\id PHP \h FILIPENSES \toc1 TUTÚ NÍ CADÚHA TÉ PǍBLÚ QUƗ́HƗ́ⁿ NDAHA ÑÁYIU ÑUÚ FÌLIPÚ \toc2 FILIPENSES \toc3 Fil. \mt1 TUTÚ NÍ CADÚHA TÉ PǍBLÚ QUƗ́HƗ́ⁿ NDAHA ÑÁYIU ÑUÚ FÌLIPÚ \c 1 \s1 Té Pǎblú cádǔha‑dé tutú quɨ́hɨ́ⁿ ndaha ñáyiu quìde ndáá xǐndecu ichi Xítohó Jesucrìstú ndécú ñùú Fìlipú \p \v 1 Yúhú té Pǎblú ndɨhɨ té Timùteú cúú‑ndɨ̌ cue tée xìnu cuechi núú Xǐtohó Jesucrìstú, te tèndaha‑ndɨ́ tutú‑a véxi ndaha nchòhó cue tée yɨ̀ndaha nchaa ñáyiu ndècu ichi Xítohó Jesucrìstú, ndɨhɨ cue tée chìndee ñaha xii‑ndo, ndɨhɨ nchaa dava‑gá ñáyiu xǐquide ndáá ndécú ìchi‑gá ñuú Fìlipú. \v 2 Te xìcáⁿ táhù‑í núú Tǎtá‑ó Dǔtú Ndiǒxí ndɨhɨ núú Xǐtohó Jesucrìstú sá ná chìndee chitúu ñaha‑gá xii‑ndo, te ducaⁿ ndɨ̀ nduú‑gá ná cádá te ío váha cuu iní‑ndó cùndecu‑ndo. \s1 Té Pǎblú càháⁿ ndɨhɨ‑dé Yǎ Ndiǒxí cuèndá nchaa ñáyiu ndècu ichi‑gá \p \v 3 Te ndɨ tnahá òré ndácú ìní ñáhà‑í xii‑ndo, te ndàcáⁿ táhù‑í núú Tǎtá‑ó Dǔtú Ndiǒxí sá ndécú‑ndó ìchi‑gá. \v 4 Te ndɨ tnahá òré ducaⁿ quìde‑í te ío cùdɨ́ɨ́ ìní‑í càháⁿ ndɨhɨ‑í‑gá cuèndá‑ndó. \v 5 Chi ndéé cútnàhá ní sándáá iní‑ndó‑gǎ ní ngüíta‑ndo tnàhá‑ndó quìde váha‑ndo ndècu‑ndo cuendá sá quɨ̀ndáá iní ñáyiu tnúhu Xítohó Jesucrìstú. \v 6 Te yúhú sàni ndáá iní‑í sá Yǎ Ndiǒxí Yaá ní quesaha chìndee ñaha xii‑ndo quide váha‑ndo ndècu‑ndo, te dɨu‑ni‑gá chindee ñàha‑gá xii‑ndo càda váha‑ndo cùndecu‑ndo ndéé ná sàá nduu quìxi tucu Xítohó Jesucrìstú. \v 7 Te ducaⁿ tnàhí tàú‑xi cani iní‑í sá cúú‑xí‑ndó, chi ío cùu iní ñáhà‑í xii‑ndo. Te tnàhá‑ndó ǐo chìndee chitúu ñaha Yǎ Ndiǒxí xii‑ndo ndècu‑ndo, te dɨu‑ni ducaⁿ chìndee ñaha‑gá xii‑ndo tnàhá‑ndó cuěi vitna yɨ̀hɨ‑í vecaá, te dɨu‑ni ducaⁿ chìndee ñaha‑gá xii‑í cuěi òré cuáháⁿ‑í núú cuè ñáyiu ñá túú tnàhá iní tnúhu‑gá, chi nìhí‑í tnúhu nàdanchocáva‑í nǔu ná tnúhu càháⁿ‑yu cuèndá‑gá, te nchaa ñáyiu xǎhaⁿ‑ǐ xií‑yu sá tnǔhu‑gá cúú‑xí tnǔhu ndáá cuɨtɨ. \v 8 Te mee Yǎ Ndiǒxí náhá ndǎá‑gá sá yǔhú ío cùu iní ñáhà‑í xii‑ndo dàtná cúú ìní ñáhá mèe Xítohó Jesucrìstú xii‑o. \v 9 Te xìcáⁿ táhù‑í núú Yǎ Ndiǒxí sá dɨ́ú‑gǎ ná chìndee ñaha‑gá xii‑ndo te uuⁿ‑gá cuita cuu iní tnáhá‑gǎ‑ndó quɨ̌hɨ́ⁿ, te ducaⁿ ǐo váha cuita cutnùní iní‑ndó nchàa nacuáa sàni iní‑gá cada‑ndo, te ducaⁿ ǐo váha cuita cutnùní tucu iní‑ndó nàcuáa cundecu‑ndo. \v 10 Te ducaⁿ cùtnuní tucu iní‑ndó nchàa sá ǐo‑gá váha xìni ñuhu‑xi cada‑ndo, te ducaⁿ te cuu‑ndo ñǎyiu cada mee‑ni sǎ vǎha, te ducaⁿ ñà túú tnàhí ná cùmání‑ndó nǔú Yǎ Ndiǒxí ndéé ná sàá nduu quìxi tucu Xítohó Jesucrìstú. \v 11 Te dɨu‑ni Xítohó Jesucrìstú chindee ñàha‑gá xii‑ndo càda‑ni‑ndo nchaa núú sǎ vǎha nàcuáa cuìní Yǎ Ndiǒxí. Te sá dúcáⁿ ná càda‑ndo te ío cada càhnu‑ndo‑gá, te nchaa dava‑gá ñáyiu cáháⁿ váha‑yu cuèndá‑gá. \s1 Xítohó Jesucrìstú ío cùnuu‑gá ndécú ndɨ̀hɨ‑gá té Pǎblú \p \v 12 Te nchaa nchòhó ñáyiu ndècu ndɨhɨ‑í ichi Xítohó Jesucrìstú na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ úúⁿ‑gǎ tá xǐté nuu tnúhu‑gá vitna yɨ̀hɨ‑í vecaá. \v 13 Te nchaa cue tée cùu sandadú xǐndecu vechìuⁿ núú ndécú těe cùnuu xiní‑güedé sá sǎ cuèndá sá càháⁿ‑í tnúhu Xítohó