\id LUK  
\h San Lucas 
\toc1 San Lucas 
\toc2 San Lucas 
\toc3 Lc. 
\mt1 San Lucas 
\c 1  
\p  
\v 1-4 Mäguꞌughajpä Teófilo, miic̈hcǿxpøch hädaa nocy nhädiuṉ̃ nej miic̈h jaꞌa tøyhajt jaduhṉ mmøødhádät jaꞌa Jesucristocøxpä, nej jiajty nej yhabejty, nej ñibianøcxyii. Pedyíijøch jaduhṉ tøø nhabøcy. Jaduhṉ miic̈h tøø mmädoyhajpä. Nämay jäyaꞌay jaꞌa nocy capxy hajxy tøø yajpädøꞌøgy jaꞌa Jesucristocøxpä. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpähajxy, jeꞌeds hajxy jaduhṉ tøø xyajmädoyhájtäm. Yhamdsoo wiinhaam hajxy tiehm̱ yhijxy. 
\p  
\v 5 Coo jaꞌa Herodes hänajty jim̱ guiobiernähaty Judeanaaxooty, jim̱ä jäyaꞌay hänajty tuꞌug xiøhaty Zacarías. Teedy jaꞌa Zacarías hänajty tiuum̱by maa jaꞌa judíos jaꞌa quiuhdujthajxy hänajty myiṉ̃än. Jaꞌa Abías jaꞌa quiuhdujt hänajty yajtúuṉäxäp neby hänajty jecy tøø yhaneꞌemiän. Jaꞌa Zacarías jaꞌa tioꞌoxiøjc, Elisabet hänajty xiøhaty. Jaꞌa Aarón yhap yhoc jaꞌa Elisabet jaduhṉ.  
\v 6 Pedyii jaꞌa Zacaríashajxy hänajty quiudiuṉ̃ jaꞌa Diosmädiaꞌagy. Hoy hajxy hänajty yajtuṉ̃ nebiä Dios choquiän.  
\v 7 Pero cabä yhuunghajxy hänajty nituꞌugtä. Cahnä Elisabet hänajty ñäꞌägädä huungpaadyñä. Tøøds hajxy hänajty miäjaanä. 
\p  
\v 8 Tuꞌugxøøbä, jiibiä Zacarías hänajty tiuṉ̃ møjtsajtøgooty.  
\v 9 Mänitä piaatä coo jaꞌa poom jiiby jiógät maa jaꞌa poomjojtaactän, jim̱ Dioswiinduum. Jaduhṉä teedyhajxy hänajty quiuhdujthaty.  
\v 10 Mänit yhabaaty coo jaꞌa Zacarías jaꞌa poom hänajty jiiby jiogaꞌañ. Mänitä cuꞌughajxy yhamugøøyy møjtsajtøghaguuy. Mänit hajxy tiägøøyy Diospaꞌyaax̱pä.  
\v 11 Jim̱ä Zacarías hänajty pioomjocy, mänitä Dios mioonsä tuꞌug ñäguehx̱tøøꞌxy hahooyhaamby maa jaꞌa poom hänajty jioquiän. Jim̱ hänajty tøø chooñ Dioswiinduum.  
\v 12 Coo jaꞌa Zacarías jaduhṉ yhijxy, mänit chähgøøyy. Cabä wiinmahñdy piaaty nej jiatcǿꞌøwät.  
\v 13 Mänit ñämaayyä: 
\p ―Zacarías, caꞌa mdsähgøꞌøy. Tøø jaꞌa Dios miädoy nej tøø mmägapxiän coo huung xmióꞌowät. Huungpaadaam̱b jaꞌa mdoꞌoxiøjc jaduhṉ. Juan jaꞌa mhuung myajxøhátät.  
\v 14 Mxooṉdaꞌagaam̱b miic̈h jaduhṉ jaꞌa mhuungcøxpä. Nämay jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaduhṉ xiooṉdaꞌagaam̱bä coo mhuung myínät miédsät.  
\v 15 Cumay jaꞌa mhuung piädsøm̱aꞌañ jaꞌa Dioscøxpä. Miøødhadaam̱biä Dioshespíritu; jaduhṉ miämíṉ miägaꞌawaꞌañ. Cabä jocnøø yhuꞌugaꞌañ ni jaꞌa vino.  
\v 16-17 Jaduhṉdsä cuhdujt miøødhadaꞌañ nebiä Elías jecy miøødhajtiän. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy jaduhṉ yajwaꞌxaam̱by. Mänitä judíos jaꞌa Dios hajxy jiahmiejtstaactägatsaꞌañ jadähooc. Jaduhṉä Juan yajwiingapxøꞌøwaꞌañ coo jaꞌa yhuung hajxy quiaꞌa møødnimiädsiphájtänät, y coods hajxy miäbǿjnät jaꞌa hoguiapxy jaꞌa homiädiaꞌagy pøṉ yhamdsoo cuhdujt ja wiꞌi yajtunaam̱b. Coo hajxy jaduhṉ quiudiúnät, mänitä Dios jaduhṉ quiuhbøgaꞌañ. 
\p  
\v 18 Mänitä Zacarías miänaaṉ̃: 
\p ―Nébiøch jaꞌa tøyhajt jaduhṉ nmøødhádät cooc̈h nhuung myinaꞌañ. Tøø højts nmäjaanä mǿødhøch ndoꞌoxiøjc. 
\p  
\v 19 Mänitä Dios mioonsä yhadsooyy: 
\p ―Gabriélhøch nxøhaty. Jím̱høch ndsooñ Dioswiinduum. Jeꞌec̈h tøø xquiex̱y cooc̈h miic̈h miṉ nhawaaṉä coo jaꞌa mhuung jaduhṉ myinaꞌañ.  
\v 20 Cooc̈h miic̈h jaꞌa nmädiaꞌagy tøø xquiaꞌa mäbøjcä, huum miic̈h mmähmøꞌøwaꞌañ. Høxtä coonä jaꞌa mhuung myínät, mänit mgapxøꞌøgaꞌañ. Tøjiadaam̱b jaduhṉ nébiøch cham̱ nmädiaꞌaguiän. 
\p  
\v 21 Jim̱ä cuꞌug jaꞌa Zacarías hajxy hänajty jia wiꞌi yhahix̱y møjtsajtøghaguuy. Yagjuøøby hajxy hänajty coo jaꞌa Zacarías jiiby wyiꞌi jiecy tsajtøgooty.  
\v 22 Coo jaꞌa Zacarías tiøjpädsøøm̱nä, tøø hänajty jiaanc̈h huumy. Mänitä cuꞌughajxy ñajuøøyy coo jaꞌa Zacarías jaꞌa tsøꞌty hänajty tøø yhix̱y. Hix̱, cøꞌøhaam yajnähixøøñä. 
\p  
\v 23 Hoorä, coo jaꞌa Zacarías yaghabejty mäduhṉ̃tiä hänajty tiunaꞌañ tsajtøgooty, mänit ñøcxnä maa jaꞌa quiajptän.  
\v 24 Mänitä tioꞌoxiøjc jiaanc̈h mähmøøyy maaxhuungmøød. Jiiby ñäꞌägä mähmøøyy tøgooty mägoox̱poꞌo. Caj ñäꞌägä tøjpädsøøm̱nä. Jaduhṉ hänajty wyiꞌi miädiaactaꞌagy quiopcooty:  
\v 25 “Páadyhøch jaꞌa Dios jaduhṉ tøø xñäxuuc̈h nébiøch jaꞌa cuꞌughajxy jaduhṉ xquiaꞌa péjxnät.” 
\p  
\v 26 Tädujpoꞌo jaꞌa Elisabet hänajty tøø yhity maaxhuungmøød, mänitä Dios jaꞌa Gabriel quiéjxcumbä. Jim̱ä Gabriel quiejxä maa jaꞌa cajpt xiøhatiän Nazaret jim̱ Galileanaaxooty.  
\v 27 Jaꞌa María jaduhṉ yajnäguejxä. Cäxyiihajpnä hänajty jeꞌenä. Tøø hänajty tiødiägøꞌøy coo jaꞌa José hänajty piøgaꞌañ. Jueꞌe jaꞌa José, David yhap yhoc jeꞌe, jaꞌa hijty jegyhajty gobiernätuum̱bä.  
\v 28 Mänitä Gabriel tiøjtägøøyy maa jaꞌa María hänajtiän. Mänitä María ñämaayyä: 
\p ―Dióshøch tøø xquiex̱y cooc̈h miic̈h jaduhṉ nmägápxät. Miic̈hcøxpä jaꞌa Dios jaꞌa mayhajt tiunaꞌañ. Xmiøødhijp miic̈h jaꞌa Dios. Maas hoy miic̈h jaꞌa Dios xyhix̱y quejee jaꞌa mmädoꞌoxiøjc‑hajxy. 
\p  
\v 29 Cabä María hänajty ñajuøꞌøy tii jaduhṉ coo tøø ñämaꞌayii jaꞌa Dioscøxpä. Tsähgøøyy jaduhṉ siémpräm.  
\v 30 Mänitä ñämáayyägumbä: 
\p ―María, caꞌa mdsähgøꞌøy. Møj jaꞌa Dios jaꞌa mayhajt tiunaꞌañ jaꞌa miic̈hcøxpä.  
\v 31 Mhuungpaadaam̱b miic̈h jaduhṉ. Jesús jaꞌa mhuung myajxøhataꞌañ.  
\v 32 Møj jaanc̈h jaduhṉ yhidaꞌañ. Høxcabáaṉäp jaduhṉ coo Dyioshuungä. Dios jaduhṉ pädaꞌagaam̱b gobiernä nebiä David jecy tiuuṉ̃än, jaꞌa Jesús yhap tieedy.  
\v 33 Paady jaduhṉ piädaꞌagaꞌañii gobiernä nebiä judíoshajxy yhanéꞌemät cøjxtaꞌaxiøø. Nimänaa jaduhṉ quiaꞌa hanehm̱bädøꞌøwaꞌañ. 
\p  
\v 34 Mänitä María yajtøøyy: 
\p ―Nébiøch jaduhṉ nnäꞌä huungpáadät; cáhnøch yaꞌadiøjc nhix̱yhatyñä. 
\p  
\v 35 Mänitä Gabriel yhadsooyy: 
\p ―Minaam̱bä Dioshespíritu xyhuungmoꞌowaꞌañ. Dioshuung jaduhṉ minaam̱b caꞌawaam̱b. Cabä pojpä cädieey mänaa tiunaꞌañ.  
\v 36 Y miic̈h mhocmaam, jaꞌa Elisabet, jaduhṉ jeꞌe miaaxhuungpaadaam̱bä, hoy jaduhṉ jia majjä jia petiä. Tädujpoꞌohájnäp jeꞌe. Cábäc tyijy hijty miaaxhuungpaadaꞌañ; jaduhṉä cuꞌughajxy hijty miänaꞌañ.  
\v 37 Pero cabä Dios tii tsip ñäꞌägä juøꞌøy. Hotyiijä jaduhṉ tiunaꞌañ. 
\p  
\v 38 Mänitä María miänaaṉ̃: 
\p ―Wéenhøch jaꞌa Dios jaduhṉ xñäꞌägä moonsähaty. Wéenhøch jaduhṉ njaty nébiøch tøø xñämaꞌayän. 
\p Mänitä Gabriel wyiimbijnä. 
\p  
\v 39-40 Mänitiä jaꞌa María ñøcxy maa jaꞌa Elisabethajxiän. Judeanaaxooty hajxy hänajty chänaꞌay tunjooty. Mänitä María tiøjtägøøyy.  
\v 41 Mänitä Elisabet yajpooꞌxä. Mänitä maaxhuung jiiby yuꞌxy Elisabet jioodooty. Mänitä Elisabet jaꞌa Dioshespíritu ñämejtsä.  
\v 42 Mänitä Elisabet møc yaax̱y: 
\p ―Maas hoy miic̈h jaꞌa Dios xyhix̱y quejee jaꞌa mmädoꞌoxiøjc‑hajxy. Jaduhṉ miic̈h mhuung xyhixáaṉabä.  
\v 43 Jaꞌa miic̈h mhuung, nwiindsøṉhadáam̱biøch jeꞌe. Nyagjuǿøbiøch jaduhṉ cooc̈h miic̈h xwyiingudsähgøꞌøy.  
\v 44 Túuṉøch miic̈h xñäꞌä yajpooꞌxy, mänítiøch nhuung yaaby jiaanc̈h tehm̱ yuꞌxy njoodóotyhøch. Jootcujc jaduhṉ ñijiäwøꞌøyii, paady yuꞌxy.  
\v 45 Tøjiadaam̱b jaduhṉ nej miic̈h jaꞌa Dios tøø xñämaꞌayän. Coo jaduhṉ mmäbøcy, jootcujc mhidaꞌañ ―nøm̱ä Elisabet jaꞌa María ñämaayy. 
\p  
\v 46 Mänitä María miänaaṉ̃: 
\q1 Tøyhajtä Dios miøjjä jiaanc̈hä. 
\q1  
\v 47 Jootcujc‑høch nnijiäwøꞌøyii cooc̈h jeꞌe xyhix̱y. 
\q1  
\v 48 Xjiahmiéjtspøch jaduhṉ, hóyhøch nja häyoy. 
\q1 Jootcujc‑høch jaꞌa jäyaꞌayhajxy xñäꞌägä nänømaaṉnä, 
\q1  
\v 49 jeꞌeguiøxpä cooc̈h jaꞌa Dios tøø xyhuungmoꞌoy. 
\q1 Møj jaanc̈h jaꞌa Dios. 
\q1  
\v 50 Pønjaty jaꞌa Dios jaduhṉ wiingudsähgøøby, 
\q1 Dios jaduhṉ näxuudsaam̱b cøjxtaꞌaxiøø. 
\q1  
\v 51 Tøø jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgy; 
\q1 tøø hajxy quiaꞌa mäjädaꞌagy, jaꞌa hajxy hijty yajcumayaam̱bä. 
\q1  
\v 52 Tøø jaꞌa gobiernä quiuhdujthajxy piǿjcäxä, 
\q1 tøø jaꞌa häyoobäjäyaꞌayhajxy miøjtägøꞌøy. 
\q1  
\v 53 Tøø jaꞌa häyoobäjäyaꞌayhajxy cøx̱iä wiinä mioꞌoyii; 
\q1 cabä mäyøøjäyaꞌayhajxy tii tøø piaady. 
\q1  
\v 54 Piuhbejt jaꞌa Dios jaꞌa judíoshajxy. 
\q1 Cøjxtaꞌaxiøø ñäxuuc̈h piaꞌhäyoy, 
\q1  
\v 55 nebiä Abrahamhajxy jecy ñämaayyän, 
\q1 jaꞌa nhaphájtäm jaꞌa ndeedyhájtäm. 
\p  
\v 56 Tägøøgpoꞌo jaꞌa María jim̱ jiaac hijty maa jaꞌa Elisabetän. Mänit yhädaacnä maa jaꞌa quiajptän. 
\p  
\v 57 Mänitä Elisabet miaaxhuungpaatnä; yaꞌayhänaꞌc jaduhṉ miiṉgahw̱.  
\v 58 Mänitä Elisabet hoy quiuhixyíijäm jaꞌa jiujy jaꞌa miäguꞌughajxy møødä miädøjc‑hajxy. Mänit hajxy nägøx̱iä xiooṉdaacy coo Dios jaꞌa mayhajt jaduhṉ tøø tiuṉ̃.  
\v 59 Cuductujxøø jaꞌa pigänaꞌc hajxy hoy yajcircuncidarhadyii nebiä judíoshajxy hänajty quiuhdujthatiän. Mänit hajxy jia yajxøhataaṉ̃ Zacarías nebiä tieedy hänajty xiøhatiän.  
\v 60 Mänitä tiaj miänaaṉ̃: 
\p ―Cábøch jaduhṉ nyajxøhataꞌañ. Juánhøch jaduhṉ nyajxøhataꞌañ. 
\p  
\v 61 Mänitä Elisabet ñämaayyä: 
\p ―Tii jaduhṉ coo myajxøhataꞌañ. Caj pøṉ jaduhṉ xiøhaty maa miic̈h mjujy maa miic̈h mmäguꞌugän. 
\p  
\v 62 Mänitä Zacarías miäyajtøøw̱ä cøꞌøhaam nebiä yhuung xiøhátät.  
\v 63 Mänitä puꞌuyhuung ñädsiiwøøyy coo mioꞌowǿøjät. Mänit yuugjahy puꞌuguiøxp: “Juan xiøhataꞌañ.” Mänit hajxy nägøx̱iä yagjuøøyy.  
\v 64 Mänitä Zacarías quiapxøꞌnä. Mänitä Dios Dioscujúꞌuyäp miooyy.  
\v 65 Jaanc̈h tehm̱ yagjuøøyy jaꞌa cuꞌughajxy jaduhṉ. Mänitä mädiaꞌagy tiägøøyy wädijpä jim̱ Judeanaaxooty jim̱ tunjooty nebiaty jaꞌa Zacarías tøø jiaty.  
\v 66 Coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä miädoyhajty, mänit hajxy tiägøøyy najuøødiaacpä. Mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Pätiidä yøꞌø pigänaꞌc tiunaam̱by coo hänajty tøø yeegy. 
\p Tøyhajtä Dios hänajty piuhbedaꞌañ. 
\p  
\v 67 Mänitä Zacarías ñämejtsä jaꞌa Dioshespíritu. Mänitä Zacarías jiømädiaacnajxy neby hänajty tøø miøødmädiaꞌagyiijän jaꞌa Diósäm: 
\q1  
\v 68 Møj jaanc̈h jaꞌa Dios; 
\q1 paady jaduhṉ tøø quiädaꞌagy coo højts xyajnähwaꞌads xyajcuhwaꞌadsáaṉäm, højts judíoshájtäm. 
\q1  
\v 69 Tøø højts jaꞌa yajnähwaatspä yajcuhwaatspä xyajnäguéjxäm; 
\q1 jeꞌedsä møjcuhdujt jaduhṉ møød; jaꞌa David yhap yhoc jeꞌe. 
\q1  
\v 70-73 Jaduhṉä Dios jecy miänaaṉ̃ coo højts xyajnähwaꞌads xyajcuhwaꞌadsáaṉäm højts nmädsiphájtäm. 
\q1 Jaanä jaduhṉ miänaam̱bä coo xñäxuuds xpiaꞌhäyowáaṉäm. 
\q1 Yajtøjiadaam̱by jaduhṉ nebiä Abrahamhajxy jecy miøødyajcuhdujquiän, 
\q1 jaꞌa nhap jaꞌa ndeedyhajtämhajxy. 
\q1 Jaꞌa Diosquex̱yhajxy jaduhṉ jømädiaacnajx. 
\q1  
\v 74 Coo jaꞌa Dios hajxy jaduhṉ xñäwáaṉäm maa jaꞌa nmädsiphajtämhajxiän, 
\q1 paady hajxy ngaꞌa tsähgǿøyyänä. Hoyyä Dios hajxy nbanǿcxämät. 
\q1  
\v 75 Hawaꞌadstuum hajxy xyaghidáaṉäm cøjxtaꞌaxiøø. 
\q1  
\v 76 Huung, miic̈h nnämaaby coo Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä mwäditaꞌañ. 
\q1  
\v 77 Myajwiingapxøꞌøwaam̱by jaꞌa Dios quiuꞌughajxy neby hajxy jaduhṉ ñähwaꞌads quiuhwáꞌadsät. 
\q1 Coo jaꞌa Dios jaꞌa piojpä quiädieey hajxy yajmøødmädiáꞌagät, 
\q1 mänit hajxy yajnähwaꞌads yajcuhwaꞌadsǿøjät. 
\q1  
\v 78 Xñäxúuꞌtsäm jaꞌa Dios hajxy jaduhṉ, 
\q1 paadiä yajnähwaatspä yajcuhwaatspä quiejxy. 
\q1  
\v 79 Xpiädáacäm hajxy hawaꞌadstuum, 
\q1 xmióoyyäm jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy, 
\q1 nøm̱ä Zacarías miänaaṉ̃. 
\p  
\v 80 Hoorä, yeeꞌc møjjøøyy jaꞌa Juan jaduhṉ. Wiinmahñdymejts jaduhṉ. Ñajuøøyy jaduhṉ mädyii hoy mädyii mäbaad. Miøødhajt jaꞌa Dioshespíritu jaduhṉ. Coo miøjjøøyy, mänit tiägøøyy wädijpä hanidiuhm̱duum. Jim̱ yhijty høxtä coonä tiägøøyy Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä. 
\c 2  
\p  
\v 1 Coo jaꞌa xøø jomøjt yhabaaty, mänitä gobiernä Augusto yhanehm̱y coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy ween nøcxy nägøx̱iä ñiguiujaayii maa jaꞌa yhamdsoo cajpthajxiän, jaꞌa hajxy wiinduhm̱yhagajptpä.  
\v 2 Jaꞌa Augusto jaduhṉ hanehm̱dsohṉ; cahnä pøṉ hänajty jaduhṉ yhaneꞌemyñä. Jaꞌa Cirenio, jeꞌe hänajty jim̱ tuum̱b gobernador Sirianaaxooty.  
\v 3 Mänitä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä jiaanc̈h cudiuuṉ̃ nebiä Augusto hänajty tøø yhaneꞌemiän.  
\v 4-5 Jueꞌe jaꞌa José hänajty, jaꞌa David yhap yhoc hänajty jeꞌe. Belén jaꞌa cajpt hänajty xiøhaty maa jaꞌa David hänajty tøø myiṉ̃ tøø quiaꞌayän, jim̱ Judeanaaxooty. Coo jaꞌa David hänajty jim̱ tøø myiṉ̃ tøø quiaꞌay, paadiä Joséhajxy hänajty jim̱ nøcxy ñiguiujaayaꞌañii møødä María. Tøø hänajty tiødiägøøñä coo hajxy hänajty piøgaaṉnä. Maaxhuungmøød jaꞌa María hänajty. Galileanaaxooty hajxy hänajty tøø chohṉdaꞌagy maa jaꞌa cajpt xiøhatiän Nazaret.  
\v 6 Coo hajxy jim̱ miejch Belén, mänitä María miaaxhuungpaaty.  
\v 7 Jaꞌa quioobhuung jaduhṉ miiṉgahw̱. Mänitä María ñähbijty ñähmojch. Mänit quiugoꞌogøøyy wajjøøꞌxøhñdyjooty. Hix̱, cabä mejtstaact hajxy hänajty maa tøø ñäꞌägädä paady jim̱ cajptooty. Paady hajxy jim̱ ñäꞌä nøcxøøyy tøjpaꞌc maa hänaꞌc jaꞌa waj hajxy hänajty yajtänaꞌayän. 
\p  
\v 8 Jim̱ hänaꞌc‑hajxy hänajty näjeꞌe mieegcueendähaty cajptpaꞌa. Coods hänajty jeꞌe.  
\v 9 Mänitä Dios jaꞌa cujajpä cudøøꞌxpä yajcähxøꞌcy maa hajxy hänajty mieegcueendähatiän. Mänitä Diosmoonsä tuꞌug ñäguehx̱tøøꞌxy maa wyiinduumhajxiän; jim̱ hänajty tøø chooñ tsajpootyp. Mänit hajxy chähgøøyy.  
\v 10-11 Mänit hajxy ñämaayyä: 
\p ―Caꞌa hajxy mdsähgøꞌøy. Naam̱nä jaꞌa Cristo tøø myiṉ̃ tøø quiaꞌay jim̱ Belén. Mijts jaduhṉ xyajnähwaꞌads xyajcuhwaꞌadsaam̱b. MWiindsøṉhadaam̱by hajxy jaduhṉ. Páadyhøch nhawáaṉäm nebiä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä xiooṉdáꞌagät.  
\v 12 Coo jaꞌa pigänaꞌc hajxy jaduhṉ mbáadät nähbity nähmoch wajjøøꞌxøhñdyjooty, jaduhṉ hajxy mnajuǿꞌøwät coo hänajty jieꞌejä. 
\p  
\v 13 Mänitä Diosmoonsähajxy nämay jiaac näguehx̱tøøꞌxy; haagä jim̱ hajxy hänajty tøø chooñ tsajpootyp. Mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\q1  
\v 14 Møj jaanc̈h jaꞌa Dios; tsajpootyp jaduhṉ yhity. 
\q1 Jootcujc jaꞌa jäyaꞌayhajxy yaa yhidaꞌañ hädaa yaabä naax̱wiin pønjaty jaꞌa Dios quiumaaby. 
\p  
\v 15 Mänitä Diosmoonsä hajxy wyiimbijnä, ñøcxnä hajxy tsajpootyp. Mänitä meegcueendähajpähajxy ñiñämaayyä: 
\p ―Jam̱ hajxy híjxäm Belén nebiä Diosmoonsä hajxy tøø xyhawáaṉäm. 
\p  
\v 16 Päyøꞌøguiä hajxy tiuꞌubøjcy. Mänitä Jesucristo hajxy hoy jiaanc̈h paady møødä María møødä José. Jiibiä Jesucristo hänajty quioꞌnaꞌay nähbity nähmoch wajjøøꞌxøhñdyjooty.  
\v 17 Mänitä mädiaꞌagy hajxy hoy yajwaꞌxy nebiaty hajxy hänajty tøø yhix̱y tøø miädoy jaꞌa Jesucristocøxpä.  
\v 18 Jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaac mädoyhájtäbä, yagjuøøyy hajxy jaduhṉ.  
\v 19 Pero cabä María jaduhṉ yagjuøøyy. Tøø hänajty miøødmädiaꞌagyii coo jaduhṉ jiadaꞌañ yhabetaꞌañ. Jiiby quiopcooty miädiaactaacy. Caj pøṉ yajmøødmädiaacy.  
\v 20 Haa jaꞌa meegcueendähajpähajxy, mänit hajxy wyiimbijnä, ñøcxnä hajxy. Mänitä Dios jaꞌa Dioscujúꞌuyäp hajxy miooyy coo hajxy tøø yhix̱y tøø miädoy nebiaty hajxy hänajty tøø miøødmädiaꞌagyii. 
\p  
\v 21 Cuductujxøø jaꞌa Jesús hajxy yajcircuncidarhajtä. Mänit hajxy yajxøbejty Jesús nebiä María hänajty tøø ñämaꞌayii coo hänajty quiaꞌa huungmoꞌoyiinä. Jaꞌa Diosmoonsä tsajpootypä hänajty hoy tøø ñämaꞌay. 
\p  
\v 22 Coo jaꞌa xøø hänajty tøø yhabejnä, mänit hajxy hoy chiꞌiy nebiä ley myiṉ̃än, jaꞌa Moisés jecy quiujáhyyäbä. Mänitä Jesús hajxy jiiby chehṉhädaacy Jerusalén jim̱ møjtsajtøgooty.  
\v 23 Jaduhṉ jiiby myiṉ̃ maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän: “Jaꞌa coobhuung yaꞌayhänaꞌcpähajxy, Diostuuṉg hajxy tiunaam̱by.”  
\v 24 Mänitä paloma hajxy metsc yojxy nebiä jiiby myiṉ̃än cujaay maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän. 
\p  
\v 25 Jim̱ä jäyaꞌay hänajty tuꞌug chänaꞌay Jerusalén; Simeón hänajty xiøhaty. Hojiäyaꞌay hänajty jeꞌe. Hoyyä Dios hänajty wyiingudsähgøꞌøy. Miøød jaꞌa Dioshespíritu hänajty jeꞌe.  
\v 26 Tøø hänajty miøødmädiaꞌagyíijäm jaꞌa Dioshespíritu coo hänajty quiaꞌa tsoj hoꞌogaꞌañ høxtä coonä jaꞌa Cristo hänajty tøø yhamdsoo hix̱y, jaꞌa Dios hänajty quiexaam̱biä.  
\v 27 Mänitä Simeón ñämaayyä jaꞌa Dioshespíritu coo jim̱ ñǿcxät tsajtøgooty. Mänitä Jesús hoy jiiby piaady møødä tiajhajxy. Cahnä hajxy hänajty wyiimbityñä.  
\v 28-29 Mänitä Simeón jaꞌa Jesús chehṉdsooyy. Mänitä Simeón miänaaṉ̃: 
\q1 Diosteedy, Dioscujúꞌuyäp, jootcújc‑høch nhóꞌogät, 
\q1 jeꞌeguiøxpä coo tøø myajtøjiaty nébiøch hijty tøø xmiøødmädiaꞌaguiän. 
\q1  
\v 30 Hamdsóojøch tøø nhix̱y jaꞌa yajnähwaatspä, jaꞌa yajcuhwaatspä, 
\q1  
\v 31 jaꞌa miic̈h tøø mguéx̱iäbä hädaa yaabä naax̱wiin. 
\q1  
\v 32 Jaꞌa hajxy caꞌa judíospä, yajwiingapxøꞌøwáaṉäp jaꞌa hoguiapxy jaꞌa homiädiaꞌagy hajxy. 
\q1 Jaꞌa judíoshajxy, cumayáaṉäp hajxy jeꞌe; 
\q1 møj jaanc̈h hajxy piädaꞌagaꞌañii. 
\p  
\v 33 Mänitä Jesús tiajhajxy yagjuøøyy coo yhuunghajxy hänajty jaduhṉ tøø ñänǿøm̱äxä.  
\v 34-35 Mänit hajxy ñämaayyä: 
\p ―Weenä Dios jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt xmioꞌoy. 
\p Mänitä María nidiuhm̱ ñämaayyä: 
\p ―Näjeꞌe jaꞌa judíoshajxy yhidaꞌañ tuꞌugmädiaꞌagy møød miic̈h mhuung. Piaadaam̱by jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy jeꞌe. Pero nämay hajxy jaduhṉ quiaꞌa møødhidaꞌañ tuꞌugmädiaꞌagy. Ñähwaam̱bedaam̱by hajxy jeꞌe. Tuꞌudägoyyaam̱b hajxy jaduhṉ. Cähxøꞌøgaam̱bä wyiinmahñdyhajxy jaduhṉ neby hajxy tiajy miay. 
\p  
\v 36-37 Jiibiä yaamgtoꞌoxy hänajty tuꞌug tsajtøgooty; Ana hänajty xiøhaty. Fanuel jaꞌa tieedy hänajty tøø xiøhaty. Aser jaꞌa yhap jaꞌa tieedy jegyhajty xiøhaty. Juxtujcjomøjt jaꞌa ñihyhap hänajty tøø miøødtsänaꞌay. Mänitä ñihyhap yhoꞌnä. Mänítäts hänajty tøø jiaac jugyhaty mädaax̱c‑hiiꞌxcumädaax̱cjomøjt nidiuhm̱. Tøø hänajty miäjaanä. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy hänajty yajwaꞌxyp. Jiiby hänajty ñäꞌägä tuṉ̃ tsajtøgooty. Xøømdsuhm̱ jaꞌa Dios hänajty wyiingudsähgøꞌøy. Hayuu hänajty yhity tähoocjaty nebiä Diosmädiaꞌagy jaduhṉ maas hoy wyiinjuǿꞌøwät.  
\v 38 Coo jaꞌa Ana jaduhṉ miädooyy nebiä Simeón jaꞌa Jesús ñänøøm̱iän, mänitä Dios miooyy Dioscujúꞌuyäp. Mänitä mädiaꞌagy tiägøøyy yajwaꞌxpä jim̱ Jerusalén coo jaꞌa Cristo tøø quiädaꞌagy. Nägøx̱iä jäyaꞌayhajxy miädoyhajty, jaꞌa Cristo hajxy hänajty yhahijxypä. 
\p  
\v 39 Coo jaꞌa Maríahajxy hänajty tøø quiudiuṉ̃ nebiä Diosley myiṉ̃än, mänit hajxy wyiimbijnä, yhädaacnä hajxy Nazaret jiiby Galileanaaxooty, maa hajxy hänajty tøø chooñän.  
\v 40 Yeeꞌc møjjøøyy jaꞌa Jesús jaduhṉ. Wiinmahñdymejts jaduhṉ. Dios jaduhṉ mooyy jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt. 
\p  
\v 41 Wiingujomøjt jaꞌa judíos jaꞌa xøø hajxy hänajty yagjadyii jim̱ Jerusalén mänaabä jaꞌa meeghuung hajxy hänajty yox̱iän.  
\v 42 Coo jaꞌa Jesús majmetscjomøjt yaghabejty, mänitä Maríahajxy ñøcxy xøøhajpä Jerusalén møødä Jesús, nebiä cuhdujt hajxy hänajty miøødän.  
\v 43 Coo jaꞌa xøø hänajty tøø miaañä, mänit hajxy wyiimbijnä. Pero jaꞌa Jesús, jim̱ jeꞌe miähmøøyy Jerusalén nidiuhm̱. Cabä tiajhajxy hänajty ñajuøꞌøy pø tøø miähmøꞌøy.  
\v 44 Jaduhṉ hajxy hänajty miänaꞌañ cooc tyijy hajxy hänajty jim̱ piamänaqyii møødä miäguꞌughajpähajxy. Tuꞌxøø jaꞌa Maríahajxy hänajty tøø tiuꞌuyoꞌoy, mänitä Jesús hajxy yhixpaaty coo hänajty jim̱ quiaꞌa pamänacy høx̱haam. Mänit hajxy jia høxtaayy maa jaꞌa jiujy jaꞌa miäguꞌughajxiän.  
\v 45 Coo hajxy quiaꞌa paaty, mänit hajxy wyiimbíjcumbä. Mänit hajxy ñøcxtägajch Jerusalén jadähooc. 
\p  
\v 46 Jim̱ä Jesús hajxy jiaanc̈h paaty tsajtøgooty. Miädägøøgxøøbä hänajty jim̱ tøø yhity. Jiiby hänajty yhäñaꞌay maa jaꞌa ley‑yajnähixøøbiädøjc‑hajxiän, jaꞌa hajxy jiiby tsajtøgootypä. Jiibiä capxy mädiaꞌagy hänajty miämädoonaꞌay. Cøx̱iä wiinä hänajty yajtøy.  
\v 47 Jaduhṉ hänajty yhadsoy nebiä jajpän, nebiä tøøbä quiapxtáꞌaguiäbän. Yagjuøøby hajxy hänajty, jaꞌa hajxy hänajty jiiby häñaabiä tsajtøgooty.  
\v 48 Coo jaꞌa Jesús jaduhṉ piaatä jaꞌa tiajhajxy, mänit hajxy yagjuøøyy. Mänitä tiaj miänaaṉ̃: 
\p ―Huung, tii højts jaduhṉ coo tøø xyhäyoow̱hix̱y coo tøø mmähmøꞌøy. Jiiby højts miic̈h nja wiꞌi yhøxtaꞌay. 
\p  
\v 49 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tiic̈h mijts coo xyhøxtaꞌay. Nej, cab hajxy mnajuøꞌøyä cooc̈h tsipcøxp ndunaꞌañ maac̈h nDeedy tiǿjcänä. Haa caꞌa, Dióshøch jaduhṉ nDeedyhajpiä. 
\p  
\v 50 Pero cabä tiajhajxy wyiinjuøøyy tii jaduhṉ coo tøø miänaꞌañ. 
\p  
\v 51 Mänitä Jesús jiaanc̈h paduꞌubøjnä, piahädaacy jiiby Nazaret. Hix̱, jiaac mäbǿjcäp jaꞌa tiaj miädiaꞌagyhajxy hänajty. Y jaꞌa María, jiiby hänajty yajnøcxy yagjuøꞌøy quiopcooty nebiä yhuung hänajty tøø xyiꞌigy tøø miädiaꞌagy jiiby tsajtøgooty.  
\v 52 Yeeꞌc‑habejt jaꞌa Jesús jaduhṉ; jaac wiinmahñdymejts jaduhṉ. Quiumaayy jaꞌa Dios jaduhṉ møødä tsaan møødä cuꞌug. 
\c 3  
\p  
\v 1-2 Coo jaꞌa Juan hänajty tøø miøjjøøñä, jaꞌa Zacarías yhuung, mänit miägapxä jaꞌa Diósäm. Mänit tiägøøyy wädijpä hanidiuhm̱duum. Majmocxjomøjt jaꞌa Tiberio hänajty tøø guiobiernähaty. Jaꞌa Poncio Pilato hänajty tuum̱b gobernador Judeanaaxooty. Jaꞌa Herodes hänajty tuum̱b gobernador Galileanaaxooty. Jaꞌa piuhyaꞌay Felipe hänajty tuum̱b gobernador Itureanaaxooty møødä Traconitenaaxooty. Jaꞌa Lisanias hänajty tuum̱b gobernador Abilinianaaxooty. Jaꞌa Anás hänajty tuum̱b teedywiindsǿṉ møødä Caifás.  
\v 3 Mänitä Juan ñøcxøøyy maa jaꞌa Jordánmøjnøø mäwiingoṉän. Jaduhṉä tsaanguꞌug hänajty yajwiingapxøꞌøy coo hajxy ñäbétät, coo jaꞌa yhaxøøgwiinmahñdy hajxy ñajtshixǿꞌøwät, nebiä piojpä quiädieey hajxy jaduhṉ ñähwáꞌadsät.  
\v 4-5 Tøjiajt jaduhṉ nebiä Isaías jaꞌa Diosquex̱ypä jecy jiahyyän: 
\q1 Jim̱ä jäyaꞌay tuꞌug yaax̱wädity hanidiuhm̱duum: 
\q1 “Najtshixøꞌøw jaꞌa mhaxøøgwiinmahñdy hajxy. 
\q1 Jaduhṉ jaꞌa mWiindsǿṉ hajxy hoy mhahíxät; 
\q1 jaduhṉ hajxy hoy mwiingudsähgǿꞌøwät. 
\q1  
\v 6 Nägøx̱iä jäyaꞌayhajxy jaduhṉ ñajuøꞌøwaꞌañ neby hajxy yajnähwaꞌadsǿøjät jaꞌa Diósäm.” 
\p  
\v 7 Coo jaꞌa tsaanguꞌughajxy hänajty yajnäbetaꞌañíijäm jaꞌa Juángäm, jaduhṉ hajxy hänajty ñämaꞌayii: 
\p ―Haay møjcuꞌu, caj mijts hoguiuhdujt mnäꞌägä møødä. Paady hajxy jaduhṉ mhuuc näbetaam̱bä nebiä Dios hajxy jaduhṉ xquiaꞌa yajcumädów̱ät, túhm̱äts.  
\v 8 Hoy hajxy mwädítät neby jaduhṉ quiähxǿꞌøgät coo jaꞌa mhaxøøgwiinmahñdy hajxy hänajty tøø mnajtshixøøñä. Y cab hajxy jaduhṉ mmänáꞌanät: “Abrahámhøch nhaphajt ndeedyhajt, páadyhøch jaꞌa Dios xquiaꞌa yajcumädow̱aꞌañ.” Mänitä Dios hajxy xyajnähwáꞌadsät coo jaꞌa mhaxøøgwiinmahñdy hajxy mnajtshixǿꞌøwät; caꞌa jieꞌeguiøxpä coo Abraham hajxy mhaphajty mdeedyhajty.  
\v 9 Hoy hajxy mwädítät nebiä Dios hajxy jaduhṉ xquiaꞌa pädáꞌagät haxøøgtuum. Pøṉ hoy caꞌa wädijp, jaduhṉ mäwíinäts jeꞌe nebiä quepychaa caꞌa tøømhajpän. Piuxaam̱by hajxy jeꞌe; mänit hajxy ñoꞌogaꞌañ. 
\p  
\v 10 Mänitä tsaanguꞌughajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Neby højts ndúnät coo højts hoy nwädítät. 
\p  
\v 11 Mänitä Juan yhadsooyy: 
\p ―Pøṉ camiixy metsc møød, ween tuꞌug ñäꞌä moꞌoy pøṉ quiamiixy caꞌa hijp. Jaanä jaduhṉduhm̱bä, pøṉ jøøꞌxypøcy møød, ween mioꞌoy pøṉ mähdiøjc caꞌa møød ―nøm̱ä Juan miänaaṉ̃. 
\p  
\v 12 Näjeꞌe jaꞌa yajnähjuudiuutpähajxy miejtspä näbejpä. Mänitä Juan hajxy ñämaayy: 
\p ―Wiindsǿṉ, hǿjtsäts, neby højts jaduhṉ ndúnät. 
\p  
\v 13 Mänitä Juan yhadsooyy: 
\p ―Cab hajxy näꞌä tägøꞌøbä myagjuuñáxät. 
\p  
\v 14 Jaanä jaduhṉä policíahajxy näjeꞌe yajtøøbä. Mänitä Juan yhadsooyy: 
\p ―Cabä xädøꞌøñ pøṉ mbǿjcät näꞌä nagoobä. Y caj pøṉ mnähwaam̱bédät näꞌä nagoobä. Mjootcädáꞌagäp jaꞌa mmäjuhñdy hajxy. 
\p  
\v 15 Jaꞌa tsaanguꞌughajxy, jaduhṉ hajxy hänajty wyiꞌi yajtøy wyiꞌi yajtøꞌxy pø Cristo jeꞌe jaꞌa Juan. Paady hajxy hänajty wyiꞌi yajtøy, coo jaꞌa Cristo hajxy hänajty yhahix̱y.  
\v 16 Mänitä Juan yhadsooyy: 
\p ―Nøøháamhøch mijts chaa nyajnäbety. Pero xiic̈hä jäyaꞌay tuꞌug xjiaac pamiṉ̃. Jeꞌeds mijts mäbøcy xmioꞌowaam̱b jaꞌa Dioshespíritu. Xyajnähwaꞌads xyajcuhwaꞌadsaam̱b hajxy jaduhṉ. Maas møc cuhdujt jaayaꞌay miøødä quejeec̈h høøc̈h. Cábøc̈hä cuhdujt nnäꞌägä møødä ni weeṉ̃tiä maa jaayaꞌaguiøxpän.  
\v 17 Pøṉ jaꞌa haxøøgwiinmahñdy jaduhṉ caꞌa najtshixøꞌøwaam̱b, haxøøgtuum piädaꞌagaꞌañii. Cøjxtaꞌaxiøø jiiby chaac̈hpøgaꞌañ. Pero pøṉä homiädiaꞌagy pawädijp, cøjxtaꞌaxiøø hajxy jim̱ yhidaꞌañ tsajpootyp. 
\p  
\v 18 Madiuꞌu jaꞌa Juan jaꞌa cuꞌug hänajty yajwiinxiic yajwiingapxøꞌøy jaꞌa Diosmädiaꞌagy. Møc hänajty jiaanc̈h tehm̱ miädiaꞌagy.  
\v 19 Mänitä Juan jaꞌa Herodes hoy yhojy, jaꞌa hänajty tuum̱bä gobernador. Paadiä Herodes yhojjä coo yhamdsoo puhyaꞌay jaꞌa tioꞌoxiøjc hänajty miøødtsänaayyä. Felipe jaꞌa piuhyaꞌay hänajty xiøhaty. Jiinä hänajty jiugyhatyñä. Herodías jaꞌa Felipe tioꞌoxiøjc hänajty xiøhaty. Madiuꞌu jaꞌa Herodes hänajty jiatcøꞌøy haxøøg.  
\v 20 Coo jaꞌa Herodes jaduhṉ yhojjä, mänitä Herodes jaꞌa Juan yajtsuum̱ä. Hix̱, haxøøgwiinmahñdy jaꞌa Herodes hänajty miøød. 
\p  
\v 21 Coo jaꞌa Juan hänajty quiaꞌa tsumyiinä, jim̱ä cuꞌug hänajty yajnäbety. Mänitä Jesús miejch näbejpä. Juan hänajty jeꞌe yajnäbetaam̱b. Jim̱ä Jesús hänajty Dyiospaꞌyaꞌaxy, mänitä tsajpootyp yhawaach.  
