntuntaꞌví ini ña ña ne, kaxéꞌe ña é kada doꞌo da xōó ka ñaꞌa é ntio ña. 
\p  
\v 19 Á te iō nto é ncho kaꞌan ntó nī kó ve: “¿Nté kui kakaꞌan ntú Xuva kō tsí īó ka kuétsi kō kuan, te ña kuvi víi o tūku nuu i é nakaxnuu ña é vīi o?” Á te kuān koo kaꞌan ntó ve.  
\v 20 ¿Nté kui nantiko koó ntu nto é kākaꞌan ntó ni Xuva kō é da mii ñāꞌa nto? ¿Vá kāꞌan ntu kɨ́dɨ nteꞌu é kūváꞌa san nī ña de váꞌa san: “¿Nté kui kuan ntu ō de váꞌa nto ko?”, kaꞌan?  
\v 21 ¿Ña kuvi vií ntu ña de váꞌa kɨ́dɨ san da nēé ka nuu i é ntio ña ni ntēꞌú san? Tē ntio ña ne, kuvi kiꞌi ña un síin tɨꞌntɨ nteꞌú san ne, dá kadā váꞌa ña uun a kɨ́dɨ e dóo tií kaa é kada tsiñu niꞌi ñā dá iō víko san. Kuvi kiꞌi ká ña tuku taꞌvi dɨvi tsi tɨ̄ꞌntɨ ntéꞌú san ne, dá kāda váꞌa ña tuku kɨ́dɨ é ña dóo nēe tií kaa é kada tsiñu niꞌi ña ūtén uten. 
\p  
\v 22 Tē dɨ́ Xuva kō ntio ña é nañēꞌe ñá kō tsi dóo diin ñá ne, dōó iō ña é viī ñá dɨ ne, dá kuētsi é kākutií ña nima ñá ni ñāꞌa, ña é nīꞌi é ntōꞌo i, ña é iō tuꞌve i é kūvi.  
\v 23 Tē ntio ñá nañēꞌe ñá ko nuu i e dóo nuu áꞌvi iña ña dá taꞌxi ña kō é vāꞌá iña ña tsí ntuntaꞌví ini ña ko. Xtūvi tuꞌve ñá kō nte díꞌna é nīꞌi ko é vāꞌá iña ña.  
\v 24 Tsi kána ña ko, kuān te ñá Israeé o, kuān te ña é ña te ña Israee o.  
\v 25 Vatā ó uve naꞌa kakaꞌan ñá kaꞌán naa Xuva ko, ñá nani Ōsea: 
\q1 Ña é ña te ñaꞌa mií ko kídaā ne, 
\q1 káꞌān u tsí ñaꞌa kó ña ve. 
\q1 Ña é ña ni ntío ko kídaā ne, 
\q1 káꞌān u tsi dóo ntio kó ña ve. 
\q1  
\v 26 Dɨvi tsi ñūu mí kakaꞌán u kídaā é ña te ñaꞌá ko ñá ne, 
\q1 káꞌān ú ni ñā ve tsí ntuvi ña iꞌxá miī kó, 
\q1 kaꞌan Xúva kō, ña kantíto, 
\m kaꞌan Óseá san.  
\v 27 Ntá tsi kakaꞌan Ísaiá san iña tátá ña Israeé san: “Kuān té ña te da díi tāta ña Israeé san, kuān té vata dii ñutɨ ntute ñúꞌu kan ñā ne, ñá tɨtɨ̄n ña é nakáku ña.  
\v 28 Tsí ña nāꞌá ka dá kāda ntaa ntɨ́ꞌɨ Xuva kō é kākaꞌan ña. Ñá kukuīí ka ña é kuēꞌé ña é ntoꞌo ko īña un ntɨ́ꞌɨ ñā ñuxiví san”, kaꞌan Ísaia.  
\v 29 Vatā ó kakaꞌan Ísaia kídaā: 
\q1 Tē dɨ́ Xuva kō, ña e dóo kaꞌnu, ña ni tsoo ña tatá kō ne, 
\q1 vevií ne, e xíꞌi ntɨꞌɨ o vatā o xiꞌi ñá intóo ñuú Sodoma ni ñuú Gomora kídaā, 
\m kaꞌan ña. 
\s1 Tūꞌun é vāꞌá san iña ñá Israee 
\p  
\v 30 ¿Nté ntu koo kaꞌan o kuénta iña i sáꞌā kuan? Dukuān ne, kutuni ko tsí ña é ña te ña Israeé san, ña é ña ni ntúku nuu ini i nté koo vií ña vata koo é ntūváꞌa ña ni Xuva kō ne, ntuváꞌa ña ni ñā tsi kuíntiꞌxe ña ña.  
\v 31 Ntá tsi ña Israeé san ne, ntánantuku ñā nté koo ntuváꞌa ña ni Xuva ko kuēnta iña leí san ne, ña ni kutíi ña kada ntaa ña é kākaꞌán leí san.  
\v 32 ¿Nté kui san? Tsí kuvi ntuváꞌa ña ni Xuva ko tē kade ña é kākaꞌán leí san, kuiní ña. Ñá ni kutūni ña tsí mii Xuva ko kūvi ntaváꞌa ña ña te kuīntiꞌxe ñá ña. Dukuān né, vata te xūú nakɨꞌɨ́ ña,  
\v 33 vatā ó kakaꞌan túꞌun Xuva kō: 
\q1 Koto nto, tsí ñuú Siuún ne, xtūví u uun ñaꞌa, 
\q1 ña é kūvi vata kaa xuu mí nākɨꞌɨ́ ñaꞌa san, mí ntāva ña. 
\q1 Ntá tsi xoo ñáꞌa, ña é kuīntiꞌxe i ña ne, 
\q1 ña túvī nté koo kukaꞌan nuu ña kuénta iña ña, 
\m kaꞌan. 
\c 10  
\p  
\v 1 Tāꞌán, kanɨɨ̄ nimá ko ntio ko te nakāku ña tatá ko, ña Israeé san. Un váꞌa tsi kakaꞌan ntâꞌví u ni Xuva ko kuēnta iña ña vata koo é nīꞌi ña é vāꞌá ntaꞌa Xuva kō.  
\v 2 Kuvi kaꞌán u kuenta iña ña tsí ini vaꞌá u tsi dóo ncho vií ña é ntio Xuva kō, ntá tsi ñá ini ntíꞌxe ña nté koo vií ña vatā ó ntio ña.  
\v 3 Tsí vata kutúni ña nté koo ntuváꞌa o ni Xuva kō ne, ncho vií mii ñā é ntuváꞌa ña ni ñā. Ña ni íde ña kuēnta dá kakāꞌan Xúva ko ni ñā nté koo ntuváꞌa ña ni ñā.  
\v 4 Tsí Cristú san ne, de ntaa ntɨ́ꞌɨ ña leí san. Dukuān ne, ntuváꞌa o ni Xuva ko, da xōó ka ñaꞌa o, te kakuintiꞌxe kō Cristu. 
\p  
\v 5 Tsí vatā ó uve naꞌa kakáꞌan Muísee kídaā nté koo niꞌi ko ntuví vaꞌá iña ko kuenta iñá leí san: “Da xōó ka ñaꞌa, ña é kūtíi kada ntaa ntɨ́ꞌɨ é kākaꞌán leí san ne, níꞌi ña ntuvi vāꞌá iña ña”, kaꞌan ña.  
\v 6 Ntá tsi kakaꞌan Xúva ko kuēnta iña i é ntuváꞌa o ni ñā tsi kuíntiꞌxe ko ñā: “Ñá ku dē kuení nto te īó xoo é kūvi kaa i e dukún kān vata koo é nanūu ña Cristu ñúxiví a.  
\v 7 Ntē ña ku dé kuení nto te īó xoo é kūvi kíi un tsi nte iní totsin kan vata koo é natavā ñá Cristu méꞌñū ña xiꞌí san”, kaꞌan ña.  
