\id TIT  
\h TITO 
\toc1 TUTÚ NÍ CADÚHA TÉ PǍBLÚ QUƗ́HƗ́ⁿ NDAHA TÉ TÌTÚ 
\toc2 TITO 
\toc3 Tit. 
\mt1 TUTÚ NÍ CADÚHA TÉ PǍBLÚ QUƗ́HƗ́ⁿ NDAHA TÉ TÌTÚ 
\c 1  
\s1 Té Pǎblú cádǔha‑dé tutú quɨ́hɨ́ⁿ ndaha té Tìtú 
\p  
\v 1 Yúhú té Pǎblú xínú cuèchi‑í núú Yǎ Ndiǒxí, te dɨu‑gá ní tendaha ñàha‑gá xii‑í càháⁿ‑í tnúhu Xítohó Jesucrìstú núú ñǎyiu cuèndá quɨ́ndáá iní nchaa ñáyiu ní cachí Yǎ Ndiǒxí naníhí tàhú, ndɨhɨ cuèndá sá tècú tnùní váha‑yu tnúhu‑gá, te ñáyiu na quɨ̀ndáá iní tnúhu‑gá cada ndáá‑yu cundecú‑yu ichi‑gá.  
\v 2 Te yúhú dácuàha‑í‑yu tnúhu‑gá cuèndá cundecu ndɨhɨ́‑yu tnúhu ndee ìní sá cúndècu ndɨhɨ́‑yu Yá Ndiǒxí nɨ caa nɨ quɨ́hɨ́ⁿ, chi ndéé cútnàhá vátá ngǎva‑gá ñuyíú‑a ní cachí‑gá sá cúndècu ndɨhɨ ñaha‑gá xií‑yu, te ñá túú dàndahú ñáhá‑gǎ, chi quìde‑gá ɨɨⁿ sá càháⁿ‑gá.  
\v 3 Te ní sáá nduu nǐ cachí‑gá sá nìhí‑yu tnúhu nàcuáa cuáháⁿ tnúhu‑gá, te dɨu‑ni tnúhu‑áⁿ nǐ cachí Yǎ Ndiǒxí Yaá dácǎcu nihnu ñaha xìi‑o núú ùhú núú ndàhú sá dácuàha‑í ñáyiu.  
\v 4 Te tutú‑a càdúha‑í cuèndá daquìxi‑í ndaha yòhó té Tìtú, tée ní sanu ichi ndisa‑í ichi Xítohó Jesucrìstú, chi ɨɨⁿ‑ni tnǔhu sàndáá iní‑ó. Te xìcáⁿ táhù‑í núú Tǎtá‑ó Dǔtú Ndiǒxí sá ǐo na chìndee chitúu ñaha‑gǎ xii‑n, te dɨu‑ni‑gá ná càda te ío váha cuu iní‑n cùndecu‑n. Te xìcáⁿ táhú tùcu‑í núú Xǐtohó Jesucrìstú Yaá dácǎcu nihnu ñaha xìi‑o núú ùhú núú ndàhú sá dɨ́ú‑ní dùcaⁿ na cada ñaha‑gá xii‑n. 
\s1 Chìuⁿ quide té Tìtú distrìtú Crětá 
\p  
\v 5 Te yúhú ní dándǒo ñaha‑ǐ xii‑n dìstritú Crětá, chi cuìní‑í cada‑n nchàa chiuⁿ cumání, te cuìní‑í taxi ndecu‑n cuè tée quɨndaha ñàha xii cue ñáyiu sàndáá iní tnúhu Yá Ndiǒxí xǐndecu ɨɨⁿ ɨɨⁿ ñuú yɨ́ndèhu distritú‑áⁿ, te cada‑n nàcuáa ní cachí‑í cada‑n.  
\v 6 Te cue tée cada chìuⁿ‑áⁿ xíní ñùhu‑xi cuu‑güedé mee‑ni cuè tée ío váha quìde ndáá nàcuáa vá yǒo cáháⁿ dóho‑güedé, te na cùu‑güedé cue tée ndècu ɨɨⁿ dii‑ni ñadɨhɨ́‑xi. Te ducaⁿ nchàa landú‑güedé ná cùu‑güexi landú sàndáá iní ñáhá xìi Yá Ndiǒxí cuèndá sá vǎ yǒo cuatnuñàha xii‑güexi quesahá‑yu sá ǐo sàá iní‑güexi te quìde‑güexi nándɨ sá ñà túú tàú‑güexi cada‑güexi.  
