\id 1TI \h 1 TIMOTEO \toc1 Tutu é kuvi ūun e táxnūu San Pablu iña Timóteu \toc2 1 TIMOTEO \toc3 1 Ti. \mt1 Tutu é kuvi ūun e táxnūu San Pablu iña Timóteu \c 1 \s1 Taxnūu Pablu tutú iña Timóteu \p \v 1 Xuꞌu é Pablú u ne, pustru Jesúcristú u, tsí kuan ō de kûꞌvé Xuva kō, ña e nakáku ko, ni Jesūcristu, ña é ntantétu ō. \v 2 Taxnūu ú tutú saꞌa íña o, Timóteu. Tsí dɨvīn é vata kaa iꞌxá ko kuenta iña Xuva ko, tsi kuíntiꞌxe o Xuva ko kuēnta iña túꞌūn é kākaꞌán u ni ō. Na naxnuu viko Xuva ko ō. Na ntuntāꞌví ini ña o. Na tāꞌxi ña é kutūvín vaꞌan, dɨvi ña nī Tóꞌo ko Jesūcristu. \s1 Kuenta tsí vií ña iña tukú nchuꞌun é ña te nuu é ntaā i \p \v 3 Vata tsī ó kakaꞌán u ni ō da ntíi ú kueꞌén u ñuú Macedoniá ne, kuan tsī ó kakaꞌán u ni ō vevií dɨ: Kutūvín kan ñuú Efesu vata koo é kāꞌan ni ña tsíkān é ña ku kuan koo nakuaꞌa ña ñaꞌa tukú nchuꞌun. \v 4 Káꞌan ni ña tē ña vií ña kuenta kuentu e ntákaꞌan ñáꞌa; ntē ña vií ña kuenta te dóo duꞌxen kāꞌan ñáꞌa kuentu kaꞌnu iña uváta kuēꞌen ña. Dotō tsi ntánāa núu ñaꞌa kuenta iña i sáꞌā ne, ña kaidiáꞌvi kueꞌen tsi é kāda ntaa o tsiñu e táꞌxi Xuva kō é vīi o é kuintiꞌxe ko ñā. \p \v 5 Kuān ó kakaꞌán u ni ō tsí ntio ko é kuīnima kó taꞌan ko kanɨɨ̄ nima ko é vāꞌá o. Ntio ko é kūtuni ko tsí ña tuví nee nuu i é kīni kaa nuu nima ko. Ntio ko é kuintiꞌxe ntiꞌxe ko Xuva kō. \v 6 Iō ñáꞌā é xtuvī mii ña núu i sáꞌa ne, dotō tsi ntánāa núu ña nuu i é ña kaidiáꞌvi. \v 7 Ncho vií ña mastrú lei íña Xuva ko, ntá tsi ña ini ña nee iña é ntákaꞌan ña; ntē ñá īni míi ña nee e ntánakuaꞌa ña ñaꞌa é vāta te dóo ini ña, kuini ña. \p \v 8 Ntá tsi xoꞌō ne, ini ó tsi váꞌā leí san é kade tsiñu niꞌi o, vata ō ntío Xuva kō da xtúvī ña. \v 9 Ini ó tsi ña ni xtuví Xuva kō leí san iña ña é vāꞌa, tsí iña ña ntáde é kīni kaa; íña ñā é ña ntáde ntaa; íña ñā é ña ntákuintiꞌxe i Xuva kō; íña ñā é kīni ntáa; íña ñā é iō kuetsí i; íña ñā e ntákaꞌan kíni iña Xuva ko; íña ñā e ntaéꞌní dɨꞌɨ i ni uva ī; íña ñā e ntaéꞌní ñaꞌa dɨ; \v 10 íña ñā e ntákidi niꞌi tuku ñadɨꞌɨ; íña ñā e ntáde kini kaa ni ñatīí niꞌi ñā; íña ñā é ntadúꞌu; íña ñā vete; íña ñā é ntadáꞌvi ñaꞌa dovete; íña ñā é ña ntío kueꞌen i nchuꞌun é vāꞌa. \v 11 Nchuꞌun é vāꞌá san ne, dɨvi tūꞌún vaꞌa iña Xuva ko, ña e dóo kaꞌnu, dɨvi tūꞌún vaꞌa e tée tsiñu Xuva kō ko é kāꞌan ntódo u. \s1 Nakuéꞌe o sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva kō, tsi dóo váꞌā ó de ña ni kō \p \v 12 Kanakuéꞌe ú sintiáꞌvi ntaꞌa Tóꞌo ko Jesūcristú, dɨvi ñā é xntíi ñā ko vata koo é kuvi vií u sáꞌā. Tsí dɨvi ñā nakaxnúu ña ko é kāda tsiñu ú iña ña, tsí kada ntaá u, kuiní ña. \v 13 Kuān te ntuvi