Jesucrìstú duha yɨ̀hɨ‑í vecaá, te dɨu‑ni ducaⁿ sà xiní nchaa dava‑gá ñáyiu sá sǎ càháⁿ‑í tnúhu‑gá duha yɨ̀hɨ‑í vecaá. \v 14 Te cuèndá sá dúhá yɨ̀hɨ‑í vecaá xíǎⁿ ío‑gá vài ñáyiu ndècu ichi Yá Ndiǒxí ta cùtnuní‑gá iní‑yu sá cúú‑gǎ ɨɨⁿ Yaá ío quìde ndáá, te uuⁿ‑gá tá cùyɨɨ́‑yu càháⁿ‑yu tnúhu‑gá, te ñá túú tnàhí‑gá yùhú‑yu càháⁿ‑yu. \p \v 15 Te na càchí‑í tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ dàva ñáyiu càháⁿ‑yu tnúhu Xítohó Jesucrìstú cuèndá‑ni sá cúú cuèdú iní ñáhǎ‑yu xii‑í sá ǐo chìndee ñaha‑gá xii‑í càháⁿ‑í tnúhu‑gá. Te ducaⁿ quìdé‑yu chi cuìní‑yu nàá ndɨhɨ ñàhá‑yu xii‑í, dico davá‑yu chi ío váha sàni iní‑yu càháⁿ‑yu tnúhu‑gá. \v 16-17 Te ñáyiu‑áⁿ càháⁿ‑yu tnúhu‑gá chi cùu iní ñáhǎ‑yu xii‑í, te sa nàhá‑yu sá sǎ cuèndá sá càháⁿ váha‑í cuèndá tnúhu‑gá núú ñǎyiu ñá túú tnàhá iní tnúhu‑gá, cuèndá xíǎⁿ yɨ́hɨ̀‑í vecaá. Te dava‑gá‑yu càháⁿ‑yu tnúhu Xítohó Jesucrìstú cuèndá‑ni sá cuìní‑yu cuu sá vǎha xii mèé‑yu, te ñá dɨ́ú sǎ càháⁿ‑yu cuèndá sá sání vǎha iní‑yu. Te ducaⁿ quìdé‑yu chi cuèndá cuìní‑yu sá nǎndɨ‑gá cada ñaha‑güedě xii‑í. \v 18 Dico ío cùdɨ́ɨ́ ìní‑í sá càháⁿ‑yu tnúhu Xítohó Jesucrìstú cuěi cùu váha iní‑yu àdi ñá túú cùu váha iní‑yu càháⁿ‑yu. \p Te dɨu‑ni ducaⁿ cùdɨ́ɨ́ ìní‑í núú cuàháⁿ núú věxi. \v 19 Te cùtnuní iní‑í sá sǎ cuèndá nchaa sá quídé ñàha‑güedé xii‑í, cuèndá xíǎⁿ cada váha ñaha Yǎ Ndiǒxí xii‑í, chi nchòhó ío càháⁿ ndɨhɨ‑ndo‑gǎ cuèndá‑í, te Espíritú ní taxi Xítohó Jesucrìstú ndécú ndɨ̀hɨ‑o ío chìndee ñaha‑xi xii‑í. \v 20 Te cuìní‑í sá ñà túú tnàhí ná cumánì‑í núú Yǎ Ndiǒxí cuèndá sá vǎ cúú càhaⁿ núù‑í, te cùtnuní iní‑í sá dɨ́ú‑gǎ chindee ñàha‑gá xii‑í. Te cuìní tucu‑í sá ǐo cuyɨɨ‑ǐ cáháⁿ‑í tnúhu‑gá vitna dàtná tá quìde‑í véxi, te ducaⁿ ǐo cada nínu‑í Xítohó Jesucrìstú cuěi vitna nɨni ndècu‑í ñuyíú‑a te cuěi na cùú‑í ducaⁿ‑ni càda nínu‑í‑gá. \v 21 Te nɨni ndècu‑í ñuyíú‑a te Xítohó Jesucrìstú ío cùnuu‑gá ndécú ndɨ̀hɨ ñaha‑gá xii‑í, te na sàá nduu cùú‑í te ío‑gá váha tnahá‑í chi nucúndecu‑í ndɨhɨ‑gá. \v 22 Te núu na cùndecu‑gá‑í ñuyíú‑a te cada‑gá‑í chìuⁿ sá cúú‑xí Yǎ Ndiǒxí, te ñá cútnùní iní‑í nása cada‑í nǔu sá cúndècu‑í àdi sá cùú‑í. \v 23 Te ío vài sani iní‑í te cuìní‑í cuú‑í chi ío‑gá váha cundecu‑í núú ndécú Xǐtohó Jesucrìstú. \v 24 Dico sá cúú‑xí nchòhó chi ío xìni ñuhu‑xi cundecu‑í. \v 25 Te cùtnuní ndáá iní‑í sá ɨ̀ɨⁿ tnúhu ndáá càháⁿ‑í, te cùtnuní tucu iní‑í sá cúndècu‑ni‑í cundecu ndɨhɨ ñaha‑ǐ xii‑ndo nchàa‑ndo cuendá chindee ñàha‑í xii‑ndo cuìta quɨndáá‑gá iní‑ndó Xǐtohó Jesucrìstú quɨ́hɨ́ⁿ, te ducaⁿ ǐo cudɨ́ɨ́ ìní‑ndó cùndecu‑ndo. \v 26 Te ducaⁿ te uuⁿ‑gá cachí‑ndó sǎ ǐo càhnu cuu Xítohó Jesucrìstú cuèndá sá nǐ dácǎcu ñaha‑gǎ xii‑í ndécú ndɨ̀hɨ ñaha‑í xii‑ndo. \p \v 27 Te xìni ñuhu‑xi cada‑ndo nchaa nacuáa càháⁿ tnúhu Xítohó Jesucrìstú. Te núu ní ndacu‑í véxi coto ñaha‑ǐ xii‑ndo, te dàvá‑áⁿ quiní ndáá‑í sá ndécú‑ní‑ndó ìchi Xítohó Jesucrìstú. Dico núu ñá túú ní ndàcu‑í quixi coto ñaha‑ǐ xii‑ndo ña, te dɨu‑ni níhì‑í tnúhu sá ndécú‑ní‑ndó ìchi‑gá, te níhí tucu‑í tnúhu sá ɨ́ɨ́ⁿ‑ní cùu‑ndo ndecu‑ndo, te níhí