\id 2CO \h 2 CORINTIOS \toc1 Tutu Ùì Nì Tiaa San Pablo nùù Nèhivì xí Dios Ndoó Ñuu Corinto \toc2 2 CORINTIOS \toc3 2 Co. \mt1 Tutu Ùì Nì Tiaa San Pablo nùù Nèhivì xí Dios Ndoó Ñuu Corinto \c 1 \p \v 1 Yùhù nduí Pablo, iin nècuàchì nì nìhì chuun ìì nùù Jesucristu, vàchi ducán nì chitnùní ini Dios quide. Te yohó cutnáhâ stnáì xì ñani‑ndà Timoteo, te cásàhú‑nsì xì mii‑nsiá nècuàchì natácá cahvi xi Dios ñuu Corinto jaàn, te cásàhú stná‑nsì xì nsidaa gá nèhivì xí mii‑yá ndoó inicutu ladu Acaya yucán. \v 2 Nùù Yua‑nda Dios xì nùù Stoho‑ndà Jesucristu ni quixí cuáhà gracia sàhà‑nsiá, te ni yáha vàha‑nsia nicanicuahàn quida‑ya. \s1 Nansa nì ndoho Pablo sàhà ñà‑nchícùn‑nè Jesús \p \v 3 ¡Ansivéhé cahnú Dios xi Stoho‑ndà Jesucristu, divi Yuamánì‑yá! Te Yua ndohó nduú stná‑yà, te cuàhà gá cuhí ini‑yàndó, te nácuàhandee stná ini‑yàndó, vàchi cahvi‑ndayá. \v 4 Te nácuàha‑yàndó valor na hora yáha‑nda tnùndoho. Ducán dandu vàtùni nacuàhandee stná ini‑ndà compañeru‑ndà quìvì yáha stná‑nè tnùndoho, vàchi sàhà‑ñá sànì chindee‑yá ndohó, ñàyùcàndùá vàtùni chindee stná‑ndà ñanìtnaha‑nda. \v 5 Ñà‑ndáà nduá, ndohó cuáhà‑ndà na yáha‑nda tnùndoho na ian nì yàha stná Cristu, doco cunaha‑nsiá, ndiaha gá nácuàha stná‑yàndó valor sàhámà. \v 6 Ñàyùcàndùá, nú ndohó nsiùhù, dandu sàhà‑ñá nìhì stná mii‑nsiá ndufuerté anima‑nsià, te càcu‑nsia nduájàn. Daaní, divi ducání stná, nú sànì nacuàhandee ini Dios anima nsiùhù, divini nduú stná mà sàhà‑ñá nacuàhandee stná ini‑nsì mii‑nsiá. Dandu vàtùni nìhì stná‑nsià quidandee víi inì‑nsia na hora ndohó‑nsiá nahi nsiùhù. \v 7 Ñàyùcàndùá, ináhá váha‑nsi, nú icúmí‑nsiâ ndoho‑nsia nahi nsiùhù, dandu icúmí quee viámà sàhà‑nsiá, vàchi ndiaha gá icúmí‑yâ nacuàhandee stná ini‑yà mii‑nsiá nacua quidá‑yá xì nsiùhù. \p \v 8 Ñánì, cuní‑nsì cundaà ini‑nsià nansa nì yàha‑nsi ladu Asia, cuàhà tnùndoho nì xini‑nsì yucán. Mà cúndéé ini‑nsì nì cahan‑nsí, cuàhàn‑nsì cui dahuun‑nsi nì tuxi‑nsi, \v 9 te sànì sahnde ini‑nsì sàhà vida xi‑nsi. Doco ducán nì cuu xi‑nsí sàhà ñà‑nì cúndáà ini‑nsì màsà cáhví‑nsí xì mii‑nsí; cuisì Dios ni cahvi xi‑nda, vàchi mii‑yá, mà úhì danátiácú stná‑yàndó mate sánì xìhì‑ndà. \v 10 Te ñà‑ndáà nduá, divi mii‑yá nì dàcácu‑ya nsiùhù nùù peligru cahnu‑ma na cuáhàn‑nsì cui‑nsì nì cùí, te (ansivéhé gâ‑yà), vàchi dècuèndè quìvì vichi dacácu ìì‑yá nsiùhù. Te xiníndísâ‑nsí ñà‑dècuèndè stná tnaa idá icúmí‑yâ quida‑ya ducán, \v 11 nú iin‑ni chindéé stná mii‑nsiá xícàn tàhvì‑nsiá nùù Dios sàhà‑nsí. Daaní, nú ducán xícàn tàhvì cuàhà nèhivì sàhà‑nsí, dandu cuàhà gá stná nèhivì icúmí naquimanì xì‑yá sàhà‑ñá ndiaha guá quidá‑yá sàhà‑ndà. \s1 Nansa nì cachi Pablo ñà‑ndùú‑né nècuàchì seguru, có‑dàndàhví‑nè nèhivì \p \v 12 Cunaha‑nsiá, cuàhà gá cudíì ini‑nsì ñà‑ìnáhá‑nsî viì gá quidá‑nsí ñuhìví yohó. Có‑dàndàhví‑nsì ni‑iin nèhivì, vàchi cuisì ichì mii‑yá indéhe‑nsí. Te na ní sandoo‑nsi ñuu‑nsià yucán, chicá más nì sàhandee ini‑nsì quida viì‑nsí ducán. Cónì dátiáâ uun‑nsi nduú‑nsí nècuàchì nchichí guâ, na quidá dava nèhivì ñuhìví. Còó, cuisì gracia xi Dios nì chindee xi‑nsí. \v 13 Te carta tiaá‑nsí nùù‑nsiá, (còò ni‑iin palabra ndóo dèhé nùá), vàtùni cahvi‑nsiañà, te mà úhì cundaà ini‑nsià ñà‑ndùá cacháˋ. Vàchi cunaha‑nsiá, yùhù cuníˋ ni sáà‑nsià mànìhì váha inì‑nsia. \v 14 (Ináhî), algu sàcuàhàn‑nsià cundaà ini‑nsià vichi, doco cumánì vá. (Te nú sànì sàà‑nsià nì cundaà vàha ndisa ini‑nsià), dandu quìvì naxicocuíìn Stoho‑ndà Jesucristu, icúmí‑nsiâ cudiì ini‑nsià sàhà‑nsí, te cudiì stná ini nsiùhù sàhà mii‑nsiá. \p \v 15-16 Pues sàhà‑ñá ináhá vâhi nsidaájàn, ñàyùcàndùá nì nacani inì sàì ndé ndoó‑nsiá nì cùí. Te sàhà‑ñá cui nìhìtáhvì váha‑nsia, ñàyùcàndùá ùì xichi nàcòtì mii‑nsiá nì cahín. Primeru yàhi ndé ndoó‑nsiá na cúhìn ladu Macedonia; dandu nayàha tui na ndixi nì cahín. Te después, nú sànì chindee‑nsiá yùhù, dandu naquihin ichì cùhìn ladu Judea nì cuí. \v 17 Doco (ñà‑cónì sáì), màdì ñà‑cónì nácání sahnú inì nduá. Còó, vàchi màdìá nansa ni nì cui nacání inì; ni có‑nàcání inì na iin nèhivì còò Dios ini anima‑xi. Vàchi nú ducán ni cúndúí, dandu “jaan” cachì vichi, te después “còó”. \v 18 Doco ináhá Dios (cónì dàmá‑nsí palabra nì cachi‑nsì xì‑nsiá daa) na ian dajúùn‑nsì vichi, te después “còó” cachí‑nsì. Còó. \v 19 Yùhù xì Silvano xì Timoteo, palabra sàhà Dèhemanì Dios Jesucristu nduá nì càhàn‑nsì xì‑nsiá daa. Te mii‑yá, mà nunca (dandahví‑yà nèhivì), te cachi‑yà: “Jaan, (iá consuelu”, dandu después), còó. Vàchi nú “jaan” cachí‑yà, dandu divi ñà‑ndácuisì nduá. \v 20 Vàchi nsidaa ñà‑ndùá sànì quida Dios comprometer, seguru icúmíâ cuu ndisa quida Cristu. Ñà‑jaàn nduá dìsáhà‑xí ndácùcahan‑nda quìvì Jesucristu na naquímánì‑ndà Dios, te cachí‑ndà xì‑yá amén. \v 21 Te divi Dios nduú ana nácuàhandee ini xì‑ndà ñà‑cunchicùn viì‑ndà Cristu, te sànì dàhíì stná‑yà sàxìnítnùní‑ndà. \v 22 Te ducán iá stná na ian nì dùcùn seña xi‑ya anima‑ndà; te nì sàhatahvì stná‑yàndó Espíritu Ìì xí‑yá ñà‑coo Yà‑ìì mà ini anima‑ndà, te cunaha‑nsiá, cuisì tnùmánì primeru nduú yà‑jaàn, vachi chicá más icúmí‑ndá nìhìtáhvì‑ndà después. \s1 Ñà‑ndùá dìsáhà‑xí cónì sáà Pablo ñuu Corinto \p \v 23 Cunaha‑nsiá, cuisì sàhà‑ñá có‑cùníˋ càhàn ndeí xì‑nsiá, ñàyùcàndùá dìsáhà‑xí tàñáha ga sàà tui ñuu‑nsià jaàn. Ináhá Dios ñà‑ndáà nduá cachíˋ xì‑nsiá, te nú dandahvíˋ, dandu ni cuí chicá vàha. \v 24 Doco màsà cúníhnú ini‑nsià ñà‑cùní‑nsì dandacú‑nsí nùù‑nsiá sàhà ñà‑ndùá xiníndísâ‑nsiá. Còó, vàchi sànì xinindisá víi‑nsiá. Cuisì cuní‑nsì chindee‑nsí mii‑nsiá ñà‑chicá contentu ni cúndóó‑nsiá. \c 2 \p \v 1 Ñàyùcàndùá, yùhù nì cachì ini anímè, mà cúhìn visita ndé ndoó‑nsiá nú puru tnùnsí ini cundua. \v 2 Vàchi nú ni nácùndoo‑nsia tnùnsí ini quide, dandu mà sáì cudiì gá inì, vàchi divi mii‑nsiá nduú ana cuníˋ cudiì inì sàhà‑xí. \v 3 Ñàyùcàndùá, nì tiai iin carta nùù‑nsiá còtó sàì ndé ndoó‑nsiá, te cuisì cuhuun inì sàhà‑nsiá mate ñà‑cudiì inì sàhà‑nsiá nduá cuníˋ. Ducán cachíˋ, vàchi tuxí inì ñà‑ndùá cudíì ini yùhù sàhà‑xí, divi nduú ñà‑cùdíì stná ini mii‑nsiá sàhà‑xí. \p \v 4 Cunaha‑nsiá, cuàhà gá nì nacani inì na ní tiai carta mà; cuàhà gá nì dàndòhí mií, ndè nì sacui. Doco màdì sáhà‑ñá cuníˋ dacúhúún inì mii‑nsiá nduá nì tiaiàmà; còó, cuisì sàhà‑ñá ni cúndáà ini‑nsià ñà‑cuàhà gá cuú inì sàhà‑nsiá. \s1 Xiñuhu cuicahnú ini‑ndà sàhà iin nècuàchì nì quida xi cuàchi nú sànì cuu‑ne arrepentir \p \v 5 Nú iá iin‑nsia nì cuhuun ini dava‑nda sàhà‑xí, pues màdì yùhù nduú ana nìsa icumi guá tnùnsí ini jaàn. Còó, mii stná‑nsià nìsa icumi xi ñà‑jaàn, siquiera iyuhá. “Iyuhá”, cachíˋ, sàhá màsà quídá cuáhà güéˋ‑ñà. \v 6 Doco vichi, sà‑ìá; còò gá necesidad càhàn duchi gá ini‑nsià xì nècuàchì nì quida falta mà nacua nì càhàn‑nsià xì‑né na ní nataca‑nsià daa. \v 7 Vichi xiñuhu cuicahnú inì‑nsia sàhà‑né, te nacuàhandee ini‑nsiànè sàhá màsà cóó‑né cuàhà tnùnsí ini, te cundeámà nùù‑né. \v 8 Ñàyùcàndùá, sacúndáhvîˋ nùù‑nsiá ñà‑càhàn viì‑nsiá xì‑né vichi, te cachi‑nsià xì‑né ñà‑cùú ndisa inì‑nsia sàhà‑né. \v 9 Cunaha‑nsiá, na ní tiai carta mà nùù‑nsiá daa, divi sàhà‑ñá cundaà inì a cúníní‑nsiá, á coó nì