\id MRK  
\h SAN MARCOS 
\toc1 TUHUN VAHA JA NI NTEE SAN MARCOS 
\toc2 SAN MARCOS 
\toc3 Mr. 
\mt1 TUHUN VAHA JA NI NTEE SAN MARCOS 
\c 1  
\s1 Tūhun Juan tēe scuénduté 
\r (Mt. 3.1‑12; Lc. 3.1‑9, 15‑17; Jn. 1.19‑28) 
\p  
\v 1 Yáhá quíjéhé tūhun vāha maá Jesucristo, Sēhe Yāā Dios, jā ní nquiji yā jā scácu yā yóhó. 
\p  
\v 2 Isaías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán, súcuán nī ntee dē tūhun Juan nūū tutū: 
\q1 Tají nī tēe nacani tūhun nī cosō nūú dē ichi núū nū, 
\q1 tácua coo tūha nchivī jā quiji nú, ncachī Yāā Dios jíín Cristo. 
\q1  
\v 3 De tēe ñúcuán cana jee dē jondē nūū ñuhun tíhá: 
\q1 Sāhá tūha ndá nú maá nú, chi quenda maá Jētohō ō. 
\q1 De sāhá ndá nú tiñu ndāā, chi vāji yā, cachī dē. 
\m Ncachī Isaías. 
\p  
\v 4 De Juan nī jīnū dē jondē nūū ñuhun tíhá, scuénduté dē nchivī. De cáhān dē jíín ji jā ná nácani inī ji jā sndóo ji cuāchi ji de cuenduté ji, tácua cune cáhnú inī Yāā Dios nūū cuáchi ji. 
\p  
\v 5 De ndācá nchivī región Judea jíín nchivī ciudad Jerusalén, nī nquenda ji nūū dē. De nī nacani ndaā ji cuāchi ji nūū Yāā Dios, de nī scuénduté dē ji inī yūte Jordán. 
\p  
\v 6 De sahma ñúhún Juan cúu ixi camello, de núhnī iin cinturón ñii chījin dē. De jā técū dē cúu tīca langosta jíín ndūxi yōcō. 
\p  
\v 7 De suha nī nacani dē tūhun: Quiji maá Yāā jā cúñáhnú ndasí cā nsūú nduhū. Chi nduú cúñáhnú cuitī ni nūū yā, ni jā cuetíñú yā nduhū vísō iin tiñu lúlí cā jā jīqui ndeyi nī nandají nī correa nījān yā. 
\p  
\v 8 De nduhū chi jíín ndute scuénduté nī ndá nú, sochi Yāā ñúcuán chi modo jā scuénduté yā ndá nú cúu jā cuāha yā Espíritu Santo cundeē inī ánō nū, ncachī Juan. 
\s1 Jā ní jenduté Jesús 
\r (Mt. 3.13‑17; Lc. 3.21‑22) 
\p  
\v 9 De nī ncuu jacū quīvī, de Jesús nī nquee yā ñuū Nazaret ndáñúū Galilea, de Juan nī scuénduté dē yā inī yūte Jordán. 
\p  
\v 10 De tá nī nquee yā ndute, de nī jinī yā jā ní nune-ni nūū ndéē Yāā Dios andiví, de nī ncuun Espíritu Santo, nī jīnū xīnī yā, de cáá tá cáá iin paloma. 
\p  
\v 11 De ichi andiví nī ncāhān iin tūhun: Maá nú cúu sēhe nī jā mānī ndasí nī jíín, de cúsiī ndasí inī ni jíín nú, ncachī. 
\s1 Jā ní jito túnī Satanás Jesús 
\r (Mt. 4.1‑11; Lc. 4.1‑13) 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī jīnū Jesús jondē nūū ñuhun tíhá nī nsāhá Espíritu Santo. 
\p  
\v 13 De ūū xico quīvī nī ndeē yā nūū ñuhun tíhá ñúcuán nūū íyó ndá quiti yúcú. De nī jito túnī Satanás yā. De tá cuāhān Satanás, de nī nquenda ndá ángel Yāā Dios, nī nchindeé ndá yā. 
\s1 Jā ní nquijéhé Jesús nácani yā tūhun región Galilea 
\r (Mt. 4.12‑17; Lc. 4.14‑15) 
\p  
\v 14 Ñúcuán de tá nī nchihi ndá dē Juan vecāa, de nī nenda Jesús región Galilea, nácani yā tūhun vāha nāsa tátúnī Yāā Dios. 
\p  
\v 15 De nī ncāhān yā: Ja nī nquenda quīvī, de ja nī ncuñatin jā tatúnī Yāā Dios nūū ndá nú. Nacani inī nū jā sndóo nú cuāchi nú, de candíja nú tūhun jā scácu yā ndóhó, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncana yā cūmī tēe tíin tiacá 
\r (Mt. 4.18‑22; Lc. 5.1‑11) 
\p  
\v 16 De jíca Jesús yuhú mar Galilea cuāhān yā. De nī jinī yā nūū Simón jíín ñanī dē Andrés. De tēe tíin tiacá cúu dē, de squée ndúū dē ñunu dē inī mar. 
\p  
\v 17 De nī ncāhān yā jíín dē: Cuniquīn nduhū ná cóhōn, de nasāhá nī ndóhó tēe jā nīhīn cuāhā nchivī jā candíja nduhū, tá cúu nūū níhīn nū tiacá, ncachī yā. 
\p  
\v 18 Ñúcuán de nī sndóo-ni ndúū dē ñunu dē, de nī jēcuniquīn dē yā. 
\p  
\v 19 De nī jica yā jacū cā, de nī jinī yā nūū Jacobo jíín ñanī dē Juan, ndúū sēhe Zebedeo, suni ndéē dē inī barco dē, náchicatún dē ñunu dē. 
\p  
\v 20 De suni nī ncana yā dē jā cuniquīn dē yā. De nī sndóo-ni ndúū dē tatá dē Zebedeo inī barco jíín ndá mozo dē, de nī jēcuniquīn dē yā cuāhān dē. 
\s1 Jā ní ntavā yā tāchī inī iin tēe 
\r (Mt. 7.28‑29; Lc. 4.31‑37) 
\p  
\v 21 De nī jīnū yā jíín ndá dē ñuū Capernaum. De quīvī nátātú nī nquīvi yā inī vehe īī sinagoga, de nī stéhēn yā tūhun. 
\p  
\v 22 De nī nsāhvi inī nchivī nī jini ji tūhun stéhēn yā. Chi stéhēn vāha yā nūū ji, chi maá yā ndíso tíñú sīquī ndihi. De ndá tēe stéhēn ley janahán, nsūú súcuán stéhēn dē. 
\p  
\v 23 De inī vehe īī sinagoga ñuū ñúcuán íyó iin tēe jā ñúhún tāchī inī. De nī ncana cóhó dē: 
\p  
\v 24 ¿Nūcu vāji ní nūū ndá sá, Jesús ñuū Nazaret? ¿A vāji ní jā snáā ní sāán, á naá cúu? Ja jínī sá ní iin cúu ní, chi Sēhe īī Yāā Dios cúu ní, ncachī dē. 
\p  
\v 25 De Jesús nī ncāhān xēēn yā nūū tāchī: Casī yuhú nú de quee nú inī dē, ncachī yā. 
\p  
\v 26 De tāchī nī jahnī yīhí ndasí tēe ñúcuán. De nī ncana cóhó, de nī nquee-ni cuāhān. 
\p  
\v 27 De ndihi nchivī nī nchūhú ji, de jícā tūhún táhán ji: ¿Nā cuá cúu yáhá? ¿A iin tūhun jeé cúu yáhá? Chi tēe yáhá cúñáhnú dē jā ndácu dē jondē nūū tāchī de quée ndá, ncachī ji. 
\p  
\v 28 De ñamā nī jītē nuu tūhun Jesús cuāhān níí cáhnú región Galilea. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā naná chíso Simón Pedro 
\r (Mt. 8.14‑15; Lc. 4.38‑39) 
\p  
\v 29 De nī nquee yā jíín ndá dē inī vehe īī sinagoga. De Jesús cuāhān yā jíín Jacobo jíín Juan jondē vehe Simón jíín Andrés. 
\p  
\v 30 De naná chíso Simón, cáá ña yíhí quīji ña. De nī ncachī tūhun ndá dē nūū yā jā cúhū ña. 
\p  
\v 31 Ñúcuán de nī ntandeē yā nūū cáá ña, de nī ntiin yā ndahá ña, de nī nacani yā ña. De nī nquee-ni quīji ña, de nī nsāhá ña jā ní nchajī yā jíín ndá dē. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā cuāhā nchivī 
\r (Mt. 8.16‑17; Lc. 4.40‑41) 
\p  
\v 32 De tá nī nquēe ncandiī de nī ncuaā, de nī nquenda ndá nchivī vāsiáha ji ndá jā cúhū jíín jā ñúhún tāchī inī. 
\p  
\v 33 De ndihi nchivī ñuū ñúcuán nī ncutútú ji viéhé ñúcuán. 
\p  
\v 34 De nī nasāhá vāha yā cuāhā nchivī cúhū quéhén nūū cuēhē, de nī ntavā yā cuāhā tāchī inī ji. De ndá tāchī chi ja jínī ji yā, sochi nduú ní jéhe yā tūhun jā cachī tūhun ji ní iin cúu yā. 
\s1 Jā ní nacani yā tūhun región Galilea 
\r (Lc. 4.42‑44) 
\p  
\v 35 De nehēn ndasí nī nacōo yā, chi jondē niquín cā. De nī nquee yā cuāhān sīín yā yātā ñúū nūū nduú nchivī, de ñúcuán nī jīcān táhvī yā. 
\p  
\v 36 De Simón jíín ndá tēe íyó jíín dē, nī jēnanducú dē yā. 
\p  
\v 37 De nī nanihīn ndá dē yā, de nī ncāhān dē jíín yā: Ndācá nchivī nánducú ji níhín, ncachī dē. 
\p  
\v 38 Sochi nī ncāhān maá yā: Sa cōhōn ndācá cā ñuū íyó ñatin, tácua suni nacani nī tūhun nūū ji, chi jā suu cúu jā váji nī, ncachī yā. 
\p  
\v 39 De súcuán nī jica nuu yā níí región Galilea, nī nacani yā tūhun inī vehe īī sinagoga ndācá ñuū, de nī ntavā yā tāchī inī nchivī. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin tēe ndóho cuēhē stéhyū 
\r (Mt. 8.1‑4; Lc. 5.12‑16) 
\p  
\v 40 De iin tēe ndóho cuēhē stéhyū, nī nquenda dē nī jēcuīñī jītí dē nūū yā, de nī ncāhān dē: Jínī sá jā cuu sāhá ní jā nduvāha sá, de tú cúnī ní, ncachī dē. 
\p  
\v 41 De Jesús nī ncundáhví inī yā dē, de nī ntee yā ndahá yā dē, de nī ncāhān yā: Cúnī ni nasāhá vāha nī ndóhó. De ná ndúvāha nú, ncachī yā. 
\p  
\v 42 Te tá nī ncāhān yā súcuán, de nī nduvāha-ni tēe ndóho cuēhē stéhyū. 
\p  
\v 43 Ñúcuán de nī natají yā dē jā quínohōn dē, de nī ncāhān nīhin yā jíín dē: 
\p  
\v 44 Mā cāchí cuitī nū nūū ni iin. Chi quīhīn nū stéhēn nū maá nú nūū sūtū, de cundahá nú jā sōcō nū nūū Yāā Dios sīquī jā ní ndundoo nú nūū yā, tá cúu nūū ní ndacu Moisés janahán. De súcuán de cunī nchivī jā ní nduvāha nú, ncachī yā. 
\p  
\v 45 De nī nquee dē cuāhān dē, de nī nquijéhé dē nácani dē tūhun nūū ndihi nchivī nāsa nī nduvāha dē. De sīquī ñúcuán nduú cā ní ncúu quīvi Jesús ndācá ñuū, chi cúchitú ndasí nchivī nūū yā. De nī jica yā yātā ndācá ñuū nūū nduú cúchitú nchivī. Sochi ndācá lado nī nquiji nchivī nūū yā. 
\c 2  
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin tēe nī nduvehlé 
\r (Mt. 9.1‑8; Lc. 5.17‑26) 
\p  
\v 1 De nī ncuu jacū quīvī, de nī nquīvi tucu Jesús ñuū Capernaum. De nī jinī nchivī jā ndéē yā vehe. 
\p  
\v 2 De ñamā nī ncutútú cuāhā nchivī, de nī nchitú vehe chi jondē viéhé nduú cā núne. De nī nacani yā tūhun Yāā Dios nūū ji. 
\p  
\v 3 Ñúcuán de nī nquenda cūmī tēe nūū yā, ndíso ndá dē iin tēe jā ní nduvehlé. 
\p  
\v 4 De nduú ní ncúu quīvi ndá dē nūū yā sīquī jā íyó chitú nchivī. De nī ncaa dē sīquī vēhé, de nī nacune dē xīnī vēhé ndāā nūū íñí yā, de yavī ñúcuán nī scúun dē tēe cúhū, yósō dē nūū iin camilla. 
\p  
\v 5 De nī jinī Jesús jā cándíja ndá dē jā cuu nasāhá vāha yā tēe cúhū. De nī ncāhān yā jíín tēe cúhū: Lílū, ja née cáhnú inī ni nūū ndá cuāchi nú, ncachī yā. 
\p  
\v 6 De ñúcuán ndéē jacū tēe stéhēn ley janahán, de ndá tēe ñúcuán nī jani inī dē sīquī yā: 
\p  
\v 7 ¿Nūcu cáhān tēe yáhá súcuán? Cáhān dē tūhun nāvāha jā quītī inī Yāā Dios. Chi nduú cā nā incā cuu cune cáhnú inī nūū cuáchi, chi mátúhún-ni Yāā Dios. 
\p  
\v 8 De nī jinī Jesús jā súcuán jáni inī ndá dē, de nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nūcu jáni inī ndá nú jā cáhān ni tūhun nāvāha? 
\p  
\v 9 Jā ndúū tūhun yáhá, ¿ní iin cúu jā víjín cā? ¿A jā cāhān ni jíín tēe cúhū: Ja née cáhnú inī ni nūū ndá cuāchi nú? ¿A víjín cā jā cāhān ni: Nacōo de naquehen nú camilla nū, de caca nú, cachī ni? 
\p  
\v 10 De mitan de ná stéhēn ni jā maá nī, Yāā nī nduu tēe, ndíso tíñú nī inī ñayīví yáhá jā cune cáhnú inī ni nūū cuáchi. Sá de nī ncāhān yā jíín tēe nī nduvehlé: 
\p  
\v 11 Cáhān ni jíín nú, nacōo de naquehen nú camilla nū de quīnohōn nū vehe nú, ncachī yā. 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī nacōo dē-ni, de nī naquehen dē camilla dē, de nī nquee dē cuāhān dē, nī jinī jínúū ndihi nchivī. De ndiviī ji nī nsāhvi inī ji ndéhé ji, de nī ncāhān ji jā vāha ndasí Yāā cúu Yāā Dios. De cáchī ji: Ncháha ca cunī cuitī ō ni iin tiñu súcuán, ncachī ji. 
\s1 Jā ní ncana yā Leví 
\r (Mt. 9.9‑13; Lc. 5.27‑32) 
\p  
\v 13 Sá de nī nquee tucu yā cuāhān yā jondē yuhú mar. De ndācá nchivī nī nquenda ji nūū yā, de nī stéhēn yā tūhun nūū ji. 
\p  
\v 14 Sá de nī nchāha yā cuāhān yā, de nī jinī yā nūū Leví sēhe Alfeo, ndéē dē nūū nástútú dē xūhún renta. De nī ncāhān yā jíín dē: Cuniquīn nduhū ná cóhōn, ncachī yā. De nī nacuiñī dē-ni, de cuāhān dē jíín yā. 
\p  
\v 15 Ñúcuán de nī jēhēn yā nī nchajī yā stāā vehe dē. De cuāhā tēe stútú xūhún renta jíín ndá cā tēe sáhá cuāchi, suni ndéē dē yájī dē stāā jíín Jesús jíín ndá tēe scuáha jíín yā, chi íyó cuāhā dē jā níquīn dē yā. 
\p  
\v 16 De ndá tēe stéhēn ley janahán jíín tēe grupo fariseo, nī jinī dē jā yájī yā stāā jíín ndācá tēe ñúcuán. De nī ncāhān ndá dē jíín ndá tēe scuáha jíín yā: ¿Nūcu yájī maestro nū jíín ndá tēe stútú xūhún renta jíín ndá cā tēe sáhá cuāchi? ncachī dē. 
\p  
\v 17 De nī jini Jesús, de nī ncāhān yā jíín dē: Nchivī íyó vāha, nduú jíni ñúhún ji tēe tátán, chi nchivī cúhū cúu jā jíni ñúhún. De nduhū chi nduú vāji nī jā cana nī nchivī jāá nduú cuāchi, jā cúu ji tá cúu nchivī íyó vāha. Chi sa vāji nī jā cána nī nchivī íyó cuāchi, jā ná nácani inī ji de sndóo ji cuāchi ji, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jīcā tūhún ndá dē yā sīquī jā conditē inī 
\r (Mt. 9.14‑17; Lc. 5.33‑39) 
\p  
\v 18 De nī ncuu iin quīvī jā íyó nditē inī ndá tēe scuáha jíín Juan, jíín ndá tēe scuáha jíín grupo fariseo. De nī nquenda jacū tēe, nī ncāhān dē jíín Jesús: Ndá tēe scuáha jíín Juan jíín jā scuáha jíín grupo fariseo, quéhén vuelta íyó nditē inī dē nūū Yāā Dios. De ndá tēe scuáha jíín maá ní, ¿nūcu nduú sáhá dē súcuán? 
\p  
\v 19 De nī ncāhān Jesús jíín dē: ¿A cuu conditē inī dē juni íyó cā ni jíín dē? ¿A cuu conditē inī nchivī jā íyó vico tándāhá juni ndéē tēe tándāhá jíín ji? Chi tá ndéē tēe tándāhá, de mā cūú conditē inī ji. 
\p  
\v 20 Sochi quiji quīvī jā cujiyo tēe tándāhá, de quīvī ñúcuán chi conditē inī ji. 
\p  
\v 21 De nī ncāhān yā ūū tūhun yátá sīquī jāá nduú quítáhán tūhun jeé jā stéhēn yā jíín ndá tūhun janahán. Ncachī yā: Ni iin nduú náchuhun iin pedazo sahma jéé nūū iin sahma túhú. Chi tú súcuán de ndiyi pedazo jeé de tēhndē cā jā tūhú, de cundícā cā nūū tēhndé. 
\p  
\v 22 De ni nduú chúhun vino jeé inī ñii túhú. Chi tú súcuán de vino jeé ndatá ñii, de naā vino jíín ñii. Jā ñúcuán cánuú jā chuhun ji vino jeé inī ñii jéé. 
\s1 Jā ní jehndē ndá dē xīnī trigo quīvī nátātú 
\r (Mt. 12.1‑8; Lc. 6.1‑5) 
\p  
\v 23 De iin quīvī nátātú nī nchāha Jesús cuāhān yā nūū cáá trigo. De ndá tēe scuáha jíín yā nī nquijéhé dē jéhndē dē xīnī trigo yájī dē. 
\p  
\v 24 Ñúcuán de ndá tēe grupo fariseo nī ncāhān dē jíín yā: Cūndēhé. ¿Nūcu sáhá ndá tēe scuáha jíín nú súcuán? Chi cáchī ley Moisés jā má cūú sāhá ó ni iin tiñu quīvī nátātú, ncachī dē. 
\p  
\v 25 De nī ncāhān maá yā jíín dē: ¿A nduú ní ncáhvi ndá nú tutū nāsa nī nsāhá David, iin quīvī jā ní ncumanī jā cajī dē, de nī jīhī dē sōco jíín ndá tēe jā ní īyo jíín dē? 
\p  
\v 26 De nī nquīvi dē inī vehe Yāā Dios. De Abiatar nī ncuu sūtū cúñáhnú cā. De nī nchajī dē pan īī jā yósō nijīn nūū Yāā Dios. De nduú nā ley jā cajī ni iin tēe, chi maá-ni sūtū cúu jā yájī. De suni nī jēhe dē nī nchajī ndá tēe íyó jíín dē. De nduú nā cuāchi ní íyo sīquī dē, ncachī yā. 
\p  
\v 27 De suni nī ncāhān yā jíín ndá dē: Nduú ní jécōo nchivī jā ndoho ji nūū quīvī nátātú, chi sa nī jēcōo quīvī ñúcuán jā síquī nchivī tácua natātú ji. 
\p  
\v 28 Túsaá de nduhū, Yāā nī nduu tēe, maá nī cúu jā tátúnī sīquī nāsa sāhá nchivī quīvī nátātú, ncachī yā. 
\c 3  
\s1 Jā ní nduvāha tēe nī nchīchī ndahá 
\r (Mt. 12.9‑14; Lc. 6.6‑11) 
\p  
\v 1 De nī nquīvi tucu Jesús inī iin vehe īī sinagoga. De ñúcuán íyó iin tēe jā ní nchīchī iin ndahá dē. 
\p  
\v 2 De ndá tēe grupo fariseo ndéhé yuhū dē yā, tú nasāhá vāha yā tēe ñúcuán quīvī nátātú, tácua nīhīn dē cuāchi sīquī yā. 
\p  
\v 3 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín tēe jā ní nchīchī ndahá: Nacuiñī de cuiñi nú māhñú yáhá, ncachī yā. 
\p  
\v 4 De nī jīcā tūhún yā ndá dē: ¿Nāsa cáhān ley sīquī quīvī nátātú? ¿A jā sāhá vāha ó, á jā sāhá nēhén ó? ¿A jā nasāhá vāha ó nchivī ja ñatin cuū, á sāhá ó jā cuū ji? ncachī yā. De ndá máá dē chi nduú ní ncáhān cuitī dē. 
\p  
\v 5 De quítī inī yā ndéhé yā nūū ndá dē, de nī ncucuécá inī yā jā nīhin inī dē. De nī ncāhān yā jíín tēe jā ní nchīchī ndahá: Scáā ndahá nú, ncachī yā. De nī scáā dē, de nī nduvāha-ni ndahá dē. 
\p  
\v 6 Ñúcuán de nī nquee ndá tēe grupo fariseo, de nī scáni táhán dē tūhun jíín ndá tēe grupo Herodes jā síquī yā, nāsa cahnī dē yā. 
\s1 Jā ní nquenda cuāhā nchivī nūū yā yuhú mar 
\p  
\v 7 De Jesús cuāhān yā jondē yuhú mar jíín ndá tēe scuáha jíín yā. De cuāhā nchivī región Galilea nī jēcuniquīn ji yā. 