tucu‑í tnúhu sá ɨ̀ɨⁿnuu nducu ndee‑ndo caháⁿ‑ndó tnǔhu Yá Ndiǒxí núú ñǎyiu, tnúhu sá sàndáá iní‑ndó. \v 28 Te ñá túú yùhú‑ndó nchàa sá quídé ñàha ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑ndo, te sá dúcáⁿ quìde‑ndo ñá túú yùhú‑ndó nchàa sá quídé ñàhá‑yu xii‑ndo, te ndìxi túu iní‑yu sá nchòhó ndécú‑ndó ɨ̀ɨⁿ ichi núú nánìhí tàhú‑ndó, te ñáyiu‑áⁿ cuǐta nihnú‑yu, chi ducaⁿ nǐ cachí Yǎ Ndiǒxí cunduu. \v 29 Te mee Yǎ Ndiǒxí ní taxi‑gá tnúhu ndee ìní sá quɨ̀ndáá iní‑ó Xǐtohó Jesucrìstú, te ñá dɨ́ú‑ní sǎ quɨ̀ndáá iní‑ó‑gǎ chi tnàhá ndoho‑o cuèndá‑gá. \v 30 Te tnàhá nchòhó ndóhó‑ndó cuèndá‑gá vitna, te nchòhó ní xiní núú‑ndó nàcuáa ní ndoho‑í, te vitna nìhí‑ndó tnǔhu nchaa nàcuáa ndòho tucu‑í. \c 2 \s1 Xítohó Jesucrìstú ñá túú ní quìde nínu‑gá méé‑gǎ dico Yá Ndiǒxí ní quide nínu ñaha xìi‑gá \p \v 1 Te Xítohó Jesucrìstú dácàhu iní ñáhá‑gǎ xii‑ndo nàcuáa cundecu‑ndo, te cùu iní ñáhá‑gǎ xii‑ndo nàcuáa cuu váha iní‑ndó cùndecu‑ndo, te ndècu ndɨhɨ‑ndo Espíritú Yǎ Ndiǒxí, te ío cùndahú iní tnáhá‑ndó. \v 2 Te xíǎⁿ nǔu càháⁿ‑í dóho‑ndo sǎ ǐo cuu ɨɨⁿnuu‑ni‑ndo cùndecu‑ndo nacuáa ío‑gá cudɨ́ɨ́ ìní‑í, te ɨɨⁿ‑ni cùu iní tnáhá‑ndó, te ɨɨⁿ‑ni càni iní‑ndó, te ɨɨⁿ‑ni càda‑ndo. \v 3 Te vá cádá nǐnu‑ndo mèe‑ndo nducu‑ndo mee‑ni sá cúú‑xí mèe‑ndo, chi cunduu ndàhú iní‑ndó, te cani iní‑ndó sǎ tnàha ñáyiu‑ndo ǐo‑gá cúnùú‑yu dàcúúxí mèe‑ndo. \v 4 Te ni vǎ cání ìní‑ndó ndùcu‑ndo mee‑ni sá vǎha sá cúú‑xí mèe‑ndo, chi nducu‑ndo sǎ cúú‑xí tnàhá cuèndá tnàha ñáyiu‑ndo. \p \v 5 Te ío váha cani iní‑ndó nàcuáa cundecu‑ndo dàtná quídé mèe Xítohó Jesucrìstú. \v 6 Te ɨɨⁿ‑ni cùu Xítohó Jesucrìstú ndɨhɨ Yá Ndiǒxí. Te cuěi ducaⁿ dico mee Xǐtohó Jesucrìstú ní sani iní‑gá sá ñà túú cùyica cundecu‑gá taxi tnùní‑gá ndɨhɨ Yá Ndiǒxí. \v 7 Te ní dáñá‑gǎ sá cúnùu‑gá andɨu te ní quixi‑gá ñuyíú‑a ní cuu‑gá ɨɨⁿ ñáyiu, te ní quide‑gá dàtná quídé ɨ̀ɨⁿ tée xìnu cuechi. \v 8 Te ní cuu‑gá ɨɨⁿ tée dàtná ndǎa cue tée xǐndecu ñuyíú‑a, te ní cuu‑gá ɨɨⁿ tée ío ndàhú iní‑xi chi ñá túú ní quìde nínu‑gá méé‑gǎ, te ní sándáá iní‑gá ní quide‑gá nchaa nàcuáa ní xáhaⁿ Yǎ Ndiǒxí xii‑gá cútnàhá ní quixi‑gá ñuyíú‑a. Te sá dúcáⁿ nǐ sàndáá iní‑gá xíǎⁿ ní xíhí‑gá núú cùrúxí. \v 9 Te xíǎⁿ ío ní quide nínu ñaha Yǎ Ndiǒxí xii Xítohó Jesucrìstú cuèndá ío cunuu‑gǎ. Te ní xáhaⁿ Yǎ Ndiǒxí xii Xítohó Jesucrìstú sá cúú‑gǎ Xítohó nchaa ñáyiu ndècu ñuyíú‑a. \v 10 Te ducaⁿ nǐ quide Yá Ndiǒxí cuèndá nchaa Espíritú ndécú àndɨu, ndɨhɨ nchaa ñáyiu ndècu ñuyíú‑a, ndɨhɨ nchaa ñáyiu ní xíhí ngüɨ́ñɨ́ xɨ́tɨ̌‑yu ndɨhɨ nchaa espíritú‑áⁿ te cachí‑yu ndɨhɨ‑xi sá ǐo càhnu cuu Xítohó Jesucrìstú. \v 11 Te nchaá‑yu cachí‑yu sá Xǐtohó Jesucrìstú cúú‑gǎ Yaá táxí tnùní. Te sá dúcáⁿ càdá‑yu, te quìde cahnú‑yu Dútú Ndiǒxí. \s1 Ñáyiu ndècu ichi Xítohó Jesucrìstú cúǔ‑yu dàtná ɨɨⁿ ñuhú \p \v 12 Te xíǎⁿ nǔu nchaa nchòhó ñáyiu ío cùu iní‑í cuìní‑í sá quɨ̀ndáá iní ñáhá‑ndó xìi‑í dàtná ní quide‑ndo cǔtnàhá ní xíndecu ndɨhɨ ñaha‑ǐ xii‑ndo, chi dàvá‑áⁿ ñà túú tnàhí ni dàña ndeé‑ndó nì sándáá iní ñáhá‑ndó xìi‑í. Te cuìní‑í sá úúⁿ‑gǎ quɨ́ndáá iní