\id 1JN \h 1 JUAN \toc1 Sa Xihna Ñi Carta I Tyaa Maa Ra San Juan \toc2 1 JUAN \toc3 1 Jn. \mt1 Sa Xihna Ñi Carta I Tyaa Maa Ra San Juan \c 1 \s1 Cuhva cundito ñiyɨvɨ tandɨhɨ cuii tyiemvu \p \v 1 Ra sa iyo ndya ta xihna ñi quɨvɨ nu i sino tandɨhɨ cuii sa iyo, siñi maa ndi sa cahan ra quɨvɨ i sica noo ndi sihin ra. I ndyehe ndi sii ra sihin sɨtɨ nuu ndi. I cutuñi iñi ndi sa ndyehe ndi. Ta ndya cuhva ndya i tɨɨn tucu ndi sii ra. Maa ra cuu Tuhun Ndyoo, ta saha ra sa cundito ñiyɨvɨ tandɨhɨ cuii tyiemvu sihin ra. \p \v 2 I ndyehe ndi sii ra, ta saha ndi sa ndaa cuenda ra vatyi saha ra sa cundito ñiyɨvɨ sihin ra tandɨhɨ tyiemvu. I sindyaa ra sihin ra Ndyoo Zutu yo, ta zañaha ra sii ra sii ndi. \p \v 3 Ta cuhva sa ndyehe ndi ta sa siñi ndi, zacoto ndi sii maa ndo vatyi ndu‑ɨɨn tucu maa ndo sihin ndi. Ta cua ndu‑ɨɨn tandɨhɨ yo sihin ra Ndyoo Zutu yo ta sihin ra Jesús zehe ra, ra i zaquisi ra. \p \v 4 Ta tyaa ndi tuhun ya sii ndo vatyi tatu sito ndo sii si, cua cuzɨɨ xaan iñi tandɨhɨ yo. \s1 Maa ra Ndyoo cuu ra tañi minoo ñúhu \p \v 5 Ihya cuu tuhun i cutuhva ndi sihin maa ra Cristo, ta zacoto ndi sii ndo. Maa ra Ndyoo cuu ra tañi minoo ñúhu, ta ñahñi sa ña vaha (tañi sa ñaa) iyo sii ra. \p \v 6 Tatu catyi yo vatyi ɨɨn ñi cuu yo sihin ra Ndyoo Zutu yo, ta zuun ñi sica noo ca yo nu ñaa, vatya xaan yo sa tacuan cahan yo. Ña zavaha yo sa ndoo. Ña ɨɨn ñi iyo yo sihin ra Ndyoo. \p \v 7 Zoco tatu maa yo ta sica noo yo nu ndisi ta zavaha yo sa vaha tañi maa ra ndisi xaan ra ta zavaha ra maa ñi sa vaha, tatu tacuan iyo tucu maa yo, ɨɨn ñi iyo yo sihin minoo yo ta sihin inga yo. Ta nɨñɨ ra Jesús zehe ra Ndyoo zandasi si tandɨhɨ cuii cuatyi yo. \p \v 8 Tatu catyi maa yo vatyi ñahñi cuatyi yo iyo, zuun ñi sii maa yo zandavi ñaha yo. Ta ñahñi sa ndisa iyo sii yo. \p \v 9 Zoco tatu nahma yo cuatyi yo, cuu sino iñi yo vatyi cua zaha ra Ndyoo tucahnu iñi sii yo ta cua zandasi ra cuatyi yo. Vatyi maa ñi sa vaha ta sa ndoo zavaha maa ra, ta cua nacatya ra tandɨhɨ cuii cuatyi yo. \p \v 10 Zoco tatu catyi yo vatyi ñahñi cuatyi yo, tañi zacuu yo minoo ra vatya sii ra Ndyoo cuu si (vatyi catyi maa ra vatyi iyo cuatyi yo). Tatu tacuan iyo yo, ña sino ndisa cuii iñi yo Tuhun ra. \c 2 \s1 Ra Cristo cuu ra cua cahan sa cuenda yo \p \v 1 Tyei cuhva ya sii ndoho, zehe ndyihi, vatyi ma zavaha ndo cuatyi. Zoco tatu iyo minoo ndo sa zavaha minoo cuatyi, iyo minoo ra cahan sa cuenda yo nuu ra Ndyoo Zutu yo. Ta ra cahan cuan, Jesucristo nañi ra. Maa maa ñi sa vaha zavaha ra. \p \v 2 Ta maa ra cuu ra i tyiyahvi sa cuenda cuatyi yo. Ta ña ɨɨn ñi sa cuenda cuatyi maa yo. Tyiyahvi tucu ra ndya sa cuenda tandɨhɨ cuatyi zavaha tandɨhɨ cuii ñiyɨvɨ ñuu ñiyɨvɨ. \p \v 3 Ta tatu tyaa yo yahvi sa