\id 1TI \h 1 TIMOTEO \toc1 Tutu Nuu Nì Tiaa San Pablo nùù Timoteo \toc2 1 TIMOTEO \toc3 1 Ti. \mt1 Tutu Nuu Nì Tiaa San Pablo nùù Timoteo \c 1 \p \v 1 Yùhù nduí Pablo, te cásàhúì xì mii‑ní Timoteo. Yùhù nduí iin apóstol xicánúú chuun xi Stoho‑ndà Jesucristu, vàchi ducán nì chitnùní ini mii‑yá xì Yuamánì‑yá, divi ana nì dàcácu xi‑nda, te vichi iá ndisa tnùndé ini xi‑nda nùù‑yá. \v 2 Te vichi tiaí tutu yohó nùù mii‑ní Timoteo, vàchi sànì xinindisá stná‑ní (ichì‑yá), te quidá ndísê cuenta nahi dèhi nduu‑ní. Pues vichi xícàn tàhví nùù Yua‑nda Dios xì Stoho‑ndà Jesucristu ñà‑nì cùní mànì‑yá mii‑ní. Ni cúndéhe ndahví‑yà mii‑ní, te iin‑ni ni coo‑ní contentu xícàn tàhví. \s1 Ñà‑ndùá nì cachi Pablo xì Timoteo sàhà nèhivì chináhá iin ichì có‑ndùú ndisa ichì Jesús \p \v 3 Na ní quihin ichì cuàhìn ladu Macedonia, nì xìquèn ñà‑ndòo chii gá‑nî ñuu Éfeso sàhà ñà‑cachì‑ní xì dava tiàa yucán ñà‑màsà chínáhá gà‑nè ñà‑có‑ndùú ñà‑ndáà. (Pues nacua nì cachì xì‑ní daa, divi ducán quida‑ní vichi.) \v 4 Cachì‑ní xì‑né ñà‑màsà ndúlócô‑nè sàhà cuentu nacání nèhivì, ni sàhà stná lista xi cuàhà xìì‑ndà, vàchi còò fin xi ñà‑jaàn, te còò stná ni‑iin chuun vàha quidá stná, cuisì ñà‑dacuáà xì nèhivì nduá. Ni có‑chìndéâmàndó cunucuachi víi‑nda nùù Dios, vàchi cuisì fe xi‑nda nduá chindéé xí‑ndá quida‑nda ducán. \p \v 5 Doco ¿índù‑ñá dìsáhà‑xí sànì sàcùnaha‑nda chivàha‑nda palabra ìì xí‑yá? Pues divi sàhà ñà‑ndundoo cuàchi anima‑ndà, dandu cunihnu viì ini sàxìnítnùní‑ndà, te cunihnu vàha ndisa ini‑ndàyá, vàchi nú ducán, dandu sàà stná‑ndà cucuu stnahá ndisa ini‑ndà sàhà‑ndà. \v 6 Doco dava nèhivì, có‑quìdá‑né cumplir ducán, ñàyùcàndùá, sànì tùcù‑nè inga ichì, te vichi ndoó‑né cáhàn cáhàn‑nè chináhá‑nè nèhivì, doco còò ni‑iñàha níhì ndèè‑né. \v 7 Maestru chináhá viì xì ley ìì nduú‑né cahan‑né, doco ni mii‑né có‑cùndáà ini‑nè ñà‑ndùá dacuahá‑né, mate ndee gá cáhàn‑nè (xì nèhivì). \p \v 8 Ináhá‑ndá, vàha ndisa ley xi mii‑yá, doco nú cuàhàn‑ndà chinaha‑ndàñá, dandu xiñuhu chinaha‑ndà nacua ndiá ìcà‑ndà. \v 9 Te ináhá stná‑ndà cónì cúyúcún ley mà sàhà‑ñá cadià nùù nècuàchì nihnú ndàcuisì inì‑xi; còó. Sàhà‑ñá cadià nùù nèhivì cuáchi, ñàyùcàndùá nì cuyucàn. Vàchi ndoó nèhivì nihnú chicúehè inì‑xi, có‑ìníní‑né ley xi‑ya, vàchì cahíchì ini‑nè ley mà, te quidá ndevàha‑ne cuàchi. Malu‑nè, vàchi có‑ndùlócô‑nè sàhà ichì‑yá. Dava‑ne, dècuèndè caní stná‑nè ana sahnú xí‑né, te ò sahní stnahá‑né. \v 10 Tùha‑ne cundoo ñahà xí‑né. Te ò dava‑ne nduú tiàa nihnú inì‑xi na ian nihnú ini nècuàchì ñahà, te dava‑ne, xidácuíhná stnahá‑né; tnuhu gá stná dava‑ne; có‑câhàn sahnú‑né. Sàhà nsidaa nècuàchìmà nì cuyucun ley ìì xí Dios, sàhà‑ñá màsà quídá gá‑nè ñà‑ndùá sànì cachì jaàn, te ò ndéni iñàha có‑ìá nacua cachí palabra ìì. \p \v 11 Te palabra mà, divi nduú razón ndiaha cáhàn yùhù; vàchi nùù Dios ndiaha xi‑nda sànì nìhìtáhvìˊ ñà‑càhìn razón mà xì nèhivì. \v 12 Te vàtùni nì nìhìndèí quide chuun jaàn, vàchi nì nacuàhandee ini‑yà yùhù. Ñàyùcàndùá, naquímánìˊ mii‑yá, divi Stoho‑ndà Jesucristu. Ansivéhé‑yâ, nì ndenihi‑ya yùhù ñà‑ndùí iin nècuàchì seguru, te ñàyùcàndùá nì sàha‑ya yùhù chuun ndiaha jaàn. \v 13 Yùhù, ndisa, antes nì sacahàn ndevàhi dìquì‑yá, te nìsa quida quini xì nèhivì xí‑yá; yáha