\id MAT  
\h SAN MATEO 
\toc1 TUHUN VAHA JA NI NTEE SAN MATEO 
\toc2 SAN MATEO 
\toc3 Mt. 
\mt1 TUHUN VAHA JA NI NTEE SAN MATEO 
\c 1  
\s1 Lista nāsa nquiji tatā Jesucristo 
\r (Lc. 3.23‑38) 
\p  
\v 1 Yáhá cúu lista nāsa nī nquiji tatā Jesucristo. De maá yā cúu tatā rey David, de David nī nquiji nūū tatā Abraham. 
\p  
\v 2 Abraham nī ncuu dē tatá Isaac, de Isaac nī ncuu dē tatá Jacob, de Jacob nī ncuu dē tatá Judá jíín ndá ñanī dē. 
\p  
\v 3 De Judá nī ncuu dē tatá Fares jíín Zara, de naná ndúū dē nī ncuu Tamar. De Fares nī ncuu dē tatá Esrom, de Esrom nī ncuu dē tatá Aram. 
\p  
\v 4 De Aram nī ncuu dē tatá Aminadab, de Aminadab nī ncuu dē tatá Naasón, de Naasón nī ncuu dē tatá Salmón. 
\p  
\v 5 De Salmón nī ncuu dē tatá Booz, de naná dē nī ncuu Rahab. De Booz nī ncuu dē tatá Obed, de naná dē nī ncuu Rut. De Obed nī ncuu dē tatá Isaí. 
\p  
\v 6 De Isaí nī ncuu dē tatá David, tēe nī ncuu rey. De rey David nī ncuu dē tatá Salomón, de naná dē, xihna cā nī ncuu ña ñasíhí Urías. 
\p  
\v 7 De Salomón nī ncuu dē tatá Roboam, de Roboam nī ncuu dē tatá Abías, de Abías nī ncuu dē tatá Asa. 
\p  
\v 8 De Asa nī ncuu dē tatá Josafat, de Josafat nī ncuu dē tatá Joram, de Joram nī ncuu dē tatá Uzías. 
\p  
\v 9 De Uzías nī ncuu dē tatá Jotam, de Jotam nī ncuu dē tatá Acaz, de Acaz nī ncuu dē tatá Ezequías. 
\p  
\v 10 De Ezequías nī ncuu dē tatá Manasés, de Manasés nī ncuu dē tatá Amón, de Amón nī ncuu dē tatá Josías. 
\p  
\v 11 De Josías nī ncuu dē tatá Jeconías jíín ndá ñanī dē, maá tiempo jā cuáhān ndá nchivī Israel preso jondē nación Babilonia. 
\p  
\v 12 De tá nī īyo ndá ji ñúcuán, de Jeconías nī ncuu dē tatá Salatiel. De Salatiel nī ncuu dē tatá Zorobabel. 
\p  
\v 13 De Zorobabel nī ncuu dē tatá Abiud, de Abiud nī ncuu dē tatá Eliaquim, de Eliaquim nī ncuu dē tatá Azor. 
\p  
\v 14 De Azor nī ncuu dē tatá Sadoc, de Sadoc nī ncuu dē tatá Aquim, de Aquim nī ncuu dē tatá Eliud. 
\p  
\v 15 De Eliud nī ncuu dē tatá Eleazar, de Eleazar nī ncuu dē tatá Matán, de Matán nī ncuu dē tatá Jacob. 
\p  
\v 16 De Jacob nī ncuu dē tatá José, tēe nī ncuu yií María. De María nī ncuu ña naná Jesús, Yāā nání Cristo. 
\p  
\v 17 De jondē Abraham de jondē David de nī ncuu ūxī cūmī tatā. De jondē David de jondē tá cuāhān ndá nchivī Israel preso nación Babilonia de nī ncuu tucu ūxī cūmī tatā. De jondē tá nī jēhēn ndá ji preso de jondē nī ncacu Cristo, suni nī ncuu ūxī cūmī cā tatā. 
\s1 Jā ní ncacu Jesucristo 
\r (Lc. 2.1‑7) 
\p  
\v 18 De jā ní ncacu Jesucristo de súcuán nī ncuu: Naná yā María, ja nī ncundaā jā cundeē ña jíín José. De jondē tá ncháha ca cundeē ña jíín dē, de nī jīcūhun sēhe ña nī nsāhá Espíritu Santo. 
\p  
\v 19 De José, tēe jā cundeē ña jíín, chi tēe ndāā cúu dē. De nduú cúnī dē cuāha dē tūhun canoō ña, chi sa cúnī dē jā ná jéncuiñī yuhū-ni jā má cúndeē dē jíín ña. 
\p  
\v 20 De juni súcuán nácani inī dē, de nī stéhēn jāni nūū dē jā ní nquenda-ni iin ángel maá Jētohō ō Yāā Dios nūū dē, de nī ncāhān yā jíín dē: José, sēhe tatā David, mā cúyūhú nú cueca nú ñasíhí nú María, chi sēhe ña jā cacu, vāji ji jondē nūū maá Espíritu Santo. 
\p  
\v 21 De cacu iin sēhe yií ña. De scúnaní nú ji Jesús, chi maá ji cúu Yāā jā scácu ndá nchivī nūū cuáchi ji, ncachī ángel. 
\p  
\v 22 Súcuán nī ncuu ndācá tiñu yáhá, tácua quee ndaā tūhun Jētohō ō Yāā Dios jā ní ncāhān tēe nī nacani tūhun yā jondē janahán. De súcuán nī ncāhān dē: 
\q1  
\v 23 Coo iin ñahan lúlí, de nīhīn séhe ji, 
\q1 de scácu ji iin sēhe yií, 
\q1 de cunaní sūchí ñúcuán Emanuel. 
\m Cáchī tutū. De síví yáhá cáchī: Yāā Dios ndéē yā jíín ó. 
\p  
\v 24 De nī ndoto José, de nī nsāhá dē tá nī ncachī ángel Jētohō ō Yāā Dios nūū dē. De nī jeca dē María nī ncuu ña ñasíhí dē. 
\p  
\v 25 De nduú ní nquíxīn dē jíín ña, chi jondē nī scácu ña sēhe yií xíhna ñúhún ña. De nī scúnaní dē ji Jesús. 
\c 2  
\s1 Jā ní nquenda ndá tēe mago nūū yā 
\p  
\v 1 De tá nī ncacu Jesús inī ñuū Belén ndáñúū Judea, de tiempo ñúcuán tátúnī rey Herodes. Ñúcuán de jacū tēe ndíchí jā scuáha sīquī tiūūn, nī nquiji jícá ndá dē ichi nūū quénda ncandiī, de nī nquenda dē ciudad Jerusalén. 
\p  
\v 2 De nī jīcā tūhún ndá dē nchivī: ¿Ní cúu nūū íyó sūchí jā ní ncacu jā cuu rey nchivī hebreo? Chi ichi nūū quénda ncandiī nī jinī ndá sá iin tiūūn cāhnú jā cúu seña jā ní ncacu ji. De vāji ndá sá jā chiñúhún sá ji, ncachī dē. 
\p  
\v 3 De rey Herodes, tá nī jini dē tūhun ñúcuán, de nī ncunēhén inī dē, jondē jíín ndācá nchivī Jerusalén. 
\p  
\v 4 De nī nastútú dē ndācá sūtū cúñáhnú jíín ndācá tēe stéhēn ley janahán nūū nchivī. De nī jīcā tūhún dē ndá tēe ñúcuán ní cúu nūū cacu Cristo, cáchī tutū. 
\p  
\v 5 De nī ncachī ndá dē nūū rey: Inī ñuū Belén ndáñúū Judea. Chi súcuán cáchī nūū tútū jā ní ntee tēe nī nacani tūhun yā jondē janahán: 
\q1  
\v 6 Ndá ndóhó nchivī ñuū Belén ndáñúū Judá, 
\q1 cúñáhnú cā ñuū nū nsūú cā ndá cā ñuū jā cúñáhnú inī Judá. 
\q1 Chi suu inī ñuū nū quee iin Yāā jā tatúnī, 
\q1 de coto yā nchivī maá nī Israel, ncachī Yāā Dios. 
\m Cáchī tutū. 
\p  
\v 7 Ñúcuán de Herodes nī ncana yuhū dē ndá tēe ndíchí jā nání mago. De nī jīcā tūhún vāha dē nā quīvī cúu jā ní nquenda tiūūn ñúcuán. 
\p  
\v 8 De nī ntají dē ndá tēe ñúcuán jā quíhīn dē ñuū Belén. De nī ncāhān dē: Cuáhán ndá ní de cātūhún vāha ní ní cúu nūū íyó sūchí lúlí. De tá nī nanihīn ndá ní ji, de quiji ní cachī tūhun ní nūū sá, tácua suni quīchiñúhún maá sá ji, ncachī rey. 
\p  
\v 9 De tá nī jini ndá dē tūhun jā ní ncāhān rey, de cuāhān ndá dē. De maá tiūūn cāhnú jā ní jinī dē ichi nūū quénda ncandiī, nī jēcōsō nūú cuāhān nūū ndá dē jondē nī nquenda nūū íyó sūchí lúlí, de ñúcuán nī jencuiñī. 
\p  
\v 10 De tá nī jinī ndá dē jā ní jencuiñī tiūūn, de nī ncusiī ndasí inī dē. 
\p  
\v 11 De nī jīnū ndá dē nī nquīvi dē inī vehe, de nī jinī dē nūū sūchí lúlí jíín naná ji María. De nī jēcuīñī jītí ndá dē nūū ji, de nī nchiñúhún dē ji. De nī nacune ndá dē jātūn dē, de nī nsōcō dē oro jíín incienso jíín sūja ūguā nūū ji. 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī stéhēn jāni nūū ndá dē, de nī ncachī nūū dē jā má quínohōn dē nūū Herodes. De incā ichi cuānohōn dē ñuū dē. 
\s1 Jā ní jinu José cuāhān ndá dē Egipto 
\p  
\v 13 De tá cuānohōn ndá tēe mago, de nī stéhēn jāni nūū José jā iin ángel maá Jētohō ō Yāā Dios nī ncāhān yā jíín dē: Nacōo de cunu nú quīhīn nū jíín sūchí lúlí jíín naná ji jondē nación Egipto. De ñúcuán cundeē nū jondē cachī tūhun nī nūū nū. Chi Herodes ja ñatin nanducú dē sūchí lúlí jīñā jā cahnī dē ji, ncachī yā. 
\p  
\v 14 De nī ndoto José. De cuāhān dē jíín sūchí lúlí jíín naná ji, de nī jica ñuú ndá dē cuāhān dē Egipto. 
\p  
\v 15 De ñúcuán nī ndeē dē jondē nī jīhī Herodes. De súcuán nī ncuu tácua quee ndaā tūhun Jētohō ō Yāā Dios jā ní ncāhān tēe nī nacani tūhun yā janahán: Jondē nación Egipto nī ncana nī Sēhe nī vāji ji, ncachī Yāā Dios, cáchī tutū. 
\s1 Jā ní ntatúnī Herodes jā ná cúū ndá tēe ñiquín 
\p  
\v 16 Ñúcuán de nī jinī Herodes jā súcuán nī stáhví ndá tēe mago dē, de nī nquītī ndasí inī dē. De nī ntají dē ndá soldado cuāhān, de nī jahnī ndācá tēe ñiquín jā úū cuīyā jíín jā lūlí cā jā íyó inī ñuū Belén jíín ndācá ñuū ñatin. Chi ja nī jīcā tūhún vāha dē ndá tēe mago nāsaa tiempo nī ncuu jā ní ncacu Jesús. 
\p  
\v 17 De súcuán nī nquee ndaā tūhun jā ní ncāhān Jeremías, tēe nī nacani tūhun yā jondē janahán, chi nī ncāhān dē: 
\q1  
\v 18 Inī región Ramá nī jini nī 
\q1 jā jácu de jácu cóhó. 
\q1 Chi ndá ñahan cúu tatā Raquel, jácu ña jēhē sēhe ña, 
\q1 de nduú cúnī ndusiī inī ndá ña, chi nī jīhī ndá ji. 
\m Cáchī tutū. 
\p  
\v 19 Ñúcuán de nī jīhī Herodes. De nī stéhēn jāni nūū José jā iin ángel Jētohō ō Yāā Dios nī ncāhān yā jíín dē jondē nūū ndéē dē Egipto: 
\p  
\v 20 Nacōo de quīnohōn nū nación nū Israel jíín sūchí lúlí jíín naná ji. Chi ja nī jīhī ndá tēe jā ndúcú cahnī sūchí lúlí jīñā nícu, ncachī ángel. 
\p  
\v 21 Ñúcuán de nī nacōo dē, de cuānohōn dē Israel jíín sūchí lúlí jíín naná ji. 
\p  
\v 22 De nī nīhīn dē tūhun jā Arquelao nī nūcuīñī dē nūū ndīyi tatá dē Herodes, de maá dē tátúnī inī región Judea. De yúhú dē jā quínohōn dē ñúcuán. De nī stéhēn jāni nūū dē jā ná quíhīn dē región Galilea, de cuāhān dē. 
\p  
\v 23 De nī nquenda ndá dē ñúcuán, de nī ndeē dē ñuū nání Nazaret. Súcuán nī ncuu tácua quee ndaā tūhun jā ní ncāhān ndá tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán. Chi nī ncachī dē jā cāhān nchivī jā tēe ñuū Nazaret cúu Jesús. 
\c 3  
\s1 Tūhun Juan tēe scuénduté 
\r (Mr. 1.1‑8; Lc. 3.1‑9, 15‑17; Jn. 1.19‑28) 
\p  
\v 1 De nī jica tiempo, de nī nquenda Juan tēe scuénduté jondē nūū ñuhun tíhá ndáñúū Judea, de suha nácani dē tūhun: 
\p  
\v 2 Nacani inī ndá nú jā sndóo nú cuāchi nú, chi ja nī ncuñatin maá Yāā ndéē andiví jā tatúnī yā nūū nū, ncachī dē. 
\p  
\v 3 De Isaías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán, suha nī ntee dē tūhun Juan nūū tutū: 
\q1 Coo iin tēe jā cana jee jondē nūū ñuhun tíhá: 
\q1 Sāhá tūha ndá nú maá nú, chi quenda maá Jētohō ō. 
\q1 De sāhá ndá nú tiñu ndāā, chi vāji yā, cachī dē. 
\m Ncachī Isaías. 
\p  
\v 4 De sahma ñúhún Juan cúu ixi camello, de núhnī iin cinturón ñii chījin dē. De jā técū dē cúu tīca langosta jíín ndūxi yōcō. 
\p  
\v 5 De nchivī ciudad Jerusalén jíín ndācá nchivī región Judea jíín nchivī ndéē ñatin yuhú yūte Jordán, nī nquenda ndá ji nūū dē. 
\p  
\v 6 De nī nacani ndaā ndá ji cuāchi ji nūū Yāā Dios, de nī scuénduté dē ji inī yūte Jordán. 
\p  
\v 7 De tá nī jinī dē jā váji cuāhā tēe grupo fariseo jíín tēe grupo saduceo nūū scuénduté dē, de nī ncāhān dē: Va sēhe cōō cúu ndá nú, chi xēēn nū tá cúu cōō. ¿A jáni inī ndá nú jā cuu cunu nú cācu nú nūū castigo xēēn jā quiji? 
\p  
\v 8 Túsaá de sāhá ndá nú tiñu váha, de súcuán stéhēn nū jā ní nacani ndija inī nū jā sndóo nú cuāchi nú. 
\p  
\v 9 De mā cāní inī ndá nú cāhān nū jā cuu cācu nú sīquī jā cúu nú tatā Abraham. Chi cáhān ni jíín ndá nú jā cuu sāhá Yāā Dios jā ndācá yūū yáhá nduu sēhe Abraham jā candíja vāha, de tú cúnī yā. 
\p  
\v 10 De cúu ndá nú tá cúu tūndīhá jāá nduú jéhe jāvíxī vāha. De mitan de ja íyó tūha Yāā Dios jā cuāha yā castigo xēēn, tá cúu nūū íyó tūha iin cāa jā quehndē jondē yoho ñutun. Túsaá de sāhá yā jíín ndá nú tá cúu nūū sáhá yā jíín ndācá ñutun jāá nduú jéhe jāvíxī vāha, jā tēhndē de cāyū nūū ñúhūn. 
\p  
\v 11 De nduhū chi jíín ndute scuénduté nī ndá nú, de ñúcuán cúu jā stéhēn nū jā ní nacani inī nū jā sndóo nú cuāchi nú. De Yāā jā quiji, chi modo jā scuénduté yā ndá nú cúu jā cuāha yā Espíritu Santo cundeē inī ánō ndá nú, de poder yā cúu tá cúu ñuhūn. De Yāā jā quiji chi cúñáhnú ndasí cā yā nsūú nduhū. Chi nduú cúñáhnú cuitī ni nūū yā, ni jā cuetíñú yā nduhū vísō iin tiñu lúlí cā jā cuiso nī nījān yā. 
\p  
\v 12 De sāhá yā tá sáhá tēe stéchí trigo, chi sāhá síín yā nchivī vāha jíín nchivī nēhén, tá cúu nūū cúndoo trigo jā quée síín paja. De nastútú yā trigo yā ndīvi inī yacā yā. Sochi paja chi teñuhūn yā nūū ñúhūn jā má ndáhvā cuitī, ncachī Juan. 
\s1 Jā ní jenduté Jesús 
\r (Mr. 1.9‑11; Lc. 3.21‑22) 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī nquee Jesús región Galilea, de nī nquenda yā yūte Jordán nūū íyó Juan, tácua scuénduté dē yā. 
\p  
\v 14 Sochi nduú cúnī Juan scuénduté dē yā, chi nī ncāhān dē jíín yā: Sa cánuú jā scuénduté maá ní sāán, ¿de nāsa cúu jā sa nūū sá vāji ní? ncachī dē. 
\p  
\v 15 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Nduú chi sāhá nú, chi súcuán cánuú jā squíncuu ó ndācá jā tátúnī Yāā Dios, ncachī yā. Ñúcuán de nī scuénduté dē yā. 
\p  
\v 16 De tá nī ncuu nī jenduté yā, de nī nquee yā ndute. De nī nune-ni nūū ndéē Yāā Dios andiví, de nī jinī yā jā cúun Espíritu Yāā Dios vāji, de cáá tá cáá iin paloma, de nī jīnū xīnī yā. 
\p  
\v 17 De ichi andiví nī ncāhān iin tūhun: Yáhá cúu Sēhe nī jā mānī ndasí nī jíín, de cúsiī ndasí inī ni jíín, ncachī. 
\c 4  
\s1 Jā ní jito túnī tāchī Jesús 
\r (Mr. 1.12‑13; Lc. 4.1‑13) 
\p  
\v 1 Ñúcuán de nī jīnū Jesús jondē nūū ñuhun tíhá nī nsāhá Espíritu Santo. Chi ñúcuán coto túnī tāchī cúñáhnú yā, chi cúnī jā sāhá yā cuāchi. 
\p  
\v 2 De nī īyo nditē inī yā ūū xico nduú ūū xico ñuú, sá de nī nquiji sōco nūū yā. 
\p  
\v 3 De nī nquenda maá tāchī cúñáhnú jā coto túnī ji yā, de nī ncāhān jíín yā: Tú maá nú cúu Sehe Yāā Dios de cāhān nū jā ndá yūū yáhá ná ndúu stāā cajī nū, ncachī. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān yā jíín: Nduú chi yósō nūū tutū īī: Nsūú mátúhún-ni stāā cúu jā técū nchivī, chi suni jíín ndācá tūhun jā cáhān Yāā Dios, ncachī yā. 
\p  
\v 5 Ñúcuán de cuāhān tāchī cúñáhnú jíín yā jondē Jerusalén jā cúu ciudad īī. De nī jani ji yā xīnī torre templo. 
\p  
\v 6 De nī ncāhān ji jíín yā: De tú Sēhe Yāā Dios cúu nú, de squíncava nú maá nú jondē nūū ñūhún, chi scácu yā ndóhó. Chi súcuán yósō nūū tutū: 
\q1 Tetíñú yā ndá ángel yā jā coto ndóhó. 
\q1 De canee ndá yā ndóhó, 
\q1 tácua mā scáchihi nú jēhē nū nūū yúū. 
\m Cáchī tutū, ncachī tāchī. 
\p  
\v 7 De nī ncāhān Jesús: Nduú chi suni yósō cā nūū tutū jā má cōtó túnī nchivī Jētohō ji Yāā Dios, á scácu yā ji á nduú, ncachī yā. 
\p  
\v 8 De tāchī cúñáhnú nī jeca tucu ji yā cuāhān ji jíín yā xīnī iin yucu súcún ndasí. De nī stéhēn ji ndācá nación níí cáhnú ñayīví nūū yā, de viī ndasí cáá ndihi. 
\p  
\v 9 De nī ncāhān jíín yā: Ndācá yáhá taji nī nūū nū, de tú cuiñi jítí nú chiñúhún nú nduhū, ncachī. 
\p  
\v 10 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús nūū tāchī: Satanás, cujiyo cuáhán, chi yósō nūū tutū jā ná chíñúhún nchivī maá Jētohō ji Yāā Dios, de nūū mátúhún-ni yā satíñú ji, ncachī yā. 
\p  
\v 11 Ñúcuán de nī ncujiyo-ni tāchī cúñáhnú cuāhān. De nī nquenda ndá ángel Yāā Dios nī nchindeé ndá yā. 
\s1 Jā ní nquijéhé Jesús nácani yā tūhun región Galilea 
\r (Mr. 1.14‑15; Lc. 4.14‑15) 
\p  
\v 12 De tá nī nīhīn Jesús tūhun jā yíhí Juan vecāa, de cuānohōn yā región Galilea. 
\p  
\v 13 De nduú ní ndéē yā ñuū Nazaret, chi nī jēhēn yā nī ndeē yā ñuū Capernaum. De ñuū ñúcuán cáá yuhú mar, maá región Zabulón jíín Neftalí. 
\p  
\v 14 De súcuán nī ncuu tácua quee ndaā tūhun nī ntee Isaías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán: 
\q1  
\v 15 Región Zabulón jíín Neftalí, 
\q1 ichi jā cuáhān yuhú mar, lado yūte Jordán nūū quénda ncandiī, 
\q1 jíín región Galilea nūū ndéē nchivī ndá cā nación jāá nduú jínī tūhun yā. 
\q1  
\v 16 Nchivī ñúcuán chi modo nūū neē ndéē ji, 
\q1 de stúu yā luz yā nūū ji. 
\q1 De nchivī ja ñatin naā, nīhīn ji tūhun vāha ndasí, 
\q1 suu tūhun jā scácu yā ánō ji. 
\m Ncachī Isaías. 
\p  
\v 17 De jondē quīvī ñúcuán nī nquijéhé Jesús nácani yā tūhun, de súcuán nī ncāhān yā: Nacani inī ndá nú jā sndóo nú cuāchi nú, chi ja nī ncuñatin Yāā ndéē andiví jā tatúnī yā nūū nū, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncana yā cūmī tēe tíin tiacá 
\r (Mr. 1.16‑20; Lc. 5.1‑11) 
\p  
\v 18 De jíca Jesús yuhú mar Galilea cuāhān yā. De nī jinī yā nūū ūū tēe, de ñanī ndúū dē. De iin dē cúu Simón jā suni nání Pedro, de incā dē cúu Andrés. De tēe tíin tiacá cúu ndúū dē, de chúhun dē ñunu dē inī mar. 
\p  
\v 19 De nī ncāhān yā jíín ndúū dē: Cuniquīn nduhū ná cóhōn, de nasāhá nī ndóhó tēe jā nīhīn cuāhā nchivī jā candíja nduhū, tá cúu nūū níhīn nū tiacá, ncachī yā. 
\p  
\v 20 Ñúcuán de nī sndóo ndúū dē-ni ñunu dē, de nī jēcuniquīn dē yā. 
\p  
\v 21 De nī jica yā jacū cā, de nī jinī yā nūū ūū cā tēe, de suni ñanī ndúū dē. De cúu dē Jacobo jíín Juan, ndúū sēhe Zebedeo. De ndéē dē inī barco jíín tatá dē Zebedeo, náchicatún dē ñunu dē. De suni nī ncana yā ndúū dē jā cuniquīn dē yā. 
\p  
\v 22 De nī sndóo dē-ni tatá dē jíín barco, de nī jēcuniquīn dē yā cuāhān dē. 
\s1 Jā ní stéhēn yā nūū cuāhā nchivī 
\r (Lc. 6.17‑19) 
\p  
\v 23 De nī jica nuu Jesús níí región Galilea, nī stéhēn yā tūhun inī ndá vehe īī jā cúu sinagoga. De nī nacani yā tūhun vāha nāsa tátúnī Yāā Dios. De nī nasāhá vāha yā nchivī cúhū ndācá-ni cuēhē. 
\p  
\v 24 De nī jītē nuu tūhun yā cuāhān níí región Siria. De nūū yā nī nquisiáha ji ndācá nchivī cúhū, nchivī jā ndóho quéhén nūū cuēhē, jíín jā játū, jíín jā ñúhún tāchī inī, jíín jā jíhī yīhí, jíín jā ní nduvehlé. De nī nasāhá vāha yā ndá ji. 
\p  
\v 25 De cuāhā nchivī región Galilea jíín Decápolis, jíín nchivī ciudad Jerusalén jíín región Judea, jíín ndá ñuū jā íyó incā lado yūte Jordán ichi nūū quénda ncandiī, nī jēcuniquīn ndá ji yā. 
\c 5  
\s1 Jā ní nacani yā tūhun jondē yucu 
\p  
\v 1 De nī jinī Jesús nūū ndá nchivī cuāhā ñúcuán. De nī ncaa yā yucu cuāhān yā, de nī jēcundeē yā. De ndá tēe scuáha jíín yā, nī nquenda dē nūū yā ñúcuán. 
\p  
\v 2 De nī nquijéhé yā nī stéhēn yā ndá tūhun yáhá nūū dē: 
\s1 Tūhun nācā ndetū 
\r (Lc. 6.20‑23) 
\p  
\v 3 Nācā ndetū ndá nchivī jā jínī ji jāá nduú íyó vāha ánō ji sīquī cuáchi ji, chi ja nī nquīvi ji ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū ji. 
\p  
\v 4 Nācā ndetū ndá nchivī cúcuécá inī, chi ndusiī inī ji sāhá Yāā Dios. 
\p  
\v 5 Nācā ndetū ndá nchivī vitá inī, chi nī nquee yuhú yā jā cutahvī ji ñayīví. 
\p  
\v 6 Nācā ndetū ndá nchivī jā tá-ni cúu jā cócon ji yíchī ji, suni súcuán cúu jā cúnī ndasí ji squíncuu ji tiñu ndāā, chi maá yā chindeé yā jā cuu squíncuu ji. 
\p  
\v 7 Nācā ndetū ndá nchivī jā cúndáhví inī táhán, chi suni cundáhví inī Yāā Dios ji. 
\p  
\v 8 Nācā ndetū ndá nchivī jā íyó ndoo inī ánō ji, chi cunī ji nūū Yāā Dios. 
\p  
\v 9 Nācā ndetū ndá nchivī jā násāhá mānī táhán, chi cāhān Yāā Dios jā sēhe yā cúu ji. 
\p  
\v 10 Nācā ndetū ndá nchivī jā jínī ūhvī incā nchivī ji sīquī jā sáhá ji tiñu ndāā, chi ja nī nquīvi ji ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū ji. 
\p  
\v 11 Nācā ndetū ndá nú tú cáhān nāvāha ji nūū nū jā síquī nduhū, de sáhá nāvāha ji ndóhó, de stáyáhvi ji ndóhó, vísō nduú nā cuāchi nú. 
\p  
\v 12 De sāhá sīī ndá nú inī nū túsaá, de sa víhí cā cusiī inī nū, chi cáhnú ndasí coo tāhvī nū jondē andiví. Chi suni súcuán nī jinī ūhvī ji ndá tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jā ní nquiji xihna cā nsūú cā ndá ndóhó. 
\s1 Tūhun yátá sīquī ñīī jíín sīquī luz 
\r (Mr. 9.50; Lc. 14.34‑35; 11.33) 
\p  
\v 13 Ndá máá nú chi cúu nú inī ñayīví tá cúu ñīī jā yíhí nūū cūñu tácua mā téhyū. De tú ñīī ná náā jā úhguā, ¿de nāsa nduu uhguā tucu? Nduú cā tiñu cuitī cā, chi sa cutē nchivī de cuāñū ji sīquī. 
\p  
\v 14 Ndá tiñu váha jā sáhá nú cúu tá cúu luz inī ñayīví. De cúu nú tá cúu iin ñuū jā yósō xīnī yūcú, de mā cūú coo yuhū. 
\p  
\v 15 De ni nduú scuíquīn nchivī iin lámpara de chihi ji chījin cajón, chi sa jáni ji nūū sūcún tácua stúu nūū ndá jā ndéē inī vehe. 
\p  
\v 16 De suni súcuán stéhēn nū luz maá nú nūū ndá nchivī, de suu cúu jā cunī ji ndá tiñu váha sáhá ndá nú, de cāhān ji jā vāha ndasí Yāā cúu Tatá nú jā ndéē yā andiví. 
\s1 Jā ní stéhēn yā sīquī ley Yāā Dios 
\p  
\v 17 Mā cāní inī ndá nú jā váji nī jā snáā ni ley jā ní jēhe Yāā Dios nūū Moisés, jíín jā snáā ni ndá tūhun jā ní ncāhān ndá tēe nī nacani tūhun yā janahán. Nduú vāji nī jā snáā ni, chi sa jā stéhēn cājí nī tūhun ndíso. 
\p  
\v 18 Chi ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā juni íyó andiví jíín ñayīví, de mā náā cuitī ni iin punto ni iin letra nūū tutū ley yā, chi jondē quee ndaā ndihi tūhun jā cáhān. 
\p  
\v 19 Túsaá de tú iin nchivī nduú squíncuu ji iin tūhun yáhá jā ndácu ley yā, vísō iin tūhun lulí cā cúu, de tú stéhēn ji jā suni súcuán sāhá sava cā nchivī, túsaá de cuu ji nchivī núu cā inī andiví nūū tátúnī Yāā Dios. Sochi tú iin nchivī squíncuu ji de stéhēn ji jā squíncuu nchivī, túsaá de cuñáhnú ji inī andiví nūū tátúnī Yāā Dios. 
\p  
\v 20 Chi cáhān ni jíín ndá nú, tú mā cōó ndāā cā tiñu sáhá nú nsūú cā tiñu sáhá ndá tēe stéhēn ley janahán jíín ndá tēe grupo fariseo, de mā quívi cuitī nū ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū nū. 
\s1 Jā ní stéhēn yā jā má quítī inī ō 
\r (Lc. 12.57‑59) 
\p  
\v 21 Ja nī jini ndá nú tūhun jā ní ncāhān jíín nchivī janahán jā má cáhnī ji ndīyi, de nā-ni nchivī tú cahnī ji ndīyi, de quīhīn ji nūū justicia, cáchī. 
\p  
\v 22 Sochi nduhū chi cáhān ni jíín ndá nú, vísō vāchi jā quītī inī iin nchivī cunī ji táhán ji, de suni quīhīn ji nūū justicia. De tú iin nchivī cāhān nāvāha ji nūū táhán ji, túsaá de quīhīn ji nūū justicia cúñáhnú cā. De tú iin nchivī cāhān ji nūū táhán ji: Ndóhó tēe naā ndasí, cachī ji, túsaá de quīvi ji nūū ñúhūn infierno de tú mā nácani inī ji. 
\p  
\v 23 Túsaá de tá quenda ndá nú nūū altar jíín jā sōcō nū nūū Yāā Dios, de tú nūcūhun inī nū jā ní nsāhá nú cuāchi sīquī táhán nú, 
\p  
\v 24 túsaá de squéndōo nú jā sōcō nū xiín altar, de xihna cā quīhīn nū jā ndumanī nū jíín táhán nú. De sá de ndicó cóo tucu nú jā sōcō nū. 
\p  
\v 25 De tú iin nchivī quīhīn ji jíín nú nūū justicia jā cāhān ji cuāchi sīquī nū, túsaá de juni cuāhān nū jíín ji ichi de sāhá ndāā maá nú jíín ji, tácua mā squívi ji ndóhó nūū juez. Chi juez siáha dē ndóhó nūū policía, de policía chihi dē ndóhó vecāa. 
\p  
\v 26 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā má quēé cuitī nū ñúcuán chi jondē chunáá nú ndihi cuitī xūhún jā jícān ndá dē. 
\s1 Jā ní stéhēn yā jā má cásíquí ndéē tāhán 
\p  
\v 27 Nī jini ndá nú tūhun jā ní ncāhān janahán jā má cásíquí ndéē tāhán nchivī. 
\p  
\v 28 Sochi nduhū chi cáhān ni jíín ndá nú jā tú iin tēe ndéhé dē nūū iin ñahan jā ndíyo inī dē ña, ñúcuán de ja nī ncasíquí ndéē dē ñahan ñúcuán inī ánō dē. 
\p  
\v 29 Túsaá de tú tīnūú lado cuáhá nú sáhá jā quīvi nú cuāchi, de vāha cā tavā nū de squéne nú, tácua mā sāhá cā nū cuāchi. Chi vāha cā jā naā iin tīnūú nú nsūú cā jā coo ndihi yiqui cúñu nú de quīhīn nū infierno. 
\p  
\v 30 De tú ndahá cuáhá nú sáhá jā quīvi nú cuāchi, de vāha cā quehndē nū de squéne nú, tácua mā sāhá cā nū cuāchi. Chi vāha cā jā naā iin ndahá nú nsūú cā jā coo ndihi yiqui cúñu nú de quīhīn nū infierno. 
\s1 Jā ní stéhēn yā jā má ndúsíín táhán 
\r (Mt. 19.3‑9; Mr. 10.11‑12; Lc. 16.18) 
\p  
\v 31 De suni nī ncāhān jondē janahán: Tú ní iin cúnī jā sndóo ñasíhí, de ná cuáha acta nūū ña jā ndusíín jíín ña. 
\p  
\v 32 Sochi nduhū chi cáhān ni jíín ndá nú, tú iin tēe sndóo dē ñasíhí dē, de tú nsūú jā ndiī ña, túsaá de sáhá dē jā casíquí ndéē ña jā cundeē ña jíín incā tēe. De tú iin tēe cueca dē ñahan jā ní nquendōo, suni cásíquí ndéē dē ña. 
\s1 Jā ní stéhēn yā sīquī tūhun jā cáhān téyíí 
\p  
\v 33 De suni nī jini ndá nú tūhun jā ní ncāhān jíín nchivī janahán: Tú nī ncāhān téyíí nú jā squíncuu nú, jínī jínúū Yāā Dios, túsaá de cánuú jā squíncuu nú jā ní ncāhān nū. 
\p  
\v 34 Sochi nduhū chi cáhān ni jíín ndá nú jā ni iin sīquī tiñu mā cáhān téyíí nú jondē jíín síví Yāā Dios. De tú cāhān téyíí nú de nduú vāha jā nacunehen nú andiví, chi suu cúu nūū íyó mesa nūū tátúnī Yāā Dios. 
\p  
\v 35 De juni mā nácunehen nú ñayīví, chi suu cúu modo teyū nūū yósō jēhē yā. De juni mā nácunehen nú Jerusalén, chi suu cúu ciudad maá Yāā jā cúu Rey cúñáhnú. 
\p  
\v 36 De juni mā cáhān téyíí nú jā ná cúndeē cuāchi sīquī nū de tú nduú cáhān ndāā nū. Mā cáhān nū súcuán, chi mā cūú cuitī sāhá nú jā ni iin ixi xínī nū nducuíjín á ndutuún. 
\p  
\v 37 Chi súcuán-ni cāhān nū: Cuu, cachī nū. Nduú, cachī nū. Chi tú chisó nú cā tūhun cāhān nū, de nūū tāchī vāji. 
\s1 Jā ní stéhēn yā jā má nácuāha ó jā ndutahvī nchivī 
\r (Lc. 6.29‑30) 
\p  
\v 38 Nī jini ndá nú tūhun jā ní ncāhān jíín nchivī janahán: Tú iin tēe sndáhvā dē tīnūú táhán dē, de suni súcuán ná ndáhvā tīnūú maá dē. De tú iin tēe sndáva dē nūhun táhán dē, de suni súcuán ná ndáva nūhun maá dē. 
\p  
\v 39 Sochi nduhū chi cáhān ni jíín ndá nú: Mā nácuāha nú jā ndutahvī tēe jā sáhá nāvāha ndóhó. Chi tú ní tēe cani dē cūñu nuū lado cuáhá nú, de vāha cā suni cuāha nú incā lado cani dē, nsūú cā jā nacuāha nú jā ndutahvī dē. 
\p  
\v 40 De tú ní tēe stáyáhvi dē ndóhó de candeē dē camisa nū, de suni cuāha nú tūhun jā quīhīn dē jíín jondē sōō nū. 
\p  
\v 41 De tú ní tēe scáca dē ndóhó jā cuiso nú ndatíñú dē iin kilómetro, de caca nú ūū kilómetro jíín dē. 
\p  
\v 42 De nā-ni nchivī tú jícān ji ndatíñú nú, de cuāha nú nūū ji. De nchivī jícān nūú ndatíñú nú, de mā sásáhán nú jā cuāha nú nūū ji. 