\v 8 ¿Nté ntū ó kakaꞌan túꞌun Xuva kō kuan? Kakaꞌan: “Ñá te nté sa ntii tūꞌun é nīꞌi nto túꞌūn vaꞌá san, tsí etsin tsi tuví túꞌūn sán ne, dɨvi tsi tūꞌun é kākií xuꞌu o nī é nūu nima ó dɨ”, kaꞌan. Tūꞌún saꞌá ne, dɨvī túꞌūn vaꞌa é ntákaꞌan ntódo ntɨ nté koo kuintiꞌxe ko Xuva kō.  
\v 9 Tsí te kāꞌan ó ni xūꞌu ko tsí Jesuú ne, Tōꞌó ntiꞌxe ko ñā ne, te kuintiꞌxe kō tsí nantoto Xúva ko ñā rkontuvi é xiꞌi ñá ne, nakáku ō.  
\v 10 Tsí te kanɨɨ̄ nima kó kuintiꞌxe kō ne, ntuváꞌa o ni Xuva kō. Te kāꞌan o tsí nuu é ntaā i e Tóꞌo ntiꞌxe ko Jēsuú ne, nakáku ña kō. 
\p  
\v 11 Tsí vatā ó kakaꞌan túꞌun Xuva kō ne: “Da xōó ka ñaꞌa, ña é kānuu iní i ña ne, ña túvī nté koo kukaꞌan nuu ña”, kaꞌan.  
\v 12 Ñá te e túku e túku ntáa ña Israeé san é vāta ntáa ña tuku tatá i san. Tsí uun tsi Tóꞌo ko ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o. Utén utén kaxéꞌe ña e dóo vaꞌá iña dá xōó ka ñaꞌa, ña e ntaíkan ntáꞌa ña.  
\v 13 Tsí kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Da xōó ka ñaꞌa, ña ntaíkan ntaꞌa Xuva kō ne, nakáku ña”, kaꞌan.  
\v 14 Ntá tsi, ¿nté koo kakan ñáꞌa san ntaꞌa Xúva ko te vāta kuintíꞌxe ña ña? ¿Nté koo kuintiꞌxe ña ña te vāta tekú ña iña ña? ¿Nté koo tekú ña tē ña xoxo kaꞌan ntódo i túꞌun Xuva ko ni ñā?  
\v 15 ¿Nté koo kaꞌan ntódo ña túꞌun Xuva ko tē ña xoxó taxnuu i ña? Tsí kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Ñá te nté kaa váꞌa o tē xee ñá vexníꞌi túꞌūn vaꞌá san”, kaꞌan. 
\p  
\v 16 Ntá tsi ña te un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san ntaíni ña túꞌūn vaꞌá san. Tsí kakaꞌan Ísaia kídaā: “Xuvā, ¿xoó ntu e kuíntiꞌxe i túꞌūn vaꞌá san dá kakāꞌán ntɨ?”, kaꞌan ña.  
\v 17 Dukuān né, da miī é kantio é kāꞌan ñá nī ko túꞌun Xuva ko vāta koo é tēku ko iña Cristú ne, dá kuintiꞌxe ko ñā. 
\p  
\v 18 Ntá tsi xuꞌú ne, katsixeꞌē ú te dā xé ña ni tekú ntu ña. Ñá ntāa, tsi téku ña, ¿nté kui ñaꞌa? Tsí kakaꞌan túꞌun Xuva kō: 
\q1 Da kanɨɨ ñūxiví san dîtó tatsin ña. 
\q1 Tūꞌun e ntákaꞌan ñá ne, íte xaa da kanɨɨ ñūxiví a, 
\m kaꞌan.  
\v 19 Katsixeꞌe xtukū ú nto te ña ni ñéꞌe dɨkɨ ntú ña Israeé san túꞌūn san. Tsí diꞌna Muisee xntée naꞌa ña tsí kuān ó kakaꞌan Xúva kō: 
\q1 Vií u é kūneꞌu iní nto kuenta iña úun ñaꞌa san, 
\q1 ña é ña te uun tsi tatá i vatā ó uun tsi tatá nto. 
\q1 Vií u é kūdiin nto kuenta iña ñá tuku ñuu, 
\q1 mí é ña te neé ini, 
\m kaꞌan Xúva kō.  
\v 20 Rkontûví ne, ñá ni ūꞌví kueꞌen tsí Isaia dá kakāꞌan ñá vatā ó kakaꞌan Xúva kō: 
\q1 Ñaꞌa, ña é ña ni nantúku kó ne, nāniꞌi ñá ko. 
\q1 Ñaꞌa, ña é ña ni tsixéꞌe ī kó ne, nañēꞌe ú ña nté kaa u, 
\m kaꞌan ña.  
\v 21 Kakaꞌan Xúva ko īña ñá Israeé san dɨ: “Nɨɨ kuēꞌen tsí ntuvi nakáa ú ntaꞌa ko é nānumé u ñaꞌa san, ña é ña ni kuintíꞌxe i ko, ña é ña ncho vii nee iña é ntio ko”, kaꞌan ña. 
\c 11  
\s1 Ña Israee, ña é nakaxnúu Xuva ko 
\p  
\v 1 Katsixeꞌē ú nto ve: ¿Vá nakuitā ntú Xuva ko ñaꞌa mii ñā? ¡Ñāꞌá ni san! tsí miī ú ne, ña Israeé u. Uva ikā kó Abraán ne, dɨvi tātá viꞌi kó Benjamiín dɨ.  
\v 2 Ñá ni nakuīta Xúva ko ñaꞌa mii ñā, ña é nakaxnúu ña nte díꞌna. ¿Ñá ini ntú nto nté o kakāꞌan túꞌun Xuva kō mí katsiꞌi kuétsi Eliá san ña Israeé san? Tsí kakaꞌan ña:  
\v 3 “Xuvā, ēꞌní ña ña ntákaꞌan kuénta iña nto ne, nākatsin ña naa ntó dɨ. Da miī sá u ntoó u é kāntíto ká u ne, ncho kaꞌní ña kó dɨ”, kaꞌan ña.  
\v 4 Ntá tsi kakaꞌan Xúva ko ni ñā: “Īó uꞌxe míil ñatīi, ña é xtuvī xío ú kuenta iñá ko. Nté uun ito ña ni kanchɨ́tɨ ña nūú Baá, dɨvī é de váꞌa ña tuku ñuú san é vīí xuva ñā”, kaꞌan Xúva kō.  
\v 5 Kuān ó vevií dɨ. Ntoo ká ñaꞌa, ña é nakaxnúu Xuva kō é viī ña é vāꞌá ni ñā.  
\v 6 Dā xé mii Xuva kō ntío ña é viī ña é vāꞌá ni ñā ne, ñá te kuēnta iña i é vāꞌa é idé ñaꞌa san. Tē nakaxnúu Xuva ko ñāꞌa san kuénta iña i é vāꞌa e ntáde ña ne, ña kúvi kāꞌan o tsí nakaxnúu ña ña tsí mii ñā ncho vií ña é vāꞌá ni ñā. 
\p  
\v 7 ¿Nté ntu koo kaꞌan ó ve? Tsí ña ni naníꞌi ña Israeé san nuu i e dóo ntánantuku ñā. Da mii ñāꞌa, ña é nakaxnúu Xuva ko ne, nāniꞌi ña. Ntá tsi ña nguiī sán ne, da dií dií ka dé kaꞌxi ña nima ña, vata ō uve naꞌa  
\v 8 kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Xéꞌe Xuva kō é ntukaꞌxi dɨkɨ̄ ña vata koo é ña tekú ña. Un tsi da nte vevií ne, ña ntaíní ña, nte ña ntátekú ña”, kaꞌan.  
\v 9 Davií san ne, kakaꞌan ñá dɨ: 
\q1 Na kōꞌxó mii ñā da ntáde ña dodîni kuénta iña i é un ntɨꞌɨ̄ é īó iña ña. 
\q1 Na kōꞌxó nteē ñá nuu i é kīni kaa 
\q1 vata koo é na kuēꞌé Xuva ko ñā é ntōꞌo ña. 
\q1  
\v 10 Na kūneé kueꞌen ntúxnūú ña 
\q1 vata koo é ña kiní ka ña. 
\q1 Vata kaa ntuvi é kutuvī ñá ne, 
\q1 na nakaka tɨꞌɨ kuēꞌen ña, 
\m kaꞌan ña. 