ga dana nìsa ìe. Doco nì indehè ndahví‑yà yùhù, vàchi sàhà‑ñá cónì‑cúndáà inì, ñàyùcàndùá nìsa quide ducán, vàchi tàñáha ga sàì cunindisé. \v 14 Dandu cuàhà gá nì sàhatahvì Stoho‑ndà Jesucristu gracia xi‑ya, te nì nìhí nì xinindisé mii‑yá; nì quesahí cuú inì sàhà‑yá. \v 15-16 Vàchi nì nuu‑ya ndè ñuhìví yohó sàhà‑ñá dacácu‑ya ndohó nècuàchì iá cuàchi‑xi. Palabra ndàcuisì nduájàn, te nsidaa‑nda xiñuhu cunindisa‑ndañá. Te yùhù, mate nècuàchì chicá malu nì sandui, doco nì indehè ndahví‑yà yùhù. Te ¿índù chuun? Divi sàhà‑ñá cundaà ini nèhivì ñà‑cuàhà guá quidándéé ini‑yà sàhà iin ana chicá (có‑quìdá víi). Dandu nèhivì vàxi después, cunindisá stná‑nè mii‑yá nacua nì quida yùhù, te cucumi stná‑nè vida ndiaha nicanicuahàn. \v 17 Sàhà nsidaájàn, nicanicuahàn xiñuhu tavà‑ndà tnùñuhu xí‑yá, te naquimanì stná‑ndàyá, vàchi único ana cusáhnû nicanicuahàn nduú‑yá; mate có‑tùí‑yá cundehè‑ndà, doco iin‑ni iá‑yà nicanicuahàn. Mindalini Dios nduú‑yá, te nchichí sàstnùhù‑yá. \p \v 18 Nahi dèhi nduu‑ní, Timoteo, te chináhî mii‑ní ñà‑quida‑ní nacua sànì cachì xì‑ní. Te divi ducán nì cacachi stná razón ndiaha nì quixi nùù Dios daa, te nì cachitnùha sàhà‑ní. Ñàyùcàndùá, nsinuu vàha inì‑ní ñà‑ndùá nì cachi palabra mà, vàchi sàhámà vàtùni nìhì‑ní cuahàndee gá inì‑ní (sàhà chuun ìì xí‑yá), na ian sáhandee fuerte ini iin soldadu quidá víi chuun‑xi, ducán quida‑ní. \v 19 Màsà nácóó‑nî ñà‑xìníndísâ víi‑ní. Cunsìhi inì‑ní sàhà anima‑ní ñà‑nì còó víiá, vàchi dava nèhivì, sàhà‑ñá có‑ndùlócô‑nè sàhà anima‑nè, ñàyùcàndùá có‑xìníndísâ víi gá‑nè. Te ñà‑jaàn ndisa nduá tnùndoho. \v 20 Ùì tiàa sànì quida ducán nduú Himeneo xì Alejandro. Ñàyùcàndùá, sànì nacoo dahuin‑nè ñà‑coo‑ne ndahà ñà‑malu áma sáà‑nè cundaà ini‑nè ñà‑mà váha càhàn ndevàha‑nda sàhà ichì Dios. \c 2 \s1 Ñà‑ndùá nì cachi Pablo sàhà nansa càcàn tàhvì‑ndà nùù Dios \p \v 1-2 Primeru cachíˋ xì‑ní ñà‑xìñùhù càcàn tàhvì‑ndà nùù Dios sàhà nsidaa nèhivì. Cuàhà gá càcàn tàhvì‑ndà sàhà nècuàchì cusáhnû nùù ñuu‑ndà xì sàhà stná nsidaa ana nihí chuun. Càcàn tàhvì‑ndà sàhà nsidaa‑né áma chindee Dios‑nè. Te naquimanì stná‑ndà mii‑yá sàhà‑né áma níhì‑ndà cundoo cuéyàà‑ndà ñuhìví, còò ni‑iñàha màsà yáha‑nda, te iin‑ni cahvi víi‑ndayá, dandu quida viì‑ndà nacua ndiá ìcà‑ndà. \v 3 Vàchi nsidaámà, chuun vàha nduá nùù Dios, te divi nduá cudíì ini‑yà sàhà‑xí. Mii‑yá nduú ana nì dàcácu xi‑nda, \v 4 te cuní stná‑yà càcu anima nsidaa stná nèhivì; cuní‑yà sàà stná‑nè cundaà vàha ini‑nè ñà‑ndùú palabra ndàcuisì xí‑yá. \v 5-6 Vàchi imindaa Dios iá, te imindaa ana cáhàn nihni sàhà‑ndà nùù‑yá, divi nduú Jesucristu, vàchi mii‑yá, nì nanduu‑ya iin nèhivì, te nì sàha‑ya vida xi‑ya nì xìhì‑yà cuenta xi nsidaa‑nda sàhà‑ñá dàñà‑ndà nùù cuàchi‑nda. Ndoó testigu, te sàhámà meru tiempu vàha nì dàtúi‑ne palabra mà nùù nèhivì. \v 7 Ñàyùcàndùá, nì ndacu nuù stná yùhù ñà‑cacanui cachítnùhi xì nèhivì palabra mà. Ñà‑ndáà nduá cachíˋ, có‑ndùá tnùhu, ináhá Cristu, divi nùù mii‑yá nì nìhí chuun ma ñà‑chinahì nèhivì nsidaa ñuu nansa iá palabra ndàcuisì ndiá ìcà‑né cunindisá‑né. \p \v 8 Nsidanicuú lugar (ndé natácá‑nsià), yùhù cuníˋ càcàn tàhvì nècuàchì tiàa nùù Dios. Doco nú cuàhàn‑nè càcàn tàhvì‑né nùù‑yá, te chitanini‑ne ndahà‑né (nùù‑yá), dandu