\v 7 Chi xìni ñuhu‑xi sá ncháá cuè tée quɨndaha ñàha xii ñáyiu sàndáá iní tnúhu Yá Ndiǒxí ío cundecu yɨñùhu‑güedé, chi ducaⁿ tàú‑xi cada nchaa cue tée quìde chiuⁿ Yá Ndiǒxí, te xìni ñuhu tucu‑xi sá vǎ cúú‑güedě cue tée ñɨɨ́ iní‑xi, te ni vǎ cúú‑güedě cue tée lǐhli iní‑xi, te ni vǎ cúú‑güedě cue tée quɨhu, te ni vǎ cúú‑güedě cue tée plètú, te ni vǎ cúú‑güedě cue tée dìcó‑ni ducaⁿ nǐhí dǐhúⁿ.  
\v 8 Te xìni ñuhu‑xi cuu‑güedé cue tée sǎñaha nùu vehe ndetatú cue ñáyiu ñùhu ichi, cue tée quìde váha sá cúú‑xí tnàha ñáyiu‑xi, cue tée ío váha cùtnuní iní‑xi nàcuáa cada cundecu ñuyíú‑a, cue tée quìde ndáá xǐndecu, cue tée quìde nchaa nacuáa ndùu vétú iní Yǎ Ndiǒxí, cue tée xìto mee‑xi ñá túú quìde cutexínu.  
\v 9 Te na cùu‑güedé cue tée ío váha sàndáá iní tnúhu váha tnúhu Yá Ndiǒxí sá nǐ dánèhé ñáhà‑í xii‑ndo cuèndá ducaⁿ te cue tée‑áⁿ ndacu‑güedé cáháⁿ‑güedé dóho ñáyiu cuèndá cádǎ‑yu nchaa nàcuáa càháⁿ Yǎ Ndiǒxí, te níhí‑güedě tnúhu cáháⁿ váha‑güedé núú nchàa ñáyiu dàquee tɨ́hú tnǔhu Yá Ndiǒxí, te mee‑ni cuè tée ducaⁿ quìde váha taxi ndecu‑n quɨ̀ndaha‑güedé ñáyiu sàndáá iní tnúhu‑gá. 
\p  
\v 10 Te na càchí tnúhu‑í xii‑n sǎ váí ñǎyiu sàá iní‑xi ìó, te càháⁿ‑yu mee‑ni tnǔhu sá ñà túú nàndɨ́hɨ, te dàndahú‑yu tnàhá ñáyiú‑yu, te ñáyiu isràél ío‑gá vàí‑yu ducaⁿ xǐquide.  
\v 11 Te nchaa ñáyiu ducaⁿ xǐquide xìni ñuhu‑xi nducu‑o tnúhu cúñaha‑o xìí‑yu cuèndá cadɨ́‑yu yuhú‑yu, chi dànehé‑yu dava‑gá ñáyiu ɨɨⁿ sá ñà túú tàú‑yu dacuàhá‑yu, te ducaⁿ quìdé‑yu cuèndá‑ni sá nìhí‑yu díhúⁿ, te ío tɨtnɨ́ xichi ní cuu dàndahú‑yu nchaa ñáyiu xǐndecu ɨɨⁿ‑ni vèhe. 
\p  
\v 12 Te ní cachí ɨɨⁿ tée ío váha sàá dɨ́quɨ́‑xi ndècu mei ñuú distrìtú Crětá sá ncháá ñǎyiu ñuú‑dé‑áⁿ ǐo ndèhndé‑yu, te ío cuihna ìní‑yu, te ío vài xexí‑yu, te cùhndú‑yu.  
\v 13 Te ndáá ní cáháⁿ‑dé chi ducaⁿ quìdé‑yu, te xíǎⁿ ío cáháⁿ‑n dǒho‑yu cuèndá sá ná quɨ̀ndáá váha iní‑yu tnúhu Yá Ndiǒxí.  