sandua. \v 10 Ñàyùcàndùá, nú xicáhnû ini mii‑nsiá sàhà falta xi iin nèhivì, dandu ducání quidá stná yùhù. Te nú iá ndisa ñà‑ndùá xiñuhu cuicahnú inì sàhà‑xí, dandu quideà. Vàchi sàhà ñà‑vàha xi mii‑nsiá nduá. Te indéhe Cristu; ináhá‑yâ (nansa quida‑nda). Pues xiñuhu cuicahnú tnahá ini‑ndà sàhà‑ndà sàhà‑ñá \v 11 màsà níhìndèè ñà‑malu dacà‑síndô, vàchi ináhá‑ndá, maña cuàhà ndisa‑sì. \s1 Sàhà Jesucristu icúmí‑ndá cundee‑nda nùù nsidaa tnùndoho, xì sàhà nsidaa cuàchi \p \v 12 Na ní quesaì ñuu Troas ñà‑cachitnùhi palabra ìì xí Cristu, dandu nì cundaà inì iá ndisa nansa quide cuàhà chuun xi Stoho‑ndà Señor (ñuu yucán) nì cùí. \v 13 Doco cónì cùí coi contentu yucán, vàchi còò ñani‑ndà Tito nì ndácùhin. Ñàyùcàndùá, nì ndaquìndèí xì nècuàchì ñuu mà, te nì quihin tui ichì vàxi ladu Macedonia yohó. \v 14 Doco ansivéhé Dios, vàchi nicanicuahàn chindéé Jesucristu ndohó, vàtùni cundee‑nda nùù nsidanicuú tnùndoho. Te chindéé stná‑yàndó na cachítnùhu‑nda palabra ìì xí‑yá inicutu sàhà‑ñá cundaà ini nèhivì nansa iá ichì‑yá, dandu na ian inicutu xítià iin dico tnami nduá. \v 15 Vàchi nsiùhù, (na cachítnùhu‑nsi palabra) sàhà Cristu, dandu na ian xítià iin dico ndiaha nduá, te na ian sahán tnamiá nùù Dios, (vàchi cudíì ini‑yà sàhà‑ñá). Te nèhivì ñuhìví, na ian sahán stná dico palabra mà nùù‑né, ni cúndúú‑né nècuàchì cácu anima‑xi, te ò nècuàchì ndañúhú anima‑xi. \v 16 Nèhivì ndañúhú anima‑xi, có‑cùdíì ini‑nè palabra mà, vàchi nahi dico nsìi nduá nùù‑né, te yúhî‑nè cui‑nè quida. Doco nècuàchì icúmí càcu anima‑xi, còó, na ian tnami gá palabra mà nùù‑né, vàchi sàhámà vàtùni nìhì‑né vida ndiaha. Pues sàhà nsidaájàn, cuisì nèhivì vàha ndisa xiñuhu (cachitnùhu xi palabra mà). \v 17 Ñàyùcàndùá nsiùhù, có‑quìdá‑nsí na quidá cuàhà nèhivì, quidá ndevàha‑ne xì palabra ìì mà. Còó; có‑dàndàhví‑nsì ni‑iin nèhivì. Mii‑yá ináhá‑yâ nansa quidá‑nsí, cachí ndàà‑nsì xì‑né nacua nì cachi‑yà xì nsiùhù, cáhàn viì‑nsí xì‑né, vàchi nèhivì xí Cristu nduú‑nsí. \c 3 \s1 Nansa iá tratu saa nì saquin Dios xì nèhivì \p \v 1 Ñà‑jaàn cachí‑nsì xì‑nsiá, doco màdì‑ñá ndaníhí‑nsí tnùñuhu xí mii‑nsí nduú túá. Ni còò stná necesidad cunihi‑nsi iin tutu nduú recomendación na sáà‑nsì ndé ndoó‑nsiá, ni còò stná necesidad càcàn‑nsì iin tutu nùù‑nsiá (ñà‑cunihi‑nsi cùhùn inga ñuu), mate ducán quidá dava nèhivì. \v 2 Vàchi divi mii‑nsiá nduú‑nsiá nahi tutu (quìdà‑xì nsiùhù recomendar), vàchi mà úhì cundehè nèhivì (ñà‑quìdá víi‑nsiá), te cundaà ini‑nè (ñà‑ndáà nduá cachí‑nsì). Na iin carta xínduu‑nsia, cachíˋ, te na ian itándiaa palabra xan ini anima‑nsì, ducán nduá. \v 3 Na iin carta nì tiaa mii Cristu nduú‑nsiá, vàchi (na ní cachitnùhu‑nsi palabra ìì xì‑nsiá), dandu na ian nì dàsáà‑nsì carta mà nì sandua. Doco màdì tinta nì tiaa Cristu carta mà. Còó, sàhà Espíritu Ìì xí mii‑yá iá nicanicuahàn, ducán nì tiaa‑ya ini anima‑nsià, màdì ìcà iin yùù chipála. \p \v 4 Ináhá‑nsî ñà‑ndáà nduá cachí‑nsì yohó, vàchi cundéé ini‑nsì Dios sàhà‑ñá xiníndísâ‑nsí Cristu. \v 5 Doco có‑tùxí ini‑nsì vàtùni sàà mii‑ní nsiùhù ñà‑quida viì‑nsí chuun yohó. Còó, cuisì nú chindee Dios nsiùhù, dandu vàtùni sàà‑nsì quida‑nsi chuun (xi‑ya). \v 6 Ñàyùcàndùá, sàhà mii‑yá vàtùni cachitnùhu viì‑nsí xì nèhivì nansa iá ley saa xí‑yá. Te ley mà, có‑ndùá palabra nì tiaa uun‑ni; còó, palabra nì taxi Espíritu Ìì xí‑yá nduá. Vàchi nú letra uun ni cúndúá, dandu cuisì cuàhàn cachàmà xì‑ndà ñà‑cui‑ndà; doco tucu quidá Espíritu Ìì; puru vida ndiaha sáha‑ya. \p \v 7-8 Ñà‑ndáà nduá, ndiaha gá nìsa ìa ley sànaha mate ìcà yùù chipála nì sàcuìtandiaà. Vàchi (na ní nìhì Moisés ley mà), nì nanchiì ndiaha nùù‑né, te sàhà ñà‑yùcán mànìcùí gá cundehè nèhivì Israel nùù‑né. Doco inga iin ratu gà, dandu có‑nchìí gá mà. Ñàyùcàndùá, nú ni cachí‑ndà ndiaha gá nìsa ìa ley primeru mà, te cutu ñá‑sàà‑ndà cui‑ndà cacháˋ, dandu chicá náhà xìcà ndiaha gá iá (palabra cachí) Espíritu Ìì. \v 9 Cunaha‑nsiá, sàhà ley sànaha ma vàtùni nì cundaà ini‑ndà iá castigu sàhà cuàchi‑nda. Doco nú ni cachí‑ndà ndiaha gá nì ìa na ní quesaa ley mà, dandu chicá más ndiaha palabra saa cachítnùhu xi‑nda nansa ndee vàha‑nda nùù‑yá. \v 10 Te vichi, sàhà‑ñá yáha ga nsiha palabra saa ma, ñàyùcàndùá có‑quìdá gá‑ndà cuenta nsiha gá ley primeru mà. \v 11 Doco nú ni cachí‑ndà ley ndiaha nduú ley sànaha ma, te cónì ía naha cuáhàˊ, dandu vihi gá ndiaha ndisa iá palabra saa, vàchi nicanicuahàn icúmíâ coa. \p \v 12 Te vichi, sàhà‑ñá ináhá‑ndá iá tnùndé ini ndiaha xi‑nda ma, ñàyùcàndùá có‑yûhî‑nsì càhàn vate‑nsí xì nèhivì. \v 13 Có‑quìdá‑nsí na ian nì quida Moisés, nì chidàhvi‑ne nùù‑né xì iin sìcoto sàhá màsà cúní nècuàchì (raza‑nè) Israel na cueé‑ni cueé‑ni ndáhvà ñà‑tnúù ndiaha nùù‑né. \v 14 (Te seña nduámà) ñà‑cónì cúndáà vàha ini nècuàchì Israel yucán. Te dècuèndè stná tiempu vichi, ducán iá na ian ídàhvi sàxìnítnùní‑nè iin sìcoto, ñàyùcàndùá có‑sâà‑nè cundaà ini‑nè na iníní‑né cahví nèhivì tutu xi ley sànaha. Cuisì‑ní nú ni quíhvi‑ne ichì Cristu, dandísá, vàtùni sàà‑nè cundaà ini‑nè. \v 15 Te dècuèndè stná vichi, na cahví‑né (tutu nì tiaa) Moisés mà, ducán iá na ian ídàhvi ìì sàxìnítnùní‑nè, (có‑cùndáà ini‑nè). \v 16 Doco nú ni quíhvi‑ne ichì Stoho‑ndà Señor, dandísá cuxio ñà‑dàdáhvi xi sàxìnítnùní‑nèmà, te claru mànìhì ini‑nè. \v 17 Vàchi Stoho‑ndà Señor, divi Espíritu Ìì nduú‑yá, te ndéni nì cui ni coó Espíritu Ìì xí‑yá, yucán ndisa nuná ñuhìví ìì xí‑yá nùù‑ndà. \v 18 Ñàyùcàndùá, ndohó, sànì cundaà ini‑ndà, có‑îdàhvi ga nùù‑ndà (nahi Moisés), còó. Te ñà‑ndiaha guá sànì nàcòo anima‑ndà nì quida‑ya, ñàyùcàndùá, queámà na ian nduu‑nda iin yùtàtá nchií ndiaha quidá iin luz. Te cueé‑ni cueé‑ni dáma stná‑ndà dècuèndè sàà‑ndà coo ndiaha‑nda nahi mii‑yá. Pues divi ñà‑jaàn nduá quidá‑yá xì‑ndà, vàchi Espíritu Ìì nduú‑yá. \c 4 \p \v 1 Sàhà gracia xi Dios nì nìhìtáhvì‑nsí chuun ndiaha quidá‑nsí; ñàyùcàndùá, có‑cùhúún ini‑nsì. \v 2 Mà túha‑nsi quida dèhé‑nsì ni‑iin chuun chicuéhè, ni mà túha‑nsi dandahví‑nsì nèhivì; te mà túha stná‑nsì dama‑nsi palabra ìì xí‑yá. Còó, puru ñà‑ndácuisì nduá cachítnùhu vate‑nsí xì‑né. Mà úhì cundehè‑néndô, te cachi‑nè a quidá víi‑nsí á coó. Te mii‑yá, indéhe stná‑yà nansa quidá‑nsí. \v 3 Te nú cachítnùhu‑nsi razón ndiaha xí‑yá, te có‑sâà nèhivì cundaà vàha ini‑nè, pues ¿ndíà dìsáhà‑xí nduámà? Divi sàhà‑ñá nchícùn‑nè ichì ndé cuàhàn‑nè ndañuhu‑né. \v 4 Vàchi quisì cahvi guá nèhivì ñuhìví yohó, sànì dàcuàá‑si anima nèhivì có‑xìníndísâ sàhà ñà‑màsà dátnûù ndiaha Dios sàxìnítnùní‑nè; ñàyùcàndùá mà cùì cundaà ini‑nè razón vàha sàhà Cristu, mate ndiaha gá‑yà, te mimíí nacua iá Yua‑nda Dios, ducán iá stná‑yà. \p \v 5 Cunaha‑nsiá, na cachítnùhu‑nsi palabra ìì, màdì sàhà mii‑nsí cáhàn‑nsì. Còó, sàhà Stoho‑ndà Jesucristu cáhàn‑nsì, te cuisì cachí‑nsì sàhà nsiùhù ñà‑ndùú‑nsí nèhivì xinúcuáchí nùù mii‑nsiá, vàchi ináhá‑nsî (mànì cuáhà‑nsiá) nùù‑yá. \p \v 6 (Vichi cuníˋ nsinuu ini‑nsià nansa nì cuu sànaha) na nísa ìin tnuu inicutu ñuhìví, te nì cachi Dios: “Ni coó luz”, te nì sàcòa. Pues ducán nì quida stná‑yà xì ndohó, nì dàtnúù‑yà ini anima‑ndà, dandu nì cundaà ini‑ndà ñà‑ndiaha