ni cúndúú‑né nèhivì iá ndoo anima‑xi, nèhivì có‑xîdà inì‑xi; ni màsà cúndúú stná‑nè nèhivì xiní ùhì stnahá. \v 9 Te nècuàchì ñahà, cuisì estilu iá viì ni coó sìcoto ndixí‑né, iin estilu có‑ndâa quini, iin modo mà cuítnùhu nèhivì‑né. Te màsà (dáyâha‑ne) natnii vico‑né dìnì‑né, ni màsà ndúcútú cuáhà‑né xì oro, ò yùù mina, ò vestidu (yáha ga ndiaá). \v 10 Còó, anima‑nè ni coó víi chicá vàha sàhá ducán quida‑ne cuàhà obra, vàchi ducán xiñuhu quida nsidaa ñahà cachí cahvi ndisa xi Dios. \v 11 Te na ndoó‑né iníní‑né chináhá nèhivì (palabra xi‑ya), dandu ni cúndóó dadí‑né, te ni quidá‑né cumplir ñà‑ndùá cachí palabra mà. \v 12 Te có‑sâhi chinaha nècuàchì ñahà, ni có‑sâhi dandacú stná‑nè iin chuun nùù nècuàchì tiàa; còó. Icúmí‑nê cundoo dadí‑né. \v 13 Vàchi dihna nècuàchì tiàa Adán nì quidavàha‑ya, màdì nècuàchì ñahà Eva. \v 14 Te màdì Adán nduú ana nì dàndàhví (ñà‑malu), còó; nècuàchì ñahà nduú ana nì xinindisá tnùhu xi‑sì, te ducán nì xida cuàchi‑ne. \v 15 Doco iin nècuàchì ñahà quìvì vichi, nú iin‑ni xiníndísâ víi‑né, te cuú ini‑nè sàhà (nècuàchì vehe‑ne), dandu vàtùni càcu‑ne na túinuù méè xi‑ne ñuhìví. Doco iin‑ni ni coó sahnú ini‑nè, te coo ìì stná ini‑nè, dandu càcu‑ne na quesaa méè xi‑ne. \c 3 \s1 Índù clase nèhivì xiñuhu cunduu iin tiàa cunuù núù nèhivì xí Dios \p \v 1 Nú cuní iin tiàa nìhì‑né chuun cunuù‑né nùù nèhivì xí Dios, dandu vàtùni, vàchi ñà‑ndáà nduá, iin chuun ndiaha nduá. \v 2 Ñàyùcàndùá, nècuàchì cuàhàn nìhì chuun cunuù mà, icúmí‑nê cunduu‑ne iin nèhivì còò falta xi, iin nèhivì imindaa nècuàchì vehe‑xi. Xiñuhu cunduu‑ne nècuàchì sahnú inì‑xi, iin nècuàchì iá tnùñuhu‑xí; màsà cúndúú‑né nècuàchì quidá escándalo. Te xiñuhu stná ñà‑cunduu‑ne iin tiàa cudíì inì‑xi dayáha visita vehe‑ne. Te xiñuhu stná cunduu‑ne ana tùha chinaha vàha xi nèhivì. \v 3 Màsà cúndúú‑né nècuàchì tùha xìni, ò iin nècuàchì tùha cani stnahá, còó; nècuàchì vàha inì‑xi ni cúndúú‑né, nècuàchì mànì inì‑xi. Te màsà cúndúú‑né iin ana tùha nàá stnahá, ò iin ana tòó xì dìhùn. \v 4 Iin tiàa dandacú víi nùù nèhivì vehe‑xi ni cúndúú‑né; xiñuhu cunini viì dèhe‑ne, te ni coó stná tnùñuhu xán nùù‑né. \v 5 Vàchi nú mà túha iin tiàa dandacú víi‑né nùù nèhivì vehe‑ne, dandu mà cúí cunuù víi stná‑nè nùù nèhivì xí Dios. \v 6 Te cuidadu ni coó stná‑ní ñà‑màsà cúndúú‑né iin ana làcà saa‑ní nì quihin ichì‑yá, còtó cutuxi ini‑nè cuàhà gá ndiaá‑nè, vàchi nú ducán, ñà‑sànì xidacuàchi‑ne cundua nacua nì cuu xi ñà‑malu. \v 7 Daaní, ni cúndúú stná‑nè iin ana icúmí tnùñuhu nùù dava ga nèhivì ñuu‑nè; vàchi nú có‑quìdá víi‑né nùù nècuàchì ñuu‑nèmà, dandu mà úhì daquée cuàchi nècuàchìmà dìquì‑né, te ducán ñà‑sànì quida ñà‑malu ganar cundua. \s1 Índù clase nèhivì cunduu nècuàchì nìhì chuun xinúcuáchí nani diácono \p \v 8 Daaní, stná nècuàchì xinúcuáchí dasán obra, ni cácúndúú stná‑nè nècuàchì tnùñuhu, nècuàchì cumplidu ndisa. Màsà cúndúú‑né nècuàchì xihí cuáhà vinu; ni màsà cúndúú stná‑nè nècuàchì cuú inì‑xi sàhà dìhùn; còó. \v 9 Xiñuhu cunduu‑ne nècuàchì cúnsìhi inì‑xi sàhà anima‑xi ñà‑nì còó víiá. Te iin‑ni ni cúnchícùn stná‑nè ndudu ìì nì dàtúi Dios nùù‑ndà ñà‑cunindisa‑nda. \v 10 Te nú cuàhàn‑nè cunucuachi‑né ducán, dihna xiñuhu quidachuún chii‑né chuun ma, dandu