\s1 Tūhun jā cundáhví inī ō nchivī jā jínī ūhvī yóhó 
\r (Lc. 6.27‑28, 32‑36) 
\p  
\v 43 De suni nī jini ndá nú tūhun jā ní ncāhān jondē janahán: Cundáhví inī nū nchivī jā íyó mānī jíín nú, de quītī inī nū nūū nchivī jā jínī ūhvī ndóhó. 
\p  
\v 44 Sochi nduhū chi cáhān ni jíín ndá nú: Cundáhví inī nū nchivī jā jínī ūhvī ndóhó. De cācān táhvī nū jā váha cuu nchivī jā cáhān nāvāha sīquī nū. De sāhá vāha nú jíín nchivī jā quítī inī jínī ndóhó. De cācān táhvī nū jēhē nchivī jā cáhān nēhén nūū nū de sáhá xēēn ji ndóhó. 
\p  
\v 45 De súcuán stéhēn nū jā cúu nú sēhe maá Tatá nú, Yāā ndéē andiví, chi maá yā jéhe ncandiī jā cutūu nūū nchivī nēhén jíín nūū nchivī vāha. De jéhe yā sāvī nūū nchivī sáhá tiñu ndāā jíín nūū nchivī sáhá tiñu néhén. 
\p  
\v 46 Chi tú íyó mānī nū jíín maá-ni nchivī jā mānī jíín nú, de nduú nā tāhvī nīhīn nū nūū yā. Chi jondē ndá tēe stáhví jā stútú xūhún ñúū, suni súcuán sáhá ndá dē. 
\p  
\v 47 De tú maá-ni táhán nú cáhān vāha nú jíín, ¿de nā tiñu váha sáhá nú túsaá? Chi jondē nchivī jāá nduú cándíja Yāā Dios, suni súcuán sáhá ndá ji. 
\p  
\v 48 Túsaá de ndāā ná cóo ndihi jā sáhá nú, tá cúu nūū íyó ndāā ndihi jā sáhá Tatá nú, Yāā ndéē andiví. 
\c 6  
\s1 Jā ní stéhēn yā sīquī nāsa sāhá ó tiñu váha 
\p  
\v 1 De jā sáhá nú ndācá tiñu váha nūū Yāā Dios, de coto nú jā má sāhá nijīn nū jā cunī nchivī de cuetúhún ji ndóhó. Chi tú súcuán sāhá nú, de nduú nā tāhvī nū cuāha maá Tatá nú, Yāā ndéē andiví. 
\p  
\v 2 Jā ñúcuán tá sáhá nú caridad, de mā sāhá nú jā cunī ndá nchivī, tá cúu nūū sáhá ndá tēe stáhví-ni, íñí dē nūū cúchitú nchivī inī ndá vehe īī sinagoga jíín nūū yáhvi. Chi súcuán sáhá ndá dē tácua cuetúhún nchivī dē. De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā ñúcuán-ni cúu tāhvī dē, suu jā jétúhún nchivī dē. 
\p  
\v 3 Sochi ndá ndóhó, tá sáhá nú caridad, de sāhá yuhū nū, tácua jondē amigo vāha nú mā cūní jā sáhá nú. 
\p  
\v 4 Súcuán sāhá yuhū nū caridad. De maá Tatá nú jā ndéhé jā sáhá yuhū nū, iin quīvī de cuāha yā tāhvī cuu nú. 
\s1 Jā ní stéhēn yā nāsa cācān táhvī ō 
\r (Lc. 11.2‑4) 
\p  
\v 5 De tá jícān táhvī ndá nú, de mā sāhá nú tá sáhá ndá tēe stáhví-ni. Chi jétahān inī ndá dē cuiñi dē cācān táhvī dē nūū íyó chitú nchivī inī ndá vehe īī sinagoga jíín squínā calle, tácua cunī nchivī de cuetúhún ji dē. De ndāā cáhān ni jíín nú jā ñúcuán-ni cúu tāhvī dē, suu jā jétúhún nchivī dē. 
\p  
\v 6 Sochi ndá ndóhó, de tá jícān táhvī nū, de ndīvi nú inī vehe nú de nacasī nū viéhé. De cācān táhvī nū nūū maá Tatá nú, Yāā jā íyó yuhū jíín nú. Ñúcuán de maá Tatá nú jā jínī yā jā súcuán sáhá yuhū nū, cuāha yā jā jícān nū. 
\p  
\v 7 De jā jícān táhvī nū, de mā cáhān nū cuāhā vuelta ndá tūhun jāá nduú nácani inī nū de cáhān nū-ni, tá cúu nūū sáhá ndá nchivī jāá nduú jínī tūhun Yāā Dios. Chi jáni inī ji jā tú nahán súcuán cáhān ji, de cunini yā, de nduú. 
\p  
\v 8 Túsaá de mā sāhá nú tá cúu nūū sáhá ndá ji. Chi maá Tatá nú ja jínī yā naá cúu jā jíni ñúhún nú jondē ncháha ca cācān nū nūū yā. 
\p  
\v 9 Túsaá de suha cācān táhvī ndá nú: 
\q1 Tatá ndá sá jā ndéē ní andiví, 
\q1 níní ná cóo yíñúhún sá nūū ní, chi Yāā īī cúu ní. 
\q1  
\v 10 De ñúhún inī sá jā ñamā ná quíji quīvī tatúnī ní níí ñayīví yáhá. 
\q1 De ná cóo ndācá tiñu jā jétahān inī maá ní, 
\q1 tá cúu nūū íyó inī andiví, suni súcuán ná cóo inī ñayīví. 
\q1  
\v 11 Stāā jā técū ndá sá ndācá quīvī, taji ní nūū sá mitan. 
\q1  
\v 12 De cune cáhnú inī ní nūū cuāchi jā sáhá ndá sá nūū ní, 
\q1 tá cúu nūū née cáhnú inī ndá sá nūū nchivī jā sáhá cuāchi nūū sá. 
\q1  
\v 13 De mā cuáha ní tūhun jā coto túnī tāchī sāán, 
\q1 chi sa scácu ní sāán nūū ndācá jānēhén. 
\q1 Chi maá ní cúu Yāā tátúnī, de tíin ní poder, 
\q1 de viī ndasí cúñáhnú ní níí cání. Súcuán ná cóo. Amén. 
\m Cachī ndá nú. 
\p  
\v 14 Chi tú cune cáhnú inī ndá nú nūū nchivī jā sáhá cuāchi nūū nū, de suni súcuán cune cáhnú inī maá Tatá nú andiví nūū cuāchi nú. 
\p  
\v 15 Sochi tú mā cúne cáhnú inī nū nūū nchivī jā sáhá cuāchi nūū nū, de suni súcuán mā cúne cáhnú inī maá Tatá nú nūū cuáchi nú. 
\s1 Jā ní stéhēn yā sīquī tūhun conditē inī 
\p  
\v 16 De tá íyó nditē inī ndá nú jā chíñúhún nú Yāā Dios, de mā sāhá nú tá sáhá ndá tēe stáhví-ni. Chi sáhá ndá dē jā cáá xií nūū dē, de súcuán de stéhēn dē nūū nchivī jā íyó nditē inī dē, tácua cuetúhún ji dē. De ndāā cáhān ni jíín nú jā ñúcuán-ni cúu tāhvī dē, suu jā jétúhún nchivī dē. 
\p  
\v 17 Sochi ndá máá nú, tá íyó nditē inī nū de sa nasāhá vāha nú xīnī nū de quiti nuú nú, 
\p  
\v 18 tácua mā cūní nchivī jā íyó nditē inī nū. Chi maá-ni Tatá nú jā ndéē yuhū yā jíín nú, cunī yā, de iin quīvī de cuāha yā tāhvī cuu nú. 
\s1 Nāsa coo cuícá ó jondē andiví 
\r (Lc. 12.33‑34) 
\p  
\v 19 Mā cúndihvī inī ndá nú jā scáyā nū ndatíñú jā cucuícá nú inī ñayīví yáhá, chi quívi tīquixīn, de néne xaha, de tíví. De suni quívi jācuīhná de sácuíhná. 
\p  
\v 20 Chi sa sāhá nú ndācá tiñu váha tácua cāyā tāhvī nū jondē andiví. Chi ñúcuán mā quívi tīquixīn ni mā nēné xaha jā tīví, de ni mā cūú quīvi jācuīhná jā sacuíhná. 
\p  
\v 21 Chi jondē nūū nīhīn nū tāhvī váha nú, ñúcuán cúu nūū ndíhvī inī nū sīquī. 
\s1 Tīnūú cúu lámpara yiqui cúñu 
\r (Lc. 11.34‑36) 
\p  
\v 22 Tīnūú nú cúu tá cúu lámpara nūū yiqui cúñu nú. Túsaá de tú tīnūú nú íyó nijīn, de níí-ni yiqui cúñu nú cunijīn. 
\p  
\v 23 Sochi tú nduú íyó nijīn tīnūú nú, de níí-ni yiqui cúñu nú íyó neē. De suni súcuán cúu ánō nū, chi tú maá-ni jā jáni nēhén inī nū, de nācā neē cā íyó inī ánō nū túsaá. 
\s1 Jā má cúndihvī inī ō sīquī xūhún 
\r (Lc. 16.13) 
\p  
\v 24 Ni iin mozo mā cūú satíñú dē nūū ūū patrón. Chi quītī inī dē cunī dē iin de coo manī dē jíín incā, á squíncuu vāha dē nūū iin de sāhá jéhe inī dē nūū incā. De suni súcuán mā cūú satíñú nú nūū Yāā Dios de tú maá-ni sīquī xūhún ndíhvī inī nū. 
\s1 Yāā Dios jíto yā yóhó 
\r (Lc. 12.22‑31) 
\p  
\v 25 Túsaá de cáhān ni jíín ndá nú: Mā nácani ndasí inī nū sīquī jā cutecū nū, tú nāsa cajī nū coho nú, ni sīquī sahma, tú nāsa cuhun nú. Chi Yāā Dios nī nsāhá yā jā técū nū jíín yiqui cúñu nú, de nā oncā cúu jā má cuáha yā jā cajī nū jíín jā cuhun nú. 
\p  
\v 26 Cūndēhé ndá nú nāsa técū ndá saā, chi nduú jáquīn tī, de nduú nástútú tī jā chuvāha tī, de ni nduú yacā tī. De vísō súcuán de maá Tatá nú andiví scájī yā tī. ¿De á nduú cánuú ndasí cā ndá ndóhó nsūú cā ndá saā ñúcuán? 
\p  
\v 27 ¿De ní iin nú, á cuu scuáhnu nú maá nú sava metro cā, vísō ná nácani ndasí inī nū? 
\p  
\v 28 ¿De nūcu nácani ndasí inī ndá nú jā má níhīn nū sahma? Cūndēhé ndá nú nāsa jée ndá itā yucú. Chi nduú sátíñú, de ni nduú quéhen. 
\p  
\v 29 De cáhān ni jíín ndá nú jā juni rey Salomón, quīvī jā ní ñūhun dē sahma váha ndasí, de ni nduú ní ñúhún dē sahma viī súcuán tá cúu nūū íyó ndá itā. 
\p  
\v 30 De tú súcuán jéhe Yāā Dios sahma viī nūū itā yucú jā íyó nūū ñūhún mitan de teēn de cayū nūū ñúhūn, de nā oncā cúu ndá ndóhó jā má cuáha yā sahma. ¿De nūcu nduú cándíja nīhin ndá nú jā jíto yā ndóhó? 
\p  
\v 31 Túsaá de mā nácani ndasí inī nū sīquī jā cajī nū, jā coho nú, jā cuhun nú. 
\p  
\v 32 Chi maá-ni sīquī yáhá cúu jā ndíhvī inī nchivī ñayīví jāá nduú cándíja. Sochi ndá máá nú, chi íyó Tatá nú andiví, de jínī yā jā jíni ñúhún nú ndācá yáhá. 
\p  
\v 33 De sa cánuú cā jā cundihvī inī nū sīquī tiñu jā ndácu Yāā Dios nūū nū, jíín sīquī jā sāhá nú tiñu ndāā jā jétahān inī yā. Ñúcuán de sāhá yā jā nīhīn nū ndācá yáhá. 
\p  
\v 34 Túsaá de mā nácani inī nū tú quiji tūndóhó teēn, chi mitan cúu mitan de teēn cúu teēn. Chi cani inī nū sīquī tūndóhó jā íyó tá iin iin-ni quīvī. 
\c 7  
\s1 Jā má cáhān ō sīquī cuāchi táhán ó 
\r (Lc. 6.37‑38, 41‑42) 
\p  
\v 1 Mā cáhān ndá nú sīquī cuāchi nchivī nāsa sáhá ji, tácua suni mā cáhān Yāā Dios cuāchi sīquī maá nú jā sáhá nú súcuán. 
\p  
\v 2 Chi tá cúu nūū cáhān ndá nú sīquī cuāchi nchivī, suni súcuán cāhān yā sīquī cuāchi maá nú. De tá-ni ndíhvī inī nū sīquī cuāchi ji, saá-ni cundihvī inī yā sīquī cuāchi nú. 
\p  
\v 3 Chi cuāchi táhán nú cúu modo jā ñúhún iin yācá lúlí tīnūú ji. ¿De nūcu sáhá nú cuenta jā súcuán, de nduú sáhá nú cuenta cuāchi maá nú jā cúu modo jā ñúhún iin vītū tīnūú máá nú? 
\p  
\v 4 ¿De nūcu cáhān ndá nú jíín táhán nú: Ná távā ni yācá jā ñúhún tīnūú nú? De nduú nácani inī nū jā ñúhún iin vītū tīnūú máá nú. 
\p  
\v 5 Vāchi tēe stáhví-ni cúu ndá nú túsaá. Xihna tīnūú maá nú tavā nū vītū, sá de cuu cūndēhé vāha nú jā tavā nū yācá tīnūú táhán nú. 
\p  
\v 6 Mā sāhá fuerza nū nchivī nēhén jā quīvi ji nūū tūhun īī yā de tú nduú cúnī ji. Chi nenda ji sīquī nū tá cúu tinā jā tíin tī ndóhó. De mā nácani nú tūhun yā nūū nchivī jāá nduú cúnī cuitī cuetáhví. Chi cúu ji tá cúu quinī jā jáñū tī sīquī perla jā ndéē yāhvi cā. 
\s1 Cācān ō nūū yā de nīhīn ō 
\r (Lc. 11.9‑13; 6.31) 
\p  
\v 7 Cācān nūū Yāā Dios, de taji yā nūū nū. De nducú nú ndācá jā váha jā íyó nūū yā, de nīhīn nū. De cācān táhvī nū jondē nīhīn nū, tá cúu nūū sáhá nchivī jā scáján viéhé jondē nune quīvi ji. 
\p  
\v 8 Chi ndācá nchivī jā jícān, cuāha yā nūū ji. De nchivī ndúcú, chi nīhīn ji. De nchivī cáhān, nune yā ichi jā nīhīn ji jā cúnī ji. 
\p  
\v 9 ¿De ní iin nú, de tú sēhe nú jícān ji stāā nūū nū, de á cuāha nú iin yūū nūū ji? 
\p  
\v 10 De tú jícān ji iin tiacá, ¿de á cuāha nú iin cōō nūū ji? Nduú cuitī jā súcuán. 
\p  
\v 11 Túsaá de ndá máá nú vísō nchivī íyó cuāchi cúu nú, de jínī nū cuāha nú jā váha nūū sēhe nú. De nā oncā cúu maá Tatá nú andiví jā má cuáha yā jā váha nūū nchivī jā jícān nūū yā. 
\p  
\v 12 De tá-ni cúu jā cúnī ndá nú jā sāhá vāha nchivī jíín nú, saá-ni sāhá vāha nú jíín ji. Chi súcuán tátúnī tutū ley Moisés jíín tutū ndá tēe nī nacani tūhun Yāā Dios. 
\s1 Sīquī jā quīvi ó viéhé túū 
\r (Lc. 13.24) 
\p  
\v 13 Cundihvī inī ndá nú quīvi nú ndahá Yāā Dios. Chi cúu tá cúu iin viéhé túū. Chi viéhé jíín ichi jā cuáhān nūū tānū tāhvī nchivī, jítē de cáhnú, de cuāhā ji quívi ñúcuán. 
\p  
\v 14 De viéhé jíín ichi jā cuáhān nūū nīhīn táhvī ji cutecū ji, chi tūū viéhé de cuíñí ichi, de jacū ji-ni níhīn. 
\s1 Jíín tiñu jā sáhá nchivī de cunī ō nāsa nchivī cúu ji 
\r (Mt. 12.33‑37; Lc. 6.43‑44) 
\p  
\v 15 De mā cándíja cuitī nū ndá tēe stáhví jā cáhān dē jā tūhun Yāā Dios nácani dē. Chi modo tīcāchí, quiti jāá nduú xēēn, súcuán sáhá ndá dē vāji dē nūū nū. Sochi inī ánō dē chi cúu dē tá cúu yīhī, quiti xéēn. 
\p  
\v 16 Jíín tiñu sáhá ndá dē de cunī ndá nú nāsa tēe cúu dē. Chi cúu tá cúu ñutun jā jíín jāvíxī jā cúun de jínī ō tú ñutun váha cúu. De nduú níhīn ō uva xīnī ñutun íñú, de ni nduú níhīn ō higo xīnī iñu quími. 
\p  
\v 17 Chi ndācá ñutun váha chi jéhe jāvíxī vāha, de ñutun néhén chi cúun jāvíxī nēhén. 
\p  
\v 18 Iin ñutun váha mā cūún jāvíxī nēhén, de iin ñutun néhén mā cuáha jāvíxī vāha. 
\p  
\v 19 De ndācá ñutun jāá nduú jéhe jāvíxī vāha, chi tēhndē de cāyū nūū ñúhūn. 
\p  
\v 20 De saá-ni cúu ndá tēe ñúcuán, chi jíín tiñu sáhá dē de cunī nū nāsa tēe cúu dē. 
\s1 Nsūú ndihi nchivī quīvi andiví 
\r (Lc. 13.25‑27) 
\p  
\v 21 Nsūú ndihi nchivī jā cáhān ji Jētohō ji nduhū cúu jā quīvi nūū tátúnī Tatá nī jondē andiví. Chi jā quīvi cúu maá-ni nchivī jā squíncuu tiñu jā cúnī Tatá nī andiví. 
\p  
\v 22 De quīvī jā sāhá ndāā ni tiñu nchivī, de cuāhā ji cāhān jíín nī: Jētohō ndá sá, jíín síví ní nī nacani ndá sá tūhun ní, de jíín síví ní nī ntavā sá tāchī, de jíín síví ní nī nsāhá sá cuāhā tiñu ñáhnú jā sáhvi inī nchivī sáhá. Cachī ji. 
\p  
\v 23 Ñúcuán de cāhān ni jíín ji: Nduú jínī cuitī ni ndá nú. Cujiyo quīhīn nū, chi nchivī sáhá tiñu néhén cúu nú, cachī ni. 
\s1 Tūhun sīquī ūū vehe 
\r (Lc. 6.47‑49; Mr. 1.22) 
\p  
\v 24 Túsaá de ndācá nchivī jā jíni tūhun cáhān ni de squíncuu ji, cúu ji tá cúu iin tēe jā ní nacani vāha inī, de nī jaquīn dē vehe dē sīquī toto. 
\p  
\v 25 De nī ncuun sāvī, de nī ndaa ndute yúte, de nī nquene tāchī xéēn, de nī nchindahá vehe ñúcuán. Sochi nduú ní jícó cáva, chi sīquī toto yósō. 
\p  
\v 26 De ndá nchivī jā jíni tūhun cáhān ni de nduú squíncuu ji, cúu ji tá cúu iin tēe naā jā ní jaquīn dē vehe dē nūū ñūtín. 
\p  
\v 27 De nī ncuun sāvī, de nī ndaa ndute yúte, de nī nquene tāchī xéēn, de nī nchindahá vehe ñúcuán. De nī jicó cáva-ni, de nī naā īī-ni, ncachī Jesús jíín ndá ji. 
\p  
\v 28 De tá nī jīnu nī ncāhān yā ndācá tūhun yáhá, de nchivī cuāhā ñúcuán nī nsāhvi inī ji nī jini ji tūhun jā ní stéhēn yā. 
\p  
\v 29 Chi nī stéhēn vāha yā nūū ji, chi maá yā cúu jā ndíso tíñú sīquī ndihi. De ndá tēe jā stéhēn ley janahán, nsūú súcuán stéhēn ndá dē. 
\c 8  
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin tēe ndóho cuēhē stéhyū 
\r (Mr. 1.40‑45; Lc. 5.12‑16) 
\p  
\v 1 De nī nuu Jesús yucu ñúcuán, de cuāhā nchivī níquīn ji yā. 
\p  
\v 2 De iin tēe ndóho cuēhē stéhyū, nī nquenda dē nūū yā. De nī jēcuīñī jītí dē nūū yā, de nī ncāhān dē jíín yā: Señor, jínī sá jā cuu sāhá ní jā nduvāha sá, de tú cúnī ní, ncachī dē. 
\p  
\v 3 De Jesús nī ntee yā ndahá yā dē, de nī ncāhān yā: Cúnī ni nasāhá vāha nī ndóhó. De ná ndúvāha nú, ncachī yā. De tá nī ncāhān yā súcuán, de nī nduvāha-ni tēe ndóho cuēhē stéhyū. 
\p  
\v 4 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín dē: Mā cāchí cuitī nū nūū ni iin. Chi quīhīn nū stéhēn nū maá nú nūū sūtū, de cundahá nú jā sōcō nū nūū Yāā Dios, tá cúu nūū ní ntatúnī Moisés janahán, tácua cunī nchivī jā ní nduvāha nú, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā mozo capitán 
\r (Lc. 7.1‑10) 
\p  
\v 5 De nī nquīvi Jesús ñuū Capernaum. De iin tēe nación Roma jā cúu capitán, nī nquenda dē nūū yā, de nī ncāhān ndāhví dē jíín yā: 
\p  
\v 6 Señor, mozo sá cáá ji vehe sá, chi nī nduvehlé ji de ndóho ndasí ji, ncachī dē. 
\p  
\v 7 De nī ncāhān Jesús: Cōhōn de nasāhá vāha nī ji túsaá, ncachī yā. 
\p  
\v 8 De nī ncāhān capitán jíín yā: Señor, nduú cúñáhnú sá jā quíhīn ní quīvi ní vehe sá. Chi maá jā cāhān ní-ni, de ná ndúvāha-ni mozo sá. 
\p  
\v 9 Chi maá sá suni ndíso tíñú sá jā ní nsāhá ndá tēe cúñáhnú cā. De cúñáhnú sá nūū ndācá soldado sá. De tú cāhān sá jíín iin dē jā quíhīn dē, de cuāhān dē. De tú cāhān sá jíín incā dē jā quiji dē, de quíji dē. De tú ndacu sá iin tiñu nūū mozo sá, de sáhá ji, ncachī dē. 
\p  
\v 10 De tá nī jini Jesús tūhun yáhá, de nī nsāhvi inī yā. De nī ncāhān yā jíín ndá nchivī jā níquīn ji yā: Ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā juni nación maá ó Israel nduú ní níhīn ni ni iin nchivī jā cándíja nīhin súcuán, tá cúu nūū cándíja tēe yáhá, vísō tēe incā nación jāá nduú jínī tūhun Yāā Dios cúu dē. 
\p  
\v 11 De cáhān ni jíín ndá nú jā quiji cuāhā nchivī ichi nūū quénda ncandiī jíín ichi nūū quée ncandiī. De cundeē ji cajī ji stāā jíín Abraham jíín Isaac jíín Jacob nūū tátúnī Yāā Dios jondē andiví. 
\p  
\v 12 Sochi sava nchivī nación Israel jā maá ji quīvi nícu, sa tavā yā ji quīhīn ji nūū neē, chi nduú ní ncándíja ji. De ñúcuán cuacu ji de nacayīhí ji ñii yúhú ji jā ndoho ndasí ji, ncachī yā. 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín tēe cúu capitán: Cuánohōn vehe nú, chi sāhá nī tá cúu nūū cándíja nú jā sāhá nī. De mozo dē nī nduvāha ji-ni maá hora ñúcuán. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā naná chíso Pedro 
\r (Mr. 1.29‑31; Lc. 4.38‑39) 
\p  
\v 14 De nī jēhēn Jesús vehe Pedro. De nī jinī yā naná chíso dē jā cáá ña yíhí quīji ña. 
\p  
\v 15 De nī ntiin yā ndahá ña, de nī nquee-ni quīji ña. De nī nacōo ña-ni, de nī nsāhá ña jā ní nchajī yā jíín ndá dē. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā cuāhā nchivī 
\r (Mr. 1.32‑34; Lc. 4.40‑41) 
\p  
\v 16 De tá nī ncuaā de nī nquenda ndá nchivī jíín cuāhā nchivī jā ñúhún tāchī inī. De nī ntavā yā ndá tāchī cuāhān jíín tūhun jā cáhān yā-ni. De suni nī nasāhá vāha yā ndācá nchivī cúhū. 
\p  
\v 17 De súcuán nī ncuu tácua quee ndaā tūhun jā ní ncāhān Isaías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán: Maá yā nī ncandeē ndācá nūū cuēhē jā ndóho ó, ncachī Isaías. 
\s1 Tūhun nchivī jā cúnī ji cuniquīn ji yā 
\r (Lc. 9.57‑62) 
\p  
\v 18 De nī jinī Jesús jā ní jicó ndúū cuāhā nchivī yā. De nī ncāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā jā ná yáha ndá dē jíín yā incā lado mar. 
\p  
\v 19 De iin tēe stéhēn ley janahán nī nquenda dē nūū yā, de nī ncāhān dē: Maestro, cuniquīn sá ní cōhōn ní-ni cúu nūū quíhīn ní, ncachī dē. 
\p  
\v 20 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Ndācá xúncuii chi íyó yavī cava tī, de ndá saā suni íyó tacā tī. Sochi maá nī, Yāā nī nduu tēe, nduú nūū cūsūn ni, ncachī yā. 
\p  
\v 21 De incā tēe nī ncāhān dē jíín yā, de tēe scuáha jíín yā cúu dē: Señor, cundetū ní de ná quíchiyuhū sá tatá sá xihna cā. Sá de cuniquīn sá níhín, ncachī dē. 
\p  
\v 22 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Cuniquīn nduhū ná cóhōn. De sndóo ndá ndīyi ná chúhū ndá cā ndīyi, chi ndīyi cúu ndá nchivī jāá nduú cándíja, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jencuiñī tāchī níhin jíín mar nī nsāhá yā 
\r (Mr. 4.35‑41; Lc. 8.22‑25) 
\p  
\v 23 Ñúcuán de nī nquīvi Jesús inī barco, de ndá tēe scuáha jíín yā nī nquīvi dē cuāhān dē jíín yā. 
\p  
\v 24 De nūū mar nī jīquīhi iin tāchī níhin, de nī scáa ndute mar, de nī nquīvi inī barco. De maá Jesús chi quíxīn yā. 
\p  
\v 25 De ndá tēe scuáha jíín yā nī sndóto dē yā, de nī ncāhān dē: Señor, scácu ní yóhó, chi quēe ó chījin ndute, ncachī dē. 
\p  
\v 26 De nī ncāhān yā jíín ndá dē: ¿Nūcu yúhú ndasí ndá nú? De nduú cándíja nīhin nú jā cācu nú sāhá nī, ncachī yā. Ñúcuán de nī nacuiñī yā, de nī ncāhān yā nūū tāchī níhin jíín nūū mar. De nī ncuu nañíí-ni. 
\p  
\v 27 De nī nsāhvi inī ndá dē, de nī ncāhān dē: ¿Nā tēe cúu tēe yáhá, jā jondē tāchī níhin jíín mar jétáhví jā cáhān dē? ncachī ndá dē. 
\s1 Uū tēe Gadara jā ndóho tāchī 
\r (Mr. 5.1‑20; Lc. 8.26‑39) 
\p  
\v 28 De nī nquenda yā incā lado mar, maá región nchivī Gadara. De ūū tēe nī nquee dē jondē nūū yíyuhū ndīyi, nī jēcutáhán dē jíín yā. De ñúhún tāchī inī dē, de sīquī jā xēēn ndasí ndá tāchī, de ni iin nchivī nduú cúu yāha ji ichi ñúcuán. 
\p  
\v 29 De nī ncana cóhó ndúū dē nī nsāhá tāchī: ¿Nūcu vāji ní nūū sá, Jesús Sēhe Yāā Dios? ¿A vāji ní yáhá jā sndóho ní sāán jondē ncháha ca quenda maá quīvī? ncachī. 
\p  
\v 30 De jondē jícá jacū ñúhún cuāhā quinī jítu tī. 
\p  
\v 31 De ndá tāchī jā ñúhún inī ndúū tēe ñúcuán, nī ncāhān ndāhví jíín yā: Tú tavā ní ndá sá, de cuāha ní tūhun jā quīvi sá inī ndá quinī ñúcuán, ncachī. 
\p  
\v 32 De nī ncāhān yā jíín: Cuáhán túsaá, ncachī yā. De nī nquee ndá tāchī inī ndúū tēe ñúcuán, de nī nquīvi inī ndá quinī. De ndá quinī nī jinu tī de nī nincava tī iin yuhú cává, de nī nquēe tī ndute mar, de nī jīhī tī. 
\p  
\v 33 De ndá tēe jíto tī nī jinu dē cuāhān dē jā ní nchūhú dē. De nī nquenda ndá dē ñuū, de nī ncachī tūhun dē ndá tiñu ñúcuán, nāsa nī ncuu jā ní nquee ndá tāchī inī ndúū tēe ñúcuán. 
\p  
\v 34 Sá de ndihi nchivī ñuū nī nquee ji cuāndēhé ji nūū íyó Jesús. De tá nī nquenda ji nūū íyó yā, de nī ncāhān ndāhví ji jíín yā jā ná quée yā región ñúcuán quīhīn yā. 
\c 9  
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin tēe nī nduvehlé 
\r (Mr. 2.1‑12; Lc. 5.17‑26) 
\p  
\v 1 Ñúcuán de nī ndīvi Jesús inī barco. De nī nayāha yā cuāhān yā incā lado mar, de nī nenda yā ñuū maá yā. 
\p  
\v 2 De nī nquisiáha nchivī iin tēe nī nduvehlé nūū yā, yósō dē nūū iin camilla. De nī jinī Jesús jā cándíja ndá ji jā cuu nasāhá vāha yā tēe nī nduvehlé. De nī ncāhān yā jíín dē: Ndundeé inī nū lílū, chi ja née cáhnú inī ni nūū ndá cuāchi nú, ncachī yā. 
\p  
\v 3 Ñúcuán de jacū tēe stéhēn ley janahán, nī jani inī ndá dē sīquī yā: Jā cáhān tēe yáhá súcuán, de cáhān dē tūhun nāvāha jā quītī inī Yāā Dios. 
\p  
\v 4 De nī jinī Jesús jā súcuán jáni inī ndá dē, de nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nūcu jáni nēhén inī ndá nú jā cáhān ni tūhun nāvāha? 
\p  
\v 5 Jā ndúū tūhun yáhá, ¿ní iin cúu jā víjín cā? ¿A jā cāhān ni jíín tēe cúhū: Ja née cáhnú inī ni nūū ndācá cuāchi nú? ¿A víjín cā jā cāhān ni: Nacōo de caca nú, chi ja nī nduvāha nú, cachī ni? 
\p  
\v 6 De mitan de ná stéhēn ni jā maá nī, Yāā nī nduu tēe, ndíso tíñú nī inī ñayīví yáhá jā cune cáhnú inī ni nūū cuáchi. Sá de nī ncāhān yā jíín tēe nī nduvehlé: Nacōo de naquehen nú camilla nū de quīnohōn nū vehe nú, ncachī yā. 
\p  
\v 7 Ñúcuán de nī nacōo dē-ni, de cuānohōn dē vehe dē. 
\p  
\v 8 De tá nī jinī ndá nchivī jā súcuán nī nsāhá yā, de nī nchūhú ji. De nī ncāhān ji jā vāha ndasí Yāā cúu Yāā Dios jā súcuán nī jēhe yā poder nūū iin tēe jā cuu nasāhá vāha dē nchivī, cáchī ji. 
\s1 Jā ní ncana yā Mateo 
\r (Mr. 2.13‑17; Lc. 5.27‑32) 
\p  
\v 9 De nī nquee Jesús ñúcuán cuāhān yā. De nī jinī yā nūū iin tēe nání Mateo, ndéē dē nūū nástútú dē xūhún renta. De nī ncāhān yā jíín dē: Cuniquīn nduhū ná cóhōn. De nī nacuiñī dē, de cuāhān dē jíín yā. 
\p  
\v 10 Ñúcuán de nī jēhēn yā nī nchajī yā stāā vehe dē. De cuāhā tēe stútú xūhún renta jíín ndá cā tēe jā sáhá cuāchi, suni ndéē ndá dē yájī dē stāā jíín Jesús jíín ndá tēe scuáha jíín yā. 
\p  
\v 11 De ndá tēe grupo fariseo nī jinī dē, de nī ncāhān dē jíín ndá tēe scuáha jíín yā: ¿Nūcu yájī maestro nū jíín ndá tēe stútú xūhún renta jíín ndá cā tēe sáhá cuāchi? ncachī dē. 
\p  
\v 12 De nī jini Jesús, de nī ncāhān yātá yā jíín ndá dē: Ndá nchivī íyó vāha, nduú jíni ñúhún ji tēe tátán, chi nchivī cúhū cúu jā jíni ñúhún. 
\p  
\v 13 Cuáhán ndá nú túsaá, de nacani inī nū nā cuá cúu jā cáhān tūhun yáhá jā yósō nūū tutū īī: Cúnī ni jā cundáhví inī ndá nú táhán nú, nsūú jā sōcō nū ndá quiti nūū ni, ncachī Yāā Dios jondē janahán. De nduhū chi nduú vāji nī jā cana nī nchivī jāá nduú cuāchi, jā cúu tá cúu nchivī íyó vāha, chi sa vāji nī jā cána nī nchivī íyó cuāchi, jā ná nácani inī ji de sndóo ji cuāchi ji, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jīcā tūhún ndá dē yā sīquī jā conditē inī 
\r (Mr. 2.18‑22; Lc. 5.33‑39) 
\p  
\v 14 Ñúcuán de ndá tēe scuáha jíín Juan tēe scuénduté, nī nquenda dē nūū Jesús. De nī ncāhān ndá dē jíín yā: Sāán jíín ndá tēe fariseo, cuāhā vuelta íyó nditē inī ndá sá nūū Yāā Dios. De ndá tēe scuáha jíín maá ní, ¿nūcu nduú sáhá dē súcuán? 
\p  
\v 15 De nī ncāhān Jesús jíín dē: ¿A cuu conditē inī ndá dē juni íyó cā ni jíín dē? ¿A cuu cucuécá inī nchivī jā íyó vico tándāhá juni ndéē tēe tándāhá jíín ji? Sochi quiji quīvī jā cujiyo tēe tándāhá, de quīvī ñúcuán chi conditē inī ji. 
\p  
\v 16 De nī ncāhān yā ūū tūhun yátá sīquī jāá nduú quétáhán tūhun jeé jā stéhēn yā jíín ndá tūhun janahán. Ncachī yā: Ni iin nduú náchuhun iin pedazo sahma jéé nūū iin sahma túhú. Chi tú súcuán de ndiyi pedazo jeé de tēhndē cā jā tūhú, de cundícā cā nūū tēhndé. 
\p  
\v 17 De ni nduú chúhun vino jeé inī ñii túhú. Chi tú súcuán de ndātā ñii, de naā vino jíín ñii. Chi sa cánuú jā chuhun ji vino jeé inī ñii jéé, de súcuán de quendōo vāha ndúū, ncachī yā. 
\s1 Tūhun sēhe síhí Jairo jíín ñahan jā ní nquehé sahma yā 
\r (Mr. 5.21‑43; Lc. 8.40‑56) 
\p  
\v 18 De juni cáhān Jesús ndācá tūhun yáhá, de iin tēe cúñáhnú nūū nchivī hebreo nī nquenda dē nūū yā. De nī jēcuīñī jītí dē nūū yā, de nī ncāhān dē: Sēhe síhí sá, cáta nī jīhī ji. De á mā cóhōn de tee ní ndahá ní ji, de natecū ji, ncachī dē. 
\p  
\v 19 De nī nacuiñī Jesús, de cuāhān yā jíín dē, de suni cuāhān ndá tēe scuáha jíín yā. 
\p  
\v 20 De māhñú ndá nchivī jā cuáhān jíín yā nī nquenda iin ñahan cúhū, de ja nī ncuu ūxī ūū cuīyā ndóho ña cuēhē játi nīñī ña. De nī nquenda ña ichi chátā yā, de nī nquehé ña yuhú sáhmá yā. 
\p  
\v 21 Chi nī jani inī ña: Vísō sahma yā ná níhīn ni quehé nī, de nduvāha nī. 
\p  
\v 22 De nī jicó cóto Jesús, de nī jinī yā nūū ña, de nī ncāhān yā: Ná ndúndeé inī nū tíhī. Chi nī ncandíja nú jā cuu nasāhá vāha nī ndóhó, de jā ñúcuán nī nduvāha nú, ncachī yā. De nī nduvāha ña maá hora ñúcuán-ni. 
\p  
\v 23 De tá nī nquenda Jesús vehe tēe cúñáhnú, de nī jinī yā nūū ndá tēe cúu músico jā quíchuhū dē ndīyi, jíín nūū nchivī cuāhā, jácu cóhó ji. 