díꞌna ne, dōó kini kaꞌán u iña ña; dōo dé xení u nī ña kuíntiꞌxe i san, ntá tsi dé kaꞌnu iní Xuva ko nī ko, tsí ña ni kutûní ko nee iña é edé u, tsí vata kuintíꞌxē kó ña kídaā. \v 14 Ntá tsi ña te nte kaa váꞌa o dé Xuva ko nī ko. Tāꞌxi ña é kuīntiꞌxe kó ña. Tāꞌxi ña é kuīnimá ko taꞌan kó dɨ, tsí kuān ó kataꞌxi Jesucristu da kúvi uun tsi nima ko ni ña. \p \v 15 Tūꞌún saꞌá ne, nuu é ntāa ntíꞌxe ī e dóo nuu áꞌvi i é kuīntiꞌxe un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa sán ne: Kīꞌxi Jesucristu ñúxiví sa vata koo é nākáku ña ñaꞌa, ña é iō kuetsí i. Xuꞌú ne, dií dií ka kaꞌnu kuétsī ko é un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa. \v 16 Ntá tsi diꞌna u ntúntaꞌví ini Xuva kō kó e dií dií ka kini kaa ú, vata koo é kuēꞌé ña kutuni ña kuíntiꞌxe i rkontuvi tsi dóo kiꞌin itō dé kaꞌnu ini Jesúcristu ní ko ne, kuan kōo niꞌi ña é vāꞌá ntaꞌa Xuva kō dɨ, é kuntoo ña ni ña ntii dañu ntūvi. \v 17 Dukuān né, na kūnuu ini ko Xuva ko, ña é odo nūú ntii dañu ntūvi. Ña kuví ka ña. Ña kúvi kīni o ña. Mii tsi ñā é Xuva kō. Ntii dañu ntuvi na kuiko ñuꞌu o ñā. Káꞌan ō tsi dóo kaꞌnu ña. Kuan tsi koo na kōo. \p \v 18 Sáꞌa kakāꞌán u ni ō é vīin, iꞌxá ko Timoteu, vata tsī ó kakaꞌan ñaꞌa kídaā, da táꞌxi Espíritū Sántū é kāꞌan ñá kuenta iña o. Nanūꞌún ini o túꞌūn é kākaꞌan ña. Koon ntiin kādan tsiñun iña Xuva ko. \v 19 Ñá xtuvī miin e kuíntiꞌxe o. Ñá vīin nee nuu i é ñā váꞌa kuiní nima o. Tsí iō ñáꞌa é ña ntáde ña kuenta é kākaꞌán nima ñá ne, xtuvī mii ñá e kuíntiꞌxe ña ne, dukuān o nákunáa ña kúñu ñā. \v 20 Kuan ō kúvi Himeneu ni Aléjandru. Ntādá u ña kuenta ntáꞌa tóꞌō e ña váꞌa vata koo é na kuinī ña é ña kaꞌan ntée ña Xuva kō. \c 2 \s1 Nté koo vii o dá kākaꞌan ntâꞌví ō \p \v 1 Diꞌna sáꞌā ntio ko é vīi o: Kákan o ntaꞌa Xuva ko kuēnta iña un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa; kaꞌan ntáꞌvī ó ni ñā. Kákan o dā xeꞌe ntáꞌa Xuva kō ne, nakuéꞌe o sintiáꞌvi ntaꞌa ña kuenta iña ñaꞌá san. \v 2 Kaꞌan ntâꞌvi o iña ña tsíñu naꞌnu i ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña tsiñu i vata koo é vāꞌá koo kuntoo ō, é diin diin tsi kuntoo ō, da ntánuu iní ko Xuva kō, dá ntáde o da mii kuēꞌen tsi é vāꞌa. \v 3 Sáꞌā é vāꞌa. Kuan koo e ntío Xuva kō é vīi o, xoꞌo é nakākú kō. \v 4 Tsí ntio ña é nākáku un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa; ntio ña é kūtúꞌve ña nēe é nuu é ntaā i. \v 5 Tsí uun tsi Xuva ko ni uun tsi ñatīi, ña é kāntaváꞌa ko ni Xuva ko, dɨvi ñā é Jesucristu. \v 6 Dɨvi ñā xeꞌé ña ntuvi iña ña e ntáꞌvi ña kuenta iña kuétsi ko ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o. Taꞌxi