ñáhá‑ndó xìi‑í vitna ñá túú ndècu ndɨhɨ ñaha‑í xii‑ndo. Te ío nducu ndèe‑ndo cada‑ndo nchaa nacuáa tàú‑xi cunduu ndéé ná sàá nduu ndùu táhú‑ndó cùndecu‑ndo ndɨhɨ Xítohó Jesucrìstú, te ío canehe‑ndo sǎ yɨ́ñùhu núú‑gǎ. \v 13 Te Yá Ndiǒxí ío váha dàcahu iní ñáhá‑gǎ xii‑ndo càda‑ndo nchaa nacuáa cuìní méé‑gǎ, te dɨu‑ni mee‑gǎ chíndèe ñaha‑gá xii‑ndo dùcaⁿ quide‑ndo. \p \v 14 Te vá cání ìní‑ndó nǎ tnúhu cáháⁿ‑ndó cuèndá ñáyiu, te ni ñà túú nǎndɨ tnúhu cútnàha‑ndo ndɨhɨ́‑yu, \v 15 te ducaⁿ te cuu‑ndo ñǎyiu ñá túú cuěchi‑xi núú Yǎ Ndiǒxí. Te nchòhó ñáyiu cùu déhe Yá Ndiǒxí, ñá túú tnàhí‑gá ná cumání‑ndó nǔú‑gǎ nɨni ndècu‑ndo tnuú nchaa ñáyiu ndècu ichi cuehé ichi duha ñuyíú‑a, ñáyiu cuihna ìní‑xi. Te cuu‑ndo dàtná chódíní sǎ dáyèhé niú nee, \v 16 te ducaⁿ chi dàcuaha‑ndo ñáyiu tnúhu Yá Ndiǒxí tnúhu sá càháⁿ nàcuáa naníhí tàhú‑yu. Te núu ducaⁿ‑ni na càda‑ndo te òré ná sàá nduu càda ndáá Xítohó Jesucrìstú nchaa yícá cuěchi ñáyiu, te dàvá‑áⁿ vǎ cúú càhaⁿ núù‑í, chi ñá túú dìó ducaⁿ ni sàhni iní‑í cada‑í nchaa chìuⁿ ní táhú‑gǎ. \v 17 Te nchòhó ío váha quìde‑ndo ndecu‑ndo ichi Yá Ndiǒxí chi sàndáá iní‑ndó‑gǎ, te yúhú cahni ñaha‑güedě xii‑í cuèndá nchaa sá vǎha quìde‑ó. Te xíǎⁿ ío cùdɨ́ɨ́ ìní‑í te cùdɨ́ɨ́ tucu iní‑í dàtná cúdɨ̌ɨ́ ìní‑ndó cuèndá nchaa sá vǎha quìde‑ndo. \v 18 Te dɨu‑ni ducaⁿ ǐo chí cúdɨ̌ɨ́ ìní dàtná cúdɨ̌ɨ́ ìní méè‑í cuèndá nchaa sá yǎha‑í ndécù‑í. \s1 Té Timùteú ndɨhɨ té Epafròditú \p \v 19 Te núu Xítohó Jesucrìstú ná càchí‑gá te ndɨ̌hɨ‑ni tendaha‑ǐ té Timùteú quixi‑dé quixi coto ñaha‑dě xii‑ndo nàcuáa cudɨ́ɨ́ ìní‑ndó. Te òré ndixi‑dé canaha‑dě tnúhu ndixi núu nása cùu ndecu‑ndo, te tnàhá yúhú ío cudɨ́ɨ́ ìní‑í tucu. \v 20 Te núú ncháá cuè tée ndècu ndɨhɨ‑í te ɨɨⁿdìi‑ni té Timùteú‑a cùu‑dé tée ío váha sàni iní‑xi dàtná sání ìní‑í, chi dɨu tnàhí‑ni‑dé ío sàni iní‑dé nǔu nása ndècu‑ndo. \v 21 Chi dava‑gá‑güedé mee‑ni sǎ cúú‑xí mèe‑güedé ío sàni iní‑güedé, te ñá túú sàni iní‑güedé cada‑güedé chìuⁿ tahu Xítohó Jesucrìstú. \v 22 Te nchòhó sa xìní‑ndó sǎ tě Timùteú‑a cùu‑dé ɨɨⁿ tée quìde váha chi nándɨ sá tá yǎha‑dé véxi te quìde ndee iní‑dé. Te cùu‑dé dàtná ɨɨⁿ déhe‑í ndécú ndɨ̀hɨ ñaha‑dé xii‑í xínú cuèchi‑ndɨ́ núú Xǐtohó Jesucrìstú càháⁿ‑ndɨ́ tnúhu‑gá núú ñǎyiu. \v 23 Te òré ná cùtnuní nǔu nása cada ñaha‑güedě xii‑í te ndɨ̌hɨ‑ni tendaha‑ǐ‑dé quixi coto ñaha‑dě xii‑ndo. \v 24 Te sàni iní‑í sá Xǐtohó Jesucrìstú cada‑gá te tnàhá méè‑í ío ndɨ̌hɨ quixi coto ñaha‑ǐ xii‑ndo. \p \v 25 Te tnàhá sání ìní‑í sá ǐo xìni ñuhu‑xi tendaha‑í té Epafròditú tée ndècu ndɨhɨ‑o ichi Xítohó Jesucrìstú ndixi coto ñaha‑dě xii‑ndo, chi tnàhá‑dé quídé‑dě chìuⁿ‑gá te quìde ndee iní‑dé tnàhá‑dé nándɨ yáha‑dé sá cuèndá‑gá, te dɨu mee‑ndo nǐ tendaha‑ndo‑dě véxi‑dé cuèndá coto ñaha‑dě xii‑í. \v 26 Te ducaⁿ cuìní‑í tendaha‑ǐ‑dé ndixi‑dé chi mee‑dě ío sàni iní‑dé ndixi cáháⁿ ndɨhɨ ñaha‑dě xii‑ndo, te ío ndɨ̀hú iní‑dé sá ni nǐhí‑ndó tnǔhu sá cùhú‑dé ní cùu. \v 27 Te ndáá sá nǐ cuhú‑dé chi luha ndɨquɨⁿ‑ná cuú‑dé ní cùu, dico Yá Ndiǒxí ní cundàhú iní ñáhá‑gǎ xii‑dé ní quide tátna