\p  
\v 8 De saá-ni nchivī región Judea, jíín nchivī Jerusalén, jíín nchivī Idumea, jíín nchivī jā ndéē lado yūte Jordán nūū quénda ncandiī, jíín nchivī región Tiro jíín Sidón, cuāhā ndasí nchivī nī jini ji tūhun tá ñáhnú ndasí tiñu sáhá yā, de nī nquenda ndá ji nūū yā. 
\p  
\v 9 De nī ncāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā jā ná cóo tūha iin barco quīvi yā, tácua mā chitú nīhin nchivī cuāhā níí xiín yā. 
\p  
\v 10 Chi ja nī ncuu cuāhā nchivī nī nasāhá vāha yā, de jā ñúcuán vāji cuāhā cā nchivī jā ndóho ndācá nūū cuēhē, de chítú nīhin ji níí xiín yā jā quehé ji yā cúnī ji. 
\p  
\v 11 De ndá nchivī jā ñúhún tāchī inī, tá nī jinī nūū yā, de jécuīñī jītí nūū yā, de cána cóhó: Maá ní cúu Sēhe Yāā Dios, cáchī. 
\p  
\v 12 De nī ndacu nīhin yā nūū ndá tāchī jā má cáhān cā jā cúu yā Sēhe Yāā Dios. 
\s1 Jā ní nacāji yā ūxī ūū tēe scuáha jíín yā 
\r (Mt. 10.1‑4; Lc. 6.12‑16) 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī ncaa yā cuāhān yā iin yucu. De nī ncana yā ndá tēe jā cúnī maá yā cundeca yā, de nī nquenda ndá dē nūū yā. 
\p  
\v 14 De nī jani yā ūxī ūū dē jā cuiñi dē jíín yā, de tají yā ndá dē quīhīn dē nacani dē tūhun. 
\p  
\v 15 De nī nsāhá yā jā cundiso tíñú dē jā nasāhá vāha dē nchivī cúhū de tavā dē ndá tāchī inī nchivī. 
\p  
\v 16 De yáhá cúu ndihúxī ūū tēe jā ní nacāji yā: Simón jā ní nascúnaní yā dē Pedro. 
\p  
\v 17 De saá-ni Jacobo jíín ñanī dē Juan, ndúū sēhe Zebedeo. De nī nascúnaní yā ndúū dē Boanerges, jā cáchī: Tēe íyó fuerza nacani tūhun, tá cúu nūū íyó fuerza taja. 
\p  
\v 18 De sava cā dē nání dē Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Jacobo sēhe Alfeo, Tadeo, Simón tēe grupo cananista, 
\p  
\v 19 jíín Judas Iscariote, tēe jā ní nastúu dē yā. 
\s1 Jā ní ncāhān nchivī jā sátíñú yā jíín fuerza tāchī 
\r (Mt. 12.22‑32; Lc. 11.14‑23; 12.10) 
\p Sá de nī nquīvi yā iin vehe jíín ndá tēe scuáha jíín yā. 
\p  
\v 20 De nī ncutútú tucu cuāhā nchivī, de ni nduú cā ní ncúu cajī yā stāā jíín ndá dē. 
\p  
\v 21 De ndá táhán vehe yā nī jini tūhun jā súcuán cúu. De nī nquenda ndá dē jā nacueca dē yā, chi cáhān ndá jā ní nsana xīnī yā. 
\p  
\v 22 De saá-ni ndá tēe stéhēn ley janahán jā ní nquiji jondē Jerusalén, nī ncāhān dē: Tēe yáhá ñúhún Satanás inī dē, jā cúu tāchī cúñáhnú cā. De jíín fuerza ñúcuán távā dē ndá tāchī, ncachī dē. 
\p  
\v 23 De nī ncana yā ndá dē, de nī ncāhān yā iin tūhun yátá jíín dē: ¿Nāsa cuu tavā Satanás maá? 
\p  
\v 24 De tú iin nación sáhá síín maá de cánāá maá, de nación ñúcuán chi mā cūú cā coo cáhnú. 
\p  
\v 25 De tú nchivī iin vehe sáhá síín maá de cánāá maá, de nchivī vehe ñúcuán suni mā cūú cā cundeē cāhnú. 
\p  
\v 26 De saá-ni Satanás jíín ndá táhán tāchī, tú sáhá síín maá de cánāá maá, túsaá de mā cūú coo cā, chi sa naā. 
\p  
\v 27 De ni iin tēe mā cūú quīvi dē inī vehe tēe ndacuī jā sacuíhná dē ndatíñú, chi cánuú jā xihna cuhnī dē tēe ndacuī, sá de cuu sacuíhná dē ndatíñú tēe ñúcuán. De suni súcuán cúu jā júhnī ni Satanás de távā ni tāchī. 
\p  
\v 28 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā íyó modo jā coo tūhun cáhnú inī nūū ndācá cuāchi sáhá nchivī, de saá-ni nūū ndá tūhun nēhén jā cáhān ji. 
\p  
\v 29 Sochi tú cāhān nāvāha ji sīquī Espíritu Santo, de mā cúne cáhnú inī Yāā Dios nūū ji, chi sa cundeē cuāchi sīquī ji níí cání, ncachī yā. 
\p  
\v 30 Súcuán nī ncāhān yā, chi nī ncāhān ndá ji jā távā yā tāchī jíín fuerza Satanás. 
\s1 Naná yā jíín ndá ñanī yā 
\r (Mt. 12.46‑50; Lc. 8.19‑21) 
\p  
\v 31 Ñúcuán de nī nquenda naná yā jíín ndá ñanī yā. De íñí ña tāvēhé, de nī ntetíñú ña tūhun cuāhān jā cána ña yā. 
\p  
\v 32 De nchivī jā ndéē níí xiín yā, nī ncāhān ji jíín yā: Naná ní jíín ndá ñanī ní íñí ña tāvēhé, de cúnī ña cāhān ña jíín ní, ncachī ji. 
\p  
\v 33 De nī ncāhān maá yā: ¿Ní iin cúu naná nī jíín ndá ñanī ni? ncachī yā. 
\p  
\v 34 De ndéhé yā nūū nchivī ndéē níí xiín yā, de nī ncāhān yā: Suni naná nī jíín ñanī ni cúu ndá nchivī yáhá. 
\p  
\v 35 Chi ndācá nchivī jā squíncuu tiñu cúnī Yāā Dios, suu cúu ñanī ni, cuāha nī, naná nī, ncachī yā. 
\c 4  
\s1 Tūhun yátá tēe jítē tatā 
\r (Mt. 13.1‑9; Lc. 8.4‑8) 
\p  
\v 1 De yuhú mar nī nquijéhé tucu Jesús stéhēn yā tūhun. De nī ncutútú cuāhā ndasí nchivī nūū yā, de jā ñúcuán nī nquīvi yā nī jēcundeē yā inī iin barco nūū mar. De ndá nchivī ndéē ji yuhú mar. 
\p  
\v 2 De jíín tūhun yátá nī stéhēn yā cuāhā tūhun nūū ji, de súcuán nī ncāhān yā: 
\p  
\v 3 Cunini ndá nú: Iin tēe jítē tatā, nī nquee dē jā cutē dē. 
\p  
\v 4 De tá nī nquijéhé dē jítē dē, de jacū tatā nī jītē yuhú íchí. De nī nquenda ndá saā, de nī nchajī tī. 
\p  
\v 5 De jacū cā tatā nī jītē nūū ñuhun yúū, nūū nduú íyó cócón ñuhun. De ñamā-ni nī ntāhvī, chi nduú íyó cócón. 
\p  
\v 6 De tá nī nquenda ncandiī, de nī nchīchī-ni, de nī ncasūn, chi nduú ní níhīn nūū quíhīn yoho. 
\p  
\v 7 De jacū cā tatā nī jītē māhñú nūū cáá niquin iñu. De nī jahnu iñu, de nī jasī nūū, de nduú ní jéhe nūnī. 
\p  
\v 8 De jacū nī jītē nūū ñuhun váha. De nī ntāhvī, de nī jahnu, de nī jēhe cuāhā nūnī. Sava nī jēhe ōcō ūxī jā iin iin tatā, de sava cā nī jēhe ūnī xico, de sava cā nī jēhe ciento, ncachī yā. 
\p  
\v 9 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ndá ji: Ndá ndóhó jā níni, tee sōho vāha nú, ncachī yā. 
\s1 Nājēhē cúu jā cáhān yā maá-ni tūhun yátá 
\r (Mt. 13.10‑17; Lc. 8.9‑10) 
\p  
\v 10 Ñúcuán de cuāhān ndá nchivī, de nī nquendōo yā jíín ndihúxī ūū tēe scuáha jíín yā, jíín jacū cā nchivī íñí jíín dē. De nī jīcā tūhún ndá dē yā nā cuá cúu tūhun yátá ñúcuán. 
\p  
\v 11 De nī ncāhān yā jíín dē: Ndá ndóhó, chi sáhá Yāā Dios jā cuu jīcūhun inī nū tūhun yáhá jā ní nchiyuhū, nāsa quívi nchivī ndahá yā jā tatúnī yā nūū ji. Sochi nchivī jā síín sīquī íñí, chi maá-ni jíín tūhun yátá cáhān ni jíín ndá ji. 
\p  
\v 12 Súcuán cáhān ni tácua vísō ndéhé ji, de quendōo ji modo jāá nduú jínī ji. De vísō jíni jíín sóho ji, de mā jícūhun inī ji, de mā ndīcó cóo inī ji nūū ni, de mā cōó tūhun cáhnú inī nūū cuáchi ji, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncachī cājí yā tūhun yátá tēe jítē tatā 
\r (Mt. 13.18‑23; Lc. 8.11‑15) 
\p  
\v 13 De nī ncāhān cā yā jíín ndá dē: Tú nduú jícūhun inī nū tūhun yátá yáhá, ¿de nāsa jīcūhun inī nū ndācá cā tūhun yátá túsaá? 
\p  
\v 14 Tēe jítē tatā cúu tēe scútē nuu tūhun Yāā Dios. 
\p  
\v 15 De tatā jā ní jītē yuhú íchí cúu tá cúu sava nchivī jā níni ji tūhun yā, de tá nī jini ji, de quénda-ni Satanás de cándeē tūhun inī ánō ji. 
\p  
\v 16 De tatā jā ní jītē nūū ñuhun yúū, chi cúu tá cúu sava nchivī jā níni tūhun, de jétáhví ji de cúsiī inī ji jíín. 
\p  
\v 17 Sochi nduú cúcutú tūhun inī ánō ji, de jacū-ni quīvī jétáhví ji. De tá quíji tūndóhó, á jā jínī ūhvī nchivī ji jā síquī tūhun ñúcuán, sá de quíjéhé nácani yátá inī ji. 
\p  
\v 18 De jā ní jītē māhñú niquin iñu cúu tá cúu sava cā nchivī jā jíni ji tūhun, 
\p  
\v 19 sochi ndíhvī inī ji sīquī ndá jā íyó inī ñayīví yáhá. De cúnī ji cucuícá ji, de stáhví ndá ñúcuán jā cútóó inī ji ndācá ndatíñú. De ndihi yáhá cútéñú ji jíín, de jásī nūū tūhun yā, de nduú jíja ji jíín tūhun yā. 
\p  
\v 20 De tatā jā ní jītē nūū ñuhun váha cúu ndá nchivī jā jíni tūhun, de jétáhví ji, de jíja ji jíín tūhun yā. De sava ji cúu tá cúu tatā jā jéhe ōcō ūxī jā iin iin, de sava cā ji jéhe ūnī xico, de sava cā ji jéhe ciento, ncachī yā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī lámpara 
\r (Lc. 8.16‑18) 
\p  
\v 21 De suni nī ncāhān cā yā: Tá scuíquīn nchivī iin lámpara, ¿de á chíhi ji chījin iin cajón á chījin jīto? Nduú chi jáni ji nūū sūcún tácua cutūú. 
\p  
\v 22 De suni súcuán, nduú íyó ni iin tūhun yíyuhū jā má cūní nchivī, chi ndihi-ni tūhun natūu nijīn de cunī nchivī. 
\p  
\v 23 Ndá ndóhó jā níni, tee sōho vāha nú, ncachī yā. 
\p  
\v 24 De suni nī ncāhān yā jíín ndá ji: Cunini vāha ndá nú tūhun Yāā Dios. Chi tú nāsa medida chúhun inī nū, suni súcuán cuāha yā nūū nū, de víhí cā cuāha yā nūū maá nú jā tée vāha nú sōho nú. 
\p  
\v 25 Chi nchivī ja jícūhun inī, stéhēn cā yā nūū ji. Sochi nchivī jāá nduú cándíja, vísō ja jínī ji jacū, de sa naā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī trigo 
\p  
\v 26 De nī ncāhān cā yā: Súcuán cúu jā tátúnī Yāā Dios nūū nchivī: Cúu tá cúu tatā jā ní jitē iin tēe. 
\p  
\v 27 Ñúcuán de quíxīn dē de nácōo dē, de súcuán jíca quīvī cuāhān. De tatā ñúcuán táhvī de jáhnu. De maá dē chi nduú jínī dē nāsa jáhnu. 
\p  
\v 28 Chi maá ñuhun sáhá jā jáhnu, xihna cā yūcū, sá de quénda yoco, ñúcuán de jíja maá nūnī. 
\p  
\v 29 De tá nī ncuaān trigo, de quíjéhé nchivī jéhndē ji, chi ja nī nquenda quīvī tēhndē, ncachī yā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī niquin mostaza 
\r (Mt. 13.31‑32; Lc. 13.18‑19) 
\p  
\v 30 De suni nī ncāhān yā: Ná cáhān ni iin tūhun yátá tácua cunī ndá nú nāsa cúu jā ndúcuahā nchivī jā tátúnī Yāā Dios nūū. 
\p  
\v 31 Ndúcuahā ji tá cúu nūū jáhnu iin niquin mostaza jā jáquīn ji nūū ñuhun. De ñúcuán cúu iin niquin lúlí cā nsūú cā ndá cā niquin. 
\p  
\v 32 Sochi tá nī jaquīn ji, de táhvī de jáhnu cā nsūú cā ndá cā yūcū, de cúnáhnú ndahá, chi jondē cuu sāhá ndá saā tacā tī chījin cōndāhvī, ncachī yā. 
\s1 Jā maá-ni tūhun yátá cáhān yā jíín ji 
\r (Mt. 13.34‑35) 
\p  
\v 33 De cuāhā tūhun yátá súcuán nī stéhēn yā nūū nchivī, tú nāsa quénda ji jīcūhun inī ji. 
\p  
\v 34 De ndācá jā ní stéhēn yā, maá-ni tūhun yátá nī ncāhān yā jíín ndá ji. Sochi nūū ndá tēe scuáha jíín yā chi nī ncachī cājí yā ndācá tūhun ñúcuán. 
\s1 Jā ní jencuiñī tāchī níhin jíín mar nī nsāhá yā 
\r (Mt. 8.23‑27; Lc. 8.22‑25) 
\p  
\v 35 De jā cúncuaā quīvī ñúcuán, de nī ncāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā: Ná yáha ó cōhōn incā lado mar, ncachī yā. 
\p  
\v 36 De nī sndóo ndá dē nchivī cuāhā, de nī nquīvi ndá dē inī barco nūū ja ndéē Jesús, de cuāhān dē jíín yā. De suni cuāhān jacū cā barco jíín ndá dē. 
\p  
\v 37 De nī jīquīhi iin tāchī níhin, de nī scáa ndute mar, de nī nquīvi inī barco. De ja ñatin chitú ndute inī barco. 
\p  
\v 38 De Jesús chi cáá yā ichi chátā ndá dē inī barco, quíxīn yā de yíxinī yā iin sahma. De nī sndóto ndá dē yā, de nī ncāhān dē: Maestro, ¿á nduú sáhá ní cuenta jā quēe ó chījin ndute de naā ō da? ncachī dē. 
\p  
\v 39 De nī nacōo yā, de nī ncāhān yā nūū tāchī níhin jíín nūū mar: Jencuiñī de nañíí-ni coo nú, ncachī yā. De nī jencuiñī tāchī, de nī ncuu nañíí ndihi-ni. 
\p  
\v 40 De nī ncāhān yā jíín ndá dē: ¿Nūcu yúhú ndasí ndá nú? ¿De nūcu nduú cándíja nú jā cācu nú sāhá nī? ncachī yā. 
\p  
\v 41 De yúhú ndasí ndá dē, de nī ncāhān dē jíín táhán dē: ¿Nā tēe cúu tēe yáhá jā jondē tāchī níhin jíín mar jétáhví jā cáhān dē? ncachī ndá dē. 
\c 5  
\s1 Tēe Gadara jā ndóho tāchī 
\r (Mt. 8.28‑34; Lc. 8.26‑39) 
\p  
\v 1 De nī nquenda Jesús jíín ndá dē incā lado mar, región Gadara. 
\p  
\v 2 De tá nī nquee yā inī barco, de iin tēe ñúhún tāchī inī, nī nquee dē jondē nūū yíyuhū ndá ndīyi, de nī nquenda dē nūū yā. 
\p  
\v 3 Tēe ñúcuán ndéē dē nūū yíyuhū ndīyi. De nduú jétíñú jā júhnī nchivī dē, ni jíín cadena. 
\p  
\v 4 Chi cuāhā vuelta nī nuhnī jēhē dē ndahá dē jíín cadena. De ndācá vuelta jéhndē dē, de scuáchi dē. De ni iin nduú cúndeé jíín dē. 
\p  
\v 5 De nduú ñuú jíca dē yucu jíín nūū yíyuhū ndīyi, de cána cóhó dē, de stácuēhé dē maá dē jíín yūū. 
\p  
\v 6 De jondē jícá cā vāji Jesús, de nī jinī dē nūū yā. De jínu dē nī nquenda dē nūū yā, de nī jēcuīñī jītí dē nūū yā. 
\p  
\v 7 De nī ncana cóhó dē: ¿Nūcu vāji ní nūū sá, Jesús Sēhe Yāā Dios, Yāā cúñáhnú ndasí? Cáhān ndāhví sá jíín ní, jā níni Yāā Dios, mā sndóho ní sāán, ncachī dē. 
\p  
\v 8 Súcuán nī ncāhān dē, chi ja nī ncachī Jesús: Tāchī, quee nú quīhīn nū inī tēe yáhá, ncachī yā. 
\p  
\v 9 De nī jīcā tūhún yā dē: ¿Nā cuá nāní nú? De nī ncāhān dē: Legión nání sá, chi cuāhā tāchī ñúhún inī sá, ncachī dē. 
\p  
\v 10 De nī ncāhān ndāhví ndasí dē jíín yā jā má tājí yā ndá tāchī jā quee ji inī región ñúcuán. 
\p  
\v 11 De ñatin yucu ñúcuán ñúhún cuāhā quinī jítu tī. 
\p  
\v 12 De ndá tāchī jā ñúhún inī tēe ñúcuán nī ncāhān ndāhví jíín yā: Tú tají ní ndá sá de cuāha ní tūhun jā quīvi sá inī ndá quinī ñúcuán, ncachī. 
\p  
\v 13 De nī jēhe Jesús tūhun. De nī nquee ndá tāchī inī tēe ñúcuán, de nī nquīvi inī quinī, de íyó tá ūū mil tī. De nī jinu ndá tī, de nī nincava tī iin yuhú cává jondē inī mar. De nī nquēe tī chījin ndute, de nī jīhī tī. 
\p  
\v 14 De ndá tēe jíto tī, nī jinu dē cuāhān dē jā ní nchūhú dē. De nī nquenda dē nī ncachī tūhun dē nūū ndá nchivī ñuū jíín ndá rancho. De nī jēhēn ndá nchivī nī jēndēhé ji nāsa nī ncuu. 
\p  
\v 15 De nī nquenda ndá ji nūū íyó Jesús, de nī jinī ji nūū tēe jā ní ñūhun cuāhā tāchī inī. De ndéē dē, de ñúhún dē sahma, de ja nī nducájí xīnī dē. De nī nchūhú ndá nchivī ñúcuán. 
\p  
\v 16 De ndá tēe jā ní jinī, nī nacani dē tūhun nūū nchivī, nāsa nī nduvāha tēe jā ní ñūhun tāchī inī, jíín nāsa nī ndoho ndá quinī. 
\p  
\v 17 Ñúcuán de nī nquijéhé ndá ji nī ncāhān ndāhví ji jíín yā jā ná quée yā región ñúcuán quīhīn yā. 
\p  
\v 18 De nī ndīvi yā inī barco. De tēe jā ní ñūhun tāchī inī, nī ncāhān ndāhví dē jíín yā jā cuāha yā tūhun quīhīn dē jíín yā. 
\p  
\v 19 De Jesús nduú ní jéhe yā tūhun, chi nī ncāhān yā jíín dē: Cuánohōn vehe nú nūū ndá táhán nú, de nacani nú tūhun nūū ji nāsa ñáhnú ndasí tiñu nī nsāhá maá Jētohō nū ndóhó, de nāsa nī ncundáhví inī yā ndóhó, ncachī yā. 
\p  
\v 20 De cuāhān dē, de nī nquijéhé dē nácani dē tūhun ndācá ñuū Decápolis nāsa ñáhnú ndasí tiñu nī nsāhá Jesús jíín dē. De ndiviī nchivī nī nsāhvi inī ji nī jini ji. 
\s1 Tūhun sēhe síhí Jairo jíín ñahan jā ní nquehé sahma yā 
\r (Mt. 9.18‑26; Lc. 8.40‑56) 
\p  
\v 21 De nī nayāha tucu Jesús cuānohōn yā incā lado mar jíín barco. De nī nquenda cuāhā ndasí nchivī nūū yā, nūū íyó yā yuhú mar. 
\p  
\v 22 De nī nquenda iin tēe cúñáhnú inī vehe īī sinagoga, nání dē Jairo. De tá nī jinī dē nūū yā, de nī jēcuīñī jītí dē nūū jéhē yā. 
\p  
\v 23 De nī ncāhān ndāhví ndasí dē jíín yā: Sēhe síhí sá ja ñatin cuū ji. De á mā cóhōn de tee ní ndahá ní xīnī ji, tácua ná ndúvāha ji de cutecū ji, ncachī dē. 
\p  
\v 24 Ñúcuán de cuāhān yā jíín dē. De cuāhā nchivī nī jēcuniquīn ji yā, de nī nchitú nīhin ji níí xiín yā cuāhān ji. 
\p  
\v 25 De māhñú ndá nchivī cuāhān iin ñahan cúhū, de ja nī ncuu ūxī ūū cuīyā ndóho ña cuēhē játi nīñī ña. 