Xuva kō é kūtuni ko dá xēe ntúvi i. \v 7 Tāꞌxi ña é kāꞌan ntódo ú túꞌūn saꞌa, é vīí u pustru ña. Nuu é ntaā i é kākaꞌán u, ñá tē dovete. Nākaxnúu ña ko é nañēꞌé u ña é ña te ña Israeé san nēe é nuu é ntaā i, é nañēꞌé u ña nté koo kuintiꞌxe ña Xuva kō. \p \v 8 Kidáā ne, da míꞌī ká nataká nuu ñaꞌa, ntio ko é kāꞌan ntâꞌví ñatīí san; ntio ko é ntāa niꞌi ña ntaꞌa ña e dóo vaꞌá, ñatīí, ña é vāꞌá nima í, ña é ña ini kudíīn, ña é ña ini naa núu. \v 9 Ñadɨ̄ꞌɨ́ san ne, ñá ntīo ko é viī ñá vatā ó de ñadɨ̄ꞌɨ́ ña nguiī san é da mii tsī e ntaínuú ña oro ni xōꞌo kɨtɨ e dóo aꞌví i ni dāꞌma e dóo aꞌví i dɨ́ ne, e dóo váꞌā ó ntánadaán ña lasun ña. Tsí kuān ó de ña vata koo é na kīní ñaꞌa san ñá ne, káꞌan ñā tsí ña te nté kaa vaꞌa ntáa ña. Tsí ntio ko é kāꞌan ñaꞌa san tsi dóo vaꞌá ñaꞌa ñadɨ̄ꞌɨ́ san, \v 10 tsi ntáde ña é vāꞌa, tsi sáꞌā é vāꞌá koo vií ñadɨ̄ꞌɨ, ña ntákaꞌan é ntánuu iní i Xuva kō. \v 11 Diin diin tsi na kuntoo ña nakuāꞌa ña; na kuiko ñuꞌu ñā. \v 12 Ñá kāxeꞌé u itsi é nañēꞌe ñádɨ̄ꞌɨ́ san ñaꞌa san má ūkún kān. Ñá vāꞌá o te vīí kaꞌnu ñadɨ̄ꞌɨ́ san iña ñátīí san; diin diin tsi na kuntōo ña. \v 13 Tsí diꞌna de kûꞌvé Xuva ko Ādaán ne, da kidáā de kúꞌvē ñá Eva. \v 14 Tsí ña te Adaán san, ña e éni ntāꞌví koó san, tsí ñadɨ̄ꞌɨ́ san. Ne, dɨvi ñadɨ̄ꞌɨ́ san é edé ña kuétsī. \v 15 Ntá tsi kuān te dóo ntoꞌo ñadɨ̄ꞌɨ́ san dá kāku iꞌxá ña ne, nakakū ña kúñu ña tē ña xtuví mii ñā é kuintiꞌxe ña Xuva kō; te kuīnima ñá taꞌan ña; te viī ña é ntio Xuva kō; te kadā kuení vaꞌa ñá; te vāꞌá koo vií ña. \c 3 \s1 Nté koo vií ña odo nūú ini ukún san \p \v 1 Uun nuu é ntaā í: xoó ñaꞌa é ntio i é kodo nūú ini ukún ne, uun tsiñu é vāꞌa é ntio ña. \v 2 Ña odo nūú san ne, kantio é vāꞌá koo vií ña vata koo é ña kaꞌan ntée ñaꞌa san ña. Uun tsi ñadɨꞌɨ̄ ñá koo. Kuenta tsí na viī ñá nee iña e ntáde ña. Na kadā kuení vaꞌā ñá nēe é viī ña. Váꞌa koo na viī ñá vata koo é kuiko ñuꞌu ñāꞌa san ña. Váꞌa koo na viī ñá nī ña kaxee kaíto niꞌni ña ña nú viꞌi ña. Váꞌa koo na nakuāꞌa ña ñaꞌa san. \v 3 Ñá ku de kɨꞌvi ñā. Ñá ku kada dīin ña. Ntē ña ntío ña diuꞌun é viī ñá da nēé ka nuu i vata koo é nīꞌi ña. Dōo váꞌa koo na viī ñá ni ñāꞌa. Ñá nāa núu ña. Ñá ku itsuꞌūn ña nté koo niꞌi ñá diuꞌun. \v 4 Váꞌa koo na kadā kúꞌvē ñá viꞌi ña. Na viī ñá vata koo é na kuīntiꞌxe iꞌxá ña ña, é kuiko ñuꞌu ñā. \v 5 Tē ñá ini ña nté koo kadā kúꞌvē ñá viꞌi mii ñā ne, nté ntu koo kadā kúꞌvē ñá ini ukun Xúva kō. \v 6 Ña kúvi viī ñá te vata e náꞌa kuintíꞌxe ña Xuva kō, vata koo é ña kadá kuení ña te dóo kaꞌnu ñaꞌa ña ne, vata koo é ña níꞌi ña é ntoꞌo ña vatā o dé tóꞌō e ña váꞌā san da dóo kaꞌnu