nú còò ni‑iin falta xi‑ne, dandu vàtùni ndòo ndisa‑ne xì cargu mà. \v 11 Stná nècuàchì ñahà (cunucuachi ducán), xiñuhu cunduu stná‑nè nècuàchì tnùñuhu, màdì nècuàchì tùha cuitnùhu, còó; nècuàchì sahnú inì‑xi ni cúndúú‑né, nècuàchì mà túha dandahví ni‑iyuhu. \v 12 Nècuàchì tiàa xinúcuáchí, mindaa ñahàdìhí‑nè ni cúcúmí‑nê, te ni cúndúú stná‑nè ana dandacú víi nùù dèhe‑xi, xì nùù nsidaa gá nèhivì vehe‑ne. \v 13 Vàchi nú ni cúnúcuáchí vîi‑nda chuun xi mii‑yá, dandu nìhì‑ndà iin gradu ndiaha (nùù‑yá), te nìhì stná‑ndà ñà‑mà yúhî gà‑ndà càhàn‑ndà sàhà Jesucristu, nansa xiníndísá‑ndáyâ. \s1 Nansa nì cachi Pablo ndíà dìsáhà‑xí nì tiaa‑ne carta yohó \p \v 14-15 Yàchì sàì jaàn ndé iá‑nî cahín, doco nú ni cueé cuàhí coi yohó, dandu siquiera sànì tiai iin ùì iñàha ñà‑cundaà vàha inì‑ní nansa cacanuu vàha‑ní. Vàchi ndohó, iin‑ni nèhivì nihnú vàha ini xì Dios xínduu‑nda; te mii‑yá, mindaa ana itiácú nicanicuahàn nduú‑yá. Te sànì cana‑ya nsidaa‑nda ñà‑cunduu‑nda nèhivì xí‑yá. Te icúmí stná‑ndà palabra ndàcuisì xí‑yá, ñàyùcàndùá inúù‑ndàñá, te ndiaá‑ndàñá. \v 16 Ndisa, ñà‑ndáà nduá, ndiaha gá palabra sànì dàtúi‑ya nùù‑ndà, vàchi nacáníá nansa nì nanduu‑ya nèhivì, te nì xini nèhivì ñuhìví‑yà. Te sàhà Espíritu Ìì nì cundaà ini‑nè, còò falta xi‑ya. Daaní, stná ángel xi‑ya, nì xini stná‑nèyà, dandu nì dàcuítià nèhivì razón sàhà‑yá mahì nèhivì ndoó cuàhà ñuu ñuhìví yohó, te cuàhà gá‑nè nì xinindisá stná xì‑yá. Daaní, mànuhù‑yá ansivi ndè gloria xi‑ya. \c 4 \s1 Nansa coo palabra tnùhu cuìtià na sáà quìvì xìnu tiempu yohó \p \v 1 Claru cachítnùhu Espíritu Ìì xí Dios nansa icúmí coo quìvì xìnu tiempu yohó. Dava nèhivì, dècuèndè sàà‑nè nacuaà‑né ñà‑ndùá xiníndísâ‑né, cachí‑yà, dandu cunchicùn‑nè ñà‑tnùhù cacachi ñà‑malu, vàchi cunindisá‑né nacua cuníà cunindisá‑né. \v 2 Te tiàa icúmí dacuaha‑xi‑né ducán, vàha gà‑te datiaá‑te, doco tnùhu cundua cachì‑te. Mà cúí gá mànìhì ínì‑te índù chuun nduú iin chuun vàha, vàchi mà cúú gá sàxìnítnùní‑te sentir, na ian (xíhì) iìn quisì ndé dúcùn tnuni. \v 3 Te cuàhàn‑te cachì‑te xi nèhivì ñà‑cuàchi nduá cucumi‑nda ñahàdìhí‑ndà, te cuàchi nduú stná ñà‑caxì‑ndà dava ñà‑ndùá saxí‑nda, cachì‑te. Doco nsidaa ñà‑ìtiácú‑ndà, ñà‑ndùá nì quidavàha Dios nduá; nùù mii‑yá vàxan, ñàyùcàndùá vàtùni cutiacu‑ndàñá nú naquímánì‑ndàyá sàhà‑ñá, vàchi xiníndísá‑ndá (ichì‑yá), te ináhá‑ndá ñà‑ndùú palabra ndàcuisì. \v 4 Vàchi nsidaa ñà‑ndùá nì quidavàha‑ya, iá viìá. Te màsà cáhîchì ini‑ndà ni‑iñàha nì quidavàha‑ya, vàtùni iá nsidaá nú ni náquímánì‑ndàyá sàhà‑ñá. \v 5 Vàchi sàhà palabra nì cachi‑yà xì sàhà stná ñà‑nàquímánì‑ndàyá, ducan sáà ñà‑cutiacu‑ndà ndee vàha‑ña nùù‑yá. \s1 Ñà‑ndùá nì cachi Pablo xiñuhu quida iin ana dacuaha‑xi nèhivì nchícùn ichì‑yá \p \v 6 Palabra nì cachì xì‑ní jaàn cachi stná‑ní xì nsidaa nèhivì iin‑ni xícahvi xi Yua‑nda Dios ducán. Dandísá cunduu‑ní iin ana xinúcuáchí víi nùù Jesucristu, te chicá ndufuerté anima‑ní ñà‑xìníndísá vàha‑ní, te nchícùn‑ní dàñùhù iá viì mà. \v 7 Doco màsà ndúlócô‑nî sàhà cuentu có‑ndiàá, ò sàhà creencia‑ni. Còó, ñà‑ndùá xiñuhu nduú ñà‑fuerte cuàhandee inì‑ní cunihnu inì‑ní cuisì ichì mii‑yá. \v 8 Cunaha‑ní, nú fuerte ni quida‑nda iin ejerciciu, dandu chindeámà iquìcúñú‑ndà iyuhu. Doco