\p  
\v 26 De nī ndoho ndasí ña, chi nī jāxīn ña ndihi jā névāha ña jíín cuāhā tēe tátán, de nduú ní jétíñú jā nduvāha ña, chi sa víhí cā sáhá. 
\p  
\v 27 De ñahan yáhá tá nī jini ña tūhun Jesús, de nī nquenda ña ichi chátā yā māhñú nchivī cuāhā, de nī nquehé ña yuhú sáhmá yā. 
\p  
\v 28 Chi nī jani inī ña: Vísō sahma yā ná níhīn ni quehé nī, de nduvāha nī. 
\p  
\v 29 De nī jencuiñī-ni jā játi nīñī ña, de nī jinī ña jā ní nduvāha ña cuēhē ndóho ña. 
\p  
\v 30 De Jesús nī jinī yā jā ní nduvāha iin nchivī jíín fuerza yā. De nī jicó cóto yā nūū nchivī cuāhā, de nī ncāhān yā: ¿Ní iin nī nquehé sahma nī? ncachī yā. 
\p  
\v 31 De ndá tēe scuáha jíín yā, nī ncāhān dē: Ndéhé ní jā nchivī cuāhā yáhá nī nchitú nīhin ji xiín ní de cáquīhi ji níhín níí ichi, de mitan jícā tūhún ní ní iin nī nquehé sahma ní, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 32 De maá yā ndéhé yā cháhá chúcuán, cúnī yā jā ná cáhān nchivī jā ní nsāhá. 
\p  
\v 33 De ñahan ñúcuán yúhú ña de quísi ña, de ja jínī ña jā ní nduvāha ña. De nī nquenda ña, de nī jēcuīñī jītí ña nūū yā, de nī ncachī ña ndihi nāsa nī ncuu jíín ña. 
\p  
\v 34 De nī ncāhān yā jíín ña: Tíhī, nī ncandíja nú jā cuu nasāhá vāha nī ndóhó, de jā ñúcuán nī nduvāha nú. Cuáhán de ndusiī inī nū, chi ja nī nduvāha nú cuēhē jā ní ndoho nú, ncachī yā. 
\p  
\v 35 De juni cáhān cā yā súcuán, de nī nquenda sava nchivī jā ndéē vehe tēe cúñáhnú inī vehe īī sinagoga, de nī ncāhān ji jíín dē: Ja nī jīhī sēhe síhí ní. De mā sátéñú ní cā Maestro, ncachī ji. 
\p  
\v 36 De Jesús chi nduú ní nsáhá yā cuenta jā súcuán cáhān ji, chi nī ncāhān yā jíín tēe cúñáhnú inī vehe īī sinagoga: Mā cúyūhú nú, chi candíja nú-ni jā nastécū ni ji, ncachī yā. 
\p  
\v 37 De nduú ní jéhe cā yā tūhun jā cuniquīn ndá nchivī yā, chi maá-ni Pedro jíín Jacobo, jíín Juan ñanī Jacobo. 
\p  
\v 38 De nī jīnū yā vehe tēe cúñáhnú inī vehe īī sinagoga, de nī jinī yā nchivī, de cúvaā ji, de jácu ji, de jácu cóhó ji. 
\p  
\v 39 De nī nquīvi yā, de nī ncāhān yā: ¿Nūcu cúvaā ndasí ndá nú de jácu nú? Ñahan lúlí ñúcuán nduú ní jíhī ji, chi quíxīn ji-ni, ncachī yā. 
\p  
\v 40 De nī jācū catá ndá ji jā ní ncāhān yā, chi jínī ji jā ní jīhī sūchí ñúcuán. De nī ntavā ndihi yā ji cuāhān ji tāvēhé. De nī ncana yā maá-ni tatá jíín naná ñahan lúlí, jíín ndá tēe íyó jíín yā, de nī nquīvi yā nūū cáá ndīyi. 
\p  
\v 41 De nī ntiin yā ndahá ji, de nī ncāhān yā jíín ji: Talita cumi, ncachī yā. De tūhun yáhá cáchī: Tíhī, cáhān ni ndóhó, nacōo. 
\p  
\v 42 De nī natecū-ni ñahan lúlí ñúcuán, chi nī nacuiñī ji de nī nacaca ji, chi ja íyó ji ūxī ūū cuīyā. De nī nsāhvi ndasí inī ndá nchivī nī jinī ji. 
\p  
\v 43 De nī ndacu nīhin yā nūū ndá ji jā má cāchí cuitī ji nūū ni iin. De nī ncachī yā jā ná cuáha ña jā cajī ñahan lúlí. 
\c 6  
\s1 Jā cuánohōn yā ñuū Nazaret 
\r (Mt. 13.53‑58; Lc. 4.16‑30) 
\p  
\v 1 De nī nquee Jesús ñúcuán, de cuānohōn yā ñuū yā. De ndá tēe scuáha jíín yā, cuāhān dē jíín yā. 
\p  
\v 2 De maá quīvī nátātú nī stéhēn yā tūhun inī vehe īī sinagoga. De cuāhā nchivī nī nsāhvi inī ji nī jini ji, de nī ncāhān ji: ¿Ní cúu nūū ní ncutūha tēe yáhá ndá tūhun yáhá? ¿De nāsa cúu jā cáhān dē ndá tūhun ndíchí yáhá jíín jā sáhá dē ndá tiñu ñáhnú yáhá? 
\p  
\v 3 Chi tēe yáhá cúu carpintero, de sēhe María cúu dē, de ñanī Jacobo jíín José jíín Judas jíín Simón cúu dē. De suni ndéē ndá cuāha dē jíín ó yáhá, ncachī ji. De súcuán nī nsāhá jéhe inī ndá ji nūū yā. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān yā jíín ji: Ndācá tēe nácani tūhun Yāā Dios, íyó yíñúhún nchivī jíín dē, chi maá-ni nchivī ñuū dē, jíín táhán dē, jíín nchivī vehe dē cúu jāá nduú íyó yíñúhún jíín dē, ncachī yā. 
\p  
\v 5 De nduú ní ncúu sāhá yā cuāhā tiñu ñáhnú ñúcuán. Chi jacū-ni nchivī cúhū nī ntee yā ndahá yā ji, de nī nduvāha ji. 
\p  
\v 6 De sáhvi inī yā ndéhé yā jāá nduú cándíja ndá ji. Ñúcuán de nī jica nuu yā ndá ñuū ñatin, nī stéhēn yā tūhun. 
\s1 Jā ní ntají yā ndihúxī ūū dē cuānacani dē tūhun 
\r (Mt. 10.5‑15; Lc. 9.1‑6) 
\p  
\v 7 De nī ncana yā ndihúxī ūū tēe scuáha jíín yā, de nī ntají yā ndihuū ndihuū dē jā quíhīn dē. De nī nsāhá yā jā cundiso tíñú dē jā tavā dē ndá tāchī inī nchivī. 
\p  
\v 8 De nī ndacu yā jā má cuīsó dē jā cuetíñú dē ichi, ni ñunu, ni stāā, ni xūhún. Chi maá garrote-ni cundahá dē. 
\p  
\v 9 De quihi dē nījān, de ni mā quíhīn dē jíín ūū camisa, ncachī yā. 
\p  
\v 10 De suni nī ncāhān yā jíín dē: Nā-ni vehe quīvi ndá nú, de ñúcuán cundeē nū jondē quee tucu nú quīhīn nū incā ñuū. 
\p  
\v 11 De tú iin ñuū nduú jétáhví ji ndóhó, ni nduú cúnī ji cunini ji tūhun cáhān nū, de quee ndá nú ñúcuán, de scóyo nú tīcāchāā jēhē nū, chi suu cúu jā stéhēn nū jā íyó cuāchi ji jāá nduú ní jétáhví ji. De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā quīvī juicio de xēēn cā coo castigo sīquī ndá ñuū sáhá súcuán nsūú cā sīquī ñuū Sodoma jíín ñuū Gomorra nūū ní nsāhá ndasí nchivī cuāchi, ncachī yā. 
\p  
\v 12 De nī nquee ndá dē cuāhān dē, de nī nacani dē tūhun jā ná nácani inī ndá nchivī jā sndóo ji cuāchi ji. 
\p  
\v 13 De suni nī ntavā dē cuāhā tāchī inī nchivī. De nī nchihi dē aceite cuāhā nchivī cúhū, de nī nduvāha ji. 
\s1 Jā ní jīhī Juan tēe scuénduté 
\r (Mt. 14.1‑12; Lc. 9.7‑9) 
\p  
\v 14 De rey Herodes nī nīhīn dē tūhun tá sáhá Jesús, chi nī jītē nuu tūhun yā níí cáhnú. De nī ncāhān dē: Tēe ñúcuán cúu Juan, tēe jā ní scuénduté, de nī natecū dē. Jā suu cúu jā íyó poder dē jā sáhá dē ndá tiñu ñáhnú, ncachī dē. 
\p  
\v 15 De sava cā nchivī nī ncāhān ji: Tēe ñúcuán cúu Elías jā ní nacani tūhun janahán. De sava cā ji nī ncāhān: Nduú chi iin tēe nácani tūhun Yāā Dios cúu dē, tá cúu ndá tēe nī nacani tūhun yā jondē janahán, ncachī ji. 
\p  
\v 16 De tá nī jini Herodes, de nī ncāhān dē: Nduú chi ñúcuán cúu Juan jā ní ndacu nī jā tēhndē xīnī, de nī natecū dē túsaá, ncachī dē. 
\p  
\v 17 Chi maá Herodes nī ndacu dē jā ná quívi Juan vecāa, jíín jā cunuhnī dē jíín cadena. Súcuán nī nsāhá dē jā síquī Herodías, ñasíhí ñanī dē Felipe. Chi Herodes nī nacueca dē ña jā cúu tucu ña ñasíhí dē. 
\p  
\v 18 De Juan nī ncāhān dē nūū Herodes: Nduú nā ley íyó jā nacueca nú ñasíhí ñanī nū, ncachī dē. 
\p  
\v 19 De jā ñúcuán nī jinī ūhvī Herodías Juan, de cúnī ña jā ná cúū dē, sochi nduú ní níhīn ña modo. 
\p  
\v 20 Chi Herodes yúhú dē jā cahnī dē Juan, chi jínī dē jā tēe ndāā tēe ndoo cúu Juan. De jā ñúcuán nī jasī dē jā ndúcú ña cahnī ña Juan. De jétahān inī dē níni dē tūhun yā jā cáhān Juan, vísō nduú jícūhun vāha inī dē. 
\p  
\v 21 De nī nquenda iin quīvī jā ní ncundeé Herodías. Chi nī nsāhá Herodes iin vico quīvī jā ní ncacu dē, de nī jēhe dē jā ní ncuxíní ndá tēe ndíso tíñú nūū dē, jíín ndá tēe cúu capitán, jíín ndá tēe cúñáhnú región Galilea. 
\p  
\v 22 De nī nquīvi sēhe síhí Herodías, nī jita jéhé ji nūū chitú ñúcuán. De nī ncusiī inī rey Herodes jíín ndá tēe jā cúxíní jíín dē. De nī ncāhān dē jíín ñahan lúlí: Cācān nā cuá cúnī nū de taji nī nūū nū, ncachī dē. 
\p  
\v 23 De nī ncāhān téyíí dē jā cuāha dē nā-ni cúu jā cúnī ji cācān ji, vísō jondē sava región jā tíin dē. 
\p  
\v 24 De nī nquee ji nī jīcā tūhún ji naná ji: ¿Nā cuá cúu jā cācān sá nūū dē? ncachī ji. De nī ncāhān ña: Xīnī Juan tēe scuénduté cācān nū nūū dē, ncachī ña. 
\p  
\v 25 Ñúcuán de nī ndīvi ji-ni nūū rey, de nī ncachī ji: Cúnī sá jā mitan ñúhún-ni taji ní xīnī Juan tēe scuénduté, cuhun nūū iin cōhō, ncachī ji. 
\p  
\v 26 Ñúcuán de nī ncucuécá ndasí inī rey. Sochi sīquī jā ní ncāhān téyíí dē, jíín sīquī jā ní jini ndá tēe yájī stāā jíín dē, jā ñúcuán nduú ní nsásáhán dē jā ní jīcān ji. 
\p  
\v 27 De nī ntají dē-ni iin soldado jā quíquēhen dē xīnī Juan. 
\p  
\v 28 De nī jēhēn soldado inī vecāa, de nī jehndē dē xīnī Juan. De nī nenda dē jíín xīnī Juan, ñúhún nūū iin cōhō. De nī jēhe dē nūū ñahan lúlí, de maá ji nī jēhe ji nūū naná ji. 
\p  
\v 29 De ndá tēe nī scuáha jíín Juan nī nīhīn dē tūhun, de nī jēhēn ndá dē, nī nanee dē yiqui cúñu Juan, de nī nchiyuhū dē. 
\s1 Jā ní scájī yā ūhūn mil tēe 
\r (Mt. 14.13‑21; Lc. 9.10‑17; Jn. 6.1‑14) 
\p  
\v 30 Ñúcuán de ndá tēe cúu apóstol jā ní ntají Jesús jā nacani tūhun, nī nenda ndá dē nūū yā. De nī nacani dē ndācá tiñu jā ní nsāhá dē, jíín tūhun jā ní stéhēn dē. 
\p  
\v 31 De nī ncāhān yā jíín dē: Ná cóhōn iin lugar nūū nduú nchivī, de natātú ó jacū, ncachī yā. Chi cuāhā nchivī cuāhān vāji ji nūū yā, de nduú ní núne yā jā cajī yā stāā jíín ndá dē. 
\p  
\v 32 Ñúcuán de nī nquīvi yā iin barco jíín ndá apóstol, de cuāhān sīín yā jíín dē iin lugar nūū nduú nchivī. 
\p  
\v 33 Sochi nī jinī cuāhā nchivī jā cuáhān ndá dē jíín yā, de nī jinī ji jā maá yā cúu. De jondē ndācá ñuū ñúcuán nī nquee ndá ji, de ñamā nī jica jéhé ji, de xihna cā ji nī nquenda nsūú cā maá yā. 
\p  
\v 34 De tá nī nquee Jesús inī barco, de nī jinī yā nchivī cuāhā ñúcuán. De nī ncundáhví inī yā ji, chi cúu ji tá cúu tīcāchí jāá nduú jētohō tī. De nī stéhēn yā cuāhā tūhun nūū ji. 
\p  
\v 35 De tá nī ñini, de ndá tēe scuáha jíín yā, nī nquenda dē nūū yā, de nī ncāhān dē: Ja nī ñini, de nduú nā nchivī ndéē yáhá. 
\p  
\v 36 Túsaá de tají ní nchivī ná quíhīn ndá ji ndá rancho jíín ndá ñuū ñatin, de cueen ji stāā cajī ji, chi nduú nā cuá ndíso ji jā cajī ji, ncachī dē. 
\p  
\v 37 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Cuāha ndá máá nú jā cajī ji, ncachī yā. De nī ncāhān ndá dē: ¿De nāsa cuu? Chi ni mā cūú vísō ná quícuēen sá ūū ciento denario stāā cajī nchivī, ncachī dē. 
\p  
\v 38 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nāsaa stāā névāha ndá nú? Cuándēhé, ncachī yā. De tá nī jinī ndá dē, de nī ncachī dē: Uhūn-ni stāā jíín ūū tiacá íyó, ncachī dē. 
\p  
\v 39 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ndá nchivī jā ná cúndeē sīín ji cuenta grupo nūū itē. 
\p  
\v 40 De nī jēcundeē sīín ciento ciento ji, jíín cincuenta cincuenta ji. 
\p  
\v 41 De nī nquehen yā ndihúhūn stāā jíín ndúū tiacá ñúcuán, de nī nūcūndēhé yā ichi andiví, de xihna cā nī nacuetáhví yā nūū Tatá yā. De nī scuáchi yā stāā, de nī jēhe yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā, de ndá máá dē nī nsajī nūū nchivī cuāhā. De suni súcuán nī nsāhá yā jíín ndúū tiacá, de nī nsajī ndá dē nūū ji. 
\p  
\v 42 De ndiviī ji nī nchajī, de nī ndahā chījin ji. 
\p  
\v 43 Sá de nī nastútú ndá dē pedazo stāā jíín tiacá jā ní nquendōo, de nī nchitú ūxī ūū tīcá. 
\p  
\v 44 De tēe jā ní nchajī cúu ūhūn mil. 
\s1 Jā ní jica jéhé yā nūū mar 
\r (Mt. 14.22‑27; Jn. 6.16‑21) 
\p  
\v 45 Ñúcuán de nī ncachī-ni Jesús nūū ndá tēe scuáha jíín yā jā ná quívi dē inī barco, de cosō nūú dē yāha dē incā lado mar ñuū Betsaida. De maá yā natají yā ndá nchivī quīnohōn ji, sá de suni quīhīn yā. 
\p  
\v 46 De tá nī ncuu nī natají yā ndá ji, de nī ncaa yā yucu cuācācān táhvī yā. 
\p  
\v 47 De tá nī ncuaā, de ja ñúhún barco jondē sava mar cuāhān, de mátúhún yā-ni cā nī ndōo nūū ñuhun yíchí. 
\p  
\v 48 De nī jinī yā jā tūndóhó ndasí scáca ndá dē barco, chi nīhin vāji tāchī ichi núū dē. De yíneē cā nī nquenda yā nūū dē, jíca jéhé yā nūū mar. De yáha yā-ni nūū dē quīhīn yā nícu. 
\p  
\v 49 De nī jinī ndá dē jā jíca yā nūū mar, de nī jani inī dē jā ñíhná cúu, de nī ncana cóhó ndá dē. 
\p  
\v 50 Chi ndihi dē nī jinī nūū yā, de nī nchūhú ndasí dē. De nī ncāhān yā-ni jíín dē: Ndeé coo inī ndá nú, de mā cúyūhú nú, chi maá nī cúu, ncachī yā. 
\p  
\v 51 De nī ncaa yā nī nquīvi yā inī barco, de nī jencuiñī-ni tāchī. De nī nsāhvi ndasí inī ndá dē ndéhé dē jā ní ncuu. 
\p  
\v 52 Chi íyó neē cā jāá ntúnī ndá dē, chi juni jíín tiñu ñáhnú jā ní nducuahā stāā, de nduú ní jícūhun inī dē jā cúu yā Yāā jā ní ntají Yāā Dios. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā nchivī cúhū región Genesaret 
\r (Mt. 14.34‑36) 
\p  
\v 53 De nī nchāha yā jíín ndá dē incā lado mar, de nī nquenda yā región Genesaret. De yuhú ndúté ñúcuán nī juhnī ndá dē barco. 
\p  
\v 54 De tá nī nquee ndá dē jíín yā inī barco, de ndá nchivī ñúcuán nī nacunī ji-ni yā. 
\p  
\v 55 De ñamā nī jēhēn ji ndācá ndáñúū ñúcuán, de nī nquisiáha ji ndá nchivī cúhū, yósō ji nūū camilla, vāji ndá nchivī nūū ní nīhīn ji tūhun nūū íyó yā. 
\p  
\v 56 De ní-ni cúu nūū ní nquīvi yā, á ñuū lulí, á ñuū cāhnú, á rancho, de jáquīn ji nchivī cúhū inī ichi, de cáhān ndāhví ji jíín yā jā ná quéhé ji vísō yuhú sáhmá yā. De ndācá nchivī jā ní nquehé sahma yā, nī nduvāha ji-ni. 
\c 7  
\s1 Sīquī nāsa cútéhén nchivī 
\r (Mt. 15.1‑20) 
\p  
\v 1 Ñúcuán de ndá tēe grupo fariseo jíín jacū tēe stéhēn ley janahán, vāji ndá dē ichi Jerusalén, de nī nquenda dē nūū Jesús. 
\p  
\v 2 De ndá tēe ñúcuán nī jinī dē jā sava tēe scuáha jíín Jesús, nī nchajī tēhén dē stāā, chi nduú ní squíncuu dē costumbre jā nandahá dē nūū Yāā Dios. De nī ncāhān sīquī ndá dē. 
\p  
\v 3 Chi tēe fariseo jíín ndihi nchivī hebreo, névāha ji costumbre janahán jā má cājí ji stāā de tú nduú xihna cā nandahá vāha ji. 
\p  
\v 4 De tá nénda ji jā jéhēn ji nūū yáhvi, de nduú yájī ji de tú nduú nándahá ji. De íyó cuāhā cā costumbre janahán jā squíncuu ndá ji, tá cúu jā ndúndoo taza, tīndōhō, cōhō cāa, jíín jīto. 
\p  
\v 5 De ndá tēe fariseo jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, nī jīcā tūhún dē yā: Ndá tēe scuáha jíín nú, ¿nūcu nduú squíncuu dē costumbre nchivī janahán, chi sa yájī tēhén dē stāā? ncachī dē. 
\p  
\v 6 De nī ncāhān yā jíín dē: Ndāā nī nacani Isaías tūhun sīquī ndá nú jā tēe stáhví-ni cúu nú. Chi súcuán nī ntee dē tūhun jā ní ncāhān Yāā Dios janahán: 
\q1 Nchivī yáhá chi jíín yuhú ji-ni jétáhví ji nduhū, 
\q1 sochi nsūú jondē jíín inī jíín ánō ji. 
\q1  
\v 7 De chíñúhún cāhá ji nduhū, 
\q1 chi tūhun stéhēn ji cúu tiñu jā ní ndacu ndá tēe, 
\q1 de nsūú jā ní ndacu maá nī cúu. 
\m Ncachī Yāā Dios jā ní ntee Isaías. 
\p  
\v 8 Súcuán cúu ndá nú, chi nī nsiáā nū tiñu jā ní ndacu Yāā Dios nūū nū, de squíncuu nú costumbre jā ní jaquīn nchivī, jā ndúndoo tīndōhō jíín taza. De cuāhā cā costumbre súcuán squíncuu nú, ncachī yā. 
\p  
\v 9 De suni nī ncāhān yā: Ndá ndóhó chi siáā nū tiñu jā ní ndacu Yāā Dios tácua squíncuu nú costumbre jā ní jaquīn ndá máá nú. 
\p  
\v 10 Chi Moisés nī ncāhān dē: Coo yíñúhún nú nūū tatá nú nūū naná nú. De tú ní iin cāhān sīquī tatá á sīquī naná, de ná cúū, ncachī Moisés. 
\p  
\v 11 Sochi ndá máá nú chi cáchī nū jā cuu cāhān iin tēe jíín tatá dē á naná dē: Mā cūú chindeé sá ní jā taji sá jā cajī ní á jā cusúcún ní, chi ndihi jā névāha sá, chi Corbán cúu, cáchī nū. (De tūhun Corbán cáchī: Ja nī nsōcō dē nūū Yāā Dios.) 
\p  
\v 12 De cáchī ndá nú jā tú súcuán cáhān iin tēe de nduú cā jíni ñúhún chindeé dē tatá dē á naná dē. 