ncho vii. \v 7 Kantio é kuiko ñuꞌu ñāꞌa ña, ña é vāta kuintíꞌxe i Xuva kō, vata koo é ña kaꞌan kíni ña iña ña, vata koo é ña ntava núu ña deɨ tóꞌō e ña váꞌā san. \s1 Nté koo vií ñaꞌa, ña ntáde tsiñu ini ukun \p \v 8 Kuan koo na vīí ña ntáde tsiñu ini ukún dɨ. Váꞌa koo na viī ñá vata koo é na kuiko ñuꞌu ñāꞌa ña. Ña kúvi kāꞌan ñá dovete. Ñá ku de kɨꞌvi ña ntute tɨntiꞌō. Ñá ku viī ñá da nēé ka nuu i vata koo é nīꞌi ñá diuꞌun. \v 9 Na kuīntiꞌxe váꞌa ña nchuꞌun e xtûví Xuva kō é kuintiꞌxe kō ne, é īni míi ña tsí ña tuví nee nuu i é ña váꞌa e ntáde ña. \v 10 Koto nteé nto ña diꞌna. Tē ña tuví nee nuu i é kīni kaa iña ñá ne, kidáā ne, kuvi vií ña tsiñu ukun. \v 11 Ñadɨ̄ꞌɨ́ san dɨ́ ne, váꞌa koo na viī ñá vata koo é na kuiko ñuꞌu ñāꞌa san ñá dɨ. Ñá ku kāꞌan ñá dovete iña tuku ñáꞌa. Kuenta tsí na viī ñá nee iña e ntáde ña. Na kāda ntaa ña é un ntɨꞌɨ̄. \v 12 Ña e ntáde tsiñu ini ukún san ne, uun tsi ñadɨꞌɨ̄ ñá na kōo. Na vāꞌá koo kadā kúꞌvē ñá iña iꞌxá ña ni vīꞌi ña. \v 13 Dɨvi ñā é vāꞌá ō ntáde tsiñu ini ukún ne, dōo váꞌa koo kaꞌan ñáꞌa iña ña. Kidáā ne, ñá kūkaꞌan nuu kuéꞌen tsí ña é kāꞌan ñá iña e ntákuintiꞌxe i Jesucristu. \s1 Nuu i e táꞌxi Xuva kō é kūtuni ko \p \v 14 Ntio ko é kɨ̄ꞌɨn kantɨ́ꞌɨ ú kíkoto níꞌni ú o, ntá tsi kakaꞌán u ni o sāꞌá \v 15 vata koo é, te kūkuií ka kó ne, kutuni o nté koo vií ñaꞌa, ña e kúvi iꞌxá Xuva kō, ña ñuꞌu ini ukún Xuva kō, ña kantíto san. Tsí ña sāꞌá ne, ntáxió ntii ña, ntánadaꞌan ñā nchuꞌun é nuu é ntaā í iña Xuva ko. \v 16 Dōó kaꞌnu ntiꞌxe nuu i e táꞌxi Xuva kō é kūtuni ko: \q1 Ntiī dîtó Xuva kō é vata kaa ñaꞌa kaa ña. \q1 Kakaꞌan Espíritū Sántū tsi dóo vaꞌá ña. \q1 Ntaíto ánjē san ña. \q1 Ntákaꞌan ntódo ñaꞌa san kuenta iña ña ni ña tuku ñúu. \q1 Kuīntiꞌxe ñaꞌa san ña dá kanɨɨ ñūxiví san. \q1 Nakiꞌi Xuva ko ñā e dukún kān. \c 4 \s1 Iō ña é xtuvī mii ña é kuīntiꞌxe ña \p \v 1 Ñá te xūꞌu o é kākaꞌan Espíritū Sántū san tsí da rkontuví koo ñaꞌa é xtuvī mii ña é kuīntiꞌxe ña, tsi ntáde ña kuenta é kākaꞌan é ña váꞌā san dá kaeni ntaꞌví ña. Kuntīkɨn ñá nchuꞌun iña é ña váꞌā san. \v 2 Tekú ña nchúꞌun sāꞌa é ntákaꞌan ñá vete, ña é da mii xūꞌu i ntákaꞌan, tsí ña te ntánɨɨ̄ nima i ntákaꞌan, ña é kukaꞌxi kuēꞌén nima í vata tē iꞌxi, é ña kakutuní ka nima í nēe é vāꞌá, nēe é kīni kaa. \v 3 Ña tsīkán ne, ntákaꞌan ñá tsi ña kuvi tántaꞌa ō. Ntákaꞌan ñá tsi íō tɨtɨ́n nuu i é ña kuvi káꞌxi ō. Ntá tsi de kûꞌvé Xuva kō saꞌá iña ko. Xoꞌō e ntákuintiꞌxe ko, xoꞌō é īni ó nēe é nuu é ntaā í ne, na nākuéꞌe ō sintiáꞌvi ntaꞌa ña kuenta iña i sáꞌa. \v 4 Tsi é un ntɨꞌɨ nuū i é edé kûꞌvé Xuva kō ne, váꞌā o. Ña kúvi kāꞌan