cahan ra, sito yo vatyi sito vaha yo sii ra. \p \v 4 Zoco tatu minoo yo catyi yo: “Nacote sii ra”, catyi yo, ta ña tyaa yo yahvi sa cahan ra, minoo ra vatya cuu yo, ta sa ndisa cuan ñahñi si iyo sii yo. \p \v 5 Zoco minoo ra zavaha cuhva catyi ra Ndyoo, cuñi xaan ra sii ra Ndyoo sa ndisa cuii. Ta sihin cuhva cuan ta sito yo vatyi ɨɨn ñi cuu yo sihin ra Cristo. \p \v 6 Tatu catyi minoo ra vatyi sa ndu‑ɨɨn ra sihin ra Cristo, cuñi si vatyi coo ra cuhva i sicoo maa ra Cristo. \s1 Minoo cuhva saa cuñi si zavaha yo \p \v 7 Ndoho yañi xaa, yɨvɨ minoo tuhun saa sa ndisa cuii cuu sa zacote sii ndo vatyi sa iyo si sihin ndo ndya quɨvɨ quisaha sino iñi ndo. Ihya tuhun sahnu cuu tuhun sa siñi ndo sa xihna ñi. \p \v 8 Zoco tañi sa zacote minoo tuhun saa sii ndo cuu si vatyi sa ndusaa si sa ndisa cuii sa cuenda maa ra Cristo ta sa cuenda maa ndo vatyi sa cua ndɨhɨ cuhva sica noo ñiyɨvɨ nu ñaa, ta vityi sa iyo inga cuhva vatyi vityi zandisi minoo ñúhu sa cuu ñúhu sa ndisa cuii. \p \v 9 Tatu iyo yo catyi yo vatyi ndyaa yo nu ndisi zoco ña cuu ndyehe yo sii hermano yo, sica noo ca yo nu ñaa cuu si cuan. \p \v 10 Ra cuñi sii hermano ra, ndyaa ñúhu cuan sihin ra. Ta ñahñi sa cuu zandoyo ñuhu sii ra. \p \v 11 Zoco ra ña cuu ndyehe sii hermano ra, iyo ra ta sica noo ra nu ñaa. Ta ña sito ra ndya ityi cuahan ra vatyi sa ñaa cuan zacuaa si sii ra. \p \v 12 Tyei carta ya sii ndo, zehe ndyihi, vatyi sa i zandasi ra Ndyoo cuatyi ndo sa cuenda maa ra Jesucristo. \p \v 13 Ta tyei sii tucu maa ndoho, ra sahnu, vatyi nacoto ndo sii ra Cristo. Sa iyo ra ndya quɨvɨ cumañi ca sino ñuu ñiyɨvɨ. Ta tyei sii maa ndo, ra yoco, vatyi vazu cuñi cuihna zandavi ñaha ra sii ndo, zoco sa i zahacanaa maa ndo. Tyei carta ya sii maa ndo, zehe ndyihi, vatyi sa sito ndo sii maa ra Ndyoo Zutu yo. \p \v 14 Ta tyei sii maa ndo, ra sahnu, vatyi sito ndo sii ra sa iyo ndya quɨvɨ cumañi ca sino ñuu ñiyɨvɨ. Ta tyei carta ya sii ndoho, ra yoco, vatyi iyo xaan tundyee iñi sii ndo. Ta iyo xaan Tuhun ra Ndyoo sihin ndo, ta yucuan cuenda zahacanaa ndo sii cuihna. \p \v 15 Ma ndyiyo iñi ndo ñuu ñiyɨvɨ ya ta nu sa iyo ñuu ñiyɨvɨ ya. Tatu cuñi xaan ndo sa iyo ihya ñuu ñiyɨvɨ ya, ña cuñi ndo sii ra Ndyoo Zutu yo. \p \v 16 Vatyi tandɨhɨ cuhva sa iyo ñuu ñiyɨvɨ ya tucuñun sa ña vaha sa cuñi coño ñuhu yo a sa ndyehe sɨtɨ nuu yo ta ndyiyo iñi yo sii si a sa zɨɨ xaan cuñi yo sihin ndaha tyiño yo ihya ñuu ñiyɨvɨ ya, yɨvɨ cuenda ra Ndyoo cuu tandɨhɨ cuhva ya. Sa cuenda ihya ñi ñuu ñiyɨvɨ ya cuu cuhva cuan. \p \v 17 Ta cunaa ñuu ñiyɨvɨ ya. Ta tandɨhɨ sa ndyiyo iñi ñiyɨvɨ ihya, cunaa si. Zoco ñiyɨvɨ zavaha cuhva cuñi ra Ndyoo, cua cundito ñu tandɨhɨ cuii tyiemvu. \s1 Minoo ra cua cahan ndya vaha ñi sii ra Cristo \p \v 18 Zehe ndyihi, sa cuñi cundɨhɨ tyiemvu, ta tañi sa i siñi ndo, vasi ra cua cahan ndya vaha ñi sii ra Cristo. Ta vityi sa iyo cuaha xaan ra zavaha cuhva cuan. Ta sihin cuhva cuan ta sito yo vatyi sa cuñi cundɨhɨ tyiemvu. \p \v 19 I quita ra zavaha cuhva cuan zuun ñi tɨcuɨ maa yo vatyi yɨvɨ ra tahan yo cuu sii ra sa ndisa cuii. Vatyi tatu ra tahan yo cuu sii ra sa ndisa cuii cua ndoo ra sihin yo. Zoco i quita ra, ta sihin cuhva cuan ndisi xaan ndyehe yo vatyi yɨvɨ ñiyɨvɨ cuenda maa yo cuu tandɨhɨ ra cuan. \p \v 20 Zoco sii maa ndo sa saha ra Cristo Tatyi Ii ra, ta sa sito ndo Tuhun maa ra sa ndisa cuii. \p \v 21 Ta tyei carta ya sii ndo vatyi sa sito ndo sa ndisa, ta yɨvɨ sa cuenda sa vatyi ña sito ndo. Ta sito ndo vatyi ñahñi tuhun vatya quita sisi tuhun ndisa. \p \v 22 ¿Yoo ra cuu ra vatya? Ra catyi vatyi yɨvɨ ra Ndyoo i zaquisi sii ra Cristo. Ra cahan tacuan, yucuan ra cuu ra cahan ndya vaha ñi sii ra Cristo. Zaha ra cuan tuhun vatyi yoñi Ndyoo iyo ta yoñi zehe ra. \p \v 23 Tandɨhɨ cuii ra cahan tuhun sa yoñi zehe Ndyoo iyo, yoñi ra Ndyoo Zutu yo a ra Cristo ndyaa sihin ra cuan. Zoco ra catyi sihin ñiyɨvɨ vatyi Zehe ra Ndyoo cuu sii ra Cristo, ndyaa tucu maa ra Ndyoo Zutu yo sihin ra cuan. \p \v 24 Yucuan cuenda, cucumi vaha xaan ndo tuhun i siñi ndo ndya quɨvɨ i quisaha sino iñi ndo. Ta tatu tuhun cuan coo vaha xaan si sihin ndo, tacuan tucu maa ndo cua coo vaha ndo sihin Zehe ra Ndyoo ta sihin ra Ndyoo Zutu yo. \p \v 25 Ta ihya cuu minoo sa vaha xaan sa i catyi ra sihin yo vatyi cua cuhva ra sa cundito yo tandɨhɨ cuii tyiemvu. \p \v 26 I tyei cuhva ya sii ndo sa cuenda ra cuñi zandavi ñaha sii ndo. \p \v 27 Zoco sii maa ndo sa iyo Tatyi Ii sa i saha maa ra Jesucristo sii ndo. Ta ña cuñi si yoo ca ra cua zacuaha sii ndo vatyi zuun ñi Tatyi Ii cuan cuu sa zacuaha sii ndo tandɨhɨ. Ta cuhva sa zacuaha maa ra, maa ñi sa ndisa cuu si, ta yɨvɨ sa vatya. Ta tañi sa zacuaha Tatyi Ii cuan sii ndo, tacuan cuu cuhva cuñi si vatyi ɨɨn xaan cuu ndo sihin ra Cristo. \p \v 28 Ta vityi ndoho, zehe ndyihi, ɨɨn xaan cuu ndo sihin ra Cristo vatyi tatu tacuan zavaha ndo ñahñi maa sa cua yuhu ndo, ta ma cucahan nuu ndo ityi nuu ra quɨvɨ quisi ra. \p \v 29 Sa sito ndo vatyi maa maa ñi sa vaha zavaha ra Cristo. Ta cuñi tucu si coto ndo vatyi tandɨhɨ cuii ñiyɨvɨ zavaha maa ñi sa vaha, zehe ra Ndyoo cuu sii ñu. \c 3 \s1 Ñiyɨvɨ sa cuu zehe ra Ndyoo \p \v 1 Nacañi iñi ndo cuhva cuñi xaan maa ra Ndyoo Zutu yo sii yo ndya cuhva ndya nduu yo zehe ra Ndyoo. Zuun ñi yucuan cuu sa cuu maa yo, ta yucuan cuenda ña nacoto ñiyɨvɨ ñuu ñiyɨvɨ ya sii yo vatyi ña nacoto ñu sii maa ra Ndyoo. \p \v 2 Ndoho yañi xaa, cuñi xein sii ndo. Vityi sa cuu yo zehe ra Ndyoo, ta tañaha ca