\p  
\v 24 De nī ncāhān yā jíín ji: Cujiyo ndá nú, chi ñahan lúlí ñúcuán nduú ní jíhī ji, chi quíxīn ji-ni, ncachī yā. De nī jācū catá ndá ji jā ní ncāhān yā, chi jínī ji jā ní jīhī sūchí ñúcuán. 
\p  
\v 25 De nī ntavā yā ndá nchivī cuāhā, de nī nquīvi yā inī vehe. De nī ntiin yā ndahá ñahan lúlí ñúcuán, de nī natecū ji, de nī nacuiñī ji-ni. 
\p  
\v 26 De níí región ñúcuán nī jītē nuu tūhun tiñu ñáhnú jā ní nsāhá yā. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā ūū tēe cuáá 
\p  
\v 27 De nī nquee Jesús ñúcuán cuāhān yā. De ūū tēe cuáá cuāhān dē yātā yā, de cána jee dē: Maá ní jā cúu ní Sēhe tatā David, cundáhví inī ní sāán viī, ncachī dē. 
\p  
\v 28 De tá nī nquenda yā vehe, de nī nquenda ndúū tēe cuáá ñúcuán nūū yā. De nī ncāhān yā jíín dē: ¿A cándíja ndúū nū jā cuu nacune nī tīnūú nú? ncachī yā. De nī ncachī ndúū dē: Cándíja sá Señor, ncachī dē. 
\p  
\v 29 Ñúcuán de nī ntee yā ndahá yā tīnūú ndúū dē, de nī ncāhān yā: Ná sáhá nī tá cúu nūū cándíja ndúū nū, ncachī yā. 
\p  
\v 30 De nī nune-ni tīnūú ndúū dē. De Jesús nī ncāhān nīhin yā jíín dē: Mā cāchí cuitī nū nūū ni iin, ncachī yā. 
\p  
\v 31 Sochi tá nī nquee ndúū dē, de nī scútē nuu dē tūhun níí región ñúcuán jā súcuán nī nsāhá yā ndúū dē. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin tēe ñíhín 
\p  
\v 32 De tá nī nquee ndúū tēe ñúcuán cuāhān dē, de nī nquenda ndá nchivī jíín iin tēe ñíhín jā ñúhún tāchī inī dē. 
\p  
\v 33 De nī ntavā yā tāchī cuāhān. De tēe ñíhín nī nacahān dē. De nī nsāhvi inī nchivī nī jinī ji, de nī ncāhān ndá ji: Ncháha ca cunī cuitī ō ni iin tiñu súcuán inī nación Israel, ncachī ji. 
\p  
\v 34 Sochi ndá tēe grupo fariseo chi nī ncāhān dē: Tēe yáhá chi távā dē tāchī jíín fuerza maá tāchī cúñáhnú cā, ncachī dē. 
\s1 Jā cúndáhví inī yā nchivī cuāhā 
\p  
\v 35 De nī jica nuu Jesús ndācá ñuū jíín rancho, de nī stéhēn yā tūhun inī ndācá vehe īī sinagoga. De nī nacani yā tūhun vāha nāsa tátúnī Yāā Dios. De nī nasāhá vāha yā nchivī cúhū nā-ni cuēhē ndóho ji. 
\p  
\v 36 De nī ncundáhví inī yā nī ndēhé yā ndá nchivī cuāhā ñúcuán. Chi ndóho ndá ji de cúcuécá inī ji, chi cúu ji tá cúu tīcāchí jāá nduú jētohō tī, chi nduú níquīn ji Yāā jā cúu Jētohō ji. 
\p  
\v 37 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā: Nchivī yáhá cúu ji tá cúu trigo jā tēhndē, de ndāā jā cuāhā cúu, de tēe quehndē chi jacū dē-ni cúu. 
\p  
\v 38 Túsaá de cācān táhvī ndá nú nūū maá Jētohō nū Yāā Dios jā ná tétíñú yā cuāhā tēe quehndē dē trigo, de suu cúu jā nacani dē tūhun yā nūū nchivī, ncachī yā. 
\c 10  
\s1 Jā ní nacāji yā ūxī ūū tēe apóstol 
\r (Mr. 3.13‑19; Lc. 6.12‑16) 
\p  
\v 1 Ñúcuán de nī ncana yā ūxī ūū tēe jā scuáha dē jíín yā. De nī jēhe yā poder nūū ndá dē jā tavā dē ndá tāchī inī nchivī, jíín jā nasāhá vāha dē nchivī cúhū ndācá nūū cuēhē. 
\p  
\v 2 De yáhá cúu síví ndihúxī ūū tēe apóstol: Tēe xíhna ñúhún cúu Simón jā suni nání Pedro, jíín ñanī dē Andrés. De ūū cā dē cúu sēhe Zebedeo, de nání dē Jacobo jíín Juan. 
\p  
\v 3 Ñúcuán de Felipe, Bartolomé, Tomás, Mateo tēe nī stútú xūhún renta, Jacobo sēhe Alfeo, jíín Lebeo jā suni nání Tadeo, 
\p  
\v 4 jíín Simón tēe grupo cananista, jíín Judas Iscariote, tēe jā ní nastúu dē yā. 
\s1 Jā ní ntají yā ndihúxī ūū dē cuānacani dē tūhun 
\r (Mr. 6.7‑13; Lc. 9.1‑6) 
\p  
\v 5 De nī ntají Jesús ndihúxī ūū tēe yáhá jā quíhīn dē. De nī ndacu yā tiñu nūū dē nāsa sāhá dē: Mā quíhīn ndá nú nūū nchivī jāá nsuú nchivī maá ó hebreo cúu, de ni mā quívi nú ndācá ñuū nchivī Samaria. 
\p  
\v 6 Chi nūū maá-ni nchivī nación maá ó Israel quīhīn ndá nú, chi cúu ji tá cúu tīcāchí jā ní nsana. 
\p  
\v 7 De jā quíhīn ndá nú de suha nacani nú tūhun: Ja nī ncuñatin Yāā ndéē andiví jā tatúnī yā nūū nū, cachī nū. 
\p  
\v 8 De nasāhá vāha nú nchivī ndóho cuēhē stéhyū jíín jā ndóho ndá cā cuēhē, de nastécū nū ndīyi, de tavā nū tāchī inī nchivī. De súcuán-ni nī ntaji nī poder nūū ndá nú jā sāhá nú, de suni súcuán-ni nasāhá nú jíín ndá ji. 
\p  
\v 9 De mā cuīsó nú xūhún oro ni xūhún plata ni xūhún cuáchí. 
\p  
\v 10 De ni mā cuīsó nú ñunu stáā cajī nū ichi, ni incā camisa, ni nījān, ni garrote. Chi sīquī tiñu jā nácani ndá nú tūhun nūū nchivī, de cánuú jā coto ji ndóhó. 
\p  
\v 11 De nā-ni ñuū á rancho tá quenda ndá nú, de ñúcuán nducú nú iin nchivī vāha, de cundeē nū vehe ji jondē quīhīn tucu nú. 
\p  
\v 12 De tá quīvi nú vehe nchivī ñúcuán, de cāhān nū jā ná quíji tūhun ndeé tūhun sīī inī nūū ji. 
\p  
\v 13 De tú nchivī vāha cúu ji, de tūhun ndeé jā ní ncāhān nū ná quéndōo sīquī ji. De tú nsūú nchivī vāha cúu ji, de tūhun ndeé jā ní ncāhān nū mā quéndōo sīquī ji. 
\p  
\v 14 De tú íyó nchivī jāá nduú jétáhví ji ndóhó, de ni nduú cúnī ji cunini ji tūhun cáhān nū, túsaá de quee nú vehe ñúcuán á ñuū ñúcuán, de scóyo nú tīcāchāā jēhē nū, chi suu cúu jā stéhēn nū jā íyó cuāchi ji jāá nduú ní jétáhví ji. 
\p  
\v 15 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā quīvī juicio de xēēn cā coo castigo sīquī ndá ñuū jā sáhá súcuán nsūú cā sīquī ñuū Sodoma jíín ñuū Gomorra nūū ní nsāhá ndasí nchivī cuāchi. 
\s1 Sīquī jā cunī ūhvī nchivī ndá dē 
\r (Lc. 12.11‑12) 
\p  
\v 16 Cūndēhé ndá nú, chi tetíñú nī ndóhó quīhīn nū tá cúu tīcāchí māhñú yīhī. Túsaá de coo listo nū tá cúu cōō, de coo vitá inī nū tá cúu paloma. 
\p  
\v 17 De coto ndá nú maá nú nūū nchivī, chi quenda quīvī jā quīsiáha ji ndá nú nūū junta, de inī ndá vehe īī sinagoga cani ji ndá nú. 
\p  
\v 18 De suni jondē nūū ndá gobernador jíín ndá rey quīnasiáha ji ndóhó jā síquī nduhū. De súcuán de nune ichi jā nacani nú tūhun nī nūū ndá dē jíín nūū nchivī ndācá nación jāá nduú jínī tūhun Yāā Dios. 
\p  
\v 19 De tá nī nsiáha ji ndóhó nūū ndá tēe ñúcuán, de mā nácani ndasí inī nū nāsa cāhān nū. Chi maá hora ñúcuán de maá yā stéhēn nūū nū nāsa cāhān nū. 
\p  
\v 20 Chi nsūú ndá máá nú cúu jā cāhān, chi Espíritu maá Tatá nú cúu jā cāhān jíín yuhú nú. 
\p  
\v 21 De sava nchivī jāá nduú cándíja, nastúu ji ñanī ji jā ná cúū. De tatá nastúu sēhe. De sēhe nenda sīquī tatá jíín naná jā ná cúū. 
\p  
\v 22 De ndihi nchivī quītī inī ji nūū nū jā síquī nduhū. Sochi nchivī jā cuiñi nīhin jondē jīnu tūndóhó, nchivī ñúcuán chi cācu ánō ji. 
\p  
\v 23 De tú iin ñuū jínī ūhvī ji ndóhó, de cunu nú quīhīn nū incā ñuū. Chi ndāā cáhān ni jíín nú jā jondē ncháha ca caca nuu nú ndihi ñuū nación maá ó Israel, de nenda-ni maá nī, Yāā nī nduu tēe. 
\p  
\v 24 Iin tēe scuáha, nduú cúñáhnú cā dē nsūú maestro dē. De ni tēe cúu mozo, nduú cúñáhnú cā dē nsūú patrón dē. 
\p  
\v 25 Chi tēe scuáha, tá cúu nūū ndóho maestro dē, suni súcuán cundoho nahñí dē, de tēe cúu mozo suni cundoho dē tá cúu nūū ndóho patrón dē. Túsaá de tú nduhū cáhān ndá ji jā Satanás cúu nī, de nā oncā cúu ndá ndóhó jā má cáhān ji jā cúu nú Satanás. 
\s1 Jā ní ncachī yā ní iin cúu jā cuyūhú ó 
\r (Lc. 12.2‑7) 
\p  
\v 26 Túsaá de mā cúyūhú ndá nú jā sāhá nchivī ndóhó. Chi ndācá tūhun jā cáhān yuhū ji mā quéndōo yuhū cuitī, chi ndihi natūu nijīn, de cunī nchivī. 
\p  
\v 27 Ndá tūhun jā ní ncāhān ni jíín nú jāá nduú ní jínī nchivī, nacachī tūhun cájí nú nūū ji. De tūhun jā ní nacani yuhū ni nūū nū, nacani jee nú yātā ndācá vehe. 
\p  
\v 28 De mā cúyūhú ndá nú nchivī jā cahnī ji yiqui cúñu nú, chi mā cūú cahnī ji ánō nū. Chi sa jā cuyūhú nú cúu jā má stíví nú nūū Yāā Dios, chi cuu stánū tāhvī yā ndóhó jā quīvi ánō nū jíín yiqui cúñu nú infierno. 
\p  
\v 29 De ndá saā chi nduú yāhvi ndéē tī, chi jondē ūū tī jā iin xūhún lúlí. De ni iin tī nduú níncava tī nūū ñūhún de tú nduú jéhe Tatá nú tūhun, chi jíto yā tī. 
\p  
\v 30 De nā oncā cúu ndá máá nú, chi jondē ndihi ixi xínī nū ja nī ncahvi yā. 
\p  
\v 31 Túsaá de mā cúyūhú ndá nú, chi cánuú ndasí cā ndá máá nú nūū yā nsūú cā cuāhā ndá saā. 
\s1 Nchivī jā jétúhún ji Jesucristo nūū incā nchivī 
\r (Lc. 12.8‑9) 
\p  
\v 32 De ndācá nchivī jā cuetúhún nduhū nūū incā nchivī, suni súcuán cuetúhún nī ji nūū Tatá nī, Yāā ndéē andiví. 
\p  
\v 33 De ndācá nchivī jā má cuétúhún nduhū nūū incā nchivī, suni súcuán mā cuétúhún nī ji nūū Tatá nī, Yāā ndéē andiví. 
\s1 Jā síquī Jesús de cusíín inī nchivī 
\r (Lc. 12.51‑53; 14.26‑27) 
\p  
\v 34 Mā cāní inī ndá nú jā váji nī jā cundeē mānī nchivī ñayīví. Nduú vāji nī jā cundeē mānī nchivī, chi sa canāá ji jā síquī nduhū. 
\p  
\v 35 Chi jā síquī nduhū de cusíín inī sēhe yií jíín tatá, de sēhe síhí jíín naná, de sēhe jānú jíín naná chíso. 
\p  
\v 36 Chi ndācá nchivī jā candíja nduhū, chi maá táhán vehe ji cúu jā quītī inī nūū ji. 
\p  
\v 37 De tú ní iin nchivī mānī cā ji jíín tatá ji á naná ji nsūú cā nduhū, de nsūú nchivī vāha cúu ji jā cuniquīn ji nduhū. De tú ní iin nchivī mānī cā ji jíín sēhe yií ji á sēhe síhí ji nsūú cā nduhū, de suni nsūú nchivī vāha cúu ji jā cuniquīn ji nduhū. 
\p  
\v 38 De nā-ni nchivī tú nduú jéhe ji tūhun jā cundoho ji tūndóhó vísō jondē cuū ji jā síquī jā cuniquīn ji nduhū, de nsūú nchivī vāha cúu ji jā cuniquīn ji nduhū. 
\p  
\v 39 De tú ní nchivī cúnī ji cācu ji nūū tūndóhó jā quiji nūū ji jā síquī nduhū, túsaá de tānū tāhvī ji níí cání. De tú ní nchivī vísō ná cúū ji jā síquī nduhū, sochi cutecū ji níí cání. 
\s1 Jā íyó tāhvī ō nūū Yāā Dios 
\r (Mr. 9.41) 
\p  
\v 40 De nchivī jā jétáhví ndá ndóhó, túsaá de nduhū jétáhví ji. De nchivī jā jétáhví nduhū, jétáhví ji Yāā jā ní ntají nduhū vāji nī. 
\p  
\v 41 Tú nā-ni nchivī cuetáhví ji iin tēe nácani tūhun Yāā Dios, sīquī jā jíca dē tiñu Yāā Dios, túsaá de inuú-ni coo tāhvī ji nūū Yāā Dios jíín tēe nácani tūhun yā. De tú nā-ni nchivī cuetáhví ji iin tēe ndāā, sīquī jā tēe ndāā cúu dē, túsaá de inuú-ni coo tāhvī ji nūū Yāā Dios jíín tēe ndāā. 
\p  
\v 42 De tú ní nchivī cuāha ji vísō iin ñajin ndute víjin coho iin sūchí yáhá, sīquī jā cúu ji sūchí cándíja nduhū, de jāndáā ndija cúu jā nīhīn ji tāhvī ji, ncachī yā. 
\c 11  
\s1 Jā ní ntají Juan ūū tēe nūū yā 
\r (Lc. 7.18‑35) 
\p  
\v 1 De tá nī jīnu nī ndacu Jesús tiñu nūū ndihúxī ūū tēe scuáha jíín yā, de nī nquee yā ñúcuán cuāhān yā jā stéhēn yā de nácani yā tūhun ndá ñuū región ñúcuán. 
\p  
\v 2 De yíhí Juan vecāa. De nī nīhīn dē tūhun ndācá tiñu jā sáhá Cristo. De nī ntají dē ūū tēe jā scuáha jíín dē, 
\p  
\v 3 cuācātūhún dē yā: ¿A maá ní cúu Cristo jā cáchī tutū jā quiji, á cundetu ó incā tēe jā quiji? ncachī dē. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān yā jíín dē: Cuáhán de cachī tūhun ndúū nū nūū Juan ndācá tiñu jínī nū jíín tūhun jíni nú. 
\p  
\v 5 De cachī nū jā nchivī cuāá núne tīnūú ji, de nchivī cojo nácaca ji, de nchivī ndóho cuēhē stéhyū ndúvāha ji, de nchivī sōhó núne sōho ji, de nchivī jíhī nátecū ji sáhá nī. De suni nácani nī tūhun nūū nchivī ndāhví jā scácu Yāā Dios ánō ji. 
\p  
\v 6 De nācā ndetū tēe jā má nácani yátá inī dē jā nduhū cúu Cristo. Súcuán cachī nū nūū Juan, ncachī yā jíín ndúū dē. 
\p  
\v 7 De tá cuāhān ndúū tēe ñúcuán, de nī nquijéhé Jesús cáhān yā tūhun Juan jíín nchivī: ¿Nā cuá cúu jā ní jēndēhé ndá nú jondē nūū ñuhun tíhá? ¿A iin tēe jáni iin jáni ūū inī jā cúu tá cúu itē jā cándā sáhá tāchī? 
\p  
\v 8 De tú nduú, ¿de nā cuá cúu jā ní jēndēhé ndá nú túsaá? ¿A iin tēe jā cúnī cuñáhnú jā ñúhún sahma fino? Nduú, chi jínī ndá nú jā tēe ñúhún sahma fino, níí maá-ni inī vehe rey ndéē ndá dē. 
\p  
\v 9 ¿De nā cuá cúu jā ní jēndēhé ndá nú túsaá? ¿A iin tēe nácani tūhun Yāā Dios? Cáhān ni jíín ndá nú jā suu nī jēndēhé nú, de cúñáhnú cā Juan yáhá nsūú cā ndá cā tēe jā ní nacani tūhun Yāā Dios. 
\p  
\v 10 Chi tūhun Juan cúu jā yósō nūū tutū īī: 
\q1 Tají nī tēe nacani tūhun nī, cosō nūú dē ichi núū Cristo, 
\q1 tácua coo tūha nchivī jā quenda yā. 
\m Ncachī Yāā Dios, cáchī tutū. 
\p  
\v 11 De ndāā cáhān ni jíín nú jā inī ñayīví yáhá cúñáhnú cā Juan tēe scuénduté nsūú cā ndá cā tēe jā ní īyo inī ñayīví. De vísō súcuán de ndācá nchivī jā núu cā inī ñuū nūū tátúnī Yāā andiví, cúñáhnú cā ji nsūú cā Juan. 
\p  
\v 12 De jondē quīvī jā ní nquenda Juan tēe scuénduté, de jondē mitan, chi ndúcú ndéé ndá nchivī jā quīvi ji ñuū nūū tátúnī Yāā andiví. De jondē nchivī xēēn ndúcú ndéé ji sīquī. 
\p  
\v 13 Chi jondē ncháha ca quiji Juan, de nī īyo maá tutū ley Moisés, jíín ndá tēe nī nacani tūhun Yāā Dios. De nī ncachī tūhun ndá nāsa coo jā tatúnī Yāā Dios. 
\p  
\v 14 De nī ncāhān ndá jā ndiji Elías. De tú cúnī ndá nú cuetáhví nú tūhun, de suu cúu jā váji Juan, chi suu dē cúu tá cúu Elías jā ní ncachī tutū jā ndiji. 
\p  
\v 15 Ndá ndóhó jā níni, tee sōho vāha nú. 
\p  
\v 16 Yáhá cáchī ni iin tūhun yátá tácua cunī ndá nú nāsa cúu nchivī tiempo mitan. Cúu ji tá cúu ndá sūchí lúlí jā ndéē ji nūū yáhvi cásíquí ji. De cána jee ji nūū táhán ji: 
\p  
\v 17 Nī ntivī ndá nī tūyōó nūū ndá nú, de nduú ní jíta jéhé nú. De nī jita ndá nī yāā jā cuécá jíta, de nduú ní jácu nú, cáchī ndá ji. De tá cúu ndá sūchí lúlí ñúcuán jāá nduú ní jétahān inī ji ni iin ni incā, súcuán cúu nchivī tiempo mitan. 
\p  
\v 18 Chi nī nquiji Juan de cuāhā vuelta nī īyo nditē inī dē, nduú ní nchájī dē ni nduú ní jíhi dē. De nduú ní jétahān inī ndá nú, chi nī ncāhān nū jā ñúhún tāchī inī dē. 
\p  
\v 19 De nī nquenda maá nī, Yāā nī nduu tēe, de yájī ni jíhi nī, de suni nduú jétahān inī ndá nú, de scáa nú cā chi cáhān nū jā maá-ni jā yájī ni jíhi nī vino. De quétáhán nī jíín ndá tēe stútú xūhún renta jíín ndá cā tēe sáhá cuāchi, cáchī nū. De tú cúndíchí iin tēe jíín tūhun Yāā Dios, de jíín tiñu sáhá dē de natūu jā tēe ndíchí cúu dē, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncāhān xēēn yā nūū sava ñuū nīhin inī 
\r (Lc. 10.13‑15) 
\p  
\v 20 Ñúcuán de nī nquijéhé yā cáhān xēēn yā nūū ndācá ñuū nūū ní nsāhá yā cuāhā tiñu ñáhnú, chi nduú ní nácani inī ndá ji jā sndóo ji cuāchi ji. De nī ncāhān yā: 
\p  
\v 21 Nācā xēēn cundoho ndá nú, nchivī ñuū Corazín. De nācā xēēn cundoho nú, nchivī ñuū Betsaida. Chi tú inī ñuū Tiro jíín ñuū Sidón ní nsáhá nī tiñu ñáhnú jā ní nsāhá nī inī ñuū maá nú, de ñamā nacani inī nchivī ñuū ñúcuán jā sndóo ji cuāchi ji nícu. De sāhá ji seña jā stéhēn jā nácani inī ji sīquī cuáchi ji, chi cuhun ji sahma túún de chihi ji yāā xīnī ji nícu. 
\p  
\v 22 Túsaá de cáhān ni jíín ndá nú jā quīvī quiji juicio, de xēēn cā coo castigo sīquī ndá nú nsūú cā jā coo sīquī ñuū Tiro jíín ñuū Sidón. 
\p  
\v 23 De ndá ndóhó nchivī ñuū Capernaum, ¿á jáni inī ndá nú jā cúñáhnú nú tá cúu iin jā cáa cuāhān ichi andiví? Nduú chi sa nuu nú jondē lugar nūū íyó ndá ánō ndīyi. Chi tú inī ñuū Sodoma ní nsáhá nī tiñu ñáhnú jā ní nsāhá nī nūū maá nú, de coo ñuū ñúcuán jondē mitan nícu. 
\p  
\v 24 Túsaá de cáhān ni jíín ndá nú jā quīvī juicio de xēēn cā coo castigo sīquī ndá nú nsūú cā jā coo sīquī nchivī ñuū Sodoma, ncachī yā. 
\s1 Nehēn nūū ni de natātú nú, ncachī yā 
\r (Lc. 10.21‑22) 
\p  
\v 25 De suni quīvī ñúcuán nī ncāhān Jesús: Ná cútahvī sá nūū ní Tatá, jā cúu ní Jētohō andiví jíín ñayīví. Chi nī jasī ní ndācá tūhun ndíchí ní, jā má cūní nchivī ndīchí jíín nchivī tūha cuenta ñayīví yáhá. De nī stéhēn ní nūū ndá nchivī jā cúu tá cúu sūchí lúlí. 
\p  
\v 26 Chi súcuán nī jētahān inī ní Tatá, ncachī yā. 
\p  
\v 27 De nī ncāhān cā yā: Ndiviī nī jēhe Tatá nī nūū ni. De nduú jínī ndá nchivī ní iin cúu nduhū, Sēhe Yāā Dios, chi maá-ni Tatá nī cúu jā jínī yā nduhū. De ni nduú jínī nchivī nāsa Yāā cúu maá Tatá, chi maá-ni Sēhe cúu jā jínī. De íyó nchivī jā cúnī maá Sēhe stéhēn yā nūū ji nāsa Yāā cúu Tatá yā, de maá ji suni cunī ji. 
\p  
\v 28 Ndācá nú jā ní ncuitá nú jíín ndācá tiñu jíín ley jā víjín sáhá jíín nú, nehēn de quīvi nú ndahá nī, de natātú nú sāhá nī. 
\p  
\v 29 Quīvi nú nūū tiñu jā ndácu maá nī, de scuáha nú cuu nú tá cúu nūū íyó maá nī. Chi vitá inī ni de nduú sáhá ñáhnú nī maá nī. De súcuán de natātú nú jíín ánō nū sāhá nī. 
\p  
\v 30 Chi nduú víjín jā squíncuu nú nūū ni, de ni nduú vēe tiñu jā ndácu nī, ncachī yā. 
\c 12  
\s1 Jā ní jehndē ndá dē xīnī trigo quīvī nátātú 
\r (Mr. 2.23‑28; Lc. 6.1‑5) 
\p  
\v 1 De iin quīvī nátātú nī nchāha Jesús cuāhān yā nūū cáá trigo. De tēe scuáha jíín yā, cócon ndá dē. De nī nquijéhé ndá dē jéhndē dē xīnī trigo yájī dē. 
\p  
\v 2 De nī jinī ndá tēe fariseo, de nī ncāhān dē jíín yā: Cūndēhé chi ndá tēe scuáha jíín nú sáhá dē tiñu jāá nduú vāha jā sāhá ó quīvī nátātú, cáchī ley Moisés. 
\p  
\v 3 De nī ncāhān maá yā jíín dē: ¿A nduú ní ncáhvi ndá nú tutū nāsa nī nsāhá David, iin quīvī jā ní jīhī dē sōco jíín ndá tēe jā ní īyo jíín dē? 
\p  
\v 4 De nī nquīvi dē inī vehe Yāā Dios. De nī nchajī dē pan īī jā yósō nijīn nūū Yāā Dios. De nduú nā ley jā cajī dē, ni ndá tēe íyó jíín dē, chi maá-ni sūtū cúu jā yájī. De vísō súcuán de nduú nā cuāchi ní íyo sīquī dē. 
\p  
\v 5 ¿De á nduú ní ncáhvi ndá nú tutū ley Moisés, nāsa sátíñú ndá sūtū inī templo, vísō quīvī nátātú cúu? De nduú nā cuāchi íyó sīquī dē, vísō quīvī nátātú sátíñú ndá dē tiñu jā cúu dē sūtū. 
\p  
\v 6 De cáhān ni jíín ndá nú jā maá nī jā íyó nī yáhá, cúñáhnú cā ni nsūú cā templo. 
\p  
\v 7 De nduú jícūhun inī ndá nú tūhun yáhá jā yósō nūū tutū īī jā ní ncāhān Yāā Dios: Jā cúnī cā ni cúu jā cundáhví inī nū táhán nú, nsūú cā jā sōcō nū quiti nūū ni, ncachī yā. De tú ní jícūhun inī ndá nú tūhun yáhá, de mā cáhān nū súcuán sīquī ndá tēe jāá nduú nā cuāchi nícu. 
\p  
\v 8 Chi nduhū, Yāā nī nduu tēe, maá nī cúu jā tátúnī sīquī nāsa sāhá nchivī quīvī nátātú, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nduvāha tēe nī nchīchī ndahá 
\r (Mr. 3.1‑6; Lc. 6.6‑11) 
\p  
\v 9 Ñúcuán de cuāhān Jesús, de nī nquīvi yā inī vehe īī sinagoga. 
\p  
\v 10 De ñúcuán íyó iin tēe jā ní nchīchī iin ndahá dē. De cúnī ndá tēe grupo fariseo jā nīhīn dē cuāchi sīquī yā, de nī jīcā tūhún dē yā: ¿A íyó ley jā cuu nasāhá vāha ó nchivī cúhū quīvī nátātú? ncachī dē. 
\p  
\v 11 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿Ní iin nú, de tú névāha nú iin tīcāchí, de tú nincava tī iin yavī quīvī nátātú, de á nduú jéhēn nū natavā nū tī, á naá cúu? 
\p  
\v 12 ¿De á nduú cánuú ndasí cā iin tēe nsūú cā iin tīcāchí? Túsaá de vātu-ni jā sāhá ó tiñu váha quīvī nátātú, ncachī yā. 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín tēe jā ní nchīchī ndahá: Scáā ndahá nú, ncachī yā. De nī scáā dē, de nī nduvāha-ni tá cúu nūū íyó incā. 
\p  
\v 14 Ñúcuán de nī nquee ndá tēe grupo fariseo, de nī natúhún ndá dē sīquī Jesús, nāsa cahnī dē yā. 
\s1 Tūhun Jesús jā ní ncāhān Isaías jondē janahán 
\p  
\v 15 De nī jinī Jesús jā súcuán jáni inī ndá dē, de nī nquee yā ñúcuán cuāhān yā. De cuāhā nchivī níquīn ji yā. De nī nasāhá vāha yā ndihi nchivī cúhū. 
\p  
\v 16 De nī ndacu yā nūū ndá ji jā má stúu ji yā. 
\p  
\v 17 De súcuán nī ncuu tácua quee ndaā tūhun jā ní nacani Isaías jondē janahán, jā súcuán nī ncāhān Yāā Dios: 
\q1  
\v 18 Yáhá cúu mozo ni jā ní jani nī, 
\q1 de mānī ni jíín yā, de cúsiī inī ni jíín yā. 
\q1 De cuāha nī Espíritu ni coo jíín yā. 
\q1 De maá yā sāhá ndāā tiñu nchivī ndācá nación. 
\q1  
\v 19 Mā tétáhán yā, ni mā cāná jee yā, 
\q1 de ni mā cáhān jee yā ichi jā cuni nchivī. 
\q1  
\v 20 Mā sāhá xēēn yā jíín nchivī jā ní ncunīhin tūndóhó sīquī, 
\q1 ni mā snáā yā nchivī jā iin lulī-ni cándíja. 
\q1 Chi cuñáhnú yā sīquī ndihi, de ndāā tatúnī yā. 
\q1  
\v 21 De nchivī ndācá nación cuhun inī ji jā scácu yā ji. 
\m Ncachī Yāā Dios, ncachī Isaías jondē janahán. 
\s1 Jā ní ncāhān ndá dē jā sátíñú yā jíín fuerza Satanás 
\r (Mr. 3.19‑30; Lc. 11.14‑23; 12.10) 
\p  
\v 22 Ñúcuán de nī nquisiáha ndá ji nūū yā iin tēe cuáá ñíhín, chi ñúhún tāchī inī dē. De nī nasāhá vāha yā dē. De nī ndunijīn tīnūú dē, de nī nacahān dē. 
\p  
\v 23 De ndihi nchivī cuāhā nī nsāhvi inī ji ndéhé ji, de nī ncāhān ji: ¿A tēe yáhá cúu jā ní ncāhān Yāā Dios jā cacu nūū tatā David? ncachī ji. 
\p  
\v 24 De ndá tēe grupo fariseo, nī jini dē jā súcuán cáhān ji. De nī ncāhān ndá dē: Tēe yáhá mā cūú tavā dē ndá tāchī de tú mā sāhá dē jíín fuerza Satanás jā cúñáhnú nūū ndá tāchī, ncachī dē. 
\p  
\v 25 De Jesús nī jinī yā jā súcuán jáni inī ndá dē, de nī ncāhān yā jíín dē: Ndācá nación jā sáhá síín maá de cánāá maá, túsaá de snáā tāhán maá. De tú iin ñuū á iin vehe sáhá síín maá de cánāá maá, de mā cūú cā cundeē cāhnú. 
\p  
\v 26 De saá-ni Satanás tú tavā táhán tāchī, túsaá de sáhá síín maá. ¿De nāsa cuiñi nīhin Satanás jā ndacu nūū táhán túsaá? 
\p  
\v 27 Chi cáhān ndá nú jā jíín fuerza Satanás távā ni ndá tāchī. De tú súcuán cúu de ndá nchivī jā scuáha jíín ndá nú, ¿nā jīín fuerza távā maá ji tāchī, jáni inī nū? Túsaá de ndá máá ji cachī jā ní stíví ndasí nú jā ní ncāhān nū jā távā ni tāchī jíín fuerza Satanás. 
\p  
\v 28 De nduú chi sa jíín Espíritu Yāā Dios cúu jā távā ni tāchī. Túsaá de ja ndéē Yāā Dios māhñú ndá nú jā tátúnī yā. 
\p  
\v 29 ¿Chi nāsa cuu quīvi iin tēe inī vehe tēe ndacuī jā sacuíhná dē ndatíñú? Chi cánuú jā xihna cā cuhnī dē tēe ndacuī, sá de cuu sacuíhná dē ndatíñú tēe ñúcuán. De suni súcuán cúu jā júhnī ni Satanás de távā ni tāchī. 
\p  
\v 30 De nchivī jāá nduú íyó mānī jíín nī, túsaá de jínī ūhvī ji nduhū. De nchivī jāá nduú nástútú jíín nī, túsaá de sa scútē nuu ji nchivī jā váji nūū ni. 
\p  
\v 31 Jā ñúcuán cáhān ni jíín ndá nú: Iyó modo jā coo tūhun cáhnú inī nūū ndācá cuāchi jā sáhá nchivī, jíín nūū ndācá tūhun nēhén jā cáhān ji. Sochi tú cāhān nāvāha ji sīquī Espíritu Santo, de mā cúne cáhnú inī Yāā Dios nūū ji. 
\p  
\v 32 De tú nā-ni nchivī cāhān ji sīquī nduhū, Yāā nī nduu tēe, cuu cune cáhnú inī Yāā Dios nūū ji. Sochi tú nā-ni nchivī cāhān nāvāha ji sīquī Espíritu Santo, mā cúne cáhnú inī Yāā Dios nūū ji, ni ñayīví yáhá, ni tiempo jā quiji. 
\s1 Tūhun ñutun váha jíín ñutun cánēhén 
\r (Mt. 7.17‑20; Lc. 6.43‑45) 
\p  
\v 33 Tú iin ñutun váha, de vāha jāvíxī, de tú iin ñutun cánēhén, de suni cánēhén jāvíxī. Chi jíín jāvíxī de jínī ō nāsa ñutun cúu. De suni súcuán cúu nchivī. 
\p  
\v 34 Va sēhe cōō cúu ndá nú, chi xēēn nū tá cúu cōō. ¿Nāsa cuu cāhān nū tūhun vāha, chi nchivī nēhén cúu ndá nú? Chi ndihi nāsa jáni inī ánō nchivī, de cúsá ñúcuán cáhān ji. 
\p  
\v 35 Tēe vāha cáhān dē tūhun vāha, chi íyó ndāā ánō dē. De tēe nēhén cáhān dē tūhun nēhén, chi cánēhén ánō dē. 
\p  
\v 36 De cáhān ni jíín ndá nú jā ndācá nā-ni tūhun jā cáhān nchivī, nacuāha ji cuenta ndá tūhun ñúcuán quīvī quiji juicio. 
\p  
\v 37 Chi jíín tūhun jā ní ncāhān nū de sāhá ndāā yā sīquī nū, á jā quendōo ndāā nū á jā cundeē cuāchi sīquī nū, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jīcān ndá nchivī jāá nduú cándíja iin tiñu ñáhnú 
\r (Mr. 8.12; Lc. 11.29‑32) 
\p  
\v 38 Ñúcuán de jacū tēe grupo fariseo jíín tēe stéhēn ley janahán, nī ncāhān dē jíín yā: Maestro, cúnī ndá sá jā sāhá ní iin tiñu ñáhnú jā stéhēn tú maá ní cúu Yāā jā ní ntají Yāā Dios, ncachī dē. 
\p  
\v 39 De nī ncāhān yā jíín dē: Nchivī nēhén yáhá nduú jétáhví cuitī ji Yāā Dios. De jícān ji iin tiñu ñáhnú jā stéhēn tú maá nī cúu Yāā jā ní ntají Yāā Dios. De nduú cā nā incā tiñu ñáhnú stéhēn ni nūū ji, chi maá-ni tiñu ñáhnú tá cúu nūū ní ncuu jíín Jonás, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán. 
\p  
\v 40 Chi tá cúu nūū ní ñūhun Jonás chījin tiacá cáhnú ūnī nduú ūnī ñuú, de saá-ni nduhū, Yāā nī nduu tēe, cuū ni de coo nī chījin ñuhun ūnī nduú ūnī ñuú, de sá de natecū ni. 
\p  
\v 41 De ndá nchivī ñuū Nínive nūū ní nacani Jonás tūhun, natecū ji jíín nchivī tiempo yáhá, quīvī juicio jā sāhá ndāā yā cuāchi, de cāhān ji cuāchi sīquī nchivī yáhá. Chi ndá máá ji nī nacani inī ji nī sndóo ji cuāchi ji quīvī jā ní nacani Jonás tūhun nūū ji. De mitan chi cúñáhnú cā nduhū, Yāā íyó yáhá, nsūú cā Jonás, de nduú cándíja ndá nú nduhū. 