ó te ña váꞌa ō. Kiꞌi ō ne, nakuéꞌe ō sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva ko kuēnta iña i. \v 5 Tsí kakaꞌan Xúva kō tsi váꞌa ne, nāxnuu viko ña é kāꞌxi o da nakuéꞌe ō sintiáꞌvi ntaꞌa ña. \s1 Ña e dóo váꞌā ó kade tsiñu iña Jesúcristu \p \v 6 Te nañēꞌen táꞌan o nuu i sáꞌā ne, é dōo váꞌa viin iña Jesúcristu. Kaeꞌnu é kākuintiꞌxe o dá kanakuāꞌan túꞌun Xuva ko, dɨvī nchuꞌun ña é kantīkɨn. \p \v 7 Ntá tsi ña kún den kuenta é dotō tsi ntákaꞌan ñá tuntu, é ñā te íña Xuva ko. Nakuaꞌan miīn é vīín nēe é ntio Xuva kō. \v 8 Kaidiáꞌvi kudii uun daꞌna te vīi o é kāda tsiñu kúñu kō, ntá tsi dií dií ka kaidiáꞌvi te vīi o é ntio Xuva kō. Tsi sáꞌā ne, kaidiáꞌvi nɨɨ dukuan ntoo o ñūxiví sa ne, kaidiáꞌvi dá kuntoo o ni ñā kídaā dɨ. \v 9 Nuu é ntaā í sáꞌa ne, dōó nuu áꞌvi é kuīntiꞌxe un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa. \v 10 Dukuān ne, dóo ntii ntáde tsiñu ō ne, ntántoꞌo kō e ntádē xení ñaꞌa ni kō, tsí e kuíntiꞌxe ko Xuva kō, ña kantíto, ña é kuvi nakāku un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, nī ña é dɨ dɨvi kakuintiꞌxe i. \p \v 11 Sáꞌa nakuāꞌan ñaꞌa san. Káꞌan ni ña te kuān koo vií ña. \v 12 Ñá ku dā váꞌa o é kāꞌan ñáꞌa tsi ñá inin tsí dā vé ña kuetsīn. Váꞌā koo viin vata koo é nañēꞌen ña kuíntiꞌxe i san nté koo vií ña dá kinī ña nté o kakaꞌán ne, nté o kaden utén uten, nté o kakuīnima o táꞌan o, nté o kakuintiꞌxe o Xuva kō ne, nté o kaden é vāꞌa. \v 13 Nɨɨ dukuan kɨ̄ꞌɨ́n u mí tuvín ne, koon ntiin nakuāꞌan túꞌun Xuva ko mēꞌñú ñaꞌa san, nañēꞌen ñá nēe é kāni túꞌun ne, kuéꞌen ñā itsi dɨ. \v 14 Ñá ku dā née inī ó xtuvīn miin e táꞌxi Xuva kō doméni é vāꞌá koo viin dá kaꞌan Espíritū Sántu kuēnta iña ñátā sán ura í da xntee táꞌan ña ntaꞌa ña dɨkɨ o. \p \v 15 Dōo ntíto viin é un ntɨꞌɨ nuū i sáꞌa. Dɨvi tsi vīin vata koo é kīni un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa tsí kakutúꞌve o e dií dií ka váꞌa viin. \v 16 Kuenta tsí viin nté o den, nté o kanakuāꞌan ñaꞌa san. Koon ntiin é un ntɨꞌɨ̄. Tsí te kuān koo viín ne, nakākún miin ne, kuan koo nakākún ña ntaíni é kākaꞌán dɨ kuenta iña o. \c 5 \s1 Nté koo vií o ni tāꞌan ko, ña kuíntiꞌxe i \p \v 1 Ñá ku dēn tíin ni ñatā san. Káꞌan ni ña dokoñuꞌu vata tsi te uva o ñā. Kuikon ñuꞌun ñatii kuetsī sán vata tsi te ēni o. \v 2 Kuikon ñuꞌun ñadɨ̄ꞌɨ́ ata san vata tsi te dɨꞌɨ o ñā. Kuikon ñuꞌun ñadɨ̄ꞌɨ kuétsi san váta tsi te tāꞌan o ña e dóo váꞌa viín ni ñā. \p \v 3 Xntiin ñadɨ̄ꞌɨ kií san, ña é kātaan núu ntiꞌxe i. \v 4 Ntá tsi te īó iꞌxá ñadɨ̄ꞌɨ kií san ne, o īó iꞌxa iꞌxá ña ne, dɨvi īꞌxá san kaduku ntée é vīi é vāꞌa, é vīí kuenta dɨ́ꞌɨ i ni uva ī. Sáꞌā é ntio Xuva kō é vīi o. \v 5 Dɨvi ñadɨ̄ꞌɨ kií, ña é da mii un dɨkɨ, ña é xoxó kueꞌen tsi iꞌxá i ne, ini ña tsí mii tsi Xuva ko kaxntii ña ñā. Nté ntuvi ntē níñu kakaꞌan ntâꞌví ña, kaikan ñá ntaꞌa Xuva ko nēe é kātaan núu ña. \v 6 Ntá tsi ñadɨ̄ꞌɨ kií, ña é kade da miī é ntio miī né, vata tsi tē xiꞌi ñá, kuān te kantíto ká ña. \v 7 Káꞌan ni ña nūu i sáꞌa vata koo é ña tuví nee nuu i é kāꞌan ntée ñaꞌa ña. \v 8 Ntá tsi te xoó ñaꞌa ña kade ña kuenta ñáꞌa ña ne, dií dií ka te ñaviꞌi mii ñā ne, é xtuvī mii ña e kuíntiꞌxe ña Xuva kō. Dií dií ka xii kaa íña ña é vata kaa uun ñaꞌa, ña é ña ni kuintíꞌxe kueꞌen í Xuva kō. \p \v 9 Da miī é kuntēé dɨ̄ví ñadɨ̄ꞌɨ́ san mí uve naꞌa ñadɨ̄ꞌɨ kií tē é xee táꞌan uni díko kuia ña, te uun tsi xɨɨ ña xio, \v 10 te kāꞌan ñáꞌa te dóo váꞌā o dé ña, tē nakueꞌnu váꞌa ña iꞌxá ña, tē dóo váꞌā o dé ña nī ña xee víꞌi ña, tē e nákate ña dɨ́ꞌɨn ña kuíntiꞌxe i, tē e xntíi ñā ña ntántoꞌo i, tē edé ña é uun ntɨꞌɨ nuū i é vāꞌa. \p \v 11 Ntá tsi ña xntéen naꞌan dɨ̄ví ñadɨ̄ꞌɨ kií, ña é dā vé ñadɨ̄ꞌɨ kuétsī, tsí te xtuvī mii ña é kāde tsiñu ña iñá Cristú tē ntio ña é nātántaꞌa xtuku ña ne, \v 12 kidáā ne, níꞌi ña é ntōꞌo ña tsí ña ni de ntáa ña é xeꞌé ña xuꞌu ña ni Xuva kō é viī ña. \v 13 Ne, ñá te da mii tsi sāꞌa, tsí kuiní ña é kuduꞌxen ñā é kāda tsiñu ña ne, da mii kuēꞌen tsi é kɨ̄ꞌɨn ña taꞌán viꞌi taꞌán viꞌi. Ne, ñá te da mii tsī é kada duꞌxen ñā, tsí kuiní ña é kāꞌan ñá dovete iña taꞌan ña. Dá ncho kini nūu ña tsiñu iña taꞌan ñá ne, káꞌan ña nūu i é ña váꞌā o é kāꞌan o. \v 14 Dukuān é ntio kó ne, na nātántaꞌa ñadɨ̄ꞌɨ kií kuetsī san. Na kōo iꞌxá ña ne, na kuēnta víi ña viꞌi ña. Kidáā ne, ñá viī ñá nēe nuu i é kāꞌan kíni ñaꞌa san íña ña. \v 15 Tsí iō ña é xtuvī mii ña é vāꞌa e ntáde ña ne, é kuntīkɨn ña tóꞌō e ña váꞌā san ve. \p \v 16 Te uun ñadɨ̄ꞌɨ́, ña é kakuintiꞌxe i Xuva kō né, īó ñaviꞌi ña, ña é ñadɨ̄ꞌɨ kií ne, dɨvi ñā kaduku ntée ña é xntii ña ñā. Kidáā ne, ñá dūku ntee un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ñuꞌu ini ukún san é xntii ña ñā, vata koo é kuvi xntii ña ñadɨ̄ꞌɨ kií, ña é xoxó ñaviꞌi i. \p \v 17 Kuikon ñuꞌun ñatā san, ña e ntádē kúꞌvē vaꞌá ini ukún kān ne, dií dií ka kuikon ñuꞌun ña e ntákaꞌan ntódo túꞌūn vaꞌá san nī ña ntánakuāꞌa ñaꞌa sán dɨ. \v 18 Tsí kakaꞌan túꞌun Xuva kō: “Ña ku xnúun xoꞌo xuꞌu dūntɨkɨ́ san da ntaédín tɨ trigu”, kaꞌan. Ne, kakaꞌan xtúku: “Da miī é xɨ̄ꞌɨ áꞌvi ña kade tsiñu”, kaꞌan. \p \v 19 Ña kún den kuēnta te tsiꞌi kuétsi ñaꞌa uun ñaꞌa ñatā sán tē xoxó uvi, uni ñaꞌa, ña é ntāda ntaa é kākaꞌan ñá te nuu é ntaā i. \p \v 20 Tē xoó ñaꞌa, ña