nú fuerte nihnú ini‑ndà ichì‑yá, ñà‑jaàn ndisa, nsidanicuú modo chindeámàndó, vàchi ducán nìhì‑ndà iin vida ndiaha na ndoo‑va‑nda ñuhìví yohó, xì stná na cundoo‑nda inga ñuhìví. \v 9 Palabra ndàcuisì nduá yohó, te nsidaa‑nda ndiá ìcà‑ndà cunindisa‑ndañá. \v 10 (Pues sàhà‑ñá nduámà ñà‑ndácuisì), ñàyùcàndùá sáhandee ini‑ndà quida viì‑ndà (chuun ìì xí‑yá) mate quidá quíní nèhivì xì‑ndà, vàchi mii‑yá, nicanicuahàn itiácú‑yà, te sàhámà iá tnùndé ini xi‑nda nùù‑yá, vàchi tùha‑ya dacácu‑ya nsidaa clase nèhivì, ñàyùcàndùá nú nduu‑nda nèhivì xiníndísá‑xí‑yâ, dandu ináhá‑ndá vàtùni càcu viì‑ndà nùù‑yá. \p \v 11 Divi palabra jaàn icúmí‑nî dacuaha‑ní nèhivì, te chinaha‑nínè quida‑neà. \v 12 Te mii‑ní tu, xiñuhu (quida viì stná‑ní), màdí cachíchì ini nèhivì mii‑ní ñà‑ndùù‑ní iin nècuàchì chìì. Ñàyùcàndùá, càhàn viì‑ní xì‑né; te cacanuu viì‑ní. Te ni cúcúú stná inì‑ní sàhà nsidaa ñanìtnaha‑ní. Te siempre cunihnu vàha inì‑ní mii‑yá, vàchi ducán cundiaà‑ní anima‑ní. Daaní, nú indéhe nècuàchì xiníndísâ gá ñà‑iin‑ni quida‑ní nsidaájàn, dandu vàtùni quida stná‑nè ducán. \p \v 13 Mate cuéì dandu sàì ndé iá‑nî, iin‑ni quida‑ní seguir cahvi‑ní tutu ìì, te iin‑ni ni nácuàhandee inì‑ní nèhivì, te dacuahá stná‑nínè (na natácá‑nsià jaàn). \v 14 Te nsinuu stná inì‑ní ñà‑ìá iin ñà‑ndùá nì nìhìtáhvì‑ní (nùù Dios) daa na ní chitàndòó nècuàchì sahnú ndahà‑né dìnì‑ní, te nì càhàn‑nè xì‑ní razón ndiaha xí‑yá. Ñàyùcàndùá, iin‑ni quida‑ní ñà‑ndùá sànì nìhìtáhvì‑ní quida‑ní. \p \v 15 Nsidaa ñà‑ndùá cachíˋ xì‑ní yohó, nsinuu vàha inì‑níà; iin‑ni cunihnu vàha inì‑níà, dandu cundaà ini nèhivì ñà‑chicá más sànì cutùha‑ní cunchicùn viì‑ní ichì‑yá. \v 16 Te cuidadu coo‑ní xì mii‑ní (ñà‑quida viì‑ní), te cuidadu coo stná‑ní ñà‑màsà dácuáhâ ndevàha‑ní nèhivì. Dandu nú iin‑ni ni quida‑ní nsidaa ñà‑yòhó, vàtùni càcu‑ní nùù Dios, te càcu stná nèhivì iníní xí ñâ‑ndùá chináhà‑ní. \c 5 \s1 Modo ndiá ìcà‑ndà càhàn‑ndà xì nècuàchì iá falta‑xi na sáha‑ndané ichì váha \p \v 1 Nú ni quidá iin nècuàchì sahnú iin falta, màsà cánàhá ndevàha‑nda xi‑né. Còó. Càhàn viì‑ndà xì‑né na ian cáhàn‑ndà xì iin yua‑nda. Te nú tiàa chii nduú ana iá falta xi, dandu càhàn viì‑ndà xì‑né na ian iin ñani‑ndà nduú‑né. \v 2 Te nú nècuàchì ñahà sahnú nduú ana (sáha‑nda ichì váha), dandu càhàn viì stná‑ndà xì‑né na ian dihi‑nda nduú‑né; te ò nú nècuàchì ñahà chìì nduú‑né, dandu càhàn tnùñuhu‑nda xi‑né iin modo viì na ian ni cúndúú‑nè iin cùha‑nda. \s1 Nansa xiñuhu chindee‑nda tnaha‑nda nú yâha ndahví‑nè \p \v 3 Nú ndoó nècuàchì ñahà nì xìhì iì‑xí, dandu dacútiácú‑nsià nècuàchìmà, nú ndisa (còò tnaha‑ne cundehè‑né nùù‑xí). \v 4 Doco nú ndoó dèhe‑ne, ò déheñani‑né, dandu xiñuhu cundaà ini nècuàchìmà ñà‑ndìá ìcà‑né quidañuhu‑né tnaha‑nemà, te nachindee‑né ana sahnú xí némà, vàchi cunduamà iin obra vàha nùù Dios, iin obra cudíì ini‑yà sàhà‑xí. \v 5 Doco cunaha‑nsiá, nú nècuàchì cuaán ndisa nduú‑né, te còò tnaha‑ne cundehè‑né nùù‑xí, dandu cuisì Dios cundéé ini‑nè, te iin‑ni xícàn tàhvì stná‑nè nùù‑yá ndui te ñuú. \v 6 Doco nú tucu nihnú ini‑nè, te cuisì cudíì ini‑nè quida‑ne ñà‑ndùú gustu xi mii‑né, dandu mate itiácú‑nè, doco ñà‑sànì ndañuhu vida ndiaha xí‑né nduá. \v 7 Nsidaa palabra jaàn chinaha vàha‑ní