\id REV \h Apocalipsis \toc1 Apocalipsis \toc2 Apocalipsis \toc3 Ap. \mt1 Apocalipsis \c 1 \p \v 1 Hädaa mädiaꞌagy, yuꞌuc̈h hijty jaduhṉ yhity. Mänitä Dios jaꞌa Jesucristo ñajtscapxøøyyä coo jaꞌa Jesucristo jaꞌa mioonsähajxy yhawaaṉdägájtsät tijaty hänajty mobädajp jadáaṉäp tunáaṉäp. Mänitä Jesucristo jaꞌa quiuguex̱y jim̱ quiejxtägajch maa jaꞌa Juangän. Hoy jaꞌa Juan jaduhṉ yhawaaṉdägájtsäxä. \v 2 Jaduhṉä Juan yajwiinhijxä. Y yejc jaꞌa Juan jaꞌa tøyhajt jaduhṉ mäduhṉ̃tiä wyiinhijxy, coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy tiøyyä nebiä Jesucristo hänajty tøø ñägapxiän. \p \v 3 Jootcujc hajxy yhity pønjaty hädaa nocy capxp, pønjaty jaduhṉ mädoob, pønjaty jaduhṉ hoy cudiuum̱b nej myiṉ̃än cujaay. Hix̱, mobädajp jaduhṉ jiadaꞌañii tiunaꞌañii. \p \v 4 Høøc̈h Juan hädaa nocy nhädiuum̱by. Mijts hädaa nocy nyajnäjaayøøby pønjatiä Diosmädiaꞌagy panøcxp jim̱ Asianaaxooty maa jaꞌa juxtujcpä cajptootypän. Weenä Dios jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy xmioꞌoy. Homiänaajä jaꞌa Dios ñäꞌägädä hity. Y jaꞌa juxtujcpä juøhñdy jim̱ hijpä Dioswiinduum, jaduhṉ jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy xmioobiä. \v 5 Y jaꞌa Jesucristo, jaduhṉ jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy xmioobiä. Yejpiä Jesucristo jaꞌa tøyhajt jaduhṉ. Jaayáꞌayäts jayøjp jujypiøjc. Jaayáꞌayäts rey nägøx̱iä hanehm̱b. Xchójcäm hajxy jaduhṉ. Tøø hajxy xñähhoꞌtúutäm. Tøø hajxy xyajnähwaats xyajcuhwáatsäm jaꞌa nbojpä ngädieeyhájtäm. \v 6 Jaduhṉ hajxy tøø xpiädáacäm nebiä reyän, nebiä nähgapxtuutpän; jaduhṉ jaꞌa Dios hajxy hoy nmädúuṉämät. Tsøg hajxy jaduhṉ cøjxtaꞌaxiøø møj jaanc̈h pädáacäm. Amén. \p \v 7 Huuc mädow̱ hajxy; mobädajpä jaꞌa Jesucristo miänacaꞌañ jocjooty. Nägøx̱iä jäyaꞌayhajxy yhixaꞌañ, møød hajxy jeꞌe tøøbä miäyaghóꞌoguiäbä. Coo hajxy jaduhṉ yhixaꞌañ, mänitä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä jiøꞌøwaꞌañ xiuudsaꞌañ wiinduhm̱yhagajpt. Tøyhajt jaduhṉ. \p \v 8 “Høøc̈h cøx̱iä nyajtsohṉdaac. Y høøc̈h cøx̱iä nyajmayáaṉgombä”, nøm̱ä Dios miänaaṉ̃. Jaduhṉ miädiaꞌagytiägøꞌøy coo jaꞌa Dios homiänaajä ñäꞌägä hity. Jaꞌa Dios møjcuhdujt cøx̱iä møød. \p \v 9 Høøc̈h Juan, haguípxyhøch mijts jaꞌa Diosmädiaꞌagy nmøødpanøcxy; haguípxyhøch mijts tøø nmøødtsaac̈hpøcy. Tøø jaꞌa Jesucristo mäjaa hajxy xmióoyyäm neby hajxy jaduhṉ nmeeꞌxtújcämät. Cooc̈hä Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxyiibä ngaꞌa najtshixøꞌøwaꞌañ, møødä Jesucristo miädiaꞌagy, páadyhøch hänaꞌc yaa mädsibøꞌøbä tøø xquiex̱y maa xiøhatiän Patmos. Nebiä tsúm̱ybiänøch jaduhṉ yaa nhity. \v 10 Mänítøc̈hä Dioshespíritu xñägädaacy. Näxøø hänajty jaduhṉ. Mänítøch nmädooyy møc quiapxy njøøxcøꞌømáambiøch. Jadúhṉhøch nmädooyy nebiä xuux̱tän. \v 11 Mänítøch jeꞌe xñämaayy: \p ―Høøc̈h cøx̱iä nyajtsohṉdaac; høøc̈h cøx̱iä nyajmayaam̱by. Tijaty miic̈h mwiinhixaam̱by, jaduhṉ mgujáayät librojooty. Mänit jim̱ mguéxät maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Asianaaxooty, maa jaꞌa juxtujcpä cajptootypän. Jaduhṉä juxtujcpä cajpt xiøhaty: Efeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, Laodicea. \p \v 12 Mänítøch nwaꞌwiimbijty. Jeꞌec̈h hänajty nhixaam̱by pǿṉhøch hänajty xmiägapxp. Mänítøc̈hä ceratoyøhñdy juxtujc nhijxy, haagä orohädiuṉ̃. \v 13 Jim̱ä Jesucristo hänajty tiänaꞌay maa jaꞌa ceratoyøhñdy ñähmøjcän. Yoṉ̃ä wyit hänajty miøødä. Orowøønhaam hänajty quiaac̈hwøøñä. \v 14 Jaanc̈h tehm̱ pioobä quiuhwaay hänajty. Jaduhṉä wyiin hänajty quiähxøꞌøgy nebiä jøønhaayän. \v 15 Jaduhṉä tiecy hänajty yhaam̱bä chämaam̱bä, néjjiämä hobiujxt coo mbóꞌodät. Jaanc̈h tehm̱ miøc hänajty quiapxy, nebiä mejy jiäditiän. \v 16 Juxtujcä madsaꞌa hänajty quiøꞌøgoṉhaty maa jaꞌa yhahooguiøꞌøjän. Yhaawjootiä pejyhespada hänajty miøødä, mejtsnax̱ä jiøjpä. Jaduhṉä wyiin jiøjp hänajty quiähxøꞌøgy nebiä xøø møc yhaṉ̃än. \p \v 17 Cooc̈h jaduhṉ nhijxy, mänítøch nwiingugädaw̱øøyy nebiä hoꞌogypiän. Mänítøch xquiøꞌønähgajpy jaꞌa yhahooguiøꞌøhaam. Mänítøch xñämaayy: \p ―Caꞌa mdsähgøꞌøy. Høøc̈h jaꞌa jayøbajtpä, høøc̈h jaꞌa jaac høx̱haambä. \v 18 Jújcyhøch hänajty, tøøc̈h hijty nhoꞌogy. Mänítøch njujypiǿjcombä. Cábøch mänaa nhoꞌogaaṉnä. Høøc̈hä cuhdujt jaduhṉ nmøød maa jaꞌa hoꞌogyiibä myinøꞌøyän, maa jaꞌa hoꞌpähajxy ñähgädaꞌaguiän. \v 19 Mgujáayäp jaduhṉ nebiaty mwiinhixaꞌañ, tijaty jájtäp túuṉäp jädaꞌahaty, møød tijaty jadáaṉäp tunáaṉäp. \v 20 Jaduhṉ miädiaꞌagytiägøꞌøy jaꞌa tøøbä mhíx̱iäbä. Jaꞌa juxtujcpä madsaꞌajä, jaꞌa näjuxtujcpä Diosquex̱yhajxy jeꞌe, jaꞌa Dios jim̱ quiejxypä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän, maa jaꞌa cajpt juxtujcpän. Y jaꞌa juxtujcpä orotoyøhñdiä, jaꞌa hermanodøjc‑hajxy jeꞌeduhṉ, jaꞌa hajxy jim̱ Diosmädiaꞌagy panøcxpä maa jaꞌa cajpt juxtujcpän. \c 2 \p \v 1 ’Jaduhṉä Diosquex̱y myajnäjaayǿꞌøwät, jaꞌa tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Efeso: “Jaꞌa Jesucristo, jaꞌa juxtujcpä madsaꞌa quionhijpiä, jim̱ jeꞌe tiänaꞌay maa jaꞌa ceratoyøhñdy ñähmøjcän; jeꞌeds jaduhṉ mänaam̱b: \v 2-3 Nnajuǿøbiøch jaduhṉ coo hajxy hoy mgudiuṉ̃, coo hajxy møj mmeeꞌxtucy, coo hajxy tøø mdsaac̈hpøcy jaꞌa høøc̈hcøxpä, coo jaꞌa caꞌawiindøybä hajxy mgaꞌa meeꞌxy. Tøø hajxy mmädiaꞌagyhix̱y jaꞌa hänaꞌc‑hajxy jaduhṉ mänaam̱bä cooc tyijy hajxy tøø quiexyii jaꞌa Diósäm. Tøø hajxy mnajuøꞌøy coo hajxy yhøhṉdaꞌagy. Hoy hajxy mmeeꞌxtucy. \v 4 Jeꞌec̈h ngaꞌa hojwiøøby coo hajxy mgaꞌa nijiootpáatänä neby hajxy jecy mhøxtägøøyyän. \v 5 Tii hajxy hoy coo mgaꞌa nijiootpáatänä. Nax̱y hajxy mdehm̱ ñijiootpaadǿøjät neby hajxy myajtsohṉdaaquiän. Pø caj, nøcxáam̱bøc̈hä mceratoyøhñdyhajxy nbøgáaṉäm. Cähxøꞌp jaduhṉ cooc̈hä nmädiaꞌagy hajxy jaduhṉ xquiaꞌa panǿcxänä. \v 6 Jeꞌeds hoy coo jaꞌa nicolaíta miädiaꞌagy hajxy mgaꞌa meeꞌxä nébiøch jaduhṉ ngaꞌa meeꞌxiän. \v 7 Hamädoow̱hit hajxy nebiä Dioshespíritu ñämaꞌay jaꞌa hermanodøjc‑hajxy maa jaꞌa juxtujcpä cajptän. Pønjaty mäjädaacp, jeꞌec̈hä cuhdujt hajxy nmoꞌowaam̱by coo hajxy jim̱ ñǿcxät maa jaꞌa Dioswiinduumän. Jim̱ä tøømdsaꞌam hajxy jiøøꞌxaꞌañ jaꞌa jugyhajtyejpä.” \p \v 8 ’Jaduhṉä Diosquex̱y myajnäjaayǿꞌøwät jaꞌa tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Esmirna. “Jaꞌa Jesucristo, jaꞌa jayøbajtpä jeꞌe møødä høx̱haambä. Tøø hijty yhoꞌogy; tøø jadähooc jiujypiøjtägach. Jeꞌeds jaduhṉ mänaam̱b: \v 9 Nnajuǿøbiøch jaduhṉ coo hajxy mjaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøcy, coo hajxy mjaanc̈h tehm̱ yhäyoy. (Høøc̈h mijts jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt nmooby.) Nnajuǿøbiøch jaduhṉ coo mijtsä judíoshajxy haxøøg xñänøm̱y. Jueꞌe hajxy jaduhṉ, jaꞌa møjcuꞌugongä miädiaꞌagy hajxy miäbǿjcäp. Jaꞌa hóybäc tyijy hajxy jeꞌeduhṉ wyiꞌi miäbøjpy; cab jaduhṉ ñäꞌä tǿyyäbä. \v 10 Cab hajxy mdsähgǿꞌøwät hoy hajxy nej cu mja jat cu mja habet. Myajtsumaam̱b hajxy näjeꞌe jaꞌa møjcuꞌugongcøxpä. Xñäꞌä hijxmadsaam̱b hajxy jaduhṉ pø tøyhajt hajxy jaduhṉ mjaanc̈h mäbøcy. Majcxøøyyä hajxy mdsaac̈hpøgaꞌañ. Cooc̈hä nmädiaꞌagy hajxy hamuumduꞌjoot xquiudiúuṉät, hoy hajxy cu mja hoꞌog, høøc̈h mijts jaꞌa cuhdujt nmoꞌowaam̱by coo hajxy jim̱ mnǿcxät Dioswiinduum. \v 11 Hamädoow̱hit hajxy waam̱bä Dioshespíritu ñämaꞌay jaꞌa hermanodøjc‑hajxy maa jaꞌa juxtujcpä cajptän. Pønjaty mäjädaacp, cab hajxy ñäꞌägädä tsaac̈htiunaꞌañii jaꞌa Diósäm; cab hajxy piädaꞌagaꞌañii møjcuꞌuhaam.” \p \v 12 ’Jaduhṉä Diosquex̱y myajnäjaayǿꞌøwät jaꞌa jim̱ tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Pérgamo: “Jaꞌa Jesucristo yhaawjooty jaꞌa pejyhespada miøødä, mejtsnax̱ä jiøjpä. Jeꞌeds jaduhṉ mänaam̱b: \v 13 Nnajuǿøbiøch cooc̈h mijts nmädiaꞌagy hoy xquiudiuuṉä homiänaajä, hoyyä Satanás jim̱ jia gobiernähaty maa mijts mhitiän, hoyyä Antipas jim̱ tøø jia yaghoꞌogyii. Paady yaghoꞌcä cooc̈h nmädiaꞌagy hijty xyajwaꞌxä. Ni wéeṉ̃tiøch nmädiaꞌagy hajxy xquiaꞌa høx̱hijxä. \v 14 Jeꞌec̈h mäbøcy ngaꞌa hojwiøøby coo hänaꞌc wiingmädiaꞌagy hajxy näjeꞌejaty yajnähixøꞌøy nebiä Balaam jecy yajnähixøøyyän. Jeꞌedsä Balaam jøjcapxøøyy coo jaꞌa judíoshajxy ñämaꞌawǿøjät cooc tyijy jaduhṉ yhoyyä coo hajxy ñiyhamigähamädow̱ǿøjät, coo hajxy quiay yhúꞌugät tijaty hajxy tøø yox̱y maa jaꞌa quepychechwiinduumän. \v 15 Jii hänaꞌc‑hajxy näjeꞌebä, cabä nicolaíta miädiaꞌagy hajxy ñajtshixøꞌøwaaṉä. Cábøch mäbǿjnäbä jaꞌa mädiaꞌagy jaduhm̱bä nmeeꞌxy. \v 16 Weenä mädiaꞌagy jaduhm̱bä hajxy ñajtshixøꞌøy. Pø caj, nøcxáam̱bøch nmädsibøꞌøwaꞌañ pønjaty jim̱ haxøøg yajnähixøøby maa mijtsän. Hädaa pejyhespada yaaby nmǿødpøch nhaawjooty, hädáajøch nmädsiptunaam̱by. \v 17 Mhamädoow̱hídäp hajxy waam̱bä Dioshespíritu ñämaꞌay jaꞌa hermanodøjc‑hajxy maa jaꞌa juxtujcpä cajptän. Pønjaty mäjädaacp, jeꞌec̈h nyajcayaam̱by jaꞌa maná jim̱ yuꞌuc̈hpä. Mǿødøc̈hä poobtsaa nmoꞌowaꞌañ. Jim̱ä jem̱yxiøø yuugjaayä poobtsaanähgøxp. Ni pøṉ jaduhṉ quiaꞌa høxcapy quiaꞌa najuøꞌøy. Jagooyyä yhøxcapy jaꞌa tøøbä mioꞌoyíijäbä.” \p \v 18 ’Jaduhṉä Diosquex̱y myajnäjaayǿꞌøwät jaꞌa jim̱ tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Tiatira; “Jaꞌa Jesucristo, jaduhṉä wyiin quiähxøꞌøgy nebiä jøønhaayän. Jaanc̈h tehm̱ yhaam̱b jaanc̈h tehm̱ chämaam̱bä tiecy néjjiämä hobiujxt coo mbóꞌodät. Jaayáꞌayäts jaduhṉ mänaam̱b: \v 19 Nnajuǿøbiøch jaduhṉ coo hajxy hoy mnic̈hogyii, coo hajxy hoy mmäbøcy, coo hajxy hoy mgudiuṉ̃, coo hajxy møj mjaanc̈h tehm̱ mieeꞌxtucy. Jadúhṉhøch nnajuøøbiä coo hajxy jabom̱‑jabom̱ maas hojiaty mgudiuṉ̃. \v 20 Jeꞌec̈h mäbøcy hoy ngaꞌa mänijwiǿøyyäp coo jaꞌa toꞌoxiøjc jii tuꞌug maa mijtsän jaꞌa xøhajpä Jezabel. Jaꞌa Dioscǿxpäc tyijy miädiaꞌagy. Pero xjiøjcapxǿøyyäbøch nmoonsähajxy. Jaduhṉ yhøhṉdaacpä cooc tyijy yhoyyä coo hajxy ñiyhamigähamädow̱ǿøjät, coo hajxy quiay yhúꞌugät tijaty hajxy tøø yox̱y maa jaꞌa quepychechwiinduumän. \v 21 Tøøc̈hä Jezabel mayhooc nja nämaꞌay coo jaꞌa mädiaꞌagy jaduhm̱bä ñajtshixǿøñät. Pero cab jaduhṉ ñäꞌägädä najtshixøꞌøwaꞌañ. \v 22 Nyajpaꞌambedáam̱biøch jeꞌeduhṉ møødä yhamigohajxy, pø cabä yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixøꞌøwaꞌañ. Hoyhóyhøch hajxy nyajtsaac̈hpøgaꞌañ. \v 23 Ngøx̱y pøgáaṉäbøc̈hä yhuungä jiugyhajthajxy. Jaduhṉä hermanodøjc‑hajxy nägøx̱iä ñajuøꞌøwaꞌañ maa jaꞌa juxtujcpä cajptän cooc̈hä wyiinmahñdy hajxy nnajuøøyyä. Coo hajxy hoy mguhdujthádät, nmoꞌowáam̱biøc̈hä hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy jaduhṉ. Pø cabä, nyajtsaac̈hpøgáam̱biøch hajxy jaduhṉ. \v 24 Pønjaty jim̱ jaac hijp Tiatira, jaꞌa haxøøgmädiaꞌagy hajxy caꞌa panøcxpä, jaꞌa Satanás miädiaꞌagy hajxy caꞌa panǿcxäbä, cábøch hajxy waam̱b nhanehm̱nä. (Tøyhájtäc tyijy jaꞌa Satanás miädiaꞌagy jaduhṉ.) \v 25 Jagóoyyøch hajxy njaac nämaꞌay coo hajxy hoy mgudiúnät neby hajxy nax̱y mnäꞌägädä cuhdujthatiän, høxtä cóonøch yaa ngädaactägátsät. \v 26 Pønjaty mäjädaacp, pønjátyhøc̈hä nmädiaꞌagy hoy xyajtúuṉäp homiänaajä, jeꞌec̈hä cuhdujt hajxy nmoꞌowaam̱by coo hajxy guiobiernähádät wiinduhm̱yhagajpt, \v 27 nébiøch nDeedy xquiuhdujtmooyyän. Møcä cuhdujt hajxy miøødhadaꞌañ. Coo jaꞌa miädiaꞌagy hajxy quiaꞌa mäbǿjcäxät, mänit hajxy chaac̈htiunaꞌañii, jaꞌa hajxy caꞌa mäbøjpä. Jaduhṉ hajxy chaac̈htiunaꞌañii néjjiämä tuꞌts mwojpúꞌuwät varillahaam. \v 28 Nmoꞌowáam̱biøc̈hä jaxiøøm hajxypä. \v 29 Mhamädoow̱hídäp hajxy waam̱bä Dioshespíritu ñämaꞌay jaꞌa hermanodøjc‑hajxy maa jaꞌa juxtujcpä cajptän.” \c 3 \p \v 1 ’Jaduhṉä Diosquex̱y myajnäjaayǿꞌøwät jaꞌa jim̱ tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Sardis: “Jaꞌa Jesucristo, jeꞌedsä Dioshespíritu møødhajp jaꞌa juxtujcpä, møødä madsaꞌa juxtujcpä. Jeꞌeds jaduhṉ mänaam̱b: Nnajuǿøbiøch cooc̈h nmädiaꞌagy hajxy xquiaꞌa yajtuuṉä, hoy hänaꞌc‑hajxy jia mänaꞌañ cooc tyijy mijts hoy mgudiuṉ̃. \v 2 Nax̱iä mwiinmahñdy hajxy mdehm̱ yajmédsät. Cabä Diosmädiaꞌagy hajxy hoy mjaty cudiuṉ̃. Jeꞌec̈h jaduhṉ nja tsojpy coo hajxy pedyii mgudiúnät, coo hajxy jaduhṉ mgaꞌa näꞌägä tuꞌudägóyyät. \v 3 Mjahmiédsäp jaꞌa homiädiaꞌagy hajxy jaduhṉ, jaꞌa hajxy hijty tøø mhabǿquiäbä. Jeꞌeds hajxy myajtúnäp tehṉgajnä. Najtshixøøñä jaꞌa mhamdsoo wiinmahñdy hajxy jaduhṉ. Pø cabä, jaguiápxyhøch mijts nyajcumädów̱ät. Cab hajxy hänajty mnajuøꞌøy mänáajøch mijts nyajcumädow̱aꞌañ. \v 4 Jim̱ hänaꞌc näjeꞌe maa mijtsän jim̱ Sardis, cab hajxy nej jiatcøꞌøy. Coo hajxy hoy wiädity, páadyhøch hajxy xmiøødwäditaꞌañ poobwitmøød. \v 5 Pønjaty mäjädaacp, poobwit hajxy miøødhadaam̱by. Cábøc̈hä xiøøhajxy nboꞌodaaṉä maa hajxy myiṉ̃än cujaay librojooty. Jim̱ hajxy ñøcxaꞌañ maac̈h nDeediän, maa jaꞌa Diosmoonsän. Mänítøch hajxy jim̱ ngapxpaadaꞌañ, pønjatiä xiøø hänajty miim̱b cujaay librojooty. \v 6 Mhamädoow̱hídäp hajxy waam̱bä Dioshespíritu ñämaꞌay jaꞌa hermanodøjc‑hajxy maa jaꞌa juxtujcpä cajptän.” \p \v 7 ’Jaduhṉä Diosquex̱y myajnäjaayǿꞌøwät jaꞌa jim̱ tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Filadelfia: “Jaꞌa Jesucristo, cabä tii pojpä tii cädieey miøødä. Jaꞌa tøyhájtäts jaduhṉ ñäꞌägä møød. Miøødhájtäbä rey David yhawaatst jeꞌeduhṉ. Coo hänajty tii tøø yaghawaꞌac̈h, ni pøṉ jaduhṉ quiaꞌa hagǿꞌøwät. Y coo hänajty tii tøø yhawäguiic̈h, ni pøṉ jaduhṉ quiaꞌa yaghawáꞌadsät. \v 8 Jaayáꞌayäts jaduhṉ mänaam̱b: Nnajuǿøbiøch cooc̈h nmädiaꞌagy hajxy hoy xyajtuuṉä, hoyyä møcmäjaa hajxy jaduhṉ̃tiäbaady mgaꞌa ja møødä. Jadúhṉhøch nnajuøøbiä cooc̈h mijtsä nxøø xquiapxpáatäbä. Páadyhøch mijts jaduhṉ nguhdujtmoꞌoy coo hajxy jim̱ mnǿcxät Dioswiinduum. \v 9 Pønjatiä møjcuꞌugong jaꞌa miädiaꞌagy jaduhṉ mäbǿjcäp, jaꞌa judíoshajxy, jaduhṉ hajxy miänaam̱bä cooc tyijy jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy hoy pianøcxpä. Cab jaduhṉ ñäꞌä tǿyyäbä. Näꞌä høhṉdaacp hajxy jaduhṉ. Nyajmedsáam̱biøch hajxy maa mijts mwiinduumän. Mänítøch hajxy jim̱ nyagjijcädaꞌagaꞌañ, neby hajxy jaduhṉ ñajuǿꞌøwät cooc̈h mijts jaduhṉ ndsocy. \v 10 Tøøc̈h nmädiaꞌagy hajxy xyajtuuṉä coo hajxy mmeeꞌxtúgät. Páadyhøch mijts ngüeendähadaꞌañ mänaa jaꞌa tsøꞌty jaꞌa häyohn hänajty ñaxaꞌañän wiinduhm̱yñaax̱wiin. Mänitä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä chaac̈hpøgaꞌañ. \v 11 Mobädájpøch jiiby nhädaꞌagaꞌañ. Tehṉgajnä hajxy jaduhṉ hoy mgudiúnät. Jaduhṉä cuhdujt hajxy ni pøṉ xquiaꞌa pǿjcät coo hajxy jim̱ mnǿcxät maa jaꞌa Dioswiinduumän. \v 12 Pønjaty mäjädaacp, cøjxtaꞌaxiøø hajxy jim̱ yhidaꞌañ Dioswiinduum. Ni mänaa hajxy jim̱ quiaꞌa tsoonaaṉnä. Jaꞌa nDéedyhøc̈hä xiøø, jím̱høch nyuugjaayaaṉä maa jaꞌa wyiinnähgopcøxphajxiän, møødä Dioscajptä xiøø, møød høøc̈h njem̱yxiøø. Jaꞌa Dioscajptä, jaꞌa Jerusalén jem̱ybiä jeꞌe. Jim̱ jeꞌe choonaꞌañ tsajpootyp maa jaꞌa Diosän. \v 13 Mhamädoow̱hídäp hajxy waam̱bä Dioshespíritu ñämaꞌay jaꞌa hermanodøjc‑hajxy maa jaꞌa juxtujcpä cajptän.” \p \v 14 ’Jaduhṉä Diosquex̱y myajnäjaayǿꞌøwät jaꞌa jim̱ tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa hermanodøjc‑hajxiän jim̱ Laodicea: “Jaꞌa Jesucristo, tøyhajtyejp jeꞌe. Ni mänaa quiaꞌa høhṉdaꞌagy. Jeꞌe cøx̱iä yajtsohṉdaac mäduhṉ̃tiä Dios yhädiuuṉ̃. \v 15 Jaayáꞌayäts jaduhṉ mänaam̱b: Nnajuǿøbiøch jaduhṉ cooc̈h nmädiaꞌagy hajxy hamuumduꞌjoot xquiaꞌa panøcxä, hoy hajxy mja mänaꞌañ cooc tyijy hajxy mmäbøcy. Maas hoy coo hajxy cu mnäꞌägä mänaaṉ̃ coo hajxy mgaꞌa mäbøcy. \v 16 Entonces, coo hajxy hamuumduꞌjoot mgaꞌa mäbøcy, páadyhøch mijts jaduhṉ nxøøghadaꞌañ. \v 17 Jaduhṉ hajxy mmänaꞌañ cooc tyijy hajxy tii mgaꞌa näꞌägädä yajmaajiaty, cooc tyijy hajxy hoy mjaanc̈h tehm̱ wiädity. Pero cab hajxy jaduhṉ mnajuøꞌøy coo hajxy tijaty mgaꞌa møødä. Jaduhṉ mäwíinäts hajxy mhity nebiä häyoobän, nebiä wiindspän, nebiä nähwaꞌads høxwaꞌadspän. \v 18 Nhuuc yajmädóogyhøch mijts oro hoybä, møødä poobwit, møødä wiindsooy. Jaduhṉ hajxy hoy mhíxät. Cooc̈h mijts xmiänuuꞌxtáꞌagät, mänítøc̈hä mbojpä mgädieey hajxy nyajnähwáatsämät. Jaduhṉ hajxy hoy jim̱ mnǿcxät Dioswiinduum; cab hajxy jaduhṉ mnäꞌägädä tsähdiúnät. \v 19 Ndsójpiøch mijts, pero pø cábøch nmädiaꞌagy hajxy xquiudiunaaṉä, mänit hajxy nyajcumädow̱aꞌañ. Nmägapxaam̱by nhaneꞌemaam̱by hajxy jaduhṉ. Entonces, nax̱iä mhaxøøgcuhdujt hajxy mdehm̱ ñajtshixǿꞌøwät. Hix̱, coo hajxy jaduhṉ mnäꞌä cumädów̱ät. Hamuumduꞌjootä nmädiaꞌagy hajxy xquiudiúuṉät. \v 20 Huuc hamädoow̱hit hajxy, nja wiꞌi miänuuꞌxtáacypiøc̈hä jäyaꞌayhajxy jaduhṉ cooc̈h hajxy xjiøjpøgǿꞌøwät. Mänítøc̈hä piojpä quiädieey hajxy nyajnähwáatsät. Mänítøch hajxy jaduhṉ nmøødhíjnät tuꞌugmädiaꞌagy. \v 21 Pønjaty mäjädaacp, nmoꞌowáam̱biøc̈hä cuhdujt hajxy jaduhṉ cooc̈h hajxy xmiøødgobiernähádät. Jadúhṉhøch tøø nmäjädaacpä; páadyhøch nDeedy jaduhṉ nmøødgobiernähajpä. \v 22 Mhamädoow̱hídäp hajxy waam̱bä Dioshespíritu jaꞌa hermanodøjc ñämaꞌay maa jaꞌa juxtujcpä tsajtøjcän.” \c 4 \p \v 1 Mänítøc̈hä tsajpootyp nwiinhijxy coo yhawaꞌadsä. Mänítøch jaayaꞌay xmiägápxcombä, jaꞌa jayøbájthøch hänajty tøøbä xyhuuc mägapxpän. Jaduhṉä yoꞌt yajmädooyy nebiä xuux̱tän. Mänítøch xñämaayy: \p ―Huuc pet yam̱; nhuuc yaghíx̱yhøch miic̈h tii jaduhṉ jadáaṉäp. \p \v 2 Mänítøc̈hä Dioshespíritu xñägädaacy. Mänítøc̈hä Dios nwiinhijxy; jim̱ hänajty yhäñaꞌay tsajpootyp. \v 3 Haam̱b tsämaam̱bä Dios hänajty nebiä tsaa hoybän, nebiä jaspen, nebiä cornalinan. Yajxoṉä hiꞌinc̈h hänajty quiähxøꞌøgy maa jaꞌa Dios hänajty yhäñaꞌayän. Nebiä esmeraldatsaajän hänajty yhaṉ̃ chämam̱y. \v 4 Jím̱høc̈hä majjäyaꞌay nhijxy nähiiꞌxmädaax̱c. Wäditiä jaꞌa Dios hajxy hänajty jiuhhäñaawiädity. Poobwitmøød hajxy hänajty. Oro hajxy hänajty quiuhjeṉhajpy. \v 5 Jim̱ä wädsuc hänajty piädsøm̱y maa jaꞌa Dios hänajty yhäñaꞌayän. Jädijpä hänee hänajty jim̱. Juxtujcä jøøn hänajty jim̱ tioy Dioswiinduum. Dioshespíritu jeꞌeduhṉ jaꞌa juxtujcpä. \v 6 Haa jim̱ jaꞌa Dioswiinduumä, jaduhṉä mejy hänajty jim̱ quiähxøꞌøgy nebiä hijxt jaanc̈h tehm̱ tiøꞌxypän. \p Mädaax̱cä animal jaꞌa Dios hajxy hänajty jim̱ jiuhhäñaawiädity. Cøx̱iä ñiꞌx quiopc‑hajxy hänajty wyiinmøødä, jayøjp jiøøxcøꞌømhaambiajpy. \v 7 Tuꞌug hänajty quiähxøꞌøgy nebiä leóngän; tuꞌug nebiä wajjän; tuꞌug nebiä jäyaꞌayän; tuꞌug nebiä jäyøøbiä wiistän. \v 8 Haagä queectmøød hajxy hänajty tädujcjaty. Cøx̱iä jaꞌa wiin hajxy hänajty miøødä møød nähgøxp møød joodooty. Xøømdsuhm̱ hajxy hänajty wyiꞌi miänaꞌañ: \q1 Jaanc̈h tehm̱ wiaꞌadsä Dios; \q1 jeꞌe hajxy nWiindsøṉhájtäm. Cøx̱iä mäjaa miøødä; \q1 homiänaajä ñäꞌägädä hity cøjxtaꞌaxiøø. \p \v 9 Jaanc̈h hijpä Dios cøjxtaꞌaxiøø. Naaghoocä animal jaꞌa Dios hajxy wyiingudsähgøꞌøy, \v 10 mänitä majjäyaꞌay jaꞌa Dios hajxy hänajty wyiinjijcädaꞌagy, jaꞌa nähiiꞌxmädaax̱pä. Mänitä Dios hajxy hänajty jiaanc̈h tehm̱ wyiingudsähgøꞌøy. Mänit hajxy hänajty wyiꞌi ñiguiuhjeeṉduꞌudyii. Mänitä quiuhjéṉ hajxy hänajty jim̱ ñajtsconøꞌøy Dioswiinduum. Mänit hajxy hänajty miänaꞌañ: \q1 \v 11 Dios, højts miic̈h nWiindsøṉhajpy. \q1 Hahixøøby jaduhṉ coo højts miic̈h nwiingudsähgǿꞌøwät, coo højts nmänáꞌanät coo miic̈h jaꞌa mäjaa mmøødä, coo miic̈h mmøjjä mjaanc̈hä. \q1 Cøx̱iä wiinä miic̈h mjaanc̈h tehm̱ quiunuuꞌxy mjaanc̈h tehm̱ piädaꞌagy. \c 5 \p \v 1 Mänítøc̈hä Dios nhijxy coo nocy hänajty quiøꞌøbøc‑haty haxädsach, jaꞌa quiøꞌø hahooyhaampiä. Mejtsnax̱ä nocy hänajty jiaayä. Juxtujc‑hit hänajty yhahooc̈hä. \v 2 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug nhijxy, jaꞌa mäjaa jaanc̈h tehm̱ miøødpä. Mänit jeꞌe miänaañ: \p ―Pøṉ cuhdujt møød coo yøꞌø nocy yhahooꞌtstúꞌudät. \p \v 3 Ni pøṉ cuhdujt hänajty quiaꞌa møødä coo jaꞌa nocy hajxy yhahooꞌtstúꞌudät, coo hajxy yhéebät, ni jaꞌa jim̱bä tsajpootypä, ni jaꞌa hädaa yaabä naax̱wiimbä, ni jaꞌa jiipiä møjcuꞌuhaambä. \v 4 Mänítøch njaanc̈h tehm̱ jiøøyy, coo pøṉ cuhdujt hänajty quiaꞌa møødä coo jaꞌa nocy hajxy yhéebät, coo hajxy quiápxät. \v 5 Mänítøc̈hä majjäyaꞌay tuꞌug xñämaayy: \p ―Caꞌa mjøøñä. Jaꞌa Jesucristo, jeꞌeds mäjädaac. Jeꞌe cuhdujtmøød coo yøꞌø nocy yhahooꞌtstúꞌudät. Jaꞌa David jaꞌa yhap yhoc jeꞌe, jaꞌa jecy jim̱ gobiernähájtäbä Judánaaxooty. Paadiä Jesucristo xiøhaty jaꞌa León de Judá. \p \v 6 Mänítøc̈hä Meeghuung tuꞌug nhijxy. Jim̱ hänajty tiänaꞌay Dioswiinduum, maa jaꞌa animal nämädaax̱pän, maa jaꞌa majjäyaꞌay nähiiꞌxmädaax̱pän. Cähxøꞌp hänajty coo hänajty tøø yaghoꞌogyii. Juxtujcä quiaaꞌpt hänajty; juxtujcä wyiin hänajtypä. Haa jaꞌa wyiin juxtujcpä, jaꞌa Dioshespírituhajxy hänajty jeꞌeduhṉ jaꞌa juxtujcpä. Jim̱ hajxy hänajty wiädity wiinduhm̱yhagajpt. \v 7 Mänitä Meeghuungä nocy hoy piøjtsoy. Jaꞌa Dios jaduhṉ yejc; yhahooguiøꞌøhaamby hänajty tøø quiøꞌøbøc‑haty. \v 8 Mänitä Meeghuung wyiinjijcädaacä. Jaꞌa nämädaax̱pä animalhajxy mäwiinjijcädaac møødä nähiiꞌxmädaax̱pä majjäyaꞌayhajxy. Cøduꞌugä harpa hajxy hänajty miøødä. Jim̱ä poom hajxy hänajty miøødä orojøønebøhñdiooty. Haa jaꞌa poom jaduhm̱bä, jaꞌa Diospaꞌyaax̱øøc jeꞌeduhṉ. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy mäbøjpä, jeꞌedsä Dios hajxy hänajty paꞌyaax̱p. \v 9 Mänitä jem̱yhøy hajxy yhøøyy: \q1 Miic̈h cuhdujtmøød coo yøꞌø nocy mhahooꞌtstúꞌudät. \q1 Miic̈h højts xñähhoꞌtuut. Paady højts cuhdujt nmøødä coo højts yaa nhídät Dioswiinduum. \q1 Wiinduhm̱yhagajpt højts ndsooñ. Cøjhayuuc højts ngapxy. \q1 \v 10 Miic̈h højts cuhdujt xmiooyy coo højts jim̱ ngobiernähádät naax̱wiin. \q1 Diostuuṉg højts ndunaam̱by nebiä teediän. \p \v 11 Mänítøc̈hä Diosmoonsä nhijxy jaanc̈h tehm̱ miay. Jaꞌa Dios hajxy hänajty jiuhdänaawiädijpy møødä animalhajxy møødä majjäyaꞌayhajxy. \v 12 Mänitä Diosmoonsähajxy møc jiaanc̈h tehm̱ yaax̱y: \q1 Yøꞌø Meeghuung, yøꞌø tøø yaghoꞌogyii. \q1 Yøꞌøds cuhdujtmøød coo jiaanc̈h tehm̱ wyiingudsähgøꞌøwǿøjät. \q1 Hahixøøby jaduhṉ coo højts nmänáaṉämät coo cøx̱iä wiinä miøødä, møødä mäjaa, møød coo quiuhwijjiä, møød coo miøjjä jiaanc̈hä. \p \v 13 Mänit hajxy miänaaṉ̃ nägøx̱iä mädyiijaty jaꞌa Dios tøø quiunuuꞌxy, jaꞌa jim̱bä tsajpootypä, møødä hädaa yaabä naax̱wiimbä, møødä jiipiä møjcuꞌuhaambä, møødä jiipiä mejjiootypä: \q1 Tsøgä Dios hajxy wiingudsähgǿøyyäm møødä Meeghuung. \q1 Cøjxtaꞌaxiøø hajxy yhidaꞌañ møj jaanc̈h. Møjmäjaa hajxy miøød. \p \v 14 Mänitä nämädaax̱pä animalhajxy miänaaṉ̃: \p ―Tsøc. \p Mänitä nähiiꞌxmädaax̱pä majjäyaꞌay jaꞌa Dios hajxy wyiinjijcädaacy. Wyiingudsähgøøyy hajxy jaduhṉ. \c 6 \p \v 1 Mänítøc̈hä Meeghuung nhijxy coo jaꞌa nocy tuꞌhit yhahooꞌtstuuty jaꞌa hänajty juxtujc‑hithahooc̈hpä. Mänitä animal tuꞌug miänaaṉ̃: \p ―Miṉ huug hix̱. \p Coo jaꞌa animal jaduhṉ miänaaṉ̃, jaduhṉ yajmädooyy nebiä hänee jiäditiän. \v 2 Mänítøc̈hä craa tuꞌug nhijxy coo tøpxt hänajty tuꞌug miøødä. Poobcuaañähgøxp hänajty yhäñaꞌay. Mänitä cuhjéṉ miooyyä. Mänit tiuꞌubøjcy tsiptuum̱bä. Mäjädaꞌagaam̱b hänajty jaduhṉ. \p \v 3 Mänitä Meeghuung jaꞌa nocy yhahooꞌtstuuty jaꞌa miämetsc‑hithahooc̈hpä. Mänitä miämetspä animal miänaaṉ̃: \p ―Miṉ huug hix̱. \p \v 4 Mänítøc̈hä craa tuꞌug nhíjxcombä. Tsaptscuaañähgøxp hänajty yhäñaabiä. Mänitä cuhdujt miooyyä coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy nøcxy yajnimiädsibøꞌøyii hädaa yaabä naax̱wiin, coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy nøcxy yajniyaghoꞌogyii. Mänitä yoṉ̃hespada tuꞌug miooyyä. \p \v 5 Mänitä Meeghuung jaꞌa nocy yhahooꞌtstúutcombä jaꞌa miädägøøghithahooc̈hpä. Mänitä miädägøøgpä animal miänaaṉ̃: \p ―Miṉ huug hix̱. \p Mänítøc̈hä craa tuꞌug nhíjxcombä coo jaꞌa quipxt hänajty tuꞌug miøødä. Jiṉ̃gwiaañähgøxp hänajty yhäñaabiä. \v 6 Mänítøc̈hä mädiaꞌagy nmädooyy maa jaꞌa mädaax̱pä animalhajxy hänajtiän: \p ―Møjyuu jaduhṉ jadáaṉäp. Jaꞌa trigo tuꞌkílobä, mägoox̱mil chowhadaꞌañ. Y jaꞌa cebada tägøøgkílobä, jaduhṉ chowhadaam̱bä mägoox̱mil. Pero cap yøꞌø hoṉ myaghäyówät ni yøꞌø vino. \p \v 7 Mänitä Meeghuung jaꞌa nocy yhahooꞌtstúutcombä jaꞌa miämädaax̱c‑hithahooc̈hpä. Mänitä miämädaax̱pä animal miänaaṉ̃: \p ―Miṉ huug hix̱. \p \v 8 Mänítøc̈hä craa tuꞌug njaac híjxcombä, jaꞌa hänajty xøhajpä jaꞌa mäyaghoꞌpä. Cuaañähgøxp hänajty yhäñaꞌay jaꞌa poob‑lǿmnäbä. Høx̱haamä møjcuꞌuhaambä hänajty piamiṉ̃. Mänitä cuhdujt hajxy miooyyä hädaa yaabä naax̱wiin coo jäyaꞌay hajxy yaghóꞌogät tuꞌmädaax̱c‑hitpä. Hadsip hajxy hänajty miäyaghoꞌogaꞌañ, yuuhaam, paꞌamhaam, caahaam. \p \v 9 Mänitä Meeghuung jaꞌa nocy yhahooꞌtstúutcombä jaꞌa miämägoox̱c‑hithahooc̈hpä. Mänítøc̈hä háañämähajxy jiiby nhijxy altarpaꞌc, jaꞌa hajxy hänajty tøø yaghoꞌogyíijäbä jaꞌa Diosmädiaꞌagyquiøxpä. Paady hajxy yaghoꞌcä coo hajxy hänajty hoy tøø jiaanc̈h tehm̱ quiudiuṉ̃. \v 10 Mänit hajxy møc yaax̱y: \p ―Dios, miic̈h højts nWiindsøṉhajpy. Miic̈hä tøyhajt mmøød. Mänaa højts nnøꞌty xyaghawiimbíjtät jiiby naax̱wiin. \p \v 11 Mänitä poobwit hajxy cøduꞌug miooyyä. Mänit hajxy ñämaayyä coo hajxy ween jiaac pooꞌxy høxtä coonä hänajty pedyii tøø yaghoꞌogyii jaꞌa hermano jaꞌa Jesucristo hajxy mäduum̱bä. \p \v 12 Mänitä Meeghuung jaꞌa nocy yhahooꞌtstúutcombä jaꞌa miädädujc‑hithahooc̈hpä. Mänitä hujx møc ñajxy. Mänitä xøø jyiṉ̃øøyy nebiä jiṉ̃witän. Mänitä poꞌo quiähxøꞌcy nebiä nøꞌtiän. \v 13 Mänitä madsaꞌa tsajtcøxpä quiahy naax̱wiin jaanc̈h tehm̱ miay; jaduhṉ quiahy nebiä piidstøøm piojcaꞌayän. \v 14 Mänitä tsajt yhadägoyyøøñä nebiä nocy yhaxädsachän. Mänitä tuṉ cøx̱iä wiingtuum ñäꞌä yajnøcxä møødä naax̱ hänajty hijpä mejyquiujc. \v 15 Mänitä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä jiiby ñiguiuyuꞌtsä tsaajutjooty, møødä jim̱bä tsaadunjootypä, møødä reyhajxy, møødä jäyaꞌayhajxy møjhajpä, møødä mäyøøjäyaꞌayhajxy, møødä soldadowiindsøṉhajxy, møødä jäyaꞌayhajxy jaꞌa møjcuhdujtmøødpä, møødä näꞌä pajäyaꞌayhajxy. \v 16 Mänitä tsaadúṉ hajxy ñämaayy: \p ―Højts nähgahbéjtäc. Jaduhṉ højtsä Dios xquiaꞌa híxät jaꞌa jim̱ häñaabiä tsajpootyp. Jaduhṉ højtsä Meeghuung xquiaꞌa yajtsaac̈hpǿgät. \p \v 17 Tøø yhabaatnä coo højts hajxy xyajtsaac̈hpøgaaṉnä nägøx̱iä. Cab højts hoy nmeeꞌxtugaꞌañ. \c 7 \p \v 1 Mänítøc̈hä Diosmoonsä mädaax̱c nhijxy coo hajxy hänajty jim̱ tiänaꞌay hanidiuhm̱jaty mäduhṉjatiä naax̱teec. Mädaax̱nax̱ hajxy hänajty tiänaꞌay. Yhadujpiä poj hajxy hänajty, jaduhṉ quiaꞌa pójnät naax̱wiin ni mejywyiing ni quepyquiøxp. \v 2 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug jadähooc nhíjxcombä coo hänajty piedøꞌøy xøøbädsøm̱ypiä, coo jaꞌa Diossello hänajty miøødä. Mänit hajxy møc miøjyaax̱ä, jaꞌa nämädaax̱pä, jaꞌa hajxy hänajty tøø quiuhdujtmoꞌoyíijäbä coo hajxy quiädiéeyät, coo hajxy cøx̱ypänejpiä jiatcǿꞌøwät hädaa yaabä naax̱wiin møødä jim̱ mejjiooty. Mänit hajxy ñämaayyä: \p \v 3 ―Cab hajxy mgädiéeyät jim̱ naax̱wiin ni jim̱ mejjiooty, ni yøꞌø quepychaa hajxy nej mgaꞌa túnät, høxtä coonä højtsä jäyaꞌayhajxy hänajty tøø nseñapädaꞌagy wyiinnähgopcøxp, jaꞌa hajxy Diosmäduum̱bä. \p \v 4 Mänítøc̈hä mäc̈hohnd nmädooyy coo jaꞌa Israel yhap yhoc hajxy hänajty yajseñapädaꞌagaꞌañ nämägoꞌx‑cujuxychäguiꞌxmädaax̱milpä. Nämajmetscjaty hajxy hänajty yajseñapädaꞌagaꞌañ. \v 5 Nämajmejtsmil hajxy hänajty yajseñapädaꞌagaꞌañ jaꞌa Judá yhap yhoc‑hajxy, møødä Rubén yhap yhoc‑hajxy, møødä Gad yhap yhoc‑hajxy, \v 6 møødä Aser yhap yhoc‑hajxy, møødä Neftalí yhap yhoc‑hajxy, møødä Manasés yhap yhoc‑hajxy, \v 7 møødä Simeón yhap yhoc‑hajxy, møødä Leví yhap yhoc‑hajxy, møødä Isacar yhap yhoc‑hajxy, \v 8 møødä Zabulón yhap yhoc‑hajxy, møødä José yhap yhoc‑hajxy, møødä Benjamín yhap yhoc‑hajxy. \p \v 9 Mänítøc̈hä majiäyaꞌay nhijxy. Wiinduhm̱yhagajpt hajxy hänajty chooñ. Cøjhayuucjaty hajxy hänajty miädiaꞌagy. Jaꞌa Dios hajxy hänajty jim̱ jiuhdänaawiädijpy maa jaꞌa Meeghuungwiinduumän. Jaanc̈h tehm̱ miay hajxy hänajty jaduhṉ; cab hajxy hänajty hoy yajmäc̈howaꞌañ. Poobwitmøød hajxy hänajty. Møødä xiꞌiwhaay hajxy hänajty quiøꞌøgaphaty. \v 10 Mänit hajxy nägøx̱iä yaax̱y møc: \q1 Xyajnähwaats højtsä Dios møødä Meeghuung. Gobiernähajpä Dios jaduhṉ. \m \v 11 Nägøx̱iä jaꞌa Diosmoonsä jaꞌa Dios hajxy hänajty jiuhdänaawiädity. Møødä majjäyaꞌadiøjc‑hajxy hänajty jiuhdänaawiädíjtäbä møødä animalhajxy jaꞌa nämädaax̱pä. Mänitä Dios hajxy wyiinjijcädaacy; wyiingudsähgøøyy hajxy jaduhṉ. \v 12 Mänit hajxy miänaaṉ̃: \q1 Tsøgä Dios hajxy jaanc̈h tehm̱ wyiingudsähgǿøyyäm cøjxtaꞌaxiøø. \q1 Tsøg hajxy mänáaṉäm coo miøjjä jiaanc̈hä, coo quiuhwijjiä, coo miäjaamøødä. \q1 Tsøg hajxy nämáayyäm: “Dioscujúꞌuyäp.” \p \v 13 Mänítøc̈hä majjäyaꞌay tuꞌug xmiäyajtøøyy: \p ―Pøṉädaꞌa yøꞌøduhṉ poobwitmøød. Maa hajxiädaꞌa chooñ. \p \v 14 Mänítøch nhadsooyy: \p ―Wiindsǿṉ, cábøch nnajuøꞌøy. Miic̈hädaꞌa mnajuøøby. \p Mänítøch xñämaayy: \p ―Yøꞌø jäyaꞌayhajxy, tøø hajxy jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøcy. Tøø hajxy ñähhoꞌtuꞌudyii jaꞌa Meeghúungäm. Jaduhṉ hajxy tøø yajnähwáatsäbä. \v 15 Paady hajxy jim̱ tiänaꞌay Dioswiinduum. Xøømdsuhm̱ä Diostuuṉg hajxy jim̱ tiuṉ̃. Cueendähájtäp hajxy jaꞌa Diósäm. \v 16 Cabä yuu hajxy mänaa yagjuøꞌøwaaṉnä, ni cab hajxy tiødsøꞌøwáaṉänä. Cab hajxy xiøønoꞌogáaṉänä, ni cab hajxy yhaṉhoꞌogáaṉänä. \v 17 Jaꞌa Meeghuung, jim̱ yhity maa jaꞌa Dios yhäñaꞌayän. Jeꞌe hajxy cweendähadaam̱b yajxóṉ. Cab hajxy jiøꞌøwaaṉnä xiuudsaaṉnä jeꞌeguiøxpä coo hajxy yajxooṉdaꞌagaꞌañii jaꞌa Diósäm. \c 8 \p \v 1 Mänitä Meeghuung jaꞌa nocy yhahooꞌtstúutcombä jaꞌa miäjuxtujc‑hithahooc̈hpä. Mänit jim̱ yhamooṉ̃ tsajpootyp cupc‑hora. \v 2 Mänitä Diosmoonsä juxtujc nhijxy coo jaꞌa Dios hajxy hänajty jim̱ wyiindänaꞌay. Mänitä xuux̱t hajxy miooyyä cøduꞌug. \v 3-4 Mänitä Diosmoonsä wiingpä miejtspä. Jim̱ä orojøønebøhñdy hänajty miøødä. Mänit hoy tiänaaxiøpy maa jaꞌa orohaltar mäwiingoṉän, jim̱ mädøyyä maa jaꞌa Dios hänajty yhäñaꞌayän. Mänitä poom may miooyyä coo jim̱ jiógät jaꞌa orohaltarnähgøxp. Cooꞌpä jaꞌa poomjoc hänajty jim̱ maa jaꞌa Diosän. Jim̱ä Dios hajxy hänajty piaꞌyaꞌaxy, jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy hänajty mäbøjpä. \v 5 Mänitä Diosmoonsä jaꞌa jøønebøhñdy quionøꞌcy. Mänitä jøømbajc hoy quiuwobøꞌøy, jaꞌa hänajty jim̱ hijpä maa jaꞌa altarän. Mänit quiuhgaꞌtsnajxy naax̱wiin. Mänit wiädsujcy møødä hänee yaax̱y. Mänitä hujx ñajxy. \p \v 6 Haa jaꞌa näjuxtujcpä Diosmoonsähajxiä, jaꞌa xuux̱tmøødpä cøduꞌugä, mänit hajxy ñiyhahixǿøyyänä coo hajxy hänajty xiuꞌuxaꞌañ. \p \v 7 Mänit tuꞌug xiuux̱y. Mänitä caandøøtstuu quiahy hädaa yaabä naax̱wiin møødä jøøn møødä nøꞌty. Mänitä naax̱wiin tiooyy jaꞌa hänajty miädägøøghitpä cøx̱iä, møødä quepychaa møødä hujtshaay. \p \v 8 Mänitä Diosmoonsä jaꞌa miämetspä xiuux̱y. Mänítädsä tuṉ crúundäbä hoy quiaꞌay mejjiooty. Tooby hänajty jeꞌe. \v 9 Mänitä miädøøgpä mejy ñøꞌtiøøyy. Cøx̱y hoꞌc jaꞌa animalhajxy jaduhṉ. Cøjxä barco qyiṉ̃. \p \v 10 Mänitä Diosmoonsä miädägøøgpä xiuux̱y. Mänitä madsaꞌa crúundäbä quiahy jim̱ tsajpootyp. Tooby hänajty jeꞌebä. Mänit hoy quiaꞌay maa jaꞌa miädägøøghitpä møjnøøjän, maa jaꞌa miädägøøghitpä nøøgopcän. \v 11 Jaduhṉä madsaꞌa hänajty xiøhaty Tahm̱. Mänitä nøø miädägøøghitpä tiahm̱øøbiä. Mänitä jäyaꞌayhajxy may yhoꞌcy. \p \v 12 Mänitä Diosmoonsä miämädaax̱pä xiuux̱y. Mänitä xøø tuꞌnax̱ yhoꞌcy maa hänajty yhawijtstuquiän jaꞌa miädägøøghitpä. Jaduhṉä poꞌo jiajpä møødä madsaꞌa. Mädaax̱c‑hora jaꞌa xøø hänajty quiaꞌa haṉ̃ xøøm; mädaax̱c‑hora jaꞌa poꞌo hänajty quiaꞌa haṉ̃ coods. \p \v 13 Mänítøc̈hä wiistä tuꞌug nhijxjäyøøyy tsajtcøxp. Mänit møc yaax̱y: \p ―Coo jaꞌa Diosmoonsähajxy jiaac xúꞌuxät jaꞌa jaac tägøøgpä, mänitä jäyaꞌayhajxy jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøgaꞌañ, jaꞌa hajxy jiiby tsänaabiä naax̱wiin. \c 9 \p \v 1 Mänitä Diosmoonsä miämägoox̱pä xiuux̱y. Mänítøc̈hä madsaꞌa tuꞌug nhijxcahy, naax̱wiin hoy quiaꞌay. Mänitä madsaꞌa hawaatst miooyyä coo jaꞌa jut jaduhṉ yhawäguiiꞌtstúꞌudät jaꞌa jaanc̈h tehm̱ quiøøcpä. \v 2 Mänitä jut yhawäguiiꞌtstuuty. Mänitä jøønjoc quiꞌixc piädsøøm̱y. Mänit cøxp chajpejty. Mänitä xøø cøjx wyiindägøꞌøyii. Mänitä tsajt cøjx jiaty jøønjocjooty. \v 3 Mänitä mamiuꞌu jocjooty piädsøøm̱y. Mänit hajxy yaa tiägøøyy jäyøøbiä hädaa yaabä naax̱wiin. Mänitä muꞌu tøjpt hajxy miooyyä nebiä caaꞌptiøjptän. \v 4 Mänit hajxy yhanehm̱ä coo hujtshaay hajxy quiaꞌa jǿøꞌxät ni quepychaa. Jeꞌe hajxy tiǿbäp pønjatiä Diosseñä hänajty caꞌa møød wyiinnähgopcøxp. \v 5 Coo pøṉ jaduhṉ tiøbǿøjät, jaduhṉä muꞌudøjpt jiäwøꞌøwaꞌañ nebiä caaꞌptiøjpt jiäwøꞌøyän. Mägoox̱poꞌo jaꞌa muꞌuhajxy hänajty miädøbaꞌañ. Pero cabä cuhdujt hajxy miooyyä coo jäyaꞌay hajxy yaghóꞌogät. \v 6 Ja wiꞌi yhoꞌogaam̱bä jäyaꞌayhajxy hänajty, pero cab hajxy jaduhṉ ñäꞌä hoꞌogaꞌañ. \p \v 7 Jaduhṉ mäwíinädsä muꞌuhajxy hänajty quiähxøꞌøgy nebiä tsiptuum̱bä cuaayän. Jim̱ hajxy hänajty miøødä quiuhduum nebiä orocuhjeṉbän. Jaduhṉä wyiin jiøjphajxy hänajty quiähxøꞌøgy nebiä yaꞌadiøjcän. \v 8 Jaduhṉä cuhwaay hajxy hänajty miøødä nebiä toꞌoxiøjcuhwaayän. Jaduhṉä tiuꞌtsthajxy hänajty quiähxøꞌøgy nebiä leóntuꞌtstän. \v 9 Nähbujxt cuhbujxt hajxy hänajty nebiä hacxpøjtän. Coo hajxy hänajty jiäyøy, jaduhṉ hajxy hänajty jiädity nebiä tsiptuum̱bä cuaaguiarretän. \v 10 Jaduhṉä tøjpt