\p  
\v 42 De reina jā ní ncuñáhnú nación ichi sur, natecū ña jíín nchivī tiempo yáhá, quīvī juicio jā sāhá ndāā yā cuāchi, de cāhān ña cuāchi sīquī ji. Chi jondē jícá ndasí nī nquiji ña nī nini ña ndá tūhun ndíchí jā ní ncāhān rey Salomón, de nī ncandíja ña. De mitan chi cúñáhnú cā nduhū, Yāā íyó yáhá, nsūú cā Salomón, de nduú cándíja ndá nú nduhū. 
\s1 Tāchī jā nástútú táhán ndívi inī nchivī 
\r (Lc. 11.24‑26) 
\p  
\v 43 Tú nī nquee iin tāchī inī iin tēe jāá nduú cándíja, de jíca nuu nūū ñuhun tíhá, ndúcú nūū natātú, de nduú níhīn, sá de jáni inī maá: 
\p  
\v 44 Ná quínohōn ni vehe nūū ní nquee nī. De tá nī nenda tucu, de jínī jā tēe jāá nduú cándíja, cúu dē tá cúu iin vehe jāá nduú nā ndéē de nī ndundoo. 
\p  
\v 45 Ñúcuán de jéhēn jénacuēca ūjā cā tāchī nēhén cā nsūú cā maá. De quívi ndá inī tēe ñúcuán de jécundeē ndá. Túsaá de xēēn cā cundoho tēe ñúcuán jā sándīhí nsūú cā jā xíhna ñúhún. De suni súcuán cundoho nchivī nēhén tiempo yáhá, ncachī yā. 
\s1 Naná yā jíín ndá ñanī yā 
\r (Mr. 3.31‑35; Lc. 8.19‑21) 
\p  
\v 46 De juni súcuán cáhān yā jíín ndá nchivī, de nī nquenda naná yā jíín ndá ñanī yā, íñí ña tāvēhé, de cúnī ña cāhān ña jíín yā. 
\p  
\v 47 De nī ncachī iin tēe nūū yā: Naná ní jíín ndá ñanī ní íñí ña tāvēhé, de cúnī ña cāhān ña jíín ní, ncachī dē. 
\p  
\v 48 De nī ncāhān yā jíín tēe jā ní ncāhān jíín yā súcuán: ¿Ní iin cúu naná nī, de ní iin cúu ndá ñanī ni? ncachī yā. 
\p  
\v 49 De nī stéhēn ndāhá yā nūū ndéē ndá tēe scuáha jíín yā. De nī ncāhān yā: Suni naná nī jíín ñanī ni cúu ndācá yáhá. 
\p  
\v 50 Chi ndācá nchivī jā squíncuu tiñu jā cúnī maá Tatá nī, Yāā ndéē andiví, suu cúu ñanī ni, cuāha nī, naná nī, ncachī yā. 
\c 13  
\s1 Tūhun yátá tēe jítē tatā 
\r (Mr. 4.1‑9; Lc. 8.4‑8) 
\p  
\v 1 De quīvī ñúcuán nī nquee Jesús vehe cuāhān yā, de nī nquenda yā nī jēcundeē yā yuhú mar. 
\p  
\v 2 De nī ncutútú cuāhā ndasí nchivī nūū yā. De nī nquīvi yā inī iin barco, de nī jēcundeē yā. De ndá nchivī ñúcuán ndéē ji yuhú mar. 
\p  
\v 3 De jíín tūhun yátá nī stéhēn yā cuāhā tūhun nūū ji, de súcuán nī ncāhān yā: Iin tēe jítē tatā, nī nquee dē jā cutē dē. 
\p  
\v 4 De tá nī nquijéhé dē jítē dē, de jacū tatā nī jītē yuhú íchí. De nī nquenda ndá saā, de nī nchajī tī. 
\p  
\v 5 De jacū cā tatā nī jītē nūū ñuhun yúū, nūū nduú íyó cócón ñuhun. De ñamā-ni nī ntāhvī, chi nduú íyó cócón. 
\p  
\v 6 De tá nī nquenda ncandiī, de nī nchīchī-ni, de nī ncasūn, chi nduú ní níhīn nūū quíhīn yoho. 
\p  
\v 7 De jacū cā tatā nī jītē māhñú nūū cáá niquin iñu. De nī jahnu iñu, de nī jasī nūū. 
\p  
\v 8 De jacū cā nī jītē nūū ñuhun váha, de nī jēhe cuāhā nūnī. Sava nī jēhe ciento jā iin iin, de sava nī jēhe ūnī xico, de sava cā nī jēhe ōcō ūxī. 
\p  
\v 9 De ndá ndóhó jā níni, tee sōho vāha nú, ncachī yā. 
\s1 Nājēhē cúu jā cáhān yā maá-ni tūhun yátá 
\r (Mr. 4.10‑12; Lc. 8.9‑10; 10.23‑24) 
\p  
\v 10 Ñúcuán de ndá tēe scuáha jíín yā nī nquenda dē nūū yā, de nī jīcā tūhún dē yā: ¿Nājēhē cúu jā maá-ni tūhun yátá cáhān ní jíín nchivī? ncachī ndá dē. 
\p  
\v 11 De nī ncāhān yā: Ndá ndóhó chi sáhá yā jā cuu jīcūhun inī nū ndá tūhun yáhá jā ní nchiyuhū, nāsa quívi nchivī ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū ji. Sochi nchivī yáhá jāá nduú cándíja, chi mā jícūhun inī ji. 
\p  
\v 12 Chi nchivī ja jícūhun inī, stéhēn cā yā nūū ji, de víhí cā cunī ji. Sochi nchivī jāá nduú cándíja, vísō ja jínī ji jacū, de sa naā. 
\p  
\v 13 Jā ñúcuán cúu jā cáhān ni tūhun yátá jíín ndá ji. Chi vísō ndéhé ndá ji, de modo jāá nduú jínī ji. De vísō jíni jíín sóho ji, de mā jícūhun inī ji, chi modo jāá nduú ní jíni ji-ni. 
\p  
\v 14 Túsaá de sīquī nchivī yáhá nī nquee ndaā tūhun jā ní ncachī Yāā Dios de nī ntee Isaías, tēe nī nacani tūhun yā jondē janahán: 
\q1 Vísō cunini ndá nú, de mā jícūhun inī nū, 
\q1 de vísō cūndēhé nú, de mā cūní nú. 
\q1  
\v 15 Chi ndá nchivī yáhá ndasí nī ncunīhin inī ji, 
\q1 de ūhvī ndasí tée sōho ji, 
\q1 de modo jā jásī ji tīnūú ji, 
\q1 tácua mā cúndēhé ji, 
\q1 de ni mā cúnini ji, 
\q1 de ni mā jícūhun inī ji, 
\q1 de ni mā ndīcó cóo inī ji nūū ni 
\q1 jā nasāhá vāha nī ánō ji nūū cuáchi ji. 
\m Cáchī Yāā Dios, cáchī tutū. 
\p  
\v 16 Sochi ndá máá nú, nācā ndetū nū, chi ndéhé nú jíín tīnūú nú, de tée sōho nú. 
\p  
\v 17 Chi ndāā cáhān ni jíín nú jā cuāhā ndá tēe janahán jā ní nacani tūhun Yāā Dios, jíín cuāhā ndá tēe ndāā, nī ncuu inī dē jā cūndēhé dē jā ndéhé ndá nú, de nduú ní ndéhé dē. De nī ncuu inī dē cunini dē jā níni ndá nú, de nduú ní jíni dē, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncachī cājí yā tūhun yátá tēe jítē tatā 
\r (Mr. 4.13‑20; Lc. 8.11‑15) 
\p  
\v 18 Túsaá de cunini ndá nú nā cuá cúu tūhun yátá tēe jítē tatā. Tatā ñúcuán cúu tūhun Yāā Dios. 
\p  
\v 19 De nchivī jā jíni tūhun nāsa tátúnī Yāā Dios, de tú nduú jícūhun inī ji, de cúu ji tá cúu tatā jā ní jītē yuhú íchí. Sá de quénda tāchī cúñáhnú de cándeē-ni tūhun inī ánō ji. 
\p  
\v 20 De tatā jā ní jītē nūū ñuhun yúū cúu tá cúu nchivī jíni tūhun, de ñamā-ni jétáhví ji de cúsiī inī ji jíín. 
\p  
\v 21 Sochi nduú cúcutú tūhun inī ánō ji, de jacū-ni quīvī jétáhví ji. De tá quíji tūndóhó, á jā jínī ūhvī nchivī ji jā síquī tūhun ñúcuán, sá de quíjéhé nácani yátá inī ji. 
\p  
\v 22 De jā ní jītē māhñú iñu cúu ndá nchivī jíni tūhun, sochi ndíhvī inī ji sīquī jā íyó inī ñayīví yáhá, de cúnī ji cucuícá ji, de stáhví ndá ñúcuán jā cútéñú ji jíín. De ndācá ñúcuán jásī nūū tūhun yā, de nduú jíja ji jíín tūhun yā. 
\p  
\v 23 De tatā jā ní jītē nūū ñuhun váha cúu ndá nchivī jíni tūhun yā, de jícūhun inī ji, de jíja ji jíín. De sava ji cúu tá cúu tatā jā jéhe ciento jā iin iin, de sava cā ji jéhe ūnī xico, de sava cā ji jéhe ōcō ūxī, ncachī yā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī itē lásū 
\p  
\v 24 De nī ncāhān yā incā tūhun yátá jíín ndá dē: Jā tátúnī Yāā andiví cúu tá cúu iin tēe jā ní jitē dē trigo vāha nūū ñūhún dē. 
\p  
\v 25 De íyó iin tēe jínī ūhvī dē tēe xíí trigo. De juni quíxīn tēe xíí trigo jíín ndá táhán dē, de nī jēhēn tēe ñúcuán, de nī jitē niquin itē lásū nūū trigo, de cuāhān. 
\p  
\v 26 De tá nī ntāhvī trigo, de nī nquene yoco, de suni súcuán nī jahnu itē lásū. 
\p  
\v 27 Ñúcuán de nī nquenda ndá mozo, de nī ncāhān ji jíín patrón: Señor, ¿á nsūú trigo vāha ní jítē ní nūū ñūhún ní? ¿De nūcu nī nquene itē lásū nūū? 
\p  
\v 28 De nī ncāhān dē jíín ji: Iin tēe jínī ūhvī nduhū nī nsāhá yáhá, ncachī dē. De nī ncāhān ndá mozo jíín dē: ¿Túsaá de á cúnī ní jā quīhīn ndá sá de tuhun sā? 
\p  
\v 29 De nī ncāhān dē: Nduú, chi tú tuhun nú itē lásū ñúcuán de sanaā de tuhun nú jondē jíín trigo. 
\p  
\v 30 Vāha cā ná cuáhnu maá jondē quīvī tēhndē. De quīvī ñúcuán de cachī ni nūū ndá tēe quehndē jā xihna cā itē lásū quehndē dē, de caquīn tūtú dē tácua cāyū. Ñúcuán de trigo chi quehndē dē ndīvi inī yacā ni, ncachī dē, ncachī yā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī niquin mostaza 
\r (Mr. 4.30‑32; Lc. 13.18‑19) 
\p  
\v 31 De suni nī ncāhān yā incā tūhun yátá yáhá: Nchivī jā tátúnī Yāā andiví nūū, ndúcuahā ji tá cúu nūū jáhnu iin niquin mostaza jā ní jaquīn iin tēe nūū ñuhun dē. 
\p  
\v 32 De ndāā jā iin niquin lúlí cā cúu nsūú cā ndá cā niquin. Sochi tá nī jahnu, de cúu cáhnú cā nsūú cā ndá cā yūcū, chi ndúu iin ñutun. De quénda ndá saā, de sáhá tī tacā tī chījin ndahá yúcū, ncachī yā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī levadura 
\r (Lc. 13.20‑21) 
\p  
\v 33 De incā tūhun yátá nī ncāhān yā jíín ndá dē: Jā tátúnī Yāā andiví nūū nchivī cúu tá cúu levadura jā ní nquehen iin ñahan. De nī nsacā ña jíín ūnī kilo harina, de nī ndaa ndihi ñujan nī nsāhá, ncachī yā. 
\s1 Jā maá-ni tūhun yátá cáhān yā jíín ji 
\r (Mr. 4.33‑34) 
\p  
\v 34 Ndācá tūhun yáhá nī ncāhān Jesús jíín ndá nchivī cuāhā. De ndācá jā ní stéhēn yā, de maá-ni tūhun yátá nī ncāhān yā jíín ji. 
\p  
\v 35 Súcuán nī nsāhá yā tácua quee ndaā tūhun nī ncāhān tēe jā ní nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán: 
\q1 Cāhān ni ndá tūhun yátá jíín nchivī, 
\q1 de cachī ni ndá tūhun yuhū jā íyó jondē tá nī jēcāva ñayīví. 
\m Cachī Jesús, ncachī tēe nī nacani tūhun. 
\s1 Jā ní ncachī cājí yā tūhun itē lásū 
\p  
\v 36 Ñúcuán de nī nacuetáhví Jesús nūū nchivī. De nī ndīvi yā inī vehe. De ndá tēe scuáha nī nquenda dē nūū yā, de nī ncāhān dē jíín yā: Cachī cājí ní tūhun yátá itē lásū nūū sá, ncachī dē. 
\p  
\v 37 De nī ncāhān yā jíín ndá dē: Jā jítē trigo vāha ñúcuán cúu nduhū, Yāā nī nduu tēe. 
\p  
\v 38 De ñuhun ñúcuán cúu ñayīví. De tatā vāha cúu ndá nchivī yíhí ndahá Yāā Dios jā tátúnī yā nūū ji. De itē lásū cúu ndá nchivī yíhí ndahá tāchī cúñáhnú. 
\p  
\v 39 De tēe jínī ūhvī jā ní jitē niquin itē lásū cúu maá tāchī cúñáhnú. De quīvī tēhndē cúu quīvī jīnu ñayīví. De ndá tēe quehndē cúu ndá ángel Yāā Dios. 
\p  
\v 40 De tá cúu jā tēhndē itē lásū de cāyū nūū ñúhūn, súcuán coo quīvī jīnu ñayīví. 
\p  
\v 41 Chi nduhū, Yāā nī nduu tēe, tají nī ndá ángel ni quīhīn. De nastútú yā ndācá nchivī squívi táhán nūū cuáchi, jíín nchivī sáhá tiñu néhén, tavā yā ji māhñú nchivī jā tátúnī ni nūū. 
\p  
\v 42 De taān yā ndá ji cāyū ji nūū ñúhūn. De ñúcuán cuacu ji de nacayīhí ji ñii yúhú ji jā ndoho ndasí ji. 
\p  
\v 43 Sá de nchivī jā squíncuu nūū yā chi cuēndūtē ji modo ncandiī, de cundeē ji nūū tátúnī maá Tatá ji Yāā Dios. Ndá ndóhó jā níni, tee sōho vāha nú. 
\s1 Tūhun yátá sīquī jātūn xūhún jā yíyuhū 
\p  
\v 44 De jā quívi nchivī ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji, suu cúu tá cúu iin jātūn xūhún jā yíyuhū chījin iin ñuhun. De nī nanihīn iin tēe, de nī nacasī tucu dē sīquī. De jā cúsiī inī dē jíín, de cuāhān dē cuāxīcó ndihi dē jā névāha dē, de nī jeen dē ñuhun ñúcuán. 
\s1 Tūhun yátá sīquī perla jā ndéē yāhvi 
\p  
\v 45 De jā quívi nchivī ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji, suni cúu tá cúu iin tēe jéen de náxīcó, de ndúcú dē perla vāha. 
\p  
\v 46 De nī jinī dē iin perla jā ndéē yāhvi ndasí, de nī jēhēn dē nī yīcó ndihi dē jā névāha dē, de nī jeen dē perla ñúcuán. 
\s1 Tūhun yátá sīquī ñunu tíin tiacá 
\p  
\v 47 De jā tátúnī Yāā andiví nūū nchivī, suni cúu tá cúu iin ñunu jā chúndaji ndá dē nūū mar, de quívi ndācá nūū tiacá. 
\p  
\v 48 De tá nī nchitú ñunu, de távā ndá dē yuhú ndúté. De jécundeē dē, de nácāji dē tiacá. De tiacá váha táān dē inī tīcá, de tiacá jāá nduú íyó vāha squéne dē. 
\p  
\v 49 De suni súcuán coo quīvī jīnu ñayīví. Chi quenda ndá ángel yā, de sāhá síín yā ndá nchivī sáhá tiñu néhén māhñú nchivī vāha. 
\p  
\v 50 De nchivī nēhén chi taān yā ji cāyū ji nūū ñúhūn. De ñúcuán cuacu ji de nacayīhí ji ñii yúhú ji jā ndoho ndasí ji, ncachī yā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī ndatíñú ndéē yāhvi 
\p  
\v 51 De nī jīcā tūhún yā ndá dē: ¿A nī jīcūhun inī ndá nú ndá tūhun yáhá, á nduú? ncachī yā. De nī ncāhān ndá dē jíín yā: Nī jīcūhun inī sá, Señor. 
\p  
\v 52 De nī ncāhān yā jíín dē: Iyó vāha túsaá. De iin tēe stéhēn ley janahán, tú ja nī ncutūha dē nāsa tátúnī Yāā andiví, de cuu stéhēn dē ndá tūhun sīquī ñúcuán. Chi cúu dē tá cúu iin tēe xívéhe. De inī jātūn dē távā dē ndatíñú ndéē yāhvi, sava jā jēé jíín sava jā ní ncunahán íyó, ncachī yā. 
\s1 Jā cuánohōn yā ñuū Nazaret 
\r (Mr. 6.1‑6; Lc. 4.16‑30) 
\p  
\v 53 De tá nī ncuu nī ncāhān Jesús ndá tūhun yátá yáhá, de nī nquee yā ñúcuán cuāhān yā. 
\p  
\v 54 De nī nenda yā ñuū yā Nazaret. De nī stéhēn yā tūhun inī vehe īī sinagoga. De nī nsāhvi inī ndá nchivī nī jini ji, de nī ncāhān ji: ¿Ní cúu nūū ní ncutūha tēe yáhá ndá tūhun ndíchí yáhá? ¿De nāsa cúu sáhá dē ndá tiñu ñáhnú yáhá? 
\p  
\v 55 Chi sēhe carpintero cúu tēe yáhá, de naná dē cúu María, de ndá ñanī dē cúu Jacobo, José, Simón, jíín Judas. 
\p  
\v 56 De suni ndéē ndá cuāha dē jíín ó yáhá. ¿De nāsa jínī dē ndācá tūhun yáhá túsaá? ncachī ndá nchivī. 
\p  
\v 57 De súcuán nī nsāhá jéhe inī ndá ji nūū Jesús. De nī ncāhān yā jíín ji: Ndācá tēe nácani tūhun Yāā Dios, íyó yíñúhún nchivī jíín dē, chi maá-ni nchivī ñuū dē jíín nchivī vehe dē cúu jāá nduú íyó yíñúhún jíín dē, ncachī yā. 
\p  
\v 58 De nduú ní nsáhá yā cuāhā tiñu ñáhnú ñúcuán, chi nduú ní ncándíja ndá ji. 
\c 14  
\s1 Jā ní jīhī Juan tēe scuénduté 
\r (Mr. 6.14‑29; Lc. 9.7‑9) 
\p  
\v 1 De tiempo ñúcuán de Herodes, tēe tátúnī región Galilea, nī nīhīn dē tūhun nāsa sáhá Jesús. 
\p  
\v 2 De nī ncāhān dē jíín ndá nchivī íyó jíín dē: Tēe ñúcuán cúu Juan, tēe jā ní scuénduté, de nī natecū dē. Jā suu cúu jā íyó poder dē jā sáhá dē ndá tiñu ñáhnú, ncachī Herodes. 
\p  
\v 3 Chi maá dē ja nī ndacu dē jā ná quívi Juan vecāa, jíín jā cunuhnī dē jíín cadena. Súcuán nī nsāhá dē jā síquī Herodías, ñasíhí ñanī dē Felipe. 
\p  
\v 4 Chi Juan nī ncāhān dē nūū Herodes: Nduú nā ley íyó jā nacueca nú ña, ncachī dē. 
\p  
\v 5 De jā ñúcuán nī ncuu inī Herodes jā cahnī dē Juan. Sochi yúhú dē jā quītī inī nchivī, chi ndihi ji jáni ndija inī ji jā iin tēe nácani tūhun Yāā Dios cúu Juan. 
\p  
\v 6 De iin quīvī nī nsāhá Herodes iin vico quīvī jā ní ncacu dē. De sēhe síhí Herodías nī nquīvi ji nī jita jéhé ji nūū ndá nchivī jā ní ncana dē. De nī ncusiī inī Herodes nī nsāhá ji. 
\p  
\v 7 De nī ncāhān téyíí dē jā cuāha dē nā-ni cuá cúu jā cācān ji nūū dē. 
\p  
\v 8 De nī jēhēn ji nī jīcā tūhún ji naná ji nā cuá cúu jā cācān ji. De nī ndīvi ji nūū Herodes, de nī ncāhān ji: Taji ní xīnī Juan tēe scuénduté, cuhun nūū iin cōhō, ncachī ji. 
\p  
\v 9 Ñúcuán de rey Herodes nī ncucuécá inī dē. Sochi sīquī jā ní ncāhān téyíí dē, jíín jā ní jini ndá tēe yájī stāā jíín dē, jā ñúcuán nī ndacu dē jā ná cuáha ndá nūū ji. 
\p  
\v 10 De nī ntají dē soldado jā quíquehndē xīnī Juan inī vecāa. 
\p  
\v 11 De nī nenda soldado jíín xīnī Juan, ñúhún nūū iin cōhō, de nī jēhe ndá nūū ñahan lúlí. De nī jēnasiáha ji nūū naná ji. 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī jēhēn ndá tēe nī scuáha jíín Juan, de nī nanee dē yiqui cúñu Juan, de nī nchiyuhū dē. Ñúcuán de nī jēhēn ndá dē, nī ncachī tūhún dē nūū Jesús. 
\s1 Jā ní scájī yā ūhūn mil tēe 
\r (Mr. 6.30‑44; Lc. 9.10‑17; Jn. 6.1‑14) 
\p  
\v 13 De tá nī jini Jesús tūhun, de nī ncujiyo yā ñúcuán cuāhān yā jíín barco jā cundeē sīín yā iin lugar nūū nduú nchivī. De nī jinī ndá nchivī jā cuáhān yā. De ndācá ñuū nī nquee ji, jíca jéhé ji cuātahān ji yā. 
\p  
\v 14 De tá nī nquee Jesús inī barco, de nī jinī yā nchivī cuāhā ñúcuán. De nī ncundáhví inī yā ji, de nī nasāhá vāha yā ndācá nchivī cúhū jā váji ndá ji jíín. 
\p  
\v 15 De tá nī ñini, de ndá tēe scuáha jíín yā nī nquenda dē nūū yā, de nī ncāhān dē: Ja nī ñini, de nduú nā nchivī ndéē yáhá. Túsaá de tají ní nchivī ná quíhīn ndá ji ndācá ñuū, de cueen ji jā cajī ji, ncachī dē. 
\p  
\v 16 De nī ncāhān Jesús jíín ndá dē: Nduú cánuú quīhīn ji, chi cuāha ndá máá nú jā cajī ji, ncachī yā. 
\p  
\v 17 De nī ncāhān ndá dē: Nduú ná névāha sá yáhá, chi ūhūn-ni stāā jíín ūū-ni tiacá, ncachī dē. 
\p  
\v 18 De nī ncāhān yā jíín dē: Taji ná quíji, ncachī yā. 
\p  
\v 19 De nī ncāhān yā jíín ndá nchivī jā cundeē ji nūū ítē. De nī nquehen yā ndihúhūn stāā jíín ndúū tiacá ñúcuán. De nī nūcūndēhé yā ichi andiví, de xihna cā nī nacuetáhví yā nūū Tatá yā. De nī scuáchi yā stāā, de nī jēhe yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā. De ndá máá dē nī nsajī dē nūū ndá nchivī cuāhā. 
\p  
\v 20 De ndiviī ji nī nchajī, de nī ndahā chījin ji. De nī nastútú ndá dē pedazo jā ní nquendōo, de nī nchitú ūxī ūū tīcá. 
\p  
\v 21 De tēe jā ní nchajī cúu tá ūhūn mil, de síín cā cúu ndá ñahan jíín sūchí lúlí. 
\s1 Jā ní jica jéhé yā nūū mar 
\r (Mr. 6.45‑52; Jn. 6.16‑21) 
\p  
\v 22 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús jíín ndá tēe scuáha jíín yā jā ná quívi dē inī barco, de cosō nūú dē quīhīn dē incā lado mar, juni nátají yā ndá nchivī cuāhā jā quínohōn ji. 
\p  
\v 23 De tá nī ncuu nī nacuetáhví yā nūū ji, de nī ncaa yā yucu cuāhān mátúhún yā, cuācācān táhvī yā. De nī ncuaā, de mátúhún yā-ni íyó ñúcuán. 
\p  
\v 24 De barco ja ñúhún sava mar cuāhān. De ndute mar nátundahá nīhin barco, chi vāji tāchī ichi núū. 
\p  
\v 25 De niquín nī nquenda Jesús nūū ndá dē, jíca jéhé yā nūū mar. 
\p  
\v 26 De ndá tēe scuáha jíín yā, nī jinī dē jā jíca yā nūū mar. De nī nandava ndá dē, de nī ncana cóhó dē jā yúhú dē: Ñíhná cúu, ncachī dē. 
\p  
\v 27 De nī ncāhān-ni Jesús jíín dē: Ndeé coo inī ndá nú, de mā cúyūhú nú, chi maá nī cúu, ncachī yā. 
\p  
\v 28 Ñúcuán de nī ncāhān Pedro jíín yā: Señor, de tú maá ní cúu, de cachī ní jā suni ná cáca jéhé sá nūū mar de cuēē sá nūū ní, ncachī dē. 
\p  
\v 29 De nī ncāhān yā: Nehēn túsaá. De nī nuu Pedro inī barco, de jíca dē nūū ndūté cuāhān dē nūū Jesús. 
\p  
\v 30 De tá nī jinī dē jā nīhin yíhí tāchī, de nī nchūhú dē. De nī nquijéhé dē quée dē chījin ndute. De nī ncana cóhó dē: Scácu ní sāán, Señor, ncachī dē. 
\p  
\v 31 De Jesús nī ntiin yā ndahá dē. De nī ncāhān yā jíín dē: Tēe nduú cándíja nīhin cúu nú. ¿Nūcu nī nayūhú nú? ncachī yā. 
\p  
\v 32 De nī ndīvi yā jíín dē inī barco, de nī jencuiñī-ni tāchī. 
\p  
\v 33 Sá de ndá tēe jā ñúhún inī barco, nī jēcuīñī jītí dē nūū yā. De nī ncāhān ndá dē: Maá jāndáā jā Sēhe Yāā Dios cúu ní, ncachī dē. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā nchivī cúhū región Genesaret 
\r (Mr. 6.53‑56) 
\p  
\v 34 De nī nchāha yā jíín ndá dē incā lado mar, de nī nquenda yā región Genesaret. 
\p  
\v 35 De ndá nchivī ñúcuán nī nacunī ji nūū yā. De nī scáca ji tūhun ndācá ndáñúū ñúcuán jā ní nquenda yā. De ndá nchivī nī nquisiáha ji ndá jā cúhū nūū yā. 
\p  
\v 36 De nī ncāhān ndāhví ndá ji jíín yā jā ná quéhé ji vísō yuhú sáhmá yā. De ndācá nchivī jā ní nquehé sahma yā, nī nduvāha ji. 
\c 15  
\s1 Sīquī nāsa cútéhén nchivī 
\r (Mr. 7.1‑23) 
\p  
\v 1 Ñúcuán de jacū ndá tēe fariseo jíín tēe stéhēn ley janahán, vāji dē ciudad Jerusalén, de nī nquenda dē nūū yā. De nī ncāhān dē jíín yā: 
\p  
\v 2 Ndá tēe scuáha jíín nú, ¿nūcu stíví ndá dē costumbre jā ní jaquīn nchivī janahán? Chi nduú squíncuu dē costumbre jā nandahá dē nūū yā de cajī dē stāā, ncachī dē. 
\p  
\v 3 De Jesús nī jīcā tūhún yā dē: De saá-ni ndá máá nú, ¿nūcu stíví nú tiñu jā ní ndacu Yāā Dios nūū nū? Chi sa costumbre ndá máá nú cúu jā squíncuu nú. 
\p  
\v 4 Chi nī ncāhān Yāā Dios: Coo yíñúhún nú nūū tatá nú nūū naná nú. De tú ní iin cāhān sīquī tatá á sīquī naná, de ná cúū, cáchī Yāā Dios. 
\p  
\v 5 Sochi ndá máá nú chi cáchī nū jā cuu cāhān iin tēe jíín tatá dē á naná dē: Mā cūú chindeé sá ní jā taji sá jā cajī ní á jā cusúcún ní, chi ndihi jā névāha sá, ja nī nsōcō sá nūū Yāā Dios. 
\p  
\v 6 De tēe jā cáhān súcuán, nduú cā cánuú jā chindeé dē tatá dē naná dē, cáchī ndá nú. De súcuán stíví nú tiñu jā ní ndacu Yāā Dios, jā síquī costumbre jā ní jaquīn ndá máá nú. 
\p  
\v 7 Vāchi tēe stáhví-ni cúu ndá nú. Ndāā nī ncāhān Isaías sīquī ndá nú janahán, yósō nūū tutū īī jā ní ncāhān Yāā Dios: 
\q1  
\v 8 Nchivī yáhá chi jíín yuhú ji-ni jétáhví ji nduhū, 
\q1 sochi nsūú jondē jíín inī jíín ánō ji. 
\q1  
\v 9 De chíñúhún cāhá ji nduhū, 
\q1 chi tūhun jā stéhēn ji cúu tiñu jā ní ndacu ndá tēe, 
\q1 de nsūú jā ní ndacu maá nī cúu. 
\m Ncachī Yāā Dios, ncachī yā. 
\p  
\v 10 De nī ncana yā nchivī cuāhā, de nī ncāhān yā jíín ji: Cunini vāha ndá nú, de chuhun inī nū: 
\p  
\v 11 Nsūú jā quívi inī yuhú nchivī cúu jā cútéhén ji sáhá. Chi tūhun jā quée yuhú ji, ñúcuán cúu jā cútéhén ji sáhá, ncachī yā. 
\p  
\v 12 Ñúcuán de ndá tēe scuáha jíín yā nī nquenda dē nūū yā, de nī ncāhān dē: ¿A jínī ní jā ní nquītī inī ndá tēe fariseo jā ní jini dē tūhun nī ncāhān ní? ncachī dē. 
\p  
\v 13 De nī ncāhān maá yā: Cúu ndá dē tá cúu ñutun jāá nduú ní nchúhun Tatá nī, Yāā ndéē andiví, de iin quīvī de tuhun yā. 
\p  
\v 14 Ná quíhīn ndá máá dē, chi cúu ndá dē modo tēe cuáá jā stéhēn ichi nūū incā tēe cuáá. Chi tú iin tēe cuáá stéhēn dē ichi nūū incā tēe cuáá, de ndúū dē nincava xehvā, ncachī yā. 
\p  
\v 15 De nī ncāhān Pedro jíín yā: Cachī cājí ní tūhun yátá yáhá jā ní ncachī ní nūū ndá sá, ncachī dē. 
\p  
\v 16 De nī ncāhān Jesús: ¿De á suni ncháha ca jīcūhun inī ndá máá nú? 
\p  
\v 17 ¿A nduú jícūhun inī nū jā ndācá jā yájī nchivī, chi quívi chījin ji, de quée-ni cuāhān? 
\p  
\v 18 Sochi tūhun jā quée yuhú nchivī, chi jondē inī ánō ji vāji, de ñúcuán cúu jā cútéhén ji sáhá. 
\p  
\v 19 Chi jondē inī ánō nchivī quée jā jáni nēhén inī, jā jáhnī ndīyi, jā cásíquí ndéē tāhán, jā sáhá ndiī, jā sácuíhná, jā cáhān tūhun stáhví, jā cáhān sīquī táhán. 
\p  
\v 20 De ndācá yáhá cúu jā cútéhén nchivī sáhá. Sochi tú nduú squíncuu ji costumbre jā nandahá ji de cajī ji stāā, de nduú cútéhén ji sáhá, ncachī yā. 
\s1 Ñahan incā nación jā ní ncandíja nīhin 
\r (Mr. 7.24‑30) 
\p  
\v 21 De nī nquee Jesús ñúcuán cuāhān yā región Tiro jíín Sidón. 
\p  
\v 22 De iin ñahan ñuū Canaán ndéē ña región ñúcuán, de nī nquenda ña nūū Jesús. De nī ncana jee ña: Señor, maá ní jā cúu Sēhe tatā David, cundáhví inī ní sāán. Chi sēhe síhí sá, ñúhún tāchī inī ji, de xēēn ndasí ndóho ji, ncachī ña. 
\p  
\v 23 Sochi nduú ní ncáhān cuitī yā jā ní ncāhān ña. Ñúcuán de nī nquenda ndá tēe scuáha jíín yā, de nī ncāhān dē: Cāhān ní jíín ña ná quíhīn ña, chi ndasí cána ña vāji ña yātā ō, ncachī dē. 
\p  
\v 24 De nī ncāhān yā jíín ña: Nūū mátúhún-ni nchivī nación Israel nī ntají Yāā Dios sāán vāji sá, chi cúu ji tá cúu tīcāchí, quiti jā ní nsana, ncachī yā. 
\p  
\v 25 Sochi nī nquenda ña, de nī jēcuīñī jītí ña nūū yā, de nī ncāhān ña: Señor, chindeé chituu ní sāán viī, ncachī ña. 
\p  
\v 26 De nī ncāhān yātá yā jíín ña: Nduú íyó vāha jā candeē ō stāā sēhe ó de cuāha ó nūū tinā, ncachī yā. 
\p  
\v 27 De nī ncāhān ña: Ndāā cáhān ní Señor, sochi chindeé ní sāán vísō cúu sá modo tinā. Chi suni ndá tī níhīn tī pedazo stāā jā cóyo chījin mesa jētohō tī yájī tī, ncachī ña jíín yā. 
\p  
\v 28 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús: Vāha ndasí cándíja ní, nánā. De ná sáhá sá jā cúnī ní, ncachī yā. De maá hora ñúcuán nī nduvāha-ni sēhe síhí ña. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā cuāhā nchivī cúhū 
\p  
\v 29 De nī nquee Jesús ñúcuán cuāhān yā, de nī nchāha yā yuhú mar Galilea. De nī ncaa yā iin yucu, de ñúcuán nī jēcundeē yā. 
\p  
\v 30 De nī nquenda cuāhā nchivī nūū íyó yā, de nī nquisiáha ji ndá jā cojo, jā cuāá, jā ñīhín, jā cuhlu, jíín cuāhā cā nchivī cúhū. De nī jaquīn ji nūū jéhē Jesús. De nī nasāhá vāha yā ndá ji. 
\p  
\v 31 De nī nsāhvi inī ndá nchivī ndéhé ji jā nácahān nchivī ñīhín, ndúvāha nchivī cuhlu, nácaca vāha nchivī cojo, de nánune tīnūú nchivī cuāá. De nī ncāhān ndá ji jā vāha ndasí Yāā cúu Yāā Dios nación maá ji Israel. 
\s1 Jā ní scájī yā cūmī mil nchivī 
\r (Mr. 8.1‑10) 
\p  
\v 32 Ñúcuán de nī ncana Jesús ndá tēe scuáha jíín yā, de nī ncāhān yā jíín dē: Cúndáhví inī ni ndá nchivī cuāhā yáhá, chi ja nī ncuu ūnī quīvī íyó ji jíín nī, de nduú cā nā cuá cajī ji. De nduú cúnī ni natají nī ji jā quínohōn nditē ji, chi tú súcuán de sava ichi de cuītá ndasí ji, ncachī yā. 
\p  
\v 33 De nī ncāhān ndá tēe scuáha jíín yā: ¿De ní nīhīn ō stāā jā cajī ndá nchivī cuāhā yáhá? Chi yáhá nduú nā nchivī ndéē, ncachī dē. 
\p  
\v 34 De nī jīcā tūhún yā dē: ¿Nāsaa stāā névāha ndá nú? De nī ncāhān ndá dē: Ujā-ni, jíín jacū tiacá lúlí, ncachī dē. 
\p  
\v 35 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ndá nchivī cuāhā jā cundeē ji. 
\p  
\v 36 De nī nquehen yā ndihújā stāā jíín tiacá, de xihna cā nī nacuetáhví yā nūū Yāā Dios. De nī scuáchi yā, de nī jēhe yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā, de ndá máá dē nī nsajī nūū nchivī. 
\p  
\v 37 De ndihi ji nī nchajī, de nī ndahā chījin ji. Sá de nī nastútú ndá dē pedazo jā ní nquendōo, de nī nchitú ūjā tīcá. 
\p  
\v 38 De tēe jā ní nchajī, jondē cūmī mil dē cúu, de síín cā cúu ndá ñahan jíín sūchí lúlí. 
\p  
\v 39 Ñúcuán de nī nacuetáhví yā nūū nchivī, de cuānohōn ji. De nī ndīvi yā inī barco, de cuāhān yā región Magdala. 