\s1 É nakáku ñaꞌa, ña é ña te ña Israee 
\p  
\v 11 Katsixeꞌē ú nto ve: Dā xé kōꞌxó ntēé ña Israeé san nuu Xuva kó ne, ¿vá nakuitā ntú Xuva ko ñā? ¡Ñāꞌá ni san! Ntá tsi da xé ña ni ntío ña Israeé san kuintiꞌxe ña Cristú ne, ña tuku ñuú san níꞌi ñā e dóo vaꞌá ntaꞌa Xuva kō vata koo é na kūneꞌu iní ña Israeé san ni ñā.  
\v 12 Viꞌa ve né, te nīꞌí ñuxiví san e dóo vaꞌa tsí ña ni ntio ña Israeé san kuíntiꞌxe ña Cristú ne, te nīꞌi ña tuku tatá i san é vāꞌa tsi ntúdutsi ña Israeé san dɨ́ ne, ¡nté kuān nte váꞌā ó te ntiko kōo un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña Israeé san é kuintiꞌxe ña Xuva kō! 
\p  
\v 13 Kakaꞌán u ni nto vē, ntōꞌo é ña tuku ñuú nto, tsi táxnuu Xuva kō ko é kāꞌán u ni nto kuēnta iña ñá ne, dōó kaꞌnu tsiñu ko, kuiní ko.  
\v 14 Kuān ó kakaꞌán u vata koo é na kūneꞌu iní ña ñuú ko, ña Israeé san. Tsi kídaā né, ti kaa te iō ña é tekū ña dá kakāꞌán u ni ñā nté koo nakáku ña.  
\v 15 Tē ntuváꞌa ña ñuxiví san ni Xuva kō tsi éte xio ña ña Israeé san ne, dií dií ka váꞌā ó te nākiꞌi xtuku ña ña. Vata tē ntóto ña xiꞌí san tē xiꞌi ña.  
\v 16 Te kuēꞌé o uun taꞌvi ūꞌxen tañúꞌu san ntaꞌa Xúva kō ne, kanɨɨ tɨ̄ꞌntɨ i é kāduku ntée ña dɨ. Te xōꞌo utun san kúvi iña Xuva kó ne, ntaꞌa i sán ne, da miī é kāduku ntée ña dɨ.  
\v 17 Īó tun olívu vaꞌá san é kāꞌnté tuꞌun ñaꞌa san ntaꞌa i ne, dá nātɨɨn ntee táꞌan ña ntaꞌa tun olívu kuꞌú san vata koo é dií ka vaꞌá kɨtɨ i kii. Kuan ō kúvi ni ō dɨ́, xoꞌōn é ña te ña Israeen, tsí vata tē éꞌnte tuꞌun Xuva ko ñāꞌa ña vata koo é nīꞌi o é vāꞌá dadɨɨ ni ña Israeé san.  
\v 18 Ñá ku kāꞌan te dií ka kaꞌnun é vata kaa ntaꞌa i e éꞌnte Xuva kō. Tē ncho viín kaꞌnun ne, nakaꞌan ō tsí kudii ntaꞌa i kúvin. Ñá te kuēnta iña o é xɨꞌɨ kutu xōꞌo i, tsí kuenta iña xoꞌo í san é ntitsin kutun. 
\p  
\v 19 Á te kāꞌan ve: “Ntá tsi éꞌnte tuꞌun Xuva ko ntaꞌa mii ī vata koo é nātɨɨ́n ntee táꞌan ña ko”, koo kaꞌan.  
\v 20 Nuu é ntaā i é kākaꞌan, ntá tsi éꞌnte tuꞌun ñá ña tsí ña ni kuintíꞌxe ña Cristu. Tɨ́ɨn nteen kutun da mii tsī é kākuintiꞌxe ká o ña. Dukuān ne, ñá ku dē kuení o tē dóo kaꞌnun, tsí koton tsin kuenta iña mii o.  
\v 21 Tsí te ña ni ntuntaꞌví ini Xuva ko ntaꞌa mii ūtun sán ne, nté xoꞌōn ña ntuntaꞌví ini ña o dɨ.  
\v 22 Koton tsi dóo vaꞌá Xuva kō ne, ntá tsi dóo diin ñá dɨ. Tsi dóo diin ñá nī ña ntáde é kīni kaa, ntá tsi dóo vaꞌá koo vií ña ni o te vīín nee iña é ntio ña. Tē ñaꞌá ne, kaꞌnté tuꞌun ñá o dɨ.  
\v 23 Ña Israeé dɨ, te ntiko koō ña é kuintiꞌxe ña Xuva kō ne, nātɨɨ́n ntee táꞌan xtuku ña ña. Tsí kuvi vií Xuva ko nātɨɨ́n ntee táꞌan xtuku ña ña.  
\v 24 Tsí xoꞌōn né, vata kaa ntaꞌa tun olívu kuꞌú san é tēꞌnte kaan ne, nātɨɨ́n ntee táꞌan tun olívu vaꞌá san, kuān té ña te dɨvi tātá o. Ña Israeé san ne, vata ntáa ntaꞌa tun olívu vaꞌá san ntáa ña. Dukuān ne, dií dií ka ña ntii tuꞌun é nātɨɨ́n ntee táꞌan xtuku utun é dɨvi tātá mii ī. 
\s1 Nakáku ña Israeé san te kúvi 
\p  
\v 25 Tāꞌán, ntio ko é na tekū nto túꞌūn é iō xuꞌú iña Xuva ko, vata koo é ña ku kadá kuení mii ntō e dóo tuꞌvé nto: tsí dava tsi ña Israeé san ne, ntáde doꞌo ña kuēnta iña Xuva ko. Ntá tsi kuan ō táꞌxi Xuva kō é kūvi da nte koo é nakáku tɨtɨ́n ñaꞌa, ña é ña te ña Israeé san, vatā ó ntio Xuva kō.  
\v 26 Tē kúvi un ntɨꞌɨ sāꞌá ne, nakáku un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña Israeé san. Tsí vatā ó uve naꞌa kakáꞌan túꞌun Xuva kō: 
\q1 Nté ñūú Siuun kiꞌxi ña é nakakū ko. 
\q1 Nakiꞌi ña é kīni kaa é nūu nima Jácoo. 
\q1  
\v 27 Kidáā ne, kuntáa túꞌūn é xēꞌe ú xuꞌu kó ni ñā tsí nakate u kuétsi ñā, 
\m kaꞌan. 
\p  
\v 28 Dā xé ña ni ntío ña Israeé san túꞌūn vaꞌá san ne, ntaínchuꞌvi ñá Xuva kō. Dā xé kuān o dé ña ne, ntoꞌó ne, níꞌi ntō é tekū ntó túꞌūn vaꞌá san. Ntá tsi Xuva kō ne, ntio dukuan ñā ña Israeé san, tsí nakaxnúu ña ñata ñā, ña intóo diꞌna.  
\v 29 Ñá kanatɨ̄vi iní Xuva ko xōo ñáꞌa, ña é kāna ña, nte é kaxéꞌe ña dɨ.  
\v 30 Ntuvi diꞌna ne, ñá ni kuintiꞌxe nto Xuva kō. Ntá tsi vevií ne, níꞌi ntō é vāꞌá ntaꞌa Xuva kō tsi xtúvī mii ñá Israeé san e ntákuintiꞌxe ña ña.  
\v 31 Ña Israeé san ne, ña ntákuintiꞌxe ña Xuva ko vēvií vatā o dé nto nte díꞌna. Kuan ō xeꞌé Xuva ko itsī é kuān koo vií ña vata koo é ntuntāꞌví ini ña nto ne, kuan koo ntuntāꞌví ini ña ña Israeé san dɨ.  
\v 32 Tsí Xuva kō xeꞌé ña é kuédadɨɨ un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san é ña kuvi ntii míi ñā é kīni kaa san e ntáde ña un ntɨꞌɨ ñā, vata koo é tē kúvi ne, nañēꞌe ñá ña tsí dadɨɨ tsi kantuntāꞌví ini ña ña un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ña. 