\v 22 Mänitä Dioshespíritu jaꞌa Jesús ñägädaacy nebiä paloman. Mänit hoy yhäñaaxiøpy jaꞌa Jesús jaꞌa quiuhduum. Mänitä Dios jim̱ quiapxy tsajpootyp: 
\p ―NHuunghájpiøch miic̈h. Njaanc̈h tehm̱ chójpiøch miic̈h. Jootcujc‑høch jaduhṉ nnijiäwøꞌøyii maa miic̈hcøxpän. 
\p  
\v 23 Hiiꞌxmajcjomøjt jaꞌa Jesús hänajty miøødä mänaabä tiägøꞌøyän yajnähixøøbiä. Jaꞌa cuꞌug jaduhṉ mänaaṉ cooc tyijy jaꞌa Jesús jaꞌa José hänajty tieedyhaty. Jaꞌa José yhap tieedyhajxy, jaduhṉä xiøøhajxy ñibianøcxä: Elí jaꞌa José tieedy xiøhajty.  
\v 24 Jaꞌa Elí tieedy, Matat jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Matat tieedy, Leví jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Leví tieedy, Melqui jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Melqui tieedy, Jana jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Jana tieedy, José jeꞌe xiøhajty.  
\v 25 Jaꞌa José tieedy, Matatías jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Matatías tieedy, Amós jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Amós tieedy, Nahúm jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Nahúm tieedy, Esli jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Esli tieedy, Nagai jeꞌe xiøhajty.  
\v 26 Jaꞌa Nagai tieedy, Maat jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Maat tieedy, Matatías jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Matatías tieedy, Semei jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Semei tieedy, Josec jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Josec tieedy, Judá jeꞌe xiøhajty.  
\v 27 Jaꞌa Judá tieedy, Joanán jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Joanán tieedy, Resa jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Resa tieedy, Zorobabel jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Zorobabel tieedy, Salatiel jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Salatiel tieedy, Neri jeꞌe xiøhajty.  
\v 28 Jaꞌa Neri tieedy, Melqui jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Melqui tieedy, Adi jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Adi tieedy, Cosam jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Cosam tieedy, Elmodam jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Elmodam tieedy, Er jeꞌe xiøhajty.  
\v 29 Jaꞌa Er tieedy, Josué jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Josué tieedy, Eliezer jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Eliezer tieedy, Jorim jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Jorim tieedy, Matat jeꞌe xiøhajty.  
\v 30 Jaꞌa Matat tieedy, Leví jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Leví tieedy, Simeón jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Simeón tieedy, Judá jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Judá tieedy, José jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa José tieedy, Jonam jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Jonam tieedy, Eliaquim jeꞌe xiøhajty.  
\v 31 Jaꞌa Eliaquim tieedy, Melea jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Melea tieedy, Mena jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Mena tieedy, Matata jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Matata tieedy, Natán jeꞌe xiøhajty.  
\v 32 Jaꞌa Natán tieedy, David jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa David tieedy, Isaí jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Isaí tieedy, Obed jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Obed tieedy, Booz jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Booz tieedy, Sala jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Sala tieedy, Naasón jeꞌe xiøhajty.  
\v 33 Jaꞌa Naasón tieedy, Aminadab jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Aminadab tieedy, Admin jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Admin tieedy, Esrom jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Esrom tieedy, Fares jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Fares tieedy, Judá jeꞌe xiøhajty.  
\v 34 Jaꞌa Judá tieedy, Jacob jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Jacob tieedy, Isaac jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Isaac tieedy, Abraham jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Abraꞌam tieedy, Taré jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Taré tieedy, Nacor jeꞌe xiøhajty.  
\v 35 Jaꞌa Nacor tieedy, Serug jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Serug tieedy, Ragau jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Ragau tieedy, Peleg jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Peleg tieedy, Heber jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Heber tieedy, Sala jeꞌe xiøhajty.  
\v 36 Jaꞌa Sala tieedy, Cainán jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Cainán tieedy, Arfaxad jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Arfaxad tieedy, Sem jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Sem tieedy, Noé jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Noé tieedy, Lamec jeꞌe xiøhajty.  
\v 37 Jaꞌa Lamec tieedy, Matusalén jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Matusalén tieedy, Enoc jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Enoc tieedy, Jared jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Jared tieedy, Mahalaleel jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Mahalaleel tieedy, Cainán jeꞌe xiøhajty.  
\v 38 Jaꞌa Cainán tieedy, Enós jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Enós tieedy, Set jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Set tieedy, Adán jeꞌe xiøhajty. Jaꞌa Adán, Dios jaduhṉ cunuuꞌx pädaac. 
\c 4  
\p  
\v 1 Jim̱ä Jesús hänajty maa jaꞌa Jordánmøjnøøjän. Miøødä Jesús jaꞌa Dioshespíritu hänajty. Mänitä Jesús wioonøcxä hanidiuhm̱duum jaꞌa Dioshespíritu.  
\v 2-3 Jim̱ jaduhṉ yhijty juxychäguiꞌxxøø. Hayuu hänajty ñäꞌägä hity. Jim̱ä Jesús hänajty jia jøjcapxøꞌøwaꞌañii jaꞌa møjcuꞌugóngäm coog tyijy cu tiuꞌudägooyy. Mänitä Jesús yuu piaatä. Mänitä Jesús ñämaayyä jaꞌa møjcuꞌugóngäm: 
\p ―Pø tøy miic̈h jaꞌa Dios xyHuunghaty, yajwaꞌañguioj yøꞌø tsaa nebiä tsajcaaguiän ―ja jøjcapxøꞌøwaaṉä jaꞌa Jesús jaduhṉ, paady jaduhṉ ñämaayyä. 
\p  
\v 4 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Jaduhṉä Diosmädiaꞌagy miänaꞌañ: “Caꞌa quiaaguiä jaꞌa jäyaꞌayhajxy miäjugyhádät hädaa yaabä naax̱wiin; møødä Diosmädiaꞌagy hajxy miäjugyhádät.” 
\p  
\v 5 Mänitä møjcuꞌugong jaꞌa Jesús wioonøcxy maa jaꞌa tuṉ jaanc̈h tehm̱ quiøxpän. Mänitä Jesús tuꞌhabaquiä yajnäheebøøyyä jaꞌa naax̱ jaꞌa cajpt cøx̱iä hädaa yaabä naax̱wiin.  
\v 6-7 Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Høøc̈h njeꞌe yøꞌøduhṉ cøx̱iä mäduhṉ̃tiä jii quiähxøꞌøgy. Yajxóṉ yøꞌø cajpt jaduhṉ. Møj jaanc̈h jaꞌa jäyaꞌayhajxy, jaꞌa hajxy xiiby tsänaabiä. Høøc̈h jaduhṉ cøx̱iä tøø xquiøx̱y cøꞌødägøꞌøy. Nmǿødhøch jaꞌa cuhdujt jaduhṉ cooc̈h hopiøṉä nyajcøꞌødägǿꞌøwät. Y cooc̈h miic̈h jaduhṉ xwyiingudsähgǿꞌøwät, mänítøch miic̈h ngøx̱y móꞌowät. 
\p  
\v 8 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Jaduhṉä Diosmädiaꞌagy miänaꞌañ: “Mwiingudsähgǿꞌøwäp jaꞌa Dios; jeꞌeduhṉ mWiindsøṉhádäp. Cab jaduhṉ wiingpä mwiindsøṉhádät.” 
\p  
\v 9 Mänitä møjcuꞌugong jaꞌa Jesús wioonøcxy jim̱ Jerusalén‑cajptooty. Mänit miøødwiimbejty møjtsajtøjcuhduum. Mänitä møjcuꞌugong miänaaṉ̃: 
\p ―Pø tøy miic̈h jaꞌa Dios xyHuunghaty, cuhdøpxnax̱ jiiby naax̱wiin.  
\v 10 Caj miic̈h nej mjádät. Jaduhṉ jiiby myiṉ̃ maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän: 
\q1 Dios haneꞌemaam̱b jaꞌa mioonsähajxy tsajpootypä coo miic̈h xcwieendähádät. 
\q1  
\v 11 Xchehṉhidaam̱b miic̈h hajxy jaduhṉ nej miic̈h tsaajooty jaduhṉ mgaꞌa cuhnébät. 
\p  
\v 12 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Jaduhṉä Diosmädiaꞌagy miänaam̱bä: “Cabä Dios mjøjcapxǿꞌøwät, jaꞌa mWiindsøṉhajpiä.” 
\p  
\v 13 Coo jaꞌa møjcuꞌugong miädiaꞌagy hänajty quiaꞌa jøjtägøꞌøwáaṉäxä, mänit ñähgueecnä.  
\v 14 Mänitä Jesús yhädaactägajch Galileanaaxooty. Diosmäjaa hänajty miøød. Mänitä mädiaꞌagy wiädijty jaꞌa Jesúscøxpä wiinduhm̱yhagajpt.  
\v 15 Cajpt‑cajpt jaꞌa Jesús hänajty wiädity yajnähixøøbiä tsajtøgooty. Mänitä Jesús quiumaayyä jaꞌa jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä. 
\p  
\v 16 Mänitä Jesús miejch Nazaret maa hänajty tøø miuutsc‑hatiän. Coo jaꞌa pooꞌxxiøø yhabaaty, mänit tiägøøyy tsajtøgooty. Jaduhṉ hänajty ñäꞌägä cuhdujthaty jaꞌa pooꞌxxiøøjooty. Mänit ñämaayyä coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy quiápxät. Coo tiänaayyøꞌcy majiäyaꞌawyiinduum,  
\v 17 mänitä libro miooyyä, jaꞌa Isaías hänajty jegyhajty tøø jiáayäbä, jaꞌa Diosquex̱ypä. Mänitä libro quiejtøøyy. Mänit tiägøøyy capxpä: 
\q1  
\v 18 Jaꞌa Dioshespíritøch nmøød. 
\q1 Jeꞌec̈h tøø xpiädaꞌagy cooc̈hä häyoobäyaꞌayhajxy nhawáaṉät coo hajxy yaghoyøꞌøwaꞌañii. 
\q1 Jadúhṉhøch tøø xwyiinguex̱y cooc̈hä jäyaꞌayhajxy nhawáaṉät nebiä piojpä quiädieey hajxy ñähwaꞌads quiuhwáꞌadsät, 
\q1 nebiä Diosmädiaꞌagy hajxy pedyii quiudiúnät. 
\q1  
\v 19 Tøø jaduhṉ yhabaady coo jaꞌa Dios jaꞌa mayhajt jaduhṉ tiunaꞌañ møj may. 
\p  
\v 20 Mänitä Jesús jaꞌa libro yhabädijnä. Mänitä tsajtøjyohbiä jaduhṉ miooyyä. Mänitä Jesús yhäñaaguiädaacy. Wyiꞌi wyiinheeꞌppejpy jaꞌa cuꞌug jaꞌa Jesús hajxy hänajty.  
\v 21 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tøø jaꞌa Diosmädiaꞌagy tiøjiaty nébiøch tøø ngapxiän. 
\p  
\v 22 Mänitä cuꞌughajxy yagjuøøyy coo jaꞌa Jesús hänajty hoy tøø quiapxy. Hoy jaꞌa Jesús hajxy hänajty ñänøm̱y: 
\p ―Maa yøꞌø capxy yøꞌø mädiaꞌaguiädaꞌa tøø yhuug habøjpä. Haa caꞌa, jaꞌa José yhuung yøꞌøduhṉ, cabä ―nøm̱ hajxy hänajty miänaꞌañ. 
\p  
\v 23 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jadúhṉhøch mijtsädaꞌa xñämaꞌawaꞌañ: “Huuc yajcähxøꞌøg jaꞌa hijxtahṉd yaa maa jaꞌa mhamdsoo cajptän nej miic̈h jim̱ tøø mhuuc yajcähxøꞌpän jim̱ Capernaum.” 
\p  
\v 24 Mänitä Jesús jiaac mänaaṉ̃: 
\p ―Pero høøc̈h jaduhṉ mänaam̱b, jaꞌa Diosquex̱ypähajxy, cabä miädiaꞌagyhajxy miäbøgáaṉäxä maa yhamdsoo cajpthajxiän. Tehm̱ tiøyhajt jaduhṉ.  
\v 25-26 Coo jaꞌa Elías hänajty jegyhajty wiädity Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä yaa Israelpä‑naaxooty, tägøøgjomøjtä cupc caj ñäꞌägädä tuuyy. Chaadsä yuuxøø jiaanc̈h tehm̱ jiajtä. Mänitä Dios jaꞌa Elías quiejxy maa jaꞌa cajpt hänajty xiøhatiän Sarepta, jim̱ Sidón mäwiingóṉ. Jim̱ä Elías jaꞌa yaamgtoꞌoxy hoy tuꞌug piuhbety. Pero jaꞌa yaamgtoꞌoxyhajxy yaabä, cab hajxy yajnäguejxä, hoy hajxy hänajty jia nämayyä.  
\v 27 Jaanä jaduhṉduhm̱bä, jii haxøøgpaꞌammøødpähajxy hänajty nämay yaa Israelpä‑naaxooty mänaa jaꞌa Eliseo hänajty yaa wiäditiän Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä. Pero cabä piaꞌamhajxy jaduhṉ yajnajx yajmáayyäxä. Jagooyyä Naamán piaꞌam nidiuhm̱ ñajxy miaayy, y jäguem̱ hänajty chänaꞌay jim̱ Sirianaaxooty, caꞌa yaajä. 
\p  
\v 28 Coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaduhṉ miädooyy nebiä Jesús miänaaṉ̃än, jaꞌa hajxy hänajty jiiby tsajtøgootypä, cøjx hajxy jiootmaꞌady.  
\v 29 Mänitä Jesús hajxy ñädänaayyøꞌcy. Mänitä Jesús hajxy jim̱ yajnøcxy tuṉguhduum jim̱ cajptpaꞌa. Jim̱ä Jesús hajxy hänajty quiuhjuijpnaxaꞌañ.  
\v 30 Pero cabä Jesús hajxy nej ñäꞌä tuuṉ̃. Jaduhyyä jeꞌe yajyohñajxy majiäyaꞌayhagujc. Mänit jim̱ wyiimbijnä. 
\p  
\v 31 Mänitä Jesús ñøcxy Capernaum, jim̱ Galileanaaxooty. Coo jaꞌa pooꞌxxiøø yhabaaty, mänitä Jesús jaꞌa cuꞌug tiägøøyy yajnähixøøbiä tsajtøgooty.  
\v 32 Jaduhṉä Jesús hänajty yajnähixøꞌøy nebiä capxtaꞌagypiän, paadiä cuꞌughajxy hänajty yagjuøꞌøy. 
\p  
\v 33 Jiibiä jäyaꞌay hänajty tuꞌug jaꞌa møjcuꞌubaꞌammøødpä. Mänit møc yaax̱y: 
\p  
\v 34 ―Ween højts nhity. Tii jaduhṉ mhøxtaaby maa højtsän. Nej, xyajcuhdägoyyaam̱b højtsä. Nhíx̱yhøch miic̈h. Jesús mxøhaty. Nazaret mdsooñ. Nnajuǿøbiøch jaduhṉ coo miic̈hä Dios xyHuunghaty. 
\p  
\v 35 Mänitä Jesús jaꞌa møjcuꞌu yhojy: 
\p ―Hamóṉ, juaꞌads jim̱ maa yøꞌø craajän. 
\p Mänitä mähdiøjc quiädaayy naax̱wiin maa jaꞌa jäyaꞌay wyiinduumhajxiän. Mänitä møjcuꞌu piädsøøm̱y. Cabä mähdiøjc nej jiajnä.  
\v 36 Mänitä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä chähgøøyy. Mänit hajxy ñiñämaayyä: 
\p ―Høxtahm̱ds jaduhṉ quiapxy miädiaꞌagy. Cuhdujtmøødädaꞌa yøꞌøduhṉ maa jaꞌa møjcuꞌuhajxiän. Jaanc̈h pädsøøm̱b hajxy jaduhṉ coo hajxy ñämaꞌayii coo hajxy piädsǿm̱ät. 
\p  
\v 37 Mänitä mädiaꞌagy tiägøøyy wädijpä jaꞌa Jesúscøxpä jim̱ wiinduhm̱yhagajpt. 
\p  
\v 38 Mänitä Jesús piädsøøm̱y tsajtøgooty. Mänit ñøcxy maa jaꞌa Simón tiøjc‑hajxiän. Jiibiä Simón miøꞌødhoc hänajty piaꞌamgoꞌnaꞌay tomiøød. Mänitä Jesús hajxy miänuuꞌxtaacy coo jaꞌa toy ween yajtǿjtsäxä.  
\v 39 Mänitä Jesús jaꞌa paꞌamjäyaꞌay wyiinguwoodsøøyy. Mänit miänaaṉ̃ coo jaꞌa toy ween ñähwaꞌac̈hii. Mänitiä jaꞌa toy jiaanc̈h tøjtsnä. Mänitä paꞌamjäyaꞌay piädøꞌcy. Mänit tiägøøyy mayhajt‑tuum̱bä maa jaꞌa Jesúshajxiän. 
\p  
\v 40 Coo chuujøøyy, mänitä paꞌamjäyaꞌayhajxy may wioomejtsä maa jaꞌa Jesúsän. Madiuꞌu jaꞌa paꞌam hajxy hänajty miøødä. Mänitä Jesús nägøx̱iä quiøꞌønähgajpy tuꞌugjaty‑tuꞌugjaty. Jaduhṉä piaꞌamhajxy ñähwaats quiuhwaatsä.  
\v 41 Nämay hajxy hänajty miøjcuꞌubaꞌammøødä. Coo jaꞌa møjcuꞌuhajxy piädsøøm̱y, mänit hajxy yhayaax̱y: 
\p ―Dios miic̈h xyHuunghajp. 
\p Mänitä Jesús jaꞌa møjcuꞌu yhojy. Cab hajxy ñäꞌägä yajcapxä. Hix̱, ñajuøøby hajxy hänajty coo jaꞌa Jesús jieꞌejä jaꞌa Cristo, jaꞌa Dios tøø quiéx̱iäbä. 
\p  
\v 42 Coo jiobøøyy, mänitä Jesús ñøcxy cajptpaꞌa hanidiuhm̱duum. Jim̱ä cuꞌug jaꞌa Jesús hajxy hänajty yhøxtaꞌay. Coo hajxy piaaty, mänit hajxy jia yajmähmøꞌøwaaṉ̃.  
\v 43 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Páadyhøch jaꞌa Dios yaa tøø xquiex̱y hädaa yaabä naax̱wiin cooc̈h wiinduhm̱yhagajpt nwädítät, cooc̈h nyajwiingapxǿꞌøwät coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaaṉnä. Paady, cábøch yaa nmähmøꞌøwaꞌañ. 
\p  
\v 44 Jaduhṉä Jesús hänajty wiädity yajnähixøøbiä jim̱ Galileanaaxooty. Wiinduhm̱yc̈hajtøjc hänajty wiädity. 
\c 5  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús hänajty jim̱ tiänaꞌay Genesaretmejypiaꞌa. Mänitä jäyaꞌayhajxy may miejch Diosmädiaꞌagymiädoobä. Nøꞌøc̈hpän jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty tiänaꞌay maa jaꞌa Jesúsän. Cabä hawaꞌadspä hänajty maa.  
\v 2 Mänitä Jesús barco yhijxy metsc jim̱ mejypiaꞌa. Yajwaꞌadsä barco hänajty. Jim̱ä cubarcohajxy hänajty quiuhjuijptsaabiujy mäwiingóṉ.  
\v 3 Mänitä Jesús jaꞌa barco tuꞌug yajpejty jaꞌa Simón jieꞌe. Mänitä Jesús jaꞌa Simón ñämaayy coo barco weenä yajmäwiingónät wiinduum. Jim̱ä Simón jaꞌa Zebedeo yhuunghajxy hänajty miøødä nämetscä. Jacobo hänajty tuꞌug xiøhaty. Tuꞌug hänajty xiøhajpä Juan. Mänitä Jesús yhäñaaguiädaacy barcojooty. Mänitä cuꞌughajxy tiägøøyyä yajwiingapxǿøyyäbä.  
\v 4 Coo jaꞌa Jesús jaduhṉ quiapxpädøøyy, mänitä Simón ñämaayyä: 
\p ―Yajmøjyoꞌoy jaꞌa mbarco ja ween com̱duum. Jiibiä mguhjuijptsaay hajxy mbädáꞌagät. 
\p  
\v 5 Mänitä Simón yhadsooyy: 
\p ―Wiindsǿṉ, tuꞌtsuhm̱ højts tøø nja cuhjuipy. Cab højts tii tøø nnäꞌägädä mach. Pero cooc̈h miic̈h jaduhṉ tøø xñämaꞌay, nǿcxyhøch nhuuc jaac juipy. 
\p  
\v 6 Coo hajxy jaduhṉ jiaanc̈h cudiuuṉ̃, mänitä hacx hajxy may miajch, høxtä tsøøm̱gøøꞌtsä jaꞌa cuhjuijptsaay jaduhṉ.  
\v 7 Mänitä miäguꞌughajpä hajxy miøjyeem̱y, jaꞌa hajxy hänajty wiingbarcojootypä, coo hajxy miṉ piuhbedyii. Mänitä barco hajxy metsc yaghujch. Ja weenjaty hajxy quiaꞌa mäguiiṉä.  
\v 8-10 Mänit hajxy yagjuøøyy coo hacx hajxy may miajch. Mänit hajxy ñajuøøyy coo jaꞌa Jesús jaꞌa hijxtahṉd jaduhṉ yajcähxøꞌcy hoy‑yagjuøøñä. Mänitä Simón Pedro jaꞌa Jesús wyiinjijcädaacy. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Wiindsǿṉ, cábøch miic̈h hawiinmats xmiøødhídät. Cábøch hoguiuhdujt nmøødä. 
\p Mänitä Jesús jaꞌa Simón ñämaayy: 
\p ―Caꞌa mdsähgøꞌøy. Wiingtuuṉg mbanøcxáaṉnäp. Myajwiingapxøꞌøwaam̱biä cuꞌug jaꞌa Diosmädiaꞌagy. 
\p  
\v 11 Mänitä barco hajxy yajmøjyohbiejty mejypiaꞌa. Mänitä Jesús hajxy piaduꞌubøjcy. Ñähgueecy hajxy jaduhṉ cøx̱iä. 
\p  
\v 12 Mänitä Jesús wiingcajpt miejch. Jim̱ä jäyaꞌay hänajty tuꞌug haxøøgpuꞌudsmøød. Coo jaꞌa Jesús yhijxä, mänit wyiinjijcädaacä. Mänit ñämaayyä: 
\p ―Wiindsǿṉ, miic̈h nnämaaby, høøc̈h nbuꞌuds yajtsóocäc. 
\p  
\v 13 Mänitä Jesús jaꞌa mähdiøjc ñähdooṉ̃. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tøø jaduhṉ mdsoꞌogy. 
\p Tuuṉä jaꞌa Jesús jaduhṉ ñäꞌä mänaaṉ̃, mänitiä jaꞌa mähdiøjc choocy.  
\v 14 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Caj pøṉ mhawáaṉät coo tøø mdsoꞌogy. Nøcx tuꞌudaꞌaquiä maa jaꞌa teediän. Jim̱ä xädøꞌøñ mguyoxǿꞌøwät nebiä Moisés jecy yhanehm̱iän. Paadiä xädøꞌøñ mguyoxǿꞌøwät, jaduhṉä hijxtahṉd myajcähxǿꞌøgät coo tøø mdsoꞌogy. 
\p  
\v 15 Mänitä mädiaꞌagy hajxy yajwädijty jäguem̱baady cooc jaꞌa Jesús jaꞌa hijxtahṉd tøø yajcähxøꞌøgy. Mänitä jäyaꞌayhajxy maas may jiaac hamugøøyy maa jaꞌa Jesúsän. Jaꞌa Jesús miädiaꞌagy hajxy hänajty yhamädoow̱hidáaṉäp. Møødä piaꞌamhajxy hänajty yajnaxáaṉäxä.  
\v 16 Coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty wyiꞌi yhamugøꞌøy maa jaꞌa Jesúsän, paadiä Jesús hanidiuhm̱duum ñøcxy Diospaꞌyaax̱pä. 
\p  
\v 17 Wiinghoocä Jesús jaꞌa cuꞌug hänajty yajwiingapxøꞌøy. Jaanc̈h tehm̱ yhujts jaꞌa tøjc hänajty. Jiibiä fariseoshajxy hänajty yhäñaꞌay møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy. Wiinduhm̱yhagajpt hajxy hänajty chooñ Galileanaaxooty møødä Judeanaaxooty møødä Jerusalén. Miøødä Jesús jaꞌa Diosmäjaa hänajty nebiä paꞌam jaduhṉ yajnáxät.  
\v 18 Mänitä cøꞌømucypiä tecymiucypiä tuꞌug quiøømiejtsä tsaajiooty. Jiiby hajxy jia yajtøjtägøꞌøwaaṉ̃ maa jaꞌa Jesús hänajty miädiaꞌaguiän.  
\v 19 Pero jaanc̈h tehm̱ yhujts jaꞌa tägøꞌøwøødiaact hänajty. Mänit hajxy ñiñämaayyä coo hajxy jim̱ yaghawaꞌadsaꞌañ tøjnähgøxp. Mänit paꞌamjäyaꞌay hajxy quiuhdøøñajxy tøjcuhduum maa jaꞌa Jesús hänajty piaꞌtänaꞌayän.  
\v 20 Coo jaꞌa Jesús ñajuøøyy coo jaꞌa miädiaꞌagy hänajty miäbøgáaṉäxä, mänitä cøꞌømucypiä tecymiucypiä ñämaayyä: 
\p ―Mäguꞌughajpä, miic̈h nnämaaby coo jaꞌa mbojpä mgädieey tøø xñähwaꞌac̈h tøø xquiuhwaꞌac̈h. 
\p  
\v 21 Mänitä fariseoshajxy quiopcooty tiägøøyy mädiaactaacpä møødä ley‑yajnähixøøbiä: “Tii yøꞌø craa jaduhṉ coo miänaꞌañ. Capxtägooby yøꞌøduhṉ. Jagooyyä Dios jaꞌa cuhdujt jaduhṉ miøødä coo jaꞌa pojpä cädieey miéeꞌxät.” 
\p  
\v 22 Mänitä Jesús ñajuøøyy nebiaty hajxy hänajty miädiaactaꞌagy quiopcooty. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Tii hajxy jaduhṉ coo mmädiaactaꞌagy mgopcooty.  
\v 23 Nej, maas páquiøch yøꞌø mähdiøjc nnämáꞌawädä: “Tøøc̈h miic̈h mbojpä mgädieey nmämeeꞌxy”, tøgä maas páquiøch jaduhṉ nnämáꞌawädä “Tänaayyøꞌøg, yoꞌoyøꞌøg.”  
\v 24 Mhuug híxäp hajxy nébiøch hädaa mähdiøjc nyajmøcpøgaꞌañ. Jaduhṉ hajxy mnajuǿꞌøwät cooc̈hä cuhdujt jaduhṉ nmøødä hädaa yaabä naax̱wiin cooc̈hä pojpä cädieey jaduhṉ nméeꞌxät, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. 
\p Mänitä mähdiøjc ñämaayyä: 
\p ―Tänaayyøꞌøg; widsøꞌøg yøꞌø mdsaay; nøcxnä maa jaꞌa mdøjcän. 
\p  
\v 25 Mänitiä jaꞌa mähdiøjc jaduhṉ tiänaayyøꞌcy maa jaꞌa wyiinduumhajxiän. Mänitä tsaay wyidsøꞌcy maa hänajty tøø quioꞌnaꞌayän. Mänit ñøcxnä maa jaꞌa tiøjcän. Mänitä Dios Dioscujúꞌuyäp miooyy.  
\v 26 Mänit hajxy nägøx̱iä jiaanc̈h tehm̱ yagjuøøyy. Jaanc̈h tehm̱ chähgøøyy hajxy jaduhṉ. Mänitä Dios Dioscujúꞌuyäp hajxy miooyy. Mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Tøødsä hoy‑yagjuǿøñäbä hajxy nhíjxäm jädaꞌa. 
\p  
\v 27 Mänitä Jesús wyiimbijnä. Mänitä jäyaꞌay tuꞌug yhijxy, jaꞌa Levíhajpä. Jim̱ä Leví hänajty yhäñaꞌay maa hajxy hänajty yajnähjuudiuꞌudiän. Jeꞌe jaꞌa Leví hänajty tiuuṉghajpy. Mänitä Jesús jaꞌa Leví ñämaayy: 
\p ―Høøc̈h pamíiṉäc. 
\p  
\v 28 Mänitä Leví tiänaayyøꞌcy, pianøcxy jaꞌa Jesús. Cøjx jaduhṉ ñähgueꞌegy mäduhṉ̃tiä hänajty miøødä. 
\p  
\v 29 Mänitä Leví jaꞌa xøø yagjajtä maa jaꞌa tiøjcän jaꞌa Jesúscøxpä. Jiibiä yajnähjuudiuutpähajxy hänajty nämay miägaabiä møødä wiinghänaꞌc‑hajxy.  
\v 30 Jiibiä fariseoshajxy hänajty miägaabiä møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy. Mänitä Jesús jiamiøødhajxy ñämaayyä jaꞌa fariseoshajxy: 
\p ―Tii yøꞌø yajnähjuudiuutpä hajxy coo mmøødcay coo mmøødhuꞌugy. Haa caꞌa, jueꞌe yøꞌø hajxy, pojpäyaꞌay cädieejiäyaꞌayhajxy jaduhṉ. 
\p  
\v 31 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Pøṉ møc, cab hajxy yajtsooyøꞌøy. Pøṉ paꞌammøød, jeꞌeds hajxy yajtsooyøøby.  
\v 32 Jaduhṉ mäwíinäts høøc̈h jaꞌa pojpäyaꞌay cädieejiäyaꞌay nyajnähwaꞌac̈h nyajcuhwaꞌac̈h. Pero mijts jaduhṉ mänaam̱b cooc tyijy pojpä cädieey hajxy mgaꞌa møødä. Páadyhøch mijts waam̱b ngaꞌa nämaꞌay. 
\p  
\v 33 Mänitä Jesús hajxy ñämaayy: 
\p ―Jaꞌa Juan jiamiøødhajxy, nax̱y hajxy yhity hayuu; nax̱iä Dios hajxy piaꞌyaꞌaxy. Jaduhṉä fariseos jiamiøødhajxy nax̱y quiudiuum̱bä. Pero miic̈h mjamiøødhajxy, näꞌä caaby näꞌä huucp hajxy jeꞌe. Cab hajxy yhity hayuu. Cab jaduhṉ yhoyyä. 
\p  
\v 34 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Coo jaꞌa pøc huꞌug maa jiadyii, cabä woybä wichpähajxy hayuu wyiimbity. Jaduhṉ mäwíinäts høøc̈h nebiä jamiøꞌødän jaꞌa pøgaam̱bä. Páadyhøch njamiøødhajxy hayuu quiaꞌa hity.  
\v 35 Habaadáaṉnäp jaduhṉ cooc̈h yaa ndsoonaaṉnä. Mänítøch njamiøødhajxy yhidaꞌañ hayuu mäbøcypiä. 
\p  
\v 36 Mänitä Jesús jadähooc wyiingapxǿøguiumbä: 
\p ―Cabä tucwit pøṉ yhagøyøꞌøy jem̱ywyithaam. Cǿødsäp jaꞌa jem̱ywyit jaduhṉ; cab jaduhṉ ñibiaadaꞌañii møødä tucwit.  
\v 37 Jaanä jaduhṉduhm̱bä, cabä jem̱yvyino pøṉ quiudemøꞌøy jaꞌa tucwajhacxujiooty. Cǿødsäp jaꞌa tucwajhacxuy jaduhṉ; høxyógäp jaꞌa vino jaduhṉ. Haagä tägóyyäp jaꞌa tucwajhacxuy jaduhṉ møødä vino.  
\v 38 Pero jiibiä jem̱yvyino hajxy quiudemøꞌøy jaꞌa jem̱ywiajhacxujiooty. Cab jaduhṉ tii miaꞌady, ni jaꞌa jem̱yvyino, ni jaꞌa jem̱ywiajhacxuy.  
\v 39 Cabä jem̱yvyino pøṉ hoyhuucnä jiäwøꞌøy coo jaꞌa vino hänajty tøø yhuꞌugy jaꞌa tehm̱ jiecypiä. “Maas hoyhuucnä jaꞌa jecyvyino” ―nøm̱ä jäyaꞌayhajxy miänaꞌañ. 
\c 6  
\p  
\v 1 Mänitxøø jaꞌa Jesúshajxy hänajty wiädity trigoniꞌibyquiujc. Pooꞌxxiøøjooty hänajty jeꞌe. Mänitä jiamiøød jaꞌa trigo hajxy tiøjy. Mänit hajxy ñähxajtstuuty. Mänit hajxy jiøøꞌxy.  
\v 2 Mänitä fariseoshajxy näjeꞌe miänaaṉ̃: 
\p ―Cabä cuhdujt jaduhṉ myiṉ̃ coo hajxy jaduhṉ mdúnät jaꞌa pooꞌxxiøøjooty. 
\p  
\v 3 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Nej, cahnä jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy mgapxiä nebiä David tiuuṉ̃ coo hänajty yähoꞌogyii møødä jiamiøødhajxy.  
\v 4 Mänit hajxy jiiby tiägøøyy tsajtøgooty. Mänitä tsajcaagy hajxy quiaayy jaꞌa teedyhajxy hänajty tøø quiuyoxǿꞌøyäbä. Cabä David jaꞌa cuhdujt hajxy hänajty miøødä coo hajxy jaduhṉ quiáyät. Jagooyyä teedy jaꞌa cuhdujt hajxy hänajty miøødä coo hajxy quiáyät.  
\v 5 Høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, jadúhṉhøch høøc̈hpä, nmǿødhøch jaꞌa cuhdujt jaduhm̱bä høxtä maa jaꞌa pooꞌxxiøøbaadiän ―nøm̱ä Jesús miänaaṉ̃. 
\p  
\v 6 Jatuꞌugpä pooꞌxxiøøjootypä jaꞌa Jesús tiägøøyy tsajtøgooty. Mänit tiägøøyy yajwiingapxøøbiä. Jiibiä mähdiøjc hänajty tuꞌug haduꞌugcøꞌødøꞌøds jaꞌa yhahooyhaampiä.  
\v 7 Jiibiä fariseoshajxy hänajty tiänaꞌay møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy. Jiibiä Jesús hajxy hänajty wyiꞌi yheeby. Yhijxmajchp jaꞌa Jesús hajxy hänajty pø yajnaxaam̱biä paꞌam jaꞌa pooꞌxxiøøjooty. Yhøxtaabiä fariseos jaꞌa wiinmahñdy hajxy hänajty nebiä Jesús hajxy yajtsumǿøjät coo jaꞌa paꞌamjäyaꞌay hänajty yajmøcpøgyii jaꞌa pooꞌxxiøøjooty.  
\v 8 Jaꞌa Jesús, ñajuøøby hänajty jeꞌe nebiä fariseoshajxy hänajty tiajy miay. Mänitä Jesús jaꞌa mähdiøjc ñämaayy jaꞌa haduꞌugcøꞌødøꞌødspä: 
\p ―Tänaayyøꞌøg, miṉ huuc tänaꞌaw cujc. 
\p Mänit jiaanc̈h tänaayyøꞌcy.  
\v 9 Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa fariseoshajxy: 
\p ―Mijts nmäyajtøøby, nej, yejpiä Dios jaꞌa cuhdujt jaduhṉ coo hajxy hoy ndúuṉämät jaꞌa pooꞌxxiøøjootiä, tøgä yejpiä cuhdujt coo hajxy haxøøg ndúuṉämät jaꞌa pooꞌxxiøøjootiä. Jaanä jaduhṉduhm̱bä, nej, yejpiä Dios jaꞌa cuhdujt coo jaꞌa jäyaꞌay hajxy nyajnähwáatsämät jaꞌa pooꞌxxiøøjootiä, tøgä yejpiä cuhdujt coo jäyaꞌay hajxy nyajcuhdägóoyyämät jaꞌa pooꞌxxiøøjootiä. 
\p  
\v 10 Mänitä Jesús jaꞌa jäyaꞌay wyiinheeꞌppejty nägøx̱iä. Mänitä Jesús jaꞌa mähdiøjc ñämaayy: 
\p ―Xajtøw̱ yøꞌø mgøꞌø. 
\p Mänitä quiøꞌø jiaanc̈h xajtøøyy. Mänitä quiøꞌø hoy jiajnä.  
\v 11 Mänitä fariseoshajxy jiootmaꞌty hoyhoy. Mänit hajxy quiojyquiapxyhajty nebiä Jesús hajxy tiunaꞌañ. 
\p  
\v 12 Cujaboomgumaax̱c jaꞌa Jesús ñøcxy tuṉguhduum. Tuꞌtsuhm̱ä Tieedy piaꞌyaax̱y.  
\v 13 Coo jiobøøyy, mänitä jiamiøødhajxy miøjyaax̱y. Mänitä nämajmetspähajxy wyiimbiiw̱ä coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy yajwáꞌxät.  
\v 14 Jaduhṉdsä nämajmetspähajxy hänajty xiøhaty: Simón, jaꞌa Jesús hänajty tøø yajxøbétiäbä Pedro, møødä piuhyaꞌay Andrés, møødä Jacobo, møødä Juan, møødä Felipe, møødä Bartolomé,  
\v 15 møødä Mateo, møødä Tomás, møødä Jacobo, jaꞌa Alfeo yhuung, møødä Simón jaꞌa celote,  
\v 16 møødä Judas, jaꞌa Jacobo yhuung, møødä Judas Iscariote; jeꞌe jaꞌa Jesús hänajty yajcøꞌødägøꞌøwaam̱b hoꞌcøøc maa jaꞌa fariseoshajxiän. 
\p  
\v 17 Mänitä Jesúshajxy miänajnä tuṉguhduum. Mänit hajxy hoy ñaaxoguiädaacnä. Jim̱ä Jesús jiamiøødhajxy hänajty nämay. Jim̱ä jäyaꞌayhajxy hänajty may tøø miech. Jaꞌa Jesús miädiaꞌagy hajxy hänajty yhamädoow̱hidáaṉäp. Yajnaxáaṉäxäp jaꞌa piaꞌamhajxy hänajty. Jäguem̱baady hajxy hänajty tøø chooñ Judeanaaxooty, møødä Jerusalén, møødä mejypiaꞌa jim̱ Tiro møød jim̱ Sidón.  
\v 18 Jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty møjcuꞌubaꞌammøødpä, yajnájxäxä jaꞌa piaꞌamhajxy jeꞌebä.  
\v 19 Nägøx̱iä jaꞌa Jesús hajxy hänajty ñähdonaꞌañ. Mänitä piaꞌamhajxy yajnájxäxä jaꞌa Jesús miäjaahaam. 
\p  
\v 20 Mänitä Jesús wyiinheeꞌppejty jaꞌa jiamiøødhajxy. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Jootcujc mijts mhity, mijts häyoobädøjc. Paady hajxy jootcujc mhity coo hajxy jim̱ mnøcxaꞌañ maa jaꞌa Diosän. 
\p  
\v 21 ’Jootcujc mijts mhity, mijts yajmaajiajpä. Paady hajxy jootcujc mhity coo jaꞌa Dios hajxy cøx̱iä wiinä xmioꞌowaꞌañ. 
\p ’Jootcujc mijts mhity, mijts jøøbiä xuuꞌtspä. Paady hajxy jootcujc mhity coo hajxy mxiꞌig mxooṉdaꞌagaꞌañ. 
\p  
\v 22 ’Jootcujc mijts mhity, hoy mijts jäyaꞌay xjia mähaṉhaty jaꞌa høøc̈hcøxpä, hoy mijts jäyaꞌay xquiaꞌa ja tsocy xquiaꞌa ja meeꞌxy, hoy mijts xjia nänøm̱y, hoy mijts xjia pex̱y.  
\v 23 Mxiꞌig mxooṉdáꞌagäp hajxy jaduhṉ. Mbaadaam̱biä hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy jim̱ tsajpootyp. Jaduhṉ hajxy jiajpä yhabejpä, jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy jecy tøø yajwáꞌxiäbä. 
\p  
\v 24 ’Pero mijts mäyøøjäyaꞌayhajxy, jaꞌa tsaac̈hpä hajxy mbaadaam̱by. Cab hajxy mxooṉdaꞌagaaṉnä neby hajxy hijty mxooṉdaꞌaguiän. 
\p  
\v 25 ’Hoy mijts tii hamaay mgaꞌa ja juøꞌøy, myajmaajiadaam̱by hajxy jaduhṉ. 
\p ’Hoy mijts mja xiꞌigy mja xooṉdaꞌagy, pero mnäꞌägädä jøꞌøw mnäꞌägädä xuudsaam̱b hajxy. 
\p  
\v 26 ’Tsipcøxpä tsaac̈hpä hajxy mbaadaꞌañ, hoyyä cuꞌug hajxy xjia cumay. Jaduhṉä jäyaꞌayhajxy hijty yajcumay jaꞌa hajxy hijty jegyhajty näꞌä wädijpä høhṉdaacpä. Näꞌä mänaam̱b hajxy hijty jaduhṉ cooc tyijy jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy yajwaꞌxy. 
\p  
\v 27 ’Huuc mädow̱ hajxy, mdsógäp hajxy pøṉ jaduhṉ xmiädsiphajp hädaa yaabä naax̱wiin; mméeꞌxäp hajxy pøṉ jaduhṉ xmiähaṉhajp.  
\v 28 Mmänuuꞌxtáꞌagäp jaꞌa Dios hajxy coo jaꞌa Dios ween mioꞌoy jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt pønjaty mijts jaduhṉ xyhäyoow̱hijxp, pønjaty mijts jaduhṉ haxøøg xñänøøm̱b.  
\v 29 Coo pøṉ xyhatejxǿꞌøgät tuꞌnax̱, mmøjcóogumbäp jaduꞌnax̱; ween jaduhṉ jaduꞌnax̱ xjiaac tehm̱ yhatejxøꞌøgy. Coo pøṉ mjocxwit xpiǿjcät, mänitä mgamiixy mjaac tehm̱ mióꞌowät.  
\v 30 Coo pøṉ tii jaduhṉ xmiäyujwáꞌanät, mmóꞌowäp jaduhṉ. Y coo pøṉ tii xpiǿjcät, cab jeꞌe mmäyujwaaṉdägájtsnät.  
\v 31 Jaduhṉds mijts wiinghänaꞌc mnäxúudsät nej mijts hänajty myajnäxuudsaꞌañän. 
\p  
\v 32 ’Coo jaꞌa mmäguꞌughajpähajtiä hajxy mmøødnijiootpaadǿøjät, cab hajxy tii mbáadät; jaduhṉdsä pojpäyaꞌay cädieejiäyaꞌayhajxy ñic̈hójcäbä.  
\v 33 Coo hajxy jagooyyä mmøødniñäxuudsǿøjät pønjaty jaduhṉ xñäxuuꞌtsp, cab hajxy tii mbáadät; jaduhṉdsä pojpäyaꞌay cädieejiäyaꞌayhajxy ñiñäxúuꞌtsäbä.  