\c 16  
\s1 Jā ní jīcān ndá dē iin tiñu ñáhnú nūū yā 
\r (Mr. 8.11‑13; Lc. 12.54‑56) 
\p  
\v 1 De nī nquenda ndá tēe grupo fariseo jíín tēe grupo saduceo nūū yā. Chi cúnī ndá dē coto túnī dē yā, de nī jīcān dē jā sāhá yā iin tiñu ñáhnú jā coo iin seña andiví. 
\p  
\v 2 Sochi maá yā nī ncāhān yā jíín dē: Tá ñini, de cáhān ndá nú: Nandiī, chi nī jīchi cuáhá vīcō, cáchī nū. 
\p  
\v 3 De jānehēn chi cáhān ndá nú: Mitan de cuun sāvī, chi nī jīchi cuáhá vīcō, cáchī nū. Vāchi tēe stáhví-ni cúu ndá nú. Chi jícūhun inī ndá nú nāsa stéhēn seña andiví, sochi nduú jícūhun inī nū nāsa stéhēn ndá tiñu ñáhnú jā sáhá nī tiempo yáhá. 
\p  
\v 4 De nchivī nēhén yáhá, chi nduú jétáhví cuitī ji Yāā Dios. De jícān ji iin tiñu ñáhnú jā sāhá nī jā coo iin seña andiví. Sochi nduú cā nā incā tiñu ñáhnú stéhēn ni nūū ji, chi maá-ni tiñu ñáhnú tá cúu nūū ní ncuu jíín Jonás, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán, ncachī yā. De nī sndóo yā-ni ndá dē, de cuāhān yā. 
\s1 Tūhun levadura ndá tēe fariseo 
\r (Mr. 8.14‑21) 
\p  
\v 5 De ndá tēe scuáha jíín yā nī naā inī dē cuiso dē stāā tá cuāhān ndá dē jíín yā jíín barco incā lado mar. 
\p  
\v 6 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Coto má candíja ndá nú levadura ndá tēe grupo fariseo jíín grupo saduceo, ncachī yā. 
\p  
\v 7 De ndá tēe scuáha nī ncāhān ndá máá dē: Va sīquī jāá nduú nā stāā ndíso ó, jā ñúcuán cáhān yā súcuán, ncachī dē. 
\p  
\v 8 De nī jinī Jesús, de nī ncāhān yā: ¿Nūcu cáhān ndá nú jā ní ncāhān ni súcuán sīquī jāá nduú nā stāā ndíso nú? Tēe nduú cándíja nīhin cúu ndá nú. 
\p  
\v 9 ¿A ncháha ca jīcūhun inī ndá nú jāá nsūú sīquī ñúcuán ní ncáhān ni? ¿A nduú núcūhun inī nū jā ní scuáchi nī ūhūn stāā nī nchajī ūhūn mil tēe, de nāsaa tīcá nī nastútú ndá nú jā ní nquendōo? 
\p  
\v 10 ¿De á nduú núcūhun inī nū jā ní scuáchi nī ūjā stāā nī nchajī cūmī mil tēe, de nāsaa tīcá nī nastútú tucu nú? 
\p  
\v 11 ¿De nājēhē cúu jāá nduú jícūhun inī ndá nú jāá nsūú sīquī stāā ní ncáhān ni jíín nú jā ní ncāhān ni jā coto má candíja ndá nú levadura ndá tēe fariseo jíín tēe saduceo? ncachī yā jíín dē. 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī jīcūhun inī ndá dē jāá nduú ní ncáhān yā jíín dē jā má cājí dē stātílā jā yíhí levadura, chi sa nī ncāhān yātá yā jā má cándíja dē tūhun stáhví jā stéhēn ndá tēe fariseo jíín tēe saduceo. 
\s1 Jā ní ncachī Pedro jā Jesús cúu Cristo 
\r (Mr. 8.27‑30; Lc. 9.18‑21) 
\p  
\v 13 De tá nī nquenda Jesús región Cesarea Filipo jíín ndá tēe scuáha jíín yā, de nī jīcā tūhún yā dē: Nduhū, Yāā nī nduu tēe, ¿ní iin cúu nī cáchī ndá nchivī? 
\p  
\v 14 De nī ncāhān ndá dē: Sava ji cáhān jā cúu ní Juan, tēe jā ní scuénduté. De sava cā ji cáhān jā cúu ní Elías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán. De sava cā ji cáhān jā cúu ní Jeremías á incā tēe nī nacani tūhun Yāā Dios, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 15 De nī ncāhān yā: De ndá máá nú, ¿ní iin cúu nī cáchī ndá nú? 
\p  
\v 16 De nī ncāhān Simón Pedro: Maá ní cúu Cristo, Yāā jā ní ntají Yāā Dios. De cúu ní Sēhe Yāā Dios, Yāā jā técū níí cání, ncachī dē. 
\p  
\v 17 De nī ncāhān Jesús: Nācā ndetū nū, Simón sēhe Jonás, chi nsūú iin nchivī ní stéhēn tūhun yáhá nūū nū, chi sa maá Tatá nī, Yāā ndéē andiví, nī stéhēn yā nūū nū. 
\p  
\v 18 De nduhū suni cáhān ni jíín nú jā maá nú cúu Pedro, de tūhun yáhá cáchī: Yūū. De tūhun ndāā jā ní ncāhān nū jā maá nī cúu Cristo, suu cúu tá cúu iin yūū cāhnú. De sīquī yūū cāhnú yáhá sāhá nī jā quituu vehe, de vehe ñúcuán cúu ndá nchivī jā cándíja nduhū. De ni iin mā cúndéé sīquī ji, ni cuēhē jā jíhī ji, nduú cā nā cuá cuu sāhá jíín ánō ji. 
\p  
\v 19 De maá nú cundiso tíñú nú jā quīvi nchivī ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū ji. De ndācá jā casī nū jā má sāhá nchivī inī ñayīví yáhá, suni casī Yāā Dios jā ndéē jondē andiví. De ndācá jā cuāha nú tūhun sāhá ji inī ñayīví yáhá, suni cuāha tūhun Yāā Dios jā ndéē jondē andiví, ncachī yā. 
\p  
\v 20 Ñúcuán de nī ndacu yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā jā má cāchí dē nūū ni iin nchivī jā cúu yā Cristo. 
\s1 Jā ní ncachī tūhun Jesús jā cuū yā 
\r (Mr. 8.31–9.1; Lc. 9.22‑27) 
\p  
\v 21 De jondē saá nī nquijéhé Jesús cáchī tūhun cájí yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā jā cánuú quīhīn yā Jerusalén. De ndá tēe ñáhnú jíín ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, sndóho ndasí dē yā. De cahnī ndá dē yā, sochi nūū únī quīvī de natecū yā, ncachī yā. 
\p  
\v 22 Ñúcuán de Pedro nī ncana síín dē yā, de nī nquijéhé dē cáhān dē nūū yā: Señor, ¿nūcu cáhān ní súcuán? De mā cuáha cuitī Yāā Dios tūhun. Va mā cūú cuitī coo súcuán, ncachī dē. 
\p  
\v 23 De nī jicó cóto yā nūū Pedro, de nī ncāhān yā: Cujiyo quīhīn nū, chi cáhān nū tá cáhān Satanás. Chi tēe ndúcú stíví nduhū cúu nú. De nduú jáni inī nū tá cúu nūū jáni inī Yāā Dios, chi sa jáni inī nū tá cúu nūū jáni inī nchivī, ncachī yā. 
\p  
\v 24 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā: Nā-ni nchivī tú cúnī ji cuniquīn ji nduhū jā scuáha nī ji, de ná cásī ji jā cúnī maá ji, de ná cúniquīn ji nduhū, de cuāha ji tūhun jā cundoho ji tūndóhó jā síquī ni, vísō ná cúū ji. 
\p  
\v 25 Chi tú ní nchivī cúnī ji cācu ji nūū tūndóhó jā quiji nūū ji jā síquī nduhū, túsaá de tānū tāhvī ji níí cání. De tú ní nchivī vísō ná cúū ji jā síquī nduhū, sochi cutecū ji níí cání. 
\p  
\v 26 ¿Chi ní cuetíñú vísō ná cúndeé nchivī nīhīn ji níí ñayīví, de tú quīvi ji nūū tānū tāhvī ji? Chi nduú nā jīín cuitī chunáá nchivī jā cācu ánō ji. 
\p  
\v 27 Chi nduhū, Yāā nī nduu tēe, ndiji nī jíín ndācá ángel ni, de viī ndasí cuñáhnú nī tá cúu nūū cúñáhnú Tatá nī. Ñúcuán de cuāha nī yāhvi nūū tá iin iin nchivī tú nāsa tiñu nī nsāhá ji. 
\p  
\v 28 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā sava tēe íyó yáhá, mā cúū dē chi jondē cunī dē jā maá nī, Yāā nī nduu tēe, tatúnī ni jíín poder ni, ncachī yā. 
\c 17  
\s1 Jā tucu nī nduu yā 
\r (Mr. 9.2‑13; Lc. 9.28‑36) 
\p  
\v 1 Ñúcuán de nūū íñū quīvī de Jesús nī jeca yā Pedro jíín Jacobo jíín Juan ñanī Jacobo, cuāhān sīín yā jíín ndá dē iin yucu súcún. 
\p  
\v 2 De ñúcuán, tucu nī nduu yā nūū dē. Chi nī jēndūtē nūū yā tá cúu ncandiī. De sahma yā nī nduyaa ndasí tá cúu nduva luz. 
\p  
\v 3 De nī jinī-ni ndá dē jā Moisés jíín Elías, tēe nī īyo janahán, nátúhún ndúū dē jíín yā. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān Pedro jíín yā: Señor, nācā vāha jā íyó ndá sá yáhá. De tú cúnī ní de ná sáhá ndá sá ūnī vehe ramádā, iin cuu maá ní, incā cuu Moisés, de incā cuu Elías, ncachī dē. 
\p  
\v 5 De juni cáhān cā dē, de nī nquiji iin vīcō nūhún jā yaa ndasí, de nī jasī-ni nūū ndá dē. De nūū vīcō ñúcuán nī ncāhān iin tūhun: Yáhá cúu Sēhe nī jā mānī ndasí nī jíín, de cúsiī inī ni jíín. De cunini ndá nú tūhun cáhān yā, ncachī. 
\p  
\v 6 De jā súcuán nī jini ndá tēe scuáha, de nī jēcāva ndeyi dē nūū ñūhún, chi nī nchūhú ndasí ndá dē. 
\p  
\v 7 Ñúcuán de nī nquenda Jesús, de nī ntee yā ndahá yā dē, de nī ncāhān yā: Nacōo ndá nú de mā cúyūhú nú, ncachī yā. 
\p  
\v 8 De nī nūcūndēhé ndá dē, de nduú cā ní jínī dē ndúū tēe ñúcuán, chi maá-ni cā Jesús. 
\p  
\v 9 De nī nuu ndá dē jíín yā yucu. De nī ndacu yā nūū dē: Mā cāchí ndá nú nūū ni iin jā súcuán nī jinī nū, chi jondē tá natecū maá nī, Yāā nī nduu tēe, ncachī yā. 
\p  
\v 10 Ñúcuán de ndá tēe scuáha jíín yā, nī jīcā tūhún dē yā: Túsaá de ndá tēe stéhēn ley janahán, ¿nājēhē cáhān dē jā cánuú jā xihna cā Elías nenda, sá de quiji Yāā cúu Cristo? ncachī dē. 
\p  
\v 11 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Jāndáā cúu jā xihna cā quiji iin tēe cuu tá ncuu Elías, de sāhá tūha dē ndihi, cáchī tutū. 
\p  
\v 12 Sochi cáhān ni jíín nú, ja nī nquiji tēe jāá ncuu tá cúu nūū ní ncuu Elías, de nduú ní jínī nchivī jā suu dē cúu. De nī nsāhá nāvāha ji dē ndihi jā ní ncuu inī ji. De suni súcuán sndóho ji nduhū, Yāā nī nduu tēe, ncachī yā. 
\p  
\v 13 Ñúcuán de ndá tēe scuáha jíín yā nī jīcūhun inī dē jā cáhān yā jā Juan, tēe nī scuénduté, nī ncuu dē tá ncuu Elías. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā iin sūchí jíhī yīhí 
\r (Mr. 9.14‑29; Lc. 9.37‑43) 
\p  
\v 14 De nī nenda yā jíín ndá dē nūū nchivī cuāhā. De nī nquenda iin tēe, nī jēcuīñī jītí dē nūū yā, de nī ncāhān dē: 
\p  
\v 15 Señor, cundáhví inī ní sēhe yií sá, chi ndóho ndasí ji cuēhē jíhī yīhí. De ja ncuu cuāhā vuelta jícó cáva ji nūū ñúhūn jíín nūū ndūté. 
\p  
\v 16 De nī nquisiáha sá ji nūū ndá tēe scuáha jíín ní, de nduú ní ncúu nasāhá vāha dē ji, ncachī dē. 
\p  
\v 17 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús: Tēe nīhin ndasí inī cúu ndá nú chi nduú cándíja nú jā cuu nduvāha ji. ¿Nāsaa cā quīvī cundeē ni jā ndoho nī jíín nú? ¿De nāsaa cā quīvī cuandeé inī ni jíín nú? Cuáquēhen sūchí ñúcuán ná quíji ji, ncachī yā. 
\p  
\v 18 De nī ncāhān yā nūū tāchī, de nī nquee-ni inī sūchí ñúcuán. De nī nduvāha ji-ni maá hora ñúcuán. 
\p  
\v 19 De tá nī ncunúú cā de ndá tēe scuáha nī jīcā tūhún síín dē yā: ¿Nājēhē cúu jāá nduú ní ncúu tavā ndá sá tāchī ñúcuán? ncachī dē. 
\p  
\v 20 De nī ncāhān yā: Sīquī jāá nduú cándíja nīhin ndá nú jā cuu sāhá nú. Chi ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā tú cándíja nú vísō iin lulī-ni tá cúu iin niquin mostaza, de cuu sāhá nú ndācá-ni tiñu víjín. Chi cuu cāhān nū jā ná cújiyo yucu yáhá quīhīn incā lado, de cujiyo-ni. De ndācá-ni tiñu chi cuu sāhá nú, de tú candíja nīhin nú jā cuu. 
\p  
\v 21 Sochi iin tāchī súcuán, mā quēé cuitī quīhīn de tú mā cácān táhvī nū de tú mā cōó nditē inī nū, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncāhān tucu yā jā cuū yā 
\r (Mr. 9.30‑32; Lc. 9.43‑45) 
\p  
\v 22 De jíca nuu Jesús jíín ndá dē región Galilea, de nī ncāhān yā jíín dē: Maá nī, Yāā nī nduu tēe, nastúu ji nduhū nūū ndá tēe xēēn. 
\p  
\v 23 De cahnī dē nduhū, sochi nūū únī quīvī de natecū ni, ncachī yā. De nī ncucuécá ndasí inī ndá dē jā ní ncāhān yā tūhun yáhá. 
\s1 Sīquī xūhún jā cuetíñú inī templo 
\p  
\v 24 De nī nquenda yā ñuū Capernaum jíín ndá tēe scuáha jíín yā. De ndá tēe stútú xūhún templo nī nquenda dē, de nī jīcā tūhún dē Pedro: De maestro ndá nú, ¿á mā tājí dē xūhún cuetíñú inī templo? ncachī dē. 
\p  
\v 25 De nī ncāhān Pedro: Cuu, ncachī dē. De tá nī ndīvi dē inī vehe, de xihna cā Jesús nī ncāhān yā jíín dē: ¿Nāsa jáni inī nū, Simón? Ndācá tēe cúu rey inī ñayīví yáhá, ¿ní nūū jícān dē xūhún renta jíín xūhún ñúū? ¿A nūū sēhe dē, á nūū nchivī incā vehe? ncachī yā. 
\p  
\v 26 De nī ncāhān Pedro: Nūū tēe incā vehe jícān dē, ncachī dē. De nī ncāhān Jesús: Túsaá de nduú nā incā cúñáhnú nūū sēhe rey jā cācān xūhún nūū ji. Súcuán nī stéhēn yā jāá nduú cánuú chunáá yā jā cúu yā Sēhe Yāā Dios. De nī ncāhān yā: 
\p  
\v 27 De ná chúnáá ó tácua mā squítī inī ō dē. Túsaá de cuáhán yuhú mar, de squívi nú gancho jā tíin tiacá, de tavā nū tiacá jā tíin xihna cā. De ndicā nū yuhú tī, de ñúcuán nīhīn nū iin xūhún jā quenda chunáá nú jā jícān ndá dē. De quīsiáha nú nūū ndá dē jā cuu nduhū jíín ndóhó, ncachī yā. 
\c 18  
\s1 Ní nchivī cúu jā cúñáhnú cā 
\r (Mr. 9.33‑37; Lc. 9.46‑48) 
\p  
\v 1 De suni quīvī ñúcuán nī nquenda ndá tēe scuáha jíín yā, de nī jīcā tūhún dē yā: ¿Ní iin cúñáhnú cā nūū nchivī jā tátúnī Yāā andiví nūū? ncachī dē. 
\p  
\v 2 De nī ncana yā iin sūchí lúlí, de nī jani yā ji māhñú dē. 
\p  
\v 3 De nī ncāhān yā: Ndāā cáhān ni jíín ndá nú, tú mā ndicó cóo inī nū cani inī nū tá cúu nūū cúu iin sūchí lúlí, de mā quívi cuitī nū ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū nū. 
\p  
\v 4 Túsaá de nchivī jā jáni inī ji jāá nduú cúñáhnú ji, tá cúu nūū jáni inī sūchí lúlí yáhá, suu ji cúñáhnú cā nūū nchivī jā tátúnī Yāā andiví nūū. 
\p  
\v 5 De nā-ni nchivī tú jā síquī nduhū jétáhví ji iin sūchí lúlí tá cúu nūū cúu sūchí yáhá, de nduhū jétáhví ji. 
\s1 Xēēn coo sīquī nchivī jā quívi nūū cuāchi 
\r (Mr. 9.42‑48; Lc. 17.1‑2) 
\p  
\v 6 De tú iin sūchí lúlí yáhá cándíja ji nduhū, de tú quīvi ji cuāchi sāhá nā-ni nchivī, de vāha cā de tú ní núhnī iin yōsó cáhnú sūcūn nchivī ñúcuán, de quēe ji chījin ndute mar nícu. 
\p  
\v 7 Nācā xēēn cúu jíín nchivī ñayīví, chi maá-ni jā ndúcú squívi nchivī nūū cuāchi íyó. De maá-ni súcuán coo inī ñayīví. De nācā xēēn cundoho nchivī jā squívi táhán nūū cuāchi. 
\p  
\v 8 Túsaá de tú ndahá nú á jēhē nū sáhá jā quīvi nú cuāchi, vāha cā quehndē nū de squéne nú ná quíhīn, tácua nduú cā sāhá nú cuāchi. Chi vāha cā jā coo tícúhlu nú á coo cojo nū de quīvi nú nūū cutecū nū níí cání, nsūú cā jā coo ndúū ndahá nú de quīvi nú nūū ñúhūn jā cáyū níí cání. 
\p  
\v 9 De tú tīnūú nú sáhá jā quīvi nú cuāchi, vāha cā tavā nū de squéne nú ná quíhīn, tácua nduú cā sāhá nú cuāchi. Chi vāha cā jā coo iin-ni tīnūú nú de quīvi nú nūū cutecū nū níí cání, nsūú cā jā coo ndúū tīnūú nú de quīvi nú nūū ñúhūn infierno. 
\s1 Tūhun yátá sīquī tīcāchí jā ní nsana 
\r (Lc. 15.3‑7) 
\p  
\v 10 Coto má sāhá jéhe inī ndá nú nūū ni iin ndá sūchí lúlí yáhá. Chi cáhān ni jíín nú jā ndācá ángel andiví jā jíto yā ji, níní íyó yā nūū maá Tatá nī andiví. 
\p  
\v 11 Chi nduhū, Yāā nī nduu tēe, vāji nī jā scácu nī nchivī jā ní nsana ji nūū Yāā Dios. 
\p  
\v 12 ¿De nāsa jáni inī ndá nú? Tú iin tēe ndéca dē iin ciento tīcāchí, de tú sana iin tī, ¿de á nduú sndóo dē cūmī xico xāhōn cūmī cā tī yucu, de ndicó dē quīnanducú dē quiti jā ní nsana? 
\p  
\v 13 De tú nī nanihīn dē tī, de ndāā cáhān ni jíín nú jā cúsiī ndasí cā inī dē jíín quiti ñúcuán nsūú cā jíín cūmī xico xāhōn cūmī cā quiti jāá nduú ní nsána. 
\p  
\v 14 De suni súcuán maá Tatá nú, Yāā ndéē andiví, nduú cúnī yā jā tānū tāhvī ni iin sūchí lúlí yáhá. 
\s1 Sīquī jā cune cáhnú inī ō nūū táhán ó 
\r (Lc. 17.3‑4) 
\p  
\v 15 De tú táhán nú nī nsāhá dē cuāchi sīquī nū, túsaá de cachī tūhun nú nūū mátúhún dē-ni jā ní nsāhá dē cuāchi sīquī nū. De tú nī jetáhví dē tūhun jā ní ncāhān nū jíín dē, túsaá de ja nī ndumanī dē jíín nú nī nsāhá nú. 
\p  
\v 16 Sochi tú nduú ní jétáhví dē jā cáhān nū, de quīcāna nú iin á ūū cā nchivī quīhīn nū jíín nūū dē, de cuu ji testigo nū tácua cundaā jā íyó cuāchi dē. 
\p  
\v 17 De tú nduú ní jétáhví tucu dē jā cáhān ndá tēe ñúcuán, de cachī tūhun nú nūū ndá nchivī cándíja. De tú nduú ní jétáhví tucu dē jā cáhān nchivī cándíja, de siáā nū dē ná cóo dē modo iin tēe jāá nduú cándíja nūū Yāā Dios á tēe stútú xūhún renta. 
\p  
\v 18 De ndāā cáhān ni jíín nú jā ndācá jā casī nū jā má sāhá nchivī inī ñayīví yáhá, suni casī Yāā Dios jā ndéē andiví. De ndācá jā cuāha nú tūhun jā sāhá ji inī ñayīví yáhá, suni cuāha Yāā ndéē andiví tūhun. 
\p  
\v 19 De suni cáhān ni jíín ndá nú, tú ūū táhān nū inī ñayīví yáhá, inuú cani inī nū sīquī iin jā cācān táhvī nū, túsaá de maá Tatá nī andiví cuāha yā jā jícān ndá nú. 
\p  
\v 20 Chi ní-ni cúu nūū ndútútú ūū á ūnī nchivī jā chíñúhún ji nduhū, de ñúcuán íyó nī jíín ji, ncachī yā. 
\p  
\v 21 Ñúcuán de nī nquenda Pedro, de nī jīcā tūhún dē yā: Señor, ¿nāsaa vuelta cune cáhnú inī sá nūū táhán sá jā sáhá dē cuāchi sīquī sá? ¿A jondē siete vuelta, á naá cúu? ncachī dē. 
\p  
\v 22 De nī ncāhān Jesús: Nduú cáhān ni jíín nú jā siete-ni vuelta, chi jondē setenta por siete vuelta. 
\s1 Tūhun yátá sīquī mozo jāá nduú ní née cáhnú inī 
\p  
\v 23 Túsaá de Yāā ndéē andiví, súcuán cúu jā née cáhnú inī yā nūū nchivī jā tátúnī yā nūū: Cúu tá cúu iin rey jā cúnī dē sāhá ndāā dē jíín ndá mozo dē jā ndíta nūū dē. 
\p  
\v 24 De nī nquijéhé dē sáhá ndāā dē jíín ji. De nī nquisiáha ndá ji iin mozo jā ndíta quéhén millón peso nūū dē. 
\p  
\v 25 De nduú nā cuá névāha mozo ñúcuán jā chunáá nūū dē. De nī ndacu dē jā ná cúyāhvi mozo ñúcuán jíín ñasíhí jíín sēhe jíín ndācá ndatíñú, de nūcunáá xūhún jā ndíta dē. 
\p  
\v 26 Ñúcuán de nī jēcuīñī jītí mozo, de nī ncāhān ndāhví dē jíín patrón dē: Señor, cundetu núú ní, de nachunáá ndihi sá xūhún ní, ncachī dē. 
\p  
\v 27 De maá patrón nī ncundáhví inī dē mozo dē. De nī nee cáhnú inī dē jā ndíta mozo dē, de nī nsiáā dē súcuán-ni jā má chúnáá cā. 
\p  
\v 28 De nī nquee mozo cuāhān dē, de nī nquetáhán dē-ni jíín iin táhán mozo dē jā ndíta jacū-ni nūū dē. De nī ntiin dē tēe ñúcuán, de nī nquitū dē sūcūn, de nī ncāhān dē: Chunáá jā ndíta nú nūū ni, ncachī dē. 
\p  
\v 29 De táhán mozo dē nī jēcuīñī jītí nūū dē, de nī ncāhān ndāhví jíín dē: Cundetu núú nú, de nachunáá ndihi nī xūhún nú, ncachī. 
\p  
\v 30 Sochi nduú ní ncúnī dē, chi nī nchīhi dē tēe ñúcuán vecāa jondē quīvī jā nachunáá jā ndíta nūū dē. 
\p  
\v 31 De ndá táhán mozo dē nī jinī jā súcuán nī nsāhá dē, de nī ntahúhvī ndasí inī ndá dē. De cuāhān ndá dē nūū patrón dē, de nī ncachī dē ndihi nāsa nī ncuu. 
\p  
\v 32 Sá de patrón nī nacana dē mozo ñúcuán, de nī ncāhān dē jíín: Mozo nāvāha inī cúu nú. Chi nī nee cáhnú inī ni ndihi jā ndíta nú nūū ni, chi nī ncāhān ndāhví nú jíín nī. 
\p  
\v 33 De tá cúu nūū ní ncundáhví inī ni ndóhó, suni súcuán cánuú jā cundáhví inī nū táhán mozo nū nícu, ncachī dē. 
\p  
\v 34 De nī nquītī ndasí inī patrón, de nī ndacu dē tiñu jā ná quívi vecāa jondē nachunáá ndihi jā ndíta nūū dē. 
\p  
\v 35 De nī jīnu tūhun yátá yáhá, de nī ncāhān cā yā: Tá cúu nūū ní nsāhá rey ñúcuán jíín mozo dē, suni súcuán sāhá maá Tatá nī andiví jíín ndá nú de tú mā cúne cáhnú inī nū nūū táhán nú jondē jíín inī jíín ánō nū, tú nā-ni cuāchi sáhá ji nūū nū, ncachī yā jíín ndá dē. 
\c 19  
\s1 Sīquī jā má sndóo táhán tēe jíín ñahan 
\r (Mt. 5.31‑32; Mr. 10.1‑12; Lc. 16.18) 
\p  
\v 1 De tá nī ndihi nī ncāhān Jesús ndācá tūhun yáhá, de nī nquee yā Galilea cuāhān yā. De nī jīnū yā región Judea, incā lado yūte Jordán ichi nūū quénda ncandiī. 
\p  
\v 2 De cuāhā nchivī nī niquīn ji yā, de ñúcuán nī nasāhá vāha yā nchivī cúhū. 
\p  
\v 3 Ñúcuán de nī nquenda jacū tēe grupo fariseo nūū yā, chi cúnī ndá dē coto túnī dē yā, tú nāsa cāhān yā. De nī jīcā tūhún dē yā: ¿A íyó ley jā cuu ndusíín iin tēe jíín ñasíhí dē tú nā-ni sīquī cúu? ncachī dē. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān yā: ¿A nduú ní ncáhvi cuitī ndá nú tutū īī nāsa nī nsāhá Yāā Dios nchivī jondē jā xíhna ñúhún? Chi tēe jíín ñahan nī nsāhá yā, cáchī. 
\p  
\v 5 De suni nī ncāhān Yāā Dios: Jā ñúcuán cúu jā sndóo tēe tatá dē naná dē, de quétáhán dē jíín ñasíhí dē, de iin-ni cā cúu ndúū dē, ncachī Yāā Dios, cáchī tutū. 
\p  
\v 6 Túsaá de nduú cā cúu ūū táhān dē, chi iin-ni cā cúu. Jā ñúcuán nduú vāha jā sndóo táhán, chi jā ní squétáhán Yāā Dios cúu, ncachī yā. 
\p  
\v 7 De nī jīcā tūhún ndá dē yā: ¿Túsaá de nūcu nī ndacu Moisés tiñu janahán jā tú sndóo iin tēe ñasíhí dē, de ná cúvāha acta jā ndusíín dē jíín ña? ncachī dē. 
\p  
\v 8 De nī ncāhān yā jíín dē: Sīquī jā nīhin inī ndá nú, jā ñúcuán nī jēhe Moisés tūhun jā sndóo nú ñasíhí nú. Sochi jā xíhna ñúhún chi nsūú súcuán ní ncúu. 
\p  
\v 9 De nduhū chi cáhān ni jíín nú, tú iin tēe sndóo dē ñasíhí dē, de tú nsūú jā ndiī ña, de quetáhán dē jíín incā ñahan, túsaá de cásíquí ndéē dē ña. De tú iin tēe nacueca dē ñahan jā ní ndōo, suni cásíquí ndéē dē ña, ncachī yā. 
\p  
\v 10 Ñúcuán de nī ncāhān ndá tēe scuáha jíín yā: De tú mā cūú sndóo tēe ñasíhí dē, túsaá de vāha cā mā cuēcá dē ñahan, ncachī dē. 
\p  
\v 11 De nī ncāhān yā jíín ndá dē: Tūhun jā ní ncāhān nū yáhá, chi nduú níhīn tīñú nūū ndihi tēe, chi maá-ni nūū ndá tēe jā ní nsāhá Yāā Dios jā nīhīn tīñú. 
\p  
\v 12 Chi íyó quéhén sīquī jā jásī jā má cuēcá tēe ñahan. Chi sava tēe nī ncacu dē jā má cūú cundeē dē jíín ñahan. De sava cā tēe nī nsāhá nchivī jā má cūú cundeē dē jíín ñahan. De sava cā tēe nī jani inī maá dē jā má cuēcá dē ñahan sīquī jā ndíhvī inī dē jíín tiñu jā ndácu Yāā andiví nūū dē. Tēe jā cuu cuetáhví tūhun jā má cuēcá dē ñahan, ná cuétáhví dē túsaá, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jīcān táhvī Jesús jēhē ndá sūchí lúlí 
\r (Mr. 10.13‑16; Lc. 18.15‑17) 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī nquenda ndá nchivī jíín ndá sūchí lúlí, jā tee yā ndahá yā xīnī ji de cācān táhvī yā jēhē ji. De ndá tēe scuáha jíín yā nī ncāhān dē nūū nchivī jā váji jíín ndá ji. 
\p  
\v 14 Sochi nī ncāhān Jesús: Cuāha tūhun ná quíji ndá sūchí lúlí jīñā nūū ni, de mā cásī nū jā quiji ji. Chi nchivī jā ndicó cóo inī jā cani inī ji modo ndá sūchí yáhá, suu ji cúu jā quīvi ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū ji, ncachī yā. 
\p  
\v 15 De nī ntee yā ndahá yā xīnī ndá ji. De nī nquee yā ñúcuán cuāhān yā. 
\s1 Tūhun tēe cuícá 
\r (Mr. 10.17‑31; Lc. 18.18‑30) 
\p  
\v 16 De iin tēe suchí nī nquenda dē nūū Jesús, de nī jīcā tūhún dē yā: Tēe vāha cúu ní Maestro. De cachī ní, ¿nā tiñu váha sāhá sá de nīhīn táhvī sá cutecū sá níí cání andiví? ncachī dē. 
\p  
\v 17 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿A jáni inī nū jā iin tēe-ni cúu nī jā cáhān nū tēe vāha jíín nī? Chi nduú ni iin tēe vāha íyó, chi mátúhún-ni Yāā Dios. De tú cúnī nū cutecū nū níí cání, de squíncuu nú tiñu jā ní ndacu yā, ncachī yā. 
\p  
\v 18 De nī ncāhān dē: ¿De nā tiñu cúu túsaá? De nī ncāhān yā: Mā cáhnī nū ndīyi. Mā cásíquí ndéē tāhán nú. Mā sácuíhná nú. Mā cáhān nū tūhun túhún. 
\p  
\v 19 Cuetáhví nú nūū tatá nú nūū naná nú. De cundáhví inī nū táhán nú tá cúu nūū cúndáhví inī nū maá nú, ncachī yā. 
\p  
\v 20 De nī ncāhān tēe suchí ñúcuán: Ndācá tiñu yáhá ja nī squíncuu sá jondē tá lulí sá. ¿De nā cuá cúu jā cúmanī cā jā sāhá sá túsaá? ncachī dē. 
\p  
\v 21 De nī ncāhān Jesús: Tú cúnī nū squíncuu ndihi nú, de cuáhán de xīcó nú ndihi jā névāha nú, de cuāha nú nūū nchivī ndāhví. De jondē andiví cuāha yā jā váha ndasí nūū nū. Sá de quiji nú cuniquīn nū nduhū cōhōn, ncachī yā. 
\p  
\v 22 De tá nī jini tēe suchí tūhun yáhá, de nī ncucuécá inī dē de cuāhān dē, chi cuícá ndasí dē. 
\p  
\v 23 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús jíín ndá tēe scuáha jíín yā: Ndāā cáhān ni jíín nú jā ndá tēe cuícá chi ūhvī ndasí quívi dē ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū dē. 
\p  
\v 24 De cáhān tucu nī jíín ndá nú jā ñamā cā yāhá iin camello yavī yitícú nsūú cā jā quīvi iin nchivī cuīcá ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji, ncachī yā. 
\p  
\v 25 De ndá tēe scuáha jíín yā nī nsāhvi ndasí inī dē jā ní jini dē tūhun yáhá, de nī jīcā tūhún táhán dē: ¿Ní nchivī cúu jā cācu túsaá? ncachī dē. 
\p  
\v 26 De nī ndēhé Jesús nūū ndá dē, de nī ncāhān yā: Nchivī chi mā cūú squívi ji maá ji ndahá Yāā Dios, sochi maá yā chi ndihi-ni cuu sāhá yā, ncachī yā. 
\p  
\v 27 Ñúcuán de nī ncāhān Pedro: Señor, ndá sāán chi nī sndóo sá ndihi jā névāha sá, de níquīn sá níhín. ¿De nā cuá nīhīn sá túsaá? ncachī dē. 
\p  
\v 28 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Nduhū, Yāā nī nduu tēe, ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā iin quīvī de cundeē ni nūū mesa nūū tatúnī ni, de viī ndasí cuñáhnú nī inī ñayīví jéé. De quīvī ñúcuán de ndá máá nú jā ní jēcuniquīn nū nduhū, suni cundeē nū nūū ūxī ūū mesa nūū tatúnī nū. De sāhá ndāā nū tiñu ndihúxī ūū tatā nchivī Israel. 
\p  
\v 29 De ndācá nchivī jā ní sndóo vehe, á ñanī, á cuāha, á tatá, á naná, á ñasíhí, á sēhe, á ñuhun, sīquī jā cuniquīn ji nduhū, de nanihīn ji iin ciento cā jā súcuán. De suni nīhīn táhvī ji cutecū ji níí cání andiví. 
\p  
\v 30 Sochi cuāhā nchivī jā cúu ji nūū mitan, nduu ji jā sándīhí. De nchivī jā sándīhí, nduu ji nūū. 
\c 20  
\s1 Tūhun yátá sīquī ndá tēe sátíñú 
\p  
\v 1 De suha cúu jā tátúnī Yāā ndéē andiví nūū nchivī: Cúu tá cúu iin tēe xíñúhun. De iin stēēn nī nquee dē, ndúcú dē ndá mozo jā nastútú uva dē. 
\p  
\v 2 De nī nsāhá ndāā dē jíín ndá mozo jā chunáá dē iin denario jā quīvī. De nī ntají dē ndá tēe ñúcuán cuāhān jā nastútú uva dē. 
\p  
\v 3 Ñúcuán de nī nquee tucu dē tá cahīīn. De nī jinī dē nūū sava cā tēe jā íñí súcuán-ni nūū yáhvi. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān dē jíín: Ndá ndóhó, suni quīhīn nū nastútú nú uva ni, de chunáá vāha nī yāhvi nú, ncachī dē. De cuāhān ndá tēe ñúcuán. 
\p  
\v 5 De nī nquee tucu dē tá cahūxī ūū jíín tá cahūnī, de suni súcuán nī nīhīn tucu dē mozo. 
\p  
\v 6 De jā cuácuu cahūhūn nī nquee tucu dē. De nī nīhīn tucu dē jacū cā tēe jā íñí súcuán-ni nūū yáhvi. De nī ncāhān dē jíín: ¿Nūcu íñí cāhá-ni ndá nú yáhá níí nduú? ncachī dē. 
\p  
\v 7 De nī ncāhān ndá tēe ñúcuán: Sīquī jā ni iin nduú ní ncána sāán jā satíñú sá. De nī ncāhān dē jíín: Túsaá de suni quīhīn ndá nú nastútú nú uva ni, de chunáá vāha nī yāhvi nú, ncachī dē. 
\p  
\v 8 De tá nī ñini, de tēe xíñúhun nī ncāhān dē jíín tēe cúñáhnú nūū mozo dē: Cana ndá tēe sátíñú de chunáá nú yāhvi dē, de xihna cā ndá tēe jā ní nquīvi jā sándīhí, de sá de ndá tēe jā ní nquīvi xihna ñúhún, ncachī dē. 