\p  
\v 33 ¡Nté kuān nte kaꞌnu Xúva kō! Tsi dóo ini ña nté koo vií ña. Dōó ini ña nee é vāꞌa. Ña kúvi kutūni ko nté o kadē kuení ña ne, ntē ña kuvi kɨ́ꞌɨn dɨkɨ ko nté koo é kuān ó de ña dɨ.  
\v 34 Tsí “¿xoó ntu ini i nté o kadē kuení Xuva kō? ¿Xoó ntu nañéꞌe i ña é kuān koo vií ña?  
\v 35 ¿Xoó ntu kuvi kuéꞌe i doméni e dóo kaꞌnu iña Xuva ko vata koo é na ntānáa Xuva ko īña i?”  
\v 36 Tsí Xuva kō ne, de kúꞌvē ña é un ntɨꞌɨ̄ né, dɨvi ña kākaꞌan ña nté koo vii é un ntɨꞌɨ̄ é īo. Un ntɨꞌɨ̄ é īó ne, kuenta iña ña. Na kāꞌan o tsi dóo vaꞌá kueꞌen Xúva ko ntii dañu ntūvi. Kuan koo na kōo. 
\c 12  
\s1 Nakuéꞌe o ntūvi iña ko ntaꞌa Xúva kō 
\p  
\v 1 Dukuān né, tāꞌan, da xe dóo ntuntaꞌví ini Xuva ko kō ne, kaikán u nto vata koo é nakuēꞌé nto kúñu nto kuēnta iña Xuva ko vata kaa doméni é kāntíto kaa íña ña. Xtuvī mii nto é kīni kaa ne, vií nto da miī é ntio ña. Kidáā ne, kunuu ini ntíꞌxe nto Xuva ko vatā ó ntio ña é viī nto.  
\v 2 Ñá ku dā váꞌa nto é kāꞌan ñáꞌa, ña é ña ntákuintiꞌxe i Xuva kō, nté koo kuntōo nto. Ntá tsi kuéꞌe nto é nadama Xuva kō nté ō ntádē kuení nto. Kidáā ne, kutuni ntó nee iña é ntio Xuva kō. Tsí tē íni o nee é ntio ña ne, kutuni ko nee iña é kāduku ntée ña, nee iña e xkúntee iní ña, nee iña é vāꞌá kueꞌen. 
\p  
\v 3 Tsí da xe dóo váꞌā o dé Xuva ko nī kó da táꞌxi ñā kó tsiñu sāꞌá ne, kuvi kaꞌán u ni ūn ntɨɨ́ ntɨɨ̄ nto tsí ña ku dé kuení nto te dóo kaꞌnu ñaꞌa nto. Ntá tsi koto nteé vaꞌa nto nima nto nté kaa ntákuintiꞌxe nto vatā o táꞌxi Xuva kō é viī nto.  
\v 4 Uun tsi kúñu kō, ntá tsi īó e túku e túku taꞌvi ī. É un é un taꞌvi ī sán ne, é tūku e túku tsiñu i.  
\v 5 Xoꞌō e ntákuintiꞌxe kō né, kuān te tɨtɨ́n ñaꞌa ō né, vata te uun ñaꞌa tsō da ntákuintiꞌxe kō Cristu. Kidáā ne, ntaíntee táꞌan o ūun ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o é uun tso kuvi ō. 
\p  
\v 6 Ntá tsi táꞌxi Xuva kō é kūvi vii o, xé un xé un ō, e túku e túku nuu i vatā ó é vāꞌá iña ko, kuíni ña. Vii ó vata ō táꞌxi ña é kūvi vii o. Tē táꞌxi ña é kāꞌan o túꞌun ñā ne, káꞌan o vatā ó ntákuintiꞌxe kō.  
\v 7 Te tāꞌxi ña é xntii o taꞌan kō ne, xntii vāꞌá o ñā. Tē xoó ñaꞌa ntio Xuva kō é nakuāꞌa ña ñaꞌa ne, na nakuāꞌa váꞌa ña ñaꞌa san.  
\v 8 Tē xoó ñaꞌa niꞌi ña é naxnūu ña nima táꞌan ña ne, na naxnūu ña nima ña. Tē xoó ñaꞌa niꞌi ña é kāꞌnté dava ña é vāꞌá ña ne, ñá ku kadā víni ñā. Tē xoó ñaꞌa niꞌi ña é kadā kúꞌvē ñá ne, na kōó ntii ña kadā kúꞌvē ña. Tē xoó ñaꞌa niꞌi ña é xntii ñā ña ntátaan núu i ne, na kūnuu díni nima ña é xntii ña ñā. 
\s1 Nté koo vií ña ntákuintiꞌxe i san 
\p  
\v 9 Kanɨɨ̄ nima ntó kuinima ntíꞌxe nto taꞌan nto. Ñá ku ntío kuēꞌen nto nuu i é kīni ntáa, ntá tsi kuntīkɨn ntó da mii nuū i é vāꞌa.  
\v 10 Kuinima ntó taꞌan nto, ña ntákuintiꞌxe i, vata tsi te taꞌan mii nto ñā. Nɨɨ̄ kueꞌén ini nto kuiko ñuꞌu nto tāꞌan nto. 
\p  
\v 11 Koo ntii nto kāda tsiñu nto. Ñá ku kuduꞌxen ntō. Kanɨɨ̄ nima ntó kada tsiñu nto kuenta iña Xuva ko. 
\p  
\v 12 Kuntōo dínī nto, tsí ini nto tsí kuntoo nto ni Xuva kō rkontuvi. Na kūtií nto da ntántoꞌo nto. Ñá ku xtuvī mii nto e ntákaꞌan ntâꞌví nto nɨɨ kuēꞌen tsí ntuvi. 
\p  
\v 13 Kuéꞌe ntō nee iñá kataan núu taꞌan nto, ña ntákuintiꞌxe i san. Kuéꞌe nto vīꞌi nto é kuntōo taꞌan nto, ña ntaíka itsi san. 
\p  
\v 14 Kákan nto ntaꞌa Xuva ko te viī ña é vāꞌá ni ñaꞌa, kuān te ntáde ña ni ntō é kīni kaa. Kuān koo vií ntiꞌxe nto. Ñá kākan ntó ntaꞌa Xuva ko te kuēꞌé ña e dóo ntoꞌo ñāꞌa san. 
\p  
\v 15 Kuntōo dínī ntó ni ñāꞌa da ntántoo dínī ña. Kueku nto ni ñā da ntaéku ña. 
\p  
\v 16 Kuntōo váꞌa nto ni tāꞌan nto. Ñá vīí kaꞌnu nto, tsi kuédadɨɨ tsi vií nto ni ña ntāꞌvi. Ñá ku dē kuení nto e dóo ini nto é un ntɨꞌɨ̄. 
\p  
\v 17 Ñá viī nto é kini kaa ni ñāꞌá, kuān te kuán o de ña ni ntō. Vií nto é vāꞌá vata koo é ña té nee kaꞌan ñáꞌa san é kuētsí nto.  
\v 18 Koó ntii ntō é kuntōo váꞌa nto ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa vata kaa é kūtíi nto.  
\v 19 Ñá ntānáa nto tē kade ñaꞌa san é kini kaa ni ntō, taꞌan e dóo ntio kó, tsi kuéꞌe nto é ntānáa Xuva ko ni ñā. Tsí kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Xuꞌú ntanáa u. Xuꞌu kuéꞌe ú ña é ntōꞌo ña”, kaꞌan Xúva kō. Kuān ó kakaꞌan túꞌun ñā.  
\v 20 Ntá tsi vií nto vatā ó kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Te kākakɨn ña kade xení ni ntō ne, kuéꞌe ntō é kāꞌxi ña. Tē kaitsi ñá ntute ne, kuéꞌe nto ntute na kōꞌo ña. Te kuan kōo vií nto ne, un tsi nturkueꞌe ña é kākukaꞌan nuu ña tsí kade ña é kini kaa ni ntō”, kaꞌan.  
\v 21 Ñá ku dā váꞌa nto é kūvi vii é kīni kaa san ni nto, ntá tsi vií nto é vāꞌá vata koo é kūvi vií nto nī é kīni kaa san. 