guá‑yà, te divi sàhájàn na ian nchií ndiaha stná nùù Jesucristu. \s1 Iin‑ni ni cúníhnú vàha ini‑ndà Jesucristu nicanicuahàn \p \v 7 Ndisa ndudu ìì xí mii‑yá nduá sànì nìhìtáhvì‑ndà vichi, te nahi ñà‑cuìcà‑ndà nduú stná mà. Doco có‑cùní cachà‑mà ñà‑càhnú gá poder icúmí ndohó, còó. Vàchi cuisì na iin quìdi ñuhù ndé ñuhú ndudu ìì mà nduu‑nda. Ñàyùcàndùá náhà xìcà poder ndiaha xí mii‑yá nduájàn. \v 8 Sahájàn, nsiùhù, có‑cùhúún ini‑nsì, mate yáha‑nsi cuàhà tnùndoho, te nacání cuáhà ini‑nsì dava xichi, doco siempre iá nansa càcu‑nsi. \v 9 Quini quidá nèhivì xì‑nsí, doco có‑nàcóó nihni Dios nsiùhù. Sahní cuií‑nè nsiùhù, doco mà cùì sàà‑nè dandáñúhú dahuun‑ne nsiùhù. \v 10 Na xicánúú‑nsí ñuhìví yohó, siempre nihnú ini‑nsì vihini cui‑nsì nahi nì xìhì stná Stoho‑ndà Jesús. Doco nú ducán nihnú ini‑nsì, dandu sàhámà vàtùni cundaà stná ini nèhivì ñà‑ìtiácú stná‑yà, te chindéé‑yândô. \v 11 Doco na ndoó íì‑nsí ñuhìví, nicanicuahàn ndoó‑nsí tìxi peligru cui‑nsì sàhà‑yá sàhà‑ñá cundaà ini nèhivì ñà‑divi vida ndiaha xí‑yá nduá icúmí‑ndá, mate siempre iá peligru cui‑nsì. \v 12 Ñàyùcàndùá, nicanicuahàn ducán iá xì nsiùhù na ian cuàhàn‑nsì cui‑nsì, doco sàhà ñà‑jaàn vàtùni nìhì mii‑nsiá nansa cutiacu‑nsià vida ndiaha xí‑yá. \p \v 13 Nùù tutu ìì dohó nì tiaa iin nèhivì: “Yùhù xiníndísê mii‑yá, ñàyùcàndùá, nì cachì ñà‑ndùá nì cachì”. Pues nsiùhù, divi ducán nihnú stná ini‑nsì mii‑yá nahi nècuàchì yucán, te sàhájàn cáhàn vate stná‑nsì palabra xi‑ya. \v 14 Te nsinúú ini‑nsì nansa nì quida Yua‑nda Dios, nì dànátiácú‑yà Stoho‑ndà Jesús. Ñàyùcàndùá, divi ducán icúmí‑yâ quida stná‑yà xì ndohó, danátiácú stná‑yàndó, dandu sàà nsidaa‑nda nùù‑yá. \v 15 Cunaha‑nsiá, nsidanicuú ñà‑ndùá yáha‑nsi, sàhà ñà‑vàha xi mii‑nsiá nduá. Te nú sàhámà chicá cuàhà nèhivì nìhì xì gracia xi‑ya, dandu chicá cuàhà stná‑nè naquimanì xì‑yá sàhà‑ñá nì quèé gà más tnùñuhu xí‑yá. \v 16 Ñàyùcàndùá, có‑cùhúún ini‑nsì, vàchi mate cueé‑ni cueé‑ni chicá cuítâ‑nsì, doco anima‑nsì, còó, vàchi nsìquívì (chicá nácuàhandee ini‑nsì) na ian ndusáá‑nsî. \v 17 Ñà‑ndáà nduá, ndoho‑nda vichi, doco quida‑nda cuenta na ian, sacù‑ni nduá, te yàchì icúmíâ nsiha. Doco sàhà‑ñá ndoho‑nda vichi, cuàhà sàstnùhù ñà‑ndiaha íì xí‑yá icúmí‑ndá nìhìtáhvì‑ndà después, te nicanicuahàn cundua. \v 18 Ñàyùcàndùá, có‑ndùlócô gà‑ndà sàhà ñà‑ndùá indéhe‑nda ñuhìví yohó, cuisì (nihnú ini‑ndà) sàhà ñà‑tàñáha ga sàà‑ndà cuni‑ndà. Vàchi ñà‑ndùá tùí indéhe‑nda, ñà‑yáha‑ni nduá, doco (ñà‑ndiaha íì xí mii‑yá), mate có‑tùíá cundehè‑ndà, doco nicanicuahàn cunaha‑ñá. \c 5 \p \v 1 Có‑quìdá nú ni sáà ndañuhu iquìcúñú‑ndà ñuhìví yohó, vàchi nahi vehe ndé ndoó toó‑ní‑ndá nduá. Doco ináhá‑ndá nú sànì nsiha, dandu cucumi‑nda inga iquìcúñú‑ndà iá ansivi, te na iin vehe saín‑ndà cundua, vàchi Dios icúmí quidavàha xán, màdì nèhivì, te nicanicuahàn icúmíâ cunahá. \v 2 Doco tiempu vichi na ian sácàn ini‑ndà, vàchi yáha ga cuní‑ndà nìhì‑ndà iquìcúñú saa iá ndè gloria mà. Vàchi nahi vehe saa‑nda cundua, te cunduu stná na ian màcùndixi‑nda inga sìcoto saa. \v 3 Te ináhá‑ndá, nú sànì nìhì‑ndà iquìcúñú saa ma, màdì uun‑ni coo anima‑ndà na ian chaá; còó. \v 4 Doco mientras ndoó íì‑ndà xì iquìcúñú‑ndà ñuhìví yohó, sácàn ini‑ndà, có‑cùú vàha ini‑ndà; doco màdì sàhà‑ñá cuní‑ndà cuxio iquìcúñú‑ndà icúmí‑ndá vichi nduájàn, còó; ñà‑cùní‑ndà naquihin‑nda iquìcúñú saa‑nda nduá, dandu mà sáà gà‑ndà cui‑ndà, vàchi vida ndiaha icúmí‑ndá nìhì‑ndà, te icúmíâmà cundee dahuan nùù ñà‑cui‑ndà. \v 5 Pues divi Dios nduú ana chindéé xí‑ndá ñà‑nìhìtáhvì‑ndà ducán, vàchi sànì sàhatahvì‑yándô Espíritu Ìì xí‑yá, doco cuisì tnùmanì primeru nduú Yà‑ìì mà. \p \v 6 Ñàyùcàndùá nihnú ndéé guâ ini‑ndà vichi. Te ináhá stná‑ndà ñà‑mientras ndoó íì‑ndà cuerpu xi‑nda, dandu tàñáha ga cui cuni‑ndà nùù‑yá. \v 7 Vàchi na ndoo‑nda ñuhìví yohó, cuisì nihnú vàha ini‑ndàyá, màdìá xinínùù‑ndàyá. \v 8 Pues vichi nihnú ndee ndisa ini‑ndà, cachíˋ. Doco chicá cudiì ini‑ndà nú ni nácóó‑ndá iquìcúñú‑ndà yohó, te cùhùn‑ndà cundoo‑nda nùù‑yá. \v 9 Ñàyùcàndùá dìsáhà‑xí sáhandee ini‑ndà, áma cúdíì ini‑yà sàhà ñà‑ndùá quìdà‑ndà, a sea sàndòò‑ndà nùù‑yá, te ò tàñáha ga sàà‑ndà nùù‑yá. \v 10 Vàchi nsidanicuu‑nda icúmí‑ndá màcuìta‑nda nùù Stoho‑ndà Cristu, te cachi‑yà xì‑ndà nansa ndisa iáˋ, a sánì quida viì‑ndà ñuhìví yohó, ò á coó. Dandu cuàha‑yàndó ñà‑ndùá ndiá ìcà iin iin‑nda nìhì‑ndà. \v 11 Ñàyùcàndùá, nsiùhù, yúhî‑nsì còtó mà ndóo ini‑yà sàhà‑nsí, te sàhámà cáhàn‑nsì xì nsidaa nèhivì áma (cúníndísâ stná‑nèyà). \s1 Vàha ndisa ni coó anima‑ndà, màdìá datiaá uun‑nda quida viì‑ndà \p Ináhá vâha Dios nansa iá anima‑nsì, te cahnú gá Dios ni cúndáà vàha stná ini mii‑nsiá nansa nihnú ini‑nsì. \v 12 Tucutu cachí‑nsì xì‑nsiá ducán, doco màdì ñà‑cùní‑nsì càhàn viì‑nsí sàhà mii‑nsí nduá, còó. Cuisì nandúcú‑nsî nansa cui cudiì inì‑nsia sàhà‑nsí, te ducán nìhì‑nsiá nansa naxiconihí‑nsiá nùù nècuàchì (xítnùhu xi‑nsí), vàchi nècuàchìmà, có‑ndùlócô‑nè nú iá vàha anima‑ndà, á coó. Doco nú datiaá uun‑nda quida viì‑ndà, xì ñà‑jaàn cudíì ini‑nè. \p \v 13 Te nú tuxí ini‑nè loco‑nsì, pues sàhà mii‑yá nduá. Te nú ndisa nècuàchì nihnú víi inì‑xi nduú‑nsí, dandu divi sàhà‑ñá vàha xi mii‑nsiá nduú stná mà. \s1 Nansa cui nàcùndoo vàha nèhivì nùù Dios \p \v 14 Cunaha‑nsiá, yáha ga cuú ini Cristu sàhà nsidaa‑nda, ñàyùcàndùá icúmí‑nsî quida‑nsi ñà‑ndùá quidá‑nsí. Vàchi nì xìhì‑yà sàhà‑ndà, te mate imindaa ana nì xìhì, doco cuenta xi nsidaa‑nda nduámà. Ñàyùcàndùá quidá stná‑ndà cuenta na ian sànì xìhì stná nsidaa‑nda. \v 15 Te nú sànì xìhì‑yà sàhà nsidaa ndohó nècuàchì itiácú, dandu có‑xìñùhù gá‑ndà cundoo uun‑nda ñuhìví, te quida‑nda cuisì ñà‑cùdíì ini mii‑nda; còó. Cuisì mii‑yá xiñuhu cunihnu ini‑ndà, vàchi mii‑yá nì xìhì sàhà‑ndà, te nì natiacu‑yà. \v 16 Ñàyùcàndùá, vichi có‑ndèníhí gá‑nsì ni‑iin nèhivì na ian ndeníhí stnahá nèhivì ñuhìví yohó. Còó. Mate antes dècuèndè stná Cristu nì sandenihi‑nsi na quidá nèhivì ñuhìví yohó, doco vichi còó cá. \v 17 Sàhámà (cundáà ini‑ndà), nú ndoó ndisa‑nda ladu xi Cristu, dandu nèhivì saa nduu‑nda. Sànì yàha nsidaa ñà‑ndùá nìsa ìa antes, te vichi sànì ndusaa nsidanicuú iñàha nùù‑ndà. \p \v 18 Pues nsidaámà, cuisì ñà‑nduá nì quida (Yua‑nda) Dios sàhà‑ndà nduá. Ñàyùcàndùá, vàtùni nì nàcùndoo vàha‑nda xì‑yá sàhà obra nì quida Jesucristu. Te nsiùhù, sànì nìhìtáhvì stná‑nsì chuun ñà‑càhàn‑nsì xì nèhivì sàhà‑ñá nàcùndoo vàha stná‑nè xì‑yá. \v 19 Ñàyùcàndùá, dohó cachí‑nsì xì‑né, ñà‑ìá Yua‑nda Dios anima Cristu (na ní xìhì‑yà nchìca cruz), te ducán nì nìhì‑yá nansa nàcùndoo vàha nsidaa nèhivì ñuhìví nùù‑yá, mà cútníí gá‑yà cuenta sàhà cuàchi‑ne. Daaní, nì sàha‑ya nsiùhù chuun ñà‑cachitnùhu‑nsi xì nèhivì nansa vàtùni nàcùndoo vàha‑ne xì‑yá. \v 20 Sàhà ñà‑jaàn cuenta xi Cristu xicánúú‑nsí cáhàn‑nsì xì nsidaa nèhivì. Doco (màdì ndisa nsiùhù cáhàn), Dios nduú ana cáhàn xì‑né, na ian sacúndáhvî‑yà nùù‑né sàhà palabra xi‑nsi. Ñàyùcàndùá, cáhàn‑nsì cuenta xi Cristu, sacúndáhvî‑nsì nùù‑né, á ma nácùndoo vàha‑ne xì (Yua‑nda) Dios. \v 21 Vàchi Dèhemanì‑yá, còò ni‑iin cuàchi ni quidá‑yá, doco sàhà ndohó nì