\id HEB \h HEBREOS \toc1 CARTA JA CUAHAN NUU NCHIVI HEBREO \toc2 HEBREOS \toc3 He. \mt1 CARTA JA CUAHAN NUU NCHIVI HEBREO \c 1 \s1 Jā ní ntají Yāā Dios Sēhe yā nī nacani yā tūhun \p \v 1 Quéhén vuelta de quéhén modo nī ncāhān Yāā Dios jíín ndá tatā ō jondē janahán, chi nī ntají yā ndá tēe nī nacani tūhun yā. \p \v 2 De mitan de tiempo jā cuándihi yáhá de nī ntají yā maá Sēhe yā nī nacani yā tūhun nūū ō. De jíín Sēhe yā cúu jā ní nsāhá yā ñayīví jíín ndihi cā, de ndiviī jā íyó nī nchihi yā ndahá Sēhe yā. \p \v 3 De Sēhe yā chi viī ndasí cúñáhnú yā, tá cúu nūū viī cúñáhnú maá yā. De ndihi nāsa cúu maá yā jā cúu yā Yāā Dios, suni súcuán cúu Sēhe yā. De jíín poder tūhun jā ní ncāhān Sēhe yā de íyó cutú ndihi-ni. De nī nasāhá ndoo yā yóhó ndācá cuāchi ó, de sá de nī jēcundeē yā lado cuáhá mesa maá Yāā cúñáhnú jondē andiví. \s1 Jā cúñáhnú cā Sēhe Yāā Dios nsūú cā ndá ángel yā \m \v 4 De nī nduñáhnú ndasí cā Sēhe yā nsūú cā ndá ángel andiví, chi nī nīhīn yā tāhvī jā ndíso yā tiñu ñáhnú ndasí cā nsūú cā jā ndíso ndá ángel. \m \v 5 Chi yósō nūū tutū jā súcuán nī ncāhān Yāā Dios jíín Sēhe yā, de nsūú jíín ndá ángel yā: \q1 Maá nú cúu Sēhe nī, \q1 de mitan de nī nsāhá ñáhnú nī ndóhó jā cúu nī Tatá nú. \m De suni nī ncāhān yā tūhun Sēhe yā, de nsūú tūhun ndá ángel yā: \q1 Maá nī cúu Tatá nūū Sēhe nī, \q1 de maá ji cúu Sēhe nūū ni. \m \v 6 De suni tá nī ntají yā Sēhe yā jā cúñáhnú, nī nquiji inī ñayīví yáhá, de nī ncāhān yā: \q1 Ndihi ángel ni ná chíñúhún ji Sēhe nī. \m \v 7 De súcuán nī ncāhān yā tūhun ndá ángel yā: \q1 Tá cúu nūū yíhí tāchī, súcuán cúu jā jíca ndá ángel ni sáhá nī, \q1 de ndācá ñúcuán jā sátíñú nūū ni, tá cúu yáñuhūn cúu. \m \v 8 Sochi tūhun Sēhe yā chi sa cáhān yā: \q1 Maá nú cúu Yāā Dios, de tatúnī nū níí cání, \q1 de jā tátúnī nū chi maá-ni tiñu ndāā cúu. \q1 \v 9 Cúsiī inī nū jíín tiñu váha, de nduú jétahān cuitī inī nū tiñu néhén. \q1 Jā ñúcuán cúu jā nduhū, Yāā Dios maá nú, nī nsāhá nī \q1 jā cúsiī ndasí cā inī nū nsūú cā ndá cā jā íyó andiví. \m \v 10 De suni cáhān yā: \q1 Maá nú cúu Jētohō, de jondē xihna ñúhún nī nsāhá nú jā ní jēcōo ñayīví. \q1 De andiví chi suni jā ní nsāhá maá nú cúu. \q1 \v 11 De ndá ñúcuán chi naā, sochi maá nú chi níí cání íyó nú. \q1 De ndá ñúcuán chi cutúhú tá cúu nūū cútúhú iin sahma, \q1 \v 12 de nacahnū nū tá cúu nūū nátahnū iin sahma, de nasāma nú ndá. \q1 Sochi maá nú chi mā násāma cuitī nū, \q1 de quīvī jā cutecū nū mā ndīhí cuitī. \m \v 13 De súcuán nī ncāhān tucu yā jíín Sēhe yā, de nsūú jíín ndá ángel yā: \q1 Cundeē nū lado cuáhá nī nūū cuñáhnú nú, \q1 de sāhá nī jā candeē nū poder ndācá jā jínī ūhvī ndóhó. \m Ncachī yā. \m \v 14 De ndá ángel yā chi mozo-ni cúu, de tájí yā cuāhān jā chíndeé ndá nchivī jā nīhīn táhvī jā scácu yā. \c 2 \s1 Jā má cúhuun inī ō jíín tūhun jā scácu yā yóhó \p \v 1 Túsaá de cánuú jā vāha cā chuhun inī ō ndācá tūhun yā jā ní jini ó, chi tú nduú de sanaā de scuíta ó. \p \v 2 Chi jondē janahán nī jetíñú yā ndá ángel yā nī ncachī tūhun tūhun yā, de nī jinī nchivī jā íyó ndāā. De nchivī nīhin inī jíín nchivī jāá nduú ní ncándíja tūhun ñúcuán, vātu-ni nī nīhīn ji castigo. \p \v 3 De tú súcuán nī ncuu, de yóhó, ¿nāsa cācu ó de tú mā chūhún inī ō tūhun cánuú cā jā scácu yā yóhó? Chi xihna cā maá Jētohō ō nī nacani yā tūhun yáhá, de sá de ndá tēe jā ní jini, nī nacani tucu ndá dē nūū ō. \p \v 4 De Yāā Dios suni nī nchindeé yā ndá dē jā ní nacani dē tūhun yā. Chi nī nsāhá yā jíín dē jā ní nsāhá dē síín síín tiñu ñáhnú jā sáhvi inī ō jā jínī ō poder yā. De suni nī jēhe yā Espíritu Santo yā nūū iin iin ó, nāsa nī jētahān inī maá yā jā sāhá ó. \s1 Jā ní nduu Jesús iin táhán nchivī \p \v 5 De Yāā Dios nsūú nūū ndá ángel yā ní jéhe yā tūhun jā cundiso tíñú sīquī ñayīví jā quiji, chi sa nūū Sēhe yā Cristo nī jēhe yā. De sīquī ñayīví ñúcuán cúu jā cáhān ni yáhá. \p \v 6 Chi suha yósō nūū tutū jā ní ncāhān David jíín yā: \q1 ¿Nā cuá cúu nchivī jā ñúhún inī ní ji? \q1 De ndíhvī inī ní sīquī ji, de nchivī-ni cúu ji. \q1 \v 7 Chi jacū-ni tiempo nī nsāhá ní jā núu ji nūū ndá ángel ní. \q1 Ñúcuán de sāhá ñáhnú ní ji de squéndōo yíñúhún ní ji, \q1 de cani ní ji jā ndacu ji tiñu nūū ndācá jā ní nsāhá ní. \q1 \v 8 De ndihi jā íyó chi sāhá ní jā cuñáhnú ji nūū. \m Cáchī tutū. De jā ní nsāhá Yāā Dios jā cúñáhnú ji nūū ndihi, túsaá de mā quéndōo ni iin jā má cúñáhnú ji nūū. De vísō súcuán de mitan de ncháha ca cunī ō jā cúñáhnú ji nūū ndihi jā íyó. \p \v 9 Sochi jā jínī ō mitan cúu Jesús, Yāā jā ní nduu núu jacū-ni tiempo nūū ndá ángel yā. Chi súcuán nī ncuu tácua cuū yā jēhē ndihi nchivī, sīquī jā vāha ndasí inī Yāā Dios jíín ó. De mitan de viī ndasí nī nduñáhnú tucu yā, de ndihi-ni íyó yíñúhún nūū yā, chi nī ndoho yā jā ní jīhī yā jēhē nchivī. \p \v 10 De ndihi jā íyó chi cuenta Yāā Dios cúu, chi maá yā nī nsāhá. De suni ndéca yā cuāhā ndasí sēhe yā jā quíhīn ji andiví nūū viī cuñáhnú ji jíín yā. De vāha níhīn tīñú jā ní jēhe yā tūndóhó nūū Jesús, chi jā ní ndoho yā súcuán de cuu cundeca vāha yā nchivī jā ní scácu yā. \p \v 11 Chi Jesús jā ní nsāhá ndoo yā ji de maá ji jā ní ndundoo ji, chi iin-ni Tatá ji jíín yā. De jā ñúcuán nduú cúcanoō Jesús jā cáhān yā hermano yā ji. \p \v 12 Chi yósō nūū tutū jā ní ncāhān yā jíín Tatá yā: \q1 Cachī sá tūhun ní nūū ndá hermano sá, \q1 de māhñú nūū ndútútú ji cata sá nāsa cúñáhnú ní. \m \v 13 De suni cáhān yā tá cúu nūū cáhān ndá hermano yā: \q1 Nduhū chi cándíja nī yā. \m De cáhān tucu yā: \q1 Yáhá íyó nī jíín ndá sēhe Yāā Dios jā ní jēhe yā nūū ni. \m Ncachī Jesús. \p \v 14 De tá cúu nūū cácu nchivī jā cúu ji iin yiqui cúñu, suni súcuán nī ncacu Jesús, tácua cuu cuū yā jēhē ō. De súcuán nī snáā yā poder tāchī cúñáhnú jā squívi nchivī nūū cuāchi de jíhī ji. \p \v 15 De nī ncacu yā súcuán tácua cuu tavā yā ndācá nchivī chījin tūhun jā yúhú ji cuū ji. Chi níí vida ji ndóho ji sáhá ñúcuán. \p \v 16 De jāndáā chi nduú ní nquíji yā jā chindeé yā ndá ángel yā, chi sa jā chindeé yā ndá nchivī cándíja jā ní nduu tatā Abraham. \p \v 17 Jā ñúcuán nī jini ñúhún jā nduu inuú yā jíín ndācá hermano yā, tácua cuu yā sūtū cúñáhnú jā squíncuu vāha yā ndācá tiñu jēhē ji nūū Yāā Dios, chi nī ncundáhví inī yā ji. De súcuán nī nsāhá yā tácua sōcō yā maá yā jēhē ji de sndáhvā yā cuāchi ji. \p \v 18 Chi suni jondē maá yā nī ndoho yā jā ní jito túnī tūndóhó yā, de jā ñúcuán cuu chindeé yā nchivī jā jíto túnī tūndóhó ji. \c 3 \s1 Jā cúñáhnú cā Jesús nsūú cā Moisés \p \v 1 Hermano, nī ncana Yāā Dios ndá ndóhó, de cúu nú nchivī ndoo maá yā. Túsaá de nacani vāha inī nū sīquī Cristo Jesús, Yāā jā cúu apóstol jā ní ntetíñú Yāā Dios, de suni cúu yā sūtū cúñáhnú sīquī tūhun cándíja ó. \p \v 2 Chi nī squíncuu vāha yā nūū Yāā Dios, Yāā jā ní ntee tiñu ñúcuán sīquī yā, tá cúu nūū ní squíncuu vāha Moisés nūū ndá nchivī jā ní ncāhān Yāā Dios jā cúu ji nchivī vehe yā. \p \v 3 De cúñáhnú ndasí cā Jesús nsūú cā Moisés, tá cúu nūū cúñáhnú ndasí cā tēe sáhá vehe nsūú cā maá vehe. \p \v 4 Chi ndācá vehe íyó tēe jā ní nsāhá. Sochi maá Yāā Dios cúu jā ní nsāhá ndācá jā íyó. \p \v 5 De Moisés nī