\c 13  
\p  
\v 1 Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa ne, kantio é kāda ntaa ña é kākaꞌan ñá tsiñu i, tsí ña kúvi kadā kûꞌvé ña tsiñu i san tē dɨ́ ña ni xéꞌe Xuva kō é kadā kúꞌvē ña. Ña ntádē kûꞌvé vevií ne, Xuva kō xtúvī ñá ña e ntádē kúꞌvē ña.  
\v 2 Dukuān ne, xoó ñaꞌa, ña é ña káde ntaa é kākaꞌan ñá tsiñu i ne, ñá kāde ña é ntio Xuva kō é vīi o. Xoó ñaꞌa, ña é kuān ó ntáde ne, níꞌi ñā é ntōꞌo ña.  
\v 3 Xoó ñaꞌa, ña e ntáde é vāꞌá ne, ña túvī nté kui uꞌvī ñá ña tsiñu i san. Ntá tsi xoó ñaꞌa, ña e ntáde é kīni kaa ne, iō nuu i nté kui ntaúꞌvī ñá ña. Tē ña ntío o é uꞌvī o ñá tsiñu i sán ne, viin é vāꞌa. Te vīin é vāꞌá ne, káꞌan ñā tsi dóo vaꞌan.  
\v 4 Xuva kō né, xtuvī ñá ña é viī ñá tsiñu sāꞌa vata koo é kōo é vāꞌá ni kō. Ntá tsi te kade ō é kīni kaa ne, uꞌvī ntíꞌxe ko ñā, tsí ña te da kakáꞌan ña é taꞌxi ña kō é ntoꞌo kō. Tsí ña kade tsiñu iña Xuva kó ne, taꞌxi ña ko da nēé ka é ntoꞌo kō é kākaꞌan Xúva kō, te vīi o é kīni kaa.  
\v 5 Dukuān ne, kada ntaa o é kākaꞌan ñá tsiñu i, ñá te da mii tsī é nīꞌi ko é ntoꞌo ko tē ña kada ntáa ō, ntá tsi da xé kakaꞌán nima ko tsi váꞌā o é kuān koo vii o.  
\v 6 Dukuān ó, kantio e ntáꞌvi o diūꞌun xoó san, tsí ña tsiñu i sán ne, ntáde tsiñu ña kuenta iña Xuva ko da ntáde ña ko kuēnta. 
\p  
\v 7 Kuéꞌe nto ñā é un ntɨꞌɨ̄ é kāduku ntée ña. Tē neé diuꞌun kaíkan ñá tsiñu i sán ne, ntáꞌvi nto. Tē diuꞌun xóo kaikan ñá ne, kuéꞌe ntō dɨ. Te kāꞌnu ñaꞌa ña né, kuiko ñuꞌu nto ñā. 
\p  
\v 8 Ñá vāꞌá o te kuita nuu o īña ñaꞌa. Ntá tsi dóo váꞌa o te kuīnima kó ña, un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ña. Xoó ñaꞌa é kākuinima ñá taꞌan ña ne, kade ntaa ña é kākaꞌán lei Xúva kō.  
\v 9 Tsí kakaꞌán leí san: “Ñá ku kīdi niꞌi nto ñádɨ̄ꞌɨ́ tuku ñaꞌa; ñá ku kāꞌní nto ñaꞌa; ñá ku kīꞌi dúꞌu nto; ñá ku nakuīdo nuu nto iña tuku ñáꞌa”, kaꞌan. Kada ntaa o sáꞌa, ni da nēé ka xtuku lei e xtûví Xuva ko te vīi ó, vatā ó kakaꞌan sáꞌā: “Kuinima ó taꞌan o vatā ó kakuinima ó kúñu mii ō”, kaꞌan.  
\v 10 Tsí te kakuīnima kó taꞌan kō ne, ñá viī o é kini kaa ni ñā. Dukuān né, te kakuīnima kó taꞌan kō ne, kada ntaa o é kākaꞌán lei Xúva kō. 
\p  
\v 11 Kantio é viī ntó vatā ó kakaꞌán u, tsi íni nto nté ō ntúvi e ntántoo o ñūxiví a vevii. Na ntūtuni ntó ve, tsí ntuvi dá nakiꞌi kueꞌen Xúva ko kō ne, dií dií ka ētsin tuví vevii é vāta kaa da kuíntiꞌxe diꞌna kō.  
\v 12 Ntuvi é kīni kaa sán ne, dóko sā ntɨ́ꞌɨ. Dóko sā xee ntúvi dá kīꞌxi xtuku Cristu. Dukuān né, xtuvī mii o e ntáde ō é kīni kaa san. Na kōo túꞌve kó ntuvi tsikan vatā ó iō tuꞌvé sntadún san dá kɨ̄ꞌɨn ñá duꞌxēn.  
\v 13 Vii ō é vāꞌá ve, vatā ó de ñaꞌa, ña ntáduku ntée Xuva kō. Ñá ku de kɨꞌvi ō; nté kɨ̄ꞌɨn o viko mi dóo ntáde kɨꞌvi ñaꞌa. Ñá ku kīdi niꞌi o ñádɨ̄ꞌɨ, ña é ña te ñádɨ̄ꞌɨ míi kō; ntē ña vií o da nēé ka nuu i é kini kaa ni ñadɨ̄ꞌɨ́, ni ñatīi. Ña náā ó; ntē ña ku kuiñɨ́ ko taꞌan kō.  
\v 14 Ntá tsi kuéꞌe ntō é nadāꞌan Tóꞌo ko Jesūcristu nto. Ñá ku dē kuení ka nto nee iña é ntio nima kíni kaa nto, vata koo é ña vií ka nto é kīni kaa. 
\c 14  
\s1 Ñá ku kāꞌan ntée o taꞌan kō 
\p  
\v 1 Te kīꞌxi uun ñaꞌa, ña é vāta kuintíꞌxe váꞌa i ne, kuéꞌe nto na kutuvī ña. Ntá tsi ña naa núu nto ni ña kuēnta iña i é kadē kuení ña.  
\v 2 Iō ñá ne, kuvi kaꞌxí ña da nēé ka nuu i, kuíni ña. Ntá tsi ña é vāta kuintiꞌxe váꞌa i sán ne, ñá vāꞌá ō é kāꞌxí ña kúñū, kuiní ña.  
\v 3 Ña é kaēꞌxí ntɨꞌɨ da nēé ka nuu i ne, ñá ku dē kuení kini ña iña ña ña kaéꞌxi kúñū san. Ña é ña kaéꞌxi sán ne, ñá ku kāꞌan ñá te ña váꞌa o de ña é kaēꞌxí da nēé ka ntɨꞌɨ̄. Tsi ñúꞌu ntaꞌa Xuva ko ñā dɨ.  
\v 4 ¿Xoó ñaꞌa ntun, te kuīni o, é kāꞌan te váꞌā ó ne, o tē ña váꞌā ó de ña kade tsiñu iña tuku ñáꞌa san? Tsí kuenta iña tóꞌo mii ña te vāꞌá o de ña ne, o tē ña váꞌā ó de ña. Vií ntiꞌxe ña é vāꞌa, tsi kuéꞌe Xuva kō é kuān koo vií ña. 
\p  
\v 5 Iō ñá ne, īo ntúvi e dií ka kaꞌnu é tūku ntuvi, kuiní ña. Tuku ñaꞌa ne, dadɨɨ tsi un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ntuvi san, kuíni ña. Koo ntaa iní nto nee iña é kākuintiꞌxe nto é un é un nto.  
\v 6 Xoó ñaꞌa, ña é kadē kuení i tsi dií ka kaꞌnu uun ntuvi é tūku ntuvi ne, kuān ó de ña vata koo é kuiko ñuꞌu ña Xuva kō, kuiní ña. Xoó ñaꞌa, ña é ña káde kaꞌnu ntuvi tsikán ne, kuān ó de ña vata koo é kuiko ñuꞌu ña Xuva kō dɨ́, kuiní ña. Xoó ñaꞌa, ña é kaeꞌxí da nēé ka nuu i ne, kuān ó de ña vata koo é kuiko ñuꞌu ña Xuva kō, kuiní ña ne, kanakuéꞌe ña sintiáꞌvi ntaꞌa ña. Xoó ñaꞌa, ña é ña kaéꞌxi é un ntɨꞌɨ̄ ne, kuān ó de ña vata koo é kuiko ñuꞌu ña Xuva kō, kuiní ña ne, kanakuéꞌe ña sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva kō dɨ. 