chitnùní ini Yuamánì‑yá ñà‑nacuida‑ya castigu xi‑nda, na ian mii‑yá nì quida‑ya nsidaa falta xi‑nda. Te divi sàhámà nú nchícùn‑ndàyá, dandu ñà‑sànì ndee vàha dahuun‑nda nùù‑yá nduá. \c 6 \s1 Quìvì vichi nduú meru quìvì nàcùndoo vàha‑nda xi Dios \p \v 1 Chuun ìì xí mii‑yá nduá quidá‑nsí, te cutnáhâ stná‑yà xì‑nsí nùá; ñàyùcàndùá, sacúndáhvî‑nsì nùù‑nsiá ñà‑màsà cúndúá uun‑ni nì nìhìtáhvì‑nsiá gracia xi‑ya. \v 2 Vàchi dohó cachí‑yà nùù tutu ìì: \q1 Meru tiempu vàha nì sandua na (ní sacundahví‑nî) nùí, ñàyùcàndùá nì inini, te nì indehè ndahvíˋ mii‑ní. Nì chindeí mii‑ní, vàchi meru quìvì dacácui nèhivì nì sandua. \p Pues cunaha‑nsiá, vichi vichi nduú meru quìvì nìhì‑ndà gracia xi‑ya; divi quìvì vichi nduú meru quìvì (cuní‑yà) dacácu‑yàndó. \s1 Nansa iá modo viì nì quida Pablo chuun ìì xí Jesús \p \v 3 Nsiùhù, quidá‑nsí lucha ñà‑màsà quídá‑nsí ni‑iñàha ñà‑cuitnùhu nèhivì nsiùhù, vàchi có‑cùní‑nsì daquée cuàchi‑ne dìquì chuun ìì quidá‑nsí. \v 4 Mate cuáhà iñàha yáha‑nsi, doco cuní‑nsì quida viì‑nsí chuun, áma cúndáà ini nèhivì ñà‑divi nùù Dios xinúcuáchí‑nsî. Doco dava xichi cuàhà gá icúmí‑nsî quidandee ini‑nsì, te ndoho cuahà‑nsí. Cuàhà vida yáha‑nsi, xì cuàhà tnùndoho. \v 5 Dècuèndè sahní cuií‑nè nsiùhù, te chicádí‑nè nsiùhù; te dava xichi nacuídà stná‑nè sàhà‑nsí. Ùhì gà iá chuun quidá‑nsí. Xicánúú‑nsí desveladu, te xíhì stná‑nsì doco. \v 6 Doco quidá‑nsí lucha ñà‑màsà cóó ni‑iin falta xi‑nsi. Cuisì ñà‑ndùá ináhá‑nsî (nùù Dios) nduá cachí‑nsì xì nèhivì. Te quidándéé stná ini‑nsì sàhà‑né, vivìí‑ni quidá‑nsí xì‑né. Te chindéé stná Espíritu Ìì xí‑yá nsiùhù sàhà ñà‑nì cùú ndisa ini‑nsì sàhà‑né. \v 7 Puru ñà‑ndùú ñà‑ndácuisì xí Dios cáhàn‑nsì xì‑né, te chindéé stná ndudu ìì xí‑yá nsiùhù. Te ¿índù arma nihí‑nsí? Cuisì ñà‑quìdá víi‑nsí nacua cuní mii‑yá, divi ñà‑jaàn nduá chindéé‑nsî mii‑nsí, te quidá‑nsí mii‑nsí defender. \v 8 ò sea cañúhu‑né nsiùhù, te ò cahíchì ini‑nè nsiùhù, iin‑ni quidá‑nsí seguir chuun xi‑nsi. Mate daquée cuàchi‑ne dìquì‑nsí, te ò tavá‑né tnùñuhu xí‑nsí, có‑quìdá mà. Tnuhu‑nsí cahan‑né, doco có‑quìdá, vàchi micuísi ñà‑ndùú ñà‑ndáà cáhàn‑nsì xì‑né. \v 9 Te mate dava‑ne nacuáa‑né nsiùhù, doco cuàhà gá stná‑nè ináhá vâha‑ne nsiùhù. Cuàhà xichi cuàhàn‑nsì cui‑nsì nì cùí, doco itiácú ìì‑nsí. Dandohó stná‑nè nsiùhù, doco tàñáha ga nìhì‑né cahnì‑né nsiùhù. \v 10 Mate iá nansa ndoó‑nsí tnùnsí ini, doco nicanicuahàn ndoó stná‑nsì contentu. Ndahví yáha stná‑nsì, doco divi sàhà nsiùhù níhì cuàhà nèhivì ñà‑cuìcà (ndiaha xí Dios). Còò ni‑iñàha icúmí‑nsî ñuhìví yohó, doco nsidanicuú iñàha sànì nìhìtáhvì‑nsí cucumi‑nsí. \p \v 11 Mii‑nsiá nècuàchì ñuu Corinto, claru sànì dàtúi nùù‑nsiá nsidaa ñà‑ndùá nihnú inì. Sànì cachì xì‑nsiá nsidaa ñà‑ndùá ñuhú ini anímè. \v 12 Ñàyùcàndùá, nùù yùhù, còò desconfianza, vàchi mànì cuáhà‑nsiá nùí. Mii‑nsiá nduú ana cuú desconfiar. Cuenta xi mii‑nsiá nduájàn, màdì yùhù. \v 13 Na iin yua‑nsiá, ducán cáhìn xì‑nsiá vichi, te cachíˋ xì‑nsiá ñà‑cùú ndisa inì sàhà‑nsiá. Ñàyùcàndùá sacúndáhvîˋ nùù‑nsiá ñà‑dùcání ni quidá stná‑nsià xì yùhù. \s1 Na iin vehe Dios nduu‑nda \p \v 14 Màsà nácuátnáhá‑ndá xí nèhivì có‑xìníndísá‑xí mii‑yá, vàchi nahi yunta có‑ndùdává queámà. ¿A ndísá vàtùni nacuastnahá ñà‑ìá viì xì ñà‑ìá quini? Còó, ni mà cúí nacuastnahá stná ñà‑nchìí orá xì ñà‑ìín tnúú. \v 15 Ni mà cúí nacuatnahá stná Cristu xì ñà‑malu Satanás. Stná iin nècuàchì xiníndísâ, mà váha nacuatnahá‑né xì iin nèhivì có‑xìníndísâ. \v 16 Te ò iin veheñùhu ìì xí Dios, ¿a váha cuita stná yùù yócò yucán? Còó. Pues cunaha‑nsiá, nahi veheñùhu ìì ndé iá Dios vivu, ducán xínduu stná ndohó, vàchi dohó cachí‑yà nùù tutu ìì: \q1 Yùhù cuàhìn coi ndé ndoó‑né, te cacanuu stnáì mahì‑né, vàchi ana cahvi‑né cundui, te mii‑né, nèhivì xí cunduu‑ne. \p \v 17 Ñàyùcàndùá, dohó cachí stná‑yà: \q1 Quee cuaán‑nsiá nùù nsidaa nèhivì (malu mà), màsà cúndóó gá‑nsià mahì‑né. Ni màsà tníí‑nsiá ni‑iin ñà‑sìquini, dandu cudiì inì sàhà‑nsiá, \v 18 te cundui na iin yua‑nsiá, te mii‑nsiá cunduu‑nsia nahi dèhi, cachí Stoho‑ndà Señor, divi mii‑yá ana icúmí xí nsidanicuú poder. \c 7 \p \v 1 Pues ducán sànì cachi‑yà quida‑ya xì‑ndà, ñani màní. Ñàyùcàndùá, xiñuhu‑ñá nacoo dahuun‑nda nsidanicuú ñà‑ìá quini, a ducán nduá cuàchi quida‑nda xi ndahàsáhà‑ndà, te ò ñà‑ndùá quida‑nda cuisì ini anima‑ndà. Nsìquívì chicá más xiñuhu cunihnu ìì ndisa ini‑ndà, te yùhí stná‑ndà (còtó mà cúdíì) ini‑yà sàhà‑ndà. \s1 Nansa nì naxicocuíìn ini nècuàchì ñuu Corinto sàhà falta xi‑ne \p \v 2 Sacúndáhvî‑nsì nùù‑nsiá ñà‑nì nácúníhnú vàha ndisa ini‑nsià nsiùhù, vàchi cónì quìdá quíní‑nsí xì ni‑iin‑nsia; ni cónì dàtúcù‑nsì ni‑iin‑nsia; ni cónì dàndàhví stná‑nsì ni‑iin‑nsia. \v 3 Doco màdìá daquée cuàchi dìquì‑nsiá nduá cachíˋ xì‑nsiá ducán. Còó, vàchi sànì cachì xì‑nsiá ñà‑mànì cuáhà‑nsiá nùí, te nicanicuahàn nihnú inì mii‑nsiá ini anímè, a ducán itiácú‑ndà ñuhìví, te ò ni sáà‑ndà cui‑ndà. \v 4 Cuàhà gá confianza sà‑ìcúmî xì‑nsiá vichi, te cudíì gá inì sàhà modo nihnú inì‑nsia, ñàyùcàndùá, mate ni sáì yàhi cuàhà tnùndoho, doco cudíì inì, vàchi sànì ndòo vàha inì sàhà‑nsiá, te contentu iéˋ vichi. \p \v 5 Doco cunaha‑nsiá, na ní quesaa‑nsì ladu Macedonia yohó, mànìcùí cundoo dadí‑nsí. Cuàhà iñàha sadí xì nùù‑nsí, te cuàhà nèhivì xiní ùhì xì‑nsí, dècuèndè ini stná anima‑nsì nì nacani cuahà ini‑nsì. \v 6 Doco iá ana chindéé xí nècuàchì cuhúún inì‑xi, divi mii‑yá; ñàyùcàndùá na ní ndacùhun tnahá‑nsí xì Tito, cuàhà gá nì nacuàhandee ini‑nsì na ní xini‑nsìnè. \v 7 Te màdì cuisì sàhà‑ñá nì quesaa nècuàchìmà nì cudiì ini‑nsì; còó, vàchi sàhà stná ñà‑nì cudiì guá ini mii‑né sàhà‑nsiá, ñàyùcàndùá ndiaha gá nì ndòo ini‑nsì. Vàchi nì nacani‑ne xì‑nsí ñà‑cùdíì ini‑nsià cuni‑nsià nsiùhù inga tu, te cuú cuáhà stná‑nsià sentir (sàhà ñá‑ndùá nì quida‑nsia). Sànìhnú vàha inì‑nsia nsiùhù, cachí‑nè. Pues sàhà nsidaájàn chicá nì nìhì yùhù nì ndudiì inì. \p \v 8 Cunaha‑nsiá, mate ní sandoo‑nsia tnùnsí ini nì quida tutu nì tiai daa, doco có‑ìéˋ arrepentidu sàhámà vichi, mate antes ndisa, nì nacani inì nanduu guéˋ nì tiaiàmà cahín, vàchi (nì xinì) nì sàcùndoo‑nsia tnùnsí ini, mate iyuhu‑ní quìvì. \v 9 Doco vichi sànì ndudiì tú inì. Doco màdì sàhà‑ñá nì cuhuun inì‑nsia nduájàn. Còó, divi sàhà‑ñá nì nìhì‑nsiá nì cuu‑nsia arrepentir na ní nsihi nì cuhuun guá inì‑nsia mà. Vàchi ñà‑nì sàcùndoo‑nsia tnùnsí ini mà, iin obra ndiaha xí Dios nì sandua, màdìá iin dañu nì quìdá‑nsí xì‑nsiá. \v 10 Vàchi nú Dios nduú ana quìdà‑xì tnùnsí ini xi‑nda, dandu vàtùni sàà‑ndà naxicocuíìn ini‑ndà, te nìhì‑ndà càcu‑nda. Te nú sànì càcu‑nda, dandu mà nunca naxicocuíìn gà ini‑ndà sàhájàn. Doco nú ndoo‑nda tnùnsí ini nahi dava ga nèhivì ñuhìví, mà úhì cahnìámàndó. \v 11 Doco mii‑nsiá, sàhà‑ñá Dios nì sàha xi‑nsiá tnùnsí ini mà, (cuàhà gá ñà‑vàha sànì quea nùù‑nsiá). Vàchi nì quesaha‑nsiá nacání sahnú inì‑nsia sàhà ñà‑ndùá nì cuu, te nì cunsìhi ini‑nsià cuxio dahuun falta mà nùù‑nsiá. Cónì ndóo ga inì‑nsia sàhà chuun quini ma, dècuèndè nì yùhí stná‑nsià. Dispuestu nì ndòo‑nsia naquida viì tú‑nsiá, te ndundaà vàha sàhà chuun ma. Dandu nì nsinuu