squíncuu vāha dē jíín tiñu jā ní ncuu dē mozo nī jito dē nchivī vehe Yāā Dios. De nī ncachī tūhun dē sīquī ndācá tūhun jā stéhēn yā tiempo jā quiji. \p \v 6 Sochi Cristo chi sa cúu yā maá Sēhe jā ndácu tiñu nūū nchivī vehe Tatá yā, de vāha squíncuu yā jēhē ji. De suni maá ó cúu nchivī vehe yā, de tú cuiñi nīhin ó jíín tūhun jā cándíja ó jondē quīvī sándīhí, de tú cúsiī inī ō jā ñúhún inī ō ndācá jā váha jā coo. \s1 Tūhun jā natātú nchivī Yāā Dios \p \v 7 Túsaá de ná chúhun inī ō jā cáhān Espíritu Santo nūū tutū īī: \q1 Mitan de tú cunini ndá nú jā cáhān Yāā Dios, \q1 \v 8 de mā cúnīhin inī nū tá cúu nūū ní ncunīhin inī nchivī janahán. \q1 Chi nduú ní ncándíja ji nūū yā tá nī jica ji nūū ñuhun tíhá. \q1 \v 9 Chi ñúcuán nī nsāhá tatā ndá nú tiñu jā ní nquītī inī ni, ncachī yā, \q1 vísō nī jinī ji tiñu ñáhnú jā ní nsāhá nī ūū xico cuīyā. \q1 \v 10 Jā ñúcuán nī nquītī inī ni jíín nchivī tiempo ñúcuán. \q1 De nī ncāhān ni jā maá-ni jā sndóo ji ichi ndaā, \q1 chi nduú cúnī ji cuniquīn ji tūhun nī. \q1 \v 11 De jā ñúcuán nī nquītī inī ni, de nī ncāhān téyíí nī \q1 jā má quívi cuitī ndá ji nūū natātú ji sāhá nī. \m Ncachī yā. \p \v 12 Túsaá, hermano, coto ndá nú jā má cōó nēhén ánō ni iin nú jā caca yátá nú jā má cándíja cā nū Yāā Dios, Yāā técū. \p \v 13 Chi sa ndācá quīvī sndíhvī tāhán inī nū, juni íyó cā tiempo, tácua mā cúnīhin inī ni iin nú jā stáhví cuāchi ndóhó. \p \v 14 De tú ná cuíñi nīhin ó jondē quīvī sándīhí jíín tūhun jā ní nquijéhé ó jíín, ñúcuán de coo cáhnú ó jíín Cristo. \p \v 15 Chi cáhān tutū: \q1 Mitan de tú cunini ndá nú jā cáhān Yāā Dios, \q1 de mā cúnīhin inī nū tá cúu nūū ní ncunīhin inī nchivī janahán. \m Cáchī. \p \v 16 ¿De ní nchivī cúu jā ní jini tūhun yā de nī ncunīhin inī? Suu ndihi nchivī jā ní scácu Moisés jā ní nquee Egipto. \p \v 17 ¿De ní nchivī cúu jā ní nquītī inī yā nūū ūū xico cuīyā? Suu nchivī jā ní nsāhá cuāchi de nī jīhī ndá ji nūū ñuhun tíhá. \p \v 18 ¿De ní nchivī cúu jā ní ncāhān téyíí yā jā má quívi cuitī ji nūū natātú ji sāhá yā? Suu ndá nchivī jāá nduú ní ncándíja nūū yā. \p \v 19 Túsaá de jínī ō jāá nduú ní ncúu quīvi ndá ji nūū natātú ji, sīquī jāá nduú ní ncándíja ji yā. \c 4 \p \v 1 De juni íyó cā tūhun jā ní nquee yuhú yā jā quīvi nchivī ndahá yā jā natātú ji sāhá yā, de ná cóo cuidado ō jā má stíví ó, tácua mā cōó sava nú jā má níhīn nū quīvi nú. \p \v 2 Chi suni maá ó nī jini ó tūhun jā scácu yā yóhó, tá cúu nūū ní jini nchivī janahán. Sochi nūū maá ji chi nduú ní jétíñú tūhun jā ní jini ji, sīquī jāá nduú ní ncándíja ji. \p \v 3 De yóhó jā cándíja, chi maá ó cúu jā quívi ndahá yā jā natātú ó. De sīquī nchivī jāá nduú cándíja nī ncāhān yā suha: \q1 Jā ñúcuán nī nquītī inī ni, de nī ncāhān téyíí nī \q1 jā má quívi cuitī ndá ji nūū natātú ji sāhá nī. \m De súcuán nī ncāhān yā vísō ja íyó tūha nūū natātú ji jondē tá nī jēcōo ñayīví. \p \v 4 Chi súcuán yósō tūhun nūū tutū īī sīquī quīvī újā: \q1 Nī nsínu Yāā Dios ndācá jā ní nsāhá yā, de nī natātú yā quīvī újā. \m \v 5 De suni yósō tucu nūū tutū īī: \q1 Mā quívi cuitī ndá ji nūū natātú ji sāhá nī. \m Ncachī yā. \p \v 6 Túsaá de íyó cā nchivī jā quīvi ji ndahá yā jā natātú ji. Chi nchivī janahán jā ní jini tūhun jā scácu yā ji, nduú ní nquívi ji sīquī jāá nduú ní ncándíja ji nūū yā. \p \v 7 Jā ñúcuán nī jani tucu yā incā quīvī jā quīvi nchivī, de quīvī ñúcuán cúu mitan. Chi tá nī nchāha cuāhā tiempo jā ní ncāhān yā jíín nchivī janahán, de yósō nūū tutū jā suni nī ncāhān David suha nī nsāhá yā: \q1 Mitan de tú cunini ndá nú jā cáhān yā, \q1 de mā cúnīhin inī nū túsaá. \m Cáchī tutū. \p \v 8 De Josué nī squívi dē nchivī Israel janahán iin lugar nūū natātú ji. De vísō súcuán de nduú ní ncúu squívi dē ji nūū yā jā natātú ánō ji. Chi tú súcuán de mā cáhān cā Yāā Dios jíín ndācá nchivī jā mitan cúu quīvī jā quīvi ndá ji nūū natātú ji. \p \v 9 Túsaá de íyó tūha iin nūū natātú nchivī Yāā Dios, tá cúu nūū ní natātú maá yā. \p \v 10 Chi nchivī jā quīvi nūū natātú ji jíín yā, chi natātú ji jā ní nsatíñú ji, tá cúu nūū ní natātú Yāā Dios nūū tiñu jā ní nsāhá maá yā. \p \v 11 Túsaá de ná ndúcú ndéé ó quīvi ó ndahá yā jā natātú ó, de mā sāhá ni iin ó cuāchi jā má cándíja ó yā, tá cúu nūū ní nsāhá ndá ji jondē saá. \p \v 12 Chi tūhun Yāā Dios chi técū de íyó poder. Chi cúu tá cúu iin espada jā xēēn ndúū lado, chi nástúu cájí nāsa íyó jāá ntúnī ō jíín ánō ō, tá cúu nūū sáhá espada jā jéhndē de nástúu nūū ñútáhán yiqui jíín minqui. De tūhun yā nástúu ndihi nāsa jáni inī ō jíín nāsa cúnī ō sāhá ó. \p \v 13 De nduú íyó ni iin jā yíyuhū jāá nduú jínī maá Yāā jā náquehen cuenta, chi ndihi-ni jínī vāha yā, de ndihi-ni túu nijīn nūū yā. \s1 Jesús cúu sūtū cúñáhnú cā \p \v 14 De névāha ó iin sūtū cúñáhnú cā, de ja nī ndaa yā nī ndīvi yā nūū íyó Yāā Dios. De Jesús Sēhe Yāā Dios cúu yā. Jā ñúcuán ná cuíñi nīhin ó jíín tūhun jā ní ncandíja ó. \p \v 15 Chi névāha ó iin sūtū cúñáhnú jā cúndáhví inī yóhó jāá nduú nā fuerza ō jā squíncuu vāha ó. Chi tá cúu nūū ndóho ó jā jíto túnī tāchī cúñáhnú yóhó, suni súcuán nī ndoho maá yā jā ní jito túnī ji yā, vísō nduú nā cuāchi cuitī yā. \p \v 16 Túsaá de mā cúyūhú ó, chi ná quívi ó yuhú mesa yā jā cācān táhvī ō. Chi mānī yā jíín ó, de cúndáhví inī yā yóhó, de sīquī jā váha inī yā de chíndeé yā yóhó ndācá vuelta jā jíni ñúhún ó. \c 5 \p \v 1 De ndācá sūtū jā ní ncuñáhnú janahán, nī nacāji Yāā Dios dē māhñú nchivī, de nī jani yā dē jā cuiñi dē nūū yā jēhē nchivī, de sōcō dē ndatíñú jíín quiti nūū yā jā síquī cuāchi ji. \p \v 2 De cuu cāhān vitá dē jíín nchivī jāá nduú jícūhun inī jíín nchivī jā stíví, chi saá-ni maá dē nduú nā fuerza inī dē jā squíncuu vāha dē. \p \v 3 Jā ñúcuán cúu jā suni cánuú jā sōcō dē quiti nūū yā jā síquī cuāchi maá dē, nsūú maá-ni jā síquī cuāchi nchivī. \p \v 4 De ni iin tēe nduú cúu sāhá ñáhnú dē maá dē jā cuu dē sūtū cúñáhnú, chi sa maá Yāā Dios cúu jā nácāji yā dē, tá cúu nūū ní nacāji yā Aarón jondē janahán. \p \v 5 De saá-ni Cristo, nduú ní nsáhá ñáhnú yā maá yā jā cuu yā sūtū cúñáhnú, chi sa Yāā Dios nī nsāhá, chi nī ncāhān yā tūhun yáhá: \q1 Maá nú cúu Sēhe nī, \q1 de mitan de nī nsāhá ñáhnú nī ndóhó jā cúu nī Tatá nú. \m \v 6 De suni cáhān tucu yā nūū tutū īī: \q1 Níí cání cúu nú sūtū, \q1 suu maá clase sūtū jā ní ncuu Melquisedec. \m \v 7 De Cristo tá nī īyo yā ñayīví, de nī jīcān táhvī yā, de jondē nī jacu yā de nī jacu cóhó yā. De nī ncāhān ndāhví yā jíín Yāā Dios, Yāā jā cuu scácu yā jā má cúū yā nícu. De sīquī jā yíñúhún nī nchiñúhún yā Yāā Dios, de nī nchindeé nī nchituu Yāā Dios yā jā ní jendeé inī yā jíín tūndóhó. \p \v 8 Chi vísō Sēhe Yāā Dios cúu yā, de nī ncandíja yā nī ndoho yā inī ñayīví, de súcuán de nī jinī yā nāsa cúu tūhun cándíja. \p \v 9 De tá nī ncuu nī squíncuu ndihi yā jā ní ncandíja yā, de nī ncucutú tūhun jā scácu yā ndācá nchivī jā cándíja nūū yā, de cutecū ji níí cání. \p \v 10 Chi nī jani Yāā Dios yā jā cúu yā sūtū cúñáhnú, suu maá clase sūtū jā ní ncuu Melquisedec. \s1 Sīquī jā má cācá yátá ji \p \v 11 De íyó cuāhā tūhun jā cachī tūhun nī sīquī ndācá yáhá. Sochi víjín cúu jā jīcūhun