cucasi si cuhva cua cuu yo ityi nuu ca. Zoco sito yo vatyi quɨvɨ cua quisi ra Jesús inga saha ta cua nduu yo tañi maa ra vatyi cua ndyehe yo sii ra tañi iyo ra sa ndisa. \p \v 3 Ta tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa ndatu cuhva cuan, zanduvaha ñu cuhva iyo ñu. Zandoo ñu cuatyi ñu, ta ma zavaha ca ñu sii si. Tañi maa ra Jesús, ñahñi cuatyi ra. \p \v 4 Ta tandɨhɨ ñiyɨvɨ zavaha cuatyi, ña tyaa ñu yahvi cuhva cuñi ra Ndyoo. Vatyi sa zavaha ñu cuatyi, yucuan cuu cuhva ña tyaa ñu yahvi cuhva cuñi ra Ndyoo. \p \v 5 Ta sa sito ndo vatyi i quisi ra Jesucristo ñuu ñiyɨvɨ ya vatyi cua zanaa ra tandɨhɨ cuatyi ñiyɨvɨ. Ta ñahñi cuatyi maa ra iyo. \p \v 6 Yucuan cuenda tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa iyo vaha sihin ra Cristo, ñahñi ca cuatyi zavaha ñu. Zoco ñiyɨvɨ sa tuhva zavaha cuatyi, tañaha ca cua ndyehe ñu cuhva iyo ra Cristo, ta tañaha ca nacoto ñu sii ra. \p \v 7 Zehe ndyihi, ma cuhva ndo sa zandavi ñaha ñiyɨvɨ sii ndo. Ñiyɨvɨ zavaha sa vaha, yucuan ñu cuu ñiyɨvɨ vaha tañi maa ra Jesús vaha xaan ra. \p \v 8 Zoco ñiyɨvɨ zavaha cuatyi cuu cuenda cuihna. Vatyi cuihna cuu ra zavaha sa ña vaha ndya quɨvɨ i quisaha cuatyi. Ta yucuan cuenda i quisi Zehe ra Ndyoo vatyi cua cani ra tyiño cuihna. \p \v 9 Ta tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa nacacu saa sa cuenda maa ra Ndyoo, ña tuhva ca ñu zavaha cuatyi vatyi ndito ñu sihin tundyee iñi sa saha maa ra Ndyoo sii ñu. Ma cuu ca zavaha ñu sa ña vaha vatyi zehe ra Ndyoo cuu sii ñu. \p \v 10 Sihin cuhva ya zañaha casi si yoo ñiyɨvɨ cuu zehe ra Ndyoo ta yoo cuu zehe cuihna vatyi tandɨhɨ ñiyɨvɨ ña zavaha sa vaha a ña cuñi ñu sii tandɨhɨ hermano, yɨvɨ cuenda ra Ndyoo cuu sii ñu. \s1 Nacuñi yo sii minoo yo ta sii inga yo \p \v 11 Vatyi ihya cuu tuhun sa siñi ndo ndya sa xihna cuii ñi: Cuñi si vatyi cuñi xaan yo sii minoo yo ta sii inga yo. \p \v 12 Ña tahan si coo yo cuhva i sicoo maa ra Caín. Cuenda cuihna i sicoo ra, ta i sahñi ra sii yañi ra. ¿Ta ñaa cuenda i sahñi ra sii yañi ra? I sahñi ra sii ra vatyi maa ñi maa sa ña vaha i zavaha ra, ta i cuxaan ra vatyi maa ñi maa sa vaha i zavaha yañi ra. \p \v 13 Ma iyo xaan cuñi ndo, hermano, tatu ña cuu ndyehe ñiyɨvɨ ñuu ñiyɨvɨ ya sii ndo. \p \v 14 Sito yo vatyi sa i yaha yo sisi tuhun nu cua cuu cuii yo, ta sa i saa yo inga cuhva nu cua cundito yo. Cuñi xaan yo sii tandɨhɨ hermano. Ta cuhva cuan sito yo vatyi ndito ndisa cuii yo ityi nuu ra Ndyoo. Ra sa ña cuñi sii inga hermano, nu ñoho ra sisi tuhun sa cua cuu cuii ra. \p \v 15 Yoo ra ña cuu ndyehe sii inga hermano, minoo ra sahñi cuu ra. Ta sito ndo vatyi yoñi ra sahñi ñiyɨvɨ ta ndito añima ra ityi nuu ra Ndyoo. Tañi sa i sihi ndisa cuii ra cuu si. \p \v 16 Ta