stná inì‑nsia yùhù. Pues vichi sànì cundaà inì nì quida‑nsia, sà‑ìá viì anima‑nsià. \v 12 Na ní tiai carta mà, màdì cuisì sàhà nèhivì nì quida xi falta mà nì tiaià. Ni màdì cuisì sàhà stná nèhivì nì ndoho sàhà falta mà; còó. Nì tiai sàhà ñà‑nì sáà‑nsià mànìhì váha inì‑nsia ñà‑cùú ndisa ini‑nsì sàhà‑nsiá, nacua ináhá mii‑yá. \v 13 Te vichi sàhà‑ñá sànì cundaà vàha inì‑nsia ñà‑dùcán nduá, ñàyùcàndùá sànì ndòo vàha inì. Te chicá más nì cudiì stná inì na ní xinì ñà‑contentu guá nì ndòo stná Tito sàhà‑nsiá, vàchi yáha ga nì cudiì ini‑nè nì quida‑nsia. \v 14 Te divi nacua nì cachì xì‑né antes ñà‑ìnáhî, icúmí‑nsiâ quida viì‑nsiá, (pues ducán nì cuu ndisa). Ñàyùcàndùá, có‑cùcáhán núí nì cachì ducán. Vàchi nacua nì cachì xì‑né, ducán nì xini‑nè ñà‑ndáà nduá nacua iá ndàà nsidaa palabra (ìì) nì cachì xì‑nsiá antes. \v 15 Te mii‑nsiá, chicá mànì stná‑nsià nùù‑né vichi, vàchi cudíì ini‑nè na nsinúú ini‑nè nansa nì quida‑nsia, vàchi nì quidañuhu‑nsiánè na ní sàà‑nè yucán, te nì inini viì‑nsiánè dècuèndè nì quidi stná‑nsià nì yùhí guâ‑nsià. \v 16 Ñàyùcàndùá, yùhù cudíì inì vichi, vàchi ináhá vâhi vàtùni cahvi xì‑nsiá (ñà‑quida viì‑nsiá). \c 8 \s1 Xiñuhu chindee tnaha‑nda quìvì iá necesidad xi ñanìtnaha‑nda \p \v 1 Ñánì, cuàhìn nacani xì‑nsiá ñà‑cuàhà guá gracia sànì quida Dios xì nèhivì xí‑yá ndoó ladu Macedonia. \v 2 Vàchi mate cuàhà gá tnùndoho yáha‑ne, doco contentu ndoó‑né. Te mate ndahví gà‑nè, doco nì cudiì ini‑nè, (nì quida stná‑nè cooperar), ñàyùcàndùá, cuàhà gá ñà‑ndùá nì taca. \v 3 Vàha ga voluntad icúmí‑nê, ináhî, vàchi nì sàha‑ne ñà‑ndùá sáà‑nè quida‑ne; còó, dècuèndè más ñà‑ndùá sáà‑nè quida‑ne nì sàha‑ne, mate ndahví dahuun‑ne. \v 4 Doco nì sacundahví‑nè nùù‑nsí, áma cuáha‑nsi quida stná‑nè cooperar chindee stná‑nè nècuàchì (ndahví) nchícùn stná xì Yua‑nda Dios. \v 5 Te divi ducán nì quida‑ne. Te más gà nì quida‑ne nùù ñà‑ndùá nì tuxi ini‑nsì cuàhàn‑nè quida‑ne, vàchi primeru nì dàyáha‑ne mii‑né ndahà Stoho‑ndà Señor, dandu después nì ndòo stná‑nè cunini‑ne ñà‑ndùá cachi nsiùhù según nansa cuni stná mii‑yá. \p \v 6 Pues sàhà nsidaámà sànì cachi stná‑nsì xì Tito ñà‑nì cáhàn‑nè xì mii‑nsiá, áma quídá mánì stná‑nsià, te cuacatnahá nsihi cooperación xi‑nsia, vàchi divi nècuàchìmà nduú ana (nì càhàn xì‑nsiá) primeru sàhájàn. \p \v 7 Mii‑nsiá, cuàhà gá sànì nìhìtáhvì‑nsiá (nùù Yua‑nda Dios). Xiníndísâ fuerte‑nsià, te cáhàn ndiaha stná‑nsià palabra xi‑ya. Sàcùndáà vàha stná inì‑nsia sàhà ichì‑yá, te diì gá stná inì‑nsia cunchicùn‑nsià ichì mà. Daaní, cuú cuáhà stná inì‑nsia sàhà‑nsí. Ñàyùcàndùá, ndiaha gá coo nú ni cútùha stná‑nsià quida‑nsia cuàhà obra ñà‑chindee stnaha‑nda. \p \v 8 Màdì‑ñá dandacuí nùù‑nsiá nduá yohó, còó. Cuisì cuníˋ cundaà inì‑nsia ñà‑cuàhà guá sànì cunsìhi stná ini nèhivì dava ga (nì quida‑ne cooperar), te cuní stnáì cunahà claru ñà‑cuàhà guá cuú ini‑nsià sàhà ñanìtnaha‑nsia. \v 9 Vàchi ináhá stná‑nsià ñà‑ndiaha guá nì quida Stoho‑ndà Jesucristu; cuica sàstnùhù iá‑yà (gloria xi‑ya), doco sàhà ndohó nì quixi ndahví‑yà, te ñàyùcàndùá, vàtùni nì nìhì‑ndà ñà‑cuìcà ndiaha ndisa. \p \v 10-11 Vichi cuàhìn cachì xì‑nsiá ñà‑ndùá tuxí ini yùhù sàhà chuun yohó. Cunaha‑nsiá, ndiaha gá nì quida‑nsia agua na ní cunsìhi inì‑nsia, te nì quesaha‑nsiá (datacá‑nsià algu). Ñàyùcàndùá, chicá vàha ni dáxînu dahuun‑nsia obra mà vichi. Te nacua nìsa cudiì guá inì‑nsia daa, ducani xiñuhu quida stná‑nsià seguir vichi, te cuàha‑nsia cooperación xi‑nsia según nansa sáà iin iin‑nsia cuàha‑nsia. \v 12 Vàchi nú iá vàha voluntad xi‑nda cuàha‑nda, dandu cudíì ini Dios sàhà‑ndà, (a cuáhàˊ, ò iyuhá), vàchi según ñà‑ìcúmí‑ndá nduá; có‑xîcàn‑yà ñà‑có‑ìcúmí‑ndá. \p \v 13 Màdìá cuníˋ ndundahví mii‑nsiá, te nducuica nècuàchìmà. Còó. \v 14 Cuisì cuníˋ ñà‑dava dava ni coá. Vàchi vichi icúmí mii‑nsiá algu, te vàtùni chindeámà nèhivì iá guâ necesidad xi. Daaní, na quívì coo stná necesidad xi mii‑nsiá, vàtùni chindee stná nècuàchìmà mii‑nsiá. Ducán dandu sàà ndudava ñà‑ndùá icúmí nsidaa‑nda. \v 15 Cunaha‑nsiá, divi ducán cachí stná nùù tutu ìì ndé cacháˋ: “Nècuàchì nì dàtàcá cuàhà (ñà‑cuxi‑ne), cónì cúyódoá nùù‑né; te nècuàchì nì dàtàcá xì iyuhu‑níá, ni cónì quìdá mánìá nùù‑né”. \s1 Nansa nì quida Pablo recomendar Tito nùù nècuàchì ñuu Corinto \p \v 16 Ansivéhé Dios sàhà gracia nì quida‑ya xì Tito, vàchi iin‑ni nihnú stná ini‑nè nahi yùhù, iin‑ni cuní stná‑nè chindee‑né mii‑nsiá. \v 17 Ñàyùcàndùá, na ní càhìn xì‑né (ñà‑nì cúhùn‑nè ndé ndoó‑nsiá) nì dàndáà‑nè. Te voluntad xi‑ne nì sanduu stná, vàchi cudíì gá stná ini‑nè sàhà‑nsiá. \p \v 18 Daaní, iá stná inga ñani‑ndà icúmí cutnahá stná xì Tito sàà. Cuàhà tnùñuhu icúmí‑nê nùù nsidaa nèhivì xí Dios ndoó cuàhà ñuu, vàchi cuàhà gá chindéé‑nê xítià razón ndiaha xí‑yá. \v 19 Te divi stná‑nè nì quee‑ne nombradu ñà‑cutnahá‑né xì‑nsí chindee stná‑nè xì obra quidá‑nsí (sàhà nècuàchì ndahví). Te ¿índù chuun quidá‑nsí obra mà? Divi sàhà‑ñá ni queé más tnùñuhu xí Dios, te cundaà stná ini nèhivì ñà‑cuàhà guá cudíì ini‑nsià quida‑nsia obra. \v 20 Ñàyùcàndùá, (cutnáhâ stná nècuàchìmà xì‑nsí) sàhà‑ñá màsà níhìndèè nèhivì cuitnùhu‑ne nsiùhù sàhà dìhùn mà, vàchi cuàhà gá nduá sànì taca. \v 21 Cuní‑nsì quida viì‑nsí nùù nsidanicuú chuun xi‑nsi, vàchi indéhe Dios. Doco nùù stná nèhivì cuní‑nsì quee viì stná mà. \p \v 22 Daaní, iá stná inga ñani‑ndà techuún‑nsí cutnahá stná‑nè sàà jaàn. Cunaha‑nsiá, cuàhà gá chuun sànì sàha‑nsinè, ñàyùcàndùá sànì cundaà ini‑nsì cúnsìhi ndisa ini‑nè quidá‑né chuun xi mii‑yá. Te vichi chicá más cudíì ini‑nè, vàchi ináhá‑nê cuàhàn‑nsià quida stná‑nsià cumplir vichi. \v 23 Ñàyùcàndùá, nú ndàcàtnùhù nèhivì ana nduú Tito, pues cachi‑nsià xì‑né ñà‑divi compañeru yùhù nduú‑né; ndúì‑nsì iin‑ni quidá‑nsí chuun ìì xí‑yá ñà‑chindee‑nsí mii‑nsiá. Te nú ni ndácàtnùhù stná‑nè sàhà dava ga ñani‑ndà (icúmí sàà), dandu cachì‑nsia ñà‑ndùú‑né nècuàchì nì quida nèhivì xí Dios nombrar, te quidá víi stná‑nè nacua cuní Cristu. \v 24 Ñàyùcàndùá, quidañuhu‑nsiá nsidaa nècuàchìmà sàhà‑ñá cundaà ini‑nè mànì ndisa‑ne nùù‑nsiá, te ducán cundaà stná ini nèhivì xí‑yá ndoó cuàhà inga ñuu. Te nú ducán mànì guá quida‑nsia xì‑né, dandu cunahà claru stná divi ñà‑ndáà nduú nsidaa ñà‑vàha sànì cachì xì nèhivì sàhà‑nsiá. \c 9 \s1 Ñà‑ndùá dìsáhà‑xí nì techuún Pablo nèhivì cùhùn ñuu Corinto quihin xi cooperación sàhà nècuàchì ndahví \p \v 1 Vichi còò necesidad cachi guè xì‑nsiá sàhà ñà‑ndùá datacá‑nsià sàhà nèhivì xí Dios, \v 2 vàchi ináhî iá cuàhà voluntad xi‑nsia, te ducán sànì cachi stnáì xì nècuàchì ladu Macedonia yohó. Vàchi cudíì inì nacani xì‑né nansa quidá‑nsiá ladu Acaya jaàn, dècuèndè agua sàndòó‑nsiá dispuestu chindee‑nsiá, cachíˋ xì‑né. Ñàyùcàndùá, cuàhà gá stná nècuàchì ladu yohó sànì ndudiì stná ini‑nè (cuàha‑ne). \v 3 Doco de todos modos, cuàhìn techuín iin ùì ñani‑ndà sàà ndé ndoó‑nsiá (ñà‑chindee‑né) mii‑nsiá datacá nsihi‑nsia ñà‑ndùá cuàhàn‑nsià cuàha‑nsia. Dandu cunahà claru ñà‑ndácuisì nduá nì cachì (xì nècuàchì ladu yohó), màdì tnùhu, vàchi icúmí coo ndisa cooperación xi‑nsia. \v 4 Vàchi cahví xì‑nsiá ñà‑coo listu