inī ndá nú sāhá nī, sīquī jāá nduú cúnī nū chuhun inī nū. \p \v 12 De ja nī ncunahán cándíja ndá nú, de jíni ñúhún jā cuu nú tēe stéhēn nícu. De nduú chi sa jíni ñúhún tucu ndá máá nú tēe jā stéhēn nūū nū ndācá tūhun Yāā Dios jāá nduú víjín cuitī. Chi sa nī nduu nú modo sūchí ñíquín jā jíni ñúhún caxīn, chi ncháha ca cuja ji cajī ji jā cājí. Súcuán cúu ndá nú chi ncháha ca cuja nú jíín tūhun víjín cā. \p \v 13 Chi tú cúu ndá nú cúsá maá modo sūchí ñíquín jā jáxīn, túsaá de nduú cúu jīcūhun vāha inī nū tūhun ndāā. \p \v 14 Sochi nchivī ja nī jija, chi yájī ji jā cājí, cúu jā ní ncutūha vāha ji de ja cuu nacāji ji jā váha jíín jā nēhén. \c 6 \p \v 1 Túsaá de ná yáha ó nūū ndá tūhun Cristo jāá nduú-ni víjín, de ná cóhōn nūū tūhun jā víjín cā, tácua ná cúja vāha inī ō jíín tūhun yā. De mā ndíjéhé tucu ó jíín tūhun jā ní scuáha ó xihna cā, suu tūhun jā nácani inī ō jā sndóo ó ndá cuāchi jā sáhá jā naā ō, jíín jā candíja ó Yāā Dios, \p \v 2 jíín sīquī jā jénduté, jíín sīquī jā tée ndahá xīnī nchivī, jíín sīquī jā natecū ndīyi, jíín sīquī jā tānū tāhvī nchivī níí cání. \p \v 3 Túsaá de ná yáha ó nūū ndācá yáhá de quīvi ó nūū tūhun víjín cā, de tú cuāha Yāā Dios tūhun. \p \v 4 Chi íyó nchivī jā ja nī jīcūhun inī ji, de ja nī jinī ji ndācá jā jéhe Yāā Dios, de ja nī nquīvi ji nūū tūhun jā stéhēn Espíritu Santo, \p \v 5 de suni ja nī jinī ji tūhun vāha Yāā Dios jíín nāsa coo poder yā tiempo quiji. \p \v 6 De nchivī ñúcuán tú caca yátá ji, de mā cūú cā ndijéhé jeé ji jā nacani inī ji. Chi jā caca yátá ji cúu modo jā jáhnī tucu ji Sēhe Yāā Dios yīcā cruz, de jéhe ji tūhun canoō yā jínī nchivī. \p \v 7 De nchivī chi cúu ji tá cúu ñuhun jā cúun vāha sāvī nūū de ndóyo vāha. De tú néne jā váha jā cajī ndá tēe sátíñú, ñúcuán de cúsiī inī Yāā Dios jíín. \p \v 8 Sochi tú néne maá-ni iñu ñúcún jíín yūcū jā sátéñú, túsaá de nduú jétíñú cuitī, de squéne yichī yā, de iin quīvī de cāyū. Súcuán tānū tāhvī nchivī jā jíca yátá. \s1 Jā ñúhún inī ō ndācá jā váha jā coo \p \v 9 De ndá máá nú hermano, vísō cáhān ndá nī súcuán jíín nú, de jínī vāha nī jā cúu nú nchivī jā cuiñi nīhin, chi nchivī jā ní scácu yā cúu nú. \p \v 10 De Yāā ndāā cúu Yāā Dios, de nduú náā inī yā tiñu jā sáhá ó. Chi sīquī jā íyó mānī nū jíín yā de nī ncundáhví inī nū ndá hermano nū jā cándíja, de nī nchindeé nú ji, de súcuán sáhá ndá nú jondē mitan. \p \v 11 De cúnī ndá nī jā níní súcuán sāhá cā tá iin iin nú jondē quīvī sándīhí, chi jā sāhá nú súcuán de nīhīn nū ndihi jā ñúhún inī nū. \p \v 12 De cúnī ndá nī jā má cúhuun inī ndá nú, chi sa ndacu nú nchivī cándíja jā jíín paciencia ndétu ndá ji, de jā ñúcuán nīhīn táhvī ji ndācá jā ní nquee yuhú yā. \p \v 13 Chi quīvī jā ní nquee yuhú Yāā Dios nūū Abraham, de nī nacunehen yā maá yā jā ní ncāhān téyíí yā, chi nduú cā nā incā cuu nacunehen yā jā cúñáhnú cā nsūú cā maá yā jā cuu testigo yā. \p \v 14 De nī ncāhān yā: Jāndáā ndija jā vāha ndasí sāhá nī ndóhó, de sāhá nī jā nducuahā ndasí tatā nū, ncachī yā jíín Abraham. \p \v 15 De jíín paciencia nī ndetu dē, de súcuán de nī nīhīn dē jā ní nquee yuhú yā. \p \v 16 Chi tá cáhān téyíí ndá nchivī, de nácunehen ji síví iin jā cúñáhnú cā nsūú cā maá ji. De tú íyó iin tūhun jāá nduú cándíja táhán, de tú iin tēe cáhān téyíí dē jíín síví Yāā Dios, ñúcuán de jéncuiñī jā tétáhán. \p \v 17 De saá-ni Yāā Dios, chi nī ncāhān téyíí yā nūū nchivī jā cuāha yā tāhvī ji. Chi nī ncuu inī yā jā cucáhnú vāha inī ji jā má nácani yátá inī yā sīquī jā ní nquee yuhú yā jā cuāha yā nūū ji. \p \v 18 Chi mā nácani yátá cuitī inī yā sīquī tūhun jā ní ncāhān yā ūū vuelta, iin cúu jā ní nquee yuhú yā, de incā cúu jā ní ncāhān téyíí tucu yā sīquī tūhun ñúcuán. Chi nduú stáhví cuitī yā. De jā ñúcuán ndá máá ó jā ní jīquisāhvi ó nūū yā, chi íyó ndeé ndasí inī ō, de ñúhún téyíí inī ō jā squíncuu yā jā ní ncāhān yā. \p \v 19 De sīquī jā súcuán ñúhún inī ō, de suu sáhá jā quéndōo cutú ánō ō jíín tūhun yā, de cúcáhnú vāha inī ō, tá cúu nūū quéndōo cutú barco jā tíin gancho yūū. De sáhá jā cuu quīvi ó andiví nūū īī cā, jā cúu modo cuarto īī cā jā ní īyo ichi chátā sahma jā ní ndita caa inī vehe īī janahán. \p \v 20 De inī ñúcuán chi xihna cā Jesús nī nquīvi, tácua nacune yā ichi jā quīvi ó. De jā ñúcuán níí cání cúu yā sūtū cúñáhnú tá cúu nūū ní ncuu sūtū Melquisedec. \c 7 \s1 Jā cúu Jesús sūtū tá cúu nūū ní ncuu Melquisedec \p \v 1 De maá Melquisedec nī ncuu dē rey ñuū Salem, de nī ncuu dē sūtū nūū Yāā Dios, Yāā cúñáhnú ndasí. De nī jētahān dē Abraham tá nī nenda Abraham jā ní ncundeé dē nī ncanāá ndá dē jíín ndá rey. De nī jīcān táhvī dē jēhē Abraham. \p \v 2 De ndācá ūxī ndatíñú jā ní ncandeē Abraham nūū ndācá rey, nī jēhe dē iin iin nūū ñúcuán nūū Melquisedec. De síví Melquisedec cáchī: Rey jā sáhá tiñu ndāā. De suni nání dē Rey Salem, de tūhun Salem cáchī: Jā íyó ndeé íyó sīī inī. De jā ñúcuán suni nání dē: Rey jā sáhá jā íyó ndeé íyó sīī inī nchivī. \p \v 3 De nduú cáhān tutū tūhun tatá dē ni naná dē ni ndācá tatā dē. De suni nduú cáhān jā ní ncacu dē jíín jā ní jīhī dē. Chi cúu dē tá cúu Jesús, Sēhe Yāā Dios, chi níí cání cúu dē sūtū. \p \v 4 De cūndēhé ndá nú nāsa ñáhnú nī ncuu Melquisedec, chi tatā ō Abraham jā ní ncuñáhnú, nī jēhe dē iin iin nūū ndācá jā úxī nūū dē sīquī ndācá jā ní ncandeē dē nūū ndá rey. \p \v 5 De jínī ō jā ndācá ūxī ndatíñú jā ní nīhīn nchivī, nī jēhe ji iin iin nūū, nī nquehen ndá tēe cúu sūtū tatā Leví, tá cúu nūū cáhān ley Moisés. De nī nquehen dē nūū nchivī jā cúu táhán dē, chi iin-ni tatā Abraham cúu ndá dē jíín ji. \p \v 6 De Melquisedec chi nsūú tatā Leví cúu dē, de vísō súcuán de nī nquehen dē iin iin nūū ndācá jā úxī nūū Abraham. De suni nī jīcān táhvī dē jēhē Abraham, vísō cúu Abraham tēe jā ní nquee yuhú yā nūū dē jā sāhá yā jēhē dē. \p \v 7 De jínī vāha ó jā tēe cúñáhnú cā cúu jā jícān táhvī jēhē tēe núu cā. \p \v 8 De ñayīví yáhá chi ndācá sūtū chi quéhen dē iin iin nūū ndācá jā úxī nūū nchivī, vísō cúu ndá dē tēe jíhī. De Melquisedec suni nī nquehen dē, sochi maá dē chi cáhān tutū īī jā técū dē. \p \v 9 De suni cuu cāhān ō jā Leví, tēe jā ní nquehen iin iin nūū ndācá jā úxī nūū nchivī, suni modo jā nūū maá dē nī nquehen Melquisedec iin iin nūū ndācá jā úxī. Chi jā ní jēhe Abraham nūū Melquisedec, suu cúu modo jā suni nī jēhe dē cuenta Leví jíín ndihi cā tatā dē jā quiji. \p \v 10 Chi tatā Abraham cúu Leví, de vísō ncháha ca cacu dē quīvī jā ní jētahān Melquisedec Abraham, de modo jā ní jēhe maá Leví cúu jā ní jēhe Abraham. \p \v 11 De chījin tatā Leví nī nquiji sūtū Aarón jíín ndá cā sūtū jā ní nquiji. De nī stéhēn ndá dē ley yā nūū nchivī Israel janahán. De tú ní ncúu sāhá dē jā quendōo ndāā nchivī jíín ley ñúcuán nícu, de nduú cā cánuú jā nūcuīñī incā clase sūtū lugar Aarón jíín ndá tatā dē. De incā clase sūtū cúu Cristo jā cúu yā tá cúu nūū ní ncuu Melquisedec. \p \v 12 De tú nūcuīñī incā clase sūtū, de suni cánuú jā sāma ley sīquī ndá tatā dē. \p \v 13 Túsaá de nī nsāma ley ñúcuán, chi cáhān tutū īī jā Jētohō ō Jesús cúu incā clase sūtū, de nī ncacu yā chījin incā tatā. De tatā nūū ní nquiji