\p  
\v 13 De súcuán stíví ndá nú tiñu jā ní ndacu Yāā Dios, jā síquī costumbre jā ní jaquīn nchivī janahán. De cuāhā cā tiñu súcuán sáhá nú, ncachī yā. 
\p  
\v 14 De nī ncana tucu yā nchivī cuāhā, de nī ncāhān yā jíín ji: Cunini vāha ndá nú de chuhun inī nū: 
\p  
\v 15 Ndācá jā íyó de tú quívi inī yuhú nchivī, de mā cútéhén ji sāhá. Chi jā quée inī ánō nchivī, ñúcuán cúu jā cútéhén ji sáhá. 
\p  
\v 16 Ndá ndóhó jā níni, tee sōho vāha nú, ncachī yā. 
\p  
\v 17 De nī sndóo yā nchivī cuāhā, de nī nquīvi yā inī vehe. De ndá tēe scuáha jíín yā, nī jīcā tūhún dē yā sīquī tūhun yátá yáhá jā ní ncāhān yā. 
\p  
\v 18 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿A suni nduú jícūhun inī ndá máá nú? ¿A nduú jínī nū jā ndācá jā quívi inī nchivī, nduú cútéhén ji sáhá? 
\p  
\v 19 Chi nduú quívi inī ánō ji, chi chījin ji quívi, de quée-ni cuāhān, ncachī yā. Súcuán nī stéhēn yā jā ndācá jā yájī nchivī, nduú cútéhén ánō ji sáhá. 
\p  
\v 20 De nī ncāhān cā yā: Jā quée inī ánō nchivī, ñúcuán cúu jā cútéhén ji sáhá. 
\p  
\v 21 Chi jondē inī ánō nchivī quée jā jáni nēhén inī, jā cásíquí ndéē táhán, jā sáhá ndiī, jā jáhnī ndīyi, 
\p  
\v 22 jā sácuíhná, jā ndíyo inī ndatíñú táhán, jā sáhá nēhén, jā stáhví táhán, jā maá-ni cuāchi sáhá, jā cúcuásún inī, jā cáhān sīquī táhán, jā sáhá vīxī maá, jā íyó naā xīnī. 
\p  
\v 23 Ndācá tiñu néhén yáhá chi inī ánō nchivī quée, de cútéhén ji sáhá, ncachī yā. 
\s1 Ñahan incā nación jā ní ncandíja vāha 
\r (Mt. 15.21‑28) 
\p  
\v 24 De nī nquee Jesús ñúcuán cuāhān yā región Tiro jíín Sidón. De nī nquīvi yā iin vehe, de cúnī yā jā má cūní ni iin nchivī jā íyó yā ñúcuán. De vísō súcuán, de nduú ní ncúu cundeē yuhū yā. 
\p  
\v 25 De iin ñahan jā íyó sēhe síhí ña jā ñúhún tāchī inī, nī nīhīn ña tūhun jā íyó yā. De nī nquenda ña, de nī jēcuīñī jītí ña nūū jéhē yā. 
\p  
\v 26 De ñahan incā nación cúu ña, chi Sirofenicia cúu nación ña. De nī ncāhān ndāhví ña jíín yā jā ná távā yā tāchī inī sēhe síhí ña. 
\p  
\v 27 De nī ncāhān Jesús jíín ña: Nsūú nūū ndá máá ní vāji sá, chi maá-ni nūū nchivī jā cúu sēhe Israel. Chi nduú vāha jā candeē ō stāā sēhe ó de cuāha ó nūū tinā, ncachī yā. 
\p  
\v 28 De nī ncāhān ña: Ndāā cáhān ní Señor, sochi chindeé ní sāán vísō cúu sá modo tinā. Chi suni íñí ndá tī chījin mesa, de níhīn tī yuchi stáā jā cóyo yuhú sūchí lúlí yájī tī, ncachī ña. 
\p  
\v 29 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ña: Vāha nī ncāhān ní. Cuáhán ní túsaá, chi ja nī nquee tāchī inī sēhe síhí ní, ncachī yā. 
\p  
\v 30 De nī najinū ña vehe ña, de nī jinī ña jā cáá sēhe síhí ña nūū jīto, de ja nī nquee tāchī inī ji. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin tēe sóhó stété 
\p  
\v 31 De nī nquee tucu yā región Tiro, nī nchāha yā Sidón jíín ndācá ñuū Decápolis, de nī nquenda yā mar Galilea. 
\p  
\v 32 De nī nquisiáha ndá ji iin tēe sóhó stété nūū yā, de nī ncāhān ndāhví ji jíín yā jā ná tée yā ndahá yā tēe ñúcuán. 
\p  
\v 33 De nī ntavā sīín yā dē nūū ndá nchivī cuāhā, de nī nchuhun yā xīnī ndahá yā sōho dē, de nī ntivī sīí yā, de nī nquehé yā yáá dē. 
\p  
\v 34 De nī nūcūndēhé yā ichi andiví, de nī jēca inī yā, de nī ncāhān yā: Efata, ncachī yā, jā cáchī: Nanune. 
\p  
\v 35 De nī nune-ni sōho dē, de nī nduvāha yáá dē, de nī ncāhān vāha dē. 
\p  
\v 36 De nī ndacu yā nūū ndá nchivī jā má cāchí ji nūū ni iin. De vísō nī ncāhān nīhin yā jíín ji, de sa víhí cā nī scútē nuu ji tūhun. 
\p  
\v 37 Chi nī nsāhvi ndasí inī ji ndéhé ji, de nī ncāhān ji: Vāha sáhá yā ndācá tiñu, chi jondē ndá tēe sóhó núne sōho dē, de ndá tēe ñíhín nácahān vāha dē sáhá yā, ncachī ji. 
\c 8  
\s1 Jā ní scájī yā cūmī mil nchivī 
\r (Mt. 15.32‑39) 
\p  
\v 1 De tiempo ñúcuán nī ndutútú cuāhā ndasí nchivī, de nduú nā cuá cajī ji. De nī ncana Jesús ndá tēe scuáha jíín yā, de nī ncāhān yā: 
\p  
\v 2 Cúndáhví inī ni ndá nchivī yáhá, chi ja nī ncuu ūnī quīvī íyó ji jíín nī, de nduú cā jā cajī ji. 
\p  
\v 3 De tú natají nī ji quīnohōn nditē ji vehe ji, de sava ichi de cuitá ndasí ji, chi íyó sava ji jā jícá vāji ji, ncachī yā. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān ndá tēe scuáha jíín yā: ¿De ní nīhīn ō stāā jā cajī ndá ji? Chi yáhá nduú nā nchivī ndéē, ncachī dē. 
\p  
\v 5 De nī jīcā tūhún yā dē: ¿Nāsaa stāā névāha ndá nú? Ujā-ni, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 6 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín nchivī cuāhā jā ná cúndeē ji. De nī nquehen yā ndihújā stāā, de xihna cā nī nacuetáhví yā nūū Yāā Dios. De nī scuáchi yā, de nī jēhe yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā. De ndá máá dē nī nsajī dē nūū nchivī cuāhā. 
\p  
\v 7 De suni íyó jacū tiacá lúlí. De nī jīcān táhvī yā jēhē, de nī ncāhān yā jā suni sajī ndá dē. 
\p  
\v 8 De ndihi ji nī nchajī, de nī ndahā chījin ji. Ñúcuán de nī nastútú ndá dē pedazo jā ní nquendōo, de nī nchitú ūjā tīcá. 
\p  
\v 9 De tēe jā ní nchajī, íyó tá cūmī mil dē. Sá de nī nacuetáhví yā nūū nchivī, de cuānohōn ji. 
\p  
\v 10 De nī ndīvi yā-ni inī barco jíín ndá tēe scuáha jíín yā, de cuāhān yā región Dalmanuta. 
\s1 Jā ní jīcān ndá dē iin tiñu ñáhnú nūū yā 
\r (Mt. 12.38‑40; 16.1‑4; Lc. 11.29‑30; 12.54‑56) 
\p  
\v 11 Ñúcuán de nī nquenda ndá tēe grupo fariseo, de nī nquijéhé dē stíchī dē Jesús. De cúnī ndá dē coto túnī dē yā, de nī jīcān dē jā sāhá yā iin tiñu ñáhnú jā coo iin seña ichi andiví. 
\p  
\v 12 De nī jēca inī yā sīquī jāá nduú cándíja ndá dē, de nī ncāhān yā: ¿Nūcu jícān ndá nchivī yáhá iin tiñu ñáhnú nūū ni? De ndāā cáhān ni jā ni iin tiñu ñáhnú mā stéhēn ni nūū nchivī yáhá. 
\p  
\v 13 De nī sndóo yā ndá dē, de nī ndīvi tucu yā inī barco, de cuāhān yā incā lado mar. 
\s1 Tūhun levadura ndá tēe fariseo 
\r (Mt. 16.5‑12) 
\p  
\v 14 De ndá tēe scuáha jíín yā, nī naā inī dē cuiso dē jā cajī dē, chi iin-ni stātílā névāha ndá dē inī barco. 
\p  
\v 15 De nī ndacu yā nūū dē: Coto má candíja ndá nú levadura ndá tēe grupo fariseo jíín levadura Herodes, ncachī yā. 
\p  
\v 16 De nī ncāhān ndá tēe scuáha jíín ndá táhán dē: Va sīquī jāá nduú nā stāā ndíso ó, jā ñúcuán cáhān yā súcuán, ncachī dē. 
\p  
\v 17 De nī jinī Jesús, de nī ncāhān yā: ¿Nājēhē cúu jā nátúhún ndá nú jā ní ncāhān ni súcuán sīquī jāá nduú nā stāā ndíso nú? ¿A ncháha ca cunī nū, á ncháha ca jīcūhun inī nū jāá nsūú sīquī ñúcuán cáhān ni? ¿A uun ndasí inī ndá nú jā candíja nú? 
\p  
\v 18 Iyó tīnūú nú, ¿de á nduú ndéhé nú? Iyó sōho nú, ¿de á nduú jíni nú? ¿De á nduú núcūhun inī nū? 
\p  
\v 19 Chi tá nī scuáchi nī ūhūn stāā jā ní nchajī ūhūn mil tēe, ¿de nāsaa tīcá nī nchitú pedazo stāā jā ní nastútú nú? ncachī yā. Uxī ūū, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 20 De saá-ni tá nī scuáchi nī ūjā stāā jā ní nchajī cūmī mil nchivī, ¿de nāsaa tīcá nī nchitú jā ní nastútú nú pedazo stāā? ncachī yā. Ujā, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 21 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿De jondē mitan á ncháha ca jīcūhun inī ndá nú? ncachī yā. Súcuán nī ncāhān yātá yā jā má cándíja ndá dē tūhun stáhví jā stéhēn ndá tēe ñúcuán. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin tēe cuáá ñuū Betsaida 
\p  
\v 22 Ñúcuán de nī nquenda yā jíín ndá dē ñuū Betsaida. De nī nquisiáha nchivī iin tēe cuáá nūū yā, de nī ncāhān ndāhví ji jíín yā jā ná tée yā ndahá yā nūū dē. 
\p  
\v 23 Ñúcuán de nī ntiin yā ndahá tēe cuáá, de nī ntavā yā dē yātā ñúū. De nī ntee yā ntesíi yā tīnūú dē, de nī ntee yā ndahá yā dē. De nī jīcā tūhún yā dē tú cuu cunī dē jacū. 
\p  
\v 24 De nī nūcūndēhé dē, de nī ncāhān dē: Jínī sá nchivī jā jíca ji, de nduú jínī cājí sá, chi tá cáá ñutun cáá ji, ncachī dē. 
\p  
\v 25 Ñúcuán de nī ntee tucu yā ndahá yā tīnūú dē. De nī nūcūndēhé vāha dē, de nī nduvāha-ni tīnūú dē, de nī jinī cājí dē ndihi-ni. 
\p  
\v 26 De nī natají yā dē jā quínohōn dē vehe dē, de nī ncachī yā: Mā quívi nú ñuū, de mā cāchí cuitī nū nūū ni iin, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncachī Pedro jā Jesús cúu Cristo 
\r (Mt. 16.13‑20; Lc. 9.18‑21) 
\p  
\v 27 Sá de Jesús jíín ndá tēe scuáha jíín yā, cuāhān yā ndācá ndáñúū Cesarea Filipo. De ichi nī jīcā tūhún yā dē: De nduhū, ¿ní iin cúu nī cáchī ndá nchivī? 
\p  
\v 28 De nī ncāhān ndá dē: Sava ji cáhān jā cúu ní Juan, tēe jā ní scuénduté. De sava cā ji cáhān jā cúu ní Elías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán. De sava cā ji cáhān jā cúu ní incā tēe nī nacani tūhun Yāā Dios, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 29 Ñúcuán de nī jīcā tūhún yā dē: De ndá máá nú, ¿ní iin cúu nī cáchī ndá nú? De nī ncāhān Pedro: Maá ní cúu Cristo, Yāā jā ní ntají Yāā Dios, ncachī dē. 
\p  
\v 30 De nī ndacu yā nūū ndá dē jā má cāchí dē tūhun yáhá nūū ni iin nchivī. 
\s1 Jā ní ncachī tūhun Jesús jā cuū yā 
\r (Mt. 16.21‑28; Lc. 9.22‑27) 
\p  
\v 31 De nī nquijéhé yā stéhēn yā nūū ndá dē: Maá nī, Yāā nī nduu tēe, cánuú jā ndoho ndasí nī. De ndá tēe ñáhnú jíín ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, cuyichī inī dē nduhū, de cahnī dē nduhū. Sochi nūū únī quīvī de natecū ni, ncachī yā. 
\p  
\v 32 De cájí nī ncāhān yā tūhun yáhá. Ñúcuán de Pedro nī ncana síín dē yā, de nī nquijéhé dē cáhān dē nūū yā jā má cuáha yā tūhun jā coo súcuán. 
\p  
\v 33 De maá yā nī jicó cóto yā, nī ndēhé yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā. De nī ncāhān yā nūū Pedro: Cujiyo quīhīn nū, chi cáhān nū tá cáhān Satanás. Chi nduú jáni inī nū tá cúu nūū jáni inī Yāā Dios, chi sa jáni inī nū tá cúu nūū jáni inī nchivī, ncachī yā. 
\p  
\v 34 De nī ncana yā ndá tēe scuáha jíín yā jíín ndá nchivī cuāhā, de nī ncāhān yā: Nā-ni nchivī tú cúnī ji cuniquīn ji nduhū jā scuáha nī ji, de ná cásī ji jā cúnī maá ji, de ná cúniquīn ji nduhū de cuāha ji tūhun jā cundoho ji tūndóhó jā síquī ni, vísō ná cúū ji. 
\p  
\v 35 De tú ní nchivī cúnī ji cācu ji nūū tūndóhó jā quiji nūū ji jā síquī nduhū, túsaá de tānū tāhvī ji níí cání. De tú ní nchivī vísō ná cúū ji jā síquī nduhū jíín sīquī jā scáca ji tūhun jā scácu nī nchivī, túsaá de cutecū ji níí cání. 
\p  
\v 36 ¿Chi ní cuetíñú vísō ná cúndeé nchivī nīhīn ji níí ñayīví, de tú quīvi ji nūū tānū tāhvī ji? 
\p  
\v 37 Chi nduú nā jīín cuitī chunáá nchivī jā cācu ánō ji. 
\p  
\v 38 De nchivī yáhá nduú cándíja cuitī ji, de cúsá maá cuāchi sáhá ji. De tú nā-ni nchivī cúcanoō ji nūū nchivī yáhá jā síquī nduhū, Yāā nī nduu tēe, jíín sīquī tūhun cáhān ni, de suni súcuán cucanoō ni jā síquī maá ji, quīvī jā nenda nī jíín ndācá ángel ndoo nī. De quīvī ñúcuán chi viī ndasí cuñáhnú nī, tá cúu nūū cúñáhnú Tatá nī, ncachī yā. 
\c 9  
\p  
\v 1 De suni nī ncāhān yā jíín ndá dē: Ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā sava tēe íyó yáhá, mā cúū cuitī dē chi jondē cunī dē nāsa tátúnī Yāā Dios jíín poder yā, ncachī yā. 
\s1 Jā tucu nī nduu yā 
\r (Mt. 17.1‑13; Lc. 9.28‑36) 
\p  
\v 2 Ñúcuán de nūū íñū quīvī, de Jesús nī jeca yā Pedro jíín Jacobo jíín Juan, de cuāhān sīín yā jíín dē iin yucu súcún. De ñúcuán, tucu nī nduu yā nūū dē. 
\p  
\v 3 De sahma yā nī jēndūtē, de nī nduyaa ndasí tá cáá yūhā volcán. De nduú ni iin nchivī ñayīví yáhá cuu naquete ji jā nduyaa ndasí súcuán. 
\p  
\v 4 De nī jinī ndá dē jā Elías jíín Moisés, tēe nī īyo janahán, nátúhún ndúū dē jíín Jesús. 
\p  
\v 5 Ñúcuán de nī ncāhān Pedro jíín yā: Maestro, nācā vāha jā íyó ndá sá yáhá, de ná sáhá ndá sá ūnī vehe ramádā, iin cuu maá ní, incā cuu Moisés, de incā cuu Elías, ncachī dē. 
\p  
\v 6 Chi nī nchūhú ndasí ndá dē, de Pedro nduú ní nsáhá dē cuenta nā cuá cúu jā cáhān dē. 
\p  
\v 7 De nī nquiji iin vīcō nūhún, de nī jasī-ni nūū ndá dē. De nūū vīcō ñúcuán nī ncāhān iin tūhun: Yáhá cúu Sēhe nī jā mānī ndasí nī jíín. De cunini ndá nú tūhun cáhān yā, ncachī. 
\p  
\v 8 De nī nūcūndēhé ndá dē-ni, de nduú cā ní jínī dē ndúū tēe ñúcuán, chi maá-ni cā Jesús. 
\p  
\v 9 De nī nuu ndá dē jíín yā yucu. De nī ndacu nīhin yā nūū dē jā má cāchí dē nūū ni iin jā súcuán nī jinī ndá dē, chi jondē tá natecū maá yā, Yāā nī nduu tēe, ncachī yā. 
\p  
\v 10 Jā ñúcuán nī nchuhun inī ndá dē ndācá jā ní ncuu ñúcuán, de jícā tūhún táhán dē nā tūhun cúu jā natecū yā. 
\p  
\v 11 De nī jīcā tūhún dē yā: De ndá tēe stéhēn ley janahán, ¿nājēhē cáhān dē jā cánuú jā xihna cā Elías nenda, sá de quiji Yāā cúu Cristo? ncachī de. 
\p  
\v 12 De nī ncāhān yā jíín dē: Jāndáā cúu jā xihna cā quiji iin tēe cuu tá ncuu Elías, de sāhá tūha dē ndihi, cáchī tutū. ¿De nā cuá cáhān tucu tutū īī sīquī nduhū, Yāā nī nduu tēe? Cáhān jā ndoho ndasí nī, de sāhá jéhe inī ji nūū ni. 
\p  
\v 13 Sochi cáhān ni jíín ndá nú, ja nī nquiji tēe jāá ncuu tá cúu nūū ní ncuu Elías, de nī nsāhá nāvāha ndá ji dē ndihi jā ní ncuu inī ji, tá cúu nūū cáhān tūhun dē nūū tutū, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin sūchí jā ñúhún tāchī inī 
\r (Mt. 17.14‑21; Lc. 9.37‑43) 
\p  
\v 14 De nī nenda yā jíín ndá dē nūū ndá cā tēe scuáha jíín yā, de nī jinī yā nchivī cuāhā ndasí, nī jicó ndúū ji ndá dē. De suni íyó ndá tēe stéhēn ley janahán, stáhān tāhán dē jíín ndá tēe scuáha jíín yā. 
\p  
\v 15 De tá nī jinī ndá nchivī jā váji yā, de sáhvi inī ji, de jínu ji cuāhān ji nūū yā jā cāhān ji jíín yā. 
\p  
\v 16 De nī jīcā tūhún yā ndá tēe stéhēn ley janahán: ¿Nā sīquī stáhān tāhán ndá nú jíín ndá dē? ncachī yā. 
\p  
\v 17 De nī ncāhān iin tēe íyó ñúcuán: Maestro, nī nquisiáha sá sēhe yií sá nūū ní, chi ñúhún iin tāchī inī ji, de nī ncuñíhín ji nī nsāhá. 
\p  
\v 18 De ní-ni cúu nūū íyó ji, de tāchī ñúcuán jáhnī yīhí ji de scócáva ji nūū ñūhún. De jée tīñū yuhú ji, de cáhñī nūhun ji sáhá. De cuācuxií ndasí ji. De nī ncāhān ndāhví sá jíín ndá tēe scuáha jíín ní jā ná távā dē tāchī, de nduú ní ncúu sāhá dē, ncachī dē. 
\p  
\v 19 Ñúcuán de ni ncāhān Jesús: Tēe nduú cándíja cuitī cúu ndá nú. ¿De nāsaa cā quīvī cundeē ni jā ndoho nī jíín nú? ¿De nāsaa cā quīvī cuandeé inī ni jíín nú? Cuáquēhen sūchí ñúcuán ná quíji ji, ncachī yā. 
\p  
\v 20 De nī nquisiáha ndá dē ji nūū yā. De tá nī jinī tāchī nūū yā, de nī jahnī yīhí ji-ni. De nī jicó cáva ji nūū ñūhún, de nī ntuū ji, de nī jee tīñū yuhú ji. 
\p  
\v 21 De Jesús nī jīcā tūhún yā tatá ji: ¿Nāsaa tiempo cúu jā sáhá súcuán jíín ji? ncachī yā. De nī ncāhān dē: Jondē lulí ji. 
\p  
\v 22 De nī ncuu cuāhā vuelta nī scócáva tāchī ji nūū ñúhūn jíín nūū ndūté, jā cahnī ji cúnī. De tú cuu sāhá ní, de cundáhví inī ní sāán de chindeé chituu ní sāán jā nduvāha sēhe sá, ncachī dē. 
\p  
\v 23 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Tú cuu candíja nú jā sāhá nī, chi nchivī cándíja de cuu ndācá-ni jā cúnī ji, ncachī yā. 
\p  
\v 24 De maá tatá sūchí ñúcuán nī ncāhān jee dē: Cándíja sá, de chindeé chituu ní sāán jā candíja nīhin cā sá, ncachī dē. 
\p  
\v 25 De nī jinī Jesús jā távī ndasí nchivī nūū yā. De nī ncāhān yā nūū tāchī: Ndóhó tāchī jā ní nsāhá jāá ncuñíhín ncusóhó ji, nduhū tátúnī ni nūū nū jā quee nú inī sūchí yáhá, de mā ndívi nú cā inī ji, ncachī yā. 
\p  
\v 26 Ñúcuán de nī ncana cóhó tāchī, de nī jahnī yīhí tucu ji, de nī nquee cuāhān. De sūchí ñúcuán nī ncuu ji modo ndīyi, de nī ncāhān cuāhā nchivī jā ní jīhī ji. 
\p  
\v 27 Sochi Jesús nī ntiin yā ndahá ji, de nī nacani yā ji, de nī nūcuīñī ji. 
\p  
\v 28 Sá de nī nquīvi Jesús inī iin vehe, de ndá tēe scuáha jíín yā nī jīcā tūhún síín dē yā: ¿Nājēhē cúu jāá nduú ní ncúu tavā ndá sá tāchī ñúcuán? ncachī dē. 
\p  
\v 29 De nī ncāhān yā: Iin tāchī súcuán, chi mā quēé cuitī quīhīn de tú mā cácān táhvī nū de tú mā cōó nditē inī nū, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncāhān tucu yā jā cuū yā 
\r (Mt. 17.22‑23; Lc. 9.43‑45) 
\p  
\v 30 De nī nquee yā ñúcuán jíín ndá dē, de nī nchāha yā ndáñúū Galilea cuāhān yā. De nduú cúnī yā jā cunī ni iin nchivī. 
\p  
\v 31 Chi stéhēn yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā, de ncachī yā: Maá nī, Yāā nī nduu tēe, nastúu ndá ji nduhū nūū ndá tēe xēēn. De cahnī dē nduhū, de tá nī jīhī ni, de nūū únī quīvī de natecū ni, ncachī yā. 
\p  
\v 32 De nduú ní jícūhun inī ndá dē tūhun yáhá, de nī nchūhú dē cātūhún dē yā sīquī tūhun jā ní ncāhān yā. 
\s1 Ní nchivī cúu jā cúñáhnú cā 
\r (Mt. 18.1‑5; Lc. 9.46‑48) 
\p  
\v 33 De nī nquenda yā jíín ndá dē ñuū Capernaum, de tá nī nquīvi yā inī vehe, de nī jīcā tūhún yā ndá dē: ¿Nā tūhun nī natúhún ndá nú jā váji ó ichi? ncachī yā. 
\p  
\v 34 De nduú ní ncáhān cuitī ndá dē, chi ichi nī ncāhān ndá dē sīquī ní iin dē cúñáhnú cā. 
\p  
\v 35 Ñúcuán de nī jēcundeē yā, de nī ncana yā ndihúxī ūū dē, de nī ncāhān yā: Tú ní iin nú cúnī jā cuñáhnú cā, de sa sāhá nú maá nú jā cuu nú tēe núu cā nūū ndá táhán nú, de cuu nú mozo nūū táhán nú. 
\p  
\v 36 Ñúcuán de nī ntiin yā ndahá iin sūchí lúlí, de nī jani yā ji māhñú ndá dē. De nī numi yā ji, de nī ncāhān yā jíín ndá dē: 
\p  
\v 37 Nā-ni nchivī de tú jā síquī nduhū jétáhví ji iin sūchí lúlí tá cúu nūū cúu sūchí yáhá, de nduhū jétáhví ji. De nchivī jā jétáhví nduhū, de nsūú maá-ni nduhū, chi suni Yāā jā ní ntají nduhū jétáhví ji, ncachī yā. 
\s1 Nchivī jāá nduú cáhān sīquī yā, íñí ji jíín yā 
\r (Lc. 9.49‑50; Mt. 10.42) 
\p  
\v 38 Ñúcuán de nī ncāhān Juan jíín yā: Maestro, nī jinī ndá sá iin tēe jā jíín síví ní távā dē tāchī inī nchivī. De nī jasī ndá sá jā sáhá dē, chi nduú jíca dē jíín ó, ncachī dē. 
\p  
\v 39 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Mā cásī ndá nú jā sáhá dē. Chi ni iin tēe jā jíín síví nī sáhá dē tiñu ñáhnú, mā cūú nacahān dē sīquī ni. 
\p  
\v 40 Chi iin tēe jāá nduú cáhān contra sīquī ō, íñí dē jíín ó. 
\p  
\v 41 De nā-ni nchivī de tú jā síquī nduhū taji ji vísō iin ñajin ndute coho nú, sīquī jā cándíja nú nduhū, de ndāā ndija cúu jā nīhīn ji tāhvī ji. 
\s1 Xēēn coo sīquī nchivī quívi nūū cuāchi 
\r (Mt. 18.6‑9; 5.13; Lc. 17.1‑2; 14.34‑35) 
\p  
\v 42 De tú iin sūchí lúlí yáhá cándíja ji nduhū, de tú quīvi ji cuāchi sāhá nā-ni nchivī, de vāha cā de tú ní núhnī iin yōsó cáhnú sūcūn nchivī ñúcuán, de quēe ji chījin ndute mar nícu. 
\p  
\v 43 De tú ndahá nú sáhá jā quīvi nú cuāchi, de vāha cā quehndē nū ná quíhīn, tácua nduú cā sāhá nú cuāchi. Chi vāha cā jā coo iin-ni ndahá nú de quīvi nú nūū cutecū nū níí cání, nsūú cā jā coo ndúū ndahá nú de quīvi nú infierno, nūū cáyū ñuhūn jā má ndáhvā cuitī. 
\p  
\v 44 De ñúcuán chi nduú jíhī tīndacú, de nduú ndáhvā cuitī ñuhūn. 
\p  
\v 45 De tú jēhē nū sáhá jā quīvi nú cuāchi, de suni vāha cā quehndē nū ná quíhīn, tácua nduú cā sāhá nú cuāchi. Chi vāha cā jā coo tícúhlu nú de quīvi nú nūū cutecū nū níí cání, nsūú cā jā coo ndúū jēhē nū de quīvi nú infierno, nūū cáyū ñuhūn jā má ndáhvā cuitī. 
\p  
\v 46 De ñúcuán chi nduú jíhī tīndacú, de nduú ndáhvā cuitī ñuhūn. 
\p  
\v 47 De tú tīnūú nú sáhá jā quīvi nú cuāchi, de vāha cā tavā nū ná quíhīn, tácua nduú cā sāhá nú cuāchi. Chi vāha cā jā quīvi nú nūū tátúnī Yāā Dios jíín iin-ni tīnūú nú, nsūú cā jā coo ndúū tīnūú nú de quīvi nú infierno. 
\p  
\v 48 De ñúcuán chi nduú jíhī tīndacú, de nduú ndáhvā cuitī ñuhūn. 
\p  
\v 49 Chi tá cúu nūū quée vāha oro sáhá ñuhūn, suni súcuán quée vāha nchivī sáhá tūndóhó. De ndācá cūñu jā sócō nchivī nūū yā, cúu uhguā sáhá ñīī. 
\p  
\v 50 Vāha íyó ñīī, de tú ñīī ná náā jā úhguā, ¿de nāsa nduu uhguā tucu sāhá nú? Túsaá de cuu nú nchivī vāha, tá cúu nūū íyó vāha ñīī. De cundeē vāha ndá nú jíín táhán nú, ncachī yā jíín ndá dē. 
\c 10  
\s1 Sīquī jā má sndóo táhán tēe jíín ñahan 
\r (Mt. 19.1‑12; 5.31‑32; Lc. 16.18) 
\p  
\v 1 De nī nquee yā ñuū Capernaum, de nī jīnū yā región Judea jíín incā lado yūte Jordán ichi nūū quénda ncandiī. De ñúcuán nī ncutútú tucu nchivī nūū yā, de nī stéhēn tucu yā tūhun nūū ji, tá-ni sáhá yā. 
\p  
\v 2 Ñúcuán de jacū tēe grupo fariseo nī nquenda dē nūū yā, chi cúnī dē coto túnī dē yā, tú nāsa cāhān yā. De nī jīcā tūhún dē yā tú íyó ley jā cuu ndusíín iin tēe jíín ñasíhí dē. 
\p  
\v 3 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nā tiñu nī ndacu Moisés nūū nū jondē janahán? 
\p  
\v 4 De nī ncāhān ndá dē: Moisés nī jēhe dē tūhun jā cuvāha iin acta jā ndusíín dē jíín ña, de ndōo ña, ncachī dē. 
\p  
\v 5 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Sīquī jā nīhin inī ndá nú, de jā ñúcuán cúu jā ní ndacu dē tiñu yáhá nūū nū. 
\p  
\v 6 Sochi jondē quīvī xíhna ñúhún tá nī nsāhá Yāā Dios ndihi, chi tēe jíín ñahan nī nsāhá yā, cáchī tutū. 
\p  
\v 7 Jā ñúcuán cúu jā sndóo tēe tatá dē naná dē, de quétáhán dē jíín ñasíhí dē. 
\p  
\v 8 De iin-ni cā cúu ndúū dē, cáchī Yāā Dios. Túsaá de nduú cā cúu ūū táhān dē, chi iin-ni cā cúu. 
\p  
\v 9 Jā ñúcuán nduú vāha jā sndóo táhán, chi jā ní squétáhán Yāā Dios cúu, ncachī yā. 
\p  
\v 10 De tá nī nquīvi ndá dē vehe, de ndá tēe scuáha jíín yā nī jīcā tūhún tucu dē yā sīquī tūhun ñúcuán. 
\p  
\v 11 De nī ncāhān yā jíín dē: Tú nā-ni tēe sndóo dē ñasíhí dē, de nacueca dē incā ñahan, túsaá de cásíquí ndéē dē ñasíhí dē. 
\p  
\v 12 De tú iin ñahan sndóo ña yií ña de nacueca ña incā tēe, suni cásíquí ndéē ña dē, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jīcān táhvī Jesús jēhē ndá sūchí lúlí 
\r (Mt. 19.13‑15; Lc. 18.15‑17) 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī nquenda nchivī nūū yā jíín ndá sūchí lúlí, jā tee yā ndahá yā xīnī ji. De ndá tēe scuáha jíín yā, nī ncāhān dē nūū ndá nchivī jā váji jíín ji. 
\p  
\v 14 De nī jinī Jesús, de nī nquītī inī yā, de nī ncāhān yā jíín ndá dē: Cuāha tūhun ná quíji ndá sūchí lúlí jīñā nūū ni, de mā cásī ndá nú jā quiji ji. Chi nchivī jā ndicó cóo inī jā cani inī ji modo ndá sūchí yáhá, suu ji cúu jā quīvi ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji. 
\p  
\v 15 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú, tú iin nchivī nduú jétáhví ji jā tatúnī Yāā Dios nūū ji, tá cúu nūū jétáhví iin sūchí lúlí, de mā quívi cuitī ji ndahá yā, ncachī yā. 
\p  
\v 16 De nī numi yā ndá ji, de nī ntee yā ndahá yā xīnī ji, de nī jīcān táhvī yā jēhē ji. 
\s1 Tūhun tēe cuícá 
\r (Mt. 19.16‑30; Lc. 18.18‑30) 
\p  
\v 17 Ñúcuán de nī nquehen tucu yā ichi cuāhān yā. De jínu iin tēe nī nquenda dē, de nī jēcuīñī jītí dē nūū yā, de nī jīcā tūhún dē yā: Tēe vāha cúu ní Maestro. De cachī ní, ¿nā tiñu váha sāhá sá de nīhīn táhvī sá cutecū sá níí cání andiví? ncachī dē. 
\p  
\v 18 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿A jáni inī nū jā iin tēe-ni cúu nī jā cáhān nū tēe vāha jíín nī? Nduú ni iin tēe vāha íyó, chi mátúhún-ni Yāā Dios. 
\p  
\v 19 Ja jínī nū ndá tiñu jā ní ndacu Yāā Dios: Mā cásíquí ndéē tāhán nú. Mā cáhnī nū ndīyi. Mā sácuíhná nú. Mā cáhān nū tūhun túhún. Mā stáhví nú táhán nú. Cuetáhví nú nūū tatá nú nūū naná nú, ncachī yā. 
\p  
\v 20 De nī ncāhān tēe ñúcuán jíín yā: Ndācá tiñu yáhá ja nī squíncuu sá jondē tá lulí sá, Maestro, ncachī dē. 
\p  
\v 21 Ñúcuán de nī ncumanī Jesús jíín dē, de nī ncāhān yā: Iin-ni cā tiñu cúmanī sāhá nú túsaá: Cuáhán de xīcó ndihi nú jā névāha nú, de cuāha nú nūū nchivī ndāhví. De jondē andiví cuāha yā jā váha ndasí nūū nū. Sá de quiji nú cuniquīn nū nduhū cōhōn, de cuāha nú tūhun jā cundoho nú tūndóhó jā síquī ni, ncachī yā. 
\p  
\v 22 De tá nī jini dē tūhun yáhá, de nī ntahúhvī inī dē. De cúcuécá inī dē cuāhān dē, chi cuícá ndasí dē. 
\p  
\v 23 Ñúcuán de nī ndēhé Jesús níí xiín yā, de nī ncāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā: Nchivī cuīcá chi ūhvī ndasí quívi ji ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji, ncachī yā. 
\p  
\v 24 De ndá tēe scuáha jíín yā nī nsāhvi inī dē nī jini dē tūhun yáhá. De nī ncāhān tucu yā jíín ndá dē: Ndá nchivī jā cútóó xūhún, ūhvī ndasí quívi ji ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji. 
\p  
\v 25 Ñamā cā yāha iin camello yavī yitícú nsūú cā jā quīvi iin nchivī cuīcá inī ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji, ncachī yā. 
\p  
\v 26 De víhí cā nī nsāhvi inī ndá dē nī jini dē, de nī jīcā tūhún táhán dē: ¿De ní nchivī cúu jā cācu túsaá? ncachī dē. 
\p  
\v 27 De nī ndēhé yā nūū ndá dē, de nī ncāhān yā: Nchivī chi mā cūú squívi ji maá ji ndahá Yāā Dios, sochi maá yā chi cuu sāhá yā, chi ndihi-ni tiñu cuu sāhá yā, ncachī yā. 
\p  
\v 28 Ñúcuán de nī ncāhān Pedro jíín yā: Señor, de ndá sāán chi nī sndóo sá ndihi jā névāha sá, de níquīn sá níhín, ncachī dē. 
\p  
\v 29 De nī ncāhān Jesús: Ndāā cáhān ni jíín ndá nú, tú nā-ni nchivī sndóo vehe, á ñanī, á cuāha, á tatá, á naná, á ñasíhí, á sēhe, á ñuhun, jā síquī nduhū jíín jā síquī jā scútē nuu ji tūhun jā scácu nī nchivī, 
\p  
\v 30 túsaá de nanihīn ji iin ciento cā jā súcuán mitan, cúu vehe, cúu ñanī, cúu cuāha, cúu naná, cúu sēhe, cúu ñuhun, de suni jondē jíín jā cunī ūhvī nchivī ji. De incā vida jā quiji de cutecū ji níí cání andiví. 
\p  
\v 31 Sochi cuāhā nchivī jā cúñáhnú mitan, nduu ji nchivī núu cā. De nchivī jā núu cā mitan, chi nduñáhnú ji, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncāhān tucu yā jā cuū yā 
\r (Mt. 20.17‑19; Lc. 18.31‑34) 
\p  
\v 32 De ñúhún ndá dē ichi jā cáa cuāhān Jerusalén. De Jesús yósnūú yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā. De ndá nchivī jā níquīn ji yā, sáhvi inī ji nī jini ji tūhun cáhān yā, de yúhú ji. Ñúcuán de nī ncana síín tucu yā ndihúxī ūū tēe scuáha, de nī nquijéhé tucu yā cáchī tūhun yā ndācá jā quiji sīquī yā: 
\p  
\v 33 Cunini ndá nú, chi mitan de ja cuāhān ō Jerusalén, de ñúcuán nastúu nchivī nduhū, Yāā nī nduu tēe, nūū ndá sūtū cúñáhnú jíín nūū ndá tēe stéhēn ley janahán. De nenda ndá dē sīquī ni jā cuū ni. De nasiáha dē nduhū nūū ndá tēe nación Roma jā tátúnī jā ndéē Jerusalén. 
\p  
\v 34 De ndá tēe ñúcuán sāhá catá dē nūū ni, de cani dē nduhū, de tivī sīí dē nūū ni, de sá de cahnī dē nduhū. Sochi nūū únī quīvī de natecū ni, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jīcān Jacobo jíín Juan iin favor nūū yā 
\r (Mt. 20.20‑28) 
\p  
\v 35 Ñúcuán de Jacobo jíín Juan, ndúū sēhe Zebedeo, nī nquenda dē nūū Jesús, de nī ncāhān dē: Maestro, cúnī sá jā sāhá ní iin jā cācān sá nūū ní, ncachī ndúū dē. 
\p  
\v 36 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nā cuá cúu jā sāhá nī jíín nú cúnī nū? ncachī yā. 
\p  
\v 37 De nī ncāhān ndúū dē: Cuāha ní tūhun jā cundeē sá xiín ní quīvī nduñáhnú ní, iin sá lado cuáhá ní, de incā sá lado sátín ní, ncachī dē. 
\p  
\v 38 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús jíín ndúū dē: Nduú jínī nū nā cuá cúu jā jícān nū. ¿A cuu cundoho nú tūndóhó tá cúu nūū quiji sīquī ni? ¿De á quenda nú cundoho xēēn nū tá cúu nūū cundoho nī? ncachī yā. 
\p  
\v 39 De nī ncāhān ndúū dē: Cuu sāhá sá, ncachī dē. De nī ncāhān yā jíín dē: Jāndáā cúu jā ndoho nú tūndóhó tá cúu nūū quiji sīquī ni, de ndoho xēēn nū tá cúu nūū cundoho nī. 
\p  
\v 40 Sochi jā cundeē nū lado cuáhá nī jíín lado sátín nī, de nsūú nduhū cúu jā cuāha tūhun. Chi ja íyó tūha jā cuu ndá tēe jā ní nacāji Tatá nī, de tēe ñúcuán nīhīn, ncachī yā. 
\p  
\v 41 De ndihúxī cā tēe scuáha jíín yā, nī jini dē tūhun yáhá, de nī nquītī inī dē nī jinī dē Jacobo jíín Juan. 
\p  
\v 42 De Jesús nī ncana yā ndá dē, de nī ncāhān yā jíín dē: Jínī ndá nú nāsa sáhá ndá tēe jā cúñáhnú nūū nchivī ndá nación. Chi ndácu nīhin ndá dē nūū ji, de maá dē cáchī nāsa coo. 
\p  
\v 43 Sochi ndá máá nú, chi mā sāhá nú súcuán. Chi tú ní iin nú cúnī nū cuñáhnú nú, de nduú chi sa sāhá nú maá nú tēe jā cuetíñú ndá táhán nú. 
\p  
\v 44 De tú ní iin nú cúnī jā cuu nú nūū, de sa sāhá nú maá nú mozo nūū ndá táhán nú. 
\p  
\v 45 Chi suni súcuán sáhá maá nī, Yāā nī nduu tēe, chi nsūú jā váji nī jā cuetíñú nī nchivī, chi sa vāji nī jā cuetíñú nchivī nduhū. De cuāha nī maá nī jā cuū ni tácua scácu nī cuāhā nchivī, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā Bartimeo tēe cuáá 
\r (Mt. 20.29‑34; Lc. 18.35‑43) 
\p  
\v 46 Ñúcuán de nī nquenda yā ñuū Jericó jíín ndá tēe scuáha jíín yā. Sá de nī nquee yā ñúcuán cuāhān yā jíín ndá dē jíín ndá cā nchivī cuāhā. De Bartimeo tēe cuáá, sēhe Timeo, ndéē dē yuhú íchí, jícān dē caridad. 
\p  
\v 47 De nī jini dē tūhun jā váji Jesús tēe ñuū Nazaret. De nī nquijéhé dē cána jee dē: Jesús, maá ní jā cúu ní tatā rey David, cundáhví inī ní sāán, ncachī dē. 
\p  
\v 48 De cuāhā nchivī nī ncāhān ji nūū dē jā ná cásī dē yuhú dē. Sochi víhí cā nī ncana jee dē: Maá ní jā cúu ní tatā rey David, cundáhví inī ní sāán viī, ncachī dē. 
\p  
\v 49 Ñúcuán de nī jencuiñī Jesús, de nī ncāhān yā: Cana dē ná quíji dē. De nī ncana ndá ji tēe cuáá ñúcuán: Ndeé coo inī nū. Nacuiñī ná cóhōn, chi cána yā ndóhó, ncachī ji. 
\p  
\v 50 Ñúcuán de nī squéne dē sōō dē, de ñamā nī nacuiñī dē, de nī nquenda dē nūū Jesús. 
\p  
\v 51 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nā cuá cúnī nū jā sāhá nī ndóhó? De nī ncāhān dē: Maestro, jā ná ndúnijīn tīnūú sá cúnī sá, ncachī dē. 
\p  
\v 52 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Cuáhán túsaá, chi nī ncandíja nú jā cuu nasāhá vāha nī ndóhó, de suu cúu jā ní nduvāha nú, ncachī yā. De nī ndunijīn-ni tīnūú dē, de nī jēcuniquīn dē Jesús cuāhān dē jíín yā ichi ñúcuán. 
\c 11  
\s1 Jā ní nquīvi Jesús Jerusalén 
\r (Mt. 21.1‑11; Lc. 19.28‑40; Jn. 12.12‑19) 
\p  
\v 1 De cuācuñatin yā ciudad Jerusalén, de nī ncuñatin yā ñuū Betfagé jíín ñuū Betania, jā cáá jēhē yucu Olivos. De nī ntají yā ūū tēe scuáha jíín yā jā quíhīn dē. 
\p  
\v 2 De nī ncāhān yā jíín dē: Cuáhán ñuū lulí jā cáá ichi núū. De tá nī nquīvi nú de cunī nū iin burro núhnī tī, jā ni iin tēe ncháha ca cosō dē tī. De nandají nú tī, de quiji nú jíín tī. 
\p  
\v 3 De tú ní iin cātūhún nūcu nándají nú tī, de cachī nū jā maá Jētohō ō jíni ñúhún yā tī, de ñamā natají yā tī ndiji tī, cachī nū, ncachī yā jíín ndúū dē. 
\p  
\v 4 De cuāhān ndúū dē, de nī nīhīn dē burro ñúcuán núhnī tī viéhé quēhe inī ichi. De nī nandají dē tī. 
\p  
\v 5 De sava nchivī íñí ñúcuán nī ncāhān jíín dē: ¿Nā cuá sáhá ní jā nándají ní burro jīñā? ncachī ji. 
\p  
\v 6 Ñúcuán de nī ncāhān ndúū dē tá cúu nūū ní ncachī Jesús nūū dē. Sá de nī nsiáā ji tī cuāhān dē jíín tī. 