nacoto yo cuhva cuñi xaan maa ra Ndyoo sii yo vatyi saha maa ra Jesucristo sa cuu ra sa cuenda maa yo. Ta tacuan tucu maa yo, cuñi si vatyi cuñi xaan yo sii inga ñiyɨvɨ sino iñi ta vazu cuu yo sa cuenda ñu. \p \v 17 Tatu iyo minoo yo ta iyo tandɨhɨ cuii sii yo ta iyo xaan ndaha tyiño yo ta ndyehe yo sii minoo hermano yo vatyi siñi ñuhu xaan si sii ra ta ña cundahvi iñi yo sii ra ta ña tyindyee yo sii ra, ma cuu catyi yo vatyi cuñi xaan yo sii ra Ndyoo tatu ña tyindyee yo sii hermano yo. \p \v 18 Zehe ndyihi, ma cuu cuñi yo sii inga ñiyɨvɨ sihin tuhun cahan ñi yo. Nacuñi yo sii ñu sa ndisa cuii, ta nazañaha yo sa cuñi yo sii ñu sihin cuhva vaha zavaha yo sihin ñu. \s1 Cuhva sa ma cuyuhu yo ityi nuu maa ra Ndyoo \p \v 19 Ta sihin cuhva ya, sito yo vatyi ndyico yo sa ndisa, ta cuu zanaa yo cuhva sica xaan iñi yo vatyi sa sito yo vatyi iyo vaha yo ityi nuu maa ra Ndyoo. \p \v 20 Ta tatu sica iñi yo vatyi iyo cuatyi yo, zoco sito ca maa ra Ndyoo ta zɨquɨ cuhva sica iñi maa yo vatyi sito ra tandɨhɨ. \p \v 21 Ndoho hermanos, cuñi xein sii ndo. Tatu ñahñi maa sa catyi sa siñi tuñi vaha sii yo vatyi iyo cuatyi yo, ma cuyuhu yo ityi nuu maa ra Ndyoo. \p \v 22 Ta ñaa ndɨhɨ ca sa cua caca yo sii ra, cua ñihi yo sii si vatyi tyaa xaan yo yahvi tuhun ra, ta zavaha yo tandɨhɨ sa tahan iñi maa ra. \p \v 23 Ta ihya cuu tuhun i saha ra sii yo vatyi sino iñi yo sii ra Jesucristo vatyi zehe ra Ndyoo cuu sii ra ta zacacu ra sii yo. Ta cuñi si vatyi cuñi xaan yo sii minoo yo ta sii inga yo cuhva i catyi maa ra Cristo sihin yo. \p \v 24 Ta ñiyɨvɨ sa tyaa xaan yahvi tuhun cahan ra Ndyoo, iyo ñu sihin ra Ndyoo, ta maa ra Ndyoo ndyaa sisi añima ñu cuan. Ta sito yo vatyi ndyaa maa ra Ndyoo sisi añima yo vatyi saha maa ra Tatyi Ii ra sii yo. \c 4 \s1 Ihya cahan si cuenda Tatyi Ii maa ra Ndyoo ta cuenda tatyi cuihna sa cahan ndya vaha ñi sii ra Cristo \p \v 1 Ndoho ra sa cuñi xein, ma sino iñi ndo yoo ñi maa ñiyɨvɨ catyi vatyi cahan ñu sa cuenda maa ra Ndyoo. Cuñi si vatyi nducu coto vaha ndo sii ñu, ta cua coto ndo tatu Tatyi Ii maa ra Ndyoo cuu sa iyo sihin ñu a yɨvɨ. Vatyi sa cuaha xaan ra vatya quita coyo nacahnu ñuu ñiyɨvɨ, ta catyi ra vatyi cahan ra sa cuenda maa ra Ndyoo. \p \v 2 Ihya cuu cuhva cuu nacoto ndo tatu cahan ñiyɨvɨ sa cuenda Tatyi Ii maa ra Ndyoo a yɨvɨ. Tatu catyi ñu vatyi i quisi maa ra Jesucristo, ta i nduu ra ñiyɨvɨ sa ndisa cuii, ta sihi ra sa cuenda maa yo, iyo Tatyi Ii maa ra Ndyoo sihin ñu tatu sino ndisa cuii iñi ñu cuhva cuan. \p \v 3 Zoco ñiyɨvɨ ña sito sii ra Jesús cuhva cuan, ñahñi Tatyi Ii maa ra Ndyoo iyo sihin ñu. Tatyi cuihna cuu sa iyo sihin ñu, tatyi sa cahan ndya vaha ñi sii ra Cristo. Ta sa sito maa ndo vatyi tahan si quisi tatyi ña