yā, nduú ni iin ní ncúu sūtū. \p \v 14 Chi jínī vāha ó jā chījin tatā Judá nī ncacu Jētohō ō. De tatā ñúcuán chi nduú ní ncáhān cuitī Moisés jā cuu ji sūtū. \p \v 15 De cájí cúu jā ní nūcuīñī Cristo jā cúu yā incā clase sūtū tá cúu nūū ní ncuu Melquisedec. \p \v 16 De nduú cúu yā sūtū jā ní ncacu chījin tatā Leví tá cúu nūū cáhān ley janahán. Chi cúu yā sūtū sīquī jā ndíso yā poder jā cutecū yā níí cání de mā cúū cuitī yā. \p \v 17 Chi súcuán nī ncāhān Yāā Dios tūhun yā: \q1 Níí cání cúu nú sūtū, \q1 suu maá clase sūtū jā ní ncuu Melquisedec. \m \v 18 Túsaá de tiñu jā ní ndacu ley janahán sīquī sūtū, chi nī naā mitan, chi nduú ní níhīn tīñú quendōo níí cání. \p \v 19 Chi ley Moisés nduú ní nsáhá jā quendōo ndāā nchivī. De nī nīhīn ō iin tūhun vāha cā jā ñúhún inī ō jā sndáhvā Cristo cuāchi ó, de súcuán nī ncuñatin ó nūū Yāā Dios. \p \v 20 De jíín jā ní ncāhān téyíí Yāā Dios de cúu Jesús sūtū. \p \v 21 Chi ndá cā tēe ñúcuán, nsūú jíín tūhun jā ní ncāhān téyíí yā nī ncuu dē sūtū. Sochi Jesús chi nī ncāhān téyíí Yāā Dios jā cuu yā sūtū, chi súcuán cáhān tutū: \q1 Nī ncāhān téyíí maá Jētohō ō Yāā Dios, de mā nácani yátá inī yā: \q1 Níí cání cúu nú sūtū, \q1 suu maá clase sūtū jā ní ncuu Melquisedec. \m Ncachī yā. \p \v 22 Túsaá de jíín Jesús nī ncucutú iin contrato vāha cā nsūú cā ley janahán. \p \v 23 De ndá cā sūtū ñúcuán, chi nī īyo cuāhā dē, sīquī jā jíhī ndá dē de nduú ní ncúu cuiñi dē níí cání. \p \v 24 Sochi Jesús chi cúu yā sūtū jā cuiñi níí cání, chi técū yā níí cání. \p \v 25 Jā ñúcuán cúu jā ndíso tíñú yā jā scácu yā nchivī jā quiji nūū Yāā Dios jā cutecū ji níí cání. Chi níí cání técū yā de cáhān yā jēhē ji jíín Yāā Dios. \p \v 26 Túsaá de vāha ndasí sūtū cúñáhnú cúu Jesús, tá cúu nūū jíni ñúhún ó. Chi sūtū īī cúu yā, de nduú nā cuāchi yā, de íyó ndoo yā, de nduú cúu yā táhán nchivī jā sáhá cuāchi, de cúñáhnú ndasí yā jondē nūū sūcún cā andiví. \p \v 27 De maá yā nduú jíni ñúhún jā sāhá yā tá cúu nūū ní nsāhá ndá sūtū cúñáhnú janahán, jā ndiquivī nī nsōcō dē quiti sīquī cuāchi maá dē xihna cā, de sá de sīquī cuāchi nchivī. Chi iin vuelta-ni nī nsōcō yā maá yā jēhē ō, de nī ncuu-ni. \p \v 28 Chi jíín ley Moisés nī jani ndá dē ndá sūtū cúñáhnú jāá nduú nā fuerza squíncuu vāha. Ñúcuán de cuéé cā de nī ncāhān téyíí Yāā Dios. De jíín jā ní ncāhān téyíí yā, de nī jani yā Sēhe yā jā cúu yā sūtū cúñáhnú, de sūtū ndāā sūtū vāha cúu yā níí cání. \c 8 \s1 Jā ndíso tíñú Cristo sīquī iin contrato jeé \p \v 1 Túsaá de tūhun cánuú cā jā ja nī ncāhān ndá nī cúu yáhá: Névāha ó iin sūtū cúñáhnú tá cúu nūū ní ncāhān ni, de ndéē yā lado cuáhá mesa nūū ndácu tiñu maá Yāā jā cúñáhnú jondē andiví. \p \v 2 De mitan de cúu yā sūtū jondē andiví, jā cúu lugar īī ndija jā ní nsāhá maá Jētohō ō Yāā Dios, nsūú nchivī. Chi nduú cáá tá cáá vehe īī janahán jā ní nsāhá nchivī. \p \v 3 De ndācá sūtū cúñáhnú nī jani Yāā Dios dē jā sōcō dē ndatíñú jíín quiti nūū yā. Túsaá de Jesucristo suni nī jini ñúhún jā sōcō yā jā cúu yā sūtū. \p \v 4 De tú ní íyo cā yā inī ñayīví, de ni mā quétáhán jā cúu yā sūtū jíín ndá cā sūtū, chi níní sócō cā ndá dē quiti tá cúu nūū cáhān ley Moisés. \p \v 5 De tiñu jā sáhá ndá dē, chi nduú quétáhán jíín jā íyó andiví. Chi cúu iin muestra-ni jā stéhēn sīquī andiví. De cúu tá cúu jā ní ncāhān Yāā Dios jíín Moisés quīvī jā ní nquijéhé dē nī nsāhá dē vehe īī janahán: Coto vāha nú jā sāhá nú ndācá ndatíñú tá cáá ndá jā ní stéhēn ni nūū nū jondē xīnī yucu, ncachī Yāā Dios jíín dē. \p \v 6 De mitan de sáhá Cristo tiñu ñáhnú ndasí cā nsūú cā jā sáhá ndá sūtū ñúcuán, chi ndíso tíñú yā sīquī contrato jeé jā vāha ndasí cā, chi ndíso tūhun ñáhnú cā jā ní nquee yuhú Yāā Dios jā sāhá yā. \p \v 7 Chi contrato ley xíhna ñúhún, tú ní nsáhá jā quee vāha tiñu nícu, de nduú cā cánuú jā coo contrato ūū. \p \v 8 Chi nchivī janahán ñúcuán nduú ní nquéndōo ndāā ji, chi nī ncāhān Yāā Dios jíín ji, cáchī tutū: \q1 Quiji quīvī jā nasāhá nī iin contrato jeé \q1 jíín nchivī Israel jíín nchivī Judá, cáchī Jētohō ō Yāā Dios. \q1 \v 9 De mā cōó tá cúu contrato jā ní nsāhá nī jíín ndá tatā ji janahán, \q1 quīvī jā ní ntiin nī ndahá ndá ji, \q1 de nī ntavā ni ji inī nación Egipto. \q1 Chi nduú ní squíncuu vāha ndá ji jíín contrato ley ni. \q1 Jā ñúcuán nduú cā ní ntánuú nī ji, cáchī Yāā Dios. \q1 \v 10 Túsaá de suha coo contrato jā nasāhá nī jíín nchivī Israel, \q1 jondē tá quiji quīvī ñúcuán, cáchī Jētohō ō Yāā Dios: \q1 Sāhá nī jā jīcūhun ley ni nūū jāá ntúnī ji, \q1 de saá-ni inī ánō ji tee nī tūhun ley ni. \q1 De cuu nī Yāā Dios ndá ji, \q1 de maá ji cuu nchivī maá nī. \q1 \v 11 De nduú cā jíni ñúhún stéhēn ji nūū táhán ji nūū ñanī ji, \q1 tácua cunī ji nāsa Yāā cúu Jētohō ji. \q1 Chi ndihi ji cunī nāsa Yāā cúu nī, \q1 jondē nchivī núu cā jíín jondē nchivī cúñáhnú cā. \q1 \v 12 Chi cune cáhnú inī ni nūū ji jā ní nsāhá ji tiñu néhén, \q1 de ni mā núcūhun cā inī ni cuāchi jā ní nsāhá ji. \m Ncachī Yāā Dios. \p \v 13 De jā ní ncāhān yā jā cuāha yā iin contrato jeé cúu jā ní ncachī yā jāá nduú cā cuetíñú contrato xíhna ñúhún. De iin jā ní ncutúhú jāá nduú cā jétíñú, chi jínī ō jā ja ñatin naā. \c 9 \s1 Vehe īī ñayīví yáhá nī stéhēn nāsa cáá andiví \p \v 1 De ndāā chi contrato xíhna ñúhún nī ndacu tiñu nāsa chiñúhún ji yā, jíín nāsa coo iin vehe īī inī ñayīví yáhá. \p \v 2 De nī ncuvāha vehe īī ñúcuán, de nī īyo ūū cuarto. De cuarto xíhna ñúhún jā nání cuarto īī, nī īñi candelero oro jíín mesa oro jíín pan īī. \p \v 3 De nī īyo sahma jā ní ndita caa jā ndásī incā cuarto jā nání cuarto īī ndasí cā. \p \v 4 De inī ñúcuán nī īyo iin altar oro nūū cáyū sūja īī, jíín jātūn jā ñúhún contrato ley, de maá-ni oro cúu níí sīquī jātūn. De inī jātūn íñí iin tījēhēn oro jā ñúhún maná jā ní ncuun jondē andiví. De suni ñúhún vara Aarón jā ní nene yūcū, jíín tabla yūū jā yósō tūhun contrato ley. \p \v 5 De sīquī jātūn nī īñi ndúū figura ángel querubín jā stéhēn jā ndéē Yāā Dios. De nī nsāhá cōndāhvī sīquī tapa jātūn nūū ní nchosō yúyú nīñī jā sndáhvā cuāchi. De nduú núne ó jā cāhān cā ō sīquī ndá ñúcuán mitan. \p \v 6 De tá nī jīnu ndācá ñúcuán, de sanúú sanúú-ni quívi ndá sūtū inī cuarto xíhna ñúhún jā sáhá dē tiñu jā cúu dē sūtū. \p \v 7 Sochi inī cuarto ūū, chi nduú cúu quīvi nā-ni sūtū jíín incā nchivī, chi mátúhún-ni sūtū cúñáhnú cā cúu jā quívi, de suni iin-ni vuelta jā cuīyā. De suni mā cūú quīvi dē de tú nduú nīñī quiti jā sōcō dē nūū Yāā Dios jā síquī cuāchi maá dē jíín sīquī cuāchi nchivī. \p \v 8 De jíín ñúcuán stéhēn Espíritu Santo nūū ō jā tá nī īyo cā cuarto īī xíhna ñúhún inī ñayīví, de nduú ní núne ichi jā quīvi nchivī inī lugar īī ndasí jā cúu andiví. \p \v 9 Chi ndācá ñúcuán cúu jā ní stéhēn nāsa cúu tiempo mitan. Chi jā ní nsōcō ndá ji ndatíñú jíín quiti nūū Yāā Dios, chi nduú ní ncúu cuitī sāhá jā quendōo ndoo ánō nchivī jā ní nsōcō. \p \v 10 Chi ndá ñúcuán nī stéhēn maá-ni sīquī yiqui cúñu ó, nāsa cajī ō, nāsa coho ó, nāsa ndundoo ó. De nī jetíñú jondē nī nquiji Cristo jíín iin modo vāha cā, de sá de nduú cā. \p \v 11 Chi mitan chi ja nī nquiji Cristo, de cúu yā sūtū cúñáhnú