\v 34 Coo jagooyyä xädøꞌøñ hajxy myaghanúuꞌxät pøṉ jaduhṉ mnajuøøby xmioodiägatsaam̱b pedyii, cab hajxy tii mbáadät; jaduhṉdsä pojpäyaꞌay cädieejiäyaꞌay xädøꞌøñ hajxy yajnimiähanúuꞌxäbä. Ñajuøøby hajxy jaduhṉ coo hajxy pedyii mioodiägatsaꞌañii.  
\v 35 Mdsógäp hajxy pøṉ jaduhṉ xmiädsiphajp. Mnäxúudsäp hajxy jaduhṉ. Coo pøṉ xädøꞌøñ xmiäyujwáꞌanät, mnäꞌä móꞌowäp jaduhṉ. Mänitä hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy mbáadät may. Mänitä Dios hajxy xyhuunghádät jim̱ tsajpootyp. Hix̱, Dios, ñäxuuꞌchp jaꞌa jäyaꞌayhajxy høxtä jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaꞌa Dioscujúꞌuyäp hajxy quiaꞌa yejpiä, møød jaꞌa hojioot hajxy caꞌa møødpä.  
\v 36 Mmøødhádäp jaꞌa hojioot hajxy jaduhṉ nebiä nDeedy hojioot miøødhájtäm. 
\p  
\v 37 ’Cabä wiinghänaꞌc hajxy mnähójät coo jaꞌa Dios hajxy xyajcumädów̱ät. Pero mmäméeꞌxäp hajxy jaduhṉ; mänitä Dios hajxy jaduhṉ xmiäméeꞌxpät.  
\v 38 Mäduhṉ̃tiä wiinghänaꞌc hajxy mmoꞌoy, näꞌä tägøꞌøbä hajxy mbaattägatsaꞌañ.  
\v 39 Jadúhṉhøch mijts nyajmäbáadät nebiä wiindspän. Coo jaꞌa wiindspähajxy ñiwyitswädityii, tsipcøxp hajxy jiutcaꞌay. Paady mijts jaduhṉ mgaꞌa wädítät nebiä wiindspän.  
\v 40 Cabä capxtaacpänaꞌc‑hajxy jiaty jaty nebiä wyiindsøṉhajxy jiatiän. Coo hajxy nägøꞌø nädecypiä quiapxtáꞌagät, mänit hajxy jaduhṉ ñajtspaadǿꞌøwät. 
\p  
\v 41-42 ’Coo jaꞌa mmäguꞌughajpä weeṉ̃tiä quiädiéeyät, y coo miic̈h hänajty maas hanax̱iä tøø mgädieey, cabä mmäguꞌughajpä hawiinmats waam̱b mnäꞌägädä nämáꞌawät. Coo miic̈h hänajty tøø mnähwaꞌac̈h, mänitä mmäguꞌughajpä hawiinmats mwiingapx mjøjcapxǿꞌøwät. 
\p  
\v 43 ’Mädyii quepychaa paꞌag näꞌägädä tøømbejp, ni mänaa jaꞌa tiøøm quiaꞌa xuṉä. Jaanä jaduhṉduhm̱bä, mädyii quepychaa xuṉ näꞌägädä tøømbejp, ni mänaa jaꞌa tiøøm quiaꞌa paꞌagøꞌøy. Tøyhajt jaduhṉ.  
\v 44 Mnajuøøby hajxy jaduhṉ mädyii quepychaa hoy tøømhajp. Jaꞌa hapty, cab jaduhṉ tiøømhaty nebiä piidsän. Y jaꞌa wädsats, cab jaduhṉ tiøømhaty nebiä tsaatypän.  
\v 45 Jaduhṉ mäwíinädsä hojiäyaꞌay jaꞌa howyiinmahñdy miøødä. Hoy jaduhṉ wiädity. Pero jaꞌa caꞌawiindøjiäyaꞌayhajxy, cabä howyiinmahñdy hajxy miøødä. Haxøøgwiinmahñdy hajxy miäwädijpy. Haxøøg hajxy jaduhṉ ñäꞌägädä capxy ñäꞌägädä mädiaꞌagy. 
\p  
\v 46 ’Wiindsǿṉhøch mijts xwyiꞌi ñämaꞌay; pero cab hajxy jaduhṉ mgudiunaꞌañ nébiøch mijts nja haneꞌemiän.  
\v 47 Pǿṉhøch nmädiaꞌagy xmiädóow̱äp, pǿṉhøch nmädiaꞌagy xmiäbǿjcäp, jaduhṉ mäwíinäts jeꞌe  
\v 48 nebiä jäyaꞌay tiøjcojjiän. Cøøc jaduhṉ tiajøøyy. Tsaawiing jaduhṉ miuuꞌtsøꞌcy. Coo jaꞌa nøøgom̱dägoy quiädaacy, coo jaꞌa tøjc jaduhṉ ñøønähgoom̱bejty, cab jaduhṉ piädøꞌcy, jeꞌeguiøxpä coo hänajty cøøc miuuꞌtsøꞌøguiä.  
\v 49 Pero pǿṉhøch nmädiaꞌagy jaduhṉ xquiaꞌa mäbǿjcäp, jaduhṉ mäwíinäts jeꞌe nebiä jäyaꞌay tiøjc cøøc quiaꞌa muuꞌtsøꞌquiän. Coo jaꞌa tøjc ñøønähgoom̱bejty, pädøꞌc jaduhṉ; cøjx jaduhṉ quiäday. 
\c 7  
\p  
\v 1 Coo jaꞌa Jesús miädiaacpädøøyy, mänit quiajptägøøyy Capernaum.  
\v 2 Jim̱ä soldadowiindsǿṉ hänajty tuꞌug. Roma hänajty chooñ. Tøø jaꞌa mioonsä hänajty tuꞌug piaꞌambety. Jaduhṉ hänajty jiäwøꞌøy nebiä yhamdsoo puhyaꞌayän. Näꞌägädä hoꞌogáaṉnäp hänajty jeꞌe.  
\v 3 Coo jaꞌa soldadowiindsǿṉ miädoyhajty coo jaꞌa Jesús jaꞌa paꞌamjäyaꞌay hänajty yajmøcpøcy, mänitä majtøjc näjeꞌe quiejxy maa jaꞌa Jesúsän. Judíos hajxy jeꞌe.  
\v 4 Mänitä Jesús hajxy hoy miänuuꞌxtaꞌagy coo jaꞌa paꞌamjäyaꞌay ween nøcxy yajmøcpøcy. Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Jaꞌa soldadowiindsǿṉ, hojiäyaꞌay jeꞌe. Hahixøøby jaduhṉ coo mbuhbédät.  
\v 5 Xchójcäm hajxy jaduhṉ. Tøø højts ndsajtøjc xyajcójjäm. 
\p  
\v 6-7 Mänitä Jesús jaꞌa majtøjc miøødtuꞌubøjcy. Ja ween hajxy hänajty quiaꞌa coody maa jaꞌa soldadowiindsǿṉ tiøjcän, mänitä soldadowiindsǿṉ jaꞌa Jesús capxy yajnäguejxy: 
\p ―Wiindsǿṉ, jaduhyyä mmänáꞌanät cooc̈h nmoonsä miøcpǿgät. Cábøch cuhdujt nmøødä nej miic̈h cuhdujt mmøødän; paady jaduhṉ caj yhawiinmatsä coo mdägǿꞌøwät maac̈h ndøgootiän. Páadyhøch miic̈h hamdsoo tøø ngaꞌa mägapxy.  
\v 8 Hix̱, hanéꞌemyhøch nhity; y cooc̈h nsoldado howiaam̱bä nhanéꞌemät mǿødhøch nmoonsä, xquiudiúuṉäbøch nmädiaꞌagy hajxy ―nøm̱ä soldadowiindsǿṉ jaꞌa Jesús quiapxyñäguejxy. 
\p  
\v 9 Jaanc̈h tehm̱ yagjuøøyy jaꞌa Jesús jaduhṉ coo jaduhṉ ñämaayyä. Mänitä cuꞌug wyiinheeꞌppejty. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Cábøch nmägunaax̱hajxy jaduhṉ miäbøcy nej yøꞌø craa miäbøquiän, y jäguem̱ chooñ. 
\p  
\v 10 Jaꞌa majtøjc hänajty tøø quiexyíijäbä maa jaꞌa Jesúsän, mänit hajxy wyiimbijnä. Coo hajxy miejtstägajch maa jaꞌa soldadowiindsǿṉ tiøjcän, tøø jaꞌa soldadowiindsǿṉ mioonsä hänajty miøcpøjnä. 
\p  
\v 11 Mänitä Jesúshajxy ñøcxy maa jaꞌa cajpt hänajty xiøhatiän Naín møødä miäguꞌughajpähajxy. Nämayyä jäyaꞌayhajxy hänajty pianøcxy.  
\v 12 Jim̱ hajxy hänajty miäwiingoṉ̃ cajptpaꞌa, mänitä hoꞌogyjiäyaꞌay hajxy hoy jiøjcubaadøꞌøy. Cabäsantä hänajty nøcxy ñaax̱tägøꞌøy. Tuꞌughuung hänajty jeꞌe. Yaamgtoꞌoxy jaꞌa tiaj jeꞌebä. Majiäyaꞌay hänajty panøcxp.  
\v 13 Coo jaꞌa Jesús jaꞌa yaamgtoꞌoxy yhijxy, mänit ñäxuuꞌch. Mänit ñämaayy: 
\p ―Caꞌa mjøꞌøy caꞌa mxuuc̈h. 
\p  
\v 14 Mänitä Jesús miänaaṉ̃ coo hajxy yhuuc yaghahíxät. Mänitä cøøbiädøjc‑hajxy tiänaaxiøjpy. Mänitä Jesús jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌaguiajä hoy ñähdoñ. Mänitä hoꞌogyjiäyaꞌay ñämaayy: 
\p ―Jex̱y, pädøꞌøg. 
\p  
\v 15 Mänitä craa yhäñaayyøꞌcy. Mänit quiapxøꞌcy. Mänitä tiaj miødhajnä.  
\v 16 Mänitä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä jiaanc̈h tehm̱ yagjuøøyy. Mänitä Dios hajxy ñämaayy: 
\p ―Dioscujúꞌuyäp. 
\p Mänit hajxy ñiñämaayyä: 
\p ―Diosquex̱y yøꞌø craa. Møj jaanc̈h yøꞌøduhṉ. Paadiä Dios tøø quiex̱y, piuhbedaam̱by jaꞌa quiuꞌug jaduhṉ, jaꞌa hajxy hädaa yaabä naax̱wiimbä. 
\p  
\v 17 Mänitä mädiaꞌagy tiägøøyy wädijpä jim̱ Judeanaaxooty coo jaꞌa Jesús jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌay tøø yagjujypiøcy. Wiinduhm̱yhagajpt jaꞌa mädiaꞌagy jaduhṉ wiädijty. 
\p  
\v 18 Jaꞌa Juan, tøø jeꞌe hänajty chumyii. Coo jaꞌa miäguꞌughajpähajxy miädoyhajty nebiatiä Jesús hänajty tiuṉ̃, mänitä Juan hoy yhawáaṉäxä.  
\v 19-20 Mänitä Juan jaꞌa miäguꞌughajpä metsc miøjyaax̱y. Mänit hajxy quiejxä maa jaꞌa Jesúsän. Coo hajxy jim̱ miejch, mänitä Jesús hajxy ñämaayy: 
\p ―Juan mäyajnäbejpä højts tøø xquiex̱y coo højts miic̈h nmäyajtǿwät pøṉ miic̈h. Nej, miic̈h jaꞌa Dios hijty jaduhṉ xquiexaam̱bä, tøgä wiinghänaꞌc jeꞌejä. 
\p  
\v 21 Jim̱ä Jesús jaꞌa paꞌamjäyaꞌay hänajty yajmøcpøcy. Madiuꞌu jaꞌa paꞌam hajxy hänajty miøødä møødä møjcuꞌu. Møødä wiindspähajxy hänajty nämay yaghijxøꞌøgyii.  
\v 22 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Nøcxä Juan hajxy hawaaṉä nebiaty hajxy yaa mhix̱y mmädoy. Hijxøꞌp ja wiindspähajxy, yoꞌoyøꞌp jaꞌa tecymiaꞌadpähajxy, nähwaatsp jaꞌa haxøøgpaꞌammøødpähajxy, mädoow̱øꞌp jaꞌa cuhnatpähajxy, jujypiøjp jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌayhajxy, yajwiingapxǿøyyäp jaꞌa häyoobäyaꞌay jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy.  
\v 23 Pønjátyhøch nmädiaꞌagy xmiäbǿjcäp tehṉgajnä, jootcujc hajxy jaduhṉ ñijiäwøꞌøyii ―nøm̱ä Jesús miänaaṉ̃. 
\p  
\v 24 Coo jaꞌa Juan miäguꞌughajpähajxy wyiimbijnä, mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Coo hajxy tøø mhoy pactuum, Juan miädiaꞌagy hajxy hänajty mmädow̱áaṉäp, túhm̱äts. Cabä tsajcapy pojyuꞌxpä hajxy hoy mhix̱y. Caj pues, paady hajxy jim̱ tøø mhoy coo jaꞌa Juan jaꞌa miädiaꞌagy hajxy hänajty mmädow̱aaṉä.  
\v 25 Diosquex̱y jeꞌe, paady hajxy hoy tøø mmädoow̱ä, hoyyä howyit jeꞌe quiaꞌa ja møødä nebiä mäyøøjäyaꞌayhajxy miøødän.  
\v 26 Tøyhajt jaduhṉ coo jaꞌa Juan jaꞌa Diosmädiaꞌagy yajwaꞌxy. Maas may jaꞌa Dios jaꞌa Juan cuhdujt tøø mioꞌoy quejee jaꞌa jäyaꞌay jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy jecy yajwáꞌxäbä.  
\v 27 Jaꞌa jäyaꞌay jaꞌa Diosmädiaꞌagy jecy nägápxäbä, Juan jeꞌe. Jaduhṉä Dios jecy miänaaṉ̃ coo jaꞌa quiuguex̱y hänajty jayøjp quiexaꞌañ coo jaꞌa cuꞌug ween yajwiinxiic yajwiingapxøꞌøy coo jaꞌa yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixǿꞌøwät. Høx̱háamhøch hijty ngädaꞌagaꞌañ. Jayøjpä Juan quiejxä; høx̱háamhøch njaanc̈h cädaacy.  
\v 28 Ni pøṉ jaduhṉ jädaꞌahaty quiaꞌa mäbaady hädaa yaabä naax̱wiin nebiä Juan mäyajnäbejpä jaꞌa cuhdujt miøødän. Tøyhajt jaduhṉ. Pero cooc̈h hänajty tøø nhoꞌnä, cooc̈h hänajty tøø nnøcxtägach maac̈h nhuuc tsohm̱bän, pønjaty jaꞌa Diosmädiaꞌagy hänajty mäbøgaam̱b jaꞌa høøc̈hcøxpä, maas may jaꞌa cuhdujt hajxy hänajty miøødhadaꞌañ quejee jaꞌa Juan jädaꞌahaty miøødän, hoyyä møjcuhdujt hajxy hänajty quiaꞌa ja møødä. 
\p  
\v 29 Coo jaꞌa cuꞌughajxy jaduhṉ miädooyy møødä yajnähjuudiuutpädøjc‑hajxy, mänitä Dios hajxy quiapxpaaty coo yhoyyä, jeꞌeguiøxpä coo hajxy hänajty tøø yajnäbetyii jaꞌa Juángäm.  
\v 30 Pero jaꞌa fariseoshajxy møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy, cab hajxy hänajty tøø yajnäbetyii jaꞌa Juángäm. Paadiä Dios hajxy quiaꞌa jøjpøgøøyy. Cabä jioot hajxy hänajty chocy coo hajxy yajnähwaꞌadsǿøjät jaꞌa Diósäm.  
\v 31 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Nhuuc yajmäbáadyhøch jaꞌa jäyaꞌayhajxy jädaꞌahatypä.  
\v 32 Cab hajxy tii yhojiäwøꞌøwaꞌañ. Jaduhṉ mäwíinäts hajxy jeꞌe nebiä pigänaꞌc‑hajxy wiinhecpän. Coo hajxy nax̱y miech häyøꞌpä tøjpaꞌc, mänitä miäbigänaꞌc hajxy ñämaꞌay: “Tøø højts nja xuꞌuxy, pero cab hajxy tøø mhech. Tøø højts hojiøøñä nja høy, pero cab hajxy tøø mjøꞌøy.”  
\v 33 Hoorä, coo jaꞌa Juan mäyajnäbejpä miejch, cabä tsajcaagy hänajty quiayaꞌañ, ni jaꞌa vino hänajty quiaꞌa huꞌugaꞌañ. Y mijts jaduhṉ mänaam̱b coo quiuhmäñøꞌøy.  
\v 34 Y cooc̈h nbamejtspä, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, mänítøch ndägøøyy caabiä huucpä. Jaduhṉc̈h mijts xñänøøm̱bä cooc̈h nwiꞌi quiayaꞌañ, cooc̈h nwiꞌi yhuꞌugaꞌañ, cooc̈hä pojpäyaꞌay cädieejiäyaꞌay nmäguꞌughaty møødä yajnähjuudiuutpädøjc.  
\v 35 Pønjaty jaꞌa Dios jaanc̈h jahmiejtsp, yajcähxøꞌpy hajxy jaduhṉ coo jaꞌa Dioswiinmahñdy hajxy miøødä. 
\p  
\v 36 Mänitä fariseo jaꞌa Jesús tuꞌug hoy wioy caabiä. Simón hänajty xiøhaty. Mänit hajxy yhäñaaguiädaacy caabiä maa jaꞌa Simón tiøjcän.  
\v 37 Mänitä toꞌoxiøjc tuꞌug miejch cuhhiṉbä. Haxøøgcuhdujt hänajty miøød. Tøø hänajty miädoyhaty coo jaꞌa Jesús jiiby tøø miech maa jaꞌa Simón tiøjcän. Perfume quioṉmejts alabastrofrascooty.  
\v 38 Mänit tiägøøyy jøøbiä. Mänitä Jesús tiecypiujy wyiinnøøhaam. Mänit tiecymieex̱y quiuhwaayhaam. Mänit tiecychuꞌxy. Mänit tiecyñähjahx̱y perfumehaam.  
\v 39 Mänitä Simón tiägøøyy tajpä maabiä: “Coo jaꞌa Jesús häxøpy quiunajuøhñdiä, tøø häxøpy ñajuøꞌøy coo yøꞌø toꞌoxiøjc quiuhhiṉä.”  
\v 40 Mänitä Jesús jaꞌa Simón ñämaayy: 
\p ―Simón, tsøg mädiáacäm. 
\p Mänitä Simón yhadsooyy: 
\p ―Wiindsǿṉ, tsøc. 
\p  
\v 41 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jim̱ä jäyaꞌay hijty tuꞌug miänuuꞌxyhadyii jäyaꞌay metscä. Tuꞌjäyaꞌay hänajty miänuuꞌxyhaty mägoox̱mägoꞌx denarios. Jatuꞌug, juxychäguiꞌxmajc.  
\v 42 Cab hajxy hänajty tii miøødä nebiä ñuuꞌxy hajxy yajnähwáꞌadsät. Mänit hajxy ñämaayyä: “Weends yhity.” Hoorä, pøṉädaꞌa maas mädsógäp. 
\p  
\v 43 Mänitä Simón yhadsooyy: 
\p ―Jueꞌedaꞌa, jaꞌa craa jaꞌa ñuuꞌxy maas may hijty miøødpä. 
\p Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jeꞌe pues. 
\p  
\v 44 Mänitä Jesús jaꞌa toꞌoxiøjc miøjheeꞌpy. Mänitä Simón ñämaayy: 
\p ―Cooc̈h yaa ndägøøyy maa miic̈h mdøgootiän, cábøch miic̈h nøø tøø xmioꞌoy cooc̈h ndecypiújät. Jaduhṉ hajxy nax̱y nguhdujthájtäm. Pero yøꞌø toꞌoxiøjc, wyiinnøøháamhøch ndecy tøø xpiujjä, quiuhwaayháamhøch ndecy tøø xmieex̱ä.  
\v 45 Cábøch miic̈h tøø xchuꞌxy, pero yøꞌø toꞌoxiøjc, tehṉgájnøch ndecy xwyiꞌi chuꞌxä.  
\v 46 Cábøch miic̈h jaꞌa nguhwaay tøø xyhooṉä. Jaduhṉ hajxy nax̱y nguhdujthájtäm. Pero yøꞌø toꞌoxiøjc, perfumeháamhøch ndecy tøø xyhooṉä.  
\v 47 Xjiaanc̈h tehm̱ chójpøch yøꞌøduhṉ; paadiä piojpä quiädieey yajnähwáatsäxä, hoy hijty may jia møødä. Pero pøṉä pojpä cädieey hijty caꞌa jaty møød, cábøch jaduhṉ xjiaty wiingudsähgøꞌøy. 
\p  
\v 48 Mänitä Jesús jaꞌa toꞌoxiøjc ñämaayy: 
\p ―Tøøc̈h miic̈h jaꞌa mbojpä mgädieey nyajnähwáatsäm. 
\p  
\v 49 Jaꞌa hajxy hänajty jiiby pahäñaabiä, mänit hajxy tiägøøyy niñämáayyäbä: 
\p ―Maa jaꞌa cuhdujtädaꞌa tøø yhuuc paatpä coo jaꞌa pojpä cädieey yajnähwaꞌac̈h. 
\p  
\v 50 Mänitä Jesús jaꞌa toꞌoxiøjc ñämáaguiumbä: 
\p ―Cooc̈h nmädiaꞌagy tøø xmiäbøjcä, páadyhøch jaꞌa mbojpä mgädieey tøø nyajnähwaꞌac̈h. Nøcxnä jootcujc. 
\c 8  
\p  
\v 1 Mänitä Jesúshajxy tiägøøyy wädijpä wiinduhm̱yhagajpt møødä jiamiøødhajxy jaꞌa nämajmetspä. Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä hajxy hänajty wiädity. Jaduhṉä Jesús hänajty miänaꞌañ cooc jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa hänajty yajcähxøꞌøgaaṉnä.  
\v 2 Quipxiä toꞌoxiøjc‑hajxy hänajty nämay piawädijpä, jaꞌa Jesús hänajty tøø yajpaꞌamnáx̱iäbä, møød jaꞌa møjcuꞌu hajxy hänajty tøø yajnähwaꞌac̈híijäbä. Paadiä Jesús hajxy hänajty piawädity, mioobiä Jesús hajxy hänajty tijaty jeꞌe hänajty miäjugyhajpy. María jaꞌa toꞌoxiøjc hänajty tuꞌug xiøhaty jaꞌa Magdalatsohm̱bä. Juxtujc jaꞌa møjcuꞌu hänajty tøø yajnähwaꞌac̈hii.  
\v 3 Jatuꞌug hänajty xiøhaty Juana, jaꞌa Cuza tioꞌoxiøjc. Jaꞌa Cuza hänajty copc‑hajp maa jaꞌa Herodes hänajty yhaneꞌemiän. Møødä Susana hänajty piawädijpä. 
\p  
\v 4 Mänitä Jesús jäyaꞌay may ñänøcxä. Mayhagajpt hajxy hänajty chooñ. Coo hajxy hänajty may tøø yhamugøꞌøy, mänitä Jesús tiägøøyy yajwiingapxøøbiä yajmäbaadyhaam: 
\p  
\v 5 ―Mänitä jäyaꞌay tuꞌug tiuꞌubøjcy niippä. Coo jaꞌa tøømd tiägøøyy wøjpä, näjeꞌe jaꞌa tøømd quiahy tuꞌhaam. Mänitä muuxyhajxy hoy yajpädøꞌøgy. Mäduhṉ̃tiä jaꞌa muuxyhajxy quiaꞌa yajpädøꞌcy, jeꞌedsä jäyaꞌay jiaac yajtehṉ.  
\v 6 Näjeꞌe jaꞌa tøømd quiahy tsaanähgøxp. Ja mujx jeꞌeduhṉ, pero tøøts. Hix̱, weeṉ̃tiä jaꞌa naax̱ jim̱ tsaanähgøxp.  
\v 7 Näjeꞌe jaꞌa tøømd quiahy haptiooty. Ja mujx jeꞌeduhṉ. Ja yeeꞌc, pero caj ñäꞌä tøømbejty. Hix̱, jaꞌa hapty jeꞌe xaam̱.  
\v 8 Näjeꞌe jaꞌa tøømd quiahy maa jaꞌa hoñaax̱än. May jeꞌe tiøømhajty høxtä mägoꞌxhaam. 
\p Mänitä Jesús møc miänaaṉ̃: 
\p ―Pøṉ hädaa wiinjuøøby, wéenhøch hädaa nmädiaꞌagy xmiäbøjcä. 
\p  
\v 9 Mänitä Jesús miäyajtøøw̱ä neby jaduhṉ miädiaꞌagytiägøꞌøy. Jaꞌa miäguꞌughajpähajxy jaduhṉ yajtøøw̱.  
\v 10 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Chojpiä Dios jioot jaduhṉ coo mijts mwiinjuǿꞌøwät nebiä miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ. Pero jaꞌa hänaꞌc‑hajxy jaac yaabä, cabä Diosmädiaꞌagy hajxy tiuꞌjoottsocy. Hoyyä mädiaꞌagy hajxy jia mädoy, pero cab hajxy wyiinjuøꞌøy tii jaduhṉ jia mädiaacypy. 
\p  
\v 11 ’Jaduhṉds miädiaꞌagytiägøꞌøy nébiøch hajxy tøø nyajwiingapxøꞌøyän. Jaduhṉdsä tøømd miäbaady nebiä Diosmädiaꞌaguiän.  
\v 12 Jaꞌa tøømd cáhw̱äbä tuꞌhaam, jaduhṉ miäbaady nebiä jäyaꞌay jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy jia mädoyyän. Coo jaꞌa møjcuꞌu miech, mänit hajxy wyiinhøøñii neby hajxy jaduhṉ quiaꞌa mäbǿgät, nebiä piojpä quiädieeyhajxy jaduhṉ quiaꞌa nähwáꞌadsät.  
\v 13 Y jaꞌa tøømd cáhw̱äbä tsaanähgøxp, jaduhṉds jeꞌe miäbaatpä neby hajxy jia mädoyyän. Tuꞌhabaquiä hajxy jaduhṉ xiooṉdaꞌagy. Pero cab hajxy hamuumduꞌjoot pianøcxy. Coo hajxy cøx̱ypänejpiä tiuñii, mänit hajxy ñajtshixøøñä.  
\v 14 Y jaꞌa tøømd cáhw̱äbä haptiooty, jaduhṉds jeꞌe miäbaatpä neby hajxy jia mädoyyän. Pero cabä yhamdsoo cuhdujt hajxy ñajtshixøꞌøwaꞌañ møødä miäyøøhajt. Cabä Diosmädiaꞌagy hajxy hoy quiudiunaꞌañ.  
\v 15 Y jaꞌa tøømd cáhw̱äbä hoñaaxooty, jaduhṉ miäbaady nebiä Diosmädiaꞌagy hajxy hamuumduꞌjoot mäbøjpän. Jaanc̈h tehm̱ yhoy hajxy jaduhṉ quiudiuṉ̃. 
\p  
\v 16 ’Coo jäyaꞌay jøøn hajxy quiuhnoꞌogøꞌøy, cøxp hajxy yujcoṉ̃ neby hajxy quiudøøꞌxǿøjät, jaꞌa hajxy tøjtägøøbiä. Cabä pøṉ jøøn quiuhjupy, ni maabejtpaꞌc hajxy quiaꞌa pädaꞌagy.  
\v 17 Jaduhṉ mäwíinäts mijts jaꞌa nmädiáꞌagyhøch hajxy xwyiinjuøꞌøwaaṉä, jaꞌa tsipjátypøch jaduhṉ tøø nyajwiingapxǿꞌøyäbä. 
\p  
\v 18 ’Huuc wiinjuøꞌøw hajxy hoy. Pǿṉhøch nmädiaꞌagy tøø xmiäbøjcä, njaac yajnähixøꞌøwáam̱biøch jeꞌe. Pǿṉhøch nmädiaꞌagy tøø xquiaꞌa mäbøjcä, cábøch tii nyajnähixøꞌøwaaṉnä. Høxtä jiahdiägoyyaam̱by hajxy jeꞌe mädyii tyijy jaꞌa tøø wyiinjuøꞌøy. 
\p  
\v 19 Mänitä Jesús ñämejtsä jaꞌa tiaj møødä piuhyaꞌayhajxy. Cab hajxy hoy tiehm̱ wyiingumedsøøyy, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty ñämayyä jiiby tøgooty maa jaꞌa Jesús hänajtiän.  
\v 20 Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Xim̱ä mdajhajxy tøghaguuy møødä mbuhyaꞌayhajxy. Miic̈h hajxy xjia wiꞌi miøødmädiaꞌagaam̱b. 
\p  
\v 21 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Pøṉä Diosmädiaꞌagy jaduhṉ mäbøjp, pøṉ jaduhṉ cudiuum̱b, jeꞌec̈h ndajhajpy, jeꞌec̈h nbuhyaꞌayhajpy. 
\p  
\v 22 Miäwiinghoocpä jaꞌa Jesúshajxy tiägøøyy barcojooty møødä miäguꞌughajpähajxy. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jam̱ hajxy jim̱ mejyhawiimb. 
\p Mänit hajxy jiaanc̈h tuꞌubøjcy.  
\v 23 Nøcxnä hajxy hänajty jaduhṉ, mänitä Jesús miaahoꞌcy. Mänitä poj møc piädøꞌcy. Mänitä nøø quiubojøøyy barcojooty. Hújtsnäp jaꞌa barco hänajty.  
\v 24 Mänitä Jesús hajxy hoy yux̱y. Mänit hajxy ñämaayy: 
\p ―Wiindsǿṉ, Wiindsǿṉ, pädøꞌøg, quinaam̱bä barco cham̱. 
\p Mänitä Jesús piädøꞌcy. Mänitä poj yhojy møødä nøø. Mänitä poj yuungøøyy. Moṉ̃diucy jaduhṉ jiajnä.  
\v 25 Mänitä Jesús jaꞌa miäguꞌughajpähajxy ñämaayy: 
\p ―Tii hajxy coo mwiꞌi chähgøꞌøy. Nej, cab hajxy mnajuøꞌøyä cooc̈h mijts homiänaajä ngüeendähadaꞌañ. 
\p Jaanc̈h tehm̱ yagjuøøyy hajxy jaduhṉ. Mänit hajxy hamiṉ̃ haxøpy ñiñämaayyä: 
\p ―Pøṉädaꞌa yøꞌøduhṉ coo jaꞌa miädiaꞌagy miäbǿjcäxä jaꞌa poj møødä nøø. 
\p  
\v 26 Mänit hajxy miejyhawiimpädsøøm̱nä jim̱ maa jaꞌa naax̱ hänajty xiøhatiän Gadara, jim̱ jaduhṉ mejyhawiimpä maa jaꞌa Galileanaaxootiän.  
\v 27 Coo jaꞌa Jesús biarcopädsøøm̱y, mänitä jäyaꞌay tuꞌug miejch Jesús wyiinduum, jaꞌa jim̱ cajptooty tsänaabiä. Tøø hänajty jiegøꞌøy mänaa jaꞌa mähdiøjc møjcuꞌu hänajty tøø ñämec̈hiijän. Cabä wit hänajty miøødhajnä, ni quiaꞌa häñaꞌay hänajty tøgooty. Jim̱ hänajty yhity maa jaꞌa cabäsantän.  
\v 28 Coo jaꞌa Jesús yhijxy, mänit wyiinjijcädaacy. Mänitä møjcuꞌuhajxy yaax̱y: 
\p ―Jesús, tii højts xwiaꞌanaꞌañ. Dios miic̈h xyHuunghajp jaꞌa tsajpootypä. Tuṉä mayhajt, caꞌa højts jiiby xquiex̱y maa jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpän. 
\p  
\v 29 Paadiä mähdiøjc jaduhṉ yaax̱y, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Jesús jaꞌa møjcuꞌu hänajty tøø yhaneꞌemy coo ñähwaꞌadsǿøjät. Mayhooc jaꞌa mähdiøjc hänajty tøø ñämec̈hii jaꞌa møjcúꞌujäm. Paadiä jäyaꞌayhajxy hänajty jia wiꞌi yaghidaꞌañ cøꞌøxoch tecyxioch cadenahaam neby jaduhṉ hoy yhídät. Pero nimiäpodǿøyyäp hänajty jeꞌe, y yajnǿcxäp hänajty pactuum jaꞌa møjcúꞌujäm.  
\v 30 Mänitä Jesús jaꞌa mähdiøjc miäyajtøøyy: 
\p ―Tii mxøhaty. 
\p Mänit yhadsooyy: 
\p ―Legiónhøch nxøhaty. 
\p Paady jaduhṉ miänaaṉ̃ coo jaꞌa møjcuꞌu hänajty may miøødä.  
\v 31 Mänitä møjcuꞌu jaꞌa Jesús hajxy miänuuꞌxtaacy coo hajxy jiiby quiaꞌa quexǿøjät møjcuꞌuhaam maa jiaanc̈h tehm̱ chaac̈hpän.  
\v 32 Jim̱ä mayhädsøm̱ hänajty yuumy tuṉmøjc. Mänitä møjcuꞌu jaꞌa Jesús hajxy miänuuꞌxtáaccumbä coo hajxy jim̱ quiexǿøjät maa jaꞌa mayhädsøm̱ hänajtiän. Mänitä Jesús cuhdujt miooyy.  
\v 33 Mänitä mähdiøjc jaꞌa møjcuꞌu ñähwáatsänä. Mänitä hädsøm̱hajxy hoy ñämec̈hii. Mänit hajxy wyiinmänacpäyøꞌcy. Mänit hajxy quiuhgahnajxy naaxøjpcøxp mejjiooty. Jiiby hajxy cøjx ñøøhoꞌogøꞌøy. 
\p  
\v 34 Coo jaꞌa hädsøm̱güeendähajpähajxy jaduhṉ yhijxy, mänit hajxy piäyøꞌcy. Mänitä cuꞌug hajxy hoy yhawaaṉä cajptooty møødä cajptpaꞌa.  
\v 35-36 Mänitä cuꞌughajxy hänajty nøcxy yhixaꞌañ neby hänajty tøø jiadyiijän. Mänit hajxy miejch maa jaꞌa Jesús hänajtiän. Jiibiä mähdiøjc jaꞌa Jesús hänajty wyiinhäñaꞌay, jaꞌa møjcuꞌu hänajty tøø ñähwaꞌac̈híijäbä. Tøø wit hänajty piägøøñä. Tøø hänajty wyiinmahñdymejtsnä. Coo jaꞌa cuꞌughajxy jaduhṉ yhijxy, mänit hajxy chähgøøbiøjcy. Paady hajxy chähgøøyy, haxøøgjäyaꞌay tyijy jaꞌa Jesús. Mänitä cuꞌughajxy yhawáaṉäxä nebiä mähdiøjc jaꞌa møjcuꞌu hänajty tøø ñähwaꞌac̈hiijän. Jaꞌa hajxy hänajty tøø yhíx̱iäbä, jeꞌe hajxy jaduhṉ nägapx.  
\v 37-39 Mänitä Jesús hajxy tiägøøyy mänuuꞌxtaacpä coo jim̱ chóonät Gadara. Hix̱, jaanc̈h tehm̱ chähgøøby hajxy hänajty. Jim̱ tyijy jaꞌa Jesús cøx̱ypänejpiä jiaac jatcøꞌøwaꞌañ. Jaꞌa mähdiøjc hänajty tøø ñähwáꞌac̈häbä, mänitä Jesús miänuuꞌxtaacy coo cu miødhajty. Mänitä Jesús yhadsooyy coo miähmǿꞌøwät maa quiajptän: 
\p ―Nøcx maa jaꞌa mdøjcän; mädiaꞌag nebiaty jaꞌa Dios tøø xpiuhbety. 
\p Mänitä craa jiaanc̈h nøcxy, miädiaacy jiiby cajptooty nebiaty hänajty tøø piuhbedyíijäm jaꞌa Jesús. Mänitä Jesús biarcotägøøñä, wyiimbijnä. 
\p  
\v 40 Coo jaꞌa Jesús jim̱ miejtstägajch mejyhawiimb, jim̱ä cuꞌughajxy hänajty yhahix̱y. Mänit hajxy xiooṉdaacy.  
\v 41 Mänitä jäyaꞌay tuꞌug miejch jaꞌa xøhajpä Jairo. Tsajtøjwiindsǿṉ hänajty tiuum̱by. Mänitä Jesús wyiinjijcädaacy. Mänit miänuuꞌxtaacy coo ñǿcxät maa jaꞌa tiøjcän.  
\v 42 Jim̱ä Jairo yhuung hänajty yhoꞌogaaṉnä. Tiuꞌughuung hänajty jeꞌe. Majmetscjomøjt jaꞌa toꞌoxyhänaꞌc hänajty miøødä. Mänitä Jesús tiuꞌubøjcy. Mayyä jäyaꞌayhajxy piaduꞌubøjcy, høxtä yhanøꞌtsmujpy jaꞌa Jesús hajxy hänajty. 
\p  
\v 43-44 Mänitä Jesús jaꞌa tajjäyaꞌay tuꞌug jiøguyohdiägøøyyä. Paꞌammøød hänajty jeꞌe. Majmetscjomøjt jaꞌa paꞌam hänajty tøø miähäyoy. Ñøꞌty hänajty wiꞌi xieeꞌxp, pero weenjaty weenjaty. Ni pøṉ hänajty quiaꞌa najuøꞌøy nebiä choomiáyät. Mänitä Jesús wyitpaꞌa ñähdóoṉäxä. Mänitiä jaꞌa tajjäyaꞌay ñøꞌty yhadujnä.  
\v 45 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Pǿṉhøch xñähdooṉ. 
\p Ni pøṉ quiaꞌa mänaaṉ̃ coo hajxy ñähdooṉ̃. Mänitä Pedrohajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Wiindsǿṉ, xjiaanc̈h tehm̱ yhanøꞌtsmujp miic̈h jaꞌa cuꞌug. Tii nyajnajuǿøyyäm pøṉ tøø xñähdoṉ̃. 
\p  
\v 46 Mänitä Jesús miänáaṉgumbä: 
\p ―Nnajuǿøbiøch coo pøṉ tøø miäbaadøꞌøy høøc̈h nmäjaahaam. Páadyhøch jaduhṉ tøø nnäꞌä najuøꞌøy cooc̈h hajxy tøø xñähdoṉ̃. 
\p  
\v 47 Mänitä tajjäyaꞌay jaduhṉ ñajuøøyy coo jaꞌa Jesús hänajty ñajuøꞌøy coo jeꞌe hänajty tøø miänähdoṉ̃. Mänitä Jesús wyiingumedsøøyy tsäyúuyyäp. Mänitä Jesús wyiinjijcädaacy. Mänit ñägapxy cuꞌughagujc cooc jaꞌa Jesús wyit hänajty tøø ñähdooṉä, y cooc mänitiä piaꞌamnajxy.  
\v 48 Mänitä Jesús jaꞌa tajjäyaꞌay ñämaayy: 
\p ―Huung, paady miic̈h tøø mbaꞌamnax̱y coo tøø mmäbøcy. Nøcxnä jootcujc. 
\p  
\v 49 Jim̱ä Jesús hänajty miädiaꞌagyñä, mänitä jäyaꞌay tuꞌug miejch. Jim̱ hänajty tøø chohṉdaꞌagy maa jaꞌa Jairo tiøjcän. Mänitä Jairo ñämaayyä: 
\p ―Tøø jaꞌa mhuung yhoꞌogy. Cabä wiindsǿṉ mhadsíjpnät. 
\p  
\v 50 Miädoow̱ jaꞌa Jesús jaduhṉ. Mänitä Jairo ñämaayy: 
\p ―Caꞌa mjootmayhaty. Mäbøc. Jujypiǿgäp jaꞌa mhuung häyaa. 
\p  
\v 51 Mänit hajxy jim̱ miejtsnä maa jaꞌa Jairo tiøjcän. Coo jaꞌa Jesús tiøjtägøøyy, caj pøṉ miøødtøjtägøøyy, jagooyyä Pedro møødä Juan møødä quix̱y tiaj tieedy.  
\v 52 Tøghaguuy jaꞌa cuꞌughajxy miähmøøyy jøøbiä xuuꞌtspä. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Caꞌa hajxy mwiꞌi jiøꞌøy mwiꞌi xiuuc̈h. Caj tøø yhoꞌogy, näꞌä maab jaduhṉ. 
\p  
\v 53 Mänitä Jesús ñäxiicä. Ñajuøøby hajxy hänajty coo jaꞌa quix̱y hänajty tøø yhoꞌogy.  
\v 54 Mänitä Jesús jaꞌa quix̱y quiøꞌø miajtsä. Mänitä Jesús møc miänaaṉ̃: 
\p ―Huung, pädøꞌøg. 
\p  
\v 55 Mänitä quix̱y jiujypiøjcy. Mänit piädøꞌcy. Mänitä Jesús miänaaṉ̃ coo hajxy yajcáyät.  
\v 56 Jaanc̈h tehm̱ yagjuøøyy jaꞌa tiaj jaꞌa tieedy jaduhṉ. Mänitä Jesús miänaaṉ̃ coo hajxy pøṉ quiaꞌa yajmøødmädiáꞌagät neby hänajty tøø jiatiän. 
\c 9  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød miøjyaax̱y jaꞌa hajxy nämajmetspä. Mänitä cuhdujt hajxy miooyyä coo jaꞌa møjcuꞌubaꞌammøødpä hajxy nägøx̱iä yajnähwáꞌadsät. Møødä mäjaa hajxy mióoyyäbä coo jaꞌa paꞌamjäyaꞌay hajxy yajmøcpǿgät.  
\v 2 Mänit hajxy wyiinguejxä coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy yajwáꞌxät, coo jaꞌa paꞌamjäyaꞌay hajxy yajmøcpǿgät. Jaduhṉ hajxy miädiáꞌagät coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ.  
\v 3 Mänit hajxy ñämaayyä: 
\p ―Cab hajxy tii mmänǿcxät, ni cuhdajt, ni pijty, ni tsajcaagy, ni xädøꞌøñ. Tuꞌxojxc‑hajtiä jaꞌa mwit hajxy mmänǿcxät, caꞌa mietscä.  
\v 4 Homiädyii tøjcä hajxy mmejtstáꞌagät, jim̱ hajxy mmähmǿꞌøwät høxtä coonä hajxy jim̱ jadähooc mwiimbídät.  
\v 5 Y coo hajxy maa xquiaꞌa yajtøjtägøꞌøwáꞌanät, mänit hajxy jim̱ mdsóonät maa jaꞌa cajptän. Mänitä mdecy hajxy mwiinwóbät nebiä hijxtahṉd jaduhṉ miähmǿꞌøwät coo mijts tøø xquiaꞌa yajtøjtägøꞌøy ―nøm̱ä Jesús miänaaṉ̃. 
\p  
\v 6 Mänit hajxy tiuꞌubøjcy. Wiinduhm̱yhagajpt hajxy hänajty wiädity Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä, paꞌamjäyaꞌay‑yajmøcpøjpä. 
\p  
\v 7 Jaꞌa Herodes hänajty jim̱ tuum̱b gobernador. Mänit miädoyhajty nebiatiä Jesús jaꞌa hijxtahṉd hänajty yajcähxøꞌøguiän. Cab hänajty ñajuøꞌøy nebiä wyiinmahñdyhádät. Hix̱, näjeꞌe hajxy hänajty miänaꞌañ cooc tyijy jaꞌa Juan hänajty tøø jiujypiøcy. Hix̱, tøø jaꞌa Juan hänajty yaghoꞌogyii.  