hajxy hänajty miøødä nebiä caaꞌptiøjptän. Jaduhṉä cuhdujt hajxy hänajty miøødä coo jäyaꞌay hajxy tiǿbät mägoox̱poꞌo. \v 11 Haa jaꞌa muꞌu wyiindsøṉhajxiä, jutjooty hänajty chänaꞌay, jaꞌa jaanc̈h tehm̱ quiøøcpä. Jegyhajty hijty jeꞌe tiuṉ̃ Diosmoonsä; tøø yhøxquéjxänä. Abadón hänajty xiøhaty hebreohayuuc‑haamby. Apolión hänajty xiøhaty griegohayuuc‑haamby. Jaduhṉ miädiaꞌagytiägøꞌøy, jaꞌa mäyajcuhdägoobiä. \p \v 12 Jaduhṉä tsøꞌty tuꞌug jiajtä. Metscä tsøꞌty hänajty quiaꞌa pedyiinä. \p \v 13 Mänitä Diosmoonsä miädädujcpä xiuux̱y. Mänítøc̈hä mädiaꞌagy nmädooyy coo jäyaꞌay jim̱ quiapxy maa jaꞌa orohaltarän, jim̱ Dioswiinduum. Hamädaax̱teecä orohaltar hänajty. \v 14 Mänitä Diosmoonsä miädädujcpä ñämaayy, jaꞌa hänajty tøøbä xiuꞌuxiä: \p ―Nøcx jaꞌa Diosmoonsähajxy mädaax̱pä mäguejøꞌøw, jaꞌa jim̱ cuxochpä maa jaꞌa Eufratesmøjnøøjän. \p \v 15 Mänit hajxy hoy miäguejøꞌøyii. Mänit hajxy wyiinguejxä coo jäyaꞌay hajxy yaghóꞌogät tuꞌug tägøøgpux̱y. Jäguem̱iä hajxy hänajty tøø yajnähdijyii coo hajxy miäyaghóꞌogät. Coo jaꞌa miädädujcpä Diosmoonsä jaduhṉ xiuux̱y, habaat jaduhṉ coo hajxy jiatcǿꞌøwät. \v 16 Mänítøch nmädooyy coo mejtsmägoꞌxmillón soldado hajxy hänajty miøødä; haagä cuaayhäñaaby hajxy hänajty jaduhṉ. \p \v 17 Haagä caac̈hpujxtä soldadohajxy hänajty. Jaduhṉä pujxt color hänajty miøødä, møødä tsaptspä, møødä hucypiä, møødä puꞌtspä. Jaduhṉä cuaay quiopc‑hajxy hänajty nebiä leóncopcän. Tägøøgtuꞌu hänajty jiiby piädsøm̱y yhaawjooty, møødä jøøn, møødä joc, møødä azufre. \v 18 Jaduhṉä jäyaꞌayhajxy yaghoꞌcä jaꞌa tuꞌug tägøøgpux̱ypä, jøønhaam, joc‑haam, azufrehaam. \v 19 Jim̱ä cuaay mäjaa hajxy hänajty miøødä maa yhaawhajxiän møød jiiby maa tiuꞌtsthajxiän. Jaduhṉä tiuꞌtsthajxy hänajty quiähxøꞌøgy nebiä tsahṉ̃dycopcmøødpän. Jaꞌa tiuꞌtsthaama jäyaꞌay hajxy hänajty yajtsuꞌuc̈h. \p \v 20 Pero jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaꞌa mähmǿøyyäbä, cabä haxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixøøyy. Møjcuꞌugong hajxy hänajty jiaanc̈h tehm̱ wyiingudsähgǿøñäp, møødä oronähwopy, møødä platanähwopy, møødä hobiujxtnähwopy, møødä tsaahädiuṉ̃, møødä quepychech. Cab yøꞌøduhm̱bä ñäꞌä hix̱y, ni quiaꞌa mädoy, ni quiaꞌa yoꞌoy. \v 21 Wiꞌi jiäyaꞌay‑yaghoꞌpnä jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty. Wiꞌi miäbädaacnä hajxy hänajty haxøøgwiinmahñdyhaam. Wiingä tägachä toꞌoxiøjc hajxy miøødtsänaꞌayñä. Møød hajxy hänajty wyiꞌi mieec̈hñä. \c 10 \p \v 1 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug nhijxy jaanc̈h tehm̱ miäjaamøød. Jim̱ hänajty miänacy tsajpootyp. Jocjooty hänajty miänacy. Jim̱ä hiꞌinc̈h hänajty miøødä quiuhduum. Jaduhṉä wyiin jiøjp hänajty jiajy nebiä xøøjän. Jaduhṉä tiecy hänajty quiähxøꞌpä nebiä toobiän. \v 2 Jim̱ä nocyhuung hänajty quiøꞌøbøc‑haty jaꞌa haxädsajtstuꞌudypä. Mänitä yhahoodiecy piädaacy mejywyiing. Mänitä yhanajytiecy piädaacy tøꞌødstuum. \v 3 Mänit møc yaax̱y nebiä leóngän. Mänitä hänee jaꞌa juxtujcpä yaax̱wiimbijty. Capx hajxy jaduhṉ. \v 4 Mänítøch nja tägøꞌøwaaṉ̃ cujahbiä waam̱bä häneehajxy quiapxy. Mänítøc̈hä jäyaꞌay tuꞌug xñämaayy jim̱ tsajpootyp: \p ―Cab jaduhṉ mgujáayät nebiä häneehajxy quiapxiän. Ni pøṉ jaduhṉ mgaꞌa yajmøødmädiáꞌagät. \p \v 5 Haa jaꞌa Diosmoonsä hänajty jim̱ tänaabiä mejywyiing møød jim̱ tøꞌødstuum, mänit yhahooguiøꞌø chajxajy. \v 6 Mänit miänaaṉ̃: \p ―Cøjxtaꞌaxiøø jaꞌa Dios ñäꞌägädä hity. Cøx̱iä quiunuuꞌxy møødä tsajt, møødä naax̱wiin, møødä mejy, hotyehm̱ miädyiijatiä. Jaꞌa Dios jaduhṉ mänaam̱b cooc tøø yhabaatnä. \v 7 Coo yhabáadät coo jaꞌa miäjuxtujcpä Diosmoonsä xiuꞌuxaꞌañ, tøø jaꞌa Dios hänajty yajtøjiaty nebiä quiuguex̱yhajxy hänajty jecy tøø yhawaaṉän. Cabä wiinghänaꞌc yhawaaṉä; jaꞌa quiuguex̱iähajtiä yhawaaṉä. \p \v 8 Mänítøc̈hä jäyaꞌay jim̱ tuꞌug xñämáaguiombä tsajpootyp: \p ―Nøcx jaꞌa nocyhuung pøjtsow̱ jaꞌa haxädsajtstuꞌudypä, jaꞌa Diosmoonsä quiøꞌøbøc‑hajpiä. \p \v 9 Mänítøc̈hä Diosmoonsä jaꞌa nocyhuung hoy nmäyujwaꞌañ cooc̈h xmióꞌowät. Mänítøch xñämaayy: \p ―Pøc; puꞌuy. Paꞌag mhaawjooty mjuøꞌøwaꞌañ nebiä møjtsiinnøøjän. Pero coo jiiby quiädaꞌagaꞌañ maa mjøøꞌxytiøjcän, mänit mjuøꞌøwaꞌañ coo tiahm̱ä. \p \v 10 Mänítøc̈hä nocyhuung hoy njaanc̈h pøjtsoy. Mänítøch njaanc̈h puhy. Páꞌaghøch jaduhṉ njaanc̈h juøøyy nhaawjooty nebiä møjtsiinnøøjän. Pero coo jiiby jiaanc̈h cädaacy maac̈h njøøꞌxytiøjcän, mänítøch njaanc̈h juøøyy coo tiahm̱ä. \v 11 Mänítøch hajxy xñämaayy: \p ―Tsipcøxp mnägapxtägátsät nebiä jäyaꞌayhajxy jiadaꞌañ yhabetaꞌañän, jaꞌa hajxy jim̱ tsänaabiä wiinduhm̱yñaax̱wiin, jaꞌa hajxy wiinduhm̱yhayuuc mädiaacpä, møødä gobiernähajxy. \c 11 \p \v 1 Mänítøc̈hä pax̱yquipxt hajxy xmiooyy. Mänítøch hajxy xñämaayy: \p ―Nøcx jaꞌa Diostøjc quipx møødä altar. Mäc̈how̱ jaꞌa jäyaꞌayhajxy, nänaagä Dios hajxy wyiingudsähgøꞌøy. \v 2 Pero cab jaduhṉ jim̱ mguípxät Diostøghaguuy. Jaꞌa jäguem̱bä‑jäyaꞌay jaꞌa cuhdujt hajxy tøø mioꞌoyii coo hajxy jim̱ guiobiernähádät maa jaꞌa Dioscajptän juxychäguiꞌxmejtspoꞌo. \v 3 Nguexáam̱biøc̈hä nguguex̱y metscä coo hajxy jim̱ miädiáꞌagät jaꞌa høøc̈hcøxpä juxychäguiꞌxmejtspoꞌo. Jiṉ̃witmøød hajxy wiäditaꞌañ. \p \v 4 Haa jaꞌa Diosquex̱yhajxy nämetspä, jaꞌa olivoquepy hajxy jeꞌe jaꞌa metspä, møødä ceratoyøhñdy metspä, jaꞌa jim̱ tänaabiä Dioswiinduum. Jaꞌa Dios jaꞌa naax̱wiin cunuuꞌx. \v 5 Coo jaꞌa Dioscuguex̱yhajxy hänajty cøx̱ypänejpiä jia tunaꞌañii, mänitä jøøn hajxy yhøxpäxujjaꞌañ yhaawjooty. Cøx̱y toyaam̱bä miädsiphajxy hänajty jaduhṉ. Jaduhṉ hajxy yhoꞌogaꞌañ. \v 6 Cuhdujtmøødä Dioscuguex̱yhajxy hänajty coo hajxy quiaꞌa yajtúꞌuwät, naagxøø hajxy hänajty miädiaꞌagaꞌañ jaꞌa Dioscøxpä. Jaduhṉä cuhdujt hajxy hänajty miǿødäbä coo nøø hajxy wiaꞌañdiúnät, yajnøꞌtycójät. Jaduhṉä cuhdujt hajxy hänajty miǿødäbä coo jaꞌa jäyaꞌay hajxy yajpaꞌambédät hädaa yaabä naax̱wiin, coo häyohn hajxy yagjadǿøjät, naaghoocä jioothajxy hänajty chocy. \v 7 Coo hajxy hänajty tøø miädiaacpädøøñä, mänitä animal jiiby tuꞌug piädsøm̱aꞌañ maa jaꞌa jut jaanc̈h tehm̱ quiøøcpän. Mänitä Dioscuguex̱yhajxy yaghoꞌogaꞌañii. \v 8-9 Tägøøgxøø ja nähgupc hajxy jim̱ wyijtsnaꞌawaꞌañ møjcajptooty maa jaꞌa Jesús jecy miøjpahbejtän cruzcøxp. Haa jaꞌa cajptjäyaꞌayhajxiä, haxøøgä cuhdujt hajxy hänajty miøødä nebiä jecyjiäyaꞌay jaꞌa cuhdujt hajxy hijty miøødän, jaꞌa hajxy hijty jim̱ jegyhajty tsänaabiä Sodoma møødä Egipto. Cabä cuhdujt hajxy ñäꞌägä yegaꞌañ coo jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌayhajxy jim̱ yajnaax̱tägøꞌøwǿøjät. Minaam̱b hajxy yheebaꞌañii. Wiinduhm̱yhagajpt hajxy choonaꞌañ. Cøjhayuuc hajxy miädiaꞌagaꞌañ. \v 10 Jaanc̈h tehm̱ xiooṉdaꞌagaam̱bä jäyaꞌayhajxy hänajty coo jaꞌa Dioscuguex̱yhajxy hänajty tøø yhoꞌogy. Paady hajxy hänajty jootcujc ñijiäwǿøyyänä, cab hajxy hänajty yhadsibáaṉänä. Paady hajxy hänajty hotyiijä ñäꞌä nimioꞌowaꞌañii hamiṉ̃ haxøpy. \v 11 Coo tägøøgxøø ja nähgupc hänajty tøø yhabety, mänitä Dios jaꞌa quiuguex̱yhajxy hänajty yagjujypiøgaꞌañ jadähooc. Pønjaty hänajty hixaam̱b, mänit hajxy hänajty chähgøøbiøgaꞌañ. \v 12 Mänitä Dioscuguex̱yhajxy miädow̱aꞌañ coo hajxy hänajty møc miøjyaꞌaxyii jim̱ tsajpootyp: \p ―Pet hajxy yam̱ cøxp. \p Mänit hajxy jocjooty ñøcxaꞌañ tsajpootyp. Hixáaṉäp hajxy jaꞌa miädsípäm. \v 13 Mänitiä hujx jaanc̈h tehm̱ miøc ñaxaꞌañ. Mänitä tøjc may piumaꞌañ jaꞌa miämajc‑hitpä jim̱ cajptooty. Juxtujcmilä jäyaꞌayhajxy yhoꞌogaꞌañ. Jaꞌa hajxy hänajty tøø jiaac mähmǿꞌøyäbä, jaanc̈h tehm̱ chähgøꞌøwaam̱b hajxy jaduhṉ. Mänitä Dios tsajpootypä hajxy wyiingudsähgøꞌøwaꞌañ. \p \v 14 Jaduhṉ jaꞌa tsøꞌty ñajxy jaꞌa miämetsc‑hoocpä. Paquiä yhabaadáaṉgombä coo jaꞌa miädägøøgpä ñaxáaṉgombä. \p \v 15 Mänitä miäjuxtujcpä Diosmoonsä xiuux̱y. Mänit hajxy jim̱ møc yaax̱y tsajpootyp: \q1 Jaꞌa Jesucristo hajxy nWiindsøṉhájtäm. \q1 Tøø jeꞌe miøjtägøꞌøy wiinduhm̱yñaax̱wiin. \q1 Cøjxtaꞌaxiøø guiobiernähadaaṉnä. \m \v 16 Jim̱ä nähiiꞌxmädaax̱pä majjäyaꞌay jaꞌa Dios hajxy hänajty jiuhhäñaawiädity. Mänitä Dios hajxy hoy wyiinjijcädaꞌagy. Wyiingudsähgøøyy hajxy jaduhṉ. \v 17 Mänit hajxy miänaaṉ̃: \q1 Dios, højts miic̈h nWiindsøṉhajpy. \q1 Cøx̱iä miic̈h mäjaa mmøødä. Cøjxtaꞌaxiøø miic̈h mhity. \q1 Dioscujúꞌuyäp coo miic̈h tøø mmøjtägøøñä, coo tøø mdägøøñä gobiernähajpä. \q1 \v 18 Tøø jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä jia jootmaꞌady. Pero tøø yhabaady coo miic̈h myajcumädow̱aaṉnä. \q1 Tøø yhabaady coo miic̈hä hoꞌogyjiäyaꞌayhajxy myajtøyhajtyegaaṉnä, coo myajcuhdägoyyaaṉnä pønjatiä jäyaꞌayhajxy yaa yajtuꞌudägooby hädaa yaabä naax̱wiin. \q1 Jaduhṉ tøø yhabaatpä coo miic̈hä hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy mmoꞌowaꞌañ pønjaty miic̈h tøø xquiapxpaady, møød pønjatiä mmädiaꞌagy hamuumduꞌjoot tøø xyajtuuṉä, \q1 møød pønjaty miic̈h tøø xwyiingudsähgøꞌøy, hoyyä møjtuuṉg hajxy tøø quiaꞌa ja møødhaty. \p \v 19 Mänitä Diostøjc jim̱ yhawaach tsajpootyp. Mänitä caja jiiby quiähxøꞌcy tøgooty møødä contrato, jaꞌa Dios jecy yajcuhdújcäbä. Mänit tiägøøyy wädsujpä. Mänitä hänee møc jiädijty; møødä hujx møc ñajxy. Mänitä caandøøtstuu may quiahy. \c 12 \p \v 1 Mänitä hijxtahṉd jim̱ quiähxøꞌcy tsajtcøxp jaanc̈h tehm̱ hoy‑yagjuøøñä. Jim̱ä toꞌoxiøjc hänajty tuꞌug yhajajy nebiä xøøjän. Jim̱ä poꞌo hänajty yajtehm̱bety. Majmetscä madsaꞌa hänajty quiuhjeṉhaty. \v 2 Tøø hänajty tiehm̱ yhabaatnä coo yhuungpaadaꞌañ. Paady hänajty wyiꞌi yaꞌaxy. \v 3 Mänitä hijxtahṉd wiingpä wyiingähxǿꞌcombä. Tuꞌugä dragón hänajty cruundä. Tsaptsä ñiꞌx hänajty. Juxtujcä quiopc hänajty haagä cuhjeṉmøød. Majcä quiaaꞌpt hänajty. \v 4 Tiuꞌtsthaamä madsaꞌa tuꞌug tägøøgpux̱ypä yajcahy naax̱wiin jaꞌa tsajtcøxpä. Mänitä dragón hoy wyiindänaaxiøpy jaꞌa toꞌoxiøjc jaꞌa hänajty huungpaadaam̱bä. Nägooyyä yhuung hänajty myinaꞌañ, mänit hänajty chuꞌudsaꞌañ. \v 5 Mänitä yaꞌayhänaꞌc myiiṉ̃. Jeꞌe hänajty tunaam̱b gobiernä wiinduhm̱yñaax̱wiin. Møc hänajty jaduhṉ jiaanc̈h tehm̱ yhaneꞌemaꞌañ. Mänit jim̱ yajnøcxä Dioswiinduum. \v 6 Mänitä toꞌoxiøjc piäyøꞌcy. Pactuum ñøcxy. Jim̱ä Dios hänajty tøø yajnähdijy coo jim̱ yajcayǿøjät mil cumejtsmägoꞌx cudägøøghiiꞌxxøø. \p \v 7 Mänitä tsip jim̱ piädøꞌnä tsajpootyp. Jaꞌa Miguel hänajty tuum̱b Diosmoonsäwiindsǿṉ. Jeꞌe jaꞌa Diosmoonsähajxy miøødpädøꞌc. Jaꞌa dragón jaꞌa mioonsähajxy møødpädøꞌpä. Mänit hajxy ñiñämejtsä. \v 8 Cabä dragónhajxy ñäꞌä mäjädaacy. Mänit hajxy quiaꞌa cuhdujtmóoyyänä coo hajxy jim̱ jiaag hídät tsajpootyp. \v 9 Mänitä dragónhajxy jim̱ yhøxquéjxänä; yaa hajxy miänajnä hädaa yaabä naax̱wiin. Haa jaꞌa dragónhajpä, jaꞌa møjcuꞌugong jeꞌe, jaꞌa jecychahṉ̃dy jeꞌe. Jaduhṉ jeꞌe xiøhajpä Satanás. Jeꞌe hajxy yaa xwiinhǿhṉäm hädaa yaabä naax̱wiin. \p \v 10 Mänitä jäyaꞌay jim̱ møc yaax̱y tsajpootyp. \p ―Tøø jaꞌa Dios miäjädaꞌagy. Gobiernä jeꞌe tiunaam̱by møødä Jesucristo. Tøø jaꞌa møjcuꞌugong yhøxquéjxänä. Xøømdsuhm̱ højts nmäguꞌughajpähajxy hijty jim̱ yajnähdsømyii