cā jā ndíso tíñú yā sīquī ndācá jā váha jā ní nquiji mitan. De cúu yā sūtū inī lugar īī jondē andiví jā cúñáhnú cā de vāha cā nsūú cā cuarto īī janahán. De nsūú jā ní nsáhá nchivī cúu, chi nsūú cuenta ñayīví yáhá cúu. \p \v 12 De jā ní nquīvi yā inī lugar īī ndasí cā jondē andiví, de nsūú jíín nīñī ndixúhú de ni nīñī becerro, chi jíín nīñī maá yā nī nquīvi yā, nī nsōcō yā iin vuelta-ni jā níí cání. De súcuán nī scácu yā yóhó jā cutecū ō níí cání. \p \v 13 Chi jondē janahán de nīñī stīquī jíín nīñī ndixúhú jíín yāā becerro jā ní ncāyū nūū altar, nī jōsō ndá dē sīquī nchivī jāá nduú íyó ndoo ánō ji, de súcuán nī ndundoo ji nūū yā. \p \v 14 De tú nī nīhīn tīñú nīñī ndācá quiti ñúcuán, de nā oncā cúu nīñī maá Cristo. Chi Yāā ndoo cúu yā, de nī nsōcō yā maá yā nūū Yāā Dios, nī nsāhá Espíritu Santo jā íyó níí cání. De nīñī yā náquete ánō ō nūū tiñu néhén jā cuū ō sáhá. De súcuán de cuu satíñú ó nūū Yāā Dios, Yāā técū. \p \v 15 Jā ñúcuán cúu jā ndíso tíñú yā sīquī iin contrato jeé. Chi nī jīhī yā, de súcuán nī ncandeē yā cuāchi jā ní nsāhá ndá nchivī tá nī īyo ji chījin contrato xíhna ñúhún. De nchivī jā cána Yāā Dios ji jā quīvi ji ndahá yā, nīhīn ji tāhvī ji jā coo níí cání, tá cúu nūū ní nquee yuhú yā. \p \v 16 Chi cúu modo jā tá sáhá iin tēe acta jā cáhān sīquī tāhvī, de jondē tá cuū dē sá de níhīn tīñú. \p \v 17 Chi tú técū cā tēe jā ní nsāhá, de nduú níhīn tīñú. De jondē tá nī jīhī dē, de sá de jétíñú. \p \v 18 De saá-ni contrato xíhna ñúhún, suni nī jini ñúhún cucutú jíín nīñī quiti jā ní jīhī. De contrato jeé chi cúcutú jíín nīñī Cristo jā ní jīhī yā. \p \v 19 Chi tá nī ncuu nī ncachī Moisés ndācá tiñu jā ndácu contrato ley ñúcuán nūū ndiviī nchivī, de nī nquehen dē nīñī becerro jíín nīñī ndixúhú jíín ndute, de jíín ixi cuahá jíín yūcū hisopo nī jōsō dē yúyú nīñī sīquī libro ley jíín sīquī ndiviī nchivī. \p \v 20 De nī ncāhān dē: Yáhá cúu nīñī jā cúcutú contrato ley jā ní nsāhá Yāā Dios jíín ó, ncachī dē. \p \v 21 De suni nīñī ñúcuán nī jōsō dē jondē inī maá vehe īī jíín nūū ndācá ndatíñú jā ní jetíñú ndá dē jā chíñúhún dē yā. \p \v 22 De ja ñatin ndihi ndatíñú, chi cáhān ley yā jā jíni ñúhún ndundoo jíín nīñī. De tú mā cātí nīñī de mā cúne cáhnú inī yā nūū cuáchi nícu. \s1 Jā ní nsōcō Cristo maá yā jā candeē yā cuāchi \p \v 23 Túsaá de ndācá ndatíñú ñúcuán jā cúu muestra ndá máá jā íyó andiví, nī jini ñúhún jā ndundoo jíín nīñī quiti. De ndá máá jā íyó andiví, chi nī jini ñúhún ndundoo jíín nīñī Cristo jā váha ndasí cā. \p \v 24 De Cristo chi nduú ní nquívi yā inī lugar īī jā ní nsāhá nchivī, chi iin muestra-ni nī ncuu ñúcuán jā ní stéhēn nāsa íyó lugar īī ndija jondē andiví. Chi sa maá andiví nī nquīvi yā, de mitan chi íyó yā nūū Yāā Dios jā cáhān yā jēhē ō. \p \v 25 De maá sūtū cúñáhnú cā quívi dē ndācá cuīyā inī cuarto īī cā jā sócō dē nīñī quiti. Sochi Cristo chi nduú ní nsócō yā maá yā cuāhā vuelta, chi iin vuelta-ni. \p \v 26 Chi tú súcuán de cánuú jā cuāhā vuelta ndoho yā jondē tá nī jēcōo ñayīví de jondē mitan nícu. De nduú chi sa tiempo jā cuándihi yáhá nī nquenda nijīn yā iin vuelta-ni jā níí cání, de nī nsōcō yā maá yā jā ní ncandeē yā cuāchi. \p \v 27 De tá cúu nūū ní ncundaā jā cuū ndācá nchivī iin vuelta-ni, de ñúcuán de sāhá ndāā Yāā Dios tiñu ji, \p \v 28 suni súcuán Cristo nī jīhī yā iin vuelta-ni jā ní nsōcō yā maá yā tácua candeē yā cuāchi cuāhā nchivī. Ñúcuán de ndiji yā incā vuelta, de nsūú jā sōcō tucu yā maá yā jā candeē yā cuāchi, chi sa jā scácu yā nchivī jā ndétu ji jā ndiji yā. \c 10 \p \v 1 Chi ley Moisés nī ncuu iin muestra-ni ndācá jā váha jā ní nquiji jíín Cristo, iin jā stéhēn-ni nāsa coo maá jā váha. Jā ñúcuán nduú cúu cuitī sāhá ley jā quendōo ndāā nchivī jā quíji ji nūū Yāā Dios de sócō ji quiti nūū cuíyā nūū cuíyā. \p \v 2 Chi tú ní ncúu sāhá ley jā quendōo ndāā ji, de jencuiñī jā sócō ji quiti nícu. Chi tú ní ncúu, de iin vuelta-ni de ja nī nquendōo ndoo ánō nchivī jā sócō ñúcuán, de mā cúyūhú cā ánō ji jā ní nsāhá ji cuāchi nícu. \p \v 3 De nduú chi jā sócō ndá ji quiti ndācá cuīyā, sa sáhá jā núcūhun inī ji cuāchi ji. \p \v 4 Chi nīñī stīquī jíín nīñī ndixúhú, mā cūú cuitī candeē cuāchi. \p \v 5 Jā ñúcuán tá nī nquiji Cristo inī ñayīví, de nī ncāhān yā jíín Yāā Dios: \q1 Jā jáhnī ji quiti jíín jā jéhe ji ofrenda nūū ní, chi nduú ní jétahān inī ní. \q1 Sochi nī nsāhá tūha ní yiqui cúñu maá sá jā sōcō sá. \q1 \v 6 De nduú ní ncúsiī inī ní jā téñuhūn ji quiti de sócō ji tī jā ndundoo cuāchi ji nícu. \q1 \v 7 Ñúcuán de nī ncāhān sá: Yáhá vāji sá jā squíncuu sá tiñu jā jétahān inī ní, Tátā Yāā Dios. \q1 Chi súcuán ja yósō tūhun sá nūū tutū. \m Ncachī Jesús. \p \v 8 Xihna cā nī ncāhān yā jāá nduú ní jétahān inī Yāā Dios de nduú ní ncúsiī inī yā jā jáhnī ji quiti de jéhe ji ofrenda, jíín jā téñuhūn ji tī de sócō ji tī jā ndundoo cuāchi ji nícu, vísō súcuán ndácu ley tiñu. \p \v 9 De nī ncāhān cā yā: Yáhá vāji sá jā squíncuu sá tiñu jā jétahān inī ní, Tátā Yāā Dios. De jā ní ncāhān yā súcuán, de nī nsāhá yā jā jencuiñī jā sócō ndá ji quiti, chi nī nsōcō yā maá yā. \p \v 10 De nī nsāhá Yāā Dios jā íyó ndoo íyó īī ō nūū yā sīquī jā ní nsāhá Jesucristo jā jétahān inī Yāā Dios, suu jā ní nsōcō yā yiqui cúñu yā iin vuelta-ni jā níí cání. \p \v 11 De ndācá sūtū ñúcuán chi ndiquivī nī īñi dē nī nsatíñú dē nūū yā, de cuāhā vuelta jáhnī ndá dē quiti jā sócō sócō dē. De ndācá ñúcuán chi mā cūú cuitī candeē cuāchi. \p \v 12 Sochi Cristo chi iin vuelta-ni jā níí cání nī nsōcō yā maá yā jā síquī cuāchi ó. De sá de nī jēcundeē yā lado cuáhá Yāā Dios nūū cúñáhnú yā. \p \v 13 De ñúcuán ndétu yā mitan jondē quiji quīvī jā candeē yā poder ndācá jā jínī ūhvī nūū yā. \p \v 14 Chi jā ní nsōcō yā maá yā iin vuelta-ni, de nī nsāhá yā jā níí cání quendōo ndāā nchivī jā ní nsāhá ndoo yā. \p \v 15 De maá Espíritu Santo suni cájí cáhān yā sīquī tūhun yáhá, chi xihna cā cáhān yā: \q1 \v 16 Suha coo contrato jā nasāhá nī jíín ji, \q1 jondē tá quiji quīvī ñúcuán, cáchī Jētohō ō Yāā Dios: \q1 Sāhá nī jā jīcūhun ley ni inī ánō ji, \q1 de saá-ni nūū jāá ntúnī ji tee nī tūhun ley ni. \m \v 17 Ñúcuán de cáhān cā yā: \q1 Mā núcūhun cā inī ni ndācá cuāchi jíín tiñu néhén jā ní nsāhá ji. \m Ncachī yā. \p \v 18 Túsaá de tú ja nī nee cáhnú inī yā nūū cuáchi ó, de nduú cā cánuú jā sōcō cā ō jā síquī cuāchi ó. \s1 Jā ní nune ichi jā quīvi ó nūū Yāā Dios \p \v 19 Jā ñúcuán hermano, mā cāní inī ō ni iin, chi cuu quīvi ó lugar īī ndasí jondē nūū íyó Yāā Dios, sīquī jā ní jati nīñī Jesucristo. \p \v 20 Chi nī nacune yā iin ichi jéé jā cutecū ō níí cání sāhá yā. Chi tá nī jīhī yā de nī ntēhndē sahma jā ndíta caa jā ndásī lugar īī ndasí cā inī vehe īī. De súcuán nī stéhēn Yāā Dios jā núne jā quīvi ó lugar īī ndasí cā nūū íyó yā. \p \v 21 De Jesús cúu sūtū cúñáhnú ndasí jā jíto yóhó nchivī jā cúu sēhe Yāā Dios. \p \v 22 Túsaá de ná quívi ó nūū Yāā Dios, de ná cóo ndāā ndija ánō ō, de ná cándíja nīhin ó jā íyó ndāā ndihi tūhun yā. Chi jíín nīñī Cristo nī ndundoo ánō ō nūū ndācá cuāchi jā ní nsāhá ó, de nī ndundoo ó nūū yā jā ní jenduté ó jíín ndute. \p \v 