\p  
\v 7 Ñá tē ntántoo o ñūxiví sa kuenta iña mii ko. Ntē ña kuví o kuēnta iña mii kó dɨ.  
\v 8 Te kuntoo o ñūxiví sa ne, vii ō vata koo é kūvi kaꞌan ñáꞌa san tsi dóo kaꞌnu Xuva kō. Te kūvi ó ne, kuvi o váta koo é kūvi kaꞌan ñáꞌa san tsi dóo kaꞌnu Xuva kō. Tsí kuān te ntántoo ká o, kuān te kuví ō ne, ntáduku ntée o Xuva kō.  
\v 9 Tsi xiꞌí Cristú ne, ntōto xtuku ña vata koo é viī ña Tóꞌō ña xiꞌí san ne, nī ña ntantíto sán dɨ. 
\p  
\v 10 Xōꞌón ne, ¿nté kui kakaꞌan ntéen ntun taꞌan o tsí ña váꞌa ō nuu i é kade taꞌan o? Xōꞌón dɨ ne, ¿nté kui kainchuꞌvin ntún taꞌan o dɨ? Tsí un ntɨꞌɨ o kuntāñɨ ó nuú Cristu dá kāꞌan ñá xoo é vāꞌá i ne, xoo é ña váꞌa i dɨ.  
\v 11 Tsi túꞌun Xuva kō ne, kakaꞌan: 
\q1 Nuu é ntaā i é kākaꞌán u, kaꞌan Xúva kō, 
\q1 tsí nakunchɨ́tɨ un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa nuú ko. 
\q1 Káꞌan ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san tsí Xuva kō né, dōó kaꞌnu ña, 
\m kaꞌan ña.  
\v 12 Kidáā ne, káꞌan o ni Xuva ko kui kui uun ō nee iña é idé ō xé un xé un ō. 
\s1 Ña kú de ō é kōꞌxó ntēé taꞌan ko nuū i é kīni kaa san 
\p  
\v 13 Dukuān ne, náa ī é kāꞌan ntée o taꞌan kō ne, koó ntii ō é ña vií ō nee iña é kōꞌxó ntēé taꞌan kō, o nēe nuu i é natɨ̄vi iní ña é kākuintiꞌxe ña.  
\v 14 Iní u tsí ña tuvi nee iña é da miī e dóo dentu káa, tsí kuan ō nañéꞌe Xúva ko Jēsuú ko. Ntá tsi tē kuiní ñaꞌa san tsí ña váꞌa ō é viī ñá ne, ñá vāꞌá ō ntíꞌxe é viī ña.  
\v 15 Ntá tsi te da miī é kāꞌxín da nēé ka nuu i, kuān te dóo uꞌvi kakúvi taꞌan o kuenta iña í ne, ñá kakuinima ntíꞌxe o taꞌan o. Ñá ku kuēꞌen é kūnaá taꞌan o kuenta iña i é ncho kaꞌxin, tsí xiꞌí Cristu kuénta iña ñá dɨ.  
\v 16 Ñá ku viī ntó nee nuu i vata koo é ña kuvi kaꞌan kíni ñáꞌa san kuénta iña i é kade nto.  
\v 17 Tsi mí kadē kûꞌvé Xuva kō né, ñā té ini nee é kaꞌxi o ne, ō nee é koꞌo ō. Ntá tsi sáꞌa ntio Xuva kō é vīi ó ne: Vii ō é vāꞌá, vatā ó kakaꞌan ña. Kuntōo váꞌa o ni taꞌan ko, ni Xuva kō dɨ. Kunūu dîní nima kó dɨ. Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ sáꞌā ne, níꞌi ko kuēnta iña Espíritū Sántū san.  
\v 18 Xoó ñaꞌa é kuān ó kade ña dá kade tsiñu ña iñá Cristú ne, dōo diní Xuva ko ni ñā. Káꞌan ñāꞌa sán dɨ tsi dóo váꞌā ó de ña. 
\p  
\v 19 Dukuān ne, koó ntii ō é kuntōo váꞌa o ni taꞌan kō. Xntii taꞌan ō e dií ka kuintiꞌxe ko Xuva kō.  
\v 20 Ñá ku natɨ̄vín tsiñu Xuva ko kuenta iña i é ncho kaꞌxin. Nuu é ntaā i tsí ña tuví da nēé ka nuu i é kāꞌxin é ña váꞌa. Ntá tsi te kōꞌxó ntēé taꞌan o kuenta iña i é kaēꞌxín ne, ñá vāꞌá o den.  
\v 21 Tsí dií ka váꞌā o é ña kaꞌxin kúñū, nté koꞌon vinú, ntē ña viín da nēé ka nuu i é na kōꞌxó ntēé taꞌan o.  
\v 22 Nee iña é kuintiꞌxe o kuenta iña i sáꞌā ne, iña míi o ni Xuva kō. Dōo diní ko te vīi o é īni o tsí ntio Xuva kō é vīi o. Kidáā ne, ña túvī nté kui kaꞌán nima ko tsi ña váꞌa o de ō.  
\v 23 Ntá tsi te xōó ñaꞌa e ña íni ña te vāꞌá o é kāꞌxi ñá ne, o tē ña váꞌā o é kāꞌxi ñá da nēé ka ne, tē kuvi éꞌxi ña ne, iō kuetsí ña, tsí ña kaéꞌxi ña vatā ó kakuintiꞌxe ña. Tsí da nēé ka nuu i é vīín ne, tē ña kuintíꞌxe o te vāꞌá ō é vīín ne, kaden kuétsi te vīin. 
\c 15  
\s1 Vii o é ntio taꞌan kō, ñá ku vīi o nee iña é ntio mii kō 
\p  
\v 1 Xoꞌō e ntákuintiꞌxe váꞌa kō ne, kantio é xntii o taꞌan kō, ña é vata kuintíꞌxe váꞌa i san, vata koo é kūtuni ña nee é vāꞌa. Ña kú de o kuēnta da míi īña mii ko.  
\v 2 Vii o é vāꞌá, e xkúntee iní taꞌan kō, é un é un ō, vata koo é vāꞌá koo ni ñā, vata koo é dií dií ka na kuīntiꞌxe ña dɨ.  
\v 3 Tsí Cristú ne, ña ni íde ña nee iña é ntio mii ñā. Tsi kúvi ña vatā ó kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Dā kaꞌan kíni ñaꞌa san íña ó ne, dúku ntēé u xuꞌú dɨ”, kaꞌan.  
\v 4 Tsí un ntɨꞌɨ̄ túꞌun Xuva kō é ūve naꞌa nte ntúvi diꞌna ne, úvē naꞌa vata koo é na kūtúꞌve kō nté koo kuntoo ō. Tsi túꞌun ñā ne, kakaꞌan nté koo kutíi kō é na kuntetu o nī nté koo kunuu kaꞌnu nima kó dɨ. Dukuān ne, ntantétu ō é nīꞌi ko é vāꞌá ntaꞌa Xuva kō.  
\v 5 Xuva kō, ñá é kātaꞌxi é kūtíi kō, é nākuꞌún kaꞌnu nima kó ne, na tāꞌxi ña é uun tsi kadā kuení nto ni tāꞌan ntó vatā o nañéꞌe Jesucristu ko é vīi o,  
\v 6 vata koo é uun tsi tatsin ntó ni ūun tsi dɨkɨ nto kada káꞌnu nto Xuva ko, Uvā Tóꞌo ko Jesūcristu. 
\s1 É kāꞌan ntódo ña túꞌūn vaꞌá san iña ña é ña te ña Israeé san 
\p  
\v 7 Dukuān ne, váꞌa koo vií nto ni tāꞌan nto xe un xé un nto vatā o dé Cristu ni ntó vata koo é na kada kaꞌnu ña Xuva kō.  