\p  
\v 7 De nī nenda ndúū dē jíín tī nūū Jesús. De nī nchisó ndá dē sōō dē sīquī tī, de nī jēcōsō yā tī. 
\p  
\v 8 De cuāhā nchivī nī scáā ji sōō ji inī ichi. De sava cā ji nī jāhnū ji ndahá ñūū, de nī jaquīn ji inī ichi. 
\p  
\v 9 De nchivī cuáhān ichi núū yā jíín nchivī níquīn ichi chátā yā, cána jee ji: Viī ndasí cúñáhnú yā. De vāha ndasí Yāā cúu yā chi vāji yā jíín tiñu maá Jētohō ō Yāā Dios. 
\p  
\v 10 De vāha ndasí coo, chi ja ñatin tatúnī yā tá cúu nūū ní ntatúnī tatā ō rey David. De viī ndasí cúñáhnú maá Yāā Dios, ncachī ji. 
\p  
\v 11 Sá de nī nquīvi Jesús maá Jerusalén jíín inī templo cāhnú. De nī ndēhé yā nūū ndācá ndatíñú jā íyó níí ñúcuán. De ja nī ñini, de nī nquee yā cuāhān yā ñuū Betania jíín ndihúxī ūū tēe scuáha jíín yā. 
\s1 Jā ní ncāhān yā nūū ñutun higo 
\r (Mt. 21.18‑19) 
\p  
\v 12 De quīvī téēn, tá nī nquee yā ñuū Betania jíín ndá dē, de cócon yā. 
\p  
\v 13 De jondē jícá nī jinī yā iin ñutun higo jā ndéē yūcū. De nī jēndēhé yā tú sanaā nīhīn yā higo jā cajī yā. De nduú ní níhīn cuitī yā, chi maá-ni yūcū ndéē, chi nsūú tiempo cúun higo cúu. 
\p  
\v 14 Ñúcuán de nī ncāhān yā nūū ñutun higo: Mitan de mā cúun cuitī cā higo xīnī nū, ncachī yā. De ndá tēe scuáha jíín yā nī jini dē jā súcuán nī ncāhān yā. 
\s1 Jā ní ntavā yā nchivī inī templo 
\r (Mt. 21.12‑17; Lc. 19.45‑48; Jn. 2.13‑22) 
\p  
\v 15 De nī nenda yā jíín ndá dē Jerusalén. De nī ndīvi yā inī patio templo cāhnú, de nī ntavā yā ndá nchivī jā jéen quiti de náxīcó nūū nchivī jā sōcō ji. De nī scócáva yā mesa ndá nchivī jā sáma xūhún, jíín silla ndá nchivī jā xícó paloma. 
\p  
\v 16 De nduú ní jéhe yā tūhun jā yāha nchivī inī templo jíín ndatíñú ndíso ji. 
\p  
\v 17 De nī stéhēn yā tūhun nūū ji, nī ncachī yā: Yósō nūū tutū īī jā cáhān Yāā Dios: Vehe nī chi vehe nūū jícān táhvī nchivī ndācá nación cúu, cáchī yā. Sochi ndá ndóhó, chi modo yavī cava jācuīhná nī nasāhá nú, ncachī yā. 
\p  
\v 18 De ndá tēe stéhēn tutū ley jíín ndá sūtū cúñáhnú, nī jini dē tūhun yáhá, de nī nquijéhé dē ndúcú dē modo nāsa cahnī dē yā. Chi yúhú ndá dē jā cuñáhnú cā maá yā nsūú cā ndá máá dē, chi ndācá nchivī cúsiī ndasí inī ji níni ji tūhun stéhēn yā. 
\p  
\v 19 De tá ja ñatin cuaā, de nī nquee yā Jerusalén cuāhān yā. 
\s1 Jā ní nchīchī ñutun higo 
\r (Mt. 21.20‑22) 
\p  
\v 20 De jānehēn quīvī téēn nī nayāha yā jíín ndá dē cuāhān yā. De nī jinī ndá dē jā ñutun higo ñúcuán ja nī nchīchī níí jondē jíín yoho. 
\p  
\v 21 Ñúcuán de nī nūcūhun inī Pedro, de nī ncāhān dē jíín yā: Maestro, cūndēhé ní ñutun higo ñúcuán jā ní ncāhān ní nūū, de mitan ja nī nchīchī, ncachī dē. 
\p  
\v 22 De nī ncāhān Jesús jíín ndá dē: Candíja ndá nú jā sāhá Yāā Dios jā jícān nū. 
\p  
\v 23 Chi ndāā cáhān ni jíín nú, tú nā-ni nchivī cāhān ji jā cujiyo yucu yáhá quīhīn jondē nūū mar, de tú nduú jáni síquí inī ji, chi sa cándíja ji jā coo tá cúu nūū cáhān ji, ñúcuán de quee ndaā jā ní ncāhān ji. 
\p  
\v 24 Jā ñúcuán cúu jā cáhān ni jíín ndá nú, ndācá jā jícān táhvī nū, de tú cándíja nú jā nīhīn nū, de nīhīn nū. 
\p  
\v 25 De tá jícān táhvī nū, de cune cáhnú inī nū nūū nchivī jā sáhá cuāchi nūū nū, tácua maá Tatá nú, Yāā ndéē andiví, suni cune cáhnú inī yā nūū cuāchi nú. 
\p  
\v 26 Chi tú mā cúne cáhnú inī nū nūū táhán nú, de saá-ni maá Tatá nú, Yāā ndéē andiví, mā cúne cáhnú inī yā nūū cuāchi nú, ncachī yā. 
\s1 Sīquī jā ndíso tíñú Jesús 
\r (Mt. 21.23‑27; Lc. 20.1‑8) 
\p  
\v 27 Ñúcuán de nī nenda tucu yā Jerusalén, de jíca nuu yā inī templo cāhnú. De ndá sūtū cúñáhnú, jíín tēe stéhēn ley janahán, jíín tēe ñáhnú jā ndácu tiñu, nī nquenda ndá dē nūū yā. 
\p  
\v 28 De nī jīcā tūhún dē yā: ¿Ní jondē nī nīhīn tīñú nú ndá tiñu jā sáhá nú yáhá? ¿De ní iin nī ntee tiñu ndóhó jā sáhá nú súcuán? ncachī ndá dē. 
\p  
\v 29 De nī ncāhān Jesús: Saá-ni nduhū suni cātūhún nī ndá nú iin tūhun. De tú cuu scócóo nú, ñúcuán de cachī ni nūū nū ní jondē nī nīhīn tīñú nī jā sáhá nī tiñu yáhá. 
\p  
\v 30 ¿Ní iin nī ntee tiñu sīquī Juan jā ní scuénduté dē? ¿A Yāā Dios á ndá tēe? Cachī nūū ni, ncachī yā. 
\p  
\v 31 Ñúcuán de nī natúhún ndá máá dē: Tú cachī ō jā Yāā Dios nī ntee tiñu ñúcuán sīquī Juan, de cāhān dē jíín ó: ¿Túsaá de nājēhē cúu jāá nduú ní ncándíja ndá nú jā ní ncāhān dē? 
\p  
\v 32 De tú cāhān ō jā nchivī nī ntee tiñu sīquī dē, de quītī inī nchivī cunī ji yóhó, ncachī ndá dē jíín táhán dē. Chi yúhú ndá dē jā quītī inī nchivī, chi ndiviī ji cándíja ji jā tēe nī nacani tūhun Yāā Dios nī ncuu ndija Juan. 
\p  
\v 33 Jā ñúcuán nī ncāhān ndá dē jíín yā: Nduú jínī ni, ncachī dē. Ñúcuán de nī ncāhān Jesús: De saá-ni nduhū, suni mā cāchí nī nūū nū ní iin nī ntee tiñu sīquī ni jā sáhá nī tiñu yáhá, ncachī yā. 
\c 12  
\s1 Tūhun yátá sīquī ndá tēe nēhén jā sátíñú nūū yūcū uva 
\r (Mt. 21.33‑46; Lc. 20.9‑19) 
\p  
\v 1 De nī nquijéhé yā cáhān yā tūhun yátá jíín ndá dē: Iin tēe nī nchuhun dē cuāhā yūcū uva. De nī jasī dē corral, de nī nsāhá dē iin nūū cāxīn dē uva. De nī nsāhá dē iin vehe súcún tácua cuu coto dē níí cáhnú. De nī sndóo dē nūū sava tēe jā satíñú nūū, de cuu sava dē ndīhā jíín. De nī nquehen dē ichi cuāhān jīcá dē. 
\p  
\v 2 De maá tiempo jā ndutútú uva, de nī ntají dē iin mozo jā cuánaquēhen ji sava ndīhā uva nūū ndá tēe sátíñú. 
\p  
\v 3 De ndá tēe ñúcuán nī ntiin dē mozo, de nī ncani dē ji, de nī natají uun dē ji cuānohōn ji. 
\p  
\v 4 Ñúcuán de tēe xíí uva nī ntají dē incā mozo cuāhān. De ndá tēe sátíñú nī jēhe dē yūū xīnī mozo ñúcuán, de nī stácuēhé dē, de nī ncāhān nāvāha dē nūū. 
\p  
\v 5 De tēe xíí uva nī ntají tucu dē incā mozo cuāhān. De nī jahnī ndá dē ji. De suni súcuán nī ntají dē cuāhā cā mozo cuāhān, de sava ji nī ncani ndá dē, de sava cā ji nī jahnī dē. 
\p  
\v 6 De tēe xíí uva, íyó iin sēhe dē de mānī ndasí dē jíín. De jā sándīhí de nī ntají dē sēhe dē cuāhān nūū ndá tēe sátíñú. De jáni inī dē jā cuetáhví ndá tēe ñúcuán nūū sēhe dē. 
\p  
\v 7 Sochi ndá tēe sátíñú nī natúhún ndá máá: Tēe xíí táhvī cúu yáhá. Ná cáhnī ō ji, de ndōo tāhvī ji cuu ó, ncachī ndá. 
\p  
\v 8 De nī ntiin ndá dē ji, de nī jahnī dē, de nī squéne dē ji yuhú ñúhún ñúcuán, ncachī yā. 
\p  
\v 9 Ñúcuán de nī jīcā tūhún yā ndá dē: ¿Túsaá de nāsa sāhá tēe xíí uva? Nenda dē de cahnī dē ndá tēe sátíñú, de cuāha dē ñuhun jā cáá uva nūū sava cā tēe jā satíñú nūū. 
\p  
\v 10 ¿De á ncháha ca cahvi ndá nú tūhun yáhá jā yósō nūū tutū īī, jā nduhū cúu tá cúu iin yūū? Chi cáchī tutū: 
\q1 Yūū jā ní squéne yichī ndá tēe jā sáhá vehe, 
\q1 maá yūū yáhá nduu jā quituu squínā vehe. 
\q1  
\v 11 Maá Jētohō ō Yāā Dios nī nsāhá yā súcuán, 
\q1 de sáhvi inī ō jínī ō tiñu yáhá. 
\m Cáchī tutū, ncachī yā. 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī nducú ndá dē modo jā tiin dē yā. Chi nī jīcūhun inī dē jā sīquī ndá máá dē cúu jā ní ncāhān yā tūhun yátá sīquī ndá tēe jā sátíñú nūū uva jíín ndá tēe jā sáhá vehe. Sochi sīquī jā yúhú ndá dē jā quītī inī nchivī, de nī sndóo dē yā, de cuāhān dē. 
\s1 Sīquī xūhún renta 
\r (Mt. 22.15‑22; Lc. 20.20‑26) 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī ntají ndá dē sava tēe grupo fariseo jíín grupo Herodes, cuāhān dē nūū yā, chi ndúcú ndá dē nāsa sāhá dē tácua cāhān yā iin tūhun jā nīhīn dē cuāchi sīquī yā. 
\p  
\v 14 De nī nquenda ndá dē, de nī ncāhān dē jíín yā: Maestro, jínī ndá sá jā tēe cáhān ndāā cúu ní, de nduú yúhú ní jā cāhān ni iin nchivī sīquī ní. Chi nduú sáhá ní cuenta nāsa cúu iin iin nchivī, chi inuú-ni sáhá ní jíín ndá ji. De stéhēn ndāā ní nāsa squíncuu nchivī nūū Yāā Dios. ¿De á íyó vāha jā chunáá ó xūhún renta nūū rey nación Roma jā tíin nación maá ó? ¿A chunáá ó, á mā chúnáá ó? ncachī dē. 
\p  
\v 15 De maá yā jínī yā jā stáhví-ni ndá dē, de nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nājēhē cúu jā jíto túnī ndá nú nduhū? Taji iin xūhún ná cúndēhé nī, ncachī yā. 
\p  
\v 16 De nī jēhe ndá dē xūhún, de nī ndēhé yā nūū, de nī jīcā tūhún yā dē: ¿Nā tēe cúu jā ndéē nūū xūhún yáhá, de nā síví cúu jā ndéē yáhá? De nī ncāhān ndá dē jíín yā: Rey ñúcuán cúu. 
\p  
\v 17 De nī ncāhān yā jíín ndá dē: Túsaá de nacuāha nú nūū rey ñúcuán jā cúu cuenta dē, de nacuāha nú nūū Yāā Dios ndācá jā cúu cuenta maá yā, ncachī yā. De nī nsāhvi ndasí inī ndá dē nī jini dē jā ndíchí nī ncāhān yā. 
\s1 Jā ní jīcā tūhún ndá dē sīquī jā natecū ndīyi 
\r (Mt. 22.23‑33; Lc. 20.27‑40) 
\p  
\v 18 Ñúcuán de jacū tēe grupo saduceo nī nquenda dē nūū yā. De ndá tēe ñúcuán cáchī dē jāá nduú nátecū cuitī ndīyi. De nī jīcā tūhún dē yā sīquī iin tūhun: 
\p  
\v 19 Maestro, de Moisés nī ntee dē nūū tutū jā névāhá ó: Tú iin tēe cuū dē, de ndōo ñasíhí dē, de tú nduú ní íyo sēhe dē jíín ña, túsaá de cánuú jā ñanī dē nacueca ñasíhí dē, de sēhe dē jā coo jíín ña, nūcuīñī ji nūū ndīyi ñanī dē, cáchī tutū. 
\p  
\v 20 De nī īyo ūjā ñanī. De tēe xíhna ñúhún nī jeca dē iin ñahan. De nī jīhī dē, de nduú nā sēhe dē ní íyo. 
\p  
\v 21 De tēe ūū nī nacueca dē ña, de suni nī jīhī dē, de suni nduú nā sēhe dē ní íyo. De saá-ni tēe ūnī. 
\p  
\v 22 De ndihújā dē nī nacueca dē ña, de ni iin dē nduú ní íyo sēhe dē. De jā sándīhí de nī jīhī ñahan ñúcuán. 
\p  
\v 23 Túsaá de tá natecū ndá dē quīvī jā natecū ndīyi, ¿de ní iin dē cuu ña ñasíhí dē? Chi ndihújā dē nī ndeē jíín ña, ncachī ndá dē jíín yā. 
\p  
\v 24 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín dē: Ndasí stíví ndá nú tūhun sīquī jāá nduú jícūhun inī nū jā cáhān tutū īī, de ni nduú jínī nū jā íyó poder Yāā Dios jā nastécū yā ndīyi. 
\p  
\v 25 Chi quīvī jā natecū ndá ndīyi, de nduú cā nā tūhun jā quetáhán tēe jíín ñahan coo. Chi coo ndá ji tá cúu ndá ángel Yāā Dios andiví. 
\p  
\v 26 De sīquī jā natecū ndīyi, ¿á nduú ní ncáhvi ndá nú tutū jā ní ntee Moisés, nāsa nī ncāhān Yāā Dios jíín dē māhñú yūcū jā cáyū ñuhūn? Maá nī cúu Yāā Dios Abraham jíín Isaac jíín Jacob, ncachī yā nūū Moisés. 
\p  
\v 27 Chi vísō ja nī jīhī ndá dē sochi técū dē nūū íyó maá yā, chi cúu yā Yāā jā sáhá jā técū nchivī níí cání. Ndasí stíví ndá nú tūhun yā túsaá, ncachī yā jíín ndá dē. 
\s1 Tūhun cánuú ndasí cā jā ní ndacu Yāā Dios 
\r (Mt. 22.34‑40) 
\p  
\v 28 De nī nquenda iin tēe stéhēn ley janahán, de nī jini dē jā stíchī tāhán ndá tēe ñúcuán jíín Jesús. De nī jinī dē jā vāha nī scócóo yā tūhun. De nī jīcā tūhún dē yā: ¿Ní tūhun cúu jā ndácu tiñu jā cánuú ndasí cā nūū ndá cā tūhun jā ní ndacu yā janahán? ncachī dē. 
\p  
\v 29 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Yáhá cúu tiñu jā cánuú ndasí cā nūū ndācá cā: Cáchī tutū: Nchivī Israel, cunini nú: Maá Jētohō ō Yāā Dios chi mátúhún yā-ni íyó. 
\p  
\v 30 Túsaá de coo manī ndasí nú jíín maá Jētohō nū Yāā Dios jondē jíín inī jíín ánō nū, jíín níí jāá ntúnī nū, jíín níí fuerza nū. Yāhá cúu tūhun ndácu yā jā cánuú ndasí cā. 
\p  
\v 31 De tūhun ūū jā ní ndacu yā, suni súcuán cáhān: Cundáhví inī nū táhán nú tá cúu nūū cúndáhví inī nū maá nú, cáchī tutū. Nduú cā nā incā tūhun ndácu tiñu cánuú cā íyó, chi yáhá-ni cúu, ncachī yā jíín dē. 
\p  
\v 32 Ñúcuán de tēe stéhēn ley janahán, nī ncāhān dē jíín yā: Vāha nī ncāhān ní Maestro. Chi ndāā jā iin-ni Yāā Dios íyó, de nduú cā nā incā yā íyó. 
\p  
\v 33 De cánuú jā coo manī ndasí ó jíín yā jondē jíín inī jíín ánō ō, jíín níí jāá ntúnī ō, jíín níí fuerza ō, de cundáhví inī ō táhán ó tá cúu nūū cúndáhví inī ō maá ó. De cánuú ndasí cā yáhá nsūú cā jā teñuhūn ō quiti jíín ndá cā jā sōcō ō nūū yā, ncachī dē. 
\p  
\v 34 De nī jinī Jesús jā vāha nī scócóo dē tūhun, de nī ncāhān yā jíín dē: Ja ñatin cuu quīvi nú ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū nū, ncachī yā. Ñúcuán de ni iin cā ndá dē, nduú cā ní nchúndeé inī dē jā cātūhún dē yā. 
\s1 Sīquī jā cúu Cristo tatā David 
\r (Mt. 22.41‑46; Lc. 20.41‑44) 
\p  
\v 35 De stéhēn Jesús tūhun inī templo, de nī ncāhān yā: ¿Nāsa cúu jā cáchī ndá tēe stéhēn ley janahán jā Cristo cúu tatā rey David? 
\p  
\v 36 Chi maá David súcuán nī ncāhān dē tūhun yā nī nsāhá Espíritu Santo jondē janahán: 
\q1 Maá Jētohō ō Yāā Dios nī ncāhān yā jíín Jētohō ni, Yāā jā quiji: 
\q1 Cundeē nū lado cuáhá nī nūū cuñáhnú nú, 
\q1 de ná sáhá nī jā candeē nū poder ndācá jā jínī ūhvī ndóhó. 
\m Ncachī Yāā Dios. Ncachī David. 
\p  
\v 37 Túsaá de vísō chījin tatā David cacu Cristo, de nī ncāhān dē Jētohō dē yā, chi jondē nūū Yāā Dios vāji yā, ncachī yā. De ndá nchivī cuāhā jétahān inī ji níni ji tūhun cáhān yā. 
\s1 Jā ní ncāhān yā jā íyó cuāchi ndá dē 
\r (Mt. 23.1‑36; Lc. 11.37‑54; 20.45‑47) 
\p  
\v 38 De stéhēn yā tūhun, de nī ncāhān yā jíín ji: Coto má candíja ndá nú ndá tēe stéhēn ley janahán. Chi cúsiī inī ndá dē jíca nuu dē jíín sahma cání jā stéhēn jā cúñáhnú dē, jíín jā cáhān yíñúhún nchivī dē nūū yáhvi. 
\p  
\v 39 De jétahān inī ndá dē cundeē dē nūū silla yíñúhún cā inī vehe īī sinagoga, jíín silla yíñúhún cā nūū íyó vico jā yájī nchivī. 
\p  
\v 40 De cándeē dē vehe ndá ñahan quéndōo ndáhví. De nahán jícān táhvī dē tácua cani inī nchivī jāá nduú nā cuāchi dē. Ndá tēe yáhá chi sa víhí cā ndoho dē castigo, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nsōcō ñahan viuda xūhún 
\r (Lc. 21.1‑4) 
\p  
\v 41 De iin quīvī ndéē Jesús inī templo cāhnú ichi núū ndá jātūn nūū sócō ji xūhún. De ndéhé yā nāsa chúhun nchivī xūhún inī jātūn. De cuāhā nchivī cuīcá nī nchuhun ji cuāhā xūhún. 
\p  
\v 42 De nī nquenda iin ñahan viuda jā ndóho ndáhví. De nī nchuhun ña ūū centavo lulí inī iin jātūn. 
\p  
\v 43 Ñúcuán de nī ncana yā ndá tēe scuáha jíín yā, de nī ncāhān yā jíín dē: Ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā ñahan viuda ndāhví yáhá, cuāhā cā nī nsōcō ña nsūú cā jā ní nsōcō ndá nchivī cuīcá. 
\p  
\v 44 Chi ndá máá ji nī nsōcō ji jā ní ndōo nūū xūhún cuáhā ji. De ñahan yáhá, vísō ndáhví ndóho ña, de nī nchuhun ña ndihi jā cutecū ña, ncachī yā jíín ndá dē. 
\c 13  
\s1 Jā ní ncachī yā jā naā templo 
\r (Mt. 24.1‑2; Lc. 21.5‑6) 
\p  
\v 1 De tá nī nquee Jesús inī templo cāhnú, de iin tēe scuáha jíín yā nī ncāhān dē: Maestro, cūndēhé ní nācā viī ndasí cáá ndá vehe yáhá jā cúu templo, jíín ndá yūū jā ní ncuvāha, ncachī dē. 
\p  
\v 2 De nī ncāhān yā jíín dē: Ndācá vehe náhnú yáhá jā ndéhé nú, chi iin quīvī mā cósō tāhán cā ni iin yūū, chi ndihi tānī, ncachī yā. 