\v 14 Te cúñaha‑n xìí‑yu sá vǎ cádá cuèndá‑yu nchaa tnúhu ndehnde càháⁿ ñáyiu isràél, te ni vǎ cádá cuèndá‑yu nchaa tnúhu càháⁿ ñáyiu ñá túú cuìní quɨ́ndáá iní tnúhu Yá Ndiǒxí. 
\p  
\v 15 Te nchaa sá nǐ cadúha Yá Ndiǒxí ìó ñuyíú‑a cùu‑xi mee nine‑ni sá vǎha sá cúú‑xí nchàa ñáyiu sa ní nduu ndoo ní nduu nine iní‑xi ndècu ichi Yá Ndiǒxí. Dico nchaa sá nǐ cadúha‑gá ñá túú cùu‑xi sá vǎha sá cúú‑xí nchàa ñáyiu ndècu ichi cuehé ichi duha, chi ñá túú sàndáá iní‑yu tnúhu‑gá, chi mee‑ni sǎ cuèhé sá dúhá ñùhu iní‑yu, te ñá túú quìde cuendá‑yu núu quìde váha‑yu àdi ñá túú quìde váha‑yu ndècú‑yu.  
\v 16 Te càchí‑yu sá sàndáá iní‑yu Yá Ndiǒxí, dico nchaa sá quídě‑yu‑áⁿ càchí tnùní‑xi sá ñǎ ndàá. Te Yá Ndiǒxí chi duuⁿ duuⁿ ñá túú tnàhá iní‑gá nchaa nàcuáa quìdé‑yu, chi ío sàá iní‑yu, te ñá túú quìdé‑yu ni ɨ̀ɨⁿ sá vǎha. 
\c 2  
\s1 Tnúhu váha tnúhu Yá Ndiǒxí 
\p  
\v 1 Te yòhó òré dánèhé‑n ñǎyiu, te danèhé‑n‑yu mee‑ni nàcuáa càháⁿ tnúhu váha tnúhu Yá Ndiǒxí.  
\v 2 Te nchaa cue tée cùu sacuéhé ná càda cuendá‑güedé vá cádá cùtexínu‑güedé cundecu‑güedé, te na cùndecu yɨñuhu‑güedé, te na cuǎha váha‑güedé cuèndá nàcuáa cada‑güedé cundecu‑güedé, te na quɨ̀ndáá váha iní‑güedé Yǎ Ndiǒxí, te na cùu iní‑güedé tnàha ñáyiu‑güedé, te na cùnduu cahnu iní‑güedé cuěi nándɨ sá ná yǎha‑güedé.  
\v 3 Te vitna càháⁿ tucu‑í sá cúú‑xí nchàa ñáyiu dɨ̀hɨ́ ñáyiu cùu sacuéhé sǎ ná cùndecu yɨñuhú‑yu, te vá cúǔ‑yu ñáyiu yɨtɨ yùhu‑xi, te ni vǎ cúǔ‑yu ñáyiu quɨhu, te na dànehé‑yu nchaa dava‑gá ñáyiu cada váha‑yu.  
\v 4 Te na dàsahú‑yu nchaa ñáyiu dɨ̀hɨ́ ñáyiu cuechi cuèndá ná cùu iní‑yu yɨɨ́‑yu, ndɨhɨ cue landú‑yu,  
\v 5 ndɨhɨ cuèndá sá ná càni váha iní‑yu nàcuáa cundecú‑yu, ndɨhɨ cuèndá sá vǎ cání ìní‑yu cadá‑yu ni ɨ̀ɨⁿ sá cuèhé sá dúhá, ndɨhɨ cuèndá sá ná càdá‑yu nchaa chìuⁿ ñuhu vehé‑yu, ndɨhɨ cuèndá sá cádá vǎha‑yu nchaa tnàha ñáyiú‑yu, ndɨhɨ cuèndá sá ná cádǎ‑yu nchaa nàcuáa càháⁿ yɨɨ́‑yu, te ducaⁿ xìni ñuhu‑xi cadá‑yu cuèndá sá vǎ yǒo cáháⁿ cuèhé cuèndá tnúhu Yá Ndiǒxí. Duha cúñaha‑n xìi cue ñáyiu dɨ̀hɨ́ ñáyiu cùu sacuéhé cuèndá ducaⁿ dàsahú‑yu nchaa ñáyiu dɨ̀hɨ́ ñáyiu cuechi. 