\v 8 Tsí kakaꞌán u ni ntō tsi kíꞌxi Cristu váta koo é xntii ñā ña Israeé san é kūtuni ña nee iña é nuu é ntaā í iña Xuva kó nī é ntāda ntaa ña túꞌūn é xeꞌé Xuva ko xuꞌu ña ni ñata kō kídaā.  
\v 9 Kíꞌxi ñā dɨ vata koo é kāꞌan ña é ña te ña Israeé san tsi dóo vaꞌá Xuva kō é ntuntāꞌví ini ña ña. Kuān ó kakuvi vatā ó uve naꞌa túꞌun Xuva kō mí kākaꞌan Dávii: 
\q1 Kada kaꞌnu ú nto méꞌñū ñaꞌa, ñá é ña te ña Israeé san. 
\q1 Kata ú iña nto tsi dóo kaꞌnu nto, 
\m kaꞌan ña.  
\v 10 Kakaꞌan xtúku túꞌun Xuva kō dɨ: 
\q1 Kuntōo dínī ntó, ña é ña te ña Israeé, ni ñāꞌa, ña ntáduku ntée Xuva kō, 
\m kaꞌan.  
\v 11 Kakaꞌan xtúku dɨ: 
\q1 Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, ña da nēé ka tatá i ne, 
\q1 ¡na kada kaꞌnu ña Xuva kō! 
\m kaꞌan.  
\v 12 Isaiá dɨ ne, kakaꞌan ña: 
\q1 Kene ntita ditsin tatá viꞌi Isaii. 
\q1 Kii uun ñaꞌa, ña é kadā kûꞌvé iña ñá ntoo da míꞌī ká ñuu. 
\q1 Dɨvi ñā ne, kuntee ini ñá ñuú san ña, 
\m kaꞌan. 
\p  
\v 13 Tsí Xuva kō, ña é kataꞌxi é vāꞌa é kuntetu ō né, na tāꞌxi ña é kuntōo díni nto; na tāꞌxi ña é kuntōo váꞌa nto dɨ, ntoꞌo é intée ini nto ña. Na tāꞌxi ña Espíritū Sántū san é xntii ña ntō é kanɨɨ̄ nima ntó kuntētu nto é vāꞌá koo vií Xuva ko ni ntō. 
\p  
\v 14 Ntōꞌó taꞌan miī ko, iní u tsí dɨvi ntō ne, ini váꞌa nto é viī nto é vāꞌa. Ini váꞌa nto nté koo kaꞌan nto é kūvi kuéꞌe nto taꞌan nto itsi.  
\v 15 Ntá tsi iō nuu i é ña ni uꞌví ko é kāꞌán u ni nto dā táxnūu u túꞌūn saꞌá iña ntó, vata koo é ña kunáa inī nto. Kade u sáꞌā tsí kuan ō táꞌxi Xuva ko tsīñu vaꞌá san iñá ko  
\v 16 é vīí u vata kaa dutu íña Jesúcristu, é nañēꞌe ú ña é ña te ña Israeé san túꞌūn vaꞌá iña Xuva ko. Vata tē nakuéꞌe ú ña ntaꞌa Xuva kō vata kaa doméni e dóo xkúntee iní ña. Kuvi kiꞌi ña ña, tsi e xtúvi tūꞌve Espíritū Sántū san ña é kūvi ña iña Xuva ko. 
\p  
\v 17 Vata kaa ú xuꞌu é kākuintiꞌxe kó Jesucristú ne, e dóo kaꞌnu kuiní ko é kāde tsiñu ú iña Xuva ko.  
\v 18 Ñá tē nee iñá kenē iní ko é kāꞌán u ni ntō, mii tsī é nté ō dé Cristu ní ko é kāꞌán u nī ña é ña te ña Israeé san vata koo é na kuintiꞌxe ña Xuva kō. Kuīntiꞌxe ña da téku ña túꞌūn é kākaꞌán u ni ña, ni dā íni ña nté ō dé u  
\v 19 dá xeꞌé u kuenta nuu i e dóo naꞌnu ne, ni nuū i e dóo vaꞌá san dɨ é xntiī Espíritū Sántū sán ko. Dukuān ne, nté ñūú Jerusaleen ún tsi nte ñuú Liricú ne, kakaꞌan ntódo ú kanɨɨ̄ túꞌūn vaꞌá san iñá Cristu.  
\v 20 Tsi xió ntiī u é kāꞌan ntódo u túꞌūn vaꞌá san da míꞌī ka mí vāta kutúni ñáꞌa san xoo é Cristu i. Kidáā ne, ña kúvi kāꞌan ñáꞌa san te nākiꞌi nuu ú tsiñu tuku ñaꞌa.  
\v 21 Ncho vií u vatā ó kakaꞌan túꞌun Xuva kō: 
\q1 Ña é vāta xoxo kaꞌan í ni ñā ne, kutuni ñá ve. 
\q1 Ña é vāta teku í kuenta iña ñá ne, kiní ña ve, 
\m kaꞌan. 
\s1 Ncho kɨꞌɨ́n Pablu ñuú Roma 
\p  
\v 22 Dukuān ne, ña ni kúvi kɨ̄ꞌɨ́n u kikoto níꞌni ú nto, kuān té kiꞌin itō ntío ko é kɨ̄ꞌɨ́n u.  
\v 23 Ntá tsi vevií ne, é ntɨ̄ꞌɨ tsiñu kó iꞌa. Dukuān ne, ñá te dā vévii dóo ncho kɨꞌɨ́n u, kíkoto níꞌni ú nto ne,  
\v 24 te Xuva kō ntio ña ne, kuítā ntiꞌxin ú te kuēꞌén u ñuú Spaña vata koo é kuvi kuntōo díni kúdii nto nī kó ne, dá kuvi xntii kūdii ntó ko é kɨ̄ꞌɨ́n ka u.  
\v 25 Ntá tsi diꞌna iō tsíñu kɨꞌɨ́n u ñuú Jerusaleen vata koo é xntii kūdií u taꞌan ko, ña ntoo ikān.  
\v 26 Tsí ña ntoo ñuú Macedonia ni ñuú Acayá ne, dē kuení mii ñā é na natāka ñá diuꞌun iña ña dóo ntāꞌví san, ña ntáduku ntée Xuva kō, ña ntoo ñuú Jerusaleen.  
\v 27 Dōo diní ña tsí kuvi xntii kūdii ña taꞌan ña, ñá ntāꞌví san. Ntá tsi īó uun nuu i é ītá nuu ña é ña te ña Israeé san iña ñá Israeé san. Tsí ña ntákuintiꞌxe i, ña Israeé san ne, taxnūu ña ñaꞌa vata koo é kūtuni ña é ña te ña Israeé san iña Xuva kó dɨ. Dukuān né, te nīꞌi ñaꞌa, ña é ña te ña Israeé san, iña Xuva kó kuenta iña ñá Israeé san ne, kantio é kuēꞌé ña é kūnaá ntēé ña Israeé san ñuxiví sa dɨ.  
\v 28 Dukuān ne, te kúvi dé ntaá u tsiñu sáꞌa, tē xeꞌe ú ña diuꞌún san ne, kuítā ntiꞌxin ú mí ntoo nto te kuēꞌén u ñuú Spaña.  
\v 29 Iní u tsí te xēé u mí ntoo nto ne, xee níꞌī ú nuu i e dóo vaꞌa é nāxnuu viko Cristú ko. 
\p  
\v 30 Kuenta iña Xuva ko Jesúcristu, ni kuénta iña i é kātaꞌxi Espíritū Sántū san é kuīnima kó taꞌan kō ne, kaikan ú ntaꞌa nto, tāꞌán, te xntii ntō ko é kanɨɨ̄ nima ntó kaꞌan ntâꞌví nto ni Xuva ko kuēnta iñá ko.  
\v 31 Kákan nto ntaꞌa Xuva kō é na nadaꞌan ñā ko dá ncho vií ñaꞌa san ní ko é kīni kaa, ña é ña ntákuintiꞌxe i san, ña ntántoo ñuú Judea. Kákan ntō dɨ é na nākuꞌun dîní nima táꞌan kō, ña ntoo ñuú Jerusaleen, tē xee niꞌí u é kuēꞌé u ña,  
\v 32 vata koo é, te Xuva kō ntio ña ne, nakunuu dîní nimá ko tē xeé u mí ntoo nto, dá kūtuví daꞌna kudií u ni ntō.  