23 De ná cuíñi nīhin ó jíín tūhun jā cáhān ō, suu jā ñúhún inī ō jā sāhá yā jā váha yóhó. De mā cācá yátá ó, chi vāha squíncuu maá Yāā Dios jā ní nquee yuhú yā nūū ō. \p \v 24 De ná nácani inī ō nāsa sndíhvī tāhán inī ō jā cundáhví cā inī ō táhán ó, jíín jā sāhá ó tiñu váha. \p \v 25 De níní ná ndútútú ó jā chiñúhún ó yā, de mā cúhuun inī ō tá cúu nūū sáhá sava ji, chi sa víhí cā ná sndíhvī tāhán inī ō, chi ja jínī ō jā cuácuñatin quīvī jā nenda yā. \p \v 26 De tú ja nī jīcūhun inī ō de nī jetáhví ó tūhun ndāā, de tú maá-ni cuāchi sáhá ó sáhá ó, túsaá de nduú cā nā incā íyó jā cuū sīquī cuáchi ó. \p \v 27 Chi sa quéndōo maá-ni cā tūhun xēēn sīquī ō jā quiji quīvī juicio de quiji ñuhūn xēēn jā cāyū nchivī jā jínī ūhvī ji yā. \p \v 28 Nchivī jā squéne yichī ley Moisés, de tú ūū á ūnī nchivī cáhān cuāchi sīquī ji, de jíhī nahñí ji, de nduú cā nā tūhun cúndáhví inī íyó. \p \v 29 De nā oncā cúu jā má ndōhó xēēn cā nchivī jā squéne yichī ji maá Sēhe Yāā Dios, chi modo jā jáñū nihnu ji sīquī yā. De sáhá ji jāá nduú jétíñú cuitī nīñī yā jā ní jati sīquī contrato jā ndundoo ji nūū yā nícu. De súcuán sáhá nāvāha ji nūū maá Espíritu Yāā Dios jā sáhá jā váha yóhó. \p \v 30 Chi ja jínī ō jā ní ncāhān maá yā: Maá nī sāhá jā ndutahvī ji sīquī cuāchi ji, maá nī cuāha castigo ji, ncachī Jētohō ō. De suni cáhān: Maá Jētohō ō sāhá ndāā yā sīquī cuāchi nchivī yā. \p \v 31 Túsaá de xēēn ndasí coo sīquī nchivī jāá nduú ní ncándíja jā quīvi ji inī ndahá Yāā Dios, Yāā técū, jā ndutahvī ji sīquī cuáchi ji. \p \v 32 De nūcūhun inī ndá nú nāsa nī ncuu ichi chátā, jondē tá cáta nī nquijéhé nú caca nú jíín luz yā, de nī jendeé inī ndá nú jā ní ndoho nú quéhén tūndóhó xēēn. \p \v 33 Chi sava ndá nú nī ncāhān nēhén ji nūū nū de nī sndóho ji ndóhó nī jinī nchivī. De sava cā nū nī jēhe nú tūhun jā cuiñi nú jíín nchivī jā ní ndoho súcuán. \p \v 34 Chi nī ncundáhví inī nū nchivī jā ní nchīhi vecāa jā síquī yā, de nī ncusiī inī nū vísō nī ncandeē nchivī ndatíñú nú. Chi nī nsāhá ndá nú cuenta jā jondē andiví névāha nú iin tāhvī jā váha ndasí cā jā coo níí cání. \p \v 35 Túsaá de mā siáā nū tūhun jā ní ncandíja ndija nú jā váha inī yā, chi cuāhā ndasí tāhvī nīhīn nū sīquī ñúcuán. \p \v 36 Chi cánuú jā cuandeé inī nū tácua sāhá nú jā jétahān inī Yāā Dios, de nīhīn nū jā ní nquee yuhú yā. \p \v 37 Chi cáhān tutū īī: \q1 Iin núnúú-ni cā de nenda maá Yāā jā ndiji, de mā cúcuéé yā. \q1 \v 38 De nchivī jā ní sndáhvā ni cuāchi ji, técū ji jā cándíja ji jā sáhá nī jēhē ji. \q1 Sochi tú caca yátá ji, de mā cúsiī inī ni jíín ji. \m Ncachī Yāā Dios. \p \v 39 Sochi yóhó chi nduú cúu ó táhán nchivī jā jíca yátá jā tānū tāhvī ji. Chi sa cándíja ó jā nīhīn táhvī ō cutecū ánō ō. \c 11 \s1 Sīquī tūhun cándíja \p \v 1 De jā cándíja ó, suu cúu jā ní ncundaā ndija inī ō jā nīhīn ō ndācá jā ñúhún inī ō, jíín jā jínī vāha ó jā íyó ndija ndācá jāá nduú jínī ō nūū mitan. \p \v 2 De nchivī janahán chi nī jetúhún yā ji sīquī jā súcuán nī ncandíja nīhin ji. \p \v 3 Sīquī jā cándíja ó cúu jā jícūhun inī ō jā ní nsāhá Yāā Dios ñayīví jíín tūhun jā ní ncāhān yā-ni. De jíín poder Yāā Dios jāá nduú jínī ō nūū, nī jēcōo ndācá jā jínī ō nūū. \p \v 4 Nī ncandíja Abel jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī nsōcō dē jā váha cā nūū Yāā Dios nsūú cā Caín. De jā ñúcuán nī jetúhún yā jā íyó ndāā dē, chi nī jetáhví yā jā ní nsōcō dē quiti nūū yā. De vísō nī jīhī dē, de cáhān cā historia dē jíín ó jondē mitan, chi tēe nī ncandíja ndāā cúu dē. \p \v 5 Nī ncandíja Enoc jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī naquehen yā dē cuāhān dē andiví, de nduú ní jíhī dē. De nduú ní nánihīn nchivī dē, chi nī ndoñúhún dē-ni nī nsāhá yā. De cáchī tutū jā jondē ncháha ca naquehen yā dē de nī ncusiī inī yā jíín ndācá jā ní nsāhá dē. \p \v 6 Sochi tú nduú cándíja ó jā sāhá yā jēhē ō, de nduú nā modo jā cusiī inī Yāā Dios jíín ó. Chi nchivī jā cúnī quīvi ndahá yā, cánuú jā candíja ji jā íyó yā jíín jā cuāha yā tāhvī nūū nchivī jā ndúcú ji candíja ji yā. \p \v 7 De Noé nī ncandíja dē jā sāhá Yāā Dios jēhē dē, tá nī ncachī tūhun yā nūū dē jā coo tūndóhó jāá ncháha ca cunī dē jā coo. De jā ñúcuán nī jetáhví dē nī nsāhá dē barco cāhnú jā nání arca, tácua cācu dē jíín níí vehe dē. De jā súcuán nī ncandíja dē, de nī nenda cuāchi sīquī nchivī jāá nduú ní ncándíja ji yā. De nī sndáhvā yā cuāchi dē sīquī jā ní ncandíja dē jā sāhá yā jēhē dē. \p \v 8 De Abraham nī ncandíja dē jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī jetáhví dē tá nī ncāhān yā jíín dē jā quíhīn dē iin lugar nūū cuāha yā jā cuu tāhvī dē. De nī nquee dē cuāhān dē, vísō nduú jínī dē ní cúu nūū quíhīn dē. \p \v 9 Nī ncandíja dē jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī ndeē tátū dē nūū ñuhun jā ní nquee yuhú yā jā cuāha yā nūū dē. De nī ndeē dē vehe ñii, de saá-ni sēhe dē Isaac jíín Jacob, chi suni inuú nīhīn táhvī ji jíín dē jā ní nquee yuhú yā. \p \v 10 Chi nī ñūhun inī dē jā cundeē dē maá ñuū andiví jā íyó cutú cimiento, de maá Yāā Dios nī jaquīn yā de nī nsāhá yā ñuū ñúcuán. \p \v 11 De saá-ni Sara nī ncandíja ña jā sāhá yā jēhē ña, de jā ñúcuán nī nīhīn ña fuerza jā ní jīcūhun sēhe ña. Chi jondē tá nī nchāha ndasí cuīyā ña, de nī ncacu iin sēhe yií ña, chi nī ncandíja ña jā squíncuu Yāā Dios jā ní nquee yuhú yā. \p \v 12 De súcuán nī ncuu jā ní ntāhvī cuāhā nchivī nī nsāhá iin-ni Abraham, vísō ja ñáhnú ndasí dē. De tatā dē nī nducuahā ndasí, tá cúu tiūūn andiví, jíín ñūtín yuhú mar, jā má cūú cuitī cahvi ó. \p \v 13 De ndācá nchivī jā ní ncandíja ñúcuán, nī jīhī ji. De vísō nduú ní níhīn ndá ji jā ní nquee yuhú yā, sochi nī jinī vāha ji jā súcuán coo, de nī ncusiī inī ndá ji jā nīhīn ji incā vida. De súcuán nī ncāhān ndá ji jā nchivī ñuū jīcá nchivī tátū cúu ji inī ñayīví yáhá. \p \v 14 De ndá nchivī jā cáhān súcuán, chi stéhēn cājí ji jā ndúcú ji iin ñuū jā cúu andiví nūū cúu ñuū maá ji. \p \v 15 Chi tú ní nácani inī ndá ji sīquī ñuū nūū ní nquee ji, de íyó modo jā ndicó cóo ji de tú cúnī ji nícu. \p \v 16 De nduú chi nī ncuu ndasí inī ndá ji jā cundeē ji incā ñuū vāha cā jā cúu ñuū andiví. Jā ñúcuán nduú cúcanoō Yāā Dios jā nání yā Yāā Dios ndá ji, chi ja nī nsāhá tūha yā iin ñuū nūū cundeē ji. \p \v 17 Nī ncandíja Abraham jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī jēhēn dē jíín Isaac jā sōcō dē ji, tá nī jito túnī yā dē. De nī īyo tūha dē jā sōcō dē sēhe dē jā mátúhún ji-ni nūū dē, vísō nī nīhīn dē tūhun jā ní nquee yuhú yā suha sīquī dē: \p \v 18 Isaac cúu tēe jā squíjéhé nī tatā nū quīhīn, cáchī tūhun jā ní nquee yuhú yā. \p \v 19 De nī nsāhá dē cuenta jā cuu nastécū Yāā Dios ji. De modo jā súcuán nī ncuu, chi cuu cāhān ō jā modo jā ní jīhī ji de nī natecū ji nūū dē, chi nī jasī yā-ni jā má cáhnī dē ji. \p \v 20 Nī ncandíja Isaac jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī ncāhān dē jā tāhvī váha nīhīn sēhe dē Jacob jíín Esaú tiempo quiji. \p \v 21 De suni súcuán nī ncandíja Jacob, de jā ñúcuán tá ja ñatin cuū dē de nī ncāhān dē jā nīhīn ndúū sēhe yií José tāhvī váha. De yítuu dē garrote dē, de