nsidaa compañeru‑ní sàhà‑ñá màsà quídá‑né ni‑iin falta, te ducán nìhì nèhivì nansa daquée cuàchi‑ne dìquì‑ndà, \v 8 vàchi cunaha‑ní, chuun cahnú nduá chindee‑nda tnaha‑nda, te chicá más cahnú chuun nduú ñà‑chindee‑nda nèhivì meru vehe‑nda, vàchi nú coó, dandu ñà‑sànì nacuaà‑ndà ichì Dios nduá, te chicá quini queá nùù modo xi nècuàchì có‑xìníndísâ. \s1 Ñà‑ndùá nì cachi Pablo quida nèhivì xí Jesús na cuáhàn‑nè tavà‑né lista xi nècuàchì ñahà sahnú nìhì xì ayuda \p \v 9 Cuisì nècuàchì cuaán sànì xìnu ùnì dico (60) cuìà ni cúndúú ana nàcàva nùù lista, cuisì ana nìsa ìa xi imindaa nsì‑iì‑xí. \v 10 Te ni cúndúú stná‑nè iin nècuàchì ináhá‑nsiâ nì quida cuàhà obra. Xiñuhu cundaà inì‑nsia a ní dàcuàhnú víi‑né luchi cuati, te ¿a túha stná‑nè quidañuhu víi‑né nèhivì sáà vehe‑ne? ¿A túha stná‑nè cunucuachi‑né nùù dava ga nèhivì xí Dios, mate chuun cuati luha nduá? Te ¿a túha stná‑nè chindee‑né nècuàchì yáha tnùndoho, te ò ndéni nèhivì ní cui yáha ndahví? Nú ducán quidá‑né, dandu vàtùni nàcàva stná‑nè nùù lista xi nèhivì (chindee‑nsiá). \v 11 Doco nècuàchì chicá cuachi, còó, vàchi (sàhà‑ñá cuachi vá‑né), mà úhì sàà‑ne nacani tucu ini‑nè, te nandòdó‑né (chuun) cuní Cristu quida‑ne, te nandàhà tú‑né. \v 12 Doco iin falta xi‑ne cunduamà, vàchi ñà‑ndùá nì cachi‑nè, sànì nacoo‑neà. \v 13 Nècuàchì chicá cuachi ma, mà úhì cuni dùsàn‑né, te cacanuu xixín‑né vehe vehe. Te màdì cuisì ñà‑jaàn, vàchi cutùha stná‑nè cuitnùhu‑ne, daquíhiyuhù‑né nùù chuun xi nècuàchì dava ga, te cachi‑nè ñà‑có‑ndìá ìcà‑né cachi‑nè. \v 14 Ñàyùcàndùá, yùhù cachíˋ, chicá vàha ni nándàhà ñahàcuàán nú cuachi‑né, te ni cúnsìhi ini‑nè dèhe‑ne, xì chuun vehe‑ne, dandu mà níhìndèè nècuàchì có‑ìá ladu xi‑nda daquée cuàchi‑ne (dìquì‑ndà sàhà nècuàchìmà). \v 15 Vàchi cunaha‑ní, vichi sandoó dava nècuàchìmà sànì tùcù ichì ñà‑malu. \v 16 Ñàyùcàndùá, nú iá iin nècuàchì tiàa xiníndísâ, ò iin nècuàchì ñahà xiníndísâ, te ndoó tnaha‑ne nì xìhì iì‑xí, dandu mii‑né ndiá ìcà‑né chindee‑né nècuàchìmà sàhà‑ñá màsà cóó necesidad cundehè nècuàchìmà nùù tácâ mii‑nsiá. Vàchi nú chindee‑nsiá tnaha‑nsia ducán, dandu vàtùni sàà‑nsià chindee‑nsiá nècuàchì cuaán iá ndisa necesidad xi. \s1 Nansa xiñuhu quidañuhu‑nda nècuàchì sahnú inúù núù nèhivì xí Dios \p \v 17 Nècuàchì sahnú inúù víi nùù nèhivì xí Dios, ndiá ìcà‑ndà quidañuhu‑ndané. Te nú nduú‑né iin nècuàchì cáhàn xì‑ndà sàhù, te dacuahá‑nèndó palabra ìì xí‑yá, dandu chicá más xiñuhu quidañuhu‑ndané. \v 18 Vàchi cachí nùù tutu ìì (iin ejemplu tii) ndé cacháˋ: “Màsà cúñúhú ñunù yuhù buey na sánihni‑sì sìcàyòcó trigu cóyo nùnìá”. Daaní, cachí stná tutu mà: “Nú sànì quidachuun‑nda, iá stná derechu xi‑nda nìhì‑ndà raya xi‑nda”, cacháˋ. \s1 Nansa quida‑nda nú daquée cuàchi nèhivì dìquì iin nècuàchì sahnú inúù xì‑ndà \p \v 19 Nú daquée cuàchi iin nèhivì dìquì iin nècuàchì sàhnù‑mà, doco imindaa ana daquée cuàchi, dandu màsà cándísá‑nî, vàchi xiñuhu siquiera ùì ò únì‑nè, (dandu vàtùni cunini vàha‑ní ñà‑ndùá cachí‑nè). \v 20 Te nú ndisa iá falta xi nècuàchì xidá cuàchi ma, te có‑ndùlócô‑nè, dandu chinaha‑nínè nùù nsidaa compañeru‑nsià sàhà‑ñá (ni nácání ini‑nè, te) yùhí‑nè. \v 21 Yùhù cachíˋ xì‑ní, (Timoteo), iin‑ni nacua nduú nsidaa ley yohó, ducán icúmí‑nî