Dioswiinduum. \v 11 Paady højts nmäguꞌughajpähajxy tøø miäjädaꞌagy, coo jaꞌa Meeghuung hajxy tøø xñähhoꞌtúutäm, møød coo jaꞌa Dios hajxy quiaapxpaady. Hoy hajxy hänajty jia hoꞌogaꞌañ, cab hajxy hänajty chähgøꞌøy. Hamdsoo hajxy jaduhṉ ñiñähdujcä coo hajxy yhóꞌogät. \v 12 Mxooṉdáꞌagäp hajxy, pønjaty jim̱ tsänaaby tsajpootyp. Pero pønjaty jiiby tsänaaby naax̱wiin, haxøøg hajxy mäbøcy mjadaꞌañ mhabetaꞌañ, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa møjcuꞌugong hajxy jiiby tøø xñägädaꞌagy. Hawaꞌandaꞌagaam̱bä møjcuꞌugong jaduhṉ. Ñajuøøby jaduhṉ coo cuhdujt jejcy quiaꞌa møødhadaꞌañ coo cøx̱ypänejpiä jiatcǿꞌøwät. \p \v 13 Coo jaꞌa dragón yhijxy coo hänajty tøø quiädaꞌagy naax̱wiin, mänitä toꞌoxiøjc tiägøøyy päboobiä, jaꞌa hänajty tøø yhuungpáadiäbä. \v 14 Mänitä toꞌoxiøjc wiistäqueect metsc miooyyä møjjaty, neby jaduhṉ jäyøy ñǿcxät pactuum maa hänajty yajcayaꞌañiijän tägøøgjomøjtä cupc. Jäguem̱ä dragón miähmǿꞌøwät. \v 15 Mänitä dragón nøø com̱ yhøxpäxujy nebiä toꞌoxiøjc jaduhṉ ñøøgom̱dsømǿøjät. \v 16 Mänitä nøøgom̱ cøjx yhuugøꞌøy naaxooty. Puhbejtä jaꞌa toꞌoxiøjc jaduhṉ. \v 17 Mänitä dragón jaꞌa toꞌoxiøjc jiaanc̈h tehm̱ ñähawaꞌandaacy. Mänitä dragón tiägøøyy tsiptuum̱bä møødä toꞌoxiøjc yhuunghajxy, jaꞌa hajxy hänajty yaa tsänaabiä hädaa yaabä naax̱wiin, jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy hänajty mäbøjpä, jaꞌa Jesucristo hajxy hänajty capxpaatpä. \c 13 \p \v 1 Jím̱høch hänajty ndänaꞌay mejypiaꞌa. Mänítøc̈hä animal cruundä nhijxpädsøøm̱y mejjiooty. Juxtujcä quiopc hänajty haagä xøømøød. Haa jaꞌa xøø jaduhm̱bä, haagä haxøøgjatiä Dios hajxy ñänøm̱y. Majcä quiaaꞌpt hänajty haagä cuhjeṉmøød. \v 2 Jaduhṉä ñiꞌx hänajty nebiä cuxiøøbøjtän. Jaduhṉä tiecy hänajty nebiä osotequiän. Jaduhṉä yhaaw hänajty nebiä leónhaawän. Mänitä animal møjcuhdujt miooyyä møødä møcmäjaa. Jaꞌa dragón jaduhṉ yejc; yhamdsoo jeꞌe jaduhṉ. \v 3 Tuꞌugä animal quiopc hänajty quiähxøꞌøgy nebiä cuhbux̱ypän. Tøø hänajty chóoccombä. Mänitä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä jiaanc̈h tehm̱ yagjuøøyy. Mänitä animal hajxy tiägøøyy pawädijpä. \v 4 Mänitä dragón hajxy wyiingudsähgøøyy, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa animal møjcuhdujt hänajty tøø mioꞌoy. Jaanä jaꞌa animal hajxy wyiingudsähgøøbiä. Jaduhṉ hajxy hänajty miänaꞌañ: \p ―Ni pøṉ mäjaa jaduhṉ quiaꞌa møødä nej yøꞌø animal mäjaa miøødän. Ni pøṉ jaduhṉ quiaꞌa mäjädáꞌagät coo yøꞌø animal hajxy ñäꞌä mädsibǿꞌøwät. \p \v 5 Mänitä animal cuhdujt miooyyä coo jaꞌa Dios haxøøg ñänǿmät. Jaduhṉ quiuhdujtmóoyyäbä coo yhanéꞌemät juxychäguiꞌxmejtspoꞌo. \v 6 Jaanc̈h jatcøøyy jaduhṉ. Haxøøgä Dios jiaanc̈h nänøøm̱y, møødä Dios tiøjc, møød hajxy jim̱ hijpä tsajpootyp. \v 7 Jaduhṉ quiuhdujtmóoyyäbä coo miädsibǿꞌøwät jaꞌa Dioshuunghajxy, coo jaꞌa Dioshuunghajxy quiaꞌa yajmäjädaꞌagǿøjät. Mänit quiuhdujtmóoyyäbä coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy yhanéꞌemät nägøx̱iä, jaꞌa hajxy yaa tsänaabiä wiinduhm̱yñaax̱wiin. \v 8 Jeꞌeds hajxy jaduhṉ animalwiingudsähgøøyy, pønjatiä xiøø hänajty jim̱ caꞌa miim̱b cujaay nocyquiøxp, jaꞌa Meeghuung miøødpä, jaꞌa højts xñähhoꞌtúutämbä. Pønjaty cøjxtaꞌaxiøø jugyhadaam̱b nebiä Dios jiugyhatiän, jeꞌedsä xiøøhajxy jim̱ miim̱b cujaay nocyquiøxp. Tǿøyyämä xiøøhajxy hänajty quiujáhyyäxä coo jaꞌa naax̱wiimbä yhawijy tiøøꞌxtaacy. \p \v 9 Nax̱y hajxy hädaa mhuuc tehm̱ wyiinjuǿꞌøwät. \v 10 Pønjaty mädsuum̱b, yajtsuum̱dägatsaam̱b hajxy jeꞌebä. Pønjaty mäyaghoꞌp espadahaam, jaanä jaduhṉ hajxy yaghoꞌtägatsáaṉäbä espadahaam. Hix̱, pønjaty jaduhṉ Dioshuung, tsipcøxp hajxy mieeꞌxtúgät; tsipcøxp hajxy miäbǿgät. \p \v 11 Mänítøc̈hä animal wiingpä nhijxnaax̱wiimbädsøøm̱y. Jaanä cruundä jeꞌebä. Metscä quiaaꞌpt hänajty jeꞌe nebiä meeghuungcaaꞌptän. Wiing hänajty quiapxy miädiaꞌagy nebiä dragóngän. \v 12 Jaduhṉdsä møjcuhdujt hänajty miǿødäbä nebiä jayøbajtpä møjhanimalän. Quipxy hajxy hänajty yhaneꞌemy nämetscä. Mänitä miämetspä møjhanimal yhanehm̱y coo jaꞌa jayøbajtpä wyiingudsähgøꞌøwǿøjät, jaꞌa hänajty cuhbux̱ypä tøø chóꞌoguiäbä. \v 13 Haa jaꞌa møjhanimal miämetspä, madiuꞌu hijxtahṉd yajcähxøꞌcy haagä hoy‑yagjuøøñäjaty. Hijxwiinduumä jøøn yajcahy naax̱wiin. \v 14 Coo jaꞌa jayaꞌayä hijxtahṉd hajxy yhijxy, yaghijxmañøøyyä hajxy jaduhṉ. Mänit hajxy ñämaayyä coo jaꞌa animal hajxy yhahädiuuṉnáxät, jaꞌa hänajty tøø quiuhbuxyíijäbä. \v 15 Mänitä miämetspä animal quiuhdujtmooyyä coo jaꞌa animal yhahädiuuṉnax̱y yagjujypiǿgät, yajcapxǿꞌøgät. Jaduhṉ jeꞌe quiuhdujtmóoyyäbä coo yajyaghoꞌogǿøjät pønjatiä animalhahädiuuṉnax̱y caꞌa wiingudsähgøꞌøwaam̱b. \v 16 Mänitä tsaanguꞌughajxy nägøx̱iä yajseñapädaacy maa yhahooguiøꞌøhajxiän, o maa wyiinnähgopcøxphajxiän, miøjjä miuutscä, miäyøø quiaꞌa mäyøøjä. \v 17 Pøṉ hänajty caꞌa señamøød, pøṉä animal xiøø hänajty caꞌa møødhájtäp, o jaꞌa ñúmero, cabä cuhdujt hajxy hänajty mioꞌoyii coo hajxy jiúyät, coo hajxy tióogät. \v 18 Pøṉ cuhwijy, pøṉ wiinjuøøby, ween yhuuc najuøꞌøy nebiä animal ñúmero miädiaꞌagytiägøꞌøy. Jaduhṉ jeꞌe nebiä jäyaꞌay ñúmeron. Jueꞌe ñúmero jaduhṉ, tädujmägoꞌx cudägøøghiiꞌxtädujc. \c 14 \p \v 1 Mänítøc̈hä Meeghuung nhijxy coo jim̱ tiänaꞌay Sióntuṉnähgøxp. Jim̱ä jäyaꞌayhajxy hänajty piadänaabiä nämägoꞌx cujuxychäguiꞌxmädaax̱c mil. Yhaagä møød hajxy hänajty cujaay wyiinnähgopcøxphajxy jaꞌa Meeghuung xiøø møødä Tieedy xiøø. \v 2 Mänítøch jim̱ nmädooyy tsajpootyp nebiä møjnøø may jiäditiän, nebiä hänee møc yaꞌaxiän. Jaduhṉ hänajty yajmädoobä nebiä harpa may miänaꞌañän. \v 3 Jaꞌa nämägoꞌx cujuxychäguiꞌxmädaax̱c milpä jäyaꞌay, jaꞌa hajxy hänajty tøø yajnähwaꞌac̈híijäbä hädaa yaabä naax̱wiin, jem̱yhøy hajxy hänajty jim̱ yhøøby Dioswiinduum. Haa jaꞌa nämädaax̱pä animalhajxiä, jim̱ hajxy hänajty piahäñaꞌay møødä majjäyaꞌadiøjc‑hajxy. Cabä wiinghänaꞌc‑hajxy jiadaꞌañ jaꞌa jem̱yhøy jaduhm̱bä. \v 4 Haa jaꞌa nämägoꞌx cujuxychäguiꞌxmädaax̱c milpä jäyaꞌayhajxiä, cabä wiingtoꞌoxiøjc hajxy hänajty tøø miøødtsänaꞌay. Jaanc̈h tehm̱ yhoy hajxy hänajty jiäyaꞌayhaty. Majatiä Meeghuung hänajty ñøcxøꞌøy, pianøcxyp hajxy hänajty jaduhṉ. Jayøbajt hajxy yajnähdijjä coo hajxy yajnähwaꞌadsǿøjät, coo hajxy yhuunghadǿøjät jaꞌa Diósäm møødä Meeghúungäm. \v 5 Ni mänaa hajxy quiaꞌa høhṉdaꞌagy. Cab hajxy tii poj tii cädieey miøødä jim̱ Dioswiinduum. \p \v 6 Mänítøc̈hä Diosmoonsä wiingpä nhijxy; jim̱ hänajty jiäyøøwiädity tsajtcøxp. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy hänajty yegaam̱by jaꞌa ni mänaa caꞌa tägajtspä. Nägøx̱iä jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty mioꞌowaꞌañii, jaꞌa hajxy yaa tsänaabiä wiinduhm̱yhagajpt, hoy hajxy wiinghayuucjaty jia møødä. \v 7 Mänitä Diosmoonsä møc miänaaṉ̃: \p ―Wiingudsähgøꞌøw jaꞌa Dios hajxy. Nämaꞌaw hajxy jaduhṉ coo miøjjä jiaanc̈hä. Tøø yhabaady coo jaꞌa Dios jäyaꞌay yajtøyhajtyegaꞌañ. Jeꞌeds cøjx yhädiuṉ̃ tsajpootyp møødä naax̱wiin, møødä mejy, møødä nøøgopc. \p \v 8 Mänitä Diosmoonsä tuꞌug jiaac mänaaṉ̃: \p ―Tøø jaꞌa møjcajpt Babilonia quiuhdägoy, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa quiuhdujt jiaanc̈h tehm̱ yhaxøøgä. Tøø jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä piajatcøꞌøy jaꞌa Babilonia quiuhdujt. \p \v 9 Mänitä miädägøøgpä Diosmoonsä møc miänaaṉ̃: \p ―Pøṉä animal wiingudsähgøøby møødä yhahädiuuṉnax̱y, pøṉ yajseñapädaacp wyiinnähgopcøxp o quiøꞌøgøxp, \v 10 hoyhoyyä Dios jiaanc̈h tehm̱ yajcumädow̱aꞌañ. Jøønjooty, azufrejooty hajxy chaac̈hpøgaꞌañ Diosmoonsäwiinduum møødä Meeghuungwiinduum. \v 11 Cøjxtaꞌaxiøø hajxy chaac̈hpøgaꞌañ xøømdsuhm̱, pønjatiä animal wiingudsähgøøby møødä yhahädiuuṉnax̱y, pønjatiä señä jim̱ møødhájtäp. \v 12 Pønjatiä Diosmädiaꞌagy mäbøjp møødä Jesucristo miädiaꞌagy, ween hajxy tehṉgajnä mieeꞌxtucy. \p \v 13 Mänítøc̈hä jäyaꞌay jim̱ tsajpootyp xñämaayy: \p ―Cujaay jaduhṉ: “Pønjatiä Diosmädiaꞌagy mäbøjp, coo hajxy yhóꞌogät, jootcujc hajxy yhidaꞌañ.” Tøyhajt jaduhṉ. Pooꞌxáaṉnäp hajxy jaduhṉ. Jiahmiedsaam̱biä Dios jaduhṉ coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy hoy tøø yajtuṉ̃. Nøm̱ä Dioshespíritu miänaꞌañ. \p \v 14 Mänítøc̈hä jäyaꞌay tuꞌug nyuughijxy. Poobjoccøxp hänajty yhäñaꞌay. Orocuhjéṉ hänajty quiuhjeṉhajpy. Arroztsujt hänajty quiøꞌøgaphajpy jaanc̈h tehm̱ jiøjp. \v 15 Mänitä Diosmoonsä tuꞌug piädsøøm̱y maa jaꞌa Diostsajtøjcän. Mänitä jäyaꞌay miøjyaax̱ä møc, jaꞌa hänajty häñaabiä joccøxp: \p ―Tøø yhabaady coo jaꞌa pädaꞌagy myajpädǿꞌøgät jiiby naax̱wiin. Tøø jaꞌa tiøøm miäjay. Nøcx yajpädøꞌøg. \p \v 16 Mänitä pädaꞌagy hoy jiaanc̈h yajpädøꞌøgy arroztsujthaam hädaa yaabä naax̱wiin. Jaduhṉ miädiaꞌagytiägøꞌøy coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy yajcumädow̱aꞌañii, jaꞌa hajxy haxøøgcuhdujtmøødpä. \p \v 17 Mänitä Diosmoonsä wiingpä piädsǿøm̱gombä maa jaꞌa Diostsajtøjcän. Jim̱ä arroztsujt hänajty quiøꞌøgaphajpä jaanc̈h tehm̱ jiøjp. \v 18 Mänitä wiing Diosmoonsä piädsøm̱øøyy maa jaꞌa altarän. Jeꞌe cuhdujtmøød maa jaꞌa jøøngøxpän. Mänitä Diosmoonsä møc miøjyaax̱ä jaꞌa arroztsujt cabhijpä: \p ―Tøø jaꞌa tsaatyp jiiby chaꞌamy naax̱wiin; nøcx yajpädøꞌøg arroztsujthaam. \p \v 19 Mänitä tsaatyp hoy jiaanc̈h yajpädøꞌøgy arroztsujthaam hädaa yaabä naax̱wiin. Mänit hoy piädaꞌagy maa ñähhädiunøꞌøyän maa hajxy tiehṉdseꞌediän. Jaduhṉ mäwíinädsä Dios yajtsaac̈hpøgaꞌañ jaꞌa hajxy tøø quiaꞌa mäbǿquiäbä. \v 20 Cajptpaꞌa jaꞌa tsaatyp hajxy hoy tiehṉdseꞌedy. Com̱ä nøꞌty piädsøøm̱y maa ñähhädiunøꞌøyän. Møjwiinä nøꞌtymejy quiojy tägøøgmägoꞌx kilómetro. Cooꞌpä nøꞌty hänajty maa jaꞌa cuaay frenon. \c 15 \p \v 1 Mänítøc̈hä wiinghijxtahṉd jim̱ nhijxy tsajpootyp jaanc̈h tehm̱ yhamøj, hoy‑yagjuøøñä. Juxtújc‑høc̈hä Diosmoonsä nhijxy haagä häyohnmøød. Jeꞌeduhṉ ñänøøm̱by coo jaꞌa Dios juxtujc‑hooquiä jiaac yajtsaac̈hpøgaꞌañ jaꞌa hajxy yaa caꞌa mäbøjpä hädaa yaabä naax̱wiin. \p \v 2 Mänítøc̈hä hijxt nhijxy. Jim̱ hänajty hamøj quiooṉnaꞌay. Nebiä mejjiän hänajty quiähxøꞌøgy. Jaduhṉ hänajty quiähxøꞌpä nebiä toobiän. Jim̱ä jäyaꞌayä hijxt hajxy hänajty wyiindänaꞌay, jaꞌa animal hajxy hänajty tøø quiaꞌa yajmäjädáꞌaguiäbä møødä señä, møødä xiøø, møødä ñúmero. Jim̱ä harpa hajxy hänajty miǿødäbä. Jaꞌa Dios jaduhṉ yejc. \v 3 Jaduhṉ hajxy hänajty yhøy nebiä Moisés jecy yhøøyyän. Jeꞌe jaꞌa Dios jecy mäduuṉ. Jaduhṉ hajxy hänajty yhøøbä nebiä Meeghuung yhøyyän: \q1 Wiindsǿṉ Dios, cøx̱iä miic̈h cuhdujt mjaanc̈h tehm̱ miøødä. Møj jaanc̈h miic̈h mjaanc̈h tehm̱ tiuṉ̃. \q1 Jaanc̈h tehm̱ yhoy miic̈h mguhdujt jaduhṉ. Miic̈h mhanehm̱by wiinduhm̱yhagajpt. \q1 \v 4 Caj miic̈h tii pojpä tii cädieey mmøødä. Nägøx̱iä miic̈hä jäyaꞌayhajxy xwyiingudsähgøꞌøy. \q1 Nägøx̱iä hajxy miänaꞌañ cooc mmøjjä cooc mjaanc̈hä. Minaam̱b miic̈h jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä xwyiingudsähgøꞌøwaꞌañ, \q1 jaꞌa hajxy wiinduhm̱yhagajptpä, jeꞌeguiøxpä coo hajxy tøø yhix̱y