\v 33 Xuva kō, ña katáꞌxi é kuntōo váꞌa ō ne, kunūu méꞌñu kunuu dava ña nto. Kuan koo na kōo. 
\c 16  
\s1 Kataxnūu Pablú ntiusi 
\p  
\v 1 Ntio ko é kīni nto tsi dóo vaꞌá ñaꞌa taꞌan ko ñadɨ̄ꞌɨ, ñá nanī Febe, ñá kaxntii īni ukun ñuú Cencrea.  
\v 2 Váꞌa koo vií nto ni ña te xēe ña. Kuiko ñuꞌu nto ña vata tsi te Xuva kō. Xntii nto ñā nee iña é kātaan núu ña, tsi dóo ini xntii ña taꞌan ko, ni xūꞌú dɨ. 
\p  
\v 3 Nakuéꞌe nto ntiusi ñá nani Āquila ni ñádɨꞌɨ̄ ñá Prisila, ña ntáde tsiñu dadɨɨ nī ko iña Jesúcristu,  
\v 4 ña é dií sa ni kunaá ntuvi iña i é nadaꞌan ñá ko. Ñá te da miī tsu é kānakuéꞌe ú sintiáꞌvi ntaꞌa ña, tsí un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ini ukún ña é ña te ña Israeé san ne, kuan ō kaꞌan ñá dɨ.  
\v 5 Nakuéꞌe nto ntiusi un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ntákuintiꞌxe i, ña ntánataká nuu nú viꞌi ña kān dɨ. Nākuéꞌe nto ntiusi Epenetu, ña e dóo ntio ko. Diꞌna ña kuíntiꞌxe ña Cristu é un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ñuú Asia.  
\v 6 Nakuéꞌe nto ntiusi ñá nani Māria, ña e dóo dé tsiñu ina nto.  
\v 7 Nakuéꞌe nto ntiusi Andrónicu ni Júnia, ña ñuú ko. Dadɨɨ tsi ñúꞌu kutū ú ni ñā. Iní pustrú san e dóo vaꞌá ñaꞌa ña. Diꞌna ña kuíntiꞌxe ña Cristu é xūꞌu. 
\p  
\v 8 Nakuéꞌe nto ntiusi Amplíatu, ña e dóo ntio kó kuenta iña Xuva ko.  
\v 9 Nakuéꞌe nto ntiusi táꞌan ko Ūrbanu, ña é dadɨɨ ntáde tsiñu o ni i kuēnta iñá Cristú, ni Ēstaqui, ña e dóo ntio kó dɨ.  
\v 10 Nakuéꞌe nto ntiusi Apéle dɨ, ña e dóo váꞌā o dé nuú Cristu. Nakuéꞌe nto ntiusi ñáviꞌi Aristobulú dɨ.  
\v 11 Nakuéꞌe nto ntiusi ñá ñuú ko, ñá nani Herōdiuun, ni un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaviꞌí Narcisu, ña ntákuintiꞌxe i Xuva kō.  
\v 12 Nakuéꞌe nto ntiusi Trífena ni Trífosa, ña ntáxio ntii ntáde tsiñu iña Xuva ko. Nakuéꞌe nto ntiusi táꞌan ko Prēsida, ña e dóo ntio ko. Un váꞌa ō váꞌa tsi kade tsiñu ña iña Xuva ko.  
\v 13 Nakuéꞌe nto ntiusí Rufu, ña é nakaxnúu Xuva kō, ni dɨꞌɨ̄ ña é vata te dɨꞌɨ miī kó ña dɨ.  
\v 14 Nakuéꞌe nto ntiusi Asíncritu, ni Flégonti, ni Hérme ni Pátroba, ni Hérma, ni un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ taꞌan kō, ña ntáduku ntée Xuva kō dɨ́, ña ntoo niꞌi ñā.  
\v 15 Nakuéꞌe nto ntiusi Filólogu, ní Julia, ni Néreú, ni tāꞌan ña Olimpa, ni un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ taꞌan kō, ña ntáduku ntée Xuva kō dɨ. 
\p  
\v 16 Kanɨɨ̄ nima ntó nakuéꞌe nto ntiusi táꞌan ntō é un é un ntō, tsi ntáduku ntée nto Xuva kō. Ña ntánataká nuu ini un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ úkūn mi ntánuu iní ña Cristú ne, taxnūu ña ntiusi ntó dɨ. 
\p  
\v 17 Káꞌān ú ni nto, tāꞌan, é na kōto nto xoo é kāde i é nāa núu nto ni tāꞌan nto, xoo é kanatɨ̄ví nuu i e ntákuintiꞌxe nto, tsí e túku nuu i e ntánakuāꞌa ña nto naa i é nakuāꞌa ú nto. Ñá ku kīni nuu nto iña ña,  
\v 18 tsí ña túvi neé tsiñu ntáde ña iña Tóꞌo ko Jesūcristu, tsí da mii tsī é ntio mii ñā e ntáde ña. Ntaéni ntaꞌví ña ñaꞌa, ña é ña túꞌve i san, da dóo váꞌā ó ntákaꞌan ña, tsi dóo ini ña nté koo kaꞌan ña.  
\v 19 Iní un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa tsi ntántīkɨn nto túꞌūn vaꞌá san. Dōó diní ko te kuān ó de nto. Ntá tsi ntio ko é na kūtúꞌve váꞌa nto nté koo vií nto é vāꞌa. Ñá te ntīo ko é na kūtúꞌve nto é viī nto é kīni kaa.  
\v 20 Viꞌa vé ne, Xuva kō, ña kataꞌxi é kuntōo váꞌa o ni taꞌan kō ne, ñá kukuīí ka ña é tāꞌxi ña é kūvi vií nto nī Tóꞌō e ña váꞌā san. Na nāxnuu viko Tóꞌo ko Jesūcristu nto. 
\p  
\v 21 Timoteu, ña é kade tsiñu nī kó, nī ñaviꞌi kó Luciu ni Jásuun ni Sosípaté dɨ ne, taxnūu ña ntiusi ntó dɨ. 
\p  
\v 22 Xuꞌu é Terciú u, kaxntée nāꞌá u túꞌūn saꞌá iñá Pablú ne, taxnūu ú ntiusi ntó kuenta iña Xuva kó dɨ. 
\p  
\v 23 Taxnūu Gayú ntiusi nto, tsí dɨvi ñā táꞌxi ña viꞌi ña é kutūví u ne, tāꞌxi ña é kuntōo un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ntáduku ntée xúkūn sán dɨ. Erastu, ñá kade tsiñu dɨkɨ i ñuú saꞌá ne, ni taꞌan kō Cuartú ne, taxnūu ña ntiusi ntó dɨ.  
\v 24 Na nāxnuu viko Tóꞌo ko Jesūcristu ntó, un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ nto. Kuan koo na kōo. 
\s1 Nchuꞌun e ntíi nte ata ī 
\p  
\v 25 ¡Na kata ō nchuꞌún Xuva kō! tsí dɨvi ña kūvi taꞌxi ña é na kuīntiꞌxe váꞌa nto vatā ó kakaꞌán u ni nto dá nañéꞌe ú nto túꞌūn vaꞌá iña Jesúcristu. Tsí nañéꞌe Xúva ko ko nuū i é tūvi xuꞌu un tsi nte díꞌna dá iñɨ ntuꞌu ñúxiví san.  
\v 26 Ntá tsi vevií ne, xéꞌe ñā é kūtuni un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa nee iña é ncho kaꞌan túꞌūn e xntée naꞌa ña ntákaꞌán naa Xuva ko kídaā. Tsí Xuva kō, ña é kāntíto ntii dañu ntūvi ne, ntio ña é kūtuni un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san vata koo é na kuīntiꞌxe ña ne, kada ntaa ña é kākaꞌan ña. 
\p  
\v 27 Xuva kō, ña é kuvi ūun tsi, ña e dóo kiꞌin inī í ne, dɨvi ñā é na kūnuu iní ko ña ntii dañu ntūvi kuenta iña Jesúcristu. Kuan tsi koo na kōo.