\v 8 Näjeꞌe hajxy hänajty miänaam̱bä cooc tyijy jeꞌe Elías, jaꞌa Diosmädiaꞌagy jecy yajwáꞌxäbä. Näjeꞌe hajxy hänajty jiaac mänaam̱bä cooc tyijy jaꞌa jecyjiäyaꞌay tøø jiujypiøcy, jaꞌa Diosmädiaꞌagy jecy yajwáꞌxäbä.  
\v 9 Mänitä Herodes miänaaṉ̃: 
\p ―Høøc̈hä Juan nyajyoꞌpujxä. Pøṉädaꞌa jaduhṉ wädijp. Madiúꞌujøch jaduhṉ nmädoy yajcähxøꞌøgy. 
\p Jiaanc̈h tehm̱ yhixaam̱biä Herodes jaꞌa Jesús hänajty. 
\p  
\v 10 Coo jaꞌa Jesús jiamiøødhajxy wyiimbijtägajch, mänitä Jesús hajxy yajmøødmädiaacy nebiaty hajxy hänajty tøø wiädity. Mänit hajxy miøødnøcxä pactuum, jim̱ mäwiingóṉ maa jaꞌa cajpt hänajty xiøhatiän Betsaida.  
\v 11 Coo jaꞌa cuꞌughajxy jaduhṉ miädoyhajty, mänitä Jesús hajxy jim̱ piamejch. Mänit hajxy ñämaayyä coo hajxy jim̱ miähmǿꞌøwät. Mänitä Diosmädiaꞌagy hajxy yajmøødmädiaacä cooc jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ. Møødä paꞌamjäyaꞌayhajxy may yajmøcpøjcä. 
\p  
\v 12 Tsuujǿøñäp hänajty, mänitä Jesús wyiingumedsøøyyä jaꞌa jiamiøødhajxy jaꞌa nämajmetspä. Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Nämaꞌaw yøꞌø jäyaꞌayhajxy coo hajxy nøcxy piooꞌxnä, coo hajxy nøcxy quiayhøxtaꞌay wiingtuum maa jaꞌa cajpt miäwiingoṉän. Yaa maa hajxy nhíjtäm, cabä tii yaa. 
\p  
\v 13 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Huuc yajcay mijts. 
\p Mänit hajxy yhadsooyy: 
\p ―Cab højts tii nmøødä; jagooyyä højts tsajcaagy mägoox̱c nmøødä møødä hacx metscä. Tøgä nǿcxäp højts njuuyyä jaꞌa hajxy quiayaam̱biä, hoy hajxy jia nämayyä. 
\p  
\v 14 Nämägoox̱mil jaꞌa yaꞌadiøjc‑hajxy hänajty nägøx̱iä. Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa jiamiøødhajxy: 
\p ―Nämaꞌaw hajxy ween hajxy yhäñaaguiädaꞌagy naax̱wiin näjuxychäguiꞌxmajcjaty. 
\p  
\v 15 Mänit hajxy ñämaayy coo hajxy jaduhṉ yhäñaaguiädáꞌagät. Mänit hajxy yhäñaaguiädaacy nägøx̱iä.  
\v 16 Mänitä Jesús jaꞌa mägoox̱pä tsajcaagy quiooṉdsooyy møødä metspä hacx. Mänit chajheeꞌpy. Mänitä Dios piaꞌyaax̱y, miänaaṉ̃: 
\p ―Dioscujúꞌuyäp coo højts hädaa tøø xmioꞌoy. 
\p Mänit jaduhṉ yhaguidøøyy. Mänitä jiamiøød miooyy coo hajxy jaduhṉ yajwáꞌxät maa jaꞌa cuꞌugän.  
\v 17 Mänit hajxy nägøx̱iä quiaayy cuꞌuxiä. Majmejtscach jaꞌa caadiuc quiunajxy. 
\p  
\v 18 Wiingxøø hänajty jeꞌebä, jim̱ä Jesús jaꞌa Tieedy hänajty piaꞌyaꞌaxy hanidiuhm̱duum. Jim̱ä jiamiøødhajxy hänajty miøødä. Mänitä Jesús yajtøøyy: 
\p ―Nébyhøch jaꞌa cuꞌughajxy xñänøm̱y pǿṉhøch høøc̈h. 
\p  
\v 19 Mänit hajxy yhadsooyy: 
\p ―Näjeꞌe hajxy miänaꞌañ cooc tyijy miic̈h mJuangä jaꞌa hijty mäyajnäbejpä. Näjeꞌe hajxy miänaam̱bä cooc tyijy miic̈h mhElíasä. Näjeꞌe hajxy jiaac mänaam̱bä cooc tyijy jaꞌa jecyjiäyaꞌay tøø jiujypiøcy, jaꞌa Diosmädiaꞌagy jecy yajwáꞌxäbä, y cooc tyijy miic̈h mjeꞌejä. 
\p  
\v 20 Mänitä Jesús yajtǿøgumbä: 
\p ―Míjtsäts, nej mijts mmänaam̱bä pøṉ xtyijy høøc̈h. 
\p Mänitä Pedro yhadsooyy: 
\p ―Diosquex̱y miic̈h. 
\p  
\v 21 Mänitä Jesús møc miänaaṉ̃ coo hajxy quiaꞌa nägápxät pøṉ hänajty jeꞌe.  
\v 22 Mänitä Jesús miänáaṉgumbä: 
\p ―Høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, hoyhóyhøch njaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøgaꞌañ. Cábøch jaꞌa tsajtøjwiindsøṉhajxy xñäꞌägädä wiingudsähgøꞌøwaꞌañ, ni jaꞌa teedywiindsøṉhajxy, ni jaꞌa jäyaꞌayhajxy jim̱ cuhdujtmøødpä tsajtøgooty. Xyaghoꞌogáam̱bøch hajxy, pero cudägøøgxǿøjøch njujypiøgaꞌañ. 
\p  
\v 23 Mänit jiaac mänáaṉgumbä: 
\p ―Pønjátyhøch nmädiaꞌagy xpiaduꞌubøgáaṉäp, ween yhamdsoo cuhdujt hajxy ñajtshixøꞌøy, ween hajxy chaac̈hpøjpä jabom̱‑jabom̱ nébiøch ndsaac̈hpøgaꞌañän. Jadúhṉhøch nmädiaꞌagy hajxy hoy xpianǿcxät.  
\v 24 Pøṉ jiugyhajt ja wiꞌi yaghoyøꞌøwaam̱b, näꞌägä cuhdägoyyaam̱b jeꞌe. Pero pøṉ jiugyhajt jaduhṉ yajtägoyyaam̱b jaꞌa høøc̈hcøxpä, näꞌägä hodiuum jeꞌe miähmøꞌøwaꞌañ.  
\v 25 Coo hajxy hodiuum mgaꞌa mmähmǿꞌøwät, cab hajxy jaduhṉ mniyaghoyøꞌøwǿøjät, hoy hajxy mja mäyøøjä hädaa yaabä naax̱wiin.  
\v 26 Pǿṉhøch xmiädsähdiuum̱b mǿødhøch nmädiaꞌagyquiøxpä, mänítøch jaduhṉ nmädsähdiunaam̱bä cooc̈h hänajty ngädaactägatsaꞌañ. Hajajaam̱b hänajty yaa neby jim̱ yhajajjiän tsajpootyp maac̈h nDeedy yhitiän, maa jaꞌa mioonsähajxy yhitiän.  
\v 27 Tøyhájthøch jaduhṉ nmänaꞌañ, jaꞌa hajxy yaa tänaabiä, näjeꞌe hajxy jaduhṉ quiaꞌa tsoj hoꞌogaꞌañ høxtä coonä jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa hänajty yajcähxøꞌøgaꞌañ. 
\p  
\v 28 Cuductujxøø jaꞌa Jesús jaꞌa Pedro miøødwiimbejty tuṉguhduum Diospaꞌyaax̱pä, møødä Juan møødä Jacobo.  
\v 29 Jim̱ä Jesús jaꞌa Tieedy hänajty piaꞌyaꞌaxy, mänitä wyiin jiøjp høxtä haam̱b høxtä tsämaam̱b quiähxøꞌcy. Jaanc̈h tehm̱ pioob jaꞌa wyit jaduhṉ jiajnä.  
\v 30-31 Mänitä Moiséshajxy ñäguehx̱tøøꞌxy maa jiajy maa chämam̱iän møødä Elías. Mänitä Jesús hajxy miøødtägøøyy mädiaacpä. Jeꞌe hajxy hänajty miädiaacypy coo jaꞌa Jesús hänajty jim̱ nøcxy yhoꞌogaꞌañ Jerusalén.  
\v 32 Hoyyä Pedrohajxy hänajty jia wiꞌi miaꞌawaꞌañ, cab hajxy ñäꞌägädä maahoꞌcy. Mänit hajxy yhijxy coo jaꞌa Jesúshajxy hänajty jiajy chämam̱y møødä Moisés møødä Elías.  
\v 33 Coo jaꞌa Moiséshajxy hänajty wyiimbidaaṉnä, coo jaꞌa Jesús hajxy hänajty piuhwaꞌadsaaṉnä, mänitä Pedro jaꞌa Jesús ñämaayy: 
\p ―Wiindsǿṉ, hoyøøyy jaduhṉ coo hajxy yaa tøø nbéjtäm. Ween højts tøjquem̱y tägøøg cu nhädiuuṉ̃, tuꞌug miic̈h mjeꞌe, tuꞌug Moisés jieꞌe, tuꞌug Elías jieꞌe. 
\p Näꞌä nagoobä jaꞌa Pedro jaduhṉ miänaaṉ̃.  
\v 34 Mänitä nämaꞌa tehm̱ miapxy quiädaacy maa hajxy hänajtiän. Nädägooyy hajxy jaduhṉ. Mänitä Pedrohajxy chähgøøbiøjcy.  
\v 35 Mänit hajxy miädooyy jaꞌa Dios quiapxy nämaꞌajooty: 
\p ―Høøc̈h nHuung hädaa. Høøc̈h tøø nwiinguex̱y. Mhamädoow̱híjtäp jaꞌa miädiaꞌagy hajxy. 
\p  
\v 36 Mänitä Jesús hajxy yhijxy coo hänajty nidiuhm̱ tiänaañä. Hamoṉ̃ hajxy jaduhṉ miähmøøñä. Cab hajxy pøṉ yajmøødmädiaacy nebiaty hajxy hänajty tøø yhix̱y. 
\p  
\v 37 Cujaboom hajxy jim̱ wyiimbijnä tuṉguhduum. Mänitä Jesús jäyaꞌay may jiøjcubaadøøyyä.  
\v 38-39 Mänit tuꞌjäyaꞌay møc quiapxy maa jaꞌa cuꞌugän: 
\p ―Wiindsǿṉ, túꞌuquiøch nhuung. Náx̱yhøch nhuung møjcuꞌu xjiaanc̈h tehm̱ ñämejtsä. Møc jaduhṉ yaꞌaxy, møc chäyuy. Høxtä hahooꞌp jaduhṉ. Hanax̱iä jaduhṉ chaac̈htiuñii, y cab jaduhṉ ñäꞌägädä nähwaꞌac̈h. Wiindsǿṉ, tuṉä mayhajt, yajnähwáatsägøch nhuung.  
\v 40 Tøøc̈h jaꞌa mjamiøød nja wiꞌi miänuuꞌxtaꞌagy cooc̈h nhuung hajxy xyajnähwáatsät, pero cab hajxy jaduhṉ ñäꞌä jajty. 
\p  
\v 41 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød ñämaayy: 
\p ―Nej, cájtäm mijts mänaa mmäbøgaꞌañä. Pämädúhṉ̃tiøch mijts jaduhṉ njaac mämeeꞌxtugaꞌañ. 
\p Mänitä cuhuung ñämaayy: 
\p ―Woomiṉxä mhuung. 
\p  
\v 42 Cahnä craa hänajty miechñä maa jaꞌa Jesúsän, mänit yajcädaaw̱ä jaꞌa møjcúꞌujäm. Mänit yajtsäyuuyyä. Mänitä Jesús jaꞌa møjcuꞌu yhøxquejxy. Mänitä craa ñähwaach. Mänitä tieedy yajcøꞌødägøøyyä.  
\v 43 Mänitä cuꞌughajxy nägøx̱iä yagjuøøyy coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä, nebiä Jesús jaꞌa hijxtahṉd hänajty yajcähxøꞌøguiän. 
\p Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa jiamiøødhajxy: 
\p  
\v 44 ―Hoy hajxy wiinjuøꞌøw; caꞌa hajxy mjahdiägoy; høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, nmädsíphøch hajxy jim̱ xyajcøꞌødägøꞌøwaam̱b maa jaꞌa cuꞌughajxiän nägøx̱iä. 
\p  
\v 45 Pero cabä jiamiøødhajxy ñäꞌägädä wiinjuøøyy neby hajxy hänajty tøø miøødmädiaꞌagyiijän. Hix̱, Jesús jaduhṉ caꞌa yajwiinjuøøyy. Cab hajxy jaduhṉ yajtøøyy. Tsähgøøby hajxy hänajty. 
\p  
\v 46 Mänit hajxy tiägøøyy yajtsiptaacpä pøṉ cuhdujt maas møj moꞌowáaṉäp.  
\v 47 Ñajuøøbiä Jesús hänajty nebiaty hajxy hänajty tiajy miay. Mänitä pigänaꞌc hoy tuꞌug wioy, piädaacy miøjc‑haamby.  
\v 48 Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Pøṉ hädaa pigänaꞌc jaduhṉ tsógäp jaꞌa høøc̈hcøxpä, jaduhṉ mäwíinäts høøc̈h xchojpä. Y pǿṉhøch jaduhṉ xchojp, jeꞌec̈h nDeedy jaduhṉ xjiahmiéjtsäp jaꞌac̈h jaduhṉ tøø xquiéx̱iäbä. Pøṉ jaꞌa møjcuhdujt caꞌa tsogaam̱b maa mijtsän, jeꞌeds jaꞌa møjcuhdujt jaduhṉ näꞌägädä moꞌowáaṉäp. 
\p  
\v 49 Mänitä Juan miänaaṉ̃: 
\p ―Wiindsǿṉ, tøø højts tuꞌjäyaꞌay nhix̱y. Miic̈hcøxpä jaꞌa møjcuꞌu hijty yhøxquex̱y. Mänit højts jaduhṉ nnämaayy coo quiaꞌa høxquéjxnät, jeꞌeguiøxpä coo højts xquiaꞌa møødwädíjtäm. 
\p  
\v 50 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Cab hajxy jaduhṉ cu mnämaayy. Pøṉ højts jaduhṉ xquiaꞌa mädsiphájtäm, jeꞌe højts jaduhṉ xmiäguꞌughájtäm. 
\p  
\v 51 Tøø hänajty miäwiingooṉnä coo jaꞌa Jesús hänajty ñøcxaaṉnä tsajpootyp, mänitä jioot yajmøødmädiaacy coo jim̱ ñǿcxnät Jerusalén.  
\v 52 Mänitä jiamiøød mejtstägøøg quiejxøꞌcy. Mänitä mejtstaact hajxy hoy jia høxtaꞌay maa jaꞌa cajpthuung tuꞌugän jim̱ Samarianaaxooty.  
\v 53 Pero cab hajxy jaduhṉ ñäꞌä tøjmooyyä, jeꞌeguiøxpä coo hajxy hänajty jim̱ jiaac nøcxaꞌañ Jerusalén. Hix̱, cabä Samariabä‑jäyaꞌayhajxy hänajty miøødnijiootpaadyii jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty tsänaabiä Jerusalén.  
\v 54 Coo jaꞌa Jacobo jaduhṉ miädooyy møødä Juan, mänitä Jesús hajxy ñämaayy: 
\p ―Wiindsǿṉ, tähooc jaꞌa Elías jøøn jim̱ miøjyaax̱y tsajpootyp nebiä haxøøgjäyaꞌayhajxy jaduhṉ tióyät. Nej, mmänáꞌanäp miic̈h jaduhṉ coo højts jøøn jim̱ nmøjyáax̱pät tsajpootyp neby hajxy jaduhṉ tióobiät jaꞌa højts jaduhṉ xquiaꞌa tøjmoꞌowaam̱bä. 
\p  
\v 55 Mänitä Jesús wyiinheeꞌppejty; mänit yhojy: 
\p ―Mijts, cab hajxy mnajuøꞌøy coo haxøøgwiinmahñdy hajxy mmøødä.  
\v 56 Páadyhøch yaa tøø ngädaꞌagy hädaa yaabä naax̱wiin nébiøch jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaduhṉ nyajnähwaꞌads nyajcuhwáꞌadsät. Cábøch hajxy jaduhṉ nyajcuhdägoyyaꞌañ. 
\p Mänit hajxy jim̱ tiuꞌubøjnä, ñøcxy hajxy wiingcajpt. 
\p  
\v 57 Jim̱ hajxy hänajty tiuꞌuyoꞌoyñä, mänitä jäyaꞌay hajxy tuꞌug piaaty jim̱ tuꞌhaam. Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Wiindsǿṉ, nja wiꞌi pianøcxáam̱biøch miic̈h majaty miic̈h mnøcxaꞌañän. 
\p  
\v 58 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jaꞌa xøøgaa, jim̱ä jiut jeꞌe; jaꞌa muuxy, jim̱ä pieꞌeñ jeꞌe; pero høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, cábøch ndøjc jaduhṉ maac̈h nbooꞌx nhäñáꞌawät. 
\p  
\v 59 Mänitä Jesús wiinghänaꞌc ñämáaguiumbä: 
\p ―Høøc̈h paduꞌubǿjcäc. 
\p Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Mänítøch miic̈h nbaduꞌubǿgät cooc̈h ndeedy hänajty tøø yhoꞌnä, cooc̈h hänajty tøø nyajnaax̱tägøøñä. 
\p  
\v 60 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jaꞌa jäyaꞌayhajxy caꞌa mäbøjpä, jeꞌe miic̈h jaꞌa mdeedy hajxy xyajnaax̱tägøꞌøwáaṉäp. Pero miic̈h, nøcx jaꞌa Diosmädiaꞌagy yajwaꞌx coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ. 
\p  
\v 61 Mänitä Jesús ñämaayyä wiingjäyáꞌayägumbä: 
\p ―Wiindsǿṉ, nja wiꞌi pianøcxáam̱biøch miic̈h, pero nǿcxyhøch jaꞌa njujy nmäguꞌug nhuuc hawaaṉä jayøjp cooc̈h miic̈h jaduhṉ nbaduꞌubøgaaṉnä. 
\p  
\v 62 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Pǿṉhøch jaduhṉ xjia wiꞌi piawäditaam̱b, cooc̈h nmädiaꞌagy hamuumduꞌjoot xquiaꞌa mäbǿjcät, cábøch jaduhṉ hoy xpianǿcxät. 
\c 10  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús jäyaꞌay jiaac wiimbiiyy nädägøøghiiꞌxcumajc. Mänit hajxy metscaty metscaty quiejxøꞌcä majaty jaꞌa Jesús hänajty ñøcxaꞌañän.  
\v 2 Mänit hajxy ñämaayyä: 
\p ―Nämayyä jäyaꞌayhajxy jia mäbøgaꞌañ; jeꞌeds caꞌa hijp pøṉ jaꞌa Diosmädiaꞌagy yajwáꞌxäp. Mänuuꞌxtaꞌag jaꞌa Dios hajxy coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä jiaac quéxät.  
\v 3 Nøcx hajxy. Mnigwieendähadǿøjäp hajxy. Caꞌawiindøyhänaꞌc‑hagujc hajxy mwäditaꞌañ.  
\v 4 Cabä xuumy hajxy mmänǿcxät, ni xädøꞌøñ. Tuꞌtehṉgä cøꞌøg hajxy mmänǿcxät. Cab hajxy pøṉ mwiindänaaxiǿbät tuꞌhaam.  
\v 5 Coo hajxy muum maa mhamejtstáꞌagät, myajpóoꞌxäp jaꞌa cudøjc hajxy. “Weenä Dios hajxy xmioꞌoy jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt.” Jaduhṉ hajxy mnämáꞌawät.  
\v 6 Pø hojiäyaꞌay jaꞌa cudøjc‑hajxy jaduhṉ, mänitä Dios jiaanc̈h móꞌowät jaꞌa hoyhajty jaꞌa weenhajt; pø caj, cab hajxy jaduhṉ mioꞌowǿøjät. Y cab hajxy jim̱ mnäꞌägä mähmǿꞌøwät.  
\v 7 Cab hajxy tøjc‑tøjc mwädítät. Jim̱ hajxy mnäꞌägädä hídät maa hajxy hänajty tøø mmejtstaꞌaguiän. Jim̱ hajxy mmähuꞌug mmägáyät. Jeꞌe hajxy jaduhṉ mhúꞌugäp mgáyäp tijaty hajxy jaduhṉ xmiooby. Hawiinmats jaduhṉ coo hajxy jaduhṉ xmióꞌowät, jeꞌeguiøxpä coo hajxy mwiinguex̱iä.  
\v 8 Homiädyii cajptä hajxy jaduhṉ xtiøjmóꞌowät, mgáyäp hajxy jaduhṉ tijaty hajxy xmiooby.  
\v 9 Myajmøcpǿgäp jaꞌa paꞌamjäyaꞌay hajxy maa jaꞌa cajptän. Jaduhṉ hajxy mnämáꞌawät: “Tøø miäwiingooṉnä coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ jaꞌa mijtscøxpä.”  
\v 10 Pero homiädyii cajptä hajxy jaduhṉ xquiaꞌa tøjmóꞌowät, callejooty hajxy nøcxy myaꞌaxy:  
\v 11 “Hädaa cajpt yaabä, cabä quiuhdujthajxy yhoyyä. Paady højts ndecy nwiinwobaꞌañ. Jaduhṉä hijxtahṉd miähmǿꞌøwät coo jaꞌa mguhdujthajxy quiaꞌa hoyyä. Mjahmiédsäp hajxy jaduhṉ coo miäwiingooṉnä coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ jaꞌa mijtscøxpä.”  
\v 12 Tøyhájthøch jaduhṉ nmänaꞌañ, coo jaꞌa naax̱wiimbä hänajty wyiimbidaꞌañ, maas hanax̱iä jaꞌa cajpt jaduhm̱bä chaac̈hpøgaꞌañ quejee jaꞌa Sodomacajpt jecy chaac̈hpøjquiän. 
\p  
\v 13-14 ’Mjaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøgaam̱b hajxy pønjaty jim̱ tsänaaby Corazíncajptooty møødä Betsaidacajptooty. Maas hanax̱iä hajxy mdsaac̈hpøgaꞌañ quejee jaꞌa jäyaꞌayhajxy jecy chaac̈hpøjquiän, jaꞌa hajxy jecy tsänáayyäbä Tirocajptooty møødä Sidóncajptooty. Coo jeꞌe hajxy cu yhijxy jaꞌa hijxtahṉd nej mijts mja hix̱iän, cu ñajtshixøøyy jaꞌa yhaxøøgcuhdujt hajxy; cu jiøøyy cu xiuuꞌch hajxy jaduhṉ.  
\v 15 Y mijts jim̱ tsänaabiä Capernaum, haagä jiiby mijts mhädaꞌagaꞌañ møjcuꞌuhaam. Cab hajxy jim̱ mnøcxaꞌañ tsajpootyp neby hajxy mdijjiän. 
\p  
\v 16 Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa jiamiøødhajxy jaꞌa nädägøøghiiꞌxcumajcpä: 
\p ―Pønjaty mijts mmädiaꞌagy xyhamädoowhíjtäp, jaanä jadúhṉhøch nmädiaꞌagy hajxy xyhamädoow̱híjtäbä. Pero pønjaty mijts mmädiaꞌagy xquiaꞌa hamädoow̱híjtäp, ni høøc̈h nmädiaꞌagy hajxy xquiaꞌa hamädoow̱híjtäbä; ni jaꞌa nDéedyhøch miädiaꞌagy xquiaꞌa hamädoow̱híjtäbä, jaꞌac̈h tøø xquiéx̱iäbä. 
\p  
\v 17 Mänitä nädägøøghiiꞌxcumajcpähajxy tiuꞌubøjcy Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä. Cujecy hajxy wyiimbijtägajch. Jaanc̈h tehm̱ jiootcujc hajxy hänajty. Mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Wiindsǿṉ, høxtä jaꞌa møjcuꞌu højts nmädiaꞌagy hajxy tøø xmiäbøjcä jaꞌa miic̈hcøxpä. 
\p  
\v 18 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ. Nhíjxhøch jaꞌa Satanás coo jim̱ quiahy tsajpootyp. Nebiä wädsucän jaduhṉ jiatcøøyy.  
\v 19 Huuc mädow̱ hajxy, tøøc̈h mijts jaꞌa mäjaa nmoꞌoy coo mijts tsahṉ̃dy myajtéenät møødä caaꞌpty, y coo jaꞌa møjcuꞌu hajxy mgaꞌa yajmäjädáꞌagät; y cab hajxy nej mjadaꞌañ.  
\v 20 Paady hajxy mxooṉdáꞌagät coo jaꞌa mxøøhajxy jim̱ yhity cujaay tsajpootyp. Cab jaduhṉ ñejpiä pø tøø jaꞌa møjcuꞌu jaꞌa mmädiaꞌagyhajxy xmiäbøjcä. 
\p  
\v 21 Mänitä Jesús jiaanc̈h tehm̱ yajxooṉdaacpøjcä jaꞌa Dioshespíritu. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Teedy, míic̈häts jim̱ Wiindsøṉhajp tsajpootyp møød hädaa yaabä naax̱wiin. Chojpy miic̈h mjoot jaduhṉ coo jaꞌa hajxy caꞌa høxpøcypiä wyiinjuǿꞌøwät tijaty jaꞌa hajxy høxpøcypiä tøø mgaꞌa yajwiinjuøꞌøy. Páadyhøch miic̈h hoy nnänøm̱y. 
\p  
\v 22 Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa jiamiøødhajxy: 
\p ―Tøøc̈h nDeedy jaꞌa cuhdujt xquiøx̱y moꞌoy. Cábøch pøṉ xñajuøꞌøy pǿṉhøch høøc̈h, jagóoyyøch nDeedy jaduhṉ xñajuøꞌøy. Y jagóoyyøch nDeedy nnajuøøbiä. Ñajuøøby hajxy jeꞌebä pønjátyhøch tøø nyajnähdijy coo hajxy ñajuǿꞌøwät. 
\p  
\v 23 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød wyiinheeꞌppejty jaꞌa hajxy nämajmetspä. Mänit hajxy hawiing ñämaayyä: 
\p ―Jootcujc hajxy jaduhṉ mhídät jeꞌeguiøxpä cooc̈h mijts jaꞌa hijxtahṉd may tøø nyajnähixøꞌøy.  
\v 24 Tøyhájthøch jaduhṉ nmänaꞌañ. Jaꞌa Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpähajxy møødä gobiernähajxy, nämay hajxy jia hixaaṉ̃ tijaty mijts mhijxyp. Nämay hajxy jia mädow̱aaṉ̃ tijaty mijts mmädooby. 
\p  
\v 25 Mänitä ley‑yajnähixøøbiä tuꞌug tiänaayyøꞌcy. Mänitä Jesús hoy miäyajtøy: 
\p ―Wiindsǿṉ, tiic̈h ngudiúnäp nébiøch cøjxtaꞌaxiøø njugyhádät nebiä Dios jiugyhatiän. 
\p Paadiä Jesús jaduhṉ ñämaayyä, näꞌä mädiaꞌagyhixáaṉäp hänajty jeꞌe waam̱b hänajty yhadsowaꞌañ.  
\v 26 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Neby jaduhṉ jim̱ myiṉ̃ cujaay maa jaꞌa leyän. Neby jaduhṉ mwiinjuøꞌøy. 
\p  
\v 27 Mänitä ley‑yajnähixøøbiä yhadsooyy: 
\p ―Jaduhṉ jim̱ myiṉ̃ maa jaꞌa leyän coo jaꞌa Dios mwiingudsähgǿꞌøwät hamuumduꞌjoot. Jaanä jaduhṉ jim̱ myiim̱bä coo hopiøṉä mdsógät mbaꞌhäyówät nebiä mniꞌx nebiä mgopc mdsoquiän. 
\p  
\v 28 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Hoy jaduhṉ tøø mhadsoy; coo jaduhṉ mgudiúnät, mänit jim̱ mnǿcxät tsajpootyp. 
\p  
\v 29 Pero yajcumayaam̱bä ley‑yajnähixøøbiä hänajty. Mänit miänáaṉgumbä: 
\p ―Pøṉ jaduhṉ mnänøøm̱by cooc̈h hopiøṉä ndsógät nbaꞌhäyówät. 
\p  
\v 30 Mänitä Jesús yhadsóogumbä: 
\p ―Nhuuc yajmøødmädiáꞌagyhøch mädiaꞌagy tuꞌug, nej miic̈h jaduhṉ hoy mwiinjuǿꞌøwät. Jiibiä jäyaꞌay hänajty tuꞌug yhädaꞌagy Jericó. Jerusalén hänajty tøø chohṉdaꞌagy. Tuꞌhaamhädaacpä jaꞌa meeꞌtspä piaaty. Cøjx jaduhṉ miéeꞌtsäxä møødä wyit. Mänit hoyhoy wiobhoꞌcä. Nebiä hoꞌogypiän hajxy jaduhṉ ñähgueecy.  
\v 31 Mänit teedywiindsǿṉ tuꞌug ñajxy. Coo jaꞌa mähdiøjc jaduhṉ yhijxy, cab jaduhṉ tiänaaxiøjpy. Jiuhyohy jaduhṉ.  
\v 32 Jaduhṉdsä tsajtøjcueendähajpä tuꞌug ñajxpä; jaduhṉ jeꞌe jiuhyohbiä.  
\v 33 Mänitä Samariabäyaꞌay tuꞌug ñajxpä. Coo jaduhṉ yhijxy, mänitä hojioot miøødhajty.  
\v 34 Mänitä mähdiøjc chooyøøyy aceitehaam møødä vinohaam. Mänit yhamäguijty withaam maa hänajty tøø jiotiän. Mänitä yhamdsoo jäyujcøxp yujtsehṉ̃. Mänitä mähdiøjc hoy ñajtsømøꞌøyii maa jaꞌa mejtstaactän. Mänit jim̱ yhijxä.  
\v 35 Cujaboomä Samariabäyaꞌay jaꞌa cudøjc plataxädøꞌøñ metsc miooyy. Mänit ñämaayy: “Tuṉä mayhajt, huuc cueendähat yøꞌø mähdiøjc. Mäduhṉ̃tiä xädøꞌøñ mjaac yajtuṉ̃, mänítøch jaduhṉ nmoodiägátsät cooc̈h nwiimbijtägátsät.” 
\p  
\v 36 Mänitä Jesús jaꞌa ley‑yajnähixøøbiä miäyajtøøyy: 
\p ―Pøṉ maas hoyhänaꞌc tøø piädsøm̱y yøꞌø nädägøøgpähajxy. 
\p  
\v 37 Mänitä ley‑yajnähixøøbiä yhadsooyy: 
\p ―Jaꞌa hänaꞌc hojioot møødhájtäbä. 
\p Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Nøcx, y jaduhṉ miic̈h hojioot mmøødhájpät. 
\p  
\v 38 Mänitä Jesúshajxy tiuꞌubǿjcumbä. Mänit hajxy miejch wiingcajptooty. Mänitä Jesús yajtøjtägøøyyä jaꞌa toꞌoxiøjc tuꞌug jaꞌa xøhajpä Marta.  
\v 39 Jim̱ä Marta piuhdoꞌoxy hänajty tuꞌug jaꞌa xøhajpä María. Mänitä María jaꞌa Jesús wyiinhøxtaacy. Yhamädoow̱hidaam̱by hänajty jeꞌe waam̱baty jaꞌa Jesús hänajty miädiaꞌagaꞌañ.  
\v 40 Pero wyiꞌi jioodhadǿøtsäp jaꞌa Marta tiuuṉg hänajty. Mänitä Jesús ñämaayy: 
\p ―Wiindsǿṉ, nej miic̈h jaduhṉ mnijiäwøꞌøyii cooc̈h nbuhdoꞌoxy jaꞌa tuuṉg tøø xyajmänähgueegøꞌøy. Huuc nämaꞌaw weenc̈h xpiuhbety. 
\p  
\v 41 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Marta, Marta, madiuꞌu miic̈h mwiꞌi tiajy mwiꞌi miay.  
\v 42 Tuꞌtuꞌuyyä jaduhṉ yhawiinmatsä. Hoyyä mbuhdoꞌoxy jaduhṉ quiudiuṉ̃. Cabä María jaꞌa cuhdujt jaduhṉ pøṉ piøgáaṉäxä cooc̈h nmädiaꞌagy jaduhṉ xyhamädoow̱híjtät. 
\c 11  
\p  
\v 1 Wiingtuumä Jesús jaꞌa Dios hänajty piaꞌyaꞌaxy. Coo piaꞌyaax̱pädøøyy, mänitä jiamiøød tuꞌug miänaaṉ̃: 
\p ―Wiindsǿṉ, højts Diospaꞌyaꞌax yajnähixǿøyyäc nebiä Juan jaꞌa jiamiøød yajnähixøøyyän. 
\p  
\v 2 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Coo jaꞌa Dios hajxy hänajty mbaꞌyaꞌaxaꞌañ, jaduhṉ hajxy mmänáꞌanät: 
\q1 Dios, miic̈h højts nDeedyhajpy. Jim̱ mhity tsajpootyp. 
\q1 Weenä jäyaꞌayhajxy nägøx̱iä xwyiingudsähgøꞌøy. Weenä mmäjaa myajcähxøꞌøgy. 
\q1 Weenä mmädiaꞌagy hajxy yaa xmiäbøjcä hädaa yaabä naax̱wiin neby hajxy jim̱ xmiäbøjcän tsajpootyp. 
\q1  
\v 3 Móoyyäc højts jaꞌa cay jädaꞌaxøø neby højts cuꞌuxiä ngáyät. 
\q1  
\v 4 Højts jaꞌa pojpä cädieey mäméeꞌxäc neby højts jaduhṉ nmämeeꞌxiän pønjaty højts xñägädieeyøøby. 
\q1 Cabä møjcuꞌugong cuhdujt mmóꞌowät coo højts xjiøjcapxǿꞌøwät, coo højts jaꞌa haxøøgpä xyajnähdíjät. 
\p  
\v 5 Mänitä Jesús miänáaṉgumbä: 
\p ―Tsøg hajxy jaduhṉ mänáaṉäm coo mijts mmäguꞌughajpä mmøødä tuꞌug. Coo miic̈h cuptsuhm̱dä nøcxy mnämaꞌay: “Mäguꞌughajpä, høøc̈hä tsajcaagy tägøøg yajyujwáaṉäc.  
\v 6 Jaꞌa nmäguꞌughájpøch tuꞌug tøø miech. Jäguem̱ chooñ. Cábøch tii nmøødä tiic̈h jaduhṉ nnäꞌä móꞌowäp.”  
\v 7 Wehṉdä mmäguꞌughajpä jiiby tøgooty xyhadsówät: “Caꞌa xyhadsipy. Hagøꞌøy jaꞌa tøjcän. Tøø højts ngøx̱y maahoꞌnä mǿødhøch nhuunghajxy. Cábøch nbädøꞌøgaaṉnä cooc̈h miic̈h jaduhṉ tijaty nmóꞌowät.”  
\v 8 Tøyhájthøch jaduhṉ nmänaꞌañ, hoy jaduhṉ xjia mäguꞌughaty, cab jaduhṉ xñäꞌä näbädøꞌøgáam̱bät coo miic̈h tijaty xmióꞌowät. Pero coo miic̈h tehṉgajnä mwiꞌi ñéꞌemät, mänit jaduhṉ piädǿꞌøgät, mänit jaduhṉ xmióꞌowät tijaty miic̈h hänajty myajmaajiajpy.  
\v 9 Tøyhájthøch jaduhṉ nmänaꞌañ, coo mijts jaꞌa Dios tijaty mmäyujwáꞌanät tehṉgajnä, tsipcøxp jaduhṉ xñäꞌägädä móꞌowät.  
\v 10 Coo pøṉä Dios tijaty miäyujwáꞌanät tehṉgajnä, tsipcøxp jaduhṉ ñäꞌägädä moꞌowaꞌañii. 
\p  
\v 11 ’Pø jim̱ mhuunghajxy, coo tsajcaagy xmiäyujwáꞌanät, cabä tsaa mmoꞌowaꞌañ; coo hacx xmiäyujwáꞌanät, cabä tsahṉ̃dy mmoꞌowaꞌañ.  
\v 12 O coo tseediuꞌudy xmiäyujwáꞌanät, cabä caaꞌpty mmoꞌowaꞌañ.  
\v 13 Hojiatypä jaꞌa mhuung hajxy jaduhṉ mmooby, hoy hajxy mja caꞌawiindøyyä. Mänax̱iä jaꞌa mDeedyhajxy jim̱ tsajpootypä xmióꞌowät jaꞌa yhEspíritu coo mijts jaduhṉ mmäyujwáꞌanät. 
\p  
\v 14 Wiinghoocä Jesús jaꞌa møjcuꞌu hänajty yhøxquex̱y. Tøø jäyaꞌay hänajty tuꞌug yaghuumyii. Coo jaꞌa mähdiøjc ñähwaatsnä, mänit quiapxøꞌnä. Yagjuøøyy jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaduhṉ.  
\v 15 Pero näjeꞌe hajxy jaduhṉ miänaaṉ̃: 
\p ―Yøꞌø craa, jaꞌa møjcuꞌugongä miäjaa jaduhṉ miøødhájtäp, paadiä møjcuꞌu yhøxquex̱y. Jaꞌa møjcuꞌugong, jaꞌa møjcuꞌu wyiindsøṉhajxy jeꞌe. 
\p  
\v 16 Näjeꞌe hänaꞌc jaꞌa Jesús hajxy hänajty ñämaꞌay coo hijxtahṉd ween yajcähxøꞌøgy, jaꞌa jim̱ tsajpootypä. Wyiinmahñdyhixaam̱biä Jesús hajxy hänajty.  
\v 17 Pero ñajuøøbiä Jesús hänajty nebiaty hajxy hänajty wyiꞌi tiajy wyiꞌi miay. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Homiädyii cajptä, coo jaꞌa cuꞌughajxy ñiyhawiingpädaꞌagǿøjät, coo hajxy tuꞌtøjc ñimiädsibøꞌøwǿøjät, cuhdägóyyäp jaꞌa chänaꞌahajxy jaduhṉ.  
\v 18 Jaanä jaduhṉduhm̱bä, coo Satanáshajxy ñimiädsibøꞌøwǿøjät, cuhdägóyyäp hajxy jeꞌebä. Mijts jaduhṉ mänaam̱b cooc̈h tyijy jaꞌa møjcuꞌuhajxy nhøxquex̱y jaꞌa møjcuꞌugongä miäjaagøxpä.  
\v 19 Pero coo häxøpy jaduhṉ tiøyyä, maa mijts mjamiøød jaꞌa mäjaa hajxy yhuuc paatpä coo jaꞌa møjcuꞌu hajxy yhøxquex̱y. Cähxøꞌp jaduhṉ coo mijts jaꞌa tøyhajt hajxy mgaꞌa møødä.  
\v 20 Pero høøc̈h, jaꞌa Diosmäjaagǿxpøch jaꞌa møjcuꞌuhajxy nhøxquex̱y. Y cähxøꞌp jaduhṉ coo miäwiingooṉnä coo Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ jaꞌa mijtscøxpä. 
\p  
\v 21 ’Tsøg jaduhṉ mänáaṉäm, coo jaꞌa jäyaꞌay jaanc̈h møcpä cwieendähádät jaꞌa yhamdsoo tøjc, coo pujxt coo wojpt hänajty miøødä, cabä meeꞌtspä jaduhṉ tiägǿꞌøwät.  
\v 22 Pero coo jäyaꞌay maas caꞌawiindøybä miédsät, cabä cudøjc jaduhṉ miäjädáꞌagät. Pǿjcäxäp jaꞌa piujxt jaꞌa wiojpt jaduhṉ jaꞌa tyijy yajmäjädaꞌagaam̱biä. Møød jaduhṉ piǿjcäxäbät tijaty jiiby miøød tøgooty. Y høøc̈h, jaduhṉ mäwíinäts høøc̈h jaꞌa møjcuꞌugong ngaꞌa yajmäjädaꞌagy. 
\p  
\v 23 ’Pǿṉhøch jaduhṉ xquiaꞌa møødpädøꞌp, høøc̈h nmädsip jeꞌeduhṉ. Y pǿṉhøch jaduhṉ xquiaꞌa møødtuum̱b, jeꞌe jaduhṉ yajmaꞌp pønjátyhøch nmädiaꞌagy xjia wiꞌi miäbøgáaṉäp. 
\p  
\v 24 Mänitä Jesús miänáaṉgumbä: 
\p ―Tsøg jadähooc mädiáaccumbä. Coo jaꞌa møjcuꞌu piädsǿm̱ät maa jäyaꞌay tuꞌugän, mänit tiägøꞌøy pooꞌxtaacthøxtaabiä pactuum. Y coo jaduhṉ quiaꞌa páadät, mänit miänaꞌañ cooc jim̱ wyiimbidaꞌañ maa tøø yhuuc pädsøøm̱bän.  
\v 25 Coo jim̱ miejtstägátsät maa jaꞌa jäyaꞌayän, tøø jaꞌa jäyaꞌay hänajty wyiinmahñdymech nebiä tøjc waꞌadspän.  
\v 26 Mänitä møjcuꞌu jaꞌa jiamiøød nøcxy wioy juxtujc jaꞌa maas haxøøgpä. Mänit hajxy nägøx̱iä tiägøꞌøy maa jaꞌa jäyaꞌayän tsänaabiä. Y maas haxøøg jaꞌa jäyaꞌay ñäꞌägä jaty quejee hänajty. 
\p  
\v 27 Jim̱ä Jesús hänajty miädiaꞌagyñä, mänitä toꞌoxiøjc tuꞌug yaax̱y cuꞌughagujc: 
\p ―Jootcujc miic̈h mdaj mdsiꞌtsc jaduhṉ yhity jeꞌeguiøxpä coo miic̈h tøø xyajtsoꞌogy tøø xyajyeegy. 
\p  
\v 28 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jeꞌeds maas jootcujc hijp, pønjatiä Diosmädiaꞌagy cudiuum̱b. 
\p  
\v 29-30 Tehṉgajnä jaꞌa Jesús jaꞌa cuꞌug hänajty jiaanc̈h tehm̱ ñämugøꞌøyii may. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Cabä jäyaꞌay howyiinmahñdy hajxy miøødä, jaꞌa hajxy jädaꞌahatypä. Jaꞌa hijxtahṉd hajxy jia wiꞌi yhixaam̱by, jaꞌa hoy‑yagjuǿøñäbä. Pero cab hajxy jaduhṉ yaghixaꞌañii. Jagooyyä hajxy jaduhṉ yhixaꞌañ cooc̈h høøc̈h jaduhṉ njadaꞌañ nebiä Jonás jecy jiajtiän mänaa jim̱ quiexyiijän Nínivecajptooty. Dios jaduhṉ quejx.  