nī nchiñúhún dē Yāā Dios. \p \v 22 De suni súcuán nī ncandíja José, de jā ñúcuán tá cuācuñatin cuū dē, de nī ncāhān dē jā ndācá tatā Israel, iin quīvī de quee ji inī nación Egipto. De nī ndacu dē jā chiyuhū ji yiqui dē ñuū nūū quīvi ndá ji. \p \v 23 De tá nī ncacu Moisés, de tatá ji naná ji nī ncandíja dē jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī jito yuhū dē ji ūnī yōō. Chi nī jinī ndúū dē jā viī cáá ji, de nduú ní nchúhú dē sīquī acta jā ní nsāhá rey jā cuū ndācá sūchí yíí. \p \v 24 De suni súcuán nī ncandíja Moisés, de jā ñúcuán tá nī jahnu dē de nduú cā ní jéhe dē tūhun jā cuu dē sēhe ñahan cúu sēhe síhí rey Egipto. \p \v 25 Chi sa nī ncuu inī dē jā ndoho dē jíín ndá táhán dē nchivī Yāā Dios, nsūú jā cusiī inī dē jacū-ni tiempo jíín cuāchi. \p \v 26 Chi nī nsāhá dē cuenta jā tú cāhān nēhén nchivī sīquī dē jā síquī Cristo, de ñúcuán sāhá jā cucuícá ndasí cā dē ndihi jā ndíso tūhun Yāā Dios nsūú cā jā cucuícá dē ndihi jā íyó nación Egipto. Chi nī ñūhun inī dē jā cuāha yā tāhvī dē. \p \v 27 De jā súcuán nī ncandíja dē, de jā ñúcuán nī nquee dē nación Egipto cuāhān dē. De nduú ní nchúhú dē jā quītī inī rey nūū dē. Chi nī īñi nīhin dē sīquī tiñu sáhá dē, chi nī nsāhá dē cuenta jā ja jínī dē nūū Yāā jāá nduú cúu cunī ō nūū mitan. \p \v 28 De jā súcuán nī ncandíja dē, de jā ñúcuán nī ncāhān dē jā ná cáhnī nchivī tīcāchí pascua. De nī ndacu dē jā ná cósō ji yúyú nīñī tī viéhé ji, tácua tá quiji ángel jā cahnī yā ndācá sēhe nuú nchivī Egipto, de mā cáhnī yā sēhe nuú nchivī Israel. \p \v 29 De sīquī jā ní ncandíja nchivī Israel jā sāhá yā jēhē ji, de nī nchāha ji-ni māhñú Mar Rojo, chi nī nacune yā ndute de nī natūu-ni ñuhun yíchí. De suni súcuán nī ncuu inī ndá tēe Egipto jā yāha dē nícu, de nī ndasī-ni ndute sīquī dē, de nī jīhī ndá dē. \p \v 30 Nī ncandíja ndá soldado jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī jicó cáva namā jā ní jicó ndúū jā ndásī ñuū Jericó, tá nī jicó ndúū ndá dē ūjā quīvī. \p \v 31 De Rahab, vísō ñahan ndiī nī ncuu ña, sochi nī ncandíja ña jā sāhá yā jēhē ña. De nī nchindeé ña ndá tēe Israel jā ní nquindēhé ndéē dē nāsa íyó ñuū ña. De jā ñúcuán nduú ní jíhī ña jíín nchivī ñuū ña jā nīhin inī. \p \v 32 ¿De nāsa cāhān cā ni túsaá? Chi nduú cā nā tiempo jā nacani cā ni tūhun Gedeón jíín Barac jíín Sansón jíín Jefté jíín David jíín Samuel jíín ndācá tēe jā ní nacani tūhun yā jondē janahán. \p \v 33 Nī ncandíja ndá dē jā sāhá yā jēhē dē, de jā ñúcuán nī ncundeé dē nī natiin dē ndācá ñuū nāhnú, de vāha nī ndacu dē tiñu nūū, de nī nchindeé yā ndá dē tá cúu nūū ní nquee yuhú yā. De nūū sava dē nī jasī Yāā Dios yuhú ndicaha jāá nduú ní nchájī tī dē. \p \v 34 De sava dē nduú ní ncáyū dē sāhá ñuhūn jā cáyū xēēn. De sava dē nī ncācu jāá nduú ní jíhī dē jíín espada. De sava dē nī nanihīn inī dē tá nduú cā nā fuerza dē nícu, de ndacuī téyíí nī īyo dē nūū guerra, de nī ncundeé dē sīquī soldado ndācá ñuū jīcá jā jínī ūhvī ji dē. \p \v 35 De sava ñahan nī natecū sēhe ña jā ní jīhī ji. De sava cā nchivī cándíja chi sa nī ndoho xēēn ji jondē nī jīhī ji. Chi nduú ní jéhe ndá ji tūhun jā siáā ji tūhun yā de cācu ji, chi nī nchuhun inī ji jā natecū ji de cundeē vāha cā ji jondē andiví. \p \v 36 De sava cā ji nī nsāhá catá nchivī nūū ji, de nī ncani nchivī ji, de jondē nī nuhnī ji cadena nī nchīhi ji vecāa. \p \v 37 De nī ncuun nchivī yūū xīnī ji, de nī jehndē ji jíín sierra, de nī jito túnī ji jíín tūndóhó, de nī jahnī ji jíín espada. Nī jica nuu ji cháhá chúcuán, de maá-ni ñii tīcāchí ñii ndixúhú nī ñūhun ji. Nī ndoho ndáhví ji, nī jinī ji tūndóhó, nī sndóho nchivī ji. \p \v 38 Vāha ndasí cā nchivī nī ncuu ji nsūú cā ndá nchivī ñayīví, de vísō súcuán de nī nsāhá nchivī jā ní jica nuu ji nūū ñuhun tíhá jíín chījin yucu, de nī īyo ji yavī cava jíín yavī ñuhun. \p \v 39 De ndācá nchivī yáhá, vísō nī jetúhún Yāā Dios ji jā ní ncandíja nīhin ji jā sāhá yā jēhē ji, de nduú ní níhīn ji jā ní nquee yuhú yā nūū ji. \p \v 40 Chi nī nsāhá tūha yā iin tiñu váha cā, de suu cúu jā sáhá Cristo jíín ó, tácua iin cáhnú-ni nīhīn ji iin tāhvī váha cā jíín ó. \c 12 \s1 Jā ná cúnuū ō nūū mátúhún-ni Jesús \p \v 1 Túsaá de íyó cuāhā ndasí nchivī ñúcuán jā ní ncandíja nīhin ji jā sāhá yā jēhē ji, de modo jā ní jicó ndúū ji yóhó, de stéhēn cā ji nūū ō jondē mitan jā suni súcuán ná cándíja ó. Túsaá de saá-ni maá ó, ná sáhá jíyo ó ndācá jā sátéñú jíín cuāchi jā ní ncāan ó jíín. De ná cuándeé inī ō cunu ó jíín carrera jā ní jēhe yā jā cunu ó. \p \v 2 De ná cúnuū vāha ó nūū Jesús, Yāā jā ní scándíja yóhó de sáhá yā jā cuja vāha ó jíín tūhun cándíja ó. Chi maá yā nī jendeé inī yā jā ní ndoho yā yīcā cruz. De vísō tūhun canoō cúu jā súcuán cuū yā, de nduú ní nsáhá yā cuenta. Chi nī ñūhun inī yā jā cusiī ndasí inī yā tá jīnu jā ndoho yā. Sá de nī jēcundeē yā lado cuáhá mesa nūū tátúnī Yāā Dios. \p \v 3 De nacani inī ndá nú nāsa nī jendeé inī yā nī ndoho yā jā ní nsāhá nāvāha nchivī íyó cuāchi jíín yā. De súcuán de mā cuítá nú de ni mā nūú inī nū jíín tūndóhó. \p \v 4 Chi juni ncháha ca ndoho nú jā jondē cuū nū jā ndúcú ndéé nú snáā nū cuāchi. \p \v 5 De sanaā de ja nī naā inī ndá nú jā cáhān tutū īī, jā sndíhvī inī Yāā Dios ndá nú jā cúu nú sēhe yā: \q1 Séhē, mā quítī inī nū jā jéhe Jētohō ō castigo ndóhó, \q1 de ni mā cúcuécá inī nū tú cāhān yā nūū nū. \q1 \v 6 Chi Jētohō ō jáhnū yā nchivī jā mānī yā jíín, \q1 de jéhe yā castigo ndācá jā náquehen yā cuu sēhe yā. \m Cáchī tutū. \p \v 7 Túsaá de cuandeé inī ndá nú jā jéhe Yāā Dios castigo ndóhó, chi sáhá yā jíín nú tá cúu nūū sáhá tatá jíín sēhe dē. Chi nduú nā sēhe íyó jāá nduú jéhe tatá ji castigo. \p \v 8 De tú mā cuáha yā castigo ndóhó, tá cúu nūū ndóho ndācá sēhe, túsaá de tá cúu sēhe ndáhví cúu nú, de nsūú sēhe ndija yā cúu nú. \p \v 9 De tatá ó ñayīví yáhá, suni nī jēhe dē castigo yóhó, de nī īyo yíñúhún ó nūū dē. De nā oncā cúu jā má cuétáhví ó nūū maá Tatá ó andiví jā jéhe yā castigo yóhó, de cutecū ō níí cání. \p \v 10 De ndāā chi maá dē nī jēhe dē castigo yóhó jacū-ni quīvī, nāsa nī ncuu inī maá dē. Sochi Yāā Dios chi jéhe yā castigo yóhó iin modo vāha cā jā quéndōo vāha cā ō, chi jíín ñúcuán de sáhá ndoo yā yóhó tá cúu nūū íyó ndoo maá yā. \p \v 11 De ndāā chi nduú cúsiī inī ō maá hora jā ndóho ó castigo, chi sa cúcuécá inī ō. Sochi cúcuéé cā de cunī ō jā jíín castigo jā ní ndoho ó de nī ncutūha ó jā caca ndaā ō de coo ndeé coo siī inī ō. \s1 Sīquī nchivī jā squéne yichī ji tūhun jā cáhān Yāā Dios \p \v 12 Túsaá de mā cōó ndá nú tá cúu tēe jā ní ncuitá īī ndahá, de quísi xīnī jítī, chi sa ndacuī sāhá nú maá nú nūū tūndóhó. \p \v 13 De caca ndaā nū ichi ndoó, tácua nduvāha ndá ndóhó jāá nduú nā fuerza inī, jā cúu nú tá cúu tēe tiácuá jāá nduú cúu caca vāha. \p \v 14 De cundihvī inī nū jā cundeē mānī nū jíín ndācá nchivī, jíín jā coo ndoo coo iī nū nūū yā. Chi mā cūú cunī ni iin nchivī nūū maá Jētohō ō de tú nduú íyó ndoo ji. \p \v 15 De coto má caca yátá ni iin nú de siáā nū tūhun jā sáhá Yāā Dios jā váha ndóhó, tácua mā cūú nú tá cúu iin yūcū úguā jā stíví de sáhá daño jíín ndá nchivī. \p \v 16 De ni iin nú mā cācá ndiī. De ni mā cúyichī inī nū nūū ndá jā jéhe Yāā Dios, tá cúu nūū ní ncuu Esaú. Chi sīquī iin-ni cōhō ndeyu jā ní jīcān dē nūū ñanī dē, de nī nsama dē jíín derecho jā nīhīn dē jā cúu dē sūchí núú, de súcuán nī yīcó dē derecho dē. \p \v 17 De jínī ndá nú jā cúcuéé cā de nī ncuu inī dē jā cāhān tatá dē jā nīhīn dē tāhvī dē jā cúu dē sūchí núú. De nduú ní ncúu, chi nduú cā ní ntánuú Yāā Dios dē. Chi nduú ní níhīn tīñú cā jā ní nacani inī dē, vísō nī nducú ndéé dē jondē nī jacu dē. \p \v 18 De ndá ndóhó chi nduú ní nquénda nú nūū īyo cúu, tá cúu nūū īyo nī ncuu maá yucu nūū ní jēhe yā ley yā nūū nchivī Israel. Chi nī ncāyū ñuhūn yucu Sinaí, de neē de tuún ndasí, de yíhí tāchī níhin. \p \v 19 De nī ntivī nīhin trompeta, de nī ncāhān Yāā Dios. De nchivī jā ní jini jā cáhān yā, nī ncāhān ndāhví ji jā má cáhān cā yā jíín ji. \p \v 20 Chi nduú ní ncúndéé ji jíín tūhun jā ní ndacu yā tiñu nūū ji, chi nī ncāhān yā: Vísō iin quiti-ni tú quīvi tī yucu yáhá, de jíni ñúhún jā cuū tī jíín yūū á jíín lanza, ncachī yā. \p \v 21 De sīquī jā īyo ndasí cúu ndá jā ní jinī ji, de jondē Moisés suni nī ncāhān dē: Quísi nduhū jā yúhú nī, ncachī dē. \p \v 22 De mitan de ndá máá nú jā cándíja, chi nduú ní nquénda nú nūū yucu ñúcuán. Chi sa nūū maá yucu Sión, jíín nūū maá ñuū Yāā Dios, Yāā técū, nī nquenda nú. De ñuū ñúcuán cúu Jerusalén jā íyó andiví, nūū íyó tútú cuāhā ndasí mil ángel jā chíñúhún Yāā Dios. \p \v 23 De nī nquīvi ndá nú nūū ndéē tūtú nchivī cándíja jā cúu sēhe Yāā Dios, jā íyó lista ji andiví. De nī nquīvi nú nūū Yāā Dios, Yāā jā sáhá ndāā tiñu ndihi nchivī, jíín nūū íyó ánō nchivī vāha jā ja nī squéndōo ndāā yā ji. \p \v 24 De suni nūū maá Jesús, Yāā jā ndíso tíñú sīquī contrato jeé, nī nquīvi ndá nú. De yāhvi ndasí cā tiñu sáhá nīñī yā jā ní jati jā sndáhvā cuāchi ó, nsūú cā nīñī Abel jā ní ncāhān cuāchi. \p \v 25 Túsaá de coto má squéne yichī nū tūhun jā cáhān yā jíín ndá nú. Chi nchivī jāá nduú ní jétáhví tá nī ncāhān yā jíín ji ñayīví yáhá, nduú ní ncácu ji. De xēēn cā ndoho yóhó de tú mā cuétáhví ó nūū yā jā cáhān yā jondē andiví túsaá. \p \v 26 De tá nī ncāhān yā jondē saá, de nī nquisi ñayīví. De mitan chi cáhān yā: Iin-ni cā vuelta quisi nī ñayīví, de nsūú maá-ni ñayīví, chi saá-ni ndācá jā íyó andiví, ncachī yā. \p \v 27 De tūhun yáhá jā cáhān, iin-ni cā vuelta, chi cáchī jā sāhá jíyo yā ndācá jāá nduú íyó cutú, suu jā ní ncuvāha, tácua ná quéndōo jā coo cutú níí cání. \p \v 28 Túsaá de cuāha Yāā Dios iin ñuū nūū ō jā coo cutú níí cání. De jā ñúcuán ná nácuetáhví ó nūū yā, de ná chíñúhún ó yā, de ná cóo yíñúhún ó, tácua cusiī inī yā jíín ó. \p \v 29 Chi Yāā Dios maá ó cúu modo iin ñuhūn jā snáā ndihi jā nēhén. \c 13 \s1 Nāsa sāhá ó de cusiī inī Yāā Dios \p \v 1 Mā jéncuiñī ndá nú jā cundáhví inī nū ndá hermano nū jā cándíja. \p \v 2 Cunahán nú jā cánuú jā cuāha núú nú vehe nūū nchivī jīcá. Chi íyó vuelta jā súcuán nī jēhe núú nchivī vehe, de nduú ní jínī ji jā nūū maá ángel andiví nī jēhe núú ji vehe. \p \v 3 De cunahán ndá nú jā chindeé nú nchivī jā yíhí vecāa, chi sāhá nú cuenta jā modo jā yíhí cáhnú nú jíín ji vecāa. De suni nacani inī nū jēhē táhán nú jā ndóho ji sáhá nchivī, chi tú súcuán coo jíín maá nú de suni ndoho nú. \p \v 4 Coo yíñúhún ndá nú sīquī tūhun jā jécundeē tēe jíín ñahan, de mā cásíquí ndéē tāhán nú. Chi maá Yāā Dios sāhá ndāā yā cuāchi nchivī ndiī jíín nchivī jā cásíquí ndéē tāhán. \p \v 5 De mā ndíyo inī nū xūhún, chi cusiī inī nū jíín jā névāha nú-ni. Chi maá yā nī ncāhān: Mā siáā cuitī ni ndóhó, ni mā sndóo cuitī ni ndóhó, ncachī yā. \p \v 6 Túsaá de mā cāní inī ō ni iin, chi cuu cāhān ō: \q1 Maá Jētohō ni chíndeé chítuu yā nduhū, \q1 de mā cúyūhú nī de tú nā cuá cúnī nchivī sāhá ji jíín nī. \m Cachī ō. \p \v 7 De nūcūhun inī ndá nú ndācá pastor nū, jā ní stéhēn ndá dē tūhun Yāā Dios nūū nū. De sāhá vāha nú cuenta nāsa nī nīhīn tīñú jā ní nsāhá ndá dē, de ndacu nú dē jā ní ncandíja dē jā sáhá yā jēhē dē. \p \v 8 De Jesucristo chi iin-ni cáá yā ichi chátā jíín mitan jíín níí cání. \p \v 9 Túsaá de mā cuáha ndá nú tūhun jā candíja nú ndācá tūhun jā síín cáhān jāá nduú quétáhán jíín tūhun maá yā. Chi íyó vāha jā cuja ánō ō sáhá tūhun jā vāha inī yā jíín ó. De nduú jíni ñúhún ó tūhun jā tatúnī sīquī jā yájī ō, chi nduú níhīn tīñú cuitī jíín nchivī jā íyó jíín. \p \v 10 De maá ó chi névāha ó maá Cristo jā ní nsōcō yā maá yā jēhē ō. De ndācá sūtū jā sócō cā dē modo jā cáhān ley janahán, nduú nā cuá níhīn dē nūū yā jā ní nsōcō yā maá yā. \p \v 11 De sūtū cúñáhnú cā, tá nī nsōcō dē nīñī ndācá quiti inī cuarto īī cā jā síquī cuāchi, de yiqui cúñu tī nī nteñuhūn dē ichi chátā ñuū. \p \v 12 De suni súcuán nī ndoho maá Jesús ichi chátā ñuū, tácua jíín nīñī maá yā de sāhá ndoo yā nchivī. \p \v 13 Túsaá de mā cōó inuú cā inī ō jíín nchivī jāá nduú cándíja, chi modo jā cóhōn jíín yā ichi chátā ñuū, de ná ndóho ó jíín yā jā sáhá catá ji. \p \v 14 Chi ñayīví yáhá nduú nā ñuū íyó nūū coo ó níí cání, chi sa ndúcú ó maá ñuū nūū cundeē ō quīvī quiji. \p \v 15 Túsaá de jā jíín Jesucristo de níní ná cáhān ō jā cúñáhnú ndasí Yāā Dios, chi suu cúu tá cúu iin jā sócō ō nūū yā, suu jā nácuetáhví ó nūū yā. \p \v 16 De mā náā inī ndá nú jā sāhá vāha nú nūū táhán nú, de cuāha nú jā cúmanī nūū ji. Chi modo iin jā sócō nū nūū Yāā Dios cúu ndācá yáhá, de cúsiī inī yā jíín. \p \v 17 De candíja ndá nú nūū ndá tēe jā cúu pastor nū, de cuetáhví nú nūū dē. Chi jíto ndá dē ndóhó jā quendōo vāha ánō nū, chi jínī dē jā cánuú nacuāha dē cuenta nūū yā. De cundihvī inī nū sāhá vāha nú, tácua cusiī inī dē sīquī nū de mā cúcuécá inī dē. Chi tú mā sāhá vāha nú de mā cōó jā váha jíín nú. \p \v 18 De cācān táhvī nū jēhē ndá nī. Chi nijīn cúu inī ánō ni jāá nduú nā cuāchi nī. Chi cúnī ndá nī caca yíñúhún nī jíín ndācá tiñu. \p \v 19 De suni cáhān ndāhví nī jíín ndá nú jā cācān táhvī ndasí nú jēhē maá nī, tácua cuāha yā tūhun jā ñamā cā cuēē tucu nī nūū nū. \s1 Bendición jíín saludo jā sándīhí \p \v 20 De maá Yāā jā jéhe tūhun ndeé tūhun sīī inī nūū ō, nī nastécū yā Jētohō ō Jesucristo māhñú ndīyi. De Jesús cúu pastor cúñáhnú jā jíto nchivī jā cúu tá cúu tīcāchí yā. Chi jíín nīñī yā nī nsāhá cutú yā contrato jeé yā jā coo níí cání. \p \v 21 De ñúhún inī ni jā Yāā Dios ná sáhá yā jā cuja inī ndá nú, tácua cuu sāhá nú ndācá tiñu váha nāsa jétahān inī yā. De ñúhún inī ni jā jíín fuerza Jesucristo jā ndéē yā inī ō, ná sáhá Yāā Dios jā cuu ó nchivī jā cúsiī inī yā jíín. De ná cáhān ō jā viī ndasí cúñáhnú yā níí cání. Amén. \p \v 22 Hermano, cáhān ndāhví nī jíín ndá nú jā cune cáhnú inī nū jā sndíhvī inī ni ndá nú jíín jacū-ni tūhun jā ní ntee nī nūū carta yáhá. \p \v 23 De cáchī tūhun nī jā hermano ō Timoteo, ja nī nquee dē vecāa. De tú ñamā quiji dē yáhá, de cuēē ndúū ni nūū nū jā cunī tāhán ó. \p \v 24 De cāhān ndá nú jíín ndá tēe cúu pastor nū jíín ndá hermano jā cándíja, jā sāhá ndeé inī dē, cáchī ni. De nchivī Italia suni cáhān ji jā sāhá ndeé inī ndá nú. \p \v 25 De ñúhún inī ni jā ná sáhá cā Yāā Dios jā váha ndá nú. Súcuán ná cóo. Amén.