\s1 Nā seña coo tá cuācuñatin ndihi ñayīví 
\r (Mt. 24.3‑28; Lc. 21.7‑24; 17.22‑24, 31) 
\p  
\v 3 De cuāhān yā jíín ndá dē yucu Olivos, jā íñí ichi núū templo cāhnú. De nī jēcundeē yā ñúcuán. De Pedro jíín Jacobo jíín Juan jíín Andrés, nī jīcā tūhún síín dē yā: 
\p  
\v 4 Cachī tūhun ní nūū sá, ¿nā quīvī coo ndācá jā ní ncachī ní jā coo? ¿De nā seña coo tá ja ñatin squíncuu ndá jā ní ncachī ní? ncachī dē. 
\p  
\v 5 De nī ncāhān yā: Coto má stáhví ni iin dē ndá ndóhó. 
\p  
\v 6 Chi quiji cuāhā tēe jíín síví nī jā stáhví: Maá nī cúu Cristo, cachī dē. De súcuán de stáhví dē cuāhā nchivī. 
\p  
\v 7 De nīhīn nū tūhun jā ndācá lado íyó guerra, á ja ñatin coo guerra. De mā cúyūhú nú, chi cánuú jā súcuán coo, sochi ncháha ca quenda quīvī jā ndihi ñayīví. 
\p  
\v 8 Chi nenda nación sīquī incā nación, de nenda ñuū sīquī incā ñuū jā canāá. De cháhá chúcuán tāan, de coo tāmā, de nenda nchivī sīquī táhán ji. De ndācá yáhá cúu tūndóhó jā quijéhé xihna ñúhún cā. 
\p  
\v 9 De coto ndá nú maá nú, chi nastúu ndá ji ndóhó nūū justicia, de inī ndá vehe īī sinagoga cani ndá ji ndóhó. De quīnasiáha ji sava ndá nú nūū ndá gobernador jíín nūū ndá rey, de cāhān ji cuāchi sīquī nū sīquī jā cándíja nú nduhū. De súcuán de cuu nacani nú tūhun nī nūū ndá dē. 
\p  
\v 10 Chi cánuú jā xihna cā cūtē nuu tūhun nūū nchivī ndācá nación nāsa scácu nī ji, sá de jīnu quīvī. 
\p  
\v 11 De tá quīnasiáha ndá dē ndóhó nūū justicia, de mā nácani tūha inī nū nāsa nascócóo nú tūhun nūū ndá dē. Chi hora ñúcuán de maá Yāā Dios cuāha yā tūhun nūū nū nāsa cāhān nū, de tūhun ñúcuán cāhān nū. Chi nsūú maá nú cúu jā cāhān, chi Espíritu Santo cúu jā cāhān. 
\p  
\v 12 De ñanī jíín ñanī nastúu táhán jā ná cúū. De tatá nastúu sēhe jā cuū. De sēhe nenda sīquī tatá jíín naná jā cahnī. 
\p  
\v 13 De ndācá nchivī quītī inī ji nūū nū jā síquī nduhū. Sochi nchivī jā cuiñi nīhin jíín tūhun nī jondē quīvī jīnu, chi cācu ji. 
\p  
\v 14 De Daniel, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios, nī ntee dē tūhun iin tēe nēhén jā quiji. De ndá ndóhó jā cáhvi tutū ñúcuán, de ná jícūhun inī nū. Chi iin quīvī de cunī ndá nú jā cuiñi dē inī maá templo nūū nduú nā ley jā cuiñi dē, de sāhá nāvāha dē jā stíví dē ndá ndatíñú īī. De tá cunī nū jā súcuán cúu, de nchivī ndéē región Judea, ná cúnu ji caa ji yucu quīhīn ji. 
\p  
\v 15 De nchivī ndéē yātā vēhé, mā ndívi ji inī vehe jā tavā ji ndatíñú ji, chi cánuú jā cunu ñamā ji tácua cācu ji. 
\p  
\v 16 De nchivī íyó nūū itū, mā nóhōn ji vehe jā naquehen ji sahma ji. 
\p  
\v 17 De quīvī ñúcuán, nācā ndáhví ndoho ndá ñahan ñúhún sēhe jíín jā ndéca ñiquín, chi mā cúñamā ña cunu ña. 
\p  
\v 18 Túsaá de cācān táhvī nū jā má quījí tūndóhó ñúcuán jā cunu nú maá tiempo cúun yūhā. 
\p  
\v 19 Chi tá quijéhé ñúcuán de coo cuāhā tūndóhó xéēn, jāá ncháha ca coo súcuán jondē quīvī jā ní nsāhá Yāā Dios ñayīví de jondē mitan. De tá yāha tūndóhó ñúcuán de ni mā cōó cā jā súcuán. 
\p  
\v 20 De tú mā násndíyi maá Jētohō ō Yāā Dios tiempo coo tūndóhó ñúcuán, de ni iin nchivī mā cácu cuitī ji. De jā síquī nchivī cándíja jā ní nacāji yā, jā ñúcuán cúu jā nasndíyi yā quīvī. 
\p  
\v 21 Túsaá de tú iin nchivī cāhān jíín nú: Yáhá cūndēhé nú jā ndéē Cristo, á: Ñúcuán cūndēhé nú jā ndéē yā, cachī ji, de mā cándíja nú jā cáhān ji. 
\p  
\v 22 Chi quenda ndá tēe stáhví jā cachī dē jā cúu dē Cristo, á cachī dē jā tēe nácani tūhun Yāā Dios cúu dē. De sāhá ndá dē tiñu ñáhnú jā sāhvi inī nchivī cunī ji, tácua stáhví dē jondē maá nchivī jā ní nacāji yā, de tú ná cúu sāhá dē. 
\p  
\v 23 Sochi ndito coo inī ndá nú, chi ja nī ncachī ndihi nī nūū nū mitan jondē ncháha ca coo. 
\s1 Nāsa coo quīvī tá nenda Yāā nī nduu tēe 
\r (Mt. 24.29‑36, 42‑44; Lc. 21.25‑36) 
\p  
\v 24 De quīvī ñúcuán, tá ja nī ndihi ndācá tūndóhó yáhá, de cutuún ncandiī, de yōō chi mā cútūu cā. 
\p  
\v 25 De nincava tiūūn, de ndācá jā jíca andiví chi quisi. 
\p  
\v 26 Ñúcuán de cunī ndá nchivī nūū maá nī, Yāā nī nduu tēe, nenda nī jíín vīcō, de cundiso nī cuāhā poder, de viī ndasí cuñáhnú nī. 
\p  
\v 27 Ñúcuán de tají nī ndá ángel ni quiji jā nastútú ndācá nchivī jā ní nacāji nī ndicúmī lado ñayīví, jondē nūū ndíhi ñayīví de jondē nūū ndíhi andiví. 
\p  
\v 28 Mitan de scuáha ndá nú nāsa sáhá ñutun higo: Tá ja nī nene numa, de nī nacōco yūcū, de ja jínī ndá nú ja nī ncuñatin tiempo ihní. 
\p  
\v 29 De suni súcuán tá cunī ndá nú jā ní nquijéhé ndá tiñu yáhá, ñúcuán de jīcūhun inī nū ja nī ncuñatin quīvī nenda nī, de ñamā coo. 
\p  
\v 30 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā má cúū ndihi nchivī jā cunī ndá tūndóhó yáhá, chi jondē quee ndaā ndihi tá ncachī ni. 
\p  
\v 31 Andiví jíín ñayīví chi naā, sochi ndācá tūhun cáhān ni chi mā náā, chi quee ndaā ndihi. 
\p  
\v 32 Sochi quīvī jíín hora jā nenda nī, chi ni iin nchivī nduú jínī, ni ndá ángel andiví, ni maá nī jā cúu Sēhe Yāā Dios. Chi mátúhún-ni Tatá nī cúu jā jínī. 
\p  
\v 33 Túsaá de cuhun inī ndá nú ndá tūhun yáhá, de ndito coo inī nū, de cācān táhvī nū, chi nduú jínī nū nā quīvī nenda nī. 
\p  
\v 34 Chi coo modo iin tēe jā quíhīn jīcá dē, de tá ncháha ca quee dē vehe dē, de nī ndacu dē nūū ndá mozo dē nā tiñu sāhá iin iin dē. De nī ndacu dē nūū tēe jíto viéhé jā ná cóo ndito dē. 
\p  
\v 35 De saá-ni ndá máá nú, ndito coo inī nū. Chi cúu nī tá cúu jētohō vehe, de nduú jínī nū nā hora nenda nī, á ja ñatin cuaā, á ñuú, á jā cána lohló, á jānehēn. 
\p  
\v 36 Chi iin sanaā-ni de nenda nī, de ndito coo nú tácua mā níhīn ni ndóhó jāá nduú íyó tūha nú. 
\p  
\v 37 De tūhun cáhān ni jíín ndá nú yáhá, suni cáhān ni jíín ndiviī nchivī: Ndito coo inī ndá nú, ncachī yā. 
\c 14  
\s1 Jā ní scáni táhán ndá dē tūhun jā tiin dē Jesús 
\r (Mt. 26.1‑5; Lc. 22.1‑2; Jn. 11.45‑53) 
\p  
\v 1 De cúmanī ūū cā quīvī sá de quijéhé vico pascua jā yájī ndá nchivī hebreo stātílā jāá nduú nā levadura yíhí. De ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, nī nducú dē modo nāsa tiin dē Jesús jíín tūhun túhún, de cahnī dē yā. 
\p  
\v 2 De nī ncāhān ndá dē: Mā tīín ó dē maá quīvī vico, chi nenda nchivī sīquī ō, ncachī dē. 
\s1 Tūhun ñahan jā ní jōsō perfume xīnī yā 
\r (Mt. 26.6‑13; Jn. 12.1‑8) 
\p  
\v 3 De íyó Jesús ñuū Betania, vehe Simón, tēe jā ní ndoho cuēhē stéhyū. De juni yájī yā stāā, de nī nquenda iin ñahan nūū yā, née ña iin frasco yūū luu jā ñúhún aceite perfume, jā maá-ni itā nardo cúu, de yāhvi ndasí ndéē. De nī ntahví ña frasco, de nī jōsō ña xīnī yā. 
\p  
\v 4 De sava tēe íyó ñúcuán nī nquītī inī dē, de nī ncāhān ndá máá dē: ¿Nājēhē cúu jā snáā cāhá ña perfume yáhá? 
\p  
\v 5 Chi cuu cuyāhvi víhí cā ūnī ciento denario, de cuāha ó xūhún ñúcuán nūū nchivī ndāhví nícu, ncachī ji. De nī ncāhān sōó ndá dē jíín ña. 
\p  
\v 6 De nī ncāhān Jesús: Mā stáhān ndá nú ña. ¿Nūcu sáhá ndá nú jā nacani uhvī inī ña? Chi iin tiñu váha cúu jā ní nsāhá ña nduhū. 
\p  
\v 7 Chi níní íyó nchivī ndāhví jíín nú, de tú cúnī ndá nú de cuu sāhá vāha nú jíín ji. De nduhū chi mā cúndeē cā ni jíín nú. 
\p  
\v 8 Chi nī nsāhá ña ndihi jā cuu sāhá ña jā mānī ña jíín nī. Chi jondē ncháha ca quiyuhū ni de ja nī nsāhá tūha ña nduhū jā ní jōsō ña perfume nduhū. 
\p  
\v 9 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú, níí cáhnú ñayīví ní-ni cúu nūū cūtē nuu tūhun jā scácu nī nchivī, de suni nacani ji tūhun jā ní nsāhá ñahan yáhá, tácua nūcūhun inī nchivī ña, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nastúu Judas yā 
\r (Mt. 26.14‑16; Lc. 22.3‑6) 
\p  
\v 10 Ñúcuán de Judas Iscariote, iin jā úxī ūū tēe scuáha jíín yā, nī jēhēn dē nūū ndá sūtū cúñáhnú, de nī nsāhá ndāā dē jíín jā nastúu dē Jesús nūū ndá. 
\p  
\v 11 De tá nī jini ndá sūtū jā cáhān dē, de nī ncusiī inī. De nī nquee yuhú ndá jā cuāha xūhún nūū dē. De jondē quīvī ñúcuán de ndúcú dē modo nāsa nastúu dē yā. 
\s1 Jā ní jaquīn yā Cena yā 
\r (Mt. 26.17‑29; Lc. 22.7‑23; Jn. 13.21‑30; 1 Co. 11.23‑26) 
\p  
\v 12 De nī nquenda maá quīvī jā quíjéhé vico pascua jā yájī nchivī stātílā jāá nduú nā levadura yíhí, de suni quīvī ñúcuán jáhnī ndá ji tīcāchí lúlí tá cúu nūū ní ndacu Yāā Dios jā sāhá ji vico pascua. De ndá tēe scuáha nī jīcā tūhún dē yā: ¿Ní cúu nūū cúnī ní jā quísāhá tūha sá nūū cuxíní ní vico pascua? ncachī dē. 
\p  
\v 13 De nī ntají yā ūū tēe scuáha jíín yā jā quíhīn dē, de nī ncāhān yā jíín dē: Cuáhán jondē ñuū, de ñúcuán jēcutáhán nú jíín iin tēe ndíso quīyi ndute. De cuniquīn nū dē quīhīn nū jíín dē. 
\p  
\v 14 De vehe nūū ndīvi dē, ñúcuán cāhān nū jíín tēe xívéhe: Cáchī maá Maestro: ¿Ní iin cuarto vehe ní cúu jā cuāha núú ní nūū cuxíní yā vico pascua jíín ndá tēe scuáha jíín yā? Cachī nū. 
\p  
\v 15 De maá dē chi stéhēn dē iin cuarto cāhnú jondē xīnī vēhé nūū ja íyó tūha. De ñúcuán sāhá tūha nú jā cuxíní ó, ncachī yā jíín dē. 
\p  
\v 16 De cuāhān ndúū tēe scuáha jíín yā, de nī nquenda dē ñuū ñúcuán, de nī nīhīn dē tá cúu nūū ní ncachī yā jíín dē. De nī nsāhá tūha dē jā cuxíní yā vico pascua. 
\p  
\v 17 De tá ja ñatin cuaā, de nī nquenda yā jíín ndihúxī ūū dē. 
\p  
\v 18 De nī jēcundeē ndá dē nūū mesa yájī dē stāā, de nī ncāhān yā: Jāndáā cáhān ni jíín ndá nú jā iin nú jā yájī jíín nī mitan, nastúu nú nduhū, ncachī yā. 
\p  
\v 19 Ñúcuán de nī ncucuécá inī ndá dē, de tá iin iin dē nī jīcā tūhún dē yā: ¿A sāán? ncachī iin dē. De saá-ni incā dē: ¿A sāán? ncachī ndá dē. 
\p  
\v 20 De nī ncāhān yā jíín dē: Iin jā úxī ūū nū jā yájī cāhnú jíín nī iin cōhō, suu nastúu nduhū. 
\p  
\v 21 De nduhū, Yāā nī nduu tēe, jāndáā cúu jā quīhīn ni cuū ni, tá cúu nūū yósō tūhun nī nūū tutū īī. De nācā xēēn cundoho tēe jā nastúu nduhū. Vāha cā de tú nduú ní ncácu tēe ñúcuán nícu, ncachī yā. 
\p  
\v 22 De juni yájī ndá dē jíín yā, de nī nquehen yā stātílā, de xihna cā nī nacuetáhví yā nūū Tatá yā, de nī scuáchi yā, de nī jēhe yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā. De nī ncāhān yā: Cajī ndá nú, chi yáhá cúu yiqui cúñu nī, ncachī yā. 
\p  
\v 23 Ñúcuán de nī nquehen yā iin vaso jā ñúhún ndūxi uva, de nī nacuetáhví yā, de nī jēhe yā nī jihi ndihi dē. 
\p  
\v 24 De nī ncāhān yā jíín dē: Yáhá cúu nīñī ni jā sōcō ni jā cúu trátū jeé, de cati jā ndundoo cuāchi cuāhā nchivī. 
\p  
\v 25 De jāndáā cáhān ni jíín ndá nú jā má cōhó cā ni ndūxi uva yáhá, chi jondē quenda quīvī jā tatúnī Yāā Dios níí ñayīví, sá de coho tucu nī jíín ndá nú, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncachī yā jā yūhú Pedro cāhān dē jā jínī dē yā 
\r (Mt. 26.30‑35; Lc. 22.31‑34; Jn. 13.36‑38) 
\p  
\v 26 De nī jita yā jíín ndá dē iin yaā īī. De nī nquee yā cuāhān yā jíín dē jondē yucu Olivos. 
\p  
\v 27 Ñúcuán de nī ncāhān yā: Ndiviī nū nayūhú nú jā síquī nduhū jacuáā mitan. Chi suha yósō tūhun nī nūū tutū īī jā ní ncachī Yāā Dios: Cuāha nī tūhun jā cahnī nchivī tēe jíto tīcāchí, de ndá tīcāchí cūtē nuu tī jā yúhú tī, cáchī. 
\p  
\v 28 Sochi tá natecū ni, de xihna cā ni cosō nūú quīhīn ni región Galilea, de sá de cuēē ndá nú, ncachī yā. 
\p  
\v 29 Ñúcuán de nī ncāhān Pedro jíín yā: Vísō ndihi dē nayūhú dē, sochi sāán chi mā náyūhú cuitī sá, ncachī dē. 
\p  
\v 30 De nī ncāhān yā jíín dē: Jāndáā cáhān ni jíín nú, jacuáā mitan jondē ncháha ca cana lohló ūū vuelta, de yūhú nú jā tiin nchivī ndóhó, de cachī nū ūnī vuelta jāá nduú jínī nū nduhū, ncachī yā. 
\p  
\v 31 Sochi nī ncāhān téyíí dē jíín yā: Vísō ná cúū sá jíín ní, sochi mā cāchí cuitī sá jāá nduú jínī sá ní, ncachī dē. De suni súcuán nī ncāhān ndihi dē. 
\s1 Jā ní jīcān táhvī yā nūū huerto Getsemaní 
\r (Mt. 26.36‑46; Lc. 22.39‑46) 
\p  
\v 32 Ñúcuán de nī nquenda yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā iin lugar nūū nání Getsemaní. De nī ncāhān yā jíín dē: Yáhá-ni cundeē ndá nú de ná quíhīn ni cācān táhvī ni, ncachī yā. 
\p  
\v 33 De nī jeca yā Pedro jíín Jacobo jíín Juan cuāhān yā jíín dē. De nī nquijéhé yā xií cúu inī yā de cúcuécá ndasí inī yā jā quiji tūndóhó sīquī yā. 
\p  
\v 34 De nī ncāhān yā jíín ndá dē: Cúcuécá ndasí inī ni jondē ja ñatin cuū ni. Yáhá cundetu ndá nú de cundito nú, ncachī yā. 
\p  
\v 35 De nī jica yā jacū cā, de nī jēcuīñī jītí yā nī ntuu yā nūū yā nūū ñūhún. De nī jīcān táhvī yā nūū Yāā Dios jā tú cuu de mā cúndoho yā tūndóhó jā váji sīquī yā. 
\p  
\v 36 De suha nī ncāhān yā: Tatá maá sá, ndihi-ni tiñu cuu sāhá maá ní. De sāhá jíyo ní tūndóhó yáhá jā má quījí sīquī sá. Sochi nsūú jā cúnī maá sá, chi jā cúnī maá ní ná cóo, ncachī yā. 
\p  
\v 37 De nī nenda yā nūū ndinúnī tēe scuáha jíín yā, de nī jinī yā jā quíxīn ndá dē. De nī ncāhān yā jíín Pedro: Simón, ¿á jā quíxīn nū? ¿A nduú ní ncúu cundito nú jíín nī vísō iin hora? 
\p  
\v 38 Coo ndito inī ndá nú de cācān táhvī nū jā chindeé yā ndóhó tácua mā cōtó túnī jānēhén ndóhó jā sāhá nú cuāchi. Chi cúnī ndija ánō nū squíncuu vāha nú, sochi yiqui cúñu nú chi nduú fuerza, ncachī yā. 
\p  
\v 39 De nī jēhēn tucu yā, nī jīcān táhvī yā, de suni tūhun ñúcuán nī ncāhān yā. 
\p  
\v 40 De nī nenda tucu yā nūū dē, de nī jinī yā jā quíxīn tucu ndá dē, chi ndasí jíhī dē māhná. De nduú cā ní níhīn ndá dē tūhun scócóo dē nūū yā. 
\p  
\v 41 De nī nenda yā vuelta ūnī, de nī ncāhān yā jíín ndá dē: Mitan de cūsūn ndá nú-ni cā de natātú nú. De nduú chi ja nī ncuu, chi ja nī nquenda hora, de nduhū, Yāā nī nduu tēe, natūu nī de tiin ndá tēe íyó cuāchi nduhū. 
\p  
\v 42 Nacuiñī ndá nú, chi ja vāji tēe nastúu nduhū, de cōhōn jíín dē, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ntiin ndá dē Jesús 
\r (Mt. 26.47‑56; Lc. 22.47‑53; Jn. 18.2‑11) 
\p  
\v 43 De juni súcuán cáhān cā yā, de nī nquenda-ni Judas, iin táhán jā úxī ūū tēe scuáha jíín yā. De vāji cuāhā tēe jíín dē, ndíso ndá dē espada jíín ñutun. Chi ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe stéhēn ley janahán jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu tiñu, nī ntetíñú ndá tēe ñúcuán. 
\p  
\v 44 De Judas, tēe jā nastúu yā, ja nī jēhe dē iin seña nūū ndá tēe ñúcuán, chi nī ncachī dē: Tēe jā techuhú nī, ñúcuán cúu. Tiin ndá nú quīhīn nū jíín, de mā siáā cuitī nū, ncachī dē. 
\p  
\v 45 De nī nquenda dē nūū Jesús, de nī ncāhān dē jíín yā: Maestro, Maestro, ncachī dē. De nī ntechuhú dē yā. 
\p  
\v 46 De ndá cā tēe ñúcuán nī ntiin dē yā, de cuāhān dē jíín yā. 
\p  
\v 47 De iin tēe íyó jíín yā nī ntavā dē espada dē, de nī jehndē dē sōho iin mozo maá sūtū cúñáhnú cā. 
\p  
\v 48 De nī ncāhān Jesús jíín nchivī cuāhā: ¿De va tēe cuíhná cúu nī jā váji ndá nú jíín espada jíín ñutun jā tiin ndá nú nduhū, á naá cúu? 
\p  
\v 49 Ndācá quīvī nī īyo nī jíín ndá nú inī templo cāhnú, nī stéhēn ni tūhun, de nduú ní ntíin ndá nú nduhū. De súcuán sáhá ndá nú tácua quee ndaā jā cáhān tutū īī, ncachī yā. 
\p  
\v 50 Ñúcuán de ndihi tēe scuáha jíín yā, nī sndóo dē yā, de nī jinu dē cuāhān dē. 