tøø miädoy coo miic̈h mguhdujt jiaanc̈h tehm̱ yhoyyä. \p \v 5 Mänítøc̈hä Diostsajtøjc nhijxhawaach jim̱ tsajpootyp maa jaꞌa Dios yhäñaꞌayän. \v 6 Mänitä Diosmoonsähajxy jiiby piädsøøm̱y, jaꞌa häyohnmøødpähajxy jaꞌa näjuxtujcpä. Poobwit hajxy hänajty miøød jaanc̈h tehm̱ wiaꞌads. Jim̱ä orowøøn hajxy hänajty miøødä chiꞌtsnähgøxp. \v 7 Mänitä orotsim̱ hajxy cøduꞌugjaty miooyyä. Tuꞌugä animal jaduhṉ yejcy jaꞌa nämädaax̱pähajxy hänajty jim̱ häñaabiä Dioswiinduum. Hujtsjatiä orotsim̱ hänajty. Jeꞌeduhṉ ñänøøm̱by coo jaꞌa Dios jaꞌa jäyaꞌayhajxy jiaanc̈h tehm̱ yajcumädow̱aꞌañ, jaꞌa hajxy caꞌa mäbøjpä. Cøjxtaꞌaxiøø jaꞌa Dios ñäꞌägädä hity. \v 8 Jiiby Diostsajtøgooty, haagä joc jiiby puꞌxwädijp. Jim̱ä joc chooñ maa jaꞌa Dios møj jaanc̈h yhitiän. Caj pøṉ jiiby hoy ñäꞌägädä tägøꞌøwaꞌañ tsajtøgooty høxtä coonä jaꞌa Dios hänajty juxtujc‑hooc tøø yajtsaac̈hpøcy jaꞌa jäyaꞌayhajxy caꞌa mäbøjpä. \c 16 \p \v 1 Mänítøch nmädooyy coo jäyaꞌay møc quiapxy Diostsajtøgooty. Mänitä Diosmoonsä näjuxtujcpä ñämaayyä: \p ―Nøcx hajxy cuhmänactem̱ jiiby naax̱wiin jaꞌa orotsim̱jootypä. Jeꞌeduhṉ ñänøøm̱by coo jaꞌa Dios jiaanc̈h tehm̱ yajcumädow̱aꞌañ jaꞌa hajxy caꞌa mäbøjpä. \p \v 2 Mänitä Diosmoonsä tuꞌug hoy quiuhm̱änactem̱y hädaa yaabä naax̱wiin jaꞌa yhorotsim̱jootypä. Pønjatiä animalseñä hänajty møød jaꞌa hamøjpä, pønjatiä yhahädiuuṉnax̱y hänajty wiingudsähgǿøyyäp, nägøx̱iä haxøøgpuꞌuds hajxy piaatä jaꞌa jaanc̈h tehm̱ piahm̱bä. \p \v 3 Mänitä Diosmoonsä miämetspä hoy quiudemøꞌøy mejjiooty jaꞌa yhorotsim̱jootypä. Mänitä mejyñøø jiajty nebiä hoꞌogyjiäyaꞌañøꞌtiän. Cøjx yhoꞌogy mädyiijaty jiiby tsänaaby mejjiooty. \p \v 4 Mänitä miädägøøgpä hoy møjnøøjooty quiudemøꞌøy jaꞌa yhorotsim̱jootypä møød jim̱ nøøgopcjooty. Mänitä nøø jiajty nebiä nøꞌtiän. \v 5-6 Mänitä Diosmoonsä jaꞌa nøøgüeendähajpä miänaaṉ̃: \p ―Wiindsǿṉ Dios, caj miic̈h tii pojpä tii cädieey mmøødä. Cøjxtaꞌaxiøø miic̈h mhity. Hoy jaduhṉ coo miic̈hä jäyaꞌayhajxy tøø myajtsaac̈hpøcy, coo nøꞌty hajxy tøø myaghuꞌugy, jeꞌeguiøxpä coo miic̈h mguꞌug xyajpuhhoꞌcä møødä miic̈h mmädiaꞌagy hajxy tøø xyajwáꞌxäbä. \p \v 7 Mänitä tuꞌjäyaꞌay miänaaṉ̃ maa jaꞌa altarän: \p ―Tøyhajt jaduhṉ. Wiindsǿṉ Dios, hoy jaduhṉ coo miic̈hä jäyaꞌayhajxy tøø myajtsaac̈hpøcy. Miic̈h cuhdujt cøx̱iä mmøød. \p \v 8 Mänitä Diosmoonsä jaꞌa miämädaax̱pä jaꞌa xøø yajwiingutemøøyy jaꞌa yhorotsim̱jootypä. Mänitä xøø quiuhdujtmooyyä coo jaꞌa jäyaꞌay ñóꞌogät. \v 9 Hoyhoyyä jäyaꞌayhajxy cøx̱iä tiooyy. Pero cabä yhaxøøgcuhdujt hajxy hänajty jia najtshixøꞌøwaꞌañ. Haxøøgjatiä Dios hajxy ñänøøm̱y jaꞌa jim̱ tsajpootypä. Cabä Dios hajxy piädaacy møj jaanc̈h, hoyyä Dios cuhdujt jia møødä maa jaꞌa häyohngøxpän. \p \v 10 Mänitä Diosmoonsä miämägoox̱pä quiudemøøyy maa jaꞌa animal hänajty yhäñaꞌayän, jaꞌa yhorotsim̱jootypä. Mänit cøjx wyiingoodsøꞌøy majatiä animal hänajty yhaneꞌemiän. Mänitä jäyaꞌay tioots hajxy yajtsuꞌudsøøyy jeꞌeguiøxpä coo hajxy hänajty jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøcy. \v 11 Paadiä Dios hajxy haxøøgjaty ñänøøm̱y. Cabä yhaxøøgcuhdujt hajxy hänajty jia najtshixøꞌøwaꞌañ. \p \v 12 Mänitä Diosmoonsä jaꞌa miädädujcpä jiiby quiudemøøyy Eufratesmøjnøøjooty, jaꞌa yhorotsim̱jootypä. Mänitä nøø tiøøch. Jaduhṉä reyhajxy hänajty hoy ñaxøꞌøwaꞌañ, jaꞌa hajxy hänajty jim̱ tsohṉdaꞌagaam̱bä maa jaꞌa xøø piädsøm̱iän. \p \v 13 Mänítøc̈hä haxøøgjuøhñdy tägøøg nhijxpädsøøm̱y. Jiiby hajxy piädsøm̱øøyy maa jaꞌa dragón yhaawjootiän, møød maa jaꞌa animal yhaawjootiän, møød maa jaꞌa miämetspä animal yhaawjootiän, jaꞌa møjcuꞌugongä miädiaꞌagy hänajty yajwáꞌxäbä. Jaduhṉä haxøøgjuøhñdy hajxy hänajty quiähxøꞌøgy nebiä yocchän. \v 14 Hix̱, møjcuꞌuhajxy jeꞌe. Hoy‑yagjuøøñäjaty hajxy hänajty yajcähxøꞌøgy. Mänitä reyhajxy hoy nägøx̱iä wioyii, jaꞌa hajxy hädaa yaabä naax̱wiimbä, coo hajxy nøcxy chiptunaꞌañ møødä Dioscøxpä, mänaa jaꞌa Dios yajnähdijjiän coo chiptunaꞌañ. Mäjaamøødä Dios jaduhṉ. \v 15 Jaayaꞌay jaduhṉ mänaam̱b: “Cab jaduhṉ pøṉ ñäꞌägädä najuøꞌøy mänáajøch hänajty ngädaꞌagaꞌañ. Jootcujc jeꞌe pøṉä Diosmädiaꞌagy hänajty hamuumduꞌjoot mäbøjp. Jaduhṉ mäwíinäts hänajty yhidaꞌañ nebiä jujcypiän. Cabä hänajty chähdiunaaṉnä.” \v 16 Mänitä reyhajxy yhamugøøyy maa xiøhatiän Armagedón jaꞌa hebreohayuuc‑haamby. \p \v 17 Mänitä Diosmoonsä jaꞌa miäjuxtujcpä cøxp quiuhdeem̱najxy jaꞌa yhorotsim̱jootypä. Tuꞌugä jäyaꞌay møc quiapxy maa jaꞌa Dios yhäñaadiaactän jim̱ tsajpootyp: \p ―Tøø jaduhṉ miaañä. \p \v 18 Mänit wiädsujcy møødä hänee yaax̱y. Mänitä hujx møc ñajxy. Cabä hujx jaduhṉ mänaaxøø ñax̱y neby jaduhṉ tøø ñax̱iän. \v 19 Mänitä møjcajpt ñiwiaꞌxä. Tägøøghit jaduhṉ hoy miähmøøñä. Mänitä tøjc cøjx pium̱y wiinduhm̱yhagajpt. Mänitä Dios jäyaꞌayhajxy chaac̈htiuuṉ̃ hoyhoy, jaꞌa hajxy hänajty jim̱ tsänaabiä Babilonia‑cajptooty. \v 20 Mänitä tuṉ cøjx yhadägoyyøꞌøy møødä naax̱ jaꞌa hänajty jim̱ hijpä mejyquiujc. \v 21 Mänitä jäyaꞌayhajxy quiuhgaꞌawøøyyä caandøøtstuu hamøjjaty. Juxychäguiꞌx kilo hänajty näjeꞌe jiemc̈hä. Coo hajxy jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøjcy, paadiä Dios hajxy haxøøgjaty ñämaayy. \c 17 \p \v 1 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug xñämejch, jaꞌa hajxy hänajty näjuxtujcpä, jaꞌa orotsim̱ hajxy hänajty miǿødäbä. Mänítøch xñämaayy: \p ―Jam̱ nyajnähixøꞌøy coo jaꞌa cuhhiṉdoꞌoxiøjc jaꞌa møjpä yajtsaac̈hpøgaꞌañii, jaꞌa jim̱ häñaabiä mejywyiing. \v 2 Tøø jaꞌa rey jaꞌa toꞌoxiøjc hajxy yaa miøødtsänaꞌay hädaa yaabä naax̱wiin. Jaꞌa toꞌoxiøjcøxpä jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä yaa yhaxøøgwädity hädaa yaabä naax̱wiin. \p \v 3 Mänítøc̈hä Dioshespíritu xyajwiinhijxy. Mänítøc̈hä Diosmoonsä jim̱ xyajnøcxy maa pøṉ quiaꞌa tsänaꞌayän. Mänítøc̈hä toꞌoxiøjc tuꞌug nhijxy. Animalnähgøxp hänajty yhäñaꞌay. Tsaptsä animal ñiꞌx. Jim̱ä mädiaꞌagy hänajty miøødä cujaay jaꞌa ñiꞌxcøxp. Haxøøgjatiä Dios hänajty ñänøm̱y. Juxtujcä quiopc hänajty jeꞌe y majcä quiaaꞌpt. \v 4 Ja hucy ja tsaptsä toꞌoxiøjc wyit hänajty jeꞌe. Oro hänajty ñaandsøm̱hajpy møødä hoc̈haa møød perlas. Orotsim̱ hänajty quiøꞌøgøꞌøwhajpy. Madiuꞌu haxøøgpä hänajty jiiby yhity orotsim̱jooty. \v 5 Jim̱ hänajty miøødä wyiinnähgopcøxp cujaay: “Jaꞌa møjcajpt Babilonia hädaa. Jaꞌa cuhhiṉdoꞌoxiøjc tiajhajxy hädaa. Jaꞌa haxøøgpä yhøjxä tiecy hädaaduhṉ jaꞌa hädaa yaabä naax̱wiimbä.” Cab jaduhṉ yhowyiinjuǿøñäjä. \v 6 Mänítøch nnajuøøyy coo jaꞌa toꞌoxiøjc hänajty miuꞌugyii. Jaꞌa Dioshuung ñøꞌtyhajxy hänajty tøø yhúucäxä møød hajxy tøø yaghoꞌogyíijäbä jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Jesucristo miädiaꞌagy hajxy miäbøjcä. Cooc̈h jaduhṉ nhijxy, njaanc̈h tehm̱ yagjuǿøyyhøch jaduhṉ. \v 7 Mänítøc̈hä Diosmoonsä xñämaayy: \p ―Tii jaduhṉ coo mwiꞌi yagjuøꞌøy. Nhawaaṉáaṉäbøch miic̈h jaꞌa toꞌoxiøjcøxpä møødä animalcøxpä, jaꞌa toꞌoxiøjc yaghäñaabiejpiä, jaꞌa juxtujcpä quiopc, jaꞌa majcpä quiaaꞌpt. \v 8 Yøꞌø animal tøø mwiinhíx̱iäbä, jugyhajp hijty yøꞌøduhṉ. Hoy tøø jia cuhdägoy, jutpädsøm̱aam̱b jadähooc. Mänit nøcxy yhoꞌogaaṉnä. Pønjatiä xiøø jim̱ caꞌa miim̱b cujaay librojooty, coo jaꞌa animal hajxy yhíxät coo tøø jiutpädsøm̱y, mänit hajxy hoyhoy yagjuøꞌøwaꞌañ. Pero pønjatiä xiøø jim̱ miim̱b cujaay librojooty, jeꞌeds hajxy cøjxtaꞌaxiøø jugyhadaam̱b nebiä Dios jiugyhatiän, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa xiøøhajxy jim̱ quiujáhyyäxä mänaa jaꞌa naax̱wiimbä yhawijy tiøøꞌxtaꞌaguiän. \p \v 9 ’Pøṉ jaduhṉ wiinjuøøby, ween hädaaduhṉ hoy yhuuc wiinjuøꞌøy: Yøꞌø quiopc juxtujcpä, jaduhṉ mäwíinäts hajxy yøꞌø nebiä juxtujcpä tuṉän. Jim̱ä toꞌoxiøjc yhäñaꞌay. \v 10 Jaanä jaduhṉduhm̱bä, jaduhṉ mäwíinäts hajxy yøꞌø nebiä juxtujcpä reyän. Nämägoox̱c hajxy jaduhṉ tøø quiuhdägooñä. Tuꞌug jädaꞌahaty guiobiernähajnä. Jatuꞌug, cahnä jeꞌe tiägøꞌøyñä. Coo hänajty tøø tiägøøñä, cab jaduhṉ jiegaꞌañ. \v 11 Haa jaꞌa animal tøø quiuhdägóyyäbä, tuꞌugä näjuxtujcpä rey jaduhṉ. Miämetsc‑hoocpä jaduhṉ tøø piädsǿøm̱gombä. Mänit nøcxy yhoꞌogaaṉnä. \p \v 12 ’Haa jaꞌa majcpä quiaaꞌpt tøø mwiinhíx̱iäbä, nämajcä reyhajxy jaduhm̱bä. Cahnä hajxy tiägøꞌøy gobiernähajpä. Jaduhṉä møjcuhdujt hajxy mioꞌowaꞌañii tuꞌhora quipxy møødä animal. \v 13 Tuꞌugmädiaꞌaguiä reyhajxy yhity jaꞌa nämajcpä. Mänitä animal cuhdujt hajxy mioꞌowaꞌañ møødä mäjaa. \v 14 Mänit hajxy tiägøꞌøwaꞌañ tsiptuum̱bä maa jaꞌa Meeghuungcøxpän. Mäjädaꞌagaam̱bä Meeghuung jaduhṉ. Hix̱, jeꞌe jaꞌa møjcuhdujt näꞌägä møød. Pønjaty jeꞌe jiamiøødhajpy, Dioshuunghajxy jeꞌeduhṉ. Pedyii hajxy miäbøcy. \p \v 15 Mänítøc̈hä Diosmoonsä xñämáaguiombä: \p ―Yøꞌø mejy tøø mwiinhíx̱iäbä maa jaꞌa toꞌoxiøjc hijty yhäñaꞌayän, jaduhṉ mäwíinäts yøꞌø nebiä wiinduhm̱yhagajpt‑tsohm̱bän. Madiuꞌu hayuuc hajxy quiapxy. \v 16 Y yøꞌø animal quiaaꞌpt tøø mwiinhíx̱iäbä jaꞌa majcpä, mänitä toꞌoxiøjc hajxy miähaṉhadaꞌañ. Nähwaꞌads høxwaꞌads hajxy jaduhṉ ñähgueꞌegaaṉnä. Chuꞌudsaam̱by hajxy jaduhṉ; mänit hajxy ñoꞌogaꞌañ. \v 17 Jaꞌa Dios jaduhṉ tøø wyiinmahñdymoꞌoy coo hajxy jaduhṉ quiudiúnät nebiä Dios tøø yajnähdijjiän, coo hajxy tuꞌugmädiaꞌagy yhídät, coo jaꞌa animal hajxy quiuhdujtmóꞌowät, høxtä coonä hänajty tøø yhabaady nebiä Dios yajnähdijjiän. \v 18 Haa yøꞌø toꞌoxiøjc tøø mwiinhíx̱iäbä, jaduhṉ mäwíinäts yøꞌø nebiä møjcajptän maa jaꞌa reyhajxy nägøx̱iä xiøønax̱iän. \c 18 \p \v 1 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug njaag hijxy coo hänajty miänacy tsajpootyp. Mayyä cuhdujt hänajty miøødä. Haam̱b tsämaam̱b hänajty jaduhṉ. Hajaj jaduhṉ hädaa yaabä naax̱wiin. \v 2 Mänit møc yaax̱y: \p ―Tøø jaꞌa møjcajpt Babilonia quiøx̱y pum̱y. Jim̱ä møjcuꞌuhajxy chänaañä, møødä haxøøgjuøhñdy madiuꞌubä, møødä haxøøghanimalhajxy jäyøøbiä. \v 3 Tøø jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä quiøx̱y pahijxpä nebiä Babilonia haxøøgcuhdujt miøødän. Tøø jaꞌa reyhajxy miøødtsänaꞌay. Tøø jaꞌa hajuubiädøjc‑hajxy miäyøøjøøñä jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Babilonia hijty cøx̱iä wiinä yaghøx̱häyoy. \p \v 4 Mänítøc̈hä jäyaꞌay nmädooyy coo hänajty jim̱ quiapxy tsajpootyp: \p ―Pønjátyhøch nhuunghajpy, mdsóonäp hajxy jim̱ maa yøꞌø cajptän, neby hajxy jaduhṉ mgaꞌa pajatcǿꞌøwät, neby hajxy jaduhṉ mgaꞌa padsaac̈hpǿgät. \v 5 Haa jaꞌa jäyaꞌayhajxy jim̱ tsänaabiä Babilonia, tøø hajxy møj may jiaanc̈h tehm̱ quiädieey. Hoyhoyyä Dios jiaanc̈h tehm̱ yajtsaac̈hpøgaꞌañ. \v 6 Jaduhṉä Babiloniatsohm̱bä hajxy mduuṉdägátsät nebiä wiinghänaꞌc hajxy tøø tiuṉ̃än. Mejtsjäduhṉ̃tiä hajxy myajtsaac̈hpǿgät. \v 7 Tøø hajxy hanax̱iä jiaanc̈h tehm̱ ñiguiumayii. Cøx̱iä wiinä hajxy tøø jiaanc̈h tehm̱ yaghøx̱häyoy. Paady hajxy mjaanc̈h tehm̱ yajtsaac̈hpǿgät. Jaduhṉ quiopcooty jia wiꞌi miänaꞌañ: “Jadúhṉhøch chaa nhäñaꞌay nebiä møjcuhdujtmøødpän. Näꞌä jájtäbøc̈hä nnihyhap jim̱. Cábøch jaduhṉ mänaa nnäꞌägä jootmayhadaꞌañ.” \v 8 Coo jaduhṉ miänaꞌañ, paquiä chaac̈hpøgaꞌañ. Piaadaam̱biä yuu