vaha cuan, ta vityi sa iyo si ihya ñuu ñiyɨvɨ. \p \v 4 Maa ndo cuu ñiyɨvɨ cuenda maa ra Ndyoo, zehe ndyihi, ta sa zahacanaa ndo sii ñiyɨvɨ cahan tuhun vatya cuan vatyi Tatyi Ii maa ra Ndyoo sa iyo sihin maa ndo, iyo xaan ca tundyee iñi sii si cuan ta zɨquɨ tatyi cuihna sa iyo sihin ñiyɨvɨ ityi sata. \p \v 5 Maa ñu cuu cuenda ñuu ñiyɨvɨ ya. Ta yucuan cuenda cahan ñu sa cuenda sa iyo ñuu ñiyɨvɨ ya. Ta inga ñiyɨvɨ sa cuu cuenda ñuu ñiyɨvɨ ya, tyizoho ñu sa cahan ñu. \p \v 6 Zoco maa yo cuu cuenda ra Ndyoo. Ta ñiyɨvɨ sa sito sii ra Ndyoo, tyizoho ñu sa cahan maa yo, zoco ñiyɨvɨ sa yɨvɨ cuenda ra Ndyoo, ma tyizoho ñu sa cahan yo. Ta sihin cuhva ya ta cuu nacoto yo yoo cuu ñiyɨvɨ sa iyo Tatyi Ii maa ra Ndyoo sihin ñu ta yoo cuu ñiyɨvɨ sa iyo tatyi cuihna sa zandavi ñaha. \s1 Cuñi xaan maa ra Ndyoo sii ñiyɨvɨ \p \v 7 Ndoho hermanos, nacuñi xaan yo sii minoo yo ta sii inga yo vatyi sa cuenda maa ra Ndyoo cuu cuhva cuan. Tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa cuñi xaan sii inga ñiyɨvɨ, yucuan cuu ñu sa cuu zehe ra Ndyoo, ta sito ñu sii ra. \p \v 8 Ra sa ña cuñi sii ñiyɨvɨ, ña sito ra sii maa ra Ndyoo vatyi maa ra Ndyoo cuñi xaan ra sii ñiyɨvɨ. \p \v 9 Ihya cuu cuhva i zañaha maa ra Ndyoo cuhva cuñi xaan ra sii yo vatyi i zaquisi ra sii sa minoo tuhun ñi ra cuu zehe ra. I zaquisi ra sii ra ñuu ñiyɨvɨ vatyi cua cuu cundito yo tandɨhɨ cuii tyiemvu sa cuenda maa ra. \p \v 10 Ta ihya cuu cuhva i cuñi xaan maa ra Ndyoo sii yo. Yɨvɨ maa yo i cuñi sii maa ra Ndyoo. Maa ra i cuñi sii yo sa xihna ñi. Ta i zaquisi ra sii zehe ra vatyi cua cuu ra sa cuenda cuatyi yo. \p \v 11 Tacuan cuu cuhva sa cuñi xaan maa ra Ndyoo sii yo, ndoho hermanos. Ta cuñi si vatyi cuñi tucu maa yo sii minoo yo ta sii inga yo. \p \v 12 Yoñi maa sa ndyehe sii ra Ndyoo numinoo saha, zoco tatu cuñi xaan maa yo sii minoo yo ta sii inga yo, iyo maa ra Ndyoo sisi añima yo. Ta vaha xaan cuu cuhva sa cuñi yo sii ñu, tañi cuñi maa ra Ndyoo sii ñu. \p \v 13 Ihya cuhva cuu coto yo vatyi ɨɨn ñi iyo yo sihin maa ra Ndyoo, ta ɨɨn ñi iyo tucu maa ra sihin yo vatyi saha maa ra Tatyi Ii ra sii yo. \p \v 14 Ta maa ndi sa ndyehe ndi ta saha ndi sa ndaa vatyi i zaquisi maa ra Ndyoo Zutu yo sii zehe ra vatyi cua zacacu ra sii ñiyɨvɨ ñuu ñiyɨvɨ. \p \v 15 Tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa cua catyi sihin inga ñiyɨvɨ vatyi ra Jesús cuu zehe ra Ndyoo, ɨɨn xaan cuu ñu sihin ra Ndyoo, ta maa ra Ndyoo iyo sisi añima ñu. \p \v 16 Ta vityi sa sito yo ta sino iñi yo vatyi cuñi xaan maa ra Ndyoo sii yo. Cuñi xaan ra Ndyoo sii ñiyɨvɨ, ta tatu cuñi xaan maa yo sii maa ra Ndyoo ta sii ñiyɨvɨ, sa ndu‑ɨɨn yo sihin ra Ndyoo. Ta iyo ra sisi añima yo. \p \v 17 Ihya cuhva cuahan nduvaha ca