\p  
\v 9 De nī nquenda ndá tēe jā ní nquīvi cahūhūn jañíni. De iin denario nī nīhīn iin iin dē. 
\p  
\v 10 De jā sándīhí de nī nquenda ndá tēe jā ní nquīvi xihna ñúhún. De jáni inī ndá dē jā cuāhā cā nīhīn dē. Sochi suni iin-ni denario nī nīhīn iin iin dē. 
\p  
\v 11 De tá nī nīhīn dē, de nī nquijéhé ndá dē cáhān sōó dē jíín tēe xíñúhun, cáchī dē: 
\p  
\v 12 Ndá sāán níí nduú nī nsatíñú sá, de nī ndoho sá jā ihní. De ndá tēe yáhá jā ní nquīvi jā sándīhí, chi iin-ni hora nī nsatíñú dē. De inuú nī nchiyāhvi ní ndá sāán jíín dē, ncachī dē. 
\p  
\v 13 De tēe xíñúhun nī ncāhān jíín iin dē: Amigo, nsūú jā sáhá nāvāha nī ndóhó. ¿A nduú ní nsáhá ndāā ō jā iin denario quiyāhvi nú, á naá cúu? 
\p  
\v 14 Túsaá de quehen yāhvi nú de quīnohōn nū. Chi cúnī ni jā tēe jā ní nquīvi jā sándīhí yáhá, inuú chunáá nī nūū dē jíín ndá máá nú. 
\p  
\v 15 ¿De á nduú cúu sāhá nī nāsa cúnī ni jíín xūhún maá nī? ¿De á cúcuásún inī nū jā ní nchunáá vāha nī nūū ndá dē sīquī jā vāha inī ni? ncachī dē. 
\p  
\v 16 De tá cúu nūū ní nsāhá tēe xíñúhun, suni súcuán sáhá Yāā Dios. Chi nchivī jā cúu sándīhí, nduu ji nūū. De nchivī jā cúu nūū, nduu ji jā sándīhí. Chi cuāhā nchivī cána yā jā candíja ji yā. Sochi jacū ji-ni cándíja, de suu ji cúu jā nácāji yā, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncāhān tucu Jesús jā cuū yā 
\r (Mr. 10.32‑34; Lc. 18.31‑34) 
\p  
\v 17 Ñúcuán de tá nī nquehen Jesús ichi cuāhān yā Jerusalén, de nī ncana síín yā ndihúxī ūū tēe scuáha jíín yā. De nī ncāhān yā jíín dē: 
\p  
\v 18 Cunini ndá nú, chi mitan de ja cuāhān ō Jerusalén, de ñúcuán nastúu nchivī nduhū, Yāā nī nduu tēe, nūū ndá sūtū cúñáhnú jíín nūū ndá tēe stéhēn ley janahán. De nenda ndá dē sīquī ni jā cuū ni. 
\p  
\v 19 De nasiáha ndá dē nduhū nūū ndá tēe nación Roma jā tátúnī jā ndéē Jerusalén. De ndá tēe ñúcuán sāhá catá dē nūū ni. De cani dē nduhū, de sá de cahnī dē nduhū yīcā cruz. Sochi nūū únī quīvī de natecū ni, ncachī yā. 
\s1 Jā ní jīcān naná Jacobo jíín Juan iin favor nūū yā 
\r (Mr. 10.35‑45) 
\p  
\v 20 Ñúcuán de nī nquenda ñasíhí Zebedeo nūū yā jíín sēhe ña Jacobo jíín Juan. De nī jēcuīñī jītí ña nūū yā, jícān ña iin favor nūū yā. 
\p  
\v 21 De nī jīcā tūhún yā ña: ¿Nā tiñu vāji ní? De nī ncāhān ña: Cuāha ní tūhun jā quīvī tatúnī ní de cundeē ndúū sēhe sá yáhá xiín ní, iin ji lado cuáhá ní, de incā ji lado sátín ní, ncachī ña. 
\p  
\v 22 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús jíín Jacobo jíín Juan: Nduú jínī ndúū nū nā cuá cúu jā jícān nū. ¿A cuu cundoho nú tūndóhó tá cúu nūū quiji sīquī ni? ¿De á quenda nú cundoho xēēn nū tá cúu nūū cundoho nī? ncachī yā. De nī ncāhān ndúū dē: Cuu sāhá sá. 
\p  
\v 23 De nī ncāhān yā jíín dē: Jāndáā cúu jā ndoho nú tūndóhó tá cúu nūū quiji sīquī ni, de ndoho xēēn nū tá cúu nūū cundoho nī. Sochi jā cundeē nū lado cuáhá nī jíín lado sátín nī, nsūú nduhū cúu jā cuāha tūhun. Chi ja íyó tūha jā cuu ndá tēe jā ní nacāji Tatá nī, de tēe ñúcuán nīhīn, ncachī yā. 
\p  
\v 24 De ndihúxī cā tēe scuáha jíín yā, nī jini dē tūhun yáhá, de nī nquītī inī dē nī jinī dē ndúū ñanī ñúcuán. 
\p  
\v 25 De Jesús nī ncana yā ndá dē, de nī ncāhān yā jíín dē: Jínī ndá nú nāsa sáhá ndá tēe jā cúñáhnú nūū nchivī ndá nación. Chi ndácu nīhin dē nūū ji, de maá dē cáchī nāsa coo. 
\p  
\v 26 Sochi ndá máá nú, chi mā sāhá nú súcuán. Chi tú ní iin nú cúnī nū cuñáhnú nú, de nduú chi sa sāhá nú maá nú tēe jā cuetíñú ndá táhán nú. 
\p  
\v 27 De tú ní iin nú cúnī jā cuu nú nūū, sa sāhá nú maá nú mozo nūū táhán nú. 
\p  
\v 28 Chi suni súcuán sáhá maá nī, Yāā nī nduu tēe, chi nsūú jā váji nī jā cuetíñú nī nchivī, chi sa vāji nī jā cuetíñú nchivī nduhū. De cuāha nī maá nī jā cuū ni tácua scácu nī cuāhā nchivī, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nasāhá vāha yā ūū tēe cuáá 
\r (Mr. 10.46‑52; Lc. 18.35‑43) 
\p  
\v 29 Ñúcuán de nī nquee yā jíín ndá dē ñuū Jericó. De cuāhā ndasí nchivī nī niquīn ji yā. 
\p  
\v 30 De yuhú íchí ndéē ūū tēe cuáá. De nī jini dē tūhun jā yáha Jesús cuāhān yā, de nī ncana jee ndúū dē: Señor, maá ní jā cúu tatā rey David, cundáhví inī ní sāán, ncachī dē. 
\p  
\v 31 De ndá nchivī nī ncāhān ji nūū dē jā ná cásī ndúū dē yuhú dē. Sochi víhí cā nī ncana jee dē: Señor, maá ní jā cúu ní tatā rey David, cundáhví inī ní sāán viī, ncachī dē. 
\p  
\v 32 De nī jencuiñī Jesús, de nī ncana yā ndúū tēe cuáá ñúcuán, de nī jīcā tūhún yā dē: ¿Nā cuá cúnī ndúū nū jā sāhá nī ndóhó? 
\p  
\v 33 De nī ncāhān ndúū dē jíín yā: Jā ná ndúnijīn tīnūú sá cúnī sá, Señor, ncachī dē. 
\p  
\v 34 De nī ncundáhví inī yā dē, de nī ntee yā ndahá yā tīnūú dē. De nī ndunijīn-ni tīnūú dē. De nī jēcuniquīn ndúū dē yā cuāhān dē jíín yā. 
\c 21  
\s1 Jā ní nquīvi Jesús Jerusalén 
\r (Mr. 11.1‑11; Lc. 19.28‑40; Jn. 12.12‑19) 
\p  
\v 1 De tá nī ncuñatin yā ciudad Jerusalén, de nī nquenda yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā ñuū Betfagé jā cáá jēhē yucu Olivos. De nī ntají yā ūū tēe scuáha jíín yā jā quíhīn dē. 
\p  
\v 2 De nī ncāhān yā jíín dē: Cuáhán ñuū lulí jā cáá ichi núū. De ñúcuán nīhīn nū iin burra, núhnī tī jíín iin burro lúlí. De nandají nú ndúū tī, de quiji nú jíín tī. 
\p  
\v 3 De tú ní iin cāhān jíín nú, de cachī nū jā maá Jētohō ō jíni ñúhún yā tī. Ñúcuán de siáā ji tī-ni quiji nú jíín tī, ncachī yā. 
\p  
\v 4 De súcuán nī ncuu ndācá tiñu yáhá tácua quee ndaā tūhun jā ní ncāhān tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán, yósō nūū tutū: 
\q1  
\v 5 Cachī nū nūū nchivī Jerusalén jā cúu ñuū Sión: 
\q1 Yáhá cūndēhé nú jā váji Rey nū. 
\q1 Nduú sáhá ñáhnú yā maá yā, chi burra-ni yósō yā, 
\q1 jíín burro lúlí, sēhe quiti jíso. 
\m Cáchī tutū. 
\p  
\v 6 Ñúcuán de cuāhān ndúū tēe scuáha, de nī nsāhá dē tá cúu nūū ní ndacu Jesús nūū dē. 
\p  
\v 7 De ndéca dē burra jíín sēhe tī, nī nenda dē nūū yā. De nī nchisó ndá dē sōō dē sīquī tī, de nī jēcōsō yā tī. 
\p  
\v 8 De íyó cuāhā nchivī, de nī scáā ji sōō ji inī ichi. De sava cā ji nī jāhnū ndahá ñūū, de nī jaquīn ji inī ichi. 
\p  
\v 9 De ndá nchivī jā cuáhān ichi núū yā jíín nchivī cuáhān ichi chátā yā, cána jee ji: Cúñáhnú ndasí Yāā cúu tatā rey David. De vāha ndasí Yāā cúu yā jā váji yā jíín tiñu maá Jētohō ō Yāā Dios. De viī ndasí cúñáhnú maá Yāā Dios, ncachī ji. 
\p  
\v 10 De tá nī nquīvi Jesús Jerusalén, de ndihi nchivī nī ncuvaā ji, de cuāhā ji nī jīcā tūhún táhán ji: ¿Nā tēe cúu tēe yáhá? ncachī ji. 
\p  
\v 11 De nī ncāhān ndá nchivī jā váji jíín yā: Yāhá cúu Jesús jā nácani tūhun Yāā Dios, jā váji jondē ñuū Nazaret ndáñúū Galilea, ncachī ji. 
\s1 Jā ní ntavā yā nchivī inī templo 
\r (Mr. 11.15‑19; Lc. 19.45‑48; Jn. 2.13‑22) 
\p  
\v 12 Ñúcuán de nī nquīvi Jesús inī patio templo cāhnú Yāā Dios. De nī ntavā yā ndá nchivī jā jéen quiti de náxīcó nūū nchivī jā sōcō ji. De nī scócáva yā mesa ndá nchivī jā sáma xūhún, jíín silla ndá nchivī jā xícó paloma. 
\p  
\v 13 De nī ncāhān yā jíín ji: Yósō nūū tutū īī jā cáhān Yāā Dios: Vehe nī chi vehe nūū jícān táhvī cúu, cáchī Yāā Dios. Sochi ndá ndóhó, chi modo yavī cava jācuīhná nī nasāhá nú, ncachī yā. 
\p  
\v 14 Ñúcuán de sava nchivī cuāá jíín nchivī cojo nī nquenda ji nūū yā inī templo. De nī nasāhá vāha yā ji. 
\p  
\v 15 De ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, nī jinī dē ndācá tiñu ñáhnú jā sáhá yā, de nī jini dē jā cána jee ndá sūchí lúlí inī templo: Cúñáhnú ndasí Yāā cúu tatā rey David, cáchī ji. De nī nquītī inī ndá dē. 
\p  
\v 16 De nī ncāhān dē jíín yā: ¿A nduú jíni nú jā súcuán cáhān ndá sūchí yáhá? ncachī dē. De nī ncāhān Jesús jíín dē: Jíni nī. ¿De á ncháha ca cahvi ndá nú jā yósō nūū tutū īī jā suha cáhān iin tēe jíín Yāā Dios? 
\q1 Sāhá ní jā ndá sūchí lúlí jíín sūchí jáxīn, 
\q1 vāha ndasí cāhān ji jā Yāā cúñáhnú cúu Cristo. 
\m Cáchī. 
\p  
\v 17 De nī sndóo yā dē. De nī nquee yā Jerusalén, de cuāhān yā ñuū Betania. De ñúcuán nī ndōo yā jacuáā ñúcuán. 
\s1 Jā ní ncāhān yā nūū ñutun higo 
\r (Mr. 11.12‑14, 20‑26) 
\p  
\v 18 De jānehēn quīvī téēn cuānohōn yā Jerusalén, de cócon yā. 
\p  
\v 19 De nī jinī yā iin ñutun higo jā íñí yuhú íchí. De nī jēhēn yā jēhē. De nduú nā higo ní níhīn yā, chi maá yūcū-ni cúu. De nī ncāhān yā jíín: Mitan de mā cūún cuitī cā jāvíxī xīnī nū, ncachī yā. De nī nchīchī-ni ñutun higo ñúcuán. 
\p  
\v 20 De ndá tēe scuáha jíín yā, nī nsāhvi inī dē nī jinī dē. De nī jīcā tūhún dē yā: ¿Nāsa nī nsāhá ní jā ñamā nī nchīchī ñutun higo? ncachī dē. 
\p  
\v 21 De nī ncāhān yā jíín dē: Ndāā cáhān ni jíín ndá nú, tú candíja nú de mā cāní síquí inī nū, de cuu sāhá nú tiñu ñáhnú tá cúu nūū ní nsāhá nī jíín ñutun higo. De jondē tiñu ñáhnú cā cuu sāhá nú, chi jondē cuu cāhān nū jā cujiyo yucu yáhá quīhīn nūū mar, de sāhá tá cáchī nū. 
\p  
\v 22 De ndācá jā jícān táhvī ndá nú, de tú cándíja nú jā nīhīn nū, de nīhīn nū, ncachī yā. 
\s1 Sīquī jā ndíso tíñú Jesús 
\r (Mr. 11.27‑33; Lc. 20.1‑8) 
\p  
\v 23 De nī nquīvi tucu yā inī templo cāhnú. De juni stéhēn yā tūhun, de ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu tiñu nūū nchivī hebreo, nī nquenda dē nūū yā. De nī jīcā tūhún dē yā: ¿Ní jondē nī nīhīn tīñú nú jā sáhá nú tiñu yáhá? ¿De ní iin nī ntee tiñu ndóhó jā sáhá nú súcuán? ncachī ndá dē. 
\p  
\v 24 De nī ncāhān Jesús: Saá-ni nduhū suni cātūhún nī ndá nú iin tūhun, de tú cuu scócóo nú, ñúcuán de cachī ni nūū nū ní jondē nī nīhīn tīñú nī jā sáhá nī tiñu yáhá. 
\p  
\v 25 ¿Ní iin nī ntee tiñu sīquī Juan jā ní scuénduté dē? ¿A Yāā Dios á ndá tēe? ncachī yā. Ñúcuán de nī natúhún ndá máá dē: Tú cachī ō jā Yāā Dios nī ntee tiñu ñúcuán sīquī Juan, de cāhān dē jíín ó: ¿Túsaá de nūcu nduú ní ncándíja ndá nú jā ní ncāhān dē? 
\p  
\v 26 De tú cāhān ō jā nchivī nī ntee tiñu sīquī dē, de yúhú ó nchivī, chi ndiviī ji cándíja ji jā tēe nī nacani tūhun Yāā Dios nī ncuu ndija Juan, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 27 De nī ncāhān dē jíín Jesús: Nduú jínī ndá nī, ncachī dē. Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín dē: De saá-ni nduhū, suni mā cāchí nī nūū nū ní iin nī ntee tiñu sīquī ni jā sáhá nī tiñu yáhá, ncachī yā. 
\s1 Tūhun yátá sīquī ūū sēhe yií 
\p  
\v 28 De nī ncāhān cā yā jíín ndá dē: Cunini ndá nú tūhun yátá yáhá: Iin tēe nī īyo ūū sēhe yií dē. De nī ncāhān dē jíín iin ji: Séhē, cuáhán satíñú nú chi nastútú nú uva ni mitan, ncachī dē. 
\p  
\v 29 De nī ncāhān ji: Mā quíhīn sá, ncachī ji. De nī ncunúú, de nī nacani inī ji, de cuāhān ji nūū tiñu ñúcuán. 
\p  
\v 30 De tēe ñúcuán nī jēhēn dē nūū incā sēhe dē, de suni súcuán nī ncāhān dē jíín ji. De nī ncāhān ji: Ajan táā, de quīhīn sá túsaá, ncachī ji. Sochi nduú ní jéhēn ji. 
\p  
\v 31 ¿De nāsa jáni inī ndá nú? Jā ndúū ji, ¿ní iin ji nī squíncuu tiñu cúnī tatá ji? ncachī yā. De nī ncāhān ndá dē: Sūchí jā ní ncāhān dē jíín xihna cā, ncachī dē. De nī ncāhān Jesús jíín dē: Saá, de ndāā cáhān ni jíín nú jā ndá tēe stútú xūhún renta jíín ndá ñahan ndiī, ñamā nácani inī ji jā sndóo ji cuāchi ji de quīvi ji ndahá Yāā Dios jā tatúnī yā nūū ji, de ndá máá nú chi mā quívi nú. 
\p  
\v 32 Chi nī nquiji Juan, nī stéhēn dē nāsa squíncuu nú tūhun ndāā, de nduú ní ncándíja ndá nú tūhun jā ní ncāhān dē. De sa ndá tēe stútú xūhún renta jíín ndá ñahan ndiī, nī ncandíja ji tūhun jā ní ncāhān dē. De ndá máá nú, vísō nī jinī nū jā ní ncandíja ji, sochi nduú ní nácani cuitī inī nū jā candíja nú. 
\s1 Tūhun yátá sīquī ndá tēe nēhén jā sátíñú nūū yūcū uva 
\r (Mr. 12.1‑12; Lc. 20.9‑19) 
\p  
\v 33 Cunini ndá nú incā tūhun yátá: Nī īyo iin tēe xíñúhun. De nī nchuhun dē cuāhā yūcū uva. De nī jasī dē corral, de nī nsāhá dē iin nūū cāxīn dē uva. De nī nsāhá dē iin vehe súcún tácua cuu coto dē níí cáhnú. De nī sndóo dē nūū sava tēe jā satíñú nūū, de cuu sava dē ndīhā jíín. De nī nquehen dē ichi cuāhān jīcá dē. 
\p  
\v 34 De maá tiempo jā ndutútú uva, de nī ntají dē jacū mozo cuāquēhen sava ndīhā uva nūū ndá tēe sátíñú. 
\p  
\v 35 De ndá tēe ñúcuán nī ntiin dē mozo. De iin ji nī ncani ndá dē, de incā ji nī jahnī dē, de incā ji nī ncani dē yūū xīnī. 
\p  
\v 36 De tēe xíí uva nī ntají tucu dē cuāhā cā mozo cuāhān nsūú cā jā xíhna ñúhún. De suni súcuán nī nsāhá ndá tēe ñúcuán jíín ndihi mozo ñúcuán. 
\p  
\v 37 De jā sándīhí da, de nī ntají dē sēhe dē cuāhān. Chi jáni inī dē jā cuetáhví ndá tēe ñúcuán sēhe dē. 
\p  
\v 38 Sochi ndá tēe sátíñú, tá nī jinī dē nūū sēhe tēe xíí uva, de nī ncāhān ndá máá: Tēe xíí táhvī cúu yáhá. Ná cáhnī ō ji, de ndōo tāhvī ji cuu ó, ncachī. 
\p  
\v 39 De nī ntiin ndá dē ji, de nī ntavā dē ji incā lado, de nī jahnī dē ji, ncachī yā. 
\p  
\v 40 Ñúcuán de nī jīcā tūhún yā dē: Túsaá de tá quenda tēe xíí uva, ¿de nāsa sāhá dē jíín ndá tēe sátíñú? ncachī yā. 
\p  
\v 41 De nī ncāhān ndá dē jíín yā: Mā cúndáhví cuitī inī dē ndá tēe jā ní nsāhá tiñu néhén ñúcuán, chi cahnī dē. De cuāha dē ñuhun cáá uva nūū sava cā tēe jā satíñú nūū, cuu sava dē ndīhā jíín. De quīvī ndutútú ndīhā, de ndá tēe ñúcuán nacuāha dē sava ndīhā nūū tēe xíí uva, ncachī dē. 
\p  
\v 42 De nī ncāhān Jesús jíín dē: ¿De á ncháha ca cahvi ndá nú tūhun yáhá jā yósō nūū tutū īī, jā nduhū cúu tá cúu iin yūū? Chi cáchī tutū: 
\q1 Yūū jā ní squéne yichī ndá tēe jā sáhá vehe, 
\q1 maá yūū yáhá nduu jā quituu squínā vehe. 
\q1 Maá Jētohō ō Yāā Dios nī nsāhá yā súcuán, 
\q1 de sáhvi inī ō jínī ō tiñu yáhá. 
\m Cáchī tutū. 
\p  
\v 43 Túsaá de cáhān ni jíín ndá nú jā cujiyo-ni jā tátúnī Yāā Dios nūū ndá nú, de nacuāha yā tiñu nūū incā nchivī jā squíncuu vāha ji tiñu ndácu yā tá cúu nūū cúnī yā. 
\p  
\v 44 De nchivī jāá nduú cándíja, ndoho ji tá cúu nūū ndóho nchivī jā jícó cáva sīquī yūū de táhnū ji. De quīvī jā sāhá ndāā Yāā Dios cuāchi, de nchivī jāá nduú ní ncándíja, cundoho ji tá cúu nūū ndóho nchivī jā níncava iin yūū sīquī ji de cúndihī ji sáhá, ncachī yā. 
\p  
\v 45 De ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe grupo fariseo nī jini dē ndá tūhun yátá jā ní ncāhān yā. De nī jīcūhun inī dē jā sīquī ndá máá dē cúu jā ní ncāhān yā tūhun yátá sīquī ndá tēe sátíñú nūū uva jíín tēe sáhá vehe. 
\p  
\v 46 De nī nducú ndá dē modo jā tiin dē yā. Sochi yúhú dē jā quītī inī nchivī, chi jáni inī ndá ji jā tēe nácani tūhun Yāā Dios cúu yā. 
\c 22  
\s1 Tūhun yátá sīquī vico tándāhá 
\p  
\v 1 Ñúcuán de nī ncāhān tucu Jesús incā tūhun yátá jíín ndá dē: 
\p  
\v 2 Súcuán cúu jā tátúnī Yāā andiví nūū nchivī: Cúu tá cúu iin rey jā sāhá dē iin vico jā tandāhá sēhe yií dē. 
\p  
\v 3 De nī ntají dē ndá mozo dē cuācāna nchivī jā ní ncāhān dē jíín. De ndá máá ji nduú ní ncúnī ji quīhīn ji. 
\p  
\v 4 De nī ntají tucu dē jacū cā mozo, de nī ncachī dē: Cāhān jíín nchivī jā ní ncana nī, ja íyó tūha ndeyu. Chi ja nī jahnī ni stīquī ni jíín ndá cā quiti jā ní nduu, de ndihi ja íyó tūha. Nehēn ndá nú vico tándāhá. Cachī nū, ncachī dē. 
\p  
\v 5 De ndá nchivī jā ní ncana dē nduú ní nsáhá ji cuenta. Chi iin ji cuāhān nūū itū ji, de incā ji cuāhān nūū tiñu sáhá ji. 
\p  
\v 6 De sava cā ji nī ntiin ji ndá mozo rey, de nī nsāhá sácá ji nūū, de nī jahnī ji. 
\p  
\v 7 Ñúcuán de nī nquītī ndasí inī rey. De nī ntají dē ndá soldado dē nī jēhēn dē, nī jahnī dē ndá nchivī jā ní jahnī ndá ndīyi ñúcuán, de nī nteñuhūn dē ñuū ji. 
\p  
\v 8 Ñúcuán de nī ncāhān rey jíín sava cā mozo dē: Ndihi ja íyó tūha jā coo vico tándāhá. Sochi nchivī jā ní ncana nī, nsūú nchivī vāha cúu ji jā quiji ji vico. 
\p  
\v 9 Túsaá de cuáhán ndá nú ndācá ichi cáhnú cā, de cana nú nāsaa nchivī nīhīn nū, ná quíji ndá ji vico tándāhá. Ncachī dē. 
\p  
\v 10 De nī nquee ndá mozo cuāhān ndācá ichi. De nī nastútú dē ndihi nchivī jā ní nīhīn dē, cúu nchivī nēhén, cúu nchivī vāha. De súcuán nī nchitú nchivī inī vehe nūū íyó vico tándāhá. 
\p  
\v 11 De nī nquīvi rey inī vehe jā cāhān dē jíín nchivī jā ní ncutútú. De nī jinī dē nūū iin tēe jāá nduú ñúhún sahma jā ní jēhe dē cuhun nchivī jā quiji vico tándāhá. 
\p  
\v 12 De nī ncāhān dē jíín tēe ñúcuán: Amigo, ¿nāsa nī nquīvi nú yáhá jāá nduú ñúhún nú sahma vico tándāhá? ncachī dē. De tēe ñúcuán nduú ní ncáhān cuitī dē. 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī ncāhān rey jíín ndá tēe jícó ndíso cōhō: Tiin ndá nú dē, cuhnī nū ndahá dē jēhē dē, de tavā nū dē ná quíhīn dē nūū neē tāvēhé. De ñúcuán cuacu dē de nacayīhí dē ñii yúhú dē jā ndoho ndasí dē. Ncachī rey. 
\p  
\v 14 Chi cána Yāā Dios cuāhā nchivī jā ná cándíja ji. Sochi jacū ji-ni cándíja, de suu ji nácāji yā, ncachī Jesús. 
\s1 Sīquī xūhún renta 
\r (Mr. 12.13‑17; Lc. 20.20‑26) 
\p  
\v 15 Ñúcuán de cuāhān ndá tēe fariseo, de nī natúhún dē tú nāsa sāhá dē tácua cāhān yā iin tūhun jā nīhīn dē cuāchi sīquī yā. 
\p  
\v 16 De nī ntají dē jacū tēe scuáha jíín maá dē jíín tēe grupo Herodes cuāhān dē. De nī ncāhān ndá dē jíín yā: Maestro, jínī ndá sá jā tēe cáhān ndāā cúu ní, de stéhēn ndāā ní nāsa squíncuu nchivī nūū Yāā Dios. De nduú yúhú ní jā cāhān ni iin nchivī sīquī ní, chi nduú sáhá ní cuenta nāsa cúu iin iin ji, chi inuú-ni sáhá ní jíín ndá ji. 
\p  
\v 17 Túsaá de cāhān ní nāsa jáni inī ní: ¿A íyó vāha jā chunáá ó renta nūū rey nación Roma jā tíin nación maá ó, á nduú? ncachī dē. 
\p  
\v 18 De nī jinī Jesús jā ndúcú ndá dē iin cuāchi sīquī yā. De nī ncāhān yā jíín dē: Vāchi tēe stáhví-ni cúu ndá nú. ¿Nājēhē cúu jā jíto túnī nū nduhū? 
\p  
\v 19 Stéhēn xūhún jā jécunáá renta ná cúndēhé nī, ncachī yā. De nī stéhēn ndá dē iin denario nūū yā. 
\p  
\v 20 De nī ndēhé yā, de nū jīcā tūhún yā dē: ¿Nā tēe cúu jā ndéē nūū xūhún yáhá, de nā síví cúu jā ndéē yáhá? 
\p  
\v 21 De nī ncāhān ndá dē jíín yā: Rey ñúcuán cúu. Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ndá dē: Túsaá de nacuāha nú nūū rey ñúcuán jā cúu cuenta dē, de nacuāha nú nūū Yāā Dios ndācá jā cúu cuenta maá yā, ncachī yā. 
\p  
\v 22 De tá nī jini ndá dē jā ndíchí nī ncāhān yā tūhun yáhá, de nī nsāhvi inī dē, de nī sndóo dē yā, de cuāhān dē. 
\s1 Jā ní jīcā tūhún ndá dē sīquī jā natecū ndīyi 
\r (Mr. 12.18‑27; Lc. 20.27‑40) 
\p  
\v 23 De suni quīvī ñúcuán nī nquenda jacū tēe grupo saduceo nūū yā. De ndá tēe ñúcuán cáchī dē jāá nduú nátecū cuitī ndīyi. De nī ncāhān dē jíín yā sīquī iin tūhun: 
\p  
\v 24 Maestro, de Moisés nī ncāhān dē jā tú iin tēe cuū dē, de ndōo ñasíhí dē, de tú nduú ní íyo sēhe dē jíín ña, túsaá de cánuú jā ñanī dē nacueca ñasíhí dē, de sēhe dē jā coo jíín ña, nūcuīñī ji nūū ndīyi ñanī dē. Cáchī tutū. 
\p  
\v 25 De ñuū sá nī īyo ūjā ñanī. De tēe xíhna ñúhún nī jeca dē iin ñahan. De nī jīhī dē. De sīquī jāá nduú nā sēhe dē ní íyo, de nī ndōo ñasíhí dē nūū ñanī dē. 
\p  
\v 26 De tēe ūū suni nī jīhī dē, de nduú nā sēhe dē ní íyo tucu. De saá-ni tēe ūnī, jondē jíín ndihújā dē. 
\p  
\v 27 De tá nī ndihi dē nī jīhī, de suni nī jīhī ñahan ñúcuán. 
\p  
\v 28 Túsaá de quīvī natecū ndīyi, ¿ní iin dē cuu ña ñasíhí dē? Chi ndihújā dē nī ndeē jíín ña, ncachī ndá dē jíín yā. 
\p  
\v 29 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín dē: Ndasí stíví ndá nú tūhun sīquī jāá nduú jícūhun inī nū jā cáhān tutū īī, de ni nduú jínī nū jā íyó poder Yāā Dios jā nastécū yā ndīyi. 
\p  
\v 30 Chi quīvī jā natecū ndá ndīyi, de nduú cā nā tūhun quetáhán tēe jíín ñahan coo. Chi coo ndá ji tá cúu ndá ángel Yāā Dios andiví. 
\p  
\v 31 De sīquī jā natecū ndīyi, ¿á nduú ní ncáhvi ndá nú tutū nāsa cáhān Yāā Dios jíín nú? 
\p  
\v 32 Maá nī cúu Yāā Dios Abraham jíín Isaac jíín Jacob, cáchī yā. Chi vísō ja nī jīhī ndá dē, sochi técū dē nūū íyó maá yā, chi cúu yā Yāā jā sáhá jā técū nchivī níí cání, ncachī yā. 
\p  
\v 33 De ndá nchivī nī nsāhvi inī ji níni ji tūhun stéhēn yā. 
\s1 Tūhun cánuú ndasí cā jā ní ndacu Yāā Dios 
\r (Mr. 12.28‑34) 
\p  
\v 34 Ñúcuán de ndá tēe grupo fariseo nī jinī dē jā ní jasī ndá tēe saduceo yuhú dē nī nsāhá yā. De nī ndutútú ndá dē nūū yā. 
\p  
\v 35 De iin dē jā cúu tēe stéhēn ley janahán nī jīcā tūhún dē yā, chi coto túnī dē yā cúnī dē: 
\p  
\v 36 Maestro, ¿ní iin cúu tūhun jā ndácu tiñu jā cánuú ndasí cā nūū tutū ley? ncachī dē. 
\p  
\v 37 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Coo manī ndasí nú jíín maá Jētohō nū Yāā Dios, jondē jíín inī jíín ánō nū, jíín níí jāá ntúnī nū, cáchī tutū. 
\p  
\v 38 Yáhá cúu tūhun ndácu yā jā cúñáhnú cā de cánuú ndasí cā. 
\p  
\v 39 De tūhun ūū jā ní ndacu yā, suni súcuán cáhān: Cundáhví inī nū táhán nú tá cúu nūū cúndáhví inī nū maá nú. 
\p  
\v 40 De chījin ndúū tūhun yáhá nī nquee ndihi ley jā ní ntee Moisés, jíín ndihi jā ní stéhēn ndá tēe nī nacani tūhun Yāā Dios, ncachī yā. 
\s1 Sīquī jā cúu Cristo tatā David 
\r (Mr. 12.35‑37; Lc. 20.41‑44) 
\p  
\v 41 De juni íyó tútú cā ndá tēe fariseo ñúcuán, de Jesús nī jīcā tūhún yā dē: 
\p  
\v 42 ¿Nāsa jáni inī ndá nú sīquī Cristo? ¿Nā nūū tatā quiji yā, cáchī tutū? ncachī yā. De nī ncāhān ndá dē: Nūū tatā David, ncachī dē. 
\p  
\v 43 De nī ncāhān yā jíín dē: ¿Túsaá de nāsa cúu jā David nī ncāhān dē Jētohō dē yā, nī nsāhá Espíritu Santo jondē janahán? Chi nī ncāhān dē: 
\q1  
\v 44 Maá Jētohō ō Yāā Dios nī ncāhān yā jíín Jētohō ni, Yāā jā quiji: 
\q1 Cundeē nū lado cuáhá nī nūū cuñáhnú nú, 
\q1 de ná sáhá nī jā candeē nū poder ndācá jā jínī ūhvī ndóhó. 
\m Ncachī Yāā Dios. Ncachī David. 
\p  
\v 45 Túsaá de vísō chījin tatā David cacu Cristo, de nī ncāhān dē Jētohō dē yā, chi jondē nūū Yāā Dios vāji yā, ncachī yā. 
\p  
\v 46 De ni iin dē nduú ní ncúu scócóo dē tūhun nūū yā. De jondē quīvī ñúcuán de nduú cā ní ncúndéé inī ni iin dē jā cātūhún dē yā. 
\c 23  
\s1 Jā ní ncāhān yā jā íyó cuāchi ndá dē 
\r (Mr. 12.38‑40; Lc. 11.37‑54; 20.45‑47) 
\p  
\v 1 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús jíín ndá nchivī jíín ndá tēe scuáha jíín yā: 
\p  
\v 2 Ndá tēe stéhēn ley janahán jíín ndá tēe grupo fariseo, jáni inī dē jā ndíso tíñú dē jā stéhēn dē ley jā ní jēhe yā nūū Moisés. 
\p  
\v 3 Túsaá de cuetáhví nú dē squíncuu nú ndācá jā ndácu dē nūū nū. Sochi mā sāhá nú tá cúu nūū sáhá ndá máá dē. Chi cáhān dē-ni, sochi nduú squíncuu dē. 
\p  
\v 4 Chi suni stéhēn ndá dē ndācá ley jā ní ntavā maá dē jā víjín sáhá, de tée dē sīquī nchivī, de nduú cúndeé ji squíncuu ji. Sochi ndá máá dē chi ni iin xīnī ndāhá dē nduú scándā dē jā squíncuu dē. 
\p  
\v 5 De maá-ni sīquī jā ná cuétúhún nchivī dē cúu ndihi jā sáhá dē. Chi jétahān inī ndá dē cuhnī dē cuāhā tūhun tutū īī teēn dē jíín ndahá dē. De suni sáhá cání cā dē yūhvā yuhú sáhmá dē jā stéhēn jā cúñáhnú cā dē nsūú cā incā nchivī. 
\p  
\v 6 De jétahān inī ndá dē cundeē dē nūū silla yíñúhún cā nūū yájī nchivī vico, jíín silla yíñúhún cā inī vehe īī sinagoga. 
\p  
\v 7 De suni jétahān inī dē jā cáhān yíñúhún nchivī dē nūū yáhvi, jíín jā cáhān ji maestro jíín dē. 
\p  
\v 8 Sochi ndá máá nú, mā cuáha nú tūhun jā cāhān nchivī maestro jíín nú. Chi inuú cúu ndihi nú jā cúu nú hermano, de íyó iin-ni Maestro nū jā cúu nduhū, Cristo. 
\p  
\v 9 De mā chíñúhún nú ni iin tēe ñayīví yáhá jā cāhān nū padre jíín dē. Chi íyó mátúhún-ni Padre ndá nú, Yāā ndéē andiví. 
\p  
\v 10 De suni mā cuáha ndá nú tūhun jā cāhān ji jētohō ji ndóhó. Chi íyó iin-ni Jētohō nū, de suu cúu nduhū, Cristo. 
\p  
\v 11 De tēe jā íyó māhñú ndá nú jā chíndeé nūū táhán, suu dē cúu jā cúñáhnú cā. 
\p  
\v 12 Chi tēe jā sáhá ñáhnú maá, sa nuu dē. De tēe jā sáhá núu maá, sa nduñáhnú dē. 
\p  
\v 13 Nācā xēēn cundoho ndá nú tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá nú tēe fariseo, chi tēe stáhví-ni cúu nú. Chi jásī nū jā quīvi nchivī ndahá Yāā andiví jā tatúnī yā nūū ji. Chi nduú quívi ndá máá nú, de ni nduú jéhe nú tūhun jā quīvi nchivī jā ndúcú quīvi. 
\p  
\v 14 Nācā xēēn cundoho ndá nú tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá nú tēe fariseo, chi tēe stáhví-ni cúu nú. Chi cándeē nū vehe ndá ñahan nī nquendōo ndáhví. Ñúcuán de náhán jícān táhvī nū tácua cani inī nchivī jāá nduú nā cuāchi nú. Jā ñúcuán xēēn cā cundoho nú castigo. 