\p  
\v 6 Te yòhó cáháⁿ‑n dǒho nchaa cue tée cuechi cuèndá sá ná càni váha iní‑güedé nàcuáa cundecu‑güedé,  
\v 7 te cada‑n mèe‑ni sá vǎha cuèndá ducaⁿ cànchicúⁿ nihnu‑güedé cada‑güedé, te òré danèhé‑n‑güedě te ío váha cuu iní‑n dànehé‑n‑güedě, te ndɨhɨ tnúhu yɨñùhu cáháⁿ ndɨhɨ‑n‑güedě.  
\v 8 Te cáháⁿ‑n mèe‑ni tnúhu váha, te ducaⁿ te vá yǒo ɨɨⁿ cáháⁿ cuèhé cuèndá tnúhu càháⁿ‑n, te nchaa ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑o cucahaⁿ núǔ‑yu, te vá nìhí‑yu tnúhu cáháⁿ cuèhé‑yu cuèndá‑ó. 
\p  
\v 9 Te ío cáháⁿ‑n dǒho nchaa cue tée xìnu cuechi sá ná quɨ̀ndáá iní‑güedé cada‑güedé nchaa chìuⁿ tahu patróóⁿ‑güedě nàcuáa cudɨ̀u‑güedé núú cuè tée‑áⁿ, te vá càháⁿ sàá iní‑güedé.  
\v 10 Te vá cání ìní‑güedé duhu‑güedě, te cada ndáá‑güedé cuèndá sá ñà túú nǎ cani iní ñáhá cuè patróóⁿ‑güedě, te ducaⁿ te cutnùní iní ñáyiu sá tnǔhu Yá Ndiǒxí ío váha dànehé ñáhá‑xí nàcuáa cada‑o cùndecu‑o, te dɨu‑gá cúú‑gǎ Yaá dácǎcu nihnu ñaha xìi‑o núú ùhú núú ndàhú. 
\p  
\v 11 Te nchoo nǐ cutnùní iní‑ó sǎ Yǎ Ndiǒxí ío cùndahú iní‑gá nchaa nchoo ñǎyiu ndècu ñuyíú‑a, te ní taxi‑gá tnúhu ndee ìní sá nánìhí tàhú nchaandɨ túhú ñáyiu te núu na quɨ̀ndáá iní ñáhǎ‑yu xii‑gá.  
\v 12 Te ní cachí‑gá sá dáñá‑ó nchàa ichi cuehé ichi duha chi ñá tnàhá iní‑gá cundecu‑o ìchi‑áⁿ, te vá ǐo cuhuⁿ iní‑ó nchàa sá ìó ñuyíú‑a, te ní cachí tucu‑gá sá ǐo cani iní‑ó nàcuáa cundecu‑o vìtna ndecu‑o ñuyíú‑a te cada ndáá‑ó cùndecu‑o cuendá nduu vétú iní‑gá.  
\v 13 Te cundetu‑o sǎá nduu càhnu vihi, nduu quìxi tucu Xítohó Jesucrìstú Yaá cúú Ndiǒxí‑ó, te dɨu‑gá ní dácǎcu nihnu ñaha‑gǎ xii‑o nǔú ùhú núú ndàhú. Te nduu‑ǎⁿ ǐo cudɨ́ɨ́ ìní‑ó.  
\v 14 Te mee‑gǎ ní xíhí‑gá chi ducaⁿ nǐ cuiní‑gá cunduu, te ducaⁿ nǐ quide‑gá cuèndá nchoo vǎ cúndècu‑gá‑ó ìchi cuehé ichi duha, te nduu ndoo nduu nine iní‑ó, te ducaⁿ te cuu‑o cuè ñáyiu quɨndaha‑gǎ, te nɨ yùhu nɨ iní‑ó càda‑o mee‑ni sá vǎha. 
\p  
\v 15 Te nchaa tnúhu‑áⁿ danèhé‑n‑yu te cúñaha‑n xìí‑yu nàcuáa cadá‑yu, te cáháⁿ‑n dǒho‑yu te núu ñá túú quìde ndáá‑yu. Te cada‑n sǎ cúú‑n ɨ̀ɨⁿ tée xìnu cuechi núú Yǎ Ndiǒxí, te vá dáñá‑n mèe‑n daquee tɨ́hú ñáhá ñǎyiu xii‑n. 