ñaha‑gǎ te ní ndúha‑dé. Te ñá dɨ́ú‑ní mèe‑dé ducaⁿ nì cundahú iní ñáhá‑gǎ xii‑dé chi tnàhá yúhú ío ní cundàhú iní ñáhá‑gǎ xii‑í, chi núu ni xǐhí‑dé te ío‑gá ndɨ́hú iní‑í ní cùu. \v 28 Te xíǎⁿ ío ndɨ̌hɨ cuìní‑í tendaha‑ǐ‑dé ndixi‑dé cuèndá òré nasáá‑dé núú‑ndó te ío cudɨ́ɨ́ ìní‑ndó, te ducaⁿ yǔhú ñá túú‑gǎ ná cani iní‑í. \v 29 Te òré nasáá‑dé te ío cudɨ́ɨ́ ìní‑ndó nàqueheⁿ cuendá‑ndó‑dě, te ducaⁿ ǐo ndacáⁿ táhú‑ndó nǔú Xǐtohó Jesucrìstú cuèndá‑dé. Te ío canehe‑ndo sǎ yɨ́ñùhu núú nchàa cue tée quìde datná quídé‑dě. \v 30 Chi tée‑a sa luha ndɨquɨⁿ‑ná cuú‑dé ní cùu sá xínú cuèchi‑dé núú Xǐtohó Jesucrìstú, te ní sani iní‑dé sá ñà túú nǎ cada‑xi cuěi na cùú‑dé ní quide‑dé nchaa chìuⁿ sá cúmǎní cada‑ndo cuèndá‑í ní cùu. \c 3 \s1 Ñáyiu cùndáá núú Yǎ Ndiǒxí \p \v 1 Te vitna nchaa nchòhó ñáyiu ndècu ndɨhɨ‑í ichi Xítohó Jesucrìstú càháⁿ ndàhú‑í núú‑ndó sǎ ǐo cudɨ́ɨ́ ìní‑ndó sǎ yɨ́ndàha ñaha‑gá xii‑ndo. Te yúhú ñá túú cùu dusaⁿ‑í tee tucu‑í nchaa tnúhu sá sà ní dánèhé ñáhà‑í xii‑ndo, chi cùu‑xi tnúhu sá ǐo chìndee ñaha‑xi xii‑ndo. \v 2 Te ío quɨhɨ iní‑ndó vǎ cádá cuèndá‑ndó nì ɨɨⁿ tnúhu càháⁿ cue tée ío cuihna ìní‑xi ñá túú tnàhí cuìní cada sá vǎha, chi cue tée‑áⁿ néhé‑güedě iní iná chi càchí‑güedé sá ncháá cuè tée xìni ñuhu‑xi cuáha‑güedé sèñá ñɨɨ‑güedé cuèndá ducaⁿ cùdɨu‑güedé núú Yǎ Ndiǒxí. \v 3 Dico nchoo chi cùdɨu‑o núú Yǎ Ndiǒxí cuěi dava‑o sà ní ngúndecu sèñá ñɨɨ‑o te dava‑o ñǎhá, chi Espíritú‑gá chíndèe ñaha‑xi xii‑o quide‑o nchaa nacuáa tàú‑xi cunduu cuèndá cuu càhnu‑gá. Te ío cùdɨ́ɨ́ ìní‑ó càchí‑ó sǎ ǐo càhnu cuu Xítohó Jesucrìstú, te ñá túú sàni iní‑ó sǎ sǎ cuèndá nchaa sá vǎha quìde‑o cudɨu‑o núú Yǎ Ndiǒxí. \v 4 Te núu dìcó cuèndá nchaa sá vǎha quìde‑o cudɨu‑o núú Yǎ Ndiǒxí, te yúhú sa ama‑gá cudɨ̀u‑í núú‑gǎ cuèndá nchaa sá nǐ quide‑í ní cùu te núu dìcó ducaⁿ. Te ìó cue tée càchí‑güedé sá cùdɨu‑güedé núú Yǎ Ndiǒxí cuèndá nchaa sá vǎha quìde‑güedé. Te yúhú uuⁿ‑gá ducaⁿ cǎháⁿ‑í nǔu dìcó sá cúú chi yúhú ní xídó‑gǎ‑í ní quide‑í dàcúúxí dàva‑gá‑güedé. \v 5 Te núú ùná‑ni nduu sá nǐ cacu‑í te ní sáha‑güedé sèñá ñɨɨ‑í, te yúhú cúù‑í tée isràél, te mei ñàní tnáhá ndǐi Benjàmín tée ní xíndecu ndéé sanaha cùu‑í. Te càháⁿ‑í tnúhu hèbreú tnúhu càháⁿ tǎtà‑í ndɨhɨ nǎnà‑í, te ní cundɨhɨ‑í nchaa cue tée cùu fariséú, te ní cánchicúⁿ nihnu‑í nchaa nàcuáa ní cáháⁿ ndíi Moìsés dàtná xǐquide mee‑güedě. \v 6 Te yúhú ní sani iní‑í sá ɨ̀ɨⁿ ichi ndáá ndécù‑í ní cùu, te ío ní cuiní‑í cunu cuechi‑ǐ núú Yǎ Ndiǒxí, núu xíǎⁿ nándɨ sá nǐ quide‑í nchaa ñáyiu ndècu ichi Xítohó Jesucrìstú, te vá yǒo ɨɨⁿ ni xóo cúñaha ɨ̀ɨⁿ tnúhu xii‑í cachí‑yu sá ñà túú quìde‑í nàcuáa ní cáháⁿ ndíi Moìsés ní cùu. \v 7 Te nchaa sá sání ìní‑í sá ǐo nàndɨ́hɨ nchìcúⁿ nihnu‑í ní cùu, ní cutnùní iní‑í sá ñà túú tnàhí chìndee ñaha‑xi nacuáa cundáá‑í núú Yǎ Ndiǒxí, núu xíǎⁿ duuⁿ duuⁿ ní xehndé iní‑í sá vǎ chíndèe ñaha‑xi cuendá sá nǐ cuiní‑í cundecu ndɨhɨ‑í Xítohó Jesucrìstú. \v 8 Te nchaa sá càchí ñáyiu chìndee ñaha cundáá‑ó nǔú Yǎ Ndiǒxí ní cutnùní iní‑í sá ñà túú chìndee ñaha‑xi. Te yúhú ní cutnùní iní‑í