quida‑ní (xì nècuàchì sahnú dandacú); iin‑ni icúmí‑nî ndenihi‑ní nsidanicuú‑né, màdí chicá viì quida‑ní xì ana iá vàha xi‑ní. Ducán chináhî mii‑ní quida‑ní, te ináhá stná (Yua‑nda) Dios xì Jesucristu, xì nsidaa stná ángel ìì xí‑yá. \s1 Más gà conseju nì sàha Pablo Timoteo \p \v 22 Na cuáhàn‑ní cuàha‑ní iin nèhivì chuun ñà‑dandacú‑né, màdí nansa‑ni nì cui quida‑níà. Dihna nacani vàha inì‑ní. Te màsà (cuáha‑nínè chuun nú nduú‑né) nècuàchì có‑quìdá víi, vàchi nacuida stná‑ní cuàchi quida‑ne. Cundiaà‑ní anima‑ní. \p \v 23 (Ináhî) tutoo ndecuéhè‑ní cuhí tìxi‑ní, ñàyùcàndùá coho stná‑ní chii vinu sì‑uva, màdì cuisì tècuìí uun. \p \v 24 Dava nèhivì, mate tàñáha ga sàà hora coo juiciu xi‑ne, doco náhà xìcà iá cuàchi‑ne. Te dava ga‑nè, cuisì ndè después natùi cuàchi‑ne. \v 25 Te divi ducání stná xì nècuàchì quidá víi; vàchi nú sànì quida‑nda obra, claru tùia nùù nèhivì; te mate dèhé ni quida‑ndañá, doco mà cúí coo dèháˋ nicanicuahàn. \c 6 \s1 Nansa xiñuhu quida nècuàchì ndoó saín nùù iin lamú \p \v 1 Nècuàchì ndoó saín nùù iin lamú, ni coó tnùñuhu xí‑né nùù lamú xi‑ne, vàchi nú ducán, mà níhìndèè nèhivì càhàn‑nè dìquì mii‑yá ana cahvi‑nda, ni dìquì stná ñà‑ndùá xiníndísá‑ndá. \v 2 Te nú iin nècuàchì xiníndísâ nduú lamú xi‑ne, dandu màdí chicá menos quidañuhu‑né lamú xi‑nemà sàhà‑ñá dava‑ni nduú‑né nùù Yua‑nda Dios. Còó; chicá más ni coó voluntad xi peón mà quidachuún víi‑né, vàchi iin‑ni xí‑xinindisá‑né, te cuú stnahá stná ini‑nè sàhà‑né, ñàyùcàndùá chicá ndiá ìcà peón mà cunucuachi víi‑né nùù nècuàchìmà. \p Cunaha‑ní nsidaa palabra yohó icúmí‑nî cachitnùhu‑ní xì nèhivì yucán, te dacuahá víi‑nínè. \s1 Contentu ni cúndóó‑ndá xí ñâ‑ndùá icúmí‑ndá, màsà xího‑nda cuàhà iñàha, vàchi sà‑ìá mii‑yá ini anima‑ndà \p \v 3-4 Nú ndoó nèhivì chináhá stnahá xì tucu palabra có‑càchí nacua cachí palabra viì xí Stoho‑ndà Jesucristu, dandu (màdì ichì mii‑yá nduá), cutu tuxí ini nècuàchìmà ndiaá cuàhà‑né. Te nú có‑càndísâ‑né palabra nacua nduú ichì ìì mii‑yá, dandu còò ni‑iñàha ináhá ndisa‑ne. Còó, cuisì‑ní ñà‑cùdíì ini‑nè cuàà‑nè sàhà chuun cuatiluha nduá. Doco después mà úhì quesaha‑né cumbídiâ stnahá ini‑nè sàhà‑né, te náâ stnahá stná‑nè; dandu vihi gá pesadu cáhàn‑nè dìquì ñanìtnaha‑ne, te chicá indéhe diín stnahá stná‑nè. \v 5 Dandu quesáhá‑nê daquée cuàchi stnahá stná‑nè, vàchi sànì dàcà sàxìnítnùní‑nè, te có‑nìhnú gà ini‑nè ñà‑ndùú ñà‑ndácuisì. Cutu ñá‑nìhì‑ndà dìhùn nduá dìsáhà‑xí cunchicùn‑ndà ichì Dios cahan‑né. Pues nsidaa nècuàchì nihnú inì‑xi ducán, nacoo dahuun‑nínè. \v 6 Pues ñà‑ndáà nduá, cuàhà gá ñà‑cuìcà nduá nùù‑ndà nú nchícùn viì‑ndà ichì‑yá, te ndoo‑nda contentu xì ñà‑ndùá sà‑ìcúmí‑ndá. \v 7 Vàchi còò ni‑iñàha nihi‑nda ni quésáá ñuhìví yohó, te còò ni‑iñàha cunihi stná‑ndà cùhùn na quee‑nda yohó. \v 8 Ñàyùcàndùá, nú iá ñà‑cutiacu‑ndà xì ñà‑cundixi‑nda, xì ñà‑jaàn‑ní ni cúndóó‑ndá contentu. \v 9 Dava nèhivì, yáha ga cuní‑nè nducuica‑né, doco cunaha‑ní, cuàhà peligru ndacá mà, vàchi nú nihnú ini‑nè ducán, mà úhì sàà‑nè dacuidá cuàchi‑ne mii‑né, te mà úhì dandahví ñà‑malu‑nè, te dacà‑sí dìnì‑né sàhà‑ñá xího cuáhà‑né iñàha. Doco mii‑né quidáquíní‑né xì mii‑né, vàchi sàhà ñà‑jaàn icúmí cuchicuehe anima‑nè, te mà nátùi ga‑nè nùù Dios. \v 10 