\s1 Tēe suchí jā ní jinu 
\p  
\v 51 De iin tēe suchí níquīn dē yā cuāhān dē jíín yā. De níjin dē iin sahma cuijín-ni, chi íyó ñií dē. De nī ntiin ndá tēe ñúcuán dē. 
\p  
\v 52 De maá-ni sahma cuijín ñúcuán nī nīhīn ndá. De nī jinu ñií dē cuāhān dē. 
\s1 Jā ní īñi Jesús nūū junta ndá tēe cúñáhnú cā 
\r (Mt. 26.57‑68; Lc. 22.54‑55, 63‑71; Jn. 18.12‑14, 19‑24) 
\p  
\v 53 Ñúcuán de cuāhān ndá dē jíín Jesús nūū sūtū cúñáhnú cā. De ndācá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu tiñu jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, nī ncutútú dē. 
\p  
\v 54 De Pedro chi jícá-ni níquīn dē yā, de nī nquenda dē inī patio sūtū cúñáhnú cā. De nī jēcundeē dē jíín ndá policía, násaā dē nūū ñúhūn. 
\p  
\v 55 De ndá sūtū cúñáhnú jíín ndihi tēe sáhá junta cúñáhnú cā, nī nducú dē cuāchi sīquī Jesús, chi cahnī dē yā cúnī dē. Sochi nduú ní níhīn ndá dē. 
\p  
\v 56 Chi cuāhā dē nī ncāhān tūhún dē sīquī yā, sochi nduú ní nquétáhán tūhun jā ní ncāhān ndá dē. 
\p  
\v 57 Ñúcuán de nī nacuiñī sava dē, de nī ncāhān tūhún dē cuāchi sīquī yā, ncachī dē: 
\p  
\v 58 Ndá máá sá nī jini sá jā ní ncāhān dē jā canī dē templo yáhá jā ní ncuvāha jíín ndahá tēe, de nūū únī quīvī de nasāhá dē incā jā má cúvāha jíín ndahá tēe, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 59 De ni jíín tūhun yáhá de nduú ní nquétáhán tucu tūhun jā cáhān ndá dē sīquī yā. 
\p  
\v 60 Ñúcuán de sūtū cúñáhnú cā nī nacuiñī dē nūū nchivī cuāhā, de nī jīcā tūhún dē Jesús: ¿Nūcu nduú cáhān cuitī nū? ¿A íyó ndāā jā cáhān ndá tēe yáhá sīquī nū? ncachī dē. 
\p  
\v 61 Sochi maá yā nduú ní ncáhān yā, chi nduú ní náscócóo cuitī yā. De sūtū cúñáhnú cā nī jīcā tūhún tucu dē yā: ¿A maá nú cúu Cristo, Sēhe Yāā vāha jā cúñáhnú? ncachī dē. 
\p  
\v 62 De nī ncāhān yā: Suu cúu nī. De cunī nū jā nduhū, Yāā nī nduu tēe, cundeē ni lado cuáhá Yāā íyó poder, de ndiji nī ichi andiví jíín vīcō, ncachī yā. 
\p  
\v 63 Ñúcuán de sūtū cúñáhnú cā nī ndatá dē-ni sahma dē jā ní nquītī inī dē, de nī ncāhān dē: ¿Nā testigo cā jíni ñúhún ó túsaá? 
\p  
\v 64 Chi ja nī jini ndá nú jā cáhān dē tūhun nāvāha jā quītī inī Yāā Dios, chi sáhá dē maá dē Sēhe Yāā Dios. ¿De nāsa jáni inī ndá nú? ncachī dē. De ndihi dē nī ncāhān dē jā ná cúū yā. 
\p  
\v 65 De sava dē nī ntivī sīí dē nūū yā, de nī jasī dē sahma nūū yā, de nī jēhe dē jīquí yā, de nī ncāhān ndá dē jíín yā: Cachī ní iin cúu jā ní ncani ndóhó, ncachī dē. De ndá policía nī ncani dē nūū yā. 
\s1 Jā ní ncachī Pedro jāá nduú jínī dē yā 
\r (Mt. 26.69‑75; Lc. 22.56‑62; Jn. 18.15‑18, 25‑27) 
\p  
\v 66 De ndéē Pedro inī patio ichi chíjin nūū íyó Jesús. De nī nquenda iin ñahan sátíñú vehe sūtū cúñáhnú cā. 
\p  
\v 67 De nī jinī ña nūū dē jā ndéē dē násaā dē yúñúhūn. De nī ndēhé vāha ña nūū dē, de nī ncāhān ña: Ndóhó chi suni nī jica nú jíín Jesús, tēe ñuū Nazaret, ncachī ña. 
\p  
\v 68 De maá dē nduú ní ncáchī dē, chi nī ncāhān dē: Nduú jínī ni dē, de ni nduú jínī ni nā tūhun cáhān nū, ncachī dē. De nī nquee dē viéhé tāvēhé, de nī ncana-ni lohló. 
\p  
\v 69 De ñahan sátíñú ñúcuán, nī jinī tucu ña nūū dē, de nī nquijéhé ña cáhān ña jíín ndá nchivī jā íyó ñúcuán: Tēe yáhá chi suni táhán ndá tēe ñúcuán cúu, ncachī ña. 
\p  
\v 70 Sochi nduú ní ncáchī tucu dē. De nī ncunúú jacū cā, de nchivī íyó ñúcuán nī ncāhān tucu ji jíín Pedro: Jāndáā ndija jā suni táhán ndá dē cúu nú, chi tēe Galilea cúu nú, de iin nuú-ni cáhān nū jíín ndá dē, ncachī ji. 
\p  
\v 71 Sá de nī nquijéhé dē cáhān téyíí dē jā ná cúndeē cuāchi sīquī dē de tú nduú cáhān ndāā dē: Nduú jínī cuitī ni tēe ñúcuán jā cáhān ndá nú tūhun dē, ncachī dē. 
\p  
\v 72 Ñúcuán de nī ncana-ni lohló vuelta ūū. De nī nūcūhun inī dē tūhun jā ní ncāhān Jesús jíín dē: Jondē tá ncháha ca cana lohló vuelta ūū, de yūhú nú de cachī nū ūnī vuelta jāá nduú jínī nū nduhū, ncachī yā. De nī nacani inī dē sīquī tūhun ñúcuán, de nī jacu dē. 
\c 15  
\s1 Jā ní īñi Jesús nūū Pilato 
\r (Mt. 27.1‑2, 11‑14; Lc. 23.1‑5; Jn. 18.28‑38) 
\p  
\v 1 De tá nī ncunijīn, de ndá sūtū cúñáhnú nī ndutútú dē jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu tiñu, jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, jíín ndihi tēe sáhá junta cúñáhnú cā, de nī scáni táhán dē tūhun. De nī juhnī ndá dē Jesús de cuāhān dē jíín yā nūū Pilato, tēe cúu gobernador. 
\p  
\v 2 De Pilato nī jīcā tūhún dē yā: ¿A maá nú cúu Rey nchivī hebreo? ncachī dē. De nī ncāhān yā: Suu cúu nī, tá cúu nūū cáhān nū. 
\p  
\v 3 De ndá sūtū cúñáhnú nī ncāhān dē cuāhā cuāchi sīquī yā. 
\p  
\v 4 De Pilato nī jīcā tūhún tucu dē yā: ¿Nūcu nduú cáhān cuitī nū? ¿A nduú jínī nū jā cuāhā cuāchi cáhān ndá dē sīquī nū? ncachī dē. 
\p  
\v 5 Sochi nduú ní ncáhān cuitī yā ni iin tūhun jíín dē. De nī nsāhvi ndasí inī Pilato ndéhé dē nūū yā. 
\s1 Jā ní nsāhá ndāā ndá dē jā cahnī dē yā 
\r (Mt. 27.15‑31; Lc. 23.13‑25; Jn. 18.38–19.16) 
\p  
\v 6 De íyó costumbre Pilato jā ndācá vico pascua siáā dē iin tēe yíhí vecāa, nā-ni tēe cúnī nchivī. 
\p  
\v 7 De íyó iin tēe nání Barrabás, yíhí dē vecāa jíín ndá táhán dē sīquī jā ní nenda ndá dē sīquī gobierno de nī jahnī ndá dē ndīyi. 
\p  
\v 8 De nī nquenda nchivī cuāhā, de nī ncāhān ji jíín Pilato jā ná sáhá dē tá-ni íyó costumbre dē. 
\p  
\v 9 De nī ncāhān Pilato jíín ji: ¿A cúnī ndá nú jā siáā ni tēe cúu Rey ndá ndóhó nchivī hebreo? ncachī dē. 
\p  
\v 10 Súcuán nī ncāhān dē, chi cúnī dē siáā dē Jesús. Chi ja nī jīcūhun inī dē jā ní ncucuásún inī ndá sūtū cúñáhnú, de jā ñúcuán nī nasiáha ndá dē yā nūū dē. 
\p  
\v 11 Sochi ndá sūtū cúñáhnú nī scáhān dē nchivī cuāhā jā vāha cā ná cácān ji jā siáā Pilato Barrabás. 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī jīcā tūhún tucu Pilato: ¿Túsaá de nāsa cúnī ndá nú jā sāhá nī jíín tēe jā cáchī ndá nú jā cúu dē Rey ndá ndóhó nchivī hebreo? ncachī dē jíín ji. 
\p  
\v 13 De nī ncana jee ndá ji: Cata caa ní dē yīcā cruz, ná cúū dē, ncachī ji. 
\p  
\v 14 De nī ncāhān Pilato: ¿Nā cuāchi nī nsāhá dē túsaá? De ndá nchivī nī ncana jee tucu ji: Cata caa ní dē yīcā cruz, ná cúū dē, ncachī ji. 
\p  
\v 15 De Pilato chi cúnī dē jā cusiī inī nchivī jíín dē, de nī nsiáā dē Barrabás. Ñúcuán de nī ndacu dē jā ná cáni ndá soldado Jesús, sá de cata caa dē yā yīcā cruz. 
\p  
\v 16 Ñúcuán de ndá soldado cuāhān dē jíín yā, de nī nquīvi dē patio maá palacio. De nī nastútú dē ndihi táhán dē. 
\p  
\v 17 De nī nchuhun ndá dē yā iin sahma cuahá ndíhí jā cúu sahma rey. De nī nsāhá dē iin corona iñu, nī nchuhun dē xīnī yā. 
\p  
\v 18 Ñúcuán de nī ncāhān sācá ndá dē jíín yā: Nācā vāha rey cúu Rey nchivī hebreo, ncachī dē. 
\p  
\v 19 De nī ncuun dē ñutun xīnī yā, de nī ntivī sīí dē nūū yā, de nī jēcuīñī jītí ndá dē nūū yā, sáhá dē jā chíñúhún dē yā. 
\p  
\v 20 De tá nī ncuu nī nsāhá sácá dē yā, de nī ntavā dē sahma cuahá ndíhí, de nī nachuhun dē yā sahma maá yā. De nī ntavā ndá dē yā cuāhān dē jíín yā jā cata caa dē yā yīcā cruz. 
\s1 Jā ní jata caa dē yā yīcā cruz 
\r (Mt. 27.32‑44; Lc. 23.26‑43; Jn. 19.17‑27) 
\p  
\v 21 De iin tēe nání Simón ñuū Cirene, tēe cúu tatá Alejandro jíín Rufo, vāndiji dē jā ní jēhēn dē rancho. De nī nchāha dē ñúcuán, de nī ntee ndá soldado tiñu dē jā cuiso dē cruz yā. 
\p  
\v 22 De cuāhān ndá dē jíín yā iin lugar nūū nání Gólgota, de tūhun ñúcuán cáhān: Lugar Yiqui Xínī. 
\p  
\v 23 De nī jēhe ndá dē vino jā ní nsacā nuu jíín sūja ūguā jā coho yā, sochi nduú ní jíhi yā. 
\p  
\v 24 De nī jata caa ndá dē yā yīcā cruz. De nī nsāhá dē suerte sīquī nāsa nīhīn iin iin dē sahma yā. 
\p  
\v 25 De cahīīn nī jata caa dē yā. 
\p  
\v 26 De tūhun jā ní ntee dē xīnī cruz jā cáhān nā sīquī nī jīhī yā, súcuán cáhān: Yáhá cúu Rey nchivī hebreo, cáchī. 
\p  
\v 27 De suni nī jata caa ndá dē ūū tēe cuíhná yīcā ūū cā cruz, iin dē lado cuáhá yā, de incā dē lado sátín yā. 
\p  
\v 28 De nī nquee ndaā tūhun jā cáhān tutū īī: Nī squétáhán ndá dē yā jíín ndá tēe nēhén, cáchī. 
\p  
\v 29 De nchivī jā yáha ñúcuán, scuícó ji xīnī ji, de nī ncāhān yīchī ji jíín yā: Jājáān. Ndóhó chi cáhān nū jā canī nū templo cāhnú, de nūū únī quīvī de nasāhá nú. 
\p  
\v 30 Túsaá de scácu nú maá nú, de nuu nú yīcā cruz viī, ncachī ji. 
\p  
\v 31 De suni súcuán nī ncāhān catá ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, de cáhān ndá máá dē: Tú incā nchivī nī scácu dē, ¿de nūcu nduú cúu scácu dē maá dē mitan? 
\p  
\v 32 Tú cunī ō jā Cristo, Rey nchivī Israel, nuu dē yīcā cruz mitan, ñúcuán de candíja ó, ncachī ndá dē. De ndúū tēe jā ndíta caa jíín yā yīcā cruz, suni súcuán nī ncāhān yīchī dē jíín yā. 
\s1 Jā ní jīhī Jesús 
\r (Mt. 27.45‑56; Lc. 23.44‑49; Jn. 19.28‑30) 
\p  
\v 33 De tá nī ncuu cahūxī ūū, de nī ncuneē níí cáhnú jondē cahūnī. 
\p  
\v 34 De tá nī ncuu cahūnī, de nī ncana jee Jesús: Eloi, Eloi, ¿lama sabactani? ncachī yā. De tūhun ñúcuán cáhān: Yāā Dios maá sá, Yāā Dios maá sá, ¿nūcu nī sndóo ní sāán? 
\p  
\v 35 De sava nchivī íñí ñúcuán, nī jini ji jā cáhān yā, de nī ncāhān ji: Cunini ndá nú, chi cána dē Elías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán, ncachī ji. 
\p  
\v 36 De nī jinu iin tēe, nī jēchundaji dē iin cāchī nūū vinagre iyá. De nī ntee dē xīnī iin ñutun, de nī ntee dē yuhú yā jā coho yā. De nī ncāhān dē: Ná cúndēhé ó tú quiji Elías snúu dē tēe yáhá, ncachī dē. 
\p  
\v 37 De maá Jesús nī ncana jee yā, de nī jīhī yā-ni. 
\p  
\v 38 Sá de sahma jā ndíta caa jā ndásī nūū cuarto īī inī templo cāhnú, nī ndātā sava sava jondē xīnī jíín jondē jēhē. 
\p  
\v 39 De tēe Roma jā cúu capitán, íñí dē nūū yā, de nī jinī dē jā ní ncana jee yā de nī jīhī yā. De nī ncāhān dē: Jāndáā ndija jā Sēhe Yāā Dios cúu tēe yáhá, ncachī dē. 
\p  
\v 40 De suni íñí sava ñahan, ndéhé jícá ña. De ūnī ña cúu María ñuū Magdala, jíín María naná José jíín Jacobo suchí, jíín ñahan nání Salomé. 
\p  
\v 41 De ndá ñahan yáhá nī niquīn ña yā, de nī nchindeé ña yā tá nī jica yā región Galilea. De suni íñí cuāhā cā ndá ñahan jā ní nquiji jíín yā Jerusalén. 
\s1 Jā ní nchiyuhū dē Jesús 
\r (Mt. 27.57‑61; Lc. 23.50‑56; Jn. 19.38‑42) 
\p  
\v 42 De nī ñini quīvī ñúcuán. De quīvī sátūha cúu, chi stēēn cúu quīvī nátātú. 
\p  
\v 43 De nī nquenda José, tēe ñuū Arimatea. De cúu dē iin tēe cúñáhnú nūū junta cúñáhnú cā. De suni ñúhún inī dē jā quiji quīvī jā tatúnī Yāā Dios. De nduú yúhú dē chi nī nquīvi dē nūū Pilato, de nī jīcān dē yiqui cúñu Jesús. 
\p  
\v 44 De Pilato chi nī nsāhvi inī dē jā ñamā nī jīhī yā. De nī ncana dē capitán, de nī jīcā tūhún dē tēe ñúcuán tú ja nī jīhī yā. 
\p  
\v 45 Ñúcuán de nī ncucáhnú inī dē jā ní ncāhān capitán jíín dē, de nī jēhe dē tūhun jā snúu José yiqui cúñu yā. 
\p  
\v 46 De nī jeen José iin sahma cuijín váha. De nī snúu dē yiqui cúñu yā, de nī nchusúcún dē sahma ñúcuán. De nī nchiyuhū dē yā inī iin yavī ndīyi jā ní ncaān yīcā iin cava. De nī jasī dē iin yūū yuhú yávī ñúcuán. 
\p  
\v 47 De María ñuū Magdala, jíín María naná José, nī jinī ndúū ña nūū ní nchiyuhū dē yā. 
\c 16  
\s1 Jā ní natecū Jesús 
\r (Mt. 28.1‑10; Lc. 24.1‑12; Jn. 20.1‑10) 
\p  
\v 1 De nī ñini quīvī nátātú, de María ñuū Magdala, jíín María naná Jacobo, jíín Salomé, nī jeen ndá ña ndācá perfume jā quíchīhi ña yiqui cúñu yā. 
\p  
\v 2 De jānehēn quīvī domingo, tá cáta nquenda ncandiī, de nī nquenda ndá ña nūū yíyuhū yā. 
\p  
\v 3 De nī ncāhān ndá ña: ¿Ní nīhīn ō tēe jā sāhá jíyo yūū ndásī yúyávī yáhá? ncachī ña. 
\p  
\v 4 De nī nūcūndēhé ndá ña, de nī jinī ña ja nī ncujiyo yūū cāhnú ñúcuán. 
\p  
\v 5 De nī nquīvi ndá ña inī yavī ndīyi. De nī jinī ña iin ángel Yāā Dios jā cáá tá cáá tēe suchí, ndéē yā lado cuáhá, ñúhún yā iin sahma cuijín cání. De nī nchūhú ndá ña. 
\p  
\v 6 De nī ncāhān yā jíín ña: Mā cúyūhú ndá nú. Chi nánducú ndá nú Jesús ñuū Nazaret, Yāā nī jīhī yīcā cruz. Nduú cā yā yáhá, chi ja nī natecū yā. Yáhá cūndēhé nú nūū ní jaquīn ndá dē yā. 
\p  
\v 7 Cuánohōn ndá nú túsaá, de cachī nū nūū ndá tēe scuáha jíín yā, jíín nūū Pedro, jā xihna cā maá yā jīnū Galilea, sá de cuēē ndá máá nú. De ñúcuán cunī nū nūū yā, tá cúu nūū ní ncāhān yā jíín nú jondē saá, ncachī ángel. 
\p  
\v 8 Ñúcuán de nī nquee ndá ña nūū ní nchiyuhū yā, de jínu ña cuāhān ña. Chi quísi ña jā yúhú ña. De nduú ní ncáchī cuitī ña nūū ni iin, chi yúhú ndá ña. 
\s1 Jā ní nenda nijīn yā nūū María ñuū Magdala 
\r (Jn. 20.11‑18) 
\p  
\v 9 De Jesús nī natecū yā jānehēn quīvī domingo. De xihna cā nūū María ñuū Magdala nī nenda nijīn yā, ñahan jā ní ntavā yā ūjā tāchī inī. 
\p  
\v 10 De cuānohōn ña cuācachī tūhun ña nūū ndá tēe jā ní jica jíín yā, jā ní nenda nijīn yā nūū ña. De cúcuécá inī ndá dē de jácu ndá dē. 
\p  
\v 11 De tá nī jini ndá dē tūhun jā ní jinī ña nūū yā jā técū yā, de nduú ní ncándíja dē tūhun cáhān ña. 
\s1 Jā ní nenda nijīn yā nūū ūū tēe scuáha jíín yā 
\r (Lc. 24.13‑35) 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī nquee ūū táhān tēe ñúcuán, jíca dē cuāhān dē ichi rancho, de síín modo nī nquenda nijīn yā nūū dē. 
\p  
\v 13 De nī ndicó ndúū dē, de nī ncachī tūhun dē nūū ndá cā táhán dē. De nduú ní ncándíja tucu táhán dē jā cáhān ndúū dē. 
\s1 Jā ní ntetíñú yā dē jā nacani dē tūhun 
\r (Mt. 28.16‑20; Lc. 24.36‑49; Jn. 20.19‑23) 
\p  
\v 14 De cuéé cā de nī nenda nijīn yā nūū ndihúxī iin dē, ndéē ndá dē nūū mesa yájī dē stāā. De nī ncāhān yā nūū dē, chi nīhin inī ndá dē jāá nduú cándíja dē tūhun jā ní ncāhān ndá táhán dē jā ní natecū yā nī jinī dē yā. 
\p  
\v 15 De nī ncāhān yā jíín dē: Cuáhán ndá nú níí ñayīví, de nacani nú tūhun nī nūū ndācá nchivī nāsa scácu nī ji. 
\p  
\v 16 De nchivī jā candíja de cuenduté ji, chi cācu ji. De nchivī jā má cándíja, chi tānū tāhvī ji. 
\p  
\v 17 De nchivī candíja, sāhá ji ndá tiñu ñáhnú yáhá jā stéhēn jā íyó nī jíín ji: Jíín síví nī de tavā ji ndá tāchī inī nchivī. De cāhān ji quéhén yuhú jéé. 
\p  
\v 18 De tú nī ntiin ji cōō, á nī jihi ji veneno, de mā sāhá daño jíín ji. De suni tee ji ndahá ji nchivī cúhū, de nduvāha, ncachī yā jíín ndá dē. 
\s1 Jā ní ndaa yā cuānohōn yā andiví 
\r (Lc. 24.50‑53; Hch. 1.9‑11) 
\p  
\v 19 Ñúcuán de tá nī ndihi nī ncāhān maá Jētohō ō jíín ndá dē, de nī ndaa yā cuānohōn yā andiví, de nī jēcundeē yā lado cuáhá Yāā Dios nūū cúñáhnú yā. 
\p  
\v 20 De ndá máá dē nī nquee dē, nī nacani dē tūhun yā ndācá lado nāsa scácu yā nchivī. De maá Jētohō ō nī nchindeé nī nchituu yā ndá dē. De nī jēhe yā fuerza jā sāhá dē ndá tiñu ñáhnú jā stéhēn jā íyó ndāā tūhun yā jā nácani ndá dē. De nī ncuu. Amén.