sá ǐo‑gá váha tnahá tnúhu‑o ndɨ̀hɨ Xítohó Jesucrìstú. Te nchaa sá sání ìní‑í chíndèe ñaha xii‑í ní cùu, ñá túú‑gǎ sàndáá iní‑í sá chíndèe ñaha‑xi vitna chi ní cutnùní iní‑í sá ñà túú nàndɨ́hɨ‑xi. Te ducaⁿ quìde‑í ñá túú‑gǎ sàndáá iní‑í nchaa xíǎⁿ sá chíndèe ñaha‑xi, chi cuìní‑í sá úúⁿ‑gǎ cuita tnahá tnúhu‑í ndɨhɨ Xítohó Jesucrìstú quɨ́hɨ́ⁿ, \v 9 te cuu ɨɨⁿnuu‑ǐ ndɨhɨ‑gá, te ducaⁿ‑ni cùndáá‑í núú Yǎ Ndiǒxí dàtná cúndǎá‑í vitna, dico ñá dɨ́ú cuèndá sá nchìcúⁿ nihnu‑í nàcuáa ní cáháⁿ ndíi Moìsés ní cùu, chi cuèndá sá sàndáá iní‑í Xítohó Jesucrìstú. Te Yá Ndiǒxí ní quide‑gá cúndǎá‑í núú‑gǎ, te ducaⁿ chi ní sándáá iní‑í Xítohó Jesucrìstú. \v 10 Te cuìní‑í cutnùní iní‑í nchaa nàcuáa sàni iní Xítohó Jesucrìstú, te cuìní‑í sá ǐo chindee ñàha‑gá, te dɨu‑ni‑gá cúú‑gǎ Yaá ní xíhí te ní ndoto‑gá, te ducaⁿ cuìní‑í cada‑gá cuèndá cada‑í nchaa nàcuáa cuìní‑gá. Te cuìní‑í tnàhá‑í ndoho‑í dàtná ní ndoho‑gá. Te yúhú cuìní‑í sá vǎ cádà‑í ni ɨ̀ɨⁿ sá ñà túú tnàhá iní Yǎ Ndiǒxí, chi dɨu cuèndá‑áⁿ nǐ xíhí Xítohó Jesucrìstú. \v 11 Te cuìní‑í sá Yǎ Ndiǒxí cachí‑gá te tnàhá‑í ndoto na sàá nduu ndòto nchaa ñáyiu sa ní xíhí ní xíndecu ichi‑gá. \s1 Cada‑o nchàa nacuáa tàú‑xi cunduu cuèndá níhí‑ó sǎ ndúú tǎhú‑ó \p \v 12 Te cùmání‑gǎ cada‑í nchaa nàcuáa càháⁿ‑í‑a, te cumání‑gǎ cada‑í nchaa nàcuáa càháⁿ Yǎ Ndiǒxí cuèndá sá ñà túú‑gǎ ná cumánì‑í núú‑gǎ. Te ío ndùcu ndee‑í nchìcúⁿ nihnu‑í quídè‑í nàcuáa ducaⁿ ñà túú‑gǎ ná cumánì‑í núú‑gǎ, chi dɨu cuèndá‑áⁿ nǐ cáháⁿ ñáhá Xǐtohó Jesucrìstú xii‑í. \v 13 Te nchaa nchòhó ñáyiu ndècu ndɨhɨ‑í ichi Xítohó Jesucrìstú càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ cùtnuní ndáá iní‑í sá vítná cùmání‑gǎ cada‑í nchaa nàcuáa ñá túú‑gǎ ná cumánì‑í núú‑gǎ. Te ní níhì‑í ɨɨⁿ sá ǐo xìni ñuhu‑xi cada‑í te xíǎⁿ quídè‑í, te ñá túú‑gǎ quídé cuèndá‑í nchaa sá nǐ xóo cada‑í, te ío ndùcu ndee‑í quídè‑í nchaa nàcuáa càháⁿ Yǎ Ndiǒxí. \v 14 Te ndùcu ndee vihi‑í nchìcúⁿ nihnu‑í quídè‑í nchaa nàcuáa càháⁿ‑gá, te dɨu‑ni ducaⁿ càda‑í ndéé ná sàá nduu sǎá‑í núú ndécú‑gǎ taxi‑gá sá ndúú tǎhù‑í. Te ducaⁿ tnàhí sa ní cáháⁿ ñáhá‑gǎ xii‑o cùndecu‑o ndɨhɨ‑gá, te ducaⁿ nǐ cáháⁿ ñáhá‑gǎ xii‑o sǎ cuèndá Xítohó Jesucrìstú chi tnàhá tnúhu‑o ndɨ̀hɨ‑gá. \p \v 15 Te nchaa nchòhó ñáyiu quìde váha ndècu ichi Yá Ndiǒxí xìni ñuhu‑xi cani iní‑ndó dàtná sání ìní‑í‑a, àdi núu dava‑ndo ñà túú sàni iní‑ndó dàtná sání ìní‑í‑a, dico mee Yǎ Ndiǒxí dandìxi túu‑gá iní‑ndó te cutnùní iní‑ndó nàcuáa cada‑ndo. \v 16 Te xìni ñuhu‑ni‑xi cada‑o nchaa nacuáa ta quìde‑o véxi. \p \v 17 Te nchaa nchòhó ñáyiu ndècu ndɨhɨ‑í ichi Xítohó Jesucrìstú càháⁿ‑í dóho‑ndo sǎ cánchǐcúⁿ nihnu‑ndo càda‑ndo datná quídè‑í. Te cundehe‑ndo nàcuáa quìde nchaa ñáyiu sa nchìcúⁿ nihnu nchaa nàcuáa dànehé ñáhà‑í xii‑ndo cuèndá ducaⁿ càda‑ndo tnahá‑ndó. \v 18 Te sa ní cuu vài xito cachí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ ìó ñáyiu ñá túú tnàhí cùu váha iní‑xi sá nǐ xíhí Xítohó Jesucrìstú núú cùrúxí cuèndá sá nánìhí tàhú‑ó. Te ndɨhɨ ndute núù‑í dándàcu iní ñáhà‑í xii‑ndo cuèndá‑yu. \v 19 Te sáá