é kuan tsī o ntáde kuétsī sán ne, kadan tíin ni ña mēꞌñu un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, vata koo é ūꞌví ña nguiī san. \p \v 21 Káꞌān ú ni o nuu Xuva ko ni Jesūcristu ni ánje ñā, ña é nakaxnúu ña, te kādan ntaan é un ntɨꞌɨ nūu i sáꞌa. Ña te úun tsi ñāꞌa é vāꞌá viin ni ñā, tsí uun kuédadɨɨ́ tsi. \v 22 Koton váꞌān dá kadān kûꞌvén iña ñátā, ña é kodo nūu ini ukún san, vata koo é ña viín dadɨɨn ni tūku ñaꞌa san núu ī é kini kaa, tē ña te váꞌa ñaꞌa ñatā san. Ña kún den nēe nuu i é kīni kaa. \p \v 23 Dɨvīn ne, da xé da taꞌan tsi kanguntii īꞌxí o ne, ña kóꞌōn kán e dá mii ntute kuīi, tsí koꞌon kudiin ntute tɨ́ntiꞌó dɨ vata koo é na ntūváꞌa íꞌxi ō. \p \v 24 Iō ñáꞌa ne, dōo dito é iō kuetsí ña diꞌna dá nīꞌi ña é ntōꞌo ña. Iō túku ñaꞌa ne, dōó xuꞌu íō kuetsí ña ne, da nté rkontûví kutuni ñáꞌa tsí iō kuetsí ña. \v 25 Dadɨɨ tsi īó nuu i é vāꞌa e dóo ditó ne, īó tuku nuu i é vāꞌa é ña díto, ntá tsi ña kuvi kuxuꞌú kueꞌen tsi. \c 6 \p \v 1 Tē xoó ñaꞌa ña e ntáde tsiñu ne, na kuiko ñuꞌu ñā tóꞌo ñā, vata koo é ña kaꞌan kíni ñaꞌa iña Xuva ko ni nchuꞌún ña. \v 2 Tē xoó ñaꞌa iō tóꞌo ī ña kuíntiꞌxe i ne, ñá ku xtuvī mii ña é kuiko ñuꞌu ña ñā tsí e kúvi ña taꞌan ña kuenta iñá Cristu. Ñáꞌā, tsi dií dií ka váꞌa koo na kāda tsiñu ña iña ña, tsí kuinima ñá ña, tsí dadɨɨ tsi ntákuintiꞌxe ña Xuva ko nī tóꞌō tsiñu san. \s1 Kuntōo váꞌa o te kuintiꞌxe kō \p Káꞌan ni ñāꞌa sán, nakuāꞌan ña nuu i sáꞌa. \v 3 Tē xoó ñaꞌa nakuāꞌa ña tuku nchuꞌún, tē ña kákuintiꞌxe ñā túꞌūn é nuu é ntaā i é kākaꞌan Tóꞌo ko Jesūcristú, tē ña kantíkɨn ña nchuꞌun é kāꞌan Xúva kō é vīi ó ne, \v 4 dōó kaꞌnu ñaꞌa ña, kuiní ña, ntá tsi ña te neé ini ña. Da mii kuēꞌen tsi é ntio ña é nāa núu ña nuu i é ña kuvi nantíko koó ñaꞌa, e dóo ntio ña naa núu ña. Kidáā ne, kuneꞌu iní ña. Nāa núu ña ni tāꞌan ña. Káꞌan kīni ña iña taꞌan ña. Kadā kuení kini kaa ña iña taꞌan ña. \v 5 Da mii kuēꞌen tsi é nāa núu ña ni tāꞌan ña, tsí kini kadē kuení ña. Xtuvī mii ña é kākuintiꞌxe ña é nuu é ntaā i. Dōó kueꞌe níꞌi ña te kāda tsiñu ña iña Xuva ko, kuiní ña. Kiin nteén xion ña kuān ntáa san. \v 6 Kuéꞌe nīꞌi ntiꞌxe kó te kada tsiñu o īña Xuva ko, ntá tsi tē nuu e váꞌa nima ko. \v 7 Tsí ña te neé kaniꞌi ō dá xee o ñúxiví sa ne, ñá tē neé kuvi kuniꞌi o tē ntáka o ñūxiví sa dɨ. \v 8 Te īó te koꞌo, te kāꞌxi ó, te kunuu kutāvi ó ne, é dɨvi tsīkan. \v 9 Ntá tsi dɨvi ñāꞌa, ña e dóo ntio i é kūkuika ne, kade ña nuu i é īni ña tsí ña váꞌa ne, ña kúvi ntiī ká ña, vata tsī ó kuvi kɨtɨ é tāvi tɨ ítō. Kade tuntu ñá nuu i é ncho vií ña ne, ñá katāꞌan í iña ña. Kunaá iña ña ne, kunaá mii