\v 31 Coo jaduhṉ yhabáadät coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty yajnähdijaꞌañii, mänitä toꞌoxiøjc piädøꞌøgaꞌañ, jaꞌa jecy hanéhm̱äbä jim̱ jäguem̱naax̱ jaꞌa jøømbojmänajpä. Jeꞌe jaduhṉ mänaꞌanaam̱b coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy jädaꞌahatypä piädaꞌagǿøjät haxøøgtuum. Jeꞌeds jaꞌa Salomón hoy tøø miämädoonaꞌay, jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Salomón hänajty jiaanc̈h tehm̱ quiuhwijjiä. Y cabä Salomón cuhdujt hänajty jiaty møødä nébiøch høøc̈h jaduhṉ nmøødän.  
\v 32 Y jaꞌa jäyaꞌayhajxy jecy tsänáayyäbä Nínivecajptooty, jaduhṉ hajxy miänaꞌanaam̱bä coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy jädaꞌahatypä piädaꞌagǿøjät haxøøgtuum. Coo jaꞌa Jonás jaꞌa Diosmädiaꞌagy hoy yajwaꞌxy jim̱ Nínivecajptooty, mänitä jäyaꞌay jaꞌa yhaxøøgwiinmahñdy hajxy ñajtshixøøyy. Y cabä Jonás cuhdujt hänajty jiaty møødä nébiøch høøc̈h nmøødän. 
\p  
\v 33 ’Coo jaꞌa jäyaꞌay jøøn hajxy quiuhnoꞌogøꞌøy, cøxp hajxy jaduhṉ piädaꞌagy, nebiä jäyaꞌayhajxy jaduhṉ quiudøøꞌxǿøjät jaꞌa hajxy tøjtägøøbiä. Cabä jøøn hajxy yuꞌuc̈h, ni cab hajxy quiuhjupy cajónghaam.  
\v 34-36 Cooc̈h mijts jaꞌa nmädiaꞌagy hamuumduꞌjoot xmiäbǿjcät, hoy hajxy jaduhṉ mwädítät homiänaajä. Pero cooc̈h nmädiaꞌagy hajxy xquiaꞌa mäbǿjcät, hagoodstuum hajxy jaduhṉ mhídät. Homiänáajøch nmädiaꞌagy hajxy xmiäbǿjcät neby hajxy hagoodstuum mgaꞌa cáꞌawät. 
\p  
\v 37 Coo jaꞌa Jesús miädiaacpädøøyy, mänitä Jesús wioonøcxä mägaabiä jaꞌa fariséwäm. Coo jim̱ miejch maa jaꞌa fariseo tiøjcän, mänit yhäñaaguiädaacy meexäwiinduum.  
\v 38 Jaguiøꞌøbujy jaꞌa Jesús yhäñaaguiädaacy. Caj quiøꞌøbujy nebiä judíoshajxy hänajty quiuhdujthatiän. Coo hajxy hänajty tiägøꞌøwaꞌañ caabiä, mänit hajxy hänajty quiøꞌøbujy. Coo jaꞌa Jesús quiaꞌa cøꞌøbujy, yagjuøøyy jaꞌa fariseo jaduhṉ.  
\v 39 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Mijts fariseodøjc, jaduhṉ hajxy mja wiꞌi quiähxøꞌøgaꞌañ nebiä hoyhänaꞌcän jim̱ cuꞌughagujc. Pero cabä mjoot cabä mjuøhñdyhajxy yhoyyä, jeꞌeguiøxpä coo hajxy mwiꞌi mieec̈h mwiꞌi pioty.  
\v 40 Caj mijts mwiinmahñdy yhoyyä. Tøø jaꞌa Dios jaꞌa mniꞌx jaꞌa mgopc‑hajxy xquiunuuꞌxä. Tøø jaꞌa mjoothajxy xjia cunúuꞌxäbä coo jaꞌa mjuøhñdyhajxy hoy cu mhijty.  
\v 41 Coo jaꞌa häyoobäyaꞌay hajxy mbuhbédät hamuumduꞌjoot, mänit hajxy jaduhṉ mnähwáꞌadsät. 
\p  
\v 42 ’Mijts fariseodøjc, haxøøg hajxy mjadaꞌañ mhabetaꞌañ. Xiøøbä hajxy mja näꞌä wiꞌi quiuyoxøꞌøy yøꞌøbiꞌc jøøꞌxychooy jiiby tsajtøgooty. Pero cabä Diosmädiaꞌagy hajxy mgudiunaꞌañ maa jaduhṉ myiṉ̃än coo hajxy hoy mwädítät, coo jaꞌa Dios hajxy mwiingudsähgǿꞌøwät. Pedyii jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy mgudiúnät. 
\p  
\v 43 ’Mijts fariseodøjc, haxøøg hajxy mjadaꞌañ mhabetaꞌañ. Mjaanc̈h tehm̱ yajcumayaam̱b hajxy jaduhṉ. Jiiby hajxy mja wiꞌi yhäñaꞌawaꞌañ maa jaꞌa häñaabiejt hojiatypän jiiby tsajtøgooty. Y chojpy jaꞌa mjoothajxy jaduhṉ coo jaꞌa cuꞌug hajxy xiꞌig xoṉ xwyiingudsähgǿꞌøwät jiiby halaplaaz. 
\p  
\v 44 ’Mijts fariseodøjc, mijts ley‑yajnähixøøbiädøjc, mhøhṉdaacp hajxy jaduhṉ. Cab hajxy myajcähxøꞌøgy coo jaꞌa mguhdujthajxy quiaꞌa hoyyä. Y pønjaty jaꞌa mmädiaꞌagyhajxy xpianǿcxäp, tuꞌudägooby hajxy jeꞌebä, jeꞌeguiøxpä coo hajxy quiaꞌa najuøꞌøy coo mijts mguhdujt jaduhṉ yhaxøøgä. 
\p  
\v 45 Mänitä Jesús ñämaayyä jaꞌa ley‑yajnähixøøbiä tuꞌug: 
\p ―Wiindsǿṉ, coo jaduhṉ mmänaꞌañ, haxøøg højts jaduhṉ xñänøøm̱bä. 
\p  
\v 46 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Mijts ley‑yajnähixøøbiädøjc, jaanä haxøøg mijts mjadaam̱bä mhabetaam̱bä. Hanax̱iä mijts jaꞌa tsipjatypä myajnähixøꞌøy. Ni pøṉ jaduhṉ quiaꞌa jadaꞌañ nej mijts myajnähixøꞌøyän. Y cab hajxy hamdsoo mgudiunaꞌañ neby hajxy myajnähixøꞌøyän ni weeṉ̃tiä. 
\p  
\v 47-48 ’Haxøøg hajxy mjadaꞌañ mhabetaꞌañ. Haxøøg mijts mguhdujt nebiä mhap jaꞌa mdeedyhajxy hijty chänaꞌay yhäyoyyän jegyhajty. Jeꞌeds hajxy jaduhṉ yaghoꞌc jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy jecy yajwáꞌxäbä. Y mijts jaꞌa tiøjc‑huunghajxy myajcójjäp maa hajxy jecy ñaax̱tägøøyyän. Myajcähxøꞌpy hajxy jaduhṉ coo jaꞌa mhap jaꞌa mdeedy hajxy tuꞌugwiinmahñdy mmøødhity. 
\p  
\v 49 ’Ñajuøøbiä Dios jaduhṉ. Jeꞌe jaduhṉ mänaaṉ: “Nguexáam̱biøch nguguex̱yhajxy maa yøꞌø hänaꞌc‑hajxiän. Näjéꞌejøch nguguex̱yhajxy xyaghoꞌogaaṉä. Näjeꞌe hajxy ñäꞌä tsaac̈htiunaꞌañii.”  
\v 50 Jaꞌa jäyaꞌayhajxy jädaꞌahatypä, pojpätuum cädieediuum hajxy jaduhṉ miähmøꞌøwaꞌañ jaꞌa Dios quiuguex̱ycøxpähajxy, jaꞌa hajxy tøøbä yaghoꞌogyíijäbä nägøx̱iä. Mänit hajxy tiägøøyyä yaghóꞌcäbä mänaa hädaa yaabä naax̱wiin yhawijy tiøøꞌxtaꞌaguiän.  
\v 51 Møødä Abel yaghóꞌcäbä møødä Zacarías. Tsajtøghaguuy jaꞌa Zacarías yaghoꞌcä jim̱ mädøyyä maa jaꞌa altarän. Tøyhajt jaduhṉ coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy jädaꞌahatypä miähmøꞌøwaꞌañ pojpätuum cädieediuum. 
\p  
\v 52 ’Mijts ley‑yajnähixøøbiädøjc, haxøøg hajxy mjadaꞌañ mhabetaꞌañ. Cabä cuꞌug jaꞌa tøyhajt hajxy mnäꞌä moꞌowaꞌañ. Cabä tøyhajt hajxy hamdsoo mnäꞌä tsocy. Mijts jaꞌa cuꞌug mwiꞌi quiapxhiim̱by nebiä tøyhajt hajxy jaduhṉ quiaꞌa páadät. 
\p  
\v 53 Mänitä Jesús jiaanc̈h tehm̱ miäjootmaꞌtä jaꞌa fariseodøjc møødä ley‑yajnähixøøbiädøjc. Mänit hajxy tiägøøyy mäyajtøøbä madiuꞌu.  
\v 54 Jia wiinmahñdyhixaaṉ jaꞌa Jesús hajxy jaduhṉ neby hajxy jaduhṉ cu yajnähdsøøm̱y. 
\c 12  
\p  
\v 1 Mänitä jäyaꞌayhajxy yhamugøøyy milhaam høxtä niñøꞌtsmujcä hajxy jaduhṉ. Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød hawiing ñämaayy: 
\p ―Cabä fariseos miädiaꞌagy hajxy mmäbǿjcät. Nämay hänaꞌc jaduhṉ tiuꞌudägoy coo jaꞌa fariseos miädiaꞌagy hajxy miäbøjcä. Hix̱, høhṉdaacp jaꞌa fariseoshajxy jaduhṉ. Yajnajuøꞌøwaam̱b jaduhṉ tsipcøxp coo hajxy jaduhṉ yhøhṉdaꞌagy. Hoy hajxy hoy jia capxy jia mädiaꞌagy, cab hajxy hamdsoo hoy quiudiuṉ̃.  
\v 2 Hix̱, cab jaduhṉ tii ñäꞌägädä mähmøꞌøwaꞌañ jañägapxy. Haagä cähxøꞌøgaam̱b jaduhṉ cøx̱iä.  
\v 3 Jaanä jaduhṉduhm̱bä jaꞌa mijtscøxpä, waam̱baty hajxy tøø mmänaꞌañ hameeꞌch, yajmädow̱aam̱b jaduhṉ cuꞌughagujc. 
\p  
\v 4 ’Mäguꞌughajpädøjc, cab hajxy mdsähgǿꞌøwät pøṉ jaꞌa mniꞌx jaꞌa mgopc xyaghóꞌcäp. Cab jaduhṉ nej xjiaac túnät.  
\v 5 Pero jaꞌa Dios hajxy jaduhṉ mdsähgǿꞌøwäp. Jeꞌedsä cuhdujt møød coo jaꞌa mjugyhajthajxy xyajcuhdägóoyyät, y coo hajxy xpiädáꞌagät haxøøgtuum. 
\p  
\v 6 ’Høxtahm̱dsä muuxyhuunghajxy, hoy hajxy yaa tii quiaꞌa ja waꞌañ, jiahmiejchpä Dios jeꞌe.  
\v 7 Mänax̱iä mijts jaꞌa Dios xquiaꞌa jahmiédsät. Paady hajxy jaduhṉ mgaꞌa tsähgǿꞌøwät. Xjiaanc̈h tehm̱ chojp mijts jaꞌa Dios høxtä xmiooby hajxy tijaty hajxy myajmaajiajpy. 
\p  
\v 8 ’Tøyhájthøch jaduhṉ nmänaꞌañ, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, pǿṉhøch xquiapxpaatp cuꞌughagujc, jeꞌec̈h jaduhṉ ngapxpaattägatsaam̱by jim̱ tsajpootyp jaꞌa Diosmoonsäwiinduum.  
\v 9 Pero pǿṉhøch jaduhṉ xquiaꞌa capxpaatp cuꞌughagujc, ni jeꞌec̈h jaduhṉ ngaꞌa capxpaadaam̱bä jaꞌa Diosmoonsäwiinduum. 
\p  
\v 10 ’Pǿṉhøch haxøøg xñänøøm̱b, meeꞌxáaṉäp jeꞌe. Pero coo jaꞌa Dioshespíritu hajxy haxøøg ñänǿmät, cab hajxy jaduhṉ miéeꞌxänät. 
\p  
\v 11 ’Coo mijts hänaꞌc mädsibøꞌøbä xyajnǿcxät tsajtøgooty o jim̱ maa jaꞌa hagujtøjcän, cab hajxy mdaj mmáyät waam̱b hajxy mmädiáꞌagät,  
\v 12 jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Dioshespíritu hajxy xñajtscapxǿøyyät waam̱baty hajxy jaduhṉ mhadsówät. 
\p  
\v 13 Mänitä Jesús ñämaayyä tuꞌjäyaꞌay maa jaꞌa cuꞌugän: 
\p ―Wiindsǿṉ, nämáayyägøch nbuhyaꞌay cooc̈hä nnädeedyñaax̱ xpiuhmóꞌowät. 
\p  
\v 14 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Pǿṉhøch tøø xquiuhdujtmoꞌoy cooc̈h mijts nhanéꞌemät. 
\p  
\v 15 Mänitä Jesús miänáaṉgombä: 
\p ―Mnigwieendähadǿøjäp hajxy coo hajxy tii mgaꞌa hadsógät. Cab hajxy nøcxy mdajy mmay coo hajxy cøx̱iä mgaꞌa møødä. 
\p  
\v 16 Mänit miänáaṉgombä: 
\p ―Tsøg hajxy mänáaṉäm, jii jäyaꞌay hijty tuꞌug jaanc̈h tehm̱ miäyøø. Mänitä ñøø miooc may yajpädøꞌcy.  
\v 17 Mänit tiägøøyy tajpä maabiä: “Nébiøch nnøø nmooc ndúnät. Maac̈h jaduhṉ nnäꞌä pädáꞌagät.”  
\v 18 Mänit miänáaṉgombä: “Tøøc̈h nnajuøꞌøy maac̈h nbädáꞌagät. Nyajmáꞌadäbøch yøꞌø ndsehx̱. Maas crúundøch ngójät. Jíibyhøch nnøø nmooc ngøx̱y pädáꞌagät, mädúhṉ̃tiøch nmøødä.  
\v 19 Cábøch jaduhṉ tii ndájnät nmáañät. Jootcujc‑høch jaduhṉ ndsänáañät nhäyóonät majiomøjt. Pooꞌxáam̱bøch, cayáam̱bøch huꞌugáam̱bøch, xooṉdaꞌagáam̱bøch.”  
\v 20 Mänitä Dios jaꞌa craa ñämaayy: “Miic̈h, cab jaduhṉ mnäꞌägä mäbøcy. Jädaꞌa coods mhoꞌogaꞌañ. Yøꞌøduhṉ tøø mwiꞌi piädáꞌaguiäbä, pøṉ jaduhṉ mämähmøꞌøwaam̱b.”  
\v 21 Jaduhṉdsä mäyøøjäyaꞌayhajxy jiaty yhabety pønjaty maxiädøꞌøñ jaduhṉ tehṉgajnä yajmujp yhamdsoogøxpähajxy. Pero maa jaꞌa Dioswiinduumän, häyoob hajxy jaduhṉ. 
\p  
\v 22 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød ñämaayy: 
\p ―Caꞌa hajxy mdajy mmay tii hajxy mnäjugyhadaam̱by, tii hajxy mgayaam̱by, tii hajxy mwithadaam̱by.  
\v 23 Cab hajxy nøcxy mdajy mmay coo hajxy cøx̱iä wiinä mgaꞌa møødä.  
\v 24 Høxtahm̱ds yøꞌø muuxyhajxy, cab hajxy tiuṉ̃ xiajy. Cab hajxy tii ñiꞌiby; cab hajxy tii yajpädøꞌøgy; cabä tsehx̱ hajxy miøødä. Jaꞌa Dios jaduhṉ yagjøøꞌxp. Y mijts, mmaas tsoobaatp hajxy quejee jaꞌa muuxyhajxy.  
\v 25 Hoy hajxy mäduhṉ̃tiä mja taj mja máyät, cab hajxy hamdsoo mniyajyeegǿøjät ni weeṉ̃tiä.  
\v 26 Pø cab hajxy hoy hamdsoo mniyajyeegaꞌañii, cab hajxy tii mdaj mmáyät. 
\p  
\v 27 ’Høxtahm̱ds yøꞌø pøjy, yeeꞌp yøꞌø. Pero cab tiuṉ̃ xiajy; cab pyiidyhädiuṉ̃. Tøyhajt jaduhṉ, ni jaꞌa rey Salomón jecy quiaꞌa näꞌägä mäbaaty nej yøꞌø pøjjiän, hoy howyit hänajty jia møødä.  
\v 28 Hoyyä Dios yøꞌø pøjy yajxóṉ jia cunuuꞌxy, cab jiecy. Mänax̱iä mijts jaꞌa Dios xquiaꞌa witmóꞌowät, hoy mijts jaduhṉ mgaꞌa ja mäbøcy.  
\v 29 Caꞌa hajxy mwiꞌi tiajy mwiꞌi miay tii hajxy mgayaam̱by mhuꞌugaam̱by.  
\v 30 Jaꞌa hajxy jaduhṉ caꞌa mäbøjpä, jeꞌeds hajxy wyiꞌi tiajpy wyiꞌi miaaby. Pero mijts, ñajuøøbiä mDeedyhajxy tijaty hajxy myajmaajiajpy.  
\v 31 Taj may hajxy nebiä Diosmädiaꞌagy hajxy hoy mgudiúnät, mänitä Dios cøx̱iä xmióꞌowät. 
\p  
\v 32 ’Mäguꞌughajpädøjc, caꞌa hajxy mdsähgøꞌøy, hoy hajxy jaduhṉ mja näꞌä weeṉ̃tiä. Chojpiä mDeedy jioot jaduhṉ coo mijts xyhuunghádät.  
\v 33 Mdóogäp hajxy mäduhṉ̃tiä hajxy mmøødä; mänitä häyoobäyaꞌay hajxy mnäꞌä móꞌowät cøx̱iä. Jaduhṉ mijts hoyhajt weenhajt jim̱ mbáadät tsajpootyp. Cab jaduhṉ pøṉ jim̱ tii xpiǿjcät.  
\v 34 Coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy hamuumduꞌjoot mgudiúnät, mbáadäp jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy jaduhṉ. Coo jaꞌa yaabä naax̱wiimbä hajxy mbøcjuǿꞌøwät, cab hajxy tii mbáadät. 
\p  
\v 35-36 Mänitä Jesús tiägøøyy mädiaacpä nebiä jiamiøødhajxy nähix̱ hahixøꞌø yhídät coo hänajty quiädaactägatsaꞌañ jadähooc. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Nähix̱ hahixøꞌø hajxy mhídät nebiä homioonsähajxiän coo jaꞌa wyiindsøṉhajxy wyiimbídät mägaabiä mähuucpä maa jaꞌa pøc huꞌug jiadyiijän. Jøønmøød hajxy jaduhṉ yhahix̱y. Coo jaꞌa wyiindsøṉhajxy miech maa jaꞌa tiøjcän, mänit hajxy yajtøjtägøꞌøy.  
\v 37-38 Pø jujyñä jaꞌa mioonsähajxy hänajty, hoy ja tsuhm̱dä, hoy ja moṉ̃ñä, cumayaam̱bä wyiindsǿṉ jaduhṉ. Tøyhajt jaduhṉ. Høxtä yajcayǿøjäp hajxy jaꞌa yhamdsoo wiindsǿṉ.  
\v 39 Y jaanä jaduhṉduhm̱bä, coo jaꞌa cudøjc jaduhṉ ñajuǿꞌøwät mäduhnajtä jaꞌa meeꞌtspä miédsät, cab jaduhṉ ñäꞌägä maahóꞌogät nebiä meeꞌtspä jaduhṉ quiaꞌa tøjtägǿꞌøwät.  
\v 40 Jaduhṉ mijts nähix̱ hahixøꞌø mhíjpät. Cab hajxy mnäꞌägä najuǿꞌøwät mänáajøch ngädaactägatsaꞌañ, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. 
\p  
\v 41 Mänitä Pedro yajtøøyy: 
\p ―Wiindsǿṉ, pøṉ miic̈h hädaa myajmøødmädiaacypy, højtsyähajtiä tøgä nägøx̱iä. 
\p  
\v 42 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Pøṉ jaduhṉ cudiuum̱b nebiatiä wyiindsǿṉ yhaneꞌemiän, jeꞌeds jaduhṉ hoy copc‑hajp maa jaꞌa wyiindsǿṉ tiøjcän. Coo jaꞌa wyiindsǿṉ maa ñøcxy, jeꞌeduhṉ mähmøøby coo jaduhṉ yajcáyät pøṉ jiiby hijp tøgooty.  
\v 43 Pø cudiuum̱bä copc‑hajpä hänajty hoy, coo jaꞌa wyiindsǿṉ wyiimbijtägátsät, cumayáaṉäp jaduhṉ jaꞌa wyiindsǿṉ.  
\v 44 Mänitä wyiindsǿṉ yajnähdijaꞌañii coo jaduhṉ quiopc‑hádät mäduhṉ̃tiä jaꞌa wyiindsǿṉ miøødä cøx̱iä.  
\v 45 Pero coo jaꞌa copc‑hajpä miänáꞌanät coo jaꞌa wyiindsǿṉ quiaꞌa tsoj medsaꞌañ, coo jaꞌa miämoonsä yhäyoow̱híxät, coo tiägǿꞌøwät huucpä caabiä, coo miuꞌugǿøjät,  
\v 46 mänitä wyiindsǿṉ miejtstägatsaꞌañ jaguiapxy, mänit jaduhṉ jiaanc̈h tehm̱ chaac̈htiunaꞌañii neby hajxy chaac̈htiuñiijän jaꞌa hajxy caꞌa mäbøjpä. 
\p  
\v 47 ’Mädyii moonsä jaduhṉ caꞌa mädiaꞌagymiäbøjp, hoy jia najuøꞌøy nebiaty jaꞌa wyiindsǿṉ yhaneꞌemyii, jaanc̈h tehm̱ chaac̈htiunáaṉäp jeꞌe.  
\v 48 Pero mädyii moonsä caꞌa mädiaꞌagymiäbøjp jeꞌeguiøxpä coo quiaꞌa najuøꞌøy, cab jaduhṉ jiaty tsaac̈htiunaꞌañii. Pøṉ madiuuṉg jaduhṉ yajcøꞌødägǿøyyäp, tsipcøxp jaduhṉ quiudiúnät nebiaty yhaneꞌemyii. 
\p  
\v 49 ’Páadyhøch yaa tøø ngädaꞌagy hädaa yaabä naax̱wiin nebiä tsip jaduhṉ piädǿꞌøgät. Weenä jäyaꞌayhajxy ñimiädsibøꞌøyii.  
\v 50 Mobadájpøch nhoꞌogaꞌañ. Jiaanc̈h tehm̱ chójpiøch njoot coo paquiä yhabáadät.  
\v 51-52 Páadyhøch yaa tøø ngädaꞌagy hädaa yaabä naax̱wiin nebiä jäyaꞌayhajxy ñimiädsibøꞌøwǿøjät. Cabä jäyaꞌayhajxy jootcujc ñäꞌägä hidaaṉnä. Nimiädsibøꞌøwáaṉäp hajxy tuꞌugtøgooty. Nädägøøgpänaꞌc‑hajxy yajmugaꞌañ jaꞌa nämetspäyaꞌay.  
\v 53 Miøødnimiädsibøꞌøwáaṉäp jaꞌa tiaj jaꞌa tieedyhajxy. Miøꞌødhoc jiaxieꞌebhajxy ñimiädsibøꞌøwaꞌañii. 
\p  
\v 54 Mänitä Jesús jaꞌa cuꞌug ñämaayy: 
\p ―Coo jaꞌa joc piädøꞌøgy maa jaꞌa xøø quiuhnax̱iän, hijxtahṉd jeꞌe coo tiuꞌuwaꞌañ.  
\v 55 Y coo jiøømbojy, hijxtahṉd jaduhṉ coo haṉ yhidaꞌañ. Y mnajuøøby hajxy jaduhm̱bä.  
\v 56 Tøyhajt jaduhṉ, mnajuøøby hajxy jaduhṉ nebiä xøø ñaxaꞌañ, pero cab hajxy mnajuøꞌøy tijaty jadáaṉnäp habetáaṉnäp. Hix̱, hamdsoo jaꞌa mjoothajxy quiaꞌa tsocy coo hajxy jaduhṉ mnajuǿꞌøwät. 
\p  
\v 57 ’Tii hoguiuhdujt hajxy hamdsoo coo mgaꞌa jadaꞌañ.  
\v 58 Coo pøṉ hänajty tøø xñäxøꞌøwøꞌøy, coo hänajty xyajnøcxy hagujc, tuꞌhaamnøcxpä myajtødiägǿꞌøwät. Pø caj, xchúmäp hajxy jaduhṉ.  
\v 59 Y cab jaduhṉ mdsoj pädsǿm̱ät høxtä coonä mnuuꞌxy myajnähwáꞌadsät pedyii. Jaduhṉ mäwíinäts Dios hajxy xyajcumädów̱ät. 
\c 13  
\p  
\v 1 Mänitiä jaꞌa Jesús yhawáaṉäxä coo jaꞌa Pilato jaꞌa Galileabäyaꞌay hänajty näjeꞌe tøø yajyaghoꞌogyii tsajtøghaguuy. Animalyojxpä Galileabäyaꞌayhajxy hänajty. Jaduhṉ hajxy hänajty quiuhdujthaty.  
\v 2 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Nej, mmänaam̱b hajxy jaduhṉä, paady yøꞌø hänaꞌc‑hajxy yaghoꞌcä jeꞌeguiøxpä coo maas may jaꞌa pojpä cädieey hajxy hänajty tøø tiuṉ̃ quejee jaꞌa miägunaax̱hajxiä.  
\v 3 Høøc̈h jaduhṉ mänaam̱b, caj. Y coo mijts jaꞌa mhaxøøgcuhdujt hajxy mgaꞌa najtshixǿꞌøwät, jaduhṉ hajxy mjájpät nägøx̱iä.  
\v 4 Y yøꞌø hänaꞌc‑hajxy nämajmocxtägøøgpä tøø yhóꞌoguiäbä jim̱ Siloé mänaa jaꞌa møj torre tøø ñähgahbetiän, nej, mmänaam̱b mijts jaduhṉä coo maas may pojpä cädieey hajxy hänajty tøø tiuṉ̃ quejee jaꞌa jiamiøødhajxy jim̱ tsänaabiä Jerusalén.  
\v 5 Høøc̈h jaduhṉ mänaam̱b, caj. Y coo mijts jaꞌa mhaxøøgcuhdujt hajxy mgaꞌa najtshixǿꞌøwät, jaduhṉ hajxy mjájpät nägøx̱iä. 
\p  
\v 6 Mänitä Jesús miänáaṉgombä: 
\p ―Tsøc mädiáacäm, jii jäyaꞌay piids hijty tuꞌcopc miøødä maa jaꞌa ñaax̱än. Mänit hoy jia hixøꞌøy pø tøø tiøømbety. Cahnä hänajty tiøømbetyñä.  
\v 7 Mänitä mioonsä ñämaayy: “Huug hix̱ yøꞌø piids, tøø ndijy häxøpy tiøømbejnä cudägøøgjomøjt, y cahnä ñäꞌägädä tøømbetyñä. Púx̱äts, xiøøbä jim̱ ñäꞌä naax̱nähdänaꞌay.”  
\v 8 Mänitä mioonsä miänaaṉ̃: “Wiindsǿṉ, ween jiaac tänaꞌay tuꞌjomøjt. Nhuuc näꞌä juhdajtúꞌudyhøch. Nhuuc tsooyǿꞌøyhøch abonohaam.  
\v 9 Wehṉdä jaduhṉ ñäꞌä tøømbédät. Pø caj, mänítøch nbúxät.” 
\p  
\v 10 Wiinghoocä Jesús hänajty jiiby yajwiingapxøꞌøy tsajtøgooty. Pooꞌxxiøøjooty hänajty jeꞌe.  
\v 11 Jiibiä tajjäyaꞌay hänajty tuꞌug. Majmocxtägøøgjomøjt jaꞌa paꞌam hänajty tøø miähäyoy. Jøney jaꞌa mähdiøjc hänajty tøø yagjadyii jaꞌa møjcúꞌujäm; ni cab hänajty hoy ñäꞌägä tøwaꞌañ.  
\v 12 Coo jaꞌa Jesús jaꞌa tajjäyaꞌay yhijxy, mänit miøjyaax̱y. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Piꞌmaam, tøø jaꞌa mbaꞌam jaduhṉ xñähwaꞌac̈h. 
\p  
\v 13 Mänitä Jesús jaꞌa paꞌamjäyaꞌay ñähdooṉ̃. Mänitiä jaꞌa mähdiøjc tiøøyy. Mänit miänaaṉ̃ coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä.  
\v 14 Mänitä tsajtøjwiindsǿṉ jiootmaꞌty jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Jesús jaꞌa paꞌam yajnajxy jaꞌa pooꞌxxiøøjooty. Mänitä cuꞌug ñämaayy: 
\p ―Tädujxøø jaꞌa Dios tøø quiunuuꞌxy coo hajxy ndúuṉämät. Mänitä mbaꞌam hajxy miṉ myajniñähwaꞌac̈hii. Pero cab hajxy myajniñähwaꞌadsǿøjät jaꞌa pooꞌxxiøøjooty. 
\p  
\v 15 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Mhøhṉdaacp mijts jaduhṉ. Nej, caj mijts mweey mburro hajxy myajnøøhuꞌugy jaꞌa pooꞌxxiøøjootiä. Hoy hajxy hoy mja capxy mja haneꞌemy, cab hajxy hamdsoo hoy mgudiuṉ̃.  
\v 16 Y hädaa tajjäyaꞌay, Abraham yhap yhoc hädaaduhṉ. Majmocxtägøøgjomøjt hijty tøø yaghidyii paꞌammøød jaꞌa møjcúꞌujäm. Nej, cábøch jaꞌa cuhdujt hijty nmøødä cooc̈h pooꞌxxiøøjooty tøø nyajnähwaꞌac̈hä. 
\p  
\v 17 Mänitä Jesús miädsiphajxy chähdiuuṉ̃. Pero jaꞌa cuꞌug, jaanc̈h tehm̱ xiooṉdaac hajxy jaduhṉ jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa Jesús jaꞌa hoy‑yagjuøøñäjatypä hänajty tøø yajcähxøꞌøgy. 
\p  
\v 18 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa hänajty yajcähxøꞌøgaꞌañ, jadúhṉhøch nyajmäbaadaꞌañ  
\v 19 nebiä habiꞌc mostazapajcän. Coo jäyaꞌay jaduhṉ ñíꞌibät maa jaꞌa ñaax̱än, cøxp jaduhṉ yéegät. Høxtä peꞌeñhädiúnäp jaꞌa muuxyhajxy yhaaꞌxcøxp. 
\p  
\v 20 Mänitä Jesús miänáaṉgombä: 
\p ―Coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa hänajty yajcähxøꞌøgaꞌañ, jadúhṉhøch nyajmäbaadaꞌañ  
\v 21 nebiä toꞌoxiøjc tsajcaagychooy hajxy yajtuṉ̃än coo tsajcaagy hajxy yhädiuṉ̃. Tägøøgquipxøhñdy jaꞌa harina hajxy yajmäbädaagøꞌøy jaꞌa tsajcaagychooy. Mänit jaduhṉ hoy piädøꞌøgy. 
\p  
\v 22 Mänitä Jesús tiuꞌubøjcy. Jerusalén hänajty ñøcxaꞌañ. Tuꞌhaamnøcxpä jaꞌa Jesús hänajty yajnähixøꞌøy maa jaꞌa cajpthuungän.  
\v 23 Mänitä Jesús miäyajtøøw̱ä: 
\p ―Nej, näweeṉ̃tiä hajxy ñähwaꞌadsaꞌañ jaꞌa piojpä cädieeyhajxiä. 
\p Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p  
\v 24 ―Tsipcøxpä Diosmädiaꞌagy hajxy hoy mgudiúnät nebiä cuhdujt hajxy hoy mmøødhádät neby hajxy jim̱ mdägǿꞌøwät tsajpootyp. Nämay hajxy jia wiꞌi tiägøꞌøwaꞌañ, pero cab hajxy hänajty yajtägøꞌøwaꞌañii coo cuhdujt hajxy hänajty quiaꞌa møødä.  
\v 25 Coo jaꞌa Dios jaꞌa tøjc hänajty tøø yhagøøñä, mänitä tøghagøꞌøw hajxy hänajty jia wiꞌi quiojxnogaꞌañ, pønjaty tøbaꞌam hänajty tøø miähmøꞌøy. Mänit hajxy hänajty jia wiꞌi miänaꞌanaꞌañ: “Dios, yaghawaꞌads yøꞌø tøjc.” Mänitä Dios yhadsowaꞌañ: “Cábøch mijts nhix̱iä.”  
\v 26 Mänit hajxy hänajty miänaꞌanáaṉgombä: “Pero tøøds miic̈h nmøødcay nmøødhuꞌugy; tøøds miic̈h mmädiaꞌagy xyajnähixøꞌøy mänaa jim̱ mhitiän maa højts ngajptän.”  
\v 27 Mänitä Dios hänajty yhadsowáaṉgombä: “Tøø hajxy nnämaꞌay coo hajxy ngaꞌa hix̱iä. Wiimbit hajxy. Caj mijts mguhdujt ñäꞌägä hoyyä.”  
\v 28 Mänitä Abraham hajxy hänajty jim̱ mhixaꞌañ tsajpootyp jim̱ Dioswiinduum møødä Isaac møødä Jacob møødä Diosquex̱yhajxy nägøx̱iä. Mänit hajxy mjøꞌøwaꞌañ mxuudsaꞌañ coo jaꞌa Dios hajxy tøø xquiaꞌa yajtägøꞌøy.  
\v 29 Nøcxaam̱bä jäyaꞌayhajxy miägayaꞌañ Dioswiinduum jaꞌa hajxy wiinduhm̱yhagajpt‑tsohm̱bä.  
\v 30 Jaayaꞌayhajxy jädaꞌahaty péjxäbä, näjeꞌe møjtuuṉg hajxy piaadaꞌañ. Y jaayaꞌayhajxy jädaꞌahaty møjtuuṉgmøødpä, näjeꞌe tiuuṉghajxy piøgáaṉäxä. 
\p  
\v 31 Mänitxøøbä jaꞌa fariseoshajxy näjeꞌe miejch maa jaꞌa Jesúsän. Mänitä Jesús hajxy ñämaayy: 
\p ―Mdsóonäp yaa coo jaꞌa Herodes xjia wiꞌi yajyaghoꞌogaꞌañii. 
\p  
\v 32 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Caꞌawiindøyyä Herodes jaduhṉ. Nøcx hajxy nämaꞌaw cooc̈h mejtsxøø tägøøgxøø njaac tunaꞌañ. Njaac høxquexáam̱biøch jaꞌa møjcuꞌuhajxy. Njaac yajmøcpøgáam̱biøch jaꞌa paꞌamjäyaꞌayhajxy. Mänítøch nduum̱bädøꞌøwaꞌañ.  
\v 33 Jex̱ioo, mejtsxøø tägøøgxǿøjøch njaac tuꞌuyoꞌoyaꞌañ. Mänítøch jim̱ nmedsaꞌañ Jerusalén. Cab jaduhṉ yhawiinmatsä coo jaꞌa Diosquex̱y wiingtuum yhóꞌogät. 
\p  
\v 34 Mänitä Jesús miänáaṉgombä: 
\p ―Jaꞌa hänaꞌc‑hajxy jim̱ tsänaabiä Jerusalén, tøø jaꞌa Diosquex̱y hajxy may quiuhgaꞌac̈h. Tøøc̈h mayhooc nja wiꞌi ñämaꞌay coo jaꞌa yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixǿꞌøwät; pero cab hajxy ñäꞌä najtshixøꞌøwaꞌañ.  
\v 35 Cooc̈h jim̱ ngóodät Jerusalén, páquiøch jim̱ nhidaꞌañ. Mänítøch mijts jim̱ nnähgueꞌegáaṉgombä. Cábøch hajxy xyhixaaṉnä høxtä cóonøch hänajty ngädaactägatsaꞌañ. Mänit hajxy hänajty mmänaꞌanaꞌañ: “Jaanc̈h tehm̱ miøj jaanc̈h tehm̱ jiaanc̈h jaꞌa Dios tøø quiéx̱iäbä.” 
\c 14  
\p  
\v 1 Wiinghoocä Jesús ñøcxy mägaabiä maa jaꞌa fariseowiindsøṉä tiøjcän. Pooꞌxxiøøjooty hänajty jeꞌe. Jiibiä Jesús hänajty miähijxnaꞌayíijäm tøgooty jaꞌa fariseoshajxy.  
\v 2 Jiibiä mähdiøjc hänajty tuꞌug quiꞌixypaꞌammøød. Jesúswiinduum hänajty tiänaꞌay.  
\v 3 Mänitä Jesús miäyajtøøyy jaꞌa ley‑yajnähixøøbiähajxy møødä fariseoshajxy: 
\p ―Nej, jii cuhdujt jaduhṉ coo jaꞌa paꞌamjäyaꞌay myajmøcpǿgät pooꞌxxiøøjootiä. 
\p  
\v 4 Pero cab hajxy waam̱b ñäꞌä hadsooyy. Mänitä Jesús jaꞌa paꞌamjäyaꞌay ñähdooṉ̃, yajmøcpøjcy. Mänit ñämaayy coo wyiimbídät.  
\v 5 Mänitä fariseoshajxy ñämáayyägombä: 
\p ―Coo mijts mburro mweey quiugaꞌawǿꞌøwät nøøjutjooty, nej, cab hajxy mänitiä myajpädsǿm̱ädä, hoy hänajty jia pooꞌxxiøøjootiä. 
\p  
\v 6 Cab hajxy waam̱b ñäꞌägä hadsooyy. 
\p  
\v 7 Mänitä Jesús yhijxy coo jaꞌa woybä wichpä hoyhäñaabiejt hajxy jia wiꞌi yhøxtaꞌay. Mänit miänaaṉ̃: 
\p  
\v 8 ―Coo jaꞌa pøc jaꞌa huꞌug hänajty mänaa jiadyii, coo mijts myajwówät, cabä hoyhäñaabiejt hajxy myaghäñaꞌawǿꞌøwät. Hix̱, coo hänaꞌc maas cuhdujtmøødpä jiaac médsät,  
\v 9 mänitä cudøjc xñämáꞌawät: “Pädøꞌøg, moꞌow yøꞌø häñaabiejt yøꞌø hänaꞌc tøø jiaac méchäbä.” Xyajtsähdiúnäp jaduhṉ. Mänit nøcxy mhäñaꞌay maa jaꞌa häñaabiejt caꞌa hojiatypän.  
\v 10 Pero jayøjp mhøxtáꞌawät jaꞌa häñaabiejt caꞌa hojiatypä. Mänitä cudøjc xñämáꞌawät: “Mäguꞌughajpä, yaa nax̱ maa hädaa häñaabiejt hojiatypän.” Xquiumáyäp jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaꞌa hajxy jim̱ häñaabiä.  
\v 11 Pøṉ ja wiꞌi yajcumayaam̱b, yajpexaam̱b jeꞌeduhṉ. Pøṉ caꞌa yajcumayaam̱b, jeꞌeds jaduhṉ møjtägøꞌøwaam̱b. 
\p  
\v 12 Mänitä Jesús jaꞌa fariseowiindsǿṉ ñämaayy, jaꞌa hänajty tøø miäwóyyäbä: 
\p ―Coo jaꞌa tsuunax̱ hänajty mänaa myagjadaꞌañii, cabä mmäguꞌughajpähajxy mwówät, ni jaꞌa mbuhyaꞌayhajxy, ni jaꞌa mjujy jaꞌa mmäguꞌughajxy, ni jaꞌa mmäjøøn jaꞌa mmädøjc‑hajxy jaꞌa mäyøøbä. Xwioodägátsäp hajxy jeꞌe jaꞌa miic̈h hänajty tøø mwóyyäbä.  
\v 13 Pero jeꞌeds mwówäp jaꞌa häyoobä, jaꞌa caꞌa hoybä, jaꞌa tecymiaꞌadpä, jaꞌa wiindspä.  
\v 14 Hoy miic̈h jaduhṉ xquiaꞌa ja woodägátsät, jootcujc mhídät jadähooc jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa hoyhajt jaꞌa weenhajt mbaadaꞌañ mänaa jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty jiujypiøjtägatsaꞌañän, jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy hänajty tøø quiudiúṉ̃äbä. 
\p  
\v 15 Jim̱ä jäyaꞌay hänajty tuꞌug yhäñaꞌay meexäwiinduum. Mänitä Jesús ñämaayy: 
\p ―Jootcujc jeꞌe, pøṉ mägayaam̱b Dioswiinduum. 
\p  
\v 16 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tsøc mädiáacäm. Jaduhṉä jäyaꞌay tsuunax̱ tuꞌug yagjajtä. Mänitä jäyaꞌay may yajwoow̱ä.  
\v 17 Coo hänajty tøø yhabaady, mänitä mioonsä ñämaayy: “Nøcx jaꞌa woybä wichpähajxy nämaꞌaw coo hajxy yhadǿꞌødsät, coo jaꞌa cay tøø yhabaatnä.”  
\v 18 Pero mänit hajxy nägøx̱iä yhadsooyy cooc hajxy quiaꞌa näbaadøꞌøwáaṉäxä. Tuꞌjäyaꞌay miänaaṉ̃: “Tøøc̈hä naax̱ njuy; nøcxáam̱bøch cham̱ nhixaꞌañ. Huuc meeꞌx, cábøch xñäbaadøꞌøwaaṉä.”  
\v 19 Mänit wiingpä miänáaṉgombä: “Tøøc̈hä waj njuy mägoox̱mancuerno. Jeꞌec̈h nøcxy nyajtuuṉghabøgaꞌañ. Huuc meeꞌx, cábøch xñäbaadøꞌøwaaṉä.”  
\v 20 Mänitä wiingpä jiaac mänáaṉgombä: “Naam̱bǿcyhøch høøc̈h; páadyhøch ngaꞌa nøcxaꞌañ mägaabiä.”  
\v 21 Coo jaꞌa moonsä wyiimbijtägajch, mänit jeꞌe cøjx ñägapxy waam̱baty hajxy yhadsooyy. Mänitä wyiindsǿṉ jiaanc̈h tehm̱ jiootmaꞌty. Mänitä mioonsä ñämáaguiombä: “Nøcx jim̱ päyøꞌøguiä maa jaꞌa møjtuꞌujän. Pønjaty jim̱ mbaatyp, jaꞌa häyoobä, jaꞌa caꞌa hoybä, jaꞌa tecymiaꞌadpä, jaꞌa wiindspä, jeꞌe jaduhṉ mwoomínäp.”  
\v 22 Coo jaꞌa moonsä jadähooc wyiimbijtägajch, mänit miänaaṉ̃: “Wiindsǿṉ, Tøøc̈h ngudiuṉ̃ nébiøch miic̈h tøø xyhaneꞌemiän. Pero xiinä hawaꞌadspä.”  