cuhva cuñi xaan maa yo sii ra Ndyoo, ta sihin cuhva ya ta ma yuhu yo quɨvɨ cua zanahma ra Ndyoo sii ñiyɨvɨ vatyi cuhva iyo maa ra Jesucristo ta tacuan tucu iyo maa yo ñuu ñiyɨvɨ ya. \p \v 18 Tatu cuñi xaan yo sii maa ra Ndyoo sa ndisa cuii, ma yuhu yo sii ra. Sihin sa cuñi xaan yo sii ra Ndyoo ta tyaa siyo si sa yuhu yo. Vatyi tatu yuhu yo, yuhu yo coto ndoho yo zacuu ra Ndyoo sa cuenda cuatyi yo. Yucuan cuenda tatu yuhu xaan yo, cuñi si catyi si vatyi ña cuñi vaha yo sii maa ra Ndyoo sa ndisa cuii. \p \v 19 Cuñi xaan yo sii ra Ndyoo vatyi xihna ca maa ra i cuñi xaan ra sii yo. \p \v 20 Tatu catyi minoo yo: “Yuhvi cuñi xein sii maa ra Ndyoo”, catyi yo. Zoco ña cuu ndyehe yo sii minoo hermano. Sa nduu yo minoo ra vatya sihin cuhva cuan. Ña ndisa yo sa catyi yo vatyi cuñi xaan yo sii ra Ndyoo vatyi tatu ña cuñi yo sii hermano yo ta ndyehe yo sii ra ihya ñuu ñiyɨvɨ ya ¿yozo caa cua cuu cuñi yo sii maa ra Ndyoo ta ña ndyehe yo sii ra? \p \v 21 Ihya cuu tuhun sa i saha ra Ndyoo sii yo: Tatu cuñi xaan yo sii maa ra Ndyoo, cuñi si vatyi cuñi xaan tucu yo sii hermano yo. \c 5 \s1 Cuhva zahacanaa yo zɨquɨ cuhva ña vaha sa iyo ñuu ñiyɨvɨ ya \p \v 1 Tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa sino iñi vatyi i nduu ra Jesús ñiyɨvɨ ta i sihi ra sa cuenda maa yo, ñiyɨvɨ sa sino iñi cuhva cuan, yucuan ñu cuu zehe maa ra Ndyoo. Ta ñiyɨvɨ sa cuñi sii maa ra Ndyoo Zutu yo, cuñi tucu ñu sii tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa sino iñi sii ra vatyi zehe ra Ndyoo cuu sii ñu. \p \v 2 Ihya cuu cuhva sito yo vatyi cuñi yo sii tandɨhɨ zehe ra Ndyoo vatyi cuñi yo sii maa ra Ndyoo ta tyaa yo yahvi tuhun cahan ra. \p \v 3 Vatyi cuhva cuñi yo sii maa ra Ndyoo sa ndisa cuii cuu sa tyaa yo yahvi tandɨhɨ sa catyi ra. Ta ña yɨɨ xaan sa tyaa yo yahvi tuhun cahan ra. \p \v 4 Vatyi tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa cuu zehe maa ra Ndyoo, zahacanaa ñu zɨquɨ cuhva ña vaha sa iyo ñuu ñiyɨvɨ ya, ta zavaha ñu cuhva cuñi maa ra Ndyoo. Ta ihya cuu cuhva zahacanaa yo zɨquɨ cuhva ña vaha sa iyo ñuu ñiyɨvɨ ya, sihin sa nɨɨ xaan iñi yo sii ra Jesús. \p \v 5 Maa ñi ñiyɨvɨ sa nɨɨ xaan iñi vatyi ra Jesús cuu zehe ra Ndyoo, yucuan cuu ñu sa zahacanaa zɨquɨ cuhva ña vaha sa iyo ñuu ñiyɨvɨ ya, ta ñihi ñu cuhva zavaha ñu cuhva cuñi ra Ndyoo. \s1 Sa ndaa sa cuenda Zehe ra Ndyoo \p \v 6 I tava ra Ndyoo tyiño sii ra Jesucristo, ta i quisi ra, ta i yaha ra sihin ndutya, ta i yaha ra sihin nɨñɨ; ña ɨɨn ñi sihin ndutya zoco ndutya ta nɨñɨ. Ta zuun ñi Tatyi Ii maa ra Ndyoo cuu sa saha sa ndaa cuhva cuan, ta maa maa ñi sa ndisa nacatyi ra. \p \v 7 Ta iyo uñi tahan ra saha sa ndaa ityi zɨquɨ: ra Ndyoo Zutu yo, ra cuu Tuhun Ndyoo, ta Tatyi Ii. Ta ɨɨn ñi