ñā dɨ. \v 10 Tē dóo ntio ko diuꞌún ne, kidáa vīi o é un ntɨꞌɨ nūu i é kīni kaa vata koo é nīꞌi ko. Īó ñaꞌa é ntántuku ñā diuꞌún ne, xtuvī mii ña é kuintiꞌxe ña Xuva kō né, dōo ntánantōꞌo ña kúñu ñā. \s1 Koo ntii o kāda tsiñu váꞌa o kuēnta iña i é kuintiꞌxe kō \p \v 11 Ntá tsi dɨvīn é kādukun ntéen Xuva kō né, xtuvīn miin núu i tsíkan; kuntīkɨ́n nēe e váꞌa, nēe e ntío Xuva kō. Kuintiꞌxe váꞌa o. Kuinima ó taꞌan o. Na kūtíi o nima ó kuntetun. Ña kún den kāꞌnun. \v 12 Koon ntiīn é na kuīntiꞌxe váꞌa o Xuva ko ūun tsi da nté nīꞌi o ntuví vaꞌá iña o ntii dañu ntúvi. Dukuān e kána Xuva ko ō dá ntādan ntaan méꞌñū ñaꞌa, ña é ini, tsí e kuíntiꞌxe o Cristu. \v 13 Viꞌa ve ne, nuu Xúva ko, ñā é kātáꞌxi ntuvi iña ko un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ ó, ni Jesūcristu, ña e dóo váꞌa kaꞌan é nuu é ntaā í da ntitsí ña nuu Pílatú ne, káꞌān ú ni o \v 14 te kādan ntaan vátā ó kaꞌan Xúva kō é vīin. Ña kún den nté uun nuū i é kāꞌan ñáꞌa tē ña váꞌa o. Kuan tsī koo viin un tsi da nte naínu xtuku Tóꞌo ko Jesūcristu. \v 15 Tsí tē xee ntúvi i ne, nainu ña é kīni o ña. Dɨvi ñā e dóo vaꞌá kueꞌen ña. Dɨvi ña kadē kúꞌvē ña é un ntɨꞌɨ̄. Dɨvi ñā é rei é odo nūu un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ rei iña ñúxiví san. Dɨvi ñā é odo nūu ña é da xōó ka tóꞌo ī. \v 16 Da mii tsi ñā é kāntíto ña ntii dañu ntūvi, é ña kuví ka ña. Kaxiꞌí nuu káꞌnu ña vata kaa ntuve ñūꞌu. Ntē xoxó xee étsin i mí tuví ña. Nté uun ñaꞌa vata kiní ña ña; ntē ña kuvi kiní o ñā vevii. Na kuiko ñūꞌu ñaꞌa ña. Na kodo nūu ñá kadā kúꞌvē ñá ntii dañu ntūvi. Kuan tsi koo na kōo. \p \v 17 Káꞌan ni ñā e dóo iō iña i ñúxiví sa tē ña vií kaꞌnu ña. Ñá ku dē kuení ña te kūvi vií ña é un ntɨꞌɨ̄ tsí iō diuꞌun ña. ¿Te kūnaá ntu? Ntá tsi na kuintiꞌxe ña Xuva kō, ña é kataꞌxi kō é un ntɨꞌɨ nūu i é kantio kō vata koo é ña te neé taan núu ko. Ntekú ka xtuku é katāꞌxi ña ko. \v 18 Káꞌan ni ñā né, na viī ña é vāꞌa. Na kōó ntii ña é viī ñá nuu i é vāꞌá vata tsī ó kaxió ntii ñā é kāde tsiñu ña é nīꞌi ñá diuꞌun. Ñá ku dē víni ña ni tāꞌan ña; na kuinī ña é kuēꞌé ña dava iña ña ña e ntátaan núu i. \v 19 Kuan koo naxtūví vaꞌā ña dokuika íña ña é ña kantɨ́ꞌɨ iña ntuvi íña ña é vēꞌxí, vata koo é nīꞌi ña ntúvi vāꞌá iña ñá rkontuvi. \s1 Iꞌa ntɨ́ꞌɨ tūtú iña Timóteu \p \v 20 Timoteu, vánchuꞌun vīín kuenta nuu i e táꞌxi Xuva kō é vīin. Ña kún den kuēnta dá doto tsi ntákaꞌan ñáꞌa da ntákaꞌan ntée ña é nuu é ntaā i, tsi dóo ini ña, kaꞌan ña; ntá tsi ñá ini ntíꞌxe ña. \v 21 Iō ñá e ntántīkɨn ña sáꞌā né, kūdana ña é ntákuintiꞌxe ña. \p Na naxnuu viko Xuva ko nto ūn ntɨɨ́ ntɨɨ̄ nto.