\p  
\v 15 Nācā xēēn cundoho ndá nú tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá nú tēe fariseo, chi tēe stáhví-ni cúu nú. Chi níí ñuhun yíchí jíín níí mar jíca nuu nú ndúcú nú iin nchivī jā scándíja nú sāhān maá nú. De tá nī ncandíja ji, de sáhá ndá nú jā víhí cā cuu cuāchi ji jā quīhīn ji infierno nsūú cā ndá máá nú. 
\p  
\v 16 Nācā xēēn cundoho ndá nú, chi cúu nú tá cúu tēe cuáá jā stéhēn ichi nūū nchivī. Chi cáhān ndá nú: Tú ní tēe cáhān téyíí dē jā Yāā Dios jā ndéē inī templo ná cuáha yā castigo tú mā squíncuu dē iin tiñu, túsaá de va nduú cánuú squíncuu dē. Sochi tú cáhān dē jā Yāā Dios jā xíí oro jā íyó inī templo, ná cuáha yā castigo tú mā squíncuu dē iin tiñu, túsaá de cánuú jā squíncuu nahñí dē, cáhān ndá nú. 
\p  
\v 17 Tēe naā tēe cuáá cúu ndá nú jā stíví nú tūhun cáhān nū. ¿Ní iin cúu jā cúñáhnú cā, á oro, á Yāā Dios jā ndéē inī templo jā sáhá īī oro ñúcuán? 
\p  
\v 18 De suni cáhān ndá nú: Tú ní tēe cáhān téyíí dē jā Yāā Dios jā xíí altar ná cuáha yā castigo tú mā squíncuu dē iin tiñu, túsaá de va nduú cánuú squíncuu dē. Sochi tú cáhān dē jā Yāā Dios jā xíí ndatíñú jā sócō ndá nūū altar, ná cuáha yā castigo tú mā squíncuu dē iin tiñu, túsaá de cánuú squíncuu nahñí dē, cáhān ndá nú. 
\p  
\v 19 Tēe naā tēe cuáá cúu ndá nú jā stíví nú tūhun cáhān nū. ¿Ní iin cúu jā cúñáhnú cā, á ndatíñú jā íñí nūū altar, á Yāā Dios jā sáhá īī ndatíñú ñúcuán? 
\p  
\v 20 Túsaá de tēe jā cáhān téyíí, tú nacunehen dē Yāā Dios jā xíí altar, túsaá de suni nácunehen dē jondē jíín ndatíñú jā íñí nūū altar. 
\p  
\v 21 De tú iin tēe nácunehen dē templo jā cáhān téyíí dē, túsaá de jondē jíín Yāā Dios jā ndéē inī templo nácunehen dē. 
\p  
\v 22 De tú iin tēe nácunehen dē andiví jā cáhān téyíí dē, túsaá de suni nácunehen dē mesa Yāā Dios de jondē jíín maá Yāā Dios jā ndéē nūū mesa. 
\p  
\v 23 Nācā xēēn cundoho ndá nú tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá nú tēe fariseo, chi tēe stáhví-ni cúu nú. Chi sáhá ndá nú ūxī ūxī nuhnī mīnu jíín yūcū anís jíín yūcū comino, de sócō nū iin iin jā úxī nūū Yāā Dios. Sochi sndóo nú tūhun cánuú ndasí cā nūū ley, suu jā caca ndaā nū, jíín jā cundáhví inī nū táhán nú, jíín jā candíja nú. Ndācá yáhá cánuú jā sāhá nú nícu, de suni mā sndóo nú jā sōcō nū ndá yūcū ñúcuán. 
\p  
\v 24 Cúu ndá nú tá cúu tēe cuáá jā stéhēn ichi nūū nchivī. Chi squíncuu nú iin jā lūlí cā ñúcuán, de sndóo nú jā cánuú cā. De suu cúu modo jā távā nū iin tiucún lúlí jā ñúhún nūū ndūxi, de cócó nú iin quiti cáhnú jā cúu camello. 
\p  
\v 25 Nācā xēēn cundoho ndá nú tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá nú tēe fariseo, chi tēe stáhví-ni cúu nú. Chi modo jā náquete nú yātā vaso jíín yātā cōhō. Sochi ichi ínī nū chi ñúhún maá-ni tūhun cuíhná jíín tūhun ndíyo inī. 
\p  
\v 26 Tēe cuáá cúu ndá nú, fariseo. Xihna cā sāhá nú jā coo ndoo inī ánō nū, de ñúcuán de suni coo ndoo ndācá jā sáhá nú jā jínī nchivī nūū. 
\p  
\v 27 Nācā xēēn cundoho ndá nú tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá nú tēe fariseo, chi tēe stáhví-ni cúu nú. Chi cúu ndá nú tá cúu namā ndīyi panteón jā íyó yaa. Chi ichi chátā de viī cáá, sochi ichi ínī ñúhún chitú yiqui ndíyi jíín ndācá jā tēhyú. 
\p  
\v 28 De suni súcuán cúu ndá máá nú, chi ichi chátā nū sáhá nú jā tēe ndāā cúu ndá nú nūū nchivī. Sochi ichi ínī nū ñúhún chitú tūhun stáhví-ni jíín tūhun nēhén. 
\p  
\v 29 Nācā xēēn cundoho ndá nú tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá nú tēe fariseo, chi tēe stáhví-ni cúu nú. Chi sáhá ndá nú namā ndá ndīyi tatā nū, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán. De sáhá viī ndá nú sīquī namā nūū yíyuhū ndá tēe jā ní īyo ndāā. 
\p  
\v 30 De cáhān ndá nú: Tú ní ntécū ndācá ó tiempo jā ní ntecū ndá ndīyi tatā ō, de mā squívi nduū ō jíín dē jā cahnī ō ndá tēe nī nacani tūhun Yāā Dios, cáchī nū. 
\p  
\v 31 De súcuán cáhān ndāā ndá nú jā maá nú cúu tatā ndá nchivī jā ní jahnī ndá tēe nī nacani tūhun yā. 
\p  
\v 32 De ndācá cuāchi jā ní squíjéhé ndá ndīyi tatā nū, suni súcuán sāhá cā ndá máá nú túsaá. 
\p  
\v 33 Va sēhe cōō cúu ndá nú, chi xēēn nū tá cúu cōō. ¿Nāsa cācu nú jā má tánū tāhvī nū quīhīn nū infierno? 
\p  
\v 34 Túsaá de tají nī ndá tēe nacani tūhun Yāā Dios nūū nū, jíín ndá tēe ndíchí jā stéhēn tūhun yā. De sava dē cahnī nū, de sava dē cata caa nú yīcā cruz. De sava cā dē cani nú dē inī ndācá vehe īī sinagoga, de scúnu nú dē quīhīn dē ndācá-ni ñuū. 
\p  
\v 35 De súcuán de cundeē cuāchi sīquī ndá nú jā ní jahnī tatā nū ndācá tēe ndāā, xihna cā Abel tēe ndāā, de sá de jondē Zacarías sēhe Berequías, tēe jā ní jahnī ndá dē inī templo sava māhñú cuarto īī jíín altar. 
\p  
\v 36 Jāndáā cáhān ni jíín nú jā ndācá cuāchi yáhá cundeē sīquī nchivī jā íyó mitan. 
\s1 Jā ní ncucuécá inī yā nī ndēhé yā Jerusalén 
\r (Lc. 13.34‑35) 
\p  
\v 37 Ndá ndóhó nchivī Jerusalén, jáhnī nū ndá tēe nácani tūhun Yāā Dios, de cáni nú yūū xīnī ndá tēe jā tájí Yāā Dios vāji nūū nū. De cuāhā vuelta nī ncuu inī ni nastútú nī sēhe nú, tá cúu nūū sáhá iin ñihín jā nástútú tī sēhe tī chījin nījīn tī, sochi nduú ní ncúnī ndá nú. 
\p  
\v 38 Túsaá de mitan de sndóo uun nī ndóhó jíín ndá sēhe nú. 
\p  
\v 39 Chi cáhān ni jíín nú jā jondē mitan de mā cūní cuitī cā nū nūū ni, chi jondē quenda quīvī jā cāhān ndá sēhe nú: Vāha ndasí Yāā cúu Yāā jā ní nenda jíín tiñu maá Jētohō ō Yāā Dios, cachī ji, ncachī yā. 
\c 24  
\s1 Jā ní ncachī yā jā naā templo 
\r (Mr. 13.1‑2; Lc. 21.5‑6) 
\p  
\v 1 De nī nquee Jesús inī templo cāhnú cuāhān yā. De nī nquenda ndá tēe scuáha jíín yā, de nī ncāhān dē jíín yā sīquī ndācá vehe jā ndéē tāhán jā cúu templo. 
\p  
\v 2 De nī ncāhān yā jíín ndá dē: Ndācá jā ndéhé nú yáhá, ndāā cáhān ni jíín nú jā quiji quīvī jā má cósō tāhán cā ni iin yūū, chi ndihi tānī, ncachī yā. 
\s1 Nā seña coo tá cuācuñatin ndihi ñayīví 
\r (Mr. 13.3‑23; Lc. 21.7‑24; 17.22‑25, 31, 37) 
\p  
\v 3 De cuāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā jondē yucu Olivos, de nī jēcundeē yā ñúcuán. De nī nquenda ndá dē nūū yā, de nī jīcā tūhún síín dē yā: Cachī tūhun ní nūū sá, ¿nā quīvī coo ndācá jā ní ncachī ní jā coo? ¿De nā seña coo tá ja ncuñatin quīvī nenda ní jíín jā jīnu ñayīví? ncachī dē. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān Jesús: Coto má stáhví ni iin dē ndá ndóhó. 
\p  
\v 5 Chi quiji cuāhā tēe jíín síví nī jā stáhví: Maá nī cúu Cristo, cachī dē. De súcuán de stáhví dē cuāhā nchivī. 
\p  
\v 6 De nīhīn nū tūhun jā ndācá lado íyó guerra, á ja ñatin coo guerra. De mā cúyūhú nú, chi cánuú jā súcuán coo, sochi ncháha ca quenda quīvī jā ndihi ñayīví. 
\p  
\v 7 Chi nenda nación sīquī incā nación, de nenda ñuū sīquī incā ñuū jā canāá. De coo tāmā jíín cuēhē xēēn. De cháhá chúcuán tāan. 
\p  
\v 8 De ndācá yáhá cúu tūndóhó jā quijéhé xihna ñúhún cā. 
\p  
\v 9 Ñúcuán de nastúu ji ndá ndóhó jā sndóho ji ndóhó de cahnī ji. De ndihi nchivī quītī inī ji nūū nū jā síquī nduhū. 
\p  
\v 10 De quīvī ñúcuán chi cuāhā nchivī jā cándíja, caca yátá ji, de quītī inī ji nūū táhán ji, de nastúu táhán ji. 
\p  
\v 11 De quenda cuāhā tēe stáhví, de cāhān dē jā tūhun Yāā Dios nácani dē, de stáhví dē cuāhā nchivī. 
\p  
\v 12 De jā nducuahā tiñu néhén, de jā ñúcuán cuāhā ji mā cōó mānī cā ji. 
\p  
\v 13 Sochi nchivī jā cuiñi nīhin jíín tūhun nī jondē quīvī jīnu, nchivī ñúcuán chi cācu. 
\p  
\v 14 De tūhun vāha yáhá jā nāsa tátúnī Yāā Dios, cūtē nuu níí cáhnú ñayīví, tácua cunī nchivī ndācá nación. Ñúcuán de jīnu ñayīví. 
\p  
\v 15 De Daniel, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios, nī ntee dē tūhun iin tēe nēhén jā quiji. De ndá ndóhó jā cáhvi tutū ñúcuán, de ná jícūhun inī nū. Chi iin quīvī de cunī nū jā sāhá nāvāha dē jā stíví dē ndācá ndatíñú īī inī templo, de cuiñi dē inī lugar īī. 
\p  
\v 16 De tá cunī ndá nú jā súcuán cúu, de nchivī ndéē región Judea, ná cúnu ji caa ji yucu quīhīn ji. 
\p  
\v 17 De nchivī ndéē yātā vēhé, mā ndívi ji inī vehe jā tavā ji ndatíñú ji, chi cánuú jā cunu ñamā ji tácua cācu ji. 
\p  
\v 18 De nchivī íyó nūū itū, mā nóhōn ji vehe jā naquehen ji sahma ji. 
\p  
\v 19 De quīvī ñúcuán, nācā ndáhví ndoho ndá ñahan ñúhún sēhe jíín jā ndéca ñiquín, chi mā cúñamā ña cunu ña. 
\p  
\v 20 De cācān táhvī nū jā má quījí tūndóhó ñúcuán jā cunu nú maá tiempo jā cúun yūhā ni quīvī nátātú. 
\p  
\v 21 Chi tá quijéhé ñúcuán de coo cuāhā tūndóhó xéēn, jāá ncháha ca coo súcuán jondē quīvī jā ní jēcōo ñayīví de jondē mitan. De tá yāha tūndóhó ñúcuán de ni mā cōó cā jā súcuán. 
\p  
\v 22 De tú mā násndíyi Yāā Dios tiempo tūndóhó ñúcuán, de ni iin nchivī mā cácu cuitī ji. De jā síquī nchivī cándíja jā ní nacāji yā, jā ñúcuán cúu jā nasndíyi yā quīvī. 
\p  
\v 23 Túsaá de tú iin nchivī cāhān jíín nú: Yáhá cūndēhé nú jā ndéē Cristo, á: Ñúcuán cūndēhé nú jā ndéē yā, cachī ji, de mā cándíja nú jā cáhān ji. 
\p  
\v 24 Chi quenda ndá tēe stáhví jā cachī dē jā cúu dē Cristo, á cachī dē jā tēe nácani tūhun Yāā Dios cúu dē. De sāhá ndá dē tiñu ñáhnú jā sāhvi inī nchivī cunī ji, tácua stáhví dē jondē maá nchivī jā ní nacāji yā, de tú ná cúu sāhá dē. 
\p  
\v 25 Ja nī ncachī tūhun nī nūū ndá nú mitan jondē ncháha ca coo. 
\p  
\v 26 Túsaá de tú cāhān nchivī jíín nú: Quīndēhé nú, chi jondē nūū ñuhun tíhá ndéē yā, cachī ji, de mā quíhīn nū cūndēhé nú. A tú cāhān ji: Nehēn cūndēhé nú, chi inī vehe yáhá ndéē yā, cachī ji, de mā cándíja ndá nú. 
\p  
\v 27 Chi tá cúu nūū jéndūtē sáhá taja, de túu jondē nūū quénda ncandiī de jondē nūū quée ncandiī, de suni súcuán coo quīvī nenda nduhū, Yāā nī nduu tēe, chi ndihi nchivī cunī. 
\p  
\v 28 De tá cúu nūū cútútú ndá tiōcó ní-ni cúu nūū cáá quiti jā ní jīhī, suni súcuán coo ndācá jā ní ncāhān ni, ní-ni cúu nūū íyó nchivī. 
\s1 Nāsa coo quīvī tá nenda Yāā nī nduu tēe 
\r (Mr. 13.24‑37; Lc. 21.25‑33; 17.26‑30, 34‑36) 
\p  
\v 29 Sá de tá nī ndihi ndācá tūndóhó quīvī ñúcuán, de cutuún ncandiī, de yōō mā cútūu cā. De nincava tiūūn, de ndācá jā jíca andiví chi quisi. 
\p  
\v 30 Ñúcuán de cunī ndá nchivī nūū maá nī, Yāā nī nduu tēe, ndiji nī ichi andiví. De cuacu nchivī ndācá nación níí cáhnú ñayīví. De cunī ji jā nduhū, Yāā nī nduu tēe, ndiji nī jíín vīcō andiví, de cundiso nī cuāhā poder, de viī ndasí cuñáhnú nī. 
\p  
\v 31 De tají nī ndá ángel ni quīhīn, de tivī nīhin yā trompeta. De quīnastútú yā ndá nchivī jā ní nacāji nī ndicúmī lado ñayīví, jondē iin lado jíín jondē incā lado. 
\p  
\v 32 Mitan de scuáha ndá nú nāsa sáhá ñutun higo: Tá ja nī nene numa, de nī nacōco yūcū, de jínī ndá nú ja nī ncuñatin tiempo ihní. 
\p  
\v 33 De suni súcuán tá cunī ndá nú jā ní nquijéhé ndá tiñu yáhá, ñúcuán de jīcūhun inī nū ja nī ncuñatin quīvī jā nenda nī, de ñamā coo. 
\p  
\v 34 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā má cúū ndihi nchivī jā cunī tūndóhó yáhá, chi jondē quee ndaā ndihi tá ncachī ni. 
\p  
\v 35 Andiví jíín ñayīví chi naā, sochi ndācá tūhun cáhān ni chi mā náā, chi quee ndaā ndihi. 
\p  
\v 36 Sochi quīvī jíín hora jā nenda nī, chi ni iin nchivī nduú jínī, ni ndá ángel andiví, ni maá nī jā cúu Sēhe Yāā Dios. Chi mátúhún-ni Tatá nī Yāā Dios cúu jā jínī. 
\p  
\v 37 Chi tá cúu nūū ní ncuu ndá quīvī jā ní īyo Noé, suni súcuán coo quīvī nenda nduhū, Yāā nī nduu tēe. 
\p  
\v 38 Chi quīvī ñúcuán tá ncháha ca cuun sāvī xéēn, de yájī ji jíhi ji, tándāhá ji, de jéhe ji sēhe síhí ji jā tandāhá, jondē nī nquenda quīvī jā ní nquīvi Noé inī arca. 
\p  
\v 39 De nduú ní ncándíja nchivī jā cuun sāvī xéēn, de nī ncuun, de nī ndaa ndute, de nī jīhī ndihi ji. De suni súcuán coo tá nenda nduhū, Yāā nī nduu tēe. 
\p  
\v 40 De quīvī ñúcuán coo ūū tēe satíñú nūū itū. De iin dē naquehen nī, de incā dē ndōo, chi nduú ní ncándíja dē. 
\p  
\v 41 De coo ūū ñahan jā ndico cáhnú, de iin ña naquehen nī, de incā ña ndōo. 
\p  
\v 42 Túsaá de ndito coo inī ndá nú, chi nduú jínī nū nā quīvī nenda Jētohō nū. 
\p  
\v 43 De chuhun inī nū jā cáhān tūhun yátá yáhá: Tēe xívéhe, tú ní jínī dē nā hora quiji jācuīhná, de cundito dē, de mā cuáha dē tūhun jā sacuíhná ndatíñú vehe dē nícu. 
\p  
\v 44 De saá-ni ndá ndóhó, suni súcuán coo tūha nú, chi maá hora jāá nduú nā cuá jáni inī nū, de nenda-ni nduhū, Yāā nī nduu tēe. 
\s1 Tūhun mozo vāha jíín mozo nduú squíncuu 
\r (Lc. 12.41‑48) 
\p  
\v 45 Túsaá de coo ndá nú tá cúu iin mozo jā ndito xīnī de squíncuu vāha. De maá patrón nī jani dē mozo ñúcuán jā coto ji nchivī vehe dē, tácua scájī ji maá hora. 
\p  
\v 46 De nācā ndetū mozo ñúcuán jā tá nenda patrón, de cunī dē jā súcuán squíncuu vāha ji. 
\p  
\v 47 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā cani dē mozo ñúcuán jā coto ji ndihi ndatíñú dē. 
\p  
\v 48 Sochi tú mozo jā sáhá nēhén cúu ji, de jáni inī ji jā má nēndá ñamā patrón ji, 
\p  
\v 49 de quijéhé ji cani ji táhán mozo ji, de cajī ji coho ji jíín ndá tēe jíni, 
\p  
\v 50 tú súcuán de nenda-ni patrón quīvī jāá nduú ndétu ji jíín hora jāá nduú ná jáni inī ji. 
\p  
\v 51 De sndóho ndasí dē ji, de squívi dē ji nūū yíhí ndá tēe stáhví-ni. De ñúcuán cuacu ji de nacayīhí ji ñii yúhú ji jā ndoho ndasí ji. 
\c 25  
\s1 Tūhun yátá sīquī ūxī ñahan lúlí 
\p  
\v 1 De suha cúu jā tátúnī Yāā andiví nūū nchivī: Cúu tá cúu iin vico tándāhá. De nī īyo ūxī ñahan lúlí jā ní nquehen ji linterna yíndahá ji, de nī nquee ji cuātahān ji iin tēe tandāhá. 
\p  
\v 2 De ūhūn ji chi nduú ndito ji, de ūhūn ji chi sūchí ndito cúu ji. 
\p  
\v 3 De ndá sūchí jāá nduú ndito, yíndahá ji linterna ji, sochi nduú nā petróleo yíndahá ji jā cuhun inī. 
\p  
\v 4 De ndá sūchí ndito, yíndahá ji botella petróleo jíín linterna ji. 
\p  
\v 5 De juni cúcuéé tēe tandāhá quenda, de nī nquiji māhná, de nī nquīxīn ndihi ji. 
\p  
\v 6 De tá nī ncuu sava ñuú, de nī jinī ndá ji jā cána jee: Ja vāji tēe tandāhá. Cuáhán ndá nú cuátahān nū dē, ncachī. 
\p  
\v 7 Ñúcuán de nī nacōo ndá ñahan lúlí, de nī nasāhá tūha ji linterna ji. 
\p  
\v 8 De ndá sūchí jāá nduú ndito, nī ncāhān ji jíín ndá sūchí ndito: Taji ndá nú jacū petróleo, chi cuāndāhvā linterna ndá nī, ncachī ji. 
\p  
\v 9 De nī ncāhān ndá sūchí ndito: Mā cūú, chi mā quēndá jā cuu maá nī jíín ndá nú. Vāha cā quīhīn ndá nú nūū cúyāhvi, de cueen nú jā cuu ndá máá nú. Ncachī ji. 
\p  
\v 10 De juni cuācuēen ndá ji, de nī nquenda-ni tēe tandāhá. De ndá sūchí jā íyó tūha nī nquīvi ji jíín dē vico tándāhá. De nī ndasī viéhé. 
\p  
\v 11 De nī ncunúú, de nī nquenda ūhūn cā ñahan lúlí ñúcuán. De nī ncāhān ji jíín tēe tándāhá: Señor, nacune ní viéhé ná quívi ndá sá, ncachī ji. 
\p  
\v 12 De nī ncāhān maá dē: ¿Ní nūū vāji ndá nú? Chi nduú jínī ni ndóhó, ncachī dē, ncachī yā. 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī ncāhān cā yā: Túsaá de ndito coo inī ndá nú, chi nduú jínī nū nā quīvī nā hora nenda nduhū, Yāā nī nduu tēe. 
\s1 Tūhun yátá tēe jā ní jēhe núú xūhún nūū ndá mozo 
\p  
\v 14 De suha cúu jā tátúnī Yāā andiví nūū nchivī: Cúu tá cúu iin tēe jā quíhīn jīcá dē incā ñuū. De jondē ncháha ca quīhīn dē de nī ncana dē ndá mozo dē, de nī jēhe núú dē xūhún dē nūū ndá ji, jā satíñú ji jíín tácua nducuahā. 
\p  
\v 15 De nūū iin ji nī jēhe dē ūhūn mil xūhún cāa. De nūū incā ji nī jēhe dē ūū mil. De nūū incā ji nī jēhe dē iin mil. Súcuán nī jēhe dē, chi jínī dē nāsaa quenda iin iin ji satíñú ji jíín. Ñúcuán de nī nquehen dē ichi cuāhān jīcá dē. 
\p  
\v 16 De mozo jā ní nquehen ūhūn mil xūhún, nī nsatíñú dē jíín. De nī nīhīn dē ūhūn cā mil sīquī. 
\p  
\v 17 De saá-ni mozo jā ní nquehen ūū mil xūhún, suni nī nīhīn dē ūū cā mil sīquī. 
\p  
\v 18 Sochi mozo jā ní nquehen iin mil xūhún, nī jēhēn dē nī jete dē yavī, de nī nchiyuhū dē xūhún patrón dē. 
\p  
\v 19 De nī nchāha cuāhā tiempo, de nī nenda patrón ndá mozo ñúcuán. De nī nācān dē cuenta nūū ji. 
\p  
\v 20 De nī nquenda mozo jā ní nquehen ūhūn mil xūhún, de nī nacuāha dē xūhún nūū patrón dē jíín ūhūn cā mil jā ní nīhīn dē sīquī. De nī ncāhān dē: Señor, nī ntaji ní ūhūn mil nūū sá, de yáhá íyó ūhūn cā mil jā ní nīhīn sá sīquī. Ncachī dē. 
\p  
\v 21 De nī ncāhān patrón jíín dē: Iyó vāha túsaá. Vāha ndasí mozo cúu nú jā squíncuu vāha nú. Chi vāha nī squíncuu nú iin tiñu lúlí-ni, de mitan de taji nī iin tiñu ñáhnú nūū nū. De quīvi nú nūū cusiī inī nū jíín nī. Ncachī dē. 
\p  
\v 22 Ñúcuán de nī nquenda mozo jā ní nquehen ūū mil xūhún. De nī ncāhān dē: Señor, nī ntaji ní ūū mil nūū sá, de yáhá íyó ūū cā mil jā ní nīhīn sá sīquī. Ncachī dē. 
\p  
\v 23 De nī ncāhān patrón jíín dē: Iyó vāha túsaá. Vāha ndasí mozo cúu nú jā squíncuu vāha nú. Chi vāha nī squíncuu nú iin tiñu lúlí-ni, de mitan de taji nī iin tiñu ñáhnú nūū nū. De quīvi nú nūū cusiī inī nū jíín nī. Ncachī dē. 
\p  
\v 24 De nī nquenda mozo jā ní nquehen iin mil xūhún, de nī ncāhān dē jíín patrón: Señor, ja jínī sá níhín jā tēe xēēn cúu ní. Chi cuāhā cā cúnī ní nsūú cā jā cuu sāhá mozo ní, de cuāhā cā nácān ní nsūú cā jā ní jēhe ní. 
\p  
\v 25 De jā ñúcuán nī nchūhú sá, de nī jēhēn sá nī nchiyuhū sá xūhún ní chījin ñuhun. De yáhá ná nátaji sá xūhún ní. Ncachī dē. 
\p  
\v 26 De nī ncāhān patrón jíín dē: Mozo cūxí cúu nú de maá-ni tiñu néhén sáhá nú. Chi jáni inī nū jā cuāhā cā cúnī ni nsūú cā jā cuu sāhá mozo ni, de cuāhā cā nácān ni nsūú cā jā táji nī. 
\p  
\v 27 Túsaá de tú ní nchúhun nú xūhún nī nūū banco nícu, de tá nenda nī de naquehen nī xūhún nī jondē jíín sēhe xūhún nícu. Ncachī dē jíín ji. 
\p  
\v 28 De nī ncāhān dē jíín ndá cā mozo dē: Túsaá de candeē nū mil xūhún jīñā nūū ji, de cuāha nú nūū mozo jā névāha ūxī mil. 
\p  
\v 29 Chi nchivī ja névāha, sa quiji cā nūū ji, de jondē sobra cā cunevāha ji. Sochi nchivī jāá nduú, sa cujiyo-ni jacū jā névāha ji. 
\p  
\v 30 De mozo yáhá jāá nduú squíncuu, tavā ndá nú ji ná quíhīn ji nūū neē tāvēhé. De ñúcuán cuacu ji de nacayīhí ji ñii yúhú ji jā ndoho ndasí ji, ncachī dē, ncachī yā. 
\s1 Sīquī jā coo juicio ndācá nación 
\p  
\v 31 De nī ncāhān cā yā: Iin quīvī de nenda maá Yāā nī nduu tēe, de cuu yā Rey nūū nchivī. De ndá ángel yā cuiñi níí xiín yā. De cundeē yā nūū mesa jā tatúnī yā, de viī ndasí cuñáhnú yā. 
\p  
\v 32 De ndutútú nchivī ndācá nación nūū yā. De sāhá síín yā ndá ji, tá cúu nūū ndúsíín tīcāchí jíín ndixúhú sáhá tēe ndéca tī. 
\p  
\v 33 De nchivī vāha jā cúu tá cúu tīcāchí, cani yā ji lado cuáhá yā. De nchivī nēhén jā cúu tá cúu ndixúhú, cani yā ji lado sátín yā. 
\p  
\v 34 Ñúcuán de cāhān maá Rey jíín nchivī jā íyó lado cuáhá yā: Nācā ndetū ndá nú jā ní nsāhá Tatá nī jíín nú. Nehēn de quīvi ndá nú nūū tatúnī nū. Chi jondē quīvī jā ní jēcōo ñayīví de ja nī nsāhá tūha yā nūū tatúnī nū. 
\p  
\v 35 Chi nī jīhī ni sōco, de nī ntaji ndá nú jā ní nchajī ni. Nī nchīchī ni ndute, de nī ntaji ndá nú nī jihi nī. Nī nquiji nī jondē ñuū jīcá, de nī ntanúú ndá nú vehe nī ndōo nī. 
\p  
\v 36 Nī ncumanī sahma nī, de nī ntaji ndá nú. Nī ncuhū ni, de nī jēndēhé ndá nú nduhū. De nī nchīhi nī vecāa, de suni nī jēndēhé ndá nú nduhū. Súcuán cāhān yā jíín nchivī íyó lado cuáhá yā. 
\p  
\v 37 Sá de cāhān nchivī vāha ñúcuán jíín yā: Señor, ¿nā quīvī nī jinī ndá sá ní jā ní jīhī ní sōco, de nī ntaji sá jā ní nchajī ní, á jā ní nchīchī ní ndute, de nī ntaji sá jā ní jihi ní? 
\p  
\v 38 ¿De nā quīvī nī jinī ndá sá ní jā ní nquiji ní jondē ñuū jīcá, de nī ntanúú sá vehe nī ndōo ní, á jā ní ncumanī sahma ní, de nī ntaji sá? 
\p  
\v 39 ¿De nā quīvī nī jinī sá ní jā ní ncuhū ní, á jā ní nchīhi ní vecāa, de nī jēndēhé sá ní? Cachī ji. 
\p  
\v 40 Ñúcuán de cāhān Rey jíín ji: Ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā tá nī nsāhá ndá nú súcuán jíín iin ndá hermano ni jā cándíja, vísō nchivī núu ndasí cúu ji, de nūū maá nī nī nsāhá ndá nú. 
\p  
\v 41 Ñúcuán de suni cāhān Rey jíín nchivī jā íyó lado sátín yā: Nchivī jā tānū tāhvī cúu ndá nú. Cujiyo quīhīn nū nūū ñúhūn jā cáyū níí cání, nūū íyó tūha jā cundeē tāchī cúñáhnú jíín ndá cā tāchī jā jétíñú. 
\p  
\v 42 Chi nī jīhī ni sōco, de nduú ní ntáji ndá nú jā cajī ni. Nī nchīchī ni ndute, de nduú ní ntáji ndá nú jā coho nī. 
\p  
\v 43 Nī nquiji nī jondē ñuū jīcá, de nduú ní ntánúú ndá nú vehe quendōo nī. Nī ncumanī sahma nī, de nduú ní ntáji ndá nú. De nī ncuhū ni, de nī nchīhi nī vecāa, de nduú ní jéndēhé ndá nú nduhū. Súcuán cāhān yā jíín nchivī jā íñí lado sátín yā. 
\p  
\v 44 Sá de cāhān nchivī ñúcuán jíín yā: Señor, ¿nā quīvī nī jinī sá ní jā ní jīhī ní sōco, á jā ní nchīchī ní ndute, á jā ní nquiji ní jondē ñuū jīcá, á jā ní ncumanī sahma ní, á jā ní ncuhū ní, á jā ní nchīhi ní vecāa, de nduú ní ntáji sá jā cúmanī nūū ní? Cachī ji. 
\p  
\v 45 Ñúcuán de cāhān yā jíín ji: Jāndáā cáhān ni jíín ndá nú jā sīquī jāá nduú ní nsáhá nú súcuán jíín ni iin ndá hermano ni jā cándíja, vísō nchivī núu ndasí cúu ji, túsaá de suni nūū maá nī nduú ní nsáhá ndá nú, cachī yā. 
\p  
\v 46 Sá de quīhīn ndá nchivī ñúcuán ndoho ji níí cání. De ndá nchivī vāha, quīvi ji nūū cutecū ji níí cání, ncachī Jesús. 
\c 26  
\s1 Jā ní scáni táhán ndá dē tūhun jā tiin dē Jesús 
\r (Mr. 14.1‑2; Lc. 22.1‑2; Jn. 11.45‑53) 
\p  
\v 1 De tá nī ndihi nī ncāhān Jesús ndācá tūhun yáhá, de nī ncāhān yā jíín ndá tēe scuáha jíín yā: 
\p  
\v 2 Ja jínī ndá nú jā ūū-ni cā quīvī de coo vico pascua. De nduhū, Yāā nī nduu tēe, nastúu ji nduhū jā cuū ni yīcā cruz, ncachī yā. 
\p  
\v 3 Ñúcuán de ndá sūtū cúñáhnú, jíín ndá tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu nūū nchivī hebreo, nī ndutútú dē inī patio palacio maá sūtū cúñáhnú cā jā nání Caifás. 
\p  
\v 4 De nī natúhún ndá dē nāsa tiin dē Jesús jíín tūhun túhún, de cahnī dē yā. 
\p  
\v 5 De nī ncāhān ndá dē: Mā tīín ó dē maá quīvī vico, chi nenda nchivī sīquī ō, ncachī dē. 
\s1 Tūhun ñahan jā ní jōsō perfume xīnī yā 
\r (Mr. 14.3‑9; Jn. 12.1‑8) 
\p  
\v 6 De íyó Jesús ñuū Betania, vehe Simón, tēe jā ní ndoho cuēhē stéhyū. 
\p  
\v 7 De nī nquenda iin ñahan nūū yā, née ña iin frasco yūū luu jā ñúhún aceite perfume jā ndéē yāhvi ndasí. De nī jōsō ña xīnī yā juni yájī yā stāā. 
\p  
\v 8 De nī jinī ndá tēe scuáha jíín yā, de nī nquītī inī dē, de nī ncāhān dē: ¿Nājēhē cúu jā snáā cāhá ña perfume jīñā? 
\p  
\v 9 Chi cuu xīcó yāhvi ndasí ña, de cuāha ó xūhún nūū nchivī ndāhví nícu, ncachī dē. 
\p  
\v 10 De nī jinī Jesús jā súcuán cáhān ndá dē. De nī ncāhān yā: ¿Nūcu sáhá ndá nú jā nácani inī ñahan yáhá? Chi iin tiñu váha cúu jā ní nsāhá ña nduhū. 
\p  
\v 11 Chi níní íyó nchivī ndāhví jíín ndá nú, de nduhū chi mā cúndeē cā ni jíín nú. 
\p  
\v 12 Chi jā ní jōsō ña perfume yáhá nduhū, de suu cúu jā ní nsāhá tūha ña nduhū jondē quīvī jā quiyuhū ni. 
\p  
\v 13 De ndāā cáhān ni jíín ndá nú jā níí cáhnú ñayīví ní-ni cúu nūū cūtē nuu tūhun yáhá jā scácu nī nchivī, de suni nacani ji tūhun jā ní nsāhá ñahan yáhá, tácua nūcūhun inī nchivī ña, ncachī yā. 
\s1 Jā ní nastúu Judas yā 
\r (Mr. 14.10‑11; Lc. 22.3‑6) 
\p  
\v 14 Ñúcuán de iin jā úxī ūū tēe scuáha jíín yā, nání dē Judas Iscariote, nī jēhēn dē nūū ndá sūtū cúñáhnú. 
\p  
\v 15 De nī ncāhān dē jíín: ¿Nāsaa taji ní nūū sá, de nastúu sá Jesús nūū ní? ncachī dē. De nī jēhe ndá ōcō ūxī xūhún plata nūū dē. 
\p  
\v 16 Sá de jondē quīvī ñúcuán nī nquijéhé dē ndúcú dē modo nāsa nastúu dē yā nūū ndá sūtū. 
\s1 Jā ní jaquīn yā Cena yā 
\r (Mr. 14.12‑25; Lc. 22.7‑23; Jn. 13.21‑30; 1 Co. 11.23‑26) 
\p  
\v 17 De maá quīvī jā quíjéhé vico jā yájī nchivī stātílā jāá nduú nā levadura yíhí, de ndá tēe scuáha nī nquenda dē nūū Jesús. De nī ncāhān dē jíín yā: ¿Ní cúu nūū cúnī ní jā quísāhá tūha sá nūū cuxíní ní vico pascua? ncachī dē. 
\p  
\v 18 De nī ncāhān yā: Cuáhán jondē ñuū, vehe tēe jā ní ncachī ō, de cāhān nū jíín dē: Cáchī maá Maestro, ja ncuñatin quīvī cuū yā. De mitan de cajī yā vico pascua inī vehe ní jíín ndá tēe scuáha jíín yā, cachī nū, ncachī yā. 
\p  
\v 19 De ndá tēe scuáha jíín yā, nī nsāhá dē tá nī ndacu Jesús nūū dē, de nī nsāhá tūha dē jā cuxíní yā vico pascua. 
\p  
\v 20 De tá ja ñatin cuaā, de nī nquenda yā, de nī jēcundeē yā nūū mesa jíín ndihúxī ūū tēe scuáha jíín yā. 
\p  
\v 21 De juni yájī yā jíín ndá dē de nī ncāhān yā: Jāndáā cáhān ni jíín ndá nú jā iin nú nastúu nduhū mitan, ncachī yā. 