\v 23 Mänitä wyiindsǿṉ yhadsooyy: “Nøcx jim̱ maa jaꞌa xuꞌudstuꞌujän, maa jaꞌa paduꞌujän; pønjaty jim̱ najxp, mnämáꞌawäp hadsip coo hajxy myínät, nébiøch ndøjc jaduhṉ yhúdsät.  
\v 24 Pero pønjátyhøch tøø nja yajwoyii, cab hajxy miṉ quiayaꞌañ maac̈h ndsuunax̱ nyagjadyiijän.” 
\p  
\v 25 Nämayyä jäyaꞌay jaꞌa Jesús hänajty pianøcxy. Mänitä Jesús wiaꞌwiimbijty. Mänit miänaaṉ̃: 
\p  
\v 26-27 ―Pønjátyhøch xpianøcxaam̱b, wéenhøch xmiaas tsocy quejee jaꞌa tiaj jaꞌa tieedyhajxy chocy, møødä yhuch jaꞌa piuhyaꞌay; quejee jaꞌa yhuungä tioꞌoxy chocy. Pø caj, cábøch hoy xpianǿcxät. Pøṉ jaꞌa jiugyhajt caꞌa nähdujp, cábøch jaduhṉ hoy xpianǿcxät.  
\v 28 Coo pøṉä tøjc hänajty quiojaꞌañ, jayøjpä xiädøꞌøñ miäc̈hoy pø pedáaṉäp jaduhṉ.  
\v 29 Pø caj, mänit jaduhṉ ñäxiꞌigǿøjät coo hänajty quiaꞌa mayaꞌañ.  
\v 30 Jaduhṉ hajxy miänáꞌanät: “Xiøøbä yøꞌø craa ñäꞌä yajtsohṉdaacy; maa jaduhṉ ñäꞌä yajmaayy.”  
\v 31 Coo jaꞌa reyhajxy hänajty ñimiädsibøꞌøwaꞌañii, jayøjp hajxy yhahixøꞌøy pø mäjädaꞌagaam̱b coo nämajcmil soldado jia møødä, coo jaꞌa miädsip jaꞌa soldado nähiiꞌxmil miøødä.  
\v 32 Pø caj, jäguem̱iä jaꞌa quiuguex̱y quiéxät weenä miädsip jaduhṉ mieeꞌxy.  
\v 33 Jaanä jaduhṉ mijtspä, coo hajxy cøx̱iä wiinä mgaꞌa najtshixǿꞌøwät jaꞌa høøc̈hcøxpä, cábøch hajxy hoy xpianǿcxät. 
\p  
\v 34 ’Tuuṉgpaatpä caan hit. Pero coo jiǿꞌøwät, cab jaduhṉ mänaa yhoyǿøñät.  
\v 35 Cab jaduhṉ tiuuṉgpaadaaṉnä. Näꞌä tägooby jaduhṉ. Pø mwiinjuøøby hajxy, wéenhøch hädaa nmädiaꞌagy xmiäbøjcä. 
\c 15  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús ñämejtsä jaꞌa yajnähjuudiuutpähajxy nämay møødä cubojpä cugädieeybähajxy. Miädow̱aam̱biä miädiaꞌagy hajxy hänajty.  
\v 2 Mänitä fariseos jaꞌa Jesús hajxy tiägøøyy mädiaacpä møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy: 
\p ―Cab jaduhṉ yhoyyä coo yøꞌø craa jaꞌa cubojpä jaꞌa cugädieeybä miäguꞌughádät, coo miøødcáyät. 
\p  
\v 3 Mänitä Jesús tiägøøyy mädiaacpä: 
\p  
\v 4 ―Tsøc mänáaṉäm, pøṉ meeg hänajty møød mägoꞌx, coo tuꞌug tiägóyyät, nej, cabädaꞌa nägøꞌø nädecypiä mhøxtáꞌawädä.  
\v 5 Y coo mbáadät, mänit mxooṉdáꞌagät. Mänitä meeg mdsehṉǿꞌøgät. Mänit mdsehṉnǿcxät maa jaꞌa mdøjcän.  
\v 6 Coo jim̱ mmédsät, mänit mmäjøøn mmädøjc mwoomúgät møødä mmäguꞌughajpähajxy. Mänit mmänáꞌanät: “Tsøg hajxy xooṉdáacäm; tøøc̈hä meeg nbaady jaꞌa hijty tøø tiägóyyäbä.”  
\v 7 Tøyhajt, jaanä jaduhṉ hajxy jim̱ xiooṉdaꞌagaam̱bä tsajpootyp coo jaꞌa cubojpä cugädieeybä yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixǿꞌøwät. Jaꞌa jaac nämädaax̱c‑hiiꞌx‑cumajmocxmädaax̱c jäyaꞌayhajxy, jaꞌa hijty tøø quiaꞌa tuꞌudägóyyäbä, cab hajxy jiaty näxooṉdaꞌagaꞌañii. 
\p  
\v 8 ’Tsøg jaac mänáaṉäm, mädyii toꞌoxiøjc xädøꞌøñ majc møød, coo tuꞌug tiägóyyät, mänitä jøøn quiudøøꞌxøꞌøy. Mänit tiägøꞌøy tøjpeetpä hodiaꞌagyhaamby, cham̱ jaduhṉ yhøxtaꞌay.  
\v 9 Coo jaꞌa xädøꞌøñ piaady, mänitä miäjøøn miädøjc wioomucy møødä miäguꞌughajpähajxy. Mänit miänaꞌañ: “Tsøg hajxy xooṉdáacäm; tøøc̈hä xädøꞌøñ nbaady jaꞌa hijty tøø tiägóyyäbä.”  
\v 10 Tøyhajt jaduhṉ, jaanä jaduhṉ jaꞌa Diosmoonsähajxy jim̱ xiooṉdaꞌagaam̱bä tsajpootyp coo jaꞌa cubojpä cugädieeybä yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixǿꞌøwät. 
\p  
\v 11 Mänitä Jesús jadähooc miänáaṉgombä: 
\p ―Tsøc mädiáacäm, jaduhṉä jäyaꞌay hänajty tuꞌug, metsc yhuung.  
\v 12 Mänitä muutspä ñämaayy jaꞌa tieedy: “Teedy, høøc̈hä xädøꞌøñ móoyyäc mädúhṉ̃tiøch hijty tøø xyajnähdijy.” Mänitä yhuunghajxy miooyy jaꞌa xädøꞌøñ.  
\v 13 Cujaboom cumaax̱cä craa muutspä tiuꞌubøjnä. Cøjxä xiädøꞌøñ miäduꞌubøcy. Mänit ñøcxy jäguem̱naax̱. Mänitä xiädøꞌøñ cøjx ñähaduṉ ñähanämaꞌawøꞌøy. Haxøøg hänajty wiädity.  
\v 14 Coo jaꞌa xiädøꞌøñ hänajty tøø quiøjxnä, mänitä yuu miejch maa jaꞌa craa hänajtiän. Mänitä yuu hoyhoy piáatänä.  
\v 15 Mänitä tuuṉg hoy piaady mähädsøm̱yagjøøꞌx.  
\v 16 Jia wiꞌi jiøøꞌxaam̱by hänajty jaꞌa hädsøm̱ hänajty jiøøꞌxypä, pero cab hänajty tii ñäꞌägä moꞌoyii.  
\v 17 Mänit wyiinmahñdymejch: “Jim̱ maac̈h ndeedy tiøjcän, jaanc̈h tehm̱ quiuꞌuxiä jaꞌa moonsähajxy jim̱ quiay yhuꞌugy. Y høøc̈h, cooc̈h yaa nmähmǿꞌøwät, yuuhóꞌogäbøch häyaa.  
\v 18 Nnäꞌägä nǿcxyhøch jim̱ maac̈h ndeedy tiøjcän. Jadúhṉhøch nnämaꞌawaꞌañ: Teedy, tøøc̈h ngädieey jaꞌa Dioscøxpä møødä miic̈hcøxpä.  
\v 19 Cábøch miic̈h hawiinmats xyhuunghájnät. Hóyhøch miic̈h xñäꞌä wáꞌanät moonsä.”  
\v 20 Mänitä craa wyiimbijty, ñøcxtägajch maa jaꞌa tieedy tiøjcän. 
\p ’Møjnä hänajty quiaꞌa mech, mänitä tieedy jiøjcuheebøøyyä. Mänitä tieedy jioot xiuuꞌtspøjcy jadähooc. Mänit päyøꞌøguiä hoy jiøjcubaadøꞌøy. Mänit ñähmäneeṉ̃ quiuhmäneeṉ̃. Mänit chuꞌxy.  
\v 21 Mänitä yhuung miänaaṉ̃: “Teedy, tøøc̈h ngädieey jaꞌa Dioscøxpä møødä miic̈hcøxpä. Cábøch miic̈h hawiinmats xyhuunghájnät.”  
\v 22 Mänitä tieedy jaꞌa moonsä tuꞌug ñämaayy: “Tsógäm, nøcx jaꞌa howyit yajpädsøm̱. Yajniguiubøgøø. Pädaacä cøꞌøjädsøhñdy tuꞌug møødä xäguiøꞌøg.  
\v 23 Nøcxä wajhuung hajxy yaghoꞌog jaꞌa niꞌxpä. Tsøgä xøø hajxy yagjájtäm. Tsøg hajxy caayy tsøg hajxy húucäm.  
\v 24 Jadúhṉhøch hädaa nhuung hijty nebiä hoꞌogypiän nebiä tägoybän. Pero tøøc̈h jadähooc xyhajuøꞌøyii. Y chaac̈h tøø xñämech.” Mänitä xøødsuu hajxy yagjajtä. 
\p  
\v 25 ’Jaꞌa craa møjpä, jim̱ hänajty jeꞌe camjooty. Mänit wyiimbijty. Coo hänajty miedsaaṉnä maa tøjcän, mänit miädooyy coo hajxy wyiꞌi xiuꞌuxy, coo hajxy wyiꞌi yhech wyiꞌi piuty.  
\v 26 Mänitä moonsä tuꞌug miøjyaax̱y. Mänit miäyajtøøyy: “Tii jaduhṉ jájtäp.”  
\v 27 Mänit ñämaayyä: “Tøø jaꞌa mhuch miech hoy ween. Paadiä mdeedy jaꞌa wajhuung niꞌxpä tøø yajyaghoꞌogyii.”  
\v 28 Mänitä craa møjpä jiootmaꞌty. Cab hänajty tiøjtägøꞌøwaꞌañ. Mänitä tieedy tiøjpädsøøm̱y. Mänit hoy miänuuꞌxtaꞌagyii coo tiägǿꞌøwät.  
\v 29 Mänitä craa jaꞌa tieedy ñämaayy: “Tøøc̈h miic̈h majiomøjt nja møødtuṉ̃. Homiänáajøch miic̈h mmädiaꞌagy tøø nmäbǿjcäm. Pero cábøch miic̈h mänaa tii tøø xñäꞌägä moꞌoy, nébiøc̈hä xøø jaduhṉ nyagjadǿøjät mǿødhøch nmäguꞌughajpädøjc‑hajxy.  
\v 30 Pero xiidsä mhuung tøø miech. Tøø miic̈h mxädøꞌøñ xñäꞌä yaghäyøꞌcä maa jaꞌa cuhhiṉdoꞌoxiøjcän. Y yøꞌø craagøxpä miic̈hä wajhuung niꞌxpä tøø myajyaghoꞌogyii.”  
\v 31 Mänitä tieedy miänaaṉ̃: “Huung, homiänáajøch miic̈h tøø xmiøødhity. Y haagä miic̈h mjeꞌe jaduhṉ mädúhṉ̃tiøch jii nmøødä.  
\v 32 Pero hawiinmats jaduhṉ coo jaꞌa xøø nyagjájtämät, coo nxooṉdáacämät, jeꞌeguiøxpä coo yøꞌø mhuch tøø miech. Jaduhṉ hijty nebiä hoꞌogypiän nebiä tägoybän. Pero tøøds jadähooc xyhajuǿøyyäm.” 
\c 16  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød ñämaayy: 
\p ―Jaduhṉdsä mäyøøjäyaꞌay hänajty tuꞌug. Mänit hoy yhawáaṉäxä coo jaꞌa xiädøꞌøñ hänajty yajtúuṉäxä jaꞌa mioonsä.  
\v 2 Mänitä mioonsä miøjyaax̱y: “Nej, tøyhajt jaduhṉ cooc̈h miic̈h jaꞌa nxädøꞌøñ xwyiꞌi yajtúuṉäjä. Hoorä, høøc̈h móoyyäc mädúhṉ̃tiøch miic̈h hijty tøø nyajcøꞌødägøꞌøy. Cábøch miic̈h nmoonsähadaaṉnä.”  
\v 3 Mänitä craa tiägøøyy tajpä maabiä: “Nébiøch jaduhṉ nnäꞌä jatcǿꞌøwät. Xpiøgáaṉäbøch jaꞌa nduuṉg jaduhṉ. Cábøch møcmäjaa nmøødä cooc̈h nyuꞌuw cooc̈h nbúxät. Tsähdiúnäbøch jaduhṉ cooc̈h ndägǿꞌøwät xädøꞌøñyujwaam̱bä.  
\v 4 Tøøc̈h nnajuøꞌøy nébiøch njatcǿꞌøwät, nébiøc̈hä jäyaꞌayhajxy xtiøjmóꞌowät, cooc̈h nduuṉg hänajty tøø xpiøjcä.”  
\v 5 Mänit tuꞌugjaty tuꞌugjaty miøjyaax̱y pønjaty jaꞌa wyiindsǿṉ hänajty mänuuꞌxyhajp. Mänitä tuꞌjäyaꞌay jayøbajt miäyajtøøyy: “Mädúhṉ̃tiøch yøꞌø nwiindsǿṉ xmiänuuꞌxiä.”  
\v 6 Mänit yhadsooyy: “Mägoꞌxlatä acéitøch nmänuuꞌxiä.” Mänitä craa miänaaṉ̃: “Hädaa nocy jaduhṉ mänaam̱b coo miic̈h mägoꞌxlatä mmänuuꞌxyhaty. Chaadsä nocy wiingpä. Huug hädiuuṉdägats coo juxychäguiꞌxmajc‑latä mmänuuꞌxyhaty.”  
\v 7 Mänitä tuꞌug miäyajtǿøgombä: “Míic̈häts, mäduhṉ̃tiä mnuuꞌxy.” Mänit yhadsooyy: “Mägoꞌxquipxǿhñdyhøc̈hä trigo nmänuuꞌxyhaty.” Mänitä craa miänaaṉ̃: “Chaadsä nocy wiingpä. Huug hädiuuṉdägats coo mädaax̱c‑hiiꞌx mmänuuꞌxyhaty.”  
\v 8 Manitä mäyøøjäyaꞌay jaꞌa mioonsä quiumaayy coo quiuhwijjiä. Maas cuhwijy jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy caꞌa mäbøjpä maa jaꞌa tiuuṉghajxiän quejee yøꞌø Diosmädiaꞌagy hajxy mäbøjpä. 
\p  
\v 9 ’Tsipcøxpä xädøꞌøñ quiøxaꞌañ hädaa yaabä naax̱wiin. Myajtúnäp hajxy jaduhṉ nebiä jäyaꞌay hajxy jaduhṉ xmiäguꞌughádät. Coo hänajty tøø mhoꞌnä, mänitä Dios jim̱ xwyiingpǿgät tsajpootyp. 
\p  
\v 10 ’Pøṉä xädøꞌøñ hoy yajtuum̱b, hoy jia weeṉ̃tiä, coo jaꞌa xädøꞌøñ hänajty miayyä, mänit hoy yajtúuṉgombät. Pero pøṉä xädøꞌøñ hoy caꞌa yajtuum̱b coo hänajty weeṉ̃tiä, ni jaduhṉ hoy quiaꞌa yajtúnät coo hänajty miayyä.  
\v 11 Jaduhṉds jeꞌe, coo mijts jaꞌa xädøꞌøñ hoy mgaꞌa yajtúnät hädaa yaabä naax̱wiin, caj mijts jaꞌa Dios xyajcøꞌødägǿꞌøwät mädyii jaanc̈h tsoobaadaam̱b.  
\v 12 Y coo wiingjäyaꞌay xiädøꞌøñ hajxy hoy mgaꞌa yajtúuṉät, cabä hoyhajt jaꞌa weenhajt hajxy jim̱ mbáadät tsajpootyp. 
\p  
\v 13 ’Coo jaꞌa moonsä jaꞌa wyiindsǿṉ metsc miädúnät, jaꞌa tuꞌjäyáꞌayäbä, jeꞌe miädiaꞌagy hoy quiudiúuṉäp; jaꞌa tuꞌjäyáꞌayäbä, cabä miädiaꞌagy miäbǿjcät. Jaanä jaduhṉduhm̱bä, coo jaꞌa xädøꞌøñ hajxy mwiꞌi chógät, cabä Dios hajxy hoy mmädúnät. 
\p  
\v 14 Jim̱ä fariseoshajxy hänajty näjeꞌe miämädoonaꞌay. Jiaanc̈h tehm̱ piøcjuøøbiä fariseos jaꞌa xädøꞌøñ hajxy hänajty. Mänitä Jesús hajxy ñäxiicy.  
\v 15 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Mijts, mjaanc̈h tehm̱ yajcumayaam̱b hajxy jaduhṉ maa jaꞌa cuꞌughagujcän. Pero xñajuǿøyyäp jaꞌa Dios jaꞌa mwiinmahñdyhajxy. Mädyiijaty jaꞌa jäyaꞌayhajxy quiumaaby, jeꞌedsä Dios jaduhṉ piejxyp. 
\p  
\v 16 ’Jaꞌa Moisés miädiaꞌagy hijty cudiúuṉäxäp møødä Diosquex̱y miädiaꞌagyhajxy. Pero coo jaꞌa Juan jaꞌa Diosmädiaꞌagy tiägøøyy yajwaꞌxpä, nägøx̱iä jäyaꞌayhajxy jia wiꞌi tiägøꞌøwaꞌañ maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän. 
\p  
\v 17 ’Pero cabä Moisés miädiaꞌagy tiägoyyaꞌañ. Maas paquiä jaꞌa tsajpootyp tiägóyyät møødä naax̱wiin quejee jaꞌa Moisés miädiaꞌagy. 
\p  
\v 18 ’Pøṉä tioꞌoxiøjc høxmajtsp, tuꞌudägooby jaduhṉ coo wiingtoꞌoxiøjc wyiingpǿjnät. Jaanä jaduhṉ tiuꞌudägoobiä pøṉä toꞌoxiøjc wiingpøjp jaꞌa tøø yhøxmac̈híijäbä. 
\p  
\v 19 ’Jaduhṉdsä mäyøøjäyaꞌay hänajty tuꞌug. Jaanc̈h tehm̱ yajxóṉ jaꞌa wyit hänajty miøødhaty. Jabom̱‑jabom̱ jaꞌa xøø hänajty yagjadyii jaanc̈h tehm̱ yajxóṉ.  
\v 20 Jim̱ä mähdiøjc hänajty tuꞌug xiøhaty Lázaro. Jaanc̈h tehm̱ ñähbuꞌuds jaanc̈h tehm̱ quiuhbuꞌudsä Lázaro hänajty. Jim̱ nax̱y yhäñaꞌay naax̱wiin maa jaꞌa mäyøøhänaꞌc tiøghaawän.  
\v 21 Jeꞌe jaꞌa Lázaro hänajty jia wiꞌi quiayaam̱by tijaty jiiby cahb naax̱wiin maa jaꞌa mäyøøjäyaꞌay mieexän. Høxtä nähwéhyyäxäbä Lázaro piuꞌuds hänajty jaꞌa húcäm.  
\v 22 Mänitä Lázaro yhoꞌnä. Mänitä yháañämä yajnǿcxäxä tsajpootyp maa jaꞌa Abraham wyiinduumän. Jaꞌa Diosmoonsä yajnøcx. Mänitä mäyøøjäyaꞌay yhoꞌpä. Mänit yajnaax̱tägøøyyä.  
\v 23 Mänitä yháañämä yhädaacy møjcuꞌuhaam. Mänit tiägøøyyä tsaac̈htiúuṉäbä. Mänit chajheeꞌpy. Jim̱ä Abraham ñäheebøøyy møødä Lázaro.  
\v 24 Mänit yaax̱y: “Abraham, høøc̈h näxúuꞌtsäc. Høøc̈hä Lázaro yajnäguéjxäc. Weenä quiøꞌøjøjp yajxoogy wéenhøch ndoots miṉ xyajtøjtsä. Jaanc̈h tehm̱ chaac̈hpǿjpøch yaa jøønjooty.”  
\v 25 Mänitä Abraham yhadsooyy: “Huung, jahmiets jaduhṉ nej tøø mdsänaꞌay nej tøø mhäyoyyän yajxóṉ. Pero Lázaro, jaanc̈h tehm̱ yhäyoob jeꞌe hijty. Pero coo yaa tøø quiooꞌnä, jootcujc yhijnä. Míic̈häts jiiby tsaac̈hpǿjnäp.  
\v 26 Y chaads jeꞌebä, cabä najxtaact maa, coo jaꞌa Lázaro jiiby yhädáꞌagät, ni coo miic̈h yaa mbédät.”  
\v 27 Mänitä mäyøøjäyaꞌay miänaaṉ̃: “Abraham, tuṉä mayhajt, huuc quex̱ jaꞌa Lázaro jim̱ maac̈h ndeediän.  
\v 28 Mägóox̱c‑høch nbuhyaꞌay jim̱. Weenä Lázaro nøcxy ñämaꞌay coo jaꞌa yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixǿꞌøwät, neby hajxy yaa miṉ quiaꞌa tsaac̈hpǿjpät.”  
\v 29 Mänitä Abraham miänaaṉ̃: “Jim̱ hajxy jeꞌe miøødä jaꞌa Moisés miädiaꞌagy møødä Diosquex̱y miädiaꞌagyhajxy. Jeꞌe hajxy quiudiúnäp.”  
\v 30 Mänitä mäyøøjäyaꞌay miänáaṉgombä: “Abraham, tøyhajt jaduhṉ, pero coo jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌay jim̱ miédsät maac̈h ndeedyhajxiän, mänit mäbøcypiä yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixǿꞌøwät.”  
\v 31 Mänitä Abraham yhadsóogombä: “Pø cab hajxy quiudiunaꞌañ nebiä Moisés jia hanehm̱iän, nebiä Diosquex̱yhajxy jia hanehm̱iän, nej, jeꞌe hajxy nøcxy ñäꞌä mäbøquiä coo jaꞌa hoꞌogypiä jia médsädä.” 
\c 17  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød ñämaayy: 
\p ―Tsipcøxpä jäyaꞌay hajxy xjia wiꞌi yajtuꞌudägoyyaꞌañ. Pero pøṉ jaduhṉ jatcøøby, haxøøg jiadaꞌañ.  
\v 2-3 Nägüeentä hajxy mwädítät. Coo pøṉ yøꞌø pigänaꞌc yajtuꞌudägóyyät, haxøøg jaduhṉ jiádät. Mejor ñäꞌägä mejjwyipøꞌøwǿøjät molinopaanyoꞌxodsøꞌøy. 
\p ’Coo jaꞌa mbuhyaꞌay xñägädieeyǿꞌøwät, mhójäp jaduhṉ. Y coo xñämáꞌawät coo mméeꞌxät, mméeꞌxäp jaduhṉ.  
\v 4 Coo juxtujc‑hooc xñägädieeyǿꞌøwät tuꞌxøøbä, y coo juxtujc‑hooc xñämáꞌawät coo quiaꞌa jatcøꞌøwaaṉnä jaduhṉ, mméeꞌxäp jaduhṉ. 
\p  
\v 5 Mänitä Jesús ñämaayyä jaꞌa jiamiøødhajxy: 
\p ―Højtsä mäjaa jaac móoyyäc neby højts maas hoy nmäbǿgät. 
\p  
\v 6 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Coo mijts häxøpy mmäbøcy hoy jia tuꞌliiꞌxiä, coo yøꞌø quepychaa hajxy mnämáꞌawät coo nøcxy ñimiejjwyipøꞌøyii, xquiudiúuṉäbä mmädiaꞌagyhajxy jaduhṉ. 
\p  
\v 7 ’Tsøg jaduhṉ mänáaṉäm, coo jaꞌa mmoonsä tuꞌug wyiimbídät camjooty, nej, jaduhṉ mnämáꞌawädä: “Miṉ cay.”  
\v 8 Caj pues, cab jaduhṉ mnämáꞌawät. Jaduhṉ mnämáꞌawät: “Høøc̈h njøøꞌxy hädiúuṉäc, høøc̈h puhbéjtäc maac̈h cham̱ ngayaꞌañ nhuꞌugaꞌañän. Mänit miic̈h häyaa høx̱haam mgáyät mhúꞌugät.”  
\v 9 Ni mgaꞌa Diosmóꞌowät coo jaꞌa mmädiaꞌagy hänajty tøø xquiudiuuṉä.  
\v 10 Jaanä jaduhṉ mijtspä, coo hajxy hänajty tøø mgudiuṉ̃ nebiatiä Dios hänajty tøø xyhaneꞌemiän, jaduhṉä Dios hajxy mnämáꞌawät: “Cab højts hawiinmats xmióꞌowät Dioscujúꞌuyäp. Jaduhyyä højts tøø ngudiuṉ̃ neby højts miic̈h tøø xyhaneꞌemiän” ―nøm̱ä Jesús miänaaṉ̃. 
\p  
\v 11 Tuꞌuyóhñäbä Jesúshajxy hänajty. Jerusalén hajxy hänajty ñøcxy. Mänit hajxy jim̱ miejch maa jaꞌa Samarianaax̱ miøødnibiaadyiijän jaꞌa Galileanaax̱.  
\v 12 Mänit hajxy miejch maa jaꞌa cajpthuung tuꞌugän. Mänitä Jesús jiøjcubaadøøyyä jaꞌa hänaꞌc nämajcpä jaꞌa haxøøgpuꞌudsmøødpä. Pero cabä Jesús wiingóṉ tiehm̱ ñämejtsä.  
\v 13 Mänit hajxy yaax̱y: 
\p ―Jesús, Wiindsǿṉ, højts näxúuꞌtsäc. 
\p  
\v 14 Coo jaꞌa Jesús jaduhṉ yhijxy, mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Nøcx hajxy niyajcähxøꞌøgøø maa jaꞌa teedyhajxiän. 
\p Coo hajxy wyiimbijty, mänit hajxy cøjx ñähwaꞌac̈h jaꞌa piuꞌuds.  
\v 15 Coo hajxy yhijxy coo hajxy hänajty tøø ñähwaꞌac̈h, mänit tuꞌjäyaꞌay wyiimbíjcumbä. Mänit møc yaax̱y coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä.  
\v 16 Mänitä Jesús hoy wyiinjijcädaꞌagy. Høxtä mägujtscädaac naax̱wiin. Mänitä Jesús Dyiosmooyy. Samaria jaꞌa craa hänajty chooñ.  
\v 17 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Nämajc ndijy hajxy tøø ñähwaꞌac̈h. Maa jaꞌa jiamiøødhajxy jaꞌa nädaax̱tujcpä.  
\v 18 Jagooyyä hädaa craa nidiuhm̱ tøø wyiimbity Diospaꞌyaax̱pä, y Samaria chooñ. 
\p  
\v 19 Mänitä Jesús jaꞌa craa ñämaayy: 
\p ―Tänaayyøꞌøg, nøcxnä. Coo tøø mmäbøcy, paadiä mbuꞌuds tøø choꞌogy. 
\p  
\v 20 Mänitä fariseos jaꞌa Jesús hajxy miäyajtøøyy mänaa hänajty yhabaadaꞌañ coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa hänajty yajcähxøꞌøgaꞌañ. Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Cab jaduhṉ yaghixaꞌañ mänaa jaduhṉ yhabaadaꞌañ.  
\v 21 Cab hajxy jaduhṉ miänaꞌanaꞌañ: “Xiids jeꞌe”, o “Chaads jeꞌe.” Tøø yhabaatnä coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ. 
\p  
\v 22 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød ñämaayy: 
\p ―Habaadaam̱b jaduhṉ cooc̈h mijts xjia wiꞌi yhijxtägatsaꞌañ, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä; pero cábøch hajxy xyhixaꞌañ.  
\v 23 Mänitä cuꞌughajxy miänaꞌanaꞌañ cóogøch tyijy tøø ngädaꞌagy; pero cab hajxy mmäbǿgät.  
\v 24 Jadúhṉhøch ngädaꞌagaꞌañ nebiä wädsucän coo xim̱ yam̱ tiägøꞌøy hajajpä.  
\v 25 Pero jaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøgáam̱bøch jayøjp. Cábøch jäyaꞌayhajxy xmieeꞌxaꞌañ jaꞌa hajxy jädaꞌahatypä.  
\v 26 Cooc̈h hänajty ngädaactägatsaꞌañ, jaduhṉä jäyaꞌayhajxy hänajty jiatcøꞌøwaꞌañ nebiä jecyjiäyaꞌayhajxy hänajty jiatcøꞌøyän mänaa jaꞌa Noé hänajty jyiijän.  
\v 27 Wiꞌi quiaaby wiꞌi yhuucp hajxy hänajty, wiꞌi piøjp wiꞌi yhuucp hajxy hänajty. Mänitä Noé tiägøøyy barcojooty. Mänitä Dios jaꞌa nøøgom̱dägoy quiejxy. Cøjx hajxy jaduhṉ yhoꞌogy.  
\v 28 Jaduhṉ hajxy hänajty jiatcøøbiä mänaa jaꞌa Lot hänajty jyiijän. Wiꞌi quiaaby wiꞌi yhuucp hajxy hänajty, wiꞌi jiuuby wiꞌi tiooꞌp hajxy hänajty, wiꞌi ñiip hajxy hänajty, wiꞌi tiøjcojp hajxy hänajty.  
\v 29 Coo jaꞌa Lot jim̱ chohṉ̃ maa jaꞌa Sodomacajptootiän, mänitä jøøn tiägøøyy cahbä møødä azufre. Cøjxä jäyaꞌayhajxy yhoꞌogy.  
\v 30 Jaduhṉä jäyaꞌayhajxy hänajty jiatcøꞌøwáaṉgombä cooc̈h hänajty ngädaactägatsaꞌañ, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. 
\p  
\v 31 ’Mänitxøø, pøṉ hänajty hijp tøjwiing, caj tiøjtägǿꞌøwät coo cøx̱iä wiinä yajpädsǿm̱ät; jaduhyyä piäyǿꞌøgät. Y pøṉ hänajty hijp camjooty, caj wyiimbídät maa jaꞌa tiøjcän; jaduhyyä tiuꞌubøjtǿwät.  
\v 32 Høxtahm̱dsä Lot tioꞌoxiøjc jiajty.  
\v 33 Pøṉä jiugyhajt hädaa yaabä naax̱wiin ja wiꞌi yaghoyøꞌøwaam̱b, haxøøgtuum piädaꞌagaꞌañii. Pero pøṉä jiugyhajt nähdugaam̱b, hodiuum jeꞌe ñäꞌägä nøcxaꞌañ. 
\p  
\v 34 ’Tøyhajt jaduhṉ, mänitcoods, nämetsc hajxy hänajty miaꞌawaꞌañ tuꞌugmaabejt. Tuꞌug yajnøcxaꞌañii, tuꞌug yajmähmøꞌøwaꞌañii.  
\v 35 Jaduhṉä toꞌoxiøjc‑hajxy hänajty jiøjtspä nämetsc. Tuꞌug yajnøcxaꞌañii, tuꞌug yajmähmøꞌøwaꞌañii.  
\v 36 Jaduhṉä yaꞌadiøjc‑hajxy hänajty nämetsc tiuum̱bä camjooty. Tuꞌug yajnøcxaꞌañii, tuꞌug yajmähmøꞌøwaꞌañii. 
\p  
\v 37 Mänitä Jesús miäyajtøøw̱ä: 
\p ―Wiindsǿṉ, maa jaduhṉ jiadaꞌañii. 
\p Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tsipcøxp jaduhṉ jiadaꞌañii nébiøch cham̱ nmädiaꞌaguiän. 
\c 18  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús tiägøøyy yajwiingapxøøbiä coo hajxy tehṉgajnä Dyiospaꞌyáꞌaxät, coo hajxy mänaa quiaꞌa jootmayhádät, hoyyä Dios quiaꞌa ja tsoj hadsówät.  
\v 2 Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Tsøg hajxy mädiáacäm. Jaduhṉä jäyaꞌay hijty tuꞌug quiuduuṉghaty. Cabä Dios hänajty wyiingudsähgøꞌøy ni jaꞌa miägajptjäyaꞌay.  
\v 3 Jim̱ä yaamgtoꞌoxy hänajty tuꞌug maa jaꞌa cajptän. Jaꞌa miädsip hänajty jia wiꞌi ñäxøꞌøwøꞌøwaam̱by. Paady hänajty jabom̱‑jabom̱ ñøcxy maa jaꞌa cuduuṉgän neby jaduhṉ piuhbedǿøjät.  
\v 4 Cabä yaamgtoꞌoxy miädiaꞌagy hänajty ñäꞌägä cudiunáaṉäxä. Mänitä cuduuṉg tiägøøyy tajpä maabiä: “Cábøch pøṉ nwiingudsähgøꞌøy ni jaꞌa Dios ni jaꞌa jäyaꞌay.  
\v 5 Pero cooc̈h yøꞌø yaamgtoꞌoxy xwyiꞌi yhadsipy, ngudiunáaṉäbøc̈hä miädiaꞌagy jaduhṉ, nébiøch miṉ xquiaꞌa wiꞌi yhadsíjpnät. Pø caj, jootmáꞌadäbøch häyaa.” 
\p  
\v 6 ―Nøm̱ä cuduuṉg miänaaṉ̃, jaꞌa Dios caꞌa wiingudsähgøøbiä.  
\v 7 Jaduhṉä Dios jaꞌa yhuung piuhbedaam̱bä, jaꞌa hajxy xøømdsuhm̱ paꞌyaax̱pä.  
\v 8 Paquiä yhadsowaꞌañ. Pero høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, cooc̈h yaa ngädaactägátsät hädaa yaabä naax̱wiin, nej, jeꞌenä jaꞌa jäyaꞌay jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy hänajty miäbǿcyñäjä. 
\p  
\v 9 Jim̱ä jäyaꞌayhajxy hänajty näjeꞌe, wiꞌi yajcumayaam̱b hajxy hänajty. Wyiꞌi piejxyp wyiꞌi tiehm̱by jaꞌa miäguꞌughajpä hajxy hänajty. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p  
\v 10 ―Tsøg hajxy mädiáacäm. Jaduhṉä jäyaꞌay metsc ñøcxy tsajtøgooty Diospaꞌyaax̱pä. Tuꞌug hänajty tiuṉ̃ fariseo, tuꞌug hänajty tiuṉ̃ yajnähjuudiuutpä.  
\v 11 Jaꞌa fariseo, tänaꞌa hänajty Dyiospaꞌyaꞌaxy: “Haay Dios, Dioscujúꞌuyäp cooc̈h nguhdujt quiaꞌa haxøøgä. Cábøch nmeec̈h cábøch nboty, cábøc̈hä toꞌoxiøjc nmøødä wiingpä. Cábøch jaduhṉ njatcøꞌøy nej yøꞌø yajnähjuudiuutpän.  
\v 12 Hayúujøch nax̱y nhity metsc‑hooc tuꞌugpä semana. Nyéjpiøc̈hä diezmo homiänaajä.”  
\v 13 Jäguem̱juøøbiä yajnähjuudiuutpä hänajty tiänaꞌay. Cab hänajty ñäꞌägä tsajheeby. Jaanc̈h tehm̱ jiootmayhajp hänajty jeꞌe. Jaduhṉ hänajty miänaꞌañ: “Haay Dios, høøc̈h näxúuꞌtsäc. Nnajuǿøbiøch cooc̈h ngubojpä cooc̈h ngugädieeyä.”  
\v 14 Tøyhajt jaduhṉ, coo jaꞌa yajnähjuudiuutpä wyiimbijnä, tøø jaꞌa piojpä quiädieey hänajty yajnähwaꞌac̈híijäm jaꞌa Diósäm. Pero jaꞌa fariseo, cab jaduhṉ yajnähwaatsä. Pøṉ ja wiꞌi yajcumayaam̱b, cabä Dios quiumay. Pero pøṉ caꞌa yajcumayaam̱b, jeꞌedsä Dios jaduhṉ quiumaaby. 
\p  
\v 15 Mänitä pigänaꞌc‑huunghajxy näjeꞌe wioomejtsä maa jaꞌa Jesúsän, nebiä Jesús jaduhṉ quiunúuꞌxät. Coo jaꞌa jiamiøødhajxy jaduhṉ yhijxy, mänit hajxy tiägøøyy hojpä jaꞌa pigänaꞌc‑hajxy tøø wioomec̈híijäbä.  
\v 16-17 Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa jiamiøødhajxy: 
\p ―Weenc̈h yøꞌø pigänaꞌc‑hajxy xñämiṉ̃. Caꞌa hajxy mhaducy. Yøꞌø pigänaꞌc‑hajxy, chojpiä jioothajxy coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy hajxy miäbǿgät. Cab hajxy yajcumayaꞌañ. Pøṉä jioot jaduhṉ tsojp coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy miäbǿgät, pøṉ caꞌa yajcumayaam̱b, jeꞌeds jim̱ nøcxaam̱b maa jaꞌa Dioswiinduumän. Tøyhajt jaduhṉ. 
\p  
\v 18 Mänitä Jesús miäyajtøøw̱ä jaꞌa copc‑hajpä tuꞌug: 
\p ―Wiindsǿṉ, mhoyhänaꞌc miic̈h. Tiic̈h ngudiúnäp nébiøch cøjxtaꞌaxiøø njugyhádät nebiä Dios jiugyhatiän. 
\p  
\v 19 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tiic̈h coo xñämaꞌay cooc̈h nhoyhänaꞌcä. Jagooyyä Dios tuꞌug yhoyyä.  
\v 20 Mjajpy jaduhṉ nebiä Dios tøø xyhanéhm̱äm, tuhm̱ds: “Cabä toꞌoxiøjc wiingpä mmøødhádät; caꞌa mjäyaꞌay‑yaghoꞌogy; caꞌa mmeec̈h; caꞌa mhøhṉdaꞌagy; mwiingudsähgǿꞌøwäp jaꞌa mdaj jaꞌa mdeedy.” 
\p  
\v 21 Mänitä copc‑hajpä miänaaṉ̃: 
\p ―Ngudiúum̱biøch jaduhṉ. Chúucnøch jaduhṉ nmädsohṉdaacy jaꞌa wiinmahñdy hoybä. 
\p  
\v 22 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jaduꞌtuꞌuyyä mgaꞌa yajpedyii. Cøx̱ toog mäduhṉ̃tiä mmøødä; mänitä häyoobäyaꞌay mnäꞌä móꞌowät. Coo jaduhṉ mgudiúnät, mänit jim̱ mdägǿꞌøwät tsajpootyp. Hoorä, høøc̈h paduꞌubǿjcäc. 
\p  
\v 23 Mänitä craa jiootmabiøjcy, jeꞌeguiøxpä coo hänajty jiaanc̈h tehm̱ miäyøøjä.  
\v 24 Coo jaꞌa Jesús yhijxy coo jaꞌa craa hänajty tøø jiootmabiøcy, mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Jaanc̈h tehm̱ chip jaduhṉ coo jaꞌa mäyøøjäyaꞌayhajxy jim̱ tiägǿꞌøwät Dioswiinduum.  
\v 25 Maas paquiä jaꞌa camello ñaxǿꞌøwät jaꞌa xuhñdyjutjooty quejee jaꞌa mäyøøjäyaꞌayhajxy jim̱ tiägǿꞌøwät Dioswiinduum. 
\p  
\v 26 Mänitä jäyaꞌayhajxy miänaaṉ̃, jaꞌa hajxy hänajty jim̱ mämädoonaabiä: 
\p ―Pøṉädaꞌa jim̱ näꞌä tägǿꞌøwäp Dioswiinduum. 
\p  
\v 27 Mänitä Jesús miänáaṉgombä: 
\p ―Mädyii jaꞌa jäyaꞌayhajxy quiaꞌa jadaam̱by, Dios mäbøcypiä jadaam̱b. 
\p  
\v 28 Mänitä Pedro miänaaṉ̃: 
\p ―Tøøds højts ngøx̱y najtshixøꞌøy mäduhṉ̃tiä højts hijty nmøødä, neby højts miic̈h hoy nbanǿcxät. 
\p  
\v 29 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ, pøṉä tiøjc najtshixøꞌøwaam̱b, o jaꞌa tiaj jaꞌa tieedy, o jaꞌa piuhyaꞌay, o jaꞌa yhuung jaꞌa tioꞌoxy, jaꞌa Diosmädiaꞌagyquiøxpä,  
\v 30 piaadaam̱by jaꞌa maas hoybä jaꞌa maas weenbä hädaa yaabä naax̱wiin. Y coo hänajty tøø yhoꞌnä, mänit hänajty cøjxtaꞌaxiøø jiugyhadaꞌañ nebiä Dios jiugyhatiän. 
\p  
\v 31 Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød hawiing wioonøcxy jaꞌa nämajmetspä. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Yam̱ hajxy nnǿcxäm Jerusalén. Jím̱høch njadaꞌañ nhabetaꞌañ nébiøc̈hä Diosquex̱yhajxy jecy xmiädiaaquiän, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä.  
\v 32 Xquiøꞌødägøꞌøwáam̱bøch jaꞌa teedywiindsøṉhajxy jaꞌa jäguem̱bäyaꞌayhajxy. Xñäxiꞌigáam̱bøch hajxy. Xwyiinwoonáam̱bøch hajxy. Xwyiingutsujøꞌøwáam̱bøch hajxy.  
\v 33 Xwiobhoꞌogáam̱bøch hajxy. Mänítøch hajxy xyaghoꞌogaaṉnä. Y cudägøøgxǿøjøch njujypiøgaꞌañ. 
\p  
\v 34 Cabä Jesús jaꞌa jiamiøødhajxy hänajty ñäꞌägä wiinjuøꞌøy nebiä Jesús hänajty miädiaꞌagy. Tsip hänajty miädiaꞌagy. 
\p  
\v 35 Coo jaꞌa Jesúshajxy hänajty tøø miäwiingooṉnä maa jaꞌa cajpt hänajty xiøhatiän Jericó, jim̱ä wiindspä hänajty tuꞌug yhäñaꞌay tuꞌhaam. Xädøꞌøñ hänajty yujwaam̱by.  
\v 36 Coo miädooyy coo jäyaꞌay hänajty may wyiꞌi ñax̱y, mänit yajtøøyy tii jájtäp.  
\v 37 Mänitä yhawáaṉäxä coo jaꞌa Jesús hänajty ñax̱y, jaꞌa Nazaret‑tsohm̱bä.  
\v 38 Mänitä wiindspä yaax̱y: 
\p ―Jesús, miic̈hä David xyhaphajp xyhoc‑hajp. Høøc̈h hii näxúuꞌtsäc. 
\p  
\v 39 Jaꞌa hajxy hänajty jawyiin najxpä, mänit hajxy yhojy coo yhamónät. Pero maas møc jaduhṉ jiaac yaax̱y: 
\p ―Miic̈hä David xyhaphajp xyhoc‑hajp. Høøc̈h hii näxúuꞌtsäc. 
\p  
\v 40 Mänitä Jesús tiänaaxiøjpy. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Yajmets yøꞌø wiindspä yaa. 