cuu sa uñi tahan ra. \p \v 8 Ta iyo uñi tahan sa ndaa ñuu ñiyɨvɨ: Tatyi Ii, ta ndutya, ta nɨñɨ. Ta ɨɨn ñi cuhva nacatyi tandɨhɨ uñi tahan si. \p \v 9 Sino iñi yo sa ndaa sa saha ñiyɨvɨ, zoco cahnu xaan ca cuu sa ndaa sa saha maa ra Ndyoo vatyi sa ndaa cuu si sa zuun ñi maa ra Ndyoo saha sa cuenda Zehe ra. \p \v 10 Ra sa sino iñi sii Zehe ra Ndyoo, zuun ñi sisi añima ra iyo sa ndaa. Ra sa ña sino iñi sa catyi ra Ndyoo, zacuu ra tañi minoo ra vatya sii maa ra Ndyoo vatyi ña sino iñi ra sa ndaa sa saha maa ra Ndyoo sa cuenda Zehe ra. \p \v 11 Ta ihya cuu sa ndaa cuan. I saha maa ra Ndyoo sa cundito yo tandɨhɨ cuii tyiemvu. Ta ñihi yo cuhva cuan sa cuenda Zehe ra. \p \v 12 Ra sa ndu‑ɨɨn sihin Zehe ra Ndyoo, sa ndu‑ɨɨn ra sihin cuhva cua cundito ra. Zoco ra ña ndu‑ɨɨn sihin Zehe ra Ndyoo tañaha ca cua ñihi ra cuhva cua cundito ra tandɨhɨ tyiemvu. \s1 Nu ndɨhɨ cahan ra Juan ta saha xaan ra tyiño \p \v 13 I tyei tandɨhɨ cuhva ya sii ndoho sa sino iñi sii Zehe ra Ndyoo vatyi coto ndo vatyi sa ndito añima ndo. Ta cua cundito ndo tandɨhɨ cuii tyiemvu. \p \v 14 Ta vityi ñahñi maa sa yuhu yo ityi nuu maa ra Ndyoo, ta sito yo vatyi ñaa ndɨhɨ ca sa caca yo sii ra, tyizoho ra sa cahan yo tatu caca yo minoo cuhva cuñi maa ra. \p \v 15 Ta tañi sa sito yo vatyi tyizoho ra Ndyoo sa cahan yo, ñaa sa caca yo sii ra. Sito tucu yo vatyi cua ñihi yo tandɨhɨ cuii sa sica yo sii ra. \p \v 16 Tatu ndyehe yo sii minoo hermano vatyi zavaha ra cuatyi zoco tañaha ca cua quihin ra ityi andyaya sa ndisa cuii, cuñi si vatyi cahan yo sihin ra Ndyoo sa cuenda ra, ta cua zandasi ra Ndyoo cuatyi ra, tatu tañaha ca quihin ra ityi andyaya sa ndisa cuii. Zoco iyo tucu cuatyi ñiyɨvɨ sa ma zandasi maa ra Ndyoo, ta ña catyi vatyi cahan ca ndo sihin ra Ndyoo sa cuenda ñiyɨvɨ zavaha cuatyi cuan. \p \v 17 Tandɨhɨ cuii sa ña vaha sa zavaha yo, cuatyi cuu si. Zoco iyo cuatyi zavaha ñiyɨvɨ ta cua zaha ra Ndyoo tucahnu iñi sii ñu tatu nandaca ñu tucahnu iñi sii ra, ta ma cuhun ñu andyaya. \p \v 18 Sito yo vatyi tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa cuu zehe ra Ndyoo, ña zavaha ca ñu cuatyi vatyi zacuenda maa Zehe ra Ndyoo sii ñu. Ta ñahñi sa cuu zacuu cuihna sihin ñu. \p \v 19 Ta sito yo vatyi maa yo cuu zehe ra Ndyoo, ta ndyaca ñaha cuihna sii tandɨhɨ cuii ñiyɨvɨ sa iyo cuenda ñuu ñiyɨvɨ ya. \p \v 20 Ta sito yo vatyi sa i quisi Zehe ra Ndyoo. Ta sito yo vatyi i saha ra minoo sa siñi tuñi vaha sii yo vatyi coto yo sii ra cuu Ndyoo sa ndisa cuii. Ta ɨɨn ñi iyo yo sihin ra sa cuenda Zehe ra, ra Jesucristo. Ihya cuu maa ra cuu Ndyoo sa ndisa cuii, ta ihya cuu cuhva cundito yo tandɨhɨ cuii tyiemvu. \p \v 21 Zehe ndyihi, zacuenda ndo sii ndo, ta coto ñáha zacahnu ndo sii inga ndyoo.