\p  
\v 22 De nī ncucuécá ndasí inī ndá dē. De tá iin iin dē nī jīcā tūhún dē yā: ¿A sāán cúu, Señor? ncachī dē. 
\p  
\v 23 De nī ncāhān yā: Iin ndóhó jā yájī cāhnú jíín nī iin cōhō, suu nú nastúu nduhū. 
\p  
\v 24 De nduhū, Yāā nī nduu tēe, jāndáā cúu jā quīhīn ni cuū ni, tá cúu nūū yósō tūhun nī nūū tutū īī. De nācā xēēn cundoho tēe jā nastúu nduhū. Vāha cā de tú nduú ní ncácu tēe ñúcuán nícu, ncachī yā. 
\p  
\v 25 Sá de nī ncāhān Judas, tēe jā nastúu yā: ¿A sāán cúu, Maestro? ncachī dē. Suu nú cúu, ncachī yā. 
\p  
\v 26 De juni yájī ndá dē jíín yā, de nī nquehen yā stātílā, de xihna cā nī nacuetáhví yā nūū Tatá yā, de nī scuáchi yā, de nī jēhe yā nūū ndá tēe scuáha jíín yā. De nī ncāhān yā: Cajī ndá nú, chi yáhá cúu yiqui cúñu nī, ncachī yā. 
\p  
\v 27 Sá de nī nquehen yā iin vaso jā ñúhún ndūxi uva, de nī nacuetáhví yā, de nī jēhe yā nūū ndá dē. De nī ncāhān yā: Coho ndá nú. 
\p  
\v 28 Chi yáhá cúu nīñī ni jā sōcō ni jā cúu trátū jeé, de cati jā ndundoo cuāchi cuāhā nchivī, de coo tūhun cáhnú inī nūū cuāchi ji. 
\p  
\v 29 De cáhān ni jíín ndá nú jā jondē mitan de mā cōhó cā ni ndūxi uva yáhá, chi jondē quenda quīvī jā tatúnī Tatá nī níí ñayīví, de sá de coho tucu nī jíín ndá nú, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ncachī yā jā yūhú Pedro cāhān dē jā jínī dē yā 
\r (Mr. 14.26‑31; Lc. 22.31‑34; Jn. 13.36‑38) 
\p  
\v 30 De nī jita yā jíín ndá dē iin yaā īī. De nī nquee yā cuāhān yā jíín dē jondē yucu Olivos. 
\p  
\v 31 Ñúcuán de nī ncāhān yā: Ndiviī nū nayūhú nú jā síquī nduhū jacuáā mitan. Chi suha yósō tūhun nī nūū tutū īī jā ní ncachī Yāā Dios: Cuāha nī tūhun jā cahnī nchivī tēe jíto tīcāchí, de ndá tīcāchí cūtē nuu tī jā yūhú tī, cáchī. 
\p  
\v 32 Sochi tá natecū ni, de xihna cā nduhū cosō nūú quīhīn ni región Galilea, de sá de cuēē ndá nú, ncachī yā. 
\p  
\v 33 De nī ncāhān Pedro jíín yā: Vísō ndihi dē nayūhú dē, sochi sāán chi mā náyūhú cuitī sá, ncachī dē. 
\p  
\v 34 De nī ncāhān yā jíín dē: Jāndáā cáhān ni jíín nú, jacuáā mitan jondē ncháha ca cana lohló, de yūhú nú jā tiin nchivī ndóhó, de cachī nū ūnī vuelta jāá nduú jínī nū nduhū, ncachī yā. 
\p  
\v 35 De nī ncāhān Pedro jíín yā: Vísō ná cúū sá jíín ní, sochi mā cāchí cuitī sá jāá nduú jínī sá ní, ncachī dē. De suni súcuán nī ncāhān ndihi ndá tēe scuáha jíín yā. 
\s1 Jā ní jīcān táhvī yā nūū huerto Getsemaní 
\r (Mr. 14.32‑42; Lc. 22.39‑46) 
\p  
\v 36 Ñúcuán de nī nquenda Jesús jíín ndá tēe scuáha jíín yā iin lugar nūū nání Getsemaní. De nī ncāhān yā jíín dē: Yáhá-ni cundeē ndá nú, de ná quíhīn ni ñúcuán cācān táhvī ni, ncachī yā. 
\p  
\v 37 De nī jeca yā Pedro jíín ndúū sēhe Zebedeo cuāhān yā jíín dē. De nī nquijéhé yā cúcuécá ndasí inī yā de xií cúu inī yā jā quiji tūndóhó sīquī yā. 
\p  
\v 38 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín ndá dē: Cúcuécá ndasí inī ni jondē ja ñatin cuū ni. Yáhá cundetu ndá nú de cundito nú jíín nī, ncachī yā. 
\p  
\v 39 De nī jica yā jacū cā, de nī jēcuīñī jītí yā nī ntuu yā nūū yā nūū ñūhún, de suha nī jīcān táhvī yā nūū Yāā Dios: Tatá maá sá, tú cuu de sāhá jíyo ní tūndóhó yáhá jā má quījí sīquī sá. Sochi nsūú jā cúnī maá sá, chi jā cúnī maá ní ná cóo, ncachī yā. 
\p  
\v 40 Ñúcuán de nī nenda yā nūū ndinúnī tēe scuáha jíín yā, de nī jinī yā jā quíxīn ndá dē. De nī ncāhān yā jíín Pedro: ¿A nduú ní ncúndéé ndá nú cundito nú jíín nī vísō iin hora? 
\p  
\v 41 Coo ndito inī ndá nú de cācān táhvī nū jā chindeé yā ndóhó tácua mā cōtó túnī jānēhén ndóhó jā sāhá nú cuāchi. Chi cúnī ndija ánō nū squíncuu vāha nú, sochi yiqui cúñu nú chi nduú fuerza, ncachī yā. 
\p  
\v 42 De nī jēhēn tucu yā vuelta ūū, de suha nī jīcān táhvī yā: Tatá maá sá, de tú mā cūú cujiyo tūndóhó yáhá jā má ndōhó sá, de ná cóo jā cúnī maá ní, ncachī yā. 
\p  
\v 43 De nī nenda tucu yā nūū dē, de nī jinī yā jā quíxīn tucu ndá dē, chi ndasí jíhī dē māhná. 
\p  
\v 44 De nī sndóo yā dē, de cuāhān tucu yā cuācācān táhvī yā vuelta ūnī, de suni tūhun ñúcuán nī ncāhān yā. 
\p  
\v 45 Sá de nī nenda tucu yā nūū ndá dē, de nī ncāhān yā: Mitan de cūsūn ndá nú-ni cā de natātú nú. De nduú chi ja nī nquenda hora, de nduhū, Yāā nī nduu tēe, natūu nī de tiin ndá tēe íyó cuāchi nduhū. 
\p  
\v 46 Nacuiñī ndá nú, chi ja vāji tēe nastúu nduhū, de cōhōn jíín dē, ncachī yā. 
\s1 Jā ní ntiin ndá dē Jesús 
\r (Mr. 14.43‑50; Lc. 22.47‑53; Jn. 18.2‑11) 
\p  
\v 47 De juni súcuán cáhān cā yā, de nī nquenda-ni Judas, iin táhán jā úxī ūū tēe scuáha jíín yā. De vāji cuāhā tēe jíín dē, ndíso ndá dē espada jíín ñutun. Chi ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu nūū nchivī hebreo, nī ntetíñú ndá tēe ñúcuán. 
\p  
\v 48 De Judas, tēe jā nastúu yā, ja nī jēhe dē iin seña nūū ndá tēe ñúcuán, chi nī ncachī dē: Tēe jā techuhú nī, ñúcuán cúu. De tiin ndá nú dē, ncachī dē. 
\p  
\v 49 De nī nquenda dē nūū Jesús, de nī ncāhān dē: Tancuaā, Maestro, ncachī dē. De nī ntechuhú dē yā. 
\p  
\v 50 De nī ncāhān Jesús jíín dē: Amigo, ¿nā tiñu vāji nú? ncachī yā. Ñúcuán de nī nquenda ndá cā tēe, de nī ntiin dē Jesús. 
\p  
\v 51 De iin tēe jā íyó jíín Jesús, nī ntavā dē espada dē, de nī jehndē dē sōho iin mozo maá sūtū cúñáhnú cā. 
\p  
\v 52 Ñúcuán de nī ncāhān Jesús jíín dē: Nachuvāha espada nū, chi ndācá jā cánāá jíín espada, suni jíín espada cuū. 
\p  
\v 53 ¿De á nduú jínī ndá nú jā cuu cācān táhvī ni nūū Tatá nī, de mitan ñúhún tají yā víhí cā ūxī ūū mil ángel andiví jā scácu nduhū? 
\p  
\v 54 Sochi tú súcuán, ¿de nāsa cuu squíncuu tūhun jā yósō nūū tutū īī jā cánuú ndoho nī súcuán? ncachī yā. 
\p  
\v 55 Ñúcuán de nī ncāhān yā jíín nchivī cuāhā: ¿De va tēe cuíhná cúu nī jā váji ndá nú jíín espada jíín ñutun jā tiin ndá nú nduhū, á naá cúu? Ndācá quīvī nī īyo nī jíín ndá nú inī templo cāhnú, nī stéhēn ni tūhun, de nduú ní ntíin ndá nú nduhū. 
\p  
\v 56 De súcuán sáhá ndá nú tácua quee ndaā jā cáhān tutū īī jā ní ntee ndá tēe nī nacani tūhun Yāā Dios, ncachī yā. Ñúcuán de ndihi tēe scuáha jíín yā, nī sndóo dē yā, de nī jinu dē cuāhān dē. 
\s1 Jā ní īñi Jesús nūū junta ndá tēe cúñáhnú cā 
\r (Mr. 14.53‑65; Lc. 22.54‑55, 63‑71; Jn. 18.12‑14, 19‑24) 
\p  
\v 57 De ndá tēe jā ní ntiin Jesús, cuāhān dē jíín yā nūū Caifás, tēe cúu sūtū cúñáhnú cā. De ñúcuán íyó tútú ndá tēe stéhēn ley janahán, jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu tiñu. 
\p  
\v 58 De Pedro chi jícá-ni níquīn dē yā, de nī nquenda dē patio sūtū cúñáhnú cā. De nī nquīvi dē inī patio, de nī jēcundeē dē jíín ndá policía, tácua cunī dē nāsa coo sīquī yā. 
\p  
\v 59 De ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe ñáhnú jíín ndihi tēe sáhá junta cúñáhnú cā, nī nducú dē tēe jā cāhān tūhun túhún sīquī Jesús, chi cahnī dē yā cúnī dē. 
\p  
\v 60 De vísō nī nquenda cuāhā nchivī jā cáhān tūhún, sochi nduú ní níhīn ndá dē cuāchi sīquī yā jā cuū yā. De jā sándīhí de nī nquenda ūū testigo jā ní ncāhān tūhun túhún sīquī yā: 
\p  
\v 61 Tēe yáhá nī ncāhān dē jā cuu canī dē templo Yāā Dios, de nūū únī-ni quīvī de nasāhá dē, ncachī ndúū dē. 
\p  
\v 62 Ñúcuán de nī nacuiñī maá sūtū cúñáhnú cā, de nī ncāhān dē jíín yā: ¿Nūcu nduú cáhān cuitī nū? ¿A íyó ndāā jā cáhān ndá tēe yáhá sīquī nū? ncachī dē. 
\p  
\v 63 Sochi nduú ní ncáhān cuitī Jesús. De nī ncāhān maá sūtū cúñáhnú cā: Cáhān nīhin nī jíín nú jā cachī ndāā nū cunini maá Yāā Dios, Yāā técū. Cachī cājí tú maá nú cúu Cristo, Sēhe Yāā Dios, ncachī dē. 
\p  
\v 64 De nī ncāhān Jesús: Suu cúu nī, tá cúu nūū cáhān nū. De suni cáchī tūhun nī nūū ndá nú jā ndācá quīvī jā quiji de cunī nū jā nduhū, Yāā nī nduu tēe, cundeē ni lado cuáhá Yāā íyó poder, de ndiji nī ichi andiví jíín vīcō, ncachī yā. 
\p  
\v 65 Ñúcuán de sūtū cúñáhnú cā nī ndatá dē-ni sahma dē jā ní nquītī ndasí inī dē, de nī ncāhān dē: Tēe yáhá chi cáhān dē tūhun nāvāha jā quītī inī Yāā Dios, chi sáhá dē maá dē Sēhe Yāā Dios. ¿Nā testigo cā jíni ñúhún ó túsaá? Chi ja nī jini ndá nú tūhun nāvāha jā cáhān dē. 
\p  
\v 66 ¿De nāsa jáni inī ndá nú? ncachī dē. De nī ncāhān ndá nchivī cuāhā: Cuāchi cúu jā cáhān dē súcuán, de jíni ñúhún jā cuū dē, ncachī. 
\p  
\v 67 Ñúcuán de nī ntivī sīí ndá dē nūū yā, de nī ncani dē yā. De sava cā dē nī ncatū dē nūū yā. 
\p  
\v 68 De nī ncāhān ndá dē: De tú Cristo cúu nú, de cachī nā tēe nī ncani ndóhó, ncachī dē. 
\s1 Jā ní ncachī Pedro jāá nduú jínī dē yā 
\r (Mr. 14.66‑72; Lc. 22.56‑62; Jn. 18.15‑18, 25‑27) 
\p  
\v 69 De juni súcuán cúu, de ndéē Pedro tāvēhé inī patio. De nī nquenda iin ñahan sátíñú vehe ñúcuán, de nī ncāhān ña jíín dē: Ndóhó chi suni nī jica nú jíín Jesús tēe Galilea, ncachī ña. 
\p  
\v 70 De maá dē nduú ní ncáchī dē, chi nī ncāhān dē nī jini ndá nchivī: Nduú jínī ni nā tūhun cáhān nū, ncachī dē. 
\p  
\v 71 De nī nquee dē viéhé quēhe, de nī jinī incā ñahan nūū dē. De nī ncāhān ña jíín nchivī íyó ñúcuán: Tēe yáhá chi suni nī jica dē jíín Jesús, tēe ñuū Nazaret, ncachī ña. 
\p  
\v 72 Sochi nduú ní jétúhún tucu dē, chi sa nī ncāhān téyíí dē: Nduú jínī ni tēe ñúcuán, ncachī dē. 
\p  
\v 73 De nī ncunúú jacū cā, de nchivī íyó ñúcuán nī nquenda ji nūū Pedro, de nī ncāhān ji: Jāndáā ndija jā suni táhán ndá tēe ñúcuán cúu nú, chi nijīn cáhān nū jā tēe Galilea cúu nú, ncachī ji. 
\p  
\v 74 Sá de nī nquijéhé dē cáhān téyíí dē jā ná cúndeē cuāchi sīquī dē de tú nduú cáhān ndāā dē: Nduú jínī cuitī ni tēe ñúcuán, ncachī dē. De nī ncana-ni lohló. 
\p  
\v 75 De nī nūcūhun inī dē tūhun jā ní ncāhān Jesús jíín dē: Jondē tá ncháha ca cana lohló, de yūhú nú de cachī nū ūnī vuelta jāá nduú jínī nū nduhū. De nī nquee dē cuāhān dē, de nī jacu ndasí dē jā ní ncachī dē jāá nduú jínī dē yā. 
\c 27  
\s1 Jā cuáhān ndá dē jíín yā nūū Pilato 
\r (Mr. 15.1; Lc. 23.1‑2; Jn. 18.28‑32) 
\p  
\v 1 De tá nī ncunijīn, de ndācá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu nūū nchivī hebreo, nī scáni táhán dē tūhun nāsa sāhá dē jā cuū Jesús. 
\p  
\v 2 De nī juhnī ndá dē yā, de cuāhān dē jíín yā nūū Poncio Pilato, tēe cúu gobernador. 
\s1 Jā ní jīhī Judas 
\r (Hch. 1.16‑19) 
\p  
\v 3 Ñúcuán de Judas, tēe jā ní nastúu yā, nī jinī dē jā ní ncunīhin sīquī yā jā cuū yā. De nī ntahúhvī inī dē, de nī nacuāha dē ōcō ūxī xūhún plata jā ní nīhīn dē nūū ndá sūtū cúñáhnú jíín nūū ndá tēe ñáhnú. 
\p  
\v 4 De nī ncāhān dē jíín: Cuāchi nī nsāhá sá jā ní nastúu sá iin tēe jā cuū dē, de nduú nā cuāchi dē. De nī ncāhān ndá dē: ¿Nā cuá ndíhvī inī ndá nī? De cuāchi maá nú cúu, ncachī dē. 
\p  
\v 5 De nī nasquéne Judas xūhún ñúcuán inī templo. De nī nquee dē cuāhān dē, de nī scuéhné dē maá dē. 
\p  
\v 6 De ndá sūtū cúñáhnú nī nastútú dē xūhún ñúcuán, de nī ncāhān dē: Mā cūú chuhun ó xūhún yáhá inī jātūn nūū sócō ndá nchivī, chi xūhún jā ní jēcunáá jā cuū iin tēe cúu, ncachī dē. 
\p  
\v 7 Ñúcuán de nī nsāhá ndāā ndá dē jā xūhún ñúcuán cueen dē ñuhun jā nání Lugar Ñuhun Quíxín, tácua ñúcuán quiyuhū ndá nchivī jīcá. 
\p  
\v 8 De jā suu cúu jā jondē mitan nání ñuhun ñúcuán Lugar Ñuhun Nīñī. 
\p  
\v 9 De súcuán nī nquee ndaā tūhun nī ncāhān Jeremías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios jondē janahán: Nī nquehen ndá dē ndihócō ūxī xūhún plata, de súcuán-ni cúu iin yāhvi jā ní nsāhá nchivī Israel cuenta nāsaa-ni ndéē yā nūū ji. 
\p  
\v 10 De jíín xūhún ñúcuán nī jeen ndá dē ñuhun quíxín, tá cúu nūū ní ndacu maá Jētohō ō Yāā Dios nūū ni. Ncachī Jeremías. 
\s1 Jā ní īñi Jesús nūū Pilato 
\r (Mr. 15.2‑5; Lc. 23.3‑5; Jn. 18.33‑38) 
\p  
\v 11 De tá nī nquenda ndá dē jíín Jesús nūū gobernador, tēe cúu Pilato, de nī jīcā tūhún dē yā: ¿A maá nú cúu Rey nchivī hebreo? ncachī dē. De nī ncāhān Jesús: Suu cúu nī, tá cúu nūū cáhān nū, ncachī yā. 
\p  
\v 12 De ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe ñáhnú jā ndácu tiñu, nī ncāhān dē cuāchi sīquī yā. Sochi nduú ní scócóo cuitī yā. 
\p  
\v 13 Ñúcuán de nī ncāhān Pilato jíín yā: ¿A nduú jíni nú jā cuāhā cuāchi cáhān ndá dē sīquī nū? ncachī dē. 
\p  
\v 14 Sochi nduú ní ncáhān cuitī yā ni iin tūhun jíín dē. De nī nsāhvi ndasí inī gobernador jāá nduú ní ncáhān cuitī yā. 
\s1 Jā ní nsāhá ndāā ndá dē jā cahnī dē yā 
\r (Mr. 15.6‑20; Lc. 23.13‑25; Jn. 18.38–19.16) 
\p  
\v 15 De íyó costumbre gobernador jā quīvī vico ñúcuán siáā dē iin tēe yíhí vecāa, nā-ni tēe cúnī nchivī jā siáā dē. 
\p  
\v 16 De quīvī ñúcuán íyó iin tēe yíhí vecāa, nání dē Barrabás, de ja nī jītē nuu tūhun jā ní nsāhá dē cuāchi xeēn. 
\p  
\v 17 De tá nī ndutútú nchivī, de nī ncāhān Pilato jíín ji: ¿Ní tēe cúnī ndá nú jā siáā ni mitan: A Barrabás á Jesús jā cúu Cristo, Yāā jā ní ntají Yāā Dios? ncachī dē. 
\p  
\v 18 Súcuán nī ncāhān dē chi cúnī dē siáā dē Jesús. Chi ja nī jīcūhun inī dē jā ní ncucuásún inī ndá sūtū ñúcuán, de jā suu cúu jā ní nasiáha ndá dē yā nūū dē. 
\p  
\v 19 De juni ndéē Pilato silla nūū sáhá ndāā dē tiñu, de ñasíhí dē nī ntetíñú ña tūhun nī nquiji nūū dē: Mā quívi nduū nū jíín ndá nchivī sīquī tēe ndāā jīñā, chi cuni de ndasí nī nsiúhú jāni nduhū jā síquī dē, ncachī ña. 
\p  
\v 20 Sochi ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe ñáhnú, nī scáhān dē nchivī jā cācān ji jā ná siáā dē Barrabás, de ná cúū Jesús. 
\p  
\v 21 Ñúcuán de nī jīcā tūhún tucu gobernador: Jā ndúū dē, ¿ní iin dē cúnī ndá nú jā siáā ni? ncachī dē. De nī ncāhān ji: Siáā ní Barrabás, ncachī ji. 
\p  
\v 22 De nī jīcā tūhún Pilato: ¿Túsaá de nāsa cúnī ndá nú jā sāhá nī jíín Jesús, tēe cúu Cristo? ncachī dē. De nī ncāhān ndihi ji: Cata caa ní dē yīcā cruz, ná cúū dē, ncachī ji. 
\p  
\v 23 Ñúcuán de nī ncāhān Pilato: ¿Nā cuāchi nī nsāhá dē túsaá? De ndá nchivī nī ncana jee ndasí ji: Cata caa ní dē yīcā cruz, ná cúū dē, ncachī ji. 
\p  
\v 24 De nī jinī Pilato jāá nduú cúndeé dē jíín nchivī, chi sa víhí cā cúvaā ji. De nī ndacu dē jā ná quíji ndute, de nī nandahá dē nūū nchivī cuāhā. De nī ncāhān dē: Jā nándahá nī yáhá cúu seña jāá nduú nā cuāchi cundeē sīquī ni jā cuū tēe vāha yáhá. Chi sīquī ndá máá nú ná cúndeē, ncachī dē. 
\p  
\v 25 De nī ncāhān ndihi nchivī: Suu sīquī ndá máá sá jíín sīquī sēhe sá ná cúndeē cuāchi jā cuū dē, ncachī ji. 
\p  
\v 26 Sá de nī nsiáā dē Barrabás cuāhān. De nī ndacu dē jā ná cáni ndá soldado Jesús, jíín jā cata caa dē yā yīcā cruz. 
\p  
\v 27 Ñúcuán de ndá soldado cuāhān dē jíín Jesús inī palacio. De nī ncana dē ndihi táhán dē nī ncutútú dē nūū yā. 
\p  
\v 28 De nī ntavā ndá dē sahma yā, de nī nchuhun dē yā iin sahma cuahá jā cúu sahma rey. 
\p  
\v 29 De nī nsāhá ndá dē iin corona iñu, de nī nchuhun dē xīnī yā. De nī nchihi dē ndahá cuáhá yā iin ñutun jā cúu tá cúu bastón. De nī nsāhá catá dē nūū yā, chi nī jēcuīñī jītí dē, sáhá dē jā chíñúhún dē yā. Nācā vāha rey cúu Rey nchivī hebreo, ncachī dē. 
\p  
\v 30 De nī ntivī sīí ndá dē nūū yā. De nī naquehen dē ñutun jā ní nchihi dē ndahá yā, de nī ncuun dē xīnī yā. 
\p  
\v 31 De tá nī ncuu nī nsāhá sácá dē yā, de nī ntavā dē sahma cuahá jā ñúhún yā, de nī nachuhun dē yā sahma maá yā. De cuāhān dē jíín yā jā cata caa dē yā yīcā cruz. 
\s1 Jā ní jata caa dē yā yīcā cruz 
\r (Mr. 15.21‑32; Lc. 23.26‑43; Jn. 19.17‑27) 
\p  
\v 32 De tá nī nquee ndá soldado jíín yā, de nī jēcutáhán dē jíín iin tēe ñuū Cirene, nání dē Simón. De nī ntee ndá dē tiñu tēe ñúcuán jā cuiso dē cruz yā. 
\p  
\v 33 De nī nquenda ndá dē iin lugar nūū nání Gólgota, de tūhun ñúcuán cáhān: Lugar Yiqui Xínī. 
\p  
\v 34 De nī jēhe ndá dē vino jā ní nsacā nuu jíín iin jā úguā jā coho yā. De tá nī jito túnī yā, de nduú ní ncúnī yā coho yā. 
\p  
\v 35 De tá nī ncuu nī jata caa dē yā yīcā cruz, de nī nsāhá dē suerte sīquī nāsa nīhīn iin iin dē sahma yā. De súcuán nī nquee ndaā tūhun jā ní ntee tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán: Tavā ndá dē suerte sīquī nāsa nīhīn iin iin dē sahma nī, ncachī yā, cáchī tutū. 
\p  
\v 36 Sá de nī jēcundeē ndá dē ñúcuán jā coto dē jondē cuū yā. 
\p  
\v 37 De nī ntee dē iin tūhun xīnī cruz yā jā cáhān nā sīquī nī jīhī yā: Yáhá cúu Jesús, Rey nchivī hebreo, cáchī. 
\p  
\v 38 De suni nī jata caa ndá dē ūū tēe cuíhná yīcā ūū cā cruz, iin dē lado cuáhá yā, de incā dē lado sátín yā. 
\p  
\v 39 De nchivī jā yáha ñúcuán, scuícó ji xīnī ji, de nī ncāhān yīchī ji: 
\p  
\v 40 Ndóhó chi cáhān nū jā canī nū templo cāhnú, de nūū únī quīvī de nasāhá nú. Túsaá de scácu nú maá nú mitan. De tú Sēhe Yāā Dios cúu nú, de nuu nú yīcā cruz viī, ncachī ji. 
\p  
\v 41 De ndá sūtū cúñáhnú, jíín tēe stéhēn ley janahán, jíín tēe grupo fariseo, jíín ndá tēe ñáhnú, suni súcuán nī ncāhān catá dē nūū yā, de cáhān ndá máá dē: 
\p  
\v 42 Tú incā nchivī nī scácu dē, ¿de nūcu nduú cúu scácu dē maá dē mitan? Tú Rey nchivī Israel cúu dē, de ná núu dē yīcā cruz, tácua candíja ó dē. 
\p  
\v 43 Nī ncandíja dē Yāā Dios, de ná scácu yā dē mitan de tú cúndáhví inī yā dē, chi nī ncāhān dē jā cúu dē Sēhe yā, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 44 De ndúū tēe cuíhná jā ndíta caa xiín yā, suni súcuán nī ncāhān nāvāha dē. 
\s1 Jā ní jīhī Jesús 
\r (Mr. 15.33‑41; Lc. 23.44‑49; Jn. 19.28‑30) 
\p  
\v 45 De tá nī ncuu cahūxī ūū, de nī ncuneē níí cáhnú jondē cahūnī. 
\p  
\v 46 De tá cahūnī, de nī ncana jee Jesús: Elí, Elí, ¿lama sabactani? De tūhun ñúcuán cáhān: Yāā Dios maá sá, Yāā Dios maá sá, ¿nūcu nī sndóo ní sāán? 
\p  
\v 47 De sava nchivī íñí ñúcuán, nī jini ji jā cáhān yā, de nī ncāhān ji: Tēe yáhá cána dē Elías, tēe nī nacani tūhun Yāā Dios janahán, ncachī ji. 
\p  
\v 48 De nī jinu-ni iin tēe, nī jēquēhen dē iin cāchī, de nī nchundaji dē nūū vinagre iyá. De nī ntee dē xīnī iin ñutun, de nī ntee dē yuhú yā jā coho yā. 
\p  
\v 49 De nī ncāhān sava cā dē: Cundetu nú, cúndēhé ó tú quiji Elías scácu dē á nduú, ncachī ji. 
\p  
\v 50 De maá Jesús nī ncana jee yā incā vuelta, de nī jīhī yā-ni. 
\p  
\v 51 De sahma jā ndíta caa jā ndásī nūū cuarto īī inī templo cāhnú, nī ndātā-ni sava sava jondē xīnī jíín jondē jēhē. De nī ntāan, de nī ndātā toto. 
\p  
\v 52 De nī nune yavī nūū yíyuhū ndīyi, de cuāhā ndīyi jā ní ncandíja ji Yāā Dios, nī natecū ji. 
\p  
\v 53 De nī nquee ndá ji nūū yíyuhū ji, de tá nī natecū Jesús de nī ndīvi ji inī ciudad īī Jerusalén, de cuāhā nchivī nī jinī nūū ji. 
\p  
\v 54 De tá nī jīhī Jesús, de tēe cúu capitán jíín ndá tēe íñí jíín dē jā jíto dē jondē cuū yā, nī jinī ndá dē jā ní ntāan, jíín ndá cā tiñu jā ní ncuu. De nī nchūhú ndasí ndá dē, de nī ncāhān dē: Jāndáā ndija jā Sēhe Yāā Dios cúu tēe yáhá, ncachī dē. 
\p  
\v 55 De ñúcuán íñí cuāhā ñahan, ndéhé jícá ña. De suu ndá ñahan ñúcuán nī jēcuniquīn ña Jesús jondē Galilea, vāji ña jā chíndeé ña yā. 
\p  
\v 56 De ūnī ña cúu María ñuū Magdala, jíín María naná Jacobo jíín José, jíín naná ndúū sēhe Zebedeo. 
\s1 Jā ní nchiyuhū dē yā 
\r (Mr. 15.42‑47; Lc. 23.50‑56; Jn. 19.38‑42) 
\p  
\v 57 De tá nī ñini quīvī ñúcuán, de nī nquenda iin tēe cuícá, nání dē José, de tēe ñuū Arimatea cúu dē. 
\p  
\v 58 Tēe yáhá nī jēhēn dē nūū Pilato, de nī jīcān dē yiqui cúñu Jesús. De nī ndacu Pilato jā ná cuáha ji nūū dē. 
\p  
\v 59 De José nī nquehen dē yiqui cúñu yā, de nī nchusúcún dē iin sahma cuijín ndoo. 
\p  
\v 60 De névāha dē iin yavī ndīyi jā ní ncaān jeé yīcā iin cava, nūū ncháha ca quiyuhū ndīyi. De ñúcuán nī nchiyuhū dē yā. De nī jasī dē iin yūū cāhnú yuhú yávī, de cuāhān dē. 
\p  
\v 61 De María ñuū Magdala, jíín incā María, ndéē ña ichi núū nūū yíyuhū yā. 
\s1 Jā ní jito ndá soldado nūū yíyuhū yā 
\p  
\v 62 De nī ncuu ndācá tiñu yáhá maá quīvī jā sáhá tūha nchivī jā quiji quīvī nátātú. Sá de nī ncunijīn maá quīvī nátātú. De ndá sūtū cúñáhnú jíín ndá tēe grupo fariseo, nī jēhēn dē nūū Pilato. 
\p  
\v 63 De nī ncāhān ndá dē: Señor, núcūhun inī ndá sá jā tá nī ntecū tēe stáhví néhén ñúcuán, de nī ncāhān dē jā natecū dē nūū únī quīvī. 
\p  
\v 64 Túsaá de ndacu ní jā ná cóto vāha ndá soldado yuhú yávī ñúcuán jondē tá nī nchāha ūnī quīvī. Chi tú nduú de sanaā de quiji ndá tēe jā ní scuáha jíín dē, de natavā cuīhná dē ndīyi ñúcuán jacuáā, quīhīn dē jíín. Ñúcuán de cachī ndá dē nūū nchivī jā ní natecū tēe ñúcuán. De víhí cā cuu tūhun stáhví ñúcuán nsūú cā jā xíhna ñúhún, ncachī ndá dē. 
\p  
\v 65 De nī ncāhān Pilato jíín dē: Yáhá íyó ndá soldado. Cuáhán jíín dē, de sāhá cutú vāha ndá nú yuhú yávī, de coto vāha ndá nú, tú nāsa cuu vāha cā sāhá nú, ncachī dē. 
\p  
\v 66 De cuāhān ndá dē, de nī nsāhá cutú dē yūū jā ndásī yuhú yávī nūū yíyuhū yā, de nī stíin vāha dē. De nī jani dē ndá soldado jā coto. 
\c 28  
\s1 Jā ní natecū Jesús 
\r (Mr. 16.1‑8; Lc. 24.1‑12; Jn. 20.1‑10) 
\p  
\v 1 De nī nchāha quīvī nátātú, de nī ncunijīn quīvī domingo. De María ñuū Magdala jíín incā María, nī jēndēhé ña nūū ní nchiyuhū Jesús. 
\p  
\v 2 Ñúcuán de iin sanaā-ni de nī ntāan nīhin ndasí. Chi iin ángel maá Jētohō ō Yāā Dios nī ncuun yā ichi andiví, nī nquenda yā nūū ní nchiyuhū Jesús. De nī stáá yā yūū jā ndásī yuhú yávī, de nī jēcundeē yā sīquī. 
\p  
\v 3 De jéndūtē nūū yā modo taja, de sahma ñúhún yā yaa ndasí tá cáá yūhvā volcán. 
\p  
\v 4 De ndá soldado jíto ñúcuán nī nquisi dē jā yúhú dē ndéhé dē yā. De nī ncuu ndá dē modo ndīyi-ni. 
\p  
\v 5 De nī ncāhān ángel jíín ndúū ñahan ñúcuán: Mā cúyūhú nú, chi jínī ni jā nánducú nú Jesús, Yāā nī jīhī yīcā cruz. 
\p  
\v 6 Nduú cā yā yáhá, chi ja nī natecū yā, tá cúu nūū ní ncachī yā. Nehēn de cunī nū nūū ní jaquīn ndá dē yā. 
\p  
\v 7 De ñamā quīnohōn nū, de cachī nū nūū ndá tēe scuáha jíín yā jā ní natecū yā. De xihna cā maá yā jīnū Galilea, sá de cuēē ndá máá nú, de ñúcuán cunī nū nūū yā, cachī nū nūū ndá dē. Ja nī ncachī tūhun nī nūū nū, ncachī ángel. 
\p  
\v 8 Ñúcuán de nī nquee ndúū ña nūū ní nchiyuhū yā, de ñamā cuāhān ña. De yúhú ña, de suni cúsiī ndasí inī ña. De nī jinu ña cuācachī tūhun ña nūū ndá tēe scuáha jíín yā. 
\p  
\v 9 De juni cuāhān ña, de nī nquenda-ni Jesús nūū ña, de nī ncāhān yā jíín ña. De nī ntandeē ña nūū yā, de nī numi ña sūcūn jéhē yā, de nī nchiñúhún ña yā. 
\p  
\v 10 De nī ncāhān yā jíín ña: Mā cúyūhú ndúū nū. De cuáhán de cachī tūhun nú nūū ndá hermano ni, tēe nī scuáha jíín nī, jā ná quínohōn ndá dē Galilea, de ñúcuán cunī dē nūū ni, ncachī yā. 
\s1 Tūhun jā ní ncāhān ndá soldado 
\p  
\v 11 De juni cuāhān ndúū ña, de sava soldado jā ní jito ñúcuán, cuānohōn dē jondē ciudad. De nī ncachī tūhun dē nūū ndá sūtū cúñáhnú ndācá tiñu jā ní ncuu. 
\p  
\v 12 De ndá sūtū cúñáhnú nī ndutútú dē nūū ndá tēe ñáhnú jā ndácu tiñu, de nī scáni táhán dē tūhun. Ñúcuán de nī jēhe dē cuāhā xūhún nūū ndá soldado. 
\p  
\v 13 De nī ncāhān dē: Cachī ndá nú jā ndá tēe scuáha jíín dē nī nquiji jacuáā, de nī natavā cuīhná ndīyi ñúcuán juni quíxīn ndá nú, cachī nū. 
\p  
\v 14 De tú cuni gobernador tūhun yáhá, de ndá máá nī quīscáhān ni dē, tácua mā níhīn ndá nú castigo, ncachī dē. 
\p  
\v 15 De ndá soldado nī nquehen dē xūhún, de nī ncāhān dē tá nī ncachī ndá nūū dē. De jondē mitan chi súcuán cáhān ndá nchivī hebreo tá cúu nūū ní ncāhān ndá soldado. 
\s1 Jā ní ntetíñú yā dē jā nacani dē tūhun 
\r (Mr. 16.14‑18; Lc. 24.36‑49; Jn. 20.19‑23) 
\p  
\v 16 De ndihúxī iin tēe nī scuáha jíín yā, cuānohōn dē Galilea, jondē yucu nūū ní ncachī Jesús jā quíhīn dē. 
\p  
\v 17 De tá nī jinī ndá dē nūū yā, de nī nchiñúhún dē yā. Sochi sava dē nduú cándíja vāha dē jā maá yā cúu. 
\p  
\v 18 De nī ntandeē yā nūū dē, de nī ncāhān yā jíín ndá dē: Ja nī ntaji Yāā Dios ndihi poder nūū ni jā tatúnī ni inī andiví jíín ñayīví. 
\p  
\v 19 Túsaá de cuáhán ndá nú nūū nchivī ndācá nación, de stéhēn nū tūhun nī nūū ji tácua candíja ji. De scuénduté nú ji jā ní ncandíja ji maá Tatá jíín Sēhe jíín Espíritu Santo. 
\p  
\v 20 De stéhēn nū nūū ji jā ná cuétáhví ji ndācá tiñu jā ní ndacu nī nūū nū. De cuhun inī nū jā maá nī íyó nī jíín nú níí cání jondē quīvī jā jīnu ñayīví, ncachī yā. De nī ncuu. Amén.