nduu te nchaa ñáyiu ducaⁿ xǐquide‑áⁿ cuǐta nihnú‑yu, chi mee‑ni nchàa sá cuèhé sá dúhá ñùhu iní‑yu te dɨu‑ni nchaa xíǎⁿ cúnùu quidé‑yu, te cucahaⁿ núǔ‑yu cuèndá nchaa sá quídě‑yu núu dìcó sá cúú, dico ñáhá chi da quìde cahnú‑yu mèé‑yu cuèndá nchaa xíǎⁿ. Te mee‑ni nchàa sá ìó ñuyíú‑a ñùhu iní‑yu. \v 20 Dico nchoo chi andɨu ndècu núú cúú ñùú‑ó, te ndètu cahnu‑o sáá nduu quìxi tucu Xítohó Jesucrìstú nacuaca ñaha‑gǎ xii‑o. Te dɨu‑ni‑gá cúú‑gǎ Yaá ní dácǎcu nihnu ñaha xìi‑o núú ùhú núú ndàhú. \v 21 Te yɨquɨ cùñú‑ó chi vá cúdǐi‑xi cundecu‑xi dàtná cáá‑xí vìtna, dico mee Xǐtohó Jesucrìstú nadama‑gá yɨquɨ cùñú‑ó te ndada‑gá dàtná ní nduu yɨquɨ cùñú méé‑gǎ cútnàhá ní ndoto‑gá. Te ducaⁿ càda‑gá chi ndàcu‑gá quídé‑gǎ nchaa sá vǎha càchí iní‑gá, te ducaⁿ tàxi tnuní‑gá nchaandɨ túhú sá ìó. \c 4 \s1 Ío cudɨ́ɨ́ ìní‑ó sǎ ndécú‑ó ìchi Xítohó Jesucrìstú \p \v 1 Te nchaa nchòhó ñáyiu ío cùu iní‑í ndécú ndɨ̀hɨ‑í ichi Xítohó Jesucrìstú ío cuìní‑í cáháⁿ ndɨhɨ ñaha‑ǐ xii‑ndo. Te ío cùdɨ́ɨ́ ìní‑í cuèndá nchaa sá vǎha quìde‑ndo chi ñá túú ní xǐta chìuⁿ Yá Ndiǒxí ní quide‑í sá cúú‑xí‑ndó, te dɨu‑ni nchòhó ñáyiu ío cùu iní‑í càháⁿ‑í dóho‑ndo sǎ cánchǐcúⁿ nihnu‑ni‑ndo ìchi Xítohó Jesucrìstú. \p \v 2 Te yòhó tá Vòdiá ndɨhɨ yòhó tá Sǐntiqué càháⁿ ndàhú‑í núú‑ndó sǎ cúú ɨ̀ɨⁿnuu‑ndo cundecu‑ndo ichi Xítohó Jesucrìstú. \v 3 Te yòhó tée cùndɨhɨ‑í quìde ndáá quídé nchàa chiuⁿ quide‑í, càháⁿ ndàhú‑í núú‑n sǎ chíndèe tnúhu‑n ǔú ñáyiu dɨ̀hɨ́‑áⁿ cuèndá sá ná cùu ɨɨⁿnuú‑yu cundecú‑yu, chi cútnàhá ní xíndecu ndɨhɨ ñàhá‑yu xii‑í ío ní chindee ñàhá‑yu xii‑í, ndɨhɨ té Clèmenté, ndɨhɨ nchaa dava‑gá‑yu ní quide‑ndɨ́ chìuⁿ Xítohó Jesucrìstú, te nchaa ñáyiu‑áⁿ sa yòdo tnuní‑yu núú tùtú Yǎ Ndiǒxí sá ndúú tǎhǔ‑yu cundecú‑yu ndɨhɨ‑gá nɨ caa nɨ quɨ́hɨ́ⁿ. \p \v 4 Te nchaa‑ni nduu ío cudɨ́ɨ́ ìní‑ndó sǎ ndécú‑ndó ìchi Xítohó Jesucrìstú. ¡Te càháⁿ‑ni tucu‑í dóho‑ndo sǎ cúdɨ̌ɨ́ ndìsa iní‑ndó! \v 5 Te ío váha cuu iní‑ndó cǎháⁿ ndɨhɨ‑ndo ñǎyiu cuèndá ná cùtnuní iní‑yu sá cúú‑ndó ñǎyiu váha iní‑xi, chi sa ta cùyatni nduu quixi tucu Xítohó Jesucrìstú. \p \v 6 Te ñá túú tnàhí ná cani iní‑ndó te núu nása cùu ndecu‑ndo, chi cáháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí cuèndá sá ná chìndee ñaha‑gá xii‑ndo. Te ío ndacáⁿ táhú‑ndó nǔú‑gǎ. \v 7 Te núu ducaⁿ na càda‑ndo te Yá Ndiǒxí cada‑gá te ío váha cuu iní‑ndó cùndecu‑ndo. Te nchoo ñǎyiu ñá túú cùtnuní iní‑ó nǎsa quìde‑gá ndéé ducaⁿ ǐo váha cùu iní‑ó, te ducaⁿ ǐo váha cùu iní‑ó chi cùu ɨɨⁿnuu‑o ndɨhɨ Xítohó Jesucrìstú. \s1 Mee‑ni sǎ vǎha cuhuⁿ iní‑ó \p \v 8 Te càháⁿ ndàhú tucu‑í núú nchàa nchohó ñáyiu ndècu ndɨhɨ‑í ichi Xítohó Jesucrìstú sá méé‑ní sǎ vǎha cuhuⁿ iní‑ndó. Te xìni ñuhu‑xi cuhuⁿ iní‑ndó mèe‑ni nchaa tnúhu ndáá, ndɨhɨ nchaa tnúhu yɨñùhu, ndɨhɨ nchaa tnúhu sá ǐo cudɨ́ɨ́ ìní‑ó, ndɨhɨ nchaa tnúhu sá ǐo vii ío váha cuáháⁿ, ndɨhɨ nchaa tnúhu sá ñà túú ñùhu tnahá tnúhu cuèhé, ndɨhɨ nchaa tnúhu sá càchí ñáyiu váha, ndɨhɨ nchaa dava‑gá tnúhu sá sání ìní méé‑ndó sǎ ǐo váha te dɨu‑ni nchaa xíǎⁿ cuhuⁿ iní‑ndó. \p \v 9 Te cútnàhá ní xíndecu ndɨhɨ ñaha‑ǐ xii‑ndo nǐ dánèhé ñáhà‑í nàcuáa cada‑ndo te ní sándáá iní‑ndó. Te xíǎⁿ càháⁿ‑í dóho‑ndo sǎ vǎ dáñá ndèé‑ndó càda‑ndo, te dɨu‑ni ducaⁿ vǎ dáñá ndèé‑ndó càda‑ndo nchaa nacuáa ní quide‑í ní xiní‑ndó. Te núu ducaⁿ na càda‑ndo te Yá Ndiǒxí Yaá quídé ǐo váha cùu iní‑ó ndècu‑o cundecu ndɨhɨ ñaha‑gá xii‑ndo. \s1 Ñáyiu ñuú Fìlipú ndécú ìchi Xítohó Jesucrìstú sǎñàhá‑yu sá ndúú tǎhú tě Pǎblú \p \v 10 Te cùdɨ́ɨ́ víhí ìní‑í ndàcáⁿ táhù‑í núú Xǐtohó Jesucrìstú sá nǐ ndacu iní ñáhá‑ndó xìi‑í, dico ñá dɨ́ú sǎ ñà túú ñùhu iní ñáhá‑ndó xìi‑í chi dìcó sá ñǎ nìhí‑ndó nàcuáa cada‑ndo chìndee ñaha‑ndo xii‑í ní cùu. \v 11 Te ñá dɨ́ú sǎ dúhá càháⁿ‑í te cani iní‑ndó sǎ càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ ìó ɨɨⁿ sá cúmǎní xii‑í, chi yúhú cùu váha‑ni iní‑í nǔu ìó xii‑í àdi ñá túú ìó. \v 12 Te xìní‑í cunduu ndàhú‑í, te xìní‑í cunduu cuica‑ǐ, te xìní‑í caxi‑í ndahá xɨtɨ́‑í, te xìní‑í cuú‑í docó, te xìní‑í nàcuáa quìde‑xi oré ñá túú vědana ná ndécú ndɨ̀hɨ‑o, te xìní‑í nàcuáa quìde‑xi oré xìdó ndécú ndɨ̀hɨ‑o. Te ducaⁿ nǐ cutúha‑í quídè‑í cuèndá nchaa nàcuáa ta yǎha‑í véxi. \v 13 Te nchaa ndàcu‑í quídè‑í chi Xítohó Jesucrìstú chíndèe ñaha‑gá xii‑í. \v 14 Te nchòhó ío váha ní quide‑ndo nǐ cundàhú iní ñáhá‑ndó xìi‑í ní chindee ñàha‑ndo vitna ndecu ndɨhɨ‑í tnúndòho. \p \v 15 Te nchòhó cue ñáyiu ñuú Fìlipú sa nàha‑ndo nacuáa ní cuu cútnàhá ní ngüíta‑í càháⁿ‑í tnúhu Xítohó Jesucrìstú distrìtú Macèdoniá, te cútnàhá ní ndee‑í distrìtú‑áⁿ te dɨu tnàhí‑ni nchòhó ní taxi‑ndo sǎ ndúú tǎhù‑í, te nchaa ñáyiu ndècu ichi Xítohó Jesucrìstú dava‑gá xichi ñá túú tnàhí ni chìndee ñahá‑yu xii‑í. \v 16 Te cuěi cútnàhá ní xíndecu‑í ñuú Tesàlónicá tɨtnɨ́ xito ní tendaha‑ndo sǎ ndúú tǎhù‑í sá nǐ cutnùní iní méé‑ndó nǐ xini ñùhu‑í. \v 17 Te vá cání ìní‑ndó sǎ sà dúhá càháⁿ‑í te cuìní‑í nándɨ‑gá taxi táhú‑ndó, te duha càháⁿ‑í chi Yá Ndiǒxí ío‑gá vài sá vǎha cada ñaha‑gǎ xii‑ndo sǎ dúcáⁿ quìde‑ndo. \v 18 Te ní xídó vài nchaa sá xíní ñùhu‑í ndécú ndɨ̀hɨ‑í vitna, te ducaⁿ ǐo vài sá ndécú ndɨ̀hɨ‑í ní cuu chi ní tendaha tùcu‑ndo sá ndúú tǎhù‑í véxi ndɨhɨ té Epafròditú. Te táhú‑a cùu‑xi datná ɨɨⁿ táhú sǎ nǐ sáha‑ndo mèe Yá Ndiǒxí, te cùu vii cuu váha iní‑gá sá dúcáⁿ nǐ quide‑ndo. \v 19 Te núu ná cúú sǎ xíní ñùhu‑ndo, te mee Yǎ Ndiǒxí ío vài taxi‑gá chi ío vài sá ndécú ndɨ̀hɨ‑gá, te ducaⁿ càda‑gá chi ndècu ndɨhɨ‑o Xítohó Jesucrìstú. \v 20 Te vitna nchaa‑o chǐ ná càchí‑ó sǎ ǐo càhnu cuu Tátá‑ó Dǔtú Ndiǒxí nɨ caa nɨ quɨ́hɨ́ⁿ. Te ducaⁿ na cùnduu. \s1 Tnúhu ndéé núú nǐ ndɨhɨ‑ná \p \v 21 Te cúñaha‑ndo sǎ ǐo na càda ndee iní nchaa ñáyiu ndècu ichi Xítohó Jesucrìstú, ñáyiu cùu cuendá Yǎ Ndiǒxí. Te tnàhá nchaa ñáyiu xǐndecu ichi Xítohó Jesucrìstú ndécú ndɨ̀hɨ‑í quídé ndèe iní ñáhǎ‑yu xii‑ndo. \v 22 Te nchaa ñáyiu cùu cuendá Yǎ Ndiǒxí xínú cuèchi vehe té Cèsár tée yɨ̀ndaha cuéhé nàcióⁿ quídé ndèe iní ñáhǎ‑yu xii‑ndo, ndɨhɨ nchaa dava‑gá ñáyiu cùu cuendá‑gá. \p \v 23 Te Xítohó Jesucrìstú ío na chìndee chitúu ñaha‑gǎ xii‑ndo nchàa‑ndo. Te ducaⁿ na cùnduu. Te ío chí cádá ndèe iní‑nǎ vitna.