\c 3  
\s1 Nchaa sá tàú ñáyiu ndècu ichi Yá Ndiǒxí cadá‑yu 
\p  
\v 1 Te cúñaha‑n xìí‑yu sá ná quɨ̀ndáá iní‑yu cadá‑yu nchaa nàcuáa càháⁿ nchaa cue tée cùchiuⁿ, te tàú‑yu chindee ñàhá‑yu xii‑güedé nchaa chìuⁿ váha quìde‑güedé.  
\v 2 Te vá càháⁿ cuèhé‑yu cuèndá ñáyiu, te vá cúndùu pletú‑yu, te na cùú‑yu ñáyiu ndàhú iní‑xi, te na cùndahú iní‑yu nchaa tnàha ñáyiú‑yu. 
\p  
\v 3 Te tnàhá‑ó nǐ xóo cada‑o dàtná quídé ñǎyiu‑áⁿ vitna, chi ío nɨɨ dɨ̌quɨ́‑ó chi ñá tècú tnùní‑ó nàcuáa càháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ní cùu, te ío ní xínduu sàá iní‑ó nǔú‑gǎ, te ní xíndecu‑o ɨ̀ɨⁿ ichi sá ñà túú tàú‑ó cùndecu‑o ni cuu, te nándɨ sá cuèhé sá dúhá ìó ñuyíú‑a ní xóo cudɨ́ɨ́ ìní‑ó nǐ xóo cada‑o chi ní xóo taxi tnùní ñáhá‑xí xìi‑o, te ní xóo cada cuèhé ní xóo cada duha‑o ni cùu, te ní xíndecu‑o ìchi cuedú iní, te cuèndá nchaa sá nǐ xóo cada‑o‑ǎⁿ xíǎⁿ ío ní xóo cuu úhú iní ñáhá ñǎyiu xii‑o, te ducaⁿ‑ni nchòo tucu ní xóo cuu úhú iní‑ǒ‑yu.  
\v 4 Te Yá Ndiǒxí Yaá ní dácǎcu nihnu ñaha xìi‑o núú ùhú núú ndàhú ní dándíxí tǔu‑gá iní‑ó nàcuáa cutnùní iní‑ó sǎ ǐo váha iní‑gá, te cùu iní ñáhá‑gǎ xii nchaa nchoo ñǎyiu ndècu ñuyíú‑a.  
\v 5 Te Yá Ndiǒxí ní dácǎcu nihnu ñaha‑gǎ xii‑o nǔú ùhú núú ndàhú, dico ñá dɨ́ú cuèndá ɨɨⁿ sá vǎha quìde‑o ndecu‑o ñuyíú‑a ducaⁿ nǐ quide‑gá, chi mee‑gǎ ducaⁿ tnàhí ní cundàhú iní ñáhá‑gǎ xii‑o. Te ní nduu ndoo ní nduu nine iní‑ó, te ní cuu‑o dàtná ɨɨⁿ ñáyiu saa, chi Espíritú Yǎ Ndiǒxí ducaⁿ nǐ quide ñaha‑xi xìi‑o.  
\v 6 Te Espíritú‑gá ní taxi‑gá nɨ yùhu nɨ iní‑gá ndécú ndɨ̀hɨ‑o, te ducaⁿ nǐ quide‑gá chi ní sándáá iní‑ó Xǐtohó Jesucrìstú Yaá ní dácǎcu nihnu ñaha xìi‑o núú ùhú núú ndàhú.  
\v 7 Te ío cùndahú iní ñáhá‑gǎ xii‑o nǔu sa ní quide ndáá‑gá cuéchi‑o te ní cuu‑o děhe‑gá, núu xíǎⁿ vitna ndètu‑ná‑ó sǎá nduu ndùu táhú‑ó cùndecu‑o ndɨhɨ‑gá nɨ caa nɨ quɨ́hɨ́ⁿ. 