Vàchi nú cuú ini‑ndà sàhà dìhùn, mà úhì quida‑nda nsidanuu clase cuàchi, vàchi nahi yohò cuàchi nduá. Doco divi ducán sànì quida dava nèhivì, nì cuu cuahà ini‑nè sàhà dìhùn, te sàhájàn nì tùcù‑nè inga ichì ndé có‑xìníndísâ víi gá‑nè, te cunaha‑nsiá, dècuèndè vichi cuàhà gá dandohó‑né anima‑nè. \p \v 11 Doco mii‑ní, iin nèhivì xí Dios nduu‑ní. Ñàyùcàndùá ni‑iin xichi màsà nácání inì‑ní quida‑ní nacua quidá nècuàchì yucán. Iin‑ni cuàhandee inì‑ní quida‑ní ñà‑ndùú ichì váha, te nanducu‑ní nansa cahvi víi‑ní mii‑yá. Iin‑ni ni cúníhnú inì‑níyà, te iin‑ni cuu stná inì‑ní (sàhà‑yá xì sàhà stná ñanìtnaha‑ní). Quidandee inì‑ní sàhà nsidaa iñàha, te siempre coo mànì inì‑ní. \v 12 Cuàhandee gá inì‑ní ñà‑màsà dáca xi dìnì‑ní, te nacoo‑ní fe vàha xi‑ní; iin‑ni cunsìhi inì‑ní ñà‑seguru cucumi‑ní vida ndiaha nicanicuahàn, vàchi sàhà‑ñá nìhì‑níàmà, ñàyùcàndùá nì cana Dios mii‑ní, te ndee ní cachi stná‑ní iin palabra vàha ñà‑cuàhàn‑ní cunchicùn viì‑ní ichì‑yá; te cuàhà stná nèhivì nì inini na ní cachì‑ní ducán. \v 13-14 Ñàyùcàndùá, vichi chináhî mii‑ní ñà‑chivàha‑ní palabra ndiaha nì cachi Dios. Ducán cachíˋ xì‑ní, te iníní stná mii‑yá, divi mii‑yá ana dìpoder‑xi itiácú nsidanicuú iñàha iá ñuhìví; te iníní stná Jesucristu, divi mii‑yá, ana nì cachi vate stná ñà‑ndùú palabra ndiaha na ní dàtnátuu‑tèyá nùù Poncio Pilato. Ñàyùcàndùá, iin‑ni chivàha‑ní ñà‑ndùá nì ndacu nuù‑ní nùù‑yá. Màsà cúmánchâ anima‑ní, te ni‑iyuhu palabra mà màsà nándòdó‑nî ndè cachi sàà quìvì naxicocuíìn Stoho‑ndà Jesucristu. \v 15 Vàchi meru quìvì xí‑yá icúmí‑yâ tùi‑ya nùù‑ndà quida Yua‑nda Dios, (ansivéhé‑yâ), vàchi ndiaha gá‑yà. Mindalini mii‑yá dandacú‑yá ñuhìví, cuisì mii‑yá cusáhnû‑yá nùù nsidaa rey, xì nùù nsidaa gá ana icúmí chuun ñuhìví yohó. \v 16 Cuisì mii‑yá nduú ana de por sí icúmí xí vida ndiaha nicanicuahàn. Fuerte tnúù nihni ndiaha ndé iá‑yà, te mà cùì nìhì nèhivì cuyatni‑ne. Còò ni‑iin ana nì xìnínùù xì‑yá, ni mà nunca sàà‑nè cuni‑nèyà. Te vichi nicanicuahàn ni queé tnùñuhu xí‑yá, te nicanicuahàn ni cúsáhnû fuerte‑yà (inicutu), amén. \s1 Nansa xiñuhu cunihnu ini nècuàchì cuìcà \p \v 17 Càhàn‑ní xì nèhivì icúmí xí ñâ‑cuìcà ñuhìví yohó, te chinaha‑nínè ñà‑màsà cóó cuadú‑nè, ni màsà cáhví‑né xì dìhùn xí‑némà, vàchi còò seguru xan. Còó. Dios ni cahvi xi‑nda, vàchi mii‑yá, nicanicuahàn itiácú‑yà, te cuisì mii‑yá vàha ndisa inì‑xi, te sáha‑yàndó nsidanicuú ñà‑ndùá xiñuhu nùù‑ndà sàhà ñà‑cundoo‑nda contentu ñuhìví yohó. \v 18 Cachì‑ní xì nècuàchì cuìcà mà ñà‑ndìá ìcà‑né quida‑ne obra; dispuestu ni cúndóó‑né dasàn‑né ñà‑ndùá icúmí‑nê, te cundehè ndahví‑nè ñanìtnaha‑ne, dandu obra ndiaha‑ma cunduu ñà‑cuìcà‑né. \v 19 Te na cáyà cuàhà ñà‑jaàn, dandu cunduamà iñàha chindee xi‑né dècuèndè stná inga (vida) vàxi xi‑nda, te ducán nìhì stná‑nè cutiacu ndisa‑ne vida ndiaha. \p \v 20-21 Yùhù cachíˋ xì‑ní Timoteo, cundiaa vàha‑ní (palabra ìì) nì ndacu nuù‑ní cundiaà‑ní. Màsà quíhitnaha‑ní xì nèhivì cáhàn ndevàha palabra loco mate cachí‑nè chicá ndiaá ñà‑ndùá ináhá mii‑né. Ináhá‑nê, cachí‑nè, doco cachí va‑ne, vàchi có‑ndùá ducán. Dava nèhivì, ducán nì tuxi ini‑nè, doco divi sàhámà nì tùcù‑nè nì quee‑ne nùù ichì xiníndísâ víi‑nda mii‑yá. \p Ni cúcúmí cuáhà‑ní gracia xi‑ya. Sà‑ìá.