\p Coo jaꞌa mähdiøjc yajmejtsä maa jaꞌa Jesúsän, mänitä Jesús jaꞌa wiindspä miäyajtøøyy: 
\p  
\v 41 ―Nébiøch miic̈h nbuhbédät. 
\p Mänitä mähdiøjc yhadsooyy: 
\p ―Wiindsǿṉ, høøc̈h hii yaghijxǿꞌcäc. 
\p  
\v 42 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tøø jaduhṉ mhijxøꞌøgy coo tøø mmäbøcy. 
\p  
\v 43 Mänitiä jaꞌa wiindspä jiaanc̈h hijxøꞌcy. Mänitä Jesús piaduꞌubøjcy. Mänit tiägøøyy mänaam̱bä coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä. Jaꞌa jäyaꞌayhajxy jaduhṉ híjxäbä, jaduhṉ hajxy miänaam̱bä nägøx̱iä coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä. 
\c 19  
\p  
\v 1 Mänitä Jesús quiajptägøøyy Jericó. Mänit ñajxy cajptooty.  
\v 2 Jim̱ä mäyøøjäyaꞌay hänajty tuꞌug jaꞌa xøhajpä Zaqueo. Wiindsǿṉ hänajty tiuum̱by maa jaꞌa yajnähjuudiuutpähajxiän.  
\v 3 Jaꞌa Zaqueo, jia wiꞌi yhixaam̱biä Jesús hänajty, pero cab hänajty hoy yhixaꞌañ jeꞌeguiøxpä coo hänajty jiaanc̈h tehm̱ ñaax̱ypä, møødä jäyaꞌayhajxy hänajty jiaanc̈h tehm̱ miayyä.  
\v 4 Mänit päyøꞌøguiä ñøcxy maa jaꞌa Jesús hänajty ñaxøꞌøwaꞌañän. Mänit piejty quepyquiøxp, nebiä Jesús jaduhṉ hoy yhíxät.  
\v 5 Coo jaꞌa Jesús jim̱ ñajxy, mänit yuugheeꞌpy maa jaꞌa Zaqueo hänajty yhäñaꞌayän. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Zaqueo, tsógämäts, mänácäts, mejtstaꞌagáam̱bøch jim̱ maa miic̈h mdøjcän. 
\p  
\v 6 Mänitiä jaꞌa Zaqueo miänajcy. Mänitä Jesús hoy yajtøjtägøꞌøy jootcujc.  
\v 7 Coo jaꞌa cuꞌug jaduhṉ yhijxy, mänit hajxy tiägøøyy mänaam̱bä cooc jaduhṉ quiaꞌa hoyyä coo jaꞌa Jesús jim̱ miejtstáꞌagät maa jaꞌa cubojpäyaꞌay cugädieejiäyaꞌay tiøjcän.  
\v 8 Mänitä Zaqueo tiänaayyøꞌcy. Mänitä Jesús ñämaayy: 
\p ―Wiindsǿṉ, huuc mädow̱, mädúhṉ̃tiøch nmøødä, cúpc‑høc̈hä häyoobäyaꞌay nnäꞌä moꞌowaꞌañ. Pønjátyhøch tøø nmämeec̈h høhṉdaꞌagymiädiaꞌagyhaam, mädaax̱cjadúhṉ̃tiøch nyajwiimbidaꞌañ. 
\p  
\v 9 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Jädáꞌajøc̈hä piojpä quiädieeyhajxy nyajnähwaꞌadsaaṉä hädaa tøgootypä, jeꞌeguiøxpä coo yhAbraham yhap yhocä hädaa craabä, hoy jia näꞌä yajnähjuudiuꞌudy.  
\v 10 Páadyhøch yaa tøø ngädaꞌagy hädaa yaabä naax̱wiin, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä, nébiøc̈hä jäyaꞌay piojpä quiädieeyhajxy jaduhṉ nyajnähwáꞌadsät. Jadúhṉhøch njoot chocy. 
\p  
\v 11 Mäwiingóoṉnäbä Jesúshajxy hänajty Jerusalén. Miädóow̱äbä cuꞌugä Jesús miädiaꞌagy hänajty. Jaduhṉ hajxy hänajty miänaꞌañ cooc hänajty tøø yhabaatnä coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa hänajty yajcähxøꞌøgaꞌañ.  
\v 12 Paadiä Jesús tiägøøyy mädiaacpä: 
\p ―Jaduhṉä mäyøøhänaꞌc hänajty tuꞌug. Nøcxaam̱b hänajty jäguem̱naax̱ coo hänajty mioꞌowaꞌañii møjtuuṉg maa jaꞌa yhamdsoo cajptän. Mänit hänajty wyiimbidaꞌañ.  
\v 13 Coo hänajty tiuꞌubøgaꞌañ, mänitä mioonsä jaꞌa majcpä miøjyaax̱y. Mänitä maxiädøꞌøñ hajxy nägøx̱iä yajcøꞌødägøøyyä. Mänitä mäyøøjäyaꞌay miänaaṉ̃: “Mädúhṉ̃tiøch jäguem̱ nhidaꞌañ, myajmayǿꞌøwäp hädaa xädøꞌøñ hajxy.” Mänitä craa tiuꞌubøjcy.  
\v 14 Jaanc̈h tehm̱ xiøøghájtäbä craa jim̱ maa jaꞌa yhamdsoo cajptän. Mänitä cuꞌugä capxy quiejxy coo hajxy hänajty quiaꞌa tsocy coo jaꞌa craa jim̱ quiopc‑hádät maa jaꞌa quiajpthajxiän.  
\v 15 Coo jaꞌa craa hänajty tøø tiuuṉgwiingpøjnä, mänit wyiimbijnä maa jaꞌa quiajptän. Mänitä mioonsä miøjyaax̱y jaꞌa xädøꞌøñ hajxy hänajty tøø yajcøꞌødägøꞌøyíijäbä. Yajtøwaam̱biä craa hänajty mäduhṉjaty hajxy hänajty tøø yajmayøꞌøy.  
\v 16 Mänit tuꞌug miejch. Mänit miänaaṉ̃: “Wiindsǿṉ, majcjaduhṉ̃tiä jaꞌa mxädøꞌøñ tøø miayøꞌøy.”  
\v 17 Mänitä craa yhadsooyy: “Jaanc̈h tehm̱ yhoy miic̈h tøø mgudiuṉ̃. Wéeṉ̃tiøch miic̈h hijty tøø nyajcøꞌødägøꞌøy. Coo hoy tøø mgudiuṉ̃, páadyhøch miic̈h nyajnähdijy coo mgopc‑hádät maa yøꞌø majcpä cajptän.”  
\v 18 Mänitä wiingpä miejtspä. Mänit miänaaṉ̃: “Wiindsǿṉ, mägoox̱cjaduhṉ̃tiä jaꞌa mxädøꞌøñ tøø miayøꞌøy.”  
\v 19 Mänitä craa yhadsóogombä: “Jim̱ miic̈h mgopc‑hadaꞌañ maa jaꞌa mägoox̱pä cajptän.”  
\v 20 Mänitä wiingpä jiaac mejtspä. Mänit miänaaṉ̃: “Wiindsǿṉ, chaadsä mxädøꞌøñ. Paayyäjóotyhøch hijty nyaghity.  
\v 21 Míic̈hhøch hijty ndsähgøøby jeꞌeguiøxpä coo miic̈h mjootmøjjä, coo miic̈h myajpädøꞌøgy maa hijty tøø mgaꞌa pädaꞌaguiän.”  
\v 22 Mänitä mäyøøhänaꞌc miänaaṉ̃: “Caj miic̈h hoy tøø mgudiuṉ̃. Hamdsoo miic̈h mmänaꞌañ cooc̈h njootmøjjä, cooc̈h nyajpädøꞌøgy maac̈h hijty tøø ngaꞌa pädaꞌaguiän.  
\v 23 Jím̱høch nxädøꞌøñ häxøpy tøø xpiädaacä maa jaꞌa bancon, neby jaduhṉ cu miayøøyy, mädúhṉ̃tiøch hoy jäguem̱ tøø nwädity.”  
\v 24 Mänitä craa jaꞌa jäyaꞌay ñämaayy jaꞌa hajxy hänajty jiiby tänaabiä: “Pøjcä yøꞌø craa yøꞌø xädøꞌøñ. Moꞌow yøꞌø craa jaꞌa xädøꞌøñ majcjaduhṉ̃tiä tøø yajmayǿꞌøyäbä.”  
\v 25 Mänit hajxy yhadsooyy: “Wiindsǿṉ, tisän, xim̱ä xädøꞌøñ may miǿødäbä.”  
\v 26 Mänitä mäyøøhänaꞌc yhadsooyy: “Høøc̈h jaduhṉ mänaam̱b; pøṉ may møød, maas may mioꞌowaꞌañii. Pero pøṉ weeṉ̃tiä møød, pøgáaṉäxäp cøx̱iä mäduhṉ̃tiä miøødä.  
\v 27 Y jaꞌa nmädsiphøchhajxy, jaꞌa høøc̈h hajxy xxiøøghajpä, yajmíṉ hajxy yaa; yaghoꞌog hajxy yaa maac̈h nwiinduumän” ―nøm̱ä Jesús miänaaṉ̃. 
\p  
\v 28 Mänitä Jesúshajxy tiuꞌubǿjcombä. Jerusalén hajxy hänajty ñøcxy.  
\v 29 Mäwiingoom̱b hajxy hänajty maa jaꞌa cajpt hänajty metsc xiøhatiän Betfagé møødä Betania, mäwiingóṉ maa jaꞌa tuṉ hänajty xiøhatiän Olivos. Mänitä Jesús jaꞌa jiamiøød metsc  
\v 30 ñämaayy: 
\p ―Nøcxøꞌøg hajxy jim̱ maa yøꞌø cajptän. Jim̱ cajptpaꞌa jaꞌa burrohuung hajxy tuꞌug mbaadaꞌañ cuxoch. Cahnä pøṉ ñäꞌägä yaghäñaabietyñä. 
\p Mmäguejǿꞌøwäp hajxy; mänit hajxy yaa mmämínät.  
\v 31 Coo pøṉ xmiäyajtǿwät tii jaꞌa burro hajxy coo mmäguejøꞌøy, mänit hajxy mhadsówät cooc̈h høøc̈h jaduhṉ nmänaꞌañ. 
\p  
\v 32 Mänitä burro hajxy hoy jiaanc̈h paady nebiä Jesús hänajty tøø miänaꞌañän.  
\v 33 Jim̱ä burro hajxy hänajty miäguejøꞌøy, mänit hajxy ñämaayyä jaꞌa cuburrohajxy: 
\p ―Tii yøꞌø burro hajxy coo mmäguejøꞌøy. 
\p  
\v 34 Mänit hajxy yhadsooyy: 
\p ―Højts nwiindsǿṉ jaduhṉ mänaam̱b. 
\p  
\v 35 Mänitä burro hajxy yajnøcxy maa jaꞌa Jesúsän. Mänitä wyit hajxy piädaacy burronähgøxp. Mänitä Jesús hajxy yajpejty burronähgøxp. 
\p  
\v 36 Mänitä cuꞌugä wyit hajxy tiägøøyy najtswidsøøbiä tuꞌhaam maa jaꞌa Jesús hänajty ñaxøꞌøwaꞌañän.  
\v 37 Olivostuṉmøjcä tuꞌu hänajty ñaxøꞌøy. Coo hajxy miejtsnä maa jaꞌa wiinmänacän, mänitä Jesús jiamiøødhajxy tiägøøyy yaax̱pä jojpä jeꞌeguiøxpä coo hajxy hänajty xiooṉdaꞌagy. Nämayyä Jesús jiamiøødhajxy hänajty. Jaduhṉ hajxy hänajty yaꞌaxy coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä, coo hajxy hänajty tøø yhix̱y jaꞌa hoy‑yagjuøøñäjatypä jaꞌa Jesús hänajty tøø yajcähxǿꞌøguiäbä: 
\p  
\v 38 ―Møj jaanc̈h hädaa gobiernä; Diosquex̱y hädaaduhṉ. Møj jaanc̈hä Dios jim̱ tsajpootypä; ween hajxy jim̱ xiooṉdaꞌagy ―nøm̱ hajxy hänajty yaꞌaxy. 
\p  
\v 39 Jim̱ä fariseoshajxy hänajty näjeꞌe piadänaꞌay. Mänitä Jesús hajxy ñämaayy: 
\p ―Wiindsǿṉ, mhójäp yøꞌø mjamiøødhajxy. 
\p  
\v 40 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Hóyhøch yøꞌø hänaꞌc cu nja hoj, cab hänaꞌc häyaa ñäꞌä hamóom̱bät; maas møc hajxy ñäꞌägä yáꞌaxät. 
\p  
\v 41 Coo jaꞌa Jesús hänajty jim̱ miedsaaṉnä Jerusalén, coo jaduhṉ ñäheebøøyy, mänit tiägøøyy jøøbiä.  
\v 42 Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Yøꞌø Jerusalénpäyaꞌayhajxy, cooc̈h hajxy cu xchojcy, jootcujc hajxy häxøpy yhity. Tøø yhabaady coo jaꞌa cuꞌughajxy cu jiootcugøøyy. Pero cab hajxy wyiinjuøꞌøwaꞌañ. Cábøch hajxy xchogaꞌañ xmieeꞌxaꞌañ.  
\v 43 Haxøøg hajxy jiadaꞌañ yhabetaꞌañ. Medsaam̱bä miädsiphajxy. Mänit hajxy jiuhguraajøꞌøwaꞌañii piquiä.  
\v 44 Cab hajxy yajmäjädaꞌagaꞌañii. Yaghoꞌogáaṉäp hajxy jaduhṉ. Mänitä quiajpthajxy quiuhdägoyyaꞌañ. Paady hajxy jaduhṉ jiadaꞌañ yhabetaꞌañ cooc̈h hajxy jaduhṉ xquiaꞌa tsogaꞌañ. 
\p  
\v 45 Coo jaꞌa Jesús miejch cajptooty, mänit tiägøøyy tsajtøgooty. Mänit tiägøøyy høxquejxpädsøøm̱bä pønjaty jiiby juuby tooꞌp.  
\v 46 Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Jim̱ jaduhṉ myiṉ̃ cujaay maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän: “Jueꞌec̈h ndøjc hajxy xwiáaṉät cooc̈h hajxy jiiby xpiaꞌyáꞌaxät.” Jaꞌa Dios jaduhṉ mänaaṉ. Pero mijts, jaduhṉ hajxy mwaꞌañ meedsøhñdy. 
\p  
\v 47 Najxpäxøø jaꞌa Jesús hänajty jiiby yajnähixøꞌøy tsajtøgooty. Pero jaꞌa teedywiindsøṉhajxy møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy, quiojyquiapxytiuum̱by hajxy hänajty nebiä Jesús hajxy yaghóꞌogät, møødä cuꞌugwiindsøṉhajxy.  
\v 48 Pero cab hajxy hänajty ñajuøꞌøy neby hajxy jiatcǿꞌøwät jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa cuꞌug jaꞌa Jesús miädiaꞌagy hajxy hänajty jiaanc̈h tehm̱ miämädoonaayyä. 
\c 20  
\p  
\v 1 Jiibiä Jesús jaꞌa cuꞌug jaꞌa Diosmädiaꞌagy hänajty yajnähixøꞌøy tsajtøgooty, mänitä Jesús ñämejtsä jaꞌa teedywiindsøṉhajxy møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy møødä copc‑hajpähajxy.  
\v 2 Mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Pøṉä cuhdujt tøø xmioꞌoy coo jaꞌa cuꞌug tøø mhøxquejxpädsøm̱y tsajtøgooty, y coo tøø mdägøꞌøy yajnähixøøbiä. 
\p  
\v 3 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Chaads mijts nmäyajtøwaam̱bä. Mhadsówäp hajxy jaduhṉ:  
\v 4 Coo jaꞌa Juan hijty wiädity mäyajnäbejpä, pøṉ jaduhṉ quejx, Dios tøgä jäyaꞌayä. 
\p Cab hajxy ñäꞌä hadsooyy.  
\v 5 Mänit hajxy tiägøøyy yajcapxiøøbiä: 
\p ―Neby hajxy nnäꞌä hadsóow̱ämät; coo hajxy nmänáaṉämät coo jaꞌa Dios quiejxy, mänit yhadsowaꞌañ: “Tii hajxy coo mgaꞌa mäbøjcä.”  
\v 6 Y coo hajxy nmänáaṉämät coo jäyaꞌay quiejxy, mänitä cuꞌug hajxy xquiuhgáꞌtsämät. Hix̱, haagä mänaam̱b hajxy jaduhṉ coo jaꞌa Juan tøø quiexyíijäm jaꞌa Dios. 
\p  
\v 7 Mänit hajxy yhadsooyy coo hajxy quiaꞌa najuøꞌøy pøṉä Juan quejx mäyajnäbejpä. 
\p  
\v 8 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Ni høøc̈h ngaꞌa nägapxaꞌañ pǿṉhøch jaꞌa cuhdujt tøø xmioꞌoy. 
\p  
\v 9 Mänitä Jesús jaꞌa cuꞌug tiägøøyy møødmädiaacpä: 
\p ―Jaduhṉä jäyaꞌay tsaatypcam̱ piädaacy maa jaꞌa ñaax̱än. Mänit yhadooꞌtujcy. Mänit tiuꞌubøjcy. Jäguem̱ ñøcxy. Jegaam̱b hänajty jim̱.  
\v 10 Coo jaꞌa tsaatyptuc yhabaaty, mänitä mioonsä tuꞌug quiejxy coo jaꞌa tsaatypcam̱ piuhmoꞌowǿøjät. Mänitä mioonsä quioxhóꞌcäxä. Caj tii yajmäwiimbijtä.  
\v 11 Mänitä mioonsä tuꞌug quiéjxcumbä. Jaduhṉä mähdiøjc quioxhóꞌcägombä. Haxøøgjaty jaduhṉ ñämaayyä. Ni jeꞌe tii quiaꞌa mooyyä.  
\v 12 Mänitä wiingpä jiaac quéjxcombä. Nähdsäbit cuhdsäbit jaꞌa mähdiøjc piädáacänä. 
\p  
\v 13 Mänitä cudsaatypcam̱ miänaaṉnä: “Nébiøch nnäꞌä jatcǿꞌøwät. Tøøc̈h cham̱ nnajuøꞌøy. Hädaa nhúunghøch, njaanc̈h tehm̱ chójpiøch njaanc̈h tehm̱ piaꞌhäyóobiøch hädaa. Nhuuc quéx̱yhøch hädaa. Coo yhøxcabǿøjät, wehṉdä wyiingudsähgøꞌøwǿøjät.” Mänitä yhuung quiejxy.  
\v 14 Coo yhøxcajpä, mänit hajxy tiägøøyy ñiñämáayyäbä, jaꞌa tsaatypcam̱ hajxy hänajty hajoodiujpä: “Jaꞌa cudsaatypcam̱ yhuung yøꞌø. Coo yøꞌø tieedy jaduhṉ yhóꞌogät, yøꞌø mähmøꞌøwaam̱b cudsaatypcam̱. Tsøg hajxy yaghóꞌcäm neby hajxy jaduhṉ nmämähmǿøyyämät.”  
\v 15 Mänitä cudsaatypcam̱ yhuung yhøxwijtspädsǿøm̱äxä. Mänit hajxy yaghoꞌcy. 
\p Mänitä Jesús yajtøøyy: 
\p ―Nebiä cudsaatypcam̱ jiatcøꞌøwaꞌañ coo yhuung yaghóꞌcäxä.  
\v 16 Nøcxaam̱b yaghoꞌtägatsaꞌañ jaꞌa yhuung tøø yaghóꞌcäxäbä. Mänitä wiinghänaꞌc jaꞌa tsaatypcam̱ yaghajoodiugaꞌañ. 
\p Coo jaꞌa cuꞌughajxy jaduhṉ miädooyy, mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Ni jaꞌa Dios jaduhṉ quiaꞌa mänáꞌanät. 
\p  
\v 17 Mänitä Jesús jaꞌa cuꞌug wyiinheeꞌppejty. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Nej mijts jaꞌa Diosmädiaꞌagy myajmädiaꞌagytiägøꞌøy coo miänaꞌañ: 
\q1 Jaꞌa tsaa mädyii jaꞌa tøjcojpä hajxy quiaꞌa näꞌägä cumaayy, 
\q1 jeꞌe näꞌägä tuuṉdsohṉ. 
\m (Jesús hamdsoo niñänøøm̱ä nebiä tsaajän jeꞌeguiøxpä coo hänajty quiaꞌa tsocy quiaꞌa meeꞌxyíijäm jaꞌa cuꞌug. Pero moꞌowáaṉäbä Jesús hänajty møjtuuṉg.) 
\p  
\v 18 Mänitä Jesús miänáaṉgumbä: 
\p ―Pøṉ jaduhṉ cáꞌawäp yøꞌø tsaanähgøxp, tägóyyäp jaduhṉ. Y coo pøṉ ñähgahbedǿøjät yøꞌø tsaa, tägóyyäp jeꞌebä. 
\p  
\v 19 Mänitiä jaꞌa Jesús jia madsaaṉä jaꞌa teedywiindsøṉhajxy møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy. Ñajuøøby hajxy hänajty coo hajxy hänajty tøø miädiaꞌagyii. Pero cabä Jesús ñäꞌä majtsä jeꞌeguiøxpä coo jaꞌa cuꞌug hänajty chähgøꞌøyíijäm jaꞌa teedywiindsøṉhajxy.  
\v 20 Mänitä hänaꞌc hajxy yajnähdijy coo hajxy ñibiädaꞌagǿøjät nebiä hoyhänaꞌcän. Nǿcxäp hajxy miädoy nebiaty jaꞌa Jesús hänajty miädiaꞌagaꞌañ. Coo jaꞌa Jesús quiapxtägóyyät, mänit hajxy ñäxøꞌøwøꞌøwaꞌañ maa jaꞌa gobernadorän.  
\v 21 Mänitä Jesús hajxy miäyajtøøyy: 
\p ―Wiindsǿṉ, nnajuøøby højts coo miic̈hä tøyhajt myajnähixøꞌøy jaꞌa Diosmädiaꞌagy. Hopiøṉä miic̈h mmøødmädiaꞌagy; y caj miic̈h pøṉ mmøjpädaꞌagy, hoy pøṉ møjtuuṉg jia møødä.  
\v 22 Højtsä tøyhajt móoyyäc. Coo højtsä gobiernä hänajty xyagjuy xyajmoꞌonaꞌañ, nej, hoyyädaꞌa jaduhṉ coo højts njúyädä. 
\p  
\v 23 Pero ñajuøøbiä Jesús hänajty coo hänajty jia yajcapxtägoyyaꞌañii. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Tiic̈h hajxy coo xjia wiꞌi jiøjcapxøꞌøwaꞌañ.  
\v 24 Høøc̈hä xädøꞌøñ tuꞌug yaghíjxäc. Pøṉ yhajahñax̱y yøꞌøduhṉ, pøṉ xiøø yøꞌøduhṉ. 
\p Mänit hajxy yhadsooyy: 
\p ―Jaꞌa gobiernä. 
\p  
\v 25 Mänitä Jesús miänáaṉgombä: 
\p ―Pues, mmóꞌowäp jaꞌa gobiernä hajxy tijaty yøꞌø jieꞌehajpy. Y mmóꞌowäbä Dios hajxy tijaty yøꞌø jieꞌehajpy. 
\p  
\v 26 Cabä Jesús hajxy hänajty hoy yajcapxtägoyyaꞌañ cuꞌughagujc. Yagjuøøyy hajxy jaduhṉ coo hoy yhadsooyy. Y cab hajxy waam̱b miänaaṉnä. 
\p  
\v 27 Mänitä Jesús ñämejtsä jaꞌa saduceoshajxy näjeꞌe, jaꞌa hajxy jaduhṉ mänaam̱bä cooc tyijy ni pøṉ quiaꞌa jujypiøgaꞌañ. Mänitä Jesús hajxy ñämaayy: 
\p  
\v 28 ―Wiindsǿṉ, jaduhṉdsä Moisés jecy quiujahy, cooc jaꞌa yaꞌadiøjc hänajty tuꞌug tøø yhoꞌogy, y cooc jaꞌa yaamgtoꞌoxy jaꞌa huung quiaꞌa møødä, mänítägä quiapy wyiingpǿgät, nébiägä yhuung jaduhṉ miähmǿꞌøwät jaꞌa piuhyaꞌaguiøxpä.  
\v 29 Jaduhṉä hänaꞌc‑hajxy hänajty, näjuxtujc tuꞌqueꞌex. Jaꞌa craa møjpä, mänit jia pøjcy. Mänit yhoꞌcy. Nituꞌugtä yhuung quiaꞌa mähmøøyy.  
\v 30 Mänitä jiødsøm̱y jaꞌa yaamgtoꞌoxy jia wiingpǿjcombä. Mänit jeꞌe yhóꞌcombä. Nituꞌugtä yhuung quiaꞌa mähmøøbiä.  
\v 31 Mänitä yaamgtoꞌoxy jaꞌa quiapy jia wiingpǿjcombä jatuꞌug. Jaanä jaduhṉ yhóꞌcombä. Nägøx̱iä jaꞌa yaamgtoꞌoxy jaꞌa quiapy jia møødtsänaayy jaꞌa näjuxtujpä; cøjx hajxy yhoꞌogy, y ni pøṉ yhuung quiaꞌa mähmøøyy.  
\v 32 Mänitä yaamgtoꞌoxy jiaag hoꞌpä.  
\v 33 Hoorä, coo hajxy hänajty tøø jiujypiøjnä, pøṉä toꞌoxiøjc tøyhajt møødtsänaꞌawaam̱b jaꞌa näjuxtujpä, jim̱ tsajpootyp. 
\p  
\v 34 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Hädaa yaabä naax̱wiin, pøjp huucp jaꞌa jäyaꞌayhajxy yaa.  
\v 35 Pero pønjaty jujypiøgaam̱b, pønjaty nøcxaam̱b tsajpootyp, cab hajxy jim̱ piøgaaṉnä yhuꞌugaaṉnä.  
\v 36 Cab hajxy mänaa yhoꞌtägatsaaṉnä. Coo hajxy hänajty tøø jiujypiøjnä, jaduhṉ hajxy miähmøꞌøwaaṉnä nebiä Dioshuungän, nebiä Diosmoonsän.  
\v 37 Hamdsoo jaꞌa Moisés hajxy xyajnähixǿøyyäm coo jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌayhajxy jiujypiøgaꞌañ, jiiby maa jaduhṉ myiṉ̃än coo jaꞌa hujtshuung hänajty tioy tuꞌug. Jaduhṉ jiiby myiim̱bä coo jaꞌa Dios wyiingudsähgøꞌøyíijäm jaꞌa Abraham møødä Isaac møødä Jacob.  
\v 38 Cabä Dios wyiingudsähgøꞌøyíijäm jaꞌa hoꞌogypiähajxy. Jaꞌa jujcyjiäyaꞌayhajxy, jeꞌeds hajxy jaduhṉ wiingudsähgøøby jaꞌa Dios. 
\p  
\v 39 Mänitä ley‑yajnähixøøbiähajxy näjeꞌe miänaaṉ̃: 
\p ―Wiindsǿṉ, yajxóṉ miic̈h jaduhṉ mmädiaꞌagy. 
\p  
\v 40 Cabä Jesús hajxy waam̱b ñämaañä jeꞌeguiøxpä coo hajxy hänajty chähgøøñä. 
\p  
\v 41 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tii hajxy coo mmänaꞌañ cooc jaꞌa David yhuunghaty jaꞌa Diosquex̱y.  
\v 42 Hamdsoo jaꞌa David miänaaṉ̃ maa jaꞌa Salmos quiujahyyän: 
\q1 Mänítøc̈hä Dios jaꞌa nwiindsǿṉ xñämaayyä: 
\q1 “Yaads miṉ häñaꞌaw nhahooguiøꞌøháampiøch, 
\q1  
\v 43 høxtä cóonøc̈hä mmädsip tøø ngaꞌa yajmäjädáacäm.” 
\m  
\v 44 Coo jaꞌa David jaꞌa Diosquex̱y hamdsoo ñämaayy “wiindsǿṉ”, nébiäts jaduhṉ ñäꞌä huunghádät. 
\p  
\v 45 Jim̱ä cuꞌughajxy hänajty nägøx̱iä miämädoonaꞌay, mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa jiamiøødhajxy: 
\p  
\v 46 ―Caꞌa yøꞌø ley‑yajnähixøøbiä miädiaꞌagy hajxy mmäbøjcä. Yoṉ̃witmøød hajxy wyiꞌi wiädity jeꞌeguiøxpä coo hajxy wyiꞌi yajcumayaꞌañ. Jaduhṉä jioothajxy jia tsocy coo hajxy jim̱ wyiingudsähgøꞌøwǿøjät halaplaaz. Jiiby hajxy yhäñaꞌawaꞌañ maa jaꞌa häñaabiejt yajxoṉjatypän jiiby tsajtøgooty, chaads jim̱ maa jaꞌa xøø jiadyiijän.  
\v 47 Y piǿjcäbä yaamgtoꞌoxy jaꞌa tiøjc hajxy. Wiꞌi yajcumayaam̱b hajxy, paady hajxy wyiꞌi Dyiospaꞌyaꞌaxy jejcyjiaty. Hanax̱iä hajxy chaac̈htiunaꞌañii. 
\c 21  
\p  
\v 1 Tsajtøgootiä Jesús hänajty, mänitä mäyøøjäyaꞌay yhijxy coo xädøꞌøñ hajxy hänajty quiuyoxøꞌøy.  
\v 2 Mänitä yaamgtoꞌoxy tuꞌug yhijxpä jaꞌa jaanc̈h tehm̱ yhäyoobä. Jagooyyä xädøꞌøñhuung hänajty miøødä metsc. Jeꞌeduhṉ cøjx yecy.  
\v 3 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ, maas may hädaa yaamgtoꞌoxy häyoobä jaꞌa xädøꞌøñ tøø quiuyoxøꞌøy quejee yøꞌø mäyøøjäyaꞌayhajxy.  
\v 4 Yøꞌø mäyøøjäyaꞌayhajxy, jeꞌe hajxy quiuyoxøøyy mäduhṉ̃tiä hajxy tøø yajcunax̱y. Pero hädaa yaamgtoꞌoxy, jeꞌe cøjx quiuyoxøꞌøy mäduhṉ̃tiä hijty ñägayaꞌañ. 
\p  
\v 5 Jiibiä jäyaꞌayhajxy hänajty näjeꞌe tsajtøgooty. Jaduhṉ hajxy hänajty miädiaꞌagy coo jaꞌa tsaa jiaanc̈h tehm̱ yajxoṉjatiä, coo hajxy tøgooty yajxóṉ jiaanc̈h tehm̱ yhix̱y nebiatiä jäyaꞌayhajxy hänajty tøø piädaꞌaguiän. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p  
\v 6 ―Habaadaam̱b jaduhṉ coo hädaa tsajtøjc jyidaꞌañ cøx̱iä. 
\p  
\v 7 Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Wiindsǿṉ, mänaa jaduhṉ jiadaꞌañii. Tii hijxtahṉd jaduhṉ naxaam̱b coo hänajty tøø yhabaatnä. 
\p  
\v 8 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Mniyajcopcøꞌøwǿøjäp hajxy, cab hajxy myajwiinhǿønät. Nämay hajxy wiäditaꞌañ. Jaduhṉ hajxy miänaꞌanaꞌañ: “Høøc̈hä Dios tøø xquiex̱y”, y “Tøø yhabaatnä.” Pero cab hajxy mmäbǿgät.  
\v 9 Coo hajxy jaduhṉ mmädoyhádät coo tsip piädøꞌøgaꞌañ, cab hajxy mdsähgǿꞌøwät. Jayøjpä tsip jiadaꞌañii, cahnä hänajty yhabaadyñä. 
\p  
\v 10 Mänitä Jesús jiaac mänaaṉ̃: 
\p ―Nimiädsibøꞌøwáaṉäbä wiingcajptjaty.  
\v 11 Møc hujx jiäditaꞌañ. Jadáaṉäbä yuuxøø møødä paꞌam wiinduhm̱yhagajpt. Y jim̱ä hoc̈hähgøøñäjatypä quiähxøꞌøgaꞌañ tsajtwiing. 
\p  
\v 12 ’Pero cahnä hänajty yhabaadyñä, xmiadsaam̱b mijts jaꞌa jäyaꞌayhajxy. Xyajnøcxaam̱b hajxy maa jaꞌa tsajtøjcän. Jiiby hajxy xñäxøꞌøwøꞌøwaꞌañ. Xchumaam̱b hajxy jaduhṉ. Xyajnøcxaam̱b hajxy maa jaꞌa gobiernäwiinduumhajxiän. Jaꞌa høøc̈hcøxpä hajxy xchaac̈htiunaꞌañ.  
\v 13 Coo hajxy jaduhṉ mjádät mhabétät, mänítøch hajxy xmiädiáꞌagät.  
\v 14 Wiinjuøꞌøw hajxy jaduhṉ. Cab hajxy jäguem̱iä mwiinmahñdyhádät waam̱baty hajxy mhadsówät.  
\v 15 Høøc̈h mijts nbuhbedaam̱by. Nmoꞌowáam̱biøch mijts jaꞌa wiinmahñdy nebiä mmädsip hajxy mgaꞌa yajmäjädáꞌagät.  
\v 16 Høxtä xñähdugaam̱bä mdeedy hajxy møødä mbuhyaꞌayhajxy møødä mjujy mmäguꞌughajxy møødä mmäguꞌughajpähajxy. Näjéꞌeyyäm mijts hänaꞌc xyaghoꞌogaꞌañ.  
\v 17 Nägøx̱iä hajxy xxiøøghadaꞌañ maa jaꞌa høøc̈hcøxpän.  
\v 18 Hoy hajxy cøx̱ypänejpiä cu mja jat cu mja habet, tsipcøxp hajxy hodiuum mnøcxaꞌañ.  
\v 19 Coo hajxy hamuumduꞌjoot mmeeꞌxtúgät, mdägǿꞌøwäp hajxy jim̱ tsajpootyp. 
\p  
\v 20 ’Coo hajxy mhíxät coo jaꞌa Jerusaléncajpt hänajty tøø jiuhbigøꞌøyíijäm jaꞌa miädsip, mänit hajxy mnajuǿꞌøwät coo hänajty tøø yhabaatnä coo Jerusalén quiuhdägoyyaꞌañ.  
\v 21 Pønjaty hänajty yaa hijp Judeanaaxooty, tsipcøxp hajxy piäyǿꞌøgät, nǿcxäp hajxy jim̱ maa jaꞌa tuṉän. Pønjaty hänajty yaa hijp Jerusaléncajptooty, tsipcøxp hajxy yaa chóonät. Pønjaty hänajty hijp camjooty, cab hajxy ñøcxtägátsät quiajptootyhajxy.  
\v 22 Jaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøgaam̱bä jäyaꞌayhajxy nägøꞌø nädecypiä. Jadáaṉäp jaduhṉ nebiaty jiiby myiṉ̃än cujaay maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän coo jiadaꞌañii.  
\v 23 Jaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøgaam̱bä toꞌoxiøjc‑hajxy hänajty, jaꞌa hajxy hänajty mox̱tsaꞌamhajpä, jaꞌa hajxy hänajty maaxhuungmøødpä. Hoyhoyyä jäyaꞌayhajxy yaa chaac̈hpøgaꞌañ hädaa yaabä naax̱wiin. Jaanc̈h tehm̱ yajcumädow̱áaṉäp hajxy jaduhṉ.  
\v 24 Näjeꞌe hajxy yhoꞌogaꞌañ coo jaꞌa tsip jiadaꞌañii. Näjeꞌe hajxy miadsaꞌañii. Mänit hajxy yajnøcxaꞌañii wiinduhm̱yhagajpt. Minaam̱bä jäguem̱jäyaꞌay jaꞌa Jerusaléncajpt hajxy yajmaꞌadaꞌañ, høxtä coonä yhabétät coo jaꞌa cuhdujt hajxy piǿjcäxät coo hajxy jaduhṉ quiaꞌa jatcǿøñät. 
\p  
\v 25 ’Cähxøꞌøgaam̱bä hijxtahṉd maa jaꞌa xøøjän, maa jaꞌa poꞌojän, maa jaꞌa madsaꞌajän. Pädøꞌøgaam̱bä mejy; jäditaam̱b jaduhṉ. Paadiä cuꞌughajxy chähgøꞌøwaꞌañ wiinduhm̱yhagajpt.  
\v 26 Wiinmahñtiägoyyaam̱bä jäyaꞌayhajxy coo hoc̈hähgøøñä yaa jiadaꞌañii hädaa yaabä naax̱wiin. Tsäyuyyaam̱bä xøø chaadsä poꞌo chaadsä madsaꞌa.  
\v 27 Mänítøch ngädaactägatsaꞌañ joc‑hagujc, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. Hajájjäbøch ngädaꞌagaꞌañ mäjaamøød. Xyhixáam̱bøc̈hä jäyaꞌayhajxy.  
\v 28 Coo jaduhṉ jiadǿøjät, mänit hajxy mjootcugǿꞌøwät. Mänit hajxy mbädsøm̱aꞌañ hawaꞌadstuum. 
\p  
\v 29 Mänitä Jesús miänáaṉgombä: 
\p ―Høxtahm̱dsä quepychaa,  
\v 30 coo hajxy mhix̱y coo wiam̱y, mnajuøøby hajxy coo pioodtägøøñä.  
\v 31 Jaduhṉ mäwíinäts jeꞌe coo jaꞌa hijxtahṉd hajxy mhijxtsóonät, mnajuǿꞌøwäp hajxy jaduhṉ coo yhabaatnä coo Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ. 
\p  
\v 32 ’Coo jaduhṉ yhabáadät nébiøch cham̱ nmädiaꞌaguiän, cahnä jäyaꞌayhajxy hänajty quiøx̱y hoꞌogyñä jaꞌa hajxy jädaꞌahatypä. Tøyhajt jaduhṉ.  
\v 33 Tägoyyaam̱bä tsajtwiing møødä naax̱wiin, pero tøjiadaam̱b nébiøch cham̱ nmädiaꞌaguiän. 
\p  
\v 34-35 ’Mniyajcopcøꞌøwǿøjäp hajxy. Cab hajxy mnajuøꞌøy mänáajøch ngädaactägatsaꞌañ. Paady hajxy hoy mhídät. Cab hajxy mhuꞌug cab hajxy mjǿøꞌxät. Cab hajxy tii mhadsógät hädaa yaabä naax̱wiin. Pønjaty jaduhṉ caꞌa cudiuum̱b, haxøøg hajxy jiadaꞌañ yhabetaꞌañ, høxtä hoy hajxy maa cu jia tsänaꞌaw.  
\v 36 Nähix̱ hahixøꞌø hajxy mhídät. Homiänaajä hajxy mDiospaꞌyáꞌaxät neby hajxy haxøøg mgaꞌa jat mgaꞌa habétät, nébiøch hajxy hoy xwyiingudsähgǿꞌøwät, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. 
\p  
\v 37 Xøømbaadiä Jesús hänajty yajnähixøꞌøy tsajtøgooty. Coodspaady hänajty wiädity maa jaꞌa tuṉ xiøhatiän Olivos.  
\v 38 Jopyñä jaꞌa jäyaꞌayhajxy hänajty quiøx̱y hamugøꞌøy tsajtøgooty coo jaꞌa Jesús miädiaꞌagy hajxy hänajty wyiꞌi yhamädoow̱hidaaṉä. 
\c 22  
\p  
\v 1 Tøø jaꞌa pascuaxøø hänajty miäwiingooṉnä mänaa jaꞌa tsajcaagy hajxy hänajty quiayyän jaꞌa cajpä tsooy miǿødäbä.  
\v 2 Jia wiꞌi xyiictaacypy jia wyiꞌi miädiaactaacypy jaꞌa teedywiindsøṉhajxy hänajty møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy nebiä Jesús hajxy yaghóꞌogät. Pero chähgøøbiä cuꞌug hajxy hänajty. 
\p  
\v 3 Mänitä Judas Iscariote jaꞌa Satanás jioottägøøyy quioptägøøyyä. Jesús jiamiøød hänajty jeꞌe tuꞌug maa jaꞌa nämajmetspän.  
\v 4 Mänitä Judas jaꞌa teedywiindsǿṉ hoy miøødmädiaꞌagy møødä møjhajpä hajxy maa jaꞌa tsajtøjcän. Jeꞌe yajmøødmädiaac nebiä Jesús yajcøꞌødägǿꞌøwät.  
\v 5 Mänitä teedywiindsøṉhajxy xiooṉdaacy. Mänitä Judas hajxy ñämaayy coo xädøꞌøñ hajxy mioꞌowaꞌañ.  
\v 6 Mänitä Judas ñähadsooyy. Mänit tiägøøyy wiinmahñdyhajpä nebiä Jesús yajcøꞌødägøꞌøwaꞌañ, mänaa jaꞌa cuꞌughajxy hänajty quiaꞌa jaty mayyän. 
\p  
\v 7 Mänitä pascuaxøø yhabaatnä mänaa jaꞌa tsajcaagy hajxy quiayyän, jaꞌa cajpä tsooy miǿødäbä. Yojxypä meeghuung hajxy hänajty jaꞌa pascuaxøøjooty.  
\v 8 Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa Pedro møødä Juan: 
\p ―Nøcx jaꞌa tsuugay hajxy yaghoyøꞌøw. Tøø yhabaady coo hajxy ndsuugayáaṉäm jaꞌa pascuaxøøgøxpä. 
\p  
\v 9 Mänitä Jesús hajxy miäyajtøøyy: 
\p ―Maa højts nyaghoyǿꞌøwät. 
\p  
\v 10 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Coo hajxy mgajptägǿꞌøwät, mbaadaam̱biä jäyaꞌay hajxy tuꞌug majtcóṉ. Mbanǿcxäp hajxy maa tiøjtägøꞌøwaꞌañän.  
\v 11 Mänitä cudøjc hajxy mnämáꞌawät: “Højts nWiindsǿṉ tøø xquiex̱y coo højts miic̈h nmäyajtǿwät maa hawaꞌadspä jii maa højts ndsuugáyät jaꞌa pascuaxøøgøxpä.”  
\v 12 Mänitä hawaꞌadspä hajxy xmioꞌowaꞌañ cruundä jim̱ cøxp. Tøø hajxy hänajty hoy yajxóṉ yaghoyøꞌøy. Jim̱ä tsuugay hajxy myaghoyǿꞌøwät. 
\p  
\v 13 Mänit hajxy hoy piaady nebiatiä Jesús hänajty tøø miänaꞌañän. Mänitä tsuugay hajxy yaghoyøøyy jaꞌa pascuaxøøgøxpä. 
\p  
\v 14 Coo yhabaatnä, mänitä Jesúshajxy yhäñaaguiädaacy meexäwiinduum møødä jiamiøødhajxy.  
\v 15 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Cooc̈h nhoꞌogaaṉnä, jootcújc‑høch nnijiäwøꞌøyii cooc̈h mijts nmøødtsuugayaꞌañ jaꞌa pascuaxøøgøxpä.  
\v 16 Cábøch mijts nmøødtsuugaadiägatsaꞌañ høxtä coonä yhabáadät mänaa jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañän. Tøyhajt jaduhṉ. 
\p  
\v 17 Mänitä Jesús jaꞌa vaso tuꞌug quionøꞌcy vinomøød. Mänitä Dioscujúꞌuyäp yejcy. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Huucmuc hajxy hädaa nägøx̱iä.  