\p  
\v 8 Te tnúhu ní cáháⁿ‑í‑a cùu‑xi tnúhu ndáá cuɨtɨ, te cuìní‑í sá nɨ̀ yuhu nɨ iní‑n cǎháⁿ‑n tnǔhu‑gá núǔ‑yu cuèndá sá ncháá ñǎyiu sàndáá iní ñáhá xìi Yá Ndiǒxí nducu ndèé‑yu cadá‑yu mee‑ni sǎ vǎha, te tnúhu‑áⁿ cúú‑xí mèe‑ni tnúhu váha, te ío váha sá cúú‑xǐ‑yu.  
\v 9 Te vá cádá cuèndá‑n nchàa tnúhu sá ñà túú nàndɨ́hɨ xǐtnàha ñáyiu, te vá cádá cuèndá‑n ñǎyiu nándɨ càháⁿ cuèndá nchaa sá nǐ xóo cada cue ñáyiu ní xíndecu ndéé sanaha, te vá cádá cuèndá‑n nchàa tnúhu xǐtnàha ñáyiu xǐcuèhé tnáhá cuèndá tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, chi nchaa tnúhu xǐtnàhá‑yu‑áⁿ ñà túú tnàhí nandɨ́hɨ‑xi, te dàcuíta ñaha‑xi xìi‑o. 
\p  
\v 10 Te núu ìó ñáyiu ní ngüíta‑yu nándɨ tnúhu càháⁿ‑yu cuèndá sá vǎ cúú ɨ̀ɨⁿnuu cue ñáyiu ndècu ichi Yá Ndiǒxí ñá, te ñáyiu‑áⁿ cǎháⁿ sàhú‑n dǒho‑yu ɨɨⁿ ǔú xito, te núu vá tnɨ́ɨ̌‑yu tnúhu càháⁿ‑n ñá, te vá nìhí tnáhá‑gǎ‑n ndɨ̀hɨ́‑yu.  
\v 11 Te ducaⁿ càda‑n, chi ñáyiu‑áⁿ duuⁿ duuⁿ ñá túú‑gǎ cuìní‑yu cadá‑yu sá vǎha, chi mee‑nǎ sá cuèhé sá dúhá tnàhá iní‑yu cadá‑yu, te cùtnuní iní méě‑yu sá ñà túú quìde ndáá‑yu, te sáá nduu te nacháhu‑yu nchaa sá quídě‑yu. 
\s1 Nàcuáa cada té Tìtú 
\p  
\v 12 Te cuìní‑í tendaha‑ǐ té Àrtemás quixi‑dé núú ndécú‑n àdi té Tìquicú, te òré ná quèxio ndéda‑ni càa ɨɨⁿ cue tée‑a núú ndécú‑n, te ío nducu ndèe‑n quɨ́hɨ́ⁿ‑n ñùú Nìcópolís núú quɨ̀hɨ́ⁿ‑í cundecu‑í, chi yàcáⁿ cuìní‑í quɨ́hɨ́ⁿ‑í cundecu‑í yóó quídé vǐxiⁿ‑xi.  
\v 13 Te ío cuáñaha‑n nchàa sá xíní ñùhu té Zènás tée ío váha xìní nchaa nàcuáa càháⁿ lèí, ndɨhɨ té Àpolós cuèndá sá ñà túú nǎ cumání xii‑güedé ichi.  
\v 14 Te cuìní‑í sá ncháá ñǎyiu ndècu ndɨhɨ‑o ichi Yá Ndiǒxí cada váha‑yu, te cuáñàhá‑yu ɨɨⁿ sá xíní ñùhu ñáyiu, te ío váha chìuⁿ cadá‑yu te núu ducaⁿ na càdá‑yu. 
\s1 Tnúhu ndéé núú nǐ ndɨhɨ‑ná 
\p  
\v 15 Te vitna ío cada ndee ìní‑n càchí nchaa ñáyiu ndècu ndɨhɨ‑í iha, te cúñaha‑n sǎ ǐo na càda ndee iní nchaa ñáyiu cùu iní ñáhá xìi‑o, ñáyiu sàndáá iní ñáhá xìi Yá Ndiǒxí. Te Yá Ndiǒxí ío na chìndee chitúu ñaha‑gǎ xii‑ndo nchàa‑ndo. Te ducaⁿ na cùnduu. Te ío chí cádá ndèe iní‑nǎ vitna.