møødä häyohn møødä hoꞌog tägoy. Toyáaṉnäp jeꞌeduhṉ. Jaꞌa Dios jaduhṉ mänaaṉ coo jaduhṉ chaac̈htiunǿøjät. Jaayáꞌayäts møjcuhdujtmøød. \p \v 9 Haa jaꞌa reyhajxy, jaꞌa toꞌoxiøjc hajxy hänajty tøø miøødtsänáꞌayäbä, coo hajxy jaduhṉ yhíxät coo hänajty tiooñä, mänit hajxy ñäjøꞌøw ñäxuudsaꞌañ. \v 10 Tsähgøꞌø‑tsähgøꞌø hajxy hänajty jäguem̱ tiänaꞌawaꞌañ. Mänit hajxy miänaꞌanaꞌañ: \p ―Miic̈h Babiloniacajpt, may miic̈h cuhdujt hijty mjaanc̈h tehm̱ miøødä. Pero paquiä mjaanc̈h tehm̱ quiuhdägooyy. \p \v 11 Mänitä hajuubiädøjc‑hajxy ñäjøꞌøw ñäxuudsaam̱bä, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa tioogyhajxy quiaꞌa näꞌägädä juyáaṉäxä. \v 12 Madiuꞌu toogy hajxy hänajty miøødä: oro, møødä plata, møødä hoc̈haa, møødä perlas, møødä howyit, møødä linowit, møødä sedawit, ja hucy ja tsapts. Jaduhṉä quepy hajxy hänajty madiuꞌu miǿødäbä jaꞌa paꞌagxuuꞌpä, jaꞌa tsowjatypä, møødä tijatiä elefantetøødshadeeñdiuc‑hädiúṉ̃äbä, møødä hobiujxt, møødä pujxt, møødä mármoltsaa. \v 13 Jaduhṉä canela hajxy hänajty miǿødäbä, møødä jøøꞌxychooy jaꞌa jaanc̈h tehm̱ piaꞌagxuuꞌpä, møødä poom, møødä mirra, møødä perfume, møødä vino, møødä hoṉ, møødä harina hoybä, møødä trigo, møødä jäyujc, møødä waj, møødä meeg, møødä cuaay, møødä carreta, møødä moonsädøjc jamiäjúyyäbä. \v 14 Mänitä hajuubiädøjc‑hajxy miänaꞌanaꞌañ: \p ―Tøø miic̈h xquiøx̱y pøjcä tijaty miic̈h mhadsojpy møødä mmäyøøhadyíijäbä. \p \v 15 Ñäjøꞌøw ñäxuudsaam̱biä hajuubiädøjc‑hajxy, jaꞌa hajxy hänajty tøø miäyøøjǿꞌøyäbä maa yøꞌø cajptän. Tsähgøꞌø‑tsähgøꞌø hajxy hänajty tiänaꞌay jäguem̱. \v 16 Mänit hajxy miänaꞌanaꞌañ: \p ―Tøø yøꞌø møjcajpt jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøcy. Jaduhṉ hijty jeꞌe nebiä toꞌoxiøjc howyitmøødpän ja hucy ja tsapts, møødä oromøødpä, møødä hoc̈haamøødpä, møødä perlasmøødpä. \v 17 Paquiä jaꞌa miäyøøhadyíijäbä tøø quiøx̱y pǿjcäxä. \p Haa jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty wädijpä barcojooty, jäguem̱ hajxy hänajty tiänaꞌawaam̱bä, møødä wyiindsøṉhajxy, møød hajxy näꞌä wädijpä. \v 18 Coo hajxy yhijxy coo jaꞌa cajpt hänajty tiooñä, mänit hajxy yaax̱y: \p ―Cab mädyii cajpt ñäꞌägädä mäbaady nej yøꞌø møjcajpt hijtiän. \p \v 19 Mänit hajxy tiägøøyy jøøbiä xuuꞌtspä. Mänit hajxy yáax̱combä: \p ―Tøø yøꞌø møjcajpt jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøcy. Haa jaꞌa cubarcohajxiä, tøø hajxy jia mäyøøjøøñä coo yøꞌø cajpt hijty jiaanc̈h tehm̱ miäyøøjä. Paquiä tøø quiuhdägooñä. \p \v 20 Pønjaty jim̱ tsänaaby tsajpootyp, ween hajxy nägøx̱iä mxooṉdaꞌagy, møødä Diosquex̱y møødä Dioshuung, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Dios yøꞌø cajpt tøø yajcumädoy. \p \v 21 Jaanc̈h tehm̱ miøcä Diosmoonsä tuꞌug. Mänitä cruundätsaa yajpädøꞌcy. Mänit miejyquiaꞌadsøøyy. Mänit miänaaṉ̃: \p ―Jaduhṉdsä Babiloniacajpt jiadaam̱bä yhabetaam̱bä. Cab jaduhṉ mänaa ñäꞌägädä cähxøꞌøgaaṉnä. \v 22 Cab jaduhṉ jim̱ pøṉ xiuꞌuxaaṉnä. Caj pøṉ jim̱ tiunaaṉnä. Cab hajxy jim̱ jiødsaaṉnä. \v 23 Ni jøøn jim̱ quiaꞌa toyaaṉnä. Cab hajxy jim̱ piøgaaṉnä yhuꞌugaaṉnä. Paadiä Babiloniacajpt jaduhṉ jiadaꞌañ yhabetaꞌañ jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa cuꞌug jiaanc̈h tehm̱ miäyøøjä. Tøø jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä piahix̱y jaꞌa Babilonia yhaxøøgcuhdujt. \p \v 24 Haa jaꞌa Diosquex̱y møødä Dioshuunghajxiä, jaꞌa hajxy yaghóꞌcäbä, jim̱ä ñøꞌtyhajxy tøø miähmøꞌøy maa yøꞌø cajptootiän. Hix̱, cuꞌug jaduhṉ jatcøøyy. \c 19 \p \v 1 Mänítøch nmädooyy majiäyaꞌay hänajty jim̱ yaꞌaxy tsajpootyp: \q1 Møj jaanc̈hä Dios jaduhṉ. Jaayaꞌay hajxy xyajwaats xyajtséjcäm. \q1 Tsøg hajxy wiingudsähgǿøyyäm coo møcmäjaa miøødä. \q1 \v 2 Hoyyä Dios quiudiuuṉ̃ coo jaꞌa cuhhiṉdoꞌoxiøjc hoy piädaꞌagy haducytiuum, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa yhaxøøgcuhdujt piahíjxäxä jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä, y coo tøø yaghoꞌogy jaꞌa Diosquex̱ypä møødä Dioshuung. \q1 Coo jaꞌa Dios jaꞌa caꞌawiindøybä yajcumädow̱aꞌañ, yejpiä tøyhajt jaduhṉ; cab näꞌä nägoobä yajcumädoy. \p \v 3 Mänitä majiäyaꞌayhajxy miänáaṉgombä: \q1 Møj jaanc̈hä Dios. Cøjxtaꞌaxiøø yøꞌø cuhhiṉdoꞌoxiøjc yhatoy yhapøgøꞌøwaꞌañ. \p \v 4 Mänitä majjäyaꞌay jaꞌa Dios hajxy wyiinjijcädaacy, jaꞌa hajxy nähiiꞌxmädaax̱pä møødä animalhajxy jaꞌa nämädaax̱pä. Mänit hajxy miänaaṉ̃: \p ―Tøyhajt jaduhṉ, møj jaanc̈hä Dios. \p \v 5 Mänitä jäyaꞌay jim̱ tuꞌug quiapxy maa jaꞌa Dios hänajty yhäñaꞌayän: \q1 Nämaꞌaw jaꞌa Dios hajxy coo miøjjä coo jiaanc̈hä, pønjaty Diosquex̱y, pønjatiä Dios wiingudsähgøøby, miøjjä miuutscä. \p \v 6 Mänítøch nmädooyy coo majiäyaꞌay hänajty quiapxy. Jaduhṉ yajmädooyy nebiä mejy møc yhahøøc̈hän, nebiä hänee møc yaꞌaxiän: \q1 Møj jaanc̈hä Dios jaduhṉ. Tøø tiägøøñä gobiernähajpä. \q1 Jim̱ä møjcuhdujt miøødä. \q1 \v 7 Tsøg hajxy jootcugǿøyyäm, tsøg hajxy xooṉdáacäm. Tsøgä Dios hajxy møj jaanc̈h pädáacäm. \q1 Tøø yhabaatnä coo jaꞌa Meeghuung piøgaaṉnä. Tøø jaꞌa jaxieꞌeb ñiyhahixǿøyyänä. \q1 \v 8 Howyit jaduhṉ jaanc̈h tehm̱ yajpøgøꞌøwáaṉäp, waꞌadspä, haam̱bä tsämaam̱bä, \m nøm̱ä majiäyaꞌayhajxy miänaaṉ̃. Haa jaꞌa howyitä, jeꞌeduhṉ ñänøøm̱by coo jaꞌa Dioshuunghajxy hänajty hoy tøø wiädity hädaa yaabä naax̱wiin. \p \v 9 Mänítøc̈hä Diosmoonsä xñämaayy: \p ―Cujaay jaduhṉ: “Jootcujc hajxy yhity pønjaty tøø yajwoy tøø yajwich maa jaꞌa Meeghuung piøgaꞌañän.” \p Mänítøch xñämáaguiombä: \p ―Tøyhajtä Diosmädiaꞌagy jaduhṉ. \p \v 10 Mänítøc̈hä Diosmoonsä nja wiinjijcädaacy. Nja wiingudsähgøꞌøwáaṉhøch jaduhṉ. Mänítøch xñämaayy: \p ―Caꞌac̈h xwyiingudsähgøꞌøy. Høøc̈hä Dios xmioonsähajp nej mijts xmioonsähajpän, coo mijtsä Jesucristo miädiaꞌagy hoy myajtuuṉä. Jaꞌa Dios mäbøcy mwiingudsähgǿꞌøwäp. \p Tøyhajtä Jesucristo miädiaꞌagy. Tuꞌugmädiaꞌagy hajxy yhity, pønjatiä Jesucristo miädiaꞌagy yajwáꞌxäp, pønjatiä Jesucristo capxpaatp. \p \v 11 Mänítøch tsajpootyp nhijxy coo tøø yhawaꞌac̈h. Mänítøc̈hä jäyaꞌay tuꞌug nhijxy coo jaꞌa caꞌawiindøybä hoy yajcumädow̱aꞌañ, coo hoy chiptunaꞌañ. Paady xiøhaty jaꞌa hoguiudiuum̱bä, jaꞌa tøyhajtyejpä. Poobcuaañähgøxp hänajty yhäñaꞌay. \v 12 Jaduhṉä wyiin hänajty quiähxøꞌøgy nebiä jøøn tioyyän. Mayyä cuhjéṉ hänajty miøødä cuhduum. Jim̱ä xøø hänajty miøødä cujaay. Ni pøṉ hänajty quiaꞌa najuøꞌøy tii xøø jeꞌe. Jeꞌeduhṉ nidiuhm̱ najuøøby. \v 13 Nøꞌtiä wyit hänajty tøø yaghucy. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy hänajty xiøhaty. \v 14 Jaanc̈h tehm̱ miajiäyaꞌay hänajty panøcxp haagä poobcuaañähgøxp. Poobwit hoybä hajxy hänajty miøød, jaanc̈h tehm̱ pioob jaanc̈h tehm̱ wiaꞌads. \v 15 Jim̱ yøꞌøyaꞌay espada jaanc̈h tehm̱ jiøjp hänajty miøødä yhaawjooty. Jeꞌe jaꞌa jäyaꞌay hänajty yajpuxaam̱by. Jaanc̈h tehm̱ miøc guiobiernähadaꞌañ. Hoyhoyyä jäyaꞌay chaac̈htiunaꞌañ nebiä Dios jaꞌa jäyaꞌay yajcumädoyyän. \v 16 Jim̱ä xiøø hänajty miøødä cujaay wyitcøxp møødä piuuguiøxp: “Hädaa møjcuhdujtmøød; ni pøṉ møjcuhdujt jaduhṉ quiaꞌa møødä.” \p \v 17 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug nhijxy coo hänajty jim̱ tiänaꞌay maa jaꞌa xøøjän. Mänit jaanc̈h tehm̱ miøc yaax̱y. Jaꞌa luudhajxy møjyaax̱ä, jaꞌa hajxy cøxp jäyøøwiädijpä: \p ―Miṉ hajxy tsuꞌuds. Jaꞌa Dios hajxy jaduhṉ xmioꞌowaam̱b. \v 18 Jäyaꞌay hajxy nägøx̱iä mdsuꞌudsaam̱by, miøjjä miuutscä, hopiøṉä, møødä rediøjc‑hajxy, møød hajxy tuum̱bä soldadowiindsǿṉ, møød hajxy møcmäjaamøødpä, møødä cuaay, møød hajxy cuaayhäñaabiä. \p \v 19 Mänítøc̈hä animal nhijxy. Møødä reyhajxy hänajty jim̱ choonä møødä quiuꞌughajxy. Tsiptunaam̱b hajxy hänajty jaduhṉ møødä jaayaꞌaguiøxpä jaꞌa cuaañähgøxp wädijpä møødä quiuꞌug. \v 20 Mänitä animal miajtsä møødä craa jaꞌa jaanc̈h tehm̱ jiäyaꞌawyiinhøhm̱bä. Tøø jaꞌa craa hänajty yajcähxøꞌøgy hoy‑yagjuøøñäjaty maa jaꞌa animal wyiinduumän. Jaduhṉä craa hänajty tøø wyiinhøøñ pønjaty yøꞌø animal señä hänajty møødhájtäp, pønjaty yøꞌø animal yhahädiuuṉnax̱y hänajty tøø wyiingudsähgøøyyä. Mänit hajxy nämetsc jiøønjuipøøyyä maa azufre hänajty tioyyän. \v 21 Mänitä quiuꞌughajxy yaghóꞌcäxä. Jaayaꞌay jaduhṉ mäyaghoꞌc, jaꞌa hänajty cuaayhäñaabiä. Espadahaam miäyaghoꞌcy, jaꞌa jaanc̈h tehm̱ jiøjpä, jaꞌa hänajty jim̱ miøødpä yhaawjooty. Mänitä hoꞌogyjiäyaꞌayhajxy chuꞌtsä. Jaꞌa luudhajxy jaduhṉ mädsuꞌts jaanc̈h tehm̱ quiuꞌuxiä. \c 20 \p \v 1 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug nhijxy. Jim̱ tsajpootyp hänajty miänacy. Jim̱ä juthawaatst hänajty quiøꞌøgoṉhaty, jaꞌa hänajty jaanc̈h tehm̱ quiøøcpä. Jim̱ä cadena hänajty quiøꞌøwitshajpä. \v 2 Mänitä møjcuꞌugong miajtsä, jaꞌa xøhajpä Satanás. Jaꞌa dragón jeꞌe møødä jecychahṉ̃dy. Mänit quiøꞌøxojtsä tiecyxiojtsä cadenahaam. \v 3 Mänit quiujuipøøyyä jutjooty. Mänit yhawäguiiꞌtsä. Mänitä Diosmoonsä yhahooꞌch maa jaꞌa juthaawän. Mil jomøjtä møjcuꞌugong hänajty jiiby yhidaꞌañ, nebiä jäyaꞌay jaduhṉ quiaꞌa wiinhǿhṉnät. Coo hänajty mil jomøjt tøø yhabejnä, mänit yhøxmadsaꞌañii. Pero cab hänajty jejcy yajwäditaꞌañii coo hänajty tøø yhøxmac̈hii. \p \v 4 Mänítøch nhijxy coo cuꞌughajxy hänajty yhäñaꞌay. Haagä møjcuhdujtmøød hajxy hänajty coo hajxy nägøx̱iä yajtøyhajtyégät. Mänítøc̈hä jäyaꞌayä yháañämähajxy nhijxä, pønjaty hänajty tøø yoꞌpuxyii. Paady hajxy yoꞌpujxä coo hajxy hänajty tøø Dyiosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxy coo jaꞌa Jesucristo Dyioshuungä. Cabä animal hajxy hänajty tøø wyiingudsähgøꞌøy, ni jaꞌa yhahädiuuṉnax̱y. Ni cab hajxy hänajty tøø piädáacäxä jaꞌa animal señä, ni wyiinnähgopcøxp ni quiøꞌøgøxp. Mänítøch nhijxy coo hajxy jiujypiøjnä. Mänitä Jesucristo hajxy miøødtägøøyy gobiernähajpä. Mil jomøjt hajxy hänajty tiunaꞌañ. \v 5-6 Jayøjp hajxy jiujypiøjtsohṉ̃. Jootcujc hajxy yhity. Nebiä teediän jaꞌa Dios hajxy miøødtuṉ̃. Cab hajxy chaac̈htiunaꞌañii. Coo mil jomøjt hänajty tøø yhabety, mänitä jäyaꞌay yháañämähajxy jiaac jujypiøgaam̱bä nägøx̱iä, jaꞌa hajxy hänajty hoy tøø quiaꞌa wädítiäbä. Mänit hajxy yajcumädow̱aꞌañii. \p \v 7 Coo mil jomøjt hänajty tøø yhabejnä, mänitä Satanás yhøxmadsaꞌañii. \v 8 Mänit tiägøꞌøwaꞌañ jäyaꞌawyiinhøhm̱bä wiinduhm̱yhagajpt. Yajwiinhøønaam̱bä Gog møødä Magog. Mänit hajxy yhamugøꞌøwaꞌañ møødä quiuꞌughajxy coo hajxy hänajty chiptunaꞌañ. Jaanc̈h tehm̱ miay hajxy hänajty jaduhṉ. \v 9 Wiinduhm̱yhagajpt hajxy choonaꞌañ. Mänitä Dioshuunghajxy jiuhbic jiuhgodøꞌøwaꞌañii. Mänitä Dios jøøn yajcaꞌawaꞌañ. Cøx̱y toyaam̱bä Magoghajxy jaduhṉ. \v 10 Mänitä møjcuꞌugong jiøønjuipøøyyä maa jaꞌa azufre hänajty tioyyän, maa jaꞌa animalhajxy hänajty tøø jiøønjuipøꞌøyiijän, møødä craa hänajty tøø jiäyaꞌawyiinhǿøñäbä. Cøjxtaꞌaxiøø hajxy jiiby chaac̈hpøgaꞌañ xøømdsuhm̱. \p \v 11 Mänítøc̈hä Dios nhijxy coo hänajty yhäñaꞌay. Poobä yhäñaabiejt hänajty cruundä. Mänitä naax̱wiimbä yhadägoyyøøyy maa jaꞌa Dioswiinduumän møød tsajtcøxp. \v 12 Mänítøc̈hä háañämähajxy nhijxy miøjjä miuutscä. Jim̱ hajxy hänajty tiänaꞌay Dioswiinduum. Mänitä Dios jaꞌa libro yaghawaach møødä libro wiingpä. Jiibiä xiøøhajxy hänajty myiṉ̃ cujaay jaꞌa hajxy jugyhadaam̱bä cøjxtaꞌaxiøø nebiä Dios jiugyhatiän. Mänitä Dios jaꞌa libro quiapxy pø hoyyä háañämähajxy hänajty tøø jiäyaꞌayhaty, pø caj. \v 13 Mänitä háañämähajxy jiiby piädsøøm̱y mejjiooty, jaꞌa hajxy hänajty jiiby tøø yhóꞌoguiäbä. Jaduhṉ hajxy jiiby piädsøøm̱bä naax̱paꞌc. Jaꞌa hajxy hänajty hoy tøø jiäyaꞌayhátiäbä, hawaꞌadstuum hajxy hoy miähmøøñä. Jaꞌa hajxy hänajty hoy tøø quiaꞌa jäyaꞌayhátiäbä, haducytiuum hajxy hoy miähmøꞌøy. \v 14-15 Mänitä møjcuꞌugong jøønjooty piädaacä. Mänitä háañämähajxy jøønjooty quiujuipøøyyä, pønjatiä xiøø hänajty caꞌa miim̱b cujaay librojooty. Cab hajxy cøjxtaꞌaxiøø jiugyhadaꞌañ nebiä Dios jiugyhatiän. \c 21 \p \v 1 Mänítøc̈hä tsajpootyp jem̱ybiä nhijxy møødä naax̱wiin jem̱ybiä. Tøø jaꞌa tuctsajpootyp hänajty tiägooñä møødä tucnaax̱wiimbä. Møødä mejy hänajty tøø tiägoobiä. \v 2 Mänítøc̈hä Dioscajpt nhijxy, jaꞌa Jerusalén jem̱ybiä. Jim̱ hänajty miänacy tsajpootyp. Jim̱ hänajty tøø chooñ maa jaꞌa Diosän. Yajxóṉ hänajty quiähxøꞌøgy nebiä jaxieꞌeb ñiyhahixøꞌøyiijän coo hänajty piøgaꞌañ. \v 3 Mänitä jäyaꞌay møc jiaanc̈h tehm̱ quiapxy jim̱ tsajpootyp: \p ―Huug hix̱, jim̱ä Dios tøø chänaadiaacpøcy maa jaꞌa jäyaꞌayhajxiän. Quiuꞌughadaam̱biä Dios jaꞌa jäyaꞌayhajxy. Wiingudsähgøꞌøwáaṉäp jaꞌa Dios jaduhṉ. \v 4 Jaduhṉä Dios miänaꞌanaꞌañ coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy quiaꞌa jǿøñät. Cab hajxy piaꞌambedaaṉnä, yhoꞌogaaṉnä. Cab hajxy jiøꞌøwaaṉnä xiuudsaaṉnä. Tøø yøꞌøduhm̱bä hänajty quiøx̱y cuhdägooñä. \p \v 5 Mänitä Dios miänaaṉ̃: \p ―Tøøc̈h cøx̱iä wiinä nhädiuuṉdägach. \p Mänit miänáaṉgombä: \p ―Cujaay jaduhṉ. Tøyhájthøch nmädiaꞌagy jaduhṉ. Cábøch nhøhṉdaꞌagy. \p \v 6 Mänítøch xñämaayy: \p ―Tøø jaduhṉ miaañä. Høøc̈h nyajtsohṉdaac; jaanä høøc̈h nyajmaabiä. Pøṉä jioot hamuumduꞌjoot tøø piädaꞌagy coo jiugyhadaꞌañ cøjxtaꞌaxiøø nébiøch njugyhatiän, nguhdujtmóꞌowäbøch jaduhṉ coo jaduhṉ jiugyhádät. \v 7 Pøṉ mäjädaacp, jeꞌe jugyhadaam̱b cøjxtaꞌaxiøø nébiøch njugyhatiän. Høøc̈h cøjxtaꞌaxiøø xTieedyhadaam̱b. Nhuunghadáam̱biøch jaduhṉ. \v 8 Haa jaꞌa hajxy jaduhṉ caꞌa mäjädaacpä, jøønjooty hajxy nøcxy quiaꞌawaꞌañ maa jaꞌa azufre tioyyän. Jiiby hajxy cøjxtaꞌaxiøø chaac̈hpøgaꞌañ, møød hajxy caꞌa mäbøjpä, møød hajxy caꞌawiindøybä, møød hajxy jäyaꞌay‑yaghoꞌpä, møød hajxy amigähamädoobä, møød hajxy mäwijts mäbäxujpä, møød hajxy quepychechwiingudsähgøøbiä, møød hajxy høhṉdaacpä. \p \v 9 Mänítøc̈hä Diosmoonsä tuꞌug nhijxy, jaꞌa hajxy näjuxtujcpä, jaꞌa orotsim̱ hajxy miøødpä cøduꞌug. Jim̱ä tsøꞌty häyohn hänajty miøødä jaꞌa juxtujcpä orotsim̱. Mänítøch xñämaayy: \p ―Jam̱ä jaxieꞌeb nyajnähixøꞌøy jaꞌa Meeghuung tioꞌoxiøjc‑hadaam̱biä. \p \v 10 Nwiinhíjxypøch hänajty; jaꞌa Dioshespíritøch hänajty xyajwiinhijxp. Mänítøc̈hä Diosmoonsä xwioonøcxy maa jaꞌa cøxptuṉguhduumän. Mänítøc̈hä Dioscajpt xyajnähixøøyy. Jerusalén xiøhaty. Jim̱ hänajty miänacy tsajpootyp maa jaꞌa Diosän. \v 11 Jaanc̈h tehm̱ yhaam̱b jaanc̈h tehm̱ chämaam̱bä cajpt hänajty nebiä Diosän. Jaduhṉ hänajty yhaam̱bä chämaam̱bä nebiä hoc̈haa jaanc̈h tehm̱ chow̱bän, nebiä jaspetsaajän. Jaduhṉ hänajty tiøꞌxiä nebiä hijxtän. \v 12 Piquiä jaꞌa cajpt quiuraa hänajty yhamuuꞌdsøꞌøguiä. Jaanc̈h tehm̱ quiøxp hänajty yhamuuꞌdsøꞌøguiä. Majmetscä curaahaaw hänajty miøødä. Majmetscä Diosmoonsähajxy hänajty jim̱ yhadänaꞌay. Cøduꞌugjaty hajxy hänajty yhadänaꞌay maa jaꞌa curaahaawän. Tuꞌugjatiä curaahaaw hänajty miøødä cujaay nebiatiä judíoshajxy xiøhaty jaꞌa nämajmetscjatypä. \v 13 Tägøøgä curaahaaw hänajty xøøbädsøøm̱ypiä; tägøøg hänajty tsuxpojpejpä; tägøøg hänajty jøømbojmänajpä; tägøøg hänajty xøøguhnajxpä. \v 14 Majmetscä tsaa hänajty jiiby maa hänajty miuuꞌdsøꞌtsooñän. Jim̱ tsaagøxp hänajty quiujaayä nebiatiä Meeghuungä quiuguex̱yhajxy hänajty xiøhaty, jaꞌa nämajmetspä. \p \v 15 Haa jaꞌa Diosmóonsøch hänajty xmiøødmädiaacpä, jim̱ä oropax̱yquipxt hänajty miøødä. Jeꞌe jaꞌa cajpt hänajty yajquipxaam̱by møødä curaahaaw møødä yhamuuꞌdsøꞌøgy. \v 16 Haa jaꞌa cajpt, hamädaax̱teec hänajty jeꞌe. Jaduhṉ̃tiä yoṉ̃ä nebiä yhoocän. Mänitä Diosmoonsä jaꞌa cajpt qyipxy jaꞌa oropax̱yquipxthaam. Mejtsmil cumejtsmägoꞌx kilómetro hänajty yoṉ̃ä; jaduhṉ hänajty quiøxpä; jaanä jaduhṉ yhooc hänajtypä. \v 17 Haa jaꞌa yhamuuꞌdsøꞌøguiä, tägøøghiiꞌx cumädaax̱c metro hänajty quiøxpä. \p \v 18 Haagä jaspetsaahädiuṉ̃ jaꞌa hamuuꞌdsøꞌøgy hänajty. Haagä oro jaꞌa cajpt hänajty. Jaduhṉ hänajty quiähxøꞌøgy nebiä hijxt jaanc̈h tehm̱ tiøꞌxypän. \v 19 Haa jaꞌa majmetspä tsaa hänajty jiiby hijpä maa jaꞌa yhamuuꞌdsøꞌøgy miuuꞌdsøꞌtsooñän, haagä hoc̈haa hänajty miøød. Haa jaꞌa jayøjpä tsaajä, jaspe hänajty miøød; jaꞌa miämetspä, zafiro hänajty miøød; jaꞌa miädägøøgpä, ágata hänajty miøød; jaꞌa miämädaax̱pä, esmeralda hänajty miøød; \v 20 jaꞌa miämägoox̱pä, ónice hänajty miøød; jaꞌa miädädujcpä, cornalina hänajty miøød; jaꞌa miäjuxtujcpä, crisólito hänajty miøød; jaꞌa miäductujcpä, berilo hänajty miøød; jaꞌa miädaax̱tujcpä, topacio hänajty miøød; jaꞌa miämajcpä, crisoprasa hänajty miøød; jaꞌa miämajtuꞌugpä, jacinto hänajty miøød; jaꞌa miämajmetspä, amatista hänajty miøød. \v 21 Jaꞌa majmetspä curaahagøꞌøw, haagä perlahädiuṉ̃ hänajty cøduꞌugjaty. Haa jaꞌa møjtuꞌu, orohädiuṉ̃ jeꞌe. Jaduhṉ hänajty quiähxøꞌøgy nebiä hijxt tiøꞌxiän. \p \v 22 Cábøch tsajtøjc jim̱ nnäꞌägädä hijxy maa yøꞌø cajptän, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Dios jim̱ chänaꞌay møødä Meeghuung. Møjcuhdujtä Dios miøød. \v 23 Haam̱b tsämaam̱bä Dios jim̱ yhity møødä Meeghuung. Paadiä xøø jim̱ quiaꞌa haṉ̃ ni jaꞌa poꞌo. \v 24 Coo jaꞌa Dioshajxy jim̱ yhaṉ̃ chämam̱y, paadiä jäyaꞌayhajxy jiiby wiäditaꞌañ, jaꞌa hajxy hänajty tøø ñähwáꞌac̈häbä. Møødä reyhajxy jiiby wiäditaam̱bä. Yajmedsaam̱by hajxy mädyiijaty hoy yajxóṉ. \v 25 Cabä curaahaaw mänaa yhadugaꞌañ. Cab jaduhṉ mänaa wyiingoodsøꞌøwaꞌañ maa yøꞌø cajptän. \v 26 Medsaam̱bä jäyaꞌayhajxy jim̱ Dioswiingudsähgøøbiä. \v 27 Cabä haxøøgpä jiiby mänaa tiägøꞌøwaꞌañ cajptooty, ni jaꞌa jäyaꞌayhajxy caꞌawiindøybä ni jaꞌa høhṉdaacpä. Jagooyyä jäyaꞌayhajxy jiiby tiägøꞌøwaꞌañ pønjatiä xiøø jiiby miim̱b cujaay librojooty jaꞌa Meeghuung miøødpä. Jaayaꞌayädshajxy cøjxtaꞌaxiøø jugyhadaam̱b nebiä Dios jiugyhatiän. \c 22 \p \v 1 Mänítøc̈hä Diosmoonsä møjnøø tuꞌug xyajnähixøøyy jaanc̈h tehm̱ tiøꞌxy nebiä hijxtän. Jim̱ hänajty piädsøm̱øꞌøy maa jaꞌa Dios jaꞌa Meeghuung hänajty miøødhäñaꞌayän. Jaꞌa møjnøø jaduhm̱bä, yejpiä jugyhajt jaduhṉ. \v 2 Møjtuꞌugujcä møjnøø hänajty piäyøꞌøgy. Mejtsnøøbaꞌa jaꞌa quepychaa hänajty tuꞌug tiänaꞌay, jaꞌa jugyhajtyejpä. Majmetshoocä quepychaa hänajty tiøømbety tuꞌjomøjtpä. Wiinduꞌugäpoꞌojaty hänajty tiøømhaty. Jaꞌa yhaayhaamä jäyaꞌayhajxy ñähwaꞌac̈h wiinduhm̱yhagajpt. \v 3 Cabä haxøøgpä jim̱ yajpaadaꞌañ. Hix̱, jim̱ä Dioshajxy yhäñaꞌawaꞌañ møødä Meeghuung. Jim̱ä mióonsäm wyiingudsähgøꞌøwaꞌañíijäm. \v 4 Jaduhṉä wyiin jiøjphajxy yhixáaṉäxä. Haa jaꞌa Dios xiøøhajxiä, jim̱ cujaay miøødhadáaṉäxä maa jaꞌa mioonsä wyiinnähgopcøxpän. \v 5 Cab jaduhṉ mänaaxøø wyiingoodsøꞌøwaaṉnä. Cabä xøø jim̱ yhanaaṉnä, ni jøøn jim̱ quiaꞌa hajajaaṉnä. Jaꞌa Dios jim̱ hajajaam̱b cudøøꞌxaam̱b. Haa jaꞌa hajxy jim̱ tsänaabiä, cøjxtaꞌaxiøø hajxy jim̱ guiobiernähadaꞌañ. \p \v 6 Mänítøc̈hä Diosmoonsä xñämaayy: \p ―Tehm̱ tiøyhajt hädaa mädiaꞌagy jaduhṉ. Haa jaꞌa Diosä, quiejx jaꞌa quiuguex̱y jaduhṉ coo jaꞌa mioonsä nøcxy yhawáaṉäxä coo miäbodhaty tijaty jadáaṉäp tunáaṉäp. Jaꞌa Dios jaduhṉ najtscapxøøyy ―nǿm̱høc̈hä Diosmoonsä xñämaayy. \p \v 7 ―Mobädájpøch jiiby nhädaꞌagaꞌañ ―nøm̱ä Dios miänaaṉ̃. \p Jootcujc yhity pønjatiä Diosmädiaꞌagy hoy cudiuum̱b nej yaa myiṉ̃än cujaay hädaa librojooty. \p \v 8 Høøc̈h jaduhṉ tøø nhix̱y tøø nmädoy, høøc̈h Juanhajpä. Cooc̈h nwiinhijxpädøøyy, mänítøc̈hä Diosmoonsä nwiinjijcädaacy, jaꞌac̈h hänajty tøø xyajwiinhíx̱iäbä; nja wiingudsähgøꞌøwáaṉhøch jaduhṉ. \v 9 Mänítøch jeꞌe xñämaayy: \p ―Caꞌac̈h xwyiingudsähgøꞌøy. Høøc̈hä Dios xmioonsähajp nej mijts jaduhṉ xmioonsähajpän coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy myajwaꞌxy. Pønjaty hoy cudiuum̱b nej yaa myiṉ̃än cujaay hädaa librojooty, moonsähájtäp hajxy jeꞌebä jaꞌa Diósäm. Jaꞌa Dios mäbøcy hajxy mwiingudsähgǿꞌøwäp. \p \v 10 Mänítøch xñämáaguiombä: \p ―Tøø miäbodhaty coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy tiøjiadaꞌañ nej yaa myiṉ̃än cujaay hädaa librojooty. Paady, cabä Diosmädiaꞌagy yuꞌuc̈h myaghídät. Nax̱y mdehm̱ yajwáꞌxät. \v 11 Weenä caꞌawiindøyhänaꞌc‑hajxy jiaac jatcøꞌøy haxøøg. Weenä hoyhänaꞌc‑hajxy jiaac cudiuṉ̃ hoy nebiä Dios yhaneꞌemiän. Dioshuung hajxy jeꞌeduhṉ ―nǿm̱høc̈hä Diosmoonsä xñämaayy. \p \v 12 ―Tøyhajt jaduhṉ. Mobädájpøch jiiby nhädaꞌagaꞌañ. Nøcxáam̱bøc̈hä jäyaꞌayhajxy nbädaꞌagaꞌañ hodiuum, jaꞌa hajxy hoy tøø quiudiúṉ̃äbä. Haa jaꞌa jäyaꞌayhajxy tøø quiaꞌa cudiúṉ̃äbä, haxøøgtúumhøch hajxy nøcxy nbädaꞌagaꞌañ. \v 13 Høøc̈h cøx̱iä nyajtsohṉdaac. Høøc̈h jadähooc cøx̱iä nyajmayáaṉgombä ―nøm̱ä Dios miänaaṉ̃. \p \v 14 Jootcujc hajxy yhity pønjaty nähwaatsp. Jeꞌedshajxy jiiby tägøꞌøwaam̱b Dioscajptooty. Jeꞌedsä cuhdujt hajxy moꞌowáaṉäp coo jaꞌa tøømdsaꞌam hajxy jiǿøꞌxät jaꞌa jugyhajtyejpä. \v 15 Pero cabä caꞌawiindøyhänaꞌc‑hajxy jiiby tiägøꞌøwaꞌañ, ni jaꞌa mäwijtspä ni jaꞌa mäbäxujpähajxy, ni jaꞌa amigähamädoobähajxy, ni jaꞌa jäyaꞌay‑yaghoꞌpähajxy, ni jaꞌa quepychechwiingudsähgøøbiähajxy, ni jaꞌa høhṉdaacpähajxy. \p \v 16 ―Høøc̈h Jesucristo, tøøc̈hä nguguex̱y nguex̱y coo jaꞌa hermanohajxy cøx̱iä yhawáaṉäxät. Høøc̈hä rey David nhaphajpy nhoc‑hajpy. Y xyhaphajp xyhoc‑hájpøch jeꞌebä. Høøc̈h, jaxiøømhájpøch høøc̈h ―nøm̱ä Jesucristo miänaaṉ̃. \p \v 17 Jaduhṉä Dioshespíritu miänaam̱bä: \p ―Miṉ ―jaduhṉä Meeghuung tioꞌoxiøjc miänaam̱bä. \p Pøṉ jaduhṉ mädoob, ween jaduhṉ miänáam̱bät: \p ―Miṉ. \p Pøṉä jioot pädaacp hamuumduꞌjoot coo cøjxtaꞌaxiøø jiugyhadaꞌañ nebiä Dios jiugyhatiän, yagjugyhadáaṉäp jaduhṉ nebiä jiugyhatiän. Cab jaduhṉ yagjuyaꞌañii. \p \v 18 Pønjatiä Diosmädiaꞌagy hamädoow̱hijp nej yaa myiṉ̃än cujaay hädaa librojooty, nnämáabiøch jaduhṉ coo jaꞌa mhamdsoo mädiaꞌagy hajxy mgaꞌa yajmäjaayǿꞌøwät. Coo hajxy jaduhṉ mjatcǿꞌøwät, mänitä Dios hajxy xjiaanc̈h tehm̱ yajtsaac̈hpǿgät nej yaa jaduhṉ myiṉ̃än cujaay hädaa librojooty. \v 19 Y coo hajxy näjeꞌejaty mbuhgónät, cabä Dios hajxy xyagjugyhádät cøjxtaꞌaxiøø neby jeꞌe jiugyhatiän, nej yaa myiṉ̃än cujaay hädaa librojooty. Cab hajxy jiiby xyajtägǿꞌøwät Dioscajptooty. \p \v 20 Jaayaꞌay jaduhṉ mädiaacpä, jeꞌeduhṉ mänaam̱b: \p ―Tøyhajt jaduhṉ. Mobädájpøch jiiby nhädaꞌagaꞌañ ―nøm̱ä Dios miänaaṉ̃. \p Amén. Miṉ paquiä Jesucristo. Miic̈h højts nWiindsøṉhajpy. \p \v 21 Ween mijtsä Jesucristo jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt nägøx̱iä xmioꞌoy. Amén.