nsidaámà, vàchi nú sànì sàà‑nsì después, te tàñáha ga cuacatnahá, dandu cucahan núù‑nsí, yùhù xì stná nècuàchì Macedonia cutnáhâ xí. Te mii stná‑nsià, vihini cucahan núù‑nsiá, nú coá. \v 5 Ñàyùcàndùá, nì nacani inì, chicá vàha càhìn xì iin ùì ñani‑ndà yohó ñà‑codònùù‑né sàà‑nè chindee‑né mii‑nsiá cuacatnahá ñà‑ndùá nì cachi‑nsià antes mà. Dandísá, coo listúà, te cundua na iin tnùmanì ndiaha nì sàhatahvì‑nsiá, màdìá nahi dìhùn nì tavà‑nsí nùù‑nsiá. \p \v 6 Cuníˋ nsinuu inì‑nsia palabra yohó: nú iyuhu chihi‑nda, dandu iyuhu cosecha nachivàha‑nda; doco nú chihi cuahà‑ndà, dandu cahnú coo stná cosecha xi‑nda. \v 7 Cada iin iin‑nda según cudíì ini‑ndà, ducan xiñuhu cuàhatahvì‑ndà; nú có‑cùní ndisa‑nda quida‑nda cooperar, dandu còò necesidad cuàha‑nda; màdì fuerza nduá. Vàchi Dios, cuàhà gá cudíì ini‑yà nú iá vàha voluntad xi‑nda cuàhatahvì‑ndà iñàha. \v 8 Te vàtùni quida stná‑yà cuàhà gracia sàhà‑ndà, te nìhì‑ndà nsidaa ñà‑ndùá xiñuhu nùù‑ndà. Ni‑iñàha mà‑quídá falta nùù‑ndà, dandu vàtùni quida stná‑ndà nsidanicuú clase obra vàha. \v 9 Vàchi dohó cachí stná nùù tutu ìì: \q1 Nì dàcútâhvì nècuàchìmà cuàhà nèhivì ndahví; cónì cùhí ini‑nè biene xi‑ne, ñàyùcàndùá nicanicuahàn iá obra xi‑nemà (nùù Dios). \p \v 10 Divi Dios nduú ana sáha xi‑nda ñà‑ndùá chihi‑nda, xì ñà‑ndùá xixí stná‑ndà. Ñàyùcàndùá, icúmí‑yâ cuàha stná‑yàndó nsidaa ñà‑ndùá xiñuhu sàhà‑ñá (quida‑nda obra), dandu quee cuahà stná (ñà‑vàha nùù‑ndà). Vàchi nahi tata chihi‑nda, ducán nduú biene xi‑nda, te nahi cosecha nduú stná obra quida‑ndama. \v 11 Ñàyùcàndùá, nú sànì nducuahà ñà‑ndùá icúmí‑ndá, dandu chicá más cui dacútâhvì stnahá stná‑ndà. Te divi sàhà tnùmanì cuàhàn‑nsì dasàn‑nsímà icúmí cuàhà nèhivì naquimanì‑né Dios. \v 12 Vàchi na chindéé‑ndá ñanìtnaha‑nda ducán, (cuàhà gá quidá), màdì sàhà cuisì necesidad xi‑ne chindéâ; còó, vàchi cuàhà gá stná nèhivì icúmí naquimanì ndiaha xi‑yá sàhà obra mà. \v 13 Vàchi nú sànì xini‑nè nansa nì chindee‑nsiánè, dandu icúmí‑nê ndenihi cahnú‑néyà sàhà‑nsiá ñà‑sànì xini‑nè ñà‑ndáà ndùá, nchícùn viì‑nsiá razón ndiaha xí Cristu nacua cachí‑nsià. Te icúmí stná‑nè naquimanì‑néyà sàhà ayuda nì sàha‑nsianè, xì sàhà stná nsidaa ayuda sáha‑nsia ndéni nèhivì ní cui. \v 14 Ñàyùcàndùá, mànì gá icúmí‑nê cunihnu ini‑nè sàhà‑nsiá, te càcàn tàhvì stná‑nè sàhà‑nsiá nùù‑yá ñà‑nì xini‑nè cuàhà gá gracia quidá‑yá sàhà‑nsiá. \v 15 Te vichi, ¡ansivéhé cahnú‑yá sàhà tnùmanì ndiaha xí‑yá nì sàhatahvì‑yándô, (divi Dèhemanì‑yá)! Ni mà cúí sàà‑ndà naquimanì‑ndàyá nacua ndiá ìcà‑ndà. \c 10 \s1 Nansa nì dànsínúú ini Pablo nècuàchì ñuu Corinto ñà‑ìá derechu xi‑ne, vàchi Jesús nduú ana nì sàha xi‑né chuun ìì quidá‑né \p \v 1-2 Sà‑ìnáhá‑nsiâ mànì ini Cristu; mà dáná‑yá. Ñàyùcàndùá, yùhù Pablo, sacúndáhvîˋ nùù‑nsiá ñà‑màsà cóó ni‑iin necesidad càhàn ndeí xì‑nsiá na sáì. Vàchi cachí dava nèhivì sàhí ñà‑ndùí iin nèhivì cúchìtnu na iéˋ cutnáhî xì‑nsiá, doco na iá xìqué, (te tiaí carta xi), dandu mà úhì càhàn ndeí, cachí‑nè. Pues ñà‑ndáà nduá, vihini nihnú inì càhàn fuertíˋ xì dava‑nsia. Vàchi tuxí ini dava‑nsia sàhà‑nsí ñà‑quìdá ndevàha‑nsi na quidá ndéni nèhivì ní cui ñuhìví yohó. \v 3 Pues, ñà‑ndáà nduá, nèhivì ñuhìví yohó nduú‑nsí, doco na cuní‑nsì cundee‑nsí (nùù ñà‑có‑ndiàá), có‑quìdá‑nsí guerra na quidá nèhivì ñuhìví yohó. \v 4 Iá ndisa nahi arma xi‑nsi, doco có‑ndùá arma xi ñuhìví yohó. Còó, arma ndiaha xí Dios nduá xichúûn‑nsí, te nihá ndudu ìì xí‑yá, ñàyùcàndùá vàtùni cundee‑nsí nùù nsidaa ñà‑có‑ndiàá iá ñuhìví yohó mate fuerte gà‑ñà. \v 5 Vàtùni cundee‑nsí nùù nsidaa palabra nchichí chítnùní ini nèhivì tuxí inì‑xi mii‑né nduú‑né mii‑né, te sadí‑nè nùù (palabra cachítnùhu) nansa cunitnàhà‑ndà xì Dios. Vàtùni cundee stná‑nsì nùù‑né ñà‑nì sáà‑nè cunini stná‑nè Cristu, te cunihnu vàha stná ini‑nè cuisì nacua cuní mii‑yá. \v 6 Te mii‑nsiá tu, nú sàà‑nsià cunini vàha ndisa‑nsiayà, dandu ndiaha gá coo. Doco nècuàchì iin‑ni có‑cùní cunini (xi‑yá), icúmí‑nsî cuàha‑nsinè iin conseju fuerte. \p \v 7 Yùhù cuníˋ cundehè‑nsiá nansa ndisa iá chuun yohó. Nú iá iin‑nsia tuxí inì‑xi nduú nèhivì xí Cristu, pues ni cúnáhá‑nsiâ ñà‑stná nsiùhù nduú stná‑nsì nèhivì xí‑yá nahi mii‑nsiá. \v 8 Mate ní càhàn ndeí iyuhu xi‑nsiá na ní cachì ñà‑ìá ndisa derechu xi, doco có‑cùcáhán núùí sàhámà. Vàchi derechu mà, sàhà‑ñá nacuàhandee ini‑nsì mii‑nsiá nduá dìsáhà‑xí nì nìhì‑nsíñà nùù Stoho‑ndà Señor, màdìá sàhà‑ñá quida quini‑nsi xì‑nsiá. \v 9 Te màdì sáhà‑ñá dayúhî stná‑nsì mii‑nsiá tiaá‑nsí carta yohó. Còó. \v 10 Yùhù (ináhî) cachí dava nèhivì sàhí ñà‑ndee cáhìn nùù carta xi, te fuerte palabra tiaí, doco nú sà‑ìéˋ nùù‑né, te indéhe‑né nùí, dandu mà finu guè, te ni mà túha guè càhàn viìˊ, cachí‑nè. \v 11 Doco ni cúnáhá‑nê ñà‑divi nacua cachí‑nsì nùù carta xi‑nsi na ndoó xícá‑nsî, divi ducán icúmí‑nsî quida stná‑nsì na sàà‑nsì ndé ndoó‑nsiá. \p \v 12 Nsiùhù, ni‑iyuhu có‑cùní‑nsì dadavá stnahá‑nsí xì nèhivì ndeníhí vàha guá xì mii‑xí, còó; vàchi tucu dahuun xíquida‑ne. Tuxí ini‑nè ñà‑cuisì modo xi mii‑né nduú ley chicá ndiaá, te ndeníhí vàha tnahá iin‑ne inga‑nè. Ñàyùcàndùá (náhà xìcà), nècuàchì có‑cùndáà inì‑xi nduú‑né. \v 13 Doco nsiùhù, có‑nàndúcú‑nsî ñà‑quee tnùñuhu xí‑nsí, ni có‑dàquíhvi‑nsi mii‑nsí nùù iin chuun cónì sáha Dios nsiùhù. Cuisì chuun nì nìhì‑nsí nùù mii‑yá nduá cáhàn‑nsì sàhà‑xí. Te dècuèndè ndé ndoó‑nsiá jaàn nì sàha stná‑yà nsiùhù chuun quida‑nsi. \v 14 Ñàyùcàndùá, màdìá yáha‑nsi nùù‑xí ndé nì cachi‑yà xì‑nsí nduá. Tucu cundua nú màsà sáà‑nsì ndé ndoó‑nsiá nì cùí. Doco còó, nècuàchì primeru nì càhàn xì‑nsiá razón ndiaha xí Cristu nduú‑nsí. \v 15 Doco iin chuun cónì sáha‑ya nsiùhù, còó, mà cáhàn‑nsì sàhámà na ian nduá chuun xi‑nsi; còó. Doco nihnú ini‑nsì quida ga‑nsì más gà chuun xi‑ya ndé ndoó‑nsiá jaàn nú sànì nìhì‑nsiá nì xinindisá‑nsiá chicá fuerte, doco siempre mà yáha‑nsi ndé nduú nùù‑xí nì cachi Dios xì‑nsí. \v 16 Dandu después dècuèndè stná ñuu ndoó chicá nùù‑xí cuní stná‑nsì cùhùn‑nsì cachitnùhu‑nsi razón ndiaha xí‑yá, doco ni xi ñá‑jaàn, mà nándúcú‑nsî quee tnùñuhu xí‑nsí sàhà iin chuun nì quida inga nèhivì. \v 17 Vàchi nú cuní‑ndà tavà‑ndà tnùñuhu xí mii‑nda, dandu ni cúnáhá‑ndá ñà‑cuisì Stoho‑ndà Señor nduú tnùñuhu xi‑nda. \v 18 Vàchi ¿índù clase nèhivì icúmí ndee vàha nùù‑yá? ¿A nèhivì tavá tnùñuhu xí mii‑xí? Còó, cuisì ana cudíì ini mii‑yá sàhà‑xí icúmí ndee vàha. \c 11 \s1 Ñà‑ndùá nì cachi Pablo sàhà nèhivì dananí uun nduú apóstol nì nìhì chuun nùù Jesús \p \v 1 Vichi cuàhìn càhìn iin ratu na iin tè‑cùmánì; ñàyùcàndùá, sacúndáhvîˋ nùù‑nsiá ñà‑quidandee inì‑nsia sàhí, por favor. \v 2 Vàchi yùhù, cuàhà gá nacání inì sàhà‑nsiá na ian nacání stná ini Yua‑nda Dios sàhà ndohó. Cunaha‑nsiá, ducan iá stná na ian nì ndiadi tnùhu xi iin novia cuàhàn nandàhà. Vàchi mii‑nsiá, na iin noviá nduú‑nsiá, te cuníˋ sàà‑nsià ndé iá Cristu te cundoo‑nsia nùù‑yá nicanicuahàn. Doco na sáà‑nsià yucán cuníˋ cunduu‑nsia (nèhivì viì ndisa) na iin novia siempre sànì quida viì. \v 3 Doco yúhîˋ xì‑nsiá, còtó dàcà dìnì‑nsiá, te mà cúníhnú vàha ga ndisa inì‑nsiayà. Vàchi ducán nì cuu xi Eva