\v 18 Cábøc̈hä vino nhuuctägatsaꞌañ høxtä coonä yhabáadät coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ. 
\p  
\v 19 Mänitä Jesús tsajcaagy quionøꞌcy. Mänitä Dioscujúꞌuyäp yéjcombä. Mänitä tsajcaagy qyijwaꞌxy. Mänitä jiamiøød miooyy. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Høøc̈h nniꞌx ngopc hädaa. Jaꞌa mijtscǿxpøch nniñähdugaꞌañii cooc̈h mijts nnähhoꞌtuꞌudaꞌañ. Naaghóoc‑høch mijts xjiahmiejtstaꞌagy, jaduhṉä tsajcaagy hajxy mgáyät. 
\p Coo hajxy quiaabiädøøyy, mänitä Jesús jaꞌa vaso quionøꞌcy, jaꞌa hänajty vinomøødpä. Mänit miänaaṉ̃: 
\p  
\v 20 ―Hädaa vino, hijxtahṉd jaduhṉ miähmøꞌøwaꞌañ nébiøch nnøꞌty nyaghäyowaꞌañän cooc̈h mijts nnähhoꞌtuꞌudaꞌañ. 
\p  
\v 21 ’Pero jaꞌa craa xyegáam̱bøc̈hä, yaac̈h jaduhṉ xmiøødhäñaꞌay maa hädaa meexän.  
\v 22 Tsipcǿxpøch nhoꞌogaꞌañ nébiøc̈hä Dios tøø xyajnähdijjiän, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. Pero jaꞌa craa xyegaam̱bä, maas haxøøg jiadaꞌañ yhabetaꞌañ. 
\p  
\v 23 Mänitä Jesús jiamiøødhajxy tiägøøyy nimiäyajtǿøw̱äbä hamiṉ̃ haxøpy pøṉä Jesús yegaam̱b. 
\p  
\v 24 Mänit hajxy tiägøøyy yajcapxiøøbiä pøṉ møjtuuṉg moꞌowáaṉäp.  
\v 25 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Hädaa hajxy yaa gobiernähajpä hädaa yaabä naax̱wiin, näꞌä hanehm̱b hajxy. Tsipcøxpä cuꞌughajxy quiudiuṉ̃ neby hajxy yhaneꞌemyiijän.  
\v 26 Pero mijts, cab hajxy mnibiädaꞌagǿøjät nebiä gobiernän. Pøṉ møjtuuṉg møød maa mijtsän, ween ñibiädaꞌagyii nebiä tuuṉg møj caꞌa møødpän. Pøṉ hanehm̱b maa mijtsän, ween ñibiädaꞌagyii nebiä moonsän.  
\v 27 Pøṉ møjtuuṉg møød, jaꞌa craa caabiä, tøgä craa mäyajcaabiä. Jaꞌa craa caabiä, jeꞌeds møjtuuṉg møød. Pero høøc̈h mijts nyajcaaby, hóyhøch møjtuuṉg nja møødä. 
\p  
\v 28 ’Tøøc̈h mijts xmiøødyoꞌoy xmiøødnax̱y tsip xex̱.  
\v 29 Páadyhøch mijts møjtuuṉg nmoꞌowaꞌañ, nébiøch nDeedy tøø xmioꞌoyän,  
\v 30 neby hajxy jim̱ mgay mhúꞌugät maac̈h nmeexäwiinduumän maac̈h ngobiernähadaꞌañän, nebiä hoyhäñaabiejt hajxy myaghäñaꞌawǿꞌøwät mänaa jaꞌa judíos hajxy mhaneꞌemaꞌañän, jaꞌa nämajmetsc‑hagajptpä. 
\p  
\v 31 Mänitä Jesús jaꞌa Pedro ñämaayy: 
\p ―Simón, Simón, mniyajcopcøꞌøwǿøjäp. Tøøc̈hä Satanás cuhdujt xjia mäyujwaꞌañ coo mijts xyajtuꞌudägóyyät.  
\v 32 Pero tøøc̈hä Dios nmänuuꞌxtaꞌagy jaꞌa miic̈hcøxpä nébiøch miic̈h nmädiaꞌagy homiänaajä xmiäbǿjcät. Coo miic̈h hänajty tøø mwiinmahñdymejtsnä, mjoodcapxmøcpǿgäp jaꞌa mjamiøødtøjc neby hajxy jaduhṉ quiaꞌa tuꞌudägóyyät. 
\p  
\v 33 Mänitä Pedro jaꞌa Jesús ñämaayy: 
\p ―Homiáajøch miic̈h nbanǿcxät, hoy jia pujxtøgootiä. Høxtä näguipxy jaduhṉ nmøødhóꞌogät. 
\p  
\v 34 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Pedro, cham̱ nnämaꞌay, cahnä tseey hänajty yaꞌaxyñä, tøø miic̈h hänajty tägøøghooc mnijiøgapxyii cooc̈h tyijy xquiaꞌa hix̱iä. 
\p  
\v 35 Mänitä Jesús miäyajtøøyy jaꞌa jiamiøødhajxy: 
\p ―Cooc̈h mijts nguejxy Diosmädiaꞌagy‑yajwaꞌxpä, mänítøch mijts nnämaayy coo hajxy tii mgaꞌa wähátät, ni xuumy, ni xädøꞌøñhidøhñdy, ni cøꞌøg. Y tii hajxy myajmaajiajt. 
\p Mänit hajxy yhadsooyy: 
\p ―Ni tii. 
\p  
\v 36 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Pero chaac̈h nmänaaṉnä coo xuumy hajxy mwähátät møødä xädøꞌøñhidøhñdy. Pøṉ espada caꞌa møød, weenä wyit tioogy nebiä espada jiúyät.  
\v 37 Tsipcøxp tiøjiadaꞌañ neby jim̱ myiṉ̃än cujaay maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän jaꞌa høøc̈hcøxpä: “Caꞌawiindøyhänaꞌc jaduhṉ tyijjä.” Cøx̱iä jaduhṉ tiøjiadaꞌañ neby jim̱ myiṉ̃än cujaay jaꞌa høøc̈hcøxpä. 
\p  
\v 38 Mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Chaa højts espada metsc nmøødä. 
\p Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Mädøyyä jaduhṉ. 
\p  
\v 39 Mänitä Jesús tiuꞌubøjcy. Mänit ñøcxy maa jaꞌa Olivostuṉän neby hänajty ñäꞌägä cuhdujthatiän. Quipxiä jiamiøødhajxy pianøcxy.  
\v 40 Coo hajxy jim̱ miejch, mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tsøgä Dios hajxy paꞌyáax̱äm; jaduhṉ hajxy mgaꞌa tuꞌudägóyyät. 
\p  
\v 41 Mänitä Jesús ñøcxy jäguem̱juøøby nidiuhm̱ Diospaꞌyaax̱pä. Mänit jyijcädaacy.  
\v 42 Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Teedy, coo miic̈h jaduhṉ mmänáꞌanät, cábøch hädaa tsaac̈hpä peenä nmänáxät. Pero caꞌa yhøøc̈h nguhdujtä nyaghidaam̱by; miic̈h mguhdujt hidaam̱b. 
\p  
\v 43 Mänitä Diosmoonsä tuꞌug ñäguehx̱tøøꞌxy. Tsajpootyp hänajty chooñ. Jaꞌa Jesús jaꞌa mäjaa hoy mioꞌoy.  
\v 44 Jaanc̈h tehm̱ chaac̈hpøjpä Jesús hänajty. Mänitä Dios miänuuꞌxtaacy nägøꞌø nädecypiä. Mänit xiäbitnøø tiägøøyy taꞌxpä naax̱wiin nebiä nøꞌtiän. 
\p  
\v 45 Coo jaꞌa Jesús Dyiospaꞌyaax̱pädøøyy, mänit tiänaayyøꞌcy. Mänitä jiamiøødhajxy hoy yhixøꞌøy. Haagä maab hajxy hänajty jeꞌeguiøxpä coo hajxy hänajty jiaanc̈h tehm̱ jiootmayhaty.  
\v 46 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tii hajxy coo mwiꞌi miaꞌay. Pädøꞌøg hajxy. MDiospaꞌyáꞌaxäp hajxy; jaduhṉ hajxy mgaꞌa tuꞌudägóyyät. 
\p  
\v 47 Jim̱nä jaꞌa Jesús hänajty miädiaꞌagyñä, mänitä cuꞌug miejch. Jaꞌa Judas hänajty copc‑hajp maa jaꞌa cuꞌughajxiän. Jeꞌe jaꞌa Jesús hänajty tøø jiamiøødhaty maa jaꞌa nämajmetspähajxiän.  
\v 48 Mänitä Jesús hoy chuꞌxy. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Judas, nej, tsuꞌxyháamhøch miic̈h xyegaꞌañä, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. 
\p  
\v 49 Mänitä Jesús jiamiøødhajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Wiindsǿṉ, nej, pädǿꞌøgäp højts espadahaamä. 
\p  
\v 50 Mänitä Jesús jiamiøød tuꞌug tiaatspujxtuuty jaꞌa teedywiindsǿṉ mioonsä. Jaꞌa hahooybä taatsc ñäbujx.  
\v 51 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Ween hajxy yhity. Ween tiuhṉä. 
\p Mänitä Jesús jaꞌa craa tiaatsc piädaacä. Tsooc jeꞌe.  
\v 52 Mänitä Jesús ñämaayy jaꞌa teedywiindsøṉhajxy, møødä tsajtøjwiindsøṉhajxy, møødä møjtøjc‑hajxy, jaꞌa Jesús hajxy hänajty yajpädøꞌøgaam̱bä: 
\p ―Nej, méeꞌtspøch hajxy jaduhṉ xtyijjiä coo espada coo wojpt hajxy mmäbädøꞌøguiä.  
\v 53 Cooc̈h mijts hijty nmøødhity tsajtøgooty najxpäxøø, cábøch mijts hijty nej xtiuṉ̃. Pero tøø yhabaatnä cooc̈h mijts xmiádsät jaꞌa haxøøgpä miäjaagøxpä. 
\p  
\v 54 Mänitä Jesús hajxy miajch. Mänit hajxy yajnøcxy maa jaꞌa teedywiindsǿṉ tiøjcän. Jäguem̱juøøbiä Pedro hänajty piayoꞌoy.  
\v 55 Mänitä soldado jøøn hajxy tiägøøyy yajmøjjøøbiä jim̱ tøbaꞌamhagujc. Mänit hajxy yhøxtaacy piquiä jøømbaꞌaxaam̱bä. Mänitä Pedro piahøxtaacpä.  
\v 56 Mänitä toꞌoxymoonsä jaꞌa Pedro yhijxy coo jiiby piahäñaabiä. Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Yøꞌø mix̱y, jaꞌa Jesús jiamiøød yøꞌø. 
\p  
\v 57 Mänitä Pedro ñijiøgapxä: 
\p ―Piꞌmuuxy, cábøc̈hä Jesús nhix̱iä. 
\p  
\v 58 Mänitä Pedro yhøxcájpägombä wiinghänaꞌc. Mänit ñämaayyä: 
\p ―Miic̈h mjamiøød jeꞌe, tuhm̱ds. 
\p Mänitä Pedro yhadsooyy: 
\p ―Joom, caj tiøyyä. 
\p  
\v 59 Tøø hänajty tuꞌhorä yhity, mänitä Pedro ñänøøm̱ä: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ coo jaꞌa Jesús jiamiøød yøꞌø. Galilea yøꞌø craa chohm̱bä. 
\p  
\v 60 Mänitä Pedro miänaaṉ̃: 
\p ―Joom, pätiidä miic̈h jaduhṉ mnäꞌä mädiaacypy. 
\p Tuuṉä Pedro jaduhṉ ñäꞌä mänaaṉ̃, mänitiä jaꞌa tseey jiaanc̈h yaax̱y.  
\v 61 Mänitä Jesús jaꞌa Pedro miøjheeꞌpy. Mänitä Pedro cøjx jiahmiech waam̱baty hänajty tøø ñämaꞌayíijäm jaꞌa Jesús: “Cahnä tseey hänajty yaꞌaxyñä, tøø miic̈h hänajty tägøøghooc mnijiøgapxyii cóogøch tyijy xquiaꞌa hix̱iä.”  
\v 62 Mänitä Pedro wyiimbijnä. Mänit hoyhoy jiøøyy. 
\p  
\v 63 Mänitä Jesús tiägøøyyä näxíicäbä näyáax̱äbä jaꞌa hänaꞌc‑hajxy hänajty hadänaabiä. Mänit tiägøøyyä wobhóꞌcäbä.  
\v 64 Mänit hajxy wyiinguxodsøøyy. Mänit hajxy wyiinguwobøøyy. Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Najuøꞌøw pøṉ tøø xwiopy. 
\p  
\v 65 Jaanc̈h tehm̱ yhaxøøgjatiä Jesús ñämaayyä. 
\p  
\v 66 Coo jiobøøyy, mänitä judíoshajxy yhamugøøyy, møødä møjtøjc‑hajxy, møødä teedywiindsøṉhajxy, møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy. Mänitä Jesús hajxy yajnøcxy maa junta hajxy hänajty yagjadyiijän. Mänit hajxy miäyajtøøyy: 
\p  
\v 67 ―Højtsä tøyhajt móoyyäc, nej, miic̈h Dios tøø xquiex̱iä. 
\p Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Hóyhøch jaduhṉ cu nja mänaꞌan, cábøch mijts häyaa xñäꞌä mäbǿjcäbät.  
\v 68 Y cooc̈h mijts waam̱baty nmäyajtǿwät, cábøch hajxy xyhadsówät, ni cábøch hajxy xyhøxmádsät.  
\v 69 Tøø yhabaatnä cooc̈h jim̱ nnøcxaaṉnä maa jaꞌa Diosän, jaꞌa møjcuhdujtmøødpä. Jím̱høch nøcxy nhäñaꞌawaꞌañ maa jaꞌa yhahooyhaampiän, høøc̈h jaꞌa Diosquex̱ypä. 
\p  
\v 70 Mänit hajxy wyiꞌi miäyajtøøyy: 
\p ―Nej, miic̈hä Dios xyHuunghajpä. 
\p Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ nej mijts mmänaꞌañän. 
\p  
\v 71 Mänit hajxy miänaaṉ̃: 
\p ―Tii testigo hajxy nnäꞌä jaac wáaṉämät. Hamdsoo hajxy tøø nmädóow̱äm coo hamdsoo tøø ñimiädiaꞌagyii. 
\c 23  
\p  
\v 1 Mänit hajxy nägøx̱iä tiänaayyøꞌcy. Mänitä Jesús hajxy yajnøcxy maa jaꞌa Pilato wyiinduumän.  
\v 2 Mänit hajxy tiägøøyy nähwaam̱bejpä: 
\p ―Jim̱ hädaa craa jaꞌa cuꞌug hijty wyiꞌi quiapxhiṉ̃. Nøm̱ hijty miänaꞌañ coo højtsä gobiernä xädøꞌøñ ngaꞌa móꞌowät jaꞌa jim̱ tsänaabiä Roma. Jaduhṉ hijty miänaam̱bä cooc tyijy jaꞌa Dios tøø quiexyii gobiernähajpä. 
\p  
\v 3 Mänitä Pilato jaꞌa Jesús miäyajtøøyy: 
\p ―Nej, jaduhṉ miic̈h mnibiädaꞌagyii nebiä gobiernän maa hädaa judíoscájptänä. 
\p Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ nej miic̈h mmänaꞌañän. 
\p  
\v 4 Mänitä Pilato ñämaayy jaꞌa teedywiindsøṉhajxy møødä cuꞌug: 
\p ―Cábøch hädaa craa nhix̱y coo tii pojpä quiaꞌa møødä. 
\p  
\v 5 Mänit hajxy tehṉgajnä wyiꞌi yaꞌaxy: 
\p ―Høhṉdaꞌagymiädiaꞌagyhaam yøꞌø craa yajnähixøꞌøy jaꞌa Judeabä‑jäyaꞌayhajxy. Jim̱ yajtsohṉdaacy Galilea. Yaa tøø miech. Jaduhṉ yaa jiatcøøbiä. 
\p  
\v 6 Coo jaꞌa Pilato jaduhṉ miädooyy, mänit yajtøøyy pø jim̱ä Jesús jiaanc̈h tsooñ Galilea.  
\v 7 Coo jaꞌa Pilato yhawáaṉäxä cooc jaꞌa Jesús jim̱ chooñ, mänitä Pilato jaꞌa Jesús quiejxy maa jaꞌa Herodes wyiinduumän. Hix̱, gobernador jaꞌa Herodes hänajty jim̱ tiuum̱by Galilea. Tøø hänajty quioody Jerusalén xøøhajpä.  
\v 8 Coo jaꞌa Herodes jaꞌa Jesús yhijxy, mänit jiootcugøøyy jeꞌeguiøxpä coo hänajty jia wiꞌi yhixaꞌañ. Tøø hänajty miädoyhaty coo jaꞌa Jesús jaꞌa hoy‑yagjuøøñäjatypä hänajty tøø yajcähxøꞌøgy. Jaduhṉä Herodes hänajty jia wiꞌi yhixaꞌañ coo jaꞌa Jesús jaꞌa hoy‑yagjuǿøñäbä yajcähxǿꞌøgät.  
\v 9 Mänitä Herodes jaꞌa Jesús madiuꞌu jia wiꞌi miäyajtøøyy, pero cabä Jesús ñäꞌägä hadsooyy.  
\v 10 Tehṉgajnä jaꞌa Jesús hänajty ñähwaam̱bedyíijäm jaꞌa teedywiindsøṉhajxy møødä ley‑yajnähixøøbiähajxy.  
\v 11 Mänitä Herodes jaꞌa Jesús hajxy tiägøøyy näxiicpä näyaax̱pä møødä soldadohajxy. Mänitä wit hajxy yajpägøøyy yajxoṉbä nebiä rey wyitän. Mänitä Herodes jaꞌa Jesús quiejxwiimbijty maa jaꞌa Pilatän.  
\v 12 Mänitxøø jaꞌa Pilato jaꞌa Herodes miøødnimiäguꞌughajpøjcä. Nimiädsiphájtäp hajxy hänajty. 
\p  
\v 13 Mänitä Pilato yaax̱mujcy jaꞌa teedywiindsøṉhajxy møødä copc‑hajpähajxy møødä cuꞌughajxy.  
\v 14 Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Míjtshøch hädaa craa tøø xyajnämech. Mmänaam̱b mijts jaduhṉ coo jaꞌa cuꞌug hijty quiapxhiṉ̃. Tøøc̈h nja yajmäyach maa mijts mwiinduumhajxiän, y tøø hajxy mhix̱y mmädoy coo jaꞌa pojpä quiaꞌa møødä nej mijts tøø mja nähwaam̱betiän.  
\v 15 Ni jaꞌa Herodes quiaꞌa mänaꞌañ coo jaꞌa pojpä miøødä, paady tøø quiejxwiimbity. Tøø hajxy mhix̱y coo jaꞌa pojpä quiaꞌa møødä. Paady, cábøch nyajyaghoꞌogaꞌañii.  
\v 16 Jayǿjphøch nyajcumädow̱aꞌañ, mänítøch nhøxmadsaaṉnä. 
\p  
\v 17 Jaduhṉ hajxy hänajty quiuhdujthaty coo jaꞌa tsum̱yjiäyaꞌay hajxy hänajty tuꞌug yhøxmach jaꞌa pascuaxøøjooty.  
\v 18 Mänit hajxy nägøx̱iä yaax̱y: 
\p ―Caꞌa yøꞌø craa mhøxmach. Jueꞌe mhøxmádsäp jaꞌa craa Barrabáshajpä. 
\p  
\v 19 Paadiä Barrabás hänajty tøø chumyii coo jaꞌa tsip hänajty tøø yajpädøꞌøgy cajptooty, møød coo hänajty tøø miäjäyaꞌay‑yaghoꞌogy.  
\v 20 Jia wiꞌi yhøxmadsaam̱by jaꞌa Pilato jaꞌa Jesús hänajty. Jaduhṉä cuꞌug jia nämáaguiombä.  
\v 21 Mänitä cuꞌughajxy maas møc jiaac yaax̱y: 
\p ―Møjpahbet hajxy cruzcøxp, møjpahbet hajxy cruzcøxp. 
\p  
\v 22 Miädägøøghoocpä jaꞌa Pilato jia mänáaṉgombä: 
\p ―Pero nébiämäts jaduhṉ tøø jiatcøꞌøy. Cabä pojpä tii miøødä. Nébiøch nyajyaghoꞌogǿøjät. Nyajcumädow̱áam̱biøch. Mänítøch nhøxmadsaaṉnä. 
\p  
\v 23 Pero tehṉgajnä hajxy jiaanc̈h tehm̱ yaꞌaxy coo jaꞌa Jesús miøjpahbedǿøjät cruzcøxp. Jaduhṉdsä teedywiindsøṉhajxy yaax̱pä. Mäjädaac hajxy jaduhṉ neby hajxy hänajty miänaꞌañän.  
\v 24 Mänitä Pilato miänaaṉnä coo jaꞌa Jesús miøjpahbedǿøjät cruzcøxp.  
\v 25 Mänit Barrabás yhøxmajch, jaꞌa cuꞌughajxy hänajty tøø yajnähdíjjiäbä, jaꞌa hänajty tøø chumyíijäbä jeꞌeguiøxpä coo tsip hänajty tøø yajpädøꞌøgy, møød coo hänajty tøø miäjäyaꞌay‑yaghoꞌogy. Mänitä Pilato yhanehm̱y coo jaꞌa Jesús miøjpahbedǿøjät cruzcøxp. 
\p  
\v 26 Jim̱ä soldado jaꞌa Jesús hajxy hänajty yajnøcxy maa hajxy hänajty miøjpahbedaꞌañän. Mänitä jäyaꞌay hajxy tuꞌug miajch, jaꞌa xøhajpä Simón, jaꞌa Cirenetsohm̱bä. Camjootiä Simón hänajty tøø yhoy. Mänitä cruz hadsip yajtsøm̱duꞌubøjcä. Høxhaamä cruz miäyohy. 
\p  
\v 27 Jaanc̈h tehm̱ ñämay hajxy hänajty pianøcxy møødä toꞌoxiøjc‑hajxy. Jǿøyyäp yáax̱äbä toꞌoxiøjc‑hajxy hänajty ñøcxy. Jootmayhajp hajxy hänajty jaꞌa Jesúscøxpä.  
\v 28 Mänitä Jesús jaꞌa toꞌoxiøjc‑hajxy miøjheeꞌppejty jaꞌa hajxy tsohm̱bä Jerusalén. Mänit hajxy ñämaayyä: 
\p ―Caꞌac̈h hajxy xñäjøꞌøy. Mijts hamdsoo mniñäjøꞌøwǿøjäp møødä mhuunghajxy.  
\v 29 Habaadaam̱b jaduhṉ coo jaꞌa jäyaꞌayhajxy miänaꞌanaꞌañ: “Jootcujcä toꞌoxiøjc‑hajxy yhity jaꞌa yhuung caꞌa hijpä.”  
\v 30 Mänitä jäyaꞌay jaꞌa tuṉ hajxy ñämaꞌawaꞌañ: “Højts nähgahbéjtäc, højts yúꞌtsäc.”  
\v 31 Xchaac̈htiunáam̱bøch jaꞌa jäyaꞌayhajxy, hóyhøc̈hä pojpä cädieey ngaꞌa ja møødä. Maas hanax̱iä mijts mjadaꞌañ mhabetaꞌañ. 
\p  
\v 32 Metscä meeꞌtspädøjc jaꞌa Jesús hänajty quipxy nøcxy miøødmøjpahbedaꞌañii.  
\v 33 Coo hajxy jim̱ miejch maa hänajty xiøhatiän “Maa jaꞌa Hoꞌogyjiäyaꞌaguiopc Ñähgädáꞌaguiän”, mänitä Jesús miøjpahbejtä cruzcøxp møødä meeꞌtspädøjc, tuꞌug hanajtyhaamby, tuꞌug hahooyhaamby.  
\v 34 Jim̱nä jaꞌa Jesús hänajty miøjpahbedyiinä, mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Teedy, meeꞌx yøꞌø hänaꞌc‑hajxy; cab hajxy ñajuøꞌøy tii hajxy jaduhṉ coo jiatcøꞌøy. 
\p Mänitä soldado jaꞌa Jesús wyit hajxy tiägøøyy yajniguiuhäyǿꞌcäbä.  
\v 35 Jim̱ä cuꞌughajxy hänajty miäheeꞌpnaꞌay møødä tuuṉgmøødpähajxy. Jim̱ä Jesús hajxy hänajty wyiꞌi ñäxiꞌigy: 
\p ―Yajnähwaachp yøꞌø craa hijty wiinghänaꞌc. Ween hamdsoo yajniñähwaꞌac̈hii pø tøy jaduhṉ Dyioshuungä, pø tøy jaduhṉ Dyiosquex̱iä. 
\p  
\v 36 Jaanä jaduhṉä soldadohajxy wyiꞌi ñäxiicpä. Mänitä Jesús vinagre yaghuucä.  
\v 37 Mänit ñämaayyä: 
\p ―Pø tøy miic̈hä judíoshajxy xquiobiernähaty, hamdsoods yajniñähwaꞌadsøø. 
\p  
\v 38 Mänitä soldado puꞌuyhuung hajxy jim̱ yujpahy cruzcuhduum. Tägøøgtuꞌu hayuuc hänajty miøødä cujaay: “Hädaadsä judíoshajxy guiobiernähajpy.” Griegohaam hänajty quiujaayä, møødä latínhaam, møødä hebreohaam. 
\p  
\v 39 Mänitä meeꞌtspä tuꞌug miänaaṉ̃, jaꞌa hänajty tøø miøjpahbéjtäbä cruzcøxp: 
\p ―Pø tøyyä Dios tøø xquiex̱y, hamdsoods yajniñähwaꞌadsøø, y yajnähwáatsägäts højtspä ―nøm̱ä Jesús ñämaayyä. 
\p  
\v 40-41 Mänitä craa yhojjä jiamiøød: 
\p ―Nej, cájtämä Dios mwiingudsähgøꞌøyä. Paady højts ngumadow̱áaṉäm coo tøø ngädiéhyyäm. Pero hädaa craa, caj nej tøø jiatcøꞌøy. 
\p  
\v 42 Mänitä Jesús ñämaayyä: 
\p ―Jesús, høøc̈h xjiahmiédsäp coo miic̈h hänajty mdägøꞌøwaꞌañ gobiernähajpä. 
\p  
\v 43 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ nnämaꞌay, jädáꞌajøch miic̈h jim̱ xmiødhadaꞌañ tsajpootyp. 
\p  
\v 44 Cujyxiøø hänajty jeꞌe, mänit wyiingoodsøøyy wiinduhm̱yhagajpt. Tägøøghorä yhijty wiingoods.  
\v 45 Cabä xøø hänajty maa ñäꞌä haṉ̃. Mänitä tsajtøjc‑hadøødiuc quiøøꞌtswaꞌxy cujjiä.  
\v 46 Mänitä Jesús yaax̱y: 
\p ―Teedy, høøc̈h miic̈h njoot njuøhñdy nyajcøꞌødägøꞌøwaam̱by. 
\p Jagoo jaduhṉ jiaac mänaaṉnä, mänitiä yhoꞌnä. 
\p  
\v 47 Mänitä soldadowiindsǿṉ yhijxy nebiä Jesús jiajtiän. Mänit jia mänaaṉ̃ coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä, coo jaꞌa Jesús jaꞌa pojpä hijty quiaꞌa møødä. 
\p  
\v 48 Coo jaꞌa cuꞌughajxy yhijxy nebiä Jesús jiajtiän, mänit hajxy wyiimbijnä jootmayhájtäp.  
\v 49 Jim̱ä Jesús miäguꞌughajpähajxy hänajty tiänaꞌay jäguem̱juøøby møødä toꞌoxiøjc‑hajxy, jaꞌa hajxy hänajty jim̱ tøø piadsóoñäbä Galilea. Yhijx hajxy jeꞌebä nebiä Jesús jiajtiän. 
\p  
\v 50 Jim̱ä hojiäyaꞌay hänajty tuꞌug jaꞌa xøhajpä José. Arimatea hänajty chooñ jim̱ Judeanaaxooty. Møjtuuṉg hänajty miøød maa jaꞌa judíoscajptän.  
\v 51 Pero cab jaduhṉ piamänaaṉ̃ coo jaꞌa Jesús cu yaghoꞌcä. Jiøbhijxyp hänajty jeꞌe coo jaꞌa Dios jaꞌa miäjaa yajcähxøꞌøgaꞌañ.  
\v 52 Mänitä José jaꞌa Pilato jaꞌa cuhdujt hoy miäyujwaꞌañ coo jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌay yajmänácät cruzcøxp.  
\v 53 Coo jaꞌa cuhdujt jaduhṉ miooyyä, mänit yajmänajcy. Mänitä poobwit yajnähbijty. Mänit hoy yajnaax̱tägøꞌøy maa jaꞌa tsaajutän jaꞌa naam̱hädiúṉ̃äbä.  
\v 54 Mänacyxiøø hänajty jeꞌe mänaa jaꞌa Jesús ñaax̱tägøꞌøyän. Viernes hänajty jeꞌe. Hadsuujǿøñäp hänajty; jaꞌa pooꞌxxiøø hänajty habáatnäp. 
\p  
\v 55 Jaꞌa toꞌoxiøjc‑hajxy, jaꞌa Jesús hajxy hänajty tøø piadsóoñäbä Galilea, mänitä Jesús hajxy hoy yhix̱y maa hänajty tøø ñaax̱tägøꞌøyän.  
\v 56 Coo hajxy wyiimbijty, mänitä paꞌagxuuꞌpähóṉ hajxy hoy jiuy. Mänit hajxy piooꞌxnä jaꞌa pooꞌxxiøøjooty neby hajxy hänajty quiuhdujthatiän. 
\c 24  
\p  
\v 1 Näxøøjopiä toꞌoxiøjc‑hajxy ñøcxtägajch maa jaꞌa Jesús hänajty tøø ñaax̱tägøꞌøyän møødä jiamiøødhajxy wiingpä. Paꞌagxuuꞌpähoṉgóṉ hajxy ñøcxy jaꞌa hajxy hänajty tøø jiúyyäbä.  
\v 2 Coo hajxy jim̱ miejch, mänit hajxy yhijxy coo jaꞌa tsaajut hänajty tøø yhawaꞌac̈h.  
\v 3 Mänit hajxy jiiby tiägøøyy. Cab hajxy jiiby pøṉ piaaty.  
\v 4 Mänit hajxy chähgøøyy. Cab hajxy hänajty ñajuøꞌøy neby hajxy jiatcǿꞌøwät. Mänit hajxy yhijxy coo jaꞌa jäyaꞌay hajxy hänajty metsc miøødtänaꞌay. Yajxoṉjatiä wyithajxy hänajty. Høxtä haam̱bä wyithajxy hänajty.  
\v 5 Mänitä toꞌoxiøjc‑hajxy ñaax̱cooyy jeꞌeguiøxpä coo hajxy hänajty chähgøꞌøy. Mänit hajxy ñämaayyä: 
\p ―Tii jaꞌa Jesús hajxy yaa coo mhøxtaꞌay maa jaꞌa hoꞌogyjiäyaꞌayhagujcän.  
\v 6 Cab jeꞌe yaajän. Tøø jiujypiøjnä. Nej, cab hajxy mjahmiechä neby hajxy jiiby tøø xyajmøødmädiaꞌaguiän Galilea.  
\v 7 Nøm̱ä Jesús jaꞌa Diosquex̱ypä hajxy xyhawaaṉä cooc hijty quiøꞌødägøꞌøwaꞌañii jaꞌa cubojpäyaꞌay jaꞌa cugädieejiäyaꞌay, cooc hijty miøjpahbedaꞌañii cruzcøxp, cooc cudägøøgxøø hijty jiujypiøgaꞌañ. 
\p  
\v 8 Mänit hajxy jiaanc̈h jahmiejtsnä neby hajxy hänajty tøø ñämaꞌayiijän Jesúsäm.  
\v 9 Mänit hajxy wyiimbijnä. Mänitä jiamiøød hajxy hoy yhawaaṉä jaꞌa nämajtuꞌugpä møødä nämaybä.  
\v 10 Jaꞌa toꞌoxiøjc jaꞌa mädiaꞌagy hajxy mäméjtsäbä, jueꞌe hajxy hänajty näjeꞌe xiøhaty María Magdalatsohm̱bä, møødä Juana, møødä María jaꞌa Jacobo tiaj.  
\v 11 Pero cabä toꞌoxiøjc jaꞌa miädiaꞌagyhajxy miäbǿjcäxä jaꞌa Jesús jiamiøødhajxy. Nebiä cuhhiim̱bä‑mädiaꞌaguiän hajxy jaduhṉ miädooyy. 
\p  
\v 12 Pero jaꞌa Pedro, miäbøjc jeꞌe. Päyøꞌøguiä ñøcxy maa jaꞌa Jesús hänajty tøø ñaax̱tägøꞌøyän. Coo jiiby quiuwoodsøøyy, mänitä poobwit yhijxy coo wiingtuum yhijnä. Mänit wyiimbijnä. Yagjuøøyy jaduhṉ neby hänajty tøø jiadyiijän. 
\p  
\v 13 Mänitxøøbä jaꞌa Jesús jiamiøødhajxy hänajty metsc ñøcxy maa jaꞌa cajpt hänajty xiøhatiän Emaús. Majtuꞌugkilómetro hänajty jiäguem̱ä maa jaꞌa Jerusaléncajptän.  
\v 14 Mädiáacäp hajxy hänajty tiuꞌuyoꞌoy tijaty tøø jiadyii.  
\v 15 Mänit hajxy wyiingumedsøøyyä jaꞌa Jesús. Mänit hajxy miøødtuꞌubøjcy.  
\v 16 Hoy hajxy jia hijxy, cab hajxy yhøxcajpy.  
\v 17 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tii hajxy mmädiaacypy. Tii hajxy coo mdajy coo mmay. 
\p  
\v 18 Tuꞌjäyaꞌay hänajty xiøhaty Cleofas. Mänit yhadsooyy: 
\p ―Hopiøṉä ñajuøꞌøy tii jim̱ tøø jiadyii Jerusalén jädaꞌa xøøbä. Nej, miic̈h nidiuhm̱ mgaꞌa najuøøby tii jim̱ tøø jiadyiijä, hoy miic̈h jim̱ tøø mja hijpä. 
\p  
\v 19-20 Mänitä Jesús yhadsooyy: 
\p ―Tii jaduhṉ tøø jiadyii. 
\p Mänit hajxy yhadsooyy: 
\p ―Jaꞌa Jesús tøø yaghoꞌogyii cruzcøxp. Jaꞌa teedywiindsøṉhajxy yejc møød højts ngopc‑hajpä. Diosquex̱y hijty wiädity. Hoy‑yagjuøøñäjatypä hijty yajcähxøꞌpy. Hoy hijty miädiaꞌagy jaꞌa Dioscøxpä cuꞌughagujc.  
\v 21 Jaduhṉ højts njoot hijty chocy coo jaꞌa Jesús jaꞌa gobiernä Rómaba jaꞌa quiuhdujt cu piøjcä nebiä gobiernä yaa quiaꞌa hanéhm̱nät maa højts ngajptän, højts judíosjäyaꞌayhajxy. Maaxtøjcy mädägøøy jaduhṉ yaghoꞌcä.  
\v 22 Haamiän jaꞌa toꞌoxiøjc‑hajxy näjeꞌe yhooyy maa jaꞌa Jesús hänajty tøø ñaax̱tägøꞌøyän.  
\v 23 Pero cábäc hajxy piaaty. Mänítägä Diosmoonsä hajxy metsc yhijxy jaꞌa tsajpootypä‑tsohm̱bä. Mänítäc hajxy yhawáaṉäxä cooc jaꞌa Jesús hänajty tøø jiujypiøjnä. Hoy‑yagjuøøñä højts hajxy xyajmøødmädiaacy.  
\v 24 Mänit højts njamiøødhajxy hoy yhijxpä. Jadúhṉäc hajxy piaatpä nebiä toꞌoxiøjc‑hajxy hänajty tøø ñägapxiän. Ni jéꞌegädsä Jesús hajxy quiaꞌa hijxy. 
\p  
\v 25 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Nej, cab hajxy mnäꞌägä wiinjuøꞌøyä, cab hajxy mnäꞌägä mäbøquiä nebiä Diosquex̱yhajxy jecy miänaaṉ̃än.  
\v 26 Tsipcøxpä Diosquex̱y chaac̈hpøgaꞌañ coo hänajty jim̱ ñøcxaaṉnä tsajpootyp. 
\p  
\v 27 Mänit tiägøøyy yajwiingapxøøbiä jaꞌa Diosmädiaꞌagy majaty miädiaꞌagyiijän. Jim̱ quiapxtsohṉ̃ maa jaꞌa Moisés hänajty tøø quiujaayän. Cøjx quiapxy mäduhṉ̃tiä jaꞌa Diosquex̱yhajxy quiujahyyän. 
\p  
\v 28 Coo hajxy jim̱ miejch Emaús, mänitä Jesús miänaaṉ̃ cooc jiaac yoꞌoyaꞌañ.  
\v 29 Mänit hajxy ñämaayyhoꞌcy: 
\p ―Huuc mähmøꞌøw yaa maa højtsän. Tøø chuujøøñä. Coodsǿøñäp jaduhṉ. 
\p Mänitä Jesús jiaanc̈h mähmøøyy. Mänit hajxy tiøjtägøøyy.  
\v 30 Mänit hajxy yhäñaaguiädaacy meexäwiinduum. Mänitä Jesús tsajcaagy quionøꞌcy. Mänitä Dioscujúꞌuyäp yejcy. Mänitä tsajcaagy qyijwaꞌxy. Mänitä jiamiøød miooyy.  
\v 31 Mänítnäts hajxy yhøxcajpnä. Mänitä Jesús yhadägoyyøøñä.  
\v 32 Mänit tuꞌjäyaꞌay miänaaṉ̃: 
\p ―Wíinghøch hijty nnijiäwøꞌøyii tuꞌhaambejpä coo jaꞌa Diosmädiaꞌagy xyajmøødmädiáacäm. 
\p  
\v 33 Mänitiä hajxy wyiimbijnä, ñøcxtägajch Jerusalén. Mänitä jiamiøød hajxy hoy piaady maa hajxy hänajty tøø yhamugøꞌøyän, jaꞌa nämajtuꞌugpä møød hajxy nämaybä.  
\v 34 Mänit hajxy nämetspä ñämaayyä: 
\p ―Tøyhajt jaduhṉ coo jaꞌa nWiindsøṉhájtäm tøø jiujypiøcy. Jaꞌa Simón jaduhṉ tøø yhix̱y. 
\p  
\v 35 Mänit hajxy jeꞌe ñägapxpä cooc jaꞌa Jesús hajxy tøø piaady tuꞌhaam. Mänítäc hajxy yhøxcajpnä coogä Jesús jaꞌa tsajcaagy qyijwaꞌxy. 
\p  
\v 36 Jiiby hajxy hänajty miädiaꞌagyñä, mänitä Jesús ñäguehx̱tøøꞌxy maa hajxy hänajty yhäñaꞌayän. Mänit yajpooꞌxy jaꞌa jiamiøødhajxy.  
\v 37 Mänit hajxy jiaanc̈h tehm̱ chähgøøyy. Háañämä tyijy hajxy nämejtsä.  
\v 38 Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tii hajxy coo mwiꞌi chähgøꞌøy. Tiic̈h hajxy coo xquiaꞌa høxcapy.  
\v 39 Høxtáhm̱dsøch hädaa ngøꞌø, høxtáhm̱dsøch hädaa ndecy. Høøc̈h jeꞌe Jesús. Høøc̈h hajxy nähdóoṉäc. Cabä háañämä niꞌx copc miøødä nébiøch høøc̈h nmøødän. 
\p  
\v 40 Mänitä Jesús jaꞌa quiøꞌødiecy yaghijxy jaꞌa jiamiøødhajxy.  
\v 41 Pero cab hajxy hamuumduꞌjoot ñäꞌägä mäbøjcy. Xooṉdaacp hajxy hänajty møød hajxy hänajty yagjuøꞌøy. Mänitä Jesús miänaaṉ̃: 
\p ―Tii hajxy jii mmøød cooc̈h ngáyät. 
\p  
\v 42 Mänitä hacxtsaꞌay hajxy miooyy møødä møjtsiinjøødy.  
\v 43 Mänitä Jesús quiooṉdsooyy. Mänit quiaayy maa jaꞌa wyiinduumhajxiän.  
\v 44 Mänit miänaaṉ̃: 
\p ―Nébiøch tøø njatiän, tøøds hajxy hijty nhawáaṉäm mänaa hajxy quipxy tøø nhíjtäm. Tøjiajt jaduhṉ jaꞌa høøc̈hcøxpä neby jiiby myiṉ̃än cujaay maa jaꞌa Moisés miädiaꞌaguiän, chaads jiiby maa jaꞌa Sálmosän, chaads jiiby maa jaꞌa librän jaꞌa Diosquex̱yhajxy jecy jiáhyyäbä. 
\p  
\v 45 Mänitä Diosmädiaꞌagy quiapxtøøyy: 
\p  
\v 46 ―Jaduhṉ myiṉ̃ cujaay maa jaꞌa Diosmädiaꞌaguiän cooc jaꞌa Diosquex̱y tsipcøxp yhoꞌogaꞌañ, y cooc cudägøøgxøø jiujypiøjtägatsaꞌañ,  
\v 47 y cooc miädiaꞌagaꞌañii wiinduhm̱yhagajpt. Yaa Jerusalén miädiaactsoonaꞌañii. Jaduhṉä cuꞌughajxy yajwiingapxøꞌøwaꞌañii coo jaꞌa yhaxøøgcuhdujt hajxy ñajtshixǿꞌøwät. Mänit hajxy yajnähwaꞌadsaꞌañii jaꞌa piojpä quiädieey hajxy.  
\v 48 Hamdsoo hajxy tøø mhix̱y tøø mmädoy nébiøch cham̱ nmädiaꞌaguiän.  
\v 49 Nyajnäguexáam̱biøch mijts jaꞌa Dioshespíritu jaꞌa nDéedyhøch tøø xyajwiinwaaṉǿꞌøyäbä cooc̈h mijts nmóꞌowät. Jim̱ choonaꞌañ tsajpootyp. Yaa hajxy mmähmǿꞌøwät Jerusalén høxtä coonä jaꞌa Dioshespíritu hajxy hänajty tøø xñägädaꞌagy. 
\p  
\v 50 Mänitä Jesús miøødcajptpädsøøm̱y jaꞌa jiamiøødhajxy. Mänit hajxy miejch maa jaꞌa cajpt xiøhatiän Betania. Mänitä Jesús jaꞌa quiøꞌø chajxajy. Mänitä Dioscujúꞌuyäp yejcy jaꞌa jiamiøødcøxpähajxy. 
\p  
\v 51 Mänit hajxy ñähguéecänä. Mänitä Jesús jim̱ ñøcxy tsajpootyp.  
\v 52 Mänitä Jesús hajxy wyiingudsähgøøyy. Mänit hajxy wyiimbijnä jaanc̈h tehm̱ jiootcujc. Mänit hajxy ñøcxy Jerusalén.  
\v 53 Jabom̱‑jabom̱ hajxy hänajty ñøcxy tsajtøgooty. Nøcxy hajxy hänajty quiapxy miädiaꞌagy coo jaꞌa Dios miøjjä jiaanc̈hä. Amén.