sànaha, (nì tnàtuu) còò (nduú ñà‑malu), te ñà‑tnùhù guá‑si nì nìhì‑sí nì dàndàhví‑siné. \v 4 Ñàyùcàndùá, mii‑nsiá, (caquin‑nsià cuidadu), vàchi nú ni sáà iin nèhivì nùù‑nsiá, te càhàn‑nè sàhà inga Jesús, mà úhì candisá‑nsiánè, mate diín nduú Jesús xi nècuàchìmà, te diín nduú Jesús nì cachi nsiùhù xì‑nsiá; te (xiní‑nsì) mà úhì candisá stná‑nsià yàha‑nsia ndahà inga espíritu (quida‑ne), mate diín espíritu nduá, màdì Espíritu Ìì nì nìhì‑nsiá daa. Te (xiní‑nsì), mà úhì stná cunindisá‑nsiá inga palabra saa có‑ndùdává xí palabra ìì nì xinindisá‑nsiá daa. \v 5 Doco siquiera, yùhù, davani ndiaá stnáì xì nècuàchì tuxí inì‑xi xínduu guá apóstol ndiaha. \v 6 Mate vihini mà túha güéˋ càhàn vií, doco ináhá vâhi ñà‑ndùá cachíˋ. Te mii‑nsiá ináhá vâha stná‑nsià ñà‑divi ñà‑ndáà nduájàn, vàchi sànì xininùù‑nsiá nsidaa ñà‑ndùá sànì quida‑nsi. \p \v 7 Doco ¿a tuxí inì‑nsia cuàchi nduá ñà‑uun‑ni nì cachitnùhi xì‑nsiá razón ndiaha xí mii‑yá? Dècuèndè menos nì ndòi sàhà‑ñá cuníˋ ni ndóo mii‑nsiá xì chicá más tnùñuhu. \v 8 Vàchi na ní sa‑ìe jaàn chindéî mii‑nsiá, ¿índù nì quixi ñà‑nìsa itiacuì? Pues divi nùù nèhivì xí‑yá ndoó inga ñuu. Ñàyùcàndùá, yùhù quidé cuenta na ian nì sahnìndàhvíˋ nècuàchìmà, te có‑ndùá ducán. \v 9 Daaní, después na ní quida manì dìhùn nùí, ni‑iin centavu cónì xíquèn nùù‑nsiá. Còó; divi ñani‑ndà nì quixi ladu Macedonia nì taxi xi ñà‑ndùá xiñuhí mà. Te cuàhà cuidadu nì saquin vàhi ñà‑màsà quídá‑nsiá ni‑iin gastu sàhí, te nicanicuahàn ducan icúmî quide. \v 10 Te yùhù cachíˋ xì‑nsiá nacua chindéé Cristu yùhù càhàn ndàì, mà nácóí cachì xì nèhivì inicutu ladu Acaya xi‑nsia (ñà‑có‑tnìí dìhùn xí‑nsiá). Còó, mà cuáhi cadi ni‑iin nèhivì nùí cachì ñà‑jaàn. \v 11 Te, ¿índù chuun cachíˋ ducán? ¿A sáhà‑ñá có‑cùú inì sàhà‑nsiá? Còó, vàchi ináhá Dios ñà‑cùú ndisa inì sàhà‑nsiá. \v 12 Doco iin‑ni icúmî quidé ñà‑ndùá quide sàhá màsà níhìndèè nèhivì‑mà coo cuadú gà‑nè, te cachi‑nè davani iá stná chuun xi‑ne xì chuun xi nsiùhù. \v 13 Vàchi cunaha‑nsiá, tnùhu nduá cachí‑nè ñà‑nùù mii‑yá nì nìhì‑né chuun xi‑ne. Dandahví uun‑ne, te dananí uun‑ne nduú‑né apóstol xi Cristu. \v 14 Te mà úhì quida‑ne ducán, vàchi stná ñà‑malu Satanás, tùha stná‑si dama‑sì mii‑sí nanduu‑sì na iin ángel nchií ndiaha. \v 15 Ñàyùcàndùá, nècuàchì nchícùn xì‑sí, mà úhì stná dama‑ne modo xi‑ne na iin nèhivì quida‑xi iin chuun viì. Doco cunaha‑nsiá, icúmí‑nê nìhì‑né (iin castigu) xi‑ne nacua ndiá ìcà‑né. \s1 Nansa nì ndoho Pablo sàhà‑ñá quidá‑né chuun ìì xí Jesús \p \v 16 Vichi tucutu cachíˋ xì‑nsiá: màsà cútúxí inì‑nsia iin tè‑loco nduí. Doco nú ducán tuxí inì‑nsia, dandu ni cuáha‑nsia lugar càhàn chií na iin tè‑loco; vàchi stná yùhù cudiì stná inì cachì nansa ndiaá güêˋ (nacua quidá dava nèhivì ndé ndoó‑nsiá). \v 17 Doco ñà‑ndùá cuàhìn cachì xì‑nsiá vichi, có‑ndùá na iin palabra (sahnú) nì nìhí nùù Stoho‑ndà Señor; cuisì na iin palabra loco nduá, vàchi ñà‑cuàhìn ndenihi vàhi mií nduá. \v 18 Vàchi sànì xinì, ñà‑cuàhà guá nèhivì ndeníhí vàha xi mii‑xí sàhà ñà‑ndùá quidá‑né, ñàyùcàndùá yùhù stná cuàhìn quide ducán. \v 19 Vàchi mii‑nsiá, ñà‑cuàhà guá ináhá‑nsiâ, ñàyùcàndùá mà úhì candisá‑nsiá càhàn iin tè‑loco xì‑nsiá. \v 20 Dècuèndè candísâ stná‑nsià nú xichúûn nèhivì mii‑nsiá, te ò tnií‑né ñà‑ìcúmí‑nsiâ, te ò dandacú ndee‑né nùù‑nsiá, te ò cachíchì ini‑nè mii‑nsiá, te ò caní‑né nùù‑nsiá; pues nsidaámà candísâ‑nsiá. \v 21 Doco nsiùhù, cuicahnú gà inì‑nsia sàhà‑nsí, vàchi cónì quìdá‑nsí xì‑nsiá ducán. \p Doco nú (jaàn) ndoó guá nèhivì sáhandee inì‑xi ndeníhí vàha xi mii‑xí, ádi vátùni stná yùhù càhìn sàhà mií ducán. Cuisì cuníˋ cundaà inì‑nsia ñà‑na ian cáhàn iin tè‑loco nduá yohó. \v 22 Pues cachí nèhivì mà ñà‑divi raza hebreu xínduu‑ne. Doco yùhù, divi raza mà nduú stnáì. Daaní, nècuàchì ñuu Israel nduú stná‑nè cachí‑nè; pues divi ducání stná yùhù. Daaní, cachí stná‑nè ñà‑Abraham nì sanduu yohòtéhè‑né. Pues ni cúnáhá‑nê yohòtéhè stnáì nì sanduu nècuàchìmà. \v 23 Daaní, cachí‑nè ñà‑divi Cristu xinúcuáchí‑nê nùù‑xí. Pues divi ducání stná yùhù. Doco chicá más chuun xi mii‑yá sànì quide nùù mii‑né. Mate na cáhàn tè‑loco cáhìn, doco ducán cachíˋ, más gà nì quide nùù mii‑né. Chicá cuàhà nì ñàhnì cuìíˋ. Te chicá cuàhà nì sandiadì nùù mii‑né. Cuàhà gá xichi sà‑ìéˋ ñà‑cuì nì cùí. \v 24 Ùhùn xichi nì casahnì cuìí tè‑raza Judea yùhù xì chirrión, 39 golpe nì nìhí iin iin xichi. \v 25 Te ùnì xichi nì ñàhnì cuìí stnáì xì vara, te iin xichi nì caniyuu‑té yùhù sàhà‑ñá cuì. Te ùnì xichi nì càhà stná barcu ndé cuàhìn, ñàyùcàndùá iin ndui xì iin ñuú nì xìque mahì tècuìí mar. \v 26 Cuàhà gá sànì xìcanui. Dava yùte, ndé cùúnàhíˋ nì yàhi. Te dava xichi ndiatú tècuìhnà yùhù yàhi. Dècuèndè stná nèhivì raza mií, cuní stná‑nè quida quini‑ne xìˊ, mii‑né xì stná nècuàchì inga ñuu. Cuàhà gá peligru yáhi na xicánúí ñuu nahnú, te ò yucù dàná, ò mar. Te peligru nduú stná na iéˋ mahì nèhivì dananí uun nchícùn xì mii‑yá. \v 27 Cunaha‑nsiá, yáha ga ùhì chuun quidé, vàchi cuàhà vida yáhi xicánúí. Có‑quîdì, xíhì doco, xíhì tècuìí; te nú coámà, quidándéé inì, mate xíhì vìxin ñà‑còò sícoto vàha xi. \p \v 28 Pues, ñà‑jaàn nduá yáhi, te iá gà más ñà‑cónì càchíˋ xì‑nsiá. Daaní, nsìquívì cuàhà gá nacání stná inì sàhà nèhivì xí Dios ndoó iin iin ñuu. \v 29 Vàchi nú débil iá anima iin ñani‑ndà, dandu stná yùhù, na ian débil iá stnáì; te nú sànì tùcù iin‑ne nì quida nèhivì, dandu stná yùhù ndohó stnáì. \p \v 30 Ñàyùcàndùá, nú ndisa iá necesidad ndenihi vàha mií, dandu chicá vàha nacani xì‑nsiá ñà‑cuàhà guá vida yáhi, te dandohámà yùhù. \v 31 Cunaha‑nsiá, ñà‑ndácuisì nduú nsidaa ñà‑ndùá cachíˋ xì‑nsiá yohó, te ináhá stná mii‑yá ana cahvi Stoho‑ndà Jesucristu, divi Yuamánì‑yá, ansivéhé‑yâ nicanicuahàn. \p \v 32 Na ní sa‑ìe ñuu Damasco, iá stná iin gobernador xinúcuáchí nùù rey Aretas yucán, te divi‑tè nì dàndàcú‑te cundiaa soldadu yehè ñuu mà ñà‑cùní‑te tnii‑tè yùhù. \v 33 Doco (nì nani) nama ndiadí ñuu mà ndé iá iin ventana tii, te nì sàcùnacaì iin ìcà sìcàté, te nì dànùú nèhivì yùhù (inga ladu), te ducán nì nìhí nì càcui nùù gobernador mà. \c 12 \s1 Nansa nì dàcùní Dios Pablo iñàha, te nì xini‑nè cuàhà ñà‑ndiaha \p \v 1 Yùhù ináhî còò ni‑iñàha nìhìndèè‑ndà nú ndeníhí vàha‑nda mii‑nda, doco cuàhìn quide seguir. Vichi cuàhìn càhìn xì‑nsiá sàhà ñà‑ndùá dacuní Dios ndohó, vàchi cuàhà gá ñà‑ndiaha xiní nèhivì dava xichi. \v 2 Yùhù ináhî iin tiàa xiníndísá‑xí Cristu, te sàcuàhàn‑ndà iin ùxìn cùmì cuìà nì ndiachi‑né dècuèndè ansivi ùnì (chicá dìquì‑xí). Có‑ìnáhî a ní sàhàn‑nè yucán xì na iá iquìcúñú‑nè, te ò cuisì anima‑nè, sólo Dios ináhá. \v 3-4 Doco yùhù, ináhî nècuàchìmà, te nì ndiachi‑né nì sàhàn‑nè ndè (iin lugar ndiaha) nani paraíso, mate có‑ìnáhî a ní ndiachi stná iquìcúñú‑nè nì sàhàn, te ò mii‑ní anima‑nè, cuisì Dios ináhá. Te ndè lugar yucán nì inini‑ne palabra yáha ga ndiaha. Doco còò stná permisu cachi‑ndà palabra mà xì nèhivì. \v 5-6 Pues iin nècuàchì nì xini ñà‑jaàn, vihini taví tnùñuhu xí‑né sàhà ñà‑jaàn, vàchi màdì tnúhu nduá, te ni màdì palabra cumánì cundua nú ni cachíˋ ducán nì cùí, (vàchi cunaha‑nsiá, yùhù nduú nècuàchìmà). Doco còó, mà cáchíˋ ñà‑jaàn. Cuisì nacání xì‑nsiá ñà‑ndùí iin nèhivì ùún, te ndohó stnáì, còtó cutuxi ini nèhivì cuàhà gá ndiaíˋ, mate tàñáha ga cuni‑nè nansa ndisa quidé, te ò tàñaˊha ga cunitnùhu‑ne nansa ndisa iá modo xi. \p \v 7 Cunaha‑nsiá, ñà‑ndiaha guá iá ñà‑ndùá nì xinì ansivi daa, ñàyùcàndùá nì sàha Dios yùhù iin (ñà‑dàndòhò‑xí na ian) ihí iin iñù cahnú ìqué. Ducán (sáha‑ya permisu) quida ñà‑malu xìˊ sàhà‑ñá màsà ndéníhí vàha güéˋ mií. \v 8 Mate ùnì xichi nì xìcàn tàhví nùù‑yá áma dácûxíó‑yáñà, \v 9 doco dohó nì cachi‑yà xìˊ: “Cunaha‑ní, vàtùni sàà gracia xi nùù‑ní. Vàchi nú cuítâ‑nî, dandu chicá ndiaha icúmî chindeí mii‑ní”, nì cachi‑yà. Ñàyùcàndùá, vichi cudíì inì nú cuítêˋ, vàchi nú ducán, dandu chicá más icúmî nìhìtáhvìˊ ndudu ìì xí Cristu. \v 10 Sàhà ñà‑jaàn, cudíì inì nú còò fuerzíˋ, te ò cánàhá nèhivì xìˊ, te ò yáha ndahvíˋ, te ò taxi néhivì yùhù, te ò yáhi cuàhà vida sàhà mii‑yá, vàchi nú (cuàhà gá ndohí), te còò fuerzíˋ, dandu chicá cuàhà icúmî nìhìtáhvìˊ ndudu ìì xí‑yá. \s1 Ndíà dìsáhà‑xí nì nacani guá ini Pablo sàhà nèhivì xí Dios ñuu Corinto \p \v 11 Cunaha‑nsiá, na ní ndenihi vàha güéˋ mií xì palabra jaàn, na iin palabra cachí iin tè‑cùmánì nì sandua. Doco fuerza nì cachì ducán sàhà ñà‑ndùá (cachí) mii‑nsiá sàhí. Vàchi mii‑nsiá nduú ana ndiá ìcà tavà xì tnùñuhu xí nì cùí. Mate ni cachí‑ndà còò ni‑iñàha ndiaíˋ, doco siquiera dava‑ni ndiaíˋ xì nèhivì cachí guâ xì‑nsiá nduú‑né apóstol xi mii‑yá. \v 12 Vàchi na ní sa‑ìe xì‑nsiá, cuàhà gá milagru fuerte nìsa quide. Cuàhà gá iñàha ñà‑ndulocó nèhivì nì quide, te cuàhà gá nì quidandee stná inì (na ní xinì cuàhà vida). Ñàyùcàndùá, sàhà nsidaámà vàtùni cundaà inì‑nsia divi ana nì techuún mii‑yá nduí. \v 13 Nacua siempre quidé xì nèhivì xí Dios inga ñuu, divi ducán nìsa quida stnáì xì mii‑nsiá. Cuisì imindaa iñàha cónì ndúdává, divi ñà‑cónì tnìí dìhùn xí‑nsiá. Te nú cuàchi nduájàn, dandu sacúndáhvîˋ nùù‑nsiá ñà‑cuicahnú ini‑nsià sàhí, por favor. \p \v 14 Vichi sà‑ìéˋ ñà‑sàì ndé ndoó‑nsiá inga tu, te vichi cundua ùnì xichi. Doco ni‑iñàha mà cáquìn nùù‑nsiá, vàchi màdì ñà‑ìcúmí‑nsiâ nduá cuú inì sàhà‑xí, còó; mii‑nsiá cuú inì sàhà‑xí. Vàchi (nahi dèhi xínduu‑nsia, te) có‑quìdá tocar iin dèhe dacáyà biene ndutahvì yuadíhâ. Còó, yuadíhâ quidá tocar dandútâhvì xì biene xi nùù miá. \v 15 Ñàyùcàndùá, dispuestu iéˋ quide ndéni gastu nì cui sàhà ñà‑vàha xi anima‑nsià, dècuèndè vida xi cuàha stnáì nú iá necesidad. Doco ñà‑ndùá xiníˋ, mate ducán chicá más cuú inì sàhà‑nsiá, doco chicá menos cuú ini mii‑nsiá sàhí. \p \v 16 Dava stná nèhivì, cachí‑nè sàhí ñà‑ndáà nduá, cónì tnìí dìhùn xí‑nsiá, doco ñà‑cuàhà guá maña icúmî, ñàyùcàndùá, inga modo nì sahnìndahvíˋ mii‑nsiá, cachí‑nè. \v 17 Doco ¿a ní sahnìndahví ndise mii‑nsiá na ní techuín nèhivì nì sàà nùù‑nsiá? (Còó.) Te ¿a ní candiaa‑nè dìhùn xí‑nsiá? (Còó.) \v 18 Nì sacundahvíˋ nùù Tito (ñà‑cùhùn‑nè) ndé ndoó‑nsiá, teayùcàndùá cutnáhâ‑né xì inga ñani‑ndà nì sàà. Doco ¿a ndísá nì sahnìndahví‑nè mii‑nsía? (Còó.) Amádi iin‑ni nì quida stná‑nè nahi yùhù, vàchi iin‑ni nihnú stná ini‑nè nahi yùhù. \p \v 19 Vihini tuxí inì‑nsia cuisì cáhìn ducán sàhà‑ñá ndòo vàha tu‑nsi xì‑nsiá. Doco còó. Indéhe Dios, ináhá‑yâ nansa cachíˋ, te ndácùcahan stnáì Cristu. Cuisì sàhà ñà‑nacuàhandee inì mii‑nsiá, ñàyùcàndùá tiaí nsidaa ñà‑yòhó, ñani màní. \v 20 Doco yúhîˋ sàhà‑nsiá còtó sàì yucán, te mà cúdíì gá inì sàhà ñà‑ndùá quidá‑nsiá, te ò mii‑nsiá, mà ndóo stná inì‑nsia sàhí. Ndisa, yúhîˋ sàhà‑nsiá, còtó sàì, te ndoó‑nsiá náâ tnahá‑nsiá, cúmbìdia inì‑nsia, dacuídà stnahá inì‑nsia, te ò ndeníhí ndiaha gá‑nsià mii‑nsiá, te ò dandahví tnahá‑nsiá, te xítnùhu tnahá‑nsiá, te ò cucuádû‑nsià, có‑xìcánúú víi gá‑nsià. \v 21 Ndisa, yúhîˋ, còtó sàà tui, te ndòo cahin nùù Dios. Nacání gá inì ñà‑vihini cundoo nècuàchì nì quida cuàchi sà‑ìá quìvì, te tàñáha ga naxicocuíìn ini‑nè sàhà‑ñá. Ndisa icúmî coi tnùnsí ini sàhà‑né nú tàñáha ga cuu‑ne arrepentir sàhà cuàchi nì quida‑ne, a sea nì càhàn‑nè xì ana cónì nándàhà xì‑né, te ò iá viciu xi‑ne, te ò ní quida‑ne inga ñà‑sìquini. \c 13 \s1 Nansa nì cachi Pablo na ní dàxínu‑ne carta yohó, cuidadu ni cúndóó‑ndá màsà quídá ndevàha‑nda, cachí‑nè \p \v 1 Vichi cunduu ùnì xichi sáì ndé ndoó‑nsiá. Te nú sànì sàì, (te quesáhá‑ndá ndatnúhú‑ndá sàhà ana có‑quìdá víi), dandu fuerza nduá cundoo ùì ò ùnì testigu, dandu cundaà ini‑ndà índù ñà‑ndùú ñà‑ndácuisì. \v 2 Te vichi iá stná ñà‑ndùá cuníˋ cachì xì nsidaa nèhivì nì xida cuàchi antes, te ni cúníní stná nsidaa gá‑nsià, vàchi nacua nì cachì na ní sàhìn visita ùì mà, ducán cachí stnáì vichi mate xica iéˋ; nú ni sáì, mà dácâcui ni‑iin nèhivì (xiñuhu conseju). \v 3 Ducán icúmî quide, vàchi xícàn‑nsià iin seña cundaà inì‑nsia, a ndísá divi Cristu nì sàha xí derechu ñà‑càhìn xì‑nsiá ducán, á coó. Cunaha‑nsiá, màdì débil iá mii‑yá ana dàndàcù‑xì nùù‑ndà, còó; quidá‑yá poder xi‑ya nùù‑ndà. \v 4 Mate na ian débil nì ìa‑ya na ní chituu‑tèyá nchìca cruz, doco vichi, còó. Itiácú‑yà vichi sàhà poder xi ndudu ìì xí Dios. Ñàyùcàndùá, stná nsiùhù, mate còò stná fuerza xi‑nsi nahi Cristu daa, doco sàhà poder xi‑ya icúmí‑nsî cutiacu gà‑nsì ñà‑chindee‑nsí mii‑nsiá. \p \v 5 Nacani vàha inì‑nsia, a xiníndísâ ndisa‑nsia mii‑yá, á coó. Cundehè váha‑nsia anima‑nsià. Xiñuhu cuàha‑nsia cuenta ñà‑ìnácáá Jesucristu ini anima‑nsià. Doco te nú còò‑yá, dandísá, có‑ndùú‑nsiá nèhivì sànì natùi nùù‑yá. \v 6 Doco cahnú gà Dios vàtùni cundaà inì‑nsia sàhà nsiùhù ñà‑ndùú‑nsí nècuàchì sànì natùi nùù‑yá. \v 7 Te vichi xícàn tàhvì‑nsí nùù‑yá sàhà‑nsiá ñà‑màsà quídá‑nsiá ni‑iin falta. Doco có‑càchí‑nsì ducán sàhà ñà‑cutuxi ini‑nsià vàha ga nsiùhù. Cuisì cuní‑nsì quida‑nsia ñà‑ìá viì, mate vihini mà sáà‑nsià cundaà vàha inì‑nsia ñà‑sànì natùi stná‑nsì nùù‑yá. \v 8 Doco nú ñà‑ndácuisì nduú palabra chináhá‑nsì, dandu mà cúí cadi nèhivì nùá, cuisìá cui quidañuhu‑néà, te dacuítià‑nèà. \v 9 Te nsiùhù, mate nduú‑nsí nahi nèhivì còò ni‑iñàha‑xi, doco cudíì ini‑nsì sàhámà; cuisìá cuní‑nsì ñà‑cucumi‑nsiá iin fe fuerte. Te iin‑ni icúmí‑nsî càcàn tàhvì gá‑nsì nùù‑yá sàhà‑nsiá ndè cachi sàà‑nsia nduhiì dahuun inì‑nsia. \p \v 10 Cunaha‑nsiá, cuàhìn dasáì carta yohó nùù‑nsiá na tañáha ga sàì nàcòtì‑nsià, còtó sàì, te icúmî dandacú ndeí nùù‑nsiá. Vàchi ñà‑ndáà nduá, iá derechu xi sànì nìhí nùù Stoho‑ndà Señor, doco cuisì sàhà ñá‑nacuàhandee inì mii‑nsiá nduájàn, màdì sàhà‑ñá quida quini xì‑nsiá. \p \v 11 Vichi, ni yáha vàha nsidaa‑nsiá, ñánì. Quida‑nsia lucha quida viì‑nsiá nicanicuahàn. Te màsà cúhúún inì‑nsia. Iin‑ni ni cúníhnú stná ini nsidaa‑nsiá, te cundoo manì‑nsiá, dandu icúmí Dios cutnahá ndisa‑ya xì‑nsiá. (Ansivéhé‑yâ), cuú ini‑yà sàhà‑ndà, te danácòo dadí ndiaha‑yá ini‑ndà. \p \v 12 Nacasàhú stnahá víi‑nsiá ñà‑xínduu‑nsia nèhivì ìì xí‑yá. \v 13 Te nsidaa stná nèhivì xí‑yá ndoó yohó, cásàhú stná‑nè xì‑nsiá. \p \v 14 Vichi ni cúcúmí‑nsiâ cuàhà gracia xi Stoho‑ndà Jesucristu. Te ni sáà stná‑nsià cundaà inì‑nsia ñà‑cuàhà guá cuú ini Yua‑nda Dios sàhà‑ndà. Te nicanicuahàn